ÆÝãå»±ë ûâ³óÝ»É ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÁ 207

11

ÌÜ

ܸ

²´

ºð

àôÂ

Úà

ôÜ

¶ÈàôÊ 11

ÌÜܸ²´ºðàôÂÚàôÜ

Úáõñ³ù³ÝãÛáõñ ÏÝáç ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ ÁÝóÝáõÙ ¿ ï³ñµ»ñ

Ï»ñå: àñáß Ï³Ý³Ýó ¹»åùáõÙ ³ÛÝ å³Ñ³ÝçáõÙ ¿ ³í»ÉÇ

ß³ï ç³Ýù ¨ Ï»ÝïñáݳóáõÙ, ¨ ¹ñ³ÝÇó Ñ»ïá, Ñݳñ³-

íáñ ¿, áñ Ýñ³Ýù áõųëå³é ÉÇÝ»Ý: ´³Ûó Ýáñ³ÍÝÇÝ

·ñÏ»ÉÇë ß³ï Ù³Ûñ»ñ Ùáé³ÝáõÙ »Ý ³ÛÝ ó³íÝ áõ

³ÝѳñÙ³ñáõÃÛáõÝÁ, áñ ½·³ó»É »Ý:

ºñ»Ë³Ý»ñÇ Ù»Í Ù³ëÁ ÍÝíáõÙ ¿ ³é³Ýó

ËݹÇñÝ»ñÇ, ß³ï ϳñ¨áñ ¿, áñ íëï³Ñ»ù

µÝ³Ï³Ý ׳ݳå³ñÑáí Ýñ³Ý ÍÝáõݹ ï³Éáõ

Ó»ñ µÝ³½¹ÇÝ: ÊݹÇñÝ»ñÇ ³é³ç³óÙ³Ý ¹»å-

ùáõÙ Ù³ëݳ·»ïÇ Ï³ñÇù Ïáõݻݳù:

ÌÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÇó ³é³ç ݳËûñáù ½ñáõó»ù ÍÝáõÝ¹Ý ÁݹáõÝáÕÇ Ñ»ï, Ýñ³Ý

Ý»ñϳ۳óñ»ù Ó»ñ ѳïáõÏ Ï³ñÇùÝ»ñÝ áõ ËݹÇñÝ»ñÁ: ºÃ» û·ÝáõÃÛ³Ý ³ÝÑñ³Å»ß-

ïáõÃÛáõÝ áõÝ»ù ³éûñÛ³ ·áñÍ»ñáõ٠ϳ٠ß÷Ù³Ý Ñ³ñóáõÙ, ³å³ ÝáõÛÝ ËݹÇñÁ ϳñáÕ

¿ ³é³ç³Ý³É ݳ¨ ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý ÁÝóóùáõÙ:

âÝ³Û³Í µáÉáñ ³ÛÝ ÷á÷áËáõÃÛáõÝÝ»ñÇÝ, áñ ϳï³ñí»É »Ý ÑÕÇáõÃÛ³Ý ÁÝóó-

ùáõÙ, ÙǨÝáõÛÝ ¿, ¹áõù µáÉáñÇó É³í »ù ѳëϳÝáõÙ Ó»ñ ûñ·³ÝǽÙÇ Ï³ñÇùÝ»ñÁ: Ðݳ-

ñ³íáñ ¿ ݳ˳å»ë ϳÝË»É ß³ï ËݹÇñÝ»ñ, ÇٳݳÉáí, û ÇÝã ϳñáÕ ¿ å³ï³Ñ»É

ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý ÁÝóóùáõÙ: öáñÓ»ù ßÝã³é³Ï³Ý ï³ñµ»ñ³ÏÝ»ñ ¨ ï³ñµ»ñ ¹Çñ-

ù»ñ` ÁÝïñ»Éáõ Ó»½ ³é³í»É ѳñÙ³ñÁ:

²ç³ÏóáõÃÛáõÝ Ý³Ë³ÍÝݹ³µ»ñ³Ï³Ý ßñç³ÝáõÙ

Úáõñ³ù³ÝãÛáõñ ÏÝáç ѳٳñ ¹Åí³ñ ¿ Ù»Ý³Ï ÍÝݹ³µ»ñ»ÉÁ, áõëïÇ å»ïù ¿, áñ

íëï³Ñ»ÉÇ Ù»ÏÁ (½áõ·ÁÝÏ»ñ, ÁÝï³ÝÇùÇ ³Ý¹³Ù ϳ٠ÁÝÏ»ñ) Ó»½ Ñ»ï ÉÇÝÇ` ÙÇÝ㨠»-

ñ»Ë³ÛÇ ÍÝí»ÉÁ: îíÛ³É ³ÝÓÁ ϳñáÕ ¿ û·Ý»É Ó»½.

ѳÙá½í»Éáõ, áñ ³Ù»Ý ÇÝã µ³ñ»Ñ³çáÕ ÏÁÝóݳ,

ßÝã³é³Ï³Ý ËݹÇñÝ»ñÇ ¹»åùáõÙ,

÷áñÓ»Éáõ ï³ñµ»ñ ¹Çñù»ñ, ÙÇÝ㨠·ïÝ»ù ³Ù»Ý³Ñ³ñÙ³ñÁ,

µáõÅùñáçÁ µ³ó³ïñ»Éáõ, û ÇÝã µ³ñ¹áõÃÛáõÝÝ»ñ ϳñáÕ »Ý ³é³ç³Ý³É:

ÌÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝ

²ÛÝ ëÏëíáõÙ ¿ ³ñ·³Ý¹Ç ÏÍÏáõÙÇó ¨ í½ÇÏÇ µ³óí»Éáõó Ñ»ïá: ²Û¹ ųٳݳϳ-

ѳïí³ÍÁ ÝáõÛÝÁ ã¿ ï³ñµ»ñ ϳݳÝó ¹»åùáõÙ: ºÃ» ÏÝáç ³é³çÇÝ ÍÝݹ³µ»ñáõÃ-

ÛáõÝÝ ¿, ëáíáñ³µ³ñ ³ÛÝ ï¨áõÙ ¿ 10-20 ųÙ: лﳷ³ÛáõÙ` 7-10 ųÙ: ²ñ·³Ý¹Ç í½Ç-

ÏÇ ÉñÇí µ³óí»Éáõó Ñ»ïá Ùáï³íáñ³å»ë »ñÏáõ ų٠¿ ³ÝÑñ³Å»ßï` »ñ»Ë³ÛÇ ÍÝí»Éáõ

ѳٳñ: ÌÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ ³í³ñïíáõÙ ¿, »ñµ ÷áùñÇÏÇ ÍÝí»Éáõó Ñ»ïá ÁÝÏ»ñùÁ

¹áõñë ¿ ·³ÉÇë:

§²¶²Â¦ κÜîðàÜ ÐÎ 208

²è

àÔ

æ È

ÆÜ

ºÈ

àô

ÆØ

Æð

²ì

àôÜ

øÀ

²ÝÏ³Ë Ñ³ßٳݹ³ÙáõÃÛ³Ý ï»ë³ÏÇó` ÏÝáç ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý ï¨áÕáõÃÛáõÝÝ

³ÛÝù³Ý ¿, áñù³Ý ÉÇÝáõÙ ¿ ëáíáñ³µ³ñ` 3-24 ųÙ: î³ñµ»ñ »Ý ÉÇÝáõÙ ÍÝݹ³µ»ñáõÃ-

Û³Ý ëÏëí»Éáõ ݳ˳Ýß³ÝÝ»ñÝ áõ ¹Çñù»ñÁ:

ÆÝãå»±ë ³ë»É, áñ ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ ëÏëí»É ¿

êáíáñ³µ³ñ ³ÛÝ ëÏëíáõÙ ¿ ÑÕÇáõÃÛ³Ý áõûñáñ¹

³ÙëÇó Ñ»ïá: ºñ»Ë³ÛÇ ¹ÇñùÁ ÷á÷áËíáõÙ ¿, Çç-

ÝáõÙ ¿ áñáí³ÛÝÇ ëϽµÝ³Ù³ë` Ñ»ßï³óÝ»Éáí ßÝã»-

ÉÁ:

ÌÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý í»ñçÇÝ ß³µ³ÃÝ»ñÇ ÁÝ-

óóùáõÙ áñáß Ï³Ý³Ûù ÝϳïáõÙ »Ý, áñ ûñ³Ï³Ý

ϳ٠߳µ³Ã³Ï³Ý ÙÇ ù³ÝÇ ³Ý·³Ù Çñ»Ýó ³ñ-

·³Ý¹Á ÏÍÏíáõÙ ¿: ²Ûë »ñ¨áõÛÃÁ µáÉáñáíÇÝ ¿É ãÇ

Ý߳ݳÏáõÙ, û Ó»ñ ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ ëÏëíáõÙ ¿:

²Û¹ ÁÝóóùáõ٠ϳñáÕ »ù ï³ñûñÇÝ³Ï ½·³óá-

ÕáõÃÛáõÝÝ»ñ áõݻݳÉ, áñáÝù ï¨áõÙ »Ý ÙÇ ù³ÝÇ

ñáå», µ³Ûó å³ñµ»ñ³Ï³Ý µÝáõÛà ã»Ý ÏñáõÙ:

ÜáõÛÝÇëÏ, »Ã» ³Ý¹³Ù³ÉáõÛÍ »ù ¨ Áݹ-

ѳÝñ³å»ë ½·³óáÕáõÃÛáõÝÝ»ñ ãáõÝ»ù áñá-

í³ÛÝÇ Ñ³ïí³ÍáõÙ, í»ñçÇÝÇë ÷á÷áËáõÃÛáõ-

ÝÇó ÏÇٳݳù` »ñµ ¿ ëÏëíáõÙ ÍÝݹ³µ»ñáõÃ-

ÛáõÝÁ:

ÌÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý ëÏëí»Éáõ ݳ˳Ýß³ÝÝ»ñÁ

êáíáñ³µ³ñ »ñ»ùÝ »Ý, áñáÝù ÁÝóÝáõÙ »Ý ï³ñµ»ñ Ñ»ñóϳÝáõÃÛ³Ùµ, ¨ Ñݳ-

ñ³íáñ ¿` áã µáÉáñÁ ÉÇÝ»Ý: ºÃ» ÝϳïáõÙ »ù ¹ñ³ÝóÇó áñ¨¿ Ù»ÏÁ, ³å³ ¹ÇÙ»ù Ó»ñ

û·Ý³Ï³ÝÇÝ` µáõųß˳ïáÕ, µáõÅùáõÛñ, µÅÇßÏ:

1. ê»é³Ï³Ý ûñ·³ÝÝ»ñÇó ó÷³ÝóÇÏ Ï³Ù í³ñ¹³·áõÛÝ ÉáñÓÇ ³ñï³¹ñáõÃÛáõÝ:

ÐÕÇáõÃÛ³Ý ÁÝóóùáõÙ ³ñ·³Ý¹Ç í½ÇÏÁ ÷³ÏíáõÙ ¿ ÉáñÓÇ Ñ³ëï ß»ñïáí, áñÁ »ñ»Ë³-

Øáï³íáñ³å»ë 2 ß³µ³Ã ³é³ç

áñáí³ÛÝÁ ϳËíáõÙ ¿, ѳïϳå»ë`

³é³çÇÝ »ñ»Ë³ÛÇ Å³Ù³Ý³Ï:

´áõÅùáõÛñ»ñÇ ¨ ³ÛÉ µáõųß˳ïáÕÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ, áñáÝù ËݳÙáõÙ »Ý

Ùï³íáñ ËݹÇñÝ»ñ áõÝ»óáÕ Ï³Ý³Ýó

ÌÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ ³í»ÉÇ Ñ»ßï ÏÁÝóݳ, »Ã» áÕç ÁÝóóùáõÙ ÏÝáç ÏáÕùÇÝ

ÉÇÝÇ áñ¨¿ Ù»ÏÁ` ³ÙáõëÇÝÁ, Ù³ÛñÁ, ùáõÛñÁ, Ñáñ³ùáõÛñÁ ϳ٠ÁÝÏ»ñáõÑÇÝ: Üñ³Ýù

ϳñáÕ »Ý.

µéÝ»É Ýñ³ Ó»éùÁ, ѳñóÝ»É ÇÝùݳ½·³óáÕáõÃÛ³Ý Ù³ëÇÝ ¨ û·Ý»É`

ѳëϳݳÉáõ, û ÇÝã ¿ ϳï³ñíáõÙ:

µ³ó³ïñ»É, û µáõÅùáõÛñÝ ÇÝã ¿ áõ½áõÙ, áñ ݳ ³ÝÇ:

û·Ý»É, áñ ÑÕÇáõÃÛ³Ý ßñç³ÝáõÙ ÷áñÓÇ Ï³ï³ñ»É ßÝã³é³Ï³Ý ï³ñµ»ñ

í³ñÅáõÃÛáõÝÝ»ñ, áñáÝù ³ÝÑñ³Å»ßï ÏÉÇÝ»Ý ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý ÁÝóóùáõÙ:

ÆÝãå»±ë ûâ³óÝ»É ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÁ 209

11

ÌÜ

ܸ

²´

ºð

àôÂ

Úà

ôÜ

ÛÇÝ ¨ ³ñ·³Ý¹Á å³ßïå³ÝáõÙ ¿ í³ñ³ÏÝ»ñÇó: ºñµ ³ÛÝ µ³óíáõÙ ¿, ³Ýç³ïíáõÙ ¿

ÉáñÓÁ, ¹ñ³ Ñ»ï ݳ¨` ³ñÛ³Ý áñáß ù³Ý³ÏáõÃÛáõÝ:

2. ê»é³Ï³Ý ûñ·³ÝÝ»ñÇó ·³ÉÇë ¿ åïÕ³çáõñ, áñÁ »ñ»Ë³ÛÇÝ ßñç³å³ï»É ¨

å³ßïå³Ý»É ¿ ³ñ·³Ý¹áõÙ: æñ»ñÁ ϳñáÕ »Ý ·Ý³É ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÇó ³é³ç ϳÙ

ÁÝóóùáõÙ` ó³Ýϳó³Í å³ÑÇ:

3. ²ñ·³Ý¹Á ëÏëáõÙ ¿ ÏÍÏí»É, ¨ áñáí³ÛÝÇ ëïáñÇÝ Ñ³ïí³ÍáõÙ ³é³ç³ÝáõÙ ¿

ó³íÇ ½·³óáÕáõÃÛáõÝ: ²Û¹ Å³Ù³Ý³Ï ³ñ·³Ý¹Á Ý³Ë ×ÙÉíáõÙ ¿ ¨ ϳñÍñ³ÝáõÙ, Ñ»-

ïá` ÃáõɳÝáõÙ áõ ѳݷëï³ÝáõÙ: êϽµáõÙ ÏÍÏáõÙÝ»ñÁ ÉÇÝáõÙ »Ý 10-20 ñáå» ÁݹÙÇ-

çáõÙáí, ÇëÏ »ñµ ¹³éÝáõÙ »Ý å³ñµ»ñ³Ï³Ý, Ý߳ݳÏáõÙ ¿, áñ ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ

³ñ¹»Ý µáõÝ ÁÝóóùÇ Ù»ç ¿:

ÎÍÏáõÙÝ»ñÁ ëáíáñ³µ³ñ ó³íáï »Ý ÉÇÝáõÙ, µ³Ûó »Ã» ¹áõù áñáí³ÛÝÇ Ñ³ïí³-

ÍáõÙ ÁݹѳÝñ³å»ë ½·³óáÕáõÃÛáõÝÝ»ñ ãáõÝ»ù, ³å³ ϳñáÕ »ù ï»ëÝ»É Ï³Ù ½·³É

Ñ»ï¨Û³É ÷á÷áËáõÃÛáõÝÝ»ñÁ.

ºñµ Ç Ñ³Ûï ¿ ·³ÉÇë ³Ûë Ýß³ÝÝ»ñÇó áñ¨¿ Ù»ÏÁ, áõñ»ÙÝ ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ ³ñ-

¹»Ý ëÏëíáõÙ ¿: ¸áõù ϳñáÕ »ù ³Ý»É

Ñ»ï¨Û³ÉÁ.

ï»Õ»Ï³óñ»ù µáõųß˳ïá-

ÕÇÝ, áñ Ó»ñ ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ ³ñ-

¹»Ý ëÏëí»É ¿,

ѳÙá½í»ù, áñ å³ïñ³ëï »Ý

³ÝÑñ³Å»ßï å³ñ³·³Ý»ñÁ,

Éí³óí»ù, ѳïϳå»ë Ù³ùñ»ù

Ó»ñ ë»é³Ï³Ý ûñ·³ÝÝ»ñÁ,

ÁݹáõÝ»ù Ù»Í ù³Ý³ÏáõÃ-

Û³Ùµ Ñ»ÕáõÏ` çáõñ, ÑÛáõûñ,

ÏÍÏáõÙÝ»ñÇ ÁݹÙÇçáõÙÝ»ñÇÝ

ѳݷëï³ó»ù,

ëñµÇã ϳ٠Ïïáñ ¹ñ»ù áñá-

í³ÛÝÇ ëïáñÇÝ Ñ³ïí³ÍáõÙ ¨ ϳ٠Ëݹñ»ù, áñ áñ¨¿ Ù»ÏÁ Ù»ñëÇ Ó»ñ Ù»çùÁ:

ºë ó³í ã»Ù ½·áõÙ, µ³Ûó ½·áõÙ

»Ù, áñ áñáí³ÛÝë ÏÍÏíáõÙ ¿...

……………

……………..ÇëÏ Ñ»ïá`

ÃáõɳÝáõÙ:

§²¶²Â¦ κÜîðàÜ ÐÎ 210

²è

àÔ

æ È

ÆÜ

ºÈ

àô

ÆØ

Æð

²ì

àôÜ

øÀ

γñ¨áñ ï»Õ»ÏáõÃÛáõÝÝ»ñ ¹Ç½é»ýÉ»ùëdzÛÇ Ù³ëÇÝ` áÕݳ߳ñÇ íݳë-

í³Íù áõÝ»óáÕ Ï³Ý³Ýó ѳٳñ

ºÃ» áõÝ»ù áÕݳ߳ñÇ Éáõñç íݳëí³Íù (T6), ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý Å³Ù³Ý³Ï Ï³ñáÕ

¿ ÏïñáõÏ µ³ñÓñ³Ý³É Ó»ñ ³ñÛ³Ý ×ÝßáõÙÁ, ³é³ç³Ý³É ëáõñ ·É˳ó³í ¨ ùñïݳñ-

ï³¹ñáõÃÛáõÝ:

ƱÝã å»ïù ¿ ³Ý»É.

ä³ñµ»ñ³µ³ñ ¹ÇÙ»ù µáõ-

ųß˳ïáÕÇ Ï³Ù µáõÅùñáçÁ, áñ-

å»ë½Ç ã³÷Ç Ó»ñ ³ñÛ³Ý ×ÝßáõÙÁ:

ê³ å»ïù ¿ ϳï³ñ»É ß³µ³ÃÁ

Ù»Ï ³Ý·³Ù` ³é³çÇÝ 7 ³ÙÇëÝ»ñÇ

ÁÝóóùáõÙ, ÇëÏ í»ñçÇÝ ß³µ³Ã-

Ý»ñÇ ÁÝóóùáõÙ` ³Ù»Ý ûñ: ²Ûë

¹»åùáõ٠ϳñ»ÉÇ ¿ å³ñ½»É` ³ÛÝ

µ³ñÓñ³Ýáõ±Ù ¿, û± áã:

л層ù Ó»ñ Ù³ñëáÕáõÃÛ³ÝÁ

ê³ Ñ³ïϳå»ë ϳñ¨áñ ¿

ÑÕÇáõÃÛ³Ý ÁÝóóùáõÙ: ÀݹáõÝ»ù

çñÇ ¨ ëÝݹÇ` Ù³ñëáÕáõÃÛáõÝÁ

ãͳÝñ³µ»éÝáÕ µ³í³ñ³ñ ù³Ý³-

ÏáõÃÛáõÝ: ÈÇùÁ ³ÕÇÝ»ñÁ ϳñáÕ

»Ý ³é³ç³óÝ»É ¹Ç½é»ýÉ»ùëdz:

Øǽ³å³ñÏÁ ÙÇßï ¹³ï³ñÏ

å³Ñ»ù, ù³ÝÇ áñ ѳϳé³Ï å³-

ñ³·³ÛáõÙ ³ÛÝ ¨ë ϳñáÕ ¿ ¹Ç½-

é»ýÉ»ùëdzÛÇ å³ï×³é ¹³éݳÉ:

ºÃ» û·ï³·áñÍáõÙ »ù Ùßï³Ï³Ý

ËáÕáí³Ï (üáÉ»ÛÇ), áõß³¹Çñ »-

Õ»ù, áñ ³ÛÝ ãáÉáñíÇ, ãûùíÇ ¨

ãËáãÁݹáïÇ Ù»½Ç ¹áõñë ·³ÉÁ:

л層ù, áñ ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõ-

ÝÇó áñáß Å³Ù³Ý³Ï ³é³ç ûñ³Ï³Ý ÙÇ ù³ÝÇ ³Ý·³Ù ÉÇÝ»Ý ÏÍÏáõÙÝ»ñ ¨ ëÏǽµÝ ³½-

¹³ñ³ñáÕ ³ÛÉ Ýß³ÝÝ»ñ:

ÌÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý ëÏëí»ÉáõÝ å»ë` ï»Õ³÷áËí»ù ÑÇí³Ý¹³Ýáó ϳ٠ÍÝݹ³ïáõÝ:

¸áõù Ù»çùÇó ³Ý½·³Û³óÝáÕ Ý»ñ³ñÏÙ³Ý Ï³ñÇù Ïáõݻݳù, ³ÛÝ ÏáãíáõÙ ¿ ¿åǹáõñ³É

³Ý½·³Û³óáõÙ, áñÁ ÏϳÝËÇ ÏÍÏáõÙÝ»ñÇ å³ï׳éáí ³é³ç³óáÕ ¹Ç½é»ýÉ»ùëdzÝ:

ÆÝãå»±ë ûè³óÝ»É ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÁ

Ò»ñ Ùǽ³å³ñÏÁ ¹³ï³ñÏ å³Ñ»ù, ѳ׳˳ÏÇ Ùǽ»ù, áñ Ó»½ ³í»ÉÇ Ñ³ñÙ³ñ

½·³ù: àÕݳ߳ñÇ íݳëí³ù áõÝ»óáÕ Ï³Ý³Ýó ¹»åùáõÙ ¹Ç½é»ýÉ»ùëdzÛÇ ³é³ç³ó-

Ù³Ý Ñ³í³Ý³Ï³ÝáõÃÛáõÝÁ ÏÝí³½Ç, »Ã» ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý áÕç ÁÝóóùáõÙ ï»Õ³¹ñ-

í³Í ÉÇÝÇ ËáÕáí³ÏÁ, áñÇ ÙÇçáóáí Ù»½Á Ñݳñ³íáñÇÝë ßáõï ¹áõñë Ï·³ ûñ·³ÝǽÙÇó:

ÆÝãå»±ë ûâ³óÝ»É ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÁ 211

11

ÌÜ

ܸ

²´

ºð

àôÂ

Úà

ôÜ

´áõÅùáõÛñ»ñÇ ¨ ³ÛÉ µáõųß˳ïáÕÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ, áíù»ñ ÑÕÇáõÃÛ³Ý ¨ ÍÝݹ³-

µ»ñáõÃÛ³Ý ÁÝóóùáõÙ ËݳÙáõÙ »Ý áÕݳ߳ñÇ íݳë-

í³Íù áõÝ»óáÕ ÑÕÇ Ï³Ý³Ýó

²Ûë ¹»åùáõÙ å»ïù ¿ ³Ýѳå³Õ ³ñÓ³·³Ýù»É:

²ñÛ³Ý µ³ñÓñ ×ÝßáõÙÁ ϳñáÕ ¿ Ýáå³Ý»ñÇ ¨ ·ÉËáõÕ»-

Õáõ٠ٳѳóáõ ³ñÛáõݳÑáëáõÃÛ³Ý å³ï×³é ¹³éݳÉ:

²Ûë ³Ù»ÝÁ ϳÝË»Éáõ ѳٳñ ÑÕÇáõÃÛ³Ý í»ñçÇÝ »ñÏáõ

³Ùëí³ ÁÝóóùáõÙ ÏÝáç ×ÝßáõÙÁ ã³÷»ù ³Ù»Ý ûñ:

Þ³ï ϳñ¨áñ ¿ ݳ¨, áñ ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÇó ³é³ç

Ýñ³Ýù ݳËûñáù ·Ý³Ý ÑÇí³Ý¹³Ýáó ϳ٠ÍÝݹ³-

ïáõÝ, áñï»Õ ϳñáÕ »Ý ϳÝË»É ³é³ç³óáÕ ËݹÇñÝ»-

ñÁ:

ÌÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý ÁÝóóùáõÙ ¹Ç½é»ýÉ»ùëÇ³Ý Ï³ÝË»Éáõ ѳٳñ ÏÇÝÁ å»ïù

¿ Ù»çùÇó ëï³Ý³ ³Ý½·³Û³óÝáÕ Ý»ñ³ñÏáõÙ: Þ³ï ϳñ¨áñ »Ý ݳ¨.

àñ ݳ Ù»Ý³Ï ãÉÇÝÇ:

âÙݳ áõÕÇÕ ¹Çñùáí å³éϳÍ, ·ÉáõËÝ áõ áõë»ñÁ Ñ»Ýí³Í ÉÇÝ»Ý ÇÝã-áñ µ³-

ÝÇ, ÇëÏ ÍÝÏÝ»ñÁ` ͳÉí³Í:

г׳˳ÏÇ ã³÷íÇ Ýñ³ ³ñÛ³Ý ×ÝßáõÙÁ, ³éÝí³½Ý` 10 ñáå»Ý Ù»Ï:

ºÃ» ÏÕ»Éáõ ϳñÇù áõÝÇ, Ù³ïáí ½·áõßáõÃÛ³Ùµ Ñ»é³óñ»ù ³ÛÝ Ï³Ù û·ï³-

·áñÍ»ù Ñá·Ý³: ¸ñ³ å³ï׳éáí ÝáõÛÝå»ë ϳñáÕ ¿ ³é³ç³Ý³É ¹Ç½é»ýÉ»ùëdz:

àõÕÇÕ ³ÕÇùÇ íñ³ ï³ñ³Í»ù ÉǹáϳÇÝÇ 2-4%-³Ýáó ·»É:

г׳˳ÏÇ ÷áË»ù Ó»ñ ¹ÇñùÁ, ³éÝí³½Ý` ųÙÁ Ù»Ï: ܳËûñáù ÷áñÓ»ù ³Ý»É

³ÛÝ, áñå»ë½Ç ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý Å³Ù³Ý³Ï` ÏÍÏáõÙÝ»ñÇ ÁݹÙÇçáõÙÝ»ñÇ ÁÝóóùáõÙ,

Ó»½ ѳٳñ ³í»ÉÇ Ñ»ßï ÉÇÝÇ: ºÃ» ã»ù ϳñáÕ ÇÝùÝáõñáõÛÝ Ï³ï³ñ»É, û·ÝáõÃÛ³Ý Ñ³-

Ù³ñ ¹ÇÙ»ù áñ¨¿ Ù»ÏÇÝ: ºÃ» Ó»ñ ¹ÇñùÁ ѳñÙ³ñ ¨ ѳݷÇëï ÉÇÝÇ, ³å³ ÙϳÝÝ»ñÁ

ÝáõÛÝå»ë ÏÃáõɳݳÝ, ¨ ÏÍÏáõÙÝ»ñÇ Ï³Ù çÕ³Ó·áõÃÛ³Ý Ñ³í³Ý³Ï³ÝáõÃÛáõÝÁ ÏÝí³-

½Ç: ¸ÇñùÇ Ñ³×³Ë³ÏÇ ÷á÷áËáõÃÛ³Ý ¹»åùáõÙ å³éϻɳËáó»ñ ã»Ý ³é³ç³Ý³:

ÎÍÏáõÙÝ»ñÇ ÁÝóóùáõÙ, »Ã» Ñݳñ³íáñ ¿, ù³ÛÉ»ù, ³ÛÝ Ïû·ÝÇ, áñ ³ñ-

·³Ý¹Ç å³ñ³ÝáóÁ µ³óíÇ, ¨ »ñ»Ë³Ý Ý»ñù¨ ß³ñÅíÇ:

ÞÝã³éáõÃÛáõÝÁ ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý ÁÝóóùáõÙ

²ÛÝ Ù»Í ³½¹»óáõÃÛáõÝ Ï³ñáÕ ¿ áõݻݳÉ: ÐÕÇáõÃÛ³Ý ÁÝ-

óóùáõÙ ÷áñÓ»ù ßÝã³é³Ï³Ý ï³ñµ»ñ Ó¨»ñ, áñå»ë½Ç

ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý Å³Ù³Ý³Ï ³ñ¹»Ý å³ïñ³ëï ÉÇÝ»ù:

úñÇݳÏ`

гí³Ý³µ³ñ, ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý ÁÝóóùáõÙ ¹áõù ß³ï ùñïÝ»ù, ãçñ³½ñÏí»-

Éáõ ѳٳñ ß³ï ϳñ¨áñ ¿ ÁݹáõÝ»É çñÇ, ÑÛáõûñÇ Ï³Ù µáõë³Ï³Ý ûÛÇ Ù»Í ù³-

ݳÏáõÃÛáõÝ:

§²¶²Â¦ κÜîðàÜ ÐÎ 212

²è

àÔ

æ È

ÆÜ

ºÈ

àô

ÆØ

Æð

²ì

àôÜ

øÀ

¸³Ý¹³Õ, ѳݷÇëï ßÝã³éáõÃÛáõÝ, ùÃáí ßáõÝã »ù ³éÝáõÙ ¨ µ»-

ñ³Ýáí ¹³Ý¹³Õ ³ñï³ßÝãáõÙ:

§ÐÇÇǦ ßÝã³éáõÃÛáõÝ, ßáõÝã »ù ³éÝáõÙ ¨ ³ñ³·

áõ ÏïñáõÏ ³ñï³ßÝãáõÙ ³ÛÝå»ë, áñ ³ñï³µ»ñí»Ý

§ÑÇÇǦ ÑÝãÛáõÝÝ»ñÁ:

²ñ³·, ÏïñáõÏ ßÝã³éáõÃÛáõÝ:

àõÅ»Õ ³ñï³ßÝãáõÙ, ³ñï³ßÝã»ù ³ñ³· ¨ áõÅ»Õ:

ÌÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý ÁÝóóùáõ٠ϳñáÕ »ù ÁÝïñ»É ßÝã³éáõÃÛ³Ý ó³Ýϳó³Í

ï³ñµ»ñ³Ï:

ú·ï³·áñÍíáÕ ¹Çñù»ñÁ

γñ»ÉÇ ¿ û·ï³·áñÍ»É Ñ»ï¨Û³É ¹Çñù»ñÁ.

ºÃ» áõÝ»ù Ó»éù»ñÇ Ï³Ù áïù»ñÇ ß³ñÅÙ³Ý ë³Ñٳݳ÷³-

ÏáõÙÝ»ñ, ³å³ ϳñáÕ ¿ ÇÝã-áñ Ù»ÏÁ ·ñÏ»É Ó»½:

ÑÇÇ,

ÑÇÇ, ÑÇÇ…

γñáÕ »ù ѳݷëï³Ý³É µ³ñ-

Ó»ñÇ íñ³ ÏÇë³å³éϳÍ

ºÃ» ãáõÝ»ù ë³Ñ-

ٳݳ÷³ÏáõÙÝ»ñ,

ϳñáÕ »ù û·ïí»É

ÍÝݹ³µ»ñ³Ï³Ý

³ÛëåÇëÇ ³Ãáé³-

ÏÇó:

γ٠¹áõù ϳñáÕ

»ù ÁÝïñ»É ³ÛÝåÇ-

ëÇ ³Ãáé, áñÝ áõÝÇ

³ñÙÝϳϳÉÝ»ñ ¨

ÃÇÏݳÏ:

àïù»ñÇ ß³ñÅÙ³Ý

ë³Ñٳݳ÷³ÏáõÙ-

Ý»ñ ãáõÝ»óáÕ Ï³-

ݳÛù áñ¨¿ Ù»ÏÇ û·-

ÝáõÃÛ³Ùµ ϳñáÕ »Ý

Ïù³Ýëï»É …

…ϳ٠ϳݷݻÉ

ÆÝãå»±ë ûâ³óÝ»É ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÁ 213

11

ÌÜ

ܸ

²´

ºð

àôÂ

Úà

ôÜ

²ÛÝ ³ÝÓÁ ϳ٠³é³ñϳÝ, áñÇÝ Ñ»ÝíáõÙ »ù, å»ïù ¿ ÉÇÝÇ ³Ùáõñ ¨ ѳí³ë³-

ñ³Ïßéí³Í: γñáÕ »ù µéÝ»É Ý³¨ ³ÃáéÇ ÃÇÏݳÏÁ: ²ÛÝ ¹»åùáõÙ, »ñµ ¹³Ý¹³Õ ¿ ÁÝ-

óÝáõÙ ÏÝáç ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÁ, ϳ٠ݳ ãÇ Ï³ñáÕ ÝÇ·»ñ ï³É, Ýëï³Í ϳ٠ϳݷ-

Ý³Í ¹ÇñùÁ û·ÝáõÙ ¿ »ñ»Ë³ÛÇ Ý»ñù¨ ÇçÝ»ÉáõÝ:

ºÃ» ÏáõÛñ »ù ϳ٠áõÝ»ù ÃáõÛÉ Ñ³í³ë³ñ³ÏßéáõÃÛáõÝ, ³å³ ϳñáÕ »ù å³éÏ»É

ѳï³ÏÇÝ: Þ³ï ÍÝݹ³ïÝ»ñáõÙ ¨ ³éáÕç³å³Ñ³Ï³Ý ÑÇÙݳñÏÝ»ñáõÙ Ï³Ý Ñ³-

ïáõÏ ÍÝݹ³µ»ñ³Ï³Ý µ³½Ï³ÃáéÝ»ñ, áñáÝù áõÝ»Ý ÍÝÏÝ»ñÇ Ñ»Ý³ÏÝ»ñ ¨ ß³ï »Ý û·-

ÝáõÙ ë³Ñٳݳ÷³ÏáõÙÝ»ñ áõÝ»óáÕ Ï³Ý³Ýó: .

ÌÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý Å³Ù³Ý³Ï ³é³ç³óáÕ ÙϳݳÛÇÝ ÏÍÏáõÙÝ»ñ (ѳÝϳñͳ-

ÏÇ ÷³Ûï³ó³Í ¥ëå³ëïÇϤ ÙϳÝÝ»ñ)

²ÛÝ Ï³Ý³Ûù, áíù»ñ Ù³ÝáõÏ Ñ³ë³ÏáõÙ ï³ñ»É »Ý áõÕ»ÕÇ Ï³Ãí³Í, áõÝ»Ý áÕݳ-

ß³ñÇ íݳëí³Íù ϳ٠³Ý¹³Ù³ÉáõÍí³Í »Ý áÕÝáõÕ»ÕÇ µáñµáùÙ³Ý Ñ»ï¨³Ýùáí,

ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý Å³Ù³Ý³Ï Ï³ñáÕ »Ý áõÝ»Ý³É áõÅ»Õ ëå³ëïÇÏ ÙϳݳÛÇÝ ÏÍÏáõÙ-

Ý»ñ: سñÙÝÇ ó³Ýϳó³Í Ù³ëáõÙ ³Û¹ ÏÍÏáõÙÝ»ñÝ ³é³ç³ÝáõÙ »Ý ÏÝáç Ù³ñÙÝÇ ¨

·ÉËÇ ¹ÇñùÇ å³ï׳éáí: ÎÍÏí³Í ÙϳÝÝ»ñÇ ¹»Ù ÝÇ·»ñ ï³ÉÁ ³í»ÉÇ áõÅ»Õ ÏÍÏáõÙ-

Ý»ñÇ å³ï׳é ϳñáÕ ¿ ¹³éݳÉ: ²Ñ³ áñáß ³é³ç³ñÏÝ»ñ, áñáÝù ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý

Å³Ù³Ý³Ï Ïû·Ý»Ý ÃáõɳóÝ»É ëå³ëïÇÏ ÙϳÝÝ»ñÁ.

ºÃ» ãáõÝ»ù ß³ñÅáÕ³Ï³Ý ËݹÇñÝ»ñ, ³å³ ϳ-

ñáÕ »ù û·ïí»É ÍÝϳãáù ¹ÇñùÇó: ºñµ»ÙÝ ë³ Ï³Ý-

ËáõÙ ¿ ÙϳݳÛÇÝ ÏÍÏáõÙÝ»ñÁ:

àïù»ñÇ ß³ñÅÙ³Ý ë³Ñ-

ٳݳ÷³ÏáõÙÝ»ñÇ Ï³Ù

ÁݹѳÝñ³å»ë ã½·³Éáõ

¹»åùáõ٠ϳñáÕ »ù å³é-

Ï»É ÙÇ ÏáÕùÇ íñ³, »ñµ Ù»-

ÏÁ å³ÑáõÙ ¿ Ó»ñ í»ñÇÝ

áïùÁ` ͳÉí³Í íÇ׳-

ÏáõÙ…

…ϳ٠áõÕÇÕ

§²¶²Â¦ κÜîðàÜ ÐÎ 214

²è

àÔ

æ È

ÆÜ

ºÈ

àô

ÆØ

Æð

²ì

àôÜ

øÀ

ÌÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝ` íÇñ³Ñ³ïáõÃÛ³Ý ÙÇçáóáí (Ï»ë³ñÛ³Ý Ñ³ïáõÙ)

ºñµ µÝ³Ï³Ý »Õ³Ý³Ïáí ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý Å³Ù³Ý³Ï ³é³ç³ÝáõÙ »Ý ÏÝáç ϳÙ

»ñ»Ë³ÛÇ ÏÛ³ÝùÇÝ ëå³éݳóáÕ µ³ñ¹áõÃÛáõÝÝ»ñ, ³å³ Ýñ³Ý ¹áõñë µ»ñ»Éáõ ѳٳñ

µÅÇßÏÁ ϳñáÕ ¿ µ³óí³Íù ϳï³ñ»É ÏÝáç áñáí³ÛÝÇ ¨ ³ñ·³Ý¹Ç íñ³: лïá ϳñáõÙ

¿ ¹ñ³Ýù (áñáí³ÛÝÁ ãÇ ï»Õ³ß³ñÅíáõÙ), íÇñ³Ñ³ïáõÃÛáõÝÇó Ñ»ïá ëåÇ ¿ ÙÝáõÙ ¨°

³ñ·³Ý¹Ç, ¨° áñáí³ÛÝÇ íñ³: ²Ûë íÇñ³Ñ³ïáõÃÛáõÝÁ ÏáãíáõÙ ¿ Ï»ë³ñÛ³Ý Ñ³ïáõÙ:

àñáß ¹»åù»ñáõÙ, ѳßٳݹ³ÙáõÃÛáõÝ áõÝ»óáÕ Ï³Ý³Ýó, ѳïϳå»ë` ³Ý¹³Ù³-

ÉáõÍí³ÍÝ»ñÇÝ, µÅÇßÏÝ»ñÁ å³ñï³¹ñáõÙ »Ý ÍÝݹ³µ»ñ»É íÇñ³Ñ³ï³Ï³Ý »Õ³Ý³-

Ïáí: ê³ ×Çßï Ùáï»óáõÙ ã¿, ù³ÝÇ áñ Ñ³×³Ë Ýñ³Ýù, ϳ٠ٳñÙÝÇ ëïáñÇÝ Ñ³ï-

í³ÍáõÙ ÁݹѳÝñ³å»ë ½·³óáÕáõÃÛáõÝÝ»ñ ãáõÝ»óáÕ Ï³Ý³Ûù áñáß û·ÝáõÃÛ³Ý ¹»å-

ùáõ٠ϳñáÕ »Ý ÍÝݹ³µ»ñ»É µÝ³Ï³Ý »Õ³Ý³Ïáí: ²ÝÏ³Ë ÏÝáç ѳßٳݹ³ÙáõÃÛáõ-

ÝÇó` Ýñ³ ³ñ·³Ý¹Á ÏÍÏíáõÙ ¿ ¨ »ñ»Ë³ÛÇÝ ¹áõñë ÑñáõÙ: гßٳݹ³ÙáõÃÛ³Ý áñáß

ï»ë³ÏÝ»ñÇ å³ñ³·³Ûáõ٠ϳñáÕ »Ý µ³ñ¹áõÃÛáõÝÝ»ñ ³é³ç³Ý³É:

ºñµ»ÙÝ íÇñ³Ñ³ïáõÃÛáõÝÁ ³ÝÑñ³Å»ßï ¿, ѳïϳå»ë »Ã».

»ñ»Ë³Ý Ù»Í ¿ ϳ٠áõÝÇ ¹ÇñùÇ ß»ÕáõÙÝ»ñ,

ÏÇÝÝ áõÝÇ Ñ»ïáõÛù³ÛÇÝ áëÏáñÝ»ñÇ Ë³ËïáõÙ,

³éϳ »Ý áÕݳ߳ñÇ Ë³ËïáõÙ»ñ,

³ÝϳñáÕ ¿ µ³ó»É áïù»ñÁ,

Ýñ³ Ñ»ïáõÛùÇ áëÏáñÝ»ñÁ ÷áùñ »Ý, ÇëÏ åïáõÕÁ` Ù»Í,

ÏÇÝÁ ÃáõÛÉ ¿` µÝ³Ï³Ý »Õ³Ý³Ïáí ÍÝݹ³µ»ñ»Éáõ ѳٳñ:

ü³ïáõÙ³ÛÇ ÍÝݹ³µ»ñ³Ï³Ý ³Ãáé

ü³ïáõÙ³ ²ã³ÝÁ ³åñáõÙ ¿ àõ·³Ý¹³ÛáõÙ, Ýñ³ »ñÏáõ

áïùÝ ¿É ³Ý¹³Ù³ÉáõÍí³Í ¿, ù³ÝÇ áñ Ù³ÝáõÏ Ñ³ë³ÏáõÙ áõ-

Ý»ó»É ¿ áõÕÝáõÕ»ÕÇ µáñµáùáõÙ: ºñµ ÑÕdzó³í, µÅÇßÏ-

Ý»ñÁ Ýñ³Ý, ÇÝãå»ë ¨ ѳßٳݹ³ÙáõÃÛáõÝ áõÝ»óáÕ

³ÛÉ Ï³Ý³Ýó, ËáñÑáõñ¹ ïí»óÇÝ ÍÝݹ³µ»ñ»É íÇñ³-

ѳï³Ï³Ý »Õ³Ý³Ïáí (Ï»ë³ñÛ³Ý Ñ³ïáõÙ): ´³Ûó

ü³ïáõÙ³Ý Ùï³¹Çñ ¿ñ »ñ»Ë³ÛÇÝ ÍÝ»É µÝ³Ï³Ý ׳-

ݳå³ñÑáí: Üñ³ ѳٳÛÝùáõÙ áñáß Ï³Ý³Ûù ÍÝݹ³-

µ»ñ»É ¿ÇÝ Ïù³ÝÇëï ¹Çñùáí, ë³Ï³ÛÝ Ý³ ·Çï»ñ, áñ ÇÝùÝáõñáõÛÝ ãÇ Ï³ñáճݳ,

ù³ÝÇ áñ áïù»ñÁ ³Ý¹³Ù³ÉáõÍí³Í ¿ÇÝ: ܳ ·Çï»ñ ݳ¨, áñ Çñ Ó»éù»ñÁ ß³ï áõ-

Å»Õ »Ý, ù³ÝÇ áñ ³Ù»Ý ûñ ÑñáõÙ ¿ñ ³Ýí³ë³ÛɳÏÁ, ¨ áñáßáõÙ ¿ å³ïñ³ëï»É ÙÇ

³Ãáé³Ï, áñÁ ÃáõÛÉ Ïï³ñ Ýñ³Ý ÙÝ³É Ýëï³Í ¹Çñùáí: ²Û¹ »Õ³Ý³Ïáí ݳ Ç íÇ׳-

ÏÇ ÏÉÇÝ»ñ ÍÝݹ³µ»ñ»É µÝ³Ï³Ý ׳ݳå³ñÑáí:

âÝ³Û³Í ³ÛÝ ÷³ëïÇÝ, áñ ü³ïáõÙ³Ý ³Ý¹³Ù³ÉáõÛÍ ¿, Ýñ³ ³ñ·³Ý¹Á ¹»é

³éáÕç ¿, ϳñáÕ ¿ ÇÝùÝáõñáõÛÝ ÏÍÏí»É ¨ »ñ»Ë³ÛÇÝ ¹áõñë Ññ»É: ²ÃáéÁ Ýñ³Ý ÃáõÛÉ

¿ ï³ÉÇë ÇÝùÝáõñáõÛÝ ÁݹáõÝ»É ³ÛÝ ¹ÇñùÁ, áñÇ ¹»åùáõÙ »ñ»Ë³Ý Ñ»ßïáõÃÛ³Ùµ

ÏÍÝíÇ µÝ³Ï³Ý ׳ݳå³ñÑáí, ÇÝãå»ë ÙÛáõë ϳݳÛù »Ý ÍÝݹ³µ»ñáõÙ:

ÆÝãå»±ë ûâ³óÝ»É ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÁ 215

11

ÌÜ

ܸ

²´

ºð

àôÂ

Úà

ôÜ

âÝ³Û³Í ³ÛÝ ÷³ëïÇÝ, áñ íÇñ³Ñ³ïáõÃÛáõÝÝ »ñµ»ÙÝ ³ÝËáõë³÷»ÉÇ ¿, Ñݳñ³-

íáñáõÃÛ³Ý ¹»åùáõÙ ÙÇ û·ïí»ù ³Û¹ »Õ³Ý³ÏÇó: Ð³×³Ë Ï³ï³ñíáõÙ ¿ íÇñ³Ñ³-

ïáõÃÛáõÝ, ù³ÝÇ áñ µÅßÏÇ Ñ³Ù³ñ ³Û¹ ï³ñµ»ñ³ÏÁ ³í»ÉÇ Ñ»ßï ¿: ´³óÇ ³Û¹` ³ÛÝ ³-

í»ÉÇ Ã³ÝϳñÅ»ù ¿, µ³ñ¹áõÃÛáõÝÝ»ñÇ ³é³ç³óÙ³Ý íï³Ý·Á` ³í»ÉÇ Ù»Í, ¨ ³Ûë ¹»å-

ùáõÙ »ñϳñ Å³Ù³Ý³Ï ¿ ³ÝÑñ³Å»ßï` ÏÝáç ûñ·³ÝǽÙÇ í»ñ³Ï³Ý·ÝÙ³Ý Ñ³Ù³ñ:

γݳÛù, áíù»ñ ³é³çÇÝ »ñ»Ë³ÛÇÝ ÉáõÛë ³ß˳ñÑ »Ý µ»ñ»É íÇñ³Ñ³ï³Ï³Ý ÙÇ-

ç³ÙïáõÃÛ³Ùµ, »ñÏñáñ¹ÇÝ Ï³ñáÕ »Ý ÍÝݹ³µ»ñ»É µÝ³Ï³Ý »Õ³Ý³Ïáí: êñ³ Ñݳñ³-

íáñáõÃÛáõÝÝ ³í»ÉÇ Ù»Í ¿ ³ÛÝ ¹»åùáõÙ, »Ã» íÇñ³Ñ³ï³Ï³Ý µ³óí³ÍùÁ Ñáñǽáݳ-

Ï³Ý ¹Çñùáí ¿ ϳï³ñí³Í, áã û` áõÕճѳ۳ó: ì»ñçÇÝÇë ¹»åùáõÙ Ñݳñ³íáñ ¿, áñ

ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý Å³Ù³Ý³Ï Ï³ñ»ñÁ µ³óí»Ý:

ÐáñǽáÝ³Ï³Ý µ³óí³ÍùÇ ¹»åùáõÙ ¨ë ³Û¹åÇëÇ íï³Ý·

ϳ: γé³ç³Ý³ Ý»ñùÇÝ ³ñÛáõݳÑáëáõÃÛáõÝ, áñÁ ϳñáÕ ¿

Ù³Ñí³Ý å³ï×³é ¹³éݳÉ: ºÃ» ÏÇÝÁ ݳËÏÇÝáõմ áõÝ»ó»É ¿

Ï»ë³ñÛ³Ý Ñ³ïáõÙ ¨ »ñÏñáñ¹ ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý Å³Ù³Ý³Ï

Ýáñ íÇñ³Ñ³ïáõÃÛ³Ý Ï³ñÇù ãáõÝÇ, ³å³ ³í»ÉÇ ³å³Ñáí ÏÉÇ-

ÝÇ ÑÇí³Ý¹³ÝáóáõÙ ÍÝݹ³µ»ñ»ÉÁ: ºÃ» ³ÛÝï»Õ Ñݳñ³íáñ ã¿,

ÎÍÏáõÙÝ»ñÇ ÁÝóóùáõ٠ϳï³ñ»ù ß³ñÅáÕ³-

Ï³Ý í³ñÅáõÃÛáõÝÝ»ñ: ²ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛ³Ý ¹»å-

ùáõÙ Ëݹñ»ù, áñ û·Ý»Ý Ó»½: ¸ñ³Ýù ÏÝå³ë-

ï»Ý ÙϳÝÝ»ñÇ ÃáõɳóÙ³ÝÁ ¨ ÏϳÝË»Ý

ÏÍÏáõÙÝ»ñÁ:

î³ù, Ù³ùáõñ çñáí ÉÇ ï³-

ñ³ÛÇ Ù»ç Ýëï»ÉÁ Ïû·ÝÇ, áñ

Ó»ñ ÙϳÝÝ»ñÁ ÃáõɳݳÝ,

µ³Ûó ë³ Ï³ñ»ÉÇ ¿ ϳï³-

ñ»É ÙdzÛÝ ³ÛÝ ¹»åùáõÙ, »Ã»

åïÕ³çñ»ñÁ ã»Ý ·Ý³ó»É:

î³ù, Ù³ùáõñ ÃñçáóÁ ¨ë

ɳí ÙÇçáó ¿:

ÆÝã-áñ µ³Ý ¹ñ»ù ·ÉËÇ ¨ áõë»-

ñÇ ï³Ï ³ÛÝå»ë, áñ ·ÉáõËÁ ³-

é³ç ûùíÇ: ê³ Ïû·ÝÇ áÕç

Ù³ñÙÝÇ ÃáõɳóÙ³ÝÁ:

ØÇ ÷áñÓ»ù ÏÝáç áïù»ñÁ Ïá×ÇÏÝ»ñÇ

ѳïí³ÍáõÙ ÙÇÙÛ³ÝóÇó µ³Å³Ý»É:

ø³ÝÇ áñ ³Û¹ ¹»åùáõÙ ¹ñ³Ýù ³í»ÉÇ

áõÅ»Õ Ïë»ÕÙí»Ý Çñ³ñ: ¸ñ³ ÷á˳-

ñ»Ý, Ýñ³ ·ÉáõËÝ áõ áõë»ñÁ µ³ñÓñ³ó-

Ý»Éáõó Ñ»ïá, ÷áñÓ»ù Í³É»É áïù»ñÁ:

²Û¹ ³Ý»Éáõ ѳٳñ Ý³Ë ÍÝÏÝ»ñÁ

Ùdzóñ»ù Çñ³ñ: ê³ ÏÃáõɳóÝÇ áïù»-

ñÁ, »Ã» áã, ³å³ µéÝ»ù ÍÝÏÝ»ñÇó

í»ñ¨ ·ïÝíáÕ Ñ³ïí³ÍÁ, ¨ ¹ñ³Ýù

Ñ»ßïáõÃÛ³Ùµ ϵ³óí»Ý:

§²¶²Â¦ κÜîðàÜ ÐÎ 216

²è

àÔ

æ È

ÆÜ

ºÈ

àô

ÆØ

Æð

²ì

àôÜ

øÀ

³å³ ݳ˳å»ë ÷áñÓ»ù ϳ½Ù³Ï»ñå»É µÅßÏ³Ï³Ý û·ÝáõÃÛáõÝ` µ³ñ¹áõÃÛáõÝÝ»ñÁ

ϳÝË»Éáõ ѳٳñ:

ÌÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý Å³Ù³Ý³Ï ³é³ç³óáÕ íï³Ý·³íáñ Ýß³ÝÝ»ñ

àñáß Ï³Ý³Ýó, Ý»ñ³éÛ³É` ѳßٳݹ³ÙáõÃÛáõÝ áõÝ»óáÕÝ»ñÇ,

ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ ÁÝóÝáõÙ ¿ ³é³Ýó µ³ñ¹áõÃÛáõÝÝ»ñÇ, µ³Ûó

¹ñ³Ýó ³é³ç³óÙ³Ý ¹»åùáõÙ ß³ï ϳñ¨áñ ¿, áñ Ýñ³Ýù ëï³-

Ý³Ý Ñ³Ù³å³ï³ëË³Ý û·ÝáõÃÛáõÝ: ²Ñ³ íï³Ý·³íáñ

Ýß³ÝÝ»ñÇ áñáß ûñÇݳÏÝ»ñ, áñáÝó ¹»åùáõÙ ¹áõù å»ïù ¿ ¹Ç-

Ù»ù µÅßÏÇ:

äïÕ³çñ»ñÇ ³ñï³Ñáëù

¸ÇÙ»ù ÑÇí³Ý¹³Ýáó ϳ٠ÍÝݹ³ïáõÝ, ù³ÝÇ áñ ¹ñ³ÝÇó

Ñ»ïá Ó»½ ϳ٠»ñ»Ë³ÛÇÝ Ï³ñáÕ »Ý ÷á˳Ýóí»É íï³Ý·³íáñ

í³ñ³ÏÝ»ñ: Ðݳñ³íáñ ¿, áñ Ñ»ÕáõÏÝ»ñ ϳ٠ϳÃÇɳÛÇÝ ëï³Ý³Éáõ ϳñÇù áõݻݳù:

ºñ»Ë³ÛÇ ¹ÇñùÇ ß»ÕáõÙÝ»ñ

ÌÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý ëÏëí»Éáõ ÁÝóóùáõÙ ÙÇ ÷áñÓ»ù ÷áË»É »ñ»Ë³ÛÇ ¹ÇñùÁ, ù³-

ÝÇ áñ ³ÛÝ Ï³ñáÕ ¿ å³ïéí³Íù ³é³ç³óÝ»É ³ñ·³Ý¹áõ٠ϳ٠ÁÝÏ»ñùÁ ³Ýç³ï»É

¹ñ³ÝÇó: ¸ÇñùÇ ß»ÕáõÙÝ»ñ áõÝ»óáÕ »ñ»Ë³Ý å»ïù ¿ ÍÝíÇ íÇñ³Ñ³ï³Ï³Ý ÙÇç³Ù-

ïáõÃÛ³Ùµ:

²ñÛáõݳÑáëáõÃÛáõÝ` ݳËù³Ý »ñ»Ë³ÛÇ ÍÝí»ÉÁ

²ÝÙÇç³å»ë ·Ý³ó»ù ÑÇí³Ý¹³Ýáó: ºÃ» ÝϳïáõÙ »ù µ³ó ϳñÙñ³íáõÝ ³ñÛáõÝ,

Ý߳ݳÏáõÙ ¿, áñ ÁÝÏ»ñùÝ ³Ýç³ïíáõÙ ¿ ³ñ·³Ý¹Ç å³ïÇó ¨ ÷³-

ÏáõÙ í½ÇÏÇ µ³óí³ÍùÁ: ê³ ß³ï íï³Ý·³íáñ ¿:

æ»ñÙáõÃÛáõÝ

êáíáñ³µ³ñ ë³ µáñµáùÙ³Ý Ýß³Ý ¿: ºÃ» ãáõÝ»ù µ³ñÓñ

ç»ñÙáõÃÛáõÝ, ³å³ Ñݳñ³íáñ ¿, áñ ÙdzÛÝ Ñ»ÕáõÏÝ»ñÇ ³ÝÑñ³-

Å»ßïáõÃÛáõÝ ÉÇÝÇ: ÀݹáõÝ»ù Ù»Í ù³Ý³ÏáõÃÛ³Ùµ çáõñ, Ã»Û ¨

ÑÛáõûñ, ÷áñÓ»ù ѳ׳˳ÏÇ Ùǽ»É:

ºÃ» áõÝ»ù ß³ï µ³ñÓñ ç»ñÙáõÃÛáõÝ ¨ ¹áÕ, ³å³ ³ÝÙÇ-

ç³å»ë ¹ÇÙ»ù ÑÇí³Ý¹³Ýáó ϳ٠ÍÝݹ³ïáõÝ` ѳϳµáñµá-

ù³ÛÇÝÝ»ñ ëï³Ý³Éáõ ѳٳñ:

ºñϳñ³ï¨ ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝ

ºÃ» Ó»ñ ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÁ ï¨áõÙ ¿ ³í»ÉÇ ù³Ý 24

ųÙ, ϳ٠»Ã» 2 ųÙÇó ³í»É ÝÇ·»ñ »ù ï³ÉÇë, Ñݳñ³íáñ

¿, áñ »ñ»Ë³ÛÇÝ ÍÝáõݹ ï³Éáõ ѳٳñ ¹áõù ¹»Õáñ³ÛùÇ

ϳ٠íÇñ³Ñ³ïáõÃÛ³Ý Ï³ñÇù áõݻݳù:

γݳã ϳ٠߳·³Ý³Ï³·áõÛÝ åïÕ³çñ»ñ

ì³Õ ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý ¹»åùáõÙ, ϳ٠»Ã» Ù³ÛñÁ ¹»é

ãÇ ëÏë»É ÝÇ·»ñ ï³É, ³í»ÉÇ É³í ¿` ÍÝݹ³µ»ñ»É ÑÇí³Ý¹³ÝáóáõÙ: ºñµ åïÕ³çñ»ñÁ

·ÝáõÙ »Ý, ³å³ å»ïù ¿ ÉÇÝ»Ý ëåÇï³Ï ϳ٠ÙÇ ÷áùñ í³ñ¹³·áõÛÝ: γݳã ϳ٠߳-

·³Ý³Ï³·áõÛÝ ÉÇÝ»ÉÁ Ý߳ݳÏáõÙ ¿, áñ »ñ»Ë³Ý, ѳí³Ý³µ³ñ, ÏÕ»É ¿ ³ñ·³Ý¹áõÙ ¨,

…ÌÝݹ³µ»ñáÕ ÏÇÝÁ

ãå»ïù ¿ ³ñ¨³Í³·Á

ï»ëÝÇ »ñÏáõ ³Ý·³Ù:

(ÜÇ·»ñdzÛáõÙ ÁݹáõÝ-

í³Í ³ë³óí³Íù)

ÆÝãå»±ë ûâ³óÝ»É ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÁ 217

11

ÌÜ

ܸ

²´

ºð

àôÂ

Úà

ôÜ

Ñݳñ³íáñ ¿` û·ÝáõÃÛ³Ý Ï³ñÇù áõÝÇ:

ºÃ» ³ñ¹»Ý µ³í³Ï³ÝÇÝ Å³Ù³Ý³Ï ëÏëí»É ¿ ÏÝáç ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÁ, ¨ »ñ»-

Ë³Ý áõñ áñ ¿ ÏÍÝíÇ, û·Ý»ù, áñ ݳ Ñݳñ³íáñÇÝë áõÅ»Õ ÝÇ·»ñ ï³:

лÝó »ñ»Ë³ÛÇ ·ÉáõËÁ ¹áõñë ·³, ÏÝáçÝ ³ë»ù, áñ ¹³¹³ñ»óÝÇ ÝÇ·»ñ ï³É` ÙÇÝã¨

»ñ»Ë³ÛÇ ³é³çÇÝ ßáõÝãÁ: سùñ»ù »ñ»Ë³ÛÇ µ»ñ³ÝÁ ¨ ùÇÃÁ Ù³ùáõñ ÏïáñÇ Ï³Ù

ï³ÝÓÇÏÇ (ÉáñÓÁ Ù³ùñ»Éáõ ѳñÙ³ñ³Ýù) û·ÝáõÃÛ³Ùµ: ºñµ Ýñ³ µ»ñ³ÝÝ áõ ùÇÃÝ ³ñ-

¹»Ý Ù³ùáõñ »Ý, ³ë»ù, áñ Ù³ÛñÁ ÝÇ·»ñ ï³` »ñ»Ë³ÛÇ Ù³ñÙÇÝÁ ¹áõñë µ»ñ»Éáõ ѳ-

Ù³ñ:

îáùëÇÏ ¥Ãáõݳíáñ¤ ÑÕÇáõÃÛáõÝ

²Ûë ÑÕÇáõÃÛáõÝÁ ϳñáÕ ¿ ³é³ç³óÝ»É óÝóáõÙÝ»ñ, ÙÇÝ㨠ÇëÏ` ÉÇÝ»É Ù³Ñ³óáõ: º-

û ÝϳïáõÙ »ù Ñ»ï¨Û³É Ýß³ÝÝ»ñÇó áñ¨¿ Ù»ÏÁ, ³å³ ³ÝÙÇç³å»ë ¹ÇÙ»ù µÅßÏÇ`

áõÅ»Õ ·É˳ó³í,

Ùßáõßáï ï»ëáÕáõÃÛáõÝ Ï³Ù »ñÏï»ëáõÃÛáõÝ,

ѳÝϳñͳÏÇ ³é³ç³ó³Í ëáõñ ó³í»ñ áñáí³ÛÝÇ í»ñÇÝ ßñç³ÝáõÙ` ÏáÕ»ñÇ ÙÇç¨

ÁÝÏ³Í ï³ñ³ÍáõÃÛ³Ý í»ñÇÝ Ñ³ïí³ÍÇ ï³Ï,

·»ñ³ÏïÇí é»ýÉ»ùëÝ»ñ,

³ñÛ³Ý µ³ñÓñ ×ÝßáõÙ,

Ù»½Ç Ù»ç ëåÇï³ÏáõóÇ å³ñáõݳÏáõÃÛáõÝ:

ºÃ» ÏÇÝÝ áõÝ»ÝáõÙ ¿ óÝóáõÙÝ»ñ, ¨ ¹áõù ï»ÕÛ³Ï »ù, áñ ݳ ÁÝÏݳíáñ ã¿, ³å³.

å³ßïå³Ý»Éáõ ѳٳñ ·ÉËÇ ï³Ï ÇÝã-áñ µ³Ý ¹ñ»ù ¨ Ñݳñ³íáñáõÃÛ³Ý

¹»åùáõÙ Ýñ³Ý ßñç»ù Ó³Ë ÏáÕÙÇ íñ³,

Ýñ³ ѳٳñ ëï»ÕÍ»ù ½áí å³ÛÙ³ÝÝ»ñ

ï»Õ³÷áË»ù Ùáï³Ï³ ÑÇí³Ý¹³Ýáó:

ÀÝÏݳíáñáõÃÛáõÝ áõÝ»óáÕ ÏÇÝÁ ÝáõÛÝå»ë ϳñáÕ ¿

ï³Ý»É ïáùëÇÏ ÑÕÇáõÃÛáõÝ:

ÌÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÇó Ñ»ïá ³é³ç³óáÕ íï³Ý·³íáñ Ýß³ÝÝ»ñÝ »Ý.

²ñÛáõݳÑáëáõÃÛáõÝ

ÌÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÇó ³ÝÙÇç³å»ë Ñ»ïá ëÏë»ù »ñ»Ë³ÛÇÝ ÏñÍùáí Ï»ñ³Ïñ»É, ë³

Ïû·ÝÇ, áñ ³ñÛáõݳÑáëáõÃÛáõÝÝ ³í»ÉÇ ßáõï ¹³¹³ñÇ:

ºÃ» ³ÛÝ ëÏëíáõÙ ¿ ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÇó ³í»ÉÇ ù³Ý Ù»Ï ûñ Ñ»ïá, ¹ñ³ å³ï׳-

éÁ ϳñáÕ »Ý ÉÇÝ»É ³ñ·³Ý¹áõÙ Ùݳó³Í ÁÝÏ»ñùÇ Ùݳóáñ¹Ý»ñÁ: ²Ýѳå³Õ ¹ÇÙ»ù

µÅßÏÇ:

²é³ï ³ñÛáõݳÑáëáõÃÛ³Ý íï³Ý·³íáñ Ýß³ÝÝ»ñÝ »Ý.

ºÃ» ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÇó Ñ»ïá` ³é³çÇÝ ûñí³ ÁÝóóùáõÙ, ³ñÛáõÝÝ ³ÛÝù³Ý

³é³ï ¿, áñ ÃñçáõÙ ¿ 2 ÙÇç³¹Çñ ϳ٠ѳëï ÏïáñÝ»ñ` Ù»Ï Å³Ùí³ ÁÝóóùáõÙ:

ÌÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý Ñ³çáñ¹ ûñ»ñÇÝ Å³ÙáõÙ ÃñçáõÙ ¿ 1 ÙÇç³¹Çñ ϳ٠1 ѳëï

Ïïáñ:

²ñÛ³Ý ùÇã, µ³Ûó ß³ñáõÝ³Ï³Ï³Ý Ñáëù:

§²¶²Â¦ κÜîðàÜ ÐÎ 218

²è

àÔ

æ È

ÆÜ

ºÈ

àô

ÆØ

Æð

²ì

àôÜ

øÀ

ƱÝ㠳ݻÉ

1. Ø»ñë»ù ³ñ·³Ý¹Ç í»ñÇÝ Ñ³ïí³ÍÁ ³ÛÝù³Ý ųٳݳÏ, ÙÇÝ㨠³ñÛáõݳÑá-

ëáõÃÛáõÝÁ ¹³¹³ñÇ: ºñ»Ë³ÛÇÝ ïí»ù ÙáñÁ, áñ ÏñÍùáí Ï»ñ³ÏñÇ, ϳ٠ÃáÕ áñ¨¿ Ù»ÏÁ

Ù»ñëÇ ÏÝáç ÏñÍù³åïáõÏÝ»ñÁ:

2. ºÃ» ³ñÛáõݳÑáëáõÃÛáõÝÁ ãÇ ¹³¹³ñáõÙ, ³å³ ¹ÇÙ»ù µÅßÏÇ: ÎÝáçÁ ÑÇí³Ý-

¹³Ýáó ѳëóÝ»Éáõ ÁÝóóùáõÙ ß³ñáõݳϻù Ù»ñë»É ³ñ·³Ý¹Ç í»ñÇÝ Ñ³ïí³ÍÁ:

²ñ·³Ý¹Ç µáñµáùáõÙ

ê³ ß³ï íï³Ý·³íáñ ¿ ¨ å³Ñ³ÝçáõÙ ¿ µÅßÏ³Ï³Ý ³Ýѳå³Õ ÙÇç³ÙïáõÃÛáõÝ,

³Ûɳå»ë ϳñáÕ ¿ ѳݷ»óÝ»É ³ÝåïÕáõÃÛ³Ý` ÙÇÝ㨠ÇëÏ` Ù³Ñí³Ý:

ºÃ» ÏÇÝÁ ¹Å·áÑáõÙ ¿ ÇÝùݳ½·³óáÕáõÃÛáõÝÇó, ³å³

áõß³¹Çñ »Õ»ù, áñ Ýϳï»ù µáñµáùÙ³Ý Ýß³ÝÝ»ñÁ:

ÎÝáç ËݳÙùÁ ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÇó Ñ»ïá سÛñ»ñÝ ¿É »ñ»Ë³Ý»ñÇ å»ë ËݳÙùÇ Ï³ñÇù áõÝ»Ý: Ð³×³Ë Ù³ñ¹ÇÏ ³ÛÝù³Ý

»Ý ½µ³Õí³Í ÉÇÝáõÙ »ñ»Ë³ÛÇ ËݳÙùáí, áñ Ùáé³ÝáõÙ »Ý Ùáñ Ù³ëÇÝ: î»Õ»Ï³óñ»ù

Ó»ñ ÁÝï³ÝÇùÇ ³Ý¹³ÙÝ»ñÇÝ ¨ µáõÅùáõÛñ»ñÇÝ, áñå»ë½Ç û·Ý»Ý Ó»½ ËݳٻÉáõ ѳñ-

óáõÙ:

´áñµáùáõÙÝ»ñÁ ϳÝË»Éáõ ѳٳñ, ݳËù³Ý ³ñÛáõݳÑáëáõÃÛ³Ý ¹³¹³ñ»ÉÁ,

½»ñÍ Ùݳó»ù ë»é³Ï³Ý ѳñ³µ»ñáõÃÛáõÝÇó ¨ áñ¨¿ µ³Ý ÙÇ ï»Õ³¹ñ»ù Ó»ñ ë»é³Ï³Ý

ûñ·³ÝÝ»ñáõÙ: ÈáÕ³ó»ù ݳËÏÇÝ Ñ³×³Ë³Ï³ÝáõÃÛ³Ùµ, µ³Ûó

ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÇó Ñ»ïá ³éÝí³½Ý 1ß³µ³Ã çñ³-

ÛÇÝ Éá·³Ýù ÙÇ ÁݹáõÝ»ù: ú·ï³Ï³ñ ÏÉÇÝÇ, »Ã» Ó»ñ

ë»é³Ï³Ý ûñ·³ÝÝ»ñÁ ѳ׳˳ÏÇ Éí³Ý³ù ¨ ß³ï

Ù³ùáõñ å³Ñ»ù:

²éÝí³½Ý 6 ß³µ³Ã ɳí ѳݷëï³ó»ù:

êáíáñ³Ï³ÝÇó ³í»ÉÇ ß³ï ëÝáõݹ Áݹáõ-

Ý»ù: ¸áõù ϳñáÕ »ù û·ï³·áñÍ»É ï³ñ³ï»ë³Ï

ëÝáõݹ` ÓÏݻջÝ, Ùë³Ùûñù, ѳíÏÇÃ, ÉáµÇ, ѳó³Ñ³-

ïÇÏ, µ³Ýç³ñ»Õ»Ý ¨ Ùñ·»ñ: ¸ñ³Ýù Ïû·Ý»Ý, áñ ³í»ÉÇ

ßáõï ϳ½¹áõñí»ù, ¨ Ïï³Ý Ù»Í ¿Ý»ñ·Ç³` Ó»ñ ¨ »ñ»Ë³ÛÇ

Ù³ëÇÝ Ñá· ï³Ý»Éáõ: سÝñ³Ã»É»ñáí ѳñáõëï ëÝáõݹÁ ÏϳÝËÇ ÷áñϳåáõÃÛáõÝÁ:

ÀݹáõÝ»ù Ñ»ÕáõÏÇ Ù»Í ù³Ý³ÏáõÃÛáõÝ: ²ÛÝ ¨ë û·ï³Ï³ñ ¿ ³Û¹ ¹»åùáõÙ:

Ðݳñ³íáñÇÝë ³ÏïÇí »Õ»ù ¨ ß³ï ß³ñÅí»ù:

ºÃ» ÏñÍù»ñáõÙ ³é³ç³ÝáõÙ »Ý ³ÛïáõóÝ»ñ, í»ñù»ñ, ϳ٠ÏñÍù»ñÁ ù³ñ³ÝáõÙ

»Ý, ³å³ »ñ»Ë³ÛÇÝ áÕç ûñí³ ÁÝóóùáõÙ Ñ³×³Ë Ï»ñ³Ïñ»ù (1-2 ųÙÁ Ù»Ï ¨ 2

ÏñÍùÇó): ²Ù»Ý Ï»ñ³ÏñáõÙÇó 15-20 ñáå» ³é³ç ï³ù, Ëáݳí Ïïáñ ¹ñ»ù Ó»ñ

ÏñÍùÇÝ: ò³íÇ ¹»åùáõ٠ϳñáÕ »ù å³é³ó»ï³ÙáÉ ÁݹáõÝ»É:

²ñ·³Ý¹Ç µáñµáùÙ³Ý íï³Ý·³íáñ Ýß³ÝÝ»ñ`

ç»ñÙáõÃÛáõÝ ¨ ¹áÕ,

ó³í ¨ ÷³÷ÏáõÃÛáõÝ áñáí³ÛÝáõÙ,

ïÑ³× Ñáïáí ³ñï³¹ñáõÃÛáõÝ ³ñ·³Ý¹Çó:

ÎÝáç ËݳÙùÁ ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÇó Ñ»ïá 219

11

ÌÜ

ܸ

²´

ºð

àôÂ

Úà

ôÜ

ºÃ» ë»é³Ï³Ý ûñ·³ÝÝ»ñÇ íñ³ å³ïéí³ÍùÝ»ñ ϳÝ, ³å³ µáñµáùáõÙÝ»ñÁ

ϳÝË»Éáõ ѳٳñ ³Ù»Ý ûñ Éí³óñ»ù Ýáõñµ û׳éáí ¨ Ù³ùáõñ çñáí: γñáÕ »ù ݳ¨

ï³ù ¨ Ù³ùáõñ çñ³ÛÇÝ Éá·³Ýù ÁݹáõÝ»É` ³ÕÇ ùÇã ù³Ý³ÏáõÃÛ³Ùµ: Øǽ»ÉÇë ³Ûñáó

½·³Éáõ ¹»åùáõÙ çáõñ óáÕ»ù Ó»ñ ë»é³Ï³Ý ûñ·³ÝÝ»ñÇÝ:

ºÃ» å³ïéí³ÍùÝ»ñÇ ³å³ùÇÝÙ³Ý Ñ³Ù³ñ ¹»Õ³µáõÛë»ñ »ù û·ï³·áñÍáõÙ,

³å³ ѳÙá½í»ù, áñ ¹ñ³Ýù Ù³ùáõñ »Ý (»é³óÝ»ÉÁ ³Ù»Ý³É³í »Õ³Ý³ÏÝ ¿): ¸»Õ³-

µáõÛë»ñ ϳ٠³ÛÉ ÙÇçáóÝ»ñ ÙÇ ï»Õ³¹ñ»ù Ó»ñ ë»é³Ï³Ý ûñ·³ÝÝ»ñáõÙ:

ê»é³Ï³Ý ÏÛ³ÝùÁ í»ñëÏë»Éáõó ³é³ç û·ï³·áñÍ»ù ѳϳµ»ÕÙݳíáñÇã ÙÇ-

çáóÝ»ñ, ³Ûɳå»ë ϳñáÕ »ù ÝáñÇó ÑÕdzݳÉ` ¹³ßï³ÝÇ ëÏëí»Éáõó 2 ß³µ³Ã ³é³ç:

ºÃ» »ñ»Ë³ÛÇÝ Ï»ñ³ÏñáõÙ »ù ÙdzÛÝ ÏñÍùÇ Ï³Ãáí, ëáíáñ³µ³ñ ³ÛÝ ³éÝí³½Ý 6 ³-

ÙÇë ϳÝËáõÙ ¿ ÑÕdzóáõÙÁ:

ºÃ» Ñáõë³Ñ³ï ϳ٠ïËáõñ »ù àñáß Ï³Ý³Ûù ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÇó Ñ»ïá áõÝ»ÝáõÙ »Ý ͳÝñ ½·³óáÕáõÃÛáõÝÝ»ñ:

ºÃ» ¹áõù ¨ë áõÝ»ù, ³å³ ÁÝï³ÝÇùÇ ³Ý¹³ÙÝ»ñÝ áõ µáõųß˳ïáÕÝ»ñÁ ϳñáÕ »Ý

ϳñÍ»É, û ¹ñ³ å³ï׳éÁ Ó»ñ ѳßٳݹ³ÙáõÃÛáõÝÝ ¿, ѳïϳå»ë, »Ã» ¹Åí³ñ³-

ÝáõÙ »ù ËÝ³Ù»É Ó»½, ϳñÍ»Éáí, û ³ÝϳñáÕ »ù ݳ¨ Ñá· ï³Ý»É »ñ»Ë³ÛÇ Ù³ëÇÝ:

Ðݳñ³íáñ ¿` Ýñ³Ýù ã·Çï³Ïó»Ý, áñ ó³Ýϳó³Í Ýáñ Ù³Ûñ³ó³Í ÏÇÝ Ï³ñáÕ ¿ áõÝ»-

Ý³É ÝÙ³Ý ½·³óáÕáõÃÛáõÝÝ»ñ` ÙÇ ù³ÝÇ ûñí³, ß³µ³ÃÝ»ñÇ Ï³Ù ÝáõÛÝÇëÏ ³ÙÇëÝ»ñÇ

ÁÝóóùáõÙ: ºÃ» ã»ù ϳñáÕ³Ýáõ٠ѳݷÇëï ùÝ»É Ï³Ù É³í ëÝí»É, ɳÉÇë »ù, ³å³

Ý߳ݳÏáõÙ ¿, áñ ÁÝÏ׳Ë凉»åñ»ëdz¤¿ ëÏëí»É: ÎÇÝÁ ݳËÏÇÝ ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÇó

Ñ»ïá »Ã» áõÝ»ó»É ¿ ÝÙ³Ý ½·³óáÕáõÃÛáõÝÝ»ñ, ³å³ Ù»Í ¿ ѳí³Ý³Ï³ÝáõÃÛáõÝÁ, áñ

ݳ ÝáñÇó ѳÛïÝíÇ ÝáõÛÝ íÇ׳ÏáõÙ:

Ò»½ ³í»ÉÇ É³í Ͻ·³ù, »Ã» ³Û¹ Ù³ëÇÝ ½ñáõó»ù íëï³Ñ»ÉÇ Ù»ÏÇ Ñ»ï: ¸áõù ѳ-

í»ÉÛ³É û·ÝáõÃÛ³Ý Ï³ñÇù Ïáõݻݳù` Ó»ñ ¨ »ñ»Ë³ÛÇ Ù³ëÇÝ

Ñá· ï³Ý»Éáõ, ÇÝãå»ë ݳ¨ ïݳÛÇÝ ·áñÍ»ñÁ ϳï³ñ»Éáõ ѳñ-

óáõÙ:

Î³Ý Ý³¨ ³í³Ý¹³Ï³Ý áñáß ÍÇë³Ï³ñ·»ñ ¨ µáõÅÙ³Ý

»Õ³Ý³ÏÝ»ñ, ÇÝãå»ë ݳ¨ ųٳݳϳÏÇó ÙÇçáóÝ»ñ, áñáÝù

ϵ³ñÓñ³óÝ»Ý Ó»ñ ÇÝùݳ½·³óáÕáõÃÛáõÝÁ: ì»ñçÇÝÝ»ñë

áã ÙdzÛÝ Ã³ÝϳñÅ»ù »Ý, ³Ûɨ ϳñáÕ »Ý ³ÛÉ ËݹÇñÝ»-

ñÇ å³ï×³é ¹³éݳÉ, áõëïÇ ¹ñ³Ýù å»ïù ¿ Áݹáõ-

Ý»É ÙdzÛÝ ËÇëï ³ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛ³Ý ¹»åùáõÙ: ¼ñáõ-

ó»ù µáõÅùñáç ϳ٠µáõųß˳ïáÕÇ Ñ»ï:

Üáñ³ÍÝÇ ËݳÙùÁ ÎñÍùÇ Ï³ÃÁ »ñ»Ë³ÛÇ É³í³·áõÛÝ ëÝáõÝ¹Ý ¿: Üñ³Ý å³Ñ»ù ï³ù ¨ Ù³ùáõñ, Ï»-

ñ³Ïñ»ù ³ÛÝù³Ý, áñù³Ý áõ½áõÙ ¿:

Ð³×³Ë ÍÝí»Éáõó Ñ»ïá` ³é³çÇÝ ß³µ³ÃÝ»ñÇ ÁÝóóùáõÙ, »ñ»Ë³ÛÇ ³ãù»ñÇó

¹»ÕݳíáõÝ ÉáñÓ ¿ ·³ÉÇë: γñáÕ »ù ³ÛÝ Ù³ùñ»É ÏñÍùÇ Ï³ÃÇ Ï³Ù »é³óñ³Í-Ñáí³ó-

ñ³Í Ù³ùáõñ çñÇ áõ ÏïáñÇ û·ÝáõÃÛ³Ùµ: ºÃ» ¹ñ³Ýù ³ÛïáõóíáõÙ »Ý, ÝϳïíáõÙ ¿

ϳñÙñáõÃÛáõÝ, ϳ٠óñ³ËÇ Ù»Í ù³Ý³ÏáõÃÛáõÝ, ³å³ ³Ýѳå³Õ ¹ÇÙ»ù µÅßÏÇ:

äáñï³É³ñÇ ËݳÙùÁ

ºñ»Ë³ÛÇ åáñï³É³ñÇ Ùݳóáñ¹Á å³Ñ»ù ãáñ ¨ Ù³ùáõñ: Ðݳñ³íáñáõÃÛ³Ý

¹»åùáõÙ, ³Ù»Ý ³Ý·³Ù ï³Ï¹ÇñÁ ÷áË»ÉÇë` åáñïÁ Ù߳ϻù Ù³ùáõñ ÏïáñÇ ¨ µ»ï³-

¹ÇÝÇ û·ÝáõÃÛ³Ùµ: ²ÛÝ å»ïù ¿ 먳ݳ ¨ ÁÝÏÝÇ ÏÛ³ÝùÇ ³é³çÇÝ ß³µ³Ãí³ ÁÝóó-

ùáõÙ: ºÃ» ë»ÝÛ³ÏÁ ÷áßáï ã¿, ¨ ãÏ³Ý ×³Ý×»ñ, ³å³ ϳñÇù ãϳ ÇÝã-áñ µ³Ýáí ͳÍ-

§²¶²Â¦ κÜîðàÜ ÐÎ 220

²è

àÔ

æ È

ÆÜ

ºÈ

àô

ÆØ

Æð

²ì

àôÜ

øÀ

Ï»É Ýñ³ ³ÝÏáÕÇÝÁ: ²ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛ³Ý ¹»åùáõ٠ϳñáÕ »ù Ýáõñµ Ïïáñ û·ï³·áñ-

Í»É:

ºÃ» åáñïÇ ßñç³ÝáõÙ ÝϳïíáõÙ ¿ ϳñÙñáõÃÛáõÝ Ï³Ù Ã³ñ³Ë, ³å³ Ñݳñ³-

íáñ ¿, áñ ³ÛÝ µáñµáùí³Í ÉÇÝÇ, »ñ»Ë³ÛÇÝ ³Ýѳå³Õ ï»Õ³÷áË»ù ÑÇí³Ý¹³Ýáó:

àõß³¹Çñ »Õ»ù ÷³Ûï³óÙ³Ý Ý³Ë³Ýß³ÝÝ»ñÇÝ, ¹ñ³Ýù ³é³ç³ÝáõÙ »Ý ³ÛÝ ¹»åùáõÙ,

»ñµ »ñ»Ë³ÛÇ åáñï³É³ñÁ ÏïñáõÙ »Ý áã Ù³ùáõñ ·áñÍÇùáí:

ö³Ûï³óáõÙ

Üáñ³ÍÝÇ Ù³ñÙÝÇ ÷³Ûï³óÙ³Ý íï³Ý·³íáñ Ýß³ÝÝ»ñÝ »Ý, »ñµ.

áõÝÇ ç»ñÙáõÃÛáõÝ,

ãÇ Ï³ñáÕ³ÝáõÙ ÏñÍùáí ëÝí»É,

³ÝÁݹٻç ɳÉÇë ¿,

³ñ³· ¿ ßÝã³éáõÃÛáõÝÁ,

Ù³ñÙÇÝÁ ¹³éÝáõÙ ¿ ÷³Ûï³ó³Í:

γï³ñ»Ýù ÷á÷áËáõÃÛáõÝÝ»ñ ƱÝã ϳñáÕ »Ý ³Ý»É ÁÝï³ÝÇùÝ»ñÝ áõ ËݳٳϳÉÝ»ñÁ

Ø»½³ÝÇó µ³óÇ Ù»ñ ÁÝï³ÝÇùÇ ³Ý¹³ÙÝ»ñÝ

¿É É³í³·áõÛÝë ·Çï³ÏóáõÙ »Ý, û ÇÝã ¿ ѳßÙ³Ý-

¹³ÙáõÃÛáõÝÁ: Üñ³Ýù ϳñáÕ »Ý µ³ó³ïñ»É µáõ-

ųß˳ïáÕÝ»ñÇÝ, áñ, ³ÝÏ³Ë Ù»ñ ѳßٳݹ³-

ÙáõÃÛáõÝÇó, ϳñáÕ »Ýù ÍÝݹ³µ»ñ»É µÝ³Ï³Ý »Õ³-

ݳÏáí ϳ٠ݳËÁÝïñ»É ³ÛÉ ¹Çñù:

ºñ»Ë³ÛÇ ÍÝí»Éáõó Ñ»ïá Ýñ³Ýù

ϳñáÕ »Ý Ù»½ ÑáõÛë Ý»ñßÝã»É, áñ Ç

íÇ׳ÏÇ »Ýù ÇÝùÝáõñáõÛÝ ËݳٻÉ

Ýñ³Ý` ³ÝÏ³Ë ³ÛÝ ³ç³ÏóáõÃÛáõ-

ÝÇó, áñÇ Ï³ñÇùÁ ÏáõݻݳÝù Ñ»-

ï³·³ÛáõÙ:

ƱÝã ϳñáÕ »Ý ³Ý»É µáõÅùáõÛñ»ñÁ, µÅÇßÏÝ»ñÁ ¨ ÙÛáõë µáõųß˳ïáÕÝ»ñÁ

гÙá½í»ù, áñ.

Ø»Ýù ÏϳñáճݳÝù Ñ»ßïáõÃÛ³Ùµ Ùáõïù ·áñÍ»É ³ÛÝ ÑÇí³Ý¹³ÝáóÝ»ñÁ ¨

ÍÝݹ³ïÝ»ñÁ, ë»ÝÛ³ÏÝ»ñÝ áõ ï³ñ³ÍùÝ»ñÁ, áñï»Õ ϳݳÛù ÍÝݹ³µ»ñáõÙ »Ý: úñÇ-

ݳÏ` »Ã» Íݳñ³ÝÁ ·ïÝíáõÙ ¿ í»ñÇÝ Ñ³ñÏ»ñáõÙ, ³å³ ÍÝݹ³µ»ñáõÃÛ³Ý ë»ÝÛ³ÏÁ

å³ïñ³ëï»ù ³é³çÇÝ Ñ³ñÏáõÙ:

سÑ׳ϳÉÝ»ñÁ ¨ ½ÝÝ»Éáõ ѳٳñ ݳ˳ï»ëí³Í ë»Õ³ÝÝ»ñÁ ó³Íñ »Ý ¨ ³-

ÝÇíÝ»ñ ãáõÝ»Ý:

ÊáõÉ ¨ ÏáõÛñ ϳݳÝó »ñ»Ë³Ý»ñÁ ÙÇßï Çñ»Ýó ÏáÕùÇÝ »Ý: ÜáõÛÝÇëÏ ³Û¹ íÇ-

׳ÏáõÙ Ýñ³Ýù ½·áõÙ »Ý, û »ñµ ¿ å»ïù Ï»ñ³Ïñ»É ϳ٠ѳݷëï³óÝ»É »ñ»Ë³ÛÇÝ:

ºñ»Ë³ÛÇ ÍÝáõݹÁ ·ñ³Ýóí»É ¿:

º°í »ñ»Ë³Ý, ¨° Ù³ÛñÁ Ï߳ѻÝ, »Ã» µáõųß˳ïáÕÝ»ñÁ Ñá·³ï³ñ ÉÇÝ»Ý Ýñ³Ýó

Ýϳïٳٵ: ÌÝݹ³µ»ñáõÃÛáõÝÇó 1ûñ ³Ýó Ýñ³Ýó ³Ûó»É»ù ûñ³Ï³Ý ³éÝí³½Ý 2 ³Ý-

·³Ù, ѳçáñ¹ ß³µ³Ãí³ ÁÝóóùáõÙ` Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ ûñ` ³éÝí³½Ý 1³Ý·³Ù:

ØÇ° Ùï³Ñá·í»ù, µÅÇ°ßÏ: ²Õ-

çÇÏë ѳßٳݹ³ÙáõÃÛáõÝ áõ-

ÝÇ, µ³Ûó ß³ï áõÅ»Õ ¿, ϳ-

ñÇù ãϳ, áñ ³é³çÇÝ »ñ»-

˳ÛÇÝ íÇñ³Ñ³ïáõÃÛ³Ý ÙÇ-

çáóáí ÉáõÛë ³ß˳ñÑ µ»ñÇ: