Aren Bron notes

Μάθημα εξήντα έναΕξηκοστό πρώτο μάθημαΝ. Γεια σας, αγαπητοί ακροατές. We talked about

commands and prohibitions in the previous lesson and how to report them. Here are a few sentences to remind you, which I will ask you to repeat.

E. Να ξυπνάς νωρίς.A. Να προσέχεις τα χρήματά σου.E. Μη γράφεις απρόσεχτα.A. Να μην τρέχετε στους δρόμους.Ε. Μην ελπίζεις πως θα τελειώσεις γρήγορα.Α. Μου είπε να φύγω από το γραφείο.Ε. Του είπα να μη με περιμένει.Α. Μην ακούς τι σου λέει.

Ν. Thank you, listeners. You may remember, in our last dialog, that Andreas was undecided whether to take a cigarette offered to him or not.

A. Να το πάρω ή να μην το πάρω;

N. He finally decided not to take it, because he made up his mind to give up smoking.

A. Δε θα το πάρω. Αποφάσισα να σταματήσω το κάπνισμα.

N. You will hear more patterns with the word να in today’s dialog. Listen carefully, please.

A. Να κλείσω το παράθυρο, Έλλη;E. Έλλη: Γιατί να το κλείσεις;A. Κάνει λίγο κρύο, δε νομίζεις;Ε. Κλείσε το, λοιπόν.A. Πού να βάλω αυτά τα βιβλία. Να τα βάλω εδώ στο

γραφείο;Ε. Όχι, μην τα βάλεις εκεί. Βάλε τα στη θέση τους,

στη βιβλιοθήκη. Μη βάζεις βιβλία στο γραφείο, σε παρακαλώ. Δεν βλέπεις είναι γεμάτο βιβλία, χαρτιά, περιοδικά;

Α. Έχεις δίκιο. Να φέρω το τραπεζάκι εδώ στο κέντρο του δωματίου.

Ε. Όχι, μην το φέρεις εδώ. Πάρε το εκεί στην γωνιά και βάλε το μεγάλο βάζο πάνω στο τραπεζάκι. Να το, εκεί στο πάτωμα.

Α. Να βάλω τα λουλούδια στο βάζο;Ε. Όχι τώρα, μετά. Αυτό το τραπέζι, το μεγάλο, πρέπει

να πάει εκεί, μπροστά στις καρέκλες. Α. Να σε βοηθήσω;Ε. Βοήθησε με, σε παρακαλώ. Ευχαριστώ.Α. Τι να κάνω με αυτά τα περιοδικά;Ε. Δώσε μου τα. Θα τα βάλω στη θέση τους. Α. Τίποτα άλλο, Έλλη;Ε. Τίποτα άλλο.Α. Να καθίσουμε, λοιπόν.Ε. Ναι. Τώρα είναι αρκετά όμορφο το δωμάτιό μας.

Δεν νομίζεις;Α. Το χαλί δε μ’ αρέσει. Πρέπει να αγοράσουμε άλλο

καινούριο.Ε. Να του πω στο διευθυντή πως θέλουμε άλλο χαλί.Α. Και κουρτίνες πρέπει να αγοράσουμε.Ε. Πρέπει να φέρουμε και εικόνες για τους τοίχους.

Αύριο θα πάω στην αγορά. Θέλεις να αγοράσω εικόνες;

Α. Ρώτησε το διευθυντή. Εκείνος θα πληρώσει.

Ε. Έχω πολύ δουλειά αύριο, αλλά πρέπει να πάω στην αγορά. Η κόρη μου θέλει να της αγοράσω ένα φορεματάκι και πρέπει να της το πάρω γιατί θα πάει στα γενέθλια κάποιας φίλης της. Θέλει και ο γιος μου να του πάρω παπούτσια.

Α. Ξέρεις πως δεν γνωρίζω τα παιδιά σου, Έλλη; Θέλω να τα γνωρίσω.

Ε. Και εκείνα θέλουν να σε γνωρίσουν. Να ’ρθεις στο σπίτι μου μια μέρα, Αντρέα. Τι λες για την ερχόμενη Κυριακή;

Α. Ευχαριστώ, θα ’ρθω. Να φέρω και τον αδερφό μου;Ε. Ποιόν αδερφό σου;Α. Τον Νίκο. Ε. Μα, είναι εδώ ο Νίκος; Δεν μου είπες πως πήγε

στην Ιταλία; Γύρισε;Α. Έρχεται σήμερα. Πρέπει να πάω στο αεροδρόμιο σε

λίγο. Ε. Βέβαια να το φέρεις. Θέλω πολύ να το γνωρίσω. Ο

άντρας μου τον ξέρει πολύ καλά. Εγώ τον είδα μόνο μια φορά πριν πολύ καιρό.

Α. Εντάξει, θα ’ρθούμε. Τι ώρα πρέπει να ’ρθούμε;Ε. Θα ήμαστε όλη μέρα στο σπίτι. Δεν θα πάμε

πουθενά. Ελάτε αργά το απόγευμα και θα μείνετε το βράδυ στο δείπνο.

Α. Δεν είμαι βέβαιος για το βράδυ, αλλά θα ’ρθούμε το απόγευμα στις τέσσερις περίπου. Θα σου τηλεφωνήσω πάλι το Σάββατο.

Ε. Θα σας περιμένουμε.Α. Τώρα πρέπει να πηγαίνω. Ευχαριστώ πολύ, Έλλη.Ε. Και εγώ πρέπει να πηγαίνω.

Ν. The little word να is one of the most important function words in the Greek language, with a heavy load of duties. We used it very early in this course to point to things or persons.

E. Να το.A. Να τα παιδιά.Να τα εκεί.N. And in the last lesson in commands and

prohibitions with continuous and non-continuous verb forms.

E. Να φύγεις!A. Να ’ρθεις αμέσως!Ε. Να έρχεσαι στην ώρα σου! Α. Να μη καπνίζετε!Ε. Να μη τρέχετε στους δρόμους!Α. Να μη μείνεις αργά!Ν. We also used it in reported speech patterns. He

told me to or he told me not to. E. Μου είπε να του τηλεφωνήσω.A. Της είπα να μη φοβάται.E. Αποφάσισα να μην πάω. = I’ve decided not to go.

N. We had further uses of the word να today. It was used in questions to ask permission.

A. Να κλείσω το παράθυρο, Έλλη;N. Shall I close, or may I close the window, Ellie?A. Να βάλω τα βιβλία στο γραφείο;

Να φέρω το τραπεζάκι στο κέντρο του γραφείου;Να σε βοηθήσω;Να βάλω τα λουλούδια στο βάζο;

N. When they finished tidying up the room, Andreas suggested they should sit down.

A. Να καθίσουμε, λοιπόν.N. Let us sit, then.Ε. Να το πούμε στο διευθυντή πως θέλουμε άλλο

χαλί.

1

61

Ν. Then we used να with πρέπει. Πρέπει means must, have to, and is always used in the third person.

E. Πρέπει να αγοράσουμε χαλί.N. We must buy a carpet. A. Πρέπει να φέρουμε εικόνες για τους τοίχους.E. Πρέπει να πάω στην αγορά.A. Πρέπει να πηγαίνω τώρα.N. I must be going now.E. Δεν πρέπει να τρέχεις.

N. And finally να with θέλω. I want to do something. Andreas wants to meet Ellie’s children.

A. Θέλω να γνωρίσω τα παιδιά σου.E. Και εκείνα θέλουν να σε γνωρίσουν. Η κόρη μου θέλει να της αγοράσω ένα φορεματάκι.

N. We also used the pattern with question words, but the meaning should have been fairly obvious.

A. Που να βάλω τα βιβλία;N. Where shall I put the books?E. Τι να κάνω με τα περιοδικά;N. What shall I do with the magazines?

Here are more examples with other words: ποιον:

E. Ποιον να ρωτήσω;Ν. Πόσα:A. Πόσα να πάρω;N. ΠότεΕ. Πότε να φύγουμε;Ν. Γιατί.Α. Γιατί να φύγουμε;Ν. Etcetera. Very often, when at a loss, people

exclaim:E. Τι να κάνω;N. What can I do?A. Πού να πάω;Ε. Τι να πω;

Ν. Time now for exercises, listeners. We begin with a repetition exercise. Please, listen and repeat.

E. Πρέπει να τελειώσω γρήγορα.A. Πρέπει να ξεκινήσουμε τώρα.E. Πρέπει να αρχίσω τη δουλειά μου αμέσως.A. Θέλω να σου πω κάτι.E. Θέλει να πάει κάπου.A. Να σε ρωτήσω κάτι;E. Να σου φέρω ένα ζεστό τσάι;A. Δεν πρέπει να βιάζεσαι.E. Θέλουμε να νοικιάσουμε ένα διαμέρισμα.A. Να τηλεφωνήσουμε στο γραφείο.

N. Ευχαριστώ, αγαπητοί ακροατές. In the next exercise you will add πρέπει to the sentences you hear. Like this:

E. Να ξυπνάς νωρίς.A. Πρέπει να ξυπνάς νωρίς.N. Are you ready?E. Να γράφετε καθαρά.A. Πρέπει να γράφετε καθαρά.E. Να αποφασίζεις μόνος σου.A. Πρέπει να αποφασίζεις μόνος σου.Ε. Να μου τηλεφωνήσεις.Α. Πρέπει να μου τηλεφωνήσεις.

Ν. Thank you. Now add δεν πρέπει, must not. Like this:

A. Μη μιλάς!E. Δεν πρέπει να μιλάς.N. Right?A. Μη φοβάσαι!E. Δεν πρέπει να φοβάσαι.A. Μην το λυπάσαι!E. Δεν πρέπει να το λυπάσαι.A. Μη γελάτε!E. Δεν πρέπει να γελάτε.

N. In our last exercise, you will begin your sentence with θέλω να. Here is an example.

E. Θα γράψω ένα γράμμα.N. You say:E. Θέλω να γράψω ένα γράμμα.N. Are you ready?

E. Θα αγοράσω καινούριο αυτοκίνητο.A. Θέλω να αγοράσω καινούριο αυτοκίνητο. E. Θα σε βοηθήσω.A. Θέλω να σε βοηθήσω.E. Θα σε δω αύριο.A. Θέλω να σε δω αύριο.

N. Thank you. Now listen again to the conversation.

A. Να κλείσω το παράθυρο, Έλλη;E. Έλλη: Γιατί να το κλείσεις;A. Κάνει λίγο κρύο, δε νομίζεις;Ε. Κλείσε το, λοιπόν.A. Πού να βάλω αυτά τα βιβλία. Να τα βάλω εδώ στο

γραφείο;Ε. Όχι, μην τα βάλεις εκεί. Βάλε τα στη θέση τους,

στη βιβλιοθήκη. Μη βάζεις βιβλία στο γραφείο, σε παρακαλώ. Δεν βλέπεις είναι γεμάτο βιβλία, χαρτιά, περιοδικά;

Α. Έχεις δίκιο. Να φέρω το τραπεζάκι εδώ στο κέντρο του δωματίου.

Ε. Όχι, μην το φέρεις εδώ. Πάρε το εκεί στην γωνιά και βάλε το μεγάλο βάζο πάνω στο τραπεζάκι. Να το, εκεί στο πάτωμα.

Α. Να βάλω τα λουλούδια στο βάζο;Ε. Όχι τώρα, μετά. Αυτό το τραπέζι, το μεγάλο, πρέπει

να πάει εκεί, μπροστά στις καρέκλες. Α. Να σε βοηθήσω;Ε. Βοήθησε με, σε παρακαλώ. Ευχαριστώ.Α. Τι να κάνω με αυτά τα περιοδικά;Ε. Δώσε μου τα. Θα τα βάλω στη θέση τους. Α. Τίποτα άλλο, Έλλη;Ε. Τίποτα άλλο.Α. Να καθίσουμε, λοιπόν.Ε. Ναι. Τώρα είναι αρκετά όμορφο το δωμάτιό μας.

Δεν νομίζεις;Α. Το χαλί δε μ’ αρέσει. Πρέπει να αγοράσουμε άλλο,

καινούριο.Ε. Να του πω στο διευθυντή πως θέλουμε άλλο χαλί.Α. Και κουρτίνες πρέπει να αγοράσουμε.Ε. Πρέπει να φέρουμε και εικόνες για τους τοίχους.

Αύριο θα πάω στην αγορά. Θέλεις να αγοράσω εικόνες;

Α. Ρώτησε το διευθυντή. Εκείνος θα πληρώσει.Ε. Έχω πολύ δουλειά αύριο, αλλά πρέπει να πάω στην

αγορά. Η κόρη μου θέλει να της αγοράσω ένα φορεματάκι και πρέπει να της το πάρω γιατί θα πάει στα γενέθλια κάποιας φίλης της. Θέλει και ο γιος μου να του πάρω παπούτσια.

2

Α. Ξέρεις πως δεν γνωρίζω τα παιδιά σου, Έλλη; Θέλω να τα γνωρίσω.

Ε. Και εκείνα θέλουν να σε γνωρίσουν. Να ’ρθεις στο σπίτι μου μια μέρα, Αντρέα. Τι λες για την ερχόμενη Κυριακή;

Α. Ευχαριστώ, θα ’ρθω. Να φέρω και τον αδερφό μου;Ε. Ποιόν αδερφό σου;Α. Τον Νίκο. Ε. Μα, είναι εδώ ο Νίκος; Δεν μου είπες πως πήγε

στην Ιταλία; Γύρισε;Α. Έρχεται σήμερα. Πρέπει να πάω στο αεροδρόμιο σε

λίγο. Ε. Βέβαια να το φέρεις. Θέλω πολύ να το γνωρίσω. Ο

άντρας μου τον ξέρει πολύ καλά. Εγώ τον είδα μόνο μια φορά πριν πολύ καιρό.

Α. Εντάξει, θα ’ρθούμε. Τι ώρα πρέπει να ’ρθούμε;Ε. Θα ήμαστε όλη μέρα στο σπίτι. Δεν θα πάμε

πουθενά. Ελάτε αργά το απόγευμα και θα μείνετε το βράδυ στο δείπνο.

Α. Δεν είμαι βέβαιος για το βράδυ, αλλά θα ’ρθούμε το απόγευμα στις τέσσερις περίπου. Θα σου τηλεφωνήσω πάλι το Σάββατο.

Ε. Θα σας περιμένουμε.Α. Τώρα πρέπει να πηγαίνω. Ευχαριστώ πολύ, Έλλη.Ε. Και εγώ πρέπει να πηγαίνω.

Ν. Εδώ τελειώνουμε για σήμερα, αγαπητοί ακροατές. χαίρετε.

Aren Bron notes

Μάθημα εξήντα δυοΕξηκοστό δεύτερο μάθημα

N. Ellie and Andreas are planning to go to Troodos next Sunday. Troodos is the highest mountain in Cyprus. The coolest place in summer and the coldest in winter with very beautiful spots. Ellie’s children, who have never been up there, but have heard a lot about Troodos from their mother, are looking forward to seeing it. Ellie has invited Mary, a friend from Australia, to go with them. She knows Ellie’s eldest brother, who went to Australia fifteen years ago. He is married there with three children. They have agreed to put on warmer clothes, because the weather on Troodos will be colder.

Α. Πότε είπαμε πως θα πάμε στο Τρόοδος, Έλλη;E. Την ερχόμενη Κυριακή. Γιατί ρωτάς; Μη μου πεις

πως δεν θέλεις να πας τώρα γιατί τα παιδιά μου κάθε μέρα με ρωτούν «πότε θα πάμε, μαμά, πότε θα πάμε;» Δεν πήγαν ποτέ στο Τρόοδος και θέλουν πολύ να το δουν. Τους μίλησα πολλές φορές για το Τρόοδος – πως είναι το πιο ψηλό βουνό της Κύπρου, το πιο δροσερό μέρος το καλοκαίρι, και το πιο κρύο το χειμώνα, πως έχει πολύ-πολύ όμορφα μέρη και άλλα πολλά.

Α. Όχι. Και εγώ θέλω να πάω. Αλλά, πώς να πάμε;Ε. Τι θέλεις να πεις; Δεν καταλαβαίνω. Με το

αυτοκίνητο, βέβαια.Α. Αλλά, με ποιο αυτοκίνητο; Το δικό μου, δυστυχώς,

δε θα είναι έτοιμό στην Κυριακή.Ε. Δεν πειράζει, να πάμε με το δικό μας. Είναι πιο

μεγάλο και πιο καινούριο από το δικό σου.Α. Ναι, αλλά πρέπει να πάρουμε δυο αυτοκίνητα.Ε. Γιατί; Θα ήμαστε μόνο πέντε, δεν είναι;

Α. Όχι, θα ήμαστε πιο πολλοί. Θέλει και ο αδερφός μου να ’ρθει μαζί μας, με τη γυναίκα του και το κοριτσάκι τους, και ένας άλλος φίλος δικός μου.

Ε. Να πάμε με λεωφορείο, λοιπόν. Έτσι θα πάει και η φίλη μου, η Μαίρη.

Α. Ποια είναι αυτή η Μαίρη;Ε. Δεν τη θυμάσαι; Την γνώρισες ένα βράδυ στο σπίτι

μου. Είναι από την Αυστραλία. Ταξιδεύει. Ήρθε εδώ για λίγες μέρες και φεύγει σε δυο-τρεις μέρες. Ξέρει καλά τον αδερφό μου στην Αυστραλία.

Α. Ναι, την θυμάμαι. Δεν μου είπες πως έχεις αδερφό στην Αυστραλία. Είναι πιο μεγάλος ή πιο μικρός από σένα;

Ε. Είναι πιο μεγάλος από μένα. Είναι ο πιο μεγάλος αδερφός μας. Πήγε στην Αυστραλία πριν δεκαπέντε χρόνια. Όταν τέλειωσε το σχολείο έφυγε. Πολύ λίγο τον θυμάμαι. Η μητέρα λέει πως είναι ψηλός και δυνατός – πιο ψηλός και πιο δυνατός από το Κωστάκη μας.

Α. Ο Κωστάκης είναι ο πιο μικρός της οικογενείας; Ε. Όχι, εγώ είμαι η πιο μικρή. Είμαι δυο χρόνια πιο

μικρή από το Κωστάκη.Α. Είναι παντρεμένος ή ελεύθερος ο αδερφός σου,

Έλλη;Ε. Είναι παντρεμένος. Έχει και τρία παιδιά. Το πιο

μεγάλο του παιδί είναι δέκα χρονών.Α. Σας γράφει συχνά.Ε. Όχι, σπάνια μας γράφει. Θα του στείλω μερικά

δώρα με τη Μαίρη.Α. Πώς θα ταξιδέψει η φίλη σου, με πλοίο ή με

αεροπλάνο; Ε. Με πλοίο, λέει. Θα κάνε πιο πολλές μέρες, αλλά θα

δει πιο πολλά μέρη. Το ταξίδι με πλοίο είναι πιο φτηνό.

Α. Τώρα το ταξίδι μας στο Τρόοδος. Εντάξει. Συμφωνώ να πάμε με λεωφορείο. Πώς θα είναι ο καιρός εκεί πάνω;

Ε. Θα είναι πιο κρύος, βέβαια. Πρέπει να βάλουμε πιο ζεστά ρούχα.

Ν. We had four new words in the above conversation. Andreas wanted to know whether Ellie’s brother is married or single. Παντρεμένος, married, or ελεύθερος, single.

A. Είναι παντρεμένος ή ελεύθερος ο αδερφός σου, Έλλη;

E. Είναι παντρεμένος. Έχει και τρία παιδιά.

N. Ελεύθερος literally means free, but in contrast to παντρεμένος it means single. The third word was δυστυχώς, unfortunately. Andreas regrets that his car won’t be ready.

Α. Το αυτοκίνητό μου, δυστυχώς, δε θα είναι έτοιμο.

Ν. The opposite of δυστυχώς is ευτυχώς, fortunately. Ευτυχώς, δυστυχώς. The last word was δυνατός, strong. The opposite is αδύνατος, weak. Δυνατός, αδύνατος.

Listen again to these new words in sentences and please repeat.

E. Εγώ είμαι παντρεμένη, δεν είμαι ελεύθερη.A. Ο ήλιος είναι πολύ δυνατός το καλοκαίρι.E. Ήταν άρρωστη τελευταία, γι’ αυτό είναι αδύνατη.A. Ευτυχώς ήταν καλή ημέρα για την εκδρομή μας.E. Δυστυχώς δεν πήγα γιατί είχα δουλειά.

N. Thank you. And now I come to the main objective of this lesson, which is to teach the comparison of

3

62

adjectives. To do this, we place the word πιο before the adjectives.

E. Πιο δυνατός.Ν. Stronger.A. Πιο αδύνατος.Ν. WeakerE. Πιο χαμηλός.Ν. Lower. A. Πιο ψηλή.Ν. Taller or higher. E. Πιο κοντή.

Ν. Shorter. – This is followed by the preposition από with the accusative. Nikos is taller than Paul.

E. Ο Νίκος είναι πιο ψηλός από τον Παύλο.N. So Paul is shorter than Nikos. A. Ο Παύλος είναι πιο κοντός από τον Νίκο.N. Here are more examples: E. Ο Πέτρος είναι πιο πλούσιος από τον Δημήτρη.A. Η Νίκη είναι πιο φτωχή από την Αλίκη.E. Το σπίτι μου είναι πιο μεγάλο από το δικό σου.A. Η Χλόη είναι πιο όμορφη από τη Μαρία.E. Τα φορέματά της είναι πιο ακριβά από τα δικά μου.A. Είμαι πιο δυνατός από αυτόν.

Ν. If we want to use a pronoun after από, it must be an object pronoun, preferably in its strong form. Older and younger are rendered as πιο μεγάλος, ή πιο μικρός.

Α. Είναι πιο μεγάλος η πιο μικρός από σένα ο αδερφός σου;

Ε. Είναι πιο μεγάλος από μένα.Α. Η αδερφή μου είναι πιο μικρή από μένα.Ε. Ο Πέτρος είναι πιο προσεχτικός από σένα.Α. Εκείνοι έχουν πιο πολλά χρήματα από μας.Ν. The superlative degree is formed by putting the

definite article before the comparative.E. Ο Αντώνης είναι φτωχός.A. Ο Παύλος είναι πιο φτωχός.N. PoorerE. Ο Νίκος είναι ο πιο φτωχός.N. The poorest. A. To Τρόοδος είναι το πιο ψηλό βουνό της Κύπρου.E. Ο Αύγουστος είναι ο πιο ζεστός μήνας του χρόνου.A. Η άνοιξη είναι η πιο όμορφη εποχή.E. Ο Κωστάκης είναι ο πιο καθαρός μαθητής απ’

όλους.A. Ο Πέτρος είναι ο πιο δυνατός απ’ όλους.

Ν. Let’s begin our exercises with a repetition exercise. Please, listen and repeat.

Ε. Είσαι πιο προσεχτικός οδηγός από μένα.Α. Είμαι πιο ψηλός από σένα.Ε. Το γραφείο μου είναι πιο χαμηλό από το δικό σου.Α. Αγόρασα το πιο ακριβό αυτοκίνητο από όλα.Ε. Είμαι πιο αδύνατη από τη Χλόη.Α. Άκουσα τα πιο νέα τραγούδια.Ε. Ο Πέτρος είναι δυο χρόνια πιο μικρός από τον

Αντρέα.

Ν. Thank you, listeners. In the following exercise you will complete the sentence you hear with a comparative form. Here is an example:

E. Η Έλλη είναι όμορφη, αλλά η Μαρία είναι …

N. You complete it with: E. … πιο όμορφη.

N. Are you ready?A. Ο Νίκος είναι ψηλός, αλλά ο Κώστας είναι … πιο

ψηλός.E. Ο Νίκος είναι δυνατός, αλλά ο Κώστας είναι … πιο

δυνατός.A. Η φούστα της Σοφίας είναι κοντή, αλλά της

Μαρίας είναι … πιο κοντή.E. Το σπίτι μου είναι καινούριο, αλλά το δικό σου

είναι … πιο καινούριο.A. Τα δωμάτιά μας είναι μικρά, αλλά το δικά τους

είναι … πιο μικρά.

N. Thank you, listeners. In the next exercise you will use both the comparative and the superlative degrees. Listen to this example:

A. Ο Μιχάλης είναι πλούσιος.E. Ο Τάκης …N. And you will say:A. Ο Τάκης είναι πιο πλούσιος από τον Μιχάλη.Ε. Ο Αντώνης ...Ν. You will say:A. Ο Αντώνης είναι ο πιο πλούσιος.N. So we had three sentences:A. Ο Μιχάλης είναι πλούσιος.Ο Τάκης είναι πιο πλούσιος.Ο Αντώνης είναι ο πιο πλούσιος.N. Are you ready?A. Ο Ιούνιος είναι ζεστός.E. Ο Ιούλιος ...Α. Ο Ιούλιος είναι πιο ζεστός από τον Ιούνιο.Ε. Ο Αύγουστος ...Α. Ο Αύγουστος είναι ο πιο ζεστός.Ε. Η Άννα είναι όμορφη.Α. Η Σοφία ...Ε. Η Σοφία είναι πιο όμορφη από την Άννα.Α. Η Χλόη ... Ε. Η Χλόη είναι η πιο όμορφη.Α. Το πρώτο είναι καθαρό.Ε. Το δεύτερο ...Α. Το δεύτερο είναι πιο καθαρό από το πρώτο.Ε. Το τρίτο ...Α. Το τρίτο είναι το πιο καθαρό.

Ν. Thank you, listeners. Now, listen again to our dialog.

Α. Πότε είπαμε πως θα πάμε στο Τρόοδος, Έλλη;E. Την ερχόμενη Κυριακή. Γιατί ρωτάς; Μη μου πεις

πως δε θέλεις να πας τώρα γιατί τα παιδιά μου κάθε μέρα με ρωτούν «πότε θα πάμε, μαμά, πότε θα πάμε;» Δεν πήγαν ποτέ στο Τρόοδος και θέλουν πολύ να το δουν. Τους μίλησα πολλές φορές για το Τρόοδος – πως είναι το πιο ψηλό βουνό της Κύπρου, το πιο δροσερό μέρος το καλοκαίρι, και το πιο κρύο το χειμώνα, πως έχει πολύ πολύ όμορφα μέρη και άλλα πολλά.

Α. Όχι. Και εγώ θέλω να πάω. Αλλά, πώς να πάμε;Ε. Τι θέλεις να πεις; Δεν καταλαβαίνω. Με το

αυτοκίνητο, βέβαια.Α. Αλλά, με ποιο αυτοκίνητο; Το δικό μου, δυστυχώς,

δε θα είναι έτοιμό στην Κυριακή.Ε. Δεν πειράζει, να πάμε με το δικό μας. Είναι πιο

μεγάλο και πιο καινούριο από το δικό σου.Α. Ναι, αλλά πρέπει να πάρουμε δυο αυτοκίνητα.Ε. Γιατί; Θα ήμαστε μόνο πέντε, δεν είναι;Α. Όχι, θα ήμαστε πιο πολλοί. Θέλει και ο αδερφός

μου να ’ρθει μαζί μας, με τη γυναίκα του και το κοριτσάκι τους, και ένας άλλος φίλος δικός μου.

Ε. Να πάμε με λεωφορείο, λοιπόν. Έτσι θα πάει και η φίλη μου, η Μαίρη.

4

Α. Ποια είναι αυτή η Μαίρη;Ε. Δεν τη θυμάσαι; Την γνώρισες ένα βράδυ στο σπίτι

μου. Είναι από την Αυστραλία. Ταξιδεύει. Ήρθε εδώ για λίγες μέρες και φεύγει σε δυο-τρεις μέρες. Ξέρει καλά τον αδερφό μου στην Αυστραλία.

Α. Ναι, τη θυμάμαι. Δεν μου είπες πως έχεις αδερφό στην Αυστραλία. Είναι πιο μεγάλος ή πιο μικρός από σένα;

Ε. Είναι πιο μεγάλος από μένα. Είναι ο πιο μεγάλος αδερφός μας. Πήγε στην Αυστραλία πριν δεκαπέντε χρόνια. Όταν τέλειωσε το σχολείο έφυγε. Πολύ λίγο τον θυμάμαι. Η μητέρα λέει πως είναι ψηλός και δυνατός – πιο ψηλός και πιο δυνατός από το Κωστάκη μας.

Α. Ο Κωστάκης είναι ο πιο μικρός της οικογενείας; Ε. Όχι, εγώ είμαι η πιο μικρή. Είμαι δυο χρόνια πιο

μικρή από το Κωστάκη.Α. Είναι παντρεμένος ή ελεύθερος ο αδερφός σου,

Έλλη;Ε. Είναι παντρεμένος. Έχει και τρία παιδιά. Το πιο

μεγάλο του παιδί είναι δέκα χρονών.Α. Σας γράφει συχνά.Ε. Όχι, σπάνια μας γράφει. Θα του στείλω μερικά

δώρα με τη Μαίρη.Α. Πώς θα ταξιδέψει η φίλη σου, με πλοίο ή με

αεροπλάνο; Ε. Με πλοίο, λέει. Θα κάνε πιο πολλές μέρες, αλλά θα

δει πιο πολλά μέρη. Το ταξίδι με πλοίο είναι πιο φτηνό.

Α. Τώρα το ταξίδι μας στο Τρόοδος. Εντάξει. Συμφωνώ να πάμε με λεωφορείο. Πώς θα είναι ο καιρός εκεί πάνω;

Ε. Θα είναι πιο κρύος, βέβαια. Πρέπει να βάλουμε πιο ζεστά ρούχα.

N. Αυτά για σήμερα, αγαπητοί ακροατές. Χαίρετε.

Aren Bron notes

Μάθημα εξήντα τρίαΕξηκοστό τρίτο μάθημα

N. I explained to you in the previous lesson that to form the comparative degree of adjectives, we place the word πιο before the adjective.

E. Η φωνή σου είναι πιο δυνατή από τη δική μου.A. Ο Γιώργος είναι πιο ψηλός από τον Πέτρο.Ε. Η Νίκη είναι πιο κοντή από μένα.Α. Είναι πιο καλός ο καιρός σήμερα.

Ν. The superlative is formed by placing the definite article before the comparative form.

E. Είναι η πιο ζεστή μέρα της εβδομάδας.A. Αυτό είναι το πιο καθαρό μέρος απ’ όλα.E. Ο Πέτρος είναι το πιο προσεχτικός οδηγός.Α. Αγόρασα το πιο φτηνό αυτοκίνητο στην αγορά.

Ν. There is also an absolute superlative, which shows that a noun has a characteristic to a high degree, without necessarily comparing it to other nouns. We use the word πολύ. Nikos is very clever.

E. Ο Νίκος είναι πολύ έξυπνος. = Nick is very clever.

N. If he has the quality to a very high degree, we use πάρα πολύ.

Ε. Ο Νίκος είναι πάρα πολύ έξυπνος.Ν. Or πολύ-πολύ.

Ε. Ο Νίκος είναι πολύ-πολύ έξυπνος.Ν. A place is very beautiful indeed. A. Είναι πάρα πολύ όμορφο μέρος.N. Or:E. Είναι πολύ-πολύ όμορφο μέρος.N. Hercules was very strong.A. Ο Ηρακλής ήταν πολύ-πολύ δυνατός.N. Or:E. Ο Ηρακλής ήταν πάρα πολύ δυνατός.

N. Πολύ, πάρα πολύ, or πολύ-πολύ, can also be used with comparisons. Anna is much more beautiful than Elene.

E. Η Άννα είναι πολύ πιο όμορφη από την Ελένη.N. Or:E. Η Άννα είναι πάρα πολύ πιο όμορφη από την Ελένη.A. Το Έβερεστ είναι πολύ-πολύ πιο ψηλό από το

Τρόοδος.

N. Here are a few more examples, listeners, for you to repeat.

E. Η Άννα είναι πολύ ψηλή.A. Ναι, η Άννα είναι πάρα πολύ ψηλή.E. Η Άννα είναι πολύ πιο ψηλή από την αδερφή της.A. Το φαγητό ήταν πολύ-πολύ καλό αλλά λίγο ακριβό.E. Η κόρη μου η Χλόη είναι πάρα πολύ έξυπνη.E. Είναι πάρα πολύ έξυπνη από τη Μαρία.

N. Ευχαριστώ, αγαπητοί ακροατές. This is all you need about the comparison of adjectives. The word πιο can serve you in every case, with both the comparative and superlative degrees. There is still another way of forming the comparative and superlative, which you can ignore if you like in your own use, but which you must know about and understand. Many adjectives, not all, can form their comparative by adding the ending –ότερος. So we can say πιο ωραίος, or ωραιότερος. Πιο πλούσιος, ή πλουσιότερος.

Ε. Ο κήπος μου είναι ωραιότερος από το δικό σου.Α. Το αυτοκίνητό μου είναι μικρότερο από το δικό

σου.Ε. Η πένα μου είναι ακριβότερη από την πένα σου.

N. The superlative is again formed by adding the definite article.

A. Είμαι ο προσεχτικότερος οδηγός.E. Μου στέλλει τα ωραιότερα λουλούδια.

N. Unfortunately, the commonest words have irregular forms. Listen:

A. Καλός.Ν. The comparative is:E. Καλύτερος.Ν. Better.A. Μεγάλος.Ε. Μεγαλύτερος.Ν. Greater. A. Κακός. Ε. Χειρότερος.Ν. Worse.A. ΠολύςE. Περισσότερος.

Ν. Μore. Listen to them again, and please repeat.

Α. Καλός > καλύτερος.Ε. Μεγάλος > μεγαλύτερος. Α. Κακός > χειρότερος.

5

63

Ε. Πολύς > περισσότερος.

Ν. Here are examples of their use. We’ll use the irregulars first.

E. Ήπια πολύ κρασί.A. Εγώ ήπια περισσότερο. E. Παίρνω πολλά λεφτά.A. Εγώ παίρνω περισσότερα. E. Ο Γιάννης είναι καλός άνθρωπος.A. Ο Μιχάλης είναι καλύτερος από το Γιάννη. E. Ο καιρός είναι άσχημος σήμερα.A. Χτες ήταν χειρότερος.E. Το σπίτι μου είναι μεγάλο.A. Το δικό μου είναι μεγαλύτερο.E. Παίρνω λίγο χρήματα.A. Εγώ παίρνω λιγότερα.E. Η Λευκωσία είναι μικρή πόλη.A. Η Πάφος είναι μικρότερη.E. Η Άννα είναι έξυπνη.A. Η Μαρία είναι εξυπνότερη. E. Έφαγα πολύ λίγο φαγητό.A. Εγώ έφαγα πολύ λιγότερο.

N. The word λιγότερο, less, can also be the opposite of πιο. We use πιο to show superiority in the comparison: ψηλός, πιο ψηλός, ή ψηλότερος. And the word λιγότερο to show inferiority ψηλός > λιγότερο ψηλός, less tall.

E. Τα παπούτσια μου είναι λιγότερο ακριβά από τα δικά σου.

A. Ο κύριος Α (Άλφα) είναι λιγότερο πλούσιος από τον κύριο Β (Βήτα).

E. Αυτό το βιβλίο είναι λιγότερο ενδιαφέρον από το άλλο.

N, Let’s have some exercises, now. In the first exercise, you will hear the comparative form, and you will give the superlative. You will use the appropriate definite article, of course. Here is an example.

E. Ο Γιάννης έχει περισσότερα χρήματα από μας.

N. You say:A. Ο Γιάννης έχει τα περισσότερα χρήματα.

N. Are you ready?E. Ο Νίκος είναι εξυπνότερος από τον Κώστα.A. Ο Νίκος είναι ο εξυπνότερος.E. Η άνοιξη είναι καλύτερη εποχή από το καλοκαίρι.A. Η άνοιξη είναι η καλύτερη εποχή.E. Το σπίτι της είναι μεγαλύτερο από το δικό μου.A. Το σπίτι της είναι το μεγαλύτερο.Ε. Τα γράμματά του είναι χειρότερα από τα δικά μου.Α. Τα γράμματά του είναι τα χειρότερα.Ε. Δουλεύει περισσότερες μέρες από μας.Α. Δουλεύει τις περισσότερες μέρες.

Ν. Thank you listeners. In our second exercise, we will use two more adjectives. Εύκολο, easy, and δύσκολο, difficult. In this exercise, you are expected to give the opposite of what you hear. Like this.

A. Ο Γιάννης έφαγε το λιγότερο φαγητό.N. You say:E. Ο Γιάννης έφαγε το περισσότερο φαγητό.N. Let’s begin. A. Η δουλειά μου είναι δυσκολότερη από τη δική σου.E. Η δουλειά μου είναι ευκολότερη από τη δική σου.

A. Η γάτα είναι μικρότερη από τον ποντικό.E. Η γάτα είναι μεγαλύτερη από τον ποντικό.A. Η Νίκη ήπιε περισσότερο κρασί.E. Η Νίκη ήπιε λιγότερο κρασί.A. Ο καιρός είναι χειρότερος σήμερα.E. Ο καιρός είναι καλύτερος σήμερα.A. Το αυτοκίνητό του είναι το πιο παλιό.E. Το αυτοκίνητό του είναι το πιο καινούριο.

Ν. In our last exercise, you will hear a sentence with the –ότερος form, and you will repeat the sentence with the πιο form.

E. Θέλω να αγοράσω καλύτερη πένα.A. Θέλω να αγοράσω πιο καλή πένα.E. Πρέπει να κάνεις ευκολότερη εργασία.A. Πρέπει να κάνεις πιο εύκολη εργασία.E. Του είπα να είναι προσεχτικότερος.A. Του είπα να είναι πιο προσεχτικός.Ε. Θα ενοικιάσουμε ένα μεγαλύτερο διαμέρισμα.Α. Θα ενοικιάσουμε ένα πιο μεγάλο διαμέρισμα.

Aren Bron notes

Μάθημα εξήντα τέσσεραΕξηκοστό τέταρτο μάθημαN. Αγαπητοί ακροατές, χαίρετε. Today we are going to

talk about the comparison of adverbs. After the comparison of adjectives, this shouldn’t present any difficulty. The rules are the same, even simpler. We begin again with a conversation. Andreas inquires about Ellie’s brother, who is studying at a university. Είναι στο πανεπιστήμιο. He is in his final year, and he studies much. Μελετά πολύ.

Then Ellie talks about her father who is sick in hospital, but who is fortunately much better now, πολύ καλύτερα. Ellie visits him often and she is sometimes late at her work.

Α. Τι γίνεται ο Τάκης, Έλλη;E. Ποιος Τάκης;Α. Ο αδερφός σου, ποιος άλλος; Πώς πάει στο

πανεπιστήμιο; Τελειώνει φέτος, δεν είναι;Ε. Πήραμε γράμμα σήμερα από τον Τάκη, ένα σύντομο

γράμμα ως συνήθως. Πάντα γράφει σύντομα ο Τάκης και όχι πολύ συχνά, αλλά τώρα μας γράφει πιο σπάνια από πριν. Είναι ο τελευταίος του χρόνος φέτος κι εργάζεται πιο σκληρά. Μελετά πολύ περισσότερο από πέρυσι. Είναι καλά, λέει, και ελπίζει πως θα είναι μαζί μας το καλοκαίρι.

Α. Είμαι βέβαιος πως θα πάει καλά ο Τάκης. Είναι έξυπνο παιδί, δουλεύει σκληρά και θα πάει μπροστά.

Ε. Έτσι ελπίζουμε κι εμείς. Είναι πιο μεγάλος ή πιο μικρός από σένα ο Τάκης;

Α. Είναι πιο μικρός από μένα. Τον περνώ δύο ή τρία χρόνια, νομίζω.

Ε. Μου δίνεις ένα τσιγάρο, Αντρέας, σε παρακαλώ;Α. Δεν έχω δυστυχώς, δεν έχω μαζί μου.Ε. Έχει ένα κουτί εκεί στο συρτάρι του γραφείου. Όχι

εκείνο, το άλλο,…πιο κάτω, το δεύτερο.Α. Αυτό εδώ;Ε. Ναι, κοίταξε και θα το βρεις. Είναι ένα κόκκινο

κουτί. Πιο μέσα, στα δεξιά.Α. Το βρήκα. Να καπνίσω και εγώ ένα; Ε. Άρχισες το κάπνισμα, βλέπω, πάλι.Α. Δυστυχώς ναι. Άρχισα πάλι αλλά ευτυχώς καπνίζω

πολύ λιγότερο τώρα.

6

64

Ε. Εγώ καπνίζω περισσότερο αυτές τις μέρες.Α. Γιατί; Συμβαίνει τίποτα;Ε. Ο πατέρας μου είναι στο νοσοκομείο, ξέρεις.Α. Ναι. Πώς είναι σήμερα; Τι σας είπε ο γιατρός;Ε. Ευτυχώς είναι πιο καλά τώρα, λίγο πιο καλά.

Έφυγε ο πυρετός του και δεν πονάει πολύ. Την περασμένη βδομάδα ήταν πολύ άσχημα. Πηγαίνω και τον βλέπω συχνά, δυο-τρεις φορές την ημέρα. Ήμουν εκεί πριν λίγο. Ο γιατρός μου είπε πως είναι καλύτερα και πως σε λίγες βδομάδες θα τον πάρουμε σπίτι. Θέλει να πάει σπίτι ο μπαμπάς να είναι μαζί μας.

Α. Βέβαια είναι πιο καλά στο σπίτι με τους δικούς του. Θέλω και εγώ να δω το πατέρα σου, Έλλη. Να έρθω μαζί σου αύριο;

Ε. Έλα αύριο το απόγευμα. Δε θα πάω το πρωί γιατί δε θέλω να πάω πάλι αργά στο γραφείο. Σήμερα πήγα λίγο αργά και δεν μ’αρέσει.

Α. Πιο αργά από χτες;Ε. Πώς το ξέρεις πως πήγα κι χτες αργά; Σου το είπε

κανένας από το γραφείο;Α. Όχι, εσύ μου το είπες, δεν θυμάσαι; Σου είπε

τίποτα ο διευθυντής;Ε: Όχι, δεν μου είπε τίποτα. Με ρώτησε μόνο γιατί

άργησα και μου είπε να πηγαίνω στην ώρα μου. Έχει δίκιο, βέβαια, δεν πρέπει να αργούμε.

Ν. Thank you, Ellie and Andreas. Let me now explain the new words and phrases in the conversation, listeners.

Takis goes to the university, πηγαίνει στο πανεπιστήμιο.

Φέτος μελετά πολύ. Μελετώ, I study. The use of μελετώ is rather limited in Greek. We use it only in the context of studying a book or a lesson. We use another word to say I study medicine or I study at a university.

Then we had the adverbs σκληρά, hard, and σύντομα, briefly.

E. Πάντα γράφει σύντομα ο Τάκης.Εργάζεται σκληρά φέτος γιατί είναι ο τελευταίος του

χρόνος.

N. The corresponding adjectives are σκληρός, hard, and σύντομος, brief.

We had another use of the verb περνώ, I pass. Andreas is older than Takis: τον περνά στα χρόνια. Literally: he passes him in years. Περνώ κάποιον means I am ahead of him in a competitive activity.

E. Τρέχει πιο γρήγορα και με περνά.

N. Don’t overtake a car on a corner.A. Μην περνάς το αυτοκίνητο πάνω στη γωνιά του

δρόμου.N. Finally we had the expression πριν λίγο, a short

while ago.E. Ήμουνα εκεί πριν λίγο.N. And θα πάει μπροστά, he will go far.A. Είναι έξυπνο παιδί ο Τάκης και θα πάει μπροστά.

Ν. Here are the new words in other sentences, which I will ask you to repeat.

E. Η Άννα είναι καλή μαθήτρια γιατί μελετά τα μαθήματά της.

Α. Ο αδερφός μου, δυστυχώς, δεν μελετά.Ε. Δουλεύω σκληρά και εγώ και ο άντρας μου.

Α. Η δουλειά του αστυνομικού είναι σκληρή και δύσκολη.

Ε. Τέλειωσα το πανεπιστήμιο όταν ήμουν είκοσι δύο χρονών.

Α. Θα σου πω πολύ σύντομα τι άκουσα.Ε. Έφυγε πριν λίγο.Α. Θα περάσω αυτό το αυτοκίνητο.Ε. Είσαι έξυπνος και θα πας μπροστά.Α. Είναι πάντοτε σύντομος στις ομιλίες του.

Ν. Σας ευχαριστώ αγαπητοί ακροατές. Now to the main purpose of our lesson, which is the comparison of adverbs. We use the word πιο again, πιο and the adverb, followed if necessary by the preposition από.

Ε. Ο Τάκης μας γράφει πιο σπάνια από πριν.Α. Εργάζεται πιο σκληρά φέτος.Ε. Είναι πιο καλά ο πατέρας.Α. Ξύπνησα πιο αργά σήμερα από χτες.Ε. Μίλα πιο σιγά, σε παρακαλώ!Α. Γράφε πιο καθαρά!Ε. Είναι πιο ωραία στην πόλη από στο χωριό.

Ν. As with the adjectives, we can say: πολύ σιγά or πολύ-πολύ σιγά, and, in comparing, πολύ πιο σιγά ή λίγο πιο σιγά. This is very easy to understand and use. Πιο is also used with adverbs showing place.

E. Πιο πάνω.Α. Πιο κάτω = lower downΕ. Πιο μπροστά. Α. Πιο πίσω.Ε. Πιο κοντά.Α. Πιο δεξιά.

Ν. Et cetera. This is nearly all you need, listeners, about the comparison of adverbs. But as with the ~ότερος forms in adjectives, we have here, too, for many of the adverbs a one-word comparative form. This time it is ~ότερα. So we say:

E. Γράφει πιο καθαρά.Ν. Or:A. Γράφει καθαρότερα.Ε. Ξυπνώ πιο αργά.Α. Ξυπνώ αργότερα.Ε. Οδηγώ πιο προσεχτικά.Α. Οδηγώ προσεχτικότερα.Ε. Είναι πιο ωραία εδώ.Α. Είναι ωραιότερα εδώ.

Ν. As with the adjectives, again there are irregularities in the one-word comparative forms, and these forms are quite common, too. So, try to remember them.

Ε. Πιο καλά, Ν. ή,Α. καλύτερα.Ν. BetterE. Πιο άσχημα,Ν. ή,Α. χειρότερα.Ν. Worse.E. Πιο λίγο,Ν. ή,Α. λιγότερο.Ν. Less.E. Πιο πολύ.Ν. ή,Α. περισσότερο.

Ν. More.

7

Listen again and please repeat. E. Καλύτερα ... χειρότερα.Α. Λιγότερο ... περισσότερο.Ε. Ο άρρωστος είναι χειρότερα σήμερα, δυστυχώς.Α. Δουλεύει λιγότερο απ’ όλους.Ε. Βρέχει περισσότερο στα βουνά.Α. Μιλώ γαλλικά καλύτερα από σένα.

Ν. In the following exercise you will respond with the comparative form. Use the word πιο. Here is an example.

E. Περπατώ βιαστικά.

N. You say:A. Περπατώ πιο βιαστικά.

N. Are you ready?E. Χορεύω ωραία.A. Χορεύω πιο ωραία.E. Τρώγω πολύ.A. Τρώγω πιο πολύ.E. Πρέπει να πλαγιάζεις νωρίς.A. Πρέπει να πλαγιάζεις πιο νωρίς.E. Πρέπει να δουλεύεις σκληρά.A. Πρέπει να δουλεύεις πιο σκληρά.

N. Thank you, listeners. Now, please respond with the one-word comparative form.

E. Πίνω πολύ.A. Πίνω περισσότερο.E. Πέρασαν άσχημα. A. Πέρασαν χειρότερα.E. Τρώγω λίγο.A. Τρώγω λιγότερο.E. Καταλαβαίνω καλά.A. Καταλαβαίνω καλύτερα.

N. Σας ευχαριστώ. Now, listen again to the dialog.

Α. Τι γίνεται ο Τάκης;E. Ποιος Τάκης;Α. Ο αδερφός σου, ποιος άλλος; Πώς πάει στο

πανεπιστήμιο; Τελειώνει φέτος, δεν είναι;Ε. Πήραμε γράμμα σήμερα από τον Τάκη, ένα σύντομο

γράμμα ως συνήθως. Πάντα γράφει σύντομα ο Τάκης και όχι πολύ συχνά, αλλά τώρα μας γράφει πιο σπάνια από πριν. Είναι ο τελευταίος του χρόνος φέτος κι εργάζεται πιο σκληρά. Μελετά πολύ περισσότερο από πέρυσι. Είναι καλά, λέει, και ελπίζει πως θα είναι μαζί μας το καλοκαίρι.

Α. Είμαι βέβαιος πως θα πάει καλά ο Τάκης. Είναι έξυπνο παιδί, δουλεύει σκληρά και θα πάει μπροστά.

Ε. Έτσι ελπίζουμε κι εμείς. Είναι πιο μεγάλος ή πιο μικρός από σένα ο Τάκης;

Α. Είναι πιο μικρός από μένα. Τον περνώ δύο ή τρία χρόνια, νομίζω.

Ε. Μου δίνεις ένα τσιγάρο, Αντρέας, σε παρακαλώ;Α. Δεν έχω δυστυχώς, δεν έχω μαζί μου.Ε. Έχει ένα κουτί εκεί στο συρτάρι του γραφείου. Όχι

εκείνο, το άλλο, … πιο κάτω, το δεύτερο.Α. Αυτό εδώ;Ε. Ναι, κοίταξε και θα το βρεις. Είναι ένα κόκκινο

κουτί. Πιο μέσα, στα δεξιά.Α. Το βρήκα. Να καπνίσω και εγώ ένα; Ε. Άρχισες το κάπνισμα, βλέπω, πάλι.Α. Δυστυχώς ναι. Άρχισα πάλι αλλά ευτυχώς καπνίζω

πολύ λιγότερο τώρα.Ε. Εγώ καπνίζω περισσότερο αυτές τις μέρες.Α. Γιατί; Συμβαίνει τίποτα;

Ε. Ο πατέρας μου είναι στο νοσοκομείο, ξέρεις.Α. Ναι. Πώς είναι σήμερα; Τι σας είπε ο γιατρός;Ε. Ευτυχώς είναι πιο καλά τώρα, λίγο πιο καλά.

Έφυγε ο πυρετός του και δεν πονάει πολύ. Την περασμένη βδομάδα ήταν πολύ άσχημα. Πηγαίνω και τον βλέπω συχνά, δυο-τρεις φορές την ημέρα. Ήμουν εκεί πριν λίγο. Ο γιατρός μου είπε πως είναι καλύτερα και πως σε λίγες βδομάδες θα τον πάρουμε σπίτι. Θέλει να πάει σπίτι ο μπαμπάς να είναι μαζί μας.

Α. Βέβαια, είναι πιο καλά στο σπίτι με τους δικούς του. Θέλω και εγώ να δω το πατέρα σου, Έλλη. Να έρθω μαζί σου αύριο;

Ε. Έλα αύριο το απόγευμα. Δε θα πάω το πρωί γιατί δε θέλω να πάω πάλι αργά στο γραφείο. Σήμερα πήγα λίγο αργά και δεν μ’αρέσει.

Α. Πιο αργά από χτες;Ε. Πώς το ξέρεις πως πήγα κι χτες αργά; Σου το είπε

κανένας από το γραφείο;Α. Όχι, εσύ μου το είπες, δεν θυμάσαι; Σου είπε

τίποτα ο διευθυντής;Ε: Όχι, δεν μου είπε τίποτα. Με ρώτησε μόνο γιατί

άργησα και μου είπε να πηγαίνω στην ώρα μου. Έχει δίκιο, βέβαια, δεν πρέπει να αργούμε.

N. Αυτά για σήμερα, αγαπητοί ακροατές, χαίρετε.

Aren Bron notes

Μάθημα εξήντα πέντεΕξηκοστό πέμπτο μάθημα

N. Andreas has rented a new flat and has invited Ellie to see it. It is quite a big flat, nearly as big as Ellie’s. It has the same number of rooms, but they are smaller, and the furniture is not quite as modern as Ellie’s. Andreas shares his flat with Antonis, a friend who has spent many years in America.

Α. Κάθισε, Έλλη! Αι, πώς σου φαίνεται;Ε. Πολύ ωραίο, και αρκετά μεγάλο. Είναι σαν το δικό

μας σχεδόν.Α. Όχι και σαν το δικό σας, Έλλη. Δεν είναι μεγάλο

σαν το δικό σας.E. Έχει ακριβώς τον ίδιο αριθμό δωματίων με το δικό

μου. Πέντε κύρια δωμάτια, δύο υπνοδωμάτια, γραφείο, σαλόνι, και τραπεζαρία, και κουζίνα, μπάνιο και αποχωρητήριο.

Α. Έχει τον ίδιο αριθμό δωματίων, αλλά δεν είναι σαν το δικό σας. Το δικό σας έχει πιο μεγάλα δωμάτια, είναι πιο μοντέρνο και σε καλύτερο μέρος. Η κουζίνα η δική σας είναι μεγάλη σαν το σαλόνι μας. Κοίταξε αυτά τα έπιπλα. Μη μου πεις πως είναι σαν τα δικά σας.

Ε. Τι θα το κάνεις εσύ με αυτό το διαμέρισμα, Αντρέας; Είναι πολύ μεγάλο για ένα πρόσωπο.

Α. Μα δεν είμαι μόνος μου, δεν σου το είπα; Είμαστε δυο, μένω με τον Αντώνη.

Ε. Πάλι είναι μεγάλο. Αυτό είναι σπίτι για περισσότερα πρόσωπα. Πόσο ενοίκιο πληρώνετε;

Α. Είκοσι οχτώ λίρες τον μήνα. Είναι αρκετά ψηλό το ενοίκιο μας.

Ε. Ο Αντώνης ήρθε τελευταία από την Αμερική. Πώς είναι εκεί τα ενοίκια; Είναι ψηλά σαν εδώ;

Α. Είναι πιο ψηλά εκεί τα ενοίκια, αλλά και η ζωή είναι πιο ακριβή εκεί. Η τροφή κοστίζει περίπου το ίδιο σαν εδώ, αλλά τα άλλα πράγματα – ρούχα, παπούτσια, ενοίκια, και λοιπά – είναι ακριβότερα.

8

65

Ε. Αρέσει εδώ στον Αντώνη ή προτιμά τη ζωή της Αμερικής;

Α. Του αρέσει περισσότερο εδώ. Είναι πιο ήσυχη η ζωή, λέει. Προτιμά την ησυχία από τον θόρυβο. Δεν ξέρει πόσο χρόνο θα μείνει, αλλά προς το παρόν είναι πολύ ευχαριστημένος.

Ε. Πόσα χρόνια έμεινε στην Αμερική;Α. Δώδεκα χρόνια. Θα πάει πάλι πίσω. Έχει ένα θείο

εκεί, αρκετά πλούσιο, και τον αγαπά σαν το παιδί του.

Ν. Andreas new flat has five main rooms, πέντε κύρια δωμάτια. This is a new use of the word κύριος, as an adjective. You will also find it in ο κύριος δρόμος, the main road and η κυρία είσοδος, the main entrance. You find the words είσοδος και έξοδος in many public buildings. Είσοδος, entrance, έξοδος, exit.

Ellie’s flat has the same number of rooms, τον ίδιο αριθμό δωματίων, But it is more modern, πιο μοντέρνο. Μοντέρνος, μοντέρνα, μοντέρνο.

Ε. Το διαμέρισμά μου είναι πιο μοντέρνο από το δικό σου.

Ν. Life in America was compared with life here. Η ζωή, the life. The verb is ζω, I live.

E. Προτιμά την ζωή της Αμερικής ο Αντώνης;A. Η ζωή εκεί είναι πιο ακριβή. Προτιμά την ζωή της

Κύπρου.

N. Things cost more in America, κοστίζουν περισσότερο. Only food doesn’t cost more. Η τροφή, the food.

Α. Η τροφή δεν κοστίζει περισσότερο.Ν. It costs about the same. A. Κοστίζει περίπου το ίδιο.N. We had the word ίδιος before, as an adjective. Ο

ίδιος / η ίδια / το ίδιο.Ε. Τα σπίτια τους είναι στο ίδιο δρόμο.Α. Η καρέκλα μου είναι η ίδια με την καρέκλα σου.Ε. Η Ελλάδα και η Ιταλία έχουν το ίδιο κλίμα.

Ν. Το ίδιο is an expression. We came across it earlier in το ίδιο κάνει, it’s the same to me.

E. Εδώ ή εκεί, το ίδιο κάνει.Α. Τρώγω δύο αυγά το πρωί.Ε. Και εγώ το ίδιο.Α. Πρέπει να πηγαίνω.Ε. Και εγώ το ίδιο.

N. Antonis prefers to live here, because life is quiet. Η ζωή είναι ήσυχη. Ο ήσυχος / η ήσυχη / το ήσυχο.

Α. Είναι πιο ήσυχη η ζωή εδώ.N. The noun is ησυχία, η ησυχία.Α. Προτιμά την ησυχία.Ν. He doesn’t like noise, τον θόρυβο. Ο θόρυβος, the

noise.A. Δεν αγαπά το θόρυβο.N. Antonis may return to America, but for the time

being, he is pleased here. Προς το παρόν, for the time being.

A. Προς το παρόν είναι πολύ ευχαριστημένος.

N. Here are the new words again in different sentences. Please, listen and repeat.

E. Η κυρία είσοδος του κτιρίου είναι στον άλλο δρόμο.

A. Αγοράζεις εισιτήρια από την είσοδο.Ε. Η έξοδος είναι πίσω.Α. Το νέο θέατρο είναι πολύ μοντέρνο.Ε. Πρέπει να σταματάς στον κύριο δρόμο.Α. Η τροφή στο εστιατόριο είναι καλή.Ε. Η τροφή κοστίζει περισσότερο από τα ρούχα.Α. Τα αυτοκίνητά μας είναι τα ίδια.Ε. Και το χρώμα τους είναι το ίδιο.Α. Τα αυτοκίνητα κάνουν πολύ θόρυβο.Ε. Ζω σ’ ένα ήσυχο μέρος έξω από την πόλη.Α. Προς το παρόν μένει μαζί μου ο φίλος μου.Ε. Η ζωή ήταν πιο εύκολη τον παλιό καιρό.Α. Ησυχία σας παρακαλώ, γιατί δεν ακούω.

Ν. Σας ευχαριστώ αγαπητοί ακροατές. We talked of the comparison of adjectives and adverbs in previous lessons, to show superiority or inferiority. A quality can be shown with the word σαν.

A. Το διαμέρισμά μου δεν είναι σαν το δικό σου. Δεν είναι μεγάλο σαν το δικό σου. Η κουζίνα σου είναι μεγάλη σαν το σαλόνι μου.

Ε. Η ζωή εκεί δεν είναι σαν εδώ. Είναι πιο ακριβή.

Ν. There are a few things I would ask you to notice. If the second term of the comparison is a pronoun, it must be an object pronoun in its strong form.

E. Ο Αντώνης είναι ψηλός σαν εσένα.N. Or sometimes with και. Σαν και.Ε. Ο Αντώνης είναι ψηλός σαν και σένα.Α. Ο αδερφός μου είναι σαν εμένα.Ε. Εργάζεται σκληρά σαν και μας.

Ν. If it is a noun, with the article, again it must be in the accusative.

Ε. Είναι κοντός σαν τον πατέρα μου.Α. Είναι δυνατός σαν τον Ηρακλή.Ε. Είναι όμορφη σαν τη μητέρα της.Α. Τραγουδά ωραία σαν την αδερφή της.

Ν. If the noun is without the article, then it is in the nominative case.

E. Είναι δυνατός σαν Ηρακλής.A. Περπατά και μιλά σαν πρωθυπουργός.E. Είναι κίτρινος σαν λεμόνι. A. Είναι ψηλός σαν Αμερικάνος.

N. Nearly as is rendered with the word σχεδόν.A. Το διαμέρισμά σου είναι σχεδόν σαν το δικό μου.Ε. Η κόρη μου είναι σχεδόν τεσσάρων χρονών.Α. Είναι σχεδόν τρεις η ώρα. = It’s almost 3:00 sharp

(on the dot).

Ν. Notice also comparative forms with προτιμώ, I prefer.

A. Προτιμά την ησυχία από τον θόρυβο.Ε. Προτιμώ τα μίλα από τα πορτοκάλια.Α. Προτιμούμε το κρασί από τη μπίρα.

Ν. Let’s go over these sentence patterns again in a repetition exercise. Please listen, and repeat. Let’s begin with sentences with the word σαν.

Ε. Τα παπούτσια σου είναι παλιά σαν τα δικά μου.Α. Ο Όλυμπος δεν είναι ψηλός σαν το Έβερεστ.Ε. Η Αθήνα δεν είναι μεγάλη σαν το Λονδίνο.Α. Εσύ δεν είσαι απρόσεχτη σαν εμένα.Ε. Δεν τρέχω ποτέ γρήγορα σαν εσένα.Α. Φοβάσαι σαν μικρό παιδί.

9

Ε. Μιλάς σαν δάσκαλος.

Ν. Now sentences with σχεδόν. Α. Παίρνω γράμμα σχεδόν κάθε μέρα.Ε. Ήταν σχεδόν μεσάνυχτα όταν φύγαμε.Α. Τον συναντώ σχεδόν κάθε πρωί.

Ν. Now sentences with the word ίδιος.Ε. Το αυτοκίνητο αυτό είναι το ίδιο με το δικό σου.Α. Η γραβάτα μου είναι η ίδια με του Πέτρου.Ε. Ο καιρός ήταν ο ίδιος και χτες.Α. Οι πένες μας είναι ίδιες.

Ν. And with προτιμώ.Ε. Προτιμώ την μαύρη τσάντα από την πράσινη.Α. Προτιμώ τα καφέ παπούτσια από τα μαύρα.

Ν. In the following exercise you are going to hear a small sentence. You will respond with the phrase και εγώ το ίδιο. Are you ready?

E. Θέλω δύο αυγά τηγανιτά.Α. Και εγώ το ίδιο.Ε. Θα πάρω ένα κονιάκ.Α. Και εγώ το ίδιο.Ε. Πρέπει να φύγω.Α. Και εγώ το ίδιο.Ε. Τέλειωσα τη δουλειά μου.Α. Και εγώ το ίδιο.

Ν. Now listen carefully once again to our conversation.

Α. Κάθισε, Έλλη! Αι, πώς σου φαίνεται;Ε. Πολύ ωραίο, και αρκετά μεγάλο. Είναι σαν το δικό

μας σχεδόν.Α. Όχι και σαν το δικό σας, Έλλη. Δεν είναι μεγάλο

σαν το δικό σας.E. Έχει ακριβώς τον ίδιο αριθμό δωματίων με το δικό

μου. Πέντε κύρια δωμάτια, δύο υπνοδωμάτια, γραφείο, σαλόνι, και τραπεζαρία, και κουζίνα, μπάνιο και αποχωρητήριο.

Α. Έχει τον ίδιο αριθμό δωματίων, αλλά δεν είναι σαν το δικό σας. Το δικό σας έχει πιο μεγάλα δωμάτια, είναι πιο μοντέρνο και σε καλύτερο μέρος. Η κουζίνα η δική σας είναι μεγάλη σαν το σαλόνι μας. Κοίταξε αυτά τα έπιπλα. Μη μου πεις πως είναι σαν τα δικά σας.

Ε. Τι θα το κάνεις εσύ με αυτό το διαμέρισμα, Αντρέας; Είναι πολύ μεγάλο για ένα πρόσωπό.

Α. Μα δεν είμαι μόνος μου, δεν σου το είπα; Είμαστε δυο, μένω με τον Αντώνη.

Ε. Πάλι είναι μεγάλο. Αυτό είναι σπίτι για περισσότερα πρόσωπα. Πόσο ενοίκιο πληρώνετε;

Α. Είκοσι οχτώ λίρες το μήνα. Είναι αρκετά ψηλό το ενοίκιο μας.

Ε. Ο Αντώνης ήρθε τελευταία από την Αμερική. Πώς είναι εκεί τα ενοίκια; Είναι ψηλά σαν εδώ;

Α. Είναι πιο ψηλά εκεί τα ενοίκια, αλλά και η ζωή είναι πιο ακριβή εκεί. Η τροφή κοστίζει περίπου το ίδιο σαν εδώ, αλλά τα άλλα πράγματα – ρούχα, παπούτσια, ενοίκια, και λοιπά – είναι ακριβότερα.

Ε. Αρέσει εδώ στον Αντώνη ή προτιμά τη ζωή της Αμερικής;

Α. Του αρέσει περισσότερο εδώ. Είναι πιο ήσυχη η ζωή, λέει. Προτιμά την ησυχία από το θόρυβο. Δεν ξέρει πόσο καιρό θα μείνει εδώ, αλλά προς το παρόν είναι πολύ ευχαριστημένος.

Ε. Πόσα χρόνια έμεινε στην Αμερική;Α. Δώδεκα χρόνια. Θα πάει πάλι πίσω. Έχει ένα θείο

εκεί, αρκετά πλούσιο, και τον αγαπά σαν το παιδί του.

Ν. Αυτά για σήμερα, αγαπητοί ακροατές. Χαίρετε.

Aren Bron notes

Μάθημα εξήντα έξι

Εξηκοστό έχτο μάθημα

Ν. Ellie is very tired today. She has had a busy day at the office and at home. Her mother, who usually does the housework, lost her purse on her way to the market and returned home late, so Ellie had to cook for the children and clean the house. Andreas went to bed early last night, because he, too, was tired. He had worked in the garden.

E. Είμαι πολύ κουρασμένη σήμερα. Δεν φαίνομαι κουρασμένη, Αντρέα;

Α. Όχι, δεν φαίνεσαι κουρασμένη. Φαίνεσαι πολύ καλά. Είχες πολλή δουλειά στο γραφείο;

Ε. Και στο γραφείο και στο σπίτι.Α. Τις δουλειές του σπιτιού τις κάνει η μητέρα σου,

έτσι δεν είναι; Γυρίζεις σπίτι και τα βρίσκεις όλα έτοιμα.

Ε. Συνήθως ναι, αλλά σήμερα γύρισα και δεν βρήκα τίποτα έτοιμο. Έτσι μαγείρεψα για τα παιδιά και συγύρισα το σπίτι εγώ.

Α. Η μητέρα σου, πού ήταν;Ε. Γύρισε σπίτι στις τρεις. Και πού ήταν, νομίζεις;

Στον αστυνομικό σταθμό!Α. Τι;Ε. Ναι. Έχασε τα χρήματά της και έτρεξε στην

αστυνομία.Α. Πού τα έχασε; Τα άφησε πουθενά;Ε. Πήγε στην αγορά και άφησε το τσαντάκι της μέσα

στο ταξί. Ευτυχώς το βρήκε ο οδηγός του ταξί, και το πήρε στην αστυνομία, αλλά μετά τρεις ώρες. Έτσι η μητέρα έφτασε στο σπίτι κουρασμένη μετά το μεσημέρι.

Α. Πόσα χρήματα ήταν;Ε. Δέκα λίρες περίπου.Α. Δούλεψα και εγώ πολύ χτες το απόγευμα στον

κήπο. Τον καθάρισα από τις πέτρες και τα χόρτα και πότισα τα δέντρα. Ήταν σκληρή η δουλειά μα μου άρεσε. Ήταν ευχάριστη. Το βράδυ ήμουν και εγώ πολύ κουρασμένος. Άνοιξα ένα περιοδικό και άρχισα κάτι μα δεν το τέλειωσα. Πήγα και πλάγιασα.

Ε. Αυτό θα κάνω και εγώ απόψε. Θα πλαγιάσω αμέσως μετά το δείπνο.

Α. Άναψε εκείνο το φως, σε παρακαλώ, Έλλη.Ε. Ποιος το έσβησε; Θυμάμαι το άναψα όταν ήρθαμε.Α. Εγώ το έσβησα, αλλά τώρα θέλω να διαβάσω κάτι.

Ν. The conversation referred mostly to past actions, and a number of verbs in their past forms, including a few (new?) ones have been used. In this and in the next two lessons we shall try to deal with the past tense a little more systematically. We begin with verbs ending in ~ω and not accented on the last syllable. Like γράφω, διαβάζω, αρχίζω, etc. You know all about the additional ε~ at the beginning of the verbs in their past tense. Έγραψα, έφαγα, when it is used and when it is omitted. So let’s concentrate on other things.

10

66

Firstly, there is a change in the position of the accent. It moves one place back to the third syllable. Ανοίγω, άνοιξα. Γράφω, έγραψα.

And secondly, the ending changes, usually into ~σα. Here are examples.

E. Καπνίζω. > Α. Κάπνισα.Ε. Γυρίζω. > Α. Γύρισα.Ε. Διαβάζω. > Α. Διάβασα.Ε. Πλαγιάζω. > Α. Πλάγιασα.Ε. Αποφασίζω. > Α. Αποφάσισα.

Ν. Now join in, listeners. Say the past tense before Andreas does.

E. Ακούω. > Α. Άκουσα. Ε. Νομίζω. > Α. Νόμισα.Ε. Αρχίζω. > Α. Άρχισα.Ε. Τελειώνω. > Α. Τέλειωσα.Ε. Κλείνω. > Α. Έκλεισα.Ε. Χιονίζει. > Α. Χιόνισε.Ε. Γνωρίζω. > Α. Γνώρισα. Ε. Πληρώνω. > Α. Πλήρωσα.Ε. Νοικιάζω. > Α. Νοικίασα.Ε. Ετοιμάζω. > Α. Ετοίμασ0α.Ε. Φτάνω. > Α. Έφτασα.

Ν. But sometimes the ~σα ending becomes ~ψα. This is so with verbs ending in ~πω, or ~υω/~βω, or ~φω. The sounds /p/, /v/, /f/, followed by /s/ do bring out a sound like /ps/, don’t they? So we have:

E. Χορεύω. > Α. Χόρεψα.Ε. Ταξιδεύω. > Α. Ταξίδεψα.Ε. Δουλεύω. > Α. Δούλεψα.Ε. Γράφω. > Α. Έγραψα.

Ν. Similarly, verbs ending in ~χω, ~γω, ~κω, or ~χνω turn the σ of the ending into ξ, and we have ~ξα.

E. Τρέχω. > Α. Έτρεξα.E. Προσέχω. > Α. Πρόσεξα. Ε. Βρέχει. > Α. Έβρεξε.Ε. Δείχνω. > Α. Έδειξα.Ε. Ανοίγω. > Α. Άνοιξα.Ε. Διδάσκω. > Α. Δίδαξα.

Ν. Verbs ending in ~ζω take a ~σα ending usually, as we have seen. But there are a few exceptions, which take ~ξα instead. Κοιτάζω is the only one you know. It becomes κοίταξα.

Let’s have an exercise now. You will hear sentences in the present tense, and you will turn them into past.

E. Ακούω το ραδιόφωνο.A. Άκουσα το ραδιόφωνο.E. Πλαγιάζει πολύ νωρίς.A. Πλάγιασε πολύ νωρίς.E. Γνωρίζω τον θείο σου.A. Γνώρισα τον θείο σου. E. Ταξιδεύω με πλοίο.A. Ταξίδεψα με πλοίο. E. Δουλεύω σκληρά.A. Δούλεψα σκληρά. E. Τρέχω γρήγορα.A. Έτρεξα γρήγορα.E. Αρχίζουμε στις οκτώ.A. Αρχίσαμε στις οχτώ. Ε. Χορεύουν πολύ όμορφα.Α. Χόρεψαν πολύ όμορφα.

Ν. We had a number of new words in the dialog. Ellie is very tired.

E. Είμαι πολύ κουρασμένη.

N. She thinks she looks tired. E. Δε φαίνομαι κουρασμένη;N. Andreas, too, was tired the night before. A. Ήμουν κι εγώ κουρασμένος χτες το βράδυ.

N. He had cleaned his garden of stones, πέτρες (η πέτρα, the stone), and grass, χόρτα. Τα χόρτα, the grass, usually the weeds. The lawn is το χορτάρι.

Ellie had cooked, μαγείρεψε, and tidied up the house, συγύρισε. The verbs are μαγειρεύω, I cook, and συγυρίζω, I tidy up.

E. Μαγείρεψα και συγύρισα το σπίτι.N. Ellie’s mother lost her purse. Έχασε το τσαντάκι

της. The verb is χάνω, I lose. She left it in a taxi: το άφησε στο ταξί. Αφήνω, I leave.E. Έχασε το τσαντάκι της. Το άφησε στο ταξί. Ν. Andreas cleaned the garden and watered the trees. A. Καθάρισα τον κήπο και πότισα τα δέντρα.N. The verbs are καθαρίζω, I clean, and ποτίζω, I

water. Ellie put on the light. Άναψε το φως. Ανάβω, Ι light. Andreas had turned it off. Έσβησε το φως. Σβήνω, I put out. Ανάβω, σβήνω.

Here are the new words in different sentences, which I will ask you to repeat.

E. Άφησα την τσάντα μου σπίτι.A. Εγώ έχασα τα κλειδιά μου. E. Θα συγυρίσω το γραφείο μου σήμερα.Α. Είμαι πολύ κουρασμένος.Ε. Εγώ ανάβω το φως και εσύ το σβήνεις.Α. Κάθισα πάνω σε μια πέτρα. Ε. Εγώ κάθισα στο χορτάρι. Α. Η βροχή καθάρισε τους δρόμους ...Ε. ... και πότισε τα δέντρα. Α. Η μητέρα μου μαγειρεύει πολύ ωραία.

Ν. Thank you, listeners. Now listen once again to the dialog, please.

E. Είμαι πολύ κουρασμένη σήμερα. Δεν φαίνομαι κουρασμένη, Αντρέα;

Α. Όχι, δεν φαίνεσαι κουρασμένη. Φαίνεσαι πολύ καλά. Είχες πολλή δουλειά στο γραφείο;

Ε. Και στο γραφείο και στο σπίτι.Α. Τις δουλειές του σπιτιού τις κάνει η μητέρα σου,

έτσι δεν είναι; Γυρίζεις σπίτι και τα βρίσκεις όλα έτοιμα.

Ε. Συνήθως ναι, αλλά σήμερα γύρισα και δε βρήκα τίποτα έτοιμο. Έτσι μαγείρεψα για τα παιδιά και συγύρισα το σπίτι εγώ.

Α. Η μητέρα σου, πού ήταν;Ε. Γύρισε σπίτι στις τρεις. Και πού ήταν, νομίζεις;

Στον αστυνομικό σταθμό!Α. Τι;Ε. Ναι. Έχασε τα χρήματά της και έτρεξε στην

αστυνομία.Α. Πού τα έχασε; Τα άφησε πουθενά;Ε. Πήγε στην αγορά και άφησε το τσαντάκι της μέσα

στο ταξί. Ευτυχώς το βρήκε ο οδηγός του ταξί, και το πήρε στην αστυνομία, αλλά μετά τρεις ώρες. Έτσι η μητέρα έφτασε στο σπίτι κουρασμένη μετά το μεσημέρι.

Α. Πόσα χρήματα ήταν;Ε. Δέκα λίρες περίπου.Α. Δούλεψα και εγώ πολύ χτες το απόγευμα στον

κήπο. Τον καθάρισα από τις πέτρες και τα χόρτα και πότισα τα δέντρα. Ήταν σκληρή η δουλειά μα μου άρεσε. Ήταν ευχάριστη. Το βράδυ ήμουν και εγώ πολύ κουρασμένος. Άνοιξα ένα περιοδικό και άρχισα κάτι μα δεν το τέλειωσα. Πήγα και πλάγιασα.

11

Ε. Αυτό θα κάνω και εγώ απόψε. Θα πλαγιάσω αμέσως μετά το δείπνο.

Α. Άναψε εκείνο το φως, σε παρακαλώ, Έλλη.Ε. Ποιος το έσβησε; Θυμάμαι το άναψα όταν ήρθαμε.Α. Εγώ το έσβησα, αλλά τώρα θέλω να διαβάσω κάτι.N. Αυτά για σήμερα, αγαπητοί ακροατές. Χαίρετε.

Aren Bron notes

Μάθημα εξήντα επτά Εξηκοστό έβδομο μάθημα

N. This is our second lesson of the past tense. We shall deal today with the other category of verbs ending in –ω: those accented on the last syllable. Listen carefully for these forms in our dialog, in which Ellie will tell us of her visit to Alexis’ village. She and her family had lunch with Alexis’ parents, whom they liked very much.

Α. Πέρασες καλά το σαββατοκυρίακό σου, Έλλη; Ε. Τι είπες, Αντρέα; Με συγχωρείς, δε σ’ άκουσα. Α. Σε ρώτησα πώς περάσατε το σαββατοκυρίακό σας. Ε. Το Σάββατο δε πήγαμε πουθενά. Πού να πάμε χωρίς

αυτοκίνητο; Α. Γιατί; Τι έχει το αυτοκίνητό σας; Ε. Ξέχασες; Το πουλήσαμε. Το πούλησε ο Πέτρος την

περασμένη βδομάδα. Τώρα είμαστε χωρίς αυτοκίνητο.

Α. Ναι, θυμάμαι. Ε. Την Κυριακή το πρωί, πολύ νωρίς, χτύπησε το

τηλέφωνο. Ήταν ο Αλέξης. «Θα πάω στο χωριό μου σήμερα. Έρχεστε και σεις μαζί μου;» μας ρώτησε. Και πήγαμε.

Α. Γι’ αυτό δεν απάντησε κανένας στο τηλεφώνημά μου. Σας τηλεφώνησα λίγο πριν από το μεσημέρι. Από πού είναι ο Αλέξης; Ποιο είναι το χωριό του;

Ε. Από το Πέραμα, ένα όμορφο χωριό πάνω στα βουνά περίπου εξήντα πέντε μίλια απ’ εδώ. Ο δρόμος είναι μάλλον άσχημος και κάναμε περίπου δυο ώρες. Ξεκινήσαμε στις οκτώ και φτάσαμε στις δέκα μισή.

Α. Κάνατε δυο μισή ώρες λοιπόν. Ε. Όχι, σταματήσαμε κάπου για καφέ και νερό.

Δίψασαν τα παιδιά. Α. Και περάσατε όλη την ημέρα στο χωριό; Ε. Ναι, ως τις τέσσερις το απόγευμα. Μένουν οι

γονείς του Αλέξη εκεί και μια αδερφή του. Θαυμάσιοι άνθρωποι! Το μεσημέρι φάγαμε έξω, κάτω από τα δέντρα. Καθίσαμε όλοι χάμω και φάγαμε με μεγάλη όρεξη. Ήταν το ταξίδι, ήταν το όμορφο μέρος, δεν ξέρω, αλλά πεινάσαμε πολύ. Εγώ έφαγα φαγητό για δυο μέρες.

Α. Τραγουδήσατε βέβαια. Ε. Μας τραγούδησε ο πατέρας του Αλέξη. Α. Πόσων χρονών είναι ο γέρος; Ε. Τον ρώτησα κι εγώ, μα δεν μου απάντησε. Α. Τι σου είπε; Ε. Ρώτησε τη γριά μου, μού λέει. Εκείνη μετρά τα

χρόνια – εγώ δεν τα μετρώ. Εκείνη χαμογέλασε και δεν είπε τίποτα. Είναι ένας γέρος γεμάτος ζωή. Μετά το φαγητό περπατήσαμε γι’ λίγη ώρα κάτω από τα δέντρα. Η μικρή Άννα γλίστρησε και έπεσε χάμω.

Α. Χτύπησε; Ε. Χτύπησε στο πόδι και πόνεσε λίγο, αλλά της

πέρασε γρήγορα. Μας προσκάλεσαν να πάμε πάλι. Να έρχεστε κάθε Κυριακή, μας είπαν. Συμφώνησα να πάμε πάλι το ερχόμενο μήνα.

Ν. Let us now explain the new words, listeners. Ellie had an early call last Sunday. Είχε τηλεφώνημα. Το τηλεφώνημα, the telephone call.

A. Δεν ήσαστε σπίτι, γι’ αυτό δεν απάντησα κανένας στο τηλεφώνημά μου.

Ν. The road to Alexis’ village was rather bad, so it took them almost two hours to get there. Rather bad: μάλλον άσχημος. Rather, μάλλον.

Ε. Ο δρόμος είναι μάλλον άσχημος και κάναμε σχεδόν δυο ώρες.

Ν. Alexis’ parents live at the village. Οι γονείς, the parents. Alexis’ father is an old man. Είναι γέρος. And his mother is an old lady. Είναι γριά. Ο γέρος, η γριά. The opposite is ο νέος, και η νέα. Alexis parents are old.

E. Οι γονείς του Αλέξη είναι γέροι. Ο πατέρας του είναι ένας γέρος γεμάτος ζωή.

N. They had lunch outside under the trees. They sat on the ground. Χάμω, on the ground, down.

E. Καθίσαμε όλοι χάμω.

N. And they ate with great appetite: με μεγάλη όρεξη. Η όρεξη, the appetite.

E. Καθίσαμε όλοι χάμω και φάγαμε με μεγάλη όρεξη.

N. We had three new verbs, γλιστρώ, I slip. E. Η Άννα γλίστρησε και έπεσε χάμω.

N. Προσκαλώ, I invite. E. Μας προσκάλεσαν να πάμε πάλι στο χωριό.

Ν. Και ξεχνώ, I forget. Θυμάμαι, ξεχνώ. Here are more sentences with the new words, which I will ask you to repeat.

A. Τα αυτοκίνητα γλιστρούν πάνω στο χιόνι. E. Βρήκα χάμω κοντά στο δρόμο αυτό το κλειδί. A. Σας προσκαλώ στο σπίτι μου για ένα ποτό. Ε. Θυμάμαι τα πρόσωπα, αλλά ξεχνώ τα ονόματά

τους. Α. Είναι ενενήντα χρονών – είναι γέρος. Ε. Η γιαγιά μου δεν θέλει να της λεν πως είναι γριά. Α. Είναι μάλλον απρόσεχτος στη δουλειά του. Ε. Δε θα φάω, δεν έχω όρεξη. Α. Οι γονείς αγαπούν τα παιδιά τους. Ε. Παίρνω πολλά τηλεφωνήματα κάθε μέρα.

Ν. Thank you, listeners. Now the grammar part of the lesson. How we form the past tense of verbs accented on the last syllable. The accent in the past tense is again on the third syllable. The commonest ending is ~ησα. Listen to the following examples.

E. Τηλεφωνώ, > Α. Τηλεφώνησα. Ε. Ρωτώ, > Α. ρώτησα. Ε. Απαντώ, > Α. απάντησα. Ε. Γλιστρώ, > Α. γλίστρησα.

Ν. Now join in listeners, you give the past form. Ε. Μιλώ, > Α. μίλησα. Ε. Πουλώ, > Α. πούλησα. Ε. Αγαπώ, > Α. αγάπησα, Ε. Βοηθώ, > Α. βοήθησα. Ε. Συναντώ, > Α. συνάντησα. Ε. Ξυπνώ, > Α. ξύπνησα. Ε. Χτυπώ, > Α. χτύπησα. Ε. Αργώ, > Α. άργησα. Ε. Σταματώ, > Α. σταμάτησα.

12

67

Ε. Ευχαριστώ, > Α. ευχαρίστησα.

N. And so on. The other endings are ~ασα and ~εσα. You will have to remember these verbs, I’m afraid, but they are fortunately very few. I’ll point them out to you as we come across them. Here are the ones we know. The following end in ~ασα.

Ε. Γελώ, > Α. γέλασα. Ε. Χαμογελώ, > Α. χαμογέλασα. Ε. Πεινώ, > Α. πείνασα. Ε. Διψώ, > Α. δίψασα. Ε. Περνώ, > Α. πέρασα. Ε. Ξεχνώ, > Α. ξέχασα.

Ν. The following verbs form their past tense in ~εσα. Ε. Παρακαλώ, > Α. παρακάλεσα. Ε. Προσκαλώ, > Α. προσκάλεσα. Ε. Συγχωρώ, > Α. συγχώρεσα. Ε. Πονώ, > Α. πόνεσα.

Ν. Let’s have a conversion exercise now, listeners. You will hear a sentence in the present tense, and you will turn it into the past.

Ε. Χτυπά το τηλέφωνο. A. Χτύπησε το τηλέφωνο. E. Τον συναντώ στο δρόμο. A. Τον συνάντησα στο δρόμο. E. Περνούμε πολύ καλά. A. Περάσαμε πολύ καλά. E. Πονώ το δόντι μου. A. Πόνεσα το δόντι μου. E. Οι δυνατοί βοηθούν τους αδύνατους. A. Οι δυνατοί βοήθησαν τους αδύνατους. E. Ξυπνώ αργά την Κυριακή. A. Ξύπνησα αργά την Κυριακή. E. Μου ζητά χρήματα. A. Μου ζήτησε χρήματα.

N. Thank you listeners. Now listen again carefully to our dialog.

Α. Πέρασες καλά το σαββατοκυρίακό σου, Έλλη; Ε. Τι είπες, Αντρέα; Με συγχωρείς, δε σ’ άκουσα. Α. Σε ρώτησα πώς περάσατε το σαββατοκυρίακό σας. Ε. Το Σάββατο δε πήγαμε πουθενά. Πού να πάμε χωρίς

αυτοκίνητο; Α. Γιατί; Τι έχει το αυτοκίνητό σας; Ε. Ξέχασες; Το πουλήσαμε. Το πούλησε ο Πέτρος την

περασμένη βδομάδα. Τώρα είμαστε χωρίς αυτοκίνητο.

Α. Ναι, θυμάμαι. Ε. Την Κυριακή το πρωί, πολύ νωρίς, χτύπησε το

τηλέφωνο. Ήταν ο Αλέξης. «Θα πάω στο χωριό μου σήμερα. Έρχεστε και σεις μαζί μου;» μας ρώτησε. Και πήγαμε.

Α. Γι’ αυτό δεν απάντησε κανένας στο τηλεφώνημά μου. Σας τηλεφώνησα λίγο πριν από το μεσημέρι. Από πού είναι ο Αλέξης; Ποιο είναι το χωριό του;

Ε. Από το Πέραμα, ένα όμορφο χωριό πάνω στα βουνά περίπου εξήντα πέντε μίλια απ’ εδώ. Ο δρόμος είναι μάλλον άσχημος και κάναμε περίπου δυο ώρες. Ξεκινήσαμε στις οκτώ και φτάσαμε στις δέκα μισή.

Α. Κάνατε δυο μισή ώρες λοιπόν. Ε. Όχι, σταματήσαμε κάπου για καφέ και νερό.

Δίψασαν τα παιδιά. Α. Και περάσατε όλη την ημέρα στο χωριό; Ε. Ναι, ως τις τέσσερις το απόγευμα. Μένουν οι

γονείς του Αλέξη εκεί και μια αδερφή του. Θαυμάσιοι άνθρωποι! Το μεσημέρι φάγαμε έξω, κάτω από τα δέντρα. Καθίσαμε όλοι χάμω και φάγαμε με μεγάλη όρεξη. Ήταν το ταξίδι, ήταν το

όμορφο μέρος, δεν ξέρω, αλλά πεινάσαμε πολύ. Εγώ έφαγα φαγητό για δυο μέρες.

Α. Τραγουδήσατε βέβαια. Ε. Μας τραγούδησε ο πατέρας του Αλέξη. Α. Πόσων χρονών είναι ο γέρος; Ε. Τον ρώτησα κι εγώ, μα δεν μου απάντησε. Α. Τι σου είπε; Ε. Ρώτησε τη γριά μου, μού λέει. Εκείνη μετρά τα

χρόνια – εγώ δεν τα μετρώ. Εκείνη χαμογέλασε και δεν είπε τίποτα. Είναι ένας γέρος γεμάτος ζωή. Μετά το φαγητό περπατήσαμε γι’ λίγη ώρα κάτω από τα δέντρα. Η μικρή Άννα γλίστρησε και έπεσε χάμω.

Α. Χτύπησε; Ε. Χτύπησε στο πόδι και πόνεσε λίγο, αλλά της

πέρασε γρήγορα. Μας προσκάλεσαν να πάμε πάλι. Να έρχεστε κάθε Κυριακή, μας είπαν. Συμφώνησα να πάμε πάλι το ερχόμενο μήνα.

N. Εδώ τελειώνουμε για σήμερα, αγαπητοί ακροατές. Χαίρετε.

Aren Bron notes

Μάθημα εξήντα οκτώ Εξηκοστό όγδοο μάθημα

N. In our third lesson on the past tense we shall group together verbs with irregular past forms. They are mostly verbs you know, but there will be a few new ones as well. Many of these irregular verbs will be used in the following dialog, to which I will ask you to listen carefully. It’s about Lucky, Ellie’s cat. Τυχερή, Lucky. She has been called Τυχερή, because everybody in the house loves her.

E. Είδες πουθενά τη γάτα μου, Αντρέα; Δεν έφαγε το φαγητό της και δεν ήπιε το γάλα της σήμερα.

Α. Κάπου την είδα, έξω στο δρόμο, νομίζω. Ε. Βγήκε έξω, λοιπόν, γι’ αυτό δε μ’ ακούει. Α. Να την εκεί πάνω. Είδε κανένα πουλί, φαίνεται,

και ανέβηκε στο δέντρο. E. Όχι, αυτό κάνει όλη μέρα, ανεβαίνει και κατεβαίνει

στο δέντρο. Μα δεν είναι η γάτα μου εκείνη η μαύρη. Είναι ξένη.

Α. Ήταν και η γάτα σου εκεί μα κατέβηκε. Ε. Να την έρχεται. Δεν είναι όμορφο γατάκι! Το

αγαπώ πολύ. Κοίταξε τι όμορφα, πράσινα ματάκια! Α. Πού το βρήκες; Ε. Ήρθε μόνο του. Το βρήκα μια μέρα στην κουζίνα

πριν δυο χρόνια. Ακούω ένα νιάο πίσω μου, γυρίζω και το βλέπω εκεί στην πόρτα, μικρό και ακάθαρτο. Του έδωσα λίγο γάλα και έμεινε μαζί μας.

Α. Δεν το ζήτησε κανένας; Ε. Όχι. Α. Πως τη λες τη γάτα σου; Ε. Τυχερή. Α. Τι όνομα είναι αυτό; Γιατί της το έδωσες; Ε. Η Άννα, της το έδωσε γιατί είναι τυχερό ζώο, λέει.

Όλοι το αγαπούμε πολύ. Α. Είχες και ένα σκυλάκι, κάποτε, θυμάμαι. Ε. Τον Ασπρούλη . Δεν θα τον ξεχάσω ποτέ. Τον

χτύπησε ένα αυτοκίνητο και πέθανε. Α. Αγαπάς πολύ τα ζώα, βλέπω. Ε. Θέλω να πάρω και ένα σκυλάκι, αλλά ο Πέτρος δε

θέλει άλλο ζώο στο σπίτι.

13

68

Α. Πού είναι ο Πέτρος, Έλλη; Τον περίμενα μια ώρα χτες. Δεν ήρθε και έφυγα. Πες του, σε παρακαλώ, πως άλλη φόρά δεν θα τον περιμένω.

Ε. Δεν ήξερε πως τον περίμενες, δε μου είπε τίποτε. Είπε μόνο πως ήθελε να σε δει.

Α: Του τηλεφώνησα, αλλά ή δεν άκουσε ή δεν κατάλαβε.

Ν. We had a few new verbs in the above dialog. The couple of verbs ανεβαίνω και κατεβαίνω, Ι go up and I come down. I climb and I descend. Ανεβαίνω, go up, κατεβαίνω, go down. The cat climbs the tree and then comes down.

E. Η γάτα ανεβαίνει και κατεβαίνει στο δέντρο.

N. If he action is continuous, the two verbs can be combined in one: ανεβοκατεβαίνω.

The past forms are: ανέβηκα and κατέβηκα. A. Η γάτα ανέβηκε στο δέντρο, και μετά κατέβηκε.

N. There was a second couple of verbs, μπαίνω, I go in, and βγαίνω, I come out. Μπαίνω, βγαίνω. The two can again be combined: μπαινοβγαίνω, I go in and out. The past tense is μπήκα and βγήκα.

Η γάτα βγήκε έξω και μετά μπήκε μέσα. There was one other verb. Πέθανα, I died. The present tense is πεθαίνω, I die. Πεθαίνω, πέθανα. Ellie’s dog was hit by a car and it died.

E. Τον χτύπησε ένα αυτοκίνητο και πέθανε.

Ν. The verbs with an irregular past belong to the first category of verbs. Those not accented on the last syllable. I suggest we go over the list of verbs with irregular past forms, those we have learned that is, and remind ourselves of them. Here are those we have used more and you are sure to remember.

E. Είδα, είπα, είχα, πήγα, ήρθα, πήρα. Α. Έκανα, έφυγα, έμεινα, έδωσα, έφαγα, ήπια. Ν. Listen to the rest, the present tense as well and

please repeat. E. βάζω > A. έβαλα. E. φέρνω > A. έφερα. E. πλένω > A. έπλυνα. E. στέλλω > A. έστειλα. E. μαθαίνω > A. έμαθα. Ε. βρίσκω > Α. βρήκα. Ε. καταλαβαίνω > Α. κατάλαβα. Ε. περιμένω > Α. περίμενα. Ε. ξέρω > Α. ήξερα. Ε. θέλω > Α. ήθελα. Ε. μπαίνω > Α. μπήκα. Ε. βγαίνω > Α. βγήκα. Ε. ανεβαίνω > Α. ανέβηκα. Ε. κατεβαίνω > Α. κατέβηκα. Ε. πεθαίνω > Α. πέθανα.

Ν. Thank you, listeners. Listen now to sentences in the present tense and try to turn them into the past.

E. Βάζω τα ρούχα στο ερμάρι. A. Έβαλα τα ρούχα στο ερμάρι. E. Μαθαίνω τι λες για μένα. A. Έμαθα τι είπες για μένα. E. Πλένω τα πιάτα. A. Έπλυνα τα πιάτα. E. Δίνω χρήματα στα παιδιά. A. Έδωσα χρήματα στα παιδιά. E. Φεύγω νωρίς από το σπίτι. A. Έφυγα νωρίς από το σπίτι. E. Σε περιμένω έξω από το σινεμά. A. Σε περίμενα έξω από το σινεμά.

N. In the following exercise you will respond with the opposite verb of the one you hear.

E. Έχασα τα κλειδιά μου. A. Βρήκα τα κλειδιά μου. E. Ανέβηκα στο βουνό. A. Κατέβηκα από το βουνό. E. Μπήκαν στο θέατρο. A. Βγήκαν από το θέατρο. E. Πήρα ένα γράμμα. A. Έστειλα ένα γράμμα.

N. Now here are the rest of the new words of the dialog. Ellie and Andreas talked of two animals.

Μίλησαν για δύο ζώα. Tο ζώο, the animal. Ζω, I live, η ζωή, the life, το ζώο, the animal. They talked about Ellie’s cat, η γάτα, the cat, and the dog, ο σκύλος και η γάτα. Το όνομα της γάτας είναι Τυχερή, Lucky. Ο τυχερός, η τυχερή, το τυχερό. Notice that in Greek a cat says νιάου.

We also had το πουλί, the bird. Here are the new words in different sentences, for you to repeat.

E. Τα πουλιά κάθονται στα δέντρα. A. Τα ζώα έχουν τέσσερα πόδια. E. Η γάτα είναι ζώο του σπιτιού. A. Κατέβηκε από το αυτοκίνητο και ήρθε κοντά μου. E. Ανέβηκε στην καρέκλα και άνοιξε το παράθυρο. A. Διάβασα πως ένας άνθρωπος πέθανε από το κρύο. E. Μπαινοβγαίνει στο σπίτι σαν φίλος. A. Δεν κατάλαβα τι μου είπανε. E. Δεν ήξερα τι να κάνω.

N. Thank you, now listen to the dialog again, please. E. Είδες πουθενά τη γάτα μου, Αντρέα; Δεν έφαγε το

φαγητό της και δεν ήπιε το γάλα της σήμερα. Α. Κάπου την είδα, έξω στο δρόμο, νομίζω. Ε. Βγήκε έξω, λοιπόν, γι’ αυτό δε μ’ ακούει. Α. Να την εκεί πάνω. Είδε κανένα πουλί, φαίνεται,

και ανέβηκε στο δέντρο. E. Όχι, αυτό κάνει όλη μέρα, ανεβαίνει και κατεβαίνει

στο δέντρο. Μα δεν είναι η γάτα μου εκείνη η μαύρη. Είναι ξένη.

Α. Ήταν και η γάτα σου εκεί μα κατέβηκε. Ε. Να την έρχεται. Δεν είναι όμορφο γατάκι! Το

αγαπώ πολύ. Κοίταξε τι όμορφα, πράσινα ματάκια! Α. Πού το βρήκες; Ε. Ήρθε μόνο του. Το βρήκα μια μέρα στην κουζίνα

πριν δυο χρόνια. Ακούω ένα νιάου πίσω μου, γυρίζω και το βλέπω εκεί στην πόρτα, μικρό και ακάθαρτο. Του έδωσα λίγο γάλα και έμεινε μαζί μας.

Α. Δεν το ζήτησε κανένας; Ε. Όχι. Α. Πως τη λες τη γάτα σου; Ε. Τυχερή. Α. Τι όνομα είναι αυτό; Γιατί της το έδωσες; Ε. Η Άννα, της το έδωσε γιατί είναι τυχερό ζώο, λέει.

Όλοι το αγαπούμε πολύ. Α. Είχες και ένα σκυλάκι, κάποτε, θυμάμαι. Ε. Τον Ασπρούλη . Δεν θα τον ξεχάσω ποτέ. Τον

χτύπησε ένα αυτοκίνητο και πέθανε. Α. Αγαπάς πολύ τα ζώα, βλέπω. Ε. Θέλω να πάρω και ένα σκυλάκι, αλλά ο Πέτρος δε

θέλει άλλο ζώο στο σπίτι. Α. Πού είναι ο Πέτρος, Έλλη; Τον περίμενα μια ώρα

χτες. Δεν ήρθε και έφυγα. Πες του, σε παρακαλώ, πως άλλη φόρά δεν θα τον περιμένω.

Ε. Δεν ήξερε πως τον περίμενες, δε μου είπε τίποτε. Είπε μόνο πως ήθελε να σε δει.

Α: Του τηλεφώνησα, αλλά ή δεν άκουσε ή δεν κατάλαβε.

Ν. Αυτά για σήμερα αγαπητοί ακροατές. Χαίρετε.

14

Aren Bron notes

Μάθημα εξήντα εννέα Εξηκοστό ένατο μάθημα

Ν. Για σας, αγαπητοί ακροατές. In today’s lesson we are going to use sentences expressing purpose. To express purpose in Greek we use the words για να, or simply να. We say: Πήγε να αγοράσει … or: Πήγε για να αγοράσει … Listen carefully for these patterns in the following dialog:

E. Καλημέρα, Αντρέα. Πώς απ’ εδώ; Ήρθες για να μας δεις;

Α. Ναι, πέρασα να σας πω ένα καλημέρα. Ε. Καλά έκανες. Κάθησαι. Παίρνεις ένα καφέ ή

προτιμάς μια λεμονάδα; Α. Ευχαριστώ, θα πάρω μια λεμονάδα. Ωραιότατος ο

κήπος σου. Ε. Όταν έχω καιρό εργάζομαι στον κήπο. Μ’ αρέσει.

Γι’ αυτό έμεινα σπίτι σήμερα για να δουλέψω στον κήπο – να τον καθαρίσω, να τον ποτίσω.

Α. Γιατί δεν έμεινε και ο Πέτρος να σε βοηθήσει; Ε. Έφυγε για να μη με βοηθήσει. Πήγε για να

συναντήσει κάποιο φίλο του και πήρε δουλειές. Αλλά εγώ πιστεύω πως έφυγε για να μη δουλέψει στον κήπο. Θα γυρίσει σε λίγο για να φάμε. Μείνε να τον δεις.

Α. Πρέπει να είμαι στο αεροδρόμιο στις δώδεκα. Έρχεται ένας ξάδερφος μου από την Αμερική.

Ε. Έρχεται για να μείνει εδώ. Α. Όχι, έρχεται για να δει τους γονείς του. Θα γυρίσει

πίσω πάλι γιατί θέλει ακόμα τρία χρόνια για να τελειώσει το πανεπιστήμιο. Τον γνωρίζεις τον ξάδερφό μου;

Ε. Όχι, δεν νομίζω. Α. Θέλεις να τον φέρω εδώ να τον γνωρίσεις. Ε. Να τον φέρεις. Αλλά όχι σήμερα. Δεν θα είμαι σπίτι

το απόγευμα. Έχω πολλές δουλειές. Θα πάω μετά το φαγητό να πάρω το αυτοκίνητό μου. Μου είπαν πως θα είναι έτοιμό μετά τη μία. Θα πάω στην αγορά να αγοράσω κάτι για τα παιδιά, και μετά θα πάω να πληρώσω το λογαριασμό του τηλεφώνου μου. Μετά θα πάω στο τηλεγραφείο για να στείλω ένα τηλεγράφημα.

Α. Κι εγώ πρέπει να πληρώσω το λογαριασμό του τηλεφώνου μου. Πρέπει επίσης να πάω στο ταχυδρομείο για να ταχυδρομήσω μερικές κάρτες. Τώρα πρέπει να πηγαίνω, Έλλη. Σ’ ευχαριστώ για τη λεμονάδα. Ήρθα για να σας πω ένα καλημέρα και κάθισα σχεδόν μισή ώρα. Γεια σου.

Ε. Γεια σου. Να έρχεσαι πιο συχνά να σε βλέπουμε.

Ν. Now let’s examine more closely these sentences in which purpose is expressed. We have the simple sentence with the word για followed by a noun or pronoun in the objective case.

E. Πήγα στη θάλασσα για μπάνιο. A. Ανέβηκα στον Όλυμπο για τα χιόνια. Ε. Ήρθα εδώ για σένα. Α. Μπήκα στο μπαρ για ένα ποτό. Ε. Αγόρασα φόρεμα για το χορό.

Ν. If the part of the sentence showing purpose is a clause with a verb we use για να, or simply να with a continuous or non-continuous verb form. Για να is perhaps a little more emphatic than να, showing purpose more clearly. But both forms are perfectly

correct and acceptable. Listen to a few sentences from the dialog expressing purpose.

A. Πέρασα να σας πω καλημέρα. N. Andreas could have said: Πέρασα για να σας πω

καλημέρα. The meaning is the same. E. Έμεινα σπίτι για να δουλέψω στον κήπο. A. Έρχεται για να δει τους γονείς του. E. Θα πάω να αγοράσω κάτι για τα παιδιά. A. Θέλει τρία χρόνια για να τελειώσει το

πανεπιστήμιο. E. Έμεινα στο σπίτι για να καθαρίσω και να ποτίσω

τον κήπο.

N. Let’s use these patterns in situations here in the studio. The room is a little dark here, we cannot see well. Ellie says:

E. Άναψε το φως, Αντρέα, για να βλέπουμε πιο καλά. N. Andreas wants a pen to write. A. Δώσε μου μια πένα για να γράψω. N. Ellie wants a magazine to read. Θέλω ένα περιοδικό να διαβάσω. N. The producer keeps telling us to be near the

microphone so that you may hear us. He says: A. Να είστε κοντά στο μικρόφωνο για να σας ακούν οι

ακροατές.

N. He also advises us to speak slowly and clearly, so that you may understand what we say.

Μας λέει … A. … να μιλάτε σιγά και καθαρά για να σας

καταλαβαίνουν.

N. Here are more sentences, please, listen and repeat. E. Πήρα ένα βιβλίο για να διαβάσω. A. Πήρα την διεύθυνσή της για να της γράψω. Ε. Δουλεύω για να παίρνω χρήματα. Α. Βιάζομαι για να τελειώσω γρήγορα. Ε. Ανέβηκε στην καρέκλα για να ανοίξει το παράθυρο. Α. Σας προσκαλώ να φάμε μαζί.

Ν. Thank you, listeners. Ellie said in the dialog that her husband left the house in order not to help her in the garden.

E. Έφυγε για να μη με βοηθήσει. Έφυγε για να μη δουλέψει στον κήπο.

N. So insert the word μη between να or για να and the verb in order to show negation. Ellie arrived here in a taxi so as not to be late.

E. Ήρθα με ταξί για να μην αργήσω. Ν. Andreas draws the curtains. E. Γιατί κλείνεις τις κουρτίνες; Α. Τις κλείνω για να μη μπαίνει ο ήλιος. Ν. Here are more sentences for you to repeat,

listeners: E. Δεν αγοράζω τσιγάρα για να μη καπνίζω. A. Έφυγα για να μην τον συναντήσω. Ε. Τρέχει για να μην αργήσει. Α. Περπατώ σιγά για να μη γλιστρήσω.

N. Ευχαριστώ, αγαπητοί ακροατές. In the following exercise you will hear a couple of small sentences, which you will combine using για να ή για να μη. Like this:

E. Πήγε στη βιβλιοθήκη. – Θα διαβάσει. N. You say: A. Πήγε στη βιβλιοθήκη για να διαβάσει. N. Are you ready? E. Πήρε μια καρέκλα. – Θα καθίσει. A. Πήρε μια καρέκλα για να καθίσει. E. Αγόρασαν εισιτήρια. – Θα παν στο θέατρο.

15

69

A. Αγόρασαν εισιτήρια για να παν στο θέατρο. E. Έκλεισα τα μάτια μου. – Δε θα βλέπω. A. Έκλεισα τα μάτια μου για να μη βλέπω. E. Μπήκα σ’ ένα εστιατόριο. – Θα φάω. A. Μπήκα σ’ ένα εστιατόριο για να φάω. E. Αγόρασα περιοδικά. – Θα διαβάσω στο αεροπλάνο. A. Αγόρασα περιοδικά για να διαβάσω στο

αεροπλάνο. E. Έκλεισα το παράθυρο. – Δε θα ακούω τον θόρυβο. A. Έκλεισα το παράθυρο για να μην ακούω τον

θόρυβο.

N. Thank you, listeners. Now let us explain the new words in the dialog. Andreas is expecting his cousin form America. Τον ξάδερφό του. Ο ξάδερφος, the cousin. The feminine is η ξαδέρφη. Ο ξάδερφος, η ξαδέρφη.

Α. Έρχεται ένας ξάδερφος μου από την Αμερική. Ν. Ellie is going to send a telegram. Το τηλεγράφημα,

the telegram. Ε. Θα πάω να στείλω ένα τηλεγράφημα. Ν. Andreas will go to the post-office to post a few

cards. Ταχυδρομώ, I post. The past is of course ταχυδρόμησα. So we have:

A. Θα πάω στο ταχυδρομείο για να ταχυδρομήσω μερικές κάρτες.

N. We also had the word πιστεύω, I believe, πιστεύω. Ε. Πιστεύω πως έφυγε για να μη δουλέψει στον κήπο. Ν. And λεμονάδα, lemonade, η λεμονάδα.

Now listen carefully to the dialog again, please. E. Καλημέρα, Αντρέα. Πώς απ’ εδώ; Ήρθες για να μας

δεις; Α. Ναι, πέρασα να σας πω ένα καλημέρα. Ε. Καλά έκανες. Κάθησαι. Παίρνεις ένα καφέ ή

προτιμάς μια λεμονάδα; Α. Ευχαριστώ, θα πάρω μια λεμονάδα. Ωραιότατος ο

κήπος σου, Έλλη. Ε. Όταν έχω καιρό εργάζομαι στον κήπο. Μ’ αρέσει.

Γι’ αυτό έμεινα σπίτι σήμερα για να δουλέψω στον κήπο – να τον καθαρίσω, να τον ποτίσω.

Α. Γιατί δεν έμεινε και ο Πέτρος να σε βοηθήσει; Ε. Έφυγε για να μη με βοηθήσει. Πήγε για να

συναντήσει κάποιο φίλο του και πήρε δουλειές. Αλλά εγώ πιστεύω πως έφυγε για να μη δουλέψει στον κήπο. Θα γυρίσει σε λίγο για να φάμε. Μείνε να τον δεις.

Α. Πρέπει να είμαι στο αεροδρόμιο στις δώδεκα. Έρχεται ένας ξάδερφος μου από την Αμερική.

Ε. Έρχεται για να μείνει εδώ. Α. Όχι, έρχεται για να δει τους γονείς του. Θα γυρίσει

πίσω πάλι γιατί θέλει ακόμα τρία χρόνια για να τελειώσει το πανεπιστήμιο. Τον γνωρίζεις τον ξάδερφό μου;

Ε. Όχι, δεν νομίζω. Α. Θέλεις να τον φέρω εδώ να τον γνωρίσεις. Ε. Να τον φέρεις. Αλλά όχι σήμερα. Δεν θα είμαι σπίτι

το απόγευμα. Έχω πολλές δουλειές. Θα πάω μετά το φαγητό να πάρω το αυτοκίνητό μου. Μου είπαν πως θα είναι έτοιμό μετά τη μία. Θα πάω στην αγορά να αγοράσω κάτι για τα παιδιά, και μετά θα πάω να πληρώσω το λογαριασμό του τηλεφώνου μου. Μετά θα πάω στο τηλεγραφείο για να στείλω ένα τηλεγράφημα.

Α. Κι εγώ πρέπει να πληρώσω το λογαριασμό του τηλεφώνου μου. Πρέπει επίσης να πάω στο ταχυδρομείο για να ταχυδρομήσω μερικές κάρτες. Τώρα πρέπει να πηγαίνω, Έλλη. Σ’ ευχαριστώ για τη λεμονάδα. Ήρθα για να σας πω ένα καλημέρα και κάθισα σχεδόν μισή ώρα. Γεια σου.

Ε. Γεια σου. Να έρχεσαι πιο συχνά να σε βλέπουμε.

Ν. Αυτά για σήμερα, αγαπητοί ακροατές. Χαίρετε.

Aren Bron Μάθημα εβδομήντα

Εβδομηκοστό μάθημα

Ν. Today we are going to talk about the uses of the word μπορώ, I can. The past form ends in –εσα, μπόρεσα. So the future is θα μπορέσω. Μπορώ, μπόρεσα, θα μπορέσω. Μπορώ, unlike other verbs accented on the last syllable, ends in –είς in the second person, instead of –άς. Listen to all the persons:

E. μπορώ / μπορείς / μπορεί / μπορούμε / μπορείτε / μπορούν.

N. There is a group of these verbs, and we have learned some of them:

Ζω, I live. Συγχωρώ, I forgive, I pardon. Προσκαλώ, I invite.

A. Ζω / ζεις / ζει / ζούμε / ζείτε / ζουν. Ε. Συγχωρώ / συγχωρείς / συγχωρεί / συγχωρούμε /

συγχωρείτε / συγχωρούν. Α. Προσκαλώ / προσκαλείς / προσκαλεί /

προσκαλούμε / προσκαλείτε / προσκαλούν.

Ν. I’ll point out other verbs in the group as we meet them.

The verb μπορώ can be used to show ability, permission and possibility. But we’ll discuss its uses after you have listened to the dialog. Andreas has come to ask a favor from Ellie

Α. Έλλη, ήρθα να σε παρακαλέσω κάτι. Μπορώ να σου μιλήσω;

E. Βεβαίως. Έλα μέσα. Σε τι μπορώ να σε βοηθήσω; Μια στιγμή, Αντρέα, σε παρακαλώ. Θα πω στα παιδιά να πάνε έξω να παίξουν. Παιδιά, μπορείτε να πάτε τώρα. Μπορείτε να παίξετε ως την ώρα του φαγητού. Θέλω να γυρίσετε λίγο πριν από το φαγητό για να πλύνετε τα χέρια σας. Εμπρός, πηγαίνετε τώρα! Διάβασαν τα μαθήματά τους και τώρα μπορούν να συναντήσουν τους φίλους τους για να παίξουν. Κάθισε, Αντρέα.

Α. Μπορώ να ανοίξω το παράθυρο; Κάνει ζέστη εδώ μέσα.

Ε. Βέβαια μπορείς. Α. Μα τι έχει; Δεν ανοίγει. Δεν μπορώ να το ανοίξω. Ε. Και εγώ δοκίμασα και δεν μπόρεσα να το ανοίξω.

Αλλά εσύ είσαι πιο δυνατός. Δοκίμασε ακόμη μια φορά.

Α. Δεν μπορώ, σου λέω. Δεν ανοίγει, αλλά θα προσπαθήσω πάλι.

Ε. Προσπάθησε ακόμη μια φορά, σε παρακαλώ. Πρέπει να το ανοίξουμε. Πιο δυνατά! Έτσι μπράβο! Είδες πως μπόρεσες.

Α. Τι παράθυρο είναι αυτό! Ε. Πώς είναι ο καιρός έξω; Α. Έχει ήλιο τώρα, αλλά μπορεί να βρέξει ως το

απόγευμα. Βλέπω μαύρα σύννεφα στον ουρανό. Ε. Θα είναι καλή λίγη βροχή να μου ποτίσει τον κήπο.

Λοιπόν, με ήθελες για κάτι. Τι μπορώ να κάνω για σένα;

Α. Μπορώ να δω το διευθυντή σου αύριο; Ε. Αύριο; Δεν είμαι βέβαιη. Είπε πως μπορεί να μην

έρθει στο γραφείο αύριο.

16

70

Α. Μεθαύριο, λοιπόν; Ε. Όχι, μεθαύριο δεν θα μπορέσεις να τον δεις. Έχει

πολλή δουλειά και δεν θα μπορέσει να δει κανένα. Α. Πότε μπορώ να τον δω, λοιπόν; Ε. Θα το ρωτήσω αύριο και θα σου πω. Μα τι τον

θέλεις; Α. Είναι για τον Κωστάκη, τον ξάδερφό μου. Είναι

χωρίς δουλειά τώρα και πρέπει να τον βοηθήσω να βρει δουλειά. Κάτι πρέπει να κάνει. Μπορείς και εσύ να μιλήσεις στο διευθυντή;

Ε. Θα προσπαθήσω.

Ν. Let us now discuss the three uses of the word μπορώ. It can be used to show ability. Andreas couldn’t open the window:

A. Δεν μπορώ να ανοίξω το παράθυρο. N. Ellie had tried, too, without success. E. Και εγώ δεν μπόρεσα να το ανοίξω. N. Μπορώ is followed by να and the continuous or

non-continuous verb forms. E. Δεν μπορώ να βλέπω με τα μάτια κλειστά. A. Δεν μπορώ να ακούω με τα αυτιά κλειστά. E. Δεν μπορώ να γράψω χωρίς πένα και μολύβι. A. Δεν μπορώ να τηλεφωνήσω χωρίς τηλέφωνο. E. Είμαι πολύ κουρασμένη, δεν μπορώ να στέκομαι. A. Μπορώ να ετοιμάζω το πρόγευμά μου μόνος μου. Ε. Μπορώ να χορεύω όλο το βράδυ.

Ν. Μπορώ can also be used to express permission. Andreas wanted to open the window. He said:

A. Μπορώ να ανοίξω το παράθυρο; N. May I open the window? Ellie answered: E. Βέβαια μπορείς. N. Ellie gave permission to her children to go out. E. Μπορείτε να πάτε τώρα, παιδιά. N. Listen to more examples: E. Δεν μπορούμε να καπνίζουμε εδώ στο στούντιο. A. Μπορείς να πάρεις την εφημερίδα μου. E. Μπορείς να έρχεσαι εδώ κάθε μέρα. A. Μπορώ να πάρω την πένα σου; E. Βέβαια μπορείς. A. Μπορώ να σε βοηθήσω; E. Ευχαριστώ. A. Μπορώ να τηλεφωνήσω απ’ εδώ; E. Βέβαια.

N. Finally the word μπορώ is used to express possibility, but only in its third person singular form, μπορεί. Andreas saw the clouds and said:

A. Μπορεί να βρέξει το απόγευμα. N. It may rain in the afternoon. The bank manager

might not come to his office. Είπε πως μπορεί να μην έρθει στο γραφείο του. Ν. Here are more examples: E. Μπορεί να τελειώσω ως το Σάββατο. A. Μπορεί να αργήσουμε. E. Μπορεί να έφυγαν από το σπίτι. Ν. Some friends we are expecting are late, and we

start guessing. Γιατί άργησαν; Α. Μπορεί να ξέχασαν. Ε. Μπορεί να είναι άρρωστοι. Α. Μπορεί να μην έχουν αυτοκίνητο. Ε. Μπορεί να μην έρθουν. Α. Μπορεί να πήγαν αλλού.

Ν. Time for an exercise, now. Please, repeat after Ellie and Andreas.

Μπορώ expressing ability. E. Δεν μπορείς να οδηγήσεις αεροπλάνο. A. Δεν μπόρεσα να κάνω τίποτα άλλο. E. Δεν μπορώ να περιμένω περισσότερο.

A. Δεν θα μπορέσω να έρθω μαζί σας αύριο. E. Δεν μπορώ να καταλάβω.

N. Now μπορώ expressing permission. E. Μπορώ να σε ρωτήσω κάτι; A. Μπορώ να καθίσω στο γραφείο σου; E. Μπορώ να ανοίξω το ραδιόφωνο; A. Μπορείς να πάρεις το αυτοκίνητό μου. Ε. Μπορείς να πάρεις ακόμα ένα τσάι.

Ν. Μπορεί expressing possibility. A. Μπορεί ναι, μπορεί όχι. E. Μπορεί να πάω, μπορεί να μην πάω. A. Μπορεί να πήγε στο θέατρο. Ε. Μπορεί να μην ξέρει το δρόμο.

Ν. Σας ευχαριστώ, αγαπητοί ακροατές. Let me now explain the new words in the dialog. Ellie’s children went out to play: Πήγαν έξω να παίξουν. Παίζω, I play. Παίζω > έπαιξα > να παίξω.

Ε. Μπορείτε να παίξετε τώρα, παιδιά. Ν. Παίζω is the verb. Το παιδί is the child, obviously

because it plays. The game is το παιγνίδι. Παίζω, το παιδί, το παιγνίδι. Το παιγνίδι is also the plaything, the toy. So we can say:

E. Τα παιδιά παίζουν παιγνίδια. N. Children play games. And: A. Τα παιδιά παίζουν με τα παιγνίδιά τους. Ν. Children play with their toys. The other two words were δοκιμάζω, and προσπαθώ.

They both mean I try, but with a difference. Προσπαθώ means I attempt, I make an effort. In δοκιμάζω there is usually no effort implied. It is simply finding out. It can be applied to drinks, for example, in the sense of taste. Δοκιμάζω, δοκίμασα. Προσπαθώ, προσπάθησα. Προσπαθώ is like μπορώ, and ζω and συγχωρώ, with the second person in –είς.

Ε. Προσπαθώ / προσπαθείς / προσπαθεί / προσπαθούμε / προσπαθείτε / προσπαθούν.

Ν. Now listen again carefully to the dialog. Α. Έλλη, ήρθα να σου παρακαλέσω κάτι. Μπορώ να

σου μιλήσω; E. Βεβαίως. Έλα μέσα. Σε τι μπορώ να σε βοηθήσω;

Μια στιγμή, Αντρέα, σε παρακαλώ. Θα πω στα παιδιά να πάνε έξω να παίξουν. Παιδιά, μπορείτε να πάτε τώρα. Μπορείτε να παίξετε ως την ώρα του φαγητού. Θέλω να γυρίσετε λίγο πριν από το φαγητό για να πλύνετε τα χέρια σας. Εμπρός, πηγαίνετε τώρα! Διάβασαν τα μαθήματά τους και τώρα μπορούν να συναντήσουν τους φίλους τους για να παίξουν. Κάθισε, Αντρέα.

Α. Μπορώ να ανοίξω το παράθυρο; Είναι ζέστη εδώ μέσα.

Ε. Βέβαια μπορείς. Α. Μα τι έχει; Δεν ανοίγει. Δεν μπορώ να το ανοίξω. Ε. Και εγώ δοκίμασα και δεν μπόρεσα να το ανοίξω.

Αλλά εσύ είσαι πιο δυνατός. Δοκίμασε ακόμη μια φορά.

Α. Δεν μπορώ, σου λέω. Δεν ανοίγει, αλλά θα προσπαθήσω πάλι.

Ε. Προσπάθησε ακόμη μια φορά, σε παρακαλώ. Πρέπει να το ανοίξουμε. Πιο δυνατά! Έτσι μπράβο! Είδες πως μπόρεσες.

Α. Τι παράθυρο είναι αυτό! Ε. Πώς είναι ο καιρός έξω; Α. Έχει ήλιο τώρα αλλά μπορεί να βρέξει ως το

απόγευμα. Βλέπω μαύρα σύννεφα στον ουρανό.

17

Ε. Θα είναι καλή λίγη βροχή να μου ποτίσει τον κήπο. Λοιπόν, με ήθελες για κάτι. Τι μπορώ να κάνω για σένα;

Α. Μπορώ να δω το διευθυντή σου αύριο; Ε. Αύριο; Δεν είμαι βέβαιη. Είπε πως μπορεί να μην

έρθει στο γραφείο του αύριο. Α. Μεθαύριο, λοιπόν; Ε. Όχι, μεθαύριο δεν θα μπορέσεις να τον δεις. Έχει

πολλή δουλειά και δεν θα μπορέσει να δει κανένα. Α. Πότε μπορώ να τον δω, λοιπόν; Ε. Θα το ρωτήσω αύριο και θα σου πω. Μα τι τον

θέλεις; Α. Είναι για τον Κωστάκη, τον ξάδερφό μου. Είναι

χωρίς δουλειά τώρα και πρέπει να τον βοηθήσω να βρει δουλειά. Κάτι πρέπει να κάνει. Μπορείς και εσύ να μιλήσεις στο διευθυντή;

Ε. Θα προσπαθήσω. Ν. Αυτά για σήμερα, αγαπητοί ακροατές. Χαίρετε.

Aren Bron Μάθημα εβδομήντα ένα

Εβδομηκοστό πρώτο μάθημα

N. Andreas climbed to the top of the mountain to look at the sunrise. It was a beautiful sight and the view was wonderful. He regrets he forgot to take his camera with him. Listen to him talk to Ellie about it.

Α. Είδες ποτέ την ανατολή του ήλιου από την κορυφή του βουνού;

E. Όχι. Γιατί ρωτάς; Α. Είναι ωραιότατο θέαμα. Ε. Άκουσα πως είναι όμορφη η ανατολή του ήλιου από

την κορυφή. Μα δεν ανέβηκα ποτέ. Χρειάζεσαι πάνω από δυο ώρες για να ανεβείς στην κορυφή. Πήγα κάποτε κει πάνω πριν χρόνια, ένα απόγευμα, και θυμάμαι πως η θέα ήταν θαυμάσια.

Α. Πήγα χτες το πρωί. Ε. Αλήθεια; Με ποιόν; Α. Μόνος μου πήγα. Ε. Μπράβο! Τι ώρα ξύπνησες; Α. Στις τέσσερις το πρωί. Ε. Και περπάτησες ως κει πάνω; Α. Περπάτησα περίπου μια μισή ώρα, αλλά πήγα και

το μέρος του δρόμου με αυτοκίνητο. Ε. Τι ώρα ανατέλλει ο ήλιος τώρα; Α. Λίγο μετά τις έξι. Ε. Σου άρεσε, βέβαια. Α. Πολύ, πάρα πολύ. Είναι ένα θέαμα εξαιρετικά

όμορφο. Και η θέα από τη κορυφή είναι ωραιότατη. Βλέπεις μακριά ως τη θάλασσα. Δυστυχώς ξέχασα τη φωτογραφική μου.

Ε. Τι την ήθελες; Α. Για να βγάλω φωτογραφίες, βέβαια. Και για να

βγάλει ένας φωτογραφίες χρειάζεται φωτογραφική μηχανή. Έτσι δεν είναι;

E. Βέβαια, χρειάζεσαι φωτογραφική μηχανή για να βγάλεις φωτογραφίες. Πώς μπορείς να βγάλεις φωτογραφίες χωρίς φωτογραφικοί;

Και όταν πηγαίνει ένας κάπου να βγάλει φωτογραφίες πρέπει να θυμάται να παίρνει η φωτογραφική του. Έτσι δεν είναι;

Α. Έχεις δίκιο, Έλλη. Ε. Μα δεν είναι εύκολο πράγμα να φωτογραφήσεις

την ανατολή του ήλιο; Α. Ναι, χρειάζεται πολύ καλή φωτογραφική μηχανή. Ε. Και πολύ καλός φωτογράφος. Έχω μερικές

φωτογραφίες της δύσης του ήλιου. Θέλεις να τις δεις; Τις πήρε ο Πέτρος.

Α. Πού; Ε: Κάπου στη θάλασσα. Α: Ναι, θα ήθελα πολύ να τις δω.

Ν. Let us look at the new words in the conversation you have just heard. Andreas went to see the sun rise, την ανατολή του ήλιου. Η ανατολή is the East. Και η ανατολή του ήλιου is the sunrise. Ο ήλιος ανατέλλει, the sun rises. Ο ήλιος ανατέλλει στην ανατολή και δύει στη δύση, it sets in the West. Η δύση, the West. Η δύση του ήλιου is the sunset.

O Αντρέας πήγε στην κορυφή του βουνού, the top of the mountain. Η κορυφή, the top. We say: η κορυφή του βουνού, η κορυφή του δέντρου.

Α. Ανέβηκα στην κορυφή του βουνού για να δω την ανατολή του ήλιου.

Ν. It is a most beautiful sight. Το θέαμα, the sight. E. Το θέαμα είναι ωραιότατο. N. Andreas found it exceptionally beautiful.

Εξαιρετικά, exceptionally. Α. Είναι ένα θέαμα εξαιρετικά όμορφο. Ν. Η Έλλη δεν είδε το θέαμα της ανατολής του ήλιου,

αλλά ανέβηκε στο βουνό μιαν άλλη φορά, και της άρεσε η θέα, the view.

E. Πήγα κάποτε εκεί πάνω και θυμάμαι πως η θέα ήταν θαυμάσια.

N. Andreas forgot to take his camera. H φωτογραφική μηχανή, the camera. Or simply: η φωτογραφική.

Α. Δυστυχώς ξέχασα τη φωτογραφική μου.

Ν. We had a group of related words in the dialog. Φωτογραφίζω, I photograph. Η φωτογραφία, η φωτογραφική μηχανή, και ο φωτογράφος, the photographer.

We usually say, as in English: παίρνω φωτογραφίες, I take pictures, η βγάζω φωτογραφίες.

“One needs a camera in order to take photographs,” says Andreas. Χρειάζομαι, I need.

Α. Για να βγάλει ένας φωτογραφίες, χρειάζεται φωτογραφική μηχανή.

Ε. Βέβαια χρειάζεσαι φωτογραφική για να βγάλεις φωτογραφίες.

Ν. Ellie hardly believes Andreas when he says that he went to the top of the mountain. “Really?” she says, αλήθεια?

A. Ανέβηκα στην κορυφή χτες το πρωί. E. Αλήθεια; N. Η αλήθεια is the word for truth. Λέω την αλήθεια. I

tell the truth. Ellie invites Andreas to look at some pictures. E. Θέλεις να τις δεις; A. Ναι, θα ήθελα πολύ να τις δω. N. «Θάθελα», or analytically θα ήθελα, I would like, is

more polite than θέλω. Ε. Θέλεις ένα ποτό; Α. Ευχαριστώ, θα το ήθελα πολύ.

Ν. Let’s go over the new words again, in a repetition exercise. Please, listen and repeat.

E. Βγάζουμε φωτογραφίες με τη φωτογραφική μηχανή. A. Ο καιρός είναι εξαιρετικά ζεστός σήμερα.. E. Είναι ωραία η θέα από το σπίτι σας. A. Χρειάζομαι χρήματα για να αγοράσω αυτοκίνητο. E. Θα ήθελα ένα ποτήρι κρύο νερό. Α. Γυρίσαμε σπίτι μετά τη δύση του ήλιου. Ε. Οι ακάθαρτοι δρόμοι δεν είναι ωραίο θέαμα.

Ν. Σας ευχαριστώ, αγαπητοί ακροατές. I would like now to draw your attention to the following two sentences.

18

71

E. Για να βγάλεις φωτογραφίες χρειάζεσαι φωτογραφική.

Πώς μπορείς να βγάλεις φωτογραφίες χωρίς φωτογραφική;

Ν. I would ask you to do an exercise on these patterns, but first please listen to a few more examples.

A. Για να τηλεφωνήσεις χρειάζεσαι τηλέφωνο. Πώς μπορείς να τηλεφωνήσεις χωρίς τηλέφωνο; Ε. Για να γράψω χρειάζομαι πένα ή μολύβι. Πώς μπορώ να γράψω χωρίς πένα ή μολύβι; Α. Χρειαζόμαστε χρήματα για να ζούμε. Πώς μπορούμε να ζούμε χωρίς χρήματα;

Ν. In the following exercise you will be given the first sentence, and you will supply the second.

E. Χρειάζεσαι μάτια για να βλέπεις. Α. Πώς μπορείς να βλέπεις χωρίς μάτια; Ε. Χρειάζεσαι ζάχαρη για να κάνεις γλύκισμα. Α. Πώς μπορείς να κάνεις γλύκισμα χωρίς ζάχαρη; Ε. Χρειάζονται νερό τα δέντρα για να ζήσουν. Α. Πώς μπορούν να ζήσουν τα δέντρα χωρίς νερό;

Ν. Σας ευχαριστώ. You will now hear the second sentence, and you will supply the first. You begin with the verb χρειάζομαι.

Α. Πώς μπορείς να ξέρεις την ώρα χωρίς ρολόι; Ε. Χρειάζεσαι ρολόι για να ξέρεις την ώρα.. Α. Πώς μπορείς να στείλεις γράμμα χωρίς

γραμματόσημο; Ε. Χρειάζεσαι γραμματόσημο για να στείλεις γράμμα. Α. Πώς μπορούμε να αγοράζουμε πράγματα χωρίς

λεφτά; Ε. Χρειαζόμαστε λεφτά για να αγοράζουμε πράγματα. Α. Πώς μπορείς να μελετάς χωρίς ησυχία; Ε. Χρειάζεσαι ησυχία για να μελετάς.

Ν. Σας ευχαριστώ αγαπητοί ακροατές. Now listen carefully to our dialog once again.

Α. Είδες ποτέ την ανατολή του ήλιου από την κορυφή του βουνού;

E. Όχι. Γιατί ρωτάς; Α. Είναι ωραιότατο θέαμα. Ε. Άκουσα πως είναι όμορφη η ανατολή του ήλιου από

την κορυφή. Μα δεν ανέβηκα ποτέ. Χρειάζεσαι πάνω από δυο ώρες για να ανεβείς στην κορυφή. Πήγα κάποτε κει πάνω πριν χρόνια, ένα απόγευμα, και θυμάμαι πως η θέα ήταν θαυμάσια.

Α. Πήγα χτες το πρωί. Ε. Αλήθεια; Με ποιόν; Α. Μόνος μου πήγα. Ε. Μπράβο! Τι ώρα ξύπνησες; Α. Στις τέσσερις το πρωί. Ε. Και περπάτησες ως εκεί πάνω; Α. Περπάτησα περίπου μια μισή ώρα, αλλά πήγα και

το μέρος του δρόμου με αυτοκίνητο. Ε. Τι ώρα ανατέλλει ο ήλιος τώρα; Α. Λίγο μετά τις έξι. Ε. Σου άρεσε, βέβαια. Α. Πολύ, πάρα πολύ. Είναι ένα θέαμα εξαιρετικά

όμορφο. Και η θέα από τη κορυφή είναι ωραιότατη. Βλέπεις μακριά ως τη θάλασσα. Δυστυχώς ξέχασα τη φωτογραφική μου.

Ε. Τι την ήθελες; Α. Για να βγάλω φωτογραφίες, βέβαια. Και για να

βγάλει ένας φωτογραφίες χρειάζεται φωτογραφική μηχανή. Έτσι δεν είναι;

E. Βέβαια, χρειάζεσαι φωτογραφική μηχανή για να βγάλεις φωτογραφίες. Πώς μπορείς να βγάλεις φωτογραφίες χωρίς φωτογραφικοί;

Και όταν πηγαίνει ένας κάπου να βγάλει φωτογραφίες, πρέπει να θυμάται να παίρνει η φωτογραφική του. Έτσι δεν είναι;

Α. Έχεις δίκιο, Έλλη. Ε. Μα δεν είναι εύκολο πράγμα να φωτογραφήσεις

την ανατολή του ήλιο; Α. Ναι, χρειάζεται πολύ καλή φωτογραφική μηχανή. Ε. Και πολύ καλός φωτογράφος. Έχω μερικές

φωτογραφίες της δύσης του ήλιου. Θέλεις να τις δεις; Τις πήρε ο Πέτρος.

Α. Πού; Ε: Κάπου στη θάλασσα. Α: Ναι, θα ήθελα πολύ να τις δω.

Ν. Αυτά για σήμερα, αγαπητοί ακροατές. Χαίρετε. Aren Bron notes Μάθημα εβδομήντα δύο

Εβδομηκοστό δεύτερο μάθημα

N. So far we have used the word πού as a question word, meaning where.

E. Πού είναι το βιβλίο μου; A. Πού πήγε ο Νίκος; E. Πού έβαλες την εφημερίδα;

N. Today we are going to use the word που in a new capacity, as a relative pronoun. Who, which, whom, whose. I am sure you will find this use of the word που very convenient. It is an invariable word, used with nouns of all three genders, in the singular and plural numbers. Listen to this new use of που, please, in the following conversation.

Andreas is looking at an old photograph, which brings back happy memories of old friends.

E. Τίνος είναι αυτή η φωτογραφία που κοιτάζεις; Α. Δική μου είναι. Είναι παλιά, όταν ήμουνα φοιτητής

στο πανεπιστήμιο. Την βρήκα σήμερα στο συρτάρι του γραφείου μου. Την βλέπω και θυμάμαι τα χρόνια που πέρασαν.

Ε. Μπορώ να τη δω; Α. Βεβαίως. Ε. Πού είσαι συ; Μη μου πεις πως είσαι αυτός που

κάθεται εδώ; Α. Είδες πόσο άλλαξα; Ε. Άλλαξες πάρα πολύ σε δέκα χρόνια. Εδώ φαίνεσαι

πολύ πιο αδύνατος και πιο ωραίος. Όλα αυτά τα κορίτσια ήσαν φίλες σου;

Α. Τα περισσότερα ήταν. Αυτή εδώ που της κρατώ το χέρι και αυτή που στέκεται πίσω μου ήταν πολύ καλές μου φίλες. Αυτός εδώ που κρατά τα βιβλία και αυτός ο ψηλός που έχει το χέρι του στη τσέπη ήσαν δυο Άγγλοι φίλοι μου.

E. Αυτός που κάθεται στη μέση σας με τα γυαλιά, ποιος είναι;

Α. Ήταν καθηγητής μας στο πανεπιστήμιο. Αυτή εδώ που κρατά το σκυλάκι είναι γυναίκα του. Πολύ καλός άνθρωπος! Εδώ είμαστε στο πίσω μέρος του σπιτιού τους. Τον ξάδερφό μου, τον Κώστα, τον βρήκες στη φωτογραφία;

E. Μα δε γνωρίζω το ξάδερφό σου. Α. Πώς; Τον είδες την περασμένη βδομάδα. Ήταν

εκείνος με το μπλε κοστούμι που σου έδειξα στον κινηματογράφο. Τον συνάντησες και μια άλλη μέρα στο γραφείο μου, όταν ήρθατε με τον Πέτρο να με δείτε. Να τον εδώ.

E. Αυτός που κάθεται χάμω; Α. Όχι, αυτός που κρατά την εφημερίδα.

19

72

E. Παίρνεις γράμματα απ’ όλους αυτούς τους φίλους που είχες στο πανεπιστήμιο;

Α. Όχι απ’ όλους, από μερικούς. Τα δυο γράμματα που πήρα σήμερα είναι από παλιούς μου φίλους, την εποχή που ήμουνα στο πανεπιστήμιο. Γι’ αυτό κοιτάζω αυτή τη φωτογραφία.

E. Ωραίο πράγμα οι παλιές φωτογραφίες!

Ν. So που as a relative pronoun can be used with persons, as well as things, in both the singular and plural numbers.

E. H φωτογραφία που κοιτάζεις. A. Αυτός που κάθεται χάμω. Ε. Αυτή η κυρία που κρατά το σκυλάκι είναι γυναίκα

του. Α. Τα γράμματα που πήρα σήμερα είναι από τους

φίλους μου. Ε. Θυμάμαι την εποχή που ήμουνα στο πανεπιστήμιο.

Ν. Here are further examples: Γνωρίζετε, αγαπητοί ακροατές, τα πρόσωπα που με βοηθούν εδώ. Ο κύριος που κάθεται στα δεξιά μου είναι ο Αντρέας. Η κυρία που κάθεται στα αριστερά μου είναι η Έλλη .

A. Και ο κύριος που κάθεται στη μέση είναι ο κύριος Πετρήδης.

N. Θα δώσω ένα βιβλίο στην Έλλη και ένα στον Αντρέα.

E. Το βιβλίο που μου έδωσες είναι Αγγλικό. A. Το βιβλίο που μου έδωσες σε μένα είναι Γαλλικό.

N. The following sentences are for you to repeat, listeners. Please listen and repeat. Ακούτε και επαναλαμβάνετε!

E. Τα κλειδιά που κρατάς είναι δικά μου. A. Είναι το άνθρωπος που μου πούλησε τον

αυτοκίνητο. E. Φέρε τις καρέκλας που είναι στη γωνιά. Α. Το διαμέρισμα που νοικίασα είναι μικρό. Ε. Κάνε αυτό που σου λέω! Α. Τα ζώα που αγαπώ είναι οι σκύλοι. Ε. Η εποχή που μ’ αρέσει είναι η άνοιξη. Α. Πήρα της κάρτες που μου έστειλες.

Ν. Σας ευχαριστώ, αγαπητοί ακροατές. In the following exercise you will hear two short sentences. You will join them with the word που. Here is an example.

E. Έχω ένα αδερφό. ... Πηγαίνει στο σχολείο. A. Έχω ένα αδερφό που πηγαίνει στο σχολείο. Ν. Are you ready? E. Έχω ένα θείο. ... Μένει στο Παρίσι. A. Έχω ένα θείο που μένει στο Παρίσι. E. Θέλω την εφημερίδα. ... Είναι στην καρέκλα. A. Θέλω την εφημερίδα που είναι στην καρέκλα. E. Γνωρίζω τους κυρίους. ... Περπατούν στο δρόμο. A. Γνωρίζω τους κυρίους που περπατούν στο δρόμο. E. Βλέπεις ένα κτίριο. ... Είναι εκκλησία. N. You begin here with: το κτίριο που … Α. Το κτίριο που βλέπεις είναι εκκλησία. Ε. Αγόρασα παπούτσια. ... Είναι πολύ ακριβά. Ν. Τα παπούτσια που … Α. Τα παπούτσια που αγόρασα είναι πολύ ακριβά.

Ν. Σας ευχαριστώ. The word που can also be used where in English you would use an accusative or a genitive form, whom or whose. You had two such examples in the conversation. Andreas said:

A. Ήταν εκείνος που σου έδειξα στο κινηματογράφο. N. It was the man whom I showed to you at the

cinema. And:

A. Αυτή εδώ, που της κρατώ το χέρι, ήταν φίλη μου.

N. This one here, whose hand I’m holding, was a friend of mine. You notice that in such cases που is usually reinforced by a genitive personal pronoun in its weak form: εκείνους που σου έδειξα, αυτή που της κρατώ το χέρι. The weak pronoun is also used usually where a preposition is required in English. Listen to these examples. The stranger whom we sat next to:

E. Ο ξένος που καθίσαμε κοντά του… N. The boys with whom we played… A. Τα παιδιά που παίξαμε μαζί τους… N. The friend I’m staying with … E. Η φίλη που μένω μαζί της …

N. Here are more examples. Να και άλλα παραδείγματα. Ακούτε και επαναλαμβάνετε.

Ε. Ο κύριος που βρήκα το ρολόι του μου έστειλε ένα δώρο.

Α. Αυτή είναι η κυρία που διαβάσαμε το βιβλίο της. Ε. Ξέρω κάποιον που το σπίτι του είναι κοντά στη

θάλασσα. Α. Έχω δέντρα που τα φύλα τους είναι κόκκινα. Ε. Ο γέρος που καθίσαμε μπροστά του είναι ο

παππούς μου. Α. Έγραψα στους ανθρώπους που μου είπες να

γράψω. Ε. Αυτός είναι ο άνθρωπος που του πούλησα τον

αυτοκίνητό μου.

Ν. Σας ευχαριστώ. Now let us look at the new words in the conversation. Andreas has changed much in ten years. Άλλαξε πολύ. Αλλάζω, I change. Αλλάζω ... άλλαξα

Α. Είδες πόσο άλλαξα; Ε. Άλλαξες πάρα πολύ σε δέκα χρόνια. Ν. They are looking at a photograph taken when

Andreas was a student at a university. Ο φοιτητής, the student.

Α. Είναι παλιά φωτογραφία, όταν ήμουν φοιτητής στο πανεπιστήμιο. = It’s an old photo when I was a student at the university.

Ν. A professor is with them, ο καθηγητής, the professor. Ο καθηγητής is the university or secondary school teacher. Ο καθηγητής / η καθηγήτρια

He is sitting in the middle of the picture. Η μέση, the middle.

Α. Αυτός που κάθεται στη μέση είναι ο καθηγητής μας.

Ν. Η μέση is also the waist, the middle of the body.

Τώρα ακούστε προσεχτικά ακόμα μια φορά το διάλογο.

E. Τίνος είναι αυτή η φωτογραφία που κοιτάζεις; Α. Δική μου είναι. Είναι παλιά, όταν ήμουνα φοιτητής

στο πανεπιστήμιο. Την βρήκα σήμερα στο συρτάρι του γραφείου μου. Την βλέπω και θυμάμαι τα χρόνια που πέρασαν.

Ε. Μπορώ να τη δω; Α. Βεβαίως. Ε. Πού είσαι συ; Μη μου πεις πως είσαι αυτός που

κάθεται εδώ; Α. Είδες πόσο άλλαξα; Ε. Άλλαξες πάρα πολύ σε δέκα χρόνια. Εδώ φαίνεσαι

πολύ πιο αδύνατος και πιο ωραίος. Όλα αυτά τα κορίτσια ήσαν φίλες σου;

Α. Τα περισσότερα ήταν. Αυτή εδώ που της κρατώ το χέρι και αυτή που στέκεται πίσω μου ήσαν πολύ καλές μου φίλες. Αυτός εδώ που κρατά τα βιβλία

20

και αυτός ο ψηλός που έχει το χέρι του στη τσέπη ήσαν δυο Άγγλοι φίλοι μου.

E. Αυτός που κάθεται στη μέση σας με τα γυαλιά, ποιος είναι;

Α. Ήταν καθηγητής μας στο πανεπιστήμιο. Αυτή εδώ που κρατά το σκυλάκι είναι γυναίκα του. Πολύ καλός άνθρωπος! Εδώ είμαστε στο πίσω μέρος του σπιτιού τους. Τον ξάδερφό μου, τον Κώστα, τον βρήκες στη φωτογραφία;

E. Μα δε γνωρίζω τον ξάδερφό σου. Α. Πώς; Τον είδες την περασμένη βδομάδα. Ήταν

εκείνος με το μπλε κοστούμι που σου έδειξα στον κινηματογράφο. Τον συνάντησες και μια άλλη μέρα στο γραφείο μου, όταν ήρθατε με τον Πέτρο να με δείτε. Να τον εδώ.

E. Αυτός που κάθεται χάμω; Α. Όχι, αυτός που κρατά την εφημερίδα. E. Παίρνεις γράμματα απ’ όλους αυτούς τους φίλους

που είχες στο πανεπιστήμιο; Α. Όχι απ’ όλους, από μερικούς. Τα δυο γράμματα που

πήρα σήμερα είναι από παλιούς μου φίλους, την εποχή που ήμουνα στο πανεπιστήμιο. Γι’ αυτό κοιτάζω αυτή τη φωτογραφία.

E. Ωραίο πράγμα οι παλιές φωτογραφίες! Ν. Εδώ τελειώνουμε για σήμερα, Χαίρετε.

Aren Bron notes

Μάθημα εβδομήντα τρία Εβδομηκοστό τρίτο μάθημα

Ν. Ellie and her husband Peter will visit a furniture exhibition. Furniture making is Peter’s hobby and he might spend a lot of time looking at the exhibits. But Ellie has to return early to prepare supper for her guests. She will stop at the greengrocer’s and the butcher’s for some shopping on her way home. Andreas is not interested in furniture. He collects matchboxes as a hobby.

E. Το απόγευμα ο Πέτρος και εγώ θα πάμε σε μια έκθεση επίπλων. Θέλεις να ’ρθεις και συ ή δεν ενδιαφέρεσαι;

Α. Έκθεση επίπλων! Όχι, Έλλη, τα έπιπλα είναι θέμα για το οποίο πολύ λίγο ενδιαφέρομαι. Θέλετε να αγοράσετε καινούργια έπιπλα;

Ε. Όχι, δεν πάμε γι’ αυτό. Ο Πέτρος ενδιαφέρεται πολύ για έπιπλα. Είναι το μεγάλο του χόμπι. Κάνει έπιπλα. Το τραπέζι πάνω στο οποίο πήραμε το τσάι μας προχτές στον κήπο, και οι καρέκλες πάνω στις οποίες καθίσαμε, είναι εργασία του Πέτρου. Εκείνος τα έκανε.

A. Xρήσιμο το χόμπι του Πέτρου, λοιπόν. Όχι σαν το δικό μου.

Ε. Ποιο είναι το δικό σου; A. Μαζεύω κουτιά σπίρτων. Ε. Κουτιά σπίρτων; Άκουσα για συλλογή

γραμματοσήμων και άλλοι συλλογές, αλλά πρώτη φορά ακούω για συλλογή κουτιών σπίρτων. Μπορώ να τη δω;

A. Βεβαίως μπορείς, αλλά είναι πολύ μικρή συλλογή. Σ’ αυτή την έκθεση που θα πάτε, θα μείνετε πολλή ώρα;

Ε. Όχι, δε νομίζω. Ο Πέτρος μπορεί να μείνει, αλλά εγώ όχι. Πρέπει να γυρίσω σπίτι νωρίς να ετοιμάσω το δείπνο γιατί μπορεί να έχουμε ξένους απόψε. Θα περάσω και από το μανάβη να πάρω λίγο λαχανικά και από το χασάπη για κρέας.

A. Ποιος είναι ο μανάβης;

Ε. Ο άνθρωπος που πουλά λαχανικά και φρούτα. Εκείνος από τον οποίο αγοράζουμε λαχανικά και φρούτα.

A. Με συγχωρείς, Έλλη, ήθελα να πω « ποιος είναι ο μανάβης σου; ».

Ε. Μα τον ξέρεις. Είναι στην οδό Κορίνθου. Α. Ναι, τώρα θυμάμαι. Είναι το μαγαζί έξω από το

οποίο σε συνάντησα πριν λίγες μέρες με δυο καλάθια στα χέρια γεμάτα πατάτες, ντομάτες, αγγουράκια, φρούτα, και λοιπά

Ε. Ναι, και σαν καλός κύριος, με βοήθησες. A. Και τι θα μαγειρέψεις για τους ξένους σου; Ε. Αυτό είναι θέμα για το οποίο αποφασίζει η μητέρα

μου.

Ν. Let us explain the new words in the dialog. Ellie invites Andreas to an exhibition of furniture. Σε μια έκθεση επίπλων. Η έκθεση, the exhibition, the display. Andreas is not interested. The subject, το θέμα δεν τον ενδιαφέρει.

A. Τα έπιπλα είναι θέμα που δεν με ενδιαφέρει.

N. This is not exactly what Andreas said. He chose the passive form of the verb. Ενδιαφέρομαι, I’m interested. He said:

A. Τα έπιπλα είναι θέμα για το οποίο πολύ λίγο ενδιαφέρομαι.

N. Ο Πέτρος ενδιαφέρεται για τα έπιπλα γιατί είναι το χόμπι του.

Here is a nice English word for you, listeners, adopted by Modern Greek. Andreas remarks that Peter’s hobby is useful. Είναι χρήσιμο. Ο χρήσιμος / η χρήσιμη / το χρήσιμο.

Α. Χρήσιμο το χόμπι του Πέτρου, λοιπόν. Όχι σαν το δικό μου.

Ν. Andreas collects matchboxes, μαζεύει κουτιά σπίρτων. But his collection is small. Η συλλογή, the collection.

Α. Μαζεύω κουτιά σπίρτων, αλλά είναι μικρή η συλλογή μου.

Ε. Άκουσα για συλλογή γραμματοσήμων, αλλά η πρώτη φορά ακούω για συλλογή κουτιών σπίρτων.

Ν. Η Έλλη θα περάσει επίσης από το μανάβη και από το χασάπη.

Ο μανάβης, the greengrocer. Ο χασάπης, the butcher. Ε. Ο μανάβης πουλά λαχανικά και φρούτα. Α. Ο χασάπης πουλά κρέας. Ν. Από το μανάβη η Έλλη θα αγοράσει λαχανικά και

φρούτα.. Ο Αντρέας τη συνάντησε κάποτε με δυο καλάθια που ήταν γεμάτα με φρούτα, πατάτες, ντομάτες και αγγουράκια. Η ντομάτα, the tomato. Το αγγουράκι, the cucumber.

N. Here are the new words in other sentences. Σας παρακαλώ, ακούτε και επαναλαμβάνετε.

E. Πήγε πολύς κόσμος στην έκθεση βιβλίων. Α. Τα βιβλία είναι θέμα που ενδιαφέρει πολλούς. Ε. Ενδιαφέρομαι για γραμματόσημα. Α. Έχω καλή συλλογή γραμματοσήμων. Ε. Ο αδερφός μου μαζεύει κάρτες. Α. Μ’ αρέσει η σαλάτα με ντομάτα και αγγουράκι. Ε. Πήρα ωραίες ντομάτες σήμερα από το μανάβη. Α. Τηλεφώνησα στο χασάπη να μου στείλει κρέας. Ε. Η γάτα είναι χρήσιμη σε σπίτι που έχει ποντικούς.

Ν. In the previous lesson, we talked about the use of που as a relative pronoun. Today I have introduced another relative pronoun, and you must wonder why. Που is by far the commonest word, and the

21

73

one I would recommend to you. It is also much easier to use. But sometimes, where the meaning of που might be ambiguous, and this can happen where prepositions come in, we borrow from the more formal language the relative pronouns: ο οποίος, who masculine, η οποία, who feminine, το οποίο, which, neuter. These pronouns are inflected like normal adjectives. It is difficult for example to fit που in a sentence like: This is the house outside which I met you. The inflected pronoun το οποίο will make the meaning clearer.

E. Αυτό είναι το σπίτι έξω από το οποίο σε συνάντησα N. The meaning of που will certainly be ambiguous in

sentences like: The gentleman for whom I bought the house. So we say:

E. Ο κύριος για τον οποίο αγόρασα το σπίτι. Α. Η κυρία από την οποία αγόρασα το σπίτι. Ν. Let us quote from today’s dialog. Andreas says that

furniture is a subject he is not much interested in. A. Τα έπιπλα είναι θέμα για τον οποίο πολύ λίγο

ενδιαφέρομαι.

N. Ο Πέτρος κάνει έπιπλα. = Petros makes furniture. Το τραπέζι πάνω στο οποίο πήραμε το τσάι μας, και οι

καρέκλες πάνω στις οποίες καθίσαμε, είναι εργασία του Πέτρου.

Ν. Who is a greengrocer? E. Είναι εκείνος από τον οποίο αγοράζουμε λαχανικά

και φρούτα. N. Ο Αντρέας θυμάται το μαγαζί. A. Είναι το μαγαζί έξω από το οποίο σε συνάντησα.

N. Here are more sentences for you to repeat, listeners. Ακούτε και επαναλαμβάνετε.

E. Δεν πήρα εκείνο για το οποίο πήγα. A. Να το δέντρο κάτω από το οποίο καθίσαμε. E. Είναι εκείνη στην οποία στέλλω τα λουλούδια. Α. Ήρθαν οι ξένοι για τους οποίους σου μίλησα. Ε. Δεν ήρθαν το παιδιά για τα οποία αγόρασα τα

δώρα. Α. Να το κουτί από το οποίο πήρα τα γράμματα.

Ν. Σας ευχαριστώ, αγαπητοί ακροατές. Let us go back to που again with an exercise. Ellie defined μανάβης in the dialog as:

E. Ο μανάβης είναι ο άνθρωπος που πουλά λαχανικά N. We will help you give similar definitions about

other people. Here is an example. E. Ο χασάπης πουλά κρέας. N. You say: A. Ο χασάπης είναι ο άνθρωπος που πουλά κρέας. N. Are you ready? E. Ο δάσκαλος διδάσκει. = The teacher teaches. A. Ο δάσκαλος είναι ο άνθρωπος που διδάσκει. E. Ο γιατρός βλέπει αρρώστους. A. Ο γιατρός είναι ο άνθρωπος που βλέπει αρρώστους. E. Ο ταχυδρόμος μας φέρνει τα γράμματα. A. Ο ταχυδρόμος είναι ο άνθρωπος που μας φέρνει τα

γράμματα. E. Ο βιβλιοπώλης πουλά βιβλία. A. Ο βιβλιοπώλης είναι ο άνθρωπος που πουλά βιβλία. E. Ο κρεοπώλης πουλά κρέας. A. Ο κρεοπώλης είναι ο άνθρωπος που πουλά κρέας E. Ο γαλατάς μας φέρνει το γάλα. A. Ο γαλατάς είναι ο άνθρωπος που μας φέρνει το

γάλα. E. Ο ψωμάς κάνει ψωμιά. A. Ο ψωμάς είναι ο άνθρωπος που κάνει ψωμιά.

Ν. Ωραία. Τώρα, ακούστε πάλι τον διάλογο

E. Το απόγευμα ο Πέτρος και εγώ θα πάμε σε μια έκθεση επίπλων. Θέλεις να ’ρθεις και συ, ή δεν ενδιαφέρεσαι;

Α. Έκθεση επίπλων! Όχι, Έλλη, τα έπιπλα είναι θέμα για το οποίο πολύ λίγο ενδιαφέρομαι. Θέλετε να αγοράσετε καινούργια έπιπλα;

Ε. Όχι, δεν πάμε γι’ αυτό. Ο Πέτρος ενδιαφέρεται πολύ για έπιπλα. Είναι το μεγάλο του χόμπι. Κάνει έπιπλα. Το τραπέζι πάνω στο οποίο πήραμε το τσάι μας προχτές στον κήπο, και οι καρέκλες πάνω στις οποίες καθίσαμε, είναι εργασία του Πέτρου. Εκείνος τα έκανε.

A. Χρήσιμο το χόμπι του Πέτρου, λοιπόν. Όχι σαν το δικό μου.

Ε. Ποιο είναι το δικό σου; A. Μαζεύω κουτιά σπίρτων. Ε. Κουτιά σπίρτων; Άκουσα για συλλογή

γραμματοσήμων και άλλοι συλλογές, αλλά πρώτη φορά ακούω για συλλογή κουτιών σπίρτων. Μπορώ να τη δω;

A. Βεβαίως μπορείς, αλλά είναι πολύ μικρή συλλογή. Σ’ αυτή την έκθεση που θα πάτε, θα μείνετε πολλή ώρα;

Ε. Όχι, δε νομίζω. Ο Πέτρος μπορεί να μείνει, αλλά εγώ όχι. Πρέπει να γυρίσω σπίτι νωρίς να ετοιμάσω το δείπνο γιατί μπορεί να έχουμε ξένους απόψε. Θα περάσω και από το μανάβη να πάρω λίγο λαχανικά και από το χασάπη για κρέας.

A. Ποιος είναι ο μανάβης; Ε. Ο άνθρωπος που πουλά λαχανικά και φρούτα.

Εκείνος από τον οποίο αγοράζουμε λαχανικά και φρούτα.

A. Με συγχωρείς, Έλλη, ήθελα να πω « ποιος είναι ο μανάβης σου; ».

Ε. Μα τον ξέρεις. Είναι στην οδό Κορίνθου. Α. Ναι, τώρα θυμάμαι. Είναι το μαγαζί έξω από το

οποίο σε συνάντησα πριν λίγες μέρες με δυο καλάθια στα χέρια γεμάτα πατάτες, ντομάτες, αγγουράκια, φρούτα, και λοιπά

Ε. Ναι, και σαν καλός κύριος, με βοήθησες. A. Και τι θα μαγειρέψεις για τους ξένους σου; Ε. Αυτό είναι θέμα για το οποίο αποφασίζει η μητέρα

μου.

Ν. Αυτά για σήμερα, αγαπητοί ακροατές. Χαίρετε.

Aren Bron notes

Μάθημα εβδομήντα τέσσερα Εβδομηκοστό τέταρτο μάθημα

Ν. There is a clear distinction in English between expressions like very small and too small. This distinction is not quite so clear in Greek, unless the sentence is further qualified. You say in English: This house is very small and this house is too small. In Greek we say in both cases: Το σπίτι αυτό είναι πολύ μικρό. The idea of too small is made clear by the context.

A. Θα ενοικιάσεις αυτό το σπίτι; E. Όχι, είναι πολύ μικρό. N. Πολύ μικρό in this context means too small. But the

idea can be made clearer, if a second term is added to the sentence, introduced by για or για να.

E. Το σπίτι αυτό είναι πολύ μικρό για μας. Είναι πολύ μικρό για την οικογένειά μας. Είναι πολύ μικρό για να ζήσουν τέσσερα πρόσωπα.

* * *

22

74

N. Listen to these patterns, please, in the following dialog.

Α. Τι λες, Έλλη, πάμε να φάμε έξω απόψε; E. Ευχαριστώ, Αντρέα, όχι απόψε, μια άλλη φορά.

Είμαι πολύ κουρασμένη σήμερα για να βγω έξω. Δεν μπορώ να περπατώ

Α. Μα δε θα πάμε με τα πόδια. Ε. Όχι, Αντρέα, ευχαριστώ, όχι σήμερα, δε μπορώ,

άλλη φορά. Α. Δεν πειράζει, λοιπόν, αφού είσαι κουρασμένη, αλλά

μια απ’ αυτές τις μέρες πρέπει να βγούμε έξω. Ε. Ναι, μια απ’ αυτές τις μέρες. Αύριο ίσως, αλλά όχι

σήμερα. Αφού είσαι εδώ τώρα, δε μένεις να φάμε; Τι λες;

Α. Είναι πολύ νωρίς για φαγητό. Δεν πεινώ. Θα περπατήσω σιγά-σιγά ως το σπίτι.

Ε. Είναι πολύ μακριά το σπίτι σου για να πας με τα πόδια. Θα ’ρθει ο Πέτρος σε λίγο και θα σε πάρει με το αυτοκίνητο.

Α. Όχι, ευχαριστώ. Δεν είναι πολύ μακριά και μ’ αρέσει ο περίπατος.

Ε. Πόσα, είπες, πούλησες το αυτοκίνητό σου; Α. Τριακόσιες λίρες. Ε. Τριακόσιες! Είναι πολύ λίγο για αυτοκίνητο σαν το

δικό σου. Α. Εγώ νομίζω πολύ καλά το πούλησα. Τριακόσιες δεν

είναι άσχημη τιμή για μικρό αυτοκίνητο έξι χρόνων. Ε. Ίσως είχες δίκιο, δεν ξέρω. Τώρα έχεις αρκετά

χρήματα για να αγοράσεις άλλο αυτοκίνητο; Α. Όχι αρκετά, δυστυχώς, για μεγάλο αυτοκίνητο. Ε. Πρέπει να είναι μεγάλο; Α. Ναι, θέλω μεγάλο αυτοκίνητο αυτή τη φορά.

Τουλάχιστο χιλίων λιρών. E. Τι θα κάνεις, λοιπόν; Α. Θα δω τι μπορώ να κάνω. Θα περιμένω ίσως ως του

χρόνου ή μπορεί να πληρώσω ένα μέρος των χρημάτων μπροστά και να πληρώσω τα άλλα με το μήνα. Λοιπόν, πρέπει να πηγαίνω τώρα.

Ε. Είσαι βέβαιος πως δε θέλεις να μείνεις να φάμε; Α. Όχι, ευχαριστώ πολύ, άλλη φορά. Τους

χαιρετισμούς μου στον Πέτρο. * * * Ν. Let us look at these patterns closely. Ellie is too

tired today to go out. E. Είμαι πολύ κουρασμένη σήμερα για να βγω έξω. N. Ellie invites Andreas to stay for dinner, but he

thinks it is too early for eating. A. Είναι πολύ νωρίς για φαγητό. N. He wants to walk home, but Ellie thinks his house

is too far to go on foot. E. Είναι πολύ μακριά το σπίτι σου για να πας με τα

πόδια. N. Andreas has sold his car, or too little according to

Ellie. Ε. Είναι πολύ λίγα για αυτοκίνητο σαν το δικό σου. * * * Ν. The same pattern is used with the word αρκετά,

enough. Ellie asks Andreas whether he has enough money to buy another car.

E. Έχεις αρκετά χρήματα για να αγοράσεις άλλο αυτοκίνητο;

N. He hasn’t got enough to buy a new car. A. Δυστυχώς όχι αρκετά για μεγάλο αυτοκίνητο. N. Notice here that we use the adverb αρκετά if an

adjective follows. E. Είναι αρκετά καλός. N. It is quite good, or it is good enough. A. Είναι αρκετά μεγάλος. E. Είναι αρκετά έξυπνος. A. Είναι αρκετά όμορφη.

N. And so on. But we use the adjective αρκετός / αρκετή / αρκετό if a noun follows.

E. Έχουμε αρκετή ώρα. A. Έχει αρκετό μέρος για όλους. E. Είναι αρκετός ο θόρυβος. A. Είναι αρκετές οι καρέκλες. * * * N. Here are more of these sentences, listeners, please,

listen and repeat. Ακούτε και επαναλαμβάνετε. A. Είναι πολύ ψηλά για να ανεβούμε. Ε. Είναι πολύ δύσκολη αυτή η εργασία για μένα. Α. Είναι πολύ νωρίς για ύπνο. Ε. Είναι πολύ ακριβό για να το αγοράσω. Α. Τρέχει πολύ γρήγορα για να τον περάσω. Ε. Είναι πολύ αδύνατη για να περπατήσει. Α. Έχεις αρκετό καιρό για να τελειώσεις τη δουλειά. Ε. Η θάλασσα δεν είναι αρκετά ζεστή για μπάνιο. Α. Δεν είναι αρκετά μεγάλη η αδερφή μου για να

μαγειρέψει. * * * Ν. Ευχαριστώ, αγαπητοί ακροατές. Είχαμε επίσης στο

διάλογο η λέξη «ίσως», perhaps. E. Ίσως έχεις δίκαιο. N. Perhaps you’re right. A. Θα περιμένω ίσως ως του χρόνου. Ν. In previous lessons we used the word μπορεί to

express possibility. Μπορεί να βρέξει. Μπορεί να τελειώσει. We can substitute ίσως, but without να. Ίσως here is more wishful than μπορεί.

Ε. Ίσως βρέξει αύριο. Α. Ίσως τελειώσει ως την Κυριακή. Ε. Ίσως μου τηλεφωνήσει ο Πέτρος. Α. Ίσως με βοηθήσει κανένας. * * * Ν. Notice, please that we did not use the word θα in

the above examples, although the sentences referred to the future. We use θα if the word ίσως comes after the verb.

E. Θα τελειώσει ίσως ως την Κυριακή. A. Θα βρέξει ίσως αύριο. E. Θα μου τηλεφωνήσει ίσως ο Πέτρος. * * * N. Ακούσατε επίσης, αγαπητοί ακροατές, στο διάλογο

η λέξη «αφού», since. E. Αφού είσαι εδώ τώρα, θα μείνεις να φάμε. N. Since you are here now, you will stay and eat (with

us). Here are more examples: A. Αφού θα πας στο ταχυδρομείο, ταχυδρόμησε αυτό

το γράμμα. E. Αφού όλοι έφυγαν, θα φύγω κι εγώ. A. Αφού δεν μαγείρεψες, τι θα φάμε; Ε. Αφού άρχισες, πρέπει να τελειώσεις. * * * Ν. In the dialog you heard also the word

τουλάχιστο(ν). A. Θέλω μεγάλο αυτοκίνητο, τουλάχιστο χιλίων

λιρών. Ν. And χαιρετισμούς regards. We send or give our

regards, so the word is in the accusative form: τους χαιρετισμούς.

Α. Δώσε τους χαιρετισμούς μου στον Πέτρο. Ν. Or, simply: A. Τους χαιρετισμούς μου στον Πέτρο. Ν. Two other expressions you could easily guess, I am

sure. Andreas will part of the money in advance. Μπροστά. And the rest in monthly installments. Mε το μήνα.

A. Θα πληρώσω μέρος χρημάτων μπροστά και τα άλλα με το μήνα

* * *

23

Ν. Here are more sentences with these words, listeners. Σας παρακαλώ, ακούτε και επαναλαμβάνετε.

E. Ίσως ξέχασε να πάει. A. Ίσως νομίζει πως τον περιμένουμε. E. Ίσως περάσει απ’ εδώ. A. Θα το διαβάσει ίσως στην εφημερίδα. E. Είναι πολύ αργά, το αεροπλάνο έφυγε. A. Αφού έφυγε το αεροπλάνο, θα γυρίσω πίσω. E. Του έστειλα τουλάχιστο πέντε γράμματα. Α. Με πληρώνει με τη βδομάδα. Ε. Τους χαιρετισμούς μου στην αδερφή σου. * * * Ν. In the following exercise, you will hear sentences

with αρκετά and you will respond with πολύ. You will have to use the opposite adjective. Here is an example:

E. Το σπίτι δεν είναι αρκετά μεγάλο για την οικογένειά μας.

N. You say: A. Το σπίτι είναι πολύ μικρό για την οικογένειά μας. N. Ready? E. Το αυτοκίνητο σου δεν είναι αρκετά μεγάλο για

πέντε πρόσωπα. A. Το αυτοκίνητο σου είναι πολύ μικρό για πέντε

πρόσωπα. E. Δεν είναι αρκετά εύκολο για μένα. A. Είναι πολύ δύσκολο για μένα. Ε. Δεν είναι αρκετά δυνατός για να περπατήσει. Α. Είναι πολύ αδύνατος για να περπατήσει. * * * Ν. Σας ευχαριστώ, αγαπητοί ακροατές. Τώρα ακούστε

πάλι προσεχτικά το διάλογο. Α. Τι λες, Έλλη, πάμε να φάμε έξω απόψε; E. Ευχαριστώ, Αντρέα, όχι απόψε, μια άλλη φορά.

Είμαι πολύ κουρασμένη σήμερα για να βγω έξω. Δεν μπορώ να περπατώ

Α. Μα δε θα πάμε με τα πόδια. Ε. Όχι, Αντρέα, ευχαριστώ, όχι σήμερα, δε μπορώ,

άλλη φορά. Α. Δεν πειράζει, λοιπόν, αφού είσαι κουρασμένη, αλλά

μια απ’ αυτές τις μέρες πρέπει να βγούμε έξω. Ε. Ναι, μια απ’ αυτές τις μέρες. Αύριο ίσως, αλλά όχι

σήμερα. Αφού είσαι εδώ τώρα, δε μένεις να φάμε; Τι λες;

Α. Είναι πολύ νωρίς για φαγητό. Δεν πεινώ. Θα περπατήσω σιγά-σιγά ως το σπίτι.

Ε. Είναι πολύ μακριά το σπίτι σου για να πας με τα πόδια. Θα ’ρθει ο Πέτρος σε λίγο και θα σε πάρει με το αυτοκίνητο.

Α. Όχι, ευχαριστώ. Δεν είναι πολύ μακριά και μ’ αρέσει ο περίπατος.

Ε. Πόσα, είπες, πούλησες το αυτοκίνητό σου; Α. Τριακόσιες λίρες. Ε. Τριακόσιες! Είναι πολύ λίγο για αυτοκίνητο σαν το

δικό σου. Α. Εγώ νομίζω πολύ καλά το πούλησα. Τριακόσιες δεν

είναι άσχημη τιμή για μικρό αυτοκίνητο έξι χρόνων. Ε. Ίσως είχες δίκιο, δεν ξέρω. Τώρα έχεις αρκετά

χρήματα για να αγοράσεις άλλο αυτοκίνητο; Α. Όχι αρκετά, δυστυχώς, για μεγάλο αυτοκίνητο. Ε. Πρέπει να είναι μεγάλο; Α. Ναι, θέλω μεγάλο αυτοκίνητο αυτή τη φορά.

Τουλάχιστο χιλίων λιρών. E. Τι θα κάνεις, λοιπόν; Α. Θα δω τι μπορώ να κάνω. Θα περιμένω ίσως ως του

χρόνου ή μπορεί να πληρώσω ένα μέρος των χρημάτων μπροστά και να πληρώσω τα άλλα με το μήνα. Λοιπόν, πρέπει να πηγαίνω τώρα.

Ε. Είσαι βέβαιος πως δε θέλεις να μείνεις να φάμε;

Α. Όχι, ευχαριστώ πολύ, άλλη φορά. Τους χαιρετισμούς μου στον Πέτρο.

Ν. Αυτά για σήμερα, χαίρετε.

Aren Bron notes Μάθημα εβδομήντα πέντε

Εβδομηκοστό πέμπτο μάθημα

N. Today we are going to talk about past continuous actions. The past continuous is a particularly useful tense in narrative and, compared to the past simple, it is quite easy to form.

Andreas telephoned Ellie at home, but nobody answered the phone, because at that time they were all working in the back garden. Ellie's mother, who was in the kitchen, was washing the dishes and she did not hear the phone.

Andreas wanted to tell Ellie that while having a drink at a seaside hotel He met the manager of the bank in which Ellie worked.

Α. Πήγατε πουθενά χτες το πρωί; E. Όχι, γιατί; Α. Σας τηλεφώνησα στο σπίτι και κανείς δεν

απάντησε. Δεν ακούσατε, φαίνεται. Ε. Αλήθεια; Τι ώρα; Α. Στις δέκα περίπου. Ε. Δεν ακούσαμε. Δουλεύαμε όλοι πίσω στον κήπο την

ώρα εκείνη. Η μητέρα μόνο ήταν μέσα όταν τηλεφώνησες, αλλά έπλενε τα πιάτα στην κουζίνα και δεν άκουσε, φαίνεται. Δεν ακούει και πολύ καλά η μητέρα.

Α. Τι δουλειά κάνατε στον κήπο; Ε. Έχει πάντα δουλειά στον κήπο και όταν έχουμε

καιρό δουλεύουμε. Εγώ πότιζα τα δέντρα και τα παιδιά καθάριζαν τον κήπο. Μάζευαν τις πέτρες και έβγαζαν τα χόρτα. Έπαιζαν, βέβαια, ως συνήθως, έτρεχαν πάνω-κάτω, και φώναζαν, αλλά έκαναν καλή δουλειά.

Α. Και ο Πέτρος, τι έκανε ο Πέτρος την ώρα εκείνη; Ε. Τι δουλειά που κάνει κάθε Κυριακή πρωί. Έπλενε

το αυτοκίνητό του. Τι μας ήθελες; Α. Ξέχασα τώρα. Α, ναι! Εσένα ήθελα. Ήθελα να σου

πω πως συνάντησα τον κύριο Αντωνιάδη, τον διευθυντή της τράπεζας στην οποία εργάζεσαι. Περάσαμε δυο-τρεις ώρες μαζί και μιλήσαμε για πολλά πράγματα. Μιλήσαμε και για σένα.

Ε. Αλήθεια; Πώς τον γνώρισες; Α. Σ’ ένα ξενοδοχείο κοντά στη θάλασσα. Έπαιρνα το

αναψυκτικό μου σ’ ένα τραπεζάκι στη βεράντα μετά το μπάνιο, όταν ήρθε και κάθισε πλάι μου. Του πρόσφερα ένα ποτό και, … ξέρεις πως αρχίζει η κουβέντα. Σαν κουβεντιάζαμε ήρθε και η κυρία Αντωνιάδη με την κόρη της.

Ε. Γνώρισες, λοιπόν, όλη την οικογένεια; Α. Ναι, κάθισαν κι κείνες για αρκετή ώρα. Ε. Θέλω να μου πεις περισσότερα για τις κουβέντες

σας, και τι είπατε για μένα. Α. Ευχαρίστως.

Ν. Before I explain the formation and use of the new tense, let me give you the meaning of the new words.

Βγάζω, I take out or take off. It is the opposite of βάζω. Βάζω, βγάζω. Έβαλα, έβγαλα.

24

75

Ε. Βάλε το σακάκι σου. Α. Βγάλε το σακάκι σου. Ν. Andreas offered Mr. Antoniadis a drink. Του

πρόσφερε ένα ποτό. Προσφέρω, I offer. Προσφέρω, πρόσφερα.

Του πρόσφερε ένα ποτό και άρχισαν τη κουβέντα. Η κουβέντα is the friendly, leisurely talk, the chat. The verb is κουβεντιάζω.

Ο κύριος Αντωνιάδης κάθισε πλάι στον Αντρέα. Πλάι is next to.

A. Ήρθε και κάθισε πλάι μου. Του πρόσφερα ένα ποτό και αρχίσαμε να κουβεντιάζουμε.

Ν. Φωνάζω means I shout, or I call. Φωνάζω, φώναξα. Ε. Φώναξε ένα ταξί. Α. Τα παιδιά φωνάζουν. Ν. You know the adverb συνήθως, usually. The phrase

ως συνήθως means as usual. E. Τα παιδιά, ως συνήθως, παίζουν και φωνάζουν. N. Finally we have the word αναψυκτικό,

refreshment, το αναψυκτικό.

Ν. Here are the new words in other sentences. Ακούτε και επαναλαμβάνετε.

E. Ένας νέος κάθισε πλάι μου στο λεωφορείο. Έβγαλε τα τσιγάρα του και μου πρόσφερε ένα. Α. Σε φώναξα όταν σε είδα μα δεν άκουσες. Ε. Κουβεντιάσαμε για τον καιρό. Α. Πήγα στο γραφείο στις οκτώ, ως συνήθως. Ε. Το καλοκαίρι πίνουμε πολλά αναψυκτικά.

Ν. Now let us look closely at the new tense, with which we express actions that happened continuously in the past. It is quite easy to form. Let us start again with the first category of verbs ending in –ω, those not accented on the last syllable. Πληρώνω, δουλεύω, παίζω etcetera. The –ω ending changes into –α, and the accent moves one position backwards, from the second syllable to the third, starting from the end of the word.

E. Πηγαίνω. Α. Πήγαινα. Ν. I was going. Ε. Δουλεύω. Α. Δούλευα. Ε. Αγοράζω. Α. Αγόραζα. Ε. Πληρώνω. Α. Πλήρωνα.

Ν. You join in, listeners. Give the past continuous, before Andreas does.

E. Διαβάζω. Α. Διάβαζα. Ε. Καπνίζω. Α. Κάπνιζα. Ε. Περιμένω. Α. Περίμενα. Ε. Ετοιμάζω. Α. Ετοίμαζα. Ε. Καθαρίζω. Α. Καθάριζα. Ε. Πλαγιάζω Α. Πλάγιαζα. Ε. Μαζεύω Α. Μάζευα.

Ν. And so on. If the verb has two syllables only, we add an έ– at the beginning of a word, as is the case with the past simple.

E. Παίζω. A. Έπαιζα.

Ε. Γράφω. Α. Έγραφα. Ε. Τρέχω. Α. Έτρεχα. Ε. Λέγω Α. Έλεγα.

Ν. Join in again, listeners, please. E. Βλέπω. Α. Έβλεπα. Ε. Κάνω. Α. Έκανα. Ε. Δίνω. Α. Έδινα. Ε. Φεύγω. Α. Έφευγα. E. Τρώγω. A. Έτρωγα

N. And so on. Two verbs, ξέρω and θέλω take an ή– instead of an έ– at the beginning: ήξερα, ήθελα. But it isn't terribly wrong if here, too, you keep to the rule, adding an έ–.

Notice also that the forms έκανα, περίμενα, ήξερα and ήθελα are the same for the past simple and past continuous tenses.

The person endings of the past continuous tenses are exactly the same as those of the past simple.

E. Έτρεχα / έτρεχες / έτρεχε / ετρέχαμε / ετρέχατε / έτρεχαν.

Ν. Or: A. τρέχαμε / τρέχατε / τρέχανε.

N. This much about the formation of the past continuous tense listeners. Now its use. Let us draw examples from the dialog. Ellie said:

E. Όταν τηλεφώνησες η μητέρα μου έπλενε τα πιάτα.

N. When you called, my mother was washing the dishes.

So we have a short or momentary action, occurring during a continuing activity. We use when and the simple past for the short action.

E. Όταν τηλεφώνησες … N. And the past continuous for the continuing action. E. Η μητέρα μου έπλενε τα πιάτα. Α. Έπαιρνα το αναψυκτικό μου στη βεράντα … Ν. Continuing action. A. … όταν ήρθε και κάθισε πλάι μου. N. Momentary action. Instead of όταν τηλεφώνησες, Ellie could have said

την ώρα που, at the time when. Την ώρα που τηλεφώνησες, at the time you called.

Ε. Την ώρα που τηλεφώνησες δουλεύαμε στον κήπο. Εγώ πότιζα και τα παιδιά μάζευαν πέτρες και

έβγαζαν χόρτα. Ν. The phrase την ώρα εκείνη, at that time, has also

been used. E. Δουλεύαμε όλοι στον κήπο την ώρα εκείνη. Ο Πέτρος έπλενε το αυτοκίνητο την ώρα εκείνη.

N. Listen to more examples. A. Όταν τον είδα διάβαζε ένα βιβλίο. E. Όταν πήγαμε εκεί έγραφε γράμματα. A. Συγύριζε το σπίτι όταν έφυγα. E. Την ώρα που ήρθες εγώ έβλεπα τηλεόραση. A. Την ώρα που πέρασες από το σπίτι μου, εγώ

πλάγιαζα.

N. We had another pattern in the dialog, with the word σαν, while.

25

A. Σαν κουβεντιάζαμε ήρθε η κυρία Αντωνιάδη. N. While we were talking, Mrs. Antoniadis came. We have here σαν and the past continuous for the

continued action, and the simple past for the short action.

E. Σαν τρώγαμε, ακούσαμε ένα θόρυβο. A. Σαν έτρεχε, έπεσε χάμω.

N. Here are more sentences. Ακούτε και επαναλαμβάνετε.

E. Όταν ήρθες, έβρεχε. A. Όταν χτύπησα την πόρτα, εσύ άκουες το

ραδιόφωνο. E. Σαν πήγαινα σπίτι, συνάντησα τον φίλο σου. A. Σαν έγραφα, μπήκε μέσα ο Πέτρος. E. Την ώρα που τον είδα, κάπνιζε στη βεράντα.

N. In the following exercise, you will hear a sentence with όταν, and you will respond with σαν. Here is an example:

A. Έτρωγα όταν χτύπησε το τηλέφωνο. E. Σαν έτρωγα, χτύπησε το τηλέφωνο. N. Are you ready? A. Χορεύαμε όταν ήρθε ο διευθυντής. E. Σαν χορεύαμε, ήρθε ο διευθυντής. A. Έτρωγα όταν τηλεφώνησε ο Νίκος. E. Σαν έτρωγα, τηλεφώνησε ο Νίκος. A. Έπαιζα με τον σκύλο μου όταν πέρασες. E. Σαν έπαιζα με τον σκύλο μου, πέρασες. A. Πήγαινα σπίτι όταν άρχισε η βροχή. E. Σαν πήγαινα σπίτι, άρχισε η βροχή.

N. Τώρα ακούστε πάλι προσεκτικά τον διάλογο. Α. Πήγατε πουθενά χτες το πρωί; E. Όχι, γιατί; Α. Σας τηλεφώνησα στο σπίτι και κανείς δεν

απάντησε. Δεν ακούσατε, φαίνεται. Ε. Αλήθεια; Τι ώρα; Α. Στις δέκα περίπου. Ε. Δεν ακούσαμε. Δουλεύαμε όλοι πίσω στον κήπο την

ώρα εκείνη. Η μητέρα μόνο ήταν μέσα όταν τηλεφώνησες, αλλά έπλενε τα πιάτα στην κουζίνα και δεν άκουσε, φαίνεται. Δεν ακούει και πολύ καλά η μητέρα.

Α. Τι δουλειά κάνατε στον κήπο; Ε. Έχει πάντα δουλειά στον κήπο και όταν έχουμε

καιρό δουλεύουμε. Εγώ πότιζα τα δέντρα και τα παιδιά καθάριζαν τον κήπο. Μάζευαν τις πέτρες και έβγαζαν τα χόρτα. Έπαιζαν, βέβαια, ως συνήθως, έτρεχαν πάνω-κάτω, και φώναζαν, αλλά έκαναν καλή δουλειά.

Α. Και ο Πέτρος, τι έκανε ο Πέτρος την ώρα εκείνη; Ε. Τι δουλειά που κάνει κάθε Κυριακή πρωί. Έπλενε

το αυτοκίνητό του. Τι μας ήθελες; Α. Ξέχασα τώρα. Α, ναι! Εσένα ήθελα. Ήθελα να σου

πω πως συνάντησα τον κύριο Αντωνιάδη, τον διευθυντή της τράπεζας στην οποία εργάζεσαι. Περάσαμε δυο-τρεις ώρες μαζί και μιλήσαμε για πολλά πράγματα. Μιλήσαμε και για σένα.

Ε. Αλήθεια; Πώς τον γνώρισες; Α. Σ’ ένα ξενοδοχείο κοντά στη θάλασσα. Έπαιρνα το

αναψυκτικό μου σ’ ένα τραπεζάκι στη βεράντα μετά το μπάνιο, όταν ήρθε και κάθισε πλάι μου. Του πρόσφερα ένα ποτό και, … ξέρεις πως αρχίζει η κουβέντα. Σαν κουβεντιάζαμε ήρθε και η κυρία Αντωνιάδη με την κόρη της.

Ε. Γνώρισες, λοιπόν, όλη την οικογένεια; Α. Ναι, κάθισαν κι κείνες για αρκετή ώρα. Ε. Θέλω να μου πεις περισσότερα για τις κουβέντες

σας, και τι είπατε για μένα. Α. Ευχαρίστως.

A. Αυτά για σήμερα. Χαίρετε.

26