D ç_j

M I N I S T E R I CE C C L E S I A S T I C 0>

Quam«.

In inclyta & celeberrima Sveonum Academia Ubfalicnfi,

P R Æ S I D EV I R o r e f e r e n d o ,

Dn-. M. J O N A M A G N IV V £ X : S.S. T heol.P rofeflbreord inario ,

praeceptore fuocolendo>

Defendere conabitun.

Johannes Frifius Finlandus,Die 28. Junii, Anni 1 6394 in Auditorio Veteri

Excudebat ÆfchiïlusMattEuAcad. Typog.

Salutem animitus precatur,& obfequia Debitafubjedifsimè Reverenterq; defert.

O nditioném eam ( J l l u s t r e s H e r o e s ,' ^ D o m i n i Clementi/fimi, Amplifs.Dn_.. Præful, p rom otor colendilfim o) cum mentis oculis in tu e o r , percipio illam eile ob in- fperatum parentis mei ob itum , adeam an- gufliam reda&am,ut jamHudijs Academi

cis nuncium m ittere ( contra omnem fpem ) neceflum habeam-«. Variæ enim funt res, & ponderofæ, quas (poftquam

parens meus extremum claufit diem) humeris meis im ponere debui, imo Chriftianarequirente Charitate , volui; N o n itaq; diutius extra Patriæ limites vivere, negotijs &: rebus meis ita ferentibus, confultum duxi : Præferim quia n o n folum facultates deficere incipiunt ; fed etiam prôdo- lo r! Peftis Academicæ juventuti t im orem incutere ,& illam paulatim hinc propellere videtur : Lit, quanquam flu- dia incepta continuare animus fu it , prædi&æ tamen caufæ fpem to tam enervent, atq; hinc abeundi neceifitatem affe- r a n o . Valedi&ionis autem loco Materiam laudatiffimam de M i n i s t e r i o E c c l e s i a s t i c o publice pro ingenij tenuita te difeutiendam elegi : quod animum ad hoc potif- fimum vitæ genus, &: ad fludium Theologicum pro viribus excolendu, adjecerim^. Themata proinde hæc, de di&a mate r ia , â Reverendo Præfide ad meam petitionem nervofè concepta, ex prelo in lucem publicam evulgo. Vobis vero, Jllufhes & GeneroHimi Heroes, Amplillimeq;Præful, difpu- ta tionem hanc valedi&oriam,eadem Themata compledlen- tem , iubjeftilfime & reverenter dedicatam volo. Verùm,

potefl

potcfi: quis mirari quod tantis tamq; Magnis Dominis & v i -

ris,tam exigua tamq;afpedu vilia,offerre præfumam m u n e

ra ; & non potius pro fingulari clementia, & beneficijs m a.-

gnis, imo maximis mihi præftitis , argentum & a u

rum , quàm breves hafce pagellas in argumentum g r a t i tu -

dinis exhibere elegerirrL». Sedhiclicut deluerunt vire:s ,

fic manet faltem laudanda voluntas ; Et aliquando etiam in

magnis voluilfe fat eft. Et certe;gratia pro fado>animus p r o

præmio interdum accipiendus. N a m , ut ex argenti fo d i

na,nil nifi argentum ; ex horto pomifero , nil nili poma ; ex

officina aromataria, nihil aliud nifi aromata & medicame n -

ta depromi folent : Ita ex horto Mularum,& officina litera-

rum, nihil aliud nifi iiteraria & chartacea munera offerri &c

expedari polfunt. y ?ßras itad̂ Genero [as Ex cell* ßudio fubje-

Hifjimo, tuantfy Reverendam dignitatem reverenter oro> ut has ex

officina Iiteraria depromptas pagellas,quas ad pedes veftros

humiliter pono , folito favore benigne accipiatis, meq; ex

hac officina literaru difcedentem,clementer &benigne p ro

moveatisr*. Dews V ißras Genero fat Excellent. Tuanty, Rèv. Dign.

ab omnibus periculis diu $ confiantes» caßißtmorum fuorum An

gelorum Minißerio, incolumes conjervet / Dabam. Vbfaliæ ipfo

die S. Johannis, Anni 1639.

Veft:*» Gen: Exccll:*«

humilimè

Tuam Rev. Dign.tem

obfequiop colens

Johannes Arvidi Frifius, Stud. Vbfal.

JJ’ZU'4 4

Minifterio Ecclefiaftico.T H E S I S i .

N proxima ovlptvjth de Regni Chrißi feu ç oni'MU Ejjentia vidimus: Videbimus nunc legitimam ejusdem Gu- bernationem , admi ni f l ration em > £if fidelem Cœleflium in Ea Bonorum Difienfationcm* deo fy Eccleßx confervationem propagatis* nern-3.

2. Regnum Chrißi, licet in fe unicum > tamen obdi-» verfos adminiftrationis Modos» diftingvitur in Naturale &

Kävo(zirs>v leu Difjenfationis. Illud Regnum Potentia diftum» eft R»onun. Generale ejus Dominium in CJniverlas creaturas» quod filius Dei) aquali potentia cum patre & S.S. in unitate Edentia & potentix '

unium operationum» exercet: Pfal. 45>7: Heb. i , g: ^communium operationum »exercet: nai. 45» i, Tim.6> 15 : Apoc. I7,14 & /9 .16.

3. Regnum oixsnpifo» feu Diflenfationis » quod Chri- ftus habet peculiare » eft Regnum Gratia Gloria: Regni* Gra- /f* > eft Spiritualis Gubernatio Ecclefia Militantis» qua Chri* ft us tanquam conftitutus Ecclefiæ caput » / alvo & integre Re«> gn ifu i Naturalis jure ejtuj, exercitio* in fe recepit ad falutem fui corporis , & exercet per fpecialem & gratuitam fui Spiritus in fuis membris operationem» intervenicnte verbi Minifterio» ceu fceptro RcPlitudinh Regni ejus : Pfal 2, 6: & 45» 7: Rom . j, 17, i i & 14» io.

B 4. Hoc

Gratix.

4- Hoc Reçnti Gr atid, terminis Militantis Ecclefîæ ex- a q u a tu m , & Monarchicum , folus obtinet o w $çut(&* , ut- pote princeps exercitu* Domini > cui foli tanquam capiti Ecclc- fiac » ficut convenit convivificandijua membra per communicationem fui fiiritu* fide i, ea^fleftendiad Sanft um fidei & devoti cultu* obfeefuia : Ita inter ejusdem Regni & Majefîatù jura, eminet i£ar; folus Chriftus gerit fuper humeros fuos, & Ecclefiam luam , ejusc ;̂ cives ac lubditos> unicè portat pra:- fentifiimè ; ut vicarium, Proregem, aut fuccefforem mininae admittat) (olis legatis & Miniftris utens, manente eadtm Monar- chica Regiminis forma apud Chrifium Regem, licet invillbiliter præfentem, Coi: 2,13. 2.Cor:ji2o. Math.2$,/8: Ef.33,22: & 9, 6:

5. Regnum quippe Gratiæ fuæ, confummata ejus periodo , Filius Deo patri tradet illibatum, quando Deus erit 0- mnia in omnibus, nulli interea Angelorum vel hominum rcfi- gnandum, i.Cor. 15. 24. Hanc Regni Oeconomici traditio-

GlorU. nem excipiet univcrié Regnum Gloria Chrifii, in quo Eledos om nes, ab omnibus hoftibus prorfus liberatos & in plenam Regni ab æterno ipfis præparati po(fe(fionem inductos, o r nabit immarceffibili corona Gloria : Unde Chrifiu* vocatur Rex Gloria » vid: qui non tantum pro fe, eft Gloriofu* viftor ; fed c- tiam eft divinæ gloriæ, â Satana in Iapfu Hominis violatæ, Refiaurator potentiffimus, Pfal: 8» £.& 24, 8.

Guberna■ 6. Spiritualis Regni Gratiæ (eu militantis Ecclefîætio i feu Gubernatio eft up lex : z, Abfoluta fumma^. t. Subde legat a admtni- feu Mini fi er i alis. Illa eft Monarchica gubernatio unius Chri- ftratio, fti, feu unici novi T. À'qytpuç câpitis, fponfi & Domini fuæ Regni Ecclefiæ, cui foli competit jus & pcteftas abfoluta in corpus Gratidt fuu Myfticum > in fponfam & hærcditatem fuam, cujus Res Duplex. & ne-

& negotia tam erga fuos, quam contra communes hofte$> ad dexteram Dei (edens, gubernat ubiq; praefens, juxta fuas proipiflTiones earumqj complementa , Math. 18» 20. Marc 36, 20. Aft. 23, ii. i . Cor. 15, 8. Apoc. 3, 8. Eph. 1, 23. Phil2513. Pfal. 71.

7. Sicut in hujus Monarchia ai dominatu* fui fpiritualà 1 communionem, Chriflus focium admifit Neminem^ ; Nullum cooptavit vel reliquit colletant) vicarium» aut fucceffbrem*cutn quosinftituit Myfteriorum fuorum difpenfatores, Eos pariter excluierit â primatu 6c Dominatu partim fpirituali partim fcculari, directe vel indireftè affectando, fuopropofito ipfis Exemplo, ut qui RclpeCtu rerum fecularium, non Dominus, fed fervi habitu fuit inventus, nec venit miniftrari fed M iniltraro .* Matth. 20. 28 Phil. 2, 6. ItaTitulumcujut- cun^ Humana Dominationis in Ec cie fia primatus* abominamur* a conßieratione no (ira abdicamus fequeftramu*. Quemadmodum vero à Regno Gloriae Chrifti extorres, conftituci fumus (ub Regno Gratia Chrißi per Homines adminiftrando : ita hoc Regnum præfèntis noltrae ov^T/jcauç, (ubhoc confide- randimodo, futurum elt, quatenus poteßat^fub delegata Mtni-fieriali , inter homines ^ per homines juxta informationem Chrißi rit}adminifiretur* utobiervanda Minifterii» inter homines à Deo inftituti, legitima forma, veros Chrifti Miniftros agno- fcamus,& fequamur; Lupos & Pfeudoprophctas^/er/^/rfw â Chrifto Mint fieri/ formam enormiter pr avari eant es caveamus & vitemus. In propofito autem Themate , de Mmifieria

t adminifiratione Ecclefiafiica, hac utemur Methodo, ut oçM$£ixo Difrofiti hujus loci, turn praemittenda Minilterij Ecclefiaftici Defini- Met tione, tum fubijcienda ejusdem definitionis, juxta fua mera- dus» bra, A f e u refolutione,priori loco proponamus .* toßeri- ori cum fundamentorum ejus deftruftione , breviter, prout occafio feret, perltringamus. omnia ovr etö.

B ? Mi*

. S. Miniflerium Ecclefiaflicum, cfl officium facrurn &tntj e publicum» â Deo» juxta ejus propofitum, inter homines gra-

’/• tiofc inflitutum » perfonis legitime vocatis commendatum» eum finem proxime & adequate dire&um, ut per illud

DcusEccIefiam fibi colligat, fanäificet, pafcat, augeat & confervet, ad gloriam fuæ gratiæ illuflrandam» & adæter- nam hominum falutem promovendam.

efolutio. 9. Definitum defintùonù fartes, cum propriù definitieffeSiù, feu officiis, rimabimur. ^Definitum praeclara habet in

Definiti fctôpffûris> SynånymAs. Dicitur euftodia; Militia ; ty&rcovfo Synony- feu Miniflerium Spiritus: Litfurgia feu publica a&io: Epi- ma.Ab- feopatus feu infpeftio; Apoflolatus feu Miffio & legatio

ßraffa. chrifli : Oeconomia feu difpenfatio domus & Myfleriorum Cei: Praedicatio Evangelij Regni ; prædicatio fidei, pœnité- tiæ & remiffionis peccatorum : adminiflratio Termonis: Revelatio Myflerij æternis temporibus taciti; Annunciatio Teflamenti Dei: Miniflerium reconciliationis cum D eo, patcfaftio juftici* Dei: Miniflerium Spritus & Jufticiæ in Gloria^: Tcftimonium Chrifli: Annunciatio pacis : Scep trum Regni Chrifli : Lev . 8, j f . Num. /, / j ; 8, 24. AH.i, 2 /: é, 4. Rem. /, / . /. Cor. f , 2. Gal. 2, 8. 2. Cer. / , /7. /. C*r. / , /7. C#/. /,2/. Matth. 4y23. Gal.3, 2f. 1. Cor. 3,1. i.Rom.16, 2f. i.Cor. 1,6. 2.Cor.3,p. £/# /2. Pfal.il0y2. Ef.2>?. Pfal.+f .7. Mich.7,14.

enerete* 10. Quibus propriæ, officij facri, partes adminiftran*dæ legitime çommiflæ funt,varijs item nominibus cumprt- prijs tum Metaphoricu hone flantun*. In veteri T. proprie dicebantur Patriarcha i feu Primogeniti familiarum, quibus Deus ante Mofcn* loco facerdotu in familiis ufus e f t , qui flmul Regni ac faccrdotij fpeciem aliquam apud fuos geflerunt, & Chriftum primogenitum inter multos fratres, ceu futurum ffiritua» lem Regem ac Sacerdotem, pra figurabant : AH. 7, 8. Heb. 7 » 4. Gen. ip, 21.4P, 3. Colly, is. Dicebantur Sacerdotes, quorum

pras-

præcipuym officium erat, facrificia externa 'offerre ; Pofiah* rogatum autem levt ti c um Sacerdotium , externa^, Sacrificia in boftias internas e? Spirituales converfa, Minißris Ecclefia M T. boc nomen nufiiam efi tributum. Dicuntur Propheta U viden* tes: Ad. 3, 24. i. Sam 9, 9. Ef.30,10. viriDei> i.Sam.2,27.2. Reg. i» 9. Angeli feu Nuncÿ, Math. 2, 7. , Pfal. 104. ij.Metaphorice dicebatur, Speculatores, vigiles, Paftores patres &c. Efa. 52,S. Pfal. 118,22. Num. 27,17. E f . n . Ez.32, f.Mich.j. Jer. 3

11. Propriè in N. T. Miniftri Eccefia? dicuntur Apo- ftoli feu Iegati: Evangelifta? feuNuncij lasti: Epifcopifeu infpedores: Presbyteri feu feniorcs : Dodores: Diaconi feu Miniftri publici : Præfides feu Pracfedi : Duces feu Ante- ceffores, Scribæ feu literati. Metaphorice dicuntur Sal terra?,Lux Mundi i Sanda Dei vafa; Paranymphi fponfæ; Servi invitantes ad nuptias i Amici fponfi; Pifcatores hominum; Oeconomi feu difpenfatores Myfteriorum Dei jTeftes, pre- cones, Tubas feuTubieines,venti,Agricolae, feminantes, Meliores, ÙKofefxvmç, sedificantes, Architedi, plantantes, rigantes.

12. Definitio conftat Genere, [ubjeflo> caufis. Genus Genu*. ef\ officiumfacrunLs. Sicutï Minifterium fpiritusinclufum eftin ordine æternæ hominum ad falutempraedeftinationis:Ita per idem , Deus hominem in tempore vocat, convertit, regenerat, renovat, fandifîcat, fanditate imputata & inha?- rente,& deniq; hominem falvat. ElcHi enimfumvefecundum prafeientiam Det, in Sanctificatione Spiritus, i.Pct l, 2. Hinc Miniftcriura Evangelij, ceu Medium excquendi decretum llcdionis, dicitur Potentia Dei, ad falutem omnicredenti, Rem./, 16, Placuit Deo per flultitiam preedicationis jalvos facere creden- tes ) /. Cor. /, 2/. Verbum in fit um pote f i am mas no fi ros falvat t , fac. /, 2/. Renati fumtn ex femine incorruptibili, per verbu Deivi

B 3 vum

•v um, i. Pet. /, 21. Salvos nos fecit per lavacrum regenerations renovationis S.S. Tit. /, / . Ex quo fuo cffe&u Minifteriali, hoc officium,Sacrum efle cognoicimus. Dc qua officij Sacri efficacia confer, Joh. 6, 63. A £t. 13,26. Luc. 8,8- Pfal. 65?, 33. Ef.

Caufa 12• 3- & 55» *• Cant 2,5.efficiens f3* Caufa efficient Minißerij tanquä operis ad extra, eHrniniße- $-Trinitas, fer. i, if . dabo vobis pa flor esjuxta cor meïiy çff pafcent rij,tots S voff ctentia & doftrina, confer Pfal. 68» 15. 2- Cor. 3, 6* Math. 9, Trinitas. l7 ' EP 41» 27. &c. Aliquando ejusdem inftitutio fingulis perfo- Pater. »»tribuitur, utpote Hatri, Math, io, 4. Qui recipit me reci

pit patré qui mifit Me. Heb-1,1. Deus locutus eft patribus in prophetis, noviffimè locutus eft nobis in filio, Luc.9,3s. Do-

Filiue m ‘nus Meffis extrudit operarios in Meftem fuamj. Filto trL buitur, qui non folum ante & poft incarnationem fuam, mu- neredocendi in propriaperfona funtlus eß, tam per externam E- vangelij & legis promulgationem, quàm per internam cor- dium per fpiritum fuum illuminationemj: Sed etiam in V. T. Minifterium Evangelij folenniter inftituit, & erexit tanquam fceptrum dircftionis Regni fui y quod emittendum erat ex Sion i in quo fceptro Mefjisspafcere debuit populum $ g^gem hereditatis fuat Pfdl.tfy 7: iio> 2- Ér.2,3. Mich. 17,14. & Minifterium fpar- fit tanquam pugillum frumenti & feminity cujus facunditas non modo in locis campeftribus, fed etiam in montibus enitefeeret, ex quo homines regenerantur fptritnalesy Pl.71» 16. Luc, 8. 12. i.Pet.

ç . -, i, 23. Tribuitur Spiritui S. Efai 6hu Spiritus Domini unxit w ,/ mi fit Me y ad Evangeltzandum pauperibus , 4.8 > 16. Dominus

Deus mifit Me f f tritus ejusy adde Luc. 4yi8y 2.Sam.2j,2» A3-2t> t f . i .P e t .1 ,2 .

Impellens Caufa impellens non fuit Neceffitas ese parte Det ,• Sedcaufa. iuPoicU & mera gratia ej us : Indigentia ex parte hominis. I nel u-

ditur enim Minifterium hoc Ipiritus in ordine Gratiofæ pr4’dcftinationis, & in beneplacito feu propofito Dci> de fal-

vandishominibus, quod propofitum omnesfalutisnoftraî c a u fa s continens, ipfamEledionem ordine & refpeftu,non t e m p o r e antevertit, i.Pet.l,2. i.Cor.2,7. Loquimurfapientiam in Mijferio, quam pradefinavit Deus ante fecula in Gloriam no-

ftrartL». . n - i » j15. Modus Miniftros inftituendi & certis Perfonis Modus

commendandi, ad caufam Efficientem ejusdem pertineo. ‘Tria miniftrij enim hic discernenda veniunt: Minifleriumipfumfc uofficiu in f itu- facrum, tanquam Accidens feu Forma quædam.»: Perfona endt>per c\uxzl\.fubjcftum ejus*. d> Modus depgnandi perftnamtf accom- vocatio- modandt iftam quafi formam ad fuum (ubje&um. Primum eft ner». a folo Deo : Alterum, diverfis diverfimode difpo-nitur : Tertium eft å Deo per intervenientem vocationem, quar eft A

*VcCAtioduplexImmediata.

Minißri temporary y extraordinary.

17. Vocatio legitima & Divina, eft Duplex, I. /w- mediata feu extra ordinaria^. II. Mediata ordinari**. Imme- diata vocatio eft, quae fît â Deo, velabfy^ opera hominum, ad fin-» gularc aliquod beneficium Ecclefiæ fuæ præftandum ; quo- modo Deu* vocavit Mo/en, contra idololatriam & fervitu- tem Ægypthi .* Samuelem, cum fermo Dei efiet rarus in diebus Ui : Eliam*,contra tenebras Baaliticas, ut converteret Cor ßliorum adpatresfuos ; deniqi Johanne m Baptiftam Apoßolos contra Errores publici Minifterij Judaici, ut ædificarent T Vernaculum David quod cecidit : Ail- / / , 22. Ex. s y 4. / Reg. >, /. 8. Beg. i i , i. Syr. 48,10. Luc. 1, 17. h 2. Vel fit quidé adhibito int emundo y fed n r ninetenus, aut fignoindigitati* illis, quos Deus Minifiros fu* Ecclefiæ deft ma vit, quom odo per Mojen vocavit Aronem, per Etiam, Elifeum, forte Matthiam', Sx. 28. Ail. 1, 24. 4. Reg. 2. Hinc commune eft Exordium concionum Propheticarum & Apoftolicarum : Verbum domini fa - dum efl ad Me, 1er. I» 4. Hoc efi verbum Domini quod failum cfi adHofeam, Hos. 1. Paulut Apoßolus, non ab hominibus nec per hominem, fed per Jefum Chrißum Deum Patrem, Gal.i. 1. Ex qua vocatione conftat, unde dependeat Scriptura Prophetica 8? Apofiolica Avôvrim, Dignitas, feu authoritas, cùm inJe, tum quoad Nos.

18. Per Immediatam vocationem conftituti fuer unt Miniftri extraordinarij & temporarij, donis extraordinarys ad Ecclefias fundandas, vel collapfas in ordinem priftinum reftituendas, divinitus audi, quorum propria funttioutpotc extraordinaria, per ordinariam fucceftioncm non fuit continuata. Exempla Sxtraordtnarijminißerij, & immediata vocationis, funtin V. T. Mofes & Prophata à Samuele ad Malae hiam, quibus per ap paritiones, vifiones & fomia fe Deus patefecit: num: 121 6. Extraordinary N. T Minift ri fuerunt Johannes Baptißa, unicus, Novi. T. , Pontifex, Chriflut, nec

non

non 70 difcipuli £? Aoo f t oli* quîq; ïpfis adjungebantur, Evan- gelißt , tanquam individui Apollolorum comites & adju- to re i in Eccletiis fundandis vel vilitandis : quales erant ex«« tra collegium Apodolorum , Marcus & Lucas \ item Apollo» Timotheus* Titus, Erafius* Barnabas, Philippus , Tjchicus > Sylva- nus, ludas, 57/ &c. Adi. ij.a. 3 19. Gal. 2,1: 2. Cor »8.6. Adzm13. 2:20* 4:21» 8: deniq; Prophxtt NT. extraordinario praediti dono interpretandi feripturam » qualium fit mentio Adi. 13» i>& 1̂ ,32. unde prophetia fignificat interpretationem feripturæ, 1. Cor, 14, i, 24: Rora. 14, 6: Ex quibus nonnulli etiam futura praedicebant, utpotçAgabus ; item fam ina , ut Hanna prophetiffa, & 4. fill t Philippi: Adi 21, 9. Viguit etiam in Apoftolica

Mediatavocatio.

Modus duos ha-

't.

evoe *t io totius Sc- cle fia efie

probatur.

m a t ä ccßavit immediata » pß fuce effit Mediata Mini ftr orkm E £ clefia vocatio: Eftq; quæ fit intervenierte opera hominurca apud quos Deus vocandi poteftatcm depofuit , ut ad certarum Ecclefiarum aäminiflrationem , ordinarios miniftros vocaret„ Mediata vocatio duos habet modos. Vocatio enim hac» vel faBa eft ab Apoflolù , qui pariter omnes, diicipulos mos» Ecclefijs â fe plantatis oppidatim conftituerunt Presbyteros9 laborantes in verbo & do&rina,ut pare t/#?./*.22. quomodo non Petrus, fed Paulus Timotheum conftituit Ephefi; Titum in Creta; Epaphroditum Philippis,&c. P htb i.2 j:i.T im . /,/. Tit.lyJ. V el fit porro ab Ec ciefia jam ionjtiluta,^ fimul â presbyteris, qui vocationem & ordinationem ab Apoitoiis habuerunt. : Pauius præcepit Timotheo : J^u* audivi fit d m e , commenda fidelibus hominibus,qui idonei erur.t altos docere: Tito ; Conflit ues per civitates presbyteros, ficut ego dijpofui tibi: z.Ttm. 2,2 . Tit.r, / . qua? vocatio in primitiva Ecclelia nunquam caruit Jujfragijs Ecclefiarum, quandiu oblervata fuit Dcftnna tß praxis Apoßoltca, de qua Aff. 14*22. & cumfuffragijs Scclefiæcon- fii tui fient idos per finguias Ec de fias , presbyteros, & c. AH. i f , 22. tum placuit Apoßolis ß fenior ibus cum c mm Ec c le fia t eligere viros ex eis kß mittere Antiochiam, çfic.

21. Etenim ficut Ecclefia conflat immediate duplici ordine, nempe Docentium çfiDifcentium, feu Condonatorum ß auditorum verbi divini : ita jus vocandi verbi miniftros » lege & conceflione divina, toti Ecclefia , ß utncp eius flatui, ceu ordinario vocationis mediatae inftrumento , tributum efle» evincit feriptura, nec non Apoftolica conftitutæ & liberae Ecclefiæ praxis. Hanc afjertionem roboramus ita«,: 1. Si o - ronia ad aedificationem lui necefl'aria,funt indultu & delegatione divina,conçrcdita & concefiaEçclefiæ;tum penes eandem quoq; eft jus & poteftas fubdelegato , vocandi luos mi- niftros, utpote ad aedificationem iui neceflarios. Rom -10«

At

A t oronia neceffaria ad fui ædificationem funt concredita £cclefiæjam conditutae& liberæ; l’ub nomine Tedamcnti* Eloquij Deijv»9erleiç>iub nomine miniderij & clavium Eccle- iiæ,per quas intelligitur Eccleliadica potedas, cujus pars cd jus vocandi Ecclefiæ minidros : Rom.j, 2. ç.4. M*tt. 13,17*5 Cor h 2.1- Onmiaveftra funt, 1 os autcm Chrißi, Ç$c. E r g o Ec- clefiæ conditutæ & liberæ, concéda ed potedas vocandi fi- bi approbatae do&rinæ & vitæ minidros.

22. II. Cuju? le minidros refté profitentur illi»quï vocantur 3d miniderium ,* illius quoq; in vocatione mediata6 ordinaria, luo loco,ed jus & potedas iubdelegata,eosdem minidros vocandi. At omnes ad miniderium vocati, exem plo Apodolico, reäé profitentur f t eße mimßros , non five A- poäoy five Cephas : Vos autem Chrißi, Chnßus vero Dei. Non prodicamus nos ip fis j fed ipfum Chriflum Dominum noßrum, nos autemfirvos veßros /, rop ter J tfum . Ego Paulus fabius [um mt- nifter corporis Chrifit , quod eß EccLfia-». Ergo. III. Cujus eit fibi cavere à Pfieudoprophetis ; fanam do&rinam probare,& judicare Spiritus, num fint ex Deo ; Ejusdem ed luo ordine probare &. vocare iinceros verbi minidros, ne per alterum ordinem , auafi per pofticum irrepant plcudomini- dri in omnium perniciem ; unde pro jure vocationis, ficut pro ipla fide pugnandum elle docet Cbryfodom : in Epid: ad Epbefi bed ilia officia toti Ecclefiæ incumbunt. M*tth. 7» i f . i.Teffiy, z/. t. Job. 4, i. Ergo. IV. Ex praxi Apodolo- rum, qui Ecclefiæ iuflragijs, minidros eju ordinarunt, 4 L ét f . & 14 * 2>2> d 22. i.Cor.ié>j. 2. Cor. g, iç, tfc. V. Ex d e te â u probatiq/iis contrarij. Jus enim vocationis niti debet bcnpturæ vei Teduuonio, vel exemplo i At tale nullum

C 2 rc-

têpû ïie tur , quod doceat jusMiniftros vocandi in Ecclefia

ri té conllituta > competere uni o rd in i , exclufo reliquo,

ï rg o .23. Mediata vocatio non minus eft divins > q

uàm ilfa

immediata. AB. 20,2s. Paulus alloquens miniftros ordina

rios Ecclefiæ Ephefinæ , Attendite, 2i\t, vobis univerfo gregi,

in quos S.S.pofuitvos Epifcopospafcere Ecclefiam Dei, Ephef.4,11.

Ipfe dedit quosdampaftores, quosdam doBores, [ licet mediate vo

catos J ad prap arationem fanBorum in opus Mini ft er ij in adtficaiio-

nem corporis Chrifii. Hoc expendifle cedit I. In exhortatio

nem » confolationem & confirmationem miniftrorum Ec

clefiæ , ut officio fuo diligenter , intrepide » & confidentur

fungantur. E/a.4p, i. 4. i.C o r.is ,sS . Pfal.6% 3s. II. In in

formationem auditorum, ut rite expendant, quo cum Do

mino fibires fit, inufu Minifterij. in baptifmats, in con-

fefiione, in abfolutione, in audiendo verbo, in commina

tionibus, & proroiflionibus, ut glorificent Deum, quitalia

minifterio Hominum operatur* Matt. 10, 20,30,40. Matt■ 9. s.

Gen, 6,3,In midi- 24. In mediata vocatione Spe&anda

funu. I* Ordina-

ata voca- ta $ legitima Miniftcry oblatio. II. Publica d> fotennis ejusdem

tionefpe- declaratio. III. Ordinationis oppoptum feu Remotio minißri.

Banda* I. Legitima minifterij feu facri officij oblatio,eft Jus 6e

Tritu, poteftas, â Chrifto data Icclefiæ» certas cxploratæ do-

ftrinæ & vit* perfonas vocandi ad facrum Minifterium

apud fe obeundum: feu eft, quæ fît â Deo intervenien-

te operâ Ecclefiæ, certo fine & ordine , per leges & exem

pla S. Scriptor* expreflb, dirigenda. I .Tim , 3, 7 i Ti t . i , s.

AB. 6, 6. 14, 23: is, 22. Ordo & forma mediat* vocatio

nis pro ratione circumflandarum variare poteft: a* carCnt?

talis cfle confuevit, ut parti docenti conveniat examen &

ordinatio. Ex auditoribus >plebi quidem, conveniat çon-

feo-

fenfuSs & fufFragiura>& pro ratione circumftantiarum, p Do SI or i bus, Presbyter is Diaconis, Epb- 4, / / . i.Cor. / / , 28. API. 14^22. Pa- flores , certis Ecclefijs docendis erant præfedi. *DoElores fnbftituti lunt Prophetis feu interpretibus feripturæ, quorum munus etiam eft hodie, feripturam interpretari, & ab erroribus contra hæreticos vindicare, ne dodrina aut cultus incipiat â Canor e feripturæ defledero . Tales Doftorcs hodie lunt , imprimis Theologia Prof effores in lAcadtmijs, deinde ejusdem Lcdores inGymnafijs &Scholisr\ Pres« byterorum duplex ordo erat: Videlicet, & eorum qui labora-

C 3 baut

bant in verbo & do&rina , qui ijdcm paftores c ra n o , I.Tim. s 17. ef eorum qui præerant difciplin* Ecçléfiaffi- cae» Magiftratu Ethnico difciplinam négligente, qui G ubernationes feu Gubernatores d icun tu r. 1. Cor. 12, 28. Diaconi alij ægrotorum & pauperum j *Hj ærarij Ecclefiaftici curam geflerunt * quos inde Paulus opitulationes leu opitulatores ncm \\nw \t, qui interdum presbyterü feu Ÿ^finribus in docendo verbo, operam navarunt, Ad.7,21: Horum gradui re- fpondent Oeconomi Nofocomiorum, & templorum, item pallorum comminiffri. Ejusmodi miniftrorumE cclefiæ, juxta ordinem & gradus difpofitio & coordinatio, ficutra- tionevocationis cujusq,*, pertinetadeaufam Efficientem Mi- niftcrijs ita rationeipOus ordinis ex fefpe&ati, pertinet ad formam externam Minifferij.

Ordina- II. Mediatae vocationis declaratio fit, per ordi-nationem Miniftrorum, quae eff attus Ecclcfiafticus, competens presbyteris. Media ordinandi, funt publicae preces & impofitio manuum per presbyterium Non eft ordinatio proprie dictum Sacramentum, neqi indelebilem imprimit ordinatio charadlerem, nili fortè charadteré Beftiae, de quo Apoc. 13,16. Legitimi ordinationis miniffri, etfi hodiè funt Epifcopi feu Superintendentes, fpecialiter ita diiffi, huma- nitui ordinis caula inffituti ; non tamen ifta ordinationis Ceremonia, folis illis jure divino aut inflitutione dom inica, competit; quin exigente neceffitate,ab Epilcopis divi-

O rd in a- nis,id eft, â presbyteris, feu â presbytero primario adhiberi tioncp*f- poffit: Quia I. talis differentia inter Epifcopum 8c pres- fe à pref. byterum , non cft inftituta divinitus, uEqui in Apoffolica bjterope- Ecclefia fuerunt ijdem_». ÅAs^vigitur ett » iftis ordinand i . i. di poteffatem , quafi jue divino tribuere: Symprcsby-

2. teris adimere. II, quia his etiam potellas ordinandi clare3. tribuitur; i T im ; 4 , 14. Aft. 13,3. III. Sicut jus vocandi

mini-

miriiftros, ad totam pertînct Ecclcfîam ; ita Jus ordinatio^ nis,ejU4 licet exercitiumpijs mtnißrü committatur. Ordinatio quippe cft io Ium fafta vocationi* » quæ cfténtialiter Mini-* ftrum Ecclefiæ , quâ talis » conftituit, declaratio publtc/u*Hinc etiam fcquitur, ordinationem vocationi Ecclefiafticae non præmittandam fed poftponendam elfe; quod congruit cum praxi/fpoftolica qua? x « n wo*,# presbyteros conftituit, non data ipfis poteftate ubiqj docendi, aut occafione fpar- fim in Ecclefiis per \ arationem relidendi : Tit.1,5. Atft.14,22.

28- IV. Ordinarius non ordinat luo nomine vel au- thoritate j fed fibi commifla proxime & minifteriahter ab Ecclefia, cujus proprietas & pollelfio inter alias, cft jus ordinationis, lolu exiftente penes Epilcopum & collegas, Mi- ^niftcriali ejus exercitio & exeeutione, quam quilibet prima** rius presbyter,jubente Ecclefia, poterit peragere. Etli ordinatio claves nullas trad it, fed per vocationem traditas elTo faltem declarat i Tamen fi traderet, manerent interim claves principaliter & perpetuo in manibusChrifti, in manibus autem Ecclefiæ fecundariô, in omnium ex aequo mini- ftrorum verbi, inftrumentaliter. Mortuo proinde,remoto» vel minifterium ordinationis non exequente Epifcopo,quia inter Chriftum fponfum , & Eccleliam ceu unico viro Chri- fto defponfatam, nemo titulo dominij aut jurisdi&ionis intervenire poteft : Futurus proinde £cclcfiæ miniftcr, claves domus Dei acciperet â nemine juftius, quâ ab ipfo Chri- fio * per manus ejusdem Sponfa matris familias, Ecclefiæ , mi- niftrum luum vocantis vel ordinantis. Confer: Num. 8» io.i.Tim,*, 13*

29. V. Presbyter æqualem habet cura Epifcopo po- 5* tcftatem in nego«ijs majoribus adminiftrandis, utpote in præ dicando verbo, in adminiftrandis Sacramentis» in ufu clavis lolventis & ligantis : quomodo igitur presbyteri mini-

fterio

Remotio Miniftrt,

ficrio foret adverfus ritus ordinationis, occupatus in re

minori, nec fimpliciter neccflaria.,. Sicut proinde Lutheru*

primi Ecclefix reformatores legitime vocati & ordinati fu

erunt presbyter^ ita minißros altos confentiente&vocante Ec-

clefia , verè ordinare po tue run t , licet non ciTent Epifcopi Pa

pales, more Babylonici Papatua unHi Chrifmati. Unde non cef-

fat hoc nomine vera, efle apud Lurheranos Ecclefia, aut

veri miniftri Ecclefia?.30. III. Ordinationis fcu vocationis oppofi

tum efl

Remotio miniftri. Estq; Immediata^ vel Medtsu. Im-

Uudîmi} m ®diata remotio, fit â Deo Immediate , modis varijs, tum per

•* declarationem Nuditatis offeij in ijsqui Apoftolatum fuum e-

J jusq; inftru&ionem praevaricantur), licet in nullo foro ex

terno cenfuram aliquam pat ian tur. H of 4. 6: Apoc. ir.

2. tum per tragicum $ inopinatum •vita exitum.j : quomodo

Deus removit facerdotem Hei/, 1 Sam. 4,18. Prophetam in-

obedientem, per leonem, i.Reg. 13, 24. Sacerdotes Baaliti-

cospercnfem 1. Reg. 18,40. Judam Apoftolum per laque

um , Matt. 27,5: Mediata fit per Ecclefiam , juxta varietatem

perfonarum &caufarum ,• per piosre^es principes, per Con

cilia $ Synodos, per Conßßoria Eccleßaßica, per qua? jus fuum

Ecclefia exerceo. Ita Salomon depofuit pontificem Alia-

tharum , inq; ejus locum fubflituit Pontificem Sadoc. 1. Reg.

2 ,27. ïta quatuor Concilia Oecomenica, Nicenum, Conßan-

tinop. Ephefinum, Calcedonenfe, quorum nulli Papa Romanus

præfedit, depofuerunt Arium , Macedonium » Neßorium , Eu -

tycbenj>: Samofatenus ab univerfa, quæ fub coelo eft, Eccle-

l ia , profçriptus efi : Nicephor. Iib. 6. c. 28. Novatus refuta

tus, per totum orbem.& â fàcerdotum Dei confortio remo

tus fuir, Cyprianus lib. 3. Epift 1; Ita caput illud Bicorne,

Babylonefupra Ecclefiam Chrifii monftrofè natum, opera

Angeli per medium cœh volantis, & Symmißarum, cecidit ; C i q ; ,Ec-

E c c l e f i a r e f o r m a t a j u d i c e , duplex iff a tyrannb I n m u !tîs rfgnîs abrogata eft, utreftitutio fadta fit in intcgrurr» cùm libertatis Spiritualis ipfi Ecclefiar, ab oppreflione d o i t rn u dxmonio- tum_. : Tum temporalis libertatis, iplis regnis principatibus ôc Kebuspublicis â direflo vclmitre flo dom/natu sint'ch* tfti HanC omnium in imezrum reßtrutiontm> fi Romano In peratori tan- tü liberi fpiritus dan pollet, ut ferio u rg n ct, re

tatibus a u d i , & acceptîs terris pro mercedc,fe præbeftt de* fenfires *Dei Maozim ; ( f referunt locuftas c épi te coronatae, paratas ad pr ali u , militantes fub Rege, Angelo Abjfß^ Papa Rom* qui item coronatur ut R ex , & confecratur ut Sacerdos, protc- üantibusPontibcijs : confer. Apoc 9,11.

33. Materia circa quam feu Objectum Minißerij Ecclefiaßi- t i , & quidem ejus Mat er taie > cfl Ecclefia Dci> i.Ret.s,2.palette eum qui in vobis cH gregem y /. 'Tim. h t S. ut feias in domo Dei qua efl Ecclefia* AB.20,28. Attendite vobis ç f univerfo grc- g it in quo S.S. vos pofutt È7n 19. Docete omnes gentes fervare omnia, quae un f. mandavi vobiSybapti- zanfes eos (fc. Job. 10 21. quorum remijeritis peccata, (fc. Efa„ éh /• ad Evangetizandum afßitlis mißt mç_j. Math. 9, 18. V(ns vocare peccatores ad poenitentiam^. Jam autem ficut mifit Me pater, ita mitto vos , inquit Chriftus, Job. 20,21.

34. Potefias igitur Ecclefiaftica jeu Minißerij, efl merit Spiritualis i f effetius producit formaliter Spirituales y determinata ad folvendos ac ligandos folos peccatores, in fero poli, ad quod objedum adæquatc reflringitur, 2. Tim. 2, 4. quo modo in definita propolitio, Mattb 18,18. ffuacunef folveritis in terra, foluta erunt in Coelo, coarcetur ad fub)edam materiam de ligandis ( f folvendis peccatoribus , Job. za, z; ; Nec dilatari permitti tur ad vendicandam quocunq, modo furisditlionem aut do ̂minium in bona corporis aut fort un a y in ullum a (Jem aut glebam hominis peccatoris , in ullas atlionesaut officia ejus politica , nedum in fpecic ad folvendos obligationes civiles , juris natura aut gentium , aut ad regna rerumve dominia transferenda , cujusmo- di nihil lub Minißerij objetloy aut fub commißa poleßate clavium five dn etlè five indi rette continetur : fed pertinet hæc m ix

ta

ta potc ff is ad cl aveu» putei abyfjî, quæ data eft ftella: poftquam de cosloin terram decidit, Apoc ç> i.

3$. jttfi Ecclefia eft in Republica , & iß a huic inferitur & adjungitur, dum Reges ac judices tente, ofculati filium » portas fiuas devant introeunti Regi gloria , Pf 2>12. (fi 24.7: ut ita facer- dotium & régnum, conftituant focietatem Ma: c i aliter (fifiub- jeàlivè unam: Tamen quomodo interim ifta officia funt formaliter divcrla » adeoq; objeblü, Achbus proprips (fi formalibus* item in fir umentis admiwfirandt,nec non fimbiu adaquat ù ac proximis, Itcet iubordinatu, manentomninô dilèrta , z.Cor.io. Epb. 6, i7‘ Rom. />, 4. (fi I4 .17. > Fomodo diâa officia, offictahbus fuis fieu minißris (fi adminiftratoribus , ex lege divinå ita feparan- t u r , ut alij in proprium aliorum officium, nulla ambitione aut ■zrob.vTrçctyixoevtii viciffim i rrumpant, fed fibi reciproce $ mu:*Q, pro exigentiaobjedorum öt actuum, fubfi.it. Rom. ijs 12. Sap. Ô, 4.

36, Sic Chrifiu* univcrfa Regna mundi,* ficitante Sata- na , pro affe ftatx adorationis cultu, fibi oblata, potenter rejecit: Regnum l/raéhticum Ç\b'\ fingulariter oblatum, fugit: Coram PiUto Regnum Seculare difèrtè abnegavit j & eidem jurisdiHio- nem fecularem à 1 iberio acceptam, integram reliquit .ei^fefiub- jecit : Oidrachmam (fi cenfum folvit j ad us mei e civilesJemper declinavit: Spineam coronam moriturusgejfit: Matt.^ç. fioh.ô^lf. (fi (fi 19 ii . Luc 12 14. Joh.8 7 : Et nobis non Anti-cbriftus, non perfonatus, led verus Chrifti in terris vicarius eri t.qni dominationes in ju fits poffejjonbus blafpbemans, vertici fus Triplicem corona imponit / Qui regnaJ'ecularia recepit, eodem ex abyfto Dracone licitatore, per Imperatorem Phocam, pci Confiantinum Pogonotum, qui Benediflum Secundum, (fi juccef

fores-> ex omni Magiftratus fecularis obedientia exemit, ut evaderet ; per Ptpinum &c ejus in Rom: imperium fuc

et fores & omnino per befliam decicomemlqua* ficut Dominatorem Papam in dorjumjuum prene recepit; ita eundem Ange-

D 2 lum

lum Ahy (fi * tå ejus Ucufi*s\ n pralium armata«, per Cermaniam hodic circumtcrt, & armis fuis tuetur, ut habeat cui liber aliter ferviat, tå pro cujus binü cornibus, tanquam A gni , in (c a- Jiquando vibrandis, contra veru Agnum depugnet ;& luperfit femper aYiquis Heäebrandus , qui imperatores bello exagitet, & regna alijs demat , alijs tanquamiuis valaliis, diltribuat. Van. Il.jp. Eptfi. Juda* v 8

3 7. Deplorari fat is nequit i!!c fatalis, in Regibus & Principibus papalibus , flupor* cura tot indignis modis à Papa premantur eiq; ferviât,quod proipfa\fuajervitute*arma ipfi expédiât, ut le Foseffe Reges palam doceât, quos Johannes vidit â muliere Babylonica> philtro tå vino fornicationis ejus, inebriatos; cujus Botri Sodomitici tam letifera vis eft Jen-

fut etiam fopiat horum* qui nunc fui & adverfariorum imme- mores.nec recordantes noviflimi lui,cum conjuratisproprisLi- bertatis tå Religionis Hoßibus* arma conjungunt, contra fuos confederates tå foß> itator es ; certi prodito res fidei tå patr/ajuat in apertum exitium, ejuocun^ res ceciderit* ruituri.

58. Forma Minilterij Ecclefiaftici eft Interna ve! E xterna : illa efl jus tå pot eft as pr adi c andi vet bum-, tå adminißran-

'tngxens Sacramenta , ju x ta Chrißi inßitutionem tå claves reblè ujur- M im ßen p*ndi*pendens d foto mandato tå tnformatione Chrißi , fucs Apo- um ab fiolos in totum mundum ablegantis ex omnipotentia ßbi data in cce

lo tå i» terra* Matth. 28. Haec poteftas minifterio eft Eden- tialis & quafi anima ejus, quà dempta , mimfterium non confiftit, & lyftema corporis Chrilti myflici diflblvitur. Abl’olvitur Üuabut partibus * pradicatione verbi* & verbo annexorum Sacramentorum adminiftratione : deinde reel* ufu c/avium folventis tå ligantis : Quarum partium illa, pote fiat ordinis ; hæc juris dièhonis poteßas dici conlvevit.

39. Hanc internam minifterij 0 mam tå infiruUionem, qui non u n e n t & iequuatur , lêd Chrtfium quotidie laeti

ficant

Forma in terna* di

lijs fla- ihm.

ficant)& ncgocîationîs caufa Miffas tantiflant, ut Bahylonå ftsa merces extrudant»ad hæc officia» iufcepto beftiæ cha- raäcre in ordinatione fua, obligati ; iUivero minißeriod Chri» ßoinfiituto , minime funguntur »• fed Antichrißo, cui ic p r*- ftito juramento ad obcdiendum adArinxeiunt »Abominationi, ferviunt.

40. Neq; pctefia* hac, respeftu pra'conum verbi, plu- p0ießas r iumvel unius , eft Abfofuta, fr atona aut impeaioria ; fed to- fag nom ta ad prarllriptum legum divinarum reßnfla , €fi abfo* carens AvDwtU quidquatr» indottrina& cultibus innovandi. putM%Si man fer if is infermonibus meis,ver è aijcipuii meiefiis: dccentcs eoj fervarc omnia qua egopracepi volts, Matt. 28 >19- ^ QulJ *Ppo- fuerit aahxc , apponet Deus fuper illum plagas, etc. A p o c . 22 8*

41. Etenim talis Ecctefiaflica dominationis in religionem tå cultum, in fidem tå hominum confidentias » primatus» non crt:a Chrifto, miniflro udi commifliis I Quia Chriftuait vocat ^ Dominum eumf^ unicum, in quo ie Apoßolü opponens» nullum his Tivxprdfumtu eo>um fucceßoribue, reliquit dominationis primatum» i.Cor, 8,6 tNobts efi unus Dominus Je fus C h 'iß f i Matt.23, 8. Linus eß magtßer veßer Chnßus » omnts vos fratres t ft is,Nullus igitur eß rehquorüpa flor ü pater aut dominus conßitytua.Cod. l, lg. Ipfe eß Caput corporu Ec de fia, ut fit in emmbusprima» tum rent ns. II. A negato talis principatus ufu. Petrus (c //. ovparftrßünQv, non principem fidei nominavit ; non dominantem itero , led je formam gregis confittutt. l.Epifi. s t . Paulus, non dominamur fidei veßra, i. Cor. 3. z.Cor.t, 24. Uf. Aboppo- ///. Titione Relativa : b/ltnißn fumus per cjuos credidiftis\ omnia veßrajunt, five Paulus five Cephas, fivo Apollo, vos autem Chrtfit: quæ omnia dominatui adverlantur, miniflcrium ponunt.Principes igitur Spirituales qui le nominant, qualis prater Chriftum nullus eft » crudeles pfycotyranni lünc» partim ipfe Antii hr iß us , partim Regni ejus mini(iri, 2.1 eff. 2 ,4 . Itadô forma Miniiterij interna; confer th. s à, 4 / .

Form* 42. Externa Minifterij forma potiflimum ordineexterna, gradibus miniflrorum continetur. .Gradus inter perfonas fttain Ecclefiafticas approbamus I. E x Regula apoflolica generali gradibus ut omnia ordine fiant & decenter. iCor. 14)40. Ii. Ab Miniftro- exemplis Eccleßx partim veteris partim N I : quæ enumerata rum. funt fuperiu«, III. E x donorum diverfitate, R o m , 12, d. /.

Cor» /21 4.Forma 4/. Diverßtas hec inApoftolicaEccleßaf\v\\ta, ordinariumordinari/ Minifterium» in quo folo dabatur fucceffio , gradibus Do- Mini fle- Horum , Paftorum (eu presbyterorum Diaconorum termina» ry » /fw- batur. Epifcoporum ordo, ab or dir. e paflorum presbyterorum, foreApo- eo tempore diflinHus »utpeculiaris nudus erat : led ex communi ßolorum. infpc&ionis officio, omnes presbyteri laborantes in verbo, dice

bantur cDiirnoaroi, feu â^nrKoximç 1. Pet. / , 2: Phtl. 1 Fit. /, /7. /• Ttm.4, 4. AH. io Unde Epifcopi jure divino, nudius jurù- dillionis primatu, funt presbyteris [up er i or es , multô minus quis - quam ,feu ex collegio Apoftolico feu exfucefjonbu*, cft divina & immediata > vel mediata legitima humana vocatione, wxupfyjHK®* catholica Eccleflaprimas conflitutus, nedum Ut X»c- ßtcrifc Romanus, talis hodie lit» ut ejui infuper A vero Eccle- jtaflieo Miniflerio 4 Chriflo indit uto, iam prtdem ceu flella decidit mundum complexus j qui btnis cornibus â miniflerio Ecdefla• ß ico altenis, tandem ex abi/jjoprodijt armatus : Apoc. 13, 11.

44. fuerunt etenim primum Linus, Clemens, & Cle- tus, presbyteri Romani feu Epifcopi divini: (uccefiores poftea Epifcopi humani \ porro,metropolita, tum Archiepifcopt vel Patriarcha \ ac tandem cvalerunt pontifices, Tyranni Jummi maxim i. Pofl Apoftolorum quippe ætatsm , exortis in religione diverfis ftudijs, in remedium febt matum , unua ex presbyteris, Epifcopus fpecialiter, voce Eccleflafhca ita ditius , conflit utut efl, qut certarum Eccleflarum collegarum fuorum in -pedionem gereret: Ut habet Hieron: ia Epift. ad I i t : In

con«

concilio Nîccno, quod Ccnßant. Magr.us ccnvccai.it ar.hi Chrifti j 20, lancitum fuit , F t ßngularum provinciarum una Eccleßa, ( / urv* atiquu Epijccpits , Juper reliques Just provincia M iwßros , tnfpeflicntm gereret: Ubi ccnßituti hint AUtio- politæ feu primate*: vid: Rtmer.u** Carthaginenfis, Antiochenus , & pofimedum Ccnftantincpolitar.us, confilio quidcm n o n malo. fed eventu infelici. Kam etfi concilii m Cartha- ginenié, cui interfuit Augußirus, Sczimeno & Bonifacio» UmverJaUm jurùditficnispnmatumferio ajfeBantibus, nen tarnen pro illo primatu obtinendo, jui divinum feu ullum S. Scriptura api- ctm , autpraferipiiontm* feufuperioris temporis ufum allegantibus* fed craßum di concilij Hice ni accretis , mendacium proftrentHus% mafculc refti t i t ,& iftam Romanam ambitionem & impudentem frontem pro tempore retudit: Tamen fub principio Septimi feculi » Bonifaaus Tertius , fola icculari Impera- toris Phoca Authoritate* in defideratam diu cathedra eveäus, &fummus Pontifex declaratus cft, qualemN.T.pontihcatum, cjuo Eccleßa libertas fub triflem Europaræ Babylonis fervitutem traheretur, neq; ille tribuere, neq; hic accipere falvo officio potuerunt, ob ft ante prohibitione £$ exemplo Chrifti.

45. Chriftus enim Minifterialtm iua? fponfæ» Eccle- flæ > admtniftrationem, procurationem Ariftocraticam reliquit,primum omnibus Apoftolis luis a au aliter tributam ; Talem deinde formam Apoftoïi conftitutis à le miniftris , dtïïis Exemplis formatam-, tradiderunt ; Spiritus S. intégré deferiptam expreffit, tanquå/*^t/e*^wadadificat ioné corporis Chrifti, E/h. 4, it. t.Cor. n . Neq; fuperiotis cujusdam ordinis > capitis »vifibilts, Monarch

oftead \t Romana?y**%9gd fivniamentii & tola relief ua Babyloni* (Irulera* Spirttui Ch/ifli, & Canonica Scriptu**, nujptam tere conformia^.

46. Sicut verd Apofloli prarfumpta; jurisdictionis primatem ex fuo collegio agnoverunt neminem ; ita nec ilii qu iB PetrO lupervixerunt Apoßoli, presbyteros Romanos quafi fuccefiores mortui lui col leg^/r tpfis potueruit extfltma- refuperiores»liveLinum, five Clementem, five Cietum, qui quidem B Petro tancjuamjympresbytero. incommuni Eccle- fiartici Minilterij porettate

incertum etiam tÇ[ y An Petrw unquam Rom* fuerit. Certum eft nunquam fuiffe Romae cum feripturaw/ de B Petro y vel dc Roma uff ia loquitur. Tanta certitudine fundatur primus Ro«* m a n x fidei Articulus, deforma monarchtcaprimatu* Romani•Atqs ita exhibuimus genuinam Minifierij Eccefiaftici for mam,m* ternam & externam.,.

48. Minifierijfinis refpeBu Dei, ert gloria & propaga- Finit. d o Nominis Divini. AB. pyif: Joh.17,4. Pinis fubordwatue,ert hominu converfio, renovatio & falus ; ut erepti depotefiate tenebrarum , transferantur in Regnu filij DtleBionu Dei. Col./,/f.Ex verbo n. Dei renafeimur, convertimur,f’alvaur. Jacobi r9 IS. /• Pet. /, /. Voluit Deus per flultitta praedicationis Jalvoj facere credetefy I. Cor. /, 21. De Efficacia Minifierij feu praedicationis verbi diximus fuperius. Confer. Joh. ô> 6}. AB. ih *6- Puc. 8, 12. H(b.4yt). P fipiS. E ftiy 4 e?//» 10. O f O S . Cant.

Concilié tff Pißt* tones.

k # ïAty%df » doår inam & redarguitionem, f*/- bu4 cognitio veri ( i refutatio fa lß efficitur ; ircuàucu tyy Tmytftfyanf inflitutionem & exhortationem,

cognîtionù juxta fcripturam, itfcretlonù tff promulgationis.'Sic Niceno prafucrunt Conftantinus imperator,& Euflati- U* Antiochenum Epifcopus, & Macarius 1er ujolp mit anus The cd. lib. i.e. 7. Eufeb. lib. h c. 6. {, lo Sacral, lib.i. cap. f .

54. çyluthoriias legitimorum conciliorum Fpifcopa- lium Magna quidem efl ,• fed non Abfoluta, verùm Humana t f tanta % quantum Authorilatis ex Scriptura Canonica colligit; quomodo ipjumConctliu Apoflolicum nihil decernit, nifi confirmatum per fcripturam, Abi. u . u . ip. Concilio*um igitur Epifcopalium Decreta non fo/um licet, fed necefluro efl ad cano- Dem S. feripturæ examinare , ejuem eanonem folum , qua: non unicé lecuta funt concilia ; Ea omnia Pontificum & Sacer do. tum Concilia deprehendimus erraffe tam in veteri , quàm Novo T .1. Cron: //.7 . ffer, i j . t f 14* /4- E f SS, io; Szech. 7. z 6 E x.$2,4.2. Reg. 16, ii. item loh. p, 34. ^ / /, 47. Math 26.6f. Abi. 4. / .*. quidni igitur Papiflica hodie errent concilia coafta cx [oltsjura* tispapa: notatis fingulari ejus charaftere in frontibus, Man-eipijs i cujus fui capitis ffintum , contagiofa traditionum huma naram lûbe corruptum, St vifionem cordis papalis reff* pientem, Conciliorum iftorum membra, pro ffiritu Chrifli, t rahunt & hauriunt Nec Concilia Papißica exfolisE- pifcopis& docentibus colle&a, reptæfentant Eccleffam to* tam vifibilem, ut ad cujus definitionem & integritatem etiam auditores fpeäät ; multô minus repræfentant Eccleffam militantem invifibilem nedum triumphantem,quæ Utraq; lola,extra erroris fundamentalis aleam conftituta efh

55. Nec effit as conciliorum non c ft (implex aut abfoluta ad tollendos errores; funt enim multaHareJesabs^Conciltjscon- futatæ ex fotafcriptura,d Chrtßo,abApoßolis få patribus,annis pri. mù}ooi quib9 *##,»Oecumenica Sjnodws elt celebrataj ut non neceiTum litfiiarefium damnationem ,ut hodie poAulant Calvi-

£ 2 uian

differre ad Concilia, quorum nullum exîtucn» fe fauftö Ixtumvc vidifle, fcribit Naz,ianz,enu4 in Epift. i. adprocop.

56. Praxi, dilciplinæ, morumq; & vitæ cenfuræ, po- tifs. \n(crv'uintvi{ttationes , Eaeq; vel Parochiales infiituendæ â lingulis Minifiris in luis paroecijs»& fingulis earü famiiijs;vel Eicieji*fiica,à præpcfitis in contradib9; vcl Dieecefalesin tota diœccfiab Epifcopo; vcl provinciales in integro Regno a b extraordinarie deputatis : quarum vifitationum exempla in fa- cris extant) /» Sane. 7. 1 Reg %ls-> 2 Reg, 2, 4. zChrnoic. 3* 11 :d A t t : 14. 21. i s * 3 * t 4 / ; d *8> 2 3>

H E T E R O D O X I A .v

57. Hcterodoxia convellit MinifterijW Ncceffitatemf vel Caufas, vel propris effeti a [eu 0ficta. Neaffiiate impugnant

Enthufia honunts fanatici Enthufiaft qui privatas revelationes ex- ftt* p e d an t : ex 1er. 31, 34 > non docebit ultra vir proximum ju~

um , d fratrem fuum , dicens cognefce Dominum : erunt enim omnes Doth* *Veo. Relp. I. Hæc comparate accipienda elle » de clariori illuflriori, de ampliori & gentibus communi myfteriorum fidei fub N. T. Cognitione, quâm Tub V. T. i.Rcfpondet-d^«/?/«»* : quia hacc (impliciter didta videri poliunt, fingnificari finem dpramiumfidei, vid: Glorificationem d beatitudinemfidelium : Nam ctfi promiffio ifta fpedat tempus N. T ; loh . 6,45. Heb 8» n : Tamen beneficia renovationis N. T: in hac tantum vita inchoari, perficienda verö in vita rtterna, inter quæeft illa clariflima lux divinæ cognitionis» !• Cor. 13,12.

$8. Caufam Efficientem \ Minifterialem , feu Media- Anabapti tam Minifirorum vocationem » quidam omnino jimptici- fi*yPho- ter tollunt, quidam re/peflive> fecundum ejuid. t Anabaphfla» Uniant, phoitntani, etli minifterium Ecclefiaflicum agnofcunt&:

recipiunt : Tamen ffecialem vocationem fimpliciter refeiunt,

mini (lern exercitio omnibus promifcuc permiflo, ex cMdf

inprimis fcripturæ aflercntis, quod Chrißwt Nos omnes fecerit

ficerdotes & Reges, & quod Chriftiani fint facerdotium Re

gale, Apoc. /, 6: / , 10: i te l : 2, 21. unde concludunt, omnes

fideles absfy peculiari vocatione, pojje in Ecclepo docere, £jf Abluo

mintßetijpublier exercere. Relpondemus.- dici omnes Chri-

ftianös, (acerdotes, non tam rejpeplu externi muneris Eeclefi-

aflici > quàm partim reJpeHu ßiritualium Hofiiarum Deo offe

rendarum, /. Pet. 2 j / . Partim ex potentia capacitate remota,

quatenus Nemo Chriftianus, lege aliqua >ab hujus officij

petitione excluditur, modo iit za£/[tan idoneis ornatus, &

legitime vocetur. Proinde licet ad ßintuales hoßias pertineat

etiam pr adi cat 10 Evangelif, Mal. /, //; Rom. 15, lé: Tamen ex

appellatione (piritualium facerdotum, omnibus fidelibus tri

buta , nequit inferri, quod pertineat ad omnes fine fpcciali

vocatione , hanc fpiritualis Hoßia tyecitm, quafiex efficio pu

blico, offerre. Num omnes funt Propheta ? Num omnes DoBores\

/, Cor. 7, .29: Privata igitur familiæ, proximi & aliorum fub

cafu necell itat is , informatio, omnibus (piritualibus (acer-

dotibus incumbit ; non item ordinariumminiflerijexcercitium

extra peculiarem Ecclejut vocationem.59. Mediatam vocationem miniftrorum fecundum

quid, Jeu legitimum vocationis modum, evertunt Papißa, Non- taptjtica

nudipoltiici. Papirtæ jus mediatæ vocationis, fuo Papaee- vocatto.

julqj £pifcopis lolis, esclufo Magißratu populo, aflignant.

Bellarlib: 1, de Clericis C. 4: vocatio pajlorum non pertinet BeU'.nu-

ad populum , fed ad Epifcopum ad fummum pontificem , ex quo gaturpa-

ceufonte ad Epifcopos premanat- Contra politici quidam, pame/Je;

idem jus, enterjura Maje flatis eiuidim Regalia numerant , fontem

exclulo Minifterio & populo. F'tri^perperam: quodingene- Miniße•

reitaconßat. Quod officium mediate in qualibet focieta- rij.

te deferendum, pendet vi legis & vigore conflitutionis, ab£ 3 o

m -

omnium flatuum veî fociorum notitia, affenfu & fufragij*: id officium ex uno eorum, licet fuperiorj,vel Hata vel Ibcio, & incommodé impetratur, & privata (olû illius Authoritato conferri ccnfetur.Sed officium cujusq; Miniftri Ecclcfiartici mediate vocati, quo adipfàm perfionædefignationem» probavimus pendere certo jure, ex notitia &aflenfu om n iu m Ecclefiæ flatuum. Ergo.

60. Praeterea Ecclefiafiica poteßas reft} Je fini té , pro- manat& derivatur ad Epilcopos & presbyteros, non ex Apo- fiolis principaliter » qui neminem proprio nomine vocarunt» aut ad juramentum fubjettionis fidelitatis ßbi præfiandum adegerunt ; multo minus tanquam e x /èw/epromanat ex Papa, Apoftolis longépoßericri: bed derivatur Ecclefiaßica poteßas unicè à folo Chrißo Authore M intfterj, qui non folum quondam dédit Apoßolos Prophetas Svangehftas immediate vocatos ; fed etiam hodie dat ordinarios Paßores £5* Doftores , cùm vocatio etiam mediata, fit Atlu* Divinu* hominum tartum opera adminiftratus, Sphia, iz, /. Cor, /2. proinde ficut Monarchia tantum refteftu Chrißo loeu in Ecclefia habet ; ita officii Eccte- fiaftici, ad unicum Ecclefiæ Monarcham, Regem & caput,C hr i ft um, fubordinationem agn o fei mus; & cx ip lo tanquam ex fonte, derivationem officij Ecclcfiaflici ad fingulos legiti-

vdina vocatos * fe r im u s .61, Sicut vocationem Miniflrorum , ita eorum or-papi- fcnationcm t Papiftæ f u0 papx falis ejus Epifcopû adferibunt

infolidum. Concil. Trid. Sell': 14. can .7. St quis dixerit, presbyteris Spifcopos non effe fupertores, vel habere poteftatem ordinandi cum presbyteris communem, Anathema fit. Bellarm: Lib. de Cler. C. 3. Nec Lutherus, nee Cinglius nec Calvinus » fu erunt Episcopi , fed pesbyteri. Ordinandi igitur potefiatem habuerunt Nullam. Ex quo principio concludunt : nullum ab illis, Morum ve Juccejfonbua ordinatum miniftrum, efle verum

Eccîefiæ Pa florera , ns c reformatos verum habere Miniflerium ; & per hoc, apud eos nor* ejfc veram Ecclefiam,ut qua fine verü Pa*

floribus ejje nequeat.6z. Bona verba quafo: Habent ifta fblutionemthefi 27.

& feq : Fruftra nobis fuos Bicornes, Antichrifto fuccenturia- tos , tpifcoposoftentant filij fornicationum, papatus quippe Epjfcopos hodie non habet alios, quàm qui pariter cum fuo Capite y Rege, non ex al io , quim ex Abyffi fonte, quâ taies * progrejji [uni j & qui funt fie lia cum fuo Lucifero Je Calo in terri delapfa i terreftrium negotiorum mole obruta fepulta. Nullo quippe alio prnpè officio Mixti illi Episcopi fungunt u r , qua ut firenuc negocientur in Mari Babylonico » in extrudendis fe- pt up licibus Babylonis fEccIcfia? Rcmaæ jmercibus : Apoc: /9, v.9: /, Pet : 2, /: ut fmt Anguli & duri cardines, ruenti Babyloni oppofiti ; fintq; Armigeri*quorum carnalibus armisDraco fuam Hierar chiam tuea tu r} praevidens fuam Babylonem prorfus r u i turam fuifle, fifola divina pro teft ione, fi ipfa Conditione aut Bonitate caufae, & armis fpiritualibus folis niteretur^.. Quibus tamen armis* Spiritus S. Ecclefiam per orbem propaga- v i t , fc juxta voluntatem fuam defendit & fufiinuit, et iam quando Petrus, Paulus pro confejfione Chrifti, in vinculis detinebantur* Romani pr afui es in cavernu fpeluncis delituerunt.

63. Politici ifii qui jus vocandi miniflros , inter Politica Maje flat isjura recensent, in locum excejjus papalis, parem in Eeclefia labem plantant & fubffituunt, dum ex p r o prio unius,1vel ordinis vel hominis fccularis Authoritate,fuspen- dunt jus vocandi, vel deponendi ac dimittendi Ec cie fise Mini ft ros ; non minori mutandæ ac corrumpendae Religionis, itemqj fævitiæ ac perfecutionis fufiinenuapericulo exponentes Ecclefiam, quam fuit fub DomwatuMonarchico Papae, fr x i flo quip-, peprtfumpio in Religionem & totam Ecclefiam eiusq; Mini-

fie-

flum Jure qua ft Re galit cmerfit Jam pridem in Regno pspa- ! i , horribilis ilia Pfycotyrannis & Chrifltanorum laniena. Hujus item juris opinione, Roma pontificia , le I'angvine Tant o r u m tå Martyrum Jefut hodie inebriat : Apc. 17.64. Non abfimilem fruftum minatur Ecclefix Chrirti > jus illud Cuicun^ vel ordini vel homini [oli tributum. Pendcbitenim ab illius nut u, Regni ac principatui Refrgio: illi de Religione contradicere, erit crimen capitale ac hrfa Ma- jeftatü committere. Ex hoc prælumpto jure, Theologiae Pa- fiores Lutherani>tx fuis oflficijs in Hajfia moti>& folum vertere jufTi lunt, annoChrift 16O5. per hoc praefumptum Majefia- tisjus in Ecclefia, Phocas imperator Beftiam Romanam ex Abys- Jo evocavit> tå AntiChrijlum in tempto De) conftituit. Quin etiam abfurdum eft, adjura Regni referre jus vocandi Mini f i ros Ec- cie fis tå confhtuendi de religione. ReXenim aut princeps fecu- iari«, non sjuâ talvyci\ in Ecclefia.* non igitur ut tali velperjuc- cefjicnem vel per eltfîionem iftud jus poteft con petere. Ffie quippe Regem autprincipé , Et r(J'ein Ecclefia, ex diverlis principijs & medijs pendent,ex quoru nudo fluit aut ùqui tur jua MajefiatisEcclefiafiicum. Quâ princepsant Rex (acroba- ptismate tingitur & regeneratur , membrnm Ecclefia efii- citur: non tam enin caputvel in Regem Ecclefia? baptiza - tur. Hinclolus Chrifius Rex Eccleliæ celebratur, Plål. 2,6 : zach. 4,9: Jofiie 5,14: nec auditum eft haâcrus

inomnia regna Chrifti?na; Ideoq; conjungi in papat e- jtvfy Fpifcopisj poteftatem duplicis gladij Spiritualis få fccula- ris. Hæc Affertio, fivedireftè id eft apertè; five indire&è per cuniculos: id eft doloje, pratextu Agni ac vicariatu* Chri- Indire- f t it fubftecie Religionis fåJalutü humana* f ta tuat, quafipap*.fit Clunt Bet ju t excercendi fecularem jurisdictionem quocunq; rnodo in larmim. Reges terræ;jus eosdem deponendi få inftituendi ; Regna trans fie- rerfdtftubditos abfolvendi a juramento obedientia*omnes Scclefia Mini ftr os ab obeduntia fui Magi ft ratus , eximendi ; fe få fuos Epifco- post in fuis quos

îigc învaduDt:Ita dominator iiîc latia!is>tituîum& Iocu Cfiri- fti furni pontificis nefariè fibi vendicat; Heb. 7,23»Ad hanc internam tå novam Minißeri Papißici formam*PpeQàt tota illa in Ecclefiam redufta ex judaismo &GentiiismO cercemo- mar um tå cultuum fuperßitio tå idololatria* cujus femine fornicantem fecum Babylonem* Alduter ille > complevit. Apoc. 17« confer Thefinjj. Huc xtïtifacrilegum Concilij Trid. decretum feil' 13; Brtc'pimtis fnbpœna excommunicationis* quod nullum Presbyter communicet populo* fnb utraq, fpecic panis tå vini. Hæc omnia corruptam Minilterij bcclefiafrici formam apud Pontificios offendunt.67• Externam Minifiertj formam conflantem legitimo graduum Miniflrorum inter fe, ordine & refpedlu,^er«/V/o/? turbavit *tå pejjum dedit latialis Abaddon. Hic n. B. Petro in A-* poftolos, luos collegas, dominatum ohtrudit.Monarchicum: Jibivero ut Petri fuccejjori, tå quaßjoli Chrißiin terris vicario, in omnia concilia, totumq; clerum, primatum duplicis impe- rij depofeit. concili. Trid. fefl* 23, can, 6. Siquù dixerit non ejfè in Ecclefia Catholica Hierarchiam ( duplex papale Dominium) divina ordinatione inftitutum, Anathema ftr. Qui canon dire&è eft oppofitus canoni Chrißiirafcribentis Apoßolis Jta«o- /u$y, non dominatum* Matth. 20,28: Bell, eandem Monarchica gubernationis forma urgens lib.5,de pontif. Rom.eft,inquit, non fimp lex error* fedperniciofa httrefis, negare B. Petri primatum.68. Refponfio. Aliena eß quaßionis , dc duplici primatu Papæ inftitutæ, ex B. Petro probatio. Non. n. Petrus tå ^Papa lunt Mçovti: quia Hic in propria tå Apoßolicam Petri cathedram nunquam fuit receptus, immediata SS. revelatione carens, quam Enthufiafta perperam jadat. Q u in etiam funt Avvfyo- 9oi. Poftquam n- Papa Cathedra docendi, omnibus fympres- byteris communi, excidit, eamq; confpuit * Aliampbi cathedram operâ Draconis eß machinatui, utri % priori contrariam, ut,

pote

pote Regalem & imperialem. D udam igitur ex PtlrO ad Papam> tanquam ex pari vel fimili, Argumentationem : dia- metralisPetri tå Pap* oppofitio proftcrnit.Deindeprincipium petit Bellar.de perniciofa Hatred* B. Petri primatum negante. lnfuper fundamentalem ilium ftruduræ Babylonicæ lapidem reijcere, & primum ifium fidei Articulum de primatu Petri tå Pap a , negare, S. fandus non damnat ut Harefin ; Sed requirit utg/W*/

rtlnli nominis divini Abufu.Sic ab Exorcistù benedicutur Aqua tu fir alis, oleum, cineres, cruces, Rami, ad concilianda iftisrebus divinam efficaciam pro Spirituaiib:ss effeti is producendis*. Pro delendis venialibus piceatis, fugandis damonibus, gf curandis o. m nis generis morbis. Baptizare* illis no eft homines in Nöine Patris, filij» & S. S. fimplici aqua afpergere ; fed aqua confecrata exorcismis,addita infufflattoe>Jaliva,utlione,o nibus in lingva populo ignota adminiftratis. Pradicare deniq; ipfiseft, non fola Eloquia Dei proponere ; Sed traditionum, apparitionum, legendarum ex Santtis, decretorum Papalium Zizania diftemi- nare. Ex quibus Minifterij Papiftici efte&is feu officijs* liquidum eft, quàm lata Apoftafiacicidit Babylon, âvero Ecc/e- fiæ, quale Chriftus inftituit, Minifterio. Curavimus ita, pro temporis ratione,Babylonem,6c non fanata eft: derelinquam u s eam ,& eamus unusquisq; in terram Tuam, & narremus inZion opus Dei noftri, Jer. 51,9,10. Cui gloria in lecu- lorum fecula, Amen.Ad Proflantem Eruditum virumjuvenemDa-,. J O H A N N E M F R I S I U M ,- S. S* Theolog. Studiofum, publice difputantem,Amica Gratulatio,

Illdicio veftro Papalis ritè tyrannis Pellitur ex cætuChrifti qui fulmme terret T e r ra s , turbat aquas, qui fublunaria mulcet,Cujus conformas in terris usq; Miniftros Vitâ Si do&rina, qui Papa* & morte refiftcot ;Horum per temet confht, dilefte J o a n n e s ,Perpetuum Temper notnenq,* dccusq,* perenne.Concelebras Dominum fic defendendo^Miniftrum i Sacra Minifteri j dum libras lance facratâ Et venis in Casium, & Papam detrudis adoreum.

quam fundebat C l a u d i u s B r o d b k i f ta la m b *