+ All Categories
Home > Documents > โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·...

โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·...

Date post: 30-Aug-2019
Category:
Upload: others
View: 1 times
Download: 0 times
Share this document with a friend
113
หนังสือเรียนสาระทักษะการดําเนินชีวิต รายวิชา ชองทางการพัฒนาอาชีพ (อช21001) ระดับมัธยมศึกษาตอนตน หลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั ้นพื ้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.. 2554) สํานักงานสงเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย สํานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงศึกษาธิการ หนังสือเรียนเลมนี้จัดพิมพดวยเงินงบประมาณแผนดินเพื่อการศึกษาตลอดชีวิตสําหรับประชาชน ลิขสิทธิเปนของ สํานักงาน กศน. สํานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ หามจําหนาย
Transcript
Page 1: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

หนงสอเรยนสาระทกษะการดาเนนชวต

รายวชา ชองทางการพฒนาอาชพ

(อช21001)

ระดบมธยมศกษาตอนตน

หลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551

(ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2554)

สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

กระทรวงศกษาธการ

หนงสอเรยนเลมนจดพมพดวยเงนงบประมาณแผนดนเพอการศกษาตลอดชวตสาหรบประชาชน ลขสทธ

เปนของ สานกงาน กศน. สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

หามจาหนาย

Page 2: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

เอกสารทางวชาการลาดบท 25/2555

หนงสอเรยนสาระทกษะการดาเนนชวต

รายวชา ชองทางการพฒนาอาชพ

(อช21001)

ระดบมธยมศกษาตอนตน

ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2554

ลขสทธเปนของ สานกงาน กศน. สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

เอกสารทางวชาการลาดบท 25/2555

Page 3: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·
Page 4: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

สารบญ

หนา

คานา

คาแนะนาการใชหนงสอเรยน

โครงสรางรายวชาชองทางการพฒนาอาชพ

บทท 1 การงานอาชพ 7

เรองท 1 ความสาคญและความจาเปนในการพฒนาอาชพ 8

เรองท 2 การพฒนากระบวนการผลตอาชพในชมชน สงคม ประเทศ และภมภาค 5 ทวป

ไดแก ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกา 9

เรองท 3 กลมอาชพใหม 37

เรองท 4 การประกอบอาชพในภมภาค 5 ทวป37 40

เรองท 5การพฒนากระบวนการจดการงานอาชพในชมชน สงคม ประเทศ และ

ภมภาค 5 ทวป ไดแก ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวปยโรป

และทวปอฟรกา 48

เรองท 6 คณธรรม จรยธรรม 79

เรองท 7 การอนรกษพลงงานและสงแวดลอมในชมชน สงคม ประเทศ และ

ภมภาค 5 ทวป ไดแก ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวปยโรป

และทวปอฟรกา 83

บทท 2 ชองทางการพฒนาอาชพ 85

เรองท 1 ความจาเปนในการมองเหนชองทางเพอพฒนาอาชพ 86

เรองท 2 ความเปนไปไดในการพฒนาอาชพ 87

เรองท 3 การกาหนดวธการพฒนาอาชพพรอมเหตผล 94

บทท 3 การตดสนใจเลอกพฒนาอาชพ 95

เรองท 1 การตดสนใจเลอกพฒนาอาชพ 96

เรองท 2 การตดสนใจพฒนาอาชพดวยการวเคราะหศกยภาพ 107

บรรณานกรม 111

Page 5: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

คาแนะนาการใชหนงสอเรยน

หนงสอเรยนสาระการประกอบอาชพ รายวชาชองทางการพฒนาอาชพ รหส อช21001 ระดบ

มธยมศกษาตอนตน เปนหนงสอเรยนทจดทาขนสาหรบผเรยนทเปนนกศกษานอกระบบ

ในการศกษาหนงสอเรยนสาระการประกอบอาชพ รายวชาทกษะการพฒนาอาชพ ผเรยนควรปฏบตดงน

1. ศกษาโครงสรางรายวชาใหเขาใจในหวขอและสาระสาคญ ผลการเรยนรทคาดหวง และขอบขาย

เนอหา

2. ศกษารายละเอยดเนอหาของแตละบทอยางละเอยด และทากจกรรมตามทกาหนด หากยงไมเขาใจ

ควรกลบไปศกษาและทาความเขาใจในเนอหานนใหมใหเขาใจ กอนทจะศกษาเรองตอไป

3. หนงสอเรยนเลมนม 3 บท คอ

บทท 1 การงานอาชพ

บทท 2 ชองทางการพฒนาอาชพ

บทท 3 การตดสนใจเลอกพฒนาอาชพ

Page 6: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

โครงสรางรายวชาชองทางการพฒนาอาชพ ระดบมธยมศกษาตอนตน (อช21001)

สาระสาคญ เปนองคความรเกยวกบการงานอาชพและเทคโนโลย ซงประกอบดวยการสารวจวเคราะหอาชพใน

ชมชน ประเทศ และภมภาค 5 ทวป ไดแก ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวปยโรป และ

ทวปอฟรกา เพอนาไปสการพฒนาระบสงทตองการพฒนาอาชพเหตผลความจาเปนทตองการพฒนาอาชพ

ดานตาง ๆ แสวงหาความรและเทคนคการพฒนาอาชพวเคราะห ความร และเทคนคทไดมา เพอนาไปสการ

พฒนาอาชพ การตดสนใจเลอกวธการ เพอพฒนาอาชพและการตรวจสอบความเปนไปไดในการพฒนา

อาชพ ใหผเรยนสามารถเลอกแนวทางการพฒนาอาชพทเหมาะสมตอตนเองและชมชนได ผลการเรยนรทคาดหวง 1. อธบายความหมาย ความสาคญ วเคราะหลกษณะงาน ขอบขายอาชพในชมชน สงคม ประเทศ

และภมภาค 5 ทวป ไดแก ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกา ทจะ

นาไปสการพฒนาอาชพทเหมาะสมกบศกยภาพของตนและสอดคลองกบชมชน สงคม 2. อธบายเหตผล ปจจยความจาเปนในการพฒนาอาชพทเหมาะสมกบศกยภาพของตนเองได 3. จดระบบความสาคญในการตดสนใจพฒนาอาชพได 4. ปฏบตการวเคราะห เพอการพฒนาอาชพได

ขอบขายเนอหา

บทท 1 การงานอาชพ บทท 2 ชองทางการพฒนาอาชพ บทท 3 การตดสนใจเลอกพฒนาอาชพ สอการเรยนร

1. กจกรรม

2. หนงสอเรยน

Page 7: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

7

บทท 1 การงานอาชพ

สาระสาคญ อาชพในปจจบนมอยหลากหลายในสงคม มทงสรางขนใหมจากทรพยากรทมอย หรอพฒนาขยาย

ขอบขายจากอาชพหนงเปนอาชพหนง หากผเรยนมโลกทศนทางอาชพจะทาใหมความร ความเขาใจ อธบาย

ความสาคญ และความจาเปน ลกษณะขอบขายกระบวนการผลตงานอาชพ การจดการในงานอาชพ คณธรรม

จรยธรรม และการอนรกษพลงงานและสงแวดลอมจะทาใหเหนชองทางในการพฒนาอาชพ

ตวชวด 1. อธบายความสาคญและความจาเปนในการพฒนาอาชพ 2. อธบายลกษณะขอบขายกระบวนการผลตงานอาชพในชมชน สงคม ประเทศ และ ภมภาค 5 ทวป

ไดแก ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกาเพอนามาวเคราะหในการพฒนา

อาชพ 3. อธบายการจดการในงานอาชพในชมชน สงคม ประเทศ และภมภาค 5 ทวป ไดแก ทวปเอเซย

ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกา เพอนามาวเคราะหในการพฒนาอาชพ 4. อธบายคณธรรม จรยธรรมในการพฒนาอาชพ 5. อธบายการอนรกษพลงงานและสงแวดลอมในการพฒนาอาชพในชมชน สงคม ประเทศ และ

ภมภาค 5 ทวป ไดแก ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกา

ขอบขายเนอหา เรองท 1 ความสาคญและความจาเปนในการพฒนาอาชพ เรองท 2 การพฒนากระบวนการผลตอาชพในชมชน สงคม ประเทศ และภมภาค 5 ทวป ไดแก

ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกา เรองท 3 กลมอาชพใหม

เรองท 4 การประกอบอาชพในภมภาค 5 ทวป

เรองท 5 การพฒนากระบวนการจดการงานอาชพในชมชน สงคม ประเทศ และภมภาค 5 ทวป

ไดแก ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกา เรองท 6 คณธรรม จรยธรรม เรองท 7 การอนรกษพลงงานและสงแวดลอมในชมชน สงคม ประเทศ และภมภาค 5 ทวป ไดแก

ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกา

Page 8: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

8

เรองท 1 ความสาคญและความจาเปนในการพฒนาอาชพ ความสาคญและความจาเปนของการพฒนาอาชพ วเคราะหลกษณะขอบขายการงานอาชพ

กระบวนการทางาน การบรหารจดการของอาชพตาง ๆ ในชมชน สงคม ประเทศ และภมภาค 5 ทวป ไดแก

ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกา เพอการพฒนาอาชพจากการงานอาชพ

ตาง ๆ

ความสาคญในการพฒนาอาชพ การพฒนาอาชพเปนสงทสาคญในวถชวตและการดารงชพในปจจบนเพราะอาชพเปนการสราง

รายไดเพอเล ยงชพตนเองและครอบครว อาชพกอใหเกดผลผลตและการบรการ ซงสนองตอบตอความ

ตองการของผ บรโภค และทสาคญคอ การพฒนาอาชพมความสาคญตอเศรษฐกจของประเทศชาต

ความสาคญจงเปนฟนเฟองในการพฒนาคณภาพชวต เศรษฐกจ ชมชน สงผลถงความเจรญกาวหนาของ

ประเทศชาต

ความจาเปนในการพฒนาอาชพ ความจาเปนในการพฒนาอาชพในชมชน สงคม ประเทศ และภมภาค 5 ทวป ไดแก ทวปเอเซย

ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกา ทเหมาะสมกบตนเอง วเคราะหความเปนไปได

ตาง ๆ ไดแก การลงทน การตลาด กระบวนการผลต การขนสง การบรรจหบหอ การแปรรป และผลกระทบ

ตอชมชน และสงแวดลอม ความรความสามารถของตนเองตอสงทตองการพฒนา การลาดบความสาคญของ

การพฒนาทมความเปนไปได เพอนาขอมลทวเคราะหไวนาไปปรกษาผร การตดสนใจเลอกพฒนาอาชพท

เหมาะสมกบตนเอง โดยวเคราะหความพรอมของตนเอง ความตองการของตลาด เทคนคความร ทกษะใน

อาชพ และความรบผดชอบตอสงคม ทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม

Page 9: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

9

เรองท 2 การพฒนากระบวนการผลตอาชพในชมชน สงคม ประเทศ และภมภาค 5 ทวป ไดแก

ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกา เปนการวเคราะห ลกษณะ ขอบขาย กระบวนการผลตทางอาชพจากงานตาง ๆ ในวถชวต ไดแก

งานบาน งานเกษตร งานชาง งานประดษฐ และงานธรกจ

1. งานบาน

งานบาน เปนการวเคราะหเก ยวกบงานบานและชวตความเปนอยในบาน ผาและเครองแตงกาย

อาหารและโภชนาการ โดยเนนการแกปญหาในการทางาน มความรบผดชอบ สะอาด มระเบยบ ประหยด

อดออม อนรกษพลงงานและสงแวดลอม เพอนาไปสการสรางงานอาชพทเหมาะสมกบศกยภาพของตนเอง

และสอดคลองกบชมชน สงคม

1.1 บานและชวตความเปนอยในบาน

ความสมพนธของสมาชกในบาน บานเปนปจจยทจาเปนในการดารงชวต บานเปนทอาศยใหความ

ปลอดภย ความรก ความอบอน รวมกนทากจกรรมตาง ๆ เปนศนยรวมของสมาชกทกคนในครอบครว และม

ความสมพนธตอกน

ความหมายของครอบครว

ครอบครวเปนหนวยหนงของสงคม ประกอบดวยสมาชกตงแต 2 คนขนไปอยรวมกนบานเดยวกน

ชวยกนดแลรกษาและออกคาใชจายของบานรวมกน และยงเปนรากฐานหรอสถาบนทสาคญของสงคมใน

การใหการศกษา อบรมเลยงดและสรางประสบการณดานตาง ๆ แกสมาชกทอาศยอยรวมกน

ลกษณะของครอบครว มดงน

1. ครอบครวทประกอบดวยกลมคนทมความผกพนกนทางกฎหมาย คอ การสมรส และการรบ

บคคลอนเปนบตรบญธรรม

2. ครอบครวทประกอบดวยกลมคนทมความผกพนกนทางสายเลอด ไดแก พอ แม ลก ป ยา ตา ยาย

พ นอง หลาน

3. ครอบครวทประกอบดวยกลมคนทมการใชจายรวมกน จากเงนงบประมาณเดยวกนอาจเกยวพน

กนทางสายเลอด หรอไมเกยวพนกน เชน พอ แม ลก พนอง นายจาง ลกจาง เพอน

ความสาคญของครอบครว

ครอบครวตองมหวหนาครอบครว โดยปกตจะเปนบดา แตบางครอบครวอาจเปนมารดาหรอญาต

ผใหญ หวหนาครอบครวเปนบคคลสาคญในการสรางความสมพนธและบรรยากาศใหสมาชกในครอบครวม

ความรก ความอบอน ความเขาใจอนดตอกน สมาชกจะไดรบแบบอยางทดจากครอบครวทาใหมจตสานกใน

บทบาทภาระหนาทของตนเองทมตอครอบครวและสงคม

Page 10: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

10

ดงนน ครอบครวจงเปนสถาบนทสาคญตอการปลกฝงคณลกษณะอนพงประสงคใหเกดแกสมาชก

ของครอบครว ไดแก ความเปนผมระเบยบวนย มความรบผดชอบ ซอสตยตรงตอเวลา รจกการเสยสละ ซง

เปนรากฐานสาคญใหสมาชกของครอบครวกาวไปสสถาบนอน ๆ ของสงคมไดอยางมคณภาพ

การสรางความสมพนธในครอบครว

บรรยากาศของครอบครวทมสมาชกอารมณดมความสมพนธอนดตอกน สามารถทาได ดงน

1. ใหสมาชกมสวนรวมแสดงความคดเหนเกยวกบงาน หรอปญหาของครอบครว

2. ฝกใหรจกการเปนผฟงและผพดทด

3. ยอมรบนบถอในความคดเหนของผอน

4. มอบหมายงานใหเหมาะสมกบวยและความสามารถ

5. รจกหลกเลยงการขดแยง พยายามทาความเขาใจและรจกการใหอภยซงกนและกน

6. มกจกรรมหรองานททารวมกน ชวยใหเกดความสามคค การปรบตวเขาหากน

7. มสมมาคารวะ ประพฤตตนเหมาะสมกบวยและกาลเทศะ

8. ใหความเคารพนบถอตอผอาวโส

9. ใหความชวยเหลอ เอออาทรและมนาใจอนดตอกน

10. รจกเสยสละตามสมควรแกโอกาส

หนาทความรบผดชอบของสมาชกในครอบครว

สมาชกทกคนในครอบครวมสวนรวมในการทางานบาน ไมควรมอบภาระใหกบผใดผหนง งานตาง ๆ

จะสาเรจไดดวยดตองอาศยความรวมมอรวมใจของสมาชกทกคน ซงหลกในการแบงงานและความ

รบผดชอบควรพจารณา ดงน

1. วเคราะหและวางแผนรวมกนวามงานอะไรบางทจะตองจดทาในครอบครว

2. มอบหมายงานใหสมาชกทาตามความสามารถ ความถนด และเหมาะสมกบวย

3. กาหนดหนาทรบผดชอบงานของแตละคนใหชดเจนวาใครมหนาทอะไรและมงานใดทสมาชก

ควรทารวมกน

ลกษณะงานในบาน

ลกษณะงานในบานมหลายประการ สมาชกในครอบครวควรมสวนรวม ลกษณะงานในบานแบง

ออกได 2 ประเภท คอ

1. งานสวนตว เปนงานทสมาชกตองปฏบตสาหรบตนเอง เชน ดานสขภาพอนามยตวเอง คอ การทา

ความสะอาดรางกาย การทาความสะอาดเครองใชสวนตว รบประทานอาหารทมประโยชนตอรางกาย

พกผอนใหเพยงพอ ดานการวางแผนมการวางแผนในการใชเวลาแตละวนใหเปนประโยชนและเหมาะสมกบ

ลกษณะงานทปฏบต

Page 11: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

11

2. งานสวนรวม เปนงานทไดรบมอบหมายจากสมาชกในครอบครว หรอเปนงานทแบงเบาภาระของ

บดามารดา ผปกครอง และสมาชกในบาน เชน การประกอบอาหาร งานซกรดเสอผา และทาความสะอาด

เครองนงหม

การจดและการดแลรกษาบาน

การใช การเกบ การบารงรกษา การเลอก ซอมแซม ตดแปลง เครองมอเครองใชในบานใหถกวธและ

เหมาะสมกบบรเวณพนท ในบาน จะชวยใหสะดวกตอการนามาใชและยดอายการเกบรกษา ซ งจะเปน

ประโยชนตอการจดและการดแลรกษาบาน แบงไดดงน

1. อปกรณการทาความสะอาดบาน เชน ไมกวาดประเภทตาง ๆ หลงจากใชแลวควรเกบในบรเวณท

ลบตาหรอขางตทสง เพอหยบใชไดสะดวกในการใชงานครงตอไป สารทชวยในการทาความสะอาด เชน

ผงซกฟอก นายาขดพน ควรเกบใสภาชนะทมฝาปดมดชด

2. อปกรณเครองใชไฟฟา เชน เตารด โทรทศน เตาไฟฟา ฯลฯ ควรจดวางในทอากาศถายเทหรอ

หมนเวยนไดรอบ ไมควรมนาขง และหลงจากใชงานแลวตองถอนปลกออกใหเรยบรอย

1.2 ผาและเครองแตงกาย

การเลอกใชผาและเครองแตงกายผาและความสาคญของเสอผา ผาเปนเครองนงหมทใหประโยชน

ตอการดารงชวตของมนษย ผาเปนเครองนงหมท ใหความอบอนแกรางกาย ปองกนอนตรายจากการ

ปฏบตงานตาง ๆ และเพอใหเกดความสวยงาม นอกจากนนผายงใชในการตกแตงบานเรอน กอนทจะนาผา

มาใชใหเกดประโยชนตอการดารงชวต ควรศกษาและเลอกใชใหถกตองตามความเหมาะสม

การเลอกใชเสอผาเครองแตงกายทถกตอง จะตองคานงถง

1. การสารวจและรจกตนเอง การพจารณารปราง ลกษณะของผสวมใส เชน ความสง เตย ความอวน

ผอม สผว สตา สผม จดดและจดบกพรองของรปรางหนาตา

2. ในการเลอกแบบเสอ แบบเสอทดควรเปนแบบทงาย ๆ แตนาสนใจ มจดเดนเพยงจดเดยวไมควรม

การตกแตงรงรงมากเกนไป และเลอกใหเหมาะสมกบบคลกของผสวมใส

3. งบประมาณเรองเสอผา ควรซอมาใชแลวคมคาเงนทเสยไปและใชไดนาน

การทาความสะอาด ดแลและรกษาผาและเครองแตงกาย

เสอผานอกจากจะตองเลอกเสอใหเหมาะสม ใหถกตองกบบคลกภาพ โอกาส สถานทแลว ผสวมใส

ควรศกษาการรกษาความสะอาดอยางถกวธเพอยดอายการใชงาน ความทนทาน รวมทงรจกการซอมแซม

เสอผาใหอยในสภาพพรอมทจะใชประโยชนไดทนท การทาความสะอาดเสอผาควรคานงถงชนดของผา

เสยกอนวาควรใชนายา ผงซกฟอกหรอสบชนดใด ผาทซกนนทนตอการขยหรอไม และอณหภมมากนอย

เพยงใด รวมทงความคงทนของสผา ควรอานปายทตดกบตวเสอใหละเอยดเกยวกบคณสมบตของเสอผาท

นามาใช เพราะผาแตละชนดการดแลรกษาแตกตางกน ดงนน ควรไดศกษาเพอจะไดมเส อผาทใหมและ

ใชงานไดนาน ๆ

Page 12: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

12

การซกผา มจดมงหมาย คอ การทาความสะอาด ลบรอยเปอนออกใหหมด การซกผาทาได 2 วธ คอ

1. ซกดวยนาเรยกวาซกเปยก

2. ซกดวยสารละลายโดยผาตองไมถกนาเรยกวา ซกแหง

การซกผาทถกตองจะชวยทาใหผาทนทานและสวยงามอยเสมอ มลาดบขนตอน ดงน

1. ตรวจดรอยชารดของเสอผากอนลงมอซก ถามรอยชารดควรซอมแซมกอน

2. รดซปและปลดเขมขดออกจากหวง เพราะจะทาใหฟนซปหรอเขมขดเสยในระหวางทซก

3. ลวงดกนกระเปา หากมสงของหรอสงแปลกปลอม ควรเอาออกใหหมด เพราะบางครงสงเหลาน

จะทาใหเสอผาเปอน ถาซกดวยเครองจะทาใหเครองซกผาเสยเรว

4. กาจดรอยเปอนและจดดางดาใหหมดกอนลงมอซก

5. แยกประเภทของผากอนทจะนาไปซก เพราะผาบางชนดอาจสตก

6. กอนนาผาลงไปซกกบผงซกฟอกหรอนาสบ ควรซกนาเปลากอน 1 ครง เพอขจดสงสกปรก เชน

ฝนละออง หรอคราบสงสกปรกอน ๆ เพราะผาบางชนดสกปรก สามารถดดซมซบไดรวดเรวจะทาใหผานน

เกาเรว สไมสดใส

การรดผา ควรปฏบต ดงน

1. เสยบปลกเตารดแลวเปดสวตชปรบอณหภมความรอนใหเหมาะสมกบเนอผาทกาลงรด หรออาน

จากปายทตดเสอวาควรใชอณหภมเทาไหรในการรด การรดควรกลบตะเขบดานในทดลองรดดกอน เพอ

ปองกนผาเสยหาย

2. การรดเตารดไอนา ควรใชนากลนเตมกอนเสยบปลกไฟเปดสวตช ไมควรใชนาประปาเตมเพราะ

ถาใชนาเตมไปนาน ๆ ทาใหนาทตกตะกอนจบตวทาใหอดตนททอไอนาได ดงนน หลงจากเลกใชทกครง

ควรถายนาออกใหหมด

3. อยาพรมนาเปยกมากจนเกนไป ควรพรมนาทงไวประมาณ 5-10 นาท แลวคอยรด เพราะถา

ผาเปยกมากเกนไปจะทาใหเสยเวลาการรดผาและจะเสยคาไฟฟามากขนกวาปกต

4. ควรรดผาหลาย ๆ ตวในครงเดยวกน ถาผาเนอบาง ๆ ควรรดหลงสด เพราะผาบางไมไดใช

อณหภมสง เหมาะทจะรดหลงจากถอดสวตชแลว เพอเปนการประหยดกระแสไฟฟาและเงนอกดวย

5. ระวงอยาใหเตารดหลนหรอตก ขณะทกาลงจะหยดรดชวขณะหนงควรปดสวตช หรอ ถอดปลก

เตารดเพอปองกนการเกดไฟไหม

6. ขณะทรดผาควรใหสายเตารดเรยบไมมวนงอ เพราะจะทาใหสายเสยดสกน ทาใหฉนวนหม

สายไฟไมทนทานจะทาใหเกดอนตรายได

7. เมอรดผาเสรจทกครงตองปดสวตช ถอดปลกและเกบพบสายใหเรยบรอยทกครง

8. เตารดหลงจากใชแลว หากมสงสกปรกตดอย ควรใชผาชบนาหรอเบนซนหมาด ๆ เชดออกทกครง

Page 13: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

13

การซอมแซมเสอผา

เส อผาท ชารดอาจเนองมาจากการซกรด หรอถกส งอนเกาะเก ยว ทาใหเส อผามรอยตาหนหรอ

เสยหาย เสอผาทใสอยบางตวยงใหม ตองการกลบมาใชประโยชนอก จงจาเปนตองศกษาวธการซอมแซมให

เหมาะสมและถกวธ การซอมแซมเสอผา นอกจากจะนากลบมาใชไดอก ยงสามารถดดแปลงเสอผาใหได

แบบใหมแปลกตา ทาใหเกดความสวยงามยงขนและนาสวมใส

กอนทจะนาเสอผามาซอมแซม ควรพจารณากอนวาควรซอมแซมวธใดจงจะเหมาะสมโดยพจารณา

จากรอยชารดกอนและวธการซอมแซมสามารถนากลบไปใชไดอกนานหรอไมการซอมแซมกไมยงยาก

กจกรรม

ใหผเรยนหาภาพการแตงกายของบคคลตาง ๆ คนละ 3 ชด ใหเหมาะสมกบวย กาลเทศะและฐานะ

ทางเศรษฐกจพรอมทงแสดงความคดเหน

1.3 อาหารและโภชนาการ

การเลอกบรโภคอาหารเครองดมและมารยาทในการรบประทานอาหาร อาหาร เปนหนงในปจจย 4

ทสาคญตอการดารงชวต รางกายจะเจรญเตบโตแขงแรงและมสขภาพทดตองไดรบอาหารทถก

สขลกษณะ มคณคาทางโภชนาการเพยงพอกบความตองการของรางกายในแตละวยซงมความแตกตางกน

อาหาร หมายถง สงทกนเขาสรางกายแลวไมมโทษตอรางกาย แตนาไปใชประโยชนได โดยสราง

ความเจรญเตบโต ซอมแซมสวนทสกหรอ ชวยใหรางกายดาเนนชวตตามปกตและปราศจากโรค

สารอาหาร หมายถง สวนประกอบทเปนสารเคมทมอย ในอาหารและรางกาย สามารถนาไปใช

ประโยชนได ไดแก โปรตน คารโบไฮเดรต วตามน เกลอแร ไขมน

อาหารสมสวน หมายถง อาหารทมสารอาหารครบทงปรมาณและคณภาพตามความตองการของ

รางกาย

การเลอกบรโภคอาหารใหถกหลกอนามย

การมความรความเขาใจเก ยวกบการเลอกบรโภคอาหารใหถกหลกอนามย จะชวยปองกนการ

แพรกระจายของเชอโรคทมในอาหารได

หลกการเลอกบรโภคอาหารใหถกหลกอนามย

1. ควรบรโภคอาหารสก เนองจากอาหารสกเปนอาหารทผานการฆาเชอดวยความรอน จงมความ

ปลอดภยมากกวาอาหารดบ

2. ควรใชชอนกลางประจาสาหรบตกกบขาวในการรบประทานอาหาร เพอเปนการปองกนการ

แพรกระจายของโรคทตดตอได

3. ควรลางมอกอนรบประทานอาหารดวยนาสบทกครง โดยเฉพาะผนยมบรโภคขาวเหนยวและ

อาหารอน ๆ ดวยมอ

Page 14: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

14

4. รจกเลอกบรโภคอาหารทสะอาดและปลอดภย

5. อาหารตองมคณคาสงและราคาไมแพงนก การเลอกซ ออาหารควรพจารณาถงคณคาของ

สารอาหารตามหลกโภชนาการ

6. อาหารตองมคณภาพ สงคมในปจจบนมการเลอกซออาหารมารบประทานกนมากขน ผบรโภค

ควรพจารณาอาหารใหวา สดใหม ไมบดเนาหรอสงกลนเหมน ไมควรเกบอาหารทซอไวนานเกนเพราะจะทา

ใหอาหารไมมคณภาพ

7. ทาความสะอาดและเกบภาชนะอปกรณเครองใชอยางถกตอง หลงทาความสะอาดผงใหแหงและ

ควรเกบเขาทใหเรยบรอย เพอปองกนฝนละอองและไมอบชน

การปฏบตหลงรบประทานอาหาร

1. เมอรบประทานอาหารอมแลวควรรวบชอนและสอมไวในจาน

2. ชวยกนเกบภาชนะตาง ๆ เกบกวาดเชดถใหเรยบรอย (รบประทานอาหารทบาน)

3. ควรลกจากโตะอาหารพรอมกน ๆ ถาจาเปนตองลกกอนควรกลาวขออนญาตแลวเกบเกาอไวใน

สภาพเดม

การเลอกบรโภคอาหารใหเหมาะสมตามวย

อาหารสาหรบผ ใหญ (อาย 40 ปขนไป) วยน รางกายมการเสรมสรางเซลลตาง ๆ เพ อรกษา

สมรรถภาพการทางานในรางกายใหคงท จงควรไดรบอาหารครบทง 5 หมและไดสดสวนทเหมาะสม ดงน

โปรตน

นม 1 แกวตอวน

ไข 1 ฟองตอวน หรอสปดาหละ 3-4 ฟอง

เนอสตว 100 กรมตอวน

เครองในสตว 1 ครงตอสปดาห

ถวเมลดแหง 50 กรม

แปงหรอนาตาล (ใน 1 วน)

ขาวสวยหรออาหารจากแปง 3 จาน (250-300 กรม)

เผอก มน 1 หวเลก นาตาล 2 ชอนโตะ

นามนหม 2 ½-3 ถวยตวง

ผก/ ผลไม (ใน 1 วน)

ผกใบเขยวสก ½ ถวยตวง

ผกใบเขยวสด 1 ถวยตวง

ผกประเภทหว ดอก ผล ½ ถวยตวง

ผลไม 1 ผลเลก (สม 1 ผล)

นาผลไม ½ ถวยตวง

Page 15: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

15

อาหารสาหรบผสงอาย (อาย 60 ปขนไป) วยนมการเปลยนแปลงไปในทางเสอมลงของเซลลอวยวะ

ตาง ๆไดแก เซลลของสมอง ไต หวใจ กระดออน กลามเนอลาย เปนตน และไมสามารถสรางขนใหมได จง

ควรไดรบสารอาหารในปรมาณทเพยงพอเชนเดยวกบวยผใหญ

การเกบและการถนอมอาหาร

วธการเกบอาหารประเภทตาง ๆ

1. การเกบอาหารสด กอนเกบไวในตเยนหรอตแช ตองลางสงปกปรกทตดมากบอาหารออกใหหมด

ขณะทแชเยน และจะชวยยดอายการเกบอาหารสดได

2. การเกบอาหารแหง ตองปองกนความชนทจะเกดกบอาหาร เชน การเกบเมลดพช ควรทาใหแหงกอน

นาไปเกบในภาชนะมฝาปดและไมอบชน สวนพชทเปนหวควรแขวนไวในทโปรง สะอาด มลมโกรกไดด ควร

นาไปผงแดดออน ๆ เปนประจา

3. การเกบอาหารกระปอง ควรเกบไวในททมอากาศเยน โปรงและไมอบชน เพราะจะไดปองกนเชอโรค

ทหลงเหลออยในกระปอง

4. การเกบอาหารปรงสาเรจ อาหารท เหลอจากการบรโภค ควรเกบในตเยนไมเกน 2 วน กอนนามา

รบประทานควรอนใหรอนจด เพอทาลายเชอจลนทรยททาใหเกดอาการทองเสย

การถนอมอาหาร คอ วธการตาง ๆ ททาใหอาหารเกบไดนานกวาปกต โดยไมบดเสย

หลกในการถนอมอาหาร หลกในการถนอมอาหารสามารถทาไดหลายวธ ดงน

1. การแชอาหารในอณหภมตา วธนชวยใหอาหารเสยชาลง เพราะแบคทเรยและเชอราซงเปนตนเหต

ใหญมการเจรญเตบโตไดชา การเกบอาหารไมใหเสยโดยใชอณหภมต านจะเกบไวไดนานเทาไรข นอย กบ

อณหภมในการเกบ วธเกบอาหารในตเยน จะเกบอาหารไดในระยะสนประมาณ 1 สปดาห แตถาตองการเกบ

อาหารในระยะยาวเปนเดอนหรอเปนป จะตองใชอณหภมตากวาจดเยอกแขง คอ แชใหอาหารแขง อาหารทแช

แขงนถานามาไวในอณหภมสงขนกจะเรมเสยไดอก เชนเดยวกบอาหารสดทวไป

2. การตากแหง แบคทเรยและเชอราในอาหารจะเจรญเตบโต ทาใหอาหารเสยได ตองอาศยความชน

พอสมควร การตากแหงทาใหความชนในอาหารตาจนเชอจลนทรยไมสามารถเจรญเตบโตได อาหารกไมเสยนยม

ใชกนมากกบเนอสตว ผกและผลไม เพราะทาไดงายและประหยด การตากแหง อาจจะใชวธตากแดด อบ ปง ยาง

หรอรมควนกได สาหรบวธหลงน ควนไฟยงมสารบางอยางชวยถนอมอาหารไมใหเสยอกดวย

3. การใชความรอน วธนอาศยความรอนเพอทาลายจลนทรยทจะทาใหอาหารเสยและทาลายเอนไซมทา

ใหปฏกรยาดาเนนไปไมได การทาลายจลนทรยดวยความรอนนอาจทาไดหลาย ๆ ขน เชน

3.1 การทาลายเชอจลนทรยบางตว ใชกบอาหารบางชนดทตองการรกษาใหคงรปเดมไว เชน

นมสด ใชวธพาสเจอรไรส ซงใชความรอนตาไมถงจดเดอดเพยงแตทาลายเชอจลนทรยท จะเปนอนตรายแก

ผบรโภคเทานน ฉะนน นมสดทผานความรอนไมถงจดเดอดจะยงมเชอจลนทรยอยตองเกบไวในทอณหภมตา

เพอไมใหเสย

3.2 การทาลายเชอจลนทรยทงหมด วธนใชความรอนสงในระยะยาว ใชวธสเตอรรไรส

Page 16: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

16

เพ อฆาเช อจลนทรยในอาหารใหหมดและเกบอาหารท ไมมเช อจลนทรยแลวในภาชนะทมดชด เชน บรรจ

กระปอง หรอบรรจขวด อาหารทถนอมดวยวธนเกบไวไดนานมาก เพราะไมมสงทจะทาใหอาหารเสยเหลออย

แตวธการนยงยากไมเหมาะทจะทาในครอบครว เพราะตนทนสงเหมาะในการทาเปนอตสาหกรรมเทานน

4. วธอน ๆ ไดแก การดอง การกวน การแชอม ฯลฯ ใชมากกบผกและผลไม ในประเทศเราวธเหลาน

ชวยถนอมอาหารไวไดมาก โดยทาสงแวดลอมใหมสภาพไมเหมาะสมสาหรบการเจรญเตบโตของ

เชอจลนทรย

คณคาทางโภชนาการของอาการทถนอมแลว

วธการถนอมอาหารทก ๆ วธ ทาใหมการเปลยนแปลงในตวอาหารเองมากบางนอยบางแลวแต

วธการ สาหรบคณคาทางโภชนาการนนกมการเปลยนแปลงเชนเดยวกน มากนอยขนอยกบประเภทของ

อาหารและวธการททา ถนอมไวโดยตากแหง เชน เนอเคม ปลาแหง ปลากรอบ ฯลฯ ดองหรอหมกใสเกลอ

เชน ปลารา หอยดอง ฯลฯ เหลาน โปรตนในเนอสตวยงใชประโยชนไดแตการบรโภคอาหารเหลานจะตอง

ระวงในดานความสะอาด ควรจะทาใหสกดเสยกอน

ผกและผลไม สารอาหารทสาคญ คอ วตามน โดยเฉพาะอยางยงวตามนซสลายตวไดงายโดยความ

รอน การสมผสกบอากาศ ฯลฯ ฉะนน ผกและผลไมทถนอมวตามนจะนอยลง เมอถกความรอนและสมผส

กบอากาศ สวนเกลอแรในผกและผลไมไมคอนมการเปลยนแปลง

กจกรรม

ใหผเรยนจดรายการอาหารและเครองดมเพอสขภาพ 3 มอ ใน 1 วน สาหรบบคคลดงตอไปน

(เลอก 1 หวขอ)

- เดกวยเรยน

- ผใหญ

- ผสงอาย

มออาหาร ชออาหาร/เครองดม สวนผสม/วธปรง คณคาทางโภชนาการ

การอนรกษพลงงานและสงแวดลอม

การอนรกษพลงงานและสงแวดลอมในครอบครว ไดแก การใชไฟฟา นาประปาอยางประหยด ดงน

Page 17: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

17

การใชไฟฟา

1. การเลอกซอเครองใชไฟฟาควรเลอกซอชนดประหยดไฟ เชน หลอดตะเกยบ หรอเครองใชไฟฟา

ทระบฉลากประหยดไฟ

2. เคร องใชไฟฟาท กนไฟมาก เชน หมอหงขาว กาตมนา กระทะ เครองซกผา เตารด หรอ

เครองใชไฟฟาเสยบปลกทกชนด เมอใชเสรจแลวตองถอดปลกออกทนท

3. การใชเตารดไฟฟารดผา ควรเตรยมเสอผาทจะรด และเตรยมเครองใชอน ๆ ใหพรอมกอน เมอจะ

รดจงเสยบปลก ควรรดครงละมาก ๆ ประหยดไฟฟามากกวารดทละนอยและบอยครง

4. เครองใชไฟฟาทมสวตซปด เปด เชน หลอดไฟ พดลม เมอเลกใชควรปดสวตชทนท

5. เครองปรบอากาศ ตองใชเทาทจาเปน เมอจะออกจากหองหรอหยดใชงาน ควรปดเครองกอน

ประมาณครงชวโมง

6. ควรตรวจปลก สวตชเครองใชไฟฟาในบานทกชนดใหเรยบรอย และอยในสภาพดเสมอเพอ

ประหยดไฟฟาและปลอดภยจากอบตเหตทจะเกดจากไฟฟา

การใชนาประปา

1. เมอเปดกอกนาประปาและใชนาในปรมาณพอเพยงแลว ปดกอกนาทนทอยางปลอยใหนาไหล จน

ลนภาชนะ

2. หมนตรวจดกอกนา ทอนาภายในบานและบรเวณบาน ถามรอยรวแตกตองรบซอมทนท

3. บานทมหองสขาแบบชกโครก ควรเลอกซอชกโครกแบบประหยดนาและถาใชขวดพลาสตก

กรอกนาใหเตม แชไวในถงชกโครกจะชวยประหยดนาได

4. นาทใชแลว เชน นาซาวขาว นาลางผก ผลไม นาลางจาน นาทซกผา ถาเปนนาสดทาย จะไมคอย

สกปรกสามารถนาไปรดตนไมได

5. กอนออกไปนอกบาน หรอกอนนอนควรตรวจดกอกนาในบานตองปดใหเรยบรอย

การเกบขยะภายในบานและการแยกขยะ

ปจจบนปญหาสงแวดลอม คอ ขยะ ซงตองกาจดอยางรวดเรว ขยะ นอกจากทาลายสงแวดลอมแลว

ยงเปนจดรวมของสตวทเปนพาหนะนาโรค เชน หน แมลงสาบ ดงนน การเกบขยะและแยกขยะทถกวธ ชวย

ใหสะดวกตอการนาไปยอยสลายหรอนาไปใชใหเกดประโยชน อกทงชวยรกษาสภาพแวดลอมทด

กจกรรม

1. ทานมหลกในการมอบหมายหนาทใหกบสมาชกในครอบครวอยางไรบาง

2. ครอบครวหนงมสมาชกทงหมด 5 คน และมความชอบทตางกน ดงน

พอชอบปลกตนไม แมชอบทาอาหาร ลกสาวคนท 1 ชอบอานหนงสอ ลกชายคนท 2 ชอบเลนเกม

และลกชายคนสดทองชอบเลนกฬา

ทานมวธการแบงหนาทการทางานบานใหกบคนในครอบครวนไดอยางไร

Page 18: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

18

2. งานเกษตร

งานเกษตร เปนการวเคราะหเกยวกบการปลกพช และการเลยงสตว ตามกระบวนการผลตและการ

จดการผลผลตมการใชเทคโนโลยเพอการเพมผลผลต ปลกฝงความรบผดชอบ การอนรกษพลงงานและ

สงแวดลอมเพอนาไปสการสรางงานอาชพทเหมาะสมกบศกยภาพของตนและสอดคลองกบชมชน สงคม

2.1 การปลกพช

การปลกผกสวนครวปลอดสารเคม

ผกเปนพชทเรานามาประกอบเปนอาหารในชวตประจาวน มคณคาทางอาหารทเปนประโยชนตอ

รางกาย การปลกผกสวนครวปลอดสารเคมเปนการปลกผกโดยไมใชสารเคม เชน ปยเคม และสารปองกน

กาจดศตรพช แตใชปยคอก ปยหมกชวภาพ นาสกดชวภาพ และสารสมนไพรปองกนกาจดแมลงมาใชในการ

ปลก ทาใหปลอดภยกบผผลตและผบรโภค

ความหมายของพชผกสวนครว

พชผกสวนครว หมายถง พชผกทปลกในพนทวางในบรเวณบานหรอหนวยงาน อาจปลกลงแปลง

หรอในภาชนะตาง ๆ เพอใชบรโภคในครอบครว หากมจานวนมากเหลอจากการบรโภคกสามารถนาไป

จาหนายได

การแบงประเภทของพชผกสวนครว

1. ผกกนใบกนตน เชน คะนา ผกบง กะหลาปล ผกกาดขาว

2. ผกกนฝกกนผล เชน พรก มะเขอ ถวฝกยาว ถวแขก ถวพ

3. ผกกนหวกนราก เชน ผกกาดหว กระชาย ขมน

4. ผกกนยอด เชน กะหลาดอก ดอกแค ขจร

5. ผกกนดอก เชน ตาลง ชะอม

การคดเลอกเมลดพนธ มวธการคดเลอก ดงน

1. เปนเมลดทแกเตมท เกบจากผลหรอฝกทแกหรอสกจด มอาหารสะสมในเมลดมาก

2. เปนเมลดทสมบรณ ไมมรอยแตก หกราว หรอลบ

3. เปนเมลดทเกบมาใหม ๆ ไมเกบไวนานจนเกนไป

4. เปนเมลดทสะอาดปราศจากโรคและแมลง

เครองมอและอปกรณในการปลกผก

เครองมอและอปกรณในการปลกผกเปนสงทชวยใหทางานไดสะดวกและรวดเรวยงขน ไดงานทม

คณภาพ ประหยดเวลา แรงงาน และสงผลใหไดผลผลตมากยงขน เชน เครองพรวนดน อปกรณรดนา และ

เครองพนยา เปนตน

Page 19: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

19

หลกการปลกผกสวนครวปลอดสารเคม

1. ไมใชสารเคมใด ๆ ในการปลกผก เชน ยาปองกนและกาจดเชอรา ยาฆาแมลง ปยเคม และยากาจด

วชพช

2. ใชวธการปองกนและกาจดศตรพชโดยวธผสมผสาน

3. ใชปยทไดจากธรรมชาต เชน ปยคอก ปยหมก อนทรยวตถตาง ๆ บารงดนโดยใชจลนทรยเขามา

ชวย

4. ใชปยหมกชวภาพ นาสกดชวภาพ นาหมกสะเดา หรอสารสมนไพรอยางสมาเสมอทก 7-10 วน ถาม

แมลงศตรพชมารบกวน พนสารสมนไพรกาจดแมลงใหบอยขนเปนทก 2-3 วนหรอทกวน

5. ไมปลอยใหทดนวางเปลา ควรมการปลกพชหมนเวยน

6. ใชพนธพชตานทานโรค

7. เตรยมดนปลกใหอดมสมบรณ จะทาใหพชผกสมบรณแขงแรงตานทานโรค ใหผลผลตทดและม

คณภาพ

8. ปลกผกผสมผสาน โดยปลกสลบหรอคละกนในแปลงเดยว ปองกนการทาลายของหนอน และ

แมลง

9. ปลกพชใหเหมาะสมกบฤดกาล

การเตรยมดนปลกผก

เลอกสถานทในการปลกผกสวนครว ควรเปนสถานททไมมนาทวมขงไดรบแสงแดดอยางนอยวน

ละ 6 ชวโมง ไมมสตวเลยงมารบกวน ใชจอบหรอมดดายหญา บรเวณทจะปลกแปลงควรมขนาดกวาง 1-1.5

เมตร ยาว 4 เมตร ขดดนลกประมาณ 30 เซนตเมตร ตากดน ยอยดนเกบวชพช ใสปยคอก ปยหมก จานวน 1

ปบ ตอพนท 1 ตารางเมตร และปยหมกชวภาพ 1 กโลกรม คลกเคลาใหเขากน คลมดวยฟาง รดนาสกด

ชวภาพ 1 ลตร ตอนา 20 ลตร ใหชม หมกทงไว 2-3 วน

การปลกผกสวนครว มวธการปลก ดงน

1. เพาะกลาแลวยายปลก อาจเพาะในแปลงหรอในภาชนะจะชวยประหยดคาเมลดพนธ เชน

กะหลาปล กะหลาดอก มะเขอเทศ พรก ฯลฯ

2. หวานเมลดในแปลงปลก เปนผกทเมลดมราคาไมแพง ปลกงาย เชน คะนา ผกบ ง กวางตง

ผกกาดขาว ฯลฯ

3. ปลกแบบหยดหลม เปนการปลกผกทมเมลดใหญ เชน ถวพ ถวฟกยาว ฟกทอง ฯลฯ

การบารงรกษาผกสวนครว มวธการ ดงน

1. การรดนา ควรรดนาอยางสมาเสมอ เชาและเยน ใหชมชนพอเหมาะอยางใหนาขงแฉะ

2. ใสปย ใชปยทไดจากธรรมชาต เชน ปยคอก ปยหมก นาสกดชวภาพ หรอปยหมกชวภาพ

3. การปองกนกาจดศตรพช ใชวธผสมผสานและใชสารสมนไพรกาจดแมลงไมใชสารเคม

Page 20: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

20

การเกบเกยวผกสวนครว

การเกบเกยวและระยะเวลาในการเกบเกยวของพชผกแตละครงจะแตกตางกนออกไปตามชนดของ

ผก เชน แตงกวา อาย 30-45 วน หลงปลก ผลออนสเขยวออนปนขาวไดขนาด ผกบง อาย 25 วน ตนออนสง

ประมาณ 30 เซนตเมตรขนไป

ขอควรร

ผกกนตนบางชนดเมอโตเตมทแลว เหลอโคนตนทมใบตดไว 2-3 ใบ รดนา ใหปย ดแลรกษาตอไป

จะมตาขางหรอแขนงผกเกดขนมา สามารถเกบมารบประทานไดอก เชน คะนา กะหลาปล ผกบง

การเกบผกทตองถอนออกมาทงตน ควรรดนาใหดนชน จะทาใหถอนไดงาย จดเรยงเปนกองนาสวน

รากไปลางนาเอาดนออก นามาจดเรยงใหโคนตนเสมอกนดงในบรเวณโคนตนและใบทเนาเสยออก

การแปรรปพชผกสวนครว

ผกสวนครวถามปรมาณมากใชบรโภคในครวเรอนไมหมดกสามารถนาไปจาหนายหรอแปรรปดวย

วธการตาง ๆ เชน การตากแหง เชน พรก หอม กระเทยม

การทาปยหมกชวภาพ

ปยหมกชวภาพ ไดจากการหมกอนทรยวตถกบนาสกดชวภาพ เปนการเพมจลนทรยไปชวยยอย

สลายอนทรยวตถทาใหดนมความอดมสมบรณยงขน

วธใชปยหมกชวภาพกบผกสวนครว

1. ใสปยลงไปในแปลงปลกขณะเตรยมดนอตราสวน 1 กโลกรมตอพนท 1 ตารางเมตร

2. พชผกทมอายเกอบ 2 เดอน เชน ถวฟกยาว แตง พรก มะเขอ ใชปยชวภาพรองกนหลมกอนปลก

1 กามอ

3. หลงจากปลกผกแลวใสป ยหมกชวภาพทก 7-10 วน และรดดวยนาสกดชวภาพ 1 ชอนโตะ

ตอนา 5-10 ลตร ทก 5-7 วน

4. ดนทใชปยหมกชวภาพควรเปนดนทมสวนผสมของปยหมก ปยคอก หรออนทรยวตถเพอเปน

อาหารของจลนทรยตอไป

5. บรเวณแปลงปลกผกควรมวสดคลมแปลง เพอรกษาอณหภมและความชนใหเหมาะสมกบการ

เจรญเตบโตของจลนทรย

6. เพอเปนการประหยดปยหมกชวภาพ กอนนาไปใชควรนาไปคลกเคลากบปยหมก หรอปยคอกใน

อตราสวนปยชวภาพ 1 สวน ตอปยหมกหรอปยคอก 10 สวน

การจดจาหนาย

ภาระการตลาด ตองศกษาความไดเปรยบเสยเปรยบของปจจยตนทน อายของสนคา โควตา และ

สทธบตรทไดครอบครองหรอแปรรปกงอตสาหกรรมเพอตอบสนองตลาดภายในประเทศ หากเกนความ

พอดสามารถวางแผนการตลาดสตลาดตางประเทศได

Page 21: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

21

กจกรรม

ใหผเรยนวางแผนการปลกผกลงในตารางดานลาง

ขนตอน วธการปฏบต

1. การเตรยมการกอนปลก

2. การเตรยมอปกรณ

3. การเตรยมดน

4. วธปลก

5. การดแลรกษา

6. การเกบเกยว

............................................................................................................

............................................................................................................

............................................................................................................

............................................................................................................

............................................................................................................

............................................................................................................

กจกรรม

จงตอบคาถามตอไปน

1. ผกสวนครวคออะไร

2. การปลกพชสวนครวปลอดสารเคมมประโยชนอยางไร

3. วสดอปกรณในการทาปยหมกชวภาพมอะไรบาง

4. อนทรยวตถในทองถนของผเรยน ทสามารถนามาทาปยหมกชวภาพมอะไรบาง

5. วธการปองกนและกาจดแมลงสาหรบการปลกผกปลอดสารเคมมวธการอยางไรบาง

2.2 การเลยงสตว

การเลยงสตวมจดประสงคทสาคญ คอ เพอเปนอาหารของประชากรภายในครอบครว หมบานใน

ประเทศ และเพอประชากรโลก ซงอาหารทไดจากสตว ไดแก อาหารประเภทเนอ นม และไข อาหารประเภท

เนอไดจาก โค กระบอ สกร สตวปก สตวนา จระเข อาหารประเภทนมไดจากโคนม แพะนม และควายนม

เปนตน อาหารประเภทไขไดจากไขไก ไขเปด ฯลฯ นอกจากน การเล ยงสตวยงใหประโยชนในดาน

เครองนงหม ยารกษาโรค เครองประดบและกอใหเกดรายไดจากผลประกอบการจากอตสาหกรรมการเลยง

สตว

สภาพปญหาของการเลยงสตว

ปญหาของการเลยงสตวในประเทศไทยมมากทกาลงรอการแกไข ซงเราสามารถแบงสภาพปญหา

ออกเปนหวขอใหญ ๆ ได 5 ปญหา คอ

Page 22: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

22

1. ปญหาเรองคน ปญหาของคนในภาคเกษตร คอ ผลตไดแตขายไมออกคนยงขาดความรเรอง

การตลาด ขาดการชวยเหลอจากภาครฐอยางจรงจง ขาดความชวยเหลอเพอตงกลมซงจะทาอยางไรใหคนเกด

ความเออเฟออาทรตอเพอนรวมอาชพ

2. ปญหาเรองเงนทน หมายถง เงนทน เกษตรกรสวนใหญคดได ทาไดและทาไดดแตขาดเงนทนใน

การดาเนนกจกรรมการเลยงทตอเนอง ทาใหขาดรายไดหมนเวยนในฟารม

3. ปญหาเรองปจจยการเลยง เรมจากทดน โรงเรยน อปกรณการเลยง ธรรมชาตในทองถน เปน

ปญหาทผเลยงสตวและหนวยงานภาครฐตองรวมมอกนแกไข

4. ปญหาเรองการจดการฟารม เกษตรกรขาดความร ความเขาใจเกยวกบกระบวนการเลยงสตวใน

เรองความสมดลของการลงทนกบผลตอบแทนทคมคาทสด รวมถงการใชแรงงาน เงนทน และปจจยการ

เลยงไมเหมาะสมกอใหเกดปญหาในดานการจดการฟารมในเวลาตอมา

5. ปญหาเรองกจกรรมดานการตลาด เกษตรกรในประเทศไทยปจจบน ประสบปญหานเปนหลก

หลกการเลยงสตวทดควรคานงถงปจจยนเปนปจจยแรกในการทจะตดสนใจลงทนในการเลยงสตว

ชนดและประเภทของสตวทควรเลยง

สตวเลยงทสาคญทางเศรษฐกจ แบงออกตามชนดและประเภทได ดงน

1. สตวใหญ ไดแก

โค หรอวว แบงออกเปน 3 ประเภท คอ โคนม เลยงเพอตองการนานมเปนหลกโคเนอเล ยงเพอ

ตองการเนอเปนหลก โคกงเนอกงนมเลยงไวเพอตองการทงเนอและนม

กระบอหรอควาย แบงออกเปน 2 ประเภทใหญ คอ กระบอปลก เลยงเพอใชงานและใหเนอ กระบอ

แมนา (กระบอนม) เลยงไวเพอตองการนานม

2. สตวเลก ไดแก

- สกร แบงออกเปน 2 ประเภทคอ สกรเน อ ไดแก สกรท นาเขาจากตางประเทศเม อ

ปรบปรงพนธแลวจะใหเนอเปนหลก สกรนา ไดแก สกรพนเมองในประเทศ สกรประเภทนเลยงงายใหเนอ

นอยมมนมาก

- แพะ แบงออกไดเปน 2 ประเภท คอ แพะนมเลยงไวเพอใหนมเปนหลก แพะเนอใหเนอ

เปนหลกเลยงงายโตเรว

- แกะ เลยงเพอใหขนเปนหลกมากกวาเนอ

3. สตวปก ไดแก

- ไก แบงออกเปน 3 ประเภท ไดแก ไกเนอ ไกไข ไกสวยงาม

- เปด ไดแก เปดเนอ เปดไข

4. สตวนา ไดแก

- ปลาทะเล

- ปลานาจด

Page 23: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

23

- ปลาสวยงาม

- ปลานากรอย

- สตวครงบกครงนา

การเลอกสถานทเลยงสตว

เมอตองการเลยงสตว สงทตองคานงเปนอนดบแรก คอ สถานทสาหรบเลยง ยอมตองการสถานทอน

จาเพาะและเหมาะสมกบตวของเขาเอง ตามหลกธรรมชาตชนดของสตว ภมอากาศ รวมถงความเหมาะสม

ของสตวชนดนน ๆ ยงตองคานงถงเปาหมายของการเลยงวาจะเลยงสตวเพออะไร เพอนนทนาการ เพอ

การคาหรออน ๆ เม อทราบความตองการเปนเบ องตนแลว จงควรพจารณาสถานท เล ยงสตวซ งจะม

ขอพจารณาสถานทเลยงสตว ดงน

ขนาดและสดสวนรางกายสตวทจะเลยง

- พนทตงฟารมทเหมาะสมตามประเภทของสตวนน ๆ

- ประเภทของโรงเรอน

- ขนาดของโรงเรอนเลยงสตว และการตอเตมในอนาคต

- มแหลงนาพอเพยง

- การคมนาคมสะดวก

- สภาพภมอากาศเหมาะสมกบชนดและประเภทของสตว

การคดเลอกพนธ

ลกษณะพนธสตว

1. สตวพนทาง คอ สตวท ผสมพนธโดยธรรมชาต ไมมการคดเลอกสายพนธทาใหสตวเลยงดอย

คณภาพทางดานผลผลต สสน รปรางและไมสามารถประมาณการผลผลตทคาดวาจะไดรบแนนอนได

2. สตวพนธ แท คอ สตวทไดรบการคดเลอกแลวเม อมการผสมพนธ สตว ลกท ได จะมลกษณะ

เหมอนพอแมทงรปราง สสน นาหนก เมอโตเตมททงไดรบการยอมรบจากสมาคมผเลยงสตวและสามารถ

ประมาณการการใหผลผลตได

การปองกนและดแลรกษาโรคสตว

นกเลยงสตวทดควรคานงถงการปองกนรกษาสขภาพของสตวเปนอนดบตน ซงเปนวธทประหยด

ทงเงนและคารกษาโรค

โรคสตว ม 2 สาเหตใหญ คอ

1. โรคทเกดจากเชอโรค เชน แทงตดตอ วณโรค ปากและเทาเปอย หวดไก ฯลฯ

2. โรคทไมเกดจากเชอโรค เชน โรคกระเพาะและลาไส บาดแผลหรอของมคมบาด เปนตน

การถนอมอาหารและการแปรรป

การถนอมอาหารเปนการเกบรกษาอาหารทเหลอ เพอใชบรโภคในมอตอไป โดยใหคณคาของ

อาหารสญเสยนอยทสด การถนอมอาหารวธงาย ๆ มดงน

Page 24: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

24

1. การทาใหแหง เนอสตวบกและสตวนา มการทาแหงเชนเดยวกน เมอมเนอสดหรอปลาสดเหลอ

มาก ใหนาเนอหรอปลามาทาใหเปนชนบาง ๆ ตามความพอใจ นามาคลกเกลอเพอปองกนการเนาเสย วางแผ

บนตะแกรงหรอกระจาด แลวนาไปผงแดดจนแหงในระหวางตากควรกลบชนเนอใหทกสวนไดรบความ

รอนโดยทวถง เมอแหงแลวนามาเกบโดยการผงกระจาดในทไมอบชนเพราะจะทาใหมกลนเหมน เราเรยกวา

เนอเคมหรอปลาเคม ระยะเวลาการเกบรกษาจะมากหรอนอยขนอยกบความเคม และความแหงของเนอถา

แหงมากจะเกบไวไดนานระหวางการเกบควรนาออกผงแดดบางเพอใหอาหารเกบไวไดนานขน

2. การหมกเกลอ การถนอมผลตผลการเกษตร อาจจะใชเกลอเปนตวชวยในการรกษาไมใหเนาเสย

ทางดานเนอสตว จะเนาเสยไดงายควรนาเนอมาหนเปนชนบาง ๆ นาไปหมกกบเกลอ เกลอจะเปนตวรกษา

ไมใหอาหารเนา โดยการดดนาในเนอออกมาแลวสงความเคมเขาไปแทนทการหมกเหลอถานาเนอไปตากให

แหงจะทาใหเนอเกบไดนาน

การถนอมอาหารประเภทเนอมวธการทาหลายอยาง ตามลกษณะของเนอสตวแตละชนดผเรยนควร

ศกษาเพมเตมจากตาราถนอมอาหาร ศกษาในหวขอทนาสนใจบางครงอาจจะเปนอาชพเสรมสรางรายไดแก

ครอบครวได

การจดการผลผลตและการจดจาหนาย

การจดการผลผลตทางดานสตว ความไดเปรยบหรอเสยเปรยบขนอยกบราคาในตลาดและตนทนใน

การยดอายการขายเพอรอราคาใหสงขน เพอระบายสนคาออกสตลาด

ตลาดการคาสตว แบงออกเปน 2 ระบบ

ระบบตลาดภายในประเทศ ไดแก พอคาคนกลาง โรงงานแปรรป ตลาดรวบรวมผลผลตขนาดใหญ

กลมคนเหลานจะรวบรวมผลผลตจากผเลยงสตวเพอทจะไดกระจายไปตามแหลงรบซอทวไปภายในประเทศ

โดยการขายสตวเปนหรอแปรรปไปสผบรโภคปลายทาง

ตลาดตางประเทศ เมอความตองการภายในประเทศลดนอยลง เนองจากเกนความพอดเราสามารถ

สงออกผลตภณฑจากสตวออกนอกประเทศได ปจจบนมการคาและการลงทนเพอการสงออกหลายรปแบบ

ลกษณะการจดจาหนายสตวเลยงหรอผลตภณฑ

- การคาขายลกสตว เชน ลกสกร ลกปลา เพอนาไปเลยง เปนตน

- การคาขายสตวใหญ เพอนาไปเปนอาหารหรอวตถประสงคอน

- การคาขายสตวพอพนธ แมพนธ เพอใชทาพนธ

- การคาขายซากสตวชาแหละ เปนการบรการในทองถน

- การคาขายผลตภณฑจากสตว เชน นม ไข หนง เขา ฯลฯ

- การทากจการโรงงานทเกยวของกบสตว เชน โรงงานผลตภณฑอาหารสตว โรงฟอกหนง โรงงาน

แปรรปเนอ เปนตน

Page 25: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

25

กจกรรม

ใหผเรยนคดวธทจะใชพลงงานจากธรรมชาต มาประกอบการเลยงสตวใหมากทสดโดยไมทาลาย

สงแวดลอมมาคนละ 1 เรอง พรอมอภปรายในกลม

3. งานชาง

งานชาง เปนการวเคราะหเกยวกบการทางานตามกระบวนการของงานชาง ซงประกอบดวย การ

บารงรกษา การตดตงและประกอบ การซอม และการผลต เพอจะนาไปสการสรางงานอาชพทเหมาะสมกบ

ศกยภาพของตนและสอดคลองกบชมชน สงคม

3.1 การตดตงและการประกอบ

เครองมอเครองใชหลาย ๆ ชนด กอนนาไปใชงานตองนาชนสวนแตละชนมาประกอบกนใหเปน

เครองมอเครองใชเครองนน ๆ แมกระทงเครองใชในบานทเรยกวา เฟอรนเจอรแบบถอดประกอบ การ

ประกอบตองทาตามลาดบขน ดงน

1. อานแบบหรอผงทตดมากบชดอปกรณ โดยทวไปเครองมอเครองใชทโรงงานผลตมาจาหนายมก

มรปแบบ ผง การตดตง การประกอบ คณลกษณะของเครอง การใชงาน การรกษา ตลอดถงขอควรระวง

ความปลอดภยในการใชทอาจจะเกดแกผใช และความปลอดภยตอเครองมอ ใหอายการใชงานนานขน และ

ความปลอดภยในการเกบรกษา เปนตน เครองมอเครองใชบางชนตองนาชนสวนมาปรบแตงใหเหมาะสม

แลวนาแตละชนมาประกอบกน แบบหรอผงอาจจะเขยนคลายของจรง ยอขนาดหรอขนาดเทาของจรง ถา

ขนาดเทาของจรงใหนาชนสวนเหลานนทาบลงกบแบบ เพอตรวจสอบวาอปกรณชนนนเปนชนเดยวกบแบบ

ถาแบบผงมขนาดเลกกวาของจรง ใหเทยบเคยงกนวารปรางเหมอนกนหรอไม มสวนโคง เวา หยก นน กแหง

อยางไร การตดตง การประกอบตองใชชนไหนเปนหลก ชนรองประกอบอยางไร เรยงตามลาดบกอนหลง

อาจมหมายเลขกากบตาแหนงทตอเชอม อาจจะใชตะปควง นอต สกร หรอลมเสยบขดกนเทานน หรออาจ

ตองใชกาว ใชตะกวบดกร

2. ตรวจสอบจานวนชนสวนกบแบบใหถกตอง กอนประกอบชนสวนใหตรวจนบกอนวาชนสวน

ของเครองนน ๆ มจานวนกชน ถกตองตรงตามแบบทแนบมากบเครองหรอไม เครองมอเครองใชบางชนด

บางประเภทอาจมหลายรน แตละรนคลายคลงกน อาจแตกตางเฉพาะขนาดหรออปกรณบางชน แบบทกรน

ใชอนเดยวกน แตจะกาหนดในหมายเหตเฉพาะแตละรนไว รนนน ๆ ประกอบอปกรณกชน ชนใดไมมในรน

นน สภาพของชนสวนชารดหรอไม หากชารดแตกหกไมควรนามาประกอบใช

3. อานทาความเขาใจขนตอนการประกอบ ขนตอนการประกอบจะกาหนดไวในแบบเปนชนสวน

หลกและชนสวนชนตอ ๆ ไปตามลาดบ 1 2 3 ชนสวนหลกวางอยางไร หงาย ควา เอยง นอน ยน ชนสวนชน

ท 1 ประกอบทางดานไหน บน ลาง ซาย หรอขวา ชนสวนชนตอ ๆ ไป วางตอจากชนไหนอยางไร

4. ลงมอประกอบตามลาดบขนตอนทกาหนด นาชนสวนทเปนหลกวางในตาแหนงและทศทางท

เหมาะสม อาจตองใชอปกรณหรอเครองมออนจบ ยด หรอตองมคนชวยจบ นาชนสวนลาดบท 2 3 4 และ 5

Page 26: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

26

ตามลาดบมาประกอบตามลาดบ ตามแบบกาหนด หามนาช นสวนอนมาประกอบกนกอนโดยปฏบต

นอกเหนอไปจากแบบอาจจะทาใหประกอบยาก และทาใหชนสวนเสยหาย

5. ประกอบใหครบทกชนกอนลงมอทดลองใช ประกอบชนสวนใหครบทกช นกอนทดลองใช

บางครงผประกอบอยากลองทงทประกอบชนสวนไดเพยงบางชน อยากจะทดสอบทละขน ๆ ในระหวาง

ประกอบ เนองจากชนสวนตองใชยดโยงซงกนและกนหากประกอบยงไมสมบรณหากทดลองจะทาใหเกด

การแตกหกชารดได ดงนน ตองประกอบทกชนสวนใหครบถวนตามแบบกอนแลวจงทาการทดสอบ

6. ชนสวนชนใดประกอบยากอยาฝน ใหคอย ๆ พจารณา การประกอบชนสวนอาจจะพจารณา

รปแบบไมชดเจนหรอแบบผงทใหมาไมชดเจน ในสวนทซอนหรอทบกน หรอบางจดตองใชภาพขยาย

ยงยากอานแบบไมเขาใจ หรอมองอยางผวเผนใชความเคยชนตดสนใจประกอบ อาจจะขดกนตองพยายามฝน

กดผลกจนประกอบได อาจจะทาใหชนสวนนนโคง งอ และหกในทสด หากรสกวาการประกอบชนสวนนน

ไมสะดวกยงยากใหกลบไปพจารณาแบบผงใหมอกครง ชนสวนถกตองตามแบบรนจรงหรอไม

กจกรรม

ใหประกอบโตะอาหาร จานวน 1 ตว ตามแบบ

วสดอปกรณ

1. พนโตะขนาด 100 x 20 x 10 เซนตเมตร สาเรจรป จานวน 1 ชน

2. ขาโตะ ไมแทงสเหลยมยาว 1.2 เมตร จานวน 4 ทอน

3. นอตพรอมแหวนรอง จานวน 4 ชด

เครองมอ

กญแจเลอน กญแจลอก และคมปากแบนขนาดใหญ

ขนตอนการประกอบ

1. เตรยมเครองมอและวสดใหพรอม

2. วางพนโตะบนพนหรอบนโตะทางาน หงาย พนโตะ (งาน) ขน

3. นาขาโตะหมายเลข 1 วางบนพนใหสกรทตดกบขาโตะเสยบในชองหมายเลขท 1 บนพนโตะ

4. ใสนอตเขากบสกร หมนนอตจนแนน

5. ปฏบตขนท 3 และ 4 กบขาโตะหมายเลข 2

6. ปฏบตขนท 3 และ 4 กบขาโตะหมายเลข 3

7. ปฏบตขนท 3 และ 4 กบขาโตะหมายเลข 4

8. จบโตะทประกอบเสรจแลววางกบพน ใชมอสองขางผลกด แขงแรงหรอไม หากโอนเอนใหปรบ

หมนนอตใหแนนขน

3.2 การบารงรกษา

เครองมอเครองใช เมอใชไปนานมกสกหรอ สภาพชารด คลาดเคลอนจากสภาพเดม ฝนละอองเกาะ

สกปรก ตองดแลรกษา ปรบแตง ทาความสะอาด ดงน

Page 27: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

27

1. การปรบแตงเครองมอเครองใช เครองมอเครองใชทประกอบขนขากชนสวนหลาย ๆ ชน โดยการ

ใชการเชอมยด นอต สกร หรอวธอนใด เมอใชงานไปนาน จากการสนสะเทอน จากการเคลอนยายหรอ

อบตเหต ตาแหนงเชอมตอระหวางชนสวนอาจจะเคลอนจากทเดม ตองรบแกไขปรบแตงใหอยในสภาพปกต

กอนใชงานตอไป หากคดวาไมเปนไร ชารดเลกนอย ยงใชการไดไมเปนไร หากใชตอไปอาจจะเกดอนตราย

กบผใชและอาจจะเกดความเสยหายตอเครองมอไดดวย

2. การทาความสะอาดประจาวน/ สปดาห/ เดอน/ ป เครองมอเครองใชทกชนกอนนาไปใชงานตอง

ตรวจสภาพใหพรอมกอนและหลงการใชงานแลวกอนเกบเขาตหรอทเกบใหทาความสะอาดเสยกอนเปนการ

ทาความสะอาดประจาวน เครองมอเครองใชบางชนดอาจมเศษวสด ขยะจากการทางานเขาไปตดสะสม

ภายในเครอง ไมสามารถทาความสะอาดอยางงาย ๆ ได ควรมวนหยดพกเครอง ทาความสะอาดประจา

สปดาห หรอประจาเดอน หรอประจาป แลวแตชนดของเครองมอนน ๆ

3. ปรบเปลยนอะไหลตามอายการใชงาน เครองมอเครองใชทกชนใชไปนาน ๆ ชนสวนโดยเฉพาะท

มการเคลอนไหวจะสกหรองาย เชน เครองมอประเภทเครองกลเครองไฟฟา เม อใชงานระยะหนงจะตอง

ปรบเปลยนชนสวนใหมตามทคมอของเครองนน ๆ กาหนด เชน การเปลยนแหวน เปลยนบต กระเดอง คน

กระแทก นามนเครอง นามนหลอลน จาระบ เปนตน

4. นาไปใหศนยบรการตรวจสภาพตามกาหนด เครองมอเครองใชบางชนด ใชเทคโนโลยคอนขาง

สง ตองใชเครองมอเครองวดพเศษเฉพาะ ผใชงานไมสามารถซอมบารงไดเอง ตองนาไปใหศนยบรการชวย

ตรวจสอบ ปรบแตงใหเทานน ซงคมอทมากบเครองจะระบไววา ใชงานไปเปนระยะเวลานานเทาไร ควร

นาไปบรการตรวจสภาพ ผใชตองปฏบตตามคมอเพอยดอายการใชงานของเครองมอเครองใช

5. การขดของบางลกษณะตองใหชางซอมเทานน หามซอมเอง เครองมอบางชนด เชน เครองไฟฟา

เครองกล ผใชไมสามารถซอมเองได เพราะบรษทผผลตสงวนไวสาหรบผผลต ผแทนจาหนายเทานน หาก

ผใชแกไขเองอาจจะทาใหชารดเสยหายมากขน

กจกรรม

ใหนารถจกรยานยนตไปตรวจสภาพตามทกาหนดแลวบนทกการซอมบารงมาดวย

3.3 การซอม

เครองมอเครองใช หากรสกวาใชงานไมคลอง ตดขดไมสะดวกสบาย หรอมความรสกวาไม

ปลอดภยควรดาเนนการตรวจซอมกอนนาไปใช ดงน

1. ศกษาใหรจกคณลกษณะของเครองมอเครองใช เครองมอเครองใชทกชนดทวางจาหนายใน

ทองตลาด ในชดหรอกลองบรรจจะมตวเครองมอเครองใช ยงมคมอและใบรบประกนตดมาดวยใหอาน

รายละเอยดคมอ ซงจะประกอบดวยคณลกษณะของเครองมอนน การใชงาน การบารงรกษา ขอควรระวง

และอน ๆ เฉพาะคณลกษณะของเครอง ประกอบดวย นาหนก ขนาดกวาง ยาว สง วสดทใชถาเปนเครองกล

เครองไฟฟา จะบอกขนาดกาลง แรงมา ความสามารถในการทางานยาวนานเทาใดควรพกหรอใชได

Page 28: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

28

ตลอดเวลา เปนตน หากเกดการชารดดวยอาการหนงอาการใด มกจะบอกขนตอนการตรวจสอบและตรวจ

ซอมเบองตนไวในคมอ ใหลองทาตามขนตอนทระบในคมอนน

2. ตรวจสภาพภายนอก กอนถอดชนสวนใด ใหตรวจสอบภายนอกกอนวาสภาพภายนอกเปน

อยางไร แตกหกหรอไม ยบ บบสลาย อาจทาใหกระทบตอชนสวนภายในได แตถาสภาพภายนอกปกตแสดง

วาการขดของเกดจากสภาพการใชงาน จงตองถอดชนสวนประกอบภายนอกออก แลวคนหาชนสวนทชารด

เสยหายตอไป

3. ถอดชนสวนประกอบออกตรวจสอบ ชนสวนภายนอกทประกอบเปนตวเครอง อาจประกอบดวย

ชนสวนหลาย ๆ ชน ตองนาคมอ ผง การประกอบเครองมาพจารณาในการถอดชนสวนดวย ใหถอดยอนถอย

จากลาดบสดทายไปหาลาดบท 1 โดยใชไขควรหรอคม หรอกญแจเลอน แลวแตกรณ บางชนดอาจใชเปน

เขยวหรอเดอยเกาะเกยวกน อาจใชมอกดสวนหนง ดนสวนหนงแลวปลดออก การถอดบต สลกบางชนอาจ

ตองใชเครองมอประเภทเครองดด

4. หากเหนวาชนสวนใดสกหรอตองเปลยนใหม ชนสวนทเกยวของกบการหมน การกระแทก การ

เคลอนท ชนสวนททาใหเกดการเคลอนไหวใชไปนานวนจะเกดการสกหรอ เมอถอดชนสวนมาดแลวเหนวา

สกหรอควรเปลยนใหม

5. ประกอบใหอยในสภาพปกต เมอเปลยนอะไหลใหมทกชนแลวใหตรวจความเรยบรอย ใสอะไหล

ใหมเขาไปในสภาพเดมหรอไม หากปกตแลวใหประกอบชนสวนอนใหเปนตวเครองเขาปกตตามขนตอน

การประกอบเครอง จากประสบการณทถอดหรอดจากคมอประกอบ

6. ทดสอบขนตน เมอประกอบเครองเสรจแลวใหทดลองเครองกอนนาไปใชงานจรง ถาเปนเครอง

ประเภทไฟฟาใหกดสวตชแลวสงเกตวามสงผดปกตหรอไม กลนเหมนไหม เครองรอนผดปกต หากผดปกต

เพยงนดหนอยควรปดสวตชทนทแลวตรวจสอบใหม ถาประเภทเครองยนตใหตดเครองยนตเดนเปลาระยะ

หนงกอน

7. ทดลองใชงานจรงระยะหนง หลงจากทดลองเครองจนใชไดจรงแลว ใหใชดวยความระมดระวง

คอยสงเกตอาการเปลยนแปลงทอาจเกดขนในระหวางการใชงาน หากมเสยง อาการสน รอนจดผดปกต ให

หยดพกการทางานไวกอน แลวทาการตรวจสอบตามกระบวนการตรวจสอบแลวจงนาไปใชงานตอไป

8. นาไปใชงานจรง เมอเครองทซอมแซมใชงานไดตามปกตแลว จงนาไปใชงานจรง

กจกรรม

ใหซอมเครองใชในบานหนงชน แลวบนทกขนตอนการซอมไวดวย

4. งานประดษฐ

งานประดษฐ เปนการวเคราะหเกยวกบการทางานดานการประดษฐสงของเครองใชทเนนความคด

สรางสรรค โดยเนนความประณต สวยงาม ตามกระบวนการงานประดษฐและเทคโนโลย และเนนการ

อนรกษและสบสานศลปวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณไทย ตามภมปญญาทองถนและสากลเพอ

นาไปสการสรางงานอาชพทเหมาะสมกบศกยภาพของตนเองและสอดคลองกบชมชน สงคม

Page 29: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

29

ความหมายของงานประดษฐ

ประดษฐ แปลวา คดทาขน งานประดษฐจงหมายถงการนาเอาวสดตาง ๆ มาทาเปนผลตภณฑใหม

เพอประโยชนใชสอยดานตาง ๆ เชน เปนของเลน ของใช หรอเพอความสวยงาม

ประโยชนของงานประดษฐ มดงน

1. เปนการใชเวลาวางใหเกดประโยชน

2. มความภาคภมใจในผลงานของตน

3. มรายไดจากผลงาน

4. มความคดรเรมสรางสรรคผลงานใหม ๆ

5. เปนการฝกใหรจกสงเกตสงรอบ ๆ ตว และนามาใชใหเกดประโยชน

ลกษณะของงานประดษฐ แบงเปน 2 ประเภท คอ

1. งานประดษฐทวไปเปนงานทบคคลสรางขนมาจากความคดของตนเองโดยอาศยการเรยนรจากสง

รอบ ๆ ตว นามาดดแปลงหรอเรยนรจากตารา เชน การประดษฐของใชจากเศษวสด การประดษฐดอกไม

2. งานประดษฐทเปนเอกลกษณไทยเปนงานทไดรบการสบทอดมาจากบรรพบรษในครอบครวหรอ

ในทองถน หรอทาขนเพอใชในงาน หรอเทศกาลเฉพาะอยาง เชน มาลย บานศร งานแกะสลก

ประเภทของงานประดษฐ งานประดษฐตาง ๆ สามารถเลอกทาไดตามความตองการและประโยชน

ใชสอย ซงอาจแบงประเภทของงานประดษฐตามโอกาสใชสอย ดงน

1. ประเภทท ใชเปนของเลน เปนของเลนท ผ ใหญในครอบครวทาใหลกหลานเลน เพ อความ

เพลดเพลน เชน งานปนดนเปนสตว สงของ งานจกสานใบลานเปนโมบาย งานพบกระดาษ

2. ประเภทของใช ทาขนเพอเปนของใชในชวตประจาวน การสานกระบง ตะกรา การทาเครองใช

จากดนเผา จากผาและเศษวสด

3. ประเภทงานตกแตง ใชตกแตงสถานท บานเรอนใหสวยงาม เชน งานแกะสลกไม การทากรอบรป

ดอกไมประดษฐ

4. ประเภทเครองใชในงานพธ ประดษฐขนเพอใชในงานเทศกาล หรอประเพณตาง ๆ เชน การทา

กระทงลอย ทาพานพม มาลย บายศร

วสดและอปกรณทใชในงานประดษฐ

การเลอกใชวสดอปกรณในการประดษฐชนงาน ตองเลอกใหเหมาะสมจงจะไดงานออกมามคณภาพ

สวยงาม รวมทงตองดแลรกษาอปกรณเครองใชเหลานใหอยในสภาพทใชงานไดตลอดเวลา

1. วสดและอปกรณในงานประดษฐ แบงออกเปนประเภทตาง ๆ ดงน

ประเภทของเลน

- วสดทใช เชน กระดาษ ใบลาน ผา เชอก พลาสตก กระปอง

Page 30: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

30

- อปกรณทใช เชน กรรไกร เขม ดาย กาว มด ตะป คอน แปรงทาส

ประเภทของใช

- วสดทใช เชน กระดาษ ไม โลหะ ดน ผา

- อปกรณทใช เชน เลอย ส จกรเยบผา กรรไกร เครองจก เจาะ

ประเภทของตกแตง

- วสดทใช เชน เปลอกหอย ผา กระจก กระดาษ ดนเผา

- อปกรณทใช เชน เขมเยบผา เขมรอยมาลย คม คอน เขมหมด

2. การเลอกใชและการบารงรกษาอปกรณ มหลกการดงน

1. ควรเลอกใชใหถกประเภทของวสดและอปกรณ

2. ควรศกษาวธการใชกอนลงมอใช

3. เมอใชแลวเกบไวใหเปนระเบยบเรยบรอย

4. ซอมแซมเครองมอทชารดใหพรอมใชเสมอ

การประดษฐชนงาน

ขนตอนในการปน

1. กาหนดโครงสราง รปรางของชนงาน ตามลกษณะสดสวนของชนงาน การยอสวน ขยายสวน

2. ศกษาลกษณะธรรมชาตของชนงานทตองการป น เชน ตวสตวตาง ๆ ศกษารปทรงภายนอก

ภายในรายละเอยดตาง ๆ เชน ลาตว หว ห หาง ฯลฯ ในการเลยนแบบใหเหมอนจรง หรอเปนรปรางท

แตกตางไปจากความเปนจรง รปรางตลกขบขน

วสดอปกรณทใชในการปน

1. แปงหรอดนสาหรบปน

2. กาวลาเทกซ กาวไฟฟา (กาวปน)

3. ลวดขนาดตาง ๆ

4. การไกร ปากคม เขมเยบผา ไมจมฟน

5. ดาน เอน เชอก

6. ถงพลาสตกหรอแผนพลาสตกสาหรบรองพบ

7. โลชนหรอครมทาผว

8. ภาชนะสาหรบจดวาง

9. สสาหรบผสมแปงหรอดน อาจใชสผสมอาหาร สโปสเตอร

วธการผสมแปง

1. แปง กาว สารกนรา โลชนใสกะละมง คนสวนผสมใหเขากน

2. โลชนทามอ นวดแปงจนเปนกอนนม นวดบนพนโตะจนแปงเนยนนมไมตดมอ

Page 31: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

31

3. เกบแปงใสถงพลาสตก แบงผสมสตามตองการ ในปจจบนมแปงและดนสาเรจขายแตราคา

คอนขางแพง

กจกรรม

ใหผเรยน ตอบคาถามตอไปน

1. ความแตกตางของชนงานปนในสมยโบราณกบปจจบนมความแตกตางกนอยางไรบาง

2. อปกรณทใชในงานประดษฐมอะไรบาง มวธการใชอยางไร

3. ขอปฏบตหลงจากใชอปกรณทกครง ควรทาอยางไร

4. การประดษฐชนงานดวยตนเอง มขอดอยางไร

5. งานธรกจ

งานธรกจ เปนการวเคราะหงานหรอกจกรรมทเปนการนาเอาทรพยากรตาง ๆ มาใชรวมกนหรอ

เปลยนสภาพเพอทจะกอใหเกดคณคาทสงกวาเดม โดยทผซงเปนเจาของหรอผจดการหวงวา สงทตนทานน

จะยงยนและเจรญกาวหนาตอไปในอนาคต โดยในงานหรอกจกรรมทางธรกจจะกลาวถงงานการตลาด งานการ

ผลต หรอบรการ งานการเงนและบญช และงานทรพยากรมนษย

ความรธรกจในชวตประจาวน

ปจจบนชวตคนเราสวนใหญเกยวพนกบเรองธรกจเกอบทงสน เพอความอยรอด ความสะดวกสบาย

จะตองอาศยปจจยตาง ๆ ในการดาเนนชวต อนไดแก ปจจย 4 ซงกคอ อาหาร เครองนงหม ทอยอาศยและยา

รกษาโรค ความตองการเหลานนเปนสาเหตทาใหเกดกจกรรมทเกยวของกบการผลต การจาหนาย การซอ

ขายแลกเปลยน

ความหมายของธรกจ

ธรกจ คอ กจการทกอใหเกดสนคาและบรการ ชองทางการประกอบธรกจไมใชเพยงแตมงหวงผล

กาไร แตมงอานวยสนคาและบรการเพอสนองความตองการของมนษย

จดมงหมายของธรกจ คอ

1. เพอใหบรการแกผบรโภคอปโภค

2. นาผลกาไรมาสผลงทน

3. เพอความอยรอดและเจรญเตบโต

ความสมพนธระหวางธรกจกบบคคล

เราอาจแบงความสมพนธระหวางธรกจกบบคคลออกเปน 2 ลกษณะ คอ

1. ความสมพนธของธรกจกบบคคลในฐานะผบรโภค คอ การบรโภคสงของ เครองใช เชน เสอผา

อาหาร นอกเหนอจากปจจย 4 เนองจากคนเรามความตองการไมมสนสด

2. ความสมพนธของธรกจกบบคคลในฐานะผผลต เมอเปนผบรโภคจะตองผลตใหไดมลคาเทากบ

มลคาการบรโภค มฉะนนจะยากจน เชน การเปนผผลตในครอบครว ชวยพอแมทางาน

Page 32: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

32

ธรกจทเกยวของในชวตประจาวน

ประเภทของธรกจทเกยวของในชวตประจาวน มดงน

1. ธรกจผลตสนคา เปนธรกจทผลตสนคาสนองความตองการของผบรโภค ไดแก ธรกจการเกษตร

ธรกจเหมองแร ธรกจอตสาหกรรมในครวเรอน อตสาหกรรมโรงงาน และธรกจกอสราง

2. ธรกจจาหนายสนคา เปนธรกจทกระจายสนคาจากผผลตไปยงผบรโภค เชน การจาหนายสนคาท

ใชในการดารงชวต สนคาทอานวยความสะดวกสบาย ซงธรกจประเภทนเปนธรกจขายปลกและขายสง

3. ธรกจการบรการ เปนธรกจใหบรการแกลกคา ไดแก ธนาคาร โรงแรม โรงเรยน โรงภาพยนตร

การคมนาคมและการขนสง

กจกรรม

ใหผเรยนศกษาคนควาเรองประเภทของธรกจทเกยวของกบชวตประจาวน บนทกเปนรายงานสง

และนามาอภปรายในการพบกลม

งานสานกงาน

การจดเกบเอกสารทางธรกจ

ความหมายของเอกสารทางธรกจ หมายถง เอกสารตาง ๆ ททาขนเปนลายลกษณอกษร อาจจะเขยน

ขนเองในลกษณะของจดหมาย พมพเปนแบบฟอรม เชน ใบเสรจรบเงน ใบกากบสนคา เปนตน เพอใชเปน

หลกฐานในการดาเนนงานตาง ๆ ทางธรกจ หรอใชในการอางองกรณทมปญหาเกดขน

ความสาคญและประโยชนของเอกสารทางธรกจ คอ ใชเปนขอมลสนบสนนดานการบรหารงานให

มประสทธภาพ เพอประโยชนในการคาระหวางประเทศ เพอใหเกดความเปนธรรม ใชคมครองสทธแกผ

ลงทน ใชประกนในการขอเครดต เพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบของกรมสรรพากรและการเรยกรอง

คาเสยหาย

ประเภทของเอกสารทางธรกจ จาแนกได ดงน

1. เอกสารการเครดตและการเงน ไดแก เชค ต วแลกเงน ต วสญญาใชเงน ใบหน พนธบตร

เปนตน

2. เอกสารการซอขายและขายสนคา หรอเอกสารการคา เชน ใบเสนอราคา ใบเสรจรบเงน

3. เอกสารการขนสง เชน ใบรบสนคาขนเรอ ใบตราสงสนคา สญญาเชาเหมาซอ

4. เอกสารประกนภย ไดแก ใบคาขอทาประกน กรมธรรมประกนภย เปนตน

5. เอกสารการนาเขาและสงออก เชน ใบขนขาเขา ใบตราสง ใบรบของจากทาเรอ

การจดเกบเอกสารทางธรกจ

เอกสารทางธรกจมความสาคญ จะตองมการเกบเอกสารใหเปนระบบ เพอใหคนหาไดสะดวกหยบ

ใชไดงายและใชเปนหลกฐานอางองกรณทมปญหาเกดขน วธการจดเกบเอกสาร ทนยมใชกนคอ การเกบ

ตามลาดบตวอกษร ชอบรษท หางราน การเกบเอกสารตามตวเลขโดยใชตวเลขแทนชอบคคล หางราน

Page 33: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

33

บรษท การเกบเอกสารตามชอเรองและการเกบเอกสารตามภมศาสตร ใชชอสถานท ประเทศ จงหวด อาเภอ

เปนหนวยจดเกบ

การใชเครองใชสานกงานและการบารงรกษา

เครองใชสานกงาน หมายถง เครองมอเครองใชสานกงานทจดทาขนเพออานวยความสะดวกสบาย

ในการปฏบตงานสานกงานใหเปนอยางมประสทธภาพ เชน เครองพมพดด เครองคานวณเลข โทรศพท

โทรสาร เครองถายเอกสาร และเครองคอมพวเตอร เปนตน การเลอกใชเครองใชสานกงานชนดใด ขนาด

เทาใด ขนอยกบขนาดและความจาเปนของแตละธรกจ

ความสาคญและประโยชนของเครองใชสานกงาน คอ ทาใหงานมความถกตอง แมนยา ลดความ

ผดพลาด ลดตนทนในการทางาน ชวยใหงานเสรจดวยความรวดเรว เรยบรอย สวยงาม และทนแรงผปฏบต

ลดความเมอยลา

การบารงรกษาเครองใชสานกงาน มการบารงรกษา อาจทาได 3 วธ คอ

1. เรยกใชบรการเปนครงคราว

2. ทาสญญารบบรการจากผจาหนายโดยตรง

3. ศกษาวธการบารงรกษาจากหนงสอคมอการใช

การนาเทคโนโลยมาใชในงานธรกจ

ปจจบนหนวยงานธรกจจานวนมากไดนาเทคโนโลยมาใชงานธรกจ เพอชวยในการปฏบตงาน ใน

สานกงานมประสทธภาพมากขนและสะดวกขน ดงน

1. งานพมพเอกสาร โดยใชคอมพวเตอรพมพเอกสารตาง ๆ แทนเครองพมพดด

2. งานฐานขอมล ใชคอมพวเตอรเพอรวบรวม ประมวลผล บนทกและจดเกบขอมลตาง ๆ

3. งานตดตอสอสาร โดยใชคอมพวเตอรเพอรวบรวม ประมวลผล บนทกและจดเกบขอมลตาง ๆ

4. งานดานการเงนและการบญช เชน การนาคอมพวเตอรเขามาใชในการทาบญชเงนเดอน เปนตน

งานการเงนและบญช

เปาหมายทสาคญของตนเองและครอบครวกคอ การทาใหความเปนอย ของครอบครวดขน ไม

ประสบปญหาเรองการใชจายเงน การใชจายเงนทดกควรทจะจดทาแผนการใชจายเงนและจดทางบประมาณ

ของตนเองและครอบครวอยางเปนระบบ บคคลในครอบครวกตองชวยกนบนทกบญชเงนสดของตนเองและ

ครอบครวอยางเปนระบบ เพอทจะไดนาของแตละคนมารวบรวม ทาการเปรยบเทยบงบประมาณกบการจาย

จรงของครอบครว เปาหมายทสาคญอกประการหนงกคอ การทตนเองและครอบครวมเงนออมและสามารถ

นาเงนออมนนไปลงทนทาธรกจ

การทางบประมาณของตนเองและครอบครว

งบประมาณ หมายถง การวางแผนประมาณการรายรบ-รายจาย เพอเปนแนวทางในการใชจายอยาง

ประหยด งบประมาณแบงออกไดเปน 2 สวน คอ

Page 34: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

34

1. รายรบ แบงออกเปน

- รายรบประจาวน เปนรายไดทแนนอน เปนรายสปดาห รายเดอน

- รายรบจร เปนรายไดทเกดขนไมแนนอน เปนบางครงบางคราว

2. รายจาย แยกประเภทได ดงน

- รายจายเพอความตองการพนฐาน ไดแก คาอาหาร ทอย เสอผา และคายา

- รายจายเพอดาเนนชวตประจาวน ไดแก คานา คาไฟฟา คาโทรศพท ฯลฯ

- รายจายเพอประโยชนระยะยาว เชน เงนออมเพอการศกษา เงนประกนชวต

- รายจายอน ๆ เชน คาของขวญในโอกาสตาง ๆ เงนทาบญ เงนบรจาค เงนชวยงาน

ขนตอนการจดทางบประมาณ

1. ประมาณการรายรบประจาเดอน

2. ประมาณการรายจายประจาเดอน ตามความจาเปนกอนหลง

3. ประมาณการรายรบ-รายจายตองเทากน

Page 35: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

35

ตวอยางประมาณการรายรบ-รายจายของครอบครว

งบประมาณเดอนมนาคม 2553

ประมาณการรายรบ

เงนเดอนสาม 6,400

เงนเดอนภรรยา

รวม 10,900

4,500

ประมาณการรายจาย

รายจายเพอความตองการขนพนฐาน

คาเชาบาน 1,500

คาอาหาร 4,000

คาเสอผา 500

คารกษาพยาบาล 500

รายจายเพอการดาเนนชวตประจาวน

6,500

คารถ 600

คากาซหงตม 250

คาไฟฟา 250

คานาประปา 150

คาโทรศพท 150

รายจายเพอประโยชนระยะยาว

1,400

คาประกนชวต 500

เงนฝากธนาคารเพอการศกษา 1,000

เงนออม 1,000

รายจายอน ๆ

500

2,500

รวม

10,900

Page 36: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

36

ประโยชนของการจดทางบประมาณ มดงน

1. ทาใหมแผนการใชจายเงนอยางเปนระบบ

2. ชวยลดปญหาการใชจายเงนมากกวารายได

3. สามารถจดสรรเงนออมไวใชจายในอนาคต

การออมทรพยและการลงทนกบธนาคารและสถาบนการเงน

การออมทรพย หมายถง การนาเงนรายไดสวนทจดสรรไวเพอประโยชนในอนาคต หรอในยาม

จาเปน

การลงทน หมายถง การนาเงนออมทสะสมไวไปใชเพอใหเกดประโยชนหรอวตถประสงค อยางใด

อยางหนงโดยเฉพาะ

สถาบนการเงน หมายถง องคการทางการเงนทจดขนมาเพอดาเนนงานทางดานการเงน ทาหนาท

เปนสอกลางทางการเงน ไดแก ธนาคาร บรษทเงนทน บรษทหลกทรพย เปนตน

ประเภทของการลงทน

เราสามารถทจะนาเงนออมทมอยไปลงทนได 2 ประเภทใหญ ๆ คอ พนธบตร และหน ซงทงสอง

ชนดเรยกวา หลกทรพย

1. พนธบตร คอ ตวสญญาใชเงนท รฐบาลหรอบรษทเปนผ ออกโดยสญญาวาจะใชเงนภายใน

ระยะเวลาทกาหนดพรอมดอกเบย

2. หนของบรษท หน หมายถง ใบรบรองวาเปนผมสวนในกจการหรอเปนเจาของบรษท

กจกรรม

1. ใหผเรยนจดทาบญชเงนสดของตนเอง เปนรายบคคล

2. ระยะเวลาในการปฏบตงานประมาณ 1 สปดาห

3. นาเสนอผลการปฏบตงานโดยการสมตวอยาง

Page 37: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

37

เรองท 3 กลมอาชพใหม จากการเปลยนแปลงในบรบทโลกทงในสวนการรวมกลมทางการเงน การเปลยนแปลง

เทคโนโลยอยางรวดเรว การเปลยนแปลงของธรรมชาตและสงแวดลอม การเปลยนแปลงพฤตกรรมของ

ผบรโภค การรวมกลมทางเศรษฐกจ และประการสาคญคอ การเปลยนแปลงโครงสรางประชากรทางสงคม

ดงนน อาชพในปจจบนจะตองมการพฒนาวธการและศกยภาพในการแขงขนไดในระดบโลก ซงจะตอง

คานงถงบรบทภมภาคหลกของโลก หรอ “รศกยภาพเขา” หมายถงทวปเอเซย ทวปอเมรกา ทวปยโรป ทวป

ออสเตเลย และทวปแอฟรกา และจะตอง “รศกยภาพเรา” หมายถงรศกยภาพหลกของพนทประเทศไทย คอ

ศกยภาพของทรพยากรธรรมชาตในแตละพนท ศกยภาพของศลปะ วฒนธรรม ประเพณ และวถชวตของแต

ละพนท และศกยภาพของทรพยากรมนษยในแตละพนท ดงนนเพอใหการประกอบอาชพสอดคลองกบ

ศกยภาพหลกของพนทและสามารถแขงขนในเวทโลก จงไดกาหนดกลมอาชพใหม 5 กลมอาชพ คอ กลม

อาชพใหมดานการเกษตร กลมอาชพใหมดานพาณชยกรรม กลมอาชพใหมดานอตสาหกรรม กลมอาชพใหม

ดานความคดสรางสรรค และกลมอาชพใหมดานบรหารจดการและบรการ

1. กลมอาชพใหมดานการเกษตร คอการพฒนาอาชพในดานการเกษตรเกยวกบการปลกพช

เลยงสตว การประมง โดยนา องคความรใหม เทคโนโลย/นวตกรรม มาพฒนาใหสอดคลองกบศกยภาพหลก

ของพนท คอศกยภาพของทรพยากรธรรมชาตในแตละพนท ตามลกษณะภมอากาศ ศกยภาพของภมประเทศ

และทาเลทตงของแตละพนท ศกยภาพของศลปะ วฒนธรรม ประเพณ และวถของแตละพนทและศกยภาพ

ของทรพยากรมนษยในแตละพนท อาชพใหมดานการเกษตร เชน เกษตรอนทรย เกษตรผสมผสาน เกษตร

ทฤษฎใหม วนเกษตร ธรกจการเกษตร เปนตน

2. กลมอาชพใหมดานพาณชยกรรม คอการพฒนาหรอขยายขอบขายอาชพดานพาณชยก

รรม เชน ผใหบรการจาหนายสนคาทงแบบคาปลกและคาสงใหแกผ บรโภคทงมหนารานเปนสถานทจด

จาหนาย เชน หางราน หางสรรพสนคา ซปเปอรสโตร รานสะดวกซอ และการขายทไมมหนาราน เชนการ

ขายผานสออเลคทรอนกส

3. กลมอาชพใหมดานอตสาหกรรม คอการพฒนาอาชพทอาศยองคความร เทคโนโลย/

นวตกรรม อาชพเกยวกบงานชาง ซงไดแกชางไฟฟา ชางไม ชางยนต ชางประปา ชางปน และชางเชอมให

สอดคลองกบความตองการของตลาดในประเทศและตางประเทศและศกยภาพหลกของพนท เชน ผผลต

ชนสวนอเลคทรอนกสเครองใชไฟฟา หรออปกรณอเลคทรอนกสโดยทวไป เชน IC PCB ผประกอบรถยนต

และยานยนตประเภทตาง ๆ ผผลต ตวแทนจาหนายหรอผประกอบชนสวนหรออะไหลรถยนต ผใหบรการ

ซอมบารงรถยนต ผจดจาหนายและศนยจาหนายรถยนตทงมอหนงมอสอง ผผลตและจาหนายเครองจกร

และเครองมอทกชนด เชนเครองจกรกลหนก เครองจกรกลเบา ผลตอปกรณหรอสวนประกอบพนฐานของ

เครองใชไฟฟาตาง ๆ เชนสายไฟ หลอดไฟ ฉนวนไฟฟา มอรเตอรตาง ๆ การผลตอลมเนยม ผลตและตวแทน

Page 38: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

38

จาหนายผลตภณฑเหลก สเตนเลส ผผลตจาหนายวสดกอสราง วสดตกแตง สขภณฑ การกอสราง อาคาร

หรอทอยอาศย

4. กลมอาชพใหมดานความคดสรางสรรค

ทามกลางกระแสการแขงขนของโลกธรกจทไรพรมแดนและการพฒนาอยางกาว

กระโดดของเทคโนโลยการสอสารและการคมนาคม การแลกเปลยนสนคาจากทหนงไปยงอกสถานททอย

หางไกลนนเปนเรองงายในปจจบนเมอขอจากดของการขามพรมแดนมใชอปสรรคทางการคาตอไปจงทาให

ผบรโภคหรอผซอมสทธเลอกสนคาใหมไดอยางเสรทงในดานคณภาพและราคา ซงการเรยนรและพฒนา

สนคาและบรการตาง ๆทมอยในตลาดอยแลวในยคโลกไรพรมแดนกระทาไดงาย ประเทศทมตนทนการผลต

ตา เชนประเทศจน อนเดย เวยดนาม และประเทศในกลมยโรปตะวนออก จะมความไดเปรยบในการแขงขน

ดานราคา ดวยเหตนประเทศผนาทางเศรษฐกจหลายประเทศจงหนมาสงเสรมการดาเนนนโยบายเศรษฐกจ

สรางสรรคเพอพฒนาสนคาและบรการใหม ๆ และหลกเลยงการผลตสนคาทตองตอสดานราคา โดยหลกการ

ของเศรษฐกจสรางสรรคคอแนวคดหรอแนวปฏบตทสราง/เพมมลคาของสนคาและบรการไดโดยไมตองใช

ทรพยากรมากนก แตใชความคด สตปญญา และความสรางสรรคใหมากขน

ทศทางของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 (พ.ศ. 2555 – 2559) ได

กาหนดยทธศาสตรการปรบโครงสรางเศรษฐกจสการเจรญเตบโตอยางคณภาพและยงยน ใหความสาคญกบ

การปรบโครงสรางเศรษฐกจบนฐานความร ความคดสรางสรรคและภมปญญา ภายใตปจจยสนบสนนท

เอออานวยและระบบการแขงขนทเปนธรรมเพอสรางภมคมกนใหกบประเทศ มงปรบโครงสรางและการ

ลงทนใหสอดคลองกบความตองการของตลาดทงภายในและตางประเทศ สรางมลคาเพมใหกบสาขาบรการ

ทมศกยภาพบนพนฐานของนวตกรรมและความคดสรางสรรค พฒนาธรกจสรางสรรคและเมองสรางสรรค

เพ มผลตภาพของภาคเกษตรและสรางมลคาเพ มดวยเทคโนโลยและกระบวนการผลตท เปนมตรกบ

สงแวดลอม พฒนาภาคอตสาหกรรมสอตสาหกรรมฐานความรเชงสรางสรรคและเปนมตรตอสงแวดลอม

พฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโรจสตกส สรางความมนคงดานพลงงานควบคไปกบการปฏรปกฎหมาย

และกฎระเบยบตาง ๆทางเศรษฐกจและการบรหารจดการเศรษฐกจสวนรวมอยางมประสทธภาพเพอใหเปน

ฐานเศรษฐกจของประเทศทเขมแขงและขยายตวอยางมคณภาพ

กลมอาชพใหมดานความคดสรางสรรค จงเปนอาชพทอยบนพนฐานของการใชองคความร

(Knowledge)การศกษา(Education) การสรางสรรคงาน (Creativity) และการใชทรพยสนทางปญญา

(Intellectual Property) ทเชอมโยงกบพนฐานทางวฒนธรรม(culture) การสงสมความรของสงคม(Wisdom)

และเทคโลโลย/นวตกรรมสมยใหม (Technology and Innovation) (อาคม เตมพทยาไพสฐ,2553) ดงนนกลม

อาชพใหมดานความคดสรางสรรค จงเปนการตอยอดหรอการพฒนาอาชพในกลมอาชพเดม คอกลมอาชพ

เกษตรกรรม กลมอาชพอตสาหกรรม กลมอาชพพาณชยกรรม กลมอาชพคหกรรม กลมอาชพหตถกรรม

และกลมอาชพศลปกรรม

Page 39: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

39

กลมอาชพใหมดานความคดสรางสรรค เชน แฟชนเสอผา เครองประดบ เครองสาอาง

ทรงผม สปาสมนไพร การออกแบบสอ/ภาพยนตร/โทรทศน เครองใชไฟฟา เฟอรนเจอร วสดกอสรางแบบ

ประหยดพลงงาน เซรามก ผาทอ จกสาน แกะสลก รถยนตพลงงานทางเลอก ขากลอตโนมตเพอผพการ การ

ทองเทยวเชงวฒนธรรม ตลาดนาอโยธยา เปนตน

5.กลมอาชพใหมดานบรหารจดการและบรการ เชน ธรกจบรการทองเทยว ธรกจบรการ

สขภาพ ธรกจบรการโลจสตกส ธรกจภาพยนต ธรกจการจดประชมและแสดงนทรรศการ บรการทปรกษา

ดานอสงหารมทรพย ทปรกษาทางธรกจ

งานอาชพใหมทง 5 กลม ในอนาคตจะมการเตบโตทางธรกจมากขน จงมความตองการ

เจาหนาท บคคล พนกงาน เพอควบคมและปฏบตงานทมความร ความสามารถ และทกษะฝมอเปนจานวนมาก

Page 40: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

40

เรองท 4 การประกอบอาชพในภมภาค 5 ทวป ภมภาคของโลกประกอบดวย 5 ภมภาค ไดแก เอเชย อเมรกา ยโรป ออสเตรเลย แอฟรกา

ซงในแตละภมภาคจะมลกษะการประกอบอาชพทแตกตางกน เพราะมความแตกตางกนทางสภาพบรบทของ

พนท ไดแกทรพยากรธรรมชาตและพนท ลกษณะภมอากาศ ภมประเทศ ศลปะ วฒนธรรม ประเพณ วถ

ชวตและการดารงชวตของประชาชน ดงนนในการประกอบอาชพ ผประกอบการจาเปนตองเขาใจในความ

แตกตางของสภาพบรบทของพนทดงกลาว เพราะในอนาคต การตดตอทางการคาจะสามารถเชอมโยงตดตอ

ซอขายไดอยางไมมขอบเขตจากด ความแตกตางของลกษณะงานอาชพในแตละภมภาค มรายละเอยดดงน

ภมภาคเอเชย สวนใหญของประเทศในภมภาคเอเซย ประกอบอาชพเกษตรกรรมเปนหลก

ไดแกการปลกพช การเลยงสตว การประมง ปาไม รวมถงงานอาชพทางดานเหมองแร และอตสาหกรรม

ดวย โดยในแตละอาชพทประกอบการในภมภาคเอเชย มลกษณะการประกอบอาชพ ดงน

การปลกพช เปนอาชพเกษตรกรรมทประชาชนสวนใหญในแตละประเทศของภมภาค

เอเชยดาเนนการประกอบเปนอาชพ แตมความแตกตางกนไปตามลกษณะภมอากาศ ภมประเทศ และการ

ดารงชวตของประชากร โดยประเทศในเขตพนทราบทมปรมาณฝนเพยงพอ และประชากรอาศยอยอยาง

หนาแนน จะมการดาเนนการประกอบอาชพการปลกพชเพอเลยงตนเอง แตในเขตพนททมภมอากาศแบบ

ปาดบชน มประชากรอยบางเบา จะประกอบอาชพเกษตรกรรมปลกพชแบบเลอนลอย ทงน ในพนททเปน

ทงหญามระบบชลประทาน สวนใหญจะประกอบอาชพปลกพชพรอมการเลยงสตว โดยพนทใดของ

ประเทศทอยในเขตอากาศหนาว เขตทะเลทราย และเขตภเขา จะเปนพนททไมสามารถประกอบอาชพ

เกษตรกรรมปลกพชได

สาหรบพชเศรษฐกจทสาคญนยมปลกในประเทศของภมภาคเอเชย เชน ขาวเจา

ขาวโพด มะพราว ปาลมนามน มะกอก ชา ฝาย ปอ ปาน ยางพารา เปนตน

การเลยงสตว อาชพเกษตรกรรมการเลยงสตว เปนอกอาชพหนงทประชาชนในประเทศ

ตางๆของภมภาคเอเชยนยมประกอบอาชพ แตมความแตกตางกนไปตามสภาพภมประเทศ และภมอากาศ

โดยในประเทศทมอากาศแหงแลงแถบเอเชยตะวนตกเฉยงใต และตอนกลางของภมภาค ซงมลกษณะพนท

เปนทงหญากงทะเลทราย ประชากรในเขตดงกลาว จงนยมเลยงสตวแบบเรรอน ไดแก อฐ แพะ แกะ โค

มา และจามร โดยการเลยงสตวในลกษณะดงกลาว เปนการประกอบอาชพเพอตองการนมและเนอ

นามาใชเปนอาหาร สวนในเขตอากาศรอนชนและอบอน ประชากรจะนยมเลยงสตวเพอการบรโภคและการ

สงเปนสนคาออก ไดแก สกร ไก เปด ทงน ในเขตอากาศดงกลาว จะนยมเลยงโค กระบอ และมา

เชนเดยวกน แตเปนการเลยงไวเพอใชงาน

การประมง การประกอบอาชพประมงของภมภาคเอเชย มการดาเนนการประกอบอาชพ

ประมงใน 2 ลกษณะ ไดแก ประมงนาจด และประมงทางทะเล การประกอบอาชพประมงนาจด สวนใหญ

จะนยมทาอาชพประมงควบคกบการปลกพช โดยเฉพาะพชผก สาหรบการประกอบอาชพประมงทางทะเล

มการประกอบอาชพในเขตนานนาแถบชายฝงตะวนออกของภมภาคเอเซย ตงแตอาวไทยไปจนถงชอง

Page 41: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

41

แคบเบรง ทกระแสนาอนกโรชโว ไหลมาบรรจบกบกระแสนาเยนโอยาชโว เพราะเปนแหลงทมอาหาร

สมบรณ ทาใหมสตวนาอยเปนจานวนมาก ประเทศญปน เปนประเทศทมการประกอบอาชพประมงทางทะเล

มากทสดในโลก นอกจากการประกอบอาชพประมงจบสตวนาทะเลแลว ตามแนวชายทะเล ยงมการ

ประกอบอาชพการเลยงหอยประเภทตางๆ รวมถงสาหรายทะเล ซงมการประกอบอาชพเชนนกระจาย

โดยทวไปในประเทศทมพนทชายทะเล

ปาไม อาชพปาไม มการดาเนนงานอาชพใน 2 ลกษณะตามเขตภมอากาศ คอ

ปาไมในเขตรอน จะเปนไมประเภทไมเนอแขง ในเขตประเทศ ไทย พมา ลาว กมพชา เวยดนาม อนเดย และ

ในประเทศกลมหมเกาะ สวนปาไมในเขตหนาว จะเปนปาตนสน โดยมการนาไมสนมาใชทาเปนกระดาษ

และลงไม

เหมองแร ภมภาคเอเชย เปนภมภาคทอดมไปดวยแรธาตนานาชนด เนองจากมสภาพภม

ประเทศเปนเทอกเขาทมอายแตกตางกน แรธาตทสาคญทมการขดขนมาใชประโยชน ไดแก เหลก ถานหน

ดบก นามน แมงกานส เพชร พลอย เปนตน

อตสาหกรรม ในภมภาคเอเชย การประกอบอาชพดานอตสาหกรรม สวนใหญจะเปน

อตสาหกรรมแบบหตถกรรมหรออตสาหกรรมในครวเรอน ในลกษณะงานฝมอ ของทระลก เชน ผาทอ

เครองโลหะ เครองแกะสลก เครองจกสาน เปนตน สาหรบอตสาหกรรมใหม ประเทศญปน เกาหล ไตหวน

และสงคโปร ถกจดใหเปนประเทศในกลมอตสาหกรรมใหม

ลกษณะวธการคาในภมภาคเอเชย การคาขายแตเดม ประเทศในภมภาคเอเชย จะใชวธตาง

คนตางขาย แตอนาคตตงแตป พ.ศ. 2558 กลมประเทศในแถบเอเซยตะวนออกเฉยงใต ในนามของอาเซยน

กาหนดทะลายกาแพงทางภาษ และรวมคาขายกบประเทศในภมภาคอน เพอใหสามารถกระจายสนคา และ

สรางพลงการตอลองราคา

ภมภาคอเมรกา เนองจากภมภาคอเมรกา มความแตกตางกนในดานภมประเทศ ภมอากาศ และวถ

การดารงชวตคอนขางสง ในเขตอเมรกาใต และอเมรกาเหนอ การประกอบอาชพของทง 2 เขต จงมความ

แตกตางกนไปดวย ดงน

การปลกพช พชนยมปลกพช มดงน

อเมรกาใต อเมรกาเหนอ

ประเภท ขอมล ประเภท ขอมล

กาแฟ ปลกมากในประเทศบราซล ม

มากถงรอยละ 50 ของโลก และ

ยงมการปลกในประเทศ

โคลมเบย และเอกวาดอร

ไมมการปลก

Page 42: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

42

อเมรกาใต อเมรกาเหนอ

ประเภท ขอมล ประเภท ขอมล

โกโก ปลกเพอนามาทาเปน

ชอกโกแลต เครองดมและขนม

หวาน นยมปลกในประเทศ

บราซล เอกวาดอร

ไมมการปลก

ขาวโพด เปนพชทปลกมากในประเทศ

บราซล รวมถง ประเทศ

อารเจนตนา เวเนซเอลา เปร

และโคลมเบย

ขาวโพด เปนพชเศรษฐกจของประเทศ

สหรฐอเมรกา ปลกมากในแถบ

ภาคกลางของประเทศ

ขาวสาล นยมปลกในประเทศบราซล

อารเจนตนา ชล

ขาวสาล ปลกมากในประเทศ

สหรฐอเมรกา และแคนาดา

โดยประเทศสหรฐอเมรกา จะ

ปลกขาวสาลฤดหนาว สวน

ประเทศแคนาดา จะปลกขาว

สาลฤดใบไมผล

ออย ปลกมากในประเทศบราซล ไมมการปลก

กลวย ปลกมากในประเทศเอกวาดอร ไมมการปลก

ฝาย ปลกมากในประเทศบราซล

อารเจนตนา

ฝาย ปลกมาในบรเวณลมแมนา

มสซสซปป ภาคตะวนตกของ

รฐแอรโซนา และแครฟอรเนย

ไมมการปลก ถวเหลอง ปลกมากในเขตทราบภาคกลาง

ของประเทศสหรฐอเมรกา

ไมมการปลก ยาสบ เปนพชเศรษฐกจทสราง

ชอเสยงใหแกประเทศ

สหรฐอเมรกา ปลกมากในเขต

ภาคตะวนออกของประเทศ

สหรฐอเมรกา

ไมมการปลก ขาวเจา ปลกมากในเขตภาคใตของ

ประเทศสหรฐอเมรกา

Page 43: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

43

อเมรกาใต อเมรกาเหนอ

ประเภท ขอมล ประเภท ขอมล

ไมมการปลก ผกและผลไม

ตางๆ

ในภาคตะวนออกของประเทศ

สหรฐอเมรกา มการปลก เชอร

สตรอเบอร แอปเปล ภาคใต

ปลกสม สบปะรด ชายฝง

ตะวนตกเฉยงใต ปลกองม

มะกอก สม มะนาว

การเลยงสตว ในเขตอเมรกาใต และอเมรกาเหนอ มการเลยงสตว ดงน

โคเนอ ในเขตอเมรกาใต นยมเลยงในประเทศบราซล อารเจนตนา และอรกวย

สวนในเขตอเมรกาเหนอ นยมเลยงในแถบตะวนตกของประเทศ และจะเลยงเปนฟารม

ปศสตวขนาดใหญ

โคนม เขตอเมรกาใตไมมการเลยงโคนม ในสวนของอเมรกาเหนอ นยมเลยงใน

เขตทราบภาคกลางและภาคตะวนออกของประเทศสหรฐอเมรกา โดยพนทดงกลาว จะมรการปลกขาวโพด

และถวเหลอง ซงมการนาขาวโพด และถวเหลอง มาใชเปนอาหารสตว เพอใหโคนมมสขภาพแขงแรง

แกะ เขตอเมรกาใต นยมเลยงในประเทศอรกวย โดยมการเลยงจานวนมากเปน

อนดบ 2 ของโลก ในเขตอเมรกาเหนอ นยมเลยงในภาคตะวนตก และตะวนตกเฉยงใตของ

ประเทศสหรฐอเมรกา

สกร เขตอเมรกาใต นยมเลยงในประเทศเปร และบราซล สวนเขตอเมรกาเหนอ

นยมเลยงในเขตทเลยงโคนม โดยใชหางนมนามาเลยงสกร

ปาไม เขตอเมรกาใตเปนแหลงไมเนอแขงทมอยอยางอดมสมบรณและกวางขวาง แต

นามาใชประโยชนไดนอย เพราะการคมนาคมไมสะดวก สาหรบเขตอเมรกาเหนอ สวนใหญประกอบอาชพ

ปาไม ทสวนใหญเปนไมเนอออน

เหมองแร เขตอเมรกาใตและอเมรกาเหนอ มแรธาตทสาคญอน ไดแก

อเมรกาใต อเมรกาเหนอ

ประเภท ขอมล ประเภท ขอมล

ไมมทรพยากรและการผลต ถานหน มมากแถบเทอกเขาดาน

ตะวนตกของประเทศ

สหรฐอเมรกา

Page 44: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

44

อเมรกาใต อเมรกาเหนอ

ประเภท ขอมล ประเภท ขอมล

เหลก มมากในประเทศบราซล มการ

ผลตมากเปนอนดบ 2 ของโลก

รวมทง เวเนซเอรา โบลเวย ชล

เหลก มมากทบรเวณเทอกเขาเมซาบ

รฐมนนโซตา และเปนแหลง

เหลกทสาคญทสดในเขต

อเมรกาเหนอ

ทองคา มมากในประเทศบราซล ทองคา แหลงผลตทสาคญ อยท

เทอกเขารอกก

ทองแดง มมากเปนอนดบท 1 ของโลก

ในประเทศชล รวมทงใน

ประเทศบราซล และเปร

ทองแดง แหลงผลตทสาคญ อยท

เทอกเขารอกก

ไมมทรพยากรและการผลต บอกไซด เปนแรธาตทนามาใชเพอการ

ผลตอลมเนยม มมากทรฐ

อารคนซอ

ดบก ประเทศโบลเวย มการผลตดบก

มากเปนอนดบ 2 ของโลก

ไมมทรพยากรและการผลต

สงกะส ผลตมากในประเทศเปร บราซล

และอารเจนตนา

ไมมทรพยากรและการผลต

นามน ประเทศเวเนซเอรา เปนประเทศ

ทมการผลตมากทสด และยงม

ในประเทศบราซล โบลเวย

เอกวาดอร

นามน มแหลงผลตทางตอนเหนอของ

รฐอาลาสกา และภาคกลาง

ตอนลางของประเทศแคนาดา

อตสาหกรรม ในเขตอเมรกาใต จะเปนอตสาหกรรมเบา เชน การผลตนาตาล อาหาร

กระปอง ประเทศทมอตสาหกรรมเจรญกาวหนา เปนอตสาหกรรมขนาดใหญ ไดแกประเทศบราซล และ

อารเจนตนา เปนการผลตเหลกกลา นามนและปโตรเคม สวนอเมรกาเหนอ เปนสวนภมภาคทเจรญกาวกนา

มากทางอตสาหกรรม โดยเฉพาะการผลตในอตสาหกรรมหลก

ภมภาคยโรป การดาเนนงานอาชพของประเทศในภมภาคยโรป มลกษณะการประกอบอาชพ ดงน

การปลกพช พนทการปลกพชของภมภาคยโรป สวนใหญปลกในยโรปตะวนออกและ

ภาคใตของประเทศองกฤษ ภาคเหนอและภาคตะวนตกของประเทศฝรงเศส รวมถงตอนเหนอของประเทศ

เยอรมน พชทสาคญและมผลตอเศรษฐกจไดแก

Page 45: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

45

ขาวสาล ปลกมาในประเทศยเครน ฝรงเศส อตาล สเปน โรมาเนย บลกาเรย เยอร

ทน ฮงการ

ขาโอด ขาวบารเลย ถว มนฝรง ปลกไดโดยทวไปของประเทศตางๆในภมภาค

ยโรป

องน สม มะกอก มะนาว แอปเปล ปลกมากในประเทศทมลกษณะอากาศแบบเมด

เตอรเนยน ไดแก ประเทศอตาล ฝรงเศส สเปน กรซ

การเลยงสตว สตวเศรษฐกจทนยมเลยง ไดแก กวางเรนเดย โคเนอ โคนม แพะ แกะ มา

และสกร โดยการเลยงสตวเศรษฐกจดงกลาว ขนอยกบความเหมาะสมของลกษณะภมประเทศและภมอากาศ

การประมง แหลงทาการประมงทสาคญในภมภาคยโรป ไดแก

ทะเลเหนอ โดยเฉพาะบรเวณกระแสนาอนแอตแลนตกเหนอบรรจบกบกระแสนา

เยนกรนแลนดตะวนออก ทาใหมอาหารสมบรณ ปลาชกชม ประเทศทประกอบอาชพประมงในเขตน ไดแก

ประเทศนอรเวย ดอซแลนด และสหราชอาณาจกร

ทะเลดา ทะเลสาบแคสเปยน และแมนาโวลกา มการจบปลาสเตอรเจยน นามาทา

เปนไขปลาคารเวยร

ปาไม อาชพปาไม มการประกอบอาชพอยางจรงจงในประเทศฟนแลนด สวเดน รสเซย

นอรเวย สวนใหญเปนปาไมในเขตหนาว มปาตนสนจานวนมาก โดยมการนามาใชทาเปนเยอกระดาษ

เหมองแร ภมภาคยโรป เปนแหลงแรทสาคญจานวนมาก ไดแก

นามนและกาซธรรมชาต อยในบรเวณทะเลเหนอ และรอบทะเลสาบ

แคสเปยน

บอกไซด นามาถลงเปนอลมเนยม มมากในประเทศฝรงเศส ยโกสลาเวย ฮงการ

และเทอกเขาคราล ในประเทศรสเซย

โพแทช นามาใชในอตสาหกรรมปยและสบ มมากในประเทศฝรงเศส เยอรมน

สเปน และรสเซย

อตสาหกรรม ในภมภาคยโรป ถอไดวาเปนภมภาคอตสาหกรรม ประชากรสวนใหญจะ

ประกอบอาชพอยในภาคอตสาหกรรม แหลงอตสาหกรรมในภมภาคยโรป จะอยแถบยโรปตะวนตก เชน

ประเทศฝรงเศส สหราชอาณาจกร เยอรมน เนเธอรแลนด รวมถง ประเทศรสเซย ยเครน เบลารส ในแถบ

ยโรปตะวนออก

ภมภาคออสเตรเลย การประกอบอาชพของภมภาคออสเตรเลย มลกษณะการประกอบอาชพ ดงน

การปลกพช เกษตรกรรมการปลกพช ถอวาเปนอาชพหลกของภมภาคออสเตรเลย โดยใน

การดาเนนการอาชพเกษตรกรรมปลกพช เกษตรกรมการนาเครองจกรกลเขามาชวยในการทาการเกษตร

เนองจาก พนทของออสเตรเลยมความแหงแลง และใชในการขดนาบาดาล พชทสาคญและมผลตอ

เศรษฐกจไดแก ขาวสาล เปนพชเศรษฐกจทสาคญทสดของภมภาคออสเตรเลย นอกจากนน ยงมการปลก

Page 46: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

46

ขาวเจา กลวย ออย สบปะรถ องน และสม กระจายในพนทภมภาคออสเตรเลย ตามความเหมาะสมของสภาพ

ภมประเทศ และภมอากาศ

การเลยงสตว ในภมภาคออสเตรเลย นยมเลยงสตว ไดแก แกะ เปนการเลยงไวเพอการใช

ขน โคเนอ มการเลยงในบรเวณทงหญาสะวนนา และโคนม มการเลยงในบรเวณเขตอากาศอบอน

การประมง ภมภาคออสเตรเลย โดยเฉพาะฝงตะวนออก เปนบรเวณทมปลาจานวนมาก

ไดแก ปลาทนา ปลาฉลาม ปลาแซนมอน ปลากระบอก รวมทง มการเลยงหอยมกทเกาะเทอรสเตย แตงาน

อาชพดานประมง มปญหาไมสามารถจบปลาทมชกชมไดมาก เพราะขาดแรงงาน

ปาไม อาชพปาไม มการประกอบอาชพปาไม ประเภทปายคาลปตส เพราะมจานวนมากใน

แถบตะวนออกของภมภาคออสเตรเลย

เหมองแร ภมภาคออสเตรเลย เปนแหลงแรทสาคญจานวนมาก ไดแก

เหลก มมากทรฐเวสเทรนออสเตรเลย

ถานหน มมากทซดนย นวคาสเซล

ทองคา มมากทเวสเทรนออสเตรเลย

ดบก มมากทรฐควนสแลนด

อตสาหกรรม ในภมภาคออสเตรเลย มการดาเนนงานอาชพอตสาหกรรมการเกษตรเปน

สวนใหญ ไดแก การผลตสงทด นาตาล นม เนย อาหารกระปอง ดานอตสาหกรรมอน มการผลต

เครองใชไฟฟา การตอเรอ สวนใหญภาคอตสาหกรรมจะประกอบการในแถบตะวนออกเฉยงใตของภมภาค

ออสเตรเลย

ภมภาคแอฟรกา การประกอบอาชพของภมภาคแอฟรกา มลกษณะการประกอบอาชพ ดงน

การปลกพช ภมภาคแอฟรกาสวนใหญ เปนทะเลทราย ดนขาดความอดมสมบรณ

ประชากรจะปลกพชไดเฉพาะบรเวณทราบดนตะกอนของปากแมนาสายตางๆ ทาใหผลผลตทได ไม

เพยงพอตอการบรโภคของประชาชนในภมภาค ทงน แหลงปลกและพชทสาคญของภมภาคแอฟรกา ไดแก

แหลงปลกพชเมองรอนในเขตรอนชน บรเวณลมนาคองโก ชายฝงแอฟรกา

ตะวนออก และตะวนตก มการปลกโกโก มากทสด นอกจากนน มการปลกปาลมนามน กาแฟ ถวลสง ออย

ยางพารา เผอก และมน

ลมแมนาไนล เปนพนทอากาศรอน แหงแลง สวนใหญปลก ฝาย ชา อนทผาลม

ขาวฟาง

เขตเมดเตอรเรเนยน บรเวณดานเหนอสดและดานใตสดของภมภาค มการปลกสม

องน มะกอก และขาวสาล

เขคอบอนชน บรเวณดานตะวนออกเฉยงเใตของภมภาค มการปลกผลไม ขาว

สาล ขาวโพด

การเลยงสตว ในภมภาคแอฟรกา มการเลยงสตวและการลาสตวปา ดงน

Page 47: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

47

โคเขายาว เลยงไวเพอใชแรงงาน ใชเนอเปนอาหาร และเปนการแสดงฐานะทาง

สงคม สวนใหญจะเลยงในเขตภาคตะวนออกและภาคใตของภมภาค

โคเนอ และโคนมพนธตางปะเทศ นยมเลยงในเขตทมภมอากาศอบอนชน

แพะ แกะ เปนการเลยงแบบเรรอน ในเขตทะเลทราย

อฐ เลยงไวเพอใชเปนพาหนะ และอาหาร นยมเลยงในเขตทะเลทราย

การลาสตวปาโดยชนพนเมอง สตวปาทเปนทนยมในการลาเพอนามาจาหนาย

ไดแก งาชาง และนอแรด

เหมองแร ภมภาคแอฟรกา เปนภมภาคทมแหลงแรเปนจานวนมาก โดยเฉพาะ เพชร ม

ปรมาณมากกวาทกภมภาค โดยแรธาตทสาคญอน ไดแก

เหลก มมากทรฐเวสเทรนออสเตรเลย

ถานหน มมากทสาธารณรฐแอฟรกาใต

นามนปโตรเลยม มมากททะเลทรายสะฮารา ประเทศแอฟรกาเหนอ ลเบย

แอลจเรย อยปต ไนจเรย

กาซธรรมชาต มมากในทลมของแอฟรกาเนอ และแอฟรกาตะวนตก โดย ประเทศ

แอลจเรย มปรมาณกาซธรรมชาต มากทสดแหงหนงของโลก

ทองคา มมากทสาธารณรฐแอฟรกาใต

ทองแดง มมากทประเทศซาอร

อตสาหกรรม ในภมภาคแอฟรกา มการดาเนนงานอาชพดานอตสาหกรรม โดยเฉพาะท

สาธารณรฐแอฟรกาใต

Page 48: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

48

เรองท 5 การพฒนากระบวนการจดการงานอาชพในชมชน สงคม ประเทศ และภมภาค 5 ทวป

ไดแก ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกา

1. การจดการการผลต

กระบวนการของการจดการการผลต มความสาคญ จาเปน ตองมขนตอนทกาหนดไวกอนหลงอยางชดเจน เพอใหผดาเนนการ

สามารถปฏบตตามไดอยางถกตอง กระบวนการผลต จาเปนตองมความเขาใจและสามารถจดระบบการ

บรหารจดการ ไดอยางมประสทธภาพ เพราะเปนการกาหนดแนวทางการสอสาร การประกนคณภาพ การ

ประเมน การควบคม การตดตามตรวจสอบ การดาเนนงาน การแกปญหา เปนเครองมอในการสราง

นวตกรรม รวมถงการพยากรณสงทจะเกดขน

กระบวนการของการจดการ เปนการนาทรพยากรมาเปนผลผลต ดงน

จากแผนภาพขางตน ปจจยนาเขา ไดแก คน เงน วสดอปกรณ และวธการ ถกนาเขาสกระบวน การ

ของการแปรรปทรพยากร โดยหนาทการจดการ 5 ประการ คอ การวางแผน การจดองคกร การจดคนเขา

ทางาน การอานวยการ และการควบคม เมอผานกระบวนการแปรรปแลว ผลลพธทไดจะเปนปจจยนาออก

ไดแก สนคาตาง ๆ หรออาจอยในรปของการบรการ กระบวนการของการจดการการผลต เปนการวเคราะห ลกษณะ ขอบขาย ทเกยวของกบการจดการ

การผลต ไดแก การวางแผน การจดทาโครงการ การใชวสดอปกรณ การใชแรงงาน การใชสถานท และการ

ใชทน

ปจจยนาออก

Outputs

กระบวนการ

Processes

ปจจยนาเขา

Inputs

ทรพยากรการจดการ 1. คน 2. เงน 3. วสดอปกรณ 4. วธการ

หนาทการจดการ 1. การวางแผน 2. การจดองคกร 3. การจดคนเขาทางาน 4. การอานวยการ 5. การควบคม

1. สนคา

2. บรการ

Page 49: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

49

แนวคดสาคญ การวางแผนงานเปนกจกรรมเบองตนของการปฏบตงานใหผปฏบตงานทราบถงแนวทางวาตองทา

อะไร ทไหน เมอใด อยางไร โดยมกระบวนการของการวางแผนเพอใหไดแผนงานทด สามารถปฏบตให

สาเรจไดตามวตถประสงคทกาหนด การวางแผนงานทดจะเปนเครองมอของฝายปฏบตการทจะชวยใหการ

ดาเนนการมความชดเจน ราบรน และประหยดทรพยากร การดาเนนกจกรรมใดกตาม สงทตองมอนดบแรกนนกคอ วตถประสงคหรอเปาหมายการประกอบ

ธรกจกเชนกนจะตองกาหนดวตถประสงคหรอเปาหมายใหชดเจน การวางแผนจะเปนการกาหนดแนวทาง

ของการดาเนนกจกรรมวาจะทาอะไร เมอใด อยางไร โดยใชทรพยากรตาง ๆ เพอใหเกดความสาเรจตาม

วตถประสงคทตองการ

1. การวางแผน “การวางแผนเปนจดเรมตนของการทางานตามนโยบาย เพอบรรลวตถประสงคขององคกรโดย

กาหนดกจกรรมไวชดเจนวา จะใหใครทาอะไร ทไหน เมอใด เพราะอะไร ดวยวธใด เมอพบปญหาและ

อปสรรคทคาดวาจะมจะเกดอยางนนอยางนแลว จะแกไขอยางไร ในชวงเวลาขางหนาของการดาเนนการ

ภายใตงบประมาณทตงไว”

นอกจากความหมายดงกลาวขางตน สามารถแสดงองคประกอบของการวางแผนงานไดดงน

1. การวางแผนเปนจดเรมตนของการลงมอทางาน เปนรากฐานหรอหนาทประการแรกของ

กระบวนการการจดการ

2. แผนงานตองสอดคลองหรอรบใชนโยบาย ซงนโยบายสนองตอบวตถประสงคขององคกร

3. ในแผนงานประกอบดวยกจกรรมตาง ๆ ตามลาดบความสาคญและวธการทางานอยางเปน

ขนตอน

4. ทกขนตอนของแตละกจกรรม สามารถตอบคาถามได ดงน

4.1 ใคร (ตามหนาทและความรบผดชอบทไดรบมอบหมายใหทา)

4.2 ทาอะไร เรองอะไร (ตามภาระงาน)

4.3 ทาทไหน จดททางานหนวยงานททา

กจกรรมททา วตถประสงค

การวางแผน

Page 50: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

50

4.4 ทาเมอใด คอ เรมตนทาตามกจกรรมทมอบหมายเมอใด จะสนสดลงเมอใด

4.5 แสดงเหตผลวาทาเชนน (กจกรรม) เพราะอะไร จะไดผลอยางไร

4.6 กาหนดวธทางานในแตละขนตอนเอาไวชดเจนพรอมกบแสดงปญหาและอปสรรคท

คาดวาเมอทาถงขนตอนนนแลวอาจเกดอะไรขนบางและจะไดดตองกาหนดหรอแสดงวธการแกปญหาและ

วธหลกเลยงอปสรรคนน ๆ เอาไวดวย

5. ตองกาหนดชวงเวลาของแผนไวตามลกษณะหรอชนดของแผนงานนน

6. ในทกกจกรรมจะตองใชทรพยากรหรองบประมาณเทาใดกากบไวดวยจะยงด เมอรวมแลวจะ

ทราบวาแผนงานนจะตองใชงบประมาณเทาใด

ความสาคญของการวางแผน

การวางแผน เปนการกาหนดแนวทางวาจะทาอะไร เมอใด อยางไร โดยใชทรพยากรตาง ๆ ของ

องคกร ทาใหเหนถงความชดเจนทจะดาเนนไปสความสาเรจตามวตถประสงคทตองการ หากการดาเนนการ

ใดปราศจากการวางแผนจะกอใหเกดปญหาตาง ๆ ขนดงน

1. เกดความสบสนวาจะตองทาอะไร ทาเมอใด ทาอยางไร

2. เกดความเสยงตอความสาเรจ เพราะไมทราบแนวทางวาจะมโอกาสสาเรจตามวตถประสงคได

อยางไร

3. เกดความสญเสยในการใชทรพยากรตาง ๆ ซงนามาใชอยางไมเหมาะสมไมมประสทธภาพสงสด

และการสญเสยเวลา

4. เกดการทางานทหลงทศทาง เบยงเบนออกจากวตถประสงคเดม

5. ไมสามารถตดตามความกาวหนาของงานและไมสามารถประเมนผลงานได

การวางแผนจงมความสาคญทชวยใหผปฏบตงานไมเกดความสบสนวาจะตองทางานอะไร ทา

เมอใด งานใดทากอน งานใดทาหลง และทางานโดยวธอยางไร เมอทางานแลวสามารถตดตามความกาวหนา

ของงานวาสาเรจมากนอยเพยงใด มโอกาสดาเนนถงผลสาเรจตามวตถประสงคหรอไมและสามารถ

ประเมนผลงานไดวามความสาเรจเพยงใด

ประเภทของแผนงาน

การแบงประเภทของแผน มการแบงในหลายลกษณะ ดงน

1. แบงการวางแผนตามระยะเวลา แบงได 3 ประเภท

1.1 แผนระยะสน เปนแผนงานทเกยวของกบกจกรรมเฉพาะอยาง หรอกจกรรมทม

ระยะเวลาดาเนนการไมนาน โดยปกตมกจะมระยะเวลาดาเนนการไมเกน 1 ป เชน แผนงานประจาป แผน

งบประมาณ แผนงานเฉพาะกจ เปนตน

1.2 แผนระยะปานกลาง เปนแผนงานทมระยะเวลาดาเนนการยาวนานกวา 1 ป สวนใหญจะ

มระยะเวลา 3-5 ป กลาวคอ มระยะเวลาไมสนจนไมสามารถเหนความสาเรจ แตกไมยาวนานเกนไป เชน

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต แผนโครงการกอสรางรถไฟฟา แผนการสรางเขอนเกบกกนา เปนตน

Page 51: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

51

1.3 แผนระยะยาว เปนแผนงานทมระยะเวลาดาเนนการยาวนานกวา 5 ป ประมาณ

5-10 ป เชน แผนรณรงคใหคนไทยรหนงสอไทย 100 % แผนการพฒนาทกหมบานปลอดฝน แผนการบรการ

ใหทกหมบานมโทรศพทใช แผนการขยายไฟฟาทวทกหมบาน เปนตน แผนระยะยาวสวนใหญจะเปน

แผนการจดบรการของทางราชการ สวนทางดานธรกจเอกชนอาจมบางในธรกจขนาดใหญหรอธรกจขาม

ชาต เชน แผนการขยายสาขามนมารททวทกจงหวด แผนการขยายขอบขายบรการสญญาณโทรศพทมอถอ

ครอบคลมทกพนทของประเทศไทย เปนตน

2. แบงการวางแผนตามขอบเขตของการวางแผน เปนการจดแบงโดยพจารณาเนอหาของแผนวาม

ขอบเขตครอบคลมเพยงใด ม 5 ประเภท คอ

2.1 แผนแมบท เปนแผนหลกทครอบคลมแผนระดบรองลงมาทงหมดโดยแผนระดบรอง

ตองมความสอดคลองกบแผนแมบท

2.2 แผนกลมหนาทหรอกลมงาน เปนแผนกวาง ๆ ทครอบคลมขอบเขตของกลมหนาท

เชน แผนงานขาย แผนการเงน แผนการตลาด แผนการผลต เปนตน

2.3 โครงการ เปนแผนงานเฉพาะกจทเกยวของกบหนวยงานใหญ ๆ มากกวาหนงขนไป

เชน โครงการสงเสรมการขายในฤดรอน โครงการจดแสดงสนคา โครงการจดงานกาชาดประจาป เปนตน

2.4 แผนสรป เปนแผนทจดทาขนเพอสรปรวมแผนกลมหนาทหรอโครงการตาง ๆ เขา

ดวยกนเปนหมวดหม เชน แผนการศกษา แผนสาธารณสข แผนการเกษตร เปนตน

2.5 แผนกจกรรม เปนแผนทแสดงกจกรรมตาง ๆ ของแตละสวนงาน เปนแผนในระดบ

แผนขององคกร มรายละเอยดในการปฏบตงาน ซงถอวาเปนแผนในระดบลางขององคกร

3. แบงการวางแผนตามลกษณะของการใช

3.1 แผนงานทใชประจา เปนแผนทใชในการปฏบตงานทมการทาซา ๆ หรอใชสาหรบการ

แกปญหาทเกดขนเปนประจา เชน ระเบยบวธปฏบตงาน กฎ เปนตน

3.2 แผนงานทใชครงเดยว เปนแผนทกาหนดขนเพอการปฏบตงานเฉพาะครงหรอใชเพยง

ครงเดยว เชน แผนเฉพาะกจ โครงการ งบประมาณ เปนตน

4. แบงการวางแผนตามขอบขายของการใชแผน

4.1 แผนกลยทธ เปนแผนทมขอบขายกวาง ครอบคลมทกสวนขององคกรเปนแผนระยะยาว

ทกาหนดแนวทางของการใชทรพยากรใหมประสทธภาพสงสดภายใตสภาวะแวดลอมทงภายในและ

ภายนอกองคกร

4.2 แผนกลวธ เปนแผนทมขอบขายทแคบ กาหนดเฉพาะรายละเอยดของการปฏบตงานวา

ควรทาอยางไรเพอใหงานบรรลผลสาเรจอยางมประสทธภาพสงสดเปนแผนทมระยะเวลาสน 1-5 ป

Page 52: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

52

ลกษณะของแผนทด

ลกษณะของแผนทดควรประกอบดวยลกษณะดงตอไปน

1. มวตถประสงคหรอเปาหมายทชดเจน เขาใจงาย วตถประสงคหรอเปาหมายตองไมมากจนไม

สามารถกาหนดแผนงานทรดกมได

2. ตองครอบคลมรายละเอยดอยางเพยงพอทจะสามารถปฏบตใหสาเรจตามวตถประสงคหรอ

เปาหมาย

3. มความยดหยนพอสมควร สามารถปรบใชกบสถานการณทเปลยนแปลงไปได

4. มระยะเวลาการดาเนนการทแนนอน

5. มการกาหนดบทบาทหนาทของผปฏบตตามแผนชดเจน

6. ผทเกยวของกบแผนมสวนรวมในการวางแผนชดเจน

7. ใชขอมลเปนพนฐานในการตดสนใจทกขนตอน

เทคนคการวางแผนทด

1. กาหนดวตถประสงคหรอเปาหมายใหชดเจน

1.1 วตถประสงค หมายถง สงทตองการใหเกดขนในอนาคต วตถประสงคของการวางแผน

ของแตละระดบ การจดการจะมลกษณะทแตกตางกนตามบทบาทหนาททรบผดชอบ วตถประสงคของ

องคกรยอมตองรบผดชอบความสาเรจในภาพรวมขององคกร วตถประสงคของกลมหนาทรบผดชอบตอ

ความสาเรจในภาระหนาทหนง วตถประสงคของกจกรรมรบผดชอบตอความสาเรจในกจกรรมหนง

1.2 เปาหมาย เปนสงทตองการใหเกดขนในอนาคตเชนกน แตจะมลกษณะเฉพาะเจาะจง

กวาวตถประสงค มกระบเปนเลขทชดเจน เชน

ตองการสรางผลกาไรปละ 10,000,000 บาท

ตองการผลตใหไดปละ 500 คน

ตองการทายอดขายใหไดปละ 30,000,000 บาท

อยางไรกตามการกาหนดวตถประสงคและเปาหมายขององคกรจะตองมความสอดคลองกบ

กลยทธและนโยบายขององคกรดวย

2. กาหนดกจกรรมเปนแนวทางหรอรองรบการปฏบตงานใหเกดความสาเรจตามวตถประสงค ดงน

2.1 วเคราะหกจกรรมทตองการ

2.2 กาหนดผรบผดชอบแตละกจกรรม

2.3 กาหนดระยะเวลาดาเนนการของแตละกจกรรม ตลอดจนความสมพนธระหวางกจกรรม

2.4 กาหนดงบประมาณของแตละกจกรรม

3. วเคราะหหรอตรวจสอบความเปนไปไดของแผน แผนงานตาง ๆ ทถกเขยนขนจากความร

ความสามารถของผบรหารทแตกตางกนอาจไมมความสมบรณหรออาจเปนไปไมไดในทางปฏบต

Page 53: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

53

จาเปนตองมการวเคราะหหรอตรวจสอบวาแผนทเขยนขน มความเปนไปไดมากนอยเพยงใด อาจมการ

ปรบปรงแผนใหมความสมบรณยงขน เปนการทบทวนแผนกอนทจะนาไปปฏบตจรง เชน

3.1 กจกรรมทกาหนดขนไมสอดคลองตอความสาเรจตามวตถประสงค

3.2 กจกรรมไมครบถวนทจะทาใหสาเรจตามวตถประสงค

3.3 ผรบผดชอบทระบไวในแผนอาจไมเหมาะสมไมสามารถปฏบตงานตามแผนให

บรรลผลได

3.4 ระยะเวลาในแผนไมเหมาะสม

3.5 งบประมาณทตาเกนไปจนไมสามารถปฏบตตามแผนได หรออาจสงเกนไปทาให

สนเปลองคาใชจายในการดาเนนการ

4. การกาหนดรายละเอยดของแผน มกจะเกยวของกบการตดสนใจเลอกวธการวาควรทาอยางไร

หลกในการพจารณาตดสนใจเลอกม 4 ขนตอน ดงน

4.1 กาหนดประเดนปญหาใหชดเจน

4.2 กาหนดทางเลอกตาง ๆ ทสามารถแกปญหานนไดหลาย ๆ ทางเลอก

4.3 ประเมนขอด ขอเสยของทางเลอกแตละทางเลอกวามอยางไร

4.4 ตดสนใจเลอกทางเลอกทดทสด ภายใตสภาวะแวดลอมภายในและภายนอกองคกร

ดงนน ผจดการฝายผลตจะตองตดสนใจเลอกวธท 1 ซงจะใหโรงงานมผลกาไรเพม

1,690,000 บาท

กระบวนการวางแผน การวเคราะหกจกรรม เปนการกาหนดกจกรรมทจะตองทาในแผน ผททาหนาทวเคราะหจะตองม

ความรเกยวกบเรองทจะทาอยางด จงจะสามารถระบกจกรรมทตองทาไดถกตองครบทกกจกรรมและเขยน

ความสมพนธของกจกรรมตาง ๆ ได ตลอดจนการกาหนดระยะเวลาของกจกรรมและการกาหนด

งบประมาณทตองใชไดถกตอง

ประเดนปญหา

ทางเลอก 1

ทางเลอก 2

ทางเลอก 2

พจารณาขอด

ขอเสย แตละทางเลอก ภายใตสภาวะ แวดลอมภายใน และภายนอก

องคกร

ทางเลอกทดทสด

Page 54: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

54

การวเคราะหกจกรรมโดยการวเคราะหกระบวนการของภาระงานททา ถอวาภาระงานหนง ๆ

สามารถแยกเปนงานยอยหลาย ๆ งาน ซงมความเชอมโยงกน มการลาดบทากอนและหลง ดงน 1. ภาระงานหนงสามารถแยกเปนงานยอยไดหลาย ๆ งาน 2. งานยอยแตละงานมความเชอมโยงกน 2.1 งานยอยเชอมโยงในแนวนอน 2.2 งานยอยเชอมโยงในแนวตง 2.3 งานเชอมโยงในลกษณะผสม

3. งานยอยแตละงานมลาดบการทากอนและทาหลง หรอบางงานอาจทาพรอมกน ตวอยางการวเคราะหงานของรานอาหารตามสง วตถประสงคของราน ปรงอาหารตามสงจาหนายลกคา

งานยอย งานยอย

งานยอย

งานยอย

งานยอย

งานยอย

งานยอย

งาน

ประกอบ

รวมกน

งานยอย

งานยอย

งานยอย

งานยอย

งานยอย

งานยอย

จดซอ

วตถดบ

จดเตรยม

วตถดบ จดปรง

อาหาร จดบรการ

ลกคา ลกคา รายการอาหาร

ทลกคาสง

จดเกบเงน

จดเกบ

ภาชนะเพอ

นาไปลาง

Page 55: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

55

ตวอยางนจะพบวา การขยายอาหารตามสงซงเปนภาระงานของรานอาหารสามารถแยกออกเปนงาน

ยอยไดหลายงาน เชน งานจดซอวตถดบ งานจดปรงอาหารตามสง งานบรการลกคา งานจดเกบเงน งาน

จดเกบภาชนะไปทาความสะอาด ซงงานยอยเหลานมลาดบการทางานกอนหลงและเชอมโยงทงในแนวนอน

และแนวตง ตวอยางการวเคราะหงานของธรกจโรงพมพในระบบออฟเซท วตถประสงค เพอจดพมพงานตามทลกคาสงพมพ

ตวอยางการวเคราะหงานของฝายสนเชอของธนาคารพาณชย จากงานยอยตางๆ ทผานการวเคราะหไดแลวนามาจดทาเปนแผนอยางคราว ๆ หรอเปนแผนใน

รายละเอยดเพอนาไปปฏบตแลวแตกรณ ดงน

รบคาสงพมพ

งานจากลกคา

ออกแบบสงพมพ

จดซอกระดาษ

จดทาแมพมพ จด

การ

พมพ

บรการ

จดสง

ลกคา

ลกคา

แสดง

ความจานง

ขอกเงน

งาน

ตรวจสอบ

เอกสาร

หลกฐาน

ขนตน

งาน

ประเมน

หลกทรพย

งาน

วเคราะห

สนเชอ

สมหบญช

งานขอ

อนมต

เงนก

นาลกคา

ไป

จานอง

อนมต

เงนก จายเงน

ทก

Page 56: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

56

จากตวอยาง

ลกษณะงานยอย ระยะเวลาดาเนนการ ผรบผดชอบ งบประมาณ 1. งานจดซอวตถดบ 2. งานจดเตรยมวตถดบ 3. งานจดปรงอาหาร 4. งานจดบรการลกคา 5. งานจดเกบเงน 6. งานจดเกบภาชนะไปลาง

จากตวอยาง

ลกษณะงานยอย ระยะเวลาดาเนนการ ผรบผดชอบ งบประมาณ

1. ออกแบบสงพมพ 2. จดซอกระดาษ 3. จดทาแมพมพ 4. จดการพมพ 5. จดสงลกคา

จากตวอยาง

ลกษณะงานยอย ระยะเวลาดาเนนการ ผรบผดชอบ งบประมาณ

1. งานตรวจสอบเอกสารหลกฐาน ขนตน 2. งานประเมนหลกทรพย 3. งานวเคราะหสนเชอ 4. งานขออนมตเงนก 5. นาลกคาไปจานอง 6. จายเงนก

แผนทไดผานการทาขนแลว ควรจะไดตรวจสอบถงขนตอนตาง ๆ วาครบถวนเพยงพอทจะ

ดาเนนการไปสความสาเรจตามแผนได ตรวจสอบระยะเวลาวาสามารถดาเนนการใหแลวเสรจไดตามแผน

Page 57: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

57

หรอไม ตรวจสอบผรบผดชอบวามความสามารถทจะดาเนนการใหเสรจตามแผนได ตลอดจนการตรวจสอบ

งบประมาณทใชวาเพยงพอหรอเหมาะสมตอการดาเนนการตามแผน การดาเนนงานตามแผนในระยะเวลาหนง อาจจะพบวาแผนยงมความบกพรอง ซงจะทราบไดก

ตอเมอตองมการปฏบตจรง เมอพบความบกรองจะตองมการปรบปรงแผนใหดขนตามหลกการวางแผนทวา

การวางแผนจะตองมความยดหยนพอสมควรททาการปรบปรงแผนงานตามสภาพการณทเปลยนไป กจกรรม

ใหผเรยนกาหนดสนคาทจะออกสตลาดมา 1 ชนดและวางแผนการตลาด อธบายมาพอเขาใจ

2. การจดทาโครงการ แนวคดสาคญ โครงการเปนงานลกษณะหนงทนยมนามาใชในการดาเนนกจกรรมอยางใดอยางหนง ลกษณะของ

งานโครงการเปนงานทมกาหนดเวลาแลวเสรจทแนนอน มการประเมนผลสาเรจเมอสนสดโครงการเปน

ลกษณะงานทไมเหมาะทจะจดดาเนนการในระยะยาวหรองานประจา การจดการงานโครงการจงมลกษณะ

ของการจดการทแตกตางจากการดาเนนงานประจา ความสาคญของงานโครงการกคอ การควบคมเวลาให

โครงการมการเดนการใหเสรจสนในระยะเวลาทกาหนดทสนทสด เพอสามารถควบคมตนทนรายจายให

ตาสด ซงตนทนรายจายเหลานจะแปรตามระยะเวลาของโครงการหากโครงการมการเสรจทลาชาออกไป โครงการเปนสงทพบเหนไดเสมอในการจดการองคกรทวไป มการแบงแยกงานในองคกรมาบรหาร

ในรปของโครงการ ไมวาจะเปนหนวยงานของรฐหรอหนวยงานเอกชน และไมวาจะเปนองคกรขนาดใหญ

หรอองคกรขนาดเลกกตาม การจดการงานโครงการกเปนทนยมอยางแพรพลาย การทาความเขาใจเกยวกบ

การจดการงานโครงการเปนสงทนาสนใจทสามารถนาไปใชประโยชนไดสาหรบนกบรหารโดยทวไป

ความหมายของโครงการ 1. โครงการ หมายถง งานทมการดาเนนการในขอบเขตทจากด โดยมงหวงความสาเรจของงานเปน

สาคญ 2. จากความหมายขางตน มสาระสาคญ ดงน 2.1 เปนงานทมขอบเขตจากด ไดแก 2.1.1 ปรมาณงานทจากด งานโครงการจะเปนงานทมเนองานจากด เชน โครงการ

จดงานฉลองปใหม โครงการกอสรางสะพาน โครงการรณรงคงดสบบหรในทสาธารณะ โครงการขยาย

ตลาดสนคาในภาคอสาน โครงการปรบปรงประสทธภาพการผลตในโรงงาน เปนตน 2.1.2 มเวลาทจากด โครงการจะมการจากดเวลาการดาเนนการ เพอใหเหน

ความสาเรจในเวลาทแนนอน เชน 1 สปดาห 3 เดอน 1 ป เปนตน 2.2 เปนเงนทตองการเหนความสาเรจทชดเจน จะมการประเมนผลงานเมอสนสดโครงการ

เพอวดผลงานวามความสาเรจมากนอยเพยงใด

Page 58: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

58

ลกษณะของโครงการ ในเรองของการวดความสาเรจของงานจะแตกตางจากการดาเนนงาน

ปกตทวไป งานโครงการตองการวดความสาเรจของงานในเนองานโครงการเทานนวามความสาเรจมากนอย

เพยงใด สวนการวดความสาเรจของงานทวไปจะวดความสาเรจของงานในระยะเวลาหนงวามความสาเรจ

เพยงใด และยงมการดาเนนการตอไป ซงเมอครบระยะเวลาหนงกจะมการวดผลงานเปนชวง ๆ ตอไป เชน

กาหนดวดผลงานเดอนละครง หรอวดผลงานเปนรายไตรมาสหรอเปนรายป เปนตน

ความสาคญของโครงการ การดาเนนโครงการมการใชทรพยากรตาง ๆ ขององคกร ซงเกยวพนกบคาใชจายทเกดขนจากการใช

ทรพยากร การกาหนดงานโครงการมการจดทางบประมาณทตองใชตลอดโครงการและกาหนดระยะเวลา

สนสดของโครงการ หากการดาเนนโครงการเสรจสนตามระยะเวลาทกาหนด จะมการใชเงนตาม

งบประมาณ แตหากการดาเนนงานโครงการมการเลอนกาหนดเวลาแลวเสรจออกไปจะมผลทาใหตองเพม

งบประมาณคาใชจาย การดาเนนงานโครงการจงตองมการควบคมเวลาใหแลวเสรจตามระยะเวลาทกาหนด

เพอควบคมตนทนคาใชจายและผลกระทบตาง ๆ ทอาจเกดขนได

ลกษณะของงานโครงการ 1. งานโครงการเปนงานทมกาหนดระยะเวลาทแนนอน มระยะเวลาเรมตนและระยะเวลาสนสดซง

แตกตางจากการดาเนนการประจา จะมระยะเวลาเรมตน แตจะมการกาหนดเวลาสนสดทแนนอน ระยะเวลา

การดาเนนการของโครงการมระยะเวลาแตกตางกนตามลกษณะของเนองาน โครงการบางลกษณะม

ระยะเวลาสนตงแต 1 สปดาห ถง 1 ป เชนโครงการจดงานคอนเสรตหารายได โครงการสรางสะพานลอย

สาหรบคนขามถนน 2. งานโครงการมการบรหารแยกออกจากงานประจา ลกษณะของงานโครงการจะมการจดสรร

งบประมาณและทรพยากรแยกออกจากหนวยงานประจา บางโครงการมการแยกจากหนวยงานประจาอยาง

เดนชด ไดแก งานโครงการพเศษ ซงจะมงบประมาณของโครงการโดยตรง มการจดสรรทรพยากรเพอใชใน

โครงการโดยตรง สวนบางโครงการอาจจะมการแยกจากหนวยงานเปนบางสวนและดาเนนการควบคกบ

หนวยงานประจา โครงการลกษณะนจะมงบประมาณทใชในโครงการเทาทจาเปนและทรพยากรสวนหนงจะ

ใชรวมกบหนวยงานประจา ไดแก แผนงานโครงการตาง ๆ 3. งานโครงการจะมผบรหารโครงการรบผดชอบงานโครงการโดยตรง เพอใหการดาเนนงาน

โครงการมความเดนชด มผทาหนาทจดการและตดสนใจโดยตรง ทาใหงานมความกาวหนาตามลาดบ หาก

งานโครงการไมเปนไปตามแผนงานกสามารถระบผรบผดชอบได 4. งานโครงการมการประเมนผลงานทงโครงการเมอสนสดโครงการ งานโครงการจะเกยวของกบ

รายรบและรายจายทเกดขนในการดาเนนการ เมอสนสดโครงการจะมการประเมนถงผลงานทไดรบวา

เปนไปตามวตถประสงคของโครงการหรอไม และมรายรบรายจายเปนอยางไร เพอประเมนวาโครงการม

ความสาเรจมากนอยเพยงใด แตกตางจากการดาเนนงานประจาจะมการประเมนผลตามระยะเวลาชวงหนง

Page 59: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

59

เชน 1 เดอน 3 เดอน หรอ 1 ป เปนการวดผลสาเรจในชวงเวลาหนงเทานน ไมใชการวดผลสาเรจตลอดอาย

ของการดาเนนการ

ตวอยางการจดงานรปโครงการของบรษทรบเหมากอสรางแหงหนง เปนดงน

บรษทรบเหมา

กอสราง

ฝายวางแผนงาน

ฝายการตลาด

และการขาย ฝายบคลากร ฝายวศวกรรม

และสถาปตย

กรรม

ฝายกอสราง ฝายจดซอวสด

อปกรณ ฝายบญช

และ

การเงน

โครงการ

กอสราง

สะพานขาม

แมนา

ฝายการตลาด

และการขาย

ฝายบคลากร

ฝายวศวกรรม

และสถาปตย

กรรม

ฝายกอสราง

ฝายจดซอวสด

อปกรณ ฝายบญช

และ

การเงน

โครงการ

กอสรางศนย

ราชการ

จงหวด

ฝายการตลาด

และการขาย

ฝายบคลากร

ฝายวศวกรรม

และสถาปตย

กรรม

ฝายกอสราง

ฝายจดซอวสด

อปกรณ

ฝายบญช

และ

การเงน

โครงการสราง

เขอน ฝายการตลาด

และการขาย

ฝายบคลากร

ฝายวศวกรรม

และสถาปตย

กรรม

ฝายกอสราง

ฝายจดซอวสด

อปกรณ

ฝายบญช

และการเงน

Page 60: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

60

เทคนคการบรหารงานโครงการ 1. เทคนคการดาเนนงานโครงการ การดาเนนงานโครงการมลกษณะคลายการจดการองคกรโดยเรม

จากการกาหนดวตถประสงคของโครงการใหชดเจนวาตองการทาอะไร จากวตถประสงคจะนามาวางแผน

ของโครงการ ดงน

การวางแผนงานของโครงการกเหมอนการวางแผนโดยทวไปวาจะใหใครทาอะไร ทไหน และ

อยางไร ซงเปนการกาหนดกจกรรมททาและกาหนดการใชทรพยากรตาง ๆ ทงคน เงน วสดอปกรณ

ตลอดจนวธการ ทรพยากรเหลานจะถกตมลคามาเปนงบประมาณทใช หรอแผนงานโครงการไดรบการ

อนมตใหดาเนนการแลว จะมการจดโครงสรางองคกร จดบคลากรเขาทางาน มการอานวยการและการ

ควบคมงานเชนเดยวกบการจดองคกร การวางแผนงานของโครงการเพอกาหนดแนวทางปฏบตใหสามารถดาเนนการโครงการสาเรจได

ตามวตถประสงคทตองการ การจดโครงสรางองคกรของโครงการเพอใหเหนภาพทชดเจนในการปฏบตงาน

รองรบแผนงานของโครงการ การจดบคลากรเขาทางานตามโครงสรางองคกรของโครงการเพอใหมบคลากร

ทจะปฏบตงานตามแผนงานของโครงการ ตลอดจนมการอานวยการและควบคมงานเพอใหงานมการปฏบต

ตามขนตอนของแผน เกดความสาเรจตามแผนได

วตถประสงคของโครงการ

แผนงานของโครงการ

วตถประสงค

ของ

โครงการ

แผนการ

ของ

โครงการ

จดโครงสราง

องคกรของ

โครงการ

จดบคลากร

เขาทางาน

อานวยการ ควบคม

งาน

Page 61: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

61

2. เทคนคการจดการทรพยากรในงานโครงการ 2.1 เทคนคการจดการบคลากร เนองจากงานโครงการเปนงานทมกาหนดเวลา โดยเฉพาะ

โครงการทมกาหนดเวลาสน การจดหาบคลากรเขาทางาน ควรจดหาบคคลทมความร ความสามารถท

เหมาะสมเขาทางานในโครงการ โดยไมตองมกระบวนการพฒนาบคลากรกอนเขาทางาน ตลอดจนใน

ระหวางการดาเนนงานโครงการกจะไมมขนตอนการพฒนาบคลากรเชนกน สาหรบโครงการทมระยะเวลา

ดาเนนการยาวนานหลายป อาจมการพฒนาบคลากรกอนเขาทางานหรอพฒนาบคลากรในระหวางดาเนนการ

กไดแตจะพฒนาบคลากรเทาทจาเปนตอการดาเนนงานโครงการใหเสรจสน 2.2 เทคนคการจดหาวสดอปกรณและเครองจกร การจดหาวสดในงานโครงการควรจดหา

เทาทจะตองใชในงานโครงการเทานน ไมจาเปนตองมวสดคงเหลอเหมอนการดาเนนงานประจา เพราะหาก

มสนคาคงเหลออาจไมมประโยชนทจะใชไดตอไป สวนการจดหาอปกรณทมมลคาไมสงนก กจดซอเทาท

จาเปนตองใช สาหรบอปกรณทมราคาสงหรอเครองจกรทมราคาสงควรใชวธการเชาซงจะทาใหตนทนรวมม

คาตากวา และเมอสนสดโครงการกจะไมตองเหลออปกรณหรอเครองจกรเกาทจะเปนภาระแกโครงการ 2.3 เทคนคการจดสรรการเงน การจดสรรการเงนในงานโครงการจะเนนการใชเงนทน

หมนเวยนเปนหลก การลงทนในสนทรพยถาวรควรจะใหมนอยทสดเทาทจาเปนหรออาจไมควรมสาหรบ

งานโครงการทจาเปนตองใชสนทรพยทมราคาสง เชน ทดน อาคาร เครองจกร ควรใชวธการเชาเพอลดการ

ใชเงนทนถาวรซงเปนเงนทนระยะยาว และเมอสนสดโครงการกจะไมตองมภาระกบสนทรพยถาวรเหลาน

อกทงยงทาใหตนทนรวมในการลงทนตากวาดวย 3. เทคนคการบรหารเวลาในงานโครงการ เวลาในการดาเนนงานโครงการเปนสงสาคญ หากโครงการลาชาออกไปจากแผนงานจะมผลตอ

คาใชจายทสงขน การดาเนนงานโครงการจงตองมการควบคมเรองเวลาเพอใหงานเสรจสนตามแผนงาน โดยปกตงานโครงการหนง ๆ ยอมแบงออกเปนกจกรรมยอย ๆ หลาย ๆ กจกรรม แตละกจกรรมม

ความสมพนธทสามารถเขยนเปนแผนผงแสดงความสมพนธกนไดในลกษณะของโครงขายงาน

กจกรรม ใหผเรยนเขยนโครงการอาชพของตนเองมา 1 อาชพ

3. การใชวสดอปกรณ เครองมอ หมายถง สงตาง ๆ ทมนษยคดคนขนหรอประดษฐขนมาใชเพอความสะดวก รวดเรว

ประหยดเวลาและแรงงาน วสด หมายถง สงทใชแลวสนเปลองและหมดไป เชน เนอ สารใหส เกลอ ขาว กระเทยม พรกขหน

อปกรณ หมายถง สงทใชแลวยงคงเหลอ สามารถใชไดอก เชน เครองบดเนอ เครองอดไส

เครองชงชนดละเอยดและชนดหยาบ อปกรณเครองครวตาง ๆ ไดแก มด เขยง ถาด กะละมง หมอ เตา

ยกตวอยาง การทาแหนม

Page 62: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

62

การทาแหนม การทจะทาแหนม ใหมคณภาพด จาเปนตองรจก เลอกใชวตถดบ วสดอปกรณ ตางๆ ทใชทาแหนม

อยางเหมาะสม ผบรโภคหรอผประกอบการเกยวกบการใชเนอ เพอนาไปแปรรปทาผลตภณฑแหนมควรจะ

ทราบถงสงตาง ๆ ทมผลตอคณภาพของผลตภณฑแหนมทตองการ และสงสาคญอนดบแรกทจะตองคานงถง

กคอ คณภาพของวตถดบทจะใช เพราะวาคณภาพของผลตภณฑขนสดทายจะดไปไมไดถาวตถดบคณภาพ

ดอย ฉะนนควรทจะรจกกบวตถดบตาง ๆ ในการทาแหนม ไดแก

1. เนอ หมายถง เนอทไดจากสตวเพอนามาใชเปนอาหาร ซงรวมถงกลามเนอ และอวยวะตาง ๆ เชน

ตบ หวใจ และสวนอน ๆ ทบรโภคได เนอจากสตวชนดตาง ๆ ไดแก โค กระบอ สกร แพะ แกะ เปนตน

เนอสตวจะมสวนประกอบ ทางเคมแตกตางกนไป ขนอยกบสภาพของสตวกอนนามาฆา สตวตางชนดกน

หรออายตางกน โดยทวไป กลามเนอของสตวจะมสวนประกอบทางเคม ไดแก นา โปรตน ไขมน

คารโบไฮเดรต วตามน เอนไซมส และแรธาตตาง ๆ เปนตน

2. สารใหส การทาแหนมในระดบชาวบาน มกมการเตมดนประสวลงไปดวยเลกนอย เพอใหเกดส

แดงสวย โดยปรมาณทใชเตมนนไมไดมการชง ตวง วด ใชประมาณเองตามความชานาญทปฏบตมา ซง

นบวาเปนอนตรายตอผบรโภค เพราะสารใหสดงกลาวจดเปนวตถเจอปนอาหารพวกไนเตรทและไนไตรท

ซงมกฏหมายควบคมกาหนดปรมาณการใช โดยอนญาตใหใชไดไมเกน 200 - 500 มลลกรมตออาหาร 1

กโลกรม ซงตองคานวณในรปโซเดยมไนเตรท และโซเดยมไนไตรท ตามลาดบ ปจจบนการใชไนเตรทและ

ไนไตรท ผสมกบอาหารมวตถประสงค 3 ประการ คอ

2.1 เพอชวยใหอาหารโดยเฉพาะเนอสตวมสแดงคงทน ไมเสอมสลายไป ขณะหงตม

2.2 ทาใหอาหารมรสชาตและกลนเฉพาะ

2.3 ทาใหอาหารเกบไวไดนาน ไนเตรท ไนไตรท จะทาหนาทเปนสารกนเสย ปองกนการ

เจรญเตบโตของจลนทรย โดยเฉพาะพวกททาหนาทใหเกดการบด และพวกทสรางสารพษ สารใหสทขอ

แนะนาใหใชคอ ผงเพรก ผงเพรกเปนสารเคมพวกสารประกอบไนเตรทไนไตรท ใชใสลงผลตภณฑ เพอให

เกดกลนและรสทตองการ ทาลายจลนทรยทเปนพษและทาใหเกดโรค และเพมลงไปเพอทาใหผลตภณฑมส

ดขน

3. สวนผสมอน ๆ

เกลอ การเตมเกลอประมาณ 2 - 3 % ของนาหนกอาหาร จะชวยทาหนาทปองกน ไมใหจลนทรยอนๆ

เจรญได และชวยดงนาและนาตาลจากเนอ และยงสามารถ ทาหนาทเปนสารกนบดได วตถประสงค ของการ

ใสเกลอ ในแหนมคอ ทาใหเกดรสเคม และทาใหแหนมเกบไวไดนาน ปรมาณเกลอทใสถานอยเกนไป จะทา

ใหแหนมเนาเสยได และถาใสเกลอมากเกนไป แหนมทไดจะมรสเปรยว นอยกวารสเคม

ขาว ขาวทใสลงในแหนมเปนขาวทผานการหงตมจนสกแลว ใชไดทงขาวเจา และขาวเหนยว การใส

ขาวลงไป กเพอเปนแหลงคารโบไฮเดรต แกแบคทเรย ทสรางกรดแลคตก ซงเปนตวททาใหแหนม มรสเปรยว

Page 63: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

63

กระเทยม ตามปกตมกจะบดกระเทยมใหละเอยดกอน แลวจงใสลงในผลตภณฑ การใสกระเทยมจะ

ใหผลทงในแงเพมกลนหอมและรสชาตของแหนม และยงชวยเปนสารกนบดไดดวย โดยจะใสประมาณ

10 % ของนาหนกอาหาร

พรกขหน การทาแหนมอาจจะมการเตมพรกขหนเปนเมด ๆ พรกขหนทเตมนน นอกจากจะใหรส

เผดเมอบรโภคแลว ยงชวยเพมสสนทสวยงามใหกบแหนมอกดวย

วสดอปกรณในการทาแหนม

การทาแหนมบรโภคกนเองภายในครวเรอนไมจาเปน ตองใชวสดอปกรณ ทยงยาก แตถามการผลต

เพอจาหนายในปรมาณมาก ๆ จะมอปกรณชวยทนแรงในการผลต ซงอปกรณตาง ๆ ทเกยวของกบการทา

แหนมมดงน

1. เครองบดเนอ

2. เครองอดไส

3. เครองชงชนดละเอยดและชนดหยาบ

4. อปกรณเครองครวตาง ๆ ไดแก มด เขยง ถาด กะละมง หมอ เตา

4. การใชแรงงาน แรงงาน หมายถง บคคลทผประกอบการจางมาใหปฏบตงานตามความเหมาะสมของงานและ

ความสามารถของแตละบคคล ซงมทงแรงงานประเภททมความชานาญ งานหรอแรงงานทมฝมอ แรงงาน

ประเภทไรฝมอทตองใชกาลงในการปฏบตงาน เชน คนงานแบกหาม และแรงงานประเภทวชาการทตองใช

มนสมอง เพอชวยใหการวางแผน การกาหนดนโยบาย และการประเมนผลใหธรกจดาเนนไปอยางราบรน

และประสบความสาเรจตามแผนทกาหนดไว ดงนน เจาของกจการหรอผประกอบการจาเปนจะตองเลอก

บคลากรทมความร ความสามารถมาทางานตามความถนดของแตละบคคลเพอประสทธภาพของงาน ทงน

นายจางจะตองจายเงนเดอน คาจาง คาคอมมชชน และสวสดการอน ๆ ใหแกพนกงานอยางเหมาะสม

สรป ความสามารถของมนษยทถกนามาใชในการผลต เพอทาใหเกดเปนสนคาหรอบรการขนมา

แรงงานนบเปนทรพยากรทสาคญทสด ถาปราศจากแรงงานและทรพยากรตาง ๆ ทกลาวมาแลวทงหมด กไม

สามารถนาออกมาใชประโยชนไดผลตอบแทนของแรงงานกคอ คาจาง มากหรอนอยขนอยกบความสามารถ

และชนดของงานนน ๆ

ประเภทของแรงงาน

ตลาดแรงงานประเทศไทยไดแยกประเภทของแรงงาน ดงน

1. แรงงานประเภทปญญาชน แรงงานประเภทน ไดแก ผทจบการศกษาในระดบอดมศกษา มความร

และมสตปญญาดแตไมคอยมฝมอในวชาชพ ในแตละปจะมแรงงานประเภทนเขาสตลาดแรงงานเพมขน

2. แรงงานไรฝมอ แรงงานประเภทนไมคอยมปญหานกในอาชพเกษตรกรรมแตกาลงมปญหาใน

ดานอตสาหกรรม ทตลาดแรงงานไมตองการเทาทควร

Page 64: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

64

3. แรงงานประเภทฝมอ แรงงานประเภทนตองผานการฝกอบรมหรอมประสบการณทางานมาก

พอสมควร เชน ชางยนต ชางไม ชางปน ชางไฟฟา เปนตน

4. แรงงานทใชความรความชานาญพเศษ แรงงานประเภทนจะตองฝกอบรมมาเปนระยะเวลานาน

จดเปนแรงงานทยงขาดแคลน ดงนน จงไมมปญหาการวางงานปจจบนรฐบาลกาลงเรมผลตแรงงานประเภท

นใหเขาสตลาดแรงงานมากขน เพอใหเพยงพอกบความตองการของตลาดแรงงาน แรงงานประเภทน ไดแก

แพทย วศวกร สถาปนก นกวทยาศาสตร เปนตน

ตลาดแรงงาน

ตลาดแรงงานในประเทศ แบงไดเปน 4 ภาค คอ

1. ตลาดแรงงานภาครฐ ไดแก แรงงานภาครฐและรฐวสาหกจ เชน กระทรวงตาง ๆ การไฟฟาสวน

ภมภาค องคการโทรศพทแหงประเทศไทย เปนตน

2. ตลาดแรงงานภาคอตสาหกรรม ไดแก แรงงานในเมองทประกอบธรกจ การผลต การแปรรปการ

ผลต เชน สถานประกอบการ โรงงานตาง ๆ ธรกจกอสราง เปนตน

3. ตลาดแรงงานภาคเกษตรกรรม ไดแก แรงงานในชนบททมอาชพทาไร ทานา ทาสวน และกจการ

อน ๆ ทเกยวกบการเกษตร จดเปนแรงงานททางานไมสมาเสมอ อาจมการวางงานตามฤดกาล หรอมการ

ทางานตากวาระดบทควรจะเปน เชน ในฤดฝนเกษตรกรจะทาไรทานา มการใชแรงงานมาก แตพอฤดแลง

หรอหลงเกบเกยวพชไรหรอขาวแลวกจะเกดการวางงานขน

4. ตลาดแรงงานภาคพณชยกรรม ไดแก แรงงานทประกอบการคา หรอการบรการ เชน การคาขาย

ปลก-สง การโรงแรม ภตตาคาร การธนาคาร ธรกจทองเทยว ธรกจสงออก เปนตน

5. การใชสถานท สถานท หมายถง อาคาร บรเวณทประกอบอาชพ ธรกจ ของผประกอบการ ดงกลาว

6. การใชทน ทน หมายถง เงนทนสวนตวของเจาของ หรอ เงนจากหนสวนธรกจทตกลงปลงใจจะมาสรางธรกจ

ใหมรวมกน นามากองกนไวกอนเรมตนทาธรกจ

ทน หมายถง ปจจยในการผลตทใชในการสรางสนคาหรอบรการอน ๆ ทมนษยเปนผผลตและไม

เกดขนเองตามธรรมชาต สนคาและบรการนน ๆ จะตองไมใชตวทน แมวาทนนน สามารถทจะเสอมราคาลง

ได สนคาประเภททนสามารถรบมาไดโดยใชเงนหรอเงนทน ในการเงนและการบญช คาวาทนหมายถงความ

มงคง โดยเฉพาะความมงคงทใชในการเปดกจการ ทนเปนหนงในปจจยในการผลต ปจจยอน ๆ รวมไปถง

ทดน แรงงาน และองคกร ผประกอบการ หรอการบรหารจดการ ซงคณสมบตดงตอไปนจดวาเปนทน

1. สามารถนาไปผลตสนคาอน ๆ ได อยในรปของปจจยในการผลต

2. ถกสรางขนมาอกทหนงโดยแตกตางจาก "ทดน" ทซงหมายถงปจจยในการผลตทเกดขนเองตาม

ธรรมชาตเชนพนททางภมศาสตรและทรพยากรทางธรรมชาต เชนแรธาต

Page 65: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

65

3. ไมไดถกใชในการผลตเปนหลกโดยสมบรณซงทาใหแตกตางจากสนคากงสาเรจรป (ยกเวนคา

เสอมราคา)

การจดการกบการลงทนในธรกจ มความเขาใจกนวาการจดการกบการลงทนในธรกจเปนสงเดยวกน เนองจากในอดตการจดการกบ

การลงทนในธรกจมลกษณะทกลมกลนกน ธรกจแรกเรมภายในประเทศมาจากธรกจในครวเรอนและม

ขนาดเลก เจาของกจการตดสนใจลงทนประกอบธรกจและดาเนนธรกจดวยตนเอง แมภายหลงธรกจมขนาด

เตบโตขน ขาวของยงคงดาเนนธรกจดวยตนเอง ความสมพนธระหวางการจดการกบการประกอบธรกจจง

กลมกลนกนอยางแนบแนน จนกอใหเกดความเขาใจดงกลาว หากไดมการวเคราะหในรายละเอยดอยาง

แทจรงแลว จะเหนความแตกตางระหวางการจดการกบการลงทนในธรกจ โดยพจารณาถงหลกบคคล หนาท

และวตถประสงค ดงน

ลกษณะ บคคล หนาท วตถประสงค 1. การลงทนในธรกจ เจาของ ตดสนใจลงทน ตองากรผลกาไรจาการลงทน

ในธรกจ 2. การจดการ ผจดการ ตดสนใจจดการทรพยากร เพอใหทรพยากรตาง ๆ ใหม

ประสทธภาพสงสด

จากตารางและแผนภาพดงกลาว เจาของธรกจในฐานะผตองตดสนใจเลอกลงทนในธรกจ ซงตอง

ลงทนในทรพยากรตาง ๆ เพอมงหวงผลกาไรจากการลงทน ผทาหนาทนาทรพยากรตาง ๆ มาจดการ คอ

ผจดการ ซงตองรบผดชอบตอการนาทรพยากรทมอยมาใชใหเกดประโยชนสงสดตอธรกจ ซงจะทาใหธรกจ

ไดรบผลกาไรตามทคาดหวงของเจาของ ในธรกจขนาดใหญการแบงแยกหนาทระหวางเจาของและผจดการจะมความชดเจน แตสาหรบ

ธรกจขนาดยอยขาวของมกจะเขาจดการธรกจดวยตนเอง กลาวคอ เปนทงผลงทนและผจดการทรพยากรดวย

ตนเอง

เจาของ ลงทนในธรกจ ผจดการ

ตดสนใจ

ตองการผลกาไร

การจดการ

ใชทรพยากรอยางม

ประสทธภาพ

Page 66: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

66

2. การจดการการตลาด 2.1 การกาหนดทศทางการตลาด เปนการศกษาตลาดจากปจจยภายนอกและภายในทาใหผประกอบการวางแผนการตลาดไดอยาง

มนใจและสามารถบอกรายละเอยดในการดาเนนงานไดอยางชดเจน การวจยการตลาดและขอมลการตลาด การวจยการตลาดหรอการศกษาตลาดจะตองพจารณาถงพฤตกรรมผบรโภค มขนตอนในการวจย

ดงน 1. การศกษาโอกาสหรอการศกษาตลาด ผประกอบการจะตองศกษาใน 2 เรอง คอ

การศกษาโอกาสทางการตลาด เปนการศกษาพฤตกรรม ผบรโภค

การศกษาสถานการณทางการตลาด เปนการศกษาสงแวดลอมภายในและภายนอกของ

กจการ ประกอบดวย

1) การศกษาจดแขง เปนการศกษาถงขอดหรอจดแขงของสนคาหรอบรการ

2) การศกษาจดออน เปนการศกษาขอเสยหรอปญหาทเกดจากองคประกอบทาง

การตลาด

3) การศกษาโอกาส เปนการศกษาขอไดเปรยบหรอสงทเอออานวยใหแกกจการ

4) การศกษาอปสรรค เปนการศกษาปญหา อปสรรคทจะเกดขน

2. การกาหนดวตถประสงคทางการตลาด

3. การเลอกตลาดเปาหมาย

4. การศกษาพฤตกรรมผบรโภค

5. การศกษาสวนประสมทางการตลาด ไดแก ดานผลตภณฑ ดานการสงเสรมการตลาด

ดานแผนการจดจาหนาย ดานแผนราคา

2.2 การหาความตองการของตลาด ความจาเปนและความตองการ ความจาเปน หมายถง ความตองการขนพนฐาน เปนตวผลกดนใหเกดพฤตกรรมเพอสนองความ

ตองการนน ความตองการในสงจาเปนพนฐานในการดารงชวต ไดแก ปจจย 4 จะเปนสงทสาคญตอชวตไมม

ไมได ความตองการ หมายถง ความตองการอยากได อยากม อยากเปน แตไมมกไมเดอดรอนแกชวต เปน

การแสดงออกหรอพฤตกรรมทตองการสนองความตองการขนพนฐาน ซงหลอหลอมจากสภาพแวดลอมและ

บคลกสวนตว การตลาด หมายถง กระบวนการวางแผนและการปฏบตตามแนวคด การกาหนดราคา การสงเสรม

การตลาด และการจดจาหนายสนคาและบรการ เพอสรางใหเกดการแลกเปลยนททาใหผบรโภคไดรบ

ความสข ความพอใจ และบรรลวตถประสงคขององคกร

Page 67: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

67

จดสาคญของการตลาด 1. ทาใหเกดการเปลยนแปลงททาใหผบรโภคไดรบความพงพอใจ 2. เปนการแลกเปลยนความคด สนคาและบรการ ความสาคญของการตลาด ความสาคญตอบคคล 1. สรางอาชพ 2. อานวยความสะดวกใหลกคา ความสาคญตอองคกรธรกจ 1. สรางรายไดใหองคกร 2. กอใหเกดธรกจใหมเพมมากขน ความสาคญตอเศรษฐกจและสงคม 1. สรางรายไดใหประเทศ หนาททางการตลาด 1. หนาททจะทาใหมการโอนกรรมสทธของสนคาจากผขายไปสผซอ 1.1 การซอ - หาความตองการซอ - การเลอกแหลงซอ - การพจารณาความเหมาะสมของสนคา 1.2 การขาย เปนการสรางอปสงค 2. หนาทเกยวกบการจดสงสนคา 2.1 การขนสง การขนสงทตนทนตา รวดเรวและเหมาะสมกบสนคา

2.2 การจดเกบสนคา 3. หนาทอานวยความสะดวกตาง ๆ 3.1 การเงน 3.2 การเสยง 3.3 สารสนเทศทางการตลาด 3.4 การจดมาตรฐานและแบงเกรดของสนคา 4. สารสนเทศทางการตลาดและการวจยตลาด - เกบรวบรวมขอมลทางการตลาดมาใชในการวเคราะหและวจย 5. การเกบรกษา - เกบรกษาใหพอกบความตองการของลกคา และไมนานเกนไปจนลาสมย

Page 68: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

68

6. การจดมาตรฐานและคณภาพของสนคา - ไดมาตรฐานตรงความตองการลกคา 7. การขาย - กระตนลกคาใหซอสนคาไดมากและเรวขน ซงกจกรรมหลกไดแก 1. การโฆษณา - การใชพนกงานขาย 2. การสงเสรมการขาย - การประชาสมพนธ 8. การเงน - บรหารเงนใหอยในงบทประมาณไว 9. การรบภาระเสยงภย - หาสาเหตและหาทางปองกนปญหาทอาจเกดขน

กจกรรม ใหผเรยนบอกหนาททางการตลาดมอะไรบาง อธบายมาพอเขาใจ 2.3 การขนสง

การขนสง หมายถง การเคลอนยายบคคลสงมชวตหรอสงของจากทหนงไปอกทหนง โดยอาศย

อปกรณในการขนสง ตามความตองการและเกดอรรถประโยชน

ประเภทของการขนสง คอ การขนสงมความเจรญกาวหนาและมพฒนาการมากยงขน มวธการขนสง

ใหผประกอบธรกจเลอกหลายวธ ผประกอบธรกจตองเลอกวธการขนสงใหเหมาะสมกบธรกจของตนเอง

และสามารถจาแนกการขนสงได 5 ประเภท ดงน

1. การขนสงทางนา คอ การขนสงทางนา เปนวธการขนสงเกาแกมมาตงสมยโบราณ โดยการใชแมนาลา

คลองเปนเสนทางลาเลยงสนคา รวมถงการขนสงทางทะเล ซงสวนใหญใชสาหรบการขนสงสนคาระหวาง

ประเทศ การขนสงทางนานเหมาะสมกบสนคาทมขนาดใหญ ขนสงไดปรมาณมากเปนสนคาทยากแกการ

เสยหาย เชน ทราย แร ขาวเปลอก เครองจกร ยางพารา เปนตนสวนประกอบของการขนสงทางนา

1.1 ผประกอบการขนสงทางนา

1.2 อปกรณการขนสง คอ เรอ ไดแก เรอโดยสาร เรอสนคาและเรอเฉพาะกจ เชน เรอลากจง

เรอประมง

1.3 ทาเรอ

1.4 เสนทางเดนเรอ สามารถแบงไดเปน 3 ประเภท คอ

- เสนทางเดนเรอภายในประเทศ

- เสนทางเดนเรอชายฝงทะเล

- เสนทางเดนเรอระหวางประเทศ ขอด ขอเสยของการขนสงทางนา มดงน

Page 69: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

69

ขอด

1. อตราคาขนสงถกกวาเมอเทยบกบการขนสงทางอน

2. ขนสงไดปรมาณมาก

3. มความปลอดภย

4. สามารถสงไดระยะไกล ๆ

ขอเสย

1. มความลาชาในการขนสงมาก

2. ในฤดนาลดหรอฤดรอน นาอาจมนอย ซงเปนอปสรรคตอการขนสง เพราะเรอเกยตนได

3. ไมสามารถกาหนดเวลาทแนนอนในการขนสงไดขนอยกบภมอากาศ และ ภมประเทศ

2. การขนสงทางบก จาแนกเปน 2 ประเภท ไดแก

2.1 การขนสงทางรถไฟ การขนสงทางรถไฟ เปนเสนทางการลาเลยงทสาคญทสดของประเทศไทย

ดาเนนงานโดยการรถไฟแหงประเทศไทย ซงถอวาเปนรฐวสาหกจ เหมาะสาหรบการขนสงสนคาหนก ๆ

ปรมาณมากและในระยะทางไกล อตราคาบรการไมแพง การขนสงทางรถไฟจะมกาหนดเวลาออกและถง

จดหมายปลายทางในระยะเวลาแนนอนและมความปลอดภยจากการเสยหายของสนคา

1) รถปด คอ รถไฟทปดทกดาน เหมาะสาหรบการขนสงสนคาทเสยหายงายเมอถกแดดถกฝน

2) รถเปด คอ รถไฟทไมมหลงคา เหมาะสาหรบการขนสงสนคาทไมเสยหายเมอถกแดด ถกฝน

3) รถเฉพาะกจ คอ รถไฟทออกแบบสาหรบใชเฉพาะงาน เชน รถบรรทกนามน รถบรรทก

ปนซเมนต รถบรรทกนามน เปนตน เสนทางรถไฟ ซงมอยทวประเทศขอดขอเสยของการขนสงทางรถไฟ

ขอด

1. ประหยด ขนสงสนคาไดจานวนมากหลายชนด

2. รวดเรว สามารถขนสงสนคาไดทนตามกาหนดเวลาทตองการ

3. สะดวก เพราะมตหลายชนดใหเลอกเพอความเหมาะสมกบสนคา

4. ปลอดภยสง เมอเทยบกบเสนทางอน

5. ขนสงไดทกสภาพดนฟาอากาศ

ขอเสย

1. ไมสามารถขนสงสนคาใหถงทตองการขนถายได

2. ความยดหยนมนอย เพราะมเสนทางตายตว

3. มความคลองตวนอยกวาการขนสงแบบอน เพราะมกฏระเบยบมาก

4. ไมเหมาะสมกบผสงสนคารายยอย ปรมาณนอย

2.2 การขนสงทางรถยนต หรอรถบรรทก การขนสงทางรถยนตหรอทางรถบรรทก ถอวาเปนหวใจ

ของการขนสงทางบก ทงนในปจจบนรฐบาลไดมการสรางถนน ขยายถนนเชอมโยงระหวางจงหวดตางๆ ได

อยางทวถง โดยมกรงเทพมหานครเปนศนยกลางการขนสง ซงการขนสงทางรถยนตหรอทางรถบรรทก

Page 70: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

70

สามารถแกปญหาในดานการจาหนายสนคาของพอคาไดเปนอนมาก เพราะการขนสงสนคาสะดวด รวดเรว

สามารถสงสนคาไปถงผใชไดโดยตรงสวนประกอบของการขนสงทางรถยนตหรอรถบรรทก(1)

ผประกอบการ อาจเปนรฐหรอเอกชนดาเนนงานกได หรอเปนการดาเนนงานรวมกนกได เชน รถยนตรบจาง

(2) อปกรณในการขนสง ไดแก รถยนต และรถบรรทก (3) ถนนหรอเสนทางเดนรถขอดขอเสยของการ

ขนสงทางรถยนต

ขอด

1. บรการไดถงทโดยไมตองมการขนถาย

2. ขนสงสนคาไดตลอดเวลาตามความตองการของลกคา

3. สะดวก รวดเรว

4. เหมาะกบการขนสงระยะสนและระยะกลาง

5. เปนตวเชอมในการขนสงแบบอนทไมสามารถไปถงจดหมาย ไดโดยตรง

ขอเสย

1. คาขนสงสงเมอเทยบกบการขนสงทางรถไฟ

2. มความปลอดภยตา เกดอบตเหตบอย

3. ขนสงสนคาไดปรมาณและขนาดจากด

4. กาหนดเวลาแนนอนไมได ขนอยกบสภาพการจราจรและดนฟาอากาศ

3. การขนสงทางอากาศ การขนสงทางอากาศมความสาคญมากในปจจบน โดยเฉพาะการขนสงระหวาง

ประเทศเพราะทาการขนสงไดรวดเรวกวาการขนสงประเภทอนๆ ไมเสยเวลาในการขนสงนาน สะดวกและ

ปลอดภย เหมาะกบการขนสงสนคาประเภททสญเสยงาย เชน ผก ผลไม ดอกไม เปนตน หรอสนคาตองการ

สงจองมาดวยความรวดเรวแกการใชงาน ถาลาชาอาจเกดความเสยหายไดไมเหมาะกบสนคาทมขนาดใหญ

นาหนกมากและสนคาราคาถกๆ ไมรบรอนในการขนสง ซงการขนสงประเภทนทาใหธรกจสามารถขยายตว

ไดรวดเรวทงในและตางประเทศ แตคาใชจายแพงกวาการขนสงประเภทอนสวนประกอบของการขนสงทาง

อากาศ

3.1 ผประกอบการ ไดแก บรษทการบน ใหบรการขนสงทงผโดยสารและสนคาทงภายในและ

ระหวางประเทศ

3.2 อปกรณในการขนสง ไดแก เครองบน แบงเปน 3 ประเภท คอ- เครองบนโดยสาร

ใหบรการขนสงผโดยสาร- เครองบนบรรทกสนคา ใหบรการขนสงเฉพาะสนคา- เครองบนแบบผสม

ใหบรการทงผโดยสารและสนคาภายในลาเดยวกน

3.3 เสนทางบน คอ เสนทางทกาหนดจากแหงหนงไปยงอกแหงหนง ม 2 ลกษณะ คอ –

เสนทางในอากาศ- เสนทางบนพนดน

3.4 สถานในการขนสงหรอทาอากาศยาน เปนบรเวณทใชสาหรบการขนลงของเครองบน

ประกอบดวย- อาคารสถาน- ทางวงและทางขบ- ลานจอด

Page 71: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

71

ขอด

1. สะดวก รวดเรวทสด

2. สามารถขนสงกระจายไปทวถงไดอยางกวางขวางทงใน ประเทศและระหวางประเทศ

3. สามารถขนสงไปในทองถนทการขนสงประเภทอนไปไมถงหรอไปยากลาบาก

4. เหมาะกบการขนสงระยะไกลๆ

5. เหมาะกบการขนสงสนคาทเสยงาย จาเปนตองถงปลายทางรวดเรว

6. ขนสงไดหลายเทยวในแตละวน เพราะเครองบนขนลงไดรวดเรว

ขอเสย

1. คาใชจายในการขนสงสงกวาประเภทอน

2. จากดขนาดและนาหนกของสนคาทบรรทกจะมขนาดใหญและนาหนกมากไมได

3. บรการขนสงไดเฉพาะเมองทมทาอากาศยานเทานน

4. การขนสงขนอยกบสภาพภมอากาศ

5. การลงทนและคาใชจายในการบารงรกษาอปกรณสง

6. มความเสยงภยอนตรายสง

4. การขนสงทางทอ เปนการขนสงสงของประเภทของเหลวและกาซผานสายทอ เชน นาประปา

นามน กาซธรรมชาต เปนตน ซงการขนสงทางทอจะแตกตางกบการขนสงประเภทอน คอ อปกรณทใชใน

การขนสงไมตองเคลอนท โดยเสนทางขนสงทางทออาจจะอยบนดน ใตดนหรอใตนา ขนอยกบสภาพ

ภมอากาศ ประเทศแรกทใชระบบการขนสงทางทอ คอ ประเทศสหรฐอเมรกา ใชสาหรบขนสงสนคา

ประเภทเชอเพลง ปจจบนประเทศไทยใชระบบการขนสงทางทอสาหรบสนคาประเภทนามนเชอเพลงและ

กาซธรรมชาต

สวนประกอบของการขนสงทางทอ

4.1 ผประกอบการ ซงผประกอบการทสาคญ ไดแก การปโตรเลยมแหงประเทศไทย

(ปตท.)

4.2 อปกรณในการขนสง ไดแก ทอ หรอสายทอ แบงเปน – ทอหลก – ทอยอย

4.3 สถานในการขนสง ไดแก สถานตนทาง สถานปลายทาง สถานแยก สถานสบดน

ขอดและขอเสยของการขนสงทางทอ

ขอด

1. ประหยดตนทน เวลาในการขนยายสนคา

2. สามารถขนสงไดทกสภาพภมอากาศ

3. สามารถขนสงไดไมจากดเวลาและปรมาณ

4. มความปลอดภยสงจากการสญหายหรอลกขโมย

5. กาหนดเวลาการขนสงไดแนนอนชดเจน

Page 72: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

72

6. ประหยดคาแรง เพราะใชกาลงคนนอย

ขอเสย

1.ใชขนสงไดเฉพาะสนคาทเปนของเหลวหรอกาซเทานน

2. คาใชจายในการลงทนครงแรกสง

3. ตรวจสอบหาจดบกพรองทาไดยาก

4. ทอหลกทใชขนสงเมอวางแลวเคลอนยายเปลยนเสนทางไมได

5. ไมเหมาะกบการขนสงในภมประเทศทมแผนดนไหวบอย

5. การขนสงระบบคอนเทนเนอร การขนสงระบบคอนเทนเนอร เปนการพฒนาการขนสงอกขน

หนง โดยการบรรจสนคาทจะขนสงลงในตหรอกลองเหลกขนาดใหญ ทเรยกวา คอนเทนเนอร แลวทาการ

ขนสงโดยรถบรรทก รถไฟ หรอเครองบน ไปยงจดหมายปลายทางโดยไมมการขนถายสนคา ออกจากต

ระหวางทาการขนสงเทยวนน

ชนดของตคอนเทนเนอรตคอนเทนเนอร ซงสามารถแบงได 3 ชนด คอ

5.1 ตแหงหรอตสนคาทวไป เปนตทบไมมแผนฉนวนอยดานใน ไมมเครองทาความเยนตดตง

หนาต ใชบรรทกสนคาแหงหรอสนคาทวไป

5.2 ตควบคมอณหภม แบงไดดงน- ตหองเยน จะมเครองทาความเยนในต ภายในระบฉนวนทก

ดาน เพอปองกนความรอนจากภายนอกเขาสดานใน นยมเกบผกสด ผลไม- ตฉนวน ภายในจะบฉนวนดวย

โฟมทกดานเพออปองกนความรอนแผเขาต นยมบรรทกผก- ตระบายอากาศ เหมอนกบตเยนแตมพดลมม

แทนเครองทาความเยน พดลมจะดดกาซอเทอรลนทระเหยออกจากตวสนคา

5.3 ตพเศษ ไดแก- ตแทงกเกอรหรอตบรรจของเหลว- ตเปดหลงคา- ตแพลตฟอรม- ตเปดขาง-

ตบรรทกรถยนต- ตบรรทกหนงเคม- ตสงหรอจมโบประโยชนของระบบตคอนเทนเนอร

1. ทาใหขนถายสนคาไดรวดเรว

2. ลดความเสยหายของสนคาทขนสงและปองกนการถกโจรกรรมได

3. ประหยดคาใชจาย

4. สามารถขนสงไดปรมาณมาก

5. การสงจองเรอระวางเพอขนสงสนคาทาไดสะดวก

6. ตรวจนบสนคาไดงาย

กจกรรม

ใหผเรยนอธบายการขนสงในทองถนมอะไรบาง พรอมอธบายขอดและขอเสยมาพอเขาใจ

Page 73: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

73

2.4 การขาย ความสาคญของการขาย

ความสาคญของการขายโดยใชพนกงาน เปนเรองทผบรหารธรกจจะตองใหความสาคญโดยเฉพาะ

การจดทมพลงการขาย เปาหมายทธรกจตงไวในการเพมกาไรจากการขายจะสาเรจไปไมไดเลยหากขาดซง

การขาย การขายนจะสนองตอบถงความตองการของผบรโภคอยางใกลชดโดยอาศยพนกงานขาย พนกงาน

ขายจะตองรจกวธการจงใจลกคาใหมความสนใจทจะซอสนคา โดยอาศยการเขาพบเผชญหนากบลกคา

โดยตรง ซงงานการขายจดเปนการตดตอสอสารสวนบคคล โดยมลกษณะของการสอสารสองทศทาง ซง

สามารถสงเกตและรบรไดจากปฏกรยาตอบสนองของลกคาได ซงจะแตกตางจากโฆษณาและการสงเสรม

การขายซงจดเปนการสอสารทศทางเดยว โดยพนกงานขายสามารถทาใหธรกจบรรลถงเปาหมายของธรกจ

ได โดยการทากจกรรมการขายทแตกตางจากการโฆษณา การโฆษณานนมกจะเปนการเรยกรองความสนใจ

เสนอขอมลทางการตลาดตอกลมเปาหมายไมไดกระตนใหเกดการขายโดยตรง

ลกษณะทวไปของการขาย

หากวเคราะหลกษณะทวไปของการขาย จะแบงออกได ดงน

1. การขายมลกษณะเปนการตดตอสอสาร ไมวาจะเปนการขาย โดยพนกงานขาย หรอการโฆษณา

การสงเสรมการขาย หรอการสงเสรมการตลาดอน ๆ กจดเปนกจกรรมทมลกษณะของการสอสารทงสน

เพยงแตจะเปนทศทางเดยว หรอสองทศทางเทานนโดยผรบสารคอ กลมของลกคาซงจะไดรบขอมลขาวสาร

เกยวกบสนคาหรอบรการเพอใชขอมลประกอบการตดสนใจซอ

2. การขายมลกษณะของการจงใจไมใชการบงคบ พนกงานขายจาเปนตองเขาใจในตวของลกคา รจก

จตวทยาการขาย ทฤษฎการโนมนาวจตใจ โดยเฉพาะสนคาทมราคาสงมากกจะยงตดสนใจซอยาก ดงนน

พนกงานขายจะตองใชศลปะในการขายเพอโนมนาวอยางมเหตผล

3. การขายเปนงานทชวยแกปญหา พนกงานขายเปนบคคลทแนะนาใหลกคาเหนและตระหนกถง

ปญหาทกาลงเผชญอย และผลเสยทอาจจะเกดขนไดหรอเมอลกคามปญหาพนกงานขายควรจะแนะนาวธการ

แกปญหา โดยใชสนคาทมคณภาพเพยบพรอมในการแกปญหาของลกคาคนนน พนกงานขายจะตองเปนผ

ขจดปญหาตาง ๆ ของลกคาใหหมดไปเพอใหลกคาเกดความแนใจและยอมรบในสนคาทถกแนะนา

4. การขายมลกษณะของการใหความร พนกงานขายเปรยบเสมอนผใหความร โดยการอธบาย สาธต

เปรยบเทยบ และใหความกระจางแกลกคา ตอบหรอไขขอของใจใหลกคาไดเขาใจแจมแจงไมวาลกคาจะ

ตดสนใจซอหรอไม ดงนน การขายจงเปนการใหความรแกลกคาอยางหนง

5. การขายเปนการใหสงตอบแทนแกทกฝาย เมอเกดการซอขายสนคาขนตวพนกงานขาย ของจะ

ไดรบยอดขาย ไดคาคอมมชชน ไดรายไดจาการขายสนคานน ธรกจเองกไดยอดขาย ไดผลกาไรจากยอดขาย

สนคานน ลกคากไดสนคาทมคณภาพไปสนองความตองการ รวมทงไดรบความรแปลกใหมจากพนกงาน

ขายดวย

Page 74: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

74

ความสาคญของการขาย

การขายมความสาคญ ดงน

1. ชวยใหเกดธรกจอตสาหกรรมการผลต ธรกจอตสาหกรรมการผลตจะกอใหเกดนวตกรรมใหม ๆ

รวมถงการพฒนาสนคาเพอตอบสนองความตองการของลกคาอยางแทจรง

2. ชวยใหธรกจบรรลผลสาเรจ คอ ไดยอดขาย ไดกาไร สามารถขยายกจกรรมใหเจรญเตบโตตอไป

ได

3. ชวยใหเกดการจางงาน ในภาวะทอตราการวางงานสง เชน ปจจบนงานดานการขายมบทบาทใน

การจางงานอยางตอเนอง ทาใหคนมรายไดและความเปนอยดขน

4. ชวยลดปญหาของสงคม โดยเฉพาะปญหาสงคมอน ๆ ทเกดจากปญหาการวางงาน เชน ปญหายา

เสพตด ปญหาสขภาพจต เปนตน หากคนมงานทากจะสามารถแกปญหาดงกลาวได

หนาทและคณสมบตของพนกงานขาย

หนาทของพนกงานขาย พนกงานขายมหนาททตองปฏบต ดงน 1. พนกงานขายควรมความรอบรอยางด เชน ผลตภณฑทเสนอขาย นโยบายและระเบยบปฏบตของ

บรษท และแผนงานการขาย เปนตน 2. เปนตวแทนของบรษทในการพบปะกบลกคา เพอรกษาความสมพนธอนดระหวางลกคาและ

บรษท บาเพญตนเปนผบรการทดตอลกคา เพอขจดปญหาขอรองขอของลกคาเกยวกบตวผลตภณฑและ

บรการ 3. ปฏบตหนาทดวยความตงใจ เพอเพมพนการขาย หาลกคาใหม ๆ เพมขน รายงานความเคลอนไหว

และสถตการขายใหบรษททราบ 4. ปฏบตตนเปนพนกงานทสมบรณของบรษท เชน ชวยเหลอเกยวกบการทวงถามหนสน รายงาน

ภาวการณแขงขนของตลาดตอบรษท และเสนอความคดเหนทเปนประโยชนตอบรษท 5. ใหความรวมมอกบพนกงานทกฝายของบรษท เชน แสดงบทบาทในทประชม เสนอความคดเหน

ใหคาแนะนะทถกตองแกเจาหนาทฝายอน ๆ ของบรษท และรวมงานขายของบรษทดวยความจรงใจ คณสมบตของพนกงานขายทด พนกงานขายทด ควรมคณสมบตทสาคญ ดงน 1. จะตองมความตงใจ เอาใจใส มความรบผดชอบสงตอหนาทมากกวาเรองสวนตว 2. จะตองมมนษยสมพนธทด 3. จะตองเปนผทมความสามารถอานเดาใจลกคาไดถกตอง 4. จะตองมความขยน อดทน 5. จะตองควบคมอารมณไดอยางดในทกสถานการณ

Page 75: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

75

ประเภทของงานการขาย งานการขายแบงออกได 4 ประเภท คอ 1. การขายโดยใชพนกงานขาย การขายโดยใชพนกงานขาย หมายถง งานขายทใชพนกงานตดตอกบลกคาโดยตรงและพนกงานขาย

จะเปนผทาหนาทโนมนาวชกจง กระตนใหลกคาเกดการตดสนใจซอสนคา ซงอาจทาไดโดยไปพบลกคาดวย

ตนเอง ใชโทรศพทพดคยกบลกคาโดยตรงดวยตนเองหรอใชจดหมายตดตอในลกษณะเฉพาะเรอง เฉพาะคน

ไป หากลกคาสนใจกไปเขาพบดวยตนเองภายหลง เชน พนกงานขายหนาราน พนกงานขายประกนชวต

พนกงานขายเครองสาอาง เปนตน 2. การขายโดยไมใชพนกงานขาย การขายโดยไมใชพนกงานขาย คอ การปฏบตการขายในปจจบนทหลกเลยงการใชพนกงานขายโดย

ใชสอหรอเครองจกรทาหนาทแทนพนกงานขาย เพราะสามารถทาใหเกดการโนมนาวชกจงและรบรไดในวง

ทกวางขวางครอบคลมพนททตองการได อกทงยงรวดเรว ประหยดเงนและเวลาอกดวยซงการขายโดยไมใช

พนกงานขายมหลายแบบ เชน 2.1 การขายโดยใหลกคาบรการตนเอง การขายแบบนรานคาจะจดวางสนคาบนชนในระดบ

สายตาเพอดงดดเมอลกคาเดนเขามาในราน โดยวางใหเปนระเบยบเพอใหลกคาไดหยบดหยบเลอกไดงาย

ลกคากจะไปหยบสนคามาเองโดยไมตองมพนกงานขายคอยชวยดแลชวยเหลอ เมอเปรยบเทยบและไดสนคา

ตามทตองการแลวกจะตองนาสนคาไปชาระเงนทเคานเตอรพนกงานเกบเงน ไดมการนาระบบนไปใชใน

รานตาง ๆ เชน ซเปอรมารเกต เปนตน 2.2 การขายโดยใชเครองจกรอตโนมต ตองอาศยตหยอดเหรยญและกดปม เพอใหไดสนคา

ตามทตองการ สนคาทจาหนายมกเปนสนคาทลกคาใชบอยใชประจา เชน บหร เครองดม

ขนมขบเคยว ถงยางอนามย เปนตน ดงนน จงควรใหความสะดวกแกผซอไดตลอด 24 ชวโมง ไมมวนหยด

และไมจาเปนตองใชพนกงานขาย ลกคาคนใดตองการกหยอดเหรยญตามราคาสนคาแลวกดปมสนคากจะ

ออกมา สนคาทขายสวนใหญกจะเนนสนคาทใชกนบอย ๆ ในชวตประจาวน 3. การขายทางไปรษณย ปจจบนรานคาปลกหลายแหงจะเปดแผนกขายปลกตามคาสงซอทางไปรษณย ซงเปนแหลงระบาย

สนคาและเพมปรมาณการขายไดดวธหนง การขายทางไปรษณยเปนการเสนอขายบรการเปนสวนใหญ การ

ขายสนคาในลกษณะนมยอดขายทสงมาก เนองจากขอบเขตการขายไมจากด การโฆษณาสามารถเนนท

จดเดนจงทาใหมโอกาสทจะขายสนคาใหมากขน และมความสะดวกในการสงซอตามใบสงซอทสงไปให 4. การขายทางโทรทศน เดมทธรกจการขายทางโทรทศน ไมไดรบความสนใจเทาใดนกและยงถกผขายรายใหญมองวาเปน

เพยงสอกลางในการขายสนคาไมมระดบใหแกบคคลทอยหางไกล ซงไมใชกลมเปาหมายสาคญซงเปนผทอย

ตามเมองใหญ ความรสกเชนนเรมลดลง ผคาปลกทวไปตางกทบทวนแผนการทจะเปดธรกจเชนน โดยผาน

Page 76: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

76

เครอขายโฮมชอปปงเนตเวรก โดยลกคาทสนใจสามารถสงซอไดโดยไมตองเสยเวลามาเลอกซอดวยตนเอง

เพยงแตชมรายการเสนอขายทางจอโทรทศนกสามารถสงซอโดยใชโทรศพทได การชาระเงนสวนใหญกจะ

ชาระโดยใชเครดตการด ซงจดวาเปนระบบการจดจาหนายทตนทนตา ผขายไมจาเปนตองเปดรานหรอโชว

รม ไมจาเปนตองตกแตงสถานท ไมตองมรายจายทเกยวกบคาเชา คาใชจายในการสงเสรมการขาย คา

โฆษณา การขายทางจอโทรทศน ผขายสามารถบอกรายละเอยดสรรพคณ สสน รปแบบ ความกวางยาวของ

สนคา ราคา อยางตรงไปตรงมา พรอมกบหมายเลขโทรศพททจะตดตอเทากบผขายไดทาการโฆษณาและทา

การขายสนคาไปในเวลาเดยวกน

2.5 การกาหนดราคาขาย ราคา คอ จานวนเงนทผซอจาย เพอแลกเปลยนกบสนคาหรอบรการทผซอเตมใจชวย ในดานผขาย

ราคา คอ มลคาทผขายกาหนดไวสาหรบสงทตนเสนอขาย พนฐานในการกาหนดราคาขนอยกบ 1. ตนทน ตนทนในการผลตสนคา เชน วตถดบ คาแรงงานในการผลต ตนทนทางการตลาด เชน คา

โฆษณา คานายหนา 2. สภาพของตลาด 3. คแขงขน 4. กฎหมาย หรอพระราชบญญต 5. สภาพทางเศรษฐกจ สาเหตททาใหราคาสนคาแตกตางกน สนคาทมชนด แบบ ขนาดเดยวกน ราคาแตกตางกนเนองจาก 1. ปรมาณการซอ ถามการซอมากราคาจะตา ถาซอนอยราคาจะสง 2. สภาพของผซอ ถาผคาสง ผคาปลกซอราคาจะตา ถาผบรโภคซอราคาจะสง 3. สภาพภมศาสตร ถาระยะทางใกลราคาตา ระยะทางไกลราคาสง เพราะตองเพมคาใชจายในการ

ขนสง

กจกรรม ประเภทของการขายมกวธ พรอมอธบายขอด ขอเสย มาพอเขาใจ

นโยบายและกลยทธการตงราคา

1. แบบราคาเดยว เปนราคาสนคาทกาหนดราคาเดยวกนไมวาจะซอจานวนมากหรอนอย ซอประจา

หรอไมกขายในราคาเดยวกน เชน ราคาสนคาตามหางสรรพสนคา 2. ราคาลอใจ เปนการตงราคาสนคาใหถก หรอบางครงอาจจะยอมขาดทนเพอจงใจใหคนเขาราน

โดยจะมสนคาทตงราคาประเภทนเพยงไมกรายการสวนมากเปนสนคาทลกคาใชประจา และรจกโดยทวไป 3. การตงราคาตามหลกจตวทยา

Page 77: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

77

- การตงราคาทแสดงถงชอเสยง หรอสญลกษณของสนคา คอ การตงราคาใหสงเพอเปนการ

ยกระดบคณภาพของสนคา - การตงราคาตามความเคยชนหรอตามประเพณนยม เชน ราคาทลกคาเคยซอมากอน - การตงราคาเลขค เชน 29, 39, 49 และการตงราคาราคาเลขค เชน 24, 32, 50 4. การตงราคาระดบสงและการตงราคาระดบตา - การกาหนดราคาไวใหสงในระยะเรมแรกเพอจะสามารถลดราคาไดในระยะหลง กาไรสง

ทาใหสนคาดมคณคา นยมใชกบสนคาพวกแฟชน เชน เสอผา - การตงราคาตาไวในระยะเรมแรก หรอการตงราคาแบบเจาะตลาด เพอเขาสตลาด

ไดงาย ตงขายไดงาย สามารถขนราคาในระยะหลงได ถาผซอตดใจ ยอดขายสง นยมใชกบสนคาเพอการ

บรโภค 5. สวนลด - สวนลดปรมาณ คอ การลดราคาใหในกรณทซอในปรมาณมากขน - สวนลดการคา เชน การคาสงลดใหมากกวาการคาปลก - สวนลดเงนสด เปนการลดใหในกรณทจายเงนสดภายในเวลาทกาหนด 6. การตงราคาตามภมศาสตร - F.O.B. คอ ราคาทรวมคาใชจายทงสนจนสนคาไปอยบนเรอ - C&F คอ ราคาสนคาทรวมคาใชจายทงสน ณ สนคาอยบนเรอและรวมถงคาระวางขนสง

สนคา - C.I.F. คอ ราคาสนคาทรวมคาใชจายทงสนจนสนคาอยบนเรอรวมคาระวางและคาประกน

สนคา 2.6 การทาบญชประเภทตาง ๆ บญชรายรบ-รายจาย คอ แบบบนทกรายการรบ หรอจาย ทเกดขนจรงโดยบญชรายรบ-รายจาย จะม

สวนประกอบ ดงน 1. ชอบญชรายรบ-รายจาย 2. วน เดอน ป ทเกดรายรบหรอรายจาย 3. รายการรบเงนหรอจายเงน 4. จานวนเงนทรบหรอจายจรง 5. ยอดรวมรายรบและรายจายทงหมด 6. ยอดรวมรายรบและรายจายทงหมด 7. ยอดเงนคงเหลอเมอรายรบสงกวารายจาย

Page 78: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

78

ตวอยางการจดทาบญชรายรบ-รายจาย ประจาเดอน มนาคม 2553

วนเดอนป รายการ รายรบ รายจาย คงเหลอ ก.พ. 53 ม.ค. 53

ม.ค. 53

เม.ย. 53

เงนเดอน คาเชาบาน คาอาหาร คารถ คาอาหาร คาเสอผา ......................................... ......................................... ......................................... คาอาหาร คารถ

5,000.-

1,500

100 10

150 240

50 30

- - - - - -

-

3,500 3,400 3,490 3,240 3,000

150 140

- - - - - - -

รวม 5,000.- 4,860 - 140 - บญชเงนสดจดประเภท คอ การบนทกรายการ ทงรายรบรายจายทเกดขนจรง โดยจะนารายรบ-

รายจาย ไปบนทกแยกประเภทไว

วนเดอนป รายการ รายรบ รายจาย

เครอง

แตงกาย

อาหาร

กลางวน

นนทนา

การ

กจกรรม

โรงเรยน

เบด

เตลด

31 ม.ค53 1 เม.ย. 53

3 เม.ย. 53

4 เม.ย. 53

5 เม.ย. 53

6 เม.ย. 53

เงนประจาสปดาห เงนรายไดพเศษ คาอาหาร คาสมด คาอาหาร คาเขมลกเสอ คาอาหาร คาบตรดดนตร คาอาหาร คารถ คาอาหาร คาเขมขด คาอาหาร คาบรจาคทาบญ คาปากกา คาอาหาร

100 100

- -

10

5

10

5

10

50

10 10

10

30

10

5

- - - - - - - - - - - - - -

5

30

-

-

10

10

10

10

10

10

- - - - - -

-

50

-

5

-

-

10

5

-

-

Page 79: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

79

7 เม.ย. 53 5

10

10

5

รวม 200 - 180 - 35 - 70 - 50 - 10 - 15 -

ยอดเงนคงเหลอยกไป 20 -

200 - 200 -

ประโยชนของการทางบประมาณและการบนทกบญชรายรบ-รายจาย 1. ทาใหมแผนจดการรายรบ-รายจายทมประโยชนและตองการจาเปน 2. ทาใหมหลกฐานในการรบและจายเงนอยางเปนระบบระเบยบ 3. ชวยลดปญหาการใชจายเงนมากกวารายรบ 4. ชวยใหสามารถจดสรรเงนออกไวใชในยามฉกเฉนได 5. สามารถเปรยบเทยบงบประมาณกบบญชรายรบ-รายจาย เพอนาผลไปปรบปรงเพอการวาง

แผนการใชจายเงนครงตอไป 6. ชวยใหเปนคนมเหตผลและรจกคาของเงนมากขน เรองท 6 คณธรรม จรยธรรม คณธรรม จรยธรรมในการประกอบอาชพ คณธรรม จรยธรรมในการประกอบอาชพ นบวามผลตอความมนคงของอาชพ ผขายกบผซอจะตอง

มคณธรรม จรยธรรมตอกน จงจะคาขายรวมกนไดเปนเวลานาน คณธรรม หมายถง สภาพคณงามความด จรยธรรม หมายถง ธรรมทเปนขอประพฤตปฏบตศลธรรม คณธรรม จรยธรรม หมายถง การประพฤตปฏบตทด ทชอบ ทงกาย วาจา และใจ การประพฤต

ปฏบตเปนไปดวยความจรงใจ ไมแสแสรง เปนไปโดยธรรมชาตของแตละบคคล คณธรรม จรยธรรม ทตองการในการประกอบอาชพทคนสวนใหญยอมรบวาเปนความด ไดแก

พฤตกรรม ดงนคอ ความรบผดชอบ ความรบผดชอบ หมายถง ความสานกในหนาท ไมทอกบงาน สามารถปฏบตงานไดสาเรจยอมรบ

ผลแหงการกระทา จะตองเปนคนทเอาใจใสรอบคอบในการทางาน มความตงใจจรง มพนธะผกพนในการ

จะปฏบตหนาทการงานของผรวมงานใหเปนไปตามเปาหมายขององคกร เนองจากบคคลตองอยรวมกน

ทางานในองคการ จาเปนตองปรบลกษณะนสย เจตคตของบคคลเพอชวยเปนเครองผลกดนใหปฏบตงาน

ตามระเบยบรจกเคารพสทธของผอน ปฏบตงานในหนาททตองรบผดชอบและมความซอสตยสจรต คนทม

ความรบผดชอบ จะทาใหการปฏบตงานไปสเปาหมายทวางไว และชวยใหการทางานรวมกนเปนไปดวย

Page 80: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

80

ความราบรน ความรบผดชอบจงเปนภาระผกพนทผนาตองสรางขนเพอใหองคกรสามารถบรรลเปาหมายได

อยางด ถาในองคกรใดมบคคลทมความรบผดชอบ จะทาใหเกดผลดตอองคกรดงน คอ

1.องคกรจะไดรบความเชอถอและไววางใจจากผรวมงานและผอน

2. การปฏบตงานจะพบความสาเรจทนเวลาและทนตอเหตการณ ภายใตสถานการณทเปลยนแปลง

ตลอดเวลา

3. ทาใหเกดความเชอถอในตนเอง เพราะปฏบตหนาทไดอยางเรยบรอย

4.องคการเกดความมนคงเปนทยอมรบนบถอจากผอน

5.องคการประสบความสาเรจสามารถพฒนาไปสความเปนปกแผนและมนคง

6.สามารถปฏบตงานไดอยางราบรนทกคนใหความรวมมอเปนอยางด

จรรยาบรรณและคณสมบตของผประกอบธรกจ แนวคดสาคญ ธรกจเปนกจกรรมทมความสมพนธกบหลายองคกรโดยเฉพาะผบรโภค เพราะธรกจตองอาศย

ผบรโภคซอสนคาและบรการ ในขณะเดยวกนผบรโภคตองอาศยหนวยธรกจตาง ๆ ผลตสนคาและบรการ

เพอสนองความตองการของตน ผประกอบธรกจจาเปนตองมจรรยาบรรณ ซงรวมถงความซอสตยสจรต ม

จตสานก และมความรบผดชอบตอผเกยวของ หากนกธรกจมจรรยาบรรณและคณสมบตอน ๆ ทเหมาะกบ

ลกษณะงานอาชพของตนในการดาเนนธรกจแลว เชอไดวาธรกจนน ๆ จะประสบผลสาเรจอยางแนนอน

ความสาคญของจรรยาบรรณ ผประกอบธรกจหรอนกธรกจ เปนผประกอบอาชพทมบทบาทสาคญในการพฒนาสงคมและ

เศรษฐกจ ดงนน นกธรกจจงจาเปนตองปฏบตตนใหเปนแบบอยางทด เพอใหเกดความศรทธาและเกดการ

ยอมรบของสงคมตอวชาชพน จรรยาบรรณของผประกอบการ มดงน 1. จรรยาบรรณตอลกคา ลกคาหรอผบรโภค เปนกลมบคคลทสาคญทสดทจะทาใหธรกจสามารถดารงอยไดเพราะลกคาเปน

ผซอสนคาหรอใชบรการทธรกจผลตออกมา ทาใหธรกจมรายได กอใหเกดกาไรและทาใหธรกจสามารถ

เจรญเตบโตได ดงนน ผประกอบธรกจจงจะตองปฏบตตอลกคาอยางซอสตยและเปนธรรม ผประกอบธรกจพงปฏบตตอลกคา ดงน 1. ขายสนคาและบรการดวยความยตธรรม คอ ขายดวยราคาตามความเหมาะสมกบคณภาพของ

สนคาและบรการใหแกลกคา และมความรบผดชอบตามภาระผกพนทไดตกลงกนไว 2. ละเวนการกระทาใด ๆ ทจะทาใหสนคามราคาสงขนโดยไมมเหตผล เชน การกกตนสนคาเพอทา

ใหสนคาขาดแคลนและมราคาสงขน 3. ใหบรการแกลกคาทกคนอยางเทาเทยมกน ไมมการเลอกปฏบต โดยใหโอกาสแกลกคาทจะซอ

สนคาหรอบรการไมวาจะในสภาวะใดกตาม เชน ในภาวะทสนคาขาดตลาด

Page 81: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

81

2. จรรยาบรรณตอคแขงขนในเชงธรกจ การประกอบธรกจทกประเภท จะมผประกอบการมากกวาหนงราย ดงนน การประกอบธรกจจงตอง

มการแขงขนกนเพอพยายามทาใหธรกจของตนเองเจรญกาวหนา การแขงขนจงเปนการชวยพฒนาธรกจ เปน

สงทพสจนความสามารถของผประกอบธรกจ

ผประกอบธรกจพงปฏบตตอคแขงขนในเชงธรกจ ดงน 1. ไมกลนแกลงคแขงขน เชน ใหรายคแขงขนเพอใหคแขงขนเสยโอกาสในการดาเนนการและตด

ราคาเพอแยงสนคา 2. ชวยกนสรางสรรคสงทดงามใหเกดแกสงคม เชน รวมกนปองกนทรพยากรธรรมชาต สภาวะ

แวดลอม 3. ไมคนหาความลบของคแขงขนในเชงธรกจโดยใชวธการทมชอบ 4. พงหลกเลยงการกระทาใด ๆ ทจะบนทอนชอเสยงตอสนคาหรอบรการของคแขงขน

3.จรรยาบรรณตอหนวยราชการ ผประกอบธรกจมความจาเปนตองตดตอกบหนวยงานของราชการ ซงเปนหนวยหนงของสงคม เชน

การเสยภาษ การจดทะเบยนธรกจตาง ๆ ดงนน ควรเขาใจในแนวทางปฏบตทถกตองตอหนวยราชการ ผประกอบธรกจพงปฏบตตอหนวยราชการ ดงน 1. ปฏบตตามกฎขอบงคบของหนวยราชการ 2. ใหความรวมมอกบหนวยราชการตามหนาทพลเมองด 3. ละเวนจากการตดสนบนเจาหนาท 4. มทศนคตทดและถกตองตอหนวยงาน 4. จรรยาบรรณตอพนกงาน พนกงานเปนทรพยากรทมคาของผประกอบธรกจ การทผประกอบธรกจมพนกงานท

ขยนขนแขง มความซอสตย จะทาใหธรกจดาเนนไปไดอยางมประสทธภาพ ผประกอบธรกจพงปฏบตตอพนกงาน ดงน 1. ใหคาจางและผลตอบแทนทเหมาะสมกบความร ความสามารถของพนกงานไมเอารดเอาเปรยบ

พนกงาน 2. ใหการพฒนาพนกงาน โดยการจดฝกอบรมเพอใหพนกงานไดรบความรเทคโนโลยใหม ๆ เปน

การเพมประสทธภาพของการทางาน 3. จดสภาพการทางาน สถานททางานใหถกสขลกษณะ มความปลอดภยตอสขภาพและชวตของ

พนกงาน พรอมทงจดหาเครองปองกนภยอนจะเกดขนไดจากการปฏบตหนาทเพราะสภาพการทางานทดจะ

เพมประสทธภาพในการทางาน และทาใหพนกงานมขวญกาลงใจในการทางาน 4. ใหความเปนธรรมและเทาเทยมกนแกพนกงานทกคนในการปกครองและการพจารณาความด

ความชอบ

Page 82: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

82

5. ใหโอกาสในการแสดงความสามารถของพนกงานแตละคน 6. ใหคาแนะนะ ใหความชวยเหลอ ทงในเรองการทางานและเรองสวนตวตามความเหมาะสม 7. พงปลกฝงแนวความคดวาการประพฤตตนใหอยในระเบยบวนยเปนสงทดงาม 5. จรรยาบรรณตอสงคมและสภาวะแวดลอม เนองดวยสงคมประกอบดวยบคคลตาง ๆ เปนจานวนมากแตละคนกมความแตกตางทงอปนสย

การศกษา ศาสนา ดงนน สงคมจะสงบสขไดตองอาศยความรวมมอรวมใจ ทกคนตองชวยกนสรางสรรค

สงคม ผประกอบธรกจกเปนสวนหนงของสงคม ดงนน จงมความจาเปนทจะตองรบผดชอบตอสงคมเพอม

สวนรวมทาใหสงคมกาวหนาตอไป

ผประกอบธรกจพงปฏบตตอสงคมและสภาวะแวดลอม ดงน 1. ละเวนการประกอบธรกจทกอใหเกดความเสอมเสยตอสงคมและสภาวะแวดลอมทงดานศลธรรม

ความเปนอย และจตใจ เชน การเปดบอนการพนน สาถนเรงรมยทมการจาหนายยาเสพตด สถานเรงรมยทม

การคาประเวณ การรบซอของผดกฎหมาย 2. ละเวนการประกอบธรกจททาลายทรพยากรธรรมชาตและสภาวะแวดลอม เชน การประกอบ

ธรกจแลวปลอยนาเสยจากการผลตลงในแมนาลาคลอง การประกอบธรกจทมการปลอยควนหรอฝนละออง

ฟงกระจายอยในบรรยากาศ การตดไมทาลายปา การรกลาทสาธารณะ 3. ใหความรวมมอทกฝายชวยสรงสรรคสงคม เพอพฒนาคณภาพชวตใหแกสงคม เชน การสงเสรม

การศกษา ใหทนการศกษา สงเสรมการวจย ใหบรการแกสงคม 4. ใชทรพยากรธรรมชาตอยางมประสทธภาพทสด ไมทาลายทรพยากรธรรมชาต เชน ไม

ประกอบการประมงในฤดและเขตหามทาการประมง 5. พยายามหาวธสรางสงทดแทนทรพยากรธรรมชาต นาสงทใชแลวมาปรบปรงใชอก เชน การนา

หนงสอพมพหรอกระดาษทใชแลวมาทาเปนกระดาษใหม 6. พงรกษาและปรบปรงมาตรฐานในการประกอบการเพอขจดอนตราย อนอาจสงผลกระทบตอ

สภาวะแวดลอม 7. พงประกอบธรกจ ผลตสนคาหรอบรการทเหมาะสมกบสภาวะแวดลอมและเปนสงทมประโยชน

ตอสงคมและมนษยชาต

กจกรรม ใหผเรยนกาหนดคณธรรม และจรยธรรมในการประกอบอาชพดานเกษตรกรรม อธบายพอเขาใจ

Page 83: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

83

เรองท 7 การอนรกษพลงงานและสงแวดลอมในชมชน สงคม ประเทศ และ ภมภาค 5 ทวป ไดแก

ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกา แนวคด ทรพยากรเปนปจจยทสาคญในการประกอบอาชพทรพยากร แบงเปน 2 ประเภท ใหญ ๆ คอ

ทรพยากรธรรมชาตและทรพยากรในการประกอบการ การใชทรพยากรธรรมชาตตองคานงถงความหมดเปลอง และการใชทรพยากรทดแทน

การอนรกษพลงงานและสงแวดลอมในชมชน สงคม ประเทศ และ ภมภาค 5 ทวป ไดแก ทวปเอเซย ทวป

ออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกา “พลงงาน หมายถง ความสามารถในการทางานซงมอยในตวของสงทอาจใชงานไดโดยการทาให

วตถหรอธาตเกดความเคลอนทหรอเปลยนรปแบบไปได การทวตถเคลอนทจากทหนงไปยงอกทหนงไดก

เพราะมแรงหรอพลงงานเขาไปกระทาพลงงานหรอความสามารถในการทางานไดน นอกจากสงมชวตจะใช

พลงงาน ซงอยในรปของสารอาหารในการดารงชวตโดยตรงแลว สงมชวตยงตองใชพลงงานในรปแบบ

ลกษณะอน ๆ ทเกยวกบการดารงชวตประจาวนอกในหลายรปแบบ เชน ทางดานแสงสวาง ความรอน ไฟฟา

เปนตน ความหมายของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เพอใหเกดความเขาใจทชดเจน เราสามารถแยกการใหคาจากดความได ดงนคอ สงแวดลอม หมายถง สงตาง ๆ ทอยรอบตวเรา ทงสงทมชวต สงไมมชวต เหนไดดวยตาเปลาและไม

สามารถเหนไดดวยตาเปลา รวมทงสงทเกดขนโดยธรรมชาตและสงทมนษยเปนผสรางขน หรออาจจะกลาว

ไดวา สงแวดลอมจะประกอบดวยทรพยากรธรรมชาตและทรพยากรทมนษยสรางขนในชวงเวลาหนงเพอ

สนองความตองการของมนษยนนเอง - สงแวดลอมทเกดขนโดยธรรมชาต ไดแก บรรยากาศ นา ดน แรธาต และสงมชวตทอาศยอยบน

โลก (พชและสตว) ฯลฯ - สงแวดลอมทมนษยสรางขน ไดแก สาธารณปการตาง ๆ เชน ถนน เขอนกนนา ฯลฯ หรอระบบ

ของสถาบนสงคมมนษยทดาเนนชวตอย ฯลฯ ทรพยากรธรรมชาต หมายถง สงตาง ๆ (สงแวดลอม) ทปรากฎและเกดขนเองตามธรรมชาตและ

มนษยสามารถนามาใชประโยชนได เชน บรรยากาศ ดน นา ปาไม ทงหญา สตวปา แรธาต พลงงาน และ

กาลงแรงงานมนษย เปนตน ประเภทของทรพยากรธรรมชาต

การแบงประเภทของทรพยากรธรรมชาต มการแบงกนหลายลกษณะแตในทนจะขอแบง

ทรพยากรธรรมชาต โดยใชเกณฑของการนามาใชโดยแบงออกเปน 4 ประเภท ดงน 1. ทรพยากรธรรมชาตทใชแลวไมหมดสน เปนทรพยากรธรรมชาตทเกดขนมากอนทจะมมนษย

เมอมนษยเกดขนมาสงเหลานกมความจาเปนตอการดารงชวตของมนษย

Page 84: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

84

2. ทรพยากรธรรมชาตทใชแลวทดแทนได เปนทรพยากรธรรมชาตทใชไปแลว สามารถเกดขน

ทดแทนได ซงอาจเรวหรอชาขนอยกบชนดของทรพยากรธรรมชาตประเภทนน ทรพยากรธรรมชาตทใช

แลวทดแทนได เชน พช ปาไม สตวปา มนษย ความอดมสมบรณของดน คณภาพของนา และ ทศนยภาพทสวยงาม เปนตน 3. ทรพยากรธรรมชาตทสามารถนามาใชใหมได เปนทรพยากรธรรมชาตจาพวกแรธาตชนดตาง ๆ

ทนามาใชแลวสามารถนาไปแปรรปใหกลบไปสสภาพเดมได แลวนากลบมาใชใหมอก เชน แรโลหะ แร

อโลหะ ไดแก เหลก ทองแดง อลมเนยม แกว ฯลฯ 4. ทรพยากรธรรมชาตทใชแลวหมดสนไป เปนทรพยากรธรรมชาตทนามาใชแลวจะหมดไปจาก

โลกน หรอสามารถเกดขนทดแทนได แตตองใชระยะยาวนานมาก ทรพยากรธรรมชาตประเภทน ไดแก

นามนปโตรเลยม กาซธรรมชาต และถานหน เปนตน การอนรกษทรพยากรธรรมชาต หมายถง การใชทรพยากรธรรมชาตดวยวธการทฉลาดเหมาะสม

โดยใชอยางประหยด ใหเกดประโยชน และเกดคณคามากทสด รวมทงการปรบปรงของเสยใหนากลบมาใช

ใหม เพอใหเกดการสญเสยนอยทสด การอนรกษสงแวดลอม หมายถง การใชสงแวดลอมอยางชาญฉลาดไมใหเกดพษภยตอสงคม

สวนรวม ดารงไวซงสภาพเดมของสงแวดลอมทางธรรมชาต และสงแวดลอมทมนษยสรางขน รวมทงหาทาง

กาจดและปองกนมลพษสงแวดลอม การอนรกษพลงงาน หมายถง การใชพลงงานใหเกดประสทธภาพสงสด มการพฒนาและนาเอา

พลงงานจากแหลงใหม ๆ มาใชเพอทดแทนและมการปองกนการสญเสยพลงงาน วธการอนรกษพลงงาน พอสรปไดดงน 1. หาแหลงพลงงานทดแทน 2. การวจยและพฒนาพลงงาน 3. การเผยแพรความรสสงคม 4. การประหยดพลงงาน

กจกรรม

ใหผเรยนสารวจทรพยากรธรรมชาตในทองถนมอะไรบาง

Page 85: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

85

บทท 2

ชองทางการพฒนาอาชพ สาระสาคญ การเปล ยนแปลงทางดานสงคม เศรษฐกจ การเมอง และสงแวดลอม ความเจรญกาวหนาทาง

เทคโนโลยมผลตอความเปนอยและการประกอบอาชพ ดงนน จงจาเปนตองศกษาและวเคราะหความเปนไป

ไดในการพฒนาอาชพ เพอใหมองเหนชองทางในการพฒนาอาชพไดอยางเหมาะสมกบตนเองโดยการ

กาหนดวธการและขนตอนดวยการพจารณาถงความเปนไปไดและจดลาดบ พรอมทงใหเหตผลในการพฒนา

อาชพได ตวชวด 1. อธบายความจาเปนในการมองเหนชองทางในการพฒนาอาชพไดอยางเหมาะสมกบตนเอง 2. ศกษาอาชพในชมชน สงคม ประเทศ และภมภาค 5 ทวป ไดแก ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย

ทวปอเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกา เพอวเคราะหความเปนไปไดในการพฒนาอาชพ 3. กาหนดวธการและขนตอนการประกอบอาชพโดยพจารณาความเปนไปไดของการพฒนาอาชพ

และจดลาดบ พรอมทงใหเหตผลในการจดลาดบการพฒนาอาชพทกาหนด ขอบขายเนอหา เรองท 1 ความจาเปนในการมองเหนชองทางเพอพฒนาอาชพ

เรองท 2 ความเปนไปไดในการพฒนาอาชพ

เรองท 3 การกาหนดวธการพฒนาอาชพพรอมเหตผล

Page 86: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

86

เรองท 1 ความจาเปนในการมองเหนชองทางเพอพฒนาอาชพ การทคนเราจะประสบความสาเรจในอาชพไดนน มใชวาเปนสงททากนไดงาย ๆ แตจะตองมการ

สารวจขอเทจจรง มการวางแผน กาหนดเปาหมายทตองการ เขยนโครงการทจะทาและปฏบตตาม ขณะท

โครงการกมการพฒนาปรบปรงแกไขไปดวย นอกจากจะเนนรายไดทพงจะไดแลว สงทสาคญทจะขาดมได

ซงจะทาใหอาชพมความมนคงยงขนกคอ การมคณธรรม จรยธรรมของผประกอบการดวย การประกอบอาชพหรอประกอบธรกจหรอจะกระทาสงใด เชน การเดนทางไปทใดสกแหงหนง การ

จดเลยงเหลานเปนตน จะตองมการกาหนดแผนเสยกอนถงแมวาบางคนอาจทากจการโดยไมมแผนงาน ซง

อาจประสบความสาเรจในชวงแรก ๆ เทานน แตระยะเวลาอาจมเหตการณตาง ๆ เกดขนสงผลใหเกด

อปสรรคการประกอบอาชพ เชน การเปลยนแปลงทางดานเศรษฐกจ การเมอง การปกครอง หรอแมกระทง

ความสลบซบซอนของงานทมากขน เพราะสงเหลานไมไดผานการคาดคะเนและการคดอยางรอบคอบกอน การวางแผนเปนการคดไวลวงหนาวาจะทาอะไร มจดมงหมายอะไร มวธการอยางไรเปน

กระบวนการทมรปแบบอยางหนง มการระบเปาหมายและแผนรายละเอยดตาง ๆ มการประสานกจกรรม

ตาง ๆ ตงแตจดเรมตนจนกระทงถงจดสนสด การประกอบอาชพมความยงยากสลบซบซอน การดาเนน

กจกรรมตาง ๆ จะตองมความสอดคลองกนกบทรพยากรและงบประมาณทมอย เพอใหมความเปนไดมาก

ทสด ดงนน การวางแผนจงมความสาคญตอการประกอบอาชพ ดงนคอ 1. ชวยทาใหการดาเนนงานบรรลผลสาเรจตามเปาหมาย 2. ชวยทาใหการใชทรพยากรเปนไปอยางมประสทธภาพ 3. ชวยทาใหการดาเนนงานมความเสยงนอยลงและมความเชอมนในการบรหารงานมากขน 4. ชวยปองกนการขดแยง ซงอาจจะเกดขนระหวางการดาเนนงานได 5. ชวยปรบวธการดาเนนงานหรอเปลยนแปลงกจกรรมบางอยางไดอยางเหมาะสม

Page 87: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

87

เรองท 2 ความเปนไปไดในการพฒนาอาชพ 1. การลงทน “การลงทน” หมายถง การออมเพอใหไดรบผลตอบแทนทมากขน ซงเราจะตองยอมรบความเสยงท

เพมขนเชนกน การตดสนใจนาเงนออมมาลงทนเราจงตองพจารณาอยางรอบคอบ และศกษาหาขอมลท

เกยวของเปนอยางดเพอใหไดรบผลตอบแทนทคาดหวงไวและเพอลดความเสยงทเกดขนจากการลงทน วเคราะหทางการเงน การลงทน เพอเปรยบเทยบผลประโยชนตอบแทนทไดรบ และคาใชจายทตองเสยไปในการดาเนนกจกรรมตาม

โครงการ คาใชจายของโครงการ 1. คาลงทน 2. คาใชจายในการดาเนนงานและบารงรกษา 3. คาทดแทน 4. เงนสารองจาย การประมาณคาใชจายโครงการ 1.ระบรายการและปรมาณคาใชจาย 2. การตราคาคาใชจาย - ราคาตลาด - ราคาทางบญช 3. รวมคาใชจายเปนรายป ผลประโยชนตอบแทนของโครงการ กระแสเงนสด = ผลประโยชนตอบแทนตอป – คาใชจายตอป 2. การตลาด

การตลาด การตลาด เปนกจกรรมทางธรกจทมความจาเปนและมความสาคญตอการอยรอดขององคกรธรกจ

ในระบบเศรษฐกจแบบเสรนยมนน ธรกจจาเปนจะตองอาศยกลยทธทางการตลาดซงสงนนกคอการขาย การ

เรยนรเพอใหเขาใจถงความแตกตางของการขายและการตลาดอยางชดเจนจะชวยใหธรกจพฒนาตอไป

รวมถงหนาทของการขายและการตลาดดวย ดงนน เปาหมายของธรกจจะดาเนนไปในทศทางทมงหวงได จง

จาเปนทตองศกษาความสาคญของการตลาดและการขายอยางละเอยด

ความสาคญของการตลาด ยคแรกของการตลาดจะเนนทการผลต โดยจะทาการผลตสนคาใหไดมากเพอสนองความตองการใน

ตลาดในยคแรกนนคแขงหรอผผลตในอตสาหกรรมใดอตสาหกรรมหนงจะมผผลตไมมากราย ดงนน การ

Page 88: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

88

ผลตจงเปนหนทางทากาไร หากผผลตสามารถผลตสนคาใหไดจานวนมากในลกษณะของสนคาเพอมวลชน

ในยคท 2 การตลาดจะเนนทการขาย โดยจะเนนทกจกรรมการขาย ใหความสาคญกบงานการขายเปนอยาง

มาก และกาไรของธรกจจะเกดขนมากนอยกอยทความสามารถและประสทธภาพของทมการขาย ยคถดมา

เปนยคทการตลาดเนนการใชเครองมอทางการตลาดทกอยาง โดยเฉพาะการสรางความพงพอใจใหเกดกบ

ลกคาโดยใชสวนผสมทางการตลาด คอ ผลตภณฑการกาหนดราคาของผลตภณฑทเหมาะสม ความหมายของการตลาดและการขาย การตลาด หมายถง กจกรรมทางธรกจทจะทาใหสนคาจากผผลตไปสมอผบรโภคและทาใหผบรโภค

เกดความพงพอใจทไดบรโภคสนคาหรอบรการนนอนเปนผลทาใหธรกจประสบความสาเรจตาม

วตถประสงคของธรกจนน ๆ อกดวย การขาย หมายถง กระบวนการในการชวยเหลอ โนมนาว ชกจงใจ โดยใชบคคลหรอไมใชบคคลก

ได เพอใหลกคาคาดหวงตดสนใจซอสนคาหรอบรการนน ๆ ความแตกตางระหวางการตลาดและการขาย เมอธรกจทาการผลตสนคาหรอบรการและพยายามจงใจผบรโภคใหซอสนคาหรอบรการนน เราจะ

เรยนกจกรรมนวา การขาย ซงจาเปนจะตองรถงความตองการของผบรโภค เพอทธรกจหรผผลตจะผลต

สนคาใหเหมาะสมสอดคลองกบความตองการของผบรโภค เมอผผลตคนหาความตองการทแทจรงของ

ผบรโภคแลวจะนาขอมลไปพฒนาผลตภณฑของตน เพอทาใหผบรโภคเกดความพงพอใจเมอไดใช

ผลตภณฑนนแลว ทายทสดธรกจกจะไดกาไร ลกษณะนเรยกวา การตลาด ซงสามารถทจะสรปความแตกตาง

ระหวางการขายและการตลาดได ดงน

การขาย การตลาด 1. เนนทความสาคญของผลตภณฑ 2. ธรกจจะคนหาเทคนควธการขายทประสบ ความสาเรจ 3. ธรกจจะมงเนนทยอดขาย 4. แผนการขายจะเปนแผนระยะสน สนองตอบ ความตองการของพนกงานขาย

1. เนนความตองการของผบรโภค 2. ธรกจจะคนหาวธการสรางความพงพอใจตอ ผบรโภค 3. ธรกจจะมงเนนทผลกาไร 4. แผนการตลาดจะเปนแผนระยะยาวสนองตอบ ความตองการของผซอ

แนวความคดทางการตลาด นกธรกจใหความสาคญกบการตลาด เพอทาใหธรกจนนประสบความสาเรจโดยมการพฒนา

แนวความคด ปรชญา และการดาเนนธรกจ การพฒนา 3 ประการดงกลาวเรยกวาเปนแนวความคดทาง

การตลาด แนวความคดทางการตลาดในปจจบนมงเนนไปทผบรโภคและการผสมผสานของกจกรรมทาง

Page 89: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

89

การตลาด เพอทาใหบรรลถงวตถประสงคของธรกจและใหผบรโภคเกดความพงพอใจทไดใชผลตภณฑ นนๆ

แนวความคดทางการตลาดอาจสรปไดดงแผนภมตอไปน

นอกจากแนวความคดทกลาวขางตน ยงมการเสนอแนวความคดใหมทางธรกจอนเปนแนวความคด

ทเปนไปตามกระแสของสงคมและของประเทศชาต คอ แนวความคดทางการตลาดเพอสงคมและ

สงแวดลอม โดยการตลาดในลกษณะนจะเนนในดานของการรกษาสงแวดลอม ความปลอดภยตอชวต

ผบรโภคและไมทารายธรรมชาต โอโซน อากาศ นา เนองมาจากระแสการพทกษโลก ดงนน ธรกจจงเสนอ

ผลตภณฑทเปนมตรตอธรรมชาตปลอดสารซเอฟซ (CFCs)ซงทาลายโอโซน มกจกรมทางการตลาดในเรอง

ของรไซเคล รฟล รยส แนวความคดทกลาวถงนอาจเรยกไดวาเปนกรนมาเกตตง นนเอง

หนาททางการตลาดทสาคญ หนาทของการตลาดทมผผลตและผบรโภคกเพอชวยเหลอ และอานวยความสะดวกใหกบผผลตและ

ผบรโภค สรปได ดงน 1. การขาย ผประกอบธรกจตองอาศยนกการตลาดดาเนนกจกรรมในดานการขายเพอเคลอนยาย

สนคาจากโรงงานผลตและการทาการโอนกรรมสทธเปลยนมอความเปนเจาของในสนคานน ๆ ไปยง

ผบรโภค ผประกอบธรกจจาเปนตองศกษาจดประสงคของตลาดและตองสรางแรงจงใจเพอทาใหลกคาอยาก

ไดสนคาโดยอาศยการโฆษณา การสงเสรมการขาย และการใชพนกงานขายเพอกระตนใหลกคาเปาหมาย

ตดสนใจทจะซอ ในทางกลบกนผประกอบธรกจกสามารถขายสนคาได 2. การซอ ผประกอบธรกจตองเปนนกซอทฉลาดเพอใหไดวตถดบ อปกรณ เครองมอเครองใชใน

ราคาทเหมาะสมดวย เพอเปนการลดตนทนของธรกจเอง โดยยดหลกตองซอใหไดปรมาณในเวลาและราคาท

เหมาะสมดวย จะตองรวตถประสงคดวยวาจะซอเพออะไร เชน ซอไปเพอผลต ซอไปเพอขายตอ และตอง

รจกเปรยบเทยบคณภาพราคาของสนคาทจะซอ รวมถงขอตกลงในเงอนไขทสมเหตสมผล และตรวจสอบรบ

สนคาเขาเกบไวในคลงสนคาหรอสตอกเพอรอการจาหนายตอไป 3. การขนสงสนคา ตลาดตองจดการขนสงทเหมาะสมกบสนคาโดยพจารณาลกษณะสนคา หบหอ

ของสนคา เพอเลอกพาหนะขนสงทดเหมาะกบสนคาประหยดคาขนสงหรอคาระวาง การสงมองสนคาทตรง

การมงเนนผบรโภค

การกาหนดวตถประสงค

หรอเปาหมายของธรกจ

การผสมผสาน

กจกรรมทางการ

ตลาด

การสรางความ

พงพอใจใหกบ

ผบรโภค

ธรกจ

ประสบ

ผลสาเรจ

Page 90: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

90

ตอเวลา ลกคาทกรายตองการรบสนคาตรงตอเวลา โดยเฉพาะอยางยงสนคาทมฤดกาลในการขายยงจาเปน

อยางยงทตองรกษาเวลาในการขนสงธรกจ จาเปนตองเลอกวธการขนสงทเหมาะสมไมวาจะเปนทาง

รถบรรทก รถไฟ ทางเครองบน เรอบรรทกสนคา หรอการขนสงทางทอ 4. การจดมาตรฐานสนคา เพอใหไดสนคาเปนทพอใจงายตอการตดสนใจซอ และสรางความมนใจ

ใหกบผบรโภค จงมการจดแบงระดบหรอมาตรฐานของสนคา เพอใหลกคาไดเลอกสนคาทเหมาะสมและ

ตรงกบความตองาการโดยเฉพาะอยางยงการซอขายสนคาในตลาดตางประเทศการจดอนดบและมาตรฐาน

สนคามความสาคญอยางยง ในปจจบนประเทศไทยสนบสนนการผลตสนคาเพอสงออกเพมขนสง ดงนนการ

ทสนคาไดมาตรฐาน ISO จงเปนสงทสาคญ โดยผผลตจาเปนตองศกษาและพยายามผลตใหได

มาตรฐานสากลทกาหนด ไมวาจะเปนมาตรฐานคณภาพ ISO 9000, ISO 9002 หรอ ISO 14000 กตาม เพอ

รกษาภาพพจน และการยอมรบในมาตรฐานสนคาไทย

5. หนาทในการเกบรกษาสนคา การเกบรกษาสนคาในคลงเกบสนคาหรอสตอกสนคาเพอ

ตอบสนองความตองการของลกคาใหตรงเวลาไดทนททมคาสงซอสนคาเขามา การเกบรกษาสนคาเพอ

วตถประสงคหลายประการ เชน เหลา ไวน ยงหมกบมนานปกยงมราคาแพง เพอใหขายนอกฤดกาลได เชน

การแชแขง การฉายแสงเกบไว เพอชะลอการสกของผลไม เพอเกงกาไรโดยรกษาระดบอปทานในตลาดเมอ

สนคาไดราคาดคอยปลอยออกขาย

6. การประกนภย สนคาทผลตออกมาและรอการจาหนาย อาจเสยงตอภยตาง ๆ เชน การลาสมย การ

ถกลกขโมย ภยธรรมชาต ลกษณะการเสยงภยอาจเกดขนไดทกเวลา ดงนน การประกนภยจงเปนทางเลอก

หนงทจะชวยแกปญหาดงกลาว โดยธรกจจะตองไมผลกภาระการเสยงภยออกจากกจการโดยสนเชง ปจจบน

ไดมสถาบนรบประกนภยตาง ๆ เขามาชวยแบงเบาภาระการเสยงภย โดยใชหลกการกระจายการเสยงภยให

กวางออกไปถงผรบภาระหลาย ๆ ราย

7. การใหความชวยเหลอดานการเงน การประกอบธรกจซอขายสนคาจะมปญหาเกยวกบการเงน หน

สญ หนเสย การขาดสภาพคลองทางการเงน ขาดเงนสดหมนเวยนในธรกจจนเปนผลใหไมมเงนจายสนคา

จายคาจางเงนเดอนพนกงาน ดงนน การจดการเงนทดในฐานะการเงนของกจการอยในภาวะสมดลรายได

เกดขนสอดคลองกบชาระหนสน หากกจการธรกจจดการดานการเงนไมดกอาจนาไปสการขาดทน จนถง

ตองออกจากธรกจนนไป การจดหาเงนทนจากแหลงตาง ๆ และการจดการนาเงนกาไรไปลงทนใหมในธรกจ

ทมความเสยงตา รวมถงสถาบนทางการเงนทจะเขามาชวยในเรองการกยมเงนเพอการลงทน เชน ธนาคาร

พาณชย ทรสต บรรษทเงนทน เปนการเขามามบทบาทในการใหความชวยเหลอ พฒนาการลงทนของธรกจ

8. การหาขอมลทางการตลาด เพอประกอบการตดสนใจของผบรหารธรกจและประโยชนของธรกจ

ใหมผลเสยหายนอยทสด โดยเฉพาะอยางยงยคของขอมลขาวสาร เชน ในปจจบนธรกจใดไดขอมลขาวสาร

กอนกยอมจะไดเปรยบในการตดสนใจไดรวดเรว ถกตอง เชน ขอมลในการลดคาเงนบาท การใหคาเงนบาท

ลอยตว ผรกอนยอมปรบกลยทธและตกตวงผลประโยชนไดจากคาเงนทเปลยนแปลง

Page 91: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

91

3. กระบวนการผลต กระบวนการผลต หมายถง กระบวนการผลตสนคา การใหบรการ ตามความตองการของผบรโภค

ซงประกอบไปดวย ลกคา ตลาดแรงงาน สงคม ประเทศชาต และประชาคมโลก โดยมวธการในการ

ควบคมดแลการผลตอยางมคณภาพทไดมาตรฐาน และการสรางคณลกษณะทโดดเดนของสนคาหรอบรการ

ไดแก 1. ความนาเชอถอ ผใหบรการจะตองแสดงถงความนาเชอถอและไววางใจ 2. การตอบสนอง การตอบสนองทมความตงใจและเตมใจ

3. การสรางความมนใจ สามารถทจะทาใหลกคาเกดความเชอใจ

4. การดแลเอาใจใส 5. เครองมออปกรณ 4. การขนสงสนคา การขนสง หมายถง การเคลอนยายสนคาจากทหนงไปยงอกทหนง ซงเปนหนาทของผผลตทจะให

อรรถประโยชนแกผบรโภคในดานเวลาและสถานท สงผลใหสนคามมลคาเพมขน เพราะหลกในการจดการ

ขนสงมอยวา “มลคาสนคาทเพมขนหลงจากขนสงไปแลวจะตองสงกวาคาขนสง” ซงมสนคาบางชนดทคา

ขนสงสงกวาราคาตวสนคาจรงมาก เชน การขนหนทราย ยปซม ถานหน แตกมสนคาบางชนดทคาขนสงถก

กวาราคาสนคาจรง เชน การขนทองคา เพชรพลอย และยา เปนตน การขนสง มสวนชวยลดคาตนทนการผลตได ในกรณทตงโรงงานขนาดใหญทตนทนตาสดสถานท

หนงแตตองการกระจายสนคาไปทวประเทศ เชน โรงงานผลตรถมอเตอรไซค ทตงอยชานเมองกรงเทพฯ แต

สามารถสงรถมอเตอรไซคไปขายทวประเทศ หรอโรงงานผลตเสอผาตงอยในประเทศไทยแตสามารถสง

เสอผาไปขายไดทวโลก เปนตน ซงจะทาใหตนทนการผลตตอหนวยสนคาลดลง การขนสงทางธรกจม 3 ทาง คอ 1. การขนสงทางบก ปจจบนมทางรถไฟเชอมระหวางกรงเทพฯ กบเมองใหญ ๆ เกอบทวประเทศ

ผานจงหวดใหญ ๆ ทงภาคกลาง ภาคเหนอ และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สวนทผานภาคใตมการเชอมตอกบ

ประเทศมาเลเซยทางปาดงเบซารและสไหงโก-ลกจนถงสงคโปร นอกจากนนยงมทางรถไฟเชอมกบประเทศ

กมพชา แตขณะนหยดกจการ เพราะปญหาความปลอดภยภายในของประเทศนน กจกรรมหลกของรถไฟ คอ

การขนสงสนคา รอยละ 90 ของรถไฟเปนตสนคา แตละปรถไฟทาการขนสงสนคาประมาณ 8 ลานตน สวน

ใหญวตถดบ เชน นามน และปนซเมนต 2. การขนสงทางเรอ มทาเรอใหญ ๆ ทใชขนสงสนคาทงภายในประเทศ และตดตอกบตางประเทศ

เชน ทาเรอคลองเตย แหลมฉบง มาบตาพด ภเกต สงขลา และสชง การขนสงทางเรอมคาใชจายตาแตลาชา

ระบบบรหารและระบบศลกากรยงลาสมย มชองวางใหเจาหนาทาการทจรตไดมาก สงผลใหมลคาเพมของ

สนคาและบรการขององคกรธรกจหายไปเปนจานวนมาก

Page 92: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

92

3. การขนสงทางอากาศ ประเทศไทยมทาอากาศยานนานาชาตทสวรรณภม ดอนเมอง เชยงใหม

อตะเภา ภเกต และหาดใหญ ซงทาใหการขนสงสนคาและบรการขาเขาและขาออกดพอสมควร การขนสง

ทางอากาศมความรวดเรว แตเสยคาใชจายสงมาก เหมาะสาหรบการขนสงสนคาขนาดเลก นาหนกเบา นอกจากนยงมการขนสงทางทอซงใชขนสงเฉพาะกาซ นา และนามนเทานน ปจจบนการขนสงโดย

บรรจสนคาไวในตคอนเทนเนอรเปนทนยมมากเพราะสามารถใชบรรจสนคาไดหลายอยาง โดยบรรจสนคา

ในกลองกอนทรวมไวในตคอนเทนเนอร ทาใหสะดวกในการขนถาย ในบางกรณทตองใชการขนสงหลายวธ

หรอเปลยนถานการขนสงหลายครงกวาจะถงจดหมายปลายทางกสามารถโยกยายไดด เชน เคลอนยายจากรถ

ลงเรอหรอจากเรอขนรถ ตคอนเทนเนอรมหลายขนาดแลวแตการขนสง เชน การขนสงทางเรอสวนใหญจะใช

ตมาตรฐานขนาด 21 ฟต และ 40 ฟต สวนตคอนเทนเนอรสาหรบสงของทางอากาศจะมขนาดเลกกวา การขนสงสนคาแตละวธมขอด ขอเสยตางกน นกการตลาดทดตองรจกเลอกวธการขนสงท

เหมาะสมกบสนคาและบรการทมประสทธภาพ ซงขนอยกบวตถประสงคของตนเอง เชน ตองการความ

รวดเรว หรอตองการราคาถก หรอตองการความสะดวก 5. การบรรจหบหอ การบรรจหบหอนน นอกจากใชปองกนผลตภณฑแลว ยงใชในการสงเสรมการขายอก ซงถอวาม

ความสาคญมากทงสาหรบผชายและผบรโภค การบรรจหบหอทดทาใหสามารถรกษางาย ประหยดเนอท

และทาใหผบรโภคมองเหนความแตกตางของผลตภณฑไดชดเจน ซงประโยชนของการบรรจหบหอมดงน

1. ผบรโภคมกจะเลอกผลตภณฑทมการบรรจหบหอทดกวา เชน ผบรโภคยอมซอนาทบรรจขวด

พลาสตกใสในราคาทแพงกวานาทบรรจขวดขน ทงทเปนนาดมทปลอดภยเหมอนกนหรอนยมซอบะหมกง

สาเรจรปทบรรจในถวยพลาสตก ในอนาคตผบรโภคอาจเลอกซอบะหมทบรรจในถวยทสามารถใชกบเตา

ไมโครเวฟได 2. การบรรจหบหอเปนการสอสารระหวางผผลตและผบรโภคอยางหนง เพราะการบรรจหบหอเปน

ตวกาหนดกลยทธการตลาด เชน สราทมราคาแพงจะบรรจขวดทสวยงาม แมแตบรการกใชการบรรจหบหอ

สาหรบผบรโภค เชน ตวเครองบนจะตองมชองทสวยงามหรอใบเสรจของโรงแรมกตองบรรจซองทม

ขอความสวยงาม 3. การบรรจหบหอจะชวยใหการกระจายสนคางายขนและลดตนทนลง เพราะวาการบรรจหบหอทด

จะทาใหการปองกนความเสยหายของสนคาดขน ยงกวานนเมอมการเกบรกษาสนคากจะทาใหมความ

เสยหายนอยลงดวย บางครงการบรรจหบหอทดกเปนการโฆษณาประชาสมพนธไดดกวาการโฆษณาดวยสอ

ดวยซาไป เพราะเมอวางผลตภณฑไวในรานคา ผบรโภคอาจจะเหนบอยกวาการโฆษณาในสอ เราจะเหนวา

บางครงจะมหบหอวางแสดงตามตกระจกใสในรานเปนจานวนมาก สงทนกการตลาดพงระลกไวเสมอคอ จะตองไมมการบรรจหบหอททาใหผบรโภคเขาใจผด เชน

กระปองทบรรจปลาซาดน กไมควรปดสลากวา เปนปลาทนา หรอกาหนดบนหบหอวา สนคามนาหนก 0.8

Page 93: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

93

กโลกรบ แตกลบปดสลากวา 1 กโลกรม หรอนาสมธรรมชาต 100% ทง ๆ ทจรงแลวมเพยง 25% ผสมนาอก

75% หรอระบวาหบหอสามารถหมนเวยนมาใชใหมไดทง ๆ ทนามาใชอกไมได

ในปจจบนการบรรจหบหอสมยใหม มกจะใชบารโคด ซงสามารถอานไดดวยเครองมอ

อเลกทรอนกสไดสะดวกในการชาระเงนและการจดหมวดหมสนคาไดด

6. การแปรรป

การแปรรป หมายถง การนาผลผลตทางการเกษตรซงมอยในรปวตถดบมาผานขบวนการดาน

วทยาศาสตรและเทคโนโลยมาใชในกรรมวธการผลต การแปรสภาพเพอสามารถบรโภค มอายยนยาวขน

ตลอดทงความสะดวกสบายในรปผลตภณฑกงสาเรจรป 7. ผลกระทบตอชมชนและสภาพแวดลอม ผลกระทบ หมายถง ผลทไดรบหรอเกดจากการกระทาทคาดวาจะกอใหเกดผลดหรอผลเสยในระยะ

ยาวอยางไร โดยประโยชนทลงสประชาชนนน ประชาชนจะไดรบประโยชนอะไรบางจากการดาเนนการ

ของโครงการนทสามารถแสดงผลประโยชนตอสงคม ระบบสงแวดลอม นอกเหนอจากการเกษตรและอตสาหกรรมทคานงถงผลกระทบตอสงแวดลอม

ระบบสงแวดลอมของชมชนยงครอบคลมถงสภาพแวดลอมทเออตอวถชวต ระบบสงแวดลอมจงหมาย

รวมถงดน นา ปา อากาศ การจดการทางกายภาพของชมชน เชน ถนนหนทาง แหลงศนยกลางชมชน เปนตน

และสภาพแวดลอมทางสงคมทเออตอการเจรญเตบโตของชวตดวย ปจจยของผลกระทบสงแวดลอมและขอบเขตของการพจารณา 1. ผลกระทบสงแวดลอมทางกายภาพ 2. ผลกระทบสงแวดลอมทางสงคม 3. ผลกระทบสงแวดลอมทางสนทรยภาพ 4. ผลกระทบสงแวดลอมทางเศรษฐกจ ลกษณะของผลกระทบสงแวดลอมและขอสงเกต 1. ลกษณะของผลกระทบสงแวดลอม - เกดขนบางท บางสวน - กระจายทวไป 2. ขอสงเกตเกยวกบผลกระทบสงแวดลอม - อาจเกดขนโดยไมเรยงลาดบ - สรางปญหาลกโซไดเสมอ - แสดงผลใหเหนไดทงระยะสนและระยะยาว - เปลยนแปลงอยเสมอ - สามารถวดขนาดได

Page 94: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

94

8. ความร ความสามารถ ความร ความสามารถ หมายถง ทกษะทสาคญหรอความจาเปนในการผลต หรอการปฏบตงานใหม

ประสทธภาพในความเปนไปไดในการพฒนาอาชพ เรองท 3 การกาหนดวธการพฒนาอาชพพรอมเหตผล 1. เทคนควธการทางานของอาชพทเลอกประกอบการเปนเคลดวชาในการประกอบอาชพแตละ

อาชพใหประสบความสาเรจจงเปนปจจยสาคญทผประกอบอาชพจะตองเรยนรใหเขาใจอยางถองแท 2. เทคนควธการทางานชวยลดขนตอนการทางานอาชพบางอาชพใหสาเรจอยางรวดเรวผประกอบ

อาชพจะนาเวลาทเหลอไปดาเนนการในงานยอยอน ๆ ใหมประสทธภาพตอไป 3. เทคนคการทางานชวยใหการทางานประหยดขน เชน ใชวสดบางอยางทมราคาถกหางายใน

ทองถน ทดแทนวสดทมราคาแพงหรอหายากมาใชในการผลตแทน ผลผลตทผลตไดยงมคณภาพเหมอนเดม 4. เทคนควธการทางานชวยใหผลตไดมากขน โดยการนาเครองมออปกรณทดดแปลงมาใชในการ

เพมปรมาณการผลต ผผลตเสาะแสวงหาเทคโนโลยตาง ๆ ทมในทองถนมาใชหรอดดแปลงพฒนา

เทคโนโลยทมอยแลวใหชวยเพมผลผลตใหมากขน 5. เทคนควธการทางานชวยใหงานอาชพมคณภาพ มมาตรฐานเปนสากล เปนทยอมรบของตลาด ประโยชนทไดรบจากการกาหนดวชาการพฒนาอาชพ การจาแนกองคประกอบยอยของงานอาชพทเลอกมประโยชนทสาคญ ๆ ดงตอไปน คอ ชวยใหผประกอบอาชพไดเตรยมความพรอมดานขอมลอาชพทตนเลอก เพราะผประกอบอาชพตอง

ใชหลกวชาในการเสาะแสวงหาขอมลสาคญ ๆ ในงานอาชพนน ๆ และขอมลดานอาชพแตละอาชพจะ

เปลยนแปลงอยตลอดเวลา ตามระยะเวลา ตามกลไกแหงราคา ภาวการณตลาด ฤดกาล เปนตน

Page 95: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

95

บทท 3 การตดสนใจเลอกพฒนาอาชพ

สาระสาคญ สงคมยคปจจบนมการพฒนาทางดานเทคโนโลยอยางรวดเรวในการตอบสนองความตองการของ

บคคลและสงคมกอใหเกดความหลากหลายอนเปนชองทางใหสามารถตดสนใจเลอกพฒนาอาชพให

เหมาะสมกบตนเองได

ตวชวด ตดสนใจเลอกพฒนาอาชพไดอยางเหมาะสมกบตนเอง

ขอบขายเนอหา เรองท 1 ขอมลการตดสนใจเลอกพฒนาอาชพ

เรองท 2 ตดสนใจพฒนาอาชพดวยการวเคราะหศกยภาพ

Page 96: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

96

เรองท 1 ขอมลการตดสนใจเลอกพฒนาอาชพ 1. ความพรอม หมายถง สภาพของบคคลทมวฒภาวะแรงจงใจและประสบการณเดมสง พอทจะกอใหเกด

การตดสนใจเลอกพฒนาอาชพไดโดยสะดวก การวเคราะหการตดสนใจเลอกพฒนาอาชพ ประสทธภาพ ประสทธผล 2. ความตองการของตลาด การวเคราะหดานการตลาด ตลาด คอ กลมของบคคลและองคการทมความตองการและมอานาจในการซอสนคาและบรการ สวนประกอบของตลาด 1. ความสนใจในสนคาและบรการ 2. ความเตมใจทจะแลกเปลยนสนคาและบรการ 3. มอานาจซอ การตลาดมระบบของการดาเนนงานของธรกจทม งเนนการตอบสนองของตลาดหรอผบรโภคเปนสาคญ การหาคาตอบเกยวกบผบรโภค 1. ผซอคอใคร 2. ตองการซออะไร

โอกาส/

งานอาชพ

คาใชจาย - ทรพยากร - เวลา - สภาพแวดลอม

ผลประโยชน

ตอบแทน

การบรรลวตถประสงค - ผลตอบแทนทเปนตวเงน - ผลตอบแทนทไมไดเปนตวเงน

Page 97: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

97

3. ตองการซออยางไร 4. ตองการซอเมอใด 5. ตองการซอทไหน 6. เพราะเหตใดจงซอ 7. ใครเปนผมอทธพลในการซอ ปจจยทควรคานงถงในการตดสนใจเลอกกลยทธตลาดเปาหมาย 1. ทรพยากรของกจการ 2. ความเหมอนกนของผลตภณฑ 3. ลาดบชนในวฏจกรชวตผลตภณฑ 4. ความเหมอนกนของตลาด 5. กลยทธการตลาดของคแขงขน การพยากรณความตองการของตลาด อปสงคของผลตภณฑ ปรมาณทงหมดของผลตภณฑทซอโดยกลมลกคาทกาหนด ไดแก 1. ผลตภณฑ 2. ปรมาณทงหมด 3. การซอ 4. กลมลกคา 5. ขอบเขตของภมศาสตร 6. ระยะเวลา 7. สภาวะแวดลอมการตลาด 8. แผนการตลาด วธการในการพยากรณความตองการของตลาด 1. เทคนคการสารวจ 1.1 สารวจความคดเหนจากผบรหาร 1.2 สารวจความคดเหนจากพนกงานขาย 1.3 สารวจความคดเหนจากลกคา 2. การวเคราะหยอดขายในอดต 3. การวเคราะหแนวโนม 4. การวเคราะหสหสมพนธและการถดถอย 5. การทดสอบตลาด

Page 98: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

98

3. ความร/ ทกษะและเทคนคตาง ๆ ความร หมายถง การเรยนร การจา และการระลกถงความคดโดยใชขอมลขอเทจจรงใหเปนไปตาม

เปาหมายวตถประสงคในการตดสนใจเลอกพฒนาอาชพ ทกษะ คอ ความสามารถในการปฏบตงานดานตาง ๆ อยางชานาญ ซงครอบคลมการตดสนใจเลอก

พฒนาอาชพ เทคนค คอ กลวธตาง ๆ ทใชเสรมกระบวนการ ขนตอน วธการ หรอการกระทาใด ๆ เพอชวยให

กระบวนการ ขนตอน วธการ หรอการกระทาในกจกรรม/ งานนน ๆ มคณภาพและประสทธภาพมากขน 4. ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม หมายถง สงทเกดขนเองตามธรรมชาต และทกสงทกอยางทอย

รอบตวเรา ทงมชวตและไมมชวต ทงทเปนรปธรรมและนามธรรม (วฒนธรรม แบบแผน ประเพณ ความ

เชอ) มอทธพลเกยวโยงถงกน เปนปจจยในการเกอหนนซงกนและกน ผลกระทบจากปจจยหนงจะมสวน

เสรมสรางหรอทาลายอก สวนหนงอยางหลกเลยงมได สงแวดลอมเปนวงจรวฏจกรทเกยวของกนไปทง

ระบบ และมนษยสามารถนามาใชหรอปรบแตงใหเกดประโยชนในการดารงชวต การพฒนาการเกษตรทมผลตอดานเศรษฐกจและสงคมของครวเรอนเกษตรกร จาเปนตองอาศย

ทรพยากรในระดบครวเรอน คอ ทดน ทน แรงงาน และทรพยากรมนษย หรอความสามารถในการจดการเพอ

ดาเนนการผลตสนคาเกษตรสผบรโภค ทรพยากรระดบครวเรอนมความสมพนธกบขนาดของฟารม แรงงาน การถอครองและรายได

รายจายครวเรอน ขนาดของฟารมขนาดเลกสามารถรองรบแรงงานไดนอยกวาฟารมขนาดใหญ และการถอ

ครองและการใชทดนจาเปนตองเพมประสทธภาพการใชทดนโดยการปลกพชหมนเวยนหรอ

พชแซม การวางแผนการใชทรพยากรระดบครวเรอนมความจาเปนอยางยงในการผลตพชผลการเกษตร ซง

ผจดการหรอเจาของฟารมตองพจารณาใชทรพยากรอยางเหมาะสม ไมทาลายสงแวดลอมและอนรกษ

ทรพยากรอยางยงยน การวเคราะหผลกระทบทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

งาน/

โครงการ ทรพยากรธรรมชาต

และสงแวดลอม

- การเปลยนแปลงสมดล

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม - ผลกระทบดานบวกและดานลบ - มองการปรบปรงผลเสย - ใชผลดใหเกดประโยชนสงสด - ปองกนและลดคาใชจายในการ

แกปญหา - การตดสนใจลงทน

Page 99: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

99

5. การใชทดน ทดน เปนทรพยากรทมจากดตามธรรมชาต มลกษณะแตกตางกนตามชนดโครงสรางและคณสมบต

ขนอยกบสภาพภมประเทศ ทดนเปนปจจยอยางหนงไมวาจะผลตทางดานการเกษตรหรออตสาหกรรม อยางไรกตามในดาน

การเกษตรนนทดนถอวามความสาคญพเศษ โดยปกตแลวทดนมคณลกษณะทแตกตางกนในแตละทองท

ความอดมสมบรณกแตกตางกนออกไป ความลาดชน ทราบ ทลม ทดอน กมความแตกตางกน ดงนน ดนเปน

ปจจยหนงในการกาหนดกจกรรมตาง ๆ ภายในฟารม กลาวคอ 1. ทดนเปนปจจยสาคญทกาหนดวาควรจะผลตชนดพชและสตวอะไร 2. ทดนสามารถจะกาหนดระยะเวลาการปลก ระบบการปลกพช และรปแบบการผลตทางการเกษตร

เชน ทดนเปนทราบลมและมความชนอยบาง สามารถกาหนดระยะเวลาการปลกของพชแตละชนด การลก

พชหมนเวยน การปลกพชแซม การปลกพชเหลยมฤด และรปแบบการผลตแบบไรนาสวนผสมและเกษตร

ผสมผสาน 3. ชนดของดนทสวนในการกาหนดกจกรรม เชน ดนเหนยวปนดนรวนอาจจะเหมาะสมตอการทา

นา ดนรวนปนดนทรายอาจจะเหมาะตอการทาพชไรบางชนด ดนเหนยวหรอดนทรายกยงสามารถปลกพช

และทาบอปลาได แตถาหากดนทวไปไมมความอดมสมบรณมากนกอาจจะใชเลยงสตว เปนตน 4. สภาพพนทแตละแหง เชน ทราบและทลมอาจจะเหมาสมตอการทานา พชผก ไมดอกไมประดบ

ไมผลและไมยนตนบางชนด หากสภาพพนทลมมากอาจนะทาบอปลา นาบว นาผกกระเฉด เปนตน สวน

สภาพพนทดอนอาจจะปลกพชไร ไมผลและไมยนตนบางชนด ตลอดจนการเลยงสตว 5. ลกษณะและคณสมบตอน ๆ เชน ความเปนกรดเปนดาง ปรมาณอนทรยวตถในดน ดนเปรยว ดน

เคม ความลกของหนาดน ดนชนตาง ๆ เปนตน สงเหลานมผลตอการกาหนดกจกรรม วธการผลตทงปรมาณ

และคณภาพ อยางไรกตามทดนมไดมองเฉพาะเนอดน ชนดของดน ลกษณะดน และสภาพตาง ๆ ทางเคมหรอ

ทางกายภาพทกลาวมาแลวเทานน ดนยงหมายถงสภาพพนดนทมนาใตดน นาบนดน ความชนของดน ความ

อดมสมบรณของดน ปรมาณอนทรยวตถ พชพรรณไมนานาชนดทปรากฏใหเหนบนพนทเหลานน สงมชวต

สตวบกเลก ๆ บนพนดน เปนตน ดงนน ดนจงเปนปจจยสาคญหนงทจะกาหนดกจกรรมการเกษตรได ทงน

ขนอยกบความสามารถของเจาของฟารมจะจดการกบทดนใหเกดประโยชนสงสดไดอยางไรแตถามองในแง

เศรษฐศาสตรผลตอบแทนทดนคอ คาเชาทดน ประเทศไทยมขนาดฟารม โดยเฉลย 25.94 ไร และสภาพการใชทดนเพอการเกษตรในแตละภาคม

ลกษณะและปญหาแตกตางกน ดงน ภาคกลาง มระบบชลประทานคอนขางสมบรณ อตราขยายตวของการผลตทางการเกษตรสงขน 7 % ตอป ปญหาทเกดขนคอ ปญหากรรมสทธทดน ปญหาดนเปรยวในทราบภาคกลาง และปญหาดนเคมตาม

แนวราบฝงทะเล ทาใหประสทธภาพในการใชดนโดยเฉลยทงภาคไมสงเทาทควร กลาวคอ ผลผลตตอไรใน

Page 100: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

100

ภาคกลางยงตากวาภาคเหนอ แตการทานาขาวในภาคกลางยงมโอกาสเพมผลผลตตอไรได เนองจากระบบ

ชลประทานเอออานวยและการนาเทคโนโลยเขาปรบปรงดนเปรยวและดนเคมทมปญหา ภาคเหนอ มผลผลตตอไรสงสด เพราะคณภาพดนด มการกระจายการผลตและปลกพชหมนเวยน

มากแตกมขนาดการถอครองทดนเลกทสดในประเทศ มปญหาการบกรกทาลายปาเพอทาไรเลอนลอย แตม

ลทางทจะกระจายการผลตไปสพชหมนเวยน พชยนตน ไมผลเมองหนาว ไมดอกเมองหนาว ชา กาแฟ และ

การเลยงโคนม ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ มขนาดพนททาการเกษตรสดสดในประเทศ คอ 41% ของเนอททา

การเกษตรทงหมด แตมผลผลตเพยง 26 % ของผลผลตรวมทงประเทศ จงเปนภาคทมอตราการขยายตวของ

การผลตทางการเกษตรตาสด คณภาพดนไมด ไมเกบซบนาฝน และมดนเคมอยเปนเนอทกวางใหญ มเนอท

รบนาชลประทานเพยง 1.6 ลานไร จากเนอทเพาะปลกทงภาค 60 ลานไร เปนภาคทอาศยการเกษตรนาฝน

มากทสด แตยงมโอกาสกระจายการผลตไปสพชฤดแลวไดอก เชน มนสาปะหลง ออย พชนามน ฝาย และปศ

สตว เปนตน

ภาคใต เปนภาคทมผลผลตเกษตรหลกเพยง 2 ชนด คอ ยางพารา และขาว นบวาเปนฐานการเกษตร

ทแคบมากทง ๆ ทโอกาสในการใชทดนเพอปลกพชหมนเวยนแซมสวนยางพาราและการปลกผลไมยนตนยง

มอกมาก รวมทงโอกาสในการเลยงปศสตวในพนทซงเคยใชทาเหมองแร แลวนามาฟนฟใหเปนทงหญาเลยง

สตว

6. การใชทน

ทน หมายถง เงนทน เครองจกรกลการเกษตรตาง ๆ โรงเรอน สงกอสรางทใชในการผลต และเกบ

รกษาผลผลต รวมทงปจจยการผลตทเปนพนธพช พนธสตว ปย สารเคม เปนตน ทนมความสาคญมากตอการผลตและทนยงมความสมพนธกบแรงงาน ถาใชทนมากการใชแรงงานก

นอยลง การเกษตรแบบสมยใหมจาเปนตองอาศยทน สาหรบแหลงเงนทนอาจไดจากทรพยสนทมอย ไดจาก

กจกรรมทใหผลตอบแทนหลงจากดาเนนงานเสรจและการออมทรพย ทนอาจไดจากการ

กเงนหรอมเครดตกบสถาบนการเงนหรอกบเพอนบาน การใชทนใหมประสทธภาพ มขอพจารณา ดงน 1. ในกรณการลงทนในระบบทางการเงนการธนาคารมแบงทนใน 2 ลกษณะดวยดน 1.1 ทนดาเนนการเตรยมการหรอคาลงทน ซงทนนจะดาเนนการใชไดหลายปและยาวนาน

ถงแมวาบางครงอาจจะมการซอมแซมหรอตอเตมความจาเปน และระยะเวลาทใช เชน ทนในการปรบสภาพ

พนทจากพนราบเปนแบบยกรอง คนลอม ขนบนได ขดบอ โรงเรอนและอาคาร ระบบคลองและระบบสงนา

เครองมอ เครองจกรและอปกรณการเกษตรทคงทนถาวรตลอดจนคาซอทดน เปนตน 1.2 ทนดาเนนการในการผลต หรอเงนทนหมนเวยน สวนใหญเปนทนทางดานการผลตผน

แปร เชน พนธพช พนธสตว ปย และยาเคม อาหารสตว นามนเชอเพลง อปกรณการเกษตรชวคราวทใชใน

ฤดการผลตเทานน เชน เชอก ถงพลาสตก เปนตน ตลอดจนคาจางแรงงาน

Page 101: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

101

2. ขนาดของทนทใชในแตละกจกรรมหรอทงฟารม จะสงเกตวามขนาดของทนมากกสามารถม

โอกาสขยายกจกรรมไดมาก มทนนอยกขยายกจกรรมไดนอย 2.1 ขนาดของทนจะสมพนธกบชนดของกจกรรม โดยเฉพาะทนขนาดใหญหรอทนมาก

มกจะเปนดานการปศสตว การประมง และไมผล ไมยนตนเปนสวนใหญ นอกจากนอาจจะเปนฟารมลกษณะ

ประณต เชน ไมดอกไมประดบ พชผกเมองหนาว หรอกจกรรมตาง ๆ ทตองการใชเทคโนโลยคอนขางสง 2.2 ขนาดของทนจะสมพนธกบระยะเวลาการลงทนหรอระบบสนเชอจากแหลงตางๆ

มกจะพบวา ขนาดของทนมากการลงทนสวนใหญจะเปนกจกรรมระยะยาว เชน ไมผล ไมยนตน และปศ

สตว ทเลยงแบบมโรงเรอนและอาคาร หากจะเปรยบเทยบกบระบบสนเชอแลว มกจะเปนการลงทนทตอง

คนเงนทนสนเชอเกน 3 ป หากทนนอยหรอขนาดทนเลกจะเปนการลงทนกจกรรมระยะสนภายใน 1 ป เชน

การทานา ทาไร และพชผก สตวบางชนด เปนตน 3. การใชทนกบระยะเวลาการลงทนและผลตอบแทนกบคนจากการลงทน เมอกลาวถงระยะเวลา

ของการลงทนทจะใหผลตอบแทนนน เวลาเปนตวสาคญมากในการตดสนใจในการเลอกดาเนนกจกรรม

หากมทนนอยแลวเลอกกจกรรมทใหญหรอมระยะเวลาการลงทนนานกจะทาใหสญเสยโอกาสของการ

ลงทนในบางครงหากมการกยมจากเพอนบานหรอสถาบนการเงนกจะทาใหดอกเบยสง การชาระหนลาบาก

ซงมตวอยางมากมายในดานการเกษตร อตสาหกรรม และธรกจ ดงนน หากเปนฟารมขนาดเลกควรเลอก

กจกรรมทมการลงทนนอยและชวงระยะเวลาสนในการใหผลตอบแทน นอกจากนแลวจานวนผลตอบแทนท

ไดรบกมความหมายในการเลอกกจกรรมเชนกน หากผลตอบแทนคมกบการลงทนไมวาระยะสนหรอยาว

หลงจากไตรตรองคดคานวณแลวกสามารถจะทาการผลตได จากทกลาวมาแลวนระยะเวลาและจานวน

ผลตอบแทนทไดรบจากการลงทนกมบทบาทสาคญในการพจารณาเรองทน เมอพดถงการวดประสทธภาพหรอผลตอบแทนการใชทน หากทนอยในรปเงนสด ผลตอบแทนคอ

ดอกเบย หากทนอยในรปของเครองจกร เครองมออปกรณการเกษตร ปจจยการผลตผลตอบแทนคอ คาเชา

เครองจกร คาปย คาเมลดพนธ เปนตน 7. การใชแรงงาน แรงงานเปนปจจยสาคญอยางหนงในการผลต ในทนหมายถงลกษณะทงกายภาพและจตใจในดาน

กายภาพนนเกยวกบเรองสขภาพและอนามย ความแขงแรงสมบรณในการทางาน สวนดานจตใจนนรวมถง

ทศนคต อดมการณ ความขยนหมนเพยร ความรสกรบผดชอบในการผลต ลกษณะของแรงงานพอทแยก

แรงงานออกเปน 3 ประเภท คอ 1. แรงงานคน 2. แรงงานสตว 3. แรงงานเครองจกรกลการเกษตร

Page 102: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

102

การใชแรงงานแตละประเภทขนอยกบจดมงหมาย ขนตอนการทางาน คาใชจาย และรวมถงเวลา

อยางไรกตามแรงงานแตละประเภทกอาจจะสามารถใชรวมกนได ขนอยกบกจกรรมและขนตอนการผลต

สาหรบแรงงานในลกษณะฟารมขนาดเลกมความสาคญมากตองรจกใชแรงงานใหมประสทธภาพ ลกษณะ

ของแรงงานคนอาจพอจาแนกตามภาวะปจจบนนไดคอ แรงงานในครอบครว แรงงานจาง และการ

แลกเปลยนแรงงาน (การลงแขก การเอาแรง) ในแงของเกษตรกรพยายามสงเสรมใหเกษตรกรใชแรงงาน

ครอบครวใหมากทสดไมควรปลอยใหแรงงานวางโดยเปลาประโยชน การใชแรงงานใหมประสทธภาพควร

พจารณา ดงน 1. การใชแรงงานทเหมาะสมกบชนดของงาน เชน กจกรรมดานพชและสตว 2. การใชแรงงานหรอจดระบบการกระจายของแรงงานใหเหมาะสม เชน กจกรรมทมหลายอยางใน

เวลาเดยวกนหรอเวลาทใกลเคยงกน หรอเวลาทตอเนองกน ไดแก การปลกพชและเลยงสตว การปลกพช

หมนเวยน การปลกพชแซม เปนตน 3. การใชแรงงานใหเหมาะสมกบวทยาการแผนใหมและพนบาน เชน วทยาการการเตรยมดน การ

ปลก การใสปย และกาจดศตรพช และการเกบเกยว ซงบางครงวทยาการสมยใหมอาจจะมความยงยากหรอม

ขนตอนมากอาจจะทาใหเกษตรกรแบงเวลาหรอแบงงานไมถกตอง 4. การใชแรงงานแบงตามเพศและอายกบขนตอนแรงงานหรอชนดของงาน กลาวคอ การเตรยมดน

ควรจะเปนเพศชายทแขงแรง การปลกอาจจะเปนทงเพศชายและหญงเชนเดยวกบการเกบเกยวงานหตถกรรม

พนบานอาจจะเหมาะกบเพศหญงทงคนแก และหนมสาว แรงงานเดกอาจจะชวยใหอาหารปลา อาหารสตว

เปนตน 5. การใชแรงงานผสมผสานหรอทดแทนแรงงานคน สตว และเครองจกรกลการเกษตรอยางไรจง

กอใหเกดประสทธภาพลดตนทนการผลตและประหยดเวลา การจดการเรองแรงงานเปนเรองทจาเปนอยางยง โดยเฉพาะแรงงานในครอบครวเกษตรกร ควร

จดการใหมการกระจายการใชแรงงานไดตลอดป มกจกรรมการเกษตรอยางตอเนองเพอใหมการใชแรงงาน

อยางสมาเสมอทก ๆ เดอน กอใหเกดรายไดเพมขน และลดการจางแรงงานทไมจาเปน เพอลดตนทนการผลต

สาหรบผลตอบแทนของแรงงานกคอ คาจางแรงงานนนเอง 8. การจดการ การจดการในทน หมายถง การจดสรรหรอการดาเนนการทรพยากรในการผลต (ทดน ทน และ

แรงงาน) เพอทาใหการผลตใหไดตามวตถประสงคและเปาหมายของผจดการฟารม ดงนน การจดการของ

ผจดการฟารมในแตละสภาพพนทแตละฟารมไมเหมอนกน โดยการตดสนใจวาจะเลอกผลตกจกรรมอะไร

และอยางไร ในสภาพขดจากดดานทรพยากรและภายใตความเสยง ความไมแนนอนของการผลตและ

การตลาด อยางไรกตามเกณฑในการพจารณาโดยทวไป พอสรปได ดงน

Page 103: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

103

1. จะผลตอะไร 2. จะผลตทไหน 3. จะผลตเมอไร 4. จะผลตเทาไรและอยางไร 5. จะผลตและขายกบใคร ดงนนบทบาทสาคญในการจดการของผจดการฟารมทพจารณาจากเกณฑทไดกลาวมาแลวเปนหลก

ยงจะตองพจารณารายละเอยด ดงน 1. จะทาการผลตพชหรอสตวชนดอะไร เชน ปลกขาว ไมผล พชไร พชผก ทาปศสตว และประมง

เปนตน และจะตองพจารณาตอไปวาจะผลตไมผล ควรเปนผลไมชนดอะไร เชน มะมวง สมโอ มะขามหวาน

ทเรยน เงาะ ลาไย ลนจ เปนตน 2. จานวนและชนดของปจจยการผลตทใชวาเหมาะสมกบแรงงานในครองครวหรอไม หากไม

เพยงพอจะจางจานวนเทาไร แรงงานจางไดมาจากไหน และระยะเวลาในการจาง 3. วธการผลตและเทคนควชาการ ตลอดจนการจดการและบรหารฟารมจะดาเนนการอยางไร จะ

เรมตน ณ จดใดกอนมการตรวจสอบและปรบปรงแกไขอยางไร และประการสดทาย มความสมพนธกบ

กจกรรมตาง ๆ ภายในฟารมหรอไม 4. ชนดของโรงเรอนและอาคารมความจาเปนหรอเหมาะสมเพยงไร เพอความสะดวกในการจดการ

ตลอดจนเครองไมเครองมอและการจดการ 5. การวางแผนและงบประมาณฟารม การจดบนทกและบญชฟารมจะดาเนนการอยางไร เพอจะให

ทราบทศทางการทางานและผลการดาเนนงาน โดยเฉพาะรายได รายจาย และกาไร ตลอดจนปญหาและ

อปสรรคในการทางาน ซงสามารถนามาเปนขอมลในการปรบปรงแกไขและวางแผนในปตอไป 6. จะซอปจจยการผลตและขายผลผลตทไหน กบใคร และอยางไร เชน พอคาทองถน พอคา

คนกลาง กลมเกษตรกรหรอสหกรณการเกษตร เปนตน นอกจากนแลวประสทธภาพและความเหมาะสมในดานการจดการยงขนอยกบหลายองคประกอบ

เชน ความร ความสามารถ ความชานชานาญ ความรอบร และประสบการณการบรหารงานดานแรงงาน

ความเขาใจสภาพการผลตการตลาด ความคลองตวและการแสวงหาความรใหม ความขยนหมนเพยร และ

การดแลเอาใจใส ตลอดจนความสานกและรบผดชอบในการทางาน เปนตน เมอเขาใจพนฐานของปจจยสาคญ ๆ ตอการผลตในการจดการแลววามความสาคญอยางไร จงควรท

เรมรวบรวมขอมล วเคราะห และวางแผนงบประมาณฟารมใหไดผลตอบแทนสงสด

Page 104: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

104

ทดน ทน

แรงงาน

การจดการ

การวางแผนและงบประมาณ

กาไรสงสดและการมรายไดตอเนอง

Page 105: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

105

กจกรรม เมอผเรยนศกษา เรองท 1 “ขอมลการตดสนใจเลอกพฒนาอาชพ” ใหผเรยนตรวจสอบขอมลท

เกยวของกบการประกอบอาชพทผเรยนตดสนใจเลอกไววามความพรอมหรอไม พรอมใหเหตผลลงใน

แบบบนทก แบบบนทก

ท ขอมล พรอม ไมพรอม เหตผล 1 ความพรอม

- ระยะเวลาในการประกอบอาชพ - ไมมผลกระทบสภาพแวดลอม - ความมนใจทจะดาเนนการ

2 ความตองการของตลาด

3 ความร ทกษะและเทคนคตาง ๆ

4 ทรพยากรธรรมชาต

5 สถานท

6 แรงงาน

7 เงนทน

ผเรยนสรป จดเดนของขอมล

จดดอยของขอมล และพอมแนวทางแกไขหรอไม อยางไร

Page 106: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

106

สรป (จะดาเนนการประกอบอาชพทตดสนใจเลอกไวหรอไมอยางไร)

Page 107: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

107

เรองท

2 ตดสนใจพฒนาอาชพดวยการวเคราะหศกยภาพ

การพฒนาสงใดกตาม มวธการหลากหลาย เชน ทาการวจย ทดลองทากอนลงมอทาจรง

การใชกระบวนการคดเปน นอกจากนยงมวธการวเคราะหศกยภาพตาง ๆ ทเกยวของวาจะ

สามารถพฒนาอาชพไดหรอไม ซงเรองนจะไดศกษาตอไป เพอใชเปนแนวทางในการตดสนใจ

พฒนาอาชพโดยการวเคราะหศกยภาพ 5 ดาน ไดแก

1. ศกยภาพของทรพยากรธรรมชาตในแตละพนท

ทรพยากรธรรมชาต หมายถง สงทเกดขนเองตามธรรมชาต ซงมนษยสามารถนาไปใชให

เกดประโยชนตอชวตประจาวน และการประกอบอาชพ ทรพยากรธรรมชาต ไดแก ปาไม แมนา

ลาคลอง อากาศ แรธาตตาง ๆ ทรพยากรธรรมชาตบางชนดใชแลวหมดไป เชน แรธาตตาง ๆ

บางชนดมนษยสามารถสรางทดแทนขนใหมได เชน ปาไม เมอมนษยตดไปใชประโยชนแลวก

สามารถปลกทดแทนขนใหมได ดงนน ผประกอบอาชพอยแลวตองการพฒนาอาชพของตนให

ดขน ตองพจารณาทรพยากรในพนททจะนามาใชพฒนาอาชพดวย เชน จากการปลกผกทใช

สารเคมตองการพฒนาโดยใชปยหมกแทนปยเคมในการปลกผกตองพจารณาวาทรพยากรท

จะตองนามาใชในการทาป ยหมกในพนทมหรอไม มเพยงพอหรอไม ถาไมมผประกอบการตอง

พจารณาใหมวาจะพฒนาอาชพทตดสนใจเลอกไวหรอไม หรอพอจะจดหาไดในพนทใกลเคยง

ซงผประกอบการตองเสยคาขนสงจะคมคากบการลงทนหรอไม จงจาเปนตองนา

ทรพยากรธรรมชาตในพนทมาพจารณาดวย เพอลดตนทนการผลต

2. ศกยภาพของพนทตามลกษณะภมอากาศ

ในแตละพนทจะมลกษณะภมอากาศแตกตางกน เชน ประเทศไทยภาคกลางมอากาศรอน

ภาคใตมฝนตกเปนเวลานาน ภาคเหนอมอากาศเยน โดยเฉพาะอาชพเกษตรกรรมขนอยกบสภาพ

ภมอากาศเปนสวนใหญ เชน การปลกลนจ ลาไย ตองการอากาศเยนจงจะออกผลได แกวมงกร

ตองการอากาศรอน ทวปอเมรกามอากาศหนาวเยนมากกสามารถปลกพชเมองหนาวได เชน

เชอร แอปเปล ดงนน การพฒนาอาชพจาเปนตองพจารณาสภาพภมอากาศดวยวาเหมาะสมกบ

สงทตองพฒนาหรอไม การพฒนาพนธของพชใหม ๆ ทเกยวของกบภมอากาศ เชน ขาวหอม

มะลตองปลกในสภาพภมอากาศแหงแลง ซงไมเหมาะทจะนามาปลกในภาคกลาง หรอการ

พฒนาอาชพการทองเทยวในชวงอากาศเยนสบายกสามารถพฒนาไดเตมท เนองจากม

Page 108: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

108

นกทองเทยวหลงไหลเขามา เชน พฒนาทพก อาหาร แหลงทองเทยว ใหตรงกบความตองการ

ของลกคา

3. ศกยภาพของภมประเทศและทาเลทตงของแตละพนท

สภาพภมประเทศและทาเลทตงของแตละพนทจะแตกตางกน เชน เปนภเขา เปนทราบสง

ทราบลม แตละพนทมผลตอการพฒนาอาชพตาง ๆ เชน ตองการพฒนาอาชพอตสาหกรรมจาก

การใชแรงคนเปนเครองจกร เพอใหสนคามคณภาพเดยวกน ผประกอบการตองพจารณาวา

เครองจกรนนตองไมมผลกระทบตอชมชน สภาพแวดลอมในภมประเทศนน ๆ

4. ศกยภาพของศลปะ วฒนธรรม ประเพณและวถชวตของแตละพนท

แตละพนททงในประเทศไทยและตางประเทศมศลปะ วฒนธรรม ประเพณและวถชวตท

แตกตางกน ดงนนแตละพนทสามารถนาเอาสงเหลานมาใชพฒนาอาชพได เชน การทาธรกจ

รานอาหารกตองทราบวาภาคใดมวถชวตการรบประทานอาหารรสชาตแบบใด ภาคเหนอนยม

อาหารรสจด ภาคใตนยมอาหารรสจด สวนภาคกลางนยมรบประทานอาหารทมกะทเปน

สวนประกอบ ดงนน การจะพฒนาอาชพตองศกษาศลปะ วฒนธรรม ประเพณและวถชวตของ

ชมชนดวย

5. ศกยภาพของทรพยากรมนษยในแตละพนท

ทรพยากรมนษยในแตละพนท หมายถง ความร ความสามารถของมนษยทเปนภมปญญา

ทงในอดตจนถงปจจบน ดานการประกอบอาชพตาง ๆ ในพนทนน ๆ ปจจบนมหลายอาชพท

เกดจากภมปญญา แตสามารถพฒนาใหเหมาะสมกบสถานการณปจจบนได เชน การใช

จลนทรยในการทาปยหมก แตจากการทาปยหมกคนเรากมความคดทจะนาไปประยกตใชอยาง

อน ๆ เชน ทานาหมกนาไปราดในหองนาเพอดบกลน หรอนาไปผสมกบสวนประกอบอน ๆ ให

สามารถปนเปนกอนได นาไปโยนในนาเพอแกปญหานาเสยทเนาเหมน เปนการชวยปรบสภาพ

นา ดงนนจะเหนวาทรพยากรมนษยมความคดไมหยดนง ชวยใหเกดสนคาใหม ๆ ไดอย

ตลอดเวลา

กจกรรม จากการทผเรยนศกษาศกยภาพ 5 ดานเพอการพฒนาอาชพ มาแลว ใหวเคราะห

ศกยภาพในอาชพทตดสนใจจะพฒนาอาชพทสนใจ จะพฒนาอาชพไดอยางไรใหสอดคลองกบ

ศกยภาพทง 5 ดาน เพอใหการพฒนาอาชพนนมความเปนไปไดลงในแบบบนทก

Page 109: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

109

แบบบนทก

ตองการพฒนาอาชพ…………………………………………………….

ท ศกยภาพ 5 ดาน

ในการพฒนาอาชพ ทตองการ / สอดคลองกบอาชพ

ม ไมม หมายเหต

พอ ไมพอ

1 ทรพยากรธรรมชาต 1.1

1.2

1.3

ฯลฯ

2 ภมอากาศ

3 ภมประเทศและทาเล

ทตง

4 ศลปะ วฒนธรรม

ประเพณ และวถชวต

5 ทรพยากรมนษย

Page 110: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

110

สรปผลการตดสนใจ

ใหเลอกอยางใดอยางหนง ดงน

ρ ตดสนใจเลอกพฒนาอาชพ และใหอธบายเหตผลความเปนไปไดทจะพฒนาอาชพ

ρ ตดสนใจไมเลอกพฒนาอาชพ เนองจาก

Page 111: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

111

บรรณานกรม

สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวดปราจนบร. ชดวชาพฒนา อาชพระดบมธยมศกาตอนตน. กระเทพฯ : บรษทเอกพมพไทย จากด, 2544.

กรมการศกษานอกโรงเรยน. ชดวชาชองทางการประกอบอาชพ ระดบมธยมศกษาตอนตน. กระเทพฯ : โรงพมพประชาชนจากด, 2538.

กองพฒนาการศกษานอกโรงเรยน กรมการศกษานอกโรงเรยน. ชดวชาการฝกทกษะและฝก ประกอบการเฉพาะอาชพ. กระเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย, 2541.

กนก จนทรทอง. สงแวดลอมศกษา ความรเรองสงแวดลอม. ปตตาน : พมพทฝายเทคโนโลยทาง

การศกษา สานกวทยบรการ มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน, พมพครงท 2. 2539. สรชาต ใฝรชตพานช. หลการจดการ. กระเทพฯ : บรษทสานกพมพประสานมตร (ปสม.) จากด, 2542.

สมภพ เลศปญญาโรจน. หลกการตลาด. กระเทพฯ : บรษทสานกพมพประสานมตร (ปสม.) จากด, 2542. ไพโรจน ทพมาตร. การขายเบองตน. กระเทพฯ : โรงพมพประสานมตรจากด, 2545. นนท ศรสวรรณ. บญชเบองตน. กระเทพฯ : สานกพมพวงอกษร, 2546.

อรณ ปนประยงค และคณะ. การจดการฟารม. กระเทพฯ : โรงพมพเพมทรพยการพมพ. 2547. มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. (2536). เอกสารการสอนชดวชาการจดการการผลตภณฑและราคา.

นนทบร : สานกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. วชต ออน. (2544). การจดการเชงกลยทธ. กระเทพฯ : ว.เจ.พรนตง.

สดาดวง เรองรจระ. (2545). นโยบายผลตภณฑและราคา. กระเทพฯ : ประกายพรก. Nagle, Thomas T. (1987). The strategy & tactics of pricing. New York: Prentice Hall.

Page 112: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

112

คณะผจดทา

1. นายประเสรฐ บญเรอง เลขาธการ กศน.

ทปรกษา

2. ดร.ชยยศ อมสวรรณ รองเลขาธการ กศน.

3. นายวชรนทร จาป รองเลขาธการ กศน.

4. ดร.ทองอย แกวไทรฮะ ทปรกษาดานการพฒนาหลกสตร กศน.

5. นางรกขณา ตณฑวฑโฒ ผอานวยการกลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

1. นางสาวกฤษณา โสภ ศนยฝกและพฒนาอาชพราษฎรไทยบรเวณชายแดน

ผเขยนและเรยบเรยง

จงหวดสระแกว

1. นางอบล ทศนโกวท ศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

ผบรรณาธการ และพฒนาปรบปรง

อาเภอสนทราย จงหวดเชยงใหม

2. นายสธ วรประดษฐ สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษา

ตามอธยาศยจงหวดตราด

3. นางสาวสวชา อนหนองฉาง ศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

อาเภอสนทราย จงหวดเชยงใหม

4. นายเสกขภทร ศรเมอง ศนยฝกและพฒนาอาชพราษฎรไทยบรเวณชายแดน

จงหวดอตรดตถ

6. นางดษฎ ศรวฒนาโรทย กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

5. นางพรทพย เขมทอง กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

7. นางสาวเยาวรตน คาตรง กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

1. นายสรพงษ มนมะโน กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

คณะทางาน

2. นายศภโชค ศรรตนศลป กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

3. นางสาววรรณพร ปทมานนท กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

4. นางสาวศรญญา กลประดษฐ กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

5. นางสาวเพชรนทร เหลองจตวฒนา กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

นางสาวเพชรนทร เหลองจตวฒนา กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

ผพมพตนฉบบ

นายศภโชค ศรรตนศลป กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

ผออกแบบปก

Page 113: โครงสร้างรายวิชาช่องทางการพัฒนาอาชีพccs.nfe.go.th/padrew-mediacenter/UserFiles/Pdf/morton/sara3/orchor21001.pdf ·

113

1. นางอญชล ธรรมวธกล

ผพฒนาและปรบปรงครงท 2 (วนท 4 - 10 พฤศจกายน 2554)

2. นางดษฎ ศรวฒนาโรทย

3. นายสธ วรประดษฐ

4. นางสาวกฤษณา โสภ

5. นายสภาพ เมองนอย

6. นางสาวทพวรรณ วงคเรอน


Recommended