Crash course praktijkonderzoek
Erik Jansen, Kenniscentrum HAN SOCIAAL([email protected])
Thijs de Moor, HAN-CTO([email protected])
1. Wat is onderzoek?2. Trust the process3. Onderzoek en de vaktherapeut4. Oefenen5. Handelingsrichtlijn voor
onderzoekers
Inhoud
1. Wat is onderzoek? Veel spraakverwarring Voorbeelden:
– meten in experimenten– marktonderzoek/behoefteonderzoek– onderzoek en innovatie als beroepstaak (
competentie onderzoek doen)– praktijkgericht onderzoek– actieonderzoek– ontwikkelingsonderzoek– gebruik (wetenschappelijke en/of vak-)literatuur
evidence based werken– etc.
A. Onderzoek in nauwe zin (praktijkgericht onderzoek)
Het onder begeleiding kunnen bijdragen aan (kleinschalig) praktijkgericht onderzoek, veelal gericht op ontwikkeling en verbetering (kleinschalige innovatie) van een product, proces of dienst in de beroepspraktijk.
B. Onderzoek in brede zin (houding in beroepsuitoefening)
Onderzoek doen/onderzoeksvaardigheden versleuteld in:– primaire dienstverlening– werken in een organisatie– professionalisering en innovatie
1. Wat is onderzoek?
Reflectievragen (2 min. Overleggen met buurman/buurvrouw):
Waar zit onderzoek in brede zin in het beroepsmatig handelen van de vaktherapeut?
Waar zit onderzoek in brede zin in de opleidingen CTO en PMT?
1. Wat is onderzoek?
Onderzoek als product:- “Objectieve” metingen- De conclusies- Het onderzoeksrapport- Publicaties- Wetenschap als
gouden standaard
2. Trust the processOnderzoek als proces praktijk- Opbouwen van
redeneringen- Checken van
vooronderstellingen- Systematisch/methodisch
werken- Onderzoeker als drager
van kennis- Sociale processen tussen
onderzoekers- Intuïties van onderzoekers
Hoe gaat dat in de praktijk van onderzoekers?
geconstrueerde logica
handelings-logica
resultaatproces
tijdens het onderzoek na afloop van het onderzoek
begeleidingpilots
pragmatische keuzesetc.
rapportenverslagenartikelen
etc.
Zichtbare deel
2. Trust the process
Theoretische kennis
HypothesenToetsen
HypothesenFormuleren
Exploreren
8-model van praktijkkennis in de hulpverlening (Oostrik & Schilder 2001)
Competentie(gedragsintelligentie)
Praktijkkennis
Implementeren
Evalueren
Ontwerpen
Onderzoeken
SignalerenLegitimeren
empirische cyclus
regulatieve cyclus
Wetenschappelijk onderzoek
2. Trust the process
Praktijk-ontwikkeling
Vaktherapieals beroep
Evidence-based practice:Gewetensvol, expliciet en oordeelkundig van het huidig beste bewijsmateriaal (evidence) gebruik maken om beslissingen te nemen voor individuele patiënten (Offringa, Assendelft & Scholten, 2000).
Argumenten voor beslissingen, naast expertise
Behandelkeuze/beslissingEvidence
Voorkeuren
Toestand patiënt
2. Trust the process
Methodisch handelen
1. Onderzoek doen is een beroepspraktijk, in al zijn facetten2. Het onderzoeksproces vereist:
– Specifieke vaardigheden Meten, analyseren, rapporteren
– Generieke vaardigheden Analytisch vermogen
3. Het onderzoeksproces verloopt anders dan zoals het wordt beschreven in de (meeste) boeken4. Onderzoek is eigenlijk: gesublimeerde reflectie
Concluderend
3. Onderzoek en de vaktherapeut
Onderzoekende houding hoort bij HBO-niveau Methodisch werken doe je al (argumenteren) Dataverzameling doe je al (IN het medium!)
juiste terminologie en systematiek leren Hoe maak je iets meetbaar?
Omgaan met sociale processen tussen professionals De taal en de omgangsvormen van de onderzoeker leren “Expert in eigen vak” cf. “Baas in eigen buik”
Onderzoek en de vaktherapeut
3. Onderzoek en de vaktherapeut
In subgroepen invulkaart onderzoeksproces (15 min)1. Wat ga je onderzoeken en waarom? (denk outside-in!)2. Hoe moet je de relaties tussen betrokkenen vorm geven?3. Welk onderzoeksmatighandelen is daarvoor nodig?4. Aan welke condities(voorwaarden) moet zijn voldaanom het proces zo vorm tegeven?
Organiseren van het onderzoeksproces
4. Oefenen
PlenairMini-pitch over de resultaten van 1 of 2 groepen
Organiseren van het onderzoeksproces
4. Oefenen
Wat is goed om te doen? Kritische houding aannemen Meteen schrijven (papier als reflectiemiddel) Producten/schrijfsels ter feedback aan kritische vrienden voorleggen (ook al is het pas een concept) Gebruik maken/aansluiten bij bestaand materiaal Herschrijven van materiaal / iteratief werken Trust the process!
Wat is niet goed om te doen?• Met alle winden mee waaien• Schrijven uitstellen• Producten voor jezelf houden• Tevreden zijn met eerste versies
Hoe stel je je op in het proces5. Handelingsrichtlijn voor onderzoekers