College 3 Sys

SYSTEEMGERICHTE HULPVERLENING

THEM

A GEZIN

S- EN

OPVO

EDIN

GSO

ND

ERSTEUN

ING

College 3

08-04-23cornelisnuman http://numanmwd.googlepages.com 1

VIER STROMINGEN (accenten)de structurele stroming van Minuchinde strategische stroming van Haley en

Watzlawick de intergenerationele stroming van

Boszormenyi-Nagy, en de cybernetische stroming van Selvini

Palazzoli e.a.

Strategische StromingCommunicatietheorie (Watzlawick) “De

pragmatische aspecten van de menselijke communicatie”

Haley, “Strategieën in de Psychotherapie”De Palo Alto-groep


Definitiecommunicatie is een complexe

uitwisseling van berichten waarbij meerdere soorten berichten op een verschillend communicatief niveau kunnen liggen. Deze berichten kunnen naar elkaar verwijzen, elkaar tegenspreken of aanvullen.


Communiceren is “welles-nietes”http://nl.youtube.com/watch?v=0CE5s-4SnyU


UitgangspuntStrategische gezinstherapeuten gaan ervan

uit dat gezinsleden voortdurend boodschappen uitwisselen

Bevels- of betrekkingsaspect en het rapport- of inhoudelijk aspect.

Gezinsleden structureren hun onderlinge relaties via de bevelsaspecten van hun boodschappen en mettertijd ontstaan er interactiepatronen.


Interactiepatronensymmetrische

verschillen klein en streven naar gelijkheid complementaire

ongelijkheid en verschil in positie


Er zijn twee reguleringsmechanismen: Positieve feedback of terugkoppeling

versterkt verandering.Negatieve feedback gaat verandering tegen. Gezinnen creëren stabiliteit in hun interactie,

homoiostase genoemd, door een combinatie van positieve en negatieve feedback.


Problematisch Gedrag In stand gehouden door

interactiepatronen of gedragsreeksen (sequenties)

Het accent op het cognitief aspect, op de betekenistoekenning aan of de interpunctie van de interactie door de gezinsleden. (Watzlawick)


Watzlawick: het interpunctie-aspect

Problemen wanneer er iets mis is in de communicatie. Een symmetrisch escalerend

interactiepatroon Een verstikkende, verstarrende

complementariteit.


Interpunctie of relatie-omschrijvingInterpunctiegewoonten ordenen interacties

Construeren `gezinswerkelijkheden'.

Onderling afwijkende interpuncties maken problemen onoplosbaar.


Doelstelling van de therapie.Het blokkeren van probleeminstandhoudende

interactiesequenties. Introduceren van nieuwe, gezondere

omgangsvormen


OriëntatieStrategische gezinstherapeuten zijn

probleemgeoriënteerd.Bij voorkeur in één gesprek, tot

probleemovereenstemming komen.

Problemen in interactionele termen definiëren


OriëntatieStrategische gezinstherapeuten zijn

primair geïnteresseerd in het proceskarakter, zoals dat zich in het hier-en-nu afspeelt.

concreet, observeerbaar gedrag centraal Uitlokken van sequentiële

gedragsbeschrijvingen


Communicatie (Boekhorst)De systeemtheorie bestudeert de

samenhang en wisselwerking in gezinsinteracties,

de communicatietheorie het proces van informatie-uitwisseling tussen gezinsleden.


InteractieEen communicatieve eenheid wordt een

`bericht' of `boodschap' genoemd, een `transactie' is de feitelijke uitwisseling

van een bericht, een ‘interactie ' is een serie van

uitgewisselde berichten (Watzlawick, 1970).


Drie benaderingen van communicatie De informatiegerichte benadering

nadruk op informatie, op het inhoudsaspect van communicatie

De betrekkingsgerichte benadering het relatie- ofwel het bevelsaspect van

communicatie

De conversatiegerichte benaderingnadruk op het vertelaspect (narratieve aspect)


“mag ik even mijn zin afmaken”

http://nl.youtube.com/watch?v=tX3p7xfX6Dc


CoderingVoor een goed verlopend informatieproces

moeten gezinsleden dezelfde code gebruiken voor het coderen en decoderen van hun berichten.


Coderingeen digitaal aspect en analoog aspect.Aanwijzing voor de betekenis van een

analoog bericht is de contextEen symptoom is een belangrijk analoog

bericht. Hoofdpijn, angst, dwanghandelingen zijn als berichten aan andere gezinsleden op te vatten.


Dysfunctionele communicatieOnduidelijke communicatie

ontstaat als mensen tekens gebruiken die verschillende betekenissen hebben, en uit de toelichting en/of de context niet duidelijk is welke betekenis bedoeld wordt.

Onvolledige communicatie is informatie waarbij het wie, wat, waar etc.

ontbreekt. Het ontbreken van deze informatie

(deletie genaamd) doet zich voor bij vage

communicatie, bij generalisaties en ook bij indirecte communicatie.


Dysfunctionele communicatieStrijdige communicatie doet zich voor als er

meerdere boodschappen, die elkaar tegenspreken gelijktijdig worden uitgezonden.

Strijdigheid tussen een verbale en niet-verbale boodschap wordt incongruentie genoemd.


Dysfunctionele communicatieTegenstrijdigheid tussen twee verbale

boodschappende vader die zegt: `je mag rustig je eigen gang

gaan als je maar naar me luistert'.


Dysfunctionele communicatieEen communicatief misverstand

ontstaat als gezinsleden een verschillende code gebruiken voor het coderen en decoderen van hun boodschappen.


Lau en Tini

http://nl.youtube.com/watch?v=IARag8YNDvU


Communicatieregels voor functionele communicatiehet voor zichzelf spreken; duidelijk, specifiek

en concreet zijn;congruente boodschappen geven;transacties afmaken;vragen stellen en bedoelingen en

verwachtingen achterhalen;oneens kunnen zijn zonder zich persoonlijk

gediskwalificeerd te voelen; - niet dreigen en eisen.


Inhoud en BetrekkingHet directieve aspect van communicatie

wordt ook het bevels- of betrekkingsaspect genoemd.

De nadruk ligt dus niet op het informatie-aspect, maar op de wijze waarop men de relatie organiseert/definieert


MetacommunicatieElke communicatie over de onderlinge

betrekking. (`praten over praten‘) Ook praten over de betrekking wordt wel

metacommunicatie ge noemd.


Relatieovereenkomsten of relatiedefinitiesDoor het uitwisselen van

relatieboodschappen structureren gezinsleden hun onderlinge betrekking.

Er ontstaan relatie-overeenkomsten, met bijbehorende (symmetrisch en complementair)


SymmetrieEen symmetrische relatie-overeenkomst

kenmerkt zich door gelijkheid en een streven naar een zo gering mogelijk verschil.

De gedragspatronen van de communicerende partners zullen elkaars spiegelbeeld zijn.


ComplementariteitIn een complementaire betrekking streven de

partners naar een zo groot mogelijk verschil. De ene partner neemt een

voorgangerspositie in en de ander volgt en sluit erbij aan.

Hun gedrag is geen spiegelbeeld maar vult elkaar aan.


InterpunctieDoor een interpunctie van interacties wordt

een relatie-omschrijving gegeven. Interpunctiegewoonten bekrachtigen de

gevormde interactiepatronen.


symmetrische escalatieEen voortdurende openlijke verwerping van

elkaars omschrijvingen. Ontstaan een escalerende relatiestrijd, wat

leidt tot wederzijdse kwetsing, vernedering en verloren gaan van vertrouwen en respect


verstarde complementariteit Geen openlijke verwerping maar een

negering van elkaars zelfomschrijvingen. Beide partners in dwangpositie: ze moeten

de omschrijving van de ander complementeren.

Het domineren van de één dwingt de ander tot volgen, het slaafs volgen van de één dwingt de ander tot domineren.


DiskwalificatieCommunicatieve misverstanden doordat

partners de eigen of andermans communicatie voortdurend ontzenuwen

Bv. absurd communiceren, zichzelf tegenspreken, voortdurend veranderen van thema, zinloze uitweidingen, onvoltooid laten van boodschappen, letterlijk opvatten van overdrachtelijk bedoelde bood

schappen, vage, nietszeggende beweringen doen etc. Incongruente communicatie


Incongruente communicatieTegenstrijdige berichten op verschillende

niveaus.De tegenstrijdigheid op verbaal niveau en

tussen de verbale en nietverbale berichten.


Voorbeelden:

- Mijn vrouw zegt dat mijn gevoelswereld te mager is, ze vindt dat ik therapie nodig heb (zelfdiskwalificatie: niet ik, naar mijn vrouw heeft een oordeel over mij).

- Ach, als mijn vrouw zulke dingen zegt zal ze het wel erg moeilijk hebben en ik hou me dan maar in (diskwalificatie van de ander).

- Mager zijn is mode, dus waarom zou ik me er druk over maken (diskwalificatie van het bericht).

- Ik kan me gelukkig op het werk in het contact met collega's goed redden (diskwalificatie van de context: de huwelijksrelatie waarop het bericht betrekking heeft wordt ontkend).


Communicatie als conversatieNetwerk van samenhangende gedragingen, Stelsel van gemeenschappelijke ideeën en

een gezamenlijke visie op de werkelijkheid


Communicatie als conversatieBateson beschrijft hoe bepalend ideeën zijn voor de

interpretatie van situaties en voor ons gedrag. Communicatie betekent in deze benadering

conversatie. Gezinsleden dragen hun denkbeelden en overtuigingen aan elkaar over, definiëren en

ordenen gebeurtenissen en geven de omringende

werkelijkheid betekenis.


Communicatie als ConversatieBestudering van hoe de ideeën van

communicerende partijen aan elkaar gekoppeld worden staat centraal. Als het ene gezinslid een idee heeft over de ander en deze gedraagt zich op een wijze die consistent is met dit idee, dan wordt het bevestigd (confirmatie). Wanneer wederzijdse ideeën door gedrag bevestigd worden ontstaat er een 'ecology of ideas'. Een gezinsstructuur kan dan ook worden opgevat als een ecologie van ideeën.


StoringGestoorde communicatie ontstaat als de

conversatie gericht is op het gesloten houden van het ideeënstelsel.


Laat cliënten hun verhaal (narrative) vertellenEen bepaald perspectief.-Een bepaalde tijds- en plaatsbepaling. Bepaalde constructen die blijken uit etiketteringen,

sleutelwoorden of ty pische gezegden. Een steeds terugkerend thema dat betrekking heeft op

de ontstaansgeschiedenis van het gezin en dat relevant is voor de wijze waarop relaties georganiseerd zijn..

Een interactiescenario dat aan gezinsleden een bepaalde rol voorschrijft. Deze blijkt meestal uit de beschrijving van motieven of uit een attributie van eigenschappen.


Toekomstige OntwikkelingenHoe schept de mens door zijn

communicatieve praxis zijn eigen werkelijkheid?

Ofwel hoe maakt hij door zijn

communicatieve praxis zichzelf gelukkig of ongelukkig?..


Date post:	19-Nov-2014
Category:	Travel
Upload:	cornelis-numan
View:	3,022 times
Download:	1 times

College 3 Sys

Travel