Date post: | 07-Feb-2017 |
Category: |
Documents |
Upload: | vuongthuan |
View: | 224 times |
Download: | 6 times |
bavSvisagan intervius aReba
Jurnalistebisa da sxva dainteresebuli pirebisaTvis
sara makrami da lot hiu
bavSvisagan intervius aReba
Jurnalistebisa da sxva dainteresebuli pirebisaTvis
sara makrami da lot hiu
meore, ganaxlebuli gamocema
2011
© organizacia “gadavarCinoT bavSvebi”, 1998 wlis gamocema.
© gaeros bavSvTa fondi, qarTuli Targmani, 1998 weli.
publikaciaSi gamoxatuli mosazrebani sruliad araa aucilebeli asaxavdes gaeros bavSvTa fondis oficialur Tvalsazriss.
marti, 2011 weli
bavSvisagan intervius aReba
3
sarCevi
Sesavali ................................................................................................4
intervius dagegmva .........................................................................13
interviu .............................................................................................22
intervius dasruleba ....................................................................40
intervius Semdeg .............................................................................44
bavSvebis mimarT pasuxismgebloba .............................................46
damatebiTi literatura ...............................................................48
gaeros bavSvis uflebaTa konvencia ..........................................49
presis muSakTa profesiuli kodeqsi ........................................55
bavSvisagan intervius aReba
4
Sesavali meore gamocemisaTvis
„sabavSvo Jurnalebi ufrosebis dawerilia da savsea sisuleleebiT“.
„ggoniaT, ar viciT, raze vlaparakobT, Zalian kargadac viciT. visgan aRar iReben intervius,
Cven ki aravin arafers gvekiTxeba“.
Cveni bukleti, firTan erTad, bavSvebTan momuSave Jurnalistebis dasaxmareblad gamoica, pirvelad 1994 wels. magram igi gamoadgeba yvelas, socmuSaks, maswavlebels, mwerals visac bavSvisagan intervius aReba surs. meore gamocemaSi Cven meti adgili davuTmeT eTikis, konfidencialobis da fotografebTan muSaobis sakiTxebs.
bavSvebze saubrisas mxedvelobaSi gvyavs axalgazrdebic, Tumca maT xSirad ar vaxsenebT. amgvarad, „bavSvze“ an „bavSvebze“ saubrisas vgulisxmobT 18 welze naklebi asakis yvela adamians. „Tineijers“ urCevnia uwodoT axalgazrda da ara bavSvi.
masmedia bevr rames gvagebinebs bavSvebis Sesaxeb. Jurnalists SeuZlia bavSvis Sesaxeb codna gagviRrmaos da mis Sinagan samyaroSi Cawvdoma gagviadvilos. amave dros Jurnalists didi pasuxismgebloba akisria: man bavSvi realisturad da yovelgvari crurwmenis gareSe unda warmoaCinos. TavisTavad cxadia, rom Jurnalistis muSaoba da misi produqciis raoba damkveTis survilze, siuJetze, vadebsa da TviT Jurnalistis individualobis Taviseburebazea damokidebuli. ucnauri ar aris, rom Jurnalists kargi siuJeti ufro ainteresebs, vidre bavSvis saWiroebani. es yvelaferi gvesmis, magram vimedovnebT, rom Jurnalistebi mogvismenen da SeZlebisdagvarad gaiTvaliswineben Cvens rCevebs.
bavSvisagan intervius aReba
5
Jurnalisti mudam raRac axlis, uCveulosa da sakvirvelis ZiebaSia. gvendeT, yovelive amas bavSvebTan saubrisas aRmoaCenT. gamocdilebam gviCvena, rom Tu dros gamonaxavT da bavSvebs yuradRebiT mousmenT, maT mier moTxrobili ambavi ueWvelad gagaocebT. bavSvebs samyaros absoluturad sxvagvari, ufro cocxali xedva aqvT. marTalia, maTi alaparakeba arc ise ioli saqmea, magram Zalisxmeva namdvilad dagifasdebaT. es bukleti dagexmarebaT bavSvebTan komunikaciis damyarebaSi.
rodesac bavSvs saSualebas aZlevT gamoTqvas Tavisi mosazreba, mas sakuTari Tavis rwmena da pativiscema ganumtkicdeba. marTalia, Tu bavSvebs yuradRebiT movusmenT da masmediis saSualebebs nawilobriv mainc maT davuTmobT, Cvens Zalauflebaze garkveulwilad uaris Tqma mogviwevs. mozrdil adamianebs CveviaT bavSvebis xmis CaxSoba. nebismier Zalauflebas gawonasworebisaTvis sapirwone sWirdeba. amasTan dakavSirebiT unda vacnobierebdeT, rom azris Tavisuflad gamoxatva uZlieresi demokratiuli aqtia, xolo adamianis saubris mosmeniT mis mimarT pativiscemis gamoxatva SegviZlia.
pirvel gamocemaSi gamoyenebuli iyo barbadosis, kanadis, egviptis, inglisis, israelis, namibiis, CrdiloeTi irlandiis, palestinisa da rumineTis bavSvebis monawileobiT Catarebuli kvleva, firze aRbeWdili iyo maTTan interviu, romelic bukletSi iyo citirebuli. amjerad vsargeblobT “Save The Children”is mier dafinansebuli organizaciebis niukaslis biuros „bavSvTa eqspresisa“ da „bavSvebis axali ambebis saagentos“ masalebiT. bavSvebi gviziareben mosazrebebs masmediis Sesaxeb ras elian misgan, rogor unda aiRos Jurnalistma maTgan interviu.
bavSvisagan intervius aReba
6
risTvis aris saWiro es bukleti?
Tumca gazeTebSi, Jurnalebsa da televizorSi bavSvebs xSirad warmoaCenen da bevrsac saubroben maTze, magram maTi azrebis ucvlelad dafiqsireba TiTqmis ar xdeba. ufro xSirad Cven vismenT imas, Tu ras fiqroben ufrosebi bavSvebze da ara imas, Tu ras fiqroben TviTon bavSvebi sakuTar Tavze.
zogjer aRSfoTebas iwvevs masmediis saSualebebis mier adamianuri tragediebis an stiqiuri ubedurebebis warmoCenis stili. gvzaravs suraTebi: bavSvi omis msxverpli, bavSvi da siRaribe, bavSvi da eqspluatacia. ras vxedavT? bavSvebis usityvo ubedurebas. viciT, ras fiqroben isini? am kuTxiT siuJeti iSviaTad Suqdeba. araerTxel gagvigia bavSvebisagan, rom umZimes mdgomareobaSic ki maT SenarCunebuli aqvT samyaros sakuTari xedva, grZnobebi, Rirseba da siamaye. bavSvebs ar surT sacodavebi Candnen, amgvarad warmoCena Seuracxyofs maT, akninebs maT unars, saRad aRiqvan arsebuli mdgomareoba. gana Cven igives ar vigrZnobdiT am bavSvebis adgilas?
Jurnalistebis gakritikeba ioli saqmea, sirTuleebis daZlevad praqtikuli gzis povna da am gamocdilebis sxvisTvis gaziareba ki Zneli.
yvelaze ioli gza bavSvisagan intervius aRebaa. Tu iseT sakiTxze muSaobT, romelic uSualod bavSvs exeba, nu dakmayofildebiT mxolod ufrosTan saubriT, esaubreT TviTon bavSvs. bavSvebi kacobriobis naxevars Seadgenen da, gverwmuneT, maT ician, ra xdeba qveyanaze. mozrdili adamiani araerTxel gauocebia bavSvis codnas, mis SeSfoTebas ama Tu im viTarebis gamo.
bavSvebTan muSaoba Znel, sulac saxifaTo saqmed iTvleba. xSirad uTqvamT: nurc bavSvebTan imuSavebT da nurc cxovelebTan. Tu Tqven odesme gicdiaT bavSvisagan intervius aReba, is ki „damunjda“ da mtruli ganwyoba an damcinavi Rimili SemogagebaT, uTuod gaiziarebT am azrs. bukletis mizania
bavSvisagan intervius aReba
7
giCvenoT, rogor SeiZleba bavSvisagan intervius warmatebiT aReba, Tu winaswar moemzadebiT da ecdebiT bavSvs gaugoT. bavSvebTan muSaoba saocari gamocdilebaa, romelic STagagonebT da imediT agavsebT. Cveni mizania giCvenoT bavSvebTCveni mizania giCvenoT bavSvebTan warmatebiT muSaobis gza.
amosavali wertili:
• mousmineT bavSvebs, romlebic radios an televiziis axal ambebSi gamodian.
• daufiqrdiT, rogor iyeneben maT. scadeT gamoicnoT, ras fiqroben an ras grZnoben isini.
• gaiTvaliswineT, rom erTia, rodesac bavSvebis Sesaxeb ufrosebi saubroben da sul sxvaa, rodesac bavSvebi sakuTar Tavze TviTon laparakoben.
ras avaridoT Tavi
masmedias axasiaTebs bavSvebis mosalodnel, Cveul konteqstSi warmoCena. ufrosebs bavSvebTan dakavSirebuli ramdenime stereotipi aqvT, romliTac xSirad iwoneben Tavs da problemebsac am stereotipebiT arideben Tavs. marTalia, zogi stereotipi drodadro misaRebia, magram maTi sistematuri gamoyeneba bavSvebis Sesaxeb araadekvaturi warmodgenis Camoyalibebas iwvevs. stereotipi advilad gvamaxsovrdeba da misi mocileba ioli ar aris.
bavSvebma araerTxel SemogvCivles, rom maT telexatebs maTTan araferi aqvT saerTo. xSirad uTqvamT, rom mSoblebi bavSvebis Sesaxeb momzadebul satelevizio gadacemebs ufro ugdeben yurs, vidre sakuTar Svilebs. bavSvebs ki guli wydebaT!
gecnobaT es stereotipi? bavSvi, erTi mxriv, angelozia, miamiti, wamebuli suli, meore mxriv, sastiki, avi, utifari,
bavSvisagan intervius aReba
8
abezari, SfoTisTavi, samarTaldamrRvevi. sityva „axalgazrda“ ufro xSirad uaryofiT konteqstSi gamoiyeneba da ubedurebis sinonimi gaxda. Savkaniani axalagazrdebi aRSfoTebuli arian, rom maT mxolod uaryofiT konteqstSi aCveneben. arc unarSezRudul bavSvebs moswonT, maT sacodavebad an gonjebad rom warmosaxaven, siuJeti ki yovelTvis „tragediaze gamarjvebiT“ sruldeba.
Cven davinteresdiT, ras fiqrobdnen bavSvebi masmediis siuJetebze. ai, rogori iyo maTi pasuxi:
bavSvebs ar moswonT
• rodesac maTi seriozuli komentari mediaSi ufrosebis gasarTob xumrobad gaiJRerebs. rac ufrosisTvis sasaciloa, bavSvisTvis SeiZleba tragedia iyos.
• rodesac „sayvareli“ bavSvis xati masalis mimzidvelobis gasaZliereblad gamoiyeneba.
• rodesac foto Tu videomasala bavSvs damTrgunvel situaciaSi gviCvenebs im erTaderTi mizniT, rom mkiTxvels Tvalze cremli moadges, imis magivrad, rom bavSvis mimarT pativiscemis grZnoba gaaRvivos, an bavSvs aRuZras Tavisi Tavis mimarT pativiscemis grZnoba.
• rodesac bavSvebis mimarT mfarvelobiT an familarul damokidebulebas amJRavneben.
• rodesac ufrosebi iseT sakiTxebze saubroben, romlebic bavSvebs ukeTesad esmiT.
• rodesac bavSvebs aiZulebebn cirkis cxovelebiviT iTamaSon.
• rodesac ufrosebi bavSvis sisusteebiT trabaxoben.
• rodesac bavSvebs dazepirebul frazebs aTqmevineben an laparaks awyvetineben.
bavSvisagan intervius aReba
9
• rodesac maT pasiur arsebebad saxaven, maSin, roca es ase ar aris.
• rodesac yvela axalgazrda erT problemur jgufad, „axalgazrdobad” aRiqmeba.
ra surT bavSvebs?
bavSvebs surT, rom maT pativiscemiTa da gagebiT ekidebodnen. radgan isini jer kidev patarebi arian, xSirad gansakuTrebuli daxmareba da dacva sWirdebaT. magram isini adamianTa gansxvavebul saxeobas ar ganekuTvnebian, amitom maT iseTive reaqciebi aqvT, rogoric Cven ufrosebs.
- warmoidgineT Tqveni Tavi maT adgilas da sakuTar Tavs kiTxeT: rogor gsurT, rom mogepyron?
bavSvebs surT, rom Tqven
• saSualeba misceT sakuTar Tavze ufrosebis Carevis gareSe isaubron.
• maT ise moepyroT, rogorc toli tols, anu ise, rogorc sxva nebismier adamians.
• kiTxoT, ras fiqroben isini im publikaciebze, romlebic masmediaSi Cndeba.
• misceT saSualeba Tavisuflad esaubron bavSvebs da ufrosebs.
• moepyroT rogorc pirovnebebs, romelTac sakuTari azri, mowodeba da wuxili aqvT.
• daafasoT maTi gamocdileba. mcire asakis miuxedavad maT cxovrebaze bevri ram ician.
• neba misceT iyvnen iseTebi, rogorebic arian da ara iseTebi, rogorebic sxvebs surT iyvnen.
• seriozulad aRiqvaT maTi Sexedulebebi.
bavSvisagan intervius aReba
10
rogor movusminoT bavSvebs
intervius umTavresi elementi mosmenaa, mosmena da ara gagoneba. yuri daugdeT, ras amboben, ras fiqroben bavSvebi. bavSvs saintereso saTqmeli SeiZleba hqondes, magram Tu msmeneli ar hyavs, kedels xom ar elaparakeba? bavSvebs msmeneli sWirdebaT, amitom Tu Tvlian, rom Tqven maT ar usmenT, arc arafers mogiTxroben. rac ufro yuradRebiT usmenT, miT ufro warmatebiT SeZlebT maTTan muSaobas.
iciT, ramdenjer uTqvams bavSvs: „pirvelad aris, rom viRacas Cemi azri ainteresebs.“ ai, kidev erTi citata, aTi wlis Crdiloirlandieli Wkviani biWunas saubridan: „aravisTvis miTqvams, ras vfiqrob belfastSi brZolebis Sesaxeb. Cemi azriT, es cudia, magram bavSvs yurs vin daugdebs.” ratom aravin misca mas Tavisi azris gamoxatvis SesaZlebloba?
sakuTar Tavs SeekiTxeT
• kargi msmeneli xarT? intervius aRebis dros ra ufro gainteresebT respodentebi ras getyvian, Tu Tqven ra SekiTxvas dausvamT da ra reaqcia geqnebaT?
• yuris gdeba giyvarT, Tu saubris Sewyvetineba met siamovnebas ganiWebT?
• bavSvebTan yofna gsiamovnebT?
• SegiZliaT seriozulad moekidoT bavSvs, mis Sexedulebebs da grZnobebs?
• SegiZliaT SeekiTxoT bavSvebs, raime sxva saqmis keTeba xom ar urCevniaT?
• SegiZliaT SeSfoTebis gareSe aRiaroT, rom bavSvebma raRac Tqvenze meti ician?
• SegiZliaT aRiaroT, rom Tqveni winaswar SemuSavebuli
bavSvisagan intervius aReba
11
Sexeduleba bavSvTan saubris Semdeg SeiZleba Tavdayira dadges?
Tu Tqven darwmunebuli ar xarT Tqvens SesaZleblobebSi, gaixseneT bavSvoba. seriozulad aRgiqvamdnen ufrosebi? ra SegrZneba gqondaT, rodesac seriozulad gismendnen? ufrosebis garemocvaSi rodis grZnobdiT Tavs Tavisuflad?
Tavidanve SeafaseT Tqveni Zlieri da susti mxareebi, romelTac bavSvebTan Tqvens urTierTobaze seriozuli gavlenis moxdena SeuZlia da romelTac isini umalve grZnoben.
ratom unda aviRoT interviu bavSvebisagan?
• bavSvebs gulis gadmoSla surT.
• bavSvebs SeuZliaT saintereso da axali informaciiT mogamaragon.
• bavSvebs mozrdili adamianebisagan gansxvavebuli xedva aqvT.
• iseTi Temebi, rogoricaa ganaTleba, TamaSi, agresiuli urTierTdamokidebulebani, bavSvebisaTvis ufro mniSvnelovania, vidre ufrosebisTvis. amitom Jurnalistebi unda dainteresdnen, ras fiqroben am Temebze bavSvebi.
• bavSvebis mosmena aumjobesebs bavSvebsa da ufrosebs Soris urTierTgagebas da amcirebs TaobaTa Soris ufskruls. Zalian xSirad ufrosebi da axalgazrdebi imiT tanjaven erTmaneTs, rom ar saubroben.
• saubari, mosmena TviTrwmenas uZlierebs bavSvebs da xels uwyobs maT pirovnebad Camoyalibebas.
• mediis momxmarebelTa Soris bavSvebic arian. maT ainteresebT, ras amboben da grZnoben maTi Tanatolebi.
bavSvisagan intervius aReba
12
publikaciebSi bavSvebis warmoCeniT Jurnalistebs SeuZliaT TavianTi auditoria gaafarToon.
• bavSvebs aqvT ufleba, rom maT mousminon, maTi azri gaiTvaliswinon, rom masmediaSi gamoxaton sakuTari mosazrebebi. yvela es principi gaeros bavSvis uflebaTa konvenciis ganuyofel nawils warmoadgens.
• gverwmuneT, bavSvebisagan bevr rames iswavliT.
bavSvisagan intervius aReba
13
intervius dagegmva
„ufrosebi fiqroben, rom politikasa da msgavs sakiTxebSi Cven araferi gagvegeba. Tu raRacis
Tqmas daapireb, maSinve gaCereben „kargi ra, Cumad iyavi, Sen ra ici!“
sanam intervius aiRebT, moemzadeT. nu waxvalT interviuze winaswar Camoyalibebuli azriT, nu fiqrobT: „amas amdeni dro dasWirdeba.“ dros nu SemofarglavT.
Tu gaqvT SesaZlebloba, winaswar moikvlieT informacia bavSvis Sesaxeb; maT ar uyvarT stumari, romelic uazro SekiTxvebs svams. Tu mozrdili adamianisgan intervius aRebis win kvlevas atarebT, igive meTodi bavSvTan urTierTobisas ratom ar unda gamoiyenoT?
bavSvebisgan konsultaciis miReba
bavSvebsac miaRebineT monawileoba statiis an satelevizio gadacemis momzadebaSi, kvlevis an dakvirvebis CatarebaSi. isini dagexmarebian gaigoT, ra sakiTxebia maTTvis yvelaze mniSvnelovani, ra kategoriis bavSvebTan kontaqtis damyareba gijobT saqmisaTvis, sad SeiZleba aseTi bavSvebis povna, ra dros da sxv. es xom is meTodia, romliTac mozrdil adamianebTan muSaobisas sargeblobT, magram roca saqme bavSvebs exebaT, maT Sesaxeb azrs ratomRac mozrdilebs ekiTxebiT.
sakiTxis SerCeva
bavSvebs marto estrada, moda, TamaSi da garToba ar ainteresebT. gaocdebiT maTi interesebis sifarToviT da siR
bavSvisagan intervius aReba
14
rmiT. ufrosebis msgavsad, bavSvebi iseT sakiTxebze saubroben kargad, romelic maT ainteresebT. amitom Tqveni gegmebi bavSvis interess unda SeusabamoT.
vis vesaubroT, calkeul bavSvs Tu jgufs?
Tu bavSvis konkretul gamocdilebaze saubari ar gsurT, umjobesia bavSvebs jgufurad esaubroT. bavSvebi imdenad miCveuli arian ufrosebis kontrols, imis keTebas, rasac ufrosebi karnaxoben, rom TqvenTan gancalkevebiT saubrisas bavSvi SeiZleba dafrTxes, radgan ar icis, ra unda ucxo adamians misgan. mas didi dro sWirdeba, rom damSviddes da guli gadagixsnaT. megobrebisa Tu Tanaklaselebis garemocvaSi bavSvi Tavs ufro Tavisuflad grZnobs. Tu Tamam mosaubres cotaTi SezRudavT, morcxvi bavSvebi ufro advilad isaubreben, erTmaneTs waaqezeben, Tqvens saqmes TviTon gaakeTeben.
gamarTlebulad gvesaxeba oTxieqvsi bavSvisgan Semdgar jgufTan muSaoba. Tu bavSvebis raodenoba metia, yvelas ar eqneba laparakis saSualeba, an gagiWirdebaT imisaTvis Tvalis midevneba, vin ra Tqva, miTumetes, Tu ramdenime bavSvi erTad laparakobs.
gaiTvaliswineT bavSvebis asaki. umcrosi asakis bavSvebi ver gabedaven ufrosi asakis bavSvebis TandaswrebiT laparaks. amitom, Tu amis saSualeba aris, umjobesia jgufSi metnaklebad erTi asakis bavSvebi, zogjer ki erTi sqesis bavSvebi iyvnen.
zogi bavSvi mxolod im SemTxvevaSi gaixsneba, Tu calke daelaparakebiT, radgan mas an vinmesi eSinia, an ar endoba sxva bavSvebsa da ufrosebs. kiTxeT maT, ra surT, SeuqmeniT maTTvis sasurveli garemo. garda amisa, unda gaiTvaliswinoT sxva momentebic, raTa bavSvebma Tavi SeboWilad ar igrZnon. magaliTad, inglisSi bavSvebs afrTxileben, ucxos ar dae
bavSvisagan intervius aReba
15
laparakon. maT SeiZleba oTaxSi TqvenTan erTad Caketva ar moindomon. frTxilad iyaviT, Tqveni qceva arasworad ar gaigon (ixileT bavSvebTan muSaobis eTika da sivrcis SerCeva.)
rogor SevarCioT bavSvebi?
yvela bavSvs aqvs ufleba Tavisi azri xmamaRla gamoxatos. magram masmediaSi, rogorc wesi, an priviligirebul, zeniWier, an arapriviligirebul, tanjul bavSvebze saubroben. aseTi calmxrioba moralurad gaumarTlebelia da praqtikuladac wamgebiania, radgan yvelaze SesaniSnav da araordinarul masalas swored Cveulebrivi bavSvebi mogawvdian.
SeZlebisdagvarad daicaviT Tanafardoba gogonebsa da biWebs, TeTr da Savkanian (an sxvadasxva eTnikuri warmomavlobis), unarSezRudul da janmrTel, sxvadasxva klasisa da kastis bavSvebs Soris (amgvar SepirispirebaTa CamoTvla usasrulod SeiZleba gagrZeldes). TavisTavad cxadia, rom romelime konkretul ubanSi, sadac Tqven dakvirvebas atarebT, bavSvTa yvela kategoria ver iqneba warmodgenili.
es midgoma politikuri motivebiT ki ar aris nakarnaxevi, aramed imis gacnobierebiT, rom Tu romelime kategoria gamogrCebaT, amis gamo SeiZleba saintereso siuJetic dakargoT. xolo Tu Sereul jgufs SeqmniT, saubari cocxlad warimarTeba da bavSvebs Soris kamaTi mraval erTmaneTisgan gansxvavebul azrs warmoSobs. aucileblad gaiTvaliswineT bavSvebis asaki. umcrosi asakis bavSvebsac aqvT saintereso ambavi mosayoli, magram maT meti dro sWirdebaT azris Camosayalibeblad. moTmineba iqonieT 10 wlamde asakis bavSvebTan muSaobisas.
Tu erTi konkretuli ambis an movlenis gaSuqeba gsurT, is bavSvebi monaxeT, romlebic am movlenis uSualo monawileni iyvnen.
bavSvisagan intervius aReba
16
sad vipovoT isini?
mimarTeT axalgazrdebis raionuli klubebs, religiur wreebs, bavSvTa centrebs, arasamTavrobo organizaciebs. esaubreT adgilobriv korespondentebs, mSoblebs, maswavleblebs da axalgazrdebTan momuSave sxva adamianebs. skola erTerTi is adgilia, sadac bavSvebs SegiZliaT esaubroT, magram arc skolis moswavleTa gamomwvevi qceva gagikvirdeT.
tradiciebis gaTvaliswineba
aramarto bavSvebTan, aramed mSoblebTan, skolasTan da sxva organizaciebTan urTierTobisas unda gaiTvaliswinoT adgilobrivi kulturuli tradiciebi da wesebi. bevr qveyanaSi bavSvisagan intervius aRebamde oficialuri nebarTvis aReba dagWirdebaT mSoblebis, skolis da ganaTlebis saministrosganac ki. sanam saqmes SeudgebodeT, gaarkvieT es sakiTxi. nu CaTvliT, rom SegiZliaT quCaSi Semxvedri bavSvi gaaCeroT da misgan interviu aiRoT.
nebarTvis aReba
vidre intervius aiRebdeT, unda gaiTvaliswinoT konfidencialobis dacvis sakiTxebi, bavSvis nebasurvili da uflebebi, aseve mSoblis an meurvis moTxovnebi. prioriteti eniWeba bavSvis nebas da mis interesebs, radgan bavSvebs azris gamoTqmis ufleba aqvT, xolo ufrosebs maTi gaCumebis ufleba ara.
es sakiTxi gansakuTrebiT mwvaved maSin dgeba, rodesac saxelmwifos meurveobis qveS myof mcirewlovan bavSvebTan gvsurs saubari. aris SemTxvevebi, rodesac bavSvebi quCaSi cxovroben, magram oficialurad mainc saxelmwifos meurveobis qveS myofebad iTvlebian. xelmZRvanelobas SeuZlia
bavSvisagan intervius aReba
17
maTTan saubris ufleba ar mogceT, iseve rogorc arasrulwlovan patimrebTan an jariskacebTan saubris ufleba. gaerTianebuli samefos kanonmdeblobis mixedviT, 18 welze naklebi asakis axalgazrdas rom esaubroT, nebarTva adgilobrivi xelisuflebisagan unda miiRoT. penitencialur dawesebulebaSi myof 16 welze naklebi asakis axalgazrdebTan saubrisaTvis ki nebarTvas mSoblis an meurvisagan iRebT.
magram Cven mainc girCevT bavSvs kiTxoT, ra surs. unda TqvenTan saubari? winaaRmdegi xom ar iqneba, rom misi sityvebis citireba moaxdinoT? auxseniT, ra Sedegi SeiZleba amas moyves. es sakmaod rTulia im sazogadoebaSi, sadac bavSvebi masmedias ar icnoben. magram, rogorc wesi, bavSvebs kargad esmiT yvelaferi da Tu maT ar surT TqvenTan saubari, Tavisuflad amboben uars. Tavs nu moaxvevT bavSvs Tqvens survils, Tavisi sityvebis citirebaze Tanxmoba mogceT.
gamocdilebiT viciT, rom ufrosebi (es gansakuTrebiT oficialur muSakebs exebaT) cdiloben bavSvebs ar Segaxvedron, vinaidan ar ician, ras ityvian isini, an rogor warmoaCenen maT. uars xSirad imiT xsnian, rom bavSvebi susti arsebebi arian da maT dacva, ufro sworad, mfarveloba sWirdebaT. adre qalebis mimarTac aseTive damokidebuleba iyo damkvidrebuli.
bavSvebTan muSaobis eTika
Tuki bavSvebTan momuSave saqvelmoqmedo da ganviTarebis organizaciis warmomadgenlebi varT, mkacri ganawesis Sesabamisad gviwevs saqmianobis warmarTva. igi moicavs sakiTxis gaSuqebas, konfidencialobas, bavSvTa dacvas. yovelive amis Sesaxeb cnobili unda iyos JurnalistebisaTvis da, saerTod, yvelasaTvis, vinc bavSvebisagan intervius iRebs.
rodesac profesionali bavSvTan im mizniT amyarebs kontaqts, rom masze siuJeti moamzados, foto gadauRos an
bavSvisagan intervius aReba
18
misgan informacia miiRos, man Tavis mizanTan SedarebiT upiratesoba bavSvis interesebs unda mianiWos.
bavSvis sicocxle safrTxeSi ar unda CaagdoT, ar unda SeqmnaT imis winapiroba, rom mis mimarT Zaladoba ganxorcieldes an mas eqspluatacia gauwion.
bavSvis mimarT Zaladobis sakiTxi mraval moments moicavs, romlebic am sakiTxze momuSave adamianebis TvalTaxedvis areSi mudmivad aris moqceuli. yvelas gvakisria pasuxismgebloba, davicvaT bavSvi nebismieri Zaladobisagan.
bavSvTan calke muSaobis meTodiT saukeTeso siuJetebi mzaddeba, magram es meTodi bavSvs safrTxeSi agdebs, rac ar unda dagaviwydeT. xolo Tu xedavT, rom bavSvis sicocxles an mis keTildReobas safrTxe emuqreba, miiReT saTanado zomebi.
Tavi SeikaveT iarliyis miwebebisagan
frTxilad iyaviT bavSvebis siuJetSi warmoCenisas. imunovirusiT daavadebuli an seqsindustriaSi momuSave bavSvi gansakuTrebiT mwvaved reagirebs mis mimarT gamoyenebul gansazRvrebebze. arasworad SerCeul sityvebs im adamianebis uaryofiTi gamoZaxili moyveba, romlebic am bavSvs icnoben.
magaliTad, prostitut bavSvs ar surs mas prostituti uwodon, urCevnia moixsenion rogorc seqsindustriis muSaki. gogona, romelic jariskacebma sqesobrivi moTxovnilebis dasakmayofileblad gaitaces, moiTxovs mas „coli“ uwodon. Zaladobis gadamtan bavSvs urCevnia gadarCenili uwodon da ara msxverpli. evfemizmze Tqveni Sexeduleba SegiZliaT gqondeT, magram bavSvis survils pativi unda sceT. Tu iseT terminologias gamoiyenebT bavSvis mimarT, romelic mas Tqvens mimarT mtrulad ganawyobs, verafers moigebT. magaliTad, seqsindustriaSi momuSave bavSvebma tailandSi Save
bavSvisagan intervius aReba
19
The Childrenis warmomadgenels uTxres, rom isini Tavs prostitutebs ar uwodeben. am sityvas sazogadoebis sxva fenebis warmomadgenlebi iyeneben, TviTon ki Tavis saqmianobas ase aRweren „stumrebis mopatiJeba“ an „ucxoelebis gamosaWerad wasvla“.
dro
bavSvebTan muSaobisas dros nu SemofarglavT. bavSvebis ndoba rom moipovoT, intervius dawyebamde droa saWiro. intervius dasrulebis Semdeg bavSvebs ucbad nu gamoeTxovebiT, maT Tavs uxerxulad nu agrZnobinebT.
Tu bavSvebTan apirebT muSaobas, CaTvaleT, rom erTi saaTiT meti dro dagWirdebaT, vidre maswavleblebTan, mSoblebTan da sxva mozrdil adamianebTan muSaobisas. ukeTesia dro dagrCeT, vidre dagakldeT. Tu bavSvebTan samuSaod mxolod 15 wuTi gaqvT, erT an or SekiTxvaze mets nu dasvamT, an blicinterviusaTvis bavSvebi winaswar moamzadeT.
mosamzadebeli viziti
Tu gsurT, rom interviu kargi gamogivideT, bavSvebi erTxel mainc moinaxuleT winaswar. Tqven maT ukeT gaicnobT da, rac kidev ufro mniSvnelovania, isini gagicnoben ukeT. bavSvebi ucxo adamianebs ufrTxian, amitom maTi ndoba rom daimsaxuroT, droa saWiro.
mosamzadebeli viziti aramarto bavSvebis gacnobaSi dagexmarebaT, aramed daanaxebs maT, rom Tqven namdvilad gainteresebT isini da maTi azri. Tu intervius dros raime teqnikis, diqtofonis an kameris gamoyenebas apirebT, mosamzadebeli vizitis dros kargi Sansi geZlevaT auxsnaT bavSvebs, rogor muSaobs teqnika an risTvis gWirdebaT igi.
bavSvisagan intervius aReba
20
skolebSi muSaoba
interviusTvis bavSvebis moZebna yvelaze iolad skolaSi SeiZleba, magram aq bevri ram unda gaiTvaliswinoT.
upirvelesad es bavSvebis dacvis sakiTxia. skolasTan winaswar konsultaciebi unda CaataroT. Tumca SegiZliaT uamisodac aiRoT interviu bavSvebisagan, magram Tqveni wasvlis Semdeg maT SeiZleba problemebi SeeqmnaT. amitom pirdapir bavSvebTan misvla gaumarTlebelia. Tavdapirvelad SexvdiT direqtors, SeuTanxmeT Tqveni ganrigi mis da misi TanamSromlebis ganrigs. inglisSi, rogorc wesi, maswavleblebi TavianT ganrigs naxevari, zogjer erTi wliT adre adgenen, ris gamoc misi Secvala rTulia. amitom mizanSewonilia am problemis mosagvareblad skolas winaswar daukavSirdeT.
umjobesia ramdenime skolasTan imuSaoT, vinaidan erT skolaSi SeiZleba bavSvebis yvela fenis warmomadgeneli ar iyos. zogi bavSvi SeiZleba saerTod ar dadiodes skolaSi. zog skolaSi ZiriTadad SeZlebuli ojaxebis Svilebi swavloben, zogSi Raribi ojaxebis Svilebi. qalaqis da soflis skolebic gansxvavdebian erTmaneTisagan. zog skolaSi romelime erTi erovnebis bavSvebi ufro metni arian.
Zalian xSirad muSaoba erTsa da imave skolaSi tardeba xolme erTi ubralo mizezis gamo is an axlosaa, an aq ukve aqvT amgvari muSaobis gamocdileba.
bavSvebs uWirT maswavleblis TandaswrebiT Tavisuflad saubari. Tu bavSvebs TviTon ar surT maswavleblis daswreba, ecadeT Sexvedra mis gareSe Sedges. Tu tradiciebis Sesabamisad saubars sxva ufrosi aucileblad unda eswrebodes, bavSvs mieciT arCevanis ufleba.
gasaTvaliswinebelia skolis, iseve rogorc nebismieri sxva dawesebulebis, zrunva sakuTar prestiJze. maswavleblebi amayoben TavianTi skoliT da Tu bavSvebis SerCevas maT vTxovT, isini im bavSvebs mogiyvanen, romlebic skolis
bavSvisagan intervius aReba
21
Sesaxeb mxolod poziturad isaubreben. yvelaze cocxali bavSvebi ki, rogorc wesi, kargi akademiuri moswrebiT an yofaqceviT ar gamoirCevian.
ar dagaviwydeT ukukavSiris ganxorcielebis aucilebloba. gamoqveynebuli statia, aseve gadaRebuli fotoebis aslebi skolas gaugzavneT. skola mowadinebulia istorias Semounaxos masalebi, gamofinos isini an saklaso muSaobaSi gamoiyenos. Tqveni viziti, iseve rogorc am vizitis Sedegi, gakveTilze sasaubro saintereso Temad SeiZleba iqces.
bavSvisagan intervius aReba
22
interviu
„adgilobrivi radiosadguridan qalma damireka. saubris bolos miTxra, gmadlobT
interviusaTviso. verc mivxvdi, rom intervius iRebda.“
„mkveTri toniT da gawelilad nu gvelaparakebiT, nurc iseT rames gvetyviT,
rasac ver gavigebT.“
imis mixedviT, Tu rogor epyrobiT bavSvebs da rogor ukeTebT organizebas intervius, es bavSvebi xvdebian, ra gsurT maTgan. Tu agrZnobinebT, rom isini mniSvnelovani adamianebi arian TqvenTvis da migaCniaT, rom maT saintereso ramis Tqma SeuZliaT, yvelafers gaakeTeben, raTa imedi ar gagicruvdeT. xolo Tu agrZnobinebT, rom seriozulad ar aRiqvamT maT da patarebad TvliT, romelTac araferi mniSvnelovani ar SeuZliaT Tqvan, imeds arc am SemTxvevaSi gagicrueben da Sesabamisad moiqcevian. daTmeT Tqveni upiratesoba, uCveneT bavSvebs, rom Tqvenc gaqvT susti wertilebi es maTTan dagaaxloebT.
- gaixseneT, Tqven TviTon rogor grZnobT Tavs, rodesac ufrosi zemodan dagyurebT.
- ra grZnoba giCndebaT, rodesac ufrosebs Tqveni mosazreba aintersebT, mas seriozulad ekidebian? ra gavlenas axdens es Tqvens qcevaze?
bavSvebic igives grZnoben. Tu pativiscemiT moepyrobiT, sanazRauros aucileblad miiRebT.
bavSvisagan intervius aReba
23
adgilis SerCeva
intervius Casatarebeli adgilis farTo arCevani SeiZleba ar gqondeT, magram yovelTvis mniSvnelovania bavSvebisaTvis iseTi pirobebis Seqmna, rom maT Tavi Tavisuflad igrZnon. garemo bavSvs ar unda afrTxobdes, amitom arc saklaso oTaxia misaRebi da arc miTumetes direqtoris kabineti. sasaubrod mcire sivrcec sakmarisia. Tu kargi amindia, gareT SegiZliaT dasxdeT. TqvenTvisac da bavSvebisTvisac ukeTesi iqneba, Tu gamvlelgamomvleli yuradRebas ar gifantavT. myudro adgili moZebneT.
SeZlebisdagvarad ecadeT mudam bavSvis xedvis areSi rCebodeT, gansakuTrebiT im SemTxvevaSi, Tu mas calke esaubrebiT. Tu Sexvedra SenobaSi mimdinareobs, kari Ria datoveT. Tu gareT xarT, sadme xis CrdilSi moZebneT adgili, saidanac sxvebi advilad daginaxaven, magram arc imdenad axlos iqnebiT maTTan, rom Tqveni saubari gaigonon. es bavSvis usafrTxoebis dacvasac emsaxureba.
Tu amis SesaZlebloba arsebobs, ecadeT saubari iseT garemoSi warmarToT, romelic Tqveni saubris konteqsts exmianeba. magaliTad, skolis baRis Sesaxeb am baRSi isaubreT. saubari quCaSi mcxvrebi bavSvebis Temaze swored quCaSi gamarTeT.
mieciT saSualeba bavSvs, adgili TviTon airCios, magram es adgili Tqvens moTxovnilebasac unda akmayofilebdes. bavSvma unda icodes, magaliTad, ratom giSliT xels xmauri.
mxolod bavSvebi?
Tu sxva adamianebs surT saubars daeswron da es maTi tradiciebiT ar aris ganpirobebuli, sTxoveT maT dagtovon. ufrosebi, gansakuTrebiT isini, vinc SeCveulia bavSvis kontrols, awyvetineben an karnaxoben mas. maswavleblebi Tavs ver ikaveben SeniSvnebis micemisagan, socialur muSaks
bavSvisagan intervius aReba
24
SeuZlia Tqvas, rom rasac bavSvi ambobs, misi warmosaxvis nayofia, an sulac tyuilia. TavSekavebiT auxseniT, rom Tqven bavSvis TvaliT danaxuli sinamdvile gainteresebT, xolo damatebiTi informaciis misaRebad maT mogvianebiT esaubrebiT.
Tumca zogierT bavSvs urCevnia saubrisas gverdiT hyavdes iseTi adamiani, romelsac endoba (magaliTad, axalgazrdebis saqmeebze specializebuli socialuri muSaki), miTumetes, Tu grZnobs, rom Tqvens Soris garkveuli urTierTgageba arsebobs. bavSvebTan gancalkevebiT saubari maTi dacvis sakiTxebs aRZravs (ix. bavSvebTan muSaobis eTika da adgilis SerCeva).
moxerxebulad sxedxarT?
dajeqiT ise, rogorc bavSvebi sxedan. TqvenTvis saukeTeso da did skams nu aarCevT. Tu bavSvebi iatakze an miwaze sxedan, maT gverdiT miujeqiT. jgufTan muSaobisas wre gaakeTeT. ajobebs, Tu yuradRebis centrSi ar iqnebiT, magram amave dros yvela bavSvs kargad dainaxavT.
Jestebis ena frTxilad gamoiyeneT. saubrisas bavSvebs TvalebSi uyureT, Tu, ra Tqma unda, tradicia amis uflebas gaZlevT. bavSvebi Tavs kargad grZnoben, roca Tanamosaubris Jestikulacia iseTivea, rogoric maTi, magram ar unda SegamCnion, rom maT baZavT.
teqnika
imis mixedviT, radioSi muSaobT Tu televiziaSi, sxvadasxva teqnika dagWirdebaT, rac intervius aRebis Taviseburebas ganapirobebs. Tu bavSvisagan seriozuli informaciis miRebas apirebT, maqsimalurad SezRudeT teqnikis gamoyeneba. roca, magaliTad, kadris xelmeored gadaReba gsurT, aux
bavSvisagan intervius aReba
25
seniT, ras da ratom akeTebT. Tqveni samuSao jgufis yvela wevri TqvensaviT unda moiqces. garda amisa, bavSvebisaTvis teqnikasTan urTierTobas SemecnebiTi mniSvnelobac SeiZleba hqondes.
kulturuli Taviseburebebi
zogierTi kultura bavSvebs qcevis konkretul normebs uwesebs, maTgan ufrosebis mimarT pativiscemis gamoxatvas moiTxovs. gaiTvaliswineT es da nurc bavSvebs CaagdebT uxerxul mdgomareobaSi, nurc mSoblebs SeuracxyofT. zogjer mizanSewonilia winaswar kiTxoT bavSvebs, ra pirobebSi undaT intervius Catareba. interviu gansakuTrebiT efeqturi gamodis, Tu bavSvebi grZnoben, rom ufrosebi maT TanatolebiviT epyrobian da maT azrs pativs scemen. xolo Tu nebarTvis gareSe saubris ufleba ar aqvT, an Tu zemoT yureba uxdebaT, raTa Tqven daginaxon, bavSvebi Tavisuflad veRar saubroben.
gacnoba
sakuTari Tavis wardgenaze dros nu dazogavT. martivad da naTlad auxseniT, vin xarT, ras akeTebT da ratom. urigo ar iqneba, Tu gazeTs an Jurnals miutanT, sadac Tqveni statiaa dabeWdili, raTa bavSvebma naxon, ras akeTebT da rogor SeiZleba gamoiyenoT maTgan aRebuli interviu.
operators SeuZlia mis mier gadaRebuli ramdenime fotosuraTi moitanos. rodesac amerikeli fotografi eli ridi Save the Childrenis farglebSi samxreT afrikaSi gaemgzavra, Tan Tavisi wigni „Savkanianebi amerikaSi“ waiRo. bavSvebTan am suraTebze msjelobam, maTTvis imis axsnam, Tu ra imaleboda TiToeuli fotos miRma, fotografsa da bavSvebs Soris siucxovis yinuli gaalRo.
bavSvisagan intervius aReba
26
bavSvebs sTxoveT, yvelam calcalke warmogidginoT Tavi. es maT sakuTari Tavisadmi rwmenas ganumtkicebs.
„sazRvrebis dadgena“
bavSvebs auxseniT, ras akeTebT da ratom, maTgan ra gsurT, ra wesebi unda daicvan. magaliTad, unda ganumartoT, rom erTmaneTs laparaki ar unda gaawyvetinon, mosaubres yuradRebiT unda mousminon. pirdapir uTxariT, ra gsurT da bavSvebic Tavs ufro Tavisuflad igrZnoben da gaugebrobisaTvis adgili aRar darCeba. kiTxeT, rame xom ar interesebT, yvelaferi naTelia Tu ara maTTvis? zogjer iseTi ram SeiZleba gkiTxon, rac Tqvens konkretul saqmianobas sul ar exeba, magram mainc yuradRebiT mousmineT.
bavSvebs aintersebT masmedia. amitom usafuZvlo imedebic SeiZleba gauCndeT, rasac imedgacureba moyveba. auxseniT, rogor SeiZleba masala gamoiyenoT, an savaraudod ra saxe eqneba saboloo produqts.
konfidencialoba da anonimuroba
konfidencialobas bavSvebisaTvis didi mniSvneloba aqvs. SeekiTxeT, ras fiqroben maTi vinaobis gaxmaurebaze. Tu yoymanoben, mxolod bavSvis saxeli gamoiyeneT, an isic gamoigoneT. zogjer ufrosebma arc viciT, ra safrTxeSi vagdebT bavSvebs, rodesac isini Cveni TxovniT TiTqosda uwyinar azrs gamoTqvamen.
anonimurobas Tu daicavT, bavSvebi bevr rames xalisiT mogiyvebian.
Tumca zogi bavSvi arc malavs vinaobas. Jurnalistebs da socmuSakebs xSirad sCveviaT bavSvis mxolod saxeliT moxsenieba (gvaris gagebiT Tavs ar iwuxeben), rac mfarvelobiT tons
bavSvisagan intervius aReba
27
aZlevs siuJets, bavSvebs ki es ar moswonT. zogi TeTrkaniani dResac mxolod saxeliT moixseniebs Savkanianebs (magaliTad, mebaRe jimi an mzareuli gledisi) da amiT, nebiT Tu uneblieT, maT Rirsebas akninebs.
Tu fotografTan erTad muSaobT, bavSvebs kiTxeT, surT Tu ara, rom fotoebi gadauRon da Semdeg gamoaqveynon. nu ggoniaT, rom amis kiTxva aucilebeli ar aris. surT, rom maTi vinaoba titrebSi aRniSnuli iyos? Tu es SesaZlebelia, aucileblad auxseniT, ra konteqstSi apirebT fotoebis gamoyenebas.
bavSvis usafrTxoeba mxedvelobidan arasdros gamogrCeT. maSinac ki, Tu bavSvebs surT suraTis gadaReba, SeiZleba maTi vinaobis Secvla dagWirdeT magaliTad, Tu isini arasrulwlovanebi arian, devnas gaurbian an raime sxva mizeziT arian iZulebuli vinaoba damalon.
aseTi bavSvebi gadaiReT ise, rom maTi saxe CrdilSi moeqces, anda naWriT an xelebiT iyos dafaruli.
zogjer Tqven ver SeZlebT absoluturi konfidencialobis uzrunvelyofas. Tu bavSvi gagimxelT, rom mis mimarT Zaladoba ganxorcielda an aseTi ram ganzraxuli aqvT, valdebuli xarT amis Sesaxeb policias an socialur samsaxurs SeatyobinoT. Cven mainc girCevT am SemTxvevaSic scadoT bavSvisagan Tanxmobis miReba jobs man icodes, rom Tqven policiisaTvis ambis Setyobinebas apirebT. Tu intervius msvlelobis dros zedapirze raime seriozuli da saxifaTo ambavi amotivtivda, auxseniT bavSvs, ra SeiZleba moxdes am ambis gamoaSkaravebis SemTxvevaSi. bavSvebTan maqsimalurad gulwrfeli iyaviT (ix. piraduli sakiTxebi).
gaicaniT erTmaneTi
interviu bavSvebs afrTxobs, amitom gasakviri ar aris, rom Tavidan isini nerviuloben. bavSvebma Tavi Tavisuflad rom igrZnon, gaicaniT isini da Tqveni Tavic warudgineT. rogor
bavSvisagan intervius aReba
28
SeiZleba amis gakeTeba? bavSvebi erTmaneTisgan gansxvavdebian, aseve gansxvavdeba maTTan daaxloebis xerxebic, magram amisaTvis nebismier SemTxvevaSi garkveuli droa saWiro.
upirveles yovlisa, gverdze gadadeT bloknoti, diqtofoni an sxva teqnika. Tqven TviTonac gaTavisufldiT da ecadeT yuradRebiT moisminoT bavSvis naambobi, Canaweris gakeTebaze nu ifiqrebT. situacias ganmuxtavs maTTan erTad TamaSi, simRera an cekva. urigo ar iqneba, Tu bavSvebs maTi cxovrebis amsaxvel suraTebs daaxatinebT.
bavSvebs nurafers daaZalebT, iyaviT gulRia da Tavi bunebrivad daiWireT. bavSvebi advilad xvdebian, rodis aris ufrosi aragulwrfeli da Tu maTi ndoba ar daimsaxureT, guls ar gadagixsnian. Tu ar iciT, ra TqvaT an gaakeToT, nu mogeridebaT, bavSvebs SeekiTxeT. isini siamovnebiT dagexmarebian. nu daumalavT, rom maTsaviT uxerxulad da umweod grZnobT Tavs.
Tu teqnikis gamoyenebas apirebT, uCveneT bavSvebs, rogor muSaobs is da risTvis gWirdebaT. Tu amis SesaZlebloba arsebobs, TviTon scadon mikrofoniT muSaoba. gaaxedeT kameraSi, an uCveneT, rogor akeTebT stenogramas. kargi iqneba, Tu teqnikas mosamzadebeli vizitis dros mosinjavT, amis Semdeg intervius aReba aRar gagiWirdebaT.
leqsika
bavSvebisaTvis gasageb enaze isaubreT. roca raimes xsniT, martivi leqsika gamoiyeneT. Tu ar iciT, rogori leqsikaa gasagebi xuTi an cameti wlis bavSvebisaTvis, yuri daugdeT, rogor laparakoben isini. Tu saWiro gaxda, bavSvebTan momuSave adamianebs daukavSirdiT da rCeva kiTxeT. daakvirdiT, gaiges bavSvebma Tqveni naTqvami? Tu arasworad gaiges, axla sxvanairad TqviT saTqmeli. ganmartebis erTi da imave formiT ramdenjerme gameorebas Sedegi ar moyveba.
bavSvisagan intervius aReba
29
ecadeT maSinac ki gaugoT, rodesac TviTonac ar ician, rogor gamoTqvan, rac gulSi udevT. did daxmarebas gagiwevT Tqvenive gulwrfeli daintereseba. Tu mainc ar gesmiT, ras amboben, kidev SeekiTxeT: „aba, kidev erTxel amixseni?“ an „ra sainteresoa. kidev ra moxda?“ an „amiT ra gindoda geTqva?“
- dayvirebiT gauCumebixarT? ra gigrZvniaT am dros?
- ras grZnobT, roca TqvenTvis gaugebar Jargonze gelaparakebian? rogor SeiZleba amis Tavidan arideba?
- vinmesTan saubris dros rogor xvdebiT, gagigoT Tu ara Tanamosaubrem? (daakvirdiT amas sxva dros, ucxosTan saubrisas)
intervius dawyeba
intervius warmarTvis Cveulebrivi teqnika xSirad bavSvebTan gamousadegaria. pirdapiri kiTxvebis dasmisas isini an sakuTar naWuWSi iketebian, an imas amboben, rasac maTgan sxvebi moelian, xolo sakuTar fiqrebs ar amxelen.
bavSvebs SekiTxvebs mudam usvamen mSoblebi da maswavleblebi. ufrosebi maTgan TiTqmis yovelTvis „swor“ pasuxs moelian. bavSvebmac ician, romeli pasuxia „swori“. Tu gindaT bavSvma guli gadagixsnaT, auxseniT, rom swori an araswori pasuxi ar arsebobs.
Tavidan bavSvebi uxerxulad grZnoben Tavs, „swori“ pasuxis ZebnaSi Tavgza ebnevaT (gansakuTrebiT maSin, Tu maswavlebeli, socmuSaki an vinme sxva eswreba intervius. swored amitom jobs, rom isini intervius ar daeswron). moTminebiT auxseniT, rom intervius dros arc maT codnas amowmebT da arc niSans uwerT, Tqven ubralod gainteresebT, ras fiqroben isini ama Tu im sakiTxis Sesaxeb. bavSvebi advilad xvdebian, gulisyuriT usmenen Tu ara ufrosebi da ainteresebT Tu ara maTi azrebi.
bavSvisagan intervius aReba
30
bavSvebi ukeT gaixsnebian, Tu maT agrZnobinebT, rom damoukidebelni arian, rom intervius procesSi isini ufro mniSvnelovan rols asruleben, vidre Tqven. mas Semdeg, rac bavSvebi Tavisuflad daiwyeben laparaks, Tqven SeZlebT saubars TqvenTvis sasurveli mimarTuleba misceT.
jgufTan muSaobisas ecadeT, rom bavSvebma erTmaneTTan isaubron. Tu maT dros miscemT, raTa erTad ganixilon esa Tu is sakiTxi da Tqvens gulwrfel dainteresebas daanaxebT, bavSvebi iseT Rrma informacias mogawvdian, rogorsac formaluri SekiTxvebis dasmiT verasdros moipovebT.
nu aiZulebT bavSvs pasuxi gagceT, Tu mas es ar surs. SeiZleba bavSvi TqvenTan iZulebiT moxvda, an damfrTxalia, an morcxvobs, an sulac hgonia, rom sainteresos verafers getyviT. SeiZleba is dumiliT Tavs icavdes.
konkretul movlenaze saubari
Tu bavSvTan konkretul sakiTxze an imis Sesaxeb gsurT saubari, rac man TviTon Caidina, umjobesia daiwyoT ase: „aba, ra moxda Seni azriT?“ kiTxvebi Ria unda iyos. magaliTad: „ra igrZeni, es rom moxda?“ Tu daxurul SekiTxvebs dasvamT, mxolod mokle da uintereso pasuxebs miiRebT.
Temis Seswavla
bavSvebTan, gansakuTrebiT mcirewlovan bavSvebTan saubari rom aewyos, ufro meti droa saWiro, vidre ufrosebTan muSaobisas. qvemoT mocemulia ramdenime rCeva.
• dausviT kiTxva TqvenTvis saintereso TemasTan dakavSirebiT (magaliTad, „momiyevi, rogor Cavardi safrTxeSi?“).
• uCveneT TemasTan dakavSirebuli suraTebi, romelTa Sesaxebac maT raRacis Tqma SeuZliaT.
bavSvisagan intervius aReba
31
• mcirewlovan bavSvebs sTxoveT daxaton suraTi da Semdeg giambon, ra daxates.
• mouyeviT ambavi Tqvens Sesaxeb (sasurvelia, ambavi sasacilo iyos, an Tqveni cxovrebis iseT epizods warmoaCendes, romlic kargad ar gaxasiaTebT magaliTad, rogor SegaSinaT patara ZaRlma). isini jer SekiTxvebs dagisvamen, xolo Semdeg sakuTar istorias giamboben.
• raime uCveulo azri gamoTqviT da ganumarteT bavSvebs, rom ar aris aucilebeli maTac gaiziaron Tqveni mosazreba. magaliTad: „ar mesmis, spilos gadarCenas ra azri aqvs? xom ver amixsniT, bavSvebs ratom undaT misi gadarCena ase Zalian?“
bavSvebis mier SemoTavazebuli Temebi
zogjer amarTlebs zogadi saubari, radgan Temebs bavSvebi TviTon gTavazoben. amas kargi Sedegi moaqvs.
ai, rogor SeiZleba daiwyoT aseT SemTxvevaSi:
• „rogor fiqrobT, ufrosebi xSirad gismenen yuradRebiT? namdvilad esmiT maT Tqveni?“ am Temaze zogadi saubris Semdeg konkretul sakiTxebze bavSvebi TviTon gadadian.
• „ginaxavT televiziiT gamosuli bavSvebi, an radioSi mogismeniaT maTTvis? miiRebdi monawileobas aseT gadacemaSi? ras etyodi xalxs?“
• „gqonia iseTi SemTxveva, rodesac raRacis Tqma gsurs, magram ar gismenen? ufro dawvrilebiT xom ar momiyvebodi amis Sesaxeb?“
• zogadi saubris etapze daafiqsireT momentebi, rodesac bavSvebi raRac sakiTxze saubris survils avlenen. mogvianebiT dausviT SekiTxvebi amgvar Temebze, uyuradRebod nu datovebT maT.
bavSvisagan intervius aReba
32
kiTxvebis dasma
dasmuli SekiTxva maqsimalurad Ria da erTmniSvnelovani unda iyos. maqsimaluri Tavisufleba mieciT bavSvebs, raTa Tqvan, rac surT; ecadeT Tqvenma Sexedulebam ar daTrgunos bavSvis azri.
jgufTan konkretul Temaze muSaobisas SekiTxvebs bavSvebic dasvamen. waaxaliseT isini, raTa es procesi ufro gaaqtiurdes. bavSvebi imdenad pirdapir da mwvave SekiTxvebs svamen xolme, rom bevrs uWirs maTze pasuxis gacema, magram samagierod isini naTlad amJRavneben bavSvis xedvas.
Tu bavSvi gaubedavia, amarTlebs daxuruli SekiTxvebis dasma, romelTac Ria SekiTxva moyveba. magaliTad: „bavSvi celqobisaTvis unda daisajos?“ „ara“. „ratom?“
nu gaawyvetinebT, maT SeiZleba moeCvenoT, rom “swor” pasuxs ar iZlevian. gaakeTeT pauza, xolo Semdeg dasazustebeli kiTxva dausviT.
waxaliseba
mas Semdeg, rac bavSvebi saubars daiwyeben, Tavi komfortulad rom igrZnon, waaxaliseT, agrZnobineT, rom saqme kargad midis.
Tu moxda ise, rom bavSvi sul sxva Temaze agznebiT saubrobs, nu gaawyvetinebT, radgan is cdilobs mtkivneul sakiTxze saubari SemovliTi gziT daiwyos. marTalia, redaqtori sul sxva rames elodeba da arc Tqvens kvlevas Sematebs es ucxo Tema rames, magram samgierod momavli proeqtis ideas moixelTebT, ukve kargad gecodinebaT, ra aRelvebT bavSvebs.
Tu interviu kargad ar mimdinareobs da bavSvebi saubris survils ar gamoxataven, maT an dasmuli sakiTxi ver gaiges, an ar surT interviuSi monawileoba. keTilganwyobilad
bavSvisagan intervius aReba
33
kiTxeT, rogor surT interviu Catardes. Tu saubari ar undaT, pativi eciT maT survils.
piraduli sakiTxi
piradul sakiTxebze saubrisas mag., Zaladoba da, kerZod, seqsualuri Zaladoba, damcireba skolaSi, rasizmi, ojaxuri problemebi, quCaSi cxovreba didi taqti gWirdebaT. cxadia, rom Tu Zalian zedapirulad ar saubrobT, bavSvebs laparaki swored mtkivneul piradul sakiTxebze uxdebaT, arada, ratom unda gadauxsnan guli ucnobs? meore mxriv ki, maT surT msgavs mdgomareobaSi Cavardnil sxva bavSvebs daexmaron. zogierTi bavSvisaTvis ucxosTan saubari ufro iolia, im pirobiT, Tu is maT ndobas imsaxurebs.
yvelafers jobs, Tu bavSvebi saubris Tematikas TviTon gansazRvraven, intervius Casatarebel adgils da saubris tons TviTon gTavazoben, Tqven ki yuradRebiT usmenT da SeqebiT amxnevebT. Tu ase ar moxda, mtkivneul sakiTxze saubars pirdapir nu daiwyebT. nu etyviT: „aba, erTi miTxari, rogor iyo Senze Zala rom ixmares?“ amis magivrad Tqveni azri ase CamoayalibeT: „vgrZnob, rom bevri ram gadaitane, magram gauZeli. xom ver momiyvebodi, rogor moxda es?“
roca saqme piradul sakiTxebs exeba, siCqare ar amarTlebs. moCqares mougviandeso, xom gagigoniaT. nurc bavSvebs da nurc sakuTar Tavs travmas nu miayenebT. rodesac bavSvi tkivils sxvas gauziarebs, gulze moeSveba, xolo Cveni yuradReba da TanagrZnoba imis maCvenebeli iqneba, rom pativs vcemT mis gancdebs, gvesmis misi satkivari.
Tavidanve unda auxsnaT bavSvs, rogor iqneba masala gamoyenebuli. saWiroebis SemTxvevaSi, bavSvTan erTad ganixileT, ra Sedegi SeiZleba amas moyves. mag.: Tu „yoCi“ icnobs Tavis msxverpls, Tanaxmaa respodenti, rom masala gamoqveyndes? imgvari sociumis bavSvisaTvis, sadac masmediasa da wigns
bavSvisagan intervius aReba
34
naklebad icnoben, es sakiTxi gansakuTrebiT mtkivneulia.
zogjer bavSvis survilis gaTvaliswinebiT mogiwevT siuJetidan saintereso nawilis amoReba. iseve rogorc ufrosebs, bavSvebsac aqvT ufleba saubris raRac nawili ar Cagawerinon. pativi eciT bavSvis survils. Tu SeatyobT, rom Tavs uxerxulad grZnobs da ama Tu im Temaze saubris gagrZeleba ar surs, magram ver amxels, endeT intuicias da SewyviteT saubari. nu daelodebiT, sanam bavSvi TviTon mogTxovT amas. bavSvs guldawyvetils an gabrazebuls nu datovebT (ixileT intervius dasruleba).
bavSvi maSinac SeiZleba daTrgunuli iyos, rodesac Tqven amis mizezs ver xedavT. nu gagakvirvebT es da adekvaturad imoqmedeT.
gaiTvaliswineT eTikuri momentebic (ix. konfidencialoba da anonimuroba).
nu ewinaaRmdegebiT imas, rom bavSvi azrs icvlis
bavSvebis umravlesoba ar aris miCveuli, rom maT yurs ugdeben, an maT mosazrebebs iTvaliswineben. amitom saubrisas uWirT sakuTari azris gamoxatva.
zogjer sakuTar Tavs ewinaaRmdgebian, ityuebian an fantazioroben. gana ufrosebic ase ar iqcevian? unda gaxsovdeT, rom zogjer bavSvi iZulebulia es gaakeTos. nu daatanT Zalas, raTa „simarTle“ giTxraT, SekiTxvebiT miiyvaneT simarTlemde. am dros ufrosebis daswreba sasurveli ar aris. aq siuJetis ganviTarebis qronologiuri Tanmimdevroba an faqtebis sizuste imdenad arsebiTi ar aris, ramdenadac bavSvis xedva. yuri daugdeT, ras amboben isini siurprizi garantirebuli gaqvT.
- moxvedrilxarT iseT situaciaSi, rodesac ar gsurdaT sruli simarTlis Tqma?
bavSvisagan intervius aReba
35
- gqoniaT SemTxveva, rodesac viTomda sxvisi ambis moyoliT sakuTari ambavi mogiyoliaT? ras ganicdidiT am dros? SegiZliaT bavSvs msgavs SemTxvevaSi gaugoT?
problemebi?
bavSvebi, Tu maT pativiscemiT epyrobiT, iSviaTad iqcevian cudad. magaliTad, quCis bavSvebi, romlebic gamvlel turistebs uxeSad eqcevian, roca TavisTavisadmi pativiscemas igrZnoben, sruliad icvlebian.
magram zogjer maTi cxovrebis TqvenTvis ucnobi faqtebi axdens zegavlenas maT qcevaze, isini cqmutvas iwyeben da azrebs Tavs ver uyrian. ase ufrosebsac emarTebaT. ara aqvs mniSvneloba, ra iwvevs amas, nu ecdebiT maT „morjulebas“, araferi gamogivaT.
Tu raime mizezis gamo interviu kargi ar gamodis, SewyviteT igi, magram bavSvebs nu agrZnobinebT, rom ver gaarTves Tavi maTze dakisrebul saqmes. SeiZleba sxva aqtivobaze gadaxvideT, vTqvaT, bavSvebs xatva SesTavazoT, isini xom xSirad naxatebiT ukeTesad amboben saTqmels. an maT mier dawerili ambavi waikiTxeT, raTa dro uqmad ar daxarjoT.
Tu am dros problemebi gagiCndaT, Tavi bavSvebis adgilas warmoidgineT da SeecadeT pasuxi gasceT kiTxvas, ratom garTulda saqme.
- es Tqveni mizeziT xom ar moxda? daRlili xom ar iyaviT, an sxva safiqrali xom ar gqondaT, an iqneb bavSvis istoria naklebad gainteresebdaT?
- umarTavi xom ar gaxda situacia? ra daaskveniT?
- sxva SemTxvevaSi sxvanairad xom ar moiqceodiT? rogor?
bavSvisagan intervius aReba
36
TarjimanTan erTad muSaoba
samwuxarod, xSirad bavSvis sityvebi Tarjimnis mier ifiltreba. rodesac Tarjimnis daxmarebiT sargeblobT, ramdenime momenti unda gaiTvaliswinoT. Tu Tarjimnis moZebna im qveynis moqalaqeebs akisriaT, sadac intervius Catarebas apirebT, maT winaswar unda SeatyobinoT, ra gsurT. winaaRmdeg SemTxvevaSi imedgacrueba geliT.
• nu SearCevT gavlenian pirs, magaliTad, skolis maswavlebels. Tu amas ver aeridebiT, SearCieT iseTi piri, romelsac muSaobis avtoritaruli stili ar axasiaTebs da bavSvebs ar daafrTxobs.
• gansazRvreT, konkretul situacias, Temas, bavSvTa konkretul kontingentTan muSaobas vin ufro gaarTmevs Tavs mamakaci Tu qali.
• Tu Tarjimnad bavSvis SerCeva SeiZleba, es yvelafers jobs.
• SeiZleba orze meti enis mcodne Tarjimani dagWirdeT. magaliTad, zogierT yofil koloniaSi saxelmwifo ena franguli an portugaliuria, xolo soflad am enebze aravin saubrobs. amitom iseTi Tarjimani dagWirdebaT, romelmac adgilobrivi enac icis.
• intervius aRebisas umjobesia, Tu Tarjimnobas iseTi piri gagiwevT, vinc adgilobriv bavSvebs icnobs da ara, magaliTad, dedaqalaqidan Camoyvanili Tarjimani. garda amisa, soflelebsa da qalaqelebs Soris garkveuli gansxvaveba arsebobs, rac daZabulobas iwvevs. Tumca isic gasaTvaliswinebelia, rom adgilobrivi mkvidris daswrebam interviuze SeiZleba xeli SeuSalos Tavisufali da guliTadi atmosferos Seqmnas.
• uSualod muSaobis dawyebamde SexvdiT Tarjimans, auxseniT, rom pirvel pirSi unda Targmnos da ara mesame pirSi. magaliTad: „me“ an „Cven“ da ara „is ambobs, rom...“. aseve gaafrTxileT, rom bavSvebs azris gamoxatvisaTvis sakmarisi dro unda misces.
bavSvisagan intervius aReba
37
Tarjimanma Tavidanve unda icodes, rom Seulamazebuli simarTlis gageba gsurT. zogjer Tarjimani cdilobs movlenebis mxolod dadebiTi mxare giCvenoT, gansakuTrebiT maSin, Tu saubari misi interesebis sferos exeba (magaliTad, skolas an daxmarebis proeqts). man SeiZleba ise Sekvecon bavSvis sityvebi, rom azri aRar aRiqmebodes. Tu amis Taobaze eWvi gagiCndaT, mSvidad, magram mtkiced mosTxoveT, rom bavSvis saubari sityvasityviT giTargmnoT. Tu saWiroa, SekiTxva xelmeored dasviT.
bukletSi mocemuli bevri rCeva TarjimnisaTvisac iseve sasargeblo iqneba, rogorc interviuerisaTvis. Tarjimanic iseve delikaturad unda moeqces bavSvebs, rogorc Tqven. urigo ar iqneba, Tu Tarjimani am buklets gaecnoba, gansakuTrebiT Semdeg nawilebs: gacnoba, gaicaniT erTmaneTi, „sazRvrebis dadgena“, nu ewinaaRmdegebiT imas, rom bavSvi azrs icvlis.
fotografTan muSaoba
JurnalistebTan erTad xSirad fotografebic arian xolme. amasTan dakavSirebiTac mTeli rigi sakiTxebia gasaTvaliswinebeli:
• iseTi fotografi SearCieT, visac bavSvebi uyvars da maTTan urTierToba SeuZlia.
• winaswar gaacaniT samuSaos specifika, waakiTxeT am bukletis is nawilebi, romelic, Tqveni azriT, misTvis sagulisxmo iqneba.
• uTxariT, rom bavSvebTan muSaoba met dros moiTxovs, vidre ufrosebTan muSaoba.
• auxseniT, ramdenad mniSvnelovania bavSvebisaTvis is, rom maT pativs scemdnen.
• urCieT, Tavi aaridos iseTi stereotipebis gamoyenebas,
bavSvisagan intervius aReba
38
romlebic bavSvebs sacodavebad warmoaCenen (garda im gamonaklisi SemTxvevebisa, rodesac bavSvebis ase warmoCena gamarTlebulia).
• sTxoveT, xelovnuri, arabunebrivi poza ar miaRebinos bavSvebs fotosuraTze aRbeWdvisas.
• auxseniT, rom fotosuraTebis damatebiTi egzemplarebi dagWirdebaT bavSvebisaTvis gasagzavnad.
SezRuduli biujetis pirobebSi damatebiTi egzemplarebis damzadeba ZviradRirebuli siamovnebaa. amitom sTxoveT fotografs, fotoaparatSi feradi firi Cados, romelsac sadme kioskSi gaamJRavnebT da ara fotolaboratoriaSi. amgvarad monawileebs iaf fotosuraTebs gaugzavniT.
fotografs sWirdeba garkveuli Cvevebi, raTa bavSvebma masTan Tavi Tavisuflad igrZnon. qvemoT mocemulia gamocdili fotografis, dario mitidieris rCevebi, romelsac bevri suraTi aqvs indoeTSi gadaRebuli:
- „upirveles yovlisa, bavSvebis mimarT pativiscema da yuradReba gamoxateT, uCveneT, rom guli SegtkivaT maTze.
- eTamaSeT bavSvebs. bavSvebTan muSaoba did siamovnebas maniWebs. maTTan rom var, mec bavSvad vgrZnob Tavs, isini amas xedaven da swored amitom ixsnebian ase iolad CemTan. maTTan saubari Tu gsurT, muxlebze CaiCoqeT, raTa maT zemodan ar uyuroT“.
bavSvi araviTar SemTxvevaSi ar moqrTamoT, gvafrTxilebs dario. roca fotografs dro ar yofnis, mas uCndeba cduneba bavSvis guli fuliT an saCuqrebiT moigos. magram quCis bavSvebic ki siamovnebiT Semovlen TqvenTan kontaqtSi, Tu maT sworad moeqceviT. ai, rogor igonebs dario indoeTSi maTxovar bavSvebTan muSaobis gamocdilebas: „SuqniSanTan bavSvebi manqanis fanjarasTan modian da fuls iTxoven. fanjara Camovwie, gavuRime da gavesaubre, Tumca fuli arc ki SemiTavazebia. isinic siamovnebiT gamomelaparaknen. Tu pirveli
bavSvisagan intervius aReba
39
Sexvedrisas maT ase moeqceviT, ramdenime dRis Semdeg isev iq Tu dabrundebiT, isini maSinve gicnoben. amis Semdeg ki manqanidan SegiZliaT gadmoxvideT da esaubroT.“
darios azriT, Tu bavSvs ar surs suraTi gadauRon, mis nebasurvils pativi unda sceT, magram aTidan cxra bavSvi, masTan urTierTobis ramdenime saaTis Semdeg, aucileblad Seicvlis azrs da fotos gadaRebaze dagTanxmdebaT. bavSvebis ndobis mopovebas dro sWirdeba. Tu dainaxes, rom Tqveni ndoba SeiZleba da TqvenTan urTierToba sasiamovnoa, TqvenTan muSaobasac moindomeben.
fotografisaTvis yvelaze rTuli bavSvebisagan an ufrosebisagan fotos gadaRebis nebarTvis miRebaa. garda im gamonaklisi SemTxvevisa, rodesac fotografi ramdenime dRe erT Temaze muSaobs, is, rogorc wesi, cdilobs xelsayreli momenti ar dakargos da yvela da yvelaferi „cocxlad“ gadaiRos. aba, sad aris imis dro, rom gadaReba Sewyvito da oficialuri nebarTvis mopovebaze izruno. Tanac Tu suraTi bunebrivi ar aris, arc mimzidvelia.
„indoeTSi nebarTvis aReba ar mWirdeboda,“ ambobs dario. „iq erTsa da imave bavSvebTan ramdenime dRis ganmavlobaSi vmuSaobdi da Tu axali vinme SemogvierTdeboda da ikiTxavda, ra xdeboda, Cems magivrad bavSvebi pasuxobdnen.“
ras akeTebT, roca saqme ise ar midis, rogorc gindaT? „ramdenjer Semiwyvetia saqme imis gamo, rom araferi gamodioda. zogjer bandis ufrosis brZanebiT yvela bavSvi erTad mimatovebda xolme. aseT dros gadaRebas vwyvetdi da sxva bavSvebTan daaxloebas vcdilobdi. anda saqmes meore dRes an erTi kviris Semdeg vubrundebodi.“
dario gveubneba, rom problemas, rogorc wesi, ufrosebi qmnian da ara bavSvebi. ufrosebs miaCniaT, rom maT yvelaferSi cxviris Cayofis ufleba aqvT.
bavSvisagan intervius aReba
40
intervius dasruleba
„Tu xelT saintereso siuJeti gqondaT, is wvalebad Rirda.“
„rodesac bavSvebi saxels ar gveubnebian, isini bevr rames gviziareben, Zalian piradulsac ki. maT ar surT, rom vinmem icodes maTi vinaoba.“
interviu organizebulad, gegmis Sesabamisad unda daasruloT. bavSvebs uTxariT, rodis asrulebT intervius, raTa maT azris gamoTqma moaswron. nu datovebT bavSvebs imedgacruebulebs.
intervius bolos gaarkvieT, raime SekiTxva xom ar aqvT. ucxoeTSi bavSvebi cnobismoyvareni arian, maT ainteresebT, rogor cxovroben bavSvebi sxva qveynebSi. isini xSirad gabareben xolme raimes Tqveni qveynis bavSvebTan: „uTxariT inglisel bavSvebs, rom CvenTan Camovidnen,“ gvTxoves bavSvebma kalkutaSi. „CvenTan mxolod ufrosebi Camodian, bavSvebi ki ara.“
kidev erTxel kiTxeT bavSvebs, raimes amoReba xom ar surT interviudan. SeiZleba bavSvebi mxolod intervius bolos mixvdnen, rom skolisa da ojaxis Sesaxeb naTqvami maTi sityvebi guls atkens an raime problemebs Seuqmnis maTTvis sayvarel adamianebs. mTavari is ki ar aris, ramdenad kargi da saintereso gamovida Tqveni siuJeti, aramed is, rom bavSvebi safrTxeSi ar CaagdoT. SesTavazeT saxelis Secvla an detalebis gadasxvafereba (bavSvma gadawyvetileba TviTon miiRos). icodeT, rom bavSvis survilis sawinaaRmdegod masalis gamoqveynebis araviTari moraluri ufleba ar gaqvT.
interviuSi bavSvebi iseT rameze saubroben, razec adre aravisTan usaubriaT. es didi gamocdaa maTTvis. intervius
bavSvisagan intervius aReba
41
bolos SeiZleba Zalian aRelvebulni iyvnen. mieciT damSvidebis dro. kargi iqneba, Tu Tqveni wasvlis Semdeg bavSvebTan ufrosi adamiani darCeba, romelmac icis, ras Seexeboda interviu, ra gancdebi daeuflaT bavSvebs da maT agznebuli mdgomareobidan gamosvlaSi daexmareba.
Tu bavSvs amgvari mdgomareobidan gamosvlaSi ver daexmarebiT, Tu dro cota gaqvT, Zalian piradul da emociur sakiTxebs nu SeexebiT, praqtikuli da faqtobrivi sakiTxebiT dakmayofildiT.
ras miiReben bavSvebi?
moifiqreT, sanacvlod ras pirdebiT bavSvebs, ara saCuqris, aramed raRac ufro mniSvnelovanis saxiT. Tu interviu warmatebulad Catarda, man kmayofileba unda agrZnobinos rogorc bavSvs, ise Jurnalists.
• bavSvebi gulaxdilad saubroben, Tu imas geubnebian, risi mosmenac Tqven gsurT?
• moswonT intervius aRebis procesi?
• raime axals gebuloben?
• SegiZliaT isini axali codniT, interesebiT, gamocdilebiT gaamdidroT? laparakic ar unda iyos saCuqrebze da prizebze.
intervius safuZvelze Seqmnili produqcia bavSvebsac miawodeT, iqneba es gamoqveynebuli statia, Canaweri, fotosuraTi Tu sxva ram. bavSvebs uyvarT amgvari masalis saxlSi an skolaSi gamofena. oRond iseT rames nu dapirdebiT, rasac ver SeusrulebT.
bavSvisagan intervius aReba
42
ukukavSiri
TqvenTvis Zalian sasargeblo iqneba, Tu bavSvebs gamokiTxavT, ras grZnobdnen isini intervius dros, ra SegeZloT gagekeTebinaT, raTa maT Tavi ufro Tavisuflad egrZnoT. Tu raimes gagikritikeben, Tavis marTlebas nu SeecdebiT, ubralod CainiSneT, momavalSi gamogadgebaT. rogorc wesi, bavSvebi gulwrfelebi arian, amitomac maTi SeniSvnebi gansakuTrebiT faseulia.
gaxsovdeT:
aucileblad
• mousmineT
• TanatoliviT moepyariT bavSvebs
• seriozulad aRiqviT maTi sityvebi
• dasviT Ria SekiTxvebi
• aiReT maTi namdvili saxelisa da gvaris gamoyenebis nebarTva
• mieciT sakmarisi dro, nu aaCqarebT
• auxseniT, ra mizniT iRebT intervius.
nurasdros
• nu gamoamJRavnebT bavSvebisadmi mfarvelobT damokidebulebas
• nu daikavebT sivrceSi iseT pozicias, rom bavSvs zemodan dayurebdeT
• nu moaxvevT Tavs Tqvens azrs
bavSvisagan intervius aReba
43
• nu miscemT sxvebs amis uflebas
• nu gaawyvetinebT
• nu ilaparakebT Tqvens Tavze Zalian bevrs (garda im SemTxvevisa, roca es TviT bavSvebs surT)
• nu gaagrZelebT intervius, Tu bavSvs es ar siamovnebs. SeisveneT, Semdeg kiTxeT, surs Tu ara intervius gagrZeleba.
bavSvisagan intervius aReba
44
intervius Semdeg
intervius damTavrebiT bavSvebTan muSaoba ar sruldeba. unda gavigoT da vicodeT, ra zegavlena moaxdina intervius gamoqveynebam bavSvze. es zegavlena ufro Zlieri SeiZleba aRmoCndes, vidre moelodiT.
Setyobineba
Tu SesaZlebelia, bavSvebs unda SeatyobinoT, rodis gamoqveyndeba masala. nu dapirdebiT iseT rames, risi Sesrulebac ar SegiZliaT. Tu ar iciT, ra bedi eweva Tqvens masalas, bavSvs amas nu daumalavT.
programis momzadeba
Tu aris amis SesaZlebloba, bavSvebsac miaRebineT monawileoba programis momzadebaSi. SeiZleba monaxazi uCvenoT da azri kiTxoT.
Tu bavSvebi srulad SegiZliaT CarToT am procesSi, es TqvenTvis sasargeblo iqneba. rodesac masalis Segrovebis Semdeg weras iwyebT, SeiZleba bavSvis TvalTaxedva aRar Candes da mas mozrdili adamianis TvalTaxedva Seenacvlos. zogjer es amarTlebs, magram Tu bavSvis mier danaxuli sinamdvile gsurT aRweroT, masalis momzadebis procesSi misi aqtiuri monawileoba produqtiulia.
aslis gagzavna
bavSvebs uyvarT mediasTan urTierToba. ar dagaviwydeT maTTvis aslebis gagzavna, radgan JurnalgazeTebsa da radioteleviziaze maT SeiZleba xeli ar miuwvdebodeT.
bavSvisagan intervius aReba
45
Tu SesaZlebelia, suraTebic gaugzavneT. bavSvebs uyvarT suraTebis Sin Tu skolaSi gamofena. magram Tu suraTze bevri bavSvia aRbeWdili, yvela bavSvs nu dapirdebiT suraTis gagzavnas. nurasdros SepirdebiT bavSvebs iseT rames, risi Sesrulebac Tqvenze ar aris damokidebuli.
kargi iqneba, Tu TqvenTan da masmediasTan urTierToba SemdgomSi bavSvTa saubrebis saintereso Temad iqceva. intervius aRebis mizani isic aris, rom masSi wamoWrili problemebi sazogadoebam gaanalizos. am problemebis ganxilva skolaSi, gakveTilebzec unda xdebodes.
Sefaseba
Tu interviu diqtofonze CaiwereT, misi xelaxla mosmenisas SegiZliaT susti wertilebi daafiqsiroT, rac Semdgom muSaobaSi dagexmarebaT. Canaweris analizisas Cans, ra gamoiwvia iman, rom bavSvs saubari SeawyvetineT, an iman, rom iseTi kiTxva dasviT, romlis Sinaarsic bavSvisTvis gaugebari iyo. aseve Cans, Tu rodis pasuxobs bavSvi advilad. Tu Canaweris analizis Cvevas gamoimuSavebT da bavSvTan muSaobas SeafasebT xolme im mxriv, Tu ramdenad SeaZlebineT mas azris srulad gamoxatva, saSualeba geqnebaT Tvali miadevnoT Tqveni muSaobis stilis daxvewas.
ras fiqroben bavSvebi?
rodesac amis SesaZlebloba arsebobs (zogjer mainc), kiTxeT bavSvebs, romelTaganac interviu aiReT, ras fiqroben isini gamoqveynebul masalaze. bevr kiTxvas nu dausvamT. mieciT saSualeba TviTon ilaparakon, Tqven ki mousmineT. waaxaliseT, Tavisuflad ilaparakon imaze, ra moewonaT da ra ara. Tu maT azris gamoTqmis saSualebas miscemT, bevr saintereso rames gaigebT.
bavSvisagan intervius aReba
46
bavSvebis mimarT pasuxismgebloba
„roca gavizrdebi, Jurnalisti gamoval. gazeTSi muSaobas daviwyeb, mere ki televiziaSi gadaval. mec minda bavSvebisagan interviu aviRo, vecdebi
gavixseno, bavSvobaSi intervius aRebisas ras vgrZnobdi. bavSvebTan saubris dros yovelTvis
maT adgilas warmovidgen Tavs.“
„radioSi Cveni programebis momzadeba rom daviwyeT, Zalian vRelavdiT. gvegona, saqveynod
gaviTqvamdiT saxels, magram SevcdiT.“
Jurnalistebs didi pasuxismgebloba akisriaT. es pasuxismgebloba bavSvebTan muSaobis dros ormagdeba, radgan isini ufro mgrZnobiareni, daucvelni da emociurebi arian. yvela mozrdilebis gulis mogebas cdilobs, bavSvebi ki naklebad aRelvebT. Tqven bevri ramis Secvla SegiZliaT, cvlilebaTa Sedegad ki yvela mxare moigebs.
• bavSvebisaTvis masmediis xelmisawvdomoba
bavSvebi TavianT azrs masmediis saSualebiT mxolod im SemTxvevaSi gamoxataven, Tu Jurnalistebi maT amis saSualebas aZleven.
• bavSvebis adekvaturad warmoCena
Tu bavSvebma naxes, rom isini masmediaSi araadekvaturad arian warmoCenilni, masmediis mimarT maTi ndoba sustdeba.
• bavSvebis eqspluatacia dauSvebelia
intervius aRebis dros bavSviT manipulireba iolia, radgan is aRgznebulia. zogjer Jurnalists hgonia, rom Zvirfasi masala moipova, sinamdvileSi ki bavSvs guls wyvets, imeds ucruebs, xolo Jurnalistur standartebs akninebs. Juran
bavSvisagan intervius aReba
47
listebma ar unda gamosZalon bavSvebs maTTTvis saziano informacia.
pativi vceT bavSvebis pirad cxovrebas
bavSvebs iseTive uflebebi aqvT, rogoric ufrosebs, zogjer ufro metic. Tu bavSvs intervius mocema ar surs, pativi eciT mis gadawyvetilebas, nurc mSoblebs miscemT imis uflebas, rom bavSvs interviu iZulebiT moaceminon.
• ra Sedegi SeiZleba moyves Tqvens samuSaos
gaiTvaliswineT, ra Sedegi SeiZleba moyves intervius. Tqveni wasvlis Semdeg bavSvi safrTxis winaSe marto ar unda aRmoCndes. masTan erTad ufrosi adamiani unda iyos, romlis mxardaWeris imedic eqneba.
• sanimuSo modeli
masmedias bavSvebze didi zegavlenis moxdena SeuZlia. TqvenTan urTierTobis Semdeg bevri iwyebs Jurnalistobaze ocnebas. Tqven Zlier gavlenas axdenT maTze, amitom ecadeT dadebiTi sanimuSo modeli SeuqmnaT.
bavSvisagan intervius aReba
48
damatebiTi literatura
1. p. aldersono. movusminoT bavSvebs: bavSvi, eTika da socialuri kvleva, Barnardo’s, 1995.
2. m. g. flekoi. xma bavSvisa: bavSvTa ombudsmeni. Jessica Kings-ley Publishers, londoni, gaerTianebuli samefo.
3. k. henberi, s. makkrami. Cven radioSi varT (teqsti da audiofiri)
1. rogor CavrToT bavSvebi radios muSaobaSi janmrTelos muSaobaSi janmrTelo muSaobaSi janmrTelobis dacvis sakiTxebis gasaSuqeblad. The Child to Child Trust, saswavlo saSualebebi iafad PO Box 49, St. Albans, Herts AL1 4AX, gaerTianebuli samefo.
4. r. a. harti. bavSvebis monawileoba: integraciidan moqalaqeobamde.
2. bavSvTa monawileobis Sesaxeb uxvi magaliTebis moSveliebiT. UNICEF, International Development Centre, Piazza S.S. Annun-ziata 12, 50122 florencia, italia.
5. e. leirdi. me da Cemi eleqtro. . . unarSezRudul bavSvTa moTxrobebis krebuli. moamzades wamyvanma mwerlebma. Mammoth and Save the Children, 1998.
6. n. riCmani. bavSvebTan urTierToba. gamoadgeba yvelas, vinc gaWirvebaSi Cavardnil bavSvebTan muSaobs. Save the Children.
7. uCinari bavSvebi: konferenciis Children, Images and Dis-ability masalebi, 1995 wlis marti. Save the Children.
bavSvisagan intervius aReba
49
gaeros bavSvis uflebaTa konvencia
qvemoT mocemulia citatebi bavSvis uflebaTa konvenciidan, romlebic exmianeba masmediis saqmianobas da bavSvisagan intervius aRebas. konvenciis sruli versia SegiZliaT miiRoT iunisefis ofisebSi.
oficialuri teqsti
muxli 2
1. monawile saxelmwifoebi pativs scemen da uzrunvelyofen maTi iurisdiqciis farglebSi myofi TiToeuli bavSvis yvela uflebas, romelic winamdebare konvenciiTaa gaTvaliswinebuli, nebismieri saxis diskriminaciis gareSe, rasis, kanis feris, sqesis, enis, religiis, politikuri Tu sxva mrwamsis, erovnuli, eTnikuri Tu socialuri warmoSobis, qonebrivi mdgomareobis, bavSvis, misi mSoblebisa da kanonieri meurveebis janmrTelobisa da dabadebis mdgomareobis an sxva ram viTarebis ganurCevlad.
araoficialuri teqsti
diskriminaciis dauSvebloba
konvenciiT gaTvaliswinebuli uflebebi Tanabrad exeba yvela bavSvs yovelgvari gamonaklisis gareSe. saxelmwifo valdebulia daicvas bavSvi diskriminaciis nebismieri formisagan da miiRos yvela zoma misi uflebebis dasacavad.
bavSvisagan intervius aReba
50
2. monawile saxelmwifoebi yovelgvar aucilebel zomas Rebuloben diskriminaciis yvela im formisa da sasjelisagan bavSvis dacvis uzrunvelsayofad, romelic ukavSirdeba bavSvis, bavSvis mSoblebis, kanonieri meurveebis an ojaxis sxva wevrTa statuss, saqmianobas, maT mier gamoTqmul Sexedulebebs da maT gamJRavnebul mrwamss.
muxli 3
1. bavSvis mimarT nebismier qmedebaTa ganxorcielebisas, miuxedavad imisa, Tu vin aris maTi ganmaxorcielebeli, saxelmwifo Tu kerZo dawesebulebebi, romlebic muSaoben socialuri uzrunvelyofis sakiTxebze, sasamarTloebi, administraciuli Tu sakanonmdeblo organoebi upirvelesi yuradReba eTmoba bavSvis interesebis dacvis ukeT uzrunvelyofas.
bavSvis WeSmariti interesebi
bavSvis mimarT nebismieri qmedebis ganxorcielebisas srulad unda iqnes gaTvaliswinebuli bavSvis WeSmariti interesebi. saxelmwifo valdebulia uzrunvelyos bavSvis Sesabamisi dacva da misi WeSmariti interesebis realizeba, Tu bavSvis mSoblebi an is pirebi, romelTac misi dacvis pasuximgebloba ekisrebaT, ar asruleben TavianT movaleobas.
bavSvisagan intervius aReba
51
muxli 12
1. monawile saxelmwifoebi uzrunvelyofen sakuTari Sexedulebebis Camoyalibebis unaris mqone bavSvis uflebas, Tavisuflad gamoTqvas Tavisi Sexedulebebi nebismier sakiTxze, romelic mas exeba, amasTan, bavSvis Sexedulebebs saTanado yuradReba eTmoba misi asakisa da simwifis Sesabamisad.
bavSvis Sexedulebebi
bavSvs ufleba aqvs Tavisuflad gamoTqvas Tavisi azri da Sexedulebebi nebismier sakiTxze, romelic mas exeba. amasTan, am Sexedulebebs angariSi unda gaewios bavSvis bedTan dakavSirebuli nebismieri sakiTxis gadawyvetisas.
muxli 13
1. bavSvs ufleba aqvs Tavisuflad gamoTqvas Tavisi azri; es ufleba moicavs Tavisuflebas, sazRvrebis arsebobis miuxedavad moiZios, miiRos an gadasces nebismieri saxis informacia an idea zepiri, werilobiTi Tu beWduri formiT, bavSvis arCevanisamebr.
2. am uflebis ganxorcieleba, SesaZloa, erTgvarad SeizRudos, magram es SezRudva kanoniT gaTvaliswinebuli da aucilebebli unda iyos:
a) sxva pirTa uflebebisa da reputaciis pativiscemisaTvis;
b) saxelmwifo uSiSroebis an sazogadoebrivi wesrigis, an mosaxleobis janmrTelobis an zneobis dacvisaTvis.
azris Tavisuflad gamoxatva
bavSvs ufleba aqvs gamoxatos Tavisi azri, miiRos da gaavrcelos informacia, garda im SemTxvevisa, roca es xelyofs sxvis uflebas.
bavSvisagan intervius aReba
52
muxli 14
1. monawile saxelmwifoebi pativs scemen bavSvis azris, sindisis da religiuri rwmenis Tavisuflebas.
2. monawile saxelmwifoebi pativs scemen mSobelTa da Sesabamis SemTxvevaSi kanonier meurveTa uflebebsa da movaleobebs, uxelmZRvanelon bavSvs misi uflebebis im meTodiT ganxorcielebaSi, romelic Seesatyviseba bavSvis ganviTarebad unarebs.
3. religiuri aRmsareblobis an rwmenis Tavisufleba SeiZleba daeqvemdebaros mxolod im SezRudvebs, romlebic dadgenilia kanoniT da aucilebelia saxelmwifo uSiSroebis, sazogadoebrivi wesrigis, mosaxleobis zneobisa da janmrTelobis an sxva pirTa ZiriTadi uflebebisa da Tavisuflebis dacvisaTvis.
azris, sindisisa da religiis Tavisufleba
saxelmwifo valdebulia pativi sces bavSvis uflebas, sargeblobdes azris, sindisisa da religiis TavisuflebiT, mSoblebis mxridan Sesabamisi xelmZRvanelobis gaTvaliswinebiT.
bavSvisagan intervius aReba
53
muxli 16
1. arc erTi bavSvi ar SeiZleba iyos piradi da ojaxuri cxovrebis, sacxovrebeli binis xelSeuxeblobis an korespondenciis saidumloebis uflebaTa mis mier ganxorcielebaSi TviTneburi an ukanono Carevis, an misi Rirsebisa da reputaciis ukanono xelyofis obieqti.
2. bavSvs ufleba aqvs, kanoniT iyos daculi msgavsi Carevis an xelyofisagan.
piradi cxovrebis dacva
bavSvs aqvs ufleba daculi iyos piradi da ojaxuri cxovrebis, sacxovrebeli binis xelSeuxeblobis an korespondenciis saidumloebis uflebaTa mis mier ganxorcielebaSi TviTneburi an ukanono Carevis, an misi Rirsebisa da reputaciis ukanono xelyofisagan.
muxli 17
monawile saxelmwifoebi aRiareben masobrivi informaciis saSualebaTa mniSvnelovan rols da uzrunvelyofen bavSvisaTvis sxvadasxva erovnuli da saerTaSoriso wyaroebiT gavrcelebuli informaciisa da masalebis misawvdomobas, gansakuTrebiT iseTi informaciisa da masalebisa, romlebic mimarTulia bavSvis socialuri, sulieri da moraluri keTildReobisaken, agreTve jansaRi fizikuri da fsiqikuri ganviTarebis xelSewyobisaken. am mizniT monawile saxelmwifoebi
informaciis misawvdomoba
saxelmwifom unda uzrunvelyos bavSvisaTvis erovnuli da saerTaSoriso wyaroebiT gavrcelebuli informaciisa da masalebis misawvdomoba, waaxalisos masobrivi informaciis saSualebaTa mier im informaciisa da masalebis gavrceleba, romelic sasargebloa bavSvis socialuri da kulturuli ganviTarebis TvalsazrisiT, da miiRos zomebi im saxis informaciisagan bavSvis dasacavad, romelic sazianoa misi keTildReobisaTvis.
bavSvisagan intervius aReba
54
a) axdenen masobrivi informaciis saSualebebiT im informaciisa da masalebis gavrcelebis waxalisebas, romelic sasargebloa bavSvis socialuri da kulturuli ganviTarebis TvalsazrisiT da gamoxatavs 29e muxlis (ganaTlebis miznebi) suliskveTebas;
b) axdenen saerTaSoriso TanamSromlobis waxalisebas sxvadasxva kulturuli, erovnuli da saerTaSoriso wyaroebidan mopovebuli amgvari informaciisa da masalebis momzadebis, gacvlisa da gavrcelebis mizniT;
g) axdenen sabavSvo literaturis gamocemisa da gavrcelebis waxalisebas;
d) axdenen masobrivi informaciis saSualebebis waxalisebas, raTa maT gansakuTrebuli yuradReba dauTmon im bavSvis enobriv moTxovnilebebs, romelic miekuTvneba romelime umciresobis jgufs an mkvidr mosaxleobas;
e) axdenen im saxis informaciisa da masalebisagan bavSvis dacvis saTanado principebis SemuSavebis waxalisebas, romelic sazianoa misi keTildReobisaTvis, me13 da me18 (mSobelTa pasuxismgebloba) muxlebis debulebaTa gaTvaliswinebiT.
bavSvisagan intervius aReba
55
presis muSakTa profesiuli kodeqsi
am kodeqsSi mocemulia gaerTianebuli samefos presis muSakTa standartebi. kerZod, me6 muxlSi naTqvamia:
(II) Jurnalists 16 welze naklebi asakis bavSvebisTvis fotos gadaRebis an maTgan intervius aRebis ufleba ar aqvs mSoblebis an sxva pasuxismgebeli mozrdili adamianebis Tandaswrebis an maTgan Tanxmobis miRebis gareSe, gansakuTrebiT maSin, Tu sakiTxi bavSvebis keTildReobas exeba.
(III) skolaSi, misi xelmZRvanelobis nebarTvis gareSe, akrZalulia moswavlesTan miaxloeba an misTvis suraTis gadaReba.
(IV) arasrulwlovani bavSvebis Sesaxeb miRebuli informaciis raime formiT anazRaureba bavSvisaTvis, misi mSoblebis an meurveebisaTvis gaumarTlebelia, Tu es uSualod bavSvis sakeTildReod ar keTdeba.
(V) Tu gamosaqveynebeli masala bavSvis pirad cxovrebas exeba, igi gamyarebuli unda iyos garkveuli faqtobrivi monacemebiT, magram ara mSoblebis an meurvis saxelis da Tanamdebobis dafiqsirebiT, maT reputaciaze apelirebiT.