+ All Categories
Home > Documents > भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर ....

भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर ....

Date post: 19-Oct-2020
Category:
Upload: others
View: 0 times
Download: 0 times
Share this document with a friend
132
सगत भवबधन भवबधन नटककर रम गणश गडकर शय टकन वद कदम दतशधन : सनल सहसब www.marathipustake.org सठ$ 1
Transcript
Page 1: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

भ�वब�धन

न�टकक�रर�म गण�श गडकर�

श�य

ट�कन ववद� कदम

म�द�तश�धन : स�न�ल� सहसब�द�

www.marathipustake.org स�ठ$

1

Page 2: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

अन�कमणणक�:

अ�क पदहल� : प�न 3

अ�क द�सर� : प�न 44

अ�क ततसर� : प�न 84

अ�क च,थ� : प�न 106

अ�क प�चव� : प�न 127

2

Page 3: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

स�ग�त भ�वब�धन

नमन(र�ग-बबह�ग; त�ल-ब/त�ल)

कर� नततच ह� सतवनध� । पभ�वर म,नमय�चच पदद । वचन� सतवन� कम न� स�ध� । ददवय ववतररस� सहज स�ग�णगण ग8ढ मन�जहदद ॥ ध�० ॥ कर�वय� पकट तय� । श�भद� अघस�घ� । तनरम@रस जर� व�ट� खर आध� ॥ १ ॥

दद�ड�सवजनकD ततच� ग�र द�ष झ�क� न�य� ।

घ�तत ग�णलव ज� ग�ड म�न�न�य� । कD तजतव� तय� नमन अष अ�ग� ।

मह�र�ष�चय� ररसकजन��ल�ग� ॥ १ ॥स�कM

कD प�चच जय��च� क�रण क�वळ मम प�मरवचन�त� । व�द�तन तय� श�प�दपद��पतत य�य� यश क�य�@त� ।

नवन�टकरचन� । स�दर कररत� ररसक जन� ॥ १ ॥

3

Page 4: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

अ�क पदहल�

पव�श पदहल�

(सथळ : रसत�. ध��डडर�ज व घनशय�म)

घनशय�म : म�झ� न�व घनशय�म.

ध��डडर�ज : असस� ! आत� अल� सगळ� लक�त. घनशय�म, त�मह� आपल� न�व स��चगतलय�बर�बर सव@ हकMकत आठवल�. अह�, त�मचय� आमचय� कTक व�ळ� ग�ठ$ पडलय� आह�त न� च��गलय� ! त�मच� न�व घनशय�म एवढ� कळल� म�/, पतय�क भ�ट�च� पस�ग ड�ळय��सम�र म8तत@म�त उभ� र�ह8 ल�गल� आह�. क� ठ� बर� आपल� भ�ट झ�ल� ह�त� ?

घनशय�म : ध��डडर�जप�त, त�मच� म�झ� एख�द�च व�ळ� भ�ट थ�ड�च झ�ल� आह�, कM महण8न मल� अम�कच दठक�ण� आपल� भ�ट झ�ल� ह�त� अस� अच8क स��गत� य�ईल ? प�षकळ व�ळ� आणण प�षकळ दठक�ण� घडल�लय� ग�ष��बदल तनश\चतपण� स��गण� कदठणच न�ह� क�?

ध��डडर�जप�त, आपल� सन�ह� धन�\वरप�त प�ढ�व�ल� आह�त न� ? तय��च� म� म�न�म; त�वह� धन�\वरप�त��चय�च घर� आपलय� भ�ट� ह�णय�च� स�भव.

ध��ध�� ड�र�ज : अगद� बर�बर ! आत� ठ$क ब�लल�. घनशय�म, धन�\वरप�त प�ढ�व�लय�च� त�मह� म�न�म. त�मच� न�व घनशय�म. धन�\वरप�त�चय� घर� त�मचय� आमचय� भ�ट� झ�लय�. आत� ब�ल�. उग�च तस� नक� ब�ल8 ! आपल� ववच�र�त चल�. धन�\वरप�त�च� त�मह� म�न�म. त�मच� न�व घनशय�म. धन�\वरप�त�चय� घर� त�मचय� आमचय� भ�ट� झ�लय�.घनशय�म : (सवगत) म� स��चगतल�लय�च ग�ष� मल� ठ�स8न बज�व8न पढव�त स�टल� आह� !

म�थय�त दढल�ईच� भ�ग बर�च आह�. ध��डडर�ज : त�मह� ब�लत न�ह� ? ह� ! आत� पदहलय�न� अ�मळ ववल�ब ल�गल� ओळख�यल� !

त� न�ह� घय�यच� मन�वर.

घनशय�म : छ�b छ�b, वDद�पक�ळ�म�ळ� ववसमरण अगद� स�हशजक आह�.ध��डडर�ज : न�ह� ह�; वDद�पक�ळ�च� ववसमरण न�ह� ह�. तस� श�ब8त आह�. क�म. ह�त� क�य बघ� !

वDद�पक�ळ तर आह�च. पण ह� आमच� ध�द� ववज�त�य पडल�. ववम�क�पन�च� एज�ट महटल� महणज� सगळय� जग�च� न�त�व�ईक ! रमळववतय� म�णस��चय� व�रस��च� तय�ल� उपजत क�ळज� ! तय�ल� र�ज� त�हत�स क�ट� द�व��च� दश@न� घड�यच� ! आणण पतय�क�जवळ ह� रडकथ� स��ग�यच� कM, त�मह� म�लय�वर म�ग� त�मचय� म�ल�ब�ळ��च� क�य ह�ईल, ह�तप�य च�लत� आह� त�वरच स�र� म,ज, उद�च� क� ण� क�य बतघतल� आह�, मरण�च� क�य न�म घय�. स��गत� क�य, घनशय�म, ववम�क�पन�च� एज�ट भ�टल� कM त�मच� प�र� मरणच ओढवल� महण8न समज� ! अन c स�स�र�च� तdडरमळवण� करणय�स�ठ$ आमह�ल� र�ज ऊठ8 न नव� च�हर� ग�ठ�व�

4

Page 5: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

ल�गत�त. महणज� बघ� आत� आध�च आमह� ड�कय�न� जर� प�ग8, तय�त व�ढतय� वय�च� करमशन कप�यच� अन c अकल�ल� नवय� च�हर य��च� र�जम�र� ! अस� क�ह� ह�ऊन ग�ल� महणत�, एक�च� च�हर� ददसल�, कM ततसर य�च� इततह�स आठवत�! एक�च� न�व अन द�सर य�च� ग�व रमळ8न एक�दर म�ळ अस� तय�र ह�त� ! बसस ! अम�क एक इसम ओळख�च� आह� कM न�ह� ह� छ�त�ठ�क स��गणय�च� स�यच न�ह� न� म�ळ� ! ह� त�मह� आत� ब�लत� आह�

न� ? आत� च�हर�पट� ठ�व� ह�च, अन c न�सत� अ�गरख�च य� बदल8न; पकरण आल�च आमचय� अ�ग�श� ! तय� अ�ग�रखय�च� एख�द� ज�ड�द�र क� ण�चय� अ�ग�वर प�दहल� अस�ल,

तय�च� इततह�स त�मचय� तdड�चय� अ�गलट य�य�च� ! मग म� करत� क�य, म�णस�च� ओळख जर� पटल� न�ह� तर� ओळख पटलय�स�रख�च द�खववत�. ह�, महणज� न ओळखलय�बदल तय�ल� तर� व�ईट व�टत न�ह� !

घनशय�म : इतक� घ�ट�ळ� कस� ह�ईल अस� ?

ध��डडर�ज : क�य स��ग�व� त�मह��ल� आत� ? अह�, ह�त� महणत� न� ! ह�त� महणज� क�य,

खर�खर�च ह�त�. अगद� अ�गरख� बदलल� तर� फरक ह�त�. एक न8र आदम� आणण दस न8र कपड� महण8न कश�ल� महटल� आह� मग ? आत�च अडचण पडल� आह� बघ�. धन�\वरप�त�च� भ�ग�द�र त�मच� त� क�ण? य�च� म�लग� म�र�\वर धन�\वर�कड� आज आल� आह� – आल� आह� न� ? तय�ल� भ�ट�व� ल�गण�र आह�. आत� ! तय�ल� प�ह8न इतकM वषm ल�टल� आह�त, कM तस� महटल� तर� पर�त�त त�ल घ�ल8न द�वळ�त तय�ल� भ�ट�यल� हव�. फ�र लह�नपण� प�दहल�ल� एकद� ! आणण इथ� तर क�लच� जम� क�लच खचn. आजल� महण�ल तर रशललक ब�कM प8जय. तय�ल� आत� ओळख�व� कस� ब�ल� !

घनशय�म : जर�श� अडचण आह� खर�.ध��डडर�ज : न�ह�; न�ह�; न�ह�; तश� तततकM अडचण न�ह� बर� क� ? क� ण� न�म स��ग�व� ?

ओळख�नह� एख�द� व�ळ� चटकन. परव�च बघ�, झ�ल� क�य ग�मत, एक आपल� गDहसथ भ�टल�; प�हत�कण� आमह� ट�कल� मन�श� कय�स ब��ध8न, कM एक� फल�णय�च� फल�ण� त� ह�च महण8न! झ�ल�! तय�ल� बतघतल� ववच�रन न�सत� अनम�नधपकय�न�-मन�त महटल�, बघ8 तर खर�! ह�, ग�मतच कर�वय�च� घटक�भर-महटल�, क� ह� ब�व�, अम�क अम�क त� आपणच क�?

झ�ल� ब�व�! ववच�रन तर ग�ल�! तय�न� महटल� ह�य. महणज� क�य; सद@च झ�ल� न� एकदम! खर�खर�च त� महणज� त�च! झटकय�स ओळख पटल� न�! मग हडस8न खडस8न स��चगतल� – ह�, तय�न�च कब8ल क�ल�. मग क�य ह�! – महटल�, ग�म�ज� ततम�ज� त� आपण;

अमकय�च� त�मह� अम�क. तय�ल� म�ळ� ह�यच महणण� आल� न�! बर�, ग�मत ह� तय�त – त�मह� महण�ल न�व न�मक� स��चगतल� महण8न आमच� तय�च� स�घषण ववश�ष अस�ल-न�ह�; तस� महटल� तर पररचय न�ह�, ओळख न�ह�, ज�नपछ�न न�ह�, न ल�व� न द�व� ! न�सत�

दह�व�स व�ळ� बतघतल�ल� क� ठ� द�न घड� ब�लण� च�लण�-बसस. उपर��त न�ह�. अगद�

5

Page 6: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

हर�रशव� ! पण ओळखल� एकदम न c क�य ! ब�ल�, ग�मत आह� कM न�ह�? न�ह� नक� महण8.घनशय�म : (सव�गत) जबर ग�ष�व�लह�ळ गDहसथ आह� ह�! आणख� अश� पलल�द�र ववषय��तर� कररत� आह�, कM स�सकD त \ल�क��वर पवचन� करणर य� वकतय��न�स�द� तdड�त ब�ट� घ�ल�व�त. य�ल� म8ळ पद�वर आणण� म�ठ� कठ$ण आह�. (उघड) ध��डडर�जप�त, अस� अस�ल तर म�र�\वर�ल� ओळखण� क�ह� कठ$ण न�ह� त�मह��ल�.ध��डडर�ज : स��चगतल� न� त�मह��ल� आध�च, कM कठ$ण न�ह� न c आह�ह� ! ब�कM म�र�\वर तर� मल� ओळख�ल कM न�ह� ह� स�द� जर� त�ढ�च आह� ! सव�र� अगद� गब�ळ आह�. अगद� स�म�र

ब�द�च�-अगद� महणज� अगद�च. मल� पदहलय�प�स8न म�ह�त आह� न� ! त�मह� न�ह� महण8न म� क� ठल� ऐक�यल� ! स��गत� बघ� त�मह��ल� !

घनशय�म : (सव�गत) झ�ल� ववषय��तर�ल� स�रव�त !

ध��डडर�ज : बर� क�, घनशय�म एकद� क�य झ�ल�, कM य� म�र�\वर�च� आज� – आज� महणज� आईच� आई नवह�, ब�प�च� आई – आईच� आई बबच�र� आह� अज8न. आमचय� म�वहणय�चय� क� ण�च� त� म�वश� ल�गत� व�टत�, महण8न मल� तर� म�ह�त एवढ� ! त� ब�पड� आजत�ग�ईत सह�सल�भत आह�. आपण कश�ल� उग�च क� ण�बदल व�ईट ब�ल� ? आणण ब�ल8न तर� कस� च�ल�ल ? क�लपरव�कड� क�णस� क�ण प�ह� –घनशय�म : (सव�गत) ववषय��तर�त8न प�नह� प�ट�ववषय��तर ! छ�b, छ�b छ�b! अरब� भ�ष�त�ल स�रस व चमतक�ररक ग�ष��च� एकम�कM�श� जनयजनकस�ब�ध रद आह� य� पक�र�प�ढ� ! ह� म�लत�च� ब�पच आह� आणण ततचय�बदल मल� म�गण� कर�यच� आह�, य�च आश�ळभ8त ध�र�वर म� अज8न दटक�व धरल� आह� ! (उघड) म�र�\वर�चय� आज�बदल-महणज� ब�प�चय� आईबदल-

स��गत ह�त� न� क�यस� ?

ध��डडर�ज : ह�; झ�ल� क�य ग�मत, कM य�च� आज� एकद� व�रल� – अगद� लह�नपण� बर� क�?घनशय�म : क� ण�चय� ? ततचय� लह�णपण� कM य�चय� ?

ध��डडर�ज : ठ$क, ठ$क, ठ$क ! घनशय�म ब�लणय�त सफ�ई पकडल� खर� ! कब8ल आह�. अस� क�दटकम हव� ब�लणय�त ! ह� आमचय�त न�ह�. आमच� ब�लण� सर�@स अघळपघळ ! महणज� क�य, प�चप�च न�ह�! आपल� ऐसपTस क�रख�न�! त�मच� ब�लण� महणज� ख�ब�द�र, प�सय�क!

अस�च प�दहज� ब�लण� म�णस�च�! उग�च गब�ळग�थ� फ�फटपस�र� न�ह� क�म�च�! य� ब�लणय�त महणज� ग�मत आह�, म,ज आह� अन c मज�ह� आह�. आपलय�ल� आवडल� त�मच� ब�लण�. आवडल� महणज� अगद� मन�प�स8न! आमचय� ह�डहवपस�त एक कल�क@ आह�. अस� त�मचय�स�रख�च! अगद� आखब�द ड�कय�च� मन�षय! तय�च� ब�लण� अस�च प�स�ददक असत�. सगळय� ह�डहवपस�त तय�च� –

6

Page 7: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

घनशय�म : आपण ह�डहवपस�त रशरल� खर�, पण ब�लणय�चय� न�द�त म�र�\वर�च� आज� बबच�र� एकद� लह�णपण� तश�च मरन पडल�ल� आह�. रशव�य आज� महणज� त� स�द� ब�प�च� आई – आईच� आई नवह� – त� ब�पड� आजत�ग�ईत सह� सल�मत आह�.ध��डडर�ज : छ�न! स�र�ख! पस�त! च��गल� ट�मण� ददल�त. ग�मत व�टल�! बर�; इकड� आज� व�रल�, ह� म�र�\वर ल�गल� रड�यल�. घर�तल� म�णस� गडबड�त – अन c गडबड�त अस�यच�च; ह�, म�णस�स�रख� म�ण8स घर�ल� म�कल�, तय��न� तर� आपण क�णतय� तdड�न� द�ष द�व�? ह� म�र�\वर स�रख� रडत� आह�, त�वह� म� घ�तल� तय�ल� चटददश� जवळ; जर� ख�ळवल�; झ�ल�. तय�ल� व�टल�, म� घर�तल�च क� ण� आह� महण8न! फसल�न c क�य! अश� ग�मत झ�ल�. आज� व�रल� तय� व�ळच� ग�ष.

घनशय�म : (सवगत) इतकय� ल��बण�न�तर च��गल� ग�मतच आह� महण�यच� ह�! ब�लणय�चय� ऐन गदuत क� ण� ककत�ह� भ�नगड� स��चगतलय� तर� शबद न c शबद ववच�रप8व@क लक�त ठ�वणय�च� म�झ� आजपयxतच� अरभम�न आज य�चय� म�र य�न� उतरण�र अस� व�टत�! आत� एकदम ववषय क�ढ�व�. न�ह�तर लगन�च� ह� ग�ष म�झय� आय�षय�चय� श�वट�पयxत य�चय�जवळ क�ढणय�च� मल� स�ध� रमळ�वय�च� न�ह�. आत� जर� व�हवत�न� थ��बल� आह�, त�वढय�त व�हतय� ग�ग�त ह�त ध�ऊन घय�व� एकदम.

ध��डडर�ज : ह� प�ह� घनशय�म, एकद� क�य झ�ल� –घनशय�म : (एकदम सवगत) अर� ब�प र�! (उघड) ध��डडर�जप�त, मधय�च ब�ललय�बदल मल� कम� कर�. क�ह� जरर�चय� क�म�स�ठ$ आपलय�श� तनकड�न� ब�लणय�स�ठ$ आल� आह�; आणण

क�म फ�रच महतव�च� असल� तर� य� व�ळ� मल� व�ळ फ�रच थ�ड आह�; आणण महण8नच जर�श� उत�वळय� उदटपण�न� आपलय� ब�लणय�त वयतयय आणल�.ध��डडर�ज : छ�b छ�b छ�b! भलत�च! घनशय�म, उत�वळ�पण� कसल� अन c उदटपण� कसल�! त�मह� त�ज� म�णस� महणज� क�य ग�ष आह�! ह� बघ�, त�मह� म8लम�डळ� अश� आगळ�क कर ल�गल� महणज� आमहल� बघ� क�य सम�ध�न व�टत�! खर� स��ग8च क� आत� ? बघ�, ब�ळग�प�ळ��चय� ब�लणय�च� जय�ल� र�ग आल� त� थ�रड� महणज� चळल�च महण8न समज� ब�ल�शक. मह�त�रपण� मन महणज� क�य प�ह�ज�! ब�लणय�च� र�ग महणज� क�य ब�लण� आह�!

अह�, ग�मत स��ग8 क� त�मह��ल�? त�मच� ब�लण� महणज� ब�लण� नवह�च त� ! आमच� पभ�कर त�मह��ल� म�ह�त अस�लच ! आमच� महटल� महणज� तस� जवळच� नवह�, बर� क� ?

प�ह�, पभ�कर महणज� खर� महटल� तर – क�ण बर� ? (आठवत�)घनशय�म : (सवगत) झ�ल�! आत� ”पभ�कर” घर�णय�च इततह�स! द�व�, य� घनशय�म�ल� जनम�ल� घ�तल�स त� अख�र य� सTल शजभ�न� ठ�र म�रणय�कररत�च क�? क�य शबद��च� वष�@व कररत� आह� ! एख�द� न�टकक�र�न� अस� शबदश8र प�/ जर न�टक�त प�चह�

7

Page 8: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

अ�क��त8न न�चववल� तर ददड�चय� आत न�टक ओट�पणय�च� प�च�ईतच. र�वण�चय� दह� तdड�वर र�मब�ण औषध रमळ�ल�; पण ह� तdड अस�धय आह�.ध��डडर�ज : ह� बघ�, य�च� म�म� आमचय� द�श�तल�. लह�नपण� आईब�प� व�रल�. तश� म�य� पण ज�ड8न ठ�ववल�ल� नवहत� तय��न�. म�म� पडल� उद�स�नवDत�. आमह� आमचय� दहल� ट�कल� ववच�रन. ह�त� ह�ई त� घर�त ववच�रन सगळ� क�ल�ल� बर�, अस� आमच� आपल� पदहलय�प�स8न रशरसत�. महटल� ब�व�, आपलय� घर�त न�ह� म8ळब�ळ; ररख�टय�स�रख� द�न ज�व; आयत� घर�त अल�क�र ल�भत� आह�. त�वढ�च भ8षण! झ�ल�; ततल�ह� रचल� त� आणण य� पभ�कर�ल� घर� आणल� त� रळल� झ�ल�! अगद� घरचय�स�रख� झ�ल� ! घटक�भर अस�च महण� न�; त�मचय� धन�\वरप�त�चय� घर� जस� मन�हर आह� न�, तस� ह�! आमह�ल� पभ�कर जस� जवळच� न�ह�-महणज� न�तय�न�-तस� धन�\वर�ल� मन�हर पण जवळच� न�ह�. पभ�कर आणण मन�हर महणज� अगद� एकर�ग�, एकरश�ग�! आत� ह� कब8लच क�ल� प�ह�ज�, कM आमच� महणज� क�ह� धन�\वरप�त�स�रख� बडय� ब�रद�न�च� क�रख�न� नवह�. त� महणज� जगडवय�ळ क�म! त�मह��ल� ठ�ऊक न�ह� धन�शर महणज� ककत� भ�र�पTकM अस�म� आह� त�. घर� हत�घ�ड� झ�लव�ल न� मन�त आण�ल तर त� ! अह�, प�ढ�वर एक म�न�मस�धद� ठ�वल� आह� न� तय�न� !घनशय�म : त� म�न�म सधय� आपलय�प�ढ� उभ� आह�! तय�च� न�व घनशय�म ह� स�धद� मल� म�ह�त आह�. तय�ल� आपलय�जवळ क�ह� स��ग�वय�च� आह�. आणख� खर� स��ग8 आपलय�ल� ! आपण तय�ल� क�ह� स��ग8 द�त न�ह�.ध��डडर�ज : जर�स� ववषय�ल� स�ड8न ब�लल� खर�! स��गत ह�त� ह�च कM म� धन�\वर�स�रख� श�म�त न�ह�. कब8ल आह�, म� प�षकळ महटल� कM म� ब�व� म�ठ� ल�ख�पत� आह�. घनशय�म,

स�र� सdग� आणत� य�त�ल; पण पTश�च� सdग आणण� म�ठ� कठ$ण आह�! आत� त�मह� महण�ल, कM ब�ब� र�, त8 जर अस� कफललक. तर मग य� लषकरचय� भ�कर� भ�ज�यल� त�ल� क� ण� स��चगतल� ह�त�? पभ�कर�ल� त8च कश�ल� रशकव�यल� ठ�व8न घ�तल�स? ह��, ह� ब�लण� र�सत आह�, ह�श�ब� आह� अन c म�द�स8द आह�! आमच� क�य उतर अस�ल स��ग� बघ8?

एक आपल� ग�मत महण8न, चल�, क�य अस�ल उतर ?

घनशय�म : (सवगत) तनरतर क�ल� आह� अगद� य� गDहसथ�न�! एकच चरण त�नत�नद� घ�ळव8न एख�द� चचज�ल� र�ग य�त अस�ल कद�चचत; पण एकच ग�ष त�न त�न शबद��न� स��गण�र� ह� च�ज म�/ अजब आह� खर�. न�ह� महण�यल� एक� दष�न� न�टकक�र�ल� असल� रत उपय�ग� आह� खर�. न�टक�चय� पदहलय� पव�श�त य� सव�र�च� य�जन� क�ल� एकद�, महणज� तय�चय� सहज ब�लणय�चय� ओघ�तच स�र य�‍र य� प�/��श� प�कक��च� स�र�ख ओळख ह�ऊन ज�यच�. शबद��चय� य� खTर�त�म�ळ� मल� आत� अश� भ�त� व�ट�यल� ल�गल� आह�, कM श�वट� म�झय� म�गण�चय� उतर�द�खल ब�ल�यल� य�जवळ एख�द� तर� शबद

8

Page 9: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

रशललक र�ह�ल कM न�ह�? आल� च�हर� ख�ल8न! प�नह� ब�लण�र व�टत�! महत�रपण�म�ळ� य�चय� शजभ�ल� ब��धल�लय� न�डय�रशर� प�र त�टलय� आह�त कM क�य? ब�ल, शबदसDष�चय� परम�शर�, अगद� म�कळय� शजभ�न� ब�ल! शबद��न� शरप�जर� पड8न मरण�र� पदहल� व�र महण8न तर� म�झ� ल,ककक ह�ईल.

ध��डडर�ज : ज�नय� क�ळच� ग�ष आह� फ�र; त�मचय� लक�तच य�यच� न�ह� कध�. म8ळ महटल� महणज� अस� आह� कM, आमचय� लह�नपण� घरच� फ�र गररब�, अन c च�र अकर� रशक�यच� तर म�ठ$ ह,स मन�ल� ! क�य स��ग�व�, मह�र�ज� ! घटक� घटक� आमह� आश�ळभ8तपण�न� नवय� श�ळ�चय� द�र�श� ज�ऊन बस�व�, अन c आतलय� आत तळमळ�व�, कM द�वर�य�, क�य र� ब�ब� त�झय� घर� अस� प�प क�ल� ह�त�, महण8न य� त�झय� द�वळ�त आमह�ल� य�यच� अश� च�र� वह�व�? त� ददवस ड�ळय��प�ढ� उभ� र�दहल� महणज� टप�टप� दटप� य�त�त बर� अज8न ड�ळय��त8न! मन�तल� इचछ� मन�त चगळ8न ट�ककल� बर� तय� व�ळ�! त�वह�प�स8न मन�च� आपल� कD तस�कलपच कM, ह�त� पTस� ख�ळ8 ल�गल� र� ल�गल� कM क� ण� तर� गर�ब म�ल�ल� ववद� ह� रशकव�यच� महण8न! महण8न य� पभ�क�ल� प�टचय� प�र�स�रख� घर� व�गववल� आह�. आमच� सन�ह�स�बत� हसल� आमह�ल� त�वह�, कM घरच� झ�ल� थ�ड� अन c वय�ह�न� ध�डल� घ�ड� महण8न. ब�ब� र�, ववद�द�न क�लय�च� आन�द क�ह� तनर�ळ� आह� महण�व�. पभ�ल� इ�गज�त ब�लत� - व�चत�न� प�दहल� महणज� अस� व�टत� कM बसस. बर�, तस� म�ठ� प�यग�ण�च� आह�. ह� घर�त आलय�वर च�र-द�न वष�xन� आमच� म�लत� झ�ल�, प�ढ� ततचय� प�ठ$वर क� स�म, क� स�मचय� प�ठ$ क� म�द, ततचय� प�ठ$वर –घनशय�म : (सवगत) य��चय� प�ठ$वर म�/ क�रड�च ओढल� प�दहज�त आत�! इतकय� व�ळ� स8चन� द�ऊन वयथ@. शह�णय�ल� शबद��च� म�र ह� महण मल� तनर�ळय� अथ�@न� पट8 ल�गल� आह�.ध��डडर�ज : ह�, क� म�दप�ठच� द�न भ�व�ड� ग�ल�; अन c प�ढ� त�न म�लग� ! बर�, त�तपय@ क�य,

पभ�कर�न� प�ऊल ट�कलय�प�स8न घर आपल� न��दत� ग�जत� झ�ल� ! आज ह�य नवह� ककम�नपक व�स वषm झ�ल� – ह�, आल� ह�त� त�वह� ककत� वष�xच� ह�त� ह�? – ह� स�ल क�णत� बर�? – थ��ब�, र�जतनश�च बघ8 य� अ�! (र�जतनश� श�ध8 ल�गत�.)घनशय�म : (सवगत) मल� ह� चर ह�च ऐकत व�स वषm घ�लव�व� ल�गण�र अस� ददसत� !

ध��डडर�ज : र�जतनश� र�दहल� घर�! त8त�@स ठ�कळ म�न�न�च घय� न�. आल� त�वह� स�म�र� च�रप�च वष�xच�, प�चसह� महणज� ड�कय�वरन प�ण� अगद�. प�ढ� त�न-च�र वष�xन� आमच� म�लत� झ�ल�, आणण आज म�लत� महणज� शक� अठर�श� – तस� कश�ल�? उघड� दहश�ब अगद� – आमच� म�लत� महणज� त�मचय� धन�\वर�चय� लततक�चय� बर�बर�च�. वय�त तफ�वत न�ह�; सवभ�व�त महण�ल तर आह�. आमच� म�लन म�ठ$ स�शतवक; त�मचय�

9

Page 10: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

मन�हर�च� मस�ल� ! मन�हर तर� म�लग� म�ठ� ग�ण�च� ! ह�, पण त�मह�ल� ठ�ऊक अस�ल,

रशकत� क�य ह� मन�हर त� दगडधdड� ग�ळ� करन?

घनशय�म : श�स�य ववषय��चय� ववद�थय�xन� भ8गभ@श�स रशकणय�स�ठ$ दगडधdडय��च� च��गल� म�दहत� रमळव�व� ल�गत�.ध��डडर�ज : क�य क�य नव�न तनघ�ल क�ह� स��गत� य�यच� न�ह�. घय�यच� क�य तय�तल� – कM मन�हर�चय� मन�च� ज� ठ�वण आह�, बसस, त�च आमचय� म�लनच�. आत� लततक� आह� लक�ध�श�च� म�लग�, तय�त8न एकट�, अन c ब�ळपण�प�स8न आईववरदहत. तय�म�ळ� ततच� सवभ�व थ�ड� त�पट आह�. ब�कM म�लग� मन�न� फ�रच सरळ बर� ! अगद� आमचय� पभ�च� नम�न�! त�मह� एक ब�ल� – तय�च� एक�दरश� झ�ल�च! ह�, त�मचय� ब�लणय�वरन तनघ�ल� ब�लण�, न�ह� क� ? आमचय� पभ�च� ब�लण� त�मचय�स�रख�च; पण जर� उत�वळ� अन c त�पट.

मन�त क�ह� नस�यच�, पण फटकळ महणज� क�य महणत�! पण आमह� क�य महणत� – मन�त ह� म�/ – तस� दश@न� र�ग द�खववत�च कध�मध� – मन�त महणत�, प�र�ल� क�ण आह� क�डक,त�क कर�यल�? आपणच तय�च� आईब�प�. तडकन त�ड8न ब�लल� आणण तय�ल� ल�गल� त�, तर बघ�यच� क� ण�चय� तdड�कड� तय�न� बर� ! आपल� उपक�र क� ज�णव�यच� आह�त तय�ल�? आमच� ह� तर फ�रच म�य�ळ8! क�य स��ग�व� त�मह��ल� घनशय�म!

मर�व� न c तय� म�उल�चय� प�ट� य�व� बर�! आल� लक�त आल� ! हसल�त क� त� आल� लक�त! बस ! ह�च आवडत� आमह�ल�! अन त�मह� महणत� त�मचय� ब�लणय�च� र�ग य�ईल आमह�ल� महण8न! अह�, आह�त क� ठ� अश� ग�ण�च� ब�ळ�! त�मह� स�द� छ�न क�ल�त म�ठ� !

आईब�प लह�नपण�च अ�तरल� – द�व�च� य�जन� म�ठ$ कठ$ण आह� – ह� – तर� त�मह� आपल� सवतbचय� कर�मत�न� य� पदव�ल� य�ऊन प�चल�. ब�श झ�ल�! आरशव�@द आह�

आमच� आपल� त�मह��ल� ! आपल� अस�च स�स�र कर�, च�र प�र�ब�ळ��च� धन� वह�, आन�द कर� ! त�मचय� आईब�प��न� ज� व�टल� असत� त�च आमह�ल� व�ट�ल. आमच� ह� क�य, म� क�य, आमच� आपल� एक महणण� आह� – क�य ? कM, त�मह� प�र�ब�ळ��च� स�स�र थ�टल�ल� प�ह�व�त, एख�द� ददवश� आपल� बसलय� ज�ग� आन�द�न� गपकन ड�ळ� रमट�व�त, अन आपल� द�व�ज��चय� क�रण� पड�व� ! घनशय�म, त�मह� म�डळ��न� आत� स�स�र म��ड�यल� हव�त, बर� क�? आमह� मह�त�रपण� कर�यच� क�य आत� ?

घनशय�म : आपण वDद�पक�ळ� क�य कर�व� महण8न ववच�रत�, आणण आमह� तरण��न� स�स�र थ�टणय�स�ठ$ आगह कररत� ! ध��डडर�जप�त, आपल� सवभ�व इतक� प�मळ आह� महण8नच म� सपषपण� ब�लणय�च� ध�डस करत�. आमह� तरण��न� स�स�र थ�ट�व� ह� उचचत आह� खर�; पण तय� क�म� आपण�स�रखय� प�मळ वDद��न� आमह��ल� आश�व�@द�प�क� अचधक स�ह कर�यल�

नक� क�? ध��डडर�जप�त, म�झय� भ�व� स�स�र�च� घटन� करणय�च� महतव�च� क�म क�वळ आपलय� ह�त� आह�. आपलय� स�श�ल कनय�च� म�गण� करणय�कररत� म� आल� आह�.

10

Page 11: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

ह� पक�र अमळ अप8व@ आह�. म�ल�चय� ब�प�न� वरस�श�धन करणय�स�ठ$ दह�ड�व�; आणण क�वळ वड�ल म�णस��न�च य� प\न�च� व�ट�घ�ट कर�व�, ह� आपलय� सम�ज�तल� रढ म�ग@ आह�. पण म�झय� आणण म�लत�चय� ववव�ह�चय� एक�दर ववषय�त द�नह� पक� वड�लपण� क�वळ आपलय�कड�च आह�. ध��डडर�जप�त, अन�रप वध8चय� प�प�बर�बरच मल� प�मळ म�त�वपतर��च�ह� ल�भ वह�व� अस�च स��दर य�ग�य�ग ददसत�. ह� स�र� आपलय� स�मत�वर अवल�ब8न आह�. म�झय� भ�गयश�ल� आश�ल� आपलय� आश�व�@द�च� बळ रमळ�ल क� ?

ध��डडर�ज : घनशय�म, क�य महणत� क�य त�मह� ह� ? व�b, अस� सथळ महणज� –घनशय�म : ह� अश� महतव�चय� ग�ष�बदल सथळक�ळ�च� म� ववच�र क�ल� न�ह� ह� ग�ष मल� कब8ल आह�. आपलय�स�रखय� प�मळ वपतय�ल� अस� व�टण� अगद� सव�भ�ववक आह�, कM अश� रसतय�वर सहज ब�लत� ब�लत� म�गण� कर�यल� म�झ� म�लग� क�य व�ट�वर पडल� आह� महण8न! पण ध��डडर�जप�त, आपण सहदय आह�. तरण मन�च� उत�वळ� उतस�कत� लक�त घय�. पभ�कर��न� ववद�द�न द�त�न� आपण आपलय� ब�ळपण�चय� श�द भ�वन��च� आठवण त�ज� ठ�ववल�त. मग मल� कनय�द�न कररत�न� आपलय� त�रणय�चय� आठवण��च� प�नह� आठवण करण� आपलय�ल� ख�/�न� स�प� ज�ण�र आह�; वसत�तb आपलय� स��दर आणण सद�ण� कनय�च� य�गयत� इतकM म�दठ आह�, कM ततचय�स�ठ$ म�गण� घ�ल�यल� य�त�न� जगद�जय स�व@भ,म�न� आपल� जयव�द� रशव�ब�ह�रच ब�द ठ�व�व� कक� व� जगदग�रन� मश�ल� ववझव8न ट�क�वय�.ध��डडर�ज : जगदग�रन� लगन�स�ठ$ य�यच� ह� दष��त च�कल�, बर� क�? क�, घनशय�म,

आमचय�तह� ड�कय�न� क�म आह� कM न�ह� ब�ल�. बर�, त� ज�ऊ द�! घनशय�म, त�मह� महणत� त� क�ह� ख�ट� न�ह�. म�झय� म�लत�च� ग�ण म� क�य स��ग8 त�मह��ल�! त�मह� ततच� तनवड क�ल� महण8न ततचय�ऐवज� म� त�मह��ल�च धनयव�द द�ईन. क�य स��ग�व� त�मह��ल� ! त� शजतकM ब�वदम�न आह� तततकMच सरळ आह�. स��दर आह� तश� स�ध� आह�. स�धय� ब�लणय�च�लणय�त ब�लक�प�क� अललड आणण जब�बद�र�चय� व�ळ� वDद�प�क�ह� प�क.

आन�दवDत� आणण ग�भ�र, फ� ल�स�रख� न�ज8क आणण त�र��स�रख� त�जसव� ! शजभ�च� जर� जड, पण ड�ळय�न� ब�लण�र� ! श�द, ववश�ल आणण स�जवळ दष�! म�झ� म�लत� ड�ळ� भरन म�झय�कड� प�ह8 ल�गल� महणज� म�झय� आईचय� ड�ळय��तल� तनम@ळ म�य� म�झय� ब�यक�चय� ड�ळय��चय� ठ�वण�त ददस�यल� ल�गत� ! म�लत�च क�य, आमच� सगळ�च म�ल� म�ठ$ ग�ण�. त�वढय�स�ठ$ एक महण8न तन\चय करन ट�कल� आह�, कM पTस� खच@ ह�व�, कष पड�त, म�ल��न� महण8न गररब� ज�णव8 द�यच� न�ह�! अह�, ह�च आपल� धनद,लत! एरव� महण�ल तर अस� पTस� आल� अन c अस� ग�ल�. घनशय�म, थक8 न भ�ग8न स�धय�क�ळ� अस� घर� य�ऊन पड�व� अन c भ�वत�ल� य� आन�द� प�खर��च� एकद� ग�ड गजबज स�र झ�ल� महणज� स�र� श�णभ�ग हरन ज�त� अगद�! ज�व कM प�ण आह�त म�झ� म�ल� महणज� मल�!

11

Page 12: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

आवत�भ�वत� अश� ककलबबल कर ल�गल� महणज� शजव�ल� ग�र व�र य�‍र य�वर च��दणय�त पडलय�स�रख� व�टत�. तय�तलय� तय�त आमच� म�लत� महणज� क�वळ करलज� आह� सगळय��चय� शजव�च�. क�य एक�क ग�ण स��ग8 ततच� !

घनशय�म : ध��डडर�जप�त, आपलय� आणण म�झय�ह� अतय�त आवडतय� ववषय�वर आपण ब�लत� आह� तर� स�द� म� आपण�ल� अडथळ� कर�त आह�, य�वरन म�झय� प\न�चय� उतर�स�ठ$ म� ककत� अध�र झ�ल� आह� य�च� कलपन� कर� आणण मल� म�झय� भ�व� भ�गय�च� कलपन� द� ! म�झय� ववन�त�ल� आपल� स�मत� आह� क� ?

ध��डडर�ज : ह��. त� कठ$ण क�म आह�! खर� स��ग8 आत� ? य� ब�बत�त त�मह� म�लत�च�च आध� स�मत� घय�. ततच� रक�र पडल� महणज� आमच� एवढ�च क�म उरल�, कM प�रग� वपवळ� करन त�मचय� पदर�त ट�क�यच�, आणख� द�न हसतक अन c ततसर� मसतक त�मचय� चरण� ठ�व8न म�कळ� वह�यच�! ह��ड�प��ड�, प�श�खकरण� म� गर�ब ब�प क�य द�ण�र?

पण आपलय� छ�द�न� व�ग8न म�ल�ल� ततचय� मजnववरद क� ण�चय� गळय�त ब��ध�यच� ह� म�/ आपलय�कड8न कद�वप ह�ण� न�ह�. जनम�स�ब�ध�चय� य� ग�ष�! ब�प महणज� मग ब�पच त�! तय� लटपट न�ह� उपयग�! ब�प�न� म�ल�च� मन म�डण� महणज� त� उक नवह�, र�सत नवह� अन c बर� नवह�; रशव�य त� ठ$कह� न�ह�. त�वह� महणत�, कM त�मह� ततल�च समक�समक ववच�रन ट�क�. आमचय� म�ल�वर आमच� आह� भरवस�. ततच� एकट�च� भ�ट घय�यल� आमह�च त�मह��ल� घर� न�त� ! चल� य�च प�वल� घर�. म�लत�न� ह� महटल� कM झ�ल� !

आमचय� दहच� स�मत� स�द� नक� – स�ध�रण छ��ददष – न�ह�, पण छ��ददषच आह� अन c फ�रच छ��ददष आह� – पण भय�यल� नक�. म�लत�चय� मन�न� घ�तल� ह�, महणज� आमचय� दहच� ब�द�बसत म� करत� ! अस� क�ह� असल� महणज� म� करत� क�य, द�न-च�र ददवस वरप��ग� सdग आणत� र�ग�च�; जस� क�ह� जमदगन�च ! च�र च�र ददवस एक अवत�र ठ�ववत� अस� कM क�म फत�! तस� गब�ळ न�ह� बर� क� म�? त� सdग कररत� व�ट�ल त�वह�! चल� त�मह� आध�. आत� उग�च ब�लणय�न� ब�लण� व�ढव8 नक�. फ�र ब�लण�, अन c त�ह� महटल� महणज� उग�च व�ढव8न ब�लण� ह� उचचत न�ह�, र�सत न�ह� अन य�गय न�ह�; रशव�य त� ठ$कह� न�ह�. चल�, घनशय�म. चल� महटल� महणज� मग एकदम चल�च.

(द�घ� ज�त�त)•

पव�श द�सर�(सथळ : ध��डडर�ज�च� घर. प�/� : लततक�, मन�हर, इ�द8, बब�द8,

क� स�म, क� म�द. मन�हर आणण म�लत� ब�वदबळ� ख�ळत आह�त)

12

Page 13: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

लततक� : (सवगत) खर�खरच वललभरमण� ख�ळ�वय�ल� बसल� महणज� तय��च� कठ$णच अवसथ� ह�त असल� प�ह�ज� !

(र�ग-ब�ह�ग; त�ल-ब/त�ल)

द�रण� शसथत� । त� ज�चच तय��पत� ॥ ध�० ॥ वपयजनपक� सव�क�र�व� । न तर� म�ख प�ढत� ॥ १ ॥

पततपक�त� रमळत� न रमळ� । अ�ग� सपश@ रत� ॥ २ ॥

त�न, च�र आणण प�च! बर�बर त�स झ�ल�! ब�वदबळ�च� पट म��ड8न म�लत� आणण मन�हर एकम�क��कड� प�ह�त व�डय�स�रख� बसल� आह�त! एकम�क��चय� सम�र बसलय�म�ळ� य��न� च�कलय�स�रख� तर व�टत न�ह� न�? तस� नवह�च. क�रण मग तस� नसत�न� मल� च�कलय�स�रख� क� व�टत आह�! व�ळ�वर य�यल� पभ�कर च�कल� महण8न क� ह�त� आह� ह� स�स�र�त च8क ? क� ह� स�स�रच च�कMच� आह�? तय� द�घ��चय� तdड�त8न शबद तनघत न�ह�, आणण आमह� द�घ��चय� तdड�ल� खळ पडत न�ह�. प�म अस� ब�लक� आह�, कM अस� म�क� आह�?

प�म�म�ळ� कलह व�ढत� क� कलह�म�ळ� प�म व�ढत�? प�मळ पररचय�म�ळ� अन�दर ह�त�, कM अन�दर�प�स8न पररचय प�मळ ह�त�? स�दय�@चय� दठक�ण� ग�ण ददस8 ल�गत�त, कM ग�ण�चय� दठक�ण� स�दय@ ददस8 ल�गत�? प�च व�जलय�च� प�च व�ळ� खणखण�त वदu द�ऊन घडय�ळ एकदम ब�द झ�ल�; पण हदय�चय� एक�क� धडकMबर�बर जग�चय� नजरब�द�च� एक�क स��दर क�ड� म�झय� हदय�त धडक8 ल�गल�. य� स��दर क�डय��च� उतर� द�ण�र� एख�द� ज�द8ग�र भ�टल� तर म�झय� प�च� प�णय��चय� म�ल��न� – ह�, पण त� ज�द8ग�र भलतय�सरतय� सवरप�न� य�त� क�म� नय�! तय� ज�द8ग�र�न� पभ�कर�चय� रप�न� – नक�, न�ह� तर पभ�करच तय� ज�द8ग�र�चय� रप�न� आल� तर क�य व�ईट? (पभ�कर य�त�) पभ�कर��न� अगद� श�भर वषm आय�षय आह�. पण ह� श�भर वषm त� क� ण�चय� सहव�स�त घ�लववण�र आह�त बर�? य� प\न�च� उतर म� आणण म�झय� सव@ क�डय��च� एकवटल�ल� उतर� महणज� पभ�कर.

पभ�कर : व�b मन�हर, य� व�ळ� क�य पण ख�ळ श�ध8न क�ढल�स, एक� ब�ज8ल� मन�हर आणण एक� ब�ज8ल� म�लत�, ह� लततक�, क� स�म, क� म�द रशव�य इ�द8 आणण बब�द8, आणण इतकय��चय� भरत�ल� श�ज�रप�ज�र�च� स��दर स�ह. ख�ळ�चय� स�गम�त शसय��स�रख� ग�ड पततसपधn स�पड�यच� न�ह�त.

(र�ग-भ�मपल�स; त�ल-ब/त�ल)

शसय� रणण बदपररकर� ।सन�हबदश� वपय गमतत नर� ॥ ध�० ॥

र�गकMड�मचध रमण� य� ॥

13

Page 14: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

कMड�र�ग� त�व� रचचर� ॥ १ ॥ स�स�र�चय� ख�लववतत ख�ळ� ॥ ख�ळ�चय� नटववतत स�स�र� ॥ २ ॥

मन�हर�, य� स��दर गर�डय�त स�पडलय�म�ळ� त�झ� घ�बर� च�हर� प�ह�ल� महणज� त8 न�कत�च एख�द� र�ग�त8न – तनद�न द�व�चय� र�ग�त8न – उठलय�स�रख� कक� व� तनद�न द�व�च� ह��ग�न� पछ�डलय� स�रख� तर� ददसत�स. मन�हर�, त�ल� क�ड�च� अककल न�ह�, महण8नच त8 ब�वदबळ� ख�ळ�यल� तय�र झ�ल�स. बघ8 य� क� ण� क� ण�वर क�य ड�व क�ल� आह� त�. (प�ह8न) व�, त�झ� र�ज� सम�रचय� सTनय�चय� ज�सत पकड�त आह�, कM त8 सवतb य� स��दर सTनय�चय� ज�सत पकड�त आह�स, ह� स��गत� य�ण� फ�र कठ$ण ! त�झय� ड�व�च� अश� द�द@श� क� वह�व� ह� क�ह� कळत न�ह�. क�रण इतकय� स��दर पततकय��श� एकटय�च� लढणय�इतक� ग�ढवपण� क�लय�म�ळ� त�झय� ब�ज8ल� हत�घ�डय��प�क� ट�क�ऊ क� ह�ईन�, पण त�झय�स�रखय� एक� म�हर य�च� अचधक भरत� झ�ल� आह�. म�लत�कड�च लक ग�लय�म�ळ� ह� पक�र झ�ल� न�ह� न�? पण तस� महण�व� तर तततकय�च म8ढ वDत�न� म�लत�च� लक त�झय�कड� व�धल� आह�! लततक�, ह� जन�वर� न�चववणय�च� आणण ह� द�न एक� दठक�ण� ब��ध8न ट�कणय�च� क� शलत� त�झ� आह� तर

मग?

मन�हर : छ�b, त8 दठक�ण�वर नवहत�स महण8न ततच� ब�द�ह� दठक�ण�वर नवहत�.लततक� : द�द�, त8 स8द� ब�ल�यल� ल�गल�स? पभ�कर, त�मह� क� थ��बल�त ब�लत�न�? प�र�भ कस�ह� क�ल�त तर� श�वट� एख�द� ववषय�वरच� त�मच� ब�लण� म�ठ� स��दर ह�त� !

पभ�कर : लततक�, य� व�ळ� म�/ श�वट� म�झय� ब�लणय�च� ववषय स��दर ह�त�. स��दर ववषय�वर स��दर क�ण ब�लण�र न�ह�? क�णत�ह� ववषय आपलय� उप�सक�ल� त�8प क�लय�ख�र�ज स�ड�त न�ह�. भ8गभ@श�स�चय� तनरमत�न� दगड�धdडय�स�रखय� जड पद�थ�xच� ववद�थn मन�हरस�द� जर दगड�स�रख�च तनवव@क�र ह�त�, तर मग स�दय�@स�रखय� शजव�त आणण च�चल ववषय�न� मल�ह� त�8प करन ट�कल� तर तय�त क�य नवल? त�मचय� स��दर सम8ह�त प�ऊल ट�कलय�बर�बर बबच�र य�‍र य� तरण�च� क�य दश� ह�त� य�च� त�मह��ल� कलपन�ह� नसत�! एकMकड� भ�धन�भxग तर एकMकड� नयनब�ण��च� वष�@व! रशसत�स�ठ$ व�खणल�लय� अश� इ�गज� सTनय�त8नस�द� नवखय� व�टसर�वर शस��च� म�र� करणय�प8वn क�ण क�य य�च� च,कश� करणय�च� तर� वदहव�ट असत�; पण मदन�चय� य� स��दर सTनय�त अन�ळख�प�क� ओळख�वरच ज�सत म�र� असत�! अ�तर�ग�च� ह� ओळख�च� च�र ज�व� न स�ड� अश�पTकM पक�र करन स�डत�; आणण आपलय� प�च� प�ण��वर दरवड� पडत असत�न� स�स�रय�/�च� तरण म�श�फर य� च�र�चय� तdड�कड� न�सत� टकमक� प�ह�त र�हत�. लततक�, इ�गज सरक�रन� आमह� तरण��न� क�यद�न� तनbशस क�ल�; पण शसय��ववषय�च� इ�गज� पकप�त

14

Page 15: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

शसय��चय� य� शस�स��न� तर ह�त ल�व�त न�ह�च, पण ववद�द�न�न� उलट तय��न� अकल�च� ज�ड म�/ द�त आह�.लततक� : क�यद�चय� कलम��न� त�मचय� य� व�गब�ण��च� त�वत� क�ह� कम� झ�ल� न�ह�.मन�हर : य� य�द�चय� सम�प�स�ठ$ आमह� तटसथ��न� क�य कर�व� ह� कळत न�ह�. लततक� : एकम�क��कड� प�ह�त तटसथ बसल� महणज� झ�ल�.म�लत� : लततक�, प�मववषय�च� भ�ट महणज� तनवडक म�क�फळ��च� ओव�ळण� अस� तर न�ह� न� त�ल� व�टत ? पभ�, आल�स तस� व�डय�स�रख� ब�ल�यल� ल�गल�स ! क� ठ� आणण क�य ब�ल�व� य�च� ववच�र त�ल� फ�र थ�ड� र�हत�.पभ�कर : त�ई, त�झय� मन�पम�ण� अस�वय�ल� प�दहज� त� ग�भ�र म8तn य� मन�हर�च� आह�; पभ�कर�च� नवह�. प�ह�, जण8 क�य त�मह� द�घ��चय� ग�भ�र प�म�च� स�गमरवर� सम�रकच करन ठ�वल� आह� क�ण�! त�ई, स,दय@ ह� परम�\वरसवरप आह�; आणण परम�\वर व�च�ळ�ल� म�क� करत�, आणण म�कय�ल� व�च�ळ करत�. ह� मन�हर जर�स� म�खसत�भ आह�; तर इतकय� ददवस��चय� य�चय� पररचय�न� म�कय�ल� व�च�ळत� कश� य�त� ह� प�त�श�स�तल� पदहल�

धड� त�ल� तdडप�ठ झ�ल� असत� !

लततक� : ह� क�य ह�! त�मह� क�य ब�लत� य�च� ववच�र क�ल�त क�? भ�र�च च�चस त�मच� ज�भ! त�मचय� ब�लणय�च� अथ@ अगद� भलत� ह�त�.म�लत� : लततक�, न�सत� ज�भ च�चल आह� क� तdडह� च�चल आह�?

मन�हर : पभ�, तरण��चय� प�ढ� न�हम� मय�@ददत र�त�न� व�ग�व�! लततक�चय� तdड�वर अश� म�कय�च� म�म��स� करत�न� त8 जर�स� ववच�र कर�यल� हव� ह�त�स.

पभ�कर : य� अववच�र�ल� क�रण दहच� तdड! ह� प�ह�, मन�हर�, न�सतय� पक�रभम�न�म�ळ� म�लत�चय� प�मम�ददर�तल� प�ष�णम8तnस�द� ब�ल8 ल�गल�. मग म�झ� क�य अपर�ध आह�? म� तर व�ङमय�च� ववद�थn. सरसवत�चय� व�हन�भ�वत� स��दर न�/��च� पभ�वळ असत�. आर�धयद�वत�वरच� नजर ढळ8न तरण भक��च� दष� जर य� स��दर अल�क�र��कड� जडल� तर त� अपर�ध क�ण�च�? म�झय� भ�वत�ल� स,दय�@चय� कMड��न� क�य ग,डब�ग�ल म��डल� आह� तय�च� त�ल� कलपन� तर� आह� क�? प�ह�, भ�वत�लचय� म�खम�डल�कड� प�म�दर�न� प�हणय�च� सनम�न क�लय�म�ळ� एक� म�खम�डल�वरच� भ�क� ट� ववनयश�ल लजजन� ख�ल� वळत� आह�, तर न प�हणय�चय� अन�द�र�म�ळ� द�सर य�‍र य� म�खम�डल�वरच� भ�क� ट� तततकMच वर चढत आह�! त�व दष�चय� ककरण��न� एक� ग�ल�वर ल�ज�ळ8 जखम ह�त� आह�, तर द�सर�कड� उप�क�म�ळ� तय� जखम�चय� त�व व�दन� उतपनन ह�त आह�त! ल�भ� दष�म�ळ� एक� म�ख�ल� आपल� अधर द�सर य� अधर�न� द�ब8न लपव�व� ल�गत आह�, तर द�सर य� म�ख�न� मतसर�म�ळ� आपल�च अधरख�डन च�लववल� आह�! ववरक दष�न� प�दहलय�म�ळ� झ�ल�लय� अन�द�र�न� एक� हदय�वरच� पदर तनर�श�चय� जड तनb\व�स�न� ह�लत आह�, तर नजर�ल� नजर�च�

15

Page 16: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

ओळख पटलय�म�ळ� द�सर य� हदय�वरच� पदर उतक�ठ�चय� दणदण�च�म�ळ� ह�दरत आह�! एक� म8तnल� सपश@ न क�लय�म�ळ� मतसर�न� क�प स�टत आह�, तर द�सर�कड� सपश�@चय� कलपन�म�ळ� – कM लततक�; असपशय@वDत�चय� कलपन�म�ळ� – मन�हर : सरसवत�चय� तरण उप�सक�! त�झय� द�व�चय� म�ददर�त ह� भष�क�र ह�त आह�.पभ�कर : मन�हर�, भलतय� ट�क�त क�य अथ@ आह�? न�सतय� क�कदष�चय� सपश@म�/�न� स�स� दय�@च� मन�मय� म8तn द8वषत झ�ल�, तर मल� तय�त आन�दच व�ट�ल. तरण�ल� आन�दद�यक य�प�क� द�सर� ग�ष तर� क�णत� आह�? लततक�, स,दय�@चय� उनम�द�न� व�ण� ब�त�ल झ�ल� तर त� स��दर द�ष क� ण�कड�?लततक� : त�मह��ल� प�नह� स��गत�, कM ब�लत�न� त�मह��ल� भ�न र�ह�त न�ह�. मघ�प�स8न मन�हर त�मह��ल� हसत ह�त�.पभ�कर : हस�न� मल�.लततक� : आणण मल�ह� हसत ह�त�.मन�हर : पभ�, मघ�चय� त�झय� ब�लणय�त त8 ज� ववर�ध द�खव�त ह�त�स, तय�तलय� पतय�क व�कय�चय� प8व�@ध�@त त�झय� कD प�दष�च� ववषय इथ8न ततथ8न त�झय� ब�लणय�च� स��दर ववषयच ह�त�. अवकD प�च� व�टण� म�/ तनbपकप�त�न� ह�त ह�त� खर�.

(र�ग-ततलकक�म�द; त�ल-द�पच�द�) सवसख�सत�ततच� ध�वपद� त8झ� ।

वपय ततजव�च�तन गमत न द8ज� ॥ ध�० ॥ तय� ख�लव�य� कडव� महणस� परतन�द�पर ह� ज� ।

स�थ@ न�म तय�च� कM रसन� प�नरचच�र� ल�ज� ॥१ ॥पभ�कर : मन�हर�, दगड�वर मत� द�त� आल� महणज� स�दय�@स�ब�ध� ब�लणय�च� अचधक�र य�त न�ह�. नक/��चय� पस�र य�त8न न�मकय� च���वर दष� णखळ8न र�दहल�, तर तय�त च8क क�णत� झ�ल�? लततक� सव�xत स��दर आह� ह� महणण� महणज� द�सर य�च� अपर�ध ह�त� क�? अक�ल� वDद झ�ल�लय� ग�भ�र प�रष�, म�लत�च� तनवव@क�र म8तn आणण ततच� तनवव@क�र चच/ य�तल� भ�द त�ल� तर� स��गत� य�ईल क�? आत� लततक�कड� प�ह�! कववत�च� वय�स�ग� महण8न कप�लकशलपत वण@न त�ल� स��गत न�ह�. प�ह� य� ग�ल��कड�.

(र�ग-णझ�झ�ट� म��ड; त�ल-क�रव�) वदनफल�च� । आह� व�षन स�च� ॥ ध�० ॥ त��ब�स वण�ण� स�चववतत द�त�स� । पकक अस� स�रस�च� ॥ १ ॥

16

Page 17: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

द�तमणय��च� म�ल� झ�ककत कM । रक�वरणचच त�च� ॥ २ ॥

य,वन�चय� पदहलय� पह�र�त प�त�चय� म�ददर�भ�वत� ग�ल�चय� ग�ल�ब� ठ�णय�वर लजज�च� न�ज8क पह�र� असत�. बदलतय� ऋत�म�न�च� स�ड8न ददल� ह� ववषय – बदलतय� वय�म�न�च� फ�रफ�र आध� ग�ल��वर प�ह�वय�ल� स�पडत�त. स�दय�@चय� चढतय� क�द�बर�च� ह� कप�लकशलपत त�तपय@ सतय�प�क�ह� स��दर असत�. दह�द�सथ�नच� इततह�सभ8ग�ल आह� क� त�झय� लक�त? आपलय� भ�रतभ8म�च� स�द�ह�त एक चच/ र�ख�टल�ल� आमह� एकद� प�दहल� ह�त�. य�ग�य�ग�म�ळ� ग�ल��चय� दठक�ण� प�तनपतच� रणभ8म� ह�त�. इततह�स आणण भ8ग�ल य� द�नह� दष��न� भरतभ8म�च� प�तनपत ह�त कप�लपद�श ठरत�. भ�रत�य य�द�न� ��प�रय�ग�च� श�वट क�ल� त� प�तनपत�वर ? रजप�त��च� सत� अफग�ण��चय� त�बय�त प�तनपत�न� ददल�! म�गल�ई रस�ह�सन प�तनपत�वर सथ�पन झ�ल�! आणण मर�ठ�श�ह�च� म�ड करन इ�गज� सत�ल� म�ग@ म�कळ� करन द�णय�स�ठ$ अहमदशह�न� दहरव� तनश�ण र�वल� त�ह� प�तनपत�वर!

ब�लय�वसथ�त8न य,वन�वसथ� स�द�ह�त स�चर ल�गल� महणज� ततचय� ववजय�च� नव� तनश�ण आध� ग�ल��वर फडक8 ल�गत�. य,वन�च� द�बळय� वDद�पक�ळ�त श�वट करणय�स�ठ$

क�ळ�च� कठ�र घ�व ग�ल��वरचय� स�रक� तय��न� ददस8 ल�गत�. त� बघ. आपलय� वDद�पक�ळ�च� म8तn म� कलपन�प�ढ� उभ� क�ल� कM क�य महण8न लततक� र�ग�न� म�झय�कड� प�ह8 ल�गल�. त� बघ. बदलतय� मन�ववक�र�च� नव� तनश�ण� अग�दर ग�ल��वरत� ददस8 ल�गल�.मन�हर : य� व�ळ� ककत� र�ग�चय� नजर�न� त� त�झय�कड� प�हत� आह�! ग�ल��वरन दष� उठव8न जर� वर नजर�कड� तर ल�व. जर� वर प�ह� –पभ�भ�कर : ग�ल�चय� वरच� प�यर� नजर�च�, तर वण@न�स�ठ$ एक प�यर� वर ज�ऊ.

ग�ल��स�ठ$ भ8ग�ल झ�ल� तर दष�स�ठ$ खग�ल घ�ऊ. य� दष�त म�गळ�च� आरकत� आह�, तर श�क�च� प�मळत� आह�. ववश�ल न�/��न� ग�रच� ग�भ�रत� आह�, तर ब�ध�च� च�चलत� आह�. ह� दष� रववककरण��पम�ण� त�जसव� पक�शद�तयन� आह�. तर च���च� श�तलत�ह� द�ण�र� आह�. सव@ गह��चय� स�र��शरप�न� एकवटल�लय� य� न�/��चय� त�र�मT/क��वरनच षडषकखड�षक प�ह�यच� स�ड8न द�ऊन उरल�लय� र�ह8क�त8�चय� रशत�फMन� आमच� व�डवड�ल अन�रप वध8वर��च� य�जन� करणय�स�ठ$ क�गद�च� कपट� ज�ळव�त बसत�त ह� क�वढ� चमतक�र आह�! त� पह�, न�/��च�

श�भ ककरण� अध�म�ख�न� उतरत�न� ग�ल��चय� ग�ल�ब� र�ग�चय� ऊधव@म�ख� ककरण��श� शजथ� एकरप ह�त�त, तय� स�म�र�ष�वर असल�ल�, मन�हर�, एकच क�ळसर त�ळ. स�दय@च� ह� च�लत�ब�लत� क�वय सव�xगपररप8ण@ क�लय�वर क�वयरस�च� स�म� झ�ल� ह� द�खववणय�स�ठ$ ववध�तय�न� य� ततळ�च� ग�ल�वर ह� स��दर प8ण@ववर�मच द�ऊन ठ�वल� आह�.लततक� : आज म�झय� वण@न�त अगद� त�ळ उण� पड8 द�यच� न�ह�, अस� त�मच� स�कलप ददसत�.

17

Page 18: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

पभ�कर : असल� स��दर क�वय आपलय� तdड� अस�व� अश� क�णत� ररसक इचछ� करण�र न�ह�.

(र�ग-खम�ज; त�ल-ब/त�ल)

करर म�हवश न� कस� । ह� । नवक�वय�गम ररसकम�नस� ॥ ध�० ॥ रमवव स�णख न तय� वरतन म�खरत� ।

शमवव न स�रस� कवण रसरत� ।हदयवपप�स� ॥ १ ॥

लततक� : बर�, ह� र�म�यण आट�पण�र तर� क�वह�?पभ�कर : नवर�मवण@नपर एक स��दर क��डच य� र�म�यण�त असलय�म�ळ� त� तततक� क�ट�ळव�ण� वह�यच� न�ह�. त�ल� म�झय� ब�लणय�च� र�ग य�त�; पण नवय,वन�च� तरळ ल�ल� न�ज8क ववन�द�व�च8न वण@न करत� य�ईल क�? आणण आपलय� स��दर ववन�द�च� नवय�वत�चय� सललज शसमत��कड8न सतक�र करववणय�स�ठ$ ररसक तरण क�णत� अपर�ध कर�यल� तय�र ह�ण�र न�ह�? लततक�, त�मह� सव�xच� स��दर म�ळ� ब�लय�वसथ�च� स�म� ओल��ड8न य,वन�चय� अन�ळख� पद�श�त पदहल� प�ऊल ट�क�यल� ततपर झ�ल� आह�. य,वन�चय� नवय� द�णगय� तय�च� म�ल कळलय�म�ळ� दष�आड करणय�च� प,ढ स�वधचगर� य� वय�त आल�ल� नसत� नवय� वTभव�च� अरभम�न ब�लपण�चय� श�वटचय� चपळपण�न� नकळत वयक ह�त�, आणण य,वन�चय� पदहलय� ल�ज�ळ8पण�म�ळ� प�नह� अदशय ह�त�! य� स��दर लप�ड�व�त मन�वDत��न� अच8क ह�डक8 न क�ढत�न� भ��ब�वल�लय� तरण��च� प�ण श�वट� ड�ळय��त उतरणय�च� पस�ग य�त�, आणण प�णरकण�स�ठ$ तय�ल� अमDत�च� जरर भ�सत�.लततक� : स�रख� इकड� प�ह8न अस� व�ड�व�कड� ब�ल8 नक�. लह�नपण�पम�ण�च आत�स�द� म�कळय� चधट�ईन� क� ण�चय� तdड�कड� प�हण� च��गल� क�?पभ�कर : गरजव�त�ल� अककल नसलय�म�ळ� ध�टपण�च� अवल�बन कर�व�च ल�गत�. स�दय�@च� खर� कक� मत कळणय�चय� वय�त आरश�त आपल� स�दय@ प�हत�न� आपल� वTग�णय लक�त य�ऊन ओश�ळ�पण�म�ळ� तरण�च� तdड ददवस�ददवस क�ळव�डत ज�त�, आणण स�दय�@स�ठ$ तय�ल� शसय��चय� तdड�कड� प�ह�वय�च� पस�ग य�त�. ध��दल�चय� व�ळ� न�इल�ज�न� ध�ट क�ण ह�त न�ह�? य� व�ळ� वDत� ककत� तद�क�र ह�त� महण8न स��ग8? स�दय@ प�कक�ल� त�8प करन स�डत� य�त क�य नवल? क� दटल क�शप�श�वरन क� दटल ववच�र��कड� ओढ� वळत� तर ववश�ल वकbसथळ�म�ळ� ववश�ल अ�तbकरण�च� उद�रत� य�त�. मददर�क�चय� तनर�कण�न� दष� ध��द ह�त� तर म�न�क�चय� कट�क�म�ळ� ज�व म�श�स�रख� तळमळ8 ल�गत�.लततक� : आलय�प�स8न एख�द� भ�ट�स�रख� बडबडत आह�त.

18

Page 19: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

पभ�कर : ठ$क आह�, ह� एकदम गपप र�दहल�. आत� तdड�ल� तdड ददल�स तर� म�कय�च� वत स�डण�र न�ह�.लततक� : श�भर अ�क म�जत� ह�� म� आत�. अगद� स�वक�श म�जत�. बघ8 बर� गपप र�हत� क�?पभ�कर : ह�.इ�द8 : बब�द8त�ई, प�दहल�स न� ह�? आपलय�ल� व�टत ह�त� कM आपण स��दर न�ह� महण8न; पण आज पभ�कर��न� सरसकट सव�xन�च स��दर महटल� व आपलय�ल� क�ह� वगळल� न�ह�.बब�द8 : भलत�च क�ह� तर�! म� पण स��दर न�ह�, आणण त8 पण न�ह�स.

इ�द8 : अग, तनद�न द�घ� रमळ8न तर� एक� स��दर म�ल�च� स�मग� न�ह� क� आपलय� तdड�वर?

बब�द8 : स��दरपण�स�ठ$ अश� वग@ण� जम� करन क� क� ठ� ह�त�? स��दरपण�च� सलग व�ण अस�व� ल�गत�.इ�द8 : मल� न�ह� खर� व�टत ह�, पभ�कर��न� ववच�रत� म�. (पभ�कर�जवळ ज�त�.). पभ�करद�द�, म� आपल� म�द�म ववच�रत� त�मह��ल�. आत� त�मह� सगळय�जण��न� स��दर महटल�त, तय�त8न आमह��ल� वगळल� ह�त� क�? क� आमह��ल�ह� स��दर महण�ल�त?

पभ�कर : (सवगत) मदन�चय� स��दर सTनय�श� तdड द�त� द�त� अख�र ब�ज�रब�णगय��श� ग�ठ य�ऊन पडल�. नयन��चय� ब�ण��त8न तनभ�वल�, पण य� व�कडय�ततकडय� रभवय��चय� ववळय�क�यतय��त8न पस�र ह�ण� फ�र कठ$ण आह�.इ�द8 : क�य महणत� म�? म� स��दर आह� क�? बब�द8त�ई स��दर आह� क�?पभ�कर : (सवगत) य�द� स�क��च तरण प�रष��वर आह� कM क�य? (उघड) लततक�, झ�ल� क� श�भर अ�क म�ज8न? इकड� म�झ� श�भर वषm भर�यच� व�ळ आल� आह�.इ�द8 : ह� क�य गड� पभ�करद�द� अस�? आमच� न� त�मह�?पभ�कर : (सवगत) ब�य ज�वह, फ�लट� इज द�य न�म, ओ व8मन. म8ख@ मन�षय�च� क�ट� आणण क� रप प�र�च� लडडव�ळपण� अश� ब�ढब ज�ड� आमचय� दह�द8 सम�ज�तस�द� स�पड�यच� न�ह�. (उघड) क�य महणत�स, इ�द�त�ई?

इ�द8 : न�ह�, महटल� मघ�प�स8न त�मह� सगळय�जण��न� स��दर स��दर महणत आह�त, तय�त आमच�ह� शजमम� झ�ल� क�? म�लत�त�ई आणख� लततक�त�ई य��चय� परलकड�च आमह� द�घ� बसल� ह�त�.पभ�कर : म� जर�स� अववच�र� असलय�म�ळ� इतकय� द8रदष�न� म� कध�च ब�लत न�ह�. च�क8 न त�मह��ल� स��दर महण8न ग�ल� अस�न तर मल� कम� कर�. लततक�, ह� क�ळश�तल� म�णक� उघडय�वर ट�क8 नक�स महण8न आपलय� ब�ब��न� बज�व8न स��ग.

लततक� : आमह� सगळय� एक�च क� ळ�तलय� आह�त. तय� तश� असत�ल तर म� स�द� क�ळश�तल� म�णणकच आह�.

19

Page 20: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

पभ�कर : अगद� बर�बर आह� ! म�/ जर� तनर�ळय� अथ�@न�! क�ळश�चय� ख�ण�तच दहरकण� स�पडत�, ह� जग�च� अन�भव आह�. ह� रत� क� ण�चय� गळय�त पडण�र आह�त क� ण�स कळ�! य��चय� लगन�न�तर वष�@चय� आत द�न तरण स�नय�स� जनम�ल� य�त�ल, द�न आईब�प��चय� ज�डय� प�/�व�च8न परद�श� ह�त�ल, आणण अननवस�च� द�न खटल� सरक�र�त द�खल ह�त�ल.

लततक� : म�झय� म�णस��न� अस� व�ड�व�कड� म� ब�ल8 द�ण�र न�ह�.पभ�कर : य� व�डव�कड�पणबदल बहद�व जब�बद�र आह�. स�दय@ प�कक�ल� त�8प करत� ह� म�झ� रसद�नत एकह8न अचधक अथ�xन� खर� आह�. ककलककलय� ड�ळय��कड� प�हत�न� तरण��न� जर�श� ड�ळ�झ�क क�ल�. ततरकय� न�क�कड� प�ह8न न�क म�रडल�, क�ळ� तdड प�ह8न तdड क�ळ� क�ल�, तर त� तय� स�दय�@श� तद�क�र वDत� न�ह� क�? जग�च� ग�मत प�हणय�स�ठ$ ओठ��च�� सजज�त य�ऊन बसल�लय� द�त��च� पभ�वळ प�हत�न� क�ण द�तओठ च�वण�र न�ह�? म�न�वर मसतक�च� कलत� बTठक प�ह8न क� ण�च� ड�क� दठक�ण�वर र�ह�ल? भ�रकय� क�स��च� छत प�दहलय�वर म�थय�त र�ख न घ�लणय�इतकM श��तत� एख�द� स�ध8चय� दठक�ण�स�द� अस�भवन�य आह�. त�झय� म�णस��च� म� ह�ट�ळण� करत� अस� न�ह�. य� म�ल��न� प�हणय�कररत� महण8न ज� नवरद�व य�त�ल तय��च� च�हर� म�/ प�हणय�स�रख� ह�त�ल.

लततक� : तय��च� लगन� करणय�च� जब�बद�र� म�झय� ब�ब��चय�वर आह�. म�झ� ब�ब� क�ह� द�सर य� क� ण�स�रख� गर�ब न�ह�त.

पभ�कर : ह� क�य म�झय� गररब�ल� ट�मण� म�रल� व�टत�?लततक� : र�ग आल� व�टत� त�मह��ल�? मघ��चय� द�न स�नय�श��पTकM एक आत�च अवतरण�र अस� व�टत�. ब�कM त�मचय� गररब�ल� अस� फककर� ब�ण� च��गल� श�भ8न ददस�ल.

पभ�कर : लततक�, ह� त�झ� प�म�च� ब�लण� नवह�.लततक� : ह� म�झ� ब�लणय�च� प�म आह�. क� ण� स��चगतल� त�मह��ल� म�झ� त�मचय�वर प�म आह� महण8न? म�झ� क�ह� तटल� न�ह� इतकय� गररब�न� प�म�च� सवद� ठरव�यल�!पभ�कर : लततक�, म� गर�ब असल� आणख� त�झ� ब�प लक�ध�श असल� तर� प�म�च� अस� ब�ज�र त�ल� कर द�ण�र न�ह�.लततक� : आणण मघ�श� तय� ब�पडय� प�र��चय� च�हर�पट�च� म�न�ब�ज�र म��डत�न� त�मह�ल� न�ह� क�ह� व�टल�? त�मच� नक� क� श�भ� वह�यल�?म�लत� : त�ई, ब�लणय�न� ब�लण� व�ढव8न द�घ��च�ह� श�भ� करन घय�यच� आह� क�?

पभ�कर�ल� अस� ब�लण� त�ल� श�भत� क�? इतक� तdडळपण� म�ल�चय� ज�त�ल� बर� नवह�.लततक� : मल� शह�णपण� रशकव�यल� त8 नक�स! (पभ�कर�ल) अह�ह�, त�मह�ल� फ�र आन�द ह�त अस�ल आत�, न�ह�? मन�हरद�द�, म�लत� मल� रशकव�यल� आल�. म�झ� कड घ�ऊन त8 क� न�ह� स��गत क� ण�ल� क�ह� तर�?

20

Page 21: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

पभ�कर : त� क�य स��गण�र दगड? लततक�, एकदम स��ग. त�झ� म�झय�वर प�म आह� कM न�ह�? न�ह� कM ह�य त�च स��ग!

लततक� : न�ह�.पभ�कर : मग इतक� ददवस ख�ट� क� स��चगतल�स?

लततक� : म8ख�@ल� फसववणय�प�स8न ककत� करमण8क ह�त� म�ह�त तर� आह� त�मह��ल�?पभ�कर : लततक�, आज इतक� ददवस तय�च करमण�कMच� अन�भव घ�त� आह� म�! त�झ� च�चलपण� मल� म�ह�त न�ह� कM क�य? न�ट लक�त ठ�व, म�झ�स�द� त�झय�वर कध�ह� प�म नवहत�.लततक� : अस� क�? मग तdड द�ख�पयxत मघ�श� म�झय� तdड�च� त�र�फ कर�त ह�त�, त� क�?पभ�कर : तdड�प�रत� ब�ल�यल� मल� क�य हरकत आह�? लततक�, त8 स��दर असश�ल, पण त�झ� तdडस�दआ प�ह8 नय�. लक�ध�श�च� म�लग� असश�ल, पण कवड� कक� मत�च� त�झ� य�ग�यत� न�ह�.लततक� : (रडत) प�म�च� सdग आणल�त, त� ह� म�क�फळ� उधळ�यल� व�टत�?पभ�कर : ह�; एरव� ह� ड�ळय��तलय� आसव��च� म�क�फळ� कश� ददसल� असत�?मन�हर : पभ�कर�, मल� हसत� हसत� आज दगडधdडय�च� अभय�स त8 च�लववल� आह�स व�टत�? रलदहत�न� अकर� म�तय��स�रख� असल� महणज� स�ज8न ददसत�त; पण त�ड�त8न तनघत�न� अश� म�क�फळ��न� दगडधdडय��च� रप य�त�. ववन�क�रण ततल� रडववल�स खर�.पभ�कर : क�य म8ख@ मन�षय आह�स! ततल� रडववणस�कररत� म� ब�ल�न? लततक�, खर� स��ग, त8 क� रड�यल� ल�गल�स? म�झ� त�झय�वर इतक� प�म आह�, त� त�ल� रडववणय�कररत� क�?लततक� : मल� न�ह� म�ह�त! म�लत�त�ई, हस8 नक�स. मन�हरद�द�, म�झय� रडणय�च� अस� हस� वह�यल� नक� आह�.पभ�कर : न�ह�, पण म� त�ल� कठ$ण क�य ब�लल� त� स��ग.

लततक� : म� कध� महण�ल� अस�?पभ�कर : ऐक मन�हर�; झ�ल� ख�/� त�झ�? म�झ� ततचय�वरच� प�म अढळ आह�. र�ग�चय� भर�त कठ$ण शबद ब�ल�न त� क�ह� खर� न�ह�त. रशव�य लततक� आध� कठ$ण ब�लल�, महण8न मल� ब�लणय�च� पस�ग आल�. त� जर�श� च�चल आह�.लततक� : म� च�चल? आणण त�मह� अगद� दगड�स�रख� शसथर अस�ल?

पभ�कर : झ�ल� प�नह� स�रव�त! लततक�, खर� स��ग8, त�झय�जवळ ब�लणय�च� स�यच न�ह� म�ळ�.लततक� : त�मचय�जवळ स�य�च� ब�लण�च न�ह� म�ळ�.म�लत� : पभ�, ग�ड शबद��न� ब�लल� तर क�य ह�ईल बर�?पभ�कर : सह� न c च�र दह� प�वस�म�ळ� त�झय�प�क� ज�सत प�दहल�ल� आह�त.

21

Page 22: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

म�लत� : आणण ह� अकर�व� प�दहल�स आत�? पदहलय�स�रख� द�न म�य�च� शबद ब�लल�स, तर व�ईट क� ह�ईल क�ह�?लततक� : त�ई, त� स�र� शबद��च� म�य� ह�त�. मल� य��च� सवभ�व पदहलय�प�स8न म�ह�त आह�.पभ�कर : महण8न म�झय�वर प�म कर�त ह�त�स व�टत�?लततक� : प�म न�ह� महण8न महटल� आह� न� म�?पभ�कर : स�फ ख�ट� आह� ह�. त�झ� प�म ख�/�न� म�झय�वर आह�. मघ�श� रडल�स कश� मग?

ज�ळ�व�च8न कढ न�ह� आणण म�य�व�च8न रड8 न�ह�.लततक� : प�म�स�ठ$ रडल� व�टत� त�मचय�? ड�कय�त दगड घ�तल� तर स�त� जनम��च� वTर�स�द� रड�यल� ल�ग�ल. म�झय� आईच� आठवण ह�ऊन रडल� म�? म�झ� आई आज असत� तर म�झ� अस� चध�डवड� क� तनघ�ल� असत�?पभ�कर : स�त� जनम��च� वTर� महण8न त�झ� चध�डवड� क�ढणय�च� म�झ� इचछ� न�ह�, पण प�ढचय� स�त जनम��च� सल�ख� करणय�स�ठ$ त�झ� वर�त क�ढणय�च� –लततक� : ल�क हसत�त तय�च� त�मह��ल� क�ह�च क� व�टत न�ह�? क�ह� तर� ब�ल8न ज�त�, आणण ल�क��न� हस�यल� ह�त�.पभ�कर : हस�न�त! ल�क��चय� हसणय�न� स�स�र क�ह� चढत न�ह�, रडणय�न� पडत न�ह�. आपलय�ल� क�य तय�च�?लततक� : ह� खर�च. मन�च� एकद� ल�ज स�जलय�वर –पभ�कर : ज�ऊ द� त�! आत� प�नह� ववच�रत�. आत� पदहलय�स�रख� क�ह� उतर द�ऊ नक�स.

लततक� : त�मह�ह� आत� पदहलय�स�रख� क�ह� तर� प\न कर नक�. त�मच� प\न मल� ठ�ऊक आह�.पभ�कर : त�झ� उतरह� मल� ठ�ऊक आह�. प�त� कध� शजभ�न� ब�लत न�ह�. त� ओठ�वर थरथरत�, ग�ल��वर र�गत� आणख� ड�ळय��त तर�गत�.लततक� : ह� हळ8 ब�लल� असत�त तर मल� कळल� नसत� क�?पभ�कर : आपलय� इषरम/��न� य�च ग�ष��चय� आठवण� करन द�ऊन वDद�पक�ळ� स�स�र र�गव�यच� असत�. लततक�, खर� स��ग, त�झ� म�झय�वर प�म आह� कM न�ह�? शजभ�न� न�ह� महण महणज� झ�ल�.मन�हर : त�झय� उतर�च� खर�पण� पटल� न�ह� क� त�ल� अज8न? श�वट� ततल� र�ग�वत�न� प�ह8न त�झ� /�ध� उड8न ततल� प8ण@पण� शरण ग�ल�स.

पभ�कर : मग तय�त क�य झ�ल�? न व�क�यल� म� क� दगड�च� प�तळ� आह�? लततक�, चच/�स�रख� स�दय@ प�दहलय�न�तर चच/�पम�ण� क�ण तटसथ ह�त न�ह�? मन�हर�, शजथ� ग�ण��च�

आकष@ण असत�, ततथ� सतर� व�ळ� भ��डण� झ�ल� तर� प�नह� ओढ8न ज�णय�च� प�च�ईत

22

Page 23: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

पडत न�ह�. शजथ� अस� आकष@ण नसत�, ततथ� म�/ त�मचय�पम�ण� न भ��डणय�च� पदहलय�प�स8न खबरद�र� घय�व� ल�गत�.

(र�ग-खम�ज; त�ल-ब/त�ल)

सन�ह� स�गम प�थ� नर�च� ।क�भ कलहजलध�च� । शमव� स�च� ।

श��तव�त� भवरथ�चय� वTरभ�व चक��च� ॥ ध�० ॥ द�प अ�धक�र� ववपद�चय� पकट� उजजवल द�ह� ॥

म�कम�ग@ स�चत�त� सन�ह� ॥ १ ॥म�लत�त�ई, त8 हस8 ल�गल�स. लततक�स�ठ$ म� तर क�य, स�र� जग व�डय�स�रख� ह�ईल.त�ल� य�च� पतय�तर सगळय�त ज�सत आल� असल�च. त�झय� प�म�च� य�चन� कर�यल� य� तनवव@क�र मन�हर�ख�र�ज द�सर� एक तर� उम�दव�र य�त� कM क�य बघ8 य� बर�.

(ध�डडर�ज व घनशय�म य�त�त)

ध��डडर�ज : क� स�म, क� म�द, इ�द�, बब�द�, आज एक ग�मत ह�ण�र आह�, बर� क�? पण क� ण�जवळ ब�ल�यच� न�ह�, स��ग�यच� न�ह�, कळव�यच� न�ह� ह�� ! अगद� गप. आज आमचय�बर�बर क�ण

आल� आह� ह� क� ण�ल� स�चगतल� तर र�ग�वण�र बर� क� आपण! म�लत�त�ईजवळ तर अगद� अव�कर क�ढ�यच� न�ह�, चक�र शबद क�ढ�यच� न�ह� कM ब क�ढ�यच� न�ह�. आज क�ण आल� आह� आमचय�बर�बर ? कश�ल� आल� आह� ? थट� कर�यच� आह� आज एक� म�णस�च�. ह�, आणख� एक� म�णस�च� पण थट� कर�यच� आह�. ह��, पण क� स�म, त� थट� आपण कर�यच�, कM पभ�कर�ल� स��ग�यच�? स��ग8 त�ल� तय� म�णस�च� न�व?

लततक� : क�क�, क�ल�त म�झ� थट�!ध��डडर�ज : पभ�कर�च� न�व घ�तल� महणज� त�झ� थट� कश� ह�त�, ब�ट�? त�ल� र�ग आल� क�?पभ�कर : क�क�, एख�द�तच� हकक जर आपण घ�तल� तर तय� म�णस�ल� र�ग क� न�ह� य�ण�र?

ध��डडर�ज : त�ल�स�द� र�ग आल� क�, पभ�? त�ल� जर र�ग आल� अस�ल तर ह� प�ह� तdड ब�द क�ल�.पभ�कर : (सवगत) ब�लणय�चय� भर�त म� इतक� व�डय�स�रख� ब�ल8न ग�ल�, कM तय�च� अथ@ च��गलय� म�रम@क�ल�स�द कळ8 नय�. (उघड) क�क�, त�मचय� ब�लणय�च� र�ग कस� य�ण�र?

घनशय�म : (सवगत) स�स�र�चय� प�श�त8न य�ल� आत� ब�ह�र कस� ओढ8न आण8?ध�डडर�ज : पभ�, र�ग क� य�ण�र न�ह�? र�ग य�यल� प�दहज�, आल�ह� प�दहज� आणण आल�ह� आह�. खर� स��ग, र�ग�वल� आह�स कM न�ह�?

23

Page 24: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

घनशय�म : ध��डडर�जप�त – (सवगत) प�ढ� क�य ब�ल8 आणण कस� ब�ल8! व�हत� ओघ थ��बववणय�स�ठ$ न�सत� न�व�प�रत� अडथळ� प�र�स� ह�त� क� बघ8 य�! (उघड) ध��डडर�जप�त, अह� ध��डडर�जप�त – ध��डडर�ज : भल� शब�स! क�य ग�ढव आह म�! घनशय�म, रग खर� महटल� तर त�मह��ल� य�यल� प�दहज�. ब�लणय�त एख�द� व�ळ� घसरत� त� अस� बर�? ब�कM मन�त आणल� – अन c क�म�च� तश� तनकड प�दहज� – अस� ब�लण� एकदम थ��बववत� महणत�, कM ब�लणय�च� स�य न�ह�. ब�ल महणत� ब�लण� ब�द. एकद� क�य झ�ल� ग�मत, एक गDहसथ ह�त� तनकड�चय� क�म�त;

फ�रच क�म�त ह�त� –घनशय�म : तस� हलल� म� अह�.ध��डडर�ज : यस c र�ईट, बर�बर आह�. ब�लण� ददल� स�ड8न, घनशय�म, ह� प�ह� म�झ� म�लत�. आत� म�/ ब�लण�र! म�लत�, घनशय�म, जय� पस�ग�ल� म� भ�त ह�त� आणण जय� पस�ग�च� आन�द�न� व�ट प�ह�त ह�त�, त�च ह� पस�ग. कनय�द�न�पस�ग� अश8 आन�द�च� असत�त कM द�bख�च� असत�त, ह� स��गण� म�ठ� कठ$ण आह�, र�य�! स�सथळ� पडल�लय� म�ल�च� कनय�द�न�न� क�यमच� ब�ळवण� करत�न� ज� द�bख�च� सम�ध�न व�टत�, ज� आन�द�च� द�bख व�टत�, तय�च� कलपन� म�ल�चय� ब�प�ख�र�ज क� ण�चय� ब�प�ल�ह� य�यच� न�ह�. त�मच� म�ठ� फतर अस�न�, दगड क� अस�न�, धdड� क� अस�न�, आल� क� धय�न�त? क�य स��गव� घनशय�म, नद�ल� स�सर� प�ठववत�न� पव@त�च�स�द� प�ष�णहदय फ� टलय�ख�र�ज र�ह�त न�ह�. ह� प�र�च� ज�त फ�र द�bखद�यक! आन�द�न� नटववत�न�स�द� द�bखद�यक! नथ�चय� श�भ�च� आन�द प�हणय�स�ठ$ आध� क�वळ� न�क ट�च�व� ल�गत�. क�न�ल� कण@फ� ल� ल�भणय�प8वn आन�द�न� त� व�ध8न क�ढ�व� ल�गत�त. पततरप� खर� अल�क�र क��कव�चय� स,भ�गय�न� न�व�तनश� र�ख�टणय�स�ठ$ आध� कप�ळ�च� म�त�वपतर��च� स�ख प�स8न क�ढ�व� ल�गत�. घनशय�म, ह� म�झ� धनद,लत,

म�झय� घर�च� भ8षण, म�झय�स�रखय� गर�ब ब�प�च� गर�ब, स�ध�भ�ळ� आणख� स�श�ल म�लग�; ततचय�त अस� म�ठ� ग�ण त� क�णत� असण�र?

पभ�कर : क�क�, अस� महण8 नक�. आपण धन�न� कद�चचत गर�ब अस�ल; आणण स�ध�रण आह�त ह�च आपलय�ल� म�ठ� भ8षण आह�! आपलय� उद�र मन�वDत�च� स��दर फळ गररब�म�ळ� कम� य�गयत�च� आह� अस� आपलय�ल� क� व�ट8 ल�गल�? तय� मन�वDत� गररब�तह� फल�8प ह�त�त.ख�ल प�त�ळ�त ग�डल�लय� दहर य��चय� ख�ण�त8न आक�श�तलय� त�र य��चय� त�ड�च� दहर�च ब�ह�र य�त असत�त.

घनशय�म : ध��डडर�जप�त, कनय�द�न�चय� उदक�च� आपण ह� ड�ळय��ळय�� न� स�रव�त क�ल� आह�, तय�म�ळ� य� व�ळ� आपण��ल� म�लत�च� ग�ण ददसत न�ह�त, ह�च खर� कनय�द�न�च� उदक!

आपल� धम@ रक मन�चय� ऋष��न� रचल�ल� असलय�म�ळ� स�स�र� ल�क��न� न पटण�र� क�ह� ववध� तय��न� स��ग8न ट�कलय� आह�. कनय�द�न�च� स��गत�, ब�प�चय� ड�ळय��त8न प�णय�च� ध�र

24

Page 25: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

व�ह�त असत�न�, तनर�ळय� उदक�न� करणय�च� क�य जरर� आह�? तस�च य� श�षक वDत�चय� धम@रस�ध8�न� वपय जन��चय� मDतय8च� ब�तम� ऐकत�च सचTल सन�न करणय�च� धम�@ज� करन ठ�वल� आह�. आश8�चय� म�गल सन�न�न� त� क�य@ आध�च ह�त न�ह� क�?ध��डडर�ज : नक� ब�व�, घनशय�म, स�तक�कफतक��च� अम�गळ ब�लण� नक� क�ढ8 य� व�ळ�, तय�च� क�ह� पय�जन न�ह� य� व�ळ�.पभ�कर : बर� क�क�, कनय�द�न�च� तर� ब�लण� क�ढणय�च� क�य पय�जन आह�, समजल� न�ह�.ध��डडर�ज : ह�, त� तस�च र�दहल�. महणज� म�खयच! म�लत�, ह� घनशय�म त�ल� प�ह�वय�ल� आल�ल� आह�त.

पभ�कर : महणज�? म�लत� प�हणय�ल�यक वसत8 कध� झ�ल�?ध��डडर�ज : पभ�, अश� व�ळ� फटददश� ब�लण� महणज� त� रशसतव�र न�ह�, ब�ददसत न�ह�, अन c वयवसथ�श�र न�ह�. रशव�य स�ज8न क� ठ� ददसत� त�? अश� व�ळ� ल�घव� ब�लण� अस�व�. त� म�लत�ल� प�ह�वय�ल� आह� आह�त. ह�, त�मह� क�य महण�ल�त मघ�श�? जर� क�न�ल� नव�न व�टल�. क�य बर�? ओ यस c बर�बर; ’म�गण� घ�ल�यल�.’ ह� म�लत�ल� म�गण� घ�ल�यल� आल� आह�त. बर�बर आह� न� घनशय�म?

पभ�कर : महणज�? बर�बर क�य आह� कप�ळ?

ध��डडर�ज : अर�, अर�, अर�! अर� पभ�, क�य र� ह�? ब�ल8 नक�स महण8न स��चगतल� न�? ह��, घनशय�म, त�मह��ल� क�य म�गण� घ�ल�यच� त� ब�ल�. ह� म�लत�. आमच� फ� ल पररमशन आह�. ह�, आमच� स�क�च व�ट�ल न�ह� क� त�मह��ल�? आत� ज� कणव�स�रख� इष�ल� महण8न ज�त� त� एकदम प�ठववण�च� व�ळ� आश�व�@द�ल� हजर. अणण� ककल�@सकर�चय� श�क��तल�तल� ग�मत बर� क� ह� ? अणण�ल� बतघतल� नस�ल त�मह�? जबर प�णय�ईच� मन�षय! आणण ह� एक�क द�ड! त� ऋष�च� सdग घ�तल� महणज� ऋष�स�रख�च ददस�यच� न�! त� ध�कट� ऋष� ह�त अस�, बर� क�! ह� महणज� शक��तल�च� ब�प नवह�; शक��तल�च� ब�प महणज� कणव.

घनशय�म : कM जय�चय�पम�ण� आपण इष�ल� ज�णय�कररत� महण8न –ध��डडर�ज : च��गल� स�चववल�त! क� ह�, ब�लण� जर� न�द�न� व�ढत� क� ह� आमच�? हस8 नक�! म� तर ज�त�च! पण त�मचय� भ�वत�च� ह� प�र�ब�ळ��च� ह� गदu कम� करत�. त�मह� तरण म�डळ��चय� स�स�र�त मह�त�रचळ�पम�ण� प�रकटपण� अस8नह� उपय�ग न�ह�. चल�, क� स�म,

क� म�द, सगळ� छ�ट� ब�ब�ल�क, चल� एकदम. ह�, आमह� लगन�च� ह� नव�न इ�गज� पदत क�ढल�, मग ह� म�ल��न� ब�ब�ल�क क� महण�यच� न�ह�? चल� सगळ�जण. (ज�त�त)

पभ�कर : (सवगत) क�क��न� क�य म��डल� आह� क�ह� कळत न�ह�. य� घनशय�म�चय� म�थय�त ह� ब8ट क� ठ8 न तनघ�ल�? व�:! क�य स��दर पस�ग आह�! ह� घनशय�म म�गण� घ�ल�यल� आल� आह�! ह� मन�हर य�थ�च आह�! बबच�र� म�लत� चककत झ�ल� आह� म�ळ�! (उघड) घमशय�म,

म�लत�ल�, म�गण� घ�ल�यल� स�रव�त न�ह� क�ल�त अज8न?

25

Page 26: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

लततक� : म� आपल� व�डय�स�रख� प�हत� आह� मघ�प�स8न! ह� म�लत�च� म�गण� महणज� क�य? ततचय�स�ठ$ घनशय�मच क�य आल� आह�त? क� ह� घनशय�म, म�लत�च� म�गण� महणज� म�लत� क� रभक� आह�, क� ज�गव� आह�, क� ग�ग�स आह�?घनशय�म : त�ईस�ह�ब, आपण अश� थट� आर�भल�त तर म� अचधकच ब�चळय�त पडण�र आह�. ह� प�ह� - बतघतल�त? आपलय�ल�, कM त�मह��ल�, कM त�ल�? – म� फ�र गdधळ8न ग�ल� आह� – रशष�च�र�चय� ररत�पम�ण� म�लत� महण�व�, कM य� पस�ग�चय� चमतक�ररक अप8व@त�म�ळ� क�ह�च महण8न नय�?पभ�कर : तस� क�ल�त तर फ�रच उतम ह�ईल.

घनशय�म : द�शम�ख, आपण य� व�ळ� मल� मदत कर�यल� प�दहज�. म�लत�, वध8वर��चय� वडडल��न� ब�लणय�चय� य� ग�ष�, क�ळ�चय� तनद@यपण�म�ळ�, आणण त�झय�वर�ल वडडल��चय� म�य�ळ8पण�म�ळ� ब�लणय�च� आज म�झय�वर पस�ग आल� आह�. ह� प�\च�तय ववव�हपदत� आमचय� इकड� अगद�च अप8व@ असलय�म�ळ� अश� पस�ग� ततकडचय� तरण��प�क�ह� आमचय� इकडचय� तरण��न� अचधक ल�जलय�स�रख� ह�ऊन ग�लय�स तय�त क�य नवल आह�?म�लत� : आपलय� स�रशककत तरण��न� ह� म�ठ$ अरभम�न�च� ग�ष आह�.घनशय�म : आपलय� उत�जन�न� मल� अमळ ध�र आल� असल�, तर� पथम आपलय�ल� क�य प\न ववच�र�व� ह� म�ठ� प\नच आह�. लततक� : आणण म�लत�न� क�य उतर द�व� ह�ह� म�ठ� प\नच आह�.घनशय�म : त�ईस�ह�ब, आपण म�झ� ववन�त� ववसरल�. म�लत�, ह� म� त�झय�प�ढ� उभ� आह�. म�झ� प\न सपषपण� ववच�रणय�च� क�रणच न�ह�. प\न�व�च8न आत� उतर द�यल� हरकत न�ह�.पभ�कर : घनशय�म, त�मचय�बदल म�दहत� फ�रच थ�ड� स��चगतल�त. रमळकत�च� ट�चण�, व�शवDक�चय� फ��द�, क��डलय��च� प�न� , सदग�ण��च� ख�न�स�म�र� य�चय�बदल ब�लल� न�ह�त क� ठ�? त�मच� ग�/, पवर, र�स, न�व, जनमनक/ –लततक� : जनमनक/�चय� उपजत ज�र�वरच नक/�स�रखय� म�ल� रमळणय�च� ददवस ग�ल� त�. जनमक�ळ�चय� गह��वरन वध8वर��च� भववषय ठरववणय�ऐवज� वध8वर��चय� परसपर�बदलचय� गह��वरन जनम�च� ददवय भववषय ठरववणय�च� क�ळ आह� घनशय�म. ह� म�गण� घ�लत�न� त�मह� न�टस� ववच�र क�ल�ल� ददसत न�ह�.घनशय�म : लततक�त�ई, आपण आणण द�शम�ख म�झ� फ�र तनरतस�ह कर�त आह�त.

त�ईस�ह�ब, आपलय� न�कर�च� उपमद@ करण� ह� धनय�ल� श�भत न�ह�. आणख� मल� व�टत�. ह� जर� अप�स�चगकह� आह�.लततक� : घनशय�म, न�कर�न� धनय�च� उपमद@ करण� ह� तय�प�क� अप�स�चगक न�ह� क�?घनशय�म : क�य समज8 म� य� ब�लणय�च� अथ@?

26

Page 27: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

लततक� : त�मह� आमच� न�कर, म�लत� म�झ� मT/�ण. आज म�लत�ल� म�गण� घ�तल�त,

उद� म�झय�श� लगन कर�यल� तय�र वह�ल. व�ड न�ह� न� ल�गल� त�मह��ल�? ज�, म�लत�चय� लगन�चय� व�ळ� त�मह��ल� हजर रह�व� ल�गल� त� नवरद�व महण8न नवह�, तर लगन�चय� स�म�न�च� य�द� करणय�कररत�.घनशय�म : आपण जर� ज�सत ब�लत आह�त. मन�हरप�त. त�मह� मघ�प�स8न ब�लत न�ह�. ब�ब�स�ह�ब��पयxत ब�लण� ग�ल�, तर उद� त�मह��ल� म� स�क�ल� महण8न ब�ल�व�न. लततक�त�ई, ह� द�शम�ख आणख� आपण एकम�क��श� सलग�न� ब�लत�न� य� सव@ ग�ष��च� प�रत� ववच�र कर�त अस�ल, न�ह�?लततक� : लह�न तdड� फ�र म�ठ� घ�स घ�तल�त ह�. द�सर य�चय� उठ�ठ�व� त�मह��ल� कश�ल� हवय�त?

घनशय�म : म�झय� उठ�ठ�व� द�सर य��न� हवय�त महण8न. लततक�त�ई, म�फ कर�. आपलय� वडडल��चय� ट�चभर कच�र�त म� आपल� न�कर आह� जग�चय� उघडय� मTद�न�त. (सवगत) म� ज�सत ब�लत च�लल�. (उघड हस8न) लततक�त�ई; आपण म�झय�तल� द�ष न�ह� स��चगतल�त.

लततक� : फ�र स�प� प\न ववच�रल�त. त�मचय� सदग�ण��बदल ववच�रल� असत�त तर म�झ� तdडच� ब�द झ�ल� असत�. पदहल� द�ष पदहलय� पत�च� द�ररदय. द�सर� द�ष त�मह��ल� क�ण� न�ह�.पभ�कर : आकड�व�र� हव� कश�ल� ह�? रशकण�चय� न�व�न� प�जय, न� घर न� द�र, आईब�प�च� ठ�व न� दठक�ण –घनशय�म : द�शम�ख, आईब�प न�ह�त ह� द�ष खर�, त�मच�स�द� ह� द�ष आह�च. पण त�मच� कत@बग�र� अच8क! त8मह� आईब�प रमळव8न तय��चय� आशय�न� रशकणस�द� रमळवल�त.

म�झय�त ह� कत@बग�र� न�ह�. म� एकलकdडय�स�रख� आपल� म�ग@ क�प�त स�टल�. द�शम�ख,

श�ळ8प�पटप�च�चय� भर�त न�द�नपण�न� त�मह� क�य बडबडत आह�त त�मह��ल� कलपन� तर� आह�? लततक�त�ई, म�लत�ल� आपण आपलय� दष�न� उपद�श कर�त आह�त. पण आपण श�म�त आह�त; द�सर य�चय� आशय�वर व�ढल�लय� य� द�शम�ख��न� आपण पत� य� न�तय�न�स�द� आजनम स�भ�ळ8 शक�ल. गररब बबच�र य� म�लत�चय� ब�प�ल� अस� घरबTठ� घरज�वई महणज� कस� स�भ�ळत� य�ईल? आपलय� वडडल��चय� गज�नतलकम�ल� ह� सय�मच� प��ढर� हत� च��गल� श�भ�ल. त�ईस�ह�ब, म�फ कर� अ�! म�झ� ब�स8र बडबड आपलय� मन�ल� ल�गल� अस� व�टत�. परकय�चय� घरटय�त व�ढल�लय� य� ब�ळक�ककळ�च� ग�ड ग�ण� मल� क�ठ8 न स�जण�र!

लततक� : सप�@स�रख� त�मह� उलट8न अस� ववष ओक8 ल�गल�त? त�मच� द�त प�ड8न त�मह��ल� तनवव@ष कर�यल� मल� व�ळ ल�ग�यच� न�ह�.

27

Page 28: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

घनशय�म : त�ईस�ह�ब, ज� महण�ल त� थ�ड� आह�. पण म�नव� सप�@च� द�त प�डल� महणज�च त� द�श धरत� ह� ववसर नक�. आपलय�ल� व�ईट व�टल�; आत� मल�ह� व�ईट व�टत�. आपण य� ब�बत�त ब�ल�यल�च नक� ह�त�.लततक� : अमय�@द मन�षय�, त�झ� कत@बग�र�च� कलपन� फ�र ब�स�म�र आह�. घनशय�म त�मह� उद�म आह�त ह� मल� प�रत�पण� म�ह�त आह�. बर� झ�ल�, त�मह� मल� म�गणई घ�तल� न�ह�त.

घनशय�म : आणण अस� अस8नह� आपण उतर द�त आह�त. म�लत�, त�झय�कड8न उतर�चय� कD प�दष�च� म� अप�क� कर क�?लततक� : प�नह� म�च उतर द�ईन. म�लत� म�झ� शजव�भ�व�च� मT/�ण आह�. म� स�ख� वह�व� अश� जश� म�झ� इचछ� आह� तस�च म�लत�न� स�ख� अस�व� अश� म�झ� ईचछ� आह�. म�लत�च� ब�प गर�ब आह� महण8न ह� म�गण� करणय�च� ध�डस कर नक�. म�लत� आणण लततक� य��न� तनर�ळ� ववश�षण� ल�गतच न�ह�त.

म�लत� : त�ई, उग�च शबद�ल� शबद ककत� व�ढववत�स! घनशय�म, त�मह� ववच�रल�लय� प\न�च� उतर म�ल� ववच�र�न� द�यल� हव� ह� खर�; पण कध�कध� अस� प\न मन�प�ढ� उभ� र�हणय�चय� प8वnच तय��च� उतर�ह� स�पडल� असत�त.

घनशय�म : त�मच� उतर जर�स� स�ददगध न�ह� क�?म�लत� : आपण प�रष अस8न प\न अडखळत ववच�रल�त; मग क� म�ररक�चय� ब�लणय�त आपण स�ददगधत� ह� ग�ण समजण�र न�ह� क�? ह� प�ह�, हदय ह� एकच वसत8 जग�तलय� सव@ स�ख��च� ह�त�भ8त आह�. आणण ह� एकच वसत8 अश� आह�, कM ज� द�ऊन द�त� य�त न�ह� आणण म�ग8न रमळत न�ह�. प�षकळद� तर हदय ददलय�वर कक� व� रमळ�लय�वर न�तर कळत�.घनशय�म : म�लत�ब�ई, आपलय� भ�गयश�ल� कD प�ववषय�च� न�व मल� कळ�ल क� ?

म�लत� : मल� व�टत�, आपलय� प\न�ल� म� स��चगतल� त�वढ� उतर प�र� झ�ल�.घनशय�म : आपल� ह� उतर क�यमच� आह� न�?म�लत� : ऐकण�र�ल� उतर द�ण� ह� आन�द�च� क�म आह� अस� क� आपलय�ल� व�टत�?घनशय�म : म�लत�, म�झय� म�गण�च� अन�द�र ह�ईल अश� मल� कलपन� नवहत�.म�लत� : आपण म�गण� कर�ल अश� मल�ह� कलपन� नवहत�. म� लततकत�ईस�रख� कठ$ण कध� ब�लत न�ह�. पण मल� य� ववषय�च� ततचय�प�क�ह� क�ट�ळ� आल� आह�.घनशय�म : म�लत�ब�ई, म�झय� ज�ववत�त�ल अतय�त महतव�च� आश� आपलय�ल� क�वळ क�ट�ळव�ण� व�टल�?म�लत� : म�झय� ज�ववत�चय� आश�चय� दष�न�. म�झय� स,जनय�म�ळ� आपण आत� मल� ववश�ष /�स द�त आह�त, अस� न�ह� क� आपलय�ल� व�टत?

28

Page 29: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

मन�हर : घनशय�म, मल� अस� व�टत� कM, त�मचय� प\न�च� प�दहज�ल तततक� उतर त�मह��ल� रमळ�ल�. त� अन�क8 ल न�ह� य�म�ळ� त�मह��ल� ववष�द व�टणए सव�भ�ववक आह�. पण पततक8 ल उतर�च� उग�च ओढ�त�ण क�लय�न� तय�ल� अन�क8 ल सवरप कस� य�ण�र?

घनशय�म : ठ$क आह�; म�लत�ब�ई, म� आपल� तनर�प घ�त�.लततक� : ततन� त�मह��ल� मघ�श�च तनर�प ददल� आह�.घनशय�म : त�मह� सव�xन� म�झय�कररत� फ�र कष पडल�. म�लत�ब�ई, त�मच� स�स�र स�ख�च� वह�व� एवढ�च म�झई परम�\वर�जवळ प�थ@न� आह�.

(घनशय�म ज�त�)लततक� : म�लत�, ककत� जड तdड�च� आह�स त8? एक� शबद�त क�ह� ह� प�ड� त�ल� ट�ळत� आल� न�ह�. पभ�कर, मन�हरद�द�ल� कद�चचत आवडल� अस�ल, पण म�लत�च� ह� ब�लणय�च� र�त त�मह��ल� आवडल� क�? आपलय� मन�त अस�ल त� सवचछ शबद��न� ब�ल8न द�खववण� ह�च मन�षय�च� कत@वयकम@ असत�.पभ�कर : अगद� बर�बर आह� त�झ� ब�लण�.मन�हर : पभ�, य� सपष ब�लणय�चय� कत@वयकम�@म�ळ�च त�मह� द�घ��त न�हम� इतकM कम@कटकट च�लत असत�, ह� त8 ववसरत�स. ततचय� महणणय�च� च��गल� ववच�र क�ल�स क�?पभ�कर : मन�हर�, त�झय� अ�ग�त द�ककणय स�तर�म न�ह�. अर�, शसय��चय� स��दर रसद�नत�ल� सतय�प�क� स�दय�@च�च ज�सत स�ह असत�.लततक� : महणज�? म� ववच�र क�लय�व�च8न ब�लत� व�टत�? ऐक, म�लत�त�ई.

पभ�कर : त� क�य ऐकण�र? त� ब�लणय�व�च8न ववच�र करत�. म� महटल� त� ख�ट� न�ह� अगद�. म�झय� महणणय�च� एक�दर त�तपय@–लततक� : आत� य� व�ळ�स य� वळस�व�ल��टय� नक�त. म�झ� महणण� ख�ट� असत� ह� खर� न�? उग�च लपव�छपव कर नक�.पभ�कर : लपव�छपव कर नक� महणज�? खर� ब�ल�यल� म� त�ल� रभत� अस� त�झ� समज कM क�य? म�झ� ज� मत� आह�त त� आह�तच.

लततक� : अगद� म�झय�स�ठ$ स�द� त�मह� आपलय� मत�त फ�रफ�र करण�र न�ह� न�?पभ�कर : त�झय�स�ठ$ म�झय� मत�त एक क�सभर फ�रफ�र कर�यल� म� तय�र न�ह�. त�झय�स�रख� मत� कफरव�यल� मल� त�झय�कड8न आध� थ�ड� थललरपण� रशक�यल� हव�.लततक� : त�मह� म�झय�कड8न चथललरपण� रशकण�र? चल� झ�ल�! अह�, ह� स�वल�जवळ8न ह�तव�र� रशकणय�स�रख� ह�त आह�. त�मह� महणज� चथललरपण�च� म8तत@म�त अवत�र!

पभ�कर : म� थललर आह�, न�ह� क�? लततक�, त�झय� स�थपण�च�, ग�भ�रपण�च� मल� क�ड�इतकM जरर न�ह�.लततक� : प�ह� बर�! मग प\च�त�प�त पड�ल!

29

Page 30: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

पभ�कर : अह�ह�ह�! प\च�त�प कर�यल� क�य सदग�ण��च� प�तळ� ल�ग8न ग�ल� आह�! ववव�हम��गलय�च� म�गल म8तn –लततक�: : खबरद�र भलत�सलत� बडबड�ल तर! तdडस�द� बघ8 नय� त�मच�!पभ�कर : क�य /�स आह� प�ह�! जस� क�ह� ह�ल� तdड द�खववल� न�ह� तर मल� जग�त तdड द�खव�यल� ज�ग�च क� ठ� उरण�र न�ह�!लततक� : आत� जर तdड द�खववल�त तर तdड प�हण�र न�ह� त�मच�.मन�हर : पभ�कर, बस कर ब�लण� आत�. मघ�च� ग�ल�ब, कमळ� स�र� क�म�जल� व�टत�? आत� ब�लत� ब�लत� मघ�चय�स�रख� ततच� आज@व� कर�यल� ल�गश�ल.

पभ�कर : च�र पTश��च� फ� ल��च� प�ड� आणल� तर तय�त ब�वनन ग�ल�ब व छपनन कमळ� य�त�त. अर�, म�नल� तर स�र� ब�गश�ह�; न�ह� तर क�णय� झ�ड�च� प�ल�! मन�हर�, त�ल� एक म�ठ� ततव स��ग8न ठ�वत�. स�स�र�चय� स�ग�त�च� न�हम� ब�ग�श�त प�र�भ ह�ऊन भTरव�त श�वट ह�त असत�. म�गल�चरण�ल� एकज�व�च� एकत�ल आणण भरतव�कय�ल� र�त�ल ह� ठ�वल�ल�. दठक आह�; लततक�, य�प�ढ� म�झ� तdड त�ल� कध�ह� द�खववण�र न�ह� ह�च म�झ� पततज�.म�लत� : लततक�त�ई, चल त8 म�झय� बर�बर आत.

लततक� : चल त�ई; ऐकल�स न� ब�लणय�च� पक�र? महटल� आह� त� क�ह� ख�ट� न�ह�.(र�ग-यमनकलय�ण; त�ल-द�दर�)

कदठण कदठण कदठण ककत� प�रषहदय ब�ई । स�-ज�त�पतत झटत� अ�त कळत न�ह� ॥ ध�० ॥र�ग�तन र�ग�त मध�र मध�र ब�लत� ।हसत हसत फसव�न� हदब�ध ज�डत� ।हदय��च� स��दरस� ग�फ ग��कफत� ।

पदर पदर परर श�वट� त�टत त�टत ज�ई ॥ १ ॥(ज�त�त)

मन�हर : अख�र भ��डणय�त तनक�ल क�ल�स.

पभ�कर : मल� सव@ ठ�ऊक आह�. स��ग8 त�ल� आत�? ह� एक म�ठ$ थ�रल� ट�जड� ह�ण�र आह�.मन�हर : ट�ज�ड� कसल� त�झय� कप�ळ�च�! अश� स��दर प�र�भ�च� ववपय�@स कर�वय�ल� परम�\वर एख�द� न�टकक�र�स�रख� लहर� न�ह�.पभ�कर : बर� क�य र�, त�झ� लक ह�त� क�? ज�त�न� ततन� कक� चचत हसलय�स�रख� क�ल�, त� मन�प�स8न ह�त� क� ततरसक�र�न� ह�त�?मन�हर : म�झ� तततक� लक नवहत� ततकड�.

30

Page 31: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

पभ�कर : बर�बर आह�. त�झ� लक अस�ल तय� म�लत�कड�. प�म�न� बहकल�लय� तरण��न� मन�त भरल�लय� प�र��च� च�हर� प�हणय�पल�कड� क�य क�म असत�? ज�ऊ द�; मल� तय� ग�ष�च� शह�तनश� करन घ�तल� प�दहज�. मन�हर�, खर�च स��ग, म� जर�स� त�पट आह� क� र�?मन�हर : त�मह� द�घ��च� एकच च8क ह�त�. मन�षयसवभ�व�चय� म�खय म�खय ग�ष��त रभनन मन��च� रमळण� झ�लय�वर परसपर��च� क�� ववषय�वरच� मतभ�द मन�वर न घ�णय�न�च प�म�च� पररप�ष ह�त असत�. क�ललक ब�बत�त पट�न�स� झ�ल� महणज� एकदम प�म�च� कस�ट�च प�ह8 ल�गण� ह� फ�रच म�ठ� अववच�र आह�. य� दष�न� म�ग@कमण कर ल�ग;

महणज� प�च अ�क म�जणय�चय� आत त�झय� दष�स पड�ल कM ह� एक क�म�ड� आह� महण8न. चल.

(ज�त�त)•

पव�श ततसर�(सथळ : धन�\वर�च� घर)

धन�\वर : (सवगत) प�प धDतर�ष�स�रख� आ�धळ� आह�, आणण श�भर प�/��न� जनम द�ण�र� आह�. धDतर�ष�न� ह� कर�मत उभय� जनम�त एकद�च क�ल�; पण प�प म�/ पतय�क पळ�ल� आपलय� वपल��चय� पसवव�दन� भ�ग�त असत�; म�/ य� जनमक�ळ�चय� व�दन� म�झय� स�रखय� प�प� ज�व��न� प�णस�कट�स�रखय� व�टत�त एवढ�च. भ�ग�द�र�ल� ब�डववणय�स�ठ$ तय�र क�ल�ल� ह� ख�ट� दसतऐवज इ���यण�चय� ड�ह�त ब�डववल� तर त�क�र�म�चय� ग�थ�पम�ण� त� परम�\वर प�नह� ब�ह�र क�ढलय�रशव�य र�हण�र न�ह�. म� जर श�कD षण�चय� अमद�न�त जनमल� असत�, तर म�/ ह� ख�ट� दसतऐवज यम�न�चय� ड�ह�तलय� क�रलय�चय� तdड�त कdब8न ठ�वल� असत�. म�झय� भ�ग�द�र�न� सवतbप�क�ह� म8ख@ अस� आपल� म�लग�च प�ठव8न ददल� आह�, महण8न बर� झ�ल�. म�र�\वर�ल� फसववण� ह� क�ह� म�ठ�स� कठ$ण न�ह�. पण अश�न� क�यमच� क�ळज� द8र ह�त न�ह� त� न�ह�च. छ�, क�णतय�ह� दष�न� ववच�र क�ल� तर� म�झ� ववच�रच बर�बर व�टत�, लततक� म�र�\वर�ल� ददलय�ख�र�ज गतय�तर न�ह�. प�ढ�वरचय� भ�ग�द�र�त क�ल�ल� लप�ड�व दडववणय�स�ठ$ म�झय� भ�ग�द�र�चय� स�स�र�त भ�ग�द�र� स�र क�लय�ख�र�ज आत� भ�ग�यच� न�ह�. अन c तस� महटल� तर लततक�च� तर� क�य न�कस�न ह�ण�र तय�त? प�ढ� पTस� रमळववणय�ज�गय� तरतर�त ब�वदव�न�ल� प�रग� ददल� क�य, आणण गभ@श�म�त ग�ढव�चय� गळय�त ब��धल� क�य, पररण�म द�ह��च� स�रख�च. वय�ह�स�ब�ध�न� य�चय� ह�त�त ह�त घ�तल�, महणज� म�झय� ह�त�त ह�तकडय� घ�लत�न� तयल�ह� थ�ड�श� भ�ग�द�र� पतक�र�व� ल�गण�रच. (घनशय�म य�त�) य� घनशय�म; घनशय�म. क�ण� क�ह�ह� महण�; पण लततक� म�र�\वर�ल� द�ण� ह� म�ठ� कलय�णपद व�टत� ब�व�.

31

Page 32: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

घनशय�म : (सवगत) ह� इरस�ल थ�रड� अश� आडव�ट�न� क� ज�त� आह�? तस� महटल� तर ह� क�ह� चळण�र य��र य�� पTकM नवह�. य�चय� मन�च� ठ�व क�ढणय�स�ठ$ य�चय� प�ट�त रशरणय�च� रसत�च स�पडत न�ह�.धन�\वर : त�मह� जर� ब�चकळय�त पडल�त? तरण�चय� तरतर�त ब�द�ल� एख�द� ग�ष�च� प�क ववच�र करत� य�त न�ह�, ह� अस� एख�द� व�ळ� पतयय�ल� य�त�. द�ऊ क� ह� ववषय त�मह��ल� न�ट समज�व8न?

घनशय�म : मल� व�टत�, लततक�त�ईन�च य� ज�न�च� फ�र जरर� आह�. धन�\वर : घनशय�म, प�रवय�त त�मह� बर�च कम�ई करन ठ�वल� आह�. भ�ववक अज�गळ�प�क� त�मचय�स�रख� प�ज� मन�च� म�णस�च मल� फ�र आवडत�त.

घनशय�म : एख�द� व�ळ� आपल� न�कर� स�डणय�च� पस�ग आल�, तर आपलय�जवळ ल�यकMच� द�खल� म�गणय�च� स�यच न�ह� म�ळ�.धन�\वर : त� र�ह8 द� त8त@. लततक�ल� ब�लव�यल� स��चगतल� ह�त� न� त�मह��ल�?घनशय�म : ह� प�ह� सव@ म�डळ� इकड�च य�त आह�त.

(लततक�, म�लत�, मन�हर व म�र�\वर य�त�त)

घन�\वर : य�. सगळ� अस� ओळ�न� बस�. म�र�\वर, बस� अस� लततक�चय� सम�र. लततक�, ल�जल� न�ह�स त8 क� ठ�?लततक� : ब�ब�, मल� त�मच� ल�ज व�टत�. म��डल� आह� क�य त�मह� ह�?

(पभ�कर य�त�)धन�\वर : बस�, पभ�कर. लततक�, प�ततववव�ह दह�द8 स�म�ज�ल� अतनष आह�. म�र�\वर��च� आणण त�झ� लगन ल�गल� महणज� आपलय� घर�णय��च� प8व�@प�र स�ब�ध क�यम र�ह8न ल,ककक व�ढण�र आह�; तनद�न ल,ककक क�यम तर� र�ह�ल. म� ककत� द8रदष�न� ववच�र करत� आह� य�च� त�ल� कलपन� न�ह�. त�ल� ह� लगन क� आवडत न�ह� कळत न�ह�.म�लत� : क�क�, म� स��गत� क�रण. लगन�ल� प�त� आवशयक असत�; खर� न�?धन�\वर : भलत�च. लगन�ल� एक ब�हल�. व�ज�/�, म��डव, एक भट आणण एक नवर� इतकM स�मग� बसस झ�ल�. प�त� ह� क�य ख8ळ आह�, ह�च आपलय�ल� कळत न�ह�.लततक� : ब�ब�, प�त� ह� एक न�/र�ग आह�.धन�\वर : महणज� तय�न� क�य ड�ळ� य�त�त क�?लततक� : न�ह� ब�ब�, प�त�न� ड�ळ� ज�त�त.

धन�\वर : मग छ�न. ह� आ�धळय�च� म�ळ म�र�\वर�चय� गळय�त घ�तल� महणज� झ�ल�. व�ड� प�र�, तर�च त�ल� म�र�\वर�चय� घरच� जडजव�ह�र ददसत न�ह�.लततक� : ब�ब�, य� रत�स�रख� जडजव�ह�र मल� नक� आह�. ह� धdड म�झय� गळय�त ब��ध8न स�स�र�चय� सम���त मल� ल�ट8न द�णय�च� त�मह��ल� क�य अचधक�र आह� ह�?

32

Page 33: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

धन�\वर : म�झ� अचधक�र ववच�रत�स? लततक�, म� त�ल� जनम ददल�ल� आह�.लततक� : ह� ब�ब�, ह�. आईब�प��न� म�ल��न� जनम द�त� य�त�, तय��न� मरण द�त� य�त न�ह�. लगन�च� सdग करन त�मह� म�कय� जन�वर�पम�ण� म�झ� गळ� कपण�र आह� व�टत�?

(र�ग-वपल8; त�ल-द�दर�)समजत� यज�चच क� द�ह�तDववव�ह� ।

यजश�ल� सव�य ग�ह� ॥ ध�० ॥ वर म�तनत आर�धयद�वत� ।

गणण तस� पश� तTस� तन�ज�द�ह� ॥ १ ॥पभ�कर : आपलय� आय@धम�@त म�त�वपतर��न� ह� अचधक�र असत� खर�. म�/त�/�चय� ध�रम@क आध�र�वर स�शतवक ब�हण�ल� यज�त म�कय� जन�वर��चय� आणण आईब�प��न� लगनववध�त वध8वर��चय� जनम��च� सतय�न�श करणय�च� प�र� म�भ� आह�. य� धम�@चय� ज�र�वर म�रळय� व�हणय�चय� तनरमत�न� दगड�चय� म8तnल� म�ल� व�हणय�च� पक�र ऐकल� ह�त�. पण अश� म8तत@म�त दगड�ल� म�लग� अप@ण करण�र� ब�प अगद� फरसब�द� ददल�च� फतरच असल� प�दहज�. मन�हर�, दगड�च� ह� नम�न� न�ट लक�त ठ�व.

लततक� : त�मह� आपल� तdड द�खववण�र नवहत� न�? मग क� तdड घ�तल�त य� ववषय�त!

म�झय� ब�ब��न� अस� कठ$ण शबद ब�लल�ल� मल� न�ह� खप�यच�.पभ�कर : बर�बर आह�. क�वळय� ब�प�च� क�वळय� मन�च� म�लग�च कM न�ह� त8? लततक�, त�झय� ब�प�चय� हलकय� पकD त�चय� पचन� पडत�ल अस� पथय�च� शबद क�ठ8 न आण8 म�?धन�\वर : पण ह� धdड� त�झय� म�थय�वर ददल� आह� क�ण�? पभ�कर�, द�व�स�रख�, आगद� दगड�चय� द�व�स�रख� गप बस�यच� अस�ल तर बस. त�मचय� तरतर�त ब�लणय�च� क,त�क ररक�मय� व�ळ� कर�यच� असत�. लततक�, स�ड�त�न ह�त द�ह�च� त�झ� ब�प महण8न ववच�रत� आह�. य� घर� त�ल� ददल� तर त�झ� क�य न�कस�न ह�ण�र आह�? च��गल� धनद,लत आह�, जम�नज�मल� आह�, म�ठ� थ�रल� घर आह�, ब�ग�त ख�श� म�ठ$ ववह�र आह�.लततक� : तय� घर� ददल�त तर तय� घर�प�क� तय� ववदहर�च� ज�व द�यल� उपय�ग ह�ईल खर�!धन�\वर : पण अस� वTत�ग कर�यच� क�रण क�य?

म�लत� : क�क�, अस� र�गव8 नक�! हलल�चय� स�रशककत म�ल��न� इतर ग�ष��प�क� रशकण�च�च ज�सत महतव व�टल� तर त� द�ष आह� क�? आपल� लततक� इतकM रशकल�ल�, अन c ह� –पभ�कर : म�लत�त�ई, च�कत�स त8! य� म�र�\वर�च�ह� रशकण�श� बर�च स�ब�ध आह�. य�चय� द�ट पररचय�च� एक ववद�थn पव�शपर�क�चय� वग�@त आह� न�! ह� अश� ववद�ष� आह�त.

लततक� : तर ह� अस� ववद8षक आह�त.

धन�\वर : व�! लततक�, फ�रच मय�@दश�ल म�लग� त8! वडडल��न� तनवडल�ल� नवर� –

33

Page 34: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

लततक� : तस� वय�वDद असत� महणज� वडडल��इतक�च प�जय म�नल� असत�.धन�\वर : मल� न�ह� व�टत, ववद� नसल� महणज� मन�षय लगन�ल� न�ल�यक ह�त� अस�. रशकल�लय� म�ल�ल� जर न रशकल�ल� म�लग� च�लत�, तर रशकल�लय� म�ल��न� न रशकल�ल� म�लग� तर� क� च�ल8 नय�? नवर�ब�यक�चय� ज�ड�त एक क�ण� तर� रशकल�ल� असल� महणज� झ�ल�.पभ�कर : कव�इट र�इट अ¡नड ओररशजनल! लततक�, द¡टस c आगय�@म�ट इट इज स�नस.

लततक� : प�, शट अप य�अर न�नस�नस. इट इज ब�टल.

पभ�कर : त� कस�? न�ट ववच�र क�ल� न�ह�स. अग, स�सव�त�तय�च� कTव�र� महण8न तर ह� लगन त�ल� फ�रच आवड�यल� प�दहज�. अज�न�चय� अ�ध�र�त ठ�व8न प�रष��न� ब�यक��न� ग�ल�म�पम�ण� व�चगवल�. त�झय�स�रखय� स�रशककत स�ल� य� अकरश/8 ग�ल�म�ल� जनम�च� ग�ल�म करन य� ग�ष�च� स8ड घ�ण� इष न�ह� क�? इट इज ल�शजक व�इथ अ वह�जनस अ¡नड कव�इट ल�इक अ ड�टर ऑफ ईवह.

लततक� : य8 ह�ट@ल�स सपxट! ज�सत ब�ल�ल तर त�मचय� प�य�श� आत� ड�क� फ�ड8न घ�ईन.

म�झ� ब�ब� जनम�च� धन� आह�त. म�झय� बदलच� उठ�ठ�व त�मह��ल� करणय�च� क�ह� क�रण न�ह�.पभ�कर : ग�ड.

लततक� : पभ�कर, अगद� स�ररयसल�, अगद� मन�प�स8न स��गत� –घनशय�म : (सवगत) द¡टस फसट@ कल�स ट�मफ� लर�. आय व�डर. ह� थ�रड� अज8न ट¡शजक म8डमधय� कस� ज�त न�ह�?पभ�कर : क�य स��गण�र ह�त�स स�र�यसल� ?

लततक� : ह�च स��गण�र ह�त�, म�झ� प�ण ज�त असल� आणण त�मच�ह� प�ण ज�त असल� तर� प�नह� आपल� तdड द�खव8 नक�! त�मह��ल� अगद� म�झय� गळय�च� शपथ आह�. ब�ब��न� उपद�श करण�र� तमह� क�ण?

पभ�कर : अस�? डन अ¡नड डन वनस फ�र ऑल.

धन�\वर : श�ब�ल, लततक�! ह� खर� कनय�धम@.लततक� : आणण य� म�र�\वर�चय� गळय�त मल� ब��धण�र� ह� त�मच� वपतDधम@ व�टत�? ब�ब�, म� तनक8न स��गत� – म�झय� अमय�@दपण�च� मल� कम� कर�. य� ववषय�च� व�ट�घ�ट इथ� कणभर च�लववल� तर म� इथलय� इथ� ज�व द�ईन. ब�प आह�त कM कस�ब आह�त?

धन�\वर : फ�ज�ल ल�ड क�ल� आणण त�ल� रशकण ददल� तय�च� ह� फळ� क�य? मन�हर�, त8 क�ह� य� ल�क��स�रख� उचछD �खल न�ह�स . त�ल� म�झ� करण� व�वग� व�टत� क�?मन�हर : म�झय� म,न�ल� आपण स�मत� कक� व� ववनय�तचय� अततश�य�ल� ज�न�च� कम�पण� समजत अस�ल, तर जर�स� गTरसमज ह�त आह�.

34

Page 35: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

धन�\वर : क�य एक�चढ� एक क�रट� तनपजल� आह�त! त�मचय� रशकण�म�ळ� मल� म�/ एवढ� ज�न झ�ल�, कM झ�ल� ह� सगळ� च8क झ�ल�. स�रशकण क�य! प�ततववव�ह क�य! घनशय�म, ह�

स�ध�रण�च� प�चकळपण� ब�द करण� इष आह� क� न�ह� ब�ल�!घनशय�म : पदहलय� वपढ�त स�ध�रण�च� श�कप�ठ झ�ल� त� प�र� झ�ल�. प�\च�तय स�सकD त�चय� पथमदश@नक�ळ� ततच� न�सत� तdडओळख करन घय�वय�च� ह�त�. आज आत� ग�ह��श ठरववणय�च� व�ळ आल� आह�.धन�\वर : अगद� बर�बर क�ल�. लततक�, आजप�स8न रशकण�ल� स�डचचट�. घर�त ह� तरण��च� त��ड� जमव�यच� न�ह�. ह� प�म�च� प�चकळ मर�ठ$ प�सतक� ब�द. फक धम@प�सतक��च�

अभय�स. घनशय�म, य� उम@ट प�र�च� सगळय� जग�श� स�ब�ध त�डल� प�दहज�. मर�ठ$ भ�ष� महण8न जय�ल� जय�ल� य�त अस�ल तय�ल� तय�ल� आपल� घर वजय@. थट�न� स��गत न�ह�, कक� व� म�थ�कफरपण�न� स��गत न�ह�; आच�र�प�णकय� स�द� मर�ठ$ ब�लण�र� असत� न�ह� क�म�! द� रज� सव�xन�. परद�श� आण�, ग�जर�थ� आण�, क�नड� आण�, व�ट�ल तर दहब8 आण�; पण आत� मर�ठ$ म�णस� घर�त नक�त. छ�प�ल प�सतक घर�त नक�! लततक�, ह� आज� म�डल�स तर च�ल�यच� न�ह�! पभ�कर चल� सगळ� म�डळ� आप�पलय� घर�.पभ�कर : (सवगत) क�य पस�ग आल� प�ह�! लततक�न� मघ�श� ज� /�ग� क�ल� त� खर� ह�त� क� ख�ट�, ह� पडत�ळ8न प�हणय�च� म�ग@च ख��टल�. ह� कर�र� मह�त�रड� ब�लणय�पम�ण� व�ग8 ल�गल� – आणण ह� व�गण�रच – महणज� लततक�ल� भ�ट�यच�च च�र� झ�ल�. क�य कर�व�! म�झ� मर�ठ$ ज�भ क�ण� क�प8न ट�कMल तर क�य बह�र ह�ईल!

धन�\वर : पभ�कर, म� त�झ� थट� क�ल� न�ह�.पभ�कर : ठ$क आह�. आपल� आज� आमह� सव�xन� म�नय आह�. म�लत�त�ई, चल� (सवगत)

क�ह� हरकत न�ह�! भ�ट�यच� च�र� झ�ल� तर च�रन भ�ट घ�ईन! आणण मर�ठ$ल� मजज�व झ�ल�, तर एख�द� ग�जर�थ� श�मळ� ह�ईन, क�नड� अपप� ह�ईन, न�ह� तर एख�द� परद�श� स¥यय� ह�ऊन य�ईन! प�मव�च8न परद�श� ह�णय�प�क� प�म�स�ठ$ परद�श� झ�ल�ल� क�य व�ईट!

धन�\वर : लततक�, ह� भ�त�वळ घर�त आणल�स तश� ब�ह�र न�ऊन प�ह�च�व, घनशय�म,

स��चगतल�लय� य�जन�त एक अकर च�कल� तर लक�त ठ�व�.लततक� : ब�ब�, मर�व� आणख� त�मचय� प�ट� य�व�.पभ�कर : (सवगत) कक�कक� व� मर�व� आणख� भ8त ह�ऊन म�नग�ट� बस�व�.

(धन�\वर व घनशय�म य��ख�र�ज सव@ ज�त�त)

घनशय�म : आपल� आज� अ�मळ ववचच/च न�ह� क�?धन�\वर : हज�र ह�त8 आह�त तय� आज�मधय�. घनशय�म घर�त क� ण� वड�ल म�ण8स न�ह� महण8न ह� प�रख�ळ ह�त आह�. य� लततक�च� आई व�रलय�प�स8न ज� न�कस�न झ�ल� आह� त�

35

Page 36: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

क�ह� भरन य�त न�ह�. ल�क च�चल महणत�ल; पण य� ववच�र�म�ळ� अरलकड� झ�प य�ईन�श� झ�ल� आह�.घनशय�म : (सवगत) महत�र य�च� ह� खर� सवरप आज म�झय� लक�त आल�. मल� स�शय ह�त�च! (उघड) ठ$क आह�; आपल� ह�क8 म चमतक�ररक असल� तर� म� ह�कम�च� त�ब�द�र आह�. (ज�त�)धन�\वर : (सवगत) ह� पक�र य� म8ख�@ल� व�टत� तततक� ह�सय�सपद न�ह�. च�र ददवस ज�च�त र�दहल�, महणज� लततक� आप�आप म�र�\वर�श� लगन ल�व�यल� तय�र ह�ईल. आणण ह� लगन झ�ल� तरच म�झ� भ�ग�द�र मल� शजत� स�ड�ल�. जम� क�ल�ल� वस8ल ख�सग� ख�त�वह�त घ�ल8न ददव�ळ� क�ढणय�चय� ब�त�त आणल� आह�, य�च� ह� ल�ख� प�र�व� क�ण�ल� ददसल� तर प�ण�वर गद� य�ईल न� म�झय�! म�र�\वर�श� लगन ल�वल� महणज� लततकच� क�ह� न�कस�न ह�त आह� अश�तल� पक�र न�ह�. आमच� भ�ग�द�र घरच� अगद� भ�क�ब�ग�ल आह� अश�तल� भ�ग न�ह�. सवतbचय� आणख� प�र�चय� द�ह�र� दहत�स�ठ$च म�द�म व�ड प��घरन मल� ह� र��वत�र�च� अक��डत��डव कर�व� ल�गत आह�. य� ख�त�वह��तलय� दहश�ब�चय� दष�न� म�झ� करण� अगद� दहश�ब� आह� ह� क�ण�ल�ह� कब8ल कर�व� ल�ग�ल. (ज�त�)

पव�श चवथ�(सथळ : रसत�; मह�\वर ह�त�त प/ घ�ऊन पव�श कररत�)

मह�\वर : (प/ प�ह�त) ह�च घनशय�म�च� प/. “वपय रम/ मह�\वर य�स” म�झय� न�व�पल�कड� प�ढ� एक अकर ल�ग�ल तर शपथ! य� घनशय�म�च� अकर लह�णपण� इतक� व�ड�व�कड� र�दहल�, क� म�झ� व�चणय�च� ज�न लह�णपण�इतक� व�ड�व�कड� र�दहल�! य� प�म�स�ठ$ आणण लगन�स�ठ$ क�य एक�क आपद� भ�ग�वय� ल�गत�त प�ह�! ब�ब��न� लह�नपण� न�हम� महण�व�, कM ब�ळ� मह�शर�, च�र अकर��न� ह�त धड झ�ल� न�ह� तर द�न ह�त��च� च�र ह�त करण� म�ठ� जड ज�ण�र आह�. ब�ब��च� बवतश� प�र�प�र वठल�! पण आत� म�ल�लय� महत�र य�‍र य�वर द�तओठ च�वणय�प�क� च�र घर� द�त��चय� कणय� करन ट�ळकय�वर अकत� उधळ8न घ�तलय� प�दहज�त. आमचय� ग�व�त आमह�ल� क�ठ� सथळच रमळ�न�! य� घनशय�म�चय� तर� पयत�ल� यश य�व� महणज� झ�ल�. ब�कM ह� खटपट� मन�षय आह�, द�ईल ज�ळव8न क�ठ� तर� लगन�च�. क�य ग�मत आह� प�ह�! घर आह, द�र आह�, एवढ� थ�रल� म� आह�, पब/क� आह�, पण लगन�ल� अज8न दठक�ण न�ह�. परम�\वर�! लगन�चय� अश� प�च�त पकडणय�ऐवज� मन�षयप�णय�तस�द� प�खर��पम�ण� प�म�चय� उपजत ज�डय� क� तनम�@ण क�लय� न�ह�स?

(घनशय�म य�त�) (उघड) श�ब�स, घनशय�म! प/�त व�ळ स��चगतल�स एक,

आणख� –

36

Page 37: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

घनशय�म : क�ण, मह�\वर? आल�स क�वह� य�थ�?मह�\वर : रम/� घनशय�म�, ववरदहण�व�च8न झ�रण�र� एख�द� ववरह� लगन�व�च8न ववध�र झ�ल�ल� एख�द� हतभ�ग�, क�रण�व�च8न श�क करण�र� एख�द� कमनरशब� त8 कध� प�दहल� आह�स क�? घनशय�म, तस� हतभ�ग� तरण प�रष स��पत त�झय�प�ढ� उभ� आह�. तय� पणय� प�रष�च� न�व मह�\वर. द�सत, म� ववरह�न� अगद� व�ड� झ�ल� आह�! क�य स��ग8 त�ल�? शजवलग रम/�, ह� ववरह�वसथ� म�ठ$ कठ$ण आह� बर�? ववरह�वसथ�त प�वस�ळय�चय� अख�ड ध�र� आह�त; उनह�ळय�पम�ण� त�प आह�, आणण दहव�ळय�पम�ण� ल�ब र�/� आह�त! हस8 नक�स!

इ�गज� र�जय�त स8य@ कध� म�वळत न�ह� तस� मदन�चय� र�जय�त च�� कध� म�वळत न�ह� आणण ग�मत ह�, कM त� म�खच�� ड�ळय��ळय�� सम�र असल� तर� भ�वत�लच� अ�ध�र कम� ह�त न�ह�! घनशय�म, त�झ� शजगर द�सत पसत�त अश� ववरह�त स�पडल�ल� आह�. य� कववजन��न� अगद� भरमस�ठ गdधळ करन ठ�वल� आह�.घनशय�म : मह�\वर�, त�झ� लगनच जर झ�ल� न�ह� महणत�स, तर मग ह� ववरह�वसथ� क�ठ8 न उतपनन झ�ल�.मह�\वर : च�कल�लय� तरण�, ववरह�वसथ� ह� सह� पक�रच� असत�! एक ब�यक� अज�ब�त म�लय�म�ळ� उतपनन ह�ण�र� चचर-ववरह! ह� सगळय� ववरह��च� म�गल ब�दश�ह�! य� अवसथ�चय� ज�लम�प�ढ� म�गल�ई महणज� क�ह�च न�ह�! घर�तलय� घर�त ब�यक� आज�र� पड8न ज� ववरह भ�ग�व� ल�गत� त� पतयक-ववरह! ब�यक� म�ह�र� ग�लय�म�ळ� पर�क-ववरह भ�ग�व� ल�गत�! ककत� झ�ल�? चचर-ववरह, पतयक-ववरह, पर�क-ववरह! घर�तलय� घर�त त�ट�बख�ड� ह�ऊन अब�ल� झ�ल� महणज� व�ङय-ववरह स�र ह�त�! ब�यक� जर�श� नजर�आड झ�लय�म�ळ� ज� ववरह व�टत� त� कणणक-ववरह! आणण म�ळ�च लगन न झ�लय�म�ळ� ब�यक� न�ह� महण8न ज� ववरह भ�ग�व� ल�गत� त� प�र�भ-ववरह! ववरह��च� ह� न�वतनश� म� उलटय� अन�कम�न� त�ल� स��चगतल� ह� लक�त ठ�व महणज� झ�ल�! घनशय�म, पणय�चय� स�स�र�तल� ह�च म�खय षड©प8. स��पत म� पदहलय� महणज� प�र�भ-ववरह�च� अवसथ� भ�ग�त आह�. ववरह�च� अवसथ� क�णत�ह� अस�, तळमळण�र य� ज�व�ल� क�म म�/ एकच असत�, कM ववरह�चय� भय�ण अ�धक�र�त एकटय�न� बस�यच� आणण आपलय� वपय म�खच���च� चच�तन कर�यच�! घनशय�म : पण य� लगन�प8वnचय� ववरह�वसथ�त चच�तन�चय� व�ळ� वपय�च� म�खच�� कध�च न प�दहलय�म�ळ� जर�श� गTरस�य ह�त�, न�ह� क�?मह�\वर : न�ह�! क�वयपद�श�तलय� नवखय� म�श�फर�, म�ळ�च न�ह�. कव��चय� कD प�दष�म�ळ� ह� गTरस�य कध�च उदभवत न�ह�. पणय�चय� सDष�त कव��चय� कत@बग�र�म�ळ� सगळय� स��दर��च� तdड� च���चय� वळण�च� तर� असत�त कक� व� क�यमच� ’कमल’ छ�प�च�च असत�त;

महण8न ठ�कळ म�न�न� च�हर� प�ढ� कर�यल� हरकत पडत न�ह�! रम/�, म� य� ववरह�वसथ�म�ळ� ब�ज�र ह�ऊन ग�ल� आह�! आणण एकद�च� लगन जमव8न ट�क8 न य� म�खच���च� प�ड�

37

Page 38: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

ट�ळणय�स�ठ$ त�झय� तdड�कड� आश�न� प�ह�त आह�!, रम/�, य� स�कट�त मल� ह�त द�, आणण एख�द� तरण�च� ह�त म�झय� ह�त�त द�.घनशय�म : सथ8ल म�न�न� तय� तरण�च� रपर�ख� कश� अस�व� य�बदल क�ह� अट� आह�त क�?मह�\वर : अट� आत� नवय�न� क�य ठरव�यचय�? क�वयसDष�तल� सव@ क�यद�क�न8न प8वnच क�यमच� ठरन ग�ल� आह�त? स��चगतल� न� त�ल�! क�वयस��दर� न�हम� एकरपच असत�.घनशय�म : अश� क�वय�तल� न�तयक� रमळववणय�स�ठ$ क�वय�त�ल न�टक�पम�ण� त�ल� ध�डस� कर�व� ल�गत�ल. आह� त�झ� तय�र�?मह�\वर : ध�डस? जग�तलय� जग�त व�ट�ल त� ध�डस कर�यल� स��ग. म�झ� एकच व�इक प�इ�ट आह�, आणख� त� महणज� समश�न. लह�नपण�प�स8न एवढ� क�य त� दहशत मन�ल� बसल� आह�. समश�न�त प�ऊल ट�क�लय�बर�बर म�झ� म�डद� झ�ल�च महण8न समज! ज�व ग�ल� तर� म� एकट� महण8न समश�न�त ज�यच� न�ह�. एवढ� एक ग�ष वज� कर आणण य� शजतय� जग�त व�ट�ल त� ग�ष कर�यल� स��ग.

घनशय�म : आणण त� ग�ष व�ईट असल� तर�? समज, त� एख�द� स�म�शजक प�तक असल� तर? फसगत झ�ल� तर त�र�ग�त न�ऊन ढकलणय�ज�ग� असल� तर!

मह�\वर : रम/�, म� ववरह�वसथ�च� मल8लपण� ट�क8 न द�ऊन जर� ब�लत�. प�म�चय� सDष�त कसल� आल� आह� प�प? प�म सद� सव@क�ळ पवव/ असत�. प�म�च� ब�ददव�न त�र�ग�त ज�यल� तय�र असत�. आणण प�तक�ववषय� महणश�ल तर पणय� प�रष��न� क�णत� प�प� कर�वय�च� ब�कM ठ�वल� आह�त? अर�, न�सतय� दशक� म�र�तलय� दह� न�यक��च� प�प� तनसतरणय�स�ठ$च परम�\वर�च� दह� अवत�र अप�र� पडत�ल! स��ग, मकर�द�पम�ण� व�ष��तर कर, शवव@लक�पम�ण� च�र� कर, क� द�षय�त�पम�ण� मDगब�लक��च� ख�ट�क बन8? क� ब�ग�त बस8न भ��ग�म�शय� म�र?

म�लत�स�ठ$ म�धव समश�न�त ग�ल� त�वढ� एकच स�हस क�य त� आपलय�कड8न ह�ण�र न�ह�.घनशय�म : ठ$क आह� – त8 स��चगतल�लय� धरत�च� क�म� म� त�झय�कड� द�ण�र आह�. म�/ य��पTकM क�णतय�ह� ग�ष�च� व�चयत� ह�त� क�म� नय�. द� प�ह8 अस� वचन.

मह�\वर : ह� घ�. तय� भ�व� पणतयन�च� शपथ घ�ऊन स��गत�, कM त8 स��गश�ल तय��पTकM एक अकरस�द� तdड8न फ� टण� शकय न�ह�. स��ग मल� क�य कर�व� ल�ग�ल त�.घनशय�म : शवव@लक�पम�ण� च�र� कर�व� ल�ग�ल, मकर�द�पम�ण� न�टकM व�ष��तर कर�व� ल�ग�ल; फ�र क�य, आध�तनक न�टकक�र�पम�ण� भ�ष��तरह� कर�व� ल�ग�ल. ड�ळ� उघड� ठ�व8न आ�धळय�स�रख� व�वर�व� ल�ग�ल . आह�स तय�र.

मह�\वर : प�म अ�धळ� असत� ह� ग�ष जगज�ह�र आह�. त8 स��गश�ल त� पतय�क ग�ष कर�यल� म� तय�र आह�.

38

Page 39: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

घनशय�म : ठ$क आह�. म�झय� ववच�र�ल� त�झ� अन�क8 लत� अस�ल तर त� घडव8न आणणय�स�ठ$ य�प�ढ� त8 आणण म� खर य� सवरप�त एक/ असण� य�गय न�ह�. ह� पत� घ�. य� दठक�ण� ज�ऊन आपलय� र�हणय�बसणय�च� स�य कर. म�/ एक अकर क� ठ� बडबडल�स तर अस� चत�भ�@ज ह�णय�ऐवज� तस� चत�भ�@ज ह�श�ल, लक�त ठ�वमह�\वर : तय�बदल त8 क�ळज�च स�ड.

घनशय�म : आपलय�ल� क�य क�य कर�व� ल�गण�र त� म� एकद� न�टपण� ठरव8न ट�कत�.मह�\वर : अस�च क� महण�न�स कM, आपलय� ह� कपटन�टक�च� त8 आत� पल�दट�ग जमववण�र आह�स. म�/ व�ळ उग�च फ� कट ज�ऊ द�ऊ नक�स. म� ववरह�न� ककत� आत�र झ�ल� आह�, य�च� त�ल� कलपन� आह�च.

घनशय�म : त�झय� आवडतय� भ�ष�त ब�ल�वय�च� महणज� य�प�ढ�ल आपलय� पदहलय� पव�श�प�स8न अ¡कशनल� स�रव�त कर�यच�. बर�, चल त8 आत� प�ढ�.मह�\वर : व�! क�णतय�ह� न�टक�तल� शवहलन आणण ह�र� इतकय� सल�खय�न� कध�च ब�लल� नसत�ल ! (ज�त�)घनशय�म : य� म8ख�@ल� ह� कळत न�ह�, कM य� कपटन�टक�त च��गल� उपय�ग करन घ�णय�स�ठ$च म� य� ववन�द� प�/�च� य�जन� क�ल� आह�. म�/ य�चय� महणणय�पम�ण� एक ग�ष खर� आह�, कM ह� घनशय�म य� न�टक�तल� शवहलन आह�. म� अस� द�ष क� ह�ऊ नय�?

न�टक�तलय� न�च प�/��चय� ध8त@ ब�वदमत�न� आपल� ब�त क� रच�त बस8 नय�? लततक�, म�लत� स�ख� वह�यल� प�दहज�, आणख� त8 स�ख� वह�यल� प�दहज�स, न�ह� क�? उद� त�मह� म�झय�श� लगन कर�ल! क�लपयxत म�लत� मल� द�रम@ळपण�म�ळ� रमळववणय�ज�ग� व�टत ह�त�. पण धन�\वर�चय� उम@ट प�र�न� म�झ� म�न� मन आज आपलय�कड� ओढ8न घ�तल� आह�. एकद� मल� अस� ओढलय�वर प�ढ� म�झय� मगररमठ$त8न म� क� ण�ल� अज8न स�ट8 ददल� न�ह�. एकटय� त�झय� लगन�च�च चध�डवड� क�ढ8न म�झ� सम�ध�न वह�यच� न�ह�. त�झय�बर�बर म�लत�ह� द�bख�त पड�यल� प�दहज�. मह�\वर�चय� गळय�त म�लत�च� धdड ब��धल� तर?

प�मकलपन��न� वपस�ळल�ल� त� म8ख@ म�लग� ततल� कद�चचत गळय�तल� तनमण� कर�ल. न�ह�, लततक�, ह� सम�ध�न म� त�ल� ल�भ8 द�ण�र न�ह�. पदहलय� पत�चय� म�न� लततक�ल� जस� पदहलय� पत�च� म�, तस� म�लत�स�ठ$ द�ययम बदम�श क�ण श�ध8न क�ढ8 ? अह�ह�, लततक�, त�झ� प�ज� आणण र�ग�ल ब�प असलय�वर द�सर� क�ण कश�ल� प�ह�ज�? ध��डडर�ज रभ/� आह�, अन�ळख� द�बळ� आह� आणण मन�च� प�मळ आह�. अन�ळख� मह�\वर�च� ओळख ल�द8न ध��डडर�ज�ल� च�र�स�रखय� ग�नह�त ग��तववत� महणज� झ�ल�. न�सतय� कलपन�न�च क�य म� बह�न�द�त र�ग8न ग�ल� आह�! कत@बग�र ब�वदमत�चय� न�च वDत�च� तनश� और आह�. य�त व�ईट ह�त� आह� त� एकच ह�त� आह�. य� सव@ पक�रचय� म�ळ�श� असल�ल� ध��डडर�ज�चय� सवभ�व�बदलच� म�दहत� तय�न� आपण ह�ऊन मल� स��चगतल� आह�. म� आपलय�

39

Page 40: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

अककलह�ष�र�न� त� रमळवल� न�ह� एवढ�च क�य त� कम�पण� आह�. द�व� ब�वदमत�, एवढय� म�द�@ड म��स�च� बळ� ददलय�बदल त�झय� एकतनष भक�ल� म�फ कर. लततक�स�ठ$ म�लत� आणण म�तल�स�ठ$ ध��डडर�ज अश� ह� द�वण मल� ब��ध�व�च ल�गण�र. म�लत�ल� उचलत�न� ध��डडर�ज�च� प�मळ मन द�ख�वल� तर तय�बदल जग�च� जनमक��डल� जब�बद�र आह� . कळ� क� सकरत�न� ग�ल�ब द�ख�वल� तर म� तय�ल� क�य कर? य� आट�पश�र जग�त स�स�र�चय� स�ख�च� रचन�च अश� चमतक�ररक झ�ल� आह�, कM कध� कध� लगन�चय� म��डव�तल� आर�स स�जर� करणय�स�ठ$ एख�द� शजतय� शजव�च� चचत� भडकव�व� ल�गत�!

(ज�त�)•

पव�श प�चव�(सथळ : व�दट�गरम. प�/� : ध��डडर�ज – भ�वत�ल� उत�र)

ध��डडर�ज : क�ह� न�ह� महटल� तर� ग�ड�ल� अज8न द�न कल�क अवक�श आह�! त�वह� ग�ड� स�पड�व� अस� अ�द�ज व�टत� ब�व�! पण क�य न�म स��ग�व�? ग�ड� तनघ8न तर ग�ल� नस�ल ?

न�ह�, म� य�णय�चय� प8वn ग�ल� त� ब�र�च� आणण ह� द�सर� ततह�च�! अह�, पह�र�कर�, ततह�च� ग�ड� ग�ल� तर न�ह� न�? आत�श� एक झ�ल� आह�!पह�र�कर� : मघ�च ग�ल�!ध��डडर�ज : महणज�? ततह�च� ग�ड� ग�ल� आणण त� क�वह�?पह�र�कर� : ब�र� व�जत�न�!ध��डडर�ज : अन c ब�र�च�?पह�र�कर� : ब�र�च� ग�ड� आत� ततह�ल� य�ईल! मह�त�रब�व�, बस� ब�कफकMर जर�स�! अन c जर� ह�श�र र�ह�. हलल� च�र�चचलट��च� इथ� फ�र /�स आह�. (ज�त�)ध��डडर�ज : क�य म�ण8स आह�! ज� त� आपलय�च ह�चय�त असत�! ब�कM अश� म�श�फरख�नय�त असल�च म�णस� प�ह�ज�त! क�य म�श�फरख�न� ह�! घटक�चय� वसत�स�ठ$ आल�लय� म�ण8सप�ण�न� अश� च��गलय� जग�त ककत� घ�ण करन ठ�ववल� आह�! जर� ह�तप�य आवरन म�क�टय�न� पड�व� झ�ल�! झ�प तर न�ह� न� ल�ग�यच�? महणज� म�/ ग�ड� अ�ग�वरन य�ऊन ग�ल� तर� कळ�यच� न�ह�! य� ब�रकय� घडय�ळ��न� गजर अस�यल� प�दहज� ह�त�! ब�कM सट�शन�वरच� घ�ट� महणज� र�जघ�ट�च त�! लव�डत�च जर�. बघ8 य� तर� खर� क�य ग�मत ह�त� त�!

(पडत�. एक� ब�ज8न� प�रलसव�ष�न� घनशय�म व मह�\वर य�त�त)

घनशय�म : मह�श, ववसर नक�स क�ह�. न�व म�र�\वर. आज�चय� ग�ष�च� आठवण द�यच�. त� बघ अन�य�स� एक� ब�ज8ल� पडल� आह� आणण पह�र�कर� प�ग��यल�स�द� ल�गल� ततकड� .

40

Page 41: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

आट�प लवकर! म�र�\वर�ल� ततकड� न�ऊन म� बसववल�च आह�. थ�डय� व�ळ�न� इथ8न ग�लय�वर तय�ल� इकड� परत ल�व8न द�.मह�\वर : त8 प�रलस�स�रख� क�ह� ददसत न�ह�स!

घनशय�म : क�य, प�गल आह�स क�य? म� तस� ददस8 ल�गल� तर ख�टय� प�रलस�न� य� मह�त�र य�ल� पकडणयऐवज� खर� प�ल�स मल�च पकड�ल! ब�कM, प�ण�वरच जर आल� तर परशजलह�त�ल क�स आह� महण8न स��ग8 महणज� झ�ल�! त� ख�ट� द�चगन� आह�त न� न�ट?

मह�\वर : ल�क दहयर. ख�ट� द�चगन�, ख�ट� प�रलस, ख�ट� क�म! – घनशय�म, खर� स��ग8 एकच त�ल�? य� जग�त प�म ह� एकच खर� आह�!घनशय�म : च8प! आपलय� क�म�ल� ल�ग! (ज�त�)ध��डडर�ज : झ�ल� झ�प! आत� ’कर�ग� वसत� लकम�, करमधय� सरसवत�’ – मह�\वर : ओह�ह! क�ण ? क�क�? इथ� क� ठ� त�मह�? (जवळ ज�ऊन बसत�)ध��डडर�ज : (सवगत) ह� क�ण बर�? आल� प�च�ईत ! (हस8न) जर� ग�ड�न� ज�यच� आह�; य� बस� – अस� सतर�ज�वर य�! बर� झ�ल� ब�व� भ�टल�त! क�ण� ओळख�च� असलय�ख�र�च बघ� व�ळ ज�त न�ह�!मह�\वर : क�क�. त�मह� मल� अह�ज�ह�स�द� महण�यल� ल�गल�त! फ�र वष�xन� भ�टल� महण8न कM क�य ?

ध��डडर�ज : (सवगत) फ�र वष�@प8व¬व¬च� ओळख आह�! आणख� बर�च सलग�तल� आह�! न�व क�य पण य�च�? प�र�ब�ळ��चय� ह�त�वर र�मन�म गdदवत�त कक� व� प�रष��च�� ह�त��वर न�म र�ख�टत�त, तय�प�क� न�व कप�ळ�वर क�र�यच� क� न�ह� वदहव�ट तनघ�ल�! (उघड) अह�ज�ह�च महण�यच� आत�! त�मह� ल�क आत� म�ठ� झ�ल�त. ह� बघ, आत� त�मह�ल�-त�ल�-लह�णपण�चय� न�व�न� ह�क म�र�यच� –पण त�झ� लह�नपण�च� न�व तdड�त8न म� क�ढ�यच� न�ह�!मह�\वर : क�क�, पदहलय�स�रख� म�रच महण�व� ल�ग�ल!

ध��डडर�ज : (सवगत) म�र! ह� बह�त�क म�र�\वरच ! (उघड) भलत�च! अह�, म�र अस� महण8न क� ठ� भ�गत� आह� क�?मह�\वर : अस� क� बर� महणत�, क�क�? एवढ�स� तर त�मह� मल� ख�ळववल� आह�! त�मह� ववसरल� अस�ल; म�झ� आज� व�रल� तय� व�ळ� –ध�डडर�ज : बर�बर! त�ल� आठव आह� क� र� अज8न? फ�र लक�त ठ�वल�स! आणण आमह� त�ल� जड ड�कय�च� महणत ह�त�! स��ग8 त�ल� आत� – कलम�न�पम�ण� म�णस�ल� अककल व�ढत ज�त� बर� क�! आत� च��गल� वडडल��च� क�रभ�र प�हणय�ज�ग� झ�ल�स! वडडल बर� आह�त?

घरच� म�णस� ख�श�ल? आमचय� बर�बर�च� म�णस� बर� क� त�! थकल� असत�ल आत� वड�ल त�झ�! आत� क�मक�ज सगळ� त�ल�च प�ह�व� ल�गत अस�ल! क�ह� क�म�कररत�च

41

Page 42: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

तनघ�ल� असश�ल? आणण क�य र� ह�? बर�बर स�म�न न�ह� स�म�न न�ह�! ह� प�ह� ब�व�, पव�स�त अश� फदट�ग वDत� क�म�च� न�ह�! आ�थर�यच�, प��घर�यच� जय�चय� तय�चय�बर�बर प�दहज�.मह�\वर : म�झ� स�म�न परलकडचय� तय� ज�ग�त आह�.ध��डडर�ज : आणण त8 इथ�? अर�, क�य महण�व� क�य त�मह��ल�! च�र�चचलट��च� फ�र उप�व आह� बर�! मल� म�दहत� आह� न�! म�दहत� आह� महणज� प�रलस�न�च स��चगतल�! ज�, घ�ऊन य� स�म�नस�म�न सगळ� – सम�नस�म�न जवळ प�दहज�! न�ह� गडय� ! महटल� त� ख�ट�, अकल�च� त�मह� आपल� अस�च पदहलय�स�रख�च! तdड�वळ� म�/ बदलल� आह�. त8 जर स��चगतल� नसत�स तर त�ल� ओळख�यच� म�झय� ब�प�च� – अर� व�ड� आह�स क�? त�झय� ब�प�च�स�द� त�कद नवहत�! ज�, आण स�र� स�म�न!

मह�\वर : ज�त�. पण ह� एवढ� ज�खम�च� स�म�न आह� त� ठ�व� त�मचय� जवळ महणज� त� स�म�न घ�ऊन य�त�! द�गद�चगन� आह�त य�चय�त बर� क�! जर� जप� महणज� झ�ल� ! ज�ऊ म�?ध��डडर�ज : अर� ज� र�, आमच� ब�द� महणज� क�ह� ’प�र� ब�द� त�र�’ नवह�! आमह� ज�न� म�णस� महणज� लच��ड�त स�पडण�र� नवह� बर� क�?मह�\वर : ग�ड बल�स य8 ओलड फ8 ल! (ज�त�)ध��डडर�ज : (सवगत) ह� वळकट�त ठ�वल� प�ह�ज�! ह� प�र��न� महणज� स�म�रच नसत�! आपल� भ�ज�प�लय�स�रख� उघडच घ�ऊन दह�डत ह�त�! ज�खम�च� महणज� ज�खम�च� क�म!

(घनशय�म व म�र�\वर य�त�त)

घनशय�म : प�ढ� य� जर�. य� गDहसथ�च� न�व क�य?

म�र�\वर : ध��डडर�ज, आमच� धdड8क�क� ह�.घनशय�म : त�मच� न�व क�य ?

म�र�\वर : म�र�\वर.

घनशय�म : क�य ह�, य� गDहसथ�ल� त�मह� ओळखत�?ध��डडर�ज : ह�, म�र. तर त� क�ण? म�रच न� त8?म�र�\वर : ह�, क�क�!ध��डडर�ज : ह�, म�रच ह�! पण त� क�ण ह�त�?घनशय�म : म�र�\वर, तमह� आपलय� ज�ग� ज�ऊन बस�! (म�र�\वर ज�त�.) त� क�ण ह� त�ल� प�दहज� न�ह� क�? त� क�ण आह� ह� मल� म�ह�त आह� त8 क�ण आह�स ह� तय�ल� म�ह�त आह�, आणण त�मह� द�घ� क�ण आह�त ह� मल� म�ह�त आह�! अर� थ�रडय�, गलथ�नपण�च� सdग प��घरन अश� बदम�श� करत� क�य? गररब�चय� प��घरण�ख�ल� अश� च�र य� फ�र ददवस लपत न�ह�त! त�झय� ब�प�च� म�ल आह� क� ह�? क�य आह� ह�त ब�ल.

42

Page 43: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

ध��डडर�ज : द�गद�चगन� आह�त य�त.

घनशय�म : क� ठ8 न आणल�स?

ध��डडर�ज : ह� एक� इसम�न� मजजवळ ठ�व�यल� ददल� आह�त.

घनशय�म : तय�च� न�वग�व स��ग –ध��डडर�ज : मल� व�टल� तय�च� न�व म�र�\वर आह� महण8न.

घनशय�म : त�झ� ब�प आत� ग�ल� त� म�र�\वर! मह�त�रडय�, म�क�टय�न� कब�ल�जब�ब द�. पल�कडचय� व�दट�गरममध8व त8 आणण त�झय� तय� स�थ�द�र�न� तय� स�लत�न�च� ह� द�चगन� च�रल�ल� मल� म�ह�त न�ह� कM क�य? ह� प�ह� च�र�चय� म�ल�च� य�द�, आणण ह� च�र�च� म�ल! तय�न� च�रल� आणण त8 आपलय�जवळ दडववल�स. फ�र ददवस��न� द�घ� स�पडल�त.

आत� ज�सत गडबड कर नक�स.

ध��डडर�ज : आक�श क�सळल� ह� म�झय�वर! क�य ब�लत� आह�त ह�?घनशय�म : अकर ब�ल8 नक� महण8न स��चगतल� न�? म�क�टय�न� च,कMवर चल आणण कब�ल�जब�ब रलह8न द�. त�ल� क�य ब�ल�यच� अस�ल त� क�ट�@त म¡शजसट�टप�ढ� ब�ल.

ध��डडर�ज : म� प�र�ब�ळ��च� धन� आह� ह�! मल� च,कMवर न�ऊ नक�. म�झ� क�य च8क झ�ल� अस�ल तर आपल� प�य धरत�. म� एक अब8द�र गर�ब आह�. मल� च,कMवर न�ऊ नक�. मल� इथ� आपलय� प�य�प�श� श�सन कर�, पण म�झ� अब8 घ�ऊ नक�. स�ह�ब, म�झय� कचचय�बचचय��च� ब�प वह�.घनशय�म : खर� स��ग; क�ल�स कM न�ह� च�र�.ध��डडर�ज : म� क�य ब�ल8? म�झ� ब�बड� वळल�? आपणच म�झय�बदल ब�ल� आणण कस� तर� करन म�झ� म�ल�ब�ळ� व�चव�. आपलय� ह�त� अब8तनश� मल� म�झय� म�ल�ब�ळ��त न�ऊन स�ड� एकद�च�. म� लब�ड मन�षय न�ह� ह�!घनशय�म : मग क�य तय� हर�मख�र�चय� स�गत�न� फसल�स!

ध��डडर�ज : नरशब�न� फसल� खर�! पण स�ह�ब, आपण म�झ� धम�@च� आईब�प आह�त. मल� स�डव� ह� कस� तर�. म�झय� म�ल��न� ह� जर कळल� तर त� ज�गचय� ज�ग� तडफड8न पट�पट प�ण स�डत�ल. अगद� लह�न लह�न आह�त ह� सगळ�!घनशय�म : त�झय�वर दय� कर�यल� – पण तस� म�कळ� तर� स�ड�व� कस� त�ल�? थ��ब,

पदहलय�न�च पकडल� आह� न�ह� क� त�ल�? प8वn क� ठ� रशक� झ�ल� आह� क� त�ल�?ध��डडर�ज : म� क� ट� �बवतसल मन�षय आह� ह�! सरक�रदरब�र आमह��ल� म�ह�तस�द� न�ह�घनशय�म : थ��ब, स�शय�च� फ�यद� त�ल� द�त� य�णय�स�रख� आह� आजचय� अपर�ध�च� कब�ल�जब�ब रलह8न द�, आणण प�नb अस� कर नक�स. प�नb अश� बदम�श�त स�पडल�स तर म�/ द�नह� व�ळच� खटल� भरणय�त य�ईल. सह�स�क�तनश� कब�लजब�ब रलह8न द�त असल�स तर एक व�ळ त�झय�वर दय� कर�न.

43

Page 44: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

ध��डडर�ज : द�त� रलह8न व�ट�ल त� जब�ब. पण म�झय�वर क�ह� य�ण�र न�ह� न�?घनशय�म : न�ह� य�ण�र. म� पण प�र�ब�ळ��च� ब�प आह�. प�रब�ळ��च� न�व क�ढल�स महण8नच एक व�ळ गय क�ल�. ह� घ� कब�ल�जब�ब�च� नम�न�. य�त त�झ� न�व, ग�व, त�र�ख एवढ�

बदल8न आपलय� ह�त�न� नककल तय�र कर. थ��ब, एक स�क�द�र ब�ल�वत�, तय�चय� द�खत रलह�. ह� – पण ह� ततसर य�ल� कळ8न उपय�ग न�ह�. न�ह� तर फ� कट मरश�ल. दम ख�. मस�द�त, फ�रफ�र क�य कर�यच� त�वढ� लक�त आल�?ध��डडर�ज : आल� आह� सरक�र!

घनशय�म : मग म� स�क�द�र ब�ल�व8न आणत�. तय�चय� द�खत म�क�टय�न� नककल कर महणज� झ�ल�. कब�ल�जब�ब�ल� त�झ� दसत�र प�दहज�. ल�ग, रलह�यल� ल�ग. ह� घ� रलह�यच� स�म�न. (ध��डडर�ज रलह8 ल�गत�) (म�ठय�न�) ए म�र�\वर, इकड� य�. ल�ग रलह�यल� ल�ग त8. लवकर रलह�. अज�गळ�पम�ण� मधय�च क�ह� ववच�र नक�स. (म�र�\वर य�त�) म�र�\वर, त�झय� द�खत ह� मह�त�र� रलह�त आह�, तय�च�, सह� झ�ल� महणज� तय�चय�ख�ल� स�क द�ल.

(म�र�\वर सह� करत� व घनशय�म क�गद ह�त� घ�त�.) म�र�\वर, त�झ� क�म झ�ल�, ज� आपल� रसतय�न�. (त� ज�त�) ध��डडर�ज प�नb अस� करण�र न�ह�स न�? एवढय� ग�नह�बदल रभऊ नक�स. घर� ज�यल� त8 म�कळ� आह�स.

ध��डडर�ज : सरक�र, आपल� उपक�र म� जनमभर ववसरण�र न�ह�.(प�य��वर ड�क� ठ�वत�. ग�ड�च� घ�ट� ह�त�)

घनशय�म : एक पसत�स – अपट�न आल� व�टत�!

अ�क पदहल� सम�प

अ�क द�सर�__________________________________________________________________

पव�श पह�ल�(सथळ : धन�\वर�च� घर. प�/� : धन�\वर, लततक� व म�लत�)

धन�\वर : ह�, लततक�, म� महणत� अस� ह� झ�ल�च प�दहज�. म�र�\वर�श�च त�झ� लगन कर�यल� हव�.लततक� : ब�ब�, म� न�हम� मन�त अस�ल त� ब�ल8न द�खववत�; पण अस� ब�ल8 नय� महण8न ह� म�लत�त�ई क�लप�स8न स�रख� बज�वत� आह�. एवढय�स�ठ$ म� अचधक ब�लत न�ह�. तर� पण त�मह�ल� अगद� तनक8न स��गत�, कM ह� लगन मल� नक� आह�.

44

Page 45: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

धन�\वर : लततक�, त�ल� ववच�र न�ह�, द8रदष� न�ह�, वयवह�रज�न न�ह�, महण8न त8 अश� बडबडचत स�टल� आह�स. म�झय�स�रखय� वयवह�रप�दडडत�च� त8 म8लग� आणण त�ल� ह� एवढ� कस� कळत न�ह� क� ण�स कळ�!लततक� : ब�ब�, क�य स��ग8 म� त�मह��ल�! आईब�प��चय� ग�ण��वर ज�यच� भ�गय सगळय�च म�ल��चय� कप�ळ� थ�ड�च असत�! ग�ण सव@/ व�शपर�पर�गतच असत�त क�?

(र�ग-ततल�ग; त�ल-ब/वट)

क� लग�ण सकल� न सव@द� ॥ववचधस�घदटत परर जगतत ग�णम�न ॥ ध�० ॥

ववमल प�कज�, प�क मरलन जरर शसथर चगररतट तदटन� न शसथरचच तरर । जनयजनक नच ग�णण समसम�न ॥ १ ॥

धन�\वर : लततक�, रशकण�म�ळ� व�यफळ ब�ल�यल� म�/ रशकल�स! य� चट�र च�पडय��न� त�झ� ड�क� अगद� कफरन ग�ल� आह�; तय�म�ळ� त�ल� ड�ळय��सम�रचय� ग�ष� ददसत न�ह�त.

म�झय� ड�कय�त य� लगन�च� कलपन� य�ईपयxत, त�झय� कप�ळ� ककत� स�ख आह� य�च� मल�ह� कलपन� नवहत� न�! ह� प�ह�, लततक� च�र अकर� व�चत� आल� महणज� लल�ट�च� ल�ख व�चत� य�त�च अस� म�/ न�ह�.लततक� : ब�ब�, लल�ट�च� ल�ख व�चत� आल� न�ह� तर� आमह� म�ल��न� कप�ळ�च� क��क8 न�ट र�ख8न ल�व�यच� लह�णपण�प�स8न कळत असत�.धन�\वर : ह�, रशकण�म�ळ� ह� फटक�ळ�स�रख� ब�ल�यल� म�/ य�त�! च�र अकर� हसतगत झ�ल�, कM ह� पररण�म ठ�वल�ल�! ह� रशकण फ�र फ�र व�ईट आह�.लततक� : ब�ब�, ह� जय�च� तय�च� ह�तग�ण असत�. य�त बबच�र य� रशकण�च� क�य द�ष! च�र अकर� व�चत� आल� महणज� च��गल�ह� ब�लत� य�त� आणण व�ईटह� ब�लत� य�त�. च�र अकर� रलदहत� आल� महणज� ब/क�ल�ब�चधत स��दर सतय�ह� रलदहत� य�त�त, आणण प��प�� ढर य�वर क�ळ� करन ख�ट� दसतऐवजह� रलदहत� य�त�त.

धन�\वर : ह� ररक�म�, व�द�ग नक�च आह� म�ळ�! य�न�च तर ब�लणय�च� मय�@द� स�टत ज�त�! म�ल��न� अस� उम@टपण�न� ब�ल�यल� स�रव�त क�ल� महणज� ब�प�चय� स�स�र�च� श�वट झ�ल�च महण8न समज�व�! लततक� : आणण ब�ल�यल� स�रव�त क�ल� न�ह� तर म�ल��चय� स�स�र�च� श�वट वह�यच�!धन�\वर : लततक�, त�ल� एकव�स वषm क�ह� उलटल� नसत�ल. स�म�नय मन�षय�तस�द� सरक�रन� अज�न�चय� वय�च� मय�@द� स�सथ�तनक��पम�ण� एकव�स वष�xच�च ठ�व�यल� हव� ह�त�! म��जर�चय� वपल��च� ड�ळ� दह�वय� ददवश� आणण क� /��चय� वपल��च� ड�ळ� एकववस�वय� ददवश� उघडत�त; पण म�णस�चय� प�र��च� ड�ळ� म�/ एकववस�वय� वष�@पयxत उघडत न�ह�त!

45

Page 46: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

लततक� : इतक�च क�य, पण कध� कध� ड�ळ� क�यमच� रमट�यच� व�ळ आल� तर� उघडत न�ह�त! तय�म�ळ� आपलय� प�य��ख�ल� क�य जळत� ह� स�द� म�णस�ल� ददसत न�ह�.धन�\वर : त�झ� ब�लण� ऐकल� महणज� अश� तळप�य�च� आग मसतक�ल� ज�ऊन प�चत�.लततक� : महण8नच श�वट� म�थय�त र�ख घ�ल�यच� अश� व�ळ य�त� त�!धन�\वर : बस! अगद� अख�र झ�ल� – क�रट�ल� ड�कय�वर बसववल� तय�च� ह� पररण�म!

म�लत� : लततक�त�ई, क�य ह� ब�लण� बर�! ववनय�च� मय�@द� स�ड8न ब�लण� क�वह�ह� दहतपद नसत�. तdड�ळपण�म�ळ� क� ण�च� कध� बर� झ�ल� आह� क�? वडडल��न� क� ठलय�ह� पस�ग� अस� ब�ल8 नय�.धन�\वर : ऐक ततच� उपद�श. म�लत�, म�ल�न� ब�प�ल� क�य ब�ल�व� ह� स��ग ततल� एकद� न�ट.

लततक� : ब�ब�, म�लत�, कध� ध��डडर�जक�क��न� उलट ब�लत न�ह�, आणण म� स�द� तय��न� कध� ब�लत न�ह�.म�लत� : त�ई, खर� ववच�रश�ल तर त�झय� ब�लणय�च� मल�स�द� र�ग आल� ह�त�. ब�लत�न� कध�च ववच�र कर�यच� न�ह� महणज� क�य? जनर�त क�ह� आह� कM न�ह�?धन�\वर : श�ब�स, म�लत�, त8 म�ठ$ ग�ण�च� म�लग� आह�स. म�लग� कसच� त�? च��गल� प�कMप�रवत� ब�यक�च महण�व� ल�ग�ल त�ल�. क�वढ� प,ढ ब�द� आह� त�झ�! एख�द�च� ववसकटल�ल� स�स�रस�द� स�रळ�तपण� स��भ�ळणय�च� अककल आह� त�झय� अ�ग�त! लह�नपण�- प�स8नच त8 अश� ववच�र� आह�स. आमचय� य� लततक�पम�ण� एख�द� लह�नश� अज�ण म�लग� य� दष�न� त�झय�कड� प�ह�व�स मल� कध�च व�टल� न�ह�.लततक� : ब�ब�, स�ठ$ उलटल� क� ह� त�मचय� वय�ल�?धन�\वर : म�झ� आई, त�झय�श� ब�लणय�च� त�झय� ब�प�च� तर क�य, पण म�झय�ह� ब�प�च� छ�त� न�ह�! प�र� झ�ल� ह� ब�लण�, मल� एवढ� ठ�ऊक आह�, कM त�झ� तय� म�र�\वर�श� लगन ल�व8न ट�क�यच�. (सवगत) प�तकM म�णस�च� प�र�ब�ळ�स�द� तय�च� कस� अन�द�र कररत�त य�च� म8तत@म�त चच/ आह� आमच� घर महणज�! ददवस�ढवळय� घर�त अगद� न�टक च�लल� आह� जस� क�ह�!

(क�नड� व�ष�च पभ�कर वDदरप�न� पव�श कररत�. इ�द8 व बब�द8र� पव�श कररत�त)

इनद8 : क�क�, ह� क�णस� त�महल� भ�ट�यल� आल� आह�त. क� ण� महत�र� आह�त व�टत�.धन�\वर : इ�द8, य��च� दटचभर प��ढर� द�ढ� प�ह8नस�द� त�ल� ह� महत�र� आह�त अस� न�सत� व�टत�च आह� न�? ह� महत�र� न�ह�त, मग क�य मह�त�र य�च� सdग घ�ऊन आल� आह�त व�टत�?

य�, बस�, रमसटर!

पभ�कर : (सवगत) ह� क�नड� सdग आणल� आह� खर� म�; पण न�सतय� द�ढ�रमशय��न� महत�रपण सजववणय�त प�रकटपण� तर न�ह� न� ह�त ह�? ब�कM, सdग उघडकMस आल� तर फ�र झ�ल� तर थ�ड�स� हश� ह�ईल एवढ�च. आमचय� द�न घर��च� आज इतक� वष�xच�

46

Page 47: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

ऋण�न�ब�ध लक�त घ�तल� महणज� य� सdग�कड� इतक� लक द�णय�त� क�रणच न�ह�. एक� घर�तलय� घर�त म�ल� एकम�क��न� फसववणय�स�ठ$ सdग� घ�त�त तय�प�क� य� ग�ष�च� फ�रस� ब�ग�लब�व� व�टणय�च� क�य पय�जन आह�? तस� महटल� तर लततक�ल� य��चय�द�खत भ�टणय�च� च�र� आह� थ�ड�च!

धन�\वर : ह�, क�ण, क�य क� ठल� त�मह�? क�य क�म आह�?पभ�कर : आपण धन�\वरमह�र�ज? ठ$क! (प/ द�ऊन) ह� प/ एक ल�क द�त�.धन�\वर : (प/ व�च8न) क�नड� प�डडत आह� आपण? असस�! आमचय� लततक�ल� रशकववणय�स�ठ$ ठ�व�व� महणत�? क� ह�, त�मह�ल� क� ण� स��चगतल�, कM आमह�ल� क�नड� इसम हव� आह� महण8न?

पभ�कर : एक म�र�\वर गDहसथ आगग�ड�च� डब�त भ�टल�. सव@ ब�लत� ह� हकMकत. आमह� कळल� तर प/ घ�तल� – आल�.धन�\वर : मर�ठ$ य�त� क�!पभ�कर : थ�ड�; ल�क ब�लत� त� समजत�. दहनद�सथ�न� थ�ड�. जनमत� कननड, प�ढ� क�श� – ग�र श�स रशकवल�. षटश�स, व�दव�द��त व�चल�. फ�र प�र�गत! क�वळ म�ख�दगत!

धन�\वर : लततक�, य��न� स�सकD त�त न�व ववच�र प�ह8!लततक� : प�र�णप�रष, एत� म� त�तचरण� भवत� न�मध�य� ज�त�रमचछशनत!

पभ�कर : (सवगत) न�व क�य स��ग8 आत�? क�नड� न�व–(उघड) चगरस�रपप�. मह�मह�प�धय�य चगरस�पप�. भवतत, अप8व@b क�ऽयमसम�कम�तस�हb यद भवतय� समयग c पततजननम�दग c ग�व�@ङभ�ष� प�व�णयम c।लततक� : नदह नदह, मह�शय, अतयलपम�व तत c। तदवप – क�य ग म�लत� – त�ई प¡शकटस न�ह� महणज� क�य? ह� – अनभय�सन�त c तदवप – ववसमDतप�यम। स�टल� ब�ई एकद�च�. स�सकD त न�टक��त8न ब�यक��न� प�कD त भ�ष� क� ब�ल�यल� ल�वल� आह� ह� मल� आज कळल�.धन�\वर : छ�न आह�. चगरस�पप� क�ह� इ�गज�बब�गज�?पभ�कर : न�ट मच c. रलदटल c. प¡शकटस न�शसत।धन�\वर : ठ$क आह�. बर� चगरस�पप�, तरण��चय� दष�न� अतय�त न�रस रक, ख8प म�ठ�, फ�र अवघड अस� स�सकD त श�सग�थ क�णत� आह�?पभ�कर : य�गवरसष – बDहद य�गव�रसष! बह�तह� बड� ग�थ! षवषलक ग�थ. न�रस वहर� मच c. एक प�डडत क�श�घ�ट प�र�यण क�ल�, तर त�न तरण ल�क ग�ग�त ज�व ददल�, द�न ल�क ज�ग�वर म�ल�. क�ट�ळल�.धन�\वर : आल�, आल� लक�त! ह� बघ�, चगरस�पप�, ह� आमच� म�लग� लततक�. रशकण�चय� लरलत व�ङमय�म�ळ� ह�च� पकD त� थ�ड�श� बबघडल� आह�. त�वह� दहच� पकD त� त�ळय�वर आणणय�स�ठ$ त�मचय� य�गव�रसष�च� स�त प�र�यण� ततल� प�ज�. य�गव�रसष�चय� औषध�च�

47

Page 48: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

दह�द�सथ�न� र�कटपण�त8न, इ�गज� ज�ड�कर��त8न आणण स�सकD त अन�सव�र��त8न क�ळ8न एक स�तर� ददल� महणज� झ�ल�. मध8न मध8न न रशजणय�ज�ग� त�मच� क�नड� खड� च�रल� तर उतमच आह�! एक�क इल�ज करन प�ह�यच�.

(घनशय�म मह�\वर�ल� घ�ऊन य�त�. मह�\वर�जवळ त�त� ब�र�)धन�\वर : य�, घनशय�म.

घनशय�म : ह� एक क�नड� गवई आह�त. अगद� द�नह� ड�ळय��न� आ�धळ� आह�त. मर�ठ$च� अगद� ग�ध न�ह�. भडकरस�च�च पद� त�वढ� य�त�त य��न�. घरद�र क�ह� न�ह�. लततक�त�ईचय� धम@श�स�चय� अभय�स�ल�ह� भकMरस�च� ज�ड क�ह� व�ईट न�ह�.धन�\वर : ठ$क आह�. ह� सदग�र पण क�नड�च आह�त. क� ह�, चगरसपप�, मर�ठ$तलय� इतकय� ब�रक�वय� कळत न�ह�त न�? बर� चगरस�पप� य� त�मचय� द�शब��धव�च� न�वग�व ववच�र�.घनशय�म : (सवगत) अर� ब�प र�! ह� खर� फशजत�च� व�ळ! न�व�प�रत�च प\न आह�, त�वढ� मह�\वर�ल� धन�\वर�चय� ब�लणय�वरन समजल�; पण प�ढ� कस� तनभ�यच� आत�?मह�\वर : (सवगत) अर� ब�प र�! ह� खर� फशजत�च� व�ळ! य�ल� उतर क�य द�ऊ कप�ळ!

पभ�कर : (सवगत) अर ब�प र�! ह� खर� फशजत�च� व�ळ! य�ल� प\न क�य कर कप�ळ! क�य /�स आह� ह�! ठ$क आह�. ऐश� टकक� अकर� कठ�र दडपत�; आणण स��गत�, कM म�झ� प,ढ क�नड� य� ग��वढळ�ल� कळत न�ह� महण8न. द�ट इज ए रसचय�एशन इ�डडड! स��दर शसय��चय� पवग�@श� तdडरमळवण� करणय�कर�त� महण8न य�थ� आल�, तर य� क�नड� क�टय�क� टय��च� धन झ�ल�! बस ह�च खर�, कM य� क�नड� म�रव�डय��च� टवग@, लततक�स�रखय� स��दर शसय��च� पवग@, आणण पवग�@चय� आश�न� य� टवग�@त पडण�र य�‍र य� आमह� तरण��च� ढवग@.धन�\वर : चगरसपप�, न�व ववच�रत� न� तय��न�?पभ�कर : र�ड8 ग��ड� क��ड �?मह�\वर : क�मणण�!पभ�कर : न�व क�मणण�! (सवगत) ह� घ�ण�करनय�य�न� य� कटकट�त8न खर�खरच न�व ववच�रणय�च� क�नड� प\न उमटल� कM क�य?

धन�\वर : चगरसपप�, आत� तय��न� आणख� –पभ�कर : (सवगत) चगरसपप� क�सळल� नऊश� फ� ट��वरन ख�ल�! (पकट) आमच� कननड स�सकD तप�य! ह� गवई ग�व�ढळ र�हत�! भवतत, असम�क� ववदगधव�ङमय�शतमक� न�गरभ�ष� नस� एव�ववधTग�@मयTवव@न� कष�न� अवगमयत�!लततक� : प�ड� क� ठल�! त�मच� द�भ�ष�पण� कर�यल� म�झ� अडल� न�ह�.घनशय�म : म�झय� लक�त आल�. ह� प�ह�, क�क�स�ह�ब, य� गवईब�व��च� सगळ� म�दहत� मल� आह�. रशव�य ब�लणय�च�लणय�च� अडचण पजल� तर मल� य�ल� ग�जर�थ� थ�ड�स� य�त�.

48

Page 49: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

आपलय�ल� म�दहत�च आह�, कM मल� ग�जर�थ� च��गल�च य�त�. जवळजवळ म�झ� म�तDभ�ष�च ग�जर�थ� आह�. तय�म�ळ� तततकM अडचण पडण�र न�ह�.धन�\वर : फ�र च��गल�. त�मह� ग�जर�थ� ब�ल� य��चय�श�. मर�ठ$ आह�, इ�गज�, स�सकD त, क�नड�, दह�द�सथ�न�, त�मच� ग�जर�थ�, एकदम इतकय� भ�ष� घर�त स�र कर�. स�स�रय�/�च� सगळ� पव�स एख�द� आगग�ड�चय� डबय�त बस8नच क�लय�स�रख� व�टण�र आह� य� भ�ष�वTचचतय�म�ळ� ! बर� घनशय�म, य�ल� क�ह� महण�यल� स��ग�. ग�णय�त ग�ड�, म�हकपण� असल� तर खप�यच� न�ह�.घनशय�म : क�मणण�, त�र� धय�नम�� आवय�� क� श�� करव�न�� छ� त�? कर श�रव�त एकदम. ज� तर� ग�जर�त�ए आपण� नवलख ल�ज र�ख� छ�.मह�\वर� : भ�ई, कफकर ज�व8 कई नथ�. पण हव� त8 हव� अह�� न रह�त�. म�र� त�ल जय�ई ल�.घनशय�म : बस. वध�र� ब�ल न�! क�क�स�ह�ब, तय�ल� ग�वय�ल� स��चगतल�. उग�च म�झ� ल�ज घ�लव8 नक� महण8न पढव�व� ल�गल�; बर�, ह� ग�ण� मल� म�ह�त आह�. य�च� पद आट�प�त� आह� त� म� टप�ल प�ह8न य�त�. (ज�त�)मह�\वर : (सवगत) आत� अस� र�क8 न ग�त� कM ऐकण�र य�‍र य�चय� शजव�चय� त�र�च क�य, पण त�ब�र य�‍र य�चय�ह� त�र� त�ट8 न पडत�ल! (म�र�ब�ईच� पद ग�त�)पभ�कर : (सवगत) क�य न�सत� जन�वर�स�रख� ओरडत� आह�! ग�णय�न� पश8 म�दहत ह�त�त ह� य� गवय��चय�वरन ज�सत रसद ह�त�.धन�\वर : पस�त पडल� आपल� ग�ण� आमह��ल�. ह� पदत� क� ठच�?मह�\वर : श�द�ककण�तयस�ग�तपद�त�.लततक� : म�लत�त�ई, ऐकल�स म�झय� लगन�च� ह� ब�डब�ज�! आणण आत� त� नवरद�व य�यच�! न�तर य�चय� मह�त�रडय� म�/��च� म�र�! एक आसननमरण झ�लय�म�ळ� म�ददष�, तर द�सर� श8नयदष�म�ळ� आसननमरण! क�ण क�वह� मर�ल य�च� न�म न�ह�! न�सत� बघत र�ह�व� य��चय�कड�!मह�\वर : (सवगत) ह� म�खय द�न चच/�, आणण य� ब�ज8ल� द�न स�वलय�. य� द�घ��न� प�दहलय�म�ळ� म�झय� आ�धळ�पण�त� स�थ@क झ�ल�!लततक� : म�लत�त�ई, ह� प�र�णप�रष मल� म�कम�ग@ द�खववण�र आणण तय� व�ट�वर ह� क�नड� क�वळ� भडकरस�च� प�णप�ई ब��धण�र! आणण त8 महणत�स ब�ब��न� उलट उतर� द�ऊ नय�त महण8न!

धन�\वर : ह� लततक�, आपलय� य� ग�रजन��च� न�ट वयवसथ� कर. ह� श�सव�म� आणख� त� रशषयसव�म� –लततक� : ब�ब�, आत� मल� ज�यच� आह� म�लत�त�ईकड�. प�ढ� म�झय� कप�ळ� क�य स�ख आह� ह� ददस8 ल�गल�च आह�! त8त@ इ�द8बब�द8च� ज�ड� द�व� ह��ह��चय� त�बय�त . आणण सवचछ स��गत�,

49

Page 50: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

कM मल� /�स ददल�त तर म� ज�व द�ईन. य8 य�गव�रसष, आमचय� य� बब�द8त�ईबर�बर चल�; आणख� म�र�क� पभ8, त�मह� इ�द8त�ईबर�बर चल�. इ�द8त�ई, न� य� धDतर�ष�ल� स�भ�ळ8न.

(त� ज�ऊ ल�गत�त)

मह�\वर : (सवगत) तर� म� घनशय�म�ल� स��चगतल� ह�त�, कM म� उघडय� ड�ळय��चय� आ�धळय�च� सdग घ�त� महण8न. खर� महटल� तर य� स��दर�कड� प�ह�त�न� इ���चय� सहस न�/��न�स�द� च�कलय�स�रख� व�टल� असत�. आणख� य� घनशय�म�न� मल� धDतर�ष बनववल� आह�! ब�कM एक� अथn उघडय� ड�ळय��चय� च�चल दष�म�ळ� दहल� प�हत�च म�झ� सdग उघडकMस आल� असत�. बर�, त�त@ य� त�ब�र य�‍र य�ल� जपल� प�दहज�. न�ह� तर य�चय�सकट क� ठ� तर� आमचय� भम�च� भ�पळ� फ� ट�यच�! य� म�झय� म�ग@दश@क कTद�रशण�च� तdड प�हणय�च� पस�ग टळल�, ह� क�य आ�धळ�पण�च� थ�ड� फ�यद� झ�ल�?लततक� : आपण उठ�. आपल� आ�धळ� ज�ड�द�र ग�ल� स�द�! आपलय� व�रसषग�/�श� म�झ� पट�ल अस� क� आपलय�ल� व�टत�? म�लत�त�ई, पभ�कर��न� य� महत�र य�‍र य�च� क�नड� सdग प�दहल� तर तय��न� हसत� हसत� प�र�व�ट ह�ईल, न�ह�?पभ�कर : (ज�त� ज�त� सवगत) पभ�कर�च� ह� क�नड� सdग क� ण� प�दहल� तर तय�ल� म�/ पळत� पळत� प�र�व�ट ह�ईल (च,घ�ह� ज�त�त)

लततक� : म�लत�, म� य�त�च य��च� वयवसथ� करन. आज थ�ड� आह�. मल� ओवहरक�टह� घ�ल�यच� आह�.धन�\वर : चथललरपण�न� नक� ज�ऊ अश�.लततक� : चथललरपण�न� ज�ण�र. एकद� म�झ� म�न क�प� महणज� स�टल�त!

(ज�त�)धन�\वर : म�लत�, लततक�ल� रशकण ददल� तय�च� ह� द�षपररण�म!

म�लत� : म� जर� अचधक ब�लल� तर आपलय�ल� र�ग य�ण�र न�ह� न�? रशकण�म�ळ� लततक�त�ईन� क�णत� द�षपररण�म द�खववल�! न�टन�टक� प�ष�ख करण�,जर�स� लडडव�ळपण�न� ब�लण� य�ल� आपण द�षपररण�म महणत� क�? अश� ब�वदव�न आणण तनम@ळ म�लग� प�ह8 ज�त� क�ठ� स�पड�यच� न�ह�. ब�लणय�च� पम�ण न�हम� अस�च र�हण�र आह�, अस� क� आपलय�ल� व�टत�? अश� स��दर सवभ�व�ल� रशकण�न� श�भ� य�त�, कM द8षण य�त� बर�? क�ललक क�रण�वरन स�रशकण�ववरद अश� सगळय��न�च ह�क�ट� क�ल� तर कस� ह�ईल बर�?

(र�ग-बह�र; त�ल-ब/त�ल)

हदयरत�कररच� ह� फ�न अस� । सतत वस� ।जय� क�ल� । ज�नरजज� भमवव मततल� अततददवय रत उदचधम�ख� वमवव ख�स� ॥ ध�० ॥

क�भ द�वव अ�तर�च� न ददस� स�म�नय जल� जTस� ॥

50

Page 51: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

जड जल न चळ� च�तन खवळ� रतगभ@ धर� फ�स� ॥लघ� नच तय�त� ककमवप गण�व� ॥परर श�भशक� न महण�तन कर�व� । सव�गत ह�स� ॥ १ ॥

धन�\वर : आत� क�य स��ग�व� म�लत� त�ल�? ब�कM एख�द� व�ळ� व�टत�, कM मन�त अस�ल नस�ल त� स�र� त�जजवळ स��ग8न ट�क�व�. ह� आल� आमच� कनय�! क�य प�ष�ख�च� तर ह� ह�!लततक� : प�, म�लत�, ल�क अ¡ट म� अ¡ड ट�ल म� इफc आय ड8 न�ट ल�क ए न�इस म�र� रलटल गल@ ऑफ स�वहनट�न c. जसट कनफ�स, म�लत�, डdट य� व�इश ट8 व�अर ए –म�लत� : ट8 व�अर ए वह�ट? य8 न�सट� रलटल चथ�ग c. य8 आर कव�इट ड�शवहरलश!

लततक� : आणख� ब�ब�, असल� कनय�रत त�मह� व�ट�ल तय�चय� गळय�त ब��ध�त आह�त!

लततक� त�मच� ल�डकM न�ह� क�? क�य महण�व� त�मह��ल�? ”म�य� जळल� क�। ततळह� ममत� न�ह� क�। आल� प�ट� प�र एकट� त�ह� ववककत� क�?”

धन�\वर : क�य, क�य महण�ल�स?

लततक� : स�, डडयर फ�दर, य8 व�¡ट इट अग�न? (”म�य� जळल� क�” इतय�द� प8व±क.)

म�लत�त�ई, चल. (ज�त�त)

धन�\वर : (सवगत) अस� य�त� मन�त, कM श�म�ख र�गव8न क�ढ�व�! आत� तर म�झ� ख�/�च ह�त च�लल�, कM दहल� म�र�\वर�ल� द�ण� ह�च एक इष म�ग@ आह�. कनय�रत महण�! प�ण�वर दर�ड� पड�यच� व�ळ आल� महणज� रत द�ऊन प�ण व�चव�व� ल�गत�. त�च कनय�रत�च� ग�ष! क�ण� क�ह�ह� महण�, सबस� पय�र� ज�व आह�. उद� म�झय� भ�ग�द�र�न� पस�ग आणल�, तर रत प�ट�त चगळ8न ज�व व�चववल�ल� क�य व�ईट? ह� आजच� य�जन� ठ$क झ�ल�. य�गव�रसष�चय� स�त प�र�यण��प�क�, म�र�\वर�बर�बर स�त जनम स�स�र प�रवल�, अस� लततक�ल� त�बडत�ब व�ट�यल� ल�ग�ल. ग�ष ह�तच� ग�ल�. आध� रशकणच द�यल� नक� ह�त�. (घनशय�म य�त�) य�, घमशय�म. घनशय�म, य� रशकण�चय� द�षपररण�म��न� म�झ� ड�क� अगद� भ�ड�व8न ग�ल� आह�. ह� लततक�, पभ�कर, मन�हर रशकण�न� स�र�च कश� ह� बबघडल�?घनशय�म : द�षपररण�म�च� क�रण� ह�डकMत बसणय�त क�य ल�भ ह�ण�र?

धन�\वर : बर�, मग एख�द� उप�य स��ग�.घनशय�म : व�b, र�ग�चय� तनद�न�सह औषध�च� य�जन� अवगत असलय�वर वTद�च� आवशयकत� क� ठ� र�दहल�?धन�\वर : घर�त अस� बख�ड� क� म�जल� आह� बर�?घनशय�म : आपणच स��चगतल� ह�त न�, कM घर�त क� ण� वड�ल म�ण8स न�ह� महण8न.

धन�\वर : बर� मग?

घनशय�म : आपण अद�प अन�भवरसद ब�लत� आह�, म� एकदम आडपडद� स�ड8न ब�लत�. म�/ आपल� दहतचच�तक य� न�तय�न�च म� ह� अततपस�ग कर�त आह�.

51

Page 52: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

धन�\वर : सवचछ, सवचछ ब�ल�, घनशय�म. आणण झटददश� ब�ल�. ह� –घनशय�म : घर�त क� ण� वड�ल म�ण8स न�ह�. त� आण�यल� प�दहज�.धन�\वर : अह�, वड�ल म�णस� झ�ड�ल� क� ल�गत�त?

घनशय�म : अकल�चय� म�ल�न� जग�चय� ब�ज�र�त रमळत�त. सपषच स��गत�, आपण लगन कर�यल� तय�र आह� क�? य� वय�त लगन कर�यल� आपल� हरकत आह� क�?धन�\वर : य� वय�च� द8रदष� न�ह� त�मह�ल�, घनशय�म! वरपक�च� कध� हरकत असत� लगन�ल�? ह� प�ह�, आमह� आह� सधय� पनन�श�चय� घर�त, त�वह� आमचय� घर�त म�लग� द�यल� वध8पक�च� हरकत असण�र. खर� स��ग8, ह�च अडचण एवढ� नडणय�ज�ग� आह�. ब�कM म�झय�ववषय� महण�ल तर म�झ� लगन�च� इचछ� आह�. जवळ पब/क� आह�, सगळ� आह�.घनशय�म : मग आपण लगन कर�यल� तय�र आह� एक8 ण?

धन�\वर : क� अस8 नय� म� तय�र? स�स�र�त ककत� अडचण� आह�त बर�? घर�त वड�ल म�ण8स न�ह� ह� तर त�मह�च महणत� आगह�न� – बर� न�ह�, म� पथम स�चववल�; पण त�मह��ल� पटल� तर खर� न�?– झ�ल�, उद� लततक�च� लगन तनघ�ल�, महणज� द�वक� बसववत�न� श�ज�र� प�ट�वर स�प�र� क� बसव8 अभ��स�रख�? त�वढय�प�रत� आसप�स उसनव�र करत� य�त� थ�ड�च!

क� एक� लतय� एक प�र�च� कनय�द�न ततसर य�‍र य�करव� चट�वर करन घ�ऊ. ब�प�स�रख� ब�प म�, मल� क�य व�ट�ल बर�?घनशय�म : आपण म�झ� सम�ध�न करणय�स�ठ$ उग�च कष घ�त� आह�! बर�, वध8च� तनवड करण�र आपण? महणज� स�ध�रणपण� वय�म�न रपर�ख�, ग�ण�वणग�ण य� दष�न� –धन�\वर : ह� बघ�, वध8 वय�न� प,ढ, प�षकळश� स��दर आणण सदग�ण� असल� महणज� झ�ल�. मग उग�च फ�र चचककतसकपण� नक�. य� अट� ट�कणय�च� तश�च क�रण� आह�त, बर� क�! वध8 प,ढ वय�च� एवढय�कररत� प�दहज�, कM म� ब�ल�वDदववव�ह�ल� जर�स� पततक8 ल आह�. आत� वध8वर��चय� वय��तल� अ�तर कम� करणय�स�ठ$ म�झय� पनन�श�त8न वज�वट करणय�च� स�यच न�ह�. त�वह� वध8च शकय तततकM प,ढ असल�ल� बर�. रशव�य आपलय�ल� वड�ल म�ण8स घर�त आण�यच� आह�.घनशय�म : कब8ल आह� आपल� महणण�. बर�, त� स��दर असल� प�दहज�, ह�य न�?धन�\वर : स��दर नस8न कस� च�ल�ल? एरव� उद� ल�क��त क�य ब�ल�व� ह�ईल बर�? महणत�ल महत�र� लगन�ल� उत�वळ� झ�ल� ह�त�, - ज� क�ळ�ब��� म�लग� रमळ�ल� त�च पतकरन म�कळ� झ�ल�, झ�ल�! घनशय�म, व�ड�बब�� म�लग� पतकरन ह� क� आत� श�भ� द�खव�यच� आह�? य� वय�त लगन फ�र प�क ववच�र�न� कर�यल� हव�. ह� क� प�र�ब�ळ��च� लगन� आह�त?

तय��चय� लगन��न� क� ण� न�व� ठ�व�त न�ह�त. त�वह� स��दर वध8 अस�यल� प�दहज�.घनशय�म : ह�ह� पटल�; पण वध8 सदग�ण� कश�ल� हव�? क�वळ क�रण ऐकणय�चय� क,त�क�न�च ववच�रत�.

52

Page 53: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

धन�\वर : क,त�क�न� क�रण ववच�रत�त; पण क�रण�च� क,त8कच कर�ल, ऐक�. वध8 प,ढ आणण स��दर आह�, आणण सदग�ण� न�ह�. पररण�म क�य ह�ईल? अन�रप वध8वर��न� तनष�न� व�ग�यल� परसपर��च� ग�णच प�र�स� ह�त�त. पर�त� ववषम वय�चय� ज�डपय��त ह� जब�बद�र� एकटय� पत�वरच असत�. त�वह� त� तनरप�क सदग�ण��च� म8तnच अस�यल� प�दहज�. त�शतवक दष�न� प�दहल� तर ववव�ह�तलय� एकतनष�चय� शपथ��च� ववषम ववव�ह�ल� फ�र जरर� असत�. लगनववध�त य� शपथ��न� इतक� महतव ददल�ल� प�ह8न म�झ� अश� समज8त ह�त च�लल� आह�, कM आपलय� य� पवव/ आय�@वत�@त प8वn ववषम वय�चय� ब�ल�वDद ववव�ह�च�च क�य त� एकट� पच�र ह�त�.घनशय�म : पच�न आय@पर�पर�च�च अरभम�न�न� अन�करण कर�वय�च� अस�ल तर य� आपलय� पनन�श�पल�कडचय� वय�त आपण स�नय�स घय�यल� हव�.धन�\वर : क�य, व�ड� आह�त क�, घनशय�म! य�त! अरभम�न क� ठ� र�ह�ल�? स�नय�स घय�यचय� वय�त स�नय�स घ�लतल�, लगन करणय�चय� वय�त लगन क�ल�, य� ग�ष�त क,त�क�न� अरभम�न कश�ल� कर�यच�? उपजलय� ज�व�च� जनमपब/क� कर�यच�, तरण��न� पणयपब/क� रलह�यचय�, महत�र य��न� मDतय�प/� खरड�यच�, य� जगरढ�चय�च ग�ष� झ�लय�. तरतर�त तरण�न� स�नय�स घ�तल� कक� व� एख�द� ऐन वDद�न� ग�डघय�त8न म�न क�ढ8न ग�डघय�ल� ब�रश�ग ब��धल� तर अरभम�न! तरण ��रक�ध�श�न� स�ळ� हज�र एकश� आठ वड�ल म�णस� घर�त आणल� तय�च� ग�ळ�ब�रज�च� म�जम�प स��गणय�पल�कड� जग�न� क�य क,त�क क�ल�?

पण तय�च श�कD षण�न� र�ध�स�रखय� एक�च वड�ल म�णस�च� स�स�र थ�ट8न ददल� तर तय� अल,ककक चमतक�र�च� अज8न क�डक,त8क च�लल� आह�. त�च वDद�पक�ळ�चय� लगन�च� भ8षण.

परव� आमचय� वकMलस�ह�ब��न� आमच� मDतय�प/ करन ट�कणय�च� आगह क�ल�, त�वह� स�थपण�न� तय��न� बसववल� तस�च; आणण आमचय� ज�श�ब�व�न� ब�ल�व8न आणण वकMलस�ह�ब��चय� द�खत म�झ� जनमपब/क� तय�र करव8न घ�तल�. लह�णपण� मल� म�गळ ह�त�. क�य बदल ह�त� ह� ब�ळपण�चय� आणण आत�चय� सDष�त! आणण आत� त�मह� महणत� म� स�नय�स घ�ईन महण8न! छ�त�ठ�क स��चगतल� न� त�मह�ल�, कM म� लगन�ल� तय�र आह� महण8न? एकद� शबद ददल� त� ददल�. घनशय�म, ग�ष पथम त�मह� क�ढल�; पण आत� त�मह��ल�च म�घ�र घय�व� ल�गण�र! क� ह�, क� ठ� प�हण�र ह� आमचय�स�ठ$ अश� वध8 आत�?घनशय�म : प�नह� आपण म�झय�कररत� कष घ�ऊ ल�गल�! वध8 श�ध8न क�ढणय�स�ठ$ मल� इर�स घ�तल�च प�दहज� अस� न�ह�. स�चव8 क� म� आपलय�स�ठ$ एक� वध8च� न�व?

धन�\वर : स�चव� बघ8.घनशय�म : आपलय� ध��डडर�प�त��च� म�लत�! पस�त आह� म�झ� स�चन� आपलय�ल�?धन�\वर : क�य भलत�च ब�लत� ह�, घनशय�म?

घनशय�म : भलत�च कस�?

53

Page 54: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

धन�\वर : पण त�मच� क�णत� स�चन� मल� पस�त पडल� न�ह�, स��ग� प�ह8? अह�, आपलय� दहतचच�तक�चय�च स8चन� फ�ट�ळ8न ट�कलय�वर मग म�ण�सकM क� ठ� र�दहल�? पस�त आह� त�मच� स�चन�. म� मघ�श� स��चगतल�ल� ग�ण तर ततचय� अ�ग� आह�तच.

घनशय�म : आपलय� लततक�त�ईच� त� मT/�ण आह�. महण8न-

धन�\वर : व�! समज�, एख�द� अन�ळख� स�व/ आई लततक�च� छळव�द कर ल�गल�, तर बर� ह�ईल क�? म�लत� कर�ल क� तस� कध�? लततक�च� सवभ�व ओळख8न ततचय�श� प�मळपण�न� व�ग�ण� म�लत�ल� म�ळ�च कठ$ण न�ह�. रशव�य अस� ल�क�पव�द य�यल� नक�, कM आपण परकय�चय� प�र�च� गळ� ब��धल� महण8न! आपलय� इषरम/�च� म�लग� असलय�वर ल�क��न� ब�ल�यल� तdडच र�हण�र न�ह� म�ळ�! पण क� ह�, त� ध��दरट मह�त�र� ह�क�र द�ईल क� लगन�ल�?घनशय�म : त� म�झय�कड� ल�गल�. म� आपल� अनन ख�त� आह�. आपल� सव@सव� अरभम�न मल� आह�. व�ट�ल तय� पयत�न� आपल� दहत करण� ह� म�झ� कत@वयकम@ आह�. आपलय�च शबद�त स��गत�, कM एकद� शबद ददल� त� ददल�. आपण आह�त न� लगन�ल� तय�र?

धन�\वर : एकद� स�ड8न दह� व�ळ�!घनशय�म : ठ$क आह�. मग म� घ�ईघ�ईन� जर� आपल� तनर�प घ�त असल� तर� एवढ� म�/ ख�/�न� स��गत�, कM ह� क�य@ म� घडव8न आणलय�व�च8न र�हण�र न�ह�. ल�ग8 न� य� क�य�@ल�.धन�\वर : म�झ� त�मह��ल� आश�व�@द आह�. (घनशय�म ज�त�) (सवगत) ह� घनशय�म ब�ललय�पम�ण� कर�ल क�? ह� वपळद�र, कर�र� आणण ब�द�व�न आह�, त�वह� उग�च क�ह�तर� ब�ल�यच� न�ह� ख�स! पण ध��डडर�ज�कड8न ह� स�मत� कश� रमळववण�र? त� मह�त�र� तर अश� लगन�च� न�वस�द� क�ढ8 द�यच� न�ह�. मग घनशय�म कश�चय� ज�र�वर मल� इतक� आ\व�सन द�ऊन ग�ल�? ध��डडर�ज मह�त�र य�‍र य�ल� य� घनशय�म�न� एख�द� ज�ळय�त तर पकड8न ठ�वल�ल� न�ह� न�? न�ह�, पण तस� नस�व�. क�रण तस� असत� तर य� घनशय�म�न� सवतbच म�लत�श� ववव�ह करन ट�कल� असत�. कद�चचत अस� अस�ल, कM ध��डडर�ज अस�ल पTश�चय� अडचण�त, आणण य� घनशय�म�ल� क�ह� मधयसथ� कब8ल करन ह� श�म�त ज�वई ग�ठ�यच� तय�न� य�कM क�ढल� अस�ल! ह��, अस�च असल� प�दहज�. क�य मन�षयसवभ�व आह� प�ह�! पTश�स�ठ$ महत�र य�‍र य�ल� म�लग� द�यल� ल�क तय�र ह�त�त ह�! मग य� जग�त प�चप�ण��स�ठ$च आपल� म�लग� म8ख�@ल� – त� स�द� लक�ध�श म8ख�@ल� – द�ण� महणज� अपर�ध आह� अस� क�ण महण�ल! बस, व�ट�ल तय� उप�य�न� लततक�च� म�र�\वर�श� ववव�ह घडव8न आण�यल� क�ह� एक हरकत न�ह�. न�ह� तर म�झ� प�प� मल� उभ� ज�ळ8न प�ळ8न क�ढत�ल.

प�प�च� फळ� ग�ड असल� तर� पच�यल� फ�र जड ह�च खर�!(ज�त�)

54

Page 55: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

पव�श द�सर�(सथळ : ध��डडर�ज�च� घर. प�/� : ध��डडर�ज व घनशय�म)

घनशय�म : (सवगत) क� क� ण�स कळ�, य� थ�रडय�ल� बघत�कण�च मल� ददड�चय� आत न�टक आटपणय�च� कलपन� त�बडत�ब आठवत�. य�चय� मनम�कळ�पण�ल� उग�च म�कळ� स�डणय�त आत� क�ह� अथ@ न�ह�. (उघड) ध��डडर�जप�त, एक� फ�र महतव�चय� ब�बत�त आपण�श� मल� थ�ड� ब�ल�यच� आह�; आणण त� ब�लण� सव@सव� ग�प र�ह�व� ह� आपलय�ल� दहतपद आह�, महण8न म� म�द�म एक��त स�ध8न आपल� भ�ट घ�त� आह�. न�ट लक द�ऊन म� क�य महणत� त� ऐक8 न घय�. लक आह� न� न�ट? ध��डडर�जप�त, म�झय� एक� अचधक�र� रम/�न� मजजवळ एक क�गद ददल�ल� आह�. ह� प�ह� त� क�गद. न�ट लक आह� न�? (क�गद द�खववत�)ध��डडर�ज : अर� ब�र र�! ह� तर –घनशय�म : आपल� तक@ बर�बर आह�, पण ह� भ�दरण� म�/ बर�बर न�ह�. म� स��चगतल� न�, कM न�ट लक द� महण8न? म� आपण�ल� भयचककत करन स�डणय�स�ठ$ आल� न�ह�. सधय� फ�र ब�ल�यल� मल� व�ळ न�ह� आणण म� आपण�ल�ह� व�ळ द�ण�र न�ह�. ध��डडर�जप�त, ह� आपल� च�र�बदल कब�ल�जब�ब. आपलय� खर य�‍र य� सवरप�च� रपर�ख� य�त सपष र�ख�टल�ल� आह�. मल� व�टत ह�त� तततक� आपण च��गल� न�ह�, आणण आपण�ल� व�टत� तततक� म� पण च��गल� न�ह�. ध��डडर�जप�त, आत� म� क�य ब�लच� त� न�ट, फ�र न�ट लक द�ऊन एकद�च एक8 न घय�. समज�, ह� क�गद म� क�ण�ल� द�खववल� तर तय�च� क�य पररण�म ह�ईल बर�?

एक� कण�त सरक�रच� ल�क त�मह�ल� अटक करत�ल. च�रच,घ��कड8न त�मचय�वर ब�रड,

बदम�श, च�र य��स�रखय� श�लकय� रशवय��च� म�र� ह�ईल. त�मचय� अपर�ध�ल� य�गय अश� रशक� भ�गणय�स�ठ$ त�मह��ल� त�र�ग�त ज�ऊन पड�व� ल�ग�ल. त�मह� त�र�ग�त ज�त�कण�च त�मह��ल� ज�व कM प�ण व�टण�र� त�मच� प�र�ब�ळ� अनन�व�च8न थयथय� करत�ल. त�मह� महण�ल, कM त�मचय� प\च�त पभ�कर त�मचय� म�ल�ब�ळ��च� य�गय स�ग�पन कर�ल महण8न;

पण ख�णय�वपणय�च� त8त@ तय��न� अडचण न पडल� तर� कTद�च� म�ल� महण8न तय��न� सम�ज�त अगद� ख�लचय� प�यर�वर ज�ऊन पड�व� ल�ग�ल. ज� त� त�मचय� म�ल��कड� ब�ट करन महण�ल, कM ह� कTद�च� म�ल�, ह� मह�त�रडय� ब�रड�च� प�प� प�र�, ह� तय� स�ळस8दपण�चय� न�व�ख�ल� ड�क� प�डण�र य�‍र य� दर�ड�ख�र�च� कमज�त क�रट�! ध��डडर�ज,

कण�ध�@त त�मचय� भरल�लय� स�स�र�च� अश� द�द@श� करन ट�क�यच� ह� स�धन म�झय� अचधक�र� रम/�न� व�ट�ल त� उपय�ग करणय�स�ठ$ म�झय� ह�त� द�ऊन ठ�वल� आह�.ध��डडर�ज : रशव हर! कTल�सन�थ! कTल�सन�थ!! क�य र� पस�ग आणल�स ह� म�झय�वर!

घनशय�म, घनशय�म, त�मह� क�ह� ख�/�न� अश� व�ळ म�झय�वर आणण�र न�ह�.

55

Page 56: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

घनशय�म : ध��डडर�ज, द�व�च� न�व� ओळववणय�इतक�च य� घनशय�म�चय� न�व�न� ट�ह� फ�डण�ह� वयथ@ आह�! द�व��चय� सब�ध म8तn दगड�चय� क�ल�लय� असत�त, घनशय�म�च� न�सत� मनच दगड�च� आह�. घनशय�म जवळ जवळ त�मचय� तनवव@क�र द�व�इतक�च दय�ळ8 आह�. ध��डडर�ज, अगद� श��त मन�न� त�मचय�वर अस� पस�ग आण�यल� मल� क�णत� हरकत आह�?

म� त�च व�ळ त�मचय�वर आणण�र आह�, आणण त�च स��गणय�स�ठ$ आत� म� आल� आह�. म� तन\चयप8व@क त�मह��ल� स��ग8न ठ�वत�, कM मल� दय�मय� बबलक8 ल न�ह�, आणण म� ब�ल�न त� कर�नच अस� म�झ� ब�ण� आह�.ध��डडर�ज : नक� ह� नक�! म�झय� प�र�ब�ळ��कड� प�ह�. नक� ह� अस� तनष� र ह�ऊ! त�मच� प�य धरत�, म�झय� गर�ब ब�ळ��न� अस� द�श�धड� ल�व8 नक�!घनशय�म : ह� प�ह� ध��डडर�ज, म� स��चगतल� न�, कM मल� खर�खर� दय�म�य� म�ळ�च न�ह� महण8न? य� आळवणय�ववनवणय��च� आणण रडणय�ओरडणय�च� म�झय� मन�वर क�ह�एक पररण�म वह�यच� न�ह�. म�झ� मन तनb\व�स��न� हल�यच� न�ह�, आसव��न� रभज�यच� न�ह�, ककक�ळय��न� ह�दर�यच� न�ह�, कक� व� रशवय�श�प��न� जळ�यच� न�ह�. म� स��ग�न तय�पम�ण� म�क�टय�न� व�ग�ल तरच त�मचय�वर ह� स�कट म� आणण�र न�ह�. म�/ नसत� व�दववव�द करणय�च� म�झ� तय�र� न�ह� ह� म� आध�च स��ग8न ठ�वत�. म�झ� महणण� अकरशb प�ळ�यल� तय�र आह�त क�?ध��डडर�ज : त�मच� ज� क�य महणण� अस�ल त� मल� म�नय आह�, कब8ल आह�; पण म�झय�वर एवढ� दय� कर�च ह�!धनशय�म : प�नह� ब�ल�यल� ल�गल�! ध��डडर�ज, आध� त�मच� बडबड एकदम ब�द कर�! ऐक� आत�. त�मह� आपल� म�लत� धन�\वर��न� ददल� प�दहज�. अज�गळ�स�रख� च�हर� क�य बदलत�? धन�\वरप�त लगन�ल तय�र आह�त. त�मह� आपल� म�लग� म�लत� तय��न� द�य�ल तय�र अस�ल तरच त�मच� अब� तनभ�व�ल.

ध��डडर�ज : अह� क�य ब�लत� ह� ह�! न�ह�, म�झ� प�ण ग�ल� तर� म� म�झय� म�लत�चय� जनम�च� अश� म�त� करण�र न�ह�. म�ल� तर�-घनशय�म : दठक आह�; मग म� म�लत�सकट-त�मचय� सगळय� म�ल�ब�ळ��चय� जनम�च� म�त� करन ट�कत�. ध��डडर�ज, त�मच� अककल क� ठ� ग�ल� तर न�ह� न�?ध��डडर�ज : अककल ग�ल� महण8न तर य� प�च�त आल�. घनशय�म, धन�\वरप�त तर� महत�रपण�त लगन कस� करत�ह�त?

घनशय�म : मह�त�रपण� च�र य�र य� करणय�प�क� क�ह� व�ईट न�ह� त� !

ध��डडर�ज : न�ह� ह�, म� खर�खर�च च�र� क�ल� न�ह�! ह� म�झय�वर तनववळ अपरम�त आह�.घनशय�म : ह� त�मच� लल�टल�ख क�य बडबडत� आह� मग? पण इतकM बडबड हव� कश�ल�?

ध��डडर�ज, एक� कण�च�ह� ववल�ब ल�वलय�व�च8न एकदम स��ग�, म�लत� धन�\वर�ल� द�यल�

56

Page 57: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

त�मह� तय�र आह� कM न�ह�? न�ह� तर त�मचय� घर�द�र�च� ववधव�स झ�ल�च महण8न समज�. आह�त कM न�ह� तय�र? ब�ल�.ध��डडर�ज : ब�ल8 क�य कप�ळ म�झ�! म�लत�च� गळ� क�प8 कM प�र�ब�ळ��चय� म�न�वरन स�र� कफरव8?घनशय�म : लवकर स��ग� महण8न स��चगतल� आह� म�.ध��डडर�ज : कब8ल आह� त�मच� महणण� मल�. म�लत�! म�झ� म�लत�! ज�व क�स�व�स ह�त� आह� अगद�! घनशय�म, म� क�य कर ह�?घनशय�म : म�क�टय�न� म�लत� धन�\ववर�ल� द�!ध��डडर�ज : क�णतय� तdड�न� ह� म�लत�ल� स��ग8 म�? घर�तल� म�णस� मल� क�य महणत�ल?

घनशय�म : ह�, त� सव@ तनवव@घनपण� कस� उरक�यच� त� म� स��गत�, त�मह� मल� तय� ददवश� स��चगतल�च ह�त�, कM त�मह��ल� च�र च�र ददवस जमदगन�च� सdग�प�रत� अवत�र ध�रण करत� य�त� महण8न! तस� सdग आण�. ह� ववव�ह घडव8न आणणय�च� त�मच� द�रदष�म�ळ� प8ण@ तन\चय झ�ल�ल� आह� अस� घर�त सव�xन� बज�व�त स�ट�. क�ण� ववरद ब�ल8 ल�गल� तर ल�गल�च एक�र�वर य�. धन�\वर गभ@श�म�न असलय�म�ळ� आपलय� म�ल��चय� रशकण�ल� तय��चय� �वय�च� फ�र उपय�ग ह�णय�स�रख� आह� महण8न क�ह� झ�ल� तर� ह� लगन उरक8 न घ�णय�च� त�मच� दढतन\चय झ�ल� आह�, अस� ठ�स8न स��ग�. रशव�य वDद श�म�त��न� म�लग� ददलय�न� खच@ कम� य�त� ह�ह� एक क�रण स��ग�. त�मचय�जवळ पTस� न�ह� ह� ग�ष सव�xन� ठ�ऊक आह�च. ह� ग�ष त�मह� आपण ह�ऊन कर�त आह� अस� भ�सववणय�स�ठ$ उतस�ह�न� व�ग�; क�रण ह� खर य�‍र य� पक�र�सह क�ण�ल� जर कळल� तर त�मचय� गळय�ल� फ�स बस�ल ह� ववसर नक�. ह� म�खय म�द�च� ग�ष आह�. त�मचय� सवतbचय�च मन�न� ह� ग�ष घ�तल� आह�, ह� सव�xचय� मन�त न�टपण� बब�बव8न द�. खर� ग�ष षटकणn ह�त�च त�मच� क�न ल�क��चय� ह�त� स�पड�ल ह� न�ट लक�त ठ�व�. धन�\वरप�त��च� श�म�त� ह� लगन�च� म�खय क�रण. क�ण�ल� खर�- महणज� य� क�गद�ववषय� – क�ह� कळव�यच� न�ह�. य�पम�ण� पतय�क ग�ष न�ट मन�त व�गव8न म�झय� महणणय�पम�ण� व�ग�यल� त�मह� तय�र आह�त न�?ध��डडर�ज : तय�र न ह�ऊन कर क�य? घनशय�म, अह� अस� कस� ह� कस�ब�स�रख� –घनशय�म : ठरल� न� ह� क�यमच�? मग मल� कस�ब, र�कस, दTतय क�य व�ट�ल त� महण�! आत�च घर�त य� ग�ष�बदल ब�लण� स�र कर�. ज�ऊ म�? त�मचय� मन�त बदल झ�ल� तर त�मह��ल� म�ह�त आह�च पररण�म क�य ह�ईल त�? न�ट ह�ष�र�न� व�ग�. ज�ऊ म�?ध��डडर�ज : ह� (घनशय�म ज�त�) (सवगत) अर�र�! परम�\वर�, क�य भय�कर पस�ग आणल�स ह� म�झय�वर! म�लत�! म�लत�! ब�ट� म�लत�. त�ल� ह� क�णतय� तdड�न� स��ग8 आत�! द�व�, य�प�क� य� प8वnच म�झ� ड�ळ� क� रमटल� न�ह�स!

(सवसथ बसत�. क� स�म व क� म�द य�त�त)

57

Page 58: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

क� म�द : ब�ब�, ह� क� स�मत�ई महणत�, कM म� त�मच� ल�डकM न�ह� महण8न! आह� न� ब�ब�, म� त�मच� ल�डकMकM ?

क� स�म : आणण ब�ब� म� ह�? –

(र�ग-भ8प; त�ल-एकक�)ल�डकM अस�च थ�र । न�वडत� कM अघ�र ।

नलग� म�रळ सम�र । स��ग� आमह� ॥ ध�० ॥म�य�च� द�त ज�ड । प�रववतस� सकल क�ड ।

द�त� ख�यरस ग�ड । त�ड न प�म� ॥ १ ॥ध��डडर�ज : (द�घ��न� प�ट�श� धरन सवगत) अर�र�, य� ल�डकय� चचमणय� ज�व��स�ठ$ क�य व�ट�ल त� कर�यल� मल� तय�र झ�ल�च प�दहज�. हसत ख�ळत म�झय� म�लनच� गळ� म�झय� ह�त�न� क�प�यल� मल� रसद झ�ल� प�दहज�. (उघड) क� स�म, त8 म�झ� ल�डकM आह�स; क� म�द, त8 पण ल�डकM आह�स, आणण आपल� म�लत�त�ई पण म�झ� ल�डकM आह�.क� स�म : ब�ब�, ह� प�ह� म�लत�त�ई, लततक�त�ई इकड� य�त�ह�त!

क� म�द : आणख� ब�ब�, ह� बघ� पभ�करद�द� आणण मन�हरद�द� य�त आह�त.

ध��डडर�ज : (सवगत) अज�गळ थ�रडय� ध��डडर�ज�. प�टचय� प�र�च� घ�स चगळणय�स�ठ$ आत� हसणय�चय� रमष�न� थ�ब�ड पसरन क�ळ�स�रख� उभ� र�ह�. (एकMकड8न मन�हर व एकMकड8न म�लत�, लततक�, इ�द8 व बब�द8 य�त�त)

लततक� : (सवगत) पभ�कर��न� प�दहलय�बर�बर तय� क�नड� सdग�च�च आठवण ह�ऊन मल� हस�यल� य�त�. ह�, पण ब�ब��न� य�चय�श� न ब�लणय�च� मल� त�कMद क�ल�ल� आह�! रशव�य,

म� स�द� य��च� तdड न प�ह�यच� पततज� क�ल�ल� आह�.पभ�कर : (सवगत) र�ज क�नड� सdग�च� उपदवय�प म�ठ� कठ$ण आह�. क�ल पदहलय�न�च सdग घ�तल� तय� म�न�न� बत�वण� ठ$क झ�ल�. पण तdड�वर स�रक� तय� र�खट�यचय� तश�च र�दहलय�. आत� प�नह� न�ट स�वधचगर� घ�तल� प�दहज�. रशव�य म�झ� र�हणय�च�, ज�वणय�च� त�मचय� दककण� घर�त जम�यच� न�ह� महण8न धन�\वरप�त��न� स��ग8न ट�कल� ह�ह� बर� झ�ल�. न�ह� तर च�व�स त�स तय��चय� घर�तच ड��ब8न बस�व� ल�गल� असत�, आणणइथ� घर� ब�भ�ट� झ�ल� असत�.ध��डडर�ज : अर� व�! लततकत�ई, क�ण�च कस� ब�लत न�ह�? त�मह��ल� क�ह� कमज�सत कळल� आह� कM क�य ?

लततक� : क�मज�सत क�य कळ�यच� क�क�?ध�डडर�ज : (सवगत) थ�रडय�, कर आत� मन�च� धड� आणण ह� तय�र. (उघड) मग आमह� स��गत� त�मह��ल� क�ह� क�मज�सत. पभ�, आपलय� म�लत�त�ईचय� लगन�च� जमल�.पभ�कर : महणज�?

58

Page 59: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

लततक� : लगन�च� जमल�? आणण त� कध�?ध��डडर�ज : अस� गडबड8न ज�ऊ नक�! बस� न�ट स�र�जण�. म�झय� मन�त आल� एक कलपन� – कलपन� महणज� क�य – तन\चय झ�ल� आह� म�झय� मन�च�! आपल� म�लत� – बर� क� पभ�? धन�\वरप�त��न� द�यच�. अगद� ठरल� रसद��त ह�!पभ�कर : महणज�? महणत� क�य त�मह� क�क�. ह�?लततक� : क� ण�ल� द�यच� महण�ल�त?

म�लत� : (सवगत) ब�ब� म�झ� थट� तर कर�त न�ह�त? पण ह� अश� व�ड�व�कड� थट� तर� त� कश� करत�ल? द�व�, मग पक�र आह� तर� क�य?

मन�हर : (सवगत) क�य ऐकल� ह� म�?ध��डडर�ज : त�मह��ल� य�त इतक� नवल कश�च� व�टल�? धन�\वरप�त��न� म�लत� द�यच� य�त आ\चय@ करणय�स�रख� क�य आह�?पभ�कर : क�क�, य�प�क� आ\चय@ तर� क�णत� द�सर�? क�क�, थट� तर कर�त न�ह� त�मह�?ध��डडर�ज : अर�, थट� कसल� य�त? धन�\वरप�त��न� म�लत� द�यच� अस� म�झय� मन�न� प�रत�पण� ठरववल� आह�.लततक� : आणण ब�ब कब8ल आह�त क� य� लगन�ल�?ध��डडर�ज : ह�, धन�\वरप�त तय�रच आह�त य� लगन�ल�.पभ�कर : आणण त�मह�ह� तय�र आह�त महणत�?ध��डडर�ज : म� तर तय��न� म�लग� द�यल� तय�र आह�; इतक�च नवह�, तर इकडच� स8य@ इकड� आल� तर� म�झ� तन\चय आत� ढळ�यच� न�ह�? त�मह�ल� य�त एवढ� गTर क�य व�टत� क� ण�स कळ�!पभ�कर : खर� आह�! क�क�, ब�लवDदववव�ह�प�क� गTर अस� जग�त आह� तर� क�य?

(र�ग-दरब�र�; त�ल-ब/त�ल)

जरठब�ल� । य�ग अस�। भ8सतर� य�गय� वय�करणण तस� ॥ य�ग अस� ॥ ध�० ॥

दहर� तइ� ददस� उपल� मघव� \व�न� त�रलय�ल� ॥ १ ॥ न ब�लरवव तय� ब�डतय� ॥ ववध�स� स�म�ख चचर ठ�ल� ॥ २ ॥

ब�कM एक� अथn स�ठ$चय� स�म�र�तल� नवरद�व आणण आठ$चय� आट�कय�तल� नवर�म�लग� अश� ज�ड� परसपर��न� अन�रप तर खर�च! ब�लवध8 ग�डघय�त म�न घ�ल8न बसल�ल�, आणण वDद वर�चय� वय�भर�म�ळ� ग�डघय�त म�न आल�ल�! क�बर�च� कम�न झ�लय�म�ळ� द�घ��च� उ�च�ह� स�रख�च! वर�चय� अ�ग�ल� व�ध@कय�म�ळ� क�प स�टत असत�, तर तय� ब�पडय� ब�रलक�चय� अ�ग�च� थरक�प ह�त असत�! इकड� वध8च� द�ध�च� द�त पड8 ल�गत�त, तर ततकड� वर�च� क�यमच� द�त पडत असत�त! वध8वर��च� अन�रपत� य�प�क� त� आणख� क�णत� अस�यच�?

59

Page 60: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

लततक� : वDद वर�चय� थ�रडय� थ�ब�ड�चय� ब�ळकय�च� ब�लवध8चय� च8लब�ळकय��चय� चचम�कलय� स�ज�त भर पड�ल, ह�स�द� एक ल�भच महण�यच�!ध��डडर�ज : स�र� खर�, पण य� स�ब�ध�म�ळ� आपलय�य� �वयदष�न� ककत� फ�यद� ह�ण�र आह� य�च� त�ल� अज8न कलपन� न�ह�. आपलय� म�ल��चय� रशकण�ल� धन�\वरप�त��च� क�वढ� मदत ह�ईल बर�!पभ�कर : क�क�, क�क�, क�य ब�लत� ह�? आज इतकM वषm शजव�प�ड जप8न त�मह� य� पभ�कर�च� वप�ड प�स8न स�ड�त�न ह�त व�ढववल� आह�, त� क�वळ उग�च क�? क�क�, म�ल��चय� रशकण�च� चच�त� करणय�च� त�मह��ल� य�प�ढ� क�य क�रण आह� बर�? म�झय� ह�ड��च� क�ड� कर�न, पण आपलय� म�णस��चय� क�स�ल�ह� धकक� ल�ग8 द�ण�र न�ह�. आमचय� घर�भ�वत� म�झय� प�चह� प�ण��च� पह�र� उभ� कर�यल� म� कध� तर� म�घ�र घ�ईन क�? क�क�, एवढय�स�ठ$ म�लत�त�ईच� अश� र�कस� र�त�न� बळ� द�यच� ब�द� त�मह��ल� क� ठ8 न आठवल�?

हमल� कर�न, जनम�च� ग�ल�मचगर� पतकर�न, पण खच�@च� त�श�स कध� पड8 द�ण�र न�ह�.ध��डडर�ज : ह� एक फ�यद� झ�ल�; रशव�य अश� लगन�त खच@ ककत� कम� य�त� य�च� ववच�र कर प�ह8 एकद�! खच�@च� सगळ� ब�ज� आपलय� म�थ� घय�यल� धन�\वर तय�र आह�त,

घर�तल� तनसड�स�द� ब�ह�र ज�यल� नक�.पभ�कर : क�क�, कम� क�र�. पण ह� अगद� अम�न�ष वDत� आह�!

(र�ग-म�रव�; त�ल-ब/त�ल)

नच त�ल� अश� कD ततल�चग ल�कक ॥ कर झटत� करश त�च घ�तकM ॥ ध� ० ॥

सवधन� व दवड�य� तन�ज�रस गतत@ दवडडतस� । हत चधग c नर�रस । ककतत प�पर�रश ।

पभ�वर स�मततरस द� तय�स कM ॥ १ ॥खच@ फ�र कम� य�ईल य�त श�क�च न�ह�. म�ल�चय� आसव��चय� म�तय��च� सर सरत असत�न� म�तय��च� म��ड�वळस�द� आण�यल� नक�. ततचय� ड�ळय��त लगनपस�ग� ग�ग�यम�न� असलय�वर भट��न� म�गल�षक��चय� आर�ळय��न� ग�ग�रस�घ�सरसवत��न� स�क�स�ठ$ ब�ल�वणय�च�ह� क�रण न�ह�. क�क�, कठ�र ब�ललय�व�च8न य� व�ळ� र�हवत न�ह�. घर�तल� तनसड�स�द� आपलय� घर�ब�ह�र ज�यच� ध�सत� नक�! क�रण म�लग�स�द� च�र ददवस��न� प�नह� आपलय�च घर� परत य�यच�. क�क�, क�क�, क�य म��डल� आह� त�मह� ह�?ध��डडर�ज : ज� क�य म��डल� आह� त� प8ण@ ववच�र करनच म��डल� आह�. पभ�, मल� ह� प�र�स�र� क�रभ�र आवडत न�ह�. म� घर�च� म�लक आह�, आणण मल� सव@ क�ह� कळत� आह�! धन�\वर�चय� श�म�त�च� कक� मत मल� च��गल� म�ह�त आह�.

60

Page 61: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

पभ�कर : ठ$क आह�! म� अस� ज�ऊन तय� मह�त�र य�ल� ववच�रत� कM, ग�रगररब��न� प�ज�पण�न� वपळ8न रमळववल�लय� पTश�चय� ज�र�वर अन�थ ज�व��च� अश� खर�द� करत�न� त�ल� शरम व�टत न�ह� क� महण8न! तय� प�ज� थ�रडय�च� च�रच,घ��त फटफशजत� न कर�न तर न�व�च� पभ�कर नवह� –म�लत� : थ��ब द�द�, म�झय�स�ठ$ अस� ध�डस कर नक�स. अस� स�हस कर ल�गल�स तर उद� त�ल� लततक� अ�तरण�र न�ह� क�? लततक� त�ल� द�ण� न द�ण� ह� सव@सव� तय��चय�– मल� म�गण� घ�लत� व�ळ� तय� ददवश� घनशय�म प�रष�स�रख� प�रष अस8न मल� ह�क म�रत�न� अडखळल�; मग आज म�झ� दश� ववचच/ झ�ल� तर क�य नवल! लततकत�ई, तय��न� – त�झय� वडडल��न� – आज म� क�क� महण8, कM धन�\वरप�त महण8, कM –लततक� : त�ई, म�झय� ब�ब��न� ख�ट�क, कस�ई, म��ग, क�य त�झय� तdड�त य�ईल त� महण!

त�झय� तdड�ल� म� क�णतय� तdड�न� आळ� घ�ल8?म�लत� : त�ई, अश� वTत�ग8न ब�ल8 नक�स. भ��ब�वलय�म�ळ� म� त�ल� सहजगतय� ववच�रल�. पभ�द�द� त�झय� ब�लणय�म�ळ� लततक�त�ईल� र�ग आल� प�ह�! म�झय�स�ठ$ त8 जर धन�\वरप�त��न� व�ट�ल त� ब�ल8 ल�गल�स तर कस� ह�ईल बर�? त�झय� जनम�च� स�ख लततक�चय� वडडल��चय� ह�त� आह� ह� ववसर नक�स!

पभ�कर : त�ई, भलतय� पस�ग� क�य भलत� ब�लण� क�ढल�स ह�! म�झय� जनम�चय� स�ख�च� मल� त�मचय� कणभर�चय� स�ख�प�ढ�स�द� क�ह� कक� मत व�टत न�ह�. म�लत�त�ई, ह� पभ�कर महणज� ध��डडर�जप�त��चय� घर�त उष�वळ�वर व�ढल�ल� त�मह� सव�xच� एक जनम�च� ग�ल�म आह�. त�झय� आईब�प��न� आईब�प�ववरदहत प�रक� झ�ल�लय� अनन�ल� म�त�द ह�ऊन भटकण�र य� अश� एक� अन�थ�ल� अनन�ल� ल�ववल�, आणण तय� भण�ग प�र�च� सम�ज�ल� ह� स�रशककत पभ�कर करन द�खववल�. त�ई, त�मचय� स�ख�स�ठ$ मल� व�ट�ल त� कष कर�यल� नक�त क�? धन�शर प�ज�पण�न� त�झय� जनम�च� म�त�र� कर�यल� तय�र झ�ल� असत� लततक�चय� ल�भ�न� य� व�ळ� म� तdड�ल� ख�ळ घ�ल8न बस8? लततक� मल� ज�व कM प�ण आह�, बह��ड�चय� त�लन�न� म� ततच� म�ल कर�न, पण म�झय� म�लत�त�ईचय� स�ख�प�ढ� म�/ मल� लततक�च� आठवणस�द� वह�यच� न�ह�. य� व�ळ� गपप बसणय�बदल मल� लततक�स�रख� स��दर ल�च धन�\वर�न� द�ऊ क�ल� तर� त� मल� नक� आह�. म�लत�त�ई,

लततक�स�रखय� नखरशख�नत सव�xगस��दर अध�xग�ल� य� व�ळ� म�झय� दष�न� त�झय� नख�च�ह� सर य�त न�ह�. म�झय� त�ईचय� स�ख�चय� ह�ळ�त हदय ह�रपळ8न तनघत असत�न� लततक�चय� प�मळ दष�च� च�द�क� मल� क�य स�ख द�ण�र? लततक� आणण पभ�कर य��चय� लगन�तल� ल�ज�ह�म म�लत�त�ईचय� स�ख�च� चचत� प�टव8न म� उरक8 न घ�ऊ क�? न�ह�, त�ई,

त�ल� तनव�@ण�च� स��ग8न ठ�वत�, कM म�लत�चय� कण�म�/�चय� स�ख�वरन लक�वध� लततक� आणण क�टयवध� पभ�कर न�सत� ओव�ळ8न फ�क8 न द�यल� म� क�वह�ह� तय�र आह�.

61

Page 62: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

लततक� : (सवगत) श�ब�स, पभ�कर! एवढय�म�ळ�च त�मच� य�गयत� मल� ककत� तर� म�ठ$ व�टत�! बघ8 क� य��चय�कड� एकद� ड�ळ� भरन? ह�, पण य��च� तdड न प�हणय�च� पततज� म�ड�यच� न�ह� क� अश�न�? पण तस�ह� नवह�, क�रण तdड द�खववण�र न�ह� अश� पभ�कर��च�च पततज� आह�. मल� तय��चय�कड� प�ह�यल� क�य हरकत आह�? पण नक�. य��चय�कड� प�दहल� तर य� व�ळ� य��चय�श� ब�लणय�च� म�ह मल� आवरण�र न�ह�, आणण ब�ब��न� मल� क�ण�श� ब�ल8 नक�स महण8न बज�ववल�ल� आह�. अस� तय��च� आज�भ�ग करण� य�गय न�ह�. श�भर अ�क म�ज8न ह� आन�द�च� आव�ग न�ह�स� क�ल� प�दहज�. (उघड) एक, द�न,

त�न, च�र –म�लत� : लततक�त�ई, र�ग आल� महण8न शभर अ�क म�ज�यल� ल�गल�स व�टत�?लततक� : (सवगत) र�ग ग�ल� महण8न म�/ श�भर अ�क म�जत� खर�.म�लत� : द�द�, प�दहल�स? त�झय� ब�लणय�न� त�ईल� व�ईट व�टल�.पभ�कर : तय�ल� क�ण क�य करण�र? ज�ऊ द�त. क�क�, आजवर य� पभ�ल� त�मह� म�ल�पम�ण� व�गव�त आल�, तय� हकक�न�च म� आत� त�मह��ल� बज�व8न स��गत�, कM कत�@सवरत� मन�षय य� न�तय�न� घर�च� सगळ� जब�बद�र� आत� म�झय�वर आह�. म�लत�त�ईच� अस� लगन म� ह�ऊ द�ण�र न�ह�. त�ई, त8 तनश\च�त ऐस. अस� तय� धन�\वर�कड� ज�त�. तय� प�ज� हर�मख�र�च� हज�र� प�प� क� ल�गड� ब�ह�र क�ढ8न तय�च� द�त तय�चय� घश�त कdबत�.म�लत� : द�द�, म�झय�स�ठ$ अस� क�ह� करश�ल तर म�झय� गळय�च� शपथ आह�, आईचय� आणख� ब�ब��चय� प�य��च� त�ल� शपथ आह�.पभ�कर : म�लत�, क�य घतकM म�लग� आह�स त8! भलतय� व�ळ� अश� शपथ घ�ल�यल� –ध��डडर�ज : म�लत�, पभ�, धन�\वर�चय� मन�ल जर क� ण� द�खववल� तर घर�वर त�ळश�प/ ठ�व8न मल� क� ठ� तर� क�ळ� कर�व� ल�ग�ल ह� न�ट लक�त ठ�व�. म� आत� उण� अचधक ब�लत न�ह�; पण त�मह� प�र� मल� ववष ख�यच� प�ळ� आणण�र अस� म�/ आत� मल� व�ट�यल� ल�गल� आह�. (ज�त�)म�लत� : द�द�, अख�र ब�ब� र�ग�वल� खर�! ज�, आध� ज�ऊन तय��च� समज8त घ�ल प�ह8!पभ�कर : ठ$क आह�! (सवगत) म�लत�त�ईन� मल� शपथ घ�तल� तर� हरकत न�ह�. क�नड� व�ष�न�च घर�त व�वरन तय� धन�\वर�च� ख�ड म�डत�; आणण ह� अनशनवत लगन कफसकटव8न ट�कत�. (ज�त�)लततक� : म�लत�त�ई, म� पण ज�त�. न�ह� म�झय�न� आत� त�झय�कड� प�हवत.

म�लत� : ज�, पण उग�च शजव�ल� /�स करन घ�ऊ नक�स.

लततक� : न�ह�. (सवगत) आत� ज�त� आणण ब�ब��च� भ�ट घ�त�. ब�ब��न� क�य महत�रचळ भरल� कM क�य? (ज�त�)

62

Page 63: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

म�लत� : त�मह� अस� सतबध क�? ब�लत क� न�ह�?मन�हर : म�लत�, झ�ल� ह� पक�र झ�लय�वर त�झय�श� म� क�य ब�ल8? मल� ज� ववच�र�यच� आह� त� त�ल� क�णतय� शबद��न� ववच�र? म�लत�, म� त�ल� क�य ववच�र ह� मल� न�ट समज�व8न द�. म�झय� मनbशसथत�च� त8च मल� न�ट कलपन� करन द�.म�लत� : त�मह��ल� अस� ववव�चन�त पडणय�च� क�य क�रण आह� बर�?मन�हर : क�रण? अवघय� ज�ववत�च� ज� क�रण त�च क�रण! म�लत�, झ�ल�लय� पक�र�म�ळ� म� म�ठय� आपत�त य�ऊन पडल� आह�. म�झय� मन�वDत��च� आव�ग इतक� त�व झ�ल�ल� आह�, कM त� कस� वयक कर ह�च मल� कळ�न�स� झ�ल� आह�. म�लत�, म�झ� आपत� महणज� क�ह� र�ष�य आपद� नवह� कक� व� एख�द� स�म�शजक स�कट नवह�. पसत�त परशसथत�त दह�द� तरण��च�

जब�बद�र� म� प8ण@पण� ज�ण8न आह�. प�म�म�ळ� उदभवल�ल� वTयडकक श�क�व�ग म�कक�ठ�न� वयक करणय�च� ह� क�ळ न�ह� ह� मल� पटत�. पण र�ष�य स�कट�चय� ववच�र�त वयकM�च� द�bख� अशजब�त भ�स�न�श� ह�त�त अस� म�/ म�ळ�च न�ह�. सव�xग वय�ध�न� ववकल झ�ल�ल� असल� तर� कर�गळ� क�पलय�च� द�bख ततच� ततल� वह�यच� त� ह�त�च. म�लत�, त�झय� वडडल��चय� आत�चय� उदग�र�वरन म�झय� भ�व� आय�षय�च� कलपन� मल� एक�एकM भय�ण व�ट8 ल�गल� आह�.म�लत� : मन�हर , म� लततक�त�ईस�रख� न�हम� ब�लत नसल�, तर� म�झय� मन�च� पर�क� त�मह��ल� अज8न झ�ल�ल� न�ह� क�? ब�ब��न� क�ह� जर� मन�त आणल�, तर� म�झय� ववन�त�च� त� अगद�च अन�दर करत�ल क�?मन�हर : म�लत�, य� स�स�र�त अगद� स�म�नय सतय�च अन�भव�चय� कडवटपण�न� कध� कध� आपलय� पतयय�ल� य�त असत�त. हज�र� व�ळ� क�न��वरन ग�लय�म�ळ� तय� सतय रसद�नत�च� शबद आपलय� मन�श� अगद� रळलय�स�रख� ह�ऊन बसत�त, आणण तय�म�ळ� तय� सतय�च� उग त�वत� आपलय�ल� अन�भव�व�च8वन म�ळ�च व�टत न�ह�. पण अगद� ओळख�चय� व�ट�वरचय� धdडय��च� सहज च�लत�न� प�य�ल� जश� जबर ठ�च ल�गत�, तय�पम�ण� स�स�र�चय� पव�स�तह� एख�द� व�ळ� अश� स�धय� सतय�वर ज�व अन�भव�न� ठ�च�ळ8न पडत�, आणण आजनम प�ण��ततक य�तन� भ�ग�त र�हत�. म�लत�, म�झय� भ�व� आय�षय�त मल�ह� अश� एक� स�म�नय सतय�च� पडत�ळ� पटणय�च� म�झय� मन�त आज भ�त� उतपनन झ�ल� आह�.म�लत� : क�णत� अस� सतय त�?मन�हर : म�लत�, सपष�कMच� कम� कर – शसय��च� सवभ�व च�चल असत� ह�च त� सतय.

म�लत�, म�लत�, ह� सतय वयवह�रज जर� खर य� न�णय�पम�ण� उपय�ग�त आण�त असल� तर� म� आजपयxत तय�स ख�ट�च म�न�त आल� आह�.

(र�ग-ज�गल�; त�ल-ब/त�ल)

य� च�चल न�र� ।

63

Page 64: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

वदत� नर गमतत सव@ त� त�मस� भ�र� ॥ ध�० ॥ स�द�ककणय� द�तत न थ�र� । द�ररत� धर� मळव�तत त� स�र� ॥ १ ॥ सवप�पग�ध� द8षववत� त� ।

ववतत� ददश� जरर तनम@ल� च�र� ॥ २ ॥म�लत�, म�लत�, य� सतय�च� ववष�र� अन�भव मल� य�ण�र न�ह�, न�ह� न�?म�लत� : प�रष अध�रपकD त� असत�त य� सतय�च� मल� म�/ अन�भव आल� खर�.मन�हर : म�लत�, एक�एकM मन ब�वरलय�म�ळ� ववच�रसरण�त क� ठ� च8क ह�त अस�ल तर मल� कम� कर. म�लत�, त�झय� वडडल��च� आजच� आगह� तन\चय आणण त�झ� प�मळ वपतDभकM ह� एकदम लक�त घ�तल� महणज� मन�ल� अस� व�ट8 ल�गत� कM, एख�द� व�ळ� त8 वडडल��चय� मन�ल द�खववणय�प�क� तय��चय� महणणय�पम�ण� व�ग�यल� तय�र ह�श�ल. म�लत�, ह� ववच�र मन�त आल� महणज� भ�व� क�ल�च� भ�षण कलपन� ड�ळय�प�ढ� उभ� र�ह8न चचतवDत� अगद� वय�क� ळ ह�ऊन ज�त�. मघ�प�स8न य� मनbक�भ�न� म� इतक� ववषणण झ�ल� आह�, कM एक�एकM ज�ववत�च� सव@ पयत मल� न�रस व�ट8 ल�गल� आह�त. त�झय� वडडल��न� आपल� आगह श�वट�स न�ल� तर म�झय� आश�च�ह� श�वट झ�ल�च महण8न समज!

म�लत� : मन�हर, अस� ब�लण� आजचय� शसथत�ल� श�भणय�स�रख� न�ह� खर�, पण त�मह��ल� ध�र द�णय�स�ठ$ महण8न जर� तनभnडपण�न� म� ब�लत�; त�मचय�श� ववव�ह करणय�च� त�मह��ल� शपथप8व@क वचन ददल� तर म�झय� मन�वDत�बदलच� त�मच� अवव\व�स द8र ह�ईल क� ?

मन�हर : म�झय� आध�र मन�चय� सम�ध�न�ल एवढ� एकच ख�/�च� आध�र आह�. म�लत�, अस� उद�र त8 मल� द�श�ल क�?म�लत� : म�ठय� आन�द�न�! मन�हर, य� स�स�र�त, प�म ह�च परम�\वरसवरप आह�. तय� परम�\वरसवरप प�म�च� शपथ घ�ऊन त�मह��ल� ह� वचन द�त�. ह� म�लत� आजनम आपलय� चरण��च� द�स� आह�.

(र�ग-ग,डमलह�र; त�ल-ब/त�ल)

हदयस�मन ह� व�हतस� । धवल ज� ददस� । य�त मDद�पण� अस� । पररमल� रस� ॥ ध�० ॥

रमसळ�तन र�ण� चरणरशज आप�लय� । समरसचच वह�वय� शजव रशव� तस� ॥ १ ॥

वचन�स�ठ$ हसतसपश@ न क�लय�बदल क� म�ररक�चय� स�क�चनवDत�ल� कम� कर�. ह� वचन�चय� तन\चय�च� द�ब@लत� नस8न अरभज�तवDत�च� पबलत� आह�. मन�हर, म�लत� आपलय�ख�र�ज द�सर य�ल� वरण�र न�ह� वचन�ल� पतयक परम�\वर स�क आह�. (द�घ�ह� ज�त�त)

64

Page 65: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

•पव�श ततसर�

(सथळ:धन�\वर�च� घर. प�/: त�ब�र� घ�ऊन बसल�ल� मह�\वर)

मह�\वर : (सवगत) य� घनशय�म�चय� क�रसथ�न�म�ळ� क�य ववचच/ पररशसथत�त य�ऊन पडल� आह� म�! ह� ख�ळ कर�यल� य� सTत�न�ल� म� बर� ररक�मट�कड� स�पडल�! भरल�लय� प�ट�चय� भ��डवल�वर ररक�मय� ड�कय�त सTत�न आपल� क�रख�न� घ�लत�, ह� य� एक�दर पक�र�वरन मल� खर� व�ट�यल� ल�गल� आह�. य� धन�\वर�च� लततक� मल� रमळव8न द�णय�च� कब8ल करन तय�न� य� घर�त मल� आण8न स�डल� खर�; पण अज8न एकद� तर� त� लततक� दष�स पडल� अस�ल तर शपथ! इथल� क�य@कम अगद�च तनर�ळ� ह�ऊ प�ह�त आह�. सक�ळप�स8न स�धय�क�ळपयxत श�वटचय� चरण�ल� ‘म�र�क� पभ� चगररधर न�गर’ ज�ड8न र�ग�ल ठ� �बर य� भडकरस�त क�ळ�यचय� आणण आ�धळय�पम�ण� ददवस�च� र�/ कर�यच�! शजभ�ल� क�नड� क� ल8प! स�व�ल� ऋवदरसवदस�रखय� य� इ�द8 आणण बब�द8! क�य एक�कMच� र�गरप आह� पण! शसय��चय� स�दय�@तलय� सव@ वTग�णय��च� समरण�स�ठ$ ववध�तय�न� ह� ट�चण� तर करन ठ�वल�ल� नसत�ल कद�चचत? तय��च� त� न�क�, त� ड�ळ�, त� क�ळ�क� ळक� ळ�त र�ग! छ�bछ�bछ�! क�ण� तरण��च� गळ� क�पणय�स�ठ$ परम�\वर�न� ह� कD षणक�रसथ�न� करन ठ�वल� आह�त नकळ�! य� द�घ��चय� कच�टय�त ददवस क�ढण� म�ठ� कठ$ण आह�.आणण धन�\वर�च� त� क�गद ल��बववलय�ख�र�ज ह� वनव�स आटप�यच� न�ह� आणण लततक� ल�भ�यच� न�ह�, अस� तर घनशय�म स�रख� बज�व�त स�टल� आह�! आत� य� आ�धळय� अवत�र�न� व�वरन ह� च,य@कम@ उरक�यच� कस�? चल�, आल� ह� इ�द8न�मक क�ळ� कम@कटकट! आत� अगद� ववच�रमगन असलय�स�रख� बस�व� झ�ल�. (इ�द8 पव�श कररत�)इनद8: (सवगत) म�ल� कटकट महणत�त त� ह� अश�! धन�\वरक�क� आमचय� लगन�च� तर कध� ग�ष क�ढ�त नवहत�च. पण अल�कड� तनद�न लततक�त�ईचय� लगन�च� तर� व�ट�घ�ट कर ल�गल� ह�त�; पण आत� त� स�र� म�ग� पड8न क�क� सवतbच� लगन ल�व�यच� ब�ज�व�र� म��ड8न बसल�! आत� लततक�त�ईचय�च लगन�च� शजथ� न�व तनघत न�ह� ततथ� आमचय� लगन�च� क�य प�ड�! तर� बब�द8त�ईल� म� न�हम� स��गत आल�, कM आपल� लगन� आपणच जमववल� प�दहज�त! आत� आय ह�ईल त� ह�व�, म� तर� आपल� लगन जमववण�र झ�ल�.

(र�ग-ब�ह�ग; त�ल-ब/त�ल)

रमळववत� तवररतचच नवरद�व । हदतयच� गमत सकल जण� ठ�व ॥ ध�० ॥

ग�रजन ल�ववतत ववव�ह त�वरर ।तनघ� ध�र नच म�त� ॥ १ ॥

65

Page 66: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

य� म�लय� रप�च� अडचण पडत�, तय�म�ळ� अगद� न�इल�ज झ�ल� आह�. क� ठ� सथळ बघ�व� ह�च कळत न�ह� म�ल�! ह� द�घ� क�नड� बर� आल� आह�ल आयत� घर� च�ल8न. पण य��चय�त आध� क� ण�ल� ववच�र�व� बर�? त� ड�ळस मह�त�र�, कM त� अ�धळ� तरण? तय� ड�ळस�प�क� ह�च बर�. क�रण आपल� रप न�ह� च��गल�; आणण त� क�ह� य��न� ददस�यच� न�ह�. त�वह� य��चय�जवळ क�ढ�व� ग�ष झ�ल�. (जवळ ज�ऊन) क�मणण�, अह� क�मणण�, अह� क�क��चय� लगन�च� ठरल�.मह�\वर : क� ण�चय� लगन�च� ठरल�? क�य महण�ल�स त�।इ�द8 : अगब�ई! त�मह� च��गल� मर�ठ$ ब�लल�त आत�! मर�ठ$ य�त नवहत� न� त�मह�ल�?मह�\वर : (सवगत) घ�त झ�ल�. (उघड) इ�द8ब�ई, ज�भ जर� च�चरल� इतक�च. ब�कM मल� मर�ठ$ म�ळ�च ब�लत� य�त न�ह�. द�व�शपथ मल� मर�ठ$ एक अकरस�द� ब�लत� य�त न�ह�.इ�द8 : अह�, अज8नस�द� मर�ठ$तच ब�लत� आह�त न� च��गल�! दम ख� आत�. अश� ज�ऊन क�क��न� स��गत�, कM य� गवईब�व��न� मर�ठ$ च��गल� ब�लत� य�त� महण8न.

मह�\वर : थ��ब इ�द8, अस� म�झ� गळ� क�प8 नक�स! त�झय� प�य� पडत�. क�य व�ट�ल त� झ�ल� तर� ह� धन�\वर��न� स��ग8 नक�स.

इ�द8 : न�ह� स��ग�यच�; पण एक� अट�वर.

मह�\वर : क�णत� अट?

इ�द8 : त�मह� म�झय�श� लगन क�ल� प�दहज�.मह�\वर : (सवगत) अर� ब�प र�! घ�तव�र, वयततप�त, स�क��त, ककक��त, मर�आई, ब�र�व� बDहसपत�, स�ड�स�त�, स�र� एकदम उपटल�!इ�द8 :क�य ह�, कब8ल आह� ह� अट त�मह��ल�? करत� क� कब8ल म�झय�श� लगन करणय�च�! न�ह� तर अश� य� प�वल� क�क��कड� ज�त� –मह�\वर : त�झ� प�य धरत�; मल� ववच�र कर�यल� तर� व�ळ द�.इनद8 : ववच�र कसल� कर�यच� तय�त? म� क� मह�त�र�क�त�र� आह�, क� रप�न� व�ईट आह�?मह�\वर : (सवगत) अवदस� क�य ड�ळय�द�खत थ�प� म�रत� आह�! पण आत� दहचय� रप�कड� ड�ळ�झ�क क�ल�च प�दहज�; न�ह�तर ह� आ�धळ�पण�ह� दहचय� नजर�स य�वय�च�. ठ$क आह�, त8त@ दहल� थ�प द�व� झ�ल�. आज य� घर�ल र�मर�म ठ�कणय�प�क� घटक�भर ह� ज�लम�च� र�मर�म पतकरल�.इनद8 : क�? कसल� ववच�र करत�? म� स��दर न�ह� अस� क� व�टत� त�मह��ल� ?

मह�\वर : वb! त�ल� स��दर न महण�यल� म�झ� ड�ळ� फ� टल� क� आह�त ?

इनद8 : मग आत� अडचण क�णत� र�दहल�?मह�\वर : त8च आत� ववच�र कर न�ट! अग, म� अस� आ�धळ�. आ�धळ� नवर� च�ल�ल क� त�ल�?

66

Page 67: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

इनद8 : मल� आ�धळ� नवर� च�ल�ल, म�क� च�ल�ल, प��गळ� च�ल�ल. कस� क� अस�न�, मल� क��कव�ल� धन� प�दहज� .मह�\वर : रशव�य म�खय अडचण द�सर�च आह�. त8 अश� गर�ब; म� तर ब�ल8न-च�ल8न रभक�र�; तय�त8न अस� आ�धळ�! आपल� चररत�थ@ तर� कस� च�ल�यच� प�ढ�?इ�द8 : अगद� रभक� म�ग8न प�ट भर. पस�ग आल� तर त�मह��ल� ग�त� य�त� च��गल�. क� ठ�ह� एकत�र� घ�ऊन बसल� तर� प�ट�प�रत� रमळ�ल आपलय�य�.रशव�य त�मह� आ�धळ� असलय�म�ळ� ल�क��न� त�मच� दय� पण य�ईल तततकM.मह�\वर : ल�क��न� दय� य�यल� आ�धळ�पण�च� क�ह� जरर� न�ह�. न�सत� त�झ� नवर� य� न�तय�न� ज� प�रष उभ� र�ह�ल तय�च� स�र य� जग�ल�च दय� य�ईल महण�!इ�द8 : ह�, ह� क� शतसतपण�च� ब�लण� क� तनघ�ल� आत�? त�मह��ल� क� ण� स��चगतल� आह� व�टत�, कM म� ददस�यल� आपल� अश�तश�च आह� महण8न?

मह�\वर : क�ण� क�ह� स��चगतल�ल� न�ह� मल�. आणण समज, त8 फ�रच क� रप असल�स, त�झ� र�ग क�ळ�क� ळक� ळ�त असल�, त�झ� नजर ततरळ� असल�, त�झ� म�न ततरप� असल�, त�झय� तdड�वर त�हत�स क�ट� द�व��च� कबबल� म�कक�म�ल� उतरल� असल�, त�झ� ड�ळ� एकद� न�ट बसलय�वर ब�ह�र क�ढ8न बहद�व�न� प�नह� वरचय�वरअलग ठ�ववलय�म�ळ� बटबट�त असल�, त�झ� हन�वट� श�वट�श� द�डद�न ब�ट� च,क�न� क�प8न क�ढलय�स�रख� असल�, त�झ� ह�तप�य धड�ल� णखळय��न� ठ�क8 न चचकटवलय�स�रख� ल�ळ� ददसल� –इ�द8 : स��चगतल� क� ण� ह� स�र� यथ��ब�ज वण@न त�मह��ल� ?

मह�\वर : समज महण8न महटल� ह�त� न� म�? म� महणत ह�त�, कM समज त8 जर� अश� असल�स, तर� मल� क�य व�ईट व�ट�यच� तय�त? आ�धळय�चय� दष�न� पत³न� आणण श8प@णख� ह� ववज�ड ज�ड� एकरपच असत�.इ�द8 : बर�, मग म�झय�श� लगन करणय�च� शपथ�वर वचन द�त� न�? प�ह�, न�ह� तर अश� तनघ�ल� क�क��कड�!मह�\वर : (सवगत) आमच� प�ततववव�ह�च� प�र� ह,स कफटणय�च� र�ग ददसत�! न�यक�न� न�तयक�चय� स�कट�च� भ�त� द8र क�लय�म�ळ� प�ततववव�ह घड8न आलय�च� न�टक-क�द�बर य��त8न कTक उद�हरण� स�पडत�ल. पण न�तयक�न� न�यक�ल� स�कट�च� भ�त� घ�ल8न घडव8न आणल�ल� ह� पदहल� प�ततववव�ह आह�!इ�द8 : क�मणण�, कब8ल करत� कM न�ह� एकदम? घ�त� कM न�ह� शपथ?

मह�\वर : घ�त�, घ�त� शपथ! ऐक न�ट.

इ�द8 : न�सत� ऐक न�ह�. ह�त�वर ह�त ठ�व8न शपथ घ�ऊन वचन द�. द�वब�हण��च� शपथ घय� च�गल�.

67

Page 68: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

मह�\वर : (ततच� ह�त धरन) द� त�झ� ह�त प�ह8? ह�! ह� सवग@सथ द�व��न� आणण ह� सवग�@ख�र�ज द�सर�कड� णखतपत पडल�लय� वपतर��न�, त�मचय� स�क�न� य� इ�द8ल� म� ततचय�श� लगन करणय�च� वचन द�त�. इ�द8 झ�ल� न� त�झय� मन�स�रख�? ब�लत क न�ह�स?

इ�द8 : म� आत� ल�जल� आह�! य� म�झय� ग�ल��वर ग�ल�ब� र�ग चढल� आह�.(र�ग-क�फM; त�ल-ध�म�ळ�)

ककतत द�भ�@गय त�मच� दवषच अ�ध� झ�ल� ॥ ध�० ॥ नच पळ आरक य� ग�रल� अभ�ग� णखळल� ॥ १ ॥

नच त�रणय�चचय� कण पभ�त� रमल� ॥ २ ॥ नच उकल�य� कश� क8 ट ग�ल�ब� झटल� ॥ ३ ॥

दकशलय�व�ण य� सवतव ग�ल�ब� न म�ळ� ॥ ४ ॥मह�\वर : ह� बघ, दष�ल�च कळणय�ज�ग� ह� ज� शD�ग�ररक फ�रफ�र ह�त ज�त�ल त� य� प�ढ� व�ळ�वर मल� शबद�न� कळववत ज�. बर�, पण मल� मर�ठ$ य�त� ह� क� ण�ल� स��गण�र न�ह�स न�?इ�द8 : आत� कश� स��ग�न म�? चल� आत�; अगद� तनध�@सत र�ह�. (ज�ऊ ल�गत�त) (सवगत)

आत� ह� लगन जमलय�च� बब�द8त�ईल� क�वह� स��ग�नस� झ�ल� आह� मल�! ह� ऐकत�च बब�द8त�ईल� मतसर�न� स�च�न�स� ह�ईल अगद�! क�य आन�द�च� ददवस उगवल� तर� ह� आज!

(उघड) ह�, अस� जप8न चल�.मह�\वर : चल�. (सवगत) म�र�क� पभ� चगररधर न�गर! त�झय� न�व�वर फस8न क�य स�कट�त य�ऊन पडल� ह� म�! ब�कM घर�त�ल म�ह�त� मळव�यल� ह� च��गल� स�धन ह�त� आल� आह�. धन�\वर�च� क�गद हसतगत कर�यल� आत� व�ळ ल�गण�र न�ह�.इ�द8 : चल� स�वक�श. (सवगत) बब�द8त�ई क� ठ� भ�ट�ल क� ण�ल� ठ�ऊक.

(ज�त�त)•

पव�श चवथ�(सथळ : ध��डडर�ज�च� घर. प�/� : म�लत� व ध��डडर�ज)

ध��डडर�ज : म�लत�, म�लन, म�लत�!म�लत� : क�य, ब�ब?

ध��डडर�ज : म�लत�, ब�ट�, त8 ब�लत क� न�ह�स? ब�ळ, म�झय�वर र�ग�वल� क� आह�स?

68

Page 69: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

म�लत� : ब�ब�, म� ब�ल8 क�? ब�लत�च म�. त�मह� फटददश� ब�ल8 नक�स महण�यचय� आध�च मल� ब�ल�यच� त� ब�ल8 क�? महणज� त�मच� स��गण� म�डणय�च� तर� म�झय� कप�ळ� य�यच� न�ह�. पण ब�ब, म� त�मह��ल� ब�ल8 तर� क�य?

(र�ग-क�द�र; त�ल- ब/त�ल)

भ�व ववर�ध� पकट वह�वय� ।झटतत शबदरप� वदन� य� ॥ ध�० ॥

वदन सदन ह� नच श��त�च� य�दक�/ सज� य� समय� ॥ १ ॥ शबद न सजववतत एकम�क�

झ��जतत वचधत�� शमत� व�य� ॥ २ ॥म�झ� जनमद�त� महण8न त�मचय� गळय�त ‘ब�ब�’ महण8न प�म�न� रमठ$ म�र, कM म�झय� गळय�ल� फ�स ब��ध�यल� तय�र झ�ल� महण8न त�मचय�प�स8न द8र तdड लपव8न बस8! आजवर प�म�न� म�झ� ज�प�सन� क�ल�त तय�बदल त�मच� उतर�ई क�णतय� शबद�न� ह�ऊ? उद� म�झय� जनम�च� सतय�न�श करत� आह� महण8न त�मह�ल� कठ�र तर� क�णतय� शबद��न� ब�ल8? त�मचय� तdड�कड� र�ग�न� प�ह�न महटल� तर त�मच� आत�पयxतच� उद�र म�य� आठव8न ड�ळय��त आसव� उभ� र�हत�त. आणण त�मच� ल�डकM म�लग� महण8न प�य��वर ड�क� ठ�व8 ल�गल� तर आत�चय� ब�लणय�वरन त�मह� मल� प�य��ख�ल� त�डव8न ट�क�ल अश� ध�सत� व�टत�. त�मचय�प�स8न द8र उभ� र�दहल� तर म�य�न� म�झय� ड�ळय��तल� आसव� प�स8न ट�क�यल� द�सर� क�ण� न�ह� महण8न व�ईट व�टत�, आणण त�मचय� पदर�ख�ल� तdड लपव�यल� आल� तर ममत�न� तdड�वरन ह�त कफरववत� कफरववत� चटकन म�झय� कप�ळ�च� क��क8 प�स8न ट�क�ल अश� भ�त� व�टत�. ब�ब�, म�झ� लगन जमववत� आह� य� आन�द�न� म� त�मचय� गळय�ल� रमठ$ म�र, कM आपलय� गळय�तलय� त�ईत�स�रख� म�लत� वDद पत�चय� गळय�त ब��ध8 नक� महण8न त�मचय� प�य�श� रमठ$ म�रन बस8? कप�ळ� क��क8 ल�भत� आह� महण8न हस�यल� ल�ग8, कM कप�ळ फ� टल� महण8न रडत बस8? ब�ब�, त�मच� मन इतक� प�मळ, आमह� म�ल��न� आईप�क�ह� त�मच� ओढ� अचधक, आणख� आज एक�एकM अस� तनद@य, अस� कठ�र, तनष� र,

प�षणहदय� कस� ह� झ�ल�? ह� कस�बकरण� त�मह��ल� क� ण� ह� रशकववल�?ध��डडर�ज : (एकदम म�लत�ल� स�ष��ग नमसक�र घ�ल8न म�कक�ठ�न�) म�लत�, ब�ट� मल� कम� कर. म�लत�, म� त�झ� अन�त अपर�ध� आह�. म�लत� मल� कम� कर.

म�लत� : ब�ब�, ह� क�य? उठ�. म�झय� प�य� पडत�? उठ�, ब�ब�.ध��डडर�ज : ब�ळ�, मल� अभय ददलय�ख�र�ज म� त�झ� प�य प�य स�डण�र न�ह� म�लत�, मल� कम� कर.

69

Page 70: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

म�लत� : ब�ब�, ब�ब�, ह� क�य बर� अस�? म�झय� गळय�च� शपथ आह� त�मह��ल�! ब�ब�, ह� क�य पक�र आह�? मल� स��ग� तर�. (ध��डडर�ज उठ8 न उभ� र�हत�)ध��डडर�ज : म�लत�, त�ल� क�य स��ग8 आणण क�णतय� तdड�न� स��ग8? ब�ळ� म�लत�, म�लत�, आपलय�वर आक�श क�सळल� ग! आपलय� घर�वर आग�च� प�ऊस पडल�! ब�ळ�, आपण ठ�र ब�डल�! ब�ळ�, म�झय�चय�न� ब�लवत न�ह�. म�लत�, म� क�य कर? क� ठ� ज�ऊन तdड दडव8?

म�लत�, ब�ळ� ह� क�य झ�ल�!म�लत� : पण ब�ब�, ह� क�य झ�ल� त� मल� स��ग� तर�. ब�ब�, रड8 नक�. ब�ब�, मल� भ�त� व�टत� ह�! ब�ब�, मल� स��ग� क�य झ�ल� त� आध�!ध�डडर�ज : ब�ळ�, घर�तलय� घर�त म�ठय�न� ब�ल�यच� स�द� च�र� झ�ल� आह�. एक अकर क� ण�चय� क�न�वर ग�ल� तर आपलय� घर�द�र�च� सतय�न�श ह�ईल. ब�ळ�, इकड� य� (ततचय� क�न�त स��गत�.) तय� ददवश� सट�शनवर ह� पक�र झ�ल�. त� कब�ल�जब�ब�च� क�गद तय� अचधक�र य�न� घनशय�म��चय� ह�त� आण8न ददल�ल� आह�. आणख� आत� घनशय�म महणत�ह�त कM म�लत� धन�\वरप�त��न� ददल� न�ह�त तर त� क�गद म� उघडकMस आण�न. ब�ळ�, अस� झ�ल� तर आपलय�वर बह��ड क�सळय�व�च8न र�हण�र न�ह�. महण8न आपलय� ह�त� न�ऊन त�ल� ख�टक�चय� घर�त ल�ट�व� ल�गत�! ब�ळ�, म� म�झय� मरण�ल� भ�त न�ह�. मल� त�र�ग�त घ�तल�, फ�श� ददल�, तर� त�झय� स�ख�स�ठ$ मल� कश�च� क�ह� व�टण�र न�ह�. पण म�झय� एकटय�चय� मरण�न� भ�गत न�ह�. म� त�र�ग�त ग�लय�वर आपलय� म�ल�ब�ळ��च� क�य ह�ईल? कTद�च� म�ल� महण8न ज� त� तय��न� द8र ल�ट�ल! ल�क आपलय�ल� ह�ड�सकफड�स क� करत�त ह� स�द� तय� ब�पडय��न� कळ�यच� न�ह�. ब�ळ�, ह� अप�श ट�ळणय�स�ठ$ मल� अ�गच�रपण�न� म�ग� र�ह8न त�ल� आपलय� ह�त� ववदहर�त ढकल�व� ल�गत�. तरच तय� घनशय�म�च� सम�ध�न ह�ईल.

म�लत� : ब�ब�, क�य स��गत� ह� त�मह�! अस� क�स ह� झ�ल�?ध��डडर�ज : ब�ळ�, त�ल� स��चगतल� ह� स�र� खर� आह�. एरव� त�झ� अस� गळ� क�प�यल� म� ख�ट�क आह� क� कस�ई आह�? पण ब�ळ�, म� ल�च�र आह�! म�लत�, म� य� जग�त च�र ठरल�! (म�लत�ल� प�ट�श� धरन) ब�ळ�, त�झय�स�रख� अश� रत� जय�चय� ह�त�प�य�श� पडल� आह�त त� म� च�र� कर�न क�? क� ब�र�च� भ��ड�र द�र�वरन ज�ऊ ल�गल� तर� स�द� जय�न� त� न�सत� प�हणय�स�ठ$ त�मचय�वरन कणभर नजर ह�लववल� नसत� त� द�डदमड�चय� द�चगनय��च� ल�भ कर�ल क�? ब�ळ�, म� अपर�ध� न�ह�, म� न�डल� आह�, म� लब�ड न�ह�, च�र न�ह�. ब�ळ�, म� क�ण�च� क�ह� अपर�ध क�ल�ल� न�ह�. ब�ळ�, ब�ळ�, आपलय� जनम�त म�झ� एकच अपर�ध झ�ल�ल� आह�! य� वयवह�र� जग�त, य� ध�त@ जग�त, ब�ळ�, म� भ�ळ�भ�बड� आह�, म� स�ध� आह�, म� व�ड�ब�गड� आह�, एवढ�च क�य त� म�झ� ग�नह� झ�ल�! आणख� महण8न ब�ळ�, मल� अस� भ�दxड भर�व� ल�गत� आह�. ब�ळ�, त�झय� जनम�च� म�त� य� म�झय�

70

Page 71: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

ह�त��न� कश� ग कर? ब�ळ�, त8 मल� क�य महणश�ल? जग मल� क�य महण�ल? म�लत�, म�लत�, म� भ��ब�व8न ग�ल� आह�! म� क�य कर? य� स�कट�त8न कस� ग म�क ह�ऊ? म�झय� बचचय�कचचय��न� कस� व�चव8?म�लत� : ब�ब�, ह� मल� आध�च क� न�ह� स��चगतल�? ब�ब�, मल� क�ह� म�ह�त नवहत� महण8नच म� त�मह��ल� व�ईटस�ईट ब�लल�. व�ड�व�कड� ब�ल8न म� त�मचय� क�ळज�ल� घर� प�डल�. ब�ब�, ब�ब�, मल� कम� कर�. ब�ब�, ह� म�लत� म�ठ$ तनष� र आह�, च�ड�ळ�ण आह�. ब�ब�, मल� ठ�ऊक नवहत� ह�! म� त�मह��ल� न�ह� न�ह� त� ट�क8 न ब�लल�. ब�ब�, ह� प�प म� क� ठ� ह� फ�ड8?ध��डडर�ज : ब�ट� म�लत�, ब�ळ� त8 क�य प�प क�ल� आह�स अस�? क�ह� न�ह�, क�ह� न�ह�. ब�ळ�, म�च त�झ� गळ� क�प�यल� तय�र झ�ल� आह�. म�लत�, आत� आपल� प�र�ब�ळ� क� ठ� लपव8न ठ�व�यच�? म� कर क�य? म�लत�, मल� क�ह� स�च�न�स� झ�ल� आह�. शजव�ल� उकडलय�स�रख� झ�ल� आह�. म�झ� क� स�म. म�झ� क� म�द, म�झ� ब�ळ�! म�लत� म� क�य कर? य�त8न कस� स�ट8?

म�झ� ध�र खचल� ग!

म�लत� : ब�ब�, म�ळ�च ध�र स�ड8 नक�! ह� प�ह म�लत� त�मचय� प�य�श� उभ� आह�. आपलय� म�ल�ब�ळ��च� ज�व र�खणय�स�ठ$ म�झय� शजव�च� ह�ल करन घय�यल� म� तय�र आह�. धन�\वर�श� लगन कर�यल� म�लत� तय�र आह� महण8न ख�श�ल घनशय�म��न� स��ग8न प�ठव�. प�म�न� प�सल�लय� य� म�लत�चय� द�ह�चय� रगतभ�त��च� घ�स च�र�; पण म�झय� भ�व�ड��च� उप�सम�र ह�ऊ द�ऊ नक�. ब�ब�, म� त�मच� म�लग� आह�. आमचय� स�ख�स�ठ$ त�मह� क�य क�य क�ल� न�ह�? मग म�झय� ग�शजरव�णय� भ�व�ड��स�ठ$ मल�स�द� म�झय� स�ख�वर प�ण�

स�ड�यल� नक� क�? ब�ब�, क�ह� एक क�ळज� कर नक�. त�मच� ग��तल�ल� गळ� म�कळ� करणय�स�ठ$, आपलय� लह�न भ�व�ड��चय� स�ख�स�ठ$, ह� म�लत� धन�\वर�चय�च क�य,

पण एख�दय� प�त�चय� स�द� गळय�त म�ळ घ�लणय�स�ठ$ सवतbच� स�ख प�य��न� त�डव�त आन�द�न� च�ल8न ज�ईल.

(र�ग-रमय�च� मलह�र; त�ल-एकक�) सवस�ख तDणचच म�तनत� ।

जर� त� सवजवस�ख�त� ववघन घडववत� । रसद त�डववणय�त� ॥ ध�० ॥ मतक� लतर स�फल��च� अवल न कररत� त� ।

अपह�र� ज�वनरस उतप�टन उचचत तर� तय�त� ॥ १ ॥ध��डडर�ज : श�ब�स, ब�ट� म�लत�, श�ब�स! त�झय�वरच� ह� अररष ट�ळणय�स�ठ$ म�झय� प�ण��च� सतय�न�श करन घय�यल� म� क�वह�ह� तय�र आह�; पण म� म�लय�न� आपलय� ल�कर��च� मरण

71

Page 72: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

टळत न�ह�. आणण महण8नच त�झ� बळ� द�यल� म� तय�र झ�ल� आह�! म�लत�, म�लत�, कMत� उद�रपण� त�झय� मन�च� ह�!म�लत� : ब�ब�, म� त�मच� म�लग� आह�, ज�, म� आन�द�न�, सम�ध�न�न�, स�त�ष�न� धन�\वर��श� लगन कर�यल� तय�र आह� अस� घनशय�म��न� आत�च ज�ऊन स��ग�.ध��डडर�ज : पण म�लत�, एक ग�ष लक�त ठ�व�यल� म�/ ववसर नक�स. घनशय�म�चय� ज�लम�म�ळ� आपण अश� लगन�ल� तय�र झ�ल� आह� अस� क� ण�ल� कळत� उपय�ग न�ह�. चचककतसकपण�न� च,कश� कररत�न� फटददश� क� ण�ल� तय� क�गद�च� क�रण समजल� तर एकदम स�र�च घ�त ह�ईल. आपणच आपख�ष�न� य� लगन�स�ठ$ धडपडत� आह� अस� ल,ककक�त आपण द�खव�यल� प�दहज�. खर� ग�ष ब�लणय�च� आपलय�ल� च�र� आह�.म�लत� : ब�ब�, तय�च� त�मह� म�ळ�च क�ळज� कर नक�, धन�\वर��च� श�म�त� मल� हव� महण8न स��ग�यल� म� तय�र आह�. ल�क क�य व�ट�ल त� महण�त! ब�ब�, आत� आपण तनbस�ग झ�ल�! दTव� आल� त� सdग स�जर� करन द�खववल� प�दहज�. ब�ब�, त�मह� आत� क�ह�एक मन�त ठ�व8 नक�.ध��डडर�ज : ब�ळ�, मग य� क�म�स�ठ$ ज�ऊ क� महण8न त�झ� कस� तनर�प घ�ऊ?

म�लत� : ह�, ब�ब�, त�मचय�जवळ म�झ� एक म�गण� म�/ आह� क�य त�! ध��डडर�ज : ब�ळ, क�य म�गण� आह� त�झ�? (म�लत� ख�ल� प�हत�) ब�ट� ब�लत क� न�ह�स? क�य म�गण� आह� ब�ळ त�झ�?म�लत� : एकद� मन�हर��न� भ�टणय�च� मल� परव�नग� द�. ब�ब�, त�मह��ल� सव@ म�ह�त आह�च.

ध��डडर�ज : ख�श�ल मन�हरल� भ�ट! ज�ऊ म� आत�?म�लत� : थ��ब�, थ��ब�, आणख� एक म�गण� र�दहल�. ब�ब�, मघ�च� म�झ� स�र� तनष� र ब�लण� म�ठय� मन�न� ववसरन ज�. आणण आपलय� ल�डकय� म�लत�ल� तdड भरन एकद� आपल� आश�व�@द द�; महणज� मन�हर��न� भ�ट�यल� मल� ध�र य�ईल. ब�ब�, मल� त�मच� आश�व�@द द�.ध��डडर�ज : आश�व�@द! म�लत�, ह� घ� (म�लत� ध��डडर�ज�चय� प�य��वर ड�क� ठ�वत�) म�झ� आश�व�@द!

श�स�भय�स नक�, श�त� पढ� नक�, त�थ�@स ज�ऊ नक� ।य�ग�भय�स नक�, वत� मख नक�, त�व तप� त� नक� ॥

क�ळ�च� भय म�नस� धर नक�, द�ष��रस श�क8 नक� ।जय�च�य� समरण� पत�त तरत� त� श�भ� स�ड8 नक� ॥

द�वर�य�, त�झय� र�जय�त अस� क�य र� अपर�ध आमह� क�ल�, कM आमह�ल� आपलय� द�र�श� आज अस� पतततस��रख� ओढ8न आण�त आह�स? क� ण�चय� कपदद@क�च� कध� ल�भ धररल� न�ह�, क� ण�चय� मनल� कध� द�खववल� न�ह�, रमळ�ल� त� म�ठभ�कर� ख�ऊन द�सर य��न�

72

Page 73: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

म�कळय� मन�न� आश�व�@द ददल�, द�सर य�च� प�य ल�गल� तर� आध� आमच� नमसक�र घडल�, तय� आमच� क� र� अश� दTन� वह�व�? ह� नषचय@ आमचय� लल�ट� क� रलह8न ठ�ववल�स? अवघय� प�णय�ईच� ह�च क� तनव�@ण�च� फळ? ऊठ, म�लत�, म�झ� स�ध� भ�ळ� प�णय�ई अ�ग�त स�चरन म� ब�लत� आह�! ब�ट� म�लत�, ख�श�ल धन�\वर�श� लगन ल�व. त�झ� लगन ह�त�च द�व�द�र� धरण� धरन बस�न, आणण मरन त�झय� प�ट� य�ईन. ब�ट�, म�लत�, अषप�/� स,भ�गयवत� भव! ज�, मह�त�र य� धन�\वर�श� लगन कर, न�ह�तर अगद� एख�द� प�त�श� लगन ल�व, त�झ� स�स�र स�ख�न� स�जर� ह�ईल. म�लत�, हदय फ�ड8न, रक आटव8न त�झय� ब�प�न� त�ल� ह� आश�व�@दज ददल�ल� आह�! त� ख�ट� करणय�च� स�क�त द�व�चय� ब�प�च� प�ज� न�ह�! चल, ह�ष�र ह�, आणख� प�स8न ट�क त� आसव�. (ततच� आसव� प�सत�)म�लत� : ब�ब�, इतकय� प�म�च� आणख� प�णय�ईच� ह�त आसव� प�स�यल� तय�र असलय�वर घटक�घटकM रड�यल� क�ण तय�र ह�ण�र न�ह�? स�स�र�त रडणय�च� द�bख कध� व�टत न�ह�; पण ऐन व�ळ� अचधक�र�न� आसव� प�स�यल� क�ण� नसत� महण8न व�ईट व�टत�.ध��डडर�ज : रशवहर, कTल�सन�थ! (ज�त�)म�लत� : (सवगत) क�य ऐकल�, क�य प�दहज�, आणण क�य झ�ल� ह�? झ�ल�! आत� क�य र�दहल�?

मन�हर��न� भ�ट�यच�, तय��च� तसब�र – तय��चय� प�म�च� ख8ण – तय��न� परत कर�यच�, तय��च� तनर�प घय�यच� – स�स�र�च� तनर�प आणण स�ख�च�ह� तनर�प घय�यच�! एवढ� म�झ� ध�र कस� ह�ईल? धन�\वर��चय� श�म�त�स�ठ$ म� त�मह��ल� ल�थ�न� झ�ग�रन द�त आह� अस� मन�हर��न� क�णतय� शबद��न� स��ग8? स�ख�चय� भरलय� स�स�र�त8न आलय� प�वल� कश� तनघ8न ज�ऊ? द�व�, मल� य� व�ळ� ध�र द�! (क� म�द य�त�) क� म�दत�ई, क� रडत�स ब�ळ?

क� म�द : त�ई, क� स�मत�ईन� बघ म�झ� क��क8 ववसकटल�! न�ट र�ख8न ल�व प�ह8?म�लत� : ल�वत� बर�, ब�ळ�. ज� क��कव�च� कर�ड� घ�ऊन य� .क� म�द : म� न�ह� ज�त कर�ड� आण�यल�! व�ट�त क� स�मत�ई उभ� आह� त�झय�च कप�ळ�च� थ�ड� क��क8 क�ढ8न म�झ� क��क8 न�ट कर.

म�लत� : (सवगत) क� म�दत�ई, ककत� व�ळ�वर मल� स�वध क�ल�स! (उघड) ल�वत� अ�; हल8 नक�स जर�. (आपलय� कप�ळ�च� क��क8 ततचय� कप�ळ� ल�वत�.) असस�! पळ� आत�; ज� ख�ळ�यल�.क� म�द : त�ई, अग त�झ� क��क8 ववसकटल� पण! कर�ड� आण8न ल�व न�ट प�नह� बर� क�? (ज�त�)म�लत� : तथ�सत�! (सवगत) क� म�दत�ई, त8 कर�ड� आण�यल� ज�ऊ ल�गल�स महणज� आपल� क� स�मत�ई आड य�त�, पण म� क��कव�च� कर�ड� आण 8 ल�गल� तर म�झ� द�दmव आड उभ� र�हत�. ववसकटल�लय� क��कव�न�च मल� आ त� म�झ� स,भ�गय शD�ग�र�यच� आह�! मन�त र�मर�जय य�ज8न ठ�वल� ह�त� पण नरशब�ल� आत� वनव�स आल�! स�पल� स�र� स�स�र!

सगळय� स�ख�च�, आश��च�, प�म�च� बह��ड ल�प8न ग�ल�! आत� म�झय�जवळ क�य र�दहल�? एक ह�

73

Page 74: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

एवढ� एक��त�तल� ह� एकच अश8! ब�ब� तनघ8न ग�ल�. ह� अश8 आत� क� ण� प�स�यच� बर�? व�ड� म�लत�, ह� एक��त�तल� अश8 आत� ग�ल�वरचय� ग�ल�वर व�ळ�यच�!

(र�ग-वपल8; त�ल-द�पच�द�) आल� नरशबब य� तनbस�र मन� ॥

स��तवन अप�ल� आपण करण� ॥ ध�० ॥ \व�स \व�स न रमळत� अ�तर� ॥ प�प अस� आत� ववरण� ॥ १ ॥ नयनजल� नच क� णण च��ब�य� । श�कद�दह ठरल� स�कण� ॥ २ ॥

(ज�त�)•

पव�श प�चव� (सथळ : धन�\वर�च� घर. प�/ : मह�\वर क�ह� क�गद प�ह�त बसल� आह�)

मह�\वर : (सवगत) ह�च त� क�गद य�बदल श�क�च नक�. घनशय�म�न� जय� ख�ण�ख�ण� स��चगतलय� तय� एकस�रखय� जमत�ह�त तर खर य�! ह� क�गद महणज� लततक�च� खर�द�प/.

इ�द8च� स�डचचठ�. म�झ� लगनक��डल� . क�य व�ट�ल त�! घनशय�म ब�वदव�न खर�! अ�द�ज�न� य� क�गदप/��च� पत� क�य न�मक� स��ग8न ट�कल� तय�न�! म�ज8न ट�क�व�त ह� स�र� एकद� क�गद झ�ल�. (क�गद च�रन म�ज8 ल�गत�. म�ग�ह8न हळ8च बब�द8 य�त�)बब�द8 : (सवगत) मन�ल� कस� चटक� ल�ग8न र�दहल� आह� स�रख�! ह�य – नवह� महणत� महणत� इ�द8न� आपलय� लगन�च� जमव8नच ट�कल� आपल�. आ�धळ� अस�, क�नड� अस�, पण कस� झ�ल� तर� त� नवरद�वच! ड�ळ� नसल� महण8न म��ड�वळय� ब��धत� य�त न�ह�त कक� व� क�नड� आह� महण8न वर�त क�ढत� य�त न�ह� अस� थ�ड�च आह�! उद� ततच� लग�न उभ� र�दहल� महणज� म�झ� प�पच उभ� र�दहल� महण�यच�! तय�त8न म� वड�ल बह�ण! आत� कस� ख�ल� म�न घ�लण� आल� मल�! य� क�टuन� क�य खटपट� क�लय� तय� क�ह� कळत न�ह�त! म� बघत� ववच�रन तय� क�नड� मह�त�र य�ल�. पण न�ह�, इ�द8च� त�र� अश�न� न�ह� कम� वह�यच�. य� क�मणण�च�च सथळ ल�भल� प�दहज�! पण ह� क�क��चय� ख�ल�त8न ग�ल� क�वह� ब�ह�र? म� स�रख� प�ळत ठ�वल� त� फ� कटच ग�ल� व�टत�? (प�ह8न) अगब�ई! ह� तर इथ� कसल�स� क�गद घ�ऊन – अगब�ई! च��गल� द�नह� ड�ळय��न� प�हत बसल� आह�. आ�धळ� नवह� ह�! अन c क�क��च� मर�ठ$ क�गद व�चत� आह�! बर� द�ह�र� ततह�र� स�पडल� आह� आत�! (हळ8च तय�चय�म�ग� ज�ऊन उभ� र�हत�.) क�मणण�, क�य कररत� ह� ह�?

74

Page 75: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

मह�\वर : (सवगत) अर� ब�प र� (क�गद लपव8न व ड�ळ� रमट8न ग�ऊ ल�गत�) ‘म�र� क� पभ� चगररधर न�गर’बबनद� : आत� ग�णय�च� आव आणत� क�य? क�क�, अह� क�क�! मह�\वर : (ततल� नमसक�र घ�ल8न “द�गm द�घ@ट भ�र� त�जववण स�स�र� । अन�थन�थ� अ�ब� करण� ववसत�र�॥“ बब�द8ब�ई, एक� गर�ब, परद�श� आ�धळय�वर दय� कर�! “म�क�, आ�धळ� प��गळ� आणण थ�ट�” य� द�ब@ळ��चय� य�द�त आमह� आ�धळ� द�ययम दज�@च� अचधक�र� आह�त. क�ण�ह� ख�श�ल ड�ळ� रमट8न आमह� आ�धळय��ळय�� वर दय� कर�व�.बबनद8 : ह� आ�धळ� क�रश�ब�र प�र� कर�! आ�धळय� सdग�न� म� क�ह� आत� फस�यच� न�ह�. त�मह� आ�धळ� पण न�ह� आणण त�मह��ल� मर�ठ$ पण च��गल� य�त. क�क��च� मर�ठ$ क�गद च�रन च��गल� द�नह� ड�ळय��न� प�ह�त ह�त� त�?मह�\वर : ह� पम�द म�झय�कड8न अगद� नजरच�कMन� झ�ल�. तनववळ नजरच8क! बब�द8ब�ई,

म�णस�चय� ह�त8न अश� नजरच8क ह�त न�ह� क� कध�?बब�द8 : तर तर! त�मचय� सवतbचय� नजरच�कMन� नवह�, तर द�सर य��च� नजर च�कव8न त�मह� ह� क�रभ�र कर�त ह�त�.मह�\वर : बर�, म�झय�कड8न अपर�ध झ�ल� खर�; पण त�मह� मल� कम� करण�र न�ह� क�?बबनद8 : कर�न कम�; पण म�झय�श� लगन करणय�च� वचन द�ल तर कम� कर�न.

मह�\वर : (सवगत) अर� ब�प र�! दहल� लगन�च� वचन द�यच� आत�! म� चगरण�चय� ध�र�डय�त पड8न क�स�व�स ह�त आह� कM आगग�ड�चय� रळ�ख�ल� गळ� स�पड8न च�गरन मरत आह�?

जव�ल�म�ख�चय� अशगनरस�त रशज8न तनघत आह�. कM उतर ध�व�वरचय� बफ�@म�ळ� ग�ठ8 न ज�त आह�? आक�श द�भ�ग8न म� सद�ह वTक��ठ�ल� ज�त आह� क� धरण�क�प�त गडप ह�ऊन म� अम�ररक�त पकट ह�त आह�?बबनद8 : क�य महटल� म�? त�मह� म�झय�श� लगन करणय�च� वचन द�त अस�ल तरच त�मह��ल� कम� कर�न; न�ह�तर त�मच� श�भर वषm भरल�च महण8न समज�.मह�\वर : ह� कसल� कम�! अह�, त�मचय�श� लगन करणय�प�क� अचधक भय�कर रशक� त� क�णत� उरल�? म�झ� श�भर वषm भरलय�च� त�मह� मल� भ�त� घ�लत� आह�; पण म� महणत�, श�भर वष�@च� द�घ�@य�षय त�मचय�स�रखय� स�बततण�चय� सहव�स�त घ�लववणय�प�क� तश� तडक�फडकM स�स�रय�/� आटपल�ल� क�य व�ईट?

बबनद8 : ह� त�मच� ब�लणय�च� क�रव�ई नक� आह� मल�. घटक�भर अस�च महण� न� कM म� आपल� क� रपच आह� महण8न –मह�\वर : घटक�भर? म� तर त�मह��ल� घटक�भर स�ड8न जनमभर क� रप महण�यल� तय�र आह�. बब�द8ब�ई, त�मह� कध� आरश�त ड�क�वल� आह� क�?

75

Page 76: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

बबनद8 : ह�त�चय� क�कण�ल� कश�ल� हव� आरस�? आह�, म� अगद� क� रप आह�; पण इ�द8त�ईल� लगन�च� वचन द�त�न� त�मच� ड�ळ� फ� टल� ह�त� व�टत�? इ�द8त�ई त�वढ� त�मचय� नजर�त भरल� आणण –

मह�\वर : च�कत� आह� त�मह� बब�द8त�ई, इ�द8 नजर�त भरल� त�वह� ततचय�कड� आ�धळय�चय� दष�न� प�ह�त ह�त� ह� ववसरत� त�मह�! बबनद8 : पण खर�खर�च� आ�धळ� क�ह� नवहत� त�मह�! इ�द8त�ईप�क� म� रप�न� व�ईट आह�?मह�\वर : त�मह� द�घ� सखखय� बदहण�! त�मचय� सरसतनरस कस� ठरववत� य�ण�र? पतय�क अ�ग�ल� वय�ग आणण क�ळय� र�ग�ल� ह� क�ळ� र�ग द�घ��चय� दठक�ण� हजर आह�च. एक न�रजह�न तर द�सर� मसत�न�! फ�र ग�र�पण�म�ळ� ववड� ख�त�न� मसत�न�चय� गळय�त8न वपक उतरत�न� ददसत अस� महणत�त. तय�पम�ण� बब�द8त�ई, त�मह� जर ड��बर�च� रस चगळल�त तर य� त�मचय� क�ळय� र�ग�म�ळ� त� स�द� ख�ल�वट�न� घश�ख�ल� उतरत�न� सपष ददस�ल। बर�, ज� पक�र त�मच� त�च इ�द8च�ह�. खर� महटल� तर प8वnच� म�गल ब�दशह� फ�र च��गल�पण�चय� कलपन�न� आपलय� म�ल��न� ब�गम� बनव�त असत. तश� फ�र व�ईटपण�म�ळ� त�मह� द�घ��न�स�द� ब�गम�च र�ह�यल� हव�. त�मह� द�घ� टवक�रन प�ह8 ल�गलय�वर तरण��च� तर ग�षच नक� पण तनजnव आरश��च� रभ�ग� तडकत�ल आणण घडय�ळ��च� क�ट�स�द� ज�गचय� ज�ग� थबकत�ल. त�मह� द�घ�त फरक त� क�य क�ढ�वय�च�? न�ह� महण�यल� फ�र ब�रक�ईन� प�ह�वय�च� महटल� तर तdड�वरचय� य� द�व�चय� वण��च� स�खय� क�य कम�ज�सत अस�ल त�वढ�च! त�मचय� क� रपपण�च� त�लन�न� म�जद�द करत�न� स8कमदष�न� य� द�व��चय� दश��शसथळ��पयxत गणणत�ल� ह�कल�त न�णय�ख�र�ज उतर स�पड�यच� न�ह�!बबनद8 : त�मच� ह� प�चकळपण� ब�द कर� प�ह8! द�त� कM न�ह� लगन करणय�च� वचन?

मह�\वर : अह�, पण म� इ�द8ल� वचन ददल� आह� न�?बबनद8 : त� मल� क�य स��गत�? ततल� ददल�ल� वचन म�ड�, न�ह� तर आमह� द�घ��श� लगन कर�.मह�\वर : ख�स उप�य स�चववल�त? ब�कM द�घ��श� लगन क�लय�वर त�मचय� क�ळय� र�ग�चय� आध�र�वर जनम�च� ग�जरण वह�यल� म�/ हरकत न�ह�! प��ढ�र� प�तळ� न�सव8न उनह�त�न�त8न त�मह��ल� घ�म य�ईपयxत कफरव8न आण�व�, आणण त� प�तळ� ख�श�ल क�ळय� च��कळ� महण8न ववकMत स�ट�व� ! कक� व� तस� कश�ल�! त�मचय� क�ळय� र�ग�चय� भ��डवल�वर बहद�व�कड8न तनद�न हबस�ण��च� एक तर� वपढ� र�गव8न क�ढणय�च�च मक� घय�व� झ�ल�! आणण उद� क�ळय� र�ग��चय� प�र�ब�ळ��न� घर भरल� महणज� ग�र य� ल�क��न� रशद� बनव8न य�र�पख�ड�च� आकफक� करण� महणज� स�द� ह�त�च� मळ ह�ईल म�झय�! आणण आपल� ह�

76

Page 77: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

र�ग�च� क�रख�न� श�त सम���त क�ढल�, मग तर त�मचय� द�न ब�चकळय��न� ररशय�चय� दककण�पम�ण� उतर�ल�ह� एक क�ळ� सम�� तनम8@न च��गलय� भ8ग�लप�डडत�च� सहज ददश�भ8ल करन द�खववत� य�ईल ! त�मचय� खग�स म�खच���च� धन� मन�त आण�ल तर इकडच� स8य@स�द� ततकड� करन ट�कMल!

बबनद8 : त�मच� बडबड व�ढ�यल ल�गल�! ह� बघ� म� त�मह��ल� बज�व8न स��गत� कM, म�क�टय�न� म�झय�श� लगन करणय�च� वचन द�. इ�द8त�ईल� क�य व�ट�ल त� स��ग8न तनर�प द�. न�ह�तर इथलय� इथ� आरड8न ओरड8न स�र� घर जम� कर�न. क�क��न� त�मह� अज8न ओळख�त न�ह�! तय��न� स��गत� कM, त�मह��ल� मर�ठ$ च��गल� य�त�, त�मह� आ�धळ� न�ह�, आणण रशव�य त�मह� ख�सग� ख�ल�त8न ह� क�गद च�रन आणल� आह�त महण8न. क�क� अस�चय� अस� त�मह��ल� च,कMवर न�ऊन प�चवत�ल; आणण अख�र�स ज�ल च��गल� क�ळय� प�णय�वर. करत� लगन, कM ल�ग8 ओरड�यल�?मह�\वर : (सवगत) क�य नश�ब क�ल��टय� उडय� म�रत आह� प�ह�! त� बय� कश� तर� व�ट�ल� ल�ववल�, त�वह� व�टल� कM स�र� अल�बल� टळल� महण8न. पण ल�गल�च ह� द�सर� बल� प�ढ� य�ऊन उभ� र�दहल�! म�झय� लगनक��डल�तल� सगळ� श �भ गह पल�गम�ळ� ब�ह�रग�व� र�ह�यल� ग�ल� आह�त कM क�य?

बबनद8 : अज8न त�मह� कब8ल ह�त न�ह�? कर क� त�मच� वयवसथ� एकद�च�?मह�\वर : त�मच� अ�तbकरण त�मचय� बदहर�ग�प�क�ह� ज�सत क�ळ�क� ट आह� महण�यच�!बबनद8 : आत� उतर द� एकद�च� प�ह8?मह�\वर : (सवगत) घनशय�म�न� य� स�कट�त घ�लत� व�ळ� मल� फक क�ळय� डगलय�चय� प�रलस�च�च भ�त� घ�तल� ह�त�; पण इथ� प�हत� त� मदन�चय� र�जय�तलय� य� क�ळय� र�ग�चय� प�रलस��श� ग�ठ य�ऊन पडल�. आत� क�य कर�व� ह�च क�य कळत न�ह�. जनमठ�प क�ळय� प�णय�च� च�र ह�ऊ, क� जनमठ�प क�ळय� र�ग�च� म�लक ह�ऊ! ज�ऊ द�; इ�द8पम�ण�च ह� प�ड� पण ट�ळल� प�दहज�.बबनद8 : क�य झ�ल�! आह�त क� कब8ल लगन�ल�? क� कर आरडओरड.

मह�\वर : बसस, बब�द8, शरण आह� त�ल� म�! “घ�ल�न ल�ट��गण व�द�न चरण। ड�ळय��न� प�ह�न रप त�झ�।“ मग त� कTद�श�णणच� रप असल� तर� च�ल�ल.

बबनद8 : शपथ घय� प�ह8 अश�!मह�\वर : द�व�ब�हण��च� शपथ घ�ऊन स��गत� कM, म� त�झय�श� लगन कर�यल� क�वह�ह� तय�र आह�! य� म�झय� शपथ�त अ�तर ह�ण�र न�ह�. पण बब�द8, आत� म�झ� घ�त म�/ कर नक�.बबनद8 : आत� य� वचन�न� म�झय� मन�च� प8ण@ सम�ध�न झ�ल�! आत� म� आपलय� अधय�@ वचन�त र�ह�न. पण इ�द8ल� ददल�ल� वचन म�/ त�मह� म�ड�यल� हव� ह�!

77

Page 78: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

मह�\वर : इ�द8ल� म�झ� मर�ठ$ ब�लणय�च� ग�वपत म�ह�त झ�ल� आह�. महण8न इतकय�तच ततल� बबथरव8न उपय�ग� न�ह�; महण8न ततचय�श� जर� स�वधचगर�न� व�ग. तस�च म� ब�ह�तक�र� आ�धळ� आह� ह� ववसर नक�स. रशव�य य� क�गद��चय� च�र�च� तर क� ण�ल� म�गम8सस�द� ल�गत� क�म� नय�.बबनद8 : पण य� असलय� च�र�व�च8न अडल� ह�त� क�य! उग�च गळय�ल� फ�स!

मह�\वर : ह� बघ, ह� च,य@ कम@ अगद� स�शतवक पदत�च� आह�. ह� क�गदप/ धन�\वरप�त�� क�म�च� आह�त. त� स�पडत न�ह�स� झ�ल� महणज� धन�शरप�त आपल� ह� क�गद स�पड8न द�ण�र�ल� बक�स ल�वत�ल. य� ग�ष�च� वत@म�नप/�त8न ज�दहर�त य�ईल; आणण मग आपण क�गद धन�\वरप�त��न� न�ऊन द�ऊ, आणण त� आपलय�ल� हज�रप�चश�च� बक�स द�त�ल. य�त क� ण�च� क�य न�कस�न झ�ल�? त8त@ ह� ग�ष क� ण�जवळ ब�ल8 नक�स महणज� झ�ल�. इ�द8ल� लगन�च� वचन ददल� त�वह� चररत�थ�@चय� स�ईस�ठ$ म� ह� य�कM य�ज8न क�दढल�, त� अन�य�स� त�झय� उपय�ग� पडण�र आत�! पण आत� क� ठ� क�ह� ब�लण�र न�ह�स न�?बबनद8 : न�ह� ब�ल�यच�; पण त�मह� स�द� इ�द8श� ज�सत ब�लत ज�ऊ नक�. चल� आत�.मह�\वर : चल. आत� म� प�नह� आ�धळ� ह�त�! (सवगत) जय म�र�क� पभ� चगर�धर न�गर!

कD षण�वत�र� आपण एकच क� बज� स�भ�ळल�; पण त�मचय� कD प�न� आज म� द�न क� बज��च� धन� झ�ल�! (ज�त�त)

•पव�श सह�व�

(सथळ: ध��डडर�ज�च� घर. प�/ : म�लत�. मन�हर�च� तसब�र प�ढ� आह�)म�लत� : (सवगत) प�म�चय� म�गल चच/�, प�त�चय� पवव/ परम�\वर� आज म� त�झ� तनर�प घ�ण�र! मसतक�वर ह�त ठ�वण�र य� म�झय� वपतDसवरप परम�\वर�चय� आज�न�, ग�डघय�ल� रमठय� म�रण�र य� ग�डघय�एवढय� ग�शजरव�णय� जग�चय� स�ख�स�ठ$ ह� म�लत� आजवर प�म�न�च प�दहल�लय�, मन�न� ज�प�सल�लय�, शजव�प�ड जप8न ठ�वल�लय� हदयसथ भ�वब�ध�नच� ध�ग� तनद@यपण� आज तड�तड त�ड8न ट�कMत आह�. प�मळ चच/�, म�लत� जड शजभ�च� आह�, म�लत� ब�लत न�ह� ह� क�वळ ल�क�पव�द ह�त�. लब�ड चच/�, आपलय�सम�र णखळव8न म�लत�ल� चच/�स�रख� तटसथ क�ण� करन ठ�वल� ह�त�?

(र�ग-हम�र; त�ल-ब/त�ल)

तव�� मजल� भ�ररल� .

म�/बल� मततल� म�दहयल� ।अप�ल�स� क�ल� अचल बनववल� ॥ ध० ॥

सवसम स�जन करर तनज स�सग� । तशचच/दह तरर चच/ न झ�ल� ॥ १ ॥

78

Page 79: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

प�म�चय� नवर�ग��न� नटल�लय� द�व�, त�झय�कड� प�हत�न�, ड�ळय��न� आतम� चरण� अप@ण करत�न� म�लत�न� मनbस�कलप�न� क�य ब�ल�यच� ब�कM ठ�वल� ह�त�? आपलय� चचम�कलय� ड�ळय��त प�म�च� बह��ड उभ�रन चच/दष�न� टक ल�व8न आपण म�झय�श� ब�लत ह�त�, तय�व�ळ� शजव�च� ज�भ करन अण�र�ण8�चय� ब�ल��न� ह� म�लत� पतय�तर� द�त स�टल� न�ह� क�?

सज�व चच/�, आज त�मच� आमच� श�वटच� भ�ष� ह�ण�र! स��ग, त�ल� समजण�र य� न�/पललव�न� आत�च म�झ� मन�गत त�ल� स��ग8न ठ�व8 क�? स�स�र�च� ख�ट� ख�ळ म��डणय�स�ठ$ घटक�भर�न� तनब8@ज जग�चय� भ�ष�न� म� त�ल� य� ह�त�न� फ�क8 न द�ण�र आह�. म�लत�चय� स�स�रस�ख�चय� म��डण�त, स��दर चच/�, आज आपण अडगळ महण8न ठरल� आह�. चच/सवरप परम�\वर�, म� ट�क8 न द�त�न� म�झय� म�कय� मन�च� करपललव� आपलय�ल� समज�ल क�? प�त�चय� म�ददर�त चचर�ज�व� रप�न� र�दहल�लय� प�मळ तरण��न�, म�लत�न� कD ब/म र�ग�न� फ�क8 न ददलय�वर य� चच/�ल� आपलय� हदय�चय� ज�ळय�त वरचय�वर झ�ल8न धर�. पण नक�; य� म�लत�च� द�द¹व� हदयच मन�हर��न� सम�ध�न�न� सव@सव महण8न व�टत आह�. त�मचय� ददवय हदय��च� सपश@स�द� य� तय��चय� छ�य�ल� आवडण�र न�ह�. म�च ह� चच/ मन�हर��चय� प�य��वर ज�ऊन पड�ल अस� ट�कMन महणज� तय� चरण��श� जडव8न ठ�वल�लय� म�लत�चय� प�चप�ण��चय� ज�ळय�त त� स�ख�न� ज�ऊन पड�ल. य� म�ख�न� म� आपलय� म�ळ सवरप�ल� आज द�खववण�र आह�; महण8न य� म�ख�च� श�वटच� \व�स ककत� क�मल आणण न�ज8क ह�त� य�च� आपलय� म�खम�डल�वर एकद� कलप��त�पयxतच� स�क वठव8न ठ�वत�.

मन�हर चच/�, आपलय� म�कय� प�म�च� ह� श�वटच� तdडरमळवण� – पण न�ह� – तततक� तर� अचधक�र आत� मल� क� ठ� आह�? य� द�ह�न�, मन�न�, शजव�न�, दष�न�, दष�चय� अख�रचय� आश�न�, आश�चय� न�सतय� कलपन�न� कलपन�चय� सवपन�न�, सवपन�तलय� कलपन�न�स�द� ह� म�लत� आज द�सर य�च� झ�ल�! धन�\वर��चय� भ�व� धम@पत�ल� मन�हर��चय� चच/�च� तर� च��बन घ�णय�च� क�य अचधक�र उरल� आह�? प�तकM जग�चय� तनb\व�स��न� हलण�र� ह� झ�ड� ल�गल�च प�न��चय� हज�र� शजभ��न� म�झ� तन�द� बडबड�यल� ल�गत�ल.

मग न�सत� एकद� ड�ळ� भरन प�ह8न तर� घ�ऊ क�? पण म�ल�लय� प�म�ल� त�ह� स�ख न�ह�. तनष� र द�द¹व�न� म�झय� ड�ळय��वर प�णय�च� पडद� ब��ध8न स�ख�च� चच/स�द� म�झय� दष�आड क�ल�ल� आह�. तनद@य द�व�, हज�र� धम�xकड8न हज�र� उपच�र��न� आपल� प8ज� ह�त आह�. पण प�म�चय� जग�त स�धम�@न� व�गत�न� आपलय� ह�त�न� फ�ड8न ट�कल�लय� म8त¬च� प8ज� ब��ध�यच� एख�द�, पक�र आपलय�ल� म�ह�त आह� क�? म�लत�चय� प�मसवरप परम�\वर�, हदय�चय� मन�हर द�व�, आपलय�व�च8न ब�ध मल� क�ण द�ण�र (मन�हर पव�श करत�) (सवगत) मन�हर, दगड�चय� सगळय� ज�त��च� आपण अभय�स क�ल�त. पण आपल� मन�भ�ग करण�र� ह� स�हदय न�व�च� दगड आपलय� दष�स पडण�र आह�. प�म�चय� परम�\वर�,

79

Page 80: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

आजवर प�त�चय� क�मल प�णप�षप��न� आपल� चरणस�व�च कर�त आल�; आणण आज कठ$ण दगड�धdडय��न� म� आपलय� हदय�च� भ�द करण�र आह�!मन�हर : म�लत�, कश�ल� ब�ल�ववल�स मल�? त�झ� तनर�प ऐकत�च म� तनघ8न आल�.म�लत� : त�मह��ल� क�यमच� तनर�प द�णय�कररत�.मन�हर : त8 क�य ब�लत�स ह� मल� समजत न�ह�.म�लत� : म�झ� मल�च शजथ� न�टस� समजत न�ह� ततथ� त�मच� तर� क�य अपर�ध? मन�हर,

मन�षय�ल� हदय असत� अश� त�मच� कलपन� आह� क�?मन�हर : म�लत�, आपण� द�घ��न� तर� य� प\न�च� उतर ख�/�न� म�ह�त आह�. म�लत� : य�गय क�रण रमळ�ल� तर म�णस�च� मन बदलत� क�? बदलल�ल� मन द�सर य�ल� सपषपण� स��चगतल� तर त� अपर�ध ह�त� क�? प�म�च� वव\व�सघ�त करण� ह� खर�खर�च प�तक आह� क�? न�सतय� शबद��चय� वचन�न� म�ण8स जनम�च� ब��धल� ज�त� क�? त�मच� प�म त�मचय� अ�ग�वर परत फ�क8 न ददल� तर मल� क�ण� ववच�रण�र आह� क�? व�ट�ल तय� व�ळ� र�कस�पम�ण� तनद@य वह�यच� मन�षय�ल� थ�ड�स�द� अचधक�र न�ह� क�?मन�हर : क�ण ववच�रत� आह� ह� स�र�?म�लत� : म�लत� न�व�च� एक स��दर आणण च�चल सवभ�व�च� स�.मन�हर : म�लत�, त�ल� ह� ब�ल�यल� क�ण� रशकववल�?म�लत� : स�हदय�न�.मन�हर : म�लत�, म� एकदम ददङम8ढ झ�ल� आह�. म�झय� बचधर ब�द�ल� समज8न य�ईल अश� शबद��न� त�झ� महणण� न�ट स��ग.

म�लत� : (प/ द�ऊन) ह� घय�, व�च8न प�ह�.मन�हर : (प/ व�चत�)म�लत� : (सवगत) सपष शबद��न� हदय� ज�डणय�च� भ�व स��गत� य�ईन� महण8न शक��तल�न� पणयपब/क� रलदहल�, आणण सपष शबद��न� हदय� त�डणय�च� भ�व वयक कररत� य�ईन� महण8न म�लत�न� ह� पणयपब/क� रलदहल�.मन�हर : म�लत�, म�लत�, क�य रलदहल� आह�स त8 ?

म�लत� : ज� स��ग�यच� ह�त� पण स��गत� य�ईन�, त� ! शररर�पम�ण�च मन�न� द8र झ�ल�लय� वयकMल�ह� आपल� हदगत प/��र�च कळव�व� ल�गत�.मन�हर : म�लत�, म� दरर�� महण8न त8 म�झ� तय�ग करण�र, आणण धन�\वर��चय� – क�क��चय� श�म�त�स�ठ$ त8 तय��चय�श� लगन करण�र?

म�लत� : य��पTकM पदहल� ग�ष म� करन च�कल� आह�, आणख� द�सर� लवकरच करण�र आह�. (सवगत) ब�लणय�न� ब�लण� व�ढव8न द�घ�ह� द�bख� ह�णय�प�क� य��चय�श� न�इल�ज�न� इतक� कठ�र ब�लल� प�दहज�, कM य��न� एकदम म�झ� ततटक�र�च य�ईल.

80

Page 81: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

मन�हर : अस� करणय�च� क�रण क�य?

म�लत� : य� स�स�र�त वTभव ह�च एक स�ख�च� स�धन आह�; आणण मल� प�दहज� तततक� वTभव आज त�मचय�जवळ न�ह� कक� व� उद�ह� त�मह��ल� रमळणय�च� स�भव न�ह�.मन�हर : पथम त�झ� ववच�र अस� नवहत�. इतकय� थ�डय� अवक�श�त इतक� फरक कस� झ�ल�?म�लत� : ववच�र बदलणय�ल� क�ल�वध�च� आवशयकत� म�ळ�च नसत�. जय� जग�त कणम�/�चय� धरण�क�प�न� पव@त��चय� ज�ग� सर�वर� तनम�@ण ह�त�त, तय�त एख�द� वयकMचय� ववच�र�त क��त� वह�यल� फ�र व�ळ ल�गल� न�ह�, ह�त नवल त� क�णत�?मन�हर : म�लत�, त8 मल� वचन ददल� ह�त�स!

म�लत� : ह�, आणण त� म� आज म�डण�र आह�.मन�हर : म�लत�, म�लत�, ह� तनष� रत� त�झय� अ�ग� क�ठ8 न आल�? तय� वचन�चय� आन�द�चय� भर�त क�ल र�/� तय�तलय� एक�क� अकर�च� म� आक�श�तलय� च��दणय��श� त�लन� कर�त बसल� ह�त�; त�वह�च� त� मनbशसथत� व आत�च� ह� मनbशसथत� य��चय�मधय� जम�न आसम�नच� अ�तर पड�व� न�? तय� त�रक� आज प�नह� तततकय�च त�ज�न� उजळ म�थय�न� रमरवत�ल, आणण तय� वचन�तलय� अकर��न� म�/ त8 तनद@यपण�न� प�यदळ� त�डव8न म�त�ल� रमळव�त आह�स! म�लत�, कठ�र, तनद@य म�लत�, य� अघदटत पक�र�ल� महण�यच� तर� क�य?

म�लत� : य� अघट�त शसथतय�तर�चय� सम8ह�ल�च स�स�र अस� महणत�त. र�/�चय� पश�नत व�ळ� मन�षय आक�श�तलय� त�र� एकम�कM�न� ज�ड8न आश�व�द�पण�न� स�ख�च� सत�ज सवपन� ज�ळव�त बसत�, आणण सक�ळ� ददवस उगवलय�म�ळ� त� सवपन� म�वळत�च प�य�ख�ल� खड� त�डव�त रखडत कफरत�.मन�हर : म�लत�, तय� वचन�बदल म�झ� कठ�र तक@ श�वट� खर� ठरल�!म�लत� : तय�ल� म� तर� क�य कर! प�मभर�त ददल�ल� वचन� प�म�भ�व� द�bखवDद�ल� म�/ क�रण�भ8त ह�त�त. ददवस�चय� उज�ड�त रसतय�वरचय� ख�ण� पटव8न द�ण�र� दगट र�/�चय� अ�ध�र�त ठ�च�ळणय�च� द�bख म�/ द�त�त. तश�च ह� प�म�च� वचन� द�bखक�ल� आठवण�ल� कठ$ण क�य त� ह�ऊन बसत�त.

मन�हर : म�लत�, म�लत�, अश� तनष� र ह�ऊन जनम�च� तनर�श� कर नक�स. आपलय� स�र य� स�खमय आय�षय�च� न�ट समरण कर.

म�लत� : तय� गत आय�षय�च� ववसमरण प�ड�यच� ह� एकच ग�ष भ�व� आय�षयभर मल� समरण�त ठ�व�यच� आह�. मन�हर, त�मह� मल� व�ळ�व�ळ� रलदहल�ल� प/� उद� त�मचय�कड� प�ठव8न द�ईन.

मन�हर : प�म�च� न�श झ�लय�म�ळ� अन�भव�च� आपल�पण� न�ह�स� ह�त�च पणयप/��न� ग�ड शबद��न� भरल�लय� क�द�बर�चय� छ�प�ल� प/��च� स�द� कक� मत उरत न�ह�.

81

Page 82: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

म�लत� : आणण मन�हर, ह� त�मच� तसब�र ! ह� आठवण�स�ठ$ त�मह� मल� नजर क�ल� ह�त�; पण आत� म�झय� दष�न� दहचय�वर नजर ट�कण� महणज� तनववळ प�प आह�. ह� घय� परत.

(चच/ ट�क8 न द�त�; मन�हर चच/ उचलत�)मन�हर : त�झय� चरण� अप@ण क�ल�ल� ह� चच/ श�वट� म�झय� प�य��वर पडल� न�? पण शजथ� म8ळ सवरप�च�च प�यमलल� झ�ल� ततथ� बबच�र य� चच/�च� क�य कथ�? म�लत�, मन�षय��न� परम�\वर�न� अश� च�चल हदय� द�णय�प�क� य� चच/�पम�ण� ब/क�ल�च� ब�ह एकरपत�च द�ऊन ठ�ववल� असत� तर ककत� च��गल� झ�ल� असत�! ह� चच/ तय� व�ळ� जस� ह�त� तस�च आजह� आह�! तय� आश�प8ण@ प�म�च� ह� चच/-

म�लत� : मन�हर, त� आश�प8ण@ प�म महणज� एक व�ड ह�त�.मन�हर : व�ड ह�त�? म�लत�, क�य महणत�स? त� स�र� व�ड ह�त?

म�लत� : व�ड न�ह� तर क�य? त�मचय� द�र�दय�च� – त�मचय� पररशसथत�च� न�टश� कलपन� ब��धलय�व�च8न त�मह� मन�च� मन�र� ब��ध8न व�ट�ल तय� प�मम8तnच� तय�त सथ�पन� कर�त बसल�, ह� व�डच न�ह� क�? म�झय� स�ग�ण��च� यथ�थ@ कलपन� झ�लय�वर म� वTभवश�ल� स�स�र�च� इचछ� क� कर नय�? ज�, मन�रह, म�झय� प�म�च� ह� भलत� व�ड मन�त8न क�ढ8न ट�क�.मन�हर : खर� आह�! म�लत� म�झ� प�म महणज� एक व�डच ह�त�. म�लत�, आपलय� भ�गयश�ल� स�स�र�चय� स�ख�पभ�ग�त मगन ह�ऊन एख�द� उ�च इम�रत�चय� गचच�वर बस8न जग�च� ग�मत प�हत�न� ह� दर��� मन�हर रसतय�वरन रखडत�न� त�झय� दष�स पडल� महणज� आपलय� भ�वत�लचय� श�म�त मT/�ण��न� हसववणय�स�ठ$ क�वळ करमण8क महण8न मन�हर�चय� दरर�� व�ड�च� कह�ण� स��ग. हसत� हसत� श�वट� त�झय� ड�ळय��त आन�द�श8 आल� महणज� त�ल� कणभर थ��ब�व� ल�ग�ल. तय� एक� कण�त चटकन त�ल� आपलय� गत ज�ववत�च� द�bखमय समDत� ह�ऊन आन�द�श8�न� डबडबल�लय� त�झय� प�पणय� कक� चचत करण�श8�न� रभज8न तनघत�ल. त�वढय�त इतक� स��ग�यल� म�/ ववसर नक�स कM मन�हर�च� व�ड दरर�� ह�त�, हसणय�स�रख� ह�त�; पण श�वट� स��ग कM, मन�हर�च� ह� व�ड खर� ह�त�. म�लत�, स�पल� म�झ� व�ड� बडबड! मल� आणख� क�ह� स��ग�यच� आह�?म�लत� : आत� स��ग�यच� क�ह� उरल� न�ह� एवढ�च आत� स��ग�यच� उरल� आह�!मन�हर : मग क� ठ� ज�यच� ह� म�ह�त न�ह�, पण इथ8न तर� ज�त� म� आत�.

(ज�ऊ ल�गत�)म�लत� : थ��ब, मन�हर; श�वट� एक म�गण� उरल� आह�. ववरह�त प�म�च� समDत� क�यम ठ�व�यच� असल� महणज� ग�ड शबद��न� तनर�प घय�व� ल�गत�; पण प�मसमDत�च� न�श करणय�स�ठ$ श�वट� कठ�र शबद��च� जरर� असत�. म� त�मह��ल� कठ�र ब�ललय�म�ळ� त�मचय�

82

Page 83: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

मन�त य�प�ढ� म�झ� आठवण न�हम� कडवटपण�न� ह�त ज�ईल. म�झय� हदय�तल� त�मचय�बदलच� कलपन� कड8 करन ठ�वणय�स�ठ$ त�मह�ह� ज�त� ज�त� म�झय�वर ववष�र� शबद��च� वष�@व करन ज�. मन�हर, मन�हर, (तय�चय� प�य��वर मसतक ठ�व8न) मल� त�मचय� आश�व�@द�च� अप�क� न�ह�; पण त�मचय� चरण� मसतक ठ�व8न म� श�प�च� य�चन� कर�त आह�. मन�हर, मल� एक श�वटच� श�प द�ऊन ज�.मन�हर : म�लत�, आजनम त�झय� स�ख�स�ठ$च पयत करणय�च� म� पततज� क�ल�ल� आह�. म� त�ल� शपकठ�र शबद कस� एकव8? म�लत�, त�झ� ववन�त� मल� म�नय आह�. म�लत�, कम� कर!

त�झय� प�म�न� पवव/ झ�ल�ल� मन�हर त�ल� श�प द�यल� तय�र आह�! म�लत�, ऐक म�झ� श�प! पतय�क स�ख�च� पस�ग य�प�ढ� मल� ववष�स�रख� व�टण�र आह�, महण8न म�झय� दTव� ववध�तय�न� भ�व� क�ल� ज� स�खपस�ग य�ज8न ठ�वल� असत�ल तय� सव�xच� त�ल� ल�भ ह�व�! ह� दय�घन परम�\वर� –

(र�ग-भ8प; त�ल-झटत�ल)

ववन�तत अ�ततम अस� ई\वर तव पद� ॥ ध�० ॥भ�रल मम र�णखल� । अणखल स�खल�ख ज� ।अ�ककत प�ततचय� चरणतरल करर सद� ॥ १ ॥द�bख खरतर ववतरर । पभ�वर मम रशर� ।द�ई इजसर पर� । सकल स�खस�पद� ॥ २ ॥ (ज�त�)

म�लत� : (सवगत) एक मन�हर सवपन स�पल�। लल�ट�च� मन�हर चरणसपश@ म�लत�ल� द�र�वल�। मन�हर, मन�हर, अस�च जलद�न� म�झय� ह�क�चय� आट�कय�ब�ह�र ज�; महणज� – आत� न�ह� न� म�झ� ह�क ऐक8 य�ण�र? महणज� ब/व�र म�ठय�न� ह�क म�रत�. (उघड) मन�हर,

मन�हर, मन�हर – मन�हर न�दबह व�र य�वर ववरन ग�ल�! – झ�ल�, मन�हर ददस�न�स� झ�ल�! सव@सव�च� मन�हर सDष� दष�आड झ�ल�! एक मन�हर सवपन सव@त�पर� स�पल�! शजव�ल� चचमट� बस8न ज�ग� झ�लय�वर आत� प�ढ� क�य प�ह�यच�? गळय�त मगररमठ$ म�रणय�स�ठ$ वDद धन�\वर�चय� रप�न� प�ढ� आल�लय� क8 र क�ळप�रष�च� पसरल�ल ब�ह8! आणण म�ग� म�झय� प�मळ वपतय�च� आरशव�@द�स�ठ$ उभ�रल�ल� ब�ह8! म�लत�. द�व�च� न�व घ�ऊन स�स�र�त पदहल� प�ऊल ट�क�यल� तय�र ह�. परम�\वर�न� न�म8न ददल�ल� कत@वय प�णणम�/�ल� प�म�चय� भर�न�

प�र प�ड�व� ल�गत�. स�स�र�त पडणय�प8वn तरण शजव�ल� व�टत असत� कM, प�म परम�\वरसवरप आह�. पण श�वट� पतययस य�त ज�त� कM, परम�\वर प�मसवरप आह�. स�स�र�तल� ह� पदहल� आणण सरत� धड� य� म�लत�ल� स�रव�त�सच रशक�व� ल�गल�. जनम�ल� य�ऊन आश�ळभ8त म�नव� ज�व�न� स�स�र�चय� श�ळ�त एवढ�च प�ठ रशक�वय�च� असत� कM –

83

Page 84: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

(र�ग-म��ड; त�ल-ध�म�ळ�)म�ह नस�व� । तय� ठस�व� ।भ�वह� हदतय ववर�व� ॥ ध�० ॥आश�मय ह� । सवपनचच आह� ।ह� भवव अन�भव य�व� ॥ १ ॥ज�व तनद�न� । नयनजल��न� ।बमह�प@णचच कर�व� ॥ २ ॥

(ज�त�)

अ�क द�सर� सम�प

अ�क ततसर�__________________________________________________________________पव�श पदहल�

(सथळ : समश�न. प�/ : घनशय�म खडड� खण�त आह�)घनशय�म : (सवगत) कलपन�न� ख�ळ बसवल�, आणण तस� ह�तह� च�लल� आह�. मह�\वर�न� क�म म�/ च�ख बज�ववल� खर�! मल� फ�र ध�सत� ह�त� कM, य� फदट�ग�चय� ह�त8न एवढ� जब�बद�र�च� क�म कस� उरकल� महण8न! बस झ�ल� ह� खडड�! य� स�धय�कळचय� व�ळ� य� समश�न�त अश� अवत�र�न� व�वरत�न� मल� क�ण� प�दहल� तर छ�त� हबक8 न ज�ईल बघण�र�च�! वसत�तb ह� क�गद य� समश�न�त आण8न दडववणय�च� तततक� क�रण नवहत�; पण य� क�गद��च� रहसय य� मह�\वर�ल� म�ह�त आह�. त� कद�चचत c य� ब�बत�त द�ख�वल� ज�णय�च� स�भव आह�; आणण अस� झ�ल� महणज� न ज�ण� त� ह� क�गद ह�डक�यचय� न�द�ल� ल�ग�यच�. आजच क�ह� तय�ल� म�झय� घर� मजज�व करत� य�त न�ह�. त�वह� इथ�च ह� क�गद प�रन ठ�वल� महणज� भ�त�म�ळ� मह�\वर समश�न�त य�यच� भ�त� ब�ळग�यल� नक�! तय�तलय� तय�त म�ल� प�रणय�चय� ब�ज8चय� ववरधदच� ह� समश�न�च� ब�ज8 तर फ�रच भय�ण आह�! य� ब�ज8च� ह� पडकM रभ�त�ड�, ह� भ�स8र वDक, स�र� क�ह� वपश�चच��न� पछ�डलय�स�रख� ददसत� आह�! अश8�चय� रस�चन�न� प�सल�लय� आणण द�bखतनb\व�स��न�च हलण�र य� य� समश�नवDक��न� आन�द महण8न क�य पद�थ@ आह� य�च� ज�ण�व तर� अस�ल क�? एख�द� मतसर� मन�षय�ल� स�ड�चय� तव�ष�न� भ�रल�लय� द�बळय� द�ह�चय� र�ख�वर बस8न सTत�न� सम�ध�न�न� हसत�न�च क�य त� य� वDक��न� प�दहल�ल� अस�ल! द�bख�च� म�/ य��न� क�ह�च व�टत नस�ल! प�ह�, ककत� स�थपण�न� ह� वDक तय� जळतय� चचत�कड� प�ह�त आह�त! त�च आमह� शजतय� ज�व��न� य�

84

Page 85: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

चचत�कड� प�हत�च क�य व�टत�? तय� प�तद�ह�प�क� आमचय� मन�ल�च य� चचत�गन�च� ज�सत चरक� बसत असत�. क�वढ� क� कत@बग�र प�ण� अस�न�, श�वट� सरण�वर भ�ज8न तनघणय�च� मरण क�ह� तय�ल� टळत न�ह�. ल�कड��चय� श�ज�वर ग�वर य��चय� चगरद� रच8न,

थ�डग�र पडल�लय� अ�ग�वर आग�च� भरजर� श�ल प��घरन मल�ह� कध� तर� य� उघडय� र�गनमह�ल�त क�ळझ�प घय�व� ल�गण�रच! व�b! क�य भलतय� कलपन��च� क�ह8र उतपनन झ�ल�! हदय�च� ककय� ब�द पडलय�म�ळ� एक� कण�च� आग�ऊ स8चन� ददलय�व�च8न तडक�फडकM जग�च� भ�ड�/� वसत� स�ड8न ज�ण�र य� शजव�चय� प�त�स�ठ$ रचल�ल�ल सरण ढ�सळत�न� न�ट कर�त कर�त स�धद� क�ह� ल�क चचर�ज�व��चय� स�घदटत स�मथय�@न� इमल�इम�रत� ब��धणय�च� ब�त करत�त, तर लततक�चय� शD�शD� ग�रम�ददर�च� ह� प�य� खणणत असत�न� म� तततकय�च व�डपण�न� य� उघडय� र�गमह�ल�तलय� अख�र झ�प�च�

समश�नवTर�गय मन�त आण�त आह�! त8त@ य� ववच�र�व�च8न क�ह� अडल�ल� न�ह�. मघ�च� त� दहरव� दगड क� ठ� पडल�? दठक, आत� ह� ध��डडर�ज�च� कब�ल�जब�ब, धन�\वर�च� ह� ख�ट� क�गद आणण म�झ� ह� र�जतनश� ठ�व�व� य� डबय�त! ह�, पण क�गद म�झय� ह�त� आह�त य�च� धन�\वर�ल� स�क पटव8न द�णय�स�ठ$ ह� एख�द� ख�ट� ह��ड� ववस�र�द�खल जवळ ठ�वल�ल� बर�! (एक क�गद णखश�त ठ�वत� व ब�कMच� डबय�त ठ�वत�) व�b, य� एवढय�श� जसत� डबय�त द�न थ�रड�, द�न तरण, आणण द�न प�र� इतकय� जण��च� कमनरशब� कdब8न भरल�ल� आह�त! आत� य�च� सम�ध� ब��ध8न म�कळ� वह�व�. (खडडय�त डब� प�रत�) आत� ह� दहरव� दगड अध@वट प�रन ठ�व�व� य�त; महणज� हज�र� दगड��चय� य� म�ळर�न�त य� ज�ग�च� ख8ण पट�यल� क�वह�ह� हरकत न�ह�. बस, झ�ल� ह� क�म वयवसथ�श�र. आत� धन�\वर�कड� ज�ऊन म�कळय� मन�न� लततक�बदल म�गण� घ�ल�व�. तय�चपम�ण� लवकरच मह�\वर�ल� तय� घर�त8न ब�ह�र क�ढल� प�दहज�. न�ह� तर ब�वक8 बपण�न� त� भलत�च करन बस�यच�! परम�\वर�न� तय�ल� ड�क� ददल�ल� आह� त� उपय�ग�स�ठ$ नस8न क�वळ मन�षयद�ह�च� पर�पर� स��भ�ळ�व� महण8नच! चल�, दहरवय� दगड�च� ह� ठळक ख8ण असलय�वर य� ज�ग�चय� ज�सत ख�ण�ख�ण� ब�रक�ईन� प�ह�त बसणय�च� कह� जरर न�ह�.

(ज�त�)पव�श द�सर�

(सथळ : धन�\वर�च� घर. प�/ : मह�\वर आ�धळय�पम�ण� य�त�)मह�\वर : (सवगत) य� प�र��न� भड�व8न स�डल� ब�व�! लह�न म�ल��चय� उतस�कत�न� पतय�कजण म�झय� हदय�तल� आपल� प�म�च� र�प श�ब8त आह� कM न�ह� ह� घटक�घटक�न� य�ऊन प�ह8न ज�त आह�! झ�ल�, आल� क�ळय� र�ग�च� एक उधळपट�)

(इ�द8 हळ8च लपत लपत य�त�)

85

Page 86: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

इ�द8 : (सवगत) आत� प�ठ$म�ग8न हळ8च ज�ऊन य��च� ड�ळ� झ�क�व�त; महणज� य��न� ख8प आन�द ह�ईल!

मह�\वर : (सवगत) ह� हळ8च म�झ� घ�स घ�ण�र आह� कM क�य?

(त�ब�र� एकदम कफरववत�)इ�द8 : ह� क�य ह�? ल�गल� असत� न� मल�?मह�\वर : क�ण? इ�द8 मल� क�य म�ह�त त8 य�थ� आह�स महण8न? अश� लपतछपत क� आल�स?

इ�द8 : म� हळ8च म�ग8न य�ऊन त�मच� ड�ळ� झ�कण�र ह�त�; महणज� त�मह�ल� ददसल� नसत� क�ण आह� त�. अस� ग�पच8प ड�ळ� झ�कण� ह� प�म�च� एक पक�र आह�स� महणत�त!

(र�ग-क�फM; त�ल-ब/त�ल)

पणय अ�ध कररत� ।तदन�कD ततक� शल य�वतत ।करर रमदटत नयनय�ग पट�मतत

करर तनज रमण अ�ध त� ॥ ध�० ॥ मDद�लकरकमल – मDद�सपश@ कM ।श�घ स�चवव धतनन वर� कM ।अपजयदह गणणत । ववजय त� म�ददत ॥ १ ॥

मह�\वर : पण आ�धळय�च� ड�ळ� झ�कणय�त क� ठ� प�म उरल�? जनम��ध�चय� ड�ळय��न� चषम� ल�व8न जस� क�ह� फ�यद� ह�त न�ह� तस� ड�ळ� अशजब�त झ�कलय�न� न�कस�नह� ह�त न�ह�.इ�द8 : दम ख�; बब�द8त�ई आल�. (बब�द8 य�त�. द�घ� एकम�कMकड� बघत�त)

मह�\वर : आल�? बर� झ�ल�! (सवगत) ह� द�सर� अवकळ� आल�! जय� स�ज�त�चय� न�मकरण�स�ठ$ ललन�, रमण� य��स�रखय� लरलत शबद��च� य�जन� झ�ल�, तय�च स��दर वग�@वर अवदस�, क�ज�र�ण य� शबद��च� आग कश� प�खडणय�त आल� अस�व� य� ग�ष�च� ख�ल�स� य� द�घ��कड� प�दहल� महणज� त�बडत�ब ह�त�! य� ववध�तय�न� आध� श8प@णख�, दह�डडब�, क� बज� ह� वव�8प वळण� चगरव8न कसल�लय� ह�त�न� य� द�नह� पर�क�कड� प�सतय� क�ढलय� अस�वय� अस� ददसत�! एक�कMचय� च�हर य�कड� बघत�कण�च म�ळ� मन�षय अध@म�ल� ह�ऊन ज�त�! य��च� आईब�प इतकय� लवकर क� म�ल� ह� स��गण� क�ह� म�ठ�स� कठ$ण न�ह�! आईब�प आणण क� ण�तर� द�न तरण अश� च,घ��चय� म�ळ�वर य� द�न प�र� जनम�स आलय� अस�वय�त! परम�\वर�, त�न वष�@चय� आत�ल प�र� ह�त�ह�त ह�त�व�गळ� करणय�च� ववद� य� क�ळय� क�रटय��चय� लह�नपण� त�झय� हसतगत झ�ल� नवहत� क�? क�य र�ग�न� एकम�कMकड� प�हत�ह�त पण! आत� य� क�ळय�क� ट क�ककळ��न� कक@श क�ठ क�वह� फ� टण�र?

बबनद8 : क�य ह� क�मणण�, प�नह� त�मह� इ�द8श� ब�लत बसल�तच!

86

Page 87: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

मह�\वर : (सवगत) आल� क�बकMच� व�ळ! ह� र�कस�ण बचकभर तdड उघड8न ब�ल�यल� ल�गल� महणज� ख�यल� उठलय�स�रख� व�टत�! ह� क�ळ� क�ळस� पण ध�मसत�च आह�! आत� प�य�ख�ल� वणवय�च� आग भडक�व� आणख� ट�ळकय�वर व�ज कडकड�व� अश�तल� दश� ह�ण�र म�झ�! म�र�क� पभ8, स��भ�ळ� आत� आपलय� ग�ल�म�ल�! इ�द8 : क�य ग कय झ�ल� म�झय�श� न ब�ल�यल�? मग क�य त�झय�श� ब�ल�यच� क�?बबनद8 : ह�, ह�; मल� ट�क8 न दहचय�स�रखय� क� बज�श� ब�लत बस�यल� त�मच� ड�ळ� फ� टल� क� आह�त?

इ�द8 : इकड� बघ� ह� – महणज� इकड� तdड कर�. ह� त�मह��ल� दहणव�यल� ल�गल� बर�!मह�\वर : (इ�द8कड�) म� क�य प�हण�र? त8च प�ह� आत�. (बब�द8कड� वळ8न ड�ळ� उघड8न)

आ�धळय�ल� अस� दहणववण� च��गल� क�?बबनद8 : झ�ल� क�य त�मह��ल� आ�धळ� वह�यल�?इ�द8 : ह� क� क� ण�चय� ह�तच� ग�ष आह� व�टत�? अह�, त�मह� ततकड� बघ8च नक�, आपल� म�झय�कड� प�ह� महणज� झ�ल�?मह�\वर : (इ�द�कड�) त�झय�कड� तर� क�य प�हण�र कप�ळ! म�झय� कप�ळ� म�ळ� क� ण�कड�च प�हण� न�ह�!बबनद8 : झ�ल�, द�न लघळ शबद ब�ललय�बर�बर त�मज� नजर बदलल�! मह�\वर : (बब�द8कड� ड�ळ� उघड8न) म�झ� नजर कश� बदलण�र? म� आ�धळ� आह� ह� र�ग�चय� भर�त ववसरल�स व�टत� बब�द8 त8?बबनद8 : (सवगत) खर�च, भलत�च ब�ल8न ज�त ह�त� म�! (उघड) क�मणण�, मल� ब�ल�यच� भ�नच र�दहल� न�ह�! त�मह� खर�ख�र� आ�धळ� नसत� तर दहचय�श� एक शबद तर� ब�लल� असत� क�?इनद8 : इतकM म� व�ईच आह� व�टत�? न�ह� ह�, क�मणण�! म�झ� तdड ककनई कमळ�स�रख� आह�!बबनद8 : ह�, कD षणकमळ�स�रख�! मग म�झ� तdड तर च���स�रख� आह�!इनद8 : पण तय� च���ल� खग�स गहण बर�क ल�गल� आह� तवढ�!बबनद8 : दहच� म�न व�कड� आह�, बर� क� ह�?इनद8 : अग, म� त�झय� व�कडय� म�न�च� व�ड�वण� द�खववत� आह�.बब�द8 : खर� ह� खर�! म�/ जनम�प�स8न ह� मल� अस� वड�व�त स�टल� आह�, आणण ह� शजतय�च� ख�ड म�लय�व�च8न म�/ ज�यच� न�ह� आत�!इनद8 : क�मणण�, ह� क�ह� तर� स��गत� आह� ह� त�मह��ल� ! खर� प�ह�ल तर म� एख�द� अपसर�स�रख� स��दर आह� !

मह�\वर : (सवगत) म�/ च,द� रत��बर�बर अपसर��च� त��ड� क�रसम���त8न ब�ह�र आल�, आणण त� गदu ट�ळणय�स�ठ$ ह� क�ळय� सम���त8न वर आल� !

87

Page 88: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

बब�द8 : अह�ह� ! अपसर�च� अवत�र बघ� ! अग, त8 जर अपसर�स�रख� असश�ल, तर मग मल� तर रत�स�रख� समज�व� ल�ग�ल !

मह�\वर : (सवगत) रत�स�रख� क� ? पतयक रत�च आह�स त8 ! म�/ श�कर�न� मदन�ल� ज�ळस� तय� व�ळ� पततभकMचय� भर�त फ�र जवळ ग�लय�म�ळ� य� आग�चय� ल�ळ�त त8 नखरशख�नत करप8न तनघ�ल�स, एवढ�च ! ब�कM श�कर�न� तय� व�ळ� मदनदहन�च� उग�च घ�ई क�ल�! आपलय� सTनय�त य� द�घ��च� भरत� झ�ल�ल� प�ह8न मदन�चय� अ�ग�च� ख�स भडक� उड�ल� असत� ! क�य त�व�त�व�न� रशर� त�ण8न भ��डत�ह�त एकम�कM�श� ! अश�त एकMच� र�ग�न� दम कdड8न प�ण ग�ल� आणण द�सर� तय� धककय�न� हदय�च� ककय� ब�द पड8न म�ल� तर क�य बह�र ह�ईल ! अह�ह� ! मDतय8 ह� क�वढ� आध�र आह� जग�ल� ! मDतय8न� कध� तर� य� प�ड� टळण�र आह�त य� कलपन�न� क�य सम�ध�न व�टत� मन�ल� ! प�ढल� वपढ� ककत� भ�गय�च� !

बबनद8 : क� ह�, त�मह� क� ब�लत न�ह�? त�मह�च स��ग� प�ह8 आमचय�त क� ण�च� रप च��गल� त� ?मह�\वर : म� क�य ब�ल8 दगड ? ज�.आय.प�. आणण ब�.ब� य��चय� द�ह�र� ध8मधड�कय�त स�पडल�लय� म��बई शहर�पम�ण� म�झय� मन�च� शसथत� झ�ल� आह� ! रशव�य बब�द8, त�ल� म� एकद� स��ग8न ट�कल� आह� न�, कM त�मच� ह� क�ळ� क�ड� आपलय�ल� उलगडत न�ह�त महण8न ?

इनद8 : त� क�ह� स��ग�न�त, म� क� ठल� ऐक�यल� ? अस� य��च� बग�ट� धरन फटफट�त ओढ�त न�त� इथ8न य��न� ! ह� बघ !

बबनद8 : म� बर� गप र�ह�न ! य��च� श�ड� धरन इथलय� इथ� ड��ब8न ठ�व�न य��न� मह�\वर : अर� ब�प र� ! ध�व र� र�मर�य� ! ककतत अ�त प�हस� ! प�ण��त म��डडय�ल� ! न य� करण� कTश� ! ध�व र� र�मर�य� ॥ ब�य��न�, म�झ� अश� दTन� कर�यल� म� क�ह� एकMच�ह� नवर� झ�ल� न�ह� अज8न ! ह� प�ह�, ततल�तम�स�ठ$ स�द�पस��द झगड8न म�ल� तय�पम�ण� त�मह� म�झय�स�ठ$ आध� ��दय�धद ख�ळ�. त�पयxत क� व�रपण�ल� न श�भणय�ज�ग� म� क� ण�ल� क�ह� कर द�ण�र न�ह�. बब�द8 त�ल� क�य महण�व� ह�च कळत न�ह� ! मल� ड�ळ� न�ह�त महण8न म�झय�वर दय� कर�यच� ह� ववसरल�स व�टत� ? इ�द8, चल प�ह8 मल� घ�ऊन इथ8न !

इनद8 : चल� ! (तय�च� ह�त धरन न�ऊ ल�गत�) क�य कर�व� ! त�मह�ल� ड�ळ� असत� ककनई महणज� य� बब�द8त�ईच� च��गल� ग�मत प�दहल� असत� आपण !

मह�\वर : चल, उद� च�र प�र� झ�ल� महणज� मल� दष� रमळववणय�स�ठ$ ग�लबक�वल�च� फ8 ल आण�यल� प�ठव8 तय��न� ! चल. (सवगत) लततक�स�रख� चटकच��दण� ल�भ�व� महण8न इथ� य�व�, आणण य� द�न नक/��न� अस� र�श�स बस�व�, य�ल� महणत�त गहय�ग ! जय म�र�क� पभ8 ! (इ�द8 व मह�\वर ज�त�त)

88

Page 89: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

बब�द8 : (सवगत) ह� इ�द8ल� फसव�त आह�त कM मल� ? धड क�ह�च कळत न�ह� म�ल� ! बघ�व�, न�ह�तर य��च� न�द द�व� स�ड8न, आणण तय� चगरसपप��न� लगन�च� ववच�र�व� झ�ल�. त� मह�त�र� असल� तर� य��चय�इतक� द�टपप� तर� ख�स नसत�ल. इथ� म�ल� स�र� स�शय�च� गdधळ !

(ज�त�)•

पव�श ततसर�(सथळ : धन�\वर�च� घर. प�/ : लततक�)

लततक� : (सवगत) व�ड� म�लत�त�ई बबच�र� ! मल�च त� व�ड� समजत�! एख�द� म�ण�स�च� ब�लक� सवभ�व असल� महणज� तय�चय� ब�लणय�त कध�च क� अथ@ नसत� ? म� ददसत� तश� खर�खर�च न�सत� ब�जब�बद�र बडबड करण�र�च क� आह� ? य� वय�त ब�ब� लगन कर�यल� तय�र झ�ल�; आणण आत�स�धद� तय��न� त�ड8न ब�ल8 नक� क� ? म�झ� ब�लण� कड8 असल� तर� तय�ल� क�रण ब�ब��च� करण�च न�? ब�ब�न� उण� उतर� ब�लत� महण8न ल�क मल� न�व� ठ�वत�ल; पण प�प��च� उप�क� ककत� ददवस कर�वय�च� ? प�तक��क�� बदल मन�त आदर कस� ठ�व�वय�च� ? ब�ब��न� ग�रगररब��न� वपळ8न पTस� रमळववल�, ख�टय�न�टय� ह��डय� करन इषरम/��न� ब�डववल�, आपलय� भ�ग�द�र�च� फसवण8क क�ल�, त� प�प तनसतरणय�स�ठ$ मल� म�र�\वर�चय� गळय�त ब��ध�वय�ल� तय�र झ�ल� ह� स�र� मल� कळत क� न�ह� ? य� स�र य� वTभव�च� मल� कस� व�ट आल�ल� आह� ? तर� म� तdड�ल� क� ल8प घ�ल8न बसत� ! पण आज ब�ब� म�लत�च� गळ� क�प�यल� उभ� र�दहल� ! अज8न, अज8न स�द� गपपच बस8 क� ? म�झय� मन�च� कdडम�र� झ�ल� आह� तय�च� म�लत�त�ईल� कलपन� तर� आह� क� ?

(र�ग-म��डब�ह�ग; त�ल-क�रव�)अ�तर� ह�त मह�क�भ हलववत� य� द�ह� ॥ ध�० ॥

य� भ�वन�रम@ बळ� वय�रम चढववत� व�ग� ह� ॥ हदय च8ण@ कर� य� धररन�� स�द�ह� ॥ १ ॥

शजतय� ज�व��चय� र�ख�त व�ढल�लय� समश�नवDक�च� प�लव� ध�रकटल�ल� ददसल� तर तय�त ततच� क�य द�ष ? त�च म�झय� कड8 व�ण�च� पक�र. (पभ�कर क�नड� व�ष�न� य�त�) (सवगत)

ह� कड8 क�नड�च� क�ढ� आल� !

पभ�कर : भवत�, प�थ� आणल�. य�गव�रसष ! भवत� ऐकत� क� ? वकत हT ?

लततक� : म�झय�भ�वत� ह� गहदश� क� ठ8 न उदभवल� ह� प�ह� ! त�मचय� वरसष ग�/�श� म�झ� क�ह� पट�यच� न�ह�.पभ�कर : कफर प�थ� तश� र�हत� ! क�य कर�व� ?

89

Page 90: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

लततक� : तय� क�पर य�‍र य�त बस�, आणण तय� प�थ�च� प�न� म�ज8न क�ढ�. सगळ� म�ज8न झ�ल� महणज� प�नb पदहलय�प�स8न म�ज�यल� ल�ग�; आणण इतकय�उपपर शजव�त र�दहल�त तर ज�व ज�ईपयxत म�ज�त बस� !

पभ�कर : जस� मजn असत�. (क�पर य�त बसत�. म�लत य�त�)लततक� : य�, म�लत�त�ई. पण य� घर�त त�ल� ‘य�’ महण8न महण�यल� तdडच घ�त न�ह� आत�. आमच� ब�ब� पडल� प�णय\ल�क !

म�लत� : ह�� त�ई, ल�गल�स त8 ब�ल�यल� ! मल� न�ह� खप�यच� असल� ब�लण� ! हज�र व�ळ� आज@व8न स��चगतल� कM, वडडल��च� अस� उपमद@ करण� बर� न�ह� महण8न ! ह� क�य ह� ?

लततक� : अग, वड�ल झ�ल� महण8न क�य झ�ल�? य� वय�त त�झय�श� लगन करन सवतbच� ब�अब� आणण त�झय� जनम�च� सतय�न�श कर�यल� ब�ब� तय�र झ�ल� तर� म� क�ह� स�द� ब�ल8 नक�? क�य कर, य� व�ळ� पभ�कर इथ� न�ह�त! म�लत�, मल� आत� पभ�कर��च� फ�र व�ळ� आठवण ह�त� ! पभ�कर य�यच� न�ह�त क� ? क� ठ8 न तय��चय�श� भ��डल� अस� झ�ल� आह� मल� !

म�लत� : अग, आपल� आवडत� म�ण8स जवळ नसल� महणज� अस�च ह�त�. प�म�ववषय� अस� महटल� आह� कM –

(र�ग-वपल8; त�ल-ध�म�ळ�)रमत� सहव�स� प�तत ववल�स� ।

परर ववरह� य�त भर�स� ॥ ध�० ॥चमक� रववत�ज� ह�रशल�क� ।

घन ततरमर� द�तत परर अचधक� ॥ तळप� ककरण� तय� क�चदह तTश� ।तरम ववसर� परर त�ज�रस ॥

रमथय� प�त�चय� च�चल ज�तत । ववसमरण� प�वतत ववरतत ॥ १ ॥

लततक� : मल� क�य समज8न त8 ह� महण8न द�खववल�स ? पभ�कर��बदल म�झय� मन�त ककत�ह� प�म असल� तर� य� पस�ग� त�वढय�म�ळ� झ�रत बसणय�इतकM र�कस�ण न�ह� म� !

ब�ब��श� मन�त अस�ल नस�ल तततक� कठ�र ब�ल8न ट�कत�न� पभ�कर��न� मल� ककत� ध�र ददल� असत� ! पण य� व�ळ� पभ�कर��चय� ऐवज� ह� क�नड� सdग बघ�यच� कप�ळ� य�ऊन बसल� आह� ! क� ह�, चगरस�पप�, अनय�य�न� एख�द� प�र�श� मह�त�रपण� लगन ल�व�यल� क� ण� तय�र झ�ल� तर तय�च� क�नउघ�डण� कर�यल� नक� क�?पभ�कर : ख�श�ल ब�लन� ! डरन� न�ह� ! लगन तर प�म महटल�. त� प�म फ�र न�ज8क !

लततक� : य� वपकलय� प�न�त बर�च दहरवटपण� आह� !

90

Page 91: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

म�लत� : पण चगरस�पप�, वडडल��न� ब�लणय�प�क� जर� दम ख�लल�ल� बर� न�ह� क� ?

पभ�कर : दम ख�न�, ल�ककन थ�ड� ख�न�.लततक� : कश�ल� कप�ळ�ल� दम ख�न� ल�ककन थ�ड� ख�न� ! सdग न�ह� तर ! ब�ब��न� ब�द� क�ल� आह�, न�ह� तर अश� पभ�कर��न� घ�ऊन आल� असत�, आणण द�घ��न� रमळ8न ब�ब��न� इतक� ब�ल8न घ�तल� असत� कM, ब�लणय�च� स�य न�ह� ! मन�ल� तळमळ ल�गल� आह� स�रख� ! य� व�ळ� पभ�कर त�वढ� इथ� प�दहज� ह�त�!पभ�कर : (एकदम द�ढ� व प�ग�ट� क�ढ8न) श�ब�स ! लततक�.लततक� : अगब�ई, ह� क�य ?

पभ�कर : लततक�, ह� प�ह� पभ�कर त�झय�प�ढ� हजर आह�.लततक�क� : आणण त�मह� ह� सdग घ�तल� ह�त�?पभ�कर : ह�, त�झय� मन�च� कस�ट� प�हणय�कररत�. पण प�म�चय� य� पर�क�त त�झ� मन�वDत� अढळ प�ह8न मल� स�त�ष झ�ल�.लततक� : म�झ� पर�क� प�हणय�कर�त� ह� सdग घ�तल� ? मल� दहणव�यच� ब�त ह�त� न�ह� क� त�मच� ? क� ह�, म�झ� पर�क� प�हणय�च� त�मह��ल� क� ण� अचधक�र ददल� ह� ! अश� सdग� घ�ऊन द�सर य�चय� घर�त रशरत� क�य ? दम ख�, आत� सरक�र� रशप�ई ब�ल�व8न आणववत� आणण ख�ड म�डत� त�मच� च��गल� ! म�लत�त�ई! ब�ई, त� द�र तर� ल�व8न घ� त�वढ� ! ह� सdग क� ण� बतघतल� तर ततकड8नह� प�च�ईत वह�यच� ।म�लत� : द�र ल�व8न घ�तलय�वर रशप�ई कस� य�ण�र आत ?

पभ�कर : अग, त� क�य ब�लववत� रशप�य��न� ! ततच� वक8 ब समजल� मघ�चय� ब�लणय�वरन ! मन�ल� तळमळ ल�गल� आह� स�रख�; आणण ह� रशप�ई ब�लववण�र !

लततक� : (सवगत) स�पडल� खर� ब�लणय�त य��न� ! (उघड) रशप�ई ब�लव�यल� मल� च�र� आह� व�टत� त�मच� ? म�झ� ब�लण� ख�ट� ह�त� ह� स�र� ! (सवगत) आत� ख�ट�च ब�लत� च��गल�. (उघड) त�मच� सdग म� प�दहलय�न�च म�ळ� ओळखल� ह�त�. त�मह��ल� फसववणय�स�ठ$ म� मघ�च� उदग�र क�दढल� ह�त� बर� ! मल� त�मचय�स�रख� व�ड न�ह� ल�गल� ! मल� क� ण�च� पव�@ न�ह�. अश� बह�रपय�स�रख� प�म�च� भ�क म�गण�र� म� नवह�.पभ�कर : म�ठ$ क� ब�रकनय�च कM न�ह� त8 ! मल� तर� क�य पव�@ आह� त�झ� !

लततक� : त� ददसत�च आह�! म�झय�स�ठ$ मन�त क�सभरस�द� फ�र कर�यल� तर नवहत� तय�र,

त� अख�र य� द�ढ�रमशय��च� ज�गल ब��ध8न आल�त इथ� ! आत� म�क�टय�न� ह� ब�ळस�त�ष घ�ऊन ज�त� कM ब�ब��न� ब�ल�व8 ?

पभ�कर : ह� च�लल� म� ! प�नह� तdड न�ह� प�ह�यच� त�झ�.लततक� : ह�, तनघ�ल�त ? आत� क�य ज�व द�ण�र क� र�ग�चय� भर�त ज�ऊन?

91

Page 92: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

पभ�कर : जय�चय� अ�ग�त ज�व नस�ल तय�न� ज�व द�व� ! तश� तनव�@ण�च� व�ळ आल� तर श�कD षण�न� स�ळ� हज�र एकश� आठ ब�यक� ख�डददश� कD षण�प@ण करन ट�कलय� तस� च�लत� ह�ईन.

लततक� : प�ह� बर� ? मग महणत य�ल; कM लततक�, त�झय�म�ळ� ह� जग एक स��दर क�वय व�टत� !

पभ�कर : जग ह� स��दर क�वय अस�ल तर� श�वट� पटल� कM त� एक तनय@मक क�वय� आह�. तय� जग�च� आणण य� घर�च� मल� म�ळ�च जरर न�ह�. लततक�, ह� तनघ�ल� म�, य�उपपर य� घर�त एक कणभर स�द� र�हणय�च� म�झ� इचछ� न�ह�. लततक�, एक ववरशष क�य@ घडव8न आणणय�स�ठ$ – कक� व� एक ववरशष अक�य@ घडत असल�ल� ट�ळणय�स�ठ$ य� व�ष�न� आणख� क�ह� ददवस म�/ य� घर�त र�हणय�च� म�झ� इचछ� आह�.लततक� : र�ह�, न�ह� तर नक� र�ह8 !

पभ�कर : त�पयxत म�झय� व�ष��तर�बदल आपलय� वडडल��चय� क�न�वर वदu न�ऊन प�चव8 नक�.लततक� : मल� क� ण� स��चगतल� आह� एवढ� ? (ब�ह�र धन�\वर ‘लततक�, अग लततक�’) अगब�ई,

ब�ब� आल� ! झ�ल� क� प�रत� घ�त आत� ! थ��ब�, य� दरव�ज�न� चल� ब�ह�र; न�ह�तर भलत�च ह�ईल आत� ! (द�सर� दरव�ज� उघडत�) ह�, तनघ�. (पभ�कर ज�त� व लततक� दरव�ज� ब�द करन य�त�.) (सवगत) पभ�कर ग�ल� आणण ब�ब� आल�, तय�बर�बर ओठ��वर द�बल�ल� हस8 आप�आप म�वळल� आणण ड�ळय��त आसव� य�ऊन उभ� र�दहल�. चमतक�ररक जगत�, क�य महण�व� त�ल�! इकड� एकMस�ठ$ तरण�न� वDद�च� सdग घय�व� तर द�सर�स�ठ$ वDद�न� तरण�स�रख� व�ग�यल� ज�व� !

(द�र उघडत�. धन�\वर य�त�)धन�\वर : (सवगत) म�लत� सवतbच आपण लगन�ल� तय�र असलय�च� स��ग�यल� आल� आह� महण8न घनशय�म�न� स��चगतल�, त� खर�च कM क�य ?

लततक� : क�य बघत�, ब�ब� ?

धन�\वर : म�लत� आल� आह� न� ? ह�. बर� झ�ल� ? म�लत�, मल� त�झय�श� थ�ड� ब�ल�यच� आह�.लततक� : थ��ब� ब�ब�, त�मच� चषम� आण8न द�त�; महणज� पनन�श� परलकडचय� य� वय�त तनद�न च�रळश�चय� दष�न� प�दहलय�म�ळ� त�मह��ल� सपष ओळख8 तर� य�ईल कM, त�मह� प�ह�यल� आणल�ल� म�लग� क�णत� आणख� त�मच� सवतbच� म�लग� क�णत� महण8न !

म�लत� : त�ई, ल�गल�स प�नह� व�ड�व�कड� ब�ल�यल� !

धन�\वर : महणज� प�ह� आत� ! म�झय� ब�लणय�च� म�लत�ल� र�ग य�त न�ह�, आणण ह� उग�चच थTम�न कर�त स�टल� आह�! (सवगत) र�ग�न� लततक�च� द�हभ�न न�ह�स� झ�लय�स�रख�

92

Page 93: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

झ�ल� आह�. आत� मल� दहचय� ब�लणय�च� इतकM भ�त� क� बर� व�ट8 ल�गल� आह� ?

ग�डघय�एवढय� म�लत�श� लगन कर�यल� तय�र झ�ल�, य� प�तक�म�ळ� तर मन कचरत नस�ल ?

लततक� : क�य ब�ल8 ब�ब� आत� त�मह��ल� ? म�लत�ल� र�ग न य�यल� त� क� व�ड� आह� क� एख�द� जन�वर आह�?धन�\वर : अग, म�लत�ल� क� र�ग य�व�? लगन�स�ब�ध��चय� ग�ष��न� म�ल��न� आन�दच ह�त� !

लततक : ह�, पण ह� कसल� लगन ? शजथ� लगन�चय� घटक�बर�बरच जनम�चय� स�ख�च�ह� घटक� भरणय�च� व�ळ, त� कसल� लगन? अश� लगन�चय� ग�ष��न� म�लत�ल� आन�द ह�ण�र ?

ग�दग�लय��न� एरव� हस8 य�त�; पण ब�ब�, असवल�चय� ग�दग�लय��न� \व�स कdड8न प�ण ज�त� !

धन�\वर : य� प�र�लल� क�य महण�व� ह�च कळ�न�! अग व�ड�, कस� झ�ल� तर� लगन त� लगनच ! लगन ह� आय�षय�तल� अतय�न�द�च� सण असत�. लततक� : सण असत� खर�; पण ह� स�तक�तल� सण आह� ब�ब�! य�न� र�जचय�प�क� रड�यल�च ज�सत य�यच� !

धन�\वर : मग मल� क�ह� त�रतमयज�नच न�ह� व�टत�? म�थय�वर क�ळय� क�स��च� प��ढर� झ�ल� त� क�ह� आलय�व�च8न क� ?

लततक� : क�य महण�व� ह� मन�षय�सवभ�व�ल� ? वय�म�न�म�ळ� एख�दद�सर� प��ढर� क�स ड�क�व8 ल�गल� महणज� द8षण समज8न तय�वर कलप कर�यच� आणण अत� झ�ल� महणज� तय��चय�वर शह�णपण�च� रभसत ट�क8 न भ8षण महण�यल� ल�ग�यच� ?

धन�\वर : लततक�, बस कर त�झ� ब�लण� ! त�ल� क�ह� क�ह� कळत न�ह� !

लततक� : ब�ब�, मल� क�य क�य कळत न�ह� स��ग� प�ह8? त�मह��ल� प�च�वनन�व� वष@ ल�गल� ह� मल� कळत न�ह�? म�लत� त�मचय� म�ल�स�रख� ह� मल� कळत न�ह�? य� लगन�न� ततचय� जनम�च� म�त� ह�ईल ह� मल� कळत न�ह�? च�रच,घ��त त�मच� ब�अब8 ह�ईल ह� मल� कळत न�ह� ? स��ग�, ब�ब�, स��ग� एकद�, मल� क�य कळत न�ह� त� तर� स��ग� ! ब�ब�, ब�ब�, ल�क��त तdड तर� कस� द�खव�यच� आत�? ब�ब�, त�मह��ल� एख�द� गर�ब अभ@क�च� गळ�च क�प�यच� अस�ल तर सरळ एक स�र� घय� आणण आपलय� प�र�चय� म�न�वरन कफरव� ! परकय�चय� ब�ळ�च� अस� गळ� क� क�पत� ? ब�ब�, म�झ� मसतक भमण कर�यल� ल�गल� ! ब�ब�, आणखई ब�ल8 क� त�मह��ल� ?

म�लत� : लततक�त�ई, क�य ह� आतत�ईपण� अस� ! ज�व त�ड8न त�मह��ल� स��चगतल� – तनरभ@डपण�न� आणख� ककत� स��ग8 ? लततक�त�ई, मल� ह�च सथळ हव� आह�. य� लगन�न�च म�झय� मन�ल� आन�द ह�ण�र आह�. आत� ज�सत ब�लश�ल तर म�झय� गळय�च� शपथ आह� त�ल� !

93

Page 94: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

लततक� : क�य व�ट�यच� आह� य� त�झय� शपथ�च�? शजथ� त�झ� त8च गळय�ल� फ�स ल�व�यल� तय�र आह�स त�थ� द�सर य��न� त�झय� गळय�कड� क� बघ�व� ?

म�लत� : लततक�त�ई, त�झय�श� कस� ब�ल�यच� बर� आत� ? (धन�\वर�स) ह� प�ह�, ब�ब��न� आपल� तनर�प आल� त� तय��न� मल� स��चगतल�; आपल� य�जन� आमह��ल� – मल�स�द� आवडल�!लततक� : च��ड�ळण�, क� अस� छळव�द म��डल� आह�स ? आपलय� ह�त� आपलय� स�स�र�ल� आग ल�व�यल� क� तय�र ह�त�स? आमचय� घर�त ज�व द�ऊन मरणय�च� त�झ� नवसच अस�ल तर आमचय� ब�ग�तलय� ववदहर�-तळय�त पड8न मर. ब�ब��चय� गळय�त पड8न मर नक�स ! तय� तळय�चय� क�ठ$ बस8न, म�झ� म�लत� इथ� म�ल� महण8न र�/�ददवस आसव� ढ�ळ�त बसणय�च� तर� सम�ध�न रमळ�ल! पण ब�ब��चय� तdड�कड� प�हणय�च� मल� कस� ध�र ह�ईल ? त�ई, त�ई इतकय� म�ठय� मन�न� आजवर य� त�झय� व�डय� लततक�च� ल�ड क�ल�स,

मग त�झय�स�ठ$ जनमभर रड�यच� तर� ज�ड मल� द�ण�र न�ह�स क� ग ? त�झय� म�ग� क� ण�चय� पदर�ख�ल� मल� अस� तdड लपव�यल� ज�ग� रमळ�स ? त�ई, त�ई तश� आई ह�ऊ नक�स, अश� आई ह� !

(ततचय� पदर�आड तdड झ�क8 न रडत�)म�लत� : लततक�त�ई, क�य बर� व�डय�स�रख� कर�व� अस� ! वर प�ह� प�ह8 !

(ततच� ड�ळ� प�सत�)लततक� : म�झ� आसव� प�स�यल� ल�गत�स! म� क� ण�च� म�लग� आह� आह� न� ठ�ऊक त�ल�?

त�झय�स�रखय� गर�ब ग�ईच� गळ� क�पण�र य� – त�ई, म�झ� तdड प�दहल�स तर�स�द� त�ल� प�प ल�ग�ल! म�झय�वर कसल� दय� करत�स !

(र�ग-स�र�ग; त�ल-ध�म�ळ�)श��त मतन य� । न ध�र कचध दय� । न ध�र कचध म�य� ॥

पदद त�झय� ववनतत ह� । न सख� म�ख ह� कचध प�दह ब�ई॥ ध�०॥ह� कD त��त�च� । ककय� जय�च� । स�त� तय�च� ।महण8तन य�च� । न सणख म�ख ह� कचध प�दह ब�ई ॥ १ ॥

धन�\वर : लततक�, ब�ट�, य� इकड� ? ककत� शजव�च� स�त�प करन घ�श�ल!

(लततक� एकदम धन�\वर�चय� गळय�त रमठ$ म�रत�)लततक� : ब�ब�, लततक�च� त�मह��ल� दय� य�त�, आणण आपलय� म�लत�त�ईच� क� ह� दय� य�त न�ह� त�मह��ल�? प�ह�, ब�ब�, ब�पड� कश� गररब�स�रख� ददसत� त� ! लह�णपण� घ�तल�ल� म�झय� त�टल�तल� द�धभ�त�च� घ�स अज8न ततचय� गळय�ख�ल� उतरल� नस�ल त�च त�मह� तय�वर स�र� कफरव�यल� उभ� र�दहल� ! अस� तनष� र कस� ह� झ�ल� ? ब�ब�, त�मचय� मम�ल� कश�न� करण� य�ईल ह�? ह�तभर ज�भ क�ढ8न तdड�स य�ईल त� ब�लत स�ट8 , कM ज�भ ह�सड8न

94

Page 95: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

त�मचय�सम�र प�ण द�ऊ? त�मचय� प�य��नर स�त�प�न� ड�क� फ�ड8न घ�ऊ, कM हदय फ�ड8न त�मच�� चरण��न� रक�च� अरभष�क कर? (तय��च� प�य धरन) ब�ब�, दय� कर�, आणण ह� र�कस� ववच�र स�ड8न द�. य� द�न, गर�ब म�लत�ल� स�ख�न� ततचय� घर� न�ऊन स�ड�; त�पयxत त�मच� प�य म� स�डण�र न�ह�! ब�ब� मल� म�र�शर��न� द�, मल� ववदहर�त न�ऊन ल�ट�; पण म�झय� म�लत�त�ईल� नक� ह� छळ8? त�मच� ह� तनद@य करण� प�ह8न द�व�घर� म�झय� आईल� क�य व�टत अस�ल ह�? ब�ब�, ब�ब�, त�मह��ल� क�ह�च कश� दय� न�ह� ह� ! आई

ग�, य� त�झय� प�रकय� प�र�वर म�य�च� प��घरण घ�लणय�स�ठ$ त�ल� कध� वर बघ8न ह�क म�रल� न�ह�; पण आज ब�ब��चय� अब8वर प��घरण घ�लणय�स�ठ$ म�/ त�ल� ट�ह� फ�ड8न ह�क म�रत�! आई, क� ग इतकय� लवकर आमह��ल� ट�क8 न ग�ल�स? ब�ब�, म� क�य कर ह� ?

(तय��चय� प�य��वर ड�क� ठ�व8न रडत�)धन�\वर : ऊठ, लततक�, ऊठ! ब�ळ�, रड8 नक�स !

लततक� : रड8 नक� तर क�य कर, ब�ब�? उघडय� ड�ळय��न� ह� स�र� प�ह8 तर� कस�?धन�\वर : ब�ळ, ऊठ! म� ह� लगन�च� ववच�र स�ड8न ददल�.लततक� : खर�, ब�ब� ?

धन�\वर : ह�, ब�ट� ! ह� प�ह� त�झय� गळय��च� शपथ घ�ऊन स��गत�, य�प�ढ� म�लत�श�च न�ह�, पण मल� म�ळ�च लगन कर�यच� न�ह� ! त�झय� गळय�च� शपथ घ�ऊन स��गत� !

लततक� : ब�ब�, ब�ब�, त�मह� ककच� ककत� च��गल� आह� ! त�ई, प�दहल�स न� म�झ� ब�ब� ककत� ववच�र� आह�त त� ? तर� म� म�झय� मन�ल� स��गतच ह�त�. ब�ब�, अश� ज�ऊन ह� आन�द�च� ब�तम� स��ग8न य�ऊ क� ?

धन�\वर : ज� ब�ळ, म�ठय� आन�द�न� ज� ! म�लत�, स�ख�न� आपलय� घर� ज� !

लततक� : आणख� ब�ब�, ओवहरक�ट घ�ल8न ज�ऊ न� ? न�न�ह� तर महण�ल लततक� चथललरच आह� महण8न !

धन�\वर : ज� ब�ट� ! न�ह� महण�यच� ! (लततक� ज�त�)म�लत� : आपल� उपक�र म� –धन�\वर : म�झ� कसल� उपक�र! म�लत�, म�झय� सदग�ण� म�ल�न� मल� आज सदब�द� रशकववल� ! म�लत�, म�झ� लततक� रशकल�ल� आह� महण8न इतकM शह�ण� आह�, न�ह� ?

लततक� : (य�ऊन) त�ई; चल ल,कर. क� ग�ड� ज�ड�यल� स��ग8, ब�ब�? क�क��न� ह� क�वह� स��ग�न अस� झ�ल� आह� मल� !

धन�\वर : ह�, आणख� एक� म�णस�ल� स��ग कM, म� लततक� म�र�\वर�ल� द�णय�च� ववच�र रदहत क�ल� आह�! तय� म�णस�ल� आन�द व�ट�ल न�ह�, ब�ळ�, ह� एक8 न? बर� , ल,कर ज�; न�ह� तर त� म�ण8स कफर�यल� ज�ईल.

95

Page 96: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

लततक� : ब�ब�, थट� न�ह� कर�यच� अश� ! ह� क�य? डडयर फ�दर, य8 आर क�ईड, य8 आह वह�र� ग�ड. बट य8 आर वह�रर, वह�रर. वह�रर ब¡ड. चल त�ई.

(र�ग-स�रट; त�ल-क�रव�) पद स�ख� सथरल य� न जर� ठर� । मन उत�ववळ ह� शसथरत� न�र� ॥ ध�० ॥ मन�ज� क�प�तन गतत ’धरर पदद’ कM ।

म�दच� श�कM । परर स�ख� करर द8र तय� तवर� ॥ १ ॥(म�लत� व लततक� ज�त�त)

धन�\वर : (सवगत) म�झ� लततक� महणज� एक तनद±ष, आन�द�, ग�शजरव�ण� फ� लप�खर आह� !

हसत� हसत� रडत� आणण ल�गल�च रडत� रडत� हसत� ! लततक�, सदग�ण� म�ल�, जनमजनम��तर� अश� क�य स�चचत� करन ठ�वल� ह�त�स त�वढय�स�ठ$ य� प�तकM धन�\वर�चय� प�ट� आल�स? न�ह� लततक� म�र�\वर�ल� द�यच� न�ह� ह� मन�च� तनध�@र झ�ल� ! तस�च म�लत�श� लगन मल� कत@वय न�ह� महण8न घनशय�म�ल� स��ग8न ट�कत�. लततक�, त�झय� सद�पद�श�न� म� एवढ� प�तकM पण आज सदग�ण� झ�ल�!

(ज�त�. पडद� पडत�)•

पव�श चवथ�(सथळ : धन�\वर�च� घर. प�/ : बब�द8)

बबनद8 : (सवगत) य� क�मणण�च� म�ळ�च भरवस� द�ववत न�ह� ! आत� एक ब�लण� अन c घटक�न� एक ब�लण�! रमळ8न क�य, कश�त क�य आणण फ�टकय�त प�य, तश�तल� गत ! य� सथळ�च� न�दच स�ड8न द�व� झ�ल� ! त� चगरसपप�श�स� क� ठ� भ�टतच न�ह�त. तय��न� गळ घ�ल�व� ह�च बर� आपल� ! अगब�ई, आल�च कM अगद� न�व क�ढलय�बर�बर! (पभ�कर य�त�) आत� ब�ल8 कस� य��चय�श� ?

पभ�कर : (सवगत) धन�\वर�च� नव� तन\चय म�लत�न� स��गत�च मल� ककत� म�कळय�स�रख� व�ट�यल� ल�गल�! आत� लततक�च� ख�ड म�डणय�च� पयत करन बघ�यल� क�ह� हरकत न�ह�. शसय��चय� मन�वDत�च� पर�क� प�हणय�च� मतसरज�गDत�इतक� अच8क उप�य द�सर� क�णत�ह� न�ह�. य� बब�द8वर प�म करणय�च� बह�ण� क�ल� महणज� लततक�चय� मन�च� ठ�व त�वह�च ल�गणय�ज�ग� आह�. ह� बब�द8 इथ�च उभ� आह�. (उघड) बब�द8त�ई – (सवगत)

बब�द8त�ई क�य? ब�लणय�त परभ�ष�च� स�म�नयरचन� प�दहज�. (उघड) बब�द8त�ई, क�य कररत� महटल�?बबनद8 : क�ह� न�ह� ! कर�यच� क�य आह� अस� ?

96

Page 97: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

पभ�कर : (सवगत) ह� आत�श� अश� उद�गन क� ददसत�? (उघड) बब�द8त�ई, स��पत आपण द�bख करत� क�? पकD त� क�य ह�त� ? आमह� मन�त व�ईट व�टत� ? कष ह�त� !

बबनद8 : (सवगत) म�ठ� प�मळ ददसत� बबच�र� ! (उघड) ह� प�ह�, म� हलल� म�ठय� द�bख�त आह�.पभ�कर : अययय� ! क�ण द�bख ?

बब�द8 : त�मचय�जवळ ब�लत� सपष. पण त�मह� क�ठ� ब�लण�र न�ह� न�?पभ�कर : न�दह, न�दह, न�दह ! कस� ब�लत�? त� म�ठ� प�प र�हत�. आपण सपष ब�लन�.बब�द8 : म� आह� म�झय� लगन�चय� क�ळज�त. क� ठ� सथळच रमळत न�ह� आपल� त� क�मणण� गवई आह�त न�? तय��न� म�झय�श� लगन कर�यच� कब8ल क�ल� ह�त�. पण आत�श� तय��च� वDत� च�चल झ�लय�स�रख� ददसत�. महण8न म� म�ठय� ववव�चन�त पडल� आह�.

च�ल-(र�ग-खम�ज; त�ल-ब/वट)

मम क� प�वतत आश� न�श� ॥ ध�० ॥ठ�वव धन�रस शर एकचच तय�च� । ह� तनर�श� ॥ १ ॥

पभ�कर : फ�र खर�ब ! द�ष ग�ष !

बब�द8 : (सवगत) आत� कर�व� ध�र झ�ल� ! आपल� दहत बघ�यल� आह� क�ण क�ळज�च� द�सर� ? (उघड) ह� प�ह�, आपल� झ�ल� आह� क� लगन?

पभ�कर : आमह� लगन न�ह� झ�ल� ! ववद�भय�स ! आत� क� ट� �बबन� तप�सत� ! पगलभ वध8 य�गय !

बबनद8 : आणण त� रप�न� बर� नसल� तर ?

पभ�कर : च�लत� ! भ�य�@ रपवत� श/b ! व�दव�कयम c प�म�णम c ! स��दर त� श/8 र�हत� ! त�प !

बबनद8 : नग मल� पदर�त –पभ�कर : फ�र आन�द ह�त� ! लगन म�नय! पण आपल� प�म तय� ग�यक�ल� असत�. त� प�नरवप य�त� तर आपण आमह��स वचन म�डत�.बबनद8 : न�ह�, अगद� द�व�शपथ न�ह� ! तय� क�मणण�श� लगन आत� मल� म�ळ�च नक� आह� ! अह�, त�मह� ककत� प�मळ, ककत� प�क! त� क�मणण� कसल� ! म�ण8स क� महण�यच� तय�ल� ?

पभ�कर : व�ईट, द�ष असत� क�य ?

बबनद8 : अह�, न�ह� तर क�य ? अह�, त� क�मणण� म�ठ� भय�कर म�ण8स आह� – क� ण�जवळ ब�ल8 नक� सधय�. अह�, त� मर�ठ$ च��गल� ब�लत�. त� आ�धळ� न�ह�.पभ�कर : मर�ठ$ ब�लत� ? आ�धळ� नसत� ? क�य स��गत�?बबनद8 : अह�, इतक�च क�य ? (सवगत) आत� क�मणण�न� क�गद च�रलय�च�ह� स��ग8न ट�क�व�; महणज� य��च� म�झय�वर वव\व�स बस�ल. पण नक�! अश� तय��च� अगद� आश� स�डण�

97

Page 98: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

इतकय�त बर� न�ह�. ह� फटददश� ब�ल�यच� क� ण�जवळ ! आ�धळ�पण�च� उग�च स��चगतल� य��न� !पभ�कर : इतक�च क�य ?

बबनद8 : क�ह� न�ह�; त� म�ण8स च�गल� न�ह� इतक�च. त� र�ह8 द�! पण त�मच� ववच�र क�यम र�ह�ल न�?पभ�कर : शसथर तन\चय ! चच�त� नक� ! चल.

बबनद8 : चल�. पण ह� क� ण�जवळ ब�ल8 म�/ नक�.पभ�कर : न�ह�. (सवगत) ह� क�य घ�ट�ळ� आह� कळत न�ह�. लततक�चय� क�न��वरह� ग�ष घ�तल�च प�दहज�.

(द�घ� ज�त�त)•

पव�श प�चव�(सथळ : धन�\वर�च� घर. प�/� : लततक� व मह�\वर)

मह�\वर : (सवगत) ककत� चत8र आणण मय�@दश�ल म�लग� आह� ह�! एक शबद सपषपण� ब�ललय�व�च8न ककत� सपषपण�न� म�झय�श� लगन करणय�च� आपल� इचछ� वयक क�ल�! न�ह� तर तय� कTक�डण�! प�म�च� म�डई म��डल� आह� न�सत�! पण तय��चय�पम�ण�च दहन�ह� म�झय�श� लगन�ल� तय�र अस�व� ह� य��चय��तल� स�मय म�/ चमतक�ररक आह�. म� दहचय�प�ढ� एक गर�ब, आ�धळ�, क�नड� महण8न उभ� आह�. मग दहच� म�झय�वर क� प�म बस�व� ?

लततक� : आपण गपप बसल� ?

मह�\वर : आ\चय@ करत� ! आमह� अ�ध दरर� कननड ! भ�ष� ह�! त�मह� प�म, लगन ब�लत�! क�य ? आ\चय@ फ�र !

लततक� : आपण बर�बर ववच�रल� ! ह� प�ह�, म� आह� फ�र लहर�! श�म�त ब�प�च� एक� लत� एक म�लग� ! लह�नपण� म�झ� आई व�रलय�म�ळ� ब�ब��न� मल� अततशय ल�ड�त व�ढववल�. त�वह� स�हशजकच मल� एवढ�स� ववर�ध खपत न�ह�. ह� ड�ळस तरण रप�वर ल�बध ह�ऊन म�झय� अधय�@ वचन�त व�ग�यच� वचन� द�त�त; पण रप कणभ�ग�र असलय�म�ळ� य��पTकM क�ण�ल�ह� अस� वचन आजनम प�ळत� य�ण�र न�ह�, आणण प�ढ� मल� /�स ह�ईल. महण8न मल� अस� लगनस�ब�धच आवड8 ल�गल� आह�. आपण ख�/�न� जनमभर म�झय� आज�त व�ग�ल अश� म�झ� ख�/� आह�. आपलय�स�रखय��न� तय�ख�र�ज गतय�तरच न�ह�. रशव�य आपण पडल� दरर��, आणण म� पडल� लक�ध�श�च� म�लग�. आपल� पततप�ळ म�झय� स�पत�म�ळ� ह�त ग�लय�न� त�ह� आपलय�वर म�झ� उपक�र ह�त ज�ईल. समजत� न� म�झ� ब�लण� न�ट ?

98

Page 99: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

मह�\वर : सहव�स मर�ठ$ य�थ� ह�त�. भ�ष� समजत�. आपल� स�कलप सय�डकक ! य�गय!

आमह� लगन स�मत ! य�वचच��ददव�कर, द�स ह�त�! ह� तन\चय अचल क�य ?

लततक� : अगद� अचल तन\चय आह� म�झ�! पण त�मह��ल� जनम�च� ग�ल�मचगर� पतकर�व� ल�ग�ल! (इ�द8 पव�श करत�)मह�\वर : आज� पम�ण !

इ�द8 : त�ई, घनशय�म त�ल� भ�ट�यल� आल� आह�त.

लततक� : मग तय��न� प�ठव8न द� इकड�. आणख� ह� प�ह� इ�द8त�ई, ज�त�न� य� क�मणण��न� आत घ�ऊन ज� बर� !

इ�द8 : चल�, क�मणण� !

मह�\वर : (ज�त� ज�त� सवगत) बर�, पण ह� घनशय�म कश�ल� भ�टत� आह� दहल� ?

म�झय�स�ठ$ म�गण� घ�ल�यल�च कM क�य ? ब�कM मल� आत� तय�च� क�य कफकMर आह� महण� ! लततक� सवतbच प�णणगहण�ल� तय�र झ�लय�वर घनशय�म�चय� ओ�जळ�न� प�ण� वपणय�च� मल� क�य जरर आह�? आज म� घनशय�म�ल� र�मर�म ठ�क�यल� अगद� म�कळ� आह� ? (इ�द8 व मह�\वर ज�त�त)

लततक� : (सवगत) य�चय�श� अस� भलत�सलत� ब�ल�यच� ककत� शजव�वर आल� आह� म�झय�! पण एरव� पभ�कर��चय� ड�ळय��न� अ�जन कस� पडल� असत� ! म�झय� मन�त चलबबचल उतपनन करणय�स�ठ$ तय��न� बब�द8वर प�म करणय�च� आव घ�तल� आणण म�द�म त� स�र� म�झय� क�न��वर घ�लणय�च� पयत क�ल� क�य? अश� सdग�न� फस�यच� न�ह� म� ! आत� म� य� आ�धळय�श� लगन ल�व�यल� तय�र झ�लय�च� कळल� महणज� तय��च� ब�ट� च��गल� तय��चय�च ड�ळय��त ज�त�ल ! ह� /�स कश�ल� आल� क� ण�स कळ� !

(घनशय�म य�त�)घनशय�म : (सवगत) मह�\वर फसत� फसत� प�रत�पण� म�झय� ह�त� स�पडलय�म�ळ�च आज लततक�चय� ह�त�च� म�गण� करणय�पयxत म�झ� मजल य�ऊन ठ�पल�. (उघड) लततक�त�ई, म� आल� आह�.लततक� : चमतक�र आह� म�ठ� ! त�मह� य�उपपर म�झ� ग�ठ घ�णय�स�ठ$ य�ल� ह� मल� सवपन�तस�द� अशकयच व�टल� असत�.घनशय�म : ह� जग इतक� चमतक�ररक आह�, कM तय�त एक� व�ळ� अशकय व�टण�र य� ग�ष� द�सर य� व�ळ� सहज घड8न य�त�त. र�म�वत�र� श�र�म�च� न�व घ�णय�च� एख�द� स�च� प�ज� नवहत�; पण त�च र�मन�म आज प�र�ब�ळ��चय�स�द� ह�त� स�पडल�ल� प�ह�यल� रमळत� !

लततक� – कम� कर ह�; आपलय� म�ठय� न�व�ल� आट�पश�र एकवचन�त – पण त�च म� स��गण�र आह� – लततक�, तय� ददवश� त�झ� न�व क�ढणय�च� म�झ� य�गयत� नवहत�; पण त�ल� आज म�झय� न�व�न� नटववणय�कररत� म� आल� आह�. लततक�, त�झ� शबद त�ल� आठवतच

99

Page 100: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

असत�ल – ‘उद� त�मह� मल� म�गण� घ�ल�ल!’ त� उत�वळ� उद� आजच उगवल� आह�. लततक�, आज म� त�ल� म�गण� घ�लणय�स�ठ$ त�झय�प�ढ� उभ� आह�.लततक� : घनशय�म, त�मह� क�य ब�लत� य�च� त�मह��ल� अथ@ तर� समजत� आह� क�?घनशय�म : म8ख@ प�र�, म�झय� ब�लणय�च� अथ@ समजणय�च� त�ल� म�/ नव�पण�म�ळ� जर� प�च�ईत पड�ल. प�नह� न�ट समज8न घ�. लततक�, ह� घनशय�म त�ल� म�गण� घ�लणय�स�ठ$ त�झय�प�ढ� उभ� आह�. उग�च शबद��च� प�लह�ळ मल� नक� आह�. एक शबद�त स��ग. म�/ आध� सव@ पररशसथत�च� न�ट ववच�र कर. म�झय� म�गण�च� मल� उतर द� प�ह8!लततक� : न�ट ववच�र कसल� कर�यच� तय�त? घनशय�म, इथ8न च�लत� वह� आध�; न�ह� तर ब�ब��न� ह�क म�रन त�मह�ल� य� घर�त8न क�यमच� तनर�प द�वव�न!

घनशय�म : आपण कश�ल� ह� तसद� घ�त�? म�च आपलय� वडडल��च� भ�ट घ�ण�र आह�, आणण त� य�च क�म�स�ठ$ ! व�b! ज�नय� पदत�न� म�लत�ल� म�गण� घ�लणय�स�ठ$ ततचय� वडडल��न� भ�टल� त� तय��न� स�मत�स�ठ$ म�लत�कड� ब�ट द�खववल�; महण8न य� व�ळ� नवय� पदत�पम�ण� म�गण�स�ठ$ पथम आपण��कड� आल� आणण आपण वडडल��चय� कड� ज�यल� स��गत� आह�! आपलय� लगन�च� ग�ष म� आपलय� वडडल��जवळ क�ढल� तर क�य ह�ईल अस� आपल� उम@ट अ�द�ज आह� बर�?लततक� : म�झय� लगन�बदलच� म�कफळ� त�मचय� तdड8न तनघत�च ब�ब� ह�त�ह�त त�मह��ल� व�ट�णय�चय� अकत� द�त�ल.

घनशय�म : आपलय� वडडल��श� म�झ� ककत� वजन आह� य�च� आपलय�ल� कलपन� न�ह�. त�मच� ह�त म�/ त� ह�त�ह�त म�झय� ह�चत� द�त�ल.

लततक� : म�झ� प�ण ग�ल� तर� म� म�झ� ह�त त�मचय� ह�त� द�ण�र न�ह�.घनशय�म : रशषस�पद�य स�ड8न ब�ल�यच� महणज� त8 ह�त ददल� न�ह�स तर त�झ� ब�प त�झ� ह�त म�झय� ह�त� द�ईल.

लततक� : अस� कलप��त� वह�यच� न�ह� ! आणण इतकय� उपपर त�मह��ल� स��ग8न ठ�वत� कM, फ�र झ�ल� तर ब�ब� म�झ� ह�त त�मचय� ह�त� द�त�ल. पण म�झ� हदय त�मचय� ह�त� द�ण� ह� ब�ब��चय� ह�त� तर न�ह�च, म�झय�ह� ह�त� न�ह�. लगन�चय� ज�लम�न� म�झ� ह�त त�मचय� ह�त� य�ईल; पण ह�त�प�स8न हदय द�न ह�त द8र असत�; म�झय� हदय�त त�मह��ल� ज�ग� रमळण� शकय न�ह�!घनशय�म : बर�बर आह�! त�मह� नटवय� प�र��चय� हदय�त सथळ रमळववणय�स�ठ$ तरण�चय� म8तnल� पततबब�बरप�न� ड�ळय��त8न उतर�व� ल�गत�, आणण ड�ळय��त8न उतरणय�स�ठ$ आध� ड�ळय��त भर�व� ल�गत�. लततक�, त�झय� दष�न� य� लगन�च� चमतक�र कस� ददसत� त� आत� प�ह�! लततक�, ज�त� म�.

(ज�त�)

100

Page 101: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

लततक� : (सवगत) क�य ब�म8व@तख�र मन�षय आह� ! म�झ� मसतक अगद� कफर�यल� ल�गल� आह�. आत� अश� ज�ऊन ब�ब��न� स��गत� कM, आध� य� उनमत मन�षय�ल� आपल� घर ब�द कर�! क�य ब�लणय�च� तर ह� ह�?

(र�ग-ब�ग�सर�; त�ल-द�दर�)क�प म�न� क� न�चच�ष� बघ�न� ॥च�ष� बघ�न� ह�स8 क� म�कल�न� ॥ ध�० ॥फ� गव�तन उदर बह�त । वDषभस�मय कर प�ह�त ।द�द@र तनशज अ�तत अ�त । म�ख@ घ� कर�न� ॥ १ ॥उभ�व�न� फण� फण�दह । सव�म�त� द�श� प�दह ।प�ड� तन तनज द�त घ�इ । म8ठत� वर�न� ॥ २ ॥

(ज�त�)•

पव�श सह�व�(सथळ : धन�\वर�च� घर, प�/ : मन�हर)

मन�हर : (सवगत) म�लत� ! म�लत� ! म�झय�बर�बर म�झय� जग�तल� रमण�यत�ह� मल� अदशय झ�ल�, आणण ज�ववत जड ह�ऊन बसल� आह�. म�लत�चय� सहव�स�त क�ळ ककत� नकळत तनघ8न ज�त अस�! तरण पणय� जन��चय� स�खस�व�द�चय� व�ळ� क� ल�न आणण ग�भ�र वDत�च� क�ळप�रष मय�@दश�लपण�न� ओश�ळ8न च�रटय� प�वल� भरभर च�लत� ह�त�, द�bखपस�ग� कष� ज�व�च� स��तवनपर सम�ध�न करणय�स�ठ$ थ�र मन�न� तय�चय�जवळ ततषत बसत�. द�bख शजतक� म�दगत� आह� तततक�च स�ख च�चल आह�. य� मDतल�क�चय� वसत�त स�ख�च� स�स�र इतक� कणभ�ग�र आह� कM, कध� कध� पदहलय� च��बन�न� ग�ल�वर ल�ल� य�त� न य�त� त�च त� श�वटच� ववय�ग�चय� अश8�न� ध�ऊन क�ढणय�च� घ�ई ह�त�. स�ख�चय� आय�षय�पम�ण� ग�णधम@ह� च�चलवDत� असत�त. स�ख�चय� सDष�तल� प�म�च� घ�ट ओठ��न� अमDत�च� आसव�द द�त�. शजभ�वर ज�णय�प8वnच जहर�पम�ण� ज�ळ�यल� ल�गत�. स��दर त�र� अकर आह�त पण द�ल@भ आह�त; आणण सहज ल�भणय�स�रख� फ� ल� कणणक आह�त; महण8न म�नव� सDष�त स�खशसथत� प�हणय�चय� ल�भ�न� ववध�तय�न� तय� द�घ��च� पम�णश�र ग�ण घ�ऊन शसय��च� स��दर न�/ तनम�@ण करन प�दहल� तर तय�त तय�च� सव@सव� तनर�श� झ�ल� !

तय� ग�ण�ऐवज� शसय��चय� स��दर न�/��त त�र��च� द�ल@भत� आणण फ� ल��च� कणभ�ग�रत� म�/ ददस8न य�ऊ ल�गलय� ! व�b, पभ�कर�ल� हसत� हसत� पररशसथत�म�ळ� आज म�च त�र�प�षप��च� क�वय� कर�यल� ल�गल�.

(पभ�कर क�नड� व�ष�त घ�ईघ�ईन� य�त�)पभ�कर : मन�हर, ह� बघ –

101

Page 102: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

मन�हर : महणज� ? ह� क�य –पभ�कर : म� पभ�कर आह�. रप��तर क� क�ल� त� मग स��ग�न.

मन�हर : पभ�, त�झय� बदहर�ग�इतक�च म�झय� अ�तर�ग�च� रप��तर झ�ल�ल� आह�. आज म� त�झय�स�रखय� त�र�प�षप��च� कव� झ�ल� आह�!पभ�कर : आणण म� त�झय�स�रखय� दगड��श� झट�पट� करणय�इतक� वयवह�र� झ�ल� आह� !

त8त@ म� क�वयमय मनbशसथत�त न�ह�. मल� आत� अगद� व�ळ न�ह�. मन�हर�, धन�\वरप�त��चय� घर�त क�ह� घ�ट�ळ� च�लल� आह� अस� म�झ� तक@ आह�. त� क�नड� गवई महणज� स�डवणय�स�रख� एक क�ड�च आह�. तय� लब�ड आ�धळय�च� नजर स�फ न�ह�; आणण तय�ल� घनशय�म�न� घर�त आण8न स�डल�ल� आह�. तय� द�घ��च� ख�स क�ह� तर� स�गनमत आह�. हलल� घर�त ज� द�bखद�यक चमतक�र ह�त आह�त तय��चय� म�ळ�श� य� द�घ��च� खटपट अस�व� अश� म�झ� ख�/� ह�त च�लल� आह�. धन�\वरप�त��चय� दहत�स�ठ$ ह� रहसय आपलय�ल� ह�डक8 न क�ढण� अवशय आह�. कद�चचत य�त म�लत�चय� –मन�हर : ह�, पभ�, एकसकय8ज ! य� ववषय�वर क�ण�श� एक अकरह� न ब�लणय�च� म� शपथ घ�तल� आह�.पभ�कर : बर�, र�दहल� ! पण धन�\वरप�त��च� क�ळज� तर� आपलय�ल� घय�वय�ल� नक� क�?मन�हर : बर�, मग क�य स��गत�स मल�?पभ�कर : सधय� तस� तन\चय�तमक क�य स��गत� य�ण�र ? त8त@ म� य� गवय�च� गळ� धरन बसत�, आणण त8 घनशय�म�चय� म�ग�@वर र�ह�. म�/ त� फ�र ध8त@ आह�, त�वह� तय�चय�वर द�रनच प�ळत ठ�व�त ज�. य�च� पररण�म क�य ह�ईल ह� आत� स��गवत न�ह�; पण ह� क�म फ�र महतव�च� आह� एवढ� म�/ ववसर नक�स. घनसशय�म�चय� ह�लच�ल��वर न�ट नजर ठ�व.

मन�हर : महणज� क�य ह�ईल ?

पभ�कर : स��गत� न�; आज क�णतय� रसतय�न� ज�यच� एवढ�च आपलय�ल� ददसत� आह�; त� क� ज�यच� ह� सधय� कळत न�ह�. स��चगतलय� क�म�च� ह�ळस��ड म�/ कर नक�स. सधय� म� घ�ईत आह�. क�ह� कमज�सत कळल�, तर त�बडत�ब मल� य�ऊन स��ग. जर� क�ळज�न� म�/ व�ग, बर� क�? (ज�ऊ ल�गत�)मन�हर : ठ$क आह�. त8 अगद� क�ळज� कर नक�स.

पभ�कर : (परत8न) आणख� ह� बघ, व�ष��तर�चय� अवसथ�त मल� य� घर� भ�ट8 नक�स.

आमचय� घर� म�झ� भ�ट घ�. बर� क� ? (ज�त�)मन�हर : ऑल र�इट. (सवगत) धन�\वर��चय� स�ख�स�ठ$ ? म�झय� स�ख�च� जय��न� ह�ळ� क�ल� तय� धन�\वर��चय� स�ख�स�ठ$ ! म�लत�च� हरण करन जय��न� म�झय� प�म�त ववष क�लववल�, आणण म�झय� जनम�च� सतय�न�श क�ल� – पण तय��न�च आजनम म�झ� प�लणप�षणह� क�ल�ल� आह� ! म�झय� अननद�तय�श� मल� कD तजत�न� व�ग�यल� नक� क�?

102

Page 103: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

न�ह�, प�म�स�ठ$ म� कत@वय स�डण�र न�ह�! अर�र� ! प�म�, त8 अमDतमय आह�स कM ववषमय आह�स? त�झय� स�सग�@म�ळ� द8वषत झ�ल�लय� हदय�त कD तजत�स�रखय� दTव� ग�ण�ल� स�धद� ज�ग� रमळणय�च� प�च�ईत पडत� क�य ? ककत� भय�कर आह�स त8 !

(र�ग-भ�मपल�स; त�ल-ध�म�ळ�) स�ख� प�रख� झ�ल� । अभ�ग� ज� य� पय�ल� । भरल� क� प�म�च� ह� ववष�र� ऐस� पय�ल� ॥ध�०॥ नवरसल�ल� क�मल ज�ळ�तनय�च रस ह� भ�षण क�ल� ।

हदयदहन करर द�रतनच ह� । पळभरर अधरर न ज� ठरल� ॥१॥(ज�त� व पडद� पडत�)

•पव�श स�तव�

(सथळ : धन�\वर�च� ददव�णख�न�.प�/� : धन�\वर क�गद श�ध�त आह�.म�ग� बर�च द8र ह�त�त एक क�गद घ�ऊन घनशय�म उभ� आह�)

धन�\वर : (सवगत) महणज� ? झ�ल� क�य क�गद ?

(इकड� ततकड� श�धत�)घनशय�म : क�क�स�ह�ब, आपलय�ल� ज� प�दहज� त� ह� प�ह� !

(धन�\वर म�ग� प�हत�)धन�\वर : क�य आह� त� ? (जवळ य�ऊन क�गद�कड� प�हत�) क�य प�हत� आह� ह� म�?घनशय�म : ह� आमह��ल� नव�न आह�; आपलय�ल� य�च� प8ण@ पररचय आह�. क�क�स�ह�ब, ह� आपम तय�र क�ल�ल� एक ख�ट� ह��ड�! त�मह� सव�xचय� सवTर इचछ��च� मDतय�प/, म�झय� इचछ�च� जनमक��डल� ! ह�श�र�न� ह�त� पडलय�म�ळ� दहच� ब�ज�रभ�व आपलय� घर�द�र�चय� कक� मत�प�क�ह� हलल� ज�सत चढल�ल� आह� ! ह� एकच क�गद प�दहलय�बर�बर आपल� ड�ळ� प��ढर� ह�त�ल, महण8न उग�च ब�कMच� क�गद बर�बर आणणय�च� म� तसद� घ�तल� न�ह�. ब�कM य� ह��ड�चय� ज�ड�च� आणण त�ड�त� स�र� क�गद – आपलय� सव@ ख�टय� ह��डय� आणण ख�ट� दसतऐवज हलल� स�रककतपण� म�झय� कबजय�त आह�त. द�ग�ध�प� करन फ�र झ�ल� तर ह� एकच क�गद आपण मजकड8न दहसक�व8न घय�ल?

धन�\वर : कस� रमळ�स� ह� क�गद त�ल�?घनशय�म : (हस8न) ह� क�गद म� आपलय� घर�त8न च�रल�.धन�\वर : च�र, हर�मख�र! हसत हसत ह� स��ग�यल� त�ल� ल�ज व�टत न�ह� क� ? त�झय� शजव�ल� क�ह� भयभ�त� आह� कM न�ह�?

103

Page 104: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

घनशय�म : म�झ� क�य स�ब�ध य�त? य� ग�ष�च� स�र� ल�जलजज� आपलय� मनल� आणण भयभ�त� आपल�� शजव�ल� व�ट�यल� हव�! /�गय�चय� भर�त आरड�ओरड� कसल� कररत� आह� – तनद�न आपण ह� क�य क�ल� आह�, आणण य�म�ळ� क� ठ� ज�ऊन पड�ल य�च� ववसर पडल� आह� व�टत� आपलय�ल�? कर� प�ह8 आरड�ओरड�! जमव� च�रच,घ��न�! ह� च�र�च� म�द�म�ल! य�सकट य� आपलय� च�र�ल� सरक�र� रशप�य��चय� त�बय�त द� प�ह8! करन पह�त� क� ह� म,ज जर� ? म�ह�रब�न, ह� अश� चमतक�ररक च�र� आह� कM, ज� म�द�म�लतनश� उघडकMस आल� तर च�र�ऐवज� म�लक�ल�च भय�कर भ�दxड भर�त बस�व� ल�ग�ल.

ब�अकल�पण�म�ळ� कध� कध� च�र�स�ठ$ ततर ह�‍र ह�ईत स�नय�श�ल�च स�ळ� ज�व� ल�गत�; पण अकल�चय� कसरत�न� च�र�बदल म�लक�ल�च स�ळ�वर चढववत� य�त� त� अस� ! य�च तय� च�र�चय� उलटय� –धन�\वर : उलटय� क�ळज�चय� र�कस� –घनशय�म : बस, धन�\वरप�त ! आत� शबद��चय� द�वघ�व� कर�यल� म�ल व�ळ न�ह�. त�मचय�वर व�ळ क�य आल� आह� त� न�ट ओळख� आणण म�झ� महणण� न�ट एक8 न घय�. म�लत�चय� आणण आपलय� लगन�च� ततचथतन\चय क�वह� कर�यच� ?

धन�\वर : य�प�ढ� लगन न करणय�च� म� तन\चय क�ल�ल� आह�.घनशय�म : (क�गद द�खव8न) य� लगनक��डल�त तस� य�ग ददसत न�ह� . आपण म�लत�श� लगन क�ल�च प�दहज�.धन�\वर : महणज� ?

घनशय�म : ह� म�झ� इचछ� आह�! आपलय�ल� क�य व�ट�ल? आपलय� लगन�चय� खटपट�त म� पडल� त� आपलय� थ�रडय� श�क�स�ठ$? म�लत�चय� जनम�च� सतय�न�श कर�यच� ह� म�झय� पततज�च� एक भ�ग आह�. आपलय� अमय�@द म�ल�न�च मल� य� पततज�चय� भर�स प�डल�; आणण ततचय�श� – आपलय� ल�डकय� लततक�श� – म�झ� लगन ल�वण� ह� तय� पततज�च� उतर�ध@. धन�\वरप�त, य� द�नह� ग�ष� बबनब�भ�ट घडव8 आलय�च प�दहज�त.

धन�\वर : न�च�, क�य महणत�स तर� क�य ह� ? चल ज�, मल� त�झ� महणण� कब8ल न�ह�!घनशय�म : ठ$क आह�. मग म� आपल� तनर�प घ�त�. (ज�ऊ ल�गत�)धन�\वर : थ��ब, च��ड�ळ� ! क�य करणय�च� य�शजल� आह�स मन�त त8 ?

घनशय�म : आपण ज�णतच आह� कM म� प�ज� मन�त मन�षय आह� महण8न ! म� क�य करण�र आह� ह�य ? ब�च�ळ�स वपढय��सकट आपलय�ल� म�त�ल� रमळवण�र आह� म� !

धन�\वर : दम ख�, घनशय�म. जर� थ�र मन�न� ववच�र कर� –घनशय�म : धन�\वरप�त, ह� दश@न� ह��ड� आह�. ह� न�क�रन तर च�लत न�ह�च, पण व�यद�सवलत�च� स�धद� अळ�टळ� क�लय�व�च8व प�हत�कण�च पटव�व� ल�गत�. मणण

104

Page 105: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

हरपलय�म�ळ� स�प�पम�ण� न�सत� आपल�च फण� आपट�त बसल�, तर न�हक प�ण�ल म�क�ल.

पण आपलय�ल� म�झ� ब�लण� रचत न�ह�स� ददसत� ! उग�च आपण मल� परत ब�ल�ववल�.(ज�ऊ ल�गत�)

धन�\वर : तनद@य�, थ��ब ! त�झ� ह�क8 न मल� कब8ल आह�.घनशय�म : ठ$क आह�. म�/ एवढ� लक�त ठ�व�, आपण जर� ह�लच�ल क�ल�त कM य� गळफ�स�च� सरकग�ठ ओढ8न म� आपल� गळ� आवळल�च!

धन�\वर : त�मच� महणण� मल� अकरशb कब8ल आह�.घनशय�म : मग ह� द�नह� लगन� त�न ददवस��चय� आत उरकल� प�दहज�त.

धन�\वर : पण म� म�लत�ल� वचन ददल� आह� कM –घनशय�म : त� म�ड8न ट�क� वचन! ह�, ह� आपल� लततक� य�त� आह�. आत�च दहच� भववषय दहल� स��ग8न ट�क�. त�मचय� लगन�च�ह� तन\चय ततल� स��ग�. एक�क� शबद�न� एक�क� क�म�त8न प�र पड�. ग�ड�ग�ल�ब�न� ततच� समज8त घ�लण� ककत� द�र�प�सत आह� ह� आपलय�ल� मजप�क� ज�सत म�ह�त आह�. य�त च8क झ�ल� तर – (लततक� य�त�)लततक� : ब�ब�, य� उद�म मन�षय�ल� आध� –धन�\वर : लततक�, उग�च क�ह� तर� ब�लत स�ट8 नक�स ! लततक� म�लत�श� लगन करणय�च� म�झ� ववच�र प�नह� क�यम झ�ल�ल� आह�.लततक� : ब�ब�, क�य ब�लत� ह�?धन�\वर : प�र�, आणख� क�य ब�लत� त� एक8 न घ� आध�. त�झ� लगन य� घनशय�म�श� कर�यच� म� क�यमच� ठरव8न ट�कल� आह�, ह� द�नह� लगन� त�न ददवस��तच वह�यच�.लततक� : म�झ� म�न क�पल� तर� म� य�चय� गळय�त म�ळ घ�लण�र न�ह� !

धन�\वर : मग म�झ� म�न क�प ! लततक�, म� स��चगतल� तस� झ�ल�च प�दहज� ! म�झय� न�व�च�, घर�द�र�च�, क� ण�च� त�ल� क�ह� च�ड अस�ल तर म�क�टय�न� त�ल� घनशय�म�श� लगन क�ल�च प�दहज�! चल�, घनशय�म. (द�घ� ज�ऊ ल�गत�त)

लततक� : घनशय�म, थ��ब� जर�!घनशय�म : क�क�स�ह�ब, आपण वह� प�ढ�; म� आल�च. (धन�\वर ज�त�) क�य महणण� आह� आपल�?लततक� : आपण आपल� महणण� श�वट�स न�ल� तर� म�झ� हदय आपलय�ल� रमळ�ल अस� क� व�टत� आपलय�ल�?घनशय�म : आपलय� हदय�च� कक� व� स�मत�च� य� लगन�ल� क�ड� इतकMह� जरर न�ह�. रववकर�चय� सपश�@न� उष�च� तdड कफक� पडत� त�त म�झय� हसतसपश�@न� आपल� तdड ग�र�म�र� झ�ल� क�य, कक� व� र�ग�र य�च� ह�त ल�गलय�पम�ण� म�झय� ह�त��न� आपल� श�म�ख र�ग8न तनघ�ल� क�य, मल� द�नह� पक�र स�रख�च व�टण�र आह�त. लततक�, ग�ल�ब�च� व�स कस�ह�

105

Page 106: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

घ�तल� तर� ग�ल�ब�स�रख�च य�यच�; आसव��चय� दव�न� झ�ल� तर र�गच� ख�ल�वट त�वढ�च ज�सत म�/ ह�ईल! लततक�, य� र�ग�ल ग�ष� ब�ल�यल� प�ढ� प�षकळ व�ळ आह�. त8त@ मल� आपलय� लगनसम�र�भ�चय� वयवसथ�ल� ल�गल� प�दहज�. (जर� प�ढ� ज�ऊन व प�नह� म�ग� कफरन) ह�, ह� त�झय� लगन�च� वयवसथ� झ�ल�. म�लत� त�झ� शजव�भ�व�च� मT/�ण; त�वह� त�झय� शजव�बर�बर ततच�ह� दTन� कश� ह�ण�र ह� कळल�च त�ल� ! ब�ईस�ह�ब, तय� ददवश� धन�पण�चय� ध��द�त आपण मल� म�लत�चय� लगन�त स�म�न�च� य�द� रलदहणय�स�ठ$ हजर र�हणय�ल� फम�@ववल� ह�त�! आपलय� ह�क� म�पम�ण� म�लत�चय� लगन�च� एक�दर य�द� तय�र आह�. ह� प�ह�, ऐक� न�ट! (एक क�गद व�च�त) पथम श�क�र आह�. ‘म�लत�चय� लगन�चय� स�म�न�च� य�द�: - तपश�ल एक – नवरद�व, धन�\वर न�व�च� एक र�ग�ल, सव�थn, प�च�वनन वष�@च� मह�त�र�!’ ब�ईस�ह�ब, प�ढ� सगळ� य�द� म�लत�चय� आसव��न� प�र ध�ऊन तनघ�ल� आह�! लततक�, तय� व�ळ� त�ल� कलपन�ह� नस�ल, कM म�लत�चय� लगन�च� य�द�च न�ह�, पण त�मह� सव�xच� लल�टल�खस�धद� खरडणय�च� य� घनशय�म�चय� ह�त� आह� महण8ण ! (ज�त�)लततक� : (सवगत) द�व�, क�य ह�ऊ प�ह�त आह� ह� स�र� ?

(र�ग-स�र�ग; त�ल-द�दर�) खळ छरळत कस� धरतन द�श� ।

जडववत सकळ� कपटप�श� ॥ ध�० ॥समम�ख� सख� त� । ह�ई सम�तत@ ।

स�ख क� ववच�र�त ऐस� ॥ १ ॥(ज�त�)

अ�क ततसर� सम�प

अ�क चवथ�__________________________________________________________________पव�श पदहल�

(सथळ : समश�न. प�/ : मन�हर)

मन�हर : (सवगत) पभ�कर�च� सवभव जर�स� तर ह�व�ईक खर�च! क�य कलपन�चय� भर�त तय�न� मल� घनशय�म�वर प�ळत ठ�व�यल� स��चगतल� ह�च कळत न�ह� ! बर�, तय�च� महणण� न ऐकल� तर ल�गल�च म�थय�त र�ख घ�ल8न बस�यच� ! एवह�पयxत न�ट प�दहल�, घनशय�म र�जच� वयवह�र र�जचयपम�ण�च कर�त आल�. न�ह� महण�यल� र�डचय� र�बतय�तल� रसत� स�ड8न आत� य� समश�न�तलय� ओस�ड�वरन गल� एवढ�च! पण इतकय�त घनशय�म न�ह�स� झ�ल� कस� ? प�नह� ग�व�त तर ग�ल� न�ह� ? अस�च अस�ल; क�रण य� उघडय� ज�ग�त क� ठ�

106

Page 107: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

दड8न बस�यल� एख�द� आड�स�ह� न�ह�. घनशय�म त�तड�न� ग�व�त ग�ल�; पण मल� तततकMह� घ�ई करन ग�व�त ज�णय�च� क�य क�रण उरल� आह�? य� श��त समश�न�त मन�ल अमळ ववश��त� रमळण�र न�ह� क�? अर�र�, म�लत�, त�झय� अवकD प�म�ळ� ववश��त�स�ठ$ मल� ह� समश�म वपय व�टणय�च� व�ळ य�व� न�? झ�ल� तय� द�bखद�यक ववच�र�च� स�रव�च ! छ�b, समश�न�तस�धद� ववस�वय�च� आश� न�ह�.

(र�ग-बह�र; त�ल-ब/वट)

वयग च�त झ�ल� जरर य� सथल� पसरल� श��तत म8त�@ ॥ ध�०॥ चचरतन��चछ� य�थ� धरतन जन पह8डतत ह� त� प8ण@ प8त�@ ॥ १ ॥ववसमDतत पडत� अभ�ग य�थ� द�bख�ध��च� आत@ध8त�@ ॥ २ ॥

द�हस�धद� मन�न� शजव�त असत�न� शजतय� ज�गतय� ज�चणय� च�कववणय�चय� ह�त8न� आय�षय�च� श�वटच� ट�क ग�ठणय�स�ठ$ शजत�पण�च एकदम य� समश�न�त य�ऊन बसण� महणज� लवकर क�लक�प करणय�स�ठ$ घडय�ळ�च� क�ट� प�ढ� सरकवणय�इतक�च ह�सय�सपद आह� ! पण आत� म�झय�त शजव�तपण� तर� क�य र�दहल�ल� आह� ? म�लत�न� तय�ग क�लय�म�ळ� ह� मन�हर ततन� फ�क8 न ददल�लय� य� तय�चय� चच/�इतक�च तनजnव झ�ल� न�ह� क�? (चच/ णखश�त8न ब�ह�र क�ढत�.) द�दmव� चच/�, त�झ� आणण म�झ� सज�वत� स�रख�च ! पण ह� चच/ तर� म� कश�ल� जवळ ठ�वल� आह�? एक� तनजnव चच/�न� आठवण�सह द�सर य�च� भ�र कश�ल� ब�ळग�व� ! ह� च�लत�ब�लत� द�ह�च� चच/ मल� आज ट�कत� आल� न�ह� तर� ह� चच/ य� समश�न�त क� ठ� तर� प�रन ट�क8 न शजत�पण�च एक पक�र� सवतbच� समश�नय�/� उरकत� य�णय�स�रख� आह�. द�त� एख�द� दगड�ख�ल� ठ�व8न झ�ल� ! (इकड� ततकड� प�ह8न) अर�, पण य� क�ळय� दगड�चय� म�ळर�न�त त� दहरवय� ज�त�च� दगड क� ठल� ? क�य बर� य� दगड�चय� ज�त�च� न�व ? (हस8न) पण मल� आत� य� श�स�य ज�न�श� क�य कर�यच� र�दहल� आह� ?

प�म�च� स�स�र सDष� जळ8न ग�लय�म�ळ� य� म�झय� ज�न�च� तर� मल� क�य अप�क� आह� ?

ज�ऊ द�त ! ह� चच/ य� दहरवय� दगड�ख�ल�च प�रन ट�क8 न म�झय� प�म�चय� सDष�त�ल ह� श�वटच� स�क आणण जन�च� ह� श�वटच� ववषय य� द�घ��चय� एकव�कयत�न� क�यमच� तनर�प घ�त�. आत� प�मह� नक� आणण ज�नह� नक� ! (दहरवय� दगड�कड� ज�त�.) व�b! म�त� क�ढ�यल� ह� म�डल�ल� ल�ख�ड� त�कड� बर� रमळ�ल� ! क�य ग�जल�ल� आह� ! (दगड उचल8न� जम�न उकर ल�गत�) ककत� भ�सभ�श�त जम�न आह� ह�! अर� ब�प र�, ह� कसल� आव�ज? ह� क�य आह� ? (डब� क�ढ8न) ह� जसत�च� डब� आह�! (उघडत�) आणण य�त क�ह� क�गद आह�त!

(क�गद प�ह8न) पभ�कर�च� तक@ बर�बर आह�. घनशय�म�च�च ह� स�र� क� ल�गड�! आणण ह�च प�ह8न ज�णय�स�ठ$ घनशय�म समश�न�त8न ग�ल�! ककत� चमतक�ररक कलपन� ड�कय�त एकदम ख�ळ8 ल�गलय�! आध� ह� सव@ घ�ऊन पभ�कर�कड� ज�व�. (उठ8 न) म�झय� आश�स�ठ$ खडड� महण8न खण�यल� ग�ल�, त� स�दTव�न� ततच� प�ळण� म�/ ठर प�ह�त आह� !

107

Page 108: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

ल�क��चय� स�स�रस�ख�च� समश�न�त श�वट ह�त�; पण य� मन�हर�चय� स�स�रस�ख�च� समश�न�त जनम वह�व� अश� तर दTव� य�जन� नस�ल न�? चल�. अर�, पण म� व�ड� तर न�ह�?

ह� दगड प�नह� जश�च� तस� ठ�ववल� प�दहज�. न�ह� तर घनशय�म प�नह� इकड� कफरत�च स�र� पक�र तय�चय� लक�त य�यच� ! (खळग� प�नह� भर ल�गत�. पडद� पडत�)

पव�श द�सर� (सथळ : धन�\वर�च� घर. प�/ : धन�\वर)

धन�\वर : (सवगत) प�तक��चय� भयपद ज�ण�व�न� तळमळण�र य�र य� अ�तbकरण�च� ओझ� व�गववणय�इतकM भय�कर रशक� नरकय�तन��त तर� अस�ल क� ? एक� इ�गज� पव�रसन�न� एक� जव�ल�म�ख� पव@त�वरच� धड�डल�ल� अशगनसर�वर आणण चगरसपप�च� धबधब� ह� द�न सथळ� बघ�यल� भय�ण आह�त अस� आपल� अन�भव रलह8न ठ�वल� आह�. कडय�वरन य� द�नह� दठक�ण� ड�क�व8न प�हत�न� ततल� घ�र� आल� ! य� धन�\वर�चय� प�तकM मन�त ततन� जर कणम�/ ड�क�वल� असत� तर ततल� तय� अशगनसर�वर�चय� जव�ल�मय ल�ट� आणण धबधबय�च� अख�ड धडकM ह� द�नह� एक� दठक�ण� ददस8न आल� असत�. आणण ध�डस�पण� ब�ज8ल� र�ह8न हदय�ल� धकक� बस8न त� त�बडत�ब गतप�ण झ�ल� असत�! बबच�र य�‍र य� क�मलवDत� लततक� आणण म�लत� तर आप�पलय�पर�न� म�झय� हदयत�प�म�ळ� द�रनह� प�ळ8न तनघत आह�त! न�ह�, म� लततक�ल�ह� जळ8 द�ण�र न�ह� आणण म�लत�ल�ह� जळ8 द�ण�र न�ह�. म�झ� ग��तल�ल� म�न स�डववणय�स�ठ$ य� हर�मख�र घनशय�म�चय� गळय�त म� म�झय� ल�डकय� म�ल�ल� ततचय� मन�ववरद – पण न�ह�, ह� ब�प�च� दय� न�ह� ! ह� घनशय�म�बदलच� म�झय� मन�तल� प�ळ आह�. म�झ� ज�व व�चववणय�स�ठ$ म� लततक�च� म�र�\वर�श� लगन ल�व8न द�यल� तय�र झ�ल� नवहत� क�? तय� व�ळ� लततक�चय� मन�च� म� क�य कदर क�ल�? अर�र�, तय�व�ळ� तय� बबच�र�ल� ककत� द�bख झ�ल� अस�ल ! पण मग म�लत� म�झय�श� लगन कर�यल� आपख�श�न� कश� तय�र झ�ल�? म�झय�पम�ण�च य� घनशय�म�न� ध��डडर�जप�त�ल�ह� एख�द� अडचण�त पकडल� नस�ल न�? तर क�य ध��डडर�ज�स�रख� प�मळ ब�पह� आपलय� स�रकण�स�ठ$ य� न�च मन�चय� धन�\वर�पम�ण�च सवतbचय� प�र�च� बळ� द�यल� तय�र ह�त�! छ�b छ�b! म�लत�चय� जनम�च� म�त�र� करणय�ऐवज� ध��डडर�ज अश� अडचण�त8न सवतbच� ज�व द�ऊन – क�य भय�कर कलपन� मन�त आल� ह� एकदम ! – मग लततक�स�ठ$ म� क� ज�व द�ऊ नय�? म� जग�त8न न�ह�स� झ�ल� तर म�झय� प�तक��म�ळ�

प�डल�ल� ककत� तर� ज�व एकदम द�bखम�क ह�त�ल! लततक�, म�लत�, छ�b, ववच�र�न� क�ह�चय� क�ह�च वह��ल� ल�गल�! आध� म�लत�ल� ब�लववत� आणण त� म�झय�श� लगन कर�यल� कश� तय�र झ�ल� य�च� शह�तनश� करन घ�त�. आज म�झ� लततक� द�bख�त

108

Page 109: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

पडलय�च� मल� ज�ण�व झ�ल�, त�वह� म�लत�चय� मनbशसथत�च� मल� आठवण झ�ल�! परम�\वर�, तश� व�ळ आल�च तर पस�ग� आतमहतय� – द�व�चधद�व�, म� प�तकM आह�, भ�कड आह�, सव�थn आह�; मल� इतक� ब�लणय�च� ध�र क� ठ8 न ह�ण�र? पण आपण सव@ज आह� !

(ज�त�. पडद� पडत�)•

पव�श ततसर�(सथळ : धन�\वर�च� घर. प�/ : म�लत�)

म�लत� : (सवगत) क�ल तस� पक�र आणण आज अस� पक�र! दTव�च� गत� क�णतय� ददश�न� ह�त आह� ह�च कळ�न�स� झ�ल� आह�!

(र�ग-द�सक�र; त�ल-झपत�ल)

ववचधच� हदय ल�ल । चल ज�वव कलल�ळ । कमल�दह दह�द�ल - । गत च�चल त� ॥ ध�० ॥लततक�जनक ह�इ । ववचधक�ठमणण ज�वव ।कमल�दह तय�ठ�तय । बह� पकप�त�� ॥ १ ॥

मतत च�चल� महण8तन । तय�च�ह� य� ददस�तन । कफरव�त ह�त� मतन । शतश� कण��त� ॥ २ ॥

लततक�चयय� वडडल��न� ह� म��डल� आह� तर� क�य ? (धन�\वर य�त�.) आपण मल� ब�ल�वण� प�ठववल� ह�त�?धन�\वर : ह�, मल� त�झय�श� बर�च ब�ल�यच� आह�. पण आध� एक� ग�ष�च� ख�ल�स� करन ट�क8 . त�ल� कळल�च अस�ल कM, त�झय�श� लगन कर�यच� ववच�र म� प�नह� क�यम क�ल� आह�?म�लत� : ह�!धन�\वर : य� वचनभ�ग�म�ळ� त�ल� म�झ� ततरसक�र व�ट8 ल�गल� अस�ल?

म�लत� : (सवगत) वचनभ�ग�म�ळ� द�सर य��च� ततरसक�र करणय�च� य� म�लत�ल� क�य अचधक�र आह�?धन�\वर : त8 ब�लत न�ह�स? य� वचनभ�ग�न�तरह� त8 य� लगन�ल� पदहलय�पम�ण� तय�र आह�स क�?म�लत� : क�ल आपणच ह�ऊन ह� ववच�र रदहत क�ल� ह�त�! आपल� इचछ� असल� महणज� म� क�वह�ह� य� लगन�ल� स�त�ष�न� तय�र आह�च.

धन�\वर : ह�च सधय� मल� ग8ढ व�टत आह�. म�लत�, क�णतय� म�ह�न� त8 य� लगन�ल� आन�द�न� तय�र झ�ल� आह�स?

109

Page 110: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

म�लत� : क�य ववच�रल�त आपण ह�! ककत� ककत� बर� व�ड�व�कड� प\न आह� ह�! पस�ग�त स�पडल�लय� म�ल�न� क�य उतर द�व� य� प\न�ल�? म�झ� वडडल गर�ब आह�त, पण क� ल�नह� आह�त. व�ईट ववच�रल�त आपण मल�.

(रड8 ल�गत�)धन�\वर : म�लत�, त�झय� मन�ल� द�खववणय�चय� इचछ�न� म� ह� प\न ट�कल� न�ह�. त�झय� वडडल��च� उपमद@ करणय�चय� ह�त8न� कक� व� रमळ�ल�लय� उतर�च� क�ह� द�रपय�ग करणय�चय� ब�द�न� म� ब�लत न�ह�. सव�xचय� कलय�ण�स�ठ$ म� ब�लत आह�. म� शपथ म�डल� आह�, वचन म�डल� आह�. महण8न म�झय� शबद�वर त�झ� वव\व�स बसण�र न�ह�. म� अगद� श�द मन�न� ववच�रत� आह�, य� लगन�ल� त8 क� तय�र� झ�ल� आह�स? ध��डडर�ज एख�द� स�कट�त क� स�पडल� आह�त? त�झय� वडडल��न� स�कटम�क करणय�स�ठ$ त8 य� स�कट�त उड� ट�कMत आह�स क�?म�लत� : सवतb स�कटम�क ह�णय�स�ठ$ म�झ� वडडल मल� स�कट�त ट�कत�ल? छ�b छ�b, अस� कध�–कध�ह� वह�यच� न�ह�. आपलय�जवळ खर� स��ग�यल� हरकत न�ह�; म�झय� लह�नगय� भ�व�ड��वर आल�ल� जनम�च� स�कट ट�ळणय�स�ठ$ म� य� स�कट�त उड� ट�कMत आह� स�म�नय शसथत�त र�दहलय�म�ळ� म�झ� ब�ब� ककत� उद�र मन�च� आह�त य�च� आपलय�ल� न�टश� कलपन� वह�यच� न�ह�. आमह� म�ल��चय� एवढय�श� स�ख�स�ठ$ स�धद� ब�ब� आपल� ज�व द�त�ल.

धन�\वर : (सवगत) म�ल��चय� एवढय�श� स�ख�स�ठ$ स�धद� ब�ब� आपल� ज�व द�त�ल ! न�च मन�चय� धन�\वर�, ह� ऐक8 नस�धद� आत� कसल� ववच�र कर�त आह�स अज8न? लह�नगय� भ�व�ड��स�ठ$ म�लत� शजव�वर उद�र झ�ल�, म�लत�स�रखय� मTब/ण�स�ठ$ लततक� म�र�\वर�श�ह� लगन कर�यल� तय�र झ�ल�; आणण य� बबच�र य� क�वळय� ज�व��चय� हतय� ट�ळणय�स�ठ$ त�ल� मह�त�रड� आतमहतय� कर�यल� ध�र ह�ऊ नय�? बस, ठरल� म�झ� ववच�र.

आतमहतय� ककत�ह� उग असल�, भय�वह असल� तर� ततन� म�झय� प�तकM ज�ववत�च� श�वट कर�यल� म� आत� तय�र आह�. (उघड) म�लत�, मल� त�झय�कड8न एक वचन हव� आह�. त� वचन मन�वDत�इतक� पवव/ आह�. त� वचन क�य�व�च�मनस� द�णय�स�ठ$ कणम�/ म�झय� प�तकM हसतसपश�@ल� त8 तय�र ह�श�ल क�?म�लत� : अस� दहणववणय�स�रख� ववच�रणय�च� क�य क�रण आह�? जय� ह�त�त जनम�च� ह�त द�णय�स�ठ$ म� तय�र झ�ल� तय� ह�त�चय� न�सतय� वचन�प�रतय� सपश�@ल� म�झ� क�य हरकत असण�र? मजप�स8न अस� क�णत� वचन हव� आह� आपण�ल�?धन�\वर : म�लत�, त� वचन त8 मन�प�स8न ददल�स तर मल� त�झय�श� लगन करणय�च� क�रण र�हण�र न�ह�, आणण लततक� घनशय�म�ल� द�णय�च�ह� क�रण उरण�र न�ह�.

110

Page 111: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

म�लत� : म�झय� स�ख�च� म� ककत� पव�@ कररत� ह� आपण ज�णतच आह�. म�झय� ब�रलश आतमप,ढ�च� मल� कम� कर� – पण म�झय� लततक�त�ईचय� स�स�ख�स�ठ$ म� आपलय�ल� न�सत� शबद�च�च वचन क�य, पण म�झय� प�ण��च� वचन द�यल�स�धद� तय�र आह�.

(र�ग-ललत; त�ल-ब/त�ल)

प�ण�ह�तन लततक� वपय शजव�रस । ततजवर� स�कट लघ�दह य� तर� । हररन तय� तन� तयज�तन कMटश� ॥ ध�० ॥ अप8ण@त� ततस�णख जर� क�ह� । प8ण@ कररन त� द�उतन ममह� ।

नवल न, आतम� गणणत ततय�स� ॥१ ॥य� गर�ब म�लत�वर आपलय� उद�र कनय�च� उपक�रच तस� आह�त. क�य वचन हव� आपलय�ल�?धन�\वर : मल� त�झय�प�स8न एवढ�च वचन हव�, कM म�झय� प\च�त त8 आणण त�झय� पत�न� म�झय� लततक�च� सव@त�पर� स�रकण कर�व�. कसलय�ह� स�कट�त, क� ठलय�ह� पस�ग� त�मह� ततल� अ�तर द�ऊ नय�. म�लत�, म�लत�, मझ� सव@ न�चपण� ववसरन ज�ऊन उद�र मन�न� मल� एवढ� वचन द�श�ल क�?म�लत� : द�व�न� अश� व�ळ म�ळ� आण8च नय�; पण म�झय�कड8न अस� वचन म�गणय�च� आपलय�ल� क�ह�च क�रण नवहत�. ह� घय�व� वचन! म�झय� ब�ब��च� प�य स�क�ल� समरन स��गत� कM, आपल� आज� मल� पम�ण आह�. (वचन द�त) आणख� आपण�ल� ह� कलपन� तर� क� आल�? लततक�वर कसल� स�कट य�ण�र? आपलय�श� अस� वTर तर� क�ण करण�र ?

धन�\वर : समज, उद� ह� घनशय�म ततचय�वर स�कट कश�वरन न�ह� आणण�र? म�लत�, क� ण�जवळ ब�ल8 नक�स – आपलय� लततक�न� य� घनशय�म�ल� ब�लणय�न� क�वह� तर� द�खववल�ल� आह�, आणण महण8न त� ततचय�श� लगन करणय�चय� हट�स प�टल�ल� आह�. आत� आपण आगह�न� लततक�ल� द�सर य�‍र य� सथळ� ददल� तर असल� ख�नश� मन�षय क�णतय� व�ळ� क�य कर�ल ह� क� ण� कस� स��ग�व�? मल� तय�च� फ�र भ�त� व�टत�. म�झय�म�ग� त�मचय� घर�च�च क�य त� लततक�ल� आध�र‍! म� आत� मह�त�र� झ�ल�. मन�षयद�ह�च� क�य न�म�न�म स��ग�व� ! आज आह� उद� न�ह� !

म�लत� : आपल� ह� भ�त� अगद� तनर�ध�र व�टत� मल�.धन�\वर : (हस8न) रभणय�स�रख� क�ह� न�ह�च ! बर�, म�लत�, म� ज�त�. त�झय� वचन�म�ळ� ध�र य�ऊन म� ककत� तनश\च�त झ�ल�! म�/ म�लत�, म� त�ल� एकद� ददल�ल� वचन म�डल� ह� मन�त आण8न य� त�झय� वचन�च� ह�ळस��ड कर नक�स. क�ह� झ�ल� तर� त�झय�श� लगन करण�र न�ह� अस� त�ल� आज म� प�नह� वचन ददल� आह�. ह� वचन ककत� पवव/ तन\चय�न�

111

Page 112: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

म� प�ळत� त� प�ह�. क�ह� झ�ल� तर� त8 म�/ आपल� वचन ववसर नक�स. त�झय� वचन�च�च क�य त� म�झय� मन�ल� आध�र व�टत�. म�झय�म�ग� लततक�ल� त�मचय�ख�र�ज आपल� महण�यल� क�ण�ह� न�ह�. म�लत�, म�झ� लततक� अगद� लह�न आह�. अललड आह�. म�लत�. ज�त� म�. (ज�त�)म�लत� : (सवगत) पदहलय�न� मल� न�सत� त�रळक स�शय आल�, पण श�वट� ख�/�च झ�ल� म�झ�. ज�त� ज�त� आध� हसलय�स�रख� करन ब�लल�, आणण श�वट� य��च� ड�ळ� प�णय�न� भरन आल�. य��चय� तनव�@ण�चय� ब�लणय�वरन ख�स य��न� आतमहतय�च� तन\चय क�ल� आह�स व�टत�. घनशय�म�च�च य��न�ह� भ�त� व�टत�. ब�ब��चय�पम�ण� य��च�ह� गळ� घनशय�म��न� ग��तववल� आह� क� ठ� तर�! क� बर� घनशय�म अस� सव�xच� गळ� क�प�यल� तय�र झ�ल�? म�झ� लगन य��चय�श� ठरववणय�च�स�धद� घनशय�म��च�च द�र�गह ददसत�. इतक� द�ष�व� करणय�च� घनशय�म��न� क�य क�रण! द�सर� क�य! य��न� स��चगतल� त�च क�रण! य��न� त� प�रत� म�ह�त न�ह�, पण मल� तय�च व�ळ� कळ8न आल� ह�त�. तय� ददवश� लततक�त�ई घनशय�म��न� ववन�क�रण न�ह� न�ह� त� त�ड8न ब�लल�, तय�बदल घनशय�म ह� सव�xवर स8ड उगव�त आह�त.

तर� लततक�त�ईल� म� स�रख� स��गत ह�त�! लततक�त�ई, लततकत�ई, ह� स�र� त�झय� फटकळ ब�लणय�च� पररण�म!

(र�ग-भTरव�; त�ल-प�ज�ब�)तव रसन� आण� ग�र स�कट त� ॥ ध�० ॥

चपल� रसन� शस द�ध�र� ॥ उलटत तनज रशरर प�रत� ॥ १ ॥

तनजव�कपटवफलरस घ�ण� प�प कध� ततज ह�त� ॥ २ ॥बबच�र� धन�\वर कस� द�न�स�रख� झ�ल� आह�त ! क�ह� ह�व�, अज8न तर� लततक�त�ईल� च��गल� बज�व8न ठ�वल� प�दहज�. पण आत� उपय�ग क�य? घ�तव�ळ� तर य�ऊन ठ�पल�च! तर� पण ततल� उपद�श कर�यच� त� क�ल�च प�ह�ज�. (लततक� य�त�.) त�ई, न�ट बTस अश�. म� क�य ब�लत� ततकड� च��गल� लक द�. म� त�ल� आज व�ईट ब�लण�र आह�; फ�र-फर-फ�र व�ईट ब�लण�र आह�; अगद� मन�प�स8न र�ग�न� ब�लण�र आह�. म� म�झय� स�ख�स�ठ$ ब�लत न�ह�, पण त�झय� स�ख�स�ठ$ ब�लत आह�. म�झय� ब�लणय�त एख�द� च8क क� ठ� स�पडत� त� श�ध8न

क�ढणय�स�ठ$ ऐक8 नक�स. स�पडल�लय� च�कMच� क�य उतर द�व� ह� ठरववणय�स�ठ$ ऐकत�न� मध8न मध8न ववमनसक ह�ऊ नक�स. म�झय� ब�लणय�त ज�वढ� खर� अस�ल त�च ऐक8 न घ�; आणण श��त मन�न� तय�च�च ववच�र कर. त�ई, त�झय� ग�ण�च� म�ल म�झय�स�रखय� गर�ब आणण स�धय� म�ल�ल� कस� करत� य�ईल? मल� त�झय� स�वल�च� स�धद� सर य�ण�र न�ह�. त8 वTभवस�पनन आह�, रपस�पनन आह�स, ब�वदस�पनन आह�स, प�मळ आह�स, स�श�ल, क� ल�न आह�स, सव�xच� ज�व कM प�ण आह�स, त�ई, ह� झ�ल�; आत� इतक� अस8नह� आज त8 क�णतय�

112

Page 113: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

पररशसथत�त आह�स त� प�ह�. आत�च त�झ� वड�ल मल� भ�ट8न ग�ल�. तय��च� त� तनव�@ण�च� ब�लण�, त� द�न म���, त� तनर�श वDत� – तय��चय�कड� अगद� प�हव�न� मल�! त8 अश� सद�च� हसतम�ख पण त�ल�स�धद� रड8 क�सळल� असत�. तय��न� आज आतमहतय�च� तन\चय – अश� स�शय�न� बघ8 नक�स, म�झ� तक@ अगद� खर� आह� – आतमहतय�च� तन\चय तर आह�च,

तय�बदल श�क�च न�ह�; पण म�झ� इतकMस�धद� ख�/� आह� कM; आज र�/�च त� आतमहतय� करण�र आह�त. आणण महण8न आज त�मचय� घरन म�झ� प�ऊल ब�ह�र तनघत न�ह�. म�झय�म�ग� म�झय� लततक�च� स��भ�ळ कर अस� तय��न� मल� ककत� क�क� ळत�न� कळवळ8न स��चगतल� ! ककत� अशजज�न� ह�त�प�य� पड8न तय��न� म�झय�कड8न तस� वचन घ�तल� !

घनशय�म��न� त�झय� ब�ब��न� आणण म�झय� ब�ब��न� कसलय� तर� अडचण�त पकडल� आह�. त�वढय�स�ठ$ म�झय� ब�ब��न� मल� त�मचय� घर� द�ण� भ�ग पडल�. त�झय� वडडल��न�

सवतbचय� इचछ�ववरद म�झय�श� लगन करणय�च� कब8ल कर�व� ल�गत आह�. क�वळ म�झय�प�रत�च ह� ग�ष ह�त�, महण8न म� आजवर त�ल� य� ग�ष�च� ओळखह� ददल� न�ह�. पण आज सवतb त�झय�वर पस�ग आल� आह�. घनशय�म��चय� ह�क� म�बरह�क8 म त�झ� तय��चय�श� लगन करन ट�क�यल�ह� त�झय� वडडल��न� आज तय�र वह�व� ल�गत आह�. आणण य� स�र य�‍र य� अप�ष� ट�ळणय�स�ठ$ ज�व द�णय�परलकड� त�झय� वडडल��न� द�सर� इल�ज स�पडत न�ह�. कTक ज�व��च� आणण द�न भरलय� घर��च� अस� सव@सव� सतय�न�श कर�यल� घनशय�म इतकय� तव�ष�न� क� बर� झटत आह�त? आपण� सव�xवर अश� आग प�खडणय�इतक� घनशय�म क� तनष� र झ�ल�? लततक�त�ई, घनशय�म मल� प�ह�यल� आल� तय� ददवश� त8 आणण पभ�करद�द� तय��न� ज� स�रख� ट�क8 न ब�लत ह�त� त�! त�झय� वडडल��न� य� ग�ष�च� ह�च क�रण स��चगत�ल. त�ई., ह� स�र� अनथ@प�त महणज� तनववळ ततझय� ब�लणय�च� पररण�म.

ककत� त�ट8न पड8न त�मह� द�घ� घनशय�म��चय� क�ळज�ल� घर� प�ड�त ह�त�! तय� परकय� म�णस�न� अस� त�मच� क�य अपर�ध क�ल� ह�त� बर�? आपल�पण�म�ळ� त�मच� म�लत� त�मह��ल� अचधक अस�ल; पण स�म�नय शसथत�तलय� घनशय�म��न� स�म�नय

शसथत�ललय� म�लत�ल� प�ह�यल� य�व� य�त अस� अघदटत त� क�य ह�त�? ह�रप�न� आल�लय� अभय�गत�वर एवढय�स�ठ$ तश� ब�लणय�च� म�र� कर�यच�? ब�लत� य�त� महण8न ब�लत स�ट�यच�? आपलय� ब�द�च� तरतर�तपण� द�खववणय�चय� भर�त व�ट�ल तय�ल� व�ट�ल तय� व�ळ� आणण व�ट�ल त� ब�ल�यच�? स�रस�रववच�र महण8न कस� त� न�ह�च क�?

क�य ब�ल�व� य�चय�प�क� ज� मन�त य�ईल त� कस� ब�ल�व� य�च�च ववच�र करण� महणज� ववच�र झ�ल� क�? पस�ग�चय� त�वत�ल�च श�भणय�ज�ग� ब�लण�, ब�द�च� त�वत� द�खववणय�स�ठ$ ब�ल�यच�, एकम�क��चय� चढ�ओढ�न� क�दटकम लढववणय�स�ठ$ ततसर य�‍र य�चय� हदय�वर घ�व घ�ल�यच� ह�च त�मचय� ब�द�च�, शह�णपण�च� आणण ज�न�च� स�र��श व�टत�?

सरळ स�धय� स�स�र�त अष,पहर अश� आडवय�ततडवय� क�दटकम�न� ब�लणय�ज�ग� पस�गच

113

Page 114: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

क�णत� आह�त अस�? क� ण�चय� मन�ल� द�खववलय�व�च8न एख�द� व�ळ� सहजगतय� ब�लणय�त चटकद�र क�दटकम ह�ऊन ग�ल� तर तय�च� श�भ� ! पण सद�नकद� त�च पक�र? आपल� ब�लण� द�सर य�‍र य�ल� पटल� न�ह� तर त� च��गलय� शबद��न� न�ट समज�व8न द�यच� क� ल�गल�च तय�चय�वर तनद@य क�दटकम कर�त स�ट�यच�? न�हम� अस� ब�लण� च��गल� क�? आमह� त�झय� शजवह�ळय�च� म�णस�, महण8न त�झय� ब�लणय�च� क,त�क कर�त आल�; पण ल�क क�य ब�लत�ल अश� ब�लणय�म�ळ�? ह�च महणत�ल, कM श�म�त ब�प�च� ल�ड�न� श�फ�रल�ल� एक� लत� एक म�लग�, घर�त वळण ल�व�यल� आई न�ह�, क� ण� हटक�यल� न�ह�; त�वह� ब�फ�टपण�न� व�ट�ल तस� व�ग�यल� ल�गल�, ब�जब�बद�रपण�न� बडबड�यल� रशकल�, आणण सवचछ�द� तनघ�ल�! आत�च प�ह� त�झय� ब�लणय�न� कश� व�ळ आल� आह� त�! म�झ� ब�ब� मल� ववह�र�त ल�ट�यल� तय�र झ�ल�, म�झ� स�स�र अश� प�थ�ल� ल�गल�, मन�हर��च� दहरम�ड झ�ल�, म�झ� लह�न लह�न भ�व�ड� स�कट�त स�पडल�! पण म� त�ल� ब�लल� न�ह�; पण आज त�झय� ब�लणय�म�ळ� त�झय� सवतbचय� स�स�र�त द�bख�च� रशरक�व झ�ल�, त�झय� ब�ब��न� ज�व द�णय�च� प�ळ� आल�, त�झ� घनशय�म��श� लगन ल�वणय�च� व�ळ आल� ! एक न�सत� ब�लण�, लततक�त�ई, ब�जब�बद�रपण�च� ब�लण� नडत� आह� ह� स�र�!लततक� : म�लत�त�ई, ककत�, ककत� कठ�र ब�लत� आह�स त8!म�लत� : अज8न कठ�र ब�ल8 नक� क�? अज8नस�धद� त�झ� च8क त�ल� द�खव�यल� नक� क�?

त�ल� व�ळ�वर इतक� कठ�र ब�ल�यल� म�झय�ख�र�ज द�सर� क�ण�ह� न�ह�. पण प�ढ� तर� स�वधचगर�न� व�ग�यच� त�ल� समज�यल� हव� न�? महण8न, ल�डक� लततक�त�ई, महण8नच बर� म� अश� तनद@यपण� त�झय�श� ब�लत� आह�. प�नह� एवढ� म�/ लक�त ठ�व कM, आमचय� द�bख�म�ळ� म� त�ल� ब�लल� न�ह�, त�झय�स�ठ$च इतक� ब�लणय�च� पस�ग आल�. त�ई, मल� कम� कर; पण क�वह� तर� त�ल� ह� स��गण� भ�ग ह�त�.लततक� : त�ई, ज� त8 आत�; मल� एकट�ल� क�ह� व�ळ बस8 द�.म�लत� : ज�त� म�; पण र�ग�चय� भर�त –लततक� : त�झय� गळय�च� शपथ घ�ऊन स��गत� कM त�ल� रभणय�च� क�ह� क�रण न�ह�. पण त8 आध� ज� कश�! मल� अगद� कdडलय�स�रख� झ�ल� आह�.म�लत� : (सवगत) इ�द8त�ईल� बस�यल� स��गत� दहचय�जवळ जर�.

(म�लत� ज�त�)लततक� : (क�ह� व�ळ ग�लय�वर सवगत) म� अश�चय� अश� बदहरन तर ग�ल� न�ह� न� ?

एकदम स�र� स�नन क� झ�ल�? ‘श�म�त ब�प�चय� ल�ड�न� श�फ�रल�ल� एक� ल�त एक म�लग�, घर�त वळण ल�व�यल� आई न�ह�, क� ण� हटक�यल� न�ह�; त�वह� ब�फ�टपण�न� व�ट�ल तस� व�ग�यल� ल�गल�, ब�जब�बद�रपण�न� बडबड�यल� रशकल� आणण सवचछ�द� तनघ�ल�!’ म�लत�त�ई, म�लत�त�ई, एकदम इतक� स�र� खर� क� ऐकव8न ग�ल�? सवचछ�द�, ल�ड�न�

114

Page 115: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

श�फ�रल�ल�, वळण न�ह�. ब�फ�ट. ब�जब�बद�र! लततक�, लततक�, क�य त�झय� न�व�च� श�भ� ह�! (ह�त��न� तdड झ�क8 न रड8 ल�गत�. क�ह� व�ळ ग�लय�वर सवगत) अस� रड8न क�य ह�ण�र!

जनमभर अश� रडत बसल� तर� क�ह� ह�ण�र आह� क�? क�ह�च ह�ण�र न�ह� क�? म�झय� ब�लणय�न� जय��न� ध�ईध�ई रडत बसणय�च� प�ळ� आल� आह� तय��चय� जनम�च� रडणय�च� पतकर म� एकट�न� घ�तल� तर द�व तय��चय� नरशब�च� रडण� ट�ळण�र न�ह� क�? पण न�सतय� म�झय� रडणय�च� क�य ह�ण�र? मग य� सव@ ज�व��चय� वरच� स�कट ट�ळणय�स�ठ$ म� आत� कर तर� क�य? (क�ह� व�ळ सवसथ बस8न) घनशय�म��न� द�नपण� शरण ज�ऊ? य� द�ख�वल�लय� तनद±ष ज�व�स�ठ$ तय��चय�जवळ करण� भ�क8 ? ह�, म�न� लततक�, ह�, य� ख�र�ज द�सर� म�ग@च न�ह� त�ल�. म�झय� ब�लणय�न�च घनशय�म��न� द�ख�ववल�, आणण महण8नच त� हट�ल� प�टल� आह�त. आत� म�झय� ब�लणय�न�च स�र� तनसतर�यल� हव�. घनशय�म��न� शरण ग�लय�ख�र�ज – घनशय�म��न� शरण ! घनशय�म��न� शरण ! द�व�, द�व�, क�य ह� व�ळ आणणल�स म�झय�वर !

(र�ग-भ�मपल�स; त�ल-ब/त�ल)

उलट� ह� क�ळ कस� आल� ॥ ध� ० ॥ रशर लत�द�न�थ@ जय�च� । न पदसपश@ गम� कचध स�च� । तचचरण� रशर व�कववण� अतत नमपण� य� दTव�ल� ॥ १ ॥

(तdड झ�क8 न बसत�. क�ह� व�ळ�न�तर इ�द8 पव�श कररत�)इनद8 : लततक�त�ई, लततक�त�ई, अश� क�य बसल� आह�स? बस8 क� जर�श� त�झय�जवळ ?

क� आपल� फटददश� र�गवश�ल कM अश� व�ड�वव�� ददसत�स आणण जवळ कश�ल� बसत�स महण8न? मल� त�झय� ब�लणय�च� भ�र� भ�त� व�टत�.लततक� : (सवगत) म�झय� ब�लणय�च� भ�त�! जय�ल� तय�ल� म�झय� ब�लणय�च� भ�त� व�टत�. पण आत� मल�च म�झय� ब�लणय�च� भ�त� व�ट8 ल�गल� आह�.इनद8 : त�ई, ब�लत क� न�ह�स?

लततक� : इ�द8त�ई, आज जर� म�झ� ड�क� द�खत� आह�.इनद8 : मग ड�क� च�प8 क� थ�ड� व�ळ !

लततक� : नक�, ह� प�ह�, अश�च ज� आणण घनशय�म क� ठ� असत�ल तय��न� महण�व�, म� ब�ल�वल� आह�, जर� य�ऊन ज�. लवकर प�ठव8न द� तय��न�.इनद8 : बर�, पण ड�कय�स�ठ$ क�ह� औषध आण8 क�?लततक� : नक�. (इ�द8 ज�त�. सवगत) घनशय�म��चय� प�य�वर ड�क� ठ�वण� ह�च औषध क�य त� म�झय� कप�ळ� आह�. घनशय�म��न� म� ब�लव�यल� प�ठववल� खर�, पण ह� कड8 जहर औषध म�झय�चय�न� घ�वव�ल क�? पण आत� न�ह� महण8न कस� च�ल�ल? स�शसथतततलय� उनम�द�त�ल

115

Page 116: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

बडबड य� क�लक8 ट औषध�ख�र�ज कम� वह�यच� न�ह�. क�णतय� पस�ग�त य�ऊन पडल� ह� म�! द�न अन�थ�स�रख� घनशय�म��न� शरण ज�यच�? स�र� सव�रभम�न स�ड8न – पण ह� कसल� सव�रभम�न! जय� सव�रभम�न�न� सवतbच� उननत� ह�णय�ऐवज� आसप�सचय� ज�व��च� ततसर य�‍र य�चय� ह�त� प�यमलल� ह�त� त� कसल� सव�रभम�न! शह�णपण�च� ददवट� प�जळणय�चय� भर�त सव�xचय� स�ख�ल� आग ल�वल�, आणण ल�डकय� ज�व��न� आच म�/ ल�वल�! जळ� त� म�झ� सव�रभम�न आणण जळ� त� ब�वदमत�! म�झय� ब�वदमत�म�ळ� वपयजन��वर स�कट� आल�! ह� लततक� सव�xचय� द�bख�ल� क�रण�भ8त झ�ल�! अरभम�न� लततक�, द�सर य��‍र य��च� ज�व त�झय�म�ळ� वपळवट8न तनघत असत�ह� मन�च� प�ळ उलगड8न त�ल� त�झ� तनजnव सव�रभम�न स�डत� य�ऊ नय� क�? इतकMस�धद� उद�रत� त�झय� दठक�ण� न�ह� क�? न�ह�; ह� भलत� सव�रभम�न स�ड8न ददल�! म�झय� शजभ�ल� प�यश\चत ह� रमळ�ल�च प�दहज�. लततक� सवतbचय� स�ख�स�ठ$ क�ह� सव�रभम�न स�ड�त न�ह�. सवतbचय� शजव�चय� भ�त�न� अश� ग�ईस�रख� गर�ब झ�ल� न�ह�, तर क�वळ म�झय� ब�लणय�म�ळ� द�ख�वल�लय� ज�व��न� स�कटम�क करणय�स�ठ$ म�झय� उद�मपण�म�ळ� स�लस तनद±ष वपयजन��वर आल�ल� आपत� ट�ळणय�स�ठ$च म� सव�रभम�न स�ड8न घनशय�म��चय� चरण� द�ह अप@ण कर�यल� तय�र झ�ल�, य�च ग�ष�म�ळ� मल� आन�द व�ट�यच� न�ह� क�? य� कलपन�म�ळ�च मल� ककत� सम�ध�न – ककत� आन�द व�ट8 ल�गल� आह�! घनशय�म��श� ववव�ह करन - घनशय�म!

घनशय�म! घनशय�म! जय��चय� न�व�च�स�धद� मन�भ�व�न� ततटक�र� क�ल� तय��चय�च न�व�न� नट8न पततसवरप�त परम�\वर समज8न तय��च� आजनम प8ज� तर� कश� करत� य�ईल मल�?

तय��च� मन�मय ��ष कर�त र�हण� – पण स�धम�@ल� ह� कस� श�भल�? न�ह�, तस� पस�ग आल�च तर तय��चय�वर प�म कर�यल�, भडकभ�व�न� तय��च� प8ज� कर�यल� मल� रशकल� प�दहज�. लततक�, आपलय�म�ळ� द�सर य��‍र य��न� द�ख�bत प�डणय�प�क� आपणच द�bख-��ष प�ट�त चगळ�यल� तय�र ह�ण� बर� न�ह� क�य? द�व�, द�व�वपतर��चय� स�क�न� लगन�च� म�ळ गळय�त घ�लत�कण�च पदहलय� तरल सपश�@म�ळ� म�झय� हदय�ल� एकदम इतक� धकक� बस8 द� कM, तय�सरश� स�र य�‍र य� ग�लय� ग�ष��च� आठवण न�ह�श� ह�ईल, आणण प�नb ड�ळ�

उघडत�च मल� घनशय�म��चय� म8तnचय� दठक�ण�, द�व� त�झ� प�मसवरप म8तnच ददस8 ल�ग�ल.

(र�ग-ब�ह�ग; त�ल-प�ज�ब�)सकल चर�चरर य� त�झ� अस� तनव�स ॥ ध�० ॥

प�ष�ण�चय� असरस जर� म8तnमध� ।उपलहदतय वसरस ख�स ॥ १ ॥

(घनशय�म य�त�)

116

Page 117: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

घनशय�म : आपण प�नb मल� ब�लवण� प�ठववल�! मल� त8त@ आपलय�ल� भ�टणय�च� कक� व� आपलय�श� ब�लणय�च� क�ह�च गरज नवहत�. आल� महण8न आल� झ�ल�!लततक� : आपलय�ल� तसद� ददलय�बदल कम� कर�. आपलय�ल� म�झय�श� ब�लणय�च� गरज न�ह�, पण आज मल� आपण�श� ब�लणय�च� गरज आह�.घनशय�म : क�य ब�लण�र आह� त�मह� ?

लततक� : म�झय� सव@ वपयजन��च� प�ण आपलय� ह�त� आह�ेत ह� मल� म�ह�त आह�. म�झय� उद�म भ�षण�म�ळ� खवळ8न आपण सव�xच� छळ करणय�स तय�र झ�ल� आह�त. घनशय�म, आज आपलय�प�ढ� स�र� उद�मपण�, स�र सव�रभम�न म� स�ड8न ददल� आह�. म�झय� तनरपर�ध� वपयजन��वर दय� कर� अश� आज म� त�मचय� चरण� द�नपण�न� य�चन� कर�त आह�. म�झय� ब�लणय�चय� प�यश\चत�स�ठ$ म� आपलय� द�ह�च� द�न कर�यल� तय�र आह�.घनशय�म : पण ह� द�न म� क�य महण8न घ�त बस8 ? ज� आज मल� ह�त�न� दहसक�व8न घ�त� य�त� तय�चय�स�ठ$ ह�त पसरणय�च� मल� क�य क�रण आह�? रशव�य आपलय� द�ह�च� द�न क�णतय� न�व�न� घ�ऊ? रभक� महण8न, ज�गव� महण8न कM ग�ग�स महण8न घ�ऊ ?

लततक� : रभक� महण�, ज�गव� महण� कक� व� ग�ग�स महण�; क�य व�ट�ल त� महण�, पण प�नb पदर पसरन स��गत� कM, मल� म�झय� अपर�ध�सकट पदर�त घय�.

(र�ग-प8वn; त�ल-ब/त�ल)

करर य�चन� चरण��पत� ।अवम�न� त� नक� ह� ह� ववन�तत ॥ ध�० ॥

द�ह� य� वह� पतत । इष� तय� द� गतत । तय�च� मज न ककत� ॥ १ ॥ मद�ष�च� धन� । आप त� म�न�न� । न छळ� अदयमतत ॥ २ ॥

घनशय�म : पण मल� व�टत� आपण�ल� पदर�त घ�तल� तर� आपलय� हट� हदय�च� तर� मल� ल�भ ह�ण�र न�ह�. आपण मल� अस� बज�व8न स��चगतल� आह�. आपलय� मन�च� प�ळ तस�च र�हण�र! क�लपयxत आपल� क� रक8 र च�ल8च ह�त�! ह� मल� कस� खप�ल? म� तर अस� ब�पव�@ईन� व�गण�र�! प�य�तल� वह�ण प�य�तच ब�ळगण�र� वयवह�र� मन�षय म�! आज आपल� ड�ळ� उघडलय�स�रख� ददसत�त!

लततक� : क�लचय� ब�लणयच� मल� कम� कर�. नवय�न� प�यमलल� ह�ऊ ल�गल� महणज� म�लय� क�तडय�च� वह�णस�धद� थ�ड� क� रक8 र कररत�, मग म� तर शजतय� रकम��स�च� म�लग� आह�! मल� प�य�तल� वह�ण महण� कक� व� क�ह� महण�! न�ह� ह�, लततक� इतकM द�न

117

Page 118: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

क� ण�प�ढ�ह� झ�ल� न�ह�; लततक�न� सव�रभम�न स�डल� नवहत�; पण वपयजन��चय� स�ख�स�ठ$ म� व�ट�ल त� कम�पण� घय�य�ल तय�र झ�ल� आह�. प�य�तर� वह�णच क�य, पण म�झय� अपर�ध�म�ळ� म�झय� तनद±ष वपयजन��न� आपण प�य�ख�ल� त�डव8न ट�क8 नय� महण8न आपल� प�यध8ळ वह�यल�स�धद� म� तय�र आह�. म�झय� ब�लणय�म�ळ� न�हक द�bख भ�गण�र य� ज�व��सठ$ म� सव�रभम�नश8नय झ�ल� आह�. स��ग�, घनशय�म, स��ग�, त�मह��ल� आणख� ककत� ल�शजरव�णय�स�रख� शरण द�ऊ?

घनशय�म : आपलय� मन�तल� खर�ख�र� प�ळ अज8न जस�चय� तस�च आह�. त�मचय� आमचय�स�रख� ब�ण�द�र म�णस� सवतbचय� स�खद�bख�च� फ�रश� पव�@ कर�त न�ह�त, ह� म� सव�न�भ�व�न� ज�णत�, तय� ददवश�स�धद� आपल� अरभम�न आपलय� वपयजन��न� स�ख करणय�बदल ह�त�. आजह� तय�च ह�त8न� आपण य� सव�थ@तय�ग�ल� वपळद�रपण�न� तय�र ह�त आह�. लततक�, त�झय� वपयजन��न� स�ख� वह�यल� सवड करन द�ऊ क�य? न�ह�, सव�थ@तय�ग�च� ह� अरभम�न� सम�ध�न म� त�ल� ल�भ8 द�ण�र न�ह�. त�झय� वपयजन��चय� स�ख�च� म�त� म�त� क�लय�रशव�य म� र�हण�र न�ह�.लततक� : घनशय�म, घनशय�म, क� ह� अस� तनष� र ह�त�? अस� छळ क� करत�? अस� द�bख क� द�त�?घनशय�म : गरजव�त�ल� अककल नसत� महणत�त त� क�ह� ख�ट� न�ह�. आपलय�ल� म�झय�श� ब�लणय�च� गरज आह�; पण ब�लणय�च� अककल म�/ न�ह�. म� अस� तनष� र क� ह�त�, अस� छळ क� करत� आणण अस� द�bख क� द�त� अस� ववच�रत� ह�य? शरम न�ह� व�टत अस� ववच�र�यल�? तय� ददवश�चय� आपलय� व�गब�ण��च� आपण�ल� ववसर पडल� व�टत�? लततक�, ब�ण शजथ8न स�टत� ततथ� तय�च� क�ह�च स�क र�ह�त न�ह�; पण शजथ� ज�ऊन रभडत� ततथ� जखम ह�त� आणण जखम बर� झ�ल� तर� क�यमच� वण तर� र�हत�च. क� ठलय�श� आज�र�त र�ग� द�ह�स�ठई व�ट�ल तय� द�सर य� द�ह�चय� शजतय� म�स��च� प�रवठ� क�ल�ल� च�लत� महणत�त; पण हदय�च� जखम भरन क�ढणय�स�ठ$ म�/ वTर� हदय�चय�च तडफडतय� त�कडय��च� भर कर�व� ल�गत�. तय� ददवश� आपलय� रशकल�लय� कळप�त8न एख�द� नवरशकय� जन�वर�पम�ण� म�झ� हक�लपट� कररत�न� आपण क�ह� तर� ववच�र क�ल� क�?

अस� क�य म�ठ� अपर�ध क�ल� ह�त� म� आपल�? म� हलकय� दज�@च� अस�न, सप�@पम�ण� द�ष अस�न कक� व� व�घ�पम�ण� क8 र अस�न; पण महण8न मल� स�खद�bख, मन�वDत� ह� क�ह�च नसत�ल क�? ब�जब�बद�र म�ल�, शस�न� व�घ�च� स�ळ� प�डत�न� कक� व� दगड�न� स�प�च� ड�क� ठ�चत�न� म�णस�ल� क�य व�टत� कM तय� प�णय��न� द�bखच ह�त न�ह� महण8न! अख�रचय� अवस�न�म�ळ� व�घ�चय� स�ळय��न� तय� श�स�ल� करक�च� पडल� कक� व� दगड�ल� स�प�चय� ड�कय�तल� ववष ल�गल� तर तय�बदल जब�बद�र क�ण? य� प\न�च� आपलय� मन�श� ववच�र कर�, आणण मग मल� असल� ब�अकल� प\न कर�.

118

Page 119: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

लततक�: आपल� स�र� ब�लण� सव@सव� म�नय आह�. म� आपलय�ल� अततशय कठ�र ब�लल� खर�; पण तय�बददल म�झ� मल�च श�सन कर� एवढ�च आपलय�जवळ प�थ@न� आह�. ब�लणय�बदल श�सन तय� गर�ब, स�लस, तनद±ष म�णस��न� क� द�त�? म�झय� वडडल��न� आपल� क�य अपर�ध क�ल� ह�त�? म�लत�न� आपलय� मन�ल� कध� द�ख�ववल�? एक�चय� अपर�ध�स�ठ$ द�सर य�ल� रशक� करणय�च� क�य क�रण? आपल� प�य धरत�; पण तय� बबच�र य��न� कम� कर�.घनशय�म : क�ळय�क� ट अ�ध�र�पम�ण� क�ळय� अ�तbकरण�तह� अमकय� तमकय�च� भ�द उरत न�ह�; आणण धगधग�त तनख�र य�वर प�ण� ट�कल� महणज� तय�च� सव@सव� क�ळस� ह�त�, पण त�जसव� म�णस�चय� आश�वर प�ण� पड8 ल�गल� तर तय�च� अ�तbकरण त�वढ� क�ळ�दठककर पडत�; तय� द�न ग�ष��च� एक� म�ळ�न� ववच�र कर� महणज� झ�ल�! आणख� स��ग8 क� एक�चय� अपर�ध�स�ठ$ द�सर य�ल� रशक� करणय�च� क�य क�रण त�? एकMल� म�गण�स�ठ$ ववच�रल�लय� प\न��च� द�सर�न� उतर� द�त स�टणय�त� ज� क�रण त�च!

लततक� : घनशय�म, इतक� आज@व8न ज�व त�ड8न स��चगतल� तर� त�मह��ल� दय�म�य� कश� ह� य�त न�ह� ?

घनशय�म : क�य स�ब�ध दय�म�य� य�णय�च�? जय� ग�ष�च� मल� म�ळ�च अन�भव न�ह� ततच� म� द�सर य�ल� कस� पतय�तर पटव8न द�ऊ? क�ण� कध� म�झय�वर दय�म�य� क�ल� आह� महण8न म�बदलय�ख�तर म� द�सर य�वर दय� कर? क�णतय� मन�षय�न� म�झय�वर तनरप�क, श�द,

अस�बद दय� क�ल� आह�? दटचभर उघडय� न�गडय� द�णग�ख�र�ज म�नवज�त�न� आजवर य� एकलकdडय� घनशय�म�वर क�य उपक�र क�ल� आह�त? शजथ�ततथ� मल� अन�दर, ततरसक�र,

स�ह�ययश8नयत� आणण परक�पण� य��च� अन�भव य�त ग�ल� आह�. अन�द�रवDत�चय� सव�थ�@पर�यण अश� य� जग�त श�द सवरप�च� दय� क� ठ�च प�ह�यल� रमळत न�ह�. सव�थ@तनरप�क ह�त�श8नय दय�च� एक शबद मल� क� ण� ददल� असत� तर म� तय�च� स�त जनम��च� ऋण� ह�ऊन बसल� असत�. न�ह�, घनशय�म�ल� अज8न क� ठ� अश� ददवय दय� ददसल� न�ह�. ब�प�न� म�ल�ल� प�स�यच�, आईन� म�ल�ल� जप�यच� कक� व� नवर य�न� ब�यक�ल� नटव�यच� ह� क�य तनरप�क दय� झ�ल�? सव�थ�@स�ठ$ एकम�क��न� स�ह कर�यच�, स�ख�चय� व�ळ� न�वल,ककक�स�ठ$ द�बळय��न� ह�त द�यच�, ह� दय�च� दरर�� सdग� आह�त. म�णस�च� म�द� आपलय� भ�क�लय� वपल��न� द8ध प�जत� आणण र�कस�ण आपलय� प�र��च� फर�ळ करन आपल� भ8क भ�गववत�? मग एकMल� र�कसवDत� क� महण�यच�, आणण द�सर�ल� म�ण�सकMच� द�खल� क� द�यच�? लततक�, दय�म�य� ह� स�र� शबद ररक�मट�कडय� भ�ष�प�डडत��न� क�श�चय� ख�ग�र भरत�स�ठ$ तय�र क�ल� आह�त. जग�चय� ब�ज�र�त तनवय�@ज दय�च� ह��ड� ओळख�व�च8न वयवह�र� मन�ल� पटत न�ह�.

119

Page 120: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

लततक� : घनशय�म, त�मह� अल,ककक ब�द�च� प�रष आह�त. अश� तनरप�क दय� जग�ल� अज8न ददसल� नस�ल तर त�मह� द�खव�, आणण य� पदहलय� यश�च� भ�गयश�ल� अचधक�र� वह�. घनशय�म, कम� कर�; दय� कर�! म�झय� वपय आप��चय� स�ख�स�ठ$, ब�जब�बद�र बडबडणय�चय� प�यश\चत�स�ठ$, ह� प�ह�, त�मचय� प�य��वर म� मसतक ठ�ववत�. घनशय�म म�झय� द�नद�बळय� द�तनय�कड� दय��@ दष�न� प�दहलय�व�च8न म� त�मह��ल� ज�ऊ द�ण�र न�ह�. त�मचय� हदय�ल� दय�च� प�झर फ� ट� पयxत त�मचय� चरण�वरच� ह� अश8�च� अरभष�क म� थ��ब�ण�र न�ह�.

(तय�ल� नमसक�र करत�)घनशय�म : असलय� ब�वक8 ब सdग�न� म� फस�यच� न�ह�. म�झय� हदय�ल� प�झर? हदय�च� ककय� ब�द पडलय�मळ� मन�षय त�बडत�ब मरत� ह�. वTदश�स�ल� रसधद�नत म�झय� ब�बत�त सव@सव� च�कMच� ठरल�ल� आह�. हदय�च� ककय� तर क�य, पर�त� मल� म�ळ� हदय ककय� तर क�य, पर�त� मल� म�ळ� हदयच उरल� न�ह�. ब�वदमत�चय� ववजय�तच स�ख म�न�य�च� पदहलय�प�स8न सवय ल�गलय�म�ळ�, ववच�र�पम�ण�च म�झ� ववक�र, इचछ�, भ�वन� य��च� उदभवह� म�झय� ब�वदपध�न मसतक�त ह�त असत�; आणण तय� मसतक�च� अ�त आपण�ल� कध�च ल�ग�यच� न�ह�. आपल� न�सत� ह�त धरलय�म�ळ� आपल� हदय जय�पम�ण� म�झय� ह�त� ल�गणय�स�रख� न�ह�, तय�पम�ण� न�सत� म�झ� प�य धरलय�म�ळ� आपलय�ल� म�झ� मसतकह� रमळ�यच� न�ह�; क�रण ह�त�प�स8न हदय द�नच ह�त द8र असत�, तर प�य��प�स8न ड�क� स�ड�त�न ह�त अ�तर�वर असत�! लततक�, जय� तdड�न� ह� अकल�च� त�र� त�ड�त ह�त�स,

तय�च तdड�ल� अस� खड� च�रत�न� मल� कलप��त�पयxतस�धद� दय� य�ण�र न�ह�. लततक�, ज�त� म�. (ज�त�)लततक� : (उठ8 न सवगत) हदय�चय� चच�धडय� आणण मन�च� म�त� करन घ�ऊन अस� खडतर प�यश\चत शजव�भ�व�न� भ�गल�, पण वयथ@ ग�ल�, पण सव@सव� वयथ@ ग�ल� क�? क�ल�ल� तप\चय�@ क� महण8न फ� कट ज�ईल ? य� प�यश\चत�म�ळ� म�झय� मन�ल� तर� ककत� सम�ध�न व�टत� आह�! म�झय�म�ळ� द�ख�वल�लय� ज�व��चय� स�टक�स�ठ$ शजतक� करत� आल� तततक� म� क�ल�. म�झय� प�म�णणक पयत�ल� यश आल� न�ह� ह� परसव�ध�नच� ग�ष आह�. अरभम�न�चय� भर�त घनशय�म��न� द�खववल� आणण तय�म�ळ� सव�xन� स�कट�त ल�टल�. आज अरभम�न स�ड8न द�ऊन घनशय�म��चय� जवळ म�कळय� मन�न� कम� म�ग8न आणण सव�xचय�स�ठ$ द�नव�ण� करण� भ�क8 न म�झय� ब�जब�बद�र प�तक�चय� ओश�ळव�णय� ऋण�त8न म� म�कय झ�ल�. आत� उघडय� ड�ळय��न� द�व�चय� म8तnकड� प�ह8न तय�चय�जवळ दय�च� य�चन� करणय�च� म�झय� मन�ल� अचधक�र�च� ध�र आल�. द�व�, अज8न – अज8न ककत� अ�त प�हत�? लततक�न� आणख� ककत� प�यश\चत भ�ग�यल� प�दहज�? प�णणम�/ परम�\वर�च� सवरप असत� अस� महणत�त; मग द�व� अज8नह� म�झय�प�ढ� य� घनशय�म��चय�

120

Page 121: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

तनद@य अवत�र�न� क� उभ र�हत�! अन�तसवरप ल�ल�वत�र� परम�\वर�, य� द�न ह�न लततक�ल� एख�द� प�ममय, दय�श�ल, स,मय सवरप�त दश@न क� द�त न�ह�? आपलय� इतकय� प�मळ दश@न��पTकM एख�द� दश@न य� लततकल� द�.

(पभ�कर य�त�)पभ�कर : (सवगत) तय� गवय�च� लब�ड� स��गणय�स�ठ$ लततक�श� ब�ल�व� कM न�ह�? प�षकळ ववच�र करनस�धद� ठ�म तनण@य ह�त न�ह�. ब�ल�व� झ�ल�. (प�ह8न उघड) लततक�, लततक�! (त� रड8 ल�गत�) लततक�, लत�, ह� क�य? रड�यल� क�य झ�ल� अस� एकदम?

लततक� : आज ह� रडक� ददवस क� ठ8 न उगवल� आह� क� ण�स ठ�ऊक?

पभ�कर : पण अस� ददवसभर रडत बसणय�स�रख� स�कट तर� त�झय�वर क�णत� आल� आह�?

आणण क�ह�ह� झ�ल� असल� तर� त� आपलय� म�णस�जवळ स��ग�यल� नक� क�?लततक� : कम� कर�, पभ�कर! म� सव�xच�च अपर�ध क�ल�ल� आह�; पण तय�तलय� तय�त त�मच� तर म� फ�रच अपर�ध� आह�, पभ�कर, आजवर त�मह��ल� प�म�च� अगद� व�ड� वचन� द�ऊन आज म� त�मच� वव\व�सघ�त क�ल�ल� आह�. पभ�कर, म�झय� ब�जब�बद�र बडबडणयम�ळ� म�झय� वपयजन��वर आल�ल� स�कट� द8र करणय�स�ठ$, तय��च� ग��तल�ल� गळ� स�डववणय�स�ठ$, अगद� न�ईल�ज ह�ऊन म� म�झ� द�ह ववव�ह�चय� वचन�न� द�सर य�चय� चरण� अप@ण क�ल� आह�. य� प�वपण�न� आपण� द�घ��च�ह� प8ण@ प�मभ�ग क�ल�ल� आह�. पभ�कर,

त�मच� अस� वव\व�सघ�त करणय�प8वn म� त�मह��ल� न�सत� एक� शबद�न� कळववल�स�धद� न�ह�. पभ�कर, म�झय� ब�ळपण�प�स8नचय� शजवलग रम/�! अश� वव\व�सघ�तकM

प�मप�तकM लततक�च� य�प�ढ� स�धय� आदर�न� तर� आठवण करण� शकय आह� क�? पभ�कर,

म� त�मह��ल� क�य तdड द�खव8? म�झय� न�व�च�स�धद� त�मह� ततटक�र� कर�यल� ल�ग�ल.

पभ�कर : म�ळ�च न�ह�. त8 क�य महणत�स ह� मल� जर� सपषपण� कळल�ल� न�ह�, तर� त8 ह� सव�थ@तय�ग आपलय� वपयजन��स�ठ$ कर�त आह�स; लततक�, य�म�ळ� त�झय�बदल ततटक�र� न� व�टत� उलट आदरप8ण@ अरभम�न व�ट�ल! भ�व� क�ल� स�स�र�त स�नयसत वDत�न� कध�क�ळ� कफरत�न� त�झय� घर�वरन ज�णय�च� पस�ग आल�, तर म�झय� श�ज�रन य�ण�र य� ज�ण�र य� अन�ळख� मन�षय�ल�स�धद� कणभर थ��बव�न. त�झ� म8तn द�खव8न तय�ल� आपलय� प�मभ�ग�च� सव@ कथ� स��ग�न. “य� सव@ग�णस�पनन प�मळ ब�ल�न� क�वळ आपलय� वपयजन��चय� स�ख�स�ठ$ ब�ळपण�प�स8न रच�त आणल�ल� प�म�चय� स�स�र�च� म��डण� आपलय� धTय�@न� आपलय� ह�त�न� म�ड8न ट�कल�! वपयजन��स�ठ$ दहन� सवतbचय� स�ख�वर प�ण� स�डल�!” थ��बववलय�बदल श�वट� कम� म�ग8न श�वट� तय�ल� अरभम�न�न�ह� स��ग�न कM, ह� म�झय� प�म�च� तनवड ह�त�! लततक�, द�द¹व�चय� त�बय�त स�पडल�लय� य� जग�त मन�भ�ग, प�मभ�ग आणख� आश�भ�ग य� ग�ष� अगद� स�हशजक ह�ऊन बसलय� आह�त. य� च�चल जग�त प�म�च� ख�ळ इतकय� त�व तवर�न� च�लत असत�त कM, कध� कध� पदहलय� च��बन�न� र�गल�ल� ग�ल ततकण�च श�वटचय�

121

Page 122: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

ववरह�चय� अश8�न� ध�ऊन ट�कणय�च� प�ळ� य�त�. लत�, स,दय�xच� पतयक ल�भ ह�ण� ह� तर य� जग�त अततशय ववरळ आह�; खर य� पर�त8 स��दर वसत8च� म�रम@कपण�न� प�रख करणय�च� भ�गयस�धद� फ�र थ�डय��चय� कप�ळ� असत�. सव�थ@तय�ग�न� जर� त8 मल� अ�तरल�स तर� तनवड�बदल मल� अरभम�न व�टत र�ह�ल!

(र�ग-क�फM; त�ल-ब/त�ल)

धनयत� गण� । तय� स�ख� ज� मललल�ट� ॥ ध�० ॥ उजजवलददवयरपग�णम�डडत रमळत रत तनरख�वय� ।म8लय तय�च� प�रखणय�च� भ�गय थ�र ल�ध�दह य� ।

सम�ध�न य�तचच य� हय� । ततळ न ववष�द रशव� तय� । ववलस� त� जरर अनयरशर�हदद, उडक म�तन नच ख�ट� ॥१॥

पण लततक�, सव@ दष��न� ववच�र करनह� ह� सव�थ@तय�ग अवशयच आह� क�? य� स�कट�वर क�ह� उप�य न�ह� क�?लततक� : न�ह� ह�; आपलय� तय� ददवश�चय� ब�जब�बद�र बडबडणय�म�ळ� ब�ब� इतकय� स�कट�त स�पडल� आह�त, कM तय��च� इचछ� नसत�न� त� मल� परकय�चय� पदर� ब��ध�यल� तय�र झ�ल� आह�त.

पभ�कर : (सवगत) म�र�\वर�ल� तय� ददवश� व�ट�ल त� ब�लत�न� मल�स�धद� व�टत ह�त�, क� य�न� ह� आपलय� ब�प�ल� स��चगतल� तर तय�च� पररण�म ठ$क ल�गण�र न�ह� महण8न.

अथ�@तच, म�ल�चय� झ�ल�लय� अपम�न�म�ळ� तय�चय� ब�प�न� आपलय� भ�ग�द�र�ल� आपलय� म�ल�ल� म�लग� न ददलय�स स�र� क� ल�गड� तनद@यपण�न� ब�ह�र क�ढणय�च� भ�त� घ�तल� अस�ल. प�ढ�चय� ब�बत�त धन�\वरक�क��चय�बदल ब�भ�ट� आह�च. (पकट) लततक�, य� स�कट�ल� द�सर� क�णत�ह� उप�य न�ह�च क�?लततक� : अगद� क�णत�ह� न�ह�; घनशय�म��न� ब�ब��न� क�य दहशत घ�तल� आह� न कळ�, कM त� अगद� आतमहतयपयxत –पभ�कर : घनशय�म? य�त घनशय�म�च� क�य स�ब�ध ?

लततक� : मग ह� स�कट� क�ण� आणल� अस� त�मह� समजत�? आपलय� द�नह� घर��न� – त�मह��ल� कस� कळल� न�ह� क� ण�स कळ�! घनशय�मच अश� आग ल�व�यल� तय�र झ�ल� आह�त.

पभ�कर : असस�! जर� थ��ब. म�झ� ख�/� नसल� तर� ख�/�च� तक@ तर� आह� ख�स, कM घनशय�म�न� आणल�लय� य� स�कट��न� द8र करणय�स�ठ$ द�ह�प@ण�ख�र�ज द�सर� इल�ज ख�/�न� आह�च आह�. लततक�, तय� आ�धळय� क�नडय�चय� प�ट�त रशरणय�च� क�ह� य�कM आह� क�?लततक� : तय�न� क�य ह�ण�र?

122

Page 123: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

पभ�कर : न�ट आठवण कर. धन�\वरक�क��न� मर�ठ$ म�णस��न� ब�द� क�ल� तय�चय� द�सर य�च ददवश� म� आणण त� क�नड� आ�धळ� द�घ�ह� त�मचय� घर� आल�. प�म�चय� उत�वळ�पण�म�ळ� आणण उपजत उत�वळय� सवभ�व�म�ळ� म�झ� य�ण� सव�भ�ववकच ह�त�. पण मल�. स��ग,

घनशय�म अश� पडतय� फळ�चय� आज�न� द�सर य�च ददवश� तय� आ�धळय�ल� क� घ�ऊन आल�? तय� आ�धळय�ल� ग�जर�थ� य�त� ह� घनशय�म�ल� म�ह�त ह�त�. एवढय�वरन घनशय�म�च� आणण तय�च� थ�ड� तर� पह�ल� ओळख श�ब�त ह�त�. आत� द�सर� ग�ष :

बब�द8त�ईन� मल� ख�/�न� स��चगतल� कM तय�ल� मर�ठ$ च��गल� य�त� आणण त� आ�धळ�ह� न�ह� महण8न. घनशय�म�न� धन�\वरक�क��न� बज�व8न स��चगतल� ह�त� कM य�ल� मर�ठ$ य�त न�ह� महण8न. ततसर�, ह� त�तय� आ�धळ� घर�त आलय�प�स8न थ�डय�च ददवस��न� ह� पक�र स�र झ�ल�. य� सव@ ग�ष��चय� एकदम रमशण�न� अन�म�न क�ढ प�ह8 ! सरळ सरळ एवढय�च ग�ष� तनघ8 शकत�त कM, ह� गवई आ�धळ� न�ह�, य�ल� मर�ठ$ य�त� ह� स�र� घनशय�म�ल� म�ह�त आह�. घनशय�म�न� धन�\वरक�क��न� प�च�त आणणल� त� य�चय� मदत�न�. महण8न महणत� कM, य� आ�धळय�च� अ�त ल�गल� तर क�क��चय�वर घनशय�म�न� आणल�लय� स�कट�च� सवरप ख�/�न� लक�त य�ईल. तय�ल� मनम�कळ�पण�न� ब�ल�वय�ल� ल�वण� शकय आह� क�?लततक� : इतकM स�प� द�सर� ग�ष क�णत�च न�ह�. त� म�झय�कड� ल�गल�.पभ�कर : तर मग य�च प�वल� तय�चय�कड� ज�. चल, सगळ� हकMकत मल� सपषपण� स��ग.

म�लत�त�ई कक� व� मन�हर य��न� य��पTकM क�ह� म�ह�त आह� क�?लततक� : म�लत�त�ईल� म�झय�प�क� य� सगळय� ग�ष��च� ज�सत म�दहत� आह�.पभ�कर : म� ततल� ब�लव�यल� प�ठववत�. आध� तय� गवय�कड� चल. लततक�, व�ळ म�ळ�च घ�लव8 नक�.

(ज�त�त)

पव�श चवथ�(सथळ : धन�शर�च� घर. मह�शर बसल�ल�)

मह�शर : (सवगत) क�ट�ळ� आल� ब�व� य� आ�धळ�पण�च�! य� जग�त खर�ख�र� आ�धळ� अस8न व�वरत� य�त न�ह�. ड�ळस असल� तर ड�ळस�पम�ण�च न�हम� व�गण� ह� तय�ह�प�क� कठ$ण ज�त�. पण ड�ळ� अस8न आ�धळय�पम�ण� व�गण� ह� रशक�दर क�म आह�. नकल� आ�धळ�पण�च� ख�/� ककत� दठक�ण� पटव8न द�व� ल�गत�! क�ल द�प�र�च त� बबच�र� मह�त�र� न�कर तनजल� ह�त�. आ�धळ�पण� श�ब�त करणय�स�ठ$ मल� तय�चय� प�ट�वर प�य द�ऊन प�ढ� ज�णय�च� पयत कर�व� ल�गल�! ब�कM आमह� न�कर��न� एकम�क��चय� प�ट�वर प�य आणणय�च� पयत

123

Page 124: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

क�ल� तर गTररशसत न�ह�च महण�! बर�, ह� झ�ल�; रशव�य क�चस�म�न�श� ककत� ल�ल� कर�व� ल�गत� तय�च� म�जद�दच न�ह�. जरमन�वर असल�ल� बह�त�क क�च�च� पद�थ@ मल� प�य��न� जम�नद�सत कर�व� ल�गल�. म�झ� नजर आत� धन�शर�चय� तय� आरश�वर आह�. (प�ह8न) अर� ब�प र�, ह� लततक� आल� व�टत�! चल� ड�ळ� ब�द! (लततक� य�त�) (मह�शर त�ब�र य�श� क�रभ�र करत�)लततक� : गवईब�व�, त� त�ब�र� ठ�व� ख�ल�. त�मच� म�झय�बदल सह�न�भ8त� आह� महणत�, मग ह� आ�धळय�च� सdग क� च�ल8 ठ�वल�त म�झय�सम�र? इ�द�त�ईकड8न मल� कळल� आह� कM, त�मह��ल� मर�ठ$ च��गल� य�त�, आणण बब�द8त�ईन� मल� स��चगतल� कM त�मह� ड�ळस आह� महण8न. अश� पत�रण� क� बर� करत�? उघड� ड�ळ� एकदम!

मह�शर : (सवगत) अख�र य� द�घ� क�रटय��न� य� क�न�प�स8न तय� क�न�पयxत गळ� अगद� स�फ क�पल�!लततक� : खर�खर�च म� रडत ह�त�. ब�ब��चय�वर आणण सवतb म�झय�वर धनशय�म��न� इतकM स�कट� आणल� आह�त कM नक�स� झ�ल� आह�; आणख� य� क�म�त त�मह� तय��न� स�ह करत� आह�!मह�शर : लततक�ब�ई, म� त�मचय�जवळ ख�ट� ब�लत न�ह�. त�मह� महणत� त� खर� आह�. त�मचय�वर घनशय�म��न� स�कट तर� क�य आणल� आह�?लततक� : मह�शर, क�य स��ग8 त�मह��ल�? ब�ब��न� कसल�श� भ�त� घ�ल8न घनशय�म��न� तय��न� अस� गळ घ�तल� आह�, कM म�झ� ब�ब��न� घनशय�म��श� लगन ल�व8न द�व�; आणण ह� लगनस�धद� द�न ददवस��चय� आतच घडव8न आणणय�च� कD ततनशय झ�ल�ल� आह�.मह�शर : घनशय�म सवतbच त�मचय�श� लगन करण�र आह�? त�मच� ख�/� आह�?लततक� : कणभर�त व�ट�ल तर त�मच�स�धद� ख�/� करन द�ईन.

मह�शर : (सवगत) थ�क, घनशय�म�न� म�झ� उपय�ग तर च��गल� करन घ�तल�! आ�धळय�न� प�ठ दळणय�पTद�च ह� पक�र झ�ल�! पण य�प�ढ� असलय� मन�षय�स�ठ$ य� बबच�र य� सदग�ण� क� ट� �ब�श� दगलब�ज� कर�त बसणय�च� मल� क�य क�रण आह�? (पभ�कर य�त�) (उघड) बर�, लततक�त�ई, आत� मल� स��ग�, म�झय�कड8न त�मह��ल� क�य स�ह हव�? म�/ म�दहत� द�णय�पल�कड� म�झय�कड8न आपण�स फ�रश� मदत ह�ण�र न�ह�.पभ�कर : म� – त�मच� खर� न�व क�य?

मह�\वर : मह�\वर,

पभ�कर : मह�शर, म� लततक�चय� अगद� ववश�स�तल�च आह�. म�झय�श� तततकय� मनम�कळ�पण�न� ब�ल�यल� हरकत न�ह�. पथम ह� स��ग�, घनशय�म�न� त�मह��ल� य� घर�त आणलय�न�तर त�मचय�कड8न क�ह� क�मचगर� करन घ�तल� क�य? आणण धन�शरक�क��न� घनशय�म�न� प�च�त तर� क�णतय� पकडल� आह�?

124

Page 125: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

मह�\वर : इथ� आलय�प�स8न तय�न� मजजवळ8न एकच क�म करन घ�तल� आणण त� महणज� क�क�स�ह�ब��चय� ख�सग� क�गद��तल� क�ह� क�गद च�रण� ह�च ह�य. म�झ� समज8त अश� आह� कM, तय� क�गद��तच सव@ क�ह� आह�.पभ�कर : कश�वरन ?

मह�\वर : ह� च�र� करणय�प�वn म� ज�वह� आपलय�ल� कक� चचत भ�त� व�टलय�स�रख� द�खववल� त�वह� तय�न� मल� त�नत�नद� बज�व8न स��चगतल� कM, क�गद हसतगत ह�ईपयxत क�य त� त�ल� भ�त� आह�. एकद� क�गद आपलय� ह�त� आलय�न�तर आपल� च�र� र�जर�स उघडकMल� आल� तर तय�प�स8न आपलय�ल� क�ह�एक भय न�ह�. य�वरन मल� व�टत� कM, त� क�गदच सव@ भ�नगड�चय� म�ळ�श� असल� प�ह�ज�त. ह� क�मचगर�बदल म�झ� लततक�त�ईश� ववव�ह ल�व8न द�णय�च� तय�न� मल� वचन ददल� ह�त�; आणण म�स�धद� म8ख�@पम�ण� फस8न श�वट� च�र� कर�यल� तय�र झ�ल�. सव�थ�@म�ळ� मन�षय अगद� आ�धळ� ह�त� त� अस�!पभ�कर : क�गद�बदलत� त�मच� तक@ अगद� बर�बर आह�. लततक�, त�झय� सगळ� लक�त आल� अस�लच!

लततक� : ह�! मल� ह� ध�सत� पदहलय�प�स8न ह�त�च.

पभ�कर : मह�\वर, एवढय�म�ळ� सगळय��च� स�टक� ह�त न�ह�. क�य कर�व� आत�? धन�\वर जर क�गद च�र�स ग�लय�बदल ब�भ�ट� कर�त न�ह�त तर आपण�ल� तर� कस� करत� य�ण�र? घनशय�म�च� द�सर� एख�द� क� ल�गड� ह�डक8 न क�ढणय�रशव�य इल�ज न�ह�.मह�\वर : म� स��गत� आणख� एक� प�रलस��च� व�ष घ�ऊन एकद� य�न� ध��डडर�ज न�व�चय� वDद गDहसथ�जवळ8न अस�च एक कसल�स� क�गद रलह8न घ�तल� आह�.पभ�कर : ध��डडर�ज? महणज� क�क�स�धद� घनशय�म�चय� प�च�त स�पडल� आह�त तर! लततक�, फ�र ग�ष उघडकMल� य�त�लस� व�टत�. मह�\वर, य� म�दहत�च� म�/ उपय�ग ह�णय�स�रख� आह� ख�स. प�रलस�च� व�ष घ�ऊन दह�डण� ह� च��गल�च सरक�र� ग�नह� आह�. पण तय� व�ष�त तर� तय�ल� आपलय�ल� प�नह� कस� पकडत� य�ईल? क�रण म�गचय� व�ळचय� ग�ष�च� आपलय�ल� क�ह�च उपय�ग ह�णय�स�रख� न�ह�. ततथ� क�क� स�कट�त पडणय�च� ध�सत� व�टत�.

(घ�ईन� म�लत� य�त�)म�लत� : बतघतल�स, लततक�त�ई? त�झय� वडडल��न� आतमहतय�च� आजच तय�र� क�ल� आह�. (थबकत) क�रण ह� बघ तय��न� आपल� मDतय�प/ तय�र करन ठ�वल� आह�, आणण म�झय� ब�ब��न� टसट� न�मल� आह�. मDतय�प/�वर त�र�ख आजच�च आह�. लततक�ल� स�भ�ळ� ह� म�/ मल� आणख� ब�ब��न� त� मध8न मध8न स�रख� क�क� ळत�न� स��गत ह�त�. आजच� र�/ तय��चय�वर अगद� स�रख� नजर ठ�वल� प�दहज�.

125

Page 126: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

पभ�कर : (कणभर ववच�र करन एकदम) त�ई, खर�खर�च आतमहतय� करण�र आह�त क� आज धन�\वरक�क�? अह� मह�\वर, आतमहतय� करन धन�\वर आज आपलय� ह�त8न क�यमच� ज�त आह�त अस� जर घनशय�म�ल� ख�/�प8व@क कळल� तर त� क�ह�तर� उप�य�न� आतमहतय� थ��बववणय�कररत� प�नह� प�ल�सव�ष�त य�ईल क�? कठ$ण आह�. न�मक� प�ल�सव�ष�तच क� य�व�?मह�\वर : त� म� आणत�.त� क�म म�झय�कड� ल�गल�. तय�ल� असलय� ग�ष��च� फ�र ह,स आह�. पण तय�न� ह�ण�र क�य?

पभ�कर : आपण खर�खर�चय� फ,जद�र��न� आण8न ठ�व�व�, आणण आतमहतय�चय� ऐन व�ळ� घनशय�म क�क��न� पकडणय�स�ठ$ प�ल�सव�ष�न� प�ढ� आल� महणज� तय�ल� फ,जद�रस�ह�ब��चय� त�बय�त – द� – व� तस� न�ह�; तय�न� घनशय�म प�ल�सत�बय�त स�पड�ल खर�, पण क�क� म�/ आतमहतय�चय� पयत�बदल ख�टय� प�रलसऐवज� खर य� प�रलस�चय� ह�त� खर�खर�च स�पडत�ल. म�ठ$च प�च�ईत आह�.लततक� : त� न�ह� प�च�ईत इतकM. तय�च� उप�य म� स��गत�. ह�, ऐक�. (म�लत�चय� क�न�त क�ह� स��गत�) अन c आयतय� व�ळ� स��ग�व� कM सरबत आह� महण8न. य�त कठ$ण क�य आह�?पभ�कर : जमल� तर ठ$क आह� ह� य�कM! बर�, प�नह� म�ठ$ अडचण आल�च. अश�न� क�क� स�टल� आणण एकट� घनशय�म स�पड8 ल�गल� तर त� शजव�वर उद�र ह�ऊन तव�ष�न� क�क��न� ग��तववणय�स�ठ$ त� क�गद प�ढ� कर�ल. छ�b त� क�गदच ह�त� य�ईपयxत घनशय�म�श� वTर करणय�त क�ह� अथ@ न�ह�.

(मन�हर य�त� व डब� प�ढ� ठ�वत�)मन�हर : ह� प�ह� एक चमतक�र! य� चमतक�र�च� जनम समश�न�त दगड�चय� प�ट� झ�ल�.

(पभ�कर, म�लत�, लततक� डब� उघड8न प�हत�त व क�गद व�चत�त)

मह�\वर: ह�च त� क�गद. अन� त� द�सर� ज� क�गद त� ध��डडर�ज�जवळ8न प�ल�सव�ष�त रलह8न घ�तल�ल�.पभ�कर : सगळ�च क�म झ�ल�. पण क�गद सगळ� आह�त क� ह�? दम ख�. (म�जत�, म�ज8न झ�लय�वर) क� ह� मह�\वर, ककत� ह�त� क�गद?

मह�\वर : एकव�स.

पभ�कर : बर�बर एकव�सच आह�त. मन�हर, ह� परम�\वर त�ल� क� ठ� प�वल�? एक� झटकय�सरश� सव�xच�च स�कट�त8न म�कत� झ�ल�. आत� अस� कर�.लततक� : थ��ब� आध�. म�लत�त�ई, त8 ब�ब��चय�बर नजर ठ�व; आणण ब�ब� क�य क�य आणत�त, क� ठ� क� ठ� ठ�वत�त तय�चय�वर अगद� स8कम दष�न� पह�र� ठ�व.

पभ�कर : मह�\वर, त�मह� घनशय�म�ल� प�ल�सव�ष�त आणणय�च� खटपट कर� अन c क�य ह�त� त� त�बडत�ब कळव�.

126

Page 127: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

लततक� : अन� न�तर य�ऊन मल� भ�ट�. आणख� एक क�म आह� त�मचय�कड�!पभ�कर : म�लत�त�ई, मह�\वर, आत� व�ळ दवड8 नक�. आप�पलय� क�म�ल� ल�ग�. क�वढ� स�नय�च� ददवस द�खववल� परम�\वर�न�! लततक� : जगनन�थ�, त�झ� क�णतय� तdड�न� सत�त� कर!

(र�ग-दह�ड�ल; त�ल-ब/त�ल)

सतव त�झ� न कर शक� । पडत�तत क�श ररत� कफक� ॥ ध�० ॥

तव ग�णकMत@तन । हतबल स�रम�तन । पट� मतत थक� रसन�दह स�क� ॥ १ ॥

(सव@ ज�त�त. पडद� पडत�)

अ�क चवथ� सम�प

अ�क प�चव�

पव�श पदहल� (सथळ: धन�\वर�च� घर. प�/� : इ�द8 व बबनद8)

बबनद8 : अग, त� मह�त�र� श�स� म�ल� क� ठ� क�ळ�च करन ग�ल� महण�! तय�न� आण�शपथ� व�दहलय� ह�तय� न� च��गलय� ! प�रष ह� अस�च!

इनद8 : अग, त� तस�च लब�ड ह�त�. आणण ददस�यच� तर� ककत� व�ईट, न�ह�? क�य तय�च� त� रप!

बबनद8 : अग रप�न� र�ह8 द�त. नसत� एख�द�ल� च��गल� रप ! त�झ� क� ठ� रप अगद� व�य� च�लल� आह�?इनद8 : अन c त8 अगद� पत³न�स�रख� असश�ल! स�त� अपसर� ओव�ळ8न ट�क�वय� त�झय�वरन!

द�सर य�च� बर� बघवत न�ह� तर आपल� ड�ळ� फ�ड8न घय�व�त; ल�क��न� क� न�व� ठ�व�व�?(मह�\वर – आ�धळ�-पव�श करत�)

बबनद8 : त8च घ� आपल� ड�ळ� फ�ड8न! ज�ड� तर� च��गल� श�भ8न ददस�ल तय� आ�धळय� गवय�च� आणण त�झ�! त� बघ, आल�च.

इ�द8 : (मह�\वर) अह� क�मणण�, त�मह� अस� एकट� क� दह�डत�?बबनद8 : क� ण�ल� स��ग�व� रसत� द�खव�यल�.

127

Page 128: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

मह�\वर : (सवगत) ग�ठल� य� क�ळय� प�र��न�! ब�कM लततक�च� आध�र असलय�वर य� द�घ��च� प/�ज ठ�व�यल� नक�. (उघड) त�मह� आह�तच न� द�घ� !

बबनद8 : (सवगत) आज य��न� अख�रच� ववच�रत�; न�ह� तर ट�कत� स��ग8न सगळय��न� य��च� चरर/! (उघड) त�मचय� वचन�च� त�मह��ल� आठवण आह� न�?इनद8 : बब�द8त�ई, ल�गल�स च�मड�पण� कर�यल�! नक� ब�ल8 ह� त�मह� ततचय�श�.मह�\वर : त�झ� आज� मल� म�नय आह�.इनद8 : ततचय�श�च नक� ब�ल8 त�मह�.मह�\वर : त�झ� आज� मल� म�नय आह�.इनद8 : महणज� क�य ह�? द�घ��श�ह� ब�लण�र न�ह� त�मह�? तस� न�ह�, क� ण� तर� एकMश� ब�लल� प�दहज�.मह�\वर : ‘तस� न�ह�, क� ण�तर� एकMश� ब�लल� प�दहज�!’ पण त� एक क�णत� ह� नककM कर� न� एकद�! ह� बघ�, म� एख�द� सवय�वर�च� पण ल�व8 क�? ज� आध� पDथव� पदक�ण� करन य�ईल ततचय�श� म� लगन कर�न.

इनद8 : ह� क�य क�ह� तर� ब�लण�?मह�\वर : तर क�य कर�यच�! म� आपल� उग�च प�हत� आह� न�सत� ग�मत! त�मह��ल� क�ह� दय�म�ल�, ववच�र, क�ह� आह� कM न�ह�? तरण��न� ज�वच नसत� कM क�य? प�षकळ ऐक8 न घ�तल� त�मच�! आत� चल�, द�घ�ह� एकदम च�लतय� वह� प�ह8! ह�त� कM न�ह�? चल� एकदम ! /�स न�ह� तर!

इनद8 : अस� तनष� र ह�ऊ नक� ह�! म�झय� ड�ळय��तलय� ग�ग�यम�न� त�मह��ल� ददसत न�ह�त क�?मह�\वर : (ड�ळ� रमट8न इ�द8स) कश� ददसत�ल? अग, म� आ�धळ� आह� न�? ड�ळ� रमट8न प�र�त ज�व द�यच� न�ह� न�?बबनद8 : म�झय� ड�ळय��तलय� ग�ग�यम�न� तर� ददसत आह�त न�?मह�\वर : (ड�ळ� उघड8न बब�द8स) त�झय� ग�ग�यम�न� ददसत�ह�त. पण उघडय� ड�ळय��न� आग�त उड� ट�क�वय�च� न�ह� न�? म� आ�धळ� क� आह�?इनद8 : आ�धळ� न�ह� मग ड�ळस क� आह�?बबनद8 : (सवगत) प�षकळ ध�र धरल�; आत� आ�धळ�पण�च� ग�वपत फ�डलय�ख�र�ज य��चय� ड�ळय��त अ�जन पड�यच� न�ह�. (उघड) अग इ�द8त�ई, य��च� खर� रप त�ल� ठ�ऊक न�ह�. क�यस� महणत�त न�, द�खव�यच� द�त तनर�ळ�, तश�तल� य��च� लप�ड�व आह� स�र�! य��च� द�खव�यच� ड�ळ� तनर�ळ� आह�त आणण प�ह�यच� ड�ळ� तनर�ळ� आह�त! ह� क�ह� खर�ख�र� आ�धळ� न�ह�त. चल, आत� ह� पक�र क�क��चय� नजर�ल� आण8 महणज� य��च� ड�ळ� च��गल� उघडत�ल.

128

Page 129: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

मह�\वर : चल�, ज�. आत� मल� सतपक�च� ज�र आह�, आत� त�मह� द�घ��कड� प�हणय�च� दवषक�ण म� बदलल�ल� आह�. ह� बघ, बब�द8, म�झ� ड�ळ� उघडल� त� म� त�झय� भ�त�कड� अश� ड�ळ�झ�क कर�त आह�. (इ�द8कड� वळ8न) आणण इ�द8, म�झ� आ�धळ� प�म आज त�झय�कड� अस� ड�ळ� वट�रन प�ह�त आह�.इनद8 : अगब�ई, खर�च! ह� आ�धळ� न�ह�त!

(लततक� य�त�)मह�\वर : लततक�ब�ई, म� त�मच� जनम�च� ग�ल�म वह�यल� तय�र आह� कM न�ह� महण8न त�मह� ववच�रल� ह�त� न�! भमर�चय� /�स�त8न व�चववलय�म�ळ� शक��तल� जय�पम�ण� द �षय�त�च� जनम�च� द�स� झ�ल� तय�पम�ण� ब�यक��चय� सद�चय� ददवस��त त�मह� जर म�झय� भ�वत�लचय� य� द�न ग��ध�लम�शय� वपट�ळ8न ल�व�ल तर मल�स�धद� जनम�च� ग�ल�मचगर� कब8ल आह�.लततक� : इ�द8त�ई, बब�द8त�ई, मल� य��चय�श� थ�ड� ब�ल�यच� आह�.बबनद8 : (सवगत) आत� आमच� ब�लण�च र�दहल� म�ळ�! (उघड) इ�द8त�ई, चल. जग�त ग�ण�च� क� ठ� प�रखच न�ह�. स�र य��च� नजर त�वढ� रप�वर!

इनद8: लततक�त�ई, य��न� क�क��चय� त�वड�त द�ऊ नक� बर� ?

(इ�द8 व बब�द8 ज�त�त)

लततक� : ह�, स��ग� प�ह8 क�य झ�ल� त�? सरक�र� प�श�ख�त य�त�ह�त क� घनशय�म ?

मह�\वर : ह�, क�य अस�ल त� अस�, म� न�सत� स�चववल� आणण कणभर थ��ब8न तय�न� त�बडत�ब सरक�र� प�श�ख�त य�ण� पस�त क�ल�. त� क�म बह�शb झ�ल�.लततक� : बर�, आत� द�सर� क�म अस� र�दहल� – ह� सरबत�च� क� प� त�मचय�जवळ ठ�व�; आणण ब�ब��न� वपवळय� कप�ट�चय� चवथय� खण�त – चवथय� कक� व� प�चवय� अस�ल – ववष�र� औषध�च� लह�नश� क� प� आण8न ठ�ववल� आह�; आत� अस� कर�, हळ8च ब�ब��चय� ददव�णख�नय�त ज�; आ�धळ�पण�म�ळ� ब�ब� त�मह��ल� कफरकत�न� प�ह8न भय�यच� न�ह�त;

रशव�य ब�ह�र उभ� र�ह8न म� त�मह��ल� स�वध कर�नच ब�ब� आल� तर; कक� व� द�सर�कड� म� ब�ब��न� त�स ददडत�स थ��बव8न ठ�ववत�; ह�, ह�च बर�! आत� त�मह� एवढ� कर�यच� कM तय� ववष�चय� ऐवज� तय� क� प�त ह� सरबत भरन ठ�व�यच�. म�/, फ�रच ज�खम�च� क�म असलय�म�ळ� थ�ड�स� अवव\व�स द�खववत� य�बदल कम� कर�, पण ह� ररक�म� क� प� घ�ऊन ठ�व� बर�बर आणण त� ववष य� क� प�त मल� द�खव�यल� आण�. झ�ल�, आत� क�य? ह�, द�न,

च�र, प�च, व�ळ� ववष�च� क� प� आध� सपबत�न� ध�ऊन ट�क�. ह� स�र� बबनब�भ�ट ह�ईल न�?मह�\वर : म� क�गद ककत� रशत�फMन� क�ढल� त�मह��ल� ठ�ऊक आह�च आत�!लततक� : बर�, ज� मग त�मह�.

129

Page 130: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

मह�\वर : ठ$क. (सवगत) छ�b ब�व�, य� ब�वदम�न म�ल�बर�बर लगन महणज� खर�खर�च जनम�च� ग�ल�मचगर�च! ककत� ब�रक�ईन� प�हत� पतय�क ग�ष�कड�!

(ज�त�)लततक� : आत� र�हत� र�दहल� एवढ� कM, ह� ऐन व�ळ� ब�ब��न� कळव�यच� कस�? न�ह� तर ब�ब��च� फसगत वह�यच�! कस� कळव�व� ह� तय��न� तय� व�ळ�? (ववच�र करन) ह� ह�! आजच म�र�\वर आल� आह�त; त�वह� सव@ हकMकत�च� थ�डकय�त एक प/ म�झय� सह�च� रलह8न क�ढत�, तय�वर ब�ब��न� पत� रलदहत� आणण त� म�र�\वर��चय� जवळ द�ऊन ठ�वत�. तय��न� न�ट पढव8न ठ�वत� कM तय��चय� वडडल��न� ह� ब�ब��न� द�यल� स��चगतल� आह� महण8न.

आतमहतय�च� प\न उभ� र�दहल�च तर आयतय� व�ळ� म�र�\वर��न� त� प/ ब�ब��जवळ द�यल� प�ढ� कर�व� महणज� झ�ल�! वर अजxट महण8न रलदहल� महणज� ब�ब� त� आध� व�च8न प�हत�लच; महणज� सव@ भ�नगड रमटल�! रशव�य घनशय�म�चय� ह�त� ग�ल�ल� क�गदह� आपलय�जवळ स�रककत आह�त अस�ह� कळववल� महणज� ब�ब��न� कसल�च भ�त� उरण�र न�ह�! ह�, ह�च य�डक बर�! आणख� मह�\वर�वर नजर ठ�व�यल� म�लत�त�ईल� स��ग�व� महणज� तय�ह� ग�ष�त मन तनbश�क झ�ल�. (ज�त�)

(पडद� पडत�)•

पव�श द�सर�

(सथळ : धन�\वर�च� घर. प�/� : घनशय�म, ध��डडर�ज, पभ�कर,

मन�हर, म�लत�, लततक�, म�र�\वर, फ,जद�र वगTर�)फ,जद�र : घनशय�म, क�ह� झ�ल� तर� आत� त�मचय� कप�ळ�च� रशक� च�कत न�ह�! त�मह� प�च�त प�डल�लय� य� गर�ब ल�क��चय�पTकM एक�ल�ह� पकडणय�च� पयत कर नक�, आणण सवतb स�टणय�च� म�ळ�च यत कर नक�! ध��डडर�जप�त��च� ह� ल�ख� स�क त�मचय� ववरद असत�न� त�मच� क�य च�लण�र? दहन� आत� त�मचय� जनम�च� सतय�न�श ह�णय�च� व�ळ आल�!ध��डडर�ज : क�य? म�झ� स�क? त� क�णत�? आणण ततचय�म�ळ� घनशय�म स�स�र�त8न उठण�र?

छ�b! अस� कद�वप ह�ण� न�ह�!फ,जद�र : (क�गद ह�त� घ�ऊन) ह� प�ह�! ह�, त�मचय�कड8न रलह8न घ�तल�ल� ख�ट� कब�लजब�ब!

ध��डडर�ज : आह� खर� प�च�ईत !

130

Page 131: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

पभ�कर : (हळ8च ध��डडर�ज�स एकMकड�) क�क�, गdधळ�त कसल� पडल�! य�ल� व�चव�वय�च� ठरल�च क�? त�वढ� क�गद फ�ड8न ट�क� महणज� झ�ल�. महणज� घनशय�म स�टल�. (ध��डडर�ज क�गद�च� त�कड� करत�) ग�ल� क� ह� प�र�व�?फ,जद�र : क�क�स�ह�ब, क�य क�ल�त ह�! प�चन�मय�त स�पडल�ल� क�वढ� प�र�वय�च� क�गद फ�डल�त! क�वढ� ग�नह� झ�ल� ह�!ध��डडर�ज : मग तय�बदल रशक� भ�ग�यल� म� तय�र आह�! म�ल��न� क� प�ढ� कर�वय�च�? अह�, घनशय�म झ�ल� तर� आमचय�पTकMच – आमचय� धन�\वर��च� म�न�म !

घनशय�म : क�क�स�ह�ब, क�य क�ल�त ह�? लततक�त�ई, ह� खर� दय�, ह� तनरप�क दय�! प�णणम�/ ग�गलग�य बनत� त� य�च दय�म�ळ� ! फ,जद�रस�ह�ब, क�य व�ट�ल त� ह�ऊ द�, पण य� सतप�रष��चय� क�स�ल�स�धद� धकक� ल�ग8 द�ऊ नक�!फ,जद�र : तय�ल� त�मचय� व�कडय� म�ग�@च� मदत नक� आह�!घनशय�म : आत� मल� आपलय�ल� ट�च8न ब�लणय�च� र�ग क� य�व�? म� एकद�च स��चगतल� कM म�झ� सव�रभम�न ग�ल�!मह�\वर : अर�र�, आमच� शवहलन प�र पडल�! धन�\वरमह�र�ज, न ववच�रत�न� आपलय� घर�त म� इतक� गdधळ घ�तल� आह� कM अख�र प�शव�ईत ब/�बकज� ड�गळय�न�स�धद� इतक� घ�ट�ळ� म�जववल� नस�ल! मल� एक कम� कर� महणज� झ�ल�! आत� ह�च उद�हरण प�ढ� च�ल8 ठ�व�यच� महणज� शवहलनच� प\च�त�प ह� न�टक�च� एक अ�ग झ�ल�. तय�वर द�सर� अ�ग पसनन झ�ल�लय� न�तयक�चय� ब�प�न� आपलय� म�ल� न�यक��न� द�ण�. क�क�स�ह�ब, एक न�यक��च� ज�ड� आणण एक न�तयक��च� ज�ड� य�थ� आह�च. त�वह� ह� सम�र�भ उरक8 न ट�क�व� महणज� झ�ल�! आमच� ख�/� झ�ल� कM आमह�स�धद� आत� न�यक नवह�. आमच� ज� स�थ�द�र म�र�\वर त� न�सत� न�व�प�रत� ब�लण�र� प�/ आह�. घनशय�म कसच� न�यक! तय�च� म�ळ� प�य म�डल�ल�. तर आत� पभ�करप�त आणण मन�हरप�त य��न� एकद� आत� न�यक करन भरतव�कय महण� महणज� झ�ल�.धन�\वर : तय�च� तनण@य म� करत�.

(पडद� पडत�)

ईशपश�स�(र�ग-भ8प; त�ल-झपत�ल)

पभ� जगतत आध�र । त�चच हरर भवभ�र । चच�त� न तनसस�र । ब�ल��रस श�भ� ॥ ध�० ॥

गगतन� त�र�पसर । प�कक� म�क�तनकर ।

131

Page 132: भवबधन - Marathi Pustakemarathipustake.org/Books/bhavabandhan.pdf · कम कर . कह जरर चय कम स ठ आपलयश तनकडन ब˚लणयस

स�ग�त भ�वब�धन

तरर श�भ स�स�र । उभय��दह ल�भ� ॥ १ ॥नय�य सदयचच कर� । पभ� अयचचत जर� ।

य�चय� न य�गय तरर । आततम�/ ल�भ� ॥ २ ॥ भवद�वव� तपन�चध । स�खववल तनरवचध ।त�चच करण�तनचध । स�कल� कD प��भ� ॥ ३ ॥

बह�प@ण� बमहहववव@ह�गन, बहण� ह�तम c !

बहTव त�न गनतवय� बहकम@सम�चधन� ॥

सम�प

132


Recommended