สานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมกระทรวงอตสาหกรรม ICS 11.140;59.080.30 ISBN 978-974-292-929-9
สงทอสาหรบสถานพยาบาล
มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมTHAI INDUSTRIAL STANDARD
มอก. 2501 2553
TEXTILES IN THE HEALTHCARE SYSTEM
มอก. 2501 2553
มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงทอสาหรบสถานพยาบาล
สานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมกระทรวงอตสาหกรรม ถนนพระรามท 6 กรงเทพฯ 10400
โทรศพท 0 2202 3300
ประกาศในราชกจจานเบกษา ฉบบประกาศและงานทวไป เลม 128 ตอนพเศษ 40งวนท 5 เมษายน พทธศกราช 2554
(2)
คณะกรรมการวชาการคณะท 989 คณะกรรมการวชาการรายสาขาสงทอคณะอนกรรมการวชาการคณะท 5
มาตรฐานสงทอสาหรบสถานพยาบาล
ประธานอนกรรมการรองศาสตราจารยกาว ศรกลกจ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย
อนกรรมการนางนราพร รงสมนตกล ศนยวเคราะหทดสอบสงทอ สถาบนพฒนาอตสาหกรรมสงทอ
นางทพวรรณ พานชการผชวยศาสตราจารยสมภพ นราภรมยอนนต คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบรนางสาวจนทรทพย ซอสตย คณะอตสาหกรรมเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
นางสาวพรทพย แซเบผชวยศาสตราจารยสพรรณ บญเรอง คณะอตสาหกรรมสงทอ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ
นางสาวศรอร วณชโชตยานนทนางสาวพชราภรณ กลบประทม โรงพยาบาลรามาธบด
นางสาวอารย ศาสตรสภาพนางสาวลฏกา วองวบลยพร บรษทอนเตอรเทค เทสตง เซอรวสเซส (ประเทศไทย) จากดนายชาตร ชตยวฒนเสถยร หางหนสวนจากด ว. ชตวฒนนายณรงคชย เจยรพงศปกรณ บรษท เอคโค เทรนด อนเตอร จากดนายธระ กาธรกล หางหนสวนจากด รตนาแอพแพเรล แคร
อนกรรมการและเลขานการนางสาวศวลกษณ จนทรคง สานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม
(3)
สงทอสาหรบสถานพยาบาลเปนผลตภณฑทนามาใชในสถานพยาบาล การเลอกใชวสดรวมถงการออกแบบเพอใหคณภาพเหมาะสมตอการใชงานสาหรบผปวยและเจาหนาทในสถานพยาบาล จงเปนสงทมความสาคญดงนน เพอสงเสรมใหการผลตสงทอสาหรบสถานพยาบาลมคณภาพเหมาะสมตอการใชงาน จงเหนควรกาหนดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมขน
มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนกาหนดขนโดยใชขอมลจากผ ทา ผ ใช ผลการทดสอบผลตภณฑท วไปและเอกสารตอไปนเปนแนวทาง
DD ENV 14237 : 2002 Textiles in the healthcare systemISO 105-N01 : 1993 Textiles - Test for colour fastness - Part N01 : Colour fastness to
bleaching : Hypochlorite.ISO 105-N02 : 1993 Textiles - Test for colour fastness - Part N02 : Colour fastness to
bleaching : Peroxide.ISO 105-P01 : 1993 Textiles - Test for colour fastness - Part P01 : Colour fastness to dry
heat (excluding pressing).ISO 12945-2 :2000 Textiles - Determination of fabrics propensity to surface fuzing and to
pilling - Part 2 : Modified Martindale method.ISO 7768 : 2006 Textiles - Test method for assessing the smoothness appearance of
fabrics after cleansingISO 3071 : 2005 Determining the pH of the aqueous extractISO 14184 Part 1 : 1998 Determination of formaldehyde - part 1 : Free and hydrolyzed
formaldehyde (water extraction method)ISO 105 - E04 : 1994 Colour fastness to perspirationBS EN 14362 Part 1: 2003 Textiles. Method for the determination of certain aromatic amines
derived from azo colorants. Detection of the use of certain azo colorantsaccessible without extraction
BS EN 14362 Part 2: 2003 Textiles. Method for the determination of certain aromatic aminesderived from azo colorants. Detection of the use of certain azo colorantsaccessible by extracting the fibres
AATCC 100 : 2004 Antibacterial finishes on textile materials : Assessment ofมอก.121 เลม 2 - 2552 ความคงทนของสตอแสงซนอนอารกมอก.121 เลม 3 - 2552 ความคงทนของสตอการซกฟอกมอก.121 เลม 4 - 2552 ความคงทนของสตอเหงอมอก.121 เลม 5 - 2552 ความคงทนของสตอการขดถ
คณะกรรมการมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมไดพจารณามาตรฐานนแลว เหนสมควรเสนอรฐมนตรประกาศตามมาตรา 15 แหงพระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม พ.ศ. 2511
มอก.121 เลม 9 - 2552 แรงดงและการยดตวททาใหผาทอขาดมอก.121 เลม 11 - 2553 ความยาวของผาทอหรอผาถกมอก.121 เลม 12 - 2553 นาหนกของผาทอตอหนวยความยาวและหนวยพนทมอก.121 เลม 15 - 2553 ชนดเสนใยมอก.121 เลม 19 - 2553 ความตานแรงดนทะลและระยะโปงทะลโดยวธไดอะแฟรมมอก.121 เลม 21 - 2552 การเปลยนแปลงขนาดของผาภายหลงการซกแลวทาใหแหงมอก.121 เลม 26- 2552 อตราสวนผสมของเสนใย 2 ชนดมอก. 121 เลม 29 - 2553 การตานแบคทเรยของสงทอ (วธเชงคณภาพ)มอก. 121 เลม 31 - 2553 การตดไฟของเสอผามอก.2231-2548 ผา : ความปลอดภยจากสและสารเคมทเปนอนตรายมอก.962-2552 ผาปทนอนและปลอกหมอน
(5)
ประกาศกระทรวงอตสาหกรรมฉบบท 4296 ( พ.ศ. 2554 )
ออกตามความในพระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมพ.ศ. 2511
เรอง กาหนดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงทอสาหรบสถานพยาบาล
อาศยอานาจตามความในมาตรา 15 แหงพระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม พ. ศ. 2511รฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรมออกประกาศกาหนดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม สงทอสาหรบสถานพยาบาล มาตรฐานเลขท มอก. 2501-2553 ไว ดงมรายการละเอยดตอทายประกาศน
ทงน ตงแตวนประกาศในราชกจจานเบกษา เปนตนไป
ประกาศ ณ วนท 10 มกราคม พ.ศ. 2554
ชยวฒ บรรณวฒน
รฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรม
-1-
มอก. 2501-2553
มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม
สงทอสาหรบสถานพยาบาล
1. ขอบขาย
1.1 มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมน กาหนดคณภาพผลตภณฑส งทอสาหรบสถานพยาบาล ไดแกผลตภณฑสงทอสาหรบเตยงนอน ผาปองกนทนอนและปลอกทนอน ผาหม ผาเชดตว เสอผาผปวยเสอผาผปวยเดกออน และเสอผาบคลากรในสถานพยาบาล
1.2 มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมน ไมครอบคลมผลตภณฑส งทอท ใชกบการผาตดและเส อผาท ใชเพอการปองกน (protective clothing)
2. บทนยาม
ความหมายของคาทใชในมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมน มดงตอไปน2.1 ผลตภณฑสงทอสาหรบเตยงนอน (bed textiles) หมายถง สงทอสาหรบใชบนเตยงนอน เชน ผาปทนอน
ปลอกหมอน ปลอกหมอนขาง ผาคลมทนอน (mattress covers) ผาคลมเตยง (bed spreads) ผาขวางเตยง(draw sheet) ปลอกผานวม
2.2 สงทอปองกนทนอน (mattress protector against liquids) หมายถง ผลตภณฑสงทอทคลมทนอนทใชสาหรบปองกนของเหลวซมผาน
2.3 ผาหม (blanket) หมายถง ผลตภณฑสงทอทใชบนเตยงเพอคลมรางกายใหอน2.4 ผาเชดตว (towel) หมายถง ผาทใชซบหรอเชดตวใหแหง2.5 เสอผาผปวยเดกออน (baby clothing) หมายถง เสอผาซงสถานพยาบาลจดเตรยมใหเดกตงแตแรกเกด
ถง 24 เดอน สวมใสระหวางพกรกษาตว2.6 เสอผาผปวย (patient's clothing) หมายถง เสอผาซงสถานพยาบาลจดเตรยม ใหผปวยสวมใสระหวาง
พกรกษาตว2.7 เสอผาบคลากรในสถานพยาบาล (staff clothing) หมายถง เสอผาทวไปสาหรบบคลากรในสถานพยาบาล สวมใส
แตไมใชเสอผาทใชเพอการปองกน2.8 สวนประกอบของผลตภณฑสงทอ (accessories) หมายถง สวนประกอบทงหมดทไมใชวสดหลกของผลตภณฑ
เชน กระดม ซป ยางยด2.9 ความตานแรงดนทะล (bursting strength) หมายถง แรงดนททาใหผาขาด ไดจากคาเฉลยแรงดนทะล
ลบดวยคาแรงดนของไดอะแฟรม2.10 ความคงทนของส (colour fastness) หมายถง ความคงทนของสของสงทอตอสงตาง ๆ ซงอาจไดรบ
ระหวางกระบวนการผลตหรอการใชงาน โดยประเมนการเปลยนแปลงของสและการเปอนสบนผาขาวและรายงานเปนระดบของเกรยสเกลหรอระดบผาขนสตวสนาเงนมาตรฐาน
-2-
มอก. 2501-2553
2.11 การเปลยนแปลงขนาด (dimensional change) หมายถง การเปลยนแปลงความยาวและความกวางของผาเสอผา และสงทอประเภทอน ๆ ซงอาจเกดขนเมอผานกระบวนการซกและการทาใหแหง ตามทกาหนด
2.12 ความหนวงไฟ (flame retardance) หมายถง สมบตของวสดทมการลกไหมอยางชา ๆ หรอ หยดการลกไหมหรอ ปองกนการลกไหม
2.13 การขนเมด (pilling) หมายถง การเกดปมเสนใยเลก ๆ บนผวผา2.14 แรงดง (tensile strength)หมายถง คาแรงดงสงสดท ถกบนทกในการดงช นทดสอบจนถงจดขาด
หรอ คาแรงดงทจดขาดของชนทดสอบหมายเหต แรงดงสงสดและแรงดงทจดขาดอาจไมเทากน ในกรณทดงจนถงจดคราก (yield point) แลวชนทดสอบ
ยงคงยดตอและแรงดงลดลง กรณนแรงดงทจดขาดจะนอยกวาแรงดงสงสด
2.15 การซมผานของนา (water penetration) หมายถง การวดความตานทานนาซมผานผาเมอทดสอบดวยเครองทดสอบแบบความดนนาสถต (hydrostatic pressure test equipment)
3. ประเภท
3.1 สงทอสาหรบสถานพยาบาล แบงเปน 7 ประเภท ไดแก3.1.1 ผลตภณฑส งทอสาหรบเตยงนอน เชน ผาปทนอน ปลอกหมอน ผาคลมทนอน ผาคลมเตยง
ผาขวางเตยง ปลอกผานวม3.1.2 สงทอปองกนทนอน3.1.3 ผาหม3.1.4 ผาเชดตว3.1.5 เสอผาผปวยและเสอผาผปวยเดกออน3.1.6 เสอผาบคลากรในสถานพยาบาล
4. ขนาดและเกณฑความคลาดเคลอน
4.1 ความกวางและความยาวตองเปนไปตามทระบไวทฉลาก โดยมความคลาดเคลอนไมเกนทกาหนด ดงน
4.1.1 ผาปทนอนแบบรดมมดานกวาง ดานยาวและความยาวของสวนรดมมคลาดเคลอนไดไมเกนรอยละ
4.1.2 ผาปทนอนแบบไมรดมมดานกวางและดานยาวคลาดเคลอนไมเกนรอยละ
4.1.3 ปลอกหมอนดานกวางและดานยาวคลาดเคลอนไมเกนรอยละ
4.1.4 ผาหมและผาเชดตวดานกวางและดานยาวคลาดเคลอนไมเกนรอยละ 5
การตรวจสอบตาม มอก. 121 เลม 10 มอก. 121 เลม 11 และมอก. 962
+ 50
+ 50
+ 50
-3-
มอก. 2501-2553
5. วสด
5.1 ผา5.1.1 ผาทาจากเสนใยชนดเดยว ตองเปนไปตามทระบไวทฉลาก
ผาทาจากเสนใยผสม ตองเปนไปตามทระบไวทฉลาก โดยมเกณฑความคลาดเคลอนของอตราสวนผสมของเสนใย ไมเกน รอยละ 3การทดสอบใหปฏบตตาม มอก.121 เลม 26
5.1.2 คณลกษณะดานความปลอดภยใหเปนไปตามทกาหนดในตารางท 1
ตารางท 1 คณลกษณะดานความปลอดภย(ขอ 5.1.2)
หมายเหต 1 หมายถง เสอผาผปวยเดกออน2 หมายถง ผลตภณฑสงทอสาหรบสถานพยาบาลอนๆ3 หมายถง แอโรแมตกแอมน 24 ตว รายละเอยดตามภาคผนวก ก.
ผาชนดท 11
ผาชนดท 22
1 ความเปนกรด-ดาง - 4.0 ถง 7.5 4.0 ถง 7.5 ISO 3071
ปรมาณฟอรมาลดไฮด มลลกรม
นอยกวา ตอกโลกรม
(mg/kg)
อนภาคโลหะหนก มลลกรม
นอยกวา ตอกโลกรม
- ตะกว (mg/kg) 0.2 1.0
- แคดเมยม 0.1 0.1
- โครเมยมทงหมด 1.0 2.0
- โครเมยม (VI) 0.5 0.5
- ทองแดง 25.0 50.0
สเอโซ (azo dye)ทให มลลกรม EN 14362 part 1
แอโรแมตกแอมน (aromatic amine)3 ตอกโลกรม EN 14362 part 2
ไมเกน (mg/kg)
สกดดวยสารละลายเหงอตาม
ISO 105 – E04 , Test Solution II
แลวนามาวดดวย Atomic
Absorption Spectrometer (AAS)
หรอ Inductively Coupled Plasma
Atomic Emission Spectrometry
(ICP) สาหรบตะกว แคดเมยม
โครเมยมทงหมด และทองแดง
สวนโครเมยม (VI) วดดวย
UV-VIS Spectrophotometer
3
4 30 30
วธทดสอบ
2 20 75 ISO 14184 Part 1
รายการท คณลกษณะ หนวยเกณฑทกาหนด
-4-
มอก. 2501-2553
5.2 ดายเยบ5.2.1 ตองมความคงทนของสตอการซก (ยกเวนดายเยบสขาว) ไมนอยกวา เกรยสเกลระดบ 4 สาหรบ
การเปลยนส และไมนอยกวาเกรยสเกลระดบ 3-4 สาหรบการเปอนสการทดสอบใหปฏบตตาม มอก.121 เลม 3
6. คณลกษณะทตองการ
6.1 ลกษณะทวไป6.1.1 ผาตองสะอาด และไมมขอบกพรอง เชน ขาดเปนร รอยเปอน ดาง สไมสมาเสมอ
การตรวจสอบใหทาโดยการตรวจพนจ6.1.2 การเยบ ตองเรยบรอย ประณต และใชฝเขมไมนอยกวา 10 ฝเขม ตอความยาว 25 มลลเมตร
สาหรบสงทอสถานพยาบาลทกประเภท ยกเวน ผาหมและผาเชดตว ใหจานวนฝเขมเปนไปตามขอตกลงของผเกยวของการตรวจสอบใหทาโดยการตรวจพนจ
6.1.3 สวนประกอบอน ๆ ท ไมใชวสดหลก ตองมความเหมาะสมกบผลตภณฑ และไมมขอบกพรองทมผลตอการใชงาน เชน กระดมตองไมแตกบดเบยว ซปตองรดไดลนโดยไมตดขด ตวเลอนซปตองมสสมาเสมอการตรวจสอบใหทาโดยการตรวจพนจและการดง
6.2 คณลกษณะทางกายภาพ และความคงทนของส6.2.1 สงทอสาหรบเตยงนอน
ตองเปนไปตามตารางท 2
-5-
มอก. 2501-2553
ตารางท 2 คณลกษณะทางกายภาพ และความคงทนของสสาหรบผลตภณฑสงทอสาหรบเตยงนอน(ขอ 6.2.1)
หมายเหต 1 การเปลยนแปลงขนาด + หมายถง การยดตว - หมายถง การหดตว2 ไมตองทดสอบผาทมสารหนวงไฟ
รายการท คณลกษณะ หนวย วธทดสอบ
การเปลยนแปลงขนาดภายหลงการซก มอก.121เลม 21
1 ครง1 ในแตละแนว ไมเกน
- ผาทอ
-เสนใยฝายรอยละ 100
-เสนใยผสม
แนวยาว แนวกวาง
- ผาถก +2 ถง -5 +5 ถง -8
2 การเปลยนแปลงขนาดเมอไดรบความรอน
ในแตละแนว ไมเกน
(ไมใชกบ ฝาย 100 %)
รอยละ ขอ 10.2
แรงดงขาด (สาหรบผาทอ) ในแตละแนว นวตน
ไมนอยกวา (N)
กโลพาสคล
(kPa)
5 การขนเมด ไมนอยกวา ระดบ
- ผาทอ
- ผาถก
6 ความคงทนของสตอการซกไมนอยกวา เกรยสเกล มอก.121 เลม 3
- การเปลยนส ระดบ
- การเปอนส
7 ความคงทนของสตอเปอรออกไซด
(peroxide) ไมนอยกวา
เกรยสเกล
ระดบISO 105 – N02
8 ความคงทนของสตอไฮโปคลอไรท2
(hypochlorite) ไมนอยกวา
เกรยสเกล
ระดบISO 105 – N01
ความคงทนของสตอการขดถ เกรยสเกล
(ยกเวนทาจากผาสขาว) ไมนอยกวา ระดบ
- สภาพแหง
- สภาพเปยก
10 ความคงทนของสตอเหงอ ไมนอยกวา เกรยสเกล มอก.121 เลม 4
- การเปลยนส ระดบ
- การเปอนส
4
3-4
4
3-4
3-4
3
9 มอก.121 เลม 5
3-4
3
ISO 12945-2
4
3
4 ความตานแรงดนทะล (สาหรบผาถก)
ไมนอยกวา
600 มอก.121เลม 19
3 400 มอก.121เลม 9
± 5
± 2
(ซกทระดบปกต อณหภม
(60 + 3) องศาเซลเซยส
และอบแหงดวยเครองอบผา
แบบถงหมนทภาวะการทาให
แหงระดบปกต)
เกณฑทกาหนด
1 รอยละ
± 7
-6-
มอก. 2501-2553
6.2.2 สงทอปองกนทนอนตองเปนไปตามตารางท 3
ตารางท 3 คณลกษณะทางกายภาพและความคงทนของสสาหรบสงทอปองกนทนอน(ขอ 6.2.2)
หมายเหต 1 การเปลยนแปลงขนาด + หมายถง การยดตว - หมายถง การหดตว2 ไมตองทดสอบผาทมสารหนวงไฟ
รายการท คณลกษณะ หนวย เกณฑทกาหนด วธทดสอบ
มอก.121เลม21
(ซกทระดบปกต อณหภม (60 ± 3)
องศาเซลเซยส และอบแหงดวย
เครองอบผาแบบถงหมนทภาวะ
การทาใหแหงระดบปกต)
กโลพาสคล
(kPa)
ความตานนาซมผาน
ไมนอยกวา
ความคงทนของสตอการซก เกรยสเกล
ไมนอยกวา ระดบ
- การเปลยนส 3-4
- การเปอนส 3-4
ความคงทนของสตอเปอรออกไซด เกรยสเกล
ไมนอยกวา ระดบ
เกรยสเกล
ระดบ
ความคงทนของสตอการขดถ เกรยสเกล
(ยกเวนทาจากผาสขาว) ไมนอยกวา ระดบ
- สภาพแหง 3-4
- สภาพเปยก 3
ความคงทนของสตอเหงอ
ไมนอยกวา
เกรยสเกล
ระดบ
- การเปลยนส 4
- การเปอนส 3-4
7 มอก.121 เลม 5
8 มอก.121 เลม 4
6 ความคงทนของสตอไฮโปคลอไรท2 ไม
นอยกวา
3 ISO 105 – N01
4 มอก.121 เลม 3
5 3-4 ISO 105 – N02
3 เซนตเมตรนา 300 มอก.121 เลม 23
2 ความตานแรงดนทะล
(สาหรบผาถก) ไมนอยกวา
600 มอก.121 เลม 19
1 การเปลยนแปลงขนาดภายหลง
การซก 1 ครง 1 ในแตละแนว
ไมเกน
รอยละ ± 5
-7-
มอก. 2501-2553
6.2.3 ผาหมตองเปนไปตามตารางท 4
ตารางท 4 คณลกษณะทางกายภาพและความคงทนของสสาหรบผาหม(ขอ 6.2.3)
หมายเหต 1 การเปลยนแปลงขนาด + หมายถง การยดตว - หมายถง การหดตว2 ไมตองทดสอบผาทมสารหนวงไฟ
รายการท คณลกษณะ หนวย วธทดสอบ
มอก.121 เลม 21
- ผาทอ
- เสนใยฝายรอยละ 100
- เสนใยผสม
- ผาถก
แรงดงขาด (สาหรบผาทอ) นวตน แนวยน แนวพง
ไมนอยกวา (N) 300 250
3 ความตานแรงดนทะล
(สาหรบผาถก) ไมนอยกวา
กโลพาสคล
(kPa)
มอก.121 เลม 19
ความคงทนของสตอการซก เกรยสเกล
ไมนอยกวา ระดบ
- การเปลยนส
- การเปอนส
ความคงทนของสตอเปอรออกไซด เกรยสเกล
ไมนอยกวา ระดบ
ความคงทนของสตอไฮโปคลอไรท2
ไมนอยกวา
ความคงทนของสตอการขดถ เกรยสเกล
(ยกเวนทาจากผาสขาว)
ไมนอยกวา
ระดบ
- สภาพแหง
- สภาพเปยก
4
3
เกรยสเกล
ระดบ
เกณฑทกาหนด
± 7
± 5
± 10
6 ISO 105 – N01
7 มอก.121 เลม 5
3
มอก.121 เลม 3
5 ISO 105 – N02
4
3-4
3-4
4
(ซกทระดบปกต อณหภม (60 ± 3)
องศาเซลเซยส และอบแหงดวย
เครองอบผาแบบถงหมนทภาวะ
การทาใหแหงระดบปกต)
2 มอก.121 เลม 9
600
1 รอยละการเปลยนแปลงขนาดภายหลง
การซก 1 ครง 1 ในแตละแนว
ไมเกน
-8-
มอก. 2501-2553
6.2.4 ผาเชดตวตองเปนไปตามตารางท 5
ตารางท 5 คณลกษณะทางกายภาพและความคงทนของสสาหรบผาเชดตว(ขอ 6.2.4)
หมายเหต 1 ไมตองทดสอบผาทมสารหนวงไฟ
รายการท คณลกษณะ หนวย วธทดสอบ
นวตน แนวยน แนวพง
(N) 300 250
กโลพาสคล
(kPa)
ความคงทนของสตอการซก เกรยสเกล
ไมนอยกวา ระดบ
- การเปลยนส
- การเปอนส
4 ความคงทนของสตอเปอรออกไซด
ไมนอยกวา
เกรยสเกล
ระดบISO 105 – N02
ความคงทนของสตอไฮโปคลอไรท1 เกรยสเกล
ไมนอยกวา ระดบ
ความคงทนของสตอการขดถ เกรยสเกล
(ยกเวนทาจากผาสขาว) ไมนอยกวา ระดบ
- สภาพแหง
- สภาพเปยก
ความคงทนของสตอเหงอ เกรยสเกล
ไมนอยกวา ระดบ
- การเปลยนส
- การเปอนส
มอก.121 เลม 5
3-4
5 3 ISO 105 – N01
1 แรงดงขาด (สาหรบผาทอ) ไมนอยกวา มอก.121เลม 9
2 ความตานแรงดนทะล (สาหรบผาถก)
ไมนอยกวา
600 มอก.121 เลม 19
7 มอก.121 เลม 4
4
3-4
3-4
6
3
3
4
3-4
มอก.121 เลม 3
เกณฑทกาหนด
-9-
มอก. 2501-2553
6.2.5 เสอผาผปวยและเสอผาผปวยเดกออนตองเปนไปตามตารางท 6
ตารางท 6 คณลกษณะทางกายภาพและความคงทนของสสาหรบเสอผาผปวยและเสอผาผปวยเดกออน(ขอ 6.2.5)
รายการท คณลกษณะ หนวย วธทดสอบ
มอก.121 เลม 21
- ผาทอ
- เสนใยฝายรอยละ 100
- เสนใยผสม
- ผาถก
แรงดงขาด (สาหรบผาทอ) นวตน
ไมนอยกวา (N)
3 ความตานแรงดนทะล
(สาหรบผาถก) ไมนอยกวา
กโลพาสคล
(kPa)
มอก.121 เลม 19
4 การขนเมด ไมนอยกวา ระดบ ISO 12945-2
5 ความคงทนของสตอแสงซนอนอารก
ไมนอยกวา
ผาขนสตว
สนาเงน
มาตรฐาน
ระดบ
มอก.121 เลม 2
ความคงทนของสตอการซก เกรยสเกล
ไมนอยกวา ระดบ
- การเปลยนส
- การเปอนส
ความคงทนของสตอเปอรออกไซด เกรยสเกล
ไมนอยกวา ระดบ
4
4
7 3-4 ISO 105 – N02
2 มอก.121 เลม 9
600
6 มอก.121 เลม 3
4
3-4
400
(ซกทระดบปกต อณหภม (60 ± 3)
องศาเซลเซยส และอบแหงดวย
เครองอบผาแบบถงหมนทภาวะ
การทาใหแหงระดบปกต)± 7
± 5
+ 4 ถง -8
เกณฑทกาหนด
1 การเปลยนแปลงขนาดภายหลง
การซก 1 ครง 1 ในแตละแนว
ไมเกน
รอยละ
-10-
มอก. 2501-2553
ตารางท 6 คณลกษณะทางกายภาพและความคงทนของสสาหรบเสอผาผปวยและเสอผาผปวยเดกออน (ตอ)(ขอ 6.2.5)
หมายเหต 1 การเปลยนแปลงขนาด + หมายถง การยดตว - หมายถง การหดตว2 ไมตองทดสอบผาทมสารหนวงไฟ
รายการท คณลกษณะ หนวย วธทดสอบ
ความคงทนของสตอไฮโปคลอไรท2
ไมนอยกวา
ความคงทนของสตอการขดถ เกรยสเกล
(ยกเวนทาจากผาสขาว)
ไมนอยกวา
ระดบ
- สภาพแหง
- สภาพเปยก
10 ความคงทนของสตอเหงอ ไมนอยกวา เกรยสเกล มอก.121 เลม 4
- การเปลยนส ระดบ
- การเปอนส
8 เกรยสเกล
ระดบ
3 ISO 105 – N01
9 มอก.121 เลม 5
4
3
4
3-4
เกณฑทกาหนด
-11-
มอก. 2501-2553
6.2.6 เสอผาบคลากรในสถานพยาบาลตองเปนไปตามตารางท 7
ตารางท 7 คณลกษณะทางกายภาพและความคงทนของสสาหรบเสอผาบคลากรในสถานพยาบาล (ขอ 6.2.6)
รายการท คณลกษณะ หนวย วธทดสอบ
มอก.121 เลม 21
- ผาทอ
- เสนใยฝายรอยละ 100
- เสนใยผสม
- ผาถก
แรงดงขาด (สาหรบผาทอ) นวตน
ไมนอยกวา (N)
3 ความตานแรงดนทะล
(สาหรบผาถก) ไมนอยกวา
กโลพาสคล
(kPa)
มอก.121 เลม 19
4 การขนเมด ไมนอยกวา ระดบ ISO 12945-2
5 ความคงทนของสตอแสงซนอนอารก
ไมนอยกวา
ผาขนสตว
สนาเงน
มาตรฐาน
ระดบ
มอก.121 เลม 2
ความคงทนของสตอการซก เกรยสเกล
ไมนอยกวา ระดบ
- การเปลยนส
- การเปอนส
ความคงทนของสตอเปอรออกไซด เกรยสเกล
ไมนอยกวา ระดบ
เกณฑทกาหนด
1 การเปลยนแปลงขนาดภายหลง
การซก 1 ครง 1 ในแตละแนว
ไมเกน
รอยละ
(ซกทระดบปกต อณหภม (60 ± 3)
องศาเซลเซยส และอบแหงดวย
เครองอบผาแบบถงหมนทภาวะ
การทาใหแหงระดบปกต)± 7
± 5
+ 4 ถง -8
2 400 มอก.121 เลม 9
600
4
4
6 มอก.121 เลม 3
4
4
7 3-4 ISO 105 – N02
-12-
มอก. 2501-2553
ตารางท 7 คณลกษณะทางกายภาพและความคงทนของสสาหรบเสอผาบคลากรในสถานพยาบาล (ตอ)(ขอ 6.2.6)
หมายเหต 1 การเปลยนแปลงขนาด + หมายถง การยดตว - หมายถง การหดตว2 ไมตองทดสอบผาทมสารหนวงไฟ
6.3 คณลกษณะพเศษ (ถาม)6.3.1 การตานแบคทเรย (antibacterial activity)
6.3.1.1 ตองมประสทธภาพดการทดสอบใหทาโดยซกตวอยาง 1 ครง ตาม มอก. 121 เลม 21 (ซกทระดบปกต อณหภม(40 3) องศาเซลเซยส และอบแหงดวยเครองอบผาแบบถงหมนทภาวะการทาใหแหงระดบปกต)หรอตามวธซกทระบทฉลาก และทดสอบตาม มอก. 121 เลม 29 หรอ
6.3.1.2 ตองมประสทธภาพในการยบยงแบคทเรยใหมจานวนลดลงไดไมนอยกวารอยละ 99การทดสอบใหทาโดยการซกตวอยาง 1 ครง ตาม มอก. 121 เลม 21 (ซกทระดบปกต อณหภม(40 3) องศาเซลเซยส และอบแหงดวยเครองอบผาแบบถงหมนทภาวะการทาใหแหงระดบปกต)หรอตามวธซกทระบทฉลาก และทดสอบตาม มอก. 121 เลม 30
6.3.2 การตกแตงสาเรจใหดแลรกษางาย (easy care)6.3.2.1 ลกษณะปรากฏของผาตองไมนอยกวา SA-2.0 (ยน ยบอยางเหนไดชด) สาหรบผาทาจากเสนใย
ชนดเดยว6.3.2.2 ลกษณะปรากฏของผาตองไมนอยกวา SA-3.0 (ไมเรยบ เสมอนไมผานการรด) สาหรบผา
ทาจากเสนใยผสมการทดสอบใหทาโดยซกตวอยาง 5 ครง ตามมอก. 121 เลม 21 (ซกทระดบปกต อณหภม(40 3) องศาเซลเซยส และอบแหงดวยเครองอบผาแบบถงหมนทภาวะการทาใหแหงระดบปกต)หรอตามวธซกทระบทฉลากและทดสอบตาม ISO 7768
รายการท คณลกษณะ หนวย วธทดสอบ
ความคงทนของสตอไฮโปคลอไรท2
ไมนอยกวา
ความคงทนของสตอการขดถ เกรยสเกล
(ยกเวนทาจากผาสขาว)
ไมนอยกวา
ระดบ
- สภาพแหง
- สภาพเปยก
10 ความคงทนของสตอเหงอ ไมนอยกวา เกรยสเกล มอก.121 เลม 5
- การเปลยนส ระดบ
- การเปอนส
เกณฑทกาหนด
8 เกรยสเกล
ระดบ
3
4
4
ISO 105 – N01
9 มอก.121 เลม 5
3-4
3
-13-
มอก. 2501-2553
6.3.3 การหนวงไฟเมอทดสอบตามมอก.121 เลม 31 แลว ตองมคณลกษณะการตดไฟชน 1 การตดไฟแบบปกต
7. การบรรจ
7.1 สงทอสาหรบสถานพยาบาลตองหมหอใหเรยบรอยดวยวสดทเหมาะสมและสะอาด
8. เครองหมายและฉลาก
8.1 ท ผลตภณฑ ส งทอสาหรบสถานพยาบาลทกหน วยอย างนอยต องม เลข อ กษร หรอเคร องหมายแจงรายละเอยดตอไปน ใหเหนไดงาย ชดเจน(1) ชนดเสนใย และสวนผสมของเสนใย เปนรอยละ(2) คณลกษณะพเศษ (ถาม)(3) คาแนะนาหรอคาเตอนในการดแลรกษาทเหมาะสม อาจใชสญลกษณตาม มอก.766
8.2 ทภาชนะบรรจผลตภณฑสงทอสาหรบสถานพยาบาลหรอทฉลากอยางนอยตองมเลข อกษร หรอเครองหมายแจงรายละเอยดตอไปนใหเหนงาย ชดเจน(1) ชอผลตภณฑตามมาตรฐานน(2) ประเภท(3) ชนดเสนใยและสวนผสมของเสนใย เปนรอยละ(4) ความกวาง ความยาว เปนเซนตเมตร หรอขนาด (ตามประเภทผลตภณฑ)(5) คณลกษณะพเศษ (ถาม)(6) คาแนะนาหรอคาเตอนในการดแลรกษาทเหมาะสม อาจใชสญลกษณตาม มอก.766(7) เดอน ปททา(8) ชอผทาหรอโรงงานททา หรอเครองหมายการคาทจดทะเบยน(9) ประเทศททาในกรณทใชภาษาตางประเทศ ตองมความหมายตรงกบภาษาไทยทกาหนดไวขางตน
9. การชกตวอยางและเกณฑตดสน
9.1 การชกตวอยางและเกณฑตดสนใหเปนไปตาม ภาคผนวก ข.
-14-
มอก. 2501-2553
10. การทดสอบ
10.1 ภาวะการทดสอบหากมไดกาหนดไวเปนอยางอน ใหเกบตวอยางไวทอณหภม (20 2) องศาเซลเซยส และความชนสมพทธรอยละ (65 4) เปนเวลาไมนอยกวา 24 ชวโมง แลวทดสอบในภาวะทกาหนดในแตละมาตรฐานวธการทดสอบทใช
10.2 การเปลยนแปลงขนาดเมอไดรบความรอน10.2.1 เครองมอและอปกรณ
10.2.1.1 ตอบ (hot air oven) มลกษณะการใชงาน ดงน(1) ควบคมความชนสมพทธและวดอตราการไหลเวยนของอากาศได โดยมการหมนเวยน
อากาศอยางชา ๆ(2) ควบคมอณหภม ใหคงท ท (185 4) องศาเซลเซยส โดยขดลวดใหความรอนตอง
หมฉนวน เพอไมใหเกดการแผความรอนโดยตรงมายงชนทดสอบและตองไมมทองแดงหรอโลหะผสมทองแดงภายในชองอบ
(3) ตอบมขนาดใหญเพยงพอสาหรบใสชนทดสอบ โดยปรมาตรรวมของชนทดสอบตอง ไมเกนรอยละ 10 ของปรมาตรชองอบ
(4) มอปกรณสาหรบแขวนช นทดสอบในแนวด ง ใหชนทดสอบแตละชนหางกนอยางนอย10 มลลเมตร และหางจากผนงของชองอบอยางนอย 50 มลลเมตร
10.2.1.2 ไมบรรทดเหลก มความละเอยดเปนมลลเมตร10.2.2 การเตรยมชนทดสอบ
10.2.2.1 ปรบภาวะชนทดสอบขนตน (precondition)ทอณหภม (50 2) องศาเซลเซยส ความชนสมพทธรอยละ (10 ถง 25) จนชนทดสอบอยในภาวะสมดล และปรบภาวะชนทดสอบ (condition)ในบรรยากาศมาตรฐานสาหร บทดสอบส งทอท อ ณหภ ม (20 2) องศาเซลเซ ยสความชนสมพทธรอยละ (65 4) เปนเวลาอยางนอย 8 ชวโมงหรอจนชนทดสอบอย ในภาวะสมดลหมายเหต ภาวะสมดลของชนทดสอบ หมายถง มวลของชนทดสอบทช งหางกนอยางนอย 2 ชวโมง
แตกตางกนไมเกน รอยละ 0.25
10.2.2.2 ตดชนทดสอบขนาด 300 มลลเมตร 300 มลลเมตร จานวน 2 ชน ใหขอบขนานกบแนวดายยนและดายพง
10.2.2.3 ทาเครองหมายบนชนทดสอบ ตามรปท 110.2.3 วธการทดสอบ
10.2.3.1 แขวนชนทดสอบในตอบ ใหหางจากผนงตอบอยางนอย 50 มลลเมตร และใหอากาศไหลวนรอบชนทดสอบหมายเหต อาจแขวนชนทดสอบโดยใชแทงกลมสอดเขาไปในชองทตดไวในชนทดสอบ
-15-
มอก. 2501-2553
10.2.3.2 อบชนทดสอบทอณหภม (160 4) องศาเซลเซยส เปนเวลา 15 นาท นาออกจากตอบวางบนพนเรยบปลอยใหเยน และปรบภาวะชนทดสอบในบรรยากาศมาตรฐานการทดสอบสงทอ
10.2.3.3 วดระยะระหวาง ก ข ค ง จ และ ฉ เชน ก ถง ก ข ถง ข ในแนวดายยนและแนวดายพงและบนทกผล10.2.4 การคานวณและรายงานผล
คานวณคาเฉลยของระยะท วดได 6 คาในแนวดายยน และในแนวดายพง คานวณและรายงานการเปลยนแปลงขนาดในแนวดายยน และ แนวดายพงเทยบกบระยะเดมกอนการอบ หนวยเปนรอยละดงน
การเปลยนแปลงขนาด = ระยะหลงอบ (มลลเมตร) - ระยะกอนอบ (มลลเมตร) 100 ระยะกอนอบ (มลลเมตร)
1 หมายถง ชองสอดแทงกลมสาหรบแขวนชนทดสอบหมายเหต ระยะกอนอบ = 250 มลลเมตร
รปท 1 การทาเครองหมายบนชนทดสอบ(ขอ 10.2.2.2)
หนวยเปนมลลเมตร
-16-
มอก. 2501-2553
ภาคผนวก ก.
รายชอแอโรแมตกแอมน(ขอ 5.1.2)
หมายเลข ซเอเอส
(CAS number)
biphenyl-4-ylamine ไบฟนล-4-อลามน
4-aminobiphenyl 4-แอมโนไบฟนล
xenylamine ซนลามน
2 92-87-5 benzidine เบนซดน
3 95-62-2 4-chloro-o-toluidine 4-คลอโร-ออรโท-โทลอดน
4 91-59-8 2-naphthylamine 2-แนฟทลามน
o-aminoazotoluene ออรโท-แอมโนเอโซโทลอน
4-amino-2’,3-dimethylazobenzene 4-แอมโน-2’, 3-ไดเมทลเอโซเบนซน
4-o-tolylazo-o-toluidine 4-ออรโท-โทอลเอโซ-ออรโท-โทลอดน
6 99-55-8 5-nitro-o-toluidine 5-ไนโทร-ออรโท-โทลอดน
7 106-47-8 4-chloroaniline 4-คลอโรแอนลน
8 615-05-4 4-methoxy-m-phenylenediamine 4-เมทอกซ-เมตะ-ฟนลนไดแอมน
4-4’-methylenedianiline 4,4’-เมทลนไดแอนลน
4-4’-diaminodiphenylmethane 4,4’-ไดแอมโนไดฟนลมเทน
3,3’-dichlorobenzidine 3,3’-ไดคลอโรเบนซดน
3,3’-dichlorobiphenyl-4,4’-ylenediamine 3,3’-ไดคลอโรไบฟนล-4,4’-อลนไดแอมน
3,3’-dimethoxybenzidine 3,3’-ไดเมทอกซเบนซดน
o-dianisidine ออรโท-ไดแอนซดน
3,3’-dimethylbenzidine 3,3’-ไดเมทลเบนซดน
4,4’-bi-o-toluidine 4,4’-ไบ-ออรโท-โทลอดน
13 838-88-0 4,4’-methylenedi-o- toluidine 4,4’-เมทลนได-ออรโท-โทลอดน
6-methoxy—toluidine 6-เมทอกซ-เมตะ-โทลอดน
p-cresidine พารา-ครซดน
4,4’-methylenedi-bis-(2-chloro-aniline) 4,4’-เมทลน-บส-(2-คลอโร-แอนลน)
2,2’-dichloro-4,4’-methylene-dianiline 2,2’-ไดคลอโร-4,4’-เมทลน-ไดแอนลน
16 101-80-4 4,4’-oxydianiline 4,4’-ออกซไดแอนลน
17 139-65-1 4,4’-thiodianiline 4,4’-ไทโอไดแอนลน
15 101-14-4
12 119-93-7
14 120-71-8
10 91-94-1
11 119-90-4
5 97-56-3
9 101-77-9
ลาดบทชอสาร
(substance)1 92-67-1
-17-
มอก. 2501-2553
รายชอแอโรแมตก แอมน (ตอ)
หมายเลข ซเอเอส
(CAS number)
o-toluidine ออรโท-โทลอดน
2-aminotoluene 2-แอมโนโทลอน
19 95-80-7 4-methyl-m-phenylenediamine 4-เมทล-เมตะ-ฟนลนไดแอมน
20 137-17-7 2,4,5-trimethylaniline 2,4,5-ไทรเมทลแอนลน
o-anisidine ออรโท-แอนซดน
2-methoxyaniline 2-เมทอกซแอนลน
4-aminoazobenzene 4-แอมโนเอโซเบนซน
P-aminoazobenzene พารา-แอมโนเอโซเบนซน
23 95-68-1 2,4-xylidine 2,4-ไซลดน
24 87-62-7 2,6-xylidine 2,6-ไซลดน
22 60-09-3
18 95-53-4
21 90-04-0
ลาดบทชอสาร
(substance)
-18-
มอก. 2501-2553
ภาคผนวก ข
การชกตวอยางและเกณฑตดสน (ขอ 9.1)
ข.1 รน ในทน หมายถง ผลตภณฑสงทอสาหรบสถานพยาบาลประเภทเดยวกน มสเดยวกน ทาจากวสดและกรรมวธการทาอยางเดยวกน ททาหรอซอขายหรอสงมอบในระยะเวลาเดยวกน
ข.2 การชกตวอยางและการยอมรบ ใหเปนไปตามแผนการชกตวอยางทกาหนดตอไปน หรออาจใชการชกตวอยางอนทเทยบเทากนทางวชาการกบแผนทกาหนดไว
ข.2.1 การชกตวอยางและการยอมรบสาหรบการทดสอบความกวางและความยาว ลกษณะทวไป การบรรจและเครองหมายและฉลาก
ข.2.1.1 ใหชกตวอยางโดยวธสมจากรนเดยวกน ตามจานวนทกาหนดในตารางท ข.1ข.2.1.2 จานวนต วอย างท ไม เปนไปตามข อ 4.1 ขอ 6.1 ข อ 7. และขอ 8. ในแตละรายการ
ต องไม เกนเลขจานวนท ยอมรบท กาหนดในตารางท ข.1 จ งจะถ อว าผลตภณฑ ส งทอสาหรบสถานพยาบาลรนนนเปนไปตามเกณฑทกาหนด
ตารางท ข.1 แผนการชกตวอยางสาหรบการทดสอบความกวางและความยาว ลกษณะทวไปการบรรจ และเครองหมายและฉลาก
ข.2.2 การชกตวอย างและการยอมรบสาหรบการทดสอบ ผา ดายเยบ คณลกษณะทางกายภาพและความคงทนของส และคณลกษณะพเศษ (ถาม)
ข.2.2.1 ใหใชตวอยางจากขอ ข.2.1.1หมายเหต ในการชกตวอยางเพอตรวจสอบดายเยบ ใหใชตวอยางรวมกบตวอยางของผาสวนทมการเยบ
ข.2.2.2 ตวอยางตองเปนไปตามขอ 5.1 ขอ 5.2 ขอ 6.2 และขอ 6.3 (ถาม) จงจะถอวาผลตภณฑสงทอสาหรบสถานพยาบาลรนนนเปนไปตามเกณฑทกาหนด
ข.3 เกณฑตดสนตวอยางผลตภณฑสงทอสาหรบสถานพยาบาลตองเปนไปตามขอ ข.2.1.2 และขอ ข.2.2.2 ทกขอจงจะถอวาผลตภณฑสงทอสาหรบสถานพยาบาลรนนนเปนไป ตามมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมน
ขนาดรน ขนาดตวอยาง
ชน ชน
ไมเกน 200 3 0
201 ถง 500 13 1
501 ขนไป 20 2
เลขจานวนทยอมรบ