بسم الله الرحمن الرحيم

خاوهر

د خاوري د سـمون •ميخانيکي طــريقي

•by: Eng. Hamid Prepared

سريزهکرن�ه او مال�دارى دافغانس�تان دخلک�و پخ�وانى •

% �اتي�ا �فيص�ده� او� ع�نعن�و�ى ش�غل �دى چ�ي تق�ريب�انف�وذ �زم�و�نږ �دګ�ر�ان� هي�وا�د �پ�ه �مس�تقي�م� اوغ�يرى مس��ت�قيم �ډو�ل �پ��ه ک��رنى �ب��وخ�ت د�ى �. دهي��واد

الرى �ل�هپنځ�ه �ش�پت�ه فيص�ده ملى عواي�د� دک�رنىس��ته را�ځى .� ددى لح�اظ��ه �ه��ر �ډو�ل� �تغ��ي�ر او ال�% زم�ونږ تح�ول دزر�اع�ت پ�ه س�کتور �کى �مس�تقي�ما

ده�يواد� په� ا�کثر�يت ن�فوس �با�ند�ى� اغي�زه� کو�ى

خاوري يعني (soil)د کليمي التيني يوي د دځمکې (solum)کليمه چې څخهده . شوي اخيستل لري معنى ياخاوري

د . نباتاتو د خاوري بزګر يو لري مفاهم مختلف خاوري لپاره خلکو دمختلفوسستو . هغو خاوره انجينر يو کوي وده پکې نباتات چې بولي ځاي استوګنې

موادو هغو يا او دي پوښلي يې اومنرالونه ډبري چې وايي ته موادو مخروبهورباندي شيان نور اوداسي سړک،بند،استوګنځي چې وايي ته

اوږدوالي . چې دي جسم طبيعي هغه خاوره نظره له پوهانو دخاوري جوړويعضوي ورستو او منرالونو او ډبرو شوو تجزيه د او سورلري او ژوروالي او

څخه مخلوط له ده موادو عبارت .

سمون ميخانيکى دخاورىدکرنيزعملى • دخاورى داچى

(Cultivation )عمليو زراعتى سرههم خواص فزيکى دخاورى ترڅنکه

په دليل دهمدى نو مومى سمونداستعمال سرو دکيمياوى اساس

څيرئي په سمون اودکيمياوىعنوانه له اصالح دفزيکى دخاورى

بيوالى . شو نهدسمون • دخاورى کى حقيقت په

دزراعتى چي الرى هغه ټولىدفزيکى دخاورى سره نو سامانوپه دخاورى الرى له دتغير خواصو

دخاورى لرى برخه کى سموننوم په طريقو ميخانيکى يا دفزيکى

. يادوو ئى

مخکى لدى چى دخاورى فزيکى سمون ترسره شى بايد لومړى په البراتوارونو کى تکسچر، دخاورى

سترکچر اوداوبو په مقابل کى داګر يګيتونو مقاومت په اړوند الزم معلومات تر السه شى . داچى دخاورو

ميخانيکى سمون په وخت کى دخاورو داوبو او او هوا شرايط زيات تغير مومى غوره به وى چي دخاورو

( هم Soil water Capacityداوبو ظرفيت په اړوند )ضرورى معلومات ولرو .

ژوره قلبهپدى برخه کې دقلبى ټولى هغه طريقى چې دعادى •

قلبى پورى اړه نه لرى راځى . دخاورى دژورى قلبى اساسى هدف دادى چې دخاورى دپروفايل په پورتنى برخه کې ناوړه اغيزه لرونکى فزيکى خواص دخاورى

-٨٠دهورايزون څخه لرى کړو . دژورى قلبى ژوروالى )( سانتىمتره پورى وى ٦٠

پستول برخی دژوری دخاوریددى عم��ل څخ��ه مطلب دادى چې دخ��اورى پ�ه ژوره برخ�ه کى داوب�و بن�دونکى طبقى او ي�اکلکى او س�ختى ب�رخى پرت�ه ل�دى چې م�واد ئى ل�ه ځاي�ه ل�رى ک�ړو نرم�وو ددى ډول قل�بى

لپاره مختلف سامانونه موجود دى . داطريق��ه پ��ه س��وديمى او ځنګلى خ��اورو او هم پ��ه کلى چم��نى خ��اورو کى چيرت��ه چى الن��دى برخ��ه ئي س��ختى زيرم��ه ئى طبقي

جوړوې دتطبيق وړدي .دخ�اوري دالن�دى برخ�و د پس�تولو طريق�ه پ�ه خ�اص ډول پ�ه هغ�و ځ�ايونوکي چي دخ�اوري پ�ه

ىټالندي برخو کي دچونى او اوسپنى کانکر طبقى قرار ولري ارزښناکه بريښى .

کول لرى دزيم دلته ټولى هغه طريقى چې ورسره له خاورى څخه دخاورى

اضافى اوبه لرى کيږى او ياخو دخاورى ژورى برخى ته انتقاليږى % په هغو ځايو دپاملرنى وړ دى . دزيم لرى کول يا زهکشى معموال

او ياداچى دکال په يو وی کى چيرته چې دځمکى داوبو سطحه لوړه موسم کى دځمکى داوبو سطحه دومره لو ړه وى چې دزيات وخت

دتطبيق وړده . دځمکى لپاره دځمکى پرمخ اضافى اوبه والړى و ىداوبو سطحه ټيټوالى لپاره دزهکشى مختلفى طرقى رواج لرى .

دزهکشى پواسطه مونږ کوالى شو چى غيرکرنيزى ساحى په کرنيزو ساحو بدلى کړو .

دزهکشى پواسطه خپلى ځمکى داضافى اوبو اومالګوڅخهخالصولى شو .

زهکشى دخاورى دstructure او texture. دجوړيدوسبب ګرځى دزهکشى عمل دخاورى دساتنى او دحاصالتو دزياتوالى په

منظورترسره کيږى .

جوړول دتراسونو( terracesتراسونه )•

مخى له ساتنى دخاورىخو . لرى ارزښت زيات

زراعتى اود دسمون دخاورىهم مخى له دجوړيدو طبقوډوله . دوه لرى رول زياتئي . يو چې پيژنو تراسونه

تراسونه ډوله دچوکى(Bench Terraces )بل او

تراس زنځيرى ئي ډول(Channel terraces )نوم په

داوبو ډوله دواړه او ، ياديږىدکمښت ( Erosionدتخريب )

، ى کيږ وړل کار په لپارهکى ځوړو په % معموال تراسونه

سرعت او دمقدار داوبوجوړيږى منظور په . دکمښت

دخاورو نو شی جوړنه تراسونه کی لوړوځمکو په یا شی ونه ورباندی ،کشت نشی برابره ځمکه کهکیږی رامنځته Soil erosion - waterدتخریب

Soil erosion - wind

که چ�يرى خ�اورى او ت�يږى او ک�اڼى ول�رى دادخ�اورو دخراب��و او ن��اوړه خواص��و پ��ه جمل��ه کى ن��ه ش��ميرل ک�يږى . پ�دى وخت کى ض�رورى بريښ�ى چې ت�يږى او ک�اڼى ل�ه پټ�و څخ�ه ل�رى ک�ړو ، دغون�ډيو او غرون�و پ�ه لمن��و کى دک��رنى ځمک��و دام��اده کول��و پ��ه وخت کې داعم��ل پ��ه س��اده ش��کل ترس��ره کي��دلى ش��ى او پ��ه داس�ى ډول چې دس�يمى ټول�و ش�وى ت�يږى او ک�اڼى دپټ�و پ���ه س���رحدى برخ���و کى زيرم���ه ک���وو او ي���اخو ئى دس�رکونو او ديوالون�و دجوړول�و لپ�اره اس�تعمالوو . پ�ه هم��دى ت��رتيپ دتراس��ونو دجوړي��دو پ��ه وخت کى هم

ورڅخه کاراخستل کيداى شى .

دتيږو او کاڼو ټولول او لرى کول :

دخاورى دفزيکى سمون دذکر شو يو طريقو ترڅنګه په ځينو ځايونو کى ضرورى بريښى .

چې يو ډول خاصى السوهنى ترسره کړو ترڅو صلخيزى غوره ګرځى . ی حاورسره دخاورى

ددى ځينى طريقى په الندى توګه تربحث الندى نيسو .

دخاورو دفزيکى سمون خينى نورى اغيزمنى الرى :

گدول : فايل دپرو دخاوروداطريق�ه پ�ه خ�اص ډول پ�ه ت�ورو خ�اورو کى ښ�ه نتيج�ه •

ورک�و ى�او دتط�بيق وړ ده . دپروفاي�ل دګ�ډولو پ�ه وخت کى دت��ورو خ��اورو پاس��نى عض��وى طبق��ه دورالن��د ى پ�رتى ش�ګلنى او ي�ا م�نرالى ب�رخى س�ره مخلوط�يږى . پ�دى وخت کى دوه توپ�ير ډول�ه طبقى ي�و ل�ه ب�ل س�ره ګ�ډيږى او پ�ه نتيج�ه کى ورڅخ�ه تش�کيل ش�وو خ�اورو داوب�و س�اتلو ت�وان او غ�ذائي م�وادو دبرابرول�و ق�وه غ�وره ګ�رځى و داډول عم�ل ک�ه چ�يرى داوب�و دتنظيم وروس�ته دژورى قل�بى س�ره ترس�ره ش�ى غ�وره ب�ه

وبريښى

پروفایل دخاوری

دشګواستعمال :داطريق�ه پ�ه کلک�و او س�ختو خ�اورو •

ک�ى ښ��ه نتيج��ه ورک��و� ى. پ��ه کلى خ�اور�و کى ل�و�مړ ى ش�ګى �دځمکى پ�رم�خ ه�وارو او� وروس�ته دډس�ک پ�ه و�اس�طه دخ�اورو �س�ره ګ�ډ�واو� ي�اخو ئى �قلب�ه �ک�وو پ�ه� پخ�و�ا وختون�و کى د�اطريق�ه پ�ه �هغ�و� ځ�اي�ونو �کى چې دکلى �او الکالى خ�اور�وس���ره� پ���ه ن�����ژدى دش�����ګو غون�����ډى وى پکاروړکي�ده . �خ�و ن�ن و�رځ رواج ن�ه ل�ر�ى . با�ي�د يادون�ه وک�ړو چې ددى ط�ريقى س�ر�ه پ�ه ک�لک�و خ�اورو کى هم داو�ب��و �او هم ده��وا تناس��بونه

غو�ره ګرځى .

دشګلنو خاورو طبقه :ايز سمون

دش���ګلنو خ���اورو خاص���لخيزى دکم���و •کلوئي��د� و او �غ��ذائى �م��وادو� ل��ه �امل��ه ک�م��زورى� وى� . پ��د�ى ډول �خ��اورو� کى� ا�وب�ه ژ�ران�ت�ش�ار م�ومى� او خ�پ�ريږ�ى . خ�و� د�اوب�و س�اتلو �ق�و�ه� ئي ل�ږه� و �ى �ک�ه چ�ير�ى

( س��ان�تى �م��تره� ٧٠د�داډول� خ��اورو� �پ��ه )ژ�ور�ه بر�خ�ه ک�ى �دي�و هکت�ا�ر پ�ه� حس�ا�ب �

( ټ�ن�ه ح�ي�و�ان�ى �س�ره� خ�پ�ره �ک�ړو ن�و ٧٠)�ز�ي��ات�ى� غ��ور�ه اغ��ي�زى ب��ه �ووين��و� �. پ��دى� ت�رت�يب� دخ�اور�ى� پ�ه� الن�دى �ب�رخ�و ک�ى� دکل�و ئي�دى �ا�و غ�ذ�ا�ئي م�وا�دو� څخ�ه� غ�نى طب�ق�ه ر�امن�ځت��ه� ک��يږى او� �پ��ه� �نتيج��ه �ک�ى ئى

داوبو ساتل�و ت�وان هم� لوړيږى �

Physical soil propertiesTextureStructurePorosityBulk densityAvailable water capacityChemical soil propertiespHSalinityCation exchange capacityNutrient statusSoil biology

Soil propertiesSoil structure

: اجزاوي Soil texture دخاوريPhysical

جوړي څخه اجزاوو عمده دڅلورو خاوري،عضوي موادو دمنرالي چې دي شوي

دحجم . دي عبارت څخه هوا او ،اوبو موادوښي ديوي اساس silt)پر

loam) .د برخه نيمايي % تقريبا خاوري سرنېڅخه خالوو نيمايي نورو او زراتو جامدو

دي شوي تشکيل

Soil porosity

Available water capacity کی خاوره په ګرځی سبب دتازګی دحجرو دنباتاتو چی اوبهلری حالته دری

په ډول په پردی نری دیوی اوبه دانباتات نو وی نښتی پسی ذراتو

استفاده څخه کولاینشی ور

یوی د ذراتوپسی دخاوروپه دااوبهچی نوڅومره وی نښتی شان په پردی

اوبه ښه نبات وی پنډی داپردیشی اخیستلای

دځکی څخه دذراتو دخاورو اوبه داکوی نفوذ اوکشته جلا اثر په قوی دجاذبی

وزی څخه داستفادی دنبات او

Mineral soilOrganic soil

Peat-s عضوی ۹۰تر ۵۰ ٪

لری Muck-s 20-30%موادلری مواد عضوی

Soil forming factors

شتون موادو ،اودغذایی اوقلویت تیزابیت دخاورو

Soil pH and nutrient availability

لري : اړه پوري شيانو الندنيو په تجزيه موادو دعضوي

فعاليت موجوداتو ژونديو دمايکروسکوپي او ډول موادو بل،دعضوي تودوخه،لندهاغيزه باندي تجزيه په موادو لري دعضوي . Chemical soil

pHSalinity

•Nutrient status

Soil nutrients

Soil salinity

کی محلول په دخاورو مالګی منحلی زیاتیاو ګرځی سبب والی دلوړ فشار داسموتیکیاو وزی اوبه څخه دحجراتو دریښو دنباتاتو

مری . نبات

کی خاوره په سرچینه دجوړیدو دمالګیکی هغه په چی ده تجزیه اوډبرو دمنرالونو

Na ,k ,Ca اوبه ،دخړوبولو دی موجودباید نو کیږی پاتی یی مالګی شی تبخیر چی

شی . زهکشی

،رومیان ،کاهو غنم کی خاورو مالګینو پهد او ، کرو اوفټاټی ،نخود ،سیب ،پیاز انګور

TSP ورکوه سره فاسفیت سوپر تریپل یاکوی . اصلاح یی توب مالګین چی

باندي فعاليت Sدژونديوموجوداتوپۀ موادواثردخاوري دعضويSoil biology :

مايكرواورګانيزمونو د مواددخاوري موجودعضوي كي خاوره Sپۀ(Micro organism) انرژي خپله څخه تجزيې Sلۀ ترڅودهغوي كېږي تجزيه وسيله Sپۀ

. شي Sنۀ تجزيه ډول Sښۀ Sموادپۀ عضوي دخاوري چېري كه راوړي الس Sپۀ . Sلۀ لوبوالى شي Sنۀ رول چندان سريښولوكي Sدكوچنيوزراتوپۀ دخاوري

دعضوي كي دوران Sژوندپۀ دخپل موجودات ژوندي ټول خوادخاوري بليتكثركوي سره چټك Sپۀ كي صورت Sپۀ اودتغذيې كوي تغذيه ۍموادوڅخه

. زياتېږي كي خاوره Sپۀ اوشمېريې

Food web , Soil organisms

( موادوارزښت (Importance of Organic.mدعضوي. ديادولووړدي ټکي مهم الندي هكله پۀ~ موادودارزښت دعضوي

كولوكي: ۱ اصالح خواصوپۀ~ اودفزيكي دساختمان مواددخاوري عضويخوادځينوخاورودشيندل يوې لۀ~ چي معنى دې پۀ~ كوي كومك

داوبوساتلوقدرت دهغوي كولوسره كولواويوځاي نږدې شويوزراتوپۀ~بلي اولۀ~ زياتوي نرمولوسره( Clayخوادځينوسختويعني)اوظرفيت خاوروپۀ~

. كوي ښۀ~ حالت دتهوي دهغوي۲. برابروي: مواد غذايي دميكروبونواودنباتاتولپاره دخاوري۳. كوي: كومك كي جذب دکيتونونوپۀ~ مواددخاوري عضوي۴. تاثيرلري: باندي مؤثريت عناصروپۀ~ مواددنباتاتودضروري عضويكه: ۵ ل ر ص ا ن ع ي ن ي ځ و ت ا ت ا ب ن د كي ه ر و ا خ ۀ پ ه ر س ل ا م ع ت س ا ۀ پ و د ا و م ي و ض ع د

. كېږي اونورعالوه نايتروجن۶. ګرځي: سبب دګرموالي مواددخاوري عضويتخريبات: ۷ مواددخاوري .(Erosion)عضوي كموي دخاوري: ۸ واسطه مواددباداواوبوپۀ~ عضوي شوي ناتجزيه مخ پۀ~ دخاوري

مستقيم پۀ~ چي پرېږدي نه څاڅكي دباداوباران چي داځكه كموي تخريب. ولګېږي باندي خاوره پۀ~ ډول

ه: ۹ ت ځ ن م د ا و م كه ا ن ښ ي ر س ي ن ي ځ كي ت ر و ص ۀ پ ې ي ز ج ت د و د ا و م ي و ض ع دستركچر دښۀ~ اودخاوري ثبات داګريګيتونوپۀ~ دخاوري چي راځي

. ګرځي دجوړېدوسبب

دخاوري: ۱۰ كي صورت پۀ~ موادودتجزيې دعضوي. برابروي مواداوانرژي غذايي دمايكرواورګانيزمونولپاره

كي: ۱۱ اوړي اوپۀ~ توده كي ژمي پۀ~ مواد،خاوره عضوي مخ پۀ~ دخاوري. كوي نيوى تغيرمخ دزيات كي تودوخه پۀ~ دخاوري يعني ساتي سړه

ه: ۱۲ ر ې ت ۀ پ ر ص ا ن ع ي ر و ر ض ه ر ا پ ل و ت ا ت ا ب ن د د ا و م ي و ض ع ي ر و ا خ دكېږي . ګڼل منبع ښه ډېره ،سلفر،برون،مولبدنيوم ،فاسفورس بيانايتروجن

پۀ~: ۱۳ دتودوخي چي ګرځي سبب رنګ اونصواري دتوربخن مواددخاوري عضويكوي . مرسته جذبولوكي

۱۴. زياتوي: داوبوساتلوتوان اودخاوري داوبونفوذزياتوي كي خاوره موادپۀ~ عضويد: ١٥ موادو دعضوي چې ځکه کوي اصالح بڼه دخاوري مواد عضوي شوي تجزيه

ښ�و او زراتو دثابتو دخاوري چې راځي السته مواد لرونکې ژاولي څخه تجزيېنو . دي کې تغير په تل مواد عضوي دخاوري چې څرنګه ګرځي سبب بڼودجوړيدو

برابر مواد عضوي کې خاوره په توګه دوامداره په بايد لپاره ساتلو د بڼي دښي دخاوريشي .

ځاي: ١٦ او ليږدولو د اکسيجن د او اوبو د ځايونه خپل ريښي شوي تجزيه کې خاوره پهپريږدي . لپاره کيدو ځاي پر

استعمالوي: .١٧ مواد عضوي تازه کوي ژوند کې خاوره په چې ژوي هغهکوي: ١٨ مرسته کې ساتلو او نيولو په اوبو د کې خاورو په مواد عضويهم: ١٩ او زياتيږي مقاومت دخاوري هکله په تغير د ايچ پي د دخاوري مواد عضوي

ه ن و ب ا ز ي ت ه ز ا د ن ا ه و ي ه خ څ ي ي ز ج ت د و د ا و م ي و ض ع د ګه ن ر ا د م ه ي و ل و ډ ن ا چ ي ا ي پ ي و ا خ دکوي . مرسته کې حلولو په غذا دنباتي چې راځي السته

تعويضي: ٢٠ اندازه يوه هيومس يا مواد عضوي شوي تجزيه ښهنيسي سره دځان پواسطه چارچونو منفي دخپلو امونيم او ،مګنيزيم ،کلسيم پوتاشيم

ساتي . يي څخه کيدو دضايع اوخاور: ٢١ تيزابي په چې راځي الست ايونونه عضوي منفي څخه دتجزيي موادو دعضوي

ه ز ا د ن ا س ر و ف س ا ف ر و ګټ د کې و ر و ا خ و ا ي کو ل م ا ع ت ه ر س ي ن پ س و ا و ا م ي ن و م ل ا د کېزياتوي.

خاوروپېژندل دعضوي مخي خواصولۀ~ دظاهري

ۀ څ ا ن ۀ څ ه ر س و ل د ي ل ۀ پ و ن ا ي ش ي د ان ل د ه ز ا د ن ا و د ا و م ي و ض ع د كي ه د ن و كر ه و ي ۀ پ. شي كېداى تخمين

توررنګ: ۱ موادو: ( Black color)دخاوري عضوي دزياتو رنګ تور دخاوريدي . ښکارندوي

۲ : چي: ښايي ولري بڼه اوښه دانې ثابتي چي خاوري هغه بڼه ښه دخاوري. موادولري عضوي ښۀ~

Cotton Wheat

LinseedMillets

TobaccoOilseeds

RiceSugar cane

TYPES OF CROPS GROWN IN BLACK SOILTYPES OF CROPS GROWN IN BLACK SOIL

•Cotton •Wheat •Rice•Pulses•Millets•Tobacco•Oilseeds

وری خا خاوری . سری اوسری لری اوسپنه ندازه ا کافیپتاشیم . اندازه پوره په خاوری سری وی ریګینی اکثره

اوپه . لری هیموس او نایتروجن اندازه مګرکمه لریکیږی کرل کی په نباتات ځینی ډول لاندی

•Wheat•Millets•Barley •Maize•Pulses•Cotton

له چی دی هغه خاوری تر ۹۰دښتی ولری .۹۵بیا ریګ پور ٪له تر ۵یواځی عضوی . ۱۰بیا اندازه لږه لری کلی پوری ٪

لری موادلری . پاسفات ډیر مګرښه اندازه کمه په یی نایتروجن

خاورى . • برخو دلوړو همواريږى برخى کنډوکپر ياپټى دسيمى طريقه پدىدخاورو کى نتيجه په او کيږى کشک سره دغاښور ته حصو ژورو شګى اوهغه . او شو متوجه ته ټکى يو بايد کى وخت دغاښوروپه جوړيږى سطحهسر تيريدو په دوخت ىاو و کم وزن حجمى خاورى شوى وړل دتازه داچې

شى ټيټه ښائى داسطحه

دسطحى هموارول :

خړوب�ل هم دخ�اورو دميخ�انيکى س�مون ل�ه طريق�و ل�ه جملي څخ�ه ګڼ�ل ک�يږي . ددي ي�و دلي�ل هم ښ�ائى داوي چي دخړبول�و ل�ه اوبوس�ره ډي�ره داس�ي م�واد چى مخکى پ�ه خ�اوروکى ن�ه وى ښ�ائى خ�اورى ت�ه انتق�ال ش�ى. دخړوبول�و داغ�يزه مکمل�ه څرکندون�ه

يوجال بحث اومسلکى ساحه ده

خړوبول:

Soil inventory

نتيجه ګيرى :دخاورى ميخانيکى سمون په حقيقت ټولى هغه الرى دى چي •

دزراعتى سامانو نو سره دخاورى دفزيکى خواصو دتغير له الرى دخاورى په سمون کى برخه اخلى .

لومړنى هدف دميخانيکى سمون په خاوره کى داوبو ساتلو توان •سمونه ده .

ددى لپاره چي خاورى په کافى اندازه هوا هم ولرى نو اضافى اوبه •١بايد دخاورى دخاليګاو څخه لرى شى .

دخاورى ميخانيکى سمون کى الندى عملئي دپاملرنى وړدى . •ژوره قلبه –دخاورو دژورى برخى پستول –زهکشى يانلونو په زريعه دزيم لرى کول –دتراسونو جوړول –

دکانکرنى )سمنټى( طبقى لرى کول . •

:سپارښتنىدخ�اورى دميخ�انيکى س�مون دطريق�و دتط�بيق س�ره پ�ه خ�اوره کى •

الندى بدلونه منځته راځى . دخاورى دغذائى موادو په تصفيه او انحالل کى مرسته . •دحدنه زياتى لندى خاورى له لنده بل څخه ساتى . •په وچکالى کى ورسره دخاورى لنده بل کنټرولولى شو . •دخاورى ژورى برخى ته دريښو په نفوذ کى مرسته کوى .•دهرزه ګياوو دکنټرول په برخه کى مرسته کوى . •دحشراتو شميرکى کموالى راځى .•دعض�وى او حي�وانى س�رو پ�ه ګ�ډولو او دڅ�و کلن�و بوټ�و پ�ه اړول�و او •

دخاورى سره په ګډولو کى مرسته کوى .خاورى دکرنيزو نباتاتو دکښت لپاره غوره بستر برابروى . •

مننه کورموودان