BACK TO WORK: Growing with Jobs in Europe and Central Asia (ECA) The World Bank
İŞE GERİ DÖNÜŞ: AVRUPA VE ORTA ASYA’DA (ECA) İSTİHDAM
İLE BİRLİKTE BÜYÜME
Omar Arias, Sektör Yöneticisi
Indhira Santos, Kıdemli Ekonomist
Dünya Bankası
Türkiye, Ocak 2014
Avrupa ve Orta Asya’da istihdama ilişkin bir rapor neden hazırlandı?
Büyüme ve istihdam olanaklarının oluşturulması: zayıf bir bağlantı • Bölgede güçlü ekonomik büyüme ve reform varken, 2007 yılına
istihdam yaratmada nispeten zayıf bir performans görülmektedir • Kriz süresince ciddi derecede iş kayıpları görülmüştür • İstihdam olanakları oluşturma konusunda zayıf performans
sürmektedir ve işsizlik oranları oldukça yüksektir Büyüme ve daha iyi yaşam standartları • İstihdam (ve dolayısıyla ücretler), yurtiçi ekonomik büyüme ve
herkesin yaşam standartlarında iyileşme ile sürekli yoksulluğun azaltılması arasındaki temel geçiş mekanizmasıdır
Avrupa ve Orta Asya’da İş Sorunu:
İstihdam ile Büyüme Nasıl Gerçekleşir?
0
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
30,000
35,000
40,000
45,000
50,000
-2
-1
0
1
2
3
4
5
6
7
8
ECA Turkey LAC EAP OECD (Europe) OECD (Non-Europe)
Satın alm
a Gü
cü P
aritesind
e AB
D D
oları, 1
99
0
Yıllı
k o
rtal
ama,
yü
zde
cin
sin
den
Real GDP growth (left axis) Real GDP per capita growth (left axis) GDP per person employed (right axis)Reel GSYİH (sol eksen) İstihdam edilen kişi başına GSYİH (sağ eksen) Kişi başına büyüme reel GSYİH (sol eksen)
2000’li yılların başında GSYİH ve üretkenlikte güçlü büyüme
Reel GSYİH büyümesi ve işgücü üretkenliği (2000-2007)
Kaynak: Dünya Kalkınma Göstergeleri (WDI)
Avrupa ve Orta Asya Türkiye Latin Amerika ve Doğu Asya ve Pasifik OECD OECD Karayipler (Avrupa) (Avrupa harici)
Ancak kriz öncesinde kısıtlı istihdam olanakları yaratılmıştır ve 2008-2010 yılları arasında ani düşüş görülmüştür (ancak
Türkiye’de tam tersi görülmüştür) İstihdam büyümesi, 2000=100 (2000-2012)
Kaynak: Yazarın, ILO ve Dünya Kalkınma Göstergeleri’ne dayalı hesaplamaları. Notlar: ECA = Avrupa ve Orta Asya (Geçiş ekonomileri, ve Türkiye) ; LAC = Latin Amerika ve Karayipler; EAP = Doğu Asya ve Pasifik.
80
90
100
110
120
130
140
150
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
ECA LAC EAP OECD (Europe) OECD (Non Europe) TurkeyOECD (Avrupa) OECD (Avrupa Harici) Türkiye
0
2
4
6
8
10
12
14
16
ECA Turkey LAC EAP OECD(Europe)
OECD(Non
Europe)2007 2012
Bölgede işgücü katılımı düşük ve işsizlik oranı yüksektir
Avrupa ve Orta Asya’daki katılım oranları, orta gelirli bölgeler ve OECD
içindeki en düşük oranlardır…
… diğer taraftan işsizlik, krizle birlikte daha da kötüleşmiş olan yadsınamaz
bir problemdir.
İşgücüne Katılım Oranı (Nüfusun %’si) İşsizlik Oranı (işgücünün %’si)
İşsizlik, gençler arasında iki kat veya daha fazla oranda daha yüksektir
Notlar: ECA = Avrupa ve Orta Asya; LAC = Latin Amerika ve Karayipler; EAP = Doğu Asya ve Pasifik.
40
45
50
55
60
65
70
Turkey ECA LAC EAP OECD(Europe)
OECD (NonEurope)
2007 2012
Yaşlı çalışanların İşgücüne daha fazla katılımı, işgücünü %25 oranında artırabilir
Türkiye Avrupa ve Latin Amerika Doğu Asya OECD OECD Orta Asya ve Karayipler ve Pasifik (Avrupa) (Avrupa harici)
Avrupa ve Türkiye Latin Amerika Doğu Asya OECD OECD Orta Asya ve Karayipler ve Pasifik (Avrupa) (Avrupa harici)
İki bağlamsal faktör: (1) Geçiş uygulaması ve modernleimenin hızı
Orta gelirli ülkeler arasında en güçlü reform kaydı…
… ve reformların uygulanma hızındaki önemli varyasyonlar
0
0.5
1
1.5
2
2.5
3
3.5
4
4.5
Esto
nia
Hu
nga
ry
Slo
vak
Rep
ub
lic
Po
lan
d
Latv
ia
Lith
uan
ia
Bu
lgar
ia
Cro
atia
Ro
man
ia
Fyr
Mac
ed
on
ia
Slo
ven
ia
Turk
ey
Alb
ania
Ge
org
ia
Arm
enia
Mo
ngo
lia
Kyr
gyz
Rep
ub
lic
Ru
ssia
n F
eder
atio
n
Mo
ldo
va
Mo
nte
neg
ro
Ukr
ain
e
Serb
ia
Kaz
akh
stan
Bo
snia
an
d H
erze
govi
na
Aze
rbai
jan
Tajik
ista
n
Uzb
eki
stan
Bel
aru
s
Turk
men
ista
n
İş Yapma Göstergesi (Sınır Açıklığı) Geçiş Endeksi (Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası, 2012)
6
Notlar: ECA = Avrupa ve Orta Asya; LAC = Latin Amerika ve Karayipler; EAP = Doğu Asya ve Pasifik.
50
55
60
65
70
75
80
85
90
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
ECA LAC EAP
OECD (EU) OECD (Non-EU) Turkey
İki bağlamsal faktör: (2) Demografik yağının iş gücü üzerindeki etkisi
Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya’da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013).
-20
-10
0
10
20
30
40
50
Bu
lgar
ia
Ukr
ain
e
Geo
rgia
Mo
ldo
va, R
epu
blic
of
Latv
ia
Lith
uan
ia
Be
laru
s
Ru
ssia
n F
eder
atio
n
Cro
atia
Ro
man
ia
Esto
nia
Bo
snia
an
d H
erze
govi
na
Hu
nga
ry
Po
lan
d
Serb
ia
Slo
vaki
a
Cze
ch R
epu
blic
Slo
ven
ia
Mac
edo
nia
, TFY
R
Arm
enia
Mo
nte
neg
ro
Alb
ania
Aze
rbai
jan
Kaz
akh
stan
Turk
ey
Kyr
gyzs
tan
Turk
men
ista
n
Uzb
ekis
tan
Tajik
ista
n
Yüzd
e
Daha yaşlı çalışanların sayısı, şu nedenlerle
genç çalışan sayısından fazla olacaktır:
Yaşlanma + Düşük doğurganlık + Dışarı Göç
Avrupa ve Orta Asya Ülkeleri: 15+ nüfustaki değişiklik, 2010 - 2030 (%)
Daha genç ülkelerde de demografik
baskılar görülmektedir: Dışarı Göç, genç
nüfusun fazlalığı ve uzun vadede yaşlanma
Avrupa ve Orta Asya’daki İşlerin Düşünülmesi: Çeşitli İş Sorunları
Çalışma Yaşındaki Nüfus
Reform Sürecindeki Aşamalar
Genç nüfus
patlaması
Orta vadede
yaşlanma
Hızlı
yaşlanma
Son Reformcular
Azerbaycan, Kazakistan,
Kırgız Cumhuriyeti,
Tacikistan,Türkmenistan,
Özbekistan
Rusya Federasyonu Belarus, Ukrayna
Reforma ortada
Başlayanlar Arnavutluk, Kosova
Ermenistan, Bosna-
Hersek, Hırvatistan,
EYC Makedonya,
Karadağ, Romanya,
Sırbistan
Gürcistan, Moldova
Gelişmiş Reformcular Türkiye
Çek Cumhuriyeti,
Estonya, Macaristan,
Polonya, Slovakya,
Slovenya
Bulgaristan,
Litvanya, Letonya
Sürekli Büyümenin Devam Ettirilmesi: Ekonomik iyileşmeye yönelik makro esasların sağlanması ve kriz
öncesi reform ivmesini tekrar yakalanması
Özel Sektör Öncülüğünde İstihdam Olanaklarının Yaratılmasını Sağlayın:
İş yaratılmasını ve genişletilmesinin sağlanması, girişimcilikten istifade edilmesi
1
2 Çalışanların, İş için Hazırlanması:
Modern iş yerine yönelik becerileri elde edilmeleri için çalışanlara yardım edilmesi
Caydırıcı önlemleri ve işgücü piyasasının önündeki engelleri kaldırarak (kayıtlı) ücret ödenmesi
Dahili işgücü hareketliliğinin önündeki engellerin kaldırılması
3
Avrupa ve Orta Asya’daki İş Sorunlarının Çözülmesi: Üç politika hedefi
Avrupa ve Orta Asya’daki İş Sorunlarının Çözülmesi:
Politika kaldıraçları
Daha yüksek istihdam düzeyleri
Dahili hareketlilik
Beceriler
Çalışma teşvikleri ve içerme
İş olanağı yaratma
(Büyüme, çalışma iklimi ve
girişimcilik)
Düşük istihdam oranları Yüksek genç nüfus işsizliği
Özellikle kadınlar olmak üzere, yaşlı çalışanların düşük işgücü katılımı
10
Hem işgücü üretkenliğinin hem de istihdamın arttığı her on yılda yılların yüzdesi
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
1990s 2000s 1990s 2000s 1990s 2000s
Poland FYR Macedonia Belarus
Advanced Reformers Intermediate Reformers Late Reformers
Both labor productivity and employment increased
Polonya
Gelişmiş Reformcular
Makedonya
Orta Düzey Reformcular
Son Reformcular
Hem işgücü üretkenliği hem de istihdam artmıştır
1990’lar 1990’lar 2000’ler
Sürekli Büyümenin Devam Ettirilmesi - Reformlar
Reformlar ve modernizasyon, uzun vadede üretkenlik ve istihdam büyümesi arasında verimli bir döngü oluşturmaktadır
Reformcular, 1990’lı yıllarda daha iyi işler yapmıştır ve reformlar da (gecikmeyle olsa da) buna cevap vermiştir.
Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya’da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013).
Türkiye: 1990’lar= %50 2000’ler= %42
1990’lar 2000’ler 2000’ler
Özel Sektör Öncülüğünde İstihdam Olanaklarının Yaratılmasının Sağlanması
Özel sektördeki istihdam yaratma, modernleşmede gelişmiş seviyede olanlar arasındaki iş tahribatını geride bırakmıştır
Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya’da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013).
3.3
6.0
4.5
0.4
4.1 4.9
5.7 4.7
4.0
-5.6
-8.5
-2.7
-0.2
-2.0 -2.2 -2.3 -3.2
-3.9
-2.3 -2.5
1.8
0.2
2.1 2.8
3.4
1.5 0.1
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
per
cen
t
Polonya
13.1 13.1 12.2
10.4
6.1
-5.7 -6.5
-5.1
-6.9
-11.6
7.4 6.6 7.0
3.5
-5.5
2005 2006 2007 2008 2009
per
cen
t
Türkiye
İstihdam Yaratma
İş Tahribatı Net İstihdam
Olanağı
Özel Sektör Öncülüğünde İstihdam Olanaklarının Yaratılmasının Sağlanması
“Super Star” firmaların (Ceylanlar) küçük bir kısmı, neredeyse her yerde en fazla istihdam olanağını yaratmaktadır
2004-08 yılları arasındaki tüm firmaların ve oluşturulan tüm istihdam olanaklarının yüzde olarak oranı
Notlar: Her bir ülkenin üzerindeki rakamlar, bir yıldaki ortalama istihdam büyüme oranını göstermektedir. Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya’da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013).
22 14
10 13
18 13
19 17
42
12
72 72
54 50
71
51
73 67 66
73
5.2 2.8 1.1 2.6 5.0 4.5 1.4 -0.3 7.7 -1.0
Bulgaria CzechRepublic
Estonia Poland B&H Croatia Romania Serbia Russia Ukraine
Advanced Intermediate Late
Share of Enteprises Share of Jobs CreatedGirişimlerin Oranı Oluşturulan İstihdam olanaklarının Oranı
Orta Düzey En son
Bulgasistan Çek Cumhur. Estonya Polonya Bosna Hersek Hırvatistan Romanya Sırbistan Rusya Ukrayna
Gelişmiş
Enabling Private Sector-led Job Creation -Entrepreneurship
Özel Sektör Öncülüğünde İstihdam Olanaklarının Yaratılmasının Sağlanması
Gelişmiş modernleştiriciler, girişimcilik potansiyelini daha fazla yeni iş yaratmaya dönüştürmektedir
Serbest çalışmayı tercih eden, bu bağlamda adım atan ve fiilen bir iş kuran çalışanların yüzdesi, 2010
14
Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya’da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013).
27
19
50
18
26
62
17
34
78
20
43
84
41
17
76
-
10
20
30
40
50
60
70
80
90
Want-to-be entrepreneur,among wage-employed
Took steps to open a business,among want-to-be entrepreneur
Succeeded in opening abusiness, among those who took
steps
%
Late reformer Intermediate reformer Advanced reformer Western Europe TurkeyOrta düzeyli reformcu Türkiye Gelişmiş reformcu Batı Avrupa Son reformcular
Maaşlı çalışanlar arasında girişimci olmak isteyenler
Girişimci olmak isteyenler arasından bir iş kurmak üzere
adım atanlar
Adım atanlar arasında iş kurma konusunda başarılı olanlar
Çalışanların Yeni İşler için Hazırlanması - Beceriler
Gençler arasında “yeni ekonomi” becerilerine yönelik artan talep; yaşlı çalışanlar arasında değer yitirme endişesi
Kaynak: Dünya Bankası personeli, İşgücü Anketi’ne dayanmaktadır.
Yeni Ekonomi Becerileri
Rutin Bilişsel
El Becerileri
30
40
50
60
70
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
20
02
Ort
alam
a B
ece
ri Y
üzd
elik
Dili
mi b
ece
ri d
ağılı
mı
Çek Cumhuriyeti, bir Kohort içinde doğan, 1975-1984 yılları arasında
Yeni Ekonomi Becerileri
Rutin Bilişsel El Becerileri
30
40
50
60
70
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
20
02
Ort
alam
a B
ece
ri Y
üzd
elik
Dili
mi b
ece
ri d
ağılı
mı
Çek Cumh., bir Kohort içinde doğan, 1955’ten önce
Çalışanların Yeni İşler için Hazırlanması - Beceriler
Ancak, eğitim ve beceri eğitim sistemlerinden yetersiz yanıt alınmaktadır
Çok fazla genç, temel bilişsel becerilerde geride kalmaktadır
İşlevsel olarak okuma-yazma bilmeyen, 2009 yılı PISA okuma testinde “seviye 2’nin altında” bir puan alan 15 yaşındaki kişilerin yüzdesi
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
Kyr
gyz
Rep
ub
lic
Aze
rbai
jan
Kaz
akh
stan
Alb
ania
Mo
nte
neg
ro
Bu
lgar
ia
Ro
man
ia
Serb
ia
Ru
ssia
n F
eder
atio
n
Turk
ey
Lith
uan
ia
Cze
ch R
epu
blic
Cro
atia
Slo
vak
Rep
ub
lic
Slo
ven
ia
Latv
ia
Hu
nga
ry
Po
lan
d
Esto
nia
Mex
ico
Ch
ile
Au
stri
a
Isra
el
Luxe
mb
ou
rg
Gre
ece
Ital
y
Fran
ce
Spai
n
Ger
man
y
Un
ited
Kin
gdo
m
Bel
giu
m
Po
rtu
gal
Un
ited
Sta
tes
Swed
en
Irel
and
Icel
and
Swit
zerl
and
Den
mar
k
No
rway
New
Zea
lan
d
Net
her
lan
ds
ECA OECD, non-ECAKaynak: OECD PISA 2009 verileri
Çalışanların Yeni İşler için Hazırlanması – Beceriler
Üniversite eğitiminin genişlemesi, yapılan yatırımı telafi ediyor…
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
KG
Z
TJK
AR
M
CZE ES
T
BG
R
SVN
RU
S
GEO ALB
MK
D
LVA
RO
M
LTU
PO
L
HU
N
TUR
Ün
iver
site
Eği
tim
inin
Get
irile
ri average return to college initial valueÜniversite eğitimine göre getiri Başlangıç değeri
2000’lerde yüksek öğretim alanların ortalama ücretlerindeki olumlu farkın gelişimi, Maaşlı çalışanlar, 25-64 yaş arası
Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya’da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013).
Çalışanların Yeni İşler için Hazırlanması – Beceriler
…Tüm mezunlar aynı şekilde fayda sağlamamıştır
Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya’da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013).
-200
-100
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1000
Educationmanagement
Pedagogy Law Businessadministration
Economics Physics Mathematics Computerscience
Electronics Energyengineering
Medicine
Bulgaristan’da yüksek öğretim eğitim alanına göre elde edilen yaşam boyu gelirlerin net (maliyeti) mevcut değeri (bin Leva, 2013)
Bottom 10% incomes Top 10% incomes AverageEn aşağı %10 gelir En Yüksek %10 gelir Ortalama
Tıp Eğitim Yönetimi
Hukuk İktisat Bilgisayar Bilimleri
Pedagoji İşletme
Enerji Mühendisliği
Elektronik Fizik Matematik
Çalışanların Yeni İşler için Hazırlanması – Teşvikler ve engeller
Düşük ücretli ve/veya ikinci ücretliler, genellikle, işgücüne katılım ve kayıtlı istihdama ilişkin ciddi caydırıcı uygulamalarla karşılaşmaktadır
Not: Kişisel gelir vergisi, sosyal güvenlik primleri ile vergilendirilen ve faal olmama durumunda kayıtlı istihdama geçerken kaybedilen sosyal yardımlar olan brüt gelirin yüzdesi. Kaynak: OECD ve Dünya Bankası hesaplamaları.
15
25
35
45
55
65
75
85
95
Turk
ey
Slo
vak
Rep
ub
lic
BIH
-Fed
erat
ion
Ro
man
ia
BIH
-Rep
Srp
ska
Esto
nia
Bu
lgar
ia
Hu
nga
ry
Wes
tern
Bal
kan
s
Mo
nte
neg
ro
FYR
Mac
edo
nia
Po
lan
d
NM
S, E
CA
Serb
ia
OEC
D n
on
Eu
rop
e
Cze
ch R
epu
blic
OEC
D E
uro
pe
(no
n E
CA
)
Latv
ia
Slo
ven
ia
Lith
uan
ia
Brü
t iş
gücü
gel
irin
in y
üzd
esi,
20
10
“İşsizlik tuzağı” Ortalama fiilen ödenen vergi oranı (brüt işgücü gelirinin yüzdesi),
2010
Average wage earner Low-wage/part-time earnerOrtalama ücretli Düşük ücretli/yarı zamanlı ücretli
Hizmetlere erişim: çocuk bakımı
İş düzenlemeleri ve çalışma koşulları
Üretken girdilere,
bilgilere ve ağlara erişim
Davranışlar ve
toplumsal normlar
Coğrafik hareketlilik
Beceriler
Bazı gruplar, çalışma konusunda fazladan engellerle karşılaşmaktadır
Kadınlar, gençler, yaşlı çalışanlar ve etnik
azınlıklar genellikle birden fazla dezavantajla
karşılaşmaktadır.
Çalışanların Yeni İşler için Hazırlanması – Teşvikler ve engeller
Özellikle çocuk sahibi oldukları yıllarda olmak üzere kadınlar işgücü piyasasına her yerde daha az
katılmaktadır
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64
İşgü
cün
e K
atıl
ım (
%)
Males Females
Avrupa ve Orta Asya ortalamaları
Erkekler Kadınlar
Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya’da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013).
Çalışanların Yeni İşler için Hazırlanması – Teşvikler ve engeller
Sosyal korunma, çalışma teşvikleri ve engellerinin işgücü katılımına ve kayıtlı istihdama göre yeniden dengelenmesi
BLR
KAZ
KGZ
RUS
TUR
ITA
GRC
ISL
PRTESP
ARMAZE
BIH
BGR
HRVCZE
EST
GEO
LVA
LTU
MKD
MDAPOL
ROM
SVK
SVNDEU
BELDNK
LUX
NORALB
HUN
MNE
SRB
UKR
GBR
SWE
AUT
FIN
IRL
NLD
BA
RR
IER
S
-1
-1/2
s.d
.
me
an
+1
/2 s
.d.
+
1
-1 -1/2 s.d. mean +1/2 s.d. +1
DISINCENTIVES
Low Middle High
Social Protection Index
BLUE GREEN RED
low high
low
hig
h
low disincentives
low barriers
low disincentives
high barriers
high disincentives
low barriers
high disincentives
high barriers
Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya’da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013).
Düşük caydırıcılar Yüksek engeller
Yüksek caydırıcılar Yüksek engeller
Düşük caydırıcılar Düşük engeller
Yüksek caydırıcılar Düşük engeller
Dü
şük
EN
GEL
LER
yü
ksek
Düşük CAYDIRICILAR yüksek
Sosyal Koruma Endeksi Mavi Düşük Kırmızı Orta Yeşil Yüksek
Çalışanların Yeni İşler için Hazırlanması – İşgücü Hareketliliği
Birçok çalışan, yüksek istihdam yaratma potansiyeli olan yerlere gidememektedir
Percentage of adult (18+) population who moved to a different city in the last 20 years
Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya’da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013).
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
Fran
ce
Gre
at B
rita
in
Kyr
gyzs
tan
Turk
ey
Swed
en
Esto
nia
Ger
man
y
Alb
ania
Kaz
akh
stan
Geo
rgia
Latv
ia
Cro
atia
Arm
enia
Ro
man
ia
Aze
rbai
jan
Lith
uan
ia
Bel
aru
s
Slo
ven
ia
Ru
ssia
Slo
vaki
a
Bo
snia
Serb
ia
Ukr
ain
e
Tajik
ista
n
Mo
ldo
va
Bu
lgar
ia
Ko
sovo
Cze
ch R
epu
blic
Hu
nga
ry
Mo
nte
neg
ro
Po
lan
d
FYR
Mac
edo
nia
Ital
y
Uzb
ekis
tan
Son 20 yıl içerisinde farklı bir şehre taşınan yetişkin (18+) nüfusun yüzdesi
Çalışanların Yeni İşler için Hazırlanması – İşgücü Hareketliliği
ve bu akımların önemli bir kısmı toplaşıma (aglomerasyon) neden olmamaktadır
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
EU11 SEE Middle-incomeCIS
Low-income CIS Turkey Poland Western Europe
Urban-Urban Rural-Urban Urban-Rural Rural-RuralŞehir-Kırsal Şehir-Şehir Kırsal-Şehir Kırsal-Kırsal
AB 11 Güney Doğu Bağımsız D.T. Bağımsız D.T. Türkiye Polonya Batı Avrupa Orta Gelir Düşük Gelir Avrupa
Tüm hareketlilikler arasındaki hareketlilik türlerinin dağılımı
Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya’da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013).
Çalışanların Yeni İşler için Hazırlanması – İşgücü Hareketliliği
Düşük dahili işgücü hareketliliği, ekonomik maliyetlere neden olmaktadır
Ülke içerisinde büyük (uzamsal) üretkenlik farklılıkları…
… ve işsizlik oranlarındaki uzamsal farlılıkları arbitraj yapmak için yararlanılamayan fırsat
Bölgeler arasındaki üretkenlik varyasyonunun katsayısı (Brüt Katma Değer/çalışan), %, 2009 AB Üye Devletleri’nin işgücü hareketliliği ve işsizlik oranları,
1995-2006
0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5
Romania
United Kingdom
Bulgaria
Slovakia
Poland
Czech Republic
Greece
Portugal
Netherlands
Belgium
Hungary
Germany
Finland
France
Sweden
Austria
Italy
Spain
Denmark
Kaynak: İşe Geri Dönüş: Avrupa ve Orta Asya’da İstihdam ile Birlikte Büyüme (2013).
Hareketlilik oranı
Çeşitli iş merkezli politika gündeminin temel unsurları
• Genel hedef – Büyüme ve toplumsal modelin çalışma-toplumsal korunma
ayaklarını yeniden dengelerken, politika önceliklerini de aşağıdakilere göre ayarlamak:
• Geçiş (modernizasyon) uygulaması – Sabit giriş/çıkışa olanak sağlamak ve işleri büyütme ve istihdam yaratma konusunda yüksek potansiyeli olan işlere yönelik kolaylaştırıcı bir ortam yaratmak ve diğerleri için de “çabuk yanıl, ucuza yanıl”ı sağlamak için reformların, ekonomik entegrasyonun ve çeşitliliğin geliştirilmesi
• Yaşlanma ve demografik zorunluluklar – daha uzun ve daha üretken çalışma hayatının ve işgücü piyasasına dahil olmanın teşvik edilmesi ve sağlanması
26
Çeşitli iş merkezli politika gündeminin temel unsurları - sıralama
• Kısa ve uzun vadeli politikaların kombinasyonu – Kısa vadeli:
• Ekonomik iyileşmeye yönelik esasları sağlamak üzere makro/parasal politika
– Daha uzun vadeli:
• Superstar firmaların büyütülmesi – iş büyütmenin ve girişimciliğin önündeki engellerin kaldırılması
• Çalışanların daha uyumlu hale getirilmesi – Genel beceriler ve piyasa güdümlü, yaşam boyu öğrenme
• (Kayıtlı) Çalışma ücretinin ödenmesi – Çalışmanın önündeki caydırıcıların ve engellerin kaldırılması
• Çalışanların daha hareketli hale getirilmesi – İşgücü hareketliliğinin önündeki engellerin kaldırılması
27
Çeşitli iş merkezli politika gündeminin temel unsurları – Öncelik verme
• Çalışma iklimi, işgücü piyasası ve kamu sektörü reformu – Son modernleştiricilerin, üretken bir çeşitlilik için kamu sektörü yeniden
yapılanmasına ve birinci nesil çalışma iklimi reformlarına odaklanması gerekirken; gelişmiş modernleştiriciler inovasyon ve girişimcilik için ikinci nesil çalışma iklimi reformlarını takip etmelidir.
• Beceriler – Tüm ülkeler, gençler arasındaki güçlü genel beceri temellerine odaklanacaktır
ve ayrıca, yaşlanmakta olan ülkelerin yetişkin eğitim sistemlerini ve piyasa güdümlü, yaşam boyu öğrenme ve iş başı eğitimi modernize etmeleri gerekmektedir.
• Teşvikler ve engeller – Yaşlanmakta olan ülkeler, emeklilik sisteminden kaynaklanan caydırıcı
uygulamaları en aza indirmeye odaklanmalıdır ve genç ülkeler de, kayıtlı çalışma ücretini ödemek ve akıllı aktivasyon politikaları yapmak üzere vergi ve sosyal yardım sistemlerinde reform yapmaya odaklanmalıdır.
• Dahili hareketlilik – Tüm ülkeler idari gereklilikler ve gelişmemiş konut piyasaları ile ilişkili olan
engelleri kaldırmaya odaklanmalıdır ve ayrıca, yaşlanmakta olan ülkelerin, piyasa ihtiyaçlarını karşılayabilmek için daha zekice göç politikalarına ihtiyacı vardır.
28
BACK TO WORK: AVRUPA VE ORTA ASYA’DA (ECA)
İSTİHDAM İLE BİRLİKTE BÜYÜME
Teşekkürler!
