+ All Categories
Home > Documents > Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

Date post: 10-Dec-2015
Category:
Upload: fvogel
View: 151 times
Download: 41 times
Share this document with a friend
Description:
In Praise of Folly (Latin: Stultitiae Laus, sometimes translated as In Praise of More; Greek title: Morias Enkomion (Μωρίας Εγκώμιον); Dutch title: Lof der Zotheid) is an essay written in Latin in 1509 by Desiderius Erasmus of Rotterdam and first printed in 1511. The essay was inspired by De Triumpho Stultitiae, written by the Italian humanist Faustino Perisauli, born at Tredozio, near Forlì.Erasmus revised and extended the work, which he originally wrote in the space of a week while sojourning with Sir Thomas More at More's estate in Bucklersbury. In Praise of Folly is considered one of the most notable works of the Renaissance and played an important role in the beginnings of the Protestant Reformation.This edition is taken from the Opera Omnia.
54
*1-._ \-_i,_______ Ff‘ EM § * —4_ F 04 I r M Q VP I1 AL 2 E T K Q M I O N.
Transcript
Page 1: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

*1-._ \-_i,_______ Ff‘ EM

§ * —4_ F

04

I

r

M Q VP I1 AL 2

E T K Q M I O N.

Page 2: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

7\

i

___4f___,.#—

‘.

;.$'3!-do

11.HF1rI

ii:I5<

¢

'7

v

_.g.—i-0-.i_'_-*_i

Q__.-

n

4E; IE IR. iék IR. IE) '[J' S5 IIL II E3 Tl‘ I2. I[ Ill ISI§|"El 12 IQ’ Ei rq as 1; s

JOANNI PALUDANO,INCLYTJE LOVANIENSIUM

Academia ~ publico Rhctori, '

S’. D.

~,-,,, A,/4 wi i, I 7, Q\‘:’.g Qu I n nu non infima felicitatis mess parte duco , doéiiilime Paludane , quod mihiA ,~ ~< A ~—-= \$)= contigitcum Erafmo domeihcam confuetudincm menfes ah uot a itare. Tanta efi ho-~\ P‘. 1 py‘, '/ 0 O O 0 0 g 0

\ v

\

52§”f Mg!’/W’

‘I S12.7" _ u II1lIllS mtegritas , comltas , feihvitasz nam cruditionem fluid attinet przdicare, totW" ;,\ ipfius edins hbns vel orbitefianflimam? Is mecum de nu 0 mortahum colloqui con-

- ucvit, vel crebrius , vel amantius , vel honorificentius, quam dc fuo Paludano , nccA, e A egg dc quoquam audiebgiu libentius. _D_eum immortalem! quo ore, qua facundia fo-

~“ let 1116 refcrrc tuam erudmonem, _|l.ldlCltlm , multo rcrum ufu co1le&am prudentiam ,incredibile ihldium erga d0&rina prxfiantes viros , fingularem ingenii candorem , fummam vitz comi-tatem , civilitatem miram, morum inaudiram fuavitanem , in amicitia fidem plufquam Pyladeam , utma is teperfpexerim , mo tedepingente , quam cum Lovanii publice profifentem audirem. Hic igiturinflimmavit a_nimum mcum , licet antca quoilue flségrantem ,i ut aliquo xemolo Paludanum mihi conci-liarem: neque defuit votis nofiris occafio. orte ortuna parabatur ad excudendum Erafmi Morias En-comium , exiguus libellus , 8: quem ille , quod compertiflimum_ habeo , pauculis diebus lufit magis quamfcripfit , fed cjufmodi p_rofc&o , ut dubites ,p1ufne adferat utihtatis , an voluptatis. Itaque non fine cau-fa , tantopere placuit , urjam plus decics fit excufus typis: verum funtin co permulta , qu-,2 non nifi aberuditis , 8: artentis poflint intelligi: partim obG1-aecitatem Enfiim admixtam , partimob allufiones8'ccrebras 8c tacitas , partim ob arguuam llljOC3.l1d0 , quam non acile fentiat , nifi qui naris fit cmun&ifii-mac. Nihil enim in cniofius , quam erudite 'ocari. Proinde fuffuratus aliquot horas fiudiis meis, quzGraecis8c Heb:-aicis%itteris,przci ue vero rei ivledicx folitus fum impendere , fcholiis in loco additis ,Erafmi meiMoriami1lufl:ravi. Nfilgis placcbit , ii magis fuerit intelle&a: 8c felicius exibit in manus ho-minum , tui quoque nominis aufpicio. Qmare xeniolum hoc tibi dicatum , pro tu candore libenter acci-pics , ‘Sc in uno libello duos pariter agnofces , Erafmum veterem amicum , 8: Lifirium quondam tuum¢*1'°¢'~rv , nunc novutn amicitim tux candidatum Ii non rcjicis , nemini tuorum fide benevolentiaque cefi'u-rum. Bene vale.

\ -::’.."." ‘ \ , 7I I 1"’."X\' (itfifx gut, ./'./ x»-

( ( v ""fn/ \ v~/ x-~-P. -\. I

I _ _ , .

/"-‘ AIU‘-EH4’"3

f‘__

-0

.", F" IQQ

'Q’ Iiv

\‘

..-4a-3' .»'_\.”-.,‘Q;

V!‘.

~/',\-4(qiv. \_,../3‘

-an

‘ ‘ . . ‘ I .\,\‘ ' J

"“\._.- aurvqnaldfi-P

'57‘! 15%-

\

__i___———i‘”

-1-——" 7

J1. i

Page 3: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

4o: _ ' % 4°,i P'R.¢EFA-TI,(),DESIDERIUSERASMUSROTERODAMUS

T HOME M'() R O

% S. D. e »

\‘ M.. e‘ UP E RI IB US’ diebus earn me e.x 1241:}: in Angliam reciperem ne totnm bee tenq>us§\ ‘ .11.?‘ 4‘. quo eqnofuzt mfidmdum , 1 Wm‘; 4%)» zllztteratzsfabnlzs tereretur, main: meeum alzquotzes val

:§:V >. 7’ ,“ »__ fiearufflimos relz'qne1'am , reeqrdationefrui. _Inter has tu mihi" , MO R E , -vel in 'mi: aemr.74 . ‘I //;_ w rebas : 02114: eqaulem ab_/entzs abfens memorza non ahterfiuzjbleb_am , quam pm entis pmfensN~,~\*';_ .,/W//A?“ L_ confuetu _nee0n__fuez/eranz,qaa. 3 dzfirereannfiquzdamquanz an -wta eontggit militias. Ergoqua-

‘ mane ommno ahqnzd agendnm duxz , é~ zd tempus adfermrn _+ eemmentationem parum vide-batnr eommodntum , wfiern q/Z Mame eneomznni ludere. 5 9115.: Palla: 1/ind nbz mg/it in mentem ? inquies. Pri-mum admonmt me 6 Mm eognomen tzbz 7 gentzle , godtam adMame voeabnlnm aeeedit , quam es zpjé a re alie-nus. Es nutem velonxniumfiefiiagiis aliemj]i"m_us._ ' eindefil/jzieabar h_une in enii nqflri Infmn tibi pnecipnepro-batunz in , prqrterea quoz_1fol_eas hujusgenerzsjoezs , hoe e/l , nee mdoefis , nifgallor , nee 14/qm; gqug iqfulfly , gm,pendzo deleflan , Q’? onmzno meomm_z_mz_morta_1zur_n mm 8 Demomtum quemdnm agere. uarnquam tu ui.dem , at 0 _/ingulare quadam mgenu tnzperfirzcaeztnte , long: latequen vulgo dzflentirefoles , itafro ineredgbilinzarunz uavftatefaezlztateque cum umnzbus 9 _ornnmm laorarum/:mmme_m agere , épotes drgau es. Han: igi-tar dee nrnaezunczdarn 1° non /blum lubens ampzes, een H Pvnpfievvov tn:/bdalzs , fve(u_m etiam tuendamfiejhpieg ,ntpote tzbz eheatam , jamque tuam non nzeam. Etenzm nan deeruntfortnfle 11 -vmlmgatcres , quz ealumnzentur ,partjm levwres We nuga: , quam at Thealogum eleeeant ,partnn nzordaewres . quam at Chrgflianie eonveniant mo.dq/iue , nofque c amztabunt I s rueterfem eomwdzam ant 1+ Luemnunz qnempyun referre , 4;qu¢ omnga 1; ,,,,,~d,-_cu: ampere. l’_'erum quosarjgumentz levztas , ¢§~ ludzerum qflirndzt , cogztent velzm , non meum hoe exemplum mfi ,fed idemjnm ohm a magms aufiorzbns faefztntum. _Cum ante to;/ecula 16 ‘am;dxofl-U0|udxl'&IV lzferit Hwnerus ,Maro eulzeem (g-/Zrno_returg_l; nueem1%UlfiluS.&,Cum I7 Bu_/1'1} bern [agent I * Polyerafies é u 'ns eafligaeormflatgg, -9 inju mam ueo , =° er zten qnartanam e ‘em avorinus , =1 ea vitium émflu; mu-fmm ¢§~£arnfitieam Lucianus. Cum Seneca Clandii _== luferit 051:0 9%amv , PIu¢4r;];m_; 1, (9)11; mm Uéyfi D,-a_logum , nezanus é- Apnlqas a_/mum , é~ ngfew quzs =4 Grunnu Ceroeome poreellx teyiamentum , cnju: 6'di.

. I _ C C 1);“

9,5; dyaufiuei. Ideil : Marin: eneornimn. Mnpid fiulxiriam fignificar, 8: lynipuv fcripmm aliquod in alicujus laudem eompofirum, uz Lu.-cianus fcripllt enconuum Pemofihems. Eclaudatorium genus Grzci vocant encomiafiicum. 1-It :7-mag... , ell laudes alieuius oraziqng Pgqfg,qui. Differ: aurem enc0r_n1um ab hymno , ur fcribi: Hammonius: Hymnusnamque efl: Deorum, encomium aurem hominum.

; ’A,wm;, "A,|.we'aV0¢3lmlI|.nelcg1nt1£l, parumque doth, velura Mulis aliena.2 Agitnre. Ell: aliquidiuanimo volvere. ‘3 Difperum. Dejeramis ell , ficut» emoriar. Horatius : Dzfinrenm ni aprimum mu. _4. Cornrnenueionem. Commeutario eil a%imio ingenii. e - }_5 §1_ue Pallu. Allufir ad Homerum qui ubinde inducir Palladem , hoe autillud in animurn minentem Ulylli aut Penelopz, cum non appareralio-

quicaufacurillihoe in memem_ vemre debuerir , uz cum alibi, rumOa}'flE.¢ ¢. T5’ J“ Kg’ in-2 ppwi 95'“ -9-ui l"Asvx§'fl'e5'Ahi|Q, idell : Huic natalinmanta)» nufn Den Glance Minerva. -

6 Mari cognomen. VI-llgv Mlumm Y°¢3"l MOHIIII. At Gracie pdflw ilulrum figuificat.7 Gentile. Id ell , gemilitium, hoc efi, proprium fiirniliz.

\ 8 Democrimm qnemdam. Is quicquid eller in vira morcalium ridebar. Adeo flulra quzdam res illi videbatur univerli nolhavita. Iuvenalis Satyr: ro.flamne igitur laudas quod dc _/ispientiéns aleer Ridebat , uoties a limine moverat unum , Promlerntqne pedem. '

9 Omnium born-um bominem. Tiberius Czfar apud Sueronium , cap. 4.2. duos fibi in omni negorio jucuudiflimosfic aptiflimos , omniunnborarnalnmincs appellitabar etiam in codicillis. Relege C/riliades Ernfmi , fi fuper hoe plura fcire cupis. %

no Nonfolnm. Accipimus quocumque modo : fufcipimus, uorum curam recipimus. Accipimus qua: admiuimusfie approbamus : fufcipimus onusI 1 Mmpiu-um mijedalis. I-lemifl.ichiume1lC;uulli , ad quod alluliz. Mnemofynum aurem dicicur piguus aur fimile qui1>pi;mr¢li£t|unaPudami¢qm_-

quod illum nollri commonefaciar. _ _1 z Vieilirigatores. Id ell, obtreéiatores , os Cato novaro verbo a viaio 8: morbo licigaudi viciliugatores appellabat, ut tellatur Plinius in pnfntionc

bzfiorie mundi , qui be Zoili, 8c Horneromagllges dicumur.13 Venus comcdia. Cuius inventor fuir Sufarion Megarenfis , magna liberrare, eriam nomiuatim quofvis taxabat , donee lexlam vemi: cuiufquarlp

uomen przllringi , arque ira nan eil nova comoedia. Apud Larinos aurem in locum veteris couioedi: fucceflir Satyra.14. Lueianum. LucianusRheror Samofareufis adco dicax, ut nee Diis ipfis parcerer, unde 520:3; , id eft, impius cognomimrus ell.1 5 Mordicu: arripere. Mordicus adverbium , quemadrnodum apud Graecos 838:3 , id elk , denizlms £9’ marfu.I6 Bmpuxopwpaxiav. Id ell :Bellum mnarum, 5t murium. Baiwfuxes enim film! dicitur, 14.09 , mm , 8; puixq , Exfiat autem ,

quamquam do-{Ii magis putanr elle compolizum alicujus, facera uadam Homcri imimione: _ C:7 Bujiridem. Hanc orarionem carpi: 6: c0rri;;itlfocrates:(l*11it aurem Tyrannus /Egyprius, quemlnteremir Hercules.I 8 Polycram. Rhetor Athenicnfis, qui fcripfit encomium Bufiridis. Idem compofuit oratiouem, qua fixit aceufatus Socrates.19 lrzuflitiam Glance. ldefi apud Platonem d: Republic.1.lib.z. _zo T erfinnfii’ quarunam jebrim. Aulus Gall. lib. :7. cap. 12. fcribi: FavoriuurnPh1lofophum, oppidoouam libenreriueas macerias dicere folitum

quas Grzci wégu; “Z éwézrus 61-m’:-us , id ell: Inapinanu E9’ aijurdiu mauriaa nppellane. Sicur cum The: it: laudes quzfivit, Rfebrim quanis dio-bus recurrememlaudavit. Therfitem autem Homer. II./8. fie defcribir : _

Al’:-x490; aimig Jr} I'M» rifle. 'QQM‘ HI, gale; d’ E’-rep! widu, rd! dd oi dipsKupn‘: , ire file; 0-vnxqxjn , min}; 31:30:!0&0; 1' an x.e¢aJuiv, ilvldni 3' iI'|niu0¢ Aixvn. Id C11 2Ad Trojan: venit, qua non deformior alter,Dzfioreis oculis, elnudu: pede, dein humeri illiGibbi , peflore comrafli, cape: ex_/la: acumen, _

_ Rnris eonjfierfiam villis. ,zx Calvirium Synefius. Syuefiusjvatriam habuit Ptolemaida Peutapolin. Epifcopus fuit, qui intermulti alia icripfitencomium calvitii, qu0d opufclr

lum plenum iugenii 6: erudiriouisa hue exllat.22 Luferit Apozlmfin. Luferir, id ell , iocofe defcripferir , quo paéto Claudius Imperaror Caligula: avunculus . qui Neronem przcefiit, refer:-i volue-

ritin numerum Deorum. . '23- $114‘ mm Ulyfle dialogue». Gryllus Grzcusneneficiis Circe:verfusin fuem , difpurarcum Ulylle, aflereus brurorum auimaruium coudizionem feli-

cioreme humaua. Exfiarimero ra Plutarchi. _ v:4 Grunnii corocotta. Ell jocoglcm argumentum de porco coudeme reftarnenum. Cuius memini: divas Hieronymus in quadam yrzfiuione com-

meutariorum in Efaiam.

xi \I-34¢!‘ rdecommumiusflndiis nq/irisaliquid 1 agitare : -vel amieorum , qua: hie ut dozfi‘flim0s' , ita (ye

- Lamen-. \ ‘

.-

Felipe
Pencil
Felipe
Pencil
Page 4: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

40, ERASMIROT.PR1EF. IN ENC. Momma. 4<>4'vns-meminit Hieronymus. Proindefioidebitur , fingant Mime 1 14',-m,,,,,1,", ,',,,-0-,~,,, 1 aim-,,,,~ ma/;, 1,,fifi, MU,malint , 3 equitaflie in arundine longa. Nam qua’ tandem ell iniquitas , cum omnivita injiitutofuos lufus conce-damus, /Zudiis nullum omnino Iufum permittere, maximeji nugaferia ducant , atque ita traéientur lndiera , atex his aliquantoplusfrugis referat lefior non omnino + naris olrefe , quam ex quorumdam tetrieis acfplendidis ar-g¢;mmzis.f veluti cum aliasdin _$ eonfizreinata oratione , Rhetorieen out 6 Thilo/ophiam laudat , alius 7 Trm-cipis‘ alltll/1lSld1l£l€S deforibit , alzus ad bellum * adverfusTureas movendum adhortdrur. 9 Aliusfutura pmdi-cit , '° aoius no'vas de lana eaprma commimjeitur quafliuneulas. Ut enim nihil nugaeius , quamferia nugatorietra£'r'are , ita nihil fefiivius quam ita trafiare nugas , at nihilminus quam nugatusfuzfle videaris. De me qui-dem aliorum eritjudicium .- tamefli, nifi plane me faly; ll (ph\0WTl0b, fiultitiam lazzdavimus , fid non omnino_/iulte. “/am 'vero ut de mordacitatis eavillatione rcfliondeam , fimperheft‘lflg€1¢llSllh’7'l'dSfi€7"mlflh_fllll' , at in oom-munem laominum 1/itam 11 falibns lnderent impkme , modo ne lieentia exiret in rabiem, glqo ma is admiror bujustemporis aurium delieias , qua nihil_]amfei"e nifl _-s fllennes titulos ferrepoflimt. Porrp nonmillos adeopmpqie-re rgl,g;'0fi;; 1+ videas ,_ at 'velgra'v5flma in _Clorg/lain eon'vitiafer_ant citius , quam Tontifieem aut Trincipem lg-rviffimojoco '5 adfpergj. pfaftflfm _'° flquid ma; Tel ézrqma attmet. At enim qui vitas bominumita taxat, atneminem omninope_rjZ1'z_ngat nommanm , quajb uirum is mordere videtur , an docerepotius , ae monere ? Alioquiquot obficro nominzlous igfe me taxo ?_ Pneterea qui nullum hominum genus pnetermittit , is nulli homini , C ruitiisomnibus iratus videtur. Ergofiquis ex/iiterit , qui/2]? lafam clamabit , isaut eonfcientiamprodetfuam , ant oer.te metnm. Ln/it hoe ingenere multo lib_n'ius ac mordaeius disuus Hieronymus , ne nominibus quidem aliqnoties ar.ems. Nos pneterquam quod a nomimbus in totam abflinemus , 'ita pratereajiylum temperavimas , at cordgtuslefiorfaalegt inte efiurus , nos voluptatem magi:quam morfum quafiflé. Neque enim adYuvenalis exemplum,oeeultam il mfeelerumjéntinam movimus , (9- ridenda magis , quamfeeda reeenferejluduimus. Tumfiquis.42 , qnem nee ginplacarepoflunt , zsjaltem illudmeminerit , pulerum eflie I7 afiultitia vituperari , quam mmloquen1emfi'eer'imus_, 1 * decofo perjonieferrviendumfuit. Sed 1 9 quid ego /wetibi =0 _patrono tamfingulari , atcan as etiam non optzmas, optima tamen tueri po/]1“s ? Vale , dfertiflime MO RE , é~ Mariam mam gn4-w'm-do/ieade. Ex Rure, quinto ldusjanias. Au. M. D. Vlll. _

. Q -

1 Lntruncnlis. Larrunculorum ludus ell illc, qui vulgo dicirur Schacorum , de quo Mnrrialisin /Ipoqbhoretis;' Inji/liojorum fi ludis bella latronum , -

Gemmeue {fie eili miles £9’ /ooflia oi-5:,Ovidius item : -

Sine latrocinii fiib imagine calculus ibis,Fae pereat vitreo miles ab bojle mus.

2 Annni eaufa. Animi gratia dicimur facere, quod non ad uzilimem , fed 0bl€a3[ldI1Cfl1f3ClI11U$.3 Eqnimfli in arundine long». .Allulum ad carmen illud Horarizinz

Ludere par mapar , equimre in nrundine lozzga.Sic enim lignificat ludos pueriles 8: inepros.

4 Obejic maria. Id ell, crallie _: dicuntur qui nullo lumiudicio. Horacius inOdis :__ Nee firmo juveni , neque narie olefin. _

IL diverfo , emun€la: naris apud eumdezn dicirur , qui acri ell iudicio. ‘5 Confareinam. Id ell, _undique colleela, quarn Grzci in-¢q»J‘lav iv} -:5‘ iii:-mu quod ell fuere. Cuiulinodiopera Grazci vocant Ieirrpumg Lafi-

ni abjeélo g , centones. Tame autem notar cos , qui non luo Mane , fed hincat ue hinc emendicatis verbis 6: lentennolis componunt orationem ,6 Pbilojopbiam. Huiufinodi orationes lolennes habenrurinaufpicandis lludiis, ad ollentarionem ingenii maois quam u;i5m¢m '.7 Princi]?alicujus. Nam in‘ his p:1C\'Ulf'I_1Qg§Pllll'lII1\1flg ell adulationis , minimum fi'u&us. - a , . '8 Adver us Tnrcas. Comp ures uiu m iorationi us conati fun: rovocare Prinei ad bellum ' ' - -

exhaurirerur , cum magis expediar exhortari Chrillianos ad belllun capellgndum adverfus ‘:31. ' at rub films Prncxm qmm maxim: Pecumz “S9 Aliu futura pudieie. Nora: Allrologos irp-yuieae, vanillimumée pellilentillimum hominum genus.

IO Ali‘ nova: de Inna caprina, Us. Veluride conccprione Deipara: Virginis, dc potellate Pontificis,de praecellentia Petriéc Pauli 6: limilibugin auibus plurimum ell contentionisée rixamm, nihil autem pieraiis. De lana caprina proverbializer dielum ell, pro eo quod ell, de re nihili. Horatiusepi olis : Alter rixstuqt de lana {ape caprina. Confine autem ell illi Demollhenis: rep} Zia a-iuie, id ell, de afini umb;-4, .

1 1 ¢iAuo7lu. I e : Amer ui. ¢iAe; amiuu ,&~a61B;i e. I-lune Horatius in Odis ocar eecum, ' ' ‘12 Salliom. Sale: diélefia fall}; dicuutur. Lluciauus Nee filiti lufere files. V am Scrmombus flulmm at ‘mP"b“m'13 So ermes rim s. So enues VOC3t iam ve uri con uerudine rece tos, ua R es vocam invi i ' ' '

Pontifices fanfliflimos » F-Pil'coP°s re-uerendos , Abbares venerabiles F qtqueqitem 3% czreris. us aim“afinmfmn , Cadmales nvflmdifmu ':4. I/idem‘. .1:-anew»? , _aur irépwe-ie. P_onizur enim fecunda peilona pro quavis perlona, 6: ell modus porenrialis.1 5 Adfpergi. Id ell : Lemur eontqminarnb ' __ '16 Si nid mi; ui 5iA¢ms. Hoe oco ver 2 Latina, uz in limine m inali l'uerantadl'cri a nef ' ' ' -_

&um hoegpud Arillophanem in Nebulis : Tl dd pa’ ai¢|Al?'3r' oi fulpel will? 'r' iiJl¢rree. Id ell‘): §Ll_¢i¢?:I4?eu7: I?‘eina vivirnus, unde ouod ad_cibum ac_vi_elum artinet, ad lirinas percinere dicitur, quod vulfio dicunt de pane luernndo. a_

17 A Smlzina mtuperari. Nullus rguur, opznor , eri: ram iniquus, ur li quid diélum vi ebirur in Princi , aur Sacerdotes aut alios oll'enda-mr, cum non raxenrur ulli nili lemter 6: iucunde magis quam acriier. Necipfum hominum genus notatur, fedzsuiin bonorum endre rnali funl Poll:mo cum llultitia: perlonam loglueurern feeerir, non conveniet imaginari perlonam auéloris id dicerc, quod fub erfona Moriazgdiélum ell. no'n Herd‘;mag1s_qu.1m li quis Diabolum aciar dlfputantem cur_n Michaéle de corpore Moylis, uemadmodum ell in A phi: , quidquid Diabolus diizerir hoe exauéloris perlona diélum videarur. llur li quis Phalaridem loqvfilmlm inducat, lenlilll: videarur quicquid Phallaridem loquentem Fecerit. ,intggsflrrgigizfizgimr. Decorum , quod Grace: a-pm-n vocant, litum ellin digmtate rerum dcfermonum, culus przcipua ragiq hgbgmf

19 §,Llgial ego £5’ }ib|.‘d':rw'eo-iwzrnciq ill, r 6 .zo Patrono tam mg i. Parronus llC igni car, advocatum eaul'arum\: nam ali uando rele ' ' '

egregiam optiruarum linerauum cogniiionem , inter Britannicarum legum Profellores pllaecipui aouun:is.ad hbmum. ER mam Thom“ Moms’ pm“:

M0“

ll .-I

C

_4__4

_,.; i

_i__{—_ _ — -11-_-— ' -i——-*7-43--— —

Felipe
Pencil
Felipe
Pencil
Felipe
Pencil
Page 5: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

.1-— 7 L iii i——ii

D

40$ ~ 4<>6MQPQQZIPKQMION:

- InEs'r:.

S T U LDESIDER I-'1'-l

I T IERASMIROTER

./E LO v-‘> =c: S-

, 1IDECLAMATIQ.

A' redeat, ita vobis me confpeéla, mox alius accellit vultus.Stultitin loquimr.T c v M o_u E dc me vulgo mortales loquuntur,neque enim fum nelcia ,‘ quam male audiatS TU LTITIA etiam apud llultillimos, 1 ta-mcn hanc elI'e, hanc,inquam,ell'e unam, qua:

meo numine Deosatque homines exhilaro , vel illud abun-

i I>

, . _.-

I .

de magnum ell aagumentum , quod limulatque in huncccctum frequenti unumdiéluraiprodii , lie repente omni-umvultus nova quadamatquein olita hilaritate enituerunt,lie fubito 2 frontem exporrexillis, lie lxto quodam 8:amabiliapplaulillis rifu, ut mihi p;-glean quotquofundi-que prae entes intueor, pariter 4 rum I-Iomericorumneélare 5 non line nepenthe ternulenti elle videamini, cumantehac trilles ac folliciti federitis, perindequali nupere eTro‘phonii lpecu reverli. Caeterum quemadmodum liericon uevit , ut cum -primum fol formolum illud 86 aureumos terris ollenderit, aut ubi poll afperam hiemem, no-'vum ver blandis 7 adlpiraritFavoniis, protinus nova re-bus omnibusFacies, novus color ac plane juventaquzedam

i 4 ~ .1 Deelnmaeio. Apte vocavir declamntionem, ut intelligas rem exer.

cendi ingenii caula fcrigam , ad lufum ac volupratem. Porro Moriam fin-git veterum more ceu eam quamdam fuas laudes narrantem -, idque de-Pore , quod hoe llultis peculiare lir,le iplos admirari, deque l'e iplis glorio-e icare.n iljgamen bane efli. Hanc )m7m&'; accipiendum, ut fe iplam digito o-

en at.3 1-‘rontem exporrexijiis. Frontem exporrigimus, cum hilarel'cimus :

Contra rnmlli llonrem conrrahimus zquzre in Chilindibus Ernfmi.4 Deorum Homerieorum. Facete vocar Homericos , qui cumnon lint

ulli in rerum natura , tamen ab Homero finguntur ejufmodi.5 Non finenepentbe. Ncpenthes herba , cuiusmeminit 6: Plinius. A-

pud Homerum Penelo e hujus l'ucco addiropoculis, difcutit trillitiam con-vivii. Unde illud Ofigflge d. "B130 l’-rm! N12115:; *r' 130).‘! 11 taxi’! darl-A1-9:; via-inn, id : Unde bibebant , In , Nepentbes , omnifque olliviaenre. Num hanc vim habere traditur , 6: hinc nomen habet. Nam wiv--9-oe , Grace lu&us ell , ne privandi vim habet. Sun: qui putant elle bu-glqllam , dc qua Galenus fcribit , "Ore sins; 314.?eeililepeivap e6¢;oa-elm; eel-riseyin-nu , id ell : §)_uod vino immiflk luitie canfa

6 E Ihpbonii fpeeu. Proverbium ell, de vehementer mmllis ac folli-

l.l

B

D

E

l

I

l

v

l

'1

lH

in

'Itaque quod magni alioqui Rhetores , vix longa diuquemeditata orationepollhnt cflicere , nempeut molcllas ani-rnicuras difcutiant, id ego folo llatim adlpeflm praelliti.Qlamobrem autem hoc inlolito cultu prodierim hodie,jam audietis , li modonongmvabimini dicenti przbereau-res, noneas lane quas * lacris Coneionatotibus , fodqms

F

l

sl

e - 1 'f::'i*~ e' _/ _

/ _ .

fori Circulatoribus, Scurris ac Morionibus conluevillisar-rigere, quafque olim 9 Midas ille _noller exhibuit Pani.Lubitum ell enim paulilper apud vos 1° Sophillam agere,non quidem hujus gene:-is quod hodie nugas qualdam an-xias inculcat pueris , ac plufquam muliebrem rixandiper-tiuaciam tradit , led vetcres illos imitabor , qui quo I1 in-lamem Sophorum appellationem vitarent , soplnfie vocarimaluerunt. Horum lludium erat , Deorum ac fortium vi-rorum laudes encomiis celebrare. Eneomium i itur au-dietis,nonHerculis, neque Solonis , fed meum ipgus , hocell, S 'r u 1. 'r 1 'r 1 1:. Jam vero I 1 non hujus laeio lapicn-tes illos qui llultillimum 8c inlolentillimum ell'e przcdicant,li quis iple laudibus l'e ferat. Sit lane quam volent llultum ,Is modo decorum elfe fateantqur. Quid enim magis qua-drat , quam ut ipla Moria fuarum laudum fit buceinatrix ,8c 1+ Adv} éawie adzui. Q_uis enim me melius exprimatquam ipfa me ? Nili li cui forte notior lim , quam egometlum mihi. Quamquam ego hoe alioqui , non paulo ctiaminodellius arbitror , quam id quod optimatum ac fapientumvulgus fa€titat , qui perverfo quodam pudore vel I s Rheto-

‘Tom. IV. C c 2 rem8 Saris eoneionatoribau. Obirer taxar xmlgus hominum , qui concie-

nanres in templis , ofcitantes ac dormitantes audiunt, multi ne audiuntquidem, cum circumforaneos ac fcurras miris modis aufcultent. Id verumell; facile fatebimr qui noverit ltaliam , przfertim Romam 6: VenetiarumU1‘ em.

9 Midas. Nora ell fabula de Mida, qui Panem canenrem Apollini pra-tulit. Allulit autem ad proverbium, Mide aures. '

1o ,Sopbi/lam. Olim Sophillae dicebamur Philolophi 6: lapientia: Pro-l'el'l'ores, deinde Rhetores. Pollremo abiir nomen in invidiam, utSophi-ll: dicerentur , qui fiélam quamdamlapientiz fpeciem |a&i1arenr,

ci:is.Nam oliminLebadia, ut Suidas air, X wvipm vii 3“:-¢Cé¢uv inn’-J I1 Infllmem. I-loc ad Moria: perfonam referendum ell. apud qllamAm, id ell : Omculum eras, qluod Caeabajfon , id ell, klefeenfum, wen-~ vocari fapientem conrumelia ell : veluti apud aulicos, doélillulti vocan-bnnr. Speeus autem erat Trop onii diélus, inquopmabant oracula reddil fur, apu do&_os vicillim aliud.per Dazmonem cgpmpiam , unde macie confeéli , lqualidique redire con-ueverunt, li qui 'lI'entin%1-elli , qgalia vulgo fere narran: de fpecu Patri-

cii apud 1-lybernos. Qui p ura de c_cupit cognofcere, lega1Ernfmi Chi-liades. '

7 Adfpimrir Favoniis. Favonii venti (um verni, ad quorumllatumfolvitur gig, 6: laxaruguhiumug. Horatius, Solvimr neris hiems£1430yvice -vem FB'U072l- u it a carmen I-Ioratianum , Lucem red nu‘dux bone pazrie. Injiar wrisenian, -oulnu ubi um: Ajidfie populo, gmiorsir dies,‘ 1;‘:files melius mmx. 1 -

C

12' Non lnquefauo. E: l'lOC’Il&'l‘ll-:§_3CClPlCl‘ld\lIn , utfloccum aut pi-lum ollendar.

13 Mode decorum. Decorum vocat non limpliciter, juod per l'e de-cear, led quodSu11titiz perfonam decear, veluti non ell ecorumlenoni

uide lide. _bq14. Aim‘ iamiie auiiui. Id ell : Jpfi fol tibieinafit. Proverbiumell,

ad cam, qua: lua iaflat. _:5 Rbegorem pdponem. Siquisaudiatfolennes illas orauones, uz ha-

lpenna

iubi quis‘ fe ipfum faélis commendat. Tametli hie alio detorlic, nempe

Felipe
Pencil
Felipe
Pencil
Felipe
Highlight
Felipe
Pencil
Felipe
Highlight
Felipe
Pencil
Felipe
Highlight
Felipe
Highlight
Felipe
Highlight
Felipe
Highlight
Felipe
Highlight
Felipe
Highlight
Felipe
Highlight
Felipe
Highlight
Page 6: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

-~;.._-iu-—!-I=-—-—'*“—‘-'

|

I

\

L\

I

\

~

‘ Jan u ~ _ ‘~’_ n,<—~~I /

I

- i /, -— * 7 -My ~-- — ~ —d - -~ A-_-~-J5 \ \ \'\ ‘ \\"X¥_ u. _» \_._;\_i_ f’ ' " if ..-/ u_. u I --u* -,_--L- .§- i.\- \ ~ _ ,\

O

F

"1'

’ Q

407 M 0 r 1 A 2rem qucmpiam palponem, vcbPoctam vaniloquum,.fubo;.nare folcnt, cumquc mcrcedc conduéirum , a quo (nag lau-dcs audiant , _hoc cfi , mqreimcndacia , 86 tamcn I vcrccun-dusintcrinfiilt, pavoms in movem pennas tollit, criiiasmgw, cum lmplldws affcntatar nihili homincm Di-is ac-iquiparac ,cumzibfolutum omnium virtuuumzxcmplarpro-ponit , a quo fciat ille Te piufquam 1 J‘); 8442 7I'¢0‘(;i! abeflé;cum corniculaim alicnisconvciiit plumis: cum s 16;! mifumA;um{m',dcn1q11_c cum 4 ‘Ex. pain -rév W4;Mm Wm;-_ Po-ilncme kque: tmtumillud s» vu1giproverbium,.q_uo diciturI6 rcfire laudarc fcfe ,- auiincmo alius aontigit laudawnu.Qnmq\uam.hic-interim demimr momlium-, ing1=ati-tudi-Mm-dicam,anifcgnitiem , quorum cumomnesrmc iiudiafizCelnnt, meam uc libcnter iicndant bcncficcntiwm ,. acmol1ln¢nit0£jam_i1a:culisexfiisit-, qui g1=ata.orationci Swan-'r 1 '2 i 1|. laudcscelebrarit,cumnondcfuerin1:,. qpiBufiri-dcs , 6 Phalaridcs , Fcbrcs quartanas , mufcas , calvitia ,at-quc id genus pcfics , accuratis magnaquc 8C 7 olci 8: fomnijafiiura clucubratis laudibus vcxcrint. A me cxtcr_npora-riam quidem illam 81: illabomtam , fed tanto vcriorcm au-dietis orationcm. Id quod nolim cxifiimctis ad ingcnii o-ficntationcm cfii: confiftum , quemadmodum vulgus Om-

Erxnmlou ~4.Q3A

B

torum facit. Nam?-ii , ficuti noiiis,-cum orationem totis tri-\ ginta annis cla_l21ora§_al:x_i , niqnnu§n?uan?_ a11cnamtprt<_>fc-»runt tamcn tn uo 1 1 qua ipcr u um cnptam ,au c iam"d’1&a,tarn= cfi'c dcjcrant. Mihi pOl:l'O=f¢mpC1' gratiflinmm

lno is ct ut u v m rum orumdponfuggggingm, m¢JipF.un finitionc cxpliccrn sr POITQ ug‘igfividam, mulm minus. Nam utrumquc ommis cit inau-'H' fpicati , vcl fine circumfcnbcrc cam CUJUS numcn tam lute‘ipatciut , _vcl fc&_arc , lit} cu]usfcultum§>€mn¢§,1¢;1i;s‘icon cntiat. amct 1 uor um tan in a 1 _ Cumbram atquc imagisgm finitionc rcprx_fcntarc, qui.-nigfam me comm prxfcntcs przefcntcm oculls mtucamim?

um ctcnim urividctis,vcraill'a w largitrixééw, n?namLazini S TULTITIAM , Grxci MQPIAN appc lnnt.Qiamqmm quidvclhoc opus c_rat diccrp, quafi non ipfo

Vex vultu I I frontcquc, quod ajunt, fans quae fim_pra:mcfcmrn , aut quafi ii quis meMincrvam, aut Sophiam cflécontcndat, non fiatim folo poflit obtutu coargui , ctiam iinulla acccdat oratio , I1 minimc mcndax animi (pecu-lum. Nullus apud mcfucis locus,ncc aliud frontc fimulo ,aliud in pc&or¢ prcmo. Sumquc mci undiquc fimillima,

Q I -_ _ __ J _ - - - . ._ -...--.‘ --Q.-- an‘;-—-<....,_,_—-"_ __v_V7 -- ' Q

" lO>i§¢> '_ ~_______ .__._ ___/ ~ __ . ‘ . s:.z._.:z-_;..fi"",T.:;"_‘:'?i"-..:Z‘f';"‘1_’:‘.'L"..;,' ' ':_;' "‘ r“-~ ‘ Jaqi ~‘ ‘ ~ - ’ -1- < 1-- “'“£13 ‘_ H ' " "‘“..' f—_- 4. V‘ _ _1‘.._.. __ , , , , -3-__?'E‘-!_,_ ‘ — ~ - - _- ~ V,»-@¢_. .,.-

— ‘_‘_——- ‘Ti mu -.—~—. ,‘< _ '. ,3, ~ ' ~ 1‘ .--?~~*' ‘,'\ “ " '-' L . .

' _ I i‘_V T.'L_T 0 ’;_ __ _ ; _-;i~_~_;;_-:1 i_ -i d * *‘ ’ " \

v 7 i ;_ é i w -7‘-—i———i ”_';L_ w——‘_ ___ 7 f;w'i ‘_ T5777 :2r_ fl : ‘-74- I '

_ ‘: ' _-;-_ V-» ; _ —~; T _ _ if _*t*;_'*:";:~_—"—; 7;, ; , 1 '

A—“ ."11 _.. _, A >_; __ /' ow, ,; , .1 ,_' **‘r."

IA

_.~ -_ I II

.__, "‘_._".iflI'.

A wk‘-~ 1-_'"*‘;-'r',‘<rff\\|_ -1 .‘_ ,-

—-v~u\4_, 1-~r-~@\_r-¢.¢q,,.,..—_,_,_,q_ -‘-4;-H-" ' '

‘ —<-l~ .‘. '“"‘ "*1,Pi‘ :*H-§‘if

7- - -_ ____ ~_ __ ;_____.

__ ___..-._... _ i____.. ____i_ -—~ _ ..=-:.._.. _.__..

_._~ _' ""_~_ ___-:__ *--‘="===~:;:;=-“_w=:_ 1*~_i:~:-n_.~——-.--—,_:~-A — - - i *

—__._,_/_-__.-‘a>_

\

y A, I

\ |

I

-—-i;<—;'-5-4|

JL._ -4 _ _‘__ __

0 _ _ V >_q__IH.-J -1

,-

__¢f__.

,-/v AIAAI r y

_ IC

-

T‘ _-..¢ 3AAJJ\ ’ "*“' rr-»~'

-8-_-1;;

K\\

adeoutnécii mcdiflimuiarc‘ pofiinr, qui maxim: Sapien-tia: paibmmac cimlurn fibi vindicanr, is w¢)iv'r§'1ro§q>d-

beam: in publico apud Rom:|nosPomifice's apud]. , a Principcs,minim efi, qua fiance vel ifli fic audean: adiilari, vel camincpmlaudts audirc. Nee dubito , quin iii: molefia fin: cordatis Principibus.

1 Vmnmdue illelronice dici: verecundum , impudcmiflimum {igni-ficans, qui ralia pefliz audire. ~

z A2; in‘: mac-51. Id cfi : Bic per main. Ea enimmuficonm inr-mania , ql11nlVlligOdu£ll'6¢m ofla-mam vocanr. Abii: autcm in roverbium ,quo maximum imcrva um fignificamus. Vid: Cbiliadu De/zyderii Erafmi.

' 3 T?» aidium Aevsmins. Id cfi: zlitbivpem dulbat , cfiprovcrbimndc re impoflibili‘. Vemm his ekfanicr detorfi: ad id , quodisqui niger efifaflis, hoc cii infamis, ux can iduslaudarur , 6: alius pingimr quamcfi.

4. '1-Ix. paid; 15: iAi¢anx woui. Id cfi: Ex mufca clvp/zantemfacit.Achginm cl! , cum quis rem uihili, vei-bis anollir.

5 Vulgi prwerbinm. Sic enim iocanmr vulgo, ui cnmquisdc fe pm-dica: arrogamius , mdicant , mains babe: vicinos, 6: ob id cogitur f:laudare.

6 Pbaluridu. Phalaiidis Apologiam fcripfit Lucianus. De cxtcrisjam diéhim cfi. i _

7 Olei E9’ fimmi jaélura. Qria vigilant ad luccrnam.8 '01’): it iwi 7A51'7cu 3240!. Id efi: Qgicquid inlingxdm vnurii,

Proverbium efi , fumpmm ex Efchyle Trag. Poéia : cirame Plat.9 Porrout dividam. Alludiz ad dialeéticos, quibus moacli primum

dc finite, quod aggrcdiuniur.IO Largmw: man. Id cfl: : Bomrum. Alluiit but quod Homtms Tub-

inde \'OC3.t D¢O$ du1§pa; din! , id til: largitores 50007107).n Fmmque, quod spam. Rcluccc enim in vulm quoquc fiulrizia am

fhpicntia hominis.1 z Minimemmdax.Ex fcrmone enim poiifiimum colligimranimus ho-

minis.13 Kai 5! ‘Ii we ¢_Jpq: wiluxoc , nu} iv 131' Marci iiu: ohirnbtlldnt. Id

efi : E: inpurpum jsfmu, E9’ in basins he afni, nam fimiz vulgoln.bcntur in deliziis, 8: nonnumquzm ad fifurn vcfiiuumr. Bian-tcm Grxcum provcrbium in cos, qui magnificam pcrfonam pr: fcgerum,cum fin: ncbulones. Cai fimile cfi: qmd fiibtcximr in ¢81lVi0l¢0ms afini.

_ ¢j~— I-— - #__4

, ’ 7_.<‘__"__ ‘—I-I-I7

D’ Q; m'§nxo: , xx] iv 1'§M0v1'§ Km, obambulani. all’

E

F

tcm fcdulofingant, tamcn alicundc p1'0lI11I1¢fl!¢$ auricularMidam produnt. -Ingratum me-I-Icrclc 86 hoc hominum

A . ' ' emu»45-—~——*\-

. 3‘

I \

I

' 1

-‘-._1_

in .

9 -i;J§l.i3di__>—':;_ia H-;~;— 1%f 9" W” id f_i_i* i ‘

3

Q _~»,‘L‘._Q

ii.-~’.3I

‘ ' r 1 i — _ i-. , _ h-.-_ __ ,

nQ>_-» _ _-_ -_@ ,-> _ __ _ __._ _ i r _ J‘\-

I

_- M __ m-v.-Q ~q

Nm RA logusd Fno, ' I¢oniami&usaliquamd;n,"C:m::os hatiiiu eii 1;: iwaeiudgdils aiuicdlanmindicio 4=p=miil»“€poznasdareg V L .6

! IQ

Q

‘-_ ___@..

_ i_ 7

*1“ ._. ____ , ,_ __I ' 7 1__. “ ”' ._' -* - ‘ ' ‘ "_ . _ 4 , .\L 7

-. .. . _ \ '\Q\ Qgybjw-<nI-~ you-—-¢_.- --__--_I ~.

~ I

‘-7 ’ _' .

\ 1~.‘ . I

_-1'“ " ii’ ' _.. _.:..‘; ‘; xL.'! ' ~ -4 _.._..._ . '; ‘. ""~-~ __ ""‘ -->_.-L, i ‘ _ ’ ‘ , J \ - 1‘- - }.""__.,i____;"'-'""'* *__,_§___" _*"_____@“_*_ __ ‘_ * 7:7,": “f; - >—— V — -'--— V w-——-—~--~ - ~~- i ~77 4 i_~ . ' ‘., *~"2:*"-»' Y ' ‘ —= -'~ n —----—~—- i \ ,

r _ -- V __ 7.. J . ...-_-_f_ iii nr-&-nu-‘Ir---~ ._. _ ' * __ ,_,__ _____ > ___ __‘ _ __ __“ __ _ __?___i__ _.V \‘ I. _ ‘"'13--4" r1 M '--;1.--__..-...a- -. '_ ' ~ ' Q‘ '1‘- . _-,_:. .;_: ' \ P ‘ , " ~. \_‘*°‘ ' “'**-~ ___.-__ ~ - ‘ ', . 1 \ 1 \ . . '\. I

- .;;---- _ — _ . ‘ ~- ~ ' €“=“ " * * * *— *_ _ ___ _ t , r-warm l ‘ _ _,L __§_‘=._ 4! | / '§_.__ , , 1' '

C >A

1 , ' -_ .__.Z.__*:' _.__.___

__ ' ~ 1~ J 1!I_IIl?-'~a‘I-|:4't\P!'=~'5\ 4*»-:11-— 7-.~-v1-1-~ :|n'u;-I_In-—;-11;;-—,—’:<-_-;;___ ___ , _ ,_.__ ,___ -___:.:.'"'- ; K?” _.j. u ..__.~‘_Y_~%?=;»..'-_y;_~1'.s_.- -.='..=> .-;. 71: '-1 ‘-I-— i

I

I\

J |

.4‘

Page 7: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

‘*4

\i

W

M .

|_.

//l .genus. ,.qui cum maxime lint mollrae F.1€tionis., tamen apud ~vulgum cognominis-nollri lic pudet , ut id paliim aliis ma-igni probrivice objicianiz. Proindcillios I cum lint pugéw-|1.-aire,'cactcrum fopliiac 1 Thaletes vidcrivelint, nonne;jure optimo 3 yuqaa-éqzzc illos appcllabimus ?q Vil'um ell ;enim hac quoque parte nollri temporis Rhetores imitari,lqui planeDcos efiislefe crcdnnt,-ili lrirudinumritubilingueslapparean: , ac przcclarum facinus efl"e ducun: , Latinis ora-tioiiibiis fubinde Graeculas aliquot voculas, velut 5 em-bleinata intertcxere , etiam li nunc nonera: his locus. Por-ro 6 li deliin: exotica , c putribus chartis quatuor aut quin-que pril'c:'i verba-eruu'ri:,s "quibus tenebias ofiimdant le&o-ri ,videlice:, ut qui intclligunt, magisac magis libi pla-ceant : qui non intelligunt , hoc iplb magis admirentur quominus intelligunt. Qiandoquidem ell lane 8: hoc 7 no-llratium voluptatum genus non inelegans, quam maximeperegrina maxime fulpicere. Quod li qui paulo l'unt am-bitioliores , arridean: tamen 86 applaudan: , atquealini ex-emplo 2 rel 3m mviiqi , quo czteris probe intclligerc vi-dcantur, 9 ml —mi7m J»; illi mini. Nunc ad inllitutumvrccurro. Nomcn igitur liabetis : 1° Viri , (bid addam.cpitheti? (luid nili llultillimi? Nam quo alio honelliorecognomine H Myllas fuos compcllet Dca S 'r u L 'r IT r A P *11 Sed quoniain non perinde multis notum ell, quo gene-lre prognata lim, id jam is Mufis bene juvantibus expo-nere conabor. Mihi vero neque 1+ Chaos, neque Satur-nus , neque japetus, aut alius id genus obfolctorum , ac|putrium Deorum quifpiam pater liiiit. is Sed 1r7\§1'os' ipfelunus, vclinvitis 16 I-leliodooc I-Iomcro, atque ipfo a col]ove , we-rrfg u2vJ‘p5v -re 9ea'iv -re. Cujus unius nutu, ut olimita nunc quoque lacra profanaque omnia furfum ac deor-(um milccntur. Cujusarbitriobella, paces , imperia , con-lilia, judicia, comitia ,connubia,pa6la, foedera, leges ,

5

A

B

C .

-4°9' . S1:v:.'r1-r1_1zL.avs. 4m{vel fummo ]ov'i ,‘ cumfuo Fol-miide mandate laqueum pofiit,11° ‘I818 wand: ivxopai elven. KEQUC hit! quidem mt pro-jgcnuit none-ccrebro. , qucmadmodum tetricam illamfac:orvamPalladem ]upi:cr,vei=um =1 ex Neorete Nym-rpliil. multo omnium venulliliima, 'pari:er ac fellivillima.H'Nequc rurfiim id trilli illi illigaius conihgio, qugmgdul_ 1f Faber ille claudus natus ell, verum quod non paulo l'ua-tvius 13- aV~Q|7\ll‘l“fl‘l'l pixéilc: qucmadmodum noller ai: Ho-mcrus. (Jenni: autem, ne quid erretis, non Arillophani-‘cusillePlutus, 14- jam capularis, jam oculis captus, fedquondam integer adhuc =5 calidulque juventa, n¢qu¢ ju-vcnta lblum , vcmim multo magis nefilare , quod mm fbrtg

_in Deorum convivio largius ac meracius hauferat. Quod‘lilocum-qu_oq_ue natalem requiritis , quandoquidem id ho-die vel inprimis ad nobilitatcm interellc putant , quo loco

p primos cdiderisvagitus , ego nec in =6 crratica Delo,=7 necfin undolo mari ,nec =8 iv 0'7T€0'0'| Q/7\d¢ve0To’l (um cdita, fed

L in iplis inl'ulis fortunatis , ubi 19 aZ'a'1rap'ra& ml aivilgila. omniaproveniunt. In quibus neque labor , neque fenium , neque

imoibus ell ullus , ncc ufquam in agris as af hodelus , mal-. va, fquilla , lupinumve , aut fiiba , aut aliud)hoc genus nu-jgarum confpicitur. Sed pallim ociilis , limulque naiibusadblandiuntur :1 moly, s= panace, as nepenthcs,aina-racus , ambrolia , lotus , rol'a , viola , Hyacinthus , Adonidis.hortuli. Atque in his quidem nata delitiis, nequaquama

I flctu fum aufpicatavitam , fed protinus blande :4 arrili ma-Htri. _]am VCI'Ol10l'lll'lVldCO.35.1'_:§I Jwaiwiy iqiavfwvi 26 capramaltricem , cum me duic lepidiliimx Nymphx fuis aluerintmammis , 27 Methc Baccho progenita , 86 :8 ApaediaPanos filia. Qias hic quoque in czereiarum comitum acpcdilTequai'um mearum conlortio vidctis. (luarum me-l-lcrclc nomina , li voletis cognofccre , ex me quidem non

‘Tom. IV. C C 3 nil]artcs ,ludicra, feria, jam fpiritus me deficit, bi-cvitcr,pu- ,0 -;,;,,_,,,,,;‘ ;,x,F,, ,1,“ Id ,9; , mm Pm, ‘hm, ,fl,_ Hgblica privataque omnia mortalium negotia adminillrantur. millicliium ell folenne apud Honiemm. ‘

-- - 6 toms ma Poaicorum Numinum 0 m zi Ex Nwme._ld__ell: _l-.x ]Il'U€flllllC .- id enim fonar G_i'_iece Noam.Cum Cu-lus OP m ’ P P Iunui: autem exdiviiiis 6: )UY€ntlIt¢ nafci oullimum lliiliiiiamll-ls 9 dicam audadus iipfiquoquc ' 7 Dllfckai 9_ all‘ Own?‘ zz Fa6eri'l,1e. Vulcanum lignilica: ridiciilum , 6: tamen ex nia:rimo-B0 H011 Clrént , aut CCIIC i 3 oiiticiroi £106 quamfrigidc Vl&1- nio namm , puia ]ovis6: Junonis.tarent. Qiem quifquis iratum habuerit, huic 19 ne Pallas 33 '1' Mimi n-¢zl“'¢- Iddl = I9-mwr; mixm_. as autcmlien'ii-quidem fatis auxilii tulerir. Contra, quifquispropitium , is D ““:;"l‘;‘a‘;‘;l°“;‘°.“P“4 H°‘“°“““- *l“°“°~’> figmfim f""*Y""\ <°"¢"b""m-CX I11 H1011].

:.4 jam capalnris. Capulai-es diciiimir fenes decrepiti. Talis aurem1 Cum fin: pa 5-rum. Idell: Slulflfvrnl _ indiicimr Plutus apud Ai-illopliaiiem. - l2 Thalem. Is gait unus e niunero feptem fapientiim. _ :5 Colidujipu juvmu. Allufi: ad illud Horatianum : N0» ego bufir-3 Mime-$¢a;. Diilio ell compolita, ex llultoét fapiente , quafi €lI¢8$ , ram ciilidu: jflfltflll.

flulrefnpimm. _ ' _ _ 26 Erruica Dela. I-lic natiisfuii Apollo cum fua forore , quorum be.4 Si birudinum. Has vulgo fmgmfugu vocam. Ell aiitem hinc am- nelicioinfula PYIUS lluitans capi: immobilis elle.

manti lingula biliilca , ui rradir Pliniiis.5 Emblmmra. Id ell: immilliuas ,~ id enim l'ona: vox Gi-a:ca, figni-i

fica: aurem iellellas, ex quibus pinoun: in opere muleaco, au: quibus va-rianipavimenia. I-lif aiii ex ligno fillllliil conficiim: in menlis prazcipue.Dicuntur autein emblleinata irnpé. 1-5 i'pt§¢iA/\|iv, idell: Ab injiciendo.

6 Si defiaz: exotica. Id ell : extraria, hoc ell, 2ll¢l12lIl\w, puraGrarca: aii: Hebraicx.

7 No/Iratium -volupmmm. Nolli-atium , id ell ,lliil:orum,ii: Cicerodixit: Verb; vcflratia. ' ".

8 Té airs min. Id ell : Aura mwuuuzt. Alinus aures babe: ino-biles ac raelongas. E: videtur valere aiirium iiidicio , cum lii llolidil'li-mus. Alluliim ell auiem ad proverbium Grzcoriim.

9 Keel 103:1 dd pi: 11:375. Id C“: E1 bit quidem b¢£,V¢l'lJ3 filmridicule di&a a fervo Carione in Pluto Anfiopbouia. Idem ell aliquotiesapud Platonem.

27 Ne: in imdofi: mari. Nam hinc liiigiiur nara Venus.2.8 '21 a-aria-a-4 yAu.¢vpa7o-1. Id ell: In flmubiu cam}. Ell hoccarmen

jn primo Odyflie libro , tumalias crebruin apud I-lomerum.29 "AraI'ap'm ital éiniperu. Id ell : Jnf¢mi'mImE5" imam“ , hgg gfi ,

lcirra arationern. Ell auiem pi-overbium uoiies utilitas coniingii dug 1;.lborem. Ellque apud Lucianiiin in P0320, 8: item in Rlmorum prac-wtore, l'unip:um ex Homer. Odyflealib. 9. O31: ¢vm5g¢-i xcpirl ¢in3a ,4117' aipwa-n,'AAMl 167' airwapra mi éinipoa-as xiv:-as ¢ilu-nu , id ell : No-quc pinata: manibui plantar» , neque smut, fed injmiinaa E9’ inani-ur omiua crefiunt. ‘

go A1}/roiielw, mn_l¢_va_. I-Izc fun: vilia , ac plebis menlis apca , quglE Lucianus fcripli: nalciin infiilis foriunatis; odiroigiiiir hzc, veluti fobria ,

8: teiricis apta. De alphodelo 6: malva , Heli us in opere cui titulus,‘inn ital "sips: , Opera if Odd’ do-or is palaixgi seal £4-¢¢)£)iq,ply’ Xmng , id ell,: Neque quidem in malva E9’ afpbodclo nugna utili-

io Viri, quid addam. Mos el_l adder: epiiheton aliquid honorificum, nu. Lupiiii memini: Lucianus. .Viri foi-:illimi,aii: Viri fplendidillimi ,_ aiiialiud limile. I’\on-o hocjocandi ; i MJM. I-Ierba: fun: fabiilolie, De Moly memini: Homeriismiyjigenus, in-pwiéiui-in vocanr, ciim_ali_ud exfpe__£ta:ii_r,aliiid liiccedii. ea K. quod dici: Mercurium dedilfe Ulyfli , ii: a veneficii; Circe; mm

i i Myflu. Mylla: diciintur iiiiiiati mylleifiis aliciiius numinis 5 unde elfet. Verfus Homeri fun: : v6: fymmylla: dicuntiir , iifdem initiaii facris. Dicuntur antem ii-opal -:5 ‘Q; éipu (panic-u.;, Id’! ¢£;p,¢;» ¢i;yu¢5m,; ,paid, uod ell iniiio, live again, quodellocciilio arcana mylleriorum, ‘I-L» 7m'q; ipéa-4; mi’ pol ¢6m~ @619’ ‘Quinqua: rieliis era: revelare. _ _ 'P:'§q pair piihau :71! , 7iii:A.¢si-u dl ri'iuAu iiivlac.

iz Sed quoniam. Alluli: ad parieslaudatorii generis, quodaiiativiiate Min di pul lGAd8I'l Sui, xdiilflii Jl r’ 3;i5a-rmfglgg inqipq-¢_ . 'Avd‘pai_a-c 7: -9-nrraia-i , Srol di re irirra diinin-ac.

i 3 Mufii bene juvimtibus. Alludi: ad morem Sci-iproriim, ii: l'ignifi-cc: rem fore Po'e'iicam ac labuloliim.

:4 Chaos neque Omar. Ad hos veluri anriquillimos Deos Heliodus re-fer: omnium Deorum eniis, in Tbcogonia.

15 Sed ii-A5-i-oe. Ifell : Diviria : qiiamquam ea vox apud Grzcos liiRilkllllfll generis , 6: numeri lingularis. Huiic veliiii Deum induci: Ari-

o lianes. '‘i6 Hizfioda E9’ Hmuro. Nam apud uirumque faapius ell hoc liemilli-

chium de Jove , wan}; aivdpiiii to 9131 1': , id ell : Pita‘ bamidlltmqluDeiimqne. _

i7 Dix‘ felefli. Nam prifci Theologi geiiiilium, duodecim Deos l'ele-£los , lioc ell, fummos habeban: , veluti primatesintanta Deorum tiirba.

Id ell: Sr: igzmr dicms, dedn medicamm Mercumu, Ex term trnlmi:.5’ mihi mmaram ipfius monfinwit. Radix qioidem nigra era, lafli im-rem fimili: flax. Ma y autem ip/ism -vacant Dli , difliri eautemfodere Viaris momilibiu, Dii autem omnia ‘pojfimt.

, 32 Pmace. Dicitur eflicax advcrliisomiies moi-bos. Uiide Ut Pliniusidicir, nomeiihabe: , iriiv omne, iiiiua-4; medals, 6: izio medeor.

53 Nepentlm. Ti-illiiiam difcuiit in conviviis. Caztera noia liint.l 34 Amfi mam‘. Vulgiis rifum ii-ibiiii llultis. Alluliiaurem ad lioc ,

uod prima vox hominis ell ploi-aius. E: iamen legimus qiiofdam narosRatio: an-ilille ma:ri , quod lignum putani aufpicarillimum.| 35 T97 6::-£1-9 iiimiuu. Id ell: Snmmoflmn, quemSanmu'um, lioc

, Sanirni lilium vocant. Ell autem hemillichiiim I-Iomericiim.18 Oluéemi. Olin; damn, iri‘-m cibnu. Uncle qui domi capiun: ci- 36 Capram slrricem. Jupiter in Ci-eta clamellediicaius laéle caprz,

bum, 6: de fuo viviinr , alzdI'rI'o|VOC3!1!\l1'. Porro,liin:qui ob limo- cujus cornii inter allra poliiii, non ingranis alumnus.niam donii tenuillimo utantur viélii , ue libenter foris pranliglit. _;7 Metbc. Id ell : Temulmtia. Nam id Gratce (aid! , cui apte tribuit

i9 Ne P4114: quidem. Palladem iiorninat, quod Dea fa- irem Bacchum vini aiiélorem.piemiz , stllltltizt lii im-ifa, velqwcrilla eiiua li: bellairix, 8: patrem 38 Apedia. Id ell : Imporiria. Pan auiem cralliis, dcagrefiii ell, jux-defenderi: adverfui Gigantea fiibulas.

/I

U

\

'10:-

Y

' I

Page 8: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

__ ‘_

Q

4;; MnP‘IA2 Er1cn1viioN- -417-' Anifi Graece audietis. I-lace nimii-um quam fublatis fupei'e_i-

1155 ¢on(Pi¢amini, i qmiaw-i-Ia. ell. H016 quam velut arr’!-dgntibug Qmlis , ac plaudentem manibus videtis, = itoitauuao .nomen. Hzc femifomnisac dormitantilimilis sA»;9n VQ-»catur. I-Ixc cubito utroque innitens, confertifque mam-Ibug, 4 p.|0'O7I'Ovld¢ dicitur. Heec rofoo reviiiéla ferto, &un-idique delibutaunguentis , s iihvii. I-Ixc lubricis 8: hue at- Q

da cute , probeque laginato corpore 7 1'gv¢1l nomen habet.:

. omnia ?' Principio quid elle potell vita iplavcl dulcius , vel

ueilluc errantibusluminibus, 6 ivowidicitur. Hzcc niti-~

Videtis 8: Deos , puellis admix}os,quorum alterum 3 X»(;"*paw vocant ,alterum 9 wiygtrov wrvov. HUJUS , inquam g_ fa-mulitii lidelibus auxiliis genus omne renim mea-: liibjicio

> ‘~_.____ . _ . . . -— -- j. _ _ , -

Q ‘-1 - — --yr . . * ' ~ **~ ,' c ~1~ 4- - ___.- _ _

‘;__i______-it-_

; _ _i 7 . 7 v _ '

1' I

, , M- 7-“- e It —:. Ji

_F_ _ L _, I . r

— N 1*_ J F _ '

- _ _ _ _-1 ~1 I

, - 1 ’ ’imr I i — I J -

_ * L IL I 5 ' ir 5 :1 I

>1 _T * N4‘

' __ ”— _ mi

-____.____

\ _ ._‘___':'_

_‘ _ __

-_ fl ’__“_.‘€_,-._.

@¢0_QQO

~\-.

“Ad,-/r

"7//"/-/

.}_~ \ \wl "'77 /""1 for '1'“ ‘ "'4 ewn-vi. l I, ,.’ ’ /{$44, 1.7?’ " ‘JV gx ~ g ‘)1

“N:-\1

N

L: 4 _ L:_ , ~r

. - ".231-.1. _ . ‘ 'Q - ,, '1-“.1 I". , V g,

, .

ximosautumant. At date mihi terque quatetque, aut lilibet , lexcentics Stoicum , tamen huic quoque , li non bar-ba inligne l'apien:ia:, etiam licum hircis commune, certefupercilium erit ponendum , explicanda frons , 2.b_]lClCflCl2I6 dogmata illa adamantina , ineptiendum ac delirandumaliquantifper. In fumma ,me,me inquam, lapicns accerfatoportet , li modo pater elle velit. Et cur non apertius meomore vobilcumfabuler? (luaelo num caput , num facies ,num pcélus , num manus , num auris , qua: parteslionellx:putantur , progenerant Deos aut homines ? Non, opinor ,

f...‘

41;‘. _\3£

72-£-

L---imo eapars adeo lliilta , adeoque ridicula , u: nee iioininaricitra rilum pollit , humani generis ell propagatrix. Iscll

ditioni ,iplis etiam imperans Imperatoribus. Genus , edu- facet ille fons, unde vitam hauriunt omnia verius quam illecationem , 8: comites audillis. Nunc, ne cui line caula vi- 17 Pythagoricus quaternio. Age vero, qui vir , obfecro ,dear mihi Dea: nomen ufurpare, quantis commoditatibus matrimonii capillto velit prazbere os, li quemadmodum illiDeos limul 8: liomines adficiam , quamque late meum pa-teat numen arreflis auribus accipitc. Etenim li non inlcitefcriplit quidam , hoe demum ell'e Deum , juvare mortales ,8c li merito in Deorum lenatum adfciti fun: , qui vinum,autfrumentum aut unam aliquam hiijulmodi commoditatemmortalibus ollenderun: , cur non cgojure , Deorum omni-um 1° &'Aq>a. dicar , liabcarque, quae una omnibus largior

pretiolius? At hujus exordium cui tandem acceptum ferri Qconvenit, nili mihi ? Neque enim aut I 1 'Q:e|fbO7l'a'i‘rQ>19ihalla Palladis , aut 1 1 ve¢e7\i;yeg€'rs- Iovis I 3 aegis homi-num genus vel progignit , vel propagat. Verum ipfe Defimpateratque hominum Rex , qui totum nutu tremefaélatOlym um, fulmen illud trifulcum ponat oportet , 8: vul-tum illiim I4 Titanicum , quo , cum lube: , Deos omneisterritat , planeque hillrionum more, aliena lumenda mile-Ito perlona , li quando velit id facere, quod numquam nonfacit ,hocell I s 7l'¢|dO7l'0l€TY. Jam vero Stoici fe Diis pro-

I

r oiauwla. Id ell : Amer fin’. Quamquam Gi-azca vox Rtmininige-Ineris ell. Han: lublatis fuperciliislieci: ob arrogantiam.I 2 Kamxia. Id ell‘: Adulario, cujus ell applaudere.

3 Alla. Obllvio. -' 4 Mwowovla. Id ell: Odium laborum, vitium coiitrariumiildufirix ,quani Grazci vocan: ¢i2i¢-ii-m'¢v.

5 'Hd'o.ni. Id ell: Voluptas.6 "Amen. Id ell: /lmentin.7! T!"-W‘. ldcll : Delitia.

- 8 Kfimv. Comum Grxci Deumfaciun: temulentiz 8: intemperantia:ac iuvenilium compoiationum.

9 N»;-/pi-nu il-.1-m. Id ell: Alli:/rmltm jbmmam, lic enim voca:I'Io-merus lbmniim, unde uis expergefieri non ollir.

io ."AA¢a.- Idell : Allpha, ita per iociim Egnificabaiitprimum, quodliiteris olim notarent numeros. Undeillud , Ego jam alpha E9’ omega.

i i 'OCp:;mr-4-rpic. Hoe epithcton Iiomeriis tribuii Palladi, quod for-tern ac poteniem habeat paireuijovem. Ellautem tetrica Pallas, maximecum vi i-at hallam.

iz Neqvraqyqiru. Id ell: Nulium crmgregatarrls : lic enim fubindeappella: Homeriis _l_ovem vr¢rM'yr; in Zsiig. '

i3 /£324. I-Lllclypeus Jovis, ex pelle capra: altricis,hanc obtendi: cumllevit , cum auiai.

:4 Timnicum. Id ell : Torvum. Nam Titanes vocaniur antiquillimiDeorum. Porto lenes tetrici dicuiitur 1naa7d'r; iridium, id ell : 'I'i:am'-cum obruenm, qui torvo truculentoque fun: adfpeélu.

I 5 Ilaudnrouiv. I107; puer , ireuivfdcere , hOC ell , liberis creandis' opemu dare , Ge vereciiiide vocam, habere rem cum uiuliere.

T > _ _ ¢_‘ i._ —

D

F

fapientes facere conluevcrunt , prius ejus vitae incommodafecum perpenderit: aut qua: tandem mulier virum admill

lfura lit, li partuspericulolos labores, li educationis mole-|lliam,vel norit ,vel cogitarit? I’orro fi conjugiis debetisqvitam ,conji:igium autem debetis alvolqn pediliequze , mihinimirum qui debeatis , intelligitis. Tum qua: lemcl haveexperta , denuo repetere velit nili A»§9ns praefens nomen ad-.fuerit? Neque vero id Venus ipla , vel I8 reclamante Lu-cretio , umquam inlicias iverit , line nollri rluminis accel-lione , fuam vim mancam atque irritam ell'e. Itaque ex no-llro illo temulento ridiculoque lulu , proveniunt , 6: luper-ciliofi¥hilol'ophi,in quorum locum nunc fuccellere, quosI9 vu gus Manaaho: aippellat , 8C purpurei Reges 86 pii Sa-cerdotes , 8: ter fanéli imi Pontilices. Pollremo totus et-iam ille Deorum Poeticorum coetus, adeo frequens , ui:turbam vixjam ipl'e capiatOlympus,tametli fpatiolillimus.

I

E A 1° At lane parum lit mihi vita: feminarium, ac fontem de-beri, nili quidquid in omni vita commodiell, idquoqueItotumollendero mei muneris elle. Qiid autem vitahzec,

‘ num omnino vita videtur appellanda , li voluptatem detra-xeris? =1 Applaulillis. Equidem fciebam neminem ve-llrum ita fapere, =1 vel delipere magis, imo lapere po-ltius, ut in hac ellet lententia. Qiamquam ne Stoici qui-jdem illi voluptatcm adlpemantur , tametli fedulo diliimu-‘Ian: , millequeconvitiis cam apud vulgus dilaccrant , nimi-

- rum

I

I16 Dognuua. Id ell: Decrmr, lic enim vocantur lacira Pbilolo

rum. Adamamina-, vocai , quod certillima habeantuli. ‘ Pm‘, i7 Pyrlugaricia. Alliili: ad carmen vulgatillimum Pyihagorm. Nnl* pi -rlv aiiiuripqr ii-axe; wapudirro n7p¢z'nii wayalv almala ¢iia-rug, id ell:Per mime nofindurum quaternimeiri fontemperpmu nature.

i8 Reclamaim Lucretia. Namisin caimine uo tribiiii Veneri rerumomnium gignendarum vim, ac principatum.

1 9 Vulgm Moauicbos. Qiod olim apud I-Iebrzeos eran: filii Prophe-tarum, quod apud Grzcos 6: Indos Pliilofoplii , hoc apud ChrillianosMonachi \}den:ur elI'e. on ad“ 1 rb d b

_zo Ar am arum. e ' Snititiavitaz initium I i e ei-i, nuncdemonllra: 6: olnnia vita: commoda a fe proficifci.

zi Applaujiflis. Innui: lliiltis ita maxime videri, vitam abfque vul-garibus illis voluptatibus non egi: expeteiidam. '

_ zz Val dejipsrotporiia. Qumto Cl-ll'l1d¢C0g:'n¢l’l‘0l\2, vai-ia: corre&io-Rem! Porto q aliis elldelipere, id ell ':iz, l'apcre.; '

1U!

\ _ J '

I

II

_l

Page 9: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

__ \-_

"‘--— -Z--~ ‘-1 '-

4,l3~ S T V L T Ir. Tmm 1 "tit deterritis aliis, ipli prolixius firuantur. Sed lleant mihi per Jovem , ‘qua: tandem vitx ell , non tri-.fiis , non infelliva , non invenulla , non inllliildsa , non mole-;{la ,nili voluptatem , idell, llultitia: condimentum adjun-xeris? Cujus rei cum latis idoneus tellis elI'e poliit , illenumquam latis laudatus Sophocles , cujus exllat pulcerri-mum illud Cle n0l)iS Z Elogium, iv rqii tppoviafv yelp pqdlv , 1134-

Ello lane. Sed illud ipfum ell repueialcere An veroaliudell puerum ell'e quam deliraie, quam deliperc ’ An nonhoc vel maxlmein ea deleftat aetate , quod nihil lapit P (luisenim non ceu portentum oderit , atque exfecreturpuerumVIIIII lapientia? Adllipulatur 8: vulgo jaélatum prover-

IUIII, 3 Udi puerulum precocljkpientia. Q,1i$aut¢mfufii-nerct habere commercium aut coiifuetudiiiem cum-' co fe-

I E L A. v_ s: 4,4

bco; Bio: , tamen age , rem omnem ligillatim aperiamus. 'I1¢,q_ui ad _t_antam rerum experientiam, parem animivigo-Principio quis nelcit primam hominis aetatem multolaztill * rem _1UdlCllqU€ acrimoniam adjunxiliet? Itaque delirat le-liniam , miiltoque omnibus gratil'limamelTe? Qiid ell e- IE6): meo munere. Sed tamen delirus ille meus interim mi-nim illud ininlantibus, quod lic exofculamur, fie amp1¢- lerisillis curisvacat,quibus.lapiens ille dillorquetur. . In-&imur,lic fovemus , ut hollis etiam huic aetati ferat opem , terim non illepidus ell compotor. Nonfentit vitae txdium,nili llultitize lenocinium , quod data opera prudens natura , quod robullior aetas vix tolerat. Nonnumquam cum fene,cc¢n,.n,_u, adjumm, "ut ahqug volupmm W1“; au&Qm- Plautino 9 ad tres illas litteras revertitur, infeliciliimuslimcnto,8: educantiumlaboresdelinirequcant,8:tuentium B Ylplflt t At interim K160 b¢H¢fiCi0 f¢1iX 1 iflfflflm amidefavores eblandianturi’. Deinde qua: luccedit huic adole- g1“&tus,ne congerro quidem infellivus: Quandoquidem 8:lhentia, quam ell apud omnes gratiofa, quam candide fa- apud Homemin _e:N elloris ore fluit oratio .19 melle dul-vent omnes , quam lludiofe provehunt , quam officiofc cior,cu_m Achillislitamarulenta,8:apud eumdem , lcnesporrigunt auxiliares manus PA: unde,qu:elb,illa juventae 1flm<="1b"$¢°"fid¢nF¢$ 9 1 1 -rrlv Augltieevuv vocem edunt.t L2 b -q .7...-¢.,.7,._. f ...-._ -_. * ;__- ~ -\. Quo quidem calculo ipfam etiam liiperant pueritiam , fiia.

-PQIQCPJIIQQ-rx

_1-i€_iJ--@___.;.

' :-- .--> Y.-}.¢_ ,'-‘ff’ —-I---— ~ —p_ _I A ,} P ‘ f . ,___'_”,, fag. , I 1 i Q ' ' —= -W Q.’ 7 ' ’ I Q I

~ ._ f - _ i _I I _ ___.__ _’__, -“I; i r—' ’{ V "' _ _ _ v "

; ,__: , ;-_;-' -‘,8; ' *’--_;§ _-.- rt’? T _ _ _- _—-5* ~_"_" IA-'.~ J,“ _ -53-... -__ ..*_;fi, eaii - __ ___ _ _ ___ . __?. ___ _ . . - i i___€_, __ _i _ , ___ _ -

' -—* - 7___ ' ' r ’--‘ ~-~_-if ~ K. ’_;, ' i?--- _ _ —- Ii-I, _ -~ I ee -

-~ _;'I_ i':i'_;_ " _ __';f _ : _--.___.._.-_ _ _____ _ _._g_ _ __::__ .__-__-_ _ _ ____ _:"_-_ -- 1- ---_~_-t__ g ..___- ___._ _., __ _ _ _ =_' —_~ ' W : ' -

'Y;.~ S

I <~:;~>:-+:%":-——+-j_+~.i;/ _ 1 II-ff-—f:_--‘}:I'+~Tl?f *"

_-.

1.

'_ ,_»

1» {fir/,~ : ,.//c»9</// N H H 1-.

I _ '5 :. . "Iv! ‘I I. ' ' ' -§

-. 4 . - -' - . . i _

giatia? unde,nili ex me? Cujusbeneficioquam minimum

mox ubi grandiores faéli , per rerum ufum , ac difciplinasvirile quiddam faperecoeperint , continuo deflorefcit forma-: nitor, languefcit alacritas, frigefcitlepos, labafcit vigor. Q10qLlClOHgll..lS a me fubducitur, hoc minus minusque vivit, donee fuccedat 1 -r8 xaalterrrlv yiigas , id ell, molella fcnefilus, nonjam aliis modo, verum etiam lubimetinvifa. QR? quidem prorfum nulli mortalium fore: tolera--bilis nili rurfum tantorum milerta laborum dextra adel'-remf 8:que:nadmodum Dii Poetarum folent pereuntibus‘4 aliqua metamorpholi fuccurrere, itidem ego quoque 5,}jam capulo proximos denuo quoad lice: , ad pueritiam cosrevocarem. Unde nonabs re vulgus eos 6 1mAi’;.wr¢iJ*m ap-

requirat , ne id quidem celarim. 7 Ad Lethes nollrae fon-tem, nam Inlulis Fortunatis oritur (liquidem apud Inferostenuis modo rivulus labitur ,) cos produco , ut limul atqueillic longa potarint oblivia , paulatim dilutis animi curis re-pubelcant. "At illi de1irant,inquiunt, Jam dclipiunt,

1 /II: dererriris nliis. Allulit ad Philoxeniirn in pulpamentum nali mu-cum emungere lblitinn , ut aliis averlantibus cibuin , iple folus vel'cer_etur.

3 Elogium, 'Er 'rr_Ii ¢por:Tv ‘yd: piidlr, lidtfog files. Verfus ell fend-rius Jambicus , id ell : In nibil ]£pimdo 'vi:a‘jucundiJi'ma. Ni fallor,verba fun: .~_li:_icis,.. dolentis quod ab inlania re ipuerit. I-llllimilis Fabellaapud I-Ioratiiun ode quodam Argivo, expollulante cum amicis , quod illo-rum opera rellitutus ellet ab inlania. Sic incipi: : Fur’: baud igriobilic Ar-gir , (9%.

3 T3 ;¢¢>.m3v_yfipuc. Id ell : Molejlafineflus. Nam id ¢PlilICtll‘Ol)'Pinde tribiiit illil-Iomerus. . I

Ali mi metamor boll Id ell transfbrmanone , ut Pha'e':ontem. + i P. - = .in cygnum, ._Alcyonem in avem transformant. I5 mpulo. Id ell : Morti , uiide 8: cnpuldres fenes vocantur , ad-

modum defcéli auate. Capulus autem ell lociilus, quo cadavera elleruniur.6 n.ai',..r..s4.. Id ell : Irerum puera; , quod ad pueritiam redilleh

yidentur. Notiim ell proverbium , Bis pneri [mes , ad quod allulit. .

I

lapit, atque ob id quam minime ringitur. Mentior , niliII

. . . . I,_I

. I . I

pellare conluevit. Porto li quis transformandi rationem,

I

4Ii1

I

I

--- -:‘----->-

I

I

“I

I

C

D

E

F

-, 7- Ad Letlm. Quoniam paulo fuperius Letliem, id ell, olll-viomm,

id_jqcimdius vivere , quodmultorum vita: malorum non meminerint.undm ex liiis feci: pedilfequis. Innui: autcmlenes obliviolos el'l'e, 8:ob i

; _ . xi.g g I ~-1_.;-,_*' vem quidem illam ,- fed infiintem , ac przcipuo vita: oble.iflamento, puta garrulitate carenicm. Addite huc quod~pueris quoquegaudeantimpenfius-fenes, -ac pueri vicillimfenibus deleélantur, 11 uis eeiel.-riv .3'y.oiav alysi 91:8; :6; 1-Ev 3',-.H-orov. Qiid enim inter illos non convenit, nili quod hicrugolior 8: plures numerat natales? Alioqui capillorumalbor, os edeutulum , coiporis. modus minor, -laélis appe-tentia , balbuties ygarrulitas , ineptia, oblivio , incogitan-itia ,breviter omnia eaetera congruunt. Qioque magis ac-cedunt ad feneélam , hoe propius. ad pueritia: fimilitudi-nem redeunt , donee puerorum ritu, citia vitae tacdium ,citra mortis fenlum emigrante vita. Eat nunc qui volet,8: hoc meum beneficium cum reliquorum Deorum meta-morpholi comparet. Qii quid-irati Faciant , non libet com-memorate: fedquibus quam maxime propitii l'unt , -eos fo-lent in arborem , inavem , in cicadam aut etiam in lerpen-tcm transformare : quali vero non illud ipfum lit perire ,aliud fieri. Ego vero hominem eumdem optima-: ac felicilllitnaevita:partirellituo. Quodglimortales prorfus ab omniliipientix commercio temperarent, ac perpetuo mecutnaetatem agerent; ne‘elI'et quidem ullum fenium ," verumperpetua guventa Fruerentur felices. An non videtis terri-cos illos 8: vel Philofophiae lludiis , vel feriis8: arduis addi-" _ £los

, .7 0--4-on , '

~ . I' _l _ -. I , - __* 9!

I .I

I

II

I

II .‘ I

I

F

T I\ - 4 _' " "’_ ' . I '

- 8 Odi puerulum. Senarius ell provei-bialis, 8(Clt311lI'1l> Apuleio , inapolagia magic /Ecunda. Przcox autem dicitursqllflll 311$ l=mP\l$ mam“

l' it.re C 9 Ad rrer lirrerru. ' Ita quidam fenex apud Plautum air, l'e tres didicillelitteras, a, m, o. Sic enim innuit fe coepille amare. r

io Melle dulcior. Sic enim léri litllomerus Iliados 4.ii Till Jmpiéu-0-air. Id ell : Firridam. Sic enim air‘, Iliadp: 'y.de le-

nibus ledentibus, in-l 0-iuu';iw mizgie-i 3'14 Aupuira-a-av aria-4. Id ell : S5-per lavas poms: vocem florldam mimmt. _Ell autem taci:a_ allulio ad M'-per, quod riugiu lignificat: Minimum difcnmenell inter Mp» Gtlrlpur,id ell, inter nugiu 8: florem. _

rz '9; will 151 lipase: Si-yu 9:3: iii: rlu 3';um. ld ell: U8 fmlfeffimblam dim‘: Dem ad fimilcm. Verlus cl: Homericus ex 1114496 i- .‘ X“

\

I

s

. ‘__

Iq i _

J

I-

' I2.’

l'_?'_T'_'"-1

O

-l---

I

I

Page 10: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

J

Ir

I

ll

i

ll

i ..W--./

€l:os negotiis plerumque priufquam plane juvenes [int , jamconfenuifI'e,videlicet curis,~8t afiiduaacrique cogitationumagitatione fenfim fpiritus8t fuccum illum vitalem exhau-riente ? Cumcontra Moriones mei pinguiculi fi'nt,8c nitidi,8C bene curata cute , plane 1 xbi'e0¢, quod ajunt , ’1u.¢mivm ,numquam profeazo feneéirutis incotnmodutn ullum fenfuri ,nifi nonnihil , ut fit , fapientum contagio inficerentur. Ad-eo nihil patitur hominum vita , omni ex parte beatum effe.Accedit ad haec vulgati proverbii non leve teflzimonium ,quo diélzitant, STU L 'r 1 TIA M unam eITe rem , qua: 8;juventamalioqui fugaciflimam remoretur, 8c improbam 8fcneatam procul arceat; Ut non temere 1 de Brabantiepopulari fermone jaétatuin fit. Cum cacteris hominibus

_'_-.--II

.. v» 41; Mfl!‘ItA2'E*P~KnMION 416A ‘Tconviviis, faltationibus, choreis , lufibus vitam omnem

tranfigens , ne tantulum quidem habet cum Pallade com-+,mercii. Denique tantum abcii , ut fapiens haben poflulet ,

l ditur,quod illi fem‘ cognornentum attribuit, id eli hujufimodi, 9 Moetixs ‘uwgdregoc. Porto Morycho nomen verte-

lque recentibus , agricolarum lafcivia Confucvcrit oblinere.‘Tum autem quid non fcommatum in hunc wvetusjacit co-moedia? O infullitm , inquiunt,Deum,8c dignum qui I I exinguine nafceretur. At quis non malit hic fatuus 8: infulfusefl'e , fernper feflzi vus , fetnper pubefcens , femper omnibuslufus ac voluptatem adferens, quam vel I 1 éynuaopiri; ille

zetas prudentiam adferrefoleat, hos quo propius ad fenc- B Jupiter omnibus formidabilis, vel 1: Pan fuis tumultibus<9.'am accedunt, hoc magis atque magts ftultefcere. Atqui omnia fenio vitians, vel 14 favillis oppletus Vulcanus , achac gente non cl’: alia , vel ad communem vitae confuetudi-nem feliivior, vel quae minus fentiat fenefitutis triiiitiam.His quidem ut loco , ita 8C vitae infiituto confines funt 2Hollandi tnei, cur enim non meos appellem, ufqueadeofiudiofos tnei cultores , ut inde vulgo cognomen emerue-rint? cujus illos adco non pudet, ut hinc vel praecipue fefejafilzitent. Eaut nunc Ptultifiimi mortales, 8:: -1- Medeas,Circes, Veneres , Auroias , s 8c fontem , nefcio quem , re-quirant , quo fibi juventam reiiituant , cum id fola praefiare8c poflim 8: foleam. Apud me fiiccusefi ille mirificus, quo 1‘Memnonis filiaTithoniavifui juventam prorogavit. Egolfum Venus illa , cujus favore Phaou ille repubuit , ita ut a ISaphone tantoperedeamaretur. Meae funt herbae , ii qua:

lemper oflicina: laboribus fqualidus , aut Pallas etiam ipfa,fua Gorgone 8c hafia terribilis Is xaai erielévapdirao 39496. Curfemper puer Cupido? Cur ? nifi quia nugatorefl ,ml 16 M-J_Ev 674%; neque facit , neque ctlaéitat? Cur 17 aureze Vene-‘fl femper vernat fua forma?_p V ','_'q_ui_a_n)c_gt1m ha._bet aflinitafet'i'§'_ unde 8C patris me: colorem vultu refert ,‘atque hac dc caufit efl; apud Homerum , xpuefi @£<;'>poJ‘i’p;.4D_einde 1 3 perpetuo ridet , Ii quid modo Poetis credimtis ,iaut horum aemulis Statuariis. (Lied numen umquam reli-gffius coluere Romani , quam Flora: omnium voluptatum

X p rentis P Qiamquam ii quis etiam tetricorutn Deorumviiam diligentius rcquirat ab Homero , reliquifque Poctis ,r I eriet {tultitiae plena omnia. Ogid enim attinet reliquo-C

funt , mea precamina , meus ille Fons , qui non folum revo~1 5 fa&a commemorate , cum Jovis ipfius fulminatoris a-cat ela (am adolefcentiam , fed quod efioptabilius , perpe-mam liervat. Qiod ii otnnes huic fententiac fubfcribitis, iadolefcentianihil eH'e melius , fencfitutenihil deteitabilius , 7quantum mihi debeatis videtis opinor ,quze tantum bonumretineat, tanto exclufo malo. Sed quid adhuc de mortali- 'bus loquor? Ctelutu omne luiirate , 8C mihi 6 meum no-Fmen opprobret licebit , quicumque volet , fi quem omninoDeorum repcrerit non infuavem 8C afpernabilem , nifi meo l-numinecommendetur. Etenim cur 7 femper ephebus 8:

p mtores ac lufiis probe noritis? ‘cum feveia illa Diana obltitafqxus, 19 nihil aliud quam venetur, =0 Endymionem gn-tdrim deperiens? Venum illi fua facinoraa 2: Momo au-;diant malim , a quo ficpius quondarn audire folebant. Sedhunc nuper irati una cum =1 Ate in terras prxcipitem de-lderunt, quod fapientia fua felicitati Deorum importunusobfltreperet. Neque mortalium ullus exfulem dignatur ho-fpitio, tantum abeft ut illi in Principum aulis fit locus, inquibus tatnen =3 mea I60}\.¢lu'd»Pi'Il'D&S tenet , cui cum Mo-

:comatus Bacchus £01196ql-Iii WCOIS QC t6II1\li¢I1tus, nio non magis convenit , quam cum agno lupis. Itaque/ v

_ Q - ._,

_ -_ __ _ :_ -_-__ __ __ |

'-

:j:5_§ L L

pox

I

I i

--—--jug;-Ai

1-

' 1'5' ,t.

U-J)\w' "' ' *1“/'8

u.

_ \u, t 1

, -.\: ‘ - — _ _'

F I X¢7p:'Au:pévm. Id eli:Pom' Aearmnii, indelicatos ac nitidoedicebatur , fortaflis quod ea regio pinguiilimos miaeret porcellos. ;f z Non temeredeBr4bantie. Nulla natio, nec hutnanior, nec meliori 1m Brabantonim. Verum ob perpetuam hilaritatem-, quam illis necxiiefia adimit difimn-~eiH1oe-ioeowigari ptoverbium, Brabannu quamm gmndiar , hoe fiultiar. '

3 Hollandi mei. Et haze laudatifiima gens efi , tamen ob ingeniifimplicitatem, 8: mores minime fiicatos , vulgo fiulti vocantur , pro-verbio iocofo. Porroquod dicit , mei , non ad Erafinum qui I-Iollandus efi ,fed ad Stultitia: perfonam referri debet. '

4 Medea, Circe: , Veneres. Medea magicis herbis fenibus revocavit

" ‘t " at D fublato illo , jam multo licentius ac fuavius nugantur Du ,' -- - i O I "'1' -vere 14 ‘Sin ayovrec, ut inqutt Hotnerus, nullo videlicet

cenfore. Qlos enimnon prxbet Jocos 35 ficulnusille Pria-pus?

8 Ludilvriis ae jaeie. Sentit de perfonis, ofcillis, 8t utribus unéiis , doquibus meminit Virgilius in Georgicie. _ _ _l 9 Mgpaixg p.n’o'repO§. Id efi : Morycho flieltzor .- lege Cfnliades 5ra_/1Jmi , in quibus erudite iuxta ac copiofe proverbtutn hoc eitplicatur. _

IO Venn jacit camwdia. Nam Atiliophanes m Rams ,_ ndtculumm-riucitBacchum, Herculis ornatu ad inferos euntem, uttragicos audiat.

1 1 Ex inguine. NamBacchus bis aatus finglmfs f¢m¢l ¢l m3!1'¢» {@-fmel ex Jovis Femore. _ _ _ _l rz 'A'yzvAe]-u'|'1'l;. Hoc cofinomen Homerus fubmde tnbuu ]0vt ,quod aliud oftendat , 8: aliud abeatin animo. _ _ _

F x 3 Pm. 1sDeus putatur immittere fubitos tertores , qui Puma V0610-E tut, 8cfenex fingitur. .

14. Favillir. (Luod Faber fit zrarius.‘ I5 K4} iii l'up§0'¢ dpptti. Id Qfi 2 Semper 1.10146!!! I071)! .' QC fllillllapud Lucianmn, Cupido ait fe deterreri, ne Palladem adeat,quod fem-iper fit torvis oculis.

16 Mqiiv 6-yrie. Id eft: Nihilfanum. Eli Grazcis proverbium,cumomnia fcelerata ac ihilta fignificant. __ I

r 17 Aime Veneri. Sic enim votat Homems , xpww ti-Wvdmi , tumllliado: 1. tum alibi frequenter. _

' 1 8 Perpetuo rider. Sic eam fingit Homerus multis locis, unde mae-ipcudlis dicitur. Ti\¢OCl'it\lSin Cerlecleptu , 75' aipcairug yrhio-new , id efl: :‘E: numr , Venue videlicet ridem, 8: idem in Daplmide, Jim yqedv rift?‘

- uni 1' xtirpt; ylitaiura, id ell: Vmit dnlfiid Verna rldem. Et VlrglllllizOllifubridem. ' _ _ .

l 19 Nibilaliud quam venemr. Id eli : Tantum venetur. Sic Quan-lianus : Niki! aliud quam flebat. _

Ll zo Endymimem. Nota efi fabula de Luna ad Endytmonem defeca-ente.

2: Maine. Is Deus efi reprehenfionis , 3P\14 P13¢°"¢m- 1‘¥lm¢F nus fingit libere adverfus Jovem, 8: alios~Deos loquentem In ¢0n¢l1i0.

' Etvetus eftfabula , illum Palladis, Vulcani,acPron1ethetcarpfifleopera.zz Ate. Grace fonat noxa. I-Ianc Homerusfingitajovetn terram de-

’turbatam, 6t huius opera inter mortales difiidianafcr. _I 2 Men Arm’: Id ell ' .Ad|llIli90 quam P°dlfl_°q"9-m Fm?iuventutem. Circe item fua virga , fuoque poculo vertebat homines in 3 . ., ",8 '- ‘_ . - . - "

qua: vellet fiarmas. Venus Phaonem ex fene fecit adolefcentem elegan—| ?4. P‘-"°'.“.7"'“' .14 Fa ' Rm“ ‘£03m’ sic 1;‘-cimus’ 7"”, TM‘uflimum , adeo ut pofiea a'Saphone deamaretur. Aurora fucco fuo ju-iventutem produxit in plurimos annos fuo Tithono.

‘- ‘ f '1 - 2 . i ' PP‘in quem ingrefli fetresxepubefcanr. Bi: pueri fenes.

6 Mam I efi :‘ Snglmmhzg: vocet.7 Semper up e m. Veteres Bac erili f ' 8: ca-

pillis fingebaut , tefte Macrobio C Pu Pm‘ a Pm

5 Er fontem , ne do uem Si nificat fontem uventuns a llatuml

\

faczllmu agmc , de dtvttibus 10q\\¢I1$ ¢ quorum I/"3 ¢11*°l' 5'1 ¢XP¢d1!I-Theocritus item in Cyclope, 0310 75" !'¢"6'¢ 3'37. 5 K'5*M'\i* 3=I'4¢' I'-

, piiv, id efi: Sic i 'mr fuilbme egir Cyrlvps apud M8,> 1 z 5 I-‘iculmu ifli. Allufit ad Horatianum Priapum ,. quem ille ficulnum

i Mfilcit in Snyriq. Olim mmcua emm fieulmu inutile ligmem. Tum Grzcisuid coutemuunt , ficulnum didfll! 0 "I ill fill‘ "33""

lgrjmmi - I 46

I

tut s ludibriis ac jociscoli gaudeat.N eque proverbio oi¥en-

rrunt , quod illum pro templi foribus fedentem , muiio ficif-

I

J/A

Page 11: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

““\p-‘_%\\€i7 _ jig ____.H’ E‘ __ _ ,__-_/'/ mi We -r-___-_--

'"\\‘ "

9.;-ff‘ ’

417 S'rv1.'r1'r1.1s L_Ay3_-. 4_ 8Rqs? non_ ludos exhibet _furti_s I ac przlligiisluis A nem. 'lfum 8: Silenus ille 3 fenex arnator, 4 1-»}vzJpJ‘¢“I

ercunus Q31n8: Vulcanus 1pl'e1n Deorum convivns faltare folitus unacum POlypl‘|cm ‘ ‘ N\ _ _ _ _ \ a A 0 5 rnv 1'92-ratvsiko, yrn_¢ yaw-ra1mavagereconfuev1t,ac modo claudicat1one,mo- plus raw 6 yvpvorrodfav laltantlbus. Saryri f°¢mi¢3 pi 7 Adocavillis, modo ridicqlis difiis exhilamre compotatio- 1 tellanas agitanr , EPmqmpim mdumura mm;

Q - _ ¢\'- ~ ' -“.1 ‘\

-1': _fi’;-;.:_.-~. 8-3‘:

in

.45.’;1-;

__ ~ __ _F,,_ 1., -/--1 — - ---—~- ---— -1* ‘ __ _.-_ _--Q-__ g g___‘__ _ V __ ___- 1-

~. wq -5": ' ' _. - ' 8 -—-— - -. __--V - ~ '______ _i _ _:u-—. _5_ 7'1 _,_ '_'._f" _~_, __--- 1-4~ ;:—=iz-- - 1:;__ _.__ ..-__= -*_ ‘——'- ~— -——-_—_._ _ I +— ._ -

' __ _— ' ' ' ' _ __ 7*_ "-7':_' ,'. ‘V 6* 5 LL‘? 14*» _v- _ _-_ ,.., f...i-______ —- >—_A "1' .__‘ “ -____ _—-’ _ ' — ' A._. —¢“ - 7 _- — _— — _ _*, _ ?__ 7 » — 7 '° _ ‘.1--1 Qi_--?-<_--—- _.___..-@_.._.-.1.-Q-¢_-__ : _ ~-~ -__. »— — _ 1— _ __ ___. ___-i-.- ‘ r _ — -' ' ‘ — _ ._ ~- 7 ?_¢ _-— @-X1 - @‘-

1

1 >

paanaggu-‘-1..

I

F3/

“"\lUlA1/—»-~‘»-1 IM - .- . . _ £9 u"'- ea... 1 . ...,.,.,---»:».arx..,..,.../»

t.‘-

omnibus 1novet,quemita malunt, quamipfasaudire Mu-fas , praecipue cum jam neétare coeperint madere. Portoquid ego nunc commemorem , quxlprobe poti Dii pollconvivium agitent? adeo me-Hercle lta, ut ipfa non-numquam a rifu temperate nequeam. At latius ell in his9' Harpocratis meminilie , ne quis forte nos quoque w Co-rycaeus aliquis Deus aufcultet, ea narrantcs , qua: ne Mo-mus quidem impune proloquutus ell. Sedjam tempus ell ,ut I1 ad Homericum exemplar reli&is Co:litibus1viciliimin terram demigremus , quamque ibi nihil lteturn , autfelix , nili meo munere, difpiciamus. In primis vide-tis, quanta providentia Natura parens 8: Vhumani ge-neris opifex , illud caverit, ne ufquam deeliet {tul-titiee condimentum ? Etenimcum Stoicis definitoribus ni-hil aliud lit fapientia , quam duci ratione; contra fiultitia ,affeéizuum arbitrio moveri, ne plane triliis ac tetrica elTethominum vita, Jupiter quanto plusindidit alleéluum uamrationis? quali I1 femiunciam compares ad allem. qPra:-tcrea Is rationem in angullum capitis angulum relegavit,reliquum omne corpus perturbationibus reliquit. Deindeduos quali tyrannos violentiliimos uni oppofuit , iram ,quat

1 Ac prefiigite. Lucianus narrat," illum Vulcani forcipem fimratum,-Item Apollinis boves , tum 8: fagittasiprazliigiis ademit.

2 Frau-mmiv. Id ell: Morionem, fie enim vocant Grzci , qui ri-fum movere lludeat. Sic apud Homerum, Vulcanus in convivio Deorumminilh-at, 8t claudicatione rifum mover. Tum calicem porrigeus matri ,ridicula quzdam l uitur, ut rixam difcutiat inter Jovem 8: Junonem.UndeHomerus loquenfde Vulcano , lliddos re. "Aa'§ts'o; d' dig’ l'|§p1o 1/‘Au;peaenaifiea-0-1 9:070-u , '9; i'd'n ifqeurav Jul 30'/aura sruwnierra. Id ell : In-exfi:'nguil»ilie igirur mono: ejl ri/an 6erm': Diie,U: viderun: Vulcunqn perdomm fervientem. '

_d 3 Senex amaror. Hinc Nymphas perfequitur , 8: infidiatur apud O-va rum.

if Ti: uéphm. Cordax genus ridiculz faltationis ac rullicana: , cujusmeminit Lucianus in libro de [ulmrione : Meminit 8: Pollux lib. 4. tap.I3. Hepi iad‘5v dpxsireaq. I _

5 Tris 1;;-r¢m\6. Vox fi&a , qua reprzefentanir laltatio Cyclopis Po-lyphemi, unde8:Horatius : Saltaret uti Cytlopa rogabnt. Meminit Arillo-phanes , :'n‘Pluto.

6 l"v;m=-Jim. Et hoc faltationis genus a nuditate pedum di&um:yvpuiv enim nudum, mi’; per dicitur. Meminit Lucianus.

7 Atellrmm. Atellana: faltationis ell genus , in quo obfcoenis gelli-culationibus libido reprzefentabatur, ab Atella civitatevocatum.

8 Pan. Namisfillulam habet, fed agreliem.9 Harpocmria. ls erat lilemii Deus quem digito labellum compefcen-

rem pingunt antiqui nurnmi.to Carycem. Grarci proverbio Corycacos vocant, qui clanculum au-

fcultant , 8: explorant quid agatur: vide in Chiliadilms,1 1 Ad Homericun. exemplar. Nam huic mos ell , nunc quid agant

Dii in coelo , nunc quid homines in terris , vicillim mifcere narrationem.12 Semiuneiam ad alfem. Id ell: : -Vigelimamt uartam partem ad to-

tum. Ridicule autem meminit aflis8: tmci-.2 , quze iunt ponderum nomi-na, cum dc rebus animiloquatur.

1 3 Rxuionem in tmglejlum. Sic Plato rationcm in ccrebro collocat , iramin petlote, in inferioribus concupifcentiaun.

B praecordiorutn arcem obtinet, atque adeo iipli1mvitael'on~tem cor, 8: concupifcentiam , qua: ad imam ufque pubemlatiliime imperium occupat. Adverfus has geminas copiasquantum valeat ratio , communis hominum vita fatisde-1clarat, cum illa, quod unum licet, vel 14 ufque ad ravimreclamat, 8:honel’ti diélat formulas. Verum hi laqueumllegi fuo remittunt , multoque odiolius obllrepunt, doneejam is quoque fellils ultro cedit , ac manus dat. Cxterumquoniam viro adminillrandis rebus nato , plufculum de ra-tionisunciola erat adfpergendum , ut huic quoque pro viri-li confuleret , me licut in caeteris in confilium adhibuit,moxque conlilium dedi medignurn : nempe uti mulierem

Q adjungeret, animal , videlicet ,- liultum quidem illud atqueineptum , verum ndiculum 8: fuave , quoconvi&u dome-llico, virilis ingenii trillitiam , fua fiultitia condiret atqueedulcarct. Nam quod Plato dubitare videtur , utro in ge-nere ponat mulierem , rationalium animantium, an bruto-rum,nihil aliud voluit, quam infignern ejus fexus {initi-tiam indicate. (bod li qua Forte mulier fapiens haberi vo-luit , eanihil aliud agit quam ut bis flzulta fit, pet-inde qualibovem aiiquis ducat Is ad ceroma, invita reluélanteque,ut ajunt , Minerva. ,Conduplicat enim vitium, quifquiscontra naturam , virtutis fucum inducit , atque alio defle-étit ingenium. Quemadmodum, juxta Grzecorum pro-verbium, fimia [ampere/l fimia, etiam _/I purpura vefliaturt

D Ita mulier _l'emper rnulier ell , hoc ell, liulta, quamcumqueperfonam induxerit. Neque vero mulierum enus ufqueadeo liultum arbitror , ut eam ob rem mihi l%lCC¢t1{Caf1I',quod illis 8: ipfa mulier , 8: S 'r u L 'r 1 '1' 1 A llultitiam at-tribuam. Etenim li rem reéta reputent via , hoc ipfutnStulti tias debcnt aqceptum ferre , quod lint viris multis cal-culis Fortunatiores. Primum format gratiam, quam illa:merito rebus omnibus anteponunt, cujufque przelidio intyrannos etiam Zpfos tyrannidem -exercent. Alioqui unde-nam horror ille ormze , hifpida cutis, 8:barba: l'ylva,pla-ne fenile quoddam in viro , nili a prudentize vitio , cum fir-minarum Temper laeves mala: , vox femper cxilis , cutismollicula , quafi perpctuam quamdam adolefcentiam imi-tentur? Deinde quid aliud optant in hac vita , quam ut~vi-ris quam maxime placeant? Nonne hue fpeélant tot cul-tus , tot fuci , tot balnea , tot compturae , tot unguenta , totodores, tot componendi, pingendi, fingendiquevultus,oculos 8:cutem , ar_tes? jam num alio nomine, viris ma-gis commendataclimt , quam llultitite ? Quid enim efl:

I i - Tom. IV. Dd quod14 U/‘quadravim. Idell : Ufqueadraucedinem. Plaurinum prover-

bium ell.15 Ad mama. Unguenti genus ell, quo inungebantur atliletaz. J’ _

' I I ink

I

4

Page 12: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

419 M_n_r~1a1:_;.ErI..n.1~11oN_ zo4uod illi mulierihusnon permittunt? At quo tandem qu-’ A lpuppim elfe 8:_pro1-am ?. D_oecbo autem non , Crocodili-

loramento , nili voluptatis? Delefilant autem non 313% re , tis , aut '° Sorltis ' ' 61‘-Mil!!!‘ 1 1"! 9-lii$ id genus Dial¢&i-quam Idelle verum non ibit infieias qnifquis le-

"""'"...,; 4 ' 1 »,

. l"|I]/ "‘ _'-/.1*’/ _l Y ._, .,,~1_ ' . ' . ,-/~/."' if , ,7,, '3» . I; A‘ ‘Y 1

. ' r. -. ,

If _ _L_ 1 i 1 7fig 1

\\

QC \\\ . ._;_ __, ___,._, ...._._..Q. ._ - &§-PC}

D

_-1_&

nugas ,quoties foeminea voluptate decreverit uti. Habe si itur primum 8:pra:ei.puum vitae obleélamentum, qlgnte profieifeatur. Sed lunt nonnulli , eumprimisautefenes bibaces quidem illi magis quam mulieroli , qui fu

~:’-::.-- " “‘ 1 1-as ‘ _J‘_ /

cum reputarit,quas vir cum muliere dieat ineptias,quas agatut1

- uo-mtIn".

mam voluptatem in eompotationibus eonllituunt. Equi-tdeman lit ullum lautum convivium , ubi mulier non adli ,1

viderintalii. Illud eerte eonllat ,eitra Stultitiz condimen-tum , nullum omnino fuave elie. Aden ut li delit , qui feuvera, l'eu limulata S -r U L 'r 1 'r1 A riliim moveat , ye2tu-ra-miiv quempiam vel mercede conduélum accerlant , autridieulum aliquem paralitum adhibeant , qui ridendis, hoe ;‘ell , llultis diéleriis , lilentium ac trillitiam compotationisdifcutiat. Qgorfum enim attinebat tot b.ellariis , tot lami-tiis, tot eupediis onetareventnem , nili 8: oculi parite1'8: ~,aures , nili torusanimus , rill! , jocis, leporibus pafceretur ?At I illiufmodi tiagematum ego fum arehiteélrix unica.

Qiamquam illa ipfa in conviviis folennia , 1 Regem 'fortiri talis , lulitare telleris, 3 Philoteliis invitare, certare4- ¢up7rept:pogatT¢ , S id Myrtum C8.flCl‘C , faltare, gClliCUl3- 8‘ri , non a feptemGracia: Sophis , verum anobis ad humanigeneris falutem reperta funt. Atqui omnium hugulinodireturn ea natura ell , ut quo plus habeant llultitizr: , oc plus 1‘eonfemnt vita: mortalium , qua: li trillis lit 6 ne vita qui- Idem appellanda videatur. Trillisautem evadat oportet , ni- éfi cognatum tzedium , hoe genus obleélamentis abllerferis.Sed erunt fortaliis , qui hoe quoque voluptatisgenusnegli- I

I

el'

O-

8:

gant , 8: in amieorum earitate 8: confuctudine acquiefeant , Iamicitiam diélitantes unam rebus omnibusanteponendam, 1quippe rem ufque adeo neeeliariam, ut 7 nee aiir, nee i-Ignis , nee aqua magis. Rurfum adeo Jucundam , ut qui'hancde medio fullulerit , Solem fullulerit: adeo deniqu |honellam , li quid tamen hoe ad rem pertinet , ut nee ip 1Philolbphi vereantur cam interprzeipua bonaeommemrare. Sed quid , li doeeo me hujusquoque tanti boni , s ~*

i

1 I/Iiufmadi Tragematum. Tragemata voeant Grzeiquz Latini Bel-‘Flerie , nempe leeunda: menlie delitias.

2 Regen: firtiri talk. Rex dieebaturqui lingulis prcferibebat , quan- 1tum deberent bibere. _ '

3 P/zilotefiu. Grarci ¢c)\ona-1'4; vacant, quibus & hodie nqllr-are; mun- ‘cum inatnieitia: lignum przlibautalieui , ac deinde porrigunt pocu-

4. Eupm-:p|¢¢;a':'s. Id ell : Cireumleeionibra. Sic enim voeant,cum Ydieendi , eancndi , bibendique vices , ordine per omnes circumferuntur. ‘

5 Ad My:-tum eanere. Olim qui eanere jubebatur , Myrteum ramum Iaeeipere folitus etat , ab eo qui ante eecinerat, atque I8 finita cantione tra-debat , uem 'vellet poll fe eanere , ut copiolius explicat Erafmru, in [nuCbiliadzilu.

teque. Catullus : Vivemnu men Lesbie, atque emermu7 Nee a'e'r, nee ignie. Ita M. Tullius in Lelia deemicitie8 E: puppzm ejfi Efpromm. Proverbialiter dixit, przcipuum aull

Il'311_ 8: foutem. Nam qui puppim ac proram nayi; habeggqqmhgb ‘Wm.

6 Ne vita quidem. Unde Veteres vivere dieebant, genialiter agere 1:2-

. » - lo-et

comm argutus , led pingui , quod ajunt , Minerva , rem di-gito propemodum ollendam. Age , connivere , labi , car-

" eutire , hallucinari in amicorum vitiis , quzrdam etiam infi-gnia vitia pro virtutibus amare, mirarique , an non llulti-tia-: videtur afiine? Qiid cum alius exofculatur naevum in

' amiea, alium dele&at 11 polypus 1; Agnze, cum filiumI4 lliabonem appellat petum pater: quid , inquam, hocell, nili mera llultitia? Clament terque quaterque, llulti=-tiatn eli'e : atqui have una llultitia , Is 8: jungit jun&os , 8:fervat amieos. De mortalibus loquor, quorum nemo linevitiisnaleitur, optimus ille ell,qui minimis urgetur: cum

amicitia , aut tetrica quaedam 8:infuav1s1ntereed1t , ncc eanili cum paueiliimis , nam cum l'lUlllS dieqre religio ell, pl1l'o

terea uod maxtma ars hominum de 1 1t , imo nu usEll, qtii non multis miidis dehret, 8: I'IOI'I}I)‘lIii inter lirmleseohzt et neeellitudo Qiod li quando inter feveros illoseoierit mutuabenevolentia , ea eerte haudquaquam llabilis‘ell, nee admodum duratura, mmirum inter morol'os 8:

p plus latis oculatos , ut qui inamicorum vitiis tam eernuntl acutum , quam aut aquila , aut ferpens Epidaurius. At ipli

Jfin propriis vitiis quam lippiunt, 8: quam ndn vident I 6 man-" 7 ticam in tergo pendentem. Itaque cum ea lithominum na-

Jtura , ut_ _nulR1(rir(1i ingenium reperiatur t&o1(1i_magni3qpno-xium vitiis. e tantam annorum ac u iorum 1 1mI-‘litudinem , tot lapfus , tot errata , totealius vita:mortalis ,Jquo paélo vel horam eonllabit I7 inter Argos illos amici-Tiaejucunditas, nili aceelferit ea, quam mix-eGr:eei1’w§9eiev‘ appellant , hanc l'eu llultitiam , feu morum facilitatem ver-tas licebit. Quid autem ? an non Cupido ille omnis neeel1i-tudinis auélor 8: parens, prorlitm oculis captus ell, cuiquemadmodum ' 3 1'3 [Mi Mmai, naikai rrécpatvrau, itidem intervos quoque efiieit ,ut luum cuique pulerum videatur , ut 19eafeus eafcam ,perinde ut 1° pupus pupam deamct. Hatepaliim 8: fiunt 8". ridentur, fed tamen hate ridicula 'ucun-‘. . J_ dam vitz glutinant eopulantque foeietatem. Porro‘quod

B interim inter fapientes illosDeos,aut omnino non eoalefcit

C

' dc amicitia di&utn ell, id multo magis de eon'ugio enti-1) endum, quod quidem nihil ell aliud , quam in ividuavitae

eonjunélio. Deum immortalem! qua: non divortia , autetiam =1 divortiisdeteriora pafiim aeeiderent , nili viri fos-,minzeque domellica eonfuetudo , peradulationem , per jo-Jeum , per fiieilitatem, errorem , dillimulationem , meumtutique fatellitium , fulciretur alereturque? Papae, quam,pauea eoirent matrimonia,li l'ponl'us prudenter exquircret ,‘quos lufus delieata illa lieuti videtur , ac pudens virgunculajam multo ante nuptias lufent? Tum quanto paueio1'aeo-_ hatre-I 9 Croeodilitie. Crocodilites genus ell fyllogifmi caglioli , quem dia-leéliei fingunt Crocodilumjropofuilfi mulieri , cuius lium rapuerat. Si'dixerie, inquit, verum, re dem 1461' filinm. Illa refpondit , non reddes.

A Et ergo red e, quia verum Inn, inquit,fi reddidero, mu dixeris verum.E 1o Saritis. Sorites Qllogilmtis ell , quem Cicero vocat_ acervalem,

quod aeervandispatilaum inguhs Fallat, ut decem numtm non faetunt,1 ivitem, quid li unum addas? quid li etiamunum? Ita fiet utnumquamI fias dives , li numquam unus nummus lacit divitem. Dicitur autem in-3 -:5‘,0-ops? , id ell : e_ cumulo , livceeeruo.

1 1 Cerarmu. QJOS Latina cantata: vocant , cum e duobus quiequidlregpondcris ," in to retorquetur. Huyulinodg lyélogifinis veteres dial.e&ic1lu-lde ant. Dicitur autem ea-a 19' xipwro; i e : coma.1 12. Iiolypus. Allulit ad verfus Horatianos. Polypus vitium ell nariumgraveo ennum.

| 13 Agnam. Vocatamicam.d “:4 Smabanem appeléft jietum." an-abonem el'l'e, vitium ell oeulorum

i ortorum. Petum e e evius e nam petis oculis’ pingebatur Venus ,quod id videatur amatoritim. i

, 15 E: jungitjunélor. Ethoc carmen ell Horatianum,ut8<illud: NamF <~:itiis_ nema _/inc nefcitur. Et illud: Q__uem aut aqmle, aut ferpem Epi-

514713“.

" 16 Manricam in tergo. Et hoe proverbium in cos, qui aliorum cer-nunt vitia, (ua non vident. Natum ex /Elbpi fabula. Perlius: U: namein team: defcendere name. Sed precedent: _(]>e£iamr mnntica tergo.

p 17 mm Argos iflos. Argos voeat plus fatis oculatos. Na1nutOvidius‘air: Cinfium luminibus cemum capu: Argus lmbeber.

1 18 Tel mi xaAei,1r.aAal z-i¢ev1-er. Id ell : Non pulcra , pulere viden-1 rut. Hemilliehium ell Theocriti de amante. Sic enim ait in Idyllio {fl-Iyeig ipara aroivtaielg J I'IeMi¢qp.t -rel psi “Ad zaéui a'i¢a1mea , id ell :

‘Etenim amori fiege 5 Pnlypbeme, que non [>ulcrn,pu1eret/identur. Caecus‘enim amor a Poetis fingitur 8: w¢Aé'_ret e3 ¢a)u}'v mpl r5 ¢tAé;mn ,~utait Plato, id ell: Excecamr amen: circa amamm.

19 Cafcus. Id ell : Vetulus vetulam. Sic enim prifei Latiniloquebatrptur. Ellque proverbium. _

'1» zo Pupus. Pupum antiqut buerum voeabant, pu am puellam.l :1 Diwrxiu deteriare. Signilieatveiteficia ,autliomieidia.

_ 1 Cucu-

_

-1

- ‘__i

ii _

__ —-1-‘_______ --4-_- i_i_-_- ————

\

Page 13: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

nee populus Prineipem , nee fervum lierus , nee heram pe-_.....s.. 3 ._.-___._1-._._ jqt

.3‘ihT'

N‘ _ _

¢

dilfequa , nee difcipulum praeeptor , nee amieusamieum ,nee maritum uxor,nee locatoreondu6lorem,neecontuber-nalis contubemalem , nee eonviélor conviélorem diutiusferat , nili vieillim inter l'el'e nunc errent , nunc adulentur ,nunc prudentes conniveant , nuncaliquo llultitia melle fe-fedeliniant. Jamhac feio viderimaxima, led audietis ma- D{qra.(Qial'o num quemquam amabit,qui iple lemet oderit ?

um cum alio coneordabit-, ui feeum ipl'e diliidet ? Numulli voluptatem adferet , quilibimet ipli lit gravis ac mole-|llus? Illud , opinor, nemo dixerit , nili qui lit ipfa llultior_Stultitia. Atqui li me excluferis, adeo nemo poteritalte-|rum Ferre,ut iple etiam 1 libi quilque puteat, fua cuiquefordeant, libi quil'que lit invilus. Qiandoquidem id malinatura , non paueis ingebus noverca magis quam parens , "Lmortalium ingeniis inlevit, praeipue paulo eordatiorum ,ut l'ui quemque pmniteat, admiretur aliena. (luo fit utiomnes dotes , omnis elegantia deeorque vitavitietur , per- leatque. Qiid enim proderit forma , praeipuum Deorumimmortalium munus, li putiditatis vitio contaminetur?,EQlld_]l.lVCflI_2.,li fenilis trillitia fermento eorrumpatur?De-nique quid in omni vita munere vel teeum , velapud aliosaélurus es cum deeoro (ell enim non artis modo , verumetiam omnis aélionis eaput , decere quod agas) nili adlitdextia hae Philautia , qua: mihi merito germana ell vice?Adeo llrenue meas ubique partesagit._ Quid autem aquellultum , atque tibi ipli plaeere? te ipfum admirari? Atrurlum quid venullum , quid gmtiolum , quid non indeco- lrum erit, quod agas, ipfe tibi dilplieens? Tolle hoe vita 'eondimentum 8: protinus l-i-igebit cum fua aélione Orator ,1nulli plaeebit cum fuis numeris Mulicus, explodeturcumlliia gclliculatione Hillrio, ridebitur una luis cum Mulis FPoeta, lordebit cum arteiPiélor, eluriet cum pharmacisMedieus. Pollremo s pro Nireo Therlites, 4 pro Phan-ne Nellor , pro Minerva fus , pro Facundo infims , pro ur-bano rullicus Vi(lCl)C1'iS. In tantumpnecefle ell, ut libi quo- .

1 Cucului, eurrucu. Sic vulgo vocant maritum uxoris parum pudica. iQuamquam Plautus cuculum vocat maritum foris amaiitem aliain , quod‘lime avis ova ponat in nido alieno. Juveiialis eurrucam vocat marituni uxo-ris parum calla , quod alienos alat pro fuis. 3 Tu tibi mm:can-rum pieces. ~

z Sibi qiufqiu pincer. Putere dicitur quod molellum ac difplicet. '3 Pro Nineo Tbezjites. Uterque ell apud I-lomerum. Nireum dicitfi

fiiille omnium Forrno illimum , qui ad Troiam venerunt , Therlitem 1omnium maxime delbrinem. '

A

B

/

411 $TVLTlTl'1BLA._V_.S; 4;;harerent inita, nili plurima uxorum Faéla per viri veloc-gligentiam , vel ll-uporem laterent? Atque hae uidem'merito llultitia tribuuntur, verum ea interim prallat, utmaritocijueunda lit uxor , uxori jueundus maritus , ut tran-quilla omus, ut maneat allinitas. Ridetur, I eueulus , _eurruea, 8:quid non vocatur, cum mmehalacrymas la-bellis-exlbrbet. At quanto felicius , lie errare quam zeloty-pia diligentiacum lefe eonfieere , tum omnia mifcere tra-gadiis? In fumma ufque adeo nulla foeietas, nulla vitaconjunélio line meveljueunda , vel llabilis ell'e potell , ut;

' _‘ i A

—_'Q"-l\___,

I

ja01

I

__ r r - _n i _ 1 id; V —-—J: _‘ - ‘Q ‘ W ’ PW-V-4’ ;; - _:_-- ,

i ’ ---5*; _ _ 5-___’;‘f_ _ ,_ ’ ’ ‘-

j\It

4'

\\ ‘ f‘1' _ —£—— L i >\ am l

-- — ---.__* -—‘_eI_- -_.->€_- e .

!qu_e quifque blandiatur , 8: allizntatiuncula quapiam libiprius eommendetur, quam aliis poliit ell'e commendatus.

C ‘ Deniquecum pi-aeipua felicitatis pars lit , ut 5 quod lis , ell-l'e velis , nimirum totumhoe prallatepmpendio mcq,.Phi..Hlautia, ut nenimem lhaforma, neminem l'ui1ngenii,ne-minem generis , neminem loci , neminem inllituti , nemi-minem patria pcniteat, adeo, ut nee Irlandus cum Ita-lo, nee Thrax cum Athenienli, nee Scytha cum InfulisFortunatis eupiat permutare. E: 6 lingularem natura fol-licitudinem , ut in tanta rerum varietate paria feeit omnia.

‘ Ubi dotibus l'uis.nonnihil detraxit , ibi plufeulum Philautiaifolet addere, quamquam hoe ipfum llulte profe&odixi,Ieum hac ipfa dos lit vel maxima. U:ne dicam interim,nul-! ll.llIl‘CgI'CglUII1 facinus adiri , nili meo impulfu ,nullas egm.giasartes , nili meau&ore fuille repertas. An mm omnium

_lau_datoru_tn Faeinorum feges ac fons ell bellum? Porroquidllultius , quam ob eauliis , nefcio quas , certamen ejull

pIIlOdI l'ul'cipere , unde pars utraque femper plus aufert in-i commodi quam boni? Nam eorum qui eadunt, veluti 6 Me-garentgum tidal: Adyos. Dein cum jam utrimqueeonllitere

Iferra aeies, 7_ 8: rauco erepuerunt comua eantu, quis,_oro,_Sapientum il_lorun_i ul'us,qui lludiis exhaulli,vix tenuifrigidoque fanguine fpiritum ducunt, 8 craliis ac pinguilbus opus ell , quibus quam plutimumadlit audacia , men-tis quam minimum. Nili li quis 9 Demollhenem militein

‘ malit, qui w Arehiloehi fequutus eonlilium , vix con-. l'pe6lis hollibus ,_ &l)]¢&O elypeo fugit tam ignavus miles ,quam orator fapiens. Sed conlilium , inquiunt , in bellis plu-rimum habet momenti. Equidem fateor in Duee, verumidquidem militate, non Philofophicum , alioqui parafi-tis, lenonibus , latronibus , licariis , agricolis, llupidis,ob-

A aratis , 8: hujufmodi mortalium fece res tam praelara e-*ritur , non Philolopliis lucernariis. Qii quidem quam Em:

A ad omnem vita ul'um inutiles , vel Socrates iple unus Apol.Ilinis oraculo lapiens , fed minime fapienter Judicatus , do-cumento el'l'e potell , qui nel'cio_ quid publiee conatns age-|re, fummo cum omnium rifu difceliit. Qiamqmm vir isin hoe non ufquequaque delipit , quod fapientis cognomennon agnoleit , atque ipli Deo refcribit , quodquecenlet la.

l ' ‘Torn. IV. Dd 2. picnti5 Quod _/is efll velie. Hemillichiumell Martialis. D- Mi

A 6 Megarenfium édris Aéyoe. Id ell : Nullus reffieffus. Proverbiumell aped Tbeocritmn , ex oraculo natum , quo refponliim ell Megarenleeneque tertios elle , neque quartos, pennde qualiin nullo lint numero , dcquibus nulla fitmentio. ' -

* 7 E: mute. I-Iemilliehium ell Virgilianum. ,8 Crejjii ac pinguibus. Hoe ex Arillotelis fententia , qui putat eos;

"qui minime valent ingenio, plus pollere aiidacia. Nam erall'us fanguis,quo abundant robulli , robur auger , ita ingenium crallum elfieit. Contra ,laiigiiis tenuis , ex quo lpiritus tenues exhalant, ut eorpiifculuni imbecileluin 8: metieulolum , ita ingenium acutum timidumque efficit.

I 9 Demo/I/ienem. Nam is abjeélo clypeo fiigit , unde Rhiplafpis Eifluaell , ut Plutarehus in ejiu wire. '

i o Arcliilocbi fequimu eimfilium. Lacedamonii Archilochum Poe’.tam e finibtis luis excedere c0'e'gerunt : quod gloriatus elllt le clypeum ab-jiecille , quali id CODllllli\I* lit , quam mori in pugna. Auiflor Plutarchus

4 Pro Pbaone Ni-jlor. fhaon beneficio Venetis eli:ne revocatus ell "in apopbtbegmatis Lnsorueie : lege proverbitmz in _Cb'ilr'4dibu.r ; Abjeciead ad0lelcentiain. Nellor tria lecula vixit, telle Homero Iliad. at. ‘i 'Im_/lam.

l

. ' _ ~ I41!I r

I

2* ‘P i i—‘ — mr -- __ _f_

,_

Page 14: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

1 ‘ “"

_4‘IP

4138 ~Mnrii_1z'E'ri:amioN, 424ut nonomnino peflimefcriplit quidam, idell ,llul_tos. Sedutcumque fercndum li tantum adpubliea muma forent

pienti a Republiea traélanda ablliiiendum el'l'e, n1li__quod Apotius moncre debuerat ,_ a fapientia temperandum ei , quivelit in hominum haberi numero. Deinde quid eumdem ,acculatum I ad cicuta_m bibendam adegit, nili l'a ientia?4Nam 1 dum nubes s 8:ideasphilofophatur, 4 tiiumpu-1licis pedes metitur , 5 dum eulicum voecm miratur , qua L

‘ ad vitam eommunem attinent , non didicit. Sed adcll p_ra- Pceptoride eapite perielitanti dileipulus Plato, egregius,feilietet, patronus, 6 quiturba-llrepitu ollenlus, vix di-inidiatam illam periodum pronunciare potuit. Jam quid di- vcam 7 dc Theophrallo? qui pr<‘>_greli‘us in concionem , re-pente obmutuit, perinde 8 qua ilupo confpedlo. militem animalfet in bello? 9 Ifocrates obingeniitimidiratemnee hifcere umquam ell aufusi 1° M. Tullius eloquentia“Romana parens , femper indeeora trepidatione , perinde Bquali puer lingultiens, exordiri conluevit: ldque Fabius in-terpretatur eordati Oratoris8: periculuin il'lI_€lligCl‘lIlS ar-gumentum. Verum cum hocdicit ,_ an non palam fatcturlfapientiam obllare ad rem probe gerendam? (luid illi l'a- leient , cum res ferro geritur, ‘qui tum metu exanimantur, pcum nudis verbis ell deccrtandum? Et poll hac celebra-tur, li Diis place: , praelaia illa Platonis fententia, bea-ter fore Re/imblicer, i i ji aut im/2ei'entPhi1o]bpbi, autpbilo-fbpbmtur Impemtom. "Imo li eonfules Hillorieos , reperies ,nimirum,nullos Reipublica pellilentiores fuille Prineipes ,

~ quam li quando in Phi lofophallrum aliquem aut litteris ad-dielurn inciderit imperium. Cujus rei latis, opinor, Faci-unt fidem Catones, quorum 11 alter inlanis delationibus CReipubliea tranquillitatem vexavit, I 3- alter libcrtatemPo-puli Romani, dum nimium lapienter vindicat, llinditusfubvertit. Adde his 14 Brutos, Callios, is Gracehos , ac16= Ciccronem etiam. ipfum, quinon minus pellilens FuitlRomanorum Rcipublica , quam 17 Demollhenes Athe- =nienlium. Poiro 13 Marcus Antoninus ut donemus bonum xImperatorem lhilliz, jam id ipfum extorqucre poliim , Fuitenim hocipfo nominegravis, atque inviliis eivibus, quod xtam Philofophus elTet. Sed tamen ut donemus fuilfe be-9num , at certe pellilentior fuitReipublica tali reliélo filioi,qpam l-iierat fua adminilliatione falutaris. Qmndoquidemfolet hoe hominum genus , qui fe fapientia lludio dedide-runt, cum eateris in rebus, tum praeipue inliberis pro- 'pagandis infelieillimum eli'e , providente opinor natura,,D19 ne malum hoe fapientia inter rriortales latius l'erpat_-. =0:Itaque Ciceroni dcgenerem fuillc filium conllat , 8: lapiens x!ille 1 I Socrates liberos habuit matri limihoresquam patri,

i Ad eicutem. Herba ell mortifera , unde Socrates bibit potionem.2 Dam nubes. Ita Arilloplianes induci: eum adorantem nubes ram-I

quam Deos. t I' - 3 Et idea. Alluditadideas Platonieas , quas irtilit.8: Arilloteles. ‘

4. Dum_ p_uliei's_ piedes. Hoe quoque de eodem fingir in .Nn6i6tuAri- ,llopliaiies, in-idensil us Marhemancam. _ x(‘T 5 Dam cultfium -vocem. Ell 8: hqc in egldem Fabulfi. Socratepi fingit

ipurantem-, un etantam voecm emitratc ex, tanti umanima .6 gyi turbe jirepitu. Hoe in ejus vita legimr, 8: exllat initimn illius ;

orationis : Quamquam omnium netu minimise adfttm, E9't. Cum alio- v1 ui in lcholis8: circulis ellet omnium Facundillimus

Il etiam imenit , 8: tamen qiiia non exercitarus-, apud populum diélurustobmuruir.

8 film:/i lupo confleflo. Lupus etiam li prius hominem videar, voecm‘aclimere puratur.

9" 1[nci-ates. Scriplit pliirimas orariones , nullam egit caulam , quod ,vote elict exfili, 8: narnratimidus, ut infillim -vita legitur. 1

io M. Tullius. Hoe viriiTulliusiple atetur. ;1 1 Si nut imferent. Non ha: dicunrurexanimo, fed ad Moria perlo- ‘

nam refpiciens ludit , cum au&oripl'e longe diverla lentiat.iz Alter infanis. DeCenforioloquitur quiqiiadra iesacculatus, l'em--

per abfolurus ell, iple lepruaigies ac fapiul alios-reos fitcit, utm ejus-uitainarratPlutarchus 8:Plinius ib.7. i

13 Alter. Utilenlem inrellige, qui provocato Caliire, fubvertit liber-tarem Romanam. ' . . F

14 Brutos, Ca[fi'o:. H1 Julium occiderunt : ac pollea vi£ti, manu lira.libi neccm conlciverunr.

i 5 ‘Grace/70:. Tibet-ium 8: Caium , uterque eloque_tis, uterque leditio-|~fLl$,U[Cl'qLl6 per tumultum periit : lege Plinium de Viris Illuflribus. ‘

1 6 Ciceronem. Cicero Antoniuin in perniciem Reipublica: provocavitn17 Demoflhmes. Er hic Atlienienfes ad bellum adverfus Philippum lull

cipiendumincitavit : qua res eis vertir male. Q18 M. Antoninus. I-Iic Pius di&us ell (certe non, fed erat Pii filim)

8: cognominatus Philofophus, vir omniumlaudatilliiniis , fed Commodiillaudariliimus ter. A

19 Nee magaam hoe /apimtie. Annon hic palamludir, 8:Stultitiam lo-qui facir , non fuum animnm 2 3

zo Itaque Ciceroni. Cicero.lilius Ciceronis , temulentus , ignavus,morolus, nulla in re liniilis patri , nili in fellivitare , ut rellarur Seneca.

=1 Socrates liberos. Ita tellarur Seneca: nam uxoremliabuit Socratesm0r0_f-un aciixofam , ut tellatur Gellius.

\

l - .7 De Tbeopiimflo. Is Arillotelis difcipulus , ab eloquentia nomen El,

v~¢1 Y '-__. \‘\> _ ~' — an-:-_:— 1-3 -i’1 .

I _ - 7- — _ _ _ I__

,-- ,' ,e * . T, 3'?‘ ’ --’ i --- V:-' _&-3* *A' -- ii---_" 5~-.if;.,,_;;-,--"

_ _ - ' 1 -* - I '1» - "{'_--_ "'i>-~- _"' Ti; *

- Q, - -I:-Q-if;-;ii—4;—g—:-j-i:§7f'?; *>-51.3": iv,1 \ - .

P l\-‘-

--_<-_--§~-1-- -

N

~..---

Jt ~§-\\ \

1./fail, ‘JG/‘ _/_. i i i

;._;J./*"!'_..»\;@“€" Q ‘I ,'

* -Q kn '

I\‘_, I. ‘| _>’-=-___i=;2_- 0- ‘ , g _ - __ ' L‘,I w I

=1 iivot 1:93; 2u$pev,nili ad omnem prorfus vitafiinélionem ni-hil eli'eiit dexteriores. Ad convivium adhibe fapientem ,aut trilli filentio , aut molellis qualliunculis obturbabit.Ad chorum advoca, eamclum laltare dices; Ad publicos

_ ludostrahe , ipfovultu populivqluptatibus obllabit 8: eo-getufe theatro migrate =3 fapiens Cato , quandoquidem

I upereilium non potell ponere. In colloquium inciderit,repente 1+ lupusin fabula. Si quid emendum, lieont1ahen-dum , breviter , li quid corum agendum ,- line quibushacquotidiana vita tranligi non pptell , llipitetn dicas lapien-.

ltemillum, non hominem-. lque adeo neque libi, nequeI patria , neque l'uis ufquam ul'ui elie tell,propner.eaeommunium rerum. t imperitus,§°a populari. opinione,vulgaribufque inllitutislongelateque difceepet- Qga~q_1ii-

idem ex re odium quoqtieeeonlequamr necelliim ell, nimi-rum, ob tantam vita. atque animorum dillimilitudinem.

* Qyid enim omnino gerituirinter mortales nonllultitia'ple-num , idque a llultis, 8:apud llultos? Quod li quis unus

ll1

{ univerlis velitollrepere, huic ego l'ual'crirn~, ut =5 Timonemtatus, in fiilitudinem aliquam demigret, atqueibi lo

' lus l'ua fruatur lapientia. Verum ut ad id quod inllitueram ,revertar: qua vis faxeos, (quemos , 8: agrelles illoshomi-nes in civitatem coegit , ni i adulatio? Nihil enim aliud li-gnifieatilla =6 Amphionis 8: Qrphei cithara. Qia res ple-bem Romanam jam extrema molientem , -in eoneordiamcivitatis revocavit? Num oratio Philofophica? Minime.Imo ridiculus =7 ac pucrilis apologusdeventre, reliquill

que22 "Om ii-pl; Julpei. Id ell :A/int’ ed lyram. Proverbium ell.23 Sapiem Cato. Ell a ud Martialem de Catone Cenlorio , qui cum

federer in theatro, nee 3!-lftftflt a ere , qui atluri erant Floralia, inqui-bus mulici-es nuda: 8: viri turpiterliiltabaiir, jullus ellautmiitarevulnim,aut exire , exivir itaque.

* 24. Liepwi e_/l in fabida. Pi-overbium ellde fubiro lilentio , in mediafermone oborto.

25 Timonem. Timon Arhenienlis ollenfus liomiiium moribus, abiitin lblirudinem, 8: mortalium omnium conlortia fugir, adeo ut liepulcrulnquoque illius a continente lit undismaris avulfuin. Exllat de hoe Luciaui

ialogus ab Erafino verfus. .26 Amplmnii E9’ Orp/oei. Ell in Fabulis Amphione canenre, faxa lira‘

fpoiite in lli-uéluram murorum coiilfe , atque in cantu , non manibusp exllruflas fuilic Thebas. De Oi-pheo quoque labulantur , faxa 8: quercus ,caiitu illius commota fuilie. Id H01-ariusinterpretarur agrellem multirudi-

,nem , quam per faxa 8: quercus intelligivoluit, ill0rumfuaviloquentia,it1‘civitatis lormam luille coaélam.

1 27 Ac puerili: fiffilflglli. Cum plebs Romana are alieno demei-la , au-élore Sicinio , iii fact-um montem a Patribus fecellilllt, atque ita de Repu-blica aélum clli: videretur , Patres Menenium Agrippam Oratorem ad ple-bem milerunr, qui hujulniodi apologo , plebem Patribus reconciliavir :

I Temper: , inquit , quo in /oomirte, non ut mono, omnia in unum eorifentie-I bent , fedfingulis membri: [uam cuique eonjilium , jitusfermofuerat , indi'gmmu reliqutuperte: , fun cum , fuo labore, ac mint:/lerio -ventri omnia

lqueri , -ventrem in media quietum , nihil aliud quam datis veluptetibusi'ui , eonflirafle inde , ne mama ad or eibum firrent , nee or aeeiperet du-

ttcm , nee dentes conficerent. Ac rte tum vmtrem fame domere 1/ellent , ipfiiuna membra, totumque corpus , ad extremism tabem veni e , inde epparumji

{/ventri: quoqtce baud jigne mimfl_erium ¢//e , quippe quijdrriguirzem lnmc,quo

‘L {P .wwmu: wgemufque mttteret in omne: eorpom partes I-Ioc ue apolovo , ‘-ollendeniiram plebis iii Patres limilem elii: inrellinaillimem rorum editieiii, flexitmentes hominum.Hat: ferme Livius,i. Dec. lib. z. - i Tbe-

—'_ ‘ 4 _ -N -ii I i

‘L.-

\I

41”___-—

4

Page 15: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

t_

p- "

‘ 1

0

4?-S S'rvL'rr'r1m Luvs;. . 4quecorpor1smembn§eonfi&us. Idem valuit I Thain? A , cma Sm .. . . . .chs apologus confimilxs dc vulpc 8: ericio. (Ear Sanienfirl canibus 4 d::o?r:1lcPv;,<':lu1lei:(2itilsat::tc;l\:i‘ni::L¢;c1;)<i1l8.,e

26

1

Y

o

4

I

FI

vII

-~__

iQ

i1

1/"I

I. it

=1~~.~>.»< :\; '\ *r\\\.‘\:<\\@~\;\‘\ 1% ‘ ~ 1

n n Pr,-_- - - _ _-Q--Q ---.Q.,.}‘-. -- Q‘. -4-‘L.-- _ 4'

.§“Q\~\‘ \ ‘ _ _.-— — -

‘ I1 . e ._-

qmnotanrumderp ponnqet , quantuzp commcnuna Commcgtuq Umqugd dc, , dcquc § NW: ___ "*—i_II"“‘ r ~“-"..'- t‘”.‘.'.

I

->3‘

'l"L V kQ.:V.Q_f:'-_~_’_- ‘ _; i4~ _“i JT. ; 7 . I. :‘T' 7‘; L ' '“%*!¥“",' § ~,:.~:_ _ 1 ' ;:—* 7 ~1- 1 ~ 4 __ ' — 7 N i _ Y ‘

i — - —~_1 —,¢ -» ?”'-'*;4~ ':::__Z't§in'.:7r':—?_~:z_:z——'+—~**'*"‘-~-*?' ‘ " 5‘ '" "“,_ _ iV__ It .*._ _ -_ ,_>_ k____ _

.1-_. .._.- ._.... - - — ‘

A 1.-r=~~»_ _Q:___'*f:~¢ 6 Ig4": -_‘ I 7 71 7.1- 7' 'A~ i :7’?is:§~§—&: ¢_z:..f%,L_§ _ _ '

I ‘$1-_¢:-wttj “" "" "> ' __._ __;_§.> —-— _ _ t@ 1__ _ ...&.-__i

p wk-?%1/

. _"__- _ ' — e I 6 — e - I , ,7 _ _ $5? l‘,A"'".'-t’ *‘:"“'>‘ ' If_ _' -r R ‘

"' "—1;—-r~————~e___f ~- o-4;.‘-r= ;_ ...._§L " ~ _r 5;; oH ‘ , _ I H __ Q _ '—_T_'_ :__; ll * ’ _ l___ _ ’;f%j,?_"’ ;‘l_:; ;A'v__A;€_"i__'__; __4i:’___'_:,:__,’:___-“l——_*>

t I

I V . I I

/ey-.6‘ ..,1»-

$

£1:-- _ — "

‘ - 7* "'t-—"‘ ‘-77 """'7'"'1?__-1|

/.. .

ma quomm I-lftrquc fabulofis invcntia fiultam mu1titudi- B tens illa 1 bcliua, populus. At rurfum , qua civitasuni-

. ,\\. _ W

q‘ r >' Q6}:

4*-11.;1

0

\ \

7 “j S _ .\, i - :+-\<\\=;~.-\\ \‘ \\ \\. \ _\ ..

x Qt‘ .‘ 3 \ K

\ :‘;»g;:<~‘ \§\~\\\\ > \\\§\\\1&.\-\ ‘.- \\ \\ \ _.‘\3 A ..\§7\<%§*_\.\ ‘$\\. \_ :;\\‘ \\.>.\~;\_; >1‘ \\§%> 1»,

,/,1I1A /i‘. 1I’‘ \\\\ ‘\ '~.=\§:\.\>§~:\ . !6‘ \ \.~\\\:‘§:$?< eg-~~ \ \ ->6 \ \»:. ~\-\\~\ \\ ‘\ \ Q}-\\~,(\'.'&

‘\ ¢‘~‘ C-_ i ‘\\\-~_ \\ \ §~ X‘ \\ Q_ _ ‘A m\\\\.- _ \_.\ _ §~_~~_~.~ R9 \\f ‘

Y ‘ll \‘ ‘*§- ‘_\\,\<\\I»\f\\‘> 1» Q

“I :‘<‘\\\~\\~‘ ‘-__._ \_>_ :\\‘\\r\i‘ \\ _ \\~~‘ aw ~‘\\\\*\‘~\-\ ~ i ~ \\

:\ .3 " " if?‘,7.Ii "'1'/.'1;'.

R V, ,,{

-V¢-<Ifin_-lln-

t \. ~\""\‘~*"“1~x* 4‘ » \ i l.~ i ‘ >‘\ \§

. I Tbemifiodu upologus. Themifiodes populurn Athcnienfem , aagreferentem avaritiam magflratus, huiufmodiapologo deterruita rebus no-vandis : Vulpeculu fiti undu, eflute mediu , Sole firvenre , dumflrflilrningrejfu , uquam querit ,lurouSole indururo inbejir , inibique mufce m_umvulpecule corpus obfidente: , fimguinem omnem exfiegeburu. Q_uod ennu-cius , flrflk ripum flarteflwrtunu pretergrediem, conjjneutus , vulpecule. vo-Iem jupperim ferre, mufiua fpiui: illis fuis ubigere purulvut. Ibi vero vul-pecula objecrum , ne mujcuc ubigerer , dixi: : Ifle nunc funguinis futurefun: , gum fa ubegeris , uliefumelice in hurum locum fuccedentes quicquidjimguinis reliquum fuerfi , prorfus ebibem.

z Cervu Sertorii. Plutarchus in vita Sertorii refer: eum, cum Ibe-riam fibi fubieciffet , Barbaros hp: modo illufifiez Cervam candidi colo-Aris , fic manfuefaétam, utvocantem exaudirct, 6: videntem fequeretur ,iaétabar (ibi a Diana miflam , multaque fc per illam edoceri. Itaque quo-’ties hoites adventuros eonieétarct, fimulabat fibi id a ccrva indicatum , at-Tte fi quando vi&oria aliqua fuorum Ducum deferebatur , occulto nuntio ,ibi a cerva , faufia nunnatum iafiabat. Eaque arte fecit, ut Barbari cum

Numinisinftar colcrcnt.' 3 Laconu ditlum. Lycurgi videlicer Lacedzmoniommlegiflatoris ,

qui , ut Plmarchus fcribit in libello de puerorum education: , duos catulos ,iifdem editos parentibus , fir cducavit, ur alterum ignavum voraccmque ,alterum vero generofum venatorem redderet. Deinde Lacedazmoniis incondone congregatis, Magnum momentum udvimuem , 6 Laoedemomi,i uit, [um mores, doflrine, E5’ educutiones. Atque ego bu voiie mam-fzlafueium. Quo di&o , ponens in medium Aoerdu, idefl, ollam ac le-yorem , e region: camlorum , ipfos catulos dimifit. lbi vero generofusille in leporem irnpetum fecit , _ alter vero ad ollam fe recepit. Laceda:mo-niis autem nondum conjicientibus quid hzc fibi vellent, Lycurgus in-quit, -. Iaruli ijli izfdem purentibue prognati funt, ceterum riiverjum rmtlieduciuionem, alter vmulor jlrmmu , alter ipuwu: E9’ gulofu: evufir.

0

ncm rexit. Hujufmodi nugis commovctur ingcns ac po-

C

D

E

K

quam Platonis, autArifl;otelislcges,aut $ Socratisdogma-ta recepit? Tumautem qua res 9 Deciis pcrfuafit , ut ul-tro fcfe Diis Manibus devovcrcnt? ()_uod 1° QCuniumin fpccum traxit , nifi inanis gloria , dulcifiimaquzdam Si-ren', fed mirum quam a Sapicntibusifiis damnata? (laid

‘Tom. IV’. D d 3 enim

4 De -vellmdu pilu. Cum Sertorius, ut Plutarehus in ju: vim kri-bit , advcrfus Pompcjum helium gererct , multitudoque Barbarorum , Du-cisimperio minus pareret, hoccommcnto ufus ell : Advoeurumiusexer.mu: cmoiom, duos equos ndduri jufig ulreruvnmnie fenioque eonfiilum,durum roiuflum , cauduulquc lubmtem ni rum. Macilemo autem ud-nzovit virum robufium , forti vero bomumufum imlwilbm. Dun autem

‘tfguo -vir ille mugnuo ur illi ueptum erut, cuudum gruciluequi ambu-‘bue munibuo prebendem, aware [Ema omne: uno irnpetu uamixua efl. Pur.mu contra bomuncio robufli equi cuudum puullutim vellebut. Tandem veroubi illefruflru conutugfibi melefluo e/fit , uliifque nfum movere: , hic con-tru minim labore jetua fiutim evellern. 161' Sertoriuo aflurgem : videtis,rorrzmilitnus , inquit , ingenium plus pofle quam wires. Mulu: enim quauruco mnperu_fuperari non pageant , Paflugflm fupemmur,

i 5 Minot‘. " Miuos Creten num Rex , finxit fe nono quoque anno in con-rfilium J_0vis patris admitti, atque inde leges acccptas ad populum ferre ,quo rnapor effet legibus auékoruas. Unde Homerus , Odyflee 1". Mime‘_'Enr'up06fi¢o'u\:i|6 A43; pa-yaiAs ipwrirc. Id ell : Minor uono quoqueumucurnjovefumiliurem lubuir coafibuluriomm. Unde Hcfiodus dixit eumJOVIS fecptrum, quam Plato in Minoé do&rinam intex]>retamr,habere.Zmoc gym o-:5:-Ypév ‘:97 zui or-Jaw: flue-Mrvr. Id CR,’ Sceprru ffovis reti-rnms , quis Cretum rexerut uibes.

6 Numu item. Cum fub Numa Pompilio , fecundo RomanorumRegfe , liomani cum omnibus finitimis pacem habcrcnt , vcritus Numa,

‘ no uxunarent_oti0 anirni , quos mctus hoffium difciplinaque rnilitaris con.mnuerar, omnium primum, rem ad rnultitudinem impcritam , 6: illis fe-uculns rudem , efficaciflimam, Deorum mctum iniiciendum ratus cf},cum defccndere ad animos fine aguo commcnto miraculi non pofler ,

|finxit fibi cum Dea /Egeria congr us noéturnos eife, eiufque fe monitu

it;

facrificiainfiituere , legefque ferre. Hzc fcrme Livius,7 Belluu populus. Plato lib. 6. de Republira dicit, Sophifias nihilaliud

H docerc , quam vulgi fententias , in buscum eongregatus fiterit , confen-tituu , hancque vocare fcienriam. Veluti G uis .9-;i;qeufl¢ pwyaiau miiv-xvpi 'rpr¢opu'w , id ell , befiie mague rabufieque nutriee iras 6: cupidita-tes fingulas obfervarit , qua ration: hoc adire , traélareque d_eceat , quibusrebus mitefcat , 6: quibus acerbius fiat, quibus lacemr, qmbufque mire-tur. Dicitque Sofihillas fingula nominate ad ilgus befiia: ingentis opinio-nem, bona _vide 'cet dicere, quibus deleéiatur, mala vero, quibus ipfabefiia oflendimr, neque aliam ullam de his adferre rationem. Hate Plato.Sed 6: nonnulli Concionarores nofiri temporis non multum Sophifiis illisvulgaribus diflirniles cffe videatur. Qmppe qui ma isin concionibus bla-terant, qua: mercatoribus, mulicrculifque grata cfli putant , quibus 6:alitglnid pccuniola: corradere queant , quam ea quibus vulgus ad pietatemtra 'po(Iir. I-Ioratius item Platoncm imitatus vocatpopulum belluam mul-nrum rum. ,

8 fgfruis dogmatu. Id ell: Darren. Cuiufinodi fun: illa , fiuiu: eflinz);uriu;zn pun’, quam fmre : 6:, mars nihil efl malii 6:, Pbilofopbiu nihila 'ud e , uam meditutio mortis.

9 Degis perfuafio. Nam Decii pro falute Reipublica: fe devoverunt :atcr, ut Livius fcribir Decud.1. lib. 8. in bello Latino, filius, ut idem

Eb. lo. rciiatur , in bcllo , quod adverfus Umbros, Hcmlfios 6: Samnitesgeftum cfi.

to @_.'_giulum Currium. Notiflima eilhifioria.1 Cun-

Page 16: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

>

III

l

_,-,q-Q--o-.-

v|

I

l

I

I

I

I

I

I I

I

III

¢._-.-..-.-_-I

I

II

‘dentin cum liultitia. Ell autem roverbium apud Grazcos quo &J‘6umv_, ‘

‘Expertus flultus fuo do&us malo, rum demum intelligit. At Tapientis, qui

b

I

*4” MQ'P..IAE EirI1{nMIoN ~ 428gnim flultius, inquiunt , quam fupplicem ' candidatumb1andifiPQPulQ , 1 congiartisfavorem emere, venari tot IPtultorum applaufus , acclamationibus {ibi placere , in tri-umpho veluti 3 fignum aliquod populo fpeétandum cl!‘-.icumfcrri, 6 + azneum in foro flare? Adde his s nommum ‘8: cognominum adoptiones. Adde divinos bonores, ho-‘muncioni exhibitos , adde publicis cerimoniis 6 in Deos?relatos etiam fceleratiflimos Tyrannos. Stultifiima l'untbare, 8: ad quae ridenda non unus fufiiciat Democntus.Qiis negat? Atqui hoc Fonte nata funt i'ort1um_I-leroum Fa-cinora, qua: tot eloquentium virorum httens lfl coelum tol-luntur. Hate flultitia parit civitates , hac coniiant imperm,magiiiratus, religio, confilia, Jud1c1a,_nec aliud omninoefl: vita humana , quam Ptultitiee lufus quidam. Jam vero utdeartibus dicam , quid tandem mortalium ingcnia ad ex-cogitandas prodendafque poiieris , tot egregias, ut putant_ _ _ _ _ _ , _ , . . . .. I

dilciplmas excitavit, mfigloruz fins? Tantisvigilns, tan-tis fudoribus , famam , nefcio quam , qua nihil ell'e poteitinanius , redimendam putarunt homines vere i’tult1fiirm.-Sed interim Stultitiae totjam egregia vita: commoda debe- 'tis, quodque cit longe dulcifiimum ,_ 7_ a_lienafi'uim1_ni ma-;nia. Ergo pofteaquam mihi Fort1tudin1s8C_1nd_u{1nze lau-Idem vindicavi , quid Ii prudentiae quoque vmdicem? Seddixerit aliquis eadem opera s ignem aqua: mifceas ,‘liceb1t. IVerum hoe quoque fucceffurum, arbnror, fi vos modo,quod antehac fecifiis , aunbus atque animis favebitis. Prin-cipio ii rerum ufu conliat prudentna _, in utrum mag1s.com- Ipetet ejus cognominis honos , in fapientem _, qui partltn ob .pudoi-em , partim ob ammitimiditatem n1h1laggrcd1tur,.an . in fiultum , quem 9 neque pudor quo vacat , neque_pe-riculum , quod non perpendit, ab ulla re deterret ? Sapiensad libros Veterum confugit, atquehinc meras vocum ar-I,gutiasedifcit. Stultus adcundls COII.1lI1UI‘qUC.p.€l‘lCli[al'ldlS‘rebus. 10 veram, nifallor, prudentiam COIIlgllI. ld quodyvidifle videtur Homcrus, H etiamfi czecus, cum ait I1p'ex6Ev Jé 're'v>i1nos‘ iyvw. Sunt enim duo przecipua ad cogni-Itionem rerum parandam obfiacula , Is pudor qui fumumoi-"Fundit animo, 8: metus , qui ofienfo periculo , dehortaturab adeundis facinonbus. At his magnifice liberat Stultitia.

' I

mos erat nomenclatore prmeunte blande falutare , unc patrem vocantes,hunc fiatrem , hunc dominum , ut fibi fitverent.

2 Cmglurm. Con nus menfiirat genus , unde congtarium , quodmodo pro munere quod datur populo a Principe , modo pro menfura accipitur. Cong ‘arium fiequemer oocurrn in nummzs unnquzs.

3 Signum uliquod. Signa flatuz dicuntur4 .»I-Jzeum flare. Allulit adillud I-Ioratianum, Au! meus at fies. Po

nebantur enim arncaz fiatua: bene meritis , in circo autin foro Romr.5 Nominum(9’ co nominum. Mirus tumultus de adoptione nominum_

Antonini Pii , Alcxandii , Auguiii, ut pate: ex Elio Spartiano , 8:aliis.6 In Deos reluzos.Roi:na: iolebant defilnfios Imperatores tniris quibufi

dam ccrimoniis in Deos referre , exRru&a turri lignea przalta , in hac con- IIgelia vi Ilipularum6:aromatum , in fummo erat aquila alligata tenui fu-“

A‘ Pauci mortales intelligunt ad quam multas alias quoquecommoditatesconducat , I4 numquam pudefcere, 8:nihilnon audere. Is Qyod ii prudentiam accipere malunt eamqua: rerum judicio confiat, audite obfecro, quam proculabiint ab hac, qui hoe nomine I6 fefe venditant. ~ Princi-

Ipioconltat res omneis humanas, velut I_7 Alcibiadis Sile-I nos , binas habere faciesnimium inter fefe diflimiles. Adeout quod prima, ut ajunt, frome mors eii, fiinteriusinI'pi-

pcias, vita fit: contra quod vita, mots: quod formofum,deforme: quod opulcntum, id pauperrimum: quodinfa-me , gloriofum : quod doélum , indo&um: quod robuflum,imbecille: quodgenerofum ,ignobile: quod laztum, "tri-

B fie: quod profperum, adverfum: quod amicurn, inimi-_ Icum : quod falutare,noxium: breviter, omnia repente ver-

fa reperies , ii Silenum aperueris. Id li cui forte nimis Phi-Ilofophice diftum videtur, age I8 pinguiore , quemadmo-dum dici folet, Minerva , planius Faciam. Quis Regem non

"8Copulentum , 8Cdominum fatetur? Atquinullis animibo-nis infiruétus ell: , atqui nihil illi fatis efi , jam videlicet pau-perrimus efi. Tum animum habet plurimis acldi6i:um vi-

,tiis, jam turpiter fervus ef’t. Ad eumdem modum in exte-ris quoque philofophari liceret. Sed hoc exempli vice po-

Ifuifle (atis fit. At quorfum hzec? inquiet aliquis. AuditeI quo rem deducamus. I9 Siquis hifltrionibus in fcena 1° fa-bulam agentibus =1 perfonas detrahere conetur, ac f'pe&a-

C toribus veras nativafque facies oflendere , nonne is Fabu-I lam omnem perverterit ,dignufque habeatur ,quem omnes;e theatro =1 velut lymphatum (axis ejiciant ? Exorieturautem repente nova rerum fpecies, ut qui modo mulier,»-nunc vir: qpi modo juvenis, moxufenex: qui paulo anteRex, =2 fu ito Dama: qui modo Deus, repente homun-culus appareat. Verum cum errorem tollere, efi fabulam

I omnem perturbare. Illud ipfum figmentum8:fucus cit,quod fpeétatorum oculos detinet. Porro mortalium vitaomnis quid aliud efl , quam fabula quzepiam , in qua alii aliis.obte€ti perfonis procedunt , aguntque fuas quifque partes ,

F =4 donee choragus cducat e profcenio? (lui fazpe tameneumdem diverfo cultu prodire jubet , ut qui modo Regem

DI purpuratum egerat , nunc (ervulum pannofurn gerat. Ad-- umbmta quidem omnia, =5 fedhaec fabula non aliter agi-

tur; clamitetque hunc quem omnes ut =6 Deum ac domi-I1 nllln

ti Numquum pudefcere. Nam his temporibus ubique plus valet au-dacia quam fapientia. Y

15 §L1_4od_/iprudemium. Trifllriam enim accipiunt prudemiam. Velqua przevidemus fiuura , vel qua: rerumufit coilctfta lit, vel in genere,qua: rerum judicio 6: cognitione conilat. Ea potefi efie velcitra experien-tiam: -

16 Se]? oenditunr. Eleganter dixit venditant, pro jaétant.I |7_ Alcibindis Silenos. Sileni dicuntur fenes Satyri, difitifunt autem Si-leni a-upi 1-5 e-u':_o-Om srtpi -xi» Ami», quod circa torcular verfarentur : quienimguvas calcabant, hoc nomine vocabantur. Nominatim autem

. 1 Cuudidutum. Candidati vocantur,qui maiiiiratum petunt, quos II ur. Hie imihi fapiens 21l1qI.llS ccnlo delapfiisfubito CX()1'1,1.

. . . . ' I

. I

Eniculo. Is Iimul atque folutus effet incendio avis fumma petebat. Gratilii-mus interim odor naresomnium pervadebat, veluti animz Imperatoriaepetent-is ccrlum. ' I

7 Alienu fruimini in/imiu.RetulitPlinii Cecilii fententiam,Optimum‘ejl alima» injimia /rue‘. Infaninnt non folum qui flultc quid agunt , verum *etiam qui immodice. Unde qui non arfiimandis vigiliis, difciplinas vel in-veniunt, vel expoliunt, infanis laboribus profimt aliis. Et horuminfania ‘fiuuntur , qui yuvanturillorum vigiliis. I

8 Ignem uque mtjéem. Pugnat enim ex diametro, quod aiunt, pru-

id efl, quod fieri non potefl, fionigcant, 1-<7; b’J‘¢-n pvyvévut, id ell, ignem IIaqua mzfcere. Q_u0 ufus eil: Piutarchus, in libello, srrpi wpéra cl/v;¢p§ , Iid eli, do primu frigidituee.

- 9 Neque pudor quo vucar. Id cit : @440 caret. Nam duo potiflimum Lreddunt nos timidos, pudor, qui ell metus jufia: reprehenfionis, 6: peri-culum, quod intelligimus. Unde Lucianus in epi/tola ad Ni mum air: "T5 ArAo'y|o-peinv tirtmpeis srotei. ra di iiprotflrq Opno-ti; , id eifrprudenliai

;dagogus Bacchi , quem Syncfius calvum fuifie fcribit , cujus etiam Ovidi:-smemtnit , Silenus vocabatur. Erant etiam Sileni fiatuz: , qua: de Foris ridi~

, culae erant , intusdivinasimagines continebant. Quibus eleganter Aleibia-I des, in convivio Platonis , Socratem comparat , quod is foris bardus ac Pta-

I pidus, intus autem merum numen videretur.r 8 Pinguiore Minerwz. Hoe proverbio fignificamus nos planius 6: aper-

tius loqui. Nam do&i quidam rem per Fe claram , iic explicant argute , utintelligi non pollit. Qnemadiiiodum Plato numeris fuistenebras offunditPhiloiophiae.

:9 Si quis. Mira 6: faceta argutia , 6: arguta facetia , propofitionemhanc colligit.

I zo Fubulam agemibm. Agunt hiflriones , qui repraafentant, unde 6:iaftores diéii.I 2| Perfimas detruhere. Perfona ho: loco vultus eft appofititius, qui,IRegem autfcnminam , fenem aut juvenemimitatur, unde Perfomuidi-icuntur.

zz Veluti lymphutum. Id efi : Furiojiem 6: lprruutum , quem Gratcifegnes fucit , infciziu autem uuzlaces. F 'w;.¢¢oAmt-nu voc-am, "

- to Verum , ni fallor. Huiufmodiquatdam Aulus Gellius prodiditin Phi-'lofophos umbraticos , verum hare iocans trahit ad fiultorum experientiam , Iqui fuo malo fiunt paulo minus fiulti : hanc Plinius miferam prudentiam ‘Ivocat.

1 1 Etiamfi eecus. Subefl fitcetia in vocibus , vidifre 8: caecus. Nam hic IviJerepro intelligere poiitum ell, 6: funt , qui tradant Homerum oculis ca-ptum uiiie.

12 'Pr;¢0iv J’; rs 1_si-aria; iyvu. Id eil: Fuffum etiam flultuecognovit. I

ratione 6: confilio ducitur, non ei’t dicere, non putaram. Sumptum ell ab IHomero Iliad. er. Hefiodus dixit, 11:06: 35 1-: niwu; E’-yw, i efi, pig/]us Ietiam /hdtus novit. I

1; Q19‘ fumum qfiimdit. Unde Pliniusfpeciem infaniae, quam gimtatfirychnum herba, quam medicivulgo folatrum appellant, lufum putforislvocat. Videmus enimfu.iore fieri nonnumquam , ut homines delirengl6: aliud pro alio tefpon cant.

_. ’ ' n-1-ii_ _ _ _ -§_:_——___ vi

p 23 Subiro Damn. I-Ioratius aliquoties Damam vocat obfcurum6:igno-bilem , Ur no tegum /pure Dame lame? Perfiusitem, Sat. 5. Hi: Damn

-cfl non 0%‘: agajb, Vapfisfif lippus , E9’ in tmuifarragine mendux.Q 2.4. Done: cbomgus. Gt‘tCiVOC2t1t7¢opn'yi» Principem , autDucem ebo-ree. Significat 8: eum, qui fuppeditatneceflaria. Unde6:choragium, utfuperius admonuimus.

‘ a5 Sed be: fabula. Vitamintelligit, in qua nihil fincero rerum judiciopgeritur, fed umbris6: fimulacris rerum ductmuromnes.i 26 Deum ac Deminum. Hunc titulum exegit etiam Domitianus Im-perator. Martialis : Ediflum Domini Deique nofiri. Et , malo Princi e,

qnullu belluu nocmtior. Notum efiillud Diogenis, qui Cumconfcgnfq fig.I, geiio, fubinde clamaflet velut concionaturus , oixeierotrt irdpuztu , idell, uudzte homines. _I_amque frequens multitudo concurrens, iuberet qua:vellet proloqui; Ego , inquit, bomiiaes convocu-vi , in vobu quid hominievideo! fignificans non efle dicendos Ilflminq , qui mg;-¢ bmgorum ani-mantilun flfleéiiblls ducerfimur , non, tatione.

1 Quod1

\

1

_A__ —— ilii 7__—'4.

Page 17: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

/ ‘_“-___

I-li__ —i_ mu'“"*-- " — ~—

O

429 Srvt.-rtrtm L1\v$_ 43°num fulpiciunt nee hominum ell'e Pggud 'ducatur al¥¢§Iib,l1$sl_'¢1_'vum ell‘e infimulrgifiiiindtamquellxdisdommis fponte fetviat. Rurl'n_m alium , qui- .'-_--8.‘ ‘ _ — _-—-'__..'—_‘ " ~g\

E T .‘I9 .1P-

u

0

l

§

' 31' .

parentemexllinélum luget, ridere jubeat, quod jam ile-u.’ _ . . n_

nmumillevivere coeperit , cum alioqui vita haec nihilali dfit_ quam mors quaedam Porro almm llemmatis glorfiatetn , ignobilem ac nothum appellet , quod} a virtute lp -geabfit , qua: l'ola nobilitatis lit fons , adque eumdem mo-dtim de caeteris omnibus loquatur, quaafo , quid is aipdpgerit , nifi ut 1 demqts acfiiriofus omnibus ell'e videa _ r?

\ t nihil ell llultius 3 prazpollera lapientia , ita perverfaprudentia nihilimprudentiusa; Siquidem perverfe acit,lquifelenon accommodet rebus praefentibus, 4 foroque nplituti , nec faltemlegisillius convivialismeminerit, as Q rill;3) iimlt , polluletque ut liabulajamnon fit fabula. Contra,vere prudentis ell, 6 cum fis mortalis, nihil ultra fortiemfapere velle , cumqiieun1*ve'tfahominun'i n'iu‘Itifudifié"?'velconniverelibenter, 8 velcomitererrare. At illud ipfuinquiunt, llultitize ell- Hand equidem inficias iverim,rnodofateanturilli vicillim hoe ell'e, vitae F-abulam agcre. 9 Cterum illud , 6 Dii immortales ! eloquarne , an lileam P Cautem lileam,cum lit veroverius?Sed praelliterit fortaliisinre tanta,Mufas exHelicone accerl'ere,1°.quasPo'e’tae laapi sobjmeras nugas advocare folent.Adelle igitur aulilper,]vis filiae,dum ollendo nee ad egregiam illam apientiatn,

I'

0

5

9

O I I I 0 I C» felicitatis, ut ipfi vocant arcem ,aditum ell'e cuiquarn , mfiS 'r U L 'r_1 'r i A duce.]a.m primum illud I I in conl'eli'o ell,1 1 affeélus omnes ad Stultitiam pertinere. Cyandoquidem

I“

1 Quod rum multis. Quot vitiis obnoxius es, tot habes Dominos,6: ii nonnumquam diverla imperant. Avaritia cogit quatrere, amor jubetinl-umere. O_uod eleganter depinxit Perlius Sutyru quinu. _ _,. z Demons ac furiofiu. Non mirurn quod apud Ethnicos rudi populo

nfunt. Et quando proellabimus veram virtutem, li faciem illius ferre nopollumus, li a commemorationequoque abhorret animus? 9

3 Prepofleru fnpienliu. Veluti li quislapiens videri velit inter llultos ,aut in re llulta. _ , _

4 Foroque nolit uti. Proverbium ell exPbormione ‘1'eren:iunu: Forodicuntur uti , qui fele accommodant loco 6: tempori. Sum tum a ncgo 'toribus qui merces vendunt, nonut dellinarant domi, l' utde rehende—rint fori llatum , qui varius ell. Ell diligentius explicatum inC iliudibErufnsi - " ts_ 5 “H wide, I; Zia-ids. Id ell : 4_4ut bibs, nut ubi. Veteres in convivifortiebantur Reges , uicuique cyathornm modum pr::l'criberent. Ponebantur 6: le es iocolaz, qnarum hac una ell, qua in proverbium abiit,

no lienificalaant , autobferviendum moribus eorum , inter quos agts , autdilcecibndum. Sic Cato difcellit efloralibus , quod vultus feveritatem mutare non pellet.

I 6 Cum fis mortalis. Iuxtaillud Catonis, Cum fis mortalis, guefunmortaliu curu. Item illud Socratis: Que fupru nos, nihilud nos.

7 Vel connivere. Utdillimules te (entire quod fentis.8 Vel comiter. Id ell : Ciruilirer, ut civ_ilitatis6: urbanitatis caula ve

re tibiperfuadeas reélum elle, quod nemo non fequatur.9 Caerum-illud 6 Dii. Ollendit ptopolitionem elle duriufculamedltur. . . .

aggro @gaIs'Po'e't¢. Obiter taxatI‘o'e'tas , quibushoc Fazniliare ell ,lubin-de invocare Mufas.

1 1 In confcfli: efl. In confelfo ellid, de quo nulla ell controverfia. '1 2 Ajfeélus omneis.. (bus Grzeci a-aid!) vocant , Latini pertnrbationes ,

aut cupiditates , quibus Plato in P/udom tamquam clavis quibufdam ani-mam corpori dicit alfigi.

m .

as-Iu "A

P

U

‘P O"9.

fuit invifa veritas. Nec Chrilliani hzc, qua: verillima limt , ferre pol-

J 5 ““'

.

quam

A hac nota a llulto fapientem dil'cernunt,quod illum alleélug,hunc ratio temperat. Eoque Stoici perturbationes omnesceu morbos a apiente femovent , verum aflirélus illi nonfolum I3 paedagqgorum vice lunguntur ad lapientire pol--tum PIOPCMOII , V6111!!! etiam In omni virtutis fimfljo.ne, ceu calcaria llimulique quidam adclle folent , velut adbene agendum exhortatores. Qiamquam hi¢ fortgmr ,-¢_

_clamat bis Stoicus Seneca , qui rorfum omnem allcélum_adimit lapienti. Verum cum id liaicit ., jam ne hominem qui-dem relinquit , fed novum potius Deum qucmdam J.,,,.,,,,..I76, qui nulquam nec exllitit umquam ,nec exllabit: imo‘ut ap_ert1us dream , marmoreum hominis limulacrum con.llitutt , llupidum , 8: ab omni prorfus humano fenfu alie-num. Proinde , ll libet , ipli fuo fapiente fruantur , citraque

B rivalem amentlicet,cumqueeovel 1+ in civitatePlatonis,vel fi malint, Is in idearum regione, vel 16 in Tantaliisinhabitent hortis. enim nonilliulmodi hominem ¢¢uportentum ac fpeélrum ltugitet horreatque , qui ad Qmfl¢3natUl'_Z fenfus obfurduent , qui nullis lit alfeétibus , nec a-more, nec mifericordia magis commoveatur, 17 quam fi

‘dura lilex ,aut llet Marpefia cautes, quem nihil fugiat , uiIllllll er_re_t ,fed ceu 1* Lynceus quifpiam nihil non pC1'?pi-ciat, t_nhilnon_I 9 ad amullim petpendat , 1° nihilignofcat,=1 qui folus fe tplo fit contentus, =1 folus dives , .lolus fa-nus , folus Rex , folus liber , breviter, omnia lolus , fed fuo

\fOllU8JUdlClO, =3 qui nullum moretur amicum , ipfe ami-cus nemini , qui Diisquoqueiplis non dubitet 1+ mandatelaqueum,qui quidqui in omni vita geiitur, velut infanutn

C ‘damnet, rideatque? Atqui hujulinodi animal ell abl'olu-Itfis ille lapiens. (Lucio, fires agatur fulliagiis, qua: civi-\tas illiulinodi magillratum libi velit , aut quis exercitus ta-lem optet ducem . imo qua: mulier id genus maritum ,quis

lconvivator ejulmodi convivam, quis fervus talibus mori-‘bus dominum vel optet,vel ferat?Q.1is autem non malit vel‘unum quemvis dc media llultillimorum hominum plebe,qui llultus llultis vel imperare polIit,vel parere , qui lui limi-I 9' libus

~

13 Pedngogorum vice.Héc ell opinio Peripateticorum ui utant alle-. . . . all Pélusveluti llimulosanantra datos, quibus excttemur ad vtrtutem. (Qum-

'quatn hant"arrirer"refellit Seneca.‘ Tfapte dixit , panda ogorum , nam im-beeilles adhuc, 6: veluti pueri ducimur alfeélibus. Agfequuti fapientiam ,

D contemtis illis l'olo rationis duilu gubernamur.i4. In civiiare Platonis. Nam is ita del'criplit.l'ormam Reipublicat, ut

nemo le uivoluerit. ]ocatur8:Lucianusil1veris narrationibus PluionemI . ‘I . . . -jolum H3 fun vwere citnture. I ‘ p 0 ‘ .15 In ideurum regione. Plato formas qualdam ponat , a materia l'cpa-

Iratas in mente divina quas irrilit.-Xrilloteles. Al ulit autem ad r ionesfabulblas , Inna: , l'olis,, nubium, ventorum ,' de quibus multa Litgianus

‘in veris narration.-ibus. ~ _I F6 In I{;untuli(i)edboriie. fP£?J!Cl‘l)[Irl1I!lCIIG;,2CIS,§UI1l lignificantaliquiilnu quame e, qu putent a ase e, qua: oetat emi eris referunt.

1 7 §)_,uum fi duru. Eleganterintexuitcarmen Maronisefexto /Eneidoa‘dc Didone.

is Iyncemupuzjpzum. propemodumin proverbium abiit, ob in-'; credtbilem oc ommdprofptctentiam. I-Iorattus in eptflolts t Non pofis

oculo quantum comm ere Lyneeus , Non tamen idoirco contemnus lippuoIinungi.A ;19 Ad umuflim perpendur. Id ell : Accurutiflime lic Gellius lib. I.Ad hare, fcripta omnia antiquiora tam curiofe perfpeélabat , autirirtutes

E I penlitabat, aut vitia rimabatur, ut iudicium fiiélum ad amullim diceres.Ell autem amullis fitbrortun lapidicidarumque linea , qua ad dirigenda

gna axa ncutnntur.'2o,_Nihil ignofiut. Nam Stoici dicunt , as-aim: nl ob]-tstprripedfll Io-as

Ieivut, id ell, Omma peccaru eflb equuliu ', ab aliifque , quos llultos vo-catlt, nihil non perperam fieri. Unde illud Perlii, Sat. 5. Digimm exereI pecans. _£.t._,.quIidt4mpur'uum4fl-I 8d)l0‘.6~l|'IIbI:.fr -

I, 21 glut folua fezpfb eoruenna. nupuisgsr emm Stotcorum ell, -:2» o'e-¢Zv éonépzn time , id ell, fitpientem [ibi ipfifuflirere. Sicque Plutarchusaitin libello , cni titUll.!lI1f¢Cit'n'¢pi oipniig uui uosziae , aiveaipun: io-gr id;;ui$31s, ai 1'5 nuain uni oiyahis in 'rpo¢sjo-us iv wuioe uni fiotmaecio-us,id ell , Tibr ipji fuficies, ft didioeris bonefium E9’ bonum , delitiubo

_ prj 7'15 in puupertute, E9’ regnubzs. I | \ '_ 22 Sell“ dives. Ell 8: hoc rupudofin, he pulse; 00¢“ l'Jl8flo¢, idell: quodfolwfupiens di-vos fit. Horatius in epillolis : Ad fummum [4-piens uno minor efl _‘}o've , dives , Liber, bonorutru, pulcer , Rex deniqu:‘Regan. Przcipne fanus , nili cum pituita molella ell. Et Plutarchus in

F 2 eodemlibello , quemfimodo citavimus , 06 peels-11 mass-o¢»le-ue ¢iqJ‘6e ,aiD.oi n'oev1¢;¢§ (ifs ' in; p.u0r,ie-31 uni Jerri: sroinus rtigbpuvsi o-e srA§-2“ , woilhtis iorgyrrfirros, uni wsiiu mi p.|ptp,u5r17, Zelifdiiu

I 11144514-ire! , uti oi ofiiu pal) ¢lovaipuvov. I Q N0» vixeris , 3 p 1' 0 0 £-ris injucunde, fed ubique vivere lite difces , E9" ab omnibus , deletlufuutre d.~'vin'e do multis benemerenrom , C-9’ puupertua non multo curuntsm ,E9’ glaria quod bonoreris , E9’ ipnobilitus , quod nvnrinvidearis.

I 2; §gi nullum moremr. It ell: cunt. Stoico apienti nec amico ell‘opus, ut qui omnia conllituat in fcipfo. .

24 Mundare lnqamem. I-loc proverbto extremum contemtnm {igni-'ficamus. Juvenalis de Democrito Sm. to. Cum fortune ipjeminaci man-‘duret laqumm, modiumqlu ojlendem unguem. , }t T I

Page 18: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

\

431 IVIn'P’lA2 E1"KnMIbN- 437-

Jucundus amicis , bellus conviva , conviélor facilis , pollre ii; , oi9Iu'a9 , fiulflif ,padfivruc , radii: nail dmiitiis , ufque adeomo qui nihil humani a le alienum putet i‘ Sed me quidem vita dcleélari , 9 adeoque veovifm , ut alius tingat canos,jam dudum illius fapientis pig¢t- Q1-life ad rcliqua C0111" alius 19 appoliiitia coma calvitium dilIimulet,alius 1 I den-moda (ele recipiat oratio Agedum , fi quis velut e lublimifpecula circumlpiciat, ita ut jovem Poet: Faccre Pffidl-‘i l

' cant , quot calamitatibus hominum vita lit obnoxia , quammil'era , quam fordida nativitas , quam laboriofa educatio ,I

bus utarur mutuolbrtallis a fe quopiamlumptis ,hic puel-am aliquam mifere depereat , 8: amatoriis ineptiis 11 quem-is etiam fuperet adolcfccntulum. Nam ut capulares jam ,eraque Is lilicernia, teneram aliquam Juvenculam du-

libus placcat , led quam plurimis , qui comis lit uxorfim 9; A I magis Aiillophanicis cos defcribam verbis , 3 |ivn'éiv1'dos", xv-O ‘ _ ¢a

. . . _ F i

A. . 0 ' . I .

vmC‘ quot injuriis eitpolita pueritia, quot fudoribus adaéla Ju-I ant uxorem , eamque 8: indotatam , 8: aliis ufui futuram ,

ventus , quam gravis feneélus,quam dura mortis necellitas, id adeo frequens, ut propemodum 8: laudi dctur. Sed mul-quot morborum agmina infellent , quot immincant cafus , I to etiam fuavius , li quis animadvertat anus, longo Jam f¢..quot ingruant incommoda , quam nihil ufquam non pIU.l‘l'." B niq rnortuas, adeoquc cadaverofas, ut ab inlei'is rcdillevi.mo fclle tinélum , ut ne commemorem illa, qua: I‘lOl'Dll1l-p deri pollint , tamen illud lemper in ore habere, 14 <p&; .57“.ab homineinferuntur mala, quod genus funt, paupertas, Icareer , infamia , pudor , tormenta , infidiac , proditio, con-,vitia,lites, fraudes. Sed ego jam plane I -i-6v oippov abrupt-

‘ii, Is adhuc catullire , atque, ut Graeci dicerc l'oleiit,lwt~7rp§v 8: magna mercede conduélum I7 aliquem Phan-

nem inducere, fiicis allidue vultum oblinere , nulquam; a

9:i6

I -i-giro aggredior. Porro quibus admillis illa commeruerint {poculo difcedete, I3 infimx pubis filvani vellere , '_1__3 vie-homines , aut quis Deus iiatus cos in has miferias nalci coc-

’* gerit, non ell mihi fas in pr:el'entia proloqui. Verumillaqui leeum perpendat, nonne 1 Mileliarum virginum pro-Q Ibabit exemplum etiam li milerandum? At quinam potilli-mum libi vitae tzdio fatum accerlivere? Nonne fapientia: Iconfines? Inter quos, ut interim 1 Diogenes, Xenocra-I Ires, Catoncs, Caliios , ac Brutos lileam , 4 Chiron ille; Icum immortalem elle liceret, ultro mortem praroptavit.‘ C‘Videtis , opinor, quid futurum lit , li pallim fapiantbomi- ’tics: nempc 5 altero luto, altero figulo Prometheo opus Ifore. Verum‘ ego partim per ignoiantiam , partim per in-_cogitantiam , nonnumquam per oblivionem malorum,ali-I ~quando fpem bonoriim, aliquoties nonnihil mellis volupta-tibus adfpergens, ita tantis in malis luccurro, utnetum‘ I Iquidem libeat vitam relinquere, I cum exa&o s Parcai-umIllaminc, ipl'a jam dudum eos relinquit vita, quoque minus’,lit caulze , cur in vita manere debeant, hoe magis juvet vi- ivcre, tantum abell, ut ullo vita: taedio tangantur. Mei Inimirum muneris ell , quod pallim 7 Nellorca l'eneélaI Ifencs videtis, quibus jam ne pecies quidem hominis l'u-I Iperell , balbos, deliros, edeiitulos, canos, calvw, vem; I1)//' ~ I

<1 7 '

‘A\‘ \\.I‘ In i

. :‘\\\\‘\ \‘\\'\\‘\‘ J 3

~'.\\ _ ., . A ‘‘ I»

\\§. .\‘ -~‘\ x 3. ‘\\“-I7§\ .‘_\ \__

i &.\_~\\\Qi':\‘:\xx} §:>\\\\._ “\

~~.\:q>>.\‘I\*l. /4."/

\

I-I..-.//7J"°“<7»-/ »f;“ ‘

/,_

/"4 7’ I <-__<“\__ ~- \ s ti‘./':/' . I, _,.>.¢<?-il’.?l‘rs-~rI.'.ra'.~.=I. ‘ ‘ ' ‘ I 7'3-“?““I"iiI Iqu.,. ..-¥ lit.I ‘ii ' ' iflfi""'¢#d0s WI 8'03 1'3 ‘ris 75: ¢'pg?r, id ell, 4 terum umundo , quod

pro-

'l I J '

lfuno jam duo quidem feculu hominum preserierunt. I-It paulopoll, uniI

I Q.-‘

) _ ;I

' .- ‘v' Q

Pi A I

I

I 1

II '1

1

'l'flT'd"I'llI":I iinu-on , id ell, cum tertiis uuum regnubat. '8 Pvirunesg. Id ell t Sordemes , live /quulidos: uv¢a: , id ell, z'n- '

0“

' I curves: foo-sis, id ell, rugofiis : pdinue , id ell , glubros, live eulvoe,0c ell, nullo: bubenees piles: radii: , id ell, tderlllllosnbflhiis, id ell,

eurenm menxulu. His epithetis Cation fervus defcribit fenes , in Plusofdrsflopbunss.

9 Adeoque uunzsn. Nearing juwenis inde nuizen , id ell , ju-umili.ter agére , quod I-Ioratius dixit ju-venuri.

io Appojiiirin coma. Han: quidam galericulnm vocant. Id frequens

iii Deniibus utitur. Quidam edeutuli , denies arte gingivis inl'ei-to:E i habent, noiifiios , led forte porci cuiufpiam.

I 2 Queen-vis eiiurn fupereni. Nulli iuvenesinfaniunt impotentius,quamnex , li ceperit amare. Nam ferrum, cui fenex limilis ell, ob mem-

W’I ell apud I-lifpanos. [Deco Suetonius egit, in Orbone.] ’

Oaluerit, omnium tardillime frigefcit, caletque maxime. Nihil autem

\\ I _ r rum liccitatem 6: fi-igiditatem, ut hand facile incalel'cit,' ita ll femel

tcrpius amatore cano -: vel Ovidio telle , Turpe finex miles , surpe fenilis

bin

umor Nunc 6: militant 8: aniant llim l'enesi; Silieerniu. Terentius, in Afipbis, fene-m lilicernium vocat, vel

od inturvus _cernat lilices , _v_el quod mox lilentibus umbris CernendusUnde Grccis lenexycpen dicttui'n-upai ris its 750 ipgir , id ell , 4 terrum

pinqui morti, jam de fptpiiltura folliciti lint. . Cupulures item vocat‘ Idecrepitos , quali jam cap o proximos. Capulus ell loculus cadave-

I Ti» iiptp-us aiuspwrpeir. Id ell :- Arenusu pereenfere , live Wfllfiletiriap Proverbium at ti. It iinpollibili. Simile tn: Theocriti , in Cburiribus: 6M’ I diiv-as ‘yd; ii pix-90: ix’ oiin utipearc ptsgeir , id ell , Metiri flruilisluborefi iin linorefiuftus , quod eleganter 6: Maro exprellit l. z. Georg. ‘ F I

z Milefiurum virginum. Milelias virginesminis quidam amor lpon- Gtaneae mortisquondam invaferat, ut refert Aulus Gellius. I

. 3 Diogenes, Xenocrum. .ETip_0d'l6 ell numeri , fellivitatis caul'a. Hi pmomnes libi moriem accerlivere. De Diogene 6: Xenocrate prodidit Laer- _ ‘-tius. De Bruto, Callio , 6: Catone , Plutarchus. Centulo. Phaon enim adamatus liiita Sapphone , nec mutuo tamen ad-

rum ‘ii 03; é-yell». Id ell : Lumen bonum .- Vita lumeifcll. Id autem

élum ell ab anu quapiam moriente, quam etiamnum iuvabat vivere.:5 Ad/me eurullire. Catullire vocat more catellanimlafcivire.:6 Kourp§r. Id ell: Libidinuri , ab hircis deihfio verbo. Ell autem

rzcis in proverbio, ypoeuc uoiarpqe-or , id ell, um“ /rirtiflilm , ut EMF-us copiolius docet, in fuu Cbil.'udi'bua.- -_ 'i7 Aliquem Pbuonern. Ph_aonem pol'uit pro quovis formolo adula-

4 Cb‘-’_m_ Ab ho: edO&usfuit Achilles, cui cum ob iumdam DH Pep amabat. Ita anus praster zrtatis decorum libidinolie, pecunia conducunt' mitterent, ut perpetuo viveret, maluit mori , quod olfenderetur radio re- p b

mm Temper eodemtenore recurrentiuiii. Ita Lucianus, is nugmie. I '5' Alteroluto. Rider obiterfabulam, gut: narrat, Prometheum ho- L

minis limulacrum ex' argilh finxille. Dein e fublato Jovisigne , indidille ‘menteni.

6 Purrnrum flnmine. Hi diamtur drip 1-air iirpauror , id ell , ultra :0- _[um vivere. Taxat obiter turpem vita: cupiditatem, etiam in decrepitis. - I.

7 Ne/loreu jeneéia. Nellorea l'ene£la , pro quannimvis magna dixit, .5quod apud Homerum tres hominum a:tates vixille dicitur. Unde illud Z’

i. ‘IQ’ 3' {is dds pin 1/moi pupinui oivlpinor 'EQ04'arr¢. Id ell: I

-

\

\ Q

amatorcm. Iuvena is : Optima certe Num via precejfue -verule veficuuse. Huiulinodi quamdam inducit Arilloplianes in Pluto. Ell autem

oi;-urpbc, quia rem obfcoenam non oblcoenis extulit verbis. p, _18 In/ime pubis fil-mam. Et hic rem Fosdam honella 1l'lpl¢peio'el texit.

Siwnificat autem oblcoenuin mulieris membrum. Hujufinodiinducit Ligellam vetul-am. - -

i9 _Vietue uc purres. Vietum flaccidum ell , id quod accidit in anim-, 6: carne humoribus abfumtis llaccefcunt mammar. Putreis dixit,Odis . Horfitiust Sed mums mepeiiul C9’ momma pusres equine qua-

: ubera. ' . I .1 MTV!-I

1 _ _,___i4 ‘i '__- ____-i

I

I

-4-__.i

______

Page 19: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

§l"‘*

,_.

I

. ,~ _~$TVLTl_TI1!LAVS.

I

tas ac putres oiientare mammas , 1 tremuloque gannitu {A tenim opus erat Gmmmatica, 'cum eadem eflet omnibuslanguentem follicitare cupidinem , potitare , mifceri puel-larum chorts , htterulas amatorias fcribere. Ridentur hxc 5

cent, Sc in fuinmis interimiverfantur delitiis , 2 totafque lefemelle perungunt , meo videlicet beneficiofelices. Pontoquibus haec deridicuia videntur , illud fecum expcndantvelim , utrum fatius ducant hujufmodi flzultitia vitam planemellitam exigere, 3 an trabem , ut: ajunt , fufpendio qua:rere. P<>m>_ quod hare vulgo putantur infamix obnoxia,xitud nihil ad iiultos meos, qui malum hoe aut non fcntiunt,aut ii quid fentiunt , facile ne ligunt. 4, Si Iaxum ineaputincidat , id vere malum fit aeterum pudor_, infamia, pro-brum ,maledi&a, tantum adferunt noxae, quantum fentiuntur. Si fenfus abfit ,ne mala quidem funt. Quid lxdit,s Ii totus populus in te fibilet , modo tute tibi piaudas ’ Atque ut id liceat , fola Stultitia pracfiat. Sed mihi videor audire reclamantes Philofophos. Atqui hoc ipfum eii: , inquiunt, miferum , Stultitia teneri, errare, falli,,ignorareImo hoe efl: hominem eiTe. Porro miferum curvocent,nonvideo , quandoquidem fie nati efiis, fie infiituti , fic condi- 5ti, ea efl: communis omnium fors. Nihil autem mifemm ,quod in fuo genere confiat , nifi forte quis hominem dcplorandum exiflzimet , qui neque volare poflit cum avibus ,;neque quaternis ingredi pedibuscum reliquo pecudum ge- Inere , neque cornibus fit obarmatus , quemadmodum tauri. "Verum is eadem opera equum etiam belliffimum infelicemvocabit , quod neque Grammaticam dtdicerit, neque pla-icentis velcatur: taurum miferum , quod ad palzeiiricam fit,inutilis. Igitur ut equus imperitus Grammaticze, mifer non Acit, ita ncc homo iizultus, infelix , propterea quod hzc cumillius natura coh-.erent.Vet1.1m rurlits urgent 6 Logodzrdali. -E1} , inquiunt , homini peculiariter addita difciplinarum ‘cognitio , quarum adminiculis id quod nattua diminutumefi ., ingenio penfet. Qtafi vero ullam veri faciem habeat ,naturam , quue in culicibus , atque adeo in herbis ac i-iofcu- 'lis tam foliicite vigilaverit , in uno homine dormitafie , utdifciplinis opus eflet, quas 7 Theutusille humano gener-iinfenfus genius, in fummam perniciem excogitavit, adeonon utiles ad felicitatem , ut illi quoque ipfi ofliciant, adquod proprie rcpertae dicuntur , ut elefanter arguit apudPlatonem , Rex ille prudentiiiimus 3 e litterarum inven-to. 'Igitur difciplinaa cum reliquis humanx vitae peflzibusirre ferunt , iifdem autftoribus ,a quibusomnia flagitiapro-ficiiieuntur , puta Dazmonibus , 9 quibus hinc nomen etiaminventum , quafi Juripovaw , hoe efi, fcientcs appelles. Si-‘quidem fimplex illa aurei feculi gens, nullis armata difci- |plinis , folo naturae duétu, infiinétuque vivebat. Qiorfum \

t Trcmulaque gannim. Gannitum vocatineptum cantum. Ailnfit adillud Horatianum : E: canm rmnulo pom cupidinem lenrum fallicinu. w

z Tomfigue /2/2 melle perungunt. Gratcum proverbium eft , in eosqui fe totos immergunt delitiis , ut mellei (int undique. Refertur hoc , iexplic tturque , in Erafrni Cbilindibua. |

3 /in rrabern , at ajunt , fujpendia qaurere. Proverbium de fumma idefperatione , aut de negotio intolerabili : nam foleut infani quidam ad ‘laqueus confisgere.

' 4 ti /axum in eaput incidat. Bella difiiuétio veri mali , 8: non veri,planeque digna Stultitia , fed qua: tamen nimium placuit vulgo morta-L

um5 Si tome popuhu in te. Allufitadillud I-loratii : |

- - - - Po ulm me fibilat, atmibi plnndo, JIpfe domi jfmul ac nummas cqnumplor in arcs.

6 Logadedali. Daedalon Grxci vocant ingeniofum. Unde DadalaCirce. Unde argutos difputatores Avy¢J’a.iJ‘¢iAa; appellat, quod artetor- ‘queant fyilogifinos.

7 Tluunu ille bumano genera’. De hoc Theuto Socrates, apud Pla-tonem in Pludra, ita loquitur: Audi-vi equidem , circn Naucratirn .»£gy-pzi, prafcarum quamdam fui é Deorum, cui dicam fit mzis, quam 1bim|vacant : Damon: autem ipfzfl nomen Thunk , hunc primmn numerum,Geomqrrjaln , A/lranomiamque invcnijfi , preterm lufm talorurn , alca-Arum, limra/' ue. Era: tuna mim Egpri Rex Tlmmm, E3’ in arnpli 1- Anus enzinenriiurmque civitate, qmu Greci Aigptiu Tbebzu,f_9’ Deum ip urnlAmrnonem vocant. Ad lmna Thrush profiiflra , arm demonfiriwit /mu ,dixirqiu ma;/1'11,» Aigptiisceterisoporrere. In hunc fere modum Plato.Unde cum idem Dzmon, qui taloruméc tefierarumludorum itiferorum. . I Q Q qinventor futt , humanas has fcienuas commentus efi , conflat ii; non mt-nus graviter quam jocofe di€ta effe. F

8 De liuernrurn mwnto. Locus efi apud Platonem, quem modo ci-tavimus. Rex enim rrfiabnt Tbeuzb, adjquid conducerenr liner; quibus‘/i:ri-!5i:ur?'R:,Q>ondi:, '0 re ad memoriz ubzdium. At illedemanfirawr liturn: ofliure mcmorie, dum homines his fmi, non injkrilverent anima qrunudmfint ,' [ed charm.

' ~ 0 O p . . ii9 Quubua hinc nomeneriaan. Grazcts enim Jammie; appellanturfiun-\ms 8 Plifm v¢\'b0 3_¢-in, quod efi zit:/co, five fcio,uude Dxmones appei-

ab omnibus, tamquam uti funt, iiultiffima zatipfa»: libi pla- A itium inter fe fententiarum dimicatio? Q.liS Rhetorica: lo-T

, H I.65 »

' B

C

D

;. ling_ua , necaliud fermone petebatur, nili ut alius aliutn in-ptelhgcret? Quis ufus Diale&ices', ubi nulla erat puguan-

%cus,_cum nullus alteri 1° negotium facefferet? (llorfumuequtrereturLegum prudentia , cum abcfl'ent mali mores ,ex quibus haud dubie I I bona‘: leges prognatz funt? Por-ro I 1 rehgiofiores erant , quam ut iinpia curiofitate arcananaturat , fiderum menfuras , motus, effefius, abditas re-rum caufasfcmta1"entur, nefas efTo rati , ii homo mortalisultra fortem (uam fapere conaretur. Is ]am quid extraccel_um.eiTct, inquirendi dementia nein mentem quidemveniebat. At labente paulatim wtatis aureae puritate , pri-milm #1 lmiis ,~ HI dixi", geniisinventze funt artes , fed paucx,atque ha: quidem a paucis receptae. Pofizea fexcentas addi-dit 1+ Chaldzeorum fuperfiitio, 86 Grzccorum otiofa levi-tas , meras ingeniorum cruces, adeo ut vel una Grammati-caabunde fatis fit ad perpetuam vitzcarnificinam. (llam-quaminterhasipfas difciplinas ;:»}):e'potifiimum in pretiofunt, quze ad fenfum eommunem, ‘hoe efl, ad iiultitiam ,qlqlm proxime accedunt. Eftiritlntflfheologi , I s frigentPhyfici -, ridcntur Aiirologi, n_eg§i,g11nturiDiale£tici. So-lus 16 tango‘: aivrig 7r0i\7\5ir ¢_£v;;i'f:§r»qivJ@§v. Atque I7 inhot

I .-. .. 4”‘

T 0».I

i

P

\ \t. -

»."'1 ’ - ‘T'-vs'_ 0- ,.¢

i *)1 1-I’; :_r in IT,’

ipfo generc, quo quiique indoéiior, audacior, incogitan-tiorque, hoe pluris fit etiam apud torquatos ifios Princi-pes. 13 Atqui Medicina,praefertim ut nuncacompluribus

u _ ‘Torn. IV. Ee exer-o

to Negotium facefliret. Id efi : Mal:/Fm eflet in jun veranda. PorroA.’ Rhetorum opera, in iudiciis requirebatur. _

II Bone gas. Id tefiatum etiam eii: proverbio, bona: Ieges ex mainE‘ nafii maribm. Ut enim medicina non eiiet , finuili fitiiient morbi , ita ic-

,, ges non Fuiifient, nifi flagitia co'e'%iiTent. _It 1 2 Rdigiajiore: cram. Quafi at impium fcrutari naturz arcana, aqua;bus in totum abftinuit Socrates, dicens , nihil ad nos artinere , quejupra

‘nos ejfent. ‘1; jam quid extra azlum. Jam hoe loco vim habet connefiendi.

ti Allufit autem ad illud Plinianum , Furor 31 prqfeflo ,furor egredi ,¢x eo,E9"c.14. Cbaldnrumfuperflirie. lfii ad idertmt Afirologiam ac Magiam.

Superfiitionem his tribuit , quod fiellis divinitatem tribuerint. ':5 Frigem P/ryfici. Frigent, qui negliguntur, nec vigent aut florent.

. I6 'lu1;i>; yig ainig 'n'oA)t5'r airraiftos n'iA)tur. Id efizt Medina -v_:r mul-tis cquivalens aliis. Eli autem verfus 1-Iomericus, fumtus ex Jludos A.quem Plato tum alibi, tum in Sympoiio citat.

1 17 In boa ip/b mere. Id efl: In genere medicorum. Cum periculofa {itF huius artis profeflio , mirum tamen efi, qpam pafiim audeant hanc exer-

cere muliercuia: , idiota: , errones. Atque oc magis mirum , efle magna-tes, qui talibus vitam (uam maluntcommittere, quam vere medico. A-deo vulgus hominum amat decipi. Nifi fiatim proculinfpeeioiotio, pro-nunties fexum , aztatem, mot-bum , 8: morbi caufam , Medicum non cre-dunt. Nee hoc arbitror ad artis me: contumeliamfi:-tinere, fed potiusad gloriam, ii taxatut illorum temeritas, qui bane‘ tis pedibus aggre-dilmmr.

18 Atqui medicine. Plato in Gorgia duas ponitartes, gymnaiiicamficmedicinam ad corpus , duas item a.i animam pertinentes, nomotheticam

igymnafiicz, 6: iufiitiam iudiciariam, medicina: correfpondentem. Hasquatuor , coqpusfit animam, ait,optime curare. Aiientatoria vero id fen-ittens, quadri ariam Fe dividit in uatuor illas artes, dumque fiefemper,

\

I

Porro coquinariam, mcdicinam ait Fubire , ejufque efle veluti fimi.1m,iu-latos putant Gi-ammat1ci._

‘ non quod optimum eii , fed quodidulciflimum prazbct , piurimos iliaqueat.

g catoriam g)'mn.1fii€3m imitari, fophifticam item legalem , Rl1ct0ri_¢::t, Q

t

D

Page 20: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

:_-ci,Q

43; M.n.PIA2 Eflillil»/l‘ION 436exercetur,nihilaliud ell. quam allentationis particula, non A i|Qfc~fnon']Q]'di[_ U; nggommgmgfgm intgfim 9 Iijpgta 5-¢-minus profetflo quam Rhctorica. Secundum hos proximusdatur locus I Legulejis: Et haud lcio , an primus, quo-irum profellionem , ne quid i_pl'a,pronui~.ciem , 1 velut afi-_ninam Philolophi magno conlenfu ridere lolent. Sed ta-men horum alinorum arbitriomaxima minimaque nc-gotiajtranliguutur. His 3 latifundia crelcunt, cum Theologusyinterimexcullis totius divinitatis fcriniis , lupinum arrodit , -cum cimicibus ac pediculis a-llid ue bellum tgerens. . Ut .igi- itur feliciores funt arte_s, ,. quae majorem habcnt cum Stulti- ;tia afiinitatem , ita longo feliciliimi lunt hi, quibus prorfus‘licuit ab omnium dilcipliuarum commerc-io abll:incre,fo-;

_ .4 .

~ A- — - - i ~r'

Il

D-D

I

'1‘n

r

TI

ll

l

-1

F

| , 7 _,_-_.r ,j,—f-r-'-_ I '- .,/+ - .

— _ i ~._ .

l

lamque naturam qua: nulla fui parte maul?-a~~¢ll, nili Forte mortalis lortis +_pomeria tranlilire velimtls.5 ()dit natura Fucos , multoque lelicius provenit , quod nul-la lit arte violatum. Agedurn, annon videtis ex unoquoquereliquorumanimantium gcnere ea Feliciliime degere , qua:funta dilciplinis alienilfima , nec ullius magillcrio nili na-turre , ducuntur? (Ltid 6' apibus aut Felicius , aut mirabi-lius? At his ne corporis quidem omnes lenlus ad funt. Quidlimile in exllruendis aedificiis reperiat Architeélura? Qtiisumquam Philolbphus- fimilem inllituic Rempublicam PRurl'umequusquoniam humanis lenfibus afiinis ell, 8C inhominum contubernium demigravit , humanarum itemcalamitatum ell particeps. Qiippe qui non raro dum vinci

tpudet incertaminibus 7 ducit ilia, 86 in bellis dum ambittriumphum , confoditur , limulque cum fellbre 8 terramjudiciariam jullitiam. Verum li ad medicos nollri fzculi refpexerimus ,ut vineta egomet cxdam mea. iuxta roverbium , ipfa medicina magisadfentationis, quam artis particula ellg videbitur.

1 Legulgis. Leguleji per contemtum di&i funt, qui non ex litteris_lu-rcconliilzorum fed ex lormulis, 6: rubricis jus petebant. Unde 8: rubrica-rii dicli flint.

z Vela: afininam. Propterea quod non lint inllt-u&i fophillicis argu-tiis , fed legibus adduiiis dil utent, cum hi tamen propius accedant adverum , quam hi, qui libi vicientur acuiillimi, quibus illud ulu venit , Ni-mium nltercando veritas amittitur.

3 Lanfundia. Suntlati lundi. Plinius citat illud ceu proverbio di-flum , Jtaliam perdulere laufundia. -

4 Porneria. Id ell : Termiros. Pomerium id fpatium tam intra quamextra murum dicebatur , quod intra omni zedificio , extra autem omni cul-tu vacuum relinquebatur. Livius lib. r. ./1ggereE9"_/bflis E5’ mare circum.dat urbem , pamerium profert. ,

5 Odie natura furor. Qua: enim nativa funt, longe gratiora venu-llioi'aque‘li.tnt adulterinis atque lucatis, quod lelliviterPropertius Elegiar.ue 1. de llofculis, lapillis , 6: aviculis probat. Nam ut Plimus lib. 27. ait :Null: nulla eji facilim loqui , quam rerum nature pingere.

6 _§)3a'd apibm. Plinius lié. II. de inlellis loquens , ait: Sed interemnia principatree apibru , E9’ jure precipua admiratio , folk ex eo genere ,bwninam caufa genires; Mella contrabunt, fuccamque dulcifmum atquefubrilflmum ac faluberrimum , favor eanfingunt ac term. Illaad ufzu vi-ta laborem tolerant, dpera confidant, Kemp-ublicam habent ,c0nfilia priva-tim ac duces gregatimf .§{t__guq_d.maxime mirumfit , mm?! /Maml. Ati~lloteles quoque Iibria quinio-Q9’ none Hiflorie Animalium , multa de apumlaudibus fcriplit. '7; _i " ' , .

7 Ducir ilia. Sic I-loratius ' 'cpilloli$. 1' 'Solve fenefientem mature i anue equum, ne .Peccet ad extremum , ridendul Q9’ ilia ducat.

8 Terram are mnmnrdit. Hemillicliium ell Virgilianum de milite mo-ricnte , quod imitatum ell ex illo I lomeri , Ody,-j"e& ;¢. loquentis de procis ab_Ul)'llc interleclis: Oi /4.21 la-u6' e'e’p.a mine; 53¢-ii Filer 530-srrrn aids‘;-

. .

L _.-A. I.____ — ~ ‘*7

I

td

,< D

c‘I

lqr

1

l 1

l

B

‘na , aculeata oalcaria, llabuli carcerem , fcuticas , Fulles,fvincula , leliorem , breviter omnem illam lervitutis traga:-diam , cui fe ultro addixit , dum 1° Fortes viros imitatus ,

.11 impenlius_l1ol’tem ulcifci lludet. Qiantooptabilior mu-fcarum Stavicularum vita ex tempore foloque naturae fen-fu degontium ,~ modo per hominuln inlidias liceat. Qix li

A quando caveis inclulx , adluelcant humanas fonare linguas,Jmirum quam a nativoillo nitore degenerent. Adeomodis‘omnibus lactius ell , quid natura condidit , quam S quod ‘fu-lcavit ars. Proinde ntnnquam fatis laudarim , 1 zgallum il-Ulum"Pythagomm ,~--qui cum unus omnia fuillet, Philolo-

? phus, Vir, Mulier ,Rex ,'Pri"va'tus , Pilcis , Equus , Rana ,"3 opinor etiam‘ Sponigia, tamen nullum animal judicavitcalamitofius homine, propterea quodcaetera omnia , na-

l

l

lturae finibus client contenta ,_- folus homo lbrtis fua: limites'egredi conaretur. Rurlum inter homines, idiotas multispartibus anteponit doélis ac magnis, 8: Gryllus ille nonpaulo plus fapuit, quam 14 1r‘o2wp.i§-m o'3uo'a'Eu; qui malggrjg;in hara grunnire , quam cum illo not mileris objici calibus.-Ab his mihi non dillcntire videtur Homerus Is nugarumpateT,qui cum mortales omnes lubinde 16 eletiuicnati pa;¢9q-gt}; appellat , tum Ulyllemjillum l'uum lapientis exemplar,fiepenumero I7 tltig->;vov vocat, Paridem nul'quam,nec A-Uacem , nec Achillem. Qiamobrem id tandem ? Nili quodille vafer&artil'ex nihil non Palladis confilio a ebat, ni-miumque lapiebat, a naturze duélu quam longifiime rece-dens? Ut igiturinter moitales , ii longillime ablunt a Feli-citate, qui apientix lludent, nimirum hoc ipfo bis llulti ,quod homines nati cum lint , tamen obliti conditionis fua:Deorum iminortalium vitam alleflant, 8: 13 Gigantumexemplo, 19 dilciplinarum tnachinis, naturae bellum infe-runt , ita quam ‘minime mileri videnturii , qui ad brutorumingenium llultitiamquc quam proxime accedunt, nequesquidquam ultra hominem moliuntur. Age experiamur numhoc quoque non Stoicis enthymematis , led crallb quopiamexemplo queamus ollendere. Ac per Deos immortales, ell;ne quidquam felicius illo hominum genere, quos vulgomoriones, llultos, fatuos ,ac 1° bliteos appellant, pulcer-rimis , ut equidemopinor , cognominibus? Rem dicamprima Fronte llultam fortallis atque ablurdam , fed tamenunam multo verillimam. Principio vacant mortis metu,non mediocri , per Jovem , ma o. Vacant conlcientiae

I car-_Id ell : illi quidem , deinde fimul omne: rnordicsu carperunt imrnenfamM01107). 6t Iliados )4. Fain Half ei)\u , id ell , terram mordiceu cizperanr.

9 Lupata frena. Lupata fiena dicuntur alperrima ad domandosequos prazferoces. Virgilius in Georgicisz Er dum parere Iupatis. Diétalunta luporum dentibus, qui funt inzquales , 8:. ob id morfus hujus ani-lmantis magis ell noxius.

1 ‘V to Fortes -viros. Eipmmie diélum ell in llultos Principes,qui dum ho-

l

FL

l

il

lli nocere lludent, in lutnmum coniiciunt le iplbs dilcrimen.tr Impenfiua boflem. Apologus ell apud Horatium de equo, qui dum

‘pconatur cervume communi us pa‘cuis depellere, feflbrem tergo, E9’fi'e-num are recepit.

iz Gallum illum Pyrbagaram. Lucianus lacit Mycillumcumgallo lino_loquentem , qui l'e Pythagoram elie diceret. I-lxllat libellus ab Eralimo‘Latinitate donatus. 'it 13 Opinor etiamjpengia. Sunt enim qui l'po_ngiam animal elle putent,‘ut tellatur Arilloteles lib. 5. de natura animalmm , qui fpongiarum triaponit genera. Nam alie, inquit , rare , alie pipe, alie qua: Ac/rillene

{vocant. Najcuntur omnes. ad limu , aut ad [axa , nutrmnturque Into.Senfurn quoque illis inefi credimr, propterea quad ad e1/uljerie aeceflirrncenrrahunzur. Pliuius plane credit fpongias elle animalia.

‘ 1.4. Ileavaifls idvvrliws. Id ell: Multi canfilii Ulyfles. Sic enim ii’:-quenter Homerus eum vocat. i

15 Nugarum pater. Quod apud hunc fons lit omnitun Fabtdanim.; 16 Ai|)l8\€ "=3 mxinpés. Anni; , id ell, mi/eras. Ell enim hoe penelblenne apud Homerum 8:1-leliodum, Jemeiri ppnie-1. Unde Ody/lee;4. Kline; pie swipe} Selma: Jeanie: fipe nie-i , id ell , Sunt mortes trifle:miferis mortalibus omnes. Et 1-tox0i;p§¢,id ell, calamito/as. llludadiflum ella metu, nam Maia timidiuu dicitur, Gt duhaefv ii ¢l‘uAui§uv, tirnere ,l1OC a labore, nam ;e5;¢0e;, labor dicitur, Gt;-eexdiu , labero.

17 A6,-em vocat. Aécnves , id ell, mijer, quod multum l'ul'piret. SicI-lomerus ozlyflée ct. T5’ Qvyairng dtirnvn aidvpepuver reareptinu , id ell,I-Ixqus filia miferum , lugentemque derinet , de Calyplb Ulyllem in Ogygiadetinente.

13 Giganmm exemplo. Seep.-axeie vocant Gracci pugnare cum Diis. Ci-cerointerpretatur Gigantum Fabulam , ubiquis adverfus naturam conatur.

l 19 Difciplinarum machinis. Explicuit metapltoram,addito verbo pro-pprio , machinis enim bellicis expugnantur oppi a.4 20 Blims. Hoe verbo rleleétatus ell Oélavius Augullus. Bliton Gracebetam lunar, ea herba , quoniam inlipida ell ac diluta , fatita vocatur apudMartialcm :

U: fapian: fatuefabrarum prandia beta,a O quam [ape roquu: ‘ulna piperque pent.

1 U2

Page 21: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

437 S'rvt.'rt'reamificina. Nonterritantur Manium labulamentis. Nonqtpavelcunt lpefilrts ac lemuribus , non torquentur metuimpendentium malorum , non lpe futurorum bonorum di- pllenduntur. In lumma, non dilacerantur millibus curarum,quibus haec vita obnoxia ell. Non pudelcunt , non veren-tur, non ambiunt , non invident , non amant. Denique lipro ius etiam ad brutorum animantium inlipientiam , ac-cellidrint , ne peccant quidem , au&oribus Theologis. Hicmihi jam expendasvelim , llultillime lapiens , quot undi-que lollicitudinibus noéles dielque di crucietur animustuus, congeras in unum acervum univeila vitae tua: incom-moda , atque ita demum intelliges , quantis malis meos fa-tuos lubduxerim. Adde huc , quod non lolum ipli perpe-tuo gaudent , ludunt ,cantillant ,rident , verum etiam cae-teris omnibus quocumquc lele verterint,voluptatem , jo-cum , lulum , rifumqueadlerunt ,velut in hoc iplum a Deo-rum indulgentia dati , ut humana: vitz trillitiam exhilara-rent. Unde fit , ut cum aliis in alios varius lit afieélus , hos Iomnes ex aequo tamquam luos agnofcant , expetant, pa-fcant , foveant , compleélantur, uccurrant , li quid accide-rit : impune permittant , quidquid vel dixerint , vel Fece-rint. Adeoque nemo , illis nocere cupit , I ut Feta: quoquebelluze ab illorum injuria temperent , lenlu quodam inno-centia: naturali. Sunt enim vere lacri Diis, praccipue mihi , pideoque non injuria hunc honorem 1 omnes illis habent.

-1

~\‘ ‘ \\f

.. K. ‘-\_\\.‘ ‘\

\\‘\\

Y’

as *

'ur~ '4¢

\\¢

-"'"—- - ———’_ '1 i - ‘ '_—___ _¢_i-.—_-- 1-» 1* —" .___ _

iv - '-' _ _i__ _i__

l

Qiid quod lummis etiam Regibus adeo funt in delitiis , utnonnulli line his neque prandere , nec ingredi , necomninovel horam duiare pollint. Neque veropaullo intervallo hosbliteos furs illis tetricis Sophis anteponunt ,- quos tameniplos aliquot honoris gratia folent alere. Cur autem ante-ponant, nec obfcurum arbitror nec mirum videri debet,cum Sapientes illi nil nili trille loleant adferre PI‘iDClplbUS ,luaque do&rina lreti, nonvereantur aliquoties 1 auriculasteneras mordaciradere vero. Morionesautem id racllent,

IA

B

E

tur, jocos , rilus , cachinnos , delitias. Jam accipite 86hitiic non alpemandam llultorum dotem , quod l'oli limpli-ces ac veridici l'unt. Quid autem veritate laudatius? Q1211]-quam enim Alcibiadeum 4 apud Platonem proverbium,

quod unum undecumque Principes modis omnibus aucu-

veritatem vino pueritiaeque tribuit, tamen omnis ea lausmihi peculiariterdebetur,velEuripide telle, cujus cxllatillud celebre de nobis diélum ,s pupil wig pupils aéyei. Fa-

r Ur fere quoque. Mirumell di&u good tamen videmus in canibus ,in pueros 8: natura fatuos, non Facile zviunt, 6: a nolctutt natura: fun-pli ' t gcita em.

2 Omne: Mi: babent. Nam religio Nurninum ad omnes ex requopertinet.

3 Auriculac renerac. Verfus ell e Satyra Perlii prima. Sed quid opusteneras mordaci radere vero Aaricnlas I

4 Apud Placonern. Sic enim in convivio Platonis , Alcibiades narra-tums, quemadmodum cum Socrate cubitaverit, prazlatur, 1'3 3’ c’m’50u81¢ aims ii!-8'0-are Aiyorrec , it pui sq;-rev par cl Mydpelili , Jive; pl-in iinves -a-aie‘uv_:cai pcmi residue air éaaliis , id ell : Ceterum ea que refiancnon audi-vericis me dicencern , nrfi prius ,id quod valgo dicitur yuinarn qui-dem U’ fine pueri: E9’ cum pueri: era: verum.

F

i .

l

__ _____ ._‘* \ _ i _ i ‘ _ _ >_____ __

\

JBLAVS. 438‘ tuus quidquid habet in pe&ore, id 8C vultu prze l'e Fert , 8:~oratione promit. At fapientum lunt 6 dua: illa: linguae , utidem meminit Euripides , quarum altera verum dicunt , al-

~tera,qua: pro tempore judicarint opportuna. Horum ell7 nigrum in candida vertere , 1 8t eodem ex ore frigidumpariter 86 calidum ellla re,longeque aliud conditum habere“in pe€tore, aliud lermone fingere.Porro in tanta fclicitate,tamen hoc nomine Principes mihi videntur infeliciliimi ,quod deell , a quo verum audiant , 8c allentatores pro ami-lcis habere coguntur. Sed abhorrent a vero Principum au-res , dixeriialiquis 8: hac ipla de caula , lapientes illos fugi-tant , quod vereantur ne quis forte liberior exlillat , qui ve-

-ra magis , quam jucunda loqui audeat. Ita quidem res ha-bet , invifa Regibus veritas. Sed tamen hoe iplum mire in

I fatuis meis ulu venit , ut non vera modo, verum etiam aper-ta convitia cum voluptate audiantur, adeo ut idem diélum,quod li alapientis ortétprolicilcatur, capitale fuerat futu-rum: a morione prof um , incredibilem voluptatem pa-riat. Haber enim genuinam quamdam ClClC&2l1dl vim ve-ritas , li nihil accedat quod offendat : verum id quidem lo-lisfatuis Dii dederunt. lildem ferme dc caulis hoc homi-num generc mulieres gaudere folent impenlius , utpoteadvoluptatem 8t nugas natura propenliorcs. Proinde quid-_

_ - 0 _, _--§ -0---<

" >*_ ‘ .\ ‘_\\:_'_§‘..\\ s\_- \\

~~ ~ \‘ ‘. 1 ', <~\.~\ ~ '-.\”'

__...\ . ,

\~\. \- ~ ~. ». _~ --~.~ s\ -\_\~,\ ;. ,_ g - _ _ _\~§ . \‘ s \ __._ _~‘ . . .-‘\ ‘x\-‘ ‘A . '—'~§' -~"\"~‘ . . ~ . i \‘ \ ll "“¢:\\‘ _~

_ \ \ .7 1- 7-‘_.:‘:\__\~ E‘ __._.>77‘ .\ -‘ _. ,\ __‘.%\ . ;\ f. .

i \\§ \~\‘~\'iii‘-5 -“~\§- ‘ 1'1 r ll i‘ “‘i‘\"~l"'?».S‘\..\\ '\~ ‘ \t \.-~>:§\\.-‘-\.§-‘<;~"*‘~<_\: i\'¥;~?.-‘.5.-T\ ~ “-\ ;_ ‘ ‘\\ \‘\‘ \~§\'~l¥\‘ “\i§\\:\\-\\t~ ._‘§~\\‘\<» \.~\$1"*~'&‘:-r; -;\ .~\\.\ _~ I ~?~ 9 \.. \'§;§\T.\ \.: >1 \ = s " 1" -* .; .*-is ;“’§\\§\\‘l' ~ -~ "r ~*~‘"=": -1.‘ Y 4 2\§‘\ L“ ‘.i r\‘__~,_\\ Z‘ i .I‘\\.‘§\-_\_\.\:\&\_:\.\‘\"§‘r ‘ '_ __ __ __ R ‘ g _~

1 ~»\=»\\ ~ -\ , 1 \ ~»‘ -.~.-\ :<.\‘-\> . .- . _ » _\ \ \ §\ . k \\ xn

r \\4 1<4

\\ ,\.

-’\

Q \-

\»~\\ ‘

//‘Z. ~ ~5-

\

. 1quid cum hujulmodi fiiélitarint , etiamli nonnumquam9 lerium nimis , illa: tamen jocum ac lulum interpretantur,lut ell ingeniolus , prxlertim ad praetexenda commill'a l'ua ,:l'exus ille. Igitur ut ad Fatuorum felicitatem redeam , mul-ta cum jucunditate peraéla vita , nullo mortis vel metu , vellenlu,re&a in campos IQ El lios demigrant , 8C illic piasatque otiolas animus lulibus lliis deleélaturi. Eamus nunc,8C quemvis etiam lapientem cum hujus morionis lortecon-Feramus. Finge quod huic opponas exemplar lapientiz,hominem qui totam pueritiam atque adolelcentiam in per-

I difcendisdilciplinis contriverit , 86 fuavillimam vitae par-tem , perpetuis vigiliis , curis, fudoribus perdiderit, ne in

‘Tom. I V. E e 2. reli-6 Due ille lingue. Euripides fcriplit unicuique mortalium duas elfo

linguas : alteram qua vera oqueretur, alteram qua loqueretur qua: tern.poti ellent accommoda.

7 Nigrum in candida. Ita Juvenalis Sat. 3. gun‘ nigrum in candida~'vermnc, id ell, defendant turpia.

8 E: eodem ex ore. Allulit ad apologum Aniani fabulatoris ,huiul'mo-di : Satyrus qpidam, cum hiberno gelu vehementer fzevieute , a rullicoquopiam in olpitium induélus ellet, videns homineminllare in manusori admotas, rqgavitcurita Faceret , is relpondit , ut manus fiigidas anthe-lims tepore cale aceret. Deinde menla appolita , cum in pultem ferven-tem rurfum inllarct, admiratus Satyrus, cilcitams ell, curidfitceret, utipultem, inquit, refrigerem. Tum Satyrus lurgensquid audio,inquit , El»an rt? elves? §'lipedfl( re Srppir, mi 15 \I/vxpin ifiiyuc , id ell : Tu neex

eodem are calidam E9’ fiigidum educis I Non mihi cum talibus babendllm'commercium efl , idque dicens abiit.

9 Serium nimis. V¢l'CC\lll\i¢ lignilicat nonnumquam mulierescoirecum morionibus , 6c ex iis concipere, putantes liiturum uti lateat.

to Eljfios. Elylium Suidas ait, l'lrd'4'm eient is oi oi rug’ i'Mnrl dc'~scam eiv):'5ornu p.eui'._9eiva~.n ineie-e c'Awa-‘pun, id ell: Carnpum ./ya,

{in quo ap Grecoejuflr demoranmr , pojl mortem eo jecenferenres , quem-admoduminiulliad Cocytum vadunt, hunc nonnulli apud Inferos, non-

l

5 Map‘: -wig mph aé-yu. Id ell: Sndm flulca loqwincr. Prove:-l nulli fub concavovrbis Luna: elfeputant: Nec delimt quiilyfium putentbiim ellapud am-ipid¢m,_ in Baccbia. en‘: ipfaslnfiilas Fvmwatas. -

r Ana

I

I

Page 22: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

Gd

439 cz r I _ A 2reliqui quidem omni vita vel r_an_tillum_volupratis degulla-rir , femper parcus, pauper, trillis , ter;-icus, libi ipli iniquusac durus , aliis gravis 8: invifus, pallore, macie , valerudi-ne ,lippirudine, eonfeblus lento, canitieque multo I antediem contraéla , ante diem fugiens e vita. Qiamquam quidreferr quando moriatur illiulmodi , qui_ 1 numquam vixe-rir? Habetis egregiam illam lapientis imaginem. At hic1'UI'lllS obganniunt mihi , 3 oi ix. T71: 5'ov'oos' Qoirpooxoi. _1W/all;inquiunt , mifiriu: injimia. _Sed inlignis llultiria, vel inlaniaeproxima ell, vel ipla potius inlania. _(luid enim aliud ellinlanire, quam errare animo Sed illi rota errdlit via. Age,hunc quoque lyllogilmum diliipemus, Mulis bene fortu-nantibus. Ar ute quidem illi, verum quemadmodum a-pud Plaronemfiocet Socrates , 4 ex una Venere leela duas,Btex uno Cupidine dilleélo duos faciens, itidem 8: illosDialeélicos decebat inlaniam ab inlania dillinguere ,modo ipli lani videri vellent. N eque enim protinus omnisinlania calamitola ell. Alioqui non dixilTet Horatius , 5 Anme ludir antabilir injania: Neque Plato 6 Poerarum , va-rum , 8C amantium furorem inter prazcipua vitae bona col-locall'et: 7 nec vatesilla laborem ZE.ieae vocallet inlanum.Verum ell duplex inlaniie genus: alterum quod ab Inleris3 dirze ultrices lubmirtunt, quoties 9 immiliis anguibus,velardorem belli , vel inexplebilem auri litim , vcl dede-corolum ac nefiirium amorem , vel parricidium , incellum,facrilegium , aut aliam id genus pellcm aliqu-am in peélora

medirantur, oportet veliementem lpirituuni fieri agitaiionem, ‘quamlor conlequitur : ealoris autem comes ell i'elolutio , eoi-.l"um_uo ex liceatio. S iritus autem lie relolutos oportet ex oprimo fanvuine inllaiua ,unde anguinem paueum evadere necelle ell, lie luliinde in lpiritus r_elutum. Ad haze in lludiolis , propter cerebri agitarionem , 6: ex agiiationeoi-tum calorem , oportet ex corde fpirirus eopiolos, qui liiinr a_ni_males,adleendere : liquidem ubi a iitatio, eo lpiritus verguiit: lpiritusigitui na-turales, qui in ventriculo 8: iecinore concofilioni lerviunt, _dii_ninuunt_ ,nib“; dimimirig fanguis 8: paucus 8: pituirolus gener.itur.(h.1ocircallu_dio

lbs neeelliim ell o').c'yoti';-tat; evadere, -rei 3" 5M"y¢-4!-M iidn lit Q1! A1130teles in z,lt'b.de partibue animalium. ] or-poedlearoirirott a-peg tar‘ (Mop ‘-

,; 7,1,. ¢g,P,‘, ,;),;’7¢; N’; cg-i , icoti we ohig/or or'a.h'/uti» not-i riot-ii1,l¢v;¢pa' 2;qpxbrrag , icoti via-5 -9tp,u§. Id ell : Que paucifanguinis jitnt jar/tjitciuntviam ad corriqotionem. Corruptioenim paucmu /aogoutnu ejl , Q9’ quodpaumm ,]z, facile patitur a quovu C9’ filgvft E9’ c_ re. Galen. quoq eauelor ell , eos qui paucum habenr fiinguinein , fenium accelerare.

z Numquam -vixerit. Vivere hic accipitur pro luavirer vivere ,Tei-entius: Vixit , dum vixit bene. _Et_ Perlius,.s‘at._5. Indulge gento,capamm dulcia, nofirum ejl g')_uod -ptvu. Er hd3l:tl‘2ll1$"2 Vtve -velut rap ,fugiti-vague gaudia carp: , quod dicuntGr.i:e_I. P';"°' “‘>_'"_'-

3 _0i in eiieraia; péqaxei. Idell: Stoice rane. Sicillos vocat, qu

I Ante diem contrafla. In vehementer lludiolis dum intentillimecan

riF ' ' 3 lo-

D - ' ur

mus, Aigypriorum ranas, Diale€ticoi1i.n8: Sopliillarum molellain gardcrulitatem iiiterpretantur, ut etiam fcriptuni ell, in Decreti: Canonicis ,

jiinfl. 3 7.4 Ex gm; Vmerefifla. Paulanias in Sympofo. Platonis , reprehen t

Pliaedri orationem , quod de aniore difptitaller, cum neque dividens , n

gflfi vgngfgg , gig , ‘H pie yin‘: 1,“-Cm)‘, tcai I..I4l'TUg‘8:fII§ -9oyai i-nip , ii: ii,‘ uti Jpeeriatr ifl"UtO|Le¢'CUpc.lI , ‘oi di tterripat Ate; icqei Auim; ,£1 3,,‘ g-;i¢J‘;m,” u¢)t§pm eirouynatin di at-at 't'pu'rot -t-be put tripijc e-jpygy , -,1-¢'p)qp“y Q'pI§; zahtirddt, 8.f8'Il0I. £1},

antiquior , matreque carens , Ccelt filia, quam cwlejiem cognorrnnamutAlttra autem junior §o'vi-5E9’ Dione , quam vulgurem -vocamus. Nece/[itejl autem , Cupidinem alterum Veneri alteri cooperatorem , vulgarem recle-uocari, alterum autem cielejiem. Vulgarem Cupidinem, dicit Paufanillimulare ad amorem fieminarum , partumque corporis : ccelellem aurem , atl amandos mares, dilciplinis idoneos , ad partumque aniinillimulare.

5 An me ludit amabilis. Ell in Odis, ubi de liirore Poetieoloqtur, quo lit ut videre videantur, qua: proculabliinr.

6 Po'e'tarum , vatum E5’ umantium. Socrates , in Pbsdro Platonisamorem laudaturus, neganfque amorem elle vituperandum , quod fiiroris lpecies ellet, quadruplicem lacit fiirorein, quorum unumquemquefelieem videri vult. Primtim Vatum , quem pcarrtnair p.an'¢v, quali /ummi», interpolitione , -mi? , vocari air. Seeundum inyllerialem , qui perexpiatioiies propitiarionefque , morborum remedia invenir. TertiuPoeticum de quo dicit, "O; 3' iiinu puts-5'0 put-riot; izri orpm-taxi; Stipecg.

\ O we 0 I 0 ~ I sei¢ix.s;-root , were-Eu; 0; apte ex. rtxrq; inane; wen;-mg to-eptvee, at-ruin;oiwrbg re , itoei ti oreitpo-t; , riorl ‘rife 15': patvouivur ,;i 't§ a'eo¢pot§n'e; {$00-‘

urT

oblli-epanr fuis argumeniis. Er Origenes, atque hunc lequutus I-Iierony

e

no-0». Id ell : Qkti autem fine Mufarum furore ad Po'e'ticac fore: _/Z con-

m

I

1

u

to

od

di

que definiens. Itaque Paufanias dividere volens amorem , dualque dicens

civ-m

l-

m

as

ui.

l‘, l

m

EI‘K.Q.M'ION 440

F‘

‘l

l8

l

A mortalium invehunr, live cum 1° nocentem bcconlciumanimnm , Furiis ac terriculorum fitcibus agunt. Ell alte-rum huic longe dillimile, quod videlicet ame proficilci-tur , omnium maxime exoptandum. ld accidir quoties ju-cundus' quidam mcntis error limul btanxiis illis curis ani-mum liberar , 8t multijuga voluptate delibutum reddit.Atqui hunc mcntis errorem ceu magnum quoddam Deo-rum munus , I I ad Attieum lcribens , optat Cicero , nimi-rum , quo tantorum malorum lenlu carere poliet. Nequeperperam lenlit 11 Argivusille, qui haelenus inlaniebat,uttotos dies lolus delideret in theatro, ridens, plaudens,

- I gaudens,quod crederet illic miras agi tragaedias, cum nihilB omnino agererur , cum in czeteris vitae olliciis probe lele

i gereret, I sjucunduc amicis, comic in uxorcm,po[[Z't; qui tgnofcerepfcrvit, Et jigno Iiefle non inflmirc lagcnei Hune ubicognato-rum opera datis pharmacis morbo levaller , libique jam to-tus ellet redditus , hunc in modum cum amicis expollulans,Pol ,me occidflir,amici, Non ferva/ii: , air ,cui fu: extorta vo-luptar. Et demptu: per vim mcntisgratijjimur error. Er me-rito quidem: errabant enim ipli, atque 1+ elleboro magisopus habebant, quitam felicem ac jucundam inlitniam ,

I ceu malum aliquod , exillimarent potionibus expelleiidam.‘ O._uamquam illud equidem nondum llatui , num quivis len-I lus , aut mcntis error , inlania: nomine lit appellandus. Ne-que enim lieui lippienti mulus alinus elTe videatur: aut li

Cl quis indoélum carmen veluti dofililiimum admiretur , iscontinuo videbitur inlanire.' Verum li quis non lenlu tan-tum , led animi judicio fallatur , idque prceter ufitarum mo-

I rem ac perpetuo ,is demum inlanize cenlebitur aliinis eli'e ,veluti li quis quoties alinum audierit rudentem , arbitreturlcle miros I s lymphonilcos audire , aut li quis paupereulus,infimo loco natus, 16 Crdelum Lydorum Regem ¢lTe lecredar. Sed hoe inlania: genus , li, quemadmodum fetefit , vergat ad voluptatem , non mediocrem deleelatibnem

I adlert tum iis, qui eo tenenrur, tum illis, quibus ell hoeT animadverlum , nee tamen eodem inliiniunt. Nami hareinlanioe lpecies multo latius pater , quam vulgus hominum

‘ Tintelligir.Sed viciliim inliinus inlanum ridet,ac mutuatp libiD voluptatem invicein minillrant.Neque raro fieri videbitis,

l ut '7 major inlanus, vehementius rideat minorem. "g Ve-l rum hoe quilque felicior, quo pluribus defipit modis, Stul-titia judice , modo in co generc inlaniae manear , quod no-

,bis ell peculiare, quod quidem ulque adeo late pater, uthand lciam , an ex univerla mortalium lumma quempiamlieear reperire, qui 18 omnibus horis liipiat, quique nonaliquo inlania: genere reneatur. I9 Qiamquam hoe tan-

Iturn interell =0 qui cucurbitam cum videt,mulierem ellbCF6-

| to Nocentemfifl’ confcium animum. Cicero, in Paradoxi: .4 §_uocum-Zue adfpexi/Ii , ut I-‘uric _/ic tue tibi occurrunt injurie , jitjpirare que te li-

A erum non finunt. His Furiis conleii animi fiiit agitatus Orelles. PaznaE >3ll!¢I11 quam hz I-‘uti: inlligunt , vehemens , Etmulto flwior illic , ut

L

l

l

air J uvenalis , qua: Rhadamantua habet.I 1 Ad Atttcum fcribens, optat. Atticus arguit M. Tullium Triumviris

oecupantibus tyranniclern , quod nimium animo difcrueiarerur , adeo ut1 quidam putarent illum errare mente. Is relpondit fe plane (entire , ocptarautem errorem menris , quo tantorum ma orifln fenlu vacareri Iti em

i apud Euripidem, Ajax doler, quod ab inlania relipuillet: Etapud Sene-,eam Plia: ra, Qgu me dolori reddit.? E9’ quam bene excideram mi/oi.

iz Argivm. De hoe Horatius in epi/lolu , -vide fupra.l 13 jucundtu amicio, E9’c. Verba funt Horatii.

* i4. Elleboro magic opuo.(luod Latini 1/eretntm,Gra:ci elleborum vocant,rcujus duo funt genera : alterum album, quod ut Diolcorides in quarto air:¢viA).ot Fxtr b'y..eut nit ti? oipvoyhaievra ii 2-ivrA8 oiypia. Id ell , foliia ha-bet fimiiia [aliis plantaginis , aut bete f;yl-veflris: alrerum , quodGraecis tmrgepoc pilot, vel uchotuwodtov, live a"eJttip'p't§n dicitur. U-jtrumque autem medenir melancliolicis 6: inlanientibus, educitqiie me-;lancholiam, quibus 8:dari lolet. Unde Horarius : Dandaefiellebori pars,I multo maxima avari: , E9’ ji tribus Anticjris eaput infanabile.

F I i5 Sympbonifcos. Sic Mulieos vocat eoncinne eanentes, eiorb 1'§o-vp.-tpuniv, quod coneinere lignificat. _-~

i6 Croe/um. I-Iie omnium mortalium ditillimus fuit, cui tamen So-pon quacrenti , an omnium beatilliinus lbret , relpondet. ‘Baal iii rit wast’-

fert , perfuaftu quod arte /uflicienter P0'e'M fit evafurus , imperfefius qui- 1* run us-rot¢¢irtou , note Beta-Maia; time weM5r drbpdwut , incite di ‘ti: tt1 ll I \ r \ \\ Idem tum , tum Poe;/is ejus, pre illa que ex furore procedt't,qua quide

hec,que a prudentiajit, evancfcit. Quarmm furorem facit amatorium,qui air’ oiucii; fidvpcn; in'urv,u.t'otv Angus ipag ixmibn. Id ell : Qtti ab ipjorobere cognomen fumens, amor quaji robur dicitur.

7 Nec vaces illa. Ell apud Maronem, /Eneidos lib. 6. ubiSibylla lieloquitur /Enezez Et in/ano juvat indulgerelabori. Namiiifanuin vocaturquiequid immodicum ell. Undeillud : Infanire libet.

8 Dire ultrices. Diras Poera: Furias vocant, ultrices, quod lontesrorqueant. r ‘

9 Jmmiflit anguibut. Apud Maronem Eneido: I. 7. Aleflo FuriamAmataE9’ Turno immittit Facibm , flagella Q9’ anguibou. [I-'uria¢orna-tas pinguttt untiqui nummt'.] ,

I

D___.j_-

_ ‘lpee pt servo-e syn Aryan, orpn oer reittutqo-auras “A3; alt slim milea-. I pro“. Id ell : Mi/oi , 6 Crcefe , apprime dives e[e videri: , Rexque mul-

M torum hominum : illud autem quifl fctftitaris , non autta a me audie-V ris, quam te vita feliciter defunclum audiero. '

i7 Major infiznuo. Sic 1-Ioratius, in Sermonibut,lib. 2. Omajor tan-dem parcue injane minori.

i8 Omnibus /zoris fapiat. Proverbium ell, Neminem omnibus borisfapere. Nemo ejl , qui non alicubi peccet.

I 9 Qgcamquam boc tantam interefl. In hac difpuratione de infania non-nihil imitatus ell ex Horatii Satyra , eujus initium , Sic raro jiribis.

1 Pent-

mil-ii.‘-i-—* *iii

A _

A zo §)_g_a cacurbitam. Hie morbus oritur ex eorruptione virtutis ima-\ ginativz. >

_4

Page 23: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

jm-<15 _ \---___i__ _ _ __ — _ __ _ - _ _ _ -Iriii

44; O S'rvL"r:'r.1_1n Lnvos. ~~ 44; .cred‘: huic mfano nomenponum: propterea quod per-» A emns hunc nullus mfanum appellat pfOpl'¢I‘¢2qU0dpaf-'-paudisid ufu veniat. Verum ubi quiaguxorem (uam , quam" fim mai'itis_hoc nccidere vidcant. *1 Ad hunc ordinem per-cum multis habet eommunem , cam lufquam I Penelopcn tinent& ifh ,_q1_u pra: venatu Ferarum omnia contemnunt,ell‘: dejcrat , fibiquc majorem in monfum plaudic , felicxtcr atque incrcdnbulem ammi voluptatem pcmipere fe przdi-,

IVV 1

W -€ L

.0

if i L i__ L7 ‘ i _:__ i____._-_-— _ — —

4- ~ — 4' ' ' .

_ Fur - - '& _

>~' ’:vi‘>.-.-_- -

- \-

Q

_ F-" § -\ ,- _. \ A

\- - .-_ ~ \ ._ ., .M _\ . I' Q .\ ,» V \ -‘ ;_: -..

' 11* * s . '7 ,. _ _.¥1 V’ - ,5u">~'. ~ ~

»l

.;.\,\/‘ _ _ i,-_- "/ ,. -*

. I

Y ‘ 'V“r§. All vs"-\.‘ w q *‘. ~r»~ ,._/ -,- \" ' ,.-. ' . ' a

, 9 ' ' _ _ n. . —¢ '0 ' ’ 'u 1 _ ‘j; ' “ - - ‘ ‘V -_n-'7 < \ " '

7 ,_ —_e ';“:“-'—P‘.

=-9. __ ‘_ _ _' -

L4

--- -4-t.1.'.;~..»

-~ '_

.- ;§

F

>-

\

-v-4~'-I ._---fi£_ .e/9*"

~~\-\_-\\._ A

__

#3 _,

T" “-1 '-_'

‘.. - |‘ \ K-1 '_ ' ' ' . - _

P, . _ . _..-, \*-- '.‘ ,_ , _:;._\\J: _ ___§ 'I -_ - " _: %- Q

._ - "» ~>‘ <5; ' ,_-T :. /1/--, -~‘.\'—<.r\\ P; _ - _ JY \ ~ —~ '

‘ l I1: i: | if i 1 1 1-:\

I \ A_ , ‘- _ -_ - - _

cant, quoties foedum illum comuum eantum audiennt,quoties canum ¢_]\Jl2.lZUS. Opmor etiam cum elccrementacanum odorantur , illis cmnamomum videri. Deindequa:fuavitas , quoties fera lanianda ell? Tauros 8C verveces hu-mili plebi laniare licet, feram nifi a gencrofo fecari nefas.a Is nudocapite, inflcxis gembus, gladio ad 1d d_efi:mato,neque cznm quovls 1d;_m faclere F-iis fell, ce1§f_gefl:1b_us,cer-ta mem ra , certo or me re igao e ecat. iratur mtenmperinde ut in re nova, circumfians tacita turba , tametfifpefiaculum hoc plus millies VlClCl'lC. Porro cui conngente bgllua nonnih guftzfre , is vero exailligifit fibfi non perufmno I xtans accc ere. taque cum 1 1 a 1 ua erarum 1n c-élatione atque efu , nihil aliud affequantur , nifi ut ipfi pro-pernodum in fcras degenefent ,_ tnmen mrerea Regiam vi-tam agere Fe putant. Ell his fimilhmum genus eorum , quiinfintiabili aadificandi fiudio Haogrant , 4 nunc rotunda qua-dratns, nunc quadrata rotundis permutantes. Neque verofinis ullus, ne uc modus , donec ad extremam redaélis in-opiam , ncc Lfl)ll12lblICnIZ , nec quid edant ,f'uperfit. Quidtum pofiea? Interim annos aliquot fumma cum voluptateperegerunr. Ad quos mihi quidem proxime videntur ac-cedere , qui novis Sc arcanis artibus , rerum Fpecies verteremoliuntur, ac tetra marique quintam quamdam effentiamvenantur. Hosadeo la&at mellita fpes ,ut neque laborum,neque impenfiirum umquam pigeat , miroque in(genio fem-per aliquid excogitant , quo fefe denuo Fallant , ibique ipfisgratam faciant impofiuram , doncc abfumtis omnibus, nonht quo jam Fornaculam infiruant. Non defifiunt tamenju-cunda fomniare (omnia, cxteros pro viribus ad eamdemfelicitatem animantes. Cumque jam prorfus omni fpe de-flituuntur , fuperell tamen una fententia , abunde magnumfblatium , in magnis 0' voluigé [Ia efl. Ac tum vitx brevi-tatem incufanr, ut quae magnitudini negotii non fufl'ecc-rit. Porro aleatores nonnihil addubito num in nofirum col-legium {int admittendi. Sed tamen flultum omnino ridi-culumque fpeftaculum efl , quoties vidcmus nonnullos ul-quc adeo addiftos , ut fimul atque llrepitum talorum au-

1 Penelopen efli. Penelope uxor fuizlflyfiis, quam caliiflimam in O-dyfia , fi1.it Homerus , unde fubinde as-:p:'¢;uv , id ell, ca/la , 6: sidolq ,id ell, Verecunda, ab eodem vocamurx Ovidius:

. Pmclipe ponra: 141;: m:}l:o> _/1:11:14 per 4717303Vivere, tam mu ti: wmim: i na 'vm':.

z Ad hunc ordinem. T3X3tinCPtimmllgmVCl13ndl {Indium in quo ficinfimiunt quidam Magmres, um in omni vita nihil aliud agam.

3 I: nude capixe. Id accipio fieri paflim apud Brimnnos, in his quo-que Febgis , qulns illi ‘damfff vacqnt , quidam exillimant magis eff: [Myrna-ms. onnu .1 ma um IVC num ca ramm enus.

4 Nunc rotunda uadratis. Sicpliorariii z "Dir-nit , adzguu , mum! quadmm romndir. - '

B , ---_ .-..1‘__ .__._ -‘ » - -- ‘-"1"-*--- - - - ~--

C

I 5 _ ._ ll

4 II Q

‘ . - -~ \~ ~ ~\_».\.._-_-Q‘ .~ .-_ -.4

‘.__.-¢—-<&—~

| \)\'\9 ~ \

\ §\‘ §j ‘*3‘ Q

l

\

'-uno-ii‘ -<—-—Q__-0-1‘

#7

' ml‘ \\\\~_ ‘~\\ -7'-35 _‘

‘.i \ IJ ‘L-rt‘ \\\ *~.?>‘; l'- »\\~» \‘~‘\~‘>"‘\~» '

k

//Z7/

., _ _ . _ .\ _.\>

7

»\\‘\‘ \ ‘\‘\' "\\\\

Q" _ »§\\\‘b

I E\

-___ ~'

, g i

;L-~ i--- >1dierint, protinusillis cor faliaf, palpitetque. Deindccumfemperillicicnte vincendi fpe omnium Facultatum naufra-

D pgium Feccrint , in aleze fcopulum illifanave, non paulo for-

E

I

midabiliorem 5 Malea ,vixque nudi cmerferint , ‘ quofivis potius Fraudant quam vi&orcm, ne fcilicet viri parum graves habeantur. (%1id cum fenes 8C c2:cutien-tes,vitreis etiam oculislu tant? Poflzremo cum jam 7 ju-Pca chiragra contudit articulos , vicarium etiam mercedeconducunt, qui pro-fe talos in 8 pyrgum mittat? Suavisquidem res , nifi quod hic ludus plerumque folet in rabiemcvaderc5 jamque ad Furias , non ad me pertinere. Cate-

Tm. IV. _ Ee 3 rum5 Malca. ‘Malea promomorium ell Laconiz , circa quod periculo-

fiflimam elTe navigarionem , aufior cl} Strabo, lib. 8. Unde proverbiumhoe celebratum fililre dicit, Mafia 3} xipnl/cu; :'m)uE9n 15'! chads. Idefl: Maleam praernavigan: , dnmsflicorum oblimfcere.

6 Qgofuis poxim fiaudanr. Id narrat Cornelius Tacitus de populis acmoribus Germanic: E0: bibemis mmfibau potifmum oblcélare fa lll¢l€§'-viflum ali uoric: ad morum £9’ f¢r1n':unm dedere fejé , /umnufide.

7 3:434 chiragra. Chiragra (pecies efi arlhrerica: uam iufiam vo-cat , quod aleacorum puniaxinfaniam. Allufi: auzemadiilud I-lorazianum,in Sermoniém. Vermmnis qamqxm fimt, mma imquu , Sicurra VoZa'ue.-rim ,. pojlquam illi jufia cbzragm Canmdit articulos , qui prof: tollerer,atque Mittern in prrgum tales mercede diuma Cvndlwlum.

8 Pyrgm; Tabuh ell luforia , quam aliifritillum dicunt, ut ]uvena-lis : §i dammua [mom juwu aha, Iudir £5’ hare: Bullanu, pan/aquamdem mo-vet nrma fiirillo. - ' "

1N0-_

.\\

Page 24: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

' M n‘-. ‘Z

rum illud hominum genus haud dubie totumell I pnollraefarina: 1 qui miraculis ac prodigiolis audent mendaciis,velaudiendis velnarrandis. Nec ulla Fatietas talium fabu-larum , cum portentofa quaedam , de l'peéi:ris , de lemuri-bus, 3' delaivis, deinferis, de id enus millibus miracu-lorum commemoranturt qua: quo Eangius abl'unt- a vero ,hoc_8C ereduntur lubentius 8: jucundiore pruritu titillantaures. Atquehaec quidem non modo ad levandum hora-rum tazdium mire conducunt, verum etiam ad quaeilumpertinent ,, praecipue -1- Sacri licis 8: Concionatoribus. Hisrurfum adfines lunt ii , qui libi llultam quidem , fed tamenjucundam_-perlhalionetn induerunt, Futuium, ut li ligneum,aut pifilum aliquem s Polyphemum Chrillophorum 6 ad-fpeiteridt , eo die non lint perituii , 7 aut qui lculptam

- u -‘-.:':~.-‘P-' ‘

__.___--_.=::r!Ji'II='9!’-

- ___Q.- 1- ---______,_¢t~*gI -;<nQ_iu-_

— ;._ A_,v-_ r __ , _ ,,2. ____- - -_i___._4_ __ _- 12;. _ _ .___ ,---_ - > _. .____ Q... - _______ _ __ ____ __-

-->___i _ _ , _ ___ __ *7 '—~- ——~:— L —:———i"‘ '_”" * ~i~- - - W --___- ___ -2‘2.2 _

‘ '“" "‘ ' ' ~{—?—~ — -~»-- - _, __;_#_-._- .____ _;?_‘ ,

*7 _ ,__ _ ___ _- _ - k _-_ _ 1

~— —— -- -- _ - _ 1

___-»

¥_,_J--

1l

1‘ 11 ,l

J, 1

Q1r ' \ Q _r- -J, &1 " " p 1

L-w .

95

""‘\-\._- ._ / ‘

. J .flaélfir _, .

s "-3- --1-1 ‘--2

Barbaram preelcriptis verbis 1'alutarit, fit incolutnis e prac-liorediturus, s aut liquis Erafmum ccrtis diebus, ccrtiscereolis , certifque preculis convenerit , brevi lit dives eva-furus. jam vero 9 Georgium etiam Herculem invene-runt,quemadmodum 8: 1° Hippolytum alterum. Hujus

1 Nq/In furinc. Id ell: Nollrae conditionis. Perlius: Nq/in pauloante farine. '

2 §)_:_u' miraculia dc prodigiofis. I-Iac de re libellu1n confcriflit LuciaLnus, que1nMorus, cui libellushic dicatus , elegantiliime vermin ferme-

lnem Latinum. I-Ioc genus hominum_exlecratur8: divus Hieronymus, inEpijlolu , qui pugnas cum D3Il'l'l0I11blI$, atque hujullnodi portenta con-

n--runt.D 3 Larva E5’ lemurcs. Larva: noxia: inferorum umbra: l'unt, qua;

vulgo fpiritm vocamus a Laribus diélaz.4 Sacrifiris £5‘ Concioeararibus. Palam ell , hic non reprehendi mi-

racula, led confiéla, 8: confiéla ad quaellum , quo Pluscigtorqugam 3ml:IlICfClIlIS 8: fembus, flulteque credulis. Nam h1sd1fiic1ll1mecred11nt,qui maitime credunt Euangeho. Et fere videmus , _1_1t qqi hujufmodiffibirlamenusinaxime fidem habent, apud _h0sF.uangel11 levillima lit auClori-

}1‘:;,X:“=;"::r*='"r:r: g:"r..£‘:";;:a'" “'="‘:*""~ r"""'ered-ntia foleiit a iidq ulcuti1nliu'ulii1odi tggaredqgas, magm llnlml:ititer P°c11la rid)ent POP , Po D r re, qua Po ‘P I

5 Palyplmnum Clmjlophvrum. Polygvhemum vocat, uod huncim.§nani 8: plulquam gigantea magnitudine ngantpiélores klculptores, 8:malum, baculi loco tenentem ingrellum undas, qualis Pol 'phemusapudVirgiliul'_1_1 , quem tmio zineidos lic defcribit, Monfirum l;@;-rmdgm in.gens , cuqlumm ndemfum , Truncn menu pznsu regir, Q9’ 1);/“gigfim,,;;_Et paulo , _Grndmcrgue per aquar, f}'1un medium nu dumfluflus lu-urimr-d_u$/f1nx1t_. Qaezi 8: Oéififfea I. delcéibit. 2

6 A pexmnr, co ie. ua: o ui ici tuit ultius autfu rllitio-lius ?_ 8: tamen mirum_, quam idv1dgfie1'_liiaf,l‘uml1abeat11r. Qiiiisifiiufimodi plufquam hz_ret1_cas_ opimones evit in ammos Chrillianorumé

111or1etur, quilquis vixeritin Chrillo, non qui ligneum viderit Chri-0 orum. ' '_ 7 Au: qui jirulpzam Bnrbnram. Utriufque hilloria non admodum gra-

Ls ell. Ettamen htgugmodi fabulamentis permilliim eft olim ludere Chri-an1s potxus quam t meis.

_ _Autfi quia Erafrnum. Aniniadverte, leélor, 8: intellfifs, nihilhic dici con_tu1nel1olum 1n lan£l_os, _l'ed in eos, qui illos fupe '1iQf¢ (Q-lunt. Nauticum genus , quo_vrx aliud fceleratius , cum non mutent vi-tam , tamen ita l'e domum redituros confidunt, li limulacrum Chrillopho-

' 8imaginem , 8: callrenligcquaedam demurmuraverint precamiipia , creduntle ixrcolumes, _.ad prillinam vitam redituros e prazlio. Avari in hoe coluntEmfinmn , 8:1d fuperllitiofe, ut breviditefcant. '

9 Georgmm Herculem. Nonnulla ua: de hoc feruntur, videntur elli-fla ex Herculis laboribus, qui cum h dra Lernata con rellus ell

10 Hippolymm nlnrum. Nam hahent Gentiles fuuign Hippolytum ab1

\

E 1

1i

B

i

1 1>

l1

A 1

51I

C 1

F‘

D~

1

I‘l

II,

E

J1

|F~

nconlpexennt Milttes rditillimum enus, ll ad Barbara: ocubuerinti

' 1

1 1“J 4,

l

r,.K.n8MiION 444A’ equum 11 phaleris ac bullis religioliliime adomatum 12

ramum non adorant ac fubinde novo quopiam I s munul'cu-lo demerentur, per hujus aeream galeam dejerarc plane Re-gium habetur. Nam quid dicam deiis, qui fibi liélis 1+ lee-lerum condonationibus, fuavifiime blandiuntur , at; Pm-

- gatoriifpatia Is veluti cleplydris-met-iuntur,-~ 1_6~l'zecula,i annos, menlesu, dies, horas tamquam q\tab(1l1la_Ma¢h¢-

mat1ca,c1tra u um errorem imetientes. ut e11s 17 uiI‘l\/lagicis quibuldam notulis ac preculis , quas 1* pius aliqlliig1mpollor, vel animicaufa, vel ad quaellum excogitavit,Freti nihil libi non pollicentur, I9 opes, honores , volu-

; “ptates, laturitates, valetudincm perpetuo prolperam , vi-v ‘tam longaevam , fenedlam viridem , denique proximum

Chrillo aptiid Superos conl'elTum , quem tamen nolint , niliadmodum ero contingere , hoc ell , cum hu'us vitae volu-

lptates, invitos eos ac mordicus retinentcs ,1 tamen defe-lruerint , tum fuccedant illa: Coelitum delitiae. 1-11¢ mihiputa negociator aliquis aut miles, aut judex , abjeélq extot rapinis unico nummulo, univerlam =<> vitae Lernam Te-mel expurgatam putat , torque perjuria , tot libidines , totebrietates,tot rixas ., tot c:edes,tot impolluras, tot perfidias ,tot proditiones exillimat velut ex pa6lo redimi , =1 8: ita re-dimi, ut jam liceat ad novum lcelerum orbem dc integro

ptem illis acrorum Plalmorum verliculisquotidie recitatis,plus quam lummam Felicitatem libi promittunt ? Atque hos§Magicos verliculos Daemon quilpiam, facetus quidem ille,led futilis magis quam callidus , Divo Bernardo crediturvindicalle , fed arte circumvcntus mifer. Et ha=:c tam llul-

- ta,

equis dillerpium. Unde 8: nomen inditum, nam '1':-em eqraa , Au1-3;fo-lutm dicitur. '

I 1 i Pbalrris ac bullic. Olim in templis Chrillianorum nihil erat nequeFculptum neque pi£lum, nunc equus Georgiiveris inllruilus armis, bo-namaliquoties templi partein occupat. "

, 1 2 Tanmm non adorant. Id ell : Propetnodum, quemaclmod11mGrz-ci dicunt peenvgxl. Id ell : Tanmm non. Qua figm-:1 ufus ell Titus Livius ,5Suet011ius , 8: Valerius Maximus.l 13 Munufculu dnnerentur. Id ell,conciliant, 8: libidevinciunt.

‘ 14 Scelerurn condonarionibm. Has vulfro v0ca11t indulgentiu , quashic non improbat, li vera: lint, fed limulatas ridet, ideoque addidit,fitlie, liepe enim quidam ad quatlluin Fa€las bullas circitniferuxit, ut agre.llibus8:i1nperitis imponant. Nonnumquam abutuntut 8: his, quas vere

iconceiut Pontifex, dum eas populo proponunt 8: coiinneudant , nonquatenus conducit ad faluteni animarum, fed q11atenusadipl'orumquz-

um maxime confert. In lumma non erat nollrum de tellate Pontifi-cum difputare. I-Ioc unum l'cio, certius elle quod Chi-illi; iu Euangeliopromilit, de remittendis peccatis, quam quod pallicentur homines, pra-fertim cum harc tota res, recens lit, 8: nuper inventa. Pollremocon1-plures mortalium his condonationibus freti, libi male blandiuntur, neccogitant de vita mutanda.

15 Veluri tltpjjdris. Cleplydris olim horas metiebantur, in agendiscaulis. Vala er.1nt angullis foraminibus, per qua: guttatimdefluens aqua,temporis modum lignificabat. Plinius, in e i/Bali: .- Dixcram horis pen:quinque, namrribuc clepfydris, quas fpariojzffline accepernm , _/Ian: additaquatuor.Di:u:nur autem in-3 1-17 nili:-win , id ell: furando feu abfcondcrbdo 8: in-5 -:1? 1'13arm. Id ell: Aqua, quod aquam ablconderent.

1; -16 Suula, annor. Sxculum Fpatium centumannorum.17 §)_1_u' rnngici: quibu/dam. Hujufinodi fuperllitiolillimis nugispallim

refer-ta fun: omnia. Quodque ma is mirum ell haze pietas habetur apudnonnullos etiam eruditos 8: rel1‘gio%'os.

18 Pius impojlor. Facete coujuaxit pugnantia. Sentit eum , qui fubfpecie pietatis impolluram facit.

19 Opes, bonores. Vides quid illi petant fuis precibus, non bonam men-tem , fed commoda huius mundi, ut palam intelligas non taxari preces,fed luperllitiolas, pra:l‘e1-tim li his utarts ad hunc finem , quem dicit. Namtales 8: Ethnici irriferunt Poétae. Unde Perlius Sat. 2. hujufmodi precu-las ridens ait: -

, Hand cui-vi: pmnnm: efl murmior , bumilejipu fufurro:Taller: de templu E9’ aperta vivere vote

Et Juvenalis, sar.1o.Prim;fire win, E5’ cunfli nmfma mnplis ,Divitia crefmn: , at apes, at maxim: moNo/Ira fit arm fora.

2o Vite Lernnm. Lerna palusilrrrivorum pellilentillima, ua: prodi-dit hydrain leptem capitum. Proverbium ell, Adpq mafia, idell, Ler-narnalorum, dc immenlis 8: innumeris malls.

21 E: in redimi. Ethinc palam nihildici adverfusindulgentias. Tartan-tur enim non qui his utuntur , ut debe11t_,~.fed qui fatis putant abjecilienummum in corbonanicum nihil devita prillina :1-utetur.

22 Septem illi: facrorum. Qtidam e leptem fecerunt0&0. Super hacre vide quam ridicularn narrent ,' imo fcribantfabulam : Daemon occur-rens divo Bernardo, iaelavit fe léire leptem verliculos in Pfalmis Davi-dicis, quos qui quotidie I-ecitaflet , non pollet non ire i11 cmlum. Infla-bat Bernarclus , ut indicaret quinam elF:nt. Cumque ille recufaret, Niki!

}, agi: , inquit Barnardus, quandoquidem quorédie mum cvolvam Pjialterium,in quo mi quoque fipmn verfus in/int necefie efl. At Damon veritus, netanti boni dedillet occalionem, maluit verliculos l'uos indicare : atque

‘hoe tantum bonum , quantum nec in Euangelio legimus , Cacodzmo-Ill fsrimus acceptum. _

1 Du.

\

revert1.(%u1d autem llultius 11s,1mo quid felicius,qui =2 [¢.

“*1

__l

Page 25: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

N—i_________ ‘Lg $1 if

- 5 -any-.f_ ___ ___.____, l¢-—_.. _- _ -—‘ _

‘ii ‘ _\_‘\\§\"l Q;/,' -l

\ \\, 1 ‘I’K . _-,-;:§\_k\\\\\t:l§ '2 1

. 4/" .p _\\ 1‘.H. .l._‘_};5fi:;Q_§% 0' -./ -

‘ 1“--l.i§;_-5-’

“*~~-—-_-

'-

\‘.\\\\

1-’ I/I/,’:- -,5 -'1

./

» \

\$ \

\\\

*\

_ J _ ' 31

' -.. 4-g.-@.§. —yo_p-ww-—'-— - ' "-' ' "" ' l1 - 1

ta, ut me ipfatn propemodum pudeat, tamen approban- itur, idque non a vulgo modo, verum etiam a religtdn

' F1

_ _ _ - _ _*_i -

T44‘; ‘»$"'r’~v_1.TY1T1ia-Lavs. 445_ 1 , ., 1 , _A , . . .,henl'uselt1lit Nullus pro dcpulla llultttia gratiasagit. Ad-Teo fuavis quziedam res ell nihil lapere , ‘tit omnia potius de- 'f])fCC6flf!HifiOftalC8, quam Moriam. Sed quid ego hoc lu-‘1P€r t_idnum-p gus ingredior P

iq 7 Non mihiji lingm:'c:ntum.fnt,oraq11e centurn,1 Ferrea'vax’5 ornneirfatuorslm t'U0l'Un‘e fm-m4;'Oinni4']lultiti4 lzercmfrereqnomina poflim,

jUf'que adeo 3 ‘omnis omniumChriilianorum vita illiulmo'-fdidclirationibusundique (caret : quas ipfas tamen Sacrifi-

§ [Cl npn gravatim admittunt 8: alunt , non ignari quantumihinclucelliloleat accrelcere. Interhaec, li uis odiolus fa-lpiens eitoriattir , luccinatque id , quod res ell, 9 non male“pe1‘ibis‘,"liber1'evixeris: "15 peccata redimis, linutmnulo

B ‘addideris odium malefaflorum, tum lacrymas, vigilias,precationes, jejunia, aetarzim vita‘. rationem commuta-‘ris: H Divus hictibi favcbit, 11 {ivitam illius zemulabe-

Hsec, inquam , atque id genus alia, li fapiens ille ob-ganniat , vide a quanta felicitatc repente mortalium animosbin quem tumultum retraxerit? Ad hoc collegium perti-

- inent, qui vivi qua funeris pompavelint efi"erri, tam dili-.genter llatuunt, ut nominatitn etiam prxlcribant, quottatdas, quot pullatos, quot cantoresj, ls quot lufilus hi-gllriones velint adefle, perinde, quali futurum lit , ut ali-.q1.'_tis 1+ hujus lpetflaculi l'enl'us ad iplos lit rediturus, aut ut‘pudelcant defunéli , nili cadaver magnifice defodiatur,haud alio lludio , quam {i I s Aidiles c1 can , ludos aut epu. i _ |. I D ' . I

I . . . ' " - 3 . . . _profelloribus. Qu1d_]am,nonne eodem fcrepert1net,c m C‘ , lqm-F --» -2 " 1‘-1 '8 _ I 1'-fiugulx regiones litum aliquem peculiarem vindicant i

vum, cumque in lingulos fingulaquxdam partiuntur , n-

ttum cruciatu l'uccurra1:*;.1lle parturientrbus dexter adlitalius rem fut to fublatam lgllituat , 111?: in naufragto profper adfulgeat, ille gtegetfi tueatur: atque item de caqteris Nam omnia pereenfere longiflirgum fuerit. Sunt quifingult pluribus in rebus valeant , praecipue 1 Deipaia Vir qgo, CU1 vulgus hominum plus prope tribuit quam F1l1oVerum ab his D1v1s quid tandem petunt hommesntli quoad llultitiam attingt ’ A<rcdum_ Z mtei tot anathemata,quibus templorutrfquorumdam§pariete_s omnes , ac tellu-|dinem ipfam refertam conlpicitis , v1d1ll1fne umquam qui

3

ilultitiam ellugerit ,__'quiiie1“pi1o lit fa&us lapientior P sh A-I D. 'lius enatavit incolumis. Alius ab holle perfolius, vi iAlius eprzelio, pugnantibus cazteris, non minus feliclterquam f<?.".iI¢r_a31f'ugi.t.-._;.Ali.l.I§.i.I1. <;~2'2.<;§z.I1.2..fi.1.b.=1€t11s.1. FavbreDivicujufpiam furibus amici, decidit ut nonnullos etia

gulis luos quoldam culturae ritus attribuunt , i'1t hic in d8n- ,

q . . .' . I . . _'

I D Y ‘

t.

m l‘

male divitiis onullos pergeret exonerare. Alius perfiaélocarcere fugit. 4 Alius irato Medicoa lebre qrevaluit. 5.-\-1lii potum venenum ,alvo loluta, remedio non exitiofuitidque non admodum lacta uxore , qua: operam 8: impenlamluferit. Alius everlo plaullro, equosincolumes domum

1

abegit. Alius opprellus ruina vixit. Alius s a marito depre- g.

1 Deipnra Virgo. Imitaius ell Grazcam vocem .9“-réus. Mir-um ellautem quam vulgus hominum ab hac omnia petat , perinde quali Chrillus *

IO

I

* ._ p—¢~4—

R‘‘_\

it{Zl

7* -___-_-‘.4, 1 ’ ’ _. _

Ԥ;-#~

i 7 Non mibifi lin_;u4. Carmen Maronis , commutatis aliquot ver-4bis‘, ad l'u'a1n detorlit fententiam. Ell autem /Eneidos, lié. 6. _

‘ Non mi/2.7 _/I lingue cenmm fin! , oraque cenmm ,aut minus litexorabilisquam Maria, aut minus poliit. -Sed llultum vulgus 1 E 1 _ Form: vox, omnes /Zulerum comprehenderejbrmao , 1imaginatur in lacra Vii-wine, quod vident in filio quopiam Principe, 8: -Onmin pwnarmi: percurrere nomina poflim,huius matte. Quod ab illo non pollunt extorquere, vel quod lit implaca- 1 Quod imitatum ell ex illo Homeri , Iliados p. pbilior hic fexus, vel-quod ad hunc non patent aditus, id per mulieremim-I O6 o" :1’ .140: dum pm 'yA§o-01:1 , (Fina 3} wipes:-' tin,petrari putant. Illud animadverte -, leélor, quamquam Moriam loquen-tem facit, tamen hoc cavit , ne ulquam la: at Chrillianam religionem,ne videretur taxare eos , qui impenle addicli funt cultui Diva: Virginis,addit, plm prop: tribuit quam Filio, ut intelligercsllultam vulgi l'uperlli-tionem notam, qui magis fidit Mariae, quam Chrillo. Iple cum i11Ita-lia lludiorum gratia cotnmorarer, vidi in aede lacra aflixum epigramma,

l (Dani 3' iiffinnrog, ;;aiMsov dd poo: airog :'n1'n. _Id ell : _ .

Non mihi ji dem lingue fin: , oi-aqua dens , , _Vox“/imnl znfiaola, at animals mihi a/nneuo M131.

8 Omnio omnium tlhrijlianormn. Cave lic accipias letftor , qualiChrilliana vita fit luperllitiofit. Sed eorum , qui Clnilliatii vocantur, mo-

in quo quidam tellabaturfe grzrvifmnfibri rorreprum , _nihil [poi oollo-j res his luperllitionibus lie fun: inleflti, ut nulla pene res fit tam facra, cui,mflo in medico, non multmn in Deo, jed tnmenD1-04 Vzrgmn ope rem-‘ 1, non admilceantahquidlituulmodi. Qua: quidem tam multa Funt, ut Li-xxflé. Nulla, inquit, era: in medico fpes, neque mulus Deo. Nam hunc‘verliculum fotte "rnemoria teneo. ' 1

2 Inter tot anathemam. Ita vocantur donaria l'ul'pe11l'a in templis,ac monumenta dicata Divis. Apud Italos in aedibus lacris hujufinodi ple u Fna funt omnia. _ q

3 Aliza cnatavit. Efiingunt argumentum picluris aut ceris: deindeaddunt fubfcriptioneni miraculi. Lulit autem mira facetia , in his argu-mentis explicandis. _ 1

4. - Alma imto medico. Quia maluerit morbum diuturntorem , qua-llus fui caula. Tales enim nonnulli lunt, led hoe indigni nomine.

5 Alii pomm venenum. Exllat Aufonii fuper hac re lane quamlepi-dum Bpigramma de_uxore , qua: virum voluit veneno necare. '1‘oxic4',z.o-lotjpo dedi: uxor. mare/an marito , Nec fntis ad morum credfdit efléd4-tum. Mifcuit argenti letalin ponders vi-vi , Cogeret ut celerem ma ge-minara neccm. Di'vidat hac fi qaito fnciunt di/cram wnenum , Amido-Jtuyjianet , quifirciata bibet. Ergo interéefe dam noxia pacula cert/mt ,Ce ll letalio noxa fnlurzfirz Protima , vncuos alvi petiere rec:/jiu,Lubrica dejeilis , qua '1/in nam cilm. Qllfnm pin rum Deum , jarodq/1 cru-delior uxor. E: cumfata volunt, bina venenn mvanr. '

' 6 A mariro deprebenfm elufit. Sunt qui conllantcr in his qf toque cali-bus, fanélos libifuille prazlidio jaéllent.

. vianarn fuperent hilloriam, tam ri.iicul.1, ;utl-ltius lit reticere.9 Non male peri/zio. Hoc pertinct ad itnaginem Chrillophori conl'pe- 1

élam, 8: ad verliculos a Dzmone roditos.1o Peccnta redimis. I-Ioc ad contlbnationes pertinet.11 Diwa hic. I-loc ad Eralinumcultum. . , A12 Si vitam 1'll.'us. Hie ellverillimtts atque iplis acceptillimus Divo-

‘rum cultus. Sed qnoniam hoc longe difiitilius, negligitura vulgo, 8:adq fitciles qualdam ceriinontas conlugiunt. -

“ ‘ 13 Qua: tutlu: /21_/Zrxoms. Du.-.1tl1i_cmos adhuc apud complures Chri-llianos, ‘ex Gentilitate reliélus, ut condutli quidam plorent in fimere.

Unde Flaccus: . I IUr qui condufliplordnt in funere, dicunt. , - , .

q Et faciunt prope plura dole11:i.>us ex animo. Priucipesequosctiam pullisobte€l_os llr.1gulis in hanc pompam _in.iu;11nt , cervice ad tibias alligata ,.

' qualiluge.1nt8: dominuni requirant. , - .14. Huju: fpeo‘f.aculi. Nam illa defunfli aut non fentiunt, aut l'uor.1a-

1 lo fentiunt. Sed tolerantur in lolatiuminlirmorum, li modo tam modera-7 te fiant , ut Ferri pollint. Nunc aliquoties atiibitio ulque ad inlaniam exit.

A 11 Edilrs creati. Horum erat abulas edcre populo, 8: viicerationesex 11 ere.

I N1/all

1

Page 26: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

I‘

_¢‘—-s—m4am»:*;F'—

1II

l

II

I

I

1;—c:'_“_'-_—

S-5

I“:—-g...-.'\MT

I!

I1I

ll

I

I

Il

I

_nem elle le credit. Ell autem illud longe luaviliimum inla-

MflPI'~A,$

lutn edere lludeant. Equidem tametli propero, tamenbaud pollum illos lilentio praetercurrere qui cum I nihil‘ab infimo cerdone dillerant , tamen inani nobilitatis titu-lo , mirum quam libi blandiuntur. Alius ad 1Eneam, aliusad Brutum , alius ad Arfilurum genus luum relert. Ollen-dunt undique lculptas 8: piélas Majorum imagines. Nu-mcrant proavos atque atavos , 8: antiqua cognomina com-memorant , cum ipli non multum ablint amuta llatua , pe-ne iis iplis , qua: ollentant fignis , deteriores. Et tamen hacram luavi Philautia felicem pro_rlun1 vitam ag'un't'." Nequedelunt zeque llulti , qui hoc belluarum genus perinde utDeos liilpiciunt. Sed quid ego de uno aut altero. genercqloquor , quali vero non pallim haze Philautia plurimos ubi-

_ ---_.-_>_ 8 _. Q -_ ‘§- ‘ ' . I

, . -i :Wy pf _ 1 - - ; I dk ._. a. -;

Q--.1I I

I

O

L I ‘

U ‘ I

I I II

I I I

I

III

I II

1

_ ,. *S

que miris modis lelicillimosefiiciat. Cum hic quavis-,limiadeformior, libi plane 1 Nireus videtur? Alius limulatque:treis lineas circinno duxerit-, prorfum Euclidem lele pu- Dtat : hic 3 6'var1_rptis' Mleaav, 3C +_quo deteriur, nee ille finat,quo mardetur gallinarmzrim, tamen S alterum .He1'moge-

nix genus, quo nonnulli , quidquid ullt luorum dotis adell,co non aliter atque luo gloriantur. 6 O_ualis erat illebis bea-t_us apud Senecam dives, qui narraturus hilloriolam quam-piam , lervos ad manum. habebat , qui nomina luggere-rent , non dubitaturus , vel in pugilum certamen delcende-re, homo alioqui adeo imbecillus, ut vix viveret, hac refretus, quod multos habcret domi lervos egr'eg1"e robullos.Porro de artium prolelliiribus, quid attinet commemora-re ? quando peculiaris ell horum omnium Philautia , ad-eo 7 ut reperias citius, quivelit agello patemo, quam in- E

I I1 Niki! ab infima an-done. Vide ut circumfpeéle taxat Nobiles non

quolvis. Sunt enim vere Nobiles , qui generis claritati, doélrina mori-bulque relpondent. Sed eos qui vita , cazterilque bonis rebus, nihilo antecellunt infimam plebem , aut , quod lazpe videmus , vincunt vitiis. I

2 Nimu. Nireum pro formolillimo poliiit : nam I-Iomerus ut Ther-litem turpillimum Graacorum, ita hunc poll Achillem, lormolilIimum-lecit quem llc delcribit lliadas §. Nlpllag 'Ay_Aau'1|: 0' tile, Xupiwati 1"Zivaaxxroe Ntptivg, 3: 1uZAA1e'o: tin)’; tiarl later willie, T51 iiAAuv Aavaariiv,pen’ .z,.w'1..»¢ [lnM15'va: , 'A§A' ai)Ia:a|~at-d’rl: ins. Id ell : Filim Aglaiu“Nireuo Regia Cbaropique Nireus , qua Trpjam venitfbrmafior alter Guja-rum baud ullus, fi inviflum dernio Ac/ai lam. Sed rnallis fuit. Lucianus,iv vmpuig , cum hoc Therlitem de forma fecit contendentem. 1

3 "Op; as-pi; Aépaav. Id ell : Afinu: ad lyram. Grzcisin pwverbiumell, de indocili. ' ' I

4, §_1I_¢o deterim, net. Carmen ell Iuvenalis, e Satyr. 3. Q10 gal-lum lignificat gallinaceum , cui vox ell rauca 8:inamabilis. Proinde abanimante Grafzci nomen dederunt huic vocis vitio , ut tellatur Quitti-lianus.

5 Alterurn Herrnagenem. Hunc Flaccus nominat, in Satyri: , ut lum-liium canendi artificeni. Invidut quad E9’ Herrnogener ago canto. -

6 Qgnlia amt ille bio brains.‘ Ell lepidillima fibula de quoda1ndivi-te llulto, qui putabat le lcire quid‘quid ullus fervor-um lciret. Era: adeoobliviolus , ut narraturus aliquid, azpe r uireret nomen Heéloris , autAchillis. Et opus erat lervo, ui nomenefiuggereret. Huic adeo invalidout vix viveret, adulatores luallebant ut in u 'lum certamen delcende L

I

I1

II I

II

1 \

I

C

I

n

F

, > P S‘ ‘ret, 8:iclpondent1, 1.03 poflum? -wx -vi-va. Non vtdes, mqutunt, quam Ituultos validos lervos abeas domi tux? I

__E,r 1: n_1v1__~1;o u I 448A Igenio cedere, verum prxcipue Hillrionum , Cantomm ,

Oratorum, ac Poetarum , quorum quo quilque ell indo-Tfiior , hoc libi placer inlolentius ,' hoe lele magis jafilat ,acldilatat. Et inveniunt 8 limiles labra laélucas , imo quoIquidque ell ingptius , hoc plures admiratorcs nancilcitur ,Int p¢{'fimaqu'_2€__ql1¢ lemper 9 plupmis arrident, proptereaquod maximapars hominum , ut drximus , Stultitiae obno-xia ell. Proinde li quis ell imperitior , 8: libi ipfi multo ju-c'-undior ell ,.8:.-pluribus admirat,io‘n_i , quid ell quod is ve-

I ram erudition_em tnalit , pritntini rnagno conllaturam , de-inde reddituram 8: 1° putidiorém Qfifimidiorem , poll1‘e-mo multo paucioribus placituranahfl-Jam vero video natu-ram , ut lingulisimotftalibus luam , ita lingulis nationibus,

B ale pene civitatibus cpmsnunemi quamdam inlevilfe Phi-Iliutiam :_. Atquehinc lieri , ut I I Britanni praeter alia, for-‘mam, mulicatn , 8: lautas menlasproprie libi vindiccnt.IS_coti , Nobilitgte , 8: Regize allinitatis titulo , neque honDialefilicis argittiis libi blandiantur : Galli morum civili-*tatem fibi fumant; Parifienles, Theologica: lcientia:lau-dem omhibusprope lubmotis , libi peculiariteroarrogent :

I Itali bonas litteras 8: el uentiam allerant : Atque hoc no-'nii11e libi luavilfimeblalidiantur omnes, quod 11 loli trier-

‘ -vu~~ " ' '' , ., ac I _. - "’ -..

ii

I

I

1

________.._ ;__ -5 _ *-__ ' " ' __ -_ _ : - - - . _ _ . —- -- _ .ai__i________ -_ -l -.__ -- -.____ _ ___,_ii, __. _ ,_ _

_-- _ _ __ _ __ .____ __ -- .__ _-_ _%___ ____ _i__ _ _ _ __-—- -- -1 ' * **- -. ' - - __ ______-..________._._.__.________-___%_.- -__ _ __ .. ii. _ ___ __ . . ______.____<__.. __ .__ __

\ .

Italium barbari non lint. Q10 quidem ingenere Felicitatis,IRoman1 primas tenent, ac Is veterem illam Romam ad-huc Jucundiliime lomniant: Veneti Nobilitatis opinione

- funt Felices. Grzcci tamquam dilciplinarum auélorcs, ve-teribus illis laudatorum heroum titulis fele venditant: Tur-ca: totaqueilla vere barbarorum colluvies etiam religionis

I laudem libi vindicat , Chrillianos perinde ut li1perllitio-los irridens. At multo etiam luavius Judxi etiamdum McF-fiarn luum conllanter exlpeélant , ac Molen luum , ho-dieque rnordicus tenent: Hilpani bellicam gloriam nulliconcedunt : Germani corporum proceritate, 8: Magizcognitione libi placent. Ac ne lingula perlequar, vide-

It1s_, opinor, quantum ubique voluptatis pariat lingulis 8:wumverlis mortalibus Philautia , cui prope par ell Afl'enta-I U0

-I 8 Similar labra latlucua. Proverbium ell, cum digna continguntdi-qgnis , ut ineptus cantor inlullo auditori.

9 Plurimir arrident. Eleganter arrident poluit pro placent, quem-admodum 8: blandiri dicuntur, qua: placent. '

10 E: pimdtomn. Putidum aliquando molellum vocant , Horatius:Qgorfnn _lm tom putida tmdunt? .V 11 Brttannt praer din. Vide, leélor, ut rem per le mord:1cemfellivi-Iter 8:_c1tra morlum traélat. Quis nelcit, ut lingulis hominibus , ‘ita 8:lingults nationibus lua quazdam vitia elle, de uibus vulgus etiam lua ha-

I bet proverbia. At hic nihil attingit 0diolum,Ped tantum 1-idiculaquaedamcommemorat ut intelligas ill11m candido illo Mercuriifale ludere voluille.Nam Britannosetiam udavit, li vindicant libi , quod 8: habent , 8:

Iqhabere pulcrum ell.12 Soli mortalium. Olim Grarci cxterosappellabant barbaras, deinde

cultilitteris Itali, czteros omnes pra:ter Grxcos, bnrbaras appellare c<x:- '’perunt. Et nunc rebus omnibus commutatis, adhuc mirum ell , quaminani nomine libi placeant , 8: quantopere barbaros exlecrentur.

41\A-

7 Ur reperuta citius. Ita Martialis: I 13 Vetorem illam Romam. Referrem hoc loco nonnihilde Romano-, _ In Izflgrammatio aitinveniri forte , qui oedm: 43”pnm-M, rum adleélu, ni lcirem, line gemitu non polle audiria piis. Et prallat

4310' velit mgenta cedar: , nulla: erit. Ifirafini , quem interpreter, modelliam imitari.1 Ni/ail

I

_..r-"

__ ._¢-rg ,._._——

_.___,_Z_._?_______._i.____

I

Page 27: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

'_;Ww~,<.

I

_._'_ ‘j

fibi palpatur Idem ii alter: Facnas, 2 noha-moo fucnz.hodicrcsquwdammfamis efl: adulauo, fed apudeos, q 1 - _/1--~ -= - -- -—-~~ - -- --—‘ i H ...,.'_-._...,"_:*:::‘..-. b_

i { ' 7' "

\

__<.__________4

‘\

_ i %?*

449 Srvn-r1'r!:eLAv8. -45o

I * \-

. \

1II i

1

F

._]1

1 -I

7\I

1

4

4

II

r +‘I

H

\i 1 I ii "

.-1i--*_-_-__-—- —--Q-—-—-— ' ’ ' I

. . _ ..,\. V, N tr ’ ‘ ,- ~ _

Exiilimamcum adulationc fidemfimalc cohzrere‘: quomulto fecus fcfc habcrc, vel brutorum animanuum exemplis poterant admoncri. (laid enim cane madulantius? Atrurfum quid fidelius i‘ Qnd 2 fciuio bifl.I1dlLlS’ At; hquid cfi homini magis amicumi biifi forte ycl afp_cn lco_-~nes,vcl immitcs ti cs, vel irntabiics pardi magis ad vitamhominum con ucere videntur. Qiamquam eflzomm ino perniciofaquxdam adulatio, _qua nonnulli perfidiofii1'I'ii‘Ol'¢SA94lTlifCl'0S_iI1p_¢1'!11CiCfl)fldlgllflt. Verum haec mea

i

3ab ingenii benignitatc , _candorequc quodam proficifci ,tur , multoquc virtuu vicmior ell? quam ea qux huic opPqnimr, afperitas, ac morofi_tasmconc1nna2 out ant Ho-ratius,gravifque. H-arc de_|e&1ores animos engit , de_mul-cet triflcs, exfiimulat languentes, cxpergcfacit fiupidos , Azgrotos levat , fcroocs molht , amorcs coneiliat , CODClil21-‘tos retinet. s Pucritiam ad eapeflcnda flzudia littcrarum al-*licit, fenes exhilarat , 6 Pnncipcs citra offcnfam fub im_a- \ginc laudis , 8: admonet 8c docct. In fumma, facit ,ut Quail ~que fibi ipfe fit Jucundior carnor , qum quidem fclicitat jparscl} vel prxcipua. Quid autem officiofius, quam cum

D

1 Niki! mint aliud. Feiiivirer per coilazionis occafionem mifcuiiimm , 5; tamen iocando verumdixit. Eli autem perniciofiflima adulariogumquis adfenratur libi. _ _

1 Kaiwdu. icing, Id efi = Adulam-. Inde “hula, idulatxo. Mi-, . . .. Arovero ingenio,rem ommumpeflimamhudaz, fiucaludu, ut miulominm dic r. -

; bltizdius. Sciurus muris genus efi pibfi midi t qua Q !¢-'t, undedcnomen habet; nu‘: umbra, &a'/id M844» di¢il1ll’- Eli fiflim

fiuic animanci peculiar-e, cauda corpus obtegere. Habeturinde1itiisoblu-fumP=*P=w"m- ~- . .

U: nit Horatiu: ls nit duo vma in amicma , aiientauonem 6: ~huic4diverfam, afperam mpgrum truculentiam , qua nihil amico concedi-mus. Efi autem medium quiddam , ut amicum admoneas en-amem , fednon quavisde re , nee amarulente , fed amice , ebuzdam condone: , qui-bufdam fiveas. Unde Flaccus , in Epi/tola Ad Lo ium fic ait : \

Di color infido/currc §1ijl4lfildm5¢l“- _ IE_/{lntic diver um -vino -vitmm prop: mljm , '

‘BI |\!

- 1 - . Q mgr W " ".

rerum vocabulis magis , quam rebus ipfis commovcntuiéir

5H

IS

O-

Aflcritut ogrofiis, E9’ ituotuinna gywfqwqtQ34 fecommmdat tonfiu auto, dmnbu: aim,Dam vult libertat mm! dict, ocraque mrtus ,Virtut ejl medium vitiorurn utrimque rcdn£i_um.. . .

5 Pmrizimad cap:/fitnda. Laudeéc munufcuhs ohm alhciebam pue-ros ad amandas lineras. Unde Flaccus :

- . - - Pluri: olim dant crufiuld , Hlnoii ~Dofloras , clemmm velim ut dijuro prima.

Nunc vero trucuientia do&orum, 6: plagis, primum difcuntodiife litte-ras 6: prxceptorem: qua re , vel Fabio melle, nihil magis puerorum in-

eniis pemiciofum eiie pozefi. Nam przter odium linerarum-, ingeniiquefig;-vilimmm, uam fzvixia przcepzorum parir, etiam corpufculis adhuczeneris 8! crepcemibus non parum nocet nimia illa fievitia 6: afperizas 2quam mirum , quantum fluid non faue pauci, tamquam prazcepzoris vir-tutemmirantur.

6 Principe: citra. Si neceffe efi admonere Principem , tamen iu-(unde monenduseil, non -acerbe , ne evenia: , quod evenit Califiheniprzceptori Alexandri , 8: pwdagogo Ptolemxi. Porto colorem quem 0-ltendi: , i fe mire fervaviz in Panegyricmujuo Pi‘\iilpri_BUl'g1mdIOnl.ll'hDucis laudes profecmiis efi. Nihil enim ali illic agit audans, quamuxdocearfic admouea: , qualem opotteatcifeftincipem. _ .

' .

\

° Q

. .‘

{[9 [oi-or, | Nihil enim aliud Phiiautia,qu1m cum qUi$i}:{¢ A » - - - d --~~—» ~ ---"""""“* -\' . i ' ' ' ' I *-‘ '" 2

. - - - u‘ 7 ' i

!

C

as

~ \

A'"';'; ‘ ‘ W -~— I

FQ -__._ ...____

— —— - - -7 _ ..~.;-'_ _-. _'__ ‘ -— ~ * ' _ __,_ _ .-_ ~. _ ';_ _;- ' i

_ 7 _ -ii i

\ 1

i

1\

\\i

r

‘\

__.p._-o__,

-A

_ _ ____ , \_ _ ,_ _, ~ — -~-- --~-- —— -- V -- ---?._.__. -. ___ , _ _ __ f. . _. - .______ ____..?___ _____._. - ik____._._-_--,_._i_...._.____.i.._ V ~ I — — —-, @ ___ __o_ _ . -__ . -'.- -_-__________u _..-__ ._i% ___Z_* H . _ _ , _ _, ___*_. K

_ _i~__... , V . 7 - _~ -Y — »— \ — . _ _ .

.. 7 ___ _ _ > '’- i

‘-4f‘\

"‘ _--

U _ 7 . .a -_'--_~/7 mutuum mulifcabunt? U: ne dicam interim bane efl§:3 magnam illius laudata: eloqucntia: partem, majorcm Me-4

¢dicina:, maximam Pocticx: denique hanc ciTc totius hu-imana: confuctudinis mcl 8: condimcntum. Sod falli, in-quiunt, mifemm efl: ; imo non falli ,miferrimum. Nimiumenim dcfipiunt ,qui in rebus ipfis felicitatem hominis fitam

Y cfl'c exifiimant. 9 Ex opinionibus ca pendet: Nam rerumhumanarum tanta cf’: obfcuritas, varietafque , ut nihil di-lucidc fciri pofiit, quemadmodum rc&e di&um eflab A-

icadcmicis meis, w inter P_hilofophos quam minimum in-I folentibus. Aut ii quid fciri potcfi , id non raroofiicit etiam_ vita: juéunditati. Pofiremo fic fculptus efl: hominis ani-mus , ut longe magis fiicis , quam vcriscapiatur. Cujus reiii quis cxperimcntum expofitum 8C obvium quzrat , con-

D cioncs ac tcm‘Pla pctat , in quibus ii quid lerium narratur ,

E

F

dormitant,o citant , naufeant omnes. Quod -G H dama-torille (lapfa i'um,dcclamatordicere volcbam) itaut faz-pc Faciunt , anilcm aliquam fabellam exordiatur, exper-

igifountur , criguntur, inhiant omnes. Item fiquis fit Di-ivus fabulofior 8: Poeticus, quod ii cxcmplum rcquiris,I1 fingc hujus generis Georgium aut Chrifiophorum , aut

\ Barbaram ,'vidcbitis hunt longe religiofius coli , quam Pc-‘trum , aut Paulum, aut ipfum etiam Chrifium. Verum\ hxc non hujus funt loci. Jam quanto mihoifis confiat hzec

Y felicitatis acceffio P Qiandoquidcmres ipfas aliquoties ma-‘ gno ncgotio pares o rtet , vel lcviflimas , uti Grammari~cen. At opinio facillggnc fumitur. (luau tamentantumdcm ,‘aut amplius etiam ad felicitatem conducat. Age ii quis -

, la d7 Mgam mulifcabunti Purggerbium ell , cum viciflim alius aliumi u at, a mu' fumtum, ui ' manibus carent , mutuo fe fcabunt:

8 Magnum illius laudjta. qNam um fiipra diximus, Plato in Georgia,oraroriam adfenmionis panem feciz. '

v 9 _Ex opinionibu: an ponder. Juxta illud Platonis : Alundut regimr,opmzombus. _ _ _ _ _

no Inter Plnlojbpbos. Socrates modefiia: caufa dicebat, fa mlnlfiure,ridens arroganrem Sophiflarum profeflionem 1, qui fe iaélabant nihil nefci-re . hinc Acadcmici nihil adfirmabant, fed uod ubique probabiie vide-rent, id fcquebantur. Porro Socrates, inmdogia, dicit, fe putareidcir-co ab Apolime judicatum omnium {apiemi um , quod fe nihil fcire {ci-

j rer. Sic enim air loquens dc quodam quid: {ibi 8: aliis vidercmr (apica-tiflimus : 11;}; ipnvriv d“ air aimdw, ihyazdpzqv, 3'u fairs piv't§ airflow’-oru 57$ a-o¢0'np6; |':;u. Kudimaiu [airy ‘ {#5: J35‘:-spa; aidipzufit 3')’

iyafliar t'0d‘l'r¢a , éAA' Jug pit oiiiuin isgivm bin Eadie. 'E'ydi di divingJr 3'» aide, J)’ oi'op.au. "Bonus 'y§r 15-rs 7| o-p.n:pq3' rm aiv-rob’ ra"tqu ro-cpdrzpog tiuu , 3'14 3 pi bill: ; £3} oiopwt idim. Id GR: Ad ma ipfttmigimr confver/nu fie raziocirmbor : Ho: profcfl_o bomiazfapientior Vi-‘demr mam mflrum neuter quad bonum , Zmdve m umfit fare. Cate-rum bio quidem putat _/5 aliquid fcire, vi il_fl:iens- Ego -vero , at nihilfcio , ita nihil jcirc me puto. Vii/nu fum igiutr paulo boo ipjo jhpientior ,quod on Zia nefuo, rte puto quidem me _/are. _

n C mator, Qudam claman: ramum. Declamant autem , qm exarte dic1mt,pr.rfertim exercendi caulk. (Quod autem per jocum hic narrat,mirum efiquam quotidie videamus evenire. ‘

1 2 Finge luqm gmerk. Ne quis hic calumnietur, aliquid parum reveren-; ter di&um de fanfiis , non enim vocat diws fslmlajos, quod non fin: fméli,‘ fed quod dc hisfsbulofaquzdam ferantur,ut Horatiusfalmlojum dixit Hydr‘ flrem fl_mmom.Nec id firnfiiiciter adfirmatfed 3€idlI,¢XCmPil f:au.'a.Na_m ho-rum hifioria: fiibulis fima mi: videatur. Et tamen hztc quahacumque {um ,libemius ampieéitimr vulgus , uam qua: in Afiis Apofiolorum aut in

ifiuangeiiiglegimus, cem 6: induivima. .t 1 Aci-

I

I

Page 28: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

/

I

451 6 Maria:

re pofiit, 6: tamen huic ambrofiam fapiant, quaefo,intereii ad felicitatem? Contra , ii 1 aeipenfer alicui naufcam fapiat , quid rcferet ad vita: beatitudinem? Si emm; ¢gr¢gie deformis, qua: tamen marito , vel cumVenere eertarc poffe videatur, nonnc perinde Fucrit,

tribusvefcatur falfiamentis , quorum alius nee odorem fer-‘1

ui

amvere formofa foret? Si quis tabulam minio lut ue

uid

i

E_I'K9.Ml.ON 4)’;

fitpfacfi

oq) aleoblitam, fui'pc&et, ac demiretur, perfuafum ha ens , 2Apcllis aut Zeufidis efi'e piélzuiam , nonnc i'elieior_etiamfuerit co , qui eoruin artificum manum magno emerit , for-

0' l O

\\\\

I\ O

I

\\;‘-

.-\

.?___. { __ __ __ __

u _--__ _ _ .__ ._

- in ll 1 *1 $1“ 1- l

____ 1- > r

vi ego quemdam ; mei noininis , qui nova: nupta: gemmastafiis minus ex co fpe&aculo voluptatis peicepturus? No-

unaliquot adulterinas dono dedit, pei1'uadens,ut erat fac -dus nu tor, eas non modo veras ac nativas efie, verumetiam %iligulari atque inaeliimabili_pretio. Qiazfo, quidintcrerat puellae , cum vitronon minus Jueunde pafceret 6:oeulos',&anigium , nugas, perinde ut eximium aliquemthefaurum ,6 eonditas apud fefe fervaret? Maritus interim61 fumptum cffiigiebat , 6c uxoris errore fruebatur, n ccam tamen fibi minus habebat devinétam , quam ii magempta donaflct. Num quid intercfie cenfetis inter cos , q 1

laera dcmirantur , modo nihil defiderent , neque minus ii i

enou'

in 4'i'pecuillo Platonico variarum rerum umbras ac fimu-b.asplaceant? Scfapientemillum qui fpecuni egrefilis , ver

res adfpicit? (lied ii 5 Mycillo Lueianico dives illud1 Acipnifor alicui. Aci er five acipenfis pifcisefioptimi faporis,

quif uamas ad osverfas ll3g::(OllI11 in maximo pi-etio habitus. Marcia 'in : '

- - - * Ad Palatimu acifmfom mittite nuafu ,Ambrofia: ommt munera rara , dapes. 4

2 Apcllie aut Zeufidik. Plinius lib. 3 5. Apellem dicit fuperalle omn(T

_ D

re non _potuerint,Fulmma, tonitrua, broniem , afira m. Zeufidisiieante fe genitos_, pofleaque feqiiutos , quippe qui pinxerit ea qua: alii Pin e-

meminit Pliniiis , quem fummas divitias dici: arte 6: fibicoinparalle

com rari , cm Tic ea dono dare. Plura dc his a id eumdein inveniesPa . Pi . . P‘ .3 Mei nommu Aeparet cum l ui de quopiam ,cui nomen fuerit Mno , qui puellam i'pon am hac 3l’tCo2¢lUfCl‘Il. _

4 Specs illa Platonico Plato , maimfiv Q. homines qui reli&is- diVinis ideis, 6: fpiritualibus rebus, qua vere funt, nihil pra.'ter res corm-reas verarum rerum umbras miramur, tamquam cazcos 6: fomniantesgit ii as-rayiup ninja-ii awqhaiérlei , id efl; , in [ubterraneodomicilioflu

modum Socrates fete apud cum loquitur 2 Naturam nofiram , quoaderuditionem 6: ruditaiem pertinet , tali quadam imagine contemplareFinge fubterraneum fpecus , cuius ingrelius verfiis lumen per antrumttum pervius iuidigue pateat : in eo homines nuiritosa pueritia , cervice6c crura ita devin os , iit 6: immobiles permanere cogantur, 6: ad fo- lla anteriora xrofpicerez capita vero vinculis adiirifta , circumducere nzueant, po tergum autem fupernc, ac procul, ignis liunen fufpenfiit, intei-que ignem 6: vinétos homines via fupcrior Eatcat, fetus qu.

ggries fit conilruflus , quemadmodum prxfiigiatori us apponuntur cram fpeflantium oculis cortiua: quacdam , fupcr quibus fua mirandafienrant, finge przterea homines aliosinier parietesferre res varias. Hodemum homines ait, nihil aliud quidquam vel fui i forum vel aljgmirerum pofle videre, przter umbras, qua: ex ignea adverfam fpelunc

5C

lis

es

m

polteaque cenfeniem opera fua ma|ora elTe, quam qux pretio pollen;

.0

mu formampra /3 fermti, fuis afl'c&ibus vintlos federe. Ad hunc enini

0-m

R.am

0»0-

S$1 n

partem cadunt. 25 Mjcillo Lucianico A dLucianumM cillus iif ia ce. pu y qt p in rdo, u

Eetailus coenavera: apud praediviteinvicinum, noéieque fomniavit (glu-ito divitem velii humeris , poflidereque quarcumque divites poilident.

E: ob id _minatur gallo, quod _i'uo ca tantainfelicitatem jiiterrupiflct.Erfiit Dialogus ab Erafinu Latinus fax. _

\

Y

I

_ F41-1-

iA' aureum fomnium perpetuo fomniare lieuiflct, nihil eratti 1 cur aliamcoptaret fclieitatem. Aut nihil igitur intcreii, auti =|fiquidintercQ:, potioretiam liultorum conditio. Primum

quod iis fua felicitas minimo conflat , 1Cl eil , fola perfuafi-q "UflCl_l,li}_._, _D_gi_i_1_d__e_,_guod ea fruuntilr. cum .plurimis commu-f Znitef. Porro nullius boni jucunda {inc focio polTcl'fio. QiisH nefcit quanta fapientum paueitas , ii modo quifquatn

l inveniatur? quamquam ex tot fazculis Grazer fcptem 0mm-no iiumerant , quos me hercle , fi quis accuratiusexeutiat ,

l difpcream , ii vel fcmifapientcm inveniet , imo fi 6 vcl trien-teni viri fapicntis. Proinde cum inter multas Baechi lau-

Zdcslillud habeatur, ut eii primarium , 7 quod animicti-ras eluat , idque ad exiguum modo tempus , nam fimulat-quevillum edormieris, protinus '3‘ albis ,utajunt , quadri-

B gis reeurrunt animi molefiix: quanto meum beneficium‘ cum plcnius , tum praefentius, quze perpctuaquadam ebrie-:tate_, mentem gaiidiis , delitiis, tripudiis, expleo , idquenullo negotio ? Neque quemquam omnino mortalem mei

t muneris cxpertem effe fino , cum rcliquze Numinum clo-‘ tes alia: ad alios perveniant. Non ubivis nafeitur 9 genero-fum_8c lene merum , quod curas abigat , quod cum fpedivi-

< te manet. Paucis eontigit forms: gratia, 1° Vcneris mu-nus, paucioribus eloqucntia , Mercurii donum. Non itamultis obtigerunt opcs , H dextro Hercule. Imperium

-i non euivis eoncedit "Jupiter Homericus. SxpenumfiioE X _ \_,__ __ .. . ..... _‘

r

,-_ _

llLi -0...M§

I /Q

J“§‘-§

<\\‘?

L‘\F\

I ' l

l ‘&“_\_‘O.5

\<1{Q\ lg?

\ \\.

\T \-

*1 7l

ii‘i 1i

2 ' it l- I

' .

6 Vol trimtam. Triensefiquai-ta pars aflis, lioceii, tresuneiz. _- 7 Qgod animi auras. Unde in epigrammate Grzco, yqloio-vice, id

efl, lattu : Aoriplppvo; , id ell, entrain folmns: QlMflJl’l\§, id efi,‘mater rift“ : 1"ipa'v5:,ideli, deletlabilia: 6: ;iadu§;,’id efi ,flGt1it‘ db‘‘tur. Bacclii laudes complexufieflzflaccus hoc We : '

1, Q_uid mm ebrimu do iguat I operta rec it,,' Spas jabat oflc ratas , adpnlia tradit invmm ,E ‘ Sollicitie animi’; onm cximit , addocet arm.

q 4 Fezcimdi calico: quem non _/Zara difcrtum tl ‘ Coritraéla quem non in paapertata fiilimtm t -. '

‘\ Tibullus quoque :, ' - - - - Adde merum , vimqiu norm compefi: dolorts.

Et Propertius Ehgiarum teriio ad Bacchum ait :l Curarumquc tuo fit medicina rruro.l,Homei'us itemlliador

"Andy iii iuapwri, pin; poiya oiu; éifiii.4 Id ell

Viro autem qui labora-vir , rolmr magnum vininn augcbit.' 8 Albis qmdrigis. Hoe pi-ovei-bio fummam indicaviinus celeritatem.

9 Gmerofimn Q9" Inn. Sic Horatius :, Admare cum vmio , gmerofum £9’ lme requiro ,'1 , Qqod carat abigat, quod cum j}: divitcmamt,

Qgod m: Lucana jiwmem commmdn amiu.1 IO [Vmerii domain. Defiimtum ex Stephanoz Hype)-4. inq‘-ll!» T95!

‘F ‘ Lydiaad moritem , pulcberrimas habet mulierei , Vmeri: dono: Iii-airstrim; Audi“ , tia"; 15 aiiro; itaAAi';-4; ix“ ywqlzag , Jaipur 'A¢p)i'n¢.]

‘ i I Dcxtro Hercule. Hnic decimas bonorum voverunt, utditefcerent :Undedlzerfius ,$atyr. z. E: 6 fi Sub raflro crepe: argmtimibijeria , dextro

‘L Herc . ~-A It iz f}upi':er Homericiu. Homerus fcribit fceptrum 6: ius a Jove dari

iltegibus, apud quem Uiyfies, Iliados §. fic loquitur : I.-Ti; im’p¢m; is-0 ,ill: flariliivc, qi 't'd'uar apivu-raic aiyxvhoptiirru. Eaifrrpdr 1' aid’; -9§p.i-cut '4'"! a-¢i'ri 54:-iaiiiii. Id ell: Umu Domimu fit, unus Rex, cui dedit

rfilim Saturtii wrjini /Zeptrum atque fa: , at ipjb: ragat, Er Nefior , Ilia-‘dos a.__§I-a1I'1i't'):¢t _fi¢¢'M¢i1c , qiri Zriis aide; Hana. Id ell: 5¢¢fmf"’8:5 tia upittr gloriam dedi).

' i Apol-

I

I \ I

I

_.-J’...-I4..-

Page 29: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

_ .._-

0

.__\.,

glutones, s Atas, 6 P:rfl.8$,Febres,atque id genus, non-

.._titia,l quae ex acquotam paratabenelicentiacom-l

J’ ,,_,/‘\\.ccc.v_. ,__ _ _ __ _ -_ __~_ _

i

.453 ~-S.T-VLTITIB-LAVS.' _ H ‘ 454Mavors neutris favet copiis. _Complures ab I Apollinis Ati-ipode trilies dileedunt. Szpelulminat 1 Saturnius. 3 fPhoebus aliquando jaeulis pellcm immittit. Neptunus

‘lures exllzinguit quam few?-t. Ur interim 4 Vejovcsiltos,

Deos, fed carnilices commemorem. Ego fum una illaStul-

ple&or. Nee vota moror, nee iralcor , expoleens 7 piami-na, liquideerimoniarurn fuerit pnetermillum. 3 Nee em-lum tcrrac mileco, liquis reliquis invitatisDiis , me domirelinquat , nee admittat ad nidorem illum viélzimarum.Nam eaeterorum Deorum tantain his ell morolitas, utP;-apt-; mains fit opera: pretium , - atque adeo tutius , illosneg igcre , quam colere. (%iemadmodum l-lint 6t hommesnonnulli , tam diflieiles,6t a lzedendumr irritabiles, ut pra-fiitcrit cos prorlum alienilfimos habere , quam lamiliares.At nemo, inquiunt, Stultitlw l'aer_ifi_cat, _neque_templumfiatuit. Equidem demiror, utdixi , nonnihil bane ingra-ritudinem, Verum hoe quoque pro mea facilitate boniconlulo: quamquam ne l'llBC quidem deliderare poliiim.Qiidenim ell cur 9 tuleulum taut molam authireum , aut

num cum cultum perl'olvant,qui vel aTheologis maximeP1'Ol)3ll folet i‘ Nili forte I0 Diana: debcam invidere , qu4 lli humane languine litatur. Ego me tum religioliliime eoli puto ., cum im , ut faeiunt omnes , animcompleftuntur, moribus exprimunt, vita rcpraelentanQui quidem Divorum eultus , nee apud Chrillianos '1CllD0dum frequens ell 1_I_ Qianta turba eorum , Dcipaize Vii

1 Apollmu tripode Cum relpondet uzr: nollentaudillcz Samrmiu Id ell jupncr , cuit nen tribuuut Poem, under Iwizipami; , dicitur3 Pbwbm aliquando Ut in prima Iliad ob ereptam lacerdotis Chi

o

I

B

I

ift fililm, Bao'|).iii xoiluluc , Nani amt rpazu ape-i nanny , oimuirroMoi Id ell Reg: iratai morbum exmawt malam [Jerteruntque populiUnde Pzan dicitur, euro ea ii-mm , id ell, a fiiriendo 6: A ollo, muaa'o>.Aoeir, id ell, a corrimipeiido 6t §l)t£d'd"|xdpI6, ideli, agiiiu gaitdem 6: raae1'1|§o)t0; , lCl ell longe jacimt

4 Vejoves iflos. Antiqui Romani ut Jovem 6t Diovem , a iuvandoappellarunt, ita eum Deum, qui non juvandi potelhtem, led vim ncendi liaberet. Nam Deos quoldam ut prodellent , celebrabant : quolldam ut ne obelicnt, placabant. Veiovem appellaverunt, dempta atquedetrafla juvandi facultate, per hoc eipmiiii mil», id ell: , privativai 'particulam, ve. Hujus Dei imulacrum, quo-.l fiiit Roma: in xdeiplius ,qua: erat inter arcem6: Capitoliuin lagittas tenebat, qua: videlieeteraiitad nocendum paratzz , [at exhibe: nummus aniiquus genrie Li e i it i .42.]Qmpropter eum Deum pleriqtie Apollinem dixerunt. I-lujufinodi fere jAvila: Gellius, libro quinto, cap. 12.

5 Atas. Aten finxit Homerus, quam Latine mxam pollis dicere.“I-{rec immiuit turbas 6t olfenfas rebus mortalium , quas Lita: lludentcomponere. Eain Jupiter, capillis arreptis , przecipitavit e coelo , ut di-cit]-lomerus, lliadai -r. Eadem inter Agamemnonem 6: Acliillem exci:tavit dillidium , de qua , Iliado: quoque 9. lic dicit : '3 Ji"A~n; a-Om:-re zeal aiprimis aiimea aria-as; l'loA)Gr iiwiprpofiiii , ¢0aimd’i' re -xii:-av iar'lrain Biuia-rs a-' iiidpéz-as. Id ell : Ate autem robujla veloxque ejl, qu ipiam omnes Litaseurfu fuperat : pravenit autem in omnem terram ,tem bominibas. .

6 Pumasciuin 6: Poenam , ut Deniocritus : quod , ut Plinius air‘, ad majoreaccedit locoi-diam , quam ponere innumeros ,qui6t l. 2. au&or ell: Fbri pulliee fanam dicaeum fuijfi in Palatio

7 Piumiria. Credebant offendi Deos, li quid in lacris fiiillet non iiperaftum : id li aecidillet, expiabaiit

8 Nee eaiiimi terra. Proverbinm ell , quo lignilicamus fummumtumultiun. Siejuvenalis, Sat. 2

Q->)_i_u's ccelum mm non mi‘/Zea: , Q9’ mare celotIdem lcxta :

- - - - - Clames licet, E5’ mare cizloConfiaidat. Allulit autem ad fabulam apri Cal donii, quem immilitDiana ,quod ceteris Diis ad convivium vocatis, ola domiremanlerit , qapud Nafonem ttansiormatorum lib. 8. lie :

~ . Tangit E9’ ira Deos, atnon impuneferemiu.§)_iuqiu inhonorata , non E9’ dicemur inulte ,inquit , E5’ Oerieo: ultorem /preta per agrosMifit aprum.

De ha’: re multus ell iocus apud Lucianum,in convivio Philofiipborum , livit re. -

L09 Tafculum. Thure olim litabant 6: mola. Plinius , in prefaiione :I-It mola tantam fiilfa l tam , qui non babe»: t/mra. Ell autem mola far tlium , lale conl'perl'um, quo liollia: adl' ergebantur, di&um a molito larr

'1

l

io Diana deleam iaividere. Apud,Scythas, Thauricac Diana: huma-_no languine litabatur , in Latio quoque , ut Strabo in quinto lcribit, c ’ "H-m iiul qui; /air iroiiii ¢iAra-rai iis-i irllqie , _templum Diana Tbaitriea era: , Artemi/ium dictum , mm procul ab Alba ; in quo humarm bafliu litabatur Diane. Ideireo , inquit LaétantiusDivinarimi Injiitut. lib. z. Dii biemamu bojlias excogitaverunt, be.fies human: generis , in quam plurimas de-vorarent animas. i

ii Qganta turba. Oltendit quid dixillct cultum optimum, ui con.flat imitatione vitae, non cerimoniis. Et ait plui-imos ell'e, qUl‘l)63l3lDMariam cerimoniis colant, perpaucos qui vitam liudeant aemulari, hoeell , liumilitatem. puritatem, contemptum-divitiarum , meditationem ,diyinae lei-ipzurc. Quod autem per jocum additum ell, in meridie, nemo 4

, I-‘ebres. Quidani duos tantum Deos faciebant , Beneli- Em

"1te

ly ' tia:

I

e

o-e.

lLl

fuem requimm , cum milii mortales omnes ubique gcn- 5. . u 0 0 0

. . g U ‘ . . _. OQ

t.~

._ -: . .. W;

I 0 ~ . \ ~ -i \ . \ 1' . \ I '

: ' ' . , . . 0 " I

O"

Tl

Pl

7'

D0-

~F

ginicereolumaliigunt,idquein mendie,eul'n nihil ell opus?Ru;-fiim quam pauei qui eaindem,vitz calbmonia , mode-ltia,c.o:leliium rerum amore ltudeant zmulari? Nam is de-mum verus ell cultus , lougequc €c:litibus gratillimus.Prztcrea cur templum deliderem ,eum orbishie univerlustemplum mihi lit , Bl aim Pulssnimume Neque vero

_ '°"___¢_____ gofihs mQdijg.-~_n.-aggp-~_-:w§iI*~-u \_ ._- ____ ‘ __

Y

\\)\\ \. T\ \ ".\ \\\\‘\\__\\t\\‘ A \\ . t‘

t .st“ As .\i\ .- a

//» '/

_/\ \_\ \_‘_. 1 \ ~ .

, c \

/,¢”/ l/ /1:/.;"<J.J/.,

;;,’/;//_,//,,Il,/_4,

\ ‘P. . f‘_- _

§i\;f‘ §\§\ \-

\\\ 1\\\/_ //Z”

‘ _¥{..___.__

l --.._

I1 delunt Mylia-: , nifi ubi del'unt homines. Nee jam ufqueadeo llulta lum , I 2 ut laxeas ac coloribus fiieatas imaginesrequiram , quze cultui nol‘tro nonnumquam ofiieiunt , cuma ltupidis , 6: pinguibus illis , figna pro Divis iplis adoran-tur. Nobis interim ulu venit , quod lolct iis , qui a vicariisfuis extruduntur. Mihi tot llatuas ereétas puto , quot (unimortales, vivam mei imaginem prze fe ferentcs , etiamlinofint. Itaque nihil ell quod reliquis Diisinvideam , li aliis

’ in angulis teriarum alii colantur, idque liatis diebus: quem-fD_adiiiodum 1/. Rhodi Pharbus, in IsCyproVenus, 16Argig'

.Juno,Athenis Minerva, I7 in Olympo JUPllC",T3l'CDIl N e-j.‘ptunus, 18 Lamplaci Priapus , modo mihi eommunitcr‘|oi'bis'omnis longe potiores vi&imas allidue prmbeat: At-que ficui videor hate audacius quam verius dieere , agcdum

,6C quantum mihi debeant , 6C quanti me faeiant maximi- - ‘Tom. IV. Ff 2 pari-‘malignius interpretetur uali damnet limplicem populi pietatem. I-ZtiamliHieronymus Vigilantioderidenti hunc morem, nihi aliud refpondet, quamcerreos accendi , non l.Dhl10lIOl'C_lD_L11l’lyl'LlII1 , ut iple C3lLl(Dlll3l)_3t\§_"_1-Q‘in 0 atium noéturnx ca ' inis. '

iz Defimt my/la. Quiginitiati Numini lhcra celebrant. Jl i3 Ur faxeas. Omnes lerme veteres Sanétidanmabant in templisima-Igines, ob memm idololatriz , id quod ex compluribus patetlocis, velapud Hieronymum . Epifcopus quidam velum fullulit, 6: concidit e tem.p 0 , quod hominis haberet pifiain imaginem. Btdivus Gregorius Epilco-

i pum quemdam rppi'ehendit , non quod imagines fieperit, ed quod id fe-cerit ablque con i io fratruin. I-It in eadem epi/Zola arpiusincu cat , nihil

V manulaélum ullo modo debere adorari : at polteriores Tlieologi rationeininvenere , utiplis videtur, flfglltflm, quacadem filliflfle adoremus laxeamaliquam 6: veriniculofam iinaginem , Gt Clirillllm 1 Verum dc his mndill

to. Sit magna ietatis pars , provolvigyplo coloribuslito. Nontaxatuallll confuetudo Cllriilianorum , led illorum fiultitia , qui imagines vene-

i rantur non ut ligna, led perinde ualiipfa: fenfumaliquem liabeant, 6:huic ma is fidant quam illi. Qiod Fl conlultum ell vitare fcelerum occalio-nes , nulllim autem leelus exlecrabilius idololatria , prolefiononAllen!-unFuerit , hanc e mediotollere, ne quid olfendatiinperitos.

_ 9‘ Rhoda’. lnfula ell L cix, ut Mela fcribit, in qua , ut Solinus air,uam tam riubilum e1calum , at Sol non videatur. Unde Horatius,

in 031': , cam claram décit. Quoiirca in ct} Phmbus eolebartur. rio C pro. Infulae ,qua: Ci iciarna eptentrione, ll icum inum ab

orieiite ,1 Pamphylium ab occidente , 6e lfigyptiacum a meridie habet : dequa Strabo, l. i4. Han: Placcus dicit dilettam Veneri: unde 6: Cjpria di-,ciiur.l i i Argis. Strabo lib. 8. muliiplices ponit Argos , hic de Peloponneliaco

I loquitur, ubi dicatum ei-at Junoni templum. De hoe apud 1-lomerum,Iliado: J‘. lie loquitur Juno:

d it ’Ap'yo; ewégrqrs , aai eugwiyvia iuiaipg,I c : ~

'1'reismibi civitate: multo omnium fimt maxime dilefla ,Argo: , Sparta , E5’ latai vias babms Mjeerie.

iz In Olympo. Strabo,lib 8. quatuor dicit elle Olympos, hie de Pe-loponneliacoloquitiir , circa quem ell Elis 6: Pila Jovi dicara, utSti-aboair, 6: Olympia , ubi Olympici avones liebant.

I3 Lampfacam. Oppidum ell circa angultias Hellelpontiacas , nonprocul ab Abydo , ubiPriapus colebatur. De lioc Plinius lib. 5.

iCoir

\

‘A

vpaulilper ipllis hominum vitas infpieiamus, quo palam fiat;

Page 30: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

ll

I

-5-

. M\

- -r

49$ ...<.~r >11 2. E it " 456~gP,,;m,,¢ giinimi. ‘At iron qI.1Qlfln‘lllbQt"vira*m rgcenlhbiz ;~A Elloninii!_m‘iluliifl‘imumlac fordidiliimunrnegotiatomm

0

I

I1

'1

,0l‘iIIH

-__\-"¢"‘c‘€‘.

-\

4

____.7 i-_———'-*

rum 5Und61'Cl1ql1OSfilC-llfi lit xllunare Quidenim 4I¢1"¢tdevulgo , plebeeulaque eommcmorare, qua: eitracontroverfiam tota mea ell? tot enim undique Stultitiazformisaliundat , tot indies novaseomminileitur, ut nee mlllfi D¢mocriti ad tantos rilus l'ufi'eeerint quamquam illis iplisDemmmium ra@w Qiiwemineredibile lit diélu, quosludos , quas delitias, homunli quotidie pratbeantsuperis Nam hi quidem horas Ill ifobrias , 6: antemeridianas _]Ul'gl0llS I eonfultationibu ,ac votis audiendis impartiunt Caeterum -ubi Jam neélaremadent, nequelubet quidquam ferium a ere, tum quaparte eoelum quam maxime piominet , i C0l1fid¢flIfl¢pionis frontibus, qufiid-a_g1t¢ntl}<>1111fl¢$ fpccplwqé Q,‘ 'ell aliud fpeélaeulum illis fuavius. . Deum immortvaleiri 5qbod theatrum ell illud , quam varius llultorum turriultu§-Nam ipfa nonnumquam In Dcomrn Pocticorwn or<3§fl{-bus eonlidere foleo. 'Hic-deper'it‘muliereulam , 6: quaint-niis adamatur, hoe amat impotentius. Ille dotcm__dugit ,non uxorcm. 111: fponlam luam prollituit. Alius zeloty--pus velut Argus oblervat. I-lit in ll15h1>Pal?3?>_q"“m ,i,lPlladicit fiieitque? eonduélis etiam velut hillrionibus, QUI3lI1-élus fabulam peragant. Ille = flct ad noverca: t_um.Ulum.Hie quidquid undecumque potcll:_corrade_re , id totu ,3 ventrieulo donat , paulo_p_oll fortitereluriturus. Hm {Q-Imno 6:otio nihil putat felieius. p Sunt qui alienis obwnd

~mu3, mm id-quidem perlongum, verum inlignium tan l. - 1 V " ‘ . i

.- I . . - ' ° - _ . 'Cu-O . . Q . I I ' p. K

1 I - I I ' " l

P ' . ' % ' _ l‘

.. - - ' I ' . ll ~ . |

In

13 A

F l "' "‘ ‘ "“' ---*-~ “‘*""' ~‘;_‘.1 ' ' " . ' l \ ll l l

//y/7 \ .

\\ ii\_

~:*-—.-__ ~_.%

: <~‘ \\\:

genus», quippe qui 9 rem omniuin llardidillimam lII‘3.€l¢I'1l',idque fdrdidillimis rationibus, qui cum palllm'fliCBti&'T\IZUl‘,

l pejerent, furentur , fraudent, imponant, tamen ommumP,-imos {H3 fagiunt ,' ' propterea QllO(l'dIgl_€0S iiabeant auro

;revimSh>s. 1Nee delunt In adulatores Fratereuli ,q‘u‘i miren-ltur illos ,ae venerabilerpalam appellant , nimirum , ut adliplos aliquamale partomm POI1.lIInCUl3I‘¢d¢at__ -ii Alibi vi-Ndcas Pytfiagoricos quoldam , quibus I_-Il1]\1¢'_8d'€b omniavi-ldgntqr. Qflk Qgmmunia , Ufqflflifl ll-'lCUll0dlIUIIIl naéli fuerint , id velut haereditateiobvenerit, 1 znquo animo‘tollant. Sunt qui #1 votistantum divites lunt, 6: jueunda

B quazdam libil-ingunt fomnia, idque ad lelieitatem latis elTeputant. -Nonnulli is foris divites haberi gaudent, domi

.3: gnavitereluriunt. Hie fellinat quidquid habet profunde-re, ille per fas nefafque'eongerit. Hie eandidatus ambitpopulares l‘lOI\Ol'CS ,_ille ad locum lemet ob_le&at. Bona

~pars-lites numquam finiendasagitat, 6: hinc atque hinceertatim eontendunt , ut 1+ prorogatorem Judicem , 6:

4 is collulbremditent Advocatum. Hie rebus nov-andis flu-] det , ille magnum quiddam molitur. "5 Ell qui Hicrol'o-l l mam, Romam , autdivum Jaeobum adeat , ubi nihil elliilli negotii, domi reli&is cum uxore liberis. In fumma,li‘imoitalium innuineiabiles tumultus, eLuna, I7 quemad-g mo-, / '- ‘ Mg- J ___‘ ____;,i_ _ \_

_ 11- — I ’ "i"‘1’ L _- I' I

514

rlll

1~ #§‘Jl__*' :;i t \

--ii‘\

\\

\\

\\

//4’ ///// ./I-/=

\*‘*1\\

ll-‘

an-

negotiis fedulo tumultuantur,l'ua negligunt.Ell qui 4 ver-Pfuris, atque acre alieno divitem lc elle putat , mox s deeo-élurus. Alius nihil arbitratur felicius , quam li ipfe pauperhxredem locupletet. Hie ob exiguum , idque incertumluecllum , per omnia mariavolitat , undis ae ventis vitamcommittcns, nullapeeunia reparabilem. Ille mavult bellodivitias quazrere, quam tutum otium exigere domi. Suntguieaptandis 6 orbis lenibus, putant quam eommodilli-I.mcad.opes_perveniri. Neque dclunt, qui idem malint de-amandis 7 beatis aniculis aucupari. (1101-um utrique tum

D ‘ .

1

he ‘ *. - .. l ‘ ,

‘ ‘ ' 1"- ’ L \ l

A J‘:

I fl_ti_*Q.

O

--.q.vq-

1I\

\ r

9 Rem omnium fordidifmam Sordidum vocat illiberale 6:inaguol Il 0

4"! ‘ ‘ ll ‘animo indignum. Porro in bonorum ordine, etiam iuxta Peripateiicos,nihil vilius pecunia, quam folam captant negotiatores. Nee Cicero pm-ibat hoe negotiatorum genus, qui hic coémunt ut alibi eariusvendant. El:

i’ paucillimi unt, imo nulli , opinor, qui line fi-aude ditelcant. Et tamenii foli habenrurin pretio , cum in fenteniiis Theologorum plane damnaia

E "lit negotiatio , li Gregorio credimus , nam hic citatur in ententiis, neeminus ll Chi-ylollomo , Augullino 6: Calliodoro credimus , nam hiri-tantur in decretis dz:/I. 88. quorum l'an&ilIimis fcri tis , ncfcio quisliater,mercatorlbus adlentari volens, paleas przpoluit. , etiam palamdicit , i3_ lilrro de pmnitemia , mercatores 6: milites poznitentiam agerenon e. -

. Ibpgliltlldlflftt Fraterculi. Non taxat Religiolbs , led adulatores, G!-iufmodi lunt in hoe generc non parum miilti , qui concioiiantur ad qua’:-

| llum 6: nullos facpius aut lionorificentius ap ellant, quam mercatores ,quos vocant venerabili mercadanii , quod hi tllent largius. .

dcmumegregiam delcvoluptatem Diis fpeélatoribuspra:-l 4 _ _" -"ifi '"'fl"" 7’i'/"'£"""°‘- 3‘2°=""' i" fi"*°°‘ » ‘Pl’ PY‘l“8°"'-‘bent , cum ab iis iplis , 8 quos eaptant, arte deluduntur.'. i Corifiiltarioniluu. Lege Icaromenippum Luciani , quem EraliniisLatinitate donavit,6: re&iusintelliges hunc locum. I-lie locus totus joco-fusell , 6: tamen ludens depiifiit imaginem vita: humanae.- 2 Flat ad iwverea tum um. Proverbio diélum ell apud Grarcos,-daze iirtg 2'53; tin ?;§dKl{1‘pU;l§ 1-a'¢or. Id ii}, Flege all noveree tumulum ,dc his ui erent o orem , cum apu e au erent.

3 qVentlli€ulo. Quem vulgusfiomacbumg, Latini ventriculum vocant.4. Verfurii. Verfura ell , cum ass alienum acre alieno dillolvitur 6: cre-

ditor mutatur, non liberatur debitor, led magis involvitur: hinc duétavoce , ut auélor ell Fellus , quod creditoi'em verterent. Terentius in Phar-mione : In eodem into hajitas, 'vor_/iemm ,’ol've.t. l

dixit : Tm (Pillar rel wa'rra anvil einu , id ell : Amicorltm omnia eflecommimia. Id dogma fequi videntur, cum ab omnibus , velut ab amicisacci iuni.

ll; Vorie ramum. Urapud Lucianum , in Navi.F i3 1-‘ori: divites. AjuntVenctiis multos huiulmodi Patritios elle.

R 14. Prorogatorem judicem. Dillert enim lententiain , ne perdat qua:-. um_i5 Et collujorem. Colludit, qui nocet parti, quam videtur tueri ,6: adju-

vat quam videtur oppupnare , quod Jurecoiilulti vocant pre-varicationem.16 E]? qui Hierofii jmam. Non damnat eos , qui pro animo vilunt

loca quzedam. Tametli non video quid in his lit magnae pietatis , nili Fortelit aliquid vidille velligiaCl1rilli 6: Sanélorum, ut his accendamurada:-mulationem. Et maxima pars hominum, hodie maximo luo malo pere-

5 Decofiurus. Decoxille dicuntur, qui abliimtis omnibus, ceduiit. griiiatur. Plerique fub boc praetextu pianos 6: errones agunt. Verum hatebonis , . ut loquuntur Jureconlulti. non libenter audiunt , qui ex hominum vel luperllitione vel malitia lucrum

6 Orbit fenibut. Orbilunt , quibus liberi non funt, hos potillinium lentiunt. Verum tamen vide quam circumlpeélelocutus ellEi-afmus etiamcaptain.

7 Beatii anieulis. Beatat vocatdivites. Iuvenalis:. - - - - - Optima fummi I

Nunc via proce/Iin, vetiele vefica beau.

Jlub aliena perloiia, ne quis pollit ollendi. Non pi-obat eos qui domire-linquunt quos curare debeant, 6: vilunt loca, in quibus nihil negotii ha-bebant, ramum vilunt , ut vilant.

i7 Qigemadmodum Menippiu. Exllat , ut dixi ,dialogus Icaromeriipput8 _Qi_m tafldlll. Id Horatius narrat de Nalica 6: Corane. Liicianus in quo Mcaippus in Luna fedens contemplatur mortalium vitam.

II

7 _

-item dcnowlullis ii ringm07s- I AH-

O

0

___

I!i_.a

_.—i

Page 31: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

v"'"'

LA

Q

_ i — *__?i7__ ‘__ q

Q

457' " S 1‘ v L- '1" 1'?'r~_1 IE -Lia v s. - 453modum Menippus olim , defpicias, putes te mufcarum, aut-L.eulicum videre turbam inter Fe rixantium , bellantium , in-‘Lfidiantium, rapientium , ludentium, lafcivientium, nafeen-/8tium , cadentium 5 morientium; Neque fatis credi potefi‘,-llquos motus , quas tragocdias ciat tanrulum animalculum , ptamque mox periturum. Nam aliquoties vel levis belli, feupefiileritiz: p1'ocella,multa'fimul millia mpitac diflipat.Sedipfa Prultifiima lim, planequedigna ,'quam multis caohinnisfideat'Democrirus-, fi pergam popularium fiulritiarum, 8'0inlanpiarum formasenumerare. Ad eos aecingar, qui fapie’n-tia: fpeeiem inter-mo:-tales tenent , 8: I aureum illum ni- lmum 5‘ut ajunt ', aucupantur , interquosGrammatici pri- 6mas tenent , enus hominum profeélo , quonihil calamiro~ "slius , nihil aflgififius, nihil atque Diis invifum fore: , ni li egomiferrimae profeflionis incommoda dulci quodam infinite llgenerc mitigarem. Nequecnim = a-ém m-régm; , id ell,

A

BA

l

’mersemu'nditi;e videntur, pzedori amaricinum'olct,mi-ferrimaillii Tervitus regnum el%'pntarur', ut 6 tyrannidem‘(uam nolmt cum 7 Phalandis aut Dionyfii imperio com-tnurare. sed»1emg¢~<-mm felieiorcs funr , nova quadam do-

,&rinae pefiualione. Siquidem cum mera deliramenta pue-ris inculceiit , tamen, Dii boni ,-quem non illi Palzemonem,quem non Donatum pm‘: fefe eontemnunt?‘ idque nefcioquibus prgefiigus mire efiiciunt , ut iiultis materculis 8cidlotispatnlaus tales vidcantur, qualesiplife Faciunt. Jam

ladde 8: hoe voluptatis genus , quoties iflorum aliquis s An-chrfat marrem , aut voculam vulgo incogniram , in purriquapiam charta deprehenderir, puta 9 bubfiquam , lo 5,.fuinrnorem aut I I mamiculatorim, autfiquis 11 vetulli Taxiflragmentum , mutilis notatu_mp_litteris , alicubi eflbderit :o]_up1tcr_, quzetum exfi1ltat1o_','_.qui UlUfl1pl1l , quas enco-‘mxa , perinde quafi vel 13 Afncam devicerint, 1+ vel Ba-

quiiiquetantum dirisobnoxiifun:ifli,quemadmodumin+l ”byl<>ms ¢¢P¢fiI1I- (luid flutfim Cum Frigidifiimos8:inf'ul-dicat epigramma Grxcum , verum fexcentis, ut qui fem-;perfamclici , fordidique in ludis illis fuis , in ludisdixi ., imo‘s in cppavwmqloac vel pill:rinis potius , ac Carnificinis inter‘pueromm greges , confonefcant laboribus ,8 obfurdcfeanrclamoribus , fmtore pxdoreque contabefcant , tamen meobcneficio fit, ut libi primi mortalium efi'e videantur. Ad;eo (ibi placent , dum pavidam turbam , minaci vultuvoce-lque terriram; : dum ferulis, virgis, lorifque confeinduntmiferos, dumque modis omnibus fuo arbitmtu fzeviunt,4 afinum illum Cumanum imitantes. Interim fordes illze ,

fi_‘-,._"' ‘*“ ""’ ,“':"‘ ' " .'_ ._fvf§‘“Q m _ VI’

//,

m_ _,_,_€'

~no

l l Il.._-l . 1

»

- Il

l _I

" 1J

.- 1‘ 4

:§ I

‘I

2l.Li

I

r'¢l '4I 4

;'., p Q W *‘v‘>"'—~——.—--—~~ l

I43

"' *'€‘ I’. .' ._ i I ‘ 1-1,1 - r

\ ' _~-.= —~ '1 . - » -‘ ' 7)\_‘ -. -__ . . ..~_.-.-- ..-- - . . -'. '"'.'_-'7‘-¢'?@:'n_-v, '

'2 Auream iflam ramum. Allufi: ad ramum , quem duee Sibyllareppen'r1EneasapudVir-gilium ,- ad inferos defcenfurus, hunciu:erprera-tur fapientiam. .

2 Ilium narépace. Id eff: Qjainqae exficrationibus, live de~votioni-ha. Allufi: autem ad Grmcum epigramma , quod joeatur Grammariciseflé. Hint yin; , arirn 1-rdw-us zai win: aunaipazq. Id ell:Qx_¢inquege-nera, quinque cafm, E9’ qainque dwationes: Ob quinpue primos verfusHomericos, quorum primus incipi: a ;¢5'm,quod iram rgmficat. Secun-dus aihninyv , quod pernitiofivm fignifica: : h:\bet8: pvpiaa ébwra; id CR ,imuameros dolores. Terrius animas mini: ad inferos. Quartus , canumlaniationcm. Quintus , avium , 8: iram Jovis. Arquehis aufpiciisingrvdiuntur fuum munus.Epigramma autem el’: lib. r . Pallade titulo ujufmodi:

'Ap;¢ai ypapcpoaraziig urn-ris-:36; in xanipa.l'lp¢;1-cg piinv "e';;u , diwrepog 8').ap.§mv.

Kai [uni J” u'Aopeivm , Aurudiv z-aiiuv eiiivyeaz a'aAM§._ '0 1-pira-re; -J/u;;&; in unéyu.

T87 di -re-raapaaiar ‘rd ihaipza, am} min; nip‘)/oi’. ‘Hipfrra, dawn} , anti xdhag is'i Auiq.

H3; air -y,¢,M.¢,¢'rm5; deivaauu mad wine mwipac,Kai wane on-0'00-u; , mi pig/a arirh; i'xm.

Id ell : l APrincipium Grammatices quinque ver/ibm contenta efi dwotio.Primm iram balm , femn/la: perniriofam.E: pofl pernitiofam Gruoram mrfum dolores multos.Tertiu: anima: in infer-nam dcdacit.§Luwri autem‘, traélus, E9’ canes velour. ' {(gluinti aver, Q9’ ira efl f}rua'.Qgomodo igitar Grammaticus potefi pofl quinine exficrationes§5'

quinque cafa: , non magnum laifam abere?

l

‘l

l

-

' l

I

O

E

F

_ 3 In Qp0I'I'H'!)p|'0l;. Arifio hanes iv n¢iA¢:; , Socratis fcbolam vo- 'ear, ¢povflfliplov, quafi dicas Eallicitudinis locum, quod illic trifies ac c0~girabundi federenr. Er Socrates dicere confuevi: ¢pdv't!q'oI,- hoe efi , cog‘-ta , hoe diflto adhortansad diligentem rei conliderazionem. '

4. Afinum illam Camanam. Is repertum leonis exuvium adaprarar .

1

filiimos verficulos fuos pafiim oflentant , neque defunt quiimirentur , jam plane Is Maronisanimam in fuum pe&usdemigrafie credunt. At nihilomnium fuavius , quam cumipfi inter fcfe mutua talione laudant ac mirantur, vicifIim-‘que fcabunt. Qiod fi quis alius-verbulo lapfus fit , idqueforte fortuna hic oculatior deprehenderit , 16 igainzxerr ,lquae protinus tragoedie, qua: digladiationes, qua: convi-

| tia, qua: inve&iv:e ? Male propitios habeam omneis Gram-,maticos , fi quid mentior. Novi quemdam zoaurexvérarov,

C lGrxcum §Latinum , Mathematiicum , Philofophum, Me-gdicum , xaal 'rau3"raa ,3aa':)ux5v , jam fexagenarium , qui ex-

: teris rebus omiflis , annis plus viginti fe torque: ac dilem-ltiat in Gmmmatica, prorfus felicem fe fore ratus, fi tam‘diu liceat vivere , donee certo fiatuat , quomodo difiin-

l guendze {int 0&0 partes orationis , quod liafienus nemoHGraicorum aut Latinorum ad plenum praefiare valuit. Per-pindequafi res fit bello quoque vindiclanda , ii quis conjun~Jélzionem faeit di&ionem,ad adverbiorum jus pcninentem.

h_a'e gratia grim totidem f_int'Grammatica: quot Gram-lLU]2llflCl ?llT10 pll11.'¢$I guandoquidcm Aldus meus unus , pluspqumquies (.}rammat1cam dedrt, hic nullam omnino quan-wtumvis barbare aut moleflze fcnptam practermittit , quamnon evolvagéxcutiatqueznemini non invidens,li quid quan-

l' D tumlibe: inepte moliatur in hoe generc, mifere timens , nopquis Fortegloriam hanc praeripiat , 8: pereant tot annorumlabores. Utrum mfaniam hanc vocarc mavultis , an fiulti-tram ? Nam mea quidem baud magni refer: , modo fatea-mmi meo beneficio fieri , ut animal omnium alioqui longemifcrrimum , co felicitatis evehatur , ut fortem fuam ne-

llque _I 7 cum Perfarum Regibus eupiat permutare. Minusmll1ldCl)€l'1ll Poera: , tametfi vel ex profeffo meze fun: fa-

" Tom. IV. F F 3 &io-

‘2i_-_l.4*i:_corP°_i-i filo, arque ita leo ereditus timebamr, donee quidamexauriumprcinnnenéugn mgicio fcnfi: alinum elfe, deinde fufie contufus, adl1a-

u um re u use . “5 Amaricimmn clef. De compolitione un enri Amaricini uod. . . . . 39 , _ * 9Q9’ fanfacmum vocant, vide Drofcoridem, m rzmo. Hoe Plimus 116.1 .

(élllClt, optimum fiulle in Cypro 8: Myulems , quod ibi fanfucus abun-.’ ct.

l 6 -Tyrarmidem Efiomnino fimulacrum tyranni /kvur, utfereA Fun! omnesludr magilln, adeo ut Dionylius Syraculis expulfus, Corinrhilludum aperuem lmerarium cum fine ryrannide vivere non poflet, tammalus przceptor, quam fiicrat Rex.

sway P/uflartdu. Ph:,lar_1s A_-_;n_genunonm1 ryrannus, adeo crudelis, utngza-p.-av VOCCnt , unus imperium.

0 8 Ancbg/I: matrtm. ‘Ex Home-ro folent talia proponere, 8: fiicinusefingnorare quicquam huyufmodn. . -

9 Bubfequam. Hocu:irurApulejus, pro_ eo, quifequimr boves.b 1_o Bomnatm-_em.fBovingri_ve:eres dieegapc gqfirverfari in caufl : 8:ovmator, nrgrver ator. u|us menumr u us e zus. i

r 1 Mamiculatorem. Fefius ofiendi: olim manticulari diilum firille ,pro clancalum fujiararz. ' _

_ 1_z Veta/h faxi flagmentum. Suntqui adeo fuperfiidofevcneranmr an-‘A nquitar:m,ur rudera cjuoquerantum non adorent, 8: putria faxa, quam-quam moderatum annqmtaus (Indium in laude ponendum ell.

.1 § Afi'icnm_de-vicerir_:t_._ Quod longo ancipirique bello, vix tandemScrpionum maxrme aufpicus devifta fir a Romams.

14. Vel Babylonas. Proverbiale ell apud Lucianum. I-lane opulenrifli-, mam urbem cepir DZYIUS opera Zopyri. _

:5 {Iarorm ammam. Allulit ad id quod Ennms fbmniavit, Ianimam7}-Iomerun fuuni demrgralle corpus. Quod notans Perlius, air : Necin bi-cipiti _/ommafle Parnajo Memmi, at repent: fie Poem pradirem. A

16 'H¢é=A:fs. Id efl: _O Hercules. Eli autenivox abominamis ,quodHercules (olea: in malas opmilzri. Uncle 8: ea-¢1-pm-am vocant. r

17 Cum Perfaram Regibm. Quod de_hoi_'um opuleniia prodigiofa qua:dam Ferebantur. Horauus: 1’:r_/'arum'vzgu1 Rage beanor. Er, Perfiws 0'0‘:puer apparatus.

I L?

Page 32: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

1

ll

1

rr;——.<r-4-—-.-1Q1--i-_

IH

'4i'9 Ma1i1:~E'rx~nu1o'u- 46oaiionis, quippclibmlm gm, ' ut habet proverbium , A 'ja&ura , tot fudoribus, tot crucibus. "Adde nuncvaletudi-.quorum omne fiudium nonalio pcninet , quam ad demul- v I nisdifpendium , Formae pemiciem, lippitudinem,aut etiamcendas fiultorum aures, idque meris nugamentis , ac ridi-culis fabulis. Et tamen his reti diétu mirum, ut cum fibi Apolliceantur immortalitatem, 8: Diis parem vitam , tumaliis eamdem promittant. Huic ordini rat caeteris familia-res 2 cpmavria Kw) mtaucla , nec abullo mortalium gene-

.~_~\.»_~§ \~ _.\ N .t \ _ \ \.“ ‘I . ~\»\\~\ ~ In :9‘ -‘ \§\\\i\\ \_§\ ‘ \$\

~~ ‘»\ \ " -\ e ~ \ ~ \‘ .._\_\ \ _‘ \ ‘\\\ ‘ “‘ 'I _

"\\\_\€\\ _ > ":\ \ '_‘“"»\:\:;§_ \ ~\\\\\:‘_ . .\~\ ‘q\\\\ \ \ . .$\ \:\§:\

‘ \~ ,j.f"\ \\\ §\ \ »\

$‘\ ‘ - .\§ Q ~:\\\§ ~ \

\§“ Q. .1\.\ K‘ \\

Y/Z///Z’;I I J

.»um~~- ~ '__ . Nh '54” »- ' A .. .A , _. .. /$14/-aa - . ' .»- - - -,fi __ “,1-" ‘.7,’//" ,. . ‘,, ,5»-1;}/-I .,-- /'

w-—-—I

- -4_

recolor neque fimplicius, neque confiantius. Porro Rhe-totes, quamquam nOl'lI1ll'l1lll1l quidem praavaricantur, 3colluduntquc cum Plulofoplus, tamen hos quoque nofiratfi1&iOfliS efli: , cum alia multa , tum illud in primis argunt ,

mquod prceter alias nugas, tam accurate , tam multa 4 e jo-candi ratione confcripferunt. Atque adeo iiultitiam iplainter facetiarum fpecies numerat , quifquis 18 fuit , qui s adHerennium dicendi artem fcnplit : Quodque apud (lum-tilianum , hujus ordinis longe principem , eaputefi de ri-lfu , vel Iliade prolixius : tantumque fiultitix tribuunt , utfzepenumero quod nullis argumentis dilui pollit , 6 rifu ta-men eludatur. Niii 8: fi quis hoc arbitretur ad Stultitiamnon pertinere , ridiculis diéltis excitare cachinnos, idquearte. Hujus Farina: funt 8: illi , qui libris edendis famam im-mortalcm aucupantur. Hi cum omnes mihi plurimum de-bent tumprxcipue qui meras nugas chartis illinunt. Namqui Jfidite ad paucorum do€torum judicium fcribunt, qui-que § nee Perfium, nec Larlium judicem recufant , mihi' uidem miferandi magis, quam beati videntur, ut qui fe-lle perpetuo torqueant : addunt , mutant , adimunt , repo-nun: , repetunt , recudunt , ofiendunt , $ nonum in annumpremunt, nec umquam libi Fatisfaciunt, ac futile pra:mi-um , _nempe laudem , eamque perpaucorum , tanti emunt ,tot vigiliis, 9 fomnique,rerum omnium dulcifiimi , tanta

_ . I Ut babe: proverbium. T31 aromtdiv uni Cuygwiuv einei-91noy'yi-vos. Id ell: Poezarum U piflaram liberam genus. Mcminit Lucianus,Item Horatius :

- - - - Pifloriéas atque Penis,. ' Qaidlibet audendi _/emper fuit aqua poteflai.

' 2 Qmavriae mi uhazia. ¢:Aav1/a, id ell, amar /iii , uod (ere fi-bi ipfis placentt “Maia, id eli, adulatio, quod palam adllntcntur hisquos laudant, 8: exnebulonibus fpurciflimis Deos nonnumquam faciunt.

3 Collurhmtque. Admifcent enim hi uonnihil Philofophiat, velu1Fa-bius 8: Cicero.

4. De jocaadi raticne. In Orarore Ciceronis , plurima traduntur defacetia , apud Quintilianum dc rifu.

5 Ad Herenmum. Stilus indicat non =02 Ciceronis , 8: alia quaedamargumenta. Is igitur quifquis Fuit, lib.i.1ra:lens uibusmodis fi1ccurren-dum ef’:, quoties iudex defellus ell audiendo, plurimas iocandi (peciesattingit, 8:in1erczterasponi1ftultitiam. "‘ 6 Rzfie tamen eludamr. Ut Cicero deprehenfus in mendacio , quoddomum emillet, quam negaverat fe emturum , elufit ad hunc modum,ut diceret, npientie patriefamiliu, drflimulare quod velit agere.

7 Nee Per mm nee Laliam. Hos iudices velut do&os recufat Lucilius,qui iocatur feTaren1inis 8: Conlentinis, velut craflis hominibus fcribere.Lege przfiitionem Ciceronis. in lib. 1. de Finibue bomrum E5’ malo:-um.

8 Nmaut in annum pr-emunt. Allufit ad illud Horatianum :- - - - Nimumque premamr in annum.

9 Somni rerum emmum duleiflimi. Nam id epithetum P0511: fomnofiequentiflime tribuunt , ut Theocritus in Eurapa .-Id gfi “Imo; lire -y),1nu'enpimrog §M¢eipouru §¢a'§u1,

ll

,_.... ,- .__ _,_ 1 _ _ _ _ ,,_._. >¢--&» --/ - ,_ T.- u»{§s~iL".n .1 Q ‘

e - 1 -‘ Q

l

l

Q.

4

l

l

l

l

-l

l

B

D

E

F

czecitatein ,6p3upertatem , invidiam , voluptatum ab1iinen-§ tiam , fene tem praeproperam , moitem przematuram ,8: ii qua funt alia ejufmodi. Tantis malis fapiens ille redi-

lmendum exiflimat, ut 1° ab uno aut alterolippo probe-itur. At meusille fcriptor ,quan_to delirat felicius, dum_1_1ul-Ila lucubratione , verum utcumque vifum cfianimo, quid-

uid in calamum incidit , vel fomnia fua , ilatim litteris ro-'dit , levi dumtaxat chartarum jaétura, non ignarus lbw-lrum , ut quo nugaciores nugas fcripferit , hoe a (pluribus,id efl; , fiultis 8: indo&is omnibus probetur. Qii enim cf:lnepotii , treis illos doétos , ii tamen ea legerint , contemne-re . Au: quid valebit , tam paucorum fapientum calculus,‘in tam immenfa reclamantium turba? fed magis etiam a-.lpiunt, qui aliena pro fuis edunt , 8: I I alieno magnoqueipartam labore gloriam , verbis in l'e tranfmovent , hoe vi-delicet Freti , quod arbitrentur futurum , ut etiam iimaxi-‘me I1 coarguantur plagii , tamen aliquanti tempcris ufu-ram lint interim lucrifafiuri. Videre cl’: opera: pretium ,quam hi fibi placent, cum vulgo laudantur, cum digitoioiiendunturin turba , ls ii-:6; ifll 6 Jamie inefvos‘ ,cum apudI bibliopolas profiant , cum inomnium paginarum frontibusleguntur tiianomina , 1+ praefertim peregrina , I s _ac ma-\glClS llllS finulna. Qua: , per Deum immortalem , quid aliudlunt quam nomina? Deinde quam a paucis cognofcenda,lfi mundi vafiitatcm refpicias: tum a quanto paucioribus

C llaudanda, ut fun: etiam indoétorum I6 diverfa palata.(laid quod ea ipfa nomina non raro confinguntur, aut epirlifcorum lilgrisladoptantulr? Cum afiuslgege I7 Telema-'c um , alius te enum aut aertem, ic o ycratem , il eThraf machum fefe nominari udet : ut nihil jam refemt,‘etiam lli chamzleonti aut cucufiiita: , five qpemadmodumlfolent Philofophiloqui, 1* alpha aut betali rum infcribas.Illud autemlepidifiimum, cum mutuis epifiolis, carmini-bus, encomiis fefevicifiim laudant, fiulti fiultos, indo-&os indocti. 19 Hie illius fuifragio difcedit Alcatus, illehujus Callimachus: ille huic ef’: M. Tullio fuperior, hic il-li Platone doctior, Nonnumquam etiam =<> antagonillzamquzeruntp cujus aemulatione famam augeant. I-line 1 I (cin-‘ditur inqertum fiudia in contraria vulgus, donee uterquedux re bene gefla vi&_ordifcedit , uterque triumphum agit.‘Rident hzec fit ientes, ut, veluti funt , flultiflima. (Lu:[enim negat ? ged interim meo beneficio fuavem vitamagunt , ne cum Scipionibus quidem fuos triumphos eom-

muta-l 1o Ab altero lippo. Quod lippiant fete impendio liudiofi. Ita Horatius :

Namquefila erudis inimirum E9’ ladere lippis.‘ 11 Alimo magm. Retulit Terentiiverba ex Eumecba.

12 .Coar-guamar plugs} Plaégium ell iurti penus ,_ quoties abdueunturlaliena mancipia, autli qri: i quifaciunt ,_p aigiariz vocantur.

_ 13 0516; ieniduvog nuivoe. Id cit: Hz: ej _admirand:e_u'fle; Id olim|oco tortum efim D_em0lihenem , gloriat cupidrllimum , sires em ¢ A?-.14-oflivqc , id efi , Inc efl :1/e Demojlbenes. At Diogenes ofieudlt lllum medicldigito porre&0. Perfius : _ _ _ 0 _ _

At paleram efi dzgm morgflran E9’ dmer,lmefl.E1 Horatius:

§Lud' monflrar dxgito pretereamium. ‘Iu eumdem Demofihenem iaétatum all carmen illud Homeri :

l Ami; ainig eixamtv uti aivai-rm aimiuro. _Id efi: ' .

V Diflieilie virfacile E9’ infimtem am;/Iwerit._ 14. Prejertim peregrina. Faiiidium enim (Jhriliiana nomina, fedHercules, I-Iannibales vocarigaudent.

l 15 Ac magiea illa. Nam magi Hebraicis aut Arabicis,8: quam poll~fi|nt peregrinis utuntur verbis , quo magis miretur vulgius.

16 Di-uerjis palata. Non omnibus idem place: ca us, ita non idem* {kilns omnibus. Horatius:J Tre: mihi cmvive prope Memire videntw,

Pofeemes vario , midtum diverfa palate.1 7 Telemaclmm , aliau. Vide ut data opera caverit , ne alicuius fimam

laederet Hi: poterat nominare uofdam 8: locus requirebat, tamen de‘ induliria pofuit nomina, qua: nullus adhuc Scriptorum hujus tcniporis u-

ur vit.iii; Alpha E9’ bem. Per litter-as demonfirat ficpcnumero 8: Ari&ote-

les, 8: maxim: Mathematici, [qui illa pro ruaaera iruerdum , inm-dampro _/{gm} Immtan] ~

19 Hie illius frgfli-agio. Allufitadillarn Horatianam fabulam de duobusfiatribus, altero Rhetore, altero Jureconfulio , qui mutuo fe laudabantin caulis agendis. Ita Poéta Poet: adulatur. Difcedo, inquit, Alena Pun.Ho illim , ille meo qui: e Qai: nili Callimatbue I

. zo Antagam:/lam. 'Arm'ymmi;, ell emcemmr , five ldverfarixa incertamine. Hie Erafinus videtur divinalle Leos , Latomos ac Srunieufuos exorituros. »

:1 Scindimr imermm. Vcrfus ell Virgilianus. Stadium vocat hic fa-Somma quando dalgimf meflepalpebrie infedie. ivorem.

-£4“

1 Sifypbi

— ____ ,___ i _-.1-—— —i '_‘ L -L b

Page 33: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

iii

461 .S1'v-1.1~1'r;1m__L,A~v-s;- 45;niutaturi. Quam mdo&i quoque interimdutnhzec ma- ,A ll umbras volitare. Qiam vem.fuw-ieer_delimut,eumin-guacum animi Yo tate rident , 8: aliena fruuutur inlania, numerabilcszdificant mundos,dum Salem,dum Lamam,nonLpaulum mlhl dldgent 8: ipfi , quod iuficiari non polfuut,nili ntomnium iugratiliimi. Inter eruditosJureeonlulti li-bi vel primum viu ieant locum,ne ue quifquam alius toquelibi placet,dum I Silyphi laxum aliidue volvuut, ac lexceu-tas _lege_s eodem lpiritucoutexuut , nihil relert quam ad rempertinentes, dumqueglollematisglo1Temata,opini_99_c_s_opi- 1”

WII

3l

! ' 1I

AI

l

_,,,_1-_.___

li

l4

l

l\

II

€ \ .

._a-- n _

nionibus eumulautes, eficiunt ut Ptudium illud omniumdificillimum elle videatur. Qiidqmd enim laboriolum ,idem rotinus8:pracclarum exillzimant. Adjungamus hisDialegieos ac Sophiflzas ," hominum genusquovis 2 acreDodouzeo loquacius, ut quorum unufquivis cum vicenisdele&is mulieribus garrulitate decertare poflit , feliciores "tamenluturi , li tantum linguaces elleut , non etiam rixoli ,adeo ut , dc lamcaprinapeniuaciflimedigladieutur,8:‘D ; “ii”; I _ " ‘_-T4 nimiumaltereando glgumqueveritatem amittant. Hos‘ so '-'_=';i_ ~ ttamen lua hilautia tos ‘reddit , dum 5 tribus in-" i - 1 cltru&i lyllbgilmis iucuuétanter audeut quavis dc re ,l , A 8 ‘Icum quovis manum conlerere. Caeterum pertinaciareddit invi&os , 6 etiamli Steutorem opponas. Subhos prodeunt Philolophi , barba pollioque verendi , quile folos lapere puadieant , reliquos omnes mortales ,

1 Stfipbi Apud inferos magno couatu Silypbus laxum volvitin lummum montem , id rurfum devolvitur in imam vallem , illcquenlrfitmiumontcm tollit. [ DequdOvidius , lib. 3. Metam.] Ita quidamJureconlulti mittunt nos adaliquam legem: Ad earn ubi veutum elf, 8:nihil inventum, remittunt nos ad fuperioremlegem, atqueita le&oremSilyphio labore eatercent.

z Ere Dodanu lo uaeiae In oraculo ovts Dodouaco locus erat E. 1 - I 'uudique leptuszreislebetibus ita eompolitus, ut unus motus pioireret proximum, 8: isitem“proximum, licque lonitu perluccelfionem obambul.\n-1e in orbem, m to tempore dura at tinnitus Unde roverbium dictumin querulos : 8: quivis pulilla de re verba line fine lgacieutes. Qui pluralvolet coguolcere, le at Eralmi Chiliades, in quibus copiolius e1plicatur.,Illud obiter annotaufum, rpueriliter laplum Francilcum Picumm com-meutariolis illis , lcrip 11 inhymnum luum , de Trinitati: laude. Ad-lmiratur enim quolgrln interpretart dc loquacibus: Cum Suidas tefietur dici Ifolitum , wtpi 1-8'! p.utpeAo'ytln'uv , arbitrans ptezpeheyeir ,ltlem cllc ,§undpauea loqui, cum liguificet de re pulilla verba Facere , quod ell for ido-rum 8: parcorum , quos minima quxque moveut. Stepbanus in difiionelA036»; palamiuterpretatur de loquacibus. Sic enim air, "Es-4 82 mi me-peqalae Audenaiu xskuior, in-i vir weitiui Aaeiuivruv , vi 3' 1: 13 xeeiuttiovritnnieurn rigs? tia-5 p.a'§-ayes, ii get ‘eff file: ‘:31 eivlpen oixti , 03¢’ ti vifdfdtpld. Id ell : Efi autem proverbium , Do n o N 5. u at E s, dermal-ta loquentibae , velqaod as , dam pereutieur 4 flagella, jimat : vel quod ‘'vmtm'nm violentia [mat , a quo proverbium. - .“"63 De laaa eaprina. Proverlbium pro re nihili , limileilli , De afini

ra. Horatius , Rixanmr du ana j e rina. L4. Nimiam alrereamle. Mimus eli‘pPu‘l:§auus, quem citant inter cat-_

teros Aulus Gellius8t Macrobius: Nimiam altercando veritct amittitur.5 Tribute in/lrufli. Tres liiit, 0 aucis,utilluda ud Terentium:P° P‘ P P

Tris bedie nen eemmutabitir verbat -

F

B

C

6 Eting Stentorem. I-Iuncinducitl-Iomerus clamolillimum, utvox 'illiusellet ta , quanta quiuquagiuta hominum. Unde Jliaelos tr.

Z-rinept uraplm pstydhircfl ;a7uue¢e$vtp ,'0; 15¢-er eivdvie-at, 3'"! ZAMJ rtvnizerra.

Id ell :Stenteri afmilie magmmimo eneam -voecm balenti ,

Und‘Inelamavit, quantum aliiquinquaginta.

lJ

ll

l

~ I‘_ ._..r . A,"-.~"'~ - .1. ,\. .I .,.\IQIl "

.

llTireliam lapere, cseteros umbras volitare. Unde Circe ad Ulyllcm do

_l_4\

5tellas, Orbes, tamquampollire filovemetiuntur, dum..

- ~- t -_—' .._.- --‘n‘__'I _V____. _ ~ ’ 4' ‘ ' I _-_ -..- __---._; A_-t r;..' __ _: ' Q:-7-‘.';f:-2-frr.— -‘ i P‘ '_ l ,

Q ‘__ _‘_;;--.-¢_,;-1~.a,,r;'~~. an-:3-?*r:.:,-—1'J-.:l**_'-,4-,_-'-_-> . ,2;-_. '-‘ ' -- ._“_ ' , H _ ’‘ . . riff W , _ _-V» ——f-—-—:—;_-f_ -1

, . ,_

_ ~ _-<: » :.i 8 . ._~ 1 - 1‘ 1-=e.*-=1'~'*'1;“*-':’17-.-"‘—'"~_-‘ls-“ -r r=~ 5--~ " " - ' l‘ ;,_ ,___;-:~ e e -.';., ___ . - ~ ~ - -

E 1 '

l .

I2ll

F,.__

I‘ _"7,4‘.‘y

L1| ,5“. '

A

-\"‘/ 01' " ‘

-__@__1 1

1

1

‘Q

‘I .-B»)I "J, - ._._ \

Fulminum, Ventomm , Eclipfium ac cazterarum inexpli-eabilium rerum caulas reddunt , nihil ulquam hsefitautes,perinde quafi natura: rerum architeétrici fuerint a fecrctis,qualive e Deorum confilio nobis adveueriut: quos interim LNatura cum luis conje&uris, magnifice ridet. Nam nihilapud illos elfe eomperti, vel illud latis magnum cl’: argu-meutum , quod liugulis de rebus inexplicabilisiuter iploscl’: digladiatio. Ii cum nihilomuiuo fciaut, tamen omniale lcire profitentur: cumque le iplos ignorent, neque fol?-fam aliquoties , aut laxum obvium videant , vel s quia lip-

Idpnuntpleriquc, vclquiaperegriuautur animi,q_tatneu e-

} - -1-

» _ -,__ _ - >

__ ___ -_- -

/‘ "R

Y

2 -

‘ _ 0. C- A .'.» “ ‘ . - '\ ._ _ ,__ _,._ .. n .0 -is ' °

7 Umbm: wlitare. Homerus , Odyflie re. lcribit, lolum interlianes

Tirelialoqueus, lie ait:Tire Qpint i'p.a'ed’ot' ita‘!T45 ute -relmitt tier snipe Hep:-e¢dlu6,Olga wiwtwflat eel di rtual eiinwrt.

Hujru memfirma efl , _Huic ue mortao mentem dedtt Perfepbme,Ut [clue fapere peflit , alie autem umbn wlitaztt.

8 Qgia lippiant. Nimium ob ltudium. Animus autem peregrinatur,

Id ell:

dum intenti cogitationibus non litmus apud nos. Hontius 2l Dam peregre qflaniauue fine eorpere velar..\ Allulitad duas Fabellas , alreram de Pbilolopho , dum contemplaturalira

= in lbveam laplo , quem anusirrilit , quod conaretur videre quod ellet infpetrlis, cum quod ante pedes ellet , non videret. Alteram de Alirologo,(‘qui reverrensacoena , impegitinlaxitm , e parietc pr0min¢n$,€u)us me-

Clamat, at Stentera vineere poflir. ‘minit SWIM" C4-""!"'"“°1Q_wil-

Page 34: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

>

'1

lll*ll

~ll lQ1

'_-____.__-Q

‘ti

" aninet rem _pe_r le lacilem lruittfinodidiflicultatibus involvcre. Ita uqlecit

n

@

. I

. .

1? K rt ltd: o TN ~45a'as uuiveriitlia ,formasleparatas,primas mateuas, I quid ‘A limidelpiciunt, ac lprope c0mmil¢1'1flI\11‘a dl-‘in 9-.m°m1'Qdimtes, ecceitates viderc leprzdicaut, res adeo t¢l1\1¢$1"I lmqm;Lynceus , opinor, pollit perlpicere. T_um vero plj¢- #cipue prolauum vulgus adlpernantur , quoties trrquerrw 98: tetragonis, eirculis, atque hu_|ulmodt _pt&uus_ Matl1¢' ‘.matgds, 1 alii; fuper altastuduiilts, 8: s rulabynnthtlpc-2,ciem eonlulis , pratterea litteris velut in acie dilpolitis , aclubinde alio atque alio repetitis ordine , 4 teuebras ollun-ldunt imperitioribus.Nequedeluntex hoegenercqui futura;quoque pratdicaut conlultis allris , ac miraeula plulquammggieapolliceantur, 8:iuveuiunt homines lortunau, uthxc quoque credaut. Porro Theologos fileutio ttanltre . I >: {ii I -fii_.i' 2‘ T? ~for-gaflb pratiliterit, 5 ml -ratlrqv nayaylvav ii auvtfv , 6 nec

__ way“ I :' *_ T”-5* t='":.__."-':-;'*- -— -—~—~“ -

---—~|-_1~.i-——q------o---»_._

C

3T_._-._ @-b

,“\d‘"¥'

U9. Ff“1 ‘-1;Ill‘ .11 ~'4;-I.1

,,__r _ .r/"-~ .j

1I - ' ‘J-

N‘ '_ p ‘ |" '

4

l’4 I "

haue anagyrim tangere , utpote genus hominum mire

conclulionibus adoriantur, 8: 7- ad paliuodiam adigant,quodlireculem , protinus bareticam clamitent. Nam Illl

l

gillmlium definitionum , concluliouum, I°_ c_orollario-mm’ P;-opqfifiogmm t 1 explicitarum 8: implicttarum a-gmine lepti lunt, tot exuberau_t '=_ »_q>n¢'<P"_7l'"*¢ 9 "I "°¢Is_ Vuleaniisviuculis fiepoliiflltlfffilfl 2 ‘lam “l dabmmt

__i__ _ _ _'_ 1 _ __ ’ -_ +_ "*f*_ 1__ In -1; ' r ' ’ ” ’

e ~—-——:-1-_ 1 - _ -_ 1 _, ._ J r: I»:-Tr:—i* 7 1 _

;___, ;, ; * "_'_ _"-I W '--I #- "____i_''.____ __’”' ‘T'.“i“"i‘_

I 1 ii _ 'H_' 4 - __L" 7

- _ , . B “ll 9 _‘+ 1*i;‘a?;* 'I - ~ — 4- -~—~-~ \_- — — i _ ‘f ~ —a

- "’

,4_:§—f¥-- 4-.-_-- 22%----tw--.a-." \*~ -. p xi;

gt’ ‘L1, J"

*1

. -. ~.-t m _-_

dtllmt9uombus, quibusuodosomneisadeo Facile lecaut, utnon Is Teuedtabipennis melius, tot I6 nuper excogita-

‘us vocabulis , ac prodigiofis voeibus lcatent. Pratterca‘dum 17 arcana mylleria luo explicaut arbitratu, qua ra-h tioue couditusac digellus fit muudus. Per quos canales la-bes illapeccati in poileritatem dcrivatafit: quibus modis ,

qua

to Corollariorama Corollarium Latini vocant aaéiariam illud quodpratteudebitum addimr, di&um acoronis. Nam li in ludis placuillent a&o-

‘res, adjiciebautur eis garter coronam promillam , parv: corolla: quascorollaria vocabant. phiila: capiunt corollarium pro propolitione ,quam exaliis couclulionibusiuferuut.

cololent hoc tcrrere fulmiucs ii cuiluut 8 Parum Pr0Pitu DI “ §”?u‘l'”m U:""'l""."""'.""" I'll“’°"l’l?"“""“"lm' P“‘l‘ll‘ P'°'

lu-

Sauequamquam __n_on alii lttu_t, qui minus libeuter agn -llcaut meam in le beneficeutiam , tamen ht quoque non me- Idiocribus 9 uominibus obllrifli lunt , dumleltces lua Phi-lautia perinde quafi ipli tertium incolant coelum , ita l’Cll-

ui

830

perciliolum atque irritabile, ne orte turmatim lexcentis

quos mortaleis omneis ut humi reptantes pecudes , e lubO

O

_ 1 Qgidditates , eeceieates. I-Izc lunt portenta verboruma recent: rt ‘lb_us Theolopis excogitata. _ _

E z Alia‘: aper aim. Hoe imitatus ellexlcaromemppo Luctani,.;licutalia nouuulla. i

3 In labjrintbi. Dieuutur 8: piélurat quzdam I42:-intbi , lineis itacircumduélis, ut non lit exitus. Notatautem figuras Ptrologorum.“

4. Tenelrae ojimdunt. Hiuc palam ell , hoc loco rapreheudi eos,qui figuris his docendi caula utuutur: led in hoc ut res di cilior cog itu

1-»

nvideatur ut loleuttudoélt ollentatores, aut certe molelli. Qtorlum e m

Rabanus lutslttterarus liguus. Y“ l_ 5 Kai fdtirm zeeputpinev J remit. Id ell: Et bane eamarinam

movere. Camarina I alus erat, pellilenti exhalatione uoxiacivitati proxi-ma:. Coulultus Apollo num cam deberent liccare, relpoudit, mi anti! ‘pateepdfivdt, id ell , ne movete Camarinam. Poll, ob iti oraculi, de_licca- Irun: , 8: cellavit quidem pellis , led holles per cam ingrelli , populatilunt civitatem. Ita Servius , led copiolius luper hac re ,inC/ziliadibtegaie ,Eralmus. Ncquevero quilqtmminiquius interpretetur hic notari vere eo-logos , cum td habeam compertutu, Eralmum omnibus quidem Eiverelludiis , nulli tamenmagis quam Theologorum , in quototus no£les diel-que verlatur. Notantur a_ute_m quidamcralli Theologi, 8: nihil minusquam Theologi , qui vel ineptas quzlliuucnlas coulellautur vel arroganter"magis quam pie doéli lunt, id quod paulo poll ex i lius verbis palam fietpk

6 Nee bane anagyrim. Quidam anavyrim herbamputatit, qucc con-treélata, pellime oleat, quam Diolcoridls, lib. 3. lic elcribit: 'AnZyv-pt; $el;.tnc is-i ¢ti)l2m: zeal flellgdetc 1l'p0a'q4.¢epl; Z719. Atvdpeidqe fiat-l'!l.O0‘}&0$ is-xtepaiie‘ , tilrfiog xpipcn io_tx.¢ic._Id ell: A rte fiutex ejl , f0-

lm E9’ tnrgu a_/jmula aqua, arbor: fimtlu, adore ziyemerzter gravi flo-‘. I

rem habet crambe fimtlem.7 Ad palinodiam. flaanqvlia , recantatie, cum diverla oratione cor-‘

Ii 'mus lu riorem3‘ P‘ - I8 Parum (prepitii. Propitios vocamus Deos aut pareutes, cum irati

. non lunt, le bene voluut. Ell autem mirum litpercilium quorumdaml'I:heologorum: nam de cloélts 8: bouis non loquor, qui nihil non deli-l

leélo nimium ac molellis auubus tngeuuts. Explicitas exiguut ab omnibusJChrillianis, implicitasab eruditis. p‘ 12 Kpo|a'¢tryi-rut. ‘Kppe-¢tl-yefer G Ci vocant, flflitglttm, a Creta,8: fiiga compolita diélione , de quo Sfias lie ait: Iqm-¢t5yn¢ -rel up};nit xtm-5m: rtni , mi 6;¢vp£,u.¢-ea uti x.am¢v'ye'. Oi 3'5 pal» , 3'1:t-tale Kprnutit oi vwtfireu , ilpue Ming» sq; pa-tAt't' 9aJ\a1"]eatpat1'a'i'nete ,'t'¢tr/or it; rwahatdi -met, 3'00 izetivet einpuirhratv Kpa¢'¢tl'yt1'd. Id ell :Crefpbygeta jant_qtat contra a'e'rie fiigiditatem angafia fast‘, E9’ mum'-ltiones , E9’ refugmm. Nmnalli autem dicunt, quod Cretenfee ftmul cum1 Mine? Re e , maria imperium tenentet uteri infalansfugeraat ineat , undfi illa vacate font Cre/pbygeta. .

I 13 Vuleaniie vinculie. Apud Homerum Vulcanus obleplit tliorum luumlviuculis adamantinis 8: iuevitabilibus, quibus Martem8: Venerem irred-tvit. (Luz I-Iomerus, Odyfu 9. licdelcribit:

‘ B§p"l'p.|v it xalvteiirat , I-and 4);“-i five-a-odopeieavv ,:51 d: lite’ aiatpteli-:9 ‘#139 31:;-urn, mire: di dta-pale,

E Ap_e|x.1'86, an-rue, 3¢pa 3'14-1|-tdev all: plum.A0141; in-udti reifit dike: uxehpivot iipu.B:1If"ip.|t it -9iA.ap.u, 3'1: ¢t'Aa dipui i'x.u-re.'Apt¢i 3' lg’ ippfia-n zit die-ptetra tetiziup tia-tiny,

~ l'loAAei di mi I-Mala-eph p.eAa0p5¢n i§tzixme..' '1-I61’ ipdixua Am-rd rein’ inlet; 3'33 ldotn ,

l '00)} .9-:31 ptetzalpn.* Id ell : ‘I’Properiter {vie ino einam, m rofunda meat: tune, wqueloeet'a-

“eadem impefuit , egcaditque vineula infiangibilia {bin/irlubilia, at firmamanerent .- [id pajlquamfabrieewit dolam , irata: Marti , ivit in thala-mum , ubi ebara eabilia ptfitaverant eireamqae falera fadit viaeula , ineireuita alique. Malta autem Q9’ fupmae per demum efitfa faerunt,tan-

=qaam aranee temm, quas nalltu wderet , ne Deorum quidem quifquam.5 _t4. Elalanmr dz;/lintlianibua. Apte dixit , elabautur. Elabitur enim

F qui captus er_at. Quid ell enim quod dilliuélionibus lolvi nou pollit 215 Tenedza bzpennte. Proverbtum ell in eos, quillatim ac facile rem

expediunt, Tm’J’u¢ -r-latsvt, a lecuriTeuedia, qua ltatim occidebatur,qui in caula viélus luillet: led de hoc copiolius in Cbiliadibm.

16 Nuper exeogitatis vacabullt. Qua nec apud Etliuicos reperiuutur ,ut jorteitm , qaiddizae , qaalijieatie , eeeeitat , annilrilare , tramfubfiartiare, atque id genus lexceuta. ,

17 Arcana myfleria. Ludit Moria: tamenut lerio loquamur, vete-res illi Theolo i, qui vere Diviuas litteras imbiberant, 8: lapiebaut eas,non lolttmiutelligebaut dc rebus hululmodi, 8:'pauca tradideruut , 8: nonline revereutia Denique coallidil utationibus I-laeretic N '. Ofuln. UDC IUIVO

uiunt , ut qui ulli decretorum reli-agetur , aut ullum verbum commuter lla-l lupercilio defiuimus omnia , non (illum quid lit , led quibus modis id lie-tim odiolum illud nomen /uretiti occlamaut , cum palam lit , nullum ho- ri_po(lit, aut la£l;um lit. Veteres tautum crediderunt peceatum delluxilletuinum genus lougius abelii: a vera Chriili doélriua. ' " - b d ' ' 'a A am, nunc quam puttde dilputaut de modo deflttendt, quali veroI 9 Nvminilaa olflrieli. Nomina vocat titulo: debitorum , 8: quidem quidquam hoe pertinent ad Chrilliauam pietatem , aut Chi-illi myllcria ,

Q C2311!“. qua magis luut adoranda , quam txcutieuda lophillicis argutiis.

.4

__-J—$—_- ,__ - __-

9 1In

._.|-4-

Page 35: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

01""6_»—-"

5 v

i _ V _ _ ._{-—i— — 4" c ' .1‘

I

46; ~ STvr.'r1'rI1eLavs. ' 466qua menlura ,_ quantulo tempore in Virginis utero firable-lutusChrillus, quemadmodum I in fynaxi accidentia lub-fillant line domicilio. Sed haec protrita. llla demum ma-gnis 6: 1 illuminatis, ut vocant, Theologis digna putant,ad haec li quando incidunt,expergil'cuntur. 2 Num quodinllans in generations divina . Num pluresin Chrillo li-liationes? Nunzi pollibilis propolitio, 4 Pater Deus oditfilium ? Num D'eus potucrit s luppolitare mulierem , num *Diabolum , num alinum , num cucurbitam , num filicem PTum quemadm odum cucurbita fuerit concionatura , edi-tura miraeula , fiigenda cruci. Er , quid conl'ecral'l'ct Pctrus, Fli confecralfet co tempore , quocorpus Chrilli pendebat incruce? Er, nuim eodem tempore Chrillus homo dici po-tuerit: 6: num poll relurreélionem edere aut bibere fas litfuturum, jam nunc famem litimque przecaventes. Suntinnumerabiles 6 Aemokevxlur , his quoque multo fubtilio-res, dc 7 inllantibus, de notionibus, de relarionibus, de-8 formalitatibus , dc quidditatibus , 9 ecceitatibus , quasnemo pollit OCl1llS adlcqui , nili tam 1 Q Lynceus , ut ea quo-quc per altillirnas tenebras videat, H qua: nulquam l'unt.lAdde nunc his I1 yvaiycbr illas, adeo Wupaddfxs , ut illa Stoi-1.corum oracula , quae paradoxa vocant ,' crallifiima pra: hisvideantur, 6:~circumforanea, velut Is levius elfecrimen,homines mille jugulare , quam femel in die Dominico cal-ceum paupericzonluere. I4 Et potius ell'e commitrendum ,ut univerlus CoI'blS pereat una cum vi€tu 6:vellitu , quodajunt, fuo, quam unicum quantumlibet levc mendacio-lum dicere. _'[am has fubtiliflimas fubtilitates fubtilioresetiam reddunt; tot Scholallicorum via: , ut citius c Is laby-

r In fynaxi. Quod Latine dicere pollis, conjunflionem , live can-rgmmtuionem , aut comriliarionem, ita vocat Dionyfius, quam nos voca-mus euclumjliam , quod lioc myllerio reprxfentetur liumana conjunélio,6: , ut ita dicam, unirasChrill1anorum.

2 Illuminatir, at vocant. Tribuunt illuminato Theologo, nonnihilfupra Romanum Pontilicem aut etiam Concilium. 1

3 Num quod inflms. Q10: locis divus Paulus deterret ab liuiulmodiquzllionibus, qua: nihilconlerant ad pietatem, fed magis gignant lites6:rixas, fapinmr faflum , £9’ fibalam , ut ait Aupullinus , Diabali. Q10magis admiror , elfe Theologos , quibus nihil a iud placeat.

4. Pater Dem odi: J-/Ilium. Die mihi, caadide eélor, etiam li veraflntqua: fuperhis dilputamur, quzlo, cujus piz aures non ab illis abhor-reanti Et tamen his abfurdiora plurima difputantur a quibuldam , nonfolum in fcholis publicis, verum etiam apud plebem in concionibus. iDe-_ploranda is funthaac, quam ridenda. -

5 Suplxifitare. Etillud unumelleverbis illorum fiiélitiis, proeo quodell, fuppolitum live perfonam alfumere, quam Graccinonnumquam vo-icam uwefnrn. _

6 Ara-uam-;_;i'¢:. Id ell, fubrilia zgudgamentn, vox ell compolita aArr:-iis, quod tenuis ell,‘ 6:aé¢-)5», qu n|;\gu lignificat. Arillophanes"Philolophos de minutulisquibuldam rebus di putantes, Arm-one-znir, 6:Am-roams; vocavit 1": n¢iAau;, quo nomine, utrdigni lint, fedulo no-illri Philofophi , 6: Theologi o cram navant. Philollratus Apolloniumtamquam verum Phil ofophum elicit, 063% itm-r¢Ao-ya'q¢ J'¢J“uaima rail; A6-7a;. Id ell, Neque d'e tmuiéua illic nugi: babrufle orationes. 1,

7 Inflamibm. De illis inllantibus loquitur, quze Scotillx ponunt ingeneratione divina. Porro id quod in liners punélum , in motu mutatum-112, id in tempore, inllans, dicunt elllr. EtScotusd:fi.z. ’iz'b.z. ponirinllans unam illarum quatuor menlitrarum, qua dicit menlurari muta-tiones inllantaneas.

8 I-‘ormaliraribm E9’ qxiddiraribm. Formalitates eas vocant , qua:recipiuntur in fubieélo , quidditates autem qua: recipiunt.

9 Emirarilna. Somniant euamzm-uaéyei nollri quafdam differen-tias individuales 6: individuationes , quarum Thomas , fecundi fcripri,di/I. 3. prinfiium elle vult maieriam 6: quantitatem, cui Scotus fupereademdijlinfi. refi-agatur. Atque ita diverfa fomniant (omnia. Has diffe-rentias quidam ecceitates, quidam forteitates vocant, portentainauditamonllrolis 6: inauditis vocibus appellantes.

no Lynmu. Hie unus Argonautarum fiiit , ram acuto prmditus viln,ut iplos vifu penetraret parietes, quo nollriSophilla: longe lunt oculatio-

l

l

H

res , quippe qui ea vident , qua lunt nnlquam. I1 r §)__u nufquam fimt. Nam neminem , opinor, tam bardum elle,

qui harum nugarum aliquid elle putet , 6:tamen mirum ell , fluam nihilaliud quam de feeundisintentioni us, naturis communibus qui ditatibus,relpe£libus, ecceitatibus, atque id fienus aliis lexcentis , his nugacioribusnugis difputent. Qumque hzemon ra l_'omniant, fubtiles libi videntur,gravique lupercilio eos qui his contemtis, adipfas res penetrant, pra: l'econtemnunt.

_ I 2 Fvépur. Idell, /Enunriu , quas wupuléfas vocat , id ell , ino-numu. ' -

P i 3 Lrvim efli crimm homines. Sic enim dicunt, propterea quod alte-rum immediate ell contra Deum, alterum immediate contra proximum.Argutior proFe&o ratio quamquam Chrillus, ci'alli1svidelicet Theologus ,pomerit intelligere, cum bovem proximi in foveam prolapfitm, etiamin labbato extrahi voluerit.

:4. E: patina ej/‘E commimndum. De hac re vide in dermis cdnonicisxxtr. quzll. tr. ne quis arbirretur , 6: in lententiis, lib. 3. dxflintl 38. ubiex Augullini fententia dicitur; quod perfeélus , ‘pro vita alicuius, non de-bet mentiri , fed verum occultare-: ac li longe a 'ud ellet verum occultare,6: mentiri.

15 ubyrinrbis. Labyrinthi, loca erant viarum ambagibus adeo in-flexa , ut qui imraflet , exitum in eis invenire non polli:t,qualia quatuorfuilfe memorantur.

A

B

C

E

F

\vl

rinrhis temet explices, quam ex involucris I5 Realium ,'7 Nominalium,Thomillarum, Albertillarum , Oceani-

llarum , Scotillarum , 6: nondum omneis dixi , fed pr2ci-puasdumtaxat. In quibusomnibus rantum ell eruditionis,

ptantum diflicultatis, ut exillimem ipfis Apollolis 1* aliop lpiritu opus fore , li cogantur hilce de rebus cum hoc novo

A Theologorum generc confcrere manus. Paulus fidem pree-i llare potuir , at idem cum ait: Fide: qfl jiabflamia rerumfimpnmdarum, argumemum non apparemium: parum I9 magi-llraliter definivit. Idem ut caritatem optime przellitir, itajparum Dial:-élice veldividit , vel finit , in priore ad Corin-‘thins epillola, cap. 1;. Ac piequidem illiconlecrabant ly-naxim , 6: tamen rogati 1° de termino a quo, 6:terminoad quem: de ti-anslubllanriarionc: de modo quo corpusidem lit in diverfis locis: dc dillcrentia , qua corpus Chrilliell incoelo, zua fuitincrucc, quain lacramento lynaxeos:

,quo pun&o at rranslubllanciatio , cum oratio per quamp ea fit ,ut quantitas difcreta lit in fluxu , non pari , licut opi-nor, relpondillent acumine , quo =1 Scotida: dillerunt hate,

t ac dcfiniunt. Noverant illijelu matrem, ‘led quis eorumtam Philolophicedemonllravit, quomodo Fuerit ab Adz

‘ macula, prwfervata , quam nollriTheologi? Petrus acce-pit claves , 6: acccpit ab co , qui non committat indigno ,

* 6: tamen an intellexerit , nefcio , certe nulquam attigit lub-\ tilitatem , quomodo =1 fcientia: clavem habeat is quoque,‘qui lcientiam non habeat. Baptizabant illi‘pal'lim§ 6: ta-, men nufquam docuerunt, qua: lit =2 caula ormalis, ma-rcrialis, efiiciens, 6: linalis baptifmi , nec 1+ characleris

‘ delebilis, _6: indelebil.is_apud_ hos ulla mentio. AdorabantLlquidem illi, fed in Spiritu, nihil aliud lequentes, quam il-lud Euangelicum, fpiritus ell Deus, 6: cos qui adoran:

‘cum in fpiritu 6: veritate oportet adorare. Verum haud ap-paret eis tum fuiffe revelatum , =5 una eademque adoratio-ne adorandam imagunculam 1° carbonedelineatam in pa-

! ~ ~~-- ~¥'m». IV.- - Gg riete,16 Rcalium. Hi ponunt univerfalia elli: res dillin&as a lingularibus,

uantiratem a re quanta, rel'pe£l'us a limdamentis 6: terminis. Undeadaltum pulicis totum mundum dicuntmoveri.

-" 17 Nominalium. Hi dicunt univerlalia nihil aliud elle, quam ter-minos.

. 18 Alia fpiriru. Sophillico videlicet 6: mundano, quem l'e habere—-av_I;‘I~

'5-D

Dpnegat , ll: flit : 'l<Imi'; ll J 13 mripa rt? 160748 1'/ui¢o_u.|v , oihhai 1-3l '1-n'5y.¢ rt? Gui’. Id ell : No: enim non fpirirum mundi accepimut ,fulfpiritum Dei.

' 19' Magi/fraliter definivit. Allulit ad glollema illud quod ell: in prin-ei io Decrctalium,alTerens diflinitionem fidei, a Paulo datam, non

tclfia bonam , tum quod conveniat fpei, qua: etiam elllubllantia rerumfperandarum , tum quod tantum loquatur dc Futuris. Dillinitautem ma-

rgillralitcr fidem lic, I-‘ides efl wlunmria ccrrirudn aijintium infra finen-Qriam , E9’ fupra oyiniomm conflitum.. zo De mjmino a quo. Hujulmodi nunc nollri Theologi tra£lant ,ifuper 14.. ' diflinflionem , qua: plurimum habent conrentionis , 6: pietatisnihil. ‘ \

z’: Scorida. Sic vocavit Scotillas, alludens ad Jnvenalem, qui Stoicogvocavit Sroicidru : _

' Fugerunt rrepidi , vem ac mamfejla farenrem ,l Stoicirle. '

zz Scimrie cla-vem babeat. Hoe conllanter allirmant, /‘uper di/huff.f r8."lib. 4.. Nam clavem fcientia: dicunt, non aliquam aélualem aut ha.bitualem fcientiam_, ut verbis eorum l uar , aut ullam dilcretionem,fed lolam auéloritatem 6: porellateim cdcillériiéndi , quam Scotus dicit

lie elle in eo, qui omni fcientia 6:dil'cretione vacat, 6: liis, qui col-6liigit lentcntias, clavem lcientia: vocat lcicntiam difcernendi.

2 3 Caufia marerialis bapnfmi. Nam in liugulis lacramentis caufiuquatuor inquirunt.

24. Clmrafleris delebilic. Vocant charafiera lignum quoddam fpiri-tuale, imprellum a Dco lulcipienti lacramenmm , non iterabile, ma-nens indelebiliter. Porro facramenza non iterabilia dicunt elle tria ;Baptifmum , Confirmationem , 6: Ordinem. De his charaéleribus ,neque facrze littera: , neque veteres Theologi meminerunt. Czterumquemadmodum Allronomi , non poteates motuiim ccrlellium varie-tatis caulam invenire , eccentricos 6: epicyclos in orbibus finxerunt :

4

lic neoterici Theologi , ut caulam aliquam darent , quare unum Sa-cramentum non, nili lemel , aliud frequenter liceat lhmere , hos cha-raéleres eommenti fiint quibus femel receptis, nam ut Arilloteles air ,iv}; aireiru J‘¢0r'|m;' T. iiil/\¢ e-up.Cm'm , plurima: de his dubitationesmotx l'unt , quales funt hx : Utrum cliaraél-er lit forma abfoluta,

- an relativum ; utrum lit in potentia animae , an in ellentia ; an Ba-ptifmatis fiamine 6: igni , etiam inlit charaéler 5 an Maria: 6: Chrilloetiam inlit charaéler.

25 Una eademque adorarions. Hare enim ell una conclulio Theolo-gorum, lcribentium, juper dz:/linfl. to. lib 3. Imagines rerum adoran-darum , eadem fpecie adorationis adorandas elle , qua ipla: res lignifi-cata: , fie quod li'res adorentur latria , latria6: imagines adorabuntur :li dnlia , dulia_: li h 'perdulia, hyperdulia.

26 Carbane. Allulit iocofe ad illas imagunculas , quibus Videmusnebulones illos otiofos allim parietes per otium inficere , quas di-cunt non minus adorangas , quam iplum Chrillum , cum tamentales a ueminc _, nili non admodum faui Capitis , lic adorari vide-mus.

I PIT‘:

Page 36: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

riete, utChrillumipfum, li modo duobus lit I porre&isdigitis , intonla coma 6: in umbonequi adhaeret occipitio,

EI‘K~nM'ION ' 468A lreticus non continuo cedat tot tenuillimis lubtilitatibus ,

nili tam crallus , ut non adlequatur , aut ta.m impudens tit3 iexfibilet, aut iildem inllruélus laqueis , U.‘-C lam par fit pu-

ginta lex annos totos in Phylicis, 6:ultramundanisArillo- ‘Em, Pgnndg quafi Magum cum Mago izommittas, auttelis 6C“SCOIlCl$ contriverit? Idemtidem inculcant Apollo-li gratiam , at iidem nulquam dillinguunt, 8 quid interliinter gratiam gratis datam , 6: ratiam gratilicantem. Horrantur ad bona opera , nee di cemunt opus , opus opera |6: opus operatum. Pallim inculcant caritatem , nec lecer |nuntiinfufam ab acquifita , nec explicant , aecidens ne lit ,an fubllantia, creata res an increata. Detellantur peccatum, at , emoriar , li potuerunt lcientifice definite ., quifit illud , quod peccatum vocamus , nili forte Scotillarufpiritu fuerunt edoéli. Ncc enim adduci polfum ,ut creda

Il

6 7 gladio fortunate pugnet aliquis cum eo , cui gladius litfortunatus: tum enim nihil aliud quam s tela Penelopcsretexeretur. Ac meo quidem judicio lapetent Chrilliani ,-li pro pinguibus illis militum cohortibus, per quas jamolim ancipiti Matte belligerantur, clamolil limos Scotiflas,|6: pertinaciflimos Occanillas. 6: inviélos .Albertillas unacum tota So hillarum manu , mitterent in’ I‘urcas 6: Sara-lcenos : lpeélarent , opinor, 6: conlliflum o mnium lepidilllimum , 6:vi&oriam non ante vilam. 39 Q1 iis enim ufque

B adeo frigidus, quem illorum non inflamrtient acumina?Paulum , e cujus unius eruditione licet omneis aallimare , ltoties damnaturum fuille quaelliones , difceptationes , g

'nealogias, 6:utipl'evocat, 4 Aoyopaxlws, li eas percalluillet argutias , praefertim c-um omnes illius temporis contentiones , pugnaeque rullieana: fuerint , 6: cralla: , li cuMagillrorum Nollrorum plus quam s Chi-ylippeis lubtili-tatibus conferantur. (luamquam homines modellillimi , iquid Forte fcriptum fit ab Apollolis indolatius parumquemagi llraliter , non damnant quidem ,' fed commode inter-pretantur. Hoe videlicet honoris , partim antiquitati ,par-tim Apollolico nomini deferentes. Et, hercle, parum ze-quum erat , res tantas ab illis requirere, dequibus ex pree-ceptore fuo , ne verbum quidem umquam audillent. lde

a

Tl

6 quis tam llupidus, ut tales non excitent acu lei? Quis tam‘oculatus, ut haec illi non maximas olfuiid‘ant tenebras?lVerum hare omnia videor vobis propemodu mjoco dicere.lNec mirum lane, cum lint 6: inter iplosTheologos me-lioribus inllituti litteris, qui ad has llivolms, ut putant,Theologorum argutias naufeent. Sunt qui v elut lacrilegii

t enusexfecrentur, (ummamque ducant impii etatem, de re-; §us tam arcanis6:adorandis magis quam ex plicandis, I0

3 tam illoto ore loqui , tam profanis Ethnicorui n argutiisdif-putare , tam arroganter definite , ac divinzze Theologixrmajellatem tam frigidis, imo fondidis verbii: limul 6: fen-

C ~ tentiis confpurcare. At interim _ip_li f_elicilTit_me libi placent ,{imo plaudunt, adeo ut his luaviflimis nazniis , noéle dl¢':

l-ieveniatin Chrylollomo, Balilio,I-lieronymo, tum f t qug QCCuPa[is, 11¢ mnmlumquidgm 051 fupgfflg ll m;E,u-_:_habentadfcribere, non tenctur. Etilliquidem confutarunt j» _ n _ __ an-~Ethnicos Philolophos ac Iudaros, fuapte natura pertina-ciliimos, fed vita magis ac miiaculis quam lyllogifmis , tneos quorum nemo Fuerit idoneus , vel unicum Scoti Quid-libman ingenio conlequi. 6 Nunc quis Ethnicus , quis Hw-I __, II

_ _. i. 1-I LL- '5_

-

l

.' / '

-_ 1 I ~

I.Q _.

‘ .

, I Parreflir digiris. Grapliice exprellit habitum6:§elliim, quo Chri-llum pingunt : nam digitis porreélis pinginir, iit vi eatiir dare benedi-fiionem , aut cruce le munire

467 M 9. r 1 A 2

2 treis habeat notas. Qgis enim haec percipiat, nili tri-

I

6 us"

d 'ml

cu

\ . . m l

' l"

ml

m1 I | 1 "1

L <’1_ :1?‘ _ _ 3

0- 7 v - - v—

\ "Q

.1

—1*-'-.—.?}* r _

lretiei, aut eoi-um argiiiias non inrelligunt, aut inielletlas fperinnt, alli l -~"'/ - J /If 7 I E iPll$Theol°gl5 meliiisintelligiiiit.

7 Gl4dwfommaro.Talem gladiimi nonnulli Principeslrishabentes , lzdi cum in- ma, a nemine polliint , nili limilembente.

l 8 Told Pnleloper. IlmA$i:-Q; ielv almiuiru. Id ell: Penelope: teliunnfoloere, aut rerexere , proverbio diélum ell, pro eo quod ell, open-am

‘inanem fumere, rurfumque dellmere, quod elfeceris. Nam Home:-us,, ‘ . 3 . . Odjflia p. fingit Penelopem ielam, quam interdiu texuit, noélu reteieuill,i.1;;';;.fi:€:::::;:;;;,1.‘E';*r:i"i,.‘:':*l’;:i':,:;,.*:"=..:,‘f.;,.*‘§..'":,:z:i£‘:' 2:12;: i=- “‘1‘!°‘° }?°‘*° »»-» M» -ii»-= H-=1=-==-1= P-f-= weI

quos duos a temporibus.3 Qgi/1 inrerjir inter gratiam. Theologi faper 26. dijlinfl. lib. 2. va-

rias ponunt lgratize diviliones. Secaiit enim cam in increatam, 6: crea.tanti in arge acceptam, 6: llri&e : item in largillime acceptam 6:llriélillime : in gratum Facientem , 6:gtatis datam. Item indilponen-ltem, praevenientem, 6: cooperantem. ,

4 A:-y¢p.¢;¢i'¢:. Id ell : Pugmu wrbmmn , quas interpres Grarcus ,U-is-ii; Asyw-p.3v, id ell, fediriones opi'm'anum,interpretatus ell. Sic enimaitllaulus, in eff/lola adfimorbeum: 'AAAal nu-Jr mp} Cg-nia-us mi M'-yogaxluq, if air 'yi'n~nu ¢0$vo: , lpi: , fl)uu'¢qp.i'ui, dz-civoiau :ron;p¢i'.Id ell .- Sed egramm circa qiujhbnn Q9’ pugmu verbarum , ex quiluufit invidia, rixa, maledicentiz, fu/ficiones male.

5 Cbryfippeis. Chrylippus dilcipulus fiiit Cleanthis, poll quem praefuitllholz Stoicorum. Hie loliius luit argutillima quazdam fopliifmata pro-ponere , quale fuit hoe : '0 hiya: rel: alpi.v|'*ro!6 ‘rel purvipia ale-r§r'i', 8 di-'ye i:po¢airni: T076 é-pivifa-oi: Myra, ii irpo¢alvfl:3;; aia-1587. Id ell :§1lu' dicitprofmtt: myfleria , impie agir,f:cerdo:profania di:ir,fuerdas igirur impie 4-‘git. Item illud :l's'i -rig i:r¢¢Aq‘ i'x.u'vqr di iii: lxrig, £3-3 Jr’-yg -1; g,;¢¢),,) Q’, 8';exzis , i-.51: flip: lxug i:r¢ai)nir. Id ell 2 Efl aliquod eaput , illud autemnan babes , e_/I igimr aliquod capur quod nan babe: , non igimr babes eaput.

6 Nunc qui: Frlmicm Induélione ratiocinanir , lo hillicam hancTlieologiam nee confiiiationem Ha:reticonim utilem Nam Hz-l

\

L

l

F

let promifei-at e nuptui-am. Unde licait:"Ev9-as auri aipariq piv ii¢ai'na-am pciiyuv is'Zv ,Niiirrds 3' al)o\i$ra-am, fin‘: d”au'du; z-upadri-re.

Id ell : -' ' Ubi E9’ inrerdiu quidem rexebarmagnam relam,| Noflu autem retexebar , pqfl quam faces nppofuit.

F i 9 Q50}: enim ufque. Toms hic locus iipvieic aceipiendus.io Tam illoro ore. Id ell: lrreverennr, l'u'riile ell illis, ¢'m'ir1-on ari-

‘-ii, l¢l|iIl’T‘l'Ol§ xi,-iv. Id =11; lam; pedibm, atrium mzmibiu.l i i U: Euangelium, ant Paulina: epijloliu. Ex lioc loco palam ell non‘reprehendi Theologos doflos 6: pios , fed eos qui totam vitam in hiiiull‘modi conliimunt quzlliunciilis , cum in primis oportet Theologum iplosimbibille fontes, 6:'in lege Domini , no£les ac dies meditatum ellé ,ut alliduitak vertatur in naturam , ut non foliim intellig-at humano more ,

*l'ed etiam all-iciatiir 6: rapianir. Nemo vere intelligitChrillum, nili tra-p élus a Chrillo. Tantum abell, ut ab hiscomprehendaiur, qui impiipro-i pter fophillicas natnias, nihil omnino vel fciiint, vel legiint. Novi per-multos Theologos , Doélores , ut vocant , qui ante quinquagelimumannum nondum evolverant omnes epillolas Paulinas, Nut per familiarita-tem mihi fatebantur. llli quoties ad inter retandum laci-as liiteras acce-

“dunt, Dii boni, quam fiigeni, quam lqrclliit omnia , quam nihil adfe-lrunt Chrillo digiium.

l

1 For-

..- 'A

'$‘* |—3 ii i __ ‘

'1

_-?_ _,__

Page 37: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

f . P. . . P :]im, data autem opera , inntavit fzpie in aler. Indicat autem hoc loco

< . 5. fs - . . P° . .tas, inte imonium applicent magnum ligillum Uniyerlitatis. _\ ii Diem infercrum res. Nemo putet hic rideri inferos , fed fabulas

- I2 News orbcs. Veteres lphzeras lingulas eptemtribiierunt planetis.-His in-ipoliuerunt O&3VUll1 orbem , llellariim fixarum. Deinde videntes

. ‘"----__,_ ‘ ___ > _ _ _ _ __ ¢ii_q-\ -

71

I

O

469 STVLTITangelium ', i aut Paulinas Epillolasvel l'eme1liceatevolve-re.Atque interim dum hxc nugantur in fcholis, exillimant Il'el'e univerfam Eccleiiam ,' alioqui ruituram, non ali-ter lyllogilmorum fulcire tibicinibus, quam Atlas coelum Ahumeris liillinet apud Poetas. Jam illud quanta: Felicitatisielle putatis, dum arcanas litteras , perinde quafi cerea:¢lint , pro libidine I formant ac reformant, dum conclufio-l_nes liias , -quibus jam aliquot Scholallici lublcripferunt,plus quam Solonis leges videri pollulant , 6:vel Pontificiisdecretis anteponendas ,dumqueveluti 1 Cenlores orbis ad3 palinodiam trahunt , li quid ulquam cum ex licitis 6: im-plicitis illorum conclufionibus , non ad amullipm quadrarit ,ac non lecus atque ex oraculo pronunciant: bee prcpofirio

-

I IE L A v s." 47¢‘A parturiens, is Vulcanilecurim imploraret. Quare nolite

1;4 fcandalafa efl: hiecparum relzcrcmialir: 5 hec hcrejim olet: I6 beemale iinnir: utjam nec Baptifmus , nec Euangelium ,nee Paulus aut Petrus-, nec fandlus Hieronymus autAugullinus , imo nee iple Thomas , 7 alpaca-rezuitil-rci/roeChrillianum efiiciaf, 'nili"* Baccalauriomm calculus ac-cellerit, tanta ell injudicando lubtilitas Qgis enim lenlu-rus erat eum Chrillianum non elle, qui dicerct has duas ora-tiones, 9 marulapurer , 6: matulaputct, Item ollc fcrvere,6: ollam fm/ere , pariter elle congruas ,nifi lapientes illi do-'cuill?:nt ? (luis ta: itis errorum tenebris liberallet Eccleliam,qiios ne leélurus quidem umquam quifquam fuerat, niliIO magnis ligillis illi prodidillent? Verum , an non felicilllimi dum haec agunt? Prarterea I I dum Inferorum resomneis lie examullim depingunt, tamquam in eaRepu-blicacomplureis annos lint verlati ? Pratterea dum pro ar-bitrio I1 novos orbes fabricantur, addito deniquelatillimoillo, pulcerrimoque: ne lcilicet deelletubilelices animaccommode vellpatiari, velconvivium agitate, vel etiampilaludere polfent. I-Iis atque id genus bis mille nugis ho-rum capita adeodillenta difiertaque funt , ut arbitrer neeJovis cerebrum aeque gravidum fuilfe ,_ cum ille Palladem

i Torrmmt ac reformimt. Notat eos qui non accommodantfuas fen-tentias ad mentem fcripturariim ,_ fed lcripturas ad liiam mentem tra-hunt 5 quod vocant fiindare , veluti cum duos Petri gladios trahunt adduprliictem potellateni -, --cum-is--locus prorliis eolpefilet ,» ne pugnemusCh ' iani.

2 Cmfam orbie. Cenfores Rom: morum magilli-i6: iudices erant,hi cives lie iiotabant,iit qui Senator ellli, eSenat_u ejieeremr, qui EquesR?_ln8flUS, eqiium puglicum perderet: qui plebqus, in centum tabulasre erretur , 6: ierarius eret. '

3 Paliriodiam eanere. Grzci proverbio dicunt, it-aampiiiv, pro eoquod ell, prius durrmara probare, 6:priorem fententiam revocare. Dehac paliiiodia, Socrates apud Platonem in Phzdrolicloquitur : '1-‘-cl 32-lei; é_u.ac,mivac-i it-cpl pt.v0eAe7ieev, x-a-hm:-is Ilpxlies, 3r"Op-ape: pi: iii:‘tie re, 211;:-ixope; di ; 15! ‘wig 5;!-,ll-elfhlv flpllillli dial ‘Hi! 1'56 ‘B35106 KI-xaryepiur, tix. 1;’-yvbya-iv , ii:-ra-cg “Ounce; iuci would-ac: dai wired! nip mau-ptimv n'ccAn9idiecv , wupuzpipa eirichwl/e. Id ell : Efl bu qui peccant cir-ca fabulariem riarrarionem expiuria imriqua quam Homerue quidem noncognavir , Steficborue autem , acidic enim privamc fair proper Helene:maledic;ri‘Z:arr; rim ;"gni;'_z:'r/it , flmmnigwzifimerm, qui fimularqiuomnem no mm eci e,e we igio r . .

4 Scimdaloja ejl. Data opera barbariem eorum iniiiattisell , waivin-

v

C

D

Jun, enim Grzci illas-peeiiv, id ell, pert/er_/ionem vocant. Ell autem lii- Eflum lcandaluin , quali waif» , -1-it-' ls‘: xeiiicmer it-cpl vir eiinidemr.id ell: Claudicans circa -verimrem. Alcaiidalo autem inepte diciturfcan-dalqiu. .

5 Hec lure mi oler. Sic enim i li dicunt , bee propofirio fa it bu;

revocationes 6: condemnationes frigidas , qua: habentur in articiilis illiserroneis, ut ipli dicunt Pariliis 6: in Anglia, condemnatis.

Q 6 I-14c male rinnir. Sic enim Frequenter dicunt, bu propojirio male/bruit, quod iocole venit, iirimr. _

7 "Apis'o1rAu:eirane;. Id ell: Ariflotelinflimm , quod hic fete pri-mus fuit, qui Arillotelica milcuit facris. ,

2 8 Baccalauriorum calculiu. Nam in articulis illis baccalauriorumauéloritate 6: iudicio condemnantur propolitiones aliquot Thom;r:,quas,nelcio quis Pi-aterculus, cum tamquam veras dociiillet, ¢°1&II$ (Ilka lim-calauriis, revocare.

9 Manda pines, E9’ manila putet. Sic vertitqiiod illi dicunt, Sacra-ces cumc , 6: Socrates currir. Qiias orationes, nefcio quis Prater, dixe- AF ‘rat elle atque perfeilas 6: congruas, ut ipli dicunt: quo circa BaccalauriiOxonienfes eas damnaverunt. _

io Ma nie i illic Nam hic mos ell illis ut ll propolitionesdamna-*

quas qiiidam veluti certam rem narrant apud populum. _ I

oélavum duobus moiibus moyeri , dillentelqiie ab At'ill0t¢l¢ , uniulicu-1iulque orbis non elle nili unum motuni naturalem , coaéli fun: dicere al-terum mqtum oélavi orbis ellc violentum. Motu autem violenio non po-Itell moverifuperior orbis ab inleriori. QQO circa coaéli fun: ponere no- :vum orbem, quem primum mobile vocant. His deinde Theologi addi- Idcrimt decimum orbem , iiem empyreum dicunt: perinde cguali fan£lifelices elle non pollint , nili luum habeant cixlum. At Balili es hatreti-Acus rule-rfabriunu qfl trecemorfexqginra quinque , tell: AIIg\Illin0. A i

l

H

nu

l

I

1

é ' I it 4| l I1 it

\_ - --' . ' _ -'

I

mirari, li videtis eaput illorum 14 tot falciis tam diligen-tet obvinfilum in publicis difputationibus , alioquin enim/y ~ - - ‘"" " *"*' ~' ~ a_

_i - .__€_-—-1-_

— >

i I/

— if-§;: A -{ ..

‘ @- L.

AA .i_"—:"_‘—?l_f_i“

§\‘-WWl‘ .

pr‘ _ J‘ ($1 '

I I. illi ' I I- l _. l 1l‘1_ .,, ‘. i-..-.lLn.l..p vi‘, /.,.

a _ 1

. - _ - 0-40-

- Qunu-xv--» -~‘ V‘-‘F’

planedillilirent. Illud I 5 ipl'a quoque nonnumquam ridere'lbleo, cum ita demum maxime libi videnturTheologi, fiquam maxime barbare fpurceque loquantur , cumque adeobalbutiunt , ut a nemine nili balbo pollint intelligi , acumen

i appellant , quod vulgus non ad lequatur. Negant enim e di-gnitate Sacrarum Litterarum elTe,li Grammaticorum" legi-bus parere cogantur. Mira vero majellas Theologorum , lifoiis illis Fas ellmendoleloqui,quamquam hoc iplum habent

l cum multis cerdonibuscommune. Pollremojam Diis pro-ximos fefe ducunt, quoties quali religiofe MagglriNofirilalutantur , in quo quidem nomine , talequiddam lubelieputant, quale ell apud Judazos I6 'i'e'rp¢ypaqu-[.4-¢'r0v. Itaqueneliisajunt ell: MAGISTER NOSTER fecusquamma-

Tm. IV. Gg t julcu-

l

//

////7’/412/\

\ \\ \ t \ \~ \ ~ . \~» ~ _ s ‘ 3 - __ l -_ v _ .\~.V \._ - _ \ ~ ._ .- :"\\ \‘ §‘_X\“ g Q ‘ \ c . \.\ \ I-, q _ '- ‘\\f_‘_‘-, .0

rx I \“§<*~v:.<.> ~- \ . r . ‘ at .1 \ ~~\~ I‘\\‘l Q‘? " ~ F “ \‘ \\‘ ‘ - ~ - ~ ‘ - \\\ “ ‘ ' “

.7. .\ J \ ‘_\\\ \ t .\, . -‘\_\\ _\‘_. ::.\\‘ g N \‘\\\‘ , .\ “\\\~_ _\\ \~ -3 -\-§\\ .

\ ‘\~‘\ \\‘--N --‘ .~\\ - I ‘ ‘ ~ ?\ -» ~. \\ \\\\ ‘\\{ 4 -\\5\- - u j. _~ . ~ \\‘> ~ \ .\ :.\ ‘§\ ~ s -_ \ \\

_'_{ ‘t ~:.\\_' \j Rt ‘.~\\-- f _ t ._ ~\. "\ ‘\\‘\\ \\:._ \ ;\\\:_\: _‘\ _~;__‘\\\__\,_~\\_ \‘\ ‘ \ , k 3 \\_\\\\\\ ‘>\\

-\ \ \.\ . \ » \ K \» ~ ~\\~\\ \ : '_ \ \"§\.

\

\

. ‘_ \\ >_\ IN‘ .\. _

i\ \ Q \\\\§7; \.'j-‘ \\ \{\\* . 1\§\~~.\\\> \~_~::

\_ ‘ ~\\\?§

/,3/,

/ /

\ \ \

R Q ‘. ‘N. _- \‘§\\\\\

\

\

Kw

\‘

\

///$1§

-- — . _ A 3" _’ ‘ -~— — - ——~>~— - - 7

i3 Vulcarii fecurim. Ell Luciani Dialogus dc 510110 eapite grhvido,cujus caput, iplo Jove iubente , Vulcanus fecuri.mediiim fecuit. Atqueita e Jovis cercbro Pallas nata ell.

14 Totftlfclii. Id potillimum videmiis in Doéloribus apud Parilios,quorum capita totliifciis lunt obvoluta , ut vir pollint evolvere lele. Dilli-lit autem , quod ruptuin in varias partes, minutim lblvitur.

i5 Ipfa quoque nonnumquam. Vehementer llultum lit oportet, quodipli quoque Sniltitiae ridiculum, ac llultumelle videatur. I-ioc, quod air,nimis verum ell in multis , qui nihil exillimanteruditum, nihil acutum ,quod non lit barbaris ac lpurcis diélum verbis : quicquid elegans , id ii:Grammaticum al'pern_antur. Simplicitas fermonis probe decet Theolo-gum, fpurcities minime , qua: veritatem non nudam , ut ipfi jaélant,ollendit, fed oblitam 6: fordidatam.

i6 Ttrpaypépparcv. Id ell: Qgaruor lirrerarum , quod l'olum aime-dniinrm, id ell, inefabile ell inter nomina illa decem , quibus Htbrxi

LDeum vocant , qua: , ut etiam Hieronymus in epi/Zola ad Marceflam te-llatur, illa liint. Primum , In; quod Aquila, irxvple; id ell, fbmm in.

terpre-

,-,,.-,_ '> ~

. - 4i7 ' — V ‘ '

l 7%— if ' " ' ' r 71;" — .1; 7' ‘. .I - . -~ . ‘ » _ IV S_\_ ' 7*‘ Fl-3‘-':. “- " ‘~ _ ;\ . ' - \\ -~ _ "~ ~ . \ . g ~- ~. -_ - ' - _ . \ ~\ -\ . .‘\\.i \ I ‘Q S _ \ . ' ~*+\\\. ‘ ‘ \

. _ _ -‘u‘ ~ Q - ‘ \_ ) \ \_. -_ _> _ _ \ _ _ _ ‘ \ . _ \ \ \ \ _ . _=\*\~ \.:\ -' . q - \ 3 - __ \‘§-I.-. ~31; ~ l

1 \ _- . \ \\ \‘-§\‘; ~‘ . ' ~ , ~ __ . \ ‘, ,\\ l\\ \_- \ ~_* \~ \ ~_ : \ -_ * 3 ,» \ ‘ ~ . J ‘ ~. §~ \\-; §" ‘ft I

\ I

l

4

I

I

Page 38: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

'1

{ff I

.1-"' ~-.. P ,

\

471 Marla: El‘KnMIo1~; 47';julculis lei-ibere litteris. Qiid li quis praepollere, _Nofier A ltltematicis utentes rationibus , quas praeterirepiacnlum lit.Magiyler dixerit , is femel omnemTheologiei nominis per- nodos habeat caleeus,quo colorecingula , vellis quotverterit majeilatem. Ad horum felicitatem proxime acce- dileriminibiis varieganda ,_ qua materia , quotque culmis

. . . . . . C. l . I .

8

dunt ii, qui le vulgo Religiofir ac Monachor appellant Iutroque Falliliimo cognomine, cum 6:bona pars illonimlongiliime ablitaReligione , 6:nulli magis omnibus lolintobvii. Iis non video quid pollit elle milerius, nili e omultis modis fuecurrerem. Etenim cum hoc hominum

I3

genus omnes 1 lie exlecrentur , ut fortuitum etiam occur-L0 fi_lum ommolum elle perlualum lit, tamen ipli libi magni

ce blandiuntur. Primum lummam exillimant pietatem , li

dem poflint Deinde 4 cum Plalmos luos , numeratos q i-dem illos , at non intelleélos , alininis vocibus in templis derudunt , tum vero le putant Divorum aures multa volupte demuleere. Et lunt ex his nonnulli , qui lordes ac mendieitatem s magno vendunt , proque foribus 6 magno mu

itu panem efliagitant, imo in nullis diverloriis, vehicu's, navibus non obturbaiit, non mediocri profeélo reli-

quorlim mendicorum jaélura. Atque ad cum modum hmines luavillimi , lordibus , inlcitia , rullieitate , impudetia, Apollolos , ut ajunt , nobisreferunt. Qiid autemjueudius , quam quodomnia faciunt ex praefcripto , quali

“N'@§'-\» -‘es--~a-Q-Q.-Q ,_ r.__*1q§P » - - Q? — ‘ -. . 4. ‘_ ,_14} ‘iii-

! 7 1 -

ulque adeo 3 nihil attigerint litterariim, ut nelegere qui-' . ' u

tau

onn

Ma_ -__q

//’//

/,/"/////4

///0/

//r Z 9

/W//(/ av Z/.

\\\

/\\ K47,’?\ \\ §\\

~ \2/

i ~ \ \ ‘ \ \ \ . ~\\ \~\. ._ \\\__ \\ ;\.. \_ _\ 7<\\\~ ~* <>.~\j1>§\‘.?§§‘7§\‘.\\\‘ t

\~ \‘ \\\_“\-\;»\",.

\\\ .‘\\ \_ .§‘\_\\_._\§\,\~_\\ \

\

\, §

’ \\

\\ ‘

.3N

-.\

-4 _~ V A _eA

terpretatiir. Secundiim, Whit Teriium; D*n'1it ita: Dem , ligicant. Qmrmm , nut}: quod LXX virtumm, Aqui exercmucm intepretatur Quintum , ]i‘5y id ell,exccljum Sextiun, :1 mi 1mi,idequi era. Se mum ‘rm, id ell , Darmmu O£lavum , n quod in,flu‘? 57!, i ell, laudaie Dommum, tantiim pomtur Nonum, deq 0

Vaii,I-Ie, uibiis lignatur,con|un&a=: nihillonant Qio myllerioinnuuntdiviuam e entiam modisomnibus inelliabilemi at nosillam totam depingimus ineptis, ut ego c-nleo , commentis Nam ut lcriptum ell , nu‘HBO WI, id ell, pofuir renebrai fecretum jieurri Decimum , "iv quodAquila animi, id ell , robuflum interpreiatur. Sunt6: alia nomina, qu;>us ;Deuq;pud Hebrazos lignilicatur, ut Wt: . id ell, ignii , 6: i"1DJflf

ien ll, c.r (giro ue fal/ijlimo Nam Mdfldthlpi Grazce dicitur lolitarius , 6: reli

gio ni a iud ell quam pietas6: Dei cu tus , quod ell omnium Chrilliarum d uitur autem de malts, qua: maxima turba ell, 6: hoc covnominein ignis

2 Sic cxficrerirur De vulgo 1 uitur Er nimium verum ell quoddit _ uiniple diviis Hieronyniuste atur,Rom:n uoque Mariachi nomen

invilillimum fiiillei uamquameitempcllate nihi erant Momchi, iia‘Vere 6: limpliciter C rilliani, nullis_o_b_llifi€ticerimoniis, nullo pro 'fqcultn, nullis vinculis, nulla lervitute, led in libeit-ate lpiritus Deo erVientes.

e' 3 Nibil arrigerinr. Olim Monachi lere laici erant, quales B-nediélini6: Francilci locii. Unde liint qui piiteni irreligiolum , lcire littcras, prmcipubonas , nec recipiunteruditos, 6: libenter expellunt forte receptos, cuipli ventres magis lint, quam homines. '

4 Cum Pfalma: fuos. Attende , leflor, non rideri cultum Divinuni,led eos, qui plurimi lunt, qui non curantintelligere quod plallunt , 6: o-diolis clamoribus implent templiim , quali vociferatio deleélet luperoTum preces non numero conllant , Fed animi alfeélu.

5 Magno vendunt. Venduntdixit , pro ofleniarit. Ita Politianus. Vultu-que ml/lei , vendunt fanciimorzias. Simulantenim nonnulli lordes , ut placcipiant a mtilierculis. -_ 6 Mngna mugim. Pudet me , quoties id video, 6: tamen videmus: imo_irrum(pun_t in diverloria publica , obllrepuntiirmediis conviviis, nihil pudetSacer otes. Paulus manibus laboravit , Qhrillus ulus ell liberalitate amic1:311. Ego piitarim magis convenire , ut illis , li boni lint, alia ratione pro-

eretur.

ill; fa ___ ___H _.__-n§

l"

r

1 r

1 \\-

D

II

l

l

6 I I . Ila‘ I ' . . . .. . ..

0 . ‘n ,0‘ 0 . . _ . 0“ i .

hic loqiiitur , fun‘ quod iizeflicbile ell. Nam quatuor illa: li_ttera:,_J , He, y ‘ ‘lb d“l'l“ls °°m'P“ hm I ‘mm ml‘ B°"md' ' q“°d ‘ix ‘um’ P‘f°f ¢P‘ll°"

' ' ~ ' "I ' 3% . ' i ' . . ' ,3

lb: , F '.. F '

m ulg

s.

us

o- l

l

latum cingulum , qua lpetie, 6: quot modiorum capax cu-cullus, quot digitislatum capillitium ,.quot dormiendumhoras‘. Atque hzec quidem aequalitas in tanta eorporum 6:ingeniorum varietate, quam lit inzqualis, quis non per-‘lpicit? 7 Et tamen his nugis, non alios modoperlenaueiaeiunt , verum invicem alii alios contemnunt , atque ho-

mines Apollolicam earitatem profelii , ob aliter cinélamvellem , ob colorom paulo lulciorem , omnia miris tragoe-diis milcent. Ex his videasiquoldam adeo rigide religiolos ,ut 8 liimma velle , non ni i Cilieina utantur , intimaMile-

B lia , alios contra, qui lupeme linei lint , intimelanei. Rur-lum alios 9 qui pecuniz contafilum ceu III aconitum horre-

yant, nee it vino interim, nee _a muliei'um£ont_i_i&ut_e_m_pe;

\\*W‘//2’\

\ ~

\ '\\i .

_ .

/

fa’H/__ 1I. c/A,>.\ti.

»\ \

\

'“4 Z_.___. — ' " _____

3 a - I, _ ____._ _. _ -. .

rantes. Denique mirum otiini'biisll1tdiui'n-',7j7‘r'iequidin -tione vitae conveniat. Nee illud lludio ell, tit Chrillo limi-les lint, ledut inter le diliitniles. Porro magma lielicitatisparsell in cognomentis, dum -II hi Pnrrigcre: appellari fegaudent , 6: interhos , alii Coletar, alii Minorei, alii Mi'ni-

7 Ft tamen bi: nugis. Aperit pellcm cerimoniai-um , quod his li-eticomplures , contemnant eos qui non eadem Faciant, piitantesin hiselliepietatem , qua: Chrilliis 6: Apolloliadeo non tradideriint , utdehorteiituretiam.

8 surrmic vefle Haber hoc ordo Cliiniacenlitim , quorum magnapara

lis. Cilicinam autemvellem 4 imam vocat, te exvillisca -rum fieri loleat apud Cilices ,flliiirde 6: nomen atMileliamvellem , pro mollifma pofuit Sicut6: Horatnis in eptllolis

Alter Miler; rexuim , cane pqiu E9’ argueVimbir cblemjderri

9 in pecimie cenraclimi Ammo contemnendaellpeciinia , quodliquid e in contaélu periculi, certe plus ell in contaélu foemina: , uampecunia: At fmminarum contaéliim non prohibet Francifctis , f tur-ppem amorem Pecuniz contaélum cur tantopere prohibuillet i Quod Gdivus Francilcus cum ait , non recipmrie . intelligi vtilt, rm: immgant ,cur addidit , neque per fe , neque per alios Qiiis enim dicitur per alum:aliqiud lllllillfifft P Et quid li cliirotheca contingant > Palam ell Fran-cilcum lenf e quod verba lonant Recipit dominus , cui lolviturpecuiiia Recipiiint procuratores , unde rece ores di£li. Adminillratio-nem interdixit pecnniat, non contaélum ed ad eum modum inter-pretatus ell Pontilex, nelcio quis. Deum immortalem, etiam.Pontificeopus erat, utintelligeremus rem vel ueris perlpicuami Verum hilce de/l'el)US dilputent alii - mihi latis ell il udoptare, ut Chrilli regtilam , hoe1" ell, Euan elicam doélrinam tanti faciamus omnes Chrilliani, quantifa-ciunt reg am hominis.

; to Aconirurn. Aconitum herba ell venenola , quam Diolcorides ,lib. 4,. interfi-igidillimas numerat, iodin laiiis crelcit, unde Pliniusau-élor ell , nomen habet , éicini , lie cum dicitur. Huius duaslpeciesDiofcorides laciens,6: de altero loquensait :Kri'im iimi wafiéatic, mltrite, mi Mina; mi iris 9-flat , icpeudioi; in-iiipurer, iceei xap¢§uMb-pmi. Id ell: Occidir autem E9’ pardales, E5’ fins , lupaififl’ omnem be-jliam , caruricitli: -impojirum Eiprqeflmn.

T I I Hi Fimigeroi. -Hz: liint portentola nomina , Chrillinnzilli6:uni-qtati , 6: caritati inimica , qua Paulus longe ante pratvidens , tantopeizidetellanis ell, nullas volens faéliones elli: inter Chrillianos. Unde "Co-winthiis lcribeus, ait: llapmcali ii Jpic clJ’iA¢ol dial -r.§'--iviita-re; re?‘rwpiu iipuiir 'Iiir§ Xpu'§, in: 1-3‘ iv-:5 Aiyn-rs it-air-rec, iuii ii ii}:-'4'!‘vxio-pastes, airs ell 1:4-rapes:-pivot iv 1'97 e'iv'rqii nii, xiii in £0131’ yrépcg.gld ell : Hvmr we , I-‘mm, per -idem imam» demini nvflri'_‘}¢fiiCb(:i:-

‘ e

l, l

§_

\

Page 39: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

-I--——- -"~-7 _ *- v— — '

47; STVLTI‘ ii Q t

Q’ ‘N

an l :"1—7!A€i '— JP ‘-1?’ _ " ii’ l - I I4 * _ ;__’_.. Y1’ _ _ * _ rm’ _ _:;_;__

1 _4 7 4. - ‘ -

- _@- _.._ 6 _.____ - V - ____ ->_- . -_ f _._____~_:___..__- -6-__‘_______ i_ __‘__i__ ___ __ , __ _}_ _- _?,.___t1-- --

\ - , ;__ ;;"€1--*__,-_; :"_r.‘i i i " ‘

~'wa-;11¢}?

*- -___4 7 .%_; '_, ’ T- ’___- 4 D

14- '7 “ 7 . it 4- " ‘ .. _ _ '. - , -1 '. ,

1'5 -I -—,; ; -Q1-31-"‘_'¢,f -'— - 3 /_ <_ _

- >4 2:,-',_"6 I» "4 ' ’ 7

go-<_.-~\-_

l A 1. - \"-

-

_\ \ _ ‘ _ _ . ._--— -- rm" \\ \‘— ‘ __ _ ___ — - -L.‘-v ~--~-0--~.-\-ml» Q‘ -'> ' "'

moi, an Blair“. Rurliim hi A Bmediél-inor, mi Bcrri4rdi'-nor: hi Brigidenfer, illi Augujiinenjl-r: hi Guilhelmirar, illi

/4 mm§ . . e

s

Q

1}'4cobi'r4r, quali vero parum lit, diciChri iimor. Horn sma na pars in tantum luis nititur cerimoniis , 6: hominutra itiunculis, ut putet unum coelum parum dignum elltantis praemium, haud cogitantes futurum ',* ut Chrillucontemtis his omnibus , I luum illud lit exaélurus pratceptum, nempc earitatis. Alius ollentabit= aqualiculum,omni pilcium generc dillentum. Alius Plalmorum centum's ellundet modios. Alius 4 jejuniorum myriadas adnume-rabit , 6: toties unico prandio pene diliuptam imputabit al-vum. Alius tantum eerimonianim acerviim ' proferet ,quantum vix leptem oncrariis navibus vehi pollit. Alius‘gloriabitur lexagintaannos numquam atta&am pecuniamnifi digitis duplici chirotheca munitis. Alius cucullam in-| ;_geret adeo lordidam 6: ciallam , ut nullus nauta luo digne-tur co re. Commemorabit alius le 5 plus quam‘-undecimlullrisllipzngiae vitam egille, lemper eidem all-ixum loco YAlius raucam alliduo cantu voecm adducet: Alius 6 lethar-

flcli in eodem meme , E9’ in eodemfiiemia. Quanto alletllu has fa&io-nes Chrilliana: ci 6:iimtati permciolillimasdeprecatufl Unde idem in- ‘ I " ' " . “ ‘ ' ~ ,dignatiir, quo alii cognomen lumerent Cepbo aliiApo1lo, alii luum,hoc ell , Pauli Wehementer ob id llomachans §Llld , inquit , di-vi_/ice eCbrijiia ' Quanto ergo minus l‘lU)UlI110dlllLllU$ cognoiiientis loriandumell l Idem cultiis , aut certe liber, idem villus , aut liber, i em Chrillicovnomen , multo Il13__',lSl8C¢l"‘l\! ac concordiam Nunc videmus ex histot dilcriminibus, magnas ac periculolas nalci dilcordias: de quibus quid 5attinet multa dicere , cum nemo nelciat.

‘I Siam: illudfir exacluriu. Nam Chrillus in illa oratione , ‘plena Fer-voris6:caritatis, quam ultimam cum luis dilcipulis habuit, po multacatitatiscommendationem, ita demum przcepiti A6 ni it-iv ii i'maq"i'm‘oiyawfici olmuiaac, icoceils Iiviiii-so-o bptiic. Id ell : Hoc demum mamm meum efl, in diligarir 110: mutuo quemadmodum dilexi "vos. Quor-llliim igitur tantas liomunculoriim traditiunculz , ad quas lolum dilcendas‘vita non liifficit, cum l-ine hac ,caritatem dico, quam lolam Chrillus prz-Fcepit, nihil bene a quoquam fieri-pollit , 6: cum hac nihil male 2

‘ r

l

fit’ , in idem dicarisomnei, E9’ ‘non fin: in vobis jiiflure , /iris 4utemper-

. : . 0. ‘. . : , - 0 .0 0. 0 fl

5 . _ . _ . .

m

radis-

T I 1!A" gum folitudine contraélum: alius linguam 7 _]Ug\ lilentio

B

-,}_

D

E

2 Aqualiculum. Tmeopiriniv ell, ab aqualue, quod olwcm lignili-lPerlius ,Satyr. t '

. - - - Nicgaric cum tibi calve,Pinguic aqualiculicc propenjii fejqilipede cxflat.

Quem dillentumdixit , eo quod Fratresilli Fere pilcibus velcantur , qui lquandoquidem carnibiis fiigidioi-es'lunt., plus pinguetlinis, quam_medicipituitam coiigelatam elle aiunt, genei-ant. A-d sec dillentum dixit, nevideretur dainnare, uod a carnibus abllineant , iam uam iie id iidemQ ‘l‘ ‘I _ q‘_magnopere probet‘Paiilus, led ‘quod tam multis 6: variis pilcibus le ingur-giteiit, ut nulli rei prazterquam omno utiles lint. _ i

3 Ejiindet modios. Attende, candide-leélor, non hic dainnari preces,quamquam ue Chrillus quidem has verbolas preces probavit , led modios ~

lalmorum, id ell, certas 6: llatas preces, modiis enim iuenfuramiis.4 §efimi:riem myriadru. Myrias numerus ell decem iiiillium ,ledne_c Q

hicieiunia damnavit, ledilla numerata, 6: in quibus tantum vorant uni- Ico prandio, ut nec corpore, nec mente quidquam pol'lin_t. Qiiibus mi-Irum, qpam glorientiir, qui cultum Divinum magis-externis 6: corporali-bus qui uldam oblervatiunciilis, quam lpiritu metiiintur. l

5 Flusquam undccim lufiric Nam tales lunt nonnulli Fratres,quil'poii-giarum , qua: (axis-fem er adlixrent , ritu , numquam locum mutent_,romniantes pietatem ulli: inanimata imitari: lpongiam quoque ell?! 11111-'

mal ., liipra ex Arillotelis6: Plinii lententia probavimus. Nam iplis detra-Clis, larpe languis laxis adhatrere videtur.

6 Lerbai-gum. Lethargus apolleina ell in polleriori ventriculo cere-bri, lomnum, oblivionem , 6: inotus aucitatem inducens uod oriturP » *1 .expituita crallillima, pi-arcipue inhis, qui limul inuitumvorant, practi-

F

LAVS. - 474

‘torpentem. At Chrillus interpellatis , numquam alioqui li-niendis gloriis, undenam hoe ,inquiet , novum 3 judice-lrum genus ? Unicam ego legem vere meam a oleo,de qua“lola nihil audio. Etolim palam nulloque paraéglamm utensinvolucro , ternam hiereditatem pollicitus lum , non cu-Fcullis, precuhz, aut inediis , led earitatis ollieiis. 9 Nee eosagnolco, qui luafa&a.nimis agnolcunt , illi qui me quo-que lanéliores videri volunt , I ° Abiaxaliorum cmlos , li li-bet , oecupent , aut abhis libi novum exllrbi coelum jube-

: ant , quorum traditiunculas meis przceptis antepolucrunt.‘ Cum haze audient , 6: videbunt nautas 6: aurigas libi prie-ferri , quibus , putatis , vultibus lele mutuocontuebuntur?Sed interim lpe lua felices lunt , non abl ue meobenefieio.

' Atque hos quidem , quamquam a Reptilalica femotos, ne-‘ mo tamen audet contemnere, praeeipue Mendicantes,pro-lptereaquod omnia omnium areana teneant , ex Conleliio-I‘ nibus , quas vocant. Q12 tamenprodere nefiis habent , I Inili li quando poti , labulis amoenioribus deleélare le vo-

‘Tom IV G

lunt, led eonjeéluris modo rem indieant, tacitis interimI g nominibus. Quodfiquis I1 hos crabrones irritarit, tum in

_, ,3 3 ___, __; ' ' 53 P°P“‘

§ 1 1

1 H

- \.-:_\

54--_. - ;‘3_J~ (

‘i-l,‘_‘\;\\—'§qr’ J‘/5'3 _j>'.~.-A“\:i:)/

*-

5 ‘ ""; ‘- .'i' K“, “5~"'.~W - .~' 35+‘-r Ii p ,

, \ \_

. .»-"~»~ ~i -//' ‘

'1 -Oi‘/"' "

_ 1r ' <— I ‘_ _ 1, I_ in -

I

pue pil'ciuFi'iI 6: parum moventur , limulque in lolitiidine 6: otio degunt :quales lunt Fratresilli , qui fe ad rpetuos carceres damnarunt. -

I 7 f}ugi filcnrio. Nam certa lid; habent lilentia. Hi Fratres frigidis pra-cipue morbis liint obnoxii , quales lunt apoplexia , paralylis, tortura , le-

yvthargus, 6: fpalmus. Unde multos tales vidi, qui linguam , nam hatccurfi‘pr-imis hiimida ell, paralyli vitiatam , movere non pollent.i 8 f}‘iulcorum gent“. Nam quemadmodum Jiidati in circumcilione,

_» fabbatis, icjnniis, 6: aliis id genus cerimoniis gloriabantur, quemadmo-»diim Paulus latpe eis exprobrat, cum lpiritu vacarent, ita nonnulli Ch'ri-lliani plus cerimoniis illis per le inaiiibus tribuunt, quam lpiritui, cujusnumquam lcintillam lenlerunt , quos tam uam nihil a Judatis re diffe-rentes , novum Judaeorum genus llultitia , led hauquaquam llulte , vocat.

_ 9 Nee eos agriojio. Allulit ad illum locum Euangelicum, qui ell apud\Mattha:um , ubi iulli illi , quorum opera Chrillus tanto re exolculatiisfuit, l'ua_ opera ignorant. Sic enim ayuntt Képir ‘ii-6-n tigipir irmime,

l ml i'dpl\l-£14-er. Id ell : Domino, quando -vidimia efurieritem, E9’ merri-lflvlflllll 2 E9’c. Mali contra , lua bona agnolciint , 6: iaélant, dicentes:Domino, quando 1/idimm e/immtemfj’ norinierrivimui? Sed horumo -

l ra Chrillus non a novit. Siinilis ell illa parabola Publicani6: Pharilmi , El:ljeiunia, 6: precifias ’|aClantis , 6: quali Dco opprobrantis.

io /ibraxafiorum caclor. Balilides hatreticiis trecentos lexaginta quin-que labricatus ell coelos , ut auclor ell divus Augullinus in libro ad§)_i_4od 1/ulr Deum. Inde myllicum illud nomen luis dilcipulis com-meudavit él.Cpu£oi;. Nam his litterisjiiitta Gratcam lupputationem hic

‘numerus lignilicatur , oi 6: 6 lignificant imum6: duo , g 6: cl cent./em6: imiem , Q 6: as diccenta 6: umem , 0-, qua le tima ell in hac di-élione littera , lignificat jexagima. In liimma reddimtur trecenta leita-git}: quinque. De hoc plura vide in fliholiii Erafmi, in Hieronjmijto .

l i i Nifi ji quando pori.Ha:c nihil ad bonos Monachos pertinent. Ma-li puteiit le admonitos, quod debeant corrigere. Audivimus enim la-penumero narrantes, uicquid audiverint a conlitentibus, idque non ad

yizdilicationem , led ridendi caula. Nomjnant urbem, nominant colle-giuin, denique domum, hominem quoque li defiinélus lit , iiali la-tis lit, li vivum nominatim non prodant. Multa pollent hoc(lo:o re-lerri dc malis, qua: malo ob bonorum honorem reticere., iz Hos crabroner irrirarir. Crabro inleéli genus periinacillimum a-;culeoque pellilentillimo‘: cujueiflurn, Plinius lib. ii. dicit, haud terrier:fine febri efll. Unde proverbiodiélum ell, ris r¢wciis: iprlizerr. Id ell I‘_Cr4br0nes irrimre , in pettinaces 6: rixfllbs, quo Plautns in Ampbirriom,"ulusell inmulieres. ’

i In

Q-I-~If-‘ii

.

~.._.__.-.3-_--—.--Q-

Page 40: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

n ‘Q

I

475 .MQPIA2Epopularibus concionibus probe ulcifcuntur fefe , 8C obli-quis di&is hoflem notant , adeo te&e , ut nemo non intelli-gar, nifi qui nihil intelligit. Nee prius oblatrandi finem Fa-ciunt, quam I in os ofiam objeceris. Age vero quem_tumihi 2 Comoedum , quem Circulatorem fpe&are malie,quam ifios in concionibus'fi1is rhetoricantes omninoridi-cule , fed tamen fuavifiime imitantes eaquze Rhetores dcdicendi mtione tradiderunt ? Deum immortalem ! ut gei_li-culantur , ut a te commutant voecm , ut cantillant , ut_]a-&ant fefe, ut Klbinde alios vultusinduunt, ut omnia cla-moribus mifcent. Atque hanc orandi artem ceu rem arca-nam Fraterculus Fraterculo , s permanus tradis: eam tam-ctfi 4 mihi non efi Fas fcirc, tamen utcumque conje&urisfequar. Primoloco invocant, id quod a Poetis mutuo fum-ferunt: deinde di&uri de caritate, sa Nilo }Egypti flu-vio fumunt exordium ,aut crucis myfierium enarratun , 6a Babylouio dracone Bel feliciter aufpicantur: aut de_ je-junio difputaturi , 7 a duodecim zodiaci fignis pl‘lI‘lClPlUlDfiiciunt , autdc fide verbaFa&uri , diu 3 dcquadmtura cir-culi praeloquuntur. Audivi ipfa quemdam eximie flultum ,erravi , daflum volebam dicere, qui in eoncione celeberri-ma , divinae 9 Triadis myfierium explicaturus, quo& do-&rinam fuam non vulgarem ofientaret, 8C wTheologicisfatisfaceret auribus , nova prorfus ingreffus ell via,‘ nimiruma litteris, fyllabis, 8: oratione, tum a concordia nominis&verbi , adjeflzivi nominis 8C fubPcantivi , mirantibusjam

H

\

A

B

rxnmioui 476plerifque, ac_nonnullisHoratianum illud apud fe muflitan-tibus 2 Qzforfum has tam putida tendunt.‘ Tand¢m huc reindeduxit , ut in Grammaticomm rudimentis fie expreffumofienderet totiusTriadis fimulacrum , ut I I nemo Mathe-maticorum in pulvere golfer evidentius depingere. Atquein hac Ofatione I1 9'eoAoyu"rwro; ille IOIOS 0&0 menfes itadefudarat, ut hodie quoque Ii magis caecutiat quam tal-pae , nimirum , 1+ tota luminum acie ad ingenii cufpidemavocata. Verum haud pcenitet hominem carcitatis, ac par-vo quoque putat emptam cam gloriam. Auditus efl; a no-bisaliusquidam oélzogenarius , -adeo Theologus , ut in hoeScotum ipfum renatum putes. Is explicaturus myfleriumnominis J 2 s U, mira fubtilitate demonfiravit in ipfis lit-teris Iatere , quidquid de illo dici pofiit. Etenim quod tri-

~ bus dumtaxat infleftitur cafibus , id manifefium efle fimu-Llacrum divini ternionis. _Deinde quod prima yox fjefiu, de-ifinat in :, fecunda j_}'ef¢m1n m, terna jefie in u,_in_ ho_c I s ¢§’§§q-rev fubefle myflzenum: nempc mbus htterulismdicantibus

I eum effe fummum , medium , 8: ultimum. Reflabat m -l fierium his quoque retrufius , Mathematica mtione. jg-J14: fic in duas zquales difiidit portiones , ut fcilicet I 6 pen-Ltemimeres inmedio refideret. Deinde docuit cam litreramj apud Hebraeos efi'e , W , quam illi Sp: appellent : porro finScotorum , opinor , lingua ,pecc4:um fonat : atque hinc pa-

7 lam declarari , Jefum efiequi peccata tolleret mundi. I-Ioc‘tam novum exordium fie inhiantes admirati funt omnes,

Pmn

__ ,,,_ 1 -_~__», _ a inq 1—, , : in — ma, — iv_V _ ,

._ ..-_~- <I" €-‘iv’ - -~ --—;‘ L!,' . _ - . r. _ .. _.~- .Q_:j'~n§J _" ' H’ ._ _

» -4~_- _.'L _.

"'1 ’ 7 7 -_;(' '

_ %\ —‘ "Y. '\ ~ ~

T’

"' -- -“"

ilI ‘so Fa

1.!.5-.~13;A -_-a_..>§ ‘I

L

_..-Q -¢- ~. FW

A-\ '1“_ ~41‘

9

’ ",,_ :4 ;,

’ P’-I\1-a : ‘ 'Q“

\‘-r. .~~ .\ ' '' .I

- /1/-. ,., , . > ,\,~\,

'i_

‘ . ":g",“_,’ -"""- ' IQ

4:

,£~

QQ1

<.

_,i<II

A4,;no

-_ ,_

/1

. u~<~\~ ,» - s

. _> .

.

___ _ __ __ _ ___ _ __i__.._--._____ V _ I

_ _ , v 7 V

1 1» as ofzml Sic 3plKlM3l'Ol1¢m lfincas Cerbero obiarrami ofiiam I) 9 Tr¢'4diI- Tm}; Grace vocabulo dixir: nammn1t4$,q"°V“lE"$W-objicir, quo filear. . tur, non {iris eff Lacinum. l _ _

2 Comxdum. Comoedus dicitur qui agit , comicus vero qui fcribit no Tbealagicxk. Iocus ell, tacitc emm figmficat _Theologos mallc au-comoedias. dire has fubriles nugas fabellafque , quam Euangelium, aut Paulmas E-

3 Per mama nadir. Per fucceflionem, proverbiali di&um:?ura. pifiolas. _ _4 Mihi mm efi flu. Mihi,rcFcnurad perfonam Moria: ,qu nolim 1 1 Nemo Muhmaticorum. Nam lns mos efi» figum {"3510 P\llV¢1'¢

mulierem fcire lilteras aut difciplinas. dcpingere. . __ 5 A Nile Aigyfti. Id ell: Are alienifiima. In his autem mira qna- 12 6uAwé-mm. SuperlarivusefiGraccu_s ab hoc pofinvo Theologus.

dam 61-nun-éa-u depingit illorum 1-B zax.¢i§1;Aov , ut Grxci vocant , id ell, r 1 3 Magic cautiateauam Mlpa. Graefis enim proverbium ell , imman-pnzrmfam imitariomm. Nihilenim odiofins , quam ars male afl'e&ara. j us -rv¢M""p¢¢, id , mlpa cuior, in vehementer lufcaofum. Jocarur

. 6 A Babylonio drawn: Bel. Hare Fabula dc Bel dracoiie infermefi fcri-' autem in ali uem Theologum (ibi notum,6c forte lufciofum.Bus Danielis aTheodorionc , ur nonnulli putant: nam in I-Iebraco non ha--l

etur, quemadmodum nee Snfannze hifloria, nec hymnus trium puero-rjrum , qua: omnia obelifcis antepolltis , divus Hieronymus jugulavit , tam-iquam adulrerina. ' ,

4 7 A duodecim Zodiaci. Solem enim aium in ieiunio arietem primum i

\-

7

zodiaci fignum ingrcdi , eoque rune omnia magis humefcereéc calefcere, ‘I Ecraflofquehumores corporum , qui in hieme propter cmlifi-igidiiazem re-lfolvi non terant, nuncrefolvi inc‘ ere at ueidcirco ucistunce ere‘9° . . . ‘V ' 51 P“ . . . gcorpora nummenns,eoque bene mifirutume e ab Ecclefia penmuun ver- \no tempore. I-Iacque oceafione mira de zodiaco, ejufque fignis blue-rant, quoindoélx plebecula: d0&i videamur.

8 De quadratura circuli. Arifioteles iv ma-rq-y¢pc'¢:; mp} -tin 1:-pi; 1:fcriptum reliquit: 'Ez':rn';u;<; 3} pui air»; , 8'3}: zaiuiu imrarrinv sins: , ainauri J 11'1" zéziw 1|-rpayoua-p3; , 1'17; is-n in-aswrriv, ix-rfliy-a piv iv-r§in E’;-0 J35:-u , in}; )2 in-mrrév in. Id efi: Scimtia aubtem nan exi-fieme, nihil pro/vibe! fitibile efli at circuli quadratura, Q9’ fi jiibile [it ,fiicntiamum ipfiau nondum efl , ipfa auremjéibile e/I. Hac igirur occa-fione , ut Arifiorele plus fcire videantur , 8cSophiIke in (uis fcholis , 6: inGoncionibus {uis I-‘mtres , dequadratura circuli multa gan-iunr.

f

14 Toradumimcm acie. Acics ad animam ref'e_rmr , cufpis autem nondicitur, nili de re corporea, data autem 0 era hic vertit.

‘ r 5 "Afiflqrar. Id efl: Arcanuméc inefllzbile, fefiiviter hujus deliri Ira-tris ineptias rider , qui vocem Hebraicam , quod_ve_l telle Hieron ‘mo , in-'eptifiimum ell, in alienam linguam rraxerir. Siquidem pm» je/Z/:4 , He~ibraica voxefi, id fignificans quod Graece varrnpad, §e_Latine /3104, tui‘Paflim apud Hebrxosimcrponirur 1 cum T! in fine uubi_, r'u'1w'i'\ mrrfi,id ell , Domini efifalau , quod alio fequenu mutatur in n , ut 153 ‘N?'|r_\mw\5 , id ell: Oculi mu'd:fbceruntinf4luM"1'I"- Ab VW: autem PW‘dicunt nollri , Salvaroris _nomen diéizum efre. Sum tamen qui di€tum pu-

tcniéa quinquc fimt , iifl-I6. dimidi"m » P-‘P5. )4" »unde #Iv"r9;p.lp¢.tpl; , dimidium quinque dicitur. (luemadmodum etiamTerentianus air: Hoe mm;p.q.up¢; , medium dc zumque 'vocamr.' Sicutigirur Grammaricis gemnnimeres vocatur, quan o poi} duos primos pe_-

es relinquitur fylla adiftionem terminans: nam duo cum (emis, ClllI1l-dium faciunrqumque, Ge fjn in mediopmtemimeria pofitum erat aFr§-rre, ut Ii divideretur, urrumque ei wmrcliquis <l\libll$ lllmllfumprum, pmrcmimrres facercu _ _‘ " 1 1%!‘-

"Q-|

Q

¢___..4_ *___z._,, i___Q__ ""'__ _ __ ,____ _ _ __

Page 41: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

p-1T 1

I

477 . Sr-vL'r1'rp_ra:cipue’I?l1_eologi,_utvpa.rurnabfuerir, quinillis accide-1

nerir, quod: z ficulno~illiPriapo, qui-magno fuo malo,j_Canidiu: Saganazque no€h1ma_fac1'a,fpe&avit. Nec injuria; ,profecftoz nam quando fimilem 2. ‘éQaJ‘ov, commentus eflDcmofihenes illeGrajus, aut Cicero Latinas‘? lllis vitio-p,’fum habebatur prooemiurmquod a re fore: alienius: qua- _fi vero non ad iftum modum exordianrur 8C fubulci , natu-ravidelicetmagifira. ‘Ar hi dofli praeambulum (num, ficenim vocant , ita demum eximieRhetoricum fore ducunt,_fi nufquam quidquam habeat cum reliquo argumento con-ifine, ut auditor interim admirans , illud fecum murmu-ret , 4 quo nunc fe proripir ille P Tertio loco ceu narratio-nis vice nonnihil ex Euangelio, fed curfim ac velut obirer 1interpretantur, cum id foluin fuerit agendum. Qtarto lo-lcojam nova fumpta perfona, quaefiionem.mov.¢_nt s Theo-:logalem , aliquoties A6 9'11 yic, 9'1: zipaavi aivrropévm , at-que id quoque ad artem arbitrantur pertinere; Hie demum’Theologicum attollunt-fupcrcilium , Doéiores folennes ,\Dofitores fubtiles, Doéizores fubtiliilimos, Do&ores fera-phicos , Docrores fanflros , Doétores irrefragabiles, magni-fica nomina auribus inculcantes, Tum fyllogifmos majo-res , minorcs, conclufiones, corollaria, fuppoiitiones fri-gidiflimas ac plus quam fcholaflzicas nugas apud imperitumjvulgusjaélitant. Superefi 7 quintus aéius , inquo fum- ‘I

B

C

l1-Ant, quod ohm I Nmbae, cum mihiprqpetnodum eve-._

ii

\ \

i

1151-.A1vs. ~ 473mumarrificem pr2aflare- convenit. Hie mihi fiulram ali-Qflim 5€'iDd0&flm Fflblllam , ex fpeculo, opinor , hifioria-Ii‘-8, autgcfiis Rornanorum in medium adferunt , s 8C eam-dem mterprerantur allegorice, tropologicg , & amgQgi¢¢_Atque ad hunc quidem modum 9 Chimzeramfuam abfol-vunt, qualem nee HOl‘2IlUS. umquam adfequi pgtuit ¢umfcriberet: I O Humane mpiri , arc. Sed audierunr a, nefcic,quibus, ingrelfiim orarionisr fedatum , minimeque clamo-furntrfiie oportere. Itaqueprincipio fic exordiuntur , ut necipfi, vocem propriam exaudiant , quafi referat dici , quodnullusinrelligat. Audienmt nonnumquam ad concitandosadfeélrus, exclamationibus utendum efic. Proinde prefliealioqui loquentes, fubinde repenre-vocem tollunt furiofoplane clamore , etiam cum nihil opus. Jurcs H elleborohomini opus effc, perinde quafi nihil rcferat, ut clamcs.Pratterea quoniam audierunt oportere fermonem in pro-greflb fervefcere, in fingulis partibus prineipiis utcumquelane recitaris , mox mira vocis contenrione utuntur , etiamIi res fit frigidiflima , atque ita denique delinunt, ut fpiri-tu def'e&os credas. Pofiremo didicerunt, apud RhetoresI1 dc rifu fiCl'l mentionem,eoque fludent 8c ipfi jocos quo!-d_a'm adfpergere, rs 83 <pr’aq ciq>9oeir"rn , quam plenos gm.tiarum, quamque in loco, ut plane I4 Km 1:-98¢ niv Mipulefie dicas. Mordent quoque nonnumquam , fed ita , ut ti-tillent magis quam _vulnerenr. Nec umquam verius adulan-

.-,-=- ~ !» gtur,quam cum-maxime Is1:w,’;§n¢1d{e¢9¢r videri ftudent.De-8l‘ | ‘ 0 0 0 . , '

Q i

_ I

5 8 1‘p*‘_lr,_-4

Q .

. ---—~ "7 * ,_ , _ I \H ll;-’i_" ' — — —; W’ - ' I -- " ' f; _ _*'_ '7 7 _ __ I

l ' _ '4 ' 7 7 1 ,_ ’ ' W- ' %~- -—- - i T: 7 ‘ ._ l __, _ i _ . ‘

"£5 __ __ K

= \\

-

- q--u1}&"-"9" e

r_________ it Niobe. Han: cum pulcerrimos permulrof ue liberos baberer, coll

que cernerer ab Apolline 8c Diana fagirris confogbs , n' '0 dolore obflu-i'rdiriguirque. UndeaPo'e'ris fingirur ver-fa in fixum.A%:qua0vidius , i _ ___

quransformatorum lib. 6.Exanimc: inter nan: mun an -vir we E

In vultu color eflfinefnnguine, lamina maflic 8Sunt immotn gmia , nihi ejl in imagine viwcm.

Grad maxima Ct inroleranda mala N464“ a-an , idcfi, Nioh:pqfannYOCQIIL '

fDiriguitque mnlia , nullo: oiiovct :0”: cdpillos. i

2 Fiadno illi Priapo. Significar fe adeo rifiil'e, cum Prulti 'I'heol%ilraeadmirarione Pruperent, ur ro odum crepitum venfris faceret.

mque rota aého efl: ejufinodn , ur lures eos a 16. for1circu'-I

~ -_ _ 8 8 it latori-

""~\

I l _w:*/J1.

I

*I’

‘W1L =:u-_,:- 1.; ;.;-—-_ -,-___‘ .-

-—r. _-.. '

I:' '*;; _“"1 ._ If *"' * I 1

— < ~_é A A4-i‘-___-, I , ; 1 ___ _ _._-t-_-_.-_:_?:

\-\~l

\n

/V o

m i I

8 0

I 4II

1

(v|

, I

~ -

I l '_"{‘_,/}‘¢’p/8 .

L I 1%‘ V -

-_,:\Il- -_.. .._ -_»-

3 1;‘; gmgm; inmpretmqcr. Allegorias in VerusTefiamenmm nonFcrremus nifi neceflitasnoa cogeret. Ar quis fer-er {omnium oriofi mbulo.nis , 8: rurfum alio fomnio fomnium explicatumi Ar quidam 13¢ “lg.giofius pene legunr, quamlianngelium. r

9 Cbimuamfasm. Hoe ell , fermonem portentofum ex par-ribugmulto diverfiflimis , tamquam mon{’rrum conftanrem. Chimzram,do: I-Iomerus fie dcfcribit:

‘ - - - - ‘H J’ Jig‘ in 917» vim, J3’ évdph-av. ,litfit enim ad Piiapum illum gculfilrn, quiut HoratiusineaSaryra,_qua: Ilpéa-0: Aim, iiarrln 3} J‘;£zm, péavq J‘; x,,,,¢,',¢,incipit : Olim truncm emmflmlmu imuile Iigrmm , dicit, cum Canidia: ' Ami»: aivroz-m'aa-as map}; pine; ¢i0ap.in;¢, ,Gcsaganae magic: 6: n'o&uma facra , quibus Furias Hecaten 6: animas l Id efi :moi-tuorum evocabanr, f'pe£tarer, pr: rimore ma um bonumque cre- Ha igirur mu diviur_4mg:2ua, nan bnmmum.pirum ventris emifir , quo aniculae ten-ita, reli&is diimibus 8: caliendro, Ann lea, rm-o mum dram, media unum chimera,e vefiigio aufiigerunt. Unde fic air : Grarvcm eflam ignit vim nrdauic. 8

I----Etutnonteflisinultm, 'Horruerim was Furiarum , Q’ furs dam-umNum 41:/plvfn [nut , quantum -vefica pepcdi.Diflijn mm firm, at ille cnrrere in urbem.Cgnidid dmtes , altum $48434 caligndrum ,Exciderc atque berbac , atque incnnum lacemc

' Vincula cum m ri/aqua ]0C0qu¢ -videru,3 "E¢¢3n. Id efiz Infiiiianianem qua: efi oratio quadam diflimularione

81 circuitione , obfcurefirbiens audiroris animnm, utfcribirur in Rbmri.Q44 flergnnium, Ha: Q_ui_nrili,anu; ,p in 1.4. utcndum effe air in caufiadmirabili 6: rurpi. .

4, Qgo mmc je praripir ille! Virgilianum efi hemifiichium.5 Tlmlagalem; mm-mfis Iegendumrifus caufa. Sic enimilli Hen;

ram: verbo non admodum Larino. _6 0311 15's, In y'pM; ainmivqi. Id efi : Neque unum , neque

eqglum qamngmtem. Ptoyerbium efr apud Lucianum dc re vehemenrcr311;-4;; a propofito. -

7 Qamhzuinxua l£_I:u: Allufirad hoe, quad comcedia quinque coufiargfijhus. Er Tullmsdrcitm extreme a&u,I’0'c'tam oponere effe optimum.

I

D

F

1

—ti?his-1

Verfus Homeri Lucretius fic imitatus cf’: :Prim: lea, pofiremn dram , media ipjiz ¢bim4;-3,

10 Humam capiri. Sic ordzrur arrem Po'c'ricam , repi‘-ehendens inza‘qualirarem argumenu.

ll Elleboro opm efi. Hoe ell , infinite. Quandoquidem elleboropurgaturatra bilis , ur fupra diximus.M 12 Dc rifia fieri. _De rifu movendo multa fit mentio apud Filbium ,' . 6.

p I3 "'fl ¢iJ\i| aZ¢pdi-rs). Id CR : Odmitl Vmlll , ur viridicunt a|'p&'zAu¢,cum admiranmr am aborninanrur, ita fizminz: dicunt, 3¢i)n; é¢p"J|'~:q.

14. "Om mi; -uh Aépqa. Id efi : /Ifinum adbibimm lyre. Prover.ium efi, quo K‘ nificant hominem minimeidoneum ad remgerendam.

15 Haffqa-cézgviar. Id efl: Liberc loqui. lnde wap'p'qa-in , libcmu inadmonmdo, aut alioquiloquendi, contraria adfenrationi. Quod dicit ve-

U‘

to verius efl:.- Clamant in mulierculas, quod trahanr caudas, quodnimi-um nireant, 8: forma follicirenr viros, quod gemmis 6; auro fulgeanr,quod viris imperenr. Atque hac namnt, ut illa: gaudeanr.

:6 Fm‘ circulamibua. Iuxra morem Italia: dixir-namillicinforoita menfa , confcendunr nebulones hcrbarii, aut pmitigiatores , aur an

\

“L O

‘I-i ' '

Page 42: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

\‘1\ 7 -_ 1

'479 . Marlalatoribus didicifle a quibus longe vincuntur. (luamquam 8urrique altcris ufque adeo funt fimiles, ut nemo dubitet ,iquin aut hi ab illis , aut illi ab his Rhetoricen fuam did1ee- lrint. Ettamen inveniunt hi quoque , mea nimirum opera ,qui cum hos audiunt, Demofihenes meros, ac Cieerones;audire fe putant. (luod genus fun: prxci pue mereatores ac fmulierculae : quorum auribus unice placere fiudent , quod 11illi nonnullam prxda: portiuneulam de rebus male partis-foleant impertiri, ii commode fuerint palpati. Illa: cumaliis multis de eaufis huic ordini favent, tum pra:eipue,,quod in horum finus foleant effundere , -I ii quid in maritosfiomachantur. Videtis, opinor, quantopere mihi debeatlhoe hominum genus, cum cerimoniolis , 8C nugis deridi-culis , clamoribufque tyrannidem quamdam inter morrales texerceant , 8c~Paulos atque Antonios fefe credant. Verumego ifios hifiriones tam ingratos bencficiorum meorum i”difiimulatores , quam improbos fimulatores pietatis liben--ter relinquo. Jamdudum enim juvat de Regibus ac Prin-cipibus aulicis a quibus 1 fimpliciffime color, 8C, ut di-pgnum efi , ingenuis , ingenue nonnihil attingere. p Qrii qui-dem Ii vel femiunciam fani cordis haberent, quid ellet ho-_mm vita trifiius aut xque fugiendum? Neque enim ex-1ifiimabit vel perjurio parricidioque parandum imperium ,-quifquis feeum perpenderit , quam ingens onus fufiineat“humeris , qui vere Principem agere velit. s Eum qui rerumgubernacula fufeepcrir , publicum non privatum negotiumgerere , nihil nili dc commodis publicis oporterecogita-re : a legibus,‘q'uarum ipfe 8t au&or8: exaétor ell , 4 nee la-tum digitum difcedere : ofiicialium omnium 8c mag|1tratu- Ium integritatem {ibi pracflandam effezfefe efle unum omni-.um oculis expofitum , qui vel ceu fidus falutare , moruminnocentia , maximam rebus humanis falutem pofiit adFer- ‘re , vel veluti , cometa lethalis, fummam perniciem in-vehere. Aliomm vitianeque perinde fentiri ,nequc tam la- 7re manarc. Principem eo loco elTe , ut Ii quid vel leviter ab_honefio deflexer1t,gravis protinus ad quamplurimos homi-nes vita: peflis ferpat. Tum quod multa fecum adferat'Principum fortuna, quz foleant a reéto deduccre , 6 quodgenus, delitiae ,libertas, adulatio , luxus , hoe aerius eni-tendum ac follicitius advigilandum, necubi veldcceptusceflet in ofiieio.PoPcremo , utinfidias, odia, eztemque velperieula ,vel metus omittam capitiimminere verum illumRegem, quipaulopofiab _eofit etiam de minimo quoquecommiffo rationem exa&urus, idque tanto feverius,quantoprxftantius geflitimperium. Hate , inquam , atque hujuf-modi plurima , Ii Princeps fecum perpenderet , perpende-ret autem fifaperer , is nee fomnum , nee cibum ,8 opinor ,jueunde capere poflet. Ar nunc , meo munere, has omneis lcuras 7 Diis permittunt, ipfi fefe molliter curant, neque.quemquam adauremadmittunt, nifiqui jueundaloqui no- Jrit , nc quid animo follicitudinis oboriatur. Se probe Prin- ’

’ cipis partes omneis implefic eredunt , Ii venentur affidue , ii‘bellos alant caballos, fifuo commodo vendiderint magi-ifiiatus ac prxfeéturas, ii quotidie novze rarionesexcogi-*tentur , quibus eivium opes attenuent 8C 8 in fuum eonver- \rant fifcum. Verum id appofite, repertis titulis, ut etiamii fit iniquiflimum , aliquam tamen aequitatis fpeeiem pra:fe ferat. Addunt data opera nonnihil adulationis , quo populares animos, utcumque iibi devinciant. Fingite mihi

72 E

quidpiam fimile prbiitenres, 8: oration: populum illiciunr. Quorum pro-nuntiatio non alia ell quam Concionatorum , nifi quod illos vincant.

1 Si quid in muritos. ER enim querulum mulierum genus. Ad hosigitur deferunr , quid uid maritus dorri delirat.

2 Simplicifme cilor. Hoe efi, aperre, 8c fine fiieo , non quemadmo-dum a Monaehis.

’ 3 Eum qui rerumgubemuculd. Ur ludens tamen ita Prineipis ofieirun'e0mplexus eff , ut non Arifioteles melius , infuio Politicia.

4. Nee Lutum digitum. ldefi: Ne minimum quidem fpatium. Scrmo

B

I

A

C

D

E

F

F‘

F

r'1cnM1'oN 4'80

I‘H.-iin?L1_

Q\ I

(‘itajg:

A’ nunc quales fun: nonnumquam, hominem legum ignarum,publicorum eommodorum pene hoPcem_ , privatis inten-rum commoditaribus,addiétum voluptatibus, oforem eru-ditionis , oforem libertatis ac veri , nihil minus quam dc 7

iReipublica: falute cogitantem, fed omnia fua libidine , (uis-que utilitatibus meticntem. Deinde addite huic tdrquemauream , omnium vircurum eohxrentium confenfum indi.

q . - .__ _ _ _ _.°‘“°--_—--Q-i» -- T _

u - ""‘_*“_*%%u?-.¢...‘0 ‘v-._

P1

q-.au—--

\Iv1

|

4

‘Fir gQ¢s

cantem , tum eoronam gemmis infignitam, qua: quidem

1' i

-mi-_\_ _-___—-—-~e—

0-.>...._i

.4- _:-5::

H

I

4

1

\

Z7 7 7‘-.— 7' r -

admoneateum heroicis omnibus virtutibusoportere exte-ris antecellere. Prxterea fcegotrum, juflitize8C undecum-queincorrtapn pe_&oris fym lum. Poftremo purpurameximraecu]ufdam inRempublicam cariratis indicium.I-[ace

Ir gdiamina Ii Princeps cum fua vitaconferret , equidemfu-

urum arbitror, ut plane pudefcat ornatus fui , vercatur-que ne quis nafutus interprcs , totum hunc rragicum cul.tum,rn rifumflocumque vertat. Jam quid deProceribus au-lic_1s commemorem ? quorum lerifque cum nihil fit addi-

= 6b_us, fervilius , infulfius, abjegius, tamen omnium rerumprimos fefe videri volunt. Hac una in re tamen modefi;iHi-mi , quod Contenti , aururn, gemmas, purpuram, reli-

>

1|Q

Y?“

-1-_’-r7..¢—-Q_

quaque virtuturn ac iapientia: infignia corpore circum-7 l.i A.

7L i ‘

, T;T=‘—=:_**»"T4‘

'v'.. 7 ,l___r_ _:_; > ... _.._. i __>_-.: __i— — ~_~;.':" .. -._._ __

L

4'

7—|n~ -

efi proverbialis. _ _ '_ _, _ ; _ _:_:___ __ _/'5 Camera. _1d eil: Stella ermita, quz Fer: magnum humane generi

porrendit malum , ii quando apparuerit. Dieirur autem 2&0!-I.|'1’I§ Qrzeco vo- 'eabulo, quod @2011? -ro mien Ara-1-5-rue-or,1-B ii Gino iia-A01-nu , 0; iwi ud-wu. Hoe cit , quod ipfius inferior par: tmuiflimujir , jupcrior autempuflis,firm‘ in coma. __ 7

6 Quod genus. Pro eo quod Graccidicunt , oior, exemplnm additur.7 Diis pormitrunt. Proverbialiter dictum; I-Ioratius : Pormittedivia

00874.

8 In fiaum eanvcrrnnt. Plerique depravanr, pro convex-ram per ge-minum r, converranr, per t. Efi autem eonverrere, in unum verrere , fieurninil relinquas. Fifcum dixit, ' uanrfifeus proprie eil: Prineipis, quem-admodum anrium eflzlleipublicz.

ls

A

_7 ;_— 7 H‘ _' mi‘ ‘—- _- --ii

ferre , rerum ipiarum fiudium omne conceduntHoe abunde felices (ibi videntur , quod Regem horumvocare liceat , quod tribus verbis falutare didieeriut,quod norrnt civiles titulos fubinde inculcare , Soronit4-tom , Dominutionem , 8C M nifioentiam. Qlod egregieperfricuerint facicm , quodaéfiiviter adulentur. Namha: funt artes , qua: vere Nobilem 8C Aulicum deceant.Czeterum ii vita: rationem omnem propius infpieias, ni-

' 1

l

\I

l \

Page 43: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

-_.

I

‘$~‘““-—-4...

48: ».$TV»LTImirum 1 meros Phatacas invenies, Z fponfos Penelopes,3 reliquum carmen agnofeitis , 4 quod Echo vobis meliusreferet quam ego. Dormiturin mediosdies, ibi Sacrificu-lus mercenarius ad leetum paratus, qui propemodum cu-bantibus adhuc facrum expedite peragat. Mox adjentaeu-lum, quo vix pera&o, jam interpellat prandium. Sub idalea, laterunculi, Fortes, fcurree, moriones, feorta, lu-fus, inficetiaz. Interim una aut altera merenda. Rurlum_co:na, pol’: hanc s repotia, 6 non una per Jovem. At-,que ad hunc modum, citra ullum vitx taadium elabunturharm, dies , menfes , anni, fateula. Ipfa nonnumquam fa-ginatiorabeo, fi quando viderim illos 7 psyuagfifiivrue , duminter Nymphas unaquaeque hoe libi \<idetur.Diis propior ,‘quo caudam longiorem trahitj, dum procerum alius aliumcubito protrudit, 3 quo Jovi vieinior elle videatur, dum libiquifque hoe magis placet, quo graviorem eatenam collobajulat , ut robur etiam , non opes tantum ollentent. 9. Ac;Principum quideminltitutum, fummi Pontifices, Cardi-nales , 8C 1° Epileopi ,jam pridem gnaviter azmulantur , acprope fuperant. Porro Ii quis perpendat , quid linea veltisadmoneat , niveo candore infignis , nempc vitam undiqua-que inculpatam. Qtid {ibi velit mitra bicornis , utrumquefaftigium eodem eohibente nodo,puta Novi pariter 8c Ve-teris lnlirumenti abfolutam feientiam. (lt1id_manus chiro-theeiscommunita: , puram 8C ab omni rerum humanarumcontagio immunem lacramentorum adminillrationem.Qiid pedum , nimirum , crediti gregis vigilantiflimam cu-

- u-_-4 __ . .

\—'

4&4

/ ’[I,, V,4-'//,'/

/I//Z’/1;/1’/I/Z;/'/,I’.'1Ir/,

//'- /—/’

///

,,. 2/” ;/ /

\

\ _\ _ .. 3‘. .\ " ‘ T t .\\\ ;;.q§\\¥\_>i~ <\\ \ _\ ‘ aw \\ ‘_ “u\\\\‘\\: \_“\~\\\ ‘o \".‘;‘ \\ , _;

_. \ \ \ . \~\ \

\\\ \

\ \\\‘ "?‘\“ H‘ \.\\ » “Q I ‘:\\\\.~<t>_ \ -‘“\\.'\: \\\\\\" ‘v\

._ \\ \ \\“\\°~\\ ~

\ \\ \ \5

.\\\:‘\ :\\\\:§\‘\\ \ 7 ‘\\\\ \\\~§ \\\;§ Np.‘\\::\\‘.‘\

\

\\ “ . 7\t§.\.‘§.=\\\§.‘_\‘\ >5\ § .__“\\\ \_\\\'§\ ‘

\_\ .\~ \'_ .\ ~‘~\\.-\‘"-\,. ~§\‘.f

\ w\ \

\ \ \ \ \\ _\“ \.\‘_‘\\\

\ ‘ -\~

R ‘* ‘ Q\

(7 1/1/-1

\~*‘ \.._\ \\ \ ‘/A,/ ,/ /',//"Y2.

/'..'/' //2'"//,/,'-’ I

~| ‘ _.:____|..__l‘1- ~-21- --_ r 1 5 _ " -L. i. _I— ii _

I Moro: Pkuouo. Plueaeum Rex erat Alcinous, apudhosvelurilhrpidos , prod'wiol'a quzdam mentitur Ulylles Homericus.

2 Spank: Pcnelopes. Nam hos Homerus nulli rei przterquam epulis,choreis, cantilenis, 8cVcneri ltuduille dixir. Unde dc procis loquens

A61-oi; in-oi wia-m; uni idrrreioe if ipr irro ,Mn;s'i)'p¢; roia-iv pair iv} ¢pto-in iiAA.¢ pipuhMoinrri 1' ipxneeig -rt , rd -yoip 1' irafiiuara dour-5;.

Id ell: iCererum ubi pom cibo ue fuiuti fuerunt prooi , his quidem animo ulia cu-rofuorunr , rantur fuliurioque , hac enim fun: nddirumenru convivii. an

3 Roli uum carmen Sequitur enim apud Horatium. Poji jponfi Ponc-lopes , nebuionos Alcinoiq7ue. ' 7

4 uod Echo. Nam hujus ell extrema fonare.

I

I

f

Ii

Ql

I

/ ii’ — ——- wr— —- _;—- ‘i _7

TIIBLAVS. ” 482.

B tr

A‘; _nr4i

'1

\

Fi

C

Q, .5 Reporia. A repotando dicta lie olim vocabant, velut iteratas nuprias ,

qute eolebantur aliquot diebusa fponfa tradita. Quod hie intelligi vult ,vulgo vocant bunkeram. I _

6 Non una. Multirudinis numero.7 Mtyahopibflls Id elk Oflentantesji e Uritur hoe verbo Lu ia7 ~ 0 : I I 0 : '

nus, de Diisloqnens , quod Faltu quodam vivant. Diflum eli a puyoiitov,magnum , 8c fie-is , oratio , quod omnia magna loquantur , nihil plebe-ium. galli quoque vulgo vocant, In Grand: Gorre. Fateor , me , erli Gal-lum , oc non intelligere

8 gikao _‘}o'vi. Jovem vocat Principem. .9 Ac Principum quidem. Quemadmodurn luperius, non lxlit bo-

nos Principes , fed doeuitcquales lint mali , 8: tamen nihil de turpibus Fa&isprocerum loeutus efi, fe eommunia quamdam 8: ridicula,mira moderatione recenfuir. Ita nunc notat inalos 6c indiguos Epileopos , quorurn,uti-nam lminor eller numerus.

to Epzfiopi. ‘Ema-uomiv , efi injpicere, étcurum ago-e,(prof'picereque deneeeffariis , 8c Em’T1070; , id cli , infloeifor 8t curator. Un e ur Suida, air :Oi wag’ 'A0>;vuion ig rd; in-quis;-a-dim; , in-w.v.i\l/as-Bur rd wag’ izois-org,

| I I \ / 3 " ¢\ - I I \ Vfl'|pL1ro[-4.670! Ema-uo'n'oa um ¢uAou¢r; tuaaarro 8; Axum; copy:-eta; Oa-yn. Id elr : §l:_oi ab At/nmenfibus in fubjeflu ciw'rutes,udinfmicndumon qua 4fingulis ugerontur , mimrenrur , E ifiopi E5’ cu_/lode: vocubunrur,quos Laeenes inurég, id eft, congrue gljernanm vocabant.

A ram. Quid prxlata crux, videlicet, omnium humanorum’afl'e_&uum vifioijiam. Hire , inquam , atque idgenus mul-qta, 5 ii quis peipendat, nonnc triltem ac follicitam vitamegerit? At nunc-belle Faciunt , cum fefe pafcunt. Carte-rum ovium curam aut ipli Chrillo mandant, aut in Fru-rr_::, quos vocant, ac viearios rejiciunt. Nequevel nomi-ms fuirecordantur, quid fonet Epijiopi voeabulum, nempctlaborern , curam , lollicitudinem. Verum in irretiendis pe-cuniis,plane Epifcoposa unt , H _iiJ'oiAoooox.o1rni. Ad cum-dem modum Cardinales licogirent fefe in APOiiiOlQ1'Uml0f

. .-. a_-~- ..--' Q |Iy . ‘ ;> ‘ fl

I

I 1

\ \

\

~

\

TI~ » ~_.

‘I\__.,_,a_____ -__-. - .

cum fuceeliille, eadem ab iplis requiri, qua: illi przliite-"runt. Deinde non dominos cfle, led adminiltratores l'piri-talium dotium , de quibus omnibus lint paullo poll exaetilllime reddituri mtionem. Imo li velin cultu paulifper phi-ofophentur , -atque ita fecum cogitent, quid libi vult hic

D vellitus candor? Nonne fummam 8Ceximiam vita: inno-entiam 2 Quid interior purpura ? Nonne flagrantifiimunin Deum amorem P Qiid mrfus exterior linuofa capacita-

’ te difiuens, ac totam I1 Reverendiliimi compleétens mu-l

5V

F

am , quamquam una vel camelo contegendo fufiecerit?Nonne caritatem latiliime fefe pandentem ad fubvenien-um omnibus , hoe ell, ad docendum , exhortandum , in-_epandum , admonendum , componenda bella , relifi:en-

ldumimprobis Prineipibus, 8cvellan inem libenterim--pendendum gregi Chrifiiano , non lgllum opes. (llam-rquam quorfum omnino opes , pauperum Apofiolorum vi-',cem gerentibus ? Haze ii perpenderent , inquam , nee cumlocum ambirent, 8: libenter relinquerent, aut certe vitam

E i plane laboriofam , atque follicitam agerent , cujufmodi ve-Jteres illi vixerunt Apoflzoli. Jam Summi Pontifices, qui>Chrilti vices gerunt, liconentur ejufdem vitam zemulari,;;nempe paupertatem, labores, doétrinam, crucem, vitaejcontemptum , Is li vel Papa, id elk patris nomen velSun-“fiijfimi cognomen cogitent , quid erit in terrisafii&ius? autlquis cum locum omnibus emat facultatibus : emptum ,gla-‘dio, veneno, omnique vi tueatur? Quantum his abltule-frit commoditatum,li femel ineefiiverit fapientia? Sapien-tiadixi? Imo vel mica falisillius , cujus meminit Chrillus.Tantum opum , tantum honorum , tantum ditionis , tan-tumvi&oriarum,tot oflicia, tot difpenlationes, tot vc€i:iga-lia, tot indulgentias, tantum equorum, mulorum, latel-litum , tantum voluptatum. Videtis, quantas nundinas,

Tom. 1". Hll quan-

A r r 068' Drape’:-own)‘. Id eli: Neque ucafloculuio. Hemillichium ell‘ Homericum : Acorn , Grzeisell ,'vid:re , unde ro¢rol'e'ip;¢rn rint.}; , “cue

dicitur. Suidas citat Homerieumillud hemiltichium aid’ iauoo-no-x-criv sign,ikelr , non mum fpecularionem habuu , quod air proverbialitcr dictum

~ e.r 2 Rrvorendiflirni complefions mulam. Rrverendiflimi voeantur Cardi-

nales , veluti proprio titulo , licur Pontilices Sanéliflirni. Urbani V I I I.Pout. Max. pollmodum decreto, Cardinalesnuneupantur Eminentilimi.Er pallium a mulae fronte revineitur ex more Romz.

; 3 si vel Papa. Olim omnes Epifcopi Papa voeabanrur, hoccl’t,pa-tres. Pnppum enim Veteres patrem voeabalt. '‘ _ _ 7 I B0,!“

R

\

\

Page 44: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

qr

433 MflPIAE'ErKifl-MION 484_ A 1-ificum , quo folo nutu mortalium animas vel ultra tartara

v

--‘_,__1FI—'"ld‘ .0-‘' —-

l'*'§:4

‘prw

/-{Iv'.\-iv‘-‘

.-1

I

r)‘

r; I1.:

.7»,.v

7-_______

quantam ,melTern, quantum I bonorum pelagus paucis limcomplexaf In quorum locum inducer vigilias , jcjunia; la-crymas giorationcs , conciones, lludia, fufpiria , millegueid genus mileros labores. Neque vero neghgendum , illudfutumm , ut tot Scriptores, 1 tot Copiilzr, tot Notarll, totAdvoeati , tot Promotores, tot Secretarii, tot 3 Mulotri-bar , tot Equilones , tot Menlarii, 4 tot Lenones , pene mol-lius quiddam addideram_ , {ed vereor ne durius lit auribus.In fumma , tam ingens hominum turba, qua; Romanamfedem onerat , lapfa ium , honorat fentiebam , ad famemadigetur. Inh umanum quidem hoe, 8C abominandum fa-Icinus , at multo magis detcllandum , ipfos etiam fummosEcclelire Principes ac s vera mundi lumina, ad cram 8: ~baeulum revocari. At nunc l'ere , li quid laboris ell , id Pc- ~tro 8c Paulo relinquitur , quibus abunde fatis ell otii. Por-|ro li quid fplendoris, autvoluptatis,1dlibi fumunt. At-.que ita fit , mea quidem opera , ut nullum psene hominumgenus vivat mollius, rninufque follieitum , ut qui abundeChriilo fatisfafilum exilliment,,li myllico acpaene lceni-co ornaru , cerimoniis , beatitudinum , reverentiarum , fan- Ifilitatum titulis , 8C benediélionibus ac malediélionibus, ‘pEpifcopos agant. Prifcum 8: obfoletum , nee horum omni-no temporum, miraeula edere: docere populum, labo-riofum: lacras inteqpretari litteras , fcholallicum: orarc,otiolum: lacrymas undere ,mifcrum ac muliebre: egere,fordidum: vinci , turpe, parumque dignum eo, qui vix.Reges etiam lummos , 6 ad pedum beatorum admittit 1ofcula: denique mori , inamabile zitolli in crueem , inlame.‘Rellant fola hare arma ac benedi£liones dulces , 7 quarummeminit Paulus , atque harum quidem funt lane quam be-nigni , interdieliones, fufpenliones , aggravationes, ana-‘thematizationes, 8_ ultrices piélurx , ac rulmen illud ter-‘

....».. . ~~~'

r Bonorum pelaguo. Grzci immenlam bonorum copiam 9alA¢1~roniyalfir, id ell, mare bonorum , five o-cpl» iyuflfiv , id ell , ucorvum bono-‘*rum vocant. r‘

2 To: copi/14. Ad rifum llniratus ell barbarum illorum vocabulum.Sic enim vocantur infimi (cribat , qui bullm quas vocant , effingunt Roma. p

3 Mulorriba. Di&io eompolita e Grzca vote 8: Latina, lignifieanseos qui curam mulos. ‘

_ 4. To: lenones. Significare videtur puerorum obfcoenos amores, cum paddir, mollim quiddum.

5 Vera mundi luminu. Er hoe feflivius ell imitatione. Sic enim ea-nitur de Apollolis , in hjmno /ucro.

6 Ad pedes beatorum. Id quoque gr-atiam habet ex imitarione.7 Qgarum meminit Pauli“. in cpillola ad Romanos, mp. 26.

Qui per dulces /érmones ('5' beneditliones [educunt cordu innocentium.8 Ullrirfl pifluro. Proponumur enim Romae pi&i in linteis, quam

lnaxime Odiflf-1 (Peel: , quos excommunicaros ollendunt. Ipfe feder furio-fo vultu, utrimque Cacudaemones llammeamim onunt coronam, ign-islub pedibus , inlcriptiones horrendec , 8: tamen illi nee tanrulrun commo-venmr; 6 hominum duririem. Admonendus ell iterumlcélor, ne quis liritam_imquus mrerpres, ur hare purer ad Ponrificum contumeliam pemnere.Non enim limplicirer have rcprehendit , fed eostaxar , quiomnibusillisomillis, qua: vera Pomilicum funt oflicia, lanélimonia , do£lrina , 8:earteris qua: recenluit , hate lblafibirefervant, hifque iplis utuntur, nonad lalutem animarum, led ad pecuniarum accumularionem. Id palamindicar ,_cum air, Roflunr jolu her. Er vides quam ubiqueremperata far-dis. Alioqui li malos Ponrifiees, 8: Cardinales, fuis pingere coloribusvoluiller, nomnr bi qui Romx vixerunr , quas fabulas potuerir in medium

-1

lI

P

I

I

i

B

I I l l

C

E

F

l

\

12

mittunt. (bred iplum tame-nl'an€l1l'lim\ in Chrillopatres,8CChrillivicarii, in nullos torquent acrius,/ quam in eos

. __ _, .~___-_.-.- ~. ..- ' -_ "‘_ '-77'”-" '7' ‘ '—— V - T —

,

\

. / uO C| 1

\

P \

6‘ _

J

:.I

ll 1 \

F

_l

\ . P

* \

.I" 1

3 i. I J In ii: r n _ - l — L

_ ¢ -Q

‘I 9 qui infligante Diabolo patrimonia Perri minuere at-' que arrodere conantur. Glajus cum hxc vox fit in Euange-‘I lio , Rzliquimur omnia , (71/Equuti]iomu.r to, tamen hujus pa-‘rrimonium appellant agros, oppida, veéligalia, por“tito-‘Aria, ditiones. Pro quibus dum 1'6 zelo Chrilli accenli , fer-xro ignique dimicant, non abfque plurimo Chrilliani fan-‘guinis difpendio, tum demum Eceleliam Chrilli fponlamIfefe crcdunt Apollolice defcndere , for-titerprofiigatis , utvocant , hollibus. Quali vero ulli lint hollcs Eccleliae per-gnicioliores, quam impii Pontifices, qui H 8C lilentio Chri-llum linunt.abolelcere , 8t I 1 quzlluariis legibus alli-

. gant 8t eoa€lis interpretationibus adulterant , 8t pellilente* vita jugulant. Porro cum Chrilliana Ecclelia fanguine liteondita, fanguine confinnata, fanguine auéla, nunc per-iinde quali Chriilus perierit , qui more l'uo tueatur fuos ,ita

\ ferro rem erunt. Cumque, bellum res lit adeo immanis ,utlferas noniomines deceat, adeoinfana, ut Po'e'ta2 quo uefingant 1.3 aFnriis immitti, adeo pellilens , ut univerlitm

"A morum luem limul invehat, adeo injulla, ut a peliimisla-tronibus optime foleat adminillrari , adeo impia , ut nihil

lcohrzreat cum Chrillo, tamen 1+ omnibus omiflis, hoe\ tantum agunt. Hie vidcas etiam rs decre itos fenes , ju-‘venilis animi robur przeilare , nee ofiendi lltmptibus , nee{fatigari laboribus , nec deterreri quidquam li leges , ii reli-! ionem , li pacem , li res humanas omneis-l'url'um ac deor-‘ film milceant. Neque defunt adulatores eruditi , qui illam| ~ , ma-addueere. Verum ne, quod mali Faeiunt,id a llultis eonleratur in bonos,ob honorem Chrilliani nominis reticuit.

I 9 infligante Diubolq. Et l10€ prpnruig dicitur. Nam his Veflillurunturin Fuis bullis , ut vocant. _

l to Zelo Cbri/ii. Mipqroxis 8: belle coniunxit conn-aria. Ell autemzelus, utAmmonius air, 'H di its-ilvpldr poipcqo-re yrropirq doniir-"re; rule

lx.aA§. Id ell : Per dofiderium irnirurio fut?» ulicujus , quod videtur bo-nllm. Ell etiam zelus, Mir?! la-’ aliklofplue £70007; , Old Mi 510197 we*l3'l80p.|7 mp:-on'i'o-4:. Id efi: Dolor proper uliena bond , quulin quisacquirer: finder. _ p

u E: filonrio. Quia non docenr quid lit Chrillus , 8: quid lit elli Chri-llianum.

._@-ii_.__:2 §;4.zfl...m'z. logibru. Cuiufmodi limt noncaaucz, qua qua:'llumo-

A lent magis, quam pierarern.Chrillus fpiritualls , ubi /pirituo’, ut Apo-._ llolus air , ibr libnuu. Illi legibus hoe agunr, ut populum habeanrob-lnoxium. Qui qpo magilfperp exus ell, hoe lus lueri redir ad RorflanamIcuriam , ex liti us, ex di peufarionibus, ex tlonationibm. Verus Cbrilli‘ vicarius nihil fpeélar nili luerum pietatls.l 1 3 A Furiis. Ur apud Maronem Eneidos lib. 7. Gorgoneis Alefiltl=infe€la venenis, bellum exeitar inter Eneam 8: Tumum.

14. Omnilnu omiflis. Vides, optime le&or, ut ubique eireumfpeéleloquutus ell. Non reprehendit quod bellant Pontilices, quod jute repre-hendi poterar in omnibus etiam Chrilliarus, mea quidem fententia. Sedeos damnar , qui eztcris omnibus omillis, folurn id agunt, quod ell

§omniBm peliimmn.‘ 15 Dempim fmor. Videtur lignilicare Julium lbcundum , qui talesrumultus exciravit in muudo , ut nemo vere -pius 8: Chrillianus pollitabfquelgemitu meminille. Videbunrur alicuifortallis hzcliberius. verum fiqubrem penitus nelfet, farerenrgmodellillirne dicta, ' .

r 18:0

I

. 1 AA%_ _q. -i *'ii.

____ '_-—-Z iii ,_____

Page 45: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

_._______

‘___ _ *.4 — — iii I-%——|-<__

' I

_ C

48;. _S.'1‘VL'l'I

\ t

Tim ~LA_vs.' I 435manifeflariam inlaniam, zelum, pictatem, fortitudineml , ' 'appellent, excogitata via, qua fieri potefl; , ut quis letha-le ferrum ltringat, adigatque in fratris fui vifcera , maneu-te nihilominus caritateilla fumma, quam ex Chriflzi pra:-',cepto debet proximo Chrillzianus. Equidem inccrta (umadhuc , utrurn his rebus exemglum dederint, an potius hincfumpferintEpifcopi quidam uermanorum, qui fimplicius,etiam omifib cultu , omiflis benediétionibus, aliifque id ge-

bi, quam in acie, fortem animam Dco reddere. Jam vero

A ~adeo latet ut vix umquam liceat confpicere. Itidcm Pon-tiiices in melle pecuniaria diligentiflimi ,L labores illos ni-mium Apoftolicos , in Epifcopos relegant , Epifcopi inPaflzorcs, Paftoresin Vicarios, Vicarii in Fratres Mendi_

fC2.ntCS. Hi rurfum in £08 I'Cti‘Lidllnt, a quibus Qvium Ian;tot(deturI"'V“e_r'um'non en hujus infiituti, Pontifiqim aclSal:erdotum vitam excutere, ne cuividear fatyram texe-,re, non encomium recitare , neve quis exiltimet bonosPrmcipes a me taxari, 6 dum malos laudo. Sed hzec ideo

In iter vnvere po{lit,n1li ITICIS initiatus fit l'acris,meque pro-dum ignavum , parumque decorum Epifcopo putent , ali- : pagiis attigi , quo palam fier_et , nullum eH'e mortalem ., qui

6vulgus Sacerdotum, nefasefle ducens, a Przefulum fuo irum fanetimonia degenerate, euge, quam militariter projure decimarum , enfibus, jaculis, (axis, omnique armo "rum vi belligerantur : quam hicoculati , ii quid exvetciulitteris poilint elicere, quo plebeculam territent, 8C pluquam decimasdebenconvmoant. At interim non veniti

' Ag-_v\§\%\§_~‘~1'¢§\--.~~" \ ' .‘."'

nus cerimoniis , plane fatrapas agunt , adeo ut propemo T

msn

»

ls.__

--._-A-...-J-it

ngmi;-‘>4-‘

I»1',-

~.F-wa—-'

_ ‘* ‘, __

fit :_ "_'

gr ;f+11fj-l

_.‘

1 *" __ __ '

l _;;':l:'i:7i:_ v. ‘

Q

H,__:;_:,A __ (S

.--..-_-....¢'@0-van’'6

I‘ 1/’é

4,{/ ‘W; '

~ ‘ _ _r<_ L 1 '_ I -

L - I

B

pr am habeat. Nam Id quo paato fieri queat, cum 7 iplitetiam Rhamnufia, rerum humanarum fottunatrix, me-_

'1‘‘.-_, ‘I _. “_>__ ~ -.’ ‘ * - '“ ‘-—‘ --"@"¢—""".

\ .

I " ' T1?" /1' ' ' .._,;___5;.“a.—=:».~~

‘jf ii, ' 7 <1,‘ ._,'-_ ' *1-¢-~-L. A

~\.Q.‘ _._. . ’- —~—~—-,Q._

¢ and -_ _fi‘.__ -__.-~

ii?54-¢

y

‘Q-@;a’_-_o~

-5'1’ -- .

\_ ' .‘ ‘ —-- — "§ Vi Q Q '- ‘ _ , _ _ ,

cum adeo confentiat , ut fitpientibus illis femper fuerit ini-micifiima? contra fiultis etiam dormientibus omnia com-modaadduxerit? Agnofcltis 8 Timotheum illum, cui hinc.. ' ‘ .

-_- .--,...~_.......A . - n ~ -- - - - --—- ----' , Ctlam cognomen, 5C pI‘OVCl'bllJm 9ri'§uJ‘ov1'o;ndp'0¢ ozigef.

mentem , quam multa pafiim leganturdc oflicio, quod il-li viciflim praeflzare populo debeant. Nec faltem admoneteosvertex rafus , Sacerdotem omnibus hujus mundi cupi-ditatibus liberumeifeoportere, neque quidquam nifi coe-lefiia meditari. -Sed homines-fuaves , fe I fuooflicio pro-be perfun&os ajunt, ii preculasillas fuas , utcumque-per-murmurarint , quas, me Hercule, demiror, ii quis Deusuvel audiat, vel intelligat, cum igfi fere nec audiant , necintelligant , tum cum eas ore per repunt. Verum hoc qui-dem'S,acerdotibus cl’: cum profanis commune,aut ad emo-lumentimeilem vigilent omnes , 1 neque quifquarn ibi le-ges ignoret. Caeterum li quid farcina: ,idprudenter in alie-inos humeros rejiciunt , 81 aliis alii tamquam pilam per ma-nus tradant. Siquidem laici quoque Principes , quemadmo-dum partes adminifirandi regni vicariis delegant , 8c vica-rius item vicario tradit , ita pietatis {indium omne plebi ;modeliise caufa relinquunt. Plebs in eos rejicit, 4 quos.E0r:lo_/iafiicos vocant , perinde quali ipfis cum Ecclcfia nihilomnino fitcommercii , quafi Baptifmi votis nihil prorfus fita&um. Rurfum Sacerdotes , qui fefe vocant Seculam,quafi mundo initiati non Chrillzo , in Regulates onus hoedevolvunt: Regulates in Monachos: Monachi laxioresin arétioresz Omnes fimul in Mendicantes: Mendican-tes s in Carthulienfes , apud quos folos fepulta latet pietas ,

I Sm oflicio. Sic enim interpretantur illud , proptor oflicium datur be-uoficium, quafi utcumque dicerc preculas, fir totum Sacerdotis ofiicium ,cum ea pars lit omnium infima , 8: laicorum potius quam Sacerdotum.

2 Neque quifquumibilegcs ignoret. Ur dc dccimis ,de o_b1ationibus,deiure lebani , 8: Presbytori duplici honor: digni fan. Et, qla alum'for-vir,dc aymri vivat.

3 Modeflio mafia. Ironiam habet. ,4. Q50: occlefiafiioos. Omnes Chrilliani pertinent ad eccleliam, cujus

minifiri limt Sacerdotes. Qmnes Chrifliani religiofi funt , adih'i&i votoinBaptil'mo rennnciantes mundo, Satanz,8c pompis eius. Quo voto nonaliud potcfi clle fanétius , nili quod pam confuetudine fie viluit , ut non ha-beatur pro voto. _

5 In Carilgyienfis. Mulrum tribuit huic ordini, fublignificanstamen,’ lus apud hose e cerimoniarum; quam vera: pictatis. 1d quod fimenmr 8c£i,qui interbosfuut cordatiores. _

\

Rurfum aliud 1° y7\o!.d£i5;r1'o!-1'ou. Contra in fapientes qua-Tom. IV. H h z dram:

\0

_6 Dam nullo: laudo. Mira Facetia invertit: malo: Vocat, quoslatrdavic, hoe efi . vitupcravit haétenus. NamaStulti:ia laudari, vxtupera-

l riell. -l 7 Ipfis olim Rbamnufia. Rhamnufia Dca eflindignaiionis, quamGrzci Nipurn vocant : fie di&a a Rhamnume,Attica': pavo , ubi colebatur ,qua: fuperbos aliofque contcmnentes , qualisfuitNarcilli1s, punire crede-batur: unde illud, quod Suidas citat: O6» Fad: -rain Zia-om: évmrcapimvrei"; imp-,¢oivu; Nipmm ,ciAA' iv wait idc'ou_; n'voo'yx-via-in woud‘w8§vmo*vp.-

bud oonrrariam _/ioperbk Nemfim ,j&d inproyriis ooaéllu fui: d{/ccrurum-mk. Adam: autem Nemofls , qua ea qua in terriofont , wider. Hic Rham~

E l nufiam ipfam dicit Fortunam , qua: liulris favere icitur. Unde vulgato pro-verbio dicunt, quo quifque e/I /Zultfor , boo fizrnmatior.Contra , [apica-11.1,»; Rbamnufiafemperfuit inimica. -Hinc Sotades videns fapicntes omnesrriliem fete habuille exitum , indignatus fcriplit: Zazpénv 8 néa-p.o; ara-a'oa'q:u 00¢}: aim: , uti auntie ainihl ‘tin Zuzpoinn S zoo-pot. '1-II 1'5 ¢o-Aui advice! 3'11 -aruin , rilvqzev. HaAt§z'od‘u ¢ar.'yoivv ti Awyim; nip}! rid"-zm; Aio-xix!» 7;oi¢o_vn imwiwrau ggmaim. 2o¢¢x)u';'; fiiiyu ¢ary&v c-u-¢vA§;, arne/ti; 1500;“. K611; oi zowoi Qpqixzv 'Evpm't'dm irpayov. Ti!

'9£7o|"Op..qpol Ami; zoarldawoivnrn. Id Cfi : Socratem flillfidlll fltit fi-Apiumm oflo. E: male fuflulit Socraxem mxmdus. In carcere c:'cut4m,quo~niam bibens , mortuus Polypedem comodem Diogenes modum, morum:

‘e/3. /Efrbjlofiribenti incidit tefludo. Sophocles Minum comedem aw,jbcatus periit. Canes Tbmcii liurlfidom voravcrunt. Divimml Hmurum‘fame:conficit. - '| 8 Timotlmom. Hic dux'ei-at Athenienfium , longe omnium fi>rtuna-fitiflimus, de quo Suidas lic fcriplit: 'E1ru'av 1: iv-xiv iv iméo-n oi §b'y;oi¢>u/ I I \ I I g on I a I I \ ~

F <,&0!f(.0[-LIIOI, scat ‘rug 707541; (Peps!-at 4019: u; m-run sroilnc, ram xopdundiiuroit, aivanépttroa-fir ivd'¢quon'ou oZv1'§, ¢.I¢C6I8Ud|M.IIO§ J} iaru urn-xfqt ti Tcp.$0eo; , ¥¢a; aiu'r§ tivacpilkor, 3} 1'5’; -nix»; ni auwopdilua-rd.‘Ari xui airtfxqa-or Urlpov , rm-so-ago-oio-1;; oiurqi :5; idxqg. Id_ell : Finxg.‘run: ipfum in imaginibus piélores dormiemem , E9’ Fortumu fermte: ipfiin retia civitate: £9’ populomtem nu, innuemcs félicimtem ipfiu: : fuper.

1’ Jien: autem propter bonam fbrtmutm Timotheus, dixit, ipfius magis quam1 1-‘omau eflé, egregic fnéla. Quocirca iufllicior ovafit pojiea , indzgmmte

Fort:-ma.* 9 IH Yudovrog adorn; ozipzi. Id ell : Dormiemia rote tdpit. HOG pl'O-‘verbium quadrat in eos, quibus cirra laborem 6: conatum , omnia qua:!cuPiunt, eveniunt. Natum ab ifpfo Timotheo , qui vulgo iv-:v;;rf;,id efi,‘fehx , cognominazus ell, quod ortunatioi-quam prudenrior haberetur.; 10 Pitzbg 'a'z-1-on-ou. Id ell: Noélua wtat. Noclna fact-a eliMiner\'::.Ea diéta ell Athcnienfium male confulta in bonum vcrtcre exitum : Unde

“ proverbium , Noflm 'volat.'I 1 '51

a a as ;;:- ; 9'

¢apu?; , 1|-zpfiv 3} oi Ni/ua-o; , oi ni 7;; iron-utin. Id ell: Non latuit 0mI!i- .

Page 46: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

497- M.n.r~1a$::E"rxn"M;toN 438drant illa, 1 in-21-poEJ‘: ye-vvn9ev-res,3C 1 equum habet Sejanunj,8C aurum Tolofanum. Sed defino 3 z'oopoq.mi{eo'9ou,n¢ V1-dm,-I Erafmi mei commentaria 4 fuppilalle. Ergo _utadmm, Amat Fortuna parum cordatos , amat audaciores,

- 1 Y "' ' -0I"-

‘A quam‘ lilpieris. ,Si voluptate.dl1Caris , p‘u¢'1l;'g , niaauma bu.-jus fabulae pars, iizultis toto peclore funt addi&ae, fapim.tem haud fecusac fcotpium horrent fugiuntguei Deniquequicumque paulo feiiivius ac laetius vivere parant, fapicn.tem inprimis_excludunt_, ac 8 quodvis animalpmiug admit.

is 5 -1, tunt.Breviter auoquo te vertas, apud Pontifices, Principes,\ " 'udices , magi ratus,amicos‘,holi3:s, maxim_os_,minimos,

omnia prasfentgibus nummis parantur: quoscuti contemnit,1 Iapiens , it-a~i-llum fcdulo fugere con'l'ueve'runt.' Sedcum lau-I 8' jdum mearum nullus fit modus , neque finis, tamengomtio

1, A aliquando finemfhabeat, nocefie ell." Itaque definam di-1 ‘ ccre , fed ii priusofiendero paucis, non idcellie magnos au-f B atores , qui melitteris fuis pariter ac new illufirarirnt , ne-1 l J1 t *8 cuifortt itulwmllli_f0lividear'placere, neve legulei'calum-3 ' Uififlfl-If , .1116. nihil allcgare. Ad ipfomm igiturexctnplum

allegabimus , hot: eft, 983%» 1rg5c11ro;.Principioilludé>mnii-

ll

l‘ l

=L@i

. ii

1 74 l

l

\ iQ

Ia Ar0 L

|.__-___' _ - _ . tV I. _. \ vb

O0 - '' .\ . ...-

8: duibus illud placet s writ Ivé‘5lI|’QeU x.\i§os‘. At Sapientia; ti-1midulos reddit , ideoque vulgo videtis fapientibus ifiis cumpaupertatc, cum fame, cum fumo rem efl'e, negleéiios,inglorios,invifos vivere:Stultosafl1uere nummis, admovenReipublicx gubemac_u_ljs,breviter, florere modis omnibus.Etenim Ii quis beatum exiftimet 6 Principibus placmlls

usviris , 8: inter meos illos , 7 ac gemmcos Deos verfari , qui

I

A

linutilius Papientia , imo quiclapud hoc'h0mi'num‘ en

<-

w.

. qr‘; .i\ I

_—&.~ix

.-

0

I

1)I

,-

'-

j{.¢"rer

}_ ___-

'\%-5 \ , _

L/(,g.1$ I?- -

f * "Y" lI

ii _ i 1 I_ L — ~

\ ‘ . 4 A ‘Q‘K5: J _ _. _ _ _ ___._. \<-‘ ' .. - - _.- _.n.-4-..__¢_- _._-'_--...- ~

damnatius? Si divitiz parandze l'unt, quid tandem lucrifa&urus ell; negotiator , ii fapientiam lecutus : perjurio of-fendetur , ii in mendacio deprehenfus erubefcet, fi anxiosillosde furtis , atque ufuris fapientum fcrupulos , vel tantu-li f'aciet.Porro Ii quis honores, atque opes ambiat Eccle-fiafiicas, ad eas vel alinus, vel bubalus citius penetrabit

I 'Ev rceoidityennflivras. Id CII 2 §fl_mrta Luna nati. Provcrbium ellin eos, qui ex durillimis laboribus, quibus aliis profunt, ipfi nihil fi'u&uscapiunt. Quod Hercules hac Luna natus feratur.

2 Equum babe: Sejanum. Utrum ue proverbium dicebatur de extre-mo infortunio: Unde natum fit, exp(licatAulus Gellius.

3 ndpolyléclfadl. Id ell: Proverfiiari , live proverbiis uti.4 58[*}>il1_[e. Id ell : Furrim ufmfufle. Neminem nominatim taxa-

vit, prarter feipfum. Quid potuitmo eliius?5 U3; ¢';5,5¢"1>0u 1.630;. Id ell: :Omnuj4t?a fit alea. Id Czfirdixit,

Rtlnlbiconem tranliturus , figuificans, fe rem omnem femel Periclitariwe e.

6 Principibus flacmfl}. Allufit ad illud Horatianum:Princzpiom plucuifle viri: , non ultima laus efl.

6 7 Ac gemmcos Deos. Significat, nifallor, Procercs aulicos getnmis in-gnes.

T1-‘l

1

l

C

T . ~ t‘

E

EF

llI

l ,bus vel notifiirno proverbioperfuafum cit , Io .Uln' re: zebefi,ibi fimularionem e[e opzinuun. Eoque re&e fiatim traditurhic verfusipueaisu Stultitiarnjimulare loco , fcpimtiafiemmaqt. Vosjam ipli conjicite, quam ingens fit bonum Stulti-tia,,cujus etiam Fallax umbia, <°ximitatio fola tantum lau-idis meretur a doctis. Sed multo candidius pinguis ille ac‘nitidus Epicuri I I dc grege porcus I1 mifierefiulrizinm con-

‘ ' ‘iii’ u. ‘I , ..-_ .I \ _ ———_ "1

l -_ Q 7* L ‘ '

-

-. Q

I Q

11 94' II- * |

an-0 F ‘ I.. , .

J > . V.

'_,__ .. - - -2 “"'*‘ —"_i‘ I I: _.“:' -‘ I, _ - _ _ _ _4

I

lL'Q

n '\ I.

-‘-,1 . ...--________._._--- 4.-

" _' ._ ---ii:

-&-§""" '4;

, _-~_

-.> Q

‘-@’<10 ,_ 7 <-

V

L»i_.-3»

-"i.\-Q-—anO&

____._. .4_ .-

Ql-— .__4-_-—--

. .‘é_#- _ —

_]ilii: jubet , tametli brevem non admodum fcite addidit;Item alibi, I 3 Dulce efi defiperoin loco. Rurfum alio in lo-co , mavult deliru: , ineefipae videri , quam fnpere , 0' ringi._]am apud I-Iomerum Telemachus, quem modis omnibusllaudat Poéta fubinde 14 nimoc appellatur , atque eodemprzenomine tamquam felicis ominis libenter pueros 8:ado-ilefcentes vocare folentTragici. (Laid autem facrum Iliad is‘carmen, nili Is iiultorurn Regum 8: populorum continct

~ iras? Porro quam abfoluta laus illa Ciceronis ? Stultorumfunt plena omnia; Ogis enim ignorat , unumquodque bo-

A num ,8 quo latius patet , hoe efie prtefiantius? Atqui fortalfisapudChri1iianos horum levis cit au&oritas. " Proinde Sa-‘crarum quoque Litterarum teliimoniis, ii videtur , laudcsInofirasfulciamus, live utdoélzi folent, 16 fundemus, prin-‘cipio veniam a Theologis prarfatx , ut nobis Fas elfe velint ,‘deinde quoniam arduam rem aggredimur, 8C fortaflis im-

P 01'08 Qqodvi: animal. Pro quovis homine, 8: emphafin habet.

I 9 Oéiim-P5; 2'1-as. Idefi: Nibil arlverfum: Proverbium ell, idem" pollens quod , nihil ad rem. Eli apud Arifiophanem.

, to Uoi res aéejl. In his plane lufitingenio, 8: partimjocolis argumerr‘%tis, partim detortis, quod vultcolligit.5 t 1 De grege porous. Ita Flaccus dc Fe in epiflrolisz

Me pinguem E9’ niridum bene curam cute wfis,Cum rider: vole: Epicure’ do grege porcum.

ta Mxfiere _/lulritiam. Idem in Odis :Mifce jlultiriam ronfilii: lirwem.

I 13 Dulce efl. Eli 8: hoe in Odis.l 14 Niime. Duo fignifieat Grzcis , via-at puerum admodum live pa-rum prudentem, quod pueri per zctatem nondum lapere poflint. Quocir-ca apte Gra'cieos»m-4'2; dicunt, Quos I-Iebrzi vocant, D"‘7'm'.

l I 5 Stultorum Regum. Efl in epiliolis I-Ioratianis.r 16 Fundemus. Obiter taxat verbum Theologis F-lmiliare, fed non per-inde probatum , atque ufitatum.

j-‘__-|~g—1I1

I De-

__i?1—..mi

.—-i .._i m

‘_ U

I 3‘ - 1 ._ ‘,1 -\ L, . A‘: {

Ill.

4F’-0 , '

1

0

“G 'I. .?__ ___‘ .- -'-». ‘

\1

*.7 0

4

_Z,-Q

"1

Page 47: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

I __' - " I 3' ‘Q1

I I

4____

-iii

1

—— v _

439 3 S'rv~r.'r'tTI_m Lavs. 490probutnfuerit 1' denuo Mulas exHelicone,ad tantumiti-~ Aneris revocare, praefertim cum ? res fit alienior, fortalfemagis convemetoptare , ut mterlm dum Theologum agi,

’ .a‘,_.-__@-eIwI=e_.-p-- W‘-4

/.' 4.;

I 3

- ._ ~_ y ,,, '** ..'._— - _' 1*: 1W ‘ks 3;

. cl. .., . '1 _ 7.. :__z, -_-I — in

_ ‘\ ' i-._.___'

-1 s . A ._.~ 1 ‘, . *_

““\_ 5\_.%:

I .'. \ k r5'

\ {ev-if

|Q

. _0

! I0 - , - 1- ,‘ ‘,' J - -_ ,-.I _ . /."'u-- .,_

..'oo-

\’a!!st3:‘.‘1".._;:...... ' "‘ I" """""'u.'

uehaxf iaasingredtor', Scoti anima aulif ex fua%ain£1eum peélus demigret, quovils)_ 3.rl1l€ltrrice'an-_que erinaceo l'6nofior,mox'que remigret quo lu ebit, vel4 i; zdgunoos. ‘ tinam 8: vultum alium ltceat fi.nnere,' 8Cornatus adfi1;Theologicusi. Verum illud interim vereor ,nequismefurtiream agat, quafi clanculum MxgifirorumNoflrwum fcrinia compilaverim , qua: tantum rei Theolo-

'ca:" teneam. Sed non adeo mirum videri debet , litatnfiiutina, quz 1‘l1lI’1l3.faillIIlIl3’CII, cumTheologis confue-tudine, nonnihil arripui. , cum 5 ficulnus etiamille DeusPriapus,nonnullas 6 Grzcas voces , legente domino , fub» ; D I

- /uotarit tenueritque. Et 7 gallus Lucianicus longo homi_ _ _ " I ' I -1 -- —» - T— ’ T'Lf fig‘ .1’

/ . —_""" "‘ '--I“--$1‘-— - - 9- - --g 0-.I

' I: U ’ _ ‘

- __-__~ ‘v '-1: *'~..__I _..p _, 3

- H‘ ’_ ' ':.': I —-:

3 "..2B.'-.-t-_',__&.$__k ‘ ‘_

‘ _, -___ ... _

iq 3 7. —- _ ..__ __ __“_ _ _.__ .._w_~.t.ar- ' _

- P0 I\ \\- i ~\

0 . ~‘ \

“an

‘ -n-v-Q _@-- _.| .

-ab“ '\ ~ - . . - _-~ ..Q --»-.--.--_i-€,-_.<~-- v

I Denna Mufw. Quoniam ante jam invocavit.2 Re: fie nlienior. Id eli : Parum npm Mujis. Cum magis ad Theo-

logos pertineat. ‘3 Hjjlricejpinofor. Hyfirix animal ell de genere erinaceorum , fplhis

aculeatum , quas mittit iaculi ritu. Plinius lib. 8. cap. 3 5. Hy/lrim , inquit,genera: 1ndia{9’ Africa, [pine conreflae ex Eriuceorum genere, _/Ed Hy-firici longiores aculei , E5’ cum intendit cutem, mifliles. Ora ur erm'umfi-git annum , Q9’ paulo longius juulatur. Hibernis autem fe menfibus conditquemadmodum urfe 3 re iquaque omnia , ut auétor ell Arilioteles lib. 6.de Nat, Animal. perinde ut urfa Facit.

4. ‘B; zdpdtdi. Id cl’: : In corvos , hoc elI,in malam rem. Exliatin

“J ;_

l

<I“-L;

rL

I.4

llA

', numconviétu fermonem humanum expedite calluerit. Sedjamad rem 8 bonis avibus. Scripfit Ecclefiafies 9 eapiteprimo: Stultorum infinltm numerus. Cum numerum pra-idicat infinitun_1_,,nonne mortaleis univerfos comple€ti vi-detur, prxter pauculos aliquot, quo_s,haud fcio, an-3 cui-quamividere contigerit Sed miagisingenue confitetur hocl cremias c f.1o._. S:;¢lz_u:,i ui_ens_, a.‘lju:_e omnishoma, $_ ... . . .. .

,¢f¢Pi="1i4fi<<- .3.°li D60 r1'ib\.1.ir; fivisnriama vniv.¢1".fishQ-§minibu_s IIl_.Il[_lUi_lI_I_l 1jeli_nquens.._Ac,rurF_um paulo fuperius,:Ne glorietur homo in._/'a}?ien_ti_a fi¢4.;_ Cur non vis hominem

l_in,fua,l'ap_ien_ti,a glor_iar_i ,i,Q1}l_I§1_'lj2_ ]ei'emia? ‘ Nimirum, _ in-‘quiet , ob id , qu1:_t,noI_1 "habet apieqtiam.,Se;d ad Ecclefizvlien redeo. _ I-1un_c,cu,m ¢>§clamg§_,_1/garritasvnnitntum Q’

; omnia’?/dnilors , quid aliud fenfiflecredi_t,is,,nili, quemadmo-dum diximus ,8, _v_it_a_m lmmanam nihil aliud qllflm Stultitia

lludiciiim ellii nimi1_'um.Cice_roniana~: laudi'1<> album, ad-dentem ca_lculum- ,3 cujus optimoljurgcelebratur illud,quod modo retulimus; Srulrargm. plum flint omnia. Rur-

, fum fapiensille Ecclefialiicus ,qui dixit , Stglrurmutaturat,Lum¢, fnpiem permanet ut,Sol., quid aliud innuit, nili mor-tale genus omne liultum effe, foli Dco, fqn'erIti:_n0mC11qcompetere? Siquidem Lunamahumanam naturam inter-pretantur, Salem omnis luminis fontem, Deum, Huic

T4 adfiipulatur quod ipfe_Chri fius in Euangelio negat , quem-quam appellandum bonum ,1, nili Deum unum. Porro Ii

ultus eli, q.uifqu_is fapiens non cl‘: ,8: quifquis bonus,idemLfapiens , auftoribus Stoicis , -nimirum mortales omneisAStultitia compleéiamr necellumcit. Iterum Salomon cap.

I 1 5.Soul:izi4,inquit,g4udiumflul¢o, videlicet,m~anife£i:e con-.._-i; " -~ 13 <1

1 ..t:'£..‘~1§‘, r¢aI- '-ivw

-_ ‘ _- _

I 7 ~'.:L__._

*‘-.-_-

_fl_

‘X ~ “=‘ *.."";"': _~_’ 1 I..-. "Z “ -‘r ‘PT!’ F i"~-..=~ _~.= m;i..,.=-

___ _ _.,_._-A._l*-____‘ ,~

.ll‘.-y '__..J ‘l

I-'3?»

I I & if ‘ l|

i _ .13‘.

I ||1 F

' ‘ ' lnifi ' __ —~ -- €_¢~_ —_ i_ 8-

; fitens, fine liultitia nihil in vita fuave elTg_. Eodem pertinet'-illud quoque : Q6 apponir féieminm, apponi: dolorem, 0'lnmulro fenfl¢,mulm indignatio. An non idem palam Confi-

. tetur egregius ille Concionator, mp. 7. Cor frpientum , ubirrijiirinefl: crcorflulrorum , ubilaizio. Eoque non fatis ha-nbuit fapientiam perdifcere, nili nollri quoque cognitio-nem addidiflet. (luod li mihi parum habetur fidei , ipliusaccipite verba, quas fcripfit, cap. 1. Dediqke cor meum, in

_/Eirem prudentiam atque doflrinam , errorefque 0"’fiultitiam.Q10 quidem loco illud animadvertendum , ad Stultitia:

llaudem pertinerc, quod eam polieriore pofuit loco. Ec-‘clefiafies fcripfit , 8: hunc fcitis ell'e ordinem EccIeliall:i-"cum, ut qui dignitate primus fit, is locum obtineat extre-“mum vel hic certe memor Euangclici przecepti. Sed Stul-

l

( Tom. IV. Hh 3 titiam8 Bani: awibur. Proverbiale efi, cum rem feliciter cedere fignifica-

mus , ficutmoln nvibus, dicimus, cum res infeliciter cedit : liuntum autemefi ab Augurum obfcrvatione. ‘

9 Capneprimo. Tacize ridet quorumdam moi-em , qui numquam nonproverbiis Grazcorum , 8: explicatur , in Cbiliadibus Erafmi. citant, atque id prarclarum putant , ii nominentpartcm, diliiniftionem ,

5 Ficulnus etiam. Talem Emit Horatius , in Saryra : capitulum, paragra phum , columnam , denique verliim. _Olim truncu: eram ficulnus imaile lignum. to /Iléum addentem cnlculum. Id ell : Approbantem. Grzcis pm-

6 Greene votes. Exflatridiculnm Epigramma inter Priapcia. Quo fin- verbio dicitur: Arum}, -¢5'¢» n-poo-dibou. Id ell : Album calmlum adde-Priapas horti cufios verba quxclam Grxca fubnotalle, Domino legen- re, pro comprobare. Lucianus in Apolsgo .- 06: iv xapép-/qr Simm en‘:

te Homemm Ted depravate. Initium huius efi ,' Ruflicus indofle: Ii cui Away‘: impel o-é’ ‘cl/§¢ov, mei orzuip; pol ¢'v=;(,02-fiat. Id ell 3 Hand ab: reforte libeat infpicere. Nam ell pea-quam obfcmnum. ducens, album 4 te calculum , E9’ plenum mihi injerri. Unde Gra:cifin1-

7 Gallic: Lucianicus. lift inDialogo, quem modo ciéavimlle. plici verbo dicunt , ¢'1rnIn¢a(:ur', pro comprobnre.' 2 Ei-

\

\\

‘ l

Q-<»~

Page 48: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

491 MQPIAZ ETKSZM-1914 - 492'

' mfi ien: fit , omneis /lulro: exi/limat. An non illud eximii cu

titiam przlianuorem efie Sapientia, 8:Eccleliaflicus ille~ A /'4 _ _quifquis Fuit , liquido tellatur, cap. 4.4. CI.l_]llS mehercle-vei-ba non prius proferam , quam I eienywyiiv meam commo-‘da refponlione adjuveritis, ut Faciunt apud Platonem hi,qui cum Socratedifputant. Utra magis convenit reconde- _

3 .-_'~.e.> _ _,_...;:.=_

re, quze rara l'unt 8: pretiofa, an qux vulgaria viliaque? E ,4.- -Qiid tacetis? Etiam ii vos diliimuletis , proverbium illudGrazcorum pro vobis refpondet , 1 rriv évi-l Qwlpow; iJJ¢i’oiv,iquod ne quis impie rejiciat, refer: Ariliotcles Magilirorum inolirorum Deus. An quifquam veflzrum tam fiultus ell: , utgemmas 8: aurum in via relinquat ? non , hercle , opinor. AIn abditifiimis penetralibus, nec id fatis, in munitiflimo-rum fcriniorum fecretiliimis angulis illa reponitis , coenum Ain propatulo relinquitis. Ergo 1 quod pretiolius efi recon- Q B_; 'ditur , quod vilius exponitur , nonne palam ell , fapientiam .quam vetat abfcondi , viliorem efie liultitia quam recondi

-jubet ? Jam ipfius telizimonii verba accipite: Melior ejl ‘homo qui ahfeondit /lultitiam foam , quam homo qui nbfoonditfapiemiam foam. Qiid quod animi‘ quoque candorem Di- Ivinae litterae liulto tribuunt , cum fapiens interim neminem I

_.__,__

1...-‘us - ~--~ - ,_’ """" """§‘ ‘ "3-0»: .. *1 7 M i i-__, __‘_ V _ .

an-Ir

-_.':-1'"'

0

“ F__,;l"?E;T _;;__=3; ‘ , is 3 .

\ .

, - rI

i 4

ybnilltvq’“‘_"-""'“'4

I I

‘ m

I‘i?

Q\m‘4

_q-A-.ac>

_ ‘ flfil

i 1‘t ;

g .

fuifimilem putet. Sic enim intelligo, id quod fcribit Ec-‘ = ' ___|_lcleliafies, cap. IO. Sed€7~'in1/in flultu: amhulam, cum ipfe j

juldam candoris eli, omnes arquare tibi ipfi, cumque nemnon magnifice de fe fentiat, omnibus tamen tuas communicare laudes?Proinde nec pudiiit tantum Regem hujus cognominis , cum ait, cap. 3 0. Stulnflimmfiom virorum. NequPaulus ille Gentium Doétor, Corinthiis fcribens, flulrcognomen illibenter agnolcit : U: infipiem, inquit, dico Iplus ego, perinde qua]? turpefit vinci _/lultitia. Sed interiObltrepuiwmihi Grarculi quidam , qui tot hujus tempo:Theologonim, ceu 3 cornicum oculos ltudent configere , dum annotationesfuas , veluti Fumos quoldam aliis of

o-e

c l

i’.

m T

‘is

fundunt, cujus gregisfirnoii 4 Alpha, certe Beta meus ell‘c.

m I

m

:1"m |

m

Erafinus, quem ego fiépius honoris caufa nomino. O verfiultam , inquiunt , 8L:ipladignam Mo R I A citationemLonge diverla mens Apolioli quam tu fomnias! Nec enihoc agit his verbis, ut ca:teris ltultior haberetur, v,'eru lcum dixifl'e,min§/lri Chrijli fimr; 0’ego , (eque veluti ja&abundus in hai: quoque parte aequaflet caeteris, per correétionem adjecit , flu: ego, fentiens, fe non modo parereliquis Apoliolis in Euangelii minilterio , verum etiaaliquanto fuperiorem; Idque cum ita verum videri vellet ,ne tamen ut arrogantius diétum ofienderet aures , przmu,niit liultitiae praetextu. Ut minus fapiens dico, proptereaquod diceret elTe liultorum privilegium , ut foli , veium ci-tra offenfam, proloquantur. Verum quid Paulus fenfcritcum haze l'criberet , iplis difputandum relinquo. Ego ma-gnos-, pingucs , craflbs, 8: vulgo probatifiimos Theologosfequor , cum quibus magna pars Doftorum errare, sw}-:8»Ai’¢,malit,quam cum iliisfitrilinguibus bene (entire. Ne- ique 'quifq'ii:i'i'ii'iIlo_i"uii'i' 7'TiFrreculos illos pluris facit quamgraculos : prazlertim cum quidarn s gloriofus Theologus,cujus ego nomen prudens fupprimo, ne graculi nofizri con-tinuo Grazcum in illum fcomma jaciant 9 ilvoc 2w’¢a;:

i _|_-‘ L’ at <1

0 "'Y-**-*** -I ‘ - I -I _ ' .

, ___- -._ ' 1 ' -,-‘_..-.._..- '. -I‘-D> ’__§-— ’_ " ' v, _

Q

‘I w Magiliraliter 8: Theologaliter hunc pallbm enarrans,' "ab hoic loco.‘-Ur" minus fapiens‘diCo','plusego,'novum Fa-C cit caput, 8: quod abfque fumma Dialeéiica non poterat,

‘iinovam addit fe&ionem, ad hunc interpretansmodum: Ad-lducam enimripfius verba H non lblum in forma, verumetiam in materia. Ut minus fapiens dico , id ell , Ii videor‘vobis infi iens, me Pfeudapofiolis adzquando , adhuc vi-.debor vogis minus fapiens , me eis prazferendo. Qum-quam idem paulo pol’: , velut oblitus fui alio delabitur. Sed

{ cur anxie me unius exemplo tueor? cum hoc publicum jus‘fit Theologorum ,coelum , hoc eli , Divinam Scripturam ,lceu pellcm cxtendere: cum apud divum Paulum pugnent

' Divime Scripturae verba, qua: fuo loco non pugnant, fiua fides illi I1 1rev1'oi.yAalr'lqI Hieronymo, cum Athenis

i llorte conlpeétum arae titulum torqucret in argumentum fi-dei Chriliiana: , ac carteris omiflis, qua: caufa: fuerant oile-

D '&ura , duo tantum extrema verba decerpferit , nempchazc ,lo N o "r o D E o , atque hate quoque nonnihil immutata,

1 liquidem integer titulus lic habebat: D I i s As i 4-: , E tr-ROPJE, ET AI-‘RICE, Diis IGNOTIS , 1.-:-r Ps-R 1-:6 RINIS. Ad hujus, opinor, exemplum paflim jamis oi 15v Seozilyoiv 7I'a&Td€€ , hinc atque hinc revulfa, qua-;tuor aut quinque verbula , 8: li quid opus cl’: , etiam depra-lvata ad fuam accommodant utilitatem , licet ea qua: pree-lcedunt 8: confequuntur , aut nihil omnino faciant ad rem ,laut reclament quoque. Qiod quidem Faciunt tam lelici~impudentia, ut l.epenumero'Theologisinvideant I4 Jute-ficonfulti. Qiidenim illis jam non fuccedat , polieaquam

- I I113.-

E I io Magiflriiliter E9’ Tloeolognliter-. Haze fun: barbara eorum verba,quzdataopera pei-jocum imitatus eli. _ ‘

J ii Non foluminforma. Fcliiviter alludit ad id quodipli dicunt, verba1 Bio-ovywyviv meam. Bio-aways; , id ell, indulflio, enus elf argu-

mentationis, cum ex limilibus conceflis colligitur id quogvolumus. Fre-ucns ell: in hoc Socrates Platoniciis , fed adverfarium. commode refpon-I

denieni liicii , id quod iiotat etiam Quintilianus.z Tsii in-i Sépom iidpinv. Id ell: In ojlii: hydriam, reFert in Rheto-I

ricis. Hydria ceures vilis relinquituriiioliio, fed pvctiofa reponuntur,3 Cornicum oculos configere. Proverbio dicuntur configere cornicula- I

rum oculos, qui novo quopiani invento elficiunt, ut priores nihil fapere ivideantur, ut copiofius explicaiin Chiliadibus Erafmus. 3. 4, Alpha, cer1eBem. Alpha ,id eli, primu:,8: Beta, fiecundus: Quodas apud Gi-zecos prima lit littera, _p fecunda. Aperte rurfus iocaiur in l'e\ipliim alludens ad hoe, quod fci-iplit annotationes in Novum Tefiamen-mm, 8: in opera divi l-1ieronymi.Opus utrumque ipli laboriolilfimtun ,ltudiolis omnibus uiiliflimum. .

5 N»; oi» Ala. ld eli : Per jot/em .P lic enim Grzeci illI'2l'1!,f€lIIVI!CYautem adjecit iuramenium rei ridiculx.

6 Trilin nibus. Tres linguae funt , Grazca, Latina 8: Hebraica, ui-bus traditze lfiiit omnes lciciitix , tam humane: quam divina: , quas adeonecellai-ins veteres ad Saci-as litteras iudicabant , ut etiam decreiis Pontifi-ciis C_I¢Cl'¢lIlll1\ lit, ut linguarumnoiitia in lcholis publice traderetur, quodfine his Sacrarum litterarum mylieria non intelligi polle iiidicarent. Cate-lrum noliri Theolopi adeo liint Dialeciicis argutiis dediti , ut ne Latinamquidem linguam dillcere curent.

7 Gricculoslfios. I"e(ti\'£l rrpoo-ovoituc-i'oe , in graculis 8: Grzculis. l8 Gloriofu: rheologus. Qlocus eli ab ambiguo , quod gloriofiu dicatur *

¢¢lebi-is , quem Grzcci vocant i'vd‘o,§oi,8: jaclnbundus , quem illi vocantl¢’).oe§6vo:. ' ' I

in Forma , 8: ideo iocans addit , verum etiam in materia.iz nu-in-yaénqo. Id ell: Clglnqioelingul , utiialoquar. Nam conliat

Hieronymum l'civilTe Grmce , Latine, Hebraice, Cha daice,8: Dalmafi-'ce. I-Iic fcribens fuper epiliolam Pauli ad Titum , oliendenfque Paulumabulum elle teliimonio Ethnicorum Po'e'taruiii , utEpimenidis Ci-etenlis,lquidixita Kpfireq oiii il/e'i7s'o¢i , _rr-our-Ii -9vpI'¢ ,_ yfsripzq a':p7oi'._ Id ell :Cre.resfemper mandates, male beflu ,"ventres pngrz; 1tem_Arati , qui in prin-cipio 1-iv ¢|unp.imv dixit ,-vi ye; rei’ ‘rm; Iruiv, id ell, hujus gemu

ijumm, 5: Menandri dicentis: ¢0upur' ildn ;¢p.no-0' opemiau retinal. Id ell: ;Corrumpun: mores bonos , eolloquia male , lic nit : Nec mirum ell li oppor-iunitate temporis Gentilium Poétariim verlibus abuutur, cum etiam de in-fcriptione arm , aliqua comniutans ad Athemcnles loquutus ell. Pertranliens

F 3 enim, inquit, 8: contemplans culturas vellras , inveni 8: aram , in qua fu-iPCl‘rCl'lP(lllT1 eli , IG N o T 0 D 5 0, quod utique ignorantes colitis, hoe, ego annuntio. Inlizriptio autem arse non ita erat ut Pa_u_lus aclljeruit , I-

G N u 1" 0 D 12 0 , fed ita . Dm A]m,E_9" Eiorope , Africa, Pm zgnotie,E9’ peregrinie. Verum quia Paulus non pluribus Diis indwebat ignotis, Feduno tantum ignoto Dco , lingulari verbo uliis efi, ut d-bceretillum luumelle Deum, quem Athenienles in ara: titulo prxnotallent, 8: re€te eum

MrCICfll¢S colere deberent , quem ignorantes venerabantur , 8: nefcire nonterant.

PO13 Oi 1-Jr -9'i6)ld‘yUI raid“, Id eli .-. The »logorum filii, hoe ell, ipli..Theologi. Allulitenim ad Lucianum , qui'l¢»rp5| upside; ,id ell, Medieo.

H rum filzos, lrepiciile ipl'os'loi.1pa‘s, id ell, 5;»/0. Medico: vocavit. '14 jureconjulri. Nam vulgoliireconfultorum mos ell ea cirare, qua:

nihil ad rem Faciunt , cum putent pulcrum elle, quam plurima etli his mil-Iliis locus ell , inculcare. Qlos Theologi nollri adeo imitaiitur , at etiam

9 "Ova; aépoig. Id eli: Afinus ad lymm. Allufit ad nomen Nicolaide Lyra. 3 Q _I M4-

O

\

{-

._ _~_ .i-> *

,_._.4

Page 49: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

-- \

<\.

-_i______ i*& i_

F».

S

I I

493* -» S '1' v L 'r8'11 magnus ilIe,pznenotnén cfihcivcmmy {pd rprfus memeGratcum proverbium 5 ex Lucas verbi_s fcntcntxarra esfpref-;fcrit, tam confcntaneam animo Chr1ffi_ 1 quam ngm cumaquaeonvcmt. Etcnimcum1m(n1ncret¢xtvcmumpcncu-

- - - 4i Z» ‘l

_

\ea‘

._v.-w_..-__‘-

_.,___i

pitronis , 8t quantavalcnt ope s a'v(.quacxe?v , Chriflzus hoagcns , ut omncm hmqufmodi prxfidiorum fiduciam cximcrel: cx znnms fuorum , percontatus cfi cos , nilmqund re: dfi1iH'¢t ufquam ,cum illos cmififfct , adeo non infltrufios vitxcb, ut ncc calccls mumrcc advcrfus fpmarum 8: faxqru 8mjunam , ncc pcmm addcret , advcrfus famcm Ubl n

1

T115

C.

dfcnt dcfinffequxdquam , adJccat Sed nunc , mqung, qabet facculum tollat , fimnlntcr 8C pcram : 8C qua non ha-

’ . . . ’. 5 = °.Chrifiidoarrma, mhd ahud mculcet, quam manfuqmdnncm , tolcmntiam , wtx concemptum , cm non_ pqrfpicuum fit, quid hoc loco fentxat? nempc,-ut magls cxia

lum , quo temporc Folent boni cliéhtés maxim: fuis adc'lTe

. . _ '< -. c_

1 a- ‘. 8 . . . m_. . . _ .. é_oE . . . . : . . u.

mcxarmct fuoslcgatos, ut non tantum calceos ncgligaht 8:pcram , verum 8C tunicam infupcr abjiqiant 5 nudiquc 8Cfirorfus cxpediti , munus Euangclicum aggrcdiantur 5 ni

c

bct vcndat tunicam fuam 8c emat ladium. Cum t ta

il fibi parcnt , nifi gladium , non ifium quo graffmtdr la-troncs, 8t parricidx, 4 fed gladium fpiritus , in intimosquoque pcfitoris finus pcnctrantcm , qui fcnicl affcéhxs 0- -mncis fic arpputat , ur nihil jam illis cordi fit ,- przetcr picta-'tem. At vidctc, quxfo, quorfum hxc torqucat cclcbrisille Thcologus : Gladium intcrprctatur dcfcnfioncm ad-vcrfus pcrfccutioncm,facculum fuificicntcm commeatus

cam, dici: .- Per gladium, quem Chrxflus volucrircmi , intcl '9endam elflodetdtam dcfenfiunetn. Qhafl vero ChriPcus'prio\-is doflninz: pcrnirune duélus , qua toties docuit , Beam, 42 que erfecmionem pateremurprayer fufiitxam. Item , Czfiun unfim maxi! am , debere przbere alerain. Jam mortcm pérpefllims , dfichfurdfquc cam comemncndam, reprehendehfque Pen-um , qtiod IE gladio tueri pararct , iam , inquam , ipfosApoflolos ad an-ma vocarer, homremrque :os,tamquahi mihtcs inundahas , an-mama manu przdicare Euangelium

z _ Qgam zgm nem Aqua convenit. Nam quemadmodum ngrusaqua flnit contraria , fic Chrifius 8: mundus doéh-inéque Chrifli , 8c mun-di opinio. Mundus plenus efi opinionibus corruptis , Chrifiique doflrincontrariis‘. (Luocirca Chrillus venit In mundum , ut evulfis corrufzis ill‘opinionibus infkrcret novas , mundo inailditas. Siquidem Chrifius uos vluic efle divizes, lion variarum rérum afflucmia, 8c to ia , ucmundpsfed omnium contcmptu fuos voluic em: forces, non rotor: corporisarmis; fed mortis comemptu, fuos denique bcaros cxfilio, carceribusperfcchtionibus 8: morrc. At neorerici i{1iTheologi, volémes munduChrifio conjungerc, eaque Chrifiiana ducemés , qua: a quamplun'mis,Ihoc efi mundo fiunmoluptatcs, bellum , arma , duas vcfics, omnia deni-que fnflhdand, mddp remperam fint. uzipfidicunt, concedunt. I

3 Boppugefv. Id éfi : Aliis in bello mg; , rdypaxee ,- [brim Eellidicitur, a-v;q.¢a;gs'¢,conf¢zderatio bclliillius, quod aliis infénur, qucmad-Jmodum €_a-ma :'¢, focimu fizbfidiarin efl, quo invadcntes folum répcl-mtlhlf. Ufldfl ‘fixucydfdes in friheo dixit : Ifispxvpulac aceci 'A0mau'u; 0'9;-L-tpaxlav piv J-1»-mic-no-Gm, In-qu¢;¢:'di J6. 1d éfi : Corcjrenfesffl’ Athe-nienfe: conflzderarionem belli non iniijfe , fed fubjidinridm focieurem.

1, ._S‘ed glwdicom ffiirinu. Sic divus Ambrofius , fcribcns fuper Lucam,cit: E]! gladide /[>irinml:'c,ut vendac patrirnonium , emeu verbum , quo nu-dd mcntis penetralia ‘vefliuntur. E]! etiam gladim paflionic, ut exam cor-pm E9’ immolau carnie exuviie ematur tibi facri corona martyrii, quodex denedifiionibeee Dominick colligere pom , qui fun/mam omnium corona-rm, /i qua perfecueionempaeinmr , pro juflicla predim-vir.

, jé A, ii ~%-_._____ ?_

1

L A’ V S. ' 494A ~ provifionem , pcrindc quafi Cbriflus commutata in diver-

fum fcntcntia, uod orarorcs fuos parum s B¢muu5¢infl:m-Q I305 emififfs vidcrctur, fupcrioris infiitutionis palinodiam|c'an'ar. Aut vclutoblitus quod dixcrat 6 bcatos forc , cumcgrobris, contumcliis 8: fuppliciis afiligcrcntur , 7 prohi-

'cns né quando rcfificrcnt malo , 8 mites enim bcatos cffc ,‘non Fcroces, oblitus 9 quod illos ad paffcrum , 8c liliorum*cxcmplum vocarit , nunc adeo nolucrit cos abfquc gladio‘proficifci ,ut cum vcltunica divcndita jubcat cmi , malic-quc nudos irc-, quam non accinélos fcrro. Ad hare quem-admodum gladii nbminc eontincri putat , quidquid ad dc-pcllendam vim pcrtinct , ita marfupii titulo complc6titur,quidquid-ad vita: pcrtipct neccflitatcm. Atque ita 1° Di-

B vinx mcntis inrcrprcs Apofiolcs lanccis,bal1ifl;is, fundisi “ ,_ Q -- -, i ¢fr*~#° 9-__-1'?-/,A.-w». .~_.. __,_‘ -. . -‘Q -\-Q-1-. 1-» _

1*

.- 1 8*-—-»n»c--__i;, —_: rm: ,

11.-4‘k - -_ "W " '. _.._._

v ' .______.-v >

-‘I/‘LI’

..

-Q

_.:__.___._.____-__-__._.<-..p'.u.~~‘--.-

'\

I

.1u

1-

.

.. F

am‘

_. _ __-__;_._._._<~_ __Q _.__ _

' A ___

4.. ‘ ~* \ __._- .. ‘__ ____ ‘V

‘ 1 ' _fl _A we _e‘o

-p

1’._~.

n- -¢-¢~

, _"Q -k --- .4

\ . . . . ,, .,.- _.. .1 V: . -| 1

1"; “ I

¢--tr

A

. 1

~

_-1 'I'M

ii ' "‘ 'II\.)

Inn

';_ _ . $4.4 _ __ . . - - Q--¢_ ,~ --.-_

. Q'{‘v~s_ -‘ |

8: bombardis infktuélos 1 I cducit ad prxdicationcm I 1 cru-\ cifixi. Locuhs ntcm , Is vidulis , 8c ihrcinis oncrat , nc for-

D, tc nbn liccat illis c divcrforio difccdcrc,nifi impranfis. I4‘Ncc vg-1-illudtommovit homincm , quod cnfcm, quem

8 tantopcrc juffcrat cmi , mox idem objurgans jubcat rccon-8, di , quodquc numquam fando fit auditum , Apoflolos cnfi-

‘A bus aut clypcis ufos advcrfus vim Ethnicorum , utiquc ufu-ros , fi Chnflus hoc fcnfiffct ,quod hic interprztatur. IsEfl:

- alius ,5 Baa-nmefis. Id cf! : Regaliter 8c magnifice , quo vcrbo ficpe utimr

‘Lucianus.6 Beam: fire. Rctulitverba Manhzi, ex cap. 5. Benti eflic,curn ma-

ledixerint vobis /707730183 , Q9’c. Quo loco Chriflus dimiira curb: fedcns inmonte, divina illa fua: d0&rina: oracula difcipulis (uis, hoc cfi, Chrifiia-

' his , prodidir. Qua mirum quam nunc a Chrillianorum iulgo ncgliguntur ,‘ imo pane ridcmur.I 7 Prvbiben: ne quando. Eft apud Macrhzum eodem capirc : Ego an-tem dico vobis , non refiflere malo , [ed fi quis percujferit te in dexteranernaxellam mam, prcbe ex E3’ alteram. Et ex , an vult tecum contendersin judicie, E9’ tunicam mam xollere, dimitceiylifj’ pnllium , E9’c. Cumaddir, ego dico, declarat hanc efié peculiarem (uam doélrinam , nec 1Moyfc rradiram, nec ab ullo Philofophorum, fed quam fequidcbcant,qui videri velim difcipuli Chrifii. Sed indivnum efi , hac vel irridcri,

rvcl coa&is inrcrprczazionibus dépravari at his, qui Fe maxim: Chri-{fiianos videri volunr. Nam non afl'equi , imbccillitaris cfi humanz,girridere vero, fummz impiatazis, interpretation: depravarc, fi'audulc'n-.tiz: cum impieme coniunéix. Quod autem air, non 42 rcfiflendum ma-'lo, non fic accipiendum, ut non admoneamur , aut incrcpemur, quizfielcrate agum, cum id 8c Chrifius fccerit , 8c Apofioli , fed nc malum

1 Magma ille. Nicolaum dc Lyra imelligir, qui f'cn'bcns f'upcrLu—‘11., IE:

di-

/° ,-

- 0 . 0 ,

ZISo-

84

m

repallamus malo , quemadmodum vulgus Facit , hoc efi , vim vi, fcrrl-lmffcrro , injuriam injuria, calumniam ca umnia.

8 Mites enim efle bentos. Eodcmcfi loco. Ferox proprie dicimrini"mo claw, 8c pararus adretaliandam comumcliam.

9 Qluod illos ad pafjerum. Hoc efi Matthzi fexto.IO Divine menxisineerp-ex. Bipumie, cum commcntum illius fizz

-divina meme alicnitfimum. °1 1 Educic. Apro ufus cf} verbo , nam miles propric dicitur cduciin

‘acicm pugnamms. _xz Crueifixi. Emphafis efiin nomine cmcifixi, quod minime conve-

nia: , cum qui ad cruccm ufque Yerpeifixs cf} omnia , (nos difcipulos , quos\uziquc fui imltarcrcs elTc jubct , an-onum armisinIh'u&os, ad pra:dicatio-nem Euangclii iubcrc prdficifci.

~, 13 Vidulec. Vidula fcriniola dicuntur corio obreéta.14 Nec vel illud comrnovir. Nora: intcrpretis llulzixiam, cum non vi~

dcriz , fuum commemum non cohzrerc cum vi‘ Apofiolorum. Etenim‘ fi Chrifius hoc fcnfiz , quod ille intcrprcxaxur , impii finer-um Apofioli, quimagiflri pracceplum tamopere nc._;lexcrum, ut numquam vel pugionemhabuiffe legantur ad Fui defenfionem.

' 15 Efl alien. Quantum mcmini, cl} inter fcrmoncs di&0s Jordani.Nam

F

I\

I

Page 50: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

|

I

I

v

Ir

}

I

}

I

0 ,1

49; Mnr1A2E"r'!nM1~oN 49,6_' 0

alius , quem honoris caufa non nomino ; haud quaquam po- {A + alioqui fornicationern 8: ebrietatem eapite punireoportuit.ilremi nominis, qui etentorns, quorum meminit Habacuk,“ ‘Verum hxc fiulte perfequor , tars mnumcra , ut 1 1 mc

. ' O ., - I * * _ . 0 1 - - ' I _

ttnbabuntur pelles terrx Madtan , pellcm Feceut Bartho ,lomzei excoriati. I Ipfa nuper intcnfui differ-tationi Theo- L.logicae, (nam id Facio frequenter,) lbi cum quifpiam exi-7 Iigcret, 1 qua": tandem effet Divinarum Litterarum au&o-ritas, qua: juberet Hxreticosincendio vinci, magis qu_am Idifputatione revinci: Senex quidam feverus , 8: , 3 vel fu-percilio tefie, Theologus , magno fiomacho refpondit,hanc legem tuiifie Paulum Apoltolum ,qui 4 dixerit: H.e- ireticurn hominem pa]! unum 0" alternnt correptionem, dcvitn.Cumque ea verbaidemtidem intonaret , 8: pleriquc demi- Irarentur s quidaccidiifct homini, tandem cxplanavit, 6 d‘; B

"3', ‘ -6 t 8 ‘ HiL!

J

“+-

I I- ~a

@- = cl;Q .' - - -. .-

vim tollendutn Hazreticum. Rifere quidam , nec deeranttamen quibus hoe commentum plane Tbeologicum vide-5retur, caztemm reclamantibus etiamnum nonnullis fucccilfit 7 nvédm ,quod ajunt, wvnydgo; 8:au&orirrefiagabilis. IAccipite rem , inquit : Scriptum ell, maleficum no pntinri; Dvivere : Omnis Haereticus maleficus: 8 Ergo 8:c. Miratiquotquot aderant , hominis ingenium, in cam fententiam9 itum cit pedibus, 8: quidem peronatls. Neque cuiquamvenit in mentem , legem cam ad fortilegos 8: incantatores ,1:ac magos attinere,quosHebra:i fua lingua vocant 1 Q PWWJD 1*

Nam ille deceptus vocabulo pellium , quo Hifiorici pro cafirenfibus tento-,riil utuntur, quod olim e pellibus folcbant conficitabernacula, pro cute?humana interpretatur, prazfertim cum illa ipfa Bartholomati Hiflzoria parum 7obtinear auétoritatis. '

1 1/>_/In nuper interfui. Facet: fignificatTheologorum quorumdamdillyutationes non carere fiultitia. ~

2 §L:_u tandem e ]2t. Anriquitus cleploratorum Hazreticorum extremapmna erat , ut excluderentur a communione Chrifiianorum , ii revi&i dill:putatione, nollent mutate fententiam. Deinde acceflit Imperatorumau.~ Efioritas, 8: metu fupplicii cmperunt compelliz nunc nec audiuntur fcpe-Inumero, nec redarguuntur : Sed dumtaxat judicantur, 8: incenclio pu-muntur. '

; Vel /iepereiiio tefle. Qrafi nihil haberet Theologi , pratter f'uperci—lium, 8: vultus truculentiam.

4. Dixerit Hereticum hominem. Eii ad Titum , cap. 3. Necillic it‘Paulus dc his Hacretlcis, quosnos vulgo vocamus ,fed de contentiofis:d?Fputatoribus, qui de nuwismagnas excitantdifputationum tragcedias. -‘

5 Qgid accidtflet Zomini. Ita loquuntur, cum fignificantinfaniam ,aut rem vehementer novam, quod Graecifignificantius, 1} E’:-udet.

= 6 De vita tollendum Hareticum. Adeo crailus eratifie Theologus , ut‘non intellexerit devita verbum efle , a devitando, fed przpofitionem cumhoc nomine , vita. 1

7 Ttridte; rurqydjec. Id ell: : Teneditu patromu , dicitur IS, qui l Fcompendio caufam expedit, litifque nodum ocyus difiecat. Du&um aTenedia fecuri , qua: protinus calumniz conviétum diifecare folita fitit, dcqua plura in Chiliadilna. 'r "8 Ergo, E9’c. Ride: fiigidos Theologorum fyllogifmosinrebus tam)erns.

9 Itum e_/I pedibm. Ire pedibusin fententiam , efi approbare quod alii %dixerint : Facete vero addidit, E9’ quidem peronatia, quod pero genus fitcalceahienti ruilicani. '

to t::rs:o:m. Id efi : Magicos; I103 enim, id ell, incantnvit , ver-bum eli , a quo per prxpofitionem D, denominativum =|WJD , id ell, in- Icantator, five magtu , ficuta 1&5, id ell, nuntia-vit , 1351), id cit, an-_plus. In Hebrteo amt: non habetur fic, ficut ciravit fuperciliofusilleTheologus , fed Exodi 22. fcriptum cit : rvnn R‘? HEIWJTJ, id eii, in-untatrix non vivat , ubi .-zgwgn ponitur in fozminino generc , quod in-terprctes Hebtazi idcirco faétum cili: dicunt, quod mulicrcula, 8:pra:ci-

1

A

i C

ll

|__i

8.i._‘_I

-.

0

Chryfippl, nec Didymi vo umrm us omnia COmp1'ch¢nA di pofiint. Illud dumtaxat_adm_on1t_os yolebam , cum hamgr divinis illis magiitris licuennt , mihtquoque plane 12 ¢u;q’y :1‘92o7\o';/qt , par eli dare vemam , fin'nnusomn1aad":1mu{fimicitavero. Nunc tandem ad Paulum redeo : 12 Libenter,“inquit, ferti: injipiente: , dc fefe loquens. Et rurfum W1“,Ynfipientcm accipite me. Et, non Ioq_uor ficunduwt Deum , jid‘qua./i in injipientia. R_ur_fitm ahbtz I4 N01, inquit, 1241,;fropter Cbrijium. Audtihs a quanto au&ore quanta ftulti.

pit; ut rem tn prxmis necelfartam 8: opptdo falutarem. 1 5Qei videtur efle fifien: inter vos, fiultu:fiat , ut_/itj;¢Pi¢;1_;_

5: I6 Et apud Lucam , duos difcipulos , quibus fe junxcrar inviajefus, fiulto: appellat.- Illud haud fcio, an mirum vi-deatur , cum Drool quoquenonnihil fiultitia: tribuit diVinu3ille Paulus: 17iQIod]iult1ernc/iyinquit, Dei, fapienciurq/1bgtioinibut. Porro Origencs interpres obfiitit, quo minushtoefiultitiam adxhominum opinionem pofiis I‘¢f¢x__‘1'¢; "1:q {ya genus Clllilludi Vcrburn cruci: pcrctgntiltut quidem flkl-

'cite';m. Sed quid ego frufira ‘auxin, tot tefiimoniis hazedocere pet-go , cum inPfalmis paiam ipfe Chriflm

‘loquatur Patti, 19 Tu fair’ infipieiztiam meam? Neque vj¢..\ roi temerc eff, quod Dco Pculti tam 1° impenfe placuermjtg~ oplnot propterea, quod quemadmodumfitm _"_q___' V I¢_;nimium cordatos fuliaeftos habent, 8: invifos, ut =1 iu.' lius Brutum 8: Cailium , cum ebrium Antonium nihil mg-tueret , utque =1 Nero Scnccam , -=1 Dionyfius Plato-

~ nem '/'

l V I

Ti-5.’ ._

—— ' ' If 1 _¥:, I : if "f_~;": g '~_~.'.;1;_;_—,—~_‘__--L-__._'ll ,7‘-,7: . '5 -' ' ’—' '" ' 41—.__—-" 2 ;:____ _' ~‘-_>l:;_:_:-.':__:;~_~:—f: a ‘i . I ,_',

1 > __'"’ ——- *_—-—__ _i_——~€ —~,é _** m" _m :_ ~- »>_~ __‘."J‘_fT+—_,_ W ' e _ :

‘5 _;5.1;‘-gt -- ' * ' Vi "' '1"; _?__ QT ;'_:=~:+,_=='-uiig.

= —=~:*I-5.; *;-e-;*~a * ’ —‘— 11 ~= ;=m=#* :_ _¢' Q

..i'—?““-; :1: _'_jW \.L‘._._-;: L -“>4 *

_. _ ._';_ ___ _

y.»-"

- . -f_7,’,,_¥7/___,:y3

151-, '

pue aniculz plus hac pefie infe&c fun: , quamvizi , utetiam nosnimis II:-'pe in Germania nofira Videmus.

1 1 Nec Chryfippi , nec Didymi Chryfi pus Philofophus dc Dialeélicisinfinita confcripfitvolumina, plena fiivolis argutiis. Didymus Gramma-ticus, mille confcripfit libros, mifer, fi tantum voluminutn fitiflet evol-vendum, ut fcripfit Seneca. '

I 2 Zweim Seeiuiyqv. Id efi : Ficulne Tbeologo. Veteres quidquidefiZB-minatum contemtumque videri vellent, ficulnum appellabant. Unde pro-verbium rvtcirq c'orncagl'¢, Id ell , fittllmlm dtlxaium, nitcmc inig, Id CR ,

lficulnns vir.13 I.ibenter,inquit, firtie. EfiadCorintlot'o: fecunda , up. 1 1. i14. Nos, injuit , jiulti. Eftad Corintbio: prima , cap. 4..15 §L:_a' vi etter efle. Eli in prima ad Corint/nos, cap. 3.16 E: apud Lucam. Efi Luce 24.17 §Lcod_/lultum e_/I inquit. Eflprima ad Corintbios, cap. I. Non quod

{fit aliquid fiultum in Dco, fed quod infima pars fapientiz divinzfuperatummam hominum fapicntiam. \ ,

1 8 Quod genus efi illud. ER ad Corintbio: prima. cap. li-19 Tu fiie injipientiam meam. Facete detorquet hoc ad fuum com-

modum. Qtamquam Chrifius llllC loquatur fub perfona fuorummembro-rum.

zo Impenje. Id efi: Valde, quod 8: impendio dicunt.2: julinsBrutum. Nam Brutus 8: Caflius confpiraverunt in Cxfarem.‘

Is cumadmoneretur, ut caveret ab Antonio, refpondit : S; nihil metuerecrajjbs illo: E9’ ebrios , fed potius pallido: ES’ _/Zbrios , Brutum 8: Cafliumfignificans. '

zz Nero Senecam. Seneca Przceptor Neronis, ab eoiufl'us eil mori,non ob aliud , nili quod aliquoues liberius admoneret , quid deceret Impe-ratorem Facere.

-

23 Dionyfiu: Platonem. Plato ltoc animo navigavit in Siciliam, ut Dio-nyfium Regem trahcret ad fludium Philofophiz. Sed apud impotentem

]U\'8~_

ti_at-zqpraaconia. , quod lClClI1 palam 8tultitiam prxci-

_.-_4

‘W1

__4l

Page 51: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

r"

i

fqrq ix: _ - s __ - I - P" *

497 1 5 TIELAVS. 498T V L T I

nem: contra craiiionbus, ac Gmplieioribus ingeniis dele-‘&antur. Itidem Chriiius eocpie iiios , fuaque nitentes pru-"dentia fempcrdeteliatur, ac damnat. Teftatur id Paulushaud quaquam obfcure , cum ait: I Qeeflalta fimt mundiclegit Deu:,cumque ait, Deo mfme :11}, 1 at per _/iultitiarnfervaret mundane , quandoquidem per fapientiam reilziturnon poterat. Qnnipfe idem fatis indicat, elamans perosPrqiphetazz 3 Perdam fapientiam fiepientiuen,0' prudentiarnpru crttiurn reprobabo. Rurfum cum agit gratias , quod talu-tis myflerium celaffet fapientes, parvulis autem , hoe efl: ,.fiultis,aperuifl‘et. Nam Graecepro parvulis, ell: vmrioec,quos oppofuit eoqnrc. Hue pertinet quod pailim in Euan-

8

tuseam

n

gelio , Pharifazos 8: Scribas ac legum Doétores incefiit,vulgus indoétum fedulo tuetur. Qtid enim aliud cit, 1/-vobis , Scribe 0' Pbarifiei, quam, we vobisfiqtiente: ? At par ,vulis, mulieribus, ac pifcatoribus potiflimum delectaefle videtur. Qiin 8:ex animantium brutorum genercFotiflimum lacent Chrifl:o,qu2e a vulpina prudentia quao iilimeagfunt. Eoque alino maluit iniidere, cum ille, Iii rlifiuifiet , vel leonis tergum impune potuiffet premere.Ac Spiritus ille facer in 4 columba: fpecie delapfus cit, no5 aquilz aut milvii. Prazterea 6 cervorum hinnulorum ,\1agnorum , erebra paflim in Divinis Litteris mentio. Adde,quod fuos ad immortalem vitam deiiinatos, 7 or/er appel-lat. Quo quidem animante non e{’t aliud infipientius, vel (CAriflotelicoproverbio tei’te , 8 rrgofioiritov ii9oi': quod qui- '

»- ' '

1I I--,-mi 7 -+=“i~=-:1‘-2. ._ E, .,_

_ ‘ I

_ i 7 N I A

4I

1'3'" if I‘ _

._ ' H '

* 1

iuvenem plus valuerunt adi$Iorum voces quam fanétiliimi Philofopl-iimomta.

1 Q_1u_[helta. ER adCerintbio: prima , cap. 1. E2 Ut perflultitiam. Eli eodem ca) _ _3 Perdamfitpientiam. Paulus citat ex I:'.i'aiaP1'opl1eta , ad Corentlm

primd , cap. 1. _4 Columbe jiwecie. Hz: avis adeo fimplex efi , 11tCl1r1fiusvoluerit

poliolos fuos harnm tmplicitatem-1emulari,cumait: I‘ino-0: eitcipactotu9I'lpl6‘£pe:i. Id cit: Sitis fimplices five finceri, at columbe. Ad hxc pudicitia columbis_prima , 8: neutri not: adnlteria , coniugii iidem non violam icommunemque fervant domum. Ndi caelebs, aut vidua, domum non re

fen it, lib. 1o. Ariiioteles Animal.lib.9.dc columbisloquens, dixit. \Oiin o'vvduoi:eo-0¢1$iAuo-1a')1et'eo-t,1i're o1'poacz'o)teio1'uo'e 1-1;‘: x.on0v1'euo|-Aeieieiv xiipes ii xaieoe yinrt-cu’. "E51 di mei nit eidivos dem} ti 1-ti iiijere;-9_e 'piruoc, uti rvmyuveierqo-1;. Id ell : Neque cum plteribus coire ‘valiant,neque conjtegium relinquunt , ni e crzlebs aut vidua. Efl autem circa partum gravis mafitdi ctera , farmineque condolet. .

5 Aquila. Plinius, in decimo, 8: Ariiioteles, in nono, varia ponunt 1aqnilarnm genera , quibus Fere omnibus commune cit , rapto vivere : fun: 1"enim omnes ex 'yecp.¢eev1i;¢ee1 generc.

6 Cer-verum. Plini11s,lt'b. 8. dc cervis loquens,ait-Ceterarnanimfmplex , E9’ omniurnrerum miraculo flupens , in tantum , at equo, niit 61+ Acula accedente opias , hominem juxta venantem non cernant , arctem Lifjiem, fagitta/gaze mirentur. Arilioteles quoque, libro Hijlorie Anima-Iium nono, horum fimplicitatem indicat, cum ait: 'AA1'o-x.ev-nu ii 9,. 1

.4

pevipenet xi 'iA¢¢oe o-vprrrirron noci eidiveae , time zcui zaranitiuerrqti _e .\ ~ 0 .4 \ ,-I 0 \ ~ ll 1\ I I \ 0meo 11;; ydemc. Ave 3' enen e peer ¢om(a; udet 1| o-vprrree , 0 dc an

1'§ii11-to-0'ev fieilitu , iifm ti-re; o-tiyaocini an tea Br. Id efi : Ca itamer. ‘P P Iautem cervi -venatoribeu fibilantibus E9’ canentiiuu : rmelcentur enim , al-Ilicitmturqae ea -voluptate. Duebm autem exiflentibm , alter quidem pa-larn cantt aut fibilat, alter clamfirit , ubi ifle fignificarit opporcunitatem. r‘

an-Q '\- -» j "~.'_“ . . i I

I k

r G 1

linq;1it. E: imperiofos mares , fubinde etiam iniquos ferunt, nt Plinius ~ 14. Haoitu inventmefi utbomo. Ad Pbilippenfes jecundo.

I ~\AF

. air

7 '0-vet a ellat. UtMa11ha:i 10. ilai , inquit Chrilius , eiorecimar61.1.2; 0; orpo om: it peifqt Adieu». Id efi: Ecce mitto vos fictet was in me-ldio luporum.

A dem admonet , ab eius geqdis iizoliditate fumptum in liu-~p1dos 8: bardos , convitiiiacodici folere. Atquihujus gre-

' gis Chrifius fete paliorem profitetur , quin etiam ipfe agninomine deleftatus eli, indicante cum Joanne , 9 EcceagnueDei: cujus multa fit 8: IO in Apocalypii mentio. I-Izecquid aliud elamitant, nili mortaleis fiultos efl'e , H etiamqpios? ipfum quoqueChriFtum, quo iiultitiae mortaliumfubveniret , eu1n efict I1 Ihpientia Patris , tamen quodam-modo I1 fiultum efle faéium , cum l1ominisaiTumpta-na-

“tura, 1+ habitu inventus efl; ut homo ? quemadmodumIs 8:peeeatum faehtseii , ut peceatis mederetur. Neque

B alia ratione mederi voluit I6 quam per liultitiam crucis ,1 per Apofiolos idiotas, ac pingucs: quibus fedulo {iultitiamprxcipit , a litpientiadeterrens , cum eos I7 ad puerorum ,13 liliomm,-finapis , 8: 19 paflereulorum egremplum pro-

ivocat, rerum iiuyidarum ac fenfu earentium , foloque na-tura: duftu, nu la arte, nulla follicitudine, vitam a en-

*tium. 1°. Przeterga cum vetat effe follicitos , qua efiientapud Praéfides omtione ufuri , 11 cumque interdicit, ne

it fcrutentur tempora vel momenta temporum , videlicet,1 ne quid fiderent fuzz prudentiae , ‘fed totis animis ex fe pen-derent. Eodem pertinet ,quod Deusille orbis architeétusinterminatuf =1"n'e quid de"A'rbore Scientizewdegufiarent,perinde quafi fcientia fclicitatis fit venenurn. (luamquam

Paulus aperte fcientiam , veluti inflantern 8: perniciofam1; improbat. Quem divus Bernardus , opinor, fequutus,

I montem cum in quo Lucifer fcdem fiatuerat , jiientie mon-<' tem interpretatur. Fortaffe nec illud omittendum videaturargumentum, gmtiofam e{Te agud Superos fiultitiam,quodqhuic folidatur erratorum venia , fapienti non ignofeitur,

I unde veniam orant , etiam ii prudentes peeeaverint, tamenq fizultitize prztextu patrocinioque utuntur. Nam fie Aaronuxoris poenam depreeatur in Numerorum , ii fatis comme-mini , libris. =4 Objicro , domino mi , ne irnpona: nobis bocpec-‘catum,quod]Iulte cornmi/imus. Sic 5: Saul apud David eul-pam deprecatur, =5 A]1paret_enirn, inquiens ,quod flalte e-

1 ‘Tom. I I i gerientD iiiem, lid. 9. ficait: Tit dii iii»; 1'31’! {aim dimeg eipn-net wpirepee , 31¢-'

¢epee tc¢1'ei re duAiece mi 316611115, uni oivdeelav mi tipapieerree uti 1:711:: '1ceci iiyveiact, id‘ re Zoig -:51 z'pe§ei1u1: 500'; iii:-oreg »‘\i3/erect iwilec uniocron1er.\w¢.|'e\ur 70; 1'0! re '1-poeorodiuv x-ec1ct$'or.¢s'e , mu epru it; rei; ipu-

L/..ete\ie or-re; 830, nae a-o)Juuc‘te 74111451093110: e£t‘p;5e-tact iidelev ,1ceci 3'00;‘q:e.1'.U reduce? A1;¢05'e-n , oi-v pui ante’:-31 \'i_l'etpenI, Jae e'0iJu_eo-er eioreinu 5‘Ill eta-oA)wv-net nu-:ecAeea'op.me, nu pa éfiievae 1ee,u.ie-no-er ei 1-eepcivee,

11 rice eixeasfléo-e. Id ell: More: autem animalium, quemadmodum diflumfejl prim , dtflrant fecundutn timiditatem , E5’ manfeetudinem, E5’ for-Htitudinem , £9’ mentem, E9’ rlementiarn. Etenim wile: mores, fictet dici.»I tur , /Iulti E9’ atnentes funt. Ornnitern enim quadrtepedam , evie gem“ in.eptifrruem efl. Et repit in deferta fine catefa,{§' _/ape , Ioiemeque _/Ievim-

l te , egreditur fiabulo, E9’ quando a nit/e comweloenfum fuerit, nx:/i mo--verit peifior , nen -vult abire. Ceterum perit reiiflarn , ntfi mares partne-,rint paflores, ita enirnje teitur reliqutu grex.

’ 9 Ecce agnea Dei. E3! _f';'oann. prima.F 1o "In _Apocaljpfi. Capttibm 5. 6. E9’ Z. . _

1 1 Ettam pm. Nam p11 8: vere Clmihani, dum divitias , volupta-tes ,'gloriam', fiarmam ;fi1nitatem ; 8: alia id genus bona ,1 qua: hujus mundi

1 fapientes tantum non adorant , contemnunt, 8: ut Chriflum lucrificiant ,tamquam iiercora reputant: dumque contemplatione , inediis 8: perfe-

~ quutione faginantur, fiulti huius mundi fapientes habe11tur.-12 Sapientia Patric. Paulus , time adCorinthios , cap. 1. vocat Chri-

fium , Dei virtutem , E5’ Dei jfipientiarn.- 13 StuItum(eflZfa£i1em.Non quod in Chrifio lit illa liultitiafed quodl1o-iminem aflhm 1t, 8: humana natura, quantumvis fapit, ad Deum collata ,fiulta eii , licut omnis hominis jufiitia ad Deum eomparata , injufiitia efi.

5 15 lit peccateern faclue e_/I- Sic Paulus ait , fecunda ad Corintbios quin-to .- Eum qui nen no-verat peccattem , pro nobis peccatam fecit , at not eflieenus jufiiua in i//5. _ _

q I 16 Qgam per _/lulntiam crucie. Sic Paulus, prima adCorintIoios pri-‘ trio : Nam quin in Deifpientia non ccgnovit mtendzaperfapicntiarn Deum,placuit Dco oer jheltittam p"edicationufal1mface1'c credentes.

. . 17 Ad ppierorum. De pueris habetur, Matthezi 8. ubi Veritas dicit:Jmen dico vobie,nifi converfi faeritie, E5’ efliciamini ficat parvuli, nonititrabitie in regmem ealorum, Er Luc::_‘_18., Qgicumque nonacceperit re;‘num Deijicret pleer , non intrabit in illtld. ' ‘

‘ ‘ 18 De liliee: Matt/ui E5’ Luce c.17. ' .r 19 De paflirrcnlis, five volucribus coeli, Mattbeica). 6. '

1 ' 2o Preterm cum vetat efle. E: Ltececapn 2. Cam autem inducent vos infinagogm , E5’ ad magijiratas pate/iatcs,nolite foiliciti efli, qemliter autquid reflwonde_atie,aut /ticatu : Spiritus enimfitnffus docebit -vos in tpfa hora.

a t 21 Cumque interdicit. Ur in Afli: prime: None]? vejiriim no/Iii21 Ne qu_i_d_£i_e ar§orefcientie. Cignef. :_:._1_;i;_iD;11sadi fl1m_,a-;ae5o1-Aet-

I W, dicit 1 uno ‘Fan 1:5 v-11 mo nv-m }'vo1=‘>:an gm: pn 'fv_ ‘no!Id efi: Ab omni arbore paradifi comedes , E5’ ab arbore _/Zientie boni E9’mali non cornedes ab ea.

I 23 lmprobat. Cum alt prima ad Corintltios 8. 'H ')ne'i'o-1; ¢oo-ea? , Q‘iii éyeiorn eiudepei. Id eli: Scientia inflat, caritae autem edi/icat.

I 24. Obfecro Domine. ER Numerorum dzeodecimo.8 I1;¢€1ieem tiles, Id cit: Oviemores. Arifloteles, Hi/lorie Atiima-l 1 :5 appm enim quod. Eli primi Reg.eap. 26. I I

\

\

" 1 8'05

Page 52: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

"1-_

~ I

499 --MQPIAZ Erxnmrou 580, ' 1 e -Cr" ~

l' _ __ _i L7 __ ,__ __ . '

\

\ .

e

I

I0I1?

I

Y ‘

I

I

I 1

1 }

, 1

11I

A

I .

I‘.1

litterarum hofies fuiffe. Pofiremo nulls moriones magisdefipere videatur, quam hi, quos Chriftianae _p1_eta_tis ar-dor femel totos arripuit : adeofua profundunt. _1nJ_-urias ne-ligunt , falli fefe patiuntur , mter amtcos immieos nu}.

film difcrimen , voluptatfim hQ1T¢"I_: lmdlae Wg'-1i=\ a la‘¢;-ymis, labnribus, contumclns fagtnantur, vitam falli-diunt, mortem unice optant ,_.brev1ter, ad omnem fenfumcommuncrn prorfus obilrupu1fi'e v1dentur, perinde quafififlibi vivat animus , non in fuo corpore. (god quidem quid'aliud eii,quaminl'anire? quo mmus_mirum videridebet,ifi Apofioli 5 mufio temulenti filnt vnfi, -6 fi Paulus judieiFefio vifuseflinfanire. Sedpofieaquam femel 7 -r-iv Mov-

B -,3, induimus , age doceamus 8: illud , felicitatem C11riflia.1: norum , quam tot laboribus cxpetunt, nihil aliud efTe,quaminfanize Pcultititeque genus quoddam , abfit invidia verbis,rem ipiam potius cxpendite. Jam pnmum 1llud=propemo-dum Chriflzianis convenit cum Platonicis, animum immer-fum illigatumque elTe eorporeis vinculis, hujufque craQitu-dine przzpediri , quo minusea, qua: vere funt , contempla-ri , Fruique poflit. 8 Proinde Philofophiam definit effe mor-timteditatimem, quod ea mentem a rebus vifibilibus, accorporeis abducat , quod idem utique mors faeit. Itaque

‘ I ~ J -_ . .V .g _ quam diu animus corporis o1'ganisp1'obcutitur , tam diu'\ i-’ _i it 0 fanus appellatur , verum ubi ruptis jam vinculis , conatur

gerim. Rurlum ipfe David ita blanditur Domino 2 '1 Sed Ii ‘I in libcrtatem aiferere fefe, quafique fugam ex eocarcereprecor , Domine , ut tramfcra: iniquitatcm fir?/i _t1ei , quid flulte I C meditatur , tum infaniane vocant. Id fifortocontingit mor-egineu: : perinde quafi non impetraturus veniam , nifi fiultitiam 8: infcitiam obtenderet. Sed illud acrius urget, quod“Chrifius in cruce, cum oraret pro fuis inimicis. 1 PeterQgnojie illis: non aliam pre.et_ex_uit excufationem , quam im-Iprudentiee, quiane]Einnt,1nqn1t, quid facitent. Ad eumdemmodum , Paulus fcribens ad Timotheum , 3 Sed ideo am]?-_rieordiam Dei oonficutus fem, quin ignorant feci in increduli-_rate. Quid cl’: , ignorant feci , nifi per itultitiam feci , non 1malitiam? Quid efi , ideo. rmfericordiam conflrcutar fiem , nifi pnon confecuturus , ni fiultitiae patrocinio commendatus?Pro nobis facit 8: rnyliicus ille Pfalmographus , qui fuo lo- 'co non veniebat in mentem. 4 Delifia jut/entutis meg , 0-‘ignorantiaemea: rte meminerir. Audi {Iisquz duo prattexat , pnimirum aetatem , cui femper comes effe foleo , 8: ignoran-tias, idque numero multitudinis, ut ingentem Stultitia.

I i

vim intelligercmus. Ac ne qua: fun: infinite perfequar , ut-lque fummatim dieam, videtur omnino Chriitiana religioquamdam habere cum aliqua Ftultina eognationem , mini-meque cum fitpientiaconveni1'e. Cujus rei fi defideratis ar-gumenta primum ill11d animadvertite, pueros, ienes , mu-~lieres, ac fatuos facris ac religiofis rebus praiter catterosgaudere,eoque fempe1'al_taribus e{Ie proximos, folo, ni-mirum ., natura: impulfu. Prxterea videtis primos illos re-

“ l

D

ligionis audtores , mire fimplicitatem amplexos , acenimosI H - can > 4-2-‘. __

4 .

-11-;.’-&;a;';?é=4:V_é-"LI--,1? -=~ -» v— -_- -_ ..1;- _ I4 _. .~_.._." '7_-i " " c‘ - P ‘F-I. T"" ”

45- A

Ar

,Q1

0 ,1- ' - '_,_.~.,.)l 3'1

1 '-

. '1‘;/:1 - . Q

4-_.-Q‘\- Q\’Y ;j . 1 - /H

I Sed pracor domino. ER fircandi Regum. cap. 24.2 Pater ignojce illis. ER Luce cap. 24.3 Sedtdeo. Elf ad _Timot/2. prima c. 1. _4 Deli1‘?aju'vcnt((§it_. E1‘: I-ftiww vigefimo qttam. B: decere Moria:

idfinxit oblivionem. ' 8

_‘-4__-Am.

_ _i_ ie <~ iii ;-i‘—‘7_-‘—

E

F

I

rii

Jl

bo, vitioque organorum ,.prorfusomnium eonfen u , infania efi. Et tamen hoe quoque genus hominum videmusfi.lIUl'3 prardicere , fcire linguas ac litteras , quas antea num-quam didicerant , 8: omnino diviaum quiddam pra: fc fer-re. =Neque dubium cit id inde aceidere quod mens a con-tagio corporis paulo liberiorincipit nativam fui vim exfe-rere. 9 Idem arbitror eflc in caulit, cur laborantibus vici-na morte , fimile quiddam folcataccidere , ut tamquam af-flati prodigioft quacdam loquantur. Rurfum fi id eveniatlludio ietatis ,fortaiTe non eii idem infitnize genus , fed ta-mepad)eo confine , ut magnaipars liominum meram inla-niatn elTe iudicet , przefertim cum pauculi homttncioncsab univerfo mortalium coetu, itota vitadiffentiant. Iraq‘ efolet iis ufu venire, quod 1° juxta Platonicum figmentulii,opinor , aecidere iis , qui in fpccu vinéti rerum umbras mi-rantur, 8: 1 I fugitivo illi, quircverfus in antrum , vemsres .vidifl'e Fe pra-dicat , illos lon%falli , qui praeter mifcrjasumbras nihilaliud efTe credant. tenim fapiens hic com-miferatur ,ac deplorat illorum inianiam , qui tanto erroreteneantur. llli viciflim illum_veluti.delirantem rident, at-que ejiciunt. Itidem vulgus hominumea qua: maximccor-porea funt , mflfiime miratur. , mque prope folaputateffe.Contra pii , quo quidquam propius accedit ad corpus, hoemagis 11egligun_t_,, tqtique ad‘1nvifi,bi.1i\1m mumcontem-

l 5 Mufto temtelenti fmt. Eli ho: in Aflis A ojlolorum cap. 2.6 Si Paulus jredici Fe/lo. 'Efi"'in Afiis Apojfolorum 26. Ubi Paulo

narranti quo pafto ad Chrifium traftus Fuiffer, "8:qu.1mobrem fibijudzeiinfefii ellent , magma voce dixitfeflus index ,_ Infanie , Paule,mult.e eels‘:-tere ad in/aniarrt cotrvertunt. '

7 Tait Ae_m~1iv. Id cit : Leonie e:cu~uium,q11o fignificatur pcqfona m agni-fica aliirmta ab homine humili : fumnnn ab afino illo fi1girivo,qui apud Cu-manos aliquamdiu fe geiiir pro leone. Unde etiam ortum efiillud proverbi-

rum iivo; repel Ko;'4¢1'1¢;,i<i eli , afinue a_p.'ed Cumanos, in indoétos all nos,qui tamen aliqnaudo apud ignotos liabentur , propter cultum ,I inpretio,

8 Proinde P/Jilofnpbiam. Sic lit in Phzcdone: 'Kevo've;zi8a:e'1eig iio-4!II'rv'yxaiv8o-11 5:05; ei1rr¢i,u.:|ee ¢U\ea'e¢i':¢; Aeiopdivoct 11}: :>\l8§i- IQ}: aidite'iAAo eivrei iwrn;d':1izes-tv,i;‘ eiorefiniz-tem, re semi -rtéveivoct. Id ed :‘ Q¢eicum-que refle Phijefopbiam attigerunt , ozidentur latuifle cateroibomines, quod‘nihil aliud i 1 jluderent quam emori eofquemortuos efle

9 9 Idem arbitror eflé-in caufa. Socrates, in Apologia fiea, cum jamldamnatus eilet, moriturufqtte, fie ad Athenienfes, qui enm damn”:-l'lmt~ ait : Tit di dz; 'pr.e'rei 'r§-to iwtdvpeii 1i,u.'i'v xpwpudiio-at. IQ x.ecre:\ln;¢t-¢'¢iH-5"" I4-8» 8“; 7"? I'M! ,id» irroeiidec, iv oi puiJus"iiv0pee-11-01 ;5pqo-,ege_ud§'-on inn» y.iAAOte'n eioreéomi:-0:0. Id ell: Po/Z ltec autem dqfdero wolwic ,qui meacondemnaflie , di'vinai"e, etenim jam illicfum, uoi maxim: di--vinant, ~ quando -videlicet mori debent. .

IQ $94114 Pldtonicam figmentam. De fpecu Plaeonico, quemipfe fin-xit feptimo de Repablica liéro , in quo vulgus fcdens miratur umbras pro ve-ris rebus, diximus fiapra._ 1 1 Fugitive 1'/1:'.Plato pofiqnam defcriplit illud fpecus,dicit,quod fi unusillorum fedeniium in fpecu per afpera faxa atque ardua (tn-fumtraheretur ,

_‘ vtderetque apud Superos So em 8: alias res veras,ficque pofiea ;1¢ip1-i(}im1miigvectun reverteretur, pntarethaud dubie illos qui apud eos,q11i in fpecu fe-

' em,in fummo honore eflct, miferrimos eiie. Ad ac dicit1llum»reverl'u1niam iqipecum nihil vifurum , p1-opterea quod repente ex clariflimo Sole inprofi1 iliimas tenebras veniret, 8: idcirco cum nihil umbrarum videret ,omnibus in fpecu fedentibus rifui fore explofiimque iri, fimulatque de rebusveris difputate inciperet , tamquam ftnltum'8: apud Snperos corruptum.

1 Nam

ml1__—I_4

1_.4

Page 53: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

;

in $I‘V’L’l'l,T

._-__‘,q

Y

-._.___;'L.-_‘P »-i

.in

I

._.£ 3 ‘ _ _‘ __ .c..__.7_._ _---=: *"_:_;___ - "

‘L _‘ - -— ' ‘ “ " ' J.‘ ‘ ' 1. < ‘ 1 '“ I ' -.s;,2=-HF§.‘- W‘t * ‘ p . V .. ' 4_ ' "$33:-Q-1‘§'.~-."-8“: '1

./mng.41_-_~,~.--\.&~IvnQ¢"w—-b-4$-.-_nv->- wfiwii? Av ~--P —4*";-.' -... " '7

1 , , - _ J a _ e ~a 1

If ' __ "‘ ' '_ -— ' -_ ‘_ _-, __ " _ - - _ p * _ _ f ‘ "_. ;-_‘--- 1 ‘ : " "'" _ - '. '.>_ ' e J‘-__ z~ _ __--.‘ Y" -‘.- v 1_‘iItG4~ Q-.»I. V » 4' ' v»---r -11" i

i _ _ I-,-¢I1£*-"-} i r _ V .

, I . ._.- , -.‘_ ‘:5-"_.-i d __ __'_ ."‘I‘.'I_;_?-J-T_?~. ‘L?

_ Q--,,__ I 7 ‘ _ ¢ --=_<¢.--¢r_|_-* . . “1‘.—" 7 i.

F _ ’ _ __ __ _ __ -_ ____ ‘ ___'_4._ ._ _|~,----n.a->_*--—i--<4.2» ._.../ _-_,=,_, _ ,V A a_ -- “ e ,_ -

i -_ -‘ I _;~_i= .-.__..__._V ;|._'_s~;._.|.. »‘ ¢iG;_ - _ ___.__.__.._____.- _: __ A _ ,_ e - _____.. ~l_—7 _ _ __; ‘

,._¢-i -—- -

F’ iI»\ .

r

i I ',0I

i .

I i i

I 7|' |

vI1 .

!,

- _-... _ ____ ___.___.._ _.__--___._ --.__ _.._.- _

.

plationem rapiuntuiz. 1 Nam ifli primas partes tribuuntdivitiis, proximas corporis commodis, poitremasanimorelinquunt: quem tamen plerique nec effe credunt , quianoncernaturoculis. E diverfo illi pi-imum in ipfum Deum,rerum omnium fimplicifiimum , toti nituntur: fccundumhunc , 8C tameninhoc , quod ad illum quam proxime acce-dit,nempe animnm: corporis curam negligunt , pecuniasceu putaminaprorfus afpernantur ,ac fugitant. Aut ii quidhujufmodi rerum tra8:a1-ecoguntur, gravatim , ac faili-dienterid faciunt ,habent tainquam 1 non habentes , polli-dent tamquam non pofiidentes. Sunt 8: in fingulis rebus ,gradus multum inter ifios diverfi. Principio fenfus tametfiomnes cum corpore cognationem habeant , tamen s qui-dam funt exhis crafliores , ut taftus, auditus,vii'us, olfa-&us,gufius. Qiidam magis a corpore femoti , veluti me-moria, intellefitus, voluntas. Igiturubi fe intenderit ani-mus,ibi valet. Piiquoniamomnis animivisad ea conten-

. - -‘ . _~\‘§V\ '

- ,. 9'-@ -__;¢1-L-".--L.-s ‘I _ - i - ' --

§' _.___.._. '______."""'“""T.T' - *0 1 e V i

Ii

t \, » _.1’ u‘ Y p 5 - |‘

_ \ .

"‘: > V‘ \‘ ' I\ ‘ ~:,-

' .;i - I

_ ~87-.-4: -A ‘.3 ’

;--;_ \ '1

-->41»-Q.

"\

iI

Q-Q-A0

-i

. ___ _ :_f_'_.'.___:__"___“____ _:__r

—-" -— _ - j. . f

_- —-. -~-\ -4~Qv.v.~:-'\ - m

t Nam :1/ii prima. Phiiofophi cum rria pofuiflent bona , eorporis' Fvidelicet, externa, 8: animi; Animi bona pr: czterismulto przihre dixerum. Unde Arifioteles, prima Momlium Nicanucburum : Nlllpqgirui3} -riiv aiyuliiv flax; , and 1'53 pair int}; Anyopivuv, r5: Ii mp} ¢v;¢riIuni a-Jpn, rd rap} ¢vx|iv zaps’-rats Avyipml. Id efi ? Di-wfi: autemtrtfuriam bonis , cumque Inc umrnn dicimm, bu autem animi: C9’ cor-poric bona, ea qlu area animnm fun! proprixfmu dicimm. At vulgushunc oi-dinemiuvertens , extema prima, animz infima ducit. Pius veroprima faci: divina, fecundum locum tribuit animi bonis , ultimum corpo-ris 6c exzernis, ii tamen illa pure: inter bona habenda , quibus, u: Cice-rodicit; peflimi quique maxim: abmdant.

2 Non habmm. Sic Paulus ait, ' aadCorinthi0s feptimo :'I‘em-pm Prev: cfl , reliquum eji , at qui bade»! uxares, fint, umquam non ba-bmm,E9’ Auden: , umquam‘ non gaudenm , E9’ qui mam , tam-quam non pofléemu Q9’ qui smumsr bocmundo, mmpuam mil umnntr.

3_ [M802¢/eis. De his vide in lilrric dc Amni-\

\

\

F

FI1B

F- "'/ H " # i i _i I-~- - 6

1 is L A _vas. u yo;A dit, qua funt a crafiioiibus fenfibus alieniiiima , in his velut

,obbrutei'cunt, atque obfiupefcunt. Contra vulgus in his; plurimum valet, in illis quam minimum. 4 Inde eii, quod5 audimus nonnullis divinis viris accidifie , ut oleum vini lo-'co biberint. Rurfum in aFFe&ibus animi , quidam plus ba-‘hent cum pingui corpore commercii , veluti libido , cibiifomnique appetentia , iracundia, fuperbia, invidia : cum“his irreconciliabiie bellum piis, contra vulgus fine his vi-tam efi'c non putat; Deinde funt quidam alTe&us medii,

fquafique naturales ,ut amor patris, caritas in liberos, inparentes,_in amicos : His vulgus nonnihil tribuit. At illi

_hosquoque flzudent ex animo revellere, nifiquatenus s adfucmmam illam animi parrem adfurgant, ut jam parentcmiament, non tamquam parentem , quid enim ille genuit,

'._1-.-ago:v»

O

v"-Q-ur~—'~fir?-—Ir-.-\-A‘..

i

I

r

F

Q II

I

i\

i

i nificorpus? quamquam hoc ipfum Dco parenti dcbetur ,{fed tamquam virum bonum , 8c in quo luceat imago fum-imx illius mcntis, quam unam fianmum bonum vocant , 8CPextra quam nihil nec amandum nec expetendum efie pree-dicant. I-lac eadem regula reliqua item omnia vitx ofiicia

“ metiuutur, ut ubique id quod vifibileefi, fi non cit omni-i no contemnendum , tamen longe minoris faciant , quamf ea qua: videri nequeunt. Ajunt autem 8: in Sacramentis,atque ipfis pietatis ofiiciis ," corpus 8:‘ fpiritum inveniri.Velut in jejunio non magni ducunt , ii quis tantum a carni-bus , coenaque abiiineat , id quod vul us abfolutum cfi'e je-junium exifiimat , niii fimul 8: afi'c&i%us aliquid adimat, utminus permittat ira: quam foleat, minus fuperbitcz utque

i

i

3 C ceu minus jam onufius mole corporea, fpiritus ad cale-i fiium bonorum gufium , Fruitionemque enitatur. A Simili-ter 8C in (ynaxi , tametfi non eii afpernandum , inquiunt,quod cerimoniis geritur, tamen id per fe, aut pamm efl:conducibile,aut etiam perniciofum , nifi id quod ciH'piri-tale acceflerit, nempc hoc quod fignis illis viiibilibus re-prazfentatur. Repraefentatur autem mors Chriiii , quamdomitis , exfiinfftis , quafique fepultis corporis afi'e€tibus ,exprimereMo11:ales oportet, ut in novitatem vita: refur-gant , utque unum cum illo , unum item inter fefc fieri que-ant. Hzec igitur agit, haec meditatur ille pius. Contra,vulgus facrificium nihil aliud efi'e credit , quam adeiTe alta-

1) ribus, idque proxime, audire vocum fbepitum , aliafqucid genus cerimoniolas fpe&are. Ncc in his tantum , qua":

idurntaxat exempli gratia propofuimus, fed fimpliciter inomni vita refugit pius ab his qua: corpori cognata funt , ad

iazterna, ad inviiibilia, ad fpiritalia rapitur. Proinde cumfumma fit inter hos 8: illos omnibus ‘dc rebus diflcnfio , fit

;ut utrique alteris infanire videantur. Qiamquam id voca-buli reétius in pios compctit quam in vulgus, 6 mea qui-dem fententia. Ogod quidem magis perfpicuum fiet , iiquemadmodum pollicita fum , paucis dcmon{’craro, fum-muni illud przemium nihil aliud efle,quam infaniam quam-dam. Primum igitur exiiiimate, Platonem tale quiddamjam tum ‘i'omniaiTe , cum, amamium fiawrem omnium feli-

E cijflmum mfi, fcribcret. Etenim qui vehementer amat jamnon in Fe vivit , fed in co quod amat ,quoque longiusa fe

‘ ipfo digreditur ,_ 8C in illud dcmigrat , hoc magis ac magisgaudet. Atque cum animusacorpore peregrinari medi-‘tatuf , neque probe fuisutitur organis , ifiud haud dubie fu-Urorem re&e dixeris. Alioqui quid fibi vult, quod vulgo' etiam dicunt : Non efi apud ji ., 8C, ad re redi ,8C , _/ibi reddi-tn: efi? Porro qua amor eii abfolutior, hoc Furor efi ma-ijor , ac felicior. Ergo quzenam Futura eii illacoelitum vita ,ad quam pize mentes tanto itudio fufpirant? Nempe fpiri-tus abforbcbit corpus , utpote vi&or ac fortior. Idque hocii;aciet facilius , partim quod jam velut in fuo regno cfl: , par-? Tom. IV. Ii 7. tim

4. Ind: efl quod. Hoc accidit divo Berna:-do.Nam cum quodam zemporeintentiflime in divinis Scripmris,ut ei mos erat,meditaretur, iitienfque, can-

f than-um plenum olei, Forte fortuna adiianrcm, viciiffet, ex eo bibit , non fen-‘tiens oleuin efie. Deinde cum quidam Prater eum acceffifret, rogaiierque ,curnam os , nam ad huc non nihil olei ori memoque adhacfiz , oleo oblimm

i haberet,illique cum jam diu admiraius efTet,undenam oleo inquinatusclicki‘ tandem in menrem venit, uod ex camharo bibifier. Itaque cum canth2-irum infpexiiie: , vidit eum glenum efle non vini , ut putarar;('ed oiei. p

it 5 Ad fummam illam animi partem.H0c eii fpiritum. Nam Paulus 8:1 hujus interpres Origenes , tres hominis ponunt panes , fiimmam qua Deadivinifque virtutibus adhazremus , iancquefpirimm vocant. Mediam , qua

§ ea , qua: éiuimpu vocant, amplexamr , hancque animnm vocam. Ter.tiam bi-mam , illam qua: volupmes , 8: totam viuorum fentinam admiuit,quam camem vocanr. '-

i

A

iH

ii:;r‘

I

Yii

iU

f 6 Men quidem fentmtin. I-'ei’riviter adjccit mea qm'.'Iemfinte_ntia,qug[I‘diceret, fiultoi-um judicio. Nam mm, ad Siuliiuzz perfonam reienur.

1, Nibil

D

Page 54: Erasmus - Stultitiae Laus (Praise of Folly)

Ii

ii

I

ii I

ivi

iM

._\»'Z"5\'F ‘._‘I

-|

ia-

ii2i

\ .

$03 M;;p1A;ErKn,M.I0fN j'O4I wt‘ . 7 v_ ' i m A

' ' I II v'_ . ~ .

- t , v- - V . . __ 1 ~' t.i,- __,.

_ &;*~' '-as-"'-" - _- "{_' E‘ 11. ‘< -. .- - - .. I ,

{ -- -: *_ _ - \‘.\< v

4_“_ ‘T _" nk. “.5 __ ';i_.1'-i:.- 1 Y ‘ _'- \T-;:1:1*\1-.-*-‘~'~ 7 ‘ ‘ ' . ~< _,

* ;*'_.‘_ if - ~:- . , ~ aI -~ I ~ N . _{\\.__?'_ If

-,- Jfi 5 ~-5:!-'~tc.-~ -~ -" *5?-i - -_f—— . _. ‘Z T '-—_- Q1; ‘\,_-'. ~ ‘_ k _ . W -

* Y 'a~-=5.-Igiiii" *--QF-§ ‘ ' A 5‘"L I 'U_-4. ‘W ..—- Y ' .

F /iiIFIPH

>____ _,__ ,_ _ 1.8%. —~ -- 7‘ _: '3' i -_a_-.. --; -—_~e3i’£§__-grzrr-;_-.~.—~1:~: sf ""=~_' *' '-'.'_" W , ‘ w.~_

it _"" ’_:;'.l"*.*.'.==_--1--__..1=“ .-*9": --"' ~ -_~' -- ‘ - \—; __ ———~—— \ __

4. '1" - " T11 ‘=1 __",»- ‘.;_3.____. é __4_. l__4i____7_ ___

. /;'~i -** ~

34.4-4: '

T‘‘J

\_,-1\-

_- -

*_2»--__-<-‘-

lfil ,__

_

i -;...*i-i.f\- "§".'%'h -— -----_-it-eQ¢!--.-Q" "*._________ __..,_... .,..._ . - ._ -

tim quod jam olim in vita corpus, ad ‘hujuimodi transfor-mationem repurgarit , atque extenuarit. Deinde ipiritus amente illa iumma mire abiorbebitur , quippe infinitis par-'tibus potensiore. Itaut jam totus homo extra ie Futurus iit,_nec alia ratione feiix futurus , niii quod extra ieie poiitus ,patietur quiddam inefiabilea iummo illo bono , omnia in ierapiente. Jam haec felicitas quamquam tum demum per-fe&a contingit , cum animi reccptis priiiinis corporibus ,immortalitate donabuntur: Tamen quoniam piorum vitaI nihil aliud eii, quam illius vita: meditatio , ac velut um-bia quzpdam , iit ut przemii quoque illius aliquando guitum

A aut ardorem aliquem ientiant. Id tamctiiminutiiiima quac-dam iiillula eii , ad fontem illum aaternac felicitatis , tamenlonge iuperat univerias corporisvoluptates , etiam ii omnesomnium mortalium deliciz in unum conferantur. Uiqueadeo prziiant ipiritualia corporalibus, invifibilia viiibili-bus. Hoe nimirum cit quod pollicetur Propheta: Oculu:

, mm 1/idit , nec auri: audivit, nec in cor homini: adjienderunt ,qua przpam-vi: Den: diligentibu: Atque, haec ei': Morimpars, quae non aufertur commutatione vitae,fed perficitur.Hoc igitur quibus ientire licuit, contingit autem perpau-cis , ii patiuntur quoddam dementia iimillimum , lqquun-

B turquxdam non iatis cohazrentia , nec humano morp , fedd_ant iine mente ionum , deinde iubinde totam oris ipeciemv’ertunt. =’ Nunc alacres , nunc dejefti, nunc laciyzmant,nunc rident,nunc iuipirant 5 in fumma, vere toti extra iei'unt. Mox ubi ad ieie redierint, negant ic icire, ubi fue-

l rint, utrum in corpore , an extra corpus , vigilantes an dor-_ mientes , quid audierint ., quid viderint , quid dixerint ., quid

i fccerint , non memincrunt, niii tamquam per nebulam , ac{omnium ,tantum hoc iciunt i'e feliciiiitnos fuiiie , dum ita

.p deiiperent. Itaque plorant ieic reiipuii'ie,niliilque omnium8 malint , quam hoc iniania: genus perpetuo ini'anire._ Atquehave cit futuraz felicitatis tenuis quzcdam deguiiatiuncula.Verum egojam dudum 2 obiita mei 4 61:};pi §6’Ir.d].¢fLéVd

C‘ m;J‘&. Qiamquam iiquid petulantiusaut loquaciusa me di-ql &um vidcbitur,cogitate s 8: Stultitiam, 8t mulierem di-lxiiie. Sed interim tamen memineritis illius ‘ Graecanici

q proverbii rroltltaim rot ita) pwgiic aiviip nuidxaigior eivrev, niiiforte putatis hoc 7 ad mulicres nihil attinerc. 3 Video vosepilogum cxipeétare , fed nimium deiipitis , iiquidem ar-

ibitramini, me quid dixerim etiam dum meminiiie, _cumtantam 2 verborum farraginem eiiuderim. 1° Vetus illud,piafi pvatpom wpwrorav. ll Novum i‘l0C, pure?’ pvaipovw ai-xgoatriiv. QJQTC I1 vaiete, piaudite, vivite, bibilfi , M O-R IE ccleberripii Is Myihe. Téaor.

jI“NI§@1 -u ~ e. av - -- - _ _ _ _ _ _ — ' . s- " - A 3*“; - ..q-. , ~¢ - - -;_i 3 -- &l~-- — '9 ' _

’ i i 1 J ' if i i 7 __-j¢;l§i‘-1-__ " ' " i I I -__

J

I

\

0-Q-an-—n.¢I*_

. __‘

;1F

F _, _ _ ,—__.— = ___I- I...---

'. _, -, __‘_-_-...i>- .-__ _-a_i.._ _~.-__n. __-— — _—=.. fir-h __4m~__;_-§..__- - ~¢

__' ' _._f;*"m_;?=‘_. :~-r_._¥._.-J :__.— ... .. .=7.— - .____§ .4 LL 7‘ >; __’_->~_ ‘oi "*"i‘ '7‘.-i _“—_ ii ‘-1 ‘2*k __.1 _I"_" We ._"_ K. .' __ F. _- a -1-’ » - ' i -- -P - -t * —

V . " --" 2. ' ' e _ _ __ ‘ _ I __~ __ J - _ _

I "__ '— —' _" i -F’: . _- , " '._'__ _, ._ .' '.-- ‘ 2 " i . ':_- _.“"l‘l -—~.: ~ T --

* -_-A — -- ~~ A e.--~ .~-. _-iv r r-"rt_.__ __. _ > ’_Vr iA_ __ ‘V; 7-‘W Q ‘ 17 _ _ ' __'

1O

1—w'-- f , J1A I":/—>:g-i1‘ : ifW

\

' . _i Niki! aliud ejll». Raptum 82 Exiiaiim , infaniam vocat, non iim-1pliciter, _ne de vulgari infania intelliganius, i'ed quodammodo, 8: idcir-'co addidit quamdam , ne quis , ut fimt moroii 8: ¢i)i¢Aai'Japu quidam , an-'Tam amperet calumniandi. Candidi lectoris eii non voculam aliquam au-cupan quam calumn_iatur_ ,_ Fed rem ipfam expendere. Quod ii quis facial’,quid his rebus ianftius dici potuit , aut magis pium 2 i

2 Ntmc_a14¢re_r,nunt dejefli. Hunc locum nieliusintelligit, qui legeritCommentai-iosOrigenism Cantica Canticorum, quomodo fponia , nunc 'iiibducente ie fponfb, nunc ex liibente 8: i'ui copiam fiiciente, varie aificitur. iItem in vita i'an&a: Elizabera: nonnihil babes, quod ad hunc Eiciat locum. "

. 3 Oélita mei. _(hiod non conveniat Stulritiam de rebus tam arcanis lo- ¢‘qui. I-‘acu autem idem in iinedifputarioiiis, quod initio fecerar, fentiens .rem 3llOqUI prima fronte duriuicuiam videri poiie. i

__ 4 ‘Ta-ig ui ia-:¢.¢;.¢_piva_a-nd‘£i'. Id eii: Ultra limiter ftlio. Prover.biunieii in eos, qiu digrediu_ntui' a_ re propoiita, quod locus in quo curiu ‘aut drfco exercebantur, certis limitibus circmnicriberetur, quemadmo- idum 8: hodie in iufu pike , extra quos qui certaret , nihil ageret ~,i

5 Et :S‘tultmam , multerem. .Dup|ici nomine danda venia , 8: i’quod _mu|ier iit, cum ipii iexui peculiaris iit loquacitas: 8:Stultitia, cuiquidvis iolet concedi. I

\ \ I "

_ L r’ > ' _|' 1 ' _ —

. . i ' ~~--' '_ W — I ._.- -A __ . AA -\ __i ..._-_ — - M _— ~ ~ F <_~ A >\ _ .... t _ _ . - , ,

6 Gracanitiproveréii. Hdihizr -rot uni papa; aimg nu-raxmprov tiara. '

v C’ 0 J1 M E N T A R I

F I N

-— -——' i T

7 iv ?* ii?

Verfus hexameter citatus apud» Aulum Geilium, 1&3 ;;y,*qr|'5'5§57§q,s_ v,_rum’ ad hunc modum ex antiquis voluminibus reiiituit Eraiinus , in Chilia -

idibm Senius cii, efiattz Q91/iulttu vir opportune dixit. Inmiitautem, quamquam Stuititia dixei-it hanc, ' iiaud tamen ob id llBo|' mg;

E ti quod a iiultis quoque nonnuniquam dicatur ad rem pertincns. D lg ,, _ 7 An mtdierer mbzl amnere. Graecus verius habet, flultus vir,

Ii 3 Vlflfv WI epllvgum. Jipteprartexit obiivionem in epilogo , qui con-.‘ fiat repennone eorum qua: diéia um , uod niii a memore ficri ncquit.

‘ 9 Verborum farraginem. Aliuiitad illud juvenalisz- - - ' N0/it’! ejl farrngo libelli,

{Bil enim iarrago facrificii genus ex variis confeéiuin ieguminibus.i‘ I0 Vmu illud , Mic-5 mimic rams‘;-raw , id eii: Odi memprgm ¢,-pm.potorem : Eii apud Martialem , 8: referturapud Plutarchum , in Qrufiiani-

i but canviviali ta. Expiicatur accuratius in Chiliadibm Erafmi.I i Novum baa. Nam illud vetus, hoc Moria: novum. Tacite ailuii:

ad iiultos auditores, qui e concionibus nihiliecum reierunt domum adm‘ll! iicpeniimero audias eos dicentes: {alarm belle conciommu e_/I ac mo;rogati quid diéium iit , nihil liabent uod aiierant. ,

I 2 Valete,Pl4udiie. Hisverbis utelatur recitator Fabuizr diiceiiiims e pro-(cenio. De i'uo addidit, ~w'vite,bi1»ite. I-It vivere roprie eiigmialim. vivcm

i 13 My/la. Sunt qui Dei cuiufpiam iacris ifintinitiati,1 LISTKIANIIS. DE-

_l__A..4-

_4I


Recommended