Date post: | 01-Jan-2016 |
Category: |
Documents |
Upload: | branden-hood |
View: | 34 times |
Download: | 0 times |
1
ANALYSE EN SYNTHESE
een ongeschreven hoofdstuk uit de wetenschapspsychologie
• metawetenschappen
• eisen aan de wetenschap
• analyse en synthese
EUR Instituut voor Psychologie - Hans van de Braak
2EUR Instituut voor Psychologie - Hans van de Braak
• wetenschapsgeschiedenis S.R. Coleman and Rebecca Salamon (1988), Kuhn’s Structure of Scientific Revolutions in the psychological journal literature, 1969-1983: A descriptive study, The Journal of Mind and Behavior, 9: 415-446
• wetenschapsfilosofie
• wetenschapssociologie
METAWETENSCHAPPEN
• wetenschapspsychologie
incl. psychologie van de psychologie!
3EUR Instituut voor Psychologie - Hans van de Braak
• differentiële en persoonlijkheidspsychologie
• cognitieve psychologie
• ontwikkelingspsychologie
SUBDISCIPLINES IN DE WETENSCHAPSPSYCHOLOGIE
• sociale psychologie
Barry Gholson et al. (1989), Psychology of Science: Contributions to metascience Gregory Feist and Michael Gorman (1998), The psychology of science: Review and integration of a nascent displine, Review of General Psychology, 2: 3-47
Dean Simonton (2002), Great Psychologists and their Times (2004), Creativity in Science
4
EISEN AAN DE WETENSCHAP
wetenschapsfilosofie > -sociologie > -psychologie
epistemische eisen (epistème=weten, wetenschap)zijn regulerende principes voor kennisproductie bv. herhaalbaarheid
institutionele eisen (institutie=collectief gedragspatroon)zijn sociale normen voor kennisproductie bijv. openbaarheid
John Ziman (2000), Real Science: What it is and what it means
EUR Instituut voor Psychologie - Hans van de Braak
5
herhaalbaarheid empirische kennis moet berusten op herhaalbare observaties en experimenten
SAMENHANG TUSSEN EPISTEMISCHEEN INSTITUTIONELE EISEN
openbaarheid bevordert herhaalbaarheid bijv. chemicus Robert Boyle (17e eeuw) gebruikt adellijke getuigen bij zijn proevenrechtspraak staat model voor experiment
Steven Shapin and Simon Schaffer (1985), Leviathan and the Air-pump: Hobbes, Boyle, and the Experimental Life
EUR Instituut voor Psychologie - Hans van de Braak
6
Robert Merton (1957), Social Theory and Social Structure (1973), The Sociology of Science
institutionele eisen communalisme : wetenschap is gemeenschapsbezit universalisme : waarheidsclaims zijn onpersoonlijk belangeloosheid : onafhankelijkheid en integriteit originaliteit : iets nieuws toevoegenscepticisme : georganiseerde kritiek
WETENSCHAP ALS SOCIALE INSTITUTIE
EUR Instituut voor Psychologie - Hans van de Braak
7
wetenschapper heeft recht op naamsvermelding (eponymie) en plicht tot bronvermelding (plagiaat!)
COMMUNALISME: WETENSCHAP IS GEMEENSCHAPSBEZIT
wat te denken van geheimhouding en patenten bij onderzoek naar genen?
wetenschap floreert niet in autoritaire en totalitaire samenlevingen
bijv. in het oude China was astronomie staatsgeheim
EUR Instituut voor Psychologie - Hans van de Braak
8
waarheidsclaims beoordelen op basis van onpersoonlijke criteria
kwaliteit van ideeën is relevantkenmerken van de wetenschapper (ras, religie, sekse, uiterlijk, persoonlijkheid e.d.) zijn irrelevant
wetenschap staat open voor elke persoon die talent heeft bijv. ondervertegenwoordiging van vrouwen hoeft niet het gevolg te zijn van discriminatie (unequal ratio fallacy)denk aan seksesocialisatie Stephen Cole (1992), Making Science, p. 163
EUR Instituut voor Psychologie - Hans van de Braak
UNIVERSALISME:
9
BELANGELOOSHEID: wetenschapsbeoefening verdraagt zich niet met religieuze, politieke of commerciële belangen
belangeloosheid is geen altruïsmewetenschappers hebben belang bij primeurs, reputatie, erkenning, onderzoeksgelden e.d.
vrijheid van onderzoek (en onderwijs)waardenvrijheid convenant tussen Charles II en Royal Society (1662)
EUR Instituut voor Psychologie - Hans van de Braak
10
ORIGINALITEIT:
iets nieuws toevoegen aan bestaande kennis
natuurwetenschappen (fysica, chemie, biologie e.d.):•produceren van nieuwe theorieën, onderzoeksbevindingen
sociale wetenschappen (antropologie, politicologie, sociologie etc.) en geesteswetenschappen (kunstgeschiedenis, taal- en letterkunde, filosofie e.d.):
•produceren van nieuwe theorieën, onderzoeksbevindingen •gebruik van nieuwe methoden •onderzoek naar nieuw of onderbelicht onderwerp•onderzoek naar beladen, riskant onderwerp •synthese van literatuur
Joshua Guetzkow et al. (2004), What is originality in the humanities and the social sciences? American Sociological Review, 69: 190-212
EUR Instituut voor Psychologie - Hans van de Braak
11
SCEPTICISME:
kritische houding tegenover bijdragen
onbetrouwbare beoordeling leidt tot veel publiceren Equal-odds rule: hoe meer publicaties, hoe groter de kans dat er kwalitatief goede bij zitten die geciteerd wordenDean Simonton (2004), Creativity in Science, p. 85
assumptie: consensus over kwaliteitpraktijk: weinig consensus onder beoordelaars ‘Luck has more impact than logic in the final editorial decision’, Dean Simonton (2004), Creativity in Science p. 86
consensus is groter in de kern van wetenschap (handboeken) dan aan het front (tijdschriften)Stephen Cole (1983), The hierarchy of the sciences? American Journal of Sociology, 89: 111-139; Idem (1992), Making Science
EUR Instituut voor Psychologie - Hans van de Braak
12
ANALYSE EN SYNTHESE
•eis van originaliteit leidt tot specialisatie•analyse is het opdelen van grote problemen in kleine •synthese van geproduceerde kennis vindt later plaats
bij geringe consensus in de kern en explosieve groei aan het front wordt synthese een probleem
natuurwetenschappen hadden al vroeg consensus en investeren veel in synthese
Unified Theory of Nature: synthese van vier krachten in de kosmos (zwaartekracht-electromagnetisme-zwakke en sterke kernkracht)
Modern Synthesis: genetica en evolutietheorie
Postmodern Synthesis: evolutionaire ontwikkelingsbiologie
EUR Instituut voor Psychologie - Hans van de Braak
13
SYNTHESE IN DE PSYCHOLOGIE
psychologie van de specialist‘The value of one’s effort is increased if it is novel, and novelty is the only goal. That framework motivates scientists to emphasize difference, not similarity and relatedness’ Robert Sternberg, ed. (2005), Unity in Psychology: Possibility or Pipedream? p. 170
invloed van publicaties ’92% of the works that influenced eminent psychologists were books or monographs, leaving only 8% to be credited to articles...psychologists should consolidate their ideas into more comprehensive syntheses’ ‘in physics it is not uncommon for the breakthrough ideas to involve a synthesis of antithetical opposites’ Dean Simonton (2002), Great Psychologists and their Times pp. 51, 189
de psychologie als ontplofte confettifabriek Hubert Duijker (1979), De problematische psychologie, p. 11 Piet Vroon (1993), Toestanden, p. 11
EUR Instituut voor Psychologie - Hans van de Braak
14
•veel analyse, weinig synthese in de psychologie •synthese kan specialistische groei niet bijhouden•meer synthese is ook goed voor het onderwijs•in pgo kunnen we meer systematisch voortbouwen en anticiperen op elkaar’s blokken
synthetische vaardigheden
vermogen om: •overeenkomsten te zien tussen verschillende concepten •m.b.v. analogieën hypothesen te genereren
William McGuire (1997), Creative hypothesis generating in psychology: Some useful heuristics, Annual Review of Psychology, 48: 1-30
•verwante specialismen met elkaar te verbinden•relevante disciplines te betrekken bij een probleemstelling
EUR Instituut voor Psychologie - Hans van de Braak
CONCLUSIES