Διιεληθή Καξδηνινγηθή Δηαηξεία
32ν Παλειιήλην Καξδηνινγηθό πλέδξην
Ο ΘΑΝΑΣΟ ΚΑΗ Ζ ΑΠΟΚΑΣΑΣΑΖ ΣΟΤ
ΜΤΟΚΑΡΓΗΟΤ
Γηνλύζηνο Φ. Κόθθηλνο
Οκόηηκνο Καζεγεηήο Ηαηξηθήο ρνιήο Παλ/κίνπ Αζελώλ
Δπίηηκνο Γηεπζπληήο θαη Eπηζηεκνληθόο πλεξγάηεο
Χλαζείνπ Καξδηνρεηξνπξγηθνύ Κέληξνπ
Γηεπζπληήο Σνκέσο Καξδηάο - Αγγείσλ
Ίδξπκα Ηαηξνβηνινγηθώλ Δξεπλώλ Αθαδεκίαο Αζελώλ
ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ PALACE
ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ
20-22 ΟΚΣΟΒΡΗΟΤ 2011
Ζ ΓΗΑΣΖΡΖΖ ΣΖ ΑΚΔΡΑΗΟΣΖΣΟ ΣΖ ΚΑΡΓΗΑ
Ζ θαξδηά ≈ 300 gr
Πεξίπνπ ≈ 20% Καξδηνκπνθύηηαξα
Γηα λα δηαηεξεζεί ζε θπζηνινγηθή ιεηηνπξγία
Απαξαίηεηε ε δνκηθή αθεξαηόηεο
Γεδνκέλνπ όηη κεηά ηελ εκβξπτθή δσή
Ζ αλαγέλλεζε δύζθνιε, πεξηνξηζκέλε ζε δώα κεγέζνπο
> πνληηθνύ
Ζ απνθπγή θπηηαξηθνύ ζαλάηνπ απαξαίηεηε
ΔΗΝΑΗ ΣΔΛΗΚΑ ΣΑ ΚΑΡΓΗΟΜΤΟΚΤΣΣΑΡΑ ΣΟΤ
ΔΝΖΛΗΚΟ ΑΝΘΡΧΠΟΤ;
Καηά ηε γέλλεζε : 1X109 θύηηαξα θνηιηώλ
ε ελήιηθα ♂ ♀
Πόηε ηειεηώλεη ε αύμεζε θπηηάξσλ (5κήλεο;)
Anversa P, Kajstura J Circ Res 1998;83:1-14
ηνλ πνληηθό ηειεηώλεη DNA replication : 10n (32; εκέξα)
Soonpaa MH Am J Physiol 1996;271:H2183-H2189
Αλαγελλεηηθή ηθαλόηεο κεηά ΔΜ - ελδνκεηξίσο
- σο πξώηε εκέξα
Μπνξνύκε λα
LV 5.8X109,
RV 2X109
LV 4.5
RV 1.4
παξαηείλνπκε
επαλαθέξνπκε;
Ο ΚΤΣΣΑΡΗΚΟ ΘΑΝΑΣΟ
Πξνγξακκαηηζκέλνο- γελεηηθά ειεγρόκελνο
(600. 106 έηε) energy dependent
λέθξσζε
(ζρεδόλ ) ηπραίνο
απόπησζε απηνθαγία
Ζ ΠΗΟ ΓΝΧΣΖ ΑΗΣΗΑ ΘΑΝΑΣΟΤ: ΝΔΚΡΧΖ (oncosis)
! Οίδεκα θπηηάξνπ θαη νξγαλπιιίσλ (Μηηνρ),
νγθσηηθή λέθξσζε
! ξήμε θπηηαξηθώλ κεκβξαλώλ αλεπαλόξζσηε → έθρπζε
πεξηερνκέλνπ θπηηάξνπ
Majno G, Joris I Am J Pathol 1995;1466:3-15
Kroemer G, et al Cell death Differ 2009;16:3-11
Martinet W Basic Res Cardiol 2011;106:749-60
ιπζνζώκαηα → θπηόπιαζκα, ζάλαηνο θπηηάξνπ (θιεγκνλή)
ηαρεία↓ ΑΣP, ! Ηζραηκία
ηπραίνο κε πξνγξακκαηηζκέλνο ζάλαηνο
ελ ηνύηνηο, πην νξγαλσκέλνο απ’ όηη πηζηεπόηαλ
Γηακεζνιαβεηέο ROS, ηόληα Ca2+ , → calpains, cathepsins
Poly-ADD ribose: TNF polymerase
Hotchkiss et al N Engl J Med 2009;361:1570-83
death domain receptors: TNFR1, Fas/CDα5, TLR1, TRAIL-R
! ζε απνπζία αλαζηνιέσλ θαζπάζεο
Festjens N. Biochim Biophys Acta 2006;1757:1371-87
ΘΔΡΑΠΔΤΣΗΚΖ ΑΝΣΗΜΔΣΧΠΗΖ ΝΔΚΡΧΖ
Αλαζηνιή λεθξσηηθήο νδνύ
Νεθξνζηαηίλεο
Αλαζηνιή θιεγκνλήο
Κπθινζπνξίλε
Αλαζηνιή λεθξσηηθώλ επνδσηώλ
Αληη-ROS
αλαζηνιείο PARP (poly [ADP-ribose] polymerase)
Martinet W Basic Res Cardiol 2011;106:749-60
Βηη C
Bit Eθαη παξάγσγα
H «νξγαλσκέλε» ΝΔΚΡ: OEM, KAN, Δγθεθαιηθό Δ
Death receptors: TNF
αλ αλαζηαιεί απόπησζε : λέθξσζε
δηάλνημε Mitochondrial
P permeability : ξπζκίδεηαη από cyclophilin D
Σransition
Pore
Ο ΦΑIΝΟΣΤΠΟ ΣΖ ΝΔΚΡΧΖ
Whelan RS et al Ann Rev Physiol 2010;72:19-44
Δμάληιεζε ΑΣΡ
Γπζιεηηνπξγία κεκβξάλεο
Φιεγκνλή
Kung, Konstantinidid, Kitsis Circ Res 2011;108:1017-36
επηβίσζε
ζάλαηνο
Ζ ΝΔΚΡΧΖ ΑΤΣΟΓΗΑΗΧΝΗΕΔΣΑΗ
Membrane lysis → incocellular content
→ inflammation → fibrosis
Murgia et al J Mol Coll Cardiol 2009;46:781-88
Cell death can propagate → adjacent CMcytes
via gap junctions
Ruiz-Meana M, Garcia-Dorado D
Rev Esp Cardiol 2009;62:199-209
ΑΠΟΠΣΧΖ
Ρίθλσζε θπηηάξνπ θαη ππξήλνο (Shrinkage necrosis)
Γηαηεξείηαη σο ηειηθά ζηάδηα ε αθεξαηόηεο κεκβξάλεο
Ρηθλσζε ππνθπηηαξίσλ ζπζηαηηθώλ
πκπύθλσζε ππξήλαο ρξσκαηίλεο
Hotchkiss RS et al N Engl J Med 2009;361:1570-83
Σα ζπξξηθλνύκελα ζσκαηίδηα → θαγνθπηηαξνύληαη
καθξνθάγαπαξαθείκελα
θύηηαξα
ΟΓΟΗ ΑΠΟΠΣΧΖ
Μηηνρνλδξηαθή (ελδνγελήο)
Death receptor – TNF (εμσγελήο)
Bcl 2 νηθνγέλεηα
Σειηθή νδόο : ελεξγνπνίεζε caspase 3
Bcl 2 ↓
Bax ↑
BH3- only
proteins ↑
ππάξρεη θαη ΑΠΟ ρσξίο θαζπάζεο
Apoptosis – inducing – Factor (AIF) ! ε ππεξηξνθία
Αλαζηέιιεηαη ε κεηάζεζή ηνπ ζηνλ ππξήλα από ΖSP70
Clerk, Sudgen CV Res 2010m85M3-4
ΚΑΣΑΣΑΔΗ ΠΟΤ ΠΡΟΚΑΛΟΤΝ ΑΠΟ
Έκθξαγκα κπνθαξδίνπ
Καη θαξθίλνο απηνάλνζεο παζήζεηο, λεθξνπάζεηα,
Ζπαηίηηδα
Hotchkiss RS et al N Engl J Med 2009;361:1570-83
νμέσο
ρξνλίσο
Necr(apo)ptosis
Lemasters JJ Biochem Biophys Acta 2009;1757;1395-401
Καη ν (ζπλήζσο) ΓΛΤΚΟ ΘΑΝΑΣΟ
“Killing me softly with his song”
ΑΡΥΗΚΑ ΠΡΟΣΑΣΔΤΣΗΚΟ: ΑΤΣΟΦΑΓΗΑ – ΑΦ
Αλαθύθισζε κε δσηηθώλ, πεξηζζεπόλησλ,
βεβιακέλσλ ζπζηαηηθώλ
Απάληεζε ζε ππν- ζαλαηεθόξν stress, starvation
Βαζηθόο ζρεκαηηζκόο: autophagosome
ύλδεζε κε κόξηα ubiquitin
Μπνξεί → καθξνβηόηεηα
Ubiquitin system: απνδόκεζε πξσηετληθώλ + νξγαληθώλ
πξσηεαζνκηθά έλδπκα
Μεραληζκνί
Nishida K et al Cell Death Different 2009;16:31-38
θνπό: ηνλ πξννξηζκό ελέξγεηαο, ↑ ΑΣΡ
mTOR- mammalian target of rapamycin:↑
Beclin-1 (BH3-only protein):↑
Χ ΠΟΣΔ ΠΡΟΣΑΣΔΤΔΗ Ζ ΑΦ;
Μπνξεί λα πξνζηαηεύζεη από ΑΠΟ (κεηώλεη ξήμε
κηηνρνλδξίσλ)
Δ ΚΑΝ- κεηά transverse aortic constriction
ΑΦ ↑ ζε 4 εβδνκάδεο, REM
ε reperfusion phase ↑ αξρηθά πξνζηαηεύεη ζε
εγθεθαιηθό Δ
Rami A Neurobirl Dis 2008;29:132-41
Δλ ηνύηνηο: Μεηεκθξαγκαηηθώο → 3 εβδνκάδεο
Ζ ΑΦ ↓ REM
Kanamori H CV Res 2011;91:330-9
ΜΗΑ ΤΝΘΔTH; Ζ ΌΥΗ ΑΠΟΛΤΣΑ ΑΦΖ ΥΔΖ
αλαζηνιή απόπησζεο, ↑ απηνθαγία
Αλαζηνιή απηνθαγίαο, ↑ απόπησζε
Πξνζνρή: ε ΑΦ αλαζηξέςηκε
Autophagy: A double-edged sword
Shintani T, Klionsky DJ Science 2004;306:990-5
Αιιά θαη ↑ απηνθαγίαο + ↑ ↑ απόπησζεο
Boya J Exp Med 2003;197:1323-34
↑ απηνθαγία ζε ↓ ΑΠO
Maloyan A circ Res 2010;106:1524
Gonzalez et al JACC 2011;58:1833-43
ΑΛΛΑ ΔΝΑΗ ΓΤΚΟΛΟ ΚΑΝΔΗ ΝΑ ΠΗΣΔΦΔΗ
Δ ΣΔΣΟΗΔ ΛΔΠΣΔ ΑΠΟΥΡΧΔΗ
ην ρξνλίσο ηζραηκηθό κπνθάξδην
Υνίξνη: ΑΠΟ ↑ 1-3 επεηζόδηα ηζραηκίαο ↑ ΑΦ 3-6
Yan L…Vatner SF PNAS 2005;102:13807-12
επίκπεο παξόκνηα
Gurusamy N J Cell Mol 2009;13:373-87
ΓΖΡΑΝΖ (SENESCENCE)
Μαθξόβηα κεηακηησηηθά θύηηαξα
↓ ηεινκεξώλ, ζπζζώξεπζε DNA, βιάβε
ρξσκνζσκάησλ
Έθθξαζε αλαζηνιεσλ θπηηαξηθνύ θύθινπ
↑ ΑΡΟ
↓ ΑΦ
Shih H, JACC 2011;57:9-17
↑ ROS
Νεπξώλεο
ΚΜθύηηαξα
ΓΗΔΡΓΑΗΔ ΟΔΜ
Mani K, Kitsis RN JACC 2003;41:761-4
2-4 hrs ΑΠO
6-24 hrs ΝΔΚΡ
ιίγν αιιά 1%RΜ κπνξνύλ λα ραζνύλ εκεξεζίσο!
Καη ζε ΜΚπάζεηα
MI: partially overlapping phases
1. CMcyte death
2. Acute inflammatory response (clears dead cells)
3. Extracellular matrix (ECM) REM
4. Granulation tissue, scar formation
5. REM (infarct wall thinning, RM hypertrophy)
McMurray J J N Engl J Med 2010;107:305-15
Arvanitis D ΠΚΣ 2011 ESC
% D
iffe
ren
ce C
om
pare
to
Co
ntr
ol *
**
*
*
*
*
*
*
*
*
*
**
*
*
*
*
***
**
*
*
**
*
*
*
*, p<0.05 (t-test, 1-tail)
Arvanitis D, Mourouzis I, Pantos C, Kranias E.G, Sanoudou
D, Cokkinos DV ESC 2011 ΠΚΣ
POST-MI
ΣΑ ΠΛΔΗΣΑ ΜΟΝΣΔΛΑ
ΠΔΗΡΑΜΑΣΗΚΟΤ ΑΜΗ: ΚΛΔΗΣΖ ΑΡΣΖΡΗΑ
ΑΠO: ↑ 2w,! 4.5w, 6Μ, ↓ 6-24
ΝΔΚΡ: ↑ 6w 1M → 24W
Kajstura J Lab Invest 1996;74:86-107
ΑΠΟ ζε ρξνλία ΚΑ αλζξώπσλ
0.08-0.25% vs 0.01-0.01%
Guerra S Circ Res 1999;85:856-66
Olivetti G N Engl J Med 1997;336:1131-41
Saraste A Eur J Clin Invest 1999;29:380-6
ΓΗΑΦΟΡΔ
ΜΟΝΗΜΖ vs ΑΝΑΣΡΔΦΗΜΖ ΑΠΟΦΡΑΞΖ
↓ δηάηαζε, δπζιεηηνπξγία LV → 4εβδ (rat)
Παρύηεξν έκθξαγκα
Αύμεζε θνθθηώδνπο ηζηνύ
↓ απόπησζε, ↑ απνκάθξπλζε debri
↓ degenerative αιινηώζεσλ
Nakagawa M Circ Res 2008;163:98-106
Δ ΥΔΗΜΑΕΟΜΔΝΟ ΜΤΟΚΑΡΓΗΟ
38 αζζελείο
↓ ζπζηαιηώλ πξσηετλώλ (κπνζίλεο, αθηίλεο)
↑ ΑΠΟ
Elsässer A Circulation 1997;96:2920-31
ΑΠO : 5/14, 0.002% vs 0%
ΑΦ 0.03 vs 0%
ΝΔΚΡ 1/14
Αζζελείο ππνβαιιόκελνη ζε ΑΦΠ
Elsässer A JACC 2004;43:2191-9
:
Δ ΔΜΒΡΤΨΚΟ ΔΜΦΡΑΓΜΑ ΠΡΟΒΑΣΟΤ
Μεηά 4 εβδνκάδεο όρη θιεγκνλή, ίλσζε
όρη απόπησζε
Δλδείμεηο πνιιαπιαζηαζκνύ θπηηάξσλ (bromo-deoxyuridre)
Herdich BJ Eur J CT Surg 2010;38:691-8
↑ζε ελήιηθα
Δ ΒΑΡΔΗΑ Ν
% ΑΦ
ΑΠΟ
ΝΔΚΡ
Hein S Circulation 2003;107:984-91
Παξόκνηα επξήκαηα: ΑΦ > ΑΠΟ ζε
Knaapen MWM CV Res 2001;51:304-12
0 1 2 3βαξύηεο
0,5 0.5 1.05 6.05
0 0.02 0.01 0
0 3 5
πνηέ κίησζε
DCMpathy
ICMpathy
ΥΡΟΝΗΑ ΚΑ 1
Γηαθνξέο θύινπ
ΑΠΟ: CMP 0.08-0.25% vs 0.001-0.002% C
Guerra S et al Circ Res 1999;85:850-66
Olivetti G N Engl J Med 1997;336:1131-41
Saraste A Eur Clin Invest 1999;29:380-6
Πνληίθηα κε ΑΠΟ 0.023% → βαξεία ΚΑ (vs ≈
0.002%- 0.12%-0.7%
van Erupel VP CV Res 2005;67:21-29
Wencker D J Clin Investing 111:1497-1504
Αξξπζκηνγόλνο Γ. θνηιία (αλ θαη <1%)
Mallat Z N Engl J Med 1996;335:1190-6
ΥΡΟΝΗΑ ΚΑ 2
ΝΔΚΡΧΖ
εκαληηθόηεξε >ΑΠΟ;
ΑΤΣΟΦΑΓΗΑ
Γηαθνξεηηθέο απόςεηο
Lim SY et al CV Drugs Ther 2007;21:467-9
Smith CC et al Cv Drugs Ther 2007;21:227-33
πξνζηαηεπηηθή
επηβαξπληηθή
Μελ μερλάηε: ↑ HS cTnI ζε 90% κε ΚΑ
Αιιά κπνξνύλ λα εμέξρνληαη θαη of stunning
Μήπσο νη hs Σξνπνλίλεο εθθξάδνπλ θπηηαξηθή αλαλέσζε θαη
όρη ζάλαην ;
Giannoni A Clin Chem Lab Med 2009;47:1167-77
Δπίζεο: παξαδόμσο: ↑HSPs ζε κπνθάξδην/νξό
δώσλ/αξξώζησλ
κε CHF
Καη ε HSP20 ↑ ζε κνληέιν ΜΚΠάζεηαο: Αληηξξνπηζηηθό;
Qian J Circ Res 2011;108:1429-38
Δκείο ↑ HSP27(70) ζε 2 εβδνκάδεο κεηά ΟΔΜ
Pantos …Cokkinos J Physiol Pharmacol 2009;60:49-56
Αιιά HSP70 ↓
Arvanitis D ΠΚΣ 2011
ζε border zone αξνπξαίσλ κε CHF
ζε 8 κήλεο – ξήμε αληηξξόπεζεο;
ΑΠΟΣΔΛΔΜΑ ΘΑΝΑΣΟΤ ΚΜΚΤΣΣΑΡΟΤ
Απώιεηα ηζηνύ → αδπλακία αληιίαο
Αληηθαηάζηαζή ηνπ από θνιιαγόλν → ίλσζε
Δπηβάξπλζε πγηνύο – remote ηζηνύ
ππεξηξνθία: ηα όξηα πνιύ ζηελά
εκβξπηθό ππνζηξνθή ζηνλ εκβξπηθό ηύπν
Μπνξνύκε λα επαγάγνπκε ρεηκεξία λάξθε
θαη όρη ζάλαην;
Lee CC Annu Rev Med 2008;59:177-86
ΜΗΣΧΣΗΚΖ ΗΚΑΝΟΣΖ
Μίησζε ελειίθσλ ΚΜπνθπηηάξσλ 14/1Μ
Kajstura J PNAS 1998;95:8801-5
ε λέεο θαξδηέο: 1% ΚΜπνθπηηάξσλ αλαλενύηαη/έηνο
Γεξαζκέλεο θαξδηέο: 0.45%
Bergmann O et al Science 2009;324:48-102
Banerjee I et al Am J Physiol 2007;293:H1883-91
O Elässer et al μόνο 0.01% JACC 2004;43:2191-9
κόλν 0.008% border zone κεηεκθξαγκαηηθώο ζε πνληηθνύο
Lafontant PJE, Field LJ. Novartis Found Symp
2006;274:196-276
ΣΡΑΣΖΓΗΚΔ ΓΗΑ ΔΠΗΓΗΟΡΘΧΖ ΚΑΡΓΗΑ
Καξδηνπξνζηαζία
↓ Φιεγκνλή
↓ ίλσζεο
Αγγεηνγέλεζε
Καξδηνκπνγέλεζε
Ruvinov E J Cardiovasc Trans Res 2011;4:559-7
↓ ΑΠΟ
↑ επηβίσζε
ΚΑΛΖ Ζ ΠΡΟΛΖΦΖ
ΑΛΛΑ Ζ ΑΠΟΚΑΣΑΣΑΖ ;
↓ Τπεξηξνθίαο, REM, ίλσζεο
αλαζηνιή ρεηκεξίαο λάξθεο
αύμεζε θπηηάξσλ
↑ ελδνγελνύο αλαγέλλεζεο
ρνξήγεζε εμσγελώλ θπηηάξσλ
ΠΡΑΚΣΗΚΟΗ ΣΡΟΠΟΗ
↓ Hibernation - επαλαηκάησζε
Φάξκαθα big 4
εγρεηξήζεηο/επεκβάζεηο βαιβίδσλ
CTR
volume reduction
LVAD
Τπεξηξνθίαο, REM
PC
RPCζπλερήο
ENDOGENOUS CARDIAC REGENERATION
(Only ?) remuscularization
Hsieh PC Nature Medicine 2007;13:970-4
- CMcytes may re-enter cycle + divide
→genetic manipulation, bioactive molecules
- Proliferation and resident CPC population
Ruvinov E J cardiovasc Trans Res 2011;4:559-74
Endogenous Sources
Cardiomyocyte replication
Niches of cardiac stem
of progenitor cells
Bone marrow-derived
cardiac stem of
Progenitor cells
Epicardially derived
Cardiomyocytes
Exogenous Sources
Embryonic stem
cells
Induced pluripotent
stem cells
Messenchymal
progenitor cells
Parmacek MS, Epstein JA N Eng J Med 361;2011
MYOCYTE REPLACEMENT STRATEGIES
ΤΝΔΥΖ ΠΡΟΟΓΟ
Direct transplantation stem cells
Dowe l CV Res 2003;58:336-50
Mobilization of endogenous Cardiomyogenic
stem cells
Orlie PNAS 2001;98;10344-9
Induction of cardiomyocyte cell cycle activity
in surviving myocardium
Pasumarti and Feld Circ Res 2002;90:1044-54
myocytes
myogenic
GENE THERAPY γηα κείσζε REM
antiMiR-208α SC: απνθαζηζηά MHC profile
Montgomery RS Circulation 2011;124:1537-47
ε miR-195 ζηακαηά πνιιαπιαζηαζκό θπηηάξσλ-νεδ
Porrello Circ Res Sept 2011
ΟΤΗΔ ΔΠΑΓΟΤΔ ΠΛΖΘΤΜΟΤ
ΚΜΤΟΚΤΣΑΡΧΝ
GCSF- granulocyte colony stimulating
θαη ζε ΜΚπάζεηα
Miyata S Am J Pathol 2006;168:386-97
Δξπζξνπνηεηίλε: ↑ pGATA4 (↓APO)
Shan X…Int J Cardiol 2009;134:384-92
πλδπαζκόο ακθνηέξσλ
Τπνδνρείο νηζηξνγόλσλ → c-Kit+ θύηηαξα
AT-2 stimulation
↑ c-Kit+↓APO
Altarche-Xifró W Stem Cells 2009;27:2488-92
Stem or precursor cells
May → Cmcyte renewal only after injury
Hsieh PCH Nature Med 2007;13:970-4
Beghar N… JACC 2010;56:1287-97
Πιείζηνη θαξδηνπξνζηαηεπηηθνί παξάγνληεο έρνπλ
δνθηκαζζεί ρσξίο αμηόινγα απνηειέζκαηα
Όινη: cytokine agents
FGF - Fibroblast Growth Factor
Growth Differentiation F-5
VEGF - Vascular endothelial growth F
PIGF - Placental growth factor
GCSF - Granulocyte colony stimulating F
GMCSF - Granulocyte Macrophage colony stimulating F
Growth Hormone (MKπάζεηα)
IGF - Insulin - like Growth F (retinopathy?)
Angiopoietin
Hepatocyte Growth F (HGF)
Stem Cell F
κπνξνύλ λα απμήζνπλ κέγεζνο αζεξνζθιεξπληηθήο πιάθαο;
Rebuilding the damaged Heart
ΚΤΣΣΑΡΗΚΖ ΔΠΑΝΑΓΓΔΗΧΖ
Ζ ρνξήγεζε
↓ κεηεκθξαγκαηηθώο REM, LVH
Barquet S Circulation 2011;124:1059-69
ΠΟΛΤ ΣΔΝΑ ΣΑ ΟΡΗΑ ΑΝΣΗΡΡΟΠΗΣΗΚΖ
ΤΠΔΡΣΡΟΦΗΑ
Ζ νικεζαξηάλε πξνζηαηεύνληαο από RΔΜ
↓ AΠΟ, ↓ ίλσζε αιιά θαη ↓ κέγεζνο θπηηάξσλ
Kanamori H et al Am J Physiol 2007;292:H218V-94
HGF
+
FGF
↑ Αγγεην-αξηεξηνγέλεζε
Endogenous Sources
Cardiomyocyte replication
Niches of cardiac stem
of progenitor cells
Bone marrow-derived
cardiac stem of
Progenitor cells
Epicardially derived
Cardiomyocytes
Exogenous Sources
Embryonic stem
cells
Induced pluripotent
stem cells
Messenchymal
progenitor cells
Parmacek MS, Epstein JA N Eng J Med 361;2011
miR -21,24,221
Calcium hydroxyapatite
Αληρλεύζεθαλ ζε 3 κήλεο /πιάζκα, 4 εβδ/κπνθξάδην
Αδηπνλεθηίλε ↓ θιεγκνλή, ίλσζε
↓ δηάκεηξν θαξδηνκπνθπηηάξσλ , ίλσζε
REM 4 εβδνκάδεο
Gonzalez et al JACC 2011;58:1833-43
Gonzalez et al JACC 2011;58:1833-43
target therapy
Gonzalez et al JACC 2011;58:1833-43
target therapy
Αβέβαηα αιιά πηζαλά:
εξπζξνπνηεηίλε, βαιπξντθό νμύ, ηλζνπιηλν-κηκεηηθά
Ζ ΚΑΡΓΗΟΠΡΟΣΑΗΑ- ΑΠΟΚΑΣΑΣΑΖ
πξόιεςε ζεξαπεία
Μπνξνύλ λα νδεγήζνπλ ζε κείσζε ηεο
θαξδηαθήο αλεπάξθεηαο
+D.D. VARONOS,
CHRISTINA SPYRAKI
Prof. Zetta Daifoti
C. Pantos
S. Tzeis, I. Mourouzis,
P. Moraitis, I. Paizis,
D.D. Cokkinos,
Ch. Xynaris,
A.D. Kokkinos,
Α. Charlabas,
Δ. Karamanoli,
Elissavet Kardami,
Β. Swynghedauw
C. Limas,
V. Voudris, A. Manginas, G.
Kolovou, S. Mavrogeni, G.
Hatzigeorgiou, A. Dritsas,
E. Leontiadis, A. Demopoulos,
E. Demerouti,
A. Karydas
E. Kranias
D. Sanoudou
D. Arvanitis
K. Carali
D. Beis
Th. Tzanavari
_________________
C. Davos
S. Chrisanthopoulos
N. Athanassiadis
C. Carpouzi
A. Varela
H. BOUDOULAS
