Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ – ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ WINDOWS σελ. 1/4

Βασικά Κουμπιά της ΕργαλειοθήκηςΠίσω (μετάβαση στον φάκελο που ήμουν πριν)

Εμπρός

Επάνω (μετάβαση στον πατρικό φάκελο)

Αναίρεση τελευταίας ενέργειας

Εμφάνιση ή όχι του δέντρου αριστερά Προβολές (Μικρά ή Μεγάλα εικονίδια, Λίστα, Λεπτομέρειες, Μικρογραφίες)Στην προβολή Λεπτομέρειες εμφανίζονται τα εξής στοιχεία των αρχείων και φακέλων : Όνομα, Μέγεθος, Τύπος (δηλ. φάκελος, έγγραφο του MS-WORD, φύλλο εργασίας του MS-Excel,…), Ημερομηνία τροποποίησης

Γραμμή διευθύνσεων : Αναφέρει σε ποιον φάκελο βρισκόμαστε (τρέχων φάκελος) στο πλαίσιο Διεύθυνση

Δημιουργία φακέλου1) Μπαίνω στον (πατέρα) φάκελο που θα περιέχει τον νέο φάκελο 2)

a) ΑρχείοΔημιουργίαΦάκελος ήb) Δεξί κλικ* στην κενή άσπρη περιοχή δεξιά και ΔημιουργίαΦάκελος

3) Εμφανίζεται ένα εικονίδιο κίτρινου φακέλου με όνομα Φάκελος. Είναι επιλεγμένο (μπλε) και ο κέρσορας αναβοσβήνει στο τέλος περιμένοντάς με να πληκτρολογήσω το όνομα που θέλω να έχει. Εάν το όνομα είναι ελληνικό, θα πρέπει να έχω γυρίσει στα Ελληνικά (EL) πριν τη διαδικασία δημιουργίας.

Δημιουργία αρχείου1) Μπαίνω στον φάκελο που θα περιέχει το νέο αρχείο 2)

a) ΑρχείοΔημιουργίακαι επιλέγω, κάνοντας κλικ, από τα προτεινόμενα (αν θα είναι έγγραφο του MS-WORD, έγγραφο κειμένου, αρχείο ήχου, φύλλο εργασίας του MS-EXCEL, παρουσίαση του MS-POWERPOINT κοκ) ή

b) Δεξί κλικ* στην κενή άσπρη περιοχή δεξιά, Δημιουργίακαι επιλέγω από τα προτεινόμενα3) Εμφανίζεται ένα εικονίδιο αρχείου. Είναι επιλεγμένο (μπλε) και ο κέρσορας αναβοσβήνει περιμένοντάς με

να πληκτρολογήσω το όνομα που θέλω να έχει το αρχείο. Εάν το όνομα είναι ελληνικό, θα πρέπει να έχω γυρίσει στα Ελληνικά (EL) πριν τη διαδικασία δημιουργίας. Σύμφωνα με τον τύπο του αρχείου το εικονίδιο έχει ανάλογη μορφή (πχ. ένα έγγραφο του MS-WORD αναπαριστάται από ένα εικονίδιο με την ένδειξη W σε ένα φύλλο χαρτί, για ένα έγγραφο κειμένου χρησιμοποιείται το σκίτσο ενός μπλοκ κοκ). Επίσης, ο τύπος του αρχείου καθορίζει και την κατάληξη που θα έχει το όνομά του (πχ. η κατάληξη .doc χρησιμοποιείται σε έγγραφα του MS-WORD, η .txt σε έγγραφα κειμένου, η .xls σε φύλλα του MS-EXCEL, η .wav σε αρχεία ήχου κοκ).Εάν δεν υπάρχει η δυνατότητα δημιουργίας ενός αρχείου με τον τρόπο που αναφέρθηκε στα βήματα 2a) ή 2b), μπορώ να ανοίξω την εφαρμογή που θέλω (πχ τη Ζωγραφική), να δημιουργήσω εκεί το νέο αρχείο με το περιεχόμενο που θέλω (πχ μία ζωγραφιά) και να το αποθηκεύσω στην κατάλληλη θέση από το μενού ΑρχείοΑποθήκευση, καθορίζοντας ασφαλώς το όνομα που θα έχει το αρχείο καθώς και τη διαδρομή του στο σκληρό δίσκο (ή σε άλλο μέσο αποθήκευσης) ακόμα και την κατάληξη που θα έχει το όνομα (στο πλαίσιο διαλόγου με τίτλο Αποθήκευση ως).

Μετονομασία (αλλαγή ονόματος) αρχείων / φακέλωνa) Επιλογή του αρχείου ή φακέλου με απλό αριστερό κλικ πάνω του και ΑρχείοΜετονομασία ήb) Δεξί κλικ* πάνω στο αρχείο ή φάκελο που θέλω να μετονομάσω και Μετονομασία ήc) Απλό κλικ πάνω στο όνομα του αρχείου ή φακέλου που θέλω να μετονομάσω και μετά από λίγο ξανά απλό

κλικ πάνω στο όνομα (όχι όμως διπλό κλικ)Το όνομα γίνεται μπλε και ο κέρσορας αναβοσβήνει στο τέλος του περιμένοντάς με να πληκτρολογήσω το νέο όνομα. Η αλλαγή των καταλήξεων στα ονόματα των αρχείων ενέχει τον κίνδυνο αχρήστευσής τους.

Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ – ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ WINDOWS σελ. 2/4

Επιλογή αρχείων / φακέλωνa) Για να επιλέξω διαδοχικά αρχεία κάνω κλικ στο 1ο και κρατώντας πατημένο το πλήκτρο SHIFT κάνω κλικ

στο τελευταίο αρχείο ή πιο απλά διαγράφω με το ποντίκι ένα νοητό τετράγωνο που να τα περικλείειb) Για να επιλέξω αρχεία που δεν είναι διαδοχικά κάνω κλικ στο 1ο, πατώντας το CTRL κάνω κλικ στο 2ο κοκ

Διαγραφή αρχείων / φακέλωνa) Επιλογή του(ων) αρχείου (ων) ή φακέλου (ων) και πάτημα στο πλήκτρο Del(ete) ή

b) Επιλογή του(ων) αρχείου (ων) ή φακέλου (ων) και κλικ στο κουμπί της εργαλειοθήκης ήc) Επιλογή του(ων) αρχείου (ων) ή φακέλου (ων) και ΑρχείοΔιαγραφή ήd) Αν θέλω να διαγράψω περισσότερα του ενός, τα επιλέγω πρώτα. Δεξί κλικ* πάνω του(ς) και Διαγραφή ήe) Επιλογή του(ων) αρχείου (ων) ή φακέλου (ων) και μετά σύρε & άσε (drag & drop) στον Κάδο

ανακύκλωσης αριστερά. Στην περίπτωση διαγραφής ενός φακέλου διαγράφονται όλα τα αρχεία και οι υποφάκελοι που περιέχει. Υπάρχει η δυνατότητα επαναφοράς των αρχείων και φακέλων που έχω διαγράψει : Ανοίγω τον κάδο

ανακύκλωσης, επιλέγω αυτά που θέλω να επαναφέρω και πατώ στο κουμπί Επαναφορά.

Αντιγραφή & Επικόλληση (copy & paste) αρχείων / φακέλων1) Επιλογή του(ων) αρχείου (ων) ή φακέλου (ων) που θέλω να αντιγράψω2)

a) ΕπεξεργασίαΑντιγραφή ή b) Από το πληκτρολόγιο χρησιμοποιώ τον συνδυασμό πλήκτρων Ctrl+C ή

c) Κλικ στο κουπί της εργαλειοθήκης ήd) Δεξί κλικ* πάνω του(ς) και Αντιγραφή

3) Μετάβαση στον φάκελο όπου θέλω να γίνει η αντιγραφή4)

a) ΕπεξεργασίαΕπικόλληση ήb) Από το πληκτρολόγιο χρησιμοποιώ τον συνδυασμό πλήκτρων Ctrl+V ή

c) Κλικ στο κουπί της εργαλειοθήκης ήd) Δεξί κλικ* στην κενή άσπρη περιοχή δεξιά και Επικόλληση

Επίσης, ένας άλλος τρόπος αντιγραφής αρχείων / φακέλων είναι η ακόλουθη διαδικασία : Αφού επιλέξω τα αρχεία και τους φακέλους που θέλω να αντιγράψω, τα σύρω, έχοντας παράλληλα πατημένο το πλήκτρο Ctrl, στον φάκελο όπου θέλω να γίνει η αντιγραφή και τα αφήνω εκεί. Παρατηρείστε ότι κατά τη διαδικασία σύρε & άσε (drag & drop) όταν κρατώ πατημένο το πλήκτρο Ctrl εμφανίζεται η ένδειξη +.

Αποκοπή & Επικόλληση (cut & paste) αρχείων / φακέλων (μεταφορά)1) Επιλογή του(ων) αρχείου (ων) ή φακέλου (ων) που θέλω να αποκόψω2)

a) ΕπεξεργασίαΑποκοπή ήb) Από το πληκτρολόγιο χρησιμοποιώ τον συνδυασμό πλήκτρων Ctrl+Χ ή

c) Κλικ στο κουπί της εργαλειοθήκης ήd) Δεξί κλικ* πάνω του(ς) και Αποκοπή

3) Μετάβαση στον φάκελο όπου θέλω να γίνει η μεταφορά4)

a) ΕπεξεργασίαΕπικόλληση ήb) Από το πληκτρολόγιο χρησιμοποιώ τον συνδυασμό πλήκτρων Ctrl+V ή

c) Κλικ στο κουπί της εργαλειοθήκης ήd) Δεξί κλικ* στην κενή άσπρη περιοχή δεξιά και Επικόλληση

Επίσης, ένας άλλος τρόπος μεταφοράς αρχείων / φακέλων είναι η ακόλουθη διαδικασία : Αφού επιλέξω τα αρχεία και τους φακέλους που θέλω, τα σύρω στον φάκελο όπου θέλω να γίνει η μεταφορά και τα αφήνω εκεί. Παρατηρείστε ότι τώρα κατά τη διαδικασία σύρε & άσε (drag & drop) δεν εμφανίζεται η ένδειξη +.

*δεξί κλικ : ανοίγει το μενού συντόμευσης που παρέχει όλες τις βασικές ενέργειες που μπορώ να κάνω σε ένα περιβάλλον (πχ στον εξερευνητή : Άνοιγμα, Άνοιγμα με …, Αντιγραφή, Αποκοπή, Διαγραφή, Μετονομασία κλπ)Μηχανισμός δισκέτας / Σκληρός δίσκος

Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ – ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ WINDOWS σελ. 3/4

Κάνοντας ανάπτυξη του Υπολογιστή μου στο δέντρο που εμφανίζεται στο αριστερό μέρος του παραθύρου του εξερευνητή των Windows παίρνω πληροφορίες για τους μηχανισμούς αποθήκευσης που διαθέτει. Ο πρώτος μηχανισμός δισκέτας συμβολίζεται με το γράμμα Α:, ο δεύτερος (αν υπάρχει) με το γράμμα Β:, ο πρώτος σκληρός δίσκος με το γράμμα C:, ο δεύτερος σκληρός δίσκος αν υπάρχει με το γράμμα D: ή, αν δεν υπάρχει, το γράμμα D: πιθανώς θα συμβολίζει το μηχανισμό συμπαγούς (ή οπτικού δίσκου) που διαθέτουν οι περισσότεροι υπολογιστές σήμερα κοκ. Με κλικ στη δισκέτα 3,5 (Α:) αριστερά στο δέντρο ή διπλό κλικ στο εικονίδιο της δισκέτας στο δεξιό μέρος του παραθύρου (ενώ έχω μπει στον Υπολογιστή μου) μπορώ να δω τα περιεχόμενα αυτής και να διαχειριστώ τα αρχεία και τους φακέλους της, όπως ήδη γνωρίζω, χρησιμοποιώντας τις ενέργειες που έχω μάθει για να διαχειρίζομαι τα αρχεία μου στο σκληρό δίσκο. Μάλιστα με δεξί κλικ στη δισκέτα και επιλέγοντας Ιδιότητες μπορώ να πάρω πληροφορίες για τη χωρητικότητά της (1,44ΜΒ), πόσος χώρος είναι δεσμευμένος από αρχεία και πόσος είναι ελεύθερος, πράγμα που αναπαριστάται με τη βοήθεια μίας πίτας.

Αντιγραφή αρχείων ή φακέλων στη δισκέτα Α:1) Επιλογή του(ων) αρχείου (ων) ή φακέλου (ων) που θέλω να αντιγράψω στη δισκέτα2)

a) χρήση της τεχνικής Αντιγραφή & Επικόλληση με έναν από τους δυνατούς τρόπους ήb) δεξί κλικ στο(α) αρχείο(α) ή στο(ους) φάκελο(ους) και Αποστολή προςΔισκέτα 3,5 (Α:) ήc) Σύρε & άσε στη δισκέτα 3,5 (Α:) (όταν γίνεται αντιγραφή ενός αρχείου / φακέλου από ένα μέσο αποθήκευσης σε ένα άλλο δεν είναι απαραίτητο να πατάω το Ctrl κατά τη διαδικασία σύρε & άσε)

3) Εμφανίζεται ένα παράθυρο με τίτλο Αντιγραφή… που δείχνει την πορεία αποστολής του αρχείου από το φάκελο στον οποίο βρίσκεται προς το φάκελο Α:\ (ρίζα της δισκέτας)

Αντιγραφή δισκέτας1) Επιλογή Δισκέτα 3,5 (Α:)2)

a) Αρχείο Δισκέτα 3,5 (Α:)Αντιγραφή δισκέτας… ήb) Δεξί κλικ στη δισκέτα 3,5 (Α:) και Αντιγραφή δισκέτας…

3) Εμφανίζεται ένα πλαίσιο διαλόγου με τίτλο Αντιγραφή δισκέτας… που δείχνει ότι θα γίνει αντιγραφή της δισκέτας που τοποθετείται στο μηχανισμό Α: (πηγή) σε μία άλλη δισκέτα που τοποθετείται στον ίδιο μηχανισμό (Α:) ή στο μηχανισμό Β: εάν διαθέτει ο υπολογιστής μας (προορισμός). Πατάω Έναρξη (ή άκυρο αν μετάνιωσα).

4) Σε σχετικό πλαίσιο διαλόγου μου ζητείται να τοποθετήσω τη δισκέτα προέλευσης και μετά να πατήσω ΟΚ (ή άκυρο αν μετάνιωσα).

5) Το πλαίσιο διαλόγου δείχνει την πορεία ανάγνωσης της δισκέτας και μόλις αυτή ολοκληρωθεί με ενημερώνει ότι ολοκληρώθηκε η ανάγνωση και ζητά να τοποθετήσω τη δισκέτα προορισμού και να πατήσω ΟΚ.

6) Το πλαίσιο διαλόγου δείχνει την πορεία εγγραφής της δισκέτας προορισμού και τελικά με ενημερώνει κατά την ολοκλήρωσή της. Πατάω Κλείσιμο.

Μορφοποίηση (format) δισκέτας

1) Επιλογή Δισκέτα 3,5 (Α:)2)

a) Αρχείο Δισκέτα 3,5 (Α:)Διαμόρφωση ήb) Δεξί κλικ στη δισκέτα 3,5 (Α:) και Διαμόρφωση

3) Εμφανίζεται ένα πλαίσιο διαλόγου με τίτλο Διαμόρφωση Δισκέτα 3,5 (Α:). Καθορίζω τις επιλογές της διαμόρφωσης (πχ δισκέτα 3,5’’ χωρητικότητας 1,44ΜΒ με 512byte/τομέα) και Πατάω Εκκίνηση. Ένα πλαίσιο με ενημερώνει ότι θα σβηστούν όλα τα περιεχόμενα της δισκέτας και αν συμφωνώ πατώ ΟΚ.

Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ – ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ WINDOWS σελ. 4/4

ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

Έλεγχος σκληρού δίσκου ή δισκέτας (Scandisk)Αυτό το πρόγραμμα διορθώνει λάθη που πιθανόν να γίνονται κατά την αποθήκευση αρχείων στο σκληρό δίσκο ή τη δισκέτα. Ενεργοποιείται αυτόματα όταν ξαναξεκινήσουν τα Windows μετά από μία διακοπή ρεύματος ή σε περίπτωση που κατά λάθος τραβήξαμε το καλώδιο του ρεύματος ή κλείσαμε τον υπολογιστή πατώντας απευθείας το πλήκτρο τροφοδοσίας (power), οπότε η λειτουργία του συστήματος σταμάτησε απότομα. Επίσης, μπορούμε εμείς οι ίδιοι να ελέγξουμε την επιφάνεια του δίσκου ή της δισκέτας για την ύπαρξη κατεστραμμένων περιοχών και σφαλμάτων πηγαίνοντας στις Ιδιότητες (με δεξί κλικ πάνω στο σκληρό δίσκο ή στη δισκέτα) και πατώντας από την καρτέλα Εργαλεία το κουμπί Έλεγχος…

Ανασυγκρότηση ή αποκατακερματισμός δίσκων (defrag)Όταν δημιουργούνται αρχεία σε έναν καινούργιο (καθαρό) δίσκο, οι τομείς που καταλαμβάνονται είναι συνεχείς (γειτονικοί). Όταν όμως κάποιο αρχείο σβήνεται, τότε οι τομείς που καταλάμβανε σημειώνονται ότι είναι ελεύθεροι. Το επόμενο αρχείο που θα δημιουργηθεί μπορεί να καταλάβει κάποιους από αυτούς τους ελεύθερους τομείς. Αν χρειάζεται λιγότερους, θα αφήσει κάποιους κενούς ενώ αν χρειάζεται περισσότερους θα τους πάρει όλους και θα συνεχίσει να καταλαμβάνει τομείς όπου βρει ελεύθερους. Έτσι, το αρχείο δε θα είναι συνεχές αλλά οι ομάδες δεδομένων του θα είναι διασκορπισμένες σε διάφορα σημεία του δίσκου. Όταν λοιπόν ένας δίσκος έχει χρησιμοποιηθεί αρκετά, θα έχει τα περισσότερα αρχεία του διασκορπισμένα σε διάφορα σημεία του δίσκου (κατακερματισμός). Το αποτέλεσμα είναι ότι έτσι, όταν γίνεται χρήση κάποιου αρχείου, η κεφαλή του δίσκου αναγκάζεται να μετακινείται πολύ επάνω στις επιφάνειες για να φτάσει στα σημεία που βρίσκονται οι σκόρπιες ομάδες. Αυτό καθυστερεί πολύ την ταχύτητα πρόσβασης και μειώνει τη συνολική απόδοση του συστήματος.Για να διορθωθεί το παραπάνω πρόβλημα κατακερματισμού δίσκου, τα νεότερα λειτουργικά συστήματα έχουν προγράμματα Αποκατακερματισμού (defragmentation) ή Ανασυγκρότησης που τακτοποιούν τις ομάδες των αρχείων έτσι ώστε να είναι γειτονικές. Έτσι, η κεφαλή του δίσκου, αφού βρει την πρώτη ομάδα, δεν ξαναμετακινείται, αλλά απλά διαβάζει και τις επόμενες που βρίσκονται στη σειρά.Το πρόγραμμα αυτό ενεργοποιείται από τις Ιδιότητες (με δεξί κλικ πάνω στο σκληρό δίσκο ή στη δισκέτα) και πατώντας από την καρτέλα Εργαλεία το κουμπί Ανασυγκρότηση… ή από την ΈναρξηΠρογράμματαΒοηθήματαΕργαλεία συστήματοςΑνασυγκρότηση δίσκων.

Δραστηριότητα στο ΕργαστήριοΠρέπει να διαθέτετε 2 κενές δισκέτες.

1) Αντιγράψτε ένα έγγραφο του Word και μία εικόνα στη δισκέτα (η συνολική χωρητικότητα των αρχείων να μην υπερβαίνει τη χωρητικότητα μίας δισκέτας).

2) Πόσος είναι ο δεσμευμένος χώρος και πόσος ο ελεύθερος χώρος στη δισκέτα;3) Προσπαθήστε να δημιουργήστε ένα αντίγραφο της δισκέτας σας σε μία δισκέτα ασφαλισμένη ανοίγοντας

την ειδική εγκοπή ασφαλείας. Τι παρατηρείτε; 4) Ξαναπροσπαθήστε τώρα το βήμα 3) ξεκλειδώνοντας τη δισκέτα.5) Κάντε έλεγχο της 2ης δισκέτας.6) Μορφοποιείστε τις δισκέτες.