การประเมนคณภาพสอการเรยนร

สถานการณปญหา

ทานเปนศกษานเทศกซงรบผดชอบหนาทในการพฒนาครเกยวกบการออกแบบและผลตสอวนหนงมครสองคนมาปรกษาวาจะมวธการททาใหรวาสอทสรางขนมานนมคณภาพไดอยางไร ซงมรายละเอยดดงน • ครสายใจเปนครสงคมศกษาไดพฒนาชดการสอน • ครสมหญงเปนครสอนวชาวทยาศาสตรไดพฒนาสงแวดลอมทางการเรยนร • ครมาโนชเปนสอนวชาภาษาไดพฒนาชดสรางความร • ครประพาสเปนครสอนวชาคอมพวเตอรไดพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

เพอใชในการเรยนของตนเอง

ภารกจท 1

• 1. เลอกวธการประเมนคณภาพสอใหสอดคลองกบลกษณะของสอของครแตละคนพรอมทงใหเหตผล

1. ครสายใจเปนครสงคมศกษาไดพฒนาชดการสอน การประเมนคณภาพสอของครสมใจจงเหมาะสมในการเลอกใชวธการประเมนสอการสอน เพราะเปนสอการสอนทครผสอนจดท าขนเองใชในการประกอบการเรยนการสอนโดยบทบาทของผเรยนเปนผทรอรบความรทจะไดรบการถายทอดโดยตรงจากคร ดงนนสอการสอนจงตองมวธการในการประเมนคณภาพของสอ โดยในปจจบนนยมใชการประเมน 2แนวทางปฏบต คอ

1.1 การประเมนโดยอาศยเกณฑ แนวคดการประเมนโดยอาศยเกณฑจะมการก าหนดคาตวเลขขนมาเพอเปนสงทจะระบถงประสทธภาพของสอ ในปจจบนการก าหนดเกณฑนยมปฏบตใน 2 แนวทาง คอ (1) ยดเกณฑมาตรฐาน 90/90 ของเปรอง กมท และ (2) ยด E1/E2 ของชยยงค พรหมวงศ (มนตร แยมกสกร, 2550) (1) เกณฑมาตรฐาน 90/90 เปนวธการทไดรบการพฒนามาเพอประเมนประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรม มพนฐานมาจากการเรยนรแบบรอบร (Mastery learning) นยามของเกณฑมาตรฐาน 90/90 นนไดอธบายไววา 90 ตวแรกเปนคะแนนของทงกลม ซงหมายถงนกเรยนทกคน เมอสอนครงหลงเสรจใหคะแนนเสรจ นาคะแนนมาหาคารอยละใหหมดทกคะแนน แลวหาคารอยละเฉลยของทงกลม ถาบทเรยนโปรแกรมถงเกณฑคารอยละเฉลยของกลมจะตองเปน 90 หรอสงกวา (เปรอง กมท, 2519) 90 ตวทสองแทนคณสมบตทวา รอยละ 90 ของนกเรยนทงหมด ไดรบผลสมฤทธตามมงหมายแตละขอ และทกขอของบทเรยนโปรแกรม

วธการค านวณคาประสทธภาพสอ • 1. สรางตารางบนทกผลการสอบหลงเรยน โดยนาผลการทดสอบหลงเรยนของ

ผเรยนมาบนทกคาคะแนนไปในแตละวตถประสงคการเรยนรทก าหนดไว • 2. ตรวจผลการสอบของผเรยนแตละคน ดาเนนการตรวจผลการสอบวาผเรยนแต

ละคนไดคะแนนจากการสอบหลงเรยนกคะแนน • 3. พจารณาผลการสอบวาผานเกณฑตามทก าหนดไวในวตถประสงคเชงพฤตกรรม

เทาใด ดาเนนการพจารณาผเรยนเปนรายบคคลวามวตถประสงคใดบางทผานและไมผานเกณฑ

4. ค านวณประสทธภาพโดยใชสตรค านวณดงน 90 ตวแรก ={(ΣX /N) X 100)}/R 90 ตวแรก หมายถง จานวนรอยละของคะแนนเฉลยของการทดสอบหลงเรยน ΣX หมายถง คะแนนรวมของผลการทดสอบทผเรยนแตละคน ทาไดถกตองจากการทดสอบหลงเรยน N หมายถง จานวนผเรยนทงหมดทใชเปนกลมตวอยางในการค านวณประสทธภาพครงน R หมายถง จานวนคะแนนเตมของแบบทดสอบหลงเรยน 90 ตวหลง = (Y x 100)/ N 90 ตวหลง หมายถง จานวนรอยละของผเรยนทสามารถทาแบบทดสอบผานทกวตถประสงค Y หมายถง จานวนผเรยนทสามารถทาแบบทดสอบผานทกวตถประสงค N หมายถง จานวนผเรยนทงหมดทใชเปนกลมตวอยางในการค านวณประสทธภาพครงน

(2) การทดสอบประสทธภาพตามเกณฑประสทธภาพ E1/E2 เปนแนวคดการประเมนทเกดขนเพอประเมนประสทธภาพของชดการสอนและสอการสอนประเภทตางๆ ยกเวน บทเรยนโปรแกรม ซงตงอยบนพนฐานของกลมพฤตกรรมนยมทตองการประเมนผลพฤตกรรมของผเรยนใน 2 ประเภท คอ พฤตกรรมตอเนอง (กระบวนการ) และพฤตกรรมสดทาย (ผลลพธ) โดยก าหนดคาประสทธภาพเปน E1 (ประสทธภาพของกระบวนการ) E2 (ประสทธภาพของผลลพธ) นยามประสทธภาพ E1/E2

E1 หมายถง คารอยละของคะแนนเฉลยทเกดจากการทากจกรรมระหวางเรยนจากชดการสอนหรอสออนๆ ของผเรยน (ประสทธภาพของกระบวนการเรยนร)

E2 หมายถง คารอยละของคะแนนเฉลยทเกดจากการทาแบบทดสอบหลงการเรยนของผเรยน (ประสทธภาพของผลลพธการเรยนร) การค านวณโดยใชสตร

E1 หมายถง คาประสทธภาพของกระบวนการเรยนร ΣX หมายถง ผลรวมของคะแนนกจกรรมระหวางเรยนของผเรยนทกคน (N คน) N หมายถง จานวนผเรยนทใชในการประเมนประสทธภาพสอการสอนครงน A หมายถง คะแนนเตมของกจกรรมระหวางเรยน E2 หมายถง คาประสทธภาพของผลลพธการเรยนร ΣF หมายถง ผลรวมของคะแนนกจกรรมระหวางเรยนของผเรยนทกคน (N คน) N หมายถง จานวนผเรยนทใชในการประเมนประสทธภาพสอการสอนครงน B หมายถง คะแนนเตมของแบบทดสอบหลงเรยน

1.2 การประเมนโดยคาดชนประสทธผล การวเคราะหคาดชนประสทธผล (Effectiveness index: E.I.) เปนอกวธทใชในการประเมนประสทธภาพสอการสอน ซงนยมใชวธของ Goodman, Fletcher and Schneider (1980) โดยดชนประสทธผลทใชไดควรมคา 0.50 ขนไป สตรการหาคาดชนประสทธผล

จะเขยนในรปของรอยละ ซงผลการค านวณจะไดเทากบผลการค านวณจากคะแนนดบ

ดชนประสทธผล = รอยละของผลรวมของคะแนน – รอยละของผลรวมของคะแนนกอนเรยน 100 – รอยละของผลรวมของคะแนนกอนเรยน

E.I. = P2% - P1%

100 – P1%

เมอ P1% แทน รอยละของผลรวมของคะแนนทดสอบกอนเรยน P2% แทน รอยละผลรวมของคะแนนทดสอบหลงเรยน ตวอยางการค านวณคาดชนประสทธผล คน

2. ครสมหญงเปนครสอนวชาวทยาศาสตรไดพฒนาสงแวดลอมทางการเรยนร การประเมนคณภาพสอของครสมหญงจงเหมาะกบการใชการประเมนสอการเรยนรและสงแวดลอมทางการเรยนร เพราะเปนสอเพอการถายทอดมาสสอหรอเทคโนโลยทางปญญา (Cognitive technology) ทมงเนนการสงเสรมกระบวนการรคดหรอกระบวนการทางพทธปญญา(Cognitive process) และแนวโนมในปจจบนทฤษฎในกลมพทธปญญานยมและกลมคอนสตรคตวสตทนยามการเรยนรคอการสรางความรของผเรยน ซงเปนกระบวนการทเกดขนภายในสมองของผเรยน การประเมนทอาศยขอมลเชงปรมาณทเปนคาคะแนนหรอตวเลขอาจไมเพยงพอทจะนามาใชในการปรบปรงและพฒนาประสทธภาพการเรยนรทเกดขนในกระบวนการรคดภายในสมอง ตลอดจนระบบสญลกษณของสอทพจารณาคณลกษณของสอในลกษณะทเปนภาพ เสยง ทสงผลตอการประมวลสารสนเทศในกระบวนการรคดของผเรยน

ดงนน การประเมนและพฒนาสอสงแวดลอมทางการเรยนรใหมคณภาพหรอประสทธภาพเพมมากขน ซงจะน าเสนอหลกการทส าคญทควรพจารณา ประกอบดวย (1) การประเมนดานผลผลต (2) การประเมนบรบทการใช (3) การประเมนดานความสามารถทางสตปญญา (4) การประเมนดานความคดเหน (5) การประเมนผลสมฤทธ

3.ครมาโนชเปนสอนวชาภาษาไดพฒนาชดสรางความร วธการในการประเมนสอของครมาโนชทเหมาะสมคอประเมนบรบทการใชในสภาพจรง ซงเปนการประเมนบรบทการใชในสภาพจรง หรอเปนการนาไปทดลองใช เพอศกษาเพอหาบรบททเหมาะสมในการใชสอการเรยนรและสงแวดลอมทางการเรยนรในสภาพจรง เชน จ านวนสมาชกในกลมทเรยนแบบรวมมอกนแกปญหาทมประสทธภาพสงสด ในกจกรรมการแกปญหาทใชสงแวดลอมทางการเรยนรบนเครอขาย (Web-based learning environment) เพราะสอทครมาโนชท าขนนนเปนชดสรางความรจงจ าเปนตองใชการประเมนโยการทดลองใชจรงวาจะมประสทธภาพมากนอยเพยงใด

4. ครประพาสเปนครสอนวชาคอมพวเตอรไดพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเพอใชในการเรยนของตนเอง

วธการมใชในการประเมนสอการสอนของครประพาสคอประเมนผลผลต เปน ประเมนคณภาพของสงแวดลอมทางการเรยนร โดยการตรวจสอบคณภาพดานตางๆโดยผเชยวชาญ ดานตางๆ ไดแก ดานเนอหา ดานการออกแบบสงแวดลอมทางการเรยนร ดานสอ และดานประเมนผล ซงมรายละเอยดและหลกการทส าคญในแตละดานดงน

ดานเนอหา เปนการตรวจสอบเนอหา โดยผเชยวชาญดานเนอหา จะทาการตรวจสอบเนอหาในดานตางๆ ผเชยวชาญอาจเปนครผสอน หรอผทมความร ความสามารถ หรอมความเชยวชาญเกยวกบเนอหาเรองทจะประเมน หลกการส าคญทนามาเปนพนฐานในการพจารณาเนอหาทนามาใชในการเรยนร (Khan, Badrul H,1997; Hannafin and Other,1999) ดงรายละเอยดตอไปน • ความถกตอง • ความนาสนใจ • ความเหมาะสมกบสาระในสาขาวชา • มความทนสมยและทนตอเหตการณปจจบน • เนอหา มความครอบคลมเรองทจะศกษา มความชดเจน และเออตอการศกษาคนควาหาความร หรอการสราง

ความรของผเรยน

• ภาษาทใชสามารถสอไดตรงกบความคดรวบยอด(Concept)ในการเรยนร หรอความ • กะทดรด เปนลาดบขนและงายตอการทาความเขาใจ

• ความเหมาะสมกบวธการหรอหลกการ ทฤษฎทนามาใช • รปแบบการนาเสนอเนอหา การนาเสนอเนอหามรปแบบการนาเสนอทนาสนใจ ประมวลสารสนเทศไดงาย และ

ชวยใหเกดการเรยนรไดด

• ความสอดคลองของเนอหาภาพประกอบ และชวยสงเสรมสนบสนนใหเกดการเรยนรทด

(2) ดานสอ

ผเชยวชาญดานสอ จะทาการตรวจสอบเกยวกบคณภาพการออกแบบสอ คณลกษณะของสอชนดตางๆ ซงจะแตกตางกนไป เชน สอบนเครอขาย มลตมเดย สอสงพมพ ในทนผเขยนนาเสนอตวอยางหลกการพนฐานทใชในการพจารณาสอบนเครอขายของ Khan, B.H, Vega R. (1997), Hannafin (1999) และ ชดสรางความร ดงมรายละเอยด ตอไปน 2.1 สอบนเครอขาย

2.1.1 การออกแบบเครองนาทาง (Navigator) ชวยในการคนหาหาสารสนเทศ 2.1.2 การออกแบบเครองนาทางมโครงสรางทคลายคลงกนและมความคงท

2.1.3 สญลกษณทเปนไอคอน (Icon) สามารถสอความหมายเกยวกบแหลงสารสนเทศตางๆ 2.1.4 การเชอมโยง (Link) ชวยใหสามารถเขาถงสารสนเทศตางๆ 2.1.5 ประสทธภาพของ รปแบบการสนทนา (post) ผานเครอขาย (web)

2.1.6 การออกแบบองคประกอบทางศลปะ (architecture) บนเครอขายมความเหมาะสม สะดดตา นาสนใจ 2.1.7 ภาพและขนาดของตวอกษรทใชมความสอดคลองกบเนอหาและสงเสรมการเรยนร 2.2 ชดสรางความร มหลกการส าคญทนามาเปนพนฐานในการพจารณาคณลกษณะของสอดงน 2.2.1 การนาเสนอเนอหาทดงดดความใสใจของผเรยน ไดแก การใชตวหนงสอทมการเนนดวยส การนาเสนอดวยภาพนง 2.2.2 การออกแบบองคประกอบทางศลปะ มความเหมาะสม สะดดตา นาสนใจ 2.2.3 ภาพประกอบมความสอดคลองกบเนอหาและสงเสรมการเรยนรขนาดของตวอกษรทใชมความสอดคลองกบเนอหา

(3) การออกแบบสงแวดลอมทางการเรยนร ในการออกแบบตามแนวคอนสตรคตวสต ผเชยวชาญดานการออกแบบ จะทาการตรวจสอบการออกแบบการสอนทอาศยพนฐานทฤษฎคอนสตรคตวสต ซงนาหลกการส าคญของ ทฤษฎคอนสตรคตวสตเชงปญญา ของ Piajet และ ทฤษฎคอนสตรคตวสตเชงสงคมของ Vygotsky มาเปนพนฐานในการออกแบบ หรอเรยกวา การนาทฤษฎสการปฏบต ทอยในลกษณะองคประกอบทส าคญ ไดแก สถานการณปญหา ธนาคารความร ฐานการชวยเหลอ การรวมมอกนแกปญหา ดงรายละเอยด ตอไปน (สมาล ชยเจรญ, 2551) 3.1 การเปดโอกาสใหผเรยนไดแสวงหาความรโดยการปฏบตจรง 3.2 เปดโอกาสใหผเรยนควบคมการเรยนรไดดวยตวเอง (Learner control) 3.3 สถานการณปญหากระตนใหผเรยนเกดแรงจงใจในการเสาะแสวงหาความร หรอคนหา คนพบคาตอบดวยตนเอง 3.4 ระดบภารกจการเรยนรกระตนใหผเรยนไดพฒนาความสามารถในการคดขนสง 3.5 ภาระกจการเรยนรกระตนใหผเรยนไดคดวเคราะห ไตรตรองประเดนปญหาทตองการคนหาคาตอบ

3.5 ธนาคารความร (Resource) มการออกแบบทสนบสนนขอมลใหผเรยนสามารถคนหาสารสนเทศจากแหลงตางๆอยางหลากหลาย เพอนามาใชในการแกสถานการณปญหาทก าหนดให รวมทงชวยสนบสนนในการสรางความรของผเรยน 3.6 เครองมอทางปญญา (Cognitive tool) ในการเรยน กระตนกระบวนการคดของผเรยนและเกดความเขาใจอยางลกซงในการเรยน 3.7 ฐานการชวยเหลอ (scaffolding) สงเสรมใหผเรยนใชความพยายามในการเรยนร 3.8 กรณใกลเคยง (Related case) สงเสรมใหผเรยนเชอมโยงประสบการณทเกยวของมาใชในการแกปญหาได 3.9 หองแลกเปลยนเรยนร มการออกแบบทสนบสนนใหทกคนมสวนรวมในการเรยนร แลกเปลยนความคดเหน และแกปญหารวมกน 3.10 การโคช (coaching) โดยครผสอนทาการวเคราะหผเรยน สามารถสอสารและสะทอนผลเกยวกบผเรยนในกระบวนการเรยนร และกระตนใหผเรยนกระทาภารกจการเรยนรอยางตนตว

ภารกจท2

2. อธบายขอจ ากดของการประเมนสอการสอน

ขอจ ากดในการประเมนสอการสอนคอ การประเมนประสทธภาพดงกลาว ลวนแตเปนคาทไดจากการท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธซงจะไดเปนเพยงเฉพาะคาคะแนนทเปนตวเลขเชงปรมาณซงหากเราพจารณาความสอดคลองกบกระบวนทศนและลกษณะการออกแบบสอในปจจบนทเปนสอการเรยนร หรอ สงแวดลอมทางการเรยนร ทมงเนนการปรบปรงและพฒนาใหผลผลตทมประสทธภาพเพมขน ดงนนการประเมนทนามาใชควรมลกษณะทสอดคลอง คอ การประเมนเพอปรบปรง และการประเมนผลลพธ ดวยเหตนการประเมนเพยงเฉพาะมตดานผลสมฤทธซงใชขอมลเชงปรมาณทเปนคาคะแนน หรอตวเลข อยางเดยว อาจใหรายละเอยดไมเพยงพอทจะน ามาสการปรบปรงในกระบวนการพฒนา

ภารกจท3

3. เปรยบเทยบความแตกตางของแนวคดการประเมนสอการสอน สอการเรยนรและสงแวดลอมทางการเรยนร

การประเมนสอการสอน การประเมนสอการเรยนรละ

สอสงแวดลอม

การประเมนเพยงเฉพาะมตดานผลสมฤทธซงใชขอมลเชงปรมาณทเปนคาคะแนน หรอตวเลข อยางเดยว

การประเมนผลสมฤทธทงในทางปรมาณและคณภาพของผ เรยน เพอใหประสทธภาพในการใชสอและการเรยนการสอนดยงขน

สมาชก

นายจาตรนต นอยตาแสง รหสนกศกษา 553050277-8

นางสาวพชรดา หวานคา รหสนกศกษา 553050305-9

นางสาววจตตรา หอพกลาง รหสนกศกษา 553050317-2