Post on 24-Apr-2023
transcript
Kırgızistan Cumhuriyeti 1-Orta Asya’da Türkî Cumhuriyetlerden2- SSCB dağılması sonucu 1991 de bağımsızlık kazandı3-Başkenti Bişkek4- Kırgızca Eylül 1991 den beri resmidil ayrıca Rusça da Ülkenin ikinci resmi dil
Kırgızistan Cumhuriyeti 5-Kırgızca Çağdaş Kıpçak Lehçelerindendir.Kırgızistan 1948 den beri Kiril Alfabesi kullanmaktadır.6-En önemli Issık Gölü7-En önemli destan ise bu muhit içinde Manas Detanıdır.8-Ülke ekonomisi tarım madenciliğe bağlıdır.9-Kımız Milli içecek
Kırgız Edebiyatı
20.yy
KIRGIZ EDEBİYATI
Kırgız Sözlü Edebiyatı
Kırgız Yazılı Edebiyatı
Sovyetler Birliği İlk yıllarında Kırgız Edb
II.Dünya Savaşı ve sonrası
Kırgız Edebiyatı
Sovyetler sonrası
Modern Kırgız Edebiyatı
Kırgız Edebiyatı-SözlüEdebiyat 1-20.yy kadar yazılı edebiyatları olmayan Kırgızların çok zengin bir halk edebiyatı geleneği vardı.2-Sözlü edebiyatta Manas Destanı , efsaneler,halk hikayeleri önemli bir yer tutuyordu.3-Şiirler,atasözleri,dini ve lirik şiirler Kırgız Folklorunun ve sözlü edebi-yatın önemli kaynak türleriydi.4-Kırgız sözlü gelenekte musiki de önemliydi.
Kırgız Edebiyatı-Yazılı Edebiyat 1-Kırgızlarda yazılı edeb. 1920’lerden sonra başladı.Özellikle Ekim 1917 bolşevik ihtilali ile özgürlük ortamıyla beraber pek çok Tatarca ve Kazakça eğitim veren okullar ve gazete ve mecmuaları çıktı.2-1920’li ve 1930’lu yıllarda Sovyet rejimine uygun edebi-yat oluşur.Bu dönemde Lenin ve Ekim devrimini öven pek çok eser verilir3-Lenin ile beraber gelen özgürlükçü hayat anlayışı Kırgızlar arasında Milliyetçilik görüşünü kuvvetlendirirancak Stalin’in başa geçmesiyle pek çok Kırgız aydını telef edilir4-II.Dünya Savaşından 1991’e kadar Kırgız Edebiyatı Sovyet güdümünde gelişti.Bağımsızlıktan sonra iseModern Kırgız Edebiyatı doğdu.
Hayatı 1-12 Aralık 1928’de Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’e bağlı Şeker köyünde doğmuştur.2-Babası Törekul Aytmatov, annesi Nagima Hamzayevna Aytmatova’dır3- Dedesinin kurduğu değirmen, yangında yerle bir olur. Bu yangın faciası babasının hayatında önemli bir değişiklik yapar.4- Aytmatov, önce köyündeki ilkokula, sonra da bölge ortaokuluna gitmiştir5-Eğitimi sırasında Kırgız Sözlü geleneğini büyükannesinden öğrenmiştir.
Hayatı 6-Küçük Aytmatov ve ailesi, babaları II.Dünya Savaşı’ndan dönmeyince eko-nomik sıkıntıya düşer7-Bunun üzerine Aytmatov küçük yaş-dan itibaren hayatının her devresinde çalışmıştır.8-Çobanlık yapmış böylece daha sonra eserlerinde yoğun bir şekilde göreceğimizinsan-doğa ilişkisinin ilk gözlemlerini yapmıştır9-15 yaşından itibaren kendi köyünde kolhoz sekreteri oluyor daha sonra ise veterinerlik ile uğraşıyor.
Hayatı 10-Aytmatov’un babası 1937’de Stalin’interörüne kurban gider böylece Aytmatov 1959’da Kruşçev’in anti-stalinst programı kapsamında partiye girer11-Bu dönemde Maksim Gorki Enstitüsünde çalışırken Cemile romanını yayınlar12-1963 yılında Dağlardan ve Steplerden adlı romanıyla Lenin Edb Ödülünü kazanır13-Bu olay onu dünya çapında tanınır hale getirir.
Hayatı 14-Sovyetler Birliğinde Sosyalist İşçiKahramanı olarak ödüllendirilir15-Gorbaçov döneminde Sovyet YazarlarBirliği Sekreterliğini yürütmüş daha sonra Lüksemburg gibi yerlerde büyük-elçilik yapmış16-Gün Olur Asra Bedel romanı film çekimleri için gittiği Kazan’da rahatsız-landı ve böbrek yetmezliği teşhisiyle kaldırıldığı Almanya Nürnberg’te 10 Haziran 2008 günü vefat etti.
Edebî KişiliğiEserlerinde ;
Kırgız Mitolojisinden öğeler ve halk hikayelerinde yararlanmış.Örn. Mankurt Efsanesi-Sabitcan
2.Dünya Savaşının getirdiği büyük yıkımı anlatmıştır.
Çevre sorunlarına dünyada ilk kez dikkat çeken kendisidir.Aral Gölü-Nükleer Araştırmalar
Rusların yaptığı Kolhoz çalışmalarını eleştirmiştir.
Aytmatov kendsininde söylediği gibi “ her şeyden önce insanı” anlatmıştır.Ferdin problemlerini beşeri problemlere yükseltir