Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus 17.9.2014 Paula Salmikangas 1
Certification of quality and/or non-clinical data for ATMPs
GLP Seminar, Helsinki 16.9.2014
Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus 17.9.2014 Paula Salmikangas 2
Gene TherapyMedicinal Products
Somatic Cell Therapy Medicinal Products
Tissue EngineeringProducts
Genetically modified cells
medical device + ATMP combined ATMP
Advanced Therapy Medicinal Products
Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus 15.5.2013 Paula Salmikangas 3
Blood2002/98/EC
Clinical Trials2001/20/EC
Paediatrics1901/2006
‘Annex I’2003/63/EC2009/120/EC
Tissues/Cells2004/23/EC
PhVig legislationDir. 2010/84/EUReg. 1235/2010
Other startingmaterials
Medical Devices93/42/EC, 90/385/EC
GMP2003/94/EC
Orphans141/2000
Variations1084(5)/2003
1234/2008Advanced Therapy1394/2007
Falsified Med.Dir. 2011/62/EU
MedicinalProducts
Community CodeDir. 2001/83/EC
MedicinalProducts
Centralised procedureReg. 726/2004
The EU legal / regulatory framework
Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus 4
somatic cell therapy products, gene therapy products and tissue engineered products classified as medicinal products (ATMPs)
cells either manipulated or intended for non‐homologous use
a centralised marketing authorisation route for all ATMPs
establishment of Committee for Advanced Therapies, CAT, for‐ classification‐ certification‐ evaluation of ATMPs‐ scientific advice and guidelines
when marketing authorization granted, it is valid in whole EU
possible to have post‐authorization efficacy and safety studies
Regulation 1394/2007/EC
Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus 5
CATChair: P.Salmikangas
5 „double members“
EMA Committees for ATMPs
CHMPChair: Dr. T.Salmonsson
Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus 6
2009 2010 2011 2012 2013 2014 Total Approved
Submitted
GTMP
SCTMP
TEP
Variations
3 1 2 3 2 1
2 1 1
1
1 2 2 1
0 0 1 1 9 2
12
3
1
6
13
4
1
1
2
Approved: ChondroCelect for cartilage repairMACI for cartilage repairGlybera for treatment of LPL deficiencyProvenge for treatment of advanced prostate cancer
Currently
4 ATMPs under evaluation , 2 new starting Q3‐4/2014
Marketing authorization applications / CAT 2009‐2014 (May)
Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus
Special issues for ATMP assessment ATMPs are complex pharmaceuticals‐ gene therapy: transgene, type of vector, genetically modified cells‐ cell therapy: autologous, allogeneic, complex process, combination products‐ assessment requires expertise from several areas e.g. tissue engineering, genetherapy, cell therapy, biotechnology, surgery, pharmacovigilance, riskmanagement, medical devices and ethics
Specific administration of certain ATMPs (catheters, surgery etc.) Specific safety issues (e.g. integrational mutagenesis of GTMPs,
biodistribution/ectopic tissue formation of cell‐based MPs) Mode of action: treatment of disease to repair/regeneration Special challenges concerning manufacturing/quality, safety and efficacy
studies
Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus8
PRODUCT DEFINITION – qualified cell population (s) in the appropriate vehicle for the intended action
PRODUCT CHARACTERISATION - to ensure:•Consistency of the active substance / finished product•Validation of the manufacturing process•Comparability when manufacturing changes are
introduced•Stability throughout shelf life•Release specifications selected from characterisation
studies
cell based medicinal product DEFINITIONS AND QUALITY
SPECIFIC REQUIREMENTS FOR CBMP : Directive 2009/120/EC + GL CBMP
Identity – phenotypic profile - cell markers Purity and Viability – relevant population / populations in mixture / viable cell %Impurities – unwanted cells, reagents, adventitious agents, sterility, endo, mycoplasmaPotency – quantitative measure of the biological activity – related to the intended actionkaryology, tumourigenicity, genetic stability – specially relevant for dividing differentiating cell populations
Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus
Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus 17.9.2014 Paula Salmikangas 10
Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus 17.9.2014 Paula Salmikangas11
infections (microbial contamination of starting materialsor during processing)
tumourigenicity (cell transformation, integration to genome)
dedifferentation / loss of function of the cells
immunogenicity, rejection
ectopic engraftment of cells to non-target tissues
shedding (genet. modif. CBMPs; germ line, environment)
small sample sizes, short shelf-lives, availability of properanimal models, applicability of analytical methods etc.
Risks vs. limitations of ATMPs
Risk-based approach for all ATMPshttp://www.ema.europa.eu/docs/en_GB/document_library/Scientific_guideline/2013/03/WC500139748.pdf
Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus 12
Maciulaitis, R. et al. (2012)Molecular Therapy 20: 479-482
ATMP clinical trials in EU (EudraCT Database)
Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus 17.9.2014 Paula Salmikangas 13
Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus 17.9.2014 Paula Salmikangas 14
ATMP certification
Only for SMEs
Scientific evaluation by CAT of- quality data (module 3)- non-clinical data (module 4)
90 day procedure
CAT evaluation report and EMA certificate
5 certifications finalised:- Bone marrow derived progenitor cells for cardiac repair
(quality: May 2010)- Autologous expanded smooth muscle derived cells for
treatment of stress urinary incontinence (quality: Oct 2012 ;non-clinical: Sept 2013)
- Autologous oral mucosal cells (quality + non-clinical: April 2014)- Autologous bone marrow derived MSC (quality: April 2014)
Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus 17.9.2014 Paula Salmikangas 15
Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus 17.9.2014 Paula Salmikangas 16
Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus 17.9.2014 Paula Salmikangas 17
Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus 17.9.2014 Paula Salmikangas 18
As part of the certification, a site visit can berequested by the assessors and/or CAT
GMP-related visit for quality and manufacturingGLP-related visit for non-clinical studies
- no standards yet for the site visits- no site visits conducted thus far
Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus 17.9.2014 Paula Salmikangas 19
Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus 17.9.2014 Paula Salmikangas 20
Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus 17.9.2014 Paula Salmikangas 21
Lääkealan turvallisuus- ja kehittämiskeskus 23.4.2010Paula Salmikangas
Thank you for your attention!