ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ - Polydeuces · 2018-03-18 · ταμένο αφιέρωμα στα...

1ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΚΑΣΤΟΡΕΙΟΥ “O ΠΟΛΥΔΕΥΚΗΣ” ΤΕΥΧΟΣ 12, ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2011

Με τους ξενιτεμένους μαςΕιδήσεις και πληροφορίες από τους μετανάστες μαςΣελ. 8

Καστόρι, μια εαρινή συμφωνία:Φωτογραφική περιήγηση στο χωριόΣελ. 4-5

Η ιστορία της εκπαίδευσης στον τόπο μαςΤης Γαρυφαλλιάς ΡουμελιώτηΣελ. 10-11

Φω

τογρ

αφία

: Λεω

ν. Σ

ουχλ

έρης

Αφιέρωµα στην Καστροπολιτεία του Λογκανίκου

2 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 3ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Êáóôáíéþôéêá

Εκεί που βρισκόμαστε στο χείλος του γκρεμού, οπ κάτι γίνεται και τη σκα-πουλάρουμε για λίγο, κάτι σαν κινέζικο βασανιστήριο. Άντε θα πτωχεύσουμε, άντε θα μας κουρέψουνε! Αλή-θεια, πότε θα δουλέψουμε; Είμαστε μια χώρα, όπου το να στρωθούμε στη δουλειά αποτελεί είδηση. Το είπε ο πρωθυπουργός, το είπε ο τάδε υπουργός, το είπαν οι βουλευτές κ.λ.π. Μοιάζει κάτι σαν ξεμάτιασμα. Και το μέλλον περιμένει, η νέα γενιά περιμένει - περιμέ-νει; Τα καλύτερα μυαλά φεύγουν, τα βιογραφικά ταξιδεύουν κι όχι για κυρι-λέ μέρη, Κίνα, Ουκρανία. Αυτό λέγεται “brain drain” (στέγνωμα από μυαλά).

Θα χάσουμε τους καλύτε-ρους; Το εγγύς μέλλον θα το απαντήσει. Ο δυτικός κόσμος γέρασε και πεθαί-νει; Και σιγά - σιγά η γη φλέγεται από τις εκρήξεις του κόσμου, της φύσης και των έργων του ανθρώπου -βλέπε πυρηνικό εργοστά-σιο παραγωγής ενέργειας στην Ιαπωνία. Τα προβλή-ματα της συσσώρευσης του πλούτου δεν μπορούν να κρυφτούν πια και όχι μόνο στο γειτονικό μας τόξο των μουσουλμανικών χωρών, όπου παρακολουθούμε ζωντανά ένα σκληρό παι-χνίδι αναδιανομής συμ-φερόντων, αλλά και στην καρδιά της μητρόπολης. Οι συνταγές φαίνεται να μην πετυχαίνουν. Τα

στερεότυπα, ιδεολογικά και μη, καταρρέουν. Ο πετυχημένος επιχειρη-ματίας, εναλλακτικός Γιάννης Μπουτάρης με προσεκτικά σχεδιασμένο τρόπο, μέσα στη φωλιά του σεχταρισμού, προσπαθεί να χτίσει τη Θεσσαλονίκη κέντρο των Βαλκανίων και των πολιτισμών, κάτι που έπρεπε να έχει γίνει εδώ και χρόνια. Για να δούμε θα πετύχει;Ένας πολύ πετυχημένος, νέος επιχειρηματίας - βλέ-πε easy jet - σε σχετική ερώτηση απάντησε: ιδέες έχουν πολλοί, το θέμα είναι ποιος έχει το τσαγανό να τις υλοποιεί. Αν καθίσεις για καφέ σ’ ένα καφενείο στην Καστανιά θ’ ακού-

σεις πολλές ιδέες, αρκετές από αυτές αξιοπρόσεκτες και πιθανόν υλοποιήσι-μες. Υπάρχει όμως και ένα επόμενο βήμα, η υλοποίη-ση. Ας έχουμε το τσαγανό. Έχουμε αρκετή νεολαία. Και ο νόμος για την επι-χειρηματικότητα είναι σε εφαρμογή.Όμως φτάνει η γκρίνια.Αυτός ο “ Πολυδεύκης” είναι αφιερωμένος στα Σχολεία του Καστορείου. Πήγε βόλτα στο Λογκανίκο και φτάνει μέχρι τον πρώτο σύλλογο που φτιάχτηκε στο Καστόρειο.

Από το Διοικητικό Συμβού-λιο η πιο επίκαιρη ευχή.

Καλή Ανάσταση

Σηµείωµα του εκδότη

ÊÜèå ÷ñüíï ç ðåñéöïñÜ ôïõ ÅðéôÜöéïõ óôçí ÊáóôáíéÜ Ý÷åé ìéá ìáãåßá, ðïõ, ðÝñá áðü ôïõò Êáóôáíéþôåò, óõ-íåðáßñíåé êáé üëïõò ôïõò åðéóêÝðôåò ôïõ ÷ùñéïý ìáò.Ç äéáäñïìÞ ìÝóá áðü ôá óï-êÜêéá ìå ôéò öñÝóêï-áóðñé-óìÝíåò áõëÝò, ôá êåñéÜ, ôá öáíáñÜêéá óôïõò ôïß÷ïõò, ôï ëéâÜíé ìðñïóôÜ óôéò ðüñ-ôåò êáé ç ¢íïéîç êÜíïõí ôéò óôéãìÝò ìïíáäéêÝò.

Ðñéí áðü ÷ñüíéá, ðÝñá áðü êáíÝíá êåñß ðïõ Üíáâáí åìðñüò óå êáìéÜ ðüñôá êáé ëßãï ëéâÜíé, áõôü ðïõ Ýäéíå ìéá îå÷ùñéóôÞ íüôá óôçí ðå-ñéöïñÜ ôïõ åðéôÜöéïõ Þôáí ôï ðÝñáóìá åìðñüò áðü ôï óðßôé ôïõ áåéìíÞóôïõ Ëåùíß-äá Íéêïëüðïõëïõ. ÖáíáñÜ-êéá óôïõò ôïß÷ïõò, êåñéÜ óå áðßèáíá óçìåßá, Ýíáò óôáõ-ñüò ó÷çìáôéóìÝíïò áðü ðïë-ëÜ êåñéÜ, Ýäéíáí Ýíá öáíôá-óìáãïñéêü ôüíï êáé êÜèå ÷ñü-íï üëï êáé êÜôé äéáöïñåôéêü èá ðñüóèåôå ï ê Ëåùíßäáò.

Ãéá ôçí ðñïóùðéêüôçôá êáé

ôï âßï ôïõ ç óôÞëç äå öôÜíåé ãéá íá ôá ðáñïõóéÜóåé. Íï-ìßæù üìùò üôé ðñÝðåé êáíåßò íá áó÷ïëçèåß ìå ôïí Ë. Íéêï-ëüðïõëï, áõôÞ ôçí åìâëçìá-ôéêÞ ìïñöÞ, ðïõ Þôáí Ýíáò ãíÞóéïò ìðïí âéâÝñ êáé åß÷å ìéá æùÞ ðïëõôÜñá÷ç.

Áðü ôñß÷á êáôÜöåñå íá óù-èåß ôï ÃõìíÜóéï êáé ôï Ëýêåéï óôïí ôüðï ìáò êáé íá ìçí êá-ôáñãçèïýí áðü ôçí åöáñìï-ãÞ ôïõ ÊáëëéêñÜôç êáé óôçí ðáéäåßá. 1⁄4ðùò ìÜèáìå, ìÜò Ýóùóå ï Ëïãêáíßêïò, ìéáò êáé ïé ìáèçôÝò áðü åêåß Ýðñåðå íá äéáíýïõí áðüóôáóç ðÜíù áðü 30 ÷éë.Äõóôõ÷þò, áí óõíå÷éóôåß íá ëéãïóôåýïõí ïé ìáèçôÝò, ôï ó÷ïëåßï èá êëåßóåé êáé êáëü èá åßíáé üëïé - ìáèçôÝò, ãï-íåßò êáé äéäÜóêïíôåò - íá äïõí ôé ìðïñïýí íá êÜíïõí, ãéá-ôß óôçí ÅëëÜäá ôïõ Ìíçìï-íßïõ ó÷ïëåßï ìå 25-30 ìáèç-ôÝò êáé 15 äéäÜóêïíôåò äåí Ý÷åé ìÝëëïí.

Ç óôÞëç áõôÞ, üðùò ãíùñß-æåôå, ëÝãåôáé Êáóôáíéþôéêá

êáé õðïãñÜöåôáé áðü ôïí Êáóôáíéþôç 1⁄4ðùò üìùò, Ý÷åôå äéáðéóôþóåé êáôÜ äé-áóôÞìáôá äçìåýôçêáí óôçí åöçìåñßäá ìáò èáõìÜóéá ðïéÞìáôá ãýñù áðü ôï ÷ù-ñéü ìå ôçí õðïãñáöÞ Êá-óôáíéþôçò. ÁõôÜ ôá ðïéÞ-ìáôá åßíáé ôïõ áåéìíÞóôïõ ÃéÜííç ÊïñæÞ, ðïõ äåí ôï Þîåñá üôé õðïãñÜöåé óáí Êáóôáíéþôçò.

Åêåß óôï ßäñõìá ÌðáêÞ Ý÷ïõí óôá ðëÜíá ôïõò íá êÜíïõí êÜðïéá åêäÞëùóç ãéá ôïí ÊïñæÞ. Íá äéáâáóôïýí ôá ðïéÞìáôÜ ôïõ, ðïõ õìíïýí ìå ãëáöõñüôçôá ôéò ïìïñöéÝò ôïõ ôüðïõ ìáò êáé ôïõò êáç-ìïýò ôùí áðëþí áíèñþðùí ôïõ ÷ùñéïý ìáò. Ïé ïéêïãÝ-íåéÜ ôïõ, ç ê. Ãåùñãßá êáé ôá ðáéäéÜ ôïõ, íïìßæù üôé èá âï-çèÞóïõí ãéá íá ãßíåé áõôÞ ç ôéìçôéêÞ âñáäéÜ ãéá ôïí ÃéÜí-íç ÊïñæÞ. Äåí Ý÷ïõìå åîÜëëïõ êáé ôüóïõò ðïéçôÝò êáé ëïãï-ôÝ÷íåò ãéá íá åðéäåßîïõìå.

Ãåéá óáò ðáôñéþôåòÏ Êáóôáíéþôçò

[email protected]

Έντυπη εφημερίδα «ΠΟΛΥΔΕΥΚΗΣ»

Ιδιοκτήτης: Πολιτιστικός Σύλλογος Καστορείου «ΠΟΛΥΔΕΥΚΗΣ»Ταχυδρομική Διεύθυνση:Καστόρειο Λακωνίας, τ.κ. 23059τηλ.: 6973208890, 6944377514http://kastori.gr, http://polydefkis.gre-mail: [email protected]Εκδότης: Η Πρόεδρος Ευγενία ΛαμπήΣυντακτική ΕπιτροπήΒαρβάρα Κεμερίδου, Ευγενία Λαμπή, Ελένη Βλαχογιάννη, Αναστασία Καδρακάζη, Γαρυφαλιά Ρουμελιώτη, Θάνος Τζωρτζάκης, Γιάννης Αρφάνης.Επιμέλεια ΎληςΑγροτικά, Αθλητικά: Γιάννης ΑρφάνηςΕπιστημονικά: Ευγενία Λαμπή, Κων/νος ΚαλκανδήςΚοινωνικά: Ελένη Βλαχογιάννη, Καίτη ΣμυρνιούΟικονομικά: Κων/νος Καλκανδής, Θάνος ΤζωρτζάκηςΠολιτιστικά: Βαρβάρα Κεμερίδου, Ευγενία ΛαμπήΦωτογραφικό υλικό: Βασ. Λαγανάς, Γιάννης Αρφάνης, Γιώργος Κουρεμπής, Γ. Λαγανάς, Θ. ΑνδριανόςΧορηγίες: Καίτη ΣμυρνιούΡεπορτάζ: Γιώργος ΚουρεμπήςΚαστανιώτικα: Γιώργος ΛαγανάςΑνταποκριτές Καστόρι – Βόρειοι Δήμοι: Δημητράκης Κραμποβίτης, Θεόδωρος Αλαφόγιαννης, Παναγιώτης Λαμπράκης, Θανάσης Δημητρακόπουλος, Νίκος ΛαγανάςΗΠΑ, Βοστώνη: Eugenia Markos, Νέα Υόρκη: Panagiotis Pantazis, Αλάσκα: Maria BascousΑυστραλία: Angela VasilasEκτύπωση offset: Μπουζάλας-Ζουγανέλης ο.ε.25ης Μαρτίου 123, Περιστέριτηλ.: 2105781638


Δράσεις - Ειδήσεις - Πληροφορίες

Δυναμικό «παρόν» των Λακωνικών προϊόντων στο Μετρό στην Πλατεία Συντάγματος στην Αθήνα.Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθη-κε για άλλη μια φορά η 4η Έκθεση Λα-κωνικών προϊόντων στον εκθεσιακό χώρο του Μετρό στο Σύνταγμα, στο διάστημα από 9 μέχρι και 13 Μαρτίου 2011. Οι επισκέπτες της έκθεσης είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν και να προμηθευτούν τα εκλεκτά λακωνικά προϊόντα, όπως το εξαιρετικό παρ-θένο ελαιόλαδο, ελιές, κρασί, μέλι, ζυμαρικά και γλυκίσματα, παξιμάδια, λουκάνικα και σύγκλινο, καπνιστή πέστροφα, οξύρυγχο και σολομό, και πολλά άλλα που παράγει ο ευλογημέ-νος τόπος μας. Στην έκθεση, αν και η παρουσία εκθετών από την περιοχή μας ήταν μειωμένη σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, εξέθεσαν τα προϊόντα τους οι παραγωγοί μας Με-λισσοκόμοι Δημήτρης Καφεντζής από την Αγόριανη και ο Β. Λιναρδάκης από τη Βορδόνια με μέλι και παράγωγά του και ο Γιάννης Γεροντίδης με καπνιστό σολομό, πέστροφα και οξύρυγχο από τον Άγιο Μάμα Καστορείου.

ΕΒ

Πραγματοποιήθηκε ο ετήσιος χορός του Πολυδεύκη, στις 13 Φεβρουαρίου 2011, με μεγάλη συμμετοχή συμπατριωτών μας. (ανταπόκριση στην ίδια σελίδα).Η Ομάδα Ελληνικού Παραδο-σιακού Χορού Καστορείου, την Κυριακή 26 Δεκεμβρίου 2010 έκανε εκδήλωση με ζωντανή μουσική (Διαβάστε το σχετικό άρθρο). Ο Πολυδεύκης συμμετείχε στη διοργάνωση και στις εκδηλώ-σεις για τη Μουτζουροδευτέρα στο Καστόρι. Ρεπορτάζ και φωτογραφίες θα βρείτε στη σελίδα 32.

Ο Πολυδεύκης συμμετείχε στις προσπάθειες για την παραμονή του Λυκείου Καστορείου. Εκτε-ταμένο αφιέρωμα στα σχολεία του Καστορείου γίνεται σ’ αυτό το τεύχος.Ολοκληρώθηκε η προμήθεια δέκα στολών, πέντε γυναικείες και πέντε ανδρικές, για την Ομάδα Ελληνικού Παραδοσια-κού Χορού Καστορείου. Ο ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΤΡΙΜΗΝΟΓια το επόμενο τρίμηνο ετοιμα-ζόμαστε για:Να συνεχίσουμε τις εργασίες για τον καθαρισμό του μονο-πατιού, που οδηγεί στο Κάστρο

του Καστριού. Ολοκληρώνονται οι εργασίες και ο Πολυδεύκης προχωρά στην πρώτη του δράση με την έκδοση βιβλίου με τα απομνη-μονεύματα του Δ..Δημητρα-κάκη, βουλευτή Λακωνίας στα τέλη του δέκατου ένατου αιώνα. Έχει γίνει παραγγελία και θα ολοκληρωθεί η κατασκευή τσα-ρουχιών για τους τσολιάδες της Ομάδας Ελληνικού Παραδοσια-κού Χορού.Αναζητούμε χώρο για την ασφαλή τοποθέτηση των πα-ραδοσιακών στολών.

Ï ÷ïñüò êáé ç êïðÞ ôçò ðßôáò ôïõ Óõëëüãïõ ìáò «ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ», óôéò 13/02/2011, áíôÜìùóå üëïõò ó÷å-äüí ôïõò Êáóôáíéþôåò óôçí ôáâÝñíá «ôïõ Êáëïêáéñéíïý» óôçí ÐëÜêá ôùí Áèçíþí. Ï äÜóêáëïò êáé ìÝëç ôçò ÷ïñåõôéêÞò ÏìÜäáò êáé óõìðáôñéþôåò ìáò áðü ôï Êáóôüñåéï, ðáñÜ ôçí áðü-óôáóç, ðáñáâñÝèçêáí óôï ÷ïñü ôïõ Óõëëüãïõ, ðïõ ãéá ìéá áêüìç ÷ñïíéÜ åß÷å ìåãÜëç åðéôõ÷ßá. To ìïõóéêü ó÷Þìá áðü ôç ÓðÜñôç ìÜò óõíôñü-öåõóå ìå ðïéïôéêÞ êáëÞ ìïõ-

óéêÞ êáé óå óõíäõáóìü ìå ôï êáëü öáãçôü êáé ôï ðëïýóéï êñáóß, ìáò Ýöåñáí óôï êÝöé ãéá ÷ïñü êáé äéáóêÝäáóç ìÝ-÷ñé áñãÜ. Ç ×ïñåõôéêÞ ÏìÜ-äá êáèïäçãïýìåíç áðü ôïí äÜóêáëï Ãåþñãéï Êáëïìïßñç Üíïéîå ôï ÷ïñü ÷ïñåýïíôáò ùñáßïõò ðáñáäïóéáêïýò ÷ïñïýò. Óôçí åðéôõ÷ßá ôïõ ÷ïñïý ìáò óõíåôÝëåóáí ïé ÷ïñçãïß êáé äùñïèÝôåò, ðïõ Þôáí ï ÃéÜííçò Ìåñåêïýëéáò, ï ÈÜíïò ÔæùñôæÜêçò, ï Çëßáò ÃñçãïñÜêçò, ôï Ôõðï-ãñáöåßï «ÌÐÏÕÆÁËÁÓ» ðïõ ôõðþíåé ôïí ÐÏËÕÄÅÕÊÇ,

ç Ëßôóá Ñïõìåëéþôç, ç ¸ëëç ÁðÝñãç, ï Ðáíáãéþôçò Äç-ìçôñéÜäçò, ôï ÊáôÜóôçìá ÍáêáóéÜí Fours, ï Íéêüëáïò ÃÜóðáñçò -ÊáôÜóôçìá Äåñ-ìÜôéíùí Åéäþí, ôï Æá÷áñï-ðëáóôåßï «ÌÇÔÑÏÐÏËÉÔÉ-ÊÏÍ», êáèþò êáé ï Ãåþñãéïò Ëéáêüðïõëïò êáé ç Êáôåñßíá Áããåëïðïýëïõ, ðïõ âïÞèç-óáí óôç äéïñãÜíùóÞ ôïõ. Åëðßæïõìå óôçí ßäéá êáé áêü-ìç ìåãáëýôåñç åðéôõ÷ßá ôïõ ÷ñüíïõ óôï íÝï áíôÜìùìá, ðïõ üëïé ìáæß ïé Êáóôáíéþ-ôåò èá ðñáãìáôïðïéÞóïõìå.

Åë.Âë.

Ïé äñÜóåéò ôïõ ôñéìÞíïõ

ÁíôÜìùìá óôçí ÐëÜêá

Ευχάριστη ανάμνηση πλέον η Χρι-στουγεννιάτικη γιορτή του Νηπιαγω-γείου και Δημοτικού Σχολείου στις 22/03/2010. Γλυκές παιδικές φωνές και λιλιπούτιες φιγούρες μέσα από τα Χριστουγεννιάτικα σκετσάκια, ποιήματα και τραγούδια γιόμισαν την αίθουσα του Δημοτικού Σχολείου και αγαλλίασαν τις ψυχές αυτών που παρακολουθούσαν . Μια ευχάριστη γιορτή στην οποία παρέστησαν ο ιερέας Δημήτριος Μήτρης, ο Πρό-εδρος Γονέων και κηδεμόνων του Δημοτικού Σχολείου Αθανάσιος Φασουλόπουλος, ο Αντιδήμαρχος μέχρι τα Χριστούγεννα 2010 κ. Ιωάν-νης Μακρυγιάννης και οι γονείς των παιδιών. Ο Διευθυντής του Δημοτι-κού Σχολείου απηύθυνε χαιρετισμό και με την ευκαιρία της λήξης της Δημαρχιακής θητείας ευχαρίστησε τον αντιδήμαρχο κ. Μακρυγιάννη για την καλή συνεργασία, που είχαν με τον Δήμο. ΕΒ


Εικόνες από το χωριό µας

«Απλώνουµε τα χέρια στον ήλιο-στον ήλιοκαι τραγουδάµε και τραγουδάµε.Το φως κελαηδάει, άιντε κελαηδάειστις φλέβες του χόρτου και της πέτρας.Άξιζε να υπάρξουµε για να συναντηθούµε.

Κ άθε που έρχεται µια νέα εποχή του χρόνου, λέω: Τούτη είναι η καλύτε-ρη, η οµορφότερη. Μα τον πλούτο αυτό της Άνοιξης, στις πλαγιές του

Ταΰγετου, στους κήπους, τον κάµπο και το ποτάµι, τίποτα δεν τον φτάνει. Αφήνω τις ει-κόνες να συνοδεύσουν τους στίχους του Γιάν-νη Ρίτσου από την Εαρινή Συµφωνία. «Ανοίχτε τα παράθυρα να µπει το σύµπαν ανθισµένο µ’ όλες τις παπαρούνεςτου αίµατός µας»

«Απλώνουµε τα χέρια στον ήλιο-στον ήλιοκαι τραγουδάµε και τραγουδάµε.Το φως κελαηδάει, άιντε κελαηδάειστις φλέβες του χόρτου και της πέτρας.Άξιζε να υπάρξουµε για να συναντηθούµε.

Αγαπούµε τη γη, τους ανθρώπους και τα ζώα.Τα ερπετά, τον ουρανό και τα έντοµα.Είµαστε, είµαστε κι εµείς όλα µαζί.


Εικόνες από το χωριό µας

Μαζί κι ο ουρανός και η γη.

Απλώνουµε τα χέρια στον ήλιο-στον ήλιοκαι τραγουδάµε και τραγουδά-µε.Ο ήλιος µε φωνάζει, ο ήλιος µε φωνάζει.Χαρά, χαρά. Δεν µας νοιάζει

τι θ’ αφήσειτο φιλί µας µες στο χρόνο και στο τραγούδι»Γιάννης Ρίτσος, Εαρινή Συµφω-νίαΦωτογραφίες: Γιάννης Αρφάνης, Γ.Λαγανάς (Καστανιώτης), Ελένη Βλαχογιάννη

Êáóôüñéìéá åáñéíÞ óõìöùíßá


Καστανιώτικα στιγµιότυπα

ÌéêñÝò éóôïñßåò

áðü ôç æùÞ êáé ôç

äñÜóç ôùí áíèñþðùí

ôùí ÷ùñéþí ìáòΤό πανηγύρι τοῦ Ἅγιο-Μάμα ἦταν σωστό «πανη-γύρι». Κατέφθαναν ἀπό τά πιό ἀπίθανα μέρη οἱ πιό περίεργοι ἄνθρωποι...

ÅõáããÝëïõ Áíäñéáíïý

Μεγάλο μέρος τοῦ πανηγυριοῦ ἦταν ἀφιερωμένο στό ζωεμπόριο. Ἔφερναν γιά πούλημα καί ἀνταλλαγή (τράμπα), πολλά ζῶα. Ὁλόκληρη ἡ ἔκταση ἀπό τοῦ «Ψηλοῦ το Γιοφύρι» μέχρι τό δασάκι τῶν πεύκων πάνω ἀπό τό δρόμο γέμιζε ἀπό ζῶα. Τά περισσότερα εἶχαν πάνω τους τήν τζίφα, τό βλαστάρι καί τά φύλλα τοῦ ἀραποσιτιοῦ. Τήν τζίφα τήν ἔβαζαν στά ζῶα ὡς σημάδι ὅτι ἦταν γιά πούλημα ἤ ἀνταλλαγή. Γιά εἰρωνία ἔλεγαν γιά κάποιον πού βιαζόταν νά παντρευτῆ ὅτι «ἔβαλε τζίφα» ὑπονοώντας ὅτι εἶναι διαθέσιμος. Γιά τόν ἴδιον ἔλεγαν ἐπίσης ὅτι «ἔβαλε ψωμί στό σακκούλι καί πάει γιά γυναίκα στόν Κουρεμμένο»,

ἕνα ἀκατοίκητο ὕψωμα ὅπου φυσικά δέν ὑπῆρχαν γυναῖκες.

Οἱ περισσότεροι ἀπό τούς ἐπαγγελματίες πού ἔρχονταν γιά δουλειές στό πανηγύρι ἦταν ξένοι. Ἀπό τούς ξένους οἱ γύφτοι ἦταν κυρίως ζωέμποροι. Γύριζαν στή ζωοπανήγυρη καί φώναζαν «τράμπες, χαίρια, προκοπές». Ἦταν ἄφθαστοι στό ἐμπόριο τῶν ζώων. Μιά φορά ἕνας ἀπό ἕνα μακρινό χωριό, πῆγε στό πανηγύρι νά πουλήση τό γέρικο γαίδαρό του καί νά ἀγοράση ἕνα νεώτερο. Οἱ γύφτοι ἀγόρασαν τό γάιδαρο, τόν ξύστρισαν, τόν γυάλισαν, τόν στόλισαν μέ χαϊμαλιά καί καινούργια χάμουρα καί τόν πούλησαν πολύ

ἀκριβώτερα στόν ἴδιον ὁ ὁποῖος κατάλαβε ὅτι εἶχε ἀγοράσει τό δικό του γάιδαρο μόνο ὅταν, γυρίζοντας στό χωριό του, τόν εἶδε νά πηγαίνη μόνος του στό παχνί.

Ἄλλοι γύφτοι ἦταν μουσικοί πού ἔπαιζαν νταούλια καί πίπιζες, μικρά κοντά πνευστά μέ μεγάλο ἄνοιγμα στό κάτω μέρος (ἕνας ἀπ’ αὐτούς πότιζε κρασί καί τήν πίπιζά του). Οἱ γυναῖκες τους εἶχαν ἐγκατασταθῆ σέ σκοτεινές σκηνές, «ἔλεγαν τή μοίρα» καί ἔδιναν τίς πιό ἀπίθανες «συμβουλές» (πῶς θά κάνη ἀγόρια τό ἀντρόγυνο, ποῦ εἶχε πολλά κορίτσια καί ἄλλες παρόμοιες) καί τά πιτσιρίκια τους ἔτρεχαν ὅπου ἔκλεινε συμφωνία γιά ζῶα, φώναζαν «καλορίζικο,

δῶσε καί τό μπαξίσι» καί ἔπαιρναν τό χαρτζιλίκι τους.

Τό πανηγύρι τοῦ Ἅγιο-Μάμα ἄφηνε ἕνα σημαντικό ἔσοδο στήν Κοινότητα ἀπό αὐτά πού εἰσέπραττε ἀπό τό δικαίωμα χρήσεως τῶν κοινοτικῶν χώρων ἀπό τούς ἐπαγγελματίες. Ἡ ἀναβίωση τοῦ πανηγυριοῦ πού ἐπιχειρεῖται σήμερα θά προσέλκυση τό ἐνδιαφέρον τῶν ξένων γιά τό χωριό μας καί θά φέρη καί ἕνα ἀξιόλογο ἔσοδο γιά τό χωριό, ἀλλά καί γιά τούς ἐπαγγελματίες μας. Πρέπει νά στηριχθῆ ἀπό ὅλους μας ἡ προσπάθεια αὐτή.

* Ο Ευάγγελος Ανδριανός είναι επίτιμος Αρεοπαγίτης. Κατοικεί στο Καστόρι - Κα-στανιά


Χαιρετίσµατα στην εξουσία

ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΣΤΟΡΕΙΟΥ

Με έκδηλη την ανησυχία σχετικά με το μέλλον του Κέντρου Υγείας Καστορείου, ο Εμποροεπαγγελματικός Σύλλογος, κάλεσε στις 6 Απριλίου 2011, στο πολιτιστικό Κέντρο Παναγιώτα Μπακή, σε ενημερωτική συζήτηση σχετικά με τον επικείμενο σχεδιασμό του Υγειονομικού Χάρτη της χώρας, τις πιθανές ανακατατάξεις στην Πρωτοβάθμια περίθαλψη και τις πιθανές επιπτώσεις στη λειτουργία του Κέντρου Υγείας Καστορείου. Υπήρξε μεγάλη ανταπόκριση από τον κόσμο και η συζήτηση που έγινε ήταν χρήσιμη και εποικοδομητική. Οι παριστάμενοι συμφώνησαν στη σύσταση και συγκρότηση Επιτροπής από τους φορείς και τους δημοτικούς συμβούλους της περιοχής. Προγραμματίσθηκε συνάντηση με τον Πρόεδρο του Νοσοκομείου Σπάρτης και τον αρμόδιο για θέματα υγείας της Περιφέρειας, για να ζητήσουν την παραμονή του Ιατρείου και την αναβάθμισή του σε αυτοτελή οργανισμό.Θ. Δημητρακόπουλος

Σύμφωνα με το άρθρο 76, 282 παρ.16 Ν.3852/2010 (ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ), σε κάθε Δήμο πρέπει να συγκροτείται Δημοτική Επιτροπή Διαβού-λευσης. Σύμφωνα με το νόμο έχει σκοπό να:«2. α) Γνωμοδοτεί στο Δημο-τικό Συμβούλιο σχετικά με τα αναπτυξιακά προγράμματα και τα προγράμματα δράσης του Δήμου, το επιχειρησιακό πρόγραμμα και το τεχνικό πρόγραμμα του Δήμου.β) Γνωμοδοτεί για θέματα γενικότερου τοπικού ενδιαφέ-ροντος, που παραπέμπονται σε αυτή από το Δημοτικό Συμβούλιο ή τον Δήμαρχο.γ) Εξετάζει τα τοπικά προ-βλήματα και τις αναπτυξιακές δυνατότητες του Δήμου και διατυπώνει γνώμη για την επίλυση των προβλημάτων και την αξιοποίηση των δυνα-τοτήτων αυτών.δ) Δύναται να διατυπώνει παρατηρήσεις επί του περι-εχομένου των κανονιστικού χαρακτήρα αποφάσεων, οι οποίες εκδίδονται σύμφωνα με το άρθρο 79 του Κ.Δ.Κ..Η διατύπωση γνώμης από τη Δημοτική Επιτροπή Διαβού-λευσης δεν αποκλείει την πα-ράλληλη ηλεκτρονική διαβού-λευση με τους πολίτες, μέσω διαδικτύου. Οι προτάσεις της ηλεκτρονικής διαβούλευσης συγκεντρώνονται και συστη-ματοποιούνται από τις αρ-μόδιες υπηρεσίες του Δήμου και παρουσιάζονται από τον Πρόεδρο της Δημοτικής Επι-τροπής Διαβούλευσης κατά την αντίστοιχη συνεδρίασή

της.3.Η Δημοτική Επιτροπή Δια-βούλευσης συνεδριάζει δημό-σια, μετά από πρόσκληση του Προέδρου της, υποχρεωτικά μια φορά το χρόνο, πριν από τη σύνταξη των προσχεδίων του προϋπολογισμού και του ετήσιου προγράμματος δράσης και τουλάχιστον μία φορά κάθε τρεις (3) μήνες για άλλα θέματα, που εισάγονται προς συζήτηση. Η πρόσκλη-ση κοινοποιείται στα μέλη με κάθε πρόσφορο μέσο επτά (7) εργάσιμες ημέρες πριν τη συνεδρίαση και περιλαμ-βάνει την ημερήσια διάταξη, τον τόπο, την ημερομηνία και την ώρα της συνεδρίασης και συνοδεύεται από εισήγη-ση επί των υπό συζήτηση θεμάτων. Σε περίπτωση έλ-λειψης απαρτίας, η συνεδρί-αση επαναλαμβάνεται την αμέσως επόμενη εργάσιμη ημέρα, οπότε θεωρείται σε κάθε περίπτωση ότι υφίστα-ται απαρτία. Η γραμματειακή υποστήριξη της Δημοτικής Επιτροπής Διαβούλευσης γίνεται από τις Υπηρεσίες του Δήμου και τηρούνται πρα-κτικά. Η Δημοτική Επιτροπή Διαβούλευσης διατυπώνει τη γνώμη της μετά από σχετική συζήτηση. Στην εισήγησή της αναγράφονται όλες οι γνώμες που διατυπώνονται.4.Το Δημοτικό Συμβούλιο μπορεί να ψηφίζει σχετικό κανονισμό διαβούλευσης, ο οποίος ρυθμίζει όλα τα θέματα τα σχετικά με τις διαδικασίες διαβούλευσης, τη συμμετοχή φορέων και πολιτών σε αυτή,

καθώς και την παρουσίαση των πορισμάτων της διαβού-λευσης στο αρμόδιο όργανο του Δήμου.» Με την Απόφαση 68/28-2-2011, μετά από ανοιχτή πρό-σκληση προς τους φορείς της περιοχής και τους πολίτες, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δή-μου Σπάρτης συγκρότησε την Επιτροπή, με Πρόεδρο το Δή-μαρχο κ. Αργειτάκο. Από το Διαμέρισμα Πελλάνας συμμε-τέχουν ο Εμποροεπαγγελμα-τικός Σύλλογος Καστορείου, ο Σύλλογος Φίλων Ταϋγέτου «Λουσίνα» και ο Εξωραϊστι-κός – Πολιτιστικός Σύλλογος Αγόριανης. Η πρώτη συνε-δρίαση είχε ανακοινωθεί για την 29 Φεβρουαρίου 2011. Η επόμενη προγραμματίζεται για τις 12 Απριλίου 2011. Ο Καλλικράτης έχει πολλούς επικριτές. Η δοκιμή θα μας πείσει. Όμως η προσπάθεια που γίνεται για μια πιο συμμε-τοχική δημοκρατία είναι προ-φανής, όπως είναι προφανής και η αντιπολίτευση, που παίζεται από όλες τις κατευ-θύνσεις. Στο χέρι μας είναι να αναδείξουμε την Επιτροπή σε ένα δυνατό διεκδικητικό όρ-γανο και όχι φερέφωνο είτε της εκάστοτε εξουσίας, είτε της στείρας αντιπολίτευσης.Πιστεύουμε ότι η εκπροσώ-πηση της περιοχής μας είναι δυναμική, θα μπορούσε να ήταν και μαζικότερη και ότι η φωνή μας θα είναι δυνατή.Ο « Πολυδεύκης» θα συμ-μετέχει ενεργά στη δημόσια διαβούλευση με προτάσεις .

ΕΛ

Προς τους νεοεκλεγέντες πα-τριώτες μας στην τοπική αυ-τοδιοίκηση: Αγαπητοί πατριώτες της συ-μπολίτευσης και της αντι-πολίτευσης, μέσα από τις στήλες της εφημερίδας μας, κατά καιρούς έχουν αναδει-

χθεί μια σειρά από προβλή-ματα του τόπου μας που χρο-νίζει η λύση τους. Η ανάπτυ-ξη του τόπου μας, οι υποδο-μές, η διαχείριση των απορ-ριμμάτων, η ανάδειξη με ήπι-ους τρόπους του χωριού μας, έχουν αναλυθεί και επιση-

μανθεί μέσα από τις στήλες του «Πολυδεύκη». Από εσάς περιμένουμε τις πρωτοβουλί-ες που θα πάρετε για το καλό του τόπου μας.Μετά τιμήςΟ Καστανιώτης[email protected]

ÅðéôñïðÞ Äéáâïýëåõóçò ôïõ ÄÞìïõ ÓðÜñôçò


Με τους ξενιτεµένους µας

Μαρτίου 1η 2011Χαιρετώ τη Συντακτική Επιτροπή και όλους τους πατριώτες και εύχοµαι σε όλους εσάς το Νέον Έτος να είναι γεµάτο µε καλή υγεία και χαρά. Και να είναι καλό και ελπιδοφόρο για τα αγαπηµένα µας χωριά εκεί και για ολόκληρη την πατρίδα µας, την Ελλάδα. Σας παρακαλώ σε κάποια ευκαιρία σας να γράψετε και για το δικό µου το χωριό, τα Σερβέικα. Δεν ξέρω εάν έχει κατοίκους εκεί ή έχει µείνει έρηµο.Σας στέλνω τη συνδροµή µου για το 2011.Με αγάπηΔήµητρα Γ. Αθανασοπούλου - Λιαπέρδου Ευχαριστώ

ÄñÜóåéò ôïõ “Èåüêëçôïõ”

Αξέχαστες στιγμές πέρασαν τα μέλη και οι φίλοι του Συλλόγου Καστοριτών Μελβούρνης σε τετραήμερη εκδρομή, που οργάνωσε ο Σύλλογος σε μια θαυμάσια παραθαλάσσια περιοχή από τις 18 έως 21 Φεβρουαρίου, από όπου και οι φωτογραφίες που σας στέλνω εσώκλειστα.Με εκτίμησηΕυθύμιος (Μάκης) ΓυλοπίδηςΠρόεδρος του Συλλόγου

Åéêüíåò áð’ ôç Ìåëâïýñíç

Ο Σύλλογος “Ο Θεόκλητος” των πατριωτών μας στον Καναδά, δημιουργήθηκε εδώ και πολλά χρόνια, στο Μόντρεαλ του Καναδά, από τους πρώτους μετανάστες μας εκεί. Επί πολλά χρόνια Πρόεδρος του Συλλόγου δι-ετέλεσε ο Νίκος Ιωάννου Ρουμελιώτης. Δείτε μια φωτο-γραφική αναδρομή από το αρχείο του Γιάννη Αρφάνη.

Γράµµα από την Αµερική


Δράσεις - Ειδήσεις - ΠληροφορίεςÅðéôõ÷Þò Þôáí ï ÷ïñüò ôçò ×ïñåõôéêÞò ïìÜäáò ôïõ «ÐÏËÕÄÅÕÊÇ» óôéò 26/12/2010 êáé åõêáéñßá ãéá ×ñé-óôïõãåííéÜôéêç äéáóêÝäáóç ôùí Êáóôáíéùôþí. Ãéá ôçí ðñáãìáôïðïßçóç ôïõ ÷ïñïý, ï ÖÜíçò ÓðáñÜããçò äéÝèåóå äùñåÜí ôçí áßèïõóá ôïõ ðá-ëéïý ôïõ åñãïóôáóßïõ êáé ï Ãåþñãéïò Ðáñáóêåõüðïõëïò õëéêÜ êáé ôñüöéìá. Ï Ðá-íáãéþôçò Äçìçôñßïõ, ï Êþ-óôáò ËáìðÞò, êáé ï ÄÞìïò ÐåëëÜíáò äéÝèåóáí, ôñáðÝ-æéá êáé êáñÝêëåò. ÂïÞèçóáí ï Âáóßëçò ËáãáíÜò, ï Íß-êïò ËáãáíÜò, ç ÅëÝíç Ðá-ñáóêåõïðïýëïõ êáé ïé ãïíåßò ôùí ðáéäéþí ôïõ ÷ïñåõôéêïý. ÅíåñãÞ óõììåôï÷Þ óôç äé-ïñãÜíùóç ôïõ ÷ïñïý åß÷áí üëá ôá ìÝëç ôçò ×ïñåõôéêÞò ÏìÜäáò, êõñßùò üìùò, äïý-ëåøáí ï ÄÜóêáëïò ÷ïñïý Ãåþñãéïò Êáëïìïßñçò êáé ôá ðáéäéÜ. Ôá ÷ñÞìáôá ðïõ áðÝìåéíáí ìåôÜ ôçí åîüöëç-óç ôùí åîüäùí ï äÜóêáëïò êáé ôá ðáéäéÜ áðïöÜóéóáí íá äéáôåèïýí ãéá ôçí áãïñÜ ðá-ñáäïóéáêþí óôïëþí.

Ï Íôßíïò ÁëåîÜêïò ôïõ Äç-ìçôñßïõ äéÝèåóå ôï ðïóü ôùí 1.000 €, ãéá ôçí åðéäéüñèù-óç ôçò óêåðÞò ôïõ É. Í. ôçò Áãßáò ÔñéÜäáò óôï ÐáñäÜ-ëé, óôç ìíÞìç ôïõ áäåëöïý ôïõ Èåüäùñïõ Äçì. ÁëåîÜ-êïõ, ðïõ ðÝèáíå óôéò 06/01/2011,óå çëéêßá 95 åôþí.

Ïé ãõíáßêåò, ðïõ óõììåôåß-÷áí óôç ãéïñôÞ ôçò Ìðïõ-êïõâÜëáò ìå ðþëçóç åíôü-ðéùí ãåýóåùí (ìáñìåëÜäåò, îåñÜ óýêá, êáñýäéá ê.ë.ð) äé-Ýèåóáí ôá ÷ñÞìáôá ðïõ åéóÝ-ðñáîáí ãéá ôçí áãïñÜ ðá-ñáäïóéáêþí óôïëþí ãéá ôç ×ïñåõôéêÞ ÏìÜäá Êáóôï-ñåßïõ.

Ãéá ôçí Ýêäïóç ôùí çìåñï-ëïãßùí ìáò, ðïõ åßíáé ðçãÞ åóüäùí ìáò, åñãÜóèçêáí êáé ðñüóöåñáí ïé: Ãåþñãéïò Ëéá-êüðïõëïò, ÁããåëéêÞ êáé ÅëÝ-íç ÌÜñéïõ ÔæùñôæÜêç, Áã-ãåëéêÞ ÈÜíïõ ÔæùñôæÜêç, Áíáóôáóßá È. ÔæùñôæÜêç êáé ç ÃáñõöáëëéÜ Ñïõìåëéþôç - ÐáðáäçìçôñÜêç. Óôçí ðþ-ëçóç âïÞèçóáí ïé: Ãåþñãé-ïò Ðáñáóêåõüðïõëïò, Íßêïò ËáãáíÜò, Êþóôáò ËáìðÞò êáé Ðáíáãéþôçò ËáìðñÜêçò.

Óõìðïëßôåò ìáò, ðïõ äåí åðé-èõìïýí ôçí áíáêïßíùóç ôùí ïíïìÜôùí ôïõò, äýï öïñÝò êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ ÷åéìþ-íá áãüñáóáí ðåôñÝëáéï ãéá ôç ëåéôïõñãßá ôïõ êáëïñéöÝñ óôï Éáôñåßï Êáóôïñåßïõ. Ç ãñáöåéïêñáôßá ôïõ Äçìïóßïõ óå üëï ôçò ôï ìåãáëåßï, Ýíå-êá ôçò ïðïßáò êáèõóôåñåßôáé ç ðëçñùìÞ ôùí ðñáôçñéïý-÷ùí ðåôñåëáßïõ, ìå áðïôÝëå-óìá íá áñíïýíôáé ôç óõíáë-ëáãÞ ôïõò ìå ôï Äçìüóéï. Ç ÁèëçôéêÞ Ýíùóç Êáóôï-

ñåßïõ – ÐåëëÜíáò, ìÜò êÜíåé õðåñÞöáíïõò, áöïý ðñï÷ù-ñåß áíßêçôç êáé ðñþôç óôçí Â´ Åñáóéôå÷íéêÞ Êáôçãïñß-á óôï Íïìü Ëáêùíßáò. ¸íá ðáé÷íßäé áêüìç êáé ðåñíÜ óôçí Á´ Êáôçãïñßá. Åßìáóôå äßðëá óôçí ÏìÜäá êáé åõ÷ü-ìáóôå ôá êáëýôåñá êáé ðÜ-íôá íßêåò.

Ç äýóêïëç ïéêïíïìéêÞ êá-ôÜóôáóç ôçò ÷þñáò ìáò, ïé ðåñéêïðÝò, ôï ÄÍÔ êáé ç áðüöáóç ôïõ Äçìïôéêïý Óõì-âïõëßïõ ôçò ÓðÜñôçò íá ìç ÷ñçìáôïäïôÞóåé ôéò áðïêñéÜ-ôéêåò åêäçëþóåéò óå üëï ôïí ÄÞìï, äåí åìðüäéóáí ôïõò Êáóôáíéþôåò áëëÜ êáé ôïõò êáôïßêïõò ôùí Üëëùí ÷ù-ñéþí ôçò ÄçìïôéêÞò Åíüôç-ôáò ÐåëëÜíáò íá ìçí Áðï-êñÝøïõí, üðùò ç ðáñÜäïóç Ý÷åé ïñßóåé ãéá ôá ìÝñç ìáò. «Ç öôþ÷åéá èÝëåé êáëïðÝñá-óç» êáé åê ôùí åíüíôùí Óýë-ëïãïé êáé Ôïðéêïß öïñåßò áíÝëáâáí ôçí ïñãÜíùóç åêäçëþóåùí óå üëá ôá ÷ù-ñéÜ ìáò áðü ôç Âïñäüíéá ìÝ-÷ñé êáé ôïí Ëïãêáíßêï. ¸ôóé ãéá íá ðÜñïõìå ìéá áíÜóá áðü ôá ðñïâëÞìáôá ôçò êá-èçìåñéíüôçôáò êáé ìå áõôüí ôïí ôñüðï íá åîáãíéóèïýìå ìðáßíïíôáò óôçí ðåñßïäï ôçò ÓáñáêïóôÞò.

Óôï Êáóôüñåéï, ìå ãíþìïíá ôçí ðåñóéíÞ óõíåñãáóßá ôùí Ôïðéêþí ÖïñÝùí, óõãêñïôÞ-

èçêå ïñãáíùôéêÞ Êáñíáâá-ëéêÞ ÅðéôñïðÞ ìå óõììåôï-÷Þ ôïõ Åìðïñïåðáããåëìáôé-êïý Óõëëüãïõ Êáóôïñåßïõ, ôïõ Óõëëüãïõ «Ößëïé ôïõ Âïõíïý Ëïõóßíá», ôïõ Ðï-ëéôéóôéêïý Óõëëüãïõ Êáóôï-ñåßïõ «ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ» êáé ôïõ Ôïðéêïý Óõìâïõëßïõ êáé áíÝëáâå ôçí ðñáãìáôïðïß-çóç ôïõ Êáñíáâáëéïý ôçí ÌïõôæïñïäåõôÝñá. Ôç äáðÜ-íç üëçò ôçò åêäÞëùóçò áíÝ-ëáâáí åî ïëïêëÞñïõ ïé ôñåßò Óýëëïãïé, ïé ïðïßïé åíéó÷ý-èçêáí ïéêïíïìéêÜ êáé áðü éäéþôåò. Ç ÄçìïôéêÞ Áñ÷Þ äéÝèåóå ôçí ç÷çôéêÞ åãêá-ôÜóôáóç êáé ìåóïëÜâçóå ãéá ôçí ôçëåïðôéêÞ êÜëõøç ôïõ Êáñíáâáëéïý áðü ôï ÅËËÁ-ÄÁ TV.

¸íá ÷áñáêôçñéóôéêü ãíþñé-

óìá ôùí êáôïßêùí ôïõ Êá-

óôïñåßïõ åßíáé ç áíéäéïôåëÞò

óõíäñïìÞ ôïõò óôá êïéíÜ,

åßôå ðñïóöÝñïíôáò ïéêïíïìé-

êÜ, åßôå ìå ðñïóöïñÜ åñãá-

óßáò, èÝìá ãéá ôï ïðïßï åðá-

íåéëçììÝíá Ý÷ïõìå ãñÜøåé.

ÔáêôéêÞ ôçò åöçìåñßäáò ìáò

åßíáé ç ðñïâïëÞ üëùí ôùí

âïçèïýíôùí êáé ìå üðïéï

ôñüðï óôá êïéíÜ ôïõ ÷ùñéïý

ìáò. ÐÜíôá üìùò äéáôñÝ÷ïõ-

ìå ôïí êßíäõíï íá ðáñáëåß-

øïõìå êÜðïéïõò, åðåéäÞ äåí

Ý÷ïõìå ðëçñïöïñßåò.

ÅÂ.

ÄÑÁÓÔÇÑÉÏÔÇÔÅÓ ÓÕËËÏÃÙÍ

Ôï ÓÜââáôï óôéò 05 Öåâñïõ-áñßïõ 2011 ï Óýëëïãïò Ößëùí ôïõ Âïõíïý «ËÏÕ-ÓÉÍÁ» Ýêïøå ôçí ðßôá ôïõ óôï Ðïëéôéóôéêü ÊÝíôñï Ðáíáãéþôáò ÌðáêÞ. Ôïõò åõ÷üìáóôå ìéá êáëÞ êáé äçìéïõñãéêÞ ÷ñïíéÜ.

Íá ôóéêíßóïõí ôçí ÔóéêíïðÝ-ìðôç, üëïé ìáæß ïé Êáóôá-íéþôåò óôçí Ðëáôåßá ôïõ Êáóôïñåßïõ, Þôáí ôï áðü êïéíïý êÜëåóìá ôïõ Åìðï-ñïåðáããåëìáôéêïý Óõëëü-ãïõ êáé ôïõ Óõëëüãïõ Öß-ëùí ôïõ Âïõíïý «ËÏÕÓÉ-ÍÁ», áëëÜ ï âñï÷åñüò êáéñüò äåí ôïõò ôï åðÝ-ôñåøå. Êáóôáíéþôåò üíôåò äåí ðôïÞèçêáí ìå ôá êá-ìþìáôá ôïõ êáéñïý, Ýôóé ôï ãëÝíôé ôï ðñáãìáôï-ðïßçóáí ïé äýï Óýëëïãïé ìå åðéôõ÷ßá ôï ÓÜââáôï ôï âñÜäõ óôéò 26/02/2011.

Óôéò 19/02/2011 ï Óýë-ëïãïò ôùí Êõíçãþí Âï-ñåßùí ÄÞìùí äéïñãÜíù-óå óõíÜíôçóç ôùí êõíç-ãþí, ìå áíïé÷ôÞ ðñüóêëç-óç óå üëïõò ôïõò óõìðï-ëßôåò ìáò, óôçí ðëáôåßá ôïõ Êáóôïñåßïõ, Ýîù áðü ôï ãñáöåßï ôïõ Óõëëü-ãïõ. Ïé øçôÝò ôóß÷ëåò, ôá óïõâëÜêéá êáé ôï Üöèï-íï êñáóß ðïõ ðñïóöÝñ-èçêáí Üíáøáí ôï êÝöé êáé äåí Üñãçóå ï ÷ïñüò êáé ôï ôñáãïýäé ðïõ ðëáéóßù-óáí ôçí üìïñöç áõôÞ åê-äÞëùóç.

Óôéò 20/02/2011 ï Óýë-ëïãïò Ößëùí ÔáûãÝôïõ «ËÏÕÓÉÍÁ» ìáæß ìå ôïí áíôßóôïé÷ï Óýëëïãï ôçò ÊáëáìÜôáò êáé õðü ôçí áéãßäá ôïõ Ñáäéïôçëåïðôé-êïý Óôáèìïý ÓÊÁÚ ðñáã-ìáôïðïßçóáí äåíäñïöý-ôåõóç óôéò êáìÝíåò ðëá-ãéÝò ôçò Ìðüñïâá óôïí Ôáàãåôï.

ÅÂ

Tι κρίμα! Μια αρχαία ελιά δεν υπάρ-χει πια.Το δένδρο, χειροτέχνημα του χρόνου, δεν υπάρχει για να χαιρετίζει πρωί και βράδυ τους λίγους εναπομείναντες ντόπιους και ξένους περαστικούς .Η γιομάτη ρόζους ελιά, με φλοιό τσουρουφλισμένο από τον ήλιο, έφυγε για πάντα.Μια ελιά, που τις δύσκολες μέρες της σκλαβιάς έκανε τα λιόφυλλά της πιο πυκνά για να σκεπάζει το φοβισμένο, κυνηγημένο λαό, δεν υπάρχει πια.Αυτό όμως, που δεν κατόρθωσε ο χρόνος και ο Ιμπραήμ, το έκανε σε λίγες ώρες η τεχνολογία. Έρχονται άλλοι καιροί, άλλοι άνθρω-ποι, που δεν χάιδεψαν ποτέ λιόδεντρο με αγάπη.Μέσα από το βασανισμένο κορμό της δεν θα ξεπροβάλλει πλέον η ιστορία

του χωριού φορτωμένη με ανθρώπινες φωνές του παρελθόντος .Ξωμάχοι κι ελιές με τις ίδιες πληγές στη ζωή από το χρόνο στο κορμί και στον κορμό, τον κατάμαυρο από τη βροχή, το χαλάζι και από του Μπραΐμη το πέρασμα το φοβερό δεν υπάρχουν πια , η τελευταία θύμηση χάθηκε για πάντα . Το λάδι της έθρεψε τα μυαλά και τα όνειρα , άναψε τα καντήλια των εκ-κλησιών και τα καντήλια των νεκρών προγόνων μας .Τι άλλο λοιπόν να πούμε και πώς να την αποχαιρετήσουμε από να της αφιερώσουμε το υπέροχο εκείνο ποί-ημα του Λορέντζου Μαβίλη, που στα τόσο στενά και περιορισμένα όρια του είδους, έκλεισε στους δεκατέσσερις στίχους του όλη τη μελαγχολία του αναπότρεπτου τέλους μαζί με το

θλιβερό μεγαλείο της εγκαρτέρησης, όπως σοφά επισημαίνει η Τατιάνα Σταύρου στο Βιβλίο της για την Ελιά.

Στην κουφάλα σου εφώλιασε μελίσσι, γέρικη ελιά, που γέρνεις με τη λίγη πρασινάδα που ακόμα σε τυλίγει σα νάθελε να σε νεκροστολίσει.Και το κάθε πουλάκι στο μεθύσι της αγάπης τιτιβίζοντας ανοίγει στοκλαρί σου ερωτιάρικο κυνήγι, στο κλαρί σου που δε θα ξανανθίσει.Ω, πόσο στη θανή θα σε γλυκάνουν,με τη μαγευτική φωνή που κάνουν ,ολοζώντανης νιότης ομορφάδες,που σα θύμησες μέσα σου πληθαί-νουν.Ω, να μπορούσαν έτσι να πεθαίνουν κι άλλες ψυχές της ψυχής σου αδερ-φάδες.

Γ. Αρφάνης


Ç åêðáßäåõóç óôï Íïìü Ëá-êùíßáò

Ç Ëáêùíßá, ç öôù÷üôåñç ßóùò ðå-ñéï÷Þ ôçò ÅëëÜäïò, êáôÜ ôï 19ï áéþ-íá, óýìöùíá ìå ôïí Êùí/íï Ôóïõêá-ëÜ (ÅîÜñôçóç êáé áíáðáñáãùãÞ, ï êïéíùíéêüò ñüëïò ôùí åêðáéäåõôéêþí ìç÷áíéóìþí óôçí ÅëëÜäá (1830-1922) ÁèÞíá, ÈåìÝëéï, å´ Ýêäïóç óò.425-427), ðáñïõóéÜæåé ü÷é ìüíï ôï ìåãá-ëýôåñï ðïóïóôü öïßôçóçò üëçò ôçò ÷þñáò, áëëÜ êáé ôïõò õøçëüôåñïõò ñõèìïýò áýîçóçò ôùí ðïóïóôþí öïßôçóçò óå ó÷Ýóç ìå ôçí ðñïçãïý-ìåíç ðåñßïäï. Ôáõôü÷ñïíá, ç Ëáêù-íßá, ÷áñáêôçñßæåôáé áðü ôçí ðëÞ-ñç êõñéáñ÷ßá ôçò ìéêñÞò éäéïêôçóßáò, ôéò êáôåîï÷Þí åóôßåò ìüíéìùí ìåôá-íáóôåõôéêþí ñåõìÜôùí, ðáñüëï ðïõ äåí õðÞñîå ðïôÝ áõôüíïìï ðïëéôéóôé-êü êÝíôñï. Ç ôÜóç ãéá áõîçìÝíç åê-ðáßäåõóç ìÜëëïí åßíáé óõíäåäåìÝíç ìå ôï ãåãïíüò üôé ç ðáéäåßá ìåóïëáâåß áíÜìåóá óôçí ôáîéêÞ èÝóç ðïõ ôåëé-êÜ êáôÝ÷åé ôï Üôïìï êáé óôçí ôÜîç áðü ôçí ïðïßá ðñïÝñ÷åôáé. Ï êôçìá-ôßáò ìïñöþíåé ôï ãüíï ôïõ ãéá íá ìçí åßíáé îåêïììÝíïò áðü ôï äßêôõï åîïõ-óßáò ðïõ äéáóöáëßæåôáé ìÝóù ôùí ãüíùí áíùôÝñùí óôñùìÜôùí, ðïõ êáôáëáìâÜíïõí ôéò ôïðéêÝò èÝóåéò åîïõóßáò Þ óõíáðïôåëïýí ôçí ôïðé-êÞ « åëßô». Óå áõôü Üëëùóôå óõìöù-

íïýí üëåò ïé ìåëÝôåò, ðáñÜ ôéò üðïéåò éäåïëïãéêÝò Þ ìåèïäïëïãéêÝò äéáöï-ñÝò, ïé ïðïßåò ôïíßæïõí üôé õðÜñ÷åé «Üìåóç ó÷Ýóç», áíÜìåóá óôéò ïéêï-íïìéêÝò, ðïëéôéêÝò êáé ðïëéôéóôéêÝò äïìÝò ìéáò äåäïìÝíçò êïéíùíßáò êáé óôï ðåñéå÷üìåíï, óôéò ðáéäáãùãéêÝò ìåèüäïõò êáé ôç äïìÞ ôïõ ó÷ïëéêïý óõóôÞìáôïò.

Ç åêðáßäåõóç óôï ÊáóôüñåéïÄõóôõ÷þò ðáñüëåò ôéò ðñïóðÜ-

èåéÝò ìáò, äåí âñÞêáìå áñ÷åßá ðïõ íá ìáò åíçìåñþíïõí ãéá ôç äçìéïõñ-ãßá ôùí ðñþôùí ó÷ïëåßùí óôï ÷ù-ñéü ìáò. Ãéá ôï Äçìïôéêü ó÷ïëåßï âñÞ-êáìå óôá Ã.Á.Ê. ÓðÜñôçò, ôïõ íïìïý Ëáêùíßáò, Ýíá êåßìåíï áíõðüãñáöï, êáé ìáèçôïëüãéá áðü ôï 1900. Ãéá ôï ÃõìíÜóéï, âñÞêáìå Ýíá ìáèçôïëüãéï ó÷ïëéêïý Ýôïõò 1925-26, (óôï ïðïßï öáßíïíôáé íá ãñÜöôçêáí 115 ìáèç-ôÝò -102 áãüñéá êáé 13 êïñßôóéá, êáé íá Ýìåéíáí óôçí ßäéá ôÜîç 32 áãüñéá êáé 1 êïñßôóé) êáé ìéá áíáöïñÜ óôï Ðåñéïäéêü Óýããñáììá ôçò Åôáéñåß-áò Ëáêùíéêþí Óðïõäþí, ðáñÜñôç-ìá 7, ôçò Ðüðçò ÃáâáëÜ, ìå ôßôëï: «ÊÏÉÍÙÍÉÁ êáé ÅÊÐÁÉÄÅÕÓÇ». (Ëá-êùíßá, ôÝëç 19ïõ-áñ÷Ýò 20ïý áéþíá), ÁèÞíá 2002, óåë. 141-142, óýìöù-íá ìå ôçí ïðïßá: óôç äåêáåôßá ôïõ 1860, ðñÝðåé íá éäñýèçêå ôï ðñþ-

ôï Åëëçíéêü ó÷ïëåßï ôçò ÊáóôáíéÜò (Êáóôïñåßïõ) ôï ïðïßï ëåéôïõñãïý-óå ìå Ýîïäá ôùí ìáèçôþí ôïõëÜ÷é-óôïí áðü ôï 1834, üðùò ðñïêýðôåé áðü ôï Ïèùìáíéêü Áñ÷åßï, ðïõ öõ-ëÜóóåôáé óôá Ã.Á.Ê. Óýìöùíá ìå ôá óôïé÷åßá ôùí ìáèçôïëïãßùí, ôï ó÷ï-ëåßï ëåéôïõñãïýóå ùò äçìüóéï ìïíï-ôÜîéï ôïõëÜ÷éóôïí áðü ôï 1862 êáé åðáíáëåéôïýñãçóå ôï 1875, ùò äé-ôÜîéï, (êáèþò äåí õðÜñ÷ïõí óôïé÷åßá ãéá ôçí ðåñßïäï 1863-1874), ãåãïíüò ðïõ åðéâåâáéþíåôáé áðü ôçí Åðåôç-ñßäá ôïõ Õðïõñãåßïõ ôùí åêêëçóéá-óôéêþí êáé ôçò äçìüóéáò åêðáéäåý-óåùò ôïõ 1907-1908, ðïõ áíáöÝñåé ùò «÷ñüíï óõóôÜóåùò» ôï 1873 êáé ôï ÷áñáêôçñßæåé «ðëÞñåò». Óôá áñ÷åß-á ôçò ÓðÜñôçò âñÞêáìå ìáèçôïëüãé-á ôïõ Ãõìíáóßïõ ÊáóôáíéÜò, ôï ïðïß-ï ëåãüôáí «Åëëçíéêü ó÷ïëåßï Êáóôá-íéÜò» Þ Ó÷ïëáñ÷åßï, üðùò ôï Ýëåãáí ïé ðáôåñÜäåò ìáò áðü ôï 1921 êáé ìåôÜ, üðïõ áíáãñÜöïíôáé ôï ó÷ïëé-êü. Ýôïò 1921-22, 121 Üññåíåò ìáèç-ôÝò, ïé ïðïßïé ðëçñþíïõí åêðáéäåõôé-êÜ ôÝëç óå äýï äüóåéò (30,20 êáé 31,20 äñ÷., ìå åîáßñåóç ôïõò Üðïñïõò ìá-èçôÝò ïé ïðïßïé äåí ðëÞñùíáí). Áðü ðëçñïöïñßåò ìáèáßíïõìå üôé ãéá ôç ëåéôïõñãßá ôùí ó÷ïëåßùí, åíïéêéáæü-íôïõóáí äéÜöïñá ïéêÞìáôá, üðùò ôïõ Êïõôóïõìðïý, áðÝíáíôé áðü ôïõ

ÌåëÜ (ôï ïðïßï ÷ñçóéìïðïéÞèçêå êáé óáí äçìïôéêü êáé óáí ãõìíÜóéï), ôïõ Ê. Ñåîßíç, ðßóù-äåîéÜ áðü ôï óçìåñé-íü îåíïäï÷åßï, ê.ô.ë ¸íá äéÜóôçìá ôá ðáéäéÜ ðïõ ôåëåßùíáí ôï Äçìïôéêü, ðÞãáéíáí óôï ÃõìíÜóéï ôçò ÓðÜñôçò ìáò áíáöÝñåé ç ×ñéóôßíá Áíäñéáíïý êáé ìÝ÷ñé ôï ó÷ïëéêü Ýôïò 1955-1956, üðïõ êáôáóêåõÜóôçêå ôï êáéíïýñãéï êôßñéï áðïêëåéóôéêÜ ãéá ó÷ïëéêÞ ÷ñÞ-óç. Ï Óôáýñïò Êáëáâñõôéíüò, áðü ôçí Êïíéäßôóá, Þôáí áðü ôïõò ðñþ-ôïõò ìáèçôÝò ðïõ öïßôçóáí óôï Ãõ-ìíÜóéï Êáóôïñåßïõ ìáæß ìå ôïõò: Áí-äñéáíüðïõëï, ÔóÜêùíá, ÁñêïõäÞëï, Ìáëéáñü,ôçí ÊïñôæÞ, ôçí ÐáôóáôæÞ áðü ôï Êáóôüñé, ôïí ÑáóéÜ, ôïí Öé-ëéððüðïõëï êáé ôïí ÂáëÜóç áðü ôçí ÐåëëÜíá, ôïí ÂïõíÜóç áðü ôçí Âïñ-äþíéá ê.ô.ë. ÃõìíáóéÜñ÷çò ôüôå Þôáí ï ê. ËéáðÝñäïò êáé öéëüëïãïò ç ê. Ëá-ìðñéíïý. Ôï ãõìíÜóéï ëåéôïýñãçóå óáí ôñéôÜîéï êáé áñãüôåñá Ýãéíå åîá-ôÜîéï. Ïé ðñþôïé ìáèçôÝò ôåëåßùóáí ôï ãõìíÜóéï óôçí ÓðÜñôç.

Ãéá ôï Äçìïôéêü ó÷ïëåßï, âñÞêáìå óôá Ã.Á.Ê.Íïìïý Ëáêùíßáò 1) ìáèç-ôïëüãéá áññÝíùí áðü ôï 1900 ìÝ-÷ñé ôï 1940 ìå áñéèìü ìáèçôþí ðïõ êõìáßíåôáé áðü 191 ôï ó÷ïëéêü Ýôïò 1900-1901, ìÝ÷ñé 276 ôï ó÷ïëéêü Ýôïò 1939-1940. Ðñþôïò äéåõèõíôÞò ôïõ Äçìïôéêïý ó÷ïëåßïõ êáé åðß óåé-

Παρέµβαση

Ç éóôïñßá ôçò åêðáßäåõóçòóôïí ôüðï ìáò

Γράφει η Γαρυφαλλιά Ρουμελιώτη - Παπαδημητρακάκη


ñÜ åôþí, õðïãñÜöåé óôá ìáèçôï-ëüãéá ï ê. Ëïýâçò (ìÝ÷ñé ôï 1937 ìå åîáßñåóç ôá Ýôç 1927-28 êáé 1928-29 üðïõ õðïãñÜöåé ï ê. Óéãáëüò) êáé ìÝ-÷ñé ôï 1940 õðïãñÜöåé ï ê. Ìðåëß-ôóïò. Áðü ôï 1926 ôï ó÷ïëåßï ãßíåôáé ìåéêôü êáé Ýôóé áãüñéá êïñßôóéá öïé-ôïýí ìáæß. Åäþ ðñÝðåé íá óçìåéþóïõ-ìå üôé óôá ìáèçôïëüãéá åêôüò áðü ôï ïíïìáôåðþíõìï ôùí ìáèçôþí, áíá-öÝñåôáé êáé ôï åðÜããåëìá ôïõ ðá-ôÝñá êÜèå ìáèçôÞ. Ìáò åíôõðùóéÜ-æïõí êÜðïéá åðáããÝëìáôá, üðùò: äé-êïëÜâïò (ðñáêôéêüò äéêçãüñïò óå êá-ôþôåñá äéêáóôÞñéá), äéäÜóêáëïò (óôï äçìïôéêü), åëëçíïäéäÜóêáëïò (óôï åë-ëçíéêü êáé ôï ãõìíÜóéï), ó÷ïëÜñ÷çò (óôï ó÷ïëáñ÷åßï), ëåðôïõñãüò (îõ-ëïõñãüò êïìøïôå÷íçìÜôùí), õðïäç-ìáôüðïõëïò (áõôüò ðïõ ðïõëÜ õðï-äÞìáôá), ìõëùèñüò (ìõëùíÜò), ðáí-äï÷Ýáò, åñãáôéêüò, óáãìáôïðïéüò, ôÝêôùí, öáñìáêÝìðïñïò,

êáé 2) Ýíá áíõðüãñáöï Ýããñá-öï (Å.Ê.Ð.37.2.78) ìå ôßôëï: Éóôïñß-á ôïõ äéäáêôçñßïõ ôïõ Äçìïôéêïý Ó÷ïëåßïõ Êáóôïñåßïõ, óýìöùíá ìå ôï ïðïßï ç ëåéôïõñãßá ôïõ Üñ÷éóå ìåôÜ ôçí áðåëåõèÝñùóç ôçò ÅëëÜ-äïò áðü ôïí Ôïõñêéêü æõãü êáé ôçí êÜèïäï ôùí Êáóôáíéùôþí áðü ôçí ÊáóôáíéÜ ðïõ âñéóêüôáí óôïí Ôáàãå-ôï. Ôï ðñþôï ïßêçìá ðïõ ÷ñçóßìåõóå ãéá ó÷ïëåßï ôï äþñéóå óôçí Åêêëçóßá êÜðïéïò Êáóôáíéþôçò ðïõ ïíïìáæü-ôáí Øåýôçò. Áðü ôïõò ðñþôïõò äá-óêÜëïõò, (üðùò áíáöÝñåôáé óôï Ýã-ãñáöï) Þôáí ï Øáëëßäáò, ï ÌÝãáò äé-äÜóêáëïò ôïõ ÃÝíïõò (áõôÞ ôçí ðëç-ñïöïñßá äåí ìðïñÝóáìå íá äéáóôáõ-ñþóïõìå). Ôï åêêëçóéáóôéêü Óõìâïý-ëéï åíïéêßáæå ôï ïßêçìá ãéá äçìïôéêü ó÷ïëåßï êáé Ýðáéñíå åíïßêéï. Ôï 1914 Ýãéíå áíáêáßíéóç ôïõ êôéñßïõ ìå áîé-üëïãç âéâëéïèÞêç êáé Ýôóé öçìéæüôáí

óáí Ýíá áðü ôá êáëýôåñá ïéêÞìáôá ôçò åðï÷Þò ôï ïðïßï äõóôõ÷þò êáôå-óôñÜöç ïëïó÷åñþò êáôÜ ôïõò ÷ñü-íïõò ôçò êáôï÷Þò. Ôï äçìïôéêü ó÷ï-ëåßï ìåôáöåñüôáí óå áêáôÜëëçëá ïé-êÞìáôá êáé óôéò 11-6-51, óå ãåíéêÞ óõãêÝíôñùóç ôùí êáôïßêùí áðïöá-óßóôçêå ç êáôáâïëÞ åñáíéêÞò åéóöï-ñÜò ç ïðïßá ìáæß ìå ôçí óçìáíôéêü-ôáôç óõíäñïìÞ ôùí ðáôñéùôþí ìáò áðü ôçí ÁìåñéêÞ êáé ôçí âïÞèåéá ôïõ ÊñÜôïõò åß÷å ùò áðïôÝëåóìá “ôçí êáôáóêåõÞ ôïõ íÝïõ ìåãáëïðñåðïýò äéäáêôçñßïõ ÌÝóçò êáé Óôïé÷åéþäïõò åêðáéäåýóåùò, åéò åõñý÷ùñïí ãÞðå-äïí ðñïåñ÷üìåíïí åê äùñåÜò ôçò ìå-ãÜëçò åõåñãÝôéäïò ÂáóéëéêÞò Ðáýëïõ Ãåùñãïðïýëïõ, Þôéò ôï åß÷åí äùñÞóåé äé’ ßäñõóéí íïóïêïìåßïõ, áñãüôåñïí äå

äéá Âáóéëéêïý ÄéáôÜãìáôïò ìåôåôñÜ-ðç åéò ÷þñïí éäéïêôçóßáò ôïõ Áóôéêïý Ó÷ïëåßïõ”. Ôï ó÷ïëåßï Üñ÷éóå íá ëåé-ôïõñãåß ôï ó÷ïëéêü Ýôïò 1956-57

Áðü ôçí Ðïëõôßìç Êáëáâñõôéíïý, êüñç ôïõ Êùí/íïõ Ðáðáèåïöéëüðïõ-ëïõ, åíåíÞíôá åííÝá ÷ñïíþí óÞìåñá, ìÜèáìå üôé ðÞãå óôï äçìïôéêü ó÷ï-ëåßï, ðïõ äå÷üôáí ìüíï êïñßôóéá. Ôï ó÷ïëåßï ëåéôïõñãïýóå óôï ïßêçìá ôïõ

Âëá÷Üêç, óôïí ðñþôï üñïöï (êÜôù ëåéôïõñãïýóå ôóáãêáñÜäéêï) êáé âñé-óêüôáí ëßãï ðéï ðÜíù áðü ôï óçìåñé-íü âåíæéíÜäéêï ôïõ ËáìðñÜêç. Åñ÷ü-íôïõóáí åêåß êïñßôóéá áðü ôá ãýñù ÷ùñéÜ (Êáóôñß, ÓåñâÝéêá, Âïñäþíé-á, Áëåõñïý, Ðåñéâüëéá). ÄáóêÜëá åß-÷áí ôçí ê. Ãåùñãßá ðïõ åß÷å ôÝóóåñá áãüñéá. Åêåßíç ôçí åðï÷Þ êÜðïéá êï-ñßôóéá Ýðáó÷áí áðü öõìáôßùóç êáé åß÷áí êÜíåé ôï åìâüëéï. Ôüôå ôá áãü-ñéá ðÞãáéíáí óôï ó÷ïëåßï ôçò åêêëç-óßáò. Áñãüôåñá åêåß ðÞãáéíáí ìáæß áãüñéá êáé êïñßôóéá. Áðü ôïí ê. Îõ-äéÜ ðëçñïöïñïýìáóôå üôé ï ðáôÝñáò ôïõ ôï 1890, ðÞãáéíå Äçìïôéêü, óôï ÌåñåêïõëÝéêï óðßôé óôï ÊáìÜñé (óôç èÝóç ðïõ ôþñá åßíáé ôï óðßôé ôïõ Í. Íéêïëüðïõëïõ êáé ôï 1895, ìåôáöÝñ-èçêå óôï ïßêçìá ôïõ Ã. Ìåíßäç, ôùñé-íü óðßôé ôïõ Ð. ÎõäéÜ.

Ôï ó÷ïëåßï ôçò Åêêëçóßáò, âñéóêü-ôáí áðÝíáíôé áðü ôï óðßôé ôïõ Óåëå-íßêá êïíôÜ óôï âñÜ÷ï. Ï Íßêïò Ñïõ-

ìåëéþôçò ôïõ ÉùÜííïõ êáé ç óýæõãüò ôïõ Ðáíáãïýëá, ôï ãÝíïò Óôáõñü-ðïõëïõ, ìáò åßðáí:

«Ôï ó÷ïëåßï áðïôåëåßôï áðü äýï ïéêÞìáôá êáé åß÷å ìåãÜëï ðñïáýëéï ÷þñï ìå ÷áìçëü áëëÜ öáñäý ôïß÷ï ãýñù- ãýñù, ãåìÜôï êéóóü. Ôá ðáéäé-Ü, ðïëëÝò öïñÝò áíÝâáéíáí óôï ôïé-÷Üêé êáé ðåñðáôïýóáí ðÜíù ôïõ, ðáñÜ ôéò åíôïëÝò ôùí äáóêÜëùí íá

ìçí ôï êÜíïõí. ¸ôóé, êÜðïéá öïñÜ ðïõ Ýðåóå ç ìáèÞôñéá Êïýëá Ãåñïíôß-äç, êÜôù áðü ôï ôïé÷Üêé ðÜíù óôéò ôóïõêíßäåò, (öáíôáóôåßôå ôé Ýðáèå ôï êïñßôóé), üëá ôá ðáéäéÜ ôéò “Ýöá-ãáí” !!!!. Ïé äÜóêáëïé ðïõ äßäáîáí óå åêåßíï ôï ó÷ïëåßï, Þôáí ï ê. Ëïýâçò (ï ïðïßïò õðÞñîå ÄéåõèõíôÞò åðß óåéñÜ åôþí), ï ê. Ìðåëßôóïò, ï ê. Ãéáííáêü-ðïõëïò, ç ê.Óôáèïðïýëïõ, ç ê. Ðßôóá ÐáóôåëÜêïõ - ÆéÜâñá êáé ç ê. Áìáëß-á Áíäñéáíïðïðïýëïõ.ôï ãÝíïò ÎõäéÜ Óå áõôü ôï ïßêçìá Ý÷åé êôéóôåß áðü ôçí åêêëçóßá Ýíá óðßôé êáé ìÝíåé ï åêÜóôïôå éåñÝáò ôïõ ÷ùñéïý. Ôçí ðå-ñßïäï ôçò êáôï÷Þò áöïý êáôåóôñÜöç áõôü ôï ó÷ïëåßï, ôá ðáéäéÜ ìåôåöÝñ-èçóáí óôï óðßôé ôïõ Ê Êïõôóïõìðïý (ç ïéêïãÝíåéá áõôÞ âñßóêåôáé óôçí ÁìåñéêÞ), áðÝíáíôé áðü ôï óðßôé ôïõ Å. ÌåëÜ. Óôïí ðñþôï üñïöï Ýìåíå ç ïéêïãÝíåéá êáé óôï äåýôåñï ëåéôïõñ-ãïýóå ôï ó÷ïëåßï. Ôï ïßêçìá áõôü Þôáí ðåôñüêôéóôï êáé åß÷å ìéá ìåãÜëç êáìÜñá, êÜôù áðü ôçí ïðïßá êñõâü-íôïõóáí ìáèçôÝò êáé äÜóêáëïé, üôáí ãéíüôáí âïìâáñäéóìüò. Ôï ó÷ïëåßï ìå-ôáöÝñèçêå ðÜëé óôï êôßñéï ôçò åêêëç-óßáò ìåôÜ ôçí áíáêáßíéóÞ ôïõ êáé ëåé-ôïýñãçóå ìÝ÷ñé ôç äçìéïõñãßá ôïõ êáéíïýñãéïõ êôéñßïõ, ôï Ýôïò 1956, (üðïõ óôï éóüãåéï ëåéôïõñãïýóå ôï Äçìïôéêü êáé óôïí ðñþôï üñïöï ôï ÃõìíÜóéï), ìÝ÷ñé ôï 1990, üôáí ìåôá-öÝñèçêå óå Üëëï êôßñéï, ðßóù áðü ôï ðñþôï (çìåñïìçíßá ðñùôïêüëëïõ ðáñáëáâÞò ôïõ Ýñãïõ:5-09-90). Óôéò 25 Éïõëßïõ ôïõ 1985, éäñýèçêå ôï Íç-ðéáãùãåßï Êáóôïñåßïõ, ôï ïðïßï óõ-óôåãÜæåôáé ìå ôï Äçìïôéêü.

ÐçãÞ: ÃåíéêÜ Áñ÷åßá ôïõ ÊñÜôïõò - Áñ÷åßá Íïìïý Ëáêùíßáò

Ïé öùôïãñáößåò ðñïÝñ÷ïíôáé áðü ôï áñ÷åßï ôïõ ÃéÜííç ÁñöÜíç

P Ç Ëáêùíßá ðáñïõóéÜæåé ôï ìåãáëýôåñï ðïóïóôü öïßôçóçò, áëëÜ êáé ôïõò õøçëüôåñïõò ñõèìïýò áýîçóçò ôùí ðïóïóôþí öïßôçóçò

P Óôç äåêáåôßá ôïõ 1860, ðñÝðåé íá éäñýèç-êå ôï ðñþôï Åëëçíéêü ó÷ïëåßï ôçò ÊáóôáíéÜò (Êáóôïñåßïõ) ðïõ ëåéôïõñãïýóå ìå Ýîïäá ôùí ìáèçôþí ôïõëÜ÷éóôïí áðü ôï 1834

Η Γαρυφαλλιά Ρουμελιώ-τη - Παπαδημητρακάκη είναι εκπαιδευτικός


Αφιέρωµα στα χωριά µας

ÊáèáñÞ ÄåõôÝñá, 7 ôïõ ÌÜñôç áðüãåõ-ìá, ìå ðïëý êñýï, áíçöïñßæïõìå ãéá ôïí Ëïãêáíßêï. Åßíáé Ýíá ÷ùñéü, ðïõ âñßóêå-ôáé óôï âïñåéïäõôéêü Üêñï ôçò Ëáêùíß-áò ìå õðÝñï÷ç èÝá ðñïò ôçí ðåäéÜäá ôïõ Üíù ñïõ ôïõ Åõñþôá. Ï ïéêéóìüò åßíáé ÷ôéóìÝíïò ðÜíù óôéò ÷áìçëÝò ðëáãéÝò ôïõ âïõíïý êáé áðëþíåé ôéò ãåéôïíéÝò ôïõ êáôÜ ìÞêïò ôïõ äçìüóéïõ äñüìïõ Ìåãá-ëüðïëçò- ÓðÜñôçò. Óçìåßï êïìâéêü êá-èþò åëÝã÷åé ôéò äéáâÜóåéò, ðïõ óõìâÜë-ëïõí óôçí åðéêïéíùíßá ôçò Ëáêùíßáò ìå ôçí Áñêáäßá êáé ôç Ìåóóçíßá. Óôçí åß-óïäï ôïõ Ëïãêáíßêïõ áðü ôï äñüìï ôçò ÓðÜñôçò, âñßóêåôáé ôï áñ÷ïíôï÷þñé ôçò Êïôßôóáò Þ Êïôßôæáò. Ïé êÜôïéêïß ôçò áó÷ïëïýíôáí ìå ôï åìðüñéï êáé ôçí ìåôá-îïóêùëçêïôñïößá. Èýìá ôçò èçñéùäßáò ôùí Ôïõñêïáëâáíþí êáé ôçò ëçóôïêñáôß-áò ôùí Êëåöôþí, Áñìáôùëþí êáé Ôïýñ-êùí, êáôáóôñÜöçêå êáé êÜçêå ôñåéò öï-ñÝò. Ìðáßíïõìå óôï Ëïãêáíßêï êáé êá-ôåõèõíüìáóôå óôï Êïéíïôéêü Ãñáöåßï. Åêåß ìáò ðåñßìåíå ï Ðñüåäñïò ôïõ Ôïðé-êïý Óõìâïõëßïõ ê. Ëåùíßäáò Óïõ÷ëÝñçò, Áñ÷áéïëüãïò ôçò ËÈ´ ÅÐÊÁ (Åöïñåßá Ðñïúóôïñéêþí êáé Êëáóóéêþí Áñ÷áéïôÞ-ôùí Áñêáäßáò). Áðüöïéôïò ôïõ Ëõêåßïõ Êáóôïñåßïõ êáé õðüôñïöïò ôïõ Ëáìðñï-äçìçôñüðïõëïõ, ìÜò äÞëùóå üôé ç õðï-ôñïößá áõôÞ Þôáí ðïëý óçìáíôéêÞ ãéá ôéò óðïõäÝò ôïõ óôï ÐáíåðéóôÞìéï ôùí Éù-áííßíùí. ÅõãåíÞò êáé ðíåõìáôþäçò ìÜò ìßëçóå ãéá ôçí Ðáëáéïëüãåéá Êáóôñïðï-ëéôåßá êáé ôïõò âõæáíôéíïýò íáïýò ôçò, áëëÜ êáé ãéá ôç óçìåñéíÞ êïéíüôçôá êáé ôïõò ïéêéóìïýò ôçò: Êïôßôæá, ôçí áñ÷ü-íôéóóá ôçò Â. Ä. Ëáêåäáßìïíïò, ôá Âåñ-ãáäáßéêá, ôï Êõðáñßóóé, ôá Ìðïõæáíáßé-êá êáé ôá Ãéáêïõìáßéêá. Ðïëý êïíôÜ âñß-óêïíôáé ïé ðçãÝò ôïõ Åõñþôá, ìéá åéäõë-ëéáêÞ ôïðïèåóßá ìå ðõêíÞ âëÜóôçóç êáé ôñå÷ïýìåíá íåñÜ êáé ïé éóôïñéêÝò Ìï-íÝò ôïõ Áãßïõ Ãåùñãßïõ ôçò Ñåêßôóáò, ôçò ÃÝííçóçò ôçò Èåïôüêïõ óôï

ÁìðåëÜêé, ðïõ åíôÜóóïíôáé üìùò óôá ãåùãñáöéêÜ üñéá ôçò Áñêáäßáò (áðü ôï 1913) áëëÜ êáé ôçò Èåïôüêïõ ôïõ Ìðïý-ñá(Öáëáéóßáò) êáé ôïõ Áãßïõ ÍéêïëÜïõ Êáëôåæþí.Ôï ÷ùñéü, óÞìåñá, Ý÷åé 550 ìü-

íéìïõò êáôïßêïõò. ¸÷åé Äçìïôéêü ó÷ïëåßï,Íçðéáãùãåßï, Áãñïôéêü éáôñåßï êáé ôá÷õäñïìåßï. Ïé êÜôïéêïé áó÷ïëïý-íôáé êõñßùò ìå ïéêïäïìéêÝò åñãáóßåò êáé ìå ôçí ãåùñãßá êáé éäéáßôåñá ôçí êáëëé-Ýñãåéá ôçò åëéÜò. 1⁄4ìùò ç ìåãÜëç æçìéÜ ðïõ Ý÷åé õðïóôåß ôï áñäåõôéêü äßêôõï ôïõ Ëïãêáíéêéþôéêïõ êÜìðïõ(áðü 15 Ýùò ôï 18÷ëì.) ëüãù ôùí Ýñãùí ôïõ íÝïõ áõ-ôïêéíçôüäñïìïõ Ëåýêôñïõ(ËåïíôÜñé) - ÓðÜñôçò, Ýöåñå óå áðüãíùóç ôïõò êá-ôïßêïõò êáèþò ðáôáãþäçò Þôáí ç áðï-ôõ÷ßá ôùí áðïæçìéþóåùí ôùí áñäåõü-ìåíùí áãñïôåìá÷ßùí ôùí êáôïßêùí áðü ôï ÊñÜôïò. Ôá ïéêïíïìéêÜ ðñïâëÞìáôá ôçò ðåñéï÷Þò åðéäåéíþèçêáí êáé ìå ôçí ðïëý ÷áìçëÞ ôéìÞ ôïõ ëáäéïý áëëÜ êáé ôéò Üó÷çìåò êáéñéêÝò óõíèÞêåò, ðïõ äåí âïÞèçóáí êáèüëïõ ôçí âåëôßùóç ôçò ðá-ñáãùãÞò. Ïé êÜôïéêïé æçôïýí ôçí áðïêá-ôÜóôáóç ôïõ áñäåõôéêïý äéêôýïõ ôïõ êÜ-ìðïõ, þóôå íá áõîçèïýí ïé íÝïé áãñüôåò, íá êáëëéåñãçèåß ï êÜìðïò êáé íá äéï÷å-ôåõôïýí ôá ðñïúüíôá ìÝóù ôïõ êüìâïõ óôéò áãïñÝò ôçò ÁèÞíáò êáé ôùí ìåãÜ-ëùí ðüëåùí ôçò ÐåëïðïííÞóïõ. Óå ìé-êñÞ êëßìáêá áíáðôýóóåôáé ç Ìåëéóóïêï-ìßá, óôçí ïðïßá åðéäßäïíôáé ïé ê.ê. ÓùôÞ-ñçò ÊïõíôÜíçò, Áè.Ðáíôáæüðïõëïò êáé ç ïéêïã.Ðáðáäüãéáííç. ÊÜðïéïé íÝïé áãñü-ôåò Ý÷ïõí óôñáöåß óôçí åêôñïöÞ óáëé-ãêáñéþí, áëëÜ êáé óôç âéïëïãéêÞ êáëëé-Ýñãåéá ôçò åëéÜò. ¸íá åéóüäçìá ãéá ôïõò êáôïßêïõò ðñïÝñ÷åôáé áðü ôá êÜóôáíá, ôá êáñýäéá êáé ôá áìýãäáëá. ¸íá åñãáóôÞ-ñéï öýëëïõ êñïýóôáò êáé êáíôáúöéïý ëåé-ôïõñãåß õðü ôïí ê. Ðáíáãéþôç ×ñéóôüðïõ-ëï êáé ðÝíôå ðáíôïðùëåßá.Ç áíåñãßá ìáóôßæåé üóïõò åñãÜæïíôáé

óôçí ïéêïäïìÞ êáé óôï åñãïóôÜóéï ôçò ÄÅÇ óôç Ìåãáëüðïëç (ôï êÜñâïõíï åß-íáé ÷åßñéóôçò ðïéüôçôáò, ïé ìïíÜäåò åß-íáé ðáëáéÝò êáé ç ëåéôïõñãßá ôïõò èá óôáìáôÞóåé ãéá ëüãïõò ðåñéâáëëïíôé-êïýò. Ôï 2012 èá ëåéôïõñãÞóåé ç Ìï-íÜäá ôçò ÄÅÇ ìå öõóéêü áÝñéï). ÅñãÜôåò áðü 20 ïéêïãÝíåéåò åñãÜæïíôáé óôéò ìå-ãÜëåò óùóôéêÝò áíáóêáöÝò, ðïõ äéåîÜ-ãïíôáé áðü ôéò áñ÷áéïëïãéêÝò õðçñåóßåò ôçò ÓðÜñôçò êáé ôçò Ôñßðïëçò(ËÈ´ ÅÐÊÁ, Å´ ÅÐÊÁ, 5ç ÅÂÁ êáé 25ç ÅÂÁ) óôï ðëáßóéï ôïõ Ýñãïõ ôïõ íÝïõ áõôïêéíçôüäñïìïõ, áëëÜ êáé óôá Ýñãá áíÜäåéîçò ôïõ Âõæá-íôéíïý êÜóôñïõ ôïõ Ëåïíôáñßïõ. Ìåôñïýí Þäç äýï ÷ñüíéá áðáó÷üëçóçò ìå Ýíóçìá êáé åëðßæïõí íá óõíå÷ßóïõí íá åñãÜæï-íôáé êáé óå Üëëåò áíáóêáöÝò(Ýñãï Öõóé-êïý Áåñßïõ), ãéáôß ðëÝïí Ý÷ïõí áðïêôÞóåé ôçí åéäéêüôçôá ôïõ åéäéêåõìÝíïõ åñãÜôç áíáóêáöþí áñ÷áéïëïãßáò. Ùò ðñïò ôçí åýñåóç åñãáóßáò áñíçôéêü åßíáé ôï ãåãï-íüò üôé óôçí êáôáóêåõÞ ôïõ íÝïõ áõôïêé-íçôüäñïìïõ äåí áðáó÷ïëïýíôáé êÜôïéêïé êáé åñãïëáâéêÜ ìç÷áíÞìáôá áðü ôçí ðå-ñéï÷Þ ôïõ Ëïãêáíßêïõ.Óôï Äçìïôéêü Ó÷ïëåßï öïéôïýí 20 ìá-

èçôÝò. ¸÷ïõí êáèçãçôÞ ÐëçñïöïñéêÞò êáé äÜóêáëï åíéó÷õôéêÞò äéäáóêáëßáò. Óôï Íçðéáãùãåßï üìùò , öÝôïò, ìü-ëéò ôï ÌÜñôéï áíáðëçñþèçêå ç íçðéá-ãùãüò, ðïõ áðï÷þñçóå ôï ÓåðôÝìâñéï ëüãù åãêõìïóýíçò.Óôï Ëïãêáíßêï èá óõíáíôÞóåéò áíèñþ-

ðïõò üìïñöïõò êáé êáëïóõíÜôïõò. Èá îáðïóôÜóåôå êáé èá áðïëáýóåôå êáëü öáãçôü óôá êáöåíåßá-ôáâÝñíåò ôùí : Éù-Üííç ÊïõíôÜíç, Áíôþíç ÌáêñÞ êáé ãéá ìüíï ôï Êáëïêáßñé óôïõò Çëßá ÂëÜ÷ï êáé ×ñßóôï ÌÜñêï. Åðßóçò õðÜñ÷ïõí ôá êáöåíåßá ôùí ê.ê. Êùíóôáíôßíïõ Óáñá-íôÜêç êáé Åõèýìéïõ Ðáðáíáóôáóßïõ áëëÜ êáé ôï Ìðáñ ôïõ Ëåùíßäá Áè.Ðáíôáæü-ðïõëïõ.ÐïëëÝò åßíáé ïé ðïëéôéóôéêÝò åêäçëþ-

óåéò êáé ôá ðáíçãýñéá óôç ìéêñÞ áõôÞ êïéíùíßá.-Ôï áðïêñéÜôéêï ãëÝíôé ôçí ôåëåõôáßá Êõ-

ñéáêÞ ôùí Áðïêñåþí (ôçò ÔõñéíÞò), áðü ôï Óýëëïãï ÃïíÝùí êáé Êçäåìüíùí.-Ôçò Æùïäü÷ïõ ÐçãÞò, áðü ôï Óýëëïãï

Ëïãêáíéêéùôþí ÓðÜñôçò «Ç Âåëåìßíá».Ôïõ Áãßïõ Ðíåýìáôïò óôçí Áãßá ÔñéÜ-

äá, áðü üðïõ ìðïñåß êáíåßò íá èáõìÜ-óåé ôç ÷áñÜäñá ôïõ ÷åßìáññïõ ÊïôéôóÜíç ìå ôïí áðïó÷éóìÝíï ìåôÝùñï âñÜ÷ï ôïõ Êïõöüãêñåìïõ. Äéïñãáíþíåôáé áðü ôï Óýëëïãï Âåñãáäáßéêùí «¢ãéïò Íéêüëá-ïò». Ðñüåäñïò ï ê. Ê. Ó.. ÂÝñãáäïò.Óôéò 20 Éïõëßïõ, ôïõ ÐñïöÞôç Çëßá, áðü

ôçí Á. Å. Ë (ÁèëçôéêÞ ¸íùóç Ëïãêáíß-êïõ). Ç Á. Å. Ë. âñßóêåôáé óôç Â êáôçãï-

ñßá ìå 28 Äåëôßá – ôá 26 ìå íÝïõò áðü ôï Ëïãêáíßêï- êáé ÷ùñßò åðé÷ïñçãÞóåéò. Ï Áôñüìçôïò Ðåñéóôåñßïõ Ýêáíå ÷ïñçãß-á óôï ÃÞðåäï ôá ðëáóôéêÜ êáèßóìáôá êáé ï ê. ÉùÜííçò ÄçìÜêçò, Ìç÷áíïëüãïò- Çëåêôñïëüãïò, åêðüíçóå äùñåÜí ôç ìå-ëÝôç ãéá ôïí çëåêôñïöùôéóìü ôïõ .Ôçò Ðáíáãßáò, 15 Áõãïýóôïõ, áðü ôï

Óýëëïãï Âåñãáäáßéêùí «¢ãéïò Íéêüëá-ïò». Ï Ðïëéôéóôéêüò Óýëëïãïò Ëïãêá-íßêïõ ìå Ðñüåäñï ôïí äÜóêáëï ê. Áèá-íÜóéï Ðáíôáæüðïõëï Ý÷åé äçìéïõñãÞóåé ôçí éóôïóåëßäá loganikos.gr ìå ôçí ðïëý-ôéìç óõìâïëÞ ôùí ê.ê.Ãåþñãéï Ðáíáãéù-ôüðïõëï êáé Ëåùíßäá Óïõ÷ëÝñç.Óôï Ëïãêáíßêï õðÞñ÷å óôç äåêáåôßá ôïõ

‘90 Ýùò êáé ôï 2004 ï Óýëëïãïò Âá-ñåëïöñüíùí êáé ×ïõóéáöéóôþí (áðü ôç ëÝîç ÷ïõóéÜöé=êñýï), ìå Ýíôïíï äéïíõ-óéáêü ÷áñáêôÞñá, ôïõ ïðïßïõ ôçí åðáíá-äñáóôçñéïðïßçóåé ðåñéìÝíïõìå.Ðçãáßíïõìå ìå ôïí ê. Óïõ÷ëÝñç óôï êá-

öåíåßï ôïõ ê. Åõèõìßïõ Ðáðáíáóôáóßïõ, üðïõ ìáò êÝñáóáí êáöåäÜêé êáé óõæç-ôÞóáìå ìå ôïõò èáìþíåò. Åßíáé ï Çëß-áò ÌðïõæéÜíçò, ï Ãåþñãéïò Áèáíáóßïõ ÌÜñêïò, ï Ãåþñãéïò Çëßá ÌÜñêïò êáé ï ÃñáììáôÝáò ôçò Á. Å. Ë. Íßêïò ÌðïõæéÜ-íçò, ï ïðïßïò ìÜò ÷Üñéóå ôï Çìåñïëü-ãéï ôçò ÏìÜäáò ãéá ôï 2011. ÊÜèå öýë-ëï ôïõ êáé ìéá éóôïñéêÞ óôéãìÞ ôçò ïìÜ-äáò, áëëÜ êáé óôéãìéüôõðá áðü ôçí êïé-íùíéêÞ êáé ðïëéôéóôéêÞ æùÞ ôùí êáôïßêùí ôïõ Ëïãêáíßêïõ. Ìå ôç óõæÞôçóç èõìÞèç-êáí ôïõò ðáñáäïóéáêïýò áõôïäßäáêôïõò ìïõóéêïýò êáé ïñãáíïðáß÷ôåò ôïõ ÷ù-ñéïý ôïõò. Êëáñßíï ïé: Óáñáíôüðïõëïò Çëßáò êáé Ðáõëüðïõëïò ÉùÜííçò. Âéïëß ïé: Êùíóôáíôßíïò ÂÝñãáäïò êáé ÁèáíÜ-óéïò ÌðïõæéÜíçò. Ëáïýôï ïé: ×ñéóôüðïõ-ëïò Ëåùíßäáò êáé ÌðïõæéÜíçò Íéêüëá-ïò. Ï ðáôñéþôçò ôïõò Íéêüëáïò Áíåìïõ-äïõñãéþôçò åßíáé êáèçãçôÞò ÌïõóéêÞò êáé äéäÜóêåé óôï Ìïõóéêü Ó÷ïëåßï Éëß-ïõ, óôçí ÁèÞíá. Ï Ëïãêáíßêïò, üðùò êáé ôá Üëëá ÷ùñéÜ, ìåôÜ ôïí ðüëåìï ãíþñé-óå ôçí ìåôáíÜóôåõóç êáé ôçí áóôõöéëßá ëüãù ôùí Üó÷çìùí êïéíùíéêþí, ðïëéôé-êþí êáé ïéêïíïìéêþí óõíèçêþí. 1⁄4ìùò ôá ðáéäéÜ ôïõ äéÝðñåøáí óôá ðÝñáôá ôçò ãçò êáé ïëïÝíá åðéóôñÝöïõí êáé ôïí åõ-åñãåôïýí. Ãéáôß, üðùò äéáâÜæù êáé óôï Çìåñïëüãéï ôçò Á. Å. Ë., «Ôá ÷ùñéÜ ìáò äïîÜæïíôáé üóï ç áãÜðç êáé ç ìíÞìç ôùí áíèñþðùí ôá êñáôÜíå æùíôáíÜ. ¸ðåéôá, óáí ðÜøïõí íá ôá íïéÜæïíôáé, åñçìþ-íïõí Þ áðïìÝíïõí åñåßðéá…».

Å. Âëá÷ïãéÜííç, Â. Êåìåñßäïõ

Åõ÷áñéóôïýìå ãéá ôéò ðëçñïöïñßåò, ôïí ê. Ëåùíßäá Óïõ÷ëÝñç êáé ôçí ê. ÁëåîÜí-äñá Óùôçñïðïýëïõ.

¢íïéîç óôï Ëïãêáíßêï



Óôï Ëïãêáíßêï, ôçí ÕóôåñïâõæáíôéíÞ ðåñßïäï (1261-1460ì.×.), Üêìáóå ç óçìáíôéêÞ, ïìþíõìç ï÷õñÞ ðïëß÷íç. Ìå ôçí åðéêñÜôçóç ôùí ÅëëÞíùí ôïõ ÌõóôñÜ óôçí íüôéá Áñêáäßá (Íßêëé, ÂåëéãïóôÞ, Êáñýôáéíá) óôá ôÝëç ôïõ 13ïõ áéþíá, ï Ëïãêáíßêïò áðïêôÜ óôñáôçãéêÞ êáé ãåùðïëéôéêÞ óçìáóßá ãéá ôïí áãþíá ôùí Âõæáíôéíþí ãéá ôçí åðáíÜêôçóç ôïõ ÌïñéÜ áðü ôïõò ÖñÜãêïõò. Óôï ôåëåõôáßï ôÝôáñôï ôïõ 13ïõ áéþíá êôßæåôáé áðü ôïõò ¸ëëçíåò ôï êÜóôñï (Åéê.1) êáé ôï 1375 ôï ìïíáóôÞñé ôïõ Áãßïõ Ãåùñãßïõ (Åéê.2). ÁíÜìåóá óôá äýï áõôÜ óçìåßá áíáðôý÷èçêå ï ïéêéóìüò.

Ôï ìïíáóôÞñé ôïõ Áãßïõ Ãåùñãßïõ. Óôï êáèïëéêü ôïõ ìïíáóôçñéïý, óôï áíá-êïõöéóôéêü ôüîï ðÜíù áðü ôçí íüôéá èýñá, åßíáé ãñáììÝíç ç êôçôïñéêÞ åðéãñáöÞ ç ïðïßá êáé áðïôåëåß ìéá ðïëý óçìáíôéêÞ ãñáðôÞ ìáñôõñßá ãéá ôçí éóôïñßá ôïõ Ëïãêáíßêïõ, ãéá ôï ÄåóðïôÜôï ôïõ Ìõ-óôñÜ áëëÜ êáé ãéá ôï âáóéëéêü ïßêï ôùí Ðáëáéïëüãùí. Ç åðéãñáöÞ áíáöÝñåé ôá åîÞò:

«ÁÍÇÃÅÑÈÇ ÅÊ ÂÁÈÑÙÍ ÊÁÉ ÉÓÔÏÑÇÈÅÉ Ï ÐÁÍÓÅÐÔÏÓ ÊÁÉ ÈÅÉÏÓ ÍÁÏÓ ÔÏÕ ÁÃÉÏÕ ÊÁÉ ÅÍÄÏÎÏÕ ÌÅÃÁËÏÌÁÑÔÕÑÏÓ ÃÅÙÑÃÉÏÕ ÔÏÕ ÔÑÏÐÅÏÖÏ-ÑÏÕ ÄÉÁ ÓÕÍÅÑÃÉ (ÁÓ) ÊÁÉ ÅÎÏÄÏÕ ÊÁÉ ÐÏÈÏÕ ÐÏËËÏÕ ÐÁÐÁ ÂÁ-ÓÉËÅÉÏÕ [ÉÅÑÅÏÓ] ÊÁÉ ÍÏÌÉÊÏÕ ÔÏÕ ÊÏÕÑÔÅÓÇ ÊÁÉ ÔÇÓ Ì (ÇÔ)Ñ (Ï)Ó ÁÕÔÏÕ ÌÁÑÈÁÓ ÌÏÍÁ×ÇÓ ÊÁÉ ÔÇÓ ÓÕÌÂÉÏÕ ÁÕÔÏÕ ÁÍÍÇÓ ÊÁÉ ÔÙÍ ÔÅ-ÊÍÙÍ ÁÕÔÙÍ. ÊÁÉ ÌÁÃÄÁËÇ-ÍÇÓ ÌÏÍÁ×ÇÓ ÔÇÓ ÁÄÅÑÖÇÓ ÁÕÔÏÕ ÊÁÉ ÓÅÂÁÓÔÏÕ ÔÓÁÏÕÓÉÏÕ ÃÅÙÑ-ÃÉÏÕ ÔÏÕ ÐÅËÅÊÁÓÇ ÊÁÉ ÔÇÓ ÓÕÌÂÉÏÕ ÁÕÔÏÕ ÊÁÉ ÔÙÍ ÔÅÊÍÙÍ ÁÕ [ÔÙÍ]. [ÅÐ]É ÔÇÓ ÂÁÓÉËÅÉ (ÁÓ) ÔÙÍ ÅÕÓÅÂÅÓÔÁ-ÔÙÍ ÂÁÓÉËÅ (ÙÍ) ÊÁÉ ÖÉËÏ×ÑÉ-ÓÔÙÍ ÉÙÁÍÍÏÕ ÊÁÉ ÅËÅÍÇÓ

ÔÙÍ ÐÁËÁÉÏËÏÃÙÍ ÊÁÉ ÔÙÍ ÅÕÓÅÂÙÍ ÄÅÓÐÏÔ (ÙÍ) ÇÌÙÍ Ì [Á]ÍÏÕÇË ÊÁÉ ÌÁÑÉ (ÁÓ) ÔÙÍ ÊÁÍÔÁÊÏÕÆÇ [ÍÙÍ]». Åô (ïõò) ÓÔÙÐÃ’ (1374/75ì.×.).

Óôï êåßìåíï ôçò åðéãñáöÞò áíáöÝñïíôáé äýï ïéêïãÝíåéåò, ìÝëç ôçò ôïðéêÞò áñéóôï-êñáôßáò, ìå åêêëçóéáóôéêÝò, ðïëéôéêÝò êáé óôñáôéùôéêÝò áñìïäéüôçôåò, ç ïéêïãÝíåéá ÊïõñôÝóç êáé ç ïéêïãÝíåéá ÐåëåêÜóç. Ôï åðþíõìï ÊïõñôÝóçò åôõìïëïãéêÜ åßíáé îåíüèåôï, ëáôéíéêÞò ðñïÝëåõóçò áðü ôï éôáëéêü åðßèåôï «cortesse» êáé óçìáßíåé åõãåíÞò. Ôï åðßèåôï áðáíôÜ óôïí Åëëáäéêü ÷þñï áðü ôïí 13ï áéþíá êáé óôï ÌõóôñÜ áðü ôï 1366 ìå ôçí ïéêïãÝíåéá ôïõ ×ñéóôüöïñïõ ÊïõñôÝóç, ç ïðïßá êáé èá ðñÝðåé íá åß÷å óõããåíéêÝò ó÷Ýóåéò ìå ôçí ïéêïãÝíåéá ôïõ Â.ÊïõñôÝóç ôçò êôçôïñéêÞò åðéãñáöÞò. Ôï åðþíõìï ÊïõñôÝóçò åß÷å êáé ï ïéêïõìåíéêüò ðáôñéÜñ÷çò ÃåííÜäé-ïò Â´, Ãåþñãéïò ÊïõñôÝóçò Ó÷ïëÜñéïò (1405-1468). Ï Âáóßëåéïò ÊïõñôÝóçò åßíáé ï åêêëçóéáóôéêüò áîéùìáôïý÷ïò óôçí Ðáëáéïëüãåéá êþìç ôïõ Ëïãêáíßêïõ êáèþò óôçí åðéãñáöÞ áíáöÝñåôáé ùò éåñÝáò êáé íïìéêüò. Ç éäéüôçôá ôïõ íïìéêïý ó÷åôßæåôáé ìå ôçí åñìçíåßá ôïõ åêêëçóé-áóôéêïý íïìïêáíüíá, ðïõ Ý÷åé äçëáäÞ ó÷Ýóç ìå ôïõò êþäéêåò êáé ôïõ íüìïõò ôçò åêêëçóéáóôéêÞò íïìïèåóßáò, áëëÜ êáé ôùí ðïëéôéêþí íüìùí ðïõ áíáöÝñïíôáé óå åêêëçóéáóôéêÜ èÝìáôá. Ï äåýôåñïò äùñçôÞò, ï Ãåþñãéïò Ðå-ëåêÜóçò, öÝñåé ôïí ôßôëï ôïõ «Óåâáóôïý Ôóáïýóéïõ». Ï ôßôëïò ôïõ «Óåâáóôïý» ðñùôïåìöáíßóôçêå óôá ÷ñüíéá ôïõ áõôïêñÜôïñá Ìé÷áÞë Æ´ Äïýêá (1071-1078).Óôçí Ðáëáéïëüãåéá áõëéêÞ éåñáñ÷ßá, 14ïò áéþíáò êáé ìåôÜ, ôï ïößêéï ôïõ «Óåâáóôïý» áðïôåëïýóå ôéìçôéêÞ äéÜêñéóç êáé Ýíá áðü ôá áîéþìáôá «ôùí ïööéêéáëþí ôïõ Ðáëáôßïõ ôçò Êùíóôáíôéíïýðïëçò». Óôçí ìíçìïíåõèåßóá åðéãñáöÞ ç áðüäïóç ôïõ áíùôÝñù ôßôëïõ äçëþíåé ôáõôü÷ñïíá êáé ôçí åîÜñôçóç ôïõ Üñ÷ïíôá ÐåëåêÜóç áðü ôçí áõôïêñáôïñéêÞ áñ÷Þ, ç ïðïßá áíáöÝñåôáé óôçí åðéãñáöÞ.

Ï äåýôåñïò ôßôëïò, ðïõ óõíïäåýåé ôïí Ãåþñãéï ÐåëåêÜóç, åßíáé áõôüò ôïõ «Ôó (æ)áïýóéïõ». Áðïôåëåß óôñáôéùôéêü áîßùìá ðïõ õéïèåôÞèçêå ôïí 12ï áéþíá óôçí Êùí-óôáíôéíïýðïëç êáé óôç óõíÝ÷åéá êáé óôçí áõôïêñáôïñßá ôçò Íßêáéáò óå áíôéêáôÜóôá-óç ôïõ áõëéêïý áîéþìáôïò ôïõ «Âáóéëéêïý ÌáíäÜôïñïò». Óôï óôñáôü, ï êÜôï÷üò ôïõ Þôáí áîéùìáôéêüò êáé äéïéêïýóå ôç öñïõñÜ ôïõ êÜóôñïõ. Óôï ðáëÜôé, ôçí Ðáëáéïëüãåéá ðåñßïäï, ï Ôæáïýóéïò õðÞñîå áõëéêüò áîé-ùìáôïý÷ïò, õöéóôÜìåíïò ôïõ «ÌåãÜëïõ Ðñéìéêçñßïõ» êáé êáôåß÷å ôçí ôñéáêïóôÞ Ýâäïìç èÝóç óôçí áõëéêÞ éåñáñ÷ßá. Ï óôñáôéùôéêüò ôßôëïò ôïõ Ôóáïõóßïõ áíôéêáôïðôñßæåé ôüóï ôá ðïëåìéêÜ ãåãï-íüôá óôçí Ðåëïðüííçóï ìåôáîý ÅëëÞíùí êáé ÖñÜãêùí, üóï êáé ôéò åðáíåéëçììÝíåò óôÜóåéò ôùí ôïðáñ÷þí åíáíôßïí ôïõ Äå-óðüôç (ðïëéôéêüò ôßôëïò) ÌáíïõÞë Êáíôá-êïõæçíïý. Ïé áíôáñóßåò áõôÝò ðüôå åß÷áí áéôßá ôçí êïíôüöèáëìç Üñíçóç ðëçñùìÞò öüñïõ ãéá ôçí ï÷ýñùóç ôïõ äåóðïôÜôïõ, êáé ðüôå ðñïÝñ÷ïíôáí áðü ôçí õðïêßíçóç ôùí Ðáëáéïëüãùí, áíôßðáëç ïéêïãÝíåéá ôùí Êáíôáêïõæçíþí, ðïõ åß÷áí åêèñïíßóåé åí ôù ìåôáîý ôïí áõôïêñÜôïñá ÉùÜííç ÓÔ´ Êáíôáêïõæçíü (ôï 1357ì.×.) êáé Þèåëáí íá äéþîïõí áðü ôéò åðßêáéñåò èÝóåéò ôïõò ãéïõò ôïõ. Ôï 1375, ðïõ åãêáéíéÜæåôáé ôï êáèïëéêü ôïõ ìïíáóôçñéïý ôïõ Áãßïõ Ãåùñãßïõ, âñéóêüìáóôå óôá ôåëåõôáßá Ýôç ôçò ìáêñü÷ñïíçò äåóðïôåßáò ôïõ ÌáíïõÞë Êáíôáêïõæçíïý (1348-1380), üðïõ ï ôüðïò ãíùñßæåé êÜðïéá çóõ÷ßá êáé åõçìå-ñßá. Óôçí ðåñßïäï áõôÞ ôüóï óôï ÌõóôñÜ üóï êáé óôçí åõñýôåñç ðåñéï÷Þ (ËåïíôÜñé, Áãñéáêüíá, ÂñÝóôåíá, Óåëëáóßá, ÂÝññïéá, Åðßäáõñïò ËéìçñÜò) áíåãåßñïíôáé êáé öÝñïõí äéÜêïóìï õøçëÞò ôÝ÷íçò, áñêåôÜ íáûäñéá. Ç ýðáñîç ôïõ öñïõñßïõ óôï Ëïãêáíßêï (Åéê.3), ç áíáöïñÜ óôïõò äùñçôÝò áëëÜ êáé ç ßäñõóç ôïõ ìïíáóôçñéïý öáíåñþíåé ôçí ßäñõóç åíüò ðïëßóìáôïò ôï ïðïßï åíé-ó÷ýèçêå ìå ôçí åãêáôÜóôáóç ïéêïãåíåéþí áðü ôçí íôüðéá áñéóôïêñáôßá ôïõ äåóðïôÜ-ôïõ. Ôá Ýîïäá ãéá ôçí ßäñõóç ôïõ ìïíáóôç-ñéïý áíáëáìâÜíïõí ïé äýï ïéêïãÝíåéåò,

Ç êáóôñïðïëéôåßá ôïõ Ëïãêáíßêïõ


åíþ ç áäåëöüôçôá ôïõ ãõíáéêåßïõ ìïíáóôçñéïý óôåëå÷þíåôáé êáé áðü ìÝëç ôçò ïéêïãÝíåéáò ôïõ Â.ÊïõñôÝóç, ôç ÷Þñá ìçôÝñá ôïõ ÌÜñèá, ìïíá÷Þ êáé ôçí áäåñöÞ ôïõ ÌáãäáëçíÞ. Ïé äýï áõôÝò ãõíáßêåò èá ðñÝðåé íá åßíáé êáé ç áéôßá ôçò ÷ïñç-ãßáò, åíþ ç áðüöáóÞ ôïõò íá äþóïõí ôïí üñêï ôïõ ìïíá÷éóìïý êáé éäéáßôåñá ãéá ôçí ìçôÝñá ôïõ éåñÝá ÊïõñôÝóç, èá ðñÝðåé íá ó÷åôßæåôáé ìå ôç ÷çñåßá ôçò, ç ïðïßá áíáöÝñåôáé óôçí êôçôïñéêÞ åðéãñáöÞ. ÂÝâáéá êáé ç ðñï÷ùñçìÝíç çëéêßá ôçò ÌÜñèáò èá áðïôÝëåóå óçìáíôéêü ëüãï ãéá ôçí åðéëïãÞ ôçò, ôçí ïðïßá óôÞñéîå êáé ç êüñç ôçò ÌáãäáëçíÞ áêïëïõèþíôáò ôç ìçôÝñá ôçò. Óôï êáèïëéêü ôïõ Áãßïõ Ãåùñãßïõ ôï åéêïíï-ãñáöéêü ðñüãñáììá ôùí åêêëçóéþí äåß÷íåé ôüóï ôçí Üñôéá êáôÜñôéóç ôùí æùãñÜöùí, üóï êáé ôçí ðéóôÞ ìåôáöïñÜ åéêïíïãñáöéêþí ðñïôý-ðùí áðü ôï ÌõóôñÜ, ãåãïíüò, ðïõ äåß÷íåé êáé ôï ñüëï ôùí äùñçôþí óôç äéáêüóìçóç ôïõ íáïý, ïé ïðïßïé êáé èá ðñÝðåé íá áíáæÞôçóáí æùãñÜöïõò êáôáñôéóìÝíïõò óôá åñãáóôÞñéá ôïõ ÌõóôñÜ. Èá ðñÝðåé áêüìá íá åðéóçìÜíïõìå üôé áðüãï-íïò ôùí ðáñáðÜíù äùñçôþí, ï ÉùÜóáö Ðåëå-êÜóçò ôï 1714 õðÞñîå êáé ðÜëé äùñçôÞò, óôï êáèïëéêü ôïõ ìïíáóôçñéïý ôïõ Áãßïõ Ãåùñãßïõ Ñåêßôóáò óôï äõôéêü Ôáàãåôï, ôï ïðïßï áðïôå-ëïýóå ìåôü÷é ôïõ Áãßïõ Ãåùñãßïõ Ëïãêáíßêïõ, åíþ ãüíïò ôçò ßäéáò ïéêïãÝíåéáò õðÞñîå êáé ï Ðñïêüðéïò ÐåëåêÜóçò, ï ïðïßïò äéåôÝëåóå Ìçôñïðïëßôçò Óìýñíçò (1770-1785) êáé Ðáôñé-Üñ÷çò Êùíóôáíôéíïõðüëåùò (1785-1789).

Ï Ëïãêáíßêïò ìÝóá áðü ôï ðåñéç-ãçôéêü Ýñãï ôïõ ÅâëéãéÜ ÔóåëåìðÞ (17ïò áé.)Ï õóôåñïâõæáíôéíüò ïéêéóìüò ôïõ Ëïãêáíßêïõ, ìå ôï ï÷õñü óôçí êïñõöÞ ôïõ âñÜ÷ïõ ôçò ÊÜ-íáâáò, äåóðüæåé óôéò õðþñåéåò ôïõ ÔáûãÝôïõ, ìÝóá óôá Ýëáôá, ìå õðÝñï÷ç èÝá ðñïò ôçí ðåäéÜäá ôïõ Üíù ñïõ ôïõ Åõñþôá, üðïõ åêñÝ-ïõí ïé áÝíáåò ðçãÝò ôïõ áñ÷áßïõ ðïôáìïý. Ï ïéêéóìüò Ý÷åé êôéóôåß óå ìéá éäéáßôåñïõ öõóéêïý êÜëëïõò ðåñéï÷Þ êáé óå êïìâéêü óçìåßï, êáèþò åëÝã÷åé ôéò äéáâÜóåéò, ðïõ óõìâÜëëïõí óôçí åðéêïéíùíßá ôçò Ëáêùíßáò ìå ôçí Áñêáäßá êáé ôç Ìåóóçíßá.·ÐáñÜëëçëá, åðïðôåýåé üëç ôç âüñåéá ëåêÜíç ôïõ Åõñþôá, ôçí ÐåëëÜíá êáé ôç Óåëëáóßá íüôéá, êáé ôçí Ôóåìðåñïý êáé ôç Óêéñßôéäá âüñåéá êáé áíáôïëéêÜ.ÅêôåíÞò ðåñéãñáöÞ ôïõ ïéêéóìïý ìå ôï êÜóôñï, ôéò åêêëçóßåò êáé ôá óðßôéá êÜíåé óôá ìÝóá ôïõ 17ïõ áéþíá ï Ïèùìáíüò ðåñéçãçôÞò ÅâëéãéÜ ÔóåëåìðÞ. Âáèìïöüñïò óôï óþìá ôùí óðá-÷Þäùí, äéáíïïýìåíïò ôçò åðï÷Þò, åðßóçìïò éóôïñéïãñÜöïò ôïõ ïèùìáíéêïý êñÜôïõò ôçò åðï÷Þò åêåßíçò, äéðëùìÜôçò, Ý÷ïíôáò áêüìá êáé ôïí ôßôëï ôïõ Nalz (óïöüò), ôáîéäåýåé ùò ðïëåìé-óôÞò, áëëÜ êáé ùò ìïõåæßíçò êáé ùò óýìâïõëïò, ðïõ ç ãíþìç ôïõ ëáìâÜíåôáé ðÜíôïôå õðüøç áðü ôéò êáôÜ ôüðïõò äéïéêçôéêÝò êáé óôñáôéùôéêÝò áñ-÷Ýò ôïõ ïèùìáíéêïý êñÜôïõò. Ôáîßäåøå åðß 40 ÷ñüíéá êáé åðéóêÝöôçêå ôçí Áßãõðôï, ôç ÌÝêêá, ôçí Ðåñóßá, ôç Ìéêñáóßá, Êñéìáßá, Ìïëäáâßá, Áõóôñßá, Äáíßá, Ïëëáíäßá êáé Óïõçäßá. Ç åðï÷Þ êáôÜ ôçí ïðïßá ôáîßäåõå ï ÅâëéãéÜ óõìðßðôåé ìå ôç ìåãÜëç áêìÞ ôçò ïèùìáíéêÞò áõôïêñáôïñßáò, üôáí ïé ôïýñêéêåò óôñáôéÝò áðåéëïýóáí ôçí êáñ-äéÜ ôçò Åõñþðçò. Ôï êáëïêáßñé ôïõ 1668, Ýíá ÷ñüíï ðñéí ôç ëÞîç ôïõ ôïõñêïâåíåôéêïý ðïëÝìïõ (1644–1669) êáé ôçí êáôÜëçøç ôïõ ×Üíäáêá ôçò ÊñÞôçò áðü ôïõò Ïèùìáíïýò, êáôåõèýíèçêå óôçí Ðåëïðüííçóï.

ÌåôÜ ôçí Êüñéíèï êáé ôçí ÐÜôñá Ýöèáóå óôçí ÊáëáìÜôá êáé áðü åêåß ðñï÷þñçóå óôï ÌõóôñÜ äéáìÝóïõ ôïõ Ëåïíôáñßïõ êáé ôïõ Ëïãêáíßêïõ. Óôï ðåñéçãçôéêü ôïõ Ýñãï óçìåéþíåé ãéá ôçí ðåñéï÷Þ ôïõ Ëïãêáíßêïõ ôá áêüëïõèá:«…Áðïäþ (ôï ËåïíôÜñé), Ýðåéôá áðü ôñßùñç ðï-ñåßá ðñïò ôçí êáôåýèõíóç ôçò ÌÝêêáò, ðåñíþ-íôáò áðü ãêñåìïýò, öôÜóáìå óôï öñïýñéï ôïõ Ëïãêáíßêïõ. Åß÷å ÷ôéóôåß ôï... áðü Ýíáí Üðéóôï ¸ëëçíá ðïý ëåãüôáí Ëïãêáíßê... Ï óïõëôÜíïò Ìáíóïýñ, âáóéëéÜò ôçò Áíäáëïõóßáò êáé Áöñé-êÞò, áöïý êáôÜêôçóå ôç ÊñÞôç, Ýðåéôá êáôÝêôçóå êé áõôü ôï öñïýñéï… Ôï ìüíï ðïõ Ýìåéíå åßíáé Ýíáò ðýñãïò ðïõ åßíáé óôñáììÝíïò ðñïò ôçí áíáôïëÞ. Ôþñá äåí êáôïéêåß êáíåßò óôï öñïý-ñéï. Åäþ ïé êÜôïéêïé ôçò ÊÜôù Ðüëçò êñýâïõí ôï Ý÷åé ôïõò, ãéá íá ôï ðñïöõëÜîïõí áðü ôïõò Üðéóôïõò ôçò ÌÜíçò. Äåí õðÜñ÷ïõí óðßôéá ïýôå ôßðïôá Üëëï. ÊÜèå âñÜäõ ðÝíôå ïðëïöüñïé öõ-ëÜíå ôçí êÜôù áðü ôï öñïýñéï ðüëç. Áí êÜíïõí ïðïéáäÞðïôå êßíçóç ïé Üðéóôïé ôçò ÌÜíçò, ôüôå áõôïß ìðïñïýí íá åéäïðïéÞóïõí ìå öùôéÝò êáé ôïõöåêéÝò. Óôá ãýñù ÷ùñéÜ õðÜñ÷ïõí ðïëëïß ïðëéóìÝíïé, Ýôïéìïé íá ðñïöõëÜîïõí ôçí êùìü-ðïëç ôïõ Ëïãêáíßêïõ».Óõíå÷ßæïíôáò ôçí ðåñéãñáöÞ ôïõ ìáñôõñåß ãéá ôï Ëïãêáíßêï ôá åîÞò: «...Âñßóêåôáé ìÝóá óå êïéëÜäåò êáé ëüöïõò êáé âñÜ÷éá. Íïìßæåé êáíåßò üôé ðñüêåéôáé ãéá êïéëÜäåò êáé ãêñåìïýò ôçò êüëáóçò. ÕðÜñ÷ïõí åðôÜ êáôáóôÞìáôá êáé ðåíôáêüóéá óôåíÜ êáé êåñáìéäïóêÝðáóôá óðßôéá, ðïý âñßóêïíôáé ìÝóá óå äÜóïò. ¸÷åé ðÝíôå ãåéôïíéÝò. Óå êÜèå óðßôé õðÜñ÷åé íåñü êáé ìýëïò. ÕðÜñ÷ïõí Ýíôåêá åêêëçóßåò ãéáôß ïé ðåñéóóüôå-ñïé êÜôïéêïé åßíáé Üðéóôïé. Êáé ïé ìïõóïõëìÜíïé áêüìç, Ý÷ïõí áëëÜîåé ôçí ðßóôç ôïõò. Ôï êëßìá êáé ôï íåñü åßíáé èáõìÜóéá, ãé’ áõôü êáé ïé Üí-èñùðïé åßíáé üìïñöïé. 1⁄4ëïé åðåîåñãÜæïíôáé ôï ìåôÜîé. Áõôüí ôïí êáéñü Ý÷ïõí ðÜñåé ôá âïõíÜ åîáéôßáò ìéáò åðéäçìßáò. Óôçí ðüëç Ý÷ïõí ìåßíåé ìüíï åêáôü Üíèñùðïé… Ôï öñïýñéï õðÜãåôáé óôç äéêáéïäïóßá ôïõ ìðÝç ôïõ óáíôæáêéïý ôïõ ÌõóôñÜ. Óõíå÷ßæïíôáò ôï äñüìï ìáò ðåñÜóáìå áðü ôá ÷ùñéÜ Ayavas, Kokicse, Agoryan, Alarozi, ôá ïðïßá âñßóêïíôáé óôéò ðëáãéÝò ôùí âïõíþí ôçò ÌÜíçò. Áöïý ðïñåõôÞêáìå ôÝóóåñéò þñåò, öôÜóáìå óôï ðåñéëÜëçôï öñïýñéï ôïõ ÌõóôñÜ». Ç ðåñéãñáöÞ ôïõ Ïèùìáíïý ÅâëéãéÜ ÔóåëåìðÞ åðéâåâáéþíåôáé áðü ôá óçìåñéíÜ áñ÷áéïëïãéêÜ äåäïìÝíá, áöïý óôçí óçìåñéíÞ êïéíüôçôá Ëï-ãêáíßêïõ åíôïðßæïíôáé ôï ï÷õñü, áñ÷éôåêôïíéêÜ ëåßøáíá ïéêéþí, ðõñãüóðéôùí (Åéê.4) áëëÜ êáé áñ÷áéïëïãéêÝò êáé éóôïñéêÝò ìáñôõñßåò ãéá ôïõò Ýíôåêá íáïýò (Åéê.5) ôçò Ðáëáéïëüãåéáò ðåñéüäïõ (1261-1460).Ïé ìáñôõñßåò ôïõ ÅâëéãéÜ ÔóåëåìðÞ åßíáé óçìá-íôéêÝò, êáèþò áðïêáëýðôïõí ôçí ïéêéóôéêÞ êáé äçìïãñáöéêÞ êáôÜóôáóç ôïõ Ëïãêáíßêïõ óôá ìÝóá ôïõ 17ïõ áéþíá, ëßãá ÷ñüíéá ðñéí ôçí Ýëåõóç ôùí Âåíåôþí óôï ÌïñéÜ. Ôï ìÝãåèïò ôùí 500 ïéêéþí, ðïõ ðáñáäßäåé, ìïëïíüôé åßíáé óõìâáôéêü, äåí áðÝ÷åé ðïëý áðü ôçí ðñáãìáôéêü-ôçôá êáé ìå âÜóç ôïí ïéêïãåíåéáêü óõíôåëåóôÞ 4 åðéôñÝðåé ôïí õðïëïãéóìü ôïõ ðëçèõóìïý óå 2.000 øõ÷Ýò. Ðñüêåéôáé ãéá áîéüëïãç ðëçèõ-óìéáêÞ óõãêÝíôñùóç, áíÜëïãç ìå áõôÞ óôï ãåéôïíéêü ËåïíôÜñé, üðïõ áíáöÝñïíôáé 300 ìéóïãêñåìéóìÝíá óðßôéá, êáèþò êáé óôá ÷ùñéÜ ÁãéáâÜò (¢ãéïò Âáóßëåéïò Ëïãêáíßêïõ), Êïêßôóá (Êïôßôæá), Áãüñéáíç êáé Áëáñüæç, üðïõ ðåñéëáì-âÜíïíôáé 400 óðßôéá. Ï Ëïãêáíßêïò áðïôåëïýóå Ýäñá âïåâüäá

ìå óôñáôéùôéêÞ öñïõñÜ ãéá ôç óõóôçìáôéêÞ öýëáîç ôïõ ðýñãïõ óôï ï÷õñü, áëëÜ êáé ãéá ôïí Ýëåã÷ï ôùí äåñâåíéþí ôïõ ÂÁ.ÔáûãÝôïõ áëëÜ êáé ôçò Ìõóôñéþôéêçò óôñÜôáò. ÕðÜñ÷ïõí åðôÜ êáôáóôÞìáôá êáé ïé êÜôïéêïé áó÷ïëïýíôáé ìå ôç ìåôáîïóêùëçêïôñïößá êáé ôçí åðåîåñãáóßá ôïõ ìåôáîéïý êáé, ðáñüëï ðïõ ïé ðåñéóóüôåñïé Ý÷ïõí êáôáöýãåé óôï âïõíü, åîáéôßáò ôçò åðéäçìßáò ðá-íþëçò, óôïí ïéêéóìü ðáñáìÝíïõí 100 êÜôïéêïé ìáæß ìå ôïí Âïåâüäá ãéá ôçí ðñïóôáóßá ôùí ðåñéïõóéþí êáé ôùí ïéêéþí, ìÝ÷ñé íá ðåñÜóåé ç åðéäçìßá. ÅíôõðùóéáêÞ åßíáé ç ðåñéãñáöÞ ôïõ öõóéêïý êÜëëïõò ôçò ðåñéï÷Þò, ìå ôá ðõêíÜ äÜóç êáé ôá âñá÷þäç åîÜñìáôá ôùí êëéôýùí ôïõ âïõíïý, ðïõ öáíôÜæïõí óôá ìÜôéá ôïõ ÅâëéãéÜ óáí «…êïéëÜäåò êáé ãêñåìïýò ôçò êüëáóçò». Ïé åõåñ-ãåôéêÝò éäéüôçôåò ôïõ äÜóïõò, óýìöùíá ìå ôïí Ïèùìáíü ðåñéçãçôÞ, Ý÷ïõí ùò áðïôÝëåóìá «ôï êëßìá êáé ôï íåñü íá åßíáé èáõìÜóéá, ãé’ áõôü êáé ïé Üíèñùðïé óôï Ëïãêáíßêï åßíáé üìïñöïé ».

Ï Ëïãêáíßêïò áðü ôçí Â´ Âåíåôï-êñáôßá (1690-1715) Ýùò êáé ôçí Áíåîáñôçóßá ôçò ÅëëÜäïò

Óôá ôÝëç ôïõ 17ïõ áéþíá, ç äçìïêñáôßá ôçò Âåíåôßáò âãáßíåé íéêÞôñéá óôïõò áìõíôéêïýò ôçò ðïëÝìïõò ìå áíôßðáëï ôçí ÏèùìáíéêÞ áõôïêñáôïñßá, áðïóðþíôáò ôçò åðéðëÝïí, ìåôÜ ôçí áðþëåéá ôïõ ×Üíäáêá (ÇñÜêëåéï) ôçò ÊñÞôçò, ôçí Ðåëïðüííçóï. Ç ÷åñóüíçóïò ôïõ ÌïñéÜ ïñãáíþíåôáé óôñáôéùôéêÜ, äéïéêçôéêÜ êáé åêêëçóéáóôéêÜ. Ìå ôéò áíùôÝñù ñõèìßóåéò ïé êïéíüôçôåò ôçò Âüñåéáò Ëáêåäáßìïíáò êáé ç êþìç ôïõ Ëïãêáíßêïõ êáé ôçò Êïôßôóáò óõì-ìåôÝ÷ïõí åíåñãÜ óôá ïéêïíïìéêÜ êáé êïéíùíéêÜ äñþìåíá ôçò åðï÷Þò .Óôéò 9 ÌáÀïõ 1694 (íÝï çìåñïëüãéï) êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò Â’ Âåíåôïêñáôßáò (1687- 1715), ïéêïãÝíåéåò áðü ôï Ëïãêáíßêï, óõììåôÝ÷ïõí óôéò äéåñãáóßåò éäñýóåùò êïéíüôçôáò ôçò Ëáêåäáéìïíßáò- ßäñõóç åíüò êëåéóôïý Óõì-âïõëßïõ cittadini. Ç êïéíüôçôá ôùí êáôïßêùí ôçò ðåñéï÷Þò ôïõ ÌõóôñÜ, éäñýèçêå ýóôåñá áðü áßôçóç ðñïò ôïí êáôáóôéêáôüñï Marino Michiel. Aðü ôï Ëïãêáíßêï óõììåôÝ÷ïõí ïé ïéêïãÝíåéåò Guma (Ãêïýìá/Æá÷áñüðïõëïò) êáé Longaniciotti (Ëïãêáíéêéþôç), ðïý áíôéðñïóùðåýïíôáí ìå äýï ìÝëç ç êÜèå ìßá. Óôéò 18 Äåêåìâñßïõ 1696 ðáñå÷ùñÞèçóáí, êáôÜ äéáôáãÞ ôïõ åîï÷üôáôïõ Ãåíéêïý Ðñïâëå-ðôïý Áãêïóôßí ÓáãêñÝíôï, áãáèÜ éäéïêôçóßáò ôïõ äçìïóßïõ (ãáßåò, áìðÝëéá, äÝíäñá ê.ë.ð.) “ ðïõ õðÜñ÷ïõí óôá ÷ùñéÜ Ëïãêáíßêï êáé Áãßá ÅéñÞíç, íïéêéáóìÝíá ôþñá ðñïò 374 ñåÜëéá “ óå ïéêïãÝíåéåò áðü ôá ÃéÜííåíá . Ôï 1698 êáôÜ ôçí åðéâïëÞ áããáñåßáò, óôçí Provincia di Lakonia ãéÜ ôá ï÷õñùìáôéêÜ Ýñãá ôïõ Éóèìïý ôçò Êïñßíèïõ, ôï êïìðÜñôï, ãéÜ ôïýò ïéêéóìïýò Ëïãêáíßêïõ, Áãßá ÅéñÞíç, Êïôßôæá, Âïõôïý÷ïõò êáé Ôïíãêüæåíá, åßíáé äÝêá åñãÜôåò. Ôï ßäéï Ýôïò ç Êïôßôæá (Cotizza) êáé ï Ëïãêáíß-êïò (Longaniko) óõììåôÝ÷ïõí êáé óôç óõíôÞñçóç ôïõ éððéêïý ôùí äñáãüíùí. Óôéò 8 Éïõíßïõ 1699 åéóðñÜ÷èçêáí áðü ôï “Ëïãêáíßêï “ 1.569,10 ëßñåò áðü ôïõò Âåíåôïýò ãéÜ ôéò åñãáóßåò ï÷õñþóåùò óôçí Êüñéíèï ìå ïöåéëüìåíï áêüìá ðïóü 350,16 ëßñåò. Áðü ôçí Êïôßôæá (-ôóá) åß÷å äïèåß ôï ðïóü ôùí 1.119,16 ëéñþí. Óôéò 26 ÌáÀïõ 1700 ãéÜ ôç äåêÜôç ôçò ðåñéï÷Þò ðïý ïñéæüôáí áðü ôá ÷ùñéÜ Êïôßôóá, Ëïãêáíßêï,

Áãßá ÅéñÞíç êáé Âïõôïý÷ïõò, ìåôÜ áðü äçìüóé-ïõò ðëåéóôçñéáóìïýò, ïñßóôçêå ôï ðïóü ãéÜ 630 ñåÜëéá óôï ÃéÜííç Ìðïýêç. Ôçí ßäéá ÷ñïíéÜ, óôçí áðïãñáöÞ ðëçèõóìïý ôïõ Ðñïíïçôïý Francesco Grimani, êáôáãñÜöåôáé ç êþìç ôïõ Ëïãêáíßêïõ ìå 26 ïéêïãÝíåéåò êáé 102 êáôïßêïõò êáé ç Êïôß-ôæá ìå 69 ïéêïãÝíåéåò êáé 281 êáôïßêïõò . Óå Ýããñáöï, ìå çìåñïìçíßá 22 Ïêôùâñßïõ 1789, áíÜìåóá óôïõò ïéêéóìïýò ôïõ ÂÁ Ôá-ûãÝôïõ ðïý óõãêñïôïýí ôá ÷ùñéÜ ôçò Ñßæáò, ðåñéëáìâÜíïíôáé êáé áõôïß ôïõ Ëïãêáíßêïõ êáé ôçò Êïôßôæáò. Ôá åííÝá ÷ùñéÜ ôçò Ñßæáò, åêðñïóùðïýíôáé óôï Ýããñáöï ìå Üíéóï áñéèìü, äßíïíôáò óôçí Êïôßôæá ôçí ðñùôïêáèåäñßá ìå ôÝóóåñéò áíôéðñïóþðïõò, åíþ ôïõ Ëïãêáíßêïõ ìå ôñåéò. Áðü ôï ôåëåõôáßï ôÝôáñôï ôïõ 18ïõ áéþíá Ýùò ôá ìÝóá ôïõ 19ïõ áéþíá, ç ðïëß÷íç ôçò Êïôßôæáò åãêáôáëåßðåôáé áðü ôïýò êáôïßêïõò ôçò êáé óôï ÷Üñôç ôïõ Ãáëëéêïý åêóôñáôåõôéêïý óþìáôïò (1828- 1829) áíáöÝñåôáé ùò Ðáëáéïêïôßôóá. Óôçí ðåñéï÷Þ ôïõ Ëïãêáíßêïõ ôï 1826 óõãêñï-ôåßôáé åëëçíéêü óôñáôüðåäï áðü ôïí ÍéêÞôá Óôá-ìáôåëüðïõëï (ÍéêçôáñÜ), ôïí Áð. Êïëïêïôñþíç êáé ôïí Ãåþñãéï ÃéáôñÜêï. ÐÜñá ðïëëÜ ìÝëç ïéêïãåíåéþí áðü ôï Ëïãêáíßêï óõììåôÝ÷ïõí åíåñãÜ óôéò ðïëåìéêÝò åðé÷åéñÞóåéò. Ç ìåëÝôç, ðïõ åêäüèçêå ôï 2009 áðü ôïí êáèçãçôÞ ôïõ Ðáíåðéóôçìßïõ ÊñÞôçò ê.ÄçìÞôñéï Óðáíôßäï, äé-Ýóùóå åõôõ÷þò ôá ïíüìáôá ôùí áãùíéóôþí áðü ôï Ëïãêáíßêï ðïõ óõììåôåß÷áí óå ðÜñá ðïëëÝò ìÜ÷åò ôçò ÅëëçíéêÞò ÅðáíÜóôáóçò. ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò ÅðáíÜóôáóçò ôïõ 1821, ôï ìïíáóôÞñé ôïõ Áã.Ãåùñãßïõ («ÌïíÞ») óôï Ëïãêáíßêï åß÷å çãïýìåíï ôïí Ëåüíôéï, Ýíáí ìï-íá÷ü (Êáëëßíéêïò) êáé 136 óôñÝììáôá ãçò. Ôçí ðåñßïäï ôçò äéáêõâåñíÞóåùò ôïõ É.Êáðïäßóôñéá:«¸ìéóèþèçóáí ôá õðïóôáôéêÜ ôïõ - áêáôïßêçôïõ ìïíáóôçñéïý ôïõ Áãßïõ Ãåùñãßïõ - üëá äéá ðñï-ôñïðÞò çìåôÝñáò êáé óõíáéíÝóåùò ôùí êáôïßêùí äéá ãñüóéá 800 êáé åóõóôÞóáìåí åí ó÷ïëåßïí áëëçëïäéäáêôéêüí, ï äå äéäÜóêáëïò åßíáé Ñïõ-ìåëéþôçò êáé åðÜããåëìá éåñïäéÜêïíïò». Óýìöùíá ìå ôéò áðïãñáöÝò ôçò ðåñéüäïõ 1828- 1830 óôï Ëïãêáíßêï õðÞñ÷áí 76 ïéêï-ãÝíåéåò ìå ðëçèõóìü 258 Üôïìá. ÄçìïãÝñïíôåò ôï 1830 Þôáí ï Ïéêïíüìïò ÌïõóôÜêçò, ï ×. Ã. Éáôñïý, ï Ãåþñãéïò Èåïöéëüðïõëïò êáé ï ×. Óôáèüðïõëïò. Ôï 1835 ìå ôç äéïéêçôéêÞ äéáßñåóç ôïõ íïìïý Ëáêùíßáò (ÂÄ.9/21.3.1835) ç âüñåéá Ëáêåäáßìïíá ÷ùñßóôçêå óå ôÝóóåñéò ÄÞìïõò: Âïñäüíéáò, Êáóôïñßïõ, ÐåëëÜíçò êáé Âåëáìß-íçò. Ç êïéíüôçôá Ëïãêáíßêïõ õðÞñîå Ýäñá ôïõ ÄÞìïõ Âåëáìßíçò, ï ïðïßïò ôï 1840 åíóùìáôþ-èçêå ìå ôï ÄÞìï ÐåëëÜíçò. Óôï ÄÞìï Âåëáìßíçò áíÞêáí ôá ÷ùñéÜ: Ëïãêáíßêïò, ¢ãéïò Âáóßëåéïò, Âïõôïý÷é, Áãüñéáíç, Ñåãêüæåíá, Êïôßôæá, ÌÝñá-ãá (ÔæáìéÜ) êáß ÌáñéôóÝúêá. Ðñþôïò ÄÞìáñ÷ïò Âåëåìßíáò õðÞñîå ï Ä.Ê. Êùíóôáíôüðïõëïò êáé ôáìßáò ï Ã.È.Éáôñïý. Ï éóôïñéêüò êáé áñ÷áéïëïãéêüò ðëïýôïò ôïõ Ëïãêáíßêïõ èá ìðïñïýóå íá áðïôåëÝóåé ôçí áöåôçñßá ãéá ôçí áíÜðôõîç ôïõ ôüðïõ, ç ïðïßá èá ðñÝðåé íá Ý÷åé ùò âÜóç ôï óåâáóìü êáé ôçí ðñïóôáóßá ôïõ áñ÷áéïëïãéêïý êáé öõóéêïý ðåñéâÜëëïíôïò ôçò ðåñéï÷Þò ìáò.

Ëåùíßäáò Óïõ÷ëÝñçò Áñ÷áéïëüãïò

Ëïãêáíßêïò 31.3.2011

Ο Λεωνίδας Σουχλέρης είναι αρχαιολόγος, Λογκανικιώτης



Δράσεις - Ειδήσεις - Πληροφορίες

Óôá ìÝóá ôïõ ÌÜñôç, ôá ðáéäéÜ ôçò ÏìÜäáò åëëçíé-êïý ðáñáäïóéáêïý ÷ïñïý ôïõ Ðïëéôéóôéêïý Óõëëü-ãïõ ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ, æù-íôÜíåøáí ôïí ïõñáíü ôïõ Êáóôïñåßïõ ðåôþíôáò äýï ðïëý÷ñùìá áåñüóôáôá.

Áí êáé ôá áåñüóôáôá âÜæïõí Ýíôïíá ôç óöñá-ãßäá ôïõò óôá äñþìåíá ôçò áðïêñéÜò óôï Íïìü Ëáêùíßáò, ðïôÝ äåí êáôÜ-öåñáí íá öôÜóïõí ìÝ÷ñé ôï ÷ùñéü ìáò. Ôçí ðåñáóìÝíç ÷ñïíéÜ, äõï ìÞíåò ðñéí ôéò ÁðïêñéÝò, ï äÜóêáëüò ìáò, ìÜò ìßëçóå ãéá ôï Ýèéìï. Óå ëßãåò ìÝñåò, ÷Üñç óôç âïÞèåéá ôïõ ÐÏËÕÄÅÕÊÇ, ôï ÷áñôß áöÞò, ç êüëëá êáé üëá ôá áðáñáßôçôá õëéêÜ Ýöôáóáí êáé ïé åñãáóßåò îåêßíçóáí.

Ï óôü÷ïò ìåãÜëïò êáé öéëüäïîïò. Ôï Ýèéìï Üãíù-óôï. 1⁄4ìùò ìÝñá ìå ôç

ìÝñá ôï åíäéáöÝñïí ôùí ðáéäéþí, ðïõ ðÞñáí ìÝñïò óôçí ðñáãìáôïðïßçóç ôïõ ïíåßñïõ, ãéíüôáí üëï êáé ðéï ìåãÜëï. Ç óõììåôï÷Þ ðáéäéþí áëëÜ êáé ìåãÜëùí ðïõ ðáñáêïëïýèçóáí ôç äéáäéêáóßá áðü êïíôÜ, Ýäù-óå æùÞ óôï Äçìïôéêü Ó÷ï-ëåßï, ðïõ ìáò öéëïîÝíçóå ãéá ôñßá Óáââáôïêýñéáêá.

1⁄4ìùò õðïëïãßóáìå öáßíåôáé ÷ùñßò ôïí îåíï-äü÷ï. Ïé êáéñéêÝò óõíèÞêåò äåí ìáò åðÝôñåøáí íá ðåôÜîïõìå ôï ìïíáäéêü áåñüóôáôï ðïõ êáôáóêåõ-Üóáìå ðÝñóé. ÅðáíÞëèáìå üìùò öÝôïò êáé, ëßãï ðñéí ôéò ÁðïêñéÝò, Ýíá äåýôåñï áåñüóôáôï êáôáóêåõÜ-óôçêå, áõôÞí ôç öïñÜ ðéï ãñÞãïñá, áöïý ôçí ôÝ÷íç ôçí îÝñáìå êáëÜ.

Ôéò ìÝñåò ôçò öåôéíÞò ÁðïêñéÜò, áñ÷éêÜ öÜíçêå ðùò ï êáéñüò èá ìáò ôá

÷Üëáãå îáíÜ, áëëÜ åìåßò äåí ôï âÜëáìå êÜôù. ¸ôóé äõï åâäïìÜäåò ìåôÜ ôéò ÁðïêñéÝò ôï üíåéñï Ýãéíå ðñáãìáôéêüôçôá, ìðñïóôÜ óôï Óïýðåñ ÌÜñêåô Ðáñá-óêåõüðïõëïõ. Ï êáèÝíáò ìáò ðÞñå ôç èÝóç ôïõ êáé êáèþò ôï áåñüóôáôï Üñ÷é-óå íá öïõóêþíåé ìå æåóôü áÝñá, ôá ìÜôéá Üñ÷éóáí íá õøþíïíôáé ðñïò ôïí êá-ôáãÜëáíï ïõñáíü. Ðåñéó-óüôåñï áðü ðÝíôå ìÝôñá ôï ýøïò êáé Ýíá ìÝôñï êáé ïãäüíôá åêáôïóôÜ ç äéÜìå-ôñïò. ¸íáò öáíôáóôéêüò ðïëý÷ñùìïò êýëéíäñïò ðïõ êáôÝëçãå óå êþíï. Ç ãåùìåôñßá üñèéá ìðñïóôÜ óôá ìÜôéá ôùí ðáéäéþí áëëÜ êáé ôùí ìåãÜëùí, ðïõ åß÷áí ôçí åõêáéñßá íá æÞ-óïõí áðü êïíôÜ áõôÞí ôç ìïíáäéêÞ åìðåéñßá. Ôá ìÜ-ôéá üëùí ìáò óõíÝ÷éóáí íá óçêþíïíôáé ìå ôçí áðïãåß-

ùóç áêüìá ðéï øçëÜ, ìÝ÷ñé ðïõ ôï êÜèå áåñüóôáôï ãé-íüôáí ìéá ìéêñÞ öëïãßôóá, ðïõ ÷áíüôáí óôá ýøç ô’ ïõñáíïý.

Áí êáé ç êáôáóêåõÞ ôùí áåñüóôáôùí Þôáí áñêåôÜ äýóêïëç, ðïëýðëïêç êáé ÷ñïíïâüñá Üîéæå ôïí êüðï. Ç åìðåéñßá Þôáí ìåãÜëç êáé ìáò ÷Üñéóå ðñùôüãíùñá óõíáéóèÞìáôá. Ç ïìÜäá ìáò äÝèçêå ðåñéóóüôåñï êáé ç ìåãÜëç áðüöáóç ðÜñèçêå ÷ùñßò äéóôáãìïýò êáé áíáóôïëÝò. ÂÜëáìå óêïðü íá óáò îáíá÷áñß-óïõìå ôÝôïéåò óôéãìÝò, ãéá íá îáíáæÞóïõìå ôÝôïéåò öáíôáóôéêÝò åìðåéñßåò êá-ôáóêåõÜæïíôáò, ôïõ ÷ñü-íïõ, áêüìá ìåãáëýôåñïõò, ðïëý÷ñùìïõò «ðõñáý-ëïõò».

Ãåùñãßá êáé ÅëÝíç Áããåëï-ðïýëïõ


Ç ºíôá Ìáñßá ×Ýëóôåíôô - Ida Maria Helstedt (1869

– 1954) Ýöôáóå áðü ôï ×Üìå óôï Åëóßíêé, íåáñÞ ÷Þñá ìå ôç ìéêñÞ ôçò êüñç, ãéá íá øÜîåé ãéá äïõëåéÜ, óôá ôÝëç ôïõ 19ïõ áéþíá.

Áñ÷éêÜ äïýëåøå óáí ðëý-óôñá êáé óôç óõíÝ÷åéá Üíïéîå êáöåíåßï óå Ýíá êôÞñéï. 1⁄4ìùò ôï ìåñïêÜìáôï äåí Ýâãáéíå êáé

Ýðéáóå äïõëåéÜ óáí åñãÜôñéá ïéêïäïìÞò óôï áíåãåéñüìåíï ôüôå êôÞñéï ôïõ Åèíéêïý ÈåÜ-ôñïõ ôïõ Åëóßíêé. ÐïëëÝò öïñÝò Ýðáéñíå óôç äïõëåéÜ êáé ôçí êüñç ôçò. Ôüôå Þôáí óõíçèé-óìÝíï ïé ãõíáßêåò íá äïõëåýïõí óôçí ïéêïäïìÞ óáí âïçèïß óôïõò ìÜóôïñåò. Êïõâáëïýóáí ëÜóðç, Üììï, íåñü, ôïýâëá, ìáäÝñéá êáé êáèÜñéæáí ôá ðñéïíßäéá, ôá ðé-

íÝëá êáé ôïõò ëåêÝäåò áðü ôéò ìðïãéÝò. ÓõíÞèùò öüñôùíáí óôï æåìðßëé 20-15 ôïýâëá êáé óêáñöÜëùíáí óôéò óêáëùóéÝò. Ïé åñãÜôåò ðñïôéìïýóáí ôç äïõëåéÜ óôçí ïéêïäïìÞ, Ýîù óôï êñýï êáé ìå óõìâüëáéï ãéáôß ôï ìåñïêÜìáôï Þôáí êáëýôåñï áðü áõôü ôïõ åñãïóôáóßïõ. Ïé ãõíáßêåò Ýðáéñíáí ìéêñüôåñï ìåñïêÜìáôï áðü ôïõò Üíôñåò.

Εδώ και Αλλού

Ç ãéáãéÜ ìïõ Åõãåíßá ËáìðÞ, äåýôåñç óý-æõãïò ôïõ Êùí/íïõ ËáìðÞ, ôï ãÝíïò Âïõñ-äïýóç, äïýëåøå óôá ÷ùñÜöéá óêëçñüôåñá êáé áðü Üíôñáò. ¸÷áóå ôïí Ýíá ôçò ãéï Öß-ëéððï (ôï ÖéëéððÜêé) áðü ôïí ðñþôï ôçò ãÜìï áðü ðíéãìü, ôçí þñá ðïõ Ýðáéæå. ¹äç ÷Þñá äïýëåõå óôïí êÜìðï êáé Üöçíå ôá äõï ðáéäéÜ ôçò íá ôá ðñïóÝ÷åé ç ìçôÝ-ñá ôçò. Êáé ìéá ìÝñá ôï íÝï ôç âñÞêå ãõñ-íþíôáò öïñôùìÝíç, áðü ôá ïõñëéá÷ôÜ ôùí ãõíáéêþí. Åäþ äåí âñÝèçêå Ýíáò Ðáðáäéá-ìÜíôçò íá êÜíåé ôï äñÜìá áèÜíáôï. Îáíá-ðáíôñåýôçêå, ãÝííçóå Üëëïõò ôñåéò ãéïýò êáé ìåãÜëùóå êáé ôéò åöôÜ êüñåò ôïõ Üíôñá ôçò. Äïýëåøå óêëçñÜ, Ýêáíå æåõãÜñé, Ýóêá-øå, ìÜæåøå åëéÝò, èÝñéóå, áëþíéóå óå êÜ-ìðïõò êáé âïõíÜ. ÂÝâáéá äåí åßíáé ç ìüíç. Áí åß÷á ôçí Ýãêñéóç, èá Ýãñáöá ðïëëÜ ïíüìáôá, Ìáñßá, Ðáíá-ãéþôá, Âáóßëù, ÁããÝëù, ÓôáìÜôá êáé ðÜåé ëÝãïíôáò.Ìïõ Ý÷ïõí ðåñéãñÜøåé ôçí åéêüíá ôïõ Üíôñá ðïõ åðéóôñÝöåé êáâÜëá óô’ Üëïãï áðü ôïí êÜìðï êáé ôç ãõíáßêá æáëéÜ äßðëá ìå ôá ðüäéá. Êáé óôá ÷áóÜðéêá îåðÝæåõ-

å óôï êáöåíåßï êáé ç ãõíáßêá óôï óðßôé ãéá ôá õðüëïéðá. Ãåííïýóå óôá ÷ùñÜöéá – üóá ðáéäéÜ æÞóïõí êáé üóá ðåèÜíïõí, ßóùò êáé áõôÞ – êñåìïýóå ôï ðáéäß óôç íÜêá êÜôù áð’ ôá äÝíôñï êáé äïýëåõå. Äå ãñÜöôçêå óå êáíÝíá óùìáôåßï, äåí õðü-ãñáøå êáìéÜ óýìâáóç åñãáóßáò, äå äéêáéþ-èçêå ðïôÝ.Ç ÅëëÜäá áðü ôç ìåôáöåïõäáñ÷éêÞ áãñï-ôéÜ ðÝñáóå óôï ìåôá-êáðéôáëéóìü êáé Ýôóé ï áãþíáò ãéá ðïëëÝò âáóéêÝò áîßåò äåí Ý÷åé âéùèåß êáé ßóùò êáé ãé áõôü íá ðáñáíïåß-ôáé.Ðáñåìðéðôüíôùò, óôçí ÅëëÜäá äüèçêå äé-êáßùìá øÞöïõ óôéò ãõíáßêåò ôï 1930, üìùò ìüíï óôéò åããñÜììáôåò, ìüíï óôéò äçìïôéêÝò åêëïãÝò, ÷ùñßò äéêáßùìá åêëïãÞò êáé ìüíï ãé áõôÝò ðïõ Þôáí ðÜíù áðü 30 ÷ñüíùí. Óç-ìåéùôÝïí üôé ôï 1930 ôï 70% ôùí ãõíáéêþí ðÜíù áðü 30 ÷ñüíùí Þôáí áãñÜììáôåò êáé óôéò äçìïôéêÝò åêëïãÝò ôïõ 1934 øÞöéóáí ìüíï 250 ãõíáßêåò. ÔåëéêÜ ïé ðñþôåò ðÝíôå ãõíáßêåò âïõëåõôÝò ìðÞêáí óôçí ÅëëçíéêÞ âïõëÞ, óôéò åêëïãÝò ôïõ 1944.

ÅË

Ìéá ãõíáßêá óôç Öéëáíäßá

...êáé ìéá áãñüôéóóá óôçí ÊáóôáíéÜ

Ç ºíôá Ìáñßá Þôáí åíåñãü ìÝ-ëïò ôïõ Óùìáôåßïõ ôùí Ãõíáéêþí ðïõ Ýêáíáí åîùôåñéêÝò åñãáóßåò, ôï ïðïßï óõììåôåß÷å óôï Óõíäé-êÜôï ôç Öéíëáíäßáò.

Ôï 1906 Ýãéíå óôç Öéíëáíäßá ç ìåãÜëç áðåñãßá ôùí åñãáæïìÝ-íùí óôçí ïéêïäïìÞ, óôçí ïðïßá óõììåôåß÷å êáé ôï Óùìáôåßï ôùí Ãõíáéêþí. Ôüôå êáôÜöåñáí ôçí õðïãñáöÞ ÓõëëïãéêÞò Óýìâá-óçò Åñãáóßáò ãéá ôéò ãõíáßêåò ðïõ äïýëåõáí óå åîùôåñéêïýò ÷þñïõò, ìå ôçí ïðïßá êáèïñéæü-ôáí ôï åëÜ÷éóôï ìåñïêÜìáôï êáé ìÝãéóôïò ÷ñüíïò åñãáóßáò åííÝá ùñþí.

Áîßæåé íá óçìåéþóïõìå üôé ïé ãõíáßêåò óôç Öéíëáíäßá áðüêôç-óáí äéêáßùìá øÞöïõ ôï 1906 êáé äåêáåííÝá ãõíáßêåò âïõëåõôÝò åêëÝ÷ôçêáí óôï Öéíëáíäéêü êïé-íïâïýëéï ôï 1907.

Ç ºíôá Ìáñßá äïýëåõå ìÝ÷ñé ôá ãåñÜìáôÜ ôçò, üôáí ðéá äåí ìðïñïýóå íá êïõâáëÜ ôï ðçëï-öüñé, áíïßãïíôáò ìéá êáíôßíá êáé óôï ôÝëïò Ýíá ðëõíôÞñéï.

¸ôóé ãéá íá êÜíïõìå ôéò óõ-ãêñßóåéò.

ÅË


Το περιβάλλον µας το οµορφαίνει και η φύση, φωτο-γραφίες πάνω, αλλά και η ανθρώπινη δηµιουργικότη-τα, φωτογραφίες κάτω. Φωτογραφίες Γ. Αρφάνητα, φωτογραφίες κάτω. Φωτογραφίες Γ. Αρφάνη

Το περιβάλλον µας το οµορφαίνει και η φύση, φωτο-γραφίες πάνω, αλλά και η ανθρώπινη δηµιουργικότη-τα, φωτογραφίες κάτω. Φωτογραφίες Γ. Αρφάνητα, φωτογραφίες κάτω. Φωτογραφίες Γ. Αρφάνη

Το λεύκωµά µας


Έρευνα

Ï êýñéïò óêïðüò ôùí Ãåíéêþí Áñ÷åßùí ôïõ ÊñÜôïõò – Áñ÷åßá Í. Ëáêùíßáò åßíáé ç åðïðôåßá, äéÜóùóç, óõãêÝíôñùóç, ôáîéíüìçóç êáé åõñåôçñßáóç ôïõ áñ÷åéá-êïý õëéêïý ôïõ Íïìïý Ëáêùíßáò, êáèþò êáé ç äéÜèåóç êáé ç ìå ðïéêßëïõò ôñüðïõò áîéïðïßçóç üëïõ ôïõ áñ÷åéáêïý ðëïýôïõ. Õðçñåôþíôáò ôï ÷þñï áõôü, óõ÷íÜ âñÝ-èçêá êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò ôáîéíüìçóçò áñ÷åéáêïý õëéêïý, åíþðéïí åããñÜöùí, ôá ïðïßá ðáñïõóéÜæïõí éäéáßôåñï êïéíùíéêü åíäéáöÝñïí, êáèþò ôï ðåñéå÷üìåíü ôïõò Ý÷åé ó÷Ýóç ìå ôçí áíáâÜèìéóç ôçò ðïé-üôçôáò æùÞò ôùí áðëþí áíèñþðùí ôçò êáèçìåñéíüôçôáò.Ìåôáîý ôùí áñ÷åéáêþí ôåêìçñßùí, éäé-áßôåñá óçìáíôéêü åßíáé êáé ôï áñ÷åéáêü õëéêü, ôï ïðïßï åíôïðßóôçêå êáé ó÷åôßæå-ôáé Üìåóá ìå ôç óýóôáóç óùìáôåßùí êáé óõëëüãùí, ðïõ åß÷áí èÝóåé ùò óôü÷ï ôïõò ôçí õðçñÝôçóç êïéíùöåëþí óêï-ðþí, üðùò áõôü óáöþò êáôáäåéêíýåôáé êáé áðü ôï ðáñáôéèÝìåíï êåßìåíï ôïõ åí Êáóôïñßù óõóôáèÝíôïò óõëëüãïõ åí Ýôåé 1890 êáé ôï ïðïßï ðáñáôßèåôáé óôç óõíÝ÷åéá. Ôï åíäéáöÝñïí ìïõ åóôéÜæåôáé åýëïãá óôçí ðáñïõóßáóç ôïõ óõãêåêñé-ìÝíïõ óõëëüãïõ ëüãù ôçò éäéáßôåñçò ó÷Ýóçò ìïõ ìå ôï Êáóôüñé êáé ôïõò êáôïßêïõò ôïõ.

Áêïëïõèåß ç ðáñÜèåóç ôïõ êáôáóôáôéêïý óýóôáóçò ôïõ åí ëüãù óõëëüãïõ ÷ùñßò âÝâáéá êïéíùíéêïïéêïíïìéêü Þ Üëëçò

ìïñöÞò ó÷ïëéáóìü ôïõ, áöïý êÜôé ôÝôïéï äåí åßíáé óôéò ðñïèÝóåéò ìïõ. Óêïðåýåé, üìùò, ðñùôßóôùò óôçí ðëçñïöüñçóç êáé åí óõíå÷åßá óôç óêÝøç êáé ôïí ðñïâëç-ìáôéóìü ôïõ áíáãíþóôç.Ï «Áãáèïåñãüò Óýëëïãïò ÊáóôáíéÜò, ÁõôïâïÞèåéá» éäñýèçêå ôï 1890 êáé ðñïöáíþò, Þôáí áðü ôïõò ðñþôïõò, áí ü÷é ï ðñþôïò óýëëïãïò ðïõ éäñýèçêå óôçí ÊáóôáíéÜ. Ôï Âáóéëéêü ÄéÜôáãìá ôçò 26.1.1890 (ÖÅÊ 27/Á/1890), ìå õðïõñãü Åóùôå-ñéêþí ôüôå ôïí Ó. Äñáãïýìç1, ìå èÝìá «Ðåñß åãêñßóåùò êáôáóôáôéêïý ôïõ åí ÊáóôáíéÜ õðü ôçí åðùíõìßáí «ÁõôïâïÞ-èåéá» Óõëëüãïõ áíáöÝñåé :«ÐñïôÜóåé ôïõ ÇìåôÝñïõ åðß ôùí Åóù-ôåñéêþí Õðïõñãïý åãêñßíïìåí ôï áðü 30 Éáíïõáñßïõ ð.Ý. åî Üñèñùí 22 Êá-ôáóôáôéêüí ôïõ åí ÊáóôáíéÜ ôïõ ÄÞìïõ Êáóôïñßïõ óõóôáèÝíôïò Óõëëüãïõ õðü ôçí åðùíõìßáí «ÁõôïâïÞèåéá» êáé åðéêõ-ñïýìåí ôïõò åí áõôþ äéáëáìâáíïìÝíïõò üñïõò…»¸ããñáöï ôïõ ÍïìÜñ÷ç Ëáêùíßáò, Á. ÃïíáôÜ2, ãíùóôïðïéåß óôï ÄÞìáñ÷ï Êáóôïñßïõ ê. Ãåþñãéï Èåïöéëüðïõëï ôçí Ýãêñéóç ôïõ Êáôáóôáôéêïý ôïõ Óõë-ëüãïõ áõôïý ìå ôï ðñïáíáöåñèÝí Â.Ä. êáé åðáéíåß ôï æÞëï êáé ôéò ðñïóðÜèåéåò ôùí êáôïßêùí ãéá ôç âåëôßùóç ôùí üñùí æùÞò ôïõò. “… ãíùñßæïìåí õìßí, üôé ôï Êáôáóôáôéêüí ôïõ åí ÊáóôáíéÜ Óõëëüãïõ ç «ÁõôïâïÞèåéá» åíåêñßèç äéá ôïõ áðü 26 ðáñåëèüíôïò ìçíüò Â. ÄéáôÜãìáôïò êáôá÷ùñéóèÝíôïò åéò ôï õð’ áñéè. 27 (ìÝñïò Á´) öýëëïí ôçò Åöçìåñßäïò ôçò ÊõâåñíÞóåùò å.å., åõñßóêïìáé äå åéò ôçí åõÜñåóôïí èÝóéí, Ý÷ùí õð´ üøåé ôïí ðåñß ôá êáëÜ æÞëïí õìþí êáé ôáò ðñïóðáèåß-áò õìþí ðñïò âåëôßùóéí ôçò óõãêïéíù-íßáò ôïõ ÄÞìïõ êáé ôïõ êáëëùðéóìïý ôçò ðñùôåõïýóçò êáé åêôÝëåóéí Üëëùí ÷ñçóßìùí ôù ôüðù Ýñãùí íá åëðßæù, üôé êáé ï óõóôáèåßò ôç ðñùôïâïõëßá õìþí Óýëëïãïò èÝëåé åõäïêéìÞóåé êáé èÝëåé öÝñåé ôá÷Ýùò åéò öùò ô’ áãáèÜ, üóá åí ôù êõñùèÝíôé Êáôáóôáôéêþ åðáããÝëåôáé äéá ôçò öéëïôßìïõ êáé áüêíïõ ìåñßìíçò õìþí.”Óýìöùíá ìå ôï áñ. 1 ðñáêôéêü ôïõ Óõë-

ëüãïõ, ç ðñþôç óõíåäñßáóç ôïõ Óõëëü-ãïõ èá ãßíåé äçìüóéá óôï ÷þñï ôïõ íáïý «Ôï ÃåíÝóéïí ôçò Èåïôüêïõ» óôéò 25 Ìáñôßïõ 1890, üðïõ ìåôÜ áðü êëÞñùóç, ðñüåäñïò ãéá ôï ðñþôï Ýôïò áíáäåß÷ôç-êå ï Ãåùñã. Ð. Èåïöéëüðïõëïò. Åðßóçò óôï êáôáóôáôéêü3, Üñèñï1, óêï-ðüò ôïõ óõëëüãïõ Þôáí “ç åí ôç ðåñéöå-ñåßá ÊáóôáíéÜò äéÜðñáîéò Ýñãùí êïé-íùöåëþí êáé õðïóôÞñéîéò åíäåþí äéá êáôáëëÞëïõ äéáèÝóåùò ôùí åôçóßùí áõôïý åéóïäçìÜôùí, ìåôÜ ôçí áðüêôç-óéí êåöáëáßïõ äñá÷ìþí äéó÷éëßùí åê ôçò êáôáèÝóåùò ôùí ìåëþí êáé ðÜ-óçò åôÝñáò öéëáíèñþðïõ äùñåÜò.”Ôá éäñõôéêÜ ìÝëç ôïõ Óõëëüãïõ Áõôï-âïÞèåéáò ìå ôç óåéñÜ ðïõ áíáöÝñïíôáé óôï Üñèñï 2 ôïõ êáôáóôáôéêïý ôï ïðïßï ôåëéêÜ åêäüèçêå ôï 1911 óôçí ÁèÞíá óôï ôõðïãñáöåßï Ð. Á. ÐåôñÜêïõ ìå Ýîïäá ôïõ ÐñïÝäñïõ ôïõ Óõëëüãïõ Ã. Èåïöé-ëüðïõëïõ Þôáí ïé :1. Ãåùñã. Ð. Èåïöéëüðïõëïò2. Áèáí. ×áëêéÜò3. ×ñéóôüä. Ãéáííßôóáò4. Äçì. Ä. ÍéêçôÜêçò5. Éùáí. Ð. Èåïöéëüðïõëïò6. Åõóôñ. Ã. Óêáñëáôßíçò7. Éùáí. Í. ËÜìðïò8. Ãåùñã. É. ÁíôùíÜêçò9. ÔñéÜíô. Ìåíßäçò10. ÉùÜí. Ðáðáèåïöéëüðïõëïò11. Íéê. Ïéêïíïìüðïõëïò12. Ãåþñãéïò ×ñ. Êáëáâñõôéíüò13. Íéêïë. Â. ÌïõóôÜêçò14. Éù. Í. Ïéêïíïìüðïõëïò15. Éùáí. Ð. ÌáíéÜôçò16. Ðáíáã. Ê. ÄéðëÜñçò17. Ðáíáã. Åõáã. ÌåëÜò18. Ðáíáã. Âëá÷üãéáííçò19. Ðáíáã. Æïýæïõëáò20. Ãåþñãéïò Ä. Óêáñëáôßíçò21. Ãåþñãéïò Í. ÎõäéÜò22. Ãåþñãéïò Ðáðáçëéïý23. Êùíóô. ÄéðëÜñçò24. Äçì. Ã. Ãéáííßôóáò25. Áñ÷éåðßóêïðïò Ìïíåìâáóßáò êáé ÓðÜñôçò26. Ðñüåäñïò Ðñùôïäéêþí ÓðÜñôçò27. Åéñçíïäßêçò ÊáóôïñßïõÌåñéêÜ áðü ôá 27 áõôÜ ìÝëç áíôéêáôÝóôç-óáí üóïõò ìÝ÷ñé ôüôå åß÷áí áðïâéþóåé, üðùò ôïí ÉùÜííç Ä. ×ñéóôÜêç, ôïí Ê. Ã. Íéêïëüðïõëï, ôïí Âáóéë. Ä. ×ñéóôÜêç, ôïí Ê. Ä. ËÜìðï, ôïí Í. Ðáñáóêåõü-ðïõëï (éåñÝá), ôïí Ã. Ìáôæåñþíç, ôïí É. Ó. ÌáíéÜôç, ôïí Áñ. ×ñõóáößôç, ôïí Ó. Âåíéüðïõëï, ôïí Ð. Êáêáöëßêá, ôïí Åõáã. ÌåëÜ êáé ôïí Ê. ÔæùñôæÜêç.Áîßæåé íá óçìåéùèåß üôé óôï Üñèñï 19 áíáöÝñåôáé üôé ôçí ðñþôç ÊõñéáêÞ ìåôÜ ôçí 1ç Éáíïõáñßïõ êÜèå Ýôïõò ï Ðñüå-äñïò õðï÷ñåïýôáé ìå Ýîïäá ôïõ Óõëëü-ãïõ “íá åðéìåëåßôáé ìíçìïóýíç õðÝñ ôùí éäñõôþí êáé åõåñãåôþí ôïõ Óõëëüãïõ”.Ôá Ýóïäá ôïõ óõëëüãïõ ðñïÝñ÷ïíôáí åêôüò áðü ôçí ÷ñçìáôéêÞ êáôáâïëÞ ôùí ìåëþí ôïõ, áðü äùñåÝò Þ êëçñïäïôÞ-

ôïõ Êáóôïñßïõ åéò ìíÞìçí ðñïóöé-ëþí ôïõò áôüìùí, áðü åéóðñÜîåéò áðü ôï ðñáôÞñéï åìðïñïðáíÞãõñçò4, áðü ëá÷åéïöüñåò áãïñÝò, áðü åêðïéÞóåéò äùñçèÝíôùí áêéíÞôùí ê.Ü. ÊáôÜ ôï Ýôïò 1890 ôá Ýóïäá Þôáí 460 äñ÷. åíþ ï áðïëïãéóìüò ôïõ Ýôïõò 1910 Ýêëåéóå ìå Ýóïäá ôçò ôÜîåùò ôùí 15.071,55 äñ÷. Ôï ìåãáëýôåñï ìÝñïò ôïõ ðïóïý áõôïý Þôáí êáôáôåèåéìÝíï óôçí ÅèíéêÞ ÔñÜðåæá ôçò ÅëëÜäïò, ôüóï óå ìïñöÞ ïìïëïãßáò üóï êáé óå ÷ñõóü, åíþ Ýíá ìéêñü ðïóü âñéóêüôáí óôá ÷Ýñéá ôïõ Ôáìßá.

Óýìöùíá ìå ôï Êáôáóôáôéêü, áñ. 22 óå ðåñßðôùóç, ðïõ ãéá ïðïéïíäÞðïôå ëüãï äéáëõüôáí ï Óýëëïãïò, ç ðåñéïõóßá ôïõ ðåñéåñ÷üôáí óôçí Êïéíüôçôá ôçò êùìïðü-ëåùò ÊáóôáíéÜò ôïõ ÄÞìïõ Êáóôïñßïõ, “åê ôùí ðñïóöïñþí ôùí êáôïßêùí ôçò ïðïßáò ðñïÝñ÷åôáé êáé äéïéêåßôáé åí ãÝ-íåé ê.ë.ð. êáôÜ ôïõò üñïõò ôïõ ðáñüíôïò êáôáóôáôéêïý åêôüò ôïõ áñ÷éåðéóêüðïõ Ìïíåìâáóßáò êáé ÓðÜñôçò, ðñïÝäñïõ ôùí åí ÓðÜñôç Ðñùôïäéêþí êáé Åéñçíï-äßêïõ Êáóôïñßïõ êáé åî åßêïóéí Ýôé ìåëþí åêëåãïìÝíùí Üíåõ ðëçñùìÞò ìåôáîý ôùí åãêñéôïôÝñùí ôçò êùìïðüëåùò Êáóôá-íéÜò, êáôÜ ôï Þìéóõ ìåí ðáñÜ ôïõ Äçìï-ôéêïý Óõìâïõëßïõ Êáóôïñßïõ êáé êáôÜ ôï Ýôåñïí Þìéóõ ðáñÜ ôùí ìíçóèÝíôùí Áñ÷é-åðéóêüðïõ, ÐñïÝäñïõ êáé Åéñçíïäßêïõ.”Ï Óýëëïãïò Þôáí ï ðñþôïò ðïõ êáôá÷ù-ñÞèçêå óôï Âéâëßï ÁíáãíùñéóìÝíùí Óù-ìáôåßùí ôïõ Ðñùôïäéêåßïõ ÓðÜñôçò ìå ôçí ðïëéôéêÞ áðüöáóç 792/7 Äåêåìâñßïõ 1914, óýìöùíá ìå ôïí íüìï 281/1914 ðåñß Óùìáôåßùí, óôç óõíÝ÷åéá üìùò äéáëýèçêå ìå ôçí áðüöáóç 4/1949 ôïõ Ðñùôïäéêåßïõ ÓðÜñôçò.

ÐçãÞ : ÃåíéêÜ Áñ÷åßá ôïõ ÊñÜôïõò – Áñ-÷åßá Í. Ëáêùíßáò (ÖÁÊ. ÄÉÊÁÓÔ. 5.1)Ìáñßá ÓôåëëÜêïõ

1 åí ÁèÞíáéò 26 Éáíïõáñßïõ 18902 åí ÓðÜñôç ôç 5 Öåâñïõáñßïõ 18903 åí ÊáóôáíéÜ ôç 30 Éáíïõáñßïõ 18894 Ï Ã. Èåïöéëüðïõëïò ïéêïäüìçóå óôïí ¢ãéï ÌÜìá ÊáóôáíéÜò ÐñáôÞñéï ÅìðïñïðáíÞãõñçò, ôï ïðïßï êáé äþñéóå óôïí Óýëëïãï

ëüãïõ, ç ðñþôç óõíåäñßáóç ôïõ Óõëëü-ãïõ èá ãßíåé äçìüóéá óôï ÷þñï ôïõ íáïý «Ôï ÃåíÝóéïí ôçò Èåïôüêïõ» óôéò 25 Ìáñôßïõ 1890, üðïõ ìåôÜ áðü êëÞñùóç, ðñüåäñïò ãéá ôï ðñþôï Ýôïò áíáäåß÷ôç-

, Üñèñï1, óêï-ðüò ôïõ óõëëüãïõ Þôáí “ç åí ôç ðåñéöå-ñåßá ÊáóôáíéÜò äéÜðñáîéò Ýñãùí êïé-

âïÞèåéáò ìå ôç óåéñÜ ðïõ áíáöÝñïíôáé óôï Üñèñï 2 ôïõ êáôáóôáôéêïý ôï ïðïßï

ì á ô á , åéóöïñÝò êáôïßêùí

Ï ðñþôïò óýëëïãïò ôïõ Êáóôïñßïõ


Η Μ Ε Ρ Ε Σ

Σιχάθηκα τις μέρες τις παλιέςβαρέθηκα τα είναι και τα πρέπειπικρό το δάκρυ μ’ αν το θέλεις πιεςστης λησμονιάς να μπεις το μονοπάτι

Δεν έχουμε κοινά για χωρισμόδεν πρόλαβες εχθρός μου για να γίνειςτυχαία με συνάντησες θαρρώγεννήθηκες να παίρνεις, να μη δίνεις.

Σελίδες με τη σβάστικα παντούσταυροί στο περιθώριο ξεχασμένοιπεθάνανε τα μάτια του θεούστο μίσος του βρεθήκαμε θαμμένοι.

Αρχάγγελοι, βρικόλακες, μοιχοί,ασπάλακες , κλεφτρόνια, λαθροθήρεςστο νου μας μόνο πρέπει και γιατίο δρόμος μας με σκόνη και πλημμύρες.

Δεν ήλθες για να δεις το λυτρωμόδεν ήπιες στην υγειά μας κάποια μέραπενήντα χρόνια που σε κουβαλώγια στάσου απ’ το δρόμο μου πιο πέρα.

Κώστα Δημητρούλη, από την ποιητική συλλογή του « Στη Γειτονιά των Φθαρμένων Ηρώων»

Λόγος και Φως


Από τη ζωή του χωριού

ÐÜó÷á óôï ÷ùñéü

Γράφει η Βαρβάρα Κεμερίδου, φωτογραφίες Γιάννη Αρφάνη

1⁄4 ðïõ êé áí â ñ Ý è ç ê á ìÝ÷ñé óÞìå-ñá, üðïéá

÷ñïíéÜ êé áí èõìçèþ, ìéá ãëõêéÜ áíÜìíçóç ìå êáôáëáìâÜíåé ãéá ôï ÐÜó÷á, éäéáßôåñá ãéá ôï ÷ùñéü ìáò. ÐÜíôá ç öýóç êáé ïé óõìðáôñéþ-ôåò óôçí êáëýôåñç óôéã-ìÞ ôïõò. ÅêñçêôéêÞ ãéïñ-ôÞ, åîùóôñåöÞò. ÖÝôïò, êáèþò ïé âñï÷Ýò ïñãß-áóáí ôï ×åéìþíá, åßíáé áíèéóìÝíåò êáé ïé ðÝ-ôñåò. Ôá ìÜñáèá ìå ôï ìåèõóôéêü ôïõò Üñùìá, ç ñßãáíç, ôá óðáñÜã-ãéá ðñïêáëïýí ãéá äåêÜ-äåò ìáãåéñéêïýò óõíäõá-óìïýò. Ôá ÷ùñÜöéá êá-ôÜóðáñôá áðü ðáðá-ñïýíåò êáé êßôñéíåò ìáñ-ãáñßôåò. ÌÜãåìá ç öýóç

êé üíåéñï… ÌÝóá óå ìéá ôÝôïéá öýóç ôï ÐÜó÷á äåí ìðïñåß ðáñÜ íá åß-íáé «ðáðáäéáìÜíôåéï». ÁëëÜ ôé åßäïõò ÐÜó÷á åßíáé áõôü; Êáô´ áñ÷Üò åõóåâÝò, ìå ôéò ïëïíõ-êôßåò ôçò ÌåãÜëçò Åâäï-ìÜäáò ôùí Ðáèþí êáé ôçí êïñýöùóç ôïõ ÐÜ-èïõò ôç ÌåãÜëç Ðáñá-óêåõÞ ìå ôçí ðåñéöïñÜ ôïõ Åðéôáößïõ. Ïé ðé-óôïß üëïé, ìå áíáììÝíá êåñéÜ, âãáßíïõí áðü ôçí åêêëçóßá ðñïðÝìðï-íôáò ôïí «áãëáüöùôïí» ÅðéôÜöéïí êáé ç ¢íïéîç óôÝëíåé ôá åêëåêôüôåñá áñþìáôá óôïí Ðáèü-íôá êáé ÔáöÝíôá, óáí íá øÜëëåé êáé áõôÞ «ù ãëõ-êý ìïõ Ýáñ, ãëõêýôáôüí ìïõ ôÝêíïí!». ÐÜó÷á åõ-óåâÝò ìå ôç íçóôåßá íá

ìç óðÜåé ïýôå ìå ôçí ðñþôç ÁíÜóôáóç êáé óßãïõñá äùñéêü, ó÷åäüí öôù÷éêü, êÜôé óáí ôéò ïíåéñåìÝíåò ðáó÷áëéÝò, ðïõ Ý÷ïõìå æÞóåé óôï ÷ùñéü, ðáéäÜêéá ôüôå, ðïõ ôñþãáìå ôçí Êõ-ñéáêÞ ôç ìáãåéñßôóá êáé ôç ÄåõôÝñá ôï êáôóßêé øçôü óôïí îõëüöïõñíï ìå öñÝóêéá ñßãáíç êáé ðáôÜôåò, ìüíï ìå æõìù-ôü øùìß êáé ìéá óáëÜ-ôá. Ìüíï ðïõ ôüôå äåí åß÷áìå êáôáëÜâåé ðüóï êáëÜ ðåñíïýóáìå.

Îáíáãõñßæïíôáò, ëïé-ðüí, óôá ðáéäéêÜ ìáò ÷ñüíéá, óôéò èáõìÜóéåò åêåßíåò ãéïñôÝò ôïõ ÐÜ-ó÷á, áò æÞóïõìå ôï èñß-áìâï ôçò ÁíÜóôáóçò ìå åõëÜâåéá, ìå ÷áñÜ êáé áãÜðç.


ÔáôéÜíá ÓôáýñïõÅëéÜ, ç Âéïãñáößá åíüò äÝíäñïõ, ìéá áóõíÞèéóôç ìõèéóôïñßáÅêäüóåéò Çëßâáôïí, ÁèÞíá 2001

Ìéá éóôïñéêÞ áíá-äñïìÞ êáé ýìíïò óôçí åëéÜ. ÌÝóá áðü éóôïñßåò, ðïé-Þìáôá êáé óôß÷ïõò êáé ìå ðáíÝìïñ-öåò åéêüíåò, ç óõã-ãñáöÝáò ðáñïõ-óéÜæåé ôçí ðïñåßá

ôçò åëéÜò ìÝóá óôï ÷ñüíï ðñïóðá-èþíôáò íá áíáäåßîåé êáé ôçí áîßá ôçò. ÌåãÜëïé ðïéçôÝò êáé óõããñá-öåßò êáôÝèåóáí ôçí ðÝíá ôïõò óôçí ïìïñöéÜ êáé ôçí éåñüôçôÜ ôçò. Ìéá éäÝá óôç óåëßäá 9.

Ã. ÁñöÜíçò

ÂéâëßáΑπό τη ζωή του χωριού

Al GoreÇ åðéëïãÞ ìáò, Ðþò íá áíôéìåôùðßóïõìå ôçí êëéìáôéêÞ êñßóç: ¸êäïóç ãéá íÝïõòÌáëëéÜñçò Ðáéäåßá, 2011

Ï ôñüðïò ðïõ æïýìå ïðùóäÞ-ðïôå åðéöÝñåé äõ-óìåíåßò åðéðôþ-óåéò óôïí ðëáíÞ-ôç ìáò. Åßíáé äõ-íáôü üìùò íá êÜ-íïõìå ôçí åðéëïãÞ ìáò áëëÜæïíôáò

ôá ðñÜãìáôá ðñïò ôï êáëýôåñï.Óå áõôÞ ôç óõíÝ÷åéá ôïõ ðñùôï-ðïñéáêïý âéâëßïõ “An Inconveniet Truth” ï ðñþçí áíôéðñüåäñïò ôùí ÇÐÁ Al Gore äéåñåõíÜ ôéò ðñùôïãå-íåßò áéôßåò ôçò óçìåñéíÞò êëéìáôéêÞò êñßóçò êáé ðñïóäéïñßæåé ôé ìðïñïýìå íá êÜíïõìå ãéá íá óõìâÜëïõìå óôçí åðßëõóÞ ôïõ. Åßíáé ÅÐÉËÏÃÇ ÌÁÓ. Áò êÜíïõìå ôï óùóôü! Ï Al Gore åßíáé åðéêåöáëÞò ìéáò ìç êåñäïóêïðéêÞò ïñãÜíùóçò, ôçò Alliance for Climate Protection, ðïõ áðïóêïðåß óôçí ðá-ñï÷Þ âïÞèåéáò ãéá ôçí åðßëõóç ôçò êëéìáôéêÞò êñßóçò. Ó’ áõôÞí äùñßæåé ôï 100% ôùí åóüäùí ôïõ áðü áõôü ôï âéâëßï.

Index

Ç 25ç Ìáñôßïõ åßíáé äéðëÞ ãéïñôÞ êáé îå÷ùñéóôÞ çìÝ-ñá ãéá ôïõò ̧ ëëçíåò. Ï Åõ-áããåëéóìüò ôçò Èåïôüêïõ, áðü ôéò ìåãáëýôåñåò èñç-óêåõôéêÝò ãéïñôÝò, áíôá-ìþíåé ìå áõôÞ ôçò Ðáëéã-ãåíåóßáò ôïõ ¸èíïõò ìáò. Ôï ̧ èíïò ìáò õðü ôçí óêÝ-ðç ôçò Ðáíáãßáò êáé Èåï-ìÞôïñïò ôï 1821 êáé óôá ÷ñüíéá ðïõ áêïëïýèçóáí Ýãñáøå óåëßäåò äüîçò êáé áãþíùí åëåõèåñßáò êáé õðüó÷åôáé êÜèå öïñÜ, áõôÞí ôçí çìÝñá, óôç ìíÞ-ìç áõôþí ôùí ãåãïíüôùí, íá îáíáãñÜøåé êáéíïýñ-ãéåò, áí ðïôÝ ÷ñåéáóôåß. Óôéò åïñôáóôéêÝò åêäçëþ-óåéò, ðïõ áðëþíïíôáé óå üëç ôç ÷þñá, ðñùôïóôá-ôïýí ôá íéÜôá ìáò, áõôÜ ðïõ ìðáßíïõí ìðñïóôÜ-ñçäåò óå üëïõò ôïõò áãþ-íåò. Êáé óôï Êáóôüñåéï, üðùò êÜèå ÷ñüíï Üëëù-

óôå, åïñôÜóèçêå áõôÞ ç äéðëÞ ãéïñôÞ ìå ëáìðñü-ôçôá êáé åðéóçìüôçôá. Óôéò åêäçëþóåéò ðáñÝóôç-óáí ï ÁíôéäÞìáñ÷ïò ôçò ÄçìïôéêÞò Åíüôçôáò Ðåë-ëÜíáò ê. Åõóôñ. ÂÝñãáäïò, ï Äçìïôéêüò Óýìâïõëïò ê. ÌÜñéïò ÔæùñôæÜêçò, ï Ðñüåäñïò ôïõ Ôïðéêïý ê. Ãåþñãéïò ÏéêïíïìÜêçò êáé ïé Ôïðéêïß Óýìâïõëïé Ðá-íáãéþôçò ÂëÜ÷ïò êáé Âá-óßëçò ËáãáíÜò, ïé öïñåßò ôïõ ôüðïõ ìáò êáé Üëëïé åðßóçìïé. Ôïí ðáíçãõñé-êü ôçò çìÝñáò åêöþíç-óå ï ÄéåõèõíôÞò ôïõ Äç-ìïôéêïý Ó÷ïëåßïõ Êáóôï-ñåßïõ ê. ÁëÝîçò ÐÜíôïò. ÌåôÜ ôç Èåßá Ëåéôïõñãß-á áêïëïýèçóå ç Äïîïëï-ãßá êáé óôç óõíÝ÷åéá ôå-ëÝóèçêå åðéìíçìüóõíç äÝçóç êáé êáôÜèåóç óôå-öÜíùí óôï Çñþï. Áðáã-ãÝëèçêáí ðïéÞìáôá áðü

ôá ðáéäéÜ ôùí Ó÷ïëåßùí üëùí ôùí âáèìßäùí. Áêï-ëïýèçóå ç ðáñÝëáóç ôùí ìáèçôþí, ìç åîáéñïõìÝ-íùí êáé ôùí ðáéäéþí ôïõ Íçðéáãùãåßïõ, ðïõ áðÝ-óðáóáí ôá ðéï ðïëëÜ ÷åé-ñïêñïôÞìáôá. Ç åêäÞëù-óç Ýêëåéóå ìå ôïõò ðá-ñáäïóéáêïýò ÷ïñïýò, ðïõ ÷üñåøáí ïé ìáèçôÝò üëùí ôùí Ó÷ïëåßùí óôïí ðñï-áýëéï ÷þñï ôïõ Ãõìíáóß-ïõ. Áîßæåé íá óçìåéþóïõìå üôé ç öåôéíÞ ðáñïõóßáóç ôçò ìáèçôéþóáò íåïëáßáò ìáò óôçí ðáñÝëáóç êáé óôïõò ÷ïñïýò Þôáí Üøï-ãç êáé êáôÜ ãåíéêÞ ïìïëï-ãßá áðü ôéò êáëýôåñåò ðïõ Ý÷ïõìå ðáñáêïëïõèÞóåé ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá. ¢îé-ïé óõã÷áñçôçñßùí ïé Êá-èçãçôÝò, ïé ÄéäÜóêáëïé êáé âåâáßùò ïé ìáèçôÝò ãéá ôç ÷áñÜ ðïõ ìÜò Ýäùóáí.

Åë.Âë.

ÄéðëÞ ãéïñôÞ


Μικρές πληροφορίες για τη ζωή των κατοίκων της περιοχής της ΚαστανιάςΣυλλογή πληροφοριών- επιμέλεια κειμένων: Ε. Βλαχογιάννη

Ζούµε στην Καστανιά

ÅðåéäÞ, ðïëëÜ êïéíùíéêÜ èÝìá-ôá, áëëÜ êáé Üëëåò åêäçëþóåéò, ìÜò äéáöåýãïõí Þ äåí ôá ìáèáß-íïõìå Ýãêáéñá, ðáñáêáëïýìå ôïõò áíáãíþóôåò ìáò êáé ìÝëç ìáò, íá ìáò åíçìåñþíïõí ãéá ôá óõìâáß-íïíôá, åßôå ìÝóù ôùí áíôáðïêñé-ôþí ìáò, åßôå, áð´åõèåßáò, óå ìáò ôïõò ßäéïõò.

ÁÖÉÎÅÉÓ ÏÌÏÃÅÍÙÍ ÌÁÓH áíáöïñÜ óôá ïíüìáôá ôùí óõã-ãåíþí êáé «óõìðáôñéùôþí» ìáò, ðïõ áöÞíïõí ãéá ëßãï ôéò äåýôåñåò Ðáôñßäåò ôïõò êáé ìáò åðéóêÝðôï-íôáé ãéá íá ôéìÞóïõí ôçí ðñïãïíé-êÞ ôïõò êáôáãùãÞ, ãßíåôáé êáôÜ êý-ñéï ëüãï ãéá íá ôïõò èõìüìáóôå êáé ìå áõôüí ôïí ôñüðï, ôïõò ëÝìå, üôé ãéá åìÜò åßíáé ðÜíôá Êáóôá-íéþôåò. Ìðïñåß, üôáí äåí ðÝöôåé óôçí áíôßëçøÞ ìáò ï åñ÷ïìüò êÜ-ðïéùí, íá ìçí ôïõò áíáöÝñïõìå, üðùò óõíÝâç ðÝñõóé ôï Êáëïêáßñé ìå ôïí åñ÷ïìü ôçò ¢ííáò Êáôóá-ñïý (×ñÞóôïõ ÌïõôÞ) êáé ôïõ óõ-æýãïõ ôçò Ãéþñãïõ Êáôóáñïý, ðïõ åß÷áí Ýëèåé áðü ôïí ÊáíáäÜ.Áõôü ôï ôñßìçíï Þëèáí áðü ôçí ÁìåñéêÞ: ï Ãåþñãéïò Ðáí. Êïõ-ôñïõìðÞò, ðïõ ôá ôåëåõôáßá ÷ñü-íéá ðñïôéìÜ íá áðïëáìâÜíåé ôéò ïìïñöéÝò ôïõ Êáóôïñåßïõ êáôÜ ôïõò ÷åéìåñéíïýò ìÞíåò. Ìáæß ôïõ, ãéá ëßãåò çìÝñåò, Þëèáí êáé ï ãéüò ôïõ ÐáíÜãïò ìå ôïí åããï-íü ôïõ Ãåþñãéï. Åðßóçò Þëèáí ï Íßêïò Éù. Ðáñáóêåõüðïõëïò êáé ç ÂáóéëéêÞ Ê. ÌïõôÞ ìå ôçí êüñç ôçò Ðáíáãéþôá.ÃÁÌÏÉÇ ÂáóéëéêÞ Íôüìðñåö ôïõ Âáóéëåß-ïõ êáé ôçò Ìáñßáò êáé ï Åõèýìéïò Ãåùñãüðïõëïò ôïõ Äéïíõóßïõ ðá-íôñåýôçêáí óôï Êáóôüñé óôéò 23/09/2010.Ç ¸ñóç (ÅõôÝñðç) Äéáìáíôßäç ôïõ Óùôçñßïõ êáé ï ÄçìÞôñéïò ÁëåîÜ-êïò ôïõ Êùíóôáíôßíïõ ðáíôñåýôç-êáí óôéò 22/01/2011 óôïí É. Í. ôïõ Áãßïõ Äçìçôñßïõ óôï Ðáëáéü Øõ÷éêü óôçí ÁèÞíá.Óôïõò íåüíõìöïõò åõ÷üìáóôå íá æÞóïõí åõôõ÷éóìÝíïé ìå êáëïýò áðïãüíïõò.

ÃÅÍÍÇÓÅÉÓÇ ÂáóéëéêÞ Íôüìðñåö ôïõ Âáóéëåß-ïõ êáé ôçò Ìáñßáò êáé ï Åõèýìé-ïò Ãåùñãüðïõëïò áðÝêôçóáí óôéò 23/12/2010 Ýíá áãïñÜêé.Ç Åõãåíßá Ëéáêïðïýëïõ ôïõ Ãåùñ-ãßïõ êáé ï Êùóôáíôßíïò Ìáóôñï-ãéÜííçò ôïõ ÉùÜííç áðÝêôçóáí óôéò 10/01/2011 Ýíá áãïñÜêé .Ç ÁããåëéêÞ ÔæùñôæÜêç ôïõ Ðáíá-ãéþôç êáé ï ÅììáíïõÞë ÄáìéáíÜ-êçò ôïõ Êùíóôáíôßíïõ áðÝêôçóáí óôéò 15/01/2011 Ýíá êïñéôóÜêé. Åõ÷üìáóôå óôïõò ãïíåßò íá ôïõò æÞóïõí êáé ôá íåïãÝííçôá íá åßíáé êáëüôõ÷á êáé åõôõ÷éóìÝíá. ÐÅÍÈÇÏ Ãåþñãéïò ÊïëëéíéÜôçò ôïõ Ðá-íôåëÞ ðÝèáíå óôéò 29/01/2011 óôçí ÏôôÜâá ôïõ ÊáíáäÜ, óå çëé-êßá 65 åôþí.Ï Ãåþñãéïò Ãåùñãüðïõëïò ôïõ Óôáýñïõ ðÝèáíå óôéò 27/02/2011 óôçí ÁèÞíá, óå çëéêßá 69 åôþí êáé êçäåýôçêå óôï Êáóôüñåéï.Ç ÖùôåéíÞ ÊáíåëëÜêç ôïõ ×ñÞ-óôïõ (èõãáôÝñá ôïõ ×ñÞóôïõ Âëá-÷Üêç) ðÝèáíå óôéò 27/02/2011 óôç ÓðÜñôç, óå çëéêßá 77 åôþí.Ç Êáëëéüðç Ëïýâç ôïõ Óðýñïõ (êüñç ôïõ Çëßá ÃñçãïñÜêç), ðÝ-èáíå óôéò 11/03/2011 óôç ÓðÜñ-ôç êáé êçäåýôçêå óôç Âïñäüíéá, óå çëéêßá 89 åôþí.Ï ÁèáíÜóéïò ÅñìÞëéïò ôïõ Çëßá ðÝèáíå óôéò 05/04/2011, óå çëé-êßá 61 ôþí êáé êçäåýôçêå óôï Êá-óôüñé.Óõëëõðïýìáóôå ôïõò ïéêåßïõò êáé ôïõò åõ÷üìáóôå ôçí áðü Èåü ðá-ñçãïñéÜ.ÄÉÁÊÑÉÓÅÉÓÇ Óôáõñéëßá Êáôóßìðñá ôïõ Ìé÷á-Þë êáé ôçò ÉùÜííáò Íéê. Ãéáííïý-ëç ðÝñáóå ìå åðéôõ÷ßá óôéò Ðáíåë-ëÞíéåò åîåôÜóåéò êáé åéóÞ÷èç óôçí ÍïìéêÞ Áèçíþí. Ç Ôáóßá ÎõäéÜ ôïõ Ðáíáãéþôç áðå-öïßôçóå êáé Ýëáâå ðôõ÷ßï áðü ôï ôìÞìá Äéïßêçóç Åðé÷åéñÞóåùí êáé Ïñãáíéóìþí ôïõ Åëëçíéêïý Áíïé-÷ôïý Ðáíåðéóôçìßïõ.

ÅÂ

Δημήτριος Δημητρακά-κηςPeter Adamis Κων/νος Τιγκλιανιδης Γεώργιος ΠειμανιδηςΝικόλαος Λαμπρα-κης.του ΓεωργίουΕυγενία Πουλοπούλου Αngela VasilasDimitra KantzavelosSam Aliferis

Kaiti ZafirosAngela SkiadopoulosΝick ΑliferisStan GermanosGeorge KoutroudisGeorge VaroutsosGeorge DaliourisGeorgia FanosNick VaroutsosIlias VaroutsosMaria Triantaflaros

«Η συνήθεια που έγινε θεσμός»Υπάρχουν πολλοί λόγοι που σε κάνουν να επισκεφτείς το Καστόρι τη Μουντζουροδευτέρα. Ενας από αυτούς είναι η καλή καρδιά και η φιλοξενία των Καστανιωτών. Όλοι µαζί έχουν καταφέρει να κάνουν τους επισκέπτες κάθε ηλικίας να περνούν καλά και να διασκεδάζουν παρακολουθώντας το Καρναβάλι. Γιατί η επιτυχία του Καρναβαλιού απαιτεί αρκετή δουλειά και οµαδικό πνεύµα, χαρακτηριστικά που διαθέτουν οι κάτοικοι του Καστορείου και ολόκληρου του Δήµου µας. Νέοι και νέες από όλα τα χωριά συµµετέχουν τόσο στο Καρναβάλι, όσο και στις εκδηλώσεις σε κάθε Δηµοτικό Διαµέρισµα: άναµµα φωτιάς, δωρεάν φαγητό, άφθονο κρασί και φυσικά χορός και διασκέδαση έως αργά. Η κορύφωση όµως είναι την Καθαρά Δευτέρα ή τη Μουτζουροδευτέρα, όπως ονοµάζεται στο Καστόρι. Μερικά από αυτά τα οποία περιλαµβάνει εκείνη η ηµέρα στο Καστόρι είναι: παρέλαση αρµάτων, νηστίσιµα εδέσµατα, πολλή µουσική και χορός. Πριν από την παρέλαση των αρµάτων πραγµατοποιείται λαϊκή αγορά, όπως κάθε Δευτέρα. Είναι πολύ ευχάριστο που συναντάµε ακόµη χωριά, που κρατάνε τις παραδόσεις και τα έθιµά τους. Το Καρναβάλι είναι πλέον πολύ σηµαντικός θεσµός και µακάρι να συνεχιστεί για πολλά χρόνια. Είναι ένα ευχάριστο γεγονός, που µας κάνει να αλλάζουµε λίγο τη διάθεσή µας και να ξεφεύγουµε από τις δυσκολίες που έχουµε να αντιµετωπίσουµε.

Απόσπασμα από την εργασία σε άσκηση της Νεοελληνικής Γλώσσας της Μαθήτριας της Γ Λυκείου Καστορείου Βασιλικής Ιω. Δήμου.(17/03/2008)

Ο συμπατριώτης μας Παναγιώτης Λ. Τζωρτζάκης, που υπηρέτησε την τοπική αυτοδιοίκηση επί

τριάντα χρόνια, ως γραμματέας στο Καστόρι και στις Αμύκλες, εκλέχτηκε Πρόεδρος του Δημοτικού

Διαμερίσματος Σπάρτης. Του ευχόμαστε θερμά συγχαρητήρια και καλή επιτυχία στο έργο του.

ΧΟΡΗΓΙΕΣ ΣΤΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΜΑΣ

ΠΩΛΕΙΤΑΙ στη θέση Μπρουσάκα του Ταϋγέτου, επί δρόμου, εξοχική κατοικία σε 1,5 στρέμμα κτήμα με οπωροφόρα δένδρα και ιδιόκτητη πηγή.Πληροφορίες: Αγγελική Παπακωνσταντίνου, τηλ. 2108075735 και 6944923905


Ζούµε στην Καστανιά

Ìåëéóóü÷ïñôï - Melissa Olcinalis ôçò

ïéêïãÝíåéáò ×åéëáíèÞ (Labiatae)

¹ ìÝëéóóá, ìåëéóóÜêé, áãñéïìÝëéóóá,

ìåëéóóïâüôáíï.

Ôï ìåëéóóü÷ïñôï Þôáí áöéåñùìÝíï

óôç èÝá ÁñôÝìéäá êáé, êáèþò èåù-

ñåßôï áðü ðïëëïýò åñùôéêü ãïýñé, äåí

Ýëåéðå ðïôÝ áðü êáíÝíáí. Åõäïêéìåß óå

âïõíïðëáãéÝò ôçò ÷þñáò ìáò – êáé

óôéò äéêÝò ìáò - êáé åßíáé åîáéñåôéêü

ñüöçìá ìå ðïëëÝò éáôñéêÝò éäéüôçôåò.

Ùò å÷èñüò ôçò õðÝñôáóçò, ôçò áûðíß-

áò, ôçò áíïñåîßáò, ôùí íåýñùí, ôçò

ðßåóçò êáé ôïõ ðïíïêåöÜëïõ, åêôéìÞèç-

êå éäéáßôåñá áðü ôïõò Åõñùðáßïõò ôïõ

Ìåóáßùíá êáé óõíå÷ßæåé ìÝ÷ñé óÞìåñá

íá ÷áßñåé ôçò åêôßìçóçò, ðïõ ôïõ áñ-

ìüæåé. Åðßóçò, èåùñåßôáé âïçèçôéêü ãéá

êáëÞ ñïÞ ôïõ áßìáôïò êáôÜ ôçí Ýììç-

íï ñýóç. ÄïêéìÜóôå ôï êáé íéþóôå ôçí

åíÝñãåéÜ ôïõ íá óáò ãåìßæåé. ×ñçóéìï-

ðïéåßôáé óáí ñüöçìá, óáí áñùìáôéêü

óå óõíôáãÝò öáãçôïý êáé ìáò äßíåé

åðßóçò ôï áéèÝñéï Ýëáéü ôïõ.

Ìéá éóôïñéêÞ áíáäñïìÞ:

Ïé áñ÷áßïé ¸ëëçíåò ôï ÷ñçóéìïðïé-

ïýóáí óôçí éáôñéêÞ, ðñéí áðü 2000

÷ñüíéá. Ï Äéïóêïõñßäçò, ðåñéþíõìïò

ãéáôñüò ôïí 1ï ì. ÷. áé., ôï åß÷å óáí

öÜñìáêï ãéá ôï äÜãêùìá ôïõ óêïñ-

ðéïý êáé ùò åììçíáãùãü.

-Ïé Åõñùðáßåò ôïõ Ìåóáßùíá ãÝìéæáí

ëéíÜ Þ ìåôáîùôÜ öõëá÷ôÜ ìå ìåëéóóü-

÷ïñôï êáé ôá êïõâáëïýóáí ðÜíù ôïõò

ùò åñùôéêÜ ößëôñá.

ÊÜðïéïé äéÜóçìïé ëÜôñåéò ôïõ îåðÝñá-

óáí ôá 100 ÷ñüíéá æùÞò.

ÅË

ÃÉÁÔÉ Ç ÏÌÏÑÖÉÁ ÅÉÍÁÉ ÓÔÇÍ ÁÑÌÏÍÉÁ

ÅÍÔÏÐÉÅÓ ÃÅÕÓÅÉÓÔóéãåñïóáñìÜäåò(áõèåíôéêÞ óõíôáãÞ Ðüíôïõ)ÕëéêÜ: Ìßá óõêùôáñéÜ áðü áñíß Þ êáôóßêé ãÜëáêôïò. 1-2 óêÝðåò(ìðüëéåò) 2 ìáôóÜêéá êñåììõäÜêéá öñÝóêá øéëïêïììÝíá 2 ìáôóÜêéá Üíçèï øéëïêïììÝíï 2 ìáôóÜêéá ìáúíôáíü øéëïêïììÝíï Âïýôõñï öñÝóêï Þ ëÜäé êáëü ÁëÜôé, ðéðÝñé 3⁄4 öëéôæáíéïý ñýæé.ÅêôÝëåóç: ÐëÝíïõìå êáëÜ ôéò ìðüëéåò êáé ôéò áöÞíïõìå óå ÷ëéáñü íåñü íá ìáëáêþóïõí. Æåìáôßæïõìå ôç óõêùôáñéÜ êáé ôçí øéëïêüâïõìå. Á÷íßæïõìå ôá êñåììõäÜêéá óå ëßãï âïýôõñï Þ ëÜäé. ÐñïóèÝôïõìå ôç óõêùôáñéÜ êáé ô’ áöÞíïõìå ëßãï í’ á÷íéóôïýí, ÷ùñßò íá ôóéãáñéóôïýí. Ñß÷íïõìå ôï ñýæé êáé áöÞíïõìå ìÝ÷ñé íá ìéóïâñÜóåé. Ô’ áöáéñïýìå áðü ôç öùôéÜ êáé ðñïóèÝôïõìå ôá ìõñùäéêÜ êáé ôï áëáôïðßðåñï. Êüâïõìå ôéò ìðüëéåò óå ìéêñÜ êïììÜôéá êáé ìå Ýíá êïõôÜëé ðáßñíïõìå áðü ôï ìåßãìá ôçò óõêùôáñéÜò êáé ôõëßãïõìå Ýíá-Ýíá öôéÜ÷íïíôáò ôïõò ôóéãåñïóáñìÜäåò. Ôïõò áñáäéÜæïõìå ó’ Ýíá ôáøß êáé øÞíïõìå óå ìÝôñéï öïýñíï ìÝ÷ñé íá ñïäßóïõí. ÅðåéäÞ ïé ìðüëéåò âãÜæïõí áñêåôü ëßðïò êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ øçóßìáôïò, ìðïñïýìå íá ðñïóèÝóïõìå óôï ôáøß ðáôÜôåò ãéá íá ôï áðïññïöÞóïõí.

ÐÝðç Êõñéáæßäïõ

ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

Η Αγγέλα Σκρουμπέλου άνοιξε νέο μικροβιολογικό εργαστήριο.Ελευθερίου Βενιζέλου 64, Νέα ΣμύρνηΤηλ.: 210 9386840, 6934251826

24 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Εικόνες του τριµήνου

ÌïõôæïõñïäåõôÝñá óôéò 07/03/2011, ëïéðüí, óôï Êáóôüñåéï êáé ðáñÜ ôçí ðñùéíÞ âñï÷Þ üëá Þôáí Ýôïéìá ãéá ôï ðáæÜñé êáé ôçí êïñõ-öáßá óôçí ðåñéï÷Þ ìáò áðïêñéÜ-ôéêç åêäÞëùóç ôï ÊáñíáâÜëé. Óá-ñáêïóôéáíÜ åäÝóìáôá êáé öáóï-ëÜäá, íüóôéìá ìáãåéñåìÝíç áðü ôá ìÝëç ôïõ Óõëëüãïõ «Ößëïé ôïõ Âïõ-íïý Ëïõóßíá», ðñïóöÝñèçêáí óôïí êüóìï ìå Üöèïíï êñáóß. Ôá Üñìá-ôá êáé ïé ÊáñíáâáëéóôÝò ðåñßìåíáí óôï Ó÷ïëåßï ôç äéáêïðÞ ôçò âñï÷Þò ãéá íá îåêéíÞóïõí. Êáé ù! ôïõ èáý-ìáôïò ç âñï÷Þ óôáìÜôçóå. Ôï Êáñ-íáâÜëé êáé ç ìåãÜëç ÁðïêñéÜôéêç ÃéïñôÞ îåêßíçóå, ï Ãåþñãéïò Ðáñá-óêåõüðïõëïò, óõíôïíéóôÞò ôçò ðá-ñÝëáóçò ôùí áñìÜôùí, ôùí ðåæï-ðüñùí ôìçìÜôùí êáé Êáñíáâáëé-óôþí Ýäùóå ôï óÞìá ôçò åêêßíçóçò. Óõììåôåß÷áí 13 Üñìáôá êáé ðåæï-ðüñá ôìÞìáôá, ðñïâÜëëïíôáò ìå óÜôéñá êáé áõôïóáñêáóìü, ôç ëáú-êÞ ðáñÜäïóç ðáíôñåìÝíç ìå ôï óç-ìåñéíü ãßãíåóèáé êáé ôá ðïëëÜ åðß-êáéñá èÝìáôá, ðïõ áíôéìåôùðßæåé ç

÷þñá ìáò êáé ï Åëëçíéêüò ëáüò. Ôçí ðáñïõóßáóç ôïõ Êáñíáâáëéïý êáé ôçí åêöþíçóç ôùí êåéìÝíùí, ðïõ áöïñïýóáí óôçí ðáñÜäïóç êáé óôá Ýèéìá ôçò ÁðïêñéÜò, Ýêáíáí ç ê. Êáßôç Çë. Óìõñíéïý – ÃñçãïñÜêç, ï ê. ¢ñçò ÊïõñåìðÞò êáé ï ê. Ãåþñ-ãéïò Èåüä. Óõíïäéíüò. ×áéñåôéóìü åê ìÝñïõò ôçò ÏñãáíùôéêÞò Åðé-ôñïðÞò áðçýèõíå ï ê. Íôßíïò Ëá-ãáíÜò. Óýíôïìï ÷áéñåôéóìü áðçý-èõíáí åðßóçò ï ÄÞìáñ÷ïò ê. Óôáý-ñïò ÁñãåéôÜêïò êáé ïé ÂïõëåõôÝò ðïõ ðáñáâñÝèçêáí ê. Ãñçãüñçò ÁðïóôïëÜêïò êáé ÁèáíÜóéïò ÄáâÜ-êçò ôçò Í.Ä. ÐáñáâñÝèçêáí åðßóçò ï ÁíôéäÞìáñ÷ïò ôïõ ôÝùò ÄÞìïõ ÐåëëÜíáò ÅõóôñÜôéïò ÂÝñãáäïò, ïé Äçìïôéêïß Óýìâïõëïé ôçò ðåñéï-÷Þò ìáò ÌÜñéïò ÔæùñôæÜêçò, Äç-ìÞôñéïò ËÜæáñçò, ÐáñáóêåõÜò Êá-ëïìïßñçò, ÓêñåðÝôçò Áðüóôïëïò, ÅõÜããåëïò Âáëéþôçò, Áíôþíçò Êá-ëïìïßñçò, Ãåþñãéïò ÖïõíôÜò, Üëëïé öïñåßò êáé ðïëýò êüóìïò ðáñÜ ôç âñï÷åñÞ çìÝñá êáé ôï êñýï.

ÅÂ

ÌïõíôæïõñïäåõôÝñá

Ðáðáñïýíá ôùí áãñþí -

ÌÞêùí ç ÑïéÜò (Papaver Rhoeas)

Ç ðáðáñïýíá Þôáí éåñü öõôü ôçò èåÜò ÄÞìçôñáò, êáèþò, óáí ðáñÜóéôï ôùí óéôçñþí óõìâüëéæå ìå ôçí ðáñïõóßá ôçò ôçí ðáñïõóßá ôçò ÄÞìç-ôñáò óôá áíïéîéÜôéêá óðáñôÜ. Ïé áñ÷áßïé ãíþñéæáí êáëÜ ôéò õðíùôéêÝò êáé íáñêùôéêÝò éäéü-ôçôåò ôïõ öõôïý, êáèþò ïé ãéïé ôïõ ¢äç, ï 3⁄4ðíïò êáé ï ÈÜíá-ôïò, ðáñéóôÜíïíôáí íá êñáôïýí ðáðáñïýíåò óôá ÷Ýñéá ôïõò. Åßíáé ðñïöáíÞò ï óõìâï-ëéóìüò ôçò ÷ñÞóçò ôïõ öõ-

ôïý êáèþò, áðü ôïí ýðíï ðïõ ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé ç êïé-íÞ ðáðáñïýíá (ÌÞêùí ç Ñïé-Üò-Papaver Rhoeas) öèÜíïõìå óôï èÜíáôï ðïõ ìðïñåß íá ðñï-êáëÝóåé ç ïðéïý÷ïò ðáðáñïýíá (ÌÞêùí ç õðíïöüñïò-Papaver somniferum).Ïé óðüñïé - áêáôÝñãáóôïé Þ ìáãåéñåìÝíïé, ÷ñçóéìïðïéïý-íôáé ðïëý óáí áñùìáôéêÞ ïõ-óßá åíþ ôá öýëëá äåí ðñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí, áöüôïõ Ý÷ïõí ó÷çìáôéóèåß ôá ìðïõ-ìðïýêéá ôùí ëïõëïõäéþí ëüãù ôçò ôïîéêüôçôÜò ôïõò.

φωτογραφία: Βασ. Λαγανάς

κείµενο: Ντίνος Λαγανάς

Åéêüíåò áðü ôç öýóç ìáò

Date post:	13-Aug-2020
Category:	Documents
Upload:	others
View:	3 times
Download:	0 times

ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ - Polydeuces · 2018-03-18 · ταμένο αφιέρωμα στα...

Documents