Date post: | 14-Feb-2016 |
Category: |
Documents |
Upload: | tarjumane-ahlesunnat |
View: | 263 times |
Download: | 5 times |
Bjm nl£uaJ
pq£q e¡j¡k ¢nr¡
¢mMRe qkla¤m Bõ¡j¡ Bmq¡SÅ Bh§ c¡Fc j¤q¡Çjc p¡cL ®lki£ (f¡¢LÙ¹¡e)
qkla¤m Bõ¡j¡ Bmq¡SÅ j¤q¡Çjc Bhc¤m j¡æ¡eqkla¤m Bõ¡j¡ q¡gS j¤q¡Çjc p¤m¡uj¡e Bep¡l£qkla¤m Bõ¡j¡ L¡S£ j¤q¡Çjc j¤De¤Ÿ£e Bnl¡g£
pÇf¡ce¡u j¡Jm¡e¡ j¤q¡Çjc Bhc¤m j¡æ¡e
q¡¢cu¡ x 40 V¡L¡ j¡œ
1j fÐL¡n x 12 l¢hEm BEu¡m 1416 ¢qS¢l; 10 BNØV 1995 Cwl¢S2u fÐL¡n x 01 ljS¡e 1426 ¢qS¢l; 06 BNØV 2005 Cwl¢S3u fÐL¡n x 15 ¢kmqSÅ 1427 ¢qS¢l; 06 S¡e¤u¡¢l 2007 Cwl¢S4_© ms¯‹iY t 01 gniig 1429 wnRwi; 01 Rvbyqvwi 2008 Bs‡iwR5g ms¯‹iY t 1 mdi 1430 wnRwi; 01 Rvbyqvwi, 2009 Bs‡iwR6ô ms¯‹iY t 6 mdi 1432 wnRwi; Rvbyqvix 2011Bs‡iwR
fÐL¡ne¡u BeÚS¤j¡e-H-lqj¡¢eu¡ Bqj¢cu¡ p¤¢æu¡ Uªv÷
321, ¢cc¡l j¡LÑV, ®cJu¡e h¡S¡l, Q–NË¡jz ®g¡e x 634241, 624322, 843837 C-jCm x [email protected], [email protected]
fÐL¡nL LaѪL phÑüšÆ pwl¢ra
fÐL¡nLl Lb¡
jq¡e Ll¦Z¡ju Bõ¡q Ú a¡h¡l¡L¡ Ju¡ a¡ "Bm¡l Ano ®jqlh¡Z£aBeÚS¤j¡e-H-lqj¡¢eu¡ Bqj¢cu¡ p¤¢æu¡l fÐL¡ne¡ cçl ®bL à£e£ LuL¢V…l¦aÅf§ZÑ ¢houl pˆme ¢eu "Bjm nl£ua' fÐL¡ne¡l fÐbj fcrf h¡Ù ¹h¡¢uaqu¢Rm 1995p¡mz S¡a£u S£hel H c¤kÑ¡Nf§ZÑ j¤q§aÑ Bj¡cl Eæ¢a JANËN¢al Bpm Evp djÑl fТa Ni£l nÐÜ¡, Cpm¡j£ j§mÉh¡d, dj£Ñu ®fÐlZ¡ JAe¤i§¢al p¢WL h¡Ù¹h¡ue Bj¡cl ph¡lC L¡jÉz
BS AaÉ¿¹ Lªa‘a¡l p¡b pÈlZ Ll¢R l¡qÚe¤j¡u nl£ua J al£La qkla¤mBõ¡j¡ °puÉc j¤q¡Çjc p¡¢hl n¡qÚ j¤Ÿ¡¢Sõ¤ým Bm£ J h¡wm¡cn pgl a¡ylpglp‰£ ¢qph BNa f¡¢LÙ¹¡el MÉ¡ae¡j¡ NhoL X.p¢mj¤õ¡qÚ Ju¡Cp£Lza¡yl¡ Bj¡clL Ec§Ñ J Blh£ i¡o¡u l¢Qa ¢LR¤ CnÚaq¡l J ¢La¡h fÐc¡e Ll®p…m¡l Ae¤h¡c L¢lu h¡wm¡i¡o£ j¤p¢mj pj¡Sl SeÉ ¢ei¤Ñm J ¢eiÑlk¡NÉà£e£‘¡e q¡¢pm pq¡uL fcrf ®eJu¡l SeÉ Eà¤Ü Llez H fÐL¡ne¡-fÐu¡pa¡yclC ¢ecÑne¡ h¡Ù¹h¡uel fÐbj fcrf ¢Rmz BeÚS¤j¡e'l H fÐu¡p Cen¡-Bõ¡qÚ AhÉ¡qa b¡Lhz
H f¤Ù¹Ll fÐbj pˆme ®j¡V f¡yQ¢V ¢hou fªbL fªbL fÐhå ÙÛ¡e ®fu¢RmzAaxfl ¢àa£u pwúlZ fÐL¡nl fС‚¡m Se¡h Bmq¡SÅ j¡Jm¡e¡ Bhc¤m j¡æ¡e p¡qhL ea¤e Ll f¡ä¤¢m¢f °a¢ll SeÉ Ae¤l¡d Ll¡ qm ¢a¢e ®pV¡L HL¢Vf§Z¡Ñ‰ e¡j¡k ¢nr¡ pqL¡l fÐL¡nl fÐÙ¹¡h ®ce Hhw f¤¢Ù¹L¡¢Vl pÇf¡ce¡ Llezp¤al¡w ¢àa£u pwúlZ HL¢V "f§ZÑ¡‰ e¡j¡k ¢nr¡' fÐbj pwúlZl Bjml p¡bpÇfªš² fÐhå…m¡ ¢eu p¡S¡e¡ quR; k¡ nl£ual Bjml hZÑe¡u H f¤Ù ¹LL p¡bÑL LlRz H pwúlZ fÐL¡nl ®rœ pw¢nÔø pLml pqk¡¢Na¡ J nÐj Bõ¡qÚa¡"A¡m¡ Lh§m Ll¦ez B-j£e, ¢hýlj¡¢a n¡g£'Cm j¤kÚ¢eh£e p¡õ¡õ¡ý Bm¡C¢qJu¡p¡õ¡jz
BlS…S¡l-Bmq¡SÄ ®j¡q¡Çjc Be¡u¡l ®q¡pe
®pœ²V¡¢l ®Se¡lmBeÚS¤j¡e-H-lqj¡¢eu¡ Bqj¢cu¡ p¤¢æu¡ Uªv÷
i§¢jL¡
Bõ¡qÚ a¡"Bm¡ Bj¡clL pª¢ø LlRe a¡ylC Ch¡cal SeÉz ¢a¢e Cln¡cglj¡e AbÑ¡v ""B¢j j¡e¤o J ¢SeÚS¡¢aL pª¢ø Ll¢R Bj¡l Ch¡cal SeÉCz'' Bjl¡ Aqlq Bõ¡ql¢e'j¡al¡¢Sa X¤h B¢Rz HLV¤ ¢Q¿¹¡ LlmC a¡ Bjl¡ pqS h¤Ta f¡¢lzBõ¡qÚ a¡"Bm¡ Hln¡c glj¡e AbÑ¡v""®a¡jl¡ k¢c Bõ¡qÚl ¢e"j¡a…m¡L NZe¡ Ll a¡qm ®p…m¡ NZe¡ Llaf¡lh e¡z'' p¤al¡w Bj¡cl S£hel fТa¢V j¤q§aÑ Bõ¡ql Ch¡ca J a¡ yl¢e'j¡al n¤L¢lu¡ Bc¡u Lla pQø b¡L¡ Q¡Cz a¡C phÑ¡NË ¢höÜi¡h Dj¡eBe¡ fÐaÉL j¡e¤ol Efl glkz Bqm p¤æ¡al BLÅ£c¡ ®f¡oZ LlmCHLj¡œ Dj¡e ¢höÜ quz Bj¡cl °ce¢¾ce S£he La…m¡ A¢eh¡kÑ ®p¡f¡eluRz ®kje ®i¡l O¤j ®bL EW¡z a¡lfl °ce¢¾ce S£hel fÐu¡Se£u L¡Söl¦ Ll¡z Bl jdÉ¡q² ®f¢lu ¢cel ¢àa£u¡dÑ öl¦ quz a¡lfl Afl¡q²,a¡lfl p§kÑ¡Ù¹, a¡lfl påÉ¡ J l¡az Bõ¡qÚ f¡L Bj¡cl Efl ®kC f¡yQJu¡š² e¡j¡k glk LlRe ®p…m¡ ¢eu¢jai¡h jp¢Sc Sj¡"Ba pqL¡lpÇfæ Llm Bj¡cl °ce¢¾ce S£hel fТa¢V ®p¡f¡e Bõ¡q J a¡yl lp§m'l¢ecÑ¢na f¿Û¡u Bõ¡ql Ch¡cal j¡dÉjC Blñ quz p¤al¡w aMe gSll e¡j¡kl j¡dÉj ¢cel p§Qe¡ qh, ®k¡qll e¡j¡klj¡dÉj Blñ qh ¢cel ¢àa£u¡dÑ, a¡lfl ¢hnСj ®no Bpll e¡j¡klj¡dÉj ¢cel aªa£u ®p¡f¡e Blñ qhz Hi¡h j¡N¢lhl e¡j¡kl j¡dÉjöl¦ qh l¡al fСl¢ñL ®p¡f¡ez a¡lfl Hn¡ J ¢hall e¡j¡k fs ¢cel¯ce¢¾ce LjÑavfla¡l pj¡¢çz Hl g¡yL g¡yL ¢cel AeÉ¡eÉ AiÉ¿¹l£e®p¡f¡e…m¡J AeÉ¡eÉ egm e¡j¡kl j¡dÉj Blñ Ll¡ ®ka f¡lz ®kje-Cnl¡LÅ, ®à¡q¡ CaÉ¡¢cz påÉ¡u p¡m¡a¤m BJu¡h£e J l¡a a¡q¡‹¤c CaÉ¡¢ce¡j¡klJ hý gk£ma h¢ZÑa quRz a¡R¡s¡, Bj¡cl fТa¢V L¡Sl fСlñJ¢e¢cÑø c¡"B CaÉ¡¢c Bhª¢š Llm, p¡ç¡q¡¿¹ Hhw hRll ¢edÑ¡¢la ¢ce Jl¡a…m¡a ¢hno ¢hno Ch¡caJ kb¡pju Hhw kb¡¢euj pÇf¡ce LlmBjl¡ Bõ¡ql ¢qg¡ka, lqja J hlLal jdÉ ÙÛ¡e ®fa f¡¢lz phÑ¡f¢l,®k EŸnÉ Bõ¡qÚ f¡L Bj¡clL pª¢ø LlRe ®pC EŸnÉl ¢i¢šaBj¡cl S£he A¢ah¡¢qa qhz aMe Bj¡cl CqS£he qh p¡bÑL BlflL¡m f¡h¡ Bn¡a£a p¡gmÉ ab¡ S¡æ¡al ALÒfe£u ¢e"j¡al¡¢Sz Bõ¡qÚ S¡õ¡ n¡e¤q§ J a¡yl q¡h£h p¡õ¡õ¡ý Bm¡C¢q Ju¡p¡õ¡j Bj¡clLglk Ch¡cal p¡b p¡b ¢hno ¢hno egm Ch¡cal ¢eujJ ¢nr¡¢cuRez ®p…m¡ L¡S f¢lZa Ll¡l SeÉ clL¡l fÐu¡Se£u ‘¡e m¡i Ll¡,®p…m¡l ¢euj fÜ¢a J g¡k¡Cm pÇfLÑ AhNa qJu¡z p¤al¡w, JC dlel¢LR¤ fÐu¡Se£u ¢houl ¢hhlZ pð¢ma H f¤¢Ù¹L¡z -pÇf¡cL
p§¢Qfœ1. BLÅ£c¡ 1
2. Lmj¡ 5
3. f¢hœa¡ J e¡j¡k 7
®N¡pml fÜ¢a 10
Jk§l hZÑe¡ 12
Jk§l p¤æ¡apj§q 13
Jk§l j¤Ù¹¡q¡hpj§q 13
¢L ¢L L¡lZ Jk§ i‰ qu 13
¢L ¢L L¡lZ Jk§ j¡Ll©q qu 14
Jk§ Ll¡l fÜ¢a 14
4. a¡u¡Çj¤j 15
5. e¡j¡k 16
e¡j¡kl f§hÑnaÑpj§q 16
e¡j¡kl BlL¡e 16
e¡j¡kl Ju¡¢Shpj§q 16
e¡j¡kl fÜ¢a 17
j¢qm¡l e¡j¡k 21
¢L ¢L L¡lZ e¡j¡k i‰ qu ? 22
¢L ¢L L¡lZ e¡j¡k j¡Ll©q-C a¡qÚl£j£ qu 23
¢L ¢L L¡lZ e¡j¡k j¡LÚl©q-C a¡eÚk£q£ qu 23
6. e¡j¡kl SeÉ L¢afu p§l¡ 24
7. Bu¡a¤m L¤lp£ 27
8. p¡C¢uÉc¤m CpÚ¢aNg¡l 28
9. p§l¡ q¡nll ®no ¢ae Bu¡a 28
10. l¡a nuel f§hÑ fs¡l ®c¡u¡ 29
11. l¡a O¤j¡e¡l p¤æ¡apÇja ¢euj 30
12. Bk¡e 31
Bk¡el ®c¡"B 31
13. a¡n¡qÚýc (Bš¡¢quÉ¡-a¤) 32
14. cl©c-C ChСq£j£ nl£g 32
15. ®c¡"B-C j¡'p§l¡ 32
16. ®c¡"B-C LŤe§a 33
17. p¡m¡j ®gl¡e¡l fl ®c¡"B J j¤e¡S¡a 34
18. e¡j¡kl gk£ma J …l¦aÅ 34
19. e¡j¡kl fÐL¡l ®ic 34
20. f¡yQ Ju¡LÅÚa e¡j¡kl e¡j J pju 35
e¡j¡k…m¡l Ešj Ju¡LÅÚa 36
21. e¡j¡kl ¢euÉapj§q 37
22. S¤j¤"Bl e¡j¡k 42
23. LÅ¡k¡ e¡j¡k 45
LÅ¡k¡ e¡j¡kl ¢euj 45
LÅ¡k¡ e¡j¡kl ¢euÉa 45
24. p¡SÚc¡qÚ-C p¡qÚi 46
25. nh hl¡al e¡j¡k 46
26. ®l¡k¡ 47
®l¡k¡l ¢euÉa 47
CgÚa¡ll ¢euÉa 47
27. a¡l¡i£qÚ 48
a¡l¡i£qÚ e¡j¡kl ¢euÉa J ®c¡"Bpj§q 48
28. nh LÅcÚll e¡j¡k 49
29. C'¢aLÅ¡g 50
30. Dc¤m ¢gaÚll e¡j¡k 50
31. Dc¤m BàÚq¡l e¡j¡k 51
32. Eiu Dcl e¡j¡kl ¢euj 51
33. L¢afu egm ®l¡k¡l ¢hhlZ 52["Bn§l¡, Blg¡qÚ, BCuÉ¡j-C h£à, ®p¡j J hªqØf¢ah¡l, h¤d J hªqØf¢ah¡l, n¡Ju¡ml Ru ®l¡k¡ Hhw n¡'h¡el ®l¡k¡]
34. S¡e¡k¡l e¡j¡k 54
Lhl ¢ku¡la 56
¢ku¡lal ¢euj 56
Lhl a¡mLÅ£e J Hl flha£Ñ ®c¡"B 56
CpLÅ¡a 58
35. L¢afu egm e¡j¡kl ¢hhlZ 58
a¡¢quÉ¡a¤m Jk§ 58
a¡¢quÉ¡a¤m j¡p¢Sc 59
CnÚl¡LÅl e¡j¡k 59
Q¡nÚal e¡j¡k 60
p¡m¡a¤m BJu¡h£e 60
a¡q¡‹¤cl e¡j¡k 61
p¡m¡a¤aÚ a¡ph£q 61
p¡m¡a¤m q¡Sa 62
p¡m¡a¤m Bpl¡l h¡ e¡j¡k N¡E¢pu¡ 63
a¡Jh¡l e¡j¡k 64
e¡j¡k-C pgl J pgll j¡p¡Cm 64
C¢Ù¹M¡l¡l e¡j¡k 66
p§kÑNËqZ (L¤p§g)-Hl e¡j¡k 67
Q¾cÐNËqZ (M¤p§g)-Hl e¡j¡k 67
C¢Ù¹pÚLÅ¡l e¡j¡k 68
36. cl©c-C a¡S : 68
a¡vfkÑ J gk£ma 70
lQ¢ua¡l Ap¡d¡lZ CnÚLÅ lp§m 70
cl©c-C a¡S nl£gl L¢afu fl£¢ra EfL¡¢la¡ 71
37. ¢ku¡lal j¡p¡Cm 72
¢ku¡lal ¢i¢š (®LÅ¡lÚBe J q¡c£p) 72
¢ku¡lal gk£ma 73
¢ku¡lal p¤æ¡apÇja fÜ¢a 74
¢ku¡la k¡ fshe 74
¢ku¡lal j¤e¡S¡a Blh£ i¡o¡u 75
¢ku¡lal pju 75
hlLaju ¢chppj§q ¢ku¡la 76
j¡a¡¢fa¡l Lhl ¢ku¡la 76
phÑp¡d¡lZ j¤pmj¡ecl Lhl ¢ku¡la 77
eh£ J Jm£NZl ¢ku¡la 78
j¢qm¡cl SeÉ Lhl ¢ku¡la 78
¢ku¡la jc£e¡ j¤e¡Ju¡l¡qÚ 80
38. qkla N¡Ep¤m B'kj J ®Nu¡li£ nl£g 82
BaÅ¡-C Cm¡q£ 82
BaÅ¡-C j¤Ù¹g¡ 83
BaÅ¡-C q¡uc¡l£ 83
p¾cql Afe¡ce 83
"n¡uM', "LŤaÚh' J "N¡Ep'-Hl hÉ¡MÉ¡ 84
N¡Ep f¡Ll jkÑ¡c¡ J L¡l¡j¡a 87
®Nu¡li£ nl£g 89
®Nu¡li£ nl£g °hda¡l fÐj¡Z¡¢c 92
BLÅ£c¡Cpm¡jl h¤¢eu¡c 5¢V x 1. Dj¡e, 2. e¡j¡k, 3. k¡L¡a, 4. qSÅ J 5.ljS¡el ®l¡k¡z qkla Che Jjl l¢àu¡õ¡ý Beýj¡ ®bL h¢ZÑa, ¢a¢ehme, lp§m¤õ¡qÚ p¡õ¡õ¡ý Bm¡C¢q Ju¡p¡õ¡j Cln¡c glj¡e
AbÑ¡vx ""Cpm¡jl
h¤¢eu¡c f¡yQ¢Vl Efl fТa¢ùa x H jjÑ p¡rÉ ®cJu¡ ®k, Bõ¡qÚ hÉa£a ®L¡eEf¡pÉ ®eC Hhw qkla j¤q¡Çjc p¡õ¡õ¡ý Bm¡C¢q Ju¡p¡õ¡j a¡yl ¢fÐu h¡¾c¡J lp§m, e¡j¡k fТaù¡ Ll¡, k¡L¡a fÐc¡e Ll¡, qSÅ Ll¡ J ljk¡e j¡pl®l¡k¡ f¡me Ll¡z'' [h¤M¡l£ J j¤p¢mj, ¢jnL¡a nl£g fªù¡ 12]Cpm¡jl H f’ h¤¢eu¡c pÇfLÑ h¤T¡l SeÉ, k¢c Cpm¡jL HLV¡ a¡yh¤LÒfe¡ Ll¡ qu, ah a¡yh¤ ¢ÙÛl b¡L¡l SeÉ f¡yQ¢V M¤y¢V b¡L¡ BhnÉLz a¾jdÉQ¡l¢V Q¡l ®L¡Z¡u Hhw jdÉi¡N HL¢Vz EõMÉ, JC jdÉi¡Nl M¤y¢V h¡ Ù ¹ñ¢VqµR fÐd¡eajz ®pV¡ R¡s¡ a¡yh¤l A¢Ù¹aÅC LÒfe¡ Ll¡ k¡ue¡z Bl Q¡l ®L¡Z¡lQ¡l¢Vl jdÉ ®L¡e HL¢Vl Ae¤f¢ÙÛ¢a OVm ¢Lwh¡ eø qu ®NmJ a¡yh¤ eøqu k¡uz p¤al¡w Dj¡e qµR- a¡yh¤l jdÉha£Ñ M¤y¢Vl jaCz ¢höÜ Dj¡e R¡s¡L¡l¡ jdÉ Cpm¡j b¡L¡l LÒfe¡ Ll¡J AebÑLz AeÉ i¡o¡u Dj¡e ab¡BLÅ£c¡l ¢hö¢ÜC ®L¡e j¤pmj¡el AeÉ¡eÉ Bjm Bõ¡ql clh¡l NËqZk¡NÉqh¡l f§hÑnaÑz Bl h¡L£ Q¡l¢V Ù¹ñ- e¡j¡k, k¡L¡a, qSÅ J ®l¡k¡ JCCpm¡jl©f£ a¡yh¤l Q¡lV¡ Ù¹ñ ül©fz ¢höÜ Dj¡el p¡b p¡b H Q¡l¢Vh¤¢eu¡c£ Bjm e¡ LlmJ L¡l¡ Cpm¡j f§ZÑ¡‰ que¡z H L¡lZ ýk§lp¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j Cln¡c glj¡uRe
AbÑ¡v e¡j¡k qµR à£eCpm¡jl Ù¹ñz p¤al¡w ®k e¡j¡k L¡uj ®lMR ®p à£eL L¡uj ®lMRzBl ®k e¡j¡k hSÑe LlR ®p à£eL dÄwp LlRz p¤al¡w ¢hnoi¡hmrZ£u ®k, karZ fkÑ¿¹ Dj¡e h¡ BLÅ£c¡ ¢höÜ que¡ aarZ fkÑ¿¹ ®L¡ej¤pmj¡el ®L¡e Bjm h¡ Ch¡ca-h¾cN£ Lh¤m que¡z HM¡e fÐnÀ S¡N¢höÜ BLÅ£c¡ hma ¢L h¤T¡u? Hl Sh¡h qµR HLj¡œ "Bqm p¤æ¡a Ju¡S¡j¡"Ba'-Hl BLÅ£c¡ (p¤æ£ ja¡cnÑ) qµR JC HLj¡œ L¡¢´Ma BLÅ£c¡zL¡lZ, ýk§l p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j Bfe EÇjaL paLÑ Ll Hln¡cLlRe, ""he£ CpË¡Dm h¡q¡šl ¢gL¡Ñu ¢hiš² ¢Rmz A¢hmð Bj¡l EÇja¢hiš² qh ¢au¡šl ¢gLÑ¡ h¡ cmz a¡cl jdÉ 72 ¢gLÑ¡ h¡ cm qµRS¡q¡æ¡j£ HL¢V j¡œ cm hÉa£az Bl JC e¡S¡afСç paÉcm qµR p¤æ£S¡j¡"Baz [q¡c£p nl£g Hhw Hl hÉ¡MÉ¡NË¿Û¡¢c J BLÅ¡Dc ¢houL ¢La¡h¡¢c âøhÉ]
L¡SC, H ®rœ p¤æ£ BLÅ£c¡ J Hl p¢WL BcnÑ Ae¤p¡l Bjm pÇfLÑS¡e¡, h¤T¡ J Bjm Ll¡l SeÉ HLj¡œ pqS Ef¡u qµR M¡y¢V p¤æ£ ja¡cnÑlj¡cl¡p¡ J H BcnÑl p¢WL fb fÐcnÑL pq£q j¤¢nÑcl p¡b pÇfªš² quk¡Ju¡z f£l L¡jm, j¤nÑc hlqLÅ, l¡qe¤j¡u nl£ua J al£LÅa qkla¤mBõ¡j¡ q¡gk LÅ¡l£ °puÉc Bqjc n¡qÚ ¢p¢lL¡V£ lqj¡a¤õ¡¢q Bm¡C¢q Ja¡yl p¤k¡NÉ Ešlp§l£ ýk§l ®LÅhm¡ Bõ¡j¡ q¡gS LÅ¡l£ °puÉc j¤q¡Çjc°auÉh n¡qÚ lqj¡a¤õ¡¢q Bm¡C¢q Hhw ac£u p¤k¡NÉ Ešlp§l£ ýk§l ®LÅhm¡Bõ¡j¡ °puÉc j¤q¡Çjc a¡ql n¡qÚ j¤Ÿ¡¢kõ§ým Bm£'l Ap¡d¡lZ ®hm¡ua£fБ¡j¢™a ¢pm¢pm¡qÚ-C B¢mu¡ LÅ¡c¢lu¡ ¢p¢lL¡¢Vu¡ Hhw a¡yclCkb¡œ²j fТa¢ùa J p¤f¢lQ¡¢ma BeÚS¤j¡e-H-lqj¡¢eu¡ Bqj¢cu¡ p¤¢æu¡lfÐaÉr f¢lQ¡me¡d£e fТaù¡e, S¡ju¡ Bqj¢cu¡ p¤¢æu¡ B¢mu¡ (Q–NË¡j) JS¡ju¡ L¡c¢lu¡ °auÉ¢hu¡ B¢mu¡ (®j¡q¡Çjcf¤l, Y¡L¡) CaÉ¡¢c j¡cl¡p¡,N¡E¢pu¡ L¢j¢V, Bqm p¤æ¡a Ju¡ S¡j¡"Bal M¡y¢V J ¢höÜ p¤æ£ al£LÅ¡qh¡ ¢pm¢pm¡qÚ Hhw à£e£ ¢nr¡ fТaù¡eC Hl E‹Æm cªø¡¿¹z p¤al¡w H ¢gaÚe¡-gÉ¡p¡cl ®N¡mLdy¡d¡l k¤N H ¢höÜ al£LÅ¡qÚ J à£e£ fТaù¡e…m¡l p¡bpÇfªš² qu k¡Ju¡C Bjl¡ j¤¢š²l pqSaj Ef¡u je L¢l J a‹eÉ fl¡jnÑ¢c¢µRz HMe, Cpm¡j£ BLÅ£c¡l LuL¢V A¢a …l¦aÅf§ZÑ ¢houl pw¢rç ¢hhlZ®cJu¡l fÐu¡p ®fm¡jz Cpm¡jl ¢ecÑne¡ Ae¤p¡l fТa¢V j¤pmj¡eL¢ejÀ¡š² ¢hou…m¡a ¢höÜi¡h ¢hnÄ¡p l¡M¡ Af¢lq¡kÑ:
Bõ¡qÚ a¡"Bm¡j¤pmj¡ecl phÑfÐbj ¢hnÄ¡p Lla qu Bõ¡qÚ a¡"Bm¡Lz ¢a¢e ¢el¡L¡lz H¢hnÄSNv pª¢ø LlRe ¢a¢ez fТaf¡meJ Lle ¢a¢ez Bh¡l Ahp¡eJ OVha¡yl ¢ecÑnz Ap£j-Aa¤me£u n¢š²l Bd¡l ¢a¢ez a¡yl a¤mÉ ®LE ®eCz ¢a¢epLml pËø¡, Bl phC a¡yl pª¢øz ¢a¢e Ae¡¢c, Ae¿¹ J ¢Ql ¢hl¡¢Saz a¡ yljªa¤É ®eC, a¡yl ¢eâ¡ Hhw a¾cСJ ®eCz ®LE a¡yl SeL eu, ¢a¢eJ L¡l¡SeL eez i¢hoÉv, haÑj¡e, …ç, fÐL¡nÉ phC ¢a¢e S¡eez ¢a¢eC pLmlHLj¡œ Ef¡pÉz ¢a¢e pÇf§ZÑ ®c¡o-œ¦¢Vj¤š² J f¢hœz ¢a¢e pjÙ¹ i¡m…Zld¡lLz Bõ¡qÚl A¢Ù¹aÅ, ¢QlÙÛ¡¢uaÅ, HLaÅ J pjÙ¹…Z ¢hnÄ¡p Ll¡ fÐLªaj¤'¢je-j¤pmj¡el j§m f¢lQuz
¢g¢lna¡¢g¢lna¡ Bõ¡qÚ f¡Ll HL e§l¡e£ pª¢øz a¡yl¡ e¡ f¤l¦oz e¡ Ù»£z a¡yl¡ f¡e¡q¡lLle e¡z a¡yl¡ °S¢hL Q¡¢qc¡j¤š²z a¡ yl¡ ¢h¢iæ BLª¢a d¡lZ prjz¢ch¡l¡¢œ ¢g¢lna¡NZ Bõ¡ql ýL¤j a¡¢jm laz a¡ycl pwMÉ¡- c¤¢eu¡lj¡eh, ¢SeÚ Hhw AeÉ¡eÉ ph S£h-S¿ºl p¢Çj¢ma pwMÉ¡ Afr¡J A¢dLz
21
Hcl jdÉ Q¡lSe ¢g¢lna¡ fÐd¡ez kb¡- 1. qkla ¢ShСDm Bm¡C¢qpÚ p¡m¡j2. qkla j£L¡Dm Bm¡C¢qpÚ p¡m¡j3. qkla CpË¡g£m Bm¡C¢qpÚ p¡m¡j4. qkla BkÊ¡Dm Bm¡C¢qpÚ p¡m¡j
1. qkla ¢ShÊ¡Dm Bm¡C¢qpÚ p¡m¡j- Hl pÇj¡e J jkÑ¡c¡ phÑ¡fr¡ A¢dLz¢a¢e Bõ¡ql ¢ecÑnpj§q eh£-lp§mNZl ¢eLV ®f±y¢Ru ¢caez Bj¡clBLÅ¡ J j¡Jm¡ qkla j¤q¡Çjc j¤Ù¹g¡ p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j BMl£fuN¡ðlz a¡yl fl Bl ®L¡e eh£ h¡ lp§m c¤¢eu¡a Bpe¢e Hhw BpheJe¡z p¤al¡w a¡yl fl ¢ShСDm Bm¡C¢qpÚ p¡m¡j Bl Bõ¡ql ¢hd¡e ¢euBNje Lle¢e, LlheJ e¡z AaHh, HMe qkla ¢ShСDm Bm¡C¢qpÚp¡m¡j Bõ¡ql ¢ecÑ¢na AeÉ¡eÉ LaÑhÉ f¡me ¢ek¤š² BRez 2. qkla j£L¡Dm Bm¡C¢qpÚ p¡m¡j Bõ¡ql ýL¤j j¡e¤ol l¦¢S-®l¡kN¡lh¾Ve Llez hª¢ø, h¡a¡p, f¡¢e fÐiª¢al f¢lQ¡me¡ Hhw ¢eu¿»Zl i¡lJ a¡ylEfl eÉ¡Ù¹z3. qkla CpË¡g£m Bm¡C¢qpÚ p¡m¡j fÐL¡™ HL ¢n‰¡ j¤M ¢eu Bõ¡qÚlýL¤jl Afr¡ LlRez ®k j¤q§aÑ Bõ¡qÚ ýL¤j Llhe, aMeC ¢a¢e ¢n‰¡ug¤vL¡l Llhez JC g¤vL¡lC ¢LÅu¡ja pwO¢Va qhz4. qkla BkÊ¡Dm Bm¡C¢qpÚ p¡m¡j-Hl Efl Bõ¡qÚ a¡"Bm¡ S£hSNalS¡e LhÚSl (jªa¤É OV¡e¡l) c¡¢uaÅ AfÑZ LlRez ¢a¢e a¡yl Ad£eÙÛ¢g¢lna¡NZpq S£hSNal S¡e LhS Llez Hi¡h ¢LÅu¡ja fkÑ¿¹ Llab¡Lhez f¢lno HL fkÑ¡u Bõ¡ql ¢ecÑn a¡yl S¡eJ ¢a¢e ¢eS qeeLlhe z
Bpj¡e£ ¢La¡hBõ¡qÚ lî¤m Bm¡j£e ü£u h¡¾c¡NZL p¤fb f¢lQ¡¢ma Ll¡l SeÉeh£-lp§mNZl fТa ¢h¢d-¢eod pð¢ma ®k NË¿Ûpj§q Aha£ZÑ LlRe ®pCf¢hœ NË¿Û…m¡C djÑNË¿Û h¡ Bpj¡e£ ¢La¡h Abh¡ pq£g¡ J ¢La¡h e¡jA¢i¢qaz H pq£g¡ J ¢La¡hpj§ql fТa B¿¹¢lL ¢hnÄ¡p l¡M¡ Af¢lq¡kÑzlp§mNZl fТa H S¡a£u hý pq£g¡ J NË¿Û Aha£ZÑ quRz H NË¿Ûpj§qljdÉ 4¢V NË¿Û ¢hnoi¡h EõMk¡NÉ: 1. a¡Jl£a x qkla j§p¡ Bm¡C¢qpÚ p¡m¡j'l Efl Aha£ZÑ quRz2. k¡h§l x qkla c¡Fc Bm¡C¢qpÚ p¡m¡j'l Efl Aha£ZÑ quRz3. CeS£m x qkla Dp¡ Bm¡C¢qpÚ p¡m¡j'l Efl Aha£ZÑ quRz4. ®LÅ¡lBex H jq¡e NË¿Û¢V phÑno eh£ J lp§m qkla j¤q¡Çjc p¡õ¡õ¡ýBm¡C¢q Ju¡p¡õ¡j-Hl Efl Aha£ZÑ quRz
E¢õ¢Ma NË¿Û Qa¤øul jdÉ ®LÅ¡lBeC fÐd¡e J phÑ¡vLªøz EõMÉ ®k, H¢La¡hl j¡dÉj f§hÑha£Ñ AeÉ pLm NË¿Ûl ¢h¢dpj§q j¡ep§M h¡ l¢qa qu®NRz
eh£ J lp§mBõ¡qÚ a¡"Bm¡ ü£u djÑ J ¢hd¡e j¡eh pj¡S fÐQ¡l Ll¡l SeÉ k¡yclLk¤N k¤N c¤¢eu¡a ®fÐlZ Ll¢Rme a¡yl¡C lp§m J eh£, AeÉ i¡o¡u fuN¡ðle¡j f¢l¢Qaz eh£-lp§mNZl Efl Dj¡e Be¡l ®rœ a¡ycl jdÉ ®L¡eag¡v ®eC, ag¡v öd¤ jkÑ¡c¡l jdÉz Bõ¡qÚ a¡"Bm¡ k¡ycl fТa djÑNË¿ Û h¡Bpj¡e£ ¢La¡h J üa¿» nl£ua e¡¢km LlRe a¡yl¡C lp§m; Bl k¡yclfТa Bpj¡e£ ¢La¡h Aha£ZÑ qu¢e, a¡yl¡ eh£z eh£NZl p¢WL pwMÉ¡ hm¡k¡u e¡z ah AeL hme ®k, Bõ¡qÚ a¡"Bm¡ 1 mr 24 q¡S¡l eh£ ®fÐlZLlRez a¾jdÉ 313 Se lp§mz c¤¢eu¡u eh£ J lp§mNZl jdÉ phÑfÐbjeh£ qme qkla Bcj Bm¡C¢qpÚ p¡m¡j Hhw phÑno Bj¡cl BLÅ¡ Jj¡Jm¡ qkla j¤q¡Çjc j¤Ù¹g¡ p¡õ¡õ¡ý Bm¡C¢q Ju¡p¡õ¡jzEõMÉ ®k, Bj¡cl ¢fÐueh£ qkla j¤q¡Çjc p¡õ¡õ¡ý Bm¡C¢q Ju¡p¡õ¡jfª¢bh£a Q§s¡¿¹ fkÑ¡u phno a¡nl£g BemJ ¢a¢e qme phÑfÐbj pª¢ø JpjÙ¹ pª¢øl j§mz ¢a¢e Bõ¡ql e§l ®bL pªø Bl pjÙ¹ pª¢ø a¡yl e§l ®bLjq¡e Bõ¡qÚ pª¢ø LlRez ¢a¢e aMeJ eh£ ¢Rme kMe qkla BcjBm¡C¢qpÚ p¡m¡j pª¢øl Ef¡c¡e…m¡aC ¢Rmez[¢höÜ q¡c£p nl£g]
CmÚj N¡uÚhCmÚj N¡uÚh (AcªnÉl ‘¡e) c¤C fÐL¡l: 1.k¡a£ J 2.BaÅ¡Dz (kb¡œ²j,pšÆ¡Na J c¡eNaz) pšÆ¡Na AcªnÉ ‘¡e Bõ¡qÚ f¡Ll SeÉ M¡pz Bl ¢a¢ek¡yL Q¡e AcªnÉl ‘¡e c¡e Lle; HV¡C qµR CmÚj BaÅ¡D h¡ c¡eNaAcªnÉ‘¡ez Bj¡cl eh£ p¡õ¡õ¡ý Bm¡C¢q Ju¡p¡õ¡jL Bõ¡qÚ f¡L¢exp¾cq CmÚj N¡u Úh c¡e LlRe Hhw AeÉ¡eÉ eh£NZLJz[BmÚ-®LÅ¡lBe, 4bÑ f¡l¡, 9j l¦L¤" J ¢höÜ q¡c£ppj§q CaÉ¡¢c âøhÉ]H R¡s¡J ¢LÅu¡ja CaÉ¡¢c Bl¡ hý BLÅ£c¡ pw¢nÔø ¢hou luRz f¢lpllüÒfa¡ ®qa¤ HM¡e EõM Ll¡ qm e¡z Cpm¡j£ nl£ual ¢hd¡e Ae¤k¡u£ Dj¡e h¡ ¢hnÄ¡pl ®O¡oZ¡L p¡d¡lZaxc¤C¢V i¡N i¡N Ll¡ k¡uz HL¢V "pw¢rç' Afl¢V "¢hÙ¹¡¢la'z pw¢rç¢VLhm¡ qu "Dj¡e j¤Sj¡m'z a¡ Hi¡h-
EµQ¡lZ x B-j¡ea¤ ¢hõ¡-¢q L¡j¡- ýu¡ ¢hBpj¡-Cq£ Ju¡ ¢pg¡-¢aq£ Ju¡
3 4
LÅ¡¢hma¤ S¡j£"B BqL¡-¢jq£ Ju¡ BlL¡-¢eq£zAbÑ¡v Bõ¡ql Efl a¡yl k¡ha£u e¡j J …Z pqL¡l Dj¡e Bem¡j®aj¢ei¡h, ®kje¢V a¡yl SeÉ ®n¡i¡ f¡u Hhw ®je ¢em¡j a¡yl ¢ecÑn J¢hd¡e…m¡Lz¢hÙ¹¡¢la¢VL hm¡ qu "Dj¡e j¤g¡pÚp¡m'z a¡ ¢ejÀl©f-
EµQ¡lZ x B-j¡ea¤ ¢hõ¡-¢q Ju¡ j¡m¡-CL¡¢aq£ Ju¡ L¤a¤¢hq£ Ju¡ l¦p¤¢mq£Ju¡m Cu¡J¢jm B-¢M¢l Ju¡m LÅc¢l Mu¢lq£ Ju¡ n¡lÚ¢lq£ ¢je¡õ¡-¢qa¡"B-m¡ Ju¡m h¡'¢p h¡'c¡m j¡Jaz AbÑ¡v Bõ¡qÚ, a¡yl ¢g¢lna¡NZ, a¡yl ¢La¡hpj§q, a¡yl lp§mNZ, ¢hQ¡l ¢chp,Acªøl i¡m-j¾c a¡ylC ¢eLV qa Hhw jªa¤Él fl f¤el¡u S£¢ha qJu¡l fТaB¢j Dj¡e Bem¡jz
AeÉ¡eÉ L¡mj¡djÑ-¢hnÄ¡pl h¡LÉ J h¡LÉpj¢øL L¡mj¡ hm¡ quz HC L¡mj¡…m¡lEµQ¡lZ h¡ f¡WC qm B¿¹¢lL Dj¡el h¢qxfÐL¡nz L¡mj¡ fÐd¡eax 5¢Vz¢ejÀ JC f¡yQ L¡mj¡ EõM Ll¡ qm:1. L¡mj¡ a¡CuÉh (Ešj h¡LÉ)
EµQ¡lZx m¡-Cm¡-q¡ Cõ¡õ¡-ý j¤q¡Çj¡c¤l lp§-m¤õ¡qÚzAbÑx Bõ¡qÚ hÉa£a AeÉ ®L¡e Ef¡pÉ ®eC, "j¤q¡Çjc' p¡õ¡õ¡ý Bm¡C¢qJu¡p¡õ¡j Bõ¡ql lp§mz2. L¡mj¡-C n¡q¡c¡a (p¡rÉ h¡LÉ)
EµQ¡lZ x Bnq¡c¤ Bõ¡- Cm¡-q¡ Cõ¡õ¡-ý Ju¡qÚc¡q§ m¡ n¡l£L¡ m¡q§Ju¡nÚq¡c¤ Bæ¡ j¤q¡Çj¡c¡eÚ Bhc¤q§ Ju¡ lp§-m¤q§z AbÑ x B¢j p¡rÉ ¢c¢µR ®k, Bõ¡qÚ R¡s¡ AeÉ ®L¡e Ef¡pÉ ®eC, ¢a¢e HLL,a¡yl ®L¡e nl£L ®eCz BlJ p¡rÉ ¢c¢µR ®k, qkla j¤q¡Çjc p¡õ¡õ¡ýBm¡C¢q Ju¡p¡õ¡j ¢eÕQuC a¡yl ¢fÐu h¡¾c¡ J lp§mz 3. L¡mj¡-C a¡Jq£c (Bõ¡qÚl HLaÅ ¢hnÄ¡pl h¡LÉ)
EµQ¡lZ x m¡-Cm¡-q¡ Cõ¡-Bea¡ Ju¡-¢qc¡m m¡- p¡-¢eu¡ m¡L¡ j¤q¡Çj¡c¤llp§-m¤õ¡-¢q Cj¡j¤m j¤š¡LÅ£-e¡ lp§-m¤ l¢îm B'-m¡j£ezAbÑ x (®q j¡'h§c) a¤¢j hÉa£a AeÉ ®L¡e Ef¡pÉ ®eCz a¤¢j HLL, A¢àa£uzqkla j¤q¡Çjc p¡õ¡õ¡ý Bm¡C¢q Ju¡p¡õ¡j Bõ¡ql lp§m, djÑi£l¦cl Cj¡jJ ¢hnÄlhl ®fТlaz
4.L¡mj¡-C a¡jS£c (Bõ¡qÚl pÇj¡e J …Zh¡QL h¡LÉ)
EµQ¡lZ x m¡-Cm¡-q¡ Cõ¡-BeÚa¡ e§-l¡C y Cu¡qÚ¢cõ¡-ý ¢me§-¢lq£ j¡C yCu¡n¡-E, j¤q¡Çj¡c¤l lp§-¢mõ¡-¢q Cj¡j¤m j¤lp¡m£-e¡ Ju¡ M¡-a¡j¤eÚe¡¢huÉ£-ez AbÑ x (®q j¡'h§c) a¤¢j R¡s¡ AeÉ ®L¡e Ef¡pÉ ®eCz a¤¢j ®SÉ¡¢ajÑuz Bõ¡qÚk¡L CµR¡ e§ll ¢cL Q¡¢ma Llez Bõ¡ql ®fТla qkla j¤q¡Çjc p¡õ¡õ¡ýBm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j lp§mNZl Cj¡j Hhw eh£NZl jdÉ phÑnoz
5. L¡mj¡-C lŸ L¤gl (L¤gl M™e h¡LÉ)
EµQ¡lZ x Bõ¡-ýÇj¡ Cæ£ B"F-k¤¢hL¡ ¢je BeÚ EnÚ¢lL¡ ¢hL¡ n¡CBJy Ju¡Be¡ B'm¡j¤ ¢hq£, Ju¡pÚa¡NÚ¢gl¦L¡ ¢mj¡ B'm¡j¤ ¢hq£ Ju¡ j¡- m¡-B'm¡j¤_____________________________________________________________________________________EõMÉ, ¢ejÀ¢m¢Ma L¡mj¡ c¤¢VLJ kb¡œ²j "Lmj¡-C a¡Jq£c' J "Lmj¡-C a¡jS£c' hm¡ qu :Lmj¡-C a¡Jq£c
Lmj¡-C a¡jS£c
5 6
¢hq£ a¤ha¤ Beý Ju¡ a¡h¡lÚl¡'a¤ ¢je¡m L¤gÚ¢l Ju¡nÚ ¢nlÚ¢L Ju¡m j¡'B-p£L¤¢õq¡, Ju¡ Bpm¡ja¤ Ju¡ B-j¡ea¤ Ju¡ BLŧ-m¤ Bõ¡-Cm¡-q¡ Cõ¡õ¡-ýj¤q¡Çj¡c¤l lp§-m¤õ¡-qÚzAbÑ x ®q Bõ¡qÚ! B¢j ®a¡j¡l ¢eLV BnÐu Q¡¢µR ®ke Bj¡l S¡e¡ jaL¡ELJ ®a¡j¡l p¡b Awn£c¡l e¡ L¢lz Bj¡l S¡e¡-AS¡e¡ …e¡qÚ qa rj¡Q¡¢µR Hhw a¡ ®bL a¡Jh¡ Ll¢Rz L¤gl, ¢nlÚL J AeÉ¡eÉ pjÙ¹ …e¡qÚ qaJf¢hœ b¡L¢R Hhw ®je ¢eu¢R J je-fСZ ¢hnÄ¡p Ll¢R ®k, Bõ¡qÚ hÉa£aAeÉ ®L¡e j¡'h§c ®eC, j¤q¡Çjc (p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j) Bõ¡qÚl lp§mz
f¢hœa¡ J e¡j¡kf¢hœa¡ J e¡j¡k Cpm¡jl AeÉaj c¤'¢V A‰z ¢h¢iæi¡h jq¡e Bõ¡qÚa¡'Bm¡ H c¤¢V ¢hou f¢hœ ®LÅ¡lBe jS£c Bm¡Qe¡ LlRez ®kje ¢a¢eHln¡c LlRe- (¢eÕQu Bõ¡qÚa¡Jh¡L¡l£cl Hhw f¢hœa¡ ASÑeL¡l£cl i¡mh¡pe)z AeÉœ Hln¡cLlRe- (Aaxfl A¢eø JCe¡j¡k£cl SeÉ, k¡l¡ ¢eScl e¡j¡kL i¤m b¡L)z f¢hœ L¡m¡j jS£cjq¡e lî¤m Bm¡j£e Cln¡c Lle-
(¢eÕQu JC pjÙ¹ j¤'¢je pgmL¡j quR, k¡l¡ ¢eScle¡j¡kl jdÉ ¢heu£)z AeÉœ Cln¡c qµR-
(¢L¿º, JC ph e¡j¡k£, k¡l¡ ¢eSclL phÑ¡hÙÛ¡u e¡j¡k¢hcÉj¡e l¡M)z ¢a¢e AeÉÙÛ¡e Hln¡c Lle-
(Bl k¡l¡ ¢eScl e¡j¡kl fТa kaÁh¡e)z E¢õ¢Ma f¢hœBu¡apj§q à¡l¡ p¤Øføl©f fÐj¡¢Za qm ®k, Cq J flL¡m£e pgma¡ JLmÉ¡Zl SeÉ f¡yQ Ju¡LÅÚa e¡j¡k AhnÉC fÐu¡Sez j§max öÜ J f¢lf§ZÑ e¡j¡k qm k¡ ¢heu, ejËa¡ Hhw f¢lf§ZÑ CMÚm¡p pqL¡lBc¡u Ll¡ quz a¡C f¡ yQ Ju¡LÅ Úa e¡j¡k Bc¡u Ll¡l SeÉ e¡j¡klBlL¡e-BqL¡j Hhw ¢h¢iæ fÐu¡Se£u j¡pBm¡-j¡p¡Cm i¡mi¡h ®Se®eJu¡ fÐu¡Sez p¡b p¡b HJ ®Se ®eJu¡ fÐu¡Se ®k, ®ki¡h pgma¡lSeÉ f¡yQ Ju¡LÅÚa e¡j¡k fÐu¡Se, ®aj¢ei¡h e¡j¡kl SeÉ f¢hœa¡ Hhwf¢lú¡l-f¢lµRæa¡J BhnÉLz H fÐp‰ ¢hnÄ¢hMÉ¡a p¡q¡h£ qkla S¡¢hll¢àu¡õ¡ý BeÚý'l q¡c£p nl£g¢V fТZd¡ek¡NÉz ¢a¢e hme, ¢fÐueh£ lFg¤llq£j p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j Hln¡c LlRe, ""e¡j¡k qµR ®hqnÚalQ¡¢h, Bl f¢hœa¡ qµR e¡j¡kl qµR Q¡¢hz'' ¢L¿º f¢la¡fl ¢hou qµR,_____________________________________________* ¢mML : Bõ¡j¡ Bh§ c¡Fc j¤q¡Çjc p¡cL ®lSi£Ae¤h¡cL : q¡gS j¡Jm¡e¡ j¤q¡Çjc p¤m¡uj¡e Bep¡l£ [h¢dÑa Lmhl pÇf¡¢ca]
A¢dL¡wn Aqˆ¡l£ ®h-e¡j¡k£ ®m¡L Hl q¡LÅ£LÅa ab¡ j§m lqpÉ pÇfLÑ S¡ee¡z Bl S¡emJ ApÇf§ZÑa¡ J Ec¡p£ea¡l L¡lZ e¡j¡kl f¢lf§ZÑ p¡Ju¡h®bL h¢’a quz Bh¡l LaL j¢qm¡ J f¤l¦o e¡j¡k£ e¡j¡k J f¢hœa¡pÇfLÑ Ju¡¢Lgq¡m e¡ qJu¡l L¡lZ e¡j¡kl f¢lf§ZÑ p¡Ju¡h qa h¢’aquz H SeÉC e¡j¡k J f¢hœa¡ pÇfL£Ñu Sl¦l£ j¡pBm¡-j¡p¡Cm HM¡epw¢rçi¡h Bm¡Qe¡ Ll¡ quR, k¡ à¡l¡ Af¢hœ f¢hœ qh Hhw e¡j¡k£a¡l e¡j¡kpj§q f¢löÜ Ll S¡æ¡al Q¡¢h m¡i Ll¡l Efk¡N£ qhz ¢LR¤ fÐu¡Se£u Lb¡ x Efl h¢ZÑa q¡c£p ehh£a "¢jga¡qÚ' h¡ Q¡¢hnë¢V à¡l¡ e¡j¡kl …l¦aÅ h¤T¡e¡ quRz H SeÉ ®k, ®kje j¡e¤o Q¡¢h hÉa£a¢eSl Ol J ®c¡L¡e CaÉ¡¢ca fÐhn Lla f¡l e¡, ®aj¢e S¡æ¡afÐhnl SeÉ Q¡¢h qµR e¡j¡kz e¡j¡k hÉa£a S¡æ¡a ¢Li¡h fÐhn Llh?Bl e¡j¡k e¡ fs¡ ¢Lwh¡ ¢heø qh¡l L¡lZ ®hqna qa h¢’a qu®c¡kMl n¡¢Ù¹J L£i¡h pqÉ Llh? S¯eL L¢h LaC p¤¾cl ¢mMRe-
AbÑ¡v H'®a¡ ¢Q¿¹¡l Lb¡! p¤al¡w h¡l h¡l ¢Q¿¹¡ Llz
e¡j¡k Hhw f¢hœa¡l jdÉ ¢e¢hs pÇfLÑ à¡l¡ fÐj¡¢Za qm ®k, e¡j¡k j¡e¤oL¢ial J h¡Cl f¢hœ Llz Bl ®kqa¤ e¡j¡k ®bL h¢’a qJu¡ j¡eC¢höÜ f¢hœa¡ ®bL h¢’a qJu¡, ®pqa¤ ®h-e¡j¡k£ J Af¢hœ hÉ¢š²l S£heHLSe j¤pmj¡el S£he qa f¡l e¡, hlw fö J L¡¢gll ja Af¢hœ JCS£hez ®kje A¢dL¡wn ®h-e¡j¡k£ j¢qm¡ J f¤l¦o, f¡uM¡e¡-fÐpË¡h ®bLi¡mi¡h f¢hœa¡ ASÑe Ll e¡z f¢ÕQj¡ ØV¡Cm f¤l¦ol¡ c¡y¢su fÐpË¡h LlHhw j¢qm¡l¡ ®eCm f¢mnpq Hje dlel ®jLBf h¡ fÐp¡de£ p¡jNË£hÉhq¡l Ll, k¡l gm nl£ll ®p A‰ f¡¢e e¡ ®f±yR¡l L¡lZ f§ZÑ f¢hœa¡A¢SÑa qu e¡z gm, a¡l e¡j¡k qu e¡; hlw JC pjÙ¹ ®jLBfL¡l£e¡l£-f¤l¦o A¢dL¡wn ®rœ e¡j¡k£ Hhw f¢hœa¡ ASÑeL¡l£C qu e¡z Bõ¡qÚlr¡ Ll¦ez B-j£ez
®i¡l ®bLgSll Bk¡el p¡b p¡b O¤j ®bL ®SN EWhez aMe M¤h Ampa¡lpjuz nua¡e H pju¢Va e¡e¡i¡h O¤j f¡s¡a pQø b¡L ®ke gSlle¡j¡k q¡aR¡s¡ qu k¡uz a¡a ®p pgmL¡j qa f¡lm a¡L O¤j f¡¢su®lM ®no fkÑ¿¹ a¡l L¡e fÐpË¡h Ll ¢cu Qm k¡uz L¡SC pju¢Va¢eSl e¡gÚp J nua¡el ¢hl¡¢da¡ Ll, L¡m ¢hmð e¡ Ll ¢ejÀ¢m¢Mac¤"B fsa fsa ¢hR¡e¡ aÉ¡N Llhe-
EµQ¡lZ x Bmq¡jc¤ ¢mõ¡-¢qõ¡k£ BqÚu¡-e¡- h¡"c¡ j¡- Bj¡-a¡e¡- Ju¡
7 8
Cm¡u¢qeÚ e¤n§-lza¡lfl VumV fÐbj h¡j f¡ ¢cu fÐhn Llhe Hhw fÐhn Ll¡l pjufshe-
EµQ¡lZ x Bõ¡-ýÇj¡ Cæ£- B"F-k¤¢hL¡ ¢je¡m M¤hÚ¢p Ju¡m M¡h¡-CpÚz VumV ®bL fÐbj X¡e f¡ ¢cu ®hl qu fshe-
EµQ¡lZ x …gl¡-e¡L¡m q¡jÚc¤ ¢mõ¡-¢qõ¡k£- Bkq¡h¡ "Bæ£- j¡ Cu§-k£-e£-Ju¡ Bjp¡L¡ Bm¡CuÉ¡ j¡ Cu¡eÚg¡"Ee£-z a¡lfl Jk§ Llhez Jk§l ¢hhlZ p¡je BpRz
f¢hœa¡SÑe pÇfLÑ Bl¡ ¢LR¤ Lb¡f¡uM¡e¡-fÐpË¡hl SeÉ VumV fÊhn Ll¡l pju fÐbj h¡j f¡ ¢cu fÐhnLla quz ®hl qJu¡l pju X¡e f¡ f Ðbj ¢cu ®hl qa quzf¡uM¡e¡-fÐpË¡h Ll¡l pju Hhw Cp¢aeS¡ ab¡ f¢hœa¡ ASÑe Ll¡l pju®LÅhm¡ nl£gL p¡je ¢Lwh¡ ®fRe l¡M¡ k¡h e¡z H ¢hd¡e phÑ¡hÙÛ¡ufÐk¡SÉ- Q¡C ®M¡m¡ juc¡e h¡ S‰m ®q¡L ¢Lwh¡ ®cJu¡m ®h¢øa Ol ®q¡Lzk¢c i¤mœ²j ®LÅhm¡l ¢cL j¤M ¢Lwh¡ ¢fW ®lM q¡Sa ®pl b¡L, ah jefs¡l p¡b p¡b ¢cL f¢lhaÑe Ll ¢ea qhz ®k jp¢Sc h¡ Oll VumV®LÅhm¡j¤M£ ¢Lwh¡ ®fRej¤M£ qu, a¡ qm a¡vr¢ZLi¡h ¢cL f¢lhaÑe Ll®gma qhz H j¡pBm¡¢V M¤hC …l¦aÅf§ZÑz Bl H hÉ¡f¡l A¢dL¡wn j¡e¤oAh¢qa eu, ¢Lwh¡ Ec¡p£ez ®R¡V ®Rm-®juL f¡uM¡e¡- fÐpË¡h Ll¡e¡lpju k¢c ¢LÅhm¡j¤M£ ¢Lwh¡ ®LÅhm¡ ®fRe ®lM Ll¡e¡ qu, a¡qm JC hÉ¢š²…e¡qÚN¡l qhz Hi¡h f¤l¦ol üZÑ hÉhq¡l Ll¡ q¡l¡jz k¢c ®R¡V ®RmLJüZÑl Bw¢V h¡ ®QCe fl¡e¡ qu, a¡qm JC hÉ¢š² …e¡qÚN¡l qh, ¢nö…e¡qÚN¡l qh e¡z ®kqa¤ ¢nö HMe¡ j¤L¡õ¡g ab¡ nl£ual ¢hd¡e¡hm£lBJa¡i¤š² qu¢ez M¡¢m j¡b¡u f¡uM¡e¡ -fÐpË¡hM¡e¡u k¡Ju¡ Abh¡ Hje hÙ¹¤q¡a l¡M¡, k¡'a ¢LR¤ m¡N¡l pñ¡he¡ b¡L Abh¡ q¡a Bw¢V b¡L¡ Abh¡JM¡e ®bL Lb¡-h¡a¡ Ñ hm¡- phC ¢eod, AfR¾ce£u (j¡LÚl ©q)zf¡uM¡e¡-fÐpË¡h HL p¡b qm ¢Ym¡-L¤m§L hÉhq¡l Ll¡ p¤æ¡az ah öd¤ f¡¢eà¡l¡ f¢lú¡l LlmJ kbø qhz ¢L¿º fR¾ce£u fÜ¢a qµR ¢Ym¡-L¤m§LhÉhq¡l Ll¡l fl f¡¢e à¡l¡ f¢hœa¡ ASÑe Ll¡z L¡NS à¡l¡ f¢hœa¡ ASÑeLl¡ ¢eod; k¢cJ Ha ®L¡e ®mM¡ e¡ b¡L; Hje¢L k¢c Bh§ S¡qml e¡jJ
b¡L ah¤J ¢eodz X¡e q¡a ¢cu f¢hœa¡ ASÑe Ll¡ j¡Ll©qz k¢c L¡l¡h¡j q¡a ALS¡ qu, a¡qm °hdz TjTj L§fl f¡¢e ¢cu Cp¢aeS¡ Ll¡j¡Ll©qz p¡hd¡ea¡! fÐpË¡h ¢Lwh¡ f¡uM¡e¡ Ll¡l pju L¡fs HLh¡l a¤m ®gm¡¢eodz Hjei¡h f¡uM¡e¡-fÐpË¡h Lla qh k¡a ®LE e¡ ®cM HhwfÐpË¡hl ¢RVL N¡u e¡ m¡N Hhw …l¦aÅpqL¡l f¢hœa¡ ASÑe Lla qhzhscl ja ®R¡Vcl fÐpË¡hJ Af¢hœz H ®bL ®hyQ b¡L¡ M¤hC fÐu¡SezHi¡h k¢c c¤‡f¡oÉ ¢nö c¤d h¢j Ll ®cu, k¢cJh¡ a¡ j¤MC ¢Rm, ah¤J a¡e¡f¡Lz ®N¡pml hZÑe¡ x k¢c L¡l¡ ®N¡pml fÐu¡Se qu, a¡qm ®p ®N¡pm Ll®ehz ¢h¢iæ L¡lZ ®N¡pm glk quz ®kje- ¢m‰ ®bL d¡a¤/h£kÑ f§ZÑEšSe¡ pqL¡l fªbL qm, f¤l¦o¡‰ ®k±e¡‰ fÐhn Llm ®N¡pm glkqh, k¢cJ h£kÑ ¢eNÑa e¡ quz O¤j ®bL ®SN k¢c L¡fs h£kÑl ¢Qq² ®cM¡k¡u ¢Lwh¡ ®iS¡ b¡L, Bl ®p ¢Qq² k¢c h£kÑ (k¡ p‰jl pju h¡ fl ®hlqu) ¢Lwh¡ jk£ (k¡ p‰jl f§hÑ ¢eNÑa qu) qJu¡l pñ¡he¡ b¡L, a¡qma¡a ®N¡pm glk qh; k¢cJ üfÀl Lb¡ je e¡ b¡Lz H ¢ae L¡lZ®N¡pm glk quzHR¡s¡J ®jucl Ga¤pË¡h ®bL f¢hœ qm Hhw ¢eg¡p (fÐph¡šllš²rlZ) ®bL f¢hœ qmJ ®N¡pm Sl¦l£ quz
®N¡pml fÜ¢a®N¡pml ¢ae¢V glk luRz 1. Hi¡h L¤¢õ, Ll¡ k¡a ®Wy¡V, ¢SqÆ¡ HhwLãe¡m£l ¢Le¡l¡ fkÑ¿¹ j¤Ml pÇf§ZÑ ÙÛ¡e f¡¢e ®f±yRz k¢c c¡ya ®L¡e ¢LR¤®mN b¡L a¡qm a¡ i¡mi¡h f¢lú¡l Ll¡ fÐu¡Se, k¢c f¢lú¡l Lla®L¡e r¢a ¢Lwh¡ Lø e¡ quz 2.e¡L f¡¢e ®cJu¡, Hjei¡h k¡a, e¡Ll¢Râl elj Awn f¡¢e ®f±yR, k¡a Ll JC ÙÛ¡el ®m¡j J AeÉ ¢LR¤b¡Lm a¡J f¢lú¡l qu k¡uz HL Lb¡u e¡Ll ¢ial i¡m Ll f¢lú¡lLl f¡¢e ®f±yR¡a qhz 3.pjÙ¹ nl£l i¡mi¡h ®d±a Ll¡z Hjei¡h ®d±aLla qh, k¡a f¡¢e j¡b¡l a¡m¤ ®bL f¡ul ¢eQ fkÑ¿¹ nl£ll fÐaÉLfla fla ®f±yR, k¡a nl£ll fТa¢V ®m¡jL§f f¡¢e ®f±yR k¡uz HL¢V®m¡jJ k¡a öLe¡ e¡ b¡Lz k¢c HL¢V ®m¡j f¢lj¡Z S¡uN¡J öLe¡b¡L, a¡qm ®N¡pm öÜ qh e¡z k¢c e¡i£l ¢eQl ®m¡j f¡¢e ®f±yR¡lhÉ¡f¡l p¾cq qu, a¡qm ®pM¡e q¡a ¢cu i¡mi¡h f¡¢e ®f±yR¡a qhzE¢õ¢Ma glkpj§qpq ®N¡pml p¤æ¡apÇja fÜ¢a qµR- fÐbj ®N¡pml¢euÉa Llhz
9 10
®N¡pml ¢euÉa EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤m ®N¡pÚm¡ ¢mlgÚ"Cm S¡e¡-h¡¢az
a¡lfl, fÐbjax c¤'q¡al L¢ê ¢aeh¡l Ll ®d±a Llhez a¡lfl fÐpË¡hll¡Ù¹¡ (¢m‰) i¡mi¡h f¢lú¡l Llhe, ®pM¡e "e¡S¡p¡a' (Af¢hœ hÙ¹¤)b¡L¤L h¡ e¡-C b¡L¤Lz Aaxfl k¢c nl£ll AeÉ ®L¡e ÙÛ¡e Af¢hœ ¢LR¤®mN b¡L a¡ f¢lú¡l Lla qhz a¡lfl nl£l d£l d£l f¡¢e ®f±yR¡aqhz fÐbj X¡e f¡nÄ Ñ ¢ae h¡l f¡¢e, a¡lfl h¡j f¡nÄ Ñ ¢aeh¡l f¡¢e®cJu¡l fl pjÙ¹ nl£l q¡a à¡l¡ BÙ¹ BÙ¹ lNs¡a h¡ jcÑe Lla qhzAaxfl j¡b¡u Hhw pjÙ¹ nl£l ¢aeh¡l f¡¢e ¢ca qhz ®N¡pml pju®LÅhm¡j¤M£ qJu¡ ¢Lwh¡ L¡l¡ p¡b ®L¡e fÐL¡l Lb¡h¡a¡Ñ hm¡ Hhw ®L¡e®c¡"BJ fs¡ k¡h e¡ hlw ®N¡pm Ll¡ ®no qm H…m¡ Llhez p¡hd¡ea¡! j¡b¡l Q¤m k¢c Oe e¡ qu, a¡qm Q¤ml ®N¡s¡ ®bL BN¡ fkÑ¿¹ f¡¢e ®f±yR¡e¡glkz Bl Q¤m k¢c Oe qu, a¡qm Q¤ml ®N¡s¡u f¡¢e ®f±yR¡e¡ clL¡lzQ¤ml ®My¡f¡ M¤ma qh e¡z Q¤m k¢c Hje Oe qu ®k, ®My¡f¡ ®M¡m¡ hÉa£aQ¤ml ®N¡s¡u f¡¢e ®f±yR e¡, a¡qm ®M¡yf¡ M¤ma qhz e¡Ll ¢Râl ¢hd¡eqµR- k¢c H…m¡ hå e¡ qu a¡qm f¡¢e ®f±yR¡e¡ fÐu¡Sez Bl k¢c ¢Râ®R¡V qu, a¡qm es¡Qs¡ Ll f¡¢e ®f±yR¡e¡ clL¡lz L¡e ÙÛ¡e k¢c SMjqu Hhw JC ÙÛ¡e hÉ¡äS b¡L Bl HV¡ M¤mm k¢c hÉ¡b¡ ¢Lwh¡ r¢aqJu¡l pj§q Bnˆ¡ b¡L Abh¡ ®L¡e ÙÛ¡e ®L¡e ®l¡N Abh¡ hÉb¡l L¡lZf¡¢e fÐh¡¢qa Llm r¢al Bnˆ¡ b¡L, ah JC ph ÙÛ¡e pÇf§ZÑl©f jpqLla qhz Bl k¢c r¢al Bnˆ¡ e¡ b¡L, a¡'qm öd¤ hÉ¡äS jpqLlh, pÇf§ZÑ ÙÛ¡e eu Hhw hÉ¡äSJ fÐu¡Se£u raÙÛ¡e R¡s¡ ®h¢n ÙÛ¡el¡Mh e¡z ea¤h¡ jpq kbø qh e¡z k¡l Jk¤ ®eC Abh¡ ®d±a Ll¡lfÐu¡Se BR AbQ f¡¢e hÉhq¡l Arj Abh¡ Hje ®l¡N quR ®k, k¢c Jk¤¢Lwh¡ ®N¡pm Ll a¡qm l¡N hª¢Ül Bnˆ¡ b¡L Abh¡ Bl¡NÉ m¡i Ll¡¢hm¢ða qh¡l pñ¡he¡ b¡L -Hph AhÙÛ¡u f¢hœ j¡¢V à¡l¡ a¡u¡Çj¤j Lle¡j¡k Bc¡u Lla qhz ¢L¿º ®L¡e AhÙÛ¡aC e¡j¡k ®Rs ®cu¡ k¡h e¡za¡u¡Çj¤jl ¢hhlZ flha£Ña BpRz¢hno ‘¡ahÉ k¡l Efl ®N¡pm glk, a¡l SeÉ jp¢Sc k¡Ju¡, h¡ua¤õ¡qÚl a¡Ju¡g Ll¡,®LÅ¡lBe jS£c ØfnÑ Ll¡, Abh¡ ØfnÑ Ll¡ R¡s¡ ®cM ®cM j¤M fs¡ h¡®L¡e Bu¡a ¢mM¡ J ØfnÑ Ll¡ Abh¡ Hje Bw¢V fl¡, k¡l Efl ®LÅ¡lBejS£cl ®L¡e Awn BR -HphC e¡-S¡ukz ®LÅ¡lBel Ae¤h¡c g¡p£Ñ Abh¡ Ec§Ñ Abh¡ ®kL¡e i¡o¡u ®q¡L e¡ ®Le
ØfnÑ Ll¡ Hhw fs¡ ®LÅ¡lBel ýL¤jl Ae¤l©fz c¤l©c nl£g Hhw AeÉ¡eÉ®c¡"B CaÉ¡¢c f¡W Llm k¢cJ ®L¡e Ap¤¢hd¡ ®eC, ah¤J Jk§ ¢Lwh¡ L¤¢õLl f¡W Ll¡ E¢Qaz E¢õ¢Ma hÉ¢š²cl Bk¡el Ešl fÐc¡e ®L¡eAp¤¢hd¡ ®eCz HV¡ °hdz k¢c l¡a ®N¡pm glk qu, ¢L¿º gSll e¡j¡kl pju ®N¡pm Lla Q¡u,a¡qm l¡a fÐpË¡h ®pl Jk§ Ll Abh¡ q¡a-j¤M ®d±a Ll J L¤¢õ Llf¤el¡u O¤j¡hez Hi¡h k¢c M¡Ju¡-c¡Ju¡l fÐu¡Se qu, a¡qmJ Jk§ Ll,q¡a ®d±a Ll Hhw L¤¢õ Ll M¡Ju¡-c¡Ju¡ Ll¡ k¡hz
Jk§l hZÑe¡Jk§l glk 4¢V1. j¤Mj™m ®d±a Ll¡ x Hl f¢l¢d qµR °cOÑÑÉ Lf¡ml Q¤ml ®N¡s¡ ®bLLãe¡m£ fkÑ¿¹ Bl fÐÙÛ Eiu L¡el m¢a fkÑ¿¹z E¢õ¢Ma pÇf§ZÑ ÙÛ¡e f¡¢e®f±yR¡e¡ glkz 2. Eiu q¡a ®d±a Ll¡ x Hl ¢hd¡e qµR, q¡al eM ®bL öl¦ Ll L¤e¤Cpjaz k¢c Eš² ÙÛ¡el ®L¡e Awn HL ®m¡j f¢lj¡Z S¡uN¡J ö×L b¡L,a¡qm Jk§ qh e¡z EõMÉ ®k, L¤e¤C q¡al A¿¹i¤Ñš²; a¡C, a¡J ®d±a Llaqhz k¢c eM eM-f¢mn b¡L, a¡qm eM f¡¢e e¡ ®f±yR¡l L¡lZ Jk§ qhe¡z a¡C, eM-f¢mn Ešjl©f c§l£i§a Ll Jk§ Lla qhz k¢c Nue¡, Q¤¢s,Bw¢V HaC ®R¡V qu ®k, JC ÙÛ¡e f¡¢e e¡ ®f±yR¡l pñ¡he¡ b¡L, a¡qm JCAmˆ¡l M¤m JC ÙÛ¡e ®d±a Ll¡ glkz Bl k¢c e¡s¡Q¡s¡ Llm JC ÙÛ¡ef¡¢e ®f±yR k¡u, a¡qm i¡mi¡h ®esQs ®eJu¡ Sl¦l£z Bl k¢c ®h¢n¢Ym¡ qu, e¡s¡Q¡s¡ hÉa£a f¡¢e kb¡ÙÛ¡e ®f±yR k¡u, ah e¡s¡Q¡s¡l fÐu¡Se®eCz 3. j¡b¡ jpq Ll¡ x j¡b¡l HL Qa¤b¡Ñwn jpq Ll¡ glkz Bl jpq Ll¡lpju q¡a ®iS¡ b¡L¡ fÐu¡Sez k¢c Ca¡f§hÑ AeÉ¡eÉ A‰-fÐaɉ ®d±a Ll¡lL¡lZ ®iS¡ b¡L, ah kbø qhz AhnÉ ea¤ei¡h ¢i¢Su jpq Ll¡i¡mz Bl k¢c j¡b¡u Q¤m e¡ b¡L a¡qm j¡b¡l (Q¡js¡l) HL Qa¤bÑ¡wn, Blk¢c j¡b¡u Q¤m b¡L, ah ¢hnoa j¡b¡l Q¤ml HL Qa¤bÑ¡wn jpq Ll¡glkz EõMÉ, f§ZÑ j¡b¡ jpqÚ Ll¡ j¤Ù¹¡q¡hz f¡Ns£, V¤¢f J c¤'f¡–¡l Efljpq Ll¡ °hd euz AbÑ¡v H jpq kbø euz 4. Eiu f¡ ®d±a Ll¡ x f¡ul a¡m¤ ®bL ®N¡s¡m£ pja HLh¡l i¡m Ll®d±a Ll¡ glkz Bj¡cl ®cn Hje LaL ®m¡L BR, k¡cl f¡ulB‰¤m ®L¡e ®l¡N qm a¡ Hjei¡h ®hyd l¡M ®k, f¡ul ¢eQ f¡¢e ®f±yRe¡; gm Jk§J qu e¡z Bl Jk§l ÙÛ¡e Hje fÐp¡de£ hÉhq¡l Ll¡J ¢WL eu,
11 12
k¡l L¡lZ JC ÙÛ¡e f¡¢e ®f±yRa f¡l e¡z HLC L¡lZ eM f¢mn b¡L¡AhÙÛ¡u Jk§ qh e¡z
Jk§l p¤æ¡a1. ¢euÉa Ll¡ x Jk§l ¢euÉa-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ba¡Ju¡à Ú ®à¡-B l¡gÚ"Bm ¢mm q¡c¡¢pJu¡pÚ¢ah¡-q¡a¡mÚ ¢mpÚ ®p¡u¡m¡-¢a Ju¡ a¡LÅ¡lÚl¦h¡eÚ Cm¡õ¡-¢q a¡"B-m¡-z 2. "¢hpÚ¢jõ¡qÚ' pqL¡l Blñ Ll¡z 3. ¢jpÚJu¡L Ll¡z 4. ¢ae h¡l L¤¢õLl¡z 5. ¢aeh¡l e¡Ll ¢ial f¡¢e ®f±yR¡e¡z X¡e q¡a f¡¢e ®f±yR¡he Hhwh¡j q¡a e¡L f¢l×L¡l Llhez 6. c¡¢s b¡Lm a¡ ¢Mm¡m Ll¡ (Cql¡j¢hq£eAhÙÛ¡u)z 7. q¡a J f¡ul B‰¤m ¢Mm¡m Ll¡z 8. ¢ae h¡l Ll ®d±a Ll¡z9. ®N¡V¡ j¡b¡ HLh¡l jpqÚ Ll¡z 10. L¡e c¤'¢VJ jpqÚ Ll¡z 11. a¡la£hpqL¡l A‰…m¡ ®d¡u¡ h¡ jpqÚ Ll¡z 12. A‰…m¡ Hi¡h ®d¡u¡ ®keflha£Ñ A‰ ®d¡u¡l pju f§hÑha£Ñ A‰ ö¢Lu e¡ k¡uz
Jk§l j¤Ù¹¡q¡h1. X¡e ¢cL ®bL Blñ Ll¡z 2. B‰¤m…m¡l ¢fW à¡l¡ O¡s jpqÚ Ll¡z3. ¢LÅhm¡j¤M£ qu Jk§ Ll¡z 4. EyQ¤ S¡uN¡u hp Jk§ Ll¡z 5. Jk§l f¡¢ef¢hœ S¡uN¡u ®gm¡z 6. f¡¢e Y¡m¡l pju pw¢nÔø A‰ q¡a h¤m¡e¡z 7. ¢eSq¡a f¡¢e pwNËq Ll¡z 8. flha£Ñ Ju¡LÅÚal SeÉ f¡¢e pwNËq Ll l¡M¡z9. Jk§ Ll¡l pju ¢he¡ fÐu¡Se AeÉl p¡q¡kÉ e¡ ®eJu¡z 10.Bw¢V ¢Ym¡qJu¡ AhÙÛ¡u a¡ ®esQs ®eJu¡z (AeÉb¡u glk) 11. Jkl e¡ b¡LmJu¡LÅal f§hÑ Jk§ Ll ®eJu¡z 12. fÐn¡¿¹ ¢Qš Jk§ Ll¡ (Hj¢e a¡s¡ýs¡ e¡Ll¡ k¡a ®L¡e p¤æ¡a ¢Lwh¡ j¤Ù¹¡q¡h R¤V k¡u)z 13. L¡fs-®Q¡fsL Jk§lVfL fs¡ f¡¢e ®bL h¡yQ¡e¡z 14. L¡e c¤'¢V jpq Ll¡l pju ®iS¡ B‰ ¤mL¡el ¢Râ c¤'¢Va fÐhn Ll¡e¡z 15. ®kph A‰ f¡¢e Ešjl©f e¡ ®f± yR¡lpñ¡he¡ b¡L, ®p…m¡a f¡¢e ®f±yR¡e¡l hÉf¡l ®Mu¡m l¡M¡ CaÉ¡¢cz
¢L ¢L L¡lZ Jk§ i‰ qu1. f¡uM¡e¡-fÐpË¡hl l¡Ù¹¡ ¢cu ®L¡e hÙ¹¤ ¢eNÑa qJu¡z 2. nl£ll ®L¡e ÙÛ¡e®bL lš² Abh¡ f§yS ®hl qu JC ÙÛ¡e ®bL N¢su f¢hœ ÙÛ¡e ®f±yR¡z3. ®L¡e ¢LR¤l p¡b ®qm¡e ¢cu O¤j¡e¡ (Hi¡h ®k, JC hÙ¹¤¢V p¢lu ¢em®p fs k¡h)z 4. j¤M il h¢j Ll¡z 5. e¡j¡kl AiÉ¿¹l h¡mN hÉ¢š²EµQül q¡p¡, k¢cJ i¤m hnax quz 6. ®h-ýyn qu k¡Ju¡, k¢cJ ®en¡NËÙ ¹
AhÙÛ¡u quz 7. f¤l¦o J j¢qm¡l m‹¡ÙÛ¡e jdÉM¡e ®L¡e Bs¡m R¡s¡HL¢œa qJu¡z Hl©f c¤'j¢qm¡l jdÉM¡e OVmJ Jk§ i‰ qu k¡hz
¢L ¢L L¡lZ Jk§ j¡Ll©q quJk§l jdÉ j¡LÚl©q L¡S 12¢V- 1. j¤Mj™m pS¡l f¡¢e ®cJu¡z2. fÐu¡Sel ®Qu Lj h¡ ®hn£ f¡¢e hÉhq¡l Ll¡z 3. Jk§ Ll¡l pju ¢ea¡¿¹fÐu¡Se R¡s¡ c¤¢eu¡h£ Lb¡h¡aÑ¡ hm¡z 4. ¢aeh¡l ea¤e f¡¢e à¡l¡ j¡b¡ jpqÚLl¡z 5. Af¢hœ ÙÛ¡e Jk§ Ll¡z 6. Ù»£m¡Ll hÉhq¡ll Ah¢nø f¡¢e à¡l¡Jk§ Ll¡z 7. jp¢Scl ¢ial Jk§ Ll¡z 8. JC f¡¢ea b¤b¤ ®gm¡ h¡ e¡L®bL e¡L¢V h¡ ®nÔoÈ¡ ®gm¡, ®k f¡¢e ¢cu Jk§ LlR, k¢cJ Qmj¡e f¡¢e quz9. Jk§l jdÉ f¡ ®d¡u¡l pju f¡ ®LÅhm¡l ¢cL ®bL e¡ ®gl¡e¡z 10. L ¤¢õLl¡l SeÉ h¡j q¡a à¡l¡ f¡¢e ®eJu¡, JCi¡h e¡L f¡¢e ®cJu¡l ®rœJz11. ¢he¡ Jkl X¡e q¡a à¡l¡ e¡L f¢lú¡l Ll¡ Hhw 12. ¢eS Jk§l SeÉ®L¡e f¡œ ¢e¢cÑø Ll l¡M¡z
Jk§ Ll¡l fÜ¢a¢euÉa Ll¡l fl ¢ejÀ¢m¢Ma ®c¡"B fsa fsa Jk§ Blñ Llhe-
EµQ¡lZ x ¢hp¢jõ¡-¢qm "B¢m¢uÉm "Bk£-j Ju¡m q¡jÚc¤ ¢mõ¡-¢q "Bm¡-c£-¢em Cpm¡-jz BmÚ Cpm¡-j¤ q¡LÅÚLŤe Ju¡m L¤gÚl¦ h¡-¢aÅm¤ez BmÚ Cpm¡-j¤e§-l¦e Ju¡mÚ L¤gÚl¦ ®k¡mÚj¡a¤eza¡lfl Hjei¡h Jk§ Llhe k¡a Jk§l glk, p¤æ¡a J j¤Ù¹¡q¡hpj§qkb¡kbi¡h pÇfæ quz a¡ Hi¡h-jq¡e Bõ¡qÚ a¡"Bm¡l ¢hd¡e f¡mel SeÉ Jk§l fÊ¡lñ ¢hpÚ¢jõ¡qÚ nl£g f¡WLl Eiu q¡al L¢ê fkÑ¿¹ ¢aeh¡l Ll ®d±a Lla qhz Ljfr ¢aeh¡lX¡e-h¡j, Efl- ¢eQ, c¡ya ¢jpJu¡L Llhe Hhw fÐaÉLh¡l ¢jpJu¡L®d±a Lla qhz Aaxfl q¡al ¢ae A”¢m f¡¢e à¡l¡ j¤M i¢aÑ ¢ae¢V L¤¢õLlhez ®l¡k¡c¡l e¡ qm NlNl¡ Llhez Aaxfl ¢aeh¡l e¡Ll ¢ialf¡¢e ®f±yR¡hez ®l¡k¡c¡l e¡ qm e¡Ll ¢iall elj Awn fkÑ¿¹ f¡¢e®f±yR¡hez Bl L¢ê c¤'¢V X¡e q¡a à¡l¡ pÇf§ZÑ Hhw h¡j q¡a ¢cu e¡Lf¢l×L¡l Llhez a¡lfl c¤'q¡a ¢aeh¡l j¤M ®d±a Llhez j¤M ®d±a Ll¡lpju B‰¤m à¡l¡ c¡¢s ¢Mm¡m Llhez ah Cql¡jL¡l£ q¡S£ p¡qh c¡¢s¢Mm¡m Llhe e¡z Aaxfl Eiu q¡a L¤e¤Cpq ¢aeh¡l Ll ®d±a Llhez
13 14
Aaxfl pÇf§ZÑ j¡b¡, c¤'L¡e Hhw NcÑ¡e jpqÚ Llhez a¡lfl Eiu f¡®N¡s¡m£pq h¡j q¡a à¡l¡ ®d±a Llhez q¡a-f¡ ®d±a Ll¡l pju B‰¤m®bL öl¦ Lla quz ®kph A‰ Ak§a ®d±a Lla qu ®p…m¡ ¢ae ¢ae h¡lLl ®d±a Lla qu Hhw X¡e ¢cL ®bL Blñ Lla quz A‰pj§qHjei¡h ®d±a Lla qh k¡a HL ®m¡j f¢lj¡Z S¡uN¡J öLÚe¡ e¡ b¡Lzq¡a-f¡ul B‰¤m…m¡L jdÉj dlel ¢Mm¡m Lla qhz a¡lfl Jk§ Ll®k f¡¢eV¤L¤ f¡œ Ah¢nø b¡Lh a¡l ¢LR¤ f¢lj¡Z c¡y¢su f¡e Ll¡ j¤Ù¹¡q¡h,Ha ®l¡Nj¤¢š² m¡i quz aMe BL¡nl ¢cL j¤M Ll ¢ejÀl ®c¡"B¢V f¡WLla qu-
EµQ¡lZ x p¤hq¡-e¡L¡ Bõ¡-ýÇj¡ Ju¡ ¢hq¡jÚ¢cL¡ BnÚq¡c¤ Bõ¡-Cm¡-q¡ Cõ¡-BeÚa¡ BÙ¹¡N¢gl¦L¡ Ju¡ Ba§-h¤ Cm¡uL¡z Aaxfl Lmj¡ n¡q¡c¡a J p§l¡ "Cæ¡ BeÚk¡mÚe¡' fshez Aaxflc¤'l¡LÚ"Ba a¡¢quÉ¡a¤m Jk§ Bc¡u Llhez a¡a AeL p¡Ju¡h luRzJk§l pju ®LÅhm¡l ¢cL b¤b¤ ¢Lwh¡ L¤¢õ Ll¡ Hhw c¤¢eu¡h£ Lb¡ hm¡j¡Ll©qz p¡hd¡ea¡ x fÐaÉL A‰ ®d±a Ll q¡a j¡¢mn Ll ¢ea qh, k¡a f¡¢enl£l ¢Lwh¡ L¡fs VfL e¡ fsz ¢hnoax jp¢Sc Jk§l f¡¢el ®gy¡V¡fs¡ j¡Ll©q-C a¡ql£j£z e¡j¡k, ¢am¡Ju¡a-C p¡Sc¡, S¡e¡k¡l e¡j¡k Hhw®LÅ¡lBe jS£c ØfnÑ Ll¡l SeÉ Jk§ b¡L¡ glkz Jk§ J ®N¡pm Ll¡l pjufÐu¡Se Ae¤p¡l f¡¢e hÉhq¡l Lla quz ¢he¡ L¡lZ A¢a¢lš² f¡¢e hÉhq¡lLl¡ E¢Qa euz lš², f§yS Abh¡ qmc f¡¢e raÙÛ¡e ®bL ®hl qu N¢sufsm Jk§ ®i‰ k¡hz Bl k¢c HLC ÙÛ¡e ®bL k¡u, N¢su e¡ fsa¡qm Jk§ i¡‰h e¡z O¤jl L¡lZJ Jk§ i‰ quz
a¡u¡Çj¤jk¡l Jk§ ®eC ¢Lwh¡ ®N¡pm Ll¡l fÐu¡Se qu, AbQ f¡¢e hÉhq¡l Ll¡lrja¡ ®eC ®p Jk§ J ®N¡pml f¢lhaÑ a¡u¡Çj¤j Llhz f¡¢e hÉhq¡l Ll¡lrja¡ e¡ b¡L¡u L¢afu AhÙÛ¡ luRz ®kje- Hje ®l¡N Bœ²¡¿¹ ®k, Jk§¢Lwh¡ ®N¡pm Llm ®l¡N ®hs k¡h¡l ¢Lwh¡ c£OÑ¡¢ua qh¡l Bnˆ¡ b¡L, HLhNÑj¡Cml AiÉ¿¹l f¡¢el på¡e f¡Ju¡ k¡u e¡, Ha¡ ®hn£ W¡™¡ fsR ®k,®N¡pm Llm jl k¡h¡l ¢Lwh¡ Ap¤ÙÛ qu fs¡l pñ¡he¡ b¡L, nœ¦l iub¡Lm, ®k ®jl ®gmh ¢Lwh¡ j¡m ¢R¢eu ®eh, L§f BR, AbQ
h¡m¢a-l¢n ®eC, H f¢lj¡Z f¡¢e BR ®k, a¡ ¢cu Jk§ h¡ ®N¡pm Ll®gmm ¢ff¡p¡aÑ qh¡l pñ¡he¡ b¡L CaÉ¡¢cz
a¡u¡Çj¤j Ll¡l fÜ¢a a¡u¡Çj¤jl ¢euÉa "¢hpÚ¢jõ¡qÚ' fs Hje ®L¡e f¡L ¢S¢epl Efl, k¡ j¡¢VS¡a£u qu, Eiu q¡a ®jl q¡a c¤'¢V E¢ÒVu ®ehe, d§¢mh¡¢m ®hn£ m¡Nm®Ts ®ehe, Aaxfl c¤'q¡a pjNË j§Mj™m jpq Ll ®ehe, Aaxfl 2uh¡l JCi¡h q¡a j¡lhe Hhw eM ®bL L¤e¤Cpq Eiu q¡a j¡pqÚ Ll®ehez a¡u¡Çj¤j qu k¡hz a¡u¡Çj¤j j¡b¡ J f¡ j¡pqÚ Lla qu e¡za¡u¡Çj¤j öd¤ 3¢V L¡S glk; h¡L£ ph p¤æ¡az glk 3¢V qµR: 1.¢euÉaLl¡, 2.j¡¢V h¡ j¡¢V S¡a£u hÙ¹¤l Efl q¡a ®jl pjNË j¤M q¡a h¤¢mu®eJu¡ Hhw 3. 2u h¡l q¡a j¡¢V h¡ j¡¢V S¡a£u hÙ¹¤l Efl ®jl Eiu q¡alL¤e¤C pja j¡pqÚ Ll¡z a¡u¡Çj¤j ¢Li¡h i‰ qu? ®k ph L¡lZ Jk§ i‰ qu ¢Lwh¡ ®N¡pm Ju¡¢Sh qu, JC ph L¡lZa¡u¡Çj¤jJ i‰ quz HaàÉa£a f¡¢e hÉhq¡l prj qmJ a¡u¡Çj¤j i‰ quk¡uz
e¡j¡ke¡j¡kl 6¢V f§hÑnaÑ 1. nl£l f¡L qJu¡, 2. L¡fs f¡L qJu¡, 3. pal Y¡L¡, 4. ®LÅhm¡j¤M£qJu¡, 5. pju Bp¡ J 6. ¢euÉa Ll¡z
e¡j¡kl jdÉ 7¢V l¦Le h¡ glk luR1. fÐbj "Bõ¡ý BLh¡l' hm "a¡Lh£l a¡ql£j¡qÚ' h¡yd¡, 2.c¡y¢su e¡j¡kfs¡, 3. ¢LÅlBa fs¡, 4. l¦L¤' Ll¡, 5.p¡Sc¡ Ll¡, 6.®no °hWL hp¡,7.p¡m¡j ¢gl¡e¡ (AbÑ¡v, Hje ®L¡e L¡S Ll e¡j¡k ®bL ®hl qu Bp¡,k¡ Llm e¡j¡k i‰ qu k¡uz p¡m¡jJ Hje HL¢V Ešj L¡S)z e¡j¡kl jdÉ 19¢V Ju¡¢Sh, 26¢V p¤æ¡a, 15¢V j¤Ù¹¡q¡h luRz "a¡Lh£la¡ql£j¡qÚ' j§ma e¡j¡kl naÑ¡hm£l A¿¹i¤Ñš²z ¢L¿º e¡j¡kl ¢œ²u¡¢cl p¡bNi£l pÇfLÑl L¡lZ l¦Lel jdÉJ NZÉ Ll¡ quz
e¡j¡kl jdÉ Ju¡¢Sh ¢L ¢L 1. glk e¡j¡kl fÐbj c¤'l¡LÚ'BaL ¢LÅlÚBal SeÉ ¢e¢cÑø Ll¡z 2. p§l¡g¡¢aq¡ fs¡z 3. p§l¡ g¡¢aq¡L p§l¡ ¢jm¡e¡l f§hÑ fs¡z 4. f§ZÑ p§l¡ g¡¢aq¡
15 16
HLh¡l fs¡z 5. glk e¡j¡kl fÐbj c¤'l¡LÚ'Ba Hhw Ju¡¢Sh, p¤æ¡a Jegm e¡j¡kl pLm l¡LÚ'Ba p§l¡ ¢jm¡e¡z 6. c¤'p¡SÚc¡l jdÉL¡la¡la£h ¢WL l¡M¡z 7. LÅ¡Jj¡qÚ AbÑ¡v l¦L¤' ®bL ®p¡S¡ qu c¡ys¡e¡z8. S¡mp¡qÚ AbÑ¡v c¤'p¡Sc¡l jdÉM¡e ®p¡S¡ qu hp¡z 9. a¡'c£m AbÑ¡vl¦L¤', p¡Sc¡qÚ, LÅ¡Jj¡qÚ J Smp¡u "p¤hÚq¡-e¡õ¡-qÚ' hm¡l ja pjul SeÉA‰…m¡ ¢ÙÛl l¡M¡z 10. Cj¡jl SeÉ Sl¦l£ (gSl, j¡N¢lh, Hn¡, S¤j¤'BqÚ,Eiu Dc, a¡l¡i£qÚ J ljk¡e nl£gl ¢hall) e¡j¡k EµQül ¢LÅlÚBafs¡, Bl ®k¡ql J Bpll e¡j¡k ¢ejÀül ¢LÅlÚBa fs¡z 11. ¢ae Abh¡Q¡l l¡LÚ'Ba ¢h¢nø e¡j¡kl fÐbj °hWL Ll¡, ®q¡Le¡ a¡ egm e¡j¡kz12. Eiu °hWL a¡n¡qÚýc fs¡z 13. "BpÚ-p¡m¡j' nël p¡b e¡j¡k ®bL®hl qJu¡z 14. ®c¡'B LŤe§al a¡Lh£l hm¡z 15. ®c¡'B LŤe§a f¡W Ll¡z16. Eiu Dcl A¢a¢lš² a¡Lh£lpj§q hm¡z 17. Cj¡jl ¢LÅlÚBal pjuj¤LÅ Úa¡c£ Q¤f b¡L¡z 18. Cj¡jl Ae¤plZ Ll¡ Hhw 19. p¡SÚc¡qÚ-C¢am¡Ju¡a Ll¡z EõMÉ, H…m¡ hÉa£a e¡j¡k Bl¡ ¢LR¤ L¡S BR, ®p…m¡ qua¡ p¤æ¡a, ea¤h¡j¤Ù¹¡q¡hz JC…m¡ HM¡e fªbLi¡h hZÑe¡ e¡ Ll H ph ¢houl pjeÄu p¤æ£q¡e¡g£ j¡kq¡h Ae¤k¡u£ e¡j¡kl fÜ¢a ¢ejÀ Bm¡Qe¡ Ll¡ ®Nm-
e¡j¡kl fÜ¢a ¢LÅu¡j: Jk§ pqL¡l Eiu f¡ ®LÅhm¡l ¢cL Ll Eiu f¡ul jdÉha£Ñ ÙÛ¡eöd¤j¡œ Q¡l B‰¤m f¢lj¡Z gy¡L ®lM c™¡uj¡e qhez Bl ¢euÉa h¡yd¡lpju Eiu q¡al a¡m¤ ®LÅhm¡j¤M£ Ll HaV¤L¤ Efl a¤ma qh ®ke q¡aL¡el m¢a fkÑ¿¹ ®f±yR k¡u Hhw ¢euÉa Ll "Bõ¡ý BLh¡l' hm Eiuq¡a e¡i£l ¢eQ h¡yda qhz h¡j q¡al Efl X¡e q¡aL Hjei¡h l¡Maqh k¡a X¡e q¡al jdÉj ¢ae B‰¤m h¡j q¡al ¢fWl Efl b¡L HhwX¡e q¡al hªÜ¡ J L¢eù¡ B‰¤m ¢cu h¡j q¡aL S¢su dla qhzAaxfl "p¡e¡' fsa qh-
EµQ¡lZ x p¤hq¡-e¡L¡õ¡-ýÇj¡ Ju¡ ¢hq¡jÚ¢cL¡ Ju¡ a¡h¡-lL¡pÚj¤L¡ Ju¡a¡"B-m¡- S¡Ÿ¤L¡ Ju¡ m¡-Cm¡-q¡ N¡ul¦L¡zHlfl "BFk¤ ¢hõ¡qÚ' J "¢hpÚ¢jõ¡qÚ' fs "p§l¡ g¡¢aq¡' nl£g f¡W¡¿¹ ¢eQ¤ül "B-j£e' hma qhz a¡lfl HL¢V p§l¡ ¢Lwh¡ ®R¡V ¢ae Bu¡a ¢Lwh¡¢ae Bu¡al pjf¢lj¡Z c£OÑ HL Bu¡a fsa qhz Hlfl "Bõ¡ý
BLh¡l' hm l¦L§'a ®ka qhz a¡J Hjei¡h ®k, q¡yV¤l Efl q¡alB‰¤m…m¡ g¡yL Ll¡ b¡Lh Hhw ¢fW J j¡b¡l Ef¢li¡N pj¡e qh,EyQ¤-¢eQ¤ qh e¡z H pju Ljfr ¢aeh¡l (p¤hq¡-e¡l¢îu¡m 'Bk£-j) hma qhz
LÅ¡Jj¡ l¦L§' ®bL (p¡¢j "Bõ¡-ý ¢mj¡e q¡¢jc¡qÚ) hm ®p¡S¡qu c¡ys¡a qhz k¢c e¡j¡k£ HL¡L£ qu, a¡qm Hlfl (lî¡e¡- m¡L¡m q¡jÚcÚ)J hma qhz ®k hÉ¢š² f§ZÑ pju ¢LÅu¡j Lla (c¡ys¡a) prj eu, ah ¢LR¤ pju¢LÅu¡j Lla (c¡ys¡a) prj, a¡l ®hm¡u ¢hd¡e qµR- Hje hÉ¢š² kaV¤L ¤pju c¡ys¡a prj aaV¤L¤ pju c¡ys¡hz HV¡ Af¢lq¡kÑ, k¢cJ "a¡ql£j¡q Ú'(fÐbj a¡Lh£l) J HL Bu¡a f¢lj¡Z quz EõMÉ, H p¡j¡eÉ f¢lj¡Zc¡ys¡e¡J kMe Af¢lq¡kÑ, aMe p¡j¡eÉ Ap¤¢hd¡l L¡lZ hp e¡j¡k fs¡L£i¡h S¡uk qh? H j¡pBm¡ i¡mi¡h pÈlZ l¡M¡ J Bjm Ll¡ Sl¦¢lz®Lee¡, j¡e¤o H hÉ¡f¡l hsC N¡¢gmz [BmjN£l£, l¦LÚe à£e CaÉ¡¢c]
®k hÉ¢š² ¢LÅu¡j ab¡ c¡ys¡a f¡l, ¢L¿º l¦L§'-p¡Sc¡ Lla prj eu,a¡l pÇfLÑ ¢hd¡e qµR- ®p hp e¡j¡k Bc¡u Ll¡l ®Qu c¡y¢su Cn¡l¡lp¡q¡kÉ e¡j¡k Bc¡u Llhz HV¡C Ešjz [g¡aJu¡-C n¡j£]
p¡SÚc¡qÚ Hlfl "Bõ¡ý BLh¡l' hm p¡Sc¡u k¡hez Hi¡h ®k, fÐbj q¡yV¤ j¡¢Va®lM a¡lfl Eiu q¡a ®LÅhm¡j¤M£ Ll j¡¢Va l¡Ma qhz a¡l jdÉM¡ep¡Sc¡ Lla qh, Hi¡h ®k, fÐbj e¡L, a¡lfl j¡b¡ l¡Mhe k¡a Lf¡mJ e¡Ll elj q¡¢— j¡¢Vl Efl pj¡ei¡h b¡Lz q¡al h¡ýL f¡ySll p¡b, ®fVL El¦l p¡b ¢jm¡e¡ k¡h e¡ Hhw El¦L®N¡s¡m£ ®bL fªbL l¡Mhe J Eiu f¡ul ph B‰¤ml ®fVl Efl ilLl ®p…m¡l pÇj¤Mi¡N ®LÅhm¡j¤M£ Ll l¡Ma qhz q¡al a¡m¤ j¡¢Vlp¡b ¢j¢mu l¡Ma qhz aMe Ljfr 3 h¡l (p¤hq¡-e¡ l¢îu¡mÚ B'm¡) hmhez a¡lfl j¡b¡ EW¡he Hi¡h ®k, fÐbj Lf¡m,a¡lfl e¡L, a¡lfl j¤Mj™m, a¡lfl q¡a EW¡hez
°hWL c¤'p¡Sc¡l j¡TM¡e AhÙÛ¡e Ll¡L "S¡mp¡q' h¡ °hWL hmz p¡Sc¡ ®bLj¡b¡ E¢Wu X¡e f¡ ®p¡S¡ ®lM B‰¤m…m¡ ®LÅhm¡j¤M£ Ll Hhw h¡j f¡j¡¢Va ¢h¢Ru Hl Efl Ešjl©f ®p¡S¡ qu hpa qhz q¡a c¤'¢V c¤'El¦lEfl ®LÅhm¡j¤M£ Ll l¡Ma qhz HMe (c¤'p¡Sc¡l jdÉha£Ñ pju hp¡AhÙÛ¡u (Bõ¡ýÇj¡NÚ
17 18
¢glÚm£- Ju¡lÚq¡jÚe£- Ju¡qÚ¢ce£- Ju¡lÚ k¤LÅe£- Ju¡'¢ge£-) hm¡ Cj¡j Jj¤LÚÅa¡c£ Eiul SeÉ j¤Ù¹¡q¡hz [ga¡u¡u ®lk¢iu¡qÚ, 3u M™]°hWL Ljfr 1h¡l "p¤hq¡e¡õ¡qÚ' hm¡l pju f¢lj¡Z ®p¡S¡ qu hp¡"Ju¡¢Sh'z (h¡q¡l nl£ua)¢àa£u p¡Sc¡ "Bõ¡ý BLh¡l' hm ¢àa£u p¡Sc¡u ®ka qh Hhw fÐbj h¡ll jaCp¡Sc¡ Lla qhz a¡lfl j¡b¡ E¢Wu q¡yV¤a q¡a ¢cu J il Ll ®p¡S¡qu c¡ys¡a qhz¢àa£u l¡LÚ"Ba HMe öd¤ "¢hp¢jõ¡qÚ' nl£g f¡W Ll "p§l¡ g¡¢aq¡' fs AeÉ HL¢V p§l¡ h¡®R¡V ¢ae Bu¡a h¡ pjf¢lj¡Z c£OÑ HL Bu¡a (¢LÅlBa) fs l¦L§'a,Hlfl p¡Sc¡u ®ka qhz LÅ¡'c¡qÚ h¡ °hWL p¡Sc¡ ®bL EW X¡e f¡ M¡s¡ ®lM h¡j f¡ ¢h¢Ru hpa qh Hhw"a¡n¡qÚýc' (Bš¡¢quÉ¡-a¤) f¡W Lla qh Hhw "Bš¡¢quÉ¡-a¤' fs¡l pjukMe në (m¡-) Hl ¢eLV k¡he, aMe X¡e q¡al hªÜ¡‰¤¢m J jdÉj¡ à¡l¡hªš h¡e¡he, a¡lfl L¢eù¡ J L¢eù¡l f¡nÄÑha£Ñ B‰¤mL q¡al a¡m¤l p¡b¢jm¡a qhz Bl kMe -®a ®f±yRhe, aMe n¡q¡c¡a B‰¤m EW¡a qhBl kMe në ®f±yRhe, aMe n¡q¡c¡a B‰¤m e¡¢ju ¢ea qhz q¡ala¡m¤L f§hÑl eÉ¡u a¡vr¢ZLi¡h ®p¡S¡ Ll ®ehe Hhw B‰¤m…m¡Lü¡i¡¢hL AhÙÛ¡u ®Rs ®chez aªa£u J Qa¤bÑ l¡L¡"Ba k¢c e¡j¡k c¤"l¡LÚ'Bal ®Qu ®h¢n qu, a¡qm a¡n¡qÚÚýc fs c™¡uj¡eqa qhz k¢c glk R¡s¡ AeÉ e¡j¡k qu a¡qm fТa l¡LÚ"Ba p§l¡ ¢jm¡heBl k¢c glk qu, a¡qm öd¤ "p§l¡ g¡¢aq¡' fsa qhz AeÉ ®L¡e p§l¡¢jm¡a qh e¡z f§hÑ E¢õ¢Ma ¢euj l¦L§'-p¡Sc¡ Ll Ah¢nø l¡LÚ"Ba h¡l¡LÚ"Ba…m¡ pÇfæ Ll¡l fl ®no °hWL hp ®ka qhz ®no °hWL HMe f§hÑl eÉ¡u hp fÐbj a¡n¡qÚýc fs e¡j¡kl cl©c ab¡ "cl©cChСq£j£ nl£g' fs phno ®c¡B'-C j¡'p§l¡ fsa qhz
a¡n¡qÚýcl L¢afu Sl¦l£ ¢houa¡n¡qÚýc (Bš¡¢quÉ¡-a) fs¡l pju ®pV¡l AbÑl ¢cL dÉ¡e ®cJu¡Sl¦l£z AbÑ¡v a¡n¡qÚýc fs¡l pju CµR¡ H b¡Lh ®k, "B¢j Bõ¡qÚa¡"Bm¡l fÐnwp¡ Ll¢R Hhw Bõ¡ql j¡qh§h-C B'kj p¡õ¡õ¡ý Bm¡C¢qJu¡p¡õ¡j'l f¢hœ clh¡l p¡m¡j ®fn Ll¢Rz acp‰ ¢eScl Efl Hhw
Bõ¡ql ®eL h¡¾c¡cl Efl p¡m¡j f¡W Ll¢Rz' ah a¡n¡qÚýc fs¡l pju®ke ¢j"l¡Sl OVe¡l dÉ¡e jNÀ e¡ qu k¡ez [c¤lÚl j¤Ma¡l, ga¡u¡u BmjN£l£]
a¡n¡qÚýc (Bš¡¢quÉ¡a) fs¡l pju ýk§l BLÅc¡p p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢qJu¡p¡õ¡j'l e§l¡e£ p§laL ¢eSl q©cu q¡¢kl S¡ehez Bl ýk§lBLÅc¡pl p§la ®j¡h¡lLL ¢eSl A¿¹l ¢ehÜ Ll "BpÚ p¡m¡j¤ Bm¡CL¡BCu¤Éq¡eÚ e¡¢hu¤É' Blk Llhez ¢e¢ÕQa ¢hnÄ¡p l¡Mhe ®ke Bj¡l H p¡m¡jýk§l BLÅc¡pÚ p¡õ¡õ¡ý Bm¡C¢q Ju¡p¡õ¡j-Hl jq¡e clh¡l ®f±yRRz Blýk§l BLÅc¡pÚJ Bj¡l p¡m¡jl, ýk§ll jq¡jkÑ¡c¡l Efk¡N£ Sh¡hJ c¡eLlRez [Cj¡j N¡kÚk¡m£ Lªa Cu¡qÚCu¡Em Em§j (Blh£) 1j M™, 107fª.]
cl©c nl£g (cl©c ChСq£j£ nl£g)®a ýk§l BLÅc¡pÚ p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢qJu¡p¡õ¡j J qkla p¡¢uÉc¤e¡ ChСq£j Bm¡C¢qpÚ p¡m¡j'l f¢hœ e¡jl f§hÑ"p¡¢uÉ¢ce¡' pwk¡Se Ll hm¡ Ešjz a¡n¡qÚýc (Bš¡¢quÉ¡-a)-Hl fl cl©c-C ChСq£j£ nl£g Hhw ®c¡'B-Cj¡'p§l¡ f¡W Ll p¡m¡j ®gl¡hez
p¡m¡j X¡e ¢cL j¤M Ll (BpÚ p¡m¡-j¤ Bm¡CL¤j Ju¡lqÚj¡a¤õ¡qÚÚ) hmhez a¡lfl HLC h¡LÉ hm h¡j ¢cL p¡m¡j ®gl¡a qhzk¢c glk e¡j¡k qu a¡ qm p¡m¡j ®no (Bõ¡-ýÇj¡ BeÚa¡pÚ p¡m¡j... ®no fkÑ¿¹) fshez EõMÉ, S¡j¡"Ba pqL¡l e¡j¡k Bc¡u Llm Cj¡j p¡m¡j ¢gl¡e¡lfl ph¡C EµQül ¢kLÚl Llhez p¡q¡h¡u ®Ll¡j aMe Ha EµQül ¢kLÚlLlae ®k, a¡ycl BJu¡S ®n¡e f¡nÄÑha£Ñ Hm¡L¡u j¢qm¡ J ¢nöl¡ h¤Taf¡lae jp¢Sc S¡j¡"Ba pj¡ç quRz p¤al¡w aMe ¢ejÀ¢m¢Ma ¢kLÚl Jp¡m¡j f¡W Ll¡ ®ka f¡l-
EµQ¡lZx m¡- Cm¡-q¡ Cõ¡õ¡-ý Ju¡qÚc¡q§ m¡-n¡l£-L¡ m¡q§- m¡ýmÚ j¤mÚL¤,Ju¡ m¡ým q¡jÚc¤, u¤qÚu£- Ju¡ u¤j£-a¤ Ju¡ ýu¡ "Bm¡- L¤¢õ n¡uÚCeÚLÅc£-lz BpÚp¡m¡a¤ Ju¡pÚ p¡m¡j¤ Bm¡uL¡ Hu¡ p¡C¢uÉc£ Hu¡ lp§m¡õ¡qÚz
19 20
BpÚp¡m¡a¤ Ju¡pÚ p¡m¡j¤ Bm¡uL¡ Hu¡ p¡¢uÉc£ Hu¡ e¡h£uÉ¡õ¡qÚzBpÚp¡m¡a¤ Ju¡pÚ p¡m¡j¤ Bm¡uL¡ Hu¡ p¡C¢uÉc£ Hu¡ q¡h£h¡õ¡qÚz Ju¡"Bm¡- B-¢mL¡ Ju¡ Bpq¡-¢hL¡ Hu¡ p¡C¢uÉc£ Hu¡ lqj¡a¡mÚ ¢mmÚ"B-m¡j£-ezp¡hd¡ea¡ ! HL¡NËa¡ J ejËa¡ pqL¡lC e¡j¡k f¢lf§ZÑl©f Bc¡uLlhez a¡s¡ýs¡ Ll Jk§ Ll¡, Cj¡jl BN e¡j¡k ¢LR¤ Ll¡, ü£ue¡j¡k l¦L§', p¡Sc¡ HL¡NËa¡l p¡b e¡ Ll¡, l¦L§'l fl pÇf§ZÑl©f®p¡S¡ qu c™¡uj¡e e¡ qJu¡, c¤'p¡Sc¡l j¡TM¡e pÇf§ZÑl©f e¡ hp¡,AeÉ¡eÉ j¡pBm¡-j¡p¡Cml hÉ¡f¡l paLÑ e¡ b¡L¡ AeL r¢al L¡lZquz Cj¡jl ®fRe j¤LÅÚa¡c£l SeÉ ¢LÅlÚBa J p§l¡ g¡¢aq¡ CaÉ¡¢c fs¡¢eodz glk e¡j¡k, ¢hal, Dc¤m ¢gal J Dc¤m Bkq¡ Hhw gSll p¤æ¡ac¡y¢su fs¡ glkz ®L¡e L¡lZ hÉa£a, p¤ÙÛ-phm hÉ¢š² hp e¡j¡k fsme¡j¡k Bc¡u qh e¡z fÐu¡Se m¡¢W ¢Lwh¡ ®cu¡m ®qm¡e ¢cu c¡y¢sue¡j¡k fsa qhz k¢c c¡y¢su öd¤j¡œ "Bõ¡ý BLh¡l' hm¡l p¡jbÉÑb¡L a¡qm HaV¤L¤ hmh Aaxfl hp hp Ah¢nø e¡j¡k Bc¡uLlhz ®L¡e ®L¡e j¢qm¡ J f¤l¦o H ®rœ e¡e¡ h¡q¡e¡ Ll; ¢L¿º a¡clje l¡M¡ E¢Qa ®k, c¡y¢su egm e¡j¡k Bc¡u Ll¡ J hp Bc¡u Ll¡l®Qu ¢à…Z p¡Ju¡hz
j¢qm¡l e¡j¡ke¡j¡k fs¡l pju j¢qm¡NZ fÐbj ¢euÉa Ll q¡ac¤'¢V L¡fsl ¢ial¢eSl L¡yd fkÑ¿¹ Eš¡me Llhe Hhw "Bõ¡ý BLh¡l' hm q¡a ¢eQe¡¢ju h¤Ll Efl q¡a c¤'¢V h¡ydhez l¦L§'a HaV¤L¤ Ty¤Lhe ®k, q¡aq¡yV¤a ®f±yR k¡h Aaxfl q¡al B‰¤m q¡yV¤l Efl ¢j¢mai¡h l¡Mhezp¡Sc¡ p ¤̂¢Qa qu Lla qhz Hi¡h ®k, h¡ý f¡ySll p¡b, ®fV El¦l(l¡e) p¡b, El¦ f¡ul ®N¡s¡m£l p¡b Hhw ®N¡s¡m£ j¡¢Vl p¡b ¢j¢mab¡Lhz p¡Sc¡l fl Eiu f¡ X¡e ¢cL ®hl Ll h¡j l¡el Efl hpaqhz Ah¢nø e¡j¡k HLCi¡h Bc¡u Lla qhz L¡¢jSl BÙ¹£epÇf§ZÑ, Jse¡ J ®f¡n¡L HaV¤L¤ ¢Ym¡Y¡m¡ qJu¡ fÐu¡Se, k¡a nl£lllP Hhw Q¤ml QjL cª¢øN¡Ql e¡ quz Bl p¡m¡u¡l f¡ul ®N¡s¡m£l¢eQ fkÑ¿¹ mð¡ qJu¡ h¡“e£uz ¢hno âøhÉ: f¢hœa¡ J e¡j¡k pwœ²¡¿ ¹ H …l¦a Åf §Z Ñ pw¢rçj¡pBm¡-j¡p¡Cm B'm¡ qkla lqj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q'l p¤k¡NÉ Mm£g¡pcl¦p n¡l£"BqÚ j¡Jm¡e¡ j¤q¡Çjc BjS¡c Bm£ B'kj£ lqj¡a¤õ¡¢qBm¡u¢q'l p¤fТpÜ NË¿Û- "h¡q¡l nl£ua, 2u J 3u M™', a¡R¡s¡
"g¡a¡Ju¡-C ®lk¢iu¡q'Ú, "c¤lÚl j¤Ma¡l' J "g¡aJu¡-C n¡j£' CaÉ¡¢cqa Eܪaz ¢hnoi¡h mrZ£u ®k, j¤pmj¡ecl SeÉ e¡j¡k A¢a…l¦aÅf§ZÑ J jkÑ¡c¡pÇfæ Cpm¡j£ glkz HV¡ j¤pmj¡ecl S£he AhnÉf¡me£uz ¢eSJ Hhw ¢eScl p¿¹¡ecl à£ec¡l Hhw f¡yQ Ju¡LÅ Úae¡j¡k£ ¢qph Ns ®a¡m¡ HL¡¿¹ fÐu¡Sez q¡c£p nl£g J ¢gLÅql¢hd¡e¡e¤p¡l p¿¹¡el hup kMe 7 hRl qh aMe e¡j¡k fs¡l SeÉ¢ecÑn ¢ca qhz kMe cn hRl qu Hhw ®Rm h¡ ®ju e¡j¡k e¡ fs,Ù»£J k¢c ®h-e¡j¡k£ qu, aMe a¡cl j¡ldl Ll e¡j¡k fs¡e¡l ¢ecÑnluRz e¡j¡k pwœ²¡¿¹ j¡pBm¡-j¡p¡Cm i¡mi¡h ¢eS ®Se ®eJu¡Hhw Afl¡fl ph¡CLJ S¡¢eu ®cJu¡ fÐu¡Sez ¢L ¢L L¡lZ e¡j¡k i‰ qu1.Lb¡ hm¡z (Q¡C a¡ CµR Ll ®q¡L ¢Lwh¡ i¤m, Lj ®q¡L h¡ ®h¢nz)2.pÇj¡e ®cM¡e¡l EŸnÉ p¡m¡j Ll¡z Q¡C a¡ CµR Ll ®q¡L h¡ i¤mz3.p¡m¡jl Sh¡h ®cJu¡- CµR¡Lªa ®q¡L ¢Lwh¡ i¤mhnaxz 4.q¡y¢Ql Sh¡h®cJu¡z 5. c¤xpwh¡cl Sh¡h fs¡z 6. p¤Mhlöe hm¡z 7. BÕQkÑSeL Mhl öe hm¡z 8. e¡j¡k ¢eS Cj¡j hÉa£a AeÉ L¡EL m¤LÅ Új¡qÚ ®cJu¡z 9.e¡j¡kl jdÉ Hje ¢LR¤ Q¡Ju¡, k¡ j¡e¤ol L¡R Q¡Ju¡ quz ®kje- ""®q®M¡c¡, Bj¡l p¡b Aj¤L j¢qm¡l ¢hh¡q c¡J Abh¡ Bj¡L HL q¡S¡lV¡L¡ c¡Jz'' 10. BqÚ! EqÚ! ¢Lwh¡ EgÚ hm¡z 11. ®LÅ¡lÚBe nl£g ®bL®cM ®cM ¢am¡Ju¡a Ll e¡j¡k fs¡z 12. ®LÅ¡lÚBe nl£g i¤m fs¡z13. Bjm L¡p£l (®k L¡S Eiu q¡a hÉhq©a qu), k¡ ®cM c§lha£Ñ®m¡Ll Hje d¡lZ¡ qu ®k, JC L¡S pÇf¡ceL¡l£ hÉ¢š²¢V e¡j¡k laeuz (®kje, L¡fs f¢ld¡e Ll¡, ®üµR¡u Abh¡ L¡l¡ d¡‚¡u e¡j¡k£ ¢eSÙÛ¡e ®bL LuL Lcj pl k¡Ju¡ CaÉ¡¢c L¡lZ e¡j¡k ®i‰ k¡hz)14. ®Se-öe ¢Lwh¡ i¤m ®L¡e ¢LR¤ M¡Ju¡ h¡ f¡e Ll¡z 15. ¢he¡JSl ¢LÅhm¡qÚl ¢cL ®bL h¤L ®gl¡e¡z 16. ¢he¡ fÐu¡Se c¤'p¡¢lf¢lj¡Z ÙÛ¡e HLh¡l Qm¡z 17. Cj¡jl BN Qm k¡Ju¡z 18. e¡j¡k¢ae¢V në f¢lj¡Z ®mM¡z 19. hÉb¡ ¢Lwh¡ ¢hfcl L¡lZ L¡yc¡ h¡ nëLl¡z 20. EµQül q¡p¡z 21. e¡j¡k eu Hje hÉ¢š²l Lb¡ e¡j¡klahÉ¢š² j¡eÉ Ll¡z 22. L¢afu naÑ p¡fr S¡j¡"Ba ®L¡e j¢qm¡, ®L¡ef¤l¦ol hl¡hl qu c¡y¢su k¡Ju¡z 23. Cj¡jal Ae¤fk¤š² hÉ¢š²LCj¡jl ÙÛmha£Ñ Ll¡z 24. L¡EL Mm£g¡ e¡ h¡¢eu Cj¡j jp¢Sc ®bL®h¢lu Bp¡z 25. h¡u¤ aÉ¡N Ll¡l fl (Jk§' Qm k¡Ju¡l fl) JC ÙÛ¡e3h¡l "p¤hq¡-e¡õ¡-qÚ' fs¡l pju f¢lj¡Z AhÙÛ¡e Ll¡z
21 22
¢L ¢L L¡lZ e¡j¡k j¡Ll©q a¡qÚl£j£ qu1. Q¡cl J Jse¡ ¢euj Ae¤k¡u£ e¡ fl Eiu L¡ydl Efl ¢cu j¡b¡lEfl ®bL ®Rs ®cJu¡z 2.¢he¡ Ap¤¢hd¡u ®R¡V ®R¡V f¡bl p¡Sc¡l ÙÛ¡e®bL pl¡e¡z Bl k¢c p¡Sc¡ Lla Ap¤¢hd¡ qu, ah HLh¡l pl¡e¡S¡uk BRz 3.j¡¢V ®mN k¡Ju¡l iu L¡fs Efl EW¡e¡z 4.S¡j¡lq¡a ¢Lwh¡ ¢Le¡l¡ EW¡e¡ AhÙÛ¡u e¡j¡k fs¡z 5.e¡j¡k£ ¢eS nl£l,L¡fs ¢Lwh¡ c¡¢s ¢eu ®Mm¡ Ll¡z 6.Hje ®L¡e hÙ¹¤ j¤M l¡M¡, k¡ à¡l¡Ju¡¢Sh f¢lj¡Z ¢LÅlBa Bc¡u Ap¤¢hd¡ quz 7.e¡j¡kla AhÙÛ¡u B‰¤mQVM¡e¡z 8.HL q¡al B‰¤mpj§q AeÉ q¡al B‰¤ml ¢ial Y¤L¡e¡z9.e¡j¡kla AhÙÛ¡u Eiu q¡a ®L¡ml Efl l¡M¡z 10.e¡j¡k la AhÙÛ¡uj¤M ¢g¢lu H¢cL-J¢cL ®cM¡z 11. e¡j¡k L¤L¤ll ja hp¡z AbÑ¡v¢eaðl Efl hp Eiu q¡yV¤ M¡s¡ Ll h¤Ll p¡b m¡¢Nu Eiu q¡a¢cu j¡¢Vl Efl il Ll hp¡z Abh¡ Eiu f¡ M¡s¡ Ll ®N¡s¡¢ml Eflhp¡ Hhw Eiu q¡a j¡¢Vl Efl l¡M¡z 12. e¡j¡k£ hÉ¢š² AeÉ L¡l¡ j¤Ml¢cL j¤M Ll hp¡ j¡Ll©q a¡qÚl£j£z 13. ¢eS ®bL (®üµR¡u) q¡C®a¡m¡z 14. f¤l¦o Q¤mQ¤¢V ®hyd e¡j¡k fs¡z 15. ®L¡e Ap¤¢hd¡ R¡s¡ Cj¡jHLq¡a EyQ¤ ÙÛ¡e Bl j¤LÅÚa¡c£ ¢eQ c¡ys¡e¡z 16. e¡j¡k£ hÉ¢š² f СZ£lR¢h pð¢ma L¡fs fl e¡j¡k fs¡z ®aj¢ei¡h e¡j¡k£ hÉ¢š²l Efl¢Lwh¡ X¡e-h¡j fСZ£l R¢h b¡L¡J j¡Ll©q a¡qÚl£j£z 17. l¦L¤', p¡Sc¡,LÅ¡Jj¡qÚ (l¦L¤' ®bL ®p¡S¡ c¡ys¡e¡) J Eiu p¡Sc¡l jdÉM¡el °hWL¢dl-¢ÙÛl J ü¢Ù¹ pqL¡l e¡ Ll¡z 18.f¡uM¡e¡ J ®fn¡hl ®hN ¢eue¡j¡k fs¡z 19. Q¡cl nl£l Hi¡h ®fyQ¡e¡ ®k, ®L¡e ¢cL ¢cu q¡a®hl Ll¡ k¡u e¡z 20. j¡b¡l jdÉi¡N ®M¡m¡ ®lM f¡Ns£ ®hyd e¡j¡kfs¡z 21. e¡L, j¤M ®YL k¡u Hje L¡fsl V¤Ll¡ à¡l¡ e¡L, j¤M ®hyde¡j¡k fs¡z 22. S¡j¡ b¡L¡ pšÆJ ®M¡m¡ ®cq Abh¡ ®N¢” S¡a£u L¡fsfl e¡j¡k fs¡z 23. Cj¡jl ®fRe j¤LÅÚa¡c£l ¢LÅlÚBa fs¡z 24.f¡ul ®N¡s¡m£l ¢eQ L¡fs T¤m¡e¡ CaÉ¡¢cz
¢L ¢L L¡lZ e¡j¡k j¡Ll©q a¡ek£q£ qu1. i¡m L¡fs b¡L¡ pšÆJ jum¡ L¡fs fl e¡j¡k fs¡z 2. ®L¡eAp¤¢hd¡ R¡s¡ HL¡L£ ®jql¡hl ¢ial c¡ys¡e¡z 3. Q¡cl CaÉ¡¢c X¡ehNml ¢eQ ¢cu He h¡j L¡ydl Efl ¢cu Eiu fС¿¹ ®Rs ®cJu¡z 4.Af¡lNa¡ R¡s¡ Q¡l S¡e¤ qu hp¡z 5. q¡C Bp¡l pju j¤M ®M¡m¡ l¡M¡z6. Qr¤ hå Ll¡z 7. "p¤hq¡e¡õ¡qÚ' CaÉ¡¢c B‰¤m ¢Lwh¡ a¡ph£ql p¡q¡kÉNZe¡ Ll¡z ah k¢c B‰¤ml j¡b¡ c¡¢hu c¡¢hu NZe¡ Ll, ah
j¡Ll©q qh e¡z 8. Jkl R¡s¡ "Bjm LÅm£m' (f§hÑ¡¢õ¢Ma BjmL¡p£ll Lj fkÑ¡ul L¡S) Ll¡z 9. b¤b¤ ®gm¡, BÙ¹£el p¡q¡kÉ h¡a¡pLl¡ J g¤yL ¢cu -H dlel "Bjm LÅm£m' Ll¡z 10. Jkl R¡s¡ M¡¢mj¡b¡u e¡j¡k fs¡z ah V¤¢f h¡ f¡Ns£ j¡b¡ ®bL fs ®Nm BjmLÅm£ml j¡dÉj a¡ E¢Wu ¢ea Ap¤¢hd ®eCz 11. p¡Sc¡u f¡ ®YL®gm¡z 12.X¡e-h¡j ®qm k¡Ju¡ h¡ T¤yL k¡Ju¡z 13. Jkl R¡s¡ HLf¡ul Efl ®S¡l ®cJu¡z 14. e¡j¡k p¤Nå£ öyL¡z 15. p¡Sc¡ CaÉ¡¢caq¡a-f¡ul B‰¤mpj§q ¢LÅhm¡l ¢cL qa ¢g¢lu l¡M¡z 16. jp¢Sc ¢eSe¡j¡kl SeÉ ®L¡e ÙÛ¡e ¢e¢cÑø Ll¡z 17. nl£ll A‰-fÐaɉl®S¡s¡…m¡ e¡s¡-Q¡s¡ Ll QVM¡e¡z 18. Jkl R¡s¡ l¦L§'a q¡yV¤l EflHhw p¡Sc¡u j¡¢Vl Efl q¡a l¡M¡z 19. a¡Lh£l a¡qÚl£j¡l pju Eiuq¡a L¡el Efl EW¡e¡ ¢Lwh¡ L¡ydl ¢eQ l¡M¡z 20. p¡Sc¡u q¡yV¤lp¡b ®fV ¢jm¡e¡z 21. Cj¡jl Ae¤f¢ÙÛ¢aa CLÅ¡jal pju ph¡Cc¡y¢su p¡¢l-L¡a¡l ®p¡S¡ Ll¡z 22. Cj¡j a¡s¡ýs¡ Ll e¡j¡kl HLl¦LÚe ®bL AeÉ l¦LÚe Qm k¡Ju¡, ®k L¡lZ j¤LÅÚa¡c£NZ p¤æ¡apÇja¢kLÚl…m¡ Bc¡u Lla f¡l e¡z 23. ¢he¡ fÐu¡Se jn¡-j¡¢Ra¡s¡e¡z EõMÉ, l¦L¤'-p¡Sc¡ Ll¡l pju f¡S¡j¡-f¡”¡¢h ¢Lwh¡ m¤¢‰CaÉ¡¢c EW¡m a¡ j¡Ll©q a¡ql£j£ qhz
23 24
e¡j¡kl SeÉ L¢afu p§l¡
p§l¡ g¡¢aq¡
O O
O
O O
O
EµQ¡lZ x BmÚq¡jÚc¤ ¢mõ¡-¢q l¢îm 'B-m¡j£-e¡; lÚl¡qÚj¡-¢elÚ l¡q£-¢j;j¡-¢m¢L Cu¡J¢jŸ£-ez CuÉ¡-L¡ e¡'h¤c¤ Ju¡ CuÉ¡-L¡ e¡pÚa¡'D-ez CqÚ¢ce¡pÚ®pl¡-®aÅ¡u¡m j¤Ù¹¡LÅ£-j¡; ®pl¡-®aÅ¡u¡m m¡k£-e¡ BeÚ'Bja¡ 'Bm¡u¢qj Ú,N¡u¢lm j¡Nà§-¢h 'Bm¡u¢qjÚ, Ju¡m¡àÚ ®à¡u¡----mÚm£-ez
p§l¡ g£m
O
O O O O
EµQ¡lZ x Bm¡jÚ a¡l¡ L¡uÚg¡ g¡"Bm¡ lî¤L¡ ¢hBpÚq¡-¢hmÚ g£-mz Bm¡jÚCu¡SÚ"BmÚ L¡uc¡ýj g£- a¡àm£-¢mJy; Ju¡ BlÚp¡m¡ "Bm¡uÚ¢qjÚ ®aÅ¡u¡ul¡eÚBh¡-h£m¡; a¡lj£-¢qjÚ ¢h¢qS¡-l¢ajÚ ¢jeÚ ¢p‹£-¢me; g¡S¡"Bm¡ýjÚL¡"BpÚ¢gjÚ j¡'L§-mz
p§l¡ ®LÅ¡l¡uÚn
O
O
O
O O EµQ¡lZ x ¢mD-m¡-¢g LŤl¡u¢ne; D-m¡-¢g¢qjÚ ¢lqÚm¡a¡nÚ ¢na¡----C Ju¡pÚ®p¡u¡CgÚz g¡mÚ Cu¡'h¤c§- l¡î¡ q¡-k¡m h¡u¢a; mÚm¡k£---BaÅÚ'Bj¡ýjÚ ¢jeÚS§-"CJy; Ju¡ B-j¡e¡ýjÚ ¢jeÚ M¡JgÚz
p§l¡ j¡-'Fe
O O
O O O O O
EµQ¡lZ x Bl¡BuÚa¡mÚ m¡k£- Cu¤L¡kÚ¢kh¤ ¢hŸ£-e; g¡k¡-¢mL¡õ¡k£-Cu¡c¤'"EmÚ Cu¡a£-j¡; Ju¡m¡- Cu¡ýàÚà¡ 'Bm¡- ®a¡u¡'B-¢jmÚ ¢jpL£-e Úzg¡Ju¡Cm¤¢õmÚ j¤p¡u¡õ£-e¡mÚ; m¡k£-e¡ýjÚ 'BeÚ ®p¡u¡m¡-¢a¢qj p¡-q§-e¡mÚ;m¡k£-e¡ýj Cu¤l¡----F-e¡; Ju¡ Cu¡jÚe¡'F-e¡mÚ j¡'F-ez
p§l¡ L¡Ep¡l
O O
O EµQ¡lZ x Cæ¡---B'®aÅ¡u¡ue¡-L¡m L¡Ep¡l¡; g¡p¡u¡¢õ ¢ml¢îL¡Ju¡eÚq¡lÚz Cæ¡ n¡-¢eBL¡ ýJu¡mÚ BhÚa¡lz
p§l¡ L¡-¢gl©-e
O O O
O O O
EµQ¡lZ x LŤm Cu¡---BCu¤Éq¡m L¡-¢gl©-ez m¡---B'h¤c¤ j¡- a¡'h¤c§-ezJu ¡m ¡ - - -B e Ú a ¤ j 'B - ¢ hc § -e ¡ j ¡ - - -B 'h ¤ c z Ju ¡m ¡ - - -B e ¡'B-¢hc¤Çj¡-"Bh¡š¤jz Ju¡m¡---BeÚa¤j B'-¢hc§-e¡ j¡-B'h¤cz m¡L¤jc£-e¤L¤jÚ Ju¡¢mu¡ à£-ez
25 26
p§l¡ e¡pÚl
O
O O
EµQ¡lZ x Ck¡- S¡----B e¡pÚl¦õ¡-¢q Ju¡mÚ g¡aqÚ¤ Ú; Ju¡l¡BuÚa¡eÚe¡-p¡Cu¡cÚM¤m§-e¡ g£-à£-¢eõ¡-¢q BgÚJu¡-S¡e; g¡p¡¢îqÚ ¢hq¡jÚ¢c l¢îL¡Ju¡Ù¹¡NÚ¢glÚqÚ, Cæ¡q§- L¡-e¡ a¡EJu¡-h¡-z
p§l¡ m¡q¡h
O O
O
O
O
EµQ¡lZ x a¡î¡a Cu¡c¡---Bh£-m¡q¡¢hJy Ju¡a¡îÚz j¡---BNe¡-'BeÚýj¡-m¤q§- Ju¡j¡- L¡p¡hz p¡u¡pÚm¡-e¡-l¡e k¡-a¡ m¡q¡¢hJy; Ju¡jl¡Ba¤qÚ,q¡Çj¡- m¡a¡m q¡aÅ¡u¡hz g£- S£-¢cq¡- q¡hÚm¤jÚ ¢jjÚÚ j¡p¡cÚz
p§l¡ CMm¡pÚ
O O O
O
O EµQ¡lZ x LŤm ýJu¡õ¡-ý Bq¡cz Bõ¡-ýpÚ ®p¡u¡j¡cz m¡j Cu¡¢mcÚ; Ju¡m¡jÚCu§-m¡cÚ; Ju¡m¡jÚ Cu¡L¤õ¡q§- L¤g¤Ju¡eÚ Bq¡cz
p§l¡ g¡m¡LÅ
O O O
O O EµQ¡lZ x LŤm B"F-k¤ ¢hl¢îm g¡m¡¢LÅ; ¢je n¡lÚ¢lj¡- Mm¡LÅ¡; Ju¡ ¢jeÚn¡lÚ¢l N¡-¢p¢LÅeÚ Ck¡-Ju¡LÅ¡h¡; Ju¡ ¢jeÚ n¡lÚ¢leÚ e¡gÚg¡-p¡-¢a ¢gm 'ELÅ¡¢c;
Ju¡¢jeÚ n¡lÚ¢l q¡-¢p¢ceÚ Ck¡-q¡p¡cÚzp§l¡ e¡p
O O O
O O O
EµQ¡lZ x LŤm B"F-k¤ ¢hl¢îeÚ e¡-¢p; j¡¢m¢LeÚ e¡-¢p; Cm¡-¢qeÚ e¡-¢p; ¢jeÚn¡lÚ¢lm Ju¡pÚJu¡-¢pm MeÚe¡-¢p, õ¡k£- Cu¤Ju¡pÚ¢ip¤ g£- p¤c§-¢leÚ e¡-¢p;¢je¡m ¢Sæ¡¢a Ju¡eÚ e¡-pÚzfÐaÉL glk e¡j¡kl p¡m¡j ¢g¢lu "Bu¡a¤m L¤lp£' f¡W Llhez q¡c£p nl£g Hl hýgk£ma h¢ZÑa quRz
Bu¡a¤m L¤lp£
O EµQ¡lZ x Bõ¡-ý m¡---Cm¡-q¡ Cõ¡- q§, BmÚ q¡CÚu¤Ém LÅ¡Cu§-jÚz m¡-a¡'M¤k¤q§- ¢pe¡a§ y Ju¡m¡- e¡Jj; m¡q§- j¡-¢gpÚ p¡j¡-Ju¡-¢a Ju¡j¡- ¢gmÚBlàÚ, j¡eÚk¡õ¡k£- Cu¡nÚg¡'E CeÚc¡q§---Cõ¡- ¢hCkÚ¢eqÚ, Cu¡'m¡j¤ j¡- h¡uÚe¡Buc£-¢qjÚ Ju¡j¡- M¡mÚg¡ýj, Ju¡m¡- Cu¤q£-aŧ-e¡ ¢hn¡uÚCjÚ ¢jeÚ 'CmÚ¢jq£---Cõ¡-¢hj¡-n¡----B, Ju¡¢p'B L¤lÚ¢pu§É-ýpÚÚ p¡j¡-Ju¡-¢a Ju¡mÚ BlÚàÚ ,Ju¡m¡- Cu¡F-c¤q§- ¢qgÚk¤ýj¡-, Ju¡ýu¡mÚ B¢mu¤Ém 'Bk£-jz *
pL¡m-påÉ¡u fsheBpll e¡j¡kl fl p§kÑ¡Ù¹l pju "p¡C¢uÉc¤m CpÚ¢aNg¡l' fsm p¡l¡¢cel …e¡qÚ rj¡ qu k¡u, ®ki¡h gSll pju fsm p¡l¡ l¡al …e¡qÚj¡g qu k¡uz
p¡¢uÉc¤m C¢Ù¹Ng¡l
27 28
EµQ¡lZ x Bõ¡-ýÇj¡ BeÚa¡ l¡î£ m¡-Cm¡-q¡ Cõ¡- BeÚa¡ M¡m¡LÅa¡e£, Ju¡Be¡ 'Bhc¤L¡ Ju¡ Be¡ 'Bm¡- 'BqÚ¢cL¡, Ju¡ Ju¡'¢cL¡ j¡pÚa¡aÅ¡u¡'a¤B'Fk¤¢hL¡ ¢jeÚ n¡lÚ¢l j¡- ®p¡u¡e¡'a¤, Bh§-E m¡L¡ ¢h¢e'j¡¢aL¡ Bm¡CuÉ¡,Ju¡ Bh§-E ¢hk¡ð£-, g¡NÚ¢glÚm£ k¤e§h£, g¡Cæ¡q§ m¡ Cu¡NÚ¢gl¦kÚ k¤e§h¡ Cõ¡-BeÚa¡zH c¤'¢V pju "B"F-k¤ ¢hõ¡-¢qpÚ p¡j£-"Cm "Bm£-jÚ, ¢je¡nÚ n¡uaÅ-¢elÚl¡S£-jÚ' 3h¡l fs¡l fl p§l¡ q¡nll ®no ¢ae¢V Bu¡a fsmJ M¤hEfL¡l f¡Ju¡ k¡uz JC Bu¡apj§q qµR:
O
O
O EµQ¡lZ x ýu¡õ¡-ý õ¡k£- m¡---Cm¡-q¡ Cõ¡-q§-; 'B-¢mj¤mÚ N¡uÚ¢h Ju¡nÚn¡q¡-c¡¢a, ýu¡lÚ l¡qj¡e¤lÚ l¡q£jz ýu¡õ¡-ýmÚ m¡k£ m¡---Cm¡-q¡ Cõ¡-q§-,BmÚj¡¢mL¤m LŤŸ§-p¤pÚ p¡m¡-j¤mÚ j¤'¢je¤mÚ j¤q¡u¢je¤mÚ Bk£-k¤mÚ S¡î¡-l¦mÚj¤a¡L¡¢îl; p¤hÚq¡-e¡õ¡-¢q 'BÇj¡-Cu¤nÚ¢lL§-ez ýu¡õ¡-ým M¡-¢mLŤm h¡-¢lEmj¤p¡u¡J¢il¦ m¡ým Bpj¡----EmÚ ýpe¡-; Cu¤p¡¢îý m¡q§- j¡- ¢gpÚp¡j¡-Ju¡-¢a Ju¡mÚ BlàÚ, Ju¡ ýu¡mÚ Bk£-k¤mÚ q¡L£-jÚz_________________________________________________________________________* EõMÉ, p§l¡pj§q J Bu¡al ¢höÜ Ae¤h¡c J a¡gp£l "L¡eÚk¤m Dj¡e J M¡k¡Ce¤m Clg¡e' (h¡wm¡pwúlZ) Hhw "L¡eÚk¤m Dj¡e J e§l¦m Clg¡e' (EµQ¡lZpq h¡wm¡ pwúlZ)-H ®cM¤ez________________________________________________________
l¡a nuel f§hÑ fsheEõMÉ, nuel f§hÑ p§l¡ Ju¡-¢LÅ'BqÚ' ¢am¡Ju¡a Llm B¢bÑL üµRma¡Bpz ®p LMe¡ Ef¡p Llh e¡z Bl Bu¡a¤m L¤lÚp£ fsm p¡l¡ l¡aBõ¡qÚ f¡Ll ¢qg¡ka b¡L¡ k¡uz l¡a Q¤¢l-X¡L¡¢a CaÉ¡¢c ®bLJ¢el¡fc b¡L¡ k¡uz ¢ejÀ¢m¢Ma ®c¡"B…m¡ fsmJ LSÑ ®bL j¤š² qJu¡k¡uz CeÚn¡-Bõ¡qÚ B¢bÑL üµRma¡ hª¢Ü f¡hz
O
EµQ¡lZ x Bõ¡-ýÇj¡LÚ¢ge£ ¢hq¡m¡-¢mL¡ 'BeÚ q¡l¡-¢jL¡ Ju¡ BNÚ¢ee£¢hg¡à¢mL¡ 'BÇj¡e ¢pJu¡-L¡z Bõ¡-ýÇj¡ l¡î¡pÚp¡j¡-Ju¡-¢apÚ p¡hÚ"C Ju¡l¡î¡m 'BlÚ¢nm 'Bk£jz l¡î¡e¡- Ju¡ lî¡ L¤¢õ n¡Cz j¤eÚ¢km¡aÚ a¡Jl¡-¢aJu¡mÚ Ce ÚS£-¢m Ju¡mÚ ®LÅ¡lBez g¡-¢mLÅ¡m q¡¢î Ju¡e Ú e¡Ju¡-zB'F-k¤¢hL¡ ¢jeÚ n¡lÚ¢l L¤¢õ n¡Cz BeÚa¡ B-¢Mk¤jÚ ¢he¡-¢pu¡¢ae¡-z BeÚa¡mBEu¡m¤ g¡m¡up¡ LÅ¡hm¡L¡ n¡uEez Ju¡ BeÚa¡m B-¢Ml¦ g¡m¡up¡ h¡'c¡L¡n¡uEez Ju¡ BeÚa¡m h¡-¢aÅe¤ g¡m¡up¡ c§-e¡L¡ n¡uEez Ju¡ BeÚa¡kÚ®k¡u¡-¢ql¦ g¡m¡up¡ g¡JLÅ¡L¡ n¡uEeÚz CLÅ¢à 'B¢æcÚ c¡ue¡ Ju¡ BNÚ¢ee£¢je¡mÚ g¡LÅ¢lz Bõ¡-ýÇj¡ Cæ£ B'F-k¤ ¢hL¡ ¢je¡m S¤h¢e Ju¡m h¤MÚ¢mz Ju¡
29 30
B'F-k¤ ¢hL¡ ¢je N¡m¡h¡¢acÚ c¡uÚ¢e Ju¡ LÅ¡qÚ¢llÚ ¢lS¡-mz Bõ¡-ýÇj¡j¡-¢mL¡m j¤mÚ¢L a¤'¢am j¤mL¡ j¡eÚ a¡n¡----E Ju¡ a¡eÚ¢k'Em j¤mL¡ ¢jÇj¡eÚa¡n¡----E Ju¡ a¤'CkÚk¤ j¡e Ú a¡n¡----E Ju¡ a¤¢kõ¤ j¡e Ú a¡n¡----E¢hu¡¢cL¡mÚ M¡uÚlÚ; Cæ¡L¡ 'Bm¡- L¤¢õ n¡uÚCeÚ LÅ¡c£lz a§-¢mS¤mÚ m¡um¡¢geÚe¡q¡-¢l Ju¡ a§-¢mS¤eÚ e¡q¡-l¡ ¢gmÚ m¡umz Ju¡ a¤M¢lS¤m q¡CuÉ¡ ¢je¡mj¡C¢uÉ¢a Ju¡ a¤M¢lS¤m j¡C¢uÉa¡ ¢je¡m q¡C¢uÉ; Ju¡ a¡lk¤LŤ j¡eÚ a¡n¡----E¢hN¡u¢l ¢qp¡-hz l¡qj¡-e¡cÚ c¤eÚu¡ Ju¡ l¡q£-j¡mÚ B-¢Ml¡¢az a¤'aÅ£ j¡eÚa¡n¡----E ¢jeýj¡- Ju¡ a¡je¡"E j¡e a¡n¡----Ez ClÚq¡jÚe£- l¡qÚj¡a¡ea¤NÚ¢ee£ ¢hq¡- "BlÚ l¡qÚj¡¢a j¡eÚ ¢pJu¡-L¡z Bõ¡-ýÇj¡ Cu¡-g¡-¢lS¡mÚ q¡¢ÇjJu¡ L¡-¢ng¡mÚ N¡¢Çj Ju¡ j¤S£-h¡ c¡'Ju¡¢amÚ j¤àaÅ¡u¡lÚl£-e¡ l¡qj¡-e¡-cÚc¤eÚu¡ Ju¡ l¡q£-j¡mÚ B-¢Ml¡qÚ; Clq¡jÚe£- l¡qj¡a¡eÚ a¤NÚ¢ee£- ¢hq¡- "BlÚl¡qÚj¡¢a j¡eÚ ¢pJu¡-L¡z Bõ¡-ýÇj¡SÚ"BmÚ BJp¡"B ¢lkÚ¢LÅL¡ Bm¡CuÉ¡"Cec¡ ¢Lh¡¢l ¢peÚe£- Ju¡ CeÚ¢LÅaÅ¡u¡-"C "JjÚl£-z
l¡a O¤j¡e¡l p¤æ¡apÇja ¢euj O¤j¡e¡l p¤æ¡apÇja ¢euj qµR, f¡L f¢hœ ¢hR¡e¡u Jk§ AhÙÛ¡u fÐbj f¡c¤'¢V ®Ve ¢cu hphe a¡lfl p§l¡ CMm¡p, p§l¡ g¡m¡LÅ J p§l¡ e¡p 3 h¡lLl fs c¤'q¡al a¡m¤a g¤yL ¢cu nl£ll kaV¤L¤ Awn q¡a k¡u aaV¤L¤lEfl jpqÚ Ll ®ehez Ha ¢eâ¡L¡m nua¡e-¢Sel A¢eø ®bL lr¡f¡Ju¡ k¡uz a¡lfl X¡e LlV öu k¡hezEõMÉ, Cpm¡jl f¡yQ h¤¢eu¡cl jdÉ Dj¡el fl e¡j¡kl ÙÛ¡ez f¡yQJu¡LÅal e¡j¡k fÐaÉL ¢hhLpÇfæ h¡mN j¤pmj¡e el-e¡l£l Efl glkzHn¡l e¡j¡kl fl ¢hall e¡j¡k Hhw c¤' Dcl e¡j¡k Ju¡¢Shz f¡yQJu¡LÅÚal glk e¡j¡k…m¡ jp¢Sc S¡j¡"Ba pqL¡l pÇfæ Ll¡ Sl¦l£za¡C fÐaÉL e¡j¡k£l L¡e J je Bk¡e J jp¢Scl ¢cL ¢ehÜ b¡L¡ Q¡Cz
Bk¡ej¤BkÚ¢ke kMe Bk¡e ®che aMe ¢eÕQ¤f b¡Lhe Hhw Bk¡e öehezBk¡el Sh¡h ®cJu¡ Sl¦l£z Bk¡el Sh¡h ®che Hi¡h- j¤BkÚ¢ke k¡hmhe a¡ ¢eSJ hma b¡Lhez ah kMe j¤BkÚ¢ke "BnÚq¡c¤ Bæ¡j¤q¡Çj¡c¡lÚ lp§m¤õ¡qÚ' hmhe aMe (1j h¡l) ýk§ll e¡j öeaC c¤'q¡alhªÜ¡‰¤¢ml eM Q¤j¤ M¡he Bl JC c¤'¢V eM c¤'®Q¡M j¡¢mn Llhez H L¡S¢VLla Lla hmhe "BpÚp¡m¡-a¤ BpÚp¡m¡-j¤ Bm¡uL¡ Cu¡ lp§m¡õ¡-qÚ'zj¤BkÚ¢ke kMe ¢àa£uh¡l "j¤q¡Çj¡c¡l lp§m¤õ¡qÚ' hme, aMe Bf¢e f¤el¡uc¤'q¡al hªÜ¡‰¤¢ml eM Q¤j¤ M¡he Bl c¤'®Q¡M jpq Lla Lla hmhe,""LŤlÚl¡a¤ "BuÚe£- ¢hL¡ Hu¡- lp§-m¡õ¡-qÚ, Bõ¡-ýÇj¡ j¡¢š"e£- ¢hpÚp¡jÚ"CJu¡mÚ h¡p¡lz'' a¡lfl j¤BkÚ¢ke kMe- "q¡Cu¡ Bm¡pÚ ®p¡u¡m¡qÚ' J "q¡Cu¡
Bm¡mÚ g¡m¡qÚ' hmhe- aMe Bf¢e hmhe, ""m¡-q¡Jm¡ Ju¡m¡-LŧJu¡a¡Cõ¡- ¢hõ¡-¢qm B¢mC¢uÉm Bk£jz'' Bk¡el flha£Ñ L¡mj¡…m¡l Ešlj¤BkÚ¢kel jaC hmhez a¡lfl ¢ejÀ¡š² Bk¡el ®c¡"B fs j¤e¡S¡aLlhez
EµQ¡lZ x Bõ¡-ýÇj¡ lî¡ q¡-¢k¢qcÚ c¡'Ju¡¢aaÚ a¡-Çj¡¢a Ju¡p Úp¡u¡m¡-¢amÚ LÅ¡-Cj¡¢aÚ B-¢a p¡¢uÉ¢ce¡- j¤q¡Çj¡c¡¢emÚ Ju¡p£-m¡a¡ Ju¡mÚg¡à£-m¡a¡ Ju¡cÚ c¡l¡S¡a¡lÚ lg£-"Ba¡ Ju¡h"Bpq§- j¡LÅ-j¡jÚ j¡qj§c¡¢emÚm¡k£ Ju¡"Bš¡qÚ; Ju¡lÚ k¤LÅe¡- n¡g¡"Ba¡q§- Cu¡Jj¡mÚ ¢LÅu¡-j¡qÚ; Cæ¡L¡m¡-a¤M¢mg¤m j£"B-czEõMÉ, j¤BkÚ¢ke Bk¡el ¢LR¤rZ f§hÑ EµQül c¤l©c nl£g fshe Hhwj¤BkÚ¢ke J ®nСa¡NZ ph¡C Bk¡el fl cl©c nl£g fs Efl¡š² ®c¡"Bfshez CLÅ¡jalJ HLC ¢euj Sh¡h ®cJu¡ k¡hz j¤BkÚ¢ke CLÅ¡jahm¡l pju j¤LÅa¡c£NZ hp b¡Lhe; j¤BkÚ¢ke kMe "q¡CuÉ¡ Bm¡pÚ®p¡u¡m¡-qÚ' hmhe aMeC c¡y¢su Sj¡"Ba n¡¢jm qhez Hl flha£ÑaX¡e h¡j ®cM L¡a¡l ®p¡S¡ Ll ®ehez fÐaÉL l¦L§'-p¡Sc¡¢h¢nøe¡j¡kl LÅ¡'c¡ h¡ °hWL a¡n¡qÚýc fsa quz
a¡n¡qÚýc
EµQ¡lZ x Bš¡¢quÉ¡-a¤ ¢mõ¡-¢q Ju¡pÚ ®p¡u¡m¡Ju¡-a¤ Ju¡aÚ ®aÅ¡u¡C¢uÉh¡-a¤;BpÚ p¡m¡-j¤ "Bm¡uL¡ BCu¤Éq¡eÚ e¡¢hu¤É Ju¡ lqÚj¡a¤õ¡-¢q Ju¡h¡l¡L¡-a¤qÚ;BpÚp¡m¡-j¤ 'Bm¡ue¡- Ju¡ 'Bm¡- 'Ch¡-¢cõ¡-¢qpÚ ®p¡u¡-¢mq£-ez Bnq¡c¤Bõ¡-Cm¡-q¡ Cõ¡õ¡-ý Ju¡ BnÚq¡c¤ Bæ¡ j¤q¡Çj¡c¡eÚ 'Bhc¤q§ Ju¡ lp§-m¤qÚzfÐaÉL e¡j¡kl ®no °hWL (LÅ¡'c¡qÚ-C BM£-l¡qÚ) a¡n¡qÚýc f¡Wl flc¤l©c-C ChСq£j£ nl£g J ®c¡"B-C j¡'p§l¡qÚ fsa quz
c¤l©c ChСq£j£ nl£g
31 32
EµQ¡lZ x Bõ¡-ýÇj¡ ®p¡u¡¢õ 'Bm¡-p¡C¢uÉc¡e¡- j¤q¡Çj¡¢ce, Ju¡ 'Bm¡-B-¢m p¡C¢uÉ¢ce¡- j¤q¡Çj¡¢ce L¡j¡- ®p¡u¡õ¡uÚa¡ 'Bm¡- p¡C¢uÉ¢ce¡-ChС-q£-j¡ Ju¡ 'Bm¡- B-¢m p¡C¢uÉ¢ce¡- ChС-q£-j¡ Cæ¡L¡ q¡j£-c¤jÚj¡S£-cz Bõ¡-ýÇj¡ h¡-¢lL 'Bm¡-p¡C¢uÉ¢ce¡- j¤q¡Çj¡¢ce, Ju¡ 'Bm¡-B-¢m p¡C¢uÉ¢ce¡- j¤q¡Çj¡¢ce, L¡j¡- h¡-l¡LÚa¡ 'Bm¡ p¡C¢uÉ¢ce¡-ChС-q£-j¡ Ju¡ 'Bm¡- B-¢m p¡C¢uÉ¢ce¡- ChС-q£-j¡ Cæ¡L¡ q¡j£-c¤jÚj¡S£-cz
c¤"B-C j¡'p§l¡qÚ
EµQ¡lZ x Bõ¡-ýj Ú j¡N Ú ¢gl m£- Ju¡¢mJu¡-¢mc¡CuÉ¡ Ju¡ ¢mj¡ea¡Ju¡-m¡c¡ Ju¡¢mEÙ¹¡-k£- Ju¡¢mn¡uM£- Ju¡¢mS¡j£-"Cm j¤'¢je£-e¡ Ju¡mÚj¤'¢je¡-¢a, Ju¡m j¤p¢mj£-e¡ Ju¡m j¤p¢mj¡-¢a; A¡mÚ BqÚu¡-C ¢jeýj Ju¡mÚBjJu¡-aÚz Cæ¡L¡ p¡j£-"EeÚ LÅl£-h¤jÚ j¤S£-h¤cÚ c¡'Ju¡-aÚz ¢hl¡qÚj¡¢aL¡Hu¡-BlÚ q¡j¡lÚ l¡-¢qj£-ez
Abh¡
EµQ¡lZx Bõ¡-ýÇj¡ Cæ£- ®k¡u¡m¡jÚa¤ e¡g Úp£- k ¤mÚj¡e Ú L¡p£-l¡JyJu¡m¡-Cu¡NÚ¢gl¦kÚ k¤e§-h¡ Cõ¡-BeÚa¡ g¡N¢glÚm£- j¡NÚ¢gl¡a¡jÚ ¢jeÚ 'Ce¢cL¡Ju¡lÚq¡jÚe£- Cæ¡L¡ BeÚa¡mÚ Ng§-l¦lÚ l¡q£-jz
¢hall e¡j¡kl aªa£u l¡LÚ"Bap§l¡ g¡¢aq¡ J AeÉ ®L¡e p§l¡ ¢j¢mu fs¡l fl "Bõ¡ý BLh¡l' hm c¤'q¡aL¡e fkÑ¿¹ a¤m a¡lfl q¡a ®hyd ®c¡"B LŤe§a fsa qu-
c¤"B LŤe§a
EµQ¡lZ x Bõ¡-ýÇj¡ Cæ¡- e¡pÚa¡"D-e¤L¡ Ju¡ e¡pÚa¡NÚ¢gl¦L¡ Ju¡ e¤'¢je¤¢hL¡ Ju¡ e¡a¡Ju¡‚¡m¤ "Bm¡uL¡ Ju¡ e ¤pÚe£ 'Bm¡uÚL¡mÚ M¡ulÚz Ju¡e¡nÚL¤l¦L¡ Ju¡m¡- e¡LÚg¤l¦L¡ Ju¡ e¡MÚm¡"E Ju¡ e¡aÚl¦L¤ j¡Cy Cu¡gÚS¤l¦L¡zBõ¡-ýÇj¡ CuÉ¡-L¡ e¡'h¤c¤ Ju¡ m¡L¡ e¤p¡u¡õ£- Ju¡ e¡pÚS¤c¤ Ju¡ Cm¡uÚL¡e¡pÚ"B- Ju¡ e¡qÚ¢gc¤ Ju¡ e¡lS§- l¡qj¡a¡L¡ Ju¡ e¡MÚn¡- 'Bk¡-h¡L¡ Cæ¡'Bk¡-h¡L¡ ¢hm L¤gÚg¡-¢l j¤mÚ¢qLÅÚz®kC p¡m¡j hm e¡j¡k ®bL ®hl qa qu :
X¡e¢cL ; a¡lfl h¡j¢cL
EµQ¡lZ x BpÚp¡m¡-j¤ Bm¡uL¤jÚ Ju¡ lqÚj¡a¤õ¡qÚ (X¡e ¢cL)BpÚp¡m¡-j¤ Bm¡uL¤jÚ Ju¡ lqÚj¡a¤õ¡qÚ (h¡j ¢cL)
p¡m¡j ¢g¢lu fshe x
EµQ¡lZ x Bõ¡-ýÇj¡ Be Úa¡pÚ p¡m¡-j, Ju¡ ¢jeÚL¡pÚ p¡m¡-j, Ju¡ Cm¡uÚL¡Cu¡l¢S'EpÚ p¡m¡-jÚ, g¡q¡C¢uÉe¡- lî¡e¡-¢hpÚ p¡m¡-j, a¡h¡-l¡LÚa¡ l¡î¡e¡-Ju¡ a¡'B-m¡uÚa¡ Hu¡- k¡mS¡m¡-¢m Ju¡mÚ CLÚl¡-jÚz
e¡j¡kl fl pw¢rç AbQ hÉ¡fL AbÑh¡dL j¤e¡S¡a x
EµQ¡lZ x lî¡e¡- B-¢ae¡- ¢gcÚ c¤eÚu¡- q¡p¡e¡a¡Jy Ju¡ ¢gmÚ B-¢Ml¡¢aq¡p¡e¡a¡Jy Ju¡ ¢LÅe¡- Bk¡-h¡e Ú e¡lz ¢hlqÚj¡¢aL¡ Hu¡-BlÚq¡j¡lÚl¡-¢qj£-ez
33 34
Bl¡ g¢lu¡c Lla f¡le-
EµQ¡lZ x Bõ¡-ýÇj¡ B'Cæ¡-'Bm¡-¢kLÚ¢lL¡ Ju¡ öLÚ¢lL¡ Ju¡ ýpÚ¢e'Ch¡-c¡¢aL¡z Bõ¡-ýÇj¡ BqÚ¢peÚ 'B-¢LÅh¡a¡e¡-¢gmÚ Ej§-¢l L¤¢õq¡- Ju¡B¢SlÚe¡- ¢jeÚ ¢MkÚ¢ucÚ c¤eÚu¡- Ju¡ "Bk¡-¢hmÚ B-¢Ml¡qÚz
e¡j¡kl gk£ma J …l¦aÅe¡j¡k Cpm¡jl Aa£h …l¦aÅf§ZÑ Ù¹ñz e¡j¡k ®nÐùaj Ch¡caz e¡j¡k¢j'l¡Sl ®a¡qÚg¡z e¡j¡k j¤'¢jecl ¢j'l¡S; hlw Dj¡el fl nl£ualfÐbj ¢hd¡e qµR e¡j¡kz e¡j¡kl AN¢Za hlLa luRz q¡c£p nl£gl¢La¡h…m¡a e¡j¡kl Ha ®hn£ gk£ma h¢ZÑa quR ®k, ®p…m¡l SeÉHL¢V fªbL hs ¢La¡hl fÐu¡Se qhz ¢höÜi¡h e¡j¡k pÇfæ Ll¡l gmj¡e¤ol Q¢lœ qu p¤¾clz CqS£he qu f¢hœ J p¤M£ Bl flL¡m m¡i qup¡gmÉz L¡lZ, e¡j¡k qµR ®hqnÚal Q¡¢hz fr¡¿¹l, glk e¡j¡kLAü£L¡l Ll¡ L¤gl, Bl e¡j¡kL glk ®Se e¡ fs¡ Lh£l¡ …e¡qÚz e¡j¡kBmpÉ Ll¡ ¢Lwh¡ kb¡kbi¡h e¡ fs¡ j¤e¡¢gLÅl ¢Qq²z
e¡j¡kl fÐL¡lic nl£ual ¢h¢d Ae¤p¡l Q¡l dlel e¡j¡k luRz 1. glk, 2. Ju¡¢Sh, 3.p¤æ¡a Hhw 4.egmz ®k pjÙ¹ e¡j¡k pÇfæ Ll¡ HLh¡l Af¢lq¡kÑ JC…m¡glkz glk qJu¡L Aü£L¡l Ll¡ L¤glz nl£ua pÇja L¡lZ R¡s¡ e¡j¡khSÑeL¡l£ g¡¢pLÅ, Lh£l¡qÚ …e¡qÚL¡l£ J S¡q¡æ¡jl n¡¢Ù¹l Efk¡N£z
(g¡a¡Ju¡-C ®lk¢iu¡qÚ)
glk Bh¡l c¤C fÐL¡lz 1. glk BCe (AbÑ¡v fÐaÉri¡h fÐaÉLLC k¡pÇfæ Lla qu) Hhw 2. glk ¢Lg¡u¡ (k¡ ph¡l Efl glk qmJ ¢LR¤pwMÉL ®m¡L a¡ pÇfæ Llm ph¡l fr ®bL JC glk Bc¡u qu k¡u)z°c¢eL f¡yQ Ju¡LÅ Úal e¡j¡k "glk BCe' Bl S¡e¡k¡l e¡j¡k "glk¢Lg¡u¡'z¢hall e¡j¡k Hhw c¤'Dcl e¡j¡k Ju¡¢Shz AbÑ¡v pÇfæ Ll¡ A¢a Sl¦l£zAü£L¡lL¡l£ ®N¡jl¡qÚ J hcj¡kq¡h£z nl£ua pÇja L¡lZ R¡s¡ hSÑeL¡l£g¡¢pLÅ J S¡q¡æ¡jl n¡¢Ù¹l Efk¡N£z ®k pjÙ¹ e¡j¡k ýk§l BLl¡j p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j ®üµR¡u pÇfæLlRe ®p…m¡ p¤æ¡az p¤æ¡a c¤'fÐL¡lz 1. p¤æ¡a j¤B‚¡c¡qÚ J 2. p¤æ¡a
k¡-Cc¡qÚz gSll glk e¡j¡kl f§hÑL¡l c¤'l¡LÚBa p¤æ¡a, ®k¡qll glklf§hÑL¡l Q¡l l¡L"Ba J flha£Ñ c¤'l¡LÚ"Ba p¤æ¡a, j¡N¢lhl glk ¢ael¡LÚ"Bal flha£Ñ c¤'l¡L"Ba, Hn¡l glk Q¡l l¡LÚ"Bal flha£Ñc¤'l¡L"Ba, S¤j¤"BqÚ'l glk c¤'l¡LÚ"Bal f§hÑha£Ñ Q¡l l¡LÚ"Ba, flha£ÑQ¡l J c¤'l¡L"Ba e¡j¡k p¤æ¡a j¤B‚¡c¡qÚz H…m¡ pÇfæ Ll¡ Sl¦l£zpÇfæ Llm hs p¡Ju¡h luRz H…m¡ ýk§l BLÅc¡pÚ p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢qJu¡p¡õ¡j fСu ph pju pÇfæ LlRe; AhnÉ LMe¡ hSÑeJ LlRezp¤al¡w H e¡j¡k…m¡ Ju¡¢Shl L¡R¡L¡¢Rz OVe¡Qœ² h¡c ¢cm ¢alú¡llEfk¡N£ qh Bl ph pju ®Rs ®cJu¡l AiÉ¡p Llm ®c¡kMl n¡¢Ù¹lEfk¡N£ qhz Bl Bpl J Hn¡l glkl f§hÑha£Ñ Q¡l l¡LÚ"Ba p¤æ¡a qµR"p¤æ¡a k¡-Cc¡qÚ' AbÑ¡v j¤B‚¡c¡qÚ euz ýk§l BLÅc¡pÚ p¡õ¡õ¡ý a¡"Bm¡Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j H…m¡ pÇfæ LlRez AhnÉ LMe¡ LMe¡ ®L¡e JSlR¡s¡J ®Rs ¢cuRez Hje p¤æ¡a nl£ua Hj¢e ®k, a¡ hSÑe Ll¡nl£ual cª¢øa AfR¾ce£uz pÇfæ e¡ LlmJ ¢alú¡l ¢Lwh¡ Bk¡h ®eCzah pÇfæL¡l£ p¡Ju¡h f¡hez Efl¡š² e¡j¡k…m¡ hÉa£a AeÉ e¡j¡k…m¡ p¤æ¡a-C k¡-Cc¡qÚ ¢Lwh¡ egmzJC…m¡J ýk§l p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j ¢eS Hhw p¡q¡h¡-C ®Ll¡jpÇfæ LlRez ®kje- nh hl¡a J nh LÅcÚll e¡j¡k, CnÚl¡LÅ, Q¡nÚa(®à¡q¡) J BEJu¡h£el e¡j¡k CaÉ¡¢cz H…m¡ fsm fÐQ¤l p¡Ju¡h qhz
f¡yQ Ju¡š² e¡j¡kl e¡j J pjuj¤pmj¡ecl Efl Bõ¡qÚ °c¢eL 5 Ju¡LÅ Úal e¡j¡k glk LlRez®LÅ¡lBe-C f¡Ll ¢ejÀ¡š² Bu¡a nl£g à¡l¡ a¡ fÊj¡¢Za qu-
O
AbÑ¡vx ®q q¡h£h! Bf¢e Bfe¡l lhl fÐnwp¡ pqL¡l a¡ph£q fs¤ep§k¡Ñcul f§hÑ, p§kÑ¡Ù¹l f§hÑ Hhw l¡al ¢Lucwnl jdÉ; Aaxfl a¡ph£qfs¤e Hhw ¢cel f¡nÄÑ…m¡a; ¢eÕQu Bf¢e p¿ºø qhezgSll pju x p¤hÚ¢q p¡¢cLÅ ®bL p§kÑ Ecul f§hÑ fkÑ¿¹ H e¡j¡kl pjuz ®k¡qll pju x jdÉ¡q²L¡m p§kÑ f¢ÕQj ¢cL HLV¤ Ns¡aC ®k¡qllJu¡LÅÚa Blñ qu Hhw ®L¡e hÙ¹¤l "Bpm R¡u¡' h¡c ¢cu ®pV¡l R¡u¡ ¢à…Zmð¡ qJu¡l f§hÑ fkÑ¿¹ ®k¡qll e¡j¡kl pjuz p§kÑ ¢WL j¡b¡l Efl b¡L¡AhÙÛ¡u ®L¡e HL¢V hÙ¹¤ ®p¡S¡ Ll M¡s¡ Llm ®k R¡u¡ qu, ®pV¡C "BpmR¡u¡'z
35 36
Bpll pju x ®k¡qll pju ®no qJu¡l p¡b p¡b Bpll pju Blñqu Hhw p§kÑ AÙ¹ k¡Ju¡l f§hÑ fkÑ¿¹ hmhv b¡Lzj¡N¢lhl pju x p§kÑ AÙ¹ k¡Ju¡l p‰ p‰ j¡N¢lhl pju öl¦ qu HhwpåÉ¡L¡m BL¡n m¡m hZÑl fl p¡c¡ hZÑl ®k ®lM¡pj§q ®cM¡ k¡u, ®p…m¡AcªnÉ qJu¡l f§hÑ fkÑ¿¹ j¡N¢lhl pju hq¡m b¡LzHn¡l pju x j¡N¢lhl Ju¡LÅÚa ®no qJu¡l p‰ p‰ Hn¡l pju öl¦ quHhw a¡ p¤hÚ¢q p¡¢cLÅl f§hÑ fkÑ¿¹ hmhv b¡Lz AhnÉ l¡a h¡lV¡l jdÉ He¡j¡k fs ®eJu¡ E¢Qaz¢hall pju x ¢hall e¡j¡k glk eu, hlw Ju¡¢Shz H e¡j¡k f¡yQJu¡š² e¡j¡kl jdÉ NZÉ euz ah¤J ¢hall e¡j¡kl pju qµR, Hn¡le¡j¡kl pjul jaCz Hn¡l e¡j¡k pÇfæ Ll¡l fl ®bL ¢hall e¡j¡klpju A¡lñ quz Hl f§hÑ fs¡ k¡h e¡z
e¡j¡k…m¡l Ešj Ju¡LÅÚagSll e¡j¡k Ju¡LÅÚal j¡T¡j¡¢T (AbÑ¡v p§kÑ¡cul aarZ f§hÑ BlñLlhe ®ke e¡j¡k 40 Bu¡a ¢LÅlBa pqL¡l pÇfæ Ll¡l fl a¡ ®L¡eL¡lZ hnax i‰ qu ®Nm f¤el¡u HLC f¢lj¡Z ¢LÅlBa pqL¡l pÇfæLl¡ k¡uz) pju fs¡ Ešjz ®k¡qll e¡j¡k n£al ®j±p¤j fÐbj Ju¡LÅÚaBl NË£o Èl ®j±p¤j HLV¤ ¢hmð Ll fshez Bpll e¡j¡k jdÉjJu¡LÅal fl Bc¡u Ll¡ Ešjz ah, p§kÑl lP qmc qu k¡Ju¡l f§hÑfsa qhz j¡N¢lhl e¡j¡k Ju¡LÅ Úa Blñ qJu¡l p¡b p¡b Bc¡uLlhez ah ljk¡e j¡p Cga¡l Ll¡l SeÉ HLV¤ ¢hmð fsmJ ®c¡o®eCz Hn¡l e¡j¡k l¡al fÐbj aªa£u¡wn fkÑ¿¹ ¢hmð Ll¡ j¤Ù¹¡q¡hz [c¤lÚlj¤Ma¡l] BL¡n k¢c ®jO b¡L Hhw L¡R O¢s h¡ pju ¢edÑ¡lZl AeÉ ®L¡ehÉhÙÛ¡ e¡ b¡L ah Bpll e¡j¡k J j¡N¢lhl e¡j¡k ®no Ju¡LÅÚa fs¡E¢Qaz ¢hall e¡j¡k Hn¡l e¡j¡kl fl fsa qhz AhnÉ, k¡yl¡¢eu¢jai¡h a¡q¡‹¤cl e¡j¡k Bc¡u Ll b¡Le Hhw O¤j ®bL S¡NËaqJu¡l ¢e¢ÕQa d¡lZ¡ b¡L, a¡qm ¢hall e¡j¡k ¢hmð fs¡ EšjzAeÉb¡u Hn¡l e¡j¡kl flflC pÇfæ Ll ®ehez
e¡j¡kl ¢euÉapj§qe¡j¡kl ¢euÉa Ll¡ glkz AhnÉ je je ¢eua LlmC glk Bc¡u quk¡uz ah j¤M ¢euÉa EµQ¡lZ Ll¡ p¤æ¡az ¢euÉa Blh£ h¡ j¡aªi¡o¡l®kL¡e HL¢Va fsm kbø qhz L¡lZ, HV¡ j¤Ù¹¡q¡hz ¢ejÀ f¡yQ Ju¡LÅÚae¡j¡kl Blh£ i¡o¡u ¢euÉapj§q h¡wm¡ EµQ¡lZpq Eܪa qmzgSll e¡j¡k 4 l¡LÚ"Ba : 2 l¡LÚ"Ba p¤æ¡a Hhw 2 l¡LÚ"Ba glk x
gSll 2 l¡LÚ"Ba p¤æ¡al ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ l¡LÚ"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢am g¡SÚ ¢lz p¤æ¡a ¤ lp§¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ j¤a¡Ju¡¢‹q¡e ÚCm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡"h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑ x B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu gSll c¤'l¡LÚ"Ba p¤æ¡ae¡j¡k Bc¡u Ll¢R; Bõ¡ý BLh¡lz
gSll 2 l¡LÚ"Ba glk e¡j¡kl ¢euÉa
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ l¡LÚ"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢am g¡SÚ¢lz g¡là¤õ¡-¢q a¡"B-m¡ j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡-¢Sq¡¢amÚL¡"h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑ x B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu gSll c¤'l¡LÚ"Ba glk e¡j¡kBc¡u Ll¢R; Bõ¡ý BLh¡lz®k¡qll e¡j¡k phÑj¡V 12 l¡LÚ"Ba x 4 l¡LÚ"Ba p¤æ¡a j¤B‚¡c¡qÚ, 4 l¡LÚ"Ba glk,2 l¡LÚ"Ba p¤æ¡a j¤B‚¡c¡qÚ J 2 l¡LÚ"Ba egmz
®k¡qll 4 l¡LÚ"Ba p¤æ¡al ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ Blh¡"Bl¡L"B-¢a ®p¡u¡m¡-¢akÚ ®k¡qÚ¢lz p¤æ¡a¤ lp§¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚCm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡"h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑ x B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu ®k¡qll Q¡l l¡LÚ"Ba p¤æ¡ae¡j¡k Bc¡u Ll¢Rz Bõ¡ý BLh¡lz
®k¡qll Q¡l l¡L"ÚBa glkl ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ Blh¡"B
37 38
l¡L"B-¢a ®p¡u¡m¡-¢akÚ ®k¡qÚ¢lz g¡là¤õ¡-¢q a¡"B-m¡ j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚCm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡"h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑ x B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu ®k¡qll Q¡l l¡L"Ba glke¡j¡k Bc¡u Ll¢R; Bõ¡ý BLhlz
®k¡qll c¤C l¡LÚ"Ba p¤æ¡al ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ l¡L"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢ak Ú ®k¡qÚ¢lz p¤æ ¡a¤ lp§¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ j¤a¡Ju¡¢‹q¡e ÚCm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑ x B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu ®k¡qll c¤C l¡L"Ba p¤æ¡ae¡j¡k Bc¡u Ll¢Rz Bõ¡ý BLh¡lz
c¤'l¡LÚ"Ba egm e¡j¡kl ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ l¡L"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢aeÚ e¡gÚ¢mz j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢aBõ¡-ý BLh¡lzAbÑx B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu c¤' l¡LÚ"Ba egm e¡j¡k pÇfæLl¢Rz Bõ¡ý BLh¡lzBpll e¡j¡k 8 l¡LÚ"Ba x 4 l¡LÚ"Ba p¤æ¡a N¡ul j¤B‚¡c¡qÚ Hhw 4 l¡LÚ"Baglkz
Bpll Q¡l l¡L"Ba p¤æ¡al ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ Blh¡"Bl¡L"B-¢a ®p¡u¡m¡-¢am BpÚ¢lz p¤æ¡a¤ lp§¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚCm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑ x B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu Bpll Q¡l l¡LÚ"Ba p¤æ¡ae¡j¡k Bc¡u Ll¢Rz Bõ¡ý BLh¡l
Bpll Q¡l l¡L"Ba glkl ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ Blh¡"Bl¡L"B-¢a ®p¡u¡m¡-¢am BpÚ¢lz g¡là¤õ¡-¢q a¡"B-m¡ j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚCm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡"h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑ x B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu Bpll Q¡l l¡LÚ"Ba glke¡j¡k Bc¡u Ll¢Rz Bõ¡ý BLh¡lzj¡N¢lhl e¡j¡k phÑj¡V 7 l¡LÚ"Ba x 3 l¡LÚ"Ba glk, 2 l¡LÚ"Ba p¤æ¡a j¤B‚¡c¡qÚHhw 2 l¡LÚ"Ba egmz
j¡N¢lhl ¢ae l¡L"Ba glkl ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ p¡m¡-p¡ l¡L"B-¢a®p¡u¡m¡-¢am j¡N¢l¢hz g¡là¤õ¡-¢q a¡"B-m¡ j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡-¢Sq¡¢amÚL¡"h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑ x B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu j¡N¢lhl ¢ae l¡LÚ"Ba glke¡j¡k Bc¡u Ll¢Rz Bõ¡ý BLh¡lz
j¡N¢lhl c¤C l¡L"Ba p¤æ¡al ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ l¡L"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢am j¡N¢l¢hz p¤æ¡a¤ lp§¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ j¤a¡Ju¡¢‹q¡e ÚCm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡"h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑ x B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu j¡N¢lhl c¤C l¡LÚ"Ba p¤æ¡ae¡j¡k Bc¡u Ll¢Rz Bõ¡ý BLh¡lz
c¤'l¡LÚ"Ba egm e¡j¡kl ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ l¡L"Ba¡C
39 40
®p¡u¡m¡-¢aeÚ e¡gÚ¢mz j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡"h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢aBõ¡-ý BLh¡lzAbÑx B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu c¤' l¡LÚ"Ba egm e¡j¡k pÇfæ Ll¢Rz Bõ¡ýBLh¡lzHn¡l e¡j¡k ¢hal J n¡g£'Em ¢halpq phÑj¡V 17 l¡LÚ"Ba x 4 l¡LÚ"Ba p¤æ¡aN¡ul j¤B‚¡c¡qÚ, 4 l¡LÚ"Ba glk, 2 l¡LÚ"Ba p¤æ¡a j¤B‚¡c¡qÚ, 2 l¡LÚ"Ba egm, 3l¡LÚ"Ba ¢hal (Ju¡¢Sh) Hhw 2 l¡LÚ"Ba n¡g£'Em ¢hal (egm)
Hn¡l Q¡l l¡L"Ba p¤æ¡al ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ Blh¡"Bl¡L"B-¢a ®p¡u¡m¡-¢amÚ "Cn¡-Cz p ¤æ¡a ¤ lp §-¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡"h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑ x B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu Hn¡l Q¡l l¡LÚ"Ba p¤æ¡ae¡j¡k Bc¡u Ll¢Rz Bõ¡ý BLh¡lz
Hn¡l Q¡l l¡L"Ba glkl ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ Blh¡"Bl¡L"B-¢a ®p¡u¡m¡-¢am "Cn¡-Cz g¡là¤õ¡-¢q a¡"B-m¡ j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚCm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡"h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑ x B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu Hn¡l Q¡l l¡LÚ"Ba glk e¡j¡kBc¡u Ll¢R; Bõ¡ý BLh¡lz
Hn¡l c¤C l¡L"Ba p¤æ¡al ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ l¡L"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢am 'Cn¡-Cz p¤æ¡a¤ lp§-¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚCm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡"h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑ x B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu Hn¡l c¤C l¡LÚ"Ba p¤æ¡ae¡j¡k Bc¡u Ll¢Rz Bõ¡ý BLh¡lz
c¤'l¡LÚ"Ba egm e¡j¡kl ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ l¡L"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢aeÚ e¡gÚ¢mz j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡"h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢aBõ¡-ý BLh¡lzAbÑx B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu c¤' l¡LÚ"Ba egm e¡j¡k pÇfæLl¢Rz Bõ¡ý BLh¡lz¢hall 3 l¡LÚ"Ba Ju¡¢Sh e¡j¡kl ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ p¡m¡-p¡ l¡L"B-¢a®p¡u¡m¡-¢amÚ ¢iaÚ¢lz Ju¡-¢Sh¤õ¡-¢q a¡"B-m¡ j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡-¢Sq¡¢amÚL¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑ x B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu ¢hall ¢ae l¡LÚ"Ba Ju¡¢She¡j¡k Bc¡u Ll¢Rz Bõ¡ý BLh¡lz
¢hall e¡j¡kl fl c¤'l¡LÚ"Ba egm e¡j¡k fs¡ Ešjz Hl fÐbjl¡LÚ"Ba p§l¡ ¢kmÚk¡m (Ck¡- k¤m¢km¡a) Hhw ¢àa£u l¡LÚ"Ba p§l¡"L¡-¢gl©e' fs¡ i¡mz AeÉb¡u AeÉ¡eÉ p§l¡J fs¡ k¡hz q¡c£p nl£g BR-k¢c l¡a ®LE a¡q¡‹¤cl SeÉ S¡NËa qa e¡ f¡l ah H c¤'l¡LÚ"Bae¡j¡k a¡q¡‹¤cl ÙÛm¡¢i¢oš² qhz [h¡q¡l nl£ua]
EõMÉ, H c¤'l¡LÚ"Ba e¡j¡kL "n¡g£"Em ¢haÚl' e¡j¡k hm¡ quz egm'l¢euÉa H e¡j¡k fsa quz
c¤'l¡LÚ"Ba egm (n¡g£"Em ¢haÚl) e¡j¡kl ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ l¡L"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢aeÚ e¡gÚ¢mz j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢aBõ¡-ý BLh¡lzAbÑx B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu c¤' l¡LÚ"Ba egm e¡j¡k pÇfæLl¢Rz Bõ¡ý BLh¡lz
41 42
¢hxâx Efl¡¢õ¢Ma e¡j¡k…m¡l jdÉ glk…m¡ k¢c S¡j¡'Ba pqL¡lfse, a¡qm ¢euÉa "j¤a¡Ju¡¢‹q¡e...' Hl f§hÑ "CLÅÚa¡c¡Ca¤ ¢hq¡-k¡mCj¡j' Bl h¡wm¡u "Bc¡u Ll¢R'l f§hÑ "H Cj¡jl ®fRe' h¢ÜÑa Llhez
S¤j¤"Bl e¡j¡kS¤j¤"BqÚ'l e¡j¡k glk BCez S¤j¤"BqÚ glk qh¡l a¡L£c ®k¡ql Afr¡®hn£z S¤j¤"BqÚ glk qJu¡L ®LE Aü£L¡l Llm ®p L¡¢glz [c¤lÚl¦m j¤Ma¡l]
j¤p¢mj, Bh§ c¡Fc, ¢al¢jk£ J Che j¡S¡qÚ nl£g qkla Bh§ ýl¡ul¡l¢àu¡õ¡ý Beý ®bL hZÑe¡ Lle, ýk§l BLÅc¡pÚ p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢qJu¡p¡õ¡j Hln¡c glj¡e, ""®k hÉ¢š² Ešjl©f Jk§ Ll, a¡lfl S¤j¤"BqÚfsa Bp, ®M¡vh¡ ®n¡e J Q¤f b¡L, a¡l JC ph …e¡qÚl j¡N¢gl¡a quk¡u, k¡ H S¤j¤"BqÚ J AeÉ S¤j¤"Bql jdÉha£Ña pÇfæ quz''fr¡¿¹l, ®k hÉ¢š² ¢ae S¤j¤"BqÚ BmpÉ Ll ®Rs ®cu, Bõ¡qÚ a¡"Bm¡ a¡lq©cul Efl ®j¡ql Ll ®cez ®k ¢he¡ Jkl ¢ae S¤j¤"BqÚ ®Rs ®cu ®pj¤e¡¢gLÅ, ®p ®ke Cpm¡jL fªùfRe ¢erf Llm¡z
S¤j¤'BqÚl e¡j¡k phÑj¡V 18 l¡LÚ"Ba x 2 l¡LÚ"Ba a¡¢quÉ¡a¤m Jk§, 2l¡LÚ"Ba c¤M§m¤m j¡p¢Sc, 4 l¡LÚ"Ba LÅ¡hm¡m S¤j¤"BqÚ (p¤æ¡a j¤B‚¡c¡qÚ)2 l¡LÚ"Ba glk, 4 l¡LÚ"Ba h¡'c¡m S¤j¤"BqÚ (p¤æ¡a j¤B‚¡c¡qÚ), 2l¡LÚ"Ba p¤æ¡a j¤B‚¡c¡qÚ Hhw 2 l¡LÚ"Ba egmz
c¤'l¡LÚ"Ba a¡¢quÉ¡a¤m Jk§l ¢euÉaEšjl©f Jk§ Ll jp¢Sc fÐhn Ll phÑfÐbj c¤'l¡LÚ"Ba a¡¢quÉ¡a¤mJk§l e¡j¡k fshez ¢euÉa Llhe Hi¡h-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ l¡L¡"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢a a¡¢quÉ¡¢am Jk§z j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡'h¡¢anÚn¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑx B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu c¤' l¡LÚ"Ba a¡¢quÉ¡a¤m Jk§le¡j¡k pÇfæ Ll¢Rz Bõ¡ý BLh¡lz
c¤'l¡LÚ"Ba c¤M§m¤m jp¢Sc e¡j¡kl ¢euÉa
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ l¡L"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢a c¤M§-¢mmÚ jp¢S¢c j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡'h¡¢anÚn¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑx B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu c¤' l¡LÚ"Ba c¤M§m¤m jp¢Sc'le¡j¡k pÇfæ Ll¢R; Bõ¡ý BLh¡lz
Q¡l l¡LÚ"Ba LÅ¡hm¡m S¤j¤"BqÚ e¡j¡kl ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ Blh¡'B l¡L"B¢a®p¡u¡m¡-¢a LÅ¡h¢mmÚ S¤j¤"BqÚ; p¤æ¡a¤ lp§-¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚCm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑx B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu Q¡l' l¡LÚ"Ba LÅ¡hm¡mS¤j¤"BqÚl p¤æ¡a e¡j¡k pÇfæ Ll¢R; Bõ¡ý BLh¡lz
c¤'l¡LÚ"Ba S¤j¤"BqÚl glk e¡j¡kl ¢euÉa
- EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¢LÅaÅ¡ 'BeÚ ¢kÇj¡a£ g¡là¡kÚ ®k¡qÚ¢l ¢hBc¡-Cl¡LÚ"Ba¡C ®p¡u¡m¡-¢amÚ S¤j¤"BqÚ; g¡là¤õ¡-¢q a¡"B-m¡, CLÅa¡c¡ua¤¢hq¡-k¡m Cj¡-j, j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ýBLh¡lzAbÑx B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu H Cj¡jl ®fRe S¤j¤'BqÚl c¤'l¡LÚ"Ba glk e¡j¡k Bc¡u Ll¡l j¡dÉj ®k¡qll glÚk ®bL AhÉ¡q¢am¡il ¢euÉa Ll¢Rz Bõ¡ý BLh¡lz
Q¡l l¡LÚ"Ba h¡"c¡m S¤j¤"BqÚ e¡j¡kl ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ Blh¡"B l¡L"B¢a
43 44
®p¡u¡m¡-¢a h¡'¢cmÚ S¤j¤"BqÚ; p¤æ¡a¤ lp-§¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚCm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑx B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu Q¡l' l¡LÚ"Ba h¡'c¡m S¤j¤"BqÚlp¤æ¡a e¡j¡k pÇfæ Ll¢Rz Bõ¡ý BLh¡lz
c¤'l¡LÚ"Ba Ju¡LÅal p¤æ¡a e¡j¡kl ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ l¡L"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢am Ju¡LÚ Å¢a; p¤æ¡a¤ lp§-¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚCm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑx B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu c¤' l¡LÚ"Ba Ju¡LÅal p¤æ¡ae¡j¡k pÇfæ Ll¢Rz Bõ¡ý BLh¡lz
c¤'l¡LÚ"Ba egm e¡j¡kl ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ l¡L"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢aeÚ e¡gÚ¢mz j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢azBõ¡-ý BLh¡lzAbÑx B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu c¤' l¡LÚ"Ba egm e¡j¡k pÇfæLl¢Rz Bõ¡ý BLh¡lz
LÅ¡k¡ e¡j¡k¢hno L¡lZ hnax ®L¡e Ju¡LÅÚal e¡j¡k ¢e¢cÑø pjul jdÉ fsa e¡f¡lm a¡ fl pÇfæ Ll¡L "LÅ¡k¡' hmz ®L¡e A¢eh¡kÑ L¡lZ Abh¡ i¤mhnax e¡j¡k "LÅ¡k¡' qu ®Nm JC e¡j¡k pÇfæ Ll¡l fl LÅ¡k¡ qh¡l SeÉBõ¡qÚl clh¡l rj¡ Q¡Che J a¡Jh¡ Llhez
LÅ¡k¡ e¡j¡kl ¢euja¡la£h Ae¤k¡u£ LÅ¡k¡ e¡j¡k pÇfæ Lla quz ®kje- ®L¡e hÉ¢š²l gSl J®k¡qll e¡j¡k LÅ¡k¡ qmz Hja¡hÙÛ¡u a¡L Bpll e¡j¡k fs¡l pjuphÑfÐbj gSl, a¡lfl ®k¡qll LÅ¡k¡ pÇfæ Ll a¡lfl Bpll e¡j¡kfsa qhz f¡yQ Ju¡LÅÚa fkÑ¿¹ e¡j¡k LÅ¡k¡ qm H d¡l¡h¡¢qL a¡la£h f¡meLla qhz AbÑ¡v k¢c ®L¡e hÉ¢š²l ®k ®L¡e Ju¡LÅÚa qa f¡yQ Ju¡LÅÚa e¡j¡k
LÅ¡k¡ qu, a¡qm H f¡yQ Ju¡LÅÚal fl ®k Ju¡LÅÚal e¡j¡k Bph JCJu¡LÅal e¡j¡k Bc¡u Ll¡l pju fÐbj f§hÑl f¡yQ Ju¡LÅÚal e¡j¡kd¡l¡h¡¢qLi¡h Bc¡u Ll a¡lfl JC Ju¡LÅÚal e¡j¡k Bc¡u Llhz LÅ¡k¡e¡j¡k pÇfæ Ll¡l f§hÑ Ju¡LÅ Ú¢au¡ e¡j¡k fsm a¡ öÜ qh e¡z ¢L¿º¢ejÀ¢m¢Ma ¢ae¢V L¡lZ Eõ¢Ma a¡la£h f¡me Lla qu e¡-LÅ¡k¡ e¡j¡kl Lb¡ pÈlZ e¡ b¡L¡u Ju¡LÅ Ú¢au¡ e¡j¡k Bc¡u Llm¡zHja¡hÙÛ¡u Ju¡LÅÚ¢au¡ e¡j¡k öÜ qu k¡hz k¢c pju Hje pˆ£ZÑ qu ®k, LÅ¡k¡ Bc¡u Llm Ju¡LÅÚ¢au¡ e¡j¡k LÅ¡k¡qh¡l f§ZÑ Bnˆ¡ b¡Lz Hja¡hÙÛ¡u Ju¡LÅ¢au¡ e¡j¡k fs ®ehezk¢c LÅ¡k¡ e¡j¡k Ru h¡ aa¡¢dL qu k¡uz a¡qm a¡la£h f¡me Ll¡Sl¦¢l eu, Ru h¡ aa¡¢dL Ju¡LÅÚal e¡j¡k LÅ¡k¡ qm gSll LÅ¡k¡ gSllpju, ®k¡qll LÅ¡k¡ ®k¡qll pju Hhw Bpll LÅ¡k¡ Bpll pjuJ Ll¡k¡hzEõMÉ, glk e¡j¡kl LÅ¡k¡ pÇfæ Ll¡ glkz Ae¤l©f Ju¡¢Sh J p¤æ¡alLÅ¡k¡ pÇfæ Ll¡ kb¡œ²j Ju¡¢Sh J p¤æ¡az
LÅ¡k¡ e¡j¡kl ¢euÉa
EµQ¡lZ: e¡Ju¡Ca¤ BeÚ BLÅ¢àu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡- l¡LÚ"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢a g¡l¢àm g¡SÚ¢lmÚ g¡-Ca¡¢a; j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡- ¢Sq¡¢amL¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLÚh¡lz Hi¡h, ¢aeÚ l¡LÚ"Ba ¢h¢nø e¡j¡kl LÅ¡k¡u "l¡LÚ"Ba¡C' Hl ÙÛm"p¡m¡p¡ l¡LÚ"Ba' Hhw Q¡l l¡LÚ"Ba ¢h¢nø e¡j¡kl LÅ¡k¡u "BlÚh¡"Bl¡LÚ"Ba' hma qhz Bl Ju¡LÅÚa Ae¤p¡l "g¡S¢lm'-Hl ÙÛm "®k¡q¢lm',"Bp¢lm' CaÉ¡¢c hma qhzk¢c gSll e¡j¡kl S¡j¡"Ba Blñ qu k¡u, aMe B¾c¡S Llhe-k¢c p¤æ¡a fs S¡j¡"Ba n¡¢jm qJu¡ k¡h hm je qu, ah p¤æ¡a fsS¡j¡"Ba n¡¢jm qhez AeÉb¡u, p¤æ¡a e¡ fs S¡j¡"Ba n¡¢jm quk¡hez Bl JC p¤æ¡a p§kÑ EW¡l fl ®bL ¢àfÐqll f§hÑ fkÑ¿¹ pju fs®ehez Bl k¢c p¤æ¡a J glk EiuC LÅ¡k¡ qu k¡u, ah p¤æ¡a J glkEiu¢V p§kÑ Ecul fl ®bL ®k¡qll f§hÑ fkÑ¿¹ pju fs ®ehez®k¡ql, Bpl J Hn¡l glk e¡j¡kl CLÅ¡ja Blñ qu ®Nm glklf§hÑha£Ñ p¤æ¡al ¢euÉa e¡ Ll S¡j¡"Ba n¡¢jm qu k¡hez Bl k¢cp¤æ¡a Blñ Ll¡l fl CLÅ¡ja Blñ qu, ah p¤æ¡a pÇfæ Ll S¡j¡"Ba
45 46
n¡¢jm qJu¡ k¡h hm je qm, p¤æ¡a ®no Ll S¡j¡"Ba n¡¢jm qhezAeÉb¡u c¤C l¡LÚ"Ba f§ZÑ Ll Abh¡ JC ¢euÉa ®Rs ¢cu S¡j¡"Ban¡¢jm qu k¡hez a¡lfl ®k¡ql J Hn¡l glkl flha£Ñ p¤æ¡a c¤Cl¡LÚ"Bal fl ®k¡ql J Hn¡u f§hÑl ®Rs ®cJu¡ Q¡l l¡LÚ"Ba p¤æ¡ae¡j¡k Bc¡u Ll ®ehez S¤j¤"Bl e¡j¡k ®L¡e L¡lZ Bc¡u Lla e¡ f¡lm S¤j¤"Bl f¢lhaÑ®k¡qll e¡j¡k Bc¡u LlhezpglL¡m£e LÅ¡k¡ e¡j¡k j¤LÅ£j qJu¡l flJ "LÅpl' ¢qph pÇfæ LlhezBl j¤LÅ£j b¡L¡L¡m£e LÅ¡k¡ e¡j¡k pgl pÇfæ LlmJ f¤l¡f¤¢l Bc¡uLla qh, LÅpl pqL¡l euz
p¡Sc¡qÚ-C p¡qÚie¡j¡kl Ju¡¢Sh…m¡l (f§hÑ E¢õ¢Ma)®L¡e HL¢V h¡c fsm p¡Sc¡qÚ-Cp¡qÚi h¡ i¤mpwn¡de£ p¡Sc¡qÚ ¢ca quzp¡SÚc¡qÚ-C p¡qÚi Bc¡ul ¢euj®no °hWL öd¤ a¡n¡qÚýc (Bš¡¢quÉ¡-a¤) f¡W Ll X¡e ¢cL p¡m¡j ¢g¢lue¡j¡kl p¡Sc¡l ja c¤'¢V p¡Sc¡qÚ Llhez fÐaÉL p¡Sc¡u Ljfr¢aeh¡l a¡ph£qÚ f¡W Llhe, a¡lfl hp f¤el¡u a¡n¡qÚýc, cl©c-CChСq£j£ nl£g J ®c¡"B-C j¡"p§l¡ fs kb¡l£¢a p¡m¡j ®gl¡hez¢ae h¡ Q¡l l¡LÚ"Ba ¢h¢nø e¡j¡kl fÐbj °hWL a¡n¡qýcl fli¤mhnax cl©c-C ChСq£j£ nl£g ®bL "Bõ¡ýÇj¡ p¢õ "Bm¡ p¡¢uÉ¢ce¡j¤q¡Çj¡¢ce' fkÑ¿¹ fsmJ p¡Sc¡qÚ-C p¡qÚi Ju¡¢Sh qhz
nh-C hl¡aAdÑ n¡"h¡e AbÑ¡v 14 n¡"h¡e ¢ch¡Na l¡a "nh hl¡a'z H l¡a S¡NËa l'uCh¡ca-h¾cN£ Ll¡l hý gk£ma luRz H l¡a ®h¢n f¢lj¡Z egm e¡j¡kBc¡u LlmJ hs p¡Ju¡hl A¢dL¡l£ qJu¡ k¡uz c¤'c¤' l¡LÚ"Ba egme¡j¡kl ¢euÉa Ll Ljfr 12 l¡LÚ"Ba Hhw Hl ®hn£ ka l¡LÚ"Bapñh qu fs¡ k¡uz nh-C hl¡a J nh-C LÅcÚl'l egm e¡j¡kpj§q HL¡¢L JS¡j¡'Ba Eiui¡h fs¡ k¡uz ¢euÉa ¢ejÀl©f-
nh hl¡a e¡j¡kl ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ l¡L¡"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢a m¡um¡¢amÚ h¡l¡-B¢a; j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡'h¡¢anÚ
n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑx B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu c¤' l¡LÚ"Ba m¡um¡a¤m hl¡ale¡j¡k pÇfæ Ll¢R; Bõ¡ý BLh¡lz
®l¡k¡n¡'h¡el fl Bp j¡q ljk¡ez f¢hœ ljk¡e HL j¡pl ®l¡k¡ l¡M¡ fÐaÉLh¡mN-BLÅm j¤pmj¡el Efl glkz ®LE nl£ua pÇja L¡lZ ®l¡k¡l¡Ma Af¡lN qm fÐaÉL ®l¡k¡l SeÉ "¢g¢cu¡' ¢ca quz ®l¡k¡ f¡melSeÉ ¢euÉa Lla quz p¡l¡¢ce ®l¡k¡ f¡mel fl p§kÑ¡Ù¹l p¡b p¡bCgÚa¡l Lla quz p¤al¡w ®l¡k¡ J CgÚa¡ll ¢euÉa ¢ejÀ fÐcš qm x
®l¡k¡l ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Bp§-j¡ N¡c¡jÚ ¢je n¡qÚ¢l l¡j¡à¡-e¡m j¤h¡l¡L;g¡là¡mÚ m¡L¡ Cu¡-Bõ¡-qÚ, g¡a¡LÅ¡î¡mÚ ¢jæ£- Cæ¡L¡ BeÚa¡pÚ p¡j£"EmÚ"Bm£-jzAbÑx B¢j BN¡j£L¡m f¢hœ ljk¡e j¡pl glk ®l¡k¡ l¡M¡l ¢euÉa Llm¡jz®q Bõ¡qÚ! a¤¢j HV¡ Bj¡l ¢eLV ®bL LÅh§m Ll; ¢eÕQu a¤¢j ®nСa¡, ‘¡a¡zBl k¢c fl¢ce ¢à-fÐqll f§hÑ ¢euÉa Ll¡ qu, ah "Bp§j¡' nël fl"Nc¡jÚ' në¢V e¡ hm "BmÚ Cu¡Jj¡' hmhez H nël AbÑ "A¡S'z
CgÚa¡ll ¢euÉa
EµQ¡lZ x Bõ¡-ýÇj¡ m¡L¡ p¤j Úa¤ Ju¡ "Bm¡uL¡ a¡Ju¡‚¡mÚa¤ Ju¡"Bm¡-¢lkÚ¢LÅL¡ BgÚaÅ¡lÚa¤ ¢hl¡qÚj¡¢aL¡ Cu¡-BlÚ q¡j¡lÚ l¡-¢qj£-ezAbÑ x ®q Bõ¡qÚ! ®a¡j¡lC (p¿º¢øl) SeÉ B¢j ®l¡k¡ ®lM¢R ®a¡j¡l EflCilp¡ Ll¢R Hhw ®a¡j¡lC ¢lkÚLÅl Efl CgÚa¡l Ll¢R, ®a¡j¡l cu¡pqL¡l, ®q phÑ¡¢dL cu¡m¤z
a¡l¡h£qÚf¢hœ ljk¡el fÐaÉL l¡a Hn¡ J ¢hall e¡j¡kl jdÉi¡Nc¤'c¤'l¡LÚ"Ba Ll ¢hn l¡LÚ"Ba a¡l¡h£ql e¡j¡k fs¡l ¢hd¡e luRz
a¡l¡h£ql e¡j¡kl ¢euÉa
47 48
- EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ l¡L¡"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢aaÚ a¡l¡-i£-qÚz p¤æ¡a¤ lp§-¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚCm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑx B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu c¤' l¡LÚ"Ba a¡l¡h£qÚl p¤æ¡ae¡j¡k pÇfæ Ll¢Rz Bõ¡ý BLh¡lz
fТa c¤C l¡LÚ"Ba e¡j¡kl fl cl©c nl£g
-
EµQ¡lZ x Bõ¡-ýÇj¡ p¢õ B"m¡- p¡C¢uÉ¢ce¡- Ju¡ e¡¢h¢uÉe¡- Ju¡n¡g£-"Ce¡- Ju¡ j¡Jm¡-e¡- j¤q¡Çj¡¢ceÚ p¡õ¡õ¡-ý Bm¡u¢q Ju¡ B-¢mq£ Ju¡Bpq¡-¢hq£ Ju¡ h¡¢lLÚ Ju¡ p¡¢õjz
EµQ¡lZ: q¡-k¡- ¢jeÚ g¡àÚ¢m lî£- Cu¡- L¡l£-j¡mÚ j¡'l©-g, Ju¡ Cu¡-LÅ¡c£-j¡m Cqp¡-e, Ju¡ p¡¢îaÚ LÅmÚh£- "Bm¡- c£-¢eL¡, ¢hlqÚj¡¢aL¡ Cu¡-BlÚq¡j¡lÚ l¡-¢qj£ez
fТa Q¡l l¡LÚ"Ba a¡l¡h£qÚ e¡j¡kl fl ®c¡"B
- - EµQ¡lZ x p¤hÚq¡-e¡ ¢km j¤mÚ¢L Ju¡m j¡m¡L§¢a, p¤hq¡-e¡ ¢kmÚ "CkÚk¡¢a Ju¡m"BkÚj¡¢a Ju¡mÚ q¡uh¡¢a Ju¡mÚ LŤcÚl¡¢a Ju¡mÚ ¢Lh¢lu¡-C Ju¡mÚ S¡h¡l©-¢a,p¤hq¡-e¡m j¡¢m¢Lm q¡C¢uÉm m¡k£- m¡-Cu¡e¡-j¤ Ju¡m¡- Cu¡j§-a¤ Bh¡c¡eÚBh¡c¡-z p¤î§-ýe LŤŸ§-p¤e l¡î¤e¡-Ju¡ l¡î¤m j¡m¡-CL¡¢a Ju¡lÚ l©-qÚza¡l¡h£qÚ e¡j¡kl fТa Q¡l l¡LÚ"Ba fl j¤e¡S¡a
-
-
EµQ¡lZ x Bõ¡-ýÇj¡ Cæ¡- e¡pÚBm¤L¡mÚ S¡æ¡a¡ Ju¡ e¡"F-k¤¢hL¡ ¢je¡eÚe¡-l, Cu¡ M¡-¢mLÅ¡m S¡æ¡¢a Ju¡eÚ e¡-l; ¢hl¡qÚj¡¢aL¡ Cu¡- Bk£-k¤ Cu¡N¡gÚg¡-l¦ Cu¡ L¡l£-j¤ Cu¡ p¡š¡-l¦ Cu¡ l¡q£-j¤ Cu¡ S¡î¡-l¦ Cu¡ M¡-¢mLŤCu¡ h¡-lÚz Bõ¡-ýÇj¡ B¢SlÚe¡ Ju¡ M¡¢õpe¡- ¢je¡eÚ e¡-lÚz Cu¡- j¤S£-l¦ Cu¡j¤S£-l¦ Cu¡ j¤S£-lÚ, ¢hl¡qÚj¡¢aL¡ Cu¡-BlÚ q¡j¡lÚ l¡-¢qj£-ez
nh-C LÅclf¢hœ ljk¡el ®no cn ¢cel ¢hS¡s l¡a…m¡l HL¢V "nh-C LÅcl'z ah26 ljk¡e ¢ch¡Na l¡a nh-C LÅcl qh¡l pñ¡he¡ ®h¢nz p¤al¡w nh-CLÅcl p¡l¡ l¡a S¡NËa ®bL Ch¡ca-h¾cN£ Llm q¡S¡l j¡plJ ®hn£p¡Ju¡h f¡Ju¡ k¡uz nh-C hl¡al ja H l¡aJ egm e¡j¡k fs¡l ¢hd¡eluRz
nh-C LÅcl e¡j¡kl ¢euÉa
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ l¡L¡"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢a m¡um¡¢am LÅcÚ¢lz j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡-¢Sq¡¢amÚ L¡'h¡¢anÚn¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑx B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu c¤' l¡LÚ"Ba m¡um¡a¤m LÅcÚlle¡j¡k pÇfæ Ll¢Rz Bõ¡ý BLh¡lz
C'¢aL¡gC'¢aL¡g-Hl ¢euÉa jp¢Sc AhÙÛ¡e Ll¡l e¡j C'¢aL¡gz C'¢aL¡g ¢aefÐL¡l- 1.Ju¡¢Sh, 2. p¤æ¡a-C j¤B‚¡c¡qÚ J 3. j¤Ù¹¡q¡hz C'¢aL¡g-C Ju¡¢ShHV¡ j¡æal C'¢aL¡gz HV¡ f¡mel SeÉ ®l¡k¡ l¡M¡ AaÉ¡hnÉLz ®l¡k¡hÉa£a HV¡ ¢höÜ qu e¡z C'¢aL¡g-C p¤æ¡a-C j¤B‚¡c¡qÚHV¡ ljk¡e j¡pl f§ZÑ ®no cn¢ce Ll¡ quz 20 ljk¡e p§kÑ¡Ù¹l pju h¡f§hÑ C'¢aL¡gl ¢euÉa jp¢Sc Ef¢ÙÛa qa quz Bl 30 ljk¡e p§kÑ¡Ù ¹lfl Abh¡ 29 ljk¡e n¡Ju¡ml Q¡yc cªø qJu¡l fl jp¢Sc ®bL ®hl
49 50
qhez AeÉb¡u H fkÑ¡ul C'¢aL¡g pÇfæ qh e¡z H C'¢aL¡g qµRp¤æ¡a-C j¤B‚¡c¡qÚ-C ¢Lg¡u¡z ph¡C ®Rs ¢cm ph¡CL f¡Ls¡J Ll¡ qhzBl k¢c HLSeJ a¡ pÇfæ Ll ®ee, ah ph¡C c¡¢uj¤š² qu k¡hez HC'¢aL¡gl SeÉJ ®l¡k¡ l¡M¡ f§hÑnaÑz ah ljk¡el ®l¡k¡…m¡C a‹eÉkbøz [®qc¡u¡ CaÉ¡¢c]
j¤Ù¹¡q¡h C'¢aL¡gEfl¡š² c¤'fÐL¡ll C'¢aL¡g hÉa£a ®k C'¢aL¡g Ll¡ qu a¡' j¤Ù¹¡q¡hz HC'¢aL¡gl SeÉ ®l¡k¡ f§hÑnaÑ euz HV¡ ¢LR¤rZl SeÉJ qa f¡lzjp¢Sc kMeC k¡he H C'¢aL¡gl ¢euÉa Ll ®ehez jp¢Sc ®bL ®hlqaC H C'¢aL¡g Maj qu k¡uz Ha j¤Ù¹¡q¡h C'¢aL¡gl ¢euÉa Ll¡Ckbøz EõMÉ, f¤l¦ol C'¢aL¡gl SeÉ jp¢Sc Sl¦¢l Bl ®jucl SeÉ ¢eSOll HL¢V ¢hno S¡uN¡z
Dc¤m ¢gaÅÚlf¢hœ ljk¡el HL j¡p ®l¡k¡ f¡mel fl n¡Ju¡ml Q¡yc E¢ca qm 1n¡Ju¡m ®k Dcl e¡j¡k Bc¡u Ll¡ qu, a¡ "Dc¤m ¢gaÅÚl'l e¡j¡kz A¢a¢lš²6 a¡Lh£l pqL¡l c¤'l¡LÚ"Bal ¢euÉa Dcl e¡j¡k Bc¡u Ll¡ Ju¡¢Shz
Dc¤m ¢gaÅÚl e¡j¡kl ¢euÉa
- EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ l¡LÚ"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢a D-¢cm ¢gaÚÅ¢l, j¡"B ¢p¢š a¡Lh£-l¡-¢ae; Ju¡-¢Sh¤õ¡-¢qa¡"B-m¡- CLÅ Úa¡c¡uÚa¤ ¢hq¡-k¡m Cj¡j, j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡-¢Sq¡¢amÚL¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lz
Dc¤m Bàq¡¢kmqSÅ j¡pl 10j a¡¢lM f¡me£u Dc¡vphL Dc¤m Bàq¡ hm¡ quz"BàÚq¡'l HL AbÑ ®LÅ¡lh¡e£ Ll¡z H Dc ®LÅ¡lh¡e£ Ll¡ qu hmC Hl Hl©fe¡jLlZ Ll¡ quRz H DcJ Dc¤m ¢gaÚll eÉ¡u A¢a¢lš² 6 a¡Lh£llp¡b 2 l¡LÚ"Ba Ju¡¢Sh e¡j¡k Bc¡u Lla quz H e¡j¡kl f§hÑnaÑ,¢euj-L¡e¤e, ¢h¢d-¢hd¡e ¢LR¤V¡ hÉ¢aœ²j pqL¡l Dc¤m ¢gaÅÚl e¡j¡klAe¤l©fz HaJ c¤'¢V ®M¡vh¡qÚ f¡W Lla quz
Dc¤m Bàq¡ e¡j¡kl ¢euÉa
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡¢q a¡"B-m¡ l¡LÚ"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢a D-¢cm Bàq¡, j¡"B ¢p¢š a¡Lh£-l¡-¢ae; Ju¡-¢Sh¤õ¡-¢qa¡"B-m¡ CLÅ Úa¡c¡ua¤ ¢hq¡-k¡m Cj¡j, j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡-¢Sq¡¢amÚL¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzEiu Dcl e¡j¡kl ¢eujfÐbj Cj¡j p¡qhl p¡b Eiu L¡e fkÑ¿¹ q¡a a¤m "Bõ¡ý BLh¡l(a¡Lh£l-C a¡ql£j¡qÚ) hm c¤'q¡a ®hyd ®ehez a¡lfl "p¡e¡' fs EiuL¡e fkÑ¿¹ q¡a a¤mhe Hhw "Bõ¡ý BLh¡l' hm q¡a ®Rs ®chez Bh¡lq¡a EW¡he Hhw "Bõ¡ý BLh¡l' hm q¡a ®Rs ®chez Bh¡l q¡aEW¡he Hhw "Bõ¡ý BLh¡l' hm q¡a ®hyd ®ehez AbÑ¡v fÐbj a¡Lh£l(a¡Lh£l-C a¡ql£j¡u) q¡a h¡ydhe, Hl flha£Ñ c¤'a¡Lh£l q¡a T¤¢mu®che Hhw Qa¤bÑ a¡Lh£l q¡a ®hyd ®ehez HM¡e H Lb¡ pÈlZ l¡Mhe®k, ®kM¡e a¡Lh£ll fl ¢LR¤ fsa qu, ®pM¡e q¡a h¡yda quz Bl®kM¡e ¢LR¤ fsa qu e¡z ®pM¡e q¡a T¤¢mu ¢ca quz a¡lfl Cj¡j B"Fk¤ ¢hõ¡qÚ J ¢hpÚ¢jõ¡qÚ e£lh fs EµQlh p§l¡ g¡¢aq¡pqAeÉ p§l¡ fshe; a¡lfl l¦L§'-p¡Sc¡qÚ Ll fÐbj l¡LÚ"Ba pj¡ç Llheza¡lfl ¢àa£u l¡LÚ"Ba fÊbj p§l¡ g¡¢aq¡ J AeÉ p§l¡ fs¡l fl ¢ae h¡lq¡a Eiu L¡e fkÑ¿¹ EW¡he Hhw fÐaÉL h¡l a¡Lh£l hm¡L¡m q¡a e¡®hyd T¤¢mu ®chez a¡lfl "Bõ¡ý BLh¡l' (HV¡ Qa¤bÑ a¡Lh£l) hml¦L§'®a k¡hezHa h¤T¡ ®Nm ®k, fÐbj l¡LÚ"Ba ¢ae¢V Hhw ¢àa£u l¡LÚ"Ba ¢ae¢V LlA¢a¢lš² Ru¢V a¡Lh£l qmz fÐbj ¢ae a¡Lh£l ¢LÅlBal BN J a¡Lh£la¡ql£j¡l flz Bl Ah¢nø ¢ae a¡Lh£l ¢àa£u l¡LÚ"Ba ¢LÅlBal flJ l¦L§'l a¡Lh£ll BN pÇfæ Lla quz H Ru a¡Lh£lC c¤'q¡a EiuL¡e fkÑ¿¹ EW¡a quz fÐaÉL c¤'a¡Lh£ll jdÉM¡e ¢ae a¡ph£qÚ f¢lj¡Z¢hl¢a ¢ca quz [c¤lÚl j¤Ma¡l, 1j M™, 779 fªù¡ CaÉ¡¢c]
®L¡e ÙÛ¡e Cj¡j k¢c 6 Hl ®h¢n A¢a¢lš² a¡Lh£l hm, ahj¤LÅ Úa¡c£NZJ a¡yl Ae¤plZ Llhe; ah Eiu l¡LÚ"Ba phÑj¡V 13a¡Lh£ll ®h¢na Ae¤plZ LlheÚ e¡z[fС…š², 780fª.]
51 52
®L¡e nl£uapÇja L¡lZ Dc¤m ¢gaÚll ¢ce Dcl e¡j¡k qa e¡ f¡lm¢àa£u ¢ce fs¡ k¡hz ¢àa£u ¢ceJ pñh e¡ qm aªa£u ¢ce fs¡ k¡h e¡z¢L¿º ®L¡e Jkl R¡s¡ fÐbj ¢ce Dc¤m ¢gaÚll e¡j¡k Bc¡u e¡ Llm ¢àa£u¢ce fsa f¡lh e¡z [LÅ¡k£M¡e, BmjN£l£, c¤lÚl j¤Ma¡l, h¡q¡l nl£ua, LÅ¡e§e-C nl£ua]
Dc¤m BàÚq¡l e¡j¡k Jkll L¡lZ 12 ¢kmqSÅ fkÑ¿¹ fs¡ k¡h; j¡LÚl©qÚJqh e¡z 12 a¡¢lMl fl fs¡ k¡h e¡z ¢he¡ Jkl 10 a¡¢lMl fl fs¡Jj¡Ll©qz [LÅ¡k£M¡e, BmjN£l£ CaÉ¡¢c]
¢kmqSÅ j¡pl 9 a¡¢lM gSl ®bL 13 a¡¢lMl Bpl fkÑ¿¹ fÐaÉLglk e¡j¡kl fl "a¡Lh£l-C a¡nl£LÅ' fsa quz "a¡Lh£l-C a¡nl£LÅ'¢ejÀl©f:
EµQ¡lZ: Bõ¡-ý BLh¡l, Bõ¡-ý BLh¡l, m¡-Cm¡-q¡ Cõ¡õ¡-ý Ju¡õ¡-ýBLh¡l, Bõ¡-ý BLh¡l; Ju¡ ¢mõ¡-¢qm q¡jÚcz
L¢afu egm ®l¡k¡l ¢hhlZBn§l¡: 10 j¤q¡lÚljl ®l¡k¡z Ešj qµR 9 j¤q¡lÚljJ ®l¡k¡ l¡M¡z eh£Ll£j p¡õ¡õ¡ý Bm¡C¢q Ju¡p¡õ¡j ¢eSJ Bn§l¡l ®l¡k¡ ®lMRezj¤pmj¡eclLJ Hl ®l¡k¡ l¡M¡l ¢ecÑn ¢cuRez Bl Hln¡c LlRe,""ljk¡el fl Ešj qµR j¤q¡lÚljl ®l¡k¡z'' [®h¡M¡l£, j¤p¢mj, Bh§ c¡Fc J ¢al¢jk£ nl£g]
Bl¡ Hln¡c LlRe, ""Bn§l¡l ®l¡k¡ HL hRll …e¡qÚ ¢e¢ÕQq² Ll®cuz'' [j¤p¢mj nl£g]
Blg¡qÚ: AbÑ¡v 9 ¢kmqSÅl ®l¡k¡z lp§m¤õ¡qÚ p¡õ¡õ¡ý Bm¡C¢q Ju¡p¡õ¡jHln¡c LlRe, ""BlÚg¡l ®l¡k¡ HL hRl BNl J HL hRl fll …e¡qÚ¢e¢ÕQq² Ll ®cuz [j¤p¢mj, Bh§ c¡Fc CaÉ¡¢c]
qkla Bun¡ ¢pŸ£LÅ¡qÚ l¢àu¡õ¡ý BeÚq¡ hmRe, ""lp§m¤õ¡qÚ p¡õ¡õ¡ýBm¡C¢q Ju¡p¡õ¡j¡ Blg¡qÚ'l ¢cel ®l¡k¡L q¡S¡l ¢cel pj¡e hmRezah qSÅ f¡meL¡l£clL, k¡l¡ Blg¡a b¡L, a¡clL JC ¢ce ®l¡k¡l¡Ma ¢eod LlRez [h¡uÚq¡LÅ£, aÅhl¡e£, Bh§ c¡Fc J e¡p¡D]
BCuÉ¡j-C h£à: AbÑ¡v fТa Q¡¾cÐ j¡pl 13, 14 J 15 a¡¢lMl ®l¡k¡zlp§m¤õ¡qÚ p¡õ¡õ¡ý Bm¡C¢q Ju¡p¡õ¡j Hln¡c LlRe, fТa j¡pl ¢ae¢cel ®l¡k¡ ®aj¢e, ®kje ph pjul ®l¡k¡z [®h¡M¡l£ J j¤p¢mj nl£g]
®p¡j J hªqÖf¢ah¡ll ®l¡k¡: lp§m¤õ¡qÚ p¡õ¡õ¡ý Bm¡C¢q Ju¡p¡õ¡jHln¡c LlRe, ""®p¡jh¡l J hªqÖf¢ah¡l Bjm…m¡ Bõ¡qÚl clÚh¡l ®fnLl¡ quz p¤al¡w B¢j Q¡C Bj¡l Bjm Hja¡hÙÛ¡u ®fn ®q¡L kMe B¢j®l¡k¡c¡l AhÙÛ¡u b¡¢Lz''
h¤dh¡l J hªqØf¢ah¡ll ®l¡k¡: lp§m¤õ¡qÚ p¡õ¡õ¡ý Bm¡C¢q Ju¡p¡õ¡jHln¡c glj¡uRe, ""®k hÉ¢š² h¤dh¡l J hªqØf¢ah¡l ®l¡k¡ l¡Mh a¡l SeÉ®c¡kM ®bL j¤¢š² ¢m¢fhÜ Ll¡ qhz'' Bl¡ Hln¡c glj¡uRe, ""h¤dh¡l,hªqØf¢ah¡l J öœ²h¡l ®l¡k¡ f¡meL¡l£l SeÉ Bõ¡qÚ a¡"Bm¡ ®hqnÚaHje HL (p¤¾cl) Ol °a¢l Llhe, k¡l h¡Cl ®bL ¢ial Hhw ¢ial®bL h¡Cl ®cM¡ k¡hz'' EõMÉ, ®Lhm öœ²h¡l (1¢ce) ®l¡k¡ f¡me Ll¡j¡Ll©qz AhnÉ, f§hÑ ¢Lð¡ flha£Ñ ¢cel AeÉ¡eÉ ®l¡k¡ ¢j¢mu l¡MhezL¡lZ, egm J p¤æ¡a ®l¡k¡ ®Lhm 1¢V l¡M¡ j¡Ll©qz [LÅ¡e§e-C nl£ua] n¡Ju¡ml 6 ®l¡k¡: lp§m¤õ¡qÚ p¡õ¡õ¡ý Bm¡C¢q Ju¡p¡õ¡j Hln¡cLlRe, ""®k hÉ¢š² ljk¡el ®l¡k¡ ®lMR a¡lfl n¡Ju¡ml 6¢ce ®l¡k¡f¡me LlR, ®p ®aj¢e ®kje ph pju ®l¡k¡ ®lMRz'' Bl¡ Hln¡cLlRe, ""®k hÉ¢š² Dcl fl (Dc¤m ¢gaÚl) 6¢V ®l¡k¡ ®lMR ®p f§ZÑ hRlC®l¡k¡ ®lMRz'' [j¤p¢mj, Bh§ c¡Fc, ¢al¢jk£, e¡p¡D, Che j¡S¡q CaÉ¡¢c]
EõMÉ, j¡T j¡T h¡c ¢cu H ®l¡k¡ f¡me Ll¡ Ešjz Dcl fl m¡N¡a¡l6¢ce ®l¡k¡ l¡MmJ r¢a ®eCz[c¤lÚl j¤Ma¡l J h¡q¡l nl£ua] n¡'h¡el ®l¡k¡ J 15 n¡'h¡el gk£ma: lp§m¤õ¡qÚ p¡õ¡õ¡ý Bm¡C¢qJu¡p¡õ¡j Hln¡c LlRe, ""kMe n¡'h¡el 15 a¡¢lM Bp aMe JC l¡aS¡NÊa ®bL Ch¡ca h¾cN£ Ll Hhw ¢cel ®hm¡u ®l¡k¡ l¡Mz L¡lZ, Bõ¡q Úa¡"Bm¡ JC ¢ce p§kÑ¡Ù¹l fl ®bL fÐbj Bpj¡el ¢cL ¢hno a¡S¡¢õ¢hµR¤¢la Lle Hhw Hln¡c glj¡e- "®LE rj¡ Q¡Ju¡l BR ¢L? a¡L rj¡Llhz ®LE l¦¢S Q¡Ju¡l BR ¢L? a¡L l¦¢S ®chz ®L¡e ¢hfc ®bLj¤¢š²L¡j£ BR ¢L? a¡L ¢hfcj¤š² Llhz ®LE Hj¢e, ®LE Hj¢e BR ¢L ?a¡L a¡-C ®chz' Hj¢e ®i¡l qJu¡ fkÑ¿¹ BqÆ¡e Llez'' [Che j¡S¡qÚ]
Bl¡ Hln¡c glj¡e, n¡'h¡el 15 a¡¢lM (nh-C hl¡a) Bõ¡qÚ a¡"Bm¡pjÙ¹ pª¢øl ¢cL ¢hno a¡S¡õ£ fТag¢ma Lle Hhw ph¡CL rj¡ Ll®ce- L¡¢gl J nœ¦a¡ ®f¡oZL¡l£NZ hÉa£az [a¡hl¡e£, Che q¡î¡e]
AhnÉ AeÉ¡eÉ q¡c£p nl£g Bl¡ L¢afu jq¡f¡f£l Lb¡J h¢ZÑa quR,k¡cl …e¡qÚ Hje l¡aJ rj¡ que¡z ®kje- j¡a¡¢fa¡l Ah¡dÉ, j¡cL¡pš²,k¡c¤Ll J hÉ¢iQ¡l£ CaÉ¡¢cz
53 54
S¡e¡k¡l e¡j¡kS¡e¡k¡l e¡j¡kl ¢euj
¢euÉa
- EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ EB¢Ÿu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡ Blh¡"B a¡LÚh£l¡-¢a®p¡u¡m¡-¢amÚ S¡e¡-k¡¢a g¡l¢àm ¢Lg¡-u¡¢a Ju¡pÚ p¡e¡-B ¢mõ¡-¢qa¡"B-m¡- Ju¡pÚ ®p¡u¡m¡-a¡ Bm¡eÚ e¡¢h¢uÉ Ju¡cÚ c¤"B-B ¢mq¡-k¡mj¡C¢uÉ¢a, CLÚÅa¡c¡ua¤ ¢hq¡-k¡m Cj¡-j, j¤a¡Ju¡¢‹q¡e Cm¡-¢Sq¡¢amÚL¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLÚh¡lzEõMÉ, ®jum¡L qm "¢mq¡-k¡m j¡C¢uÉ¢a'-Hl f¢lhaÑ "¢mq¡-¢k¢qmj¡C¢uÉ¢a' hmhez
Hlfl fshe- S¡e¡k¡l e¡j¡kl p¡e¡ (1j a¡Lh£ll fl)
-
EµQ¡lZ x p¤hÚq¡-e¡L¡õ¡-ýÇj¡ Ju¡ ¢hq¡jÚ¢cL¡ Ju¡ a¡h¡-l¡L¡pÚj¤L¡ Ju¡a¡"B-m¡- S¡Ÿ¤L¡ Ju¡ S¡õ¡ p¡e¡-EL¡ Ju¡ m¡-Cm¡-q¡ N¡-uÚl¦L¡zHlfl "Bõ¡ý BLh¡l' hm q¡a e¡ E¢Wu fshe-
S¡e¡k¡l e¡j¡kl cl©c nl£g (2u a¡Lh£ll fl)
-
- EµQ¡lZ x Bõ¡-ýÇj¡ ®p¡u¡¢õ Ju¡ p¡¢õj "Bm¡- p¡C¢uÉc¡e¡- j¤q¡Çj¡¢ce,Ju¡ "Bm¡- B-¢m p¡C¢uÉ¢ce¡ j¤q¡Çj¡¢ce L¡j¡- ®p¡u¡õ¡uÚa¡ Ju¡ p¡õ¡jÚa¡"Bm¡- p¡C¢uÉ¢ce¡- ChС-q£-j¡ Ju¡ "Bm¡- B-¢m p¡C¢uÉ¢ce¡ ChС-q£-j¡,
Cæ¡L¡ q¡j£c¤jÚ j¡S£cz Bõ¡-ýÇj¡ h¡-¢lL "Bm¡-p¡C¢uÉ¢ce¡- j¤q¡Çj¡¢ce,Ju¡ "Bm¡- B-¢m p¡C¢uÉ¢ce¡ j¤q¡Çj¡¢ce, L¡j¡- h¡-l¡LÚa¡ "Bm¡-p¡C¢uÉ¢ce¡- ChС-q£-j¡ Ju¡ "Bm¡- B-¢m p¡C¢uÉ¢ce¡- ChС-q£-j¡; Cæ¡L¡q¡j£-c¤jÚ j¡S£-cz Hlfl "Bõ¡ý BLh¡l' hm q¡a e¡ E¢Wu fshe
(j¡CuÉa h¡mN qm)S¡e¡k¡l e¡j¡kl ®c¡"B (3u a¡Lh£ll fl)
EµQ¡lZ x Bõ¡-ýÇj¡NÚ¢glÚ ¢mq¡C¢uÉe¡- Ju¡ j¡C¢uÉ¢ae¡- Ju¡ n¡-¢q¢ce¡-Ju¡ N¡-C¢he¡- Ju¡ p¡N£-¢le¡- Ju¡ L¡h£-¢le¡- Ju¡ k¡L¡¢le¡- Ju¡EeÚp¡-e¡- Bõ¡-ýÇj¡ j¡eÚ BqÚu¡CÚa¡q§- ¢jæ¡- g¡BqÚ¢uq£- "Bm¡m CpÚm¡-jzJu¡ j¡e Ú a¡Ju¡gÚg¡u Úa¡q§- ¢jæ¡- g¡a¡Ju¡gÚg¡q§- "Bm¡m Dj¡-ez¢hl¡qÚj¡¢aL¡ Cu¡-BlÚq¡j¡lÚ l¡-¢qj£-eze¡h¡mN h¡mLl S¡e¡k¡l e¡j¡kl ®c¡"B
(3u a¡Lh£ll fl)
-
EµQ¡lZ x Bõ¡-ýÇj¡SÚ"BmÚý m¡e¡-g¡l¡aÅ¡Jy Ju¡SÚ "BmÚý m¡e¡-BSÚl¡JyJu¡ k¤Ml¡Jy Ju¡SÚ"BmÚý m¡e¡- n¡-¢g"BJy Ju¡ j¤n¡gÚg¡"B-ze¡h¡mN h¡¢mL¡l S¡e¡k¡l e¡j¡kl ®c¡"B
(3u a¡Lh£ll fl)
-
EµQ¡lZ x Bõ¡-ýÇj¡SÚ"BmÚq¡- m¡e¡- g¡l¡aÅ¡Jy Ju¡SÚ"BmÚq¡- m¡e¡-BSÚl¡Jy Ju¡ k¤MÚl¡Jy Ju¡SÚ"BmÚq¡- m¡e¡- n¡-¢g"Ba¡Jy Ju¡ j¤n¡gÚg¡"BqÚ zHMe Qa¤bÑ a¡Lh£l hm p¡m¡j ®gl¡hez Bj¡cl ®cn S¡e¡k¡l e¡j¡k ®no ®LE "®m¡L¢V ®Lje ¢Rm?' hm¡l flpLm "®m¡L¢V i¡m ¢Rm' hm¡l ®k ¢euj luR a¡ pq£q q¡c£p nl£gpÇjaz Ha jªahÉ¢š²l fr j¤pmj¡ecl i¡m p¡rÉ fÐj¡¢Za qu Hhw a¡à¡l¡ jªal EfL¡l quz
55 56
S¡e¡k¡l e¡j¡kl fl ¢LR¤ p§l¡ J cl©c nl£g CaÉ¡¢c fs jªa J S£¢haEiul SeÉ ®c¡"B Ll¡ Ešjz
Lhl ¢ku¡laLhlÙÛ¡e ¢Nu ®LÅ¡lBe-C f¡Ll p§l¡-¢LÅlBa, ®c¡"B J a¡ph£q-a¡qm£mfs j¤cÑ¡l l©ql fТa p¡Ju¡h hM¢nn Llm j¤cÑ¡ Hhw ¢ku¡laL¡l£ Eiulg¡uc¡ quz ®M¡cÚ lp§m Ll£j p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡jJ Lhl ¢ku¡laLlRez LhlÙÛ¡e ¢Nu ¢ku¡la öd¤ f¤l¦ol¡C Llhz Ù»£m¡LNZ LhlÙÛ¡ee¡ k¡Ju¡C h¡“e£uz
¢ku¡lal ¢eujLhl ¢ku¡lal ¢euÉa Ll phÑfÐbj Ol c¤'l¡LÚ"Ba egm e¡j¡k Bc¡uLlhez H e¡j¡kl Eiu l¡LÚ"Ba p§l¡ g¡¢aq¡l p¡b HLh¡l Bu¡a¤mL¤lÚp£ Hhw ¢aeÚh¡l p§l¡ CMm¡p f¡W Llhez a¡lfl M¡¢m f¡u LhlÙÛ¡e¢Nu fÐbj (BpÚ p¡m¡j¤ Bm¡uL¤jÚ Cu¡-BqÚm¡m LŤh§l) hm Lhlh¡p£clL p¡m¡j Llhez Aaxfl f¢ÕQj ¢cL¢fW ¢cu Lhll ¢cL j¤M Ll ¢ejÀ¡š² ®c¡"B¢V f¡W Llhe-
- EµQ¡lZ x BpÚp¡m¡-j¤ Bm¡uL¤j Cu¡- BqÚm¡cÚ ¢cu¡-¢l ¢je¡mÚ j¤'¢je£e¡Ju¡mÚ j¤'¢je¡-¢a Ju¡mÚ j¤p¢mj£-e¡ Ju¡mÚ j¤p¢mj¡-¢a Ju¡ Cæ¡- CeÚn¡-Bõ¡-ý ¢hL¤j m¡-¢qLŧ-ez e¡pBm¤õ¡-q¡ m¡e¡-Ju¡ m¡L¤j¤m B-¢gu¡qÚzAaxfl d¡l¡h¡¢qLi¡h f¡W Llhe : cl©c nl£g 7 h¡l, p§l¡ g¡¢aq¡ 3h¡l, Q¡lLŤm 7 h¡l, p§l¡ a¡L¡-p¤l 1 h¡l, p§l¡ ¢kmk¡-m 1 h¡l, Bu¡a¤mL¤lp£ 1 h¡l, f¤el¡u cl©c nl£g 7 h¡lz a¡lfl c¤'q¡a a¤m Dp¡m p¡Ju¡hLl j¤e¡S¡a Llhez
Lhl a¡mLÅ£e J Hl flha£Ñ c¤"Bc¡gel fl ph¡CL c§l p¢lu ¢cu a¡mLÅ£eL¡l£ Lhll Ef¢li¡Njªal hr hl¡hl B‰¤m ¢Lwh¡ m¡¢Wl j¡b¡ ®lM (jªal e¡j J a¡l j¡ule¡j dl jªa j¢qm¡ qm 3 h¡l pð¡deLlhe; a¡lfl) ¢ejÀ¢m¢Ma Ch¡la¢V hma hma a¡mLÅ£e Llhe-
- Hl flha£Ñ ®c¡"B
- CpLÅ¡aÅ
jªal c¡¢uaÅ e¡j¡k J ®l¡k¡ CaÉ¡¢c Ae¡c¡u£ ¢Lwh¡ LÅpj J ¢kq¡ll
57 58
L¡gÚg¡l¡ Af¢ln¡¢da ®bL k¡Ju¡ Aü¡i¡¢hL euz a¡C, ¢ejÀ¢m¢Ma ¢eujCpLÅ¡aÅ Ll¡ ®Nm jªaL Bõ¡qÚ f¡L rj¡ Llhe hm Bn¡ Ll¡ k¡uzfÐbj jªal S£he ka Ju¡LÅ Úal e¡j¡k, ¢halpq °c¢eL 6 Ju¡LÅ Úa¢qph, ka¢V glk ®l¡k¡ LÅ¡k¡ quR a¡ ¢qp¡h Ll fÐaÉL e¡j¡k J ®l¡k¡lSeÉ HLLV¡ ¢gvl¡l f¢lj¡Z Nj Abh¡ Hl pjf¢lj¡Z j§mÉ ¢qph phÑj¡VLa V¡L¡ c¡ys¡u a¡ ¢eZÑu Lla qhz a¡lfl nfbl L¡gÚg¡l¡ J ¢kq¡llL¡gÚg¡l¡ b¡Lm Be¤j¡¢eL pwMÉ¡e¤p¡l a¡J acÚp‰ ®k¡N Lla qhza¡lfl p¡jbÑÉ b¡Lm JC f¢lj¡Z AbÑ Nl£h-¢jpL£eL c¡e Llhez Blk¢c p¡jbÑÉ e¡ b¡L, ah Eš² ¢hl¡V AwLl L¡gÚg¡l¡l ¢eZ£Ña pwMÉL AbÑ®bL kb¡ pñh V¡L¡ q¡a ®ehez a¡lfl ¢eS MlQ HLV¡ ®LÅ¡lBe jS£cœ²u Llhez JC œ²uLªa ®LÅ¡lBe jS£c Hhw L¡gÚg¡l¡ ®bL kb¡pñhpwNªq£a V¡L¡ (Ljfr HL¢cel e¡j¡kl f§ZÑ L¡gÚg¡l¡l V¡L¡) q¡a ¢eua¡ p¡cLÅ¡qÚ Ll¡l ®O¡oZ¡ ®che- "CpÚLÅ¡aÅl EŸnÉ fÐcu H ¢S¢ep…m¡®eJu¡l SeÉ ®LE BR ¢Le¡z b¡Lm a¡L H ¢S¢ep…m¡ NËqZl SeÉBqÆ¡e Ll¢Rz k¢c ®LE a¡ NËqZl SeÉ H¢Nu Bp, ah a¡L Hl ¢hÙ¹¡¢la¢hhlZ ¢cu ¢eSl Arja¡l Lb¡ fÐL¡n Ll JC…m¡ a¡L qÙ¹¡¿¹lLlhez ®p JC…m¡ ¢eu pl c¡ys¡h Hhw ¢LR¤rZ fl JC ¢S¢ep…m¡¢eu fÐc¡eL¡l£l p¡je Bphz JC fÐc¡eL¡l£ a¡L hmhe, ""B¢ja¡®a¡j¡L La…m¡ ¢S¢ep ¢cu¢Rm¡jz B¢j ®kqa¤ B¢bÑLi¡h ApµRm,®pqa¤ JC ¢S¢ep…m¡ Bj¡L ®glv c¡Jz'' aMe JC NËq£a¡ hmh, ""a¡®a¡ Bj¡lJ fÐu¡Se, B¢jJ ®a¡ HL Nl£h ®m¡Lz a¡C V¡L¡ ¢ca e¡f¡lmJ f¢hœ ®LÅ¡lÚBe ¢am¡Ju¡a Ll ®a¡j¡l jªa hÉ¢š²l l©q Dp¡mp¡Ju¡h Llh¡ Hhw ®c¡"B Llh¡z'' Aafl, HLV¡ ®c¡"B-j¤e¡S¡alj¡dÉj CpLÅ¡a fhÑ pj¡ç Ll¡ qhz
L¢afu egm e¡j¡kl ¢hhlZa¡¢quÉ¡a¤m Jk§
q¡c£p nl£g h¢ZÑa BR, ®k hÉ¢š² Jk§ Ll¡l fl c¤'l¡LÚ"Ba e¡j¡k Hje¢eù¡f§ZÑ EŸnÉ fsh ®k, JC …m¡l jdÉ fÐl¡Qe¡ Bph e¡, Bõ¡qÚa¡"Bm¡ a¡l …e¡qÚ rj¡ Ll ®chez (j¤p¢mj J h¤M¡l£)
a¡¢quÉa¤m Jk§ e¡j¡kl ¢euÉa x
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡- l¡L"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢a a¡¢quÉ¡¢am Ju¡à§z j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡- ¢Sq¡¢amÚ L¡'h¡¢anÚn¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑx B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu c¤' l¡LÚ"Ba a¡¢quÉ¡a¤m Jk§le¡j¡k pÇfæ Ll¢Rz Bõ¡ý BLh¡lza¡¢quÉ¡a¤m j¡p¢Sc e¡j¡kl ¢euÉa x
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡- l¡L"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢a a¡¢quÉ¡¢am j¡p¢S¢c, j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡- ¢Sq¡¢amÚ L¡'h¡¢anÚn¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑx B¢j Bõ¡ql EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu c¤' l¡LÚ"Ba a¡¢quÉ¡a¤mj¡p¢Sc'l e¡j¡k pÇfæ Ll¢Rz Bõ¡ý BLh¡lz ýk§l p¡õ¡õ¡ý a¡"Bm¡ Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j Hln¡c glj¡uRe, ""kMe®a¡jl¡ jp¢Sc fÐhn Llh aMe hp¡l f§hÑ c¤'l¡LÚ"Ba e¡j¡k fse¡Jz''[ h¤M¡l£ J j¤p¢mj]
H c¤'¢V e¡j¡k j¡Ll©q J ¢e¢oÜ Ju¡LÅÚa fshe e¡z S¤j¤"Bl ja AeÉ ®k®L¡e pjuJ Jk§ Ll kMeC jp¢Sc fÐhn Llhe, aMeC H c¤'fÐL¡le¡j¡k fs¡l ®Qø¡ Llhez
CnÚl¡LÅl e¡j¡kq¡c£p nl£g h¢ZÑa qu ®k, CnÚl¡LÅl e¡j¡k pÇfæL¡l£ HL qSÅ J HLEjl¡qÚ'l p¡Ju¡h m¡i Llz H e¡j¡kl fÜ¢a qµR- gSll e¡j¡k fsJC S¡uN¡u hp b¡Lhe, ¢kLÚl-BkÚL¡l Lla b¡Lhe, f¡¢bÑh ®L¡eL¡SLjÑ Llhe e¡ Hhw Lb¡h¡aÑ¡J hmhe e¡z kMe p§kÑ f§Z¡Ñ‰i¡h ®hl quBph, aMe c¤' l¡LÚ"Ba egm e¡j¡kl ¢euÉa pqL¡l c¤'¢Lwh¡ Q¡l
59 60
l¡LÚ"Ba CnÚl¡LÅl e¡j¡k fshez jdÉM¡e c¤¢eu¡h£ L¡SLjÑ Llm p¡Ju¡h qÊ¡p f¡uz CnÚl¡LÅl pju qu kMe p§kÑ f§ZÑ¡‰i¡h ®hl qu Bpz aMe p§kÑl ¢cLcª¢ø ¢ehÜ Ll a¡L¡e¡ k¡u e¡z p§kÑ¡cul A¿¹ax fel ¢j¢eV fl p§kÑlHje AhÙÛ¡u quz CnÚl¡LÅl e¡j¡kl ¢euÉa
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡- l¡LÚ"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢am CnÚl¡-LÅÚz j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡- ¢Sq¡¢am L¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢aBõ¡ý BLh¡lzAbÑ x Bõ¡qÚ'l EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu c¤'l¡LÚ"Ba CnÚl¡LÅl e¡j¡k fs¢RzBõ¡ý BLh¡lz
Q¡nÚal e¡j¡kH e¡j¡k pÇfLÑ q¡c£p nl£g hý gk£ma HpRz H e¡j¡k c¡¢lâc§l£LlZl SeÉ fl£¢ra ®e¡pÚM¡z Ljfr 2 l¡LÚ"Ba J phÑ¡µQ 12l¡LÚ"Ba fkÑ¿¹ fs¡ k¡uz H e¡j¡kl j¡dÉj O¤j ®bL p¤ÙÛi¡h S¡NËa qh¡lfl fТa¢V A‰-fÐaɉ J NË¢¿Ûl Lªa‘a¡ fÐL¡n Ll¡ quz HL¢V q¡c£pLŤcÚp£a Bõ¡qÚ a¡"Bm¡ Hln¡c Lle, ""®q Bcj p¿¹¡e! a¤¢j ¢celfСl¢ñL Awn Bj¡l EŸnÉ Q¡l l¡LÚ"Ba e¡j¡k fs e¡Jz gm B¢j®a¡j¡l ¢cel ®no¡wn fkÑ¿¹ ®a¡j¡l SeÉ kbø b¡Lh¡z'' [¢al¢jk£]
H e¡j¡kl pju qµR, p§kÑ M¤h fÐMla¡ Bp¡l fl ®bL nl£ua pÇja AdÑ¢chp Blñ qJu¡ fkÑ¿¹ b¡LzQ¡nÚal e¡j¡kl ¢euÉa x
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡- l¡LÚ"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢aàÚ ®à¡q¡- j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡- ¢Sq¡¢am L¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢aBõ¡-ý BLh¡lz AbÑ x B¢j Bõ¡qÚ a¡"Bm¡l EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu c¤'l¡LÚ"Ba Q¡nÚale¡j¡k pÇfæ Ll¢Rz Bõ¡ý BLh¡lz
p¡m¡a¤m BJu¡h£eH egm e¡j¡k j¡N¢lhl glk J p¤æ¡a Bc¡u Ll¡l fl fs¡ quz q¡c£p
f¡L h¢ZÑa quR ®k, ®k hÉ¢š² H egm…m¡ Hi¡h fsh ®k, ®p…m¡ljdÉi¡N ®L¡e j¾c Lb¡ hmh e¡, ®p 12 hRll egm e¡j¡kl pj¡ep¡Ju¡h f¡hz H e¡j¡k 2 l¡LÚ"Bal ¢euÉa Ljfr 6 l¡LÚ"Ba, phÑ¡dÑ20 l¡LÚ"Ba fkÑ¿¹ fs¡ k¡u Hhw fТa l¡LÚ"Ba p§l¡ g¡¢aq¡l fl 3 h¡l"p§l¡ CMm¡pÚ' fs¡ Ešjz BJu¡h£e e¡j¡kl ¢euÉa x
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡- l¡LÚ"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢am BEJu¡-h£-e; j¤a¡Ju¡¢‹q¡e Cm¡- ¢Sq¡¢am L¡'h¡¢anÚn¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑ x B¢j Bõ¡qÚ'l EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu 2 l¡LÚ"Ba BEÚJu¡-h£ee¡j¡k fs¡l ¢euÉa Ll¢Rz Bõ¡ý BLh¡lz
a¡q¡‹¤cl e¡j¡kq¡c£p nl£g ýk §l BLl¡j p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j Hln¡cglj¡uRe, l¡al ¢LÅu¡jL (a¡q¡‹¤c) Af¢lq¡kÑ Ll e¡Jz L¡lZ, HV¡JC ph ®eL h¡¾c¡cl ¢euj, k¡l¡ ®a¡j¡cl f§hÑ Qm ®NRez H e¡j¡kfsm h¡¾c¡ a¡l jq¡e lhl °eLVÉ ASÑe Lla prj quz H e¡j¡k …e¡qÚ®bL ¢hla l¡M, …e¡qÚ ®j¡Re Llz[¢al¢jk£] a¡R¡s¡, aMe h¡¾c¡l c¡"B¢hnoi¡h Lh§m quz H e¡j¡kl hc±ma j¡e¤o hs hs jkÑ¡c¡u ®f±yR k¡uza¡q¡‹¤cl e¡j¡k AdÑl¡a A¢ah¡¢qa qh¡l fl O¤j ®bL ®SN JW fsaquz Ljfr 2 l¡LÚ"Ba Bl phÑ¡dÑ 12 l¡LÚ"Ba fkÑ¿¹ H e¡j¡k fs¡ k¡uza¡q¡‹¤c e¡j¡kl ¢euÉa x
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡- l¡LÚ"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢aaÚ a¡q¡‹¤cÚ; j¤a¡Ju¡¢‹q¡e Cm¡- ¢Sq¡¢am L¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢aBõ¡-ý BLh¡lzAbÑ x B¢j Bõ¡qÚ'l EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu 2 l¡LÚ"Ba a¡q¡‹¤cl e¡j¡kpÇfæ Ll¡l ¢euÉa Llm¡jz Bõ¡ý BLh¡lz
p¡m¡a¤aÚ a¡ph£qÚH e¡j¡klJ hý gk£ma luRz H e¡j¡k fs¡l gm j¡e¤ol ea¤e-f¤l¡ae,pN£l¡-Lh£l¡qÚ, fÐL¡nÉ-AfÐL¡nÉ, CµR¡Lªa- A¢eµR¡Lªai¡h pÇf¡¢ca pjÙ¹
61 62
…e¡qÚ Bõ¡qÚ a¡"Bm¡ rj¡ Ll ®cez ýk§l p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡jBfe Q¡Q¡ qkla Bî¡p l¡¢àu¡õ¡ý BeýL H e¡j¡k fs¡l ¢nr¡¢cu¢Rmez Bl Hln¡c glj¡u¢Rme, ""pñh qm H e¡j¡k fТa¢ce,ea¤h¡ fÐaÉL S¤j¤"BqÚh¡l, AeÉb¡u hRl HLh¡l, a¡J pñh e¡ qm S£heHLh¡l AhnÉC fshez'' H e¡j¡k 4 l¡LÚ"Baz fÐaÉL l¡LÚ"Ba¢ejÀ¢m¢Ma a¡ph£qÚ ¢ejÀ¡š² ¢euj fТa l¡LÚ"Ba 75 h¡l Ll 4 l¡LÚ"BaphÑj¡V 300 h¡l fsa qu-
EµQ¡lZ x p¤hÚq¡-e¡õ¡-¢q Ju¡mÚq¡jÚc¤ ¢mõ¡-¢q Ju¡ m¡-Cm¡-q¡ Cõ¡õ¡-ýJu¡õ¡-ý BLh¡lz
p¡m¡a¤aÚ a¡ph£qÚ'l ¢euj4 l¡LÚ"Ba p¡m¡a¤aÚ a¡ph£qÚ e¡j¡kl ¢euÉa Hi¡h Llhe-
- -
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡- Blh¡"Bl¡L"B-¢a ®p¡u¡m¡-¢aaÚ a¡p¡-h£-qÚ; p¤æ¡a¤ lp§¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡-j¤a¡Ju¡¢‹q¡e Cm¡- ¢Sq¡¢am L¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢a Bõ¡-ý BLh¡lzAbÑ x B¢j Bõ¡qÚ'l EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu 4 l¡LÚ"Ba p¡m¡a¤aÚ a¡ph£q'lp¤æ¡a e¡j¡k fs¡l ¢euÉa Llm¡j; Bõ¡ý BLh¡lza¡Lh£l-C a¡ql£j¡l fl "p¡e¡' (p¤hq¡e¡L¡õ¡-ýÇj¡ Ju¡ ¢hq¡jÚ¢cL¡ Ju¡a¡h¡l¡L¡pÚj¤L¡ Ju¡a¡"Bm¡ S¡Ÿ¤L¡ Ju¡m¡-Cm¡-q¡ N¡ul¦L¡) fsheza¡lfl (p§l¡ g¡¢aq¡ fs¡l BN) 15 h¡l Efl¡š² a¡ph£q (p¤hq¡-e¡õ¡-¢qJu¡mÚq¡jÚc¤ ¢mõ¡-¢q Ju¡m¡- Cm¡-q¡ Cõ¡õ¡-ý Ju¡õ¡-ý BLh¡l) fsheza¡lfl B"Fk¤¢hõ¡qÚ, ¢hpÚ¢jõ¡qÚ, p§l¡ g¡¢aq¡ J ®L¡e p§l¡ fs¡l fl (l¦L§'ak¡Ju¡l f§hÑ) 10h¡l JC a¡ph£qÚ fshez a¡lfl l¦L§' Llhe; l¦L§'®ap¤hq¡-e¡ l¢îu¡mÚ "Bk£j 3/5/7h¡l fs¡l fl JC a¡ph£q 10h¡l fsheza¡lfl l¦L§' ®bL "p¡¢j"Bõ¡-ý ¢mj¡eÚ q¡¢jc¡qÚ' hma hma ®p¡S¡ quc¡y¢su "lî¡e¡- m¡L¡m q¡jÚc' hm¡l fl 10 h¡l JC a¡ph£q fsheza¡lfl p¡Sc¡u k¡he ®pM¡eJ p¡Sc¡l a¡ph£q fs¡l fl Efl¡š²a¡ph£qÚ 10 h¡l fshez a¡lfl p¡Sc¡qÚ ®bL j¡b¡ a¤m ®p¡S¡ qu hp¢edÑ¡¢la ®c¡"B (Bõ¡ýÇj¡NÚ¢glÚm£ Ju¡lÚq¡jÚe£ Ju¡qÚ¢ce£ Ju¡l Úk¤LÅe£Ju¡'¢ge£) fs¡l fl hp hp 10h¡l a¡ph£q¢V fshez a¡lfl ¢àa£up¡Sc¡u ¢Nu HLC ¢euj p¡Sc¡l a¡ph£q fs¡l fl p¡Sc¡la AhÙÛ¡u10h¡l Eš² a¡ph£qÚ fshez HMe fÐbj l¡LÚ"Ba ®no qm, a¡ph£qÚ qm
phÑj¡V 75 h¡lz a¡lfl ¢àa£u l¡LÚ"Ba c¡y¢su (p§l¡ g¡¢aq¡ fs¡l f§hÑ)fÐbj 15 h¡l JC a¡ph£q fshez a¡lfl fÐbj l¡LÚ"Bal ¢euj p§l¡,¢LÅlBa Hhw h¡L£ a¡ph£q…m¡ pqL¡l Bl¡ ¢ae l¡LÚ"Ba fshezHi¡h (fТa l¡LÚ"A¡a 75 h¡l Ll phÑj¡V 300 h¡l JC a¡ph£q f¡WLl¡l j¡dÉj) Q¡l l¡L"Ba f§ZÑ Llhez[…¢eu¡ CaÉ¡¢cl hl¡a h¡q¡l nl£ua, 4bÑ M™]
p¡m¡a¤m q¡S¡aBh§ c¡Fc nl£g qkla ýk¡ug¡qÚ l¡¢àu¡õ¡ý Beý ®bL h¢ZÑa ®k, kMeýk§l BLÅc¡pÚ p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j'l pÇj¤M ®L¡e …l¦aÅf§ZÑ ¢houHp fsa¡ aMe a‹eÉ e¡j¡k fsae- 2 l¡LÚ"Ba ¢Lwh¡ 4 l¡LÚ"Bazq¡c£p nl£gl hZÑe¡e¤p¡l, fÐbj l¡LÚ"Ba p§l¡ g¡¢aq¡l fl 3 h¡lBu¡a¤m L¤lÚp£ Hhw ¢àa£u l¡LÚ"Ba p§l¡ g¡¢aq¡l fl 1h¡l p§l¡ CMm¡pfshez Hlfl Bl¡ 2 l¡LÚ"Ba fsm Eiu l¡LÚ"Ba p§l¡ g¡¢aq¡ fs¡lfl 3u J 4bÑ l¡LÚ"Ba kb¡œ²j p§l¡ g¡m¡LÅ J p§l¡ e¡p 1 h¡l Llfshez H 4l¡LÚ"Ba e¡j¡kl p¡Ju¡h nh LÅcÚll e¡j¡kl pj¡e HhwHl gm q¡Sa h¡ Q¡¢qc¡ f§lZ quz j¡n¡CM qkl¡a ®Ll¡j hmRe- HV¡fl£¢raz
¢euÉa
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡- l¡LÚ"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢am q¡-S¡qÚ, j¤a¡Ju¡¢‹q¡e Cm¡- ¢Sq¡¢am L¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢aBõ¡-ý BLh¡lzAbÑ x B¢j Bõ¡qÚ a¡"Bm¡l EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu c¤'l¡LÚ"Ba p¡m¡a¤mq¡S¡a pÇfæ Ll¡l ¢euÉa Llm¡jz Bõ¡ý BLh¡lz
p¡m¡a¤m Bpl¡l h¡ e¡j¡k N¡E¢pu¡Q¡¢qc¡ f§lZl SeÉ BlL¢V fl£¢ra e¡j¡k qµR p¡m¡a¤mÚ Bpl¡l h¡e¡j¡k N¡E¢pu¡, k¡ Cj¡j Bh¤m q¡p¡e e§l¦Ÿ£e Bm£ Che CÚu§p¤g CheSl£l m¡Mj£ n¡aÅe§e£ "h¡qÚS¡a¤m Bpl¡l'-H, ®j¡õ¡ Bm£ LÅ¡l£ J n¡uMBhc¤m qLÅ j¤q¡¢Ÿp ®cqÚmi£ lqj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢qj¡ ýk§l N¡Ep B'kjl¡¢àu¡õ¡ý Beý ®bL hZÑe¡ Lle, H e¡j¡k Hi¡h fsa qu- j¡N¢lhlglk e¡j¡kl fl p¤æ¡a e¡j¡k fs H c¤'l¡LÚ"Ba egm e¡j¡k fshezEšj qµR "BmÚq¡jc¤' nl£gl fl fÐaÉL l¡LÚ"Ba 11h¡l Ll p§l¡CMÚm¡p f¡W Ll¡z p¡m¡j ®gl¡e¡l fl q¡jÚc J p¡e¡ (Bõ¡ql fÐnwp¡p§QLh¡LÉ f¡W Llhe) a¡lfl eh£ Ll£j p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j Hl Efl11h¡l cl©c nl£g J p¡m¡j f¡W Ll¡l fl 11h¡l
63 64
(Cu¡ lp§m¡õ¡qÚ! Cu¡ e¡h£uÉ¡õ¡qÚ! B¢NpÚe£ Ju¡jÚc¤cÚe£ g£ LÅ¡à¡-C q¡-S¡a£-Cu¡-LÅ¡-¢àu¡mÚ q¡-S¡-aÚ) hmhez a¡lfl Cl¡Ll ¢cL HN¡l LÅcj H¢Nuk¡he Hhw fТa¢V LÅcj hmhe-
(Cu¡- N¡Ep¡pÚ p¡LÅ¡m¡De, Cu¡- L¡l£-j¡aÅ Ú ®aÅ¡u¡lÚg¡De, B¢NpÚe£-Ju¡jÚc¤cÚe£- g£- LÅ¡à¡-C q¡-S¡-¢a [¢ha¡Jg£- ¢LÅõ¡-¢q BkÚk¡ Ju¡ S¡õ¡])a¡lfl ýk§l p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j-Hl Jp£m¡ ¢eu ®c¡"B Llhez
¢euÉa
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡- l¡LÚ"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢am BpÚl¡-l, j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡- ¢Sq¡¢am L¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢aBõ¡-ý BLh¡lzAbÑ x B¢j Bõ¡qÚ a¡"Bm¡l EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu c¤'l¡LÚ"Ba p¡m¡a¤mBpl¡l pÇfæ Ll¡l ¢euÉa Llm¡jz Bõ¡ý BLh¡lz
a¡Jh¡l e¡j¡kBh§ c¡Fc, ¢al¢jk£, Che j¡S¡q J Che q¡î¡e a¡ycl "pq£q'-H qklaBh§ hLl ¢pŸ£LÅ l¡¢àu¡õ¡ý Beý ®bL hZÑe¡ Lle, ýk§l Hln¡cglj¡uRe, ""kMe ®L¡e h¡¾c¡ …e¡qÚ Ll a¡lfl Jk§ Ll e¡j¡k fs,a¡lfl C¢Ù¹Ng¡l AbÑ¡v …e¡ql rj¡ fСbÑe¡ Ll Bõ¡qÚ a¡"Bm¡ a¡l …e¡q Úrj¡ Ll ®cez'' HV¡J egm e¡j¡kz
p¡m¡a¤aÚ a¡Jh¡qÚ'l ¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡- l¡LÚ"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢aaÚ a¡Jh¡qÚz j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡- ¢Sq¡¢am L¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢aBõ¡ý BLh¡lzAbÑ x B¢j Bõ¡qÚl EŸnÉ ®LÅhm¡j¤M£ qu c¤' l¡LÚ"Ba p¡m¡a¤aÚ a¡Jh¡qÚpÇfæ Ll¡l ¢euÉa Llm¡jz Bõ¡ý BLh¡lz
a¡lfl Eiu l¡LÚ'Ba p§l¡ g¡¢aq¡l fl ®L¡e p§l¡ fs e¡j¡k pÇfæLlhez
e¡j¡k-C pgl®L¡b¡J pgl k¡Ju¡l pju ¢eS Ol Abh¡ ¢eSl AhÙÛ¡el S¡uN¡u c¤'l¡LÚ"Ba egm e¡j¡k fs ®ehez a¡hl¡e£ nl£gl q¡c£p h¢ZÑa quR®k, ®k ®LE pgll pju c¤'l¡LÚ"Ba e¡j¡k fsR ®p acfr¡ Ešj ¢LR¤a¡l f¢lh¡l-f¢lSel SeÉ ®lM k¡u ¢ez
¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡- l¡LÚ"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢apÚ p¡g¡¢lÚ j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡- ¢Sq¡¢am L¡'h¡¢anÚ n¡l£-g¡¢aBõ¡ý BLh¡lzpgl ®bL ¢gl Hp ®k e¡j¡k fshe pgl ®bL ¢gl Hp jqõ¡l jp¢Sc c¤'l¡LÚ"Ba egm e¡j¡k fs¡ A¢ap¡Ju¡hc¡uLz pq£q j¤p¢mj nl£g qkla L¡'h Che j¡¢mL l¡¢àu¡õ¡ýBeý ®bL h¢ZÑa, lp§m¤õ¡qÚ p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j pgl ®bL ¢ceQ¡nÚal pju a¡nl£g Beaez aMe fÐbj jp¢Sc a¡nl£g ¢eu ®kaeHhw c¤' l¡LÚ"Ba e¡j¡k fsaez a¡lfl ®pM¡e ¢LR¤rZ AhÙÛ¡e LlaezAaxfl Bfe ýS§l¡ nl£g a¡nl£g ¢eu ®kaez
¢euÉa
-
EµQ¡lZ x e¡Ju¡Ca¤ BeÚ Ep¡u¡¢õu¡ ¢mõ¡-¢q a¡"B-m¡- l¡LÚ"Ba¡C®p¡u¡m¡-¢alÚ l¦S§-"C ¢je¡pÚ p¡g¡¢l; j¤a¡Ju¡¢‹q¡eÚ Cm¡- ¢Sq¡¢am L¡'h¡¢anÚn¡l£-g¡¢a Bõ¡ý BLh¡lz nl£ua JC hÉ¢š² j¤p¡¢gl, ®k ¢ae ¢cel fb fkÑ¿¹ Njel EŸnÉHm¡L¡ ®bL ®hl quz H c§laÅl f¢lj¡Z qµR p¡s p¡a¡æ j¡Cmz
[g¡a¡Ju¡-C ®lk¢iu¡l hl¡a "h¡q¡l nl£ua']
Ljfr ¢ae ¢ce m¡N¡a¡l pgll EŸnÉ ®hl qu ®L¡b¡J fel ¢ceAhÙÛ¡el ¢euÉa e¡ Llm ®p f¤el¡u ¢eS ®m¡L¡mu (Ju¡aÅe BpÚm£) ¢Lwh¡CLÅ¡jal ÙÛ¡e (Ju¡aÅe CLÅ¡ja) e¡ ®f±yR¡ fkÑ¿¹ j¤p¡¢gl b¡Lhz
65 66
N¿¹hÉ ÙÛ¡e ®f±yR¡l fl ®LE k¢c ®pM¡e 15 ¢ce h¡ aa¡¢dL pjuAhÙÛ¡el ¢euÉa e¡ Ll AhÙÛ¡e Lla b¡L a¡qm aa¢ce fkÑ¿¹ ®pj¤p¡¢gl ¢qph NZÉ qhz Hje¢L ®p ®L¡b¡J ®f±yR ®pM¡e La¢ce b¡Lha¡l ¢e¢ÕQa ¢pÜ¡¿¹ ¢ea e¡ f¡lm AhÙÛ¡el ¢euÉa e¡ Ll öd¤ fel ¢ceeu, hlw j¡pl fl j¡p b¡LmJ ®p j¤LÅ£j qh e¡; hlw j¤p¡¢glC b¡LhzH L¡lZ, p¡j¤¢âL S¡q¡S, ®lmN¡¢s, ¢ØVj¡l, m’ J ¢hj¡e LjÑla JAhÙÛ¡eL¡l£l¡ ®N¡V¡ pglC j¤p¡¢gl ¢qph NZÉ qhz a¡l¡ e¡j¡k LÅplLlhz L¡lZ, Hph k¡eh¡qe ®L¡b¡J fel ¢ce AhÙÛ¡el ¢euÉa Ll¡l JAhÙÛ¡el p¤k¡N b¡Le¡z k¡œ¡l fl aMe ®bL ®LE j¤p¡¢gl hm NZÉ qh kMe ®p ¢eS®m¡L¡mul h¡Cl Qm k¡hz ®m¡L¡mu nql qm nqll h¡Cl Qm k¡Ju¡Hhw NË¡j qm NË¡j qa ®hl qu k¡Ju¡l fl ®bL a¡l pgl Blñ qhzEõMÉ, ®k ¢cL ®bL ®hl qu ®p¢cLl ®m¡L¡mul ®no fС¿¹C H ®rœfÐk¡SÉz [c¤lÚl j¤Ma¡l, …¢eu¡, h¡q¡l nl£ua]
j¤p¡¢gl a¡l pglL¡m HL¡L£ ¢Lwh¡ Cj¡j ¢qph glk e¡j¡k Bc¡uLlm Q¡l l¡LÚ"Ba ¢h¢nø glk e¡j¡k…m¡L LÅpl Llhz AbÑ¡v, ®k¡ql,Bpl J Hn¡l glk Q¡l l¡LÚ"Bal ÙÛm c¤'l¡LÚ"Ba fshz Cj¡j j¤p¡¢gl qm, j¤p¡¢gl-j¤LÅÚa¡c£J Cj¡jl p¡b LÅpl fshz BlaMe a¡yl j¤LÅÚa¡c£ j¤LÅ£j b¡Lm, Cj¡j c¤'l¡LÚ"Ba fs p¡m¡j ¢g¢lu ¢em®p h¡¢L c¤'l¡LÚ"Ba fs ®ehz H c¤C l¡LÚ"Ba ®p ¢LÅlÚBa ®j¡VC fshe¡; hlw p§l¡ g¡¢aq¡ f¢lj¡Z pju c¡ys¡hz [c¤lÚl j¤Ma¡l, h¡q¡l nl£ua]
j¤p¡¢gll SeÉ e¡j¡k LÅpl fs¡ Ju¡¢Shz AbÑ¡v Q¡l l¡LÚ"Ba ¢h¢nøglk c¤'l¡LÚ"Ba fshz a¡l ®rœ c¤'l¡LÚ"BaC f§ZÑ e¡j¡kz CµR¡Lªai¡hQ¡l l¡LÚ"Ba fsm …e¡qÚN¡l J Bk¡hl Efk¡N£ qhz Q¡l l¡LÚ"Ba¢h¢nø glk e¡j¡k…m¡ hÉa£a AeÉ¡eÉ e¡j¡k LÅpl ®eC; hlw f¤l¡f¤¢lfsa qhz [®qc¡u¡, BmjN£l£, c¤lÚl j¤Ma¡l, h¡q¡l nl£ua]
C¢Ù¹M¡l¡l e¡j¡kkMe ®LE ®L¡e L¡S Ll¡l CµR¡ Ll aMe a¡l C¢Ù¹M¡l¡qÚ Ll¡ Q¡Cz HV¡ ®keBõ¡ql p¡b nm¡-fl¡jnÑ Ll¡z q¡c£p nl£g Hl fТa a¡L£c ®cJu¡quRz eh£ Ll£j p¡õ¡õ¡ý Bm¡C¢q Ju¡p¡õ¡j Hln¡c glj¡uRe,C¢Ù¹M¡l¡qÚ e¡ Ll¡ c¤iÑ¡NÉ J qai¡NÉl f¢lQuz p¤al¡w ®L¡b¡J ¢hu-n¡c£,h¡Nc¡e ¢Lwh¡ pgl k¡h¡l CµR¡ Llm fÐbj C¢Ù¹M¡l¡qÚ Ll¡ Q¡CzCeÚn¡Bõ¡qÚ gm¡gm i¡m qhz C¢Ù¹M¡l¡qÚl e¡j¡kl ¢euj qµR- fÐbjc¤'l¡LÚ"Ba egm e¡j¡k fshez e¡j¡kl fl H ®c¡"B M¤h B¿¹¢lLa¡lp¡b fshe-
EµQ¡lZ x Bõ¡-ýÇj¡ Cæ£- BÙ¹¡M£-l¦L¡ ¢h"CmÚ¢jL¡ Ju¡ BÙ¹¡LÅ Ú¢cl¦¢hLŤcÚl¡¢aL¡ Ju¡ BpÚBm¤L¡ ¢jeÚ g¡àÚ¢mL¡m "Bk£-jz g¡Cæ¡L¡ a¡LÅÚ¢cl¦Ju¡m¡-BLÅ¢cl¦ Ju¡ a¡'m¡j¤ Ju¡m¡-B'm¡j¤z Ju¡ BeÚa¡ Bõ¡j¤m …u§-hzBõ¡-ýÇj¡ CeÚ L¤eÚa¡ a¡'m¡j¤ Bæ¡ q¡-k¡m BjÚl¡ M¡ul¦mÚm£- g£- c£-e£-Ju¡ j¡"B-n£ Ju¡ "B-¢LÅh¡¢a BjÚl£- g¡LÅÚc¤lÚý m£ Ju¡ Cu¡pÚ¢plÚý m£-p¤Çj¡ h¡¢lLÚm£- g£-¢qz Ju¡ CeÚ L¤eÚa¡ a¡'m¡j¤ Bæ¡ q¡-k¡mÚ Bjl¡ n¡lÚl¦mÚm£- g£-à£-e£ Ju¡ j¡"B-n£- Ju¡ "B-¢LÅh¡¢a BjÚl£- g¡pÚ¢lgÚý "Bæ£-Ju¡pÚ¢lgÚe£ "BeÚý Ju¡LÅÚc¤lÚ¢mu¡mÚ M¡uÚl¡ q¡uÚp¤ L¡-e¡ p¤Çj¡lÚà¡ ¢hq£-zEõMÉ, "q¡-k¡mÚ BjÚl¡' fkÑ¿¹ ®f±yRC Bfe¡l L¡¢´Ma L¡SV¡l dÉ¡e Llheza¡lfl f¡L-p¡g ¢hR¡e¡u ®LÅhm¡l ¢cL j¤M Ll Jk§ pqL¡l öhez k¢cüfÀ p¡c¡ ¢Lwh¡ ph¤S lP ®cM¡ k¡u, ah JC L¡S¢V Llhez CeÚn¡ Bõ¡q Úa¡ j‰mju qhz Bl m¡m ¢Lwh¡ L¡m¡ lP ®cM¡ ®Nm JC L¡S¢V hSÑeLl¡C Ešj qhz[n¡j£] Bl k¢c ¢LR¤C ®cM¡ e¡ k¡u, ah nue ®bL JW¡lfl ®k Lb¡V¡ je cªti¡h Bph a¡C Llhez a¡-C j‰mju qhz
p§kÑ NËqZ (L¤p§g)Hl e¡j¡kH e¡j¡k p¤æ¡az p§kÑNËqZ öl¦ qm c¤"l¡LÚ"Ba h¡ Q¡l l¡LÚ"Ba (c¤'c¤'l¡LÚ"Ba ¢Lwh¡ HL ¢euÉa Q¡l l¡LÚ"Ba) e¡j¡k fs¡ quz Bk¡e, CLÅ¡jaJ ®M¡aÚh¡ hÉa£a S¤j¤"BqÚl Cj¡j S¤j¤"BqÚl AeÉ¡eÉ naÑ¡hm£ f¡Ju¡ ®NmS¡j¡"Ba pqL¡l H e¡j¡k fs¡hez AeÉb¡u, jp¢Sc h¡ Ol fÐaÉLHL¡L£ fshez S¡j¡"Ba pqL¡l fsm Cj¡j ¢LÅlÚBa, Cj¡j B'kj lqj¡a¤õ¡¢qBm¡C¢ql ja, e£lh fshz AhnÉ p¡qh¡De EµQlh fs¡l frJA¢ija hÉš² LlRez H e¡j¡kl ¢LÅlBaL c£OÑ¡¢ua Ll¡ qhz BlkarZ "NËqZ' b¡L aarZ fkÑ¿¹ a¡ph£qÚ, ¢am¡Ju¡a J ¢kLÚl-BkÚL¡l lab¡Lhez p¤æ¡al ¢euÉa p¡m¡a¤m L¤p§gl e¡j¡k Bc¡u Lla quz
67 68
Q¾cÐNËqZ (M¤p§g)Hl e¡j¡kH e¡j¡k j¤Ù¹¡q¡h (p¤æ¡a k¡-Cc¡qÚ)z Q¾cÐNËqZl e¡j¡k S¡j¡"Ba ®eC-Cj¡j jJS¤c b¡L¤e ¢Lwh¡ e¡C b¡L¤e Eiu AhÙÛ¡aC H e¡j¡k HL¡L£ fs¡qhz [c¤lÚl j¤Ma¡l, ®qc¡u¡, BmjN£l£ J g¡aým LÅc£l-Hl hl¡a L¡e§e nl£ua]
AhnÉC h¡q¡l nl£ua Cj¡j hÉa£a c¤C/¢ae Se ¢jm H e¡j¡k S¡j¡"BapqL¡lJ fs¡ k¡h hm EõM Ll¡ quRz ¢cel ®hm¡u iu¡eLAåL¡l, fÐQ™ Ts¡ q¡Ju¡ Hhw A¢aj¡œ¡u ®fln¡e£ J iul pjuc¤'l¡LÚ"Ba e¡j¡k fs¡ j¤Ù¹¡q¡hz[BmjN£l£ J c¤lÚl j¤Ma¡l CaÉ¡¢c]
C¢Ù¹pLÅ¡l e¡j¡kAe¡hª¢ø ®cM¡ ¢cm hª¢øl SeÉ ®k e¡j¡k fs¡ qu, a¡ C¢Ù¹pLÅ¡l e¡j¡kzC¢Ù¹pÚLÅ¡l e¡j¡k S¡j¡"Ba ¢hq£eC qu; AbÑ¡v HL¡L£ fs¡J S¡ukz HpjpÉ¡l pj¡d¡el SeÉ öd¤ ®c¡"B Hhw C¢Ù¹Ng¡l Ll¡ quz HV¡C Cj¡jB"kjl A¢ijaz p¡qh¡De (Cj¡j Bh§ CFp¤g J Cj¡j j¤q¡Çjcl¢qj¡ýj¤õ¡qÚ)'l ja, Cj¡j plh ¢LÅlBa pqL¡l c¤'l¡LÚ"Ba e¡j¡kfs¡hez Aaxfl ®M¡vh¡ ®che Hhw ®LÅhm¡j¤M£ qu ®c¡"B Llhez Cj¡jBfe Q¡clL E¢ÒVu flhez j¤LÅÚa¡c£l¡ Q¡cl EÒV¡h e¡z [L¤Åc§l£]
Cj¡j ®LÅhm¡l ¢cL ¢gl ü£u c¤'q¡a Efl E¢Wu c¡ys¡he Hhw Ef¢ÙÛapLm ®LÅhm¡l ¢cL j¤M Ll hp b¡Lhe Bl Cj¡jl ®c¡"Bu "B-j£e'hmhez ®c¡"B ¢ejÀl©f:
H S¡a£u ®c¡"B Ae¤µQ h¡ EµQ BJu¡k pqL¡l Eiui¡h fs¡ k¡hz
_ 0 _
c¤l©c-C a¡S[a¡vfkÑ J gk£ma]
h‰¡e¤h¡c x Bõ¡ql e¡j Blñ ¢k¢e flj cu¡m¤, Ll¦Z¡juz ®q Bõ¡qÚ!Bj¡cl BLÅ¡ J j¡Jm¡ j¤q¡Çjc p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j'l Eflp¡m¡a e¡¢km Ll¦e, ¢k¢e a¡S, ¢j'l¡S, ®h¡l¡LÅ J T¡™¡ (¢mJu¡-Cq¡jÚc)-Hl d¡lL, ¢k¢e (Bõ¡qÚ fÐcš rja¡u) h¡m¡-j¤p£ha, jq¡j¡l£, c§¢iÑr,®l¡N J c¤xM-Lø Afp¡lZL¡l£z a¡yl e¡j j¤h¡lL ¢m¢Ma, Eæa, (Bõ¡qle¡jl p¡b) pwk¡¢Sa Hhw m¡JqÚ J LÅmj ®M¡¢caz ¢a¢e Blh JAe¡lhl plc¡lz a¡yl nl£l j¤h¡lL A¢a f¢hœ, p¤h¡¢pa, f¡L-f¢lµRæ Hhw
69 70
¢a¢e M¡e¡u L¡"h¡ J ®qlj f¡Ll jdÉ Bm¡¢La, ¢a¢e jdÉ¡q² p§kÑ, Byd¡ll¡al Q¡yce£, Eæa jkÑ¡c¡l n£o Ñ pj¡p£e, ¢qc¡ual fbl Bm¡,pª¢øSNal BnÐuÙÛm, AåL¡l l¡al fÐc£fz ¢a¢e p¤¾claj BQlZl d¡lL,EÇjal p ¤f¡¢lnL¡l£z c¡e J hc¡eÉa¡u …Z¡¢e Äaz Bõ¡q Ú a¡ yllrZ¡hrZL¡l£, ¢ShСDm Bm¡u¢qpÚ p¡m¡j a¡yl M¡¢cj, ®h¡l¡LÅ a¡yl h¡qe,¢j'l¡S a¡yl pgl, ¢pcl¡a¤m j¤¿¹¡q¡ a¡yl "jLÅ¡j' J (Bõ¡ql °eLVÉl ®rœ)"LÅ¡h¡ LÅ¡Ep¡De' (¢j¢ma c¤'de¤Ll p¡¢ædÉl ja)'l jkÑ¡c¡ a¡yl L¡¢´MaEŸnÉz H L¡¢´Ma hÙ¹¤ a¡yl L¡jÉ Hhw H L¡jÉ hÙ¹¤C a¡yl A¢SÑaz ¢a¢elp§mL¤m plc¡l, phÑno eh£, f¡f£cl p¤f¡¢lnL¡l£, j¤p¡¢glcl fТapq¡e¤i§¢an£m, ¢hnÄh¡p£l SeÉ lqja, BnLÅcl n¡¢¿¹, Ae¤l¡N£clEŸnÉÙÛm, ®M¡c¡f¢l¢Q¢a pÇfæcl p§kÑ, ®M¡c¡l l¡ql f¢bLclBm¡Lh¢aÑL¡, Bõ¡ql °eLVÉdeÉcl l¡qÚe ¤j¡; Ai¡h£, j¤p¡¢gl J¢jpL£ecl fТa ®pÀqn£mz ¢a¢e ¢Se J Cep¡el plc¡l, c¤'qljl eh£,Eiu ¢LÅhm¡l ®fnJu¡, c¤¢eu¡ J B¢Ml¡a Bj¡cl Jp£m¡, LÅ¡"h¡LÅ¡Ep¡Del jq¡jkÑ¡c¡u Bp£e, fСQÉ J fÐa£QÉl lhl ¢fÐu, qkla Cj¡jq¡p¡e J qkla Cj¡j ýp¡Ce (l¢àu¡õ¡ý BeÚýj¡)'l jq¡e e¡e¡S¡e, Bj¡clJC (pjÙ¹) ¢Se J Cep¡el BLÅ¡ AbÑ¡v qkla Bh¤m LÅ¡¢pj j¤q¡Çjc CheBhc¤õ¡qÚ, ¢k¢e Bõ¡ql e§lz ®q e§l j¤q¡Çjc£l ®p±¾ckÑl Ae¤l¡N£l¡! ®a¡jl¡a¡yl Efl Hhw a¡yl hwndl J p¡q¡h£cl fТa c¤l©c J p¡m¡j ®fÐlZ Ll¡-®ki¡h ®fÐlZ Ll¡ ®n¡i¡ f¡uz
a¡vfkÑ J gk£ma ®k ®L¡e c¤l©c nl£gC ®a¡ A¢a hlLajuz f¢hœ ®LÅ¡lÚBe jS£c Bõ¡qÚf¡L eh£ Ll£j p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j'l Efl p¡m¡a (cl©c nl£g) Jp¡m¡j f¡W Ll¡l ¢ecÑn ¢cuRez q¡c£p nl£g ®M¡cÚ eh£ BLÚl¡j p¡õ¡õ¡ýBm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j Hln¡c glj¡e, ""®k hÉ¢š² Bj¡l Efl HLh¡l c¤l©cf¡W Ll Bõ¡qÚ f¡L a¡l Efl cn¢V lqja e¡¢km Lle, a¡l cn¢V …e¡qÚrj¡ Lle Hhw cn¢V clS¡qÚ (jkÑ¡c¡l Ù¹l) h¤m¾c Llez'' c¤l©c nl£g f¡WLl¡ Hje HL Ch¡ca, k¡ Bõ¡ql clh¡l ¢exp¾cq Lh§m quz q¡c£pnl£g hý dlel c¤l©c nl£g h¢ZÑa quRz a¡'R¡s¡ f¢hœ ®LÅ¡lÚBeÚ Jq¡c£pl Bm¡L qkl¡a Jm¡j¡-C ®Ll¡j J h¤kNÑ¡e-C à£e ¢h¢iæ fÐL¡lBlh£ p¡¢qaÉ-¢nÒfpjªÜ Ch¡la c¤l©c nl£g lQe¡ Ll Bõ¡qÚ J lp§ml¢fÐui¡Se quRez M¡S¡-C M¡SN¡e qkla M¡S¡ Bhc¤l lqj¡e ®Q±qlÚi£l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡uÚ¢q a¡yl ®M¡c¡fÐcš ‘¡e à¡l¡ ¢œnf¡l¡ pð¢ma ¢hnÄlAeeÉ Hhw NËqZk¡NÉ J hlLaju c¤l©c nl£gl A¢àa£u NË¿Û "j¡Sj¤"BqÚ-Cp¡m¡Ju¡¢alÚ lp§m' lQe¡ Ll ¢QlpÈlZ£u J hlZ£u qu BRez
"cl©c-C a¡S'J ¢hnÄ¢hMÉ¡a Jm£ J Cj¡j Bõ¡j¡ n¡km£ lqj¡a¤õ¡¢qBm¡u¢q'l l¢Qa HL jq¡ hlLaju "cl©c nl£g'z Ha ¢a¢e ®k QjvL¡lhZÑe¡ i¢‰a ¢hnÄL¤m plc¡l p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j-Hl fÐnwp¡LlRe a¡l cªø¡¿¹ ¢hlmzqkla j¡Jm¡e¡ LÅ¡l£ p¤m¡uj¡e f¡qÚm¡u¡l£ lqj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q a¡yl ¢m¢Ma¢La¡h "p¡m¡a J p¡m¡j'-H ¢mMRe ®k, qkla n¡uM °puc Bh¤m q¡p¡en¡km£ lqj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q "c¤l©c a¡S nl£g' lQe¡ Ll eh£ Ll£jp¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j'l lJk¡-C f¡L ®fn Ll Blk Llme,""Hu¡ lp§m¡õ¡qÚ! H c¤l©c nl£gl Ae¤L§m H j”¤l£ c¡e Ll¦e ®ke HV¡Dp¡m p¡Ju¡hl pju Maj nl£gl jdÉ f¡W Ll¡ k¡uz'' ýk§l p¡õ¡õ¡ýBm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j a¡ j”¤l Llmez H c¤l©c nl£gl H HL jq¡egk£maz AeÉ¡eÉ gk£ma ®a¡ BRCz "Maj N¡E¢pu¡ nl£g'-l p¡bc¤l©c-C a¡S nl£gl pwk¡Se J fWe ®k La¡C a¡vfkÑhq a¡ H hZÑe¡®bLC fТai¡a quz lQ¢ua¡l Ap¡d¡lZ CnÚLÅ lp§m Bõ¡j¡ Bhc¤m Jq¡h n¡'l¡e£ l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q a¡yl ¢hnÄ¢hMÉ¡a ¢La¡h"j£k¡e BmÚ-L¤hl¡'-Hl 44 fªù¡u ¢mMRe- ""qkla Cj¡j Bh¤m q¡p¡en¡km£ l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q HL B¢lg ¢hõ¡qÚ, BnLÅ lp§m, p¡qh ýk§l£Hhw Ap¡j¡eÉ EµQ jkÑ¡c¡pÇfæ Jm£-C L¡¢jm ¢Rmez öd¤ ¢a¢e ¢eSC ee,hlw a¡yl n¡N¢lc Bh¤m Bî¡p j¡u¡p£ fÐj¤M (Bm¡u¢qj¤lÚ l¡qj¡qÚ) hmRe,""k¢c Bjl¡ ®Q¡Ml fmL j¡l¡l f¢lj¡Z pjul SeÉJ lp§m¤õ¡qÚ p¡õ¡õ¡ýBm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j'l c£c¡l J ¢ku¡la ®bL A¿¹l¡m qu k¡C, ah¢eSclL j¤pmj¡ecl jdÉ NZÉ LlaJ ¢àd¡ ®h¡d L¢lz'' (p¤hq¡e¡õ¡q Ú!)cl©c-C a¡S nl£gl L¢afu fl£¢ra EfL¡¢la¡ Jm¡j¡-C ®Ll¡j c¤l©c-C a¡S nl£gl hý gk£ma hZÑe¡ LlRez a¾jdÉ¢ejÀ¢m¢Ma LuLV¡ °h¢nøÉ ¢hnoi¡h fl£¢ra hm fÐj¡Z f¡Ju¡ k¡u-Q¡¾cÐj¡pl fÐbj S¤j¤"Bl l¡a ®bL Blñ Ll flha£Ñ Bl¡ HN¡l l¡afkÑ¿¹ d¡l¡h¡¢qLi¡h f¢hœ S¡j¡-L¡fs fl M¤nh¤ m¡¢Nu ®LÅhm¡j¤M£ qu170 h¡l H f¢hœ J hlLaju c¤l©c nl£g f¡W Ll nue Llm CeÚn¡Bõ¡qÚ ýk§l plJu¡l L¡-Ce¡a p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j'l ¢ku¡la m¡iLl deÉ qJu¡ k¡uz LÅmÚhl f¢hœa¡ J f¢lµRæa¡ m¡il SeÉ fТa ¢ce gSl e¡j¡kl fl 7h¡l, Bpl e¡j¡kl fl 3 h¡l Hhw Hn¡l e¡j¡kl fl 3 h¡l f¡W Ll¡ k¡uz H c¤l©c nl£g k¡c¤-V¡e¡ J ¢Se-nua¡ecl fÐi¡h ®bLJ j¤š² l¡Mz H c¤l©c nl£g 11 h¡l f¡W Ll g¤yL ¢cm jq¡j¡l£ J hp¿¹ ®l¡NNËÙ¹
71 72
¢hno EfLªa quz fÐaÉL ¢ce gSl e¡j¡kl fl ¢eu¢jai¡h H cl¦c nl£g f¡W Llm¢lkÚLÅ fÐnÙ¹ quz 21¢V ®M¡lj¡l fÐaÉL¢Va 7 h¡l Ll f¡W Ll g¤yL ¢cu fТa¢ce HL¢VhåÉ¡ Ù»£m¡LL M¡Ju¡m Aaxfl Ù»£ q¡uk/j¡¢pL Ga¤pË¡h ®bL f¢hœa¡ASÑe J ®N¡pm Ll¡l fl pqh¡p Llm Bõ¡ql Ae¤NËq ®eLÚL¡l p¿¹¡eS¾jm¡i LlhzNiÑha£ j¢qm¡l NiÑS¢ea ®L¡e Ap¤¢hd¡ ®cM¡ ¢cm 7¢ce k¡hv 7h¡l Llm¡N¡a¡l f¡¢el Efl g¤yL ¢cu a¡ f¡e Ll¡e¡ qm ¢hno EfL¡l f¡Ju¡k¡uz f¡lØf¢lL nl£uapÇja hå¤aÅ ÙÛ¡fel EŸnÉ AdÑl¡al fl Jk§pqL¡l M¡mp A¿¹xLlZ Q¢õnh¡l H c¤l©c nl£g f¡W Llm i¡m EŸnÉq¡¢pm qh¡l ¢hno Bn¡ Ll¡ k¡uz AhnÉ H ®rœ naÑ qm …e¡ql ¢euÉab¡La f¡lh e¡zhÙ¹ ¤ax cl©c-C a¡S nl£g qµR jq¡eh£ plJu¡l L¡-Ce¡a p¡õ¡õ¡ýBm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j'lC f¢hœ ®LÅ¡lÚBe, p¤æ¡q, CSj¡' J ¢LÅu¡p pj¢bÑaAa£h Eæaj¡el fÐnwp¡pñ¡l, k¡ H jq¡e c¤l©c nl£gl AbÑl fТacª¢øf¡a LlmC p¤Øfø qu JWhz___________________________________®mML: j¡Jm¡e¡ j¤q¡Çjc Bhc¤m j¡æ¡e
¢ku¡lal j¡p¡Cmjq¡e lî¤m Bm¡j£el Aj¡O ¢hd¡e¡e¤k¡u£ fÐaÉL S£hL jªa¤Éü¡c NËqZLlaC qhz H jjÑ f¢hœ ®LÅ¡lÚBe Hln¡c quR
z jªa¤É Hje HL paÉ k¡L B¢Ù¹L-e¡¢Ù¹L ®LE Aü£L¡l Ll e¡zS£he pÇfLÑ j¡e¤ol dÉ¡e-d¡lZ¡ k¡C ®q¡L, jªa¤É ¢eu ®LE h¡s¡h¡¢s Lle¡z S£he-jªa¤É pÇfLÑ ¢ei¤ Ñm d¡lZ¡ j¡e ¤oL EiuSNa deÉ Llh¢exp¾cqz S£he-jªa¤Él pª¢øl EŸnÉ Bõ¡qÚ a¡"Bm¡l i¡o¡u
(jq¡e pËø¡ Bõ¡qÚ jªa¤É HhwS£he pª¢ø LlRe, k¡a ¢a¢e ®a¡j¡clL fl£r¡ Lle ®k, ®a¡j¡cljdÉ ®L phQu f¤ZÉh¡ez) [p§l¡ j¤mÚL, Bu¡a 2]
L¡¢gl-j¤n¢lL ab¡ Aj¤p¢mjcl SeÉ jªa¤É A¢a iu¡hqz ¢L¿º Dj¡ec¡lclSeÉ a¡ ¢hnСj J Efq¡l ül©fz L¡lZ, HLSe Dj¡ec¡l j¤pmj¡e …e¡qÚN¡lqmJ jªa¤Él fl a¡l SeÉ j¤¢š²l fb luRz Bl a¾jdÉ AeÉaj qm S£¢hap¿¹¡e-p¿¹¢a, BaÈ£u-üSe J phÑp¡d¡lZ j¤pmj¡ecl ®c¡"Bz Lhl ¢ku¡laH ®c¡"BlC nl£ua pÇja HL¢V fÜ¢az ¢ejÀ ¢ku¡la pÇf¢LÑa fÐu¡Se£u
¢hou¡hm£ Bm¡Qe¡ Ll¡ qµRz¢ku¡lal ¢i¢šS£¢ha j¤pmj¡eNZ Jg¡afСç j¤pmj¡ecl SeÉ flj rj¡n£m jq¡e Bõ¡ql clh¡l¢Li¡h j¡N¢gl¡a L¡je¡ Llh, a¡ ¢nr¡ ¢cu üuw Bõ¡qÚ Hln¡c Lle-
O
AbÑ¡v ""®q Bj¡cl flJu¡l¢cN¡l! Bj¡cl rj¡ Ll Hhw Bj¡cl JCi¡CclLJ, k¡l¡ Dj¡e pqL¡l Bj¡cl f§hÑ Aa£a qu ®NRz BlBj¡cl A¿¹l Dj¡ec¡lcl EŸnÉ ®L¡e ¢qwp¡ ®lM¡ e¡z ¢eÕQuC a¤¢jAa£h cu¡âÑ, AaÉ¿¹ cu¡m¤z''Bm¡QÉ Bu¡a jªa hÉ¢š²cl SeÉ g¡¢aq¡, Dp¡m p¡Ju¡h J ¢ku¡laCaÉ¡¢cl ¢i¢š ül©fz Hph à¡l¡ pjÙ¹ jªahÉ¢š² ®k flL¡m EfLªa qh a¡¢e¢ÕQai¡h fÐj¡¢Za quz Ae¤l©fi¡h, ApwMÉ ¢höÜ q¡c£p nl£gJ¢ku¡lal ¢i¢š ¢qph f¡Ju¡ k¡uz L¢afu q¡c£p nl£gqkla Bh§ ýl¡ul¡ l¡¢àu¡õ¡ý Beý qa h¢ZÑa, ýk§l p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢qJu¡p¡õ¡j Hln¡c Lle,
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
®mML: Bmq¡SÅ j¡Jm¡e¡ L¡S£ j¤q¡Çjc j¤De¤Ÿ£e Bnl¡g£
""B¢j Bõ¡qÚl ¢eLV Bj¡l BÇj¡S¡el Lhl ¢ku¡lal Ae¤j¢a fСbÑe¡Llm¡jz Bõ¡qÚ a¡"Bm¡ Bj¡L Hl Ae¤j¢a fÐc¡e Llmez Aaxfl ®a¡jl¡Lhlpj§ql ¢ku¡la Llz L¡lZ, Lhl ¢ku¡la ®a¡j¡clL jªa¤Él Lb¡ pÈlZL¢lu ®cuz''¢hxâx jc£e¡ nl£g ®bL j‚¡ nl£gl fb 208 ¢Lm¡¢jV¡l c§l "j¡Ù¹¤l¡'e¡jL ÙÛ¡ez JM¡e ®bL jc£e¡ nl£gl ¢cL 4 ¢Lm¡¢jV¡l Hp 30¢Lm¡¢jV¡l hÉ¡f£ jl¦fС¿¹l qm "BhJu¡' e¡jL ÙÛ¡ez ¢fœ¡mu ®bL Bp¡lfb H ÙÛ¡e qkla B¢je¡ l¡¢àu¡õ¡ý Beý …l¦al Ap¤ÙÛ qu C¢¿¹L¡mLlez aMe ýk§l p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j'l hup j¡œ 5/6 hRlz j¡uljªa¤ÉL¡m ýk§l p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j a¡yl ¢nlfС¿¹ hp¡ ¢RmezHM¡e n¡ec¡l N¤ðS Hhw avpwmNÀ jp¢Sc ¢Rmz eSc£ Jq¡h£l¡ j¡k¡l Jjp¢Sc EiuC ®i‰ ¢cmz Aaxfl j‚¡h¡p£l¡ f¤ex¢ejÑ¡Z Llmz eSc£l¡a¡J f¤el¡u ®i‰ ¢cm Hhw Lhl nl£gJ Efs ®gmR hm S¡e¡ ®NRzhaÑj¡e Lhl nl£gl Q¡l f¡n f¡bll ®Ol¡ BRz
["pgle¡j¡' 2u M™, 54 J 55 fªù¡, Lªax q¡L£j¤m EÇja j¤g¡pÚ¢pl ®LÅ¡lÚBe Bõ¡j¡ j¤gÚa£
73 74
Bqjc Cu¡l M¡eÚ eDj£ Bnl¡g£ lqj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q]qkla Che h¤l¡uc¡qÚ l¡¢àu¡õ¡ý Beý ü£u ¢fa¡ qkla h¤l¡uc¡qÚl¡¢àu¡õ¡ý Beý qa hZÑe¡ Lle, ¢a¢e hmRe, lp§m¤õ¡qÚ p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢qJu¡p¡õ¡j Hln¡c LlRe, ""B¢j ®a¡j¡clL Lhl ¢ku¡la Lla ¢eodLla¡jz HMe ®a¡jl¡ Lhl ¢ku¡la Llz'' [j¤p¢mj nl£g, 1j M™, fªù¡ 314]
¢ku¡lal gk£maqkla Bî¡p l¡¢àu¡õ¡ý Beý qa h¢ZÑa ®k, ýk§l p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢qJu¡p¡õ¡j Cln¡c LlRe, ""Bj¡l EÇjal Efl Bõ¡qÚ a¡"Bm¡l Ap£jcu¡ qµR, ®k hÉ¢š² …e¡qÚN¡l AhÙÛ¡u Lhl fÐhn LlR ®p j¤pmj¡ecl®c¡"B J C¢Ù¹Ng¡l à¡l¡ ¢eÖf¡f qu EWh (Lhl ®bL)z''
[a¡hl¡e£ BSj¡a, BLÅ¡uc Cpm¡j J lJk¡a¤m ýk§l CaÉ¡¢c]qkla Be¡p l¡¢àu¡õ¡ý Beý qa h¢ZÑa, ýk§l Ll£j p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢qJu¡p¡õ¡j Hln¡c LlRe, ""®k hÉ¢š² LhlÙÛ¡e Hp "p§l¡ Cu¡p£e'¢am¡Ju¡a Llh, Bõ¡qÚ a¡"Bm¡ Hl hlLa Lhlh¡p£cl Bk¡h qÊ¡p Ll®che Hhw ¢am¡Ju¡aL¡l£ LhlÙÛ¡el jªacl pwMÉ¡ f¢lj¡Z p¡Ju¡h m¡iLlhz''[nlýpÚ p¤c§l, Lªa. Cj¡j p¤u§a£]Afl q¡c£p h¢ZÑa BR, ""®k hÉ¢š² LhlÙÛ¡e A¢aœ²jL¡m 11h¡l "p§l¡CMm¡p' ¢am¡Ju¡a Ll Hl p¡Ju¡h jªacl c¡e Llh JC hÉ¢š² Eš²LhlÙÛ¡e c¡geLªa jªacl pwMÉ¡ f¢lj¡Z p¡Ju¡h f¡hz qa f¡l Hp¡Ju¡h ¢am¡Ju¡al p¡Ju¡hlJ A¢a¢lš²z AeÉb¡u 11h¡l p§l¡ CMm¡p¢am¡Ju¡a 3h¡l Maj ®L¡lBel ®QuJ ®hn£ p¡Ju¡h qhCz Abh¡ jªahÉ¢š²l pwMÉ¡ hma B¢dLÉ h¤T¡e¡ quRz [nlýpÚ p¤c§l ¢hBqÚJu¡¢mmÚ j¡Ja¡ Ju¡m LŤh§l]
Afl q¡c£p h¢ZÑa BR, ýk§l p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j Cln¡cLle, ¢eÕQuC Bõ¡qÚ a¡"Bm¡ S£¢hacl ®c¡"B jªacl Lhl f¡q¡sleÉ¡u hs Ll f¡W¡e Hhw S£¢hacl ®c¡"B j ªacl SeÉ Efq¡lül©fz[BLÅ¡Cc Cpm¡j]¢ku¡laL¡l£l Efl Lhlh¡p£ p¿ºø qu, ®kj¢ei¡h CqSNa j¡e ¤oBaÈ£u-üSecl fr qa q¡¢cu¡-®a¡qÚg¡, Efq¡l- EfY±Le ®fmBe¢¾ca qu, Ae¤l©f LhlSNaJz Aaxfl Lhlh¡p£l jkÑ¡c¡e¤p¡l¢ku¡laL¡l£ hlLaJ m¡i Llhz[L¤¢õu¡a Hjc¡¢cu¡, BqJu¡m hlkM J h¤nl¡m LÅ¡l£h CaÉ¡¢c]
¢ku¡lal p¤æ¡apÇja fÜ¢a¢ku¡laL¡l£ Jk§ pqL¡l ¢ku¡la Ll¡, k¡a ¢eSl SeÉ J jªa hÉ¢š²l SeÉLªa ®c¡"B LÅh§m qh¡l ®rœ pq¡uL quz ¢ku¡lal EŸnÉ Bp¡l pjujªahÉ¢š²l f¡ul ¢cL qa BNje Ll¡, j¡b¡l ¢cL ®bL eu, k¡aLhlh¡p£ ¢ku¡laL¡l£L pl¡p¢l ®cMa f¡uz Aaxfl ®LÅhm¡l ¢cL ¢fW
Ll Lhlh¡p£l fТa j¤M Ll HaV¤L¤ c§l c¡ys¡he, kaV¤L¤ c§l S£¢hab¡La c¡ys¡aez Aaxfl ¢ku¡lal ®rœ h¢ZÑa p¡m¡j ®fn Lla qhzHlfl ¢am¡Ju¡a ®LÅ¡lBe, c¤l©c nl£g J j¤e¡S¡a Lla qhz
[g¡a¡Ju¡u n¡j£, m¤j"Ba J nlq ¢jnL¡a]
E¢õ¢Ma f¿Û¡u pñh e¡ qm ®ki¡h pñh qu ®pi¡h ¢ku¡la LlhezLhlÙÛ¡e ¢Nu fshe:
- AbÑ¡v ®q Lhlh¡p£ j¤¢je-j¤pmj¡e el-e¡l£NZ! Bfe¡cl Efl n¡¢¿¹ h¢oÑa®q¡Lz Bfe¡l¡ Bj¡cl f§hÑha£Ñ, Bl Bjl¡ Bfe¡cl Ae¤plZL¡l£z¢eÕQu Bjl¡ Bfe¡cl p¡b p¡r¡aL¡l£, CeÚn¡ Bõ¡qÚz Bõ¡qÚ a¡"Bm¡Bj¡cl f§hÑha£Ñ J flha£Ñcl Efl lqja e¡¢km Ll¦e, Bõ¡ql ¢eLVBj¡cl SeÉ J Bfe¡cl SeÉ n¡¢¿¹ fСbÑe¡ L¢lz Bõ¡qÚ Bj¡cl JBfe¡cl rj¡ Ll¦e Bl Bj¡clL Hhw ¢hno Ll Bfe¡clL cu¡Ll¦ezBm¡QÉ p¡m¡j J ®c¡"B j¤p¢mj nl£g J ¢al¢jk£ nl£gl q¡c£pl pj¢øzAaxfl kaV¤L¤ pñh ®LÅ¡lBe f¡L ®bL ¢am¡Ju¡a Llhez pñh qm¢ejÀh¢ZÑa p§l¡pj§q ¢am¡Ju¡a Llhez ®kje- p§l¡ g¡¢aq¡, p§l¡ h¡LÅ¡l¡lfÐbj ®bL "j¤g¢mq§-e' fkÑ¿¹, Bu¡a¤m L¤lp£, p§l¡ h¡LÅ¡-l¡l ®no "B-j¡e¡llp§m' ®bL p§l¡l ®no fkÑ¿¹, p§l¡ Cu¡-p£-e, p§l¡ j¤mÚL, p§l¡ a¡L¡-p¤l Hhw11h¡l p§l¡ CMm¡p ¢am¡Ju¡a Llhez [g¡a¡Ju¡-C n¡j£]
k¡cl Hph Bu¡a J p§l¡ LãÙÛ ®eC, a¡l¡ k¡ S¡e a¡ ¢am¡Ju¡a LlmJQmhz Aaxfl c¤l©c nl£g fs Dp¡m p¡Ju¡h Llhez AbÑ¡v k¡¢am¡Ju¡a LlRe a¡l p¡Ju¡h phÑfÐbj eh£L¤m ¢nlj¢Z ýk§l BLÚl¡jp¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j, a¡yl p¡q¡h¡-C ®Ll¡j, BqÚm h¡ua lp§mp¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j, pLm eh£-lp§m, pLm ®eLÚh¡¾c¡, BE¢mu¡-C®Ll¡j J pLm Dj¡ec¡ll l©q ®f±yR¡hez ¢ku¡lal j¤e¡S¡a Blh£ i¡o¡u Hi¡h hmhe-
Aaxfl H ®rœ k¢c c¡e-Mul¡a J M¡h¡l p¡jNË£l hÉhÙÛ¡ qu a¡qm Hlp¡b hmhe-
75 76
Aaxfl ®LÅ¡lBe J q¡c£p f¡L h¢ZÑa ®c¡"B- j¤e¡S¡a f¡W Llhe, k¢cS¡e¡ b¡Lz AeÉb¡u ¢eSl i¡o¡u ¢eSl J Lhlh¡p£l SeÉ ®c¡"B Llhezk¢c eh£-Jm£l lJk¡ nl£gl ¢ku¡la Lle, a¡qm a¡ycl Ep£m¡ ¢euBõ¡ql clh¡l fСbÑe¡ Llhez HV¡ ®c¡"B LÅh§ml phÑ¡¢dL L¡kÑLl£ Ef¡uz¢ku¡lal pjufÐaÉL pç¡q Lhl ¢ku¡la Ll¡ Ešj (n¡j£)z phQu Ešj qm S¤j¤"Bl¢ce, n¢eh¡l, ®p¡jh¡l J hªqÖf¢ah¡lz j¤q¡Çjc Che Ju¡¢p' S¤j¤"Bl ¢ce¢ku¡la Llaez a¡yL hm¡ qm, ""Bf¢e ®p¡jh¡l ¢ku¡la Llm i¡m qaz''aMe ¢a¢e hmme, ""B¢j q¡c£p nl£gl j¡dÉj AhNa qu¢R ®k, jªahÉ¢š²¢ku¡laL¡l£L S¤j¤"Bl ¢ce J a¡l HL¢ce BN J fl ¢Qea f¡lz''Cj¡j Che B¢hŸ¤eÚu¡ J Cj¡j h¡uq¡LÅ£ lqj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢qj¡ n¤"Bh¤mDj¡e j¤q¡Çjc Che Ju¡¢p' ®bL Efl¡š² q¡c£p nl£g hZÑe¡ Llez
[M¡p¡-C¢p Cu¡J¢jm S¤j¤"BqÚ, 78fªù¡, Lªa:Cj¡j p¤u§a£]
Cj¡j LŤlaÅh£ lqj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q ®L¡e B¢lg h¡¾c¡ ®bL hZÑe¡ Lle ®k,jªahÉ¢š² hªqÖf¢ah¡l p§kÑ f¢ÕQj ¢cL Ym fs¡l fl ®bL n¢eh¡l p§kÑ¡cufkÑ¿¹ ¢ku¡laL¡l£L ¢Qea f¡lz H L¡lZ H pju ¢ku¡la Ll¡ j¤Ù¹¡q¡hz®LE ®LE ®p¡jh¡l ¢ch¡Na l¡aJ E¢õ¢Ma pjul A¿¹i¤Ñš² hm EõMLlRez qkla à¡qÚq¡L l¢àu¡õ¡ý Beý qa h¢ZÑa, ¢a¢e hme, ""®k hÉ¢š² n¢eh¡lp§kÑ Ecul f§hÑ ®L¡e Lhll ¢ku¡la Llh jªahÉ¢š² a¡l ¢ku¡la pÇfLÑAhNa qhz'' ®LE hmm, ""a¡ ¢Li¡h?'' ¢a¢e Ešl hmme, ""S¤j¤"Bl¢cel jkÑ¡c¡l L¡lZz'' [M¡p¡-C¢p Cu¡J¢jm S¤j¤"BqÚ, 78fªù¡, Lªa:Cj¡j p¤u§a£]
Bpm ®k ®L¡e pju p¤k¡N ja Lhl ¢ku¡la Ll¡ S¡ukz ah E¢õ¢Ma¢ce…m¡a Lla f¡lm Ešjz H ¢qph Bj¡cl ®cn S¤j¤"Bl ¢cee¡j¡k¡¿¹ ¢ku¡la Ll¡l ®k ¢euj fÐQ¢ma a¡ nl£ual Bm¡LJ Ešjz
hlLaju ¢chppj§q ¢ku¡la hvpll hlLaju l¡apj§q Lhl ¢ku¡la Ll¡ p¤æ¡a; AbÑ¡v nh hl¡a,nh LÅcÚl CaÉ¡¢ca Lhl ¢ku¡la Ll¡z Ae¤l©fi¡h, c¤'Dcl ¢ceJ¢ku¡la Ll¡ p¡Ju¡hc¡uLzqkla Bun¡ ¢pŸ£LÅ¡qÚ l¢àu¡õ¡ý BeÚq¡ qa h¢ZÑa, ¢a¢e hme, ""HL l¡aB¢j ýk§l p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡jL ¢hR¡e¡u ®fm¡j e¡z ®My¡S Ll®cM¡l fl a¡yL "S¡æ¡a¤m h¡LÅ£'®a (jc£e¡ nl£gl LhlÙÛ¡e) f¡Ju¡ ®Nm(®p¢V ¢Rm nh hl¡a)z [¢jnL¡a nl£g, fª. 114]
Bm¡QÉ q¡c£p nl£g à¡l¡ fÐj¡¢Za qµR ®k, ýk§l p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢qJu¡p¡õ¡j hlLaju lSe£a ¢ku¡la LlRe Hhw EÇjal …e¡qÚ rj¡lSeÉ jq¡e lhl clh¡l ®c¡"B LlRez j¡a¡¢fa¡l Lhl ¢ku¡la f¢hœ q¡c£pl Bm¡L, p¿¹¡el phQu pc¡QlZl f¡œ qme j¡a¡¢fa¡za¡ycl S£hŸn¡u a¡ycl p¡b pc¡QlZ qm p¡dÉ¡e¤p¡l a¡ycl ®Mcja Ll¡Hhw p¡jbÑÉ¡e¤k¡u£ a¡ycl Bl¡jl hÉhÙÛ¡ Ll¡z j¡a¡¢fa¡l jªa¤Él flJa¡ycl ¢LR¤ qLÅ p¿¹¡el Efl ®bL k¡uz ®kje- qkla Bh§ p¡"Dc p¡"Dc£ l¡¢àu¡õ¡ý Beý qa h¢ZÑa, ¢a¢e hme, ""Bjl¡lp§m Ll£j p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j-Hl ¢eLV ¢Rm¡jz qW¡v he£ p¡¢mj®N¡œl HL hÉ¢š² Hp hmm, ""Hu¡ lp§m¡õ¡qÚ! Bj¡l j¡a¡¢fa¡l fТapc¡QlZl Hje ¢LR¤ Ah¢nø BR ¢L, k¡ B¢j a¡ycl jªa¤Él fl a¡ycl f ТaBc¡u Lla f¡lh?'' ýk§l f¤le§l p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j Hln¡cLlme, ""qÉy¡, a¡cl Eiul SeÉ ®c¡"B Ll¡, Bõ¡ql ¢eLV a¡cl SeÉrj¡ fСbÑe¡ Ll¡, a¡cl Ju¡c¡pj§q f§lZ Ll¡, a¡ycl O¢eøcl p¡b i¡mpÇfLÑ l¡M¡ Hhw a¡cl hå¤cl pÇj¡e Ll¡z'' [Bh§ c¡Fc J Che j¡S¡q nl£g]
Bm¡QÉ q¡c£p j¡a¡¢fa¡l jªa¤Él fl a¡ycl SeÉ ®c¡"B-C¢Ù¹Ng¡l Ll¡®bL j¡a¡¢fa¡l Lhl ¢ku¡lal …l¦aÅJ fÐj¡¢Za quz q¡L£j ¢alj£k£l¡qj¡a ¤õ¡¢q Bm¡u¢q "e¡Ju¡¢cl¦m Ep §m'-H Hhw Cj¡j aÅ ¡hl¡e£"BJp¡a'-H qkla Bh§ ýl¡ul¡ l¡¢àu¡õ¡ý Beý qa hZÑe¡ Lle, ýk§lp¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j Hln¡c LlRe, ""®k hÉ¢š² fÐaÉL S¤j¤"Bl¢ce j¡a¡¢fa¡ Eiul Abh¡ HLSel Lhl ¢ku¡la Llh, a¡L j¡g Ll®cJu¡ qh Hhw a¡LJ (j¡a¡¢fa¡l fТa) pàÉhq¡lL¡l£ ¢qph f§ZÉ ®cJu¡qhz [M¡p¡-C¢p Cu¡J¢jm S¤j¤"B, 78fª., Lªa:Cj¡j p¤u§a£]
Bm¡QÉ q¡c£p¢V Cj¡j h¡uq¡LÅ£ lqj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q "n¤"Bh¤m Dj¡e'-Hj¤q¡Çjc Che e¤'j¡e ®bL hZÑe¡ LlRez [¢jnL¡a nl£g, 154fªù¡]
Afl q¡c£p qkla Be¡p l¡¢àu¡õ¡ý Beý qa h¢ZÑa, ¢a¢e hme, ýk§l
77 78
p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j Cln¡c Lle, ""¢eÕQu ®L¡e h¡¾c¡ H AhÙÛ¡ujªa¤ÉhlZ Ll ®k, a¡l j¡a¡¢fa¡ Eiul Abh¡ HLSel ®p Ah¡dÉzAaxfl ®p j¡a¡¢fa¡ Eiul SeÉ pju pju ®c¡"B-C¢Ù¹Ng¡l Ll,Ahno Bõ¡qÚ a¡L j¡a¡¢fa¡l fТa pc¡QlZL¡l£ ¢qph ¢m¢fhÜLlez'' [¢jnL¡a nl£g, 421 fªù¡]Bm¡QÉ q¡c£p nl£g à¡l¡ j¡a¡¢fa¡l Lhl ¢ku¡lal …l¦aÅ J EfL¡¢la¡fÐj¡¢Za quz phÑp¡d¡lZ j¤pmj¡ecl Lhl ¢ku¡la Lhlh¡p£l AhÙÛ¡ J jkÑ¡c¡e¤p¡l ¢ku¡lal mrÉ-EŸnÉ ¢iæ qh, k¡¢ku¡lal EŸnÉ hZÑe¡ Ll¡ quRz H ¢qph phÑ p¡d¡lZ j¤pmj¡ecl¢ku¡la qh a¡cl SeÉ ®c¡"B J C¢Ù¹Ng¡ll EŸnÉz L¡lZ, q¡c£pnl£g h¢ZÑa quR, ýk§l Ll£j p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j Hln¡c Lle,""¢eÕQu jªahÉ¢š² Lhll jdÉ p¡q¡kÉfÊ¡b£Ñ X¤h¿¹ hÉ¢š²l eÉ¡uz i¡C, ¢fa¡,j¡a¡ J hå¤-h¡åhcl ®c¡"Bl Afr¡u b¡Lz kMe jªahÉ¢š²l ¢eLV ®c¡"B®f±yR aMe a¡ a¡l ¢eLV c¤¢eu¡ J c¤¢eu¡l ph ¢LR¤ ®bL ¢fÐu ¢qph¢hh¢Qa quz [h¡uq¡LÅ£ nl£g] Bm¡QÉ q¡c£p nl£g h¢ZÑa AhÙÛ¡ ¢eÕQuC pLml SeÉ eu; hlw …e¡qN¡lj¤pmj¡eclC H AhÙÛ¡ qhz L¡lZ eh£-Jm£ J L¡jm Dj¡ec¡lNZl SeÉ®a¡ Lhl S¡æ¡al V¤Ll¡ qhz p¤al¡w phÑp¡d¡lZ j¤pmj¡ecl ®rœ Lhl¢ku¡la qm a¡cl SeÉ ®c¡"B J j¡N¢gl¡a L¡je¡ Ll¡, k¡a Bõ¡qÚa¡"Bm¡ Ae¤NËq Ll a¡cl rj¡ Lle Hhw Lhl Bk¡h j¡g Ll ®cezhÙ¹¤ax ¢ku¡la, g¡¢aq¡, p¡cLÅ¡-M¡ul¡a J Dp¡m p¡Ju¡h à¡l¡ j¤pmj¡ecl…e¡qÚ j¡g qu Hhw Lhl Bk¡h m¡Oh quz eh£ J Jm£NZl ¢ku¡laBõ¡ql ¢fÐu h¡¾c¡NZl ¢ku¡la qm a¡ycl fТa pÇj¡e fÐcnÑe Hhw¢ku¡laL¡l£l f¤ZÉ¡SÑez L¡lZ, Jg¡al fl a¡ycl l©q¡e£ rja¡ Bl¡ hª¢Üf¡uz ®M¡c¡ fÐcš JC rja¡ à¡l¡ a¡yl¡ Lhl-SNa Eæa S£he m¡i LlezJM¡e Ch¡ca Lle Hhw pª¢øL p¡q¡kÉ Llez Cj¡j n¡g"D lqj¡a¤õ¡¢qBm¡u¢q hme, qkla j§p¡ L¡kj l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q'l Lhl nl£g®c¡"B LÅh§m qJu¡l SeÉ ¢a¢lu¡LÅ (HL fÐL¡l f¡bl k¡ ¢ho Q¤o ®eu) Jfl£¢raz [q¡¢nu¡-C ¢jnL¡a, 15 fªù¡] qkla Cj¡j n¡g"D l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q qa Bl¡ h¢ZÑa BR ®k, ¢a¢ekMe ®L¡e S¢Vm ¢houl pÇj¤M£e qae, aMe Cj¡j Bh§ q¡e£g¡l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q'l j¡k¡l nl£g q¡¢kl qae [n¡j£]z Ae¤l©f qklaN¡Ep¤m Bkj n¡uM °puÉc Bhc¤m LÅ¡cl S£m¡e£ l¡¢àu¡õ¡ý Beý qkla
Cj¡j Bqjc Che q¡ðm lqj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q'l j¡k¡l nl£g ¢Nu gukq¡¢pm Llaez [k¤hc¡a¤m B-p¡-l, Lªa: n¡uM Bhc¤m qLÅ j¤q¡¢Ÿp ®cqÚmi£]
AaHh, eh£-Jm£NZl lJk¡ nl£g ¢ku¡la J Dp¡m p¡Ju¡h à¡l¡ HL¢cL¢ku¡laL¡l£ ¢h¢iæi¡h EfLªa qu, Afl¢cL Ha Bõ¡ql clh¡l a¡cljkÑ¡c¡ hª¢Ü f¡uz H SNa ®kje Nl£h c¤xM£cl ®LE c¡e Llm Ha a¡l¡¢eScl fÐu¡Se ®jV¡u Bl de£cl ®LE Efq¡l ¢cm ®pV¡ a¡ycl fТapÇj¡e fÐcnÑe qu Hhw a¡cl pÇfc hª¢Ü f¡uz Ae¤l©f flL¡mJz eh£-Jm£NZl ¢ku¡lal ®rœ Bm¡QÉ EŸnÉL haÑj¡e HL ®nÐZ£l ®m¡L¢nlÚL h¡ ¢hc"Ba ¢qph BMÉ¡¢ua Llz AbQ a¡cl ®fn¡u¡NZ Hl ¢nr¡¢cu ®NRez ®kje- ®cJh¾c£ Jq¡h£cl f£l q¡S£ Hjc¡c¤õ¡qÚ j¤q¡¢Sl j‚£l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q hme, ""q¡c£u Bmj p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j'lf¢hœ l©q g¡¢aq¡ fs a¡yl l©q¡¢eu¡a ®bL C¢Ù¹LÅ¡j¡a (AVma¡) ASÑe Jp¡q¡kÉ fСbÑe¡ Llhz'' [¢ku¡Em L¤m§h J L¤¢õu¡a Cjc¡¢cu¡, fªù¡ 68]
¢a¢e JC ¢La¡hl 72 fªù¡u ¢mMRe- ""BE¢mu¡ J j¡n¡CMl Lhlpj§ql¢ku¡lal jkÑ¡c¡ m¡i Llh AhL¡nl pjuz a¡ycl Lhlpj§q A¿¹xLlZa¡ycl fТa je¡¢ehn Llhz Bl a¡ycl q¡LÅ£LÅaL j¤¢nÑcl BLª¢aadÉ¡e Ll guk q¡¢pm Llhz'' Ha fÐa£uj¡e qu ®k, BE¢mu¡ ®Ll¡jlj¡k¡l ¢ku¡lal EŸnÉ qm a¡ycl l©q¡¢eu¡a ®bL guk-hlLa q¡¢pmLl¡z j¢qm¡cl SeÉ Lhl ¢ku¡la j¢qm¡cl SeÉ Lhl ¢ku¡la S¡uk ¢Le¡ H ¢eu q¡c£p J ¢gLÅq Ún¡Ù»¢hccl jdÉ ja¡¯eLÉ luRz AeL hme ®k, ¢ku¡lal ýL¤j öd¤f¤l¦ocl SeÉz L¡lZ, q¡c£p nl£g ¢ku¡laL¡l£e£cl fТa A¢in¡f ®cJu¡quRz [j¤pe¡c-C Bqj¡c, ¢alj£k£ J Che j¡S¡q nl£g] a¡yl¡ hme ®k,j¢qm¡cl SeÉ ¢ku¡la j¡Ll©qz Bh¡l AeL hme ®k, Bm¡QÉ q¡c£p¢ku¡lal Ae¤j¢a fÐc¡el f§hÑlz p¤al¡w Ae¤j¢al q¡c£p e¡l£-f¤l¦o EiuCA¿¹i¤Ñš²z AaHh, j¢qm¡cl SeÉ ¢ku¡la S¡uk J p¤æ¡az Bh¡l AeLhme, j¢qm¡cl SeÉ ¢ku¡la j¡Ll©q qJu¡l L¡lZ qm, a¡cl °dkÑlüÒfa¡ J iu-i£¢al B¢dLÉ; AbÑ¡v j¢qm¡l¡ LhlÙÛ¡e ®Nm qua¡BaÈ£u-üSecl Lhl cnÑe L¡æ¡u ®i‰ fshz pª¢øNai¡hC ®a¡ j¢qm¡l¡®L¡jmje¡z Ae¤l©f a¡cl jdÉ f¤l¦ocl a¤me¡u iu-i£¢aJ ®h¢nz Bh¡l ®LE ®LE hme, j¢qm¡cl SeÉ ¢ku¡la aMe j¡Ll©q qh e¡, kMea¡clL ®L¾cÐ Ll ®L¡e ¢gaÚe¡ gÉ¡p¡cl pñ¡he¡ b¡L e¡z H L¡lZ®L¡e ®L¡e gLÅ£qÚ k¤ha£cl SeÉ ¢eod Lle Hhw hªÜ¡cl SeÉ S¡ukhmez Ae¤l©f, ®LE ®LE hme, j¢qm¡l¡ ®L¡e fÐu¡Se£u L¡S k¡a¡u¡al
79 80
fb ®L¡e LhlÙÛ¡e h¡ j¡k¡l nl£g b¡Lm a¡l ¢ku¡la Lla f¡lhz Ha®L¡e Ap¤¢hd¡ ®eCz -[e¡Ju¡i£, nlq j¤p¢mj, ¢jnL¡a J q¡¢nu¡-C ¢jnL¡a,ga¡u¡-C n¡j£ J S¡j¡m¤eÚe§l g£ e¡q¢u¢æp¡-C "BeÚ ¢ku¡l¡¢am LŤh§l, Lªa:Cj¡j Bqjc ®lk¡ l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q]Eõ¢Ma Bm¡Qe¡u fÐaÉL ja¡jal ®fRe nl£ual cm£m J k¤¢š²luRz Hph cm£m¢i¢šL J k¤¢š²¢eiÑl Bm¡Qe¡l Bm¡L haÑj¡e AhÙÛ¡lfkÑ¡m¡Qe¡ Llm j¢qm¡cl SeÉ ¢ku¡lal Ae¤j¢a naÑq£ei¡h ®cJu¡ k¡he¡z L¡lZ, fÐbjax j¢qm¡l¡ ¢ku¡lal nl£uapÇja ¢euj¡hm£ pÇfLÑAh¢qa euz ¢àa£uax haÑj¡e j¢qm¡cl fcÑ¡q£ea¡ p£j¡ R¡¢su ®NR; AbQqkla Bun¡ ¢pŸ£LÅ¡qÚ l¡¢àu¡õ¡ý BeÚq¡ qa h¢ZÑa, ¢a¢e hme, B¢j ¢LR¤L¡fs ®lM Bj¡l JC Ol fÐhn Lla¡j, k¡'a lp§m Ll£j p¡õ¡õ¡ýBm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j (lJk¡ nl£g n¡¢ua) luRez Bl hma¡j, Ap¤¢hd¢L? ¢eÕQu ¢a¢e ®a¡ Bj¡l ü¡j£ Bl AflSe qme Bj¡l Bî¡ (qklaBh§ hLl ¢pŸ£LÅ l¡¢àu¡õ¡ý Beýz c¤'Sel j¡k¡lC qkla Bun¡l¡¢àu¡õ¡ý Beq¡l ýSl¡ nl£g)z Aaxfl kMe a¡ycl p¡b qkla Jjll¡¢àu¡õ¡ý Beý'®L c¡ge Ll¡ qm, Bõ¡ql nfb! B¢j Bl LMe¡ HaJC AhÙÛ¡u fÐhn L¢l¢e- qkla Jjl l¡¢àu¡õ¡ý Beý'l fÊ¢a m‹¡h¡dLlz AbÑ¡v B¢j ph L¡fs i¡mi¡h flC fÐhn Lla¡jz[¢jnL¡a, 154fª]z ¢a¢e Lhl n¡¢ua hÉ¢š²L m‹¡ LlRez Bl haÑj¡el j¢qm¡l¡ f¡nQmj¡e f¤l¦oLJ fl¡u¡ LlR e¡z aªa£uax j¢qm¡cl ®cM¡ k¡u j¡k¡lnl£gpj§q k¡Ju¡l pjuJ p¡S-p‹¡ e¡ Ll k¡u e¡z p¤p¢‹a quBLoÑZ£u AhÙÛ¡u ¢ku¡la Nje Ll¡ ¢eÕQuC ¢gaÚe¡-gÉ¡p¡cl L¡lZ qaf¡lz Hja¡hÙÛ¡u ¢ku¡la Nje Ll¡ p¡Ju¡hl ÙÛm …e¡qÚ qh¡l Bnˆ¡C®h¢n b¡Lz p¤al¡w ®L¡e ®L¡e gLÅ£qÚ'l ja j¢qm¡cl SeÉ ¢ku¡la S¡uk-k¢c ®L¡e dlel ¢gae¡l Bnˆ¡ e¡ b¡Lz Hl ¢i¢ša hm¡ k¡h ®k,j¢qm¡l¡ k¢c fcÑ¡ pqL¡l ¢ku¡lal ¢euj¡hm£ J BE¢mu¡ ®Ll¡jlj¡k¡lpj§ql nl£uapÇja Ef¡u Bch lr¡ Lla f¡le, a¡qmj¢qm¡cl SeÉ ¢ku¡la S¡uk qh; AeÉb¡u euz j¢qm¡cl ®Se l¡M¡E¢Qa, ®L¡e p¢aÉL¡l Jm£ j¢qm¡cl SeÉ a¡ycl clh¡l fcÑ¡q£e AhÙÛ¡uBNje J nl£ual f¢lf¿Û£ Q¡m-QmeL Bc± fR¾c Lle e¡; hlw a¡a¡ycl Ap¿º¢øl L¡lZ qhz Hja¡hÙÛ¡uJ a¡ycl l©q¡e£ Lªf¡ L¡je¡ Ll¡®h¡L¡j£ °h-¢Lz a¡C AeLC j¢qm¡cl ®hm¡u Lhl ¢ku¡laL j¡Ll©qhmRez j¡k¡l LaªÑfrlJ H ®rœ ¢LR¤ c¡¢uaÅ luRz a¡' qm- fÐaÉL j¡k¡lj¢qm¡cl SeÉ fªbL ¢ku¡lal hÉhÙÛ¡ Ll¡ Hhw ¢ku¡la pwœ²¡¿¹ fÐu¡Se£u
¢hou¡hm£ j¡k¡l fС‰e ¢ecÑ¢nL¡ ¢qph V¡‰¡e¡l hÉhÙÛ¡ Ll¡z Ae¤l©fi¡h,j¡k¡l nl£g fС‰e nl£ua f¢lf¿Û£ L¡kÑ¡hm£ ®l¡d L¡kÑLl£ fcrf NËqZLl¡z ¢ku¡la jc£e¡ j¤e¡Ju¡l¡qÚ ýk§l BLl¡j p¡¢uÉc¤m j¤lp¡m£e lqj¡a¤¢õm "Bm¡j£e p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢qJu¡p¡õ¡j-Hl lJk¡ f¡Ll ¢ku¡la phÑ¡šj j¤Ù¹¡q¡h J Ch¡capj§ql jdÉphQu Ešjz Bh§ "Bjl hme ®k, Cj¡j g¡p£ j¡mL£ ¢ku¡la jc£e¡LJu¡¢Sh hmRez q¡e¡g£ gLÅ£qÚ Bõ¡j¡ q¡p¡e n¡l¡¢ðm¡m£ l¡qj¡a¤õ¡¢qBm¡u¢q hme, HV¡ Ju¡¢Shl L¡R¡L¡¢Rz Bh¡l ®L¡e ®L¡e gLÅ£q HV¡Lp¤æ¡a j¤B‚¡c¡qÚ hmRez ®L¡e Le¡ "j¡e¡¢pL'-Hl ¢La¡h p¡jbÑÉh¡eclSeÉ jc£e¡ nl£gl ¢ku¡la Ju¡¢Sh hm¡ quRz Cj¡jcl H ¢hou CSj¡(ILjaÉ) quR ®k, lJk¡-H BeÚJu¡ll ¢ku¡la HLV¡ pÇf§ZÑ fªbLCh¡caz HV¡ AeÉ ®L¡e Ch¡cal Be¤o¢‰L ¢hou eu; hlw öd¤ lJk¡ f¡L¢ku¡lal EŸnÉC jc£e¡ nl£g Nje Llhz H L¡lZ Cj¡jNZ hme, ®khÉ¢š² öd¤ lJk¡-C BeÚJu¡ll ¢ku¡lal cªt fÐaÉu NËqZ Llh, p¡b AeÉ®L¡e EŸnÉ l¡Mh e¡, ®p HL jq¡e Ch¡ca laz HL eh£®fТjL hme,""j¤h¡lLh¡c I hÉ¢š²l SeÉ ®k pª¢øl phÑnÐù pšÆ¡l ¢ku¡la LlR, ¢eSlEfl ®bL a¡l ®h¡T¡ q¡mL¡ LlRz'' Bõ¡j¡ ®nM Bhc¤m qL j¤q¡¢Ÿp®cqÚmi£ hme, kb¡kbi¡h h¤T ®eu¡ E¢Qa ®k, ýk§l BLl¡j p¡õ¡õ¡ýBm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j-Hl ¢ku¡lal CµR¡ Ll¡ J a¡yl jp¢Sc nl£g Ef¢ÙÛ¢aj¡LÅh§m q‹l pj¡e; hlw Bc¡uLªa qSÅl LÅh§¢mu¡al SeÉ HV¡ Jp£m¡qhz[S¡kh¤m LŤm§h Cm¡ ¢cu¡¢lm j¡qh§h, e§l¦m Ck¡q, e§l¦m Dj¡e, fª. 86/87, a¡qa¡h£ Bm¡j¡l¡¢LÅm g¡m¡qÚ]
H ¢hou h¢ZÑa q¡c£p nl£g HL. qkla Che "Jjl l¡¢àu¡õ¡ý Beý qa h¢ZÑa ýk§l BLl¡j p¡õ¡õ¡ýBm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j Hln¡c Lle, ""®k hÉ¢š² qSÅ Llm¡ Bl Bj¡l ¢ku¡laLlm¡ e¡ ®p ¢eÕQu Bj¡l fТa k¤mÚj Llm¡z'' H q¡c£p¢V "pecq¡p¡e'pqL¡l h¢ZÑaz (aÅ¡qaÅ¡i£ J q¡¢nu¡u e§l¦m Dk¡q, BmÚ-L¡¢jm, Lªa: Cj¡j Che 'Bc£, e§l¦m Dk¡q,
¢ng¡EpÚ ¢pLÅ¡j, Lªa: Cj¡j p¤hL£)
c¤C. qkla Che "Jjl l¡¢àu¡õ¡ý Beý qa h¢ZÑa ýk§l Ll£j p¡õ¡õ¡ýBm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j Cln¡c Lle, ""®k hÉ¢š² Bj¡l Lhl ¢ku¡la Llh a¡lSeÉ Bj¡l n¡g¡"Ba Ju¡¢Sh qu k¡hz'' (c¡l LÅ ¤ae£, pq£q CheM¤k¡Cj¡, ö"Bh¤m Dj¡e, e§l¦m Dk¡q, aÅ¡qaÅ¡i£, BeÚJu¡l¦m q¡l¡j¡De, e§l¦mDj¡e, ¢La¡h¤m Dk¡qÚ ¢gm j¡e¡¢pL, Lªa: Cj¡j e¡Ju¡i£, ¢ng¡EpÚ ¢pLÅ¡j,Lªa: Cj¡j p¤hL£)z q¡c£pl Cj¡jcl HLcm Bm¡QÉ q¡c£p nl£gL pq£qhm j¿¹hÉ LlRez (e§l¦m Dj¡e, fªù¡ 89)
81 82
¢ae. qkla q¡¢aÅh Che Bh£ h¡ma¡"BqÚ l¡¢àu¡õ¡ý Beý ®bL h¢ZÑa, ýk§lLl£j p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j Hln¡c Lle, ""®k hÉ¢š² Bj¡l Jg¡alfl Bj¡l ¢ku¡la Llm¡, ®p ®ke Bj¡l S£hŸn¡u Bj¡l ¢ku¡la Llm¡z''
[h¡uq¡LÅ£, Che Bp¡¢Ll]
Q¡l. qkla Che "Jjl l¡¢àu¡õ¡ý Beýj¡ qa h¢ZÑa, ýk§l p¡õ¡õ¡ýBm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j Hln¡c Lle, ""®k hÉ¢š² jc£e¡ nl£g Bj¡l ¢ku¡laLlh B¢j a¡l p¤f¡¢lnL¡l£ J p¡r£ qh¡z'' [¢ng¡EpÚ ¢pLÅ¡j, Lªa: Cj¡j aLÅ£EŸ£e p¤hL£]
f¡yQ. qkla "Jjl l¢àu¡õ¡ý Beý qa h¢ZÑa, ¢a¢e hme, B¢j ýk§lp¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j®L hma öe¢R, ""®k hÉ¢š² Bj¡l Lhl ¢ku¡laLlh B¢j a¡l SeÉ p¤f¡¢lnL¡l£ J p¡r£ qh¡z''
[j¤pe¡c Bh£ c¡Fc a¡u¡¢mp£, Che Bp¡¢Ll, ¢ng¡EpÚ ¢pL¡j]
Ru. ýk§l BLl¡j p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j Hln¡c Lle, ®k hÉ¢š² öd¤Bj¡l ¢ku¡lal EŸnÉC Bj¡l lJk¡ f¡L Bph, AeÉ ®L¡e fÐu¡Seeu, aMe Bj¡l Efl LaÑhÉ qu fsh ®ke B¢j ¢LÅu¡ja ¢chp a¡l SeÉp¤f¡¢lnL¡l£ qCz [aÅ¡hl¡e£ j¤"S¡j Lh£l, e§l¦m Dj¡e, Lªa: Bõ¡j¡ Bhc¤m q¡m£j mrÁ±i£]
p¡a. qkla Be¡p l¡¢àu¡õ¡ý Beý qa h¢ZÑa, ýk§l Ll£j p¡õ¡õ¡ýBm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j Hln¡c Lle, ""®k hÉ¢š² p¡Ju¡hl EŸnÉ Bj¡l¢ku¡la Llh, B¢j a¡l SeÉ p¤f¡¢lnL¡l£ J p¡r£ qh¡z''
[¢ngEpÚ ¢pLÅ¡j g£ ¢ku¡l¡a M¡u¢lm Be¡j, fªù¡ 31]
jc£e¡ j¤e¡Ju¡l¡u lJk¡-C BLÅc¡pl ¢ku¡la, S¡æ¡a¤m h¡LÅ£', jp¢Sc LŤh¡, öq¡c¡-C Eýc CaÉ¡¢cl ¢ku¡lal¢euj J Hacpwœ²¡¿¹ cm£m¡¢c Bmq¡SÅ j¡Jm¡e¡ j¤q¡Çjc Bhc¤m j¡æ¡e LaªÑL ¢m¢Ma "q‹ h¡ua¤õ¡qÚ J ¢ku¡lajc£e¡ j¤e¡Ju¡l¡' (f§ZÑ¡‰ p¢Qœ q‹ N¡CX)-H ®cM¤ez
qkla N¡Ep¤m Bkj J
®Nu¡li£ nl£gN¡Ep f¡L l¡¢àu¡õ¡ý Beý ¢eS f¢lQu ¢ca ¢Nu hme, "Bhc¤m LÅ¡¢cl'Bj¡l fТpÜ e¡j Bl Bj¡l e¡e¡S¡e (j¤q¡Çj¡c¤l lp§m¤õ¡qÚ p¡õ¡õ¡ýBm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j) Bj¡l L¡j¡¢mu¡al TZ Ñ ¡d¡l¡l Evpz B¢jq¡p¡e£-ýp¡Ce£ °puÉc hwn S¾jNËqZ Ll¢Rz Bl "j¡MÚc¡' (®hm¡ualphÑ¡µQ Ù¹l) Bj¡l ÙÛ¡ez Bj¡l Lcj j¤h¡lL k¡ha£u ®m¡L J BE¢mu¡®Ll¡jl L¡ydl Eflz B¢j "j¤¢qEŸ£e' (à£eL f¤exS£Ñ¢haL¡l£), S£m¡e£zBj¡l jkÑ¡c¡ J h¤k¤N£Ñl fa¡L¡ EyQ¤¢N¢ll Q§s¡u fafa Ll EsRz B¢jBõ¡qÚ lî¤m Bm¡j£el HaC p¡¢ædÉ ®k, ¢a¢e Bj¡L f¢lQ¡¢ma JEæ¢al fb fÐcnÑe LlRe Bl Bõ¡qÚC Bj¡l SeÉ kbøz ¢a¢e Bj¡LpjÙ¹ LŤaÅÚhl plc¡l LlRez Bj¡l Bcn phÑ¡hÙÛ¡u f¡me£u J S¡l£b¡Lhz ®M¡c¡l l¡SÉ Bj¡l j¡¢mL¡e¡u Hhw Bj¡l ýL¤jl a¡yhc¡lzBõ¡ql ¢e¢Mm ¢hnÄ Bj¡l cª¢øa poÑ f¢lj¡ZzBõ¡qÚ a¡"Bm¡ Bj¡L Hje p§rÈ aaÅ J ¢qLja c¡e LlRe ®k, k¢c B¢jJC p§rÈaaÅ J ®N¡fe lqpÉ¡¢cl HL¢V LZ¡J Eš¡m al¡‰¡¢ua p¡Nl Sm¢erf L¢l, a¡qm p¡Nll f¡¢e ö×L qu i§NiÑ ¢exno qu k¡hz k¢cBj¡l ®N¡fe ®ic h¡ lqpÉ f¡q¡s ¢erf L¢l, ah f¡q¡s Q§ZÑ¢hQ§ZÑ quh¡¢ml¡¢nl j¡T m¤ç qu k¡hz k¢c A¢NÀf¡e ¢erf L¢l, ah A¢NÀ ¢ein£am qu k¡hz k¢c H ®N¡fe lqpÉ j¤cÑ¡l Efl ®Rs ¢cC, ah jq¡eBõ¡qÚl LŤcÚla ®p S£¢ha qu ash¢su c¡y¢su k¡hz E¢õ¢Ma h¡Z£ J hZÑe¡pj§q p¡¢uÉc¤e¡ N¡Ep B'kj j¡qh§h p¤hq¡e£ n¡uMBhc¤m LÅ¡cl S£m¡e£ l¡¢àu¡õ¡ý Beý'l SNaS¡s¡ "LÅp£c¡-C N¡E¢pu¡'®bL ®eJu¡ quRz H LÅp£c¡l fТa¢V fw¢š²l hÉ¡MÉ¡ HLL Aam pj¤âleÉ¡u, k¡ hs hs ¢La¡h h¢ZÑa quRz hÙ¹¤ax ¢a¢e H pjÙ¹ jkÑ¡c¡ m¡il®fRe Bõ¡qÚ a¡"Bm¡ J a¡yl ¢fÐu q¡h£h p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j Hhw®hm¡ual n¡q¡eÚn¡qÚ qkla Bm£ q¡uc¡l l¡¢àu¡õ¡ý Beý'l c¡eC luR; a¡ycl ®bL f¡Ju¡ ®hm¡ual Bm¡L¢hð N¡Ep f¡L ü£u Sh¡e fÐL¡nLlRe j¡œz "BaÅ¡-C Cm¡q£l hZÑe¡ HLc¡ j¡cl¡p¡-C N¡Ep¤m B'kj 13Se EyQ¤j¡el f£l- clhn q¡¢kl¢Rmez N¡Ep B'kj l¡¢àu¡õ¡ý Beý a¡ycl EŸn hmme, ___________________________________________________* j§m x Bõ¡j¡ Bh¤ c¡Fc j¤q¡Çjc p¡cL ®lSi£ J Bõ¡j¡ j¤q¡Çjc ¢Su¡Eõ¡qÚ LÅ¡cl£z i¡o¡¿¹l x j¡Jm¡e¡ j¤q¡Çjc ®eS¡j EŸ£e
83 84
""Bfe¡l¡ fÐaÉLC ¢eS ¢eS Ai¡h A¢ik¡N ®fn Ll¦e, B¢j a¡ f§lZLlh¡z'' a¡yl¡ ¢eS ¢eS Ai¡h ®fn Ll¡l pju ¢ejÀ¡š² Bu¡a N¡EpB'kj l¡¢àu¡õ¡ý Beý ¢am¡Ju¡a Llme- ""L¤õ¡e e¤¢jŸ¤ q¡---Em¡----CJu¡ q¡---Em¡----C ¢je BaÅ¡----C l¡¢îL¡z'' AbÑ¡v Bõ¡qÚ Hln¡c Lle,""B¢j ph¡CL p¡q¡kÉ L¢l HclL (k¡l¡ c¤¢eu¡ Q¡u) Hhw JclL (k¡l¡flL¡ml p¤M-n¡¢¿¹ Q¡u)z ®q q¡h£h p¡õ¡õ¡ý Bm¡uL¡ Ju¡p¡õ¡j¡! Bfe¡lfТaf¡mLl c¡e Ahd¡¢laz'' [p§l¡ he£ Cpl¡Dm, 20Bu¡a]
qkla Bh¤m M¡ul lqj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q hmRe ®k, Bõ¡qlC nfb! a¡l¡k¡ ¢LR¤ fСbÑe¡ LlRe phC N¡Ep f¡L ®bL ®fuRez
[h¡qÚS¡a¤m Bpl¡l, fª 30; k¤hÚc¡a¤m Bp¡l, fª 82]
Eš² Bu¡aM¡e¡ f¡W f§hÑL N¡Ep f¡L j¡Jm¡l clh¡l pLml Ai¡hf§lZl fСbÑe¡ Ll H Lb¡l fТa Øfø C¢‰a ¢cuRe ®k, N¡Ep f¡Ll¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢ql pjÙ¹ j¡e-jkÑ¡c¡ Bõ¡ql ®cJu¡ c¡ez Bl Bõ¡qlc¡e J Ae¤NËql hc±ma ¢a¢e pLml p¡q¡kÉL¡l£ Hhw N¡Ep¤m B'kj h¡®hm¡ual phÑ¡µQ jkÑ¡c¡l Bpe Bp£e qa prj quRezB"aÅ¡-C j¤Ù¹g¡ : N¡Ep f¡L Hln¡c Lle, 521 ¢qSl£l 16 n¡Ju¡mj‰mh¡l ®k¡ql e¡j¡kl f§hÑ üfÀ ®cMm¡j- lp§m p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢qJu¡p¡õ¡j Bj¡L hmRe, ""®q ¢fÐu hvp! Sepjr Ju¡k-ep£qa ®LeLlR¡ e¡?'' B¢j hmm¡j- ""B¢j HLSe Ae¡lh ®m¡Lz Blhl fÐMÉ¡aB¢mjcl p¡je ¢Li¡h hš²hÉ l¡Mh¡?'' lp§m¤õ¡qÚ p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢qJu¡p¡õ¡j hmme, ""j¤M ®M¡mz'' B¢j j¤M M¤mÚm ¢a¢e a¡yl b¤b¤ j¤h¡lLp¡ah¡l Bj¡l j¤M ¢erf Ll hmme, ""k¡J ®m¡LclL ep£qa Ll¡,Bl a¡clL ¢qLja J pc¤fcn à¡l¡ ü£u lhl à£el fТa BqÆ¡e Llz'' (H dlel hZÑe¡ "S¡j¡m j¤Ù¹g¡u£', Lªa: °puc ep£l¦Ÿ£e q¡nj£-aJ h¢ZÑa quR)z B"aÅ¡-C q¡ucl£ : Aaxfl B¢j kMe e¡j¡k Bc¡u f§hÑL Ju¡k Llahpm¡j, aMe Ha A¢dL ®m¡L Ef¢ÙÛa qm ®k, je je iu ®fm¡jz JCpju qkla "Bm£ l¡¢àu¡õ¡ý Beý'®L Bj¡l pÇj¤M ®cMa ®fm¡j ¢a¢eBj¡L hmme, ""®q ¢fÊuhvp! Ju¡S ®Le LlR¡ e¡?'' B¢j hmm¡j,""Bj¡l iu LlRz'' Bj¡l j¤M M¤ma ¢ecÑn Llm ¢a¢e Bj¡l j¤M Ruh¡lb¤b¤ j¤h¡lL ¢erf Llmez B¢j hmm¡j, ""p¡ah¡l ®Le ¢cme e¡?'' ¢a¢eEšl hmme, ""lp§m p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j'l fТa Bch h¡ pÇj¡elr¡bÑ p¡a h¡l ¢cm¡jÚ e¡, k¡a a¡yl pjLr e¡ qCz''[h¡qÚS¡a¤m Bpl¡l, 25fª.]
p¾cql Afe¡ce N¡Ep B'kj l¡¢àu¡õ¡ý Beýl kh¡e j¤h¡lL ®bL ¢expªa Efll hZÑe¡®bL AeL j¡pBm¡l Ešl Bjl¡ ®fu b¡¢Lz (k¡l¡ H hÉ¡f¡l ï¡¿¹ d¡lZ¡
®f¡oZ Ll b¡L a¡cl hý Bf¢šl Sh¡hJ a¡a luRz) ®kje- 1. ýk§l f¡L p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j q¡S¡l hRl fll OVe¡ pÇfLÑJS¡eez ¢a¢e fÐLªafr S£¢ha J j¤Ma¡l L¤mz Bõ¡ql CµR¡u, ®kM¡e CµR¡¢a¢e fÐL¡n qa f¡lez k¡L Q¡e ¢a¢e p¡r¡v J g¤u§k¡a c¡e deÉ Llaf¡lez 2. a¡yl BcnÑl fТa¢e¢daÅL¡l£ j¡qh§h ®M¡c¡ J BE¢mu¡ ®Ll¡j C¢¿¹L¡mlflJ S£¢ha Hhw j¡e¤ol LmÉ¡Z p¡de prjz ®kje- qkla Bm£ l¢àu¡õ¡ýBeý qkla N¡Ep¤m B'kj l¡¢àu¡õ¡ý Beý'l p¡q¡kÉ¡bÑ H¢Nu HpRez 3. lp§m ®M¡c¡ p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j'l fТa pÇj¡e J Bchl®Mu¡m l¡M¡ HL¡¿¹ fÐu¡Sez a¡yL ¢eSl ja j¡e¤o hm¡, hs i¡CulpjÙÛ¡e c¡ys Ll¡e¡ ¢ea¡¿¹C ®N¡jl¡q£ J fbïøa¡z ®kj¢ei¡h HM¡eqkla "Bm£ l¡¢àu¡õ¡ý Beý lp§m ®M¡c¡l Ha ®pÀql f¡œ qJu¡ pšÆJ¢a¢e p¡a h¡l b¤b¤ ¢cme e¡, k¡a lp§ml pjLra¡l AhL¡n e¡ b¡Lz 4. N¡Ep¤m B'kj l¡¢àu¡õ¡ý Beý'l eÉ¡u ¢hnÄl clh¡l HL A¢hpÈlZ£uhÉ¢š²aÅl h¡Z£- lp§m S£¢ha, j¤Ma¡l L¤m, N¡uhl pwh¡cc¡a¡ JphS¡uN¡u q¡kl-e¡kl qJu¡l fr AL¡VÉ fÐj¡Zz A¢dL¿º N¡Ep f¡LHln¡c LlRe, eh£f¡L p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j öd¤ b¤b¤ ®j¡h¡lL¢cu deÉ LlRe a¡ eu, hlw Bj¡l k¡ha£u m¡me-f¡me J lrZ¡hrZüuw eh£u BLl¡j p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j'C Llez[nlq g¡aým N¡uÚh]
®aj¢ei¡h, HLc¡ n¡uM Mm£g¡ e¡jL Bõ¡ql HL Jm£, ¢k¢e fСu pjulp§m ®M¡c¡ p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j'®L üfÀ ®cM deÉ qae, HLc¡lp§m f¡L p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j'l ¢eLV Blk Llme, ""qklan¡uM Bhc¤m LÅ¡cl l¡¢àu¡õ¡ý Beý hmRe, a¡yl LÅcjÚ pjÙ¹ BE¢mu¡®Ll¡jl L¡ydl Eflz'' lp§m¤õ¡qÚ hmme, ""n¡uM Bhc¤m LÅ¡cl p¢WLChmRz Bl a¡ qh e¡ ®Le? Bhc¤m LÅ¡cl qm LŤaÅÚhz B¢j eh£ ¢eSCa¡yl lrZ¡hrZ Ll b¡¢Lz'' [h¡qÚS¡a¤m Bpl¡l, fªù¡ 10]
n¡uM, LŤaÅÚh J N¡Ep'l hÉ¡MÉ¡ qkla N¡Ep B'kj l¡¢àu¡õ¡ý Beý n¡uM, LŤaÅÚh J N¡Ep-Hl pw‘¡ ¢ca¢Nu hme ®k, ""BnÚ n¡uÚM¤ j¡e Cu¤p¡'Cc¤nÚ n¡¢LÅuÉ¡' AbÑ¡v fÐLªa¡bÑ n¡uM¢a¢eC, ¢k¢e c¤iÑ¡N¡L ®p±i¡NÉn¡m£ Ll ®cez''[nlq g¡aým N¡uÚh, 20fª.]Bl "LŤaÅÚh' JC hÉ¢š²L hm, ¢k¢e L¡j¡¢mu¡al pjÙ¹ fcÑ¡ A¢aœ²j LlHje jkÑ¡c¡u Eš£Z Ñ qe ®k, aMe pjÙ¹ jk¡ Ñc¡ a¡ yl fcam b¡Lzpª¢øSNal pjÙ¹ ¢LR¤ a¡ yl A¿¹xLlZ Eá¡¢pa quz Bmj N¡u Úh Jn¡q¡c¡al pj¤cu p§rÈ qa p§rÈal hÙ¹¤l q¡LÅ£LÅa S¡ea J h¤Ta prjz¢a¢e l¡øÌl ®ea¡ h¡ pcÑ¡l ¢eu¡N J Afp¡lZ Lla (®hm¡ua£ n¢š²a)
85 86
prjz k¡yl Ae¤Ql h¡ p‰£ -p¡b£ ®LE c¤iÑ¡N¡ qa f¡l e¡z a¡yl j¤l£c h¡iš²cl fТa a¡yl cª¢ø phÑc¡ ¢ehÜz j¡e¤ol n¢š² ®kM¡e ®no, ®pM¡e a¡yl(®hm¡ual) n¢š²l p§Qe¡ j¡œz [e¤kq¡a¤m g¡¢aÅl, Lªa: ®j¡õ¡ Bm£ LÅ¡l£]z"N¡Ep' nël AbÑ fСbÑe¡u p¡s¡c¡a¡z (¢k¢e A¢ik¡N nÐhZL¡l£, LÅh§mL¡l£-¢Nu¡p¤m m¤N¡a â.)z "N¡Ep' nël pw‘¡ ¢ca ¢Nu Bõ¡j¡ Bhc¤m qLÅj¤q¡¢Ÿp ®cqÚmi£ l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q hme- "N¡E¢pu¡a' ®hm¡ual HjeHL EµQal jkÑ¡c¡, k¡ m¡i Llm Bõ¡ql Bcn ¢a¢e pª¢øSNal ýL¤j Jf¢lQ¡me¡l c¡¢uaÅ ¢eu¡¢Sa qez [nlq gaým N¡uh, fªù¡ 171]
a¡qm ®cM¤e, "n¡uM', "LŤaÅÚh', J "N¡Ep' HC ¢ae¢V Ù¹l ®hm¡ual k¡ha£u…Z¡hm£, f¢lf§ZÑa¡, pª¢øSNal f¢lQ¡me¡ J ®cM¡-öe¡l ü ü S¡uN¡u JjkÑ¡c¡u AV¤Vz p¤al¡w ®kqa¤ ®hm¡ual HC ¢œ¢hd …Z¡hm£l d¡lL HLj¡œN¡Ep¤m B'kj l¡¢àu¡õ¡ý Beý, ®pqa¤ ¢a¢e öd¤ f£l'C ee, hlw f£l¡ef£l, n¡uM¤m j¡n¡CM, LÅ ¤aÅ Úh¤m BLÅaÅ¡h, N¡Ep¤pÚ p¡LÅ¡m¡De J N¡Ep¤mB'kjJz a¡yl ®hm¡ual jkÑ¡c¡ J …Z¡hm£ p¢aÉC hZÑe¡a£az B'm¡ qklal¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q a¡yl pÇfLÑ LaC p¤¾cl hmRe, ""®q N¡Ep f¡LBfe¡l jaÑh¡ La ®k EyQ¤! hs hs n£oÑÙÛ¡e£u Jm£NZl j¡b¡ j¤h¡lL qaJBfe¡l Lcj AeL FdÄÑz''CSj¡'-C EÇja"n¡uM', "LŤaÅÚh' J "N¡Ep' pÇfLÑ ®j¡V¡j¤¢V S¡e¡l fl H Lb¡ S¡ea qh®k, a¡yL "N¡Ep¤m B'kj', "N¡Ep¤p p¡LÅ¡m¡De' hm¡a ®k pLm BCÇj¡-C®Ll¡j ILjaÉ ®f¡oZ LlRe a¡ycl hZÑe¡ ¢ejÀ ®fn Ll¡ qm-1. Efjq¡cnl j¤q¡¢Ÿp£e ®Ll¡jl j¤lî£ n¡uM Bhc¤m qLÅ j¤q¡¢Ÿp®cqÚmi£ lqj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q a¡yL "LŤaÅÚh¤m BLÅÚaÅ¡h', "BmÚ N¡Ep¤m B'kj',"f£l¡e f£l' Hhw "N¡Ep¤p p¡LÅ¡m¡De' hm pð¡de LlRez2. Cj¡j lî¡e£ j¤S¡¢Ÿc BmÚg p¡e£ hme, ""pjÙ¹ LŤaÅÚh J e¤S¡h¡l SeÉg¤u§k¡a J h¡l¡L¡a f¡Ju¡l HLj¡œ Jp£m¡ h¡ j¡dÉj qm¡, qkla Bhc¤mLÅ¡cl S£m¡e£ l¡¢àu¡õ¡ý Beýz ®Lee¡, HC g¤u§k¡a J hlLa a¡yl j¡dÉjhÉa£a AeÉ L¡l¡ à¡l¡ m¡i Ll¡ ®j¡VC pñh euz j¤S¡¢Ÿc BmÚgp¡e£l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q hme, ""Q¾cÐ ®kje p§kÑ ®bL Bm¡ ®eu, ®aj¢e B¢jJN¡Ep f¡L l¡¢àu¡õ¡ý Beý ®bL g¤u§k¡a q¡¢pm L¢lz''[j¡La§h¡a, 3u M™, 348 fªù¡]
3. qkla n¡qÚ Ju¡m£ Eõ¡qÚ ®cqÚmi£ l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q hmRe, ""qklaN¡Ep¤m B'kj l¡¢àu¡õ¡ý Beý ü£u LÅp£c¡-C N¡E¢pu¡ nl£g ¢eS EµQjkÑ¡c¡pj§ql hZÑe¡l jdÉ ¢cu ¢a¢e ®fÐj¡aÈ¡l f¢lQu fÐL¡n LlRez ¢a¢eü£u LÅhl nl£g S£¢ha J ®kL¡e L¡S Lla prjz Bl fТa hªqÖf¢ah¡lN¡Ep f¡Ll e¡j g¡¢aq¡ ®cJu¡ Q¡Cz'' [Ce¢ah¡qÚ g£ p¡m¡¢pm BE¢mu¡-Cõ¡qÚ, fªù¡ 25]
4. qkla ®j¡õ¡ "Bm£ LÅ¡l£ l¡¢àu¡õ¡ý Beý hme, ""qkla N¡Ep f¡LLŤaÅhNZl LŤaÅh Hhw N¡EpNZl N¡Epz''-e¤kq¡a¤m M¡al, Lªa: ®j¡õ¡ Bm£ LÅ¡l£ lqj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q
5. BE¢mu¡ ®Ll¡jl ®hm¡ua Aü£L¡lL¡l£ HN¡lSe ®cJh¾c£ B¢mjlnÐÜ¡i¡Se j¤¢nÑc q¡S£ Cjc¡c¤õ¡qÚ j¤q¡¢Sl-C j‚£ hme, ""Eš¡m pj¤â HL¢VS¡q¡S kMe f¡¢ea ¢ej¢‹a qJu¡l Efœ²j qm, aMe ýk§l N¡Ep¤m B'kjl¡¢àu¡õ¡ý Beý ü£u n¢š² J h¡ae£ cª¢øl hc±ma HL ¢ej¢‹a qJu¡®bL lr¡ Llmez'' [n¡j¡um Hjc¡¢cu¡]
6. N¡ul j¤LÅ¡¢õc, Em¡j¡-C ®cJh¾cl flj nÐÜu jJmi£ Cpj¡Dm®cqÚmi£ hme, ""qkla N¡Ep¤pÚ p¡LÅ¡m¡De Hhw qkla M¡S¡ h¡q¡EŸ£eeLÅÚnh¾c£ l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢qj¡- Eiul l©q BLÚÅc¡p a¡l f£l °puÉcBqjc ®hÐmi£L gu§k¡a c¡e Ll deÉ LlRez'' [®pl¡a j¤Ù¹¡LÅ£j, fªù¡ 372]
7. ®j±mi£ Mm£m Bqjc BðWi£ a¡l "h¡l¡q£e LÅ¡¢au¡'l 91 fªù¡u,"®pl¡a j¤Ù¹¡LÅ£j'-Hl OVe¡ fÐp‰ ¢mMRe ®k, qkla N¡Ep¤m B'kj HhwM¡S¡ h¡q¡EŸ£e l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢qj¡ Eiu kMe S¡ea f¡lme ®k,°puÉc Bqjc p¡qhl jkÑ¡c¡ p¤EµQ Bl AeL ®m¡L a¡l j¤l£c h¡ iš²qh, H SeÉ a¡yl¡ Eiu a¡L g¤u§k¡a c¡e Ll deÉ Llez ®j±w ®N¡m¡j M¡e geX¤h£l EÙ¹¡c ®j±mi£ ýp¡Ce Bm£ M¡e f¡Rl¦h£ ¢m¢Ma¢La¡h "h¤mN¡a¤m q¡ul¡e'-Hl 4fªù¡u hsf£lL "N¡Ep¤m B'kj' ¢mMRez®cJh¾c£cl n¡uM¤aÚ a¡gp£l ®j±mi£ Bqjc Bm£ m¡q¡l£ hZÑe¡ Lle,Bj¡cl fÐaÉLl E¢Qa ®k, hªqÖf¢ah¡l h¡c Hn¡ EµQül ¢kLÚl Ll¡lf§hÑ 11h¡l p§l¡ CMm¡p f¡W f§hÑL qkla N¡Ep¤m B'kj l¡qj¡a¤õ¡¢qBm¡u¢q'l l©q j¤h¡lL p¡Ju¡h ®f±yR¡e¡z HV¡C Bj¡cl ®Nu¡li£z
["q¡gÚa ®l¡k¡qÚ-C ®M¡Ÿ¡j¤Ÿ£e', m¡q¡l, 18 ®ghЦu¡l£, 9C S¤e 1961 a¡¢lM fÐL¡¢na]
f¡WLjqm ¢Q¿¹¡ Ll¦e, Efll Eܪ¢a…m¡ à¡l¡ H Lb¡ fÐj¡¢Za qm¡ ®k,k¡l¡ BE¢mu¡ ®Ll¡jl ®hm¡uaL Aü£L¡l Ll, a¡cl nÐÜ¡i¡Se ¢h¢nøhÉ¢š²l¡ fkÑ¿¹ ýk§l p¡¢uÉc¤e¡ N¡Ep f¡L l¡¢àu¡õ¡ý BeýL ¢e¢àÑd¡u "N¡Ep¤pp¡LÅ¡m¡De' J "N¡Ep¤m B'kj' ¢qph ®je ¢ea h¡dÉ quRez Hje¢L®cJh¾c£ Jq¡h£ ja¡cn£Ñcl n£oÑÙÛ¡e£u BmjNZl Øfø ja qm¡ ®k,N¡Ep¤m B'kj l¡¢àu¡õ¡ý Beý (à£e Cpm¡jl) S¡q¡S pj¤âl f¡¢ea¢ej¢‹a qJu¡l q¡a ®bL lr¡ LlRez Bl a¡yl q¡S¡l hRl fl a¡cli¡o¡u °puc Bqjc ®hÐmi£ J a¡l j¤l£ccl AhÙÛ¡ pÇfLÑ ‘¡a ¢Rme,Hje¢L l©q¡e£ c£r¡J ¢cu¢Rmez Bl ®j±mi£ Bqjc Bm£l ja¡e¤k¡u£ HLb¡ Øfø qm¡ ®k, EµQül ¢kLÚl J j¡¢pL ®Nu¡lÚi£ nl£gl ÙÛm fТapç¡q ®Nu¡l Úi£ nl£g °hdz ®kqa¤ ¢a¢e N¡Ep¤m B'kj J N¡Ep¤pÚp¡LÅ¡m¡De, ®pqa¤ a¡L "f£l¡e f£l' Hhw "cÙ¹N£l' hmaJ ®L¡e ®c¡o ®eCz
87 88
®Lee¡, ¢a¢e ¢Se J Cep¡el ®k ®LE a¡yl ¢eLV p¡q¡kÉ fСbÑe¡ Ll Bn ÐuQ¡u, ¢a¢e a¡l p¡q¡kÉ H¢Nu Bpe Hhw a¡l Bhce j”¤l LlezL¤eÚ g¡u¡L¤eÚ'l jk¡Ñc¡u Bõ¡qÚ a¡"Bm¡ Bpj¡e£ ¢La¡h…m¡u Hln¡c LlRe, ""B¢j (Bõ¡qÚ)C®a¡j¡cl lhz B¢j R¡s¡ AeÉ ®LE Ch¡cal Efk¡N£ euz B¢j ®k hÙ¹¤L"L¤eÚ' h¡ "qu k¡J' h¢m a¡- hm¡l p¡b p¡b qu k¡uz ®q Bcj p¿¹¡e!®a¡jl¡J k¢c Bj¡l Ch¡ca Ll¡ (Bj¡l Bcn-¢eod f¢lf§ZÑi¡h) ®jeQm¡, ah B¢j (Bõ¡qÚ) ®a¡j¡clL Hje n¢š² ®ch¡z k¢c ®a¡jl¡ ®L¡ehÙ¹¤L "L¤e' h¡ "qu k¡J' hm¡, ah a¡' p¡b p¡b qu k¡hz'' hÙ¹¤axBõ¡qÚ a¡"Bm¡ "L¤eÚ g¡u¡L§e'-Hl H jkÑ¡c¡ a¡yl AeL eh£ Hhw Jm£NZLc¡e LlRez AeÉœ Bõ¡qÚ a¡"Bm¡ Hln¡c LlRe, ""®q c¤¢eu¡! ®k Bj¡lBcn-¢eod ®je ¢eu Bj¡l Be¤NaÉ ü£L¡l Llh, a¤¢j a¡l quk¡Jz''[g¤a§ým N¡uÚh, fªù¡ 73-83]
n¡uM¤m j¤q¡LÅÚ¢LÅLÅ Bõ¡j¡ Bhc¤m qL j¤q¡¢Ÿp ®cqÚmi£ l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢qEš² Lb¡l hÉ¡MÉ¡ ¢ca ¢Nu hme, ""®k BE¢mu¡ ®Ll¡jL Bõ¡qÚ H jkÑ¡c¡c¡e LlRe, a¡ycl jdÉ HLSe f¢lf§ZÑ hÉ¢š²aÅ qme N¡Ep¤m B'kjl¡¢àu¡õ¡ý Beý; k¡yl B¢hiÑ¡hC pª¢øl SeÉ Bõ¡ql Ae¤NËqül©f, k¡yl BcnpjÙ¹ ¢Se-Cep¡e, Mm£g¡, ®cne¡uL CaÉ¡¢cl ¢eLV phÑc¡ ¢nld¡kÑz jªa S£¢ha Ll¡ Bõ¡qÚ a¡"Bm¡l Lªf¡u J lp§m BLl¡j p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j-HlJp£m¡u N¡Ep f¡L l¡¢àu¡õ¡ý Beý H "L¤eÚ g¡u¡L¤e'l jk¡Ñc¡u A¢d¢ùaquRez a¡C ¢a¢e AeL jªaL S£¢ha LlRe hm fÐj¡Z ¢jmz c£OÑ 12hRllJ A¢dLL¡m HL hªÜ¡l ®Rm hlk¡œ£pq pj¤â X¤h jªa¤É hlZ Llma¡yl ®c¡"Bl hc±ma ®p f¤el¡u hlk¡œ£pq S£¢ha qu ¢gl Bpz HV¡HL p¤fТpÜ OVe¡, k¡ HLSe L¡gl fÐaÉr Ll Dj¡e HeRz H fТpÜOVe¡ AeL hs hs B¢mj ¢eS ¢eS ¢La¡h …l¦aÅl p¡b hZÑe¡ Llez®kje- "M¤m¡p¡a¤m LÅ¡c¢lu¡' Lªa: n¡uM ¢nq¡h¤Ÿ£e ®p¡qÚl¡Ju¡c£Ñ l¡qj¡a¤õ¡¢qBm¡u¢q, "p¤ma¡e¤m BkL¡l g£ j¡e¡¢LÅh N¡E¢pm Bhl¡l', "…¢mÙ¹¡e®Ll¡j' Lªa: j¤ga£ ®N¡m¡j j¤q¡Çjc ®LÅ¡l¡un£; "j¡e¡¢LÅh N¡E¢pu¡', Lªa:Bõ¡j¡ j¤q¡Çjc p¡'Dc£ LÅ¡cl£, "c¤lÚl¡a¤cÚ cl¡e£', Lªa: j¡Jm¡e¡ Jh¡uc¤õ¡qÚnl£g¤aÚ a¡Ju¡l£M; "a¡L¢jm¡u lJk¡a¤l Ú l¡u¡q£e', "a¡l£M n¡q£eCpm¡j', "a¡gp£l eDj£', "a¡gp£l ehh£', "a¡k¢Ll¡u Bqm p¤æ¡a',m¡q¡l, "a¡Jk£ým h¡u¡e', "c¤lÚl¦m "BS¡Ch', "¢La¡h N¡Ep¤m B'kj'CaÉ¡¢c ¢La¡h Eš² OVe¡ hZÑe¡ Ll¡ quz j¡n¡CM-C Blh¡"BqÚ
Bõ¡j¡ e§l¦Ÿ£e Bm£ Che CFp¤g Hhw Bõ¡j¡ j¤q¡Çjc ¢he Cu¡qÚu¡ q¡ðm£l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q ®bL h¢ZÑa, j¡n¡CM Cl¡L Hhw a¡yl f§hÑha£Ñ na¡ë£lj¡n¡CMl jdÉ Q¡lSe LÅ ¤aÅ Úh BE¢mu¡L "j¡n¡CM-C Blh¡"BqÚ' hmBMÉ¡¢ua Ll¡ quz Bõ¡qÚ a¡"Bm¡l Ae¤NËq a¡yl¡ NiÑS¡a Aå J L¤ù®l¡N¡œ²¡¿¹L i¡m Lla prj Hhw jªaL S£¢ha Ll b¡Lez JC Q¡lSeqme: n¡uM Bhc¤m LÅ¡cl S£m¡e£, n¡uM Bm£ ¢he q¡uaj£, n¡uM h¡LÅ¡¢he ha§ Hhw n¡uM Bh§ p¡'c L¡um¤i£ l¡¢àu¡õ¡ý Beýjz (h¡qS¡a¤mBpl¡l, fªù¡ 63/135; LÅ¡m¡Cc S¡Ju¡¢ql, fªù¡ 37) ¢hnoax n¡uMBhc¤m LÅ¡cl S£m¡e£ l¡¢àu¡õ¡ý Beý pÇfLÑ üuw j¡n¡CM Blh¡"BqÚ'ljdÉ n¡uM Bh¤ p¡'c L¡um¤i£ hme, ""¢a¢e Bõ¡ql ýL¤j AåL ®Q¡M c¡eLlae, L¤ù ®l¡N£L i¡m Llae Hhw jªaL S£¢ha Llaez''
[h¡qS¡a¤m Bpl¡l, fªù¡ 63]
N¡Ep¤m B'kj he¡j f¡cÊ£ Efl¡¢õ¢Ma hlk¡œ£pq hªÜ¡l ®RmL 12 hRl fl S£¢ha Ll¡l OVe¡R¡s¡J ¢ejÀ h¢ZÑa OVe¡¢VaJ a¡yl jªa S£¢ha Ll¡l Øfø fÐj¡Z ¢jmzHLc¡ HL f¡cÊ£ c¡h£ Llm ®k, a¡cl eh£ Bm¡u¢qpÚ p¡m¡j j¤pmj¡ecleh£ ®bL AeL …Z ®nÐùz L¡lZ, ¢a¢e jªaL S£¢ha Llaez H Lb¡öe¡j¡œ N¡Ep f¡L f¡cÊ£L hmme, ""B¢j eh£ eC; hlw Bj¡cl eh£j¤q¡Çj¡c¤l lp§m¤õ¡qÚ p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j-Hl HLSe ®N¡m¡j j¡œzB¢j k¢c j§c¡Ñ S£¢ha Lla f¡¢l ah, a¤¢j ¢L Bj¡cl eh£l Efl Dj¡eBeh?'' f¡cÊ£ qÉy¡ hmm ¢a¢e HL¢V f¤l¡ae Lhl qa HL jªaL S£¢haLl ®cM¡mez ¢MËØV¡e f¡cÊ£ eh£ Ll£j p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j-Hl n¡eJ qkla N¡Ep f¡L l¡¢àu¡õ¡ý Beý'l L¡l¡ja Ahm¡Le Ll j¤pmj¡equ ¢Nu¢Rmez[a¡gl£ým M¡¢al g£ j¡e¡¢Lh n¡uM Bhc¤m L¡cl, fªù¡ 16]
j¤lN£ ¢S¾c¡ Ll¡ jªaL S£¢ha Ll¡l hZÑe¡flÇfl¡u N¡Ep f¡L l¡¢àu¡õ¡ý Beý'l AeÉHL¢V fТpÜ L¡l¡ja qm- ""HL hªÜ¡l HL ®Rm N¡Ep f¡Ll aaÅ¡hd¡e¢Rm¡z HLc¡ Rm¢Vl j¡ ®cMa ®fm¡ ®k, a¡l ®Rm M¡cÉ ¢qph öd¤ l¦¢VM¡µRz hªÜ¡ i¡hm H SeÉ ®Rm¢V c¤hÑm J n£ZÑL¡u qu k¡µRz ®p N¡Epf¡Ll L¡R Ef¢ÙÛa qm ®cMa ®fm¡ ®k, ¢a¢e j¤lN£l ®N¡nÚa Bq¡lLlRez hªÜ¡ hmm, ""ýk§l! Bf¢e j¤lN£l N¡nÚa M¡µRe Bl Bj¡l®RmL ö×L l¦¢V ®Ma ¢cuRe!'' öe¡ j¡œ ¢a¢e j¤lN£l q¡s…m¡LHL¢œa Ll a¡l Efl q¡a ¢cu hmme, ""JC pšÆ¡l ýL¤j ¢k¾c¡ qu k¡,¢k¢e dÄwpn£m hÙ¹¤L S£¢ha Lla prjz'' HV¡ a¡yl j¤M qa ®hl qJu¡lp¡b p¡bC j¤lN£ S£¢ha qu hma m¡Nm, ""m¡ Cm¡q¡ Cõ¡õ¡ý j¤q¡Çj¡c ¤l
89 90
lp§m¤õ¡qÚ Ju¡nÚ n¡uM Bhc¤m LÅ¡cl J¢mu¤Éõ¡qÚz'' (Bõ¡qÚ hÉa£a AeÉ ®L¡ej¡'h§c ®eC, qkla j¤q¡Çjc p¡õ¡õ¡ý Bm¡C¢q Ju¡p¡õ¡j Bõ¡qÚl lp§m Blqkla n¡uMÚ Bhc¤m LÅ¡¢cl S£m¡e£ l¡¢àu¡õ¡ý BeÚý Bõ¡qÚl Jm£z) H cªnÉ®cM¡e¡l fl N¡Ep¤m B'kj l¡¢àu¡õ¡ý Beý hªÜ¡L hmme, ""®k¢ce®a¡j¡l f¤œ HV¡ Lla prj qh ®p¢ceC k¡ CµR¡ a¡ ®Ma f¡lhz HlBN euz''[h¡qÚS¡a¤m Bpl¡l, 65fª.; L¡m¡Cc S¡Ju¡¢ql, 37 fª.)
®cM¤e! ®kM¡e plL¡l jc£e¡ p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j'l ®N¡m¡jcl HjaÑh¡ h¡ jkÑ¡c¡ qa f¡l ®pM¡e BLÅ¡ J j¡Jm¡ l¡qj¡a¤¢õm Bm¡j£ep¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j'l n¡e-j¡e J jkÑ¡c¡ La ®h¢n a¡ ®a¡ Blhm¡l Afr¡ l¡Me¡z®Nu¡li£ nl£g N¡Ep¤m B'kj l¡¢àu¡õ¡ý Beý'l hÉ¢š²aÅ, n¡e-j¡e J jkÑ¡c¡ ®kje p¡l¡j¤p¢mj ¢hnÄl p¡d¡lZ ®m¡L ®bL Blñ Ll BE¢mu¡ ®Ll¡jl ¢eLV fkÑ¿¹f¢l¢Qa J NËqZ£u, ®aj¢e a¡yl pÈlZ Bu¡¢Sa "j¡¢pL ®Nu¡li£ nl£g'Jph¡l ¢eLV fТpÜz a¡lflJ ®cJh¾c£ Hhw eSc£l¡ ®hm¡ua J n¡eN¡E¢pu¡al ¢hl¡¢da¡ Ll¡l p¡b p¡b a¡yl fÐh¢aÑa ®Nu¡li£ nl£g Hhwjªal SeÉ g¡aq¡M¡¢el ¢hl¦Ü Y¡LY¡m ¢f¢Vu q¡l¡j ®O¡oZ¡ Ll¡lAffÐu¡p pc¡ ¢mçz ®Lee¡, ®Nu¡li£ nl£g Bõ¡qÚ J lp§ml p¡b p¡bN¡Ep f¡Ll e¡jJ ®eJu¡ qu, ¢hd¡u a¡cl ja a¡ q¡l¡j h¡ A¯hdz AbQa¡cl H k¤¢š² ¢elV ï¡¿¹z a¡C, ®Nu¡li£ nl£gl °hda¡l Efl ¢h¢iæ‘¡e£…Z£cl A¢ija J Bm¡Qe¡l p¡lpwrf ¢ejÀ fÐcš qm- HL. p¤ma¡e BJl‰Sh BmjN£l l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢ql JÙ¹¡c qkla®j¡õ¡ S£he l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q ®LÅ¡lÚBe nl£gl Bu¡a "j¡ E¢qõ¡ ¢hq£¢mN¡u¢lõ¡qÚ'-Hl a¡gp£l Lla ¢Nu hme, ""k¢c S¿º Bõ¡qÚ R¡s¡ AeÉL¡l¡ e¡j khqÚ Ll¡ qu (®kj¢ei¡h L¡¢gll¡ a¡cl ®h¡a…m¡l e¡jEvpNÑ Ll b¡L) ah a¡ q¡l¡j, ¢L¿º k¢c "¢hp¢jõ¡qÚ', "Bõ¡ý BLh¡l'hm fö khq Ll b¡L a¡ q¡m¡mz khq Ll¡l f§hÑ Abh¡ khql fl"N¡ul¦õ¡qÚ'l (Bõ¡qÚ hÉa£a AeÉ L¡l¡) e¡j ¢ea ®L¡e ®c¡o ®eCz "¢qc¡u¡'¢La¡hJ Hj¢e h¢ZÑaz H ®bL h¤T¡ k¡u ®k, BE¢mu¡ ®Ll¡jl Jlpl SeÉ®k fö j¡æa Ll¡ qu a¡' Bq¡l Ll¡ S¡ukz L¡lZ, fö khqL¡mN¡ul¦õ¡ql e¡j ®eJu¡ qu e¡; Bõ¡qÚl e¡jC ®eJu¡ quz k¢cJ khql f§hÑa¡cl e¡j j¡æa Ll¡ quz [a¡gp£l¡a Bqj¢cu¡, 29-45 fªù¡]
qkla ®j¡õ¡ Bqjc S£he lqj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q'l p¤k¡NÉ ®Rm ®j¡õ¡j¤q¡Çjc "®Nu¡li£ nl£g' fÐp‰ hme, ""AeÉ¡eÉ BE¢mu¡ ®Ll¡jl Jlphvpl¡¿¹ Ae¤¢ùa qu, ¢L¿º N¡Ep f¡L l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q'l n¡e-j¡e J
jk¡Ñc¡ ¢iæal, a¡C h¤k¤NÑ¡e à£e a¡yl Jlp fТa j¡p (®Nu¡lÚi£ nl£g) Llb¡Lez''c¤C. n¡qÚ Ju¡m£ Eõ¡qÚ j¤q¡¢Ÿp ®cqÚmi£ l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q Eš² Bu¡ala¡gp£l h¡ AbÑ Lla ¢Nu hme, ®kqa¤ BE¢mu¡ ®Ll¡jl Jlp fökhqÚL¡m Bõ¡ql e¡j ¢eu khq Ll¡ qu, ®pqa¤ a¡ °hdz a¡yl ®bLh¢ZÑa ®k, qkla ¢jkÑ¡ j¡kq¡l S¡e S¡e¡y l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q Hln¡cLle, ""B¢j HLc¡ üfÀ HL EyQ¤ ÙÛ¡e BE¢mu¡ ®Ll¡jL j¤l¡LÅ¡h¡u hpb¡La ®cMm¡jz a¡ycl jdÉM¡e qkla M¡S¡ eLÅ Únh¾c£ l¡qj¡a¤õ¡¢qBm¡u¢q c¤'S¡e¤ Hhw qkla S¤e¡Cc h¡Nc¡c£ l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q ®qm¡e¢cu hp BRez Aaxfl a¡yl¡ ph¡C EW q¡yVa Blñ Llmez B¢j HlL¡lZ S¡ea Q¡Cm¡jz aMe HLSe hmme ®k, qkla Bm£ l¡¢àu¡õ¡ýBeý'®L ü¡Na S¡e¡e¡l SeÉ a¡yl¡ p¡je k¡µRez Aaxfl ®pM¡e B¢jqkla Ju¡Cp¤m LÅle£ l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢qLJ ®cMa ®fm¡jz a¡lflHL¢V Ol ®cMa ®fm¡j ®kM¡e e§ll hª¢ø h¢oÑa qµRz Bl pjÙ¹ BE¢mu¡®Ll¡j JC Ol fÐhn Ll¡l L¡lZ ¢S‘p Llm a¡ycl HLSe hmme,""BSL N¡Ep¤pÚ p¡LÅ¡m¡De l¡¢àu¡õ¡ý Beý'l Jlp ®j¡h¡lL, a¡C Jlpf¡Ll Evph q¡¢kl qa k¡¢µRz'' [L¡¢mj¡a-C °auÉ¡h¡a (g¡p£Ñ), 78 fªù¡]
¢ae. qkla n¡qÚ Bhc¤m qLÅ j¤q¡¢Ÿp ®cqÚmi£ l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q"®Nu¡lÚi£ nl£g' Hl fÐp‰ hme, ""Cl¡L N¡Ep¤m B'kj l¡¢àu¡õ¡ýBeý'l lJk¡ ®j¡h¡lL j¡pl 11 a¡¢lM ®cnl h¡cn¡q J NZÉj¡eÉ®m¡LSe Ef¢ÙÛa qez Bl Bpll e¡j¡kl fl ®bL j¡N¢lh fkÑ¿¹¢am¡Ju¡a ®LÅ¡lÚBe, LÅp£c¡qÚ Hhw S£he£ Bm¡Qe¡ qa¡ Hhw j¡N¢lhlfl qa EµQül ¢kLÚl Ll¡ qa¡, Aaxfl j£m¡c nl£g ®no a¡h¡lÚl¦L¢halZ Ll Hn¡l e¡j¡k Bc¡ul fl ®m¡Ll¡ ¢hc¡u qa¡z''[j¡mg¤k¡a Bk£k£ (g¡p£Ñ), 62 fªù¡]
Q¡l. n¡uM Bhc¤m qL j¤q¡¢Ÿp ®cqÚmi£ l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q hme,""Cj¡j Blg n¡uÚM-C L¡¢jm Bhc¤m Jq¡h Jlp N¡E¢pu¡l ¢eu¢jaBu¡Se Llaez Bpm ®Nu¡li£ nl£gl H ¢pmÚ¢pm¡ Bj¡cl ®cnlf£l-h¤kNÑcl jdÉ fТpÜz flha£Ñ LaL Bmj à£e hmRe ®k, BE¢mu¡®Ll¡jl Jg¡a ¢chp jkÑ¡c¡, hlLa J g¤u§k¡a m¡il ®j¡rj p¤k¡NluR, k¡ AeÉ¡eÉ ¢chp ®bL üa¿» °h¢nøÉl c¡h£ l¡Mz a¡C a¡ycl Jg¡a¢chp ®LÅ¡lÚBe Maj, Jlp, ®Nu¡li£ nl£g CaÉ¡¢c Dp¡m p¡Ju¡hlEŸnÉ A¢a kaÁl p¡b f¡me Ll¡ qu b¡Lz'' [j¡ p¡h¡a¡ ¢hpÚ p¤æ¡qÚ, fªù¡ 124, Lªa: n¡uM¤m j¤q¡¢‚L]
91 92
¢hnÄ¢hMÉ¡a Jm£ qkla n¡uM Bj¡e f¡¢efb£ lqj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q pÇfLÑhme, ""¢a¢e lh£EpÚ p¡e£l 11 a¡¢lM Jlp N¡Ep¤pÚ p¡LÅ¡m¡De Ae¤ù¡eLlaez'' (BMh¡l¦m BMu¡l)z n¡qÚS¡c¡ c¡l¡ ¢nLJu¡ "p¡g£e¡a¤mBE¢mu¡', qkla n¡qÚ j¤'Bm£ "®a¡qg¡u LÅ¡c¢lu¡', j¤ga£ ®N¡m¡j plJu¡lm¡q¡l£ "Mk£e¡a¤m Bp¢gu¡' fÐiª¢a NË¿Û Jlp J ®Nu¡li£ nl£g f¡me Ll¡lfТpÜ OVe¡hm£ EõM LlRezf¡ yQ. ®j±mi£ Cpj¡Dm ®cqÚmi£ (Bqm q¡c£p J ®cJh¾c£cl …l¦)¢mMRe ®k, ¢QnÚ¢au¡ al£LÅ¡l Jm£NZl e¡j g¡¢aq¡ f¡W Ll ®c¡"B Ll¡Q¡Cz [®pl¡a j¤Ù¹¡LÅ£j, 257]
¢Qn¢au¡ al£LÅ¡l h¤kNÑcl e¡j g¡aq¡ ®cu¡ E¢Qa qm N¡Ep B'kjl¡¢àu¡õ¡ý Beý'l e¡j g¡aq¡ h¡ ®Nu¡li£ nl£g Llm Ap¤¢hd¡ ¢Lwh¡r¢aC-h¡ L£?Ru. Jm¡j¡u ®cJh¾cl f£l q¡S£ Cjc¡c¤õ¡qÚ hme ®k, j¡pl 11 a¡¢lM®Nu¡li£ nl£g f¡me qkla N¡Ep f¡L l¡¢àu¡õ¡ý Beý'l Dp¡m p¡Ju¡hLl¡l ¢eujCz [g¡up¡m¡u q¡gÚa j¡pBm¡, 12 fªù¡]
p¡a. ®j±mi£ ýp¡Ce Bqjc jce£l A¢ija qm¡- ®Nu¡li£ nl£gl M¡cÉâhÉl jdÉ k¢c HC ¢euÉa qu ®k, Hl HL¢V Awn Dp¡m p¡Ju¡hl SeÉ,Afl¡wn f¢lh¡l-f¢lSe, hå¤- h¡åh, BaÈ£u-üSecl SeÉ, ah a¡ gLÅ£lJ Nl£h ®m¡L hÉa£a AeÉcl SeÉJ °hdz[j¡La¤h¡a n¡uM¤m Cpm¡j, 1j M™, 281fªù¡]
Bj¡cl fÐaÉLlC E¢Qa- hªqÖf¢ah¡l l¡a EµQül ¢kLÚl Ll¡l f§hÑHN¡l h¡l p§l¡ CMm¡p f¡W Ll N¡Ep¤m B'kj l¡¢àu¡õ¡ý Beý'l l©q®j¡h¡lLl Efl p¡Ju¡h ®f±y¢Ru ®cJu¡z HV¡C Bj¡cl ®Nu¡li£ nl£gz
[®cJh¾c£ q¡gÚa ®l¡k¡qÚ, m¡q¡l ®bL fÐL¡¢na, 7 ®ghЦu¡l£ 9 S¤e 1961Cw]
®Nu¡li£ nl£g ab¡ Jlp Aü£L¡lL¡l£cl AeÉ HL pÇfÐc¡ul ja- L¡LM¡Ju¡ öd¤j¡œ °hd eu, hlw p¡Ju¡h h¡ f¤ZÉJ hVz ®aj¢ei¡h ¢q¾c¤pÇfÐc¡ul j§¢aÑf§S¡ Ae¤ù¡e j§¢aÑ…m¡l SeÉ Evp¢NÑa fÐp¡c CaÉ¡¢c M¡Ju¡°hd Hhw ¢q¾c¤cl p¤cl V¡L¡ ¢cu œ²uLªa L§f ®bL f¡¢e f¡e LlaJ®L¡e Ap¤¢hd¡ ®eCz (Bõ¡qÚ Bj¡clL BnÐu ¢cez)[g¡a¡Ju¡-C ln£¢cu¡, Lªa: ln£c Bqjc N¡‰¤q£, 274-294fªù¡]
fÐLªa ¢hQ¡lL J à£ec¡ll¡ ®cM¤e J ¢Q¿¹¡ Ll¦e, ®k pLm hÙ¹¤ Cj¡jl jaq¡l¡j, Hje hÙ¹¤L a¡l¡ q¡m¡m ¢qph g¡aÚJu¡ ¢cmz A¡l ®Nu¡li£ nl£g h¡Jlp nl£gl q¡S¡l¡ °hda¡ b¡L¡ pšÆJ a¡L q¡l¡j hm BMÉ¡¢ua Llm;AbQ a¡cl ja L¡Ll j¡wp J ¢q¾c¤ pÇfÐc¡ul Evph fТaj¡l e¡jEvpNÑLªa hÙ¹¤ M¡Ju¡J q¡m¡m! (e¡"Fk¤ ¢hõ¡qÚ, Bjl¡ H ph h¡¢aml jah¡c®f¡oZ Ll¡ ®bL Bõ¡ql ¢eLV f¡e¡qÚ Q¡Cz) hÙ¹¤ax Hph Aá¤a g¡aJu¡
¢cu a¡l¡ ¢eSl¡C fbQ¤Éa quR Hhw AflLJ fbQ¤Éa Ll¡l f¡yua¡l¡LlRz "n¡CBmÚ ¢mõ¡qÚ' hm¡ ¢nlÚL eu ®cJh¾c£cl j¤lî£ ®j±mi£ ln£c Bqjc N¡‰¤q£ g¡aÚJu¡ ¢cuRe ®k, "Hu¡n¡uM Bhc¤m LÅ¡cl S£m¡e£ n¡CBmÚ ¢mõ¡qÚ' f¡W Ll¡ JC pju ¢nlÚL qh,kMe "n¡uM'®L ®üµR¡u ü£u n¢š² fÐu¡N ü¡d£e je Ll¡ qh; ¢L¿º kMeHi¡h hm¡ qh ®k, n¡uML Bõ¡qÚ a¡ Lla n¢š² ®ce Hhw Bõ¡ql ýL¤jn¡uM j¡e¤ol fÐu¡Se f§lZ Ll b¡Le, aMe ¢nlÚL qh e¡z (hÙ¹¤ax Bjl¡¢hnÄ¡p L¢l ®k, BE¢mu¡ ®Ll¡j ®M¡c¡ fÐcš n¢š²hm p¡q¡kÉ Ll b¡Lez)Bl fs¡l pju HV¡ ¢hnÄ¡p Ll¡ ®k, Eš² ®c¡"Bu hlLa J fÐi¡h luR(®kj¢ei¡h ®L¡e ®L¡e j¡n¡CM LÅ¡c¢lu¡ Bjm Ll b¡Le), e¡ L¤g¤l£qh, e¡ g¡¢pLÅ£ qhz ®L¡e j¤pmj¡eL L¡¢gl, j¤n¢lL J g¡¢pLÅ d¡lZ¡ Ll¡k¡h e¡, karZ e¡ a¡l E¢š²L hÉ¡MÉ¡ Ll¡ k¡uz hÉ¡MÉ¡ Ll k¢c a¡aL¤gll ¢LR¤ f¡Ju¡ e¡ k¡u, ah a¡L ®a¡ j¤pmj¡eC hm¡ qhz a¡lflJj¾c d¡lZ¡ Ll¡ ¢eSL ¢eS …e¡qÚN¡l h¡e¡e¡ °h ¢Lz
[g¡a¡Ju¡-C S¡Ju¡k, fªù¡ 24; g¡a¡Ju¡-C ln£¢cu¡, fªù¡ 340]
HC pw¢rç Bm¡Qe¡ à¡l¡ ¢hhLh¡e ®m¡L paÉ-¢jbÉ¡ f¡bÑLÉ Lla prjqhe hm je L¢l; Bõ¡qC HLj¡œ a¡Jg£Lc¡a¡z B-j£ez ®Nu¡li£ nl£gl °hda¡l fÐj¡Z fÐLªafr ®Nu¡li£ nl£g ®L¡e ea¤e Ae¤ù¡e eu, hlw qkla j¡qh§hp¤hq¡e£, LÅ ¤aÅ Úh lî¡e£ N¡Ep¤m B'kj n¡uM Bhc¤m LÅ¡cl S£m¡e£l¡¢àu¡õ¡ý Beý'l l©q BLÅc¡p Dp¡m p¡Ju¡h Ll¡l e¡j¡¿¹lz hÙ¹ ¤axDp¡m p¡Ju¡h (jªªal l©q p¡Ju¡h ®f±yR¡e¡)'lJ °hda¡l fr ®LÅ¡lÚBe¤mLl£j, q¡c£p ehi£ Hhw p¡mg p¡¢mq£el ¢La¡h ¢ch¡m¡Ll ja ØføhZÑe¡ f¡Ju¡ k¡uz ¢ejÀ ¢LR¤ hZÑe¡ Ll¡ ®Nm¡- ®LÅ¡lÚBel c¢mm x Bõ¡qÚ a¡"Bm¡ Hln¡c Lle-
AbÑ¡v k¡l¡ a¡cl fl HpR, a¡l¡ hm, ""®q Bj¡cl lh! Bj¡clLHhw Dj¡e Bj¡cl ANËZ£ i¡CclL rj¡ Ll¡z''[p§l¡ q¡nl, Bu¡a 10] Bl¡Hln¡c Lle- k¡l¡ BlÚn d¡lZ Ll BR Hhw k¡l¡ ®pV¡l Qa¤fÑ¡n ¢OlBR, a¡l¡ a¡cl lhl f¢hœa¡ J j¢qj¡ ®O¡oZ¡ Ll fÐnwp¡l p¡b Hhwa¡l fТa ¢hnÄ¡p ÙÛ¡fe Ll Bl j¤'¢jecl SeÉ rj¡ fСbÑe¡ Ll hm, ""®q
93 94
Bj¡cl lh! ®a¡j¡l cu¡ J ‘¡e phÑhÉ¡f£, AaHh k¡l¡ a¡Jh¡ Ll J®a¡j¡l fb Ahmðe Ll, a¤¢j a¡clL rj¡ Ll¡z'' [p§l¡ j¤¢je, Bu¡a 7] Eš² Bu¡a c¤'¢V à¡l¡ fÐj¡¢Za qu ®k, flha£Ñl¡ f§hÑha£Ñcl SeÉ ®c¡"B,c¡e-M¡ul¡a ab¡ Dp¡m p¡Ju¡hl Bu¡Se Ll¡ °hdz q¡c£p nl£gl Bm¡L x ¢fÐu eh£ qkla j¤q¡Çj¡c¤lÚ lp§m¤õ¡qÚ p¡õ¡õ¡ýBm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j-Hl jq¡e clh¡l Blk Ll¡ qm¡, ""Hu¡ lp§m¡õ¡qÚ!Bjl¡ Bj¡cl jªa hÉ¢š²cl fr ®bL p¡cLÅ¡ J q‹ Ll¢Rz HV¡ ¢La¡cl ¢eLV ®f±yRh?'' aMe eh£ f¡L p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j Hln¡cLlme, ""qÉy¡, ¢eÕQu a¡a a¡l¡ (jªaNZ) M¤¢n qu, ®kj¢ei¡h ®a¡jl¡flØflL EfY±Le fÐc¡e Llm M¤¢n qu b¡L¡z''
[a¡k¢Ll¡a¤m j¡Ja¡ J nlýpÚ p¤c§l, Lªa: qkla S¡m¡m¤Ÿ£e p¤u§a£]
p¡mÚg p¡mq£el A¢ija x n¡uM Bhc¤m qLÅ j ¤q¡¢Ÿp ®cqÚmi£l¡qÚj¡a¤õ¡¢q Bm¡uÚ¢q hme,""B¢bÑL Ch¡ca h¡ k¡L¡a-¢gal¡, p¡cLÅ¡CaÉ¡¢c à¡l¡ jªa hÉ¢š²l EfL¡l qJu¡ J p¡Ju¡h f¡Ju¡l hÉ¡f¡l pjÙ¹Cj¡jNZ HLjaz'' [S¡jEm h¡l¡L¡a, j¡p¡Cm Blh¡"De, fªù¡ 3]
p¡¢uÉc¤e¡ Cj¡j B'kj Bh§ q¡e£g¡ l¡qÚj¡a¤õ¡¢q Bm¡uÚ¢q Cj¡j BqÚjc HhwA¢dL¡wn p¡m¡g-C p¡¢mq£e'l A¢ija qµR fÐaÉL Ch¡cal p¡Ju¡hjªal ¢eLV ®f±yR b¡L (nlÚq ¢gLÅÚq BLh¡l)z L¡k£ p¡e¡Eõ¡qÚ f¡¢efb£lqj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q hme, ®h¢nli¡N gLÅ£qÚ'l ja fÐaÉL Ch¡calp¡Ju¡h jªal l©q ®f±yR b¡L (a¡k¢Ll¡a¤m j¡Ja¡ Ju¡mÚ LŤh§l)z n ¡qÚBhc¤m Bk£k j¤q¡¢Ÿp ®cqÚmi£ lqj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q hme, ""g¡¢aq¡f¡Wf§hÑL p¡Ju¡h jªal l©q ®f±yR¡e¡ fÐLªa¡bÑ °hdz'' [ga¡u¡u Bk£k£, fªù¡ 71]
¢fÐu f¡WLhª¾c! Dp¡m p¡Ju¡hl °hda¡l Efl HarZ ®LÅ¡lÚBeÚ, q¡c£pÚHhw p¡m¡g-C p¡¢mq£el Øfø A¢ija fÐL¡nÉ J jSh¤a fÐj¡Z ®fn Ll¡®Nmz HMe Dp¡m p¡Ju¡h Aü£L¡lL¡l£cl hs hs B¢mjcl NË¿Û ®bLcm£m ¢ejÀ ®fn Ll¡ ®Nm¡-HL. Cpj¡Dm ®cqÚmi£ hme, ""kMe jªal SeÉ ®L¡e m¡i h¡ EfL¡l Ll¡lL¡l¡ CµR qu, aMe M¡e¡c¡e¡l hÉhÙÛ¡ Lla f¡lm i¡m¡, AeÉb¡u p§l¡g¡¢aq¡, p§l¡ CMm¡p f¡Wf§hÑL p¡Ju¡h ®fÐlZ Ll¡C Ešjz'' [®pl¡a j¤Ù¹¡LÅ£j, fªù¡ 64]
c¤C. ®j±mi£ Bnl¡g Bm£ b¡ei£ ¢mMRe, ""fÐaÉL ü£u Bjm k¡L CµR¡¢cu ¢ca f¡l, Q¡C jªa ®q¡L ¢Lwh¡ S£¢ha ®q¡Lz ®ki¡h jªal ¢eLVp¡Ju¡h ®f±yRa f¡l ®aj¢e S£¢hacl ¢eLVJ ®f±yRa f¡lz''
[BaÚ a¡kÚL£l, 3u M™, fªù¡ 55]
¢ae. ®j±mi£ ln£c Bqjc N¡‰¤q£l A¢ija qµR, ""jªal ¢eLV p¡Ju¡h®f±yR¡e¡ q¡c£p Hhw A¢dL¡wn p¡q¡h¡-C ®Ll¡j J Cj¡jNZ à¡l¡ fÐj¡¢Zaz''
[a¡k¢Ll¡a¤lÚ ln£c, 26 fªù¡]
Bpm Dp¡m p¡Ju¡h …e¡qÚl rj¡ Hhw c¡l¡S¡a h¤m¾c£l L¡lZz q¡c£pf¡L N¡uÚhl pwh¡cc¡a¡ eh£ Bm¡u¢qpÚ p¡m¡a¤ Ju¡pÚ p¡m¡j Hln¡cLlRe, ""kMe S¡æ¡a Bõ¡qÚ a¡yl h¡¾c¡l j¡e-jkÑ¡c¡ hª¢Ü Lle, aMeh¡¾c¡ Bõ¡ql clh¡l ¢S‘p Ll, ""®q Bõ¡qÚ! Bj¡l H jkÑ¡c¡ ¢Li¡h¢jmR?'' aMe Bõ¡qÚ hme, ""®a¡j¡l ®Rml ®a¡j¡l SeÉ …e¡qÚ rj¡fСbÑe¡l hc±maC H jkÑ¡c¡ ®fuR¡z'' [¢jnL¡a, 206 fªù¡]
""¢eÕQu S£¢hacl ®c¡"B Hhw jªal SeÉ p¡cLÅ¡ ®cJu¡ a¡l jkÑ¡c¡ hª¢ÜlSeÉ hsC EfL¡l£z''[BLÅ£c¡-C j¤q¡Çjc£, 2u M™, fª52]
p¤al¡w, H Lb¡ ¢e¢ÜÑd¡u ü£L¡l Lla qh ®k, qkla N¡Ep¤m B'kj HhwAeÉ¡eÉ h¤k¤NÑ¡e à£el cu¡ J Cqp¡e j¤pmj¡e pÇfÐc¡ul Efl M¤h ®h¢nz HSeÉ BqÚm p¤æ¡a Ju¡ S¡j¡al Jm¡j¡u ®Ll¡jJ ®Nu¡li£ nl£g HhwJlp nl£gl ja hlLaju j¡q¢gml fÐhaÑe Ll a¡ycl jkÑ¡c¡ hª¢Ül SeÉ¢fÐu lp§ml Jp£m¡u Bõ¡qÚ f¡Ll clh¡l fСbÑe¡ Ll¡l hÉhÙÛ¡ Ll ®NRez ®c¡"B Ll¡l pju BE¢mu¡ ®Ll¡jl e¡jl fТa pð¡de Ll¡ q¡c£p f¡Là¡l¡ fÐj¡¢Zaz ®kje- qkla Bh§ ýl¡ul¡ l¡¢àu¡õ¡ý Beý HL L¡gm¡Ljp¢Sc Hn¡l e¡j¡k A¢a¢lš² c¤'/Q¡l l¡LÚ"Ba e¡j¡k fsa hme Hhw""H e¡j¡kl p¡Ju¡h ®ke Bh§ ýl¡ul¡ f¡u' H hm ®c¡"B Lla hmez''
[¢jnL¡a, 468 fªù¡]
qkla p¡'c l¡¢àu¡õ¡ý Beý'l j¡a¡ C¢¿¹L¡m Llm lp§m¤õ¡qÚ p¡õ¡õ¡ýBm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j'l clh¡l a¡ Bm¡Qe¡ Ll¡ qu Hhw a¡l SeÉ Ešjp¡cLÅ¡qÚ ¢L Llh¡ a¡' ¢S‘¡p¡ Llm lp§m¤õ¡qÚ p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡jf¡¢el hÉhÙÛ¡ Lla hmez qkla p¡'c l¡¢àu¡õ¡ý Beý HL¢V L§f MeeLl hme, ""q¡k¡ ¢mE¢Çj p¡'c'' AbÑ¡v H L§f p¡'cl j¡ul j¡N¢gl¡alSeÉz [¢jnL¡a, 169fªù¡, Bh§ c¡Fc J e¡p¡D nl£g]
eh£ Ll£j p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j c¤'¢V ®LÅ¡lÚh¡e£ Llme, HL¢V ¢eSlfr ®bL, AeÉ¢V EÇjal fr ®bLz [j¤p¢mj nl£g, 2u M™, 156 fªù¡]
f¡WLhª¾c, mrÉ Ll¦e, E¢õ¢Ma q¡c£p nl£g à¡l¡ H Lb¡ fÐj¡¢Za qm¡ ®k,®L¡e i¡m L¡Sl p¡Ju¡h AeÉl e¡jl ¢cL pðå Ll¡ °hdz HMe HfÐp‰ p¡mÚg p¡¢mq£e J Jm¡j¡u ®Ll¡jl A¢ija ®fn Ll¡l fÐu¡pf¡¢µR- HL. n¡qÚ Bhc¤m Bk£k j¤q¡¢Ÿp ®cqÚmi£ l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡uÚ¢q hme,""BE¢mu¡ ®Ll¡jl jdÉ L¡l¡ Dp¡m p¡Ju¡hl EŸnÉ c¤d, Q¡m h¡ ®k®L¡e q¡m¡m hÙ¹¤ l¡æ¡ Ll a¡a g¡aq¡ f¡W Lla Ap¤¢hd¡l ®L¡e L¡lZ®eC; hlw HV¡ °hdz'' [ga¡u¡u Bk£k£, 1j M™, fªù¡ 39]
95 96
qkla Cj¡j q¡p¡e J qkla Cj¡j ýp¡Ce l¡¢àu¡õ¡ý Beýj¡'l g¡¢aq¡M¡e£lEŸnÉ l¡æ¡Lªa M¡e¡¢fe¡u p§l¡ g¡¢aq¡, p§l¡ CMm¡p Hhw cl©c nl£g f¡WLl¡m hlLaju qu k¡u Bl JC M¡e¡ AaÉ¿¹ Ešjz [ga¡u¡u Bk£k£, 1j-71]
c¤C. n¡qÚJu¡m£ Eõ¡qÚ j¤q¡¢Ÿp ®cqÚmi£l pÇj¡¢ea ¢fa¡ qkla n¡qÚ Bhc¤llq£j j¤q¡¢Ÿp ®cqÚmi£ lqj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q fТa hRl h¡lC lh£Em BEu¡mnl£g eh£ Ll£j p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j'l SeÉ g¡aq¡l Bu¡SeLlaez [BeÚg¡p¤m B¢lg£e, fªù¡ 41; c¤lÚl¦pÚ pj£e, fªù¡ 7]
®L¡e i¡mL¡S jªal fТa pÇfªš² Ll¡l °hda¡L k¡l¡ Aü£L¡l Ll a¡cljdÉ Cpj¡Dm ®cqÚmi£ AeÉajz AbQ ¢a¢e AeÉÙÛ¡e hZÑe¡ LlRe ®k,e¡j¡k a¡n¡qÚýc fs¡L¡m °hWLl ja c¤'S¡e¤ qu hp ¢QnÚ¢au¡ al£LÅ¡lh¤k¤NÑ¡e à£e ab¡ M¡S¡ BS¢jl£ lqj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q, M¡S¡ LÅ ¤aÅÚh¤Ÿ£ehM¢au¡l L¡L£ l¡qÚj¡a¤õ¡¢q Bm¡uÚ¢q CaÉ¡¢cl e¡j g¡¢aq¡ f¡Wf§hÑL a¡yclJp£m¡ ¢eu Bõ¡qÚl clh¡l ®c¡"B Ll¡ Q¡Cz'' [®pl¡a j¤Ù¹¡LÅ£j, fªù¡ 11]
p¤al¡w N¡Ep B'kj l¡¢àu¡õ¡ý Beý-Hl Jlp Efmr Bu¡¢Sa M¡h¡llhÉhÙÛ¡ Hhw i¡mL¡S Ll¡l p¡Ju¡h BE¢mu¡ ®Ll¡jl fТa ®f±yR¡e¡l°hda¡l fr ‘¡e£ hÉ¢š²cl SeÉ HaV¤L¤ c¢mmC kbøz BE¢mu¡ ®Ll¡jlfТa pð¡de Ll¡ j¡e a¡ycl f¢hœ BaÈ¡u Dp¡m p¡Ju¡h Ll¡zJlp Efmr ¢ce-a¡¢lM ¢edÑ¡lZ Ll¡ Bqm p¤æ¡a Ju¡ S¡j¡al ja, Jlp CaÉ¡¢cl SeÉ ¢ce-a¡¢lM ¢edÑ¡lZLl¡ Sl¦l£ eu; hlw BqÚm qLÅl ja, ®k ®L¡e pju g¡¢aq¡M¡¢e, JlpLl¡ °hdz ¢L¿º pLm ®m¡L k¡a pqS Jlp Ef¢ÙÛa qa f¡l, ®p SeÉa¡¢lM ¢edÑ¡lZ Lla ®L¡e ®c¡o ®eCz ®kje ¢hl¦Üh¡c£cl AeÉaj pÇj¡¢eaf£l q¡S£ Cjc¡c¤õ¡qÚ j¤q¡¢Sl j‚£ hme, Jlpl ®rœ a¡¢lM J ¢ce¢edÑ¡lZl ®fRe Bpm EŸnÉ qm¡, ¢pm¢pm¡l pjÙ¹ ®m¡L HLC ¢ceq¡¢kl qa f¡l¡z gm flØfl ®cM¡-p¡r¡alJ p¤k¡N qu k¡uz®LÅ¡lÚBeM¡¢e Hhw M¡e¡¢fe¡l k¡ hÉhÙÛ¡ quR a¡l p¡Ju¡h BE¢mu¡®Ll¡jl f¢hœ BaÈ¡u ®f±yR¡e¡ k¡uz hÙ¹¤ax ¢ce ¢edÑ¡lZ Ll¡ pLml SeÉLmÉ¡ZLlC hVz [g¡up¡m¡-C q¡gÚa j¡p¡Cm, fªù¡ 8]
®aj¢e eh£ Ll£j p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j ®L¡eÚ ¢ce Ju¡S-ep£qaLlhe Hhw egm ®l¡k¡ l¡Mhe h¡ pgl Llhe a¡ ¢edÑ¡lZ Llaez
[®h¡M¡l£, 1j/36 fª.; ¢jnL¡a, 1j/101fª.z
Bõ¡qÚ f¡L j¡e¤ol Bjme¡j¡ a¡yl clh¡l ®fn Lla hªqÖf¢ah¡l ¢ceL¢edÑ¡lZ LlRez [Bc¡h¤m j¤gl¡c, 47 fªù¡] ®Nu¡li£ nl£g hs hs BE¢mu¡ ®Ll¡jEcÚk¡fe Llae ¢L, Llae e¡, a¡l Efl HL¢V p§¢Q ¢ejÀ a¤m dl¡ qm x
®Nu¡li£ nl£gl °hda¡ fÐp‰ qkla N¡Ep f¡L l¡¢àu¡õ¡ý Beý'l pÈlZ Bu¡¢Sa "®Nu¡li£ nl£g'Ae¤ù¡e öd¤ f¡¢LÙ¹¡e J h¡wm¡cn fÐQ¢ma BR, a¡' eu; hlw Hl fÐQmeAeL k¤N f§hÑ ®bL h¤kNÑ¡e-C à£e Ll BpRez k¡l fÐj¡Z ¢ca ¢Nuf¡L-i¡la Efjq¡cnl AeÉaj j¤q¡¢Ÿp n¡uM Bhc¤m qLÅ j¤q¡¢Ÿp®cqÚmi£ l¡qÚj¡a¤õ¡¢q Bm¡uÚ¢q hme, ""¢eÕQu Efjq¡cn BSL¡m JlpN¡Ep f¡L ab¡ ®Nu¡li£ nl£gl SeÉ 11 a¡¢lMC fТpÜz hÙ¹ ¤ax HCa¡¢lM¢V i¡lal f£l-j¡n¡CMl ¢eLV ®h¢n fТpÜz Bl n¡uM Bhc¤m qLÅj¤q¡¢Ÿp ®cqÚmi£l JÙ¹¡c Hhw f£l Cj¡j Bhc¤m Jq¡h j¤š¡LÅ£ j‚£l¡qj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q J a¡yl f£l p¡qh HC a¡¢lM ®Nu¡li£ nl£gl MajBc¡u Llaez'' [j¡- p¡h¡a¡ ¢hpÚ p¤æ¡qÚ, 124 fªù¡]
Ef-jq¡cnl j¤q¡¢ŸpNZl EÙ¹¡c n¡qÚ Bhc¤m Bk£k j¤q¡¢Ÿp ®cqÚmi£lqj¡a¤õ¡¢q Bm¡u¢q ®Nu¡li£ nl£g h¡Nc¡c plL¡l£i¡h Ae¤¢ùa qJu¡l°hda¡ fÐp‰ hme, ""qkla N¡Ep f¡L l¡¢àu¡õ¡ý Beý'l j¡k¡l nl£gj¡pl 11 a¡¢lM ®cnl p¤ma¡e h¡ n¡pL Hhw nqll hs hs NZÉj¡eÉ®m¡L q¡¢kl qaez Bl Bpl e¡j¡kl fl j¡N¢lh fkÑ¿ ¹ ®LÅ¡lÚBeÚ¢am¡Ju¡a, N¡Ep f¡L l¡¢àu¡õ¡ý Beý'l n¡e LÅp£c¡ f¡W J S£he£Bm¡Qe¡ Llae Hhw j¡N¢lhl fl clh¡ll p¡‹¡c¡en£e f£l Ef¢ÙÛaqaez EµQ BJu¡S ¢kLÚl-BkÚL¡ll fl j¡q¢gm ®no qa¡ Hhw k¡a¡h¡lÚl¦L Bpa¡ a¡ ¢h¢m h¾Ve Ll¡ qa¡z [j¡mg¤k¡a Bk£k£, fªù¡ 62; g¡p£Ñ]
f¢lno, Efl¡¢õ¢Ma c£OÑ Bm¡Qe¡ ®bL H Lb¡ Øfø qµR ®k, haÑj¡efÐQ¢ma "®Nu¡li£ nl£g' k¤Nl ®L¡e ea¤e B¢hú¡l eu; hlw HV¡ p¡mÚgp¡¢mq£e J h¤kNÑ¡e-C-à£el fÐh¢aÑa ¢euj-e£¢aj¡m¡l EflC fТa¢ùaz Blh¤k¤NÑ¡e-C à£el fR¾ce£u L¡Sl Efl Bjm Ll¡ ¢fÐu lp§ml BcnJhVz ®kje, ""®k hÙ¹¤ j¤pmj¡e h¡¾c¡NZ i¡m je Ll a¡ Bõ¡ql clh¡lJi¡m hm f¢lN¢Zaz'' p¤al¡w, p¡C¢uÉc¤e¡ N¡Ep f¡L l¡¢àu¡õ¡ý Beý'l pÈlZ Bu¡¢Sa ®Nu¡li£nl£g Hhw Jlp nl£g Bu¡SLclL j¤nÚ¢lL Hhw a¡cl Bu¡SeLq¡l¡j hm g¡aJu¡ ®cu¡ ¢ea¡¿¹C fbïøa¡ J j§MÑa¡l f¢lQu °h Bl L£ qaf¡l? Bõ¡qÚ a¡"Bm¡ a¡yl ¢fÐu q¡h£h p¡õ¡õ¡ý Bm¡u¢q Ju¡p¡õ¡j'l Jp£m¡ufÐaÉLL h¤T¡l J Bjm Ll¡l n¢š² c¡e Ll¦e, B-j£ez ¢hýlj¡¢ap¡¢uÉ¢cm j¤lp¡m£ez
97 98