Corrido qñgn bie rang queralanan di Anselmo ilangi Elisa qñg ciudadning Ulma sacup ning reino alemania.Capampañgan : Cornelio A. Pabalan Byron, 1914.

http://hdl.handle.net/2027/miun.aqj5795.0001.001

Public Domainhttp://www.hathitrust.org/access_use#pd

We have determined this work to be in the public domain,meaning that it is not subject to copyright. Users arefree to copy, use, and redistribute the work in part orin whole. It is possible that current copyright holders,heirs or the estate of the authors of individual portionsof the work, such as illustrations or photographs, assertcopyrights over these portions. Depending on the natureof subsequent use that is made, additional rights mayneed to be obtained independently of anything we canaddress.

.,. O. BI,,.I

I I

QGo...rangr ucsuere.. ',, X

SAOUIP N I-NG BMN6

* n,, *., x.... ',../, *4.:i I nlr'

I:

I?~~.rluwWPI~.' '

'

r!:.~,~;:.~~,,~~, Y~

,~~

L' I::

1 ~~~~

I

ALEAAIA.. I I... - I....

- ''

'. MBA'GAN,,

NA$G

Cornelio A;' Pabnltn 'Byron.

Bacaulud C.pampaing, '

" 1914

I

'. 1 g,.,

^., *.,

COR RIDO

qfg bie rang queralanan di

ANSELrMO Ilang E3LISA

qffg ciudad ning ULMA sacup ning

REYNO ALEMANIA.

Qfig metung ^ lugal' ciudad na ning Ulma

sacup ning W ibudfiing reyro Alemania

ting metung a1 ilug & sacdal qig ula

ler ing yaus da ibat qfig tinuna. e

Lugal A mesabi 4 binang mArayu

"qfig siglaue ilu tig ting metung 4 puUii

ddne nang mauli ampon pang:panhulu::

dutung lang malabung ding carin tinubu,*..... P.

Ampon ding tanam an l; unga sampat

hucal na ning danum cri:i r gring uagas

caniuan ding avup babie qfi masmas

tumula yang pilit ing.. pulungl asindac.,

Libutad ning pqlu A cacung pigsulit

batung manraragui" daCala ping tiquis

bunduc nomang matas ding lnisusimanlid

ninu ya mang tangal masindac yang, pilit

Iti ya pin mong lugal nalng tucnangan

ning pastor Anselmo queang aguisingan

yang queragul na ning palad nang culang

ing pibabata'nang mitrlmng easaqnitan.

(2)

Bista't calulu ya ing pastor d iti

caniua'na't asal antimo ing sugui

mebinang matalas isip nang sarili

maganaca peman at ganap qfig ticdi.

Cabang sasabug na aldo queang aslag

canita ning gabun pali na sisicat

agad nong ilaco at layun panginlag

sese nang animal qing ilang at gutad.

Angang mamunag ya ing talang sisilim

ing magsasariling aslag nang maningning

cubu nang tucnanDan yang ulia'na pin

carina'ning lugmna dusang sapin-sapiii.

Sariling iti nan ing amulata'na

pamanintun bie caring manaatua na

at iti naman yang ipanesa na

qfg milalu cascup a pamagcabie ra.

Bayu cut isundu 6 babasang liag

ila pang -pagsulit at layul pang igcas

di ibpa't indu na ing laguiu ra't bansag

qfg ba'yong abalu ampon a talastas.

Laguiung Pacifico itang cang ihpa na

Sofiang matimtiman bansag cang indu na

mibait la't tubu qfig reyno Escosia

4 la dayang jamac ampon taung mura.

Ing sabi ilipat carin cu ibalic

salitang licuan cu ya na ing pagsulit

ba'nang mibalayun salesayan tiquis

bie nang Anselmo lasa ampon saquit.

(3)

Sablang -casaquitan, merapat q fig pastor

paua nang i'namiam pablas'a qnfig tungcul

qfgMalsizitang ibpa at indung' menkandung

4 migagana~c'a ban 6 mnipallulung.'

-Bista't mnacanian man all na asacuil

lasa't ceasaquitan pi'babata'na 'rin

inlia qfig pastula.n. naening datang ya pin

alang 'nanu-nanu biglang mipatiguil.

Ing Mapibabata A Pusung m~atapang.

qfig dusa at saquit. lubus.mipamisan

paua Dgan~g mabanftis lajing' calurnbayan.

Jalang nalt pasari daya riang pig-mulan.

QiSg misan A aldo' dagli nong linabas

anima nan g sese qfig metung.4 planas

nanan. detauwa'ne Mahagsic 4 'sind-ac

cabas na niarnulaI)g ninu mang timalad.'

Bigbuga'ne queta ning mitmung paglunus

ning pali na't calsp sr igbundu-c

qig. tagulele na ampon pami-unus.

quetang catirnauan' ugana ping nmenasbuc.

0mayu-bung Dios ninung 'tau, caya.

rneguing.4 capara finto qfig masala

nanu ing apalaid deuacan cu calma.

qfig bi-e cung lipit batis -nu fing lua.

Aldo meguing utar.g canitintg. caquetari

ining panga tau queti aguisingan"

miagpast ul animial yang amxula~tan

pai'ugt -ig q-g bie iuatiaig i~tn

(4)

Caladua tantu yang mibabalibaran

matibe nang uaqiie ning capibabatan

taram nang matalas ning camarinayan

yang mirarayu qig taut ninu man.

iAyl mangmang at duag;Anselmo baquet

qfig bili mung yan lubus cang mipandig?,nanung sucat daptan queca ipacamit

qfig dangal, at - ca mabiasang gumamit?,E ata Anselmo magpacamate ca

busal ning dalutndum niti nang sabana?, mou inimbutan amalayan da ca

-queti nan qfIg yatu Anselmo mabie ya?

Mipacde na ca pin qfig pangapajamac

manintun ca ngeni qfig dangal magdulap

inia ume ns ca lacuan mu ing gubat

ibie capg ibpa mu A tune migagap.

Nung queti ala cang imbutan nanu man

qfig sariling queca camt.n A dangalan

nun inia pin ngeni ing suent nmng.daptan

quecang pagdulapan ba'mung atuclasaii.

Nuntg yang patacaran sariling palad mu

ala cang pan:yan qiig aguia rntang,anu

inia quimut na ca mnaapat daptan mu

ba'mung atuclastn inlg iearangal mu.

Dapot /maninap co? at nanli iti nan

anting baling-baling inling caisipanr

hnung ding mangatfl ellI cuaci lng luang glu

qig ilang a iti batis na ning subiang.

(5)

jMaliari mo cayang 6 ra icalungcut

di ibpa't indu cu qfig cacung panuulut

at quening quetuan da ninu ing luminius

lalu't malapit na ing bie ra matacmus?

Ali 6 ibpa cu't indung pacamalan.

anac yung Anselmo 6 na co gulutan

cabud yatad da man canitang cutcutan

nining bie matbud A cacung inoatan.

Iti 6 telotian nung 6 pamacamal

caring mangatua cu ing macayambangan

pablasang qfg ilang sucat cIng lingapan

lalu't macabalut queting casaquitan.

Anga qbg misinup sala nang macaslag

ning Ari ding astros a atiu qfig matas

iti at aliua pang amanu nang gagcas

qfig mesabing ilang cariu icacalat.

Lactauan que pa mu iti nang maquibas

qfig sang 1 ning dusa bitasang magsalbat

yang saglauayan at buring ipasiag

ing casimpalad na qng sindac mibabad.

Qng ciudad a iti $ UlnJang simbitlan

ating caballero ing Iaguiu ua Iiizmar

bugtung yang anac na binang pacanalai

dauayan yang suyu caring caralatngan.,

Asal na majinjin at mayumunig gungcas

qng iyas nang puri biasa nernang mingat

babie qfig legua'na ing ucul 'i mayap

Elisang lag. iti na at q'ieang p.,ntia;n ag

Inia, ping 'miras aSpulu nang banua

edad -nang lalacad niti nang Elisa

y. Do n-a. Beatriz A indu nalt sinta

yang pangamate na maragul A dusa.

Bizmar mebalu ya sabian ya, pa -tangis

-bale ba'caciunan peprigauang tiquis

qfIg dane nling 'Quinta. qfig Ier malapit,

cubu na~ng Anselmo ticpa'ning Jligaljig.,,

Qu~eti na lilimba-ng. ing sucal nang lub

qig, pan~raba lu na, qfig asauang -irug

anti mu rin carin lungcut nang, tibubus

fling, anac Dang' bug~tung ulila qfig lugud.

QfIg misan A. abac mebinang tajimic

bula'na, ning Mayo ing- linsangan lab~is'

iti nang Eli'sa miglimbang yang tiqu'is

qfig mesabing Quinta laudnn aaib

Metun'g ya pi~ng coche carelanhg secayan

iyal't ing ipuS na babaing timfimian,'

catiualang lubus qfi bag-te rianti man

la'lu na, qfIg lijim' itibu's pisitmpa~rian.

Qng lWe ni~ng fler miras lalt rnirantic

iya'~t ding qti"g coche abe nang..calilip

aliua nang tips tutuiqui lan~g pilit

queti -na vo pa mu agad cung magbalic.

Ine ra't lecar'an, ampon' bebebean

itta rnng capuluan siesbC A tanamnan

aqyup A magcanta, ca'rin- do aramndarn

a lang nanui-uanu carelarig araisan.

(7)

At qfig carinan. da animal. nang ipus

nita ning Anselmo pastor A maquilub

disandisan da pa suala nang sasabug

ing pamanalit nang pamaui qfig lungout.

Elisa misdan-ya qfig sablang dimdam na

macauli quetang siualang marimla

ipus nang cayabe iti lalu ya pa

inia sa't deti nan ' ra apibata.

Ing panibata'na V.ra A tuntunan

A mecabalisa qfig pusu rang irang

itang macapanpan caretang tanaman

miuman yang dinaing anti queni laman.

O calmang masampat lumapit ca uari

carin mu cu pu ipuc qfig payapang bili

6 mu sa na ibie dusang 6 ugali

ban. cu mipandig queuing dalamjati.

0 calumbe-lumbe ilang A malungcut

A eacarinan da animal A ayup

canacung pibatan ain mu't panirug

A icaraual na palad cung C tinud.

Nanung daptan Dios co nung lub mu nang tiquis

hie cu mabidbid caniting pantanib

bucud qfig ala pang tula cung acamit

queti nan qfig yatu nung 6 magca.aquit.

Migpamisan cacu cacaluluan sabla

lubas ya ing pusu qfig layo at tula

ibpa cung miniral indung migcalinga

qfig aclis at siguc iniaf titrnaua.

Qfig tagultele na at malugmang dalit

ning calulung pastor anting ulit-ulit

- mecayamuyut cang Elisang lauit

bitasang melunus sabi nang pig3ulit.

Saca na penintun ing queang quebilian

itang maquipamuc qig dalitang dacal

pete na ing dine sucat panginLagan

qfig ba'mung aquit ne ampon atimanman.

Queti ya migmula malale linacad

tinuntun qng landas qng ba'neng atulas

angang iquit ne pin ing culang a palad

lalam da ding sanga a pacasalabat.

Caring mangaragul at dacal a d(utung

bulung da malapad at sari qig labung

ampon sapio-sapin labis yang magcanlung

ing ninu ya pa man A bisang salilung.

Mipamulala ya Elisa queti nan

qfig santing ning pastor iquit ne't amatan

pibulebule na ing queang camalan

canitang asqie na ^ tuhu qig ilang.

Cabud na panaquit pusu na mihusal

sinta't pangaburi tanmbing yang mituran

ita ning larauat quea- yang imasdan

ali na alaco queang parIimanran.

Qfg pangalucluc na meco sinaguili

ing anting metultud lilutg dalamjati

ala ya ping male quetang queang bili

ing ating lalaue nwegumasid uari.

(9)

Maragul A saquit agad nang mitiric

calangcap ning lumbe miuman ping mibalic

pusung matimtiman qfig ban 6 malupig

pepatapanga'ne at miuman dinalit.

Ngana 6 danum na niting cabunducan

sadia mung baldugan at quecang urungan

yusi mu cu nDgeni ba'pang mauala ngan

ing pibatang meluat lasa't casaquitan.

Pablasang ini nang sacbibing dalita

ala mu ring lunas sucat panapula

pagnasan cu mu rin qfig dit mu mang bina

sucat nmacayampat,qfig tutulung lua.

Pangasabi niti agad tinicdo ya

lalu't miraragdag aldo ing pali na

sese nang animal talagang ingat na

qig sadiang pastulan inatad no queta

Y Elisa naman biglang milai ya

queang penginlagan magcang aquit na ya

angang dinatang ya eanitang abe na

qfig lele ning 1ler a carin manava.

Penintun da na la't malaguang linacad

deta ning ipus na. A yabe ra't casap

cabud na panraqulit ing tambing nang guingcas

ngana mibalic na at muli nang agad.

Qfig bale qfig Qulinta carelang pigmulan

iniarng qig Hler carin la maglimbang

menibat na queta ali na rnicauafng

pusu nang Elisa queang peoarncamian.

(10)

Macanian mu naman ing asal nang iquit

canitang Anselmo qng palad nang yauis

ing mapamijag suala nang atingid

ya ing milimbag qng pusu na't isip.

Pablasang uyab na nng malsintang pupus

yang macalasun qing ingat nang lub

quilub ning quebucas 6 ya mipatudtud

ing pastor Anselmo anti neng carungut.

Ing miayaliuang A queang acaquit

laraua'ning pastor ing qng lub na't isip

tin uaring tubud na a quiieq daraquit

lubus macatanud yayaus mapilit.

Anti ning 6 na rin icuang mipaiglip

'uli ding mata nang rnibubuclat pilit

metung nang alipan inaus neng amlit

ngana lumapit ca ating ipagsult.

Milucluca'na la saca ya miia)hi

iti nang Elisa a,. magdalang lumbe

ngana 6 catutu 6 cu balu ini

6 cu balung igcas ining malaliari.

Migmula pa napun tengalan cu't iquit

tiedi na nint pastor at sintingan labis

qfig pusi't caladua. yang guiguiaguis

qfg dit a horas 6 cu mitajimic.

Ipipilit na rin nining. pamigagap

pusu mesaul ya anti queni casias

dapot 6 calma cu ining cacung palad

ianuI't mipacanian ing cacu merapat.

('1)

Salitang iti nan inia ping mapupue

ngana pin caniting catutu na't.sacup

ing bague iti nan iliji'mung lubus

aguiang ninu man sa alang macatalus.

Ngana ning alipan acu na pung bala

canacung ilijim ing bie man sa mauala

dapot ing cutang cu i. ta na mo caya

miuman pang dalpacan ilang A ypayp?

Ngana mong Elisa bucas mu ping abac

subli catang miuman qfig ilalg at gutad

inia ngeni ngacu sucat nang igayac

ing caministilan bacal qfg panlacad.

Yang picayari ra ning guinu't alipan

subling pasibayu canita ning ilang

ing pamisabi ra mecutud ping biglan

at linub qfg silii da sadia rang urungan.

E rin mipatudtud qfig dit A horas

iti pang Elisa A mibatang puyat

inia caralangnan mayap co sang mingat

uling iting sinta ing cabas na bulag.

Pablasang maralas iti mnlaliari

careting babaing 6 biasang mibule

nung mibusal ina la caniting pilsinmi

ing dacal A Ayl sisilu qfig bie.

Nanu pa't minanga miras panla abac

puAu nang Elisa 6 meco qfig sindae.

rinaanian mu nanian qng bie nang ingat

niting y Ansetlmo. husl! ninrg paosatllIat.

Iniang' rramnunag ne tala ni-ng Alaya.

6 na' binang lambat ing aldo sunlag ya

sese nang animal ijhual -na no. queta

carin -qfig pastulan lius na 'nong dela.

Nanu ta, canita yang queang depat

sernantalana'Da ing dimla fling abac

ing masayang Febo angang 6 macaelag.

tinalanga y'a pin. n'ganitig queang guingcas.

0. Pun d a- -ding sabla.4 magcalub tiqui's,

tune babie s~ala carinan [mi'ng sulip

n~un inia inalibang ining queuning. isip

znaningning mung lupa Dung ca'cu'ng atilIp.P

Iting dara ~tan mung mangacabang la'chang

ibat qfig, ais gg ananga qfig a-slbugan

yang cabiaya'na ampon camatayan

nining. cacamtan cu-ng d-usang piba'batan.

Mfetung. neng suculan nining. bie ingat

lug ilang -i iti masuc'al. A.gubat

bie 46 mita'c''t mibabad qfig sindac

alipa'nang. sell' ning maroc A paled.

Qfig bilIi cung ini bitasang MAa na

sucat eting panayan icat~imaua pa

nung.6 'ing Iigayang"'canacung amana'

A4 maiguing -ablr*. na ning pamibabata.,

-COapilan pa, caya, 6 Dios A 'Guinu eii

m~acamal mung lupa tangalan aquit cu!1

inanult ining-bie ali na mitigco

qfig dusa- ali ea inabia sang dumnalo!.

Queti mipatucnang daing ning maglunus

lua nang tutulu caring mata lalsut

qfig metung A batu carin ya milugmuo

at quetang babo na tambing mipatudtud.

Cacu pang ilipat ampon saglauayan

ing pamisabi ra ning guinu't alipan

cabucasan abac agad dang depatan

migsundu la't mine canita oing ilang.

Qfig lele ning Ier at dalan pasigan

iti nang Elisa tinipang marapal

canita ning coche at cari'ne licuan

nigdili-dili yang tinuru qfig ilang.

Miglacad-lacad ya't guisa'nang selugsug

queraclan A pulu bista't A na talus

queti ne amatan at atuclas cabud

itaog milie subiang sindac at paglunus.

Iniang atuyag na tudtud na mafiaman

guinamit yang tspang quea yang 'drupan

qfig ba'neng austa ampon quilalanan

laraua'ning santing A ^ ua calinguan.

Ali na abata lugud ing miniui

iniang milapit ya quetang meduajagui

mipamulala ya y Elisa queti

qfig sariling lub na ngRaa ping mifiabiL

' Bina yang manigla at mipac^fiaman

anting 6 masabal daltaug casaquitan

6 babie na caya ning capanraunan

magcang ing dalita ba'ping milarauai;

(14 )

Nung qfig pamimalan pastor yang acaquit

dapot qfig asque na macamal yang labis

nung pibata naman ing dacal a saquit

mecad ing mitaque ing palad nang yauis.

Nung guisingan cu ya ali catuliran

qfig ingat cung puri metung ' casiran

at nung paburen ya catampalasanan

uling ing calulu sucat yang lunusan.

Ning magdalank lumbe caibat nang pigsulit

ume ne sang lacbang at agad sang mildis

micatagun naman miguising yang tiquis

iti nang bijag na ning dusang mabagsic.

Niti nang Anselmo lub na migtingangas

qfg saring legua'na ning queang amalas

qnig pangalucluc na quetang batung masias

agad nang tinicdo at saca ya guingcas.

ANinu ing minutus queca yang da'lauan

ing lugal a 6 mu sucat mang dalpacan?;at nanung sala. na nining capalaran

at malalagaua canacu cang lacuan?

Bista't 6 man dapat qig bili ciing ini

uyab ning dangal mu matungue caing casi

tiguilan mming lacad 4 mu pisauili

ban 6 na cautas ning inat cung bie.

Mullingid ca sa pu queting cacung igeas

ini nanag nasa cu buring ipabatas

mecad ing marajil all 1.iu ipasiag

ing tuqui cu quec;'t paquisabiaol mayap..

( 15 )

/Acu tuquian mu co? ngana mong Elisa

itela atua'na cu ning tulid oung banual

/inta 6 mu balo manauang A bina

babay qfg dalan lalaqui tuqui ya?

Pati asabi na linisia ne layun

queti ne malacuan y Anselmong pasitor

ing pamisabi ra lubus nang micutun

dapot ding pusu ra caclis la't daralung.

Micauani no pin dapot ing sinta ra

ning metung at metung atiu quetang iub da

iniang cabucasan A miuman miquit la

deta ning pusu ra paua lang magdusa.

Ing caligaligan memisan carela

caring ad(uang deting bayung,miquilala

ning netung at retung tune ininaat da

at manintun dalan ing rriacapiquit la.

Pablasang ing sinta binang tampalasan

haring micalugud bitasang uliran

ding garnl-gamu man carelang daraptan

durupan deng sulu bista't mate la manU.

Qfig Inatinding dusa binang mipaluju

isip nang Elisa mebalisang tutu

tutung pemayapan mibalic qfig pulu

meco ya qfig Quinta't libanga'nerlg puseu

Dili nang linacad angawpg dinatang ya

qfig pita nang lugal disa'nang minuna

queti na na dirndamn ing tingap nang dusa

niipapate n,lun yang c.Vltuiid.a,.

Ing yumnu fling sinta. bayu nang lalasan

6' n a balung tune ing hbague iti nan

Paintuna'nang pastor ban queta malibang'

-macua'l.rnalumpaui darala nang subiang.

Dapot nung balacan binang. macarine

ali" carampatan quenu mang babay

quea yang paintunan lilu, rnang lalaqui

Ialu.'t magnasa ya't bisan'g znaqui.-cas'.

flting milalaban Ai bague ping Adua

yang papagcasacuit -pusu nang. Elisa

canitang lacad na i~ni~ang magal na 'ya

qfigpu'n flig dtung carin lncu a

Sangcan yang painaua qfIg sagulin'ghoa

uli 'ning pagal na qflg macabang - lacad

iba'lic qftg. pastor at ya p a iUng, i g cas,

colupa na mu rin quea mararapat.

Agiag arnya man queta qgpatulIan

iti nang Ansel mOng a nac fling. calucan

6 waco qfig, lub na quean ggaganacan

Eli-sang n'asa -na bu'ring.pagdulla'pan.

Yang paglaco in a Ificiia'nang pastulan

ti'quis nang- 1libut.9). ita fling. capuluan;

mecabuladmbulad bigla neng arnata'n

itang pagnasa' nang matieding. larauan.

Lalam na ning.dutung cari'ne pin iqu'it

macapajilig ya aiiting' meligairlig

pusu na mesaya niting magumasid

dirupa'ne queta at, nganang mig-sulit.

( 17 )

O maulang Diosa at guinung sasamban

intang queti cao busal ning capuluan

niti nang Elisa cabud na panamdam

migdala yang tacut tinicdo marapal.

Ning pastor Anselmo cabud na austa

qnig iting Elisa milaco ya diua

quea yang guelangan at migpacumbaba

layun siniclaud nganang pepauaga.,Baquet sa pu Diosa buri mu cung lacuan

nanu pung depat cung 6 mu pitutulan?,ganid cu mo uaring sucat panginlagan

a magnasang samsam bie mung ingatan?

Bigu ampon yauis ing canacung palad

cagna'na ning lua qng mata mebalag;

y Elisa naman melunus yang agad

ing bijag nang pusu nganing queang guingcas.

E mu sa uculan maraua'cu isip

6 pagmal qig pusu panlisiang minildis

anti ning ninu man ranginlag yang pilit

ba'yang 6 masilu't dacpa'ning panganib.

Napun iquit da ca't aumasdan cabud

qfng babo ning batu bitasang matudtud

ing lunus cu queca nasang isalicut

lalu na't dimdam cu daing mru't paglunus.

E mu sa bibilang anting pamalsinta

inia melungcut cu't pacauanan da ca

ning mayap a palad pablasang tungut l oa

manintun qfng bie sucat ca.onto ha.

Ngans mo ning pastor guinu Cu' salamat

salamnat Di'os co qfig~ quecang Pigagap.

Elisa miurnan yang quinutang banayad

nanu ing Ia~guuu wmu at quecang pamansag.

Pequibat ning pastor ing yaus ding, lat

Anselmong anac na n~ing (1115 at sindac

di. ibpa't indu cu ing tua ra ganap

lhubtus' lang calulu ampon taung jamac'.

Mebina mung dit ining panaquitanl

queti nan qfigy gutiad magpastul animal.ya na-man' ing quequeng pirimf-ut-dimutan.

pamaui- qnig ban'is niti nang calucan.

Ya namang sangca'na, sablanggcasaquitan

at -tagulele cui A quecang aramdamn

Cacu pauma- mu bacas mung 'dilpacan

caluhung 'bili cu queca sang 1in('a'pan,

At bucu pa queti A. sa maguing subiang

nanu -ing. yaus da A1 laguiu mu~n'g mal.

ngana mong mequihat niti nang cuc'utnan'

ing Elisang laguiu yang aguisingan.

Ibpa cii metung yang, cabahleron'g m'ipia

ampon mayacayan. qfig cuudad niing Ul-ma

qfig panaun ngeni carin tutuenang. ya.

canitang bale mi uacas. na fling Quinta.

Qu'eti' macalapit 6 binang marayu

mira caping,agad nung ating "saria m'u

angang 6 lumnipas ing pali ning aldo

6 que waocrncba nling calaldo..

(19)

Ngana mo ning pastor salamat pu queca

aguiang 6 nebangnan pisiag mung llgaya

ing anti pin acung jamac ampon mura

sucat nang yamyaman ing pamibabata.

Ining quegauian cu anti uaring jamac

yayain cu ngeni qng bacas mung dilpac

metung, mababa bista't 6 man dapat

numabang qfig lugud pamaui qfg sindac.

IE ata? 1... 6 pastor ngana mong Elisa

quenu mu abalu ing quecang selita

anti queting ilang 6 cu inacala

cayap mung sumabing macapagmulala.

Mamu'na cl pa mu ampat nmong balu mu

qng nani mang horas nacapanaya cu

iti nang Anselmo guingFas yang mibayu,lacuan mn na uari ing casaquitan co?

Ngana mong Elisa Anselmo mamu'na

malacuan yang Dios yang mingat queca

itanam qng ucul ampon bitasan pa

mibali'cu queti bucas alang sala.

E anting quisnucan ing cacung panliiia

nung 6 catuhgculan pibatan ing sabla

queti nn miecutud carelang salita

ding adua d la rin lubus mnipayapa,

Bale nang Elisa carin ya tinuru

y Anselmo naman tucnanga'nang cubu

ing isip at lub da anting mibabayu

minangang mahcngi din, d adua eatmi

na rnetiuase qfIg aguia mamng ditac

bubugbug parati A ala~ng patanat

caretang ~U8U ra masiring pagsalbat

at ing cal uinbayan tatamnbal Ialangcap.

Meb'ating qtig lub da ing sucat dang daptan

anti. ding alius qfIg sinta mitur'an

6ra. no guenaca ding ni'cahl-guran

pi-cametun~an da uri ra'l camalan.

Anti y Elisa, 6 na na pibalac

qfIg bili' nan'g ita ing pastor 6 sucat.

ya nang' bitaaa na mabilug n'ang agap

picametung na la ding mahaba't ruatas.

Y Anseimo naman ali. na inisi-p

qfIg iting. J1isa matas' ya at -labis

vaclis ning pusu' n'a at patupad piIit

ing ya mung diii na maliaring calilip.

Pauang migapuis In qflg masolungr sind-ac

deting aduang deti ingr palad da linsad

ini tjimnic la qwl sgi-jng horas

n~ening Iacua na, la ning. dusa't pagsalbat.

Iniang, mam-unla ne tagla qfig. aslagan

at maningay no a o~n'd'in g sanoublangotanaman

y Anselm-o queta inatad nong biglatt

detang ganados na -carin qfig p'astulan.

Ing bin'ang,. majinjin siguc na at tanpis

yang paglibang na qlg- la-sa nalt -saquit,

quet-ane' panlacad na9 ba'Iang -queang aquit

'paquisabia'na l.ang anti~ng maqui-ifsip.

PIlOt yangr nanin-tun qfig, maeayampula,

qfig miraralacdac A ingat nang lugma

nung dam'dam yang pagal cat~aua'nang mnairna

tumulu ne lua at nganang mallasax

0palad cung yaui8 ~ mipaoaraual

6 na metacman di~tac moang, cantauan

bage'us, milulusuc dalang casaquitan'

qfig dagul fling, dusa'ng 6 cu acayanan.

Qfig ca'bagsica'na fin sintanglipg

ti, 6 cu quilala iniang mica-i'sip

qfig misasaguling iquit, ca'l a~masid

sigatan mu na cu at bioulag p~ilit.

Lasa, 6 pa mitnin amanung gageais n-a

manibat qt~g asbuc fling binang balisa

micatagun naman iti~ng y Elisa'

yang pafiatang nang,menibat qfgQuinta.

Guingcas nang amnanu- pauja nang atingid

-Cantio' Anselmong' l~araua'ning saquit'

inia ing mebilug qVW lub na at isip

iti nang Elisa quea ya lumapit.

Ali na abata lunus in'g mitaque'

lepit'a'neng pas'tor at. nganang -mifiabi

4ninanu ea uari nanung quecang lurnbe?,

Abaquet acaqu-it cu ing Ilua mu 'sasabe?

Pagsulit mu. escu ing tune'catutuan

quea'ning iquit cung 6,mu sa(I-lng, asal.

mequibat banayad iti nang cuicutrian'

carin maca i"iogti f~dai

(22)

Aquiquilala cu ing calucan ganap

ala cu ring sucat ipanulung lunas

nun inia queti cu qng parang at gubat

lilimbang ing bie queting pamangiac.

Lalung macaragdag qfig dala cung dusa

miuman cang amalas caring aduang mata

anting macaiguit nung uculan sana

qfig bili mung matas at tau cung mura.

Nung pibalacan mu ini nang quebabau

ampon pagumasdan ing legllan mu't camal

mabibitasa pin nung qig catutiran

sucat nang calugmuc ning cacung catauan.

Ninu ing mababang 6 sa misaquitan

sauaua qfig matas anipon mryacayan

ing 6 pamipante yang arajilan

maralas maliari panmical A dacal.

Qfig bague ai iti macatalaga na

cacu nang yamyaman ining sablane dusa

nant ing marapat lubus nang mihata

ya mong A palad cu aquillala ra ca.

Capala qfig pastor quecang imalanan

ngana mong Elisa guingeas na't timbayan

metung cang Ifji ra ding taung macamal

mamutung corona't qfg cetro atatlan.

Ing asal mu't anitu. hinang majinjin

qfig pamaquisabi anti rnm rin carin

urian cang malsta ya ing marajil

ding matas a tau dai ra ca't supling.

(23 )

Iti nang Anselmo guingcas yang banayad

salamat guinu cu qfig taru mung pisiag

ala na mo uaring quecang minamayap

nun 6 ining pastor qnig dusa mibabad,

Ngana mong Elisa gj ata Anselmo

gueua mung mistula queti pangaras cut,amanung malai susugat canacu

catulad na itang masiring pamibnu?

Balu cung mausta ing pastor cang jamac

6 sucat' canacu ing queca lumingap

dapot 16 banua! nanu ing a palad

sucat na Anselmo 6 Anselmo sucat.

Ngana mong Anselmo tauad ing yayaduan

6 (cl inacalang queca maguing subiang

metung A malsinta sucat nang uculan

6 mangangas dapat qng capajamacan.

Iti macajayag ninu mang mababa

macagaui ya pin qfig pamagdalita

masalese sabi 6 na biruan ata

tarung malaliari ita nin bijira.

Iling quebaban cu ya rin ing mitulac

canitang pisi1g cul ibie mung patauad

pagulutan ita ing buring alutas

nung ing pamalsinta cacu maguing dApat.

Ngana mong Elisa ing bitasan mu na

acu ing sinta mu angang ting inaua

sacsi ing tengalan dening aduang mata

ing ilang A iti amlporn itaI Quiut.a.

(24)

Nanan -pang sambitlan i~ng dacal 41 sa~bi

aidua inigapus Is tali fling palsimi

Elis digdag nang pepatuqui min

Anselmo damdam camAugt miliari.

Naben~li ibpa -cu tinangap yang sulat'

qfig ciudad 'ni-ng (Jima carin ya menibat

mnatalic A. bilm ing carin ya miras

bale mi' qnig Quinta la'cuan miang ag'ad.

Caministi'lan pIn igcarin ya ma rap

canitang tribunal A~ lau qtig catas

atul fling Justficia queang ibulalag

itang pisabi mi ali na m,"elut'as.

Mapilit A1 utus yang gagayac n a

quecaming panul I bucas alang sala

inia pe'quicuanan i ng m~equiqui~t que'ca,

ban 6 me Ifiluan metung A meco na.,

Memale qfig pusu ing laji ning, lungeut

iniang abaiu cu' lisia queng gumbulut'

nmaniuiala cao isip cung, mabiluig

ing -banuan~g matas yang ca'cu ra siclub..

long pamisabi mi ning ibpa cung liag

ala. nang bNl cung' -i maguing, sang s~ucat

agauang paralan qflg ba'ping -mi-auat

miari~ng -pamisahi. qfig qeenpanulac.

inguil qfig acala nungr qti. miuale

yari. na canacu iting, sahiang bague

ala8 nang mitagan la'raua'nang tun'e

maralas pamiquit miraduang-an. Sabi...

I

Nan'u ing marapat ing palad cu ng yaurns

nung 6 ing ndy~un que qnig utus' mapilit

ali na, maiim-an. at 6 na mipildis

wmearing pisabi. qfilg bie, guiguitis.

Mpatucnang cu pin at.6 na mhinulad

daqpot igpscuq'fig dus'a milabla

qig silid ning bale linub na. cu ng agad

isan-isanan cung pibul'e ing sindac.

Pequi'cuanan cu ng queca 'pem'alita

qfig ba'mung ahalu i ng quequenog panlisia'

n~eni n'an Ansel4mo' queca- mamu 'Da pa

ing Dios yang mi nga tat saupa'na ca, sa.

E mu ic'altngcut ing cacung -pandayu

at dalan (la ca- p'in ilim'bag qfig' pusu

ali cu caling~uan iting que'caug suyu

hulaclac nling sintang quecang-' pequisamu,

Ing bucud sarilig 6, 4 sabi. queca

nung aeua tIa pang rwitarnfaran mata

dapot niacanian man 6, paibande ca,

Millman co pang mniquit fiflni nang Elisae.

QU~ang pamwidiabli A p~a man mepupus.ining mdquiramdam mequibat ne cabud

1,6 ata? nga'na pin;,Efisa cung. iroglacuian me Anselmo busal ning- pagiunfos?

Ning caflulung bje nanu car~arasa n

qfig ilang A iti Dung quecang g ulutan.

ala na ping, dalani nun '6. casacquit-ati.

rnaguing acayabe 'A. quet~i rma;laciwu.

(26)

Pagmulan cu na pin cabud paglaco mu

ing 6 pamanacman qnig lavo ning yatu

layuin cung ibilang queting sablang aldo

iyas cung sisinup cacu re penaco.

zE ata ali na ditac man mipildes

ing quecorg panlaco cacu mru pagsulet?

/ninu tang micatsa A mebinang buangis

masangil i utus qfg bie cung yauis?

iBaquet sa miliaring aquilala ra ca

qig ilang A^ iti ninu ing rnigdala?,yang pijunanan cu suyft at pagal pa

ing cacung A tubu ing lungcut at dusa?,Agad-agad uari cabud mu cu lacuan

dit mu man sang tulh ing cacu rnitagan

at qfng aguia nan sa nang 6 munleu calinguan

ning aquilala, mung mitbait qng ilang?

Ya na iuog catutuan cang Elisa digtung

ing quequeng paglaco ali na miurung

ing calinguan da ca ali ca mirnucult

ita 6 maliari insa mang panaun.

Inia mamt'na cu ing lub' mu tapangan

canining hili cu macania 'rn mu namar

ing casasacdalan angang camatayan

aeu ing sinta mu nun 6 mnirin saepcan.

Niting maquiramdam pusu na melumbe

sabing maq'ui lasun qnig sintang uauale'

6 ata Elisa ngana mong miiabi

-mag maliig ppenIcu nung ala na ing bie.

(~27 )

Mitalan lang gamat pilapat matalic

ding aduang deti nan guinapus ning saquit

pusu ra sisiguc lua mamalisbis

micauani na lang parejung tatangis.

Ing buri rang igeas 6 ra na asabi

mepipi la dila uli na ning lumbe

ing miayaliuang buri rang paintindi

ding mata ila nang lubus miglalaue.

Nanu pa't meari pamipamun da pin

6 uli na niti ing minie pagbitquil

nun 6 ing maraual carela miriquil

ing metung at metung ing palad na sauil.

Cabang lalacad la carelang sisiguc

ing dacal. daing qfig palad dang mipuc

ninu mang macaquit taung macatalus

pilit yang tumangis at magdalang lunus.

Ing batu man yata yang miriquilan

queting bague a iti sudat manamdam

malunu yang pilit queting calumbayana

inarajil matuno queang cararasan.

0 pamicauaning minlunga qfig bagsic

pusung micamet-ung nu mu la ipaid

6 mu tutulutan qfig ba'lang tajimic

nun 6 qfig cutcutan payapang pamiquit.

Timbanyan saguli lasa rang 6 ditac

aduang mipalsinta micandayu't sucat

maquilalang agad alang liuag-liuag

uung no].nti, inanan ing luTHng paprtpa.

.~<*,( 28 )

Qfig ilaug 1 iti ding sablang tanaman

qfig pamipamun da sacsi lang catutuan

itang miayaliua quecata nang pasbrean

ing saguling lablab ning capaglunusan.

Malagua't salita cabucasan abac

deti nang mi-ibpa qnfg Ulma migtansas

ditac man 6 mu rin bitasang mebauas

salicbubung luabe qfig Quinta menibat.

Elisa ala neng ligayang atacman

ibat qfig siblia'la bale rang tucnangan

qfig aldo at bengi 6 ne acaalinguan

ing sintang licua'na busal ning cascupan.i

Y Anselmo naman 6 ya metajirnic.

y Elisa uamu ing qfig lub na't isip

ing lumbe nun uari miragdag qfig bagsic

queta'neng labi na at layun manangis.

Cagna'na ning lua Elisang mutia cu

jquelinguan me uare caululunr sinta mo?

J nun, te ing pan&acul at lugud canacu?

panau'na nquoing queca liliuan cu.

Dalauan da ca e:a cacng inacala

ing bili mu quean qfig ba'cunig austa

ining caluean eu yang sinansala

at layun miniguil inia 6 cu icua.

Nanu pa't paua lang til l qfg cascipan

qfig ditao man tula ala lang atacman

nmisasabi uari carelang daraptan

a mipapaquibat dalung da't sambitan.

Cabas nang Anselmo" itang ttnalacad

qfi busal ning guerra ning daeal nang sindad

detanaa'ne uari ning tacsil ^ Parca't

tatalan sandatang A alang patauad.

Alang pacundangan inutas ne queta

bie ning calulung malsintang inhdu na

itang pagnasa'na A maliarinrg bunga

qfig pepacamal na ali pin iquit na.

Queti miragdagan ing-bagsic ning sindac

pusu nang Anselmo carin dinalamat

ing calulmbe-lumbe masiring camandag

qnig queang catauan paua ngang quinalat.

Sabian ya pa case ulilang melacuan

qfig indung mengandung ampon pepacainal

ing sindac ning pusu inung mipasngo ya man

saguling mabating ing dalamjating dacal.

Lubus ya ping mitiab qfig dacal A dusa

pusu nang Anselmo sadiang mibabata,

daralo parati queta ning indu na

carin qfig cutcutan tatangisa'na ya.

Quetang pilan aldo ala yang quemasmas

qfig lungcut nang quirtan A al'ang patanat

ya ing pamaut na quetang queang sindac

linang nang Elisa palsinta'na't liag.

E pa man mecupas lua ding mats ua

at tS pa melatnbat pamanlglila na

niting y Anselmo ing sugluing ibpa na

risalunan ya pin lius querate una,

(SO)

Paua yang mibabad matinding pallasa

pusu nang, Anselmong mibabatang lugma

layun pang acaquit cang ibpa nang mutia

quetang pagquera'na tumulu ne lua.

Qfig sariling lub na nganang misasabi

6 matas a banua nanung palad iti

ing dusa at saquit ali na matati

ing camatayao mu ya nang 6 miliari.

Capala mo casi ding matuang miniral

ing lugmang iti nan ing cacu ra licuan

6 nun 6 naman sa ing ditac A pagal

sucat pin carela cacu lang damayan.

Dapot catauan cu pati na caladua

magaral cong dit qfig pamibabata

qfig yatu ninu man cAbang mabibie ya

queang cararasan ali Da atasa.

At maralas pang qfig yatu amasdan

nung ninung ntatngatan ning cadalamjatian

iya ing mimiguit l qeting calumbayan

qfig 6 na siclulu ning capibabatan.

Nun inia ing tau sucat ya ping mingat

manabu qfig atn ning pangapajamac

nung ing ealucan mu tune't matalastas

sablang caluguran pilit lang manginlag.

Ding camaganac man bina lang marayu

nung pilan la detang tune miqui-pusu

qfig hie cung ini nung uculan pa' mu

ing masalang snesi ya ing mituru.

(^1)

Tune migsarili qfig busal ning dusa

nining pamanese cang ibpa cung matua

ing lablab na't pali bitasang dapal na

alang apalaran manga carame pa.

Aldo mllalabas saquit mabibina

ning ibpang biasa qfig anac mipala

ing camataya'na quea nang guenaca

iniang malapit na nganang pepauaga.

Ngana lalapit na 6 ana'cung irang

ing metuldun, aldo cacung camatayan

sucat nang idaun ing bie ingatan

qflg Dios A Ibpa qfig tau linalang.

Ing pangarimla ra dening cacung uyat

ing maina nang cubut nining pusung ingat

inia pabalu cu at queca cu gagcas

ing tuparan cu na tipanan A uacas.

Qfig bista't macapal ing dusa't ligalig

ing cacung delanan queti babo sulip

ualulng plllu't adua banuang alang labis

yang lecara'na ning palad cung yauis.

Sucat na ping dacal tela qfg Ilcul cu

quinabang bie cu queti babo yatu

sucat munjg catula iti nan bungsu cu

aparagul na cu nini nang ibpa niu.

Nanu ing marapat ing maquicapayan

ya ing maqui lub quening cainatayan

qfig caninu pa man lalu na't bifiagan

mamrintu ya qliea uling (laturOngcu.lan.

(32)

i Aquiquilala cung anting pamagsucab

qfig queca ana'cu nun 4 cu ipasiag

ing macabang aldo A cacung pen)inlag

linijim cu queca at 6 pepamalas.

Tune pin bungsu cu quecaung cabaluan

ing ucul ning tau macanian nmu naman

dapot meguing bilang A antinr, casiran

quea'ning bili mu binang cauanaca).

Aguiang ing ucul mu mayubu mang bina

matas pin mong bague ing ^ mu austa

6 cu pemayapan bitasang-bitasa

iting calijiman cacung ipauaga.

Nun 6 mu pin ngening ti'na macalapit

idaun ing bie eu qng Dios 4 latlit

inia 6 bungsu cu itanam qfig isip

qfig ba'mung abalu cacunrg ipagsulit.

Ali n a a anac ning mallca't jamac

pastor A mneragul tubu queting gutad

a antimo yang queti mu n mirlst

anga man pin ngeni busal na nirig sindac.

At ing cubtng iting qnlecatang tucnangtan

A quecang queragul libutadf nlng ilang

ali mu,acamtan ing tula't cansuanu

qfig Dios A Guinu a mrnquicapayan.

Nun 6 qfig ciudad na ning Escosiang budfii

cari'da ca beit nindu mulng mimiui

qfig busal ning tula 6 quetirng palsimi

at (alunus Junu qfig )antlg:,diusjigui.

Metung cu ping Conde qfig ciudad A itts

maqui cayupayan pabuisan daca'la

taung mamalayan micacalugud la

ding sablang atinan ampon bayani pa.

Qng misan a aldo quilub ning balayan

pesipagalsa la sablang tampalasan

ita ning guiguinuan pun A gagalang

nasa reng -ilaco trono nang luclucan.

Sabian pa case ing gulu qnig ciudad

ing dacal A tangis ampon pesiquiac

nu ca mant lurninrus ala cang amalaS

nun 6 mu ding bangque at dayang daranac.

E binang migluat neacua't mesupil

tapang da't sicanan detang sablang tacsil

pablasang ing Dios lubus yatg minanquin

ali na tilutan mag-Ari yang tacsil.

Iniang payapa na itang alinlanRan

quilub at lual na nita ning cayarian

inutus na (qu.ta ning maquicapayan

ing panfacpan da la dinapat cagulluan.

Sumaria ibili queta ban tulastas

qng ba'yang mabalu ing bisang magsucab

malaguang metupad qfig ba'ping rnarapat

ing nindi ya pa man qfig parusa tangap.

Iniang pagmulan da sumaria qfig gulu

agad dang alulll ding dacal a tau -

acu mirarne cu at ing qfg trono

binili nang biutang ing rtetung ctu11g lilu.

(34)

E cu meniualg anti iiing maralas

balita qig yatu tijirang magtapat

lalu na't ing taung rmagpapatind(yag

ala yang ditac man qng camalall tangap

Itang atlung aldo t pa man miralan

ibat qfig abalu balitalng macanian

arasa'na cu pin nitang caututsan

ing Ari sucat yang dintan pacundallgan.

Gageas na ning litus lubls ngang masarnsam

ing cayatin. n cung talarHlig pibuisnn

dacpan da cung pilit iqiue qng sutculan

at qng alang tutul pauang mituparan.

Mayap na mu pin iyang meeatang pr

qfig mesabing titus y ii.(dl mnlng libn g

6 nung iquit da cu deta ninnnq rnusla:.

nanung querasan cu nun 6 n ip.j:Irnac.

Ing bague iti nan pati pir abatas

dit ming cayatinan tingcapan mi ing agad

at nganang indu mu rnaco que't tulrncl(as

canitang panganib qig ba'queng miligtils.

Mepaliari it a-blasa qng nasa

qfig ba'cun gmiligts mipanganafya

quetang panlaco mi ninu man pin alang

mecaquit quecami at mecajalata.

Canita bungsu cu bini ca pang anac

ganap cane pabanua d.rala mung edad

iting calijiman t quecamningf depat

inia 6 mu balung abalu't atuyg.

< 3o )

Licuan miang bale at banding mitagan

ampon ing Escosiang quecaming cayarian

qfig ilang a iti yang A uculan

qfig itamung atlu lubus manucnangan.

Queti menatili nanu ing marapat:calma ing mitAque at saliuang palad

yang meguing pu'na ning lijim cung depat

qfig caninu pa man 6 cu pepabatas.

Iniang aq uit eu nangdit nang macatagan

a queti mi dela dit A cayatinan

inamuyut cu ne indu mung gagalang

iti saliuan mi at gauan pastulan.

Deti hang animal g atilu queti

a quecang sesesen ingatan parati

yang' paquinahang ning pagal calibe

ya namang gagauan pafiuglung qfig bie.

Gueuia nung mayumu iting casaquitan

ing 6 maclyyacuyang capibabatan

qfig bista't mapait quecaung inaniam

at quecang pihata iting casaquitan.

Qfig dit na mung horas ing cacung carasan

saguli nang bina ining bie ingatan

igugulissa'cl qf)g banuang calasan

quetang catac.ilan ala cung depalan.

Maling cauculan ing carelang balac

cacu ra binintang ing metling (ungf 'sucab

t cu cabaluan ing catsa' rang depat

anga man pin ngeni ideuacanr tu palod!

0

Marajil jayag na queti qtlg siclubari

qfig ala cung male canita, nanu man

anti ning ing Dios ali na -tulutan

magdusa. ya itang alang casalan'an.

Parnigunam-gunam ya ing mamnaguiag.

ngeni ing qfig lub eu ba'ping mibulala'g

tiung ninu ino sanang ing'.-bpa mung hag.

nmeluat nang alipan ning saliuang pdilad.3

Sablang piaquitan megui~ng pitardanan

sucat mung manajan sablangr cayatina:j

ita ninang bale. 'at sablang pabuisan

tit) queti bungsul queca sang. inkatan.'

Nun uari at., -cu. qfIg, yatu maemu'na

quecang pagliabayn n Reyno E losa

paquibalitan mund ing cayan'gana' na

nitAng 'telacad dang mesabing sumaria.

Nung earin mu pn 6acmlya~n

lea d aye na' ca rining,,pustng- irang

mnayaq'uit ing tutu 'alfang -capilisian

ing dugal.na nling lub quecang aituclasan.

Nu ng A,~ salese mung tune cung miligtas

at 6 cu -mirame quetang pamagsucab

ipaquilala mung tune ra cang anac

A, igagalang' da 'pun dan'g talaingat.

At saca mnu yadujan, in-g queca. misubli

dangalI, cayatin'an h andi, cui nu'n u'ari

utus fling matuilid ~nun 6 pin- magmali

qfke-aguisng (capdan ali' na mabauL.

Nun qfig alimbaua 4 ra buring ibie

ing cayatinan cu melacuan A bandi

mibali'cang agad qfig ilang A iti

queti mu panayan mapupus mung bie.

Queti nan qfig Quinta ing pamagdalita

ing paugalayo mu qfig taung capatna

quecang aquilala a magcang piraya

ning yatung minilang ing yai'nang tula.

Antimo ing bula i cabud na matda

qfig nanu mang bacas mitagan pin ala

gauan mu nang lunas ing pamragdalita

qig ba'mung acamtan ing-banuang payapa.

Qfig lub mu at isip queca sang tibayan

qfig nanu mang dusa at lugmang daratang

ing pa-maguinaguit ^ mu gagamitan

at salangsang qfig Dios anti mu rin naman.

Acung tularan mu ibpa mung matua

at itang indn mu A ngeni mete na

qfig saquit at dusa mibata quleng adua

angang tauling horas til ing inaun.

Anti ning ing tau sucat nang. tuparan

utua na ning I)ios sacdal qfig capayan

ala ping maliari nun 6 na caburinn

inia ali sucat ing quea salangsang.

Ing pamibabtitang a cacung guinamit

dangalan qfig yatu sicuil cu qfig isip

uling qfig ita pin macanabung pilit

aun nting cutoutau A lQar1e, jii,

Vi

I 4

l, (.8)

All na ataruc ning bisang maquialam

ing layo qnfg yatu alang cabaldugan

nun 6 ing mibata queting casaquitan

qfig mauling aldo mayap ing carasan.

Ing bisang mag-imbut 6 na ilalapit

qfig queatlg catauan qng aguia mang dit

rninu ya man canu qig gani gumamit

yang munie qfig dangal 6 caya qing.umis.

Itanam qfig isip 6 irug cung anac

iting sablang bague 6 queea inulat

ingatan mung mayap antimo ing iyas

ali mu 1 sali qfig guintu at pilac.

Anti ning qfig yatu iti nnng cahiayan

mengari qng pialung a singcapalaran

ali pin sumala at caministilan

ya ing ganacan mu ing quecang carasan.

Pacatandanan mu siupilan mapilit

ita ning 6 sucat qng pusu mapait

pablasang ing talJ ali me aparis:

caretang animal A alang pami-isip.

Uculan nmung mayap ing sucat mung daptan

dapot 6 mu sana bibilang dajilan

qfig icaganap qnig quecang carasan

ing nanu nfang tula A sucat pagtubuan.

E me panusigan ptusu mu micapit

qfig dangal at puri mapamie qfig saquit

in)g paqllicuanAn mu p:ignasan mapilit

itang idala mu anga banuang lauit

(39 )

ring pamagpalalu sucat mung ingatan

micudta at muri ali catuliran

ibilang ing bie quetang camatayan

libe qnig aguia mang maguing casalanan.

At qfig carnulangan sabing baling-baling

at anti mu narnan dapat ning mnasaquim

timbangan ganaca anti mong salamin

ing quecang pamiucul sucat mnung sucdan pin.,

Titgur, at g.:lang qing caparang tau

qng bain ipi;quit na lugud na quecao

pilitan ilaco aguiang acala' mu

^ugaling marinat camuran A tutu.

Nung queca misubli uari't mapaliari

itang cayatinan at sabla tang bandi

irng qclicanp panamdam 6 sa mapapaui

sadiang macapandi g qfig pangaduajagui.

Ali mu daraptan itang sucat iblas

ing queca rma-Ari qfig pusu mung sicap

at ing mamasari;,qing sacdal A dinat

sucat pin mo ita qnfg lub mu ibalag.

Minamanaman mu qfig calucan cupcup

uli ning; lugud 'na ning malam a Dios

at qflg caninu man patauad mung lubus

nung queca binie na iting sucal a lub.

Iniang mayari na itang queang aral

licjan pepamana qfig anac nang cambang

lay! bungsu ngana mamun cu ngeni nan

ipala ina ca sa ning DiNos a malam.

(40)

Cayari na niti linto qfig lupa na

ing inarimlang pauas talapatnalita

nliting camatayai 6 naa sansasla

nin ya. mang tau queti qfig masala.

Siguc-siguc ya pin at magluang mata na

qfig dila menala iog catungcula'na

ing parnanimrntla yang mequilala

cabas ila ing ba'ngque nung tulugmatan va.

Iliang baguia niamu cacabu pipitic

ding aduang mata na inatrga nong tiquis

queta ning anac na quinaul matalic

saca mnigjingalu A lalung tajimic.

Ing bie na mepupus ning ibpang biasa

miniui't mituru asal 4 mitlula

ing meguing aguinas qnfg ilang fi ita

tangis naug Anseltno at tagulele pa.

Nantmg asala'na ning magdalaug lunus

qfig sindac ing pusu luhus yang rnigapus

inia qfig dagll na nitarlg qieang lunpcut

1ele na ning bangque bigla yang milugmuc.

Ita bing qgfi ibpa e pa man meluat

queang penabilin at quea parapat

pengari yaiig mayap m)nalllgtd qfig anac

maganaca't' biasang mibata qig sindac.

Sinupil neng tnutll niting calimba yan

ucul nang Anlselto '>it.isa neng licuan

mecabulad-bulad qlueng 4 pigunam

ampon apibule mntra nang ('abilian.

(41)

Itang macalunus marimlang bangcala

tigtug na canita mamagus nang lua

ali na ticnangan angang meampula

aguiang baguia na mu ing queang pallasa.

Pisip-isip, na pin at pibalac-balac

ing camataya'na ibpa nang mlningat

lua nang tutulu A alang patanat

at catambal na pa pangisnauang saldac.

Minuma yang gamat layun mifiambitan

ngana 16 ibpa cu A lalu qfig camall

acalulung bili cu nanu ing carasan?

mengulilang lubus ing bie ingatan.

iNinung licuanan mu qfig anac mupg suli

quening casaquitan ninu ing lumaue?

4,ninu pa ing mampun qfig palad cung ini

qfig maldang sigalut a cacu memale?

E mu bucud iti ing babie pasaquit

qfig pamafiambitan niti nang tatangis

lta ra ding mata na tantung rmamlisbis

cabas na ing bucal danunm da ding batis.

Iniand, malubag na ing cadalamjatian

at metiuase na gulu nang panamdam

bangque biuat na ya pecacalelayanl

dela quetang sun payapang cutcutan.

Queti na malubus pamangulila na

niti nang Anselmo capatad ning dusa

caibat nang mengutcut minuli queta

cubunang tucnangan ya na mung. ili nas

(42 )

Mapilan pang aldo ita ning miralan

qfig ilang a iti a queang quebilian

tangis ampon siguc dit man alang tucnang

yang sasapupu lilung calumbayan.

Qfig misan A aldo ing a ucul na pin

Reyno ning Escosia maglacbe ya carin

itang cang ibpa na't queang penabilin

nasa nang tuparan alang pangainsil.

Deta ning nung pilan animal nang sese

ampon ing melacuan A ditac a bandi

talagang sininup pisali na iti

bucud mung ing cubu ing tiga'nang dili.

Migsuudu ne queta qfig Reyno Escosia

labuad dang quebaitan di ibpa't indu na

ali mababauas caba ning lacad na

ing masolung lumbe qqng pamangulila.

Pisip-isipa'na ing palad nang culang

mebina yang lubas nung qfig caligayan

Rinta cang Elisa 6 na cacalinguan

lalung- macaragdag qfig capaglunusan.

Ala aang miain qing nanu mang tula

mitiab A pusu na alu'ning dalita

nun 6 na ing lubus balu nang mausta

caring dayang sugui carin ya migmula.

Queang bibitasan ampon pang ilingan

qfg itang Elisang sinta nang inirang

nung uari't maliaring quea yang acamtan

'dangalan at bandi quea ping nabangnan.I.

(43.)

Iniang iniralpac''ne qfig 'Reyno E'scosia

lubus qfig' ala nang macaquilala quea

mneniraun y'ang dal~an qfig.ba'ping aquit na.

ing -dugal ning Pusu sucat canonio na.

Qfig asbuc -ding malda 'queang atalastas,mepaui nang gulu ding talapajam-ac

mili'aring Mumaria detan~g, sablang sucab

d pa pin mneluat queang pangalut~as.

Atu~ A -mibiti cas-retang migsuqui*b

9 ya rnacayabe,ing- ibpa nang laui~t

qiog gulu, micatsa de'tang misnang buangis

busabus Ding da'uac at maling pamisip.

Ing metung d ba~gue pang quean'g abalitan.An payaus nie lub, ning cayarian

dangalan at bandi pati na p'abuisan'

cang ibpa niang guinu isubli nang ziuiman.

Menibat na queta cainoe' mina'rap

pabl~asang utus na Ding Monarcang, matas

nganang rnenale-se bugtung na cung aftfL

ninig Condeng mete na it- c'ulang A1 palad'.1

Ing sablang papeles' balcong maninuala,

qiig acung anac tia fling Condeng sirnbitla

quleca pung aduangan ba'mu pung aJustas

ing' laguiu't bansag na "tutulu 'Ing' lua.

1lng caecu bil'i'na canacu nmibalic.

bandi't cayatinan fling ibpa' cung lauit'

at ing caran'galan sadiang.znmagagarni't

iyag nalt pawuti qfig catauan bitbitV.

Ing. eablang papeles mneguing Pitandanan

Ani binaisa na ala ping mili'sang

arapa'n -ding sabla A imacapamisan

meguing conceJeros na nita ning cayarian.

Y Ans'elmo anac ne ding sabla balu' ra

ning Cond-eng' rnacamal' 4' mete.qfig dusa

inia' sa't hing Ari agad bilahig vtia

ing sablang yadua'n mu ib~ie C0u1 nlgan ngana.

Ngeni ing stilat cu carin me pin dalan

quetanig mamajala' bandi mung. mneamsam'

pafiatang mu carin alang pangaliban

ibiera nan- queca sabl A mutg yayaduan.,

Tingsp, ne ing sulat n.ganang pepauaga

Isalama't Ari en it mayubu' dam la

lius. ne ping memun Icareta n'Ing sabla

calulung. alipan A' m-an~aypapa.

Nanu ta canita tigpus -nang linacad

darala neng sulat qfi'g Ar menibat

i nia n gmiras na ya quetang talain'it

ingP banding mesamrsam. binieo nang inagad.

Yang digdqg na. pa met n~gc ug tiburan

DIng Aing, sasacup q uetang -cavarian

rn.-atalic nang 'bili 6 sana miliban

ing quecong paquiba quea yangpnyn

Iting maquirarodam hinaga ne. quota

inaduang' nang sulat niti nang magdaia

inianst austa na itang calamna na

*saa 11ya tnifiabi me caqueni nla'na.

(4m)

Dangalan at bandi queca ngang tangapaa

A melacuan queti ibat qfig mesamsam

at sablang pabuisan sucat mung manasan

ngeni tuquia'na ca ning cacung alipan.

Quinua nang Anselmo at agad nang tingap

dangalan at bandi saca ne linacad

mesabing alipan A musisang mayap

anti ning buri nang lubus atalastas.

Iniang datang no pin tambing da nang tiru I

detang sabla-sablang bisang macabalu

iti ing mula na queang pangarayu

Anselmo qfig sindao I lubus mebigu.

Mibalic ne queta sadia nang carinan

a quematayan da matua nang mainiral

imalan qfig sindac quet;i na na lubsan

a anting biniru nitang caramdaman.

Nanu pa't mnepaui sablang calumbayan

ininum nang lasun ning maluca bie

pusu mipasno ya quetHan casaquitan

nreni camta'na na ing ligayang dacal.

Qig ligayang iti anti yang metudtud

itang iablang bilin quelingua'nang lubus

metung uaring eanlalg melacuan qflg lub

ainta cang Elisa a queang inirug.

Iti nang Elisa malsalang matatic

dangal nang ibpa na ing quea m;nusig

macanian mu naman sinta na.maeipit

ning bayung mibablas qfig tula mligcamit.

( 46

Ing bayung -mipalad' inagrad nang quibeub

qfig tula't Iigaya malaguiang sininup

htang pang E~lisa. quesainmetung nang lub

sinta, rang pisabi anting matiticus.,

Oayalimbaua ne at alang queliuan

ing quecalugurtn- queang picasamnan.

ing. pamaglimbang mtan meguing picasnucan.at ing pamisabi anting quesumatnian.

Tigtig Ding mnusica ya pang- macal~lu.

4 macabie luagcut. qfig magdusang PUSU,

iag Iraa man 6, ne bu aiu

anti yang susugat ing malaing pasl1u.

Ala ya, pin'g agap -nun 4 ing.-lurnigpit

idayu qfig,mata ba'na sang amasid

pibule-bule na qfIg sariling' isip

irig 'saquita dusalanmmaibs

Mistula 'ya mIu ing mirasan canita-ng

saquit- A yausan dan~g laguiung. melan'colia.

maug-ienauang salda'c ampon mallasa. pa

ing pastor, Anselmo, 6 iaco qfig lub na'.

Ali sasalese lupa' nang maramla

qf~g qUilus ning lunbe quea mejalata,

itangr -sablang bague lubtus nang guenac'a

ing 'culang, nang palad 4 mipanafya

Iniang salucuyan A micaca'latang

lablab qfig salu na -ing capaglunusan

ibpa nang mimingat miaus ne queti nan

n'#ana lurnapit ca tin cung buring, sabian.,

(47)

Ing 9ueca pacamal' maustang balu mu

malda anti naman caniting condado

saguling miuale carening mata eu

6cu apiluse ining pangatau.

Anti ning bungsu cu ing calma daratang

igayac mu ngeni quecang pilubluban

ipacasal da ca 6 mu sa casubiang

qfig metung A magcas caballerong mal,

Caballerong iti Facundong laguiu na

caniti nang ciudad talagang tubu ya

nulg qng cayanacan, maustang ganap ya

at qfig cayatinan mAguing buntuc da ya.

Camtan mung canauan at 6 ca magdusa

nung yang mitliariug queca mangasaua

inia 6 bungsu cu ngeni manusig ca

tin queng pamisabi at pisanmetung pa.

Iti nang Elisa biglang migtingangas

qng sabing dimdam na anti nmng quesindao

mequibat ya queta qing sabing banayad

ing. pamaquiasaua ibpa cu patauad.

Iti nang ibpa na agad vang simlbul lub

ing pali ning mua qfig salu, milusub

rminulit yang guingcas ngana ialang lub!

ibat 6 ca manusig qfig canacung utus?

Ing lua na mamagus miuman yang mequibat

iti nang Elisang mibabad qfig sindac

ngana 6 ibpa cu ita 6 cu agap

ing pamaquiasaua qfig canauan tangap.

J

(4 )

Nung qfig alimbaua at queca pu inguil

luang bubulug cu uli ning sasacuil

lubus cung milugmuc nung tangapan cu pin

casal qfig 6 buri anti mu rin carin.

Ing ibpang magnasa mag-imbut qfig pilac

at alang pasayang qfig lua ning anac

ilang capara na ding ganid qfig gutad

mebulag ya isip minulit yang guingeas.

Ali cu yamin yang pamipayali

sabi cu masira tela 6 maliari

bie mung ingatan aguiang numan anti

ditac-ditacan cung lagasan ngan iti.

Itugtug idilu caniang quecang balat

ing bala-balanging lasang 6 mu ditac

ali cu tulutan a lasa mung mayap

ing ditac A tula qfig dusa panaplac.

Sabing anti iti at ucul a ingsil

ning ibpany bugasuc bala na masangil

iti nangR lisa qnig, duqa mebingbing

uli ning tacut na menusig ya mu rin.

Ibpa nang maqui mua quea neng neyunan

ita ning Anselmo anti neng quelinguan

leco neng pusu na qfig lablab mibusal

ya nang penaplac na qiig queang oabilian.

Bulag a panangap 'bulnang camatayan

qfig 6 na inisip ning ibpang miniral

camalian a imbut qng pilac at dangal

yapag neng anac na quetang casaquitan.

t

(49)

Ali na pibule at 6 bi~sang n~yun

dusa aing anac na quea na tinutul

uari't salang'sang. ya mabagsic d ya'tul

ingr ipacamit na lasang misan daul.

Bagu. tungcul da -pin di ibpa't indu, na

menganac siziese ca'rethig dalag~a

angang maqu dalan panginlag da., la

deti qfig pan'wanib ban 6 Ia mag'dusa.

Daca'la...ding ibpang alang cauculan

at indung maguimnbut -quetang cayatiuian.

anc PIflitan de qfig 6 na cabura

i-pacasal, da ya inageas'aquit. ya man.

Qi7g maling acala ba'la ping, miranga1

lalu nat't catsa na n'i'ng dilan'g, mara ual

macapamili ya rnaqui cayupasyan

ing. burifli~ng, arac qiiea ya~ng bauia'n'.

Inia ding pengari. mayap lang. ml-imgint

arnuyut" ring yata 6 la sa mabijag.sucat dang isipan ing liaatsmpt.catulad na bula mat'da ya pi"ng agzad

Pilitan yang anac ali catulira'n

qOig 6 na 'pingalip ampon. pa'ng- caburiazi,qteti pin -magmula maldang carau'aca n

yang, carar'asa'na ing capajanacan.,

Elisa, meari queang pamatgsulit.ing tangung imbut na ning- ibpang marnuangit

aldo rang' tipanan pepabalung tiquis

ing pangacasal da A1 lasun qfvg isip.

(50)

Ba' na ping rnigayac ing caministilan

gamitan qfig hoda al(Io pa i I J Iia ai

micatagun queta mapipitna nlemain'

ing bula'oing i\'ayo sari qfig lisa'ngan.

Iquit' neng ibpa na anting. maqui sanquit

a~nac -nang ninayun qfi*g tacut mininusig

n~'ana. qn'ig Qinta, gInA pingniIgui t,anga fling dum'atan izg- 'paling, 6 mu -dit.

Tip'anan A aldo cari'na pa n ay~n

que~corig paingacssal ali na miliban

fling magdalarng lum'be.pa'ti queang dimdam

pusu na rnetula't mirinan capaldan.

Diquil qfig nasa nang-buring aquit na ya

ing. pastor Anselmong mtiacarayu quea

at ing delana'nang rmaragul 41 (1sa

ba'nang ibalita't isalita quea.At m~acala' nang nung quea yang dasan

cayan ya -ing, pusu qfig (lu sa nang -pusan

'd na' na inucul ing, cap:~,nganiban

ing carara-sa'na fling siutt* nalt irazng.

Lalung macalunus q'fg bie guiguitis

nung. abalita'na icasal d'eng tiquis

msicutud ya' n'asa at nuihayu isip

balita mialil-an qr'rg dacal. 4. aclis.

Isanu mang pincel ali ya milin'sad

quea yang igulis pamalsinta bulag

ding maldang'pam'uti at iyas nang sangcap

ing cabulagan pin ya ing inatuyag,.

'(51 )

Anti ning daca'la qfig sinta meyuyutf

ali re lalauan batung A titisud

ing daralpacan da carelang cabaldug

ita ninang aun ilaco re qfig lub,

Daung A maina cabas niarin naman

timon. ampon lAyag ala ya metung man

qng bilis ning angin alun A masican

antia mong panabu lumbug nang macanian.

Ique cu pa naman caretang mi-ibpa

iniang ganap na ngan ing gayac dang sabla

pesitipa no pin at linacad bigla

tinuru qng Quinta A carelang seria.

Iniang datang na la ing bili ning allo

umre nang nisinup aslag nang macailo

guinayac ya queta nasa nang dumalo

qnfg 6 na quelinguan sinta nang Anselmo.

Migsundu qfig Quinta cacu la pang lacuan

ing bie nang Anselmo ya pang saglauayan

(qng aguia mang dacal sucat paglimbangan

Elisa 6 nia rin maliaring.calinguan.

Balisa yang tutu parating dururup

qnig pusu ing dusang babaui qfig lugud

bitasang tinubu ing bining panirug

linang nang Elisa ya mu rin ing qfig lub.

E na acayanan qfig salu icumpit

mitanam A lumbe at dusang mabagsic

sinulud qfig lub na lacua'nang mapilit

qiig cubu qfig ilang carin ya mibalic,

JBaeaI misadia ya -A cami'nistilan

* anangdinaangya qfig mesabing ilan~g

f icua'ne ing bale, quetang. Penitialan

qtig m~etuiig nang capun at cac'alug'uran.

Sinabi nang sangcan queang pamibalic

ing tingap nang biliri tupara'nang Pilitining ibpa nang mete eacu- tia pigsulit

canitang bie na queti babo SuliP.

Memu'ne pin queta' saca,.pepauaga

icayu nang.bala queti -mamajala

finacad 1)e queta 'tiniuru. qnig nasa

ing: metung -nang i'pus abe neng maust-a

Quetang panlacad na queaig. -apigu-namn

Ing bulan A. Mayo carin ya dar'at~ang

canita fling Quinta tiquis paglimbang'an

sinta nang Elisang qu~eang pacarnal'an.

Migsundu yang agakd at mignasang Iayun,

iting me'balisang rnagdala~ng pagmalun

i~ng yahe nang ipus cari'Ate inoantun.

qfg 'villanig malapit carin la minurung.

Nanan' cung pac'aban iniang miralpac ya

qfg pashul ning -bale' carin. quit, na. ya

-inti tiang Elisa quitna'na nie queta

sing quecang panginuana atiu cjuean?. ngana

Ngana mo flin'g ipus atij 'pin Pu, quean

qfIg horas Ai iti ing quequeng pafiatang

niti nang Anselmo queang daramdam'an.

pinta'ne ing, cubun'g queang arnulatanl.

(.3)

Queti na na di'mdam dusang- 6. acarnin

inguil. cang ihbpa. na. at irndung minanquin.

ing parnangulila na sasaguimsim mu rnf.sugat nang malalam Men bayung tambing;.

Bujbucal qflg 'mata mnabaiyat nang lugmibili. yang pusu A alang quen-a.ua

itang que'lingua'nang dit A dalita

qig. palad nang cidang sijnap~upung,bigla.

A~nga qflg mebengi ing s'ig-uc na'-t ache

all ya mirayu't quinglung ne ni'ng ea~qui t

pusu nalt caladuja antin'g ma-guiguitis

lilting dalamja'ti 6 na ~mitajimic.

Nanu Pa'l quebucas ing queang piramdama

ing pibabata'nang dusa''t ca'saquitan

saris'aring bague queang A' uculan

dururup.qfig, isip i~ng buri nang daptan.

Inian'g cabucas'an- ume roisambulat

ddrado nang- buac flning Febong masin-g'.gani nang sustulud inagad nang ficas.qtlig imalan pastor cari-n ya mibabla5.,

Bebe na ning. 11er qucang' papasialan'

Eli3ang, sinta na quea. yang paintJunala.ngana quet~ang lub na. queang apalarari

nung.uari't a'quit ne at layun arnatan,.

Ing' nasa ning Itb na tiquis plagparrali.

bayung capalaran, can~tua'na bili

maacania'n mu naman qfig pusti nun uara

mnelarmbat nang mau qfig paMisa9mbr

Qfig cabusala'na ning parrangulila

ampon queralana~ tu uii-t lquing dusa

micatagun naman iti nang Elisa

yang pafiatang na menibat qfig Quinta.

Aduang pa'nimanman miqulit lang miilit

melambat a aldo micandayting pilit

mistula yang pincel caniti gRuinulis

dacal A cumusta ing tula 6 mu dit,

Quilus nang Elisa anting mejalata

maqui dalamjati sisinup nang lurma

inia y Anselmo quitang na't tilicsa

qfig masid cu queca,ting lungcut mu ata?:Baquet at macanian ing aamamlas cu?

jninung tampalasan minie qfig lungcut mil?

jbaquet 6 rmi iecas ing sangcan nung nanu?

ban ing pilubluban e ya micacunu.,E ata qfig luat ning 6 pamiquit ta

ala cang A yain nun 6 pamagdusa?. paquisabian mu u e queca rmagling sala

6 quisnuican mu na queca pamalsinta?

Niti Dang Elisa guingcas yang mlalale

mayap na Anselmo ing lasiln munr sabi

balu na ning ban a yang sacsing matibe

ing sinta cu 'queca dit marnan 6. miuacsi.

Nanu casing daptan ali na 4 ganap

ning dila ing nasang buri nang ipasiag

magdala cung tacut mageang mipajamac

ding aduang pusu ta qfig dusa mibabad.

Nung qfig bague alang aliuang sangca'na

ning pamagcapilit qfig ban miquit cata

at ngening miarap cu 6 asabi queca

igcas salesayan pigmula'uing dusa.

Ngana mong Anselmo quecang ipanasbuc

ining cacung bie qfig ban 6 matacmus

niti nang Elisa gungcas cu't tambululg

nung macanian ngana tibayan mung lub.

Tin mung pilan aldo ibpa cung gagalang

qfig ciudad ning Ulma ing quequeng paiatang

ilnaus na cu pin at canacu bingcal

layun pepabalu cacung pangacasal.

Quetang caballero qfig mesabing ciudad

mnetung yang mabandi ampon dayang matas

dapot quetang queang darala'nang edad

macapitna ya mu cang ibpa cung liag..Ing pamipayali canita sabian pa

chbud abalu cu ing pamaquiasaua

nanu pa't ing sabla guisan selese na

qfig 6 na maliaring miquit catang adua.

Qfig apat mung aldo carin mapaliari

ing pangacasal mi yari rang pisabi

ya nang pigmula'na ning panga parati

qfig lugmang masolu guiguitis qfig bio..

Salu nang Anselmo culang mung 6 maspac

cabud na atingid ing sabi nang pisiag

lima nang panamdam mneual; na't sucat.

arap nang Elisa miragsa yang agoad.

Parejung. minagus ing carela~ng lua

sinupil Dning 'bagsic masolung dalita,

mebating' mu namnan ing pamigaganaca'

ing dapat A au (6 mapatnAafiaya~.

Calulu-ng Anselmo supil ne at bijag

ning lalung mabagsic camandag ning -sindac

pin-ulis nang lua na linapit yang agad

isiping nang Elisa n,&ana queang guinca8.

jE ata. Elisa baqtiet sana sapni?

quecang pamalsinta. t na cacu uari

~iti yang sundang A laluog malai

mangu qfig- inaua qfIg bie niiuacsil..

QfIg caltdung pastor ala cang carasan

inia qfig, aliua carin mu, pernisan

pablasang cacu -pin a1Q cang an-abang

qfig daingal mu't ula -bina cung alangan

4 Dapot, calulu' cu nanul - cu pastor

anti ing balu 'mu qf-g -mabang panaon?

ngana -mong Fiisa mequihibit (linlil~tuti g

4nanu iU s-abi' mo? quecang. ~lyn.

inglaibalaytuuni

4AHi ca pastor?,tl yn matui

yang, sasabian mu yari quening isip

at ninu nama n pin ing macauma'sid

ing Pamangilus 'mu. qi'g pusu g9uiguitis.,

Ngana mong An-selmo 6 pin acu ita-ng

pastor ~ maluca A picabaluan

ibat, na canitang cacu cang -acalman'.

angang mibali'ca caniti nang ilan'g,

(57)

Salita meari A binatlg banayad

pusu nang Elisa anting meeamandag

at mengaring pipi 6 ya mecabulad

iti nang Anselmo qng dagul na sindac.

Sablang pagnasan da ma:liaring catula

deting aduang deti milaco ngang paua

tunllgcl queting sinta 1 meluat dang nasa

bungang pipulau da lubus lang sinaua.

Iti nang Elisa miuman yang migsulit

marsnu cu Anselmo sintang quepanusig

rnanibat na ngerii tandanan qfig isip

rnu na panayan miuman catang miquit.

Bicud mung qng jardin nung carin ca datang

bate mi qfig Quitta A quecaming lacuan

nio ining susi queca yang, ingatan

ing queang pamusni qng ba'meng a luban.

Tingap ne ing susi diuang nang Elisa

niting mibabata qng saquit at dusa

hisa ya sang gungcas ali na icua na

migulut no pin mo maqui lua qng mata.

Iti nang Anselmo minuli yang agad

cubu nang tucnangan maragul ya sindac

6 ya misucmama pusu nang mibabad

qng dacal A jay! guinaua yang sulat.

Paquiramdaman mu 6 babasang casi

ing cayap ning plumang sinulat caniti

ucul-uculan m'u qfng quecang sarili

queti mu A talus ing queang sipabi.

$

(58).Ala na. qnig- yatu 'migeulang A pal ad

anti acu, ngeni sucat pang mituflad

dusa na fling pastor' at sintang pigagap

at dusa pa mu rin angang bie mauta's.

ITune na-m o' caya ing quecang sinabi

ala -nang pana'yan qf~g pamaquicasi?

-Znanung dep'ata'n -cung ali miu queuili

intang macania'na pa rusa mung binie'?

LE ata 'Elisa ala na'ng panayan

qng- pijunanan mung cacu pamacam~al.-macananu cu. pa? Inanu ingr carasan?.

sing icatula cu nu cu pagdula~pan?

Maiari mo cyn6cuicarauial

nung- aquit da na cang aliaang candunwan?.

ali pin 'sumdalafin cang abalitan

nung 'data n gna't miras ing capanaunan

Atatalastas cu at ali maliari.A cu abalu iti~ng sablang. bague

ing clapangangasan qfig pa maquicasi'

ngeni mibayaran iningat 4 bie.,

4Emu babaliedan i'ng (lacal nang lasa

ing luang minagus batis ing caba's na?

aplusan meng lupa. ilaue -mon'g. mata'

canining 6 -biasang.-men aling'uan queca.

Nanu ing marapat nun~g yang q-ueca-ng nasa

qing pusuing canac~u icua. ning aliua

6 mnata3.i banua" mipala na cea sa

at acu q i~g, dus~a matimaua -cu ma.

itiguil quo queni ing, bala ica' na

tumrnibanrg qnig lu'ang, linual caring m ata

canining mnebiughing qfing dacal 'A dusa

Ansel mong sinta mu queca mamu'na ya.

Iniang mayarl yasulat A uuan

time no mong lu'mbug ing aldo canita'

Iila'no qnig sobro at layu'neng 'sera

tinipang t'inuru mel-aus qfg Quinta.

Pinta'no g jardin nita ningbaen

W tutunan-a'na -sinta nang IElisa

ala ya ping bac'al nun- 6 ing imbut na.

at ing' pagnasa'nang miquit'Ia sang adua.

Iniang miras na ya qfng jardin mirantic

Ii ngushoin-us ya ping -manintun. nasipit

qfg metu ng,. auang amata-ne't. iquit

SHIMt nang Elisa' manaya yang tiquis.

Mitang~aran quota 'aduanig panimanman.niti nang Anselmo Ie'pita'neng auianggamat nang Ehisa inuma ne't telan'

cagna'ning sabi ng jayl S~inta -cu at irang.

~Insanung panatin ing- quecang pa naya n

ing sar-ing lugud mu canacung nabanguna?

nt, ing silusilung. dusa't casaquitan

'lunas mung Iigaya capila~n cu ca Mtan?

Niti nang Elisa Dgana mong. dinugtung

Ial na Anselmo 6 na na -panaun

yanag tatang~is mung tagulele't da'lungnung1 ugu1,1il cl)ng si-nta quieca mmg yrurg

(60)

Itang pisFbi tang A tangue qng sinta

qng aldo niralan matulid pin ita

qfig panauln ngeni nung balican ta pa

tune casalanan mnlbavat. sala.

Canita aliua inin( pangabilian

qng bili cul ngeni quecant n nirnsdan

6 ci lingadl qlieca. lubus rmlng cabaluan

eaguli nang bina cacung pariaacasal.

Anselmo, Anselmo qfir sariling cacu

buri cu pin sa nang pihlasan da cao

uli ning ganaca asal mu rnayvlubu

cacu macasira ya sang tinibanan mil.

Inia 6 Anselmo mamu'na ngeni nan

g ca sa miminguil qng 6 catuliran

nanu ing marapat iti apalaran

nun inia ing sucat queeatang pibatan.

Pepatuqui na pa amanung inulat

pauian mu na cu qnig pusu mul't agap

]asa 6 mepiupls itanpg queang gagcas

ibpa nang Elisa inans neng' agac.

Qfig parnanamdam na Anselmonog maglunus

pulsu na tinigluil at meBl):ting A llub

dsarala nang sulnt queti ne guinauc

eaniting Elisa bigla neng inabut

Ngana ping sinabi quecang ipan)alhs

nung nanung buri mung quecang ipaquibat

tinangap qfig sulat milman ya ping gllingeas

s na na panaun sucat ca pang milat.

(61)

Iting y Anselmo sabian ya pa sindao

j:ilus e mituntun qng jardin lumabas

cubu nang tucnangan cabud na pangaras

malunus cang damdam qng aclis na't quiac.

Pamigunarn-ginam quea mararapat

qng pangabilia'na laraua'ning sindac

lua na papatac mangisnnanag saldac

at managulele nianing queang gageas.,E ata Elisa sabing piraduangan

quilub na ning jardin carin ca delauan

ing sablang pisiag mu tutu caya naman

tune macautas qnfg bie ingatan?

I Ay! calulu na cung da qfig cacu miliari

caluluung melaceuan ealulul ng malsimi

callung ulila i mrnagsasarili

calultlng magdulap sucat icauili.

Ala, ala nang ligayang pannyan

nun n na ing lua qng bie ingatan

licula'nang Elisa nanu cu' carasan

naya'pa ing mate yang carampatan.

Icong sablang bunduc A cacu daramndam

Tnmlijirn Ai sacsi quening casaquitan

tangapan yu ne sa qfig quecong candungan

irinig 6. magnasa qfg yatu lambayan.

Nanu pa't ing sablang cagulua'ning isip

niti nalig Anselmong atnac ning ligalig

qfig mnatinding dusa pibata'nang saquit

minulit ya queta qfig papel guinulie..,

(62)

E n sucat mnagluat, aguiang maqui hInsun

qfig pusung maglunus at bisang payampun

pati na ing luang pa~patnube iayun

nung Uari't, pilasan lumbe, -ngat pagmalun.

Batbat, A mat indi ala, q-fig ucul Cu

aintimo in~g sintang canacu milaco

pati p'amagrnasa- tinuqui- ping, tutu

qn~g aun fling dusa A 6 mamagcanu.,E. - ata Elisa tangalan 6 cu na

lupa mung maningning lig'aya ding mata?

iraque. me sana qig dtmn ll

ininig telac'ad mu qnfig dacal A, dusa.

Matihe A silu A 6 na maacalag.

uari't qn"ig 'pusu mu c'ari n macasilcap

nun inia gagcas cu. ing' ala, nang -lunas

diquil ngan qfig queca ing lasang 6 dita'c.

Tana' cu canita, da'pot. itang -suyu

lubus pa'malsinta.6 macua qfig pusu

agnuiang itugtug- man ing.It la, ibubu,

angan-g 6 cu' mate' 6' m u rin mayangu.,

Acu pin at acung maq'ui' carsalanan

6 biasang man amdam' cacu yang pilsintan

cUsa 'nang binulag 'ining caisipan

at 6 na na guenaca, ing.cacun~g- carasan.SUl9t, meari ya.,tambing mipajili

qfi-g qUelUClUCa'na an'ting mipaiglip

cabang matudtud "ya meninap yang tiquis

cang Elisa ibat ing sabla. nang` sa:,qtit.

(63)

Iniang,migu-ising ya, panka cabucasa~n

ume neng s-umicat aldo qntig aslagan

cubu nang malungcut -cusa no ping licuan

maine ya't.mi~gsundu mnalapit.4 ilang.Uli ning nasa na -but.ri nang mipasno

dusa. nang cacamatan ali ya mitigco

si'ndac, dalamjati. tutuing m'ipalu'ju.q~g jardi'ning Quinta m'igsundung m~ibayu.,

Macarayu ya pa amata'.nen-g tambing

iti nang Elisang 6-na, queliu-guAn pin

nung uari'nqigAto 6 ca'ya ding batuin

nanan me y _Ven'us plan-etang maningning.

Quiflub nitang jardin anti yang maglimba ng

cavantabe- na' la- atiung calugurant

itinaig' Anseimo linu.b, ya que'ti Dan

canuari abe renig -sampaga managtaI]

Agad nang Iinucsu pusu nang Elisa

quiub itag jar-din inianig.aquit na y

ba.n 6. ra -apansi~ng detang cayabe. na

quea yang lepitati mnetung A maseta.,

Caniting Anseimo ng'an'a ping menas'buc;,nanu ing buin mu'? 6 ea- babalaus18

ing calulung pastor ng"Anang tina'mbu'lug

paimate na- cu Elisa cung mrug.

Caihat nnng meiuibat, inaduang'neng aga d

sulatAt uean busal. na ning puyat'

niti nang Elisa quinua no at ting~ap

sacaig digdag na damdam- caqfgies

t

( -t )

Qfig horas ning bengi d binang tajimic

ntlng uari't buri mu q(ueti.a rmibalic

ngeni alanig dalan queca. ipagsulit

ing buring sabtiano cung queca ipamalit.

lMaNunlna cu pa mui queti ca gulutan

detang ca yabe na ine ico't lepitan

queta ning ucul na ^ re amalayan

ing queang quesabi dapot iquit de nian,

Quitang da rin naman caniting Elisa

jninu ing lalaquing quesabi mu (lqteta?

tinglu nang banayad ng-tning pequibat na

meniauad ya cacu mapilan sampaga.

Babaing abe na cabud da atuyag,

belaus da na pinl ing earelallg I:(cad

iti mong Anselmo linual yang inagad

minuli qng cubu cabaung ning sindac.

Darala na mr 'rin dsa't calumbayan

ali melumpaui qfg aiiang ditac man

iniang mabengi nEa linacad ne naman

mibalic qng jardin queang petibatan.

Qfig tulid ning auang mine yang malume

qfig benging ita nin qfig )a'lang inisabi

iti nang, Elisa tinicdo ya q ueti.

agad neng tindauan at nganang mniabi."

-Ninu ica? ngana ^,ica y Anselmo?

meqtlibat yang quitnan Elisa ua acu

miuman yang migsulit ngana ating tau

6 cata maliaring miaduangan amanu.

(65)

Ablas ning sulat mu queca yang aduangan

ba'rang 6 apansing cacu na cang lacuan

pusu nang Anselmo mesindac ne naman

tingap ne ing sulat at qfig jardin linual,

Salu nang Anselmo anti neng iniua

qng 6 pamiduangan mapilan cataya

caras na qfig cubu bale na ning lugma

ing tingap nang sulat quea yang binasa.

Ing sablang d'asa mu canacu nang iquit

ampon pangabilian sulat mu pigsulit

inia 6 maliaring piblasan cang pilit

A salangsangan cu ing santong matulid.

Q-ig bucas ping bucas bitasang tune na

cun at ibpa-cu muli que qnig Ulma

st qnfg caduang aldo ing pangatupad na

ning pangacasal Cu iti alang sala.

ITnia magbili ca qing catajimican

manginlRg qfg silu nilng capanganiban

qfig ba'mung 6 camtan ining querarasan

nling sauil cung palad alang caligayan.

Pagarnu-amu cung cacu cang calinguan

nung iari't mate ca nanu casing daptan

satiang na, sayang na naratna mung. asai

cayap mung misicap iyas A ingatan.

Paintun qfig aliua ligaya mu't tula

ing pamalsinta mu't pamagpacurmbaba

babay qng yatu daca'la ping bina

mangayap la cacu at iguit qfig darmla.

9}

}..

Nung manatili ca qfig "dacal a saquit

inguil qfing sinta tang micandayung pilit

bitasan mu naman ining bie cung cumpit

ing bili cung ini ali pin magluid.

'ablasang ibpa cu ya ing maquilub

iting pangacasal mamintu cu't sunud

nung qig ganang cacu ali paintulut

subali nung ica Anselruo cung irug.

Saguli nang bina maniuala cao

ing pangacasal cung macamate cacu

inia mamu'na cu, Anselmo mamun cu

mamu'na cu queca yang anga na't sepu.

Sulat binasa ne at layun inari

ing ^ mecayarnpat tba't dalamjati

mitiab yang pusu na lugmang 6 ugali

meacua't mepaui ing pangabayani.

Miliban mung ditac piraup nong gamat

eaca ya miniabi't mengisnauang saldac

16 matas A banuta caraua'cu palHd?,iapni cung Elisa aliua neng minogt?

Ninu mang mipunla qnig sinta magdulap

mupul ya qnig tula qng aguia sang ditac

masaquim e naman a binang mayagap

dusa't camatayan ing cacu mnerapat.

Pangasabi niti tinipang marapal

mine ya qfg ilang minunang dilpacan

tiquis nang iuacsi ing capaglunusan

binasa nang sulat malai't mataram.

(7)

Qfig mesabing ilang miras ya't mirantic

t mu rin mebauas ing dusa na't saquit

bagcus pang miragdag at layun miniguit

inguil cang Elisang 6 macua qfig isip,

Iniang' ala na ping tula mang aquit na

qfig layo ning bacas niting pamalsinta

at 6 na panaun ing paquiramdama'na

qig icalubus ning cacu na alala.

O tacsil a sulat maqui letrang lasun

ibat cang Elisa a 6 na miucul

lalung rnecaragdag ing panga palulung

at 6 mayampula lua qng pagmalun.

Ualung aldo singcad ali ya tinacman

qnig aguia mang ditac nanu mang pamangan

ipus nang cayabe nung aluca'ne man

pangisnauang saldac queang itambayan.

Ing tagulele na ampon pang sambitan

gunam-gunamna'na sablang casaquitan

ilipat cung sabi.cang Elisa naman

nmiras at'dinatang ing aldo tipanan.

Sucat. ang matupad pamaquiasaua na

hilhaclac ai sauil pasunud qnfg tata

ineari ing casal sabian pa pin ita

matula lang sabla tinagun qigg boda.

Carin la minurung qfig bale nang Bizmar

iti nang Elisa't Facundong manuyang

ding sablang tinagun pasalamnat la nian

mibablas lang tula 6 macanian-canian.

(68 )

Dapot y Elisa lubus yang mipandig

alang tulang quimtan itang lub na't isip

ibat qfig quesal de pusu na metictic

quetang dalamjati a queang cucumpit.

Nanu mang yain da quetang caligayan

ding tau qnig bale 6 na balicdan man

qng ucul nang dili yang milalarauan

qfig lub na at isip aun A cutcutan.

Facundong asaua lubus nang amalas

quea lalu ya pang macabie qng sindac

madalas qng lub na buri nang pabatas

itang bie nang ingat 6 na binang nagluat.

Nanu pa't milaco' lubus yang micauang

pusu nang Elisa qfig capitutulan

y Anselmong pastoir ing queang cadaingan

ya pa ing balican at cacung sambitlan.

Pablasang bulalag caring taung dacal

niti nang Elisa qliea-g palaenisal

agad nang aball ampon abalitan

ning pastor Anselnmo mibabad qing subiang.

Quinalat qig dava camandag ning saquit

qng dit mang horas 6 ya mitnajimic

ita ning lua na eaad memalisbis

alang nanu-nanu ngana ping migsulit.

Ala na, ala nang panayan cung lugud

cang Elisang hbudii ^ milimbag qing lub?

^nu cu panintunan panulu qnfg lungcut

qng sugat ning pusu qfng bie cu tacmus?

D~apot 6 banua! ~bitasang tutu na.y Elisa cung iru'g talasaua na ya?

Isinta Minin Pitipan cacu, pengcacu na

ing, aliua'ng pusu ya ing rnimana?

Nanu 'pang ulaga iuari't 'mabie cu man

ala na" ring tulang canacung acarntan

ining, bie ingat ya rin ing macanian

6 na, na imbutan aldo cung mitagan.

0 -Elisang t-acsil salamat quecao

queang caratunon' A pang'ab~ifian mu

at rniligtas c'arin 'qnig nasang 'i~mbut cu

A 6 pamagaral qnig sinta maglilu.

Baquet camatayan ngoe'ni flu carin cs

6mu pa' utasan 'ing cacuing inauta

p~angasabi niti. agad 'rniragsa ya,

merimla -catauan milaco inaua.

Inia ng mimasmas ne agad ti~niedo ya

cagna'ning gulisac lay palad cu nganal.

itng alang. caparang casbu na fling.lub na

itang mnengal IinDg"u~ al1 a ng caquiilala.

Digdag na panig sabi, at n Danang migsul-it

ipugal en ing bie. qfIg' 'dacal A. saquit

ditac mang ligaya ali, ipacamit

manibat na' ngeni angang bie mapul'id.

A-la yat ping tucnang -gagala qfig bunduc

darwala na miu rin itang sucal narng lub

6 ya'bisa'ng man~arn nanu, mang'amnuyut

antia' mong. alipan A biasang pasacuip

( 70) '

Ing ugaling iti yarig perati na

ating linang bulan ibat qnig quesal ya

yang meguing sangcan qfig pamangalingua'na

lumingap qfig bandi't dangal nang ibpa na.

Anti ning ing tauya mu rinh nung misan

yang manaluqui qig capajamacan

qfig misan A aldo sinulat yang miuman

quetang palsinta'na anting capamunan.

Ngara detang letra ing masagalese

ning me3abing sulat A maduduajagui

ngeni dururup ya ing tune mung casi

y Anselmong pastor qfig ilang parati.

Nung quecang quisnucan sinta cung masapsap

yang mecasangean tau cu mung jamac

queca pin lubus cung babie pasalamat

at 6 cu pamilit ing calulung palad.

Itang penaacu mung acung quecang irang

mabilug cung ucul ali ca maglaram

at ing pamagsllcab queca 6 isipatt

mibusal, yang pusu qfig dacal a subiang.

Nung acu pastor cu e cu panamdanlan

ing bie cii masilu queting catacsilan

ita pa mong suat at e catuliran

qng taung mapuri magdalang camalan.

Bayaran mung pilit alang pangacabla

babaing malaram at mapamiraya

iting catacsilan a quecang picatsa

ing bie tang adua anga qfig mauala.

(71)

Cacung icauani ing ate na't pusu

niang lilung sinamsam quetang cacung suyu

ali cu tulutan angang 6 gumupu

qfig lua at dayang qfig gabun tumulu.

iDapot 6 banua malunus ca cacu

baquet sa macanian iting querasan cul,tutu na mo caya ing quelingua'na cu

nita ning. Elisang mine qfig dusa cu?

lAy! salauayan tacsil a babay

ing sinta mu pala bigla cang payali

i, mu na guenaca qfig 6 cu pin tauli

nung qnig carangalan ing bili cunlg ini?

lea tampalasan ca sucat quea-ng

langeap cang Elisang canacung quetipan

manginlag cang agad ali catiliran

6 mu. banding tune 6 ca sucat miral.

Queti mipatucnang ing lacad ning pluma

qfig mua nang dacal cabud miragsa ya

iniang mimasmas ne ngana lay Elisa!

ing camatayan cu ti'na malapit na.

S('ca va linucluc at miuman sinulat

iitUIIiLatg miliari yang queang digdag

lauan mu Elisa ing lasa cung miras

migmula qfn sintang alang pamagsucab.

Nun uari't mate cu ica rin ing irug

tune maqui bandi quening cacung lub

isip cu't caladua catauan mecubcub

qfig dusa at lua qfig bie cu milumud.

(72)

Nung 6 cu man d~asan ing magcamit tula

sa'uil ing palatd cu.uyab na' pablasa

acung maquisala ulingr meniuala

quetang peng"acu mu.4 gueuang mistula.

Aguia mang ala nang liga yang panayan,

ing pusung mnagnasa 6 me pagtacsilan

tandanan. Eli'sa cacung pan intu'nan'

ing icautas na ning be inatan.

Dening aduang mata 4A queca tinangad

qfig- aldo at ben gi M no pin inipiac

rneguing caba'yaran 6e inisip mayap

qfg6 -upin sucat qfigo queca migagap.'

Ganacan mu sa angang titung bie mu

icang maquisal~a nung usri't mlate cu

tungcul qfig. babay ninui man qng yatu

ali cu 'sin'uyu -nun 6 mu- quecao.s

Pepalalu' ra ea caring caquilala

ctulad qfrIig ln ang. nutig m isa mguit pa..........PAblasang lubus, ciinlg bibit(BA'(1n ita

in ucang panacuing pacarnal qfig sinta.,

Ngeni. cu pa iquit layun atalast-as

ing sinta- mu cacu pigtu'buan cu sindac'

qf"*ig camatayan cu lubus cacamandag

queni nang, bie cu ya ing misald'ac.

Nu'n inia mamu'na nariu ca'sing. daptan

mamu'ne-ini nang-.quecaug pigtacsilan

qnig iang 4 iti ecari'na panayan

ing dit pang Mitagan' qfig -bie- ing~at~an.

Luid sa ing bie 'mu dacal A ligaya'

c~ambe fling mnapalad A quecang asaua

ganacan mu sana 6 mu rin sumala

Ing icamate Cu Uli mu1 lEfsaI

Nanu ta m'ia'ri ya ing gueua nang sulat

at saca. ne ticlip, serang -miamasamas

qig- queang *dlipan diuang n8 neng agad

at saca na ti'qui nganing queang. guingca-s.

Ngeni mu. rin ngeni agad cang lumacad'

at carin Ca tumuru quilub na' ning ciuda'd

tagpus, ca bale nang Elisa 'eung hlag

ihiji'1meng ibie nung, quecang atuclas.

Nung'tangapa'na ya ing quea mu sabian

ing queang, paquiba't canacung. panayatn

ditac' mu, mang tula ojcu na pabacal

qfig pang-alaut na caad'tcan.

Calulung alipan linacad tie queta

quilub na flning ciudad ya ing pinta na

ba'lang amata'na -A tauing aquift na"

quea yang. pangutang -bale nang Elis'a.,

Pabbisang dacalla de'ta'ng maq uibalu

quetang, pangutang nia't paque na -ning pusu

6. binang mebala qute asund-i

qfig calda ra't capal d-eta nn iuu

Pinta'ne iog pasbul fling queang tucnangaia

bale- nang Elisa ing lub na tepangan

micatagun naman anting pitipanan

macatando ya pin qfig auang qfig 'daian.

0

(.74)

Meguing. capalaran alang meeamalas

anga qng linub ya qng j;lirdin miralpac

iniang malapit ne qng dai ding Ninfas

binie na ing tungcul galang 4 manapat.

Itang cagalangan cabud na amalas

niti nang Elisang migpaldas qing sindac

queti na ne quitnan layun tinalacad

ininung paintunan mu 4 quecang pigagap?

Ngana mo ning ipus meting cung tiburan

ning anac ning Con(le qnfg lEscosiang lugal

laguiu na Anselmo 4 6 na tinuonang

qng dit mu mang horas qnig pamafiambitan.

Palaue na ca pu quilub niting ciudad

queca ne' papabie darala curg sulat

6 yu sa paburen ing 1li ya tangap

aguiang ditac ya mu mili cong [aquibat.

Sabi pang digtung na ning calulting ipus

nung queca yang aquit pilit cang malunus

ing asal na't aliu i e sucat pi.tanlsbuc

ditang panginuan cu qfig lua nring bubululg.

Qng allo at bengi ali ya mananaan

at ali maglirlmbang agliiang y:gcat nmeman

canitang asbuc.na ala.can damdaman

nun 6 irng rilalung (dting na't sambitan.

Ing laguiung Elisja l)arati na!g nge('as

cagna'na ning lla nRa l.ags inj(g catiulad

queti mipatucrnatng sabi a mepataid

uling y Elisa mequibat yang agad.

(75)

Ibie me caiacu sulat mung daralan

ica magbali'ca qnig (X) a dalan

ing canacung ipus carin me ptnayan

qng cacung paquibat yang papagdalan.

Pangasabi nita alipan meco ya

iti mong Elisa silid na linub ya

biclat ne ing sulat latyun binasa pa

anga qfig mepupus callarnan ding letra.

Ala' ping miligta di 6 na abalu

qfig bie rlang Anselmo a calulu aniu

canitang lungcut na mipalucluc nia mu

telana'neng plurna lua na tutulu.

Ing gueua nang sulat ngsnang manalese

patanad Anselmo ala nang maliari

nung imbutan mu pa ing bili cu ngeni

ing papiblas queca tangis tagulele.

Babay malda la budnii't mayacayan

ding queti qnig yatu a sucat pilinan

ibaquet pipilit mung canacung tangapan

quecang pamalsinta aguiang daua'cu man?

E mu ipajamac ing puri cung dala.balu mung mausta ti'na cung asaua

ucul cu ica man 6 mu buri ita

mipangafiaya la quecatang caladua.

Inia ilaco mu qfig isip ibalag

yang macasira qfig Matrimoniong tingap

ibilang ta na mung anting micapatad

lubus caquilala qnfg utus tutu!pad.,, -...

( 76( )

Queca nang gulutan ing ilang 4 yan

manintun caiug tula ampon caligayan.ing camata!an mu 6 min pagpilitan

ganaca mu't cayap mebina ping sayang.

M-etung cung. alipan queca ya ibie cu

talapamintu ya uanu mang buri mu

6 mu gaganaean maguting bacalan mu

quecang caculangaan i)g bala na acu.

Queang tie mung yan nanu ea carasan

qfig bili mu qluean nun 6 mu ingatan

eanacu ala nang banua r-ang panayan

A pijunananl mung suyu't capagalan.

Anga na mu queti ining capamunan

cacu mu patauad nun ting casalanan

ing pangariyu cu. ali catacsilan

nun 6 pamanusig il)pa cutg ibatant.

Nanu ing marapat y ibpa cung budfii

ang maqui lttus quening panigabili

ing pn pi palulung ali na nabaiii

cacung inusigan aguianlg 6 cu tburi.

(alang isipan mu ti'cu qng ligaya

tungcul qig bili cu at pamaquiasaua

ali 6 Anselmo bagcus pang magdusa

ining cacamta'na ning pusu't caladua.

Sulat meari ya dinina'neng uacas

at pangatuclip na inaus neng agad

metung nang alipan catiualang mayap

qng hague & lijim biasa ya ping, mingat.

[M. ~

(77)

Ni~erii mu -rin naana agad canag sumnulu'ng

qiig dalan A '(X) ca-rin ca pin tUntuni

nung uari',t atin cang lalaquing asumpung.

ya, ing-tuquian -mu flu, ya man mag-antuD..

Layun menig icutang itang queang guinu

nun une acaquit mila guiting Anselmo

nun~g sacali narnan sabia'ne quecao

ing sulat,A - iti quea ya ibie mu.

Mesabing Anse'mo- 6 me paburean

qfig aldo at bengi queca yatig abayan'

pmintuan mung sabla queang atua

anti y'R mo acting-quecang quilalan'an.'

Oren deng salapi -qluec'a cu pabacal

isiwap mong mayap &6 o ayan~a

qucy langp adua't nun ting cogaaan

A caligaligan queco lang gugulan.

Ing sabla yung bili A quecong penasbuc

tdh nafing alipan mapamintng l-ubusj

ting~ap ne ing sulat 'at cualta binalut

saca ne pin. m eiu n tinipang niela'Us.

Iti mong Elisa linub ne qfig silid,

tiling inaus ne. asauiang callilip

pagulutan ita at yvang pagsuut

ipuls A. tutupad bili'na matalic.

Malagaualt sabi 6 bipang mnebalam

tambing ne ping -iquit ipus A tirnt~iman

nita fling -Anselmong pamalitanan.ing. bala-balangiog meguing -cabilioa~n'.

( 78)

/

Ngana ning dinatang caniti nang disan

6 pu mnaguing sala itg eanacung cutang

ninu pu icayu at nanu ing sangean

tela qig masid cu tin cong dalang subiang.

Ngana mo ning disan tubud na cu pin pu

ning cacu minutus Anselmong rmebigu

qnig palad at layo manga na qng suyu

qng babaing metting lubtls yang mirayu.

Babaing iti nan laguiu na Elisa.^ pa pu meltat ing pangacasal na

yang pigmula'ua ning sabla nang dusa

nita ning guinu cung melacuan dili na.

Carin pin qfg ilang at cubung malunngcut

ninu mang macaquit tantu yang malunus

ala cang ligayang sucat ipanirug

qfg pusung mibalut dacal a sigalut.

Ngana ning dinatang nung macanian ica.ing pemalita ra A queti -manlaya

ngeni nung buri mu tuqlian mu cii sana

ume- qng guinu mung Anselmong mipasia.

/ Baquet? ngana mo niting maquiramdarn

6 mu sa pageait itang catutuan

manibat na ngeni quecaong tandanan

dumame cu queca nanu mang carasan.

Ngana mong mequibat quening tutulicsa

ngeni't buri mu rin ampon pang austa

iting calijiman pacasinup mu sa

maquiramdam cao cacung isalita.

J

(79)

Mesabing guinu cu milaguiung Elisa

ing guinu mu namang mipajamac quea

inutusa'na cung panintunan cu ya

ing dela cung sulat ba'yang tangapa'na.

Calangcap ing bilin pagamu-amu cu

at iras mu cu sa arap nang Anselmo

muna ban aquit cu bili na nung nanu

at ing paquibat na yang panayan cu.

Ngana ning casabi nung macanian ita

nga'tana lumacad ume catang adua

ngeni mu ring ngeni ing ilang ayan ta

ing quecang pagsarian ba'nang aquit mu ya.

Linacad no queta qiig miasasguli

nanan me ing pinang masican mulai

quinllln,'ning bangis nitang dalamjati

iniang dasan da ya mete ne mo uari.

Ipus nang Elisa melunus ya pusu

at layin mesindac cang Anselmong aniu

itang dalamjati memale qng salu

anti mu rin ing lua mata na tinulu.

Liubus yang melugma't e ya macayagcas

qfig queang panaquit pusung masisindac

6 pepaquilala na lupang maqui-ulap

lilung 'dalanmjati A 6 na quinupas. j

Nanu ta miralan queang panga umil

A 6 na uculan miliari nang iquit

queti ne lepitan at layuh migsulit

cacung pamanurup 6 mu plu eay'tlui,

Nun- inia depat C'u in'g capantangasan

qfig ~an~abili mu cacu. cang lepitan

masusing -panupad. yang meguing sangcan

it antimo acung me'tung A, tiburan'.

Qnig ba'meng abalu nung nirning minutus

atnung inia ac ueti cu tingu

6 Pu camnistulan mausta meng talus

at -aquiquilala queca Yang quesaniub.

Iti ya pin pung guinu cung matuyag

EliangIlagui.' natbu, Ulmang ciudad

rn a tatic rian g bium ining doilang sulat

cacu Yang i'daun qfig mat mu pung arap'.

Inia tangapan me bista't 6: man' dapat.anti nfling ica rin ing ' sucat mibalac.

Elisang milnutu's ba'yang' alang igcas

quening. alipa'nang mababa at j amac. L(

Ibat niaman ingeni cac~u canig ib ila'n g

Metun~g A1 isacup mu A quoca giiMalang

surnuyu't dumiame sahia'ng casaquitan

at talapam'intu buri mu nanu man.,

Ti o gap ne iog eulat niting mibabata

canitang dase na ning parniagdalita

guingcas na- salamat quea pepau'aga

tinu'lung mitxuna. itang queaog lua.

Qfig pangaquera na binasa' neng. sulat,

at ing. macalaman' tambing nang &~nia'sat

qfg ba'lanig amanu Ialaisa'nafig mayap

m-angisn3uanlg saldac ngana jbigung paladi

Cabud na meari binasa nang isulat

pemamanuma ne at pibabaligtad

tinas nong gamnat na -at saca, no tecap

queta fling lupa nang Iaraua'nirng sindac.,

Yang pa~mangauani n-ing que'ang.caladu'a

quetang catauan'nang, mibalut qfi~g duma

niting y Anselmong. A lubus- mibata

'inamiamn nang saquit q-fIg panlals~inta). na.

Mppsing be. na calulu~ng Anselmo

sabian Ia pa tangiis ding 'adua catau

maibug ping matacmius hie ding caluhi

qfig -Sucal. ning l. ub da 6 'mu mamagcanu.

Iniang miburul ne ing ma'rimlang, ba'ngque

n~itinty' An~elmo libutad figbale

ipus nang Elisa caniti 'memnune

A binang wx'igluat-'meguing acayabe.

Paburen' ta ne pa ing ipus A.meco

at yang ipagsu'lit, me'lacuan qilg, cubu

iisip na'l panamd'arn m egutgu t A' tutu

qfig bagsic fling lumbe quea sinapupui.

Bistalt macanian man pinaui n a ng sind ac

uli ning, lugud na qfig guinu na't fag

banjgque nang- marimla binaluIt -neng agadatun A c'utcutan cari'tie inata'd.Maling pamagnias'a queti mnirin an'ga'

y Anselmong- bija9g -migmaling milsinta

inusi naiqxg ipus quetang, paniagdusa

cari'tne minuli qt~g Reyno' Escosi*.

(82)

Lacuan cut pa ngeni qng Ulma ilipat

canitang alipan a migbalic agad

arap nang Elisa dinatang ya't miras

6 na ne acua mang asbuc na ibuclat.

Ing anill Ding ipus queang ajalata

nini nang mag-imbut manayang balita

6 mecapibata quitang na't tilicsa

cumustang lacad mu quecang isalita.

Samantang maratun at ala lang quimut

tau queti bale mafiaman la tudtud

'q.g sablang merapat quecang ipanasbuc

acune bala queca ali ca tatacut.

Tingap ne mo caya sulat mung darala

ning taung pigsulit penabilin queca

nu carin me disan at nanung bili na

at ninung yabe na qng tutucnanga'na.

Nganing alipa'nang Elisang minutus

ing sablang bilin mu mipamintuan lubus

ya ing mitutulac qfg luang mamagus

ngeni caring mata quecang atatalus.

Itang pigsuduan cung inatdanan sulat.h.cud yang lalaquing qfig sintinan ganap

ninu ma.ng macaquit quea macamalas

afaja'neng pilit ning sintang mamijag.

Dapot qfig bili na cabud cu atalus

ing cacung panamdam migdala ping lunus

bAcal ya mang pusu. matuno yang lubus

uli ning aclis na qfig dalung na't siguc.

II

( 83 )

Cubu nang tucnangan pamafiatang cu na

ala nang aliuang daramdaman quea

nun 6 na ing aclis at tagulele na

anga qng mepupus ing queang inaua.

Sacio yang masican queang gugulisac

ing laguiung Elisa at saca ya quiquiac

quetang pagquera'na magbiling ya't lintad

cagra'ning amanung panulu qfig sindac.

Pablasang utus mu ba'cu ping arapat

ing bilin mu cacu l ubus ngang matupad

cactu neng lepitan at quea minarap

binie cu ing tungcul galang 6 manapat.

Iniang ayabie cu ing galang A pupus

(arala cungr sulat quea que inabut

meguing capupusan sabi cung penasbuc

ing quecang camalan ing cacu minutus.

Cataya mang sabi ala yang pequibat

canacu ne quinua mesabi mung sulat

guinisi ne balut at saca na siasat

gagcas da ring letra carin- macalimbag.

Minagus qng pisni Iila ding mata na

qfig sulat A iti qfig pamamasa na

lumaue ya babo ba'la mu atin pa

queang acalinguan A aganaca na.

Iniang austa na sabla nang calainan

pibiling-biling ne't saca pamanuman

layu'ne ping tecap lupa nang larauan

ing dacal a saquit lasang pigidalitan..

Yang pang'apupus. fing bie nan'g ingat

6 mi amnalayan. A carin -macarap

metung - A matudtud qnfig dacal d4 puyat

yang cauangis na D-ing culaIng. A palad.

Dimdam nang Elisa Anselmo mete ya

qfig telac'ara'na biglang meabual na

singcup yang. salu na pusu: mepuput, ya, -na. apibata mecua ya inaua.

Ipus nang casabi pati pi~n iquit, na

agad nong inaus,aliuang vabe na

lumapit, cong. sabla' at miglo co ingana'

Elisang — guinu cu 6 ne mangisnana.

Sabian la pa case detang. Mald~ang taui

qfgbale Ai ita higla're'ng isiUlu

lalu, i ng asauas A y -Don Facu'ndo

qfig queang candun-a'n aga —d neng sepupt.i

Quinafnua lang danum ca'relang tigtugan

canita~ng paban~giu pepabau 'narnan

salamat na 'mu pin meactia't met'agal

itang sabla-sablang' meaang pa nanida m.

Minulat nong mata nganang pepauagva

6. palad cting sauil ti'nulu ya, lua

inag marimlang patias carelang. austa

I Ug camataya'na' lupa -na meputla.

Horas A1 mneaquit- pauas nang iti nan

mealit ne dila sabi na meutal'

agwiang ausan- de' man 0- na daramdaman

6 binang 'migluat mete ya iti 'nan.,

DMilaco qng bale ing sablang tula ra

ing dacal A tangis ibpa na't asaua

ampon camaganac ipus. abe ra

delaua'ning lumbe A alang capara.

Mitdnng sinaguli ing siguc at aclis

caretang misulud qng lumbe't., ligalig

meguing casangcanan inusisang pilit

queang camatayan 6 ra api-isip.

Ibpa na't asaua minutus lang agad

maus lang M6dico, caring.biasa't tanac

bangque nang Elisa carela yang siasat

ngara qfig mete ya..qng lumbe at sindac.

Ing sindac migmula qig pamica-buri

qng pamaguinaquit misaniban uari

sinilac qing salu dayang 6 ugali

linumud neng. pusu bie na mepaui.

Cabud na aramdam Bizmar a ibpa na

qng dagul ning lubmbe mipagulisac ya

niana 6 Elisang A bnngsu cung bunga

qng pangamnate mu acung maqui sala.

1atauad ana'cu A biasang sinunud

qng sabla cung pita at dugal na ning lub

aguiang macanian man ing ligaya't lug.ud

ing banuang payapa camtan mung tibubus.

Iti yang anga na bie rang queralanan

deting mipalsintang sira capalaran

iting cabagayah batu neng piurian

ning ninu ya pa man pengaring ibatan.,

Qfg ban 6. maliaring -mitiblt, mabaldlug

q fig aun, ning lugma ing dalagang irag

atnti y Elisa qfig dusa mihigm'uc

anga qf~g -mete, ya bilsal ning paglunus.

Lalu't nung ing pusu.ya na, ing mutus

mumuli Pang mnar c ing mayap A1 usuc

pbaang qnig iti 6 yamhuas

at, qfig buri tamu 6. ya m ibayuituc.,

A nti ing miliari caniting Elisa.ng

p~amane na't simbul ning ciud'ad fling Ulma

mayap yang p en-aanac Iahzlt. Men"Usig, ya

mneroc yang' asaua. uling 6 ne sintal.

Ding penaring linsad pipilit qfig anac

quetarig.6 na tula sucat la sang mitigat.

ing maguing bu-n-a na niti nan ping dapat.

ing moaragul.1 sisi't pagisnauang saldac.

'At ala nana'n ping sucat pang, irangan

quetang kmdg.irnbut pusung m4narndaman

iing queti' naliari d marajil carntita

ing lungcut at sindac dacal" A casiran.

Uacasa'n qni6 babasang Ia

nun ating migmtpiling quecayung atuyag

Amupon qfig amanung 6 yu atalastas'

ju alsalanan Yu caniti linimbagr.