+ All Categories
Home > Documents > 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h...

2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h...

Date post: 08-Oct-2020
Category:
Upload: others
View: 1 times
Download: 0 times
Share this document with a friend
430
Transcript
Page 1: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,
Page 2: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

2008

Page 3: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,
Page 4: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,-

. – ,

, , , -

-.

, --

. , --

,.

-,

,.

, -

. , -

,.

, -.

,

, -.

3

Page 5: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-

.-

-, -

.,

– ., -

, -.

,

. . , . .. . .

4

Page 6: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

1.

( . micros – , bios – , logos – -) – , -

. , , -, , ,

, , -, .

- – , , ,

– .,

.

, ,, , -, , -

. , 0,5–3,0 , -

« » « ». , -Beggiatoa alba 500 ; -

Achromatium oxaliferum 15–100 5–33 , -

250 . – , 0,1–0,15 . -

, , - 10–100 .

-,

. , -

, .

5

Page 7: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-,

. -. -

-.

.,

( ) ., 10 % , -

. , -

, -.

-, . . , « ».

,, ,

, --

.-

. , ,Escherichia coli 20 .

,.

--

( ) ( ) ( . 1). -, -

, – ., -

:

, ,, , -

;-

( ),;

6

Page 8: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

1

,

.

. (

). -

, --

. -. -- -

. -

-

- ( )

70S- 80S-

, - -,

-

( , -)

( )

; ( )

-, ;

-;

-,

., ,

.

, .

7

Page 9: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -

. -,

. ,- . -

ý ,.

, – .

,.

.-

. -, -

, -.

, . -.

, -.

,, -

., -

., ,

, .

2.

,

., ,

,, , , , , -

8

Page 10: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

..

., -,

. -, -

– . , -.

-, . -

, -,

. --

, ( ) . ,

,. ,

-.

--

, -, .

- – « » . -

.,

.,

( -) – , , - ,

, , .,

, .-

, -.

9

Page 11: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

.,

. , --

,. -

- – , .

-, .

,, , , , .

, -, -

.--

, .-

, ( , , ,, ), ( 12, ), ( ,

, , , , , , -, ), , , , -

( , , , , -), , , , , , , -

( , , , ),, , , , , -

, , .-

. ,-

. – ,

, , ., -

, - ( ), ,

- . -

10

Page 12: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. ,-

.-

, -. -

,, , , , -

. -, -

. -, -

., -

,, -

., , -

, -. -

, ,, , -

.

3.

- (1632–1723), , -,

. « -

» ( . 1). . ,, -

50 300 ., :

, , , , -.

. -

11

Page 13: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,,

– « ». . ,

,- , . .

, , .

1

2

..

,

. ,,

XVII XIX . -

, --

, --

.

3,4

. 1.. -

:1 – ; 2 – , -

;3, 4 –

, (1822–

1895). . .,

- ,.

,-

. ,-

– . -

« » , ,-

.

12

Page 14: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

( ): 70–80 ° , -

.

. ,, , -

. ,,

, -. , -

, ,,

..

, ,,

, -. , ,

:.

, ,, . , -

– -.

., , .

XIX . -

(1843–1910), -. -

, -Bacillus anthracis.

(Mycobacterium tuberculosis),

« ». 1905 .

.-

– , , , , -

13

Page 15: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

., -

, -:

1. -, , -

.2.

.3. -

..

:-

; –

, -;

-, ,

. --

, , - ( , - – , -

);-

;-

( . – . ), -;

-.

. . (1822–1887). -

, -- .

14. .

Page 16: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,« » -

.. . (1845–

1916). , - –

,, . 1909 . -

.

. .

-. -

,-

.. . -

, --

. , -. -

---

,« ».

, -.

( -),

,. -

, ,-

.. .. . (1859–1949), -

,. .

15

Page 17: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, ,.

,,

. . . -, -

, -.

. .(1864–1920), 1892 . ,

. ---

. . .

– .

. .

C. .

. . - (1856–1953). . .

-.

,, -

, -,

-. , -

,-

, . .-

. ,-

, ,. Clostridium pasteurianum.

( )

16

Page 18: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

( ) , --

, . . .. . 300 -

., -

,.

(1851–1931). -

( ) --

Azotobacter chro coccum. , --

, -.

-.

.

. . . .(1867–1928) -

, -. -

, -. . . -

.,

XIX . -, .

.. .

. -. , 1925 .

. . (1867–1940) .

. 50- . . (1888–1956) .

(1897–1985) --

17

Page 19: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. , -.

. ..

1941 . . (1903–1989) . - (1909–1975),

Neurospora, « – ».

-, « » -

. 1944 . . , . - . -

-,

.. , . .

1946 1952 . ., -

-.

1953 . . ., , -

.

– , -.

. , -,

, , ,, .

-, -

. , -, , -

,, , ,, -

.

18

Page 20: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

1.

1.1.

( ), .

, -.

– ( ).

–. , , -

, ,, :

, – . , Clos-tridium botulinum Clostridium tetani – , -

. -.

. -, – , – , -

, , ., : (subspeciens), -

. (biovar), (morphovar) (serovar) .

, – , , – -

,-

.,

, , .

.

19

Page 21: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-.

-, , -

. , -, -

, -.

-, -

: ( ) ( -).

, --

. ,, , , -

. --

(Bergey’s Manual of Determinative Bacteriology), --

,. -

1923 . -. ; 1997 .

-. ,

, . -,

. -, ,

, 50- .( ) ,

. (1757). --

,.

.

20

Page 22: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

( - ), -.

1.2.

- ( -

- ) . -- , ,

, ( - ),, ( ,

, .).-

, , -,

( . . -).

,

. -- , -

-. -

: 25 80 . %. , Pseudomonas, -- – 61,8 69,5 .

% . , -- , -

.-

.. -

:, ,

,.

, -

21

Page 23: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -- - -

. -,

.

-.

, -- .

– ,-

. (3), - (2), -

- , . -, -

.-

260 , . . - -, . -

-, -

( . 2).

, °

(Dt°/D

25 °C

) 2

60

. 2.

( -) – ( .) –

- , :( + ) % = ( . – 69,3°) . 2,439.

22

Page 24: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

- (CsCl) , -

- . - CsCl

24 . CsCl .

CsCl.

- .

( , , -, .),

- -.

,

.,

. ( ) -

, . .. , ,

. -, (3 , 14 ), -

., -

.. « »,

. « ». -

- CsCl, , -

« » « » .-

; « -»

, -.

23

Page 25: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-, , -

, -.

. ,-

,; -

.-

– ,.

, -, . -

, -.

, .-

( -), -.

-,

,.

,

., -

.– .

,, -

, , -

, .– -

24

Page 26: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,– .

, -. , -

-.

, -,

, -. -

« » -. -

, in vitro,--

,.

-, -

.-

( ) « » - ( ). , -, ,

--

.,

-.

, , ( - )-

( ),, -

. -.

( « »). - -, -

-

25

Page 27: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

( ), .- ,

, .-

. ( )-

, - -, ( . primer – , -

) – ,

( ). -. -

106–108 . -,

. -, -

- - ,, -

. . -,

, ( , , -.). -

-.

( -) -

. - – -

, - – 16S- .

, , ,, .

16S-, , -

, -.

26

Page 28: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

1.3.

-: , , -.

-, , ,

, , -.

, . -

. , ,, 6 , -

-, .

, . . ,, - ( ,

, , ) ( -, , , . .). -, -

.-

,, ( ,

), , ,.

, -, -

( , , .),, . .

1.4.

( . serum – ) ( -

, , , ) -, -

. -

27

Page 29: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -.

, , ,, ,

, -.

, -,

( ). ,

.,

, .-

, -

, -.

, ,,

.

1.5.

, -: -

, --

, -, -

.-

, , - – . -

, - , -, -

.

, ,, -

28

Page 30: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

16S- . 2- –

Bergey’s Manual of Systematic Bacteriology (), 2001 .

26 « »( ) 16S- ; 23 « »

, – . , -,

. 16S- . 23 -

, – .-

(Proteobacteria) 20 ,. , -

16S-, . 2.

– , -.

., , -

, -

. ,.

, -.

16S- : , , , -.

,: ,

, , , , -, , , , , ,

, , . – Actinobac-

teria Firmicutes. Actinobacteria (« ») -, -

- : Geodermatophilus, Frankia, Streptomyces, Arthrobacter,

29

Page 31: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

Micrococcus, Actinomyces, Bifidobacterium, Propionibacterium, Actino-planes, Nocardia, Rhodococcus, Corynebacterium, Mycobacterium.Firmicutes (« » – -

- ): Clostridium, Lactococcus, Pediococcus, Streptococcus,

Enterococcus, Leuconostoc, Listeria, Caryophanon, Staphylococcus, Sarcina,Sporos rcina, Bacillus, Desulfotomaculum, Heliobacterium, Mycoplasma,Ureaplasma .

2

Proteobacteria ( )

, Vibrio, Photobacterium, Aeromo-nas, Zymomonas

, Pseudomonas, Zoogloea, Azotobacter, Beijerinckia,Azomonas, Rhizobium, Bradyrhizobium, Agrobacte-rium, Acetobacter, Gluconobacter, Legionella, Neis-seria, Acinetobacter, Rickettsia

, Sphaerotilus, Leptothrix, Crenothrix , Caulobacter, Hyphomicrobium

BdellovibrioSpirillum, Aquaspirillum, Magnetospirillum,Campylobacter, HelicobacterPolyangium, Myxococcus

, - Desulfovibrio, Desulfococcus, Desulfosarcina, Desul-furomonasNitrosomonas, Nitrosospira, Nitrosococcus, Nitro-bacter, Nitrococcus

, Thiobacillus, Thiomicrospira, Thermothrix, Beggiatoa,Thiothrix, Gallionella

, Alcaligenes, Ancylobacter, Paracoccus, Rhizobium,Pseudomonas, SpirillumMethylomonas, Methylocystis, Methylobacter, Methy-lococcus

- : Chromatium, Thiospirillum, Thiocapsa;: Rhodobacter, Rhodopseudomonas,

Rhodospirillum, Rhodocyclus

30

Page 32: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

:Crenarchaeota, Euryarchaeota Korarchaeota. Crenarchaeota -

, -, -

. Euryarchaeota -, -

. Korarchaeota ,.

( 16S- ), -

., -

, ,

– -

, -.

-, -

. --

( ): 1) Gracilicutes ( . cutes – , gracilis – ) – , ;

2) Firmicutes ( . firmus – ) – -, ; 3) Tenericutes ( . tener – ,

) – , ; 4) Mendosicutes (. mendosus – ) – ,

.Gracilicutes -

. -, -

. . : - – , , -

. , -; . -

: Scotobacteria, Oxyphotobacteria, Anoxyphotobac-teria. Scotobacteria , -

,

31

Page 33: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

- .. s otos – .

. Anoxyphotobacteria , -, -

( ). Oxyphotobacte-ria ,

( )., .

Firmicutes -. : , , -

, . .; -

. ,. :

Firmibacteria, Thallobacteria. Firmibacteria - « » . Thallo-

bacteria , « ». Tenericutes ,

. -: -

, , , , -. , ,

, . -. , .

, . -Mollicutes ( ).

Mendosicutes, . -

– , . -,

. – Archaebacteria.

( ) 35 ( ) ,

.Gracilicutes .

1. . 2. ( ), , -

( ) .

32

Page 34: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

3..

4. ( ) -.

5. . 6. ,

. 7. , -

. 8. . 9. . 10. . 11. . 12. -

. 13. ( ) . 14. , . 15. , -

. 16. , .

Firmicutes : 17. . 18. , -

. 19. , -

. 20. , -

. 21. . 22–29. .

Tenericutes : 30. . Mendosicutes : 31. . 32. . 33. ( ). 34. , . 35. -

, .

33

Page 35: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -, , -

. , - 0,1 % ,

, - 5 . -

.

34

Page 36: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

2.

2.1.

:( ), ( . kokkos – ), -

( ) ( . 3).

. 3. : – ; – ; –

- 1,0–2,0 , , , -

. -, -

( . 4). , -

– ( . diplos – ) - – ( . streptos – ).

,, ( ) (

. tetra – )., ( ) ( . sarcina – , ).

-

35

Page 37: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, - – ( . staphyle –

).

. 4. : – ; – ; – ; – ; –

( ).

– . - ( ), ( -

) ( ) ( . 5).

. 5. : – ; – ; –

.:

( . vibrio – , ) , - ( -

); ( . speira – ) 3–5 – ( . 6).

36

Page 38: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. 6. : – ; – ; –

, , -: ; ;

; ;; , -

; ;; ; ,

. .

. , - ( ), -

, . --

.

2.2.

, ,, -

( . 7). , , -

. -, -

., , , , , . .

2.2.1.

, L- . 5 50 % -

.

37

Page 39: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

/

. 7.

-. -

, -. – ,

, N-N- , -1,4- -

( . 8). -

. N-. -

, , L- , D- -, - D- .

-:

HOOC COOH

CH CH2 CH2 CH2 HC

H2N NH2

- L- , L- D- , 2,4- -

, , .

38

Page 40: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

N- N-

OH

CH2OH

O

O

HNCOCH3

CH2OH

O O O

O

HNCOCH3

L-

D-

-

D-

H3C – CH – C O

NH

HC – CH3

C O

NH

HC – COOH

CH2

CH2

C O

NH NH2

HC– (CH2)3 – CH – COOH

C O

NH

HC – CH3

COOH

. 8.Escherichia coli ( . , 1987)

- , L- -,

39

Page 41: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, - ( . 9).

L-a a

D- D-

--

D-D-

L-

. 9. : – N- ; – N- ; – ; – -

; – .

– ,

( . 10).

N-

N-

L-D-

-D-

. 10 .

40

Page 42: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,-

: N-

N- ;- , D-

.,

., -

, , .--

, .

: ., .

1884 . . .-

– -, -

.,

.-

, - 20 80 ( . 11).

50–90 % . – , -

, -.

. , Mg2+.

– ,.

41

Page 43: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-

. 11 .

,-

, ( . 3).

3

( . , 1971; . , . , 1971)

( ) ( )+ + -+ - -+ - +

- +- +

- - +- +

: Bacillus sub-tilis, Sarcina ventriculi, Streptococcus lactis, Staphyloco cus aureus, Clostri-dium perfringens, Micrococcus luteus . ( . 12).

42

Page 44: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. 12. : – Clostridium perfringens; – Bacillus subtilis; – Micrococcus luteus

, 14–17 ( . 13).

, 1–10 % . -

, -, -

.

. 13.

( ), .

43

Page 45: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,. -

, 22 % . , -

. , -. -

,. -

,.

.-

- , -.

. -, ,

, , -, , , -

– .Escherichia coli, Erwinia

carotovora, Proteus vulgaris, Yersinia pestis, Pseudomonas aeruginosa( . 14) .

. 14. : – Escherichia coli; - Pseudomonas aeruginosa

44

Page 46: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

:-

;;

-;

( -, ,

;);

(,

);, -

; ( -

);, -

.,

, -

., -

-. -

. ,, -

.-

, ( . N- -), ; ( -

, , .) , -. -1,4- -

-.

,,, . . .

45

Page 47: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, , -.

,Escherichia coli. D- -

- .-

. -

0,1–1,0 . - « ».

3–10 . -

, , . ., , -

, ., -

. , -. ,

– . ( -

, , .) , , -,

, L- . - ( ) , -

L- , ., ,

, L- . L – ,

-Streptococcus moniliformis, -

. L-. , L- -

– , ( -

, , -).L- -

-. L- 0,2–50 .

46

Page 48: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, , .L-

., L-

, . ., L-

.L- -

. -, .

L- -. L- ,

. ,. -

, . L- -. , -

. L- .

L-

, . L-, -

.. -

L- -, .

L- -,

. -,

L- ,. -

L- -, .

, ,: . -

. – ,

, , , ,

47

Page 49: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

L ( ). ,,

.

2.2.2.

- 8–15 % .

- ,50–75 %, – 15–50 %.

. -,

.. ,

Escherichia coli 120 . ,.

, -, -

.

- , . -, .

« » , « » – .

( . 15). --

.

. --

. · 2- ,, ,

.-

, -, ,

.

48

Page 50: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,, -

, . . .-

. ,

, ,. ,

-. E. coli , -

, b, , .

. 15.

-:

.-

– . -, .

, -

49

Page 51: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -

; ( ) -

;-

;--

;. -

-.

, ,, -

., . -

: ( ), () ( ).

-: , . -

-.

. -, -

; ,; , -

.-

. , -,

, , ,. , , -

..

. -, -

50

Page 52: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. - – , -

( ) .,

.

2.2.3.

-: , , ; ; -

., , –

, . . --

– .. -

, , ( -, ), , - ,

, . -.

.. -

. – -

-. , ,

– ,. , -

, -.

, . . , -, .

, , -, -

, -. -

, -, -

51

Page 53: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, . 100 ,

.-

,.

-.

, -.

--

, -.

, -. , -

( I), -, ,

( II),

,:

I + + - ,

II - + - + .

,-6- .

. --

.,

( -6- ),

.

52

Page 54: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

2.2.4.

. -. -

-

. -- -

, ( ) 15–40 .

- -,

., , -

- -

.--

.,

-, .

,. - -

, -.

E.coli. :sec- sec- . -

sec-sec- : secA, secY, secB, secD, secE secF.

. , -, : I ( . 36 , lepB) -

II ( . 18 , lepA).

53

Page 55: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

sec- -E. coli ,

Sec ., -

. -,

. , ,, .

– - . - HlyA HlyB

HlyD, -.

2.2.5.

– , -. , -

, ,,

. -: , , -

. 70S. -

– 30S 50S. -

. 30S 16S- 21 .

50S (23S 5S) - 35 , , ,

. 5 50 . ,

, .. -

, , – ( ) ( )..

. (70S) (80S)

,

54

Page 56: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -, ,

70S- ,80S- .

-,

, .-

, , , -. -

. - ( ), -

., . . , .

, -, – .

. -, -

, . . -. , -

( 2,5–3,0 ), -.

, , -. -

90–100 , .-1,5- – -

, 2- .

, --

. 0,4 % ( ).-

. ( )

– , , , -. , -

, -- -

. -

55

Page 57: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, . . -. , , -

, .-

, . --D- ,

-1,4- . -, . -

N isseria Acetobacter pasteuri-anus.

Clostridium. , « »,E.coli, Salmonella, ,

. ,, . -

. ( ) ,

- , , -. -

( , Pseudomonas) -- - . , -

60 - . 80 %. - - -

- -. ( -

).. , 40 % -

., -

. «» ,

( ) ( , -). -

., ,

, ,

, . -2S .

56

Page 58: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

2S , , . -.

-24SO

, , -. -

,, -

. -,

.

2.2.6.

. -.

.

: – ( ,

Caulobacter Vibrio); –

( , Pseudomonas, Chromatium); – ( -

, Spirillum); – ,

( , E.coli Erwinia)( . 16).

, -. -

. -.

.

57

Page 59: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. 16.

: ,( . 17). ,

,. -

.: L, P, S, M. L P – ; S M –

. L- , P – , S –

, M – ..

: S M, . . -, -

.-

. ,, . , -

, , -.

, -, -, . , -

, -, ,

58

Page 60: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -.

. 17. ( T. , 2001)

-, ,

( S M). , -, , -

, ( . 18). - MotB. Mot -

M S. - Mot

Mot . Mot -.

- ( - ).

Mot Mot. , -

1000 . , -

59

Page 61: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-, .

--

+

-- MotA

MotA, B

Mot+

. 18. , ( . . , 1999)

. -, -

- ,. -

– -, , , .

, ( . 19).

2 100. --

, – ., .

,.

, ,: , , -

, .

60

Page 62: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. 19. ( ) ( )

., -

, , .: 2–11 / . -

, , . -, -

. , -, ( ).

-,

.-

.

, . -,

,

61

Page 63: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -. -

, « »

, -.

,, -

, , -, .

, -. -

, « » , « » -

, -. , -

,.-

. , -, , -.

, . ..

, , -.

– -.

: -, . : -

– , ; – ,.

– , -.

– . -

, -.

62

Page 64: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

– -

.-

. -

.

2.2.7. ( )

, , – , -.

. 1–2 , ,

.: .

. -.

– ,, . . ,

(F- ) ., -

- F- . 0,5 10 . F-

-.

2.2.8. ,

-. -

0,2 ( -). -

,.

0,2 . , , -, -

, -.

63

Page 65: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-, , ,

,- .

( -, Streptococcus mutans,

Xanthomonas, Klebsiella, Corynebacterium .). -, -

, D- L- .Bacillus anthracis.

,.

Sarcina ventriculi..

. , Leuconostocmesenteroides ( ) -

, , , « ».

: – -

( ,. .);

;-

( , Streptococcus pneumoniae);,

;;

, ;.

, ,. ,

Xanthomonas campestris, , -, -

, , ,. ,

Leuconostoc mesenteroides ,, , -

, .

64

Page 66: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -; .

. ,Sphaerotilis natans 36 % , 11 – -

, 27 – , 5,2 – 0,5 – . ,

, ., ,

,

.

2.2.9.

– ,. , . .

, . -, -, -

, . -,

. -, -

.-

15 , -.Bacillus

Clostridium.

,. -

-. ( ) -

,, , , . . -

, -. -

65

Page 67: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -, .

spo, -Bacillus subtilis ( . ) 100.

spo- .

( . 20):

. 20. : – ; , , – ;

, , –

– . ,, ,

, -, -

– ,:

NHOOC COOH

66

Page 68: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-, -

. – – . -

( ). -

. - (

) . -

, -.

.. -

( ). ,,

. , -, .

,, -

. - – ,

, , .-

( . 21). , -

: ; ( , -,

); , -, -

, , , , -.

67

Page 69: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. 21. ( . , 2001)

– . ( . 22).

-.

. - ( , Bacillus megaterium),

(Clostridium botulinum) (Clostridium tetani).

.22.Bacillus ( . , 2007)

68

Page 70: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -. -

,. , ,

.-

. -,

., , -

. 25–30 % .

.. -

4–5 .,

60–70 º - (10 100 º ). -

, ., ,

. , -.

..

. – , Azotobac-

ter. . -.

Myxococcus.

2.2.10.

( -) , -

, , ,. , -

., , -

. . -E. coli ,

69

Page 71: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, (3 ). , – , . ,

, -, -

. -, E. coli , .

,, .

- . --

– -, -

, () 1 . - -

,.

-, .

, -- . ,

, -.

« ».

. – HU, INF, H1, HLP1 H, -

« » . -,

(9–28 ) . -, « » ,

, . « » HU. , -

.,

. - « » . -

, -

70

Page 72: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

: -. , « »

, ,, « » -.

- ( – -

),, 3, 4, 8 . -

, « » « » . -

. , Azotobac-ter chroococcum (

) 20–25 -, Desulfovibrio gigas – 9–17 .

. -. -

Mycoplasma genitalium, , - 580.070 . .; E. coli – 4.653.831 . .

E. coli 1,6 , – 1 , 1600

., – ,

. . . ,Rhodobacter sphaeroides, Agrobacterium tumefaciens, Leptospira interrogans

, -. Burkholderia cepacia .

- ,.

, -, , , -

. , -E. coli, Salmonella typhimurium Bacillus subtilis -

: -- .

, ,, -

,. -

71

Page 73: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

- . 1989 .-

Borrelia burgdorferi – .,

, . ,-

. () .

, --

. ,. ,

« »:-

, ,-

, . , -, , .

Rhodococcus fascians.,

( . 23). 1. , -

( ),.,

.2. ,

,, - -

..

3. ,, -

. , « » -

.

72

Page 74: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. 23.

1957 . . . ,-

. E. coli -,

(15N). (14N). -

, , --

. --

,E. coli.

, , , -,

. , , 15N,, , 14N.

, , 15N,14N, ,

. . « », « ».« »

( ), « » -. . . , « -

»15N, – 14N ( . 24).

73

Page 75: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,, -

, – ( -

). , « » -, 15N, , 14N,

« » ( 100 º ).

, -: 14N

15N. , . . , --

.

14N-

15N- 14N- ()

. 24. . .

. -, -

,. -

, :1) - ,

5 3 3 5 ;2) SSB- (single strand binding –

), -;

74

Page 76: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

3) - , , , -

.-

. - -. E. coli - (I, II

III). E. coli- III. , 5

3 - ( . 25).

- III 5 3 . -III 3 5 -

. -, .

(5 3 ) - 1000–2000 ,

. « », . -

, -- . - - III

, -. - - -

I, .

,, -

.

. -. -

- 4–8 ,

. E. coli 40 . -

20 . , -, -

.

75

Page 77: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-

-SSB-

-

-

-

. 25. E. oli

, -; -

-,

- ( ).

-.

, -. , . , . -

. (1963), , -, :

. -, . , -

- –

- ( -).

76

Page 78: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. - -, - , -

, -.

, .-

.,

( . , . , . , 1969). -, - -

, -, .

.

77

Page 79: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

3. .

– , -- -

. – . . 1892 .

:, ( ),

;, -

. – -

, -. -

. 4.

4

– + +

+ +

– + ( -) +

- – + ( -) +

– + +

3.1.

, - ( ) . ,

, . -

76

Page 80: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

– . -.

, , « » , « » « ».

, - – .

( ) , , ( ) -

( ) ( . 26). -, -

300 15 . - 6 . -

. 2 . , -.

. 26.

( ), , ( ). – 20

, - ( . 27). -, .

, ,-

. 2, 4 ( . . -, E. coli) .

.

77

Page 81: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. 27.

, -:

- ,-, , -

, . - -2, 4, ; ; .

- ,. -, -

. , -, : « »- « »- . -

-,

« »- -- « »- , -

. - -, , .

, -, .

.-.

, -, .

, ,, , , , , -

, , , , .-

. ,-

. , -

78

Page 82: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

- ,.

( ). ,, -

.

3.2. .

4,. , - ,

, . . - 650 Å, 950 Å , ( . 28).

.. , -

,. .

– ,. -

, -.

. 28. 4

79

Page 83: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

.

:-

( - );-

( 1 5); ( fd);

( 3 7, 22 Salmonella typhimurium)., -

( 13) ( fr, Q , R17).

-: -

. – .

: -, -

, . .,

( ). ,, ( . 29).

4.-

( )., E. coli. -

, , . --

, ,. ,

-.

: , .

,. ,

80

Page 84: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, - , - ( - , ) (

, , ). -

- .

. 29. :

– ; – ; – ; – ; – -

; – ; – ; – ; –

- – -

-. - – -

81

Page 85: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. , -.

, ,. -

,- -

. ,. -

4 25 . ( )

. , -. 5 - -

12 – (cos-).

- -- .

, ,, .

,, I ( I)

, - Cro ( ro), , . -

: Cro, -,

I, , -,

.-

. . -- ,

( ) galbio recA- .

– - .: -

(att ), – (b2),.

,, -

82

Page 86: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

., – .

, -- , :

- Cro. , -

102–105 --

. -- ,

., , -

, .

., ,

, ,, ( . . ),

. , -,

.

,.

, ,: -

– ; ;( ) ,

( . 5). ,

,, - -

. , , -.

, ,, .

.

83

Page 87: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

5

+ + +

– +

– – ++ – –

– – +

, , (Cor ne-bacterium diphtheriae)

tox+, --

. , Clostridium botulinum – -, -

.

84

Page 88: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

4.

, -, .

- . , -, , -

, -; , -

, . ., -

-.

.,

, -. .

, --

, .

4.1.

, -,

. -.

, . . -, -

. ,, , . .. -

85

Page 89: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, . . -,

.-

:

;, , -

.,

( .), - ( , , ,

, - ,, , , ). , ,, , , -

,. , -

(70 %) -. -

( , , , -) .

,, -

.

:1) -

;2) : )

; ) -; ) .

- – , -

, Cu2+, Mo2+, Mg2+, Al3+, -. , -

, . , -, (Fe2+, Ca2+,

Mn2+), , -.

86

Page 90: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-:

, – -. ,

, – .

:1) – 6–8,

, , 4 9. -. -

Escherichia coli, Bacillus megaterium, Streptococcus faecalis .;

2) – 4 . ( 1–9,

2–4) ( 1–5, 2–4).

, , . -Thiobacillus, Sulfolobus,

Acetobacter .;3) –

9,0–10,5, -, .

( 5–11, 9,0–10,5),

, . - – 8,5–11,0,

9,0–10,5. Bacillus pasteurii, -.

, -

,. -

.-

, -.

, -, -, , -

87

Page 91: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, , – ,, , .

(Hg2+, Ag+, Cu2+, Co2+, Pb2+, Ni2+, Zn2+, Cd2+), , -

, ,. , Hg2+, Cu2+, Ag+

SH-.

., .

– ,-

. ,, . . «

». KMnO4, , H2O2, .

, -, -

– . .:

COOH COOH | | CH2 CH2 | | CH2 COOH | COOH

-. -

-.

.

( ) ( , ) - .

, :

88

Page 92: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

COOH

NH2

SO2-NH2

NH2-

., , -

. -, . -

, -, , -

., -

,, .

, -. -

. -

. -: , , , -

, , , . -,

. ,-

., , ,

(SO2), . -,

,Clostridium botulinum, .

, -, – -

89

Page 93: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,.

4.2.

- ,, ,

., -

, ., -

.-

: , , -.

, 20–42 º . -

E. coli, - 37 º ., (0–20 ° )

, .. -

, 20 º , -

. – , -

; 15 º , – 20 º ; 30 º . -

, , -, , -

..

Ba-cillus psychrophilus, , ( -

, Gallionella) .

, .-

.25–30 º , . . , -

90

Page 94: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

.Pseudomonas, Arthrobacter .

-:

,. -

,.

. -, ,

;-

, -;

-.

, 45–50 º . -

:1) – 10 55–60 º ,

35–40 º ( ). – -

. -Methylococcus capsulatus;

2)50–65 º 20 º , -

, . -

Lactobacillus. , - – -

, , , , . -, -

;3)

70 º 40 º . --

(65–70 º ). - – Bacillus stearothermophilus .;

91

Page 95: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

4): 70–75 º , –

40 º , – 90 º . -, -

. – Thermus, Thermo-microbium, Thermoplasma .

-:

, , -. -

, -;

, -;

-.

-.

: -Bacillus

-. -

2+, ,.

. -, -

, , , -.

, -- ,

( ), -.

-.

-. -

. ( - – 1100 ) .

92

Page 96: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

(700–1100 ) --

. (300–700 )

. - (10–300 ) -, , -

. -- 260 , -

- . --

: ,,

( ), -.

- ., ( -

) , - . -- , -

, . , - -,

.- ,

., -

, -.

, -- ( 10 ),

. - ,, , -

, -, - -

, ,. .

-. , Clostridium botulinum ( ) -

1,5 , E. coli – 0,18 .« » -

Micrococcus radiodurans, -, .

93

Page 97: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

2–3 ,, -

., -

( , , ).-

, , -. -

, 7000 , 1000 .

: ( ).,

. ( -)

, . ( -, Bacillus submarinus) – -

., , . . -

, -: ,

. , . . ,, ,

( ) . -. -

-. .

, - NaCl, . -

Halobacterium Halococcus, - NaCl , .

, , .-

: -. .

-, . -

, -. .

94

Page 98: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

( 16 ), , .

-: -

, ,. -

, -,

. ,;

. -, -

. ,.

, -

. -, . -

-, -

.,

, .

4.3.

( ) – ,

, -.

.. -

1929 . , -Penicillium notatum, ,

- ( . 30). ,

, .,

P. notatum, ,

95

Page 99: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -.

. 30. , Penicillium notatum( http://www.biografiasyvidas.com/monografia/fleming/fotos4.htm)

. , -. . , – -

. 1940 . . ., , -

.

. . . 1942 . -

, -, – ,

., -

, ,,

. ,Penicillium notatum,

, P. chrysogenum, P. nigricans, As-pergillus flavus, A. nidulans.

, , -. - -

, 4- - -, 6- .

6- .

96

Page 100: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, 6- ,-

. -, G:

CH2 CO NH CH CH

S

C(CH3)2

C N CHCOOHO

-

6- (R)

6- ,-

:

CH2 CO NH CH CH

S

C(CH3)2

C N CHCOOHO

6- -. -

:

:

CH CO

NH2

(R) –

97

Page 101: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

:

CH CO

COOH

(R) –

:

CO

OCH3

OCH3

(R) –

:

CH COO

CH3

(R) –

, , -- , -

- . -,

, ,, . -

. 3000 .

50 % , -, –

Streptomyces.,

.-

. - -Bacillus subtilis, 70

, Bacillus polymyxa – 20 -, , Bacillus bre-

98

Page 102: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

vis – 23 . -.

-. -

, , ., , , -

. , ,, -

, .

: 150 5000 ,

. . ;,

, , N; ,;

-, ( , -

, , .),, -

. ., -

.-

, , , , -, , , .

- , -. ,

( , .), 0,01–0,25 / . , -

-.

- ,. ,

.: ,

, .,

.

99

Page 103: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

: , , ,, .

,.

-.,

, – . -

. -, , -

, -.

, -, , -

.-

: ( , -

, , .);

( , , , .); ( , .);

( , , -.);

( , , -, , , , , -

.)..

, -. ,

,, . -

, « » -,

, .,

,

100

Page 104: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -.

D - -- -

- -, , .

, - -- .

- G, , , -

.( , , -

. .), 30S- -, .

-, 50S- .

,, -

, .-

:. -

: , -, , -

;, -

;;

, ;-

( , ,. .).

101

Page 105: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

5.

5.1.

– -. -, -

, .,

- ., , -

, - . ( ) , -

: , O, H, N, S, P, K, Ca, Mg, Fe. Mn, Mo, Zn, Cu, Co, Ni, Ba, B,Cr, Na, Se, Si, W , .

- , -: , , -

, , . .

: , ,, -. . -

, ,, -

., -

.-

: . -

102

Page 106: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

: ., -

, -.

-.

( . autos – , trophe – , ) – -, -

.– ,

., -, : -

, -, -

- ., –

– , -.

,, , -

(H2, NH3,H2S, CO, Fe2+ . .).

( -, , )

( . 6).. -

. ,2 .

. 2,

; . --

:1) – ,

2. – ,

2 ,

103

Page 107: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

6

-

- -- -

--

2

,,,

-» » » »

- ,

-» »

-- 2

-

» » » »

- ( -,

, -.)

- -- 2 , -

-» » » »

-

-» »

-- 2

-» » » »

-, -

,

(2–5 %), . . , - (21 %);

2) – ,, 2. -

( 2) - ( 2).

,, -

, -;

104

Page 108: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

3) – , -, .

-, -

,.

,, 2, -

- - , - ( 2 2).

- . ,,

, ., -

-:

2 2 2 2 2 + 2

2 2 + H + H+ 2 2 + +

:

+ 2-2O2 +

2 2 + 2

- -. -

(, ), -

..-

., -

, . 10 %. -

,. -

105

Page 109: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

( 4NH ) (NH3). – ,

, , . - – ( ) ( ) – -

. -.

. - ( Azotobacter, Azomonas, Beijerin kia,

Derxia, Azospirillum, Clostridium, Klebsiella, Pseu-domonas, , -

.), ( Rhizobium,Bradyrhizobium, Azorhizobium, Frankia, Chroma-tium, Klebsiella, .). -

. -

.

-3NO -

2NO

5.2.

, .. -

, --

, . . , -. , -, .

,, , . , ,

, .-

, --

. , , -, -

. -(μ).

, -

106

Page 110: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

.:

N – ; – -; t – .

= μX;dXdt= μN

dNdt

- ( –1):

lgN – lgN0 =

μ = .

,(g – ,

):g = .

-,

- ( ).

,, ,

( ) – Y. -

Y = ,,

– ( / ),; 0 – 1 -

; ( – 0) – ( -

, ); (S0 – S) – - ( ).

μ (t – t0) 2,303

2,303 (lgN – lgN0)t – t0

0,693 μ

X – X0S0 – S

-: ( -

) ( ).

107

Page 111: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,- -

, .

, (

).-

, S- ( . 30). -, -

: ( -) ; -, , ; ; -

.

,

log N

1

2

3

4

. 31. :1 – - ; 2 – ;

3 – ; 4 –

- , ,-

.,

( , , . .). -.

-.

, , -

,

108

Page 112: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

..

- , , - ( 8–12 ).

: , -,

- , --

.- ,

, .- , -

, -.

( ) -

.. , E. coli 37 º

20 , Nitrosomonas Nitrobacter – 5–10 . E. coli

2–5 . 109/ .-

,, .

.,

, -. ,

,,

-. - -, ,

-. -

. -,

, -.

109

Page 113: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, ., ,

( - -), .

( , , .).-

.-

, -. , -

-, , -

, ,.

E. coli. maz, -: mazE mazF. mazF – -- , mazE –

azE, - . -maz, -

azE - -. ,

azE , -.

.-

. , -Bacillus, -

. . ( Escherichia, Lac-

tobacillus), ( ), -, .

( ) ,,

-.

. ( -

) : . -

110

Page 114: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

- , -. -

-.

.

..

, --

., -

, , -.

-, -

. , -.

, -, - , -

. , -, , , .

-, , -

,

.-

, - ( ). , -

,. -

- , -,

( ), -

, -. -

-.

111

Page 115: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-,

, -, ,

.-

. -: -

( ) - ( ).

-- -

. -, -

.-

,. . ,

( , . .)

. -, -

, -.

,, . -

,.

-,

..

5.3.

, -

112

Page 116: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, . -, -

, -, .

-. -

.

, 0,03 % -

. - ( 3),

(NaHCO3) ., -

1–5 % .

2. -. -

- - – , , -

, , . --

, -.

. - – (–NH2–)-

(–NH–)- ., -

., -

. , - – ,

,-

.

. -

113

Page 117: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. ,, --

3NO+ Na+. -

, -.

, - – . - -

, , , -.

( , ) - ( ) . ,

-, .

, -, , -

, , . -.-

. , -, -

,. -

. ( , , ,) -

. ,, , MgSO4, – NaCl, – CaCO3 CaCl2.

,.

: . – Co, Zn, Mo, Mn, Fe, Cu . -

., ,

, . -, .

, L-, D- .

, . ( , , , -

114

Page 118: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

) ( , , ) -, ( , , -

). -, .

, -,

( , , ).-

. ,. -

, , ,, , , -

. -, ,

. ,-

, -. -

,.

– , -, -

. , -.

-. -

– , -, . -

, , , -.

-, , -

.-

- . -. -

-. -

. -

115

Page 119: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-. -

, -, . .

. ( K2HPO4), -

( , ,.) .

. -: , , , . -

, , , -, , , ,

. . -. 0,5 % .

, .. , -

,: = 7,0 – -

; > 7,0 – ; < 7,0 – ., , ,

, . -,

. --

. ,, , .

, -, ,

.,

( ). ., -

. ., -

. , 100 º 40 º .

-. – ,

, – , , ,

116

Page 120: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. 25 º ,-

(30–37 º ). ,, .

-. -

.

, ,, , , . -

-,.

-, -

, ., -

, , -. -

, -,

., -

. , -.

-, .

:, -;

( ). -. -

, -, . -

- – ( ), -

100–200 / . ,

117

Page 121: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

.,

,. -

. -, . -

, -.

- – -

, . -. -

, , - 80–90 % 10–20 % , -

500 . .-

, .-

, (Na2S2O4), -, . -

,, ,

. . --

, -.

., -

, . ,

-. (

),.

-, :

;;

118

Page 122: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -;

.

119

Page 123: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

6.

– , -.

-: ( )

( ). ( ) – -

-, , -

. ( ) – -

, ,, ( ),

, . -,.

-,

. -, -

.,

, , – -. ( -

). -

-, – .

-. .

, -. ,

120

Page 124: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,,

, ., , ,

. -, -

-. -

, ,, -

.--

. ,. ,

, – , , , , .

-, .

, -.

-, , -

: . -,

- .. -

- . -- . -

.-

., :

;, -

( , , -, );

, .

121

Page 125: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,;

-, . . . -

:) ( -

);) -

( , ).

6.1.

, -:

., -

, – -.

:-

., -

. -- :

+ ;

. ( ),

, :S ~ + S + .

-. -

.-

: -. -

, .

122

Page 126: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -, -

. ., -

– . -;

( +). -, ,

. « -» « » .

- -:

, ;;

. –

, - ( ) , -

– ., . . -

. – - -

,-

, - ( – , – , – ,

– , CO

-3NO -

2NO -24SO

-23SO 2 .), ( .). -

, . ., , -

. – - -

, -, . , -

, - ( , ). -

, .

.

123

Page 127: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

- -,

, . -, -

.

, ,.

:1) , , –

– ( ,);

2) , -, – – ;

3) 2- -3- -6- ( - ), – .

,

( , , )., ,

,. -6- , -

-.

-, .

( . 31). -6- --

-1,6- ,3- (3- ) . -

3- . , - 3- . 3- -

. 3- 1,3- (1,3- ).

1,3- – , -, ( -

), ,.

124

Page 128: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-6-

-6-

6-

-1,6-

3- (3- )

-

· 2 1,3-

3-

2-

2

, , 3- , -

. 3- (3- ).

. 31.

125

Page 129: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

O CO ~

2 – _______________________

1,3-

+

O C – O

2 – ______________________

3-

+

3- - 2- ,

( ). -, -

, - ( ). -

:O

CO ~

2 ________________

+

O C O

3 ________________

+

, -, -

. -, -

.:

6 12 6 + 2 + 2 + 2 2 3 4 3 + 2 + 2 · 2

Enterobacteriaceae, --

. -6- ,, -

6- , --5-

, 2 · 2 . -5-, --6- 3- .

-6- , 3-.

126

Page 130: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

2 , , -

.,

( -5- ), -. , -

· 2, -.

– ..

, 6- - 3- .

.-

, · 2 · 2. , –

.-

. 32.

-6-

-1,6- 6- 6-

3- 3- + -5- + 2

2 2 · 2 3- + 2 -6-

2 · 2 2 · 2

· 2

. 32. : – ; – – ; –

, ,, , ,

, -

127

Page 131: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

..

6.1.1.

, -, -

- . -:

CH3–CO–COOH + KoA–SH + HA + CH3–CO~KoA + · 2 + CO2

- ( ), .

- , -, ,

. --

.- ,

.- -

2, -, -

– ( . 33). , -

,

,, , - .

« ». --

. -. « » –

.

128

Page 132: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

2+

· 2

-

22

3 +· 2

3 · 2

+

. 33.

· 2 · 2, ,, –

. · 2 · 2 -,

, -, ( . 34).

-- -

. -, -

. -

129

Page 133: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

- , -.

+ + · 2

2 · 2

-

2 2 + + 3 · 2 · 2

2 2. 34

-, ,

: , , -.

– , 2,-

( ) ( ). -, . . .

, , - · 2- . -

, · 2 -. ,

, -.

. · 2 , -.

(FeS- ) , -, ,

, – ( . 35).

130

Page 134: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

S S S Fe Fe

S S S

( -, · 2- ),

. - FeS- .

, -.

– . - ( Q)

( . 36).

3 3

2

3 2

3 n

3

2

2

3 n

. 35. - (FeS-

)

. 36. :– Q ( ); –

, -. . -

, 10–15- -. « » , -

, -

131

Page 135: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. , -.

. . -. -

; -- . , 3,

b, c, o . ., . -

( ) – + 3 .

, . .. , ,

.,

, – .-

. -, FeS- – .

-. -

( . 37) E. coli ( . 38). . 37 , -

:· 2

FeS- · 2-

Q

. b

. 1

.

1/2 2 2.37. :

. –

132

Page 136: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

1 – · 2- ; -; · 2- · 2

Q; 2 – , . -

Q; 3 – b 1,

Q ; 4 – , -

.E. coli

:- ;- E. coli .

· 2

FeS- · 2-

Q

. b556 . b558

. . d

1/2 2 2 1/2 2 2

. 38 E. coli: – ; –

, , -

Q, b556 .-

b558 d. -.

133

Page 137: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -,

. - · 2- -

. -. -

. · 2, ,

, ·2- ( . 39).

+ –

· 2

2 H +

2 + 2e–

FeS · 2

2 + +

2 – 2 2 +(2 2 2 + + 2 –).b

2 -

. 12 –

. 2 + 2 –

. . 3 1/2 2 + 2 +

2

2 +

. 39.:

. 39, -, – . -

134

Page 138: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, +, –,,

.. -

– - . - – -, -

(5 , -), , (3 -

), .-

, . ,,

-.

,- . · 2

, , -, -. · 2, .

, -:

, · 2;

- · 2;-

· 2, · 2.

, 10 · 2, · 2. ,

· 2 , · 2 – . ,

10 · 2 30 , · 2 – .

-,

, 38 :

6 12 6 + 6 2 + 38 + 38 3 4 6 2 + 38 + 44 2

135

Page 139: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

.E. coli. . 40, -

, - « » , ,

. , · 2 , -

· 2 – .

· 2

+

2 H

2 +

· 2 2e–

FeS +

2 + 2 +

2 – 2 .b556

2 – 1/2 2 + 2 +

. 2 –

2

2 +

. 40.E. coli

, E. coli, -, 26 -

:;

;10 · 2 20 ;

· 2 ., Corynebacterium diphtheriae, -

« » . Myco-bacterium phlei – , .

,

136

Page 140: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-.

6.1.2.

--

. ,, , – -

. ,, -

, -, , – . -

-24SO

-3NO -

2NO

2,, – -

( ). ,, -

., ,

, , , . ., , -

. , -.

, . --

., -

,. -

. – -,

. --

., ,

, .

137

Page 141: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-.

,

, - ( ) ( ). -

- (N , N

-3NO -

2NO-3NO -

2NO2 N2). , -

( , , -) , .

, -, – ,

:C6H12O6 + 4 6CO-

3NO 2 + 6H2O + 2N2 + ( )-

, -.

: , -:

-3NO + 2 – + 2H+ + H-

2NO 2O: , -

:-2NO + – + H+ NO + O –

-, ,

. ()

, -.

: , -:

2NO + 2 – + 2H+ N2O + H2O: ,

:N2O + 2 – + 2H+ N2 + H2O

, -,

138

Page 142: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, 2 , – , 2 .

-: ,

, b . -, ( , -

, ). , --

b, -, -

-3NO N

.-

( . 41).

– –

. 41.

»,

- ( . 42).

2,

. b2–

--

NO-–

N O-2– – –

-3NO -

2NO NO N2O N2.

-, . « -

» , «

: -3NO -

2NO ; NO N2O; N2O N2.

,

139

Page 143: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

– ,

2

2.

2

+ 2 + 2

. -.

+ + ·-SH +

-

· · 2

-2NO-

3NO ,

. 42.

.: -

, ,.

Bacillus Pseudomo-nas.

– , , -

, . . 0,2 %. -

, -,

., -

. ,-

( , ),

,

140

Page 144: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

( -),

( -24SO ),

H2S. ,

). , -

-

, -.

– . -,

. - 40 . -

, (Desulfoto-maculum Desulfosarcina),

. , . -Desulfovibrio (

,) Desulfotomaculum ( -

,Desulfonema.

, , , -.

, , . -, 1 12–18 , -

, , , . ( , , ),

, 1- , .Desulfonema limicola Desulfosarcina variabilis

. – 2, – -

, – -24SO .

. -. -

, -. -

, , , -. -

,

141

Page 145: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

., -

:

;

-

-

-

( , , -

-

.

– -,

,;

, -.

( -, -, -) . -

., « »

.-

, FeS- ( -, ), ( ), b . -

3. -,

. , , 2, -,

-24SO – .

-.

,, -

.,

, .,

). -:

-;

, , H2S;

142

Page 146: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

.

, - :

SO

, ( -):

+ 2 – +

( ) (S2-) -

-:

SO + 6 – + 6H 2- + 3H O

, -,- :

SO 3O62-

+OS + 2 – 2- + SO

-

-

4Fe2+ + H2S + 2OH– + 4H2O FeS + 3Fe(OH)2 + 6H+

-24 + A + 2 +

( ) ( ), . -

-

+

-23SO

-23SO

:

-2 + S3 2

-

,

3 + 2-23

– S + 2-2

63OS –32OS -2 -2

3SO-2

32 3

, -. -

,

-2 S

, ., -

,:

143

Page 147: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

– ,2. ,

, .

:.

40 . 13 , 6 3 .

; . -

. -. -

, .-

. , D-.

:, -

;;

.,.

, ,.

, -,

., -

-.

35–40 ° , , - (20–25 ° ) (65–70 ° ) .

144

Page 148: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-.

, .-

.- -

. ,2. 2 -

2, -. 2 -

-1,5- – . -

2 -. -

, ., . .

. -,

2:

4 2 + 2 4 + 2 2

2 2,, , , -

:4 4 + 3 2 + 2 2 ,4 3 3 4 + 2 + 2 2 ,4 + 2 2 4 + 3 2,

3 4 + 2,4 3NH3 + 2H2O 3CH4 + CO2 + 4NH4

+.-

, -. , -

,( ), .

-, , -

-,

145

Page 149: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, : F420 ( 5- , -

420 ), (2- -), , , F430,

F , 5- - . F420, -

2 ,. .

. . 43 ,

C 2

1 – 2

1 –2

2 – 2

2 F420

2 = 2 2

2 – 3

1

3 2 – S – CH3

3 1

3NH2

4

. 43. 2 4 :1 – – ; 1 – – ;2 = 2 – ; 2 – 3 – ; 1 –

; M – S – CH3 –

2 4 8 ( 8 ), ,

. . . -

. – ( ), -

.

146

Page 150: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -2. -

.2 -

. -. -

. - ( 2 105 ) ,

,1 / 4. -

2 (1–10 ) -. -

2 , – 4 2/ 4.

( -, )

., -

, , , , -. – -

-.

– ( ).

,, , .

: - , -,

( -); - , -

- -. ,

– , -. , -

147

Page 151: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-, -

.-

, -, , ,

. , ,Bacteroides, Fibrobacter, Wolinella. -, -

, 2 – .

,,

. - ( Escherichia, Proteus,

Salmonella, Klebsiella .), Propionibacterium.-

, -. -

,-

.

6.1.3.

– -,

.

, . (

) , , , -, , , 2, 2 . , -

, -, , , ,

.

148

Page 152: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

.-

, 2. -. -

( . 44).

2 + 2 + 2 · 2

2 2 2

2

. 44.

-:

C6 H12O6 + 2 + 2 2CH3CH2OH + 2CO2 + 2 + 2H2O

-.

- (Saccharomyces cerevisiae, S. uvarum, Schizosaccharo-

myces pombe .) (Erwinia amylovora, Sarcina ventriculi, Zy-momonas mobilis). , -

, Leuconostoc mesenteroides, Lactococcus lactis, Clostridium sporogenes, Spirochaeta aurantia, Ther-moanaerobacter ethanolicus, Clostridium thermohydrosulfuricum, C. thermo-cellum.

-, , , . -

, ,,

.

149

Page 153: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

- Clostridium.

, -- . – -

- . -, - · 2, -

. , - , -, ,

,. ,

() ( .

45).

2 + 2 + 2 · 2

2 -SH 2 2-

-- -SH

-- -

+ -- -

2-

+ - --

-

. 45.

- , -, – , -

150

Page 154: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, – , - – ,

. ( , -

.). , - 3,3 .

, . ..

-, -

. , , ().

, – , ,, , – -

.

:.

( 90 %). -

. -,

. - ( . 46).

2 2

2 + 2 · 2

. 46.

2

2

:

6 12 6 + 2 + 2 2 3 – – + 2 .

151

Page 155: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-, , Streptococcus cremoris, S. lactis, Lactobacillus

bulgaricus, L. lactis .-

: , -, . -

. --

. -Leuconostoc mesenteroides, Bifidobacterium

bifidum, Lactobacillus brevis .

-, ,

, , , -. .

. .

, -, . ,

2., -

,2:

1,5 2 + 2 +

, ,, (

),, -

:

3 2 + + 2-

:,

;

152

Page 156: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

- ,.

, - , (Clostridium propionicum, Bacteroides ruminicola, Mega-

sphaera elsdenii). L-, D-, LD- .

,: L- L- - , -

-- . - -

- ( . 47).

CH3 – CHOH – L-

CH3 – CHOH – CO ~ SKoA L- -KoA

2CH2 = CH – CO ~ SKoA

-KoA

2CH3 – CH2 – CO ~ SKoA

-KoA

CH3 – CH2 – COOH

. 47.

,2.

.- -

, ., -

. -, , , -

.- - ,

– -- ( . 48).

153

Page 157: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

- -

3 – – – 2 – –

2-

3 – – – 2 – – L-

2 – = –

2~

– 2 – 2 –

- – 2 – 2 – ~ S

3 – 2 – -12- ,

- - --

3 – 2 – ~ S – – ~ S- - -

3-

. 48. - -

, . --

- 2 ~ .

., -

.- , -

- . - - -

154

Page 158: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

12 - , -- . -

2 - - ,2 ~ . -

-- - . ,

2 -, . ,

( , -12).

-, - . -

– .

,, -

(« »). -12,

.

,

, -Enterobacteriaceae. Escherichia coli, Proteus

vulgaris, Enterobacter cloacae, Serratia marcescens, Erwinia amylovora,Salmonella typhi, Shigella dysenteriae, Yersinia pestis .

: -, -

– , , ,, , , 2,3- , 2

. ,, , -.

,.

, - – .

– .

155

Page 159: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,, .

1. , Escherichia, Salmonel-la, Shigella, Citrobacter, Yersinia, -

( , , , ). -, 2 2 ( -

1:1), 2,3-( . 49).

2 +

2 2 · 2

2 2

-

2 2

. 51. ,Escherichia, Salmonella, Shigella, Citrobacter, Yersinia

2–2,5 . ,

, , -.

2. , Enterobacter, Serratia,Pantoea, Erwinia. -

, ,2 . , - 2,3- -

( . 50).

156

Page 160: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

2 2 +

2 2 · 2

2

2 2- 2

2-

2 2-

2,3-

. 50. ,Enterobacter, Serratia, Pantoea, Erwinia

. --

2 , -. , -

– . – .

, ,,

, . 3,3 .

6.2.

, E. coli,, 50 % 2.

, . - 50 % .

ó , -.

95 % E. coli -: , -

, , , . 52 %, – 19 % . 3 %

157

Page 161: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-.

-: – -

, – - , – . . ( . 51)

. 51.

( -), . -

, -, , - , - -.

, , , , -, -

.

6.2.1.

,.

, -

-

-

-

-

158

Page 162: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, - , , , 3- -.

-. 20 -

, ( .7).

7

, -

, –,

,

-

3- ,

+-4- -

5- -1- - +

-

. 7, , - -

, 3- - – .

-, , , . -

-, , , -

159

Page 163: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-.

. – -

. , --

:

-:

– ( 2)2 – – + NH3 + · 2

HOOC – (CH2)2 – CH – COOH + + + 2

NH2

CH3 – CO – COOH + NH3 + · 2

3 – – + 2 + +

NH2

. -,

:

HOOC – (CH2)2 – CHNH2 – COOH + + NH3

– ( 2)2 – CHNH2 – COOH + + + 2

NH2

-, -

. -. -

. , -,

160

Page 164: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, ., - -

,:

HOOC – (CH2)2 – CHNH2 – COOH + HOOC – CH2 – CO – COOH

HOOC – CH2 – CHNH2 – COOH + HOOC – (CH2)2 – CO – OOH

.-

( , , ). , --4- -

.7- , , 5- -

. 5- -,

., -

, – , -, ( . 52).

. 52.

-4-

7-

5-

161

Page 165: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, , , -, , -

-, .

6.2.2.

-. , -

, ,. – -

, ( – , – , ), ( -

) .

. -,

, .. -

.:

. 4,5- . -

– -, .

NH3 + CO2 + 2 H2N – CO – O – PO3H2 + 2 +

, --5- , -

., -5- :

+

2 4,5-

162

Page 166: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

– -6- -;

– -6- 3- -,

.-5- -

– ( ).,

, -:

( , ), – ( , -

).

2 +

( )

. --

, ( -

). – -

.

+

( )

. ,. . ,

.

- - – .

163

Page 167: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

6.2.3.

. , , ,, . ,

:

( ), , . -

.

– 2 – – 2 –

3

, , -.

– .

-- .

-,

( ):- + - +

- , -2- . 2- - ,

- . 2-- - :

-- , -

- :

- + - - + 2 +

- --

6- ( - ). -2- ,

16–18 .

+ 2 – 2 + 2 - -

164

Page 168: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

- - .-

( -). ,

, .-

( ). 3- -

: + · 2 3- + +

3- -. :

,, ,

, -.

3- + 2 - + 2

6.2.4.

– , -2. -

( -), , .

,. :

, -5- --1,5- ,

2;-1,5- , -

2 -1,5-3- . -

, -.- -

( , , , ) --

165

Page 169: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, .. -

( , , -).

, - ,,

.E. coli -

( ) -:

+ + 2 +

- . -, . . -

. -.

166

Page 170: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

7.

– -. , – -

, 1940- .

-.

..

- ,

, . -,

. ( ), -

, , , -, .

- ,-

, , , , --

, -.

,. ,

, -,

.

167

Page 171: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

7.1. .

« » . (1901), -

« ».. (1912) .

– 1·10–4–1·10–10. ,

( ) 104–1010 .,

,. , , -

. , . , . . . -.

1943 . . . -. -

1, -E. coli, -

.E. coli,

( . . ),1, .

1 100 . 100 .

. -1.

, -, . . Tonr.

1 ( . 53).

: - ( -

), ,, -

. , -, ,

(100 ), ,

(100 ) .

168

Page 172: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

E. coli

100 100

100 .

1

1

100 .

100 . 1 .

. 53. . .

,

( ) (0, 103,62, 3, 159 . .), , (142, 140, 155, 146, 110 . .), -

. 1949 . .

1 E. coli, -. -

E. coli, 1, -. -

169

Page 173: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

(37 º ) 5 . -. -

0,1 -. -

( ).1,

. ,.

, , , -

, , , -, ,

-, 1 ( . 54).

0,1 -

0,1 1, ,1

. 54.

. ,,

., -

, -.

, -, -

170

Page 174: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

(1).

1952 . . ., ,

-. -

, . ( ) -

,. ,

,, . -

.,

.. -

E. coli - 1·108 / , -

. --

– (1); – - (2). -

. , , -.

. 1 2 , (1) -, -

(2).-

(, ) ( . 55).

,,

. -.

, -, , -

.

171

Page 175: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

1

E. coli,

12

1 ,2

2

12

1

. 55.

, -, -

, , -. (

). -

, --

..

, . ., .

E. coli: -

172

Page 176: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, . . -, « » .

- ( -

, .). -, -

, – -.

, -, -

, . , -

.-

. -, -

., .

, ,.

7.2. .

.

– , -. -

. , -, -

. ,. , ,

,.– – .

. - 10–4–10–10, . . 104–1010

.

173

Page 177: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

– , -. -

, ,. - , ,, , , -

, , , -, IS- , Mu . -

, . . - -,

: -.

( ). , -- , ,

,. , E. coli,

(Lac+- ), , Lac+ Lac–, .

- ( ) :

Lac – Lac+ – , .

( ) -. ,

,. .

. --

. .,

. . -, -

. (

) :1) , -

( , ,.);

174

Page 178: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

2) , :,

;, , -

, ; ( -

- );

- ;

;, , . .

.

. – , -

. -, – – .

. -:

, ( -

). , – – , -. ;

, , - ( ), . . – –

– ., , -

- ( ), --

.- ( -

), , - -, -

, - .

, -.

,

175

Page 179: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, ,. .

, ,. , , , -

, . – -, , . -

– . – --

, - (flip-flop). –

.

. (HNO2) (

) , ,. ,

-, . -

, -– . , ,

. HNO2 , -

( ), – ( ).(NH2OH) -

, -–

( ).-,

, . – -,

, – , . --

. - 5- 2- .

5- ,:

176

Page 180: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

CN

CN

CH

C

HO

Br

OH

CN

CN

CH

C

HO

CH3

OH

5- (5- )

- (1 – , 2 – (

):1 2

5- ( *):

*

–– ( – ):

2-:

177

Page 181: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

N

N

N

NH2NH

2- (6- )

N

N

N

NH

H2N

, 2- ,,

. – , ,

, , – .

( ) -, , -

.– T.

( , -, ) -

.

– . -

, :, -

« » , -.

- , -. -

. -, .

- ( , )

– ,,

( ,) .

(IS- ), (Tn- ) -

178

Page 182: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

(Mu, 3112 .). -, -

.IS- -

200 2000 . . tnp,, -

, . IS- - (ITR) ( – ,

. . -). IS-

ITR 8 40 . .. IS-

:

ITR ITR

tnp

IS- : IS1, IS2, IS3, IS4 . (

) .IS-

. -, , IS- . ,

F- , , IS2- IS3- .

IS- ,, ,

, . --

. – . IS- -

, , -, , ,

, . . -- .

,, , , . .

( . 8), , IS- . - 2000 . . IS- , -

(ITR), IS- . IS-

179

Page 183: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

ITR, .

8 ,

Tn1, Tn2, Tn3 Tn4Tn5Tn6Tn7Tn9Tn10Tn501Tn903Tn951Tn1681Tn1699

ApAp, Sm, Su, Hg KmKm, NmTp, SmCmTcHgKmLacEntGm, Km, Cb, Ap

: Ap – ; Sm – ; Su – ; Hg –

; Km – ; Nm – ; Tp – -;Cm – ; Tc – -

; Lac – ; Ent – ; Gm – ; Cb – .

, IS-, .

1. , ( ) IS1- -. :) IS1- -

. IS1- -, -

ITR- . Tn9:

IS1768 . . 1102 . .

IS1768 . .

) IS1- -.

Tn1681 :

180

Page 184: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

IS1 526 . . IS1

2. , IS-. Tn2680.

3. , -, IS- . -

Tn5.

. ,, . -

-, Tn7. -

, Tn1. , -

,, (Tn9 Tn10).

(Tn5). , -

. IS- -

10–4–10–7 , - ( -

, ) ,- . ,

( , - , -.).

., Tn3 -

., . -,

. -, - -

Tn3, - ( . 56). ,

Tn3, «internal resolution site» – IRS, restnpS.

181

Page 185: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. 56.

Tn3

Tn3

Tn3

Tn3

Tn3

Tn3

( tnpA) -. ,

ITR, . - ,ITR- , -

. , -, -

« », .

« » -.

, (resolution), . .- IRS res- , -

TnpR- . tnpR.in vitro , TnpR- , « »

IRS- , 5 - , 3 - - , -

:

182

Page 186: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

5 3 IRS- Tn3

-3 5 IRS- Tn3

, IS- ( , IS1) , -

. , -,

RecA+

RecA–- , . ..

-. -

, ( ) - ( ) -

. -. - -

,( . 57).

IS- , :1) .

,, , .

,

. , IS-, ( ) -

. IS-

– « » . IS2- , -

gal- . IS2-, – -

gal- . , IS- - « » ;

2) ( , -,

. .);

183

Page 187: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. 57.

3), , ,

, ;4) in vivo in vitro;5) ,

. Mu . -

, - Mu (mutator).

E. coli, Shigella, Klebsiella, Pseudo-monas, Citrobacter, Salmonella .

, IS-, , ,

. IS-, Mu

( – 38 . . .) -, :

5 ……………… 3

184

Page 188: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

Mu, , ,, -

., Mu -

50–100 , ,

, . - Mu , -

. « » Mu . Mu -

, -E. coli. -

Mu . - ,

Mu. Mu-attL

Mu-attR, , -.

Mu -:

Mu attL a b c d attR

cb

d

attR d c b a attL

, , -, Mu -

185

Page 189: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -.

-, Mu , -

, , -.

Mu ., -Mu

-, . -

Mu , -

, -. Mu

, , , -,

.

7.3.

, , , - 104 1010 .

. -,

, – ,, , -

. : -.

, . -, ,

, . . ,-

., -

. ( . .

)- -

186

Page 190: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

.-

. , , -, ,

,.

. -. -

( - ).:

,:

-- -

:

-,

., ( -

1·1010 / ) -.

. -,

. ,, -

:

187

Page 191: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, ,

,-

, , 2–5 , .

, . ., . -

:. -

-, -

:

10 / 50 / 100 / 200 /.

( )

-, . , -

,, ,

- -. , -

., -

, -,

:

188

Page 192: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

- – , -

-. -

(, ). -

,.

-, . -

, -. ,

, ,. -

, , -, , , –

- .--

. 1948 . . -

.. -

, ., ,

, , , , -- .

-, , -

, ,, , -

, .

189

Page 193: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-.

-.

, -. -

. , -, , -

.,

( , , ,.).

-, ,

( -, ), -

.

7.4.

( ) – , -. -

– .

-.

. ,, -

.,

. , , -.

., , -

E. coli, 1,5 .,

190

Page 194: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

500 , 20 % -.

,( ) -

. , « » ( ) - , -

, ., , -

.-

., – ori

, . -. -

-, - , -

, - III.

.,

20 .-

- I. 40–50 . -

. -, , 15–20 .

-, -

. - ( ) ( -

)., 25

, (tra- ), tra- .tra- : ,

;,

.-

- , . --

191

Page 195: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. RP4, R- , .

-, : Agrobacterium,

Azotobacter, Escherichia, Klebsiella, Erwinia, Rhizobium, Salmonella, Shig-ella .

tra- , -, -

. - – -

25 . -. -

. -, – . -

- IS- , -, . . -

.tra- . -

,.

-. IS- -

, , . ,,- , . . «

», . Hfr, -

., -

. ,. -

,.

,,

. -, -

. , F1 F- , Col- R- .

192

Page 196: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

– -, , -

, ,

. 10–100 . , -

, -, , , .

:1) , ,

(R- );2) , , -

, , , n- - ( ).

D- ;3) , , -

, , , , , ,;

4) -;

5) (Ti- -);

6);

7) .,

, -.

7.4.1. F-

FE. coli K-12 ( . 58). -

94,5 . . . F-45·106 . F–- ,

, MS2, f1, f2, Q , , -

3 7. - ( -

).

193

Page 197: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

IS3 Tn1000

IS3

IS2tra-

94,5 . . .

piforiV

par-r -

. 58. F- E. coli

F- tra- , - 24 , . -

F- rep- . -par,

pif, -3 7. ,

F- -, IS2, IS3 n1000.

- F- -

,. -

F- Hfr- --

.F- , , -

. F- F - ,. . F- , -

. F -tra- , F - -

.F - rep.

194

Page 198: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

7.4.2.

1925 . . – -, E. coli -

E. coli. -

., 1953 .

« ». -, -

. -- :

– Escherichia coli; – Serratia marcescens; - – Pseudomonas fluorescens . . -

- : – Staphylococcusepidermidis, – Vibrio comma . .

– -,

. -, -

, . -. (1967),

: 1) , -

, -,

;2) ,

,, ,

;3) , -

.-

:-

;;

;.

195

Page 199: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, ,. -

.-

, ., -

. -

ol 1, 1E. coli ( . 59).

oriVkilbom

imm

rop6,65 . . .

cea

mob

. 59. olE1

ColE1 . ColE1

6,65 . . . ori, -, , -

1, imm,, kil, ,

,1 -

. rop ., ,

.ol 1

, . . -. ol 1 -

, mob (mobilization). -

196

Page 200: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. , -ol 1 bom,

. -, 5 - . tra- -

. -ol 1 ,

ol 1 IS- , .

., -

, .Pseudomonas aeruginosa, Erwinia chrysan-

themi .

7.4.3. R-

Shigella, , - 1950- ,

., -

, , -.

, -Shigella ,

E. coli. , --

; F- , -, -

. 1963 . .

, -, ,

-, R-

R- .R- , , -

. R- - – 3 300 .

( -

197

Page 201: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

), R-20 , , - .

R- -,

, R- .-

,.

R- ( -). R-

RP4. R- .

– ,( tra), « -

» (RTF, resistense transfer factor). RTF -tra- F- E. coli. -

– , (r-det). R100

R-( . 60).

IS1

Tn9Cm Tn 501

IS3 SmSuHg90 . . .

Tc IS1Tn10

repA, ori incIS3

IS2

. 60. R100 tra

198

Page 202: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

R100 90 . . .-

, ( ), ( m), (Sm), (Su)

(Hg). ( ) (r-det), IS1- . -

r-det -. -

R100, RTF, -, .

, (repA repB) (inc).

R- IS-,

. R - .

, R- -, , , -

. -.

, , - 30S- ,

. , -, R- , -

, -.

-, R- . ,

, – ,

. -.

7.4.4. Ti-

Ti- – ,

. -Agrobacterium tumefaciens, -

199

Page 203: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, « ».Ti- – 500 . . . -

1,3·108 ..

Agrobacterium tumefaciensTi- .

, - ,. - , -

, -, . ,

, .-

., ,

. ,-

:1. .

, --

.2. .3.

.4. , :

, .;

, -, . -

, - ( . . -

), ,

. ,

, ., , ,

200

Page 204: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-, . -

-.

-- -

. : ( -

E. coli -17), ( -), (

E. coli -17) . , --

, () . .

-;

R- , , -;

, , , -, -

, ;Ti-

. , -.

7.5.

. - « » .

, , -, -

- - - ( ), , -

.. -

,, ,

.

201

Page 205: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-, : ,

. -.

– ,, - , - . -

-.

, -. ,

, --

. -. -

10 . . .-

, . – , in vitro,

, -. , ,

. , , -- -

. -.

– ( -) - - - , -

.;

- ( - ) -

.. -

« », « » ,. -

, -, ,

.-

. - 20 40 . . . , -

202

Page 206: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, . -, -

, . – ,

- - , -.

, , , F- -E. coli. tra- , -

(transfer) . tra-,

-. -

riT ,. , F ( ) -

. riT -, , 5 - ,

. – , , , -

- , – .- -

F- . F- -- , -

– .-

. , , -, , ,

tra- , -. ,

,, ( ) -

, ., ,

. – -

. ,. ,

203

Page 207: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, , -. , -

-; « -

», ( ).

,. « » -

.-

.-

.1. , -: .

2. , -

-, .

,- .

3. -.

,,

. - ( ) -

., , -

. -,

-. -

– , .

, -

204

Page 208: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -,

.-

. --

, Pseudomonas, Erwinia ., , -

, --

,.

7.5.1.

. 1928 . (Streptococcus pneumoniae) – -

, . -

. , ,, , -

, , -. , -

. -, , S- : -

, ., ( )

R- . S-, -

-. -

. , -, -

. 70 .-

, , - 60–80 º . . , -

(R) (S), , -

205

Page 209: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -.

R

SS

(R) (S) ( -

), – , -

S- . --

.

RII + SIIISIII

RII

…………SIII

, -,

-. ,

.

206

Page 210: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

SII(M2 ) RII(M2 ) + SIII ///SIII(M2 )

.. ,

, -.

1930 . . , 37 º -

. 1931 . . . -, in vitro, -

-. 1932 .

. in vitro -, S- . -

- -, .

,

., 1928–1933 .

. , -, in vitro, ,

- , -.

1944 ., -. , . - . -

. , , -

, . -. III (SIII),

65 º , -. -

. -, -

3 % . - II (RII). (SIII-

207

Page 211: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

) .,

, . , ( , , )

,. , -

. , --

(32 ) ,- . ,

., , -

: Escherichia coli, Bacillus sub-tilis, (Ha mophilus influenzae, Haemophilus pa-rainfluenzae) . -

, , -. -

, ,, . 1970- -

, ,.

., -

,, .

1. ..

2. ., -

. -.

3. -.

4. -.

5..

6. .7. , , . . -

.

208

Page 212: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-

.,

.-

. , -.

Bacillus subtilis, -

– . - ( , ).

, , -.

B. subtilis10–15 % , Aspergillus niger – 0,1–0,2 %, Rhizobiumjaponicum – 0,1 % .

( - 40), -

. « » ( ); – , -

,( ) ; , , -

-.

( . , . , . .),

.,

-. , -

, .

S. pneumoniae, -. -

, , -

209

Page 213: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

( 100 º - 30 ).

1990- « » - « ». , -

. , S.pneumoniae 17 , -

– 14 23 . B. subtilis – 9–10 ,

.

. -, -

-.

,- ( . 61).

« »

-

« »

. 61. ( . . , 2001): – ; , –

-,

, , .,

210

Page 214: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -, ;

– , - -. -

-. -

« », . -

, ., .

50 -, -

. , ;, -

, , -. , -

: .-

, -:

;, -

;;

, ;, -

;,

;.

, -. E. coli,

Erwinia , ,.

, . --

– . -2+ (50 ) 0 º -

37 º 42 º .

211

Page 215: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

.-

2+ Mg2+, Mn2+ Rb+. ,

Ca2+, .

.,

. -. ,

(0,5 % -80) ( –196 º ), +42 º ,

.. -

, - -

, . -,

. , -. -

, -, .

,, . -

, - -

.-

. – -, ( 5–

20 ) (1–15 / ) - ( ).

, -, ,

. . -,

- -, -

212

Page 216: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -, -

80 % .

. -,

-. -

.: -,

..

-. ,

B. subtilis 2 ( . 62).

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

0 20 40 60 80 100 120 140 160

,

,/

. 62.B. subtilis ( . , 1976)

B. subtilis,-

– ,, . -

-, . . .

213

Page 217: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. 30 -

1 ., -

.. -

. ,. , B. sub-

tilis( ). -

. -, -

.. ,

-, :

;, ,

,.

Haemophilus influenzae -- . -

--

80–100 , 5–13 ..

25 ..

,, « »

.Haemophilus parainfluenzae

.Haemophilus influenzae,

,. -

., .

214

Page 218: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, ,, -

- .-

- ., . . -

, -. , - -

.-

.,

. . -

.. -

;. -

, ( -), , –

( . 63).

. -, ,

,, -

. , - , -

. , , -.

:;

- -;

-;

-- ,

-,

215

Page 219: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-

.

. 63.

7.5.2.

– ,- -

,.

216

Page 220: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. .1946 .E. coli. -

E. coli.. E. coli

: – met– bio– thr+ leu+ thi+,– met+ bio+ thr– leu– thi–

.

., -

, - . 37 º

10–6–10–7 ,met+ bio+ thr+ leu+ thi+ ( . 64).

met– bio– thr+ leu+ thi+

met+ bio+ thr – leu– thi–

-

-Met+ Bio+ Thr+ Leu+ Thi+

-

. 64., . .

, -,

217

Page 221: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

- ., -

,. ,

- 1·10–7,

1·10–14, – 1·10–21. --

10–6–10–7.

, , , -. ,

, - , met biothr leu thi :

met+ bio+ thr– leu– thi–

met– bio– thr+ leu+ thi+

-,

.,

. , -,

, -. -

.( ) ,

( ).- , 37 º , -

, ,.

1949 . . , -. . ,

. . U- ( . 65).

218

Page 222: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. 65. .

U- , -, E. oli,

0,1 , ,.

U- , -. -

, -. -

- U- -. -

, -,

. --

.. . , -

, . .E. coli .

. ,( ) ( )

. . ,

--

219

Page 223: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-. , – -

, --

:

x :met– bio– thr+ leu+ thi+Str-r

37 °

B: met+ bio+ thr– leu– thi–Str-s

-

, – -, -

:

B: met+ bio+ thr– leu– thi–Str-r

:met– bio– thr+ leu+ thi+Str-s

37 °

-

10–6–10–7

-, .

-. -

– - .

,

220

Page 224: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. , – .

. F- (ferti-lity – ) F+- , – F–- .

F–- F+- ,, F–-

F+. , F- - F+- F–- , F-

100 %. , -, -

(10–5).

-. . 1950- . -

:- , , -

(1·10–2

). -.

Hfrhigh frequency of recombination (

). . -. ;

- , . -, ,

,

., -

. - Hfr- -

: Hfr thr+ leu+ lac+ gal+ Str-s; F– thr– leu– lac– gal– Str-r.

., -

- . ,Thr+- -

221

Page 225: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -, ,, .

, , --

- ., :

Thr+- – - + - + ;

Leu+- – - + - + ;

Lac+- – + + - + + ;

Gal+- – + + + + .

-: 5 -

,. 10 -

Leu+- Thr+- .Lac+ 15 , Gal+ –

25 . 25 -

.,

Hfr-F–- , . . ,

. -thr-leu, lac- ,

gal- ,. , , -

( « ri» « »). ( ) ,

. ( )ri, -

( . 66).

222

Page 226: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

0 5 10 15 20 25

leu thr lac gal

. 66.

Hfr-,

.F+- Hfr- F–- ,

E. coli , -, F- Hfr- -

, F+- .,

F- , . . F+- F- - F–- . Hfr- F- -, , - -

. ,,

- F- .

Hfr- ,. ,

F- . , F- , ,, ,

,. IS2-, IS3- Tn1000.

F- IS3- – IS2- Tn1000, E. coli

IS2- , IS3- - Tn1000, . IS- , F- -

F- -.

E. coliIS- , ,

F-( 20 ) , ,

223

Page 227: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

Hfr- ,.

, ri, Hfr, F- . , -

Hfr -, : – , –

, , F .

, Hfr- F–- F-

. F-, -

, , . . -. – -

, ,

, -. -

, -

F- ri - Hfr, –

. , Hfr-F–-( -

),F- (F–- ).

, ,F- :

F+- , F- -. F+- F–- -

, , F- :F+ × F– F+;

Hfr- , F- . Hfr- F–- -

:Hfr × F– F–- .

F- . F- -, Hfr -

F+- . , , F- -

224

Page 228: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, .

, . F- , -

, --

. -.

F- , , - - F - , F - – F - -

. F/- . . -

E. coli., lac- -

, lac- ( . 67).ton lac tsx

ton

ton lac tsx

ori

ori

lac

ori

tsx

. 67. F lac+- : – F- , Hfr- ton lac- ;

– « » F- , -lac- ; – F -lac- .

, - F - , F - .

F - , – .

F - , F- , F–- . -

,. -

225

Page 229: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

F- ,:

F lac+ x F– lac– lac–/ F lac+

-lac+ ( -

F - ), lac– ( ). ,

– F - , -. -

Hfr- . F - -, ,

F - . F -. , -

F - « -» , . .

. -, F- F+-

.F - , F- , -

, -. ,

, ,, . .

-

. , , - , -,

. ,

. - 5·107–5·108 / . -

10 , .-

, -. ,

. ,

226

Page 230: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-, F-

( , , - F- ), 1960 .

. - f2 . f2, F- -

E. coli f1, MS2, Q , R17 . f1 -- , - -

., ,

, F- .-

., . -

, - « »,

– -, - -

( . 68).

. 68. E. coli( www.DennisKunkel.com)

227

Page 231: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

- « » « ».

F- - 5 - 3 - - . 3 - -

- III -, . -

(5 - ) « -» ,

( . 69).

+

F+ a+

F- - F-

+ + F –F

F– a–Hfr a+ F+ a+

+ –– F+ F

F+ a– F– a– F+ a+Hfr a+

F– a+/ –

F– a– F– a+

. 69.

., -

.,

:

228

Page 232: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

;;

-;

;

.-

.1. .

, E. coli - 100 . « » -

« -», .

2.. . -

E. coli (0 ) ,.

3. .4. -

.

7.5.3.

1952 ., -E. coli.

. , , . -

Salmonella typhimurium. 20 S. typhimurium. -

, . .9 79 10–5–10–6

.,

, S. typhimurium, -

.. U- , ,

229

Page 233: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

.: S. typhimurium 2Ahis– S. typhimurium 22Atrp– .

U- 22 1·108 / , – -

2 . , 22 , -

, 1·10-5., 2 , -

( . 70).

22 2

-

. 70.

-

. .

.. -

2 22 S. typhimurium., 22 22. -

2 . - 2 , -

. - ( ) ( ),

. - 22

, ( 2 ), -, – . ,

230

Page 234: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, ,, .

, 22., 22

2 22 .-

- .,

, -. -

.-

, -. , -

, -, - .

, ( . 71).

(trp+)-

+ trp+ +

+ trp– +

(trp+) (trp–)

. 71.

231

Page 235: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,, – . -

: ( , );

, .

.-

.-.

, - .-

.

, -, 22 S. typhimu-

rium, . . . , -, P1

E. coli, PBS1 B. subtilis .-

., .

, - ( 22 S. typhimurium P1 E. coli),

( P1 E. coli). -, . -

, , -,

. , -, .

, ,, - , -

, , ..

. -, . . -

232

Page 236: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -, ,

recA- , . . ,-

. , . -,

, , - ( . 72).

+ b+

,+ b+

+

,+

+ b–

– b–

. 72.

- 10–5–10–6.

, 1–2 %

233

Page 237: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, . BS1B. subtilis, 8 % .

-- ,

( , -, ), . ,

, --

. ,, ,

- . - ( ) .

-, – -

, -. -

,. -

, ,.

,,

« », . -, , , -

..

, - 1:10, . .

, .

1956 . . -. . .

,,

. - « » , -

234

Page 238: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -,

.

, , -E. coli -

.-

() : -

bio gal. att . - ( ) -

- .- , -

. -att - , -

gal bio. , « » -. -

. -

. , -. -

1/3 ., -

, .,

. ,,

. -, -

, , , -. ,

, --

( . 73).

235

Page 239: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,-

. 73.

,, gal. -dgal ( , defective, gal). -

, , – dbio. -, ,

, , -bio– gal–, 10–5–10–6 -

bio+ gal+.

236

Page 240: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

E. coli -, ,

, 80, 434, 82 . -, 80 ,

, .80 trp.

, P22 S. typhimurium, -, . -

22, – . 22 -

,.

., -

- -. -

,.

:-

;,

.. -

, -, ,

;, -

-, -

. , -. ,

- b., -

, , ., . .

,.

, -

237

Page 241: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, , -:

b

b

,, , :

b

b,

:

b

b

7.6.

( )- 1949 .

, .- ,

, - -, -

.: ,

, .-

. – ,

- ,. – -

238

Page 242: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, E. coli -phr. -

. -. -

,,

, . . ., -

, .

-, .

,, . 74.

, 5 -

- 3 - .5 –3 - . -

- I , . -

, - 3 -.

E. coli: uvrA, uvrB, uvrC.

(uvrABC- ).

( , - ),-

, , -. -

, -, ,

, – .,

., -

. , ( -), ( ) .

239

Page 243: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-

. 74.

E. coli , -, -

, . . -. ,

« », -, .

. - (1968), -,

, -. -

-. ,

-- . 1

. -. -

, (rec - ),.

240

Page 244: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. ( ) - -

, « »,

( ) . -, -

.RecA. - -

, -.

( . 75).

- -

. 75.

241

Page 245: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,E. coli, -

, SOS- . - RecA LexA.

RecA. . -

, RecA- - - LexA. LexA, -

,. -

. - 11 , SOS-

. din ( . damage inducible),recA, lexA, uvrA, uvrB, umuC himA. sos- -

; , LexA. -

, LexA - , - 20 ,

SOS- . , -- . , SOS-

. RecA LexA SOS- .

RecA LexA, RecA. SOS-.

RecA . lexA

; RecA- LexA -sos- . -

SOS- .

7.7.

. 1960-.

, , ,, . . -

, . -

242

Page 246: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,. , -

, ..

-E. coli K-12. -

, :, , -

. , -E. coli K-12, E. coli

C, (10–4–10–5)., - -

. ,E. coli C, -

(E. coli C), --

. E. coli CE. coli K-12, E. coli C

., -

, .

, - .. -

. ( -

E. coli C),, .

. , , – , -

.

.. ,

,, - . -,

( . 76).

243

Page 247: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

+ E. coli -12

+ +

. 76.

– 1

- – 10–4–10–5

–10–4–10–5 – 1

E. coli CE. coli -12

+ E. coli C

E. coli

, - ( R-M) -

– - - ( - ) ( ).

- – . , -

, -, .

..

, -.

R.

, , Bacillus subtilis – Bsu, Escherichia coli – Eco. -

,. -

,. ,

244

Page 248: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

EcoR1 , R1; EcoP1 – , 1.

--

: I, II III. I -

( , , ).,

S- Mg2+.. I , -

( -). ,

. -- .

II - ( ,

). II – -,

. Mg2+. II -

, . II

. - II

180º – :5 … GAATTC… 3 _

3 …CTTAAG… 5 EcoR1

II :

1) – 4 . .;2) – – 6–8 . .;3) – – 10–14 . .

II , -.

( ). -.

BalI:

245

Page 249: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

3 …TGGCCA…5 BalI 3 …TGG CCA…5 3 …TGG CCA…5 5 …ACCGGT…3 5 ACC GGT…3 5 …ACC GGT…3+

, , - ( ).

, , , . . -

. EcoR1: EcoR1

5 …G AA ¦ TTC…3 5 …G AATTC…3 3 …C TT ¦ AA G…5 3 …CTTAA G…5

EcoR1

+

,, . -

-, . III I

. ( ,), , . . ,

. - Mg2+. -

. III 20–39 . .

.-

. , - 1 -

., ,

, .

7.8. .

– ,in vitro , -

.

246

Page 250: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,in vitro -. in vitro -

, , ,. -

,( , , )

, , -, ,

.- , . .

,:

;,

;, , -

.-

;-

; ( ) ,

., , -

,. - , ,

, , ,. , R- ,

. , R- , -

, , , -.

. , ( ,

). ,

, , -.

247

Page 251: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-.

-.

( , ) -

,, .

. 77.

R- c

( )

,

-

. 77.

.,

248

Page 252: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -, -

. -, , . -

– , ; – . ,

, E. coli.

7.9.

E. coli 107 . ,

3 . . 3 ., . .

, E. coli 3 . ,

. -, -

10 , - 500 . .

, E. coli -, . .

. , -, -

.. , -

, , . . « » « ». -

, -.

, , -, -

. 1930-. , -

, : ,,

,.

E. coli, -, - . -

249

Page 253: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,- . , E. coli - -

, , -; , -

- ( , -), E. coli . -

- E. coli -. 1950- . -

« », , ( , -

), . , -, . ,

-.

:1) -

;2) .

7.9.1.

,. ,

., , ,

, , , . -- , -

.,

, - ( . 78).

. 78.

250

Page 254: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-, ,

., -

., -

. , , -.

– ( ) -

. -, . -

-. -

. L- L- -:

-1 2 3 4 5

L- L-

L- L- - L- .

L- -: – (L- ) -

– (L- ): L-

L-

L- - L- , -

, L- :

1 -2 3 4 5

L-L-

251

Page 255: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

L- L-

L-

, -. :

8 9X Z AA1

1 2 3 7 A B C D

4E F AA2

5 6

( 1), -, -

,, . -

: – -

. ( ) , « » -

, ;, , –

-,

:

8 9X Z AA1

1 2 3 7 A B C D

4E F AA2

5 6

252

Page 256: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, ,.

. -:

8 9X Z AA1

1 2 3 7 A B C D

4E F AA2

5 6

-- (3- -D- -7- )

B. subtilis :

, -,

, :

-

-

+

-4-

phe

tyr

A B C D

E F G H I

B - D I. D , -

( ), F . D -

. - I. , I , -

E F. F , -.

253

Page 257: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, D I.

– - –

..

7.9.2. ,

.. , ,

. -, - E. coli.

E. coli , -. ,

- , , - 1000 . -

. -: - ,

, - -. , , -

,. -

. , -, , ( -

) - – . ,

- , -. -

, , , -.

. . -, ,

.. , -

, – , , , -. -

.

254

Page 258: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

(Lac-) ( . 79).

. 79. E. coli

(R) (P)

( )

Z Y A

Lac- ,, : - -

, - - ;- . -

, .- ,

( ) . – . - - -

( ) . -,

, - --

. , ,.

-- , ( R),

-. R -

- . – ,: , –

. Lac- -, ,

, .. -

, , -. -

Lac- ( . 80). -

, , ., ,

, ,- .

255

Page 259: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-- - -

, -. - -

, , - 0,001 .

,, -

, lac- . -,

. -, ,

.

Z Y A R

R P O Z Y A

. 80. E. coli: – ; –

--

- --

256

Page 260: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

– -, . , - -

, - ( , ), (catabolite

activator protein)., -

( ), . .. -

, . (

) – ,

. , -- . -

.. , -

- ., .

, - ,, -

., -

, . ,, .

--

. ,, , -

– . -.

E. coli ( . 81). -, -

, ,- . - (tr R) -

. - – ,

, ,, .

– – -, -

257

Page 261: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. ( + )

. -.

, 70- .

. -, E. coli -

, -,

trpL.- , , -

. -, ,

.

trpR O trpL trpE trpD trpC trpB trpA

( )

O trpL trpE trpD trpC trpB trpAtrpR

-

. 81. E. coli: – ; –

, ,, - , . . -

, .

258

Page 262: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-. ,

- Trp- .- -

.,

(Lac- ), ( rp- )-

., ( -), ,

, ( ).

259

Page 263: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

8.

8.1.

-, . . -

: ( ) ( -).

, -. – -

., ,

. , -, -

.-

, -.

-. -

– , ( , ) -

., -

, -, .

, -, . . -, -

, -. .

( ), -

260

Page 264: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-. ,

.,

,-

.. -

, -, , , , .

,, 0,1–1 % -

, -. , -

( ). , -,

, --

. , -.

---

. ,, -

– ,

. - – -

, -.

( )., -

, ,. ,

. ( ) – -

261

Page 265: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,.

-. -

, -, .

, -.

:

( )( -

);-

;-

, , . – -

, -. -

-, . – -

, – ,

-. ,

, : -.

, ,.

, ,

. – , -

, ;,

. , --

, ., -

262

Page 266: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

.,

,, -

. , --

., -

( , , -). , , -, , -

.

.

, , . -, , -. , -

. -,

.,

. ,: -

,

.-

,. -

,. , -

,. -

, .-

:

263

Page 267: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -. -

-. ,

,;

( ,.), , -

. --

. 94–96 % 4–6 % . 24–26 . -

, ,;

, -

( , ). – ,

. -. ,

. -,

. -.

,E. coli.

- ( ) ( )

. -,

.: -

,. -

-, - .

1963 . . . - Bdellovibriobacteriovorus ( -

: Mic vibrio, Vampirovibrio).

264

Page 268: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, ., -

(

).Bdellovibrio .

: -, -

-.

-, 100 / .

. -, Bdellovibrio

. -, ,

. , ---

. ,, -

. -,

. , -.

, . 4 . -

,. , -

- , ,, -

. -. -, , .

.

8.2.

-

265

Page 269: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,.

( . symbiosis – ). - -

.,

. . , -, .

, -, .

-, . -

« »,, « -

», .

:. ,

, , -. -

- .-

,, , -

.,

, :;

– ; – ,

.-

. , -.

, , --

. , -

266

Page 270: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -, , -

, .-

., -

, – . -.

, ,, ,

.

. , -. -

, , -, . -

, - , -. , -

, ( . 82).

. 82. ( Rhizobium sp.)

,.

267

Page 271: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. XVII ., , -

. ,, . -

, – -; , -

. -, -

« » – , -

. , -, 1888 .

. , -, -

,.

Rhizobium. -,

. , Rhizobium trifolii – - , Rhizobium phaseoli – - ,

Rhizobium leguminosarum – - , , ,. .

– -. ,

. - 24–26 º . -

, . . -, -

– , , ., -

., . . -

.-

: -.

– , -

-

268

Page 272: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. .

. -

Rhizobium.

.,

,.

.-

. - – . , ,

.,

. -nod- , -

Nod- ( - ),.

. -, , , -

. , -, .

, ,. ,

., -

. – ,

.-

, -, -

.. -

; ,- .

269

Page 273: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-nif- , S m- ( . sym-

biosis inducing). S m- hos- , -, nod- , -

. nif- -– ,

. : Fe- FeM - .Fe- , [Fe4S4]- , - -

, - – FeM - . -

N2,.

+,-

. -,

– , -. –

: ( ), – -

. -,

, .-

. -, ,

, ..

1 , - ( , ), 150–200 -

. , -. ,

, . -, -

.

, ,.

-Bradyrhizobium -

270

Page 274: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

.

. , - – –

Bradyrhizobiumjaponicum. ,

( ).

-. -

, Frankia.- 200 -

, 8 ,(Alnus), (Hippophae), (Dryas), (Casuarina)

. - 150–300 / -.

Frankia , 5 .. -

, , ,. -

Frankia, .

, Frankia, . . .

-Chromatium Klebsiella -

Peretta Psichoteria. -,

.-

, ,, , , -

. -Anabaena azollae

Azolla. ,, .

– ,-

, , -

271

Page 275: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -

. Azolla-

.-

300 / .-

. , --

, , ,-

, , . .-

. , -, ( -

1010 / ). -, , , -

, , , -, . -

: - , -,

; - , - – -

; - ,; - ,

-.

( 85 % ).

,, ( , , ,

) ( 2 4). -, , ,

, .

. -, , -

, , -, -

272

Page 276: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, . -.

-, , .

,

. -, -

,, . -

. --

, . -, ,

-.

-, -

, , . ( ) -

,( . epi – , phitos – ).

, - Pantoea agglomerans

. - ( , -), .

. , -, , ,

. ( ) , (

), ,. -

,,

, . -, , -

, .

. ,

273

Page 277: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, .-

; , ;. , -

-.

, , , -,.

-,

., , ,

,,

. -, -

. ,--

. ,-

,.

,. , -

, , -, , .

-Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus saprophyticus

Candida., .

, « » .-

, -, , -

.,

274

Page 278: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-. -

, -.

-, , ,

. ,,

, , , .-

- . , , ,

.

,. , ,

, , ,( 30 ), . -

, ,Helicobacter pylori ( , ) –

. -

. -

. 1012/ . -

. ,-

Bifidobacterium bifidum., N- , -

, . , -, Lac-

tobacillus acidophilus. 260

..

1. -Bifidobacterium

275

Page 279: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

Bacteroidaceae.96–99 % .

2. , -, -

Lactobacillus, 1– 4 % .

3. Staphylococcus, Proteus, Pseudomonas, Clos-tridium, Candida 0,001–0,01 % -

.4. Enterobacteriacea ,

- (Salmonella, Shigella, Enterobacter .).

.

, -. -

, – . ,-

, .,

, , , -.

( ),

. - ,

, ,, , -

. - , – – -, -

- .

.; Staphylococcus epi-

dermidis, , ; - Candida, Torulopsis Geotrichum. -

Mycobacterium smegmatis..

276

Page 280: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

1.: , , -

, , . .2. : -

,-

, . -, -

, -. -

:-

.3. Fe2+, Ca2+ . -

, ( 1, 2, 6, 12, , , ,

.) .4. , -

/ . ,- , -

.5. , -

.-

., , , -

;. , -

, ., -

, -, , , -

.,

-,

.-

,( ),

277

Page 281: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, , ,. . .

, , .

. ,;

, -.

– , -,

. - (Clostridium tetani) (Clostridium botulinum). -

, , -.

-. –

,.

-. , . .

. – , ;

,.

( ) LD50.– -

,. LD50 – ,

50 % -.

, –

, – , - – -

– , , -

.

.

278

Page 282: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, ,-

, -. – . -

Corynebacterium diphtheriae,

. -.

. -Bacillus anthracis

., -

. ( -

) .,

. -, . .

..

, (), ().

. , « -» –

. , -, , -

, ,.

, -,

.-

, .:

1) – ,-

. -: , , ,

, .

279

Page 283: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

2) – -; .;

3) – ,-

. ( -), ( -

);4) – ( -) , -

, , . , -, -

.-

, :, ;

, ;, ;

.-

, . --

, . -, -

, .

– . -, . -

, -.

- – -

. ,, , .

– . -. -

, ,.

. 1890 . :

Corynebacterium diphtheriae – ( -

280

Page 284: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

) Clostridium tetani – ( -).

: -in vitro , -

, . ,, -

. -, , .

, ., -

, , -.

. -.

. 60–80 º 10–

60 . . (0,3–0,4 %) 38–40 º -

, .. -

, -, -

. - ( ),

( )., ,

, -. , -

, -.

, . -, Escherichia coli -, (Ent- ).

., -

-.

, -, . , - -

281

Page 285: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

(Clostridium perfringens) -. – -

, --, -

., Corynebacterium diphtheriae,

+, - ( II) ,

.,

.,

– . -. -

, ,.

., -

,; , Na+

. -. -

. - Na+, , .

-, .

( ),. -

, , (

)., -

120 º 30 , -, . .

.. -

( ) -

282

Page 286: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, . – , .

,

. -,

.,

., ,

- ( , -.)., , -

. -. , ,

, . -:

– ., -

. , « »,Clavibacter michiganensis;

– . « »,« », , , Erwiniacar tovora;

, , – .

Pseudomonas syringae; – -

, . -Agrobacterium tumefaciens, -

Ti- .-

:1) ( , -, ), ,

., , « »

;2) ( , -

), ;

283

Page 287: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

3) , -, ,

. – . , Pseudomonas

syringae, ,, .

. -;

4) , -, ,

, Agrobacterium tumefaciens.

. , -.

, -. -

. , -

,. -

. -, .

, -. . -

. -, , , , .

– , -, -

.

, -, . . -. , -

, « -» .

-, .

.

284

Page 288: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

200 , .

:;

,

- ; – ,

;-

;- -

;-

;; -

. .; ( ,

. .);. -

( -, ), -

.

285

Page 289: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

9.

, , -, -

, – . , -

. ,

, -.

9.1.

-,

– -.

. --

:

( , , )., -

;, -

( , , -). , -

,;

, ( ).

286

Page 290: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -, .

-.

.-

. - 300–1100 . -

: 1) , ( -

, ); 2) , ( ).

-. ,

( , ),. -

: , b, , d, g.-

– , b. - – -

. -c, d e. -

. -; -

. g - 790

Heliobacterium chlorum Heliobacillus mobilis,.

, - ( ), -

, -. – ; –

b.-

– , – .

. : - ( . 83)

287

Page 291: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

O NH

CH

NH

C C C

CH

C

N

C

CH

NH

C C C

O

HC C C C C C C C

CH3 CH3HC

CH3

CH2

H2C

COOH

CH2

H2C

COOH

CH3 CH3 H2C

CH3

1 2 3 4 5 6 7 8

O NH

CH

NH

C C C

CH

C

N

C

NH

C C C

O

HC C C C C C C C

CH3 CH3HC

CH3

CH2

H2C

COOH

CH2

H2C

COOH

CH3 CH3 HC

CH2

1 2 3 4 5 6 7 8

C

H H

(450–700 ) ., -

,

288

. 83. : – ; –

Page 292: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

., ,. -

, ,. -

-, -

. ,, -

( . 84).

, -, . -

. -

. -.

( ) - ( -) . , -

, -.

. 84.

-. , ,

.,

50 .-

, . -

289

Page 293: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. - – ,

.-

, . . 400–550 . ,

. -

. --

, -. -

. -,

( ) .

.

- . ,,

.:

, -;

, -;

, -, -

.

( . 9). -

.-

. - – -

– -

( ). -.

290

Page 294: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,. -

, – . 9

( . . . . , 2003) - - -

-

b

-

+ , a + d,a + e

-g

-

a + b

- ,-

, -

-- -

--

:

- -

,-

-

-

a b

- -g

-

9.1.1.

--

( ) ( · 2),.

-, . -

, , , ( 10–9 )

, .,

, -. -

, -

291

Page 295: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, - ( . 10).

10

( . . . . , 2003)

/ ( 870)/ b ( 960)

// b

,

/ a ( 865) / a/ a ( 840) / ( 663) FeS

/ g ( 798) / g ( 670)-

FeS I ( 700) FeS II a ( 680) a

I ( 700)

II a ( 680)

: – ; / – ; – ;/ – ; – ; –

, -; FeS – .

()

-. ,

., -

-. -

« ».

. -

292

Page 296: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, . . ,,-

. – .

. -.

,.

, « » ( ), ,

,,

, + . , -, « ». -

, -.

, -. -

, .-

, ,- ., -

, . -

, ., -

.-

. ,. ,

( < 730 ), I. ( 1) ( 700) – -

. , I, -

1. 1 -, .1

293

Page 297: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-. - -

-,

+ .,

, -.1

II 2 ( 2)( 680*), -

. , - II, 2 -

. ,, -

. II . « », -

, ,2

2 2 :

.2 2 2 + 4 + + 4 –

, -, -

( ) .10 . I, . . « » « »

. -, b

1

6/f, , , -. , -

, -. -

( . 85).

1

, -

( ) + (). +

. , -,

294

Page 298: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -, -

.

0, B I

700*

II 1

680*

700

FeS

FeS

––

+

b6/f

c553

–1000

· 2 0 –

21/2 2

–680 +1000

. 85. : – ; FeS – ; – ; – -

; – ; – ; – ; 553, b6, f – ;700* – 1 ; 680* – 2 ; 1 – -

, ,,

, ..

, ( -) -

.b.

295

Page 299: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-. -

, -. ( · 2 · 2) -

()

, ., -

( 2S, , ,) ( . 86).

0, B

–1000 / * b*

/ b +

0

b/

555S2–

552/

552 +1000 / b870 960

. 86. :/ – ; / – ; – ;

MX – ; – ; b, , 552, 555 –

,,

296

Page 300: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, , - · 2 · 2 .

-

, , , ( . 87).

0, B

/ *663*

–1000

FeS

0

+

b/S2–

553

b

+1000 /840

. 87. :/ – ; / – ; FeS – -

; – ; – ; MX – ; b, , 553 –

,

· 2 · 2. --

297

Page 301: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

( ) - ( ).

9.1.2.

-Anoxyphotobacteria.

,.

. CO2 .

. 50

. – - ( . 88). 1 20 -

0,3 6 . -. -

, ., -

– ..

. 88. : – : 1 – Rhodospirillum; 2 – Rhodomicrobium; 3 – Rhodobac-

ter sphaeroides; 4 – Rhodocyclus; 5 – Rhodopseudomonas palustris; – -: 6 – Ectothiorhodospira; 7 – Thiospirillum; 8 – Chromatium; 9 – Thiocystis; 10 – Thiodictyon;

11 – Thiocapsa ( . . , . . , . . , 1977)

298

Page 302: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-:

(Chromatiaceae) (Rhodospiril-laceae) .

-,

2, H2S -. ,

– . (S0), (SO ),

(S

23

2O ), ., (SO ), ,

, -. , -

H

23

24

2S S0 S0

SO .24

-.

, , -, .

, H2S, S2O , S

23

0. -, ,

S0 .-

, . --

, .,

. -Rhodobacter . -

2,, , -

2. Rhodobacter-

. ,

299

Page 303: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, ( ,.).

, , -, ,

.

9.1.3.

-Anoxyphotobacteria. (Chlorobiaceae) (Chloroflexaceae).

– ( . 89). (0,3–1,2 0,5–

2,7 ), , . -. -

-. - - .

. 89. :1 – Chlorobium limicola; 2 – Chlorobium vibrioforme; 3 – Prosthecochloris aestuarii;4 – Pelodictyon lutecium; 5 – Pelodictyon clathratiforme; 6 – Clathrochloris sulfurica;

7 – Ancalochloris perfilievii ( . . , . . , . . , 1977)

-. H2S -

, -. H2S

.12. , -

.

. ,

300

Page 304: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,-

. -.

, -,

(). -

-1,5- ,2 . 2

, 2 – (

, – ,).

,, 100–

300 ( . 90). . Chloroflexaceae

, , -, 0,1–0,4 / .

. ,, -

.

. 90. :1 – Chloroflexus aurantiacus; 2 – Chloronema giganteum; 3 – Oscillochloris chrysea

( . . , . . , . . , 1977)

- -,

– Chloroflexus aurantiacus,.

301

Page 305: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

C. aurantiacus .

: , , -.

. ,: , -

.-

2 2 , , , ,. 2 Chloroflexus aurantiacus

, --1,5- . -

-

..

9.1.4.

g,.

, g, -.

-, .

, : Heliobacterium chlorum – (1,0 7,0–10 ), -

, Heliobacillus mobilis – -.

– .. -

( , , , -). 2 . -

. – ..

9.1.5.

302

Page 306: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

- – .

. 1875 . . -Schyzophyta – - , . . , -

. 1978 . . . , ,

, . - « »

« », :, -

;,

; 70S- ;

55 º ;;

– -, ;

. – -, , -. ,

, , -

. . ( -) .

, ,, , .

,. -

, --

., -

.-

,.

303

Page 307: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

– .

-. , -

.-

, -.

- ,.

. --

, ..

-. -

., , -

.,

., , – -

, ., -

: Chroococcales, Pleurocap-sales ( ), Oscillatoriales, Nostocales Sti-gonematales ( ).

-. -

Chroococcales. , Pleurocapsales, -

( . 91).

304

Page 308: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. 91. : – Chroococcales; – Pleurocapsales ( «The Japanese Fresh-water Algae, 1977»;

http://protist.i.hosei.ac.jp/PDB/Images/Prokaryotes/Chroococcaceae/)

305

Page 309: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,, . ,

Oscillatoriales, ,.

. Nostocales. , -

, .Stigonematales

,-

( . 92).

. 92. : – Oscillatoriales; – Nostocales; – Stigonematales ( «The Japanese Fresh-water Algae,

1977»; http://protist.i.hosei.ac.jp/PDB/Images/Prokaryotes/Chroococcaceae/)

, . . ., -

2.

· 2

2 . --

. , -, 2 -

.-

, - I. CO2

-2 .

306

Page 310: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

- « », -

, -, . -

. -.

, -, . . ,

. -,

.-

. – .

, ,-

. -, . ,

« » - - -.

-. , -

. -, -

.-

– , -

-.

. 24 :

1.2. -

: -

307

Page 311: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -.

2. -.

.

., -

( . 93).

. 93. :1 – ; 2 – ; 3 –

; 4 – ; 5 – ; 6 – -; 7 – ; 8 – ; 9 –

( . . . . , 2003)

, – -, -

., 2 ,

, , ,. , ,

. ,,

( ),.

., – .

-.

308

Page 312: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-. -

, - II – – -

; – ; -

2, -1,5- -.

, II, I,

-.

, N2 · 2

. -, -

. --

,

. , -

( ). -. · 2.

· 2 , -- .

I , – .

N2(NH ). -

, :4

,- :

+ NH + + + 4

+ - 2 . .

309

Page 313: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

NH , - ( . 94).

4

2 2

· 2 2

.NH 4

-

.

-6- · 2

2 N22

. 94. - ( . . . . , 2003)

, ,,

., -

.

9.1.6.

, -, . -

. Prochlorales,: Prochloron – Prochlo-

rothrix – . Prochloron -

.( ), –

( , )..

, -

310

Page 314: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

Prochloron ,. ( ) – Prochloron didemni.Prochlorothrix .

-. , -

. ( ) – Prochlorothrix hollandica.

2 . -,

. , -

. N2.

9.1.7.

, , – , .

, H2S, -, . -

, .-

: , -.

-. -

,. , -

,,

750 . -, -

-.

1100 . --

20–30 – -.

311

Page 315: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-, -

, 2 .,

. --

., , -

, – .-

, .,

, ,,

.

9.2.

– ,,

. -. . .

, -

. -

( . 11):-

;, ,

H2S, (S0);

;

;-

– 2.-

. --

312

Page 316: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,(SO ). CO2

4 2

. -. 6.

11

- NH 4

NO 2

O2NO 2

NO 3

+

Fe2+ O2 Fe3+ +, - H2S, S0,

SO , S23 2O ,

S

23

3O , S26 4O 2

6

O2

NO 3

SO 24

SO , NO ,N24 2 2 +

-H2

O2

NO , NO3 2

H2OH2O, NO , N2 2

+

- CO O2 CO2 +

-H2 SO 2

4 H2S (

)

H2 CO2 CH4 (

)

9.2.1.

- ( , ).

Nitrobacteriaceae, -.

,. – – -

Nitrosomonas, Nitrosococcus, Nitrosolobus, Nitrosospira Nitrosovibrio:NH + 1,5 O4 2 NO + H2 2O + 2H+

– – -Nitrobacter, Nitrospina, Nitrococcus:

NO + 1/2 O2 2 NO 3

313

Page 317: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

– ,. -

, , , -. , -

Nitrobacter, . , -Nitrobacter, . -

() .

– ; - – ,

, .2 .

– - 25–30 ° 7,5–8,0.

.-

..

-. -

; · 2, 2 :

NH3 + O2 + · H2 NH2OH + H2O + +

, -.

:NH2OH + O2 NO 2 + H2O + H+

:NH2OH HNO + 2 –+ 2H+

NH2OH - –

., -

,. -

( -- ).

314

Page 318: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

– – -.

:NO + H2 2O NO + 2H3

+ + 2 –

1 -3, .

, -.

:

2 – NO + H2 2O 2 +

1

NO 3

1/2 O2 + 2H+

2 –

H2O3

, -:

NH3 NH2OH [HNO] NO NO2 3

-,

.-

· 2,2 ?

( , ), -, -

, NH / NH4 2OH - +899 , NO / NO – +420 , -

/ · 2 3

2 - -320 , NH NO

. - ·

4 2

2,

315

Page 319: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

..

:

NO , NH2 3

H2–

2– –

, ,

NO , N2 3

( , , ) , , , -, -

– .,

, , . --

, -. , –

. , -,

, -, .

-,

( . . , . .)., , -

,.

316

Page 320: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

9.2.2. ,

. ,, Bacil-

lus, Pseudomonas ..

: Thiobacillus,Thiomicrospira, Thiodendron Sulfolobus.

( , , -, ) ( 0,2–0,3 3–4 ),

( ), .. -

, Sulfolobus,. Sul-

folobus , - -.

, -, : -

(H2S), (S2O ), (SO ), (S23

23 3O ), -

(S

26

4O ), (CNS26

–), ( H3SCH3), - (CH3SSCH3), . ,

S0, -.

-

(SO ).24

. H2S -

, , -:

H2S S0 SO SO23

24

., - -.

, - H2S -

[RSS–],. -

317

Page 321: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

H2S. H2S SO:

24

H2S [RSS–] SO SO23

24

,:

S0 [RSS–] SO SO23

24

( ):SO + + 22

3–,

.( ), :

+ SO + 24

.-

, , ,.

-, . . -

. -; -

2, , - N2. , -

, ,.

-. CO2, -

. 2,

– .-

, ,-

( , , , ). -, , -

, -, . . -

.

318

Page 322: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

· 2 ( ,).

., , . , Thioba-

cillus thio xidans0,6; 2–4, 7,0

. Thiobacillus denitrificans, -, . -

30 ° . ,60–70 ° .

-, -

.-

: ( Achromatium, Thiovulum

.); ( hiospira, Thiobacterium .).

-, , -

, , . (Thiothrix)

(Beggiatoa) .

.-

. , Thiospira. Beggiatoa

-2. , -

., , -

. , -, -. , ,

, 2, .

319

Page 323: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, ,.

, -,

, . – -

, ; – --

.

9.2.3.

– , -. , -

, , -.

4,5, -

.Thio-

bacillus ferr oxidans.,

2,., ,

2Fe2+ + 1/2 O2 + 2H+ 2Fe3+ + H2OThiobacillus ferro xidans

Fe2+, ., , -

, . Fe2+ -; -

. Fe2+ - – ( ), -

. -, -

, 1, -. 1 1/2 O2,

, -2 :

320

Page 324: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

2Fe2+ 2 – 1/2 O2 + 2H+

12Fe3+ H2O

Thiobacillus ferr oxidans, -

. + -Thiobacillus ferroxidans -

, -, .

+ - -. -

. Fe2+.

.2 -

22 Fe2+.Gallionella ferruginea -

.

( ), ..

Fe2+. , -2.

, ,. -

,.

, ( ),

. ( , ,

). ,.

,

321

Page 325: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

.,

Thiobacillus ferr oxidans, -: , , , , ,

, , . -, ,

.,

, ,, .

-: -

, ,.

9.2.4.

,2,

2. , -2 :

2 + 1/2 2 2,

. -2, 2 2

[ 2 ] -:

6 2 + 2 2 + 2 [ 2 ] + 5 2, 2,

, 2, -.

, 2 2, -. -

,Alcaligenes (A. eutrophus, A. parado-

xus) Pseudomonas (P. facilis, P. saccharophila, P. carboxidovorans, P. car-boxidoflava .).

0,3–0,7 0,8–2,9 .

Aquaspirillum, Xanthobacter, Para-

322

Page 326: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

coccus, Rhizobium, – Nocardia, Mycobacterium,Bacillus.

– , --

. 2. , -

, , -. -

, – ,

., -

– , , , -. -

..

, -2 . 2 ,

, -. -

– -2 N2.

, , - 30 – 35 ° . – ,

50 ° 70 ° . 6,5–7,5.

, --

. - – . ,

( ) .

. ,2, , -

, ., , -

+, -. -

, -.

323

Page 327: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-, · 2

., -

-+ -

. · 2 -.

,.,

.

. Alcaligenes, ,2 -

- - – .

9.2.5.

, , -. -

Pseudomonas, Achromo-bacter, Comamonas . -

, ., 2

, --

, . -2

-.

2 + 2 , . --

.

2 + 2 2 2-

. ,

324

Page 328: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, 2.-

:24 + 11 2 + 2 23 2 + [ 2 ]

- . , ,, -

., -

, -, -

.

9.3. Pseudomonadaceae

Pseudomonadaceae :Pseudomonas, Xanthomonas, Zoogloea, Frateuria,

, ..

( -), .

Pseudomonadaceae – , , , -

. ,. 4 43 º .

,.

,Pseudomonadaceae -

– .. -

- 58–71 %. , Pseudomo-

nadaceae, . 12.

325

Page 329: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

12 . Pseudomonadaceae

Pseu

dom

onas

Xant

hom

onas

Frat

euri

a

Zoog

loea

– + – + 3,6 – – + –

– + – –+ – –

- – – – +

Pseudomonas. . 1886 . Bacillus fluorescens. 1894 . Pseu-

domonas. 0,5–1 1,5–4 .. ( , ,

)., -

. . -

. . – Pseudomonas aeruginosa.

Xanthomonas.Pseudomonas , -

, -,

.. .,

, .Xanthomonas .

– Xanthomonas campestris.Frateuria. , ,, .

.. 25–30 º . -

3,6. -

326

Page 330: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -, .

..

. .Frateuria Lilium ( -

) Rubus ( , ) . ( ) – Frateuria aurantia.

Zoogloea. , , -. -

,,

- , . – -

« » « » ., , . -. . -

12. 28–37 º .

. – Zoogloea ramigera.

Pseudomonadaceae Pseudo-monas . -

.Pseudomonas – , .

-.

, , ,, , , , -

, ,. -

, .Pseudomonas -

. -- -

: , , .Pseudomonas

. -. -

: , ,

327

Page 331: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, , , , -1-.

. , -P. aeruginosa , , -

, – ; P. aureofaciens – -1- ; P. iodininum – -

.Pseudomo-

nas (P. fluorescens, P. putida, P. aeruginosa, P. chlororaphis .) -- , -

., , -

. ( ) - Fe3+.

. ,,

,,

.:

,,

..

, Pseudo-monas, – . -

, -. -

P. mendocina, P. flava, P. palleronii, P. radiora, P. aerugi-nosa, P. rodos .

Pseudomonas -.

, . -, Pseudomonas, -

50. .

, ,

.

328

Page 332: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, Pseudomonas, -.

1. , : ( ) – -

, . -. – P. fluorescens;

– -, , in vivo -

. – P. fluorescens.2. , :

. – P. fluorescens, P. aeruginosa,P. denitrificans;

– . – P. aurantiaca.

3. , : –

. – P. hlororaphis, P. aureofa-ciens, P. fluorescens.

4. - , : –

. , -. –

P. aureofaciens, P. fluorescens, P. azotoformans .5. - , :

– -. – P. fluorescens, P. sorbistini.

6. - , :. – P. syringae;

. – P. aeruginosa.7. - , :

– , ,. – P. tabaci;

– , . –

P. acidophila.Pseudomonas -

– 150 -. -

-, , , ,

329

Page 333: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, , ,. -

:

HOOC OH

- -

OH

:

HOOC OH

OH

HOOCCOOH

COOH-

HOOC OHOH

OH

-

CHO

, P. putida

COOH

HOOC

-- . Pseudomonas, -

, P. testosteroni, P. fluorescens P. acidovorans, -- .

Pseudomonas ( , , ), -

, , , .- -

( , ,.), ( , , n- -

.). ,,

, D- .

330

Page 334: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, , -Pseudomonas – .

Pseudomonas ,. P. faci-

lis, P. saccharophila, P. flava, P. palleronii .Pseudomonas -

, P. aeruginosa, P. denitrificans, P. fluorescens,P. mendocina . -

N2O, NO N2.,

Pseudomonas, , -. -

P. saccharophila, P. d lafieldii, P. aurantiaca . -, , -

- – .

Pseudomonas : -; ; ; ;

; , ;; ;

. . -

, -.

(P. fluorescens, P. putida .),, (P. aeruginosa)

(P. syringae, P. cichorii, P. gl cinea .).Pseudomonas

:, -

( );

( , ,.);

-, ;

;;

. -- Pseudomonas

331

Page 335: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-.

9.4. Enterobacteriaceae

Enterobacteriaceae , -:

; (0,3–1,8 ), -

, ; ( -

Shigella dysentheriae);

;, -

; ( Er-

winia, Yersinia Pantoea);, -

;;

; 37 º ,

- 25–30 º .

Enterobacteriaceae, -

( . entero – -).

Enterobacteriaceae 30 100 . Es-cherichia, Shigella, Salmonella, Citrobacter, Klebsiella, Enterobacter, Er-winia, Pantoea, Serratia, Hafnia, Proteus, Yersinia, Edwardsiella, Providen-cia, Morganella.

:, , , , , -

, ( ). -

, ,, , .

332

Page 336: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

E. coli, -,

.1. .

- -, . ,

-, , , -

, -. Enterobacteriaceae 50 %

;E.coli, Klebsiella, Enterobacter, Proteus, Providencia

Serratia marcescens. Erwinia

, ,, , . ,

20–50 % « -» , -. ,

. , -Erwinia,

,

, .2. . , -E. coli 20 .3. .4. , -

.Escherichia

. , 1885 .E. coli. Enterobacteriaceae. -

: (1,1–1,5 2,0–6,0 ), ( -),

, 37 º , - ( -

), , – ( – 2,3- -

- ) , (, ) , -

333

Page 337: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

H2S, , -.

Escherichia, ,

E. blattae ..

Escherichia . – Es-cherichia coli ( ).

E. coli – ,. 37 º ,

10 45 º , - 7,2–7,5.

. .. -

, , ( – - ;

– - ; – ) ( . 95). -

.

. 95 . E. coli

E. coli -

. ,-

, -, . -

E. coli – , ,

, -.

- - .

334

Page 338: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

- , -. -

- 333 . - – E. coli 1 . -

2–3 / .E. coli, - ,

: - ( ), , ,

, . -E. coli , ,

, - (

, Na+, K+, Cl–, ,- ),

( ). Shigella . , -Shigella dysenteriae, .

: Shigella flex-neri ( . ), Shigella sonnei ( . ),Shigella boydii ( . ).

Shigella, . H2S; -

;, ( ),

– . 37 º , 45 º . -

6,7–7,2. -

. -S. sonnei, -

( . 13). S. dysentheriae, S. flexneri S. boydii

. -.-

( - ): Enterobacteriaceae, ,, .

- .Shigella 44 .

335

Page 339: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

13 Shigella sonnei

S. sonnei

L-- - -D-

–+–++

d–d––

: d – 25–75 % .

Shigella, -

. -, -

.. -

. - – . -

. – -- - ( , ).

( , .), -.

Shigella -;

; , , –, ; (

– ); ( ),

; -, .

Salmonella . , -, -

Salmonella choleraesuis.Salmonella :

(0,7–1,5 2–5 ), ( ), ,

( ) ( -S. typhi ),

336

Page 340: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

H2S, – , - ( S. arizonae S. diarizonae).

Salmonella – S. bongori S. choleraesuis.S. choleraesuis : choleraesuis,

salamae, arizonae, diarizonae, houtenae indica..

. - 2500. -

choleraesuis.

,( ) ( , S. typhi S. choleraesuischoleraesuis typhi).

-.

11–120 , – 15–30, – 5–10 , -

, – 3 , – 13, – 9 , – 80–540 . -

70 º 30 ., ( -

), : , ( ) .

( – S. typhi) ( – S. paratyphi A) – ( ,

). , , -, . -

S. schotmuleri; – S. hirschfeldii; - – S. enteritidis, S. typhimurium, S. gallinarum, S. pullorum .

,. , -

, , . - – - .

, .,

( 70–75 %). -, –

, .

, , .

337

Page 341: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,. -

10 %, – 10 % – 3–5 % -

.-

. – ---

, , -. -

, --

.-

, - (Vi- , , -

– N-10 ), .

– --

, , -, .

Klebsiella. , , -

. Klebsiella, -, -

., 0,3–1,0

0,6–6,0 , ., .

, ., , – ,

-. K. pneumoniae -

.Klebsiella : ,

, , , -

338

Page 342: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -. , -

, , , -.

Klebsiella .Klebsiella – K. planti-

cola, K. terrigena, K. oxytoca K. pneumoniae, -: K. pneumoniae subsp. pneumoniae, K. pneumo-

niae subsp. ozaenae K. pneumoniae subsp. rhinoscleromatis.Klebsiella pneumoniae,

.K. pneumoniae: , (

, -), ( -

, , , , , --

). , -, , -

, , , - -, . –

, ., -

, , ., -

. – , -- . - ( ), , .

, – -

. -, -

, . .- -

( ), , . -, K. pneumoniae -

– , -. -

, Fe2+ .

339

Page 343: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

( ) .-

, -.

Yersinia . , - 1894 . Yersinia –

, , 0,5–0,8 1–3 . 37 º ,

30 º ; -Y. ruckeri Y. pestis,

. Yersinia, –

; H2S . .; –

( ) ;, , -

.Yersinia 11 , :

Y. pestis ( ), Y. pseudotuberculosis Y. enterocolitica; -.

Y. pestis – , , ,. Y. pestis,

, ,, . -

-, , . -

-. -

.Y. pestis , -

, . -, ( -

), « » (, -

), - ( ), -

, , , , -, (Y - -

– ) . -

340

Page 344: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

Y. pestis -Y - .

Y. pseudotuberculosis - ( , , ). -

. -; – .

Y. pseudotuberculosis , -- .

, Y. enterocolitic – -, – , , , -

( ) ., , -

, , , , , , - ( ). Y. enterocolitic

. -- .

- . – ,

. ,,

.Y. ruckeri « » ( -

– ).Enterobacter ( -

) 1,2–3,0 0,6–1,0 .E. asburiae . Enterobacter

.Enterobacter

. , H2S -. – -. . .

13 . – E. cloacae.Enterobacter :

, , , , ,. -

( , ). -.

1970–1980- , , -, , -

, . , -

341

Page 345: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

10–15 % ., -

. ,, (E. cloacae, E.

aerogenes, E. sakazakii, E. gergoviae, E. amnigenus, E. taylorae),. -

– , , -.

Citrobacter ( ) 2–6 1,0 . ,

-. -

. - – -

. . - – .

Citrobacter : C. amolonaticus, C. diversusC. freundii ( ).

, , -. -

. -, -

.C. freundii. – -

. , -- , -

, , -. -

, ., C. diversus

. - – , -

( ) .Proteus 1885 . -

. ( –

, ).Proteus – ( )

1–3 0,4–08 , ( . 96).

342

Page 346: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. 96. Proteus vulgaris(http://biology.clc.uc.edu/fankhauser/Labs/Microbiology/Prepared_Slides/)

( -) -

. 20– 22 ° . Proteus «

» (

) ( . 97). « -» NaCl, -

, , .

. 97. Proteus mirabilis

-. , -

, , KCN, -. , -

343

Page 347: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

– . H2S..

Proteus : P. mirabilis, P. myxofaciens, P. pen-neri, P. vulgaris ( ).

Proteus - ( , P. myxofaciens

), , -. -,

. -, – « -

», , , ,.

Providencia Proteus, - ( H2S, -

, - – , , , .), -

.Providencia – ( )

0,6–0,8 1,5–2,5 .Providencia – 37 º .

. ( P. heimbachae), -

– -. . - -

, .. ,

, .Providencia : P. alcalifaciens ( ),

P. heimbachae, P. rettgeri, P. rustigianii, P. stuartii. 25 % P. stuartii 40 %

P. rettgeri « ». ,

30 º (1,3 %). - ( -

, ), -.

– ( ) -. ,

344

Page 348: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, , -, . , -

, .Morganella . ,

Proteus,

. , Morganella ProteusProvidencia, . 14. Morganella -

( ) 1,0–1,7 0,6–0,7 , «» .

14

Proteus – Providencia – Morganella

Proteus Providencia Morganella

H2S+

P. myxofaciens – –

–P. vulgaris + +

+ – –

+ – –

+ +P. stuartii +

+ – –

:

Morganella – 37 º . -

. – . -, ,

. ( Proteus Providencia),

, H2S , , KCN.

Morganella – M. morganiimorganii sibonii.

M. morganii - ( ) , . -

- , -.

345

Page 349: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

Hafnia – Hafnia alvei.( ) 2–5 0,5–1 (

).Hafnia

30–37 º .. , H2S . -

– - 22 º . c KCN, -

. - ; -. . -

( 30 %) .Hafnia , ,, , .

-, , -

.Serratia -

. ( )0,9–2,0 0,5–0,8 , .

25–30 º .

. ( -S. adorifera), – -

( S. fonticola). - -, . -

H2S, . .Serratia 11 . – Serratia marcescens.

« » « -» - - , ( . 98).

. 98. Serratia marcescens

346

Page 350: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

Serratia, , , , , -

. , S. marcescens,. 1960-

-. , -

, – -- . S. marcescens 10 %

, 5 % -, .

– -. -

,. , -

, ,. -

.Serratia .

, ( , -), (

, ), -. -

( – ), Fe2+ .

Edwardsiella ( ) 1 2–3 . – 37 º , -

E. ictaluri, 37 º (25 º ). , -

, , -, , ,

. – ., - .Edwardsiella : E. hoshinae, E. ictaluri, E. tarda.

– E. tarda.

. -,

, -. , .

-

347

Page 351: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, , -.

E. tarda., , , , -

( , , , , . .). -E. tarda , -

, – , - -.

E. tarda -, - ( -

).Erwinia

, .Erwinia – 0,5–1,0 1–

3 , , . ( E. stewartii).

Erwinia - 27–30 º .

; . – -. - , -

. -. ,

, , , , -.

Erwinia 17 . – Erwinia amylovora( ). -

.Erwinia ,

., ,

« » « » , -, . ,

E. ananas ; E. carotovo- ra – « » « » -

, « » ;E. chrysanthemi – ,

; E. cypripedii – ; E. rhaponti-ci – , ; E. nigrifluens – -

; E. salicis – ; E. quercina –

348

Page 352: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

; E. maelotivora –( . ); E. tracheiphila – ;E. stewartii – ; E. rubrifaciens – -

; E. uredovora – -.

Erwinia -, ,

.Pantoea – Enterobacteriaceae.

, Enterobacter agglome-rans, Erwinia herbicola, Erwinia milletiae.

Pantoea – 0,5–1,0 1– 3 . . -

.Pantoea – 30 º .

,. – . H2S .

. .Pantoea : P. agglomerans ( ; -

– Enterobacter agglomerans, Erwinia herbicola, Erwinia milletiae)P. dispersa.

Pantoea , ,, , , ,

..

, , -,

.

9.5.

– -ó

( . 99)., .

, . --

( 0,2–0,45 ), -. ,

.

349

Page 353: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. 99. Borrelia burgdorferi( http://dwb.unl.edu/.../Bact303/MajorGroupsOfProkaryotes)

-, ,

, – -.

, . -, , , ,

. -.

,. -

. ,, ,

. -, -

. .. -

; , ; -.

, , -. -

, , -, , -

, , .Spirochaetales : Spirohaetaceae

Leptospiraceae. Spirohaetaceae : Spiro-chaeta, Cristispira, Treponema, Borrelia, Brachyspira, Leptonema, Serpulina.

. Spirochaeta – , -

. , , -.

350

Page 354: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

Cristispira -,

. Treponema , -

. -, Treponema pallidum subsp. pallidum – -

, Treponema pallidum subsp. pertenue – - ( ,

). Borrelia , -

, -. , Borrelia recurrentis – -

..

Leptospiraceae Leptospira. -. -

, – . Leptospira

biflexa – , . Leptospira canicola – -

. ,, ,

.

9.6.

-. , Ricket-tsia

rickettsii, , -. Rickettsia-

ceae. ,, , .

,. , ,

. ,, ,

.,

. -

351

Page 355: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,.

– , --

. . -.

-.

, . – . -

( , , ),, - , .

- ( -, ),

., , -

.,

, . --

. , -.

-.

: Rickettsia prowazekii ( ) – -, Rickettsia typhi – -

, , .-

, – ., – , -

– . 30 º . -

, . ., , -

,.

., , -

, .

352

Page 356: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-, -,

, . . .-

. -, – .

– . : Rickettsia

rickettsii ( ), Rickettsiaconorii ( , , ),Rickettsia sibirica ( ),Rickettsia australis ( ), Ricket-tsia a ari ( , , ),Rickettsia tsutsugamushi ( -

) ..

Chlamydiaceae,Chlamydia.

., .

-, -

. ,-

, .« »

.,-

40–72 . :1) – (0,2–0,5 ) -

- ,;

2) , , – ( 0,8–1,5 ) ,

;3) – -

.

353

Page 357: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,. . ( ) -

( ). – -.

, , -. , -

. -,

, -. -

. , ( -

), .,

, ,. -

., -

. -- -

, , ,.

Chlamydia :. trachomatis ( ), C. psittaci C. pneumoniae. -, -

, – --

. , - ( ) . -, ; –

; – -, , . -

,( . 15).

354

Page 358: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

15 ,

C. trachomatis ( -) – -

-

-, -

: ( -

) -

, --

C. psittaci (),

-

C. pneumoniae ,, -

( ). – -

9.7.

– , Myxobacteriales Cy-

tophagales. (0,6–1,2 2–

10 ) :-

., -

.-

, , 1,2–1,5 % . -

.

. -, ,

355

Page 359: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

.,

, -, ( . 100).

. 100. Stigmatella aurantiaca(Photo by David White colorized by Yves Brun using NIH Image)

100 600 -.

: -,

. -.

: - 58–60 º 10–60 . -

( , Myxococcus,Nannocystis .) ( ,Cystobacter, Polyangium, Stigmatella .) . – -

. ; - 30–35 º . – , -

-.

. -, Myxococcus.

-,

-

356

Page 360: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -. Polyan-

gium, ., -

( , Nannocystis)..

, - , , -, -. –

, -, ,

, .,

. 30–50 %, – 67–71 %.

, , ( , Cytophaga, Flexibac-

ter), ( , Capnocytophaga),( , Thermonema).

– ; -; , , . -

, , -. -

, - NO . Cytophaga -

, , , ; Flexibac-ter – ; Sporocytophaga – ;

Microscilla – .

3

Sporocy-tophaga Chitinophaga

, – ( ).Flexithrix ,

.. ,

Capnocytophaga , -, . Flexibacter columnaris –

.

357

Page 361: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

9.8.

LactobacillaceaeStreptococcaceae. –

., (

Sporolactoba illus inulinus) .,

. -, -

, . , -, .

-: , , -

. , – « », , , -

( ,) -

.-

– , -. -

-,

, -.

- -, ,

.-

.Streptococcus lactis, Streptococcus cremoris, Lactobacillus bulgaricus, Lac-tobacillus lactis .

, 2, .Le conostoc mesenteroides, Lactobacillus brevis, Bifidobacterium

bifidum .

-

358

Page 362: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -. :

, , (Lac-tobacillus bulgaricus, Lactobacillus lactis ; Strepto-coccus lactis);

- (Lactobacillus plantarum, Lactobacil-

lus brevis, Le conostoc mesenteroides);

(Lactobacillus acidophilus, Bifi-dobacterium bifidum, Streptococcus pneumoniae, Streptococcus pyogenes,Streptococcus faecalis, Streptococcus bovis .).

--

, -.

:1) ;2) , . (Leuconostos mesenteroides Lac-

tobacillus plantarum);3) .

,. -

., -

, Streptococcus thermophilus Lac-tobacillus bulgaricus. – Lactococcus lactis, Lac-tobacillus kefir, Lactobacillus kefiranofaciens; – Lactococcus cre-moris, Lactococcus lactis, Leuconostoc lactis Leuconostoc mesenteroides subsp. cremoris ( );

4) . -, ,

, ;5) .

,;

6) , -, , ,

, -.

359

Page 363: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -, , .

.-

.,

,:

, -;

, --

( -);

, .

:1) - ( , - S- ),

55 º 30 . -, , , ;

2) , ;3) ( ) ,

;4) , -

,;

5) - , .- .

, -, .

, -: , , , -

, , , , ..

( , -, ) -

,.

– - .

360

Page 364: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

( - ) – – -

( -).

-. , -

, ( -, ), , (

), ( ).

., .

Streptococcuspneumoniae. , , -

, , -.

Streptococcus pyogenes ,. .

Streptococcus viridans – . .

. -,

.Streptococcus faecalis ( ) -

., , -

.

9.9.

(, ),

. -, , -

. : Bacillus,Sporosarcina, Sporolactobacillus, Clostridium Desulfotomaculum.

. Bacillus Sporosarcina. -

361

Page 365: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

Bacillus – ,Sporosarcina – .

Clostridium Desulfotomaculum -.

.Clostridium -

. Desulfotomaculum, -

, -,

.Sporolactobacillus – . -

, ( ), -. , -

.. ( )

Sporolactobacillus inulinus.-

Bacillus Clostri-dium.

Bacillus -, . -

. , -, -

.. Bacillus -

2,3- , 2,. -

, Bacillus, -:

3 2 (2,3- ) + 2 + 4 2.Bacillus , -

:1. , -, . -

(B. subtilis, B. cereus, B. megaterium, B. anthracis, B. thu-ringiensis).

2. , , -. « » -

(B. polymyxa, B. stearothermophilus).

362

Page 366: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

3. , -. « » (B. pasteurii).

Bacillus ,, , -

(B. subtilis, B. megaterium, B. polymyxa, B. stearother-mophilus, B. licheniformis). B. megaterium « »

, 2 5 . B. subtilisBacillus, « » (

).B. polymyxa - ,

. B. stearothermophilus – - ( 50–65 º ).

B. anthracis B. thu-ringiensis. B. anthracis – .

, - D- L- .

B. thuringiensis – . , -. -

B. thuringiensis , Cry- ( 60–140 ) Cyt- ( -

28 )., . -

, , -. -

, Cry- ,-

., . -

Cry- . - 30 , -

, .B. thuringiensis -

.-

, B. laterosporus, B. sphaericus, B. popilliae.Bacillus

. 200 -, .

B. subtilis – 70

363

Page 367: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. 30 B. brevis.B. polymyxa,

B. cereus, B. circulans, B. megaterium, B. licheniformis .Bacillus – ,

,. Bacillus

. , -, B. circulans,

, B. licheniformis – . Ba-

cillus ,. , , ,

, , , .Clostridium –

, -.

., , -

. , -, , -

. Clostridium – , -

. , -. -

C. butyricum, C. pasteurianum, C. rubrum ., -

. (C. acetobu-tyricum, C. felsineum, C. sporogenes .) -

, -: , , , -

., -

, , . --

:, -

, , ,(C. pasteurianum, C. butyricum, C. acetobutyricum, C. felsineum);

, , ,(C. botulinum, C. tetani, C. putribicum, C. sporogenes, C. histolyticum .);

364

Page 368: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, - – (C. acidiurici, C. cylindrospo-

rum).-

. , , -. -

.

.. .

. Clostridium pasteurianum..

, ,, , -

. ,. C. pasteurianum, C. acetobutyricum,

C. butyricum ( ). : C. tetani – -; C. botulinum – ; C. histolyticum, C.

septicum, C. perfringens, C. novyi, C. sordelli – -. , , -

.Clostridium -

, ,, . -

, , (C. butyricum, C. acetobutyricum).,

.

9.10.

Micrococcacea . - 0,5–1,5 .

, ,, -

. , , -, , .

, , ,. ,

365

Page 369: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, , - ( , , - )

. -, -

. – ,, , , -

, . –

, 15 % NaCl 40 % . ,

.:

. ( , ), -

2.. -

.Staphylococcus 20 , -

– -. S. aureus

( ), S. intermedius, S. hyicus. - S. saprophyticus, S. hominis, S. sac-

charolyticus ( ), S. capitis, S. chromogenes, S. simulans. S. aureus, -

. -S. aureus, S. epidermidis S. sapro-

phyticus ( . 16). 16

,

S. aureus , , -, , , , -

, , ,« », , -

S. epidermidis , , ,,

S. saprophyticus

– . 100 , 11 -

366

Page 370: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, , .-

.1. –

( , -), -

().

2. , -: (

), , , , -, , , . .

3. : – , , . -

, , -, , ,

., , -

;-

, ( – , – ),, ( -

, – ). --

; – ,

.4. , . -

,,

, , .5. , -

,. -

( ,.).

6. , . -, , , , . ,

-.

367

Page 371: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

7. , , 1, 2, 3, , . -, , -

( ), 4,5 – 10,0. -

26 – 34 . --

. -: , , , -

, , . --

( , , , , , . .).

. -

, . – 80 º 30 ,

(110 º ) 2 ; -. -

, .-

, -. , , -

( -, ), -

, - , - , -- , ( ), -

.:

, -, , , -

.

,, -

., -

,.

368

Page 372: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, - ( , -. .) . -

, -, ( -

)..

9.11.

Neisseriaceae . , - 1879 . . Neisseriaceae

: Neisseria, Moraxella, Acinetobac-ter Kingella.

Neisseria 14 , : N. me-ningitidis ( ) – N. gonorrhoeae ( ) – ( . 17).

(N. sicca, N. flavescens, N. mucosa, N. lacta-matica .)

. – N. gonor-rhoeae.

17 Neisseria

N. meningitidis ( -),

- (

-)

-

N. gonorrhoeae (

-

)

,

--

; -

Neisseria , -, 0,6–1,0 .

-

369

Page 373: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. , ( ).. Neisse-

ria - . – , ( -

N. elongata) .,

, , , .. -

. -, N. gonorrhoeae N. meningitidis -

- – . Neisseria (

N. gonorrhoeae N. canis) . - 35–37 º ., 6,0–8,0.

N. go-norrhoeae , ,

-. -

.-

,, .

, , -, – -

, .-

, , -. -

, , , -, ,

.Moraxella ,

(1,0–1,5 1,5–2,5 ), , -

. -; -

. , .. . –

370

Page 374: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

., -

. -; ,

. . ,M. catarrhalis -

-

. ,. M. lacunata M. bovis

, - , -. ( , M. osloensis M. phenylpyruvica) -

,.

Acinetobacter ,,

1,0–1,5 1,5–2,5 .,

. , .; -

. - 30–32 º , 7,0.

, -, , , , -

, ( ). ,

-.Acinetobacter , – A. calcoaceti-

cus. Kingella , – K. kingae. -

-, .

. . - 33–37 º . . -

, ., -

, , ,. . -

. .

371

Page 375: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

9.12.

Mycobacteriaceae – Mycobacterium. – - , , -

, , ,.

( ) -, -

.-

– , - -. – 3- -

- , 2 3 . 78–95

,. -

60 % .

.; 14–40

. , -, ;

. -,

( , M. paratuberculosis)(M. leprae). ,

. -, , .

:, , .

Mycobacterium 40 ., - ( ) -. , -

. - 24 , -

– M. tuberculosis, M. bovis M. leprae ( . 18).

372

Page 376: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

18

M. tuber-culosis

- -- ,

,-

M. bovis -,

-

M. leprae,

-

-, -

. ,

. , ,,

-, – .

., ,

. , -, , , , -

, , ,, , , -

. ( - ),

. -, -

- ( 186 366 117). -

, -, -

.

373

Page 377: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, (M. leprae),; -

.

9.13.

Propionibacterium,Propionibacteriaceae.

-, , , -

, . -; -

, -, . -

, , , V- Y- , « ».

, 15-,

. -. -

- 53–67 %. 30–37 º ., , , , -

.-

16S- Propionibacterium: , Propionibacterium pro-

pionicus.,

( – )., .

-.

,, -

. -, ,

, , ,,

. , -, , -

374

Page 378: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. ,, ,

.

– Propionibacterium propionicus..

: P. freudenreichii, P. thoenii, P. jensenii, P. acidipropionici.:

P. acnes, P. avidum, P. granulosum. – Propionibacterium freudenreichii.

, . ,-

, , -.

12, , , ,.

, :, ,

. -.

-,

, ,, .

P. freudenreichii, --

, ,. ( )

12, . - (P. acnes P. granulosum) -

. ,, -

. , -, P. acnes -

( ) ,. -

, P. acnes. -

375

Page 379: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

,, -

. , :P. acnes -

.P. granulosum .

,, -

- ; ,, . .

.-

. :. ,

,;

12. 12 -, ,

. 12 -;

. ,,

, -, .

0,28 % ,-

. , 12; -, ,

12 ;;

. , 15 % .

14 % . -, ,

, . -, -

, ( ) - (0,5–1,0 %) . -

, ,

376

Page 380: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. ,.

,.

.,

, -, -

, .-

. -.

, 24 -.

9.14.

– -. -

: Corynebacterium, Arthrobacter, Bre-vibacterium, Cellulomas, Clavibacter, Microbacterium .

Corynebacterium ( . coryne – ). -

, -. 0,3–0,8 1,5–8,0 . .

, « -» . - , -

-,

(V- ). . ,, .

- -, – -

, , -.

– , -. – . -

-.

.

377

Page 381: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

( , , .).-

, . -C. glutamicum – -

. C. mediolaneum.

, ,., , , , -

, . -Corynebacterium C. diphtheriae ( -

), . C. di-phtheriae , -

. -. -

, ( -). – -

; ,, ( ).Arthrobacter -

(0,8–1,2 1,0–8,0 ), - (V-, Y- .)

, . -: – – .

( 0,6–1,0 ),. -

-. ,

. ( – – ) -

1–2 . – , .

, ..

..

L,L- .. . ,

. : -

378

Page 382: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, , . , -. 25–30 º . - 7,0–8,0.

Arthrobacter -, ,

. , , -, .

,, -

, -: -

, , , , . ..

, , ,;

(), (5-

, 6- , , -5- -, , ),

( , , , , , ),.

30 Arthrobacter. – Arthro-bacter globiformis.

Brevibacterium (0,6–1,2 1,5–6 ), V- . -

, ..

– , , -, , .

DL- , -.

, , ..

- , . - 20–35 º . -

( -, ).

- – , ,

379

Page 383: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. . , -.

Brevibacterium : B. c sei, B. epidermidis,B. iodinum, B. linens. – B. linens. -

., , -

. , -- .

Cellulomas – ,. -

(0,5–0,6 2,0–0,5 )., , , -

V. ,

.. Cellulomas

. -. -

. . -; , -

. -. - -

, .. , -

,-

. . .

. - 30 º . . -

.Cellulomas ,

, .Cellulomas . – Cellulo-

mas fla-vigena. Clavibacter Corynebacterium.

, 2,4- , - -

, Corynebacterium.

380

Page 384: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, Clavibacter -.

Clavibacter - (0,4–0,75 0,8–2,5 )

- , V- . -

, « – » ., , , -

.Clavibacter -

. -. -

, , , -. 20–29 º ;

35 º . -, . -

.Clavibacter , -

.Clavibacter : C. iranicus, C. michi-

ganensis, C. rathayi, C. tritici, C. xyli. – C. michiganensis ( -).

Microbacterium (0,4–0,8 1,0–4,0 ),

V- . ,. , « -

– » . , ,. ,

.- .

Microbacterium – , . -,

. . -.

, -, , . -

30 º . 18 40 º . 72 º 15

.

381

Page 385: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, , -, .

Microbacterium : M. arborescens, M. imperi-ale, M. lacticum, M. laevaniformans. – M. lacticum.

9.15.

Actinomycetales, -, , -

., -

, , -. -

,.

, -. , -

( ), -

.. , , -

, ,, .

,, – -

, .-

,( . 101).

. 101.

( «Todar's Online Textbook of Bacteriology»; www.textbookofbacteriology.net)

382

Page 386: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, --

:, -

( - L- );,

.: -

., , . -

, -: , , , , ,

, , , ( . 102, 103).

. 102.

.103. Streptomyces coelicolor ( «Hinger Education and Research Opportunitie, the John Innes Centre»;

http://www.hero.ac.uk/sites/hero/uk/research/archives/2002/)

, -

383

Page 387: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -.

, ,, . -

, . – ,

. ,-

. , -: , , , , -

, , ( -), , , , .

-. ,

(Frankia).

– ., . -

.-

« ».

1. .2. .3. .4. .5. .6. Thermomonospora .7. Thermoactinomyces.8. .

. , -,

.. -

, -.

:, ;

Pseudonocardia ;Nocardioides Terrabacter;

384

Page 388: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

Promicromonospora ., ,

, ,. : Gordona (

, ); Nocardia (.

); Rhodococcus( ; -

.); Tsukamurella ( , -

, .,

). Pseudonocardia -

, ;. -

10 . Nocardioides Terrabacter -

: Nocardioides Terrabacter. . Promicromonospora

. : Jonesia, OerskoviaPromicromonospora.

.,

, ,. -

:Dermatophilus – , -

; - ( , Dermatophilus congolensis),

;;

Frankia – – -, -

. ;Geodermatophilus – .

. ,; -

. ,. - -

385

Page 389: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -. – , -

, , .: Actinoplanes, Ampullariella, Catellaspora, Dactylosporangium, Mi-

cromonospora, Pilimelia.. ,

, L- -.

- ( Streptomyces Streptoverticilium) ( . 104).

(Intrasporangium, Kineosporia, Sporichthya)-

.

. 104. Streptomyces( «Natural Resources Conservation Service»; http://soils.usda.gov/.../soil_biology/)

: Streptomyces, Streptoverticillium, Intraspo-rangium, Kineosporia, Sporichthya. -

– ,. – Streptomyces. – -. , -

, . -

. -. Str. gri-

seus , , -. -

, -.

Streptomyces -, -

. , -

386

Page 390: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, , , , ,- ,

- ,.

– – - – ( , -

). ., Str. aureofaciens– , Str. griseus – -

, Str. venezuelae – .Str. aureofa-

ciens 12 .. -

, - -.

Streptomyces -Str. scabies,

. -, ,

( . 105)..

,. , , -

,. Str. scabies -

.

. 105. , Streptomyces scabies( «Vegetable MD Online»; http://vegetablemdonline.ppath.cornell.edu/PhotoPages/)

. , -

387

Page 391: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, . -, .

:Streptosporangium ;Actinom dura.

– ,.

Thermo nospora . ,

, ( Therm no-nospora), ( Actinosynnema, Nocardiopsis) -

( Streptoalloteichys). -- ; -

. -. – .

Thermoactinomyces. ,.

( ) ,. .

- ; -. ; -

. – Thermoactinomyces.. : Glycomyces, Kitasatospo-

ria, Saccharothrix.. -

.. , .

.

9.16.

– , -. -

. -. -, , , ,

, . ,, .

0,1–10 . : ;

388

Page 392: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -; .

, ., , , -

, -. ,

, , -.

.-

– , ( ,

, .)., -

- .:

( ). -;

- , -.

., -

, - ( , ). ,

, – -. – , -

., -

. , () .

, -, . -, ;

, , , , -.

. , -

. -,

389

Page 393: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. . -.

-. -

. -, , -

, ,. -

, . . .-

, ,, –

, -, .

-, , , ( , -

, . .).-

( , . .)., -

-.

, ( -, , ,

, , . .); ( -); « » ( -

,); .

, -, , ,

( , .).- -

, « » , ., , -

. - 80–90 %. , 25–38 % , -

18–20 % .

390

Page 394: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-.

-- ,

. -.

- -

,.

., ,

, , ,, -

..

, . 60 - . , -

– -.

Mycoplasmatales, : Mycoplasmataceae,

Acholeplasmataceae Spiroplasmataceae.Mycoplasmataceae : Mycop-

lasma Ureaplasma. ,Ureaplasma .

, - (

). -. -

. -.

-, , -

. -, Mycoplasma pneumoniae – -

. Mycoplasmahominis Ureaplasma urealyticum – -

, , , -, , .

391

Page 395: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

50 % 30–50 , 30 % – .

Acholeplasmataceae – Acholep-lasma.

. -. -

; ,, . Achole-

plasma laidlawii, .Spiroplasmataceae Spiro-

plasma.:

. -.

,, .

. , ,,

. . – Spiroplasma citri – , , .

9.17.

– , -, 1- -

. ( 4), ( 3 ), - ( ), ( ), ( 3NH2),

( H3Cl), (KCN) . -, ,

, .,

, 1- ., 1015 ( , -

, , , , -.). ,

. , , -. -

, , , ,, , -

( . 19).

392

Page 396: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

19

1-

4( )

, , -, , ,

, -

3( )

, -, -

, -

( )-

( ),

HCONH2( )KCN - , -

-,

CO ( ) , ,CH3NH2 ( )(CH3)2NH( )(CH3)3N( )

,, , -

-, -

, .1

:.

., -

.: Methy-

lococcus, Methylomonas, Methylosinus, Methylocystis, Methylobacillus, Me-thylophilus, Methylophaga, ethylovorus Methylobacterium. -

, . . - – . - .

: -, ;

393

Page 397: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -.

. 20. 20

MethylococcusMethylomonas

MethylosinusMethylocystis

MethylovorusMethylobacillusMethylophilusMethylophagaMethylobacterium

--

( -- -

)

( -- -

)

-1- -

-

( )16 - 18 16 -

-Pseudomonas, Arthrobacter, Mycobacterium, Bacillus, Acetobacter,

Achromobacter, Nocardia, Hyphomicrobium, Brevibacterium . -, ,

, -1- .

1--

.

( . 106). -

, -. -

( , -), 2, -

.

394

Page 398: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

2 2 2 2

4 3 2

1 2 3 4

. 106. -:

1 – ; 2 – ; 3 – ;4 – . : 1 – , 2 – -

, 3 –

1- -: , -

, a, b, c, o. ,1- , -

. --

..

.-

.

,5,8 % . -

85–98 %, -.

-. , -

1- - -: -

, , ,.

, ,, -

.

· 2+ 2 3

1

395

Page 399: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -12, Q8, Q9, Q10, , - -

. , - 30 % . -

66 % -- - – ,

, .-

, . -, -

- – -. ,

( , ), E. coli.

9.18.

1977 .. . -

.-

16S- . , -

., , , -

, -.

1. , -,

, -, – D- . -

,, -

, – , -, D- . .2.

, -,

.

396

Page 400: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

3.– – , -

.4. , , ,

, -.

5. -, .

.6. -

. - - , -, 9–12 ,

– 4–8 . - , -, , -

.7. ,

,. , -

-, .

8. -2 . -

-, -

.9. -

., , ,

.10. , ,

, -, , F430, - F420 ( 5- ), , -

.11. , -

.12. , .

, ,,

397

Page 401: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -, ,

., -

, ,, -

.– -

, . -, .

– , -,

. -, , , -

, , -. -

, - – -

. : -, , , -

.Methanobacterium, Methanosarcina, Methanospirillum .

-Archaeoglobus, : A. fulgidus ( -

) A. profundus.. 60–95 º

83 º ; 4,5–7,5 6. - (NaCl) 0,9–3,6 %.

Archaeoglobus – , , ,

( ) . 420 - -

. - 1–2 .. -

– ( ). -, , , ,

; – , ( ), -

. Archaeoglobus -

398

Page 402: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -, Ar-

chaeoglobus F420 , F430.

– ,

.,

– : , ,, .

. ,, . -

, -40- , 1 4

., ,

,. ,

-. ( , Sulfolobus)

S0; ( , -Thermococcales Thermoproteales) – S0

H2S; ( , Acidianus) – S0.

, , – -: – 60–

82 º , – 95–110 º .80–105 º . -

Pyrodictium occultum. 110 º , 105 º .

, -, -

. ,Pyrodictium -

, ,.

Sulfo-lobus brierley, -

, (FeS2), -

399

Page 403: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

(CuFeS2) (MoS2).

. -.

-Thermoplasma acidophilum. ,

., 7 ,.

– -. , .

, . -. -

60 º , 1,0–2,0.. -

-.

. , Halococcus, Halobacterium – -

-. Haloarcula -

.,

: NaCl , . ., , -

, ( , , -). NaCl ( 30 %). -

12–15 %; – 20 26 %. - – Mg2+ K+. ,

Na+ .

. +

( ) -, ,

.. -

Halobacterium,

400

Page 404: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. Halococcus.

, -, 20-

– . , --

( – ), -. -

, -.

- – -

, , -:

H3C CH3

CH3 CH3 CH3

( ) .. -

2 - 50 % . 20 – 25 % -

– ..

-, , , . -

. - –

( . 107). , -. -

2- -3- , -3- : -

..

.

401

Page 405: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. 104. -

2- -3-

+ · 2 2

2- -

+ · 2

. 107. –

– . -

b c, . --

NO , -.

,

3

2. --.

26 -, 248

75 % - ., . -

, , ( . 108).

-,

- 216 :

R –NH2 + O = CH–R R –N=CH–R + H2O

402

Page 406: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

COO–

NH 3

. 108.( http://courses.cm.utexas.edu/jrobertus/ch339k/overheads-2.htm)

.

+ -:

H+

R – N = CH – R R – N = CH – R + H+

, ,, +, -

, . , « »

.,

,+,

200 ( . 109). +- -. , –

.

403

Page 407: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

+

+

++

++

+- -

. 109. :( http://www.steve.gb.com/science/membranes.html)

, -, . -

, – « »

2., -

.

404

Page 408: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

10.

, -, .

-. . -

, . . , . . , . . , -, -

.

, -.

--

. -,

, ., -

.- -

,. -

-,

., .

, --

. -

.

404

Page 409: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

10.1.

: ( ,

, ) ( -, ), ( -, -

- ) .-

, - ( ), -

( ), ,2 ( ).

, ( ) .

2 - ( . 110).

CO2

( )

. 110. : – ; – ; – ; – ; –

405

Page 410: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-

, 2 () . -

, -2 . , -

, 2.

.. -

, ( ,.). – –

,, , , . -

. ,.-

.

, 2 2,:

2 + 2 [ 2 ] + 2

, 1 % --

. ,.

3 2, 23 2. -

-, ( 50 %)

- .

10.2.

. --

406

Page 411: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

–3 +5 (- ).

( . 111):

N2

-

-

-

--

NO 3

--

NO 2

12

NH3

. 111. :1 – ; 2 – ;

– ; – ; – ; – ; –

– ., -

. NH , -

-.

4

407

Page 412: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -, , -

.-

– , , , -, , -

- . ,

; -.

.,

, -, .

. -Pseu-

domonas, Bacillus, Proteus ., -

, -. :

.,

– . -

, – , -; -

.-

. -, – . – -

– , ,

. -, ,

( ), .,

. -. -

:

408

Page 413: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

H2N–CO–NH2 + H2O 2NH3 + CO2

-. -

, . -,

(Bacillus pasteurii, Sporosarcina urea, Proteus vulgaris .), -; -

. ( , -

) . 9–10, .

: -

..

, -.

,Pseudomonas, Bacillus, Arthrobacter, Xanthomonas -

. ., -

,.

,,

, , ., ,

, -.

, -, .

NH , N4 2, . NO NO2 -

, ,, .

409

Page 414: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

10.3.

,,

( ) ( . 112).

SO 24

H2S

S0

S0

. 112.

-: , -

. -: ( , );

; .-

( -, ). -, -

410

Page 415: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, -: , .

, -, , ,- .

– ,,

, , -. H2S -

.---

( ). -, -

.-

( , , , -, , , ) -

, -.

,, -

Desulfuromonas acetoxidans,.

.-

, -. ,

H2S

H2S + CO2 [CH2O] + SO 24

-- ,

, H2S.-

, -:

. , -, ,

411

Page 416: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. -: -

(32S) ,34S. 34S, -

-.

, -12 13 , -

-1,5- 122

. , -, .

10.4.

, , -,

. , , , N : P,

10–15 2. -, ,

. ,

100 : 1.

(PO ).

, -,

. --

.

34

-, -

( , -, )

. --

. ,, .

412

Page 417: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

-: ,

.-

( ),. ( , -

, , , .),, ,

. -, ,

, ,. – -

-. , 2S, -

, . ( )

, -.

. , - (1,5–

25 % ), (0,5–1,0 %) (0,005– 0,5 %).

- .-

- .-

, -, , , .

,-

. - ( ) –

. ,

.

, , . ., -

. -

413

Page 418: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

– . -

-, . ,

,

( ).

. -.

414

Page 419: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, . . : 3 . / . . , [ .]. .:, 1994. . 1–3.

, . / . . .: , 1982. , . . / . . . .: .

., 1989. , . . / . . . .: - ,

1995., . . / . ,

. . .: , 2002. , . / . . .: , 1982.

, . . / . . . .: - . - , 1985. , . . / . . , . . . .:

« », 2003. , . . -

/ . . , . . . .: . ., 1988. , . . / . . . .:

, 2004. , . . / . . ,

. . . .: « », 2001. , . . / . . . .: . ., 1989.

, . . / . . , . . . .: , 2005. , . . / . . . .: -

, 1983. , . . / . . ,

. . , . . . .: - , 1989. , . . / . . , . . . .:

« », 2003. , . . , /

. . , . . . .: , 2002.. , . / . , . . .: , 1985.

, . / . . .: , 1987. / . . . , . . . .:

, 1999. : 3 . / . . [ .]. .: ,

1983–1984. . 1–3. , . . / . . [ .]. .: -

« », 2005.

415

Page 420: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

, . . / . . [ .]. .: - « », 2004.

: 2 . / . . [ .]. .: ,1997. . 1–2.

, . . / . . . .: - . -, 1996.

, . . / . . . .: , 1988. : 2 . / . . , . , . -

. .: , 2005. . 1–2. , . : 3 . / . , . , . . .:

, 1979. . 1–3. , . / . , . . .: , 1981.

, . / . . .: , 2002. , . / . . .: , 1987.

Bergey’s Manual of Systematic Bacteriology / Editor-in-Chief G. M. Garrity. N.Y.:Springer, 2001–2003, Vol. 1–5.

http://www.cme.msu.edu/Bergeys/ – Bergey’s Manual Trust. Headquarters at Michigan State University.

http://www.microbeworld.org/home.htm – © 2002 American Society for Microbiology. http://www.bact.wisc.edu/Bact303mainpage – © 2003, Dr.Kenneth T. (University of

Wisconsin-Madison Department of Bacteriology). http://www.hero.c.uk/sites/hero/uk/rese rch/ r.../genome_keys_ unlock_n ture1588.cf –

Higher Education and Research Opportunities in the United Kingdom.http://www.textbookofbacteriology.net – Todar’s Online Textbook of Bacteriology.http://protist.i.hosei.ac.jp/PDB/Images/Prokaryotes/Chroococcaceae/–

Japanese Fresh-water Algae, 1977. http://biology.clc.uc.edu/fankhauser/Labs/Microbiology/ – David B. Fankhauser, Ph. D.

Professor of Biology and Chemistry University of Cincinnati Clermont College.

416

Page 421: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

. (M. Adanson) 20 . (E. Adelberg) 221 . (J. Alloway) 204

. (W. Arber) 238

. (P. Barth) 75 . (M. Bejerinck) 17, 167, 262

. (D. Bergey) 20, 28, 31 . (G. Beadle) 18 . (J. Boyd) 328 . (D. Bradley) 193 . (S. Brenner) 75

. (O. Warburg) 124 . (T. Watanabe) 195

. (C. Woese) 389 . . 6, 398

. (H. Wilson) 68 . . 16, 17, 255, 306,

358, 398 . (E. Wollman) 217–219

. . 15, 16 . (N. Gibbons) 298

- . (P. Howard-Flan- ders) 236

. . 293, 295, 296 . (Ch. Gram) 41

. (A. Gratia) 192 . (F. Griffith) 202–204

. . 60, 286, 287, 302, 304

. (M. Dawson) 204 . (M. Delbruck) 167

. (H. de Vries) 167 . (F. Dickens) 124 . . 293, 295, 296

. (D. Dubnau) 210

. (M. Doudoroff) 124, 127, 128

. ( . Davis) 187, 215, 226

. . 96

. (F. Jacob) 75, 217–219, 221, 249, 250

. (C. Sonne) 328

. . 16, 76 . (A. Yersin) 333

. (L. Cavalli) 218 . (X. Karstrem) 245 . (A. Campbell) 82, 219

. (E. Klebs) 332 . (A. Kluyver) 17 .. (J. Collins) 75

. (F. Cohn) 297 . (R. Koch) 13, 14

. (F. Crick) 18 . . 293, 295, 296

. (F. Cuzin) 75

. (J. Cairns) 68

. (A. van Leeuwenhoek) 11, 12

. (J. Lederberg) 18, 167, 169, 170, 187, 213–216, 225, 226, 228, 230

. (E. Lederberg) 167, 169, 170, 230

. (S. Lacks) 211 . (S. Luria) 167 . (A. Lwoff) 218

- . (M. McCarty) 18, 204

417

Page 422: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

- . (K. MacLeod) 18, 204 . (O. Meyerhof) 124

p . (R. Murray) 298 . (M. Meselson) 71, 72 . . 15

. . 60, 286, 287, 290–292, 302, 304

. (J. Monod) 246, 249, 250 . (H. Morgan) 338

. (M. Morse) 230

. . 17, 398 . (A. Neisser) 362

. (C. van Niel) 17 . (H. Newcombe) 167–169

. . 17, 398

. (R. Pakula) 206 . . 124 . (L. Pasteur) 12, 13, 358

. (T. Paustian) 58 . (R. Petri) 14

. (R. Pritchard) 75 . . 207

. (H. Ricketts) 345 . (E. Rose) 42

. (D. Salmon) 330 . (R. Sia) 204

. (E. Smith) 341 . (M. Salton) 42

. (F. Stahl) 71, 72

p . (M. Starr) 259 . (R. Stanier) 298

. (H. Stolp) 259

. (E. Tatum) 17, 213–216 . . 59

. (R. Thomas) 206

. (J. Watson) 18

. (S. Flexner) 328 . (A. Fleming) 95, 96

. (H. Florey) 96 . (C. Flügge) 320

. (H. Fox) 389 . . 4

. (F. Freer) 42

. (H. Halvorsen) 65 . (W. Hayes) 216–217 . (S. Haley) 68

. (G. Horecker) 124 . (R. Hotchkiss) 206

. . 14, 15 . (N. Zinder) 18, 225, 226, 228

. (E. Chain) 96

. (K. Shiga) 328

. (O. Avery) 18, 204 . (H. Embden) 124 . (N. Entner) 124, 127, 128 . (T. Escherich) 327

418

Page 423: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

Acetobacter 30, 87, 387 – pasteurianus 55 Acholeplasma 385 – laidlawii 385Acholeplasmataceae 384, 385 Achromobacter 318, 387 Achromatium 313, 316 – oxaliferum 5 Acidianus 392 Acinetobacter 30, 362, 364, 365 – calcoaceticus 365 Actinobacteria 29 Actinomadura 381Actinomyces 29 Actinomycetales 375–382Actinoplanes 29, 379 Actinosynnema 381Aeromonas 30 Agrobacterium 30, 189 – tumefaciens 70, 197, 278 Alcaligenes 30, 316, 318 – eutrophus 316 – paradoxus 316Alnus 265 Ampullariella 379Anabaena azollae 266 Ancalochloris perfilievii 295Ancylobacter 30Anoxyphotobacteria 31, 293, 295 Aquaspirillum 30, 316 Archaebacteria 32 Archaeoglobus 391, 392 – fulgidus 391 – profundus 391Arthrobacter 29, 91, 370–373, 387, 403 – globiformis 373

Aspergillus flavus 96 – nidulans 96 – niger 206Azolla 266Azomonas 30, 106 Azorhizobium 106 Azospirillum 106 Azotobacter 30, 68, 106, 189

– chro coccum 17, 69

Bacillus 30, 64, 92, 110, 140, 310, 316, 355–357, 387, 402, 403 – anthracis 13, 63, 273, 356 – brevis 98, 357 – cereus 356, 357 – circulans 357 – laterosporus 357 – licheniformis 356, 357 – megaterium 67, 87, 356, 357 – pasteurii 87, 356, 402 – polymyxa 98, 356, 357 – popilliae 357 – psychrophilus 90 – sphaericus 357 – stearothermophilus 91, 356 – submarinus 94 – subtilis 42, 65, 70, 98, 205–207, 210, 211, 228, 229, 240, 249, 356, 357 – thuringiensis 356, 357 Bacteroidaceae 270Bacteroides 147 – ruminicola 152Bdellovibrio 30, 260 – bacteriovorus 259 Beggiatoa 30, 313 – alba 5

419

Page 424: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

Beijerinckia 30, 106 Bifidobacterium 29, 270 – bifidum 151, 270, 352 Borrelia 344 – burgdorferi 70, 349 – recurrentis 344 Brachyspira 344Bradyrhizobium 30, 106, 265 – japonicum 265 Brevibacterium 370, 373, 387 – casei 373 – epidermidis 373 – iodinum 373 – linens 373Burkholderia cepacia 70

Campylobacter 30 Candida 269, 270, 271 Capnocytophaga 350, 351 Caryophanon 30 Casuarina 265 Catellaspora 379 Caulobacter 30, 56 Cellulomonas 370, 373, 374 – flavigena 374 Chitinophaga 350 Chlamydia 346–348 – pneumoniae 347, 348 – psittaci 347, 348 – trachomatis 347, 348 Chlamydiaceae 346–348Chlorobiaceae 295 Chlorobium limicola 295 – vibrioforme 295 Chloroflexaceae 295, 296 Chloroflexus aurantiacus 296, 297 Chloronema giganteum 296 Chromatiaceae 294 Chromatium 30, 56, 106, 266, 293 Chroococcales 299 Citrobacter 155, 182, 326, 335, 336 – amolonaticus 336 – diversus 336 – freundii 336 Clathrochloris sulfurica 295 Clavibacter 370, 374 – iranicus 374

– michiganensis 278, 374 – rathayi 374 – tritici 374 – xyli 374Clostridium 30, 55, 64, 106, 149, 270, 355, 357, 358 – acetobutyricum 357, 358 – acidiurici 358 – botulinum 19, 67, 84, 89, 93, 271, 358 – butyricum 357, 358 – cylindrosporum 358 – felsineum 357, 358 – histolyticum 358 – novyi 358 – pasteurianum 16, 357, 358 – perfringens 42, 276, 358 – propionicum 152 – putribicum 358 – rubrum 357 – septicum 358 – sordelli 358 – sporogenes 149, 357, 358 – tetani 19, 42, 67, 272, 275, 358 – thermocellum 149 – thermohydrosulfuricum 149 Comamonas 318 Corynebacterium 29, 63, 370, 371, 374 – diphtheriae 84, 136, 273, 275, 276, 371 – glutamicum 371 – mediolaneum 371 Crenarchaeota 30 Crenothrix 30 Cristispira 344Cystobacter 349Cytophaga 350Cytophagales 348, 350, 351

Dactylosporangium 379Dermatophilus 378 – congolensis 378 Derxia 106 Desulfococcus 30 Desulfotomaculum 30, 140, 355 Desulfonema 141 – limicola 141 Desulfosarcina 30, 140

420

Page 425: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

– variabilis 141Desulfovibrio 30, 140 – gigas 69 Desulfuromonas 30 – acetoxidans 405 Dryas 265

Ectothiorhodospira 293 Edwardsiella 326, 341 – ictaluri 341 – hoshinae 341 – tarda 341 Enterobacter 156, 270, 326, 335 – aerogenes 335 – agglomerans 342, 343 – amnigenus 335 – asburiae 335 – cloacae 155, 335 – gergoviae 335 – sakazakii 335 – taylorae 335 Enterobacteriaceae 126, 154, 270, 325– 343 Enterococcus 30 Erwinia 56, 156, 189, 202, 208, 325, 326, 341–343 – amylovora 149, 155, 342 – ananas 342 – car tovora 44, 278, 342 – chrysanthemi 194, 342 – cypripedii 342 – maelotivora 342 – nigrifluens 342 – quercina 342 – rhapontici 342 – rubrifaciens 342 – salicis 342 – stewartii 341, 342 – tracheiphila 342 – uredovora 342Escherichia 110, 147, 155, 189, 326–328 – blattae 327 – coli 6, 38, 44, 45, 47, 49, 53, 55, 56, 68, 70–74, 78, 80, 87, 90, 93, 109, 110, 132, 133, 135, 154, 157, 165, 167, 168, 170–172, 182, 188, 191–195, 198, 200, 205, 208, 213, 216, 219–221, 223–225,

228, 231, 233, 235–237, 239, 240, 245, 246, 249, 250, 252–254, 259, 276, 326–328, 389

Euryarchaeota 30, 31

Fibrobacter 147 Firmibacteria 32 Firmicutes 29, 31–33 Flexibacter 350 – columnaris 351 Flexithrix 351Frankia 29, 106, 265, 266, 377, 379Frateuria 319–321 – aurantia 321

Gallionella 30, 90 – ferruginea 315 Geodermatophilus 29, 379 Geotrichum 271 Glycomyces 381 Gluconobacter 30 Gordona 378 Gracilicutes 31, 32

Haemophilus influenzae 205, 211 – parainfluenzae 205, 211 Hafnia 326, 339 – alvei 339Haloarcula 393 Halobacterium 94, 393, 394 Halococcus 94, 393, 394 Helicobacter 30 – pylory 270Heliobacterium 30, 393 – chlorum 282, 297 Heliobacillus mobilis 282, 297 Hippophae 265 Hyphomicrobium 30, 387

Intrasporangium 379

Jonesia 378

Kineosporia 379 Kingella 362, 365 – kingae 365Kitasatosporia 381

421

Page 426: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

Klebsiella 63, 106, 147, 182, 189, 266, 326, 332 – oxytoca 332 – planticola 332 – pneumoniae 332, 333 subsp. ozaenae 332 subsp. pneumoniae 332 subsp. rhinoscleromatis 332 – terrigena 332 Korarchaeota 30, 31

Lactobacillaceae 351 Lactobacillus 91, 110, 270 – acidophilus 270, 352 – brevis 151, 352 – bulgaricus 151, 352 – kefir 352 – kefiranofaciens 352 – lactis 151, 352 – plantarum 352 Lactococcus 30 – cremoris 352 – lactis 149, 352, 363 Legionella 30 Leptonema 344Leptospira 344 – biflexa 344 – canicola 344 – interrogans 70 Leptospiraceae 344 Leptothrix 30 Leuconostoc 30 – lactis 352 – mesenteroides 63, 149, 151, 352 Listeria 30

Magnetospirillum 30 Megasphaera elsdenii 152 Mendosicutes 31–33 Methanobacterium 391 Methanosarcina 391 Methanospirillum 391 Methylobacillus 387Methylobacter 30 Methylobacterium 387 Methylococcus 30, 387 – capsulatus 91

Methylocystis 30, 387 Methylomonas 30, 387 Methylophaga 387Methylophilus 387Methylosinus 387 Methylovorus 387Micavibrio 260 Microbacterium 370, 375 – arborescens 375 – imperiale 375 – lacticum 375 – laevaniformans 375 Micrococcaceae 359Micrococcus 29 – radiodurans 93 Micromonospora 379 Microscilla 360 Mollicutes 32Moraxella 362, 364 – bovis 364 – catarrhalis 364 – lacunata 364 – osloensis 364 – phenylpyruvica 364 Morganella 326, 338, 339 – morganii 338

subsp. morganii 338subsp. sibonii 338

Mycobacteriaceae 365–367 Mycobacterium 29, 316, 365–367, 387 – bovis 366 – leprae 365–367 – paratuberculosis 365 – phlei 136 – smegmatis 271 – tuberculosis 13, 366 Mycoplasma 30, 384 – genitalium 69 – hominis 385 – pneumoniae 385 – urealyticum 385 Mycoplasmataceae 384Mycoplasmatales 384Myxobacteriales 348–350Myxococcus 30, 68, 349

Nannocystis 349

422

Page 427: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

Neisseria 30, 55, 362–364 – canis 363 – elongate 363 – flavescens 362 – gonorrhoeae 362, 363 – lactamatica 362 – meningitides 362, 363 – mucosa 362 – sicca 362 Neisseriaceae 362–365 Neurospora 18 Nitrobacter 30, 109, 307, 308 Nitrococcus 30, 307 Nitrosococcus 30, 307 Nitrosolobus 307 Nitrosomonas 30, 109, 307 Nitrosospira 30, 307 Nitrosovibrio 307 Nitrospina 307 Nocardia 29, 316, 378, 387 Nocardioides 378 Nocardiopsis 381 Nostocales 299, 300

Oerskovia 378Oscillatoriales 299, 300 Oscillochloris chrysea 296 Oxyphotobacteria 31, 32

Pantoea 156, 325, 326, 342, 343 – agglomerans 268, 343 – dispersa 343 Paracoccus 30, 316 Pediococcus 30Pelodictyon clathratiforme 295 – lutecium 295 Penicillium chrysogenum 96 – nigricans 96 – notatum 95, 96 Peretta 266 Photobacterium 30 Pilimelia 379 Pleurocapsales 299 Polyangium 30, 349 Prochlorales 304 Prochloron 304, 305 – didemni 305

Prochlorothrix 304, 305 – hollandica 305Promicromonospora 378Propionibacteriaceae 367–370Propionibacterium 29, 147, 367–370 – acidipropionici 368 – acnes 368, 369 – avidum 368 – freudenreichii 368 – granulosum 368, 369 – jensenii 368 – propionicus 367, 368 – thoenii 368Prosthecochloris aestuarii 295 Proteobacteria 29, 30 Proteus 147, 270, 326, 336–339, 402 – mirabilis 337 – myxofaciens 337, 339 – penneri 337 – vulgaris 44, 154, 336, 337, 339, 402 Providencia 326, 337–339 – alcalifaciens 337, 338 – heimbachae 337, 338 – rettgeri 338 – rustigianii 338 – stuartii 338, 339 Pseudomonadaceae 319–325 Pseudomonas 21, 30, 55, 56, 91, 106, 140, 182, 202, 270, 311, 316, 318–325, 387, 402, 403 – acidophila 323 – acidovorans 324 – aeruginosa 44, 194, 320–325 – aurantiaca 322, 324 – aureofaciens 321, 323 – azotoformans 323 – carboxidoflava 316 – carboxidovorans 316 – chlororaphis 321, 323 – cihorii 325 – d lafieldii 324 – denitrificans 322, 324 – facilis 316, 324 – flava 322, 324 – fluorescens 192, 321–325 – gl cinea 325 – iodininum 321

423

Page 428: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

– mendocina 322, 324 – palleronii 322, 324 – putida 321, 324, 325 – radiora 322 – rodos 322 – saccharophila 316, 324 – sorbistini 323 – syringae 278, 323, 325 – tabaci 323 – testosteroni 324 Pseudonocardia 378 Psichoteria 266 Pyrodictium 393– occultum 393

Rickettsia 30, 345, 346 – acari 346 – australis 346 – conorii 346 – prowazekii 345 – rickettsii 345, 346 – sibirica 346 – tsutsugamushi 346 – typhi 346 Rickettsiaceae 345 Rhizobium 30, 106, 189, 262, 263, 316 – japonicum 206 – leguminosarum 263 – phaseoli 263 – trifolii 263 Rhodobacter 30, 294 – sphaeroides 70, 293 Rhodococcus 29, 378 – fascians 71 Rhodocyclus 30, 293 Rhodomicrobium 293 Rhodopseudomonas 30 – palustris 293 Rhodospirillaceae 294 Rhodospirillum 30, 293

Saccharomyces cerevisiae 149 – uvarum 149 Saccharothrix 381 Salmonella 55, 147, 155, 182, 189, 270, 326, 330–332 – bongori 330

– choleraesuis 330 subsp. arizonae 330

subsp. choleraesuis 330 subsp. diarizonae 330 subsp. houtenae 330 subsp. indica 330

subsp. salamae 330 – enteritidis 331 – gallinarum 331 – hirschfeldii 331 – paratyphi A 331 – pullorum 331 – typhi 155, 330, 331 – schotmuleri 331 – typhimurium 70, 80, 225, 226, 228, 233, 331 Sarcina 30 – ventriculi 42, 63, 149 Schizosaccharomyces pombe 149Schyzophyta 297 Scotobacteria 31 Serpulina 344Serratia 156, 326, 339–341 – adorifera 340 – fonticola 340 – marcescens 155, 192, 326, 340 Shigella 155, 182, 189, 194, 270, 326, 328–330 – boydii 328, 329 – dysenteriae 155, 325, 328, 329 – flexneri 328, 329 – sonnei 328, 329 Sphaerotilus 30 – natans 64 Spirillum 30, 56 Spirochaeta 344 – aurantia 149 Spirochaetaceae 344 Spirochaetales 344Spiroplasma 385 – citri 385 Spiroplasmataceae 384, 385 Sporichthya 379 Sporocytophaga 350Sporolactobacillus 355 – inulinus 351, 355 Sporosarcina 30, 355

424

Page 429: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

– urea 402Staphylococcus 30, 270, 359–362 – aureus 42, 359, 360 – capitis 359 – chromogenes 359– epidermidis 192, 269, 271, 359, 360 – hominis 359 – hyicus 359 – intermedius 359 – saccharolyticus 359 – saprophyticus 269, 359, 360 – simulans 359 Stigmatella 355 – aurantiaca 355Stigonematales 299, 300 Streptoalloteichys 381 Streptococcaceae 351–354 Streptococcus 30 – bovis 352 – cremoris 151, 352 – faecalis 87, 352, 354 – lactis 42, 151, 352 – moniliformis 46 – mutans 63 – pneumoniae 63, 202, 206–207, 352, 354 – pyogenes 352, 354 – thermophilus 352 – viridans 354Streptomyces 29, 98, 379–381 – aureofaciens 380 – griseus 380 – scabies 380, 381 – venezuelae 380Streptosporangium 381 Streptoverticilium 379Stigmatella 349 – aurantiaca 350 Stigonematales 299, 300 Sulfolobus 87, 311, 392 – brierley 393

Tenericutes 31–33 Terrabacter 378Thallobacteria 32 Thermoactinomyces 377, 381 Thermoanaerobacter ethanolicus 149

Thermococcales 392Thermomicrobium 92 Thermomonospora 377, 381 Thermonema 350Thermoplasma 92

– acidophilum 393 Thermoproteales 392 Thermothrix 30 Thermus 92 Thiobacillus 30, 87, 311 – denitrificans 313 – ferrooxidans 314, 315 – thio xidans 312 Thiobacterium 313 Thiocapsa 30, 293 Thiocystis 293 Thiodendron 311 Thiodictyon 293 Thiomicrospira 30, 311 Thiospira 313Thiospirillum 30, 293 Thiothrix 30, 313 Thiovulum 313 Torulopsis 271 Treponema 344 – pallidum subsp. pallidum 344 – pallidum subsp. pertenue 344 Tsukamurella 378

Ureaplasma 30, 384 – urealyticum 385

Vampirovibrio 260 Vibrio 30, 56 – comma 192

Wolinella 147

Xanthobacter 316 Xanthomonas 63, 319, 320, 403 – campestris 63, 320

Yersinia 155, 325, 326, 333–335 – enterocolitica 334 – pestis 44, 155, 333, 334 – pseudotuberculosis 334 – ruckeri 333, 335

425

Page 430: 2008 - bio.bsu.by< < ? > ? G B ? 1. I j _ ^ f _ l b a Z ^ Z q b f b d j h [ b h e h ] b b F b d j h [ b h e h ] b y ( h l ] j _ q. micros – f Z e u c, bios – ` b a g v,

Zoogloea 30, 319, 320 – ramigera 320

Zymomonas 30 – mobilis 149

426


Recommended