Date post: | 05-Jul-2018 |
Category: |
Documents |
Upload: | carlosamadorfonseca |
View: | 225 times |
Download: | 0 times |
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 1/279
平成26年度言語研修
Sakaya、新 江 利 彦 共著
東京外国語大学
アジア・アフリカ言語文化研究所
2014
チャム語研修テキスト 2
チャム語語彙集
Inâlang Cam-Nyâtbong
Cham-Vietnamese-English-Japanese Vocabulary
01
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 2/279
02
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 3/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
i
(Chamic)
2014 40 22
16 5000
panâng li-u
7
1000 17
20
1990
Baigaor,
i
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 4/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
ii
7
17
2012
2014
(Po Dharma
2000) (Moussay 2006)
écriture
phiên tự
p s
P, S
(Mossay 1971)
ii
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 5/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
iii
parole
phiên âm
[ ] (cf.)
①②③
/ /④⑤⑥
①②③④
①②③④
1971
2 (Po
Dharma 2000, Moussay 2006)
27
iii
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 6/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
iv
6
33
sa
praong s pa praong p
a, i, u, é, ai, o6ai=I
ai x=I saai
41
a a â a
k A g G z Z -
k(a) kh(a) g(a) gh(a) ng(â) ng(a) -
c S j J v V W
c(a) ch(a) j(a) jh(a) ny(â) ny(a) nj(a)
t E d D n q Q
t(a) th(a) d(a) dh(a) n(â) n(a) nd(a)
p *1 f b B m M O
p(a) ph(a) b(a) bh(a) m(â) m(a) mb(a)
y r l w x *3 s
y(a) r(a) l(a) w(a) s(a) h(a)
s *4 F *2 *1 pa asit p, *2 pa praong p
*3 sa asit s, *4 sa praong s s(a) p(a)
a i u e I o
a i u e ai o
iv
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 7/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
v
a
â
◌ { ◌ } ◌ ; *1
◌ *2
◌ ; % *1 ◌ % *2 ◌ ~ ◌ ~ %
-i -ī /-i -â -â /-â -u -ū /-u
_◌ @ _◌ ^ ◌ @ ◌ ^ _◌ _◌ % -é -é /-é -e -ē /-e -o -ō /-o
=◌ =◌y ◌
*1 ◌ % *1 _◌ < _◌ <◊
-ai -aiy -a *1 -ā /a *1 -ao -aow
◌ *1 *2
takai kik tut mâk dalam◌ }
balau◌ %
9 6
é é
v
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 8/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
vi
i i%
u u%
i ī u ū
e
o o%
é (é ) o ō
I a a%
ai a ā
\ ◌ ◌ *
◌ ` *1 ◌ &
*2
-r- -l- -i- -u-
*1 takai kiak *2 takai kuak
◌ ] ◌ ~ -ei -au
au ◌ ~ ◌ paoh ngâk hadiip-ng
paoh ngâk
paoh ngâk hadiip◌ / paoh thek ◌ @
K U C T N P-k -ng -c -t -n -p
Y R L ◊ X
-r -l -w -s
◌ ◌ ' H
◌ $ ◌ # -ng -m -h -eng -em
1832 , Nâgar Cam
Pa-nrang,
Kraong,
vi
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 9/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
vii
Parik,
Pajai,
dh*K dahlak hlak
x=I saai ai
ad] adei dei
1960
(Moussay 1971)
(IPA)
cf.
saradang Palei Hamu Craok
sirdang
/saraṭang/
vii
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 10/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
viii
k A g G z Z
/k-/ /kh-/ /ḳ -/ /ḳ h-/ /ng-/ /ng-/
c S j J v V W
/c-/ /ch-/ /c -/ /c h-/ /ñ-/ /ñ-/ / ȷ -/
t E d D n q Q
/t-/ /th-/ /ṭ-/ /ṭh-/ /n-/ /n-/ /d-/
p f b B m M O
/p-/ /ph-/ /p -/ /p h-/ /m-/ /m-/ /b-/
/k-, c-, t-, p-/
/ḳ -, c -, ṭ-, p -/
y r l w x s
/y-/ /r-/ /l-/ /w-/ /s-/ /h-/
/y-//r-//l-//h-/,/s-/
/w-/
s s F p
/th-/ /p-/
s, s
thE p, F pp
asehasau
s-/th-/ pāk
viii
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 11/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
ix
p-
a i u e I o/ă/ /ĭ/ /ŭ/ /ê / /ay/ /ô /
[ ] IPA
◌ { ◌ } ◌ ; *1 ◌ *2 ◌ ; % *1
◌ % *2 ◌ ~ ◌ ~ % /-ĭ/
[i]
/-i/
[iː]
/-ư /
[ɯ]
/-ư/
[ɯː]
/-ŭ/
[u]
/-u/
[uː]
_◌ @ _◌ ^ ◌ @ ◌ ^ _◌ _◌ % /-ê /, /-ơ /
[e], [ǝ]
/-ê/, /-ơ /
[eː], [ǝ]
/-ơ /
[ǝː]
/-ơ /
[ǝː]
/-ô /
[o]
/-ô/
[oː]
=◌ =◌y ◌ *1 ◌ % *1 _◌ < _◌ <◊
*3 /-e/
[ɛː]
/-ă/
[a]
/-a/
[aː]
*4 /-o/
[ɔː]
◌ *1 *2
*3 /-ay/ [ai]/-ĕ/ [ɛ] *4/-ao/ [ao]/-ŏ/ [ɔ]
-é_◌ / _◌ ^
k_t^ katé → /katê/
p_g^ pagé → /paḳ ê/
p_j^ pajé → /pac ơ /
\ ◌ ◌ *
◌ ` ◌ & /-r-/ /-l-/ /-i-/ *1
*1-u-
ix
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 12/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
x
t-+-r- \t/tr-/
d-+-r- \d/ṭr-/
a+-i-a` y-y
y-y/y/ai-a`/ý/
a+-u-a& w-w
w-w/w/au-a&/w /
-u-+-e◌ & /-wơ /
-u-+-ai=◌ &/-ôy/
◌ ] ◌ ~
/-ey/ /-ow/
-ei◌ ‡ /-ey/
-au◌ ~ /-ow/
-u-+-ei◌ & ‡ /-uy/
K U C T N P/-k/, /-’/ /-ng/ /-y’/ /-t/ /-n/ /-p/, /-’/, /-w’/
Y R L ◊ X
y /-r/ /-l/ /-w/ /-h/
-k K , -pP [ʔ]/-’/
ZP ngap → /nga’/
-cC/-y’/
- pP/-w’/
g@P gep → /ḳŏw’/
-r, -l /-r/, /-l/
Xkw} awL sakawi awal → /sakawi awăl/
Xkw} a_h @R sakawi ahiér → /sakawi ahiêr/
ngR c' Nâgar Cam → /nưḳăr căm/ ,
x
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 13/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
xi
=b_g<R Baigaor → /p ayḳ or/
,
-u+-w◌ ~◊/-ow/
-u+--i-+-s◌ & {X/uyh//-
h/
mn& {X mânuis → /mưnuyh/
a* {X auis → /ŏyh/
◌ ◌ ' H
◌ $ ◌ # /-ng/ /-m/ /-h/ /-ăng/ /-ăm/
-eng ◌ $, -em◌ #/ăng/, /ăm/
ka
kha ga gha ngâ nga /ka’ kha’ ḳ a’ ḳ ha’ ngư ’ nga’/
-a◌-i◌ {-i◌ {
bz~N bangun →b{z~N bingun
-u◌ ~-i◌ {-i◌ {
b~lN bulan → b{lN bilan
-u◌ ~-a◌-a◌
k~b◊ kubaw → kb◊ kabaw
p~_t< putao → p_t< patao
-au◌ ~ -uw◌ ~◊-au◌ ~
b{r~ @ birau, b{r~◊ biruw → b{r~ @ birau
xi
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 14/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
xii
-ao_◌ <-aw◌◊
-ao_◌ <-aw◌◊
-ai=◌-ay◌Y-ai=◌
2620149
Cd dl{kL c] dl[ Dalikal Cei Dalim
Ga ar{y% g* $ aqK Ariya gleng anak
Dwm aky@T _d^w% m_n% Akayet Déwa Mâno
Ip aky@T i\n% p\t% Akayet I-nra Patra
Pp pn& @C pQ{P Panuec pa-ndip
Ppt dl{kL _F@ p_t< t=b _s< / =n b{l% Dalikal Po Patao Tabai saong Nai Bila
Sdr xk=r dK =r Sakarai Dak Rai (=r p_t< c' Rai Patao Cam)
Sp ar{y% xH pk] Ariya Sah Pakei
Sanskrit:
aciét patra
gi-nreh
boah
xii
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 15/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
1
A
abN aban /ap ăn/ (cf. p ăn) xà rông. sarong, skirt.
a_b< H abaoh baoh
ab{H abih /ap ih/ (cf. p ih) hết, tất cả. whole, all. < Malay: habis
ab{H \bH abih brah. hết gạo.
ab{H c{H abih cih. hết sạch.
ab{H \d] abih drei. tất cả chúng ta.
ab{H kl{N abih kalin. hòa bình.
ab{_l@ H abiléh /ap ilêh/ ma quỷ. devil, Satan. < Arabic: ibris
ab~ % abu /ap u/ (cf. p u) cháo. gruel, soup, rice gruel.
ab~ % h$ abu heng /ap u hăng/ cháo cay (cá hay thịt).
ab~ % mE# abu mâthem /ap u mưthăm/ cháo chua.
ab~ % ymN abu yamân. ngọt.
acR Acar ( Po Acar ) /acar/ (cf. car) thầy đạo Bàni. Bini’ priest.
< Sanskrit: ācārya
a_c<◊ Acaow1 /aco/ tên đồi. name of hill.
O& @N a_c<◊ mbuen Acaow /bôn aco/ tên đồi tháp Po Romé, tỉnh Ninh Thuận.
Palei Thon, Palei Thuen
Thôn Hậu Sanh, Xã Phướ c Hữu
a_c<◊ Acaow2 chủ chăn động vật. animal patron, herdsman.
a_c<◊ p=bY m=r pK i\n% p\t%,, Acaow pabaiy mârai pak I-nra Patra (Ip). Chủ chăn dê
đến gặ p I-nra Patra.
a_c<◊ Acaow3 tên ngôi chòm sao. name of star, constellation.
b{t~K a_c<◊ bituk Acaow /p
itŭ’ aco/ sao thần nông.
a_c@T at~ @ aciét atau /aciêt atǒw/ (cf. ciêt tǒw) aciét patra, aciét praok . giỏ tre của linh
hồn tổ tiên. bamboo basket of ancestors’ spirit.
ghul
ad% ada /aṭa/ vịt. duck.
ad' Adam ( Po Adam) /aṭăm/ Adong, loài ngườ i. Adam, mankind.
1
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 16/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
2
Po Adam
Po Dam < Arabic: ādām
ad' mn& {X, _F@ p_j $ tb`K m/ a_k<K mt} d} d~Ny%,,
Adam mânuis, po pajiéng tabiak mâng akaok mâti di dun-ya.
Con ngườ i, thần sinh ra đầu tiên ở cõi tr ần.
admH adamâh /aṭamưh/ = agamâh. bùa vẽ. amulet, magical drawings.
a_d< H adaoh /aṭoh/ (cf. ṭoh) hát. to sing.
prN a_d< H paran adaoh. dân ca.
kD% a_d< H kadha adaoh. bài hát.
adT adat /aṭăt/ đạo luật, luật tục. customary law. < Arabic: adat
adT cOT adat ca-mbat /aṭăt-cabăt/ luật lệ, phong tục tậ p quán.
A{K adT khik adat /khĭ’ aṭăt/ giữ gìn luật tục.
_k* < H adT klaoh adat /klǒh aṭăt/ quá độ.
ad/ adei /aṭěy/ em trai, em gái. younger brother.
aD % Adhia ( Po Adhia) /aṭhya/ Pô Asa, thầy cả đạo Chăm. Po Adhia, Cam’s grand priest.
*
ad{H adih /aṭih/ = akiéng . phươ ng hướ ng. direction, cardinal point.
ad{H uT adih ut = gah birak . hướ ng bắc.
ad{H dK adih dak = gah mraong . hướ ng nam.
ad{H p~R adih pur = gah aia harei tagok . hướ ng đông.
ad{H =p adih pai = gah aia harei tamâ. hướ ng tây.
ad{T adit /aṭĭt/ chủ nhật. Sunday. < Sanskrit: Āditya
ad{t`K aditiak /aṭityă’/ = aia harei. mặt tr ờ i. sun. < Sanskrit: Āditya
ad~K aduk /atǔ’/ (cf. tǔ’) phòng. room.
a@K aek /ơ ’/ (≠ l{p% t`N lipa tian. hungry.) đói. famine.
a@L w@L ael wel. bào thai. fetus.
a# aem /ăm/ nướ ng. to grill.
agL agal (hala agal ) /aḳăl/ lá buông, kinh viết trên lá buông. palm leaf (Corypha umbra-
2
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 17/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
3
culifera), religious document written on palm leaf.
ag' agam /aḳăm/ loạn luân. incest. aA{N akhin
a%gM% ā gama /aḳ ama/ = ag āma. tôn giáo. religion. < Sanskrit: āgama
agR agar /aḳ ar/ cọng. stem. Malay: akar
agR W# agar njem. cọng rau.
agR wH agar wah. cần câu cá.
aG% agha /aḳ ha/ (cf. ḳ ha) = ugha. r ễ. root. < Malay: akar
a % h~ % hl~◊, ky~ @ h~ % aG%,, Aia hu halaw, kayau hu agha (Moussay 1971).
Nướ c có nguồn, cây có r ễ.
a\g{H agrih /aḳ rih/ hướ ng đông nam. southeast.
ag& @L aguel 1 /aḳ ô l/ (cf. ḳ ô l) = guel . dạ dày. stomach.
f{K al% ag& @L phik ala aguel . lục phủ ngũ tạng.
ag& @L aguel 2 kê. to prop.
ag& @L ptR aguel patar. kê gối.
a_h<K ahaok 1 /aho’/ tàu thuyền. ship, boat. *
a_h<K a % ahaok aia. tàu thủy.
a_h<K br{yN ahaok. bariyan. tàu buồm.
a_h<K ahaok 2 máy bay. airplane, avion.
a_h<K apR ahaok apar. máy bay.
ahR ahar /ahar/ bánh. cake.
ah] ahei /a-hěy/ hay, hoan hô. bravo.
a_h @R ahiér /ahiêr/ một khái niệm “tính đàn ông” trong nhị nguyên luận Chăm. a concept
that symbolizes the male in the Cham’s dualism.
yuer awal
Cam sakawi ahiér
―
―
< Arabic: akh ī r
a % aia1 /ýa/ nướ c. water.
3
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 18/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
4
a % _\k" aia kraong /ýa krong/ nướ c sông.
a % ts{K aia tasik /ýa tathi’/ = aia tathik . nướ c biển.
a % aia2 mặt, mắt. face.
a % b{lN aia bilan /ýa p ilan/ mặt tr ăng.
a % hr] aia harei /ýa har ěy/ mặt tr ờ i.
a % hp~ H aia hapuh. chổi.
a % aia3 phần đầu tiên của tên làng Chăm. the first part of the name of Cham village.
a % k`K Aia Kiak. làng Bầu Gạch.
Palei Hamu Craok làng Bàu Trúc
Palei Hamu Ta-nran làng Hữu Đức
a % l{u% Aia Li-u. làng Phướ c Lậ p.
Thôn Phướ c Lậ p, Xã Phướ c Nam
a % b{z~K Aia Binguk . làng Ngh ĩ a Lậ p.
Thôn Văn Lâm, Xã Phướ c Nam
a % mM{H Aia Mâmih. làng Minh Mỵ.
Thôn Minh My, Xã Phan Hòa
a % OK Aia Mbak . làng Từ Thiện.
Thôn Từ Thiện, Xã Phướ c Dinh
a % r~ % Aia Ru. Tỉnh Phú Yên.
a % \t/ Aia Trang . Tỉnh Khánh Hòa.
a @K aiek /ýơ ’/ ngó, xem. to look at, to see.
_a # aiém /ýêm/ ếm, yếm, yếm thuốc độc. poison, toxic. <
Vietnamese: yếm
_a # as~ @ aiém asau. bỏ bả chó.
=aH aih /ěh/ cứt. faeces.
=aH tg{n~ ' aih taginum /ěh taḳ inǔm/ mây.
aj{N a jin /acĭn/ = jin. quỷ. devil, evil jin spirit. < Arabic: al-jinn
aK ak /a’/ quạ. crow.
a=kK akaik 1 /ake’/ cắn. to bite.
4
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 19/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
5
a=kK akaik 2 mã não. agate, carnelian.
a_k<K akaok 1 /ak ǒ’/ đầu. head.
a_k<K akaok 2 cố. great-grandfather.
a_k<K k@T m~K k] akaok ket muk kei. tên gọi chung của tổ tiên.
a_k<K akaok 3 củ. tubers.
a_k<K hb] akaok habei. củ khoai.
a_k<K akaok 4 /ako’/ cò. stork. *
a%k_f @R akaphiér /akhaphiêr/ . pagan.
< Arabic: k āfir
a%krH ākarah /akar ăh/ cõi âm. afterlife, inferno.
a%k_y@T ākayét /akayêt/ sử thi. epic. < Malay: hikayat
aAN akhan1 /akhan/ k ể. to tell.
aAN h_d' aFkR,, Akhan hadom apakar . K ể những vụ việc.
aAN akhan2 váy. skirt.
aAR akhar /akhăr/ (cf. khăr) chữ. letter, script, character.
aAR r{K akhar rik /akhăr r ĭ’/ chữ bông, chữ bùa.
aAR \EH akhar thrah /akhăr sra’/ chữ thảo, chữ phổ thông.
aAR t& @L akhar tuel /akhăr tôl/ chữ tắt. Nan
aAR _yK akhar yok /akhăr yôk/ mẫu tự, chữ không dấu.
aA{N akhin /akhĭn/ (cf. khĭn) = ukhin. cữ, k ỵ. taboo.
aA{N pkL akhin pakal /akhĭn pak ăl/ = akhin bikal. kiêng k ỵ
ZP
aA{N pkL d} r~P,, N gap akhin pakal di rup. R ướ c hoạ vào thân.
ak`K akiak /akyă’/ ngói, gạch. tile, brick.塼
ak`K tK akiak tak /akyă’tă’/ ngói lợ p.
ak`K dK akiak dak /akyă’ṭă’/ gạch lát.塼
5
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 20/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
6
a_k $ akiéng 1 /akiêng/ góc. corner, angle.
a_k $ E~ ' akiéng thum. góc túp lều.
a_k $ akiéng 2 adih
al%ala1 /ala/ = ula. r ắn. snake.
al% b{H ala bih. r ắn độc.
al% ala2 dướ i. under, below. c@K cek
_d<K pK al% hl& ] f~N,, Daok pak ala haluei phun. Ngồi dướ i bóng cây.
alH alah1 /alăh/ lườ i biếng. lazy.
mn& {X alH mânuis alah. ngườ i lườ i biếng.
alH alah2 = peh. mở . to open.
alH b{O$ alah bi-mbeng . mở cửa.
alH a % d} r{_b" alah aia di ribaong . tháo nướ c mươ ng.
alH alah3 thua. to lose.
k~ @ alH d} v~ %,, Kau alah di nyu. Tao thua nó.
alH alah4 Aluah
alK alak /alăk/ r ượ u. alcohol. < Arabic: alak
al/ alang 1 /alang/ giải ngh ĩ a. to explain.
al/ yH alang yah. giải thích.
al/ kD% alang kadha. giải bài.
al/ alang 2 rõ. clear.
_Q' al/ pn& @C ndom alang panuec. nói rõ lờ i.
al/kR alangkar /alangkar/ khấn vái. to pray.
a_l<K alaok /alǒ’/ thửa. piece.
s/ k~ @ h~ % k* ~ @ a_l<K hm~ %,, Sang kau hu klau alaok hamu. Nhà tôi có ba thửa ruộng.
al~ @ alau /alǒw/ (≠ _\g< H glaoh) tru. to yell, to howl.
as~ @ al~ @ dl' ml',, Asau alau dalam mâlam. Chó tru nửa đêm.
*
aly% alaya /alaya/ khảm tượ ng. mosaic.
a=lK alaik /alě’/ jrih, klup, paraoh. r ơ i, bị r ơ i vào. to fall.
6
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 21/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
7
a=lK =\EY alaik thraiy. r ơ i vào nợ nần. *
al} Ali ( Po Ali) /ali/ Nâbi Mohamat
1819
al{H alih /alĭh/ xích, xê. to move.
al{H atH tb`K,, Alih atah tabiak. Xích cho xa.
al{H p=jK,, Alih pajaik . Xích cho gần.
al{N alin1 /alĭn/ tặng. to give.
al{N tp~K alin tapuk. tặng sách.
al{N alin2 thay. to change.
al{N \d] alin drei. thay đồ.
al& H Aluah /alwăh/ đấng chí tôn. Allāh. <
Arabic: Allāh
a'p' ampam /ămpăm/ sự tích. story, history.
a'p~N ampun /ămpŭm/ xin lỗi. to apologize.
l{k~ @ a' p~N d} x=I,, Likau am pun di sa-ai. Xin lỗi anh.
am% amâ /amư/ bố, ba, cha. father.
aM%L amāl /amal/ = amar, umar. săn. to hunt.
b% as~ @ tm% =g* aML,, Ba asau tamâ glai amāl. Đem chó vào r ừng săn.
aML amal /amăl/ (p\E# pathrem) tu luyện. to practice.
k~ @ aML d} c@K oH E] E~ @,, Kau amal di cek oh thei thau. Ta tu trên núi không ai biết.
aMR Amal ( Po Amar ) /amăr/ Umar.
a_m $ amiéng /amiêng/ = gleng amiéng . xem bói. to consult a fortune-teller.
\g~ % ur/ gru urang
g{n& @R h& @R ginuer huer
7
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 22/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
8
am{L amil ( phun amil ) /amĭl/ cây me. tamarind tree.
a_mU among 1 /amông/ quầy. bunch.
sa among , bunch. sa tathi, hand. sa
baoh, finger.
a_mU pt] among patei. cả quầy chuối. a bunch of banana.
a_mU among 2 chi phái. branch.
s% a_mU dl' g@P sa among dalam gep. chi phái trong tộc họ.
a_mU among 3 bàn tay. hand.
a_mU tZ{N among tangin. bàn tay.
a\m% amra ( tagat, jagak ). r ựa. bush-axe.
a=\mK amraik /amr ě’/ ớ t. chili.
a=nH anaih1 /aněh/ (cf. něh) nhỏ. small.
r% a=nH ra anaih. đứa tr ẻ.
ul% a=nH ula anaih. r ắn.
_pT a=nH pot anaih. mũng nhỏ. 8 kg
a=nH anaih2 năn nỉ. to entreat, to supplicate.
p& @C a=nH v~ % puec anaih nyu. năn nỉ nó.
a=nH xr} anaih sari. thú tội.
aqK anak ( pak anak ) /ană’/ tr ướ c, đàng tr ướ c. before, ahead.
a_q" anaong /anong/ gánh. to carry, to bear.
anK anâk /anư’/ (cf. nư’) con, con gái, con trai. child.
anK km] anâk kamei. con gái.
anK l{k] anâk likei. con trai.
anK kc& % anâk kacua. con đầu lòng.
anK mt; H tB% anâk mâtâh-tabha. con thứ.
anK tl& {C anâk taluic. con út.
anK _x@ H anâk séh. học trò.
an/ anâng /anư ng/ k ỳ hẹn, gút định ngày. deadline, time limit.
_k* < H an/ klaoh anâng. mãn k ỳ hẹn.
8
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 23/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
9
tL an/ tal anâng. đến k ỳ hẹn.
aZN angan /angăn/ tên. name.
aZR angar /angar/ ngày thứ ba. Tuesday. < Sanskrit: Aṅgāraka
az{N angin /angĭn/ gió. wind.
az{N b{rK angin birak. gió bắc.
az{N m_r" angin mâraong . gió nam.
az{N sl{tN angin salitan. gió tây nam.
az{N \c~ % angin Cru. gió lào.
a/k% angka /angka/ số. number, size.
az& ] anguei1 (anguei juk ) /anguy/ mặc. to dress, to wear.
az& ] j~K pgP =EK =h,, Anguei juk pagap thaik hai. Ăn mặc tuỳ thân hình.
az& ] Anguei2 ( Bal Anguei). thủ đô cũ Chăm. the old Cham capital.
*
O$ az& ] mbeng anguei. gia tài. property.
ZP O$ az& ] ngap mbeng anguei. làm ăn.
a=n` aniai /anyay/ trù. to curse.
k~ @ a=n` d} h; %,, Kau aniai di hâ. Tao trù mày.
an{H anih /anĭh/ (≠ c_m< H camaoh, ≠ l{b{K libik ). chỗ, nơ i. place.
libik > camaoh > anih
k~ @ oH h~ % _c@◊ q{H an{H pd] o%,, Kau oh hu ciéw ndih anih padei o (Pp).
Tao không có chiếu ngủ chỗ nghỉ cả (không có nơ i ăn chốn ở ).
an{T anit /anĭt/ yêu, thươ ng. to love.
an{T _j< H \d] oH h~ % h=gT s} \b] y~ @ o% an{t,,
Anit jaoh drei oh hu hagait si brei yau o anit (Pp).
Thươ ng cho lắm mà không có gì cho thì cũng như không thươ ng.
aNZP anngap1 /angă’/ gi-nreh. phép thuật. magic power.
9
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 24/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
10
o/ qN h~ % aNZP, o/ qN ZP \j~ % d} ur/ m=t,,
Ong nan hu anngap, ong nan ngap jru di urang mâtai.
Ông ấy có phép thuật, ông ấy trù làm chết ngườ i.
aNZP anngap2 ngap
a\n$ a-nreng /anr ăng/ r ơ m r ạ. straw.
aNt% anta /ănta/ lạc đà. camel.
an& @C anuec /anô y’/ đoạn đườ ng. path, passage.
an& @C jlN qN b{kN s} _n<,, Anuec jalan nan bikan si nao. Đoạn đườ ng ấy là đoạn hiểm
tr ở .
an~ H anuh. cùm, tr ăng. fetter.
b~ H an~ H d} t=k buh anuh di takai. cùm chân.
av/ anyim /añim/ mượ n. to borrow.
_a< H aoh1 /ǒh/ lơ là. to avoid, to fade out.
_a< H d} g@p pj% aoh di gep paje. lơ nhau r ồi.
_a< H aoh2 chán. to stop.
_a< H d} l{s] aoh di lisei. bỏ cơ m.
_a<K aok 1 /o’/ mang. gills.
_a<K ikN aok ikan. mang cá.
_a<K aok 2 ói. to vomit, to barf.
_a<K l{s] tb`K aok lisei tabiak . ói cơ m ra.
a<T aot /ot/ lồn (âm đạo). vagina. =k* klai
ap% apa = tao. đâu. where. < Malay: apacf. Vietnamese: đâu
*tao Sati nao tao paje?
*apa Sati apa?
apH apah. mướ n, thuê. to employ, to rent.
aFkR apakal = apakar. vụ, việc. matter.
apN apan /apăn/ cầm, nắm. to hold, leader.
apR apar = par. bay. to fly.
a_p $ apiéng /apyơ ng/ gạo rang. roast rice.
10
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 25/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
11
a=\p aprai /apray/ r ải. to spread.
ap& ] apuei /apuy/ (cf. puy) lửa. fire.
ap& ] kD{R apuei kadhir. lửa thiêng dướ i đất.
ap& ] l/k% apuei langka. lửa thiêng trên tr ờ i.
ap& ] f~N apuei phun. ngọn lửa.
ap~ H apuh /apǔh/ (cf. pǔh) r ẫy. dry rice field, maize field.
ap~ / apung . giỏ tre, sọt tre. bamboo basket for fishing.
ap~ / b~ H ikN apung buh ikan. giỏ đựng cá.
a%R ar = ar /ar/ bờ . band.
a%R hm~ % ar hamu. bờ ruộng.
a%R r{_b" ar ribaong. bờ mươ ng.h/ _\k" hang kraong
aR ar /ăr/ ngh ĩ a bóng, tượ ng tr ưng. sign, symbol, metaphor, allegory.
aR b{Z~ % ar bingu. văn chươ ng, bóng bảy.
_Q' aR ndom ar . nói bóng.
aRDR ardhar /ăn-ṭhăr/ đam mê. to make it reason for living, to concentrate, to have a passion
to.
a=r arai1 /aray/ lúa rài. abandoned germinating grain of rice after harvest.
a=r arai2 /aray/ (cf. ray), urai. đờ i vua. reign.
dK a=r Dak arai (= Rai patao Cam). Biên niên sử Hoàng gia Chăm.
a=r dh) @ arai dahlau. đờ i tr ướ c.
arK arak 1 /ară’/ = urak, rak . lúc. moment.
arK n} arak ni. /ar ă’ ni/ (cf. r ă’ ni, yă’ ni) bây giờ .
arK arak 2 mạch. vein.
arK drH arak darah. mạch máu.
arK arak 3 sợ i. hair.
arK O~K arak mbuk . sợ i tóc.
arK arak 4 hạt. grain of rice, maize.
ar' aram /ar ăm/ r ậm. bush.
a_r<K araok 1 /ar ǒ’/ con cóc. toad.
a_r<K araok 2 sinh đôi. twins.
11
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 26/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
12
a_r" araong /ar ǒng/ (cf. r ǒng) lung. back.
arP arap1 /ar ă p/ học thuộc. to remember, to memorize.
arP Arap2 Ả R ậ p Arab.
arP arap3 = limân. voi. elephant.
a_r $ ariéng 1 /ariêng/ cua. crab. *
a_r $ ts{K ariéng tasik. cua biển.
a_r $ hm~ % ariéng hamu. cua đồng.
a_r $ ariéng 2 /ariêng/ dìu dắt. to lead by the hand.
a_r $ b% anK t_c◊ ariéng ba anâk tacaow. dìu dắt con cháu.
ar{K arik /ari’/ cá khô. dried fish.
a%r{y% āriya /ariya/ thơ . verse, poetry.
asH asah1 /athăh/ = athah, thah, cue, raoh. mài. sharpen.
b{t~ @ asH bitau asah. đá mài.
asH asah2 thảo lảo. perfunctory.
O$ asH b{lH =mK,, Mbeng asah bilah maik . Ăn thảo lảo thôi.
a=sH asaih /athěh/ (cf. thěh) ngựa. horse.
a=sH hd' asaih hadam (asaih hidam). ngựa ô.
a=sH =hH asaih haih. ngựa hí.
a=sH kL bK asaih kalbak . ngựa kiệu.
a=sH f~L asaih phul . ngựa sãi, phi.
asR asar 1 /athăr/ athar. giòng. descent, race.
asR g{n~P md% asar ginup mâda. giòng quý phái.
asR p_t< asar patao. giòng vua (hoàng tộc).
asR asar 2 nạc. lean.
r{_l<◊ asR rilaow asar . thịt nạt.
asR asar 3 lõi. heartwood, duramen.
ky~ @ asR kayau asar . gỗ lõi.
asR asar 4 lưỡ i. blade.
12
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 27/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
13
asR asar 5 hạt. grain. asar arak
asR rtK asar ratak. hạt đậu.
asR asar 6 tròng. eyeball.
asR mt% asar mâta. tròng mắt.
as~ @ asau /athǒw/ chó. dog. anâk caok
as~ @ A{K s/ asau khik sang . chó giữ nhà.
as~ @ aM%L asau amāl . chó săn.
as~ @ E{U asau thing . chó sói.
_m" =h as~ @ xqK,, Maong hai asau sanak . Coi chừng chó giữ.
as~R asur /athǔr/ thú vật. animal.
as~R _B @P asur bhiép. thú vật.
as~R =g* asur glai. thú r ừng.
as~R m%rK asur mārak. âm hồn của thú r ừng.
as~R s/ asur sang . gia súc.
ax{T asit /asit/ (cf. sit) nhỏ. small, little.
anaihasit asah=takik
a%xl' ā salam /asalam/ = asalam, asulam, isalam. Hồi giáo Islām.
atH atah1 /atăh/ dài. long.
=g atH gai atah. gậy dài.
atH atah2 xa. far.
jlN atH jalan atah. đườ ng xa.
atK atak /ată’/ = ritak, ratak . đậu. bean.
at' atam /atăm/ (cf. tăm) cấy. to plant out, to set out rice-plant.
at' p=d atam padai. cấy lúa.
a_t" ataong 1 /atong/ núm. nipple, knob.
a_t" tE~ @ ataong tathau. núm vú.
a_t" ataong 2 đánh. to beat.
a_t" g{n$ ataong gineng . đánh tr ống.
a_t" a_p< H ataong apaoh. đánh đậ p.
a_t" ataong 3 quét. to sweep.
a_t" c~R ataong cur. quét vôi.
13
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 28/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
14
at@ ~ atau /atǒw/ (cf. tǒw) hồn của ngườ i chết. xác chết. soul, corpse.
a_c @T at~ @ aciét atau (= ciét tau) tổ linh, hươ ng hồn tổ tiên.
at@ ~ _\p<K atau praok. tổ linh, hươ ng hồn tổ tiên.
at@ ~ tl/ atau talang. hài cốt.
at@ ~ B~T atau bhut. cơ n lốc xoáy.
aEH athah /athăh/ thỏa mãn. to satisfy.
aEH athak /athă’/ = asak. khói. smoke.
aE~R athur /athǔr/ = athur. r ợ n, sợ . to tremble with fear. h& @C
huec
aE~R d} B~T athur di bhut. sợ ma.
aE~R mK athur mâk. run sợ .
at{U ating /atĭng/ (cf. tĭng) lồn (âm đạo). vagina, cunt.
a<T aot =k* klai
at& @L atuel /atô l/ mướ p r ắn, mướ p r ồng. loofah.
at& @R atuer /atô r/ đeo. to carry, to hang.
at& @R _A<K d} t=k& kb◊,, Atuer khaok di takuai kabaw. Treo mõ nơ i cổ trâu.
at& @R \b]& tz},, Atuer bruei tangi. Đeo bông tai có đính tua vải.
at~K atuk /atǔ’/ (cf. tǔ’) đốt, long tay. finger-joint.
at~K tz{N atuk tangin. lóng tay. k~ / tz{N kung tangin điểm chỉ
56
a&K auak 1 /w ă’/ lau, chùi. to clean.
a&K s/ auak sang . lau nhà.
a&K auak 2 kéo. to pull.
a&K kv{ auak ka-nyi. kéo đàn ka-nyi.
a& @L auel 1 /ô l/ mắc nghẹn. to be blocked up.
14
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 29/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
15
a& @L l{s] a& @L huak lisei auel . ăn cơ m mắc nghẹn.
a& @L auel 2 lùa. to blow in.
aZ{N a& @L b{aR angin auel bi-ar . gió lùa giấy.
a& @N auen /ô n/ = i@ &N auen, =iN auen. mừng. to celebrate, to be happy.
a& @N _r<K auen raok. đón mừng.
_n< a& @N nao auen. đi chúc mừng.
O$ a& @N mbeng auen. ăn mừng.
a& @N tb& @N auen tabuen. vui mừng.
a& {X auis /ô yh/ ổi. guava.
a◊ aw /aw/ áo. clothes. < Vietnamese: áo
a◊ d& % _b" aw dua baong . áo dài Chăm.
a◊ l{k] aw likei. áo đàn ông.
a◊ p\t% aw patra. áo hoàng tử.
a◊ p\t} aw patri. áo công chúa.
a◊ xH aw sah. áo lễ Bà Chăm.
a=wT await /awet/ binah, ca-ndaih, ka-mraing, kapu, pabah, klaih. khúc. piece.
s% a=wT W~ H sa await njuh. một khúc củi.
l{k~ @ s% a=wT tp‡ m},, Likau sa await tapei mi. Xin một khúc bánh mì.
awK awak 1 /awă’/ con quốc. coot.little cuckoo.
awK awak 2 vá, xẻng. shovel.
awL awal /awal/ một khái niệm “tính đàn bà” trong nhị nguyên luận Chăm. a concept that
symbolizes female in the Cham’s dualism.
klem ahiér
Bini sakawi awal
―
―
< Arabic: awwal
15
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 30/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
16
awN awan /awăn/ nhánh. branch.
ay~ @ ayau /ayǒw/ cặ p, đôi. couple, pair.
ay~ @ kb◊ ayau kabaw. cặ p trâu.
ay@U ayeng 1 /ayơ ng/ (cf. yơ ng ) hũ. ché. jar.
ay@U ms{N ayeng mâsin. hũ mắm.
ay@U ayeng 2 quay, chu k ỳ. turn, cycle.
ay@U k) @ O$ ayeng klau mbeng . quay ba vòng.
x~K ay@U suk ayeng ( suk yeng ). chu k ỳ ngày thứ sáu.
a_y@R ayér /ayơ r/ ( j◊ jaw) đưa, giao. to give.
ay~ H ayuh1 /ayǔh/ rung. to shake.
ay~ H DN ky~ @ ayuh dhan kayau. rung cành cây.
ay~ H ayuh2 run. to tremble.
l{aN ay~ H ay~ H li-an ayuh ayuh rét run.
ay~ H ayuh3 tr ưở ng thọ. long life.
ay~ H xK ayuh sak. tr ườ ng thọ.
ay~K ayuk /ayǔ’/ thổi. to blow.
ay~K tl`K ayuk taliak. thổi sáo.
ay~K xr=n ayuk saranai. thổi kèn saranai.
ay~N ayun /ayǔn/ vỏng. hammock.
h=d ay~N hadai ayun. đưa vỏng.
ikK ay~N ikak ayun. treo vỏng.
c_k" ay~N cakaong ayun. khiêng vỏng. anaong
ay~T ayut /ayǔt/ (cf. yǔt) bạn. friend.
ay~T S& ayut chuai. quan hệ bạn bè.
ay~T t_\n<◊ ayut ta-nraow. tình cũ, bạn tâm giao.
c&K ay~T cuak ayut . k ết bạn.
g@P ay~T gep ayut . ngườ i yêu. *
ZP ay~T ngap ayut . k ết bạn. *
my~T g@P mâyut gep. k ết ngh ĩ a. *
a;N ân1 /ư n/ nhịn. to fast.
16
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 31/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
17
a;N ân2 = âng. yên. saddle.
a;N a=sH ân asaih. yên ngựa.
a;N r{=dH ân ridaih. yên xe.
a;NkR _d^w% Ânkar Déwa /ư ng-k ăr ṭêwa/ tên bạn thân của hiệ p s ĩ Déwa Mâno. name of a
character in epic Déwa Mâno.
17
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 32/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
18
B
b% ba1 /p a/ đem. to bring, to carry.
b% hrK b{aR ba harak bi-ar . đem thư từ.
b% ba2 dẫn, đưa. to lead, to hand.
b% v~ % =m ba nyu mai. dẫn, đem nó đến.
b% ba3 lái. to drive.
b% r{=dH ba ridaih lái xe.
bbK babak 1 /p ap ă’/ nịt. to belt, to girdle.
bbK tl] ki{U babak talei ka-ing. nịt dây lưng.
bbK babak 2 đấm. to punch.
k~ @ bbK h; % m=t,, Kau babak hâ mâtai. Tao đấm mày chết.
bC bac /p ay’/ học. to study, to learn. < Malay: baca
_n< bC nao bac. đi học.
s/ bC sang bac. nhà tr ườ ng.
bg{\nC bagi-nrac /p aḳ inray’/ đồ lễ của Po Adhia. ritual possessions accompanying Po
Adhia, Cam’s religious leader.
bH bah1 /p ah/ đung đưa. to swing lightly.
aZ{N bH hl% _dK angin bah hala dok. gió đưa lá cờ .
bH bah2 quét. to sweep.
bH s/ m/ a % hp~ H bah sang mâng aia hapuh. quét nhà bằng chổi.
=b bai /p ay/ (cf. hap ay) giỏ. basket.
=b b~ H hr@K bai buh harek. giỏ đựng rác, cỏ.
=b _g<K bai gaok giỏ. đựng nồi.
=b_g<R Baigaor /p ayḳ or/ Sài Gòn, Ho Chi Minh City.
=bK baik /p ě’/ = maik. vậy, đi. so, do that.
ZP =bK ngap baik . làm đi.
_n< =bK nao baik . đi đi.
bK bak 1 /p ă’/ đầy. full.
18
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 33/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
19
p=d bK l{i{ padai bak li-i. lúa đầy thúng.
bK bak 2 dính. to stick.
mK bK tz{N mâk bak tangin. mực dính tay.
bK bak 3 khắ p. everywhere, all over.
bK ngR bak nâgar . khắ p xứ sở .
bK bak 4 mang. to carry.
bK a_p<K AN a◊ _n< pb* ]. Bak apaok khan aw nao pablei. Mang gói quần áo đi bán.
bK bak 5 kéo. to pull.
bK r{=dH bak ridaih. kéo xe.
bK bak 6 vừa. to suit, to fit.
bK h=t bak hatai. vừa lòng, thoả mãn.
bK b& @L bak buel /p ă’ p ô l/ mang thai. pregnant.
m=t bK b& @L mâtai bak buel. chết có thai.
bL bal 1 /p al/ vá. to mend.
bL a◊ bal aw. vá áo.
bL bal 2 /p
ăl/ = bel. mùa. season.
bL l{aR bal li-an. mùa đông.
bL bal 3 = bel. thủ đô, đô hội. city.
bL cqR Bal Canar. thủ đô cũ Chăm. the old Cham capital.
Parik Palei Canar
(Thôn Tịnh Mỹ, Xã Phan Thanh)
bL _tK baltok /p ăl-tôk/ = beltot. phụng hoàng. phoenix.
bl~◊ balau /p
alǒw/ ký hiệu nguyên âm dài. sign for long vowel. ◌ %
bl{d~ % balidu /p aliṭu/ mền. cover, blanket.
b/x% bangsa /p ăng-sa/ bengsa. quốc gia, tổ quốc. nationality. < Sanskrit: vaṁśa
Malay: bangsa
_b< H baoh1 /p
oh/ = aboah. trái, quả. fruit.Malay: buabuahan
19
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 34/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
20
_b< H dl[ baoh dalim. trái lựu.
_b< H baoh2 tr ứng. egg.
_b< H baoh3 loại từ, lượ ng từ chỉ, tính đồ vật hình tròn. classifier, measure word for circular,
spherical thing like fruit, egg, etc.
_b< H hpL baoh hapal. bắ p tay.
s% _b< H OL sa baoh mbal. quả bóng.
s% _b< H r{=dH sa baoh ridaih. bánh xe.
_b< H baoh4 loại từ, lượ ng từ chỉ nhà cửa, từ vựng. classifier, measure word for house, building,
village and vocabulary, etc.
_b< H b{O$ baoh bi-mbeng (= baoh mbeng ). cổng, cửa.
_b< H b{O$ j/ baoh bi-mbeng jang . cổng, cửa.
_b< H aAR baoh akhar. từ vựng. inl/ inâlang
_b< H baoh5 phần đầu tiên của tên làng Chăm. the first part of the name of Cham village.
_b< H b{n} Baoh Bini. làng Hoài Trung.
Thôn Hoài Trung và Thôn Hoài Ni, Xã Phướ c Thái
_b< H dq% Baoh Dana làng Chất Thườ ng.
Thôn Chất Thườ ng, Xã Phướ c Hậu
_b< H d$ Baoh Deng. làng Phú Nhuận.
Thôn Phú Nhuận, Xã Phướ c Thuận
_b<K baok 1 /p o’/ mục. to become rotten, to become decayed.
W~ H _b<K njuh baok. củi mục.
_b<K baok 2 = danaw, danao. đầm. lagoon.
g* ~ H _b<K gluh baok. bùn lầy.
_b" baong 1 /p ong/ hòm. coffin.
_b" mn& {X m=t baong mânuis mâtai. hòm ngườ i chết.
_b" baong 2 vỏ. shell.
_b" a_r $ baong ariéng. vỏ cua. *
_b" baong 3 thô. rough, coarse.
20
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 35/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
21
tp~ / _d<K _b" tapung daok baong . bột còn thô (chưa mịn).
bR bar 1 /p ăr/ màu. colour. < Sansktrit: varna
bR pt{H bar patih. màu tr ắng.
bR _BU bar bhong. màu đỏ.
bR kV{K bar kan-yik. màu vàng.
bR j~K , h{t' bar juk, hitam. màu đen.
bR h{j◊ bar hijaw. màu xanh.
bR bar 2 habar sibar
b%rn/ bāranâng /p ara-nưng/ tr ống vỗ. bāranâng drum.
br%E~ @ bar āthau bir āthau
bRg%q% Barg āna ( Po Barg āna) /p ar ḳ ana/ tên một vị thần Chăm. name of Cham god.
br{yN bariyan /p ariyan/ ghe bườ m. (small) sailboat. *
bT Fl{_Q< bat pali-ndao /p at-p aliṭaw/ tên thanh đao, name of sword.
bEK bathak 1 /p
athă’/ rún. umbilicus.
bEK mn& {X bathak manuis. rún ngườ i.
bEK bathak 2 trung tâm. center, middle. Malay: pusat
bEK BP il{_m% c' Bathak bhap ilimo Cam. Trung tâm văn hoá Chăm.
By@P bayap /p ayă p/ = bayaop. Tây Bắc. northwest.
byR bayar /p ayar/ = biyar. tr ả nợ . to return, to pay (debt).
b@K bek 1 /p
ơ k/ ngăn. to prevent.
b@K bek 2 đắ p. to dam up.
b@K bn@K bek banek . đắ p đậ p.
b@K bek 3 cầm. to arrest hemorrhage.
b@K drH bek darah. cầm máu.
b@K bek 4 nhiều. much, many.
ikN b@K ikan bek . cá nhiều.
b@K _g<K bek gaok . trùng dị p.
21
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 36/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
22
b@L bel 1 /p ơ l/ lúc đó. at that time.
tK d} b@L tak di bel. thuở ấy.
b@L bel 2 bal
b@N ben /p ơ n/ vườ n. garden.
b$ beng /p ăng/ hư. decayed, broken.
p=jH b$ pajaih beng . giống hư.
b$x% bengsa bangsa
B% bha /p ha/ phần. part, share.
s% B% h&K sa bha huak . một phần cơ m.
=BL bhail /p hěl/ đầy tràn. overflowing.
=BN bhain /p hen/ vạch ra. outline.
B%N bhān /p han/ chảy mũi. to snivel.
B/ bhang /p hang/ khô. dry.
b{lN B/ bilan bhang. tháng nắng, mùa khô.
_B<K bhaok /p ho’/ lõm. concave.
_B<K c@K bhaok cek. lõm núi.
_B" bhaong /p
hong/ ươ n. stale.
ikN _B" ikan bhaong. cá ươ n.
BP bhap /p hap/ dân. people.
BP b{n} bhap bini = buel bhap. nhân dân, dân chúng, đồng bào.
B%rQ} bhāra-ndi /p hradi/ nhân tình. lover, mistress.
B◊ bhaw /p haw/ không có ai biết, no one knows.
m=t B◊,, Mâtai bhaw. Chết không có ai biết.
B/ ; B/ ; bhâng bhâng 1 /p
hư ng-p
hư ng/ hất tấ p. hastily.
B/ ; B/ ; bhâng bhâng 2 /p hư ng-p hư ng/ táp táp. burning hot.
ap& ] B/ ; B/ ; apuei bhâng bhang . lửa táp táp.
B`N bhian /p hyan/ thườ ng. usual, ordinary.
B`N _OH bhian mboh. thườ ng thấy.
B`N _n< bhian nao. thườ ng đi.
y~ @ B`N yau bhian. như thườ ng.
B{K bhik /p
hi’/ Phật. Buddha. Phật viện Đồng Dươ ng,
22
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 37/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
23
Tỉnh Quảng Nambhik
r~P B{K rup bhik . tượ ng Phật.
B{N bhin /p hĭn/ tật. mark.
h~ % B{N d} D],, Hu bhin di dhei. Có tật nơ i trán.
B{◊ bhiw /p hiw/ chim cắt lưng hung. falcon, kestrel.
xmR y~ @ B{◊,, Samar yau bhiw. Nhanh như chim cắt.
_B% bho /p hô/ đấng. the God, the Creator.
_B% pt{H bho patih. đấng tạo hóa.
_B% dR h% bho dar-ha. Chúa tr ờ i.
Mr`H d} _B% mâriah di bho. ngài đỏ chói.
_BU bhong (bar bhong ) /p hông/ đỏ. red.
B& @C bhuec /p hô y’/ mục. decayed, rotten.
ky~ @ B& @C kayau bhuec. cây mục.
B~K t{K bhuk tik /p hǔ’-tĭ’/ thờ phượ ng. to worship.
B~ ', B~ 'm} bhum, bhummi /p hǔm, p hǔm-mi/ xứ, quê hươ ng. country, homeland.
* palei
B~ ' pl] bhum palei. quê hươ ng.
B~ ' _B<K bhum bhaok . xứ xở .
s/ bC B~ ' hm~ % _\c<K Sang Bac Bhum Hamu Craok. Tr ưở ng Tiểu học V ĩ nh Thuận.
B~T bhut /p hut/ ma. ghost, phantom.
B~T _B" bhut bhaong. tà ma.
B~T km=l bhut kamâlai. ma quỷ.
B~T mK bhut mâk . ma bắt.
b} xMR bi samar . cho nhanh. to get brisk.
b} c{c{H bi cicih = bi hacih. cho sạch. to clean.
b} a@L bi ael /p i-ơ l/ thờ ơ , lặng thinh. to be silenct, to quiet down.
b{VH binyah (brah binyah) /p i-ñah/ võ tướ ng. general.
b{V& @R binyuer 1 /p iñơ r/ con trúc. pangolin.
b{V& @R binyuer 2 cơ n. attack, cough.
23
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 38/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
24
b{V& @R binyuer 3 lộn xộn. to disorder.
b % bia ( po bia) /p ia/ nữ vươ ng, hoàng hậu. queen.
=b` biai /p yay/ bàn. to discuss.
=b` g@P biai gep. bàn nhau.
S{N =b` chin biai. hội thảo, hội nghị. *
b`K biak /p yă’/ thật. truely, really, sure.
_Q' b`K ndom biak. nói thật.
b`K y~ @ qN biak yau nan. thật như vậy.
b`K j@ H biak jeh. đúng thật.
b`K j@ H ... m{N biak jeh ... min. tuy r ằng ... nhưng. ...
b`K j@ H o/ md% m{N o/ jnK,, Biak jeh ong mâda min ong janâk . Tuy r ằng ông giàu nhưng
ông ác.
b{cN bican1 /p icăn/ phán, nói. to say, to speak. < Malay: bicara
p_t< b{cN =j& x~sH h& @C k~Q%,, Patao bican juai susah huec ku-nda (dwm). Vua phán đừng
thấy tội nghiệ p mà ngại ngùng.
_d^w% m_n% v~ % p\tK b{Q} b{=n` o% b{cN Déwa Mâno nyu patrak bi-ndi biniai o bican.
Déwa Mâno buồn lòng không nói.
b{cN bican2 suy xét. to consider.
b{cN b{_n% bican bino /p icăn-p inô/ hồi tưở ng, phán đoán. to decide, to judge.
t`N dh*K l{k~ @ b{_n%,, Tian dahlak likau bino. Bụng ta xin phán đoán.
b{cN in% bican inâ /p
icăn-inư/ phán xét. doom, judge.
E] s% A{N b{cN in%,, Thei sa khin bican inâ (Ip). Ai dám phán xét.
b{d} bidi /p iṭi/ đẹ p. beautiful.
b{_D@N bidhén /p iṭhên/ mơ hồ. vague, equivocal, undecided.
xn/ atH b{_D@N,, Sanâng atah bidhén. Suy ngh ĩ mơ hồ.
_b @P biép /p iê w’/ véo. to pinch.
a=mK qN _b @P kl{H t`N anK,, Amaik nan biép kalih tian anâk . Mẹ véo da bụng con.
24
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 39/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
25
_b @R biér /p iêr/ thấ p. low.
_b @R =tT biér tait . lùn.
_b @R hr] biér harei. buổi chiều.
b{H bih1 /p ih/ nộc độc. venom.
b{H bih2 abih
b{h% ~ bihu /p ihu/ hu. cho đượ c. to be able, possible.
ZP b{h% ~ ngap bihu. làm cho đượ c.
mK b{h% ~ mâk bihu. bắt cho đượ c.
b{K bik 1 /p i’/ không thể. cannot.
b{K bik 2 càng ... càng. the more ..., the more; the less ..., the less ....
b{K mv~ ' b{K mh~ % bik mâ-nyum bik mâhu. càng uống càng khát.
b{K l{m~K b{K _g<K bik limuk bik gaok . càng ghét càng gặ p.
b{kL bikal /p ikawl/ = pakal. xấu. bad, worse.
b{lK b{lN bilak bilen /p
ilă’-p
ilăn/ = bilak bilen. tìm cách. to tackle to, to try to.
b{l% bila /p ila/ = bala. ngà. ivory.
b{l% l{mN bila limân. ngà voi.
=n b{l% Nai Bila. Nàng Ngà.
tg] b{l% tagei bila. r ăng ngà.
d& @ H b{l% dueh bila. đũa ngà.
b{lN bilan1 /p
ilan/ tr ăng. moon.
b{lN bilan2 tháng. month.
b{lN s% bilan sa. tháng 1 âm lịch Chăm. the first month on the Cham calender.
b{lN p& {X bilan puis /p ilan puy h/ tháng 11 âm lịch Chăm.
b{lN MK bilan mak . tháng 12 âm lịch Chăm.
ab{H b{lN abih bilan. hết tháng.
b{l/ bilang /p
ilang/ hành lang. corridor.
25
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 40/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
26
b{_l<K bilaok /p ilǒ’/ gáo. dipper.
b{_l<K l{u% bilaok li-u. gáo dừa.
b{_l<K a % bilaok aia. gáo nướ c, lọ nướ c.
b{_l<T bilaot /p ilǒt/ đùm khăn. to wrap.
b{l~ @ bilau1 /p ilǒw/ lòng. hair.
b{l~ @ k/ bilau kang . râu cằm.
b{l~ @ bilau2 hoang. wild.
hm~ % b{l~ @ hamu bilau. ruộng hoang.
b{l~ @ bilau3 góa. widow,idowed.
km] b{l~ @ kamei bilau. bà góa.
b{l] b{z~K bilei binguk /p ilěy-p ingǔ’/ nói xấu. to speak ill of someone.
b{_lK bilok /p ilô ’/ xám tro. ash grey. * /p ilǒ’/
bR b{_lK bar bilok. màu xám tro.
b{l{K bilik 1 /p ili’/ = balik. cuốn. to roll.
b{l{K _c @◊ bilik ciéw. cuốn chiếu.
b{l{K bilik 2 /p ili’/ lộn xộn. to disorder, to get confused.
_Q' b{l{K ptR ndom bilik patar. nói lộn xộn.
b{l{v~ @ bili-nyau /p ili-ñǒw/ hải âu. seagull, sea mew.
b{_lU bilong /p ilông/ rau sam. purslane.莧
b{_M< bimao /p imaw/ nấm. mushroom, fungus.
b{O$ bi-mbeng /p ibăng/ cửa. door.baoh
b{O$ j/ bi-mbeng jang /p ibăng c ăng/ cổng, cửa. gate, door.
baoh
b{O% ~ bi-mbu /p
ibu/ phơ i. to dry up.
b{O% ~ a◊ bi-mbu aw. phơ i áo.
b{O% ~ r{_l<◊ bi-mbu rilaow. phơ i thịt.
b{_mU bimong /p imông/ tháp. tower, temple.
kalan
b{_mU _F@ d' Bimong Po Dam. Tháp Lạc Tr ị.
Po Dam Po Kasit
Kraong Palei Cawait
26
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 41/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
27
Thôn Lạc Tr ị, Xã Phú Lạc
b{_mU _F@ _k* < / g{=r Bimong Po Klaong Girai. Tháp Đắc Nhơ n.
Pa-nrang
Dil Thành Phố Phan Rang-Tháp Chàm
Palei Tabeng Thôn Thành Ý, Xã Thành Hải
Đắc Nhơ n
b{_mU _F@ _k* < / mH =n Bimong Po Klaong Mâh Nai. Tháp Mai Lãnh.
Po
Klaong Mâh Nai Parik
Thôn Lươ ng Bình, Xã Lươ ng Sơ nMai Lãnh
Palei Sah Bingu Pô Klông Mơ h Nai
b{_mU _F@ in% ngR Bimong Po Inâ Nâgar . Tháp Thiên Y A Na (Tháp Bà).
Aia
Trang 17
Pa-nrang
danaok
Phườ ng V ĩ nh Phướ c, Thành
Phố Nha Trang
Tháp Bà
Palei Hamu Ta-nran Thôn Hữu Đức
b{_mU _F@ _r_m^ Bimong Po Romé. Tháp Hậu Sanh.
Palei
Thuen Thôn Hậu Sanh, Xã Phướ c Hữu
b{_mU _F@ xH a=nH Bimong Po Sah Inâ. Tháp Phố Hài (Phú Hải).
Phườ ng Phố Hài, Thành Phố
Phan Thiết
b{_mU _F@ xH in% Bimng Po Sah Inâ
27
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 42/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
28
Po Sah Anaih Po Sah Inâ
b{_mU y/ p\kN Bimong Yang Pakran ( Bimong Yang Bakram). Tháp Hòa Lai (Ba
Tháp).
Kur
Cam
Palei Pa-mblap Thôn An Nhơ n,
Xã Xuân Hải Hòa Lai
b{q% bina /p ina/ động cơ . motor, engine.
b{qH binah1 /p inah/ nửa. half.
s% b{qH _b< H,, Sa binah baoh. Một nửa trái.
b{qH binah2 /p inah/ await, ca-ndaih, ka-mraing, kapu, pabah, klaih. miếng. piece.
b{=n binai1 /p
inay/ cái. female.
l{_m<◊ b{=n limaow binai. bò cái.
b{=n binai2 khuy. button.
b{=n a◊ binai aw. khuy áo.
b{=n r~P binai rup /p inay rup/ diện mạo của đàn bà. countenance (of a woman).
b{nN binân /p inưn/ hatan, hutan, glai. r ừng r ậm. thick forest.
b{nK binâk /p
inư’/ đậ p. dam.
b{Q~ / bi-ndung /p idung/ phỏng. scalded.
b{ZL bingal /p ingăl/ nghịch. naughty.
b{z} bingi /p ingi/ ngon. delicious.
b{z~ % bingu1 /p ingu/ bông, hoa. flower. Vietnamese: bông< Malay: bunga
b{z~ % c'F% bingu Campa. hoa sứ.
28
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 43/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
29
*Campa
aR b{z~ % ar bingu. lờ i nói bông hoa (nói bóng).
b{z~ % bingu2 r ỗ. pockmarked.
_O<K b{z~ % mbaok bingu. mặt r ỗ.
b{z~K binguk /p ingǔ’/ bóng. shadow, shade.
b{z~K hl& ] binguk haluei. bóng mát.
t&K b{z~K tuak binguk. chụ p hình.
b{z~N bingun1 /p ingǔn/ giếng. well.
b{z~N tb$ bingun tabeng . giếng nướ c lợ .
b{z~N bingun2 /p ingǔn/ = bangun. tên gọi các ngày từ 1 đến 15 trong tháng âm lịch. name of
the day from the 1st to the 15th in the lunar calendar’s month. 1 15
16 kanem
b{z~N bingun3 /p ingǔn/ thượ ng tuần tr ăng. the first half of the lunar calendar’s month.
kanem, klem
b{z~N kn# bingun kanem /p ingǔn kanăm/ kinh nguyệt. menstruation.
b{n} Bini /p ini/ Bàni. Bani. awal
klem
1910
Đạo Bàni Hồi
giáo Bàni
20
Isalam
Cam Birau Jawa
gH b{n} gah Bini /ḳ ah bini/ bên Bàni. Bàni side.
b { n { X binis1 /p ineyh/ tự sát, tự tử. suicide.
Q% k% p\t} r&K h=t b{n{X \d],, Nda ka patri ruak hatai binis drei (dwm). E công chúa đau
lòng r ồi tự tử.
b{n{X binis2 tàn sát. to murder.
29
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 44/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
30
v~ % b{n{X hl~ @ bl/ _s" jb& @L,, Nyu binis halau bilang saong jabuel (dwm). Nó tàn sát hết
quan lại và binh lính.
b{=W& bi-njuai1 /p i ȷ ôy/ buồn bã. sad, melancholic.
a % _O<K W@P h=gT b{=W& r{_l% qN ? Aia mbaok njep hagait bi-njuai rilo nan?
Nét mặt sao buồn quá vậy?
b{=W& bi-njuai2 lộn xộn. to be confused.
b{_n% bino (bino ariya) /p inô/ nghiễn ra thơ . to compose poetry.
b{=\n bi-nrai (urang bi-nrai) /p inray/ dân thườ ng. ordinary people.
b& @L b{=\n buel bi-nrai /p ôl-p inray/ dân thườ ng.
b{\n{K bi-nrik /p inř ’/ = binik. quý. precious.
ky% b{\n{K kaya bi-nrik. đồ quý.
sn~ @ b{\n{K sanau bi-nrik. bùa phép quý (linh thiêng).
=t& b{\n{K tuai bi-nrik /tôy-p inř ’/ khách quý.
b{_\nK bi-nrok /p inrô’/ chốc, lát. moment.
s% b{_\nK sa bi-nrok .
b{n~K binuk /p inu’/ cây bồ đề. bodhi tree, lime tree.
b{n~ / b{=n binung binai /p
inǔng-p
inay/ xinh xanh (đàn bà). pretty, nice (for women).
b{vK bi-nyâk 1 /p iñư’/ nhiều. much, many. Malay:
banyak
b{vK \dP bi-nyâk drap. nhiều của.
b{vK bi-nyâk 2 lỳ lợ m. brazen.
b{r% bira /p ira/ vai. shoulder.
b{r%E~ @ bir āthau /p
irathǒw/ = bar āthau. r ạ p một mái (đặt thi hài). pavilion with one roof, tent
with one roof for funeral.
b{rH birah /p irah/ sung. to swell.
b{r%K bir āk /p ira’/ = ut. bắc. north.
b{_r" biraong 1 /p ir ǒng/ mu. carapace, back of hand.
b{_r" kr% biraong kara. mu rùa.
b{_r" tZ{N biraong tangin. mu bàn tay.
b{_r" biraong 2 /p
ir ǒng/ phần lồi. bulge.
30
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 45/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
31
b{_r" a=sH biraong asaih. bướ u vai ngựa.
b{r~ @ birau1 /p ir ǒw/ = biruw, barau, baruw, barao. mớ i. new.
b{r~ @ birau2 sáng. to dawn.
b{r~ @ b{r/ birau birang /p ir ǒw-p irang/ mớ i mẻ. fresh.
b{r~ @ m/ birau mâng /p ir ǒw mư ng/ mớ i ... làm, bở i vậy làm, nên làm. ... for that ....
v~ % miN r{_l% b{r~ @ m/ \g~ % ZP g*C,, Nyu mâin rilo birau mâng gru ngap glac. Nó chơ i nhiều
nên thầy phạt.
b{r~ @ m/ pnH arP m=t tK qN,, Birau mâng panâh arap (limân) mâtai tak nan (Ppt).
Bở i vậy bắn voi chết tại đó.
b{r$ b{r$ bireng-bireng /p ir ăng-p ir ăng/ muôn vật. all things.
b{r{Œ biring (ciim biring ) /p iring/ chim. bird.ciim biring
Malay: burung
b{s] bisei /p ithěy/ sắt. iron.
b{s] md% bisei mâda. sắt non.
b{s] h_d @P bisei hadiép /p ithěy haṭĭw’/ nam châm, từ thạch. magnet.
b{t% bita /p
ita/ lọ bằng kim loại. metal can, metal trap.
b{tL bital 1 /p ităl/ của hồi môn. dowry.
b{tL bital 2 ban, cho. to give.
b{tL \dP aR bital drap ar. ban, cho của hồi môn.
b{t~ @ bitau /p itǒw/ = bituw, bataw, batao. đá. stone, ice.
b{t~ @ asH bitau asah. đá mài.
b{t~ @ hyP bitau hayap. bia đá.
a % b{t~ @ aia bitau. nướ c đá.
b{ER bithar /p ithăr/ bất cứ. any.
b{ER \g~K h=gT l{j/ ZP _j $,, Bithar gruk hagait lijang ngap jiéng .
Bất cứ việc gì cũng làm đượ c.
b{t~K bituk 1 /p itǔ’/ = batuk. ho. to cough.
b{t~K bituk 2 sao, chòm sao. star, constellation.
b{t~K l{ZL bituk lingal. sao Cày.
31
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 46/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
32
b{t~K b{z~ % r/ ~ bituk bingu rung . sao Tua rua.
b{t~K a_c<◊ bituk acaow. sao Thần nông.
b{t~K g~ H bituk guh. sao hôm.
b{\t~ H bi-truh /p itr ǔh/ = truh. đuổi ra khỏi. to drive out.
t %P d& % ur/ qN tb`K _n< b{\t~ H d} s/. Tiā p dua urang nan tabiak nao bi-truh di sang (Cd).
Đuổi hai ngườ i ra khỏi từ nhà.
b{uH, b{a~ H bi-uh /p iuh/ nực. sultry.
l{Z{K b{uH b{a/,, Lingik bi-uh bi-ang . Tr ờ i nóng nực.
b ~ H biuh /p yǔh/ lũy. fort.15
bal biuh
b@K b ~ H _p @ H A{K ngR,, Bek biuh piéh khik nâgar . Đắ p lũy để giữ xứ sở .
b{y% biya /p iya/ cá sấu. crocodile.
b{yR
biyar bayar
b* H blah1 /p
lah/ tờ . sheet.
s% b* H b{aR sa blah bi-ar. một tờ giấy.
s% b* H ppN sa blah papan. một tấm ván.
s% b* H _c @◊ sa blah ciéw. một chiếc chiếu.
s% b* H aAN sa blah akhan. một cái váy.
b* H blah2 chẻ. to split.
b* H d& % blah dua. chẻ hai.
b* H blah3. tràn ngậ p. to submerge.
a % b* H =m aia blah mai. nướ c tràn ngậ p.
b* / blang 1 /p lang/ = thal. vén. to roll up.
b* / aAN blang akhan. vén váy.
b* / blang 2 trào. to overflow.
a % j~ % b* / aia ju blang . nướ c sôi trào.
_b* < H blaoh1 /p loh/ r ồi. already.
_b* < H blaoh2 xong. to finish, to complete.
32
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 47/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
33
_b* <◊ blaow /p lo/ nói lúng búng. to sputter.
b* ] blei /p lěy/ mua. to buy.
b* ] \d@ H blei dreh. mua tiền mặt.
b* ] t`N blei tian. mua chuộc.
b* ] _S@T blei chét. mua đắt. *
b* ] lP blei lap. mua r ẻ.
b) H bluh /p luh/ thổi. to blow.
b) H mvK bluh mâ-nyâk. thổi đèn.
b* ~ / blung 1 /p lǔng/ bong bóng. bubble.
b* ~ / blung 2 đèn lồng. lantern.
_b% =gT (_b<◊ =gT) Bo Gait ( Baow Gait ). tên hoàng tử Chăm. name of Cham prince.
塼 Dụng Gạch
Muk Them Nguyễn Thị
Thềm
1945 Ủy ban Cách
mạng Lâm thờ i Huyện Hòa Đa, Tỉnh Bình Thuận Phó chủ tịch phụ trách
miền núi Bộ Gạch hươ ng bộ
Gait (Gạch)
Dụng Thị Thanh Tâm19032006
_bK bok /p ô’/ lồi lên. bulging.
_b' bom /p ôm/ quáng gà. moon blindness.
mt% _b' mâta bom. mắt quáng gà.
\bH brah /p
rah/ gạo. rice (uncooked).
\bH b% brah ba. gạo lức.
\bH mk& @C brah mâkuec. gạo tấm.
=\b brai1 /p ray/ nát. crushed.
pcH =\b pacah brai. bẻ nát.
=\b =r brai rai. nát bấy.
=tK =\b taik brai. rách nát.
=\b brai2 tan. to melt.
33
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 48/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
34
xrd/ =\b dl' a % saradang brai dalam aia. đườ ng tan trong nướ c.
=\b brai3 /p ray/ xõa. to fall out.
O~K =\b mbuk brai. tóc xõa.
\bK brak /p r ă’/ dây da. leather cord.
\bK kb◊ brak kabaw. dây da trâu.
\bK qL brak nal. dây da kéo cày bừa.
\bK ay~ @ brak ayau. dây da kéo xe trâu.
\b' g~ H bram guh /p ram ḳ uh/ mờ sáng. dawn.
_\b< H braoh /p roh/ đánh. to brush.
_\b< H tg] braoh tagei. đánh r ăng.
_\b< H plH braoh palah. chà chảo.
\b/ ; brâng /p r ư ng/ dây máu. string, umbilical cord blood.
\b] bre /p r ěy/ cho. to give.
\b] v[ brei nyim. cho mượ n.
\b] m=\EY brei mâthraiy. cho vay.
\b] wH brei wah. cho mượ n tạm đỡ .
\b] tb`K brei tabiak. phát hành.
\b] E~ @ brei thau, pE~ @ pathau. thông báo.
\b] _g<N brei gaon. cho lệnh.
\b@P brep /p r ǒw’/ đậm. dark. *
_BU \b@P bhong brep /p hông-p r ǒw’/ đỏ đậm, chói. deep red.
_\bK brok /p rô’/ nổi lên. to resurface.
xr% _\bK sara brok /sara p rô’/ muối nổi lên.
_\bK dy@P brok dayep /p
rô’ ṭayǒw’/ tr ờ i nhả nhem tối. sunset, twilight.
_\bK j_m" brok jamaong /p rô’ c amǒng/ vàng mơ . apricot yellow.
pt] _\bK j_m" patei brok jamaong. chuối vàng mơ .
_\bK t_gK brok tagok /p rô’ taḳ ô’/ vùng lên. to revolt.
_\bU brong /p rông/ vàng mơ . apricot yellow.
p=d _\bU padai brong /p aṭay p rông/ lúa vàng mơ .
\b& ] bruei /p ruy/ tua vải. fringed fabric.
\b& ] tZ} bruei tangi. bông tai có đính tua vải.
34
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 49/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
35
\b~ H bruh /p ruh/ = brok tagok. vùng lên. to revolt, to rise in arms.
\b~K bruk /p r ǔ’/ thúi. stinking, rotten.
=b& buai1 /p rôy/ tàn. to crumble.
p=d tEK =b& padai tathak buai. lúa chín tàn r ụng.
=b& buai2 đu. to swing.
m~K r{j% h=d =b&,, Muk rija hadai buai. Bà rija đưa đu trong lễ rija.
b& ] buei /p ôy/ = buy. vui. happy, enjoyable.
b& ] =bY buei baiy /p ôy-p e/ vui vẻ.
b& @L buel /p ô l/ dân. people, citizen.
b& @L BP buel bhap = baol bhap. nhân dân.
a_k<K b& @L akaok buel. dân số.
b~ H buh1 /p uh/ bỏ. to put.
b~ H xr% dl' ab~ %,, Buh sara dalam abu. Bỏ muối trong cháo.
b~ H buh2 chụm. to set fire.
b~ H ap& ] buh apuei. chụm lửa.
b~ H buh3 gài. to fasten.
b~ H kc{U buh kacing . gài nút.
b~ H buh4 khoá. to lock.
b~ H _k @R buh kier . khóa.
b~ H buh5 ghi. to note.
b~ H d} h=t buh di hatai. ghi vào trong lòng.
b& {C buic /p ǔy’/ nhổ. to pull up.
b& {C hr@K buic harek . nhổ cỏ.
b& {C b{l~ @ mn~K buic bilau mânuk . nhổ lông gà.
b~K buk /p ǔ’/ hũ đội nướ c. to bring jar by head.
b~ ~ / bung /p ǔng/ bồ để đựng lúa. paddy storehouse.
b~ ~T but /p ǔt/ ngày thứ tư. Wednesday. < Sanskrit: Budha
35
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 50/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
36
C
ca& % ca-aua1 /caw a/ chửi bớ i. to reprimand.
ca& % m~K k] ca-aua muk kei. chửi ông bà.
ca& % ca-aua2 chà. to crush.
cbK cabak /cap ă’/ đấm. to punch.
cbK g@P cabak gep. đánh đấm nhau.
cbK pbN cabak paban. đậ p bàn.
c_b< H cabaoh /cap oh/ vật. to wrestle.
c_b< H mn~K k% m=t,, Cabaoh mânuk ka mâtai. Vật gà cho chết.
cd/ cadang /caṭang/ = likun. phèn chua. alum.
tnH cd/ tanâh cadang . đất phèn chua.
c_d<◊ cadaow /caṭo/ cách tính, công thức. formula.
c_d<◊ xkw},, Cadaow sakawi. Công thức tính lịch.
cdR cadar /caṭar/ căng. to stretch.
cdR kl{K kb◊,, Cadar kalik kabaw. Căng da trâu.
cd~ % cadu /caṭu/ chùng. slack.
cd& % cadua /caṭwa/ nuôi r ẻ. to feed.
cg% caga /caḳ a/ = jaga. chuẩn bị. to prepare.
cg% _j @N _n< bC,, Caga jién nao bac. Chuẩn bị tiền đi học.
my◊ cg% pH t{k~ H,, Mâyaw caga pah tikuh. Mèo chuẩn bị chụ p chuột.
cg' cagam /caḳ am/ gang tay. span.
20 cm
c_g" cagaong /caḳ ong/ ngoạm. to bite, to snap.
as~ @ c_g" s% =k* H r{_l<w,, Asau cagaong sa klaih rilaow. Chó tha một miếng thịt.
cg~ @ cagau /caḳǒw/ gấu. bear. < Vietnamese: gấu
cg~ @ as~ @ ca gau asau. gấu chó.
cg~ @ pb& ] cagau pabuei. gấu heo.
36
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 51/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
37
cg~ @ a=sH cagau asaih. gấu ngựa.
f{K cg~ @ phik cagau. mật gấu.
cg& @R caguer /caḳ ôr/ con tr ĩ . pheasant.
=cH caih1 /cěh/ cái ché. Martaban jar.
=cH t=p caih tapai. r ượ u cần.
=cH caih2 nở con. to be hatched.
mn~K =cH anK,, Mânuk caih anâk . Gà ấ p tr ứng nở con.
=cY caiy /ce/ trà. tea.
cK cak 1 /că’/ bó. to bundle.
cK W~ H cak njuh. bó củi.
cK cak 2 búi. to make chignon.
cK O~K cak mbuk . búi tóc.
cK cak 3 mọc. to grow, to rise.
hr@K cK harek cak. cỏ mọc.
cK O(K cak mbluak /că’ blwă’/ vu khống. to vilify.
ckK cakak 1 /cak ă’/ chặn. to block, to stop.
ckK jlN cakak jalan. chặn đườ ng.
ckK cakak 2 cắt. to cut.
ckK b{aR cakak bi-ar . cắt giấy.
ckK Cakak 3 tên làng Chăm. name of Cham village.
pl] ckK palei Cakak. làng Cảnh Diễn.
Thôn Cảnh Diễn, Xã Phan Thanh
ckl% cakala /cakala/ katal . chớ p. lightning.
ck/ cakang . chống ngang. to prop across.
ck@ H cakeh1 /cak ơ h/ tục t ĩ u. obscene.
ck@ H cakeh2 đích. target.
c=k* / Caklaing /caklěng/ tên làng Chăm. name of Cham village.
pl] c=k* / palei Caklaing . làng Mỹ Nghiệ p.
, Khu phố 11, Thị tr ấn Phướ c
Dân khan bai mânyim liwei
c=k*K caklaik (ikan caklaik ) /caklěk/ = caklait . cá tr ầu. snakehead (mullet).
37
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 52/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
38
c_kU cakong /cakông/ khiêng. to carry.
ck~ / cakung /cak ǔng/ khung tre úp lên xác chế t . bamboo frame.
clH calah1 /calăh/ lạc. to lose, to stray.
_n< clH d} g@P nao calah di gep. đi lạc nhau.
clH calah2 rành r ẽ, thông hiểu. to understand explicitly.
clH gH calah gah. rành r ẽ, thông hiểu.
c=lU c_l" calaing calaong 1 /caleng-calong/ lòng thong. to hang down, to dangle.
c=lU c_l" calaing calaong 2. đùm túm. to warp.
anK t& ] c=lU c_l",, Anâk tuei calaing calaong . Con theo đùm túm.
cl@ H caleh /calơ h/ bỏ r ơ i. to separate, to part, to let down.
cl@ H g@P \k; H n& @C,, Caleh gep krâh nuec. Bỏ nhau nửa chừng.
c' Cam1 /căm/ ngườ i Chăm. the Cham.2014 40
217,000 162,000
5,000
(1) CamBàchăm
(2) BiniBàni
(3) IsalamYslam
(1)(2)(3)
Ra Glai CruCam Dar
c' Cam2 ngườ i Chăm. the Cham. harak
patao
38
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 53/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
39
c' Cam3 Bàchăm. Bacham.ahiér
yuer
1910
Đạo Bàlamôn
gH c' gah Cam /ḳ ah căm/ bên Bàchăm. Bacham side.
c' cam4 đườ ng ranh, đườ ng mức. border line, norm line.
dh*K d$ d} c',, Dahlak deng di cam. Tôi đứng trên đườ ng mức.
cmn] camânei /camưněy/ (cf. căm-něy) ông từ giữ tháp. temple guardian.
bimong mâduen
pajau
c_m< H ca-maoh /camǒh/ nơ i, chốn. place.
_n< d& H c_m< H Q{H,, Nao duah ca-maoh ndih. Đi tìm nơ i ngủ.
cm_k< H camâkaoh /camưkoh/ cọc cằn, nóng tính. hot-tempered.
cOH ca-mbah /cabăh/ khay. tray.
cOH hl% ca-mbah hala. khay tr ầu.
cOK ca-mbak /cabă’/ lan truyền. to spread, to transmit.
ap& ] O$ cOH apuei mbeng ca-mbak . lửa cháy lan.
cO/ ca-mbang /cabang/ chẻ hai. to cleave in two.
c@K cO/ cek Ca-mbang. núi Chà Bang (núi có ngọn chẻ hai).
=g cO/ gai ca-mbang. cây chẻ hai đầu.
p_t<K m/ =g cO/,, Pataok mâng gai ca-mbang. Chống bằng cây chẻ hai đầu.
c_O< H ca-mbaoh /cabǒh/ táp. to lap.
as~ @ c_O< H r{_l<◊ asau ca-mbaoh rilaow. chó táp thịt.
O$ y~ @ pb& ] c_O< H mbeng yau pabuei ca-mbaoh. ăn như heo táp.
39
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 54/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
40
c_O $ ca-mbiéng . nhánh. branch.
c_O% ca-mbo /cabô/ gang trung (từ đầu ngón tay đến cuối ngón tay chỉ). from the beginning
to the end of the first finger (index finger).
điểm chỉ, kung tangin
c=O& ca-mbuai /cabôy/ môi. lip.
c=O& A[ _k* < ca-mbuai khim klao. miệng mỉm cườ i.
r{_l% c=O& rilo ca-mbuai. nhiều chuyện.
cO& @C ca-mbuec1 /cabơ y’/ mỏ. beak.
cO& @C c`[ ca-mbuec ciim. mỏ chim.
cO& @C ca-mbuec2 vòi. spout.
cO& @C kd} ca-mbuec kadi. vòi ấm.
cO~R ca-mbur /cabur/ lễ cúng nữ thần ở các đền tháp. Cambur, a ceremony to worship
goddesses at Cham temples.
c'p% campa1 (bingu campa). hoa đại, hoa sứ. frangipani, plumeria.
*
c'p% Campa2 Chiêm Thành. Kingdom of Champa.
*
c'p} campi. đàn tranh. 16-chord zither.
cqH canah1 /canăh/ vòng mây. rattan ring.
cqH canah2 ngã, nứt. forked road.
canah dua canah klau canah pāk
jlN cqH d& % cqH k* ~ @,, Jalan canah dua canah klau. Đườ ng ngả hai ngả ba.
c=nH canaih /caněh/ sàng. sieve.
c=nH \bH canaih brah. sàng gạo.
c=nU canaing /caneng/ (cf. keng) đánh dấu. to mark, marking.
cqK canak /cană’/ búi tóc. hair bundle.
cqK O~K canak mbuk . đầu tóc.
40
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 55/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
41
cq/ canang . máng xối. gutter.
cqR canar 1 /canăr/ bệ. pedestal, dais.
cqR canar 2 khuôn viên, chu vi. circumference.
cqR Canar 3 tên làng Chăm, thủ đô Chăm xưa. name of Cham village, ancient capital of
Cham.
pl] cqR palei Canar . làng Tịnh Mỹ.
Thôn Tịnh Mỹ, Xã Phan Thanh1975
Thôn Bình Mỹ Bal Canar
Thị Cân Oa = Nai Khan Wa
Nguyễn Thị Thềm瓨 Nguyễn Thị Ngói
塼 Dụng Gạch
1975
瓨 Nguyễn Thị Đào
, Nhà Lưu niệm Di sản Hoàng tộc Chăm
*
hoàng gia hoàng tộc
vươ ng quốc hoàng gia Chăm
hoàng gia Anh vươ ng quốc Anh
cn~ @ , c_Q $ canau /canǒw/ ngón tay và ngón chân. finger, toe.
cn~ @ t=k canau takai /canǒw takay/ ngón chân.
cn~ @ tz{N canau tangin /canǒw tangĭn/ ngón tay.
cn~ @ in% canau inâ /canǒw inư/ ngón tay cái.
cn~ @ tc] canau tacei /canǒw tacěy/ ngón tay chỉ.
cn~ @ in% xr} canau inâ sari /canǒw inư-sari/ ngón tay giữa.
cn~ @ mK canau mâk /canǒw mư ’/ ngón áp út.
cn~ @ c_Q $ canau ca-ndiéng /canǒw-cadiêng/ ngón út.
cn/ canâng /canưng/ giườ ng. bed.
c=QH ca-ndaih1 /caděh/ await, binah, ka-mraing, kapu, pabah, klaih. miếng. piece.
41
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 56/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
42
O$ d& % c=QH ahR,, Mbeng dua ca-ndaih ahar . Ăn hai r ẻo bánh.
c=QH ca-ndaih2 ran, hầm. to roast.
c=QH sr% ca-ndaih sara. ran/hầm muối.
cQ/ ca-ndang /cadang/ khô ráo. waterless, arid.
E~N t& % cQ/ tnH,, Thun tua ca-ndang tanâh. Năm hạn khô nứt đất.
cQ{P ca-ndip1 /cadiw’/ = giniep, ka-ndip. gắ p. to pick up with chopsticks.
cQ{P ikN ca-ndip ikan. gắ p cá.
cQ{P ca-ndip2 nháy. to blink.
cQ{P mt% ca-ndip mâta. nháy mắt.
cQ& ] ca-nduei /caduy/ mông. buttocks.
c/ cang /căng/ chờ . to wait.
c/ g@P cang gep /căng ḳǒw’/ chờ nhau.
c/ k% cang ka. khoan đã.
cZ& % cangua /cangwa/ nia. sieve, large and flat basket.
cZ& % tp] \bH cangua tapei brah. nia sảy gạo.
cn% ~ canu1 dấu in. to imprint.
am% a_t" anK cn~ % a_t<K,, Amâ ataong anâk canu ataok . Con bị cha đánh có in dấu làn
roi ở đít.
cn% ~ canu2 kích cỡ . size.
ad~K n} h~ % cn~ % s% p) H hR,, Aduk ni hu canu sa pluh har . Phòng này có kích bằng 10 cùi tay.
* 40 cm 4 m 16 m2
_c< H caoh1 /cǒh/ đá. to kick.
_x@ H mi{N _c< H _b< H OL,, Saih mâ-in caoh baoh mbal. Học sinh chơ i đá bánh.
a=sH _c< H asaih caoh. ngựa đá.
_c< H caoh2 mổ. to peck.
mn~K _c< H \bH,, Mânuk caoh brah. Gà mổ gạo.
_c< H caoh3 cuốc. to hoe.
42
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 57/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
43
_c< H hl~K caoh haluk . cuốc đất.
_c< H in% caoh inâ /cǒh inư/ chửi bớ i. to scold.
_c<K caok /cǒ’/ khóc k ể. to cry.
_c" caong 1 /cong/ ướ c muốn. to wish.
_c" t\k; % h~ % g{n~P md%,, Caong takrâ hu ginup mâda. Ướ c muốn giàu sang.
_c" caong 2 đắ p. to cut, to make.
_c" anK r{_b",, Caong anâk ribaong . Đắ p mươ ng con.
_c" caong 3 ngh ĩ ra. to think up, to compose.
km] _c" b{Z~ % mv[,, Kamei caong bingu mâ-nyim. Đàn bà ngh ĩ ra kiểu dệt hoa văn.
_c" caong 4 sáng tác. to compose.
_c" ar{y% caong ariya. sáng tác thơ .
_c<R caor /cor/ bãi. bank, expanse.
_c<R c& H caor cuah. bãi cát.
cR car 1 /căr/ bờ cản. dike.
cR _p @ H pQ{K a % tm% hm~ %,, Car piéh pa-ndik aia tamâ hamu. Bờ cản để chặn nướ c đưa
vào ruộng.
cR car 2 nứt. to crack.
k_l<K pcR kalaok pacar. chai bị nứt.
cR car 3 = creng . hoá trang. to disguise.
cR Fkr] _O<K,, Car pakarei mbaok . Hóa trang cho khác mặt.
c=rH caraih /car ěh/ sen. lotus.
c_r< H caraoh /car ǒh/ tháo, thoát. to untie, to drain.
pbH c_r< H pabah caraoh. lỗ tháo nướ c ruộng.
c_r<K caraok /car ǒ’/ cá tr ầu con mớ i nở . newly hatched snakehead fish.
c_r<◊ caraow /caro/ cầu vòng. rainbow.
cr◊ caraw /caraw/ con sáo. starling.
cr@U careng /car ơ ng/ trâm. brooch.
k* @P cr@U d} cqK O~K,, Klep careng di canak mbuk . Cài trâm vào đầu tóc.
43
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 58/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
44
cRm{L carmil /cărmil/ gươ ng, kính. glasses.
t&K cRm{L tuak carmil. đeo gươ ng, kính.
c=t catai /catay/ trái non. young fruit.
c=t p_a<K catai pa-aok. trái xoài non.
c_t<T cataot /catǒt/ = ghuai. đống. heap.
c_t<T =aH cataot aih. đống/bãi cứt.
ct$ cateng /catăng/ căng thẳng. to strain.
h&K \t] ct$ t~ /,, Huak trei cateng tung . Ăn no căng bụng.
kt~ / tl/ k% ct$,, Katung talei ka cateng . Kéo dây cho thẳng.
c=t& catuai /catôy/ dụ dỗ. to entice.
c=t& k\t~ @ catuai katrau. dụ bồ câu.
ct~L catul /catǔl/ đòn tre. lever.
pO~ % AN a◊ d} =g ct~L,, Pa-mbu khan aw di gai catul. Phơ i quần áo trên cái đòn.
ct~R catur /catǔr/ cờ tướ ng. chess.
c◊c} cawci /cawci/ bực bội, khó chịu. to fret.
cwN cawan /cawan/ ly nhỏ. cup. < Japanese: chawan
c=wT Cawait /cawět/ tên làng Chăm. name of Cham village.
pl] c=wT palei Cawait. làng Lạc Tr ị.
Thôn Lạc Tr ị, Xã Phú Lạc
Bimong Po Dam
c] cei /cěy/ em trai của mẹ. maternal uncle.
m{K c] mik cei. em trai của cha.
c@K cek 1 /cơ ’/ núi. mountain. al% ala
c@K qN b`K _g* ",, Cek nan biak glaong. Núi đó thật cao.
c@K cek 2 bà. grandmother.
c@K dh*K th% mt% b/ pj^,, Cek dahlak taha mâta bang paje. Bà tôi già r ồi.
44
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 59/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
45
c@K cek 3 dóc. boast, lie.
_Q' c@K ndom cek. nói dốc.
c$ =r ceng rai /căng-ray/ gan lỳ. intrepidly calm.
_c@U céng /cêng/ chiêng. gong. *
_p< H _c@U paoh céng. đánh chiêng. * ataong
c@P cep /cǒw’/ thắt. to tie.
c@P cqH cep canah.
c@P kc{· a◊ cep kacing aw.
=S chai1 /chay/ xay. to grind. *
=S p=d _j $ \bH,, Chai padai jiéng brah. Xay lúa thành gạo.
=S chai2 yau. như. as, like.
s ' l{k] =S y/,, Siam likei chai yang . Đẹ p trai như thiên thần.
=S chai3 nhiều. much, many.
dh*K h~ % _j @N m/ =S,, Dahlak hu jién mâng chai. Tôi có nhiều tiền.
=S chai4 = rak sa. một tr ăm ngàn. one hundred thousand. 105 100,000
=ST chait , _S @T chiét 1 /chět/ = kachiét . nhảy. to jump.
=ST y~ @ as~ @,, Chait yau asau. Nhảy như chó.
=ST chait, _S @T chiét 2 đắt. expensive. *
b* ] =ST blei chait. mua đắt.
=StN chaitan /chaytǎn/ quỷ satan. Satan. * < Arabic:
Shaitan
SK chak /chă’/ bỗng. suddenly.
SK SK chak chak. bỗng chốc.
S/ chang . mờ . opaque, blurry, faint.
l{Z{K b{r~ @ S/ hdH,, Lingik birau chang hadah. Tr ờ i mờ sáng.
mvK hdH S/ S/,, Mâ-nyâk hadah chang-chang . Đèn sáng mờ mờ .
_S" chaong /chong/ mùi khai. urine-smelling.
SR char. cồng. gong. *
45
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 60/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
46
S@ H cheh /chơ h/ thích. to like.
S@ H =S cheh chai. vui thích.
S@ H bC cheh bac. thích học.
S@ H d} t`N cheh di tian. lòng ham thích.
_S @R chiér /chiêr/ lạng, xẻ. to slice, to split. *
_S @R r{_l<◊ pg# d} kl{K,, Chiér rilaow pagem di kalik . Lạng thịt dính trong da.
_S @R mK l{mK,, Chiér mâk limâk . Lạng lấy mỡ .
S{N =b` chin biai /chin-p yay/ thảo luận, hội thảo, hội nghị. discussion, seminar, conference.
_S' chom /chôm/ xông hơ i. steam.
=S& chuai /chôy/ lâu. for a long time.
O$ =S& mbeng chuai. ăn lâu.
hjN =S& hajan chuai. mưa hoài.
S~K chuk /chǔ’/ sai. wrong, false.
wK aAR S~K,, Wak akhar chuk . Viết chữ sai.
S~ / chung /chǔng/ sẫm. to produce anemia.
drH S~ / darah chung . choáng váng.
S~T chut 1 /chǔt/ tr ật. to sprain.
t=k S~T takai chut. chân tr ật.
S~T chut 2 phật lòng. to be vexed.
pn& @C _Q' \tK ZP S~T d} t`N,, Panuec ndom trak ngap chut di tian. Lờ i nói nặng làm phật
lòng.
c`K ciak /cyă’/ cắt, xắt. to cut.
mK _t<◊ c`K W#,, Mâk taow ciak njem. Lấy dao xắt rau.
c`K pk◊,, Ciak pakaw. Xắt thuốc.
c`K tm=k _j $ r{_l% =k* H,, Ciak tamâkai jiéng rilo klaih. Cắt dưa hấu thành nhiều miếng.
46
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 61/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
47
c # ciem /ciêm/ cho ăn. to feed.
c # mn~K,, Ciem mânuk . Cho gà ăn.
_c @P ciép /ciêw’/ gà con. chick.
kl/ xwH s% \d] anK _c @P,, Kalang sawah sa drei anâk ciép. Con diều hâu đớ p một con
gà con.
_c @T ciét /ciêt/ = aciét . giỏ tre. basket.
_c @◊ ciéw /ciêw/ chiếu. sedge mat.
c{H cih /cĭh/ vẽ. to draw, to paint.
c{H mn& {X
cih mânuis. vẽ ngườ i.
c`[ ciim /cĭm/ = ciim biring. chim. bird. < Vietamese: chim< Malay: burung
*ciim biring
c`{P ciip /cĭw’/ chịu. to sustain, to accept. < Vietnamese:
chịu
c`{P alH ciip alah. chịu thua.
c`{P \b] ciip brei. chịu cho.
c`{P g*C ciip glac. nhận lỗi.
=t wK d} c`{P =m ZP p_t< o%,, Tai Wak di ciip mai ngap patao o (Ppt). Tai Wak không còn
chịu đượ c làm vua nữa.
c{K cik 1 /ci’/ dư, thừa (đồ ăn). surplus, swill.
\b] c{K k% as~ @ O$,, Brei cik ka asau mbeng . Cho chó đồ ăn dư thừa.
c{K cik 2 r ẽ quạt. to fan.
c{K td{K cik tadik. r ẽ quạt. to fan.
c{K cik 3 chê bai. to disparage.
c{K =\pT cik prait. chê bai, dèm pha.
c{K c=O& cik ca-mbuai. b ĩ u môi.
c{L cil (ala cil ) /cĭl/ loại r ắn dữ. fierce snake.
c{U cing 1 /cĭng/ giỏ đựng cá. basket, fish creel.
c{U cing 2 khắc. to carve.
_cH coh /cô h/ búp. browse, bud.
_cH b{Z~ % coh bingu. búp hoa.
\cH crah /cr ăh/ = trah. thú lỗi. to confess one’s crime.
47
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 62/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 63/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
49
Dân gaok 1975 Palei
Danao Pa-nrang làng Bàu Trúc Palei
Hamu Craok làng V ĩ nh Thuận
_\c" =QY craong ndaiy. cà chua. tomato.
\c# crem. ngâm. to soak.
\c# a◊ dl' kE& @R/ OT _p @ H ppH,, Crem aw dalam kathuer/mbat piéh papah. Ngâm áo
trong thau để giặt.
\c$ creng /cr ơ ng/ = sreh, yue drei. hóa phép. to metamorphose.
*creng sreh
\c$ mn& {X _j $ l{mN _k<K,, Creng mânuis jiéng limân kaok (dwm). Biến ngườ i thành voi
tr ắng.
\c{H crih /cr ĭh/ lạ. strange.
ur/ \c{H urang crih. ngườ i lạ.
ur/ \c{H pl] urang crih palei. ngườ i xứ lạ.
ur/ \c{H ngR urang crih nâgar . ngườ i nướ c ngoài.
_\cU crong /crông/ để lên. to put up.
_\cU b{l% t_gK r{d%,, Crong bila tagok rida (Ppt). Để ngà voi lên giàn nhà.
\c% ~ Cru /cru/ ngườ i Churu. the Cru. Chamic
Tỉnh Lâm Đồng Tỉnh Bình
Thuận Palei Canar Cru
=\c& cruai /crôy/ = truai. đuốc. torch.
\c&C =\c& cruc cruai (truc truai). đốt đuốc.
\c~ H cruh1 /cr ǔh/ dậ p. to stamp out.
\c~ H ap& ] cruh apuei. dậ p lửa.
\c~ H cruh2 phúng điếu. to present one’s condolences to somebody.
\c~ H Q' cruh ndam. phúng điếu đám.
c& H cuah /cwăh/ cát. sand.
c& H r& H cuah-ruah. chọn lựa. to select, choose.
49
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 64/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
50
pl] c& H pt{& H palei Cuah Patih. làng Thành Tín.
Thôn Thành Tín, Xã
Phướ c Hải
c&K cuak 1 /cwă’/ nướ c hèm. wort.
mE# y~ @ a % c&K,, Mâthem yau aia cuak . Chua như nướ c hèm.
c&K cuak 2 đặt. to put, to tell.
d& H _b< H c&K k% ur/ _k* <,, Duah baoh cuak ka urang klao. Đặt chuyện cườ i.
pn& @C _Q' c&K,, Panuec ndom cuak . Lờ i nói đùa.
c&K cuak 3 sáng tác. to create.
c&K _j $ ar{y%,, Cuak jiéng ariya. Sáng tác thơ .
c&K cuak 4 k ết. to connect.
c&K my~T cuak mâyut. k ết bạn.
c& / kQH cuang ka-ndah. quấy r ối. to disturb.
ZP c& / kQH,, Ngap cuang ka-ndah. Quấy r ối ngườ i khác.
c& ^ cue /cwơ / asah, raoh. chuốt. to polish.
c& ^ jm/ \k; ' cue jamâng krâm. chuốt cọc tre.
c& ^ t_k^ cue také. mài sừng.
c& ^ Fhl& @K cue pahaluek . chuốt cho nhọn.
c~ H cuh /cǔh/ đốt. to burn, to fire.
c~ H ap~ H cuh apuh. đốt r ẫy.
c~ H g{h) @ cuh gihlau. đốt tr ầm hươ ng.
c~ H pk◊ cuh pakaw. mồi/đốt thuốc.
c~ H f◊ cuh phaw. bắn súng, đốt pháo.
c& {T cuit /cwit/ nhọn. sharp.
t_k^ kb◊ c& {T také kubaw cuit . sừng trâu nhọn.
cO& @C c`[ c& {T ca-mbuec ciim cuit . mỏ chim nhọn.
c~K cuk 1 /cǔ’/ mặc. to wear.
c~K a◊ cuk aw. mặc áo.
c~K cuk 2 đeo. to wear.
c~K v~K cuk nyuk . đeo chuỗi.
50
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 65/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
51
c~ ' cum /cǔm/ hôn. to kiss.
c~R cur /cur/ vôi. lime.
c~T cut /cǔt/ nhào. (falling) headlong.
c~T a_k<K \t~N Cut akaok trun. Nhào đầu xuống.
51
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 66/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
52
D
da% da-a /ṭaa/ mờ i. to invite.
dd{N dadin /ṭaṭĭn/ hỏa. unluckiness, calamity. hr] dd{N harei dadin. ngày hỏa.
dh*K dahlak /ṭahlă’/ tôi. I, me.
_A<L dh*K khaol dahlak. chúng tôi.
r{=nH dh*K ranaih dahlak . chúng em.
dh) @ dahlau (anak dahlau) /ṭahlǒw/ tr ướ c. before, ahead.
dh) @ _d@ H dahlau déh. tr ướ c kia.
dh) @ d} ab{H dahlau di abih. tr ướ c hết.
dh) @ kL dahlau kal . tr ướ c tiên.
=dT =wT dait wait /ṭět-wět/ nhanh nhẹn, thoăn thoắt. agile, in a flash.
l{mN _n< tL B' ~ c=wT, t=k =dT =wT t& ] xH pk],, Limân nao tal bhum Cawait, takai dait
wait tuei Sah Pakei (Sp). Voi đi đến xứ Cawait (Lạc Tr ị), Chân bướ c đi thoăn thoắt theo
Sah Pakei.
dK dak 1 /ṭă’/ hướ ng nam. south.
dK dak 2 xế p. arrange.
dK tl] dak talei. xế p hàng.
dK =r Dak rai (= Rai patao Cam). Biên niên sử Hoàng gia Chăm.
dK \t% dak tra. không hề gì nữa.
dL dal /ṭăl/ nhẹ. light.
dlH dalah1 /ṭalăh/ = libaih. dư. surplus.
O$ l{s] dlH mbeng lisei dalah. ăn cơ m dư thừa.
dlH d=l dalah dalai. dư thừa.
dlH dalah2 lưỡ i. tongue.
dlH mn& {X dalah mânuis. lưỡ i ngườ i.
dlH dalah3 dải thổ cẩm. belt.
dlH j{H dalah jih. dải thổ cẩm khổ lớ n, nhỏ.
52
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 67/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
53
dlH dalah4 mặt. surface.
dlH a % dalah aia. mặt nướ c.
dlH dalah5 ngọn. top, summit.
dlH p& ] dalah puei. ngọn lửa.
dlH r{E% dalah ritha /ṭalah-ritha/ xươ ng r ồng. cactus.
dl' dalam1 /ṭalăm/ trong. within, in.
dl' t`N dalam tian. trong lòng.
dl' s/ dalam sang . trong nhà.
dl' dalam2 sâu. deep.
a % dl' aia dalam. nướ c sâu.
dl`K daliak 1 /ṭalyă’/ khoan. to bore, to drill.
dl`K daliak 2 vò. to crush up, to rub.
dl{kL dalikal /ṭalikal/ truyện cổ. legend.
dl{kL _F@ p_t< t=b _s< / =n b{l% Dalikal Po Patao Tabai saong Nai Bila. Chuyện vua Tabai
và nàng Ngà.
dl[ dalim /ṭalĭm/ cây lựu. pomegranate.
d%l{pN d ālipan /ṭalipăn/ = d ālapan. (cf. ṭanpăn) tám. eight. 8 < Malay:
delapan
dl{pN p) H dalipan pluh. tám mươ i.
dl{pN r%t~ H dalipan r ātuh. tám tr ăm.
dl{pN r{b@ ~ d alipan ribau. tám ngàn.
dl& @N daluen /ṭalô n/ mót. to glean.
dmN damân1 ( Po Damân) /ṭamưn/ = Po Jamân. ngườ i đại diện chủ đám. chief mourner.
dmN damân2 tiếc. to regret.
dmN r{_l% damân rilo. tiếc lắm.
kR dmN kar damân. khó khăn, khó chịu.
d'nY damnây /ṭăm-nưy/ tiểu sử. biography of god and goddess.
dN dan1 /ṭan/ phơ i nắng. to bask, to sun.
53
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 68/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
54
dN ppN d} pQ`K k% m=t rH,, Dan papan di pa-ndiak ka mâtai rah. Phơ i ván ngoài nắng
cho chết r ệ p.
dN dan2 ác thần. evil god.
\b] dN brei dan. cúng cho ác thần.
dN d~ H dan duh1 /ṭăn-ṭuh/ phục dịch, lệ thuộc. to attend, to serve.
dN d~ H dan duh2 hành hạ, ngực đãi. to maltreat.
dqK danak /ṭana’/ bài. lesson.
dqK ZP y/ k_t^ danak ngap yang katé. bài cúng lễ Katé.
n} dqK ni danak ... đây là chuyện của ....
dqK d_n^ danak dané1 /ṭană’-ṭanê/ cốt truyệt. plot of a novel/play.
dqK d_n^ danak dané2 lí lịch. curriculum vitae.
dqK d_n^ danak dané3 tính cách. personality.
dqK d_n^ V% ~ y@ ~ n},, Danak dané nyu yau ni. tính cách nó như thế này.
dn/ danâng /ṭanưng/ (cf. nưng) dựa. to lean on.
dn/ mv[ danâng mâ-nyim /ṭanưng mưñĭm/ khung cửi. loom.
d_n<K danaok 1 /ṭano’/ = libik. nơ i, chỗ. place.
d_n<K Q{H danaok ndih. chỗ ngủ.
d_n<K danaok 2 bàn thờ , đền. altar, temple.
d_n<K ZP y/ danaok ngap yang. chỗ cúng thần.
d_n<K _F@ in% ngR danaok Po Inâ Nâgar . đền thờ nữ thần.
Palei Hamu Ta-nran Thôn Hữu Đức,
Xã Phướ c Hữu
d_n<K dn/ danaok danâng /ṭano’-ṭanưng/ nghề nghiệ p. profession.
dn◊ danaw /ṭanaw/ = danao. vũng, bầu (bàu). puddle, lake, lagoon.
dn◊ hl{U Danaw Haling. Bầu Tánh Linh. Palei Pacam
Làng Tánh Linh Khu phố
Pachăm, Thị tr ấn Lạc Tánh
dn◊ p\n/ Danaw Pa-nrang . Bàu Trúc. Palei
54
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 69/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
55
Hamu Craok Làng Bàu Trúc
Khu phố Bàu Trúc, Thị tr ấn Phướ c Dân
dnY danây /ṭanưy/ vang dậy, tiếng động. noise.
dQ@P da-ndep1 /ṭadǒw’/ kín, k ỹ. secret, private.
d@P dQ@P dep da-ndep /ṭǒw’ ṭaṭǒw’/ tr ốn kín.
_p @ H dQ@P piéh da-ndep. cất k ỹ.
dQ@P da-ndep2 vắng. absent.
dQ@P _O<K da-ndep mbaok . vắng mặt.
dQ@P d} mt% da-ndep di mâta. khuất mắt. not to apppear in front of eyes.
_q< k% dQ@P d} mt%,, Nao ka da-ndep di mâta (Pp). Đi cho khuất mắt.
dz{H dangih /ṭangĭh/ không bằng lòng, giận. displeased, discontented.
dz{H a_k<K dangih akaok. lắc đầu.
dz{H m=kK dangih mâkaik . ấm ức.
dn{H danih /ṭanĭh/ mạ. rice seedling.
_p< H dn{H paoh danih. h◌ H Sanskrit: visarga (ḥ)
dn{U daning /ṭaning/ ngăn, tườ ng. wall.
dn{U hl~K daning haluk. tườ ng đất.
dn{U k`K daning kiak (akiak ). tườ ng gạch. 塼
dn{U ppN daning papan. tườ ng ván.
d_nP danop (= danaop danâng ) /ṭanôp/ phần việc, nghề. job, profession.
d_nP ZP ap~ H danop ngap apuh. nghề làm r ẫy.
d_nP ZP hm% ~ danop ngap hamu. nghề làm ruộng.
d_nP pb* ] xl{H danop pablei salih. nghề buôn bán.
dn~ H danuh /ṭanǔh/ bị tội. guilty.
dn~ H g*C danuh glac /ṭanǔh-ḳ lay’/ tội lỗi. sin, crime, fault.
dn~ H AK danuh khak /ṭanǔh-kha’/ tội. sin.
_d<K daok 1 /ṭo’/ ngồi. to sit. < Malay: duduk
_d<K d} al% daok di ala. ngồi xuống dướ i.
55
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 70/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
56
_d<K daok 2 còn. to continue.
_d<K w@K daok wek . còn nữa.
_d<K r=nH daok ranaih. còn tr ẻ.
_d<K daok 3 ở . to live, be.
o/ _d<K pK hl] Ong daok pak halei? Ông ở đâu?
_d<K hyT pK daok hayat pak. lúc đang ở ...
_d<K _E< H daok thaoh. ở không, tự nhiên.
_d<K daok 4 đang. to be in the process of.
_d<K \k; H ZP daok krâh ngap. đang làm.
_d" daong 1 /ṭaǒng/ giúp. to help.
_n< _d" y/ nao daong yang . đi giúp đám.
_d" daong 2 cứu. to save.
_d" ap& ] daong apuei. cứu hoả.
dR dar 1 /ṭăr/ chôn. burial.
c' dR Cam Dar.
dR dar 2 ký hiệu nguyên âm của chữ Chăm. vowel signs in the Cham script.
_◌ *
dR s% dar sa. ký hiệu nguyên âm của chữ Chăm. o ao
aok aow é_◌
dar dua
dR d& % dar dua. ký hiệu nguyên âm của chữ Chăm.dar sa
ai aik aiy ~◌
=◌ dar sa
dr% dara /ṭara/ thanh nữ. young girl.
drH darah /ṭar ăh/ máu. blood.
drK darak /ṭar ă’/ chợ . market.
drK _\p" darak praong . chợ lớ n.
dr/ darang 1 /ṭarang/ cây nhãn. longan.
56
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 71/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
57
dr/ darang 2 r ổ lớ n. large.
dr} dari. đĩ , tình dục. libido, sexual desire.
_F/ y/ dr} Po Yang Dari. thần tình dục, ái tình. God of love, desire.
Sanskrit: K āma
d_r% daro /ṭarô/ dự định. to plan.
d_y" dayaong /ṭayong/ chiều dài. length.
dy@P dayep /ṭayǒw’/ đầu hôm. the night falls.
kn# dy@P kanem dayep. tối tr ờ i.
_d^ dé1 /ṭê/ đấng, thượ ng đế, the god. < Sanskrit: deva < Vietnamese: đế
_d^ dé2 = hadom. bao nhiêu, mấy. how much.
_d^ hl] dé halei. bao nhiêu. mấy.
_d^bt% débata /ṭêp ata/ thần. < Sanskrit: devatā *
d^ p_j $ dépajiéng /ṭêpac yơ ng/ đấng tạo hóa.
_d@ H déh /ṭêh/ đó, kìa. that, there.
s/ _d@ H sang déh. nhà kia.
hr] _d@ H harei déh. hôm kia.
hr] _d@ H harei déh = harei kadéh. ngày mốt.
d$ deng 1 /ṭăng/ than. carbon.
d$ deng 2 đứng. to stand.
d$ c/ / deng cang. đứng đợ i.
d$ t_gK deng tagok . đứng dậy, nổi dậy.
d@P dep /ṭǒw’/ tr ốn. to hide. * < Vietnamese: đào
DN dhan /ṭhan/ nhành cây. branch.
_D" dhaong 1 /ṭhong/ dao. knife.
_D" t_c< H tl/ dhaong tacaoh talang. dao chặt xươ ng.
_D" dhaong 2 sâu. deep.
hm% ~ _D" hamu dhaong . ruộng sâu.
DR dhar /ṭhăr/ phướ c. happiness.
DR f& @L dhar phuer /ṭhăr-phôr/ = dhan phuel. phướ c đức.
57
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 72/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
58
D] dhei /ṭhěy/ trán. forehead.
D{T dhit /ṭhĭt/ lành. to heal.
D{T r&K dhit ruak . lành bệnh.
D& % dhua1 /ṭhwa/ chặn. station.
D& % dhua2 chặng. passage.
D& % atH dhua atah. chặng đườ ng dài.
D& % pd] dhua padei. chặng nghỉ.
D& @R dhur /ṭhǔr/ = dhuer. bụi. dust.
d} di1 /ṭi/ ở , tại. at.
_d<K d} s/ daok di sang. ở tại nhà.
d} di2 vào. into.
g{OK d} ur/ gi-mbak di urang . dựa vào ngườ i ta.
=g* H d} \d] glaih di drei. mệt trong mình.
d} di3 không. not.
c' d} h~ % p_t< o%,, Cam di hu patao o (Ppt). Nướ c Chăm không có vua.
_d @N dién /ṭiên/= diéng. nến. candle.
tp$ _d @N tapang dién. cây nến.
_d $ diéng /ṭiêng/ bò cạ p. scorpion.
d{H dih1 /ṭĭh/ đúc. to mould.
d{H dih2 hướ ng. direction.
d{H p~R dih pur. hướ ng Đông.
d{H =p dih pai. hướ ng Tây.
d{H uT dih ut. hướ ng Bắc.
d{H dK dih dak. hướ ng Nam.
d{L dilvịnh. bay.
d{· Ding /ṭĭng/ = Dil, Din. tên đô hội. name of city. Pa-nrang
Thành Phố Phan Rang-Tháp Chàm
Phan
Rang Tháp Chàm
bL d{· Bal Ding
58
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 73/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
59
_dK dok /tǒ’/ cờ . flag.
\dH drah1 /ṭrah/ bỏ. to reject, to refuse, to dismiss.
\dH drah2 nhanh. quick.
=\d drai /ṭray/ mùng. mosquito net.
\dK drak 1 /ṭr ă’/ xỉ. to point by finger.
\dK drak 2 gieo. to sow.
_\d<K draok /ṭro’/ bỏ chua. to pickle, to add sourness.
_\d<K W# draok njem. bỏ rau chua.
_\d<◊ draow /ṭro/ ayeng, yeng. ché lớ n. big-bellied jar.
_\d<◊ t=p draow tapai. ché r ượ u.
\dP drap /ṭr ă p/ = drep. của cải. fortune, property.
\dP aR drap ar, drep er. của cải.
\d;K drâk /ṭr ưk/ chống. to prop.
\d;K =g drâk gai. chống gậy.
\d/ ; drâng 1 /ṭr ưng/ = jiéng . lên ngôi, tr ị vì, tr ị vị. to reign, to role.
_F%K p_t< t_g<K \d/ ; =r,, Pok patao tagaok drâng rai. Tôn vua lên tr ị vì.
\d/ ; drâng 2 đượ c. to accept.
_d<K \d/ ; _s" g@P,, Daok drâng saong gep. Sống đượ c vớ i nhau.
\d/ ; drâng 3 chấ p nhận, đồng ý. I accept., ok.
\d/ ; hl] drâng halei. đươ c không?
\d/ ; m{N drâng min. đượ c r ồi.
wK kD% y~ @ qN \d/ ; hl] ? \d/ ; m{N,, Wak kadha yau nan drâng halei? Drâng min.
Viết bài như vậy đượ c không? Đượ c r ồi (ok).
\d;K =A& drâk khuai /ṭr ưk khôy/ quỳ. to kneel.
\d@ H dreh /ṭr ơ h/ giống. to look like.
\d] drei1 /ṭr ěy/ mình. by oneself.
_d<K s% \d] daok sa drei. ngồi một mình.
59
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 74/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 75/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
61
d~Ny% dunya /ṭun-ya/ = lok . tr ần gian, thế giớ i. world.
d~T dut (muk dut ) /ṭut/ bà bóng. medium, mediums.
61
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 76/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
62
E
e é /ê/ hát, xướ ng. to sing (for repose of souls).
e k% ur/ m=t,, É ka urang mâtai. Hát xướ ng cho ngườ i chết.
edL _h é dal hé /ê-ṭăl-hê/ quá xá. extremely rich.
md% edL _h^,, Mâda é dal hé. Giàu quá xá.
eU eng /êng/ tự thân. oneself.
eU =kT eng-kait (eng-kat ). tự sinh.
eU bC eng bac. tự học.
dh*K eU dahlak eng. chính tôi.
p~_t< _j $ eUkT,, Putao jiéng eng-kat (Sdr). Independent king.
V% ~ eU nyu eng. chính nó.
es% Esa ( Po Esa) /êtha/ Giêsu. Jesus.
*
_F@ es% \t~N _lK,, Po Esa trun lok. Chúa Giêsu giáng thế.
exN esan /êsan/ hướ ng Đông Bắc. northeast.
e◊ ew /êw/ kêu, gọi, cầu khấn. to call. *
e◊ aZN ew angan. gọi tên.
e◊ p_d" ew padaong. cầu cứu.
e◊ y/ ew yang. cúng thần, khấn thần.
62
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 77/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
63
G
gC gac /ḳ ay’/ quay. to turn.
gC a_k<K gac akaok. quay đầu.
gC w@K/=m gac wek , gac mai. quay lại.
gGK gaghak /ḳ aḳ ha’/ khạc. to spit. < Vietnamese: khạc
gGK kc& @C gaghak kacuec. khạc nhổ.
a % gGK aia gaghak. đờ m.
gH gah /ḳ ah/ bên, phía. side.
gh~L gahul ( Po Klaong Gahul ) /ḳ ahǔl/ tên vua Chăm. name of the Cham King.
gh)◊ gahlau ( phun gahlau) /ḳ ahlǒw/ = gahluw. cây tr ầm, hươ ng k ỳ nam. agalloch,
eaglewood.
Pa-mblap < Malay:
gaharu
_F/ gh)◊ Po Gahlau. đội tr ưở ng Đội hái hươ ng thờ i Nguyễn. the head of agalloch
collection team in Nguyen dynasty era.
gh~R gahur 1 /ḳ ahǔr/ (cf. ḳ hur) = ghur, mu, padang. động cát. dune.
gh~R gahur 2 ngh ĩ a địa Bàni. Bini’s ancestral gravesites.
* /ḳ hur/
=g gai1 /ḳ ay/ cây. tree, sign tree. < Vietnamese: gầy
cây
=g a/k% gai angka. cột cây số.1 km
=g gai2 loại từ, lượ ng từ chỉ, tính mảnh gỗ. classifier, measure word for piece of wood like
chop stick.
=g d& @ H gai dueh. đũa.
=g gai3 kéo. to pull.
=g a_k<K p_t> w@K gai akaok pataom wek. kéo đầu chụm lại.
=g gai4 khép. to close.
=g _b< H b{O $ gai baoh bi-mbeng . khép cửa.
=gU gaing /ḳ eng/ đáy. bottom.
63
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 78/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
64
=gY gaiy1 /ḳ e/ bẫy. trap, snare.
=gY gaiy2 đò. ferry.
=gY gaiy3 ghe. boat.
gK gak 1 /ḳă’/ tranh. thatch.
gK a\n$ gak a-nreng. tranh r ạ.
gK gak 2 banh ra. to widen.
gK mt% gak mâta. banh mắt ra.
gK g@L gak gel . ấm ứ, ngậ p ngừng. to hesitate.
gL gal /ḳăl/ k ẹt. stagnated, jammed.
r{=dH gL ridaih gal. xe k ẹt.
gl{m/ galimâng /ḳ alimư ng/ nhện. spider.
gl{U galing /ḳ alĭng/ cươ ng. bridle.
gl{U a=sH galing asaih. cươ ng ngựa.
gN gan /ḳăn/ qua, ngang. to across. < Vietnamese: ngang
_q< gN nao gan. đi ngang.
g/ gang 1 /ḳ ang/ gọng. frame. < Vietnamese: gọng
g/ cR M{L gang car mil. gọng kính.
g/ gang 2 mỏi. to weary, to tire.
g/ pbH gang pabah. mỏi miệng.
g/ tZ{N gang tangin. đơ tay.
g/ mt% gang mâta. mỏi mắt, đơ mắt.
g/ gang 3 cãi. to argue.
g/ d} \g~ % _j $ \k% _j $ h& %,, Gang di gru jiéng kra jiéng hua (Pp). Cãi ý thầy thành khỉ thành
vượ n.
_g<K gaok 1 /ḳǒ’/ nồi. pot.
_g<K hlN gaok halan. nồi đất.
_g<K gaok 2 gặ p. to meet.
_g<K g@P gaok gep. gặ p nhau.
_g<K E~N gaok thun (= druak nâsak ). gặ p năm k ỵ.
_g<K gaok 3 đụng. to touch.
r{=dH _g<K g@P = r{=dH _E<K g@P ridaih gaok gep. = ridaih thaok gep. xe đụng nhau.
64
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 79/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
65
_g<K g*C gaok glac. phạm tội.
_g<L gaol 1 /ḳ ol/ kapah. cây gòn, cây bông gạo. kapok, Ceiba pentandra.
* < Vietnamese: gòn; < Malay: kapuk
_g<L gaol 2 /ḳǒl/ = ranâng. gòn. r ộng. wide. *
_g<L _g<L gaol gaol /ḳ ol-ḳ ol/ ha-njak nyum, hareh, karang, klaoh adat, klua, lo (rilo, ralo),
mâkhek, ndei, ringâk ringei, tapa prân. exceedingly.
\E{U _g<L _g<L thring gaol gaol. ngáy khò khò.
_n< _g<L _g<L nao gaol gaol. đi nhanh lên.
rn/ _g<L ranâng gaol. r ộng lắm.
_g<N gaon /ḳǒn/ lệnh. to order.
\b] _g<N brei gaon. cho lệnh.
_tK _g<N tok gaon. thừa lệnh.
p$ _g<N peng gaon. nghe lệnh.
_g<◊ gaow /ḳ o/ quắ p xuống, oằn. to seize down, to bend.
gP gap /ḳǒw’/ vừa. suitable, fit.
c~K a◊ gP cuk aw gap. mặc áo vừa.
gP p\k; % gap pakrâ. vừa phải.
g# gem1 /ḳăm/ đậy. to cover.
g# kE@P _Z<K x_l< gem kathep ngaok salao. đậy khăn lên mâm.
g# gem2 vớ i. with.
g# gem3 vừa ... vừa. (to do something) ... and ... (to do something else at the same time).
g# _n< g# _Q' gem nao gem ndom. vừa đi vừa nói.
g# g@L gem gel (anaak gem gel ) /ḳăm-ḳăl/ con chuồn chuồn. dragon-fly.
g@K gek /ḳơ ’/ nhấn xuống. to press, to force.
g@K kt@K gek katek /ḳơ ’-katơ ’/ hiế p, đè nén. to oppress, to abuse.
g$ geng /ḳăng/ cột, tr ụ. column, pillar.
g$ s/ geng sang. cột nhà.
65
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 80/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
66
g@P gep1 /ḳǒw’/ bà con, ngườ i thân. relation, relative. *
g@P gH a=mK gep gah amaik. bà con bên mẹ.
g@P ay~T gep ayut . ngườ i yêu. *
g@P gN gep gan /ḳǒw’-ḳăn/ ngườ i dưng. outsider.
g@P gep2 vớ i nhau. to do each other.
an{T g@P anit gep. yêu nhau.
G% gha /ḳ ha/ = ugha, agha. r ễ. root. < Malay: akar
GK ghak /ḳ hă’/ can ngăn. prevent (from).
GK \d; H ghak drâh /ḳ hă’-tr ư h/ can gián. oppose.
G@ H gheh1 /ḳ hơ h/ khéo. beautiful, skillfull. < Vietnamese: khéo
ZP G@ H ngap gheh. làm khéo.
_Q' p& @C G@ H ndom puec gheh. nói khéo.
G@ H gheh2 tế nhị. delicate.
_d<K d$ G@ H daok deng gheh. đối xử tế nhị.
G# ghem /ḳ hăm/ dọa. to intimidate.
G# Fm=t ghem pamâtai. dọa giết.
G# t# ghem tem /ḳ hăm-tăm/ dọa dẫm. to intimidate.
=G& ghuai /ḳ hôy/ cục, khối. mass, gob. < Vietnamese: khôi
=G& hl~K ghuai haluk. cục đất.
=G& l{s] ghuai lisei. cục cơ m.
G& @ H ghueh /ḳ hwơ h/ lừng. to rise up.
ap& ] G& @ H apuei ghueh. lửa lừng.
G~L ghul gahur
G~ ' ghum /ḳ hǔm/ r ăng hàm. molar tooth.
tg] G~ ' tagei ghum. r ăng hàm.
G~R ghur gahur
g{bK gibak /ḳ ip ă’/ = gabak. đấm. to punch.
g{h% giha /ḳ iha/ = gaha, kati gaha, kuek. biệt thự. villa, mansion. < Sanskrit:
gṛ ha
g{_h@ H gihéh /ḳ ihêh/ = gahêh. dân thườ ng. ordinaly people, civilian.
g{h) @ gihlau gahlau
66
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 81/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
67
g{K gik /ḳĭ’/ = taphia. gần. near.
_d<K g{K g@P daok gik gep. ngồi gần nhau.
g{l% gila /ḳ ila/ dại. stupid.
g{lC gilac /ḳ ilay’/ = galac, gulac. tr ở lại. to come back.
g{lC kl{N gilac kalin. phản loạn.
g{=l gilai /ḳ ilay/ ghe. boat.
g{=lK gilaik /ḳ ilě’/ = galaik. thọc lét. to tickle, to titillate.
g{=lY gilaiy /ḳ ile/ tr ặc. to sprain.
g{=lY t=k gilaiy takai. tr ặc chăn.
g{lK gilak /ḳ ilă’/ = galak. dụi. to rub out.
g{lK mt% gilak mâta. dụi mắt.
g{l%l' gil ālam /ḳ ilalăm/ = gilam. tr ần gian. this dusty world.
g{l% gilam gilalam
g{l/ g{=l& gilang giluai /ḳ ilang ḳ ilôy/ = galang galuai. tươ i tắn. cheerful.
_O<K mt% g{l/ g{=l& mbaok mâta gilang giluai. vẻ mặt tươ i tắn.
g{_l< H gilaoh /ḳ ilǒh/ = galaoh. nổi. to float, to rise.
g{_l< H aZ{N gilaoh angin. nổi gió.
g{_l" gilaong /ḳ ilǒng/ = galaong. lỗ. hole.
g{_l<◊ gilaow1 /ḳ ilo/ = galaow. r ắn mối. lizard.
g{_l<◊ gilaow2 con két. parrot.
g{l@ H gileh /ḳ ilơ h/ = galeh, jileh. ngã. to fall.
g{l# gilem /ḳ ilăm/ = galam. vác. to carry on shoulder.
g{l$ gileng /ḳ ilơ ng/ = galeng. kho, biệt thự, cung điện, cung đình. treasure, palace, court.
< Malay: gedung
g{l$ pr`K gileng pariak. ngân khố, kho bạc. treasury.
g{_l $ giliéng /ḳ iliê ng/ = galiéng. tr ừng, lườ m. to glare at.
V% ~ g{_l $ dh*k,, Nyu giliéng dahlak . Nó tr ừng tôi (Nó lườ m tôi).
g{l{K gilik /ḳ ilĭ’/ = galik. cán. to run over.
r{=dH g{l{K ridaih gilik. xe cán.
g{l~ / \d] gilung drei /ḳ ilǔng-tr ơ y/ = galung drei. nằm lăn. to lay.
g{_lK gilok /ḳ ilô ’/ = galok. mửa. to vomit.
67
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 82/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
68
g{_m<◊ gimaow /ḳ imo/ = gamaow. rám. sunburnt.
_O<K g{_m<◊ mbaok gimaow. mặt rám.
g{OK gimbak /ḳ ibă’/ vắt. to hang.
g{OK AN a◊ d} tl]. Gi-mbak khan aw di talei. vắt khăn áo trên dây.
g{_n" ginaong /ḳ inǒng/ = ganaong. giận. to be angry.
g{Q$ gi-ndeng /ḳ iđăng/ = ga-ndeng. im lặng. silent.
g{Q$ j& % gi-ndeng jua. im ắng.
g{n# ginem /ḳ inăm/ = ganem. buồn. sad.
_O<K g{n# mbaok ginem. mặt buồn.
g{n$ gineng /ḳ inăng/ = ganeng. tr ống gineng. gineng drum.
g{n@P ginep /ḳ ină p/ = ganap. cách. way, manner.
dh*K ZP t& ] g{n@P dh*K,, Dahlak ngap tuei ginep dahlak. Tôi làm theo cách tôi.
g{_n @P giniep /kanê w’/ = ganiep, ca-ndip, ka-ndip. gắ p. to pick up.
g{U ging /ḳĭng/ bế p. kitchen.
g{n{K ginik /ḳ inĭ’/ = ganik. chật hẹ p. narrow.
g{n{K g{n& % ginik ginua. chật, hẹ p.
s/ g{n{K sang ginik. nhà hẹ p.
g{n{K t`N ginik tian. hẹ p bụng (ngườ i hẹ p hòi).
g{\nK gi-nrak /kinr ă’/ đầy. full.
g{\n/ gi-nrang /ḳ inr ăng/ = ga-nrang . cây điên điển, điền thanh. sesbania aegyptiaca, sesbania
sesban. 痶
g{_\n" a_r $ gi-nraong ariéng /ḳ inrong-ariêng/ càng cua. crab claws.
*
g{\n@ H gi-nreh /ḳ inr ơ h/ = ga-nreh. tài phép. to have supernatuaral power.
*
_F@ p_t< y/ i}N s~n{T g{\n@ H Po Patao Yang In sunit gi-nreh! Po Patao Yang In thật tài
phép!
g{\n@ H p=\t gi-nreh patrai /ḳ inr ơ h-patray/ = ga-nreh patrai. hoàng đế (bệ hạ). emperor, your
68
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 83/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
69
Majesty.
g{\n$ gi-nreng /ḳ inr ăng/ mão vua. crown. * gi-nrang
gi-nreng /ḳ inr ăng/
g{_W<K gi-njaok /ḳ i ȷ ǒ’/ = ga-njaok. gáo. dipper.
g{_W<K _J<K a % ginjaok jhaok aia. gáo múc nướ c.
g{n& @R ginuer /ḳ inô r/ = ganuer . chủ, ngườ i đứng đầu. owner, head, chief.
_F@ g{n& @R po ginuer. ông chủ.
g{n& @R acR b=xH ginuer acar basaih. ngườ i đứng đầu chức sắc.
g{n& @R r=g* ginuer raglai. ngườ i đứng đầu Raglai.
g{n& @R p_l $ ginuer paliéng . chủ tế.
g{n& @R h& @R ginuer huer . nhà thiên văn.
_F@ g{n& @R m\t} Po Ginuer Mâtri. tên gọi thần giữ cửa. Siva.
g{n~ H g{qT ginuh ginat /ḳ inǔh-ḳ inăt/ = ganuh ganat. oai. stately.
g{n~ H AK ginuh khak /ḳ inǔh-khă’/ = ganuh khak. tội. guilt.
g{n~ ' ginum /ḳ inǔm/ = ganum. đóng góp, chung lại. to contribute.
g{n~ ' _j @N ginum jién. góp tiền.
g{n~ ' \p;N ginum prân. góp sức.
g{n~ ' =b` ginum biai /ḳ inum p iay/ hội đồng. council.
g{n~P ginup /ḳ inǔ p/ = ganup. giàu con. having a lot of children.
g{n~P md% ginup mâda /ḳ inǔ p-mưṭa/ = ganup mâda. giàu có. giàu của. rich.
g{rK girak 1 /ḳ ir ă’/ trói. to rope.
g{rK t=k girak takai. trói chân.
g{rK girak 2 dang ra. to stretch.
_d<K g{rK daok girak. ngồi chàng háng.
g{r◊ giraw /ḳ iro/ = galaow, jiraow, jalaow. gãi. to scratch.
g{r~ H giruh /ḳ ir ǔh/ mạng, nhíp lại. to mend.
g*C glac /ḳ lay’/ tội. sin, crime.
g*C x~K glac suk. tội lỗi.
g* H glah /ḳ lăh/ trã, tr ả. small pot.
69
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 84/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
70
_g<K g* H gaok glah. nồi trã.
g*R glar /ḳ lăr/ đuối sức. to be exhausted.
=g * glai /ḳ lay/ r ừng. forest, wood.
=g* _k* <◊ glai klaow. r ừng rú.
r% =g* Ra Glai. ngườ i Raglai.
=g* H glaih /ḳ leh/ mệt.
=g* H g*L glaih glal. mệt mỏi, vất vả.
g* / glang /ḳ lang/ khâu. to sew.
g* / a\M % glang amra. khâu.
_g* < H glaoh /ḳ lǒh/ thọc. to thrust.
_g* " glaong /ḳ long/ cao. high.
_g* " aAR glaong akhar. giỏi chữ, cao chữ.
_g* " d} ab{H glaong di abih. tối cao.
_g* <◊ glaow /ḳ lo/ óc. brain.
g* @ H gleh1 /ḳ lơ h/ hỏng, hư. to be broken, to be corrupted.
MC g* @ H mac gleh. máy hư.
g* @ H t' pH gleh tam pah. bị ô uế.
_g<K g* @ H gaok gleh. nồi đổ.
g* @ H gleh2 đổ, sậ p, ngã. to fall.
g* @ H g{n~ H gleh ginuh. mất khí sắc.
a % hr] g* @ H aia harei gleh. mặt tr ờ i ngã về chiều.
g* # glem /ḳ lăm/ ném. to throw.
g* $ gleng 1 /ḳ lăng/ chăn. to tend.
g* $ p=bY gleng pabaiy. chăn dê.
g* $ gleng 2 coi, quan sát. to look.
g* $ pS/ gleng pachang. quan sát.
g* $ gleng 3 bói. to divine, divination, holoscope.
_n< g* $ nao gleng. xem bói.
rg* $ ra gleng. thầy bói.
g) H gluh /ḳ luh/ bùn. mud.
g)T glut /ḳ lǔt/ lún. to subside.
70
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 85/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
71
_gK gok 1 /ḳ ô ’/ hang, hố. pit.
_gK b{t@ ~ gok bitau. hang đá.
_gK gok 2 vực. abyss, depression.
=\g' graim /ḳ rem/ xả miệng r ộng. to open wide the mouth.
=\gY graiy /ḳ le/ quan thuế. tariff. < Vietnamese: thuế
\g' gram /ḳ ram/ nướ c. country, land. < Sanskrit: gr āma
\g' cg% gram caga. quốc phòng.
\g' _dK gram dok . quốc k ỳ.
\g/ grang /ḳ rang/ đỡ . to bear.
_\g< H graoh /ḳ r ǒh/ sủa. to bark.
as~ @ _\g< H asau craoh. chó sủa.
\g' ~ grum1 /ḳ rum/ = grâm, cakala, katal. sấm. thunder.
\g' ~ a_k<K E~N grum akaok thun = than auen. sấm đầu năm.
\g' ~ grum2 nơ m. fish trap.
_n< k&K \g' ~ nao kuak grum. đi nơ m cá.
\g^ gre /ḳ r ơ / khiế p. to fear.
\g@ H greh1 /ḳ r ơ h/ lãnh. to receive.
\g@ H greh2 chuộc. to redeem.
\g@K grek /ḳ r ơ ’/ con kên kên. vulture.
\g@P grep /ḳ lǒw’/ khắ p, mọi. all over, all.
\g@P \d] grep drei. mọi ngườ i.
\g@P l{b{K grep libik . khắ p nơ i.
\g{K grik /ḳ r ĭ’/ nghiền. to crush.
_\gU grong /ḳ rô ng/ nhạc, lục lạc, chuồng. to flip-flop, to flip, to bell.
\g% ~ gru /ḳ ru/ thầy. teacher.
\g% ~
ur/ gr u urang . tên chức sắc tôn giáo. title of religious profession’s.
\g% ~ A{K gru khik. giám thị.
\g% ~ p_t<◊ bC gru pataow bac. giáo viên.
\g% ~ g* $ pS/ gru gleng pachang. thanh tra.
\g% ~ g* $ adT gru gleng adat 1 chủ tọa.
71
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 86/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
72
\g% ~ g* $ adT gru gleng adat 2 mục sư.
=\g& gruai /ḳ lôy/ bàn chải. brush.
\g&K gruak 1 /ḳ rwă’/ úp. facedown.
Q{H \g&K ndih gruak. nằm úp.
\g&K gruak 2 chết. to die.
a_t" \g&K pK ataong gruak pak. đánh chết.
a_t" \g&K pk' ataong gruak pakam. đánh chết.
a_t" \g&K t{K ataong gruak tik . đánh chết.
\g~K gruk /ḳ r ǔ’/ việc. job.
\g~K ZP gruk ngap. việc làm.
\g~K p_t< gruk patao. việc công.
\g~K s/ gruk sang . việc nhà.
jL \g~K jal gruk. bận việc.
l{n/ \g~K linâng gruk. r ảnh việc.
g& ] guei /ḳěy/ mang. to carry.
g& @N guen /ḳ ô n/ = paguen. k ỳ hạn. period.
_t> g& @N taom guen. đúng thờ i hạn.
g& @N g@P guen gep. hẹn nhau.
g& @P guep /ḳ ôp/ guốc. wooden shoe.
g& @R guer /ḳ ôr/ đơ n vị đếm (lá tr ầu). unit of account.
s% g& @R hl% sa guer hala. một lá tr ầu.
g~K b{r% guk bira /ḳǔ’-p ila/ = guk bara. đầu vai. head of soulder.
g~N cOH gun ca-mbah /ḳǔn-cabăh/ bùa ngải. enchantment, magic.
72
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 87/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
73
H
h% ha /ha/ hả, hé. to open. < Vietnamese: hả, hé
h% pbH ha pabah. hả miệng.
h% _b< H b{O$ ha baoh bi-mbeng. hé cánh cửa.
hb% haba /hap a/ (cf. p a) lức, lứt. husked.
\bH hb% brah haba. gạo lứt.
h=b habai1 /hap ay/ (cf. p ay) giỏ. basket.
h=b hr@K habai harek. giỏ đựng cỏ.
h=b habai2 nấu canh. to cook soup, stew.
a % h=b aia habai.
h=b W# h&K habai njem huak. nấu canh ăn cơ m.
hbN haban /hap ăn/ (cf. p an) kasuer, keng, nâkasuan. đồng. copper.
x_l< hbN salao haban. mâm đồng.
hb/ habang 1 /hap ăng/ (cf. p ăng) mờ . dim.
mt% hb/ mâta habang. mắt mờ .
hb/ habang 2 yếu. to weaken.
mt% p=jH hb/ mâta pajaih habang. hạt giống nẩy mầm yếu.
hbR habar 1 /hap ăr/ bar, sibar, subar. /p ăr, thip ăr, thup ăr/ thế nào? how?
ZP hbR? Ngap habar? Làm thế nào?
hbR habar 2 tại sao? why?
hbR y~ @ qN,, Habar yau nan? Tại sao như vậy?
hb] habei /hap
ěy/ khoai. potato. < Malay: ubi
hb] _BU habei bhong. khoai lang.
hb] pr$ habei pareng. khoai tây.
hb] _p* ' habei plom. khoai mì. < Malay: ubi kayu
h_b @N habién /hap iên/ (cf. p iên) chừng nào, bao giờ . when.
h_b @N hl] x=I =m? Habién halei sa-ai mai? Chừng nào anh lại?
hb~ @ habau /hap ǒw/ tro. ash.
73
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 88/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
74
hdH hadah /haṭah/ sáng. brightness, light.
hdH p_g^ hadah pagé. sáng sớ m.
h=d hadai /haṭay/ đưa, đẩy. to swing (on hammock).
hdK hadak 1 /haṭă’/ (cf. ṭă’) bẫy chim. bird trap.
hdK hadak 2 bí đao. wax gourd.
hd/ hadang /haṭamg/ (cf. ṭang) tôm. shrimp.
hd] hadei /haṭěy/ (cf. ṭěy) sau. behind.
hd# hadem /haṭăm/ (cf. ṭăm) kiến. ant.
hd$ hadeng /haṭăng/ (cf. ṭăng) than. coal.
hd@R hader /haṭăr/ (cf. ṭăr) nhớ . to remember.
hd ;P hadiâp /haṭĭw’/ (cf. ṭĭw’) = hadiip, sidiip. vợ . wife. *
d& % hd ;P ps/ dua hadiâp pasang . hai vợ chồng.
h_d @P hadiép /haṭĭw’/ (cf. ṭĭw’) = hadiip, sidiip. sống. to live.
*
h_d @P w@K hadiép wek. sống lại.
h_d @R hadiér /haṭiêr/ (cf. ṭiêr) r ống. to bellow.
l{mN h_d @R limân hadiér. voi r ống.
hd`{P hadiip1 /haṭĭw’/ (cf. ṭĭw’) vợ . wife.
hd`{P hadiip2 sống. life, to live.
* hadiip
h_d' hadom1 /haṭôm/ (cf. ṭôm) bao nhiêu, mấy. how much.
h_d' O$ hadom mbeng. bao nhiêu/mấy lần?
h_d' mh% ~ h_d' mV~ ',, Hadom mâhu hadom mânyum (Pp) Khát bao nhiêu uống bấy nhiêu.
h_d' hadom2 vẫn, cứ. to continue.
h_d' _d<K xn/ hadom daok sanâng. vẫn ngồi ngh ĩ .
h_d' d} ZP hadom di ngap. cứ làm mãi.
hd~K haduk /haṭǔk/ (cf. ṭǔk) ấm ức. resentfully.
V% ~ h % hd~K hd~K,, Nyu hia haduk haduk. Nó khóc ấm ức.
h=gT hagait /haḳět/ (cf. ḳět) gì, cái gì? what?
74
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 89/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
75
h=gT qN? Hagait nan? Cái gì đó?
o/ ZP h=gT? Ong ngap hagait? Ông làm gì?
h_g<◊ hagaow /haḳ o/ oằn. to bend.
DN ky@ ~ h_g<◊ \t~N,, Dhan kayau hagaow trun. Nhánh cây oằn.
hgR hagar /haḳ ar/ (cf. ḳ ar) tr ống hagar. hagar drum.
hg◊ hagaw /haḳ aw/ = higaw, hagao. xui, xui xẻo. unlucky.
h=h& hahuai /hahôy/ r ộng rãi. spacious.
=h hai /hay/ vớ i, hay. with, or.
_n< =h. Nao hai. Đi vớ i.
h% ~ =h o%? Hu hai o? Có hay không?
=hT =hT hait hait /hět-hět/ chang chang. blazing.
pQ`K =hT =hT pa-ndiak hait hait. nắng chang chang.
=hY haiy /he/ ừ, đồng ý. yes, to agree.
=hY \b] haiy brei. đồng ý cho.
hjN hajan /hac an/ (cf. c an) mưa. rain.
hj◊ hajaw /hac aw/ (cf. c aw) = hijaw. xanh lá cây. green.
hj} haji /hac i/ danh hiệu ngườ i đã đi hành hươ ng tại La Mecque (Mecca, Makah, Mâkah).
title of the man who made pilgrimage to Mecca.
h_j $ hajiéng /hac yơ ng/ (cf. c yơ ng) nên, thành. to complete, to become.
hj~ / hajung 1 /hac ǔng/ ngọn. top.
hj~ / ky@ ~ hajung kayau. ngọn cây.
hj~ / hajung 2 bẫy. trap.
hj~ / b~ H c`[ hajung buh ciim. bẫy bắt chim.
hj~ / hajung 3 lãi. profit.
_j @N hj~ / jién hajung. tiền lãi.
hK hak /hă’/ xé. to tear.
hK b{aR hak bi-ar . xé giấy.
hkK hakak 1 /hak ă’/ đong (lúa, ngô bắ p ...). to measure the quality of (rice, corn etc.).
75
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 90/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
76
hkK p=d hakak padai. đong lúa.
hkK hakak 2 đóng (thuế). to be taxed.
hkK j% ; hakak jâ. đóng thuế.
hk' hakam1 /hakam/ (cf. kam) tr ấu. rice husk.
hk' hakam2 lúa lép. rice of poor quality.
hk' hakam3 /hak ăm/ halik, kataok. bừa. rake.
h_k< H hakaoh1 (baoh kakaoh) /hak ǒh/ dứa, thơ m. pineapple.
f~N h_k< H phun hakaoh. cây dứa.
h_k< H hakaoh2 cạn. (to become) dry.
a % h_k< H aia hakaoh. nướ c cạn.
h_k # hakiém /hakiêm/ ăn sống (rau). to eat uncooked food.
h_k # W# mtH hakiem njem mâtah. ăn rau sống.
hk{K hakik /hak ĭ’/ = sakik , ruak. bệnh. disease.
r&K hk{K ruak hakik. bệnh tật.
h\kN hakran /hakran/ = kran. kéo cho dãn. drag out, to stretch.
b{lN h\kN bilan hakran. tháng nhuận.
h=k& hakuai /hakôy/ kê, bo bo. millet, sorghum.
hk~ ' hakum1 /hak ǔm/ giáo điều. dogma.
hk~ ' hakum2 luật pháp. law.
hL hal /hal/ nực, hầm. hot.
l{Z{K hL,, Lingik hal. tr ờ i nóng hầm.
hL b) @ hal blau /hal-p lǒw/ nực nội, nóng nực. sultry.
hl% hala1 /hala/ (cf. la) lá. leaf. < Malay: hala< Vietnamese: lá
hl% ky@ ~ hala kayau. lá cây. < Malay: hala kayu< Vietnamese: lá cây
hl% hala2 tr ầu. Piper betel. 蔞
Malay: sirihJavanese: suruhKhmer: mlou
O$ hl% pn/,, Mbeng hala panâng . Ăn tr ầu cau. Thai-Lao: kin mak
hl% hala3 nhái. to imitate.
hl% pn& @C V% ~ _Q',, Hala panuec nyu ndom. Nhái lại lờ i nó nói.
hl% acR hala acar. ngườ i thay thế Po Acar , khiêng thi hài trong ngày lễ thiêu của
76
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 91/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 92/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
78
hl$ haling 1 /halĭng/ đãi. to treat.
hl$ haling 2 tên bàu (bầu), hồ, ao. name of lake. Làng
Tánh Linh Khu phố Pa-chăm, Thị tr ấn Lạc
Tánh
hl@P mt% halep mâta /halǒw’-mưta/ thôi miên. to hypnotize.
ur/ hl@P mt% urang halep mâta. ngườ i thôi miên.
Fhl@P mt% pahalep mâta. làm nghề thôi miên.
hl} hl$ hali haleng /hali-halăng/ đẹ p đẽ, dịu dàng. graceful.
hl{H halih /halĭh/ xít, xê. to move.
hl{H tm% halih tamâ. xít vào.
hl{H tb`K halih tabiak. xít ra.
hl{H p=jK halih pajaik. xít gần.
hl{K halik 1 /halĭ’/ tr ạt. to rake.
hl{K halik 2 hakam, kataok. cái tr ạt, cái cào. rake.
hl{K hm~ % m/ hl{K,, Halik hamu mâng halik. Tr ạt ruộng bằng cái tr ạt (cho bằng phẳng).
hl[ halim /halĭm/ mùa. season, crop.
hl[ hjN halim hajan. thuận mưa.
ZP hl[ ngap halim. làm mùa.
h% ~ hl[ hu halim. đượ c mùa.
l{h{K hl[ lihik halim. mất mùa.
hl& ] haluei /haluy/ bóng mát. shade.
hl& @K haluek /halwơ ’/ nhọn, bén. sharp, furtive.
a_k<K jr~ ' hl& @K akaok jarum haluek. mũi kim nhọn.
_t<◊ hl& @K taow haluek. dao bén.
hl~ H haluh1 /halǔh/ lấy, chụ p. to take.
hl~ H b{z~K haluh binguk. chụ p hình.
hl~ H il{_m% haluh ilimo. thông thái.
hl~ H haluh2 /halǔh/ cùn. blunt.
a\m% hl~ H amra haluh. r ựa cùn.
78
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 93/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
79
hl~K haluk /halu’/ đất. land.
hl~N halun /halǔn/ tớ , đầy tớ . servant.
hl~ / halung /halǔng/ đìa, đầm cá. pond, fish pond.
hMC hamac /hamay’/ (cf. may’) thoảng. breeze.
hMC b{Z% ~ hamac bingu. thoảng hơ i hoa.
O~ @ hMC mbau hamac. thoảng mùi.
hMH hamah /hamăh/ cống nạ p. to pay tribute.
hO@R ha-mber /habăr/ (cf. băr) quấn, leo. to wrap, to climb.
h=rK hO@R haraik ha-mber. dây leo.
hm % hamia ( phun hamia) /hamya/ cây khế. thistle, carambola.
hm{T hamit /hamĭt/ = peng . nghe, nghe đượ c. to hear, to be heard.
o/ hm{T hl]? Ong hamit halei? Ông nghe đượ c không?
hm~ % hamu1 /hamu/ ruộng. rice field.
hm~ % hamu2 phần đầu tiên của tên làng Chăm. first part of the Cham’s village name.
pl] hm~ % l{E{T Palei Hamu Lithit. Thành Phố Phan Thiết.
Pajai
pl] hm~ % _\c<K Palei Hamu Craok. Khu phố Bàu Trúc, Thị tr ấn Phướ c Dân.
Pa-nran
pl] hm~ % t\nN Palei Hamu Ta-nran. Thôn Hữu Đức, Xã Phướ c Hữu.
Pa-nran
hN han /hăn/ thướ c mộc Chăm, đơ n vị đo (từ cùi chỏ đến đầu ngón tay) của Chăm. Cham’s
measure unit.
40 cm
hq% hana /hana/ rang. to roast.
hq% tZ@Y hana tangey. rang bắ p.
h=qK hanaik /haně’/ vấ p. to stumble.
h_n< H hanaoh1 /hanǒh/ hờ n. to be angry, to sulk.
79
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 94/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
80
h_n< H d} g@P hanaoh di gep. hờ n giận nhau.
h_n< H hanaoh2 phạm thượ ng. to desecrate, to commit sacrilege.
h_n< H n`[ hanaoh niim. phạm thượ ng vớ i thần linh.
hn% hanâ /hanư/ ná. cross-bow.
< Vietnamese: na
hnK hanâk /hanư ’/ (cf. nư ’) hen (suyển). asthma.
h_Q< H ha-ndaoh1 /hadǒh/ (cf. dǒh) giật. to jerk.
h_Q< H agR wH ha-ndaoh agar wah. giật cần câu.
h_Q< H ha-ndaoh2 cách xa. to be far away from.
h_Q< H d} g@P ha-ndaoh di gep. cách xa nhau.
h_Q<K ha-ndaok 1 /hadǒ’/ (cf. dǒ’) mục. to rot.
h_Q<K ha-ndaok 2 cong. to bent.
ky~ @ h_Q<K pj^ kayau ha-ndaok paje. cây cong r ồi.
h/ hang /hang/ bờ . shore.
h/ _\k" hang kraong . bờ sông.
h_z<◊ hangaow ( phun hangaow) /hango/ cây thông. pine tree.
hz^ hangé /hangê/ lúa r ừng. wild rice.
hz~ @ hangau1 /hangǒw/ = hingau. thơ m. fragrant.
O@ ~ hz~ @ mbau hangau. mùi thơ m.
b{Z% ~ hz~ @ bingu hangau. bông thơ m.
hz~ @ Hangau2 ( Bal Hangau). thủ đô cũ Chăm. an old Cham capital.
hWK V~ ' ha-njak nyum /ha ȷ ă’-ñǔm/ = ha-njak nyum, klaoh adat, klua, lo, rilo, ralo. quá.
exceedingly.
b{Z} hWK V~ ' bingi ha-njak nyum. ngon quá.
h_v<L ha-njaol /ha ȷ ôl/ = ha-njuel. nhẹ. gently.
h_W<◊ ha-njaow ( phun ha-njaow) /ha ȷ o/ dâu. strawberry.
hn} hani /hani/ con ong mật. honeybee.
hn`[ haniim /haniêm/ phúc, hạnh phúc. happiness. *
h=\n ha-nrai /hanray/ thắt. to tie.
h=\n ki{U ha-nrai ka-ing. thắt lưng.
80
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 95/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
81
h_\n< H ha-nraoh /hanr ǒh/ giã. to bray.
\bH h_\n< H d& % O$ brah ha-nraoh dua mbeng . gạo giã hai lần.
h_\n" ha-nraong /hanr ǒng/ chuồng. cage, barn, cattle shed.
hn~K hanuk 1 /hanǔ’/ (cf. nǔ’) phần. part.
h&K \t~ H hn~K,, Huak truh hanuk . Ăn đủ phần.
hn~K hanuk 2 phải. right. i◊ iw
gH hn~K gah hanuk. bên phải.
hn~K yw% hanuk yawa /hanǔ’-yawa/ âu lo, than thở . to lament.
hVH ha-nyah1 /hañăh/ đưa qua đưa lại. to swing.
hVH b{=l ha-nyah bilai. đánh tay.
hVH ha-nyah2 vung. to brandish.
hVH hw] ha-nyah hawei. vung roi.
hVH ha-nyah3 lắc. to shake.
hVH a_k<K ha-nyah akaok . lắc đầu.
hv~ H ha-nyuh hỉ, vắt. to blow.
hv~ H a % id~ / ha-nyuh aia idung. vắt mũi.
_h<K haok /hǒ’/ bị mắc xươ ng. to get a fish bone stuck in the throat.
< Vietnamese: hóc
h&K _h<K tl/ ikN,, Huak haok talang ikan. Ăn cơ m bị mắc xươ ng ở họng.
_h<R haor /hǒr/ nóng tính. hot-tempered.
_h<T haot /hǒt/ hóc. corner. < Vietnamese: hóc
hP hap1 /hap/ đẹt. stunted.
hP hap2 cằn. exhausted.
_b< H ky@ ~ hP,, Baoh kayau hap. Trái cây già cằn.
hpH hapah /hapăh/ chiều ngang bàn tay. unit of length.
1015 cm
hpK hapak đâu. where.
hpL hapal /hapăl/ (cf. păl) cánh tay. arm.
_b< H hpL baoh hapal. bắ p tay.
t=k& hpL takuai hapal. cổ tay.
81
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 96/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
82
hp~ H hapuh /hapǔh/ chổi. broom.
a % hp~ H aia hapuh. chổi.
a % hp~ H bH O* / aia hapuh bah mblang. chổi quét sân nhà.
hR har 1 /hăr/ thác. torrent, rapids, waterfall.
hR a % har aia. thác nướ c.
hR har 2 ghì. to tighten.
hR kl{U a=sH,, Har kaling asaih. Ghì cươ ng ngựa.
hR id~ / kb◊,, Har idung kabaw. Ghì mũi trâu.
hR wR harwar /hăr-wăr/ = kasaot, ri-mbah. thiếu thốn. poor.
hr% hara ( phun hara) /hara/ cây sung. fig tree.
h=rK haraik /har ě’/ dây r ừng. vine. hw] hawei
h=rK jdL haraik jadal . nho r ừng.
h=rK rmK haraik ramâk /har ě’ ramư ’/ = haraik rimak, karang . san hô.
hrK harak 1 /har ă’/ = surak. thư, đơ n. verse, letter, mail. < Arabic: surah
< Malay: surat
py& % hrK payua harak. gở i thư.
hrK harak 2 đơ n. application.
hrK m=\EY harak mâthraiy. giấy vay nợ .
hrK p_k* < H harak pa-klaoh. tờ ly dị.
hrK p_t< harak patao. văn bản hoàng gia Chăm.
17 19
hr' haram1 /haram/ kiêng k ỵ, bất hợ p pháp. illicit, illegal.
hr' haram2 ghê tở m, dơ bẩn. frightful, dirty.
hr/ harang /halang/ ham. greedy.
hr/ mi{N harang mâ-in. ham chơ i.
hr/ d} km] harang di kamei. ham gái.
h_r> haraom /harom/ buồn ngủ. to be sleepy.
h_r<◊ haraow /haro/ rò. to leak.
82
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 97/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
83
hr@P harep1 /haraw’/ hút, hấ p dẫn. to suck, to attract.
hr@P x&N harep suan. hút hồn.
hr@P harep2 khô. dry.
hr@ H hareh1 /har ơ h/ heinous, unshamed, cruel.
hr@ H hareh2 gaol gaol, ha-njak nyum, karang, klaoh adat, klua, lo (rilo, ralo) , mâkhek,
ndei, ringâk ringei, tapa prân. quá. surpassingly.
s ' hr@ H siam hareh. đẹ p quá, tốt lành.
hr@ H hareh3 tối cao. supreme.
nb} hr@ H nâbi hareh. đấng tối cao.
hr] harei /har ěy/ ngày. day. < Malay: hari
a % hr] aia harei. mặt tr ờ i.
hr] n} harei ni. hôm nay.
hr] p=\b& harei pabruai /har ěy pabrôy/ hôm qua.
hr] k_d@ H harei kadéh. hôm kia.
hr] p_j $ harei pajiéng. ngày sinh nhật.
hr@K harek /har ơ ’/ cỏ. grass.
hr$ g{n% hareng ginâ /har ăng-ḳ inư/ thiên thần. angel. _d^bt% débata
hr$ g{n% j}b{r%eL hareng ginâ jibir ā-el. thiên thần Gabriê.
hr$ g{n% ir%_f @R hareng ginâ Ir ā phiér. thiên thần Raphaê.
nb} mA%_I@L nâbi Mâkhā-él. thiên thần Michae.
nâbi
Mâkhāiél _I@L él I ai
saai=I ai
hr$ mv} hareng mâ-nyi /har ăng-mưñi/ cakala, grum, hareng, katal . tr ờ i gầm. thunder.
hr} hari /hari/ ngâm. song, to sing a song. Bahnar: hơ ri
hr~ ' harum /har ǔm/ bao, vớ , vỏ. cover, bag, envelop.
hr~ ' cRm{L harum car-mil. bao kính.
hr~ ' Q◊ harum ndaw. vỏ gươ m.
83
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 98/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
84
hr~ ' tZ{N harum tangin. bao tay.
hr~ / harung 1 /har ǔng/ tậ p trung. to concentrate.
hr~ / harung 2 tóm tắt. to summarize.
h=t hatai /hatay/ gan. liver.
h=t t`N hatai tian. can đảm.
h=t t\k; % hatai takrâ. ý muốn.
AN h=t khan hatai. dung cảm.
_\p" h=t praong hatai. xúc phạm, mất lịch sự.
JK h=t jhak hatai. ganh tỵ.
s ' h=t siam hatai. lòng tốt.
h=t _b< H hatai baoh /hatay-p oh/ tim. heart.
htK hatak 1 /hată’/ lợ p. to roof.
htK s/ hatak sang. lợ p nhà.
htK hatak 2 chém. to cut.
htK t_c< H hatak tacaoh. chém giết.
htK hatak 3 gieo. to sow.
htK \d] \t~N _\k",, Hatak drei trun kraong. Gieo mình xuống sông.
ht' hatam1 /haṭăm/ (cf. ṭăm) = hitam. đen. black.
in% g{=r ht' inâ girai hatam. r ồng đen.
ht' hatam2 nguyền r ủa. to curse.
ht' xP hatam sap. nguyền r ủa.
htN hatan /hatăn/ (cf. tăn) = hutan. r ừng r ậm. dense wood.
mn~K htN mânuk hatan. gà r ừng.
ht/ Hatang ( Po Hatang ) /hatang/ biệt hiệu của vua Po Klaong Girai. alias of king Po Kloang
Girai.
h_t< hatao1 /hataw/ (cf. taw). đâu. where. < Vietnamese: đâu
x=I _n< h_t<? Saai nao hatao? Anh đi đâu?
h_t< hatao2 nhắc. to remind.
h_t< aZN hatao angan. nhắc tên.
h_t< hatao3 chỉ định. to decide.
h_t< ur/ _n< drK,, Hatao urang nao darak. Chỉ định ngườ i đi chợ .
84
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 99/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
85
h_t> hataom /hatom/ (cf. tom) gặ p. to meet.
h_t> g@P hataom gep. gặ p nhau.
h_t> d@L hataom del. xung quanh.
ht& % hatua /hatwa/ hạn. drought.
ht& % r{y% hatua riya. đại hạn.
E~N ht& % a % E% ~,, Thun hatua aia thu. Năm hạn nướ c khô.
ht~K hatuk 1 /hatǔ’/ (cf. tǔ’) nắ p. to lid.
ht~K _g<K hatuk gaok. nắ p/vung nồi.
ht~K hatuk 2 luộc. to boil.
ht~K r{_l<◊ hatuk rilaow. luộc thịt.
huN ha-un /haǔn/ lót, khăn trên đầu. head wrap, head scarf.
x # huN a_k<K siem ha-un akaok. khăn lót đầu.
hw% hawa1 ( Po Hawa) /hawa/ Eva. Eve.
hw% hawa2 lọ nồi. smut pot.
hw% hawa3 khỉ macaque, macaque monkey.
hw] hawei1 /hawěy/ roi. whip.
hw] a=sH hawei asaih. roi ngựa.
hw] hawei2 cây mây. rattan. h=rK haraik
hw] f{K hawei phik. mây đắn, mây chát.
hw] mr`H hawei mâriah. cây mây đỏ.
hy' hayam /hayăm/ (cf. yăm) bướ c. to step.
hyP hayap /hayă p/ bằng. even, statued.
b{t@ ~ hyP bitau hayap. đá bằng.
r~P hyP rup hayap. pho tượ ng.
hy' hayam /hayam/ (cf. yam) = hayem. cầu hồn. conjuring up the spirits of the dead.
ZP hy' ngap hayam. làm lễ cầu hồn.
hy&K hayuak 1 /haywă’/ cắt. to cut.
hy&K hayuak 2 gặt. to reap.
h; % hâ /hư/ mầy, mày. you (not polite).
85
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 100/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 101/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
87
x=I h~ % b* ] h_d' ky% b{\n{K hl]? Saai hu blei hadom kaya bi-nrik halei?
h& % hua /hwa/ kéo. to pull.
=h& huai /hôy/ sót. to remain.
h&K huak /hwă’/ ăn cơ m. to eat (rice, meal).
h& ^ hue /hwê/ Ulik . Huế.
h& @C huec /hôy’/ sợ . to fear.
h& @L huel /hôl/ hơ i lên, bốc lên. to smoke.
h& @L a % huel aia. hơ i nướ c..
h& @L aEK huel athak. bốc khói.
h& @R huer /hôr/ đoán, chiêm tinh. guess, divine.
g{n& @R h& @R ginuer huer. nhà chiêm tinh học, nhà thiên văn.
h& {C huic / hǔy’/ húp. to drink.
h& {C a % =b huic aia bai. húp canh.
h& {T huit /huyt/ thổi sáo miệng. whistle.
87
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 102/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
88
I
id~ / idung /iṭǔng/ mũi. nose.
i{H ih /ĭh/ bắ p cày. plough-beam.
ikK ikak 1 /ik ă’/ (cf. k ă’) cột. to tie.
ikK tl] ikak talei. cột dây.
ikK m/ tl] ikak mâng talei. cột bằng dây.
ikK ikak 2 buôn. to trade.
ikK cd& % ikak cadua. buôn bán.
_n< ikK nao ikak . đi buôn.
ikN ikan /ikan/ (cf. kan) cá. fish.
ikN a % tb% ikan aia taba. cá đồng.
ikN a % ts{K ikan aia tasik. cá biển.
ikN l{mN ikan limân. cá voi.
ik@X srK ikes sarak /ik ơ s-sar ă’/ chu k ỳ 8 năm (bát thiên can). 8-year cycle.
Windu
1 Liéh Purwana, Alip354
2 Hak Karyana, Ehé354
3 Jim nâhAnama, Jem-awal355
4 JâyLalana, Jé354
5 Dal Ngawanga, Dal355
6 Bak Pawaka, Bé354
7 WawWasana, Wawu354
8 Jim luicSwasana/ Jimakir 355
2014
1435 2013 11 5
88
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 103/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
89
ik~ % iku /iku/ đuôi. tail.
il{_m% ilimo /ilimô/ kiến thức. knowledge. < Arabic: al lamu
BP il{_m% bhap ilimo. văn hóa.
im' ; Imâm /imưm/ ông Mum. Imām.
< Arabic: imām
iN dn~ H in danuh /inṭanuh/ cầu vồng. rainbow.
in% inâ /inư/ mẹ, cái. mother.
_F@ in% ngR Po Inâ Nâgar. tên nữ thần Chăm, mẹ xứ sở .
_F@ xH in% Po Sah Inâ. tên nữ thần Chăm.
_c< H in% caoh inâ. chửi bớ i mẹ.
in% t=k inâ takai. ngón chân cái. cn~ @ in% canau inâ
_\k" in% kraong inâ. sông cái.
inl/ inâlang /inư-lang/ tậ p từ vựng, từ điển. vocaburary, dictionary.
i{U ing /ing/ ễng ươ ng. bullfrog.
i{U _a" ing aong /ing-ong/ ếch òn. frog.
i=n` iniai (iniai di urang ) /inyay/ thư hại (ngườ i). to bewitch.
i\n% p\t% I-nra Patra /inra patra/ tên một hiệ p s ĩ trong văn chươ ng Chăm. a warrior prince
from Cham literature.
iNtN intan /intăn/ hột xoàn, kim cươ ng. diamond.
ir@X k~rx} ires kurasi /ireyh-kurasi/ hoả tiễn. fire arrow.
*
Ixl' Isalam1 /isalam/ = ā salam. Hồi giáo. Islam, Islamism.
Ixl' Isalam2 ngườ i Yslam. the Yslam.
it% ita /ita/ chúng ta. we, our. < Vietnamese: ta
jlN it% jalan ita. đườ ng chúng ta.
i◊ iw /iw/ trái. left. hn~K hanuk
gH i◊ gah iw. bên trái.
89
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 104/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
90
J
j% ja /c a/ tên giớ i nam. a proper name (designates male gender).
m~K muk o/ qN aZN jk%,, Ong nan angan Ja Ka. Ông đó tên Ja Ka.
j% az& ] ja anguei /c a-anguy/ ông từ giữ y phục vua chúa Chăm. the guardian to keep clothes
of ruler.
Bimong Po Dam Ra Glai
Bimong Po Klaong Gahul Cru
jbK jabak /c ap ă’/ châm, chích. needle, to sting.
jl{_k<◊ cbK jalikaow cabak. ong chích. jbR jabar /c ap ar/ có gồng. invulnerable.
xrK admH jbR r~P,, Sarak adamâh jabar rup. Dùng bùa để bảo vệ thân thể.
jbT jabat /c ap at/ lạy. to pray.
jb& @L jabuel /c ap ô l/ binh lính. soldier.
p_\n" jb& @L pa-nraong jabuel. tướ ng (quân đội).
jgK jagak /c aḳ awk/ chà gặt. to reap. jH jah1 /c ah/ giông. large lizard.
jH Q& @C tm% l{b/,, Jah nduec tamâ libang. Con giông chạy vào hang.
jH jah2 phát. to trim.
jH ap~ H jah apuh. phát r ẫy.
=j jai /c ay/ thắng. to win.
ms~ H =j mâsuh jai. thắng tr ận. ZP oH =j ngap oh jai. làm không thắng (không nổi).
=jH jaih1 /c ěh/ nhét. to stuff, to ram earth.
=jH hl~K d} t=k g$,, Jaih haluk di takai geng. Nhét đất vào chân cột.
=jH jaih2 dâng. to rise.
a % =jH t_gK,, Aia jaih tagok. Nướ c dâng lên.
=jK jaik /c ě’/ gần. near.
90
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 105/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
91
jK jak 1 /c ă’/ r ủ. to call for.
jK g@P jak gep. r ủ nhau.
jK g@P _n< aML,, Jak gep nao amal (Ppt). R ủ nhau đi săn.
jK jak 2 = jāk. giạ. bushel. 35
hkK p=d k) @ jK,, Hakak padai klau jak. Đong lúa ba giạ.
jK jak 3 khôn. wise.
mn& {X jK mânuis jak. ngườ i khôn.
jK jak 4 leo. to climb.
jK t=k t_gK =g l{vN,, Jak takai tagok gai li-nyân. Bướ c chân lên cầu thang.
jL jal 1 /c ăl/ bận. busy.
jL ZP \g~K jal ngap gruk. bận làm việc.
jL jal 2 đòi (mắc). to claim back.
jL =aH jal aih. mắc ỉa.
jL jal 3 chài. casting net.
jl% jala /c ala/ tr ưa. noon.
jl' jalam /c alam/ tr ườ n. to creep.
kMR jl' =r&,, Kamar jalam ruai. Tr ẻ con tr ườ n bò.
jlN jalan /c alan/ đườ ng. street, road.
jlN s& @R l{g% jalan suer liga. đườ ng thiên đườ ng.
jlN akrH jalan akarah. đườ ng âm phủ.
jlN adT jalan adat. đườ ng đạo.
jlN r{y% jalan riya. đườ ng lớ n, quốc lộ.
jl/ jalang 1 /c alang/ rõ. clear.
jl/ j=l& jalang jaluai. rõ ràng.
jl/ jalang 2 tươ i tắn. cheerful.
_O<K mt% jl/ j=l&,, Mbaok mâta jalang jaluai. Mặt mày tươ i tắn.
j_l<◊ jalaow /c alo/ = galaow. két. parrot.
jLd} jaldi /c ălṭi/ đại dươ ng. ocean.
91
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 106/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
92
jl@ H jaleh1 /c alơ h/ ngã. to fall.
jl@ H jaleh2 sậ p. to collapse.
jl# jalem /c alăm/ sâu. deep.
j_l@U jaléng /c alêng/ cuốc. to hoe.
jl{K jalik /c ali’/ cán. to roll.
jl{_k<◊ jalikaow /c aliko/ ong mật. honeybee.
jl~K jaluk /c alǔ’/ tô. bowl.
jl~K b{z~ % rK jaluk bingu rak. tô sành.
jl~K O{T jaluk mbit. tô kiểu, có hoa văn.
jl~K t=k l{mN jaluk takai liman. tô chân tượ ng (tô lớ n). bowl with legs.
j' jam /c am/ d ĩ a lớ n. large plate.
jm%aH jamâ -ah /c amưah/ cấ p chức sắc trong hàng ngũ tu s ĩ Bàni. Bini’s priestly community.
jmaT jamâ-at /c amưăt/ thứ sáu (Hồi giáo) Friday of sakawi awal.
jmd{N a_h @R jamâdin ahiér /c amưṭĭn-ahiêr/ tháng 6. the sixth month of sakawi awal.
jmd{N ul% jamâdin ula /c amưṭĭn-ula/ tháng 5. the fifth month of sakawi awal.
jML jamal /c amăl/ bám, vớ . to hang, to grasp.
j_m<K jamaok /c amǒ’/ muỗi. mosquito.
j_m<◊ jamaow /c amo/ may mắn, hên. luckily.
jN jan /c ăn/ dậ p. to bang.
jN r{_l<◊ k% l{MN,, Jan rilaow ka liman. Dậ p thịt cho mềm.
j/ jang /c ang/ = lijang , jâng. cũng. also, too.
j/ jn/ jang janâng /c ang-c anưng/ chức tướ c. position and title.
jvY ja-nyay /c añưy/ = ja-nyai. rau câu. gracilaria.
jv$ ja-nyeng /c añăng/ vũ nữ lễ rija. female dancer of the rija.
_j< H jaoh1 /c aoh/ bẻ. to break.
_j< H jaoh2 hái. to pluck.
92
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 107/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
93
_j< H b{z~ % jaoh bingu. hái bông.
_j< H jaoh3 gãy. to break.
_j< H t=k jaoh takai. gãy chân.
_j< H jaoh4. xế p. to sit with one’s leg crossed.
_j< H =mY jaoh maiy. ngồi xế p bằng theo kiểu đàn bà.
_j<K jaok /c ǒ’/ gùi. papoose.
jP jap1 /c aw’/ xâu chuỗi. string of beads.
_b< H jP _F@ aD %,, Baoh jap Po Adhia. Xâu chuỗi ông Cà sư.
jP jap2 kho. storage house.
jP _p @ H \dP aR m~K k],, Jap piéh drap ar muk kei. Kho chứa của cải ông bà.
jP jap3 cho ăn, cho chữ. to feed, to give (letters).
j_r% jaro /c arô/ =daro. dự định. to intend.
j_r% hr] jaro harei. định ngày.
jr~ ' jarum /c ar ǔm/ kim. metal.
jT jat /c at/ thật. real.
jt% jata (anâk jata) /c ata/ con két. a kind of bird.
j◊ jaw /c aw/ bayar. giao, tr ả. to deliver, to pay.
j◊ w@K jaw wek. tr ả lại.
jw% Jawa1 đảo Java, ngườ i Java. Java island, Javanese.
jw% Jawa2 ngườ i hồi giáo đến từ Mã Lai, Campuchia. Muslims coming from Malaya,
Cambodia.
jw% k~R Jawa Kur /c awa-k ǔr/ ngườ i Chàvà Ku.
vùng Châu Đốc, tỉnh An Giang
k~R jw% Kur Jawa /k ǔr-c awa/ ngườ i Khmer và Jawa, giặc, hải tặc, lính đánh thuê.
foreign soldiers coming from Malaya, Cambodia.
jw% Jawa3 Java.
93
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 108/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
94
ngườ i Yslam Cam Birau
jw% Jawa4 Jawi.
aAR jw% Akhar Jawa. chữ Jawi, chữ Ả R ậ p. Jawi script, Arabic script.
j@ H jeh /c ơ h/ thật. real.
b`K j@ H y@ ~ qN! Biak jeh yau nan! Thật như thế!
j@K jek 1 /c ơ ’/ giặc. enemy.
_b* < H j@K m=r ms~ H d} bL az& ],, Blaoh jek mârai mâsuh di Bal Anguei (Sdr). Có giặc giã lại
xâm nhiễu Bal Anguei.
j@K jek 2 vua chúa Đại Việt, binh lính Đại Việt. Đại Việt emperors, troops
ur/ j@K urang jek. ngườ i Đại Việt, ngườ i Kinh.
j@K jek 3 vò. jar.
j@K pd$ a % jek padeng aia. vò đựng nướ c.
j# jem1 /c ăm/ đắ p. to cover.
j# ap~ H jem apuh. đắ p thêm ranh r ẫy cho kín.
j# AN pE{R r~P,, Jem khan pathir rup. Đắ p chăn cho kín mình.
j# jem2 che. to hide.
j# pn& @C jem panuec. che giấu lờ i nói.
j$ jeng /c ăng/ rào, đắ p. fence.
j$ ap~ H,, Jeng apuh. Rào thêm, đắ p thêm hàng rào r ẫy.
=JL jhail /c hěl/ lấn. to encroach.
=JL g@P jhail gep. lấn nhau.
JK jhak /c ha’/ xấu. ugly, bad.
JK l{k] jhak likei. xấu trai.
JK h=t jhak hatai. ganh tị.
JK =g* jhak glai. r ừng xấu (r ừng có cọ p).
94
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 109/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
95
_J<K jhaok 1 /c hǒ’/ múc. to scoop up.
_J<K a % jhaok aia. múc nướ c.
_J<K jhaok 2 bớ i. to scoop up.
_J<K l{s] jhaok lisei. bớ i cơ m.
_J<K jhaok 3 xúc. to dig up.
_J<K hl~K jhaok haluk. xúc đất.
_J" jhaong 1 /c hong/ ống tâm. pipe.
_J" pk◊ jhaong pakaw. ống tâm thuốc.
_J" jhaong 2 múc bằng tay. to scoop by hand.
mK tz{N _J" a % mâk tangin jhaong aia. lấy tay múc nướ c.
_J<R jhaor /c hǒr/ ào ào. to rush.
drH Q& @C _J<R _J<R darah nduec jhaor jhaor. máu chảy ào ào.
J$ jheng /c hăng/ bồ nông. pelican.
J{K jhik /c hĭ’/ may. to sew.
_JK jhok /c hô’/ vồ đến. to jump.
r{_m" dl' r' _JK tb`K,, Rimaong dalam ram jhok tabiak. Cọ p trong r ừng vồ ra.
J~K rK jhuk rak /c hu’ ra’/ bông quì, hướ ng dươ ng. sunflower.
J~L jhul /c hǔl/ đẩy. to push.
j{b{r% eL jibira-él /c ip ira-iêl/ thiên thần Gabiriê. the archangel Jabra' ī l, Gabriel.
_j $ jiéng 1 thành, nên. to be able to do something.
ZP _j $ s% _b< H s/,, Ngap jiéng sa baoh sang. Làm thành cái nhà.
ZP _j $ O$ az& ],, Ngap jiéng mbeng anguei. Làm nên sự nghiệ p.
_j $ jiéng 2 sanh. to be born.
_j $ r&K jiéng ruak. sanh bệnh.
j{H jih1 /c ih/ dải bông. lace.
j{H dlH jih dalah. dải bông.
j{H jih2 mí. palpebra.
j{N jin1 /c ĭn/ = ajin. quỉ, devil. < Arabic: al-jinn
95
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 110/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
96
j{N jin2 thần. genie.
j{N s$ g /c ĭn săng-ḳ i/ Jin Seng gi. hung thần. < Arabic: al-jinn
zanji
j{P jip1 /c ip/ rõ ràng. clear.
p$ j{P peng jip. nghe rõ ràng.
j{P jip2 thứ năm. Thursday. < Sanskrit: Bṛ haspati
=pK d} j{P paik di jip. chết ngày thứ năm (ngày k ỵ).
j{T jit /c ĭt/ dịch. plague. < Vietnamese: dịch
j{T mK jit mâk. bị dịch.
\jH jrah /c rah/ gạch. to delete.
\jH aZN d} tp~K,, Jrah angan di tapuk. Gạch tên trong sổ.
=\j jrai1 /c ray/ màn. screen.
=\j jrai2 cây sọ p. banian tree.
\j/ jrang /c rang/ ló lên. to appear.
a % hr] \j/ aia harei jrang. mặt tr ờ i ló lên.
_\j<K jraok /c ro’/ làm dưa chua. to pickle.
\j$ jreng /c r ăng/ nhìn. to see, to look.
\j$ tpK hr] t_gK mr`H d} _B%,, Jreng tapak harei tagok mâriah di bho.
Nhìn thẳng về hướ ng đông thấy ngài đỏ chói.
\j% ~ jru /c ru/ thuốc. medicine.
\g% ~ \j% ~ gru jru = pajru. thầy thuốc.
pajau,
\j% ~ E{T jru thit. thuốc hay.
\j% ~ SK tb% jru chak taba = jru mâk. thuốc độc.
\j~ H jruh /c ruh/ alaik, klup, paraoh, trun. r ớ t, r ơ i, r ụng. to fall.
\j~ @ jrau /c r ǒw/ tr ộn. to mix.
j% ~ ju /c u/ sôi. to boil.
j& % jua /c wa/ vắng. absent.
=j& juai /c ôy/ đừng. do not.
=j& b{ZL juai bingal = juai jangal. đừng phá.
96
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 111/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
97
=j& k% juai ka. khoan đã!
=j& ZP _rN \E{U (y& @N b{x{U)! Juai ngap ron thring ( yuer bising )! Đừng làm ồn.
j&K juak 1 /c wă’/ mang. to wear.
j&K t_A<K juak takhaok. mang giầy.
j&K juak 2 giã. to grind.
j&K \bH juak brah. giã gạo.
j&K juak 3 đạ p. to beat.
j& @L juel /c ôl/ chuyền. to pass.
j& @L a % t=p tm% k_l<K,, Juel aia tapai tamâ kalaok. Chuyền r ượ u cần vào chai.
j~K juk 1 /c u’/ = hitam. đen. black.
j~K juk 2 /c ǔ’/ nhờ , cậy. to rely on.
j~K jv~K juk ja-nyuk. nhờ cậy ông mai mối.
97
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 112/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 113/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
99
(Thôn Phướ c Đồng, Xã Phướ c Hậu)
kcK kacak 2 cỏ gai. Bermuda grass.
kcK kacak 3 thằn lằn. lizard.
anK kcK anâk kacak. con thằn lằn.
kcK ml{=g kacak mâligai. ngai vua. throne.
kc◊ kacaw /kaco/ nắm. to hold.
s% kc◊ \bH sa kacaw brah ( sa ka-ndaom brah). một nắm gạo.
kc] kacei /kacěy/ = tacei. chỉ. to show.
kc] _OK kacei mbok. chỉ mặt.
kc@L kacel /kacơ l/ gàu. dandruff.
a_k<K h~ % kc@L akaok hu kacel. đầu có gàu.
k=SU kachaing /kacheng/ lư lửa bằng đồng. a brass container to hold coals.
kc{U kacing /kacĭng/ nút. button.
kc{U a◊ kacing aw. nút áo.
kc& % kacua /kacwa/ đầu. eldest.
x=I kc& % saai kacua. anh cả.
anK kc& % anâk kacua. con đầu lòng.
mt`N kc& % mâtian kacua. chửa con đầu.
kc& @C kacuec /kacô y’/ nhổ, ống nhổ. spittoon.
k=dT kadait /kaṭet/ kèn kadait. kadait trumpet.
k_d< H kadaoh /kaṭoh/ bầu. gourd.
k_d<P kadaop /kaṭop/ = ka-it. khố. loin cloth.
P* H k_d<P plah kadaop. đóng khố.
k=d kadai /kaṭay/ lều, tr ại. tent, camp.
kd~◊, kd~ @ kadaw /kaṭǒw/ nhảy xuống. to jump down.
kd^ kade1 /kaṭơ / vô sinh. infertile.
kd^ Kade2 tên tiếng Chăm gọi Lê Văn Duyệt, Tổng tr ấn Tr ấn Gia Định. Cham nickname of
Lê Văn Duyệt, Vice king of Saigon (Gia Đình).
k_d@ H kadéh /kaṭêh/ ngày mốt. the day after tomorrow.
99
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 114/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
100
kD% kadha1 /kaṭha/ bài. lesson.
kD% bC kadha bac. bài học.
kD% a_d< H kadha adaoh. bài hát.
kD% kadha2 chuyện, vụ. story, trouble, situation.
r{_l% pn& @C kD% rilo panuec kadha. nhiều chuyện.
kDR kadhar /kaṭhăr/ thầy Kadhar.
kD{R kadhir /kaṭhĭr/ thiêng (thuộc tr ờ i). sacred.
ap& ] kD{R apuei kadhir. lửa thiêng (thuộc tr ờ i).
ap& ] al/k% apuei alangka. lửa thiêng (thuộc đất).
kd} kadi /kaṭi/ cái ấm. pot.
kd{T kadit /kaṭĭt/ bươ m bướ m. butterfly.
kd~ % kadu (ikan kadu) /kaṭu/ cá ngựa. sea horse.
kd~K kaduk /kaṭu’/ đít. bottom.
kd~MN kaduman /kaṭumăn/ địa bàn. area.
kd~N kadun /kaṭun/ = kadhun. lùi. to step backwards.
kd~ / kadung /kaṭǔng/ ví, bóp, túi. wallet, bag.
kd~ / hl% kadung hala. bóp, túi đựng tr ầu.
k=gK kagaik /kaḳě’/ cưa, cái cưa. saw, to saw.
kgN kagan /kaḳăn/ ngang. to go across.
k_g @R kagiér /kaḳ iê r/ cây sao kagiér. kagiér flute.
kH kah /k ăh/ = cih. vạch. to draw.
k_h<◊ Kahaow /kaho/ ngườ i K ơ ho. the K ơ ho.
Tỉnh Lâm Đồng
Tỉnh Khánh Hòa Tỉnh Ninh Thuận Tỉnh Bình Thuận
k\h % kahria /kahrya/ tính toán. to count.
k\h`{k\h % kahri-kahria. tính toán.
=k kai /kay/ gạt. to mow.
=k p=d kai padai. gạt lúa.
=kH kaih /k ěh/ ngạnh r ừng, dê r ừng. wild goat.
anK =kH _d<K mv~ ' a %,, Anâk kaih daok mânyum aia. Con dê r ừng đang uống nướ c.
100
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 115/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
101
=kK kaik /k ě’/ cắn. to bite.
=kl% kaila /kela/ giờ độc. evil hour.
=k' kaim /kem/ nhịn, tiết kiệm. to save.
O$ =k' mbeng kaim. ăn nhịn (ăn tiết kiệm).
=kN kain (anâk kain) /ken/ tằm. silkworm.
=kN O$ j^ kain mbeng je. con tằm ăn dâu.
=kU kaing /keng/ (cf. caneng) đánh dấu. to mark, marking.
=kU s% kaing sa. đánh dấu phết.
=kU d& % kaing dua. đánh dấu chấm.
=kU k) @ kaing klau. đánh dấu chấm (hết).
=kU tz} kaing tangi. đánh dấu hỏi.
=kU p=\d& kaing padruai. đánh dấu thang.
ki{U ka-ing 1 (Ong Ka-ing ) /kaĭng/ thầy Ka-ing. title of religious profession.
o/ ki{U \t~n p& @C,, Ong ka-ing trun puec. Thầy Ka-ing lên đồng.
ki{U ka-ing 2 lưng. belt.
tl] ki{U talei ka-ing. dây lưng.
ki{T ka-it /kaĭt/ = kadaop. khố. loin cloth.
=k◊ kaiw1 ( phun kaiw) /kew/ cây keo. acacia tree.
f~N =k◊ tm~ H b`K s ' ',, Phun kaiw tamuh biak siam. Cây keo mọc thật tốt.
=k◊ kaiw2 k ẹo candy.
o/ qN h~ % r{_l% =k◊,, Ong nan hu rilo kaiw. Ông đó có nhiều k ẹo.
k=jK kajaik /kac ě’/ sắ p, gần. soon, shortly.
k=jK s} tL kajaik si tal. gần đến.
k=jK s} _b* < H kajaik si blaoh. gần xong.
kj/ kajang 1 /kac ang/ gần chín. nearly ripe.
_b< H l_h" kj/,, baoh lahaong kajang. Trái đu đủ gần chín (vàng mơ ).
101
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 116/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
102
kj/ kajang 2 r ạ p lễ hỏa tang. pavilion for cremation.
kj/ Q' c~ H kajang ndam cuh. r ạ p đám ma.
k=j kajai /kac ay/ bức sáo, màn che. curtain.
kj^ kaje /kac ơ / giạ lớ n. bushel of rice for seeding.
kj@ H kajeh /kac ơ h/ chỉ ... thô. only .... Malay: saja
ZP s% O$ kj@ H,, Ngap sa mbeng kajeh. Chỉ làm một lần thôi.
kjP kajap1 /kac ă p/ vững. steady.
apN k% kjP apan ka kajap. nắm cho vững.
kjP kajap2 khỏe. healthy.
kjP k_r% hl]? Kajap karo halei? Khỏe không?
xl', kjP k_r% y~ @ _F@ p_j $! Salam, kajap karo yau po pajiéng! (= Salam, jap kro po
jieng!) Chào tạm biệt, chúc sức khỏe như vị thần sinh ra.
kjP kajap3 lành. good.
kjP r&K kajap ruak. lành bệnh.
kj~ % kaju (baoh kaju) /kac u/ quả cầu. shuttlecock.
mi{N kj~ % mâ-in kaju. chơ i cầu.
kKbH Kak-bah (bitau Kak-bah) /k ă’-p ah/ đá đen La Mecque. the black stone of Kaaba.
kkH kakah /kak ăh/ vảy. scab.
k=kH kakaih1 /kak ěh/ khẽ. gently. < Vietnamese: khẽ
k=kH kakaih2 lấy. to take.
k=kH =aH tz} kakaih aih tangi. lấy ráy tai.
k_k<K kakaok /kak ǒ’/ akaok. đầu tiên. of the first.
k_k<K pn& @C kakaok panuec. lờ i nói đầu.
kk@ H kakeh /kak ơ h/ (cf. k ơ h) khều. to remove by lifting.
kk] kakei /kak ěy/ nhắn. to message.
kk# kakem /kak ăm/ lộn. to hatch.
_b< H mn~K kk# baoh mânuk kakem. tr ứng gà lộn.
kA] kakhei /kakhěy/ nút. to sew a button on cloth, to fit a stopper into a bottole, to cap a
102
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 117/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
103
bottole.
kA] k_l<K kakhei kalaok. nút chai.
kA] _k @P kakhei kiép. nắ p hang ếch.
kk{L kakil /kakil/ v ĩ cầm kakil. kakil stringed instrument.
kk& @R kakuer /kakôr/ sươ ng. dew.
a % kk& @R bL aia kakuer bal. sươ ng mù.
kk~ H kakuh /kak ǔh/ lạy. to pray.
kk~ @ kakau /kak ǒw/ móng, vuốt. nail, claw.
kL kal 1 /kal/ thuở . before. < Sanskrit: k āla
m/ kL mâng kal. thuở xưa.
m/ kL lK mâng kal lak. từ xa xưa.
kL kal 2 lúc. time.
kL dh) @ kal dahlau. lúc tr ướ c.
kL hl] kal halei? lúc nào?
kL n} kal ni. lúc này.
kl% kala1 /kala/ sói tóc, xói tóc. to bald, balding.
kl% a_k<K kala akaok. xói đầu.
kl% kala2 thay. to change.
kl% _O<K kala mbaok. thay mặt.
_Q' kl% ndom kala. nói thay, nói dùm.
anK ZP kl% am%,, Anâk ngap kala amâ. Con làm thay cha.
klH kalah /kalăh/ nêm. wedge.
p$ klH tm% g{_l" ky~ @,, Peng kalah tamâ gilaong kayau. Đóng nêm vào lỗ gỗ.
k=lK kalaik /kalě’/ sót, thiếu. remaining, insufficient.
wK k=lK wak kalaik. viết sót, thiếu.
p=jH k=lK pajaih kalaik. giống mọc không đều.
klN kalan /kalăn/ tháp. tower. bimong
kl/ kalang 1 /kalăng/ diều hâu. hawk. < Malay: helang
kl/ kalang 2 diều. kite.
pp@R kl/ paper kalang. thả diều.
103
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 118/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
104
k_l<K kalaok 1 /kalo’/ chai. bottle.
k_l<K a % kalaok aia. chai nướ c.
k_l<K kalaok 2 = karaoh, raoh. lột. to skin.
k_l<K kl{K kalaok kalik. lột da.
k_l<K kalaok 3 gọt. to whittle.
k_l<K kQ~ H hb] kalaok ka-nduh habei. gọt vỏ khoai.
k_l< / kalaong 1 ( phun kalaong ) /kalong/ cây họ dầu. Dipterocarpaceae.
k_l< / kalaong 2 tên làng Chăm, Churu, Raglai và K ơ ho. name of Cham and other ethnic
groups’ village.
pl] k_l< / Palei Kalaong. làng Trinh Hòa. Xã Trinh
Sơ n, Tổng Tuân GiáoẤ p Trinh Hòa
2000 JBIC
Khu Bảo tồn
Thiên nhiên Ka Lon-Sông Mao
kl] kalei /kalěy/ đào. to dig up.
kl@K kalek /kalơ k/ xô đẩy. to push.
kl# kalem1 /kalăm/ bị vù. to be buried.
p=d kl# tm% g* ~ H,, Padai kalem tamâ gluh. Lúa bị vùi vào bùn.
kl# kalem2 đoạt, lấy. to snatch.
v~ % kl# O~T dh*K,, Nyu kalem mbut dahlak. Nó lấy bút tôi.
kl$ kaleng /kalăng/ bài kinh đuổi tà ma. magic spells for fighting devil off.
kl$ t`P B~T kaleng tiap bhut. bài kinh đuổi tà ma.
kl@P kalep1 /kalǒw’/ mối. termite.
kl@P kalep2 gián (có cánh). cockroach.蠊
kl@P kalep3 xế p. to arrange.
104
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 119/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
105
kl@P b{aR kalep bi-ar. xế p giấy.
kl@P AN a◊ kalep khan aw. xế p quần áo.
kl{K kalik 1 /kalĭ’/ da. skin.
kl{K kb◊ kalik kabaw. da trâu.
kl{K kalik 2 vỏ. bark.
kl{K f~N kalik phun. vỏ cây.
kl{K kalik 3 r ễ cây. tree root.
kl{m/ kalimâng /kalimư ng/ én. swallow.
a % pbH kl{m/ aia pabah kalimâng. tổ én, tổ yến.
kl{U Kaling . Ấn Độ, India. < Sanskrit: Kaliṅga
kl~ % kalu1 tr ọc. to shave.
a_k<K kl~ % akaok kalu. đầu tr ọc.
kl~ % kalu2 tiêu. pepper.
a=\mK kl~ % amraik kalu. ớ t tiêu.
kl~K kaluk /kalǔk/ chỗ tr ũng đườ ng. pothole.
kl~ / kalung /kalǔng/ súc. to rinse.
kl~ / pbH kalung pabah. súc miệng.
k' kam1 /k ăm/ căm. spoke. < French: came
k' _b< H r{=dH kam baoh radaih. căm bánh xe.
k' kam2 sấ p. lying prone.
Q{H k' ndih kam. nằm sấ p.
k' kam3 bừa. rake.
kb◊ kt~ / k' kabaw katung kam. trâu kéo bừa.
k' kam4 thuần. tamed, domesticated.
kb◊ k' l~ H kabaw kam luh. trâu thuần.
k' kam5 tr ấu. rice husk.
kM% kama /kama/ dính đôi. to stick together.
anK kM% anâk kama. tr ẻ sinh đôi dính nhau.
k=m kamai /kamay/ vảy. scab.
k=m ktL kamai katal. vảy ghẻ.
kM/ kamang /kamang/ bánh chưng rang. roasted sticky rice.
105
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 120/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
106
kMR kamar /kamar/ đứa bé, hài nhi. baby, newly-born infant. < Sanskrit: kumara
< Arabic: kamar
k%m=l k āmâlai /kamưlay/ quỉ. devil.
k%mt◊ k āmâtaw /kamưtaw/ bị sổ mũi. to have a running nose.
k%mt] kamâtei /kamưtěy/ tr ụ buồm. ship mast.
km] kamei /kaměy/ gái, đàn bà. girl, female, woman.
km] _\bK dr% kamei brok dara. thiếu nữ.
km] dr% kamei dara. thanh nữ.
km] mt; H kamei mâtâh. phụ nữ.
km] th% kamei taha. đàn bà lớ n tuổi.
km] b{=n kamei binai. đàn bà, con gái.
km} kami. tôi. I, we, you.
< Malay: kami
kM* H ka-mlah1 /kamlăh/ cãi. to argue.
kM* H g@P ka-mlah gep. cãi nhau.
kM* H ka-mlah2 từ chối. to deny.
v~ % kM* H lC v~ % oH h~ % mK _j @N o%,, Nyu ka-mlah lac nyu oh hu mâk jién o. Nó chối nó không
lấy tiền.
k_m< *◊ ka-mlaow /kamlo/ = mâlaow. câm. silent, dumb. < Vietnamese:
câm
km* {N ka-mlin /kamlĭn/ khu vực Cam Ranh. Cam Ranh district.
Thành Phố Cam Ranh.
k=\mU ka-mraing /kamreng/ await, binah, ca-ndaih, kapu, pabah, klaih. r ẻo, miếng. piece.
s% k=\mU ahR sa kamraing ahar. một r ẻo/ miếng bánh.
k\m◊ ka-mraw /kamlǒw/ rên r ỉ. gr oan.
k\m^ ka-mre /kamr ơ / xướ ng, hát. to sing.
k=\m& ka-mruai /kamrôy/ tụng. to chant.
km& @N kamuen /kamôn/ cháu. nephew,niece.
kN kan1 /kan/ tức. to frustrate, to sulk, to get angry.
106
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 121/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
107
kN kan2 = ikan. cá. fish.
kq% kana1 /kana/ adat . tục. custom.
kq% rk~N kana rakun (= adat ). tục lệ.
kq% kana2 thói. practice.
kq% JK kana jhak. thói xấu.
Q{H hr] h~ % kq% ndih harei hu kana. có thói quen ngủ ngày.
kn% kanâ /kanư/ cầu xin. imploration.
knk] kanâkei /kanưk ěy/ cố vấn. counselor.
kqL kanal 1 /kanăl/ (cf. năl) nhớ . to remember.
x=I _d<K kqL ad] hl],, Saai daok kanal adei halei? Anh còn nhớ em không?
kqL kanal 2 cái trang. land rake.
kb◊ kt~U kqL d} hm~ %,, Kabaw katung kanal di hamu. Trâu kéo cái trang ở ruộng.
kn# kanem /kanăm/ mâlam, mâklem. tối (tr ờ i). evening.
kqP kanap /kană p/ chả. grilled chopped meat.
knr~P kanârup /kanưrup/ đồng trinh. virgin.
kQ% ka-nda /kada/ nể, ngại ngùng. shy of, not good as.
dh*K kQ% d} v~ %,, Dahlak ka-nda di nyu. Tôi ngại nó lắm.
kQH ka-ndah1 /kadăh/ bện. to entwine, to braid.
kQH ka-ndah2 khó khăn. difficult.
kQL ka-ndal /kadăl/ đậy. with hood, covered.
k_Q< H ka-ndaoh /kadǒh/ vỏ (khô). shell.
k_Q< H _b< H mn~K ka-ndaoh baoh mânuk. vỏ tr ứng gà.
k_Q< H hb] ka-ndaoh habei. vỏ mì.
k_QÙ ka-ndaom /kadom/ bụm (tay). handful.
s% k_QÙ \bH sa ka-ndaom brah. một bụm gạo.
k_Q" ka-ndaong 1 (daok ka-ndaong ) /kadong/ dư, sót. surplus, survive.
mn~K m=t ab{H _d<K k_Q< / d& % \d],, Mânuk mâtai abih daok ka-ndaong dua drei.
Gà chết hết còn sót hai con.
107
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 122/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 123/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 124/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
110
_Q' kf& @L ndom kaphuel. nói vô lễ.
kp`H kapiah /kapyăh/ mão lễ của Po Acar. a cap or hat that Po Acar uses in Bani religious
ceremony.
kp{K kapik 1 /kapĭ’/ k ẹt, k ẹ p. to sandwich.
kp{K tz{N d} _b< H b{O$ kapik tangin di baoh bi-mbeng. k ẹt tay vào cửa.
kp{K t=k kapik takai. bị k ẹ p chân.
kp{K kapik 2 vòi. to demand, to extort.
anK kp{K ahR d} a=mK,, Anâk kapik ahar di amaik. Con vòi bánh mẹ.
kp{K kapik 3 ép buộc. forcingly.
kp{K v~ % ZP \g~K,, Kapik nyu ngap gruk. Ép buộc nó làm việc.
kp* H kaplah /kaplăh/ k ẽ. crevice.
kp~ % kapu1 /kapu/ nụ. bud.
kp~ % b{z~ % kapu bingu. nụ hoa.
_k* < kp~ % klao kapu. cườ i nụ.
kp~ % kapu2 await, binah, ca-ndaih, ka-mraing, pabah, klaih. miếng. piece.
kp&K kapuak /kapwă’/ nắm. to handle.
kp& {X kapuis /kapuyh/ beo. panther.
kp~L kapul /kapǔl/ dốt đặc. ignorant, uncouth.
kR kar /kar/ kiến trúc. architecture.
rkR ra-kar. kiến trúc sư.
rkR _p< H ra-kar paok. điêu khắc gia.
kr% kara /kara/ rùa. tortoise.
krH karah /kar ăh/ nhẫn. ring.
krH mt% karah mâta. nhẫn có đính hột.
krH _bU karah bong. nhẫn thườ ng.
kr/ karang 1 /karang/ = haraik ramak. đá san hô. madrepore, coral.
ts{K kqK h~ % r{_l% kr/,, Tasik Kanak hu rilo karang. Biển Cà Ná có nhiều san hô.
kr/ karang 2 giảm. to lessen.
kr/ b{z~K yw% karang binguk yawa. giảm thọ.
110
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 125/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
111
kr/ karang 3 gaol gaol, ha-njak nyum, hareh, klaoh adat, klua, lo (rilo, ralo) , mâkhek, ndei,
ringâk ringei, tapa prân. thưa, quá. over, too much/ many.
mV[ kr/ mânyim karang. dệt thưa.
kr/ karang 4 tên làng Chăm. name of a Cham village.
pl] kr/ palei Karang. làng V ĩ nh Hanh.
(Thôn V ĩ nh Hanh, Xã Phú Lạc)
k_r< H karaoh /kar ǒh/ = karaok,raoh. to whittle.
k_r< H rb~ / karaoh rabung. gọt măng.
kr@ H kareh1 /kar ơ h/ gươ ng. mirror.
kr@ H kareh2 lễ thành đinh Bàni. coming-of-age ritual for Bini women.
ZP kr@ H k% _d' km] dr%,, Ngap kareh ka dom kamei dara. Làm lễ thành đinh cho thanh nữ.
kr] karei1 /kar ěy/ khác. another, other.
kr] pl] karei palei. khác làng.
kr] karei2 lạ. strange.
kr@K karek 1 /kar ơ ’/ đóng. to close.
kr@K b{O$ karek bi-mbeng. đóng cửa.
kr@K karek 2 nhốt. to lock, to confine.
kr@K pb& ] dl' wL,, Karek pabuei dalam wal. Nhốt heo trong chuồng.
kr# karem1 /kar ăm/ caih, pacaih, kakem. ấ p. to brood.
mn~K kr#,, Mânuk karem. Gà ấ p tr ứng.
kr# karem2 chìm. to sink. _QU ndong
g{=l kr# tm% ts{K,, Gilai karem tamâ tasik. Tàu chìm xuống biển.
kr{H karih1 /kar ĭh/ nhăn. crumpled, wrinkled.
a◊ kr{H aw karih. áo nhăn.
kr{H karih2 sờ n. torn.
g{r~ H a◊ kr{H,, Giruh aw karih. Nhíp lại áo sờ n.
k_r% karo /karo/ vững, mạnh. steady, strong.
x=I kjP k_r% hl] ? Saai kajap karo halei? Anh có khoẻ không?
Q& % f& @L, dh*K kjP k_r%. Ndua phuel, dahlak kajap karo. Cảm ơ n, tôi khỏe.
111
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 126/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 127/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
113
kt} kt$ kati kateng /kati katăng/ hăng hái. ardent.
kt{P Katip (Ong Katip) /katip/ ông Katip. Khatib, Bini (and Sunni) religious profession's
title.
kt&K katuak /katwă’/ mụt cóc. wart.
h~ @ kau /k ǒw/ tao. I, my, me.
h; % hâ
Ô~ % nyu
kuK ka-uk /kaǔ’/ lo âu. to worry.
k_w' kawom /kawôm/ nhóm, khóm, vùng. group, clump, area. mZ_w'
mângawom
ky% kaya1 /kaya/ món. item, food.
ky% b{z} kaya bingi. mỹ vị, món ăn ngon.
ky% O$ kaya mbeng. món ăn.
ky% pQ# a % ymN kaya pa-ndem aia yamân. mứt.
ky% k* # kaya klem. món mặn. *
ky% y@ &R kaya yuer. món chay. *
ky% kaya2 đồ vật. thing.
ky% az& ] kaya anguei. đồ mặc.
ky% b{\n{K kaya bi-nrik. đồ quý.
ky% jlN kaya jalan. hành lý.
ky% al{N kaya alin. đồ tặng, giải thưở ng.
ky% pl% kaya pala. nông sản.
ky mH kaya mâh. thi hài. *
ky@ ~ kayau /kayǒw/ gỗ, cây. wood, tree, timber. f~N phun
ky# kayem /kayăm/ tang. mourning.
ky& % kayua1 /kaywa/ do, bở i. because.
ky& % E]? kayua thei? do ai?
ky& % \d] kayua drei. bở i mình.
ky& % kayua2 lánh. to avoid.
ky& % _n< atH kayua nao atah. lánh đi xa.
113
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 128/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 129/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
115
AN OL j{H khan mbal jih. chăn có rèn hoa văn.
AN mr/ khan mârang. chăn đàn ông.
AN p& H khan puah. khăn bịt đầu thầy Basaih.
AN \O' khan mbram. khăn bịt đầu đàn bà Bà Ni và Po Acar.
AN h* ~ H khan hluh. khăn choàng đầu của đàn bà Bà Chăm (Cam Ahiér).
AN mE' khan mâthem. khăn phủ dài.
AN w% Khan Wa Nai Khan Wa
_A<K khaok /khǒ’/ mõ. wooden bell.
_A<L khaol /khǒl/ chúng. we, our (plural marker for personal pronoun).
_A<L dh*K khaol dahlak. chúng tôi.
_A<L it% khaol ita. chúng ta.
_A<L \d] khaol drei. chúng mình.
_A<L v~ % khaol nyu. chúng nó.
_A" khaong /khong/ tạnh. to stop (of raining).
_A" hjN khaong hajan. hết mưa.
AR khar /khar/ pha lê. glass.
A$ kheng 1 /khăng/ cứng. solid.
A$ a_k<K kheng akaok. cứng đầu.
A$ kheng 2 mạnh. strong.
kb◊ kt~ / A$,, Kabaw katung kheng. Trâu kéo mạnh.
A@P d} g@P khep di gep /khǒw’ ṭi gǒw’/ phải lòng. to fall in love.
d& % ur/ n} A@P d} g@P,, Dua urang ni khep di gep. Hai ngườ i này phải lòng nhau.
A`K khiak /khyă’/ khê, cháy. to overcook.
l{s] A`K lisei khiak. cơ m khê.
A{K khik 1 /khĭ’/ giữ. to keep.
A{K rm{K khik ramik. gìn giữ.
115
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 130/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
116
A{K khik 2 bảo vệ. to protect.
A{K pg% khik paga = khik caga. bảo vệ, bảo tồn.
A{K in% khik inâ /khĭ inư/ chửi mẹ. to swear mother.
A[ khim /khĭm/ mỉm mủm. to smile.
A[ _k* < khim klao. mỉm cườ i.
A{N khin /khĭn/ dám. to dare.
A{N ZP khin ngap. dám làm.
o% A{N o khin! không nên!
A{U khing 1 /khĭng/ muốn. to want.
A{U khing 2 dám, quyết. to dare, to decide.
A{U ZP khing ngap. quyết làm, dám làm.
A{U khing 3 k ết hôn. to get married.
A{U km] khing kamei. lấy vợ .
_AU khong /không/ tr ục. axis.
=A& khuai /khôy/ quỳ. to kneel. < Vietnamese: quỳ
=A& da% khuai da-a. quỳ tâu.
=A& l{MH khuai limah. quỳ dâng.
tuK _k* " =A& c=O _k* " pE~ @ _F@,, Ta-uk klaong khuai ca-mbuai klaong pathau Po.
Gối con quỳ miệng con trình tâu ngài.
A' ~ khum /khǔm/ khom. to bow. < Vietnamese: khom
A' ~ ki{U khum ka-ing. khom lưng.
k`H kiah1 /kyăh/ gạt. to reap.
k`H p=d d} pbH jK,, Kiah padai di pabah jak. Gạt lúa trên miệng giạ.
k`H kiah2 cọ. to rub.
_n< k`H b{r% g@P,, Nao kiah bira gep. Đi cọ vai nhau.
k`H kiah3 nạo. to scrape.
k`H xrd/ O$ kiah saradang mbeng. nạo đườ ng ăn.
k`K kiak /kyă’/ = akiak. gạch, ngói. brick, tile. 塼
116
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 131/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
117
k`K tK kiak tak. ngói lợ p.
k`K dK kiak dak. gạch xây.塼
a % k`K Aia kiak. Bầu gạch. 塼
塼
_k @L kiél /kiê l/ gặm. to gnaw.
_k $ kiéng /kiêng/ góc. corner.
_k @P kiép /kiê w’/ ếch. frog.
_k @R kiér 1 /kiê r/ ổ khóa, khóa. lock.
_b< H _k @R baoh kiér. ổ khóa.
anK _k @R anâk kiér. chìa khoá. key.
_k @R kiér 2 dày, khít. thick, tight.
tg] _k @R tagei kiér. r ăng dày.
kE} _k @R kathi kiér. lượ c dày.
k{K kik /k ĭ’/ ghế. chair.
k{L kil (mbau kil ) /k ĭl/ hôi nách. underarm odor.
k* H klah1 /klăh/ sảy đi, thoát đi. to escape.
mn~K k* H _n< pj^,, Mânuk klah nao paje. Gà thoát đi r ồi.
k* H klah2 sớ t, sang. to dish out, to share.
k* H l{s] k% g@P,, Klah lisei ka gep. Sớ t cơ m cho nhau.
k* H klah3 (klah di ...). k ẻo. otherwise.
k* H d} v~ % _Q',, Klah di nyu ndom. K ẻo nó nói.
k* H klah4 phân r ẽ, phân chia. to divide up.
k* H nH hd ;P ps/ d} g@P,, Klah nâh hadiâp pasang di gep. Phân r ẽ hai vợ chồng.
=k* klai /klay/ dươ ng vật. penis.
=k* l& @N klai luen /klay lô n/ hải sâm. sea cucumber, holothurian.
=k* H klaih /klěh/ await, binah, ca-ndaih, ka-mraing, kapu, pabah. miếng, mảnh. piece.
s% =k* H ikN sa klaih ikan. một miếng cá.
117
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 132/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
118
=k*K klaik 1 /klě’/ tr ả nhỏ, nồi nhỏ. small pot.
mnK d} =k*K,, Mânâk di klaik. Nấu cơ m bằng nồi nhỏ.
=k*K klaik 2 ăn cắt. to steal.
=k*K O$ klaik mbeng. ăn cắ p.
=k*K klaik 3 theo. to follow.
=k*K l{k] klaik likei theo trai.
=k*T klait /klet/ tr ẹt. ground, shallow.
_O<K =k*T mbaok klait. mặt tr ẹt.
k*K klak 1 cũ. old.
a◊ k*K aw klak. áo cũ.
pl] pO*P k*K Palei Pamblap Klak. Làng An Nhơ n.
Làng An Nhơ n, Xã Xuân Hải
* Làng
Phướ c Nhơ n
k*K klak 2 bỏ. thrown away, discarded, abandoned.
k*K a=mK am% klak amaik amâ. bỏ cha mẹ.
k*K d} mt; H klak di mâtâh. bỏ nửa chừng.
k*N klan /klăn/ tr ăn. python. < Vietnamese: tr ăn
k* @N E~ % klan thu /klăn thu/ tr ấn thủ tr ấn Thuận Thành. king of Nâgar Cam, Cham king.
*18021832
Po Ceng
Tổng Nhung Chấn Po Saong Nyung
Ceng chánh tr ấn
Po Klan Thu
tr ấn thủ
Po Phaok The
Phó Thừa
1835 1945
118
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 133/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
119
Huyện Hòa Đa Thổ Thổ tri huyện
patao
praong
_k* < klao /klaw/ cườ i. to laugh.
_k* < kp~ % klao kapu. cườ i nụ.
A[ _k* < khim klao. mỉm cườ i.
pE& @R _k* < pathuer klao. buồn cườ i.
_k* < b{l] klao bilei. cườ i chê.
_k* < H klaoh1 /klǒh/ đứt to. to break.
_k* < H tl] klaoh talei. đứt dây .
_k* < H klaoh2 dứt. to cease.
_k* < H klaoh3 mãn. to finish, to complete (one’s term).
_k* < H pg& @N klaoh paguen. mãn hẹn.
_k* < H klaoh4 tr ọn. completely.
_k* < H h=t klaoh hatai = that klaoh. trung thành.
_k* <K klaok /klǒ’/ bạc màu. to turn gray.
O~K _k* <K mbuk klaok. tóc bạc.
_k* <N klaon /klǒn/ theo. to follow.
_k* " klaong 1 /klǒng/ bề tôi. servant.
_k* " oH A{U _Q',, Klaong oh khing ndom. Bề tôi không dám nói.
_k* " klaong 2 hộ p đựng cốt. urn.
_k* " b~ H tl/ klaong buh talang. hộ p đựng hài cốt.
k* ~ ~ @ klau /klǒw/ ba. three. 3 < Malay: tiga
k* ~ ~ @ p) H klau pluh. ba chục.
k* ~ ~ @ _b< H klau baoh. ba cái.
k* ~ ~ @ O$ klau mbeng. ba lần.
k* @K klek /klơ ’/ quay đầu, chạy ngượ c. in reverse.
tF%Y k* @K tapay klek. thỏ chạy ngượ c.
_Q' k* @K ndom klek. nói ngượ c, tráo tr ở .
k* # klem1 /klăm/ = mâlam. đêm. night.
119
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 134/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 135/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
121
101 106 sa pluh
101 sa r ātuh, sa rituh102 sa rabau, sa ribau103 sa tamân
104 sa chai105 sa kot 106
101 109 sa pluh101 sa r ātuh, sa
rituh102 sa rabau, sa ribau103 sa kot 106秭 sa tik
109tamân, vạnchai, ức
tamân vạn, muôn
\k% kra /kra/ khỉ. monkey.
\kH krah /kr ăh/ lanh lẹ. alert, vivacious.
\kH dH krah dah. thông minh.
\kH pkR krah pakar. nhà thiên văn.
=\kK kraik /kr ě’/ kuh, likhun, pakul. cây lim thần. ironwood tree.
kraik, kuh,
likhun, pakul tứ thiết: Đinh, lim, sến, táu
f~N =\kK jl@ H pj^,, Phun kraik jaleh paje. Cây kraih ngã r ồi.
=\kH kraih /kr ěh/ tiếng động nhỏ. small noise, whispering.
hjN =\kH _\k< H hajan kraih kraoh. mưa nhỏ (xào xạc).
\kK krak 1 /kr ă’/ rình. to watch.
\kK a_t" krak ataong. phục kích.
\kK krak 2 cơ m cháy. burnt rice on the bottom of earthen pot (rice cooker).
l{s] \kK lisei krak. cơ m cháy.
\kN kran1 /kran/ = hakran. căng cho thẳng. to stretch.
\kN kl{K kb◊ k% tpK,, Kran kalik kabaw ka tapak. Căng da trâu cho thẳng.
\kN kran2 nhuận. intercalary.
121
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 136/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
122
b{lN \kN bilan kran. tháng nhuận.
\kN kran3 quào. to scrape.
\k/ krang /krang/ sò. arca .
\k/ drH krang darah. sò huyết.
_\k" kraong 1 /krong/ sông. river.
_\k" Kraong 2 xứ Long Hươ ng (Liên Hươ ng).
Pa-nrang Kraong Parik Pajai
Thị tr ấn Liên Hươ ngYuen
Laow Kraong Kraong Inâ Sông
Lòng Sông Long Hươ ng Kraong
Liên Hươ ng
\kP krap, pakrap. im. silent.
g{Q$ \kP gi-ndeng krap. im lặng.
p\kP xP pakrap sap. im tiếng.
\k;C krâc /kr ưy’/ danaw, danao. đầm. lagoon.
\k; H krâh1 /kr ưh/ giữa. middle, center.
_d<K d} \k; H daok di krâh. ngồi ở giữa.
\k; H krâh2 nửa. half.
\k; H ml' krâh mâlam. nửa đêm.
\k; H pQ`K krâh pa-ndiak. tr ưa.
az{N \k; H angin krâh. gió nồm.
\k; H krâh3 (daok krâh). đang. still.
_d<K \k; H Q{H daok krâh ndih. đang nằm.
\k' ; krâm /kr ưm/ tre. bamboo.
\k;N krân1 /kr ưn/ xem, nhận dạng. to look.
\k;N _O<K krân mbaok. xem mặt.
\k;N F%tqT krân pātanat. xem cho k ỹ.
\k;N krân2 quen. familiar.
ur/ \k;N urang krân. ngườ i quen.
\k@ H kreh /kr ơ h/ gươ ng. mirror.
122
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 137/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
123
k&K mK kruak mâk /krwă’ mư’/ kinh phong. epilepsy seizures, convulsions.
\k& @C kruec /krô y’/ họ chanh. sour orange.
\k& @C a`K mE# kruec aik mâthem. chanh chua.
\k& @C b@N kruec ben. cam.
\k& @C =g* kruec glai. cam sành.
\k& @C b~ / kruec bung. bưở i. Chinese: yòu zi
\k~K kruk /kru’/ vó đánh chim. bird trap.
\k~ / krung 1 /kr ǔng/ dấu. mark.
\k~ / \k;C krung krâc. dấu tích.
ZP \k~ / ngap krung. làm dấu.
=cK \k~ / caik krung. để dấu (k ỷ niệm).
\k~ / krung 2 nguyên. former, root.
m/ \k~ / mâng krung. gốc tích.
tK \k~ / tak krung. như xưa.
k& % kua /kwa/ chải. to brush.
k& % a_k<K kua akaok. chải đầu.
k& H kuah /kwăh/ cạo. to sharpen.
=k& kuai /kôy/ k ỳ nhông. small reptile.
k& @K kuek /kwơ ’/ kuek. biệt thự, dinh thự. villa, mansion.
k& @R kuer 1 /kôr/ vượ n. gibbon.
k& @R kuer 2 ôm. to hug.
k& @R tz{N kuer tangin. khoanh tay.
k& @R g@P kuer gep. ôm nhau.
k~ H kuh ( phun kuh) /k ǔh/ kraik, likhun, pakul. gỗ lim. ironwood.
k& {T kuit /kwĭt/ cong. bent.
kbw t_k^ k& {T kabaw také kuit. sừng trâu cong.
k~l{_dU kulidong /kuliṭông/ đại dươ ng. ocean.
k~R Kur /k ǔr/ ngườ i Khmer. the Khmer. Kur
Kuru 7
123
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 138/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
124
Īśānapura Campā pura
Aśvattāman
Pāṇḍuraṅga
Pāṇḍu
< Sanskrit: Kuru
k~rMT kuramat /kuramăt/ Long vươ ng. dragon king.
k~T kut /k ǔt/ ngh ĩ a địa gia tộc Bàchăm. Bacham’s kut ancestral gravesite.
124
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 139/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 140/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
126
=lY laiy /le/ chân. leg. t=k takai
plK =lY palak laiy. bàn chân.
lK lak /lă’/ k ể lại. to tell.
lK x% lak sa1 /lăk-sa/ = sa chai. lạc xoa. lakh, one hundred thousand.
105 100,000 < Sanskrit: lak ṣá
lK x% lak sa2 nhiều vô số. countless.
l'b@R lambar ( Palei Lambar ) /lăm p ăr/ tên làng Chăm. name of Cham village.
Làng Lâm Giang
l'b{L lam-bil /lăm p il/ bội bạc, phản bội. to be thankless, to be unfaithful.
km] s ' =EK l' b{L ps/,, Kamei siam thaik lam-bil pasang (Pp). Ngườ i đàn bà nhan sắc
hay bội bạt chồng.
l' l{R lamlir /lăm lir/ tr ần. ceiling.
l'm=l lammâlai /lăm-mư-lay/ = lam lai. dữ ngườ i, lì lợ m. violent, dogged.
h; % qN s% ur/ l' =l,, Hâ nan sa urang lam lai! Mày là một k ẻ dữ ngườ i, lì lợ m!
l' mz% lam mângâ1 /lăm-mư-ngư/ = lâm lingâ. cửa biển. seaport.
l' mz% Lam Mângâ2 tên bãi biển Xóm Cửa. name of beach in Xóm Cửa.
Xóm Cửa, Xã Phướ c Hải1975
p_l< bxH palao basah
=g
_B/ gai bhong ,
l' mz] lam mângei /lăm-mư-gěy/ sọ dừa. coconut shell.
sa taok
lN kQH lan ka-ndah /lăn-ka-dăh/ chữ bùa tréo, hình bùa. amulet.
126
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 141/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 142/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
128
1695 Po Saktirai Da Patih
Tr ấn Thuận Thành
lP lap /lap/ r ẻ. cheap.
b* ] lP blei lap. mua r ẻ.
pb* ] lP pablei lap. bán r ẻ.
lP BP lap bhap /lap-p hă p/ duyên dáng. charming.
l~ @ lau /lǒw/ tru. to howl. *
as~ @ l~ @ asau lau. chó tru.
l@ H leh1 /lơ h/ để xuống. to get down.
l@ H W~ H leh njuh. xuống củi.
l@ H leh2 cở i. to set off, to undress.
l@ H AN a◊ leh khan aw. cở i quần áo.
l@ H leh3 giảm. to lessen.
l@ H r&K leh ruak . giảm bệnh.
l@ H leh4 dứt. to stop, to cease.
l@ H pn& @C leh panuec. dứt lờ i.
l@ H leh5 (= leh luai). thôi. to stop.
l@ H =l& =mK leh luai maik. thôi đi!
l{a% li-a /lia/ (cf. laa) là a. species of bamboo.
l{a@ H li-aeh /li-ơ h/ nhiều. several.
l % lia /lya/ oằn. to bow.
l % DN lia dhan. oằn nhánh cây.
l % f~N l % DN lia phun lia dhan. Cây trái tr ĩ u cành.
l`H liah (= lah) /lyăh/ liếm, nếm. to lick, to taste.
l{b% liba /lip a/ gỏi. fish and vegetable salad with peanut sauce.
l{b% ikN liba ikan. gỏi cá.
l{aN li-an /liăn/ (cf. laăn) lạnh, nguội. cold.
r&K l{aN _d' ruak li-an dom. bệnh sốt rét.
l{a/ li-ang 1 /liăng/ tạnh. to stop.
128
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 143/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
129
l{a/ jN li-ang jan. tạnh mưa.
l{a/ li-ang 2 phấn hoa. pollen.
l{a/ b{z~ % li-ang bingu. phấn hoa.
l{_a<◊ li-aow1 /lio/ đọt. spine.
l{_a<◊ li-aow2 đỉnh. top, summit.
l{_a<◊ c@K li-aow cek. đỉnh núi.
l{_a<◊ li-aow3 cù r ủ. to sit grasping one’s knees.
l{a& % li-aua /liw a/ cày. to plough.
l{=a& li-auai /liôy/ nghé. buffalo calf.
l{=bH libaih /lip eh/ dư. surplus.
l{b/ libang 1 /lip ang/ lỗ. hole.
l{b/ libang 2 cầu. bridge.
l{b@R liber /lipăr/ (= laber ). nhớ t. slimy.
l{b@R ikN liber ikan. nhớ t cá.
l{B& @N libhuen /lip hôn/ (= labhuen). êm. gentle (of riding vehicle).
a=sH Q& @C l{B& @N asaih nduec libhuen. ngựa chạy êm.
l{b{K libik /lip ĭ’/ nơ i. place.
l{b~ H libuh /lip uh/ (= labuh). té, ngã. to fall.
l{b~K libuk /lip ǔ’/ bụi, chòm, đám. bush.
l{b~K hl% libuk hala. bụi tr ầu.
l{b~K ky~ @ libuk kayau. đám cây.
l{=d lidai /liṭay/ bể hơ i (rèn). bellows.
d& ] l{=d duei lidai. kéo bể.
_g* < H l{=d glaoh lidai. kéo bể.
l{d' lidam1 /liṭam/ thoai thoải. declining (of slope).
pb~ / s/ l{d' pabung sang lidam. mái nhà thoai thoải.
l{d' lidam2 lờ đờ , chậm. gentle (of flow).
a % Q& @C l{d' aia nduec lidam. nướ c chảy lờ đờ .
l{d} l{d % lidi lidia /liṭi-liṭya/ chậm chạ p. slowly.
ZP \g~K l{d} l{d % ngap gruk lidi lidia. làm việc chậm chạ p.
129
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 144/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
130
_l @K liék /lyơ ’/ liếc. to glance. < Vietnamese: liếc
_l @K mt% liék mâta. liếc mắt.
_l $ liéng 1/lyăng/ tr ổ, chạm khắc. to carve.
_l $ b{t~ @ k~T liéng bitau kut. khắc hoa văn đá kut.
_l $ liéng 2 hưở ng. to enjoy.
da% _F@ _l $ ky%,, Da-a po liéng kaya. Mờ i ngài hưở ng lễ vật.
l{gH ligah /liḳăh/ mỏi. to get tired.
l{gH l{g& ] ligah liguei. mỏi mệt.
l{=gH ligaih /liḳ eh/ thuận. convinient, comfortable.
l{=gH =nK ligaih naik. vừa ý.
l{=gH =r ligaih rai. hợ p thờ i.
l{_g<K Ligaok /liḳǒ/ tên làng Cham. name of Cham village.
pl] l{_g<K Palei Ligaok. Làng Trì Đức.
Thôn Bình Đức, Xã Phan Hiệ p
Làng Bàu Trúc Làng V ĩ nh Thuận gaok
l{=g& liguai /liḳ ôy/ = ligah. mệt. to be tired.
l{=h lihai /likay/ phai. fade.
l{h' liham /lihăm/ xanh rì. lush.
l{_h $ lihiéng /lihiêng/ mật trái me. tamarind honey.
Q{K a % l{_h $ ndik aia lihiéng. lên men.
l{h{K lihik /lihĭ’/ mất. to lose.
l{h{N lihin /lihĭn/ không tốt lành. not good.
l{=h& lihuai /lihôy/ mồi. bait.
l{=h& wH i{kN lihuai wah ikan. mồi cá.
l{i} li-i /lii/ thúng. basket. 1520 kg
l{i} lo% li-i la-o /lii laô/ = la-i la-o. ốm yếu. feeble.
l{j/ lijang /lic ang/ = lajang, jang, jâng. cũng. also.
l{j/ y~ @ qN r] lijang yau nan rei. cũng như thế ấy.
130
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 145/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 146/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
132
l{A~N _OU likhun mbong. phèn đỏ.
l{MH limah /limăh/ dâng. to dedicate.
l{MH \dP k% _F@ limah drap ka Po. dâng của cho Ngài.
l{=m limai /limay/ = lamai. cá đuối. ray.鳐
l{=m t`N limai tian /limay tyan/ da bụng. skin.
l{MN liman /limăn/ mềm yếu. soft part, weakness.
l{MNl{m~C liman-limuc /limăn limuy’/ yếu đuối. weak.
l{_m<◊ limaow /limo/ bò. cow, bull.
l{m% limâ /limư/ năm. five. 5 < Malay: lima
l{mK limâk 1 /limư ’/ béo. fat.
o/ qN b`K l{mK. Ong nan biak limâk. Ông đó thật mậ p.
l{mK limâk 2 mỡ . fat.
r{_l<◊ l{mK rilaow limâk. thịt mỡ .
l{mN limân /limưn/ voi. elephant.
l{O/ li-mbang /libang/ phát đạt. to flourish.
l{O@K li-mbek /libơ ’/ đặc. dense, deep, strong.
ab~ % ymN l{O@K abu yamân li-mbek. chè đặc.
l{O~ / li-mbung /libǔng/ xanh tươ i, nõn nà. good (of crop, growth etc.).
l{N mk* # lin mâklem /lin-mưklăm/ u ám. overcast, dark.
l{N tp{N lin tapin /lin tapin/ huyền bí. mysterious.
l{nH linâh /linưh/ bến. ferry port, bus station.
l{n/ l inâng /linưng/ r ộng. large.
l{ZL lingal /lingăl/ = lingan. cày. plough.
l{_z< H lingaoh /lingoh/ điếc. deaf.
l{_z> lingaom /lingom/ nhừ, ngấu. to stew, to simmer.
l{z~ @ lingau /lingǒw/ = hingau. thơ m. sweet-smelling.
l{z% lingâ /lingư/ mè. sesame.
l{zK lingâk /lingư ’/ ngất. to swoon, to faint.
l{zN lingân /lingưn/ ngỗng. goose.
l{z{K lingik /lingĭ’/ tr ờ i. sky.
_F@ l{z{K Po Lingik. thần tr ờ i. god of sky.
132
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 147/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
133
l{z{◊ lingiw /lingiw/ ngoài. outside.
l{z& ] linguei /linguy/ vắng. absent.
l{n{U lining 1 /linĭng/ giun. worm.
l{n{U lining 2 lươ n. eel.
l{W~T li-njut /li ȷ ut/ êm dịu. smooth.
l{V% li-nya /liña/ gióng. balance.
l{V% _s< / =g a_n" li-nya saong gai anaong. gánh và gióng.
l{=vY li-nyaiy /liñe/ ngoảnh. to turn around.
l{=vY gH l{k~K li-nyaiy gah likuk. ngoảnh phía sau.
g* $ aqK l{=vY l{k~K l{j/ o% h~ %,, Gleng anak li-nyaiy likuk lijang o hu (Ga). Ngó tr ướ c
ngoảnh sau chẳng thấy gì.
l{VN li-nyan /liñan/ thang. ladder, stairs.
l{p% lipa /lipa/ đói. hungry.
l{pN lipan /lipan/ con rít. centipede.
l{pN a◊ lipan aw /lipan aw/ đườ ng khâu vá. stitch of clothes.
l{p] lipei /lipěy/ mộng, chiêm bao. dream.
l{=f& liphuai /liphuôy/ uể oải. slack.
l{p{H lipih /lipĭh/ mỏng, r ải rác. thin, spread.
l{tH litah /lităh/ đỉa. leech. _p* ' plom
l{E~N lithun /lithǔn/ hành. onion.
l{E~ / lithung /lithǔng/ cối. mortar.
l{u% li-u /liu/ cây dừa. coconut tree.
l{u◊ li-uw /liǒw/ hàng. line.
l{wH liwah /liwăh/ khoảng không. space.
l{=wY liwaiy /liwe/ hồ. to paste.
ZP l{=wY ngap liwaiy. làm hồ.
l{w/ liwang /liwang/ péda. ốm. sickly, skinny.
l{w{K liwik /liwĭ’/ lâu. a long time.
l{w{K hr] liwik harei. lâu ngày.
l{w{K ml' liwik mâlam. khuya.
l{y% liya /liya/ gừng. ginger.
133
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 148/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
134
l{y@ ~ liyau /liyǒw/ héo. withered.
l& % lua /lwa/ lén. stealthy.
l& % d} a=mK am% _n< _t> km],, Lua di amaik amâ nao taom kamei. Lén cha mẹ đi gặ p ngườ i
yêu.
l& H luah /lwăh/ cao xa. far-reaching.
=l& luai /lôy/ thôi, bỏ. to stop, to leave.
=l& h&K luai huak. thôi ăn cơ m.
=l& =mK luai maik. thôi đi.
=l& g@P luai gep. bỏ nhau.
=l& d~ H luai duh /lôy ṭǔh/ miễn dịch. immune.
l&K luak 1 /lwă’/ chui. to creep.
l&K tm% luak tamâ. chui vào.
l&K luak 2 đút lót. to bribe.
l&K _j @N p=d k% ur/. Luak jién padai ka urang. Đút lót tiền bạc.
O$ l&K mbeng luak. ăn hối lộ.
l&K pj&K luak pajuak /lwă’ pac wă’/ tìm kiếm. to search.
l& ^ lue /lwơ / ghẹo, chọc. to tease.
l& ^ g@P lue gep /lwơ gǒw’/ chọc nhau.
l& ^ km] lue kamei. chọc gái.
l& ^ aZR lue angar. chọc ghẹo.
l& $ lueng /lwăng/ cao cẳng, thẳng tấ p. very straight.
ur/ l& $ urang lueng. ngườ i cao cẳng.
ky~ @ tpK l& $,, Kayau tapak lueng. Cây thẳng tấ p.
l& {C luic /luy’/ cuối, hết, mãn, tắt. ending, declining. (taluic)
l& {C jlN luic jalan. cuối đườ ng.
l& {C pn& @C luic panuec. hết lờ i.
l& {C =r p_t< luic rai patao. mãn đờ i vua, thoại vị.
l& {C yw% luic yawa. tắt hơ i.
l~K luk 1 /lǔk/ = aluk. bôi, thoa. to rub.
l~K \j~ % luk jru. bôi thuốc.
l~K mvK luk mânyâk. thoa dầu.
134
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 149/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
135
l~K luk 2 lõm. uneven, bumpy.
jlN l~K jalan luk. đườ ng lõm.
l~N tp~N lun tapun /lun tapun/ đần độn. idiot, dull.
135
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 150/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
136
M
M%l%y% ~ māl ā yu /malayu/ = māl ā ju. Mã Lai. the Malays.
Ml{=g maligai /ma-li-ḳ ay/ = melgai, mâdhir. lâu đài. castle.
Ml{k' malikam1 /ma-li-k ăm/ loại đá quí. jewel.
b{t~ @ ml{k' bitau malikam. đá quí.
Ml{k' malikam2 loại hoa văn (dệt hai mặt). Malikam patterns.
tl] ki{U Ml{k' talei ka-ing malikam. dây lưng có dệt hoa văn hai mặt.
=m , =M mai1 /may/ = merai. đến. to arrive.
=m ZP p_t<,, Mai ngap patao (Ppt). Đến làm vua.
=m =mK! Mai maik! Đến đi!
=m m/ hl]? Mai mâng halei? Từ đâu đến?
=m h_t<? Mai hatao? đến làm gì?
=m tL ngR c',, Mai tal nâgar Cam (Ppt). Đến tớ i nướ c Chăm.
=m mai2 về. to come back.
_n< h_t< =m? Nao hatao mai? Đi đâu về ?
=mK , =M%K maik 1 /me’/ = amaik. mẹ. mother.
=mK , =MK maik 2 /mě’/ đi. (indicating imperative).
O$ =mK mbeng maik. ăn đi!
_n< =mK nao maik. đi đi!
=mY maiy /me/ ngồi đè he. to sit.
_d<K _j< H =mY daok jaoh maiy. ngồi xế p chân.
m' , m; ' mâm = imâm. Ông Mưm (đạo Bàni). imām.
MmH mamâh /mamư h/ nhai. to chew.
_m<K maok 1 /mǒ’/ mọt. woodborer, termite. < Vietnamese: mọt
_m<K O$ ky~ @ maok mbeng kayau. mọt ăn gỗ.
_m<K maok 2 ăn. to eat (greedily).
O$ _m<K mbeng maok. tham ăn.
_m" maong /mǒng/ nhìn, xem. to look, to see.
_m<◊ maow1 /mo/ gàu (múc nướ c). bucket.
136
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 151/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
137
_m<◊ maow2 cây chàm đen. dark natural indigo (Indigo Naturalis).
MT mat 1 /mat/ mát. cool.
MT mat 2 = hadah. sáng kiến. innovation.
ma % mâ-aia1 /mư-ýa/ ướ t. to wet.
ma % k=vT mâ-aia ka-nyait. ướ t át.
ma % mâ-aia2 nhão. wet, flabby, fatty.
l{s] ma % lisei mâ-aia. cơ m nhão.
ma % mâ-aia3 làm giả đò. sham. Japanese: nureginu
ZP ma % ngap mâ-aia. làm giả đò (bệnh).
m_a> mâ-aom1 /mưom/ đội. to wear.
m_a> Q& @N mâ-aom nduen. đội nón.
m_a> mâ-aom2 bao phủ. to wrap.
m=b mâbai /mư p ay/ thù. to curse, to resent.
m=b jnK mâbai janâk. căm hờ n.
m_b< H mâbaoh /mư p
oh/ đẻ. to born, to throw.
mbR mâbar /mư p ăr/ nhờ n. greasy, oily.
mb* H mâblah1 /mư p lăh/ tranh. to compete.
mb* H jn/ mâblah janâng. tranh chức.
mb* H mâblah2 dành. to plunder.
mb* H ngR mâblah nâgar. dành lấy xứ sở .
mb~K mâbuk /mư p ǔ’/ say. drunk.
mb~K alK mâbuk alak. say r ượ u.
mb~K mbR mâbuk mâbar. bối r ối.
m=c mâcai1 /mưcay/ nhiều. many, much.
m=c _j @N mâcai jién. nhiều tiền.
m=c mn& {X mâcai mânuis. nhiều ngườ i.
m=c mâcai2 dồi dào. rich.
mSK mâchak /mưchăk/ oai. majestic.
mS~T mâchut /mưchǔt/ tựa tựa. similar.
137
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 152/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
138
mS~T g@P mâchut gep. tựa tựa, giống nhau.
mc&K mâcuak /mưcwă’/ bao phủ. full, covered.
md% mâda1 giàu. rich.
md% _\p" mâda praong. giàu to.
md% mâda2 non. immature. < Malay: muda
_b< H md% baoh mâda. trái non.
md% b{lN mâda bilan. non tháng.
md% mâda3 kém. unskilled, not intellectual, senseless.
md% h=t mâda hatai. kém thông minh.
mdN mâdan ( phun mâdan) /mưṭan/ cây táo. apple-tree.
m_d> mâdaom1 /mưṭom/ um tùm. to bear a good harvest.
f~N m_d> phun mâdaom. cây um tùm.
m_d> mâdaom2 thấ p. low. Japanese:
s/ m_d> sang mâdaom. nhà mái thấ p.
md% ...
md%
mâda ... mâda /mưṭa ... mưṭa/ càng ... càng. the more ..., the more.
md% t~K md% pQ{K,, Mâda tuk mâda pa-ndik (Pp). Càng lúc càng đau.
md@ H mâdeh /mưṭơ h/ thức. to wake up. Malay: bangun
_d<K md@ H daok mâdeh. còn thức.
F%md@ H pāmâdeh. đánh thức.
md@ H t_gK mâdeh tagok . thức dậy.
m\d@C mâdrec /mưṭr ơ y’/ nghiêng xế. to decline (of the sun).
a % hr] m\d@C aia harei mâdrec. mặt tr ờ i nghiêng xế. 23
md& @N mâduen1 /mưṭô n/ thầy vổ tr ống Mâduen. Mâduen drum playing teacher, religious
profession.
md& @N ZP r{j%,, Mâduen ngap rija. Thầy Mâduen làm lễ rija.
138
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 153/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
139
md& @N mâduen2 bọ. insect.
md& @N j~K mâduen juk. bọ r ầy.
mDK mâdhak /mưṭhăk/ chống đối. to oppose.
mD@R mâdher /mưṭhăr/ mồ côi. orphan.
mD{R mâdhir /mưṭĭr/ cung đình. palace.
mD{R p_t< b % mâdhir patao bia. lâu đài vua chúa.
mD{R r{y% mâdhir riya. lâu đài trang lệ.
m=gT mâgait /mưḳět/ con (gái). (chit of a) girl. *
m=gT qN! Mâgait nan! Con đó!
m=gT hl] bN hl]? M âgait halei ban halei? Con nào, thằng nào?
mg] mâgei1 /mưḳěy/ rung. to shake.
mg] f~N mâgei phun. rung cây.
mg] mâgei2 lung lay. to get loose.
tg] mg] tagei mâgei. r ăng lung lay.
mg] mâgei3 nháy. to wink.
mg] mt% mâgei mâta. nháy mắt.
mg] mâgei4 có gợ n. wavy. rayak
a % mg] aia mâgei. nướ c có gợ n.
mg{K mâgik ( sang mâgik ) /thang mưḳĭ’/ thánh đườ ng Bàni. Sang magik. mosque.
m\g% ~ mâgru /mưḳ ru/ học hỏi. to learn. bac
mâgru nao amal
nao amal
m\g% ~ aAR mâgru akhar. học chữ.
m\g% ~ adT mâgru adat. học luân lý.
m\g% ~ xn~ @ mâgru sanau. học bùa phép.
m\g% ~ dqK mâgru danak. học nghề.
mH mâh /mư h/ vàng. gold.
=G& mH ghuai mâh. khối vàng.
139
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 154/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 155/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 156/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
142
mk* # mâklem /mưklăm/ = mâlam. tối. night.
mk* # x~P mâklem sup. tối tăm.
mk* # n} mâklem ni. khi hôm.
mk* # k_d@ H mâklem kadéh. tối hôm kia.
m\k; % mâkrâ1 /mưkr ư/ thích. to wish. t\k~ % takrâ
= to hope
m\k; % d} v~ % mâkrâ di nyu. thích nó.
m\k; % d} ky% qN mâkrâ di kaya nan. thích vật đó.
m\k; % mâkrâ2 đẹ p. nice.
m\k; % d} mt% mâkrâ di mâta. đẹ p mắt.
s ' m\k; % siam mâkrâ. tốt đẹ p.
mk& @C mâkuec /mưkrô y’/ tấm. rice fragments.
mlH mâlah /mưlăh/ chối cãi. to argue, to altercate.
mlH cH mâlah cah. cãi cọ.
mlH g@P mâlah gep. cãi nhau.
mlK mâlak /mưlă’/ bẩn, nhớ p. dirty, slimy.
ml$ mâleng 1 /mưlăng/ = siam. xinh đẹ p. beautiful.
_O<K mt% =xH ml$ mbaok mâta saih mâleng. mặt mày xinh đẹ p.
r~P pBP =xH ml$ rup pabhap saih mâleng. thân hình đẹ p.
ml$ mâleng 2 sáng sủa. unequivocal, clear.
aAR tp~K =xH ml$ akhar tapuk saih mâleng. chữ ngh ĩ a giỏi giang.
m_l<◊ mâlaow /mưlo/ câm. dumb.
mluN mâla-un /mưla-ǔn/ quỉ dữ. devil.
ml@ ~ mâlau /mưlǒw/ mắc cỡ . ashamed.
ml@ ~ ml{T mâlau mâlit. mắc cỡ , e lệ.
ml$ b{m} mâleng bimi /mưlăng p imi/ đẹ p. beautiful.
l{b{K ml$ b{m} libik mâleng bimi. cảnh đẹ p.
m_l $ mâliéng /mưliêng/ tôn thờ . to worship.
m_l $ kn% % mâliéng kanâ. thờ phượ ng.
ml} Mâli ( Palei Mâli) /mưli/ tên làng Chăm. name of Cham village.
Thôn Phò Trì, Xã Hàm Thắng
142
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 157/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
143
Palei Mi
La Gi
Thị xã La Gi Huyện Hàm Tân
ml{=g mâligai /mưliḳěy/ ngai. throne. Ml{=g maligai
ml{=g p_t< mâligai patao. ngai vua.
ml{H mâlih /mưlĭh/ bông lài. jasmine.
ml~N mâlun /mưlǔn/ tr ần truồng. naked, nude.
m_m<N mâmaon /mưmn/ cằn nhằn. to grumble.
v~ % m_m<N k% dh*K nyu mâmaon ka dahlak. nó cằn nhằn tôi.
mm{H mâmih /mưmĭh/ phik. hơ i đắng. bitter.
mnH mânâh /mưnưh/ sáng tác. to compose.
mnK mânâk 1 /mưnư ’/ sinh, đẻ. to give birth.
hr] mnK harei mânâk. sinh nhật.
mnK anK l{k] mânâk anâk likei. đẻ con trai.
mnK mânâk 2 búp bê. poupée, doll.
anK mnK anâk mânâk. con búp bê.
mnK mânâk 3 muôn vật. all things.
_F@ l{z{K p_j $ r[ mnK,, Po lingik pajiéng rim mânâk. Ông tr ờ i sinh ra muôn vật.
mqL mânal /mưnăl/ phạm vi. range, scope.
w/ mqL wang mânal. vòng quanh, chu vi.
mn/ mânâng /mưnưng/ k ĩ thuật, phươ ng pháp. technology, method.
mn/ \kH mânâng krah. k ĩ thuật.
mn/ ry&K mânâng rayuak. phươ ng pháp.
mn/ … mn/ mânâng … mânâng . một phần … một phần. May some (do) ..., may others (do) ....
mn/ _n< mn/ _d<K,, Mânâng nao mânâng daok. Một phần đi một phần ở lại.
143
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 158/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 159/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 160/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
146
mrT m=t mârat mâtai. quyết tử.
mrT t& ] mârat tuei /mưrat tuy/ nguyện theo.
mrT s% jlN,, Mârat sa jalan. Quyết một đườ ng.
mrT _k* < H _s" g@P mârat klaoh saong gep. thề quyết vớ i nhau.
mr@ ~ mârau1 /mưr ǒw/ ghen. to feel jealousy.
mr@ ~ Mârau2 ( Palei Mârau). làng Bà Râu.
Thôn Bà Râu
birau
Thôn Gò Đen
birau Palei Pa-mblap Birau
mrw% mârawa /mưrawa/ k ỳ đà. varan, iguana.
mr}, hr} mâri, hari /mưri, hari/ hát. to sing.
mr`K mâriak /mưryă’/ tranh. painting.
mr~ %P mârup1 /mưrup/ (= r ū p). thân thể, mình. body.
mr~ %P mâr ū p2 (nao mârup). đi mất luôn. to leave, to depart, to move away.
ms{N mâsin /mưthĭn/ mắm. salted fish.
a % ms{N aia mâsin. nướ c mắm.
a % ms{N zC aia mâsin ngâc. mắm nem.
ms{N hd/ mâsin hadang . mắm tôm.
ms~ H mâsuh1 /mưthǔh/ = mâja. chồn. musk cat, civet.
anK ms~ H anâk mâsuh. con chồn.
ms~ H mâsuh2 chiến đấu. to fight.
ms~ H mtK mâsuh mâtak. chiến đấu.
mt% mâta1 /mưta/ mắt. eye.
mt% mâta2 thứ loại. kind.
mt% mâta3 món. dish.
dh*K ZP k* ~ @ mt% ky% O$,, Dahlak ngap klau mâta kaya mbeng. Tôi nấu ba món ăn.
mt% mâta4 mặt. side, to face.
s/ n} h~ % d& % mt%,, Sang ni hu dua mâta. Nhà này có hai mặt.
146
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 161/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
147
mtH mâtah /mưtăh/ sống. raw, rare.
b< H mtH baoh mâtah. trái sống.
W# mtH njem mâtah. rau sống.
l{s] mtH lisei mâtah. cơ m sống.
mt; H mâtâh /mưtư h/ nửa. half.
mt; H jlN mâtâh jalan. nửa đườ ng.
m=t mâtai /mưtay/ chết. to die.
mtK mâtak /mưtă’/ họa may. on the chance, fortunately.
v~ % _n< tm% =b _g<R mtK d& H h~ % \g~K ZP,, Nyu nao tamâ Baigaor mâtak duah hu gruk ngap.
Nó đi vào Sài Gòn may ra tìm đượ c việc làm.
mt@ ~ mâtau /mưtǒw/ r ể, dâu. son-in-law, daughter-in-law.
mt@ ~ l{k] mâtau likei. chàng r ể.
mt@ ~ km] mâtau kamei. nàng dâu.
mt@ ~ y& % mâtau yua. r ể họ, dâu họ.
mt] mâtei /mưtěy/ ngọc. pearl.
mt] mr`H mâtei mâriah. ngọc bích.
mt] b{t~ @ mâtei bitau. ngọc thạch.
ME' mâtham /mưthăm/ đắ p. to cover.
ME' _c @◊ mâtham ciéw. đắ p chiếu.
mE# mâthem /mưthăm/ chua. sour.
ky% E# kaya mâthem. đồ chua.
m_E< mâthao /mưthaw/ gây cãi. to debate.
m_E< g@P mâthao gep. gây lộn.
mE{K mâthik /mưthĭ’/ sơ n. to paint.
mE{K bR mâthik bar. sơ n màu.
mE{K a % mr`K mâthik aia mâriak. sơ n nướ c son.
m=\EY mâthraiy /mưthre/ vay. to borrow. *
mt} mâti1 /mưti/ k ệ. to leave. to let someone alone.
mt} v~ % mâti nyu. k ệ nó.
147
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 162/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
148
mt} mâti2 mơ tưở ng. to dream.
m\t' mâtram /mưtram/ đá. to kick.
mn~K m\t' g@P mânuk mâtram gep. gà đá nhau.
mt&◊ mâtuaw /mưtwaw/ thuận, đượ c. to obtain, to get.
mt& ] mâtuei /mưtuy/ mồ côi. orphan.
muH mâ-uh /mâuh/ hẩm hơ i. musty.
l{s] muH lisei mâ-uh. cơ m hẩm hơ i.
mwR mâwar /mưwar/ thay thế. to replace.
mwR g@P A{K s/ mâwar gep khik sang. thay phiên nhau giữ nhà.
_tK mwR tok mâwar. thay phiên.
myH mâyah /mưyăh/ nếu. if.
myH y~ @ qN mâyah yau nan. nếu như vậy.
myH v~ % t\k; % mâyah nyu takrâ. nếu nó thích.
myH lC mâyah lac. nếu mà.
m=y mâyai /mưyay/ nói chuyện. to talk, to speak.
m=yH mâyaih /mưyěh/ khoe. to boast, to show off.
m=yH \d] mâyaih drei. khoe mình.
m_y> mâyaom /mưyom/ khen. to congratulate, to praise.
my◊ mâyaw /mưyaw/ mèo. cat. *
tapay
m_yK mâyok /mưyô ’/ cho có bạn. together (as a friend).
=m Q{H m_yK mai ndih mâyok. đến ngủ chung cho có bạn.
my~ @ mâyau /mưyǒw/ song song. parallel.
jlN my~ / jalan mâyau. đườ ng song song.
Fmy~ / pāmâyau. so sánh.
my~T mâyut 1 /mưyǔt/ ayut. tình bạn hữu. friendship.
my~T mâyut 2 tình ái. love, affection.
my~T my~ / mâyut mâyau. tình ái.
=O mbai /bay/ hiến, dâng. to dedicate.
=OK mbaik 1 /bě’/ mặc. to wear.
148
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 163/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
149
=OK AN c~K a◊ mbaik khan cuk aw. mặc quần áo.
=OK mbaik 2 loại từ. classifier; lượ ng từ. measure word.
s% =OK g$ sa mbaik geng. một cây/cái cột.
s% =OK W~ H sa mbaik njuh. một cây củi.
s% =OK _D" sa mbaik dhaong. một con dao.
OK mbak 1 /bă’/ lây. to infect.
OK ktL mbak katal. lây ghẻ.
OK mbak 2 mặn. salty.
O$ OK mbeng mbak. ăn mặn.
ON mban /ban/ bàn. table, desk.
ON c`K pk◊ mban ciak pakaw. bàn sắc thuốc.
_O<K mbaok /bǒ’/ mặt. face.
t=p _O<K tapai mbaok. r ửa mặt.
h~ % _O<K hu mbaok. có mặt.
kQP _O<K ka-ndap mbaok. quen mặt.
_O<K =S& mbaok chuai /bǒ’ chôy/ mũi đất. promontory, cape.
OR mbar /băr/ chăn. blankets.
OR j{H mbar-jih. ví k ết (chăn của đàn ông).
OR mr/ mbar-mârang. ren k ết (chăn của đàn ông).
O~ / mbau /bǒw/ hôi. bad-smelling, stinky.
O◊ mbaw /baw/ bào. to plane, to shave. < Vietnamese: bào
O◊ ky~ / k% W& @ H mbaw kayau ka njueh. bào cây cho láng.
O@K mbek /bơ ’/ uốn. to bend.
O@K O~K mbek mbuk. uốn tóc.
O$ mbeng 1 /băng/ ăn. to eat. huak
O$ mv~ ' mbeng mâ-nyum. ăn uống.
Q' O$ mv~ ' ndam mbeng mâ-nyum. đám cướ i.
O$ mbeng 2 cháy. fire.
ap& ] O$ =g * apuei mbeng glai. lửa cháy r ừng.
O$ mbeng 3 lần. time.
h&K k* ~ / O$ s% hr] huak klau mbeng sa harei. ăn ba lần một ngày.
149
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 164/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 165/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
151
a % j~ % _\O" _\O" pj^,, Aia ju mbraong mbraong paje. Nướ c quá sôi r ồi.
_\O<◊ mbraow1 /bro/ nhiều. too many, too much.
_\O<◊ mbraow2 khá. good.
\O@C mbrec /br ơ y’/ r ậm. thick, bushy.
=g* \O@C glai mbrec. r ừng r ậm.
\k; ' \O@C krâm mbrec. tre r ậm.
\O# mbrem1 /br ăm/ mũi tên. arrow.
\O# B`N mbrem bhian mũi. tên thườ ng.
\O# ak# mbrem akem mũi. tên tẩm thuốc độc.
\O# mbrem2 tên. bow and arrow.
pnH \O# panâh mbrem. bắn tên.
a_k<K \O# akaok mbrem. mũi tên.
O& H mbuah /bwăh/ trách. to reproach (with).
=O& mbuai /bôy/ đỡ đẻ. to deliver.
m~K =O& muk mbuai /mǔ’ bôy/ bà mụ.
O& @N mbuen1 /bôn/ = kanu, ram, ta-mbok. gò, đồi. hill, mound, island.
s/ _d<K d} O& @N sang daok di mbuen. nhà ở trên đồi.
O& @N pl~ / mbuen palau. hòn đảo.
O& @N mbuen2 tậ p, quyển. set, volume.
s% O& @N ar{y%,, Sa mbuen ariya. Một tậ p/quyển ariya.
O& @N mbuen3 dễ. easy (to do).
O& @N ar{y% qN O& @N s} p& @C,, Mbuen ariya nan mbuen si puec. Tậ p ariya đó dễ đọc.
O& @N mbuen4 khấn. to pray, to profess.
O& @N y/ mbuen yang. khấn thần.
O~K mbuk /bǔ’/ tóc. hair.
O~L mbul /bul/ lùm. grove.
O~L ky~ / mbul kayau. lùm cây.
O~L hr@K mbul harek. lùm cỏ.
151
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 166/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
152
O~T mbut /bǔt/ cây viết, bút. pen. < Vietnamese: bút
O~T a % c=wT mbut aia cawait. bút mực.
O~T b{l~ / mbut bilau. bút lông.
O~T t\mK mbut ta-mrak. bút chì.
O~T mC mbut mac. bút máy.
m] me /měy/ em. my dear (address term used by men to refer to women).
_m $ miéng mép, má. cheek.
m{K mik /mĭ ’/ cô, cậu. uncle.
m{K =n mik nai. cô.
m{N min /mĭn/ mà. but, only.
h~ % m{N hu min. có mà.
m{N myH min mâyah. nhưng, nếu.
_mhMT Mohamat ( Nâbi Mohamat ) /mohamăt/ đấng tiên tri Muhammad. the prophet
Muhammed.
_mU mong /mǒng/ chi họ, giòng. descent.
_mU p_t< b{M◊ mH mong patao bimaw mâh. giòng quý phái.
_mU b=xH mong basaih. giòng ông basaih.
_mU b& @L l{a& % mong buel li-aua. giòng nông dân.
_mU hl~N ur/ mong halun urang. giòng phục dịch ngườ i ta.
\mK mrak /mr ăk/ sơ n. paint.
a % \mK aia mrak. nướ c sơ n.
_\m<◊ mr aow /mro/ sò. arca.
m% ~ mu1 /mu/ = gahur, ghur, padang. cát lồi. sand dune.
m% ~ krN mu karan. cát lồi tr ắng.
m% ~ mu2 = maok . con mối. termite.
m% ~ kt& @C mu katuec. con mối đất.
m~ H muh /mǔh/ nanh. fang.
m~ H l{mN muh limân. ngà voi.
m~K muk /mu’/ bà. grandmother.
m~K r{j% muk rija. bà giữ aciét atau của dòng họ.
152
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 167/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
153
m~K t~ H alK muk tuh alak. bà dâng r ượ u.
m~K pj~ / muk pajau. bà bóng.
m~K =O& muk mbuai. bà mụ.
m~K k] muk kei /mu’ k ěy/ ông bà tổ tiên. ancestor.
m~K _E# Muk Them /mǔ’ thăm/ tên công nữ Chăm. name of Cham princess.
Muk Them Nguyễn Thị Thềm1975
1976
Nhà Lưu niệm Di sản Hoàng tộc Chăm
Muk Dao
Nguyễn Thị Đào
m~L mul /mǔl/ dấu. to mark, to sign.
b~ H m~L buh mul. làm dấu đếm (bằng hạt lúa).
m~L tL mul tal /mǔl tal/ nguyên thủy. primitive.
m~lkT mulakat /mǔlak ăt/ loài quỉ ám. demoniac.
m~ ' mum /mǔm/ bú. to suck.
m~N mun /mǔn/ mụn. spot, pimple.
153
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 168/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
154
N
qC Nac ( Palei Nac) /nay’/ tên làng Kinh. name of Kinh village.
Ninh Chữ, Thôn Bình Sơ n,
Thị tr ấn Khánh Hả (Saigon Ninh Chữ Hotel)
=n nai /nay/ cô, dì. aunt.Cei
=n b{l% Nai Bila. nàng Ngà.
=n AN w% Nai Khan Wa. Thị Cân Oa công chua. Princess Nai Khan Wa.
18341835
=nl{t} nailiti /nayliti/ tây nam. southwest.
=nU naing /něng/ cộc, ngắn. brief, short.
q' nam /năm/ sáu. six. 6 < Malay: enam
Vietnamese: Năm
q' p) H nam pluh. sáu mươ i.
q' r%t~ H nam r ātuh. sáu tr ăm.
q' r{b~ / nam ribau. sáu ngàn.
q' mt% nam mâta. lục lăng, sáu góc.
qN , nN nan /năn/ đó. that, there, those.
pK qN pak nan. nơ i đó.
ur/ qN urang nan. ngườ i đó.
ZP h=gT qN? Ngap hagait nan? làm gì đó?
y~ / qN yau nan. như vậy.
h_d' qN? H adom nan? Bao nhiêu?.
_n< nao /naw/ đi. to go, to walk.
_n<K naok (anâk naok ) /no’/ nòng nọc. tadpole.
154
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 169/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
155
q%f& @L nā phuel 1 /naphô l/= nư phuel. ngh ĩ a vụ. responsibility, duty, obligation.
q%f& @L nā phuel 2 mắc nợ . debt.
qT ts{H nat tasih /nat tathĭh/ tốt đẹ p. beautiful, fine.
nb} Nâbi /nư p i/ đấng (tiên tri). prophet.
ngR nâgar /nưgăr/ xứ. territory, kingdom.
ngR c' Nâgar Cam. Nướ c Chiêm Thành, Tr ấn Thuận Thành. Kingdom of Cham.
16921692
ngR n{N E& @N Nâgar Nin Thuen. Tỉnh Ninh Thuận.
_F/ in% ngR Po Inâ Nâgar. tên nữ thần.
nH nâh /nư h/ tách, phân. to separate, to divide.
nH _j $ d& % nâh jiéng dua /nư h c yơ ng ṭwa/ phân làm hai.
nkx&N nâkasuan /nâkasô n/ haban, kasuer, keng. đồng thau. brass.
n' nâm1 /nưm/ dấu. (of) mark, (of) sign.
n' aZN nâm angan. danh nhân.
n' mK nâm mâk. di tích.
n' nâm2 mực. ink.
n' a % nâm aia. mực nướ c.
n/ nâng /nư ng/ gút. knot.
nrH nârah1 /nưr ăh/ trái đất, hành tinh. the Earth, planet.
\g' nrH n} gram nârah ni. trái đất này.
=O tb~ H d} \g@P nrH,, Mbai tabuh di grep nârah. Cầu khẩn khắ p hành tinh.
nrH nârah2 thế giớ i, cõi. the world.
nrH it% tk{K s ' r{_l% hb$,, Nârah ita takik siam rilo habeng. Thế giớ i ta sống lành ít dữ
nhiều.
nrH nârah3 triều đại. reign.
l& {C nrH,, Luic nârah. K ết thúc triều đại.
nrH nârah4 (nârah kaong ) nhóm, cánh. general.
s~j/ nrH _k" p_t<,, Sujang nârah kaong patao. Nhóm/cánh võ tướ ng hầu vua.
nf& @L nư phuel nā phuel
155
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 170/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
156
nsK nâsak /nưthă’/ tuổi. age, year of age. E~N thun
s% p) H d& % nsK anK,, Sa pluh dua anâk nâsak. mườ i hai con vật, thậ p nhị địa chi.
qN anK nsK t{k~ H,, Nan anâk nâsak tikuh (Skr).
Q% nda1 /da/ có lẽ. probably.
h~ % o% Q%,, Hu o nda. Có lẽ không.
h~ % m{N Q%,, Hu min nda. Có lẽ có.
Q% nda2 e r ằng, ngh ĩ r ằng. to be afraid of, to think.
hr] n} dh*K Q% k% hjN,, Harei ni dahlak nda ka hajan. Hôm nay tôi ngh ĩ r ằng mưa.
=QH ndaih /deh/ nổ. to explode.
ap& ] =QH apuei ndaih. lửa nổ.
QK ndak /dă’/ cong. bent, bow, curved.
=g _n" QK,, Gai naong ndak. Cây đòn gánh cong.
QL ndal /dăl/ kê. to chock, to prop.
QL a_k<K d} ptL ndal akaok di patal. kê đầu trên gối.
QL t=k d_r" ndal takai daraong. kê chân tủ.
Q' ndam /dam/ đám, lễ. ritual, ceremony. < Vietnamese: đám
Q' m=t ndam mâtai. đám chết (lễ tang).
Q' l{AH, O$ mv~ ' ndam likhah, mbeng mâ-nyum. đám cướ i, lễ cướ i.
Q' t_gK b=xH ndam tagok basaih. lễ tôn chức thầy basaih.
Q' kr@ H , Q' ktT ndam kareh, ndam katat . lễ cắt tóc, cắt da qui đầu.
Q' kb◊ mi{H ndam kabaw mâ-ih. lễ tế trâu thiêu.
Q# ndem /dăm/ đậu. to perch, to alight.
_Q< H ndaoh /dǒh/ xa, cách. distance.
_d<K _Q< H d} g@P,, Daok ndaoh di gep. Ngồi xa nhau.
_Q<K ndaok. mục. decayed.
ky~ / _Q<K kayau ndaok. gỗ mục.
_Q> ndaom /dom/ thuộc lòng. to know by heart. *ndom dom
hadom
156
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 171/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
157
_Q<◊ ndaow1 /do/ trái, hạt. kernel, grain.
_Q<◊ tz@Y ndaow tangey. trái bắ p.
_Q<◊ ndaow2 đao. sword. < Vietnamese: đao
QP ndap1 /daw’/ bằng, phẳng. even, flat.
tnH QP tanâh ndap. đất bằng.
ppN QP papan ndap. bằng phẳng.
QP ndap2 rõ. clear.
_Q' QP ndom ndap. nói rõ.
QP ndap3 sát. close.
Q{H QP ndih ndap. nằm sát đất.
QP ndap4 quen. to be able (in the future), to get used to.
p\E# k% QP pathrem ka ndap. tậ p cho quen.
Q◊ ndaw /daw/ = ndaow. gươ m. sword. < Vietnamese: đao
Q^ nde1 /dơ / bằng. equal.
Q^ g@P nde gep. bằng nhau.
Q^ nde2 cỡ . size.
Q^ hl]? nde halei? cỡ nào?
Q] ndei /děy/ quá, lắm. very, a lot, too.
r{_l% Q] rilo ndei. nhiều lắm.
JK Q] jhak ndei. xấu lắm.
md% Q] mâda ndei. giàu lắm.
Q`^ ndie /dyơ / nghiêng. to incline, to tilt.
a % hr] Q`^ aia harei ndie. mặt tr ờ i nghiêng.
f~N ky~ / Q`^ phun kayau ndie. cây nghiêng.
_Q @P ndiép /diêw’/ nế p. sticky rice. < Vietnamese: nế p
Q{H ndih /dĭh/ nằm, ngủ. to sleep, to go to bed.
Q{K ndik 1 /dĭ’/ lên. to go up.
Q{K t_gK r{=dH ndik tagok ridaih. lên xe.
Q{K ndik 2 leo. to climb.
Q{K f~N ndik phun. leo cây.
Q{K ndik 3 (ndik tul ). nám. burnt.
157
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 172/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
158
_O<K Q{K t~L mbaok ndik tul. mặt bị nám.
Q{U nding /ding/ ống. pipe, duct.
Q{T ndit /dĭt/ áy náy. uneasy, anxious.
anK _n< l{w{K hr] a=mK am% Q{T d} t`N,, Anâk nao liwik harei amaik amâ ndit di tian.
Con đi lâu ngày cha mẹ áy náy.
_QK ndok /dô ’/ đòi. to require.
_Q' ndom /dom/ nói. to talk, to say.
_Q' p& @C ndom puec. nói chuyện.
_Q' p\k; % _k* < ndom pakrâ klao. nói đùa.
_Q' _l<R k_t<R ndom laor kataor. nói láo.
_QN ndon /dô n/ = duen. nón. hat. < Vietnamese: nón
m_a> _QN mâ-aom ndon. đội nón.
_QU ndong /dông/ nổi. to float.
Q& % ndua /dwa/ đội. to carry by head.
Q& @C nduec /dô y’/ chạy, chảy. to run.
r{=dH Q& @C ridaih nduec. xe chạy.
a % Q& @C aia nduec. nướ c chảy.
Q& @N nduen1 /dô n/ quả. box.
Q& @N hl% nduen hala. quả đựng tr ầu.
Q& @N nduen2 ndon
Q~K nduk /du’/ con vít. screw.
Q~K mH nduk mâh. đồi mồi.
Q~ / ndung 1 /dǔng/ gói. to pack.
Q~ / s% n~ / ahR ndung sa nung ahar. gói một gói bánh.
Q~ / ndung 2 bọc. to bundle.
Q~ / ndung 3 cưu mang. to maintain..
n$ q / neng nang . lúc lắc. to swing.
jlN JK r{=dH Q& @C n$ q/. Jalan jhak ridaih nduec neng nang. Đườ ng xấu xe chạy lúc lắc.
ZH ngah1 /ngăh/ chêm. to wedge, to shim.
158
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 173/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
159
b~ H r{_l<◊ ZH ZH tm% j',, Buh rilaow ngah ngah tamâ jam. Chêm thịt thêm vào d ĩ a.
ZH ngah2 cục than. charcoal.
ZH ap& ] ngah apuei. cục than lửa.
=zU ngaing /ngěng/ ngất xỉu, không động đậy. to pass out, to faint.
v~ % l{b~ H Q{K =zU,, Nyu libuh ndik ngaing. Nó té ngất xỉu.
=zT ngait /ngět/ ngoảnh. to turn round.
=z◊ ngaiw /ngew/ = mâtai. chết. to die.
ZN ngan1 /ngăn/ món. dish, course.
ZN ngan2 hay, hoặc là. or, whether.
_z<K ngaok /ngǒ’/ = angoak . trên. upper, above.
_z<◊ ngaow ( phun ngaow) /ngo/ = hingaow, hangow. thông (cây). pine (tree).
ZP ngap /ngă’/ làm. to do, to make. *
ZP \g~K ngap gruk. làm việc.
ZP s/ ngap sang. làm nhà.
ZP hbR? ngap habar? làm sao?
ZP y/ ngap yang. làm lễ.
ZR ngar (tho ngar ) /thô ngar/ sổ. register, book.
zK ngâk. dấu âm chữ Chăm. cosonant modifiers in Cham script.
_p< H zK hd`{P paoh ngâk hadiip. ký hiệu nguyên âm chữ Chăm đặt trên chữ.
ng
*◌ / paoh ngâk hadiip◌ / paoh thek ◌ @ paoh ngâk
ng w u
paoh ngâk hadiip paoh thek ng
paoh ngâk hadiip
_p< H zK m=t paoh ngâk mâtai. ký hiệu nguyên âm chữ Chăm đặt sau chữ.
ng
◌·
z& @C nguec (ricaow nguec) /ngôy’/ gội r ửa. to wash. < Vietnamese: gội
n} ni /ni/ này, đây. this, here.
ur/ n} urang ni. ngườ i này.
159
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 174/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
160
n} dl{kL ni dalikal ... đây là truyện cổ …
y~ / n} yau ni. như vậy.
hr] n} harei ni. hôm nay.
urK n} urak ni /ur ă’ ni/ bây giờ . *
pK n} pak ni. ở đây.
n{K nik /nĭ’/ = anik . thuổng. spade, shovel hoe.
n{T nit /nĭt/ = anit. thươ ng, yêu. to love.
n@XtB% nestabha /nơ stap ha/ = mâtai. chết. to die.
WH njah / ȷ ăh/ bã. waste, residue.
WH tb~ / njah tabau. bã mía.
WH hl% njah hala. bã tr ầu.
WK njak 1 / ȷ ă’/ ráo. to dry.
O* / WK mblang njak. sân ráo.
WK njak 2 nghẽn. to obstructed.
WK drH njak darah. nghẽn máu.
WK njak 3 tê. numb, whacked, to paralysis.
WK t=k njak takai. tê chân.
W# njem / ȷ ăm/= njam. rau. vegetables.
W# f{K njem phik. rau đắng.
W# p& @N njem puen. rau muống.
_W< H njaoh / ȷ ǒh/ nhỏ. to drop (eyedrops).
_W< H \j% ~ d} mt% njaoh jru di mâta. nhỏ thuốc trong mắt.
_W<◊ njaow ( phun njaow) / ȷ o/ = ha-njaow. cây dâu. mulberry.
W@P njep1 / ȷ ǒw’/ trúng, đúng, phải. exact, right.
W@P njep2 đúng, phải. exactly, right.
_Q' W@P ndom njep. nói đúng.
W@P pj^ njep paje. phải r ồi!
oH W@P c' \d] o%. oh njep Cam drei o. Không phải Chăm bên ta.
W@P njep3 trúng. to hit, to catch.
160
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 175/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
161
pnH W@P panâh njep. bắn trúng.
W@P njep4 tại sao. why.
W@P h=gT? Njep hagait? Tại sao?
WR njar / ȷ ăr/ nhỉ, ứa. to overflow, to run.
a % WR aia njar. nướ c nhỉ.
WR a % mt% njar aia mâta. ứa nướ c mắt.
W;C njâc / ȷ ưy’/ rong rêu. sea-weed.
_W' njom / ȷ ôm/ thấm. to absorb.
a % h@P _W' aia hep njom /ýa hǒw’ ȷ ôm/ thấm mồ hôi.
dn{U hl~K _W' a % daning haluk njom aia. tườ ng thấm nướ c.
\W@ H njreh / ȷ r ơ h/ ẩm. wet, damp.
p=d \W@ H padai njreh. lúa ẩm.
\W# njrem1 / ȷ r ăm/ khăn đội, khăn tăm. towel, bath towel.
AN \W# khan njrem. khăn đội đầu của phụ nữ Chăm và thầy Po Acar (Bini).
\W# njrem2 dầm. to soak.
\W& H njruah (anâk njruah) / ȷ rwăh/ mang, đỏ (con). deer.
\W~ / njrung / ȷ r ǔng/ vùng lầy. the quagmire.
W& @L njuel 1 / ȷ ô l/ = ha-njuel. nhẹ. light, soft.
tp~K n} W& @L tapuk ni njuel. sách này nhẹ.
W& @L njuel 2 thoát. to escape, to slip out.
_n< W& @L \d] nao njuel drei. đi tiểu.
W& @L d} r% ~P njuel di rup. nhẹ ngườ i.
W~ H njuh / ȷ ǔh/ củi. firewood.
W~K njuk 1 / ȷ u’/ hút. to suck, to inhale.
W~K pk◊ njuk pakaw. hút thuốc.
O$ r{_l<◊ W~K drH,, Mbeng rilaow njuk darah. Ăn thịt hút máu (chỉ sự cho vay nặng lãi).
W~K njuk 2 nhúng. to soak, to dip.
W~K a◊ tm% a %,, Njuk aw tamâ aia. Nhúng áo vào nướ c.
W~K tp] r{c',, Njuk tapei ricam. Nhúng bánh tráng.
161
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 176/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
162
W~ / njau / ȷ ǒw/ cây da đá. hardwood tree.
_nK nok 1 /nô’/ = nuk. phần. share.
_nK dh*K nok dahlak. phần tôi.
_nK E] E] _tK nok thei thei tok. phần ai nấy hưở ng.
_nK pbK nok pabak. phần phụ.
_nK nok 2 điều, phần việc. to allot, to assign.
_nK kD% n} dh*K ZP,, Nok kadha ni dahlak ngap. Phần việc này tôi làm.
_nrg% noraga1 /nôraḳ a/ = naraka. địa ngục. hell. < Sanskrit: naraka
_nrg% noraga2 đồng hồ. (wrist) watch.
_n%rp%, _nrpT nōrapa /nôrapa/ = norapat, patao. vua. king.
\n& @C nruec /nrôy’/ lối. way. < Vietnamese: lối
\n~ / nrau (aia nrau) /nr ǒw/ phở . noodle soup.
n& @C nuec1 /nô y’/ khoảng. about.
n& @C jlN nuec jalan. khoảng đườ ng.
n& @C nuec2 chừng. in the middle, unfinished.
k*K d} \k; H n& @C klak di krâh nuec. bỏ nửa chừng.
n~ H Nuh1 ( Nâbi Nuh) /nǔh/ Noe. Noah.
n~ H nuh2 đuốc. torch.
n~ H nuh3 cùm. shackled.
VC nyac /ñay’/ nhái. frog. < Vietnamese: nhái
vH nyah /ñăh/ lắc. to shake.
vH a_k<K nyah akaok. lắc đầu.
=vK nyaik /ñě’/ nghiêng. to tilt.
a % hr] =vK aia harei nyaik. mặt tr ờ i nghiêng bóng.
vm~L nyamul /ñamǔl/ thuộc về phù thủy. magic, belonging to witch.
pn& @C Vm~L panuec nyamul. câu thần chú.
VN nyan1 /ñăn/ cẩn. to inlay.
VN xrl/ nyan saralang. cẩn xà cừ.
VN nyan2 gán. to assign.
162
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 177/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
163
_v< H nyaoh /ñǒh/ đéo, giao cấu. sexual behavior.
_v> nyaom1 /ñom/ nhuộm. to dye. < Vietnamese: nhuộm
_v> a◊ nyaom aw. nhuộm áo.
_v> nyaom2 họ p nhóm. meeting. < Vietnamese: nhóm
_n< _v> nao nyaom. đi họ p.
vK nyâk 1 /ñư ’/ nhé! okay.
vK nyâk 2 thun. T-shirt. T
v;T_b· Nyâtbong /ñư t p ông/ Nhật Bản, Nhựt Bổn. Japan, Japanese.
v& @L nyuel /ñô l/ treo. to hang.
v~ H nyuh /ñǔh/ hỉ. to blow.
v~ H a % id~U nyuh aia idung. hỉ mũi.
v~ %K nyūk /ñu’/ xâu chuỗi. stringing.
c~K v~ %K =kK cuk nyuk kaik. đeo xâu chuỗi.
v~K nyuk /ñǔk/ lặn. to dive.
v~K a % nyuk aia. lặn nướ c.
v~ ' nyum /ñǔm/ cây xâu. string tree.
v~ ' \E{U ikN a' nyum thring ikan am. cây xâu cá để nướ ng.
163
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 178/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
164
O
o% o1 /ô/ không. no, not.
o% _n<. O nao. Không đi.
oH h~ % o%. Oh hu o. Không có.
oH O$ o%. Oh mbeng o. Không ăn đâu.
o% o2 ạ. yep, yes.
oH oh /ôh/ không. no.
oK ok /ô ’/= tanaow. đực. male. binai
kb◊ oK kabaw ok. trâu đực.
mn~K oK mânuk ok. gà tr ống.
o/ ong 1 /ông/ ông. grandfather.
o/ ong 2 danh hiệu của chức sắc tôn giáo. title of a religious profession.
m~K Muk
o/ ki{U Ong Ka-ing. Ông Ka-ing .
o/ =\OK Ong Mbraik. Ông Brek. 8
Po Debata Thuer
oT m_nT ot mânot /ô t mưnô t/ hớ n hở . merry.
164
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 179/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 180/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 181/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
167
F%cH yw% pācah yawa. khai tiếng (tr ướ c lễ).
F%=cH pācaih /pacěh/ ấ p tr ứng nhân tạo. artificial incubation.
F%=cK pācaik /pacě’/ đặt tr ướ c. to book.
F%clH pācalah /pacalăh/ phân r ẽ, phân chia. to separate, to divide.
F%ct$ pācateng 1 /pacatăng/ căng. to stretch.
F%ct$ tl] pācateng talei. căng dây.
F%ct$ pācateng 2 cứng. to harden.
j&K hl~K \t~N k% F%ct$,, Juak haluk trun ka pācateng. Đạ p đất xuống cho cứng.
F%c$ pāceng /pacăng/ che, chắn. to cover, to block. < Vietnamese: chắn
jlN qN h~ % b{t~ / F%c$ pj^,, Jalan nan hu bitau pāceng paje. Đườ ng đó có đá chắn ngang
r ồi.
F%=S pāchai /pachay/ biệt phái. to dispatch, to second.
F%=ST pāchait /pachět/ cho nhảy qua. to jump over.
F%S/ d& H pāchang duah /pachang ṭwah/ kiểm soát. to control.
F%S/ pl{H pāchang pal ĭ h. kiểm duyệt. to censor, to review.
F%S@ H pācheh /pachơ h/ khuyến khích. to encourage.
F%_\c<K pācraok /pacr ǒ’/ ban cho. to give.
F%c& / pācuang /pacwăng/ đặt tréo. to put something in crossing position.
F%c& {T pācuit /pacwĭt/ làm cho nhọn. to sharpen.
F%c~K pācuk /pacu’/ đeo, bận cho. to wear.
F%dQ@P pāda-ndep /paṭa dǒw’/ làm cho kín (bí mật). to seal, to cover.
F%_d" pādaong /paṭǒng/ cầu cứu. to ask for help.
F%_d" d} m{K w%,, P ādaong di mik wa. Cầu cứu bà con.
F%_d<K pādaok /paṭǒ’/ đặt, để. to place, to put.
F%_d<K ad] \t~N pādaok adei trun. đặt em ngồi xuống.
F%_d<K v~ % d} d_n<K n} pādaok nyu di danaok ni. đặt nó chỗ này.
F%_d<K _k<K pādaok kaok. bắt đầu.
F%dR padar /paṭăr/ nhắc. to remind.
167
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 182/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 183/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
169
F%gT pā gat /paḳăt/ lừa bị p. to swindle.
F%g# pā gem1 /paḳăm/ dán. to paste.
F%g# b{aR d} dn{U hl~K,, P ā gem bi-ar di daning haluk. Dán giấy vào tườ ng.
F%g# pagem2 dính. sticky.
t=k dh*K F%g# g) H,, Takai dahlak pā gem gluh. Chân tôi dính bùn.
F%g@P pā gep1 /paḳă p/ so sánh. to compare.
F%g@P y& @N _s" c'. P ā gep Yuen saong Cam. So sánh ngườ i Kinh vớ i ngườ i Chăm.
F%gP pā gep2 điều chỉnh. adjust.
F%g@P =g pt~T w@K,, P ā gep gai patut wek. Điều chỉnh cây cho ngắn lại.
F%g@P pā gep3 đo. measure.
F%g@P v~ % a @K _Q^ hl],, P ā gep nyu aiek nde halei. Đo nó xem cỡ nào.
F%g@P pā gep4 = s{dH sidah. ví dụ. (for) exapmle.
F%g@P p\k% ; pā gep pakrâ /paḳă p pakr ư/ sắ p đặt. to organize.
F%G/ pā ghang /paḳ hang/ hơ . to dry.
F%g* / pā glang /paḳ lang/ tròng vào. to put on.
F%g{lC pā gilac /paḳ ilay’/ làm ngượ c lại. to do opposite thing.
F%g* @ H pagleh /paḳ lơ h/ hạ xuống. to lower.
pg* @ H a_k<K v~ % \t~N,, Pagleh akaok nyu trun. Kéo đầu nó xuống.
F%p\g&K pā gruak /paḳ rwă’/ để sấ p, úp. to turn over.
F%h% pāha1 /paha/ mở r ộng. to extend.
F%h% pāha2 thả lỏng. to relax.
F%hc{H pāhacih /pahacĭh/ làm cho trong sạch. to make someone clean.
F%hdR pāhadar /pahaṭăr/ nhắc lại, nhớ lại. to repeat, to recall.
F%hd{P pāhadip /pahaṭĭw’/ sống lại. to revive.
F%hm{T pāhamit 1 /pahamĭt/ đưa tin. to inform.
169
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 184/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
170
F%hm{T pāhamit 2 thổ lộ. to confess.
F%h=wT pāhawait /pahawět/ bị đứt khúc. being interrupted.
F%h@ H pāheh /pahơ h/ phổ biến. to popularize, to disseminate.
F%h&K pāhuak /pahwă’/ cho ăn. to feed.
F%h& ^ pahue /pahwơ / dọa. to threat.
F%h& ^ hh& ] pāhue pahuei /pahwơ pahwěy/ dọa dẫm. threat, intimidation.
F%h& @C pāhuec /pahooy’/nhát cho sợ . to fear.
F%jl@ H pā jaleh1 /pac alơ h/ làm cho ngã. to make someone/ something down.
F%jl@ H pā jaleh2 hạ bệ. to fall down (building).
F%j@L pā jel /pac ơ l/ chặn lại. to stop.
F%j $ pā jeng /pac ăng/ nươ ng tựa. to depend on.
F%J%K pā jhāk /pac h’/ nói xấu. to blame, to speak poorly (of someone/ something).
F%J~L F%w@ H pā jhul pāweh /pac hǔl pawơ h/ thúc đẩy. to urge.
pj`K pajiak
F%_j $ pā jiéng 1 /pac yơ ng/ sinh. to bear.
a=mK am% p_j $ dh*K tb`K,, Amaik amâ pajiéng dahlak tabiak. Cha mẹ sinh tôi ra.
F%_j $ pā jiéng 2 chở . to board.
r{=dH p_j $ mn& {X =m,, Ridaih pajiéng mânuis mai. Xe chở ngườ i đến.
F%_jU pā jong /pac yông/ an ủi. to comfort.
F% \j% ~ pā jru /pac ru/ bôi thuốc. to apply medicine.
r% F% \j% ~ ra pā jru. thầy thuốc.
F% \j~ H pā jruh /pac r ǔh/ giảm. to reduce.
F%j~ ' pā jum /pac ǔm/ giúp, góp. to help, to collect.
F%j~ ' ZP pā jum ngap /pac ǔm ngă’/ hợ p tác.
F%K pāk /pa’/ bốn. four. 4 < Malay: empat
F%K p) H pāk pluh. bốn mươ i.
F%K r%t~ H pāk r ātuh. bốn tr ăm.
y% F%K ya pāk. thứ tư.
170
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 185/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
171
F%kcH pākacah /pakacăh/ thi đua. to emulate.
F%=kK pakaik /pak ě’/ khép kín. to lock up, to imprison.
p=kK pakaik
F%k' pākam /pak ăm/ nằm úp. to lie down.
F%k@P pakep /pāk ǒw’/ cấm. forbidden.
F%A@L pākhel /pakhăl/ im, êm, tậ p trung (về giác ngủ, ngồi trên ghế). to concentrate.
F%A@L Q{H! P ākhel ndih! Im ngủ.
_d<K F%A@L daok pākhel. ngồi im (không cử động).
F%A} F%AR pākhi pākhar /pakhi pakhăr/ kiêu k ỳ. arrogant, haughty.
F%A{K pākhik /pakhĭ’/ tr ấn giữ. to defend.
F%A{U pākhing /pakhĭng/ gả. to get married.
F%A{P pākhip /pakhĭ p/ bịt kín. to cover.
F%k* H pāklah1 /paklăh/ thoát. to escape from.
F%k* H =\EY pāklah thraiy. thoát nợ .
F%k* H pāklah2 chuộc. to redeem.
F%_k* < H pāklaoh /paklǒh/ hủy bỏ, ly dị. to cancel, to divorce.
F%_k* < H pn& @C pāklaoh panuec /paklǒh panô y’/ ký k ết, giao k ết, hôn ướ c. to sign a contract, to
get engaged
F%k)P paklup /paklǔ p/ khóa lại. to lock.
F% \kP pākrap /pakrap/ làm im, an bài. to make silent.
F%=k&L pākuail /pakwěl/ vặn tréo. to twist.
F%lb~ H pālabuh /palap
ǔh/ = pālibuh. vật ngã. to wrestle someone down.
F%=lK pālaik 1 /palě’/ đâm thọc. to pierce.
F%=lK pālaik 2 thả xuống. to drop down.
F%=lK pālaik 3 phá. to destroy.
F%=lK anK pālaik anâk. phá thai.
F%=lK pālaik 4 khoá. to lock.
F%lp] pālapei /palapěy/ báo mộng. (foresight) dream.
F%_l $ pāliéng /paliê ng/ dâng tế lễ. to sacrifice.
171
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 186/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
172
F%_l $ y/ paliéng yang. dâng tế lễ cho thần.
F%l{g@ H pāligeh /paliḳơ h/ kích thích. to excite.
F%l{z{◊ pālingiw /palingiw/ thiến. to castrate.
mn~K F%l{z{◊ mânuk pālingiw. gà thiến.
F%l&K pāluak 1 /palwă’/ đút tay vào, đút lót, hối lộ. to bribe, bribery.
F%l&K _j @N pāluak jién. đưa tiền hối lộ.
F%l&K pāluak 2 chuyển. to transfer.
F%l&K pn& @C pāluak panuec. chuyển lờ i.
F%l& {C pāluic (ngap paluic) /paluy’/ làm cho bỏ ghét. to be hated.
F%_m" pāmaong /pamǒng/ xem bói. to do fortune-telling.
F%OC pā-mbac /pabay’/ mở r ộng. to expand.
F%O%K pā-mbāk /paba’/ làm cho mặn. to salt.
F%O@R pā-mber /pabăr/ quấn. to wind.
F%O$ pā-mbeng 1 /pabăng/ cho ăn. to feed.
F%O$ l{k] pā-mbeng likei. cho trai ăn.
F%O$ pā-mbeng 2 cho cháy. burn.
F%O$ ap& ] pā-mbeng apuei. nhen lửa, cho cháy.
F%=O*U pā-mblaing /pablěng/ làm cho nghiêng. to tilt.
F%_O* " pā-mblaong /pablǒng/ gây ra. to cause.
F%_O* " kl{N pā-mblaong kalin. nổi loạn.
F%_O* ' pā-mblom /pablôm/ nũng nịu. to coddle.
F%O(K pā-mbluak /pablwă’/ thêm, khuyếch đại, xuyên tạc. to exaggerate, to overstate.
_Q' F%O(K ndom pā-mbluak. nói thêm, vu cáo.
F%O% ~K pā-mbūk /pabǔ’/ vun đống, chất đống. pile.
F%m_a> pāmâ-aom1 /pamưom/ cho đắ p. to bank.
F%m_a> pāmâ-aom2 cho đội. to carry on one’s head.
F%md@ H pāmâdeh /pamưṭơ h/ đánh thức. to wake someone up.
F%mg] pāmâgei /pamưḳěy/ nhắc nhở . to remind.
F%mi{N pāmâ-in /pamưin/ giải trí. to entertain.
F%m\j' pāmâjram /pamưc r ăm/ trùng hợ p. coincidence.
172
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 187/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
173
F%mk] pāmâkei /pamưk ěy/ cho có vị. to taste, to relish.
F%ml~K pāmâluk /pamưlǔ’/ làm lộn xộn. to mess, to confuse.
F%mn] pāmânei /pamưněy/ cho tắm. to bathe someone.
F%m=t pāmâtai /pamưtai/ giết. to kill.
F%my~ / pāmâyau /pamưyǒw/ phân bì, ghen. to feel jealousy.
F%m_yK pāmâyok /pamưyô’/ cho có bạn. to be together, to make a friendship.
F%nH pānâh1 /panư h/ sáng tác. to compose.
F%nH ar{y% pānâh ariy. sáng tác ariya.
F%nH pānâh2 diễn tả. to mimic, to transcribe.
F%nH t& ] pānâh tuei. phóng tác theo.
F%=QH pā-ndaih /pāděh/ ran, rang (làm cho nổ). to fry.
F%=QH xr% pā-ndaih sara. rang muối.
F%Q/ pā-ndang /padăng/ ngửa. to turn upward.
F%Q/ tz{N pā-ndang tangin. ngửa bàn tay.
F%Q/ td% pā-ndang tada. ngã ngửa.
Q{H F%Q/ ndih pa-ndang pā-ndang. nằm ngửa.
F%QP pā-ndap1 /padaw’/ làm cho thuận. to reconcile.
F%QP pā-ndap2 tr ị an. security.
F%Q{H pā-ndih /padĭh/ cho nằm. to lie.
F%Q{H F%_d<K pā-ndih pādaok. đặt để.
F%Q{K pā-ndik 1 pQ{K pa-ndik
F%Q{K pā-ndik 2 /padĭ’/ cầm, cho lên, lên cung, đàn. to hold, to bend, to play.
F%Q{K \E~K pā-ndik thruk. lên dây cung.
F%Q{K tl] kv} pā-ndik talei ka-nyi. lên dây đàn ka-nyi.
F%Q{K a % tm% hm% tn~ %,, P ā-ndik aia tamâ hamu tanu. Đưa/cài nướ c lên ruộng gò.
F%Q& % pā-ndua /padwa/ nói thêm, khuyếch đại. to exaggerate.
F%Q& @C pā-nduec /padô y’/ truyền đi. to transmit.
173
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 188/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 189/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
175
F%rd/ pāradang /paraṭăng/ đứng chắn ngang. to stand astride.
F%rjK parajak /pārac ă’/ học giả. scholar. p@Rm\g% ~ permâgru
F%r_l< pāralao1 /paralaw/ thả. to release.
F%r_l< kb◊ pāralao kabaw. thả trâu.
F%r_l< c`[ pāralao ciim. thả chim.
F%r_l< pāralao2 tiễn. to see off, parting gift.
F%r_l< =t& _n< pāralao tuai nao. tiễn khách đi.
F%rm~K pāramuk /paramu’/ ghét. to hate.
F%rq' pāranam /paranăm/ dễ thươ ng. lovely.
F%rQ@T pāra-ndet /paradợ t/ cẩu thả. careless.
F%r% Q@P pāra-ndep /paradă p/ làm cho quen. to get used to work, to become accustomed to
work.
F%_r< H pāraoh /par ǒh/ alaik, jrih, klup, trun. xổ ra. to drop out.
F%_r" pāraon g /parong/ phá. to break.
F%_r" p=rH pāraong paraih. phá hoại.
F%_r<T pāraot /parot/ chán nản. to get sick, to get tired of.
F%rT pārat (ra pārat ) /par ăt/ ngoại tộc. maternal relatives, maternal clan.
*
ur/ F%rT urang pārat (ra pārat ). ngườ i ngoại tộc (chỉ ngườ i chồng trong gia đình Chăm).
F%rE' p~rn% pāratham puranâ. tận lực. to try one’s best.
ZP F%rE' p~rn%,, Nga p pāratham puranâ. Làm việc tận lực.
F%r{cN P ārican ( Po P ārican) /parican/ tên một vua vị Chàm. name of Cham king.
11 13731397
F%r{_c<◊ pāricaow /parico/ làm phép tẩy thể. to magic.
F%r& H pāruah /parwăh/ tuyển chọn. to select.
F%s ' F%JK pā siam pā jhak /pathyam-pac ha’/ làm lành, hoà giải. to cease fire, to bring peace.
*
F%s~m% ~ , p%s~m% pā sumu / pathumu/ cho k ị p. timely.
F%t_W< H pāta-njaoh /pata ȷ oh/ nhiễu, giọt. to drop.
175
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 190/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
176
F%tm% pātamâ /patamư/ lắ p ráp. to build, to join.
F%tpK pātapak /patapă’/ làm thẳng, điều chỉnh. to adjust.
F%tEK pātathak 1 /patathă’/ làm cho chín. to mature, to age.
ZP F%tEK r{_l<◊ ngap pātathak rilaow. làm cho thịt chín.
F%tEK pātathak 2 k ỹ. in detail, clearly.
_Q' F%tEK pn@ &C ndom pātathak panuec. nói cho k ỹ.
F%t_EK pātathrok /patathrôk/ làm cho xố p. to soften.
F%t_EK tnH pātathrok tanâh. làm xố p đất.
F%E% pn& @C pātha panuec /patha-panô y’/ bàn định, hội ý. to counsel together.
F%E~ / pāthau /pathǒw/ cho biết, thông báo. to inform, to announce.
F%E@K pāthek /pathơ ’/ thả trôi. to float.
F%E{R pāthir /pathĭr/ làm kín. to seal.
F% \E# pāthrem /pathr ăm/ = pathram. tậ p. to excercise. *
F%_\EH pāthroh /pathrô h/ làm mọc lên. to grow up. *
F%t % pātia /patya/ rèn. to forge.
rg] F%t % ragei pātia. thợ rèn
F%t`P pātiap /patyaw’/ đuổi. to cast out.
aML F%t`P amal pātiap. săn đuổi.
F% \t~N pātrun /patr ǔn/ cho xuống, hạ xuống. to let down.
F% \t~N _g<N pātrun gaon. hạ lệnh.
F% \t~N ky~ / pātrun kayau. hạ cây.
F%t& H pātuah /patwăh/ may mắn. luckily.
_n< F%t& H nao pātuah. đi may mắn.
F%t& ] patuei1 /patuy/ chiều. to droop.
F%t& ] patuei2. theo, đồng ý. to accept.
F%=wY pāwaiy /pawe/ làm cong. to bend.
F%=wY c=O& pāwaiy ca-mbuai. méo miệng.
F%w%K pāwāk /pawa’/ mở r ộng. to expand.
F%w%K ap~ H pāwāk apuh. mở r ộng r ẫy.
176
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 191/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
177
F%w@K pāwek /pawơ ’/ đình lại. to cancel.
F%_y@R pā yér /payơ r/ đưa. to send, to give.
_F/ , _F@ po1 /po/ danh hiệu vị thần. title of god/ goddess. * Paoh thek ◌ @
paoh ngâk ◌ /
_F/ p_t< t=b Po Patao Tabai. tên vị vua Chăm đến từ Mecca. name of Cham king who
came from Mecca.
ragei pātia
_F/ y/ i}N Po Yang In. tên vị thần Chăm.
cek Kalaong Hươ ng Ấn = Yang In < Sanskrit:
Indra
_F/ po2 dạ, vâng. Yes, sir.
_F/ po3 danh hiệu của các vị thần, nhân vật nam nữ và chức sắc nam quan tr ọng. title of
important gods, goddesses, kings, religious profession, and people.
_F/ po4 một bộ phận bí danh của thành viên ngườ i Chăm theo tổ chức FULRO đặt theo năm,
tháng nhậ p ngũ. part of codename of Cham members joined FULRO (Front Unifie pour la
Lutte des Races Opprimées (United Front for the Liberation of Oppressed Races), a
revolutionary organization established by the Provisional Government of Champa at
Vietnam’s Central Highlands in 1964) assigned according to the year and month of
enlistment.
1964
177
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 192/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 193/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
179
1627 1651 1627 1672
Palei
Kalaong
Chúa Sãi姱 Công nữ
Ngọc Khoa
Yuen
25 Po Nrop 28 Po Saot
_F/ _f<K E^ Po Phaok The. tên vua Chăm. 40
Nguyễn Văn Thừa Phó Thừa
39 Po Klan Thu
Đại Nam Thực Lục Đệ Nhị
K ỷ 1827 1832 1832
Vua Minh Mạng1834Lê Văn Khôi K ade
Lê Văn Duyệt
Huế Sông Hươ ng
Thành Lồi
_F/ hl~ / a % Po Halau Aia. thần giữ nguồn nướ c.
_F%K pōk 1 /pô’/ kính. to respect.
_F%K j% pōk ja. kính tr ọng.
_F%K py& % pōk payua. kính gửi.
_F%K pōk 2 tôn. to elevate someone to a higher position.
_F%K p_t< pōk patao. tôn vua.
_F%K pōk 3 khở i. to begin.
_F%K _k* <N pōk klaon. khở i hành.
_F%K pōk 4 vẽ, khắc. to paint, to carve.
_F%K b{z~ % pōk bingu. vẽ, khắc hoa văn.
_F%rm} pōrami /pô rami/ r ằm. full-moon night. < Vietnaese: r ằm
F~t{=r Putirai ( Po Puttirai) /putiray/ tên vua Chăm. name of Cham King.
179
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 194/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
180
31 17311732
180
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 195/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 196/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
182
p_b< H _O<K pabaoh mbaok /pap oh bo’/ làm mặt, phụng phịu. to do makeup.
p_b<◊ pabaow1 ( phun pabaow) /pap o/ cây lau. reed.
p_b<◊ pabaow2 cừu. sheep.
p_b@N pabén /pap ên/ nền. foundation.
p_b@N s/ pabén sang. nền nhà.
pBN Pabhan ( Palei Pabhan) /pap han/ tên làng Chăm, làng Vụ Bổn. name of Cham village.
Thôn Vụ
Bổn, Xã Phướ c Ninh
pb&K pabuak /pap wă’/ tơ . silk.
pb& ] pabuei /pap uy/ heo. pig. * pabuei glai
pabuei
pb& ] =g* pabuei glai. heo r ừng.
pb~K pabuk (ciim pabuk ) /pap ǔ’/ chim bìm bị p. coucal bird.
pb~ / pabung 1 /pap ǔng/ nóc. roof.
pb~ / s/ pabung sang. nóc nhà.
pb~ / pabung 2 đỉnh. top.
pb~ / c@K pabung cek. đỉnh núi.
pc% paca /paca/ vải sổ. litchi.荔
pc' Pacam ( Palei Pacam) /pacăm/ teeb làng Chăm, làng Tánh Linh. name of Cham village.
Khu phố Pa-Chăm, Thị tr ấn Lạc Tánh
p_c< H pacaoh /pacǒh/ so sánh. to compare.
p_c< H prK pacaoh parak. đấu giá.
pcP pacap /pacaw’/ giam. to keep (in prison).
pc@K pacek /pacơ ’/ u lên. swelling.
pc@N pacen /pacăn/ phán. to judge.
pc@N in% pacen inâ. suy đoán, suy luận.
pc@R pacer 1 /pacăr/ đan. to knit, to weavear.
pc@R pacer 2 = kahria. k ế toán. to calculate, to account.
p_S' pachom /pachom/ hy vọng. to hope.
pS~T pachut /pachǔt/= pacuh. xúi giục. to incite.
182
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 197/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
183
pS~T _a" g@P,, Pachut ataong gep. Xúi giục đánh nhau.
pc~ H pacuh pachut
p=d padai /paṭay/ lúa. rice.
p=d hl[ padai halim. lúa mùa, lúa cà đung.
p=d k~_\p<K padai ku-praok . lúa cu tró.
p=d _BU padai bhong. lúa ngự.
p=d a % pa& {C padai aia pa-auic. lúa thườ ng.
p=d a % pr`K padai aia pariak. lúa pariak.
pdK padak 1 /paṭă’/ sắ p. bundle.
pdK rl/ padak ralang. sắ p tranh.
pdK padak 2 gươ m. sword.
pdK lK k~rb% padak lak kuraba. gươ m phép.
pd/ padang /paṭăng/ = gahur, ghur, mu. cát lồi. sand dune.
p_d" padaong 1 (ciim padaong ) /paṭǒng/ chim thướ c. magpie, Pica pica.
c`[ p_d" Q& @C d} =g*,, Ciim padaong nduec di glai. Chim thướ c chạy trong r ừng.
p_d" padaong 2 cân. balance.
p_d" padaong 3 F%_d" pādaong
pd] padei /paṭěy/ nghỉ. to relax.
pd] =g* H padei glaih. nghỉ ngơ i.
pd] bC padei bac. nghỉ học.
pd# padem1 /paṭăm/ tắt, tắc. to turn off, to extinguish.
pd# ap& ] padem apuei. tắt lửa.
pd# mvK padem mânyâk. tắt đèn.
pd# padem2 xóa bỏ. to remove.
p d# aAR padem akhar. xóa chữ.
pD} padhi /paṭhi/ lễ giỗ trong tuần sau khi chết. ritual week after death.
pD{H padhih /paṭhĭh/ thể dục, thể thao. physical exercise, sport.
\E# pD{H thram padhih. tậ p thể dục, thể thao.
O* / p\E' pD{H mblang pathram padhih. sân tậ p thể dục, thể thao (sân vận động).
183
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 198/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
184
pD~K padhuk /paṭhǔ’/ lư. incense burner.
p_d@N padién /paṭiên/ xỏ mũi. to pierce in nose.
pd{U pading /paṭĭng/ quẹt lử. lighter, match.
p\d% Padra ( Palei Padra) /paṭra/ tên làng Chăm, làng Như Ngọc. name of Cham village.
Thôn Như Ngọc và Thôn Như Bình, Xã Phướ c Thái
p\dK padrak /paṭr ă’/ thúc dục. to urge.
p\d/ Padrang ( Palei Padrang ) tên làng K ơ ho và Churu, làng Dran. name of Kaho’s and
Cru’s village.
Thị tr ấn D’ran, Huyện Đơ n Dươ ng, Tỉnh Lâm Đồng
p=\d& padruai /paṭrôy/ buồn. sad.
p\d~T padrut /paṭr ǔt/ cảm động. to feel touched/ moved.
p\d~T p=\d& padrut padruai /paṭr ǔt paṭrôy/ bùi ngùi, buồn bả. sad, melancholy.
pd~T pd& ] padut-paduei /paṭut paṭuy/ tỉ te, thủ thỉ. to speak gently, to speak with confided
mind.
pg% paga /paḳ a/ rào, hàng rào. fence.
pgH pagah1 /paḳ ah/ dọn. to clear.
pgH jlN _n<,, Pagah jalan nao. Dọn đườ ng đi.
pgH pagah2 phát. to clear.
pgH k% h& @U jlN,, Pagah ka hueng jalan. Phát cho tr ống đườ ng.
pgK pgN pagak pagan /paḳă’ paḳăn/ cản tr ở , ngượ c ngạo. swaggering, insolent.
_Q' p& @C pgK pgN,, Ndom puec pagak pagan. Nói ngang tàng, cản tr ở .
p_g^ pagé /paḳ ê/ sáng. morning. < Malay: pagi
p_g^ _O^ pagé mbé. sáng sớ m.
p_g^ n} pagé ni. sáng nay.
pg~ H p_g^ paguh pagé. sáng mai.
k_d@ H p_g^ kadéh pagé. sáng mốt.
184
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 199/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
185
p=\b& p_g^ pabruai pagé. sáng hôm qua.
pg@N pagen /paḳăn/ = pagan. chắn ngang. to barrier.
ul% Q{H pgN jlN,, Ula ndih pagan jalan. R ắn nằm chắn ngang đườ ng.
p_g*U paglong /paḳ lông/ nôn. throw up.
pg~ H paguh /paḳǔh/ mai. tomorrow.
pg~ H p_g^ paguh pagé. sáng mai.
pg~ H \k; H pQ`K paguh krâh pa-ndiak. tr ưa mai.
pg~ H _b @R hr] paguh biér harei. chiều mai.
ml' pg~ H mâlam paguh. tối mai.
pg& @N paguen /paḳ ô n/ hứa, hẹn. to promise.
pg& @N _g<K paguen gaok. hẹn gặ p.
pH pah1 /păh/ = apah. mướ n. to hire.
pH pah2 = hapah. vỗ. to clap.
pH tz{N pah tangin. vỗ tay.
pH pah3 = hapah. vả. to slap.
pH d} _O<K pah di mbaok. vả vào mặt.
pH pah4 chụ p. to catch.
pH _k @P pah kiép /păh kiêw’/ chụ p ếch.
p%hm% ~ pāhamu /pahamu/ theo dõi. to follow.
ph;N pahân /pahưn/ nhử. feed.
=p pai /pay/ Tây (hướ ng). west.
=p cMK pai camak. chính Tây.
=pK paik 1 /pě’/ hái. to pick.
=pK _b< H \k& @C paik baoh kruec. hái trái cam.
=pK paik 2 bóp. to squeeze.
=pK tE~ / paik tathau. bóp vú.
=pT pait 1 /pět/ = mâtai. chết. to die.
o/ QN =pT pj^,, Ong nan pait paje. Ông đó chết r ồi.
=pT pait 2 xẹ p, bẹ p. to flatten.
_b< H r{=dH =pT,, Baoh ridaih pait. Bánh xe xẹ p.
185
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 200/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
186
p=j Pajai1 tên làng Chăm. name of Cham village.
pl] p=j Palei Pajai. Làng Ma Lâm.
Khu phố 3, Thị tr ấn Ma Lâm
tamia adaoh < Sanskrit: vijaya
p=j Pajai2 tên tháp Chăm. name of Cham tower.
Bimong Po Sah Inâ Phườ ng Phố Hài, Thành
Phố Phan Thiết
p=j Pajai3 xứ Pajai (Phố Hài).
Pa-nrang Kraong Parik Pajai
Thành Phố Phan Thiết
Yuen Laow *
nâgar Pajai
Vijaya Vijaya
Vijaya
p=jH pajaih /pac ěh/ giống. breed.
p j ` K p_j $ pajiak pajiéng /pac yă’-pacyơ ng/ phù hộ. to support.
p_j< H p=AN pajaoh pakhain /pac oh pakhen/ chất vấn. to question.
pj~ / , pj~◊ pajau /pac ǒw/ = bajau, bijau. bà bóng. medium, media, witch doctor.
r%
F% \j~ % (p\j~ %) ra pā jru,
pj^ paje1 /pac ơ / (cf. c ơ ) chưa? have already (done) or not?
ZP \g~K _b* < H pj^? Ngap gruk blaoh paje? Làm việc xong chưa?
pj^ paje2 r ồi. already.
ZP _b* < H pj^ ngap blaoh paje. làm xong r ồi.
pj`K pajiak /pac yă’/ hối thúc. to hurry. F%J~L F%w@ H pā jhul
pāweh
pj{P pajip /pac ip/ rõ rang. clearly.
pj~P pajup /pac ǔ p/ giúp. to help. < Vietamese: giúp
186
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 201/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
187
pK pak 1 /pă’/ ở , tại. in, at.
s/ x=I _d<K pK hl],, Sang sa-ai daok pak halei? Nhà anh ở đâu?
pK n},, Pak ni. Ở tại đây.
pK pak 2 đến, tớ i. (go) to.
dh*K _n< pK pr{K,, Dahlak nao pak parik. Tôi đi đến Phan Rí.
Huyện Bắc Bình, Tỉnh Bình Thuận
pK pak 3 đan. to knit.
pK \dH \k; ',, Pak drah krâm. Đan liế p tre.
pK pak 4 tùy. to depend on.
pK h,, Pak hâ. Tùy mày.
pK hl] pak halei /pă’ halěy/ ở đâu? where?
pK kd% pak kada (ciim pak kada) /pă’ kaṭa/ chim đa đa. partridge.
pK md% pak mâda /pă’ mưṭa/ không hề. never.
pK rt} pak rati /pă’ rati/ r ối ren. to get confused.
pkH pakah /pak ăh/ che chở khỏi. to shelter.
lk~ / _F/ pkH ky& %,, Likau Po pakah kayua. Xin thần che chở .
p=k in% pakai inâ /pakay inư/ chửi, ngục đãi. to scold, to abuse.
p=kK pakaik /pake’/ k ẹt đá. to obstruct with rock jam. F%=kK pākaik
p=kY pakaiy /pake/ = kacak. cắc kè. gecko.
pkK pakak 1 /pak ă’/ chặn. to block.
pkK r{=dH pakak ridaih. chặn xe.
pkK pakak 2 định phạm vị. to set one’s ground/ territory.
pkK tnH pd$ s/. Pakak tanâh padeng sang. Khai mở đất làm nhà.
pkH py& % pakah payua /pak ă’ paywa/ che chở . to cover up.
pkL pakal /pak ăl/ điềm xấu. portent.
pkT pakat paket
pk◊ pakaw /pakaw/ thuốc lá. cigarette, tobacco.
187
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 202/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 203/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
189
pl] p_l< Palei Palao. Làng Hiếu Thiện.
Thôn Hiếu Thiện, Xã Phướ c Ninh
p_l<K palaok /palo’/ = hayap. tượ ng. statue.
fK p_l<K phak palaok. đục tượ ng.
pl] palei /palěy/ (cf. plěy, mlěy) xóm, làng. hamlet, village.
pl] pl% palei pala. làng quê.
pl`K paliak /palyă’/ tạm tạm, ít ít. just little.
O$ pl`K mbeng paliak. ăn lấy vị, lấy thảo.
pl{H palih /palĭh/ lựa. to select.
pl{H kbL palih kabal /palĭh kap ăl/ kiện tướ ng, địch thủ giỏi. good player, rival.
pl{◊ paliw /paliw/ đèo hai bên. to carry holding both side of the object.
pO*P Pa-mblap ( Palei Pa-mblap) /pablap/ tên làng Chăm. name of Cham village.
pl] pO*P Palei Pa-mblap. Làng An Nhơ n, Làng Phướ c Nhơ n.
Thôn An Nhơ n và Thôn Phướ c Nhơ n 1, 2, 3, Xã Xuân Hải jru/ pā jru
ra pā jru
Po Gahlau 1960
OTCA JICA
Ribong
Nyât-Bong
p\m^ pamre /pamr ơ / ngâm, xướ ng. to sing, to chant, to recite.
pqH panah /panăh/ = mânah. trái thơ m. pine-apple, pinapple.
< nanas
pqL panal /panal/ tạm. tentative.
pqL y~ / panal yau /panăl yau/ nài ách (cày). name of a part of plough, plow.
pqN panan ( phun panan) /panan/ cây dứa dại. pandanus, screw pine.
189
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 204/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
190
< Malay: pandan
pqT panat ( phun panat ) /panăt/ cây mít. jackfruit.
p_n<K , p_q<K panaok /panǒ’/ bọn. group.
p_n<K v~ % panaok nyu. bọn nó.
pqT panat 1 ( phun panat ) /panăt/ cây mít. jackfruit tree.
pqT Panat 2 ( Palei Panat ). làng Hậu Quách.
Ấ p Hậu Quách, Xã Phan Hiệ p
pnH panâh1 F%nH pānâh
pnH panâh2 /panư h/ bắn. to shoot.
apN hqK pnH c`[ apan hanak panâh ciim. cầm ná bắn chim.
pQ@L pa-ndel /padăl/ = pa-ndal , pa-ndal. sai biểu. to send, to dispatch.
pQ# pa-ndem1 /padăm/ = pa-ndam. xế p. to arrange.
pQ' pa-ndam2 để. to put.
pQ' pa-ndam3 = pa-ndap. ướ p muối. to salt down.
pQP pa-ndap1 F%QP pā-ndap
pQP pa-ndap2 /padap/ ướ p muối. pickling in salt.
pQP pa-ndap3 cực khổ. poverty, difficulty.
pQ◊ pa-ndaw1 /padaw/ hâm nóng. to reheat.
pQ◊ pa-ndaw2 ấm ấm. warm.
pQ◊ pa-ndaw3 đố. puzzle.
pQ`K pa-ndiak 1 /padyă’/ nóng. hot. < Malay: panas
pQ`K r{_l% pa-ndiak rilo. nóng quá!
a % pQ`K aia pa-ndiak. nướ c nóng.
pQ`K a_k<K pa-ndiak akaok. ấm đầu (sắ p bị cảm).
pQ`K pa-ndiak 2 nấu, hâm. to grill, to cook, to reheat.
pQ`K a % pa-ndiak aia. nấu nướ c.
pQ`K r{_l<◊ pa-ndiak rilaow. hâm thịt.
pQ`^ pa-ndie1 /padyơ / = pa-ndih. ngả lưng. to lie down, to rest.
190
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 205/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 206/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
192
p_\n/ jb& @L pa-nraong jabuel /panr ǒng c ap ôl/ quân đội. army.
pn& @C panuec /panô y’/ lờ i. word.
pn& @C y◊ panuec yaw. tục ngữ.
pn& @C hn`[ panuec haniim. phúc âm.
pn& @C hr~ / panuec harung. yếu lượ c, tóm tắt.
pn& @C pQ{T panuec pa-ndit. ca dao.
pn& @C p\k; % _k* < panuec pakrâ klao. lờ i nói đùa.
_p< H paoh1 /pǒh/ đánh. to beat.
_p< H a_t" paoh ataong. đánh đậ p.
_p< H _c@U paoh céng. đánh chiêng.
_p< H r% ~P paoh rup. tạc tượ ng.
jlN _p< H cn~C jalan paoh canuc. ngã đườ ng giao nhau.
_p< H b* H paoh blah /pǒh p lăh/ ăn cướ p. robbery, thief.
_p< H c=t& paoh catuai /pǒh catôy/ sấm ký. book of prophecies.
_p< H paoh2 ký hiệu nguyên âm và phụ âm chữ Chăm. vowel and consonant sign in Cham
script.
_p< H E@K paoh thek ◌ @. etakai kuk au
◌ ~ @
_p< H zK hd`{P paoh ngâk hadiip◌ /. ng paoh ngâk
hadiip takai kuk au◌ ~ /
* paoh ngâk hadiip◌ / paoh thek ◌ @ paoh ngâk ng
w u paoh
ngâk hadiip paoh thek ng paoh
ngâk hadiipngâk mâtai◌Œ paoh ngâk
hadiip paoh ngâk hadiip
paoh thek takai kuk au◌ ~ /
_p<K paok 1 /pǒ’/ = peh. mở . to open.
_p<K paok 2 gỡ . to remove.
_p<K k`K t_gK d} O/ *,, Paok kiak tagok di mblang. Gỡ gạch ra khỏi sân.
192
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 207/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
193
_p<K paok 3 lột. to peel.
_p<K paok 4 gói. package.
_p<K pk◊ paok pakaw. gói thuốc.
ppH papah1 F%pH pā pah
ppH papah2 /papăh/ giặt. to wash.
ppH a◊ papah aw. giặt áo.
pp^K papē k /papơ ’/ che bằng tay. to cover with hand.
pf~R paphur /paphǔr/ phi. to gallop.
a=sH pf~R asaih paphur (= asaih khaok ). ngựa phi.
pf~R aEK paphur athak /paphǔr athă’/ phà khói. steamboat.
=pK paik 1 /pě’/ hái. to pick.
=pK _b< H pnH,, Paik baoh panah. Hái trái thơ m.
=pK paik 2 bóp. to squeeze.
=pK tE~ / paik tathau. bóp vú.
p_p* ' Paplom ( Palei Paplom) /paplôm/ tên làng Chăm. name of Cham village.
pl] p_p* ' Palei Paplom.
Thôn Tuy Tịnh Chăm, Xã Phong Phú craoh sahala Plom
suối V ĩ nh Hảo
p=r/ , p=rU paraing /pareng/ đan thưa. to knit loosely.
pr' param /par ăm/ tiêu diệt. to annihilate, to wipe out.
pr' b{kL param bikal ( param pikal ). tiêu diệt điểm xấu.
pr' h*K h* {U param hlak-hling. sát trùng.
pr' p=jH param pajaih. diệt chủng.
prN paran. dòng giống. human race.
prN a_d< H paran adaoh /par ǎn aṭǒh/ dân ca. folk song. *
pr/ parang /parang/ phơ i. to dry.
p@R m\g% ~ per mâgru /păr-mưḳ ru/ nhà văn. writer. F%rjK pārajak
pr$ pareng /par ăng/ Pháp. France, French.
a % pr$ Aia Pareng. nướ c Pháp.
_F/ pr$ Po Pareng. Etienne Aymonier.
193
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 208/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 209/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
195
pt$ b~ H tF%Y pateng buh tapay. lướ i bắt thỏ.
p_t< patao /pataw/ = putao, pitao. vua. king.
p_t< b % patao bia. vua chúa.
ZP p_t< ngap patao. làm vua.
_g<N p_t< gaon patao. lệnh vua.
\d/ ; a=r p_t< drâng arai patao ( jiéng rai patao). nối ngôi vua.
_F%K p_t< pōk patao. tôn làm vua.
p_t<K pataok 1 /patô ’/ chống. to prop.
=g p_t<K gai pataok . cây chống.
p_t<K pataok 2 /patô’/ vụng về. clumsy.
rg] p_t<K ragei pataok. thợ vụng.
p_t<K g{l% pataok gila. khờ dại.
p_t> pataom /patom/ dồn lại, hợ p lại. to combine.
p_t> g@P pataom gep. họ p nhau.
p_t<◊ pataow1 /pato/ chỉ. to show.
p_t<◊ jlN pataow jalan. chỉ đườ ng, chỉ đạo.
p_t<◊ pataow2 dạy. to teach.
p_t<◊ aAR pataow akhar. dạy chữ.
p_t<◊ p=k pataow pakai. dạy bảo, giáo dục.
ptR patar 1 /patăr/ xác ngườ i chết. corpse.
ptR patar 2 gối. pillow.
pt] patei /patěy/ = pitei. chuối. banana tree. < Malay: pisang
pt] mH patei mâh. chuối bà hươ ng.
pt] lK patei lak. chuối lửa.
pt] tB% patei tabha. chuối thơ m.
pt] tB% mvK patei tabha mâ-nyâk. chuối lùn.
pt] msR patei mâsar. chuối hột.
pEH pathah1 /pathăh/ ướ t. to wet.
hjN pEH a◊ hajan pathah aw. mưa ướ t áo.
pEH pathah2 chữa bệnh bằng phép. to cure by magic.
195
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 210/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
196
_n< k% \g~ % pEH l{k%,, Nao ka gru pathah lika. Đi đến thầy chữa tr ị vết thươ ng bằng phép.
p_E< H pathaoh1 /pathǒh/ làm cho tr ống. to empty.
p_E< H pathaoh2 sang. to travel.
pER pathar /pathăr/ diêm. match.
pER pER pathar-pathar /pathăr- pathăr / bất cứ. any.
pER pbH pathar pabah /pathăr pap ah/ ăn tráng miệng. to have dessert.
p\E# pathrem, pathram F% \E# pāthrem
p_E% p=E patho pathai /pathô-pathay/ sửa soạn. to prepare.
pE& @L _k* < pathuel klao /pathô l-klaw/ nự cườ i. to smile.
pt{H patih1 /patĭh/ giúp đỡ . to help.
pt{H patih2 = pitih, putih. tr ắng, bạc. white.
l{s] pt{H lisei patih. cơ m tr ắng.
O~K pt{H mbuk patih. tóc bạc.
pt{H patih3 bắ p chân. calf (of leg).
_b< H pt{H baoh patih. bắ p chân.
pt{K patik 1 /patĭ’/ bình đất. earthenware pot.,
pt{K a % =cY patik aia caiy. bình trà.
pt{K patik 2 phiếu. votes.
b~ H pt{K buh patik. bỏ phiếu.
pt{K bC patik bac. học bạ.
pt{L patil ( pata patil ) /patĭl/ chén bằng kim loại. metal bowl.
p\t% patra /patra/ hoàng tử. prince. < Sanskrit: putra
p=\t patrai /patray/ thái. to slice.
p=\t r{_l<◊ patrai rilaow. thái thịt.
p_\t<◊ patraow /patro/ thò. to stick out (hand, neck).
p_\t<◊ tz{N patraow tangin. thò tay.
p\t} patri /patri/ công chúa. princess. < Sanskrit: putri
p\t{P patrip /patr ĭ p/ lễ giỗ đầy tháng, đầy năm. monthlong mourning, the first anniversary
of somebody’s death.
pt~ H patuh /patǔh/ nổ. to explode.
196
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 211/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
197
p◊ paw /paw/ hư, hỏng. to fail, to break, to be destroyed.
pwH pawah1 /pawăh/ chép lại. to copy, to transcribe.
pwH aAR pawah akhar. chép chữ.
pwH pawah2 chuyển. to convey, to transmit.
pwH pn& @C pawah panuec. chuyển lờ i nói.
pwH pawah3 thay. to replace.
pwH a % d} k_l<K pawah aia di kalaok. thay nướ c trong chai.
py% paya1 /paya/ đặt. to put.
py% aZN paya angan. đặt tên.
py% cn/ paya canâng. đặt địa vị.
py% paya2 ( phun paya). cây khổ qua. bitter gourd.
pyK payak /payă’/ đãi. to invite.
pyK t& ] payak tuei. đãi khách.
pyK pQ# payak pa-ndem. đãi tiệc.
ZP pyK ngap payak. lễ tạ ông bà.
py@ H payeh /payơ h/ phô bày. to show.
py@U payeng /payơ ng/ quay. to return.
p_y@T payét /payêt/ coi chừng. to take care.
p_y% payo /payô/ = ra-mbi. ngườ i tình, ngườ i yêu. lover, mistress.
py& % payua /paywa/ gửi. to send.
py& % hrK payua harak. gửi thư.
py& % _j @N payua jién. gửi tiền.
py& % anK tm% s/ bC,, Payua anâk tamâ sang bac. Gửi con vào tr ườ ng học.
_p^d% péda /pêṭa/ liwang. ốm yếu. ill.
p@ H peh /pơ h/ mở . to open.
p] pei /pěy/ = tapei. bánh. cake.
p] cd/ pei cadang. bánh xôi ngọt.
p] r{c' pei ricam. bánh tráng.
p] dl{K pei dalik. bánh ít.
p] c~K pei cuk. bún.
197
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 212/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
198
p@P pep /pǒw’/ gặ p. to meet.
p@P b@P pep bep. bất ngờ , tình cờ . sudden, unexpected.
p@T pet /pơ t/ = pat. đoạn, câu. paragraph, sentence.
p& @C s% p@T ar{y% puec sa pet ariya.
p$ peng 1 /păng/ nghe. to listen.
p$ ur/ _Q',, Peng urang ndom. Nghe ngườ i ta nói.
p$ peng 2 vâng lờ i. to obey.
anK p$ a=mK am%,, Anâk peng amaik amâ. Con vâng lờ i cha mẹ.
p$ peng 3 đóng. to hit.
p$ jm/ peng jamâng. đóng cọc.
_p @ H piéh1 /pyơ h/ (cf. piêh) cất. to store.
b% _j @N _n< _p @ H,, Ba jién nao piéh. Đem tiền đi cất.
_p @ H piéh2 để. for.
O~T _p @ H wK aAR mbut piéh wak akhar. bút để viết chữ.
_p @ H piéh3 cho. to.
_n< bC _p @ H k% E~ / aAR nao bac piéh ka thau akhar. đi học cho biết chữ.
_p @ H piéh4 dành. to save.
_p @ H l{s] k% am% piéh lisei ka amâ. để dành cơ m cho cha.
_p $ piéng /pyơ ng/ gạo rang. fried rice, grilled rice.
p{K pik /pĭ’/ nhắm. to close (eyes).
p{K mt% pik mâta. nhắm mắt.
p* H plah1 /plăh/ nhét vào. to thrust in.
p* H plah2 đóng. to wear.
p* H k_d<P plah kadaop. đóng khố.
=p* H plaih /plěh/ tránh, né. to avoid
=p* H d} r{=dH plaih di ridaih. tránh xe.
=p* H s% gH \d] plaih sa gah drei. né sang một bên.
=p* H d} jnK _tK s '. Plaih di janâk tok siam (Pp). Tránh điều xấu hưở ng sự lành.
198
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 213/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
199
p*N plan /plăn/ thay thế. to replace.
p*N BP plan-bhap /plăn-p hap/ dân biểu. representative.
p*N l% plan-la /plăn-la/ đại diện. representative.
p* / plang /plang/ lóa. bright, to dazzle.
p* / mt% plang mâta. lóa mắt.
_p* " plaong /plǒng/ nhảy. to jump.
p* $ pleng /plăng/ sả. lemongrass.
p@ *Ukd@U pleng kadeng. ngạc nhiên. to be surprised.
_p* ' plom1 /plôm/ cây trôm. Indian almond (Sterculia foetida).
_p* ' plom2 con vắt. leech (haemadipsa).
_p* ' plom3 = Paplom. tên suối. name of spring.
_\c< H xhl% _p* ' craoh sahala plom. suối V ĩ nh Hảo.
Thôn Tuy Tịnh Chăm, Xã Phú Lạc
=p( pluai (baoh pluai) /plôy/ bí r ợ . pumpkin.
p) H pluh /plǔh/ mườ i, chục. ten.
p)K pluk /plǔk/ thuyền độc mộc. dugout canoe.
p)T plut /plǔt/ ngắn. short.
\pH prah /plăh/ bươ i. to dig up.
mn~K \pH hl~K mânuk prah haluk. gà bươ i đất.
=\p prai /pre/ r ải. to lay, to spread.
=\p p=d k% mn~K O. Prai padai ka mânuk mbeng. R ải lúa cho gà ăn.
=\pK praik (ndaom praik ) /pr ě’/ đặt điều. to make up story.
=\pT t{K prait tik /pr ět-tĭ’/ vũ tr ụ. universe.
\p' d{T Pram Dit , \p' lK Pram Lak /pr ăm ṭĭt, plăm lăk/ tên nhân vật trong văn chươ ng Chăm.
name of the two main characters in the Cham version of the Ramayanna ( Akayet Pram Dit
Pram Lak ).
_\p<K praok 1 /pro’/ sóc. squirrel.
199
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 214/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
200
_\p<K praok 2 tr ẻ con. child.
_\p<K p\t% praok patra /pro’ patra/ tổ tiên. ancestor.
_\p" praong 1 /pr ǒng/ lớ n. big.
FK _\p" pak praong /pă’ pr ǒng/ chữ pak lớ n. p F
sK _\p" sak praong /thă’ pr ǒng/ chữ sak lớ n. s s
_\p" praong 2 vua đượ c nhận tướ c chúa, chúa. governer.
patao xK sak
praong 32
17351832
18
bản tr ấn vươ ng
\pP drP prap tarap /pr ă p-ṭar ă p/ tràn lan. to spread.
pn& @C _Q' hm{T \pP drP panuec ndom hamit prap darap. lờ i nói nghe tràn lan.
\p;K prâk /pr ư k/ dao dệt. shuttle.
\p;N prân /pr ư n/ sức. health.
\p;N yw% prân yawa. sức lực.
\p; / prâng /pr ư ng/ phên. bamboo wattle.
\p@K prek /pr ơ ’/ bày nhày. stringy.
r{_l◊ \p@K rilaow prek. thịt bày nhày.
_\p@◊ préw /prêw/ la. to shout.
\p{K tz} prik tangi /pr ĭ’-tangi/ màng nh ĩ . eardrum.
=\p& pruai /prôy/ r ải rác. scattered.
\p& @C pruec /prô y’/ ruột. intestine.
\p& @C l{=bH pruec libaih. ruột thừa.
\p~ H pruh /pr ǔh/ trào, phun. to spray.
\p~ H a % pruh aia. phun nướ c.
a % mt% \p~ H \p~ H aia mâta pruh pruh. r ưng r ưng nướ c mắt.
p& @C puec1 /pô y’/ nói. to say.
p& @C =EK puec thaik. nói chuyện trai gái.
p& @C puec2 r ầy la. to scold.
200
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 215/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 216/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 217/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
203
f~N phun2 bài. words.
f~N kD% phun kadha. bài.
203
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 218/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
204
R
r% ra /ra/ ngườ i. person. ra
ra
r% a=nH ra anaih. đứa tr ẻ. children.
r% c{H ra cih /ra cĭh/ họa s ĩ . artist.
r% =g ra gei ragei
r% kd^ ra kade. hoạn quan.
r% d{y$ ra diyeng. ngườ i hầu.
r% g{n~P ra ginup. ngườ i quý phái.
r =g* Ra Glai /ra ḳ lay/ = Raglai. ngườ i Raglai. the Raglai.
gahlau
r% pb&K ra pabuak. thợ tiện.
r% F% \j~ % ra pā jru. thầy thuốc.
rbP rabap /rap ă p/ đàn cò. a stringed instrument.
rc} raci /raci/ loài hoa đẹ p. beautiful flower.
rD} rD& @L radhi radhuel /raṭhi-raṭhǔl/ êm dịu. calmly.
r{=dH Q& @C rD} rD& @N. Ridaih nduec radhi radhuel. Xe chạy êm dịu.
rg] ragei /raḳěy/ thợ . craftsman, artisan.
rg] f~N ragei phun. thợ chính.
rg] j~U ragei hajung. thợ phụ.
rg] F%t % ragei pātia. thợ rèn.
rg] ky~ / ragei kayau. thợ mộc.
rg] mH pr`K ragei mâh pariak. thợ bạc.
rg*C raglac /raḳ lay’/ phạm nhân. criminal.
rg* $ ragleng 1 /raḳ lăng/ mục tử, mục sư. pastor.
204
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 219/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
205
rg* $ ragleng 2 = ra-huer. ngườ i bói. fortune teller.
rH rah1 /r ăh/ dạo. to take a walk.
_n< rH nao rah. đi dạo.
rH bH rah bah. đi dạo.
rH rah2 khắ p. everywhere.
_n< rH jlN. Nao rah jalan. Đi khắ p nẻo.
rH =m rah mai /r ăh-may/ lâu nay. for a long time.
rH rH rah rah /r ăh-r ăh/ vân vân. and so on, et cetera.
rH =r rah rai /r ăh-ray/ xưa nay. long since.
r=h rahai /rahay/ phai nhạt. to fade.
=r rai1 /ray/ hạt lúa r ụng. rice grains fallen on the field after harvest.
=r rai2 = arai, urai. đờ i vua. reign of king.
dK =r Dak rai = Rai patao Cam. Biên niên sử Hoàng gia Chăm.
=rH raih /r ěh/ mổ. to operate.
=rH t~ / raih tung. mổ bụng.
=rY _r<◊ raiy raow1 hỏi. to engage.
_n< =rY _r<◊ p& @C l{k] k% anK km],, Nao raiy raow puec likei ka anâk kamei. Đi thăm dò
hỏi chồng cho con gái.
=rY _r<◊ raiy raow2 lò mò. to grope, research.
=rY _r<◊ tm% s/. Raiy raow tamâ sang. Lò mò vào nhà.
r{_m" =rY _r<◊ =m mK p=bY,, Rimaong raiy raow mai mâk pabaiy. Cọ p lò mò đến bắt dê.
rjkR rajakar. công chức. civil service.
rjEP rajathep. k ẻ hèn hạ. vile person.
rj@P rajep /rac ap/ tháng 7 Hồi giáo. the seventh month on the Muhammadan calender.
rK rak 1 /ra’/ nở . to bloom.
b{Z~ % rK bingu rak. hoa nở .
rK rak 2 nảy. to come out (of bud).
rK mt% rak mâta. nảy mầm.
205
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 220/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
206
rK rak 3 quỷ thần. rakshasa. < Sanskrit: R āk ṣasa
rK b{N E& @R Rak Bin Thuel. quỷ thần Bin Thuen.
rK rak 4 /r ă’/ = arak, urak. giờ . time.
rK n} rak ni. bây giờ . now.
rk{K rakik /rak ĭ’/ bè, mãng. raft, floating.
wH rk{K wah rakik. chèo bè.
rA$ rakheng /rakhăng/ lực s ĩ . athlete.
rl/ ralang /ralang/ cỏ tranh. invasive grass, name of grass.
s/ tK gK rl/ sang tak gak ralang. nhà lợ p cỏ tranh.
pK rl/ pak ralang. k ết tranh.
y&K rl/ yuak ralang. cắt tranh.
r_l< ralao /ralaw/ muộn, tr ễ. to be late.
r_l< t~K ralao tuk. tr ễ giờ .
r_l< g& @N ralao guen. tr ễ hạn.
r_l< H ralaoh /ralǒh/ bảng. blackboard.
r_l< H wK aAR ralaoh wak akhar. bảng viết.
rl$ raleng /ralăng/ lúa lép. poor rice.
rl{N ralin /ralĭn/ sáp. wax.蠟
rl{N jl{_k<◊ ralin jalikaow. sáp ong.蠟
r' ram1 /r ăm/ r ừng. wood, forest.
r' ram2 bụi r ậm. clump, bush.
r' \k; ' ram krâm. bụi tre.
r' ram3 = mbuen, kanu. gò. mound, knoll.
r' ram4 tên làng Chăm. name of Cham village.
pl] r' Palei Ram. làng Văn Lâm.
Thông 1 Văn Lâm ~ Thôn 4 Văn Lâm, Xã Phướ c
Nam Palei Ram Palei Binguk
rmwN ramâwan /ramưwan/ tháng 9 Hồi giáo. the ninth month on the Muhammadan calender.
206
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 221/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
207
sang Mâgik
rO} ra-mbi1 /rabi/ gian nan. miserably hard.
rO} ra-mbi2 = payo. ngườ i tình, ngườ i yêu. lover.
rnK ranâk 1 /ranư’/ ham, mê, mê ăn. greedy, eager.
rnK O$ ranâk mbeng. ham ăn uống.
rnK ranâk 2 mê. to adore.
rn' ranam /ranăm/ thươ ng. to love.
rQP ra-ndap1 /radă p/ quen (ngườ i). to meet, to get acquainted.
ur/ rQP urang ra-ndap. ngườ i quen.
rQP ra-ndap2 quen (làm). to get used, to become skilled.
rQP ZP \g~K ra-ndap ngap gruk. quen làm việc.
r_Q^ Ra-ndé /ra-dê/ = Ra Ndaiy. ngườ i Êđe. the Êđê (Rađê).
rq$ raneng (aia raneng ) /ranăng/ canh raneng . a kind of soup of the Cham.
a % rq$ mn~K aia raneng mânuk. canh gà.
r=Z rangai /rangay/ giảm bớ t. to reduce.
r=Z d} r&K rangai di ruak. bệnh đượ c giảm bớ t.
r=Z d} alK rangai di alak. phai r ượ u.
rVH ra-nyah /rañăh/ vẫy. to wave.
as~ / rVH ik~ %. Asau ra-nyah iku. Chó vẫy đuôi.
_r< rao /raw/ r ửa. to wash.
_r< ikN rao ikan. r ửa cá.
_r< tZ{N rao tangin. r ửa tay.
_r< H raoh1 /r ǒh/ = karaok, karaoh. gọt. to sharpen.
_r< H O~T hd$ raoh mbut hadeng. gọt bút chì.
_r< H kl{K ky~ / raoh kalik kayau. gọt vỏ cây.
_r< H raoh2 xói. to break up.
a % _r< H h/ _\k",, Aia raoh hang kraong . Nướ c xói bờ sông.
_r<K raok 1 /r ǒ’/ = araok. cóc. toad.
_r<K raok 2 ống. pipe, duct.
207
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 222/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
208
_r<K \k; ' raok krâm. ống tre.
_r<K raok 3 đón. to pick up.
_r<K =t& raok tuai. đón khách.
_r<K raok 4 = ruak. đi ỉa. go to excrete (stool, feces).
_r" raong 1 /rong/ nuôi. to raise.
_r" anK raong anâk. nuôi con.
_r" raong 2 nát. to crush, to be crushed.
_r<◊ raow1 /ro/ luống. line.
_r<◊ raow2 chuồng. hen-house.
_r<◊ mn~K raow mânuk. chuồng gà.
rx% rasa /rasa/ vô số. countless.
rs} rasi /rathi/ số mệnh. fate.
rs} atH rasi atah. số sống lâu.
rs} pjN rasi pajan. số mệnh.
r%t~ H r ātuh /ratǔh/= rituh. tr ăm. hundred.
s%r%t~ H sa r ātuh. một tr ăm.
s% r%t~ H r{b~ / sa r ātuh ribau. một tr ăm ngàn.
r@ H reh /r ơ h/ thuở . time, period.
r] rei /r ěy/ vậy. thus, so.
myH y~ / qN l{j/ h~ % r],, Mâyah yau nan lijang hu rei. Nếu như vậy cũng đượ c.
dh*K l{j/ h~ % r],, Dahlak lijang hu rei. Tôi cũng có như vậy.
r@P rep1 /r ǒw’/ khở i. to start (working).
r@P ZP rep ngap /r ǒw’ ngă’/ khở i công.
r@P rep2 lậ p. to set up.
r@P s=n rep sanai. lậ p bàn tổ.
r$ reng /r ăng/ r ền. evenly soft.
r$ mv} reng mâ-nyi. tiếng r ền.
r`K riak 1 /ryă’/ hầm. to stew.
r`K r{_l<◊ riak rilaow. hầm thịt.
208
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 223/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
209
r`K riak 2 nấu. to cook.
r`K rl{U riak ralin. nấu sáp.
r{=bT ribait /rap et/ = rabait. nằm liệt. to drop off to sleep.
r&K r{=bT ruak ribait. bệnh nằm liệt.
r{b/ ribang /rip ang/ = libang . cầu. bridge.
r{_b" ribaong /rip ong/ mươ ng. ditch.
r{b~ / ribau /rip au/ = rabau. ngàn. thousand. < Malay: seribu
r{b~K ribuk /rip u’/ bão. storm.
r{b~K t_E<◊ ribuk tathaow. mưa bão.
r{b~ / ribung /rip ǔng/ măng. bamboo shoot.
r{b~ H ribuh /rip ǔh/ ngã. to fall.
r{b~ H \t~N ribuh trun. ngã xuống.
r{b~ H r&K ribuh ruak. phát bệnh.
r{B% ribha /rip ha/ = rabha. chia. to divide.
nH r{B% nâh ribha. phân chia.
r{B% g@P ribha gep. chia nhau.
r{c' ricam /ricam/ giòn. short, brittle.
tp] r{c' tapei ricam = pei ricam, pei racam. Bánh tr ắng.
r{_c<◊ ricaow /rico/ tẩy thể. purify ritual.
ZP r{_c<◊ k% ur/ r&K hk{K,, Ngap ricaow ka urang ruak hakik. Làm lễ tẩy thể cho ngườ i
bệnh.
r{d% rida /riṭa/ = rada. gác tre. bamboo shelf.
r{d% _c @◊ rida ciéw. giàn chiếu.
r{d% g{U rida ging. giàn bế p.
r{=dH ridaih /riṭeh/ = ridéh, radaih. xe. car.
r{=dH j&K ridaih juak. xe đạ p.
r{=dH a=sH ridaih asaih. xe ngựa.
r{=dH k) / _b< H ridaih klau baoh. xe ba bánh.
r{=dH ap& ] ridaih apuei. xe lửa.
r{=dH o% _t% ridaih o to. xe ô tô. < French: auto
209
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 224/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
210
r{dK ridak /riṭă’/ thứ tự. sequence, order.
r{_d@ H ridéh /riṭêh/ = ridaih, radaih. xe. car.
r{g@ H rigeh /riḳơ h/ ham muốn, thèm muốn. to covet.
r{g@ H d} _j @N rigeh di jién. ham tiền.
r{g@ H t\E;K rigeh tathrâk. dục vọng.
r{g@ H d} mt% rigeh di mâta. ganh tỵ.
r{g# rigem /riḳăm/ điệu nhạc. melody.
r{g# g{n$ rigem gineng. điệu tr ống.
r{g# xr=q rigem saranai. điệu kèn.
mK r{g# mâk rigem. lấy điệu.
=lK r{g# laik rigem. đúng điệu.
h* % r{g# hla rigem. hoà điệu.
r{g} r{gN rigi rigan /riḳ i riḳăn/ ngỗ nghịch. naughty.
r{j% rija, raja /ric a/ lễ múa. dancing ritual.
r{j% dy@P rija dayep. lễ múa ban đêm.
r{j% hr] rija harei. lễ múa ban ngày.
r{j% ngR rija nâgar. lễ múa tống ôn.
r{j% _\p" rija praong. lễ múa lớ n.
r{j' rijam /ric am/ giàn. frame.
r{j&K rijuak /ric wă’/ bẫy. snare.
pQ{K r{j&K pa-ndik rijuak. gài bẫy.
r{K rik 1 /r ĭ’/ cá khô. dried fish.
r{K E~ % rik thu. cá khô.
r{K rik 2 thu góp. to collect.
r{K _j @N rik jién. thu góp tiền.
r{K rik 3 nhỏ. small.
wK aAR r{K r{K,, Wak akhar rik rik. Viết chữ nhỏ.
r{kK rikak 1 /rik ă’/ đầy. full.
r{kK t~ / rikak tung. đầy bụng.
r{kK jlN rikak jalan. đầy đườ ng.
r{kK rikak 2 nghẹt. to be choked up.
210
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 225/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
211
r{kK id~ / rikak idung. nghẹt mũi.
r{kK s/ mi{K rikak sang mâ-ik. nghẹt bóng đái.
r{_l% rilo /rilô/ = lo. nhiều. much, many.
r{_l% anK rilo anâk. nhiều sai con.
r{_l% \d] rilo drei. nhiều ngườ i.
r{_l% O$ rilo mbeng. nhiều lần.
r{_l% _Q' rilo ndom. nói nhiều.
b`K r{_l% biak rilo. nhiều lắm.
r{_l<◊ rilaow /rilo/ thịt. meat.
r{_l<◊ mtH rilaow mâtah. thịt sống.
r{_l<◊ ET rilaow that. thịt tươ i.
r{_l<◊ _B" rilaow bhaong. thịt ươ n.
r{_l<◊ a' rilaow am. thịt nướ ng.
r{_l<◊ t~K rilaow tuk. thịt luộc.
r{_lU rilong 1 /rilông/ bìa r ừng, thảo nguyên. grassland.
r{_lU rilong 2 bình nguyên. tableland.
r[ rim /r ĭm/ mỗi. each, every.
r[ hr] rim harei. hàng ngày, thông thườ ng. yP hr] yap
harei /yaw’ har ěy/
r[ mt% ahR rim mâta ahar. mỗi thứ bánh.
O$ r[ mt% mbeng rim mâta. ăn mỗi thứ.
r{_m" rimaong /rimong/ cọ p. tiger.
r{m{K rimik /rimĭ’/ dọn. to clear, to clean.
r{m} r{m{K rimi rimik. dọn dẹ p.
r{OH ri-mbah /ribăh/ = ra-mbah, harwar, kasaot. cực. unfortunate.
r{OH r{O;P ri-mbah ri-mbâp. cực khổ.
r{=nH rinaih /riněh/ = ranaih. tr ẻ. young, of child.
r{=QH ri-ndaih1 /rideh/ = ra-ndaih, cuah. sạn. grit.
r{=QH ri-ndaih2 sỏi. gravel.
r{U ring /r ĭng/ sàng. to sieve.
r{U \bH ring brah. sàng gạo.
211
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 226/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
212
rr{_n" rinaong /rinǒng/ = ranaong . sàn. floor.
r{zK r{Z] ringâk ringei /ringư ’ ringěi/ quá sức. extremely.
ZP r{zK r{Z] ngap ringâk ringei. làm quá sức.
O$ r{zK r{Z] mbeng ringâk ringei. ăn quá sức, ăn no chán luôn.
r{z' ringâm /ringưm/ = ringam, ringem. béo, ngon. fatty, delicious.
r{p~K r{p◊ ripuk ripaw /ripuu’-ripaw/ lộn xộn. confusion.
r{p◊ ripaw /ripaw/ gội. to wash.
r{p◊ a_k<K ripaw akaok. gội đầu.
r{p@K ripek /ripơ ’/ mò. groping, at random, at a guess.
r{p@K d& H ripek duah. mò tìm.
r{s~K , r{x~K risuk /rithu’/ xươ ng sườ n. rib.
r{s~U risung /rithǔng/ cối. mortar (for grinding).
r{s~U j&K risung juak. cối giã (bằng chân).
r{s~U _E<K risung thaok. cối giã (bằng tay).
r{t% rita /rita/ cẩm bào. brocade robe.
a◊ r{t% aw rita. áo cẩm bào.
r{t$ riteng /rităng/ tấm liế p tre. bamboo screen.
r{t} r{=tH riti ritaih /riti-ritěh/ yểu điệu. graceful.
km] r{t} r{=tH,, Kamei riti ritaih. Đàn bà yểu điệu.
r{s% risa /ritha/ nai. deer.
r{t%K rit āk /rită’/ = rat āk, at āk . đậu. bean.
r{t%K =aH tk~ H rit āk aih tikuh. đậu xanh. *
r{t%K _j" rit āk jaong. đậu huyết.
r{t%K j~K rit āk juk. đậu đen.
r{_t" ritaong (ikan ritaong ) /ritong/ cá lòng tong. small fish bones.
r{t~ H rituh r ātuh
r{=w riwai /riway/ quơ . to collect.
r{=w d& H riwai duah. quơ tìm.
r{=w dl' a % riwai dalam aia. quơ trong nướ c.
r{wK riwak /riwă’/ ôm (đồ vật). to hold in one’s arms.
r{wK W~ H riwak njuh. ôm củi.
212
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 227/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
213
r{wK _pU riwak pong. ôm r ơ m.
r{w/ riwang 1 /riwang/ = sang. căn. house.
r{w/ riwang 2 = aduk, duk. phòng. room.
r{w@K riwek /riwơ ’/ r ờ , mò. to touch.
r{w@K _O<K riwek mbaok. r ờ mặt.
r{w$ riweng /riwăng/ thăm. to visit.
_n< r{w$ nao riweng. thăm viếng.
r{y% riya /riya/ lớ n. big, large, great. < Malay: raya
_\k" r{y% kraong riya = kraong inâ, aia inâ. sông lớ n (sông cái).
jlN r{y% jalan riya. đườ ng lớ n.
b{nK r{y% binâk riya. đậ p lớ n.
r{yK riyak /riyă’/ sóng. wave.
_F/ r{yK Po Riyak. cá voi, ông nghinh.
r{y' riyam /riyăm/ xẩm. dark, darken, (to become) twilight.
r{yR riyar /riyar/ buồm tàu. sail.
r{y&K riyuak /riywă’/ lướ i. net.
kt~U r{y&K katung riyuak. kéo lướ i.
_rK rok /rô’/ khai hoang. to reclaim (the land).
_rK hm~ % rok hamu. khai hoang ruộng.
_rN ron /rô n/ ồn. noisy.
_rN \E{U ron thring. ồn ào.
ZP _rN ngap ron. làm ồn.
r& H ruah /rwăh/ lựa chọn. to select, to choose.
r& H xl{H ruah salih. chọn lọc.
r& H _F%K ruah pōk. tuyển cử.
=r& ruai1 /rôy/ ruồi. fly, housefly.
=r& ruai2 bò. to creep.
r{=nH =r& rinaih ruai (ranaih ruai). tr ẻ nít bò.
r&K ruak 1 /rwă’/ đau. to feel pain.
r&K mt% ruak mâta. bệnh đau mắt.
r&K ruak 2 = hakik. bệnh. sickness, illness.
213
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 228/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
214
r&K _\c< H =aH ruak craoh aih. dịch tả.
r&K l{aN _d> ruak li-an daom. bệnh sốt rét.
r&K O$ _b< H ruak mbeng baoh. bệnh sở i.
r&K _k* @U ruak kléng. bệnh bại.
r& @ H rueh /rô h/ soạn. to compose, to write.
r& H d& @ H rueh duah /rô h ṭwăh/ = roh duah, rueh duah. sưu tầm, nghiên cứu.
r~ H ruh1 /r ǔh/ giũ. to shake.
r~ H a◊ ruh aw. giũ áo.
r~ H O~K ruh mbuk. giũ tóc.
r~ H ruh2 = katal. ghẻ lở . scabies.
r% ~P r ū p /rup/ drei. thân, mình. body. < Sanskrit: r ū pa
r% ~P pBP r ū p pabhap. thân thể.
r% ~P a◊ r ū p aw. thân áo.
s% r% ~P sa r ū p. một thân.
214
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 229/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
215
S
s
Sak Praong
s% sa /tha/ một. one. 1 < Malay: satu
s% p) H sa pluh. mườ i. 10 < Malay: sepluh
s% r%t~ H sa r ātuh. một tr ăm. 100 < Malay: seratus
s% r{b~ / sa ribau. một ngàn. 1000 < Malay: seribu
s% p) H d& % anK nsK sa pluh dua anâk nâsak /tha plǔh ṭwa anư ’ nưthă’/ mườ i hai con vật (thậ p
nhị địa chi). twelve branches, 12-year cycle.
2014 4 29
4 1 anâk
nâsak asaih
sK sak 1 /thă’/ hồn. soul.
sK sak 2 khói. fume, smoke.
sK sak 3 xK sak
s%l{p@N sālipen /thalipăn/ chín. nine. 9 < Malay: sembilan
sl{pN p) H sālipen pluh. chín mườ i.
sl{pN r%t~ H sālipen r ātuh. chín tr ăm.
sl{pN r{b~ / sālipen ribau. chín ngàn.
sH sah /thăh/ = asah, thah. mài. to sharpen.
s%l%wT salawat /thalawat/ tuyên bố khai mạc lễ. opening speech.
s' \g@ H sam greh /tham ḳ r ơ h/ nguyệt thực. eclipse of the moon.
s' \kN sam kr an /tham kr ăn/ nhật thực. eclipse of the sun.
s' _m $ sam miéng /tham myăng/ cây mắt mèo. cowage plant.
sncR sanâcar /thanưcăn/ thứ bảy. Saturday. < Sanskrit: Śanaiścara
s/ sang /thang/ nhà. house.
s/ bC sang bac. nhà tr ườ ng.
s/ mg{K sang mâgik /thang mưḳĭ’/ thánh đườ ng Bàni.
s/ \j~ % sang jru. nhà thuốc.
s/ r&K hk{K sang ruak hakik. nhà thươ ng.
s/ b{q% t$ sang bina teng . nhà xưở ng.
215
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 230/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
216
s/ =xH _d<K sang saih daok . kí túc xá.
_s< H saoh _E< H thaoh
_s" saong 1 /thǒng/ và. and.
b% tp~K, k{tP _s" O~T,, Ba tapuk, kitap saong mbut. Đem sách, vở và bút.
_s" saong 2 vớ i. with.
_n< _s" E]? Nao saong thei? Đi vớ i ai?
_n< _s" g@P. Nao saong gep. Đi cùng nhau.
s} si /thi/ sắ p/sẽ. will, shall.
dh*K s} _n<. Dahlak si nao. Tôi sắ p đi, tôi sẽ đi.
s} hjN. Si hajan. Sắ p mưa.
s % sia E % thia
s ' siam1 /thyam/ tốt. good. *
s ' t`N siam tian. tốt bụng.
s ' siam2 đẹ p nice, beautiful.
s ' l{k] siam likei. đẹ p trai.
s ' b{=q siam binai. đẹ p gái.
s$ seng x$ seng
s{bR sibar /thip ăr/ = habar. thế nào? how?
s{bR _Q' s{bR? Ong ndom sibar? Ông nói thế nào?
s{bR ZP s{bR? Ong ngap sibar? Ông làm thế nào?
s{dH sidah1 /thiṭah/ ngh ĩ a là, tượ ng tr ưng. to mean (in this case), to symbolize.
v~ % _Q' y~ / QN s{dH v~ % p\k; % pj%,, Nyu ndom yau nan sidah nyu pakrâ paje. Nó nói vậy
ngh ĩ a là nó thích r ồi.
kj/ Q' m=t c' QN s{dH _tK k% r% ~P a=mK mt`N,, Kajang ndam mâtai Cam nan sidah tok
ka r ū p amaik matian. Nhà lễ tang Bàchăm tượ ng tr ưng cho thân thể bà mẹ mang thai.
s{dH sidah2 ví dụ. for example.
s{R sir /thĭr/ = pāthir . kín. to seal, to make secret.
216
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 231/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
217
ZP s{R ngap sir. làm cho kín.
_s' som /thô m/ ngày thứ hai. Monday. < Sanskrit: Soma
s~_IN , s~a& @N su-auen /thuô n/ nhớ . to miss.
s~_IN s/. Su-auen sang. Nhớ nhà.
s~_IN B~ ' _B<K,, Su-auen bhum bhaok. Nhớ quê hươ ng.
s~b@N subén /thup ên/ múa. to dance.
a\mK s~b@N amrak subén. con công múa.
s& @R suer /thôr/ thiên đàng. paradise. *
< Sanskrit: svarga
s/ s& @R sang suer. nhà mồ.
s& @R D@R suer dher. thiên giớ i.
s& @R l{g% suer liga. thiên đàng.
s~M% suma /thuma/ cha mẹ chồng, cha mẹ vợ . parents-in-law.
s~MC sumac /thumay’/ xướ ng (tiễn ngườ i chết). to sing (to see off dead person in funeral).
s~O{T su-mbit /thubĭt/ nháy. to wink.
s~O{T mt% su-mbit mâta. nháy mắt.
s~O& @N su-mbuen /thubôn/ thủ quỹ. treasurer.
s~m~ % sumu /thumu/ k ị p. in time.
ZP p% s~m~ %. Ngap pa sumu. Làm cho k ị p.
s~m~T \dK sumut drak /thumǔt-ṭr ă’/ đại dươ ng. ocean. < Sanskrit: samudra
s~n{T sunit /thunĭt/ hiệu nghiệm. efficacious, miraculous.
\j~ % s~n{T jru sunit. thuốc hiệu nghiệm.
sn~ / s~n{T sanau sunit. bùa chú linh nghiệm.
s~n{T g{ \n@ H sunit gi-nreh. tài phép.
s~_f @P suphiép /thuphiêp/ khuyết điểm. weak point.
h~ % r{_l% s~_f @P,, Hu rilo suphiép. Có nhiều khuyết điểm.
s~_f @P _j @N p=d,, Suphiép jién padai. Thiếu tiền lúa (thiếu tiền bạc).
217
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 232/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
218
s~rK surak xrK sarak
s~x◊ susaw x% ~x◊ sū saw
s~uK su-uk 1 /thuư’/ bú. to suck.
s~uK su-uk 2 lo ngại. to worry.
s~uK su-uk 3 vâng, dạ. yes.
218
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 233/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
219
S x
Sa asit
x=I sa-ai /saay/ anh, chị. elder brother, elder sister.
nan
ad] x=I adei sa-ai. anh, chị em.
=xH ml$ saih mâleng /sěh mưlăng/ hiển vinh. honour.
=xH tm% saih tamâ1 /sěh tamư/ rút bớ t. to cut down.
=xH tm% saih tamâ2 đưa vào. to insert.
xK sak /să’/ bổng chốc. moment.
xK v~ % _OH,, Sak nyu mboh. Bỗng chốc thấy.
xK bN sak ban /să’ p an/ tháng tám Hồi giáo. the eighth month on the Muhammadan
calender.
xK cb% sak caba /săk-cap a/ độc đượ c. toxic drug.
xK mj;Y sak mâjây. hung dữ. ferocious.
xK f& @L sak phuel /să’ phôl/ tháng hai Hồi giáo. the second month on the Muhammadan
calender.
xK xK sak sak /să’ să’/ thỉnh thoảng. sometimes.
xK xK m/ v~ % =m,, Sak sak mâng nyu mai. Thỉnh thoảng mớ i thấy nó đến.
xK _OH xK l{h{K,, Sak mboh sak lihik (Pp). Chợ t thấy chợ t mất.
xK x} sak si /săk-si/ tra khảo. to torture.
xk% saka /saka/ miễn là. provided that.
ZP h=gT l{j/ h~ % xk% dh*K h~ % kjP k_r%,, Ngap hagait lijang hu, saka dahlak hu kajap
karo. Làm gì cũng đượ c miễn là tôi đượ c khoẻ mạnh.
xK t=j sak tajai /săk tac ay/ tài ba. talented.
xklT sakalat /sakalat/ nỉ. woolen (cloth).
xk=r sakarai1 /sakaray/ triết lý. philosophy.
x%k=r sākarai2 lịch sử. history.Sakarai CamLượ c sử
Dân tộc Chàm
x%kw} sākawi /sakawi/ lịch Chăm. Cham calendar.
219
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 234/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
220
24
x%kw} a_h@R sākawi ahiér. âm lịch Chăm (lịch âm dươ ng Chăm).
x%kw} awL sākawi awal. lịch hồi giáo Chăm.
ikes sarak
xky% , x%ky% sakaya /sakaya/ bánh sakaya. sakaya cake.
xlK salak 1 /sală’/ sướ t. to break.
xlK tk~ / tZ{N,, Salak takau tangin. Sướ t móng tay.
xlK salak 2 phật lòng. to get angry.
xlK t`N salak tian. phật lòng.
xlK l^ salak le /sală’-le/ lơ đảng. inattentive.
xl' salam /salam/ chào. Hallo! Good-bye! (greeting expression).
x_l< salao /salǒw/ = salaw. mâm. tray.
x_l< t=k salao takai. mâm có chân.
x_l< bL salao bal. mâm thườ ng.
x%ltN sālatan /salatan/ Đông Nam (nồm). southeast.
aZ{N xltN angin salatan. gió nồm (Đông Nam). < Malay: selatan
xlwT salawat s%l%wT salawat
xl{H salih1 /salĭh/ = kalih. đổi, thay thế. to change, to replace.
mK ky% n} xl{H ky% qN,, Mâk kaya ni salih kaya nan. Lấy cái này đổi cái nọ.
mK x&N xl{H x&N,, Mâk suan salih suan. Lấy hồn thế hồn.
ZP xl{H r{j% ngR,, Ngap salih rija nâgar. Làm hình nhân thế mạng.
220
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 235/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
221
xl{H salih2 tiết kiệm. to save, to be mean.
xl} xl{H sali salih (kali kalih). thật tiết kiệm.
ur/ qN xl{H r{_l,, Urang nan salih rilo. Ngườ i đó tiết kiệm lắm.
xl{H cd& % salih cadua /salĭh caṭwa/ giao dịch. commercial transaction.
xl& H saluah /salwăh/ sơ sơ . a little bit.
xnH sanâh /sanưh/ kham, nổi. to perform, to endure.
\g~K qN dh*K ZP oH xnH \t,, Gruk nan dahlak ngap oh sanâh tra. Việc ấy tôi làm không
nổi nữa.
x=q sanai /sanay/ = thanay. bàn tổ. altar.
xqK sanak /sană’/ dữ. fierce.
xn/ sanâng 1 /sanư ng/ suy ngh ĩ . mind, to think.
xn/ sanâng 2 ( Palei Sanâng ). tên làng Chăm. name of Cham village.
Pl] xn/ Palei Sanâng.
Thôn Từ Tâm, Xã Phướ c Hải
xn~ / sanau /sanaw/= sanuw, sanao. bùa phép. amulet.
O& H xn~ / mbuah sanau. đọc lờ i thần chú.
xn~ / b{\n{K sanau bi-nrik. phép thần thông.
x=n& sanuai /sanôy/ muỗng. spoon.
xP sap1 /să p/ tiếng. sound.
xP c' sap Cam. tiếng Chăm.
xP y& @N sap Yuen. tiếng Việt.
xP i{Ul{T sap Inglit. tiếng Anh.
xP sap2 r ủa, chửi. to scold.
xP a=mK xP am% sap amaik sap amâ chửi cha mẹ.
xP pl@P sap palep /să p pală p/ to tiếng. loudly.
x%F_j $ sā pajiéng ( Po S ā pjiéng ) /sapac yơ ng/ đấng tạo hóa. the Creator.
x%p=l sā palai ( Po S ā palai) /sapalay/ đấng hủy diệt. the Destroyer.
221
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 236/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
222
xr% sara1 /sara/ muối. salt.
xr% Sara2. tên chợ . name of market.
drT xr% Darat Sara. Chợ Sara.
Thôn 2, Xã Hàm Đức
x%rd/ sāradang /saraṭang/ đườ ng. sugar. *
x%rd/ c& H sāradang cuah. đườ ng cát.
x%rd/ b{t~ / sar ādang bitau. đườ ng phèn.sucrose
x%rd/ tp] saradang tapei. đườ ng tán.
xrK sarak 1 /sar ă’/ = hrK harak , s~rK surak. thư, đơ n. letter, document, verse, chapter.
< Arabic: surah
xrK sarak 2 vẽ. to draw.
_b< H xrK baoh sarak. bùa vẽ.
xrK sarak 3 viết. to write.
xrK sarak 4 kí. to sign.
xrK aZN sarak angan. kí tên.
xrK pg& @N sarak paguen. kí k ết.
xrK sarak 5 phê. a type of manuscript written in Chinese.
xrK \b] sarak brei. phê chuẩn.
xrl/ Saralang ( Palei Saralang ) /saralang/ làng Bố Lang.
T’RinThôn Bố Lang, Thị tr ấn
Phướ c Bình
xr=q saranai /saranay/ tên kèn. name of reed instrument.
xr} sari1 /sari/ dâm dục. sensualness.
xr} \d] sari drei. dươ ng vật.
xr} sari2 tội, lỗi. sin, crime.
a=nH xr} anaih sari. chịu lỗi.
tpH xr} tapah sari. từ bỏ.
222
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 237/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
223
xr}
rK sari rak /sari r ă’/ phạm thượ ng, Lesè-Majesté; crime of violating majesty.
=xH saih /sěh/ = séh. học sinh. student.
xwH sawah /sawăh/ chim bồ cắt. hornbill.
xw@L sawel /sawăl/ tháng 10 Hồi giáo. the tenth month on the Muhammadan calender.
xw} xwR sawi sawar /sawi sawăr/ bận bịu. (to be) busy.
x$ seng 1 /săng/ là. to be (is, am, are, ...).
qN x$ b`K j^,, Nan seng biak je. Đúng thật như vậy.
x$ seng 2 dây vải. rope.
tl] x$ talei seng. dây cột liệm ngườ i chết.
x$ seng 3 ốc tù và. snail, helix.
b=xH ay~K x$ dl' Q' m=t,, Basaih ayuk seng dalam ndam mâtai. Thầy basaih thổi tù và
trong đám tang.
=x`P siaip /siew’/ khăn. towel.
=x`P a&K tZ{N siaip auak tangin. khăn lau tay.
_x # siém1 /siê m/ khăn. towel.
_x # siém2 nướ c Xiêm. Thailand.
\x@ H sreh /sr ơ h/ = threh, creng, yue drei. hóa phép. to metamorphose.
\x@ H _j $ l{mN _k<K,, Sreh jiéng limân kaok (Dwm). Biến thành voi tr ắng.
* sreh creng
\x} b{n;Y sri binây ( Bal Sri Binây) /sri p inưy/ thủ đô cũ Chăm. an old Cham capital.
x& % sua /swa/ lụt. flood.
x&N suan /swan/ hồn. soul. s~a& @N su-auen
x&N EP suan thap. linh hồn.
x~K suk 1 (harei suk ) /sǔk/ thứ sáu. Friday. < Sanskrit: Śukra
x~K suk 2 sai. wrong.
x~ %l{k% S ūlika. tên một vua Chăm king. name of Champa. 4
11141151
223
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 238/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
224
xnK sunâk /sunư ’/ ký hiệu bắt đầu. starting mark (grammatical sign).
+
klau kéng ,,,
x~P sup /sǔ p/ tối. dark.
ml' n} x~P l{Z{K,, Mâlam ni sup lingik. Đêm nay tối tr ờ i.
x% ~x◊ sū saw /susaw/ nói thì thầm. to speak pleasantly.
224
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 239/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 240/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
226
anK tB% anâk tabha. con thứ hai.
tB% BK tabha bhak /tap ha p hă’/ vạn vật. living beings.
tb`K tabiak /tap yă’/ ra. to go out.
tb`K _n< tabiak nao. đi ra.
tb`K adT tabiak adat. ra điều lệ.
tb`K bR tabiak bar. phai màu.
tb{K tabik /tap ĭ’/ bị. bag.
tb* H tablah1 /tap lah/ nẻ. to crack.
b{t~ / tb* H bitau tablah. đá nẻ.
tb* H tablah2 mâu thuẫn. contradiction.
pn& @C tb* H panuec tablah. lờ i mâu thuẫn.
t=b*T tablait /tap lět/ tr ặc. to uncouple.
tb* @K tablek /tap lơ ’/ lật. to overturn.
r{=dH tb* @K ridaih tablek. xe lật.
tb* @K pQ/ tablek pa-ndang /tap lơ ’ padăng/ tráo tr ở . to change.
ur/ tb* @K pQ/ urang tablek pa-ndang. ngườ i tráo tr ở .
tb) / tablung tap
lǔng/ phềnh, phình. belly.
tb) / r{E~K tablung rithuk. phình bụng gan (tức giận).
t\b@ # tabrem /tap r ăm/ tà, giậ p. to decline.
O~T t\b' a_k<K mbut tabram akaok. bút bị tà.
tb~ H tabuh /tap ǔh/ chuộc. to ransom.
tb~ / tabung /tap ǔng/ hồn ma. spirit of ghost.
tb~ / ap& ] tabung apuei. ma tr ơ i.
tb~R tabur 1 /tap
ǔr/ sắ p xế p. to prepare, to arrange.
tb~R a◊ tabur aw. sắ p xế p áo.
tb~R tabur 2 thu nhận. to receive.
tb~R tp~K aAR =m w@K,, Tabur tapuk akhar mai wek. Thu lại cuốn sách.
tb~R tabur 3 suy ngẫm, nhận định. to contemplate.
tb~R ar{y% tabur ariya. suy ngẫm thơ .
tb~R xn/ t* ] Q@Y,, Tabur sanâng tuei ndey. Suy ngẫm theo đờ i.
226
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 241/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
227
t=cK tacaik /tacě’/ chắt. great-grandchild.
h~ % t_c<◊ t=cK pj^,, Hu tacaow tacaik paje. Có cháu chắt r ồi.
t_c< H tacaoh1 /tacǒh/ bằm. to chop.
t_c< H r{_l<◊ tacaoh rilaow. bằm thịt.
t_c< H tacaoh2 chém. to cut.
t_c< H mn& {X m/ Q◊,, Tacaoh mânuis mâng ndaw. Chém ngườ i bằng gươ m.
t_c<◊ tacaow1 /taco/ cháu. grand-son.
t_c<◊ tacaow2 cháu. nephew, niece.
tc] tacei1 /tacěy/ ngón tr ỏ. index finger.
tc] i{◊ tacei iw. ngón tr ỏ trái.
tc] tacei2 chỉ. to point by finger.
tc] tz{N tacei tangin. chỉ tay.
t_S<K tachaok /tacho’/ hóc. corner.
t_S<R tachaor /tachǒr/ sải tay. arm length.
tS@P tachep1 /tachǒw’/ nhục. disgrace, dishonour.
tS@P tachep2 dơ . dirty.
t_cK tacok /tachô’/ lủi nhủi. to sneak about.
t_cK tm% t_cK tb`K. Tacok tamâ tacok tabiak (Pp). Ăn r ồi lủi ra lủi vô (ăn không ngồi
r ồi).
td% tada /taṭa/ ngực. bust.
tdK tadak 1 /taṭă’/ cuống. stem end.
tdK _b< H \k& @C tadak baoh kruec /taṭă’ p
oh krô y’/ cuống trái cam.
tdK tadak 2 búng. to flip.
tdK tZ{N tadak tangin. búng tay.
tdK tadak 3 bắn. to shoot.
tdK mh* ] tadak mâhlei. bắn bông.
tdL tadal /taṭal/ căng. to stretch.
tdL l{K tadal kalik. căng da.
tdR tadar 1 /taṭăr/ nghẹt. stuffy.
227
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 242/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
228
tdR id~ / tadar idung. nghẹt mũi.
tdR tadar 2 bít. to cover.
tdR g{_l" tadar gilaong. bịt lỗ.
tD~ / tadhau /taṭhǒw/ chúc. to wish, to celebrate.
tD~ / ay~ H tadhau ayuh. chúc thọ.
tD~ / a& @N tadhau auen /taṭhǒw ô n/ chúc mừng.
pn& @C tD~ / panuec tadhau. lờ i chúc.
t=D` tadhiai /taṭhyay/ mườ ng tượ ng. to remember vaguely.
td{K tadik /taṭĭ’/ quạt. fan.
_b< H td{K baoh tadi. cái quạt.
tm % td{K tamia tadik. múa quạt.
td{N tadin /taṭĭn/ hỏa. fire.
t~K td{N tuk tadin. giờ hỏa.
t_\dK tadrok /taṭrô’/ hớ . to blunder.
td~ % tadu /taṭu/ nhẹ. gently.
a_t" td~ % td~ % =mK,, Ataong tadu tadu maik. Đánh nhè nhẹ thôi.
b% r{=dH td~ % td~ % =mK,, Ba ridaih tadu tadu maik. Lái xe chậm chậm thôi.
td~K taduk /taṭu’/ đít. bottom.
mn& {X _\p" td~K mânuis praong taduk. ngườ i đít to.
tgh% tagaha /taḳ ha/ mèo r ừng.wildcat, bobcat.
tgl◊ , tgl~ / tagalaw ( phun tagalaw) /taḳ alaw/ cây bằng lăng. crape myrtle.
tg@R tager /taḳăr/ ngượ c. upside down.
tg@R a % tagaer aia. ngượ c dòng.
mnK tg@R mânâk tager. đẻ ngượ c.
t%gn~ ' t ā ganum1 /taḳ anǔm/ = taginum. mây. cloud.
=aH t%gn~ ' _OU aih t ā ganum mbong. mây tr ắng.
t%gn~ ' t ā ganum2 quần tụ. to collect, to assemble.
t%gn~ ' g@P t ā ganum gep /taḳ anǔm k ǒw’/ quần tụ, đoàn k ết.
228
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 243/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 244/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
230
=tb} taibi. tua vải đầu khăn (của po acar). .
=tH taih /těh/ gõ. to knock.
=tH a_k<K taih akaok. gõ đầu.
=tK taik 1 /tě’/ chốt. bolt.
=tK b{O taik bi-mbeng. chốt cữa.
t=JY tajhaiy /tac he/ dài. long.
a◊ t=JY aw tajhaiy. áo dài.
t_jT tajot /tac ôt/ náo động. to raise flurry.
t_\j<◊ tajraow /tac ro/ tr ụt. to slip.
tj~ H tajuh /tac ǔh/ = tijuh. bảy. seven. 7 < Malay: tujuh
tj~ H p) H tajuh pluh. bảy mươ i.
tj~ H r%t~ H tajuh r ātuh. bảy tr ăm.
tj~ H r{b~ / tajuh ribau. bảy ngàn.
tK tak 1 /tă’/ chém. to cut, to chop.
tK kb◊ tak kabaw. chém trâu.
tK ky~ / tak kayau. chém cây.
tK tak 2 lợ p. to cover, to roof.
tK s/ tak sang. lợ p nhà.
tk% taka1 /taka/ dấm. vinegar.
a % tk% aia taka. nướ c dấm.
tk% taka2 tuyển. to select.
tk% ur/ G@ H taka urang gheh. tuyển ngườ i khéo.
tk% taka3 đặt, phân. to put.
tk% \g~K taka gruk. phân công việc.
tk% taka4 nhờ . to ask, to beg.
h~ % s} tk% hu si taka. đượ c nhờ .
t=k takai1 /takay/ chân. foot.
t=k c@K takai cek. chân núi.
t=k ts{K takai tasik. bờ biển.
t=k t\nH takai ta-nrah. mái hiên.
230
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 245/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
231
t=k takai2 ký hiệu nguyên âm trong chữ Chăm. vowel sign in Cham script.
tkK takak /tak ă’/ vườ n rau. vegetable garden.
t%kl% t ākala /takala/ chớ p. lightning.
tkN takan. nhai, nhơ i. to chew, to masticate.
l{_m<◊ tkN hr@K limaow takan harek. bò nhai cỏ.
tkp) / takaplung /takaplǔng/ tung lên. to scatter.
D~R tkp) / dhur takaplung. bụi tung lên.
tk\pH takaprah /takapr ăh/ văng. to cast.
tkt&K takatuak /takatwă’/ giựt mình. startled.
t_k^ také1 /takê/ sừng. horn.
t_k^ také2 khở i hành. to start off.
tk@N taken /tak ăn/ khứa. to cut little by little.
t_A<K takhaok /takhǒ’/ giầy. shoe.
tA] takhei /takhěy/ nút, nắ p. cork.
tA] _k @P takhei kiép. nắ p hang ếch.
tk} taki /taki/ cạnh. edge.
tk} w~◊ taki waw /taki wǒw/ = taki wau. hách, oai vệ. imperious.
tk{K takik /tak ĭ’/ ít. little, few.
t_k* <N ta-klaon /taklǒn/ theo. to follow.
t_k* " ta-klaong /taklǒng/ giội. to pour.
t\k; % takrâ /takr ư/ thích. to like.
t\k; % _n< mi{N takrâ nao mâ-in. thích đi chơ i.
t\k; % O$ r<_l<◊ takrâ mbeng rilaow. thích ăn thịt.
t=\k◊ takraiw /takrew/ co quắ p. to curl up.
tk~ H takuh /tak ǔh/ = tikuh. chuột. mouse.
tL tal 1 t@L tel
tL tal 2 /tal/ vạc. to carve.
tL kl{K ky~ / tal ka-lik kayau. vạc vỏ cây.
tlbT talabat /talap ăt/ lạy. to pray.
231
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 246/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
232
tlb~ H talabuh /talap uh/ sảy thai. to miscarry.
tlH talah /talăh/ lạc. to stray.
t=l talai /talay/ mâm đựng đồ cúng. tray for food.
t=lH talaih1 /talěh/ mở . to open, to untie.
t=lH tl] talaih talei. mở dây.
t=lH talaih2 mãn, k ết thúc, bế mạc. to close, to end.
t=lH ky# talaih kayem. mãn tang.
t=lH rmwN talaih ramâwan. k ết thúc lễ ramâwan.
t=lH hr] S{N =b` talaih harei chin biai. bế mạc hội thảo.
tlH talah /talăh/ nứt. cracked.
s/ tlH dn{U hl~K,, Sang talah daning haluk. Nhà nứt vách.
tl%K tal āk /tala’/ ngướ c nhìn. to take a look, to look up.
tlK talak /tală’/ ban cho. to give.
lk~ / _F/ tlK f& @R,, Likau P o talak phuer. Xin ngài ban phúc.
tl/ talang /talang/ xươ ng. bone.
tl/ mn& {X talang mânuis. xươ ng ngườ i.
tl] talei /talěy/ dây. rope.
tl] hd$ talei hadeng. dây mực.
tl] kV} talei ka-nyi. dây đàn.
tl] ki{U talei ka-ing. dây lưng.
tl] _Q @N =E& talei ndien thoai. dây điện thoại.
tl@K talek /talơ ’/ xô. to push.
tl@K v~ % tm% a %. Talek nyu tamâ aia. Xô nó vào nướ c.
tl@P talep1 /talǒw’/ xế p. to fold.
tl@P a◊ talep aw. xế p áo.
tl@P talep2 chúi. to bend one’s head forward.
tl@P a_k<K talep akaok. quay đầu về.
tl} tali /tali/ đá bàn. huge rock.
tl& {C taluic /talǔy’/ = luic. cuối. end.
tl& {C jlN taluic jalan. cuối đườ ng.
232
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 247/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
233
anK tl& {C anâk taluic. con út. * kacua
tabha
tl~T talut /talǔt/ lùn. runt, short.
t' tam t# tem
tm% tamâ1 /tamư/ vào. to come in.
tm% s/ tamâ sang. vào nhà.
tm% tamâ2 lặn. to set (of the sun).
hr] tm% c@K harei tamâ cek. mặt tr ờ i lặn.
tm% =\gU tamâ graing /tamư ḳ reng/ tai nạn. accident.
m=t d} tm% =\gU mâtai di tamâ graing. chết vì tai nạn.
t=MH tamaih /taměh/ gang. cột hàng nhì. second pillar.
tmN tamân /tamưn/ vạn. ten thousand.
t_m<◊ tamaow /tamo/ nguyên. intact.
ahR _d<K t_m<◊. Ahar daok tamaow. Bánh còn nguyên.
km] _d<K t_m<◊ kamei daok tamaow. gái đồng trinh. *
tmE~K tamâthuk /tamưthǔ’/ tư lự. pensive.
tOK ta-mbak /taba’/ lan, lan truyền. to spread.
ap& ] O$ tOK apuei mbeng ta-mbak. lửa cháy lan.
_Q' tOK bN =g* ndom ta-mbak ban glai. nói lan man.
tM/ ta-mbang /tabang/ thịnh vượ ng. to prosper.
tM/ _O<K ta-mbang mbaok . phát đạt.
t_O # ta-mbiém /tabiêm/ múm. to suck nipple.
t_OK ta-mbok /tabô’/= mbuen, kanu, ram. gò. hill, mound, knoll.
t_OK rl/ Ta-mbok Ralang ( Palei Ta-mbok Ralang ). Làng Gò Đền.
Thôn Gò Đền, Xã Tân Hải
Thôn Thái An, Xã V ĩ nh Hải
t_OK r=QH Ta-mbok Ra-ndaih ( Palei Ta-mbok Ra-ndaih). Làng Gò Sạn.
233
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 248/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
234
Thôn Gò Sạn, Xã Bắc Phong
tO&K ta-mbuak /tabwă’/ nối. to connect, to contact.
tO&K tl] ta-mbuak talei. nối dây.
tO& {C ta-mbuic /tabǔy’/ nhúm. to pinch.
s% tO& {C sa ta-mbuic. một nhúm.
s% tO& {C p=d sa ta-mbuic padai. một nhúm lúa.
s% tO& {C hr@K sa ta-mbuic harek. một nhúm cỏ.
tm % , tM % tamia /tamya/ múa. to dance.
tm % b{_y@N tamia biyén. múa công.
tm % kMN t amia kaman. múa tr ĩ .
tm % p\t% tamia patra. múa hoàng tử.
tm % td{K tamia tadik. múa quạt.
tm % h& % =gY tamia hua gaiy. múa chèo thuyền.
tm~ H tamuh1 /tamǔh/ = muh. mọc. to grow.
tm~ H tg] tamuh tagei. mọc r ăng.
tm~ H pn& @C tamuh panuec. sinh chuyện.
tm~ H tamuh2 nghiệm ra, ngh ĩ ra. to find out.
tm~ H d} t`N tamuh di tian. nghiệm ra.
tm~N tamun (baoh tamun) /tamǔn/ dưa leo. cucumber.
b{z~ % tm~N bingu tamun. hoa văn dưa leo (hình thoi). rhombus pattern.
tq% rk~N tana rakun /tana rak ǔn/ tậ p quán. customs.
tnH tanâh /tanư h/ đất. land.
tnH r{y% tanâh riya. đất đai.
tnK tanâk /tanư ’/ nấu cơ m. to cook rice.
tqK tanak /tană’/ bó. bundle.
tn/ tanâng /tanư ng/ giườ ng. bed.
tq/ tanang /tanăng/ máng xối. gutter.
t_q<K tanaok (tanaok mâta) /tanǒ’ mưta/ ngáp. to yawn.
234
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 249/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
235
t_n<◊ tanaow /tano/ = ok. đực. male, cock, buck, bull.
tnp* @ H tanâpleh /tanư plơ / quấy r ối. to disturb.
tqT tanat 1 /tanăt/ cẩn thận, chăm chú. carefully.
ZP \g~K tqT ngap gruk tanat. làm việc cho cẩn thận.
tqT tanat 2 vững. steady.
_d<K p% tqT daok ka tanat. ngồi cho vững.
tn~ / tanau /tanǒw/ ngón tay đeo nhẫn. ring finger.
tZN tangan /tangăn/ chết giấc. unconscious.
tZ@Y tangey /tangơ y/ bắ p. corn.
tZ@Y =\b tangey brai. bo-bo. Raglai: katơ r
tZ} tangi /tangi/ tai. ear.
tz{N tangin /tangĭn/ = tangan. tay. hand.
plK tz{N palak tangin. bàn tay.
p_r" tz{N paraong tangin. lớ n tay (r ộng lượ ng).
100cm160cm
k~ / tz{N kung tangin /k ǔng tangĭn/ điểm chỉ. finger joint print.
ca-mbo nam tả
nữ hữu *
lăn tay
tZ& ] tanguei /tanguy/ xỉu, ngất đi. to faint.
tZ~L tangul /tangǔl/ nặng tai. deafness.
t_q @N tanién /taniên/ chèo, dầm. to paddle, to soak.
t=WT ta-njait /ta ȷ ět/ nhão. flabby.
l{s] t=WT lisei ta-njait. cơ m nhão.
tWK ta-njak /ta ȷ a’/ cầm tay. to take hand.
t_W< H ta-njaoh1 /ta ȷ ǒh/ nhỏ. to drop.
t_W< H a % mt% ta-njaoh aia mâta. nhỏ nướ c mắt.
t_W< H ta-njaoh2 giọt. drop of water.
s% t_W< H a % sa ta-njaoh aia. một giọt nướ c.
235
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 250/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
236
t_W< H ta-njaoh3 r ơ i. rainfall.
hjN t_W< H hajan ta-njaoh. mưa r ơ i.
t\n% ta-nra /tanra/ làm tr ừ. to magic.
t\n% kbL ta-nra kabal /tanra kap al/ làm phép ếm.
t\nH ta-nrah /tanr ăh/ dột. to leak.
t\nK ta-nrak /tanr ă’/ chói. to dazzle, dazzling.
t\nK mt% ta-nrak mâta. chói mắt.
a % hr] t\nK aia harei ta-nrak. mặt tr ờ i chói.
t\nN ta-nran1 /tanr ăn/ đất bằng. field.
t\nN Ta-nran2 tên làng Chăm. name of Cham village.
pl]
hm~ % t\nN Palei Hamu Ta-nran. Làng Hữu Đức.
Thôn Hữu ĐứcThôn Hữu
Tân, Xã Phướ c Hữu
t_\n<◊ ta-nraow /tanro/ suốt chỉ dệt. bobbin.
tn& @N tanuen /tanô n/ dây lạt. wire.
ikK s/ m/ rK tn& @N ikak sang mâng rak tanuen. cột nhà bằng dây lạt.
tn~ ' tanum /tanǔm/ mộ. tomb, grave.
tn~ / tanung ( phun tanung ) /tanǔng/ cây vừng. sesame tree.
tn~T tanut /tanǔt/ chấm. dot.
t~T tn~T tut tanut. dấu chấm.
s% p* ~ H tn~T sa pluh tanut. 10 điểm.
tV} ta-nyi /tañi/ = tangi. hỏi. to ask, to question.
t\VK ta-nyrak /tañr ă’/ khăn. towel.
t_\V<◊ ta-nyraow /tañro/ lệ, k ỵ. to taboo.
hm~ % t_\V<◊ hamu ta-nyraow.
t_\V<◊ l{Z{K ta-nyraow lingik. cầu vòng.
t\v◊ ta-nyraw /tañraw/ thân thiết. kind.
t\V`K ta-n yriak /tañryă’/ múi, phần. knot (of fruit).
s% t\V`K pnT sa ta-nyriak panat. một múi mít.
236
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 251/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
237
t\V& H ta-nyruah /tañrwăh/ tốt lành. good.
c/ t~K s ' hr] t\V& H,, Cang tuk siam harei ta-nyruah. Chờ ngày lành tháng tốt.
t\V&K ta-nyruak /tañrwă’/ nút, nắ p. cork, cover.
t\V&K l{Z{K ta-nyruak lingik /tañrwă’ lingi’/ bầu tr ờ i. firmament.
_t< H taoh1 /tǒh/ bớ i. to dish up.
_t< H l{s] taoh lisei. bớ i cơ m.
_t< H taoh2 tháo. to open.
_t< H _b< H r{=dH taoh baoh ridaih. tháo bánh xe.
_t< H taoh3 cách chức. to dismiss.
_t< H jn/ taoh janâng. cách chức.
_t< H taoh. tịch thu. to seize.
_tH mK tok mâk. tịch thu.
_t<K taok /tǒ’/ đít. bottom.
g{_l" _t<K gilaong taok. lỗ đít.
_t<K _k @P taok kiép /tǒ’ kiêw’/ đít ếch (xươ ng cụt).
_t> d@R taom der /tom ṭăr/ xung quanh. surroundings.
_t> E~N taom thun. giáp năm. the last days of the year.
_t<Y tao y1 /toy/ dịch hạch. Bubonic plague, pest.
1894 Alexandre Yersin
Yersinia Pestis
_t<Y taoy2 tỏi. garlic. < Vietnamese: tỏi
tP tap1 /tă p/ dán. to paste.
tP tap2 cậ p. to land.
tP g{=l tm% t_p @N,, Gilai tap tamâ tapién. Thuyền cậ p bến.
tp% tapa1 /tapa/ sải tay. arm length.
600 mm (60 cm) tapa
k) / tp% klau tapa. ba sãi tay.
237
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 252/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
238
tp% tapa2 qua. to pass.
tp% _\k" tapa kraong. qua sông.
tp% r_l< tapa ralao. qua mặt.
tp% \p;N tapa prân /tapa pr ư n/ quá sức. *
tpH tapah /tapăh/ tu hành. to lead a religious life.
tpH xr} tapah sari1 /tapăh sari/ thề từ biệt. to pledge.
tpH xr} tapah sari2 chừa, từ bỏ. to leave oneself alone.
t=p tapai1 /tapay/ alak. r ượ u. alcohol.
t=p asR tapai asar. r ượ u nế p.
a % t=p aia tapai. r ượ u cần.
t=p tapai2 r ửa. to wash.
t=p _O<K tapai mbaok. r ửa mặt.
t=p _O<K _g<K mt%,, Tapai mbaok gaok mâta (Pp). R ửa mặt đụng mắt.
tpK tapak /tapă’/ thẳng. straight.
tpK jlN tapak jalan. thẳng đườ ng.
jlN tpK jalan tapak . đườ ng đi thẳng.
_Q' tpK ndom tapak. nói thẳng.
_m< / tpK maong tapak. nhìn thẳng.
tpL _O<K tapal mbaok /tapal bo’/ lì lợ m. dogged, stubborn.
t=F , tF%Y tapai /tapay/ thỏ. rabbit.
tp@ H tapeh /tapơ h/ phủi. to flick dust off, to dust.
tp@ H D& @R tapeh dhuer /tapơ h ṭhǔr/ phủi bụi.
tp] tapei1 /tapěy/ = pei. bánh. cake, bread.
tp] tapei2 sảy. to dry.
tp] \bH tapei brah. sảy gạo.
tp$ tapeng /tapăng/ gốc cây. root of tree.
tf % taphia /taphya/ gần. near.
=jK tf % jaik taphi. gần gũi.
238
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 253/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
239
t_p @N tapién1 ven. shore, side.
t_p @N _\k" tapién kraong. ven sông.
t_p @N tapién2 bến. ferry port.
t_p @N a % tapién aia. bến nướ c.
tp{N tapin /tapin/ tối tăm. dark.
tp) / taplung /taplǔng/ nổi lên. to stand out.
t_pU tapong 1 /tapông/ chống. to prop.
t_pU tapong 2 bụm tay. to scoop up with one’s hands.
t_pU k/ tapong kang. chống cầm.
s% t_pU \bH sa tapong brah. một bụm gạo, một nắm gạo.
tp& @R tapuer /tapô r/ bầy. herd.
tp& @R kb◊ tapuer kabaw. bầy trâu.
tp& @R =k*K O$ tapuer klaik mbeng. bọn ăn cắ p.
tp~K tapuk /tapǔ’/ quyển. book.
tp~K aAR tapuk akhar. quyển sách.
tp~U tapung /tapǔng/ bột. powder.
tp~U kr/ tapung karang. phấn.
tr% tara /tara/ vũ tr ụ. universe.
trC tarac /taray’/ nứt. to crack.
cwN trC cawan tarac. ly nứt.
trj~ % taraju /tarac u/ kích thướ c để đo vũ tr ụ. dimension used to measure the universe.
trf% tarapha /tarapha/ quần. pants.
try& @K tarayuek /tarayơ ’/ dai. hard, tough.
r{_l<◊ try& @K rilaow tarayuek. thịt dai.
tr} tari (ciim tari) /tari/ chim nắc nướ c. name of bird.
tr} t_r $ tari tariéng /tari-tariêng/ siêng năng. diligent, hard-working.
tr{s{K tarisik /tarithĭ’/ màng phổi. pleura (pleural cavity).
tr{y& $ tariyueng (bar tariyueng ) /tari-ywăng/ màu nâu. brown, brownish.
t=r& taruai1 /tarôy/ quay. to turn, to revole.
t=r& taruai2 đuôi, chuôi. tail.
239
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 254/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
240
aG% t=r& agha taruai. r ễ đuôi chuột.
t=r& taruai3 phép. magic power.
t=r& kb◊ taruai kabaw. phép tr ừ bệnh dòi trâu.
tx@P tasep /tasǒw’/ nhơ nhớ p. dirty, messy.
mrT tx@P mârat tasep. dơ bẩn.
ts{K tasik /tathĭ’/ biển. sea.
ts{T c=O& tasit cambuai /tathĭ-cabôy/ xúi giục. to incite.
t_t< H tataoh /tatǒh/ đậ p. dust.
t=E tathai /tathay/ đất thừa. fallow land.
t=EY tathaiy /tathe/ mưa dầm. lasting rain.
tEK tathak 1 /tathă’/ chín. cooked, well done.
r{_l◊ tEK rilaow tathak. thịt chín.
tEK tathak 2 r ửa. to wash.
tEK pZ{N tathak pangin. r ửa chén.
tEN tathan /tathan/ chỗ ở . residence.
pQ& @N tEN pa-nduen tathan /padô n-tathan/ dờ i chỗ ở .
_d<K s% tEN daok sa tathan. cùng một chỗ.
t_E<◊ tathaow /tatho/ giông tố. rainstorm.
tER tathar ( phun tathar ) /tathar/ cây k ế. thistle.
tE◊ , tE~ / tathaw1 /tathaw/ vú. nipple. < Malay: Susu
tE◊ tathaw2 phần xố p. spongy.
tE} tathi1 /tathi/ lượ c. comb.
tE} k& % a_k<K tathi kua akaok. lượ t chải đầu.
tE} tathi2 nải. bunch.
tE} tEK tathi tathak /tathi-tathă’/ chu đáo. thoughtful.
t_E $ tathiéng /tathiêng/ dây cung. bowstring.
tE{T tathit /tathĭt/ đặt. to put.
tE{T n; ' mK tathit nâm mâk. đặt dấu vết.
t\E;K tathrâk /tathr ư k/ ham. greedy, desired.
t\E;K l{g@ H tathrâk ligeh. ham mê.
t\E;K d} km] tathrâk di kamei. mê gái.
240
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 255/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
241
t\E' tathram /tathr ăm/ ớ n. to fear, to worry.
t\E' d} r% ~P tathram di r ū p. cảm thấy sắ p bệnh.
tE&T tathuat /tathwat/ giác quan. sence.
tE~N tathun /tathǔn/ lồng vào, chồng lên. to put layered.
tE~N k) / b* H aw,, Tathun klau blah aw. Lồng ba cái áo vào nhau.
tE~N tp~K _Z<K g@P,, Tathun tapuk ngaok gep. Chồng sách lên nhau.
tt} tt$ tati tateng /tati-tatăng/ cứng cáp. strong.
tt{U l/k% tating langka /tati-tatăng/ động tr ờ i. earthquake.
tt& % tatua /tatwa/ cầu. bridge.
tt& @L tatuel /tatô l/ không sinh sản. sterile.
tt@ &N tatuen /tatô n/ náo động. to get into a flurry.
tu%K ta-ūk /tau’/ đầu gối. knee.
t◊ taw (ikan taw) /taw/ cá hố. hairtail fish (Trichiurus lepturus).
twK tawak /tawă’/ mắc. to contract.
twK =\EY tawak thraiy. mắc nợ .
twR tawar /tawar/ nếm. to season.
tw◊ tawaw (ciim tawaw) /tawaw/ chim tu hú. hawk.
tyH tayah /tayăh/ hư. broken, disabled.
r{=dH tyH ridaih tayah. xe hư.
MC tyH mac tayah. máy hư.
t@K tek /tơ ’/ xách. to carry.
t@K a % tek aia. xách nướ c.
t@L tel 1 /tăl/ lớ p học. class.
v~ % bC t@L k* ~ / nyu bac tel klau. nó học lớ p ba.
t@L tel 2 đến, tớ i. to arrive.
v~ % =m t@L. Nyu mai tel. Nó đến/tớ i.
t@L _a<K tel aok /tăl o’/ nôn. to vomit.
t# tem /tăm/ sâm. ginseng.
241
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 256/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
242
t# D% tem dha /tăm-ṭha/ lo âu. to worry.
t# l~ H tem luh /tăm-lǔh/ thuần thục. skilful.
t#m=k temmâkai /tăm-mưkay/ dưa hấu. watermelon.
t#ZR Temngar ( Palei Temngar ) /tăm-ngăr/ Làng Tầm Ngân.
Xã Tầm Ngân
EH thah /thăh/ = asah, sah. mài. to sharpen.
EH a\m% thah amra. mài r ựa.
EH b{lH thah bilah /thăh-p ilăh/ vừa phải. to fit (of size).
=E thai /thay/ dọn. to clear.
=E ahR thai ahar. dọn bánh.
=EK thaik 1 /thě’/ hình. painting, photograph.
c{H =EK cih thaik. vẽ hình.
h~ % =EK hu thaik. có thân hình đẹ p.
=EK thaik 2 né. to avoid, to avert.
=EK d} r{=dH thaik di ridaih. né xe.
EK w% Thak Wa ( Ja Thak Wa) /thă’-wa/ tên một nhà cách mạng Chăm. name of a Cham
revolutionary. 18321835
EL thal vén. to roll up.
EL tZ{N a◊ thal tangin aw. vén tay áo.
EN than1 E@N then
EN than2 /thăn/ ghi. to write.
_E< H thaoh1 /thǒh/ không. zero, empty(ness). 0
_E< H thaoh2. không. nothing but do, (can) but do.
_n< _E< H nao thaoh. đi không.
_d<K _E< H daok thaoh. ở không, ở giá.
_Q' _E< H ndom thaoh. vu khống.
_E< H E@R thaoh ther. hảo huyền.
_E<K thaok /tho’/ đụng, đâm, tung. to hit.
r{=dH _E<K g@P ridaih thaok gep. xe đâm nhau, xe tung nhau.
242
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 257/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
243
_E> thaom /thom/ vỏ. cover.
_E> _D" thaom dhaong. vỏ dao.
EP thap E@P thep
E@P thep /thă p/ bao phủ. to wrap.
E@P bK thep bak /thă p-p ă’/ sinh khí. vatality.
E@P mk* # thep mâklem /thă p-mưklăm/ u ám. overcast.
ET that 1 E@T thet
ET that 2 /that/ nguyện. faithful.
ET _k* < H that klaoh = klaoh hatai. trung thành.
ET t`K that tiak. chung thủy.
ET b{yK that biyak /that-p iyă’/ khoáng đại. tolerant.
E~ / thau /thǒw/ hiểu. to understand. < Malay:
tahu
E] thei /thěy/ ai? who?
E@K O@K thek mbek /thơ ’-bơ ’/ lang thang. to wander.
E# =\gU them graing /thăm-ḳ r ěng/ tai nạn. accident.
E# p~rN them puran /thăm-pur ăn/ sung sướ ng. happy.
E# p~rq% them purana /thăm-puranư/ thỏa mãn. to satisfy.
E# E^ them the /thăm-thơ / sắm sửa. to prepare.
E# E{T them thit /thăm-thĭt/ chúc lành. to bress.
E@N then /thăn/ số phận. fate.
E@N \d] then drei. phận mình.
E@N pjN then pajan. bổn phận.
E@N a& @N then auen /than-ôn/ = grum akaok thun. sấm đầu năm.
b % E@N cN Bia Then Can. vợ vua Po Romé.
b %
E@N c{H Bia Then Cih. vợ vua Po Romé.
E@T thet /thăt/ tươ i. fresh.
ikN E@T ikan thet. cá tươ i.
E % thia /thya/ xa. tool of weave. * < Vietnamese: xa
E % l{w] =\m thia liwei mrai. xa kéo chỉ.
E`K thiak /thyă’/ trích, chi. to extract, to spend.
243
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 258/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
244
E`K _j @N tb`K b* ] b{ aR,, Thiak jién tabiak blei bi-ar. Trích tiền ra mua giấy.
E`P thiap /thyaw’/ cánh. branch.
E{K thik /thi’/ cắt, xẻ. to cut.
E{K t=k& thik takuai. cắt cổ.
E{K r{_l<◊ thik rilaow. xẻ thịt.
E{U thing 1 /thĭng/ chó sói. wolf.
E{U thing 2 ư tử. lion. < Sanskrit: singḥ
E{U mZ% thing mânga. bệ sư tử (ngai vua).
E{T thit /thĭt/ hiệu nghiệm. effect.
\E; % thrâ /thr ư/ lưỡ i. tongue. *
\E; % l{ZL thrâ lingal. lưỡ i cày.
\EH thrah1 /thr ăh/ r ảy. to sprinkle. *
\EH a % thrah aia. r ảy nướ c.
\EH thrah2 vung. to brandish.
\EH thrah3 tên loại chữ Chăm. name of Cham script.
aAR \EH akhar thrah. chữ phổ thông.
=\EY thraiy1 /thre/ nợ . debt. * < Vietnamese: trái
=\EY thraiy2 tr ĩ u. laden, heavy.
=\EY thraiy3 tràn. to overflow.
_\E< H thraoh /thr ǒh/ giã. to grind.
_\E< H \bH thraoh brah. giã gạo.
_\E" thraong 1 /throng/ đượ c phù hộ, toàn hảo. God bless ..., be to blessed with.
lk~ / _F/ _\E" _d"! Likau po thraong daong! Xin Ngài phù hộ!
_\E" anK thraong anâk. con cái toàn hảo.
_\E" thraong 2/thr ǒng/ vớ t. to pull up.
_\E" t_gK thraong tagok. vớ t lên.
_\E" ur/ a % O) /,, Thraong urang aia mblung. Vớ t ngườ i chết đuối.
244
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 259/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
245
_\E<◊ thraow /thro/ bò. to crawl.
al% _\E<◊. Ala thraow. R ắn bò.
\E~ / thrau1 /thr ǒw/ tr ộn. to mix.
\E~ / l{b% thrau liba. tr ộn gỏi.
\E~ / thrau2 lộn. to be in disorder.
_Q' \E~ / d~ / ndom thrau dau. nói lộn xộn.
\E@ H threh /thr ơ h/ = \s@ H sreh. biến. to change into.
\E@ H _j $ kcK threh jiéng kacak. biến thành thằn lằn.
\E@K M@K threk mek /thr ơ k-mơ k/ ngơ ngác. helpless.
\E@P g@P threp gep /thr ă p-ḳă p/ sẵn sàng. ready. */thr ǒw-ḳǒw/
\E{K thrik /thr ĭ’/ kéo. to pull.
\E{U thring /thr ĭng/ ngáy. to snore.
_\EH throh /thrôh/ nở . to blow.
_\EH b{Z~ % throh bingu. nở bông.
=\E& thruai, =S& chuai1 /thrôy/ chậm. slowly. *
_n< =\E& nao thruai. đi chậm.
=\E& thruai, =S& chuai2 lâu. for a long time, for a while.
c/ =\E& cang thruai. chờ lâu.
\E~ H thruh1 /thr ǔh/ ổ. nest.
\E~ H c`[ thruh ciim. ổ chim.
\E~ H thruh2 tổ. team.
\E~ H thruh3 chiếc. a, single.
s% \E~ H r{=dH sa thruh ridaih. một chiếc xe.
\E~ H thruh4 bộ. a set of.
s% \E~ H g{n$ sa thruh gineng. một bộ tr ống.
\E~K thruk 1 /thr ǔ’/ ná. cross-bow.
\E~K thruk 2 đã thè. to satisfy one’s yearning.
mv~ ' \E~K mâ-nyum thruk. uống đã thèm.
245
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 260/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
246
O$ \E~K mbeng thruk . ăn đã thèm.
=E& thuai1 /thôy/ dò. to search.
=E& =O& thuai mbuai. tìm mối.
=E& thuai2 theo. to follow.
=E& jlN k*K thuai jalan klak. theo đườ ng cũ.
=E& thuai3 quanh. round.
_d<K =E& g{U daok thuai ging. ở quanh bế p.
E&K thuak 1 /thwă’/ cở i. to take off.
E&K a◊ thuak aw. cở i áo.
E&K thuak 2 rút. to pull out.
E&K _j @N thuak jién. rút tiền.
E&K yw% thuak yawa /thwă’-yawa/ thở hơ i. to breathe.
E& @N thuen1 /thô n/ nhanh. fast, quickly.
_n< E& @N E& @N nao thuen thuen. đi nhanh lên.
E& @N thuen2 tên làng Chăm. name of Cham village.
pl] E& @N Palei Thuen ( Palei Thon). Làng Hậu Sanh.
Thôn Hậu Sanh, Xã Phướ c Hữu
Bimong Po Romé
E~K s ' thuk siam /thǔk-thyam/ tốt lành. excellent. *
E~ ' thum /thǔm/ lều, chòi. tent.
E~N thun /thǔn/ năm. year. < Malay: tahun
E~N b{r~ / thun birau. năm mớ i.
tD~ / ay~ H E~N b{r~ /,, Tadhau ayuh thun birau! Chúc mừng năm mớ i!
E~R thur 1 /thǔr/ sợ . afraid.
E~R thur 2 nỡ . to come to mind.
t`N tian /tyan/ bụng. belly, heart, womb.
pQ{K t`N pa-ndik tian. đau bụng.
=cK d} t`N caik di tian. để trong lòng.
bK t`N bak tian. mang thai (có bụng).
t`P tiap /tyaw’/ đuổi. to oust, to sack, to uproute.
246
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 261/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
247
t{K tik /tĭ’/ tỷ. billion.
_tK tok 1 /tô’/ nhận. to receive.
_tK mH tok mâh. nhận vàng.
_tK tok 2 dựa. to lean on.
_tK QK tok ndak. dựa vào.
_tK tok 3 chịu. to sustain.
_tK h=t tok hatai. chịu lỗi.
tK tok 4 thừa. to obey.
_tK _g<N tok gaon. thừa lệnh.
_tU tong 1 /tông/ chòi. tent.
ZP _tU _d<K d} ap~ H,, Ngap tong daok di apuh. Làm chòi ở tại r ẫy.
_tU tong 2 kho. storehouse.
_tU p=d tong padai. kho chứa lúa.
\t% tra /tra/ nữa. no more, only.
s% ax{T \t% sa asit tra. một tí nữa.
s% b{_\nK \t% sa bi-nrok tra. một lát nữa.
d} h~ % \t% o% di hu tra o. không còn nữa.
\tC trac /tray’/ xịt. to spray.
\tC \j~ % trac jru. xịt thuốc.
\tH trah /tr ăh/ tạ lỗi. to apologize.
=\tK traik /tr ě’/ cắt. to cut.
=\tK W# traik njem. cắt rau.
=\tT trait /tr ět/ rót ra, nhỏ ra. to pour on.
=\tT alK \t~N k% _F/ tnH r{y%,, Trait alak trun ka Po Tanâh Riya. Rót r ượ u cho thổ thần.
as~ / =\tT a % mi{K d} hr@K,, Asau trait aia mâ-ik di harek. Chó đái vào cỏ.
\tK trak /tr ă’/ nặng. heavy.
a_n" \tK anaong trak. gánh nặng.
r&K \tK ruak trak. bệnh nặng.
247
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 262/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
248
ZP \g~K \tK ngap gruk trak . làm việc nặng.
_Q' \tK pn& @C ndom trak panuec. nói nặng lờ i.
\t' tram /tr ăm/ ngâm. to soak.
\t' \j~ % dl' alK,, Tram jru dalam alak. Ngâm thuốc trong r ượ u.
\t/ trang ( phun trang ) /tr ăng/ cây lau. reed.
_\t< H j_lK traoh jalok /tr ǒh c alô’/ thổ tả. cholera.
_\t" traong /tr ǒng/ cà. eggplant.
_\t" =QY traong ndaiy. cà chua.
\t] trei /tr ěy/ no. to be full.
\t] t`N trei tian. no bụng.
O$ \t] kr] kD% mbeng trei karei kadha (Pp). ăn no khác chuyện.
=\t& truai /trôy/ đèn chai. hanging oil lamp.
\t~ H truh1 /tr ǔh/ tướ i. to sprinkle.
\t~ H ap& ] truh apuei. tướ i lửa (dậ p lửa bằng nướ c).
\t~ H truh2 hiểu. to understand.
ur/ \t~ H g~ H urang truh guh. ngườ i hiểu r ộng.
\t~ H truh3 vắng. absent.
_n< \t~ H nao truh. đi vắng.
\t~ H truh4 hoàn thành. to complete.
ZP \g~K \t~ H g~ H ngap gruk truh guh. hoàn thành công việc.
\t& {C truic /tr ǔy’/ thắ p. to light, to burn.
\t& {C mv;K truic mânyâk. thắ p đèn.
\t& {C tp$ _d @U truic tapeng diéng. thắ p nến.蠟
\t~N trun /tr ǔn/ alaik, jrih, klup, paraoh. xuống. to go down.
\t~N d} l{VN trun di li-nyan. xuống thang.
\t~N p& @C trun puec. lên đồng.
t& % tua /twa/ hạn hán. drought.
t& H tuah /twăh/ có duyên. charming.
t& H ur/ tuah urang. ngườ i có duyên.
248
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 263/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
249
ur/ t& H urang tuah. ngườ i may mắn.
t& H dqK tuah danak /twăh ṭană’/ may mà. luckily.
=t& tuai /tôy/ khách. guest.
=t& \c{H tuai crih. khách lạ.
t&K tuak 1 /twă’/ khép. to push into, to close.
mK kb◊ t&K tm% r{=dH,, Mâk kabaw tuak tamâ ridaih. Bắt trâu khép vào xe.
t&K tuak 2 đóng. to stamp.
t&K _m<K tuak maok. đóng dấu.
t& ] tuei /tuy/ theo. to follow.
t& @K tuek /twơ ’/ ghi chép. to write.
t& @R tuer /tôr/ treo. to hang.
t~ H tuh1 /tǔh/ đổ. to pour.
t~ H a % tm% j@K,, Tuh aia tamâ jek. Đổ nướ c vào lu.
t~ H tuh2 rót. to pour.
t~ H a % =cY mv~ ',, Tuh aia caiy mânyum. Rót trà uống.
t~ H tuh3 tướ i. to sprinkle.
t~ H a % d} W#,, Tuh aia di njem. Tướ i rau.
t~K tuk 1 /tǔ’/ giờ . hour.
t~K s ' tuk siam. giờ tốt.
t~K tuk 2 luộc. to boil.
t~K r{_l<◊ tuk rilaow. luộc thịt.
t~K tuk 3 nắ p. lid, cover.
t~K _g<K tuk gaok. nắ p nồi.
tk~N Tukun ( Palei Tukun) /tuk ǔn/ Làng Suối Giếng.
Thôn Suối Giếng, Xã Công Hải
t~L tul /tǔl/ nệm. mattress.
t~ / tung /tǔng/ bụng. belly.
t~T tut /tǔt/ chấm. to sprinkle, (to) dot.
t~T a % ms{N h&K tut aia mâsin huak. chấm mắm ăn cơ m.
249
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 264/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
250
t~T mK tut mâk /tǔt mư ’/ ký hiệu nguyên âm và phụ âm trong chữ Chăm. vowel and
consonant sign in Cham script. am
◌ '
t~T tn~T tut tanut. dấu chấm.
250
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 265/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
251
U
u% u /u/ thiếu. to lack.
b{lN u% bilan u. tháng thiếu. 29
30
uG% ugha agha
uH uh1 /ǔh/ nướ ng. to bake.
uH hb] uh habei. nướ ng khoai.
uH uh2 hơ . to roast.
uK uk /ǔ’/ cuống họng. throat.
uK dm~K uk damuk /ǔk-ṭamǔk/ khao khát. to thirst for.
uA{N ukhin /ukhĭn/ kiêng k ỵ. forbidden matter, taboo.
ul% ula /ula/ r ắ. snake.
ul% a=nH ula anaih. r ắn.
ul% b{H ula bih. r ắn độc.
ul% in% g{=r ula inâ girai. r ắn hổ đất.
u' mr% ~P Um Mâr ū p a~ ' mr% ~P Aum Mâr ū p
uMT umat /umăt/ chúng sinh. living being.
uN un /ǔn/ = pabuei. heo. pig. *un
un} uni /uni/ = urak ni, rak ni. bây giờ . now.
un} un} uni uni /uni-uni/ này đây. here, this.
uNt% unta anta
u=r urai arai
urK urak arak
ur/ urang /urang/ ngườ i. human being, person.
ur/ c' urang Cam. ngườ i Chăm.
ur/ hl] =m urang halei mai. ngườ i nào đến.
d& % ur/ anK dua urang anâk. hai đứa con.
uT ut ( Bia Ut ) /ut/ vợ vua Po Romé. Po Rome’s Vietnamese wife.
姱 Công Nữ Ngọc Khoa
251
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 266/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
252
uT ut /ǔt/, uTtrK uttarak /ǔt-tar ă’/ hướ ng Bắc. north. < Sanskrit: uttara
utR utar /utar/ xấu. bad.
b{lN utR bilan utar. tháng k ỵ.
252
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 267/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 268/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
254
wL wal /wal/ chuồng. cage.
wN wan /wăn/ đoạn. section, passage.
w/ wang /wang/ chặn. to block.
w/ kb◊ wang kabaw. chặn trâu.
_w" waong /wong/ kiệu. gestatorial chair, procession.
_w" l{mN waong limân. kiệu voi.
wR war 1 /war/ bữa. day, portion of a day.
wR h&K war huak. bữa ăn.
wR war 2 ngày cúng tuần. one-week mourning.
ZP wR ngap war ( Bini). cúng tuần cho ngườ i chết (Bàni).
w@R wer /wăr/ quên. to forget.
o/ w@R pl] Ong wer palei (= Po wer palei). tên của một vị chúa Chăm trong truyền thuyết.
Cru 18341835
Cậu Bố
w@R \d] wer drei. hay quên.
w@R =g* wer glai. bối r ối.
w◊ waw1 /waw/ con sáo. blackbird.
w◊ waw2 một trong bát thiên can. one of ikes sarak (celestial stems).
w@K wek /wơ ’/ lại. again.
_n< w@K nao wek. đi lại.
=m w@K mai wek. tr ở lại.
ZP w@K ngap wek. làm lại.
w@N wen /wăn/ màu nâu nhạt (mốc). brown(ish).
as~ / w@N asau wen. chó mốc.
w{C wic /wěy’/ thêu. embroidery. *
w{C a◊ k% G@ H w@K,, Wic aw ka gheh wek. Thêu áo cho đẹ p hơ n.
w{L wil /wĭl/ tròn. round, circular.
_b< H r{=dH w{L baoh ridaih wil. bánh xe tròn.
254
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 269/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
255
w{T wit /wĭt/ chót vó. towering.
c@K _g" * w{T,, Cek glaong wit. Núi cao chót vót.
255
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 270/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
256
Y
y% ya /ya/ thứ. word for ordinal number.
y% s% ya sa. thứ nhất. y% d& % ya dua. thứ hai.
y% k* ~ / ya klau. thứ ba.
yH yah /yăh/ giở . to open.
yH F%=\b yah pābrai. phá hủy, phá vỡ .
yK yak /yă’/ giơ . to raise.
yK tZ{U yak tangin. giơ tay.
yK y/ yak yang /yă’ yang/ trình thần. to prostrate oneself before a deity, to give offerings to
a god.
yK y~ ' yak yum /yă’ yǔm/ sum vầy, đoàn tụ. to gather, reunion.
y' yam /yam/ bướ c. step.
ymN yamân /yamư n/ ngọt. sweet.
y/ yang 1 /yang/ dươ ng. yang.
y/ yang 2 thần. god, goddess.
y/ ad{t`K yang aditiak. thần dươ ng hệ. < Sanskrit: Ādityak
p\kN Yang Pakran /yang pakran/ tên tháp Chăm. name of Cham tower.
Tháp Hòa Lai Ba Tháp
y/ cR nK yang car nâk. thần mặt tr ăng.
y/ tnH yang tanâh. thần thổ địa.
y/ b{_mU yang bimong. thần tháp.
_y<K yaok /yo’/ trách. to reproach.
_y<K y@R yaok yer. trách móc.
_y> yaom1 /yom/ làm nũng. to wheedle.
ZP _y> ngap yaom. làm nũng.
_y> yaom2 chỉ. only.
_y> s% hr] yaom sa harei. chỉ một ngày.
_y> yaom3 độ chừng. about.
ZP _y> l{m% hr] _b* < H,, Ngap yaom limâ harei blaoh. Làm độ chừng năm ngày xong.
256
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 271/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
257
_y> y~ / yaom yau /yom yǒw/ như thế. like that.
_y" yaong /yong/ nhờ . to ask, to beg.
_n< _y" nao yaong. đi ăn nhờ .
_y" Q{H yaong ndih. ngủ nhờ .
yP yap1 /yaw’/ = kahria. đếm. to count.
yP _j @N yap jién. đếm tiền.
yP bK r%t~ H yap bak r ātuh. đếm đủ tr ăm.
oH yP oh yap. không đếm/k ể.
yP yap2 mỗi. each, every.
yP ur/ yap urang. mỗi ngườ i.
yP hr] yap harei. mỗi ngày. r[ hr] rim harei
yP hr] yP _n< yap harei yap nao. mỗi ngày mỗi đi.
yT \tK yat trak /yat tr ă’/ đi, tiến hành. to go, to carry out.
y~ / yau /yǒw/ chai. như. as, like.
y~ / n} yau ni. như vậy.
y~ / nN yau nan. như thế.
y~ / g@P yau gep /yǒw ḳǒw’/ như nhau.
y~ / hl] yau halei. như thế nào.
y◊ yaw /yaw/ xưa. ancientry, old times.
m/ y◊ t{K mâng yaw tik. từ xa xưa.
yw% yawa1 /yawa/ hơ i. vapour.
E&K yw% thuak yawa. thở hơ i.
=l& yw% luai yawa /lôy-yawa/ thở hơ i.
yw% yawa2 tiếng. sound.
yw% f◊ yawa phaw. tiếng súng.
yw% pt~ H yawa patuh. tiếng nổ.
y^ ye /yơ / chái, hiên nhà. eaves.
y@C yec /yơ y’/ hỡ i. dear. *
y@C _F/ ! Yec Po! Hỡ i Ngài!
y@C l{Z{K ! Yec lingik! Hỡ i tr ờ i!
257
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 272/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
258
_yK y/ Yok Yang ( Palei Yok Yang ) /yô’ yang/ Làng Thanh Hiếu.
Thôn Bình Hiếu, Xã Phan Hiệ p
_y' yom /yôm/ chồm. to prance.
a=sH _y' asaih yom. ngựa chồm.
_y' _n< _y' =m yom nao yom mai. chồm qua chồm lại.
y&K yuak /ywă’/ gặt. to harvest.
y&K p=d yuak padai. gặt lúa.
y& ^ \d] yue drei /ywơ ṭr ěy/ = creng, sreh, threh. hóa phép. to metamorphose.
rK qN y& ^ \d] _j $ kcK,, Rak nan yue drei jiéng kacak (Ppt). Quỷ thần đó hóa mình
thành thằn lằn.
y& @N Yuen1 /yô n/ vua và binh lính Đại Việt. Đại. Việt emperors and troops.
< Sanskrit: yavana
y& @N Yuen2 ngườ i Việt Nam, ngườ i Việt, ngườ i Kinh. Annamese.17
harak patao
Đại Nam Thực Lục
y& @N c' Yuen Cam /yô n cam/ ngườ i Kinh Cựu. the Kinh Cựu.
Cam Bini ngườ i Kinh
Cựu Yuen Cam 1945
y& @R yuer /yôr/ một khái niệm “tính đàn ông” trong nhị nguyên luận Chăm. a concept that
symbolizes the male in the Cham dualism.
ahiér klem < Vietnamese:
dươ ng
ZP ky% y& @R ngap kaya yuer. làm lễ cúng chay (ban ngày).
a◊ y& @R aw yuer. áo tr ắng.
258
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 273/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
259
ky% y& @R kaya yuer. đồ cúng lạt/chay.
y& @R y/ yuer yang /yôr-yang/ lễ yuer yang. the Yuer Yang ritual.
259
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 274/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
260
AYMONIER, Etienne 1889, Grammaire de la langue Chame , Excursions et
Reconnaissances, 14 (1889), pp.5-77.
AYMONIER, Etienne & CABATON, Antoine 1906, Dictionnaire Č am- Français, Paris:
Leroux.
Bộ Quốc gia Giáo dục 1962, Sram Akhar Cham, Tapuk I, Tapuk II , Sài Gòn: Bộ Quốc gia
Giáo dục.
Bùi Khánh Thế, Phú Tr ạm (Inrasara), Thành Phần 1995, T ừ Điể n Chăm-Việt , Hà Nội -
Thành Phố Hồ Chí Minh: Nhà Xuất bản Khoa học Xã hội.
Bùi Khánh Thế 1996, Ng ữ pháp tiế ng Chăm, Hà Nội & Thành Phố Hồ Chí Minh: Nhà Xuất
bản Khoa học Xã hội
Cenre Culturel Cam 1972, Ruah Dueh Sap Cam, Số đặc biệt, Nội san Nghiên cứu, Phanrang:
Cenre Culturel Cam.
Dohamide & Dorohiem 1965, Sakarai Cam / Lượ c sử Dân t ộc Chàm, Sài Gòn: Hiệ p hội
Chàm Hội giáo Việt Nam.
260
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 275/279
Inâlang Cam-Nyâtbong
261
Ikan Di Ram 2012, Akhar Thrah tajuh harei (not published), Phanrang.
Inrasara 2003, T ự học tiế ng Chăm, Hà Nội: Nhà Xuất bản Văn hóa Dân tộc.
MOUSSAY, Gerald 1971, Dictionnaire C ăm-Vietnamien-Français (Inârang Cam-Yuen-
Parang), Phanrang: Centre Culturel Cam.
MOUSSAY, Gerald 2006, Grammaire de la langue Cam, Paris: Les Indes Savantes,
Missions Étrangères de Paris.
Po Dharma 2000, Empat leksikon bahasa Melayu - bahasa Cam, Kuala Lumpur:
Kementerian Kebudayaan, Kesenian dan Pelancongan Malaysia, Ecole française d'Extrême-
Orient Centre à Kuala Lumpur.
Sử Văn Ngọc 2013, Sách t ự học chữ Chăm truyề n thố ng và đố i chiế u chữ Latin (not
published), Phanrang.
Thành Phần et al. 2010, Sap Cam / Ngôn ng ữ Chăm: Thự c tr ạng và Giải pháp, Hà Nội: Nhà
Xuất bản Phụ nữ.
Thuận Ngọc Liêm 1999, Tiế ng Chăm căn bản, Phanrang: Sở Giáo dục và Đào tạo Tỉnh Ninh
Thuận.
261
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 276/279
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 277/279
チャム語語彙集
平成 26 年度言語研修 チャム語研修テキスト 2
平成27年3月26日 発行
著者 Sakaya、新江利彦
© Truong Van Mon (Sakaya), Toshihiko SHINE
発行 東京外国語大学 アジア・アフリカ言語文化研究所 〒183-8534 東京都府中市朝日町 3-11-1 TEL. 042-330-5600
印刷 日本ルート印刷出版株式会社 〒135-0007 東京都江東区新大橋1-5-4 TEL. 03-3631-3861
ISBN 978-4-86337-173-6
Cham-Vietnamese-English-Japanese Vocabulary
ILCAA Intensive Language Course 2014: Cham, Textbook 2
Inâlang Cam-Nyâtbong
263
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 278/279
264
8/15/2019 Cham Vietnamese English Japanese Vocabulary
http://slidepdf.com/reader/full/cham-vietnamese-english-japanese-vocabulary 279/279