1037 FRETELLl Lffi. LOC. SS. TERRJEJERUSALEM. 1058ruil; virtute verouonnni lraprirais ICHDUSexcaccati,Francorum manibus corruunt in dispersionen.effu-gati. Ut quid singula? perfidinulu Dei Christicoliset Medisuna prsebenlurcsedismateria, el ut serio

'existentium in conflictudidicimus, in fuga spatiotrium dierumhabita, corrucrunt regaligladioquatercentum millia; idemqueAlgaziin capite vulncratus,peremplispene omnibus suis permissioneDomini,cum pauciseffugatus,inermis et famelicusconducturegis Arabum repatriavit semimorltius. Sequentivero anno convalcscensad obsidendumSardonas,quodmanu rcgis refirmaiumfucrat, quotquot potuitmilitum ac peditumconstipatus agminibus, menseJulio rediit. Quoaudito, Goscelinus comesEdcssa-nus, sumpto ab Antiocheno palriarcha consilio,cum suis ct Aniiochenis bellatoribus, ad Samaria-num profectus est, iit. obsidionemSardonas bellodissipet. Quo audito, rex Hierosolymitanus cumHierosolymilanisadveniens,citisgressibusilluc per-venit, anlc cujus lentoria e partibus perfidOrumriii-

A liles praeludentcsadvcnerunt,visuri Lhnsticolarumcxercitum. Quidultra ?visis Christicolishostilis fe-rocitas timore subacta, nocte cojleclis tentoriis etante sepraemissis,castrum laederedesiit. IpseAlgazicum suis AJapiam reversus est, arreptus generemorbi paralytici. Quicum nolletistud prodi, simul-avit se iterum et in brevi tam Arabumquamct Par-thorum maximamgentemadducturum; quod si es-set sui juris, ardenli animoinvigilassetChristicola-rum exterminio. Contigit autem in lectica qua fe-rebatur pro honore et impotentia, cum egression?fimiventris ipsiussordidamper annum exiisse ani-mam, et abstractam infernalium scorpionum un-guibus corruisse in inferni inferioris ollas, plenasdiris ignibus, ardenlibus, sine line comburentihus

B et inexstinguibilibus;a quo nosliberet ipsiusDomininostri Jcsu Christi gralia et misericordia, cujus im-perio parent omnia coeleslia,terreslria et infema-Iia, per socculorumsajcula.Amen.

ExplicinnlAntiochenabella,acta a RolgcrioprincipeAnliochenobelloj quod Fulcheriussupra in liujusvolaminisexordiodescripsit.

FRETELLI ARCHIDIACONI

LI B E R

10C0RUM SANCTORUffl TERRl JERUSAM,

(BALUZ,Miscell.edit. Mansi, I, 454.)

JOANNES DOMINICUS MANSl LECTORI.

Quemstalim evutgoFrelelli libeltusnomenauclorh et titulum liaudignolum erUditisprmfert; ulrumqueenim norantex BibliotliecaLalina mediwet infimmwtatis Joannis Alberli Fabricii. Sed niliilquidquamrescisseillos credoutlerius sivede libroipso,sivede temporequo auctor scribebat. Acde lemporenihil egohabeoproferre,nisi conjeclurasiFrelellusopusculumlwcsuumdicavilRaymundocomiliTolelano[Tolosano];nunquidforle idemest Raymanduscomesqui regalibusnnpliiscum Urraca,filia AldefonsiVI regis Castellw,dignusest habilus?Quovixit swculosacrwperegrinationesad loca sancta obtinebant.Porro IiaijmundusexVrraca conjugefiliumrelutit Aldefonsum,qui^incunteswculoxn, anno scilicet 1109,ad Toletanumsoliumascitus, sub nomineAtdefonsiVII regnavit.Hincde temporequoFretellusscribebatconjecturamcaperelicet.PorroFrelellus iste arcliidiaconumse appellal, cujus tamenEcclesiwnecdicit, nec habeounde hocinvesli-gem. Id consiatde locissanctisita illumdisserere, ut ibi egissevideripossit; undeeum tanquam oculatumtestemRaimundusea de re interrogavit. Hnjus igitur Frelelli libcllum,qucmel Adricliomiusin suo TliealroTerrwsanctwconsuluisseseprofitetur,modoevulgo,acceptumex CollectaneisNicolai RosselliiAragonii,qnisubInnocentioVI pontificeex monachoillustris ordinisS. Dominiciin cardinalium collegiumtranslalus estanno 1356,et sub NicolaicardinalisAragonii nomineclaruit. His miscellaneistitulumindidil : CumulaliofratrisNicolaiAragoniiexdiversisregistris ct libris camerseapostolicae,et aliis diversis libris et Chroniciscompilala;quwverbasunl Jacobi Elrusci, qui anno 1503 codicemservalum in ecclesiacathedrali Lucensiscribebalexemplatum,ut ipseaddit ex vetusloet forteoriginali codice.

Cumveronemohucusquedivilemkanccollectionemdiligenleradhucinvestigaverit,exhocipso peneerucremihiplurimaticuit, nunquamantehacin lucemextracta.

1039 AD GODEFRIDUMAPPEND.II. — MONUM.DE BELLOSACRO. 1040

LIBER LOCORUM SANCTORM TERM JERUSALEM.

PROLOGIIS LIBRI.

Dominosuo venerabili et fratri RAIMUNDO,Dei jgratiaToletano[Tolosano]comiti,FRETEIXUSeademgratia archidiaconus, sub spiritu consiliiet fortitu-dinis Deo militare.

Cumad OrientalemEcclesiamcausa tuorum pec-catorwn confugisti,et in terra promissionis, patriascilicet Salvatorisnostri Jesu Christi, peregrinares,cx qua secuiidam Jcrusalem contemplarc, et ipsaSion, qu« allegoriceparadisum designat, ct in quamateria fortiores ex Israel novi Machaboeiveri Sa-lomonis lectulum excubantes, inde Philistihim etAmalec cxpugnant, postca vcro sacra regni DavidIoca, qusedivina catholicis informant,quoesint, etubi, el quidsignificcntdiligenter intimlarc ne pigri-teris, ne quando revertens ad jEgyptum Rabylonisin terras incurras, et hic quandiumoramfecerisil-lius sancli Hieronymi sententise faveas dicenti :

A «Non cst Iaudabile in Jerusalcm fuisse; sed benevivere, nec sacris locis offerrenisi legitiraa acqui-sita. >Ergo, quoniamdevote,proutnobis visumest,imocatholice,huc transfrelans de longeremotisHi-spaniarumfinibusaccessisti,tu qui largus, etbeni-gnus es, bonis nec non omnibus in sancta EcclesiaDeomilitantibus,Machabaeorumetiam commi-lito hospitatus apudBethelregis Salomonisin atrio,juxta reclinatorium pii Jesu, netorpescas inlaloietuo, sed Deo redde, quod Deiest, imaginemscilicetquam in te repraesentat,quatenusper hanc peregri-nationemtuam asccndensLibanum de flore Naaa•reno fructumgustans, ct odoresin coelestibus,et inSion stola immortalitatis indutus, cura vero Salo-mone,cui omnia vivunt pcr infinita saeculasseculo-rum sabbalizaremcrearis. Amen.

ENARRATIO LOGORUM TERR^E SANCT.E.

Modo autem, reverende mi domine, quoniam aparvitatemealocorumsacrorum terrsepromissionis.scilicetIsraeliticaeregionis, notitiamquserercdigna-tus es, prout saniuspotero, sublimitali luaediligen-ter elucidare non dedignabor.Vertam ergo stylumsumensinilium a Cheron, id est Hebron. Olim fuitmetropoliscivilasPhilisthinorumetgiganlumin tribuJuda, civitas sacerdotalis, et fugitivorum. Hebronsita est in illo agro in quo summus Dispositorpa-trem nostrum plasmavit Adam, et inspiravit in eospiraculum vitae. Hebron aulem Anatarbe dicitur,.quod Sarracenicesonat civitates.Quatuor illi reve-rendi patres in speluncaduplici in ea conscpullifue-runt, primus Adam,Abraham, Isaac, et J^cob, cteorumuxoresquatuor; Eva maternostra, Sara, Re-beccact Lia; est autem Hebronjuxta vallemLacry-marum sita. VallisLacrymarumdicta est, eo quodcentum annis in ea luxit Adamfiliumsuum Abel,in qua poslea monitus ab angelo cognovit uxoremsuamEvamex qua genuit filiumsuumSeth,de tribucujus erat Christus oriundus.

Sccundomilliario ab Hebronest sepulcrumLol,nepolisAbrahae.In Hebron habctur ager quidam,cujus glebarubea, quseab incoliseffodituret come-dilur, et iEgyplumvenalis asportatur, et quasi prospecie emitur charissiroe.Praedictusager, inquan-

tum alte et profundeeffossus,intantum Deidisposi•tione, anno finitoredditagleba,gratus aperitur.

Juxla HcbronmonsMambre,ad radicemcujus estilla terebinthus, qua? dirps vocatur, id est ilex, velqucrcus, secus quam perraultum teraporis mausitAbraham, sub qua quidem tres angelos vidit, etunumadoravit, hospiiioquesusccptos,proutdigniuspotuit, fovit et pavit. Unde prima via credendi di-ctusest ilex prsedicta. Ex tunc usque ad tempus

C Theodosii imperaloris, lestante Hieronymo, suumesse dilatavit, et ex ipsa scissa perhibetur, quaeapossidentibuscahra tenetur, quaelicet sit arida me-dicabilisperhibetur in hoc, quod quandiu equitansquis secumdetulerit auimal suura non offendet.InHebronprimumapplicueruntcausarterraepromissio-nis explorandseCalcphet Josue, eorumquesociide-cem. In HebronregnavitDavidannis septem, et di-midio.

Decimomilliario ab Hebroncst lacus Asphaltilescontra orientem, qui mare Mortuum dicitur, veremortuum,quia in eo nihil vivum est, nec dat, nccrecipit, ct mare Diabolidicitur, eo quod inslinctucjus, qualuor illaecivitates miserrimse,idest Sodo-ma, Gomorrha, Seboim, Adama, perseverantes in1 turpitudinesua, igni sulphureo concremataein illolocosubverssesunt.

W41 FRETELLILIB. LOC. SS. TERRiE JERUSALEM.Supra lacum in accubilu JudaeaeSegor, quae et.

Belzoradicitur, una de quinquecivitatibusillis pre-cibus Lot de incendioel subversionereservala est,quoeusque nunc ostcnditur. In exitu Segoruxor Lolin statuoeeffigiemmutata fuit, cujus adhucapparentvestigia. Supra ripampraedictimaris multumalumi-nis, multumqueKatranii ab incolisreperitur et col-ligitur, et ex mari bitume extrabitur, quod Judaesein multis appellatur necessarium. Segor autem acompatriolis oppidumPalm* vocatur.

Supra lacum Asphaltitem, in descensu ArabiseCarviaym spelunca est in monte Moabitarum, adquam Dahac filiusEbor divinonutu adduxitBalaamad maledicendumfiliis Israel, qui pro vehementipraeruptuExcisus vocatur. LacusAsphallitesdividitJudseamct Arabiam. '

Arabiatempore filiorumIsrael soliludo erat, etdescrtum, terra inviaet inaquosa. ln ea quidemde-tinuit eos 40 annis Dominus, manna pluens eis adinanducaudum.In ArabiaElmonfueruntcastra (ilio-rum Israel in deserto, in quo duodecim fontes, etseptuagintapalmaede mari Rubro exeuntesrepertsesunt. In Arabiaest vallisMoysi,in qua percussitbissilicemvirga,duosaquaerivulospopuloDeireddens,de quibus tota illa patria modo irrigatur. ln Arabiaest mons Sinai, in quo Moysesquadraginta diebuscum tolidem noclibus totius expers cibi moratusfuit, in quo etiam DominusMoysilegemdedit, pro^prio digitosuo scriptamin labulislapideis.InArabiapraecessitfilios Israel columna ignis per noctem, (r.ubesque vallavit eos diebus singulis. In Arabiasunt quadraginta MansionesfiliorumIsrael. In Ara-bia esl mons Hor, quo sepultus quiescit Aaron. InArabia est Abarim, in quo DominusMoysensepel-ivit, ejus nunquam apparenletumulo. In ArabiaestmonsRegalis,quemet Balduinus,primusrex Fran-corumin Jerusalemad terram illamChristicolissub-jugandamet ad tuendumregnum Davidin castrumfirmumreddidit.Arabiajungitur IdumoeaJin coniini-bus Botoron,

Idumaeaest terra Damasci.Idumoeaest sub Syria,caput quidem SyrioeDamascus. Idumoeamet Phoe-niciam dividitLibamis, Pbcenicia,in qua Sor, idcst Tyrus Plicenicum nobilissima est metropolis,quaeChristumperambiilantemmarilimam, ut Syrii Iasserunl, reciperenoluil, quaeet divina testante pa-gina tot martyres Deo reddidit, quorura soliusDciscientia numerumcolligit.

Tyrus Origenemtumulalumcelat, unde apud Ty-rum est lapis ille marmoreusmodicus,super quemsedit Jesus manensillaesus;a temporeCliristLusquead expulsionemgentiumab urbe, sedpostea defrau-daXusest a Fraucis, nec non a Venetis. Supra veroresMuumillius lapidisln honoremSalvatorisoccle-sia qusedamfundata est. Octavo milliario a Tyrocontra orientem supra mare Sarphen cst, quseetSarrepta Sidonioruin, in qua quondam habitavilEliaspropheta,in qua resuscitavit filiumviduoequseeum hospitatafueral, ct charilale foveral et uave-

A rat. Sexto milliario a Sarphen est Sidon civitasegregia,ex qua fuit Dido,quaeCarlhaginemconstru-xit in Africa.

Sexto decimomilliarioa Sidoneest Berilhusopu-leutissimacivilas. In Berito est qusedam Salvatorisnostri icona,non multum post passionem suam adignominiamejusridiculosea quibusdamJud;cis cru-cifixa, qusesanguinemproduxit et aquam, unde etmulti in vero crucifixocrediderunt baplizati; qui-cunque etiam, ex illa icona perunctia quacunquegravabanturinfirmilate,sani reddebantur.

Arphaxest urbs Damasci,dc qua historia : Damascusest caput Syriaereve-renda metropolis, quam conslruxit Eleazar servusAbrahse. In agro illo Cain interfecit fralrem suum

**Abel. Damasco cohabitavit Esau, qui et Seir etEdom, Seir pilosus, Edom rufus, vel rubeus; abEdontota illa terra vocalur Iduinaea,de qua in psal-mo : In ldumwamextendamcalceamentamea(Psal.LIX,10). Undepropheta : Quisest qui venitdeEdontinctis vestibusde Bosra? (Isai. LXIII,1.) Bosra estqusedampars illius terraequseHus vocatur, de quafuit beatusJob, quseet Sueta dicitur, a qua BaldadSuhites.Themanest metropolisin Idumaea,cx The-man Eliphas Themanites.Et Naamanest oppidum,a quo Sophar Naamatites.li tres consolatores Jobfucrunt. In Idumseaefinibus secundomilliarioa Jor-dane est fluvius Laboch, quo transvadato a Jacobcuraa Mesopotamiaveniret,luctatus est cum angelo,

P quidc Jacob nomenejus mutavit in Israel. In Idu-moeaest monsSeyrsub Damasco.Sectmdomilliarioa Damascolocus est, in quo Sauli Christus appa-ruit dicens: Saule, Saute, quidmepersequeris?(Act.ix, 4.) In^quoet Saulum charitas de ccelonon mo•dica circumfulsit. In Damascobaptizavit AnaniasSaulum, nomenei imponensPaulum; de muris Da-masci missusfuit Paulus in sportam, persecutorumsoevamveritus rabiem. Libanus interpretatur candi-datio, de quo in Canticis: Venide Libano, sponsamea,columbamea (Cant. iv, 8). Ad radicem Libanioriuntur Pharphar et Abana, fluviiDamasci.MontcsLibani et planiliemArcadostransfluitAbana magnomari sc copulans,finibus illis in quibus Euslachiussanctus, uxore sua privaluset filiis,desolatusreces-

D sit. Pharphar per Syriamtendit repletam, id est An-tiochiam, labcnsquccirca muros ejus, decimomil-liarioab Antiochiajn portu Solymi,portu videlicetS. Simeonis, Mediterraneomari se commendat.InAntiochiaseditB. Petrus septemannis, pontificatusdecoratus insula. Ad radicemLibani civitasPaneassitaest, idest Bilmas, quaeet CaesareaPhilippivo-catur. In illo locodedit Deus Petro potestatemli-gandi et solvendi.Ad radicemLibani oriunlur duofontesilliJor et Dan, de quibus sub montibusGi-belli conficitur fluvius Jordanis, in quo Christus aJoannepraecursoreejuslertio lapidisjaclu baptizarivoluit; loco illo vox Patris intonuit dicens: HicestFilius meusdilectusin quomihibenecomplacui;ip-sumavdite(Matth.m. 17).SuuerJesum ibi descen-

1045 AD GODEFRIDUMAPPEND.II. — MONUM.DE BELLOSACRO. 1044di'. SpiritusSanctus in columbaespecie.Araontibususque ad lacum Asphaltitem,vallis, per quamJor-danis fluviuslabitur, CorcusappellaturAulon,quodcst Hcbracuninomen. Appellalureliam Vallis,illaquamgrandls atque campestris; ex utraque parlevallaturmonlibus contiuuisa Libano usque ad de-sertuni Faram, dividit Jordanis Galilaeamet Idu-maearaet terram Bptoron,quae et Idumaeaesecun-da metropolis. Jordanis descensus interpretalur.Dan vero ab ortu siiosubterraneumducit gurgitemsuum usquead Meldaraplanitiemsuam, in quasatispatenler suumostenditalveum. Planitie illaMeldamvocatur, eo quia in ea melius est. Sarracenequidemsonat platea, Lalinevero forum. Meldamvocatureoquia, intrantc aeslate,innumerabilispopulussecumdeferens omnia venaliaconvenit,ingensquePartho-rum ctArabummilitiaadtuendumpopulum,etadpa-scendumgregemsuuminpascuis illis uberrimisperlotamaestalemmoratur.MeldamcomponiturexMed,ct Dan, et Sarracene aqua. Danfluviumex planiticpraedicta.Danse reddensiu lluviumSuetanpergit,inqua pyramis beati Job superstes adhuc est, quaeaGraeeiset gentilibussolemnishabetur. Dan, contraGalilacamgentium se obliquansab urbe Cedar se-cus mcdicabiliabalnea spumati plena transfluens,Jor copulatur.

Jor longe a campancis lac reddidit, ex se posteamare Galilaeaesumens initium inter BethsaidamctCapharnaum.A BethsaidaPetrus ct Andreas,Joan-ncs et JacobusAlphaei.Quarlomilliarioa Bethsaida,cst Corozaim, in qua nutrietur Antichrislusseductor qrbis. DeCorozairaet Bethsaidaraait Joannes:V

10!» FRETELLILIB. LOC. SS. TERRJE JERUSALEM. 1046

est Naim clvilas, ad cujus portam restituit Christusvitaefiliuraviduae.Supra Naim est mons Endor, adradicemeujus supra torrentem Kadmium,qui estlorrens Cison,cum filioDelboraeprophetissoe,Baracfilius Abineech devicit Idumaeos, Sisar videlicet,Agebeluxorem Aberenei, Zeb autem, el Zebeae,etSalmana trans Jordanem persequens gladio per-emit, brachium in Endor, et sub EndorCisonexer-citu, unde in psalmis Thabor, el Hermonin nominetuo exsultabunt, et tnum brachhm cum potentia(Psal. Lxxxvm, 15). Quinlo milliario est AnainJezrael civitas, quaeet Zaraim, ex qua Jezabel ini-piissima regina fuit, quasabslulit vineam Nabolh,quoeetiam pro imporlunitate sui de summo palatiisui praecipitata interiit, cujus adhuc pyramis su-pcrstes videtur. Juxta Jezabcl est campus Magedo,in quo Josias rex, a rege Samariaesubactus succu-buit, deindetranslalus in Sion, et sepullus.Millia-rio a Jezrael montes Gelboesunt, in quibus dimi-cantes Saul et Jonalhas subacti siluerunt, undeDavid: MontesGelboe,nec ros necptuvia venialsu-per vos(II Reg.i, 21), etc. Secundomilliarioa Gcl-boeconlra orienlemest Schitopoliscivitas, Galilaeoemetropolis, qujfcet Bclhsan,id esl domus solis, vclciritas; super muros ejus siispendcruntcaput Saul.Quiiitomilliarioa Jezrael est ojipidumillud a quoincipit Samaria, quse et Scbasten, et Augusta, abAugustoCaesaredicla, in qua sepultus fuit para-nynphusillepraecursorDomini,Joannes BaptistaabHerode decollatus, trans Jordanem infra lacumAsphallitemin castcllo Macheronta,et a discipulissuis translatus fuit Sebasten, ibique sepullus interEliseum et Abdiara, et assumptumexindeposteacorpus ejus a Juliano Csesare Apostata, ejusquejussu crematum fuisse perhibclur, datis ventoci-neribus; sed absque capite,quod Alcxandriaeantcatranslatum fuerat, posteaConstanlinopolim,ad ul-timum in Galliam, in pago Piclaviensi, et absqueindicequi venientemad baptismum Jesura indica-verat, dicens : Ecce AgnusDei, ecce qui tollil pec-cata mundi (Joan. i, 29). Inde illud beata virgoThecla inter Alpes dclulit, ubi sub venerationeraaximadelinetur in ecclesia Morianensi.Samariaest nomen urbis et palriae.

Quartomilliarioa Sebasten est Neapolis,quaeetSichen, Sichem ante Veteomor nominata, interDamet Bethel pos:*a;a Sichem vocata est terrailla Sichen, ex Sichemfuit Emor, qui DinamfiliamJacob, finibus illis deambulanlcm,violavit. In Si-chemvero relata fuerunt ossa Josephex ^Egypto;in Sichemjuxta foritem fabricavit Jeroboam vitu-los duos, quos adorari fecerat a decem tribubus,quas adduxerat el seduxerat; unura ex eis posuitinter Dam, alium in Bethel. Sichem urbera illamdeleveruntfiliiIsrael Emorque,dolentes de adulte-rio Dinaesororis suse. Sichemhis dicbus Neapolisdicitur, id esl novacivitas.SicharanteSichemjuxlaprsedium,quod dedil Jacob filiosuoJoscph, in quocst Fons Joseph,qui ctPuteus dicitur, super quem

A evangelizaturfcssumitinere sedisseJesum, et ser-monemliabuissecuin Samaritana, ubi nunc Eccle-sia construitur. Juxla Sichein terebinthus illa, snbqua Jacobabscondil idola. In Bethel milliario a Si-chem Luza civitas, in qua per multum temporisspatiumhabitavit Abraham, ubi et Jacob dormiensscalam vidit ccelumtangentem, angelosqueper il-lam ascendenteset descendentes; stalim evigilansait : Ilic locus vere sanctus est, et porta coeli(Gen.xxvin, 17). Erigens Iapidemin tituluM, et fundensoleum desuper, appellavitnomen loci illius Bethel,quod prius Luza vocabalur. In Bethcl, angeli prae-cepto voluit Abraham immolare Domino filiumsuum Isaac. Est autem Bethelcollateralismons Ga-rinim, respicieiis montem Gebal ad orientem, c»." Stadam super Sichem. Vigesimo milliario a Si-chem,quarto a Jerusalem, via quseducit DiospolimmonsSyla et civitas, quseet Arama, ubi arca testa-menti et tabernaculum Domini ab adventufiliorumIsrael manserunt usque ad tcmpora Samuelispro-phetae David regis. Vigesimo milliario a Sichem,sexto decimoa Diospoli,sexto decimoab Hebrom,terlio decimoa Jericho, quarto a Bethel,decimo se-ptimo a Bersabee,vigesimoquarto ab Ascalone,lo-lidcmque a Joppe, sexto a Ramatha, JerusalemsanclissimaJudaeaemetropolis,quaeet Sion, de quadictum est : Gloriosadicla sunl de te, civitas De>.(Psat. LXXXVI,3), quaeel JEliaab^ElioAdriauo,quieam construxit. Belhleheraest civitas Juda, quaeet

, Ephrala dicitur : Bethlehemdomuspanisinterpreta-Jlur, nec sine causa, quia de floreNazareno proces-sit in ea fruclus vitaede virgineMaria,videlicctFi-lius Dei Christus Jesus, qui panis est arigelor-na,totiusquevita mundi.InBethlebem,juxtalocumnat;-vitatis praesepe,in quoet ipse latitavit infansJesus,unde prophela : cognovitbos possessoremsuum,etasinus prwsepedominisui (Isai. i, 3), ex quo fcnO,ubi infans latitaverat, Romani delatum fuit ad ec-clcsiarasanctaeMariaBmajoris. Milliarioa Belhlehemstella pastoribus Dominonato apparuit, angelo di-cente : Gloria in excelstsDeo(Luc.n, 14), etc. InBelblehem,nova stella duce, venerunltrcs reges aborientevenerari nalum Jesum, et eum ut regemangelorumadoraverunt, praesentantesmystica mu-

rj nera aurum, thusetmyrrham. In BethlehemejusquefinibusInnocenlesjussil decollariHerodes,quorumpars contrameridiem quarto milliarioa Bcthlehem,secundo milliarioa Thecuasepultaquiescil. Quarlomilliarioa Belhlehemcoutra meridiemecclcsiabea-ti Caritot est, ubi et ipso transeunte de hoc mun-do, monachi,quibus ipse pastorproefueral,cuin eopariter devotemori desiderant, eoque Pater eorumprius exstitcrat, nec post eum in mundo vivere vo-lebant, ejus amore ferventes; quorum singuloruincompagincsin Ecclesia videri possunt niodo illoquo habuerunt in desolationePalris eorum agoni-zantcs, postea translati in Jerusalem, in Belhleheminfra basilicamnon longea praesepiorequiescit eor-pus B. Ilicionyini, Paula quidcm et Euslociiiuii!,

1017 AD GODEFRIDUMAPPEND.II. - MONUM.DE BELLOSACRO. 1048quibus ipse Hicronymus scribit similiter; a Be-thlehemvia, quoeducit JerusalemKabrataesllocus,in quo cum Benjamin pepcrisset Racheloccubuit,ibique a viro suo Jacob tumulala quiescit, cujus intumulo supposuitJacob duqdecim lapides non mo-dicos testimoniofiliorumIsrael, cujus adhuc pyra-mis a transeuntibus videtur. Jerusalem, gloriosaJudseaetnetropolis, juxta philosophos, in medioniundi sita esl, regnavit autem in ea Davidper tri-ginta tres annos et dimidiuin. Eslquidera in Jeru-salem mons Moria,super quemvidens David ango-lum perculientcm cvaginato gladio, qui populumDeigrayiter occiderat, tiraens ne iu se et in urbemulcisccrelur, quod in populumnumerato deliquerat,pronus in terra corruit vcrepoenitensgraviterque seaflligens, a Dpmino exauditus est, et veniam me-ruit (II Reg. xxiv, 16, 17), de quo ait Dominus:Inveni virumsecundumcor meum. ln monte Moriaregnante Davidflorebat arca OrnamJcbusaei,a quoet ipse David,cum emere voluit ad construendumibi domum Domini in iljo loco, consecutus fueratco quodangelus Dqminiei parcenset urbi, ibi ste-terat. Emit quidem, sed vetitum fuit a Doraino,neintromilteret se, quia vir sanguinis erat, et ideoquas ad hoc prscparaveratexpensas Salomoni filiosuo tiadidit, quatenus inde domum Dominocon-strueret. ^Edifteavitergo rex Salomon teraplumDomino in Bethelet altare, quod aedificavitincom-f-arabilisumptu, petens quqd quicunque Dominumconsuleret in eode quocunque exaudiri mereretur.Quodcpncessumfuit ei a Domino; ergo domusDo-mini consilii est. Ulud autem posteapro inconti-nentia principiset populicxspoliayitNabuchodono-sor, per Nabusardam, principem coquorum suo-rum, temppre Sedeciaeregis, ipsuraqqe privatumab urbe, lotumque, quod preliosum in sede,et inurbe fuit, jussitque praesentariiu Babylonemet po-pulum; paulopost quidem Pharao necessario tem-plumet urbemdelevit.Modovero relatori auditori-quc non videqtur toediosumsub quibus et a qui-bus restructiones et destructionesprimi, secundiettertii templifucrint, enuntiare hic de praesentiomit-to. Belhelsub quo et a quo principe restitutum fuitignoralur. Quidamenim sub Conslanlinoimpera-tore ab Helenamatre sua rcsedificatumfuisseperhi-benl pro reverenlia S. crucis ab ea rcpertae; alii abHeracleo imperalore, prp reyerentia ligni Domini,quod de perfidis Perside trjumphans retulerat; aliiab Augusliniano Auguslo; alii quoquea quodamadmiratore Mymphis./Egypti, pro reverentia Ala-cbibcr summiDei, et quoniam ad ipsum colendumab omni lingua reverendumveneratur praesenshocloco, iu quo lcmplum quarlum praedicatur,cujusIII penuliimo octavo die Natalis puer Jesus cir-cumcisus,cujus praeputiumin Jerusalem in templode ccelisab angeloCarolomaguo regi prsesentatumfuit, et ab co delatum in GalliasAquisgrani,posteaquidenia Carolo magno Calvo translatum Aquita-niae in pago Pictayiensi, apud Carnotum, in ecclc•

Asia quam ibi in honore Sancli Salvatoriscenstru-xit, et regiis bonis amplissimis sub monachalire-ligionelpcupletavit,quod usquemodorbi solcmni-ter veneratur. ln templo in Ypopanli suo Jesus amatre sua prsesentatus est, et receptus a beatoSi-meonedicente : 0 Domine, lumcngentium, et glo-ria IsraCl,nunc dimitlis servumluum, Domine,se-cundumverbumtuum in pace, quia viderunl oculimeisalutare luum (Luc. n, 29). De templo emen-tes, et vendentes ejeeit Deus, in templo liberavitadulterara ab accusantibus cam dicens : Qui sinepeccato est ex vobis,primtis in eam jaciat lapidem(Joan. VIII,7); el illi mulieri dixit : Mulier, vadein pace,jam ampliusnolipeccare(ibid., 10).In tem•plo laudavit raunus pauperculae, quqd in f-zo-philacio posuit, quia totum quod habebat dederat.In templo dum moraretur Jerusalem, docebat Ju-daeos,licet eum semulanles.Supra pinnaculumtem-pli statuit Jesum diabolus tentans eum, et dicens :Si Filius Dei es, milte te deorsum(Mallh. IV,6). Detemplo prsecipitatus fuit beatus Jacobus, priraussub gratia pontifcx in Jerusalcm. In lemplonuntis-tum fuit Zachariaede fulura nalione iilii sui Joan-nis Baptistae.Inter tenipluniet altare Zacharias fi-lius Barachisemartyr occubuit. Super lemplum luVeteriTestamento sacrificare solebant turlures, etcolumbas, quod a Sarracenis postca mulaluin eslin horologiuinet adhuc videri potest. Per Specio-sam porlam templi transiens Petrus cura Joauue

C respondit petentiab e|s eleeniosynam: Quodhabeolibi do (Act. III, 6). In Jerusalem est Probalica pi-scina, quam temporeJesu cerlis terminis moveresolebat angelusDomini, quicunque autem inlirmuspost motioneraaquae prior intrabat, a quacunquedetinebatur inlirmitate slatim fiebat sanus; proba-tioergopecul.iarisdicitur, eo quia in sacrificiis so-lebanj, inde ablui extrema pecudum; erat quiderorubea ex bostiis quaeibi mundabantur. Anteproba-licampiscinam languidumsanavit Jesus dicens ei :Tolle grabalum tuum, el ambula (Marc. n, 9). Inmedio Jerusalem excitavit puellam a morte Jesus;sub Salomonisregia in valleJosaphat et natatoriaSiloe, ad quam caecum ab eo illuminatum misitJesus ut lavaret suos oculos, et abiens lavit, et vi-

•"'dit; ergo Siloe missus interpretatur, Siloe, secun-dum tradilionemTyroruro, ex Silomanare dicitur,Siloe sub silentio gurgitem suum ducit, quia sub-terraneum. Juxta Siloe exstat quercus, sub quaB. Isaias requiescit. In valle Josaphat sepultus fuitB. Jacobus, inde translatus Constantinopolim.InvalleJosaphat sub acuta pyramide rex idem Josa-phat jacet sepultus. Secundo milliario a Jcrusa-lem via, quaeducit Sichen est mons Gabaath, intribu Benjamin. Milliarioa Jerusalem in accubilomontis Oliveti est mons Offensionis,et continuuscontra Asphallitem.

Bethaniacollateralis est monti Oliveti et mousOffensionisest continuus. Dividit autem eos via,quse de Josaphat ducit per Bethphage. Dictus est

1049 FRETELLI LIB. LOC. SS. TE.UR.ffiJERUSALEM. 1050autera monsOffensiouis,eo quia rex Salomonin eo jidolum adoravit Moloch.Bethania oppidura illud,in quo Simon leprosus ssepeJesum recepit in ho-spilero, cui devojleministiabanl Maria et Martha.BethaniaeMariaejus pedesIacrymisrigans, suisquecrinibus extergens et ungens unguento suorummeruit vcniampeccatorum;BethaniaeMarthamlau-davit et Mariam,Martham in ministrando sollici-lam, Mariam in verbis ejus sollicitam. Quarepre-cibus earum et lacryraismotus, fratrem earum La-zarum in monumentojam qualriduanum vitseresti-luit. Bethania domus obedienliwinterpretatur;Bethpbage,qui et viculus sacerdotum, domus buc-cw,vel maxillaruminterpretatur, monsOlivae,monschrismalis, velsanctificationis,vallis Josaphatvallisjudicii, Jerusalem visio pacis, Sion specutum, vel 'speculatio Dei, Per hunc tramitem ascendit JesusJerosolymam, sedens super asinam die qua cele-bralur ramis palmarura, sic et quisque Catholicussub obedientia surami consilii Angeli debet adire,et incedere ad sacerdolis praescntiam,qui verburaDei ruminat, ut ab eo corrjgatur et instruatur, eo-rumque doctrina et consilio subire vallem judicii,id cst constructionemsanaecompunclionis, in quavidelicetet se affligat per portam immortalitatisdigneinlroiturus sanctamJerusalemcoelestemSionstola jucunditatis decorandus. Monte Sion lavitJesus pedes discipulorum suorum, dicens eis : Sicfacitein roeamcommemorationem(Joan. xm, 15).Monte Sion ccenavit cum discipulis suis, dans eis (in panemcorpussuumad manducandum,et in vinosanguinemsuum ai bibendum; quod est viaticuranostrseredemptionis.MonteSionetiamincoenasuprapectus DominiB. Joannes recubuit, de fonle potanssapientiae.MouteSion in ccena Judse traditori suopanis buccellamintulit. MonteSionait Jesus : Me-cum est in mensa qui intingit manummecumin pa-ropside,qui me traditurus est. CuiJudas : Nunquidegosum, Rabbi? Jesus respondit,Tu dicis (Matlh.xxvi23, 25).

Adsinistram monlis Sion est ager peregrino-rum, qui vocaturAcheldemach,id est ager sangui-nis. Secusviamquaeducit Ephrala est mons Geon,in quo fuit unctus rex Salomon, et regiumdiademasuscepit. ln Jerusalem vendiditJudas Jesum in ae- £pubitu montisOliveticontraorientemtrans Cedrnn,jactu lapidisGethsemani,ibiqueoravit Christus adPatrem suum dicens : Pater, si fieri potest, transeata me calix iste (Malth. xxvi, 59), ubi ex terrorecrucis, carnis sudoremfudit sanguineum, ubi dixitPetro: Nonpoluislisunahora vigilaremecum(ibid.,40). Unde regressus est Gethsemani.Judas autemtraditor acccptojam pretioad id quodde Jesu red-diderat, signumdederat cohorti,ut quemcunque es-set osculatustenerent.quemcognitum fraudisoscu-lo ducunt vinctum in Sion in proelati praetorio,Groecenuncupatum Lilhoslratos,HebraiceGabatha,ubi ct Petrus negavit eum ler; unde audito gallicantu pie rcminiscensverbi Jesu vere poenituit,flc-

\ vitque amare, fugicnsquein cavcaqusemodoappel-lalur Galli canlus, vulgarrterquaeGalilaeaest via,quseducit Josaphat sub porla montis Sion Jcsumopprobriis, et nimis affiiclum, verberibus cacsum,cachinnisderisum, crucis suaebajulum,Pilati jussu,Judaeorumirapulsu in Golgotha,quod est Calvariselocus, tunica exutum, felleet aceto potalum, crucissuse patibulo suspensum neci dederunt, locus, in-quam, Calvariaedictus est, eo quia in eo excalvari,id est damnari rei solebant; Calvarisedum in crucesua pateretur Jesus, matrem suam amico suocom-mendat, virginem Virginj Matri dicens : Ecce Fi-lins tuus (Joan. xix, 26), deinde: Ecce maler tua(ibid., 27). Calvariaedum in cruce pateretur hostiamundi latroni pendentiad dexteram ab eo petenti

Rveniam stolam immortalitatis promisit, crucis inpatibulo pcrforalus lancea sanguinem cmisit etaquam, ex stilla quorum aperti sunt oculi Longiniquj eum percusserat. Su.blocoCalvariaead dexte-ram introitus ecclesiaeest locus, in quo Joseph im-petravit a Pilato corpus Jesu. sublatum de cruce,lavitreverentercharissimisliquoribus,et aromatibuscondidit in horto in monumento,quod novum sibide rupe sculpserat. Inde descenditad inferos ad re-dimendumhominem; inde resurrexit verus Leo detribii Juda, morte subacta, ubi et angelus DominisacrismuUeribusapparuit, jam ab ostio monumentilapide rcvolulo, Jesuniquc vere a mortuis resur-rexissc nunliatum est: Ite, dicite discipulis ejus el

, Petro, quia prmcedetvos in Galilwam(Marc. xvi,~"7). Sub locoCalvariaei:i capite ecclesiaeab Helcnacrux Dominireperla est. Secuudo milliarioa Jeru-salemcrevit arbor illa dignissima,in qua verus illeLeo pependit qui morte sua mortem delevit, vitammundi reparans, unde propheta : 0 mors, ero morstua (Ose,xni, 14). Decarcere vero, et medio mun-do praedicaturfabulationecum utriusque loci digni-tas revcrendasit. Locus namque, qui modo Carcerdicitur, in passione Christi campestris erat, sed ineo moram habuit quandiu machinabantur ei cru-cis suspendium, illoque loco secundomanifestavitse Jesus MariseMagdalenae,cum rediret ab infe-ris. Eadem die declinauii ;im ad vesperam pere-grini sub specie latitans apparuit duobus discipulis

) in via sub conquestude morte illius tendentibus abEnteropolima,id est Emmaus oppidum sexto mil-liario a Jerusalem, quem et ibi repertum cognove-runt in fraclionepanis, sed statira disparuit ab eis.Montc Sion oclavo die Thomaecum illis omnibusvulnera sua palpanda intulit, cui et inde Thoraas:Dominusmeus,el Deusmeus(Joan. xx, 28). In Ga-lilaeasecus mare el in mari discipulis suis ter semanifestavit. Quadragesimodie in monte Olivetisusceplus a nube, manibus erectis ccelos ascen-dit, quinquagesimodie in monte Sion, qui nobisjubilaeum, id est aeternamlibertatem figurat, apo-stolorum suorum corda inflammantem Spiritumsanctumremisit Paracletum.MonteSion VirgoJesumater transivit de mundo, et in Josa>phatab apo-

10.11 AD GODEFRIDUMAPPEND.II. — MONUM.DE BELLOSACRO. 1032stolis sepullafuit, indea Filio suo super choros an- tg.lorum exaltala. MonteSion Davidrcx et Salomon,et alii reges Jerusalem scpulti quiescunt. Antepor-tam Jerusalem quaercspicit occasum, qua ex parteliberala urbs sub secundo Israel saxis obrutusbeatus Stephanus inter Nicodemum,et Abilon etGamalielem, postea Constantinopolim, Romae adultimum B. Laurentio contumulatus, unde et intumulo :

QuemSion occiditnobisByzantia misil.Ante portam Jerusalem, juxta lacum qui respicitmeridiem, cavea illa in qua leo quidain jussu Deiomnipotentis raartyrum fere duodecim millia subCosroe peremptauna in nocte detulit, unde carna-rum Leonisdicitur.

Sexto milliario a Jerusalem via quae ducit Ra-matha est mons Modin, ex quo Mathathias paterMachabaeorum,in quo sepulti rcquiescunt, eorumapparentibus tumulis adhuc. Octavomilliario a Mo-din via quaeducit Joppen Lidda, quse et Diospolis,in quo B. Gregorii corpus sepultum fuisse manife-statur. Milliarioa Ramatha, quarto milliarioa Be-thlehem Thecua oppidum, ex quo Amon, qui, etibi sepultus quiescit. Quarto milliario a Jerusalem,contra austrura, oppidum illud in quo morabaturZacharias tunc temporis , quam Mariamater Jesufestinans jara habens in utero Filium Dei venit adsalutandam Elisabelh cognatamsuam, jam gravi-dam de Joanne filio suo, quem et ibi natum fuisseperhibent.

Decimolertio milliario a Jerusalem contra bo-ream est Jericho, ex qua Raab meretrix hospitataest qualuor exploratores filiorumIsrael, et ccenavit,fovit, et pavit, ex qua et Zachaeus,statura pusillus,audiens Jcsum partes illas deambulantem,Sycomo-ruin arborem ascendit, ut Deumvidcret, et cuvneoloqueretur, se judicans el petens veniam, ex qua etpueri, qui B. Eliseum Jerosolymam ascendentemderiserunt exclamantes : Ascende, calve, ascende,calve(IV Reg. n, 23). Secundo lapidea Jericho adsinistram est desertum, quod Carentena dicitur, inquo Jesus quadraginta dierum spalio totidemno-clium jejunium complevit; eumque ibi esurientemtentans diabolusdixit : Dic ul lapides isti panesfiant (Matth. iv, 5). Secundo milliario a Carentenacontra Gallilaeamest mons excelsus , in quo ille

\ diabolus iterum Jesum tentavit ostendens omniaregna mundi, et inquiens : Si cadensadoraverisme,hwc omnia tibi dabo (ibid , 9). Sub Carantena estfonlis illius rivulus, quem beatus Eliseusejus sa-nata sterilitate de amara potabilem reddidit. AnteJericho secus viam stetit coecusmcndicusaudiensquia Jesus transiret, clamans : Jesu fili David, mi-sereremei (Luc. XVIII,38), ab eo illuminarimeruittam exterius quaminterius. Tertio Iapide a Jericboduobus milliaribusa Jordane est Belhagla,quod in-terpretatur locusgyri, eo quia ibi plangentiumcir-cuissent funera Jacob filiiejus gensquesua referen-tes eumdemex yEgyptoin Hebron.

Engaddi in tribu Juda ubi abscondit se DaviJ insolitudine, quaeest in Aulone Jericho, hoc csl in

" regione illa campestri, de qua supra dixirnus; vo-calus Vicus pergrandis Judaeorum, Engaddi juxtamare Mortuum,unde pobalsamumafferri solebaleloriri, unde et vinaeEngaddi nuncupantur. Octavomilliario a Nazareth contra Carmelum est mons,ad radieem cujus juxta fontem, Lamechpater Noesagitta sua peremitCain, arcuque suo ducemsuum,unde furore repletus ait : Occidi virum in vutnusmeum,et adolescentutumin livoremmeum(Gen. iv,23). DeCain vero Dominuspraedixerat: Omnis quioccideritCain, sepluplumpunielur(ibid., 15).Terliomilliario a Caim monte mons Carmeli, de quo inCanticis : Collumtuum ut Carmelus (Cant. vn, 5),in quo et multura teraporis conversari voluit B.

P Elias, ejusque discipulus cum co B. Eliseus. Sextomilliario a Nazareth contra genu est locus in quoJehn rex Israel percussit Ocboziam regem Judae.Sexto decimomilliario a Nazareth contra orientemsupra mare Galilaeoeest Gergessaviculusillc. quoSalvator eos qui a doemonibusvexabantur siriitalirestituit, ex quo, et in mari porci proecipitiumsub-iere. Sextodecimomilliarioa monteCarmeli ntrameridiemest CaesaraeaPalestinacmetropolis,ex quafuit Cornelius ccnturio, quem in ea baptizavil B.Petrus , et creavit in episcopum, in qua et turrisStratonis, in qua et Herodes contra adventumAu-gusti Caesarisconstruxit albo de marmore portura,ipseidemHerodesturrim, quaeJerosolymamsuper-eminet, quaeet turris David dicitur, Josepho te-

D stanle, fabricavit, et eam Antoniamvocavit.

Slaiim posthocopusculumcardinalisAragonius,seu forte idem Frelellus ejusdem scripti auclor, subjecitnomina episcoporumqui in Jerosolymasacris prmfuerunt.Desinunt in ArnutplwLatino patriarcha Jeruso-lymitano,qui smculoxin nonduminctinatoinfulasillas habebat.Hwc ergonomina, velut appendicemquam-damlibelloprmcedentisubjicio.Sequunlurnomina episcoporumqui fuerunt in Jeru-salem antequam essel patriarchalus , quas fue-runt XLIII.

Episcopi Jerosolymilani Jacobus frater Domini,Simon Justus , Zaccharias, Thobias, Benjamin,Joannes, Mathatias,Philippus, Seneca, Justus, LeviEffren,Jesse, Judas. Isti quindecimcircumcisifue-runt. Cassianus,Publius, Maximus, Julianus, Ga-mus. Istc prius cek-bravitquadragesimam, et Pa-

scha raore Christianorum. Symachus, Cajus, Ger-manus, Julianus, Capilo, Maximus,Anlonius, Va-lens, Laycianus, Narcissuspius, Tordius Narcissus,Alexander, Maxalemus Nihirmentus, Taldis, Her-mon, Macharius.In tempqre cujus Crux DominiabElena1Regina fuit inventa. Quiriacus, Maximus,Ci-rillus. Iste construxit locum DominiciSepulchri, etCalvariae,et MontisOliveti, et Vallis Josaphat, elBethlehem.

1053 JOAJNNISWlllZBLMU.DESCR. TERRAi S. 1054

SequunlurNominaPatriarcharumJerusalemposlquamfuit Patriarchatus, quwfuerunl xxvu.

PatriarchaeJerosolymitani,Cyrillusprimus, Joan-nes, Parachilius, Juvenalis, Joannes, Zacharias, inteniporecujus CosdoreRexPersarum Jerosolymamvcnit, et Ecclesias Judaeaedeslruxit, et occidittri-ginta sex millia Christianorum.Modestusipse con-stitutus Patriarcha ab HeraclioImperatore, quandode Perside rediit, Dominicumdeferenslignum. So-phronius, in tempore cujus Sarraceni Christianosomnes de Jerusalem exceplo Patriarcha ejeceruntTheodorus, Ilia, Gregorius, Thomas, Basilius, Ser-gius, Leonicos, Athanasius, Christidolus Thomas,Joannes, Mestus,temporecujus ArchisidorusneposOrestis Patriarchae Jerosolymam misit exercitum

A suum ad destruendumomnesEcclesiasPatriarcha-lus , qualuor millibus inde destruclis avunculuuisuum Patriarcbam duci fecitBabyloniameumqueibi occidit.Theophylus,qui resedificavilhancEccle-siam faventeArchisidoro.Sophronius, temporecu-jus Turci JerosolymamexpugnantesSarrecenosoc-ciderunt, et obtinuerunt Civitatem; Chrisliani au-tem in ea reraanserunt, Guitinus, Simeon avus,tempore Franci venerunt regnum David subliman-tes, EcclesiasqueDeo reddentes, et urbem.

SequunturPatriarchw JerosolymitaniLatini,PatriarchaeLatini; Daybertus Pisanorum archi-

praesul,IbelinusArelatensis archiepiscopus,Arnul-phus archidiaconusJerusalem.

JOANNIS WIRZBURGENSIS

PRESBYTERI

DFSCRIPTIO TERRJE SANCTyE.

(Eruit excod. ms. inclyti monasteriiTegemsecnsis in Boiaria admoduih geverenduset cl. D. Pater Ro-manus Krinner,ejusdem loci coenobitaBeucdictinus. — Edidil R. P. fiemardus PEZUJS,Thesaur.Anecd.,tom. I, p. ui, pag. 486.)

MONITUM.

Quidquidcerti de auctorehujus Descriptionisterrse sanctaeaflirmari polcst, id omne primo proemiiversu couiinetur , in quo se JoannemDei gratia WirzburgensiEcclesia, id quod est, dicit, ex quibusverbis eum saltem presbyterii dignitate in EcclesiaWirzburgensiprseditumfuissestatuimus..ffitatemprae-terea suam nullibi perspicue signal, licet velcx ipso membraneocodiceTegernseensi, unde non inele-gaus opusculuranostro rogatu A. R. et cl. R. Romanus Krinner cruit, vero perquam siinile reddaliir,hunc Joannemcirca saecuiuroxm, quo ille nempcexaratus est, animumad ea scribenda, quse suis ipseoculisusurpavit, appulisse.PrsecipuaJoannis cura fuit, ut loca venerubiliaqum Dominusnosler mundiSalvalor una cum gloriosaGenitiicesuu Maria, virgine perpetua,et cum venerandodiscipulorumsuorumcotlegiocorporalisanciificavitprmsentia,prmcipuein chitate sancta Jerusatem,quantoexpressiuset sludio-sius, potuil, denolandoin eis facla, et epigrammata,siveprosaicesive melrice,styti officiocolligeret,ut ipsepost initiumPrologiscribit. Egregius geiitiqueuoslrseperhonorificiislocus est cap. 9, ubi late Joanncsprobat recuperationemterraesanctaenon sine Germanorum injuria solis Fiancis attrilui, quw utiqueChrislianitatisprovincia,inquit, jam dudumsuosterminosultra Nilum versusmeridiemet ultra Damascumtersus orientemextendissel,si tanta copiaAlemannorum,quanta el islorum esl, adesset. Germanoenimmiliteinde discedenle,ac si robur omneChristianiexercilusdiscessisset,cwtermnationesomnesparum am-ptiusaut nihil prmsliterunl,etc. CaeterumhujusmodiDescriptioneslcrraesanctaeac Hodceporicaplura inAustriaeac Bavariaebibliothecisoffendimus,quaecum a nobis omnia edi nequeant, hic norainatimsallemrecenseri merenliir. In bibliotheea Tegernseensiexstanl Joannis Iless, presbyteri TrajectensisdioecesisJounnesHesspresbyterTrajectensisdicecesisfuit in Jerusalem, etc. Cod. chart. 4. Ibidcmhabetur cujus-dam Phiiippi liber dcperegrinalionibusJerusalem, ac toliusterrmsanctm,quamauctor peragrasse se dicit,in cod. cbart. fol. manu saeculixv. Inc. opus : Istm sunt peregrinationesJerusalem, etc. In bibliothecaSanct-CrucensiasservalurAnonymiItinerarium terrmsanclwhoc initio : Ego ivi de Acon, etc. Codexlnembraneusquingentoruinannorum est. — MonasteriumMarisecellensein Austria relinet codicemcharta-ceum in fol. treeentorumannorum, qui Anonymidescriptionemterrw sanctmcontinet hoc principio: Cutnin veteribushisloriislegamus,sicutdicil beatusJeronymus,etc. In fine : Explicitliber Descriplionisterrw.sanctm,cujusauctor ignoratur. Idemopus possidet bibliothecaMellic.in cod. merobr.4, signatolit. d. 12,annorum circiter quadringentorum. Nec piaetermiltendaDescripliotocorumlerrwsunctwauctoreFr. Ni-eoluode Farnad ord. Min. deHungaria, cujus ne vcrbo meminitLucasWadingusin suo opere De script.Ord. Min.Ejus exempluratypis ante anuum 1500,in 4, Wiennaeexcusumvidimus in bibliotheca Doro-theana. Inc. proefatio: Cum res creala, etc. Opus : Hierusalemcivitassancta, etc. In eadembibliothecaevolvimusLudolphirectorisparochialis Muriwtn SucheTractatum de terra sancta, in cod. chart. saecuiixiv. Incipit : Reverendissimoin ChristoPatri ac dominosuo, dominogratiosoBalderomodeScenordiaPu-derworneiisisEcrlecimepiscopo,ctc. Simlerus euin anr.o155Cscriptum dicit, nullius tamcn fattae a quo-