Ab Vrbe condita

• Pròleg

Troia capta

• 1,1

postquam audierit multitudinem Troianos esse, ducem Aeneam

filium Anchisae et Veneris,… • 1,1

Oppidum condunt; Aeneas ab nomine uxoris Lavinium appellat.

• 1,2

Ascanius Aeneae filius erat

• 1,3

Tenet fama cum fluitantem alveum tenuis in sicco aqua destituisset, lupam ad puerilem vagitum cursum flexisse; eam submissas infantibus praebuisse mammas…

• 1,4

Romulus ad regem impetum facit; et a domo Numitoris alia comparata manu adiuuat Remus. Ita regem obtruncat. • 1,5 Carracci

Interuenit deinde his cogitationibus auitum malum, regni cupido, atque inde foedum certamen coortum a satis miti principio

• 1,6

condita urbs conditoris nomine appellata.

• 1,7

Sacra ritu Graeco Herculi, ut ab Euandro instituta erant, facit • 1, 7 B. Bandinelli, Florència

maxime lictoribus duodecim sumptis fecit. • 1, 8

Signo dato iuuentus Romana ad rapiendas uirgines discurrit • 1,9 Picasso

Romulus docet uanam sine uiribus iram esse. Exercitum fundit fugatque, fusum persequitur: regem in proelio

obtruncat et spoliat.

• 1, 10 (Foto Romanus too)

Sp. Tarpeius Romanae praeerat arci. Huius filiam uirginem auro corrumpit Tatius

• 1,11

Mettius in paludem sese strepitu sequentium trepidante equo coniecit

• 1,12

mouet res et multitudinem et duces; silentium et repentina fit quies; inde ad foedus faciendum duces prodeunt

• 1,13 David

Ita multiplici terrore perculsi Fidenates terga uertunt • 1,14

Augur ad laeuam eius capite uelato sedem cepit, dextra manu baculum sine nodo aduncum tenens quem lituum appellarunt.

• 1,18

Qui cum descendere ad animos sine aliquo commento miraculi non posset, simulat sibi cum dea Egeria congressus nocturnos

esse • 1,18 Angelica Kaufmann

Huic duos flamines adiecit, Marti unum, alterum Quirino, uirginesque Vestae legit

• 1, 20

Romani ouantes ac gratulantes Horatium accipiunt • 1, 25

Fidenates, colonia Romana, Veientibus sociis adsumptis, ad bellum atque arma incitantur.

• 1, 27 Cavalier d’Arpino

Auerterunt omnes ab tanta foeditate spectaculi oculos

• 1, 28

Deuictis Sabinis, cum in magna gloria magnisque opibus regnum Tulli ac tota res Romana esset, nuntiatum est regi patribusque in

monte Albano lapidibus pluuisse • 1, 31 Schedrin

Anco regnante Lucumo, uir impiger ac diuitiis potens, Romam commigrauit

• 1, 34

Tanaquil, perita caelestium prodigiorum mulier

• 1, 34

Eo tempore in regia prodigium mirabile fuit. Puero dormienti, cui Seruio Tullio fuit nomen, caput arsisse ferunt multorum in

conspectu • 1, 39 Assereto

Ex superiore parte aedium per fenestras in Nouam uiam uersas—habitabat enim rex ad templum Iouis Statoris—

populum Tanaquil adloquitur • 1, 41

In campo Martio prima luce instructum exercitum omnem

suouetaurilibus lustravit • 1, 44

Tum Tarquinius, multo et aetate et uiribus ualidior, medium arripit Seruium elatumque e curia in inferiorem partem per

gradus deiecit • 1, 48 V. Camuccini

Foedum inhumanumque inde traditur scelus monumentoque locus est—Sceleratum uicum uocant—quo amens, agitantibus

furiis sororis ac uiri, Tullia per patris corpus carpentum egisse fertur,

• 1, 48 Jean Bardin

Rex in hortum aedium transit sequente nuntio filii; ibi inambulans tacitus summa papauerum capita baculo decussit

• 1, 54 Alma-Tadema

Cloacamque maximam, receptaculum omnium purgamentorum urbis, sub terra agendam…

• 1, 56

"Tace, Lucretia" inquit; "Sex. Tarquinius sum; ferrum in manu est; moriere, si emiseris uocem."

• 1, 58

Duo consules inde comitiis centuriatis a praefecto urbis creati sunt, L. Iunius Brutus et L. Tarquinius Collatinus. • 1, 60