5/23/2018 Bbb Inovatif Sains

1/14

PENGENALAN

Pengajaran dan pembelajaran sains yang berkesan melibatkan di antaranya

penggunaan sumber pengajaran dan pembelajaran yang tersedia, yang disediakan atau

yang diubahsuaikan oleh guru sendiri. Dengan demikian pembelajaran oleh murid akan

menjadi lebih konkrit dan eksplisit. Oleh yang demikian, seorang guru sains perlu dapat

menyediakan, mengubahsuaikan, mengulas dan memilih pelbagai sumber pengajaran dan

pembelajaran untuk diguna pakai dalam interaksi di kelas dengan murid-muridnya. Tiga

tajuk yang berikut dalam modul ini akan memperlengkapi pelajar dengan kemahiran dan

prinsip-prinsip yang berkaitan dengan penyediaan, pengubasuaian, pengulasan and

pemilihan sumber pengajaran dan pembelajaran yang baik.

Penggunaan bahan sumber pengajaran dan pembelajaran adalah untuk membantu

murid mengalami pengalaman pembelajaran yang lebih mengayakan dan konkrit. Perkara

abstrak yang susah untuk difahami dirapatkan jurang kefahaman dengan menggunakan

pelbagai bahan pengajaran dan pembelajaran.

Bahan-bahan pengajaran dan pembelajaran merangkumi bahan realia, bahan

simulasi, bahan bukan projeksi, bahan projeksi pandang-dengar, bahan multi-media dan

bahan sumber internet.

Bahan-bahan tersebut digunakan sesuai dengan urutan berikut:

1. Previu Bahan

2. Penyediaan Bahan

3. Penyediaan Suasana

4. Penyediaan Murid

5. Pelaksanaan Pengalaman

Pembelajaran dengan bahan

Rajah 1 : Aliran Proses Penggunaan Bahan Sumber

Pengajaran dan Pembelajaran

5/23/2018 Bbb Inovatif Sains

2/14

1. Previu Bahan: Menilai kesesuaian bahan yang ingin digunakan dari segi isi

kandungan , tahap kefahaman murid dan objektif pelajaran.

2. Penyediaan bahan: Bahan disediakan atau diubahsuaikan dengan tujuan

penggunaannya. Guru menentukan urutan penggunaan bahan serta cara

penggunaan oleh guru atau murid.

3. Penyediaan suasana: Guru menentukan tempat yang sesuai untuk penggunaan

bahan tersebut sama ada di kelas, di makmal sains, di bilik pandang-dengar atau di

luar bilik darjah. Pemilihan tempat adalah bergantung kepada ketersediaan peralatan

di lokasi atau kemudahalihan bahan / peralatan ke lokasi tersebut.

4. Penyediaan murid: Murid disusun dalam kedudukan yang sesuai supaya mereka

dapat melihat bahan yang ditunjukkan, menggunakan bahan secara kumpulan atau

individu secara selesa. Guru boleh memberi pengenalan umum kepada topik yang

akan disentuh, rasional kesesuaian bahan dengan topik, pernyataan motivasi

bagaimana bahan yang digunakan boleh membantu kefahaman dan tumpuan aspek

tertentu yang perlu diberikan untuk mendapat manfaat yang maksima daripada

pengalaman pembelajaran melalui bahan sumber pengajaran dan pembelajaran

yang akan digunakan.

5. Pelaksanaan pengalaman pembelajaran dengan bahan: Bahan disampaikan denganguru sebagai penyampai atau fasilitator. Interaksi dengan murid dalam bentuk soal-

jawab dikendalikan untuk memantapkan kefahaman berdasarkan bahan yang

digunakan. Aktiviti susulan untuk menilai kefahaman murid dilaksanakan untuk

memastikan pembelajaran yang berjaya telah dicapai.

Bahan realia adalah bahan dalam bentuk asalnya seperti bulb, bateri, wayar, tumbuhan

dan binatang. Bahan simulasi pula adalah bahan yang seakan-akan sama, menyerupai atau

meniru bahan yang sebenar. Bahan-bahan jenis ini sering terdapat di sekolah dan

digunakan oleh guru-guru untuk mengendalikan pengajaran dan pembelajaran yang banyakmelibatkan deria pandang.Di antara bahan simulasi yang biasa digunakan di sekolah ialah

model,carta,transparensi dan nota edaran.

Bahan bantu mengajar yang inovatif memang dapat meningkatkan keberkesanan

pengajaran sains. Walaupun guru berasa terbeban dengan perancangan dan

persediaan pengajaran sains yang rapi, namun murid akan melalui pengalaman

pembelajaran yang menyeronokkan lagi bermakna berbanding kaedah

pengajaran chalk and talk, menggunakan buku teks semata-mata atau teachingthe test.Justeru itusaya bersama rakan saya telah mereka cipta Model Sistem Suria daripada

5/23/2018 Bbb Inovatif Sains

3/14

bahan buangan sebagai bahan bantu mengajar yang sesuai digunakan dalam kelas sains

terutama murid tahun 4.

Model adalah perwakilan tiga-dimensi bahan realia. Sebuah model boleh lebih besar,

lebih kecil atau sama saiz dengan bahan realia. Ia boleh diperbuat daripada pelbagai jenis

bahan seperti kertas, kayu, tanah liat, plastik, logam, kaca, plastisin atau polistirena.

Terdapat tiga jenis model iaitu model pepejal,model keratan dan model pergerakan.Model

Sistem Suria daripada bahan buangan yang dicipta oleh saya dan rakan saya ini adalah

dari jenis model pepejal. Model pepejal biasanya dibina untuk membesarkan realia yang

terlalu kecil (serangga kecil seperti semut) atau yang terlalu besar (contoh glob untuk

mewakli bumi). Dengan menggunakan model pepejal maka murid dapat memerhatikan ciri-

ciri fizikal relia dengan lebih baik dan terperinci.

PROSEDUR UNTUK MEMBUAT MODEL SISTEM SURIA DARIPADA BAHAN TERBUANG

Antara bahan yang diperlukan ialah:

1. Surat Khabar Lama

2. Kertas Tisu.

3. Pita Perekat

4. Warna Poster.

5.Gam PVC6. Spray "Clear"

7. Mounting Board Hitam.

Langkah pertama, ambil beberapa helaian surat khabar dan gumpalkannya

membentuk sebiji bola atau sfera untuk mewakili 8 buah planet. Buat satu gumpalan atau

sfera yang besar sekali untuk mewakili Matahari. Pastikan saiz setiap planet adalah

berbeza dan juga Matahari. Rujuk Sistem Suria untuk menggambarkan saiz perbandingan

kesemua planet-planet dan Matahari. Gunakan Pita perekat untuk mengekalkan bentuksfera model anda. Kemudian menggunakan gam PVC yang dicampur dengan air, balut

kesemua model dengan kertas tisu iaitu dalam 3 atau 4 lapisan. Biarkan kering di bawah

cahaya matahari.

5/23/2018 Bbb Inovatif Sains

4/14

Rajah 2 : Gambar model

Hasilkan bentuk sfera mewakili setiap planet menggunakan helaian surat khabar dan

kemudiannya dibaluti dengan tisu menggunakan gam PVC. Pastikan saiz model

berbeza bagi mewakili saiz planet-planet dalam Sistem Suria.

Langkah kedua, setelah model kering, warnakan dengan warna Poster. Pastikan

merujuk gambar setiap planet untuk mewarnakan planet tersebut. Keringkan dan guna

semburkan model planet menggunakan Spray "Clear" untuk mendapatkan efek dan kesan

yang lebih menarik. Untuk planet Zuhal, gegelungnya boleh dibuat daripada kad manila dan

diwarnakan. Bagi pelantar model tersebut ataupun ruang angkasa lepas, gunakan Mounting

Board hitam dan lukis orbit setiap planet menggunakan pen marker hitam. Pelantar ini boleh

dihias dengan serbuk "Glitter" emas untuk memberikan efek bintang-bintang di angkasa

lepas.

Rajah 3 : Mewarna model mengikut warna planet sebenar.

http://1.bp.blogspot.com/-BhDDk2_J0tA/UFVzMgPeDOI/AAAAAAAAAPc/Pda39Du8FfI/s1600/DSC_1243.JPGhttp://1.bp.blogspot.com/-GVA9h8gDS9w/UFVzHFZTh0I/AAAAAAAAAPU/NnlPDGbrK2A/s1600/DSC_1242.JPGhttp://1.bp.blogspot.com/-BhDDk2_J0tA/UFVzMgPeDOI/AAAAAAAAAPc/Pda39Du8FfI/s1600/DSC_1243.JPGhttp://1.bp.blogspot.com/-GVA9h8gDS9w/UFVzHFZTh0I/AAAAAAAAAPU/NnlPDGbrK2A/s1600/DSC_1242.JPG

5/23/2018 Bbb Inovatif Sains

5/14

Rajah 4 : Model Planet-planet yang telah siap diwarnakan.

Rajah 6 : Menggunakan Spray Clear untuk efek berkesan

Terakhir sekali, susun model planet dan Matahari mengikut turutan dalam Sistem

Suria dengan betul. Labelkan. Model ini boleh dipamerkan di dalam bilik Sains dan

digunakan khusus dalam membantu guru-guru untuk mengajar subjek ini dengan lebih

efektif. Sudah tentu murid berasa teruja dan dapat menarik perhatian mereka dalam sesi

Rajah 5 : Model Matahari

http://3.bp.blogspot.com/--ICPV3f7b94/UFVzWiPG_ZI/AAAAAAAAAPs/3VTQw7U9edE/s1600/DSC_1245.JPGhttp://3.bp.blogspot.com/-wMKZ59y3WYM/UFVzcMwF7JI/AAAAAAAAAP0/zI2buN-H5EM/s1600/DSC_1247.JPGhttp://1.bp.blogspot.com/-9McX32EXzbY/UFVzhLG2o7I/AAAAAAAAAP8/gbOXOGVGulk/s1600/DSC_1248.JPGhttp://3.bp.blogspot.com/--ICPV3f7b94/UFVzWiPG_ZI/AAAAAAAAAPs/3VTQw7U9edE/s1600/DSC_1245.JPGhttp://3.bp.blogspot.com/-wMKZ59y3WYM/UFVzcMwF7JI/AAAAAAAAAP0/zI2buN-H5EM/s1600/DSC_1247.JPGhttp://1.bp.blogspot.com/-9McX32EXzbY/UFVzhLG2o7I/AAAAAAAAAP8/gbOXOGVGulk/s1600/DSC_1248.JPGhttp://3.bp.blogspot.com/--ICPV3f7b94/UFVzWiPG_ZI/AAAAAAAAAPs/3VTQw7U9edE/s1600/DSC_1245.JPGhttp://3.bp.blogspot.com/-wMKZ59y3WYM/UFVzcMwF7JI/AAAAAAAAAP0/zI2buN-H5EM/s1600/DSC_1247.JPGhttp://1.bp.blogspot.com/-9McX32EXzbY/UFVzhLG2o7I/AAAAAAAAAP8/gbOXOGVGulk/s1600/DSC_1248.JPGhttp://3.bp.blogspot.com/--ICPV3f7b94/UFVzWiPG_ZI/AAAAAAAAAPs/3VTQw7U9edE/s1600/DSC_1245.JPG

5/23/2018 Bbb Inovatif Sains

6/14

pembelajaran dan pengajaran..

Rajah 7 : Model Sistem Suria

Sebagai seorang guru Sains kita boleh menggunakan model ini sebagai bahan bantu

belajar bagi mewujudkan suasana yang kondusif dan adalah lebih menarik lagi bermakna.

Sesuai sebagai bahan mengajar khusus di fasa "Pengstrukturan Semula Idea".

KEBAIKAN MODEL SISTEM SURIA

Menggunakan model sistem suria berkenaan guru boleh menerangkan nama-nama

planet,kedudukan planet dari matahari,saiz planet dan cii-ciri fizikal planet berkenaan.Berikut

adalah isi kandungan yang akan diterangkan oleh guru menggunakan model ini.

Sistem Suria termasuk Matahari dan semua objek yang bergerak mengelilinginya.

Sistem Suria berbentuk elips dan terdiri daripada:

http://1.bp.blogspot.com/-IDP9AZk3IoQ/UFVzmk_SfhI/AAAAAAAAAQE/VQxFcShToFU/s1600/DSC_1250.JPGhttp://1.bp.blogspot.com/-IDP9AZk3IoQ/UFVzmk_SfhI/AAAAAAAAAQE/VQxFcShToFU/s1600/DSC_1250.JPG

5/23/2018 Bbb Inovatif Sains

7/14

(a) Matahari

(b) 8 planet

(c) Satelit semulajadi

(d) Asteroid

(e) Meteoroid

(f) Komet

Sistem Suria kita terletak di dalam galaksi yang dipanggil Galaksi Bima Sakti.

Galaksi Bima sakti ini berbentuk pilin. Matahari adalah salah satu daripada jutaan bintang di

dalam Bima Sakti. Galaksi Andromeda adalah galaksi yang paling hampir dengan Bima

Sakti. Selain daripada bima sakti, dipercayai terdapat banyak lagi galaksi-galaksi lain diluar

sistem suria kita. Pusat kepada bima sakti adalah matahari.Jisim pusat sistem suria kita,

matahari adalah lebih kurang 10exp30 kilogram. Matahari terbentuk hasil gabungan awan,

gas dan debu di angkasa. Ia terbentuk 5 bilion tahun dahulu

MATAHARI

Mataharimerupakan pusat Sistem Suria

Matahari juga merupakan objek terbesar dalam Sistem Suria

Matahari adalah sebiji bintang yang terletak paling hampir dengan Bumi.

Matahari mengeluarkan haba, cahaya dan tenaga.

Jika tiada Matahari, hidupan di Bumi tidak akan wujud.

Tanpa cahaya Matahari, tiada hidupan yang boleh hidup kerana suhu terlalu sejuk

dan Bumi akan beku.

Matahari juga menghasilkan tarikan graviti yang mengekalkan Bumi, tujuh planet

yang lain, komet dan asteroid dalam orbit masing-masing.

Semua ahli Sistem Suria beredar mengelilingi Matahari dalam arah yang sama

namun pada kelajuan yang berbeza.

PLANET

5/23/2018 Bbb Inovatif Sains

8/14

Ada 8 buahplanet dalam Sistem Suria.

Susunan planet-planet mengikut jarak paling dekat hingga paling jauh dari Matahari

ialah Utarid, Zuhrah, Bumi, Marikh, Musytari, Zuhal, Uranus dan Neptun.

Kesemua 8 planet itu bergerak mengelilingi Matahari dalam lintasan bujur yang

besar yang dipanggil orbit dan bergerak dalam arah lawan jam (barat ke timur).

Semakin jauh planet tersebut dari Matahari, semakin besar orbit planet itu.

Semasa planet-planet beredar mengelilingi Matahari, planet-planet juga berputar

pada paksinya sendiri mengikut arah lawan jam kecuali planet Zuhrah (mengikut

arah jam) manakala Uranus berputar pada sisinya (dari atas ke bawah).

Setiap planet mempunyai masa yang berlainan untuk melengkapkan satu edaran

lengkap mengelilingi Matahari.

UTARID

http://suarianiedris.blogspot.com/p/p.htmlhttp://3.bp.blogspot.com/-NIVlTpYHnuQ/ULXhq9fmMEI/AAAAAAAAAIg/5cPpMSpsp1s/s1600/utarid.jpghttp://3.bp.blogspot.com/-NIVlTpYHnuQ/ULXhq9fmMEI/AAAAAAAAAIg/5cPpMSpsp1s/s1600/utarid.jpghttp://suarianiedris.blogspot.com/p/p.html

5/23/2018 Bbb Inovatif Sains

9/14

Merupakan planet yang paling hampir dengan Matahari kira-kira 57.9 juta km. Ia juga

merupakan planet yang terkecil dalam sistem suria. Diameternya adalah 40% lebih

kecil daripada Bumi dan 40% lebih besar daripada Bulan. Permukaan di Utarid

adalah lebih kurang sama dengan permukaan Bulan contohnya kawah-kawah

asteroid dan tebing yang puluhan kilometer tinggi. Di permukaan Utarid, matahari

kelihatan dua setengah kali ganda lebih daripada saiznya di Bumi. Namun,

disebabkan ketiadaan atmosfera, cahaya tidak dapat diserakkan. Akibatnya, langit

kelihatan gelap seperti di angkasa lepas. Di permukaan Utarid juga, Zuhrah dan

Bumi kelihatan seperti bintang yang sangat cerah.

ZUHRAH

Zuhrah atau Kejora (Venus) merupakan planet kedua terdekat dengan matahari.

Saiz, jisim, isipadu dan ketumpatannya adalah hampir sama dengan Bumi. Zuhrah

tidak mempunyai lautan tetapi mempunyai atmosfera yang mengandungi peratus gas

karbon dioksida yang tinggi, tidak mempunyai wap air tetapi mempunyai titisan asid

sulfurik. Dikenali sebagai "rumah hijau" kerana mempunyai gas karbon dioksida yang

tinggi di dalam atmosfera. Cahaya matahari akan memanaskan permukaan planet

tersebut, namun disebabkan atmosferanya tumpat, tenaga haba tidak dapat

dipancarkan semula ke angkasa lepas. Akibatnya suhu permukaan Zuhrah mencapai

480 C dan lebih panas daripada suhu permukaan Utarid. Satu hari di Zuhrah adalah

lebih panjang daripada satu tahun. Zuhrah melengkapkan putaran di paksinya dalam

masa 245 hari Bumi, dan mengelilingi orbitnya dalam masa 225 hari Bumi. Zuhrah

juga berputar daripada timur ke barat, berbeza dengan bumi, iaitu dari barat ke timur.

Ini bermakna di Zuhrah, matahari akan terbit daripada barat.

http://2.bp.blogspot.com/-BnB-PvipkYQ/ULXhhZT4n3I/AAAAAAAAAIY/gHnzRAJkw5o/s1600/Venus-real.jpg

5/23/2018 Bbb Inovatif Sains

10/14

BUMI

Bumi merupakan planet ketiga daripada matahari. Rumah kepada jutaan spesies,

termasuklah manusia, bumi juga merupakan satu-satunya tempat di dalam semestadi mana kehidupan diketahui wujud. Pembuktian saintifik menunjukkan bahawa

planet ini telah terbentuk kira-kira 4.54 billion tahun yang lalu,dan kehidupan muncul

di permukaannya di dalam tempoh satu bilion tahun. Bumi dijangkakan telah berusia

selama 4,600 juta tahun. Jarak purata Bumi dengan matahari adalah 149.6 juta

kilometer. Bumi mempunyai lapisan udara dan medan magnet yang dipanggil magnetosfera

yang melindung permukaan Bumi daripada angin suria, sinaran ultra merbahaya,

dan radiasi dari angkasa lepas. Lapisan udara ini menyelitupi bumi sehingga

ketinggian 700 kilometer dan yang selebihnya dianggap angkasa lepas. Lapisan

udara ini dibahagi kepada Troposfera, Stratosfera, Mesosfera, Termosfera, dan

Eksosfera.

MARIKH

http://3.bp.blogspot.com/-fFxebIUH4to/ULXlQQ8GP3I/AAAAAAAAAIw/kw2OPpA7sWY/s1600/bumi.jpg

5/23/2018 Bbb Inovatif Sains

11/14

Marikh merupakan planet ke 4 dari matahari dalam sistem suria dan dinamakan

sempena warna kemerahannya di langit pada waktu malam. Ia mempunyai 2 bulan

iaitu Phobos dan deimos. setiap satu bulan tersebut menyerupai asteroid. Planet ini

mempunyai kutub yang mengandungi air beku dan karbon dioksida.

MUSYTARI

http://1.bp.blogspot.com/-KFgNFLFzCtk/ULXofqNqBqI/AAAAAAAAAJU/xgmP9KE8d8A/s1600/jupiter.jpghttp://3.bp.blogspot.com/-wTVuS6R800I/ULXoLWSbmSI/AAAAAAAAAJM/C2kLQX_kpxo/s1600/marikh.jpghttp://1.bp.blogspot.com/-KFgNFLFzCtk/ULXofqNqBqI/AAAAAAAAAJU/xgmP9KE8d8A/s1600/jupiter.jpghttp://3.bp.blogspot.com/-wTVuS6R800I/ULXoLWSbmSI/AAAAAAAAAJM/C2kLQX_kpxo/s1600/marikh.jpg

5/23/2018 Bbb Inovatif Sains

12/14

Musytari merupakan planet kelima dan terbesar di dalam Sistem Suria. Terdapat

lingkaran Asteroid kebanyakannya mengelilingi Matahari antara planet Marikh dan

Musytari.

ZUHAL

Zuhal merupakan planet yang keenam dari Matahari dan planet kedua terbesar di

dalam Sistem Suria, selepas Musytari. Zuhal, bersama-sama dengan Musytari

Uranus dan Neptun, diklasifikasikan sebagai sebuah planet gergasi bergas. Zuhal

mempunyai satu sistem gelang atau cincin yang utama terdiri kebanyakkannya dari

air batu dengan sejumlah kecil serpihan batuan dan debu. Terdapat 60 bulan

mengorbit planet ini.

URANUS

http://4.bp.blogspot.com/-Rko6TYgIYfI/ULXov6xyMeI/AAAAAAAAAJc/nMeclvA5eWM/s1600/ZUHAL2.jpg

5/23/2018 Bbb Inovatif Sains

13/14

Uranus merupakan planet ketujuh daripada matahari. Ia merupakan planet ketiga

terbesar dari segi jejarinya dan planet keempat terbesar dari segi jisimnya di Sistem

Suria. Komposisi planet Uranus adalah sama dengan Neptun dan kedua-duanya

mempunyai komposisi kimia yang berbeza daripada gergasi gas yang lebih besar

seperti Musytari dan Zuhal.Atmosferanya mengandungi struktur awan yang berlapis

dan kompleks dengan air sebagai kandungan awan yang paling rendah dan metana

pula pula berada di awan yang paling atas. Sebaliknya, kawasan dalaman Uranus

kebanyakkannya terdiri daripada ais dan batu.

NEPTUN

Neptun merupakan planet yang terakhir dan paling jauh dari Matahari dalam

Sistem Suria.

http://4.bp.blogspot.com/-1NkBBx-1_-c/ULXpvbtt51I/AAAAAAAAAJ0/eij5ZvK3idQ/s1600/Neptune.jpghttp://1.bp.blogspot.com/-wbtaFbNr_0Y/ULXpdLBlkQI/AAAAAAAAAJs/u_W1LqHa0X0/s1600/URANUS.jpghttp://4.bp.blogspot.com/-1NkBBx-1_-c/ULXpvbtt51I/AAAAAAAAAJ0/eij5ZvK3idQ/s1600/Neptune.jpghttp://1.bp.blogspot.com/-wbtaFbNr_0Y/ULXpdLBlkQI/AAAAAAAAAJs/u_W1LqHa0X0/s1600/URANUS.jpg

5/23/2018 Bbb Inovatif Sains

14/14