การควบคมปรมาณสนคาคงคลงและการวางแผนผงการจดเกบสนคา
กรณศกษา หางหนสวน AAA
สนสา ตงมโนกลกจ
การศกษาคนควาอสระเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต
กลมวชาการจดการโลจสตกส
บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยหอการคาไทย
ปการศกษา 2559
ลขสทธของมหาวทยาลยหอการคาไทย
การควบคมปรมาณสนคาคงคลงและการวางแผนผงการจดเกบสนคา
กรณศกษา หางหนสวน AAA
สนสา ตงมโนกลกจ
การศกษาคนควาอสระเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต
กลมวชาการจดการโลจสตกส
บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยหอการคาไทย
ปการศกษา 2559
ลขสทธของมหาวทยาลยหอการคาไทย
จ
หวขอการศกษาคนควาอสระ การควบคมปรมาณสนคาคงคลงและการวาง
แผนผงการจดเกบสนคา กรณศกษา หาง
หนสวน AAA
ชอผศกษา นางสาวสนสา ตงมโนกลกจ
ปรญญา บรหารธรกจมหาบณฑต
กลมวชา การจดการโลจสตกส
อาจารยทปรกษา อาจารย ดร.นนท สทธการนฤนย
ปการศกษา 2559
บทคดยอ
เนองจากการแขงขนทเพมสงขนในอตสาหกรรม ทาใหตองเตรยมการรบมอกบการ
ขยายตวของธรกจ โดยการยายสถานประกอบการ ทงนยงตองการแกไขปญหาการจดการสนคา
คงคลงทไมมประสทธภาพและไมมแบบแผนในการทางานทเปนมาตรฐาน
วตถประสงคเพอกาหนดปรมาณการสงซอทเหมาะสมสาหรบแตละรายการสนคา และเพอ
จดวางแผนผงการจดเกบคลงสนคาทเหมาะสม ตองเรมจากการรวบรวมขอมล และทาการจด
กลมสนคาดวยเทคนค ABC Analysis งานวจยนจะทาการศกษาเฉพาะสนคาทวไปกลม A รวม
4 รายการ และสนคากลม B รวม 17 รายการ ซงเปนกลมทสรางมลคาใหกบบรษทเปนอยาง
มาก จงจาเปนตองใหการดแลอยางใกลชด จากนนทาการพยากรณความตองการ และ
คานวณหาปรมาณการสงซอทเหมาะสม โดยใชเทคนค EOQ, POQ และ One Time Buy
จากนนทาการคานวณหาความตองการชนวางสนคาและออกแบบแผนผงการจดเกบสนคา
การศกษาพบวาการใช ทฤษฎ POQ นนสามารถลดคาใชจายในการจดการสนคาคงคลง
ไดดกวา เมอเปรยบเทยบกบวธการสงซอแบบเดมทไมมแบบแผน วธการสงซอแบบเดมจาเปน
จะตองลงทนในสนคาคงคลงตอครงถง 22,561,200.00 บาท แตการใชวธการสงซอแบบใหมจะ
ใชเงนลงทนเพยง 1,404,900.00 บาท ทาใหหางหนสวนสามารถลดเงนลงทนไดถง
จ
21,156,300.00 บาท ในสวนของแผนผงการจดเกบสนคาจะเลอกแผนผงททาใหการเขาถง
สนคามระยะทางสนทสด คอ แผนผงแบบท 3 ซงมระยะทางรวมทงสน 5,183 เมตร
คาสาคญ : การควบคมปรมาณสนคาคงคลง, การออกแบบแผนผงการจดเกบสนคา
Abstract
Due to the increasing competition in the industry, it must be prepared to cope with
the expansion of the business by moving the corporations together with solving
problems of an inefficient and unmanaged inventory management.
The purpose is to determine the appropriate order quantity for each item and to
arrange a suitable warehouse storage layout, starting with data collection and organize
the goods criteria by ABC Analysis technique. This research will be conducted for
general products for 4 items in group A and 17 items in group B, which are the groups,
generate value to the company. Thus, these groups are necessary to be paid attention
closely. Then forecast demand and calculate the appropriate order quantities by using
EOQ, POQ, and One Time Buy techniques, and last calculate the shelves needs and
design a storage plan.
The study found that using POQ theory can reduce inventory management costs
compared to traditional unstructured ordering methods. Traditional ordering methods
need to be invested in inventory once 22,561,200.00 baht, but using the new ordering
method will only invest 1,404,900.00. Baht, the partnership can reduce the investment
to 21,156,300.00 baht. In the storage area chart, the shortest path in product availability
access is the third map, which has a total distance of 4,098 meters.
Keyword : Inventory Control, Design of storage chart
กตตกรรมประกาศ
การศกษาคนควาอสระเรองนสาเรจดวยความกรณาจาก ดร.นนท สทธการนฤนย
อาจารยทปรกษาการศกษาคนควาอสระทไดใหความกรณาแนะนา ตรวจตราและแกไขเนอหา
ตลอดจนใหกาลงใจในการทาการศกษาคนควาอสระ
ขอกราบขอบพระคณคณแมทเปนกาลงใจและใหการสนบสนนในการศกษาเลาเรยนมา
โดยตลอด และขอขอบพระคณอาจารยผถายทอดวชาความรแกศษยจนประสบความสาเรจมา
อกข นหนง
ขอขอบพระคณ ทกทานทมสวนเกยวของในการทางานวจยครงน และหางหนสวน
กรณศกษาทไดใหความชวยเหลอตลอดเวลาทศกษาอย และพๆ เพอนนกศกษาปรญญาทกทาน
ทไดใหกาลงใจและความชวยเหลอในการทาการศกษาคนควาอสระตลอดมา
สารบญ
หนา
บทคดยอ .............................................................................................................................. ง
กตตกรรมประกาศ ............................................................................................................... ฉ
สารบญ ................................................................................................................................. ช
สารบญตาราง ...................................................................................................................... ญ
สารบญภาพ ........................................................................................................................ ฎ
บทท
1. บทนา ........................................................................................................................ 1
ความเปนมาและความสาคญของปญหา ........................................................... 1
องคกร และลกษณะธรกจองคกร ...................................................................... 1
วตถประสงคของการวจยปญหา ....................................................................... 3
ขอบเขตการวจยปญหา .................................................................................... 3
ขนตอนการดาเนนงานวจยปญหา .................................................................... 3
ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากงานวจยปญหา .................................................... 3
2. ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ ................................................................................... 4
แนวคดระบบการจดเกบสนคา ............................................................................ 4
แนวคดระบบการจดเกบสนคาแบบแบงกลมสนคา ................................................ 5
แนวคดเกยวกบการพยากรณ ............................................................................. 6
การกาหนดปรมาณของสนคาคงคลงทเหมาะสมพยากรณ .................................. 7
ซ
สารบญ (ตอ)
บทท หนา
การวางแผนผงการจดเกบสนคา .................................................................... 10
ระบบการบอกตาแหนงเกบสนคา ................................................................... 13
งานวจยทเกยวของ ........................................................................................ 14
3. ระเบยบวธวจย ......................................................................................................... 17
การกาหนดขอบเขตงานวจย ............................................................................ 17
เครองมอทใชในงานวจย .......................................................................... 18
การเกบรวบรวมขอมล ...................................................................................... 18
การวเคราะหขอมลและประเมนผล ................................................................... 19
การสรปผลและขอเสนอแนะ ............................................................................. 20
4. ผลการวจย ............................................................................................................... 21
ผลการวจย ....................................................................................................... 21
การออกแบบแผนผงคลงสนคา ......................................................................... 27
แนวทางการจดการสนคาทไมเคลอนไหวเปนเวลามากกวา ป 2 ....................... 29
การจดการสนคาคงคลงดวยระบบ Barcode ..................................................... 30
ระบบการบอกตาแหนงสนคา (Visual Control) ................................................ 31
ขนตอนการทางานทเปนมาตรฐาน ................................................................... 31
ฌ
สารบญ (ตอ)
บทท หนา
5. สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ .............................................................................. 34
การศกษาดานการแบงกลมสนคา ..................................................................... 34
การศกษาดานการพยากรณ ............................................................................. 35
การศกษาดานการคานวณปรมาณการสงซอทเหมาะสม ................................... 35
การศกษาดานการออกแบบแผนผงคลงสนคา .................................................. 36
ขอเสนอแนะ ..................................................................................................... 36
ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป ..................................................................... 37
บรรณานกรม ...................................................................................................................... 38
ภาคผนวก .......................................................................................................................... 40
ก. .การพยากรณความตองการ ............................................................................ 41
ข.การคานวณหาปรมาณการสงซอสนคาทเหมาะสมตามทฤษฎ EOQ ................ 46
ค.การคานวณหาปรมาณการสงซอสนคาทเหมาะสมตามทฤษฎ POQ ................ 47
ง.การคานวณหาปรมาณการสงซอสนคาทเหมาะสมตามทฤษฎ One Time Buy 58
ประวตผศกษา .................................................................................................................... 62
สารบญตาราง
ตารางท หนา
4.1 การแบงกลมสนคาดวยเทคนค ABC Analysis ............................................................. 21
4.2 ผลการแบงกลมสนคาทวไปดวยเทคนค ABC Analysis
ตามอตราความถในการหยบ ........................................................................................ 22
4.3 ผลการแบงกลมสนคาพเศษดวยเทคนค ABC Analysis
ตามอตราความถในการหยบ ........................................................................................ 22
4.4 การพยากรณความตองการสนคา ................................................................................ 23
4.5 ตวอยางการคานวณหาปรมาณการสงซอสนคาทเหมาะสมตามทฤษฎ EOQ ............... 24
4.6 ตวอยางการคานวณหาปรมาณการสงซอสนคาทเหมาะสมตามทฤษฎ POQ ............... 24
4.7 ตวอยางการคานวณหาปรมาณการสงซอสนคาทเหมาะสมตามทฤษฎ One Time Buy 25
4.8 ตนทนรวมของคาใชจายในการดาเนนงานของสนคาแตละรายการตามทฤษฎ
การคานวณหาปรมาณการสงซอทเหมาะสม ................................................................ 26
4.9 ตารางเปรยบเทยบการลงทนในสนคาคงคลง ............................................................... 26
4.10 ความตองการชนวางสนคาทวไป ............................................................................... 27
4.11 ความตองการชนวางสนคาพเศษ .................................................................................. 27
สารบญภาพ
ภาพท หนา
1.1 ขนตอนการดาเนนงาน ................................................................................................... 2
2.1 แผนผงการจดเกบกบอตราการหมนเวยนสนคา ........................................................... 10
2.2 แผนภมผงพนทคลงสนคา ............................................................................................ 11
2.3 การกาหนดอปสรรคในการเกบรกษา ........................................................................... 12
2.4 การกาหนดตาแหนงพนทรบ พนทจาย และพนทจดเกบ .............................................. 12
2.5 แผนภมแสดงความหมายของรหสตาแหนงเกบรกษา ................................................... 13
3.1 แผนภมแสดงสาเหตของปญหา .................................................................................... 19
4.1 แผนผงคลงสนคา แบบทหนง ....................................................................................... 28
4.2 แผนผงคลงสนคา แบบทสอง ....................................................................................... 28
4.3 แผนผงคลงสนคา แบบทสาม ....................................................................................... 29
4.4 ตวอยางใบคาสงซอ ...................................................................................................... 30
4.5 ตวอยางโครงสรางรหสตาแหนงสนคาภายในคลงสนคา ................................................ 31
บทท 1
บทนา
ความเปนมาและความสาคญของปญหา
ปจจบนอตสาหกรรมสนคาทเกยวกบอะไหลรถแทรกเตอรมขยายตวและการแขงขนเพม
มากขน หางหนสวนจากด AAA จงไดเตรยมการรบมอกบการขยายตวของธรกจ โดยยายสถาน
ประกอบการ ซงหางหนสวนจากด AAA ตองการทจะยายสถานประกอบการจากทเดมตงอยใน
จงหวดกรงเทพมหานคร ไปยงสถานประกอบการแหงใหมทจงหวดสมทรสาคร การตดสนใจ
ยายสถานประกอบการน เปนผลมาจากการขยายตวของธรกจทเพมมากขนของหางหนสวน
จากด AAA ทาใหประสบปญหาพนทจดเกบสนคาไมเพยงพอตอความตองการ จากการยาย
สถานประกอบการใหมนเอง ทาใหหางหนสวนจากด AAA ตองการทจะแกไขปญหาเรอรงของ
ตนเอง ซงกคอ การหาสนคาไมพบ เนองจากการจดวางสนคาแบบไมเปนระบบ ประเดนนเองท
ทาใหเสยโอกาสในการตอบสนองความตองการของลกคา รวมทงยงสงผลตอตนทนดวย เพราะ
การหาสนคาไมเจอ จงจาเปนตองสงสนคาเขามาเพมขน เพอใหสามารถตอบสนองตอความ
ตองการของลกคาไดตามทตองการ
องคกร และลกษณะธรกจองคกร
หางหนสวนจากด AAA เปนผจดจาหนายอะไหลรถแทรกเตอร โดยหางหนสวนจากด
AAA ตงอยท ถนนสาธประดษฐ แขวงบางโพงพาง เขตยานนาวา กรงเทพมหานคร โดยหาง
หนสวนไดเปดกจการมาเปนเวลานานกวา 24 ป โดยเรมกอตงเมอ มกราคม พ.ศ. 2535
วสยทศน (Vision)
เราจะนาเสนอสนคาและบรการทมคณภาพดเยยม ในราคาท ล กคาพงพอใจ
พนธกจ (Mission)
- เราจะเปนผนาทางดานอะไหลรถแทรกเตอร
- เราจะมงมนพฒนาสนคาและบรการ เพอตอบสนองความตองการของลกคาทเพมมากขน
2
ประเภทของสนคา สามารถแบงเปนกลมหลกๆ ดงน
- FORD :อะไหลรถแทรกเตอร ยหอ FORD ประกอบดวยรน 5000, 6600, 6610, 6640,
7600, 8210
- KUBOTA :อะไหลรถแทรกเตอร ยหอ KUBOTA ประกอบดวยรน L2000, L2600,
L3408, L3608, L4508, L4708, M5000, M7040, M9000, M9540
- YANMAR : อะไหลรถแทรกเตอร ยหอ YANMAR ประกอบดวยรน 352, 393, 453, 494
- ลกหมากรถยนต
ขนตอนการดาเนนงาน
กระบวนการในการทางานของหางหนสวนจากด AAA จะเรมตนการจากรบออเดอร
จากลกคาทงทางโทรศพทและทางแฟกซ จากนนเจาหนาทจะทาการออกใบสงสนคา แลว
นาไปสงใหพนกงานเพอจดเตรยมสนคาตามใบสงสนคา หลงจากจดเตรยมสนคาไดครบตาม
ใบสงสนคาแลวกจะนามาบรรจลงกลอง เพอความสะดวกตอการขนสง กจะนามาเตรยมไว
ณ จดพกสนคา เพอรอขนสงสนคาตามรอบเวลา เมอถงเวลาทกาหนดจะมการลาเลยงกลอง
สนคาขนรถ เพอนาไปจดสงตอใหบรษทขนสงตามทลกคาทแจงไว
ขนตอนการดาเนนงาน
รบออเดอรจากลกคา
ออกใบสงสนคา
จดสนคา
บรรจสนคา
นามาจดเรยงไว ณ จดพกสนคา
จดสงสนคา
ภาพท 1.1 ขนตอนการดาเนนงาน
3
วตถประสงคการศกษา
- เพอจดวางแผนผงการจดเกบคลงสนคาทเหมาะสม สามารถรองรบการขยายธรกจอยางม
ประสทธภาพ
- เพอกาหนดปรมาณสนคาคงคลงทเหมาะสมสาหรบแตละรายการสนคา
ขอบเขตงานวจย
ผวจยไดกาหนดขอบเขตการวจย เพอใหเปนไปตามวตถประสงคของงานวจยครงน ซง
ประกอบดวย
1.ทาการศกษาจากหางหนสวนจากด AAA อยในกลมธรกจคาขายอะไหลรถแทรกเตอร
ตงอยในเขตยานนาวา จงหวด กรงเทพมหานคร
2.ขอมลของการรบเขาและการจายออกของสนคา จานวนสนคาคงเหลอจะเปนขอมล
ตงแตเดอนกนยายน – พฤศจกายน 2559
ขนตอนการดาเนนงาน
1.ศกษาระบบการทางานของคลงสนคาในปจจบนของหางหนสวน
2.ศกษาระบบการจดวางแผนผงการจดเกบคลงสนคาใหเปนระบบ เปนหมวดหม
3.ศกษาวธการคานวณจานวนสนคาคงคลงทเหมาะสม
4.เกบขอมลทเกยวของ
5.คานวณจานวนสนคาคงคลงทเหมาะสม
6.นาขอมลทไดมาวางแผนผง พรอมกบทดสอบประสทธภาพ
7.สรปผลการศกษาวจย
ประโยชนทคาดวาจะไดรบ
1.ไดแผนผงการจดวางสนคาทเปนระบบ เปนหมวดหม
2.ไดกระบวนการทางานทมประสทธภาพมากขนสามารถลดระยะเวลาในการทางานได
3.ไดจานวนสนคาคงคลงทเหมาะสมสาหรบแตละรายการสนคา
4
บทท 2
แนวคด และทฤษฎทเกยวของ
งานวจยนจะศกษา กรณศกษาหางหนสวนจากด AAA ทดาเนนธรกจคาขายอะไหลรถ
แทรกเตอร จากการศกษาสภาพปญหาของหางหนสวนนในเบองตน มแนวทางทจะวางแผนผง
การจดวางสนคาคงคลงใหเปนระบบ ปรบปรงกระบวนการทางานใหมประสทธภาพ รวมถง
กาหนดปรมาณสนคาคงคลงทเหมาะสมสาหรบแตละรายการสนคา ซงในบทนจะนาเสนอ
แนวคด ทฤษฎ ไดแก ระบบการจดเกบสนคาแบบแบงกลมสนคา (ABC Classification) แนวคด
เกยวกบพยากรณ การกาหนดปรมาณของสนคาคงคลงทเหมาะสม แนวคดระบบการจดเกบ
สนคา การวางแผนผงการจดการเกบสนคา ระบบการบอกตาแหนงเกบสนคา และรวมถง
งานวจยทเกยวของ
แนวคดและทฤษฎทเกยวของ
แนวคดระบบการจดเกบสนคา
Tompkins & Smith (1988) ไดอธบายแนวคดระบบการจดเกบสนคา ดงน
1.ระบบการจดเกบแบบสม
ระบบการจดเกบแบบสม เปนระบบการจดเกบทไมมการกาหนดตาแหนงการจดเกบสนคาท
แนนอน แตจะจดเกบตามพนททวางในคลงสนคา ระบบการจดเกบแบบสมสามารถแบงไดดงน
1.1 เมอรบสนคาเขามาแลว จะมการบนทกตาแหนงการจดเกบ ทาใหสามารถคนหา
สนคาไดโดยงาย ในปจจบนคลงสนคาจะมระบบการระบตาแหนงการจดเกบ เชน หมายเลขชอง
ทจดเกบ
1.2 หากตาแหนงทมอยเพยงพอกบสนคาทจะเขามาใหม แตสนคาทเขามาใหมถก
กาหนดใหวางในตาแหนงซากบสนคาทมอยแลว สนคาทมาใหมนนจะตองหาตาแหนงใหมทวาง
เชน ถามตาแหนงทวางอยแถบนน จะถกกาหนดใหวางสนคาแบบสมโดยใหระยะทางสนทสด
5
1.3 ถาไมมตาแหนงวางเหลออยเลย สนคาทเขามาใหมจะถกวางในตาแหนงใดกไดท
สามารถวางได
2. ระบบการจดเกบแบบกาหนดตาแหนง (Fixed Location System)
ระบบการจดเกบแบบกาหนดตาแหนง เปนระบบทสนคาทกรายการจะถกกาหนดตาแหนงใน
การจดเกบไวแลว การจดเกบแบบระบตาแหนงน สามารถกาหนดประสทธภาพในคลงสนคาได
โดยการนาสนคาทมอ ตราหมนเวยนสงเกบไวใกลจดเขาและออก สวนสนคาทมอ ตราการ
หมนเวยนตา เกบไวในพนทถดเขาไป
การจดเกบแบบระบตาแหนง มรปแบบการจดเกบแบบธรรมดา คอ สนคาแตละรายการจะถก
จดเกบเขาในระบบคลงสนคา โดยพจารณาจาก
2.1 อตราการหมนเวยนสนคา และความถของสนคา
2.2 การบนทกการจดเกบสนคา แลวทาการแบงกลมขอมลการจดเกบดแล ระบบการ
บนทกขอมลแตละกลม
แนวคดระบบการจดเกบสนคาแบบแบงกลมสนคา (ABC Classification)
James และ Jerry (1998) ไดกลาวไววา ระบบการจดเกบสนคาแบบแบงกลมสนคาแบบ
ABC Classification เปนทนยมใชในเรองการจดวางตาแหนงสนคา โดยจะแบงกลมตามการ
เคลอนไหวหรอเคลอนยายของสนคา ซงจากการจดสนคาตามแบบ ABC Classification จะ
พบวามสนคาเพยง 20% เทานนทมการเคลอนไหวหรอเคลอนยายมากถง 80% ของสนคา
ทงหมด และและวธทงายทสด คอ การจาแนกตามแนวคด ABC Classification สามารถแบงได
ดงน
- กลม A = 10% ของสนคาคงคลงทมอตราการเคลอนไหวหรอเคลอนยาย 65%ขนไป
- กลม B = 20% ของสนคาคงคลงทมอตราการเคลอนไหวหรอเคลอนยาย 25% - 64%
- กลม C = 70% ของสนคาคงคลงทมอตราการเคลอนไหวหรอเคลอนยาย 0 – 24%
ในแตละกลมจะมระบบการควบคมทตางกน เนองจากสนคากลม A เปนสนคาทมอตรา
การเคลอนไหวหรอเคลอนยายสง จงจาเปนตองใชระบบทมความถกตองแมนยาในการควบคม
และเนองจากเปนสนคาทขายดและควรจะกาหนดตาแหนงในการจดเกบใหอยในตาแหนงท
6
สะดวกตอการจดเกบและการหยบมากทสด ในขณะทสนคากลม C เปนสนคาทมอตราการหมน
เคลอนไหวหรอเคลอนยาย ตาแตตองการพนทในการจดเกบสง
แนวคดเกยวกบพยากรณ
วชย สรเชดเกยรต (2547) ไดอธบายเกยวกบวธการพยากรณวาสามารถจาแนกไดเปน
2 กลม ดงน
1. การพยากรณเชงคณภาพ (Qualitative Forecasting) เปนวธการพยากรณทใชความ
คดเหน หรอความรสกของผเชยวชาญในเรองทตองการจะพยากรณ เปนวธทเหมาะกบรปแบบ
ขอมลทมการเปลยนแปลงไมคงท
2. การพยากรณเชงอนกรมเวลา (Time Series Forecasting) เปนวธการพยากรณทใช
ขอมลทางสถต คอขอมลในอดตทอยในรปตวเลข หรอสามารถแปลงเปนตวเลขได โดยม
สมมตฐานวารปแบบการเปลยนแปลงของขอมลทผานมาจะมแนวโนมเปนเชนนนในอนาคตดวย
เทคนคการพยากรณเชงอนกรมเวลา มดงน
2.1 การพยากรณโดยวธคาเฉลยเคลอนท (Moving-Average Forecasting Methods)
เปนวธการทจะใชกตอเมออปสงคไมเปนฤดกาลหรอมแนวโนม วธการนใหความสาคญกบขอมล
เทากนทงหมด สตรในการคานวณคอ
Moving Average = 𝑆𝑢𝑚 𝑜𝑓 𝑑𝑒𝑚𝑎𝑛𝑑 𝑖𝑛 𝑝𝑟𝑒𝑣𝑖𝑜𝑢𝑠 𝑛 𝑝𝑒𝑟𝑖𝑜𝑟𝑑𝑠
𝑛
2.2 การพยากรณแบบปรบเรยบเอกโปเนนเชยล (Exponential Smoothing) วธการน
อาศยหลกการแบบเดยวกบวธคาเฉลยเคลอนท คา ∝ ทสงแสดงวามความสมพนธกบการ
พยากรณครงลาสด แตถาคา ∝ ตาแสดงวามการตอบสนองตอการพยากรณครงลาสดนอย สตร
ในการคานวณคอ
Ft+1 = Ft + ∝ (At - Ft)
Ft+1 คอ คาพยากรณในชวงเวลา t+1
Ft คอ คาพยากรณในชวงเวลา t
7
∝ คอ คาถวงนาหนกเปรยบเทยบ และคา ∝ จะอยระหวาง 0-1
At คอ คาทเกดขนจรงในชวงเวลา t
การตรวจสอบความถกตองของการพยากรณวาตวแบบใดพยากรณไดดกวา สามารถ
พจารณาไดจากคาความผดพลาดของพยากรณ ซงสามารถคานวณไดจาก
1.คาเบยงเบนสมบรณเฉลย (Mean Absolute Deviation : MAD)
MAD = ∑|𝐴𝑐𝑡𝑢𝑎𝑙 𝑣𝑎𝑙𝑢𝑒−𝐹𝑜𝑟𝑒𝑐𝑎𝑠𝑡 𝑣𝑎𝑙𝑢𝑒|
𝑛
2.คาผดพลาดเฉลยกาลงสอง (Mean Square Error : MSE)
MSE = ∑(𝐴𝑐𝑡𝑢𝑎𝑙 𝑣𝑎𝑙𝑢𝑒−𝐹𝑜𝑟𝑒𝑐𝑎𝑠𝑡 𝑣𝑎𝑙𝑢𝑒)2
𝑛
3.คารอยละความผดพลาดสมบรณเฉลย (Mean Absolute Percentage Error : MAPE)
MAPE = ∑�𝐴𝑐𝑡𝑢𝑎𝑙 𝑣𝑎𝑙𝑢𝑒−𝐹𝑜𝑟𝑒𝑐𝑎𝑠𝑡 𝑣𝑎𝑙𝑢𝑒
𝐴𝑐𝑡𝑢𝑎𝑙 𝑣𝑎𝑙𝑢𝑒 �
2x100
การตรวจสอบความถกตองของการพยากรณวาตวแบบใดพยากรณไดดกวา สามารถทา
ไดโดยการเปรยบเทยบคาความคาดเคลอนของตวแบบ ถาตวแบบการพยากรณใดมคาความ
คลาดเคลอนตาแสดงวาตวแบบการพยากรณนนมผลการพยากรณทมความถกตองแมนยา
การกาหนดปรมาณของสนคาคงคลงทเหมาะสม
การกาหนดปรมาณของสนคาคงคลงทเหมาะสม จะตองคานงถงตนทนการบรหารสนคา
คงคลง โดยจะพจารณาสงตางๆดงน
1. ปรมาณการสงซอทมตนทนตาทสด (Economic Order Quantity : EOQ ) เปนการ
คานวณหาขนาดการสงซอในแตละครงทจะทาใหเสยคาใชจายตาทสด โดยมสตรในคานวณดงน
EOQ = �2𝐷𝑆𝐻𝐶
8
D คอ ความตองการสนคาในเวลา 1 ป
S คอ คาใชจายในการสงซอตอครง
H คอ ตนทนของสนคาตอหนวย
C คอ คาใชจายในการเกบรกษาสนคาคดเปน % ของมลคาสนคาทงป
2. เทคนคการสงซอครงเดยว (One Time Buy) เปนการสงซอสนคาเพยงครงเดยว
เพอใหพอตอปรมาณการใชในหนงป เทคนคนจะประหยดตนทนการสงซอ แตจะเพมตนทนใน
การถอครอง
3. เทคนคการสงเปนชวงๆ (Periodic Order Quantity : POQ) เปนการสงซอทม
ระยะหางของเวลาในการสงซอเทาๆกน แตปรมาณในการสงซอแตละครงอาจจะไมเทากน
4. สนคาคงคลงเพอความปลอดภย (Safety Stock) เปนสนคาคงคลงทตองมสารองไว
เพอปองกนสนคาขาดมอ หรอเปนการเกบสะสมสนคาคงคลงในชวงของรอบเวลาในการสงซอ
ss = z𝜎𝐷𝐿𝑇
5.จดสงซอ (Reorder point) จดสงซอใหมในอตราความตองการสนคาคงคลงและรอบ
เวลาคงท เปนสภาวะทไมมเสยงของการเกดสนคาขาดมอ เพราะทกอยางมความแนนอน
ROP = (�� x L) +SS
�� คอ อตราความตองการสนคาคงคลง
L คอ เวลารอคอย
SS คอ สนคาคงคลงเพอความปลอดภย
9
ปจจยทใชในการกาหนดปรมาณของสนคาคงคลง
1. จดประสงคหลกในการมสนคาคงคลง โดยปกตแลวสนคาคงคลงมไวเพอใหการดาเนน
ธรกจดาเนนไดอยางราบรน แตบางครงอาจมจดมงหมายอน เชน ถาคาดการณวาราคาสนคาม
แนวโนมจะสงขนในอนาคต กอาจเกบไวเกงกาไร
2. ยอดขายในอดต จะนามาใชในการพยากรณยอดขายในอนาคต ดงนนการกาหนด
ปรมาณสนคาคงคลงทเหมาะสมจะขนอยกบยอดขายทพยากรณได
3. การซอขายตามฤดกาล ระดบของปรมาณสนคาคงคลงทเหมาะสมในชวงฤดกาล จะ
มากขนตามปรมาณของยอดขายทเพมขน และเมอยอดขายลดลง ระดบของปรมาณสนคาคง
คลงทเหมาะสมกจะลดลงตาม
4. คณสมบตของสนคา ไดแก วงจรชวต ความคงทน ขนาด รปลกษณ เปนตน ถาเปน
สนคาทวงจรชวตสน ไมควรมปรมาณสนคาคงคลงมาก นอกจากนสนคาบางชนดแมวาจะเกบได
นาน กอาจเสอมสภาพ หมดอาย หรอเสยหายได
5. การแบงประเภทของสนคา อาจแบงประเภทตามปรมาณการขาย ซงแบงออกเปน
สนคาทมความสาคญมาก คอสามารถขายไดเปนจานวนมาก ควรมปรมาณของสนคาคงคลง
มาก ในขณะทสนคาทมความสาคญนอย คอสามารถขายไดนอย กควรมปรมาณของสนคาคง
คลงนอย
6. ความนยมในตวสนคา สนคาทเปนทนยม และมแนวโนมวาจะขายไดเพมขน จะตอง
คานงถงการมสนคาคงคลงเพอความปลอดภยในการกาหนดปรมาณของสนคาคงคลงดวย เพอ
ปองกนสนคาขาดมอ ซงจะนามาซงการสญเสยลกคา
7. ความไมแนนอนในการจดสงสนคาของ Suppliers ในการสงซอวตถดบ จะมระยะเวลา
การสงซอสนคา (Lead Time) ทแนนอน แตในความเปนจรงเวลาการจดสงวตถดบนน บางครง
อาจจะไมตรงตามทกาหนด ดงนนการกาหนดปรมาณของสนคาคงคลง จงควรมสนคาคงคลง
เพอความปลอดภยไวดวย
8. การนาเทคโนโลยสารสนเทศเขามาชวยในการบรหารสนคาคงคลง โดยเฉพาะเรองการ
สอสาร เพราะถามการสอสารผดพลาด กอาจเสยโอกาสในการขายสนคา
10
9. ตนทนของสนคาคงคลง ในการกาหนดปรมาณของสนคาคงคลงจะตองคานงถงตนทน
ตางๆทเกดขนดวย โดยจดประสงคหลกกคอ ตองมปรมาณของสนคาคงคลงทเหมาะสมและม
ตนทนในการบรหารตาทสด
การวางแผนผงการจดการเกบสนคา (Goods Storage Layout Planning)
เนอทเกบรกษาเปนปจจยพนฐานของการจดเกบรกษาสนคา คาใชจายในการจดเกบ
รกษาและระบบควบคมเนอทเกบรกษาถอเปนสวนสาคญของตนทนในการดาเนนกจการ
คลงสนคา การปฏบตงานเกบรกษาอยางมประสทธภาพนนจะขนอยกบการใชเนอทใหเกด
ประโยชนสงสด และกอใหเกดตนทนในการยกขนสนคา และการดาเนนงานอนๆทเกดกบการ
จดเกบสนคาตาสด ซงการทจะบรรลผลดงกลาวมาน สามารถทาไดโดยการวางแผนผงการตด
เกบสนคา
ปจจยทใชในการพจารณาการวางแผนการจดเกบสนคา
1. ความคลายคลงกนของสนคา (Similarity) หมายถง ลกษณะ คณสมบต และม
จดประสงคในการใชเหมอน ซงเปนปจจยในการจาแนกสนคาออกเปนประเภทตางๆ โดยสนคา
ประเภทเดยวกนจะมการจดเกบดวยกน ซงอาจจะมแยกยอยออกไปอก
2. ความเปนทนยมของสนคา (Popularity) ดไดจากการเคลอนไหวของสนคาทเขามาและ
ออกไปจากคลงสนคา สนคาประเภทใดทมอตราการหมนเวยนทกวน ควรจดเกบตดกบพนท
สนคาประเภทใดทมอตราการหมนเวยนนอย ควรจดเกบถดออกไปจากพนทจดสง ดงทแสดงใน
ภาพท 2.1
ภาพท 2.1 แผนผงการจดเกบกบอตราการหมนเวยนสนคา
11
3. ขนาด นาหนก และปรมาณของสนคา (Size Weight and Quality) การทจะตอง
จาแนกประเภทสนคาออกตามขนาด นาหนก และปรมาณของสนคา เพอทจะไดจดเตรยมเนอท
เกบรกษาสนคาไดถกตอง
4. ลกษณะพเศษของสนคา (Characteristics of Material) สนคาบางรายการอาจตอง
ไดรบการปฏบตเปนพเศษ ซงไดแก สนคาทอาจกออนตราย สนคาทอาจหายไดงาย สนคาทอาจ
เสอมเสยไดงาย
แผนภมผงพนทคลงสนคา (Planograph or Warehouse Floor Plan)
แผนภมผงพนทคลงสนคาเปนเครองมอทใชในการจดการเกยวกบการควบคมและการใช
เนอทเกบรกษา ทาใหพนกงานเกบรกษาสนคาวางแผนการใชเนอทเกบรกษาไดอยางม
ประสทธผล โดยจะตองมการจดทาแผนภมผงพนทข นหลายฉบบ เพอตดแสดงไวในสถานท
ตางๆทใหผเกยวของเหนไดงาย เชน ในสานกงาน หรอในพนทเกบรกษาโดยตดไวบนแผน
กระดานทสามารถแกไขปรบปรงได ตวอยางแผนภมผงพนทดงทแสดงในภาพท 2.2
ภาพท 2.2 แผนภมผงพนทคลงสนคา
การกาหนดตาแหนงของสนคา
การกาหนดตาแหนงของสนคาประเภทตางๆในแผนภมผงพนทคลงสนคานน เรมตนจาก
การกาหนดตาแหนงสนคาแตละประเภทลงแผนภมผงพนทคลงสนคาทกาหนดไวสาหรบสนคา
ประเภทนน ซงจะเปนไปตามความถของอตราการหมนเวยน โดยไมตองคานงถงขนาด
นอกจากสนคาทมขนาดใหญ หรอมนาหนกมากเกน และมปญหาในเรองของการยกขน การ
จดเกบสนคาเหลานจะถกแยกออกมากาหนดตาแหนงจดเกบทเหมาะสม โดยไมตองคานงถง
อตราการหมนเวยน ข นตอนในการกาหนดตาแหนงจดเกบสนคามดงน
12
1. จดทาแผนภมผงพนทคลงสนคา สงทตองแสดงในแผนภม ไดแก อปสรรคทเปน
ขอจากดในการเกบรกษา ซงไดแก ตาแหนงของเสา ชองบนได พนทสานกงาน และหองนา
ดงทแสดงในภาพท 2.3 และการกาหนดตาแหนงพนทรบ พนทจาย และพนทจดเกบจะเรยง
ตามลาดบความจาเปนทตองอยใกลชดกบเครองมอยกขน ดงทแสดงในภาพท 2.4
ภาพท 2.3 การกาหนดอปสรรคในการเกบรกษา
ภาพท 2.4 การกาหนดตาแหนงพนทรบ พนทจาย และพนทจดเกบ
2. กาหนดตาแหนงสนคาลงบนแผนภมผงพนทคลงสนคา โดยอาศยหลกของความ
คลายคลง และอตราการหมนเวยนของสนคาโดยสนคาทมอตราการหมนเวยนสงจะอยสวนหนา
ของพนทเกบรกษาเรยงกนตามลาดบ
3. กาหนดเนอทเกบรกษาตามขนาดของสนคา ใชหลกการเดยวกบการกาหนดตาแหนง
สนคาลงบนแผนผง สวนการแบงพนทเกบรกษา จะแบงตามขนาดของสนคา คอ ขนาดเลก
ขนาดกลาง และขนาดใหญ
13
ระบบการบอกตาแหนงเกบสนคา
คานาย อภปรชญาสกล (2547) ไดอธบายเกยวกบระบบการบอกตาแหนงเกบสนคา
ดงน
ระบบการบอกตาแหนงสนคาเปนเครองมอทใชในการจดเกบสนคาใหเกดประสทธภาพ
จงตองมการควบคมระบบใหสามารถตอบสนองความตองการได โดยการใชบตรบนทกตาแหนง
เกบสนคา (Locator Card) บตรนเปนบตรทบนทกขอมลอยางเชน หมายเลขประจาสนคา ชอ
สนคา และตาแหนงทจดเกบ เปนตน การวางแผนผงการจดเกบ และชนของสนคา จะตองมการ
จดทาแผนภมผงพนทคลงสนคาตดแสดงไวในททสามารถมองเหนไดงาย ทาใหพนกงาน
สามารถเทยบตาแหนงจดเกบทอยในบตรบนทกตาแหนงกบทอยในแผนภมผงพนทได แลวเดน
เขาไปยงตาแหนงจดเกบสนคาไดอยางถกตอง
ระบบตาแหนงการจดเกบ สามารถทาไดโดยการกาหนดโครงสรางรหสตาแหนงจดเกบ
ในการกาหนดรหสตาแหนงจดเกบ จะประกอบดวยตวเลขและตวอกษร 9 หลก ดงรปทแสดงใน
ภาพท 2.5
ภาพท 2.5 แผนภมแสดงความหมายของรหสตาแหนงเกบรกษา
- ตวเลขตาแหนงทหนงและทสอง เปนหมายเลขประจาอาคารหรอพนทจดเกบ โดยจะ
เรมตนจาก “01” สาหรบอาคารแรก แลวเรยงลาดบตอเนองกนจนครบจานวน
- ตวเลขตาแหนงทสาม เปนหมายเลขประจาตอนของอาคาร โดยจะใหหมายเลขประจา
จากซายสดไปขวาสดของแผนภมพนท เรมตนจาก “1” เรยงตอกนตามลาดบ
- ตวเลขตาแหนงทสและทหา เปนหมายเลขประจาทางเดนระหวางแถวของอปกรณชวย
ในการเกบรกษา กรณทแถวของอปกรณขนานกบแนวกวางของอาคาร หมายเลขทางเดนจะ
เรมตน ททางเดนแรกทางซายของแผนภมผงพนทเรยงไปตามลาดบ กรณทแถวของอปกรณ
ขนานกบแนวยาวของอาคาร หมายเลขทางเดนจะเรมตน จากดานลางของแผนภมผงพนทเรยง
ไปตามลาดบ
14
- ตวเลขตาแหนงทหกและทเจด เปนหมายเลขประจาชวงอปกรณชวยในการเกบรกษา
กรณทแถวของอปกรณขนานกบแนวกวางของอาคาร หมายเลขประจาชวงจะเรมตนจาก
ดานลางของแผนภมผงพนท กรณทแถวของอปกรณขนานกบแนวยาวของอาคาร หมายเลข
ประจาชวงจะเรมตนจากดานซายของแผนภมผงพนท
- อกษรตาแหนงทแปด เปนอกษรประจาชนอปกรณชวยในการเกบรกษา จะเรมตนดวย
อกษร “A” จากชนลางของอปกรณ
- ตวเลขตาแหนงทเกา เปนหมายเลขประจาชวงของชน ภายในอปกรณชวยในการเกบ
รกษา โดยจะเรยงลาดบจากซายไปขวา
งานวจยทเกยวของ
สชรา เทยมเมฆ (2551)ไดทาการศกษาเรองแนวทางการลดจานวนวนถอครองสนคาคง
คลง สาหรบเครองดมนาอดลมประเภทคนขวด โดยมวตถประสงคเพอหาแนวทางการลดจานวน
วนถอครองสนคาคงคลงสาหรบเครองดมนาอดลมประเภทคนขวด วธการศกษาเรมจากการ
คานวณหาระดบสนคาคงคลงทเหมาะสมดวยทฤษฎรปแบบระดบการสงทเหมาะสม และการ
แบงกลมสนคาคงคลงตามทฤษฎ ABC Analysis เพอจะนามาทาการคานวณหาระดบการสงท
เหมาะสม และคานวณหาจานวนวนถอครองสนคาคงคลง โดยใชอตราการหมนเวยนสนคาคง
คลงเปนตวชวด ผลจากการศกษาพบวาจานวนวนถอครองสนคาคงคลงของระบบใหมสามารถ
ลดลงจากระบบเกา โดยในป 2551 ลดลงจาก 11.49 วน เปน 5.97 วน และในป 2552 ลกจาก
9.07 วน เปน 6.02 วน และเมอนาระบบเดมมาเปรยบเทยบกบระบบใหมพบวาป 2551 จานวน
วนถอครองสนคาคงคลง ลงลด 48 %และในป 2552 ลดลง 34 %
กฤษณะ สงการ (2558) ไดทาการศกษาเรองการเพมประสทธภาพการจดการสนคาคง
คลงประเภท วสดหบหอ กรณศกษา บรษท เค.เค.เค. โกลบอล โดยมวตถประสงคเพอศกษา
การเพมประสทธภาพการจดการสนคาคงคลงประเภทวสดหบหอและเพอกาหนดปรมาณการ
สงซอสนคาประเภทวสดหบหอไดอยางเหมาะสม โดยการศกษาเรมตนดวยการใชเทคนค ABC
ในการแบงกลมสนคา โดยจะแบงตามมลคาของสนคาจากปรมาณการใช งานวจยนทาการศกษา
เฉพาะสนคากลม (A) ทมมลคาสง จาเปนตองดแลอยางใกลชดซงมเพยง 2 รายการ คอ สนคา
2-1-SH1601447, 2-9-CV68SW จากนนจะทาการคานวณหาปรมาณการสงซอทเหมาะสม โดย
ใชเทคนค Economy order Quantity (EOQ) ผลการศกษาพบวาการใชเทคนค EOQ นน
สามารถลดคาใชจายในการจดการสนคาคงคลงกลม A ได โดยสนคา 2-1-SH1601447 สามารถ
15
ลดคาใชจายไดรอยละ70 ตอป และสนคา 2-9-CV68SWสามารถลดคาใชจายไดรอยละ 65 ตอป
เมอเทยบกบวธการสงซอสนคาแบบเดมคดเปนรอยละ 70 ตอปและสามารถลดคาใชจายในการ
จดการสนคาคงคลงของสนคารายการ2-9-CV68SW คดเปนรอยละ 65 ตอปเมอเปรยบเทยบกบ
วธการสงซอสนคาแบบเดม
จฎากาญจน วชระภญโญพงศ(2549) ไดทาการศกษาเรองการวเคราะหนโยบายสนคา
คงคลงทเหมาะสม กรณศกษา อตสาหกรรมยาในประเทศไทย โดยมวตถประสงคเพอหา
ปรมาณสนคาคงคลงทเหมาะสมสาหรบสนคา โดยการศกษาเรมตนจากการนาสนคาทงหมดมา
แบงกลม โดยใชเทคนค ABC Classification พบวาเปนสนคากลม A จานวน11 รายการสนคา
กลม B จานวน21 รายการและสนคากลม C จานวน 39 รายการ จากนนเลอกสนคาทมมลคา
สงสดในแตละกลมมาเปนตวอยางในการวเคราะหหาปรมาณสนคาคงคลง และวเคราะหตนทน
สนคาคงคลง โดยมเงอนไขวาตองตอบสนองตามความตองการของลกคาไดตามระดบการ
บรการตามทบรษทกาหนด ผลจากการศกษาพบวาปรมาณสนคาคงคลงทเหมาะสมเกดจาก
ระดบการใหบรการทดทสด สามารถตอบสนองตอความตองการของลกคาและทาใหตนทนรวม
ของสนคาคงคลงลดลง เนองจากตนทนคาเสยโอกาสในการขายมมลคาสงกวาตนทนในการถอ
ครองสนคา
กฤษนนท ธาดาบดนทร (2550) ไดทาการศกษาเรองการปรบปรงประสทธภาพ
คลงสนคาเหลกแผนมวนรดรอน ดวยวธการจดวางแบบแบงกลมลาดบชนสนคา โดยม
ว ตถประสงคเพอนาระบบการจดเกบแบบแบงกลมสนคามาปรบปรงประสทธภาพการ
เคลอนยายสนคาในคลงสนคาและเพอศกษาวจยการจดแผนผงคลงสนคาและเลอกผงคลงสนคา
ทมประสทธภาพสาหรบการจดเกบสนคาแบบแบงกลม การศกษาเรมตนจากการจดเกบสนคา
แบบแบงกลมตามชนดคาสงซอ ประกอบดวย จากลกคาภายในประเทศ ตางประเทศ และไมม
คาสงซอ โดยกาหนดพนทตามอตราการหมนเวยน จากนนทาการเปรยบเทยบกบการจดเกบ
แบบสม รวมทงการพยากรณความตองการทมอทธพลตอการจดวางสนคาและระยะการเขาถง
สนคา ผลการศกษาพบวาการจดเกบแบบแบงกลม สามารถชวยลดระยะทางและเวลาในการ
เขาถงสนคาไดมากกวาการจดเกบแบบสม สงผลใหตนทนคาใชจายในคลงสนคาลดลง และม
ระยะเวลาในการขนสนคาทรวดเรวขน
เกสรา ลละววฒน (2558) ไดทาการศกษาเรองการปรบปรงประสทธภาพการจดเกบ
วตถดบเคมภณฑในคลงสนคา โดยมวตถประสงคเพอศกษาเปรยบเทยบประสทธภาพการ
จดเกบสนคาระหวางระบบการจดเกบแบบสมและการจดเกบแบบแบงกลม และเพอแกแบบและ
นาเสนอวธการจดเกบสนคาทเหมาะสมกบลกษณะการดาเนนงานของบรษท การศกษานเรมตน
จากการจดเกบวตถดบโดยแบงกลมตามหลกการของ ABC ดวยอตราการหมนเวยนของสนคา
16
สวนประสทธภาพในการจดเกบจะประเมนจากระยะเวลาทใชในการจดเกบและหยบสนคา ผล
การศกษาพบวาการจดเกบแบบแบงกลม ทาใหมเวลาในการจดเกบและหยบสนคารวมเรวทสด
เทากบ 1 นาท 59 วนาทตอพาเลท เมอเทยบกบการจดเกบแบบสมทมเวลาการจดเกบและหยบ
สนคาเทากบ 3 นาทตอพาเลท แสดงวาการจดเกบแบบแบงกลมสามารถลดเวลาในการจดเกบ
เฉลยไดรอยละ 33.89 สงผลใหพนกงานสามารถปฏบตงานไดเรวขน
ปรวทย เลยบสอตระกล (2553) ไดทาการศกษาเรองการศกษาการเพมประสทธภาพ
การจดการสนคาคงคลง บรษท AAA จากด โดยมวตถประสงคเพอใหบรษทมแนวทางท
เหมาะสมในการบรหารสนคาคงคลงในแตละประเภทและเพอเปนแนวทางใหเกดการลดลงของ
ตนทนสนคาคงคลง จากการศกษาพบวา การทไมมระบบการจดเกบสนคาคงคลง ทาใหสญเสย
ตนทนสงถง 38.39 ลานบาทในป 2552 แนวทางการแกไข คอการใชหลกการการจดการสนคา
คงคลง, การวางแผนการดาเนนงานคลงสนคา, การแบงประเภทของคลงสนคาดวยระบบ ABC
และแผนภมพาเรโต ซงผลจากการศกษาพบวา สามารถลดระยะเวลาการเบกจายวตถดบในแต
ละกลมใหอยท 1.29 นาท ถง 3.96 นาท และสามารถลดระยะทางการเบกวตถดบในแตละกลม
ใหอยท 2.41 เมตร ถง 5.39 เมตรรวมทงยงสามารถเพมโอกาสจากการผลตไดถง 12,161,327
ลานบาทตอป
บทท 3
วธการดาเนนงานวจย
ในการศกษาบทท 3 น จะศกษาขอมลของการรบเขาและการจายออกของสนคา จานวน
สนคาคงเหลอ รวมถงขนาดและนาหนกของสนคาแตละรายการ เครองมอทใชในการวจยจะใช
การวางผงสนคาและเทคนคในการแบงกลมสนคาตามทฤษฎ ABC Analysis โดยจะแบงกลม
สนคาตามอตราความถในการหยบสนคาเปน อตราการความถสง, อตราการความถปานกลาง,
อตราการความถตา รวมถงจะมการพยากรณความตองการสนคา และการคานวณหาปรมาณ
การสงทเหมาะสมสาหรบสนคา จากนนจงนาขอมลทไดจากการวจยมาใชในการวางแผนผง
คลงสนคา โดยมวตถประสงคเพอจดวางแผนผงการจดเกบคลงสนคาทเหมาะสม สามารถ
รองรบการขยายธรกจอยางมประสทธภาพ และเพอกาหนดปรมาณสนคาคงคลงทเหมาะสม
สาหรบแตละรายการสนคาของหางหนสวนจากด AAA
ผวจยไดทาการศกษาตามขนตอน ดงน
1.การกาหนดขอบเขตงานวจย
2.เครองมอทใชในงานวจย
3.การเกบรวบรวมขอมล
4.การวเคราะหขอมลและประเมนผล
5.การสรปผลและขอเสนอแนะ
การกาหนดขอบเขตงานวจย
ผวจยไดกาหนดขอบเขตการวจย เพอใหเปนไปตามวตถประสงคของงานวจยครงน ซง
ประกอบดวย
1.ทาการศกษาจากหางหนสวนจากด AAA อยในกลมธรกจคาขายอะไหลรถแทรกเตอร
ตงอยในเขตยานนาวา จงหวด กรงเทพมหานคร
2.ขอมลของการรบเขาและการจายออกของสนคา จานวนสนคาคงเหลอจะเปนขอมล
ตงแตเดอนกนยายน – พฤศจกายน 2559
18
เครองมอทใชในงานวจย
การแบงกลมสนคาคงคลงตามทฤษฎ ABC Analysis
ผวจยไดทาการแบงกลมสนคาคงคลง โดยใชทฤษฎ ABC Analysis ซงจะแบงออกตาม
อตราการความถในการหยบสนคาจากขอมลในเดอนกนยายน – พฤศจกายน พ.ศ.2559
การแบงกลมสนคาออกเปนกลม A, B และ C ดงน
- กลม A = สนคาคงคลงทมอตราการความถต งแต 65%ขนไป
- กลม B = สนคาคงคลงทมอตราการความถ 25% - 64%
- กลม C = สนคาคงคลงทมอตราการความถ 0 – 24%
การพยากรณความตองการ
ผวจยจะทาการพยากรณความตองการของสนคาในกลม A และกลม B ซงจะใชเทคนค
การพยาการณแบบวธคาเฉลยเคลอนท (Moving-Average Forecasting Methods) และการ
พยากรณแบบปรบเรยบเอกโปเนนเชยล (Exponential Smoothing) และมการวดความถกตอง
ของเทคนคการพยากรณ เพอใหไดเทคนคทเหมาะสม
การกาหนดปรมาณของสนคาคงคลงทเหมาะสม
ผวจยจะทาการกาหนดปรมาณของสนคาคงคลงทเหมาะสมโดยการนาขอมลปรมาณการ
ใชของสนคาแตละรายการ มาทาการคานวณหาปรมาณการสงซอทเหมาะสมโดยใชทฤษฎ
EOQ, ทฤษฎ POQ และทฤษฎ One Time Buy เพอเพมประสทธภาพในการบรหารสนคาคง
คลง โดยจะเลอกวธทเหมาะสมทสดกบสนคา
การเกบรวบรวมขอมล
ในงานวจยนจะใชแหลงทมาของขอมลเพยงแหลงเดยว คอ ขอมลปฐมภม (Primary
Data) ซงเปนขอมลทเกบจรงจากหางหนสวนจากด AAA ประกอบดวย ขอมลดานสนคาคงคลง
ไดแก การรบเขาและการจายออกของสนคา จานวนสนคาคงเหลอ รวมถงขนาดและนาหนกของ
สนคาแตละรายการ
19
การวเคราะหขอมลและประเมนผล
1. วเคราะหปญหาดวยวธผงกางปลา (Cause-and-Effect Diagram)
ภาพท 3.1 แผนภมแสดงสาเหตของปญหา
ปญหาของหางหนสวนจากด AAA เกดขนจากการจดการสนคาคงคลงและคลงสนคาทไม
มประสทธภาพ ซงเกดมาจากหลายสาเหตประกอบดวย
1.1 พนท : หางหนสวนจากด AAA กาลงประสบกบปญหาพนทไมเพยงพอตอ
การจดเกบสนคา และลกษณะพนทในปจจบนเปนตกแถวสหองอยตรงขามกน ทาใหเกดความ
ยงยากในการดาเนนงาน
1.2 พนกงาน : พนกงานมกจะดาเนนงานตามความเคยชน โดยไมมแบบแผน
ในการดาเนนงานทเปนข นตอนทมมาตรฐาน
1.3 วธการดาเนนงาน : การดาเนนงานของหนสวนจากด AAA ในปจจบนขาด
การวางแผนงานทด ทงทางดานการพยากรณความตองการสนคา ดานการจดการสนคาคงคลง
และการออกแบบแผนผงคลงสนคา
20
1.4 สภาพแวดลอม : ปจจบนอตสาหกรรมสนคาทเกยวกบอะไหลรถแทรกเตอร
ทอตราการแขงขนทเพมสงขน ทาใหทางหางหนสวนจากด AAA จาเปนตองเพมรายการสนคา
เพอเพมขดความสามารถในการแขงขน และเพอเพมการตอบสนองความตองการของลกคา
ปญหาของหางหนสวนจากด AAA นนมทางเลอกในการแกปญหาอยมสองทางเลอก
โดยทางเลอกทหนงคอ การปรบแผนผงการจดเกบสนคา สวนทางเลอกทสองคอ การยาย
โรงงาน ซงหางหนสวนจากด AAA ไดเลอกทจะดาเนนการตามทางเลอกทสอง ซงในปจจบนน
ไดกาลงเรมโครงการกอสรางคลงสนคาแหงใหม
2 แนวทางการแกไขปญหา
แนวทางการแกไขปญหาจะเรมตนจากการเกบขอมลของการรบเขาและการจายออกของ
สนคา จานวนสนคาคงเหลอ รวมถงขนาดและนาหนกของสนคาแตละรายการ จากนนจะนา
รายการสนคามาแบงกลมสนคาตามทฤษฎ ABC Analysis โดยจะแบงตามความถในการหยบ
สนคา ทเลอกใชอตราความถในการหยบสนคามาเปนหลกเกณฑในการแบงกลม รวมถงจะนา
ขอมลการจาหนายสนคาออกแบบเปนรายอาทตยมาใชในการพยากรณความตองการสนคาของ
หางหนสวนจากด AAA โดยการพยากรณใชเทคนคการพยาการณแบบวธคาเฉลยเคลอนท
(Moving-Average Forecasting Methods) และการพยากรณแบบปรบเรยบเอกโปเนนเชยล
(Exponential Smoothing) ซงจะมการวดความถกตองของเทคนคพยากรณ เพอใหไดเทคนค
การพยากรณทเหมาะสมทสด ซงการพยากรณนนจะพยากรณเฉพาะสนคาทอยในกลม A และ
กลม B เทานน เนองจากเปนกลมสนคาทมความสาคญตอธรกจ หลงจากการพยากรณแลวจะ
นาขอมลการพยากรณมาหาปรมาณสนคาคงคลงทเหมาะสมกบหางหนสวนจากด AAA โดย
ทฤษฎ EOQ , ทฤษฎ POQ และทฤษฎ One Time Buy หลงจากไดขอมลครบถวนทงการ
แบงกลมสนคา การพยากรณความตองการ และปรมาณสนคาคงคลงทเหมาะสมแลว จะมการ
ออกแบบแผนผงคลงสนคา โดยจะใชแนวคดเกยวกบการออกแบบแผนผงคลงสนคา และ
แนวคดการวางแผนผงการจดการเกบสนคา ซงการออกแบบแผนผงจะมการออกแบบแผนผง
ออกมาหลายรปแบบ จากนนจะมการประสทธภาพแผนผงโดยการตรวจสอบจากระยะทาง
เพอใหไดแผนผงคลงสนคาทมประสทธภาพทสด
การสรปผลและขอเสนอแนะ
ผวจยจาทาการสรปผลงานวจยตามทไดทาการศกษาวจย พรอมทงนาเสนอขอเสนอแนะ
ตางๆ เพอใหเกดประโยชนสงสดตอการในไปปฏบตตามของหางหนสวน AAA และเพอการ
ทางานวจยในครงตอไป
บทท 4
ผลการวจย
ในบทท 4 น จะกลาวถงผลการวจยในการควบคมปรมาณสนคาคงคลงและการวาง
แผนผงการจดเกบสนคา หลงจากทผวจยไดทาการเกบรวบรวมขอมลการเบกจาย การรบเขา
และจานวนสนคาคงคลง ในระหวางเดอนกนยายน – พฤศจกายน 2559 ผวจยไดทาการแบง
สนคาตามอตราความถในการหยบสนคาโดยการแบงกลมสนคานนจะใชเทคนค ABC Analysis
รวมถงจะมการพยากรณความตองการสนคา ปรมาณการสงซอสนคาทเหมาะสม จดสงซอใหม
และการวางแผนผงการจดเกบสนคา
การแบงกลมสนคา
ตารางท 4.1 การแบงกลมสนคาดวยเทคนค ABC Analysis
กลมสนคา อตราความถในการหยบ
A 65% ขนไป
B 25 – 64%
C 0 – 24%
22
ตารางท 4.2 ผลการแบงกลมสนคาทวไปดวยเทคนค ABC Analysis ตามอตราความถในการ
หยบ
ตารางท 4.3 ผลการแบงกลมสนคาพเศษดวยเทคนค ABC Analysis ตามอตราความถในการ
หยบ
ผวจยไดทาการจาแนกสนคาออกเปน 2 กลม คอ สนคาทวไป กบสนคาพเศษ เปนสนคา
ทมขนาดและนาหนกทมากเกนปรกต โดยมรายการสนคาทวไป 1,097 รายการ สวนสนคา
พเศษ มรายการสนคา 86 รายการ
จากนนผวจยจงทาการแบงกลมสนคาตามอตราความถในการหยบสนคาโดยใชเทคนค
ABC Analysis พบวาสนคาทวไป มรายการสนคากลม A ม 4 รายการ คอ ลกหมากแขนลาก F
มปก, ลกหมากแขนลาก L3408 มปก, ลกหมากคนชก F สน, สกรจานไถ F เปนสนคาทม
ความสาคญ กลาวคอ เปนสนคาขายดทสด ดงนน สนคากลมนควรไดรบการดแลเอาใจใสเปน
อยางด และควรมระบบการตดตามสนคาคงคลงทมประสทธภาพ รวมถงควรมการพยากรณและ
23
การคานวณหาปรมาณสนคาคงคลทเหมาะสม รายการสนคากลม B มทงสน 17 รายการ เปน
สนคาทมความสาคญรองลงมา กลาวคอ เปนสนคาขายด ดงนน สนคากลมนควรไดรบการดแล
เอาใจใสรองลงมาจากสนคากลม A สาหรบสนคากลม C มรายการสนคารวม 1,076 รายการ
เปนสนคาคงคลงทมปรมาณมาก แตมอตราความถในการหยบตา ซงหมายความวาไมไดเปน
สนคาทสรางรายไดมากนก ดงนนการดแลเอาใจใสจะนอยกวา เมอเทยบกบสนคากลม A และ
กลม B
สาหรบสนคาพเศษซงเปนสนคาคงคลงมนาหนกและขนาดใหญมากเกนทจะกอใหเกด
ปญหาในการขนยาย สามารถแบงออกเปนกลม A มทงสน 3 รายการ คอ กระบอกชวยยกผาน
F รนใหม, กระบอกชกขาง F, เบาะนงเทาแขน F สาหรบกลม B มทงสน 12 รายการ และกลม
C มทงสน 71 รายการ
การพยากรณความตองการ
ตารางท 4.4 การพยากรณความตองการสนคา
ผวจยไดทาการพยากรณความตองการสนคาของสนคาแตละรายการ เพอทจะทราบถง
ความตองการสนคาทงหมดวาจะเปนปรมาณเทาใด เพอทจะนาไปใชในการคานวณหาปรมาณ
การสงซอสนคาทเหมาะสมตอไป แตเนองจากขอมลทมนอย ทาใหผวจยไมสามารถทาการ
พยากรณความตองการได ผวจยจงขอนาคาเฉลยความตองการของขอมลทเกบไดมาใชแทน
การพยากรณ โดยการพยากรณทคานวณไวนน จะใชสาหรบเปนแนวทางในการพยากรณใน
อนาคตทมขอมลทเพยงพอ
24
การคานวณปรมาณการสงซอทเหมาะสม
ตารางท 4.5 ตวอยางการคานวณหาปรมาณการสงซอสนคาทเหมาะสมตามทฤษฎ EOQ
ตารางท 4.6 ตวอยางการคานวณหาปรมาณการสงซอสนคาทเหมาะสมตามทฤษฎ POQ
25
ตารางท 4.6 ตวอยางการคานวณหาปรมาณการสงซอสนคาทเหมาะสมตามทฤษฎ POQ (ตอ)
ตารางท 4.7 ตวอยางการคานวณหาปรมาณการสงซอสนคาทเหมาะสมตามทฤษฎ One Time
Buy
26
ตารางท 4.8 ตนทนรวมของคาใชจายในการดาเนนงานของสนคาแตละรายการตามทฤษฎการ
คานวณหาปรมาณการสงซอทเหมาะสม
ตารางท 4.9 ตารางเปรยบเทยบการลงทนในสนคาคงคลง
ผวจยไดทาการคานวณปรมาณการสงซอทเหมาะสมโดยใชทฤษฎ EOQ, ทฤษฎ POQ
และทฤษฎ One Time Buy เพอเพมประสทธภาพในการบรหารสนคาคงคลง โดยจะเลอกวธท
เหมาะสมทสดกบสนคาแตละรายการโดยจะพจารณาถงตนทนรวมในการสงซอและการถอครอง
สนคา รวมถงข นตอนในการดาเนนงาน ซงผลจากการคานวณนทาใหทราบตนทนรวมของ
คาใชจายในการดาเนนงานดงน ทฤษฎ EOQ มตนทนรวมทงสน 142,751.16 บาท ในขณะท
ทฤษฎ POQ มตนทนรวมทงสน 115,588.17 บาท และทฤษฎ One Time Buyมตนทนรวม
ทงสน 1,957,530.74 บาท ดงนนผวจยจงเลอกใชวธการคานวณปรมาณการสงซอทเหมาะสม
27
ตามทฤษฎ POQ เนองจากเปนวธททาใหตนทนรวมนอยทสด ซงทาใหการลงทนในสนคาคง
คลงตอครงของบรษทลดลงจากเดม 22,561,200.00 บาท เหลอเพยง 1,404,900.00 บาท ซง
หมายความวาสามารถลดเงนลงทนไดถง 21,156,300.00 บาท
ตารางท 4.10 ความตองการชนวางสนคาทวไป
ตารางท 4.11 ความตองการชนวางสนคาพเศษ
ผวจยไดทาการคานวณความตองการชนวางสนคาของสนคาทวไป โดยสนคากลม A และ
สนคากลม B จาคานวณตามปรมาณการสงซอทเหมาะสมโดยใชทฤษฎ POQ ซงจานวนชนวาง
สนคาจะดจากปรมาณสนคาคงคลงทถอครองสงสดในแตละป สวนสาหรบสนคาของสนคากลม
C และสนคาพเศษ จะคานวณจานวนชนวางสนคาโดยดจากปรมาณสนคาคงคลงทถอครองอย
ณ ปจจบน
การออกแบบแผนผงคลงสนคา
ผวจยทาการออกแบบแผนผงคลงสนคาตามความตองการชนวางสนคาของปรมาณการ
สงซอทเหมาะสมโดยใชทฤษฎ POQ ออกมา 3 แผนผง โดยผวจยจะแบงพนทรบ-จายของสนคา
ทวไปและสนคาพเศษออกจากกน ดงน
28
แบบทหนง ระยะทางรวม 5,780 เมตร โดยแบงเปนระยะทางรวมของสนคาทวไป 4,512 เมตร
และระยะทางรวมของสนคาพเศษ 1,268 เมตร
ภาพท 4.1 แผนผงคลงสนคา แบบทหนง
แบบทสอง ระยะทางรวม 5,353 เมตร โดยแบงเปนระยะทางรวมของสนคาทวไป 4,188 เมตร
และระยะทางรวมของสนคาพเศษ 1,165 เมตร
ภาพท 4.2 แผนผงคลงสนคา แบบท 2
แบบทสาม ระยะทางรวม 5,183 เมตร โดยแบงเปนระยะทางรวมของสนคาทวไป 4,098 เมตร
และระยะทางรวมของสนคาพเศษ 1,085 เมตร
29
ภาพท 4.3 แผนผงคลงสนคา แบบท 3
จากการออกแบบแผนผงคลงสนคาทง 3 แผนผงนน ผวจยจะเลอกแผนผงทสามารถทาให
ผปฏบตงานสามารถเขาถงสนคาไดระยะทางรวมทส นทสด ซงผลของการออกแบบแผนผง
คลงสนคาแบบทหนง มระยะทางรวม 5,780 เมตร แบบทสอง มระยะทางรวม 5,353 เมตร และ
แบบทสาม มระยะทางรวม 5,183 เมตร โดยแผนผงทผวจยจะเลอกนามาใช นนกคอแผนผง
คลงสนคาแบบทสามเปน เนองจากเปนแผนผงทมระยะทางรวมสนทสด ซงมระยะทางรวม
ทงสน 5,183 เมตร
แนวทางการจดการสนคาทไมเคลอนไหวเปนเวลามากกวา 2 ป (Dead Stock)
ในขนแรกของแนวทางการจดการสนคาทไมเคลอนไหวเปนเวลามากกวา 2 ป คอ จะม
การจดโปรโมชนสงเสรมการขายแบบการขายควบคกบสนคาขายดอยางสนคากลม A และกลม
B โดยการจดโปรโมชนจะเปนในรปแบบซอสนคากลม A หรอกลม B รายการใดรายการหนง
สามารถแลกซอสนคาทอยในกลม Dead Stock ในราคาลด 30% ซงการจดโปรโมชนแบบน
อาจจะทาใหทางหางหนสวนสามารถระบายสนคาทอยในกลม Dead Stock ไดในระดบหนง
สาหรบข นทสอง ในกรณทไมสามารถระบายสนคาทอยในกลม Dead Stock ไดเทาทควร
กลาวคอเหลอสนคาทอยในกลม Dead Stock เปนจานวนมากและสงผลใหเกดตนทนในการถอ
ครองสงขน ทางหางหนสวนอาจจาเปนตองขายสนคาทอยในกลม Dead Stock ทมจานวนมาก
เกนความตองการ ใหกบซบพลายเออรรายอนในราคาตนทน เพอใหทางหางหนสวนลดตนทน
ทงในดานการดาเนนงานดานคลงสนคา และพนทจดเกบสนคา
30
การจดการสนคาคงคลงดวยระบบ Barcode
ทางหางหนสวน AAA จะเรมมการนาโปรแกรมสาหรบออกใบสงซอทมาพรอมกบการระบ
ตาแหนงการจดเกบสนคา มาใชควบคกบระบบการจดการสนคาคงคลงดวยระบบ Barcode โดย
ทางหางหนสวน AAA จะเขาไปดาเนนการเจรจากบ Supplier ใหมการตด Barcode ในสนคา
ของหางหนสวน AAA ทกชน โดยทางหางหนสวน AAA จะเปนผกาหนดรหส Barcode ให
เพอใหทางหางหนสวน AAA สามารถจดการกบสนคาคงคลงไดอยางมระบบมากยงขน
เนองจากระบบ Barcode นนสามารถทาใหทราบถงสถานะสนคาคงคลงของสนคารวมถง
ตาแหนงการจดเกบสนคา
ภาพท 4.4 ตวอยางใบคาสงซอ
31
ระบบการบอกตาแหนงสนคา (Visual Control)
ในการกาหนดรหสตาแหนงสนคาภายในคลงสนคา จะกาหนดใหเปนตวอกษร
ภาษาองกฤษและตวเลข ดงตวอยางตอไปน
A-01-1 - ตวอกษรภาษาองกฤษตวแรก หมายถง แถว (Row) ในการจดเกบสนคา
- หมายเลขกลมทสอง หมายถงชอง (Segment) ทสนคาวางอย
- หมายเลขกลมทสาม หมายถง ตาแหนงชน (Level) ในแถว
ดงนน A-01-1 กคอ สนคาวางอยในชองท 01 ชนท 1 ในแถว A
ภาพท 4.5 ตวอยางโครงสรางรหสตาแหนงสนคาภายในคลงสนคา
นอกจากนยงมการจดทาแผนภมผงพนทคลงสนคา เพอแสดงสงตางๆภายในคลงสนคา
เชน พนทสานกงาน พนทรบ ถงตาแหนงแถวของการวางสนคา โดยแผนภมนจะตดไวในจดท
พนกงานสามารถมองเหนไดงาย เพอใหพนกงานสะดวกตอการเขาถงสนคา รวมถงจะมการทา
Location Card ทแสดงรายละเอยดวาสนคารายการนอย ณ ตาแหนงการเกบไหน โดย
Location Card จะถกตดตงอยใกลเคยงกบแผนภมผงพนทคลงสนคา
ขนตอนการทางานทเปนมาตรฐาน
การรบสนคา
1.การเปดใบสงซอสนคา
การเปดใบสงซอสนคา จะเกดขนหลงจากการนบจานวนสนคาคงคลงวาเหลอนอยกวาท
กาหนด หรอถงรอบของการสงซอ โดยขนตอนการกรอกรายละเอยดใบสงซอนน จะตองลง
รายละเอยดของรายการสนคา และจานวนทตองการ จากนนใหมการตรวจสอบความถกตองของ
แถว (ROW) ชอง (Segment) ชน (Level)
A 01 1
32
ใบสงซออกครงกอนจะยนเสนอไปยงซบพลายเออร หลงจากนนกรอการตอบกลบของซบพลาย
เออรวาไดรบใบคาสงซอสนคาเปนทเรยบรอยแลว
2.การรบสนคา
การรบสนคา จะเกดขนในวนทซบพลายเออรนาสนคามาสง โดยขนตอนในการรบสนคา
เรมตนจากการตรวจรายละเอยดในใบนาสงสนคาวาถกตองตามใบสงซอสนคาหรอไม จากนนก
มการนบจานวนสนคาทนามาสงวามจานวนทครบถวนหรอไม ถาผานกจะมการสมตรวจสนคา
วาเปนอยางไรมคณภาพหรอไม ถาผานกจะเซนรบสนคานน และขนสนคาลงจากรถขนสง แต
ถาไมผานการตรวจคณภาพจะมการแจงปญหากลบไปทซบพลายเออร และปฎเสธการรบสนคา
นน
3.การจดเกบสนคา
การจดเกบสนคา จะเกดขนหลงจากสนคาผานการตรวจสอบทกอยางแลว โดยการจดเกบ
สนคาจะเรมตนจากการตรวจสอบดวาสนคาแตละรายการจดเกบ ณ ชองจดเกบใด จากนนกจะ
นาสนคาไปจดเกบตามชองจดเกบนน
การจาหนายสนคา
1.การรบออเดอร
การรบออเดอร เปนการรบคาสงซอจากลกคาทงทางโทรศพท แฟกซและทางอนเตอรเนต
โดยทางลกคาจะกาหนดรายการสนคาและจานวนสนคาทตองการ
2.การออกใบสงซอ
การออกใบสงซอ จะเกดขนหลงจากการรบออเดอร เปนการกรอกรายละเอยดชอรานคา
พรอมทงทอย, รายชอขนสง, วนทมการออกใบสงซอ, รายการสนคา จานวนทลกคาตองการ,
ราคาสนคา, ราคารวมของสนคาแตละรายการ และราคารวมทงหมด
3.การจดสนคา
การจดสนคา จะเกดขนหลงจากไดรบใบสงซอ โดยจะเรมตนจากการตรวจสอบดวาสนคา
แตละรายการจดเกบ ณ ชองจดเกบใดบาง จากนนจงไปหยบสนคาแตละรายการ ณ ชองจดเกบ
สนคานน ตามจานวนทปรากฏในใบสงซอ
33
4.การตรวจสอบสนคา
การตรวจสอบสนคา เปนการตรวจสอบสนคาทไดรบหยบมาตามใบสงซอวามรายการ
สนคาทถกตอง และมจานวนทถกตอง
5.การบรรจสนคา
การบรรจสนคา เปนการนาสนคาตามใบสงซอทไดผานการตรวจสอบแลวมาบรรจใน
กลองพรอมระบรายละเอยดชอรานคา, ทอยรานคา, รายชอขนสงและตวเลขทเปนจานวนกลอง
สนคารวมทงหมดของรานคานน
6.การพกสนคา ณ จดพกสนคา
การพกสนคา ณ จดพกสนคา เปนการนากลองทบรรจสนคาแลวไปจดวาง ณ จดพก
สนคา เพอถงเวลารถขนสงออก ซงในการจดวางสนคา ณ จดพกสนคา จะจดวางตามเสนทางรถ
ทว ง
7.การนาสนคาไปสง
การนาสนคาไปสง จะเกดขนหลงจากเวลาการตดรอบวงของรถซงกคอ เวลา 12.00 น.
และ 14.00 น. เมอถงเวลาดงกลาวกจะมการตรวจสอบกบทางสานกงานวามรใบสงซอรานคาท
จะตองไปกบรถหรอไม ถาไมมใหนากลองทบรรจสนคาแลวทอย ณ จดพกสนคาขนรถ โดยเรยง
รายชอขนสง เพอใหสะดวกตอการจดสง แตถามใหรบนามาดาเนนการใหเรยบรอย จากนนจง
นากลองทบรรจสนคาแลวขนรถ จากนนรถกจะออกไปสงสนคาตามขนสงตางๆ
บทท 5
สรปผลการวจย และขอเสนอแนะ
ในบทท 5 นผวจ ยไดทาการสรปผลการวจยจากการศกษาการเพมประสทธภาพการ
จดการสนคาคงคลงและการวางผงคลงสนคานนสงผลกระทบโดยตรงตอการดาเนนงานและ
คาใชจายของหางหนสวนกรณศกษา ซงผวจยไดทาการรวบรวมขอมล รวมถงการทบทวน
เอกสารตางๆ ซงเรมจากการศกษาการแบงกลมสนคาตามอตราความถในการหยบสนคา การ
พยากรณความตองการสนคา ปรมาณสนคาคงคลงทเหมาะสม และการวางแผนผงการจดเกบ
สนคา
การศกษาดานการแบงกลมสนคา
จากการศกษาขอมลรายการสนคาทมอยในหางหนสวนกรณศกษา พบวามรายการสนคา
ทงหมด 1,183 รายการ ซงสามารถจาแนกสนคาได 2 ประเภท คอ สนคาทวไป จานวน 1,097
รายการ กบสนคาพเศษ เปนสนคาทมขนาดและนาหนกทมากเกนปรกต จานวน 86 รายการ
จากนนไดนาสนคาทงสองประเภทมาแบงกลมสนคาตามทฤษฎ ABC Analysis โดยพจารณา
ตามอตราการหยบสนคามาเปนเกณฑในการแบงกลม ดงน
สนคาทวไป
- กลม A ม 4 รายการ โดยมอตราการหยบสนคาอยท 65% ขนไป หรอ จานวนการหยบ
ระหวาง 147 – 226 ครง
- กลม B ม 17 รายการ โดยมอตราการหยบสนคาอยท 25 - 64% ขนไป หรอ จานวน
การหยบระหวาง 57 – 146 ครง
35
- กลม C ม 1,076 รายการ โดยมอตราการหยบสนคาอยท 0 - 25% ขนไป หรอ จานวน
การหยบระหวาง 0 – 56 ครง
สนคาพเศษ
- กลม A ม 3 รายการ โดยมอตราการหยบสนคาอยท 65% ขนไป หรอ จานวนการหยบ
ระหวาง 58 – 88 ครง
- กลม B ม 12 รายการ โดยมอตราการหยบสนคาอยท 25 - 64% ขนไป หรอ จานวน
การหยบระหวาง 23 – 57 ครง
- กลม C ม 71 รายการ โดยมอตราการหยบสนคาอยท 0 - 25% ขนไป หรอ จานวนการ
หยบระหวาง 0 – 22 ครง
ผลจากการวเคราะหดวยทฤษฎ ABC Analysis ทาใหทราบวา สนคากลม A เปนสนคาท
มความสาคญ กลาวคอ เปนสนคาขายดทสด ดงนน สนคากลมนควรไดรบการดแลเอาใจใสเปน
อยางด และควรมระบบการตดตามสนคาคงคลงทมประสทธภาพ รวมถงควรมการพยากรณและ
การคานวณหาปรมาณสนคาคงคลงทเหมาะสม สนคากลม B เปนสนคาทมความสาคญ
รองลงมา กลาวคอ เปนสนคาขายด ดงนน สนคากลมนควรไดรบการดแลเอาใจใสรองลงมาจาก
สนคากลม A สาหรบสนคากลม C เปนสนคาคงคลงทมปรมาณมาก แตมอตราความถในการ
หยบตา ซงหมายความวาไมไดเปนสนคาทสรางรายไดมากนก ดงนนการดแลเอาใจใสจะนอย
กวา เมอเทยบกบสนคากลม A และ กลม B
การศกษาดานการพยากรณ
จากการศกษาเทคนคการพยากรณทมหลากหลายเทคนคพบวา การพยากรณความ
ตองการสนคาแตละรายการของหางหนสวนกรณศกษานนจาเปนจะตองใชเทคนคการพยากรณ
ทตางกน โดยเทคนคทเลอกใชสาหรบแตละรายการจะวดจากคาความถกตองในการพยากรณ
(MAD)
การศกษาดานการคานวณปรมาณการสงซอทเหมาะสม
จากการศกษาวธการคานวณปรมาณการสงซอทเหมาะสมนน ผวจยไดนามาใช 4 เทคนค
คอ ทฤษฎ EOQ, ทฤษฎ POQ และทฤษฎ One Time Buy ซงแตละเทคนคนนจะมปรมาณการ
36
สงซอทเหมาะสมตางกน รวมถงตนทนรวมทแตกตางกน โดยทฤษฎ EOQ มตนทนรวมทงสน
142,751.16 บาท ในขณะททฤษฎ POQ มตนทนรวมทงสน 115,588.17 บาท และทฤษฎ One
Time Buy มตนทนรวมทงสน 1,957,530.74 บาท ดงนนผวจยจงเลอกใชวธการคานวณปรมาณ
การสงซอทเหมาะสมตามทฤษฎ POQ เนองจากเปนวธททาใหตนทนรวมนอยทสด ซงทาให
การลงทนในสนคาคงคลงตอครงของบรษทลดลงจากเดม 22,561,200.00 บาท เหลอเพยง
1,404,900.00 บาท ซงหมายความวาสามารถลดเงนลงทนไดถง 21,156,300.00 บาท
การศกษาดานการออกแบบแผนผงคลงสนคา
ผวจยไดทาการออกแบบแผนผงคลงสนคาตามความตองการชนวางสนคาตามปรมาณ
การสงซอทเหมาะสมโดยใชทฤษฎ POQ ออกมา 3 แผนผง ซงการเลอกแบบแผนผงคลงสนคา
นน จะเลอกแผนผงทสามารถทาใหผปฎบตงานสามารถเขาถงสนคาไดระยะทางรวมทส นทสด
ซงผลของการออกแบบแผนผงคลงสนคาแบบทหนง มระยะทางรวม 5,780 เมตร แบบทสอง ม
ระยะทางรวม 5,353 เมตร และแบบทสาม มระยะทางรวม 5,183 เมตร โดยแผนผงทผวจยจะ
เลอกนามาใช นนกคอแผนผงคลงสนคาแบบทสามเปน เนองจากเปนแผนผงทมระยะทางรวม
สนทสด ซงมระยะทางรวมทงสน 5,183 เมตร
ขอเสนอแนะ
ในปจจบนการบรหารจดการสนคาคงคลงนนมความสาคญเปนอยางมากตอการประกอบ
ธรกจ เพราะการบรหารสนคาคงคลงไดอยางมประสทธภาพนนจะชวยลดตนทนดานการจดการ
สนคา และลดการลงทนในสนคาคงคลงทมากเกนความจาเปน สงเหลานจะทาใหธรกจมกาไรได
เพมสงขน ดงนนการควบคมปรมาณสนคาคงคลงใหอยในระดบทเหมาะสมจงเปนสงทจาเปน
อยางยง
ในบางครงการบรหารจดการสนคาคงคลง อาจจะมปญหาทเกดมาจากฝายบรหารจดการ
ทไมใหความสาคญตอสนคาคงคลงแตกลบไปสนใจในดานอนๆแทน ซงการกระทาแบบนนนถอ
เปนการละเลยดานการบรหารจดการสนคาคงคลง ดงนนฝายบรหารจดการควรทจะหนมา
คานงถงตนทนในดานการบรหารจดการสนคาคงคลง ซงอาจจะมการใชระบบการพยากรณ การ
ควบคมและตดตามสนคาคงคลงในมปรมาณทเหมาะสม เพอเพมประสทธภาพในการแขงขนกบ
คแขงในธรกจ
37
ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป
ในการวจยครงตอไปควรศกษาเรองการเพมประสทธภาพการจดการสนคาคงคลง โดย
เพมเงอนไขในการสงซอ อยางเชน คาใชจายในกรณสนคาขาดมอ หรอคาเสยโอกาสกรณม
สนคาคงคลงเกนจาเปน รวมถงการสงซอแบบมสวนลดในกรณการสงซอปรมาณมากๆในแตละ
ครง ซงเงอนไขเหลานนนเปนสถานการณทจะเกดขนจรงไดในปจจบน
บรรณานกรม
ภาษาไทย
กฤษณะ สงการ.(2558). การเพมประสทธภาพการจดการสนคาคงคลงประเภท วสดหบหอ
กรณศกษา บรษท เค.เค.เค. โกลบอล.วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต, สาขาการ
จดการโลจสตกส, มหาวทยาลยบรพา.
กฤษนนท ธาดาบดนทร (2550). การปรบปรงประสทธภาพคลงสนคาเหลกแผนมวนรดรอน.
วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต, สาขาการจดการโลจสตกส, มหาวทยาลยบรพา.
เกสรา ลละววฒน (2558). การปรบปรงประสทธภาพการจดเกบวตถดบเคมภณฑในคลงสนคา.
วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต, สาขาการจดการโลจสตกส, มหาวทยาลยบรพา.
คานาย อภปรชญาสกล.(2537). การจดการคลงสนคาและการกระจายสนคา. กรงเทพฯ : บรษท
โฟกสมเดย แอนด พบลชซง จากด.
คานาย อภปรชญาสกล. (2548). การจดการคลงสนคา. นนทบร : ซ.วาย. ซซเทม พรนตง.
คานาย อภปรชญาสกล. (2553). โลจสตกสและการจดการซพพลายเชน: กลยทธสาหรบลด
ตนทนและเพมกาไร. กรงเทพฯ: โฟกสมเดย แอนด พบลชซง จากด.
จฎากาญจน วชระภญโญพงศ. (2549). การวเคราะหนโยบายสนคาคงคลงทเหมาะสม
กรณศกษาอตสาหกรรมในประเทศไทย. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต, สาขาการ
จดการโลจสตกส, บณฑตวทยาลยการจดการและนวตกรรม, มหาวทยาลยเทคโนโลย
พระจอมเกลาธนบร.
ปรวทย เลยบสอตระกล (2553). การเพมประสทธภาพการจดการสนคาคงคลง บรษท AAA
จากด. วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต, สาขาการจดการโลจสตกส, มหาวทยาลย
หอการคาไทย.
39
บรรณานกรม(ตอ)
วชย สรเชดเกยรต.(2547) การพยากรณทางธรกจ. ศนยผลตตาราเรยน สถาบนเทคโนโลยพระ
เจาเกลาพระนครเหนอ.
ไวด โทน.(2545). Best Practice in Inventory Management 2nd Edition แปลและเรยบเรยง
โดย ไพบลย กจวรวฒ. กรงเทพฯ : อ.ไอ.สแควร สานกพมพ 2551.
สชรา เทยมเมฆ. (2551). แนวทางการลดจานวนวนถอครองสนคาคงคลง สาหรบเครองดม
นาอดลมประเภทคนขวด. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต, สาขาการจดการ
โลจสตกส, บณฑตวทยาลยการจดการและนวตกรรม, มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอม
เกลาธนบร.
ภาษาตางประเทศ
James,A.T., and Jerry, D.D.(1989). The Warehouse Management Handbook. 2nd
Edition. USA : Tompkins Press
40
ภาคผนวก
ภาคผนวก ก
การพยากรณความตองการ
42
43
44
45
ภาคผนวก ข
การคานวณหาปรมาณการสงซอสนคาทเหมาะสมตามทฤษฎ EOQ
47
ภาคผนวก ค
การคานวณหาปรมาณการสงซอสนคาทเหมาะสมตามทฤษฎ POQ
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
ภาคผนวก จ
การคานวณหาปรมาณการสงซอสนคาทเหมาะสมตามทฤษฎ One Time Buy
59
60
61
62
ประวตผศกษา
ผศกษาคนควาอสระเลมน ชอ นางสาวสนสา ตงมโนกลกจ เกดวนอาทตยท 10
กมภาพนธ พ.ศ.2534 ทจ งหวดกรงเทพมหานคร วฒการศกษาระดบปรญญาตร คณะ
สงคมศาสตร สาขารฐศาสตร(ความสมพนธระหวางประเทศ) จากมหาวทยาลยเกษตรศาสตร
สาเรจการศกษาป พ.ศ.2555 และศกษาตอในระดบปรญญาโท หลกสตรบรหารธรกจ
มหาบณฑต สาขาวชาการจดการโลจสตกส มหาวทยาลยหอการคาไทย ปการศกษา 2559
ปจจบนทางานอยทหางหนสวนจากด บ.เอม.แทรกเตอร ทาหนาทเปนเลขานการ โดยจะมการ
ตดตอกบลกคา เพอตรวจสอบความตองการของลกคา