το παιδί σου στο σχολείο - MULTILINGUAL · να ανακαλύψεις τι...

11+1 πρακτικοί τρόποι για να βοηθήσεις το παιδί σου στο σχολείο

«English Exams Success» στο http://e-multilingual.com/dorean-e-biblio.html

Ζητήστε το ΔΩΡΕΑΝ η-Περιοδικό με Συμβουλές & Ιδέες για να περάσεις το Lower & Proficiency!

1

11+1 πρακτικοί τρόποι για να βοηθήσεις

το παιδί σου στο σχολείο

Από το Γιώργο Δροσουλάκη

Το ηλεκτρονικό βιβλίο είναι μια προσφορά του κέντρου ξένων γλωσσών

«MULTILINGUAL»

Copyright Κειμένων 2003-2017: Γιώργος Δροσουλάκης




2

Περιεχόμενα Πρόλογος ……………………………………………………………σελ. 4

1ο Κεφάλαιο ……………………………………………………………σελ. 6

Μίλησε στο παιδί σου για στόχους ζωής, όχι για βαθμούς

2ο Κεφάλαιο ……………………………………………………………σελ. 8 Η Μαρία μου βγάζει την ψυχή για να διαβάσει!

3ο Κεφάλαιο ……………………………………………………………σελ. 10

Ξέχασα να διαβάσω!

4ο Κεφάλαιο ……………………………………………………………σελ. 12

Είναι σωστό να ανταμείβεις το παιδί σου για να μελετήσει;

5ο Κεφάλαιο ……………………………………………………………σελ. 14

Πώς να ενθαρρύνεις το παιδί να διαβάζει

6ο Κεφάλαιο ……………………………………………………………σελ. 16

Πώς να βοηθήσεις το παιδί σου να θυμάται

7ο Κεφάλαιο ……………………………………………………………σελ. 18

Η αυτοσυγκέντρωση είναι το κλειδί της προετοιμασίας για τις εξετάσεις

8ο Κεφάλαιο ……………………………………………………………σελ. 20

Πρακτικές συμβουλές για να αντιμετωπίσεις το άγχος στις εξετάσεις




3

9ο Κεφάλαιο ……………………………………………………………σελ. 22

Η τεχνολογία σαν εργαλείο μάθησης

10ο Κεφάλαιο ……………………………………………………………σελ. 23

Βοήθησε το παιδί σου να περάσει τις εξετάσεις LOWER

11ο Κεφάλαιο ……………………………………………………………σελ. 26

Το παιδί μου γράφει με το αριστερό χέρι

12ο Κεφάλαιο ……………………………………………………………σελ. 28

ΤΟ ΞΥΛΟ ΒΓΗΚΕ ΑΠ’ ΤΟΝ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ

Στείλε το η-βιβλίο σ’ ένα φίλο! … ………………σελ. 29

Ποιος είναι ο Γιώργος Δροσουλάκης

Δυο λόγια για το συγγραφέα …………………………………………σελ. 30

Οικονομικά Πακέτα Προετοιμασίας Lower, TOEIC & Proficiency

για ΑΥΤΟΔΙΔΑΚΤΟΥΣ! ........…......................................................σελ. 31




4

Πρόλογος

«Δεν θυμάμαι να μου είπες να διαβάσω αυτό το μάθημα!»

«Χτες πήγαμε στο σπίτι της θείας μου και δεν πρόλαβα να διαβάσω!»

«Διάβασα, αλλά τα ξέχασα!»

Η λίστα των δικαιολογιών είναι ατελείωτη. Και είμαι απόλυτα πεπεισμένος, ότι όσο οι

δάσκαλοι θα ζητούν από τους μαθητές τους να μελετούν, τόσο ένα μεγάλο μέρος από

αυτούς θα προσπαθεί να το αποφύγει.

Θα έλεγα ότι η ανθρώπινη φύση έχει και την «τεμπέλική» της πλευρά.

Κι αυτή η πλευρά είναι που μου δημιουργεί τις μεγαλύτερες δυσκολίες στη δουλειά

μου σαν καθηγητής … και φέρνει πολλούς γονείς σε απόγνωση … κι αφήνει στο

τέλμα της αμάθειας χιλιάδες κατά τα άλλα ευφυείς μαθητές που θα μπορούσαν να τα

καταφέρουν καλύτερα στη μαθητική και κατ’ επέκταση στην επαγγελματική και

προσωπική τους ζωή.

Παρατηρώ επίσης ότι οι μαθητές που στηρίζονται και βοηθούνται από την οικογένειά

τους έχουν σε γενικές γραμμές καλύτερη απόδοση στο σχολείο. Και όταν η

συνεργασία γονέων και δασκάλων είναι εφικτή, τότε ο μαθητής πραγματικά

βελτιώνεται.

Δυστυχώς, είναι αρκετοί οι γονείς που δεν γνωρίζουν το πώς να σταθούν στα παιδιά

τους όταν αυτά αντιμετωπίζουν προβλήματα στο σχολείο.

Δεν είναι και πολύ μακριά οι «μαύρες μέρες» όπου κάποιοι φρικτοί εγκληματίες που

λεγόταν «δάσκαλοι» χρησιμοποιούσαν σωματική βία για να διδάξουν τους μαθητές

τους με την ανοχή των περισσοτέρων γονέων!! Ευτυχώς τα πράγματα άλλαξαν προς

το καλύτερο.

Οι «11+1 Πρακτικοί Τρόποι Για Να Βοηθήσεις Το Παιδί Σου Στο Σχολείο» είναι μια

σειρά από ανταλλαγές απόψεων μεταξύ εμένα και των γονέων των μαθητών μου.

Πιστεύοντας στη τεράστια δύναμη του γραπτού λόγου, έβαλα τις σκέψεις μου στο

χαρτί (και τώρα σε ηλεκτρονικά bytes) για να βοηθήσω, έστω και λίγο, τους γονείς

που ενδιαφέρονται για τη σχολική πρόοδο του παιδιού τους.




5

Στις σελίδες αυτού του ηλεκτρονικού βιβλίου θα διαβάσεις και τις πολύ ενδιαφέρουσες

απόψεις δυο ειδικών σε θέματα εκπαίδευσης. Του σχολικού συμβούλου Δημήτρη

Καρδαράκου και του παιδοψυχολόγου Julius Segal.

Σου συνιστώ επίσης να ενημερωθείς για τις σχολές γονέων που διοργανώνει η

εφημερίδα «ΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΗΣΗ» (τηλ: 210-95.12.454). Είναι στην κυριολεξία το

«Πανεπιστήμιο Γονέων» που τόσο λείπει από την Ελληνική κοινωνία.

Οι «Πρακτικοί Τρόποι Για Να Βοηθήσεις Το Παιδί Σου Στο Σχολείο» δε θα

ολοκληρωθούν ποτέ.

Είναι ένα αχανές θέμα και κανείς δεν έχει τη δυνατότητα να το καλύψει μόνος του.

Γι αυτό θεωρώ τη συμβολή σου πολύ σημαντική. Θα ήμουν ευτυχής να λάβω από

σένα οποιοδήποτε σχόλιο, παρατήρηση, κριτική ή προσωπικές εμπειρίες που

πιθανόν θέλεις να μοιραστείς με άλλους γονείς και δασκάλους

Άσχετα με το αν είσαι μαθητής, γονέας ή εκπαιδευτικός σε παρακαλώ να

επισκεφτείς το

http://e-multilingual.com/apantiseis-lower-advanced-proficiency.html

και να επικοινωνήσεις μαζί μου.

Καλή επιτυχία!

Γιώργος Δροσουλάκης




6

1ο Κεφάλαιο: Μίλησε στο παιδί σου για στόχους ζωής, όχι για βαθμούς

Η βαθμοθηρία στο σχολείο είναι ένα από τα πιο κοινά αίτια διαμάχης μεταξύ γονέων

και μαθητών.

Έχεις ποτέ αναρωτηθεί πώς θα μπορούσες πράγματι να κεντρίσεις το ενδιαφέρον του

παιδιού σου για να καλυτερεύσει την απόδοσή του στο σχολείο;

Κατά τη διάρκεια της διδακτικής μου καριέρας, έχω συζητήσει αμέτρητες φορές με

γονείς για το πως θα δημιουργήσουν κίνητρα μάθησης στα παιδιά τους, αντί να

εστιάζονται αποκλειστικά στους βαθμούς τους.

Σύμφωνοι! …η σχολική επιτυχία ανοίγει πολλές φορές τον δρόμο για ένα καλύτερο

μέλλον.

Όμως, το να κάνουμε συνεχώς κήρυγμα βαθμοθηρίας σε ένα έφηβο, σπάνια τον

πείθει ότι θέλουμε το καλό του. Αυτό που στην πραγματικότητα συμβαίνει όταν

πιέζουμε υπερβολικά τους μαθητές, για υψηλές σχολικές επιδόσεις, είναι να τους

κάνουμε να νομίζουν, ότι καταπιέζουμε την ελευθερία τους και προσπαθούμε να

ελέγξουμε τη ζωή τους.

Ειδικά οι έφηβοι, τείνουν να αποκτήσουν την ανεξαρτησία τους στο χώρο του

σχολείου και συνεπώς την απόφαση για την καθημερινή ποσότητα μελέτης την

λαμβάνουν οι ίδιοι…και ΚΑΝΕΝΑΣ άλλος.

Αν πραγματικά ενδιαφέρεσαι να βοηθήσεις το παιδί σου να τα καταφέρει στο σχολείο,

πρέπει να ακολουθήσεις μια στρατηγική που είναι αποδεκτή από τον ΙΔΙΟ.

Αυτός ο τρόπος προσέγγισης θα πρέπει να ξεκινήσει, με το να συζητήσεις τους

στόχους που έχει το παιδί για το μέλλον του…τι θέλει από τη ζωή; Πώς, για

παράδειγμα, το πτυχίο του LOWER θα τον βοηθήσει στην επαγγελματική του

αποκατάσταση;

Ακούω παιδιά να λένε “για πιο λόγο είμαι υποχρεωμένος να μαθαίνω Ιστορία από τη

στιγμή που θέλω να γίνω φωτομοντέλο;”

Αντί να διαπληκτιστείς μαζί του για τις εξωπραγματικές προσδοκίες του, προσπάθησε

να ανακαλύψεις τι νομίζει, ότι χρειάζεται να κάνει από την πλευρά του για να φτάσει

στον στόχο του.

Το

κήρυγμα

δε βοηθά

ιδιαιτέρως

Πρέπει να

το

αποδεχτεί

κι ο ίδιος




7

Σαν καθηγητής έχω παρατηρήσει ότι οι μαθητές ασχολούνται με ζήλο με κάποια

σχολικά μαθήματα, μόνο όταν μπορούν να αντιληφθούν το άμεσο όφελος που θα

αποκομίσουν από αυτή τη δραστηριότητα.

Για παράδειγμα στις εξετάσεις για το Proficiency, οι μαθητές που έχουν αποφασίσει

να εξασκήσουν το επάγγελμα του καθηγητή Αγγλικής, προσπαθούν με πολύ

μεγαλύτερη ένταση και μεράκι, από ότι οι υπόλοιποι υποψήφιοι που δεν έχουν

ξεκάθαρη εικόνα για την χρησιμότητα του πτυχίου αυτού.

Ο μαθητής που αποφάσισε να ασχοληθεί με το επάγγελμα του καθηγητή,

επικεντρώνει τη σκέψη του στο εισόδημα που θα αποκτήσει εξασκώντας αυτή τη

δραστηριότητα και αντιλαμβάνεται ότι η σκληρή μελέτη που απαιτείται εκ μέρους του,

είναι απλά το μέσο για την επίτευξη του στόχου του.

Έχει ήδη απαντήσει στην ερώτηση «γιατί με ΣΥΜΦΕΡΕΙ να προσπαθήσω στο

μελετήσω σκληρά;» Όταν λοιπόν ο μαθητής αντιληφθεί τη σχέση μεταξύ ενός

βαρετού μαθήματος και του στόχου που έχει θέσει, τότε θα ανακαλύψει μόνος του τον

τρόπο επίτευξης ψηλής βαθμολογίας.

Για να μη θεωρήσει τα μαθήματά του ασήμαντα και τελικά τα εγκαταλείψει τελείως,

προσπάθησε να συσχετίσεις τα ενδιαφέροντα του παιδιού σου με την απόδοση του

στο σχολείο. Τι θέλει να μάθει; Τι εφόδια χρειάζεται για να πετύχει αυτό που επιθυμεί

στη ζωή του;

Ο καλύτερος τρόπος για να βοηθήσεις το μαθητή να επιτύχει, είναι να του δείξεις τη

σημασία που έχουν τα δύσκολα μαθήματα και καταστάσεις στο να φτάσει στο στόχο

του και όχι απλά να απαιτείς καλούς βαθμούς.

Οι μαθητές που προσεγγίζουν το σχολείο με την αίσθηση του στόχου συνήθως

πετυχαίνουν.

Η δουλειά σου είναι, να βοηθήσεις το παιδί να ξεκαθαρίσει το στόχο του, να τον

συσχετίσει με τα μαθήματα του σχολείου και να τον ενθαρρύνεις να δώσει όλες του τις

δυνάμεις.

Το όφελος

είναι το

κίνητρο

Ο στόχος

έχει

σημασία




8

2ο Κεφάλαιο: Η Μαρία μου βγάζει την ψυχή για να διαβάσει!

Η εμπειρία σου έχει ήδη δείξει ότι το να είσαι γονέας δεν είναι καθόλου εύκολη

υπόθεση. Όποτε προσπαθήσεις να κάνεις αλλαγές στο τρόπο με τον οποίο σχετίζεσαι

με το παιδί σου, θα πρέπει να περιμένεις τη εμφάνιση προβλημάτων.

Η απόφαση να βοηθήσεις το παιδί σου με τις σχολικές του εργασίες θα αλλάξει

αναπόφευκτα το τρόπο που σχετίζεσαι μαζί του.

Ίσως αρχικά αντισταθεί στη βοήθειά σου.

Ίσως όμως τη δεχτεί στην αρχή και την απορρίψει αργότερα.

Όσο καλές και να είναι οι αρχικές σου προθέσεις σπάνια θα καταφέρεις να αποφύγεις

στην πραγματικότητα, τις διαμάχες «ισχύος».

Τι θα μπορούσες να κάνεις για να αντιμετωπίσεις αυτά τα προβλήματα;

Πρώτα από όλα πρέπει να καταλάβεις ότι τα προβλήματα που προκύπτουν από τη

χαμηλή απόδοση του μαθητή στο σχολείο δεν οφείλονται πάντα στο παιδί, στο

δάσκαλο ή στο εκπαιδευτικό σύστημα.

Ένας εκπληκτικά μεγάλος αριθμός των προβλημάτων αυτών πηγάζει από τις δικές

σου εμπειρίες και συμπεριφορές. Αυτό είναι κάτι απόλυτα φυσιολογικό. Και η λύση

είναι εφικτή!

Το μόνο πράγμα που πρέπει να κάνεις είναι να εξετάσεις τις προσδοκίες και τους

τρόπους συμπεριφοράς σου και ν’ αλλάξεις αυτά που δημιουργούν πρόβλημα.

Μην ξεχνάς μερικές απλές αλλά πολύ σημαντικές αλήθειες:

Εσύ είσαι ο ενήλικος. Το παιδί σου είναι ακόμα παιδί. Εσύ έχεις εμπειρίες πολλών

χρόνων που μπορείς να χρησιμοποιήσεις ενώ το παιδί είναι σχετικά νέο σε αυτό το

κόσμο.

Έχεις επίσης την ικανότητα να αναλύεις προβλήματα και να τα λύνεις. Το παιδί σου

πιθανότατα δεν έχει ακόμη αναπτύξει αυτή τη τεχνική. Επίσης ο μικρός μαθητής

στηρίζεται σε σένα, σαν μεγαλύτερο και σοφότερο και προσδοκά από σένα να φτιάξεις

τους κανόνες του παιχνιδιού.

Η εμπειρία μου έδειξε ότι όσο περισσότερο ένα παιδί επαναστατεί και αντιστέκεται,

τόσο περισσότερο ζητά κατά βάθος βοήθεια από τους γονείς του.

Δεν

μπορείς

να παίζεις

πάντα το

ρόλο του

καλού

Ίσως το

πρόβλημα

να είναι οι

δικές σου

προσδοκίες




9

Δύο συνηθισμένα παράπονα που ακούω:

«Οι γονείς μου δεν είχαν ποτέ προβλήματα με τη σχολικές μου εργασίες. Δεν

μπορώ να καταλάβω γιατί η Μαρία μου βγάζει τη ψυχή για να διαβάσει»

Συμπεριφέρεσαι στο παιδί σου με το τρόπο που σε αντιμετώπιζαν οι γονείς σου;

Ξεχνάς το γεγονός ότι από τότε έχουν περάσει τριάντα περίπου χρόνια. Και ότι εσύ

δεν είσαι οι γονείς σου και το παιδί σου δεν είσαι εσύ.

Παρόλο που οι περισσότεροι γονείς ισχυρίζονται ότι δεν θα αναθρέψουν τα παιδιά

τους με το τρόπο που ανέθρεψαν αυτούς οι δικοί τους γονείς, επιστημονικές έρευνες

δείχνουν ότι τείνουμε να αντιγράφουμε τη συμπεριφορά των γονέων μας.

Δεν είναι λάθος να χρησιμοποιείς την εμπειρία που απέκτησες από τους γονείς σου.

Απλώς μην παραβλέψεις τελείως τη δική σου λογική και το ένστικτό σου.

«Πρέπει να έχω επαναλάβει το ίδιο μάθημα πάνω από 1000! Φορές … γιατί ο

Κώστας δεν μπορεί να το καταλάβει;»

Πολλοί γονείς μου λένε, «δεν ξέρω πώς να τα καταφέρω. Δεν έχω την υπομονή για να

κάνω το δάσκαλο». Εδώ να ξέρεις ότι ακόμη κι οι καλύτεροι δάσκαλοι κουράζονται

από τους μαθητές τους.

Από τη στιγμή που αναγνωρίζεις την ανυπομονησία σου και μπορείς να την ανεχτείς,

μην επιτρέψεις να σου σταθεί εμπόδιο. Το πραγματικό πρόβλημα αρχίζει, όταν οι

υπερβολικές σου προσδοκίες για τις σχολικές επιδόσεις του παιδιού σου γίνονται

ανασταλτικός παράγοντας στο να του προσφέρεις ουσιαστική βοήθεια.

Αν αντιληφθείς ότι κάτι τέτοιο συμβαίνει κι ότι δεν είσαι το καταλληλότερο άτομο γι

αυτή τη δουλειά, τότε χρησιμοποίησε ένα επαγγελματία δάσκαλο.

Θα δεις πόσο θα διευκολύνεις τη ζωή σου.

Πέρασαν

30 χρόνια

Ο

επαγγελμα-

τίας

δάσκαλος

είναι

συνήθως

μια καλή

λύση




10

3ο Κεφάλαιο: Ξέχασα να διαβάσω! … ένα από τα μεγαλύτερα

προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γονείς με τα παιδιά τους.

Ένα από τα πιο συνηθισμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γονείς που

έρχονται σε επαφή μαζί μου, είναι η αμέλεια των παιδιών τους να μελετήσουν.

Ο Μανόλης, για παράδειγμα, «ξεχνά» να κάνει τις εργασίες του για το σχολείο, με

αποτέλεσμα να χάνει σταδιακά την επαφή του με τα μαθήματά του και να παρουσιάζει

τεράστια κενά .

Οι ενέργειες που θα κάνεις εδώ, για να ελέγξεις τη κατάσταση και να βοηθήσεις το

παιδί σου να παραμείνει στο επίπεδο της τάξης του, εξαρτώνται από το λόγο που ο

μαθητής «ξεχνά» να μελετήσει.

Οι πιο πιθανές αιτίες είναι οι εξής:

1. Ίσως να ζητά τη προσοχή σου … έστω κι αν αυτή (η προσοχή) περιλαμβάνει

μάλωμα και τιμωρία.

Η Μαρία Α. έλυσε αυτό το πρόβλημα με τον εξής τρόπο: Εξήγησε στη κόρη της ότι θα

τη βοηθήσει, αν της έδειχνε κάθε μέρα τι είχε να μελετήσει για το σπίτι και ποιες

εργασίες έπρεπε να κάνει.

Αγνόησε την μικρή τελείως τις φορές που αυτή δεν τις έδειξε τις εργασίες της.

Όταν η Κατερίνα άρχισε να θυμάται, η μητέρα της την επαίνεσε και γενικότερα

άρχισε να ασχολείται περισσότερο μαζί της. ΄Ένα μικρό δώρο από το αγαπημένο της

μαγαζί παιχνιδιών ή καλλυντικών θα δώσει στη κόρη κίνητρο να προσπαθήσει

περισσότερο.

2. Ίσως οι εργασίες είναι πολύ δύσκολες για το μαθητή.

Ρώτησε το δάσκαλο ή τον καθηγητή αν ο μαθητής μπορεί να κάνει τις εργασίες κι αν

όχι, γιατί.

Μήπως δυσκολεύεται να “συλλάβει” ορισμένα νοήματα; Μήπως δεν μπορεί να

αυτοσυγκεντρωθεί μέσα στην τάξη; Ή μήπως απλά δεν έχει αυτοπεποίθηση; Η Ρένα

Π. βοηθά τον Παναγιώτη να «σπάσει» την εργασία του σε μικρότερα κομμάτια. Για

παράδειγμα, μαθαίνει την Ιστορία ανά παράγραφο και αυτή τον εξετάζει αμέσως μετά.

‘Έτσι η ποσότητα της δουλειάς του, φαίνεται μικρότερος.

Πάντα

υπάρχει

λόγος

Η Κατερίνα

άρχισε να

θυμάται

Κάνε την

εργασία

μικρά

κομμάτια




11

3. Ίσως το παιδί σου να μην αντιλαμβάνεται την σημασία των εργασιών.

Συχνά οι μαθητές (ειδικά στις μικρές τάξεις), δεν καταλαβαίνουν γιατί πρέπει να

κάνουν την κατ’ οίκο εργασία και πως αυτό επηρεάζει τη σχολική τους βαθμολογία

και την μετέπειτα επαγγελματική τους αποκατάσταση.

Ζήτησε από τον δάσκαλο να του εξηγήσει πώς αυτές οι εργασίες συνεισφέρουν στη

βαθμολογία του κάθε τριμήνου.

4. Η συχνότερη των περιπτώσεων. Ο μαθητής ΤΕΜΠΕΛΙΑΖΕΙ.

Είναι δυστυχώς μέρος της ανθρώπινης φύσης μας.

Η εμπειρία με δίδαξε πόσο δύσκολο είναι να αντιμετωπίσω αυτή την διάθεση.

Προσωπικά, ζητώ από τους μαθητές μου να υποσχεθεί ΓΡΑΠΤΩΣ κι ΕΝΥΠΟΓΡΑΦΩΣ

τι ακριβώς θα κάνει, για να ολοκληρώσει το διάβασμά του προς τις εξετάσεις του

LOWER.

Οι γραπτές αυτές υποσχέσεις που έχω τυποποιήσει για τους μαθητές μου, δίνουν σε

γονείς και μαθητές μια ξεκάθαρη εικόνα του τι δεν γίνεται σωστά. Μπορείς να

χρησιμοποιήσεις κι εσύ ένα παρόμοιο μοντέλο ανάλογα με την περίπτωση.

Ζήτησε από τον καθηγητή /δάσκαλο να κρατά καθημερινές σημειώσεις για ο αν ο

μαθητής έκανε τις εργασίες του και να σημειώνει στο τετράδιο του παιδιού την

καθημερινή του απόδοση στις εργασίες.

Να ΕΠΙΜΕΙΝΕΙΣ στον καθημερινό έλεγχο. Μόνο έτσι θα βοηθήσεις ουσιαστικά το

μαθητή.

Οι γραπτές

υποσχέσεις

Δείχνουν

ακριβώς τι

πρέπει να

κάνει ο

μαθητής




12

4ο Κεφάλαιο: Είναι σωστό να ανταμείβεις το παιδί σου, για να μελετήσει;

Οι δάσκαλοι ονομάζουν «μετατροπή της συμπεριφοράς», το να «πείσουν» τους

μαθητές να μελετήσουν. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί, με κάποιο είδος ανταμοιβής ή

τιμωρίας. Η πρώτη περίπτωση ταυτίζεται με την δωροδοκία.

Θα έπρεπε λοιπόν, να δωροδοκείς το παιδί σου για να μελετήσει;

Η απάντηση είναι ΝΑΙ και ΟΧΙ. Όλοι μας ανταποκρινόμαστε στην ανταμοιβή. Πολλοί

λίγοι ενήλικοι θα πήγαιναν στη δουλειά τους χωρίς να πληρωθούν.

Οι περισσότεροι από εμάς πιστεύουμε ότι συγκεκριμένες πράξεις μας θα έχουν σαν

αποτέλεσμα κάποια προσδοκώμενη ανταμοιβή, είτε αυτή είναι προσωπική (το να

αισθανθούμε καλά για τους εαυτούς μας), είτε υλική (το να λάβουμε μια συγκεκριμένη

αμοιβή).

Επίσης γνωρίζουμε ότι κάποιες άλλες πράξεις μας θα έχουν λιγότερο ευχάριστες

προσωπικές, κοινωνικές ή υλικές συνέπειες.

Οι πράξεις των παιδιών πρέπει να οδηγούν σε συνέπειες, οι οποίες είναι απολύτως

ξεκαθαρισμένες εκ των προτέρων. Όταν βέβαια ορίζεις αυτές τις συνέπειες,

σιγουρέψου ότι μπορείς να τις αντέξεις!

Με αυτό τον τρόπο (το να ορίζεις δηλαδή τις συνέπειες για το παιδί σου) δίνεις στο

μαθητή να επιλέξει για το αν θα μελετήσει ή όχι. Αν το παιδί επιλέξει τις συνέπειες του

να ΜΗΝ μελετήσει, τότε εσύ πρέπει να τις επιβάλεις χωρίς θυμό, παρακάλια ή

δισταγμούς.

Τα περισσότερα παιδιά δεν έχουν αρκετή ωριμότητα για να εκτιμήσουν προσωπικούς

επαίνους και γι αυτό χρειάζονται πιο «χειροπιαστές» υλικές ανταμοιβές. Τα παιδιά

που είναι δύσκολο να παροτρυνθούν για να μελετήσουν, χρειάζονται συχνές

ανταμοιβές.

Και για αυτό το λόγο, πρέπει οι ανταμοιβές, όχι μόνο να είναι συνεχείς αλλά και

ανάλογες με το αποτέλεσμα που θέλεις να έχει ο μικρός μαθητής. Φυσικά ΚΑΙ οι

τιμωρίες πρέπει να αποφασίζονται με τα ίδια κριτήρια.

Το να αγοράσεις στο παιδί σου ένα ακριβό παιχνίδι επειδή διάβασε τα μαθήματα της

ημέρας, δεν είναι η κατάλληλη ανταμοιβή για αυτή την περίπτωση.

Ούτε, το να του απαγορέψεις να δει τηλεόραση για ένα μήνα, είναι η κατάλληλη

τιμωρία.

Δωροδοκία;

Αντέχεις τις

συνέπειες;




13

Σου συστήνω να δίνεις μικρές ανταμοιβές για την επίτευξη μικροπρόθεσμων στόχων

και επίσης μικρές τιμωρίες για την αποτυχία του μαθητή να μελετήσει.

Αργότερα μπορείς να χρησιμοποιήσεις ένα παρόμοιο σύστημα με ανταμοιβές και

τιμωρίες για περισσότερο μακροπρόθεσμους στόχους.

Όταν καταλήξεις σε ένα συγκεκριμένο σύστημα με θετικές και αρνητικές συνέπειες,

τοιχοκόλλησε το στο χώρο εργασίας του μαθητή.

Είναι σημαντικό να το βλέπει καθημερινά.

Σύστημα

αμοιβών




14

5ο Κεφάλαιο: Πώς να ενθαρρύνεις το παιδί σου να διαβάζει

Στην εποχή της τηλεόρασης, έχει καμιά σημασία αν στο παιδί σου αρέσει η ανάγνωση

εξωσχολικών βιβλίων;

Έχει και πολύ μάλιστα. Οι μαθητές που αγαπούν το διάβασμα έχουν τεράστιες

διαφορές με τους συνομήλικους τους. Πρώτα απ’ όλα έχουν περισσότερα

ενδιαφέροντα και ελάχιστες δυσκολίες με τα σχολικά τους μαθήματα

Αποκτούν την ικανότητα να αντιλαμβάνονται αφηρημένες έννοιες και να διατυπώνουν

με μεγάλη ακρίβεια τις σκέψεις τους. Επίσης οι “βιβλιοφάγοι” είναι πάντα ανοικτοί σε

καινούριες ιδέες πιο διαλλακτικοί και λιγότερο εύπιστοι σε δογματισμούς και

αυθαιρεσίες … κι αποκτούν μεγαλύτερη επαφή με τις πραγματικότητες της ζωής.

Όσο για τις ξένες γλώσσες …τα παιδιά που έρχονται σε επαφή με ξενόγλωσσα

κείμενο από μικρή ηλικία, έχουν πολύ μεγαλύτερη πιθανότητα να περάσουν τις

επίσημες εξετάσεις γλωσσομάθειας.

Πως να ενθαρρύνεις λοιπόν το παιδί σου να αγαπήσει το διάβασμα ; …τη στιγμή

μάλιστα που ένα παράλογα φορτωμένο σχολικό πρόγραμμα φέρνει μάλλον αντίθετο

αποτέλεσμα;

Καταρχήν, γίνε πρότυπο για το παιδί σου…άρχισε να διαβάζεις μπροστά του στο

σπίτι …μην έχεις καμία απαίτηση από το μαθητή, αν περνάς τον περισσότερο χρόνο

σου παρακολουθώντας τηλεόραση…αυτός απλά θα μιμηθεί τις καλές ή κακές σου

συνήθειες.

Διάβαζε μαζί του αν σου το ζητήσει…όσο κουραστικό κι αν το βρίσκεις . Αν σου είναι

αδύνατο ζήτησε βοήθεια από κάποιο συγγενικό πρόσωπο…(μην αποκλείσεις την

περίπτωση να χρησιμοποιήσεις κάποιο επαγγελματία καθηγητή) .

Να επισκεφθείς μαζί του τη βιβλιοθήκη της πόλης σου …οι βιβλιοθήκες παρέχουν

τεράστιο πλούτο πληροφοριών για όλα τα θέματα, σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή.

Ζήτησε από το προσωπικό της βιβλιοθήκης να σε ενημερώσει για τη λειτουργία της.

Σιγουρέψου ότι τα παιδιά σου γίνονται μέλη και ξέρουν πως να χρησιμοποιούν την

κάρτα τους.

Βοήθησε το παιδί σου να εξοικειωθεί με τη σύγχρονη τεχνολογία και τους

υπολογιστές…γίνε συνδρομητής στο Internet (αξίζει πραγματικά το κόπο το ελάχιστο

Γίνε ΕΣΥ το

πρότυπο

για το παιδί

σου

Μόνο

πλεονεκτή-

ματα




15

κόστος της συνδρομής) …και μην ξεχάσεις να ζητήσεις το ΔΩΡΕΑΝ η-περιοδικό


Ο Διεθνής Οργανισμός Ανάγνωσης (I.R.A.) συστήνει στους γονείς να διαβάζουν μαζί

με τα παιδιά τους κατά την διάρκεια των πρώτων σχολικών χρόνων, σε καθημερινή

βάση.

Ο γονέας λειτουργεί σαν «οδηγός» του κειμένου για το μικρό μαθητή και τον βοηθά

να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες στην εκμάθησή του. Ο ίδιος Οργανισμός δίνει οδηγίες

στους γονείς για το πώς θα εκτελέσουν τα “διδασκαλικά” τους καθήκοντα:

1. Πριν αρχίσει η ανάγνωση, μιλήστε για το θέμα του βιβλίου, ξεφυλλίστε το και

κοιτάξτε τις εικόνες. Συζητείστε για το τι ακριβώς θα βρείτε μέσα στο βιβλίο.

2. Ξεκινήστε το διάβασμα μαζί με το παιδί διαβάζοντας φωναχτά.

3. Όταν το παιδί κάνει λάθος στην ανάγνωση κάποιας λέξης, σταμάτησε την

ανάγνωση και τοποθέτησε το δάκτυλό του μαθητή πάνω στην λέξη που διάβασε

λάθος. Ζήτησέ του να την επαναλάβει.

4. Δεν είναι απαραίτητο να τελειώσετε ένα ολόκληρο κεφάλαιο κάθε φορά που βοηθάς

το παιδί να διαβάσει. Μπορείτε να σταματήσετε οπουδήποτε, με την προϋπόθεση ότι

την επόμενη φορά θα αναφερθείτε σε αυτό που ήδη ο μαθητής διάβασε.

5. Η επανάληψη στο διάβασμα του ίδιου βιβλίου δημιουργεί αυτοπεποίθηση στο μικρό

μαθητή για τις αναγνωστικές του ικανότητες.

Δωρεάν

e-περιοδικό

5 χρήσιμες

συμβουλές




16

6ο Κεφάλαιο: Πώς να βοηθήσεις το παιδί σου να θυμάται

Η μνήμη είναι το κλειδί της μάθησης. Και η εξάσκηση της μνήμης πρέπει να γίνεται

κατά ένα μεγάλο μέρος και εκτός της σχολικής τάξης. Υπάρχουν τρεις βασικές

τεχνικές για να βοηθήσεις το παιδί σου να αναπτύξει την ικανότητά του να θυμάται.

1. Μέσω της επανάληψης.

Αυτή είναι η κλασσικότερη και πιο αποτελεσματική μέθοδος. Ο μαθητής

επαναλαμβάνει αυτό που διαβάζει “φωναχτά”. Μπορείς να βοηθήσεις το παιδί σου

αποτελεσματικά αν συμμετάσχεις ενεργά.

Η Β.Π. βοηθά τη μικρή της κόρη να θυμάται λέξεις και εκφράσεις της Αγγλικής,

επαναλαμβάνοντας μαζί της τις λέξεις που η μαθήτρια ξεχνά. Μετά από μερικές

προσπάθειες η μαθήτρια μπορεί να θυμάται όλες τις λέξεις που έχει να μάθει.

2. Βοήθησε το μαθητή να οργανώσει τις πληροφορίες του μαθήματός του σε

μικρότερες κατηγορίες.

Αν για παράδειγμα έχει να μάθει μια λίστα με λέξεις, βοήθησέ τον να τις βάλει σε

μικρότερες κατηγορίες. Είναι πολύ ευκολότερο να θυμάται ομάδες λέξεων. Αν το παιδί

δεν μπορεί να λόγω ηλικίας να φτιάξει ομάδες από μόνο του, βοήθησέ το κάνοντάς

του ερωτήσεις.

Για παράδειγμα, να σου πει ποιες λέξεις αντιπροσωπεύουν ζώα ή φυτά. Είναι η αρχή

για να μάθει να οργανώνει σε κατηγορίες, πληροφορίες πιο σύνθετης μορφής, όπως

ουσιαστικά, επίθετα κτλ.

3. Ακολούθησε το δρόμο των εικόνων.

Μπορείς να βοηθήσεις παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας να αναπτύξουν μια πιο περίπλοκη

τεχνική μνήμης που απαιτεί να βάλεις λέξεις και νοήματα σε ένα μεγαλύτερο πλαίσιο.

Το κλειδί σε αυτή την περίπτωση, είναι να χρησιμοποιήσεις εικόνες που «διεγείρουν»

τη μνήμη. Όταν το παιδί μαθαίνει ξενόγλωσσες λέξεις, κάποια βοηθήματα μνήμης

μπορεί να αποδειχτούν εξαιρετικά χρήσιμα.

Σε πολλές γλώσσες, όπως στα Ιταλικά ή στα Γερμανικά τα ουσιαστικά παίρνουν

άρθρο, που σε αρκετές μάλιστα περιπτώσεις δεν συμφωνούν στο γένος με το

αντίστοιχο ουσιαστικό στα Ελληνικά. Για να θυμάται ο μαθητής το γένος της λέξης θα

μπορούσε να συμπεριλάβει στην «νοηματική εικόνα» μία γυναίκα ή ένα άνδρα, που

θα τον βοηθούσε να θυμάται το γένος του ουσιαστικού.

3 τεχνικές




17

Για ουσιαστικά ουδετέρου γένους το παιδί θα μπορούσε να διαλέξει ένα “ουδέτερο”

αντικείμενο όπως ένα παιχνίδι.

Ο στόχος για αυτόν που μαθαίνει μια ξένη γλώσσα, είναι να φτάσει σε τέτοιο επίπεδο,

ώστε κάθε φορά που βλέπει μια πόρτα να σκέφτεται αυτόματα τη λέξη «door» και όχι

να μεταφράζει από τα Ελληνικά στα Αγγλικά.

Παρόλα αυτά, μέχρι κάποιος να φτάσει σε αυτό το σημείο αυτοματισμού, τα

«βοηθήματα μνήμης» συνεισφέρουν σημαντικά στο να γεφυρώσουν την Αγγλική λέξη

με την αντίστοιχη Ελληνική.




18

7ο Κεφάλαιο: Η αυτοσυγκέντρωση είναι το κλειδί της προετοιμασίας για

τις εξετάσεις

«Θέλω να έχω αυτά που θέλω, άνετα, εύκολα και πάνω απ’ όλα γρήγορα!»

Είσαι φίλη μου μέρος μιας “Fast-food” κοινωνίας. Όλοι μας (ναι, αυτό το “μας” με

στενοχωρεί πολύ), έχουμε εθιστεί στη νοοτροπία του «γρήγορα» και «εύκολα»...

Αν κοιτάξεις γύρω σου θα δεις ... «Εμφάνιση φωτογραφιών σε 5 λεπτά», «γρήγορο

φαγητό και παράδοση στο σπίτι», «χάνεις το ανεπιθύμητο βάρος (πως άραγε;) σε μια

βδομάδα» και άλλα πολλά...

Μερικές μορφές άμεσης εξυπηρέτησης είναι αρκετά χρήσιμες. Αλλά όπως και

οτιδήποτε άλλο, η έλλειψη μέτρου κάνει ΠΑΝΤΑ ζημιά.

Πόσοι μαθητές σταματούν την προσπάθεια τους να μαθαίνουν στα πρώτα χρόνια της

σχολικής τους φοίτησης; ... ακόμα και στο δημοτικό;

Πόσοι μαθητές σταματούν ακόμα και την τυπική τους φοίτηση στο σχολείο, πριν τα 18

τους;

Πόσοι μαθητές και γονείς ρίχνουν το φταίξιμο της αποτυχίας στον καθηγητή ή

δάσκαλο, για να καλύψουν την αδυναμία τους να μελετήσουν;

Ακούω πολλές φορές από γονείς και μαθητές τις γνωστές φράσεις «διάβασα αλλά τα

ξέχασα» ή «η Πηνελόπη διαβάζει πολύ, δεν καταλαβαίνω γιατί την βρίσκεις

αδιάβαστη» κ.τ.λ.

Σοβαρά; ...

Και πού είναι γραμμένο ότι ΠΡΕΠΕΙ να πάρεις αυτό που θέλεις ΓΡΗΓΟΡΑ και ΤΩΡΑ;

Και ειδικά σε θέματα μελέτης;

Φίλε μάθε μια για πάντα, ότι η παραπάνω πεποίθηση είναι λάθος... και εκτός

πραγματικότητας. Για ν’ αποδώσεις στις σπουδές, όποιες κι αν είναι αυτές, πρέπει να

καταβάλεις έντονη πνευματική προσπάθεια ... η οποία είναι πολύ ΚΟΥΡΑΣΤΙΚΗ.

Αν το συνειδητοποιήσεις, το επόμενο βήμα είναι ν’ αναπτύξεις το βαθμό της

αυτοσυγκέντρωσης σου στο υψηλότερο δυνατό σημείο.

Τι είναι λοιπόν, η αυτοσυγκέντρωση; θα μπορούσε να ορισθεί σαν “Η πειθαρχεία του

μυαλού”... και στη δική σου περίπτωση είναι ο πλήρης έλεγχος του εαυτού σου όταν

Τα θέλεις

όλα ΤΩΡΑ!

Στη μελέτη

το

«γρήγορα»

δεν

«πιάνει» …

πρέπει να

κουραστείς!




19

βρίσκεσαι στην τάξη, όταν μελετάς και όταν φυσικά δίνεις εξετάσεις... να μην

επιτρέπεις στο μυαλό σου να παράγει άλλες σκέψεις εκτός από το θέμα με το οποίο

ασχολείσαι.

Αν παρατηρήσεις, οι “Super star” αθλητές, προσπαθούν να αυτοσυγκεντρωθούν στο

έπακρο, πριν από κάθε τους προσπάθεια... μιλούν στον εαυτό τους για ν’

απομονώσουν το μυαλό τους, όσο είναι δυνατό, από το πλήθος που τους

παρακολουθεί .... οι εκπληκτικές αθλητικές τους ικανότητες δεν αρκούν από μόνες

τους, για να πετύχουν ψηλές επιδόσεις.

Το ίδιο χρειάζεσαι κι εσύ, ο μαθητής... ορισμένοι, έχουν την φυσική ικανότητα να

αυτοσυγκεντρώνονται ευκολότερα από άλλους. Ο τεμπέλης μαθητής δυσκολεύεται

περισσότερο από το φιλόδοξο, που θέλει να φτάσει στην κορυφή της τάξης και να

βιώσει το μέγιστο των δυνατοτήτων του σ’ όλους τους τομείς της ζωής που επέλεξε.

΄Όταν προσπαθείς να μάθεις για παράδειγμα το λεξιλόγιο που απαιτείται για τις

εξετάσεις του LOWER, στην διάρκεια της προετοιμασίας σου για αυτές τις εξετάσεις,

αντιλαμβάνεσαι ότι μετά από ένα σημείο η μνήμη σου αρχίζει να σε εγκαταλείπει.

Εδώ χρειάζεται να φτάσεις λίγο πριν το όριο της ολικής σου κούρασης... θα

παρατηρήσεις ότι μετά από ένα αριθμό επαναλήψεων, οι λέξεις θα αρχίσουν να

γίνονται μέρος της μνήμης σου... προσπάθησε να μην κάνεις άλλες σκέψεις εκτός από

το μάθημα που μελετάς.

Θέλω να καταλάβεις ότι καθώς καταβάλεις προσπάθεια ν’ αυτοσυγκεντρωθείς, η

μνήμη σου «γυμνάζεται» και έτσι το μυαλό σου θα παράγει μεγαλύτερη προσπάθεια

όταν το απαιτούν οι εξετάσεις.

Μετά από ένα χρονικό διάστημα συνεχούς προσπάθειας ν’ αυτοσυγκεντρώνεσαι, θα

παρατηρήσεις ότι η ικανότητα σου να σκέφτεσαι και η αντοχή σου σ’ αυτό, έχουν

βελτιωθεί αισθητά.

Να θυμάσαι ότι ορισμένη ποσότητα εξάσκησης σου κάνει καλό.

Οι «πνευματικοί» μυς μεγαλώνουν όπως και οι σωματικοί όταν τους γυμνάζεις.

Έτσι, η κούραση που προκύπτει από την πνευματική ένταση, σου κάνει καλό

μακροπρόθεσμα.

Η

πειθαρχία

του μυαλού

Γύμνασε το

μυαλό σου

να μαθαίνει




20

8ο Κεφάλαιο: Πρακτικές συμβουλές για να αντιμετωπίσεις το άγχος στις

εξετάσεις

Ο βαθμός που παίρνεις σε οποιεσδήποτε εξετάσεις, πολλές φορές, δεν

ανταποκρίνεται ούτε στις πραγματικές πνευματικές σου ικανότητες, ούτε στην αξία

σου σαν άνθρωπος.

Δεν ανταποκρίνεται καν στην ποσότητα και ποιότητα της γνώσης που απέκτησες κατά

τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς στο συγκεκριμένο μάθημα. Προς το παρόν όμως,

αυτοί οι βαθμοί είναι αναγκαίο κακό και πρέπει να μάθεις να ζεις μαζί τους.

Έτσι πρέπει σαν εξεταζόμενος να αναπτύξεις και να καλλιεργήσεις τη σωστή

μεθοδολογία που θα σου επιτρέψει να αποδώσεις το μέγιστο των δυνατοτήτων σου

την ώρα των εξετάσεων.

Γνωρίζοντας ότι έχεις τάσεις να αισθανθείς άγχος και νευρικότητα, είναι σημαντικό να

μάθεις να ελέγχεις τα συναισθήματά σου σε τέτοιο επίπεδο ώστε να μπορέσεις να

απαντήσεις στις ερωτήσεις σωστά. Οι παρακάτω συμβουλές θα σε βοηθήσουν:

Απέφυγε τις αρνητικές σκέψεις.

Από τη στιγμή που ανοίγεις τα μάτια σου την ημέρα των εξετάσεων, πιθανόν να

σκέφτεσαι πόσο πολύ φοβάσαι και πώς ο φόβος αυτός θα αποτρέψει από το να

γράψεις καλά.

Εδώ πρέπει να αντιληφθείς ότι αυτές οι σκέψεις σου είναι τελείως άχρηστες. Ίσως να

περιέχουν κάποια αλήθεια. Ίσως όμως και να είναι τελείως λανθασμένες. Το να κάνεις

όμως αυτές τις καταστροφικές σκέψεις δεν θα σε βοηθήσει σε ΤΙΠΟΤΕ!

Το μόνο που θα καταφέρεις θα είναι να αυξήσεις το άγχος σου.

Απέφυγε τους συμμαθητές σου.

Το πρωί των εξετάσεων ακούγονται παντού εκφράσεις όπως: «έχεις διαβάσει

αρκετά;» ή «δεν θυμάμαι τίποτε». Όλοι σχεδόν προσπαθούν να θυμηθούν το

κεφάλαιο που δεν έμαθαν καλά και πολλοί παραπονιούνται για τις ελλείψεις τους.

Να θυμάσαι ότι ΚΑΜΙΑ από αυτές τις συζητήσεις δεν έχει πραγματική αξία και έχουν

σαν μοναδικό αποτέλεσμα να αυξήσουν άγχος των εξεταζομένων.

Θα έχεις αρκετό χρόνο μετά τις εξετάσεις για κοινωνικές σχέσεις με τους φίλους σου

και συμμαθητές σου. Μόλις λοιπόν φτάσεις στο χώρο των εξετάσεων ρίξε μια ματιά

Ο μύθος

του βαθμού

Άχρηστες

συζητήσεις

Σπατάλη

πολύτιμης

ενέργειας




21

στις σημειώσεις σου και προσπάθησε να αποφύγεις τις συζητήσεις που σου

δημιουργούν άγχος.

Προσπάθησε να αυτοσυγκεντρωθείς.

Να είσαι στο χώρο των εξετάσεων στην ώρα σου και προσπάθησε να συγκεντρώσεις

τη σκέψη σου σε κάτι χρήσιμο, όπως οι σημειώσεις σου. Διάβασέ τις με ηρεμία.

Αν αυτή η ανάγνωση σε πανικοβάλει, συγκέντρωσε τη σκέψη σου σε κάποια μέρη του

περιβάλλοντός σου, όπως για παράδειγμα το χρώμα του τοίχου ή των θρανίων.

Μην ξεχνάς ότι ο στόχος σου είναι, να ρίξεις όλη σου την προσοχή σε κάτι που σε

αποτρέπει από το να κάνεις αρνητικές σκέψεις και δεν συνδέεται με το συναίσθημα

του φόβου σου.

Πίστεψε στον εαυτό σου.

Φαντάσου ότι παίζεις το ρόλο ενός πολύ δυνατού και ικανού ανθρώπου.

Αν πραγματικά έχεις προετοιμαστεί σωστά για τις εξετάσεις, αντιμετώπισέ τις σαν

ευκαιρία να δείξεις την αξία σου και όχι σαν καταστροφικό γεγονός. Η ήρεμη

συμπεριφορά εκ μέρους σου θα διαλύσει οποιαδήποτε σκέψη άγχους και πανικού και

το να πιστέψεις στον εαυτό σου θα σου δημιουργήσει ένα έντονο συναίσθημα

αυτοπεποίθησης.

Για να το καταφέρεις προσπάθησε να αποφύγεις την προφορική έκφραση της

νευρικότητάς σου. Σταμάτησε να γκρινιάζεις στους φίλους σου και στα μέλη της

οικογένειάς σου για την πίεση που σου δημιουργεί το ανταγωνιστικό περιβάλλον των

εξετάσεων.

Αντικατέστησε τις αυτές διαμαρτυρίες με την φράση “θα δουλέψω σκληρά και θα

πετύχω, παρά τις δυσκολίες”.

Να θυμάσαι:

Είναι τελείως φυσιολογικό για όλους μας να αισθανθούμε φόβο και πανικό κατά

την διάρκεια των εξετάσεων.

Η λύση

είναι μέσα

σου

Αυτοσυγκε-

ντρώσου




22

9ο Κεφάλαιο: Η τεχνολογία σαν εργαλείο μάθησης

Όλοι μας έχουμε ακούσει για το πως η τεχνολογία μπορεί να επηρεάσει θετικά τη

μάθηση, αλλά τι γίνεται αν το παιδί σας δεν έχει πρόσβαση σε ηλεκτρονικό

υπολογιστή στο σχολείο του;

Ίσως ν’ αναρωτιέστε πως πράγματι, ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής θα βοηθούσε

τον μαθητή να βελτιώσει τη μάθησή του και τη γνώση του γύρω από την αγορά

εργασίας.

Ορίστε μερικά από τα οφέλη που αποκομίζει το παιδί σας αν του παρέχετε τον

κατάλληλο τεχνολογικό εξοπλισμό:

1. Τα cd-rom και η χρήση του INTERNET δίνουν στο παιδί πρόσβαση σε βιβλία,

περιοδικά, εφημερίδες και άλλου είδους πληροφοριακά μέσα που δεν είναι δυνατόν

να βρει στο σχολείο ή στην βιβλιοθήκη του σπιτιού.

Τα παιδιά επίσης μπορούν να βρουν “σελίδες” γεμάτες με χρήσιμες πληροφορίες

που θα τα βοηθήσουν να κάνουν πολλές σχολικές εργασίες και το σημαντικότερο, να

εξασκήσουν τις ξένες γλώσσες που μαθαίνουν

2. Είναι γενικά πολύ εύκολο για τα παιδιά να βρουν οτιδήποτε θα τα βοηθούσε

στη σχολική μάθηση. Με λίγο ψάξιμο στο INTERNET μπορεί ο μαθητής να εντοπίσει

ενδιαφέρουσες “σελίδες” που τον βοηθούν να μάθει τα πάντα σχετικά με τα τρέχοντα

γεγονότα μέχρι και τις πιο πρόσφατες ανακαλύψεις στην επιστήμη και τεχνολογία.

Ακόμα και η διαδικασία του ψαξίματος έχει εκπαιδευτικά οφέλη, διότι το παιδί θα

πρέπει να σκεφθεί λογικά για τα προβλήματα που προσπαθεί να λύσει καθώς διαλέγει

τις κατάλληλες λέξεις “κλειδιά”.

3. Το παιδί σου θ’ αποκτήσει βοηθητικές γνώσεις σε πολλούς τομείς και ειδικά

στις ξένες γλώσσες αφού του δίνεται η δυνατότητα να “αλληλογραφεί” με παιδιά της

ηλικίας απ’ όλες τις γλώσσες του κόσμου.

4. Τα παιδιά χρειάζονται να μάθουν πως λειτουργούν οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές

και τι είναι το INTERNET έτσι ώστε να μπορέσουν να προετοιμαστούν για τη

μελλοντική τους καριέρα. Αν τα παιδιά σας έχουν πρόσβαση σε computer και τους

δοθεί η ευκαιρία να τον χρησιμοποιήσουν, θα αισθανθούν πολύ άνετα με την

σύγχρονη τεχνολογία.

Ο

«ψηφιακά»

αναλφάβη-

τος, θα

επιβιώσει

δύσκολα

στον 21ο

αιώνα




23

10ο Κεφάλαιο: Βοήθησε το παιδί σου να περάσει τις εξετάσεις του LOWER

Τον επόμενο Μάιο (ή Δεκέμβριο) το παιδί σου δίνει τις εξετάσεις του LOWER. Αυτές οι

εξετάσεις έχουν κάποιες ιδιομορφίες σε σχέση με το είδος των διαγωνισμάτων, που είναι

συνηθισμένος ο μαθητής στο Ελληνικό σχολείο.

Κάθε φορά το 50% των εξεταζομένων LOWER ΑΠΟΤΥΓΧΑΝΟΥΝ Πανελληνίως. Το

θλιβερό ποσοστό, επιβεβαιώθηκε και από το Υπουργείο Παιδείας, για το ΚΠΓ.

Το πρόβλημα με τους περισσότερους αποτυχόντες είναι ότι ΔΕΝ γνωρίζουν τη

μεθοδολογία για να μελετήσουν επαρκώς…πολλοί δεν ξέρουν ΚΑΝ τις ελλείψεις

τους…και τα κριτήρια που χρησιμοποιεί ο διορθωτής τους για να τους περάσει …ή να

τους απορρίψει.

Αυτή την πραγματικότητα περιγράφουν όλοι σχεδόν οι γονείς που έρχονται σ’ επαφή

μαζί μου…και εκφράζουν την έντονη ανησυχία τους για τις εξετάσεις και το μέλλον του

παιδιού τους.

Μια προσωπική μου εμπειρία:

Περιμένω στο χώρο υποδοχής του Ξενοδοχείου Αστόρια στο Ηράκλειο. Διενεργούνται

οι προφορικές εξετάσεις για το First Certificate.

Βλέπω έναν νεαρό, τον Μάνο, να κατευθύνεται προς τον καθηγητή του, φορώντας ένα

τεράστιο χαμόγελο κι έχοντας τις γροθιές του υψωμένες, να πανηγυρίζει….

«‘Έσκισα!»...

«Τα είπα όλα!»...

Κι όμως...

Τρεις μήνες μετά, ο Μάνος ανακαλύπτει, προς απογοήτευσή του, ότι στο προφορικό

μέρος των εξετάσεων βαθμολογήθηκε με Ε, βαθμός που αντιστοιχεί στο 35%.

Ο Μάνος βρίζει θεούς και δαίμονες, ισχυρίζεται ότι η ηλικιωμένη εξετάστρια δεν τον

συμπάθησε από την πρώτη στιγμή κι ότι η αποτυχία του οφείλεται στην εμπάθεια των

«Άγγλων» που έχουν παράλογες απαιτήσεις.

Αυτοκριτική; ... Μια πραγματικά άγνωστη λέξη για το Μάνο!

50%

Αποτυχό-

ντες

Τόσο

γλυκό που

είναι το «να

μου φταίνε

οι άλλοι»!




24

Το πρόβλημα φυσικά του Μάνου και των χιλιάδων άλλων αποτυχόντων δεν οφείλεται

στους εξεταστές του, οι οποίοι είναι άριστοι επαγγελματίες και καταβάλουν κάθε

δυνατή προσπάθεια να μην αδικήσουν κανένα εξεταζόμενο.

Η πλειοψηφία των αποτυχόντων κάνει μια σειρά από λάθη μέσα στα οποία

συμπεριλαμβάνεται το γεγονός ότι δεν γνωρίζουν:

• Από ποια μέρη αποτελείται η προφορική εξέταση.

• Τι ακριβώς ζητείται από κάθε μέρος αυτής.

• Πώς βαθμολογούν οι εξεταστές στα 5 papers της εξέτασης.

• Πώς να προετοιμαστούν κατάλληλα για να βαθμολογηθούν πάνω από τη βάση.

Η πρώτη λοιπόν σημαντική βοήθεια που μπορείς να προσφέρεις στον εξεταζόμενο

μαθητή, είναι να τον πείσεις να απαντήσει με ακρίβεια τις παραπάνω ερωτήσεις. Αν

αντιληφθείς ότι η απάντηση του είναι ασαφής ή αρνείται να απαντήσει, τότε ίσως θα

πρέπει να μιλήσεις με τον καθηγητή του.

Έτσι θα αποκτήσεις μια πλήρη εικόνα της πορείας του προς τις εξετάσεις.

Σε περίπτωση που το παιδί καταβάλει έντονη προσπάθεια για τις εξετάσεις, πρέπει να

ξέρεις ότι μια αποτυχία δεν σημαίνει το τέλος του κόσμου. Πολλοί εξεταζόμενοι

“περνούν” αυτό το διαγώνισμα με την δεύτερη προσπάθεια.

Η ψυχολογική στήριξη από την δική σου πλευρά, είναι απαραίτητη ειδικά για τους

έφηβους μαθητές, που συνήθως αντιμετωπίζουν την πρώτη σοβαρή μαθητική

αποτυχία στη ζωή τους.

Μια τελευταία συμβουλή επιτυχίας στις εξετάσεις LOWER… Το κλειδί για να περάσει

ο μαθητής τις εξετάσεις, είναι να ξέρει το ΓΙΑΤΙ θέλει το πτυχίο LOWER .

Γονείς και καθηγητές λένε, ότι όσο πιο συγκεκριμένοι είναι οι λόγοι που θέλει να

πετύχει, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να πετύχει. Ρώτησε λοιπόν το παιδί σου,

αν επιθυμεί να περάσει τις εξετάσεις επιπέδου LOWER επειδή:

• θέλει ν’ ευχαριστήσει τους γονείς του

• θέλει να εντυπωσιάσει τους φίλους του

Θέλεις την

αλήθεια;

Το παιδί

που

προσπάθη-

σε,

χρειάζεται

στήριξη




25

• θέλεις ν’ αποδείξει στον εαυτό του ότι μπορεί να τα καταφέρει όπως όλοι οι καλοί

μαθητές

• θέλει να βάλει τις βάσεις για το “Proficiency” και να αποκατασταθεί επαγγελματικά

σαν καθηγητής Αγγλικών

• θέλεις να σπουδάσει σε Πανεπιστήμιο της Αγγλίας

• θέλει να έχεις περισσότερα εφόδια, στην προσπάθεια ου να βρει δουλειά

Ζήτησέ του να γράψει όλους τους λόγους που ταιριάζουν στη δική του περίπτωση.

Θα του δημιουργηθεί μεγαλύτερη διάθεση για προσπάθεια, αν διαβάζει φωναχτά τους

στόχους του σε καθημερινή βάση.

Το παραπάνω είναι απόσπασμα από το βιβλίο του Γιώργου Δροσουλάκη

«Μπορείς κι ΕΣΥ να περάσεις τις εξετάσεις του LOWER

(ECCE/FCE/ESB/TIE/TOEIC/NOCN/LRN) … αν ξέρεις πώς ν’ αποφύγεις τα

14 λάθη που οδηγούν στην αποτυχία χιλιάδων εξεταζομένων».




26

11ο Κεφάλαιο: Το παιδί μου γράφει με το αριστερό χέρι

Από τον Δ. Καρδαράκο - Dip. MA in Ed, Σχολικός Σύμβουλος, (εφημερίδα

«ΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΗΣΗ» )

Καλά κάνει!

Αυτό είναι το καλό χέρι. Αυτή είναι η φυσική του πλευρίωση. Δεν υπάρχει σφάλμα.

Πολλοί ποδοσφαιριστές γεννήθηκαν να χρησιμοποιούν το αριστερό του πόδι

καλύτερα από το δεξί και να είναι πιο επιδέξιοι στα αριστερά σουτ. Πολλοί μαθητές

γράφουν με το αριστερό τους χέρι και δεν διαφέρουν από τους δεξιόχειρές ούτε

στη γραφή ούτε στη μάθηση. Αρκετοί μάλιστα κάνουν ωραία γράμματα.

Το γεγονός που ακούγεται, ότι από τα δυσλεξικά παιδιά τα περισσότερα,

στατιστικά, είναι αριστερόχειρα, δεν σημαίνει με κανέναν τρόπο, ότι τα περισσότερα

αριστερόχειρα είναι δυσλεξικά.

Όχι.

Τα περισσότερα αριστερόχειρα είναι μια χαρά παιδιά, χωρίς ειδικές μαθησιακές

δυσκολίες. Η πλευρίωση κάθε ανθρώπου εξαρτάται από εγκεφαλικά κύτταρα

κίνησης. Αυτά που ορίζουν την δεξιόπλευρη προτεραιότητα ενός ατόμου

βρίσκονται στο αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου.

Αντίθετα αυτά που ορίζουν αριστερόπλευρη προτίμηση είναι στο δεξί ημισφαίριο.

Αυτό άλλωστε εξηγεί το γεγονός ότι αν υπάρξει σοβαρή εγκεφαλική βλάβη στο

αριστερό ημισφαίριο, τότε πιθανώς να επέλθει παράλυση στο δεξιό ημιμόριο του

σώματος ή το αντίθετο θα συμβεί, αν πάθει βλάβη το δεξί ημισφαίριο.

Σε πιο ημισφαίριο θα βρεθούν αυτά τα κέντρα είναι δουλεία της φύσης και όχι γονικής μετέπειτα παρέμβασης. Αφήστε τα παιδιά σας να ακολουθούν αυτή τους την ιδιαιτερότητα και μην προσπαθείτε να τους αλλάξετε το φυσικό τους προγραμματισμό. Κακό θα τους κάνετε. Δευτερογενή ψυχολογικά προβλήματα θα τους δημιουργήσετε και κόντρα με τη φύση θα πάτε. Τα παιδιά στη βρεφική τους ηλικία κάνουν χρήση και των δύο χεριών. Αφήστε τα ελεύθερα και από μόνα τους θα ακολουθήσουν αργότερα τη φυσική τους προδιάθεση.

Μην επηρεάζεστε από τις παλιές προκαταλήψεις και προλήψεις που χαρακτηρίζουν

κάθε αριστερό κακό και δεξί καλό. Αρκετά υπέφεραν κάποτε οι αριστερόχειρες από

αυτές.

Ο Θεός δεν

είπε ΠΟΤΕ

ότι το δεξί

είναι το

«καλό»

Η φύση

αποφασίζει




27

Τους ονόμαζαν «ζερβοκουτάλες», δεν τους επέτρεπαν να γίνουν δάσκαλοι, τους

καταπίεζαν δένοντας το αριστερό τους χέρι, ώστε αναγκαστικά να χρησιμοποιήσουν

το δεξί, ώστε αναγκαστικά να χρησιμοποιούν το δεξί τους φώναζαν να τρώγουν με

το χεράκι του Θεού και όχι το αριστερό, λες κι αυτό ήταν του διαβόλου, με λίγα λόγια

τους έκαναν αντιδραστικούς και γιατί όχι αντικοινωνικούς.

Πολλές αντιεπιστημονικές πεποιθήσεις συνοδεύονταν από λαϊκές ρατσιστικές

φράσεις όπως: ο Θεός να τα φέρει πάντα δεξιά. Με το δεξί να μπεις με το δεξί να

βγεις. Όλα να σου ‘ρχονται δεξιά. Χαιρέτα με το δεξί χέρι. Φίλα το δεξί του πεθερού

κ.λ.π. όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν και οι αριστερόχειρες πια απολαμβάνουν

τα ίδια δικαιώματα με τους δεξιόχειρες.

Μια σωστή αντιρατσιστική κοινωνία θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη βέβαια την

ανάγκη να μη φτιάχνει πράγματα και προγράμματα μόνο για τους δεξιά

πλευριωμένους.

Στο σχολείο οι δάσκαλοι αποδεχόμαστε, χωρίς καμία διάκριση, το παιδί που

γράφει με το αριστερό χέρι.

Στα πρώτα βήματα των προγραφικών ασκήσεων και στην πρόσκτηση του

σχήματος των γραμμάτων μπορεί να διδαχτεί με χειραγώγηση, λεκτικές εντολές και

σε σημείο αναφοράς το άλλο χέρι του, τη φορά της γραφής με τον ίδιο τρόπο που

μαθαίνουν και οι δεξιόχειρες.

Αν όμως η φορά της γραφής είναι μαθημένη και παγιωμένη στο παιδί, τότε την

αγνοούμε. Αυτό που προσέχουμε είναι να συνηθίσει να τοποθετεί το χεράκι του κάτω

από την γραμμή των γραμμάτων, για να έχει πλήρη οπτική επαφή μ’ αυτά που

γράφει.

Αυτά και καλή πρόοδο σε όλα τα παιδάκια, δεξιόχειρα και αμφίπλευρα.

Ρατσιστικές

αντιλήψεις

Οι

δάσκαλοι

ξέρουν




28

12ο Κεφάλαιο: ΤΟ ΞΥΛΟ ΒΓΗΚΕ ΑΠ’ ΤΟΝ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ- ένας από τους

μεγαλύτερους εκπαιδευτικούς μύθους

Από τον Ψυχολόγο - Συγγραφέα Julius Segal

Πιθανό να μην έχει υπάρξει κανένας άλλος μύθος για την ανατροφή του παιδιού που

να έχει καταρριφθεί τόσο πειστικά όσο αυτός … παρ’ όλ’ αυτά πιστεύεται διακαώς

από πάμπολλους γονείς, οι οποίοι χρησιμοποιούν τη σωματική τιμωρία στο όνομα της

πειθαρχίας, ως ακρογωνιαίο λίθο των τακτικών ανατροφής που εφαρμόζουν.

Ο μύθος ότι η σωματική τιμωρία αποφέρει καρπούς αναμφίβολα ενέχει μεγαλύτερους

κινδύνους για τα παιδιά μας από κάθε άλλο μύθο.

Η έρευνα έχει πολύ πειστικά αποδείξει ότι η χρήση αυτού του είδους τιμωρίας

δημιουργεί παιδιά που δεν είναι πιο υπάκουα αλλά που αντίθετα είναι πιο οργισμένα

και επιθετικά σε σχέση με άλλα παιδιά.

Οι γονείς που χαστουκίζουν κατ’ επανάληψη ή χτυπούν τα παιδιά τους, τους

μεταβιβάζουν ουσιαστικά ένα μοντέλο βίαιης συμπεριφοράς προς μίμηση - και πολλά

απ’ αυτά όντως καταλήγουν να χρησιμοποιούν βία, μερικά μάλιστα σε εγκληματικό

σημείο.

Η σωματική τιμωρία μπορεί αρχικά να φανεί αποτελεσματική.

Για παράδειγμα, ένα τρίχρονο παιδί που δάρθηκε από τους γονείς του επειδή

γρατσούνισε το καινούργιο τραπέζι της μαμάς είναι πιθανό να μην ξαναπλησιάσει το

τραπέζι αυτό για λίγο καιρό, αλλά τελικά το παιδί - θύμα μαθαίνει κυρίως πόσο

σημαντικό είναι να μην το πιάνει κανείς - και να ανταποδίδει τα ίσα.

Μακροπρόθεσμα, η σωματική τιμωρία σίγουρα δεν αποτελεί μια επιτυχή τεχνική για

να κάνουμε το παιδί να δεχθεί πρότυπα των γονιών.

Μεγαλώνοντας, τα παιδιά θα τείνουν να καθοδηγούνται από εκείνους που τους

εμπνέουν το θαυμασμό και την αγάπη και όχι το φόβο και την περιφρόνηση.

Μεγάλο

λάθος!

Εσύ δε θες

να σε

κτυπούν

… έτσι δεν

είναι;




29

Στείλε το σ’ ένα φίλο!

Έχεις συμμαθητές, φίλους με παιδιά ή συναδέλφους εκπαιδευτικούς που νομίζεις ότι

θα ωφεληθούν από αυτό το ηλεκτρονικό βιβλίο;

Αν ναι, τότε μπορείς να τους το στείλεις εύκολα με e-mail.

Απλά χρησιμοποίησε την εντολή “attach file”.

Ή ενημέρωσέ τους, για να το «κατεβάσουν» από το Internet στη διεύθυνση

http://e-multilingual.com/goneis.html ή στο

http://www.multilingual.gr/1/11-praktikoi-tropoi.pdf

Ακόμη κι αν οι φίλοι σου δεν έχουν σύνδεση στο Internet, μπορείς να το

«αντιγράψεις» σε CD και να τους το δώσεις για να το εγκαταστήσουν στον

υπολογιστή τους … ή στον υπολογιστή του σχολείου τους (με την έγκριση του

διευθυντή και του καθηγητή της πληροφορικής).

Μη διστάσεις να επικοινωνήσεις μαζί μας για οποιαδήποτε διευκρίνιση. Αν θέλεις να

μου γράψεις, στο

http://e-multilingual.com/apantiseis-lower-advanced-proficiency.html




30

Ποιος είναι ο Γιώργος Δροσουλάκης

Δυο λόγια για το συγγραφέα του βιβλίου

Τα πάνω από 2 δεκαετίες έρευνας στις εξετάσεις Lower, Advanced & Proficiency, οι

δεκάδες χιλιάδες ώρες διδασκαλίας και το συγγραφικό του έργο, δίνουν στο Γιώργο Δροσουλάκη το δικαίωμα να αυτοαποκαλείται «Εξειδικευμένος Καθηγητής στο Lower & Proficiency».

Ως εκδότης του η-περιοδικού «Προσωπική Επιτυχία», ο Γιώργος γνωρίζει καλά ότι

οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν τη σημασία των ΓΡΑΠΤΩΝ στόχων όταν πρόκειται να λάβουν μέρος σε εξετάσεις γλώσσας αυτού του επιπέδου.

Ίδρυσε το Κέντρο γλωσσών MULTILINGUAL για να θέσει σε εφαρμογή τη μέθοδο διδασκαλίας όπως ακριβώς την περιγράφει στο βιβλίο «Μπορείς κι ΕΣΥ να περάσεις τις εξετάσεις του LOWER (CCE/FCE/TOEIC/ESB/ΚΠΓ/NOCN/LRN/PTE/TIE) …αν ξέρεις πώς ν’ αποφύγεις τα 14 λάθη που οδηγούν στην αποτυχία χιλιάδες εξεταζόμενους». http://e-multilingual.com/biblia-lower-michigan-toeic-fce-pte-esb.html

Βοηθά δηλαδή τους μαθητές του, όχι μόνο ν’ αποκτήσουν τη γνώση που απαιτούν οι

εξετάσεις, αλλά τους δείχνει τον τρόπο στο να θέσουν συγκεκριμένο στόχο για ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ πρέπει να κάνουν για να περάσουν και σε πιο ΑΚΡΙΒΩΣ χρονικό διάστημα πρέπει να το κατορθώσουν.

Αν θέλετε να μάθετε το πως μπορείτε να ωφεληθείτε από τη δουλειά του

Γιώργου, επισκεφτείτε το site του κέντρου «MULTILINGUAL» …

Ελάτε στο http://e-multilingual.com/apantiseis-lower-advanced-proficiency.html




31

Οικονομικά Πακέτα Προετοιμασίας Lower, TOEIC & Proficiency για ΑΥΤΟΔΙΔΑΚΤΟΥΣ

Aν θέλετε να προετοιμαστείτε οικονομικά για το Proficiency,

οργάνωσα το ΜΟΝΑΔΙΚΟ Course Προετοιμασίας Proficiency για ΑΥΤΟΔΙΔΑΚΤΟΥΣ! ...

με ανάλυση όλων των ασκήσεων στα Ελληνικά!

Το πλήρες πρόγραμμα σου προσφέρεται μέσω των 4 βιβλίων, 2 cd και 25 αναλυτικών ΕΝΟΤΗΤΩΝ εντός του συμπληρωματικού

site με την ανάλυση όλων των ασκήσεων, διορθωμένες εκθέσεις και τεστ λεξιλογίου.

Για περισσότερες πληροφορίες, ελάτε στο http://e-multilingual.com/ecpe-michigan-proficiency-course.html

Αποτελεσματική Μέθοδος Αυτοδίδακτων ΕΝΗΛΙΚΩΝ στο TOEIC. Μέσα στις εκατοντάδες σελίδες, τα CD & τη ΔΩΡΕΑΝ

Γραμματική, βρίσκεις όλα όσα χρειάζεσαι για να

προετοιμαστείς κατάλληλα στο πτυχίο TOEIC! Έλα στο http://e-multilingual.com/toeic-test-order.html

Οι Αποτυχόντες στο Lower, Advanced & Proficiency ΔΕΝ

ξέρουν επαρκώς την γραμματική!

Τώρα Υπάρχει Λύση!

"Η Γραμματική των Αγγλόφωνων Εξετάσεων στα Γρήγορα!"

Σου δίνει ΟΛΑ τα ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ κεφάλαια γραμματικής

για το Lower, Advancd & Proficiency,

Συγκεντρωμένα σε ένα ΜΟΝΑΔΙΚΟ σύντομο βιβλίο!

στο http://e-multilingual.com/grammar-4-english-exams.html

20+1 Έτοιμα Μοντέλα Εκθέσων στο Lower Αν θέλεις να γράφεις εκθέσεις που περνάνε την βάση, για το Lower, τότε το

"Your Composition Success! 20+1 Έτοιμα Μοντέλα Εκθέσων στο Lower", σου

είναι ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ! Για περισσότερες πληροφορίες έλα στο

http://e-multilingual.com/biblia-lower-michigan-toeic-fce-pte-esb.html

Date post:	12-Jun-2020
Category:	Documents
Upload:	others
View:	3 times
Download:	0 times

το παιδί σου στο σχολείο - MULTILINGUAL · να ανακαλύψεις τι...

Documents