Global Witness သတငးထတျပနခက

ေအာကတဘာ ၂၃၊ ၂၀၁၇။ ၁၅း၀၀ နာရ ဟခမငးစေတာခန (UTC+7) / ၀၉ း၀၀ နာရ လနဒနစေတာခန (GMT-1) မတငမ ထတျပနျခငးမျပရန

ရာဘာႏင႔ပတသကေသာ လမးညႊနခကအသစမား ထတျပနျခငးျဖင႔ ေျမယာသမးဆညးျခငးကစၥမားက ကငတြယေျဖရငးရန တရတလပငနးမားက

ရရင႔ေသာ ေျခလမးစတင

အစးရမဟတေသာ အဖြ႕အစညးတစချဖစသည႔ Global Witness ၏ အဆအရ မေခါငေဒသတြငး ေျမယာသမးဆညးမႈမား ႏင႔ သစေတာျပနးတးမႈျပနာမားက ေျဖရငးရာတြင ရာဘာလပငနးႏင႔ပတသကေသာ တရတႏငင၏ လမးညႊနခကအသစမားသည အဓကကေသာအခနးက႑မ ပါဝငႏငရန အလားအလာရပါသည။ ဗယကနမႏငင ဟခမငးၿမ႕ေတာတြင အစးရမားအၾကား ကငးပေသာ ကြနဖရင႔၌ ယေန႔ထတျပနလကေသာ အဆပါ လမးညႊနခကမားသည ကမၻာတစဝနးလးတြင အရြယအစားၾကးမားေသာ ရာဘာစကခငးမားလပကငသည႔ ကမၸဏမားေၾကာင႔ လမႈေရးႏင႔ သဘာဝပတဝနးကငဆငရာ အဆးၾကႏငေျခမားက ကငတြယေျဖရငးရာတြင ယေန႔အခနအထ တးတကမႈအရဆး ျဖစရပတစခ ျဖစပါသည။

“ရာဘာလပငနးမားအတြက အလြနအေရးႀကးေသာအခနတြင ယငးလမးညႊနခကမား ထြကေပၚလာျခငးျဖစပါသည။ မသမာေသာကမၸဏမားသည ယငးတ႔လပငနးမားက ခ႕ထြငလာသညႏင႔အတ အမားျပညသမားက သတ႔၏ ေျမယာမားေပၚမ အလငအျမန ႏငထတျခငး၊ ထ႔ေနာကတြင အဓကသစေတာမားက ဖကဆးျခငးမား ျပလပခ႔သညက လြနခ႔ေသာဆယစႏစအတြငးတြင ေတြ႕ျမငခ႔ရပါသည။ သ႔ေသာလညး ရာဘာလပငနးမား အေနျဖင႔ ယငးအဆးႀကႏငေျခမားျဖင႔ စြနးထငးေနရနမလအပေတာ႔ပါ။ လမးညႊနခက အသစမားတြင ေဖာျပထားသည႔အတငး သြငးအားစကြငးဆကမားရ အဆးႀကႏငေျခမားက သရျခငးႏင႔ ေလာ႔ချခငး၊ သစေတာမားႏင႔ ဌာေနလထအခြင႔အေရးမားက ကာကြယျခငးတ႔က လပေဆာငရာတြင တရတလပငနးမားသည သဘာဝရာဘာ ထပတနးထတလပသႏင႔ ထပတနးသးစြသတစဥးအေနျဖင႔ စစမနေသာ ေခါငးေဆာငမႈက ျပသႏငေပသည။” ဟ Global Witness ေျမယာအဖြ႕မ Ali Hines က ဆပါသည။

သဘာဝရာဘာႏင႔ပတသကေသာ ေရရညတညတ႔သည႔ဖြ႕ၿဖးမႈအတြက တရတႏငင၏ လမးညႊနခကမား1 က စးပြားေရးႏင႔ကးသနးေရာငးဝယေရးဝနႀကးဌာန၏ ႀကးၾကပမႈေအာကတြင

ရသည႔ တရတႏငင သတ၊ တြငးထြကႏင႔ ဓါတပစၥညးမား တငသြငးသမား၊ တငပ႔သမား အဖြ႕ခပ (CCCMC) က ထတျပနေၾကညာခ႔ပါသည။

အဆပါ လမးညႊနခကမားက အမားျပညသႏင႔ တငပငေဆြးေႏြးပြ တစခအပါအဝင ေလးႏစၾကာ မၾကမးေရးဆြေရး လပငနးစဥတစခ အသးျပျပး Global Witness အပါအဝင ႏငငတကာႏင႔ တရတႏငငမ မတဖကမားႏင႔ လကတြကာ ေရးဆြခ႔ပါသည။

“လမးညႊနခကမား အမနတကယသကေရာကမႈျဖစေစရနမာ ကမၸဏမားက ယငးတ႔က မျဖစမေနအသးခရန လအပပါသည။ ယငးတ႔က လကေတြ႕ေဖာေဆာငျခငးမရခ႔လင ကမၸဏမားသည အသစေပၚထြနးလာေသာ ခငမာသည႔ လပငနးဆငရာစႏႈနးမား ႏင႔ ညညြတျခငးမရဘ ေနာကကကနေနခ႔ႏငပါသည” ဟလညး Hines က ထပမေျပာဆပါသည။

သဘာဝရာဘာဝယလအား ကမၻာတစဝနးတြင ပမမားျပားလာျခငး ႏင႔ ဆကစပေသာ သဘာဝပတဝနးကငဆငရာ၊ လမႈအသငးအဝငးဆငရာ ႏင႔ ဘ႑ာေရးဆငရာ အဆးႀကႏငေျခမားစြာက Global Witness ၏ စစမးေလ႔လာမႈမားက ေဖာထတႏငခ႔ပါသည။ အစးရက သတမတခထားေပးေသာ စကခငးမားသည ဥပေဒႏင႔ ညညြတမႈရမရ ေသခာေစရန စစေဆးမႈမား မျပလပခ႔လင ကမၸဏမားအေနျဖင႔ ရငဆငေတြ႕ႀကရသည႔ ေနာကဆကတြ ျပနာမားက ရာဘာလပငနးႀကးမားျဖစသည ႔ Hoang Anh Gia Lai ႏင႔ Vietnam Rubber Group တ႔ႏင႔ပတသကျပး ကၽြႏပတ႔၏ စစမးေဖာထတမႈမားက ထငရားေပၚလြငေစပါသည။

လြနခ႔ေသာ ႏစႏစတာကာလအတြငးတြင သဘာဝရာဘာ အဓကသးစြသေဖာကသညမားသည ေရရညတညတ႔ေသာ ရာဘာျဖစေစရနအတြက ရယသည႔အရငးအျမစႏင႔သကဆငသည႔ မဝါဒမားက စတငခမတလာၾကကာ မားေသာအားျဖင႔ ကြပကၾကပမတမႈမရေသာ လပငနးနယပယတြင အေျပာငးအလမားစတငျဖစလာေစခ႔ေၾကာငး ေတြ႕ျမငခ႔ရပါသည။2 ထ႔အျပင အျပညျပညဆငရာရာဇဝတမႈတရားရးေအာကတြင ေျပာငးလတးတကမႈမား ျဖစခ႔ျပးေနာက ေျမယာသမးယျခငး၊ သဘာဝပတဝနးကငက ပကစးေစျခငးစသည႔ ရာဇဝတမႈမားႏင႔ ဆကစပျပး ကမၸဏအမႈေဆာငအရာရမားက ႏငငတကာဥပေဒမားျဖင႔ ရာဇဝတေၾကာငးအရ တရားစြဆႏငေပသည။ 3

ရာဘာကမၸဏမား၏ လပငနးမားႏင႔ ယငးတ႔ အျခားကမၸဏမားႏင႔ ထေတြ႕လပေဆာငရာတြင CCCMC လမးညႊနခကမားအသးျပျခငး ရမရက ေစာင႔ၾကည႔ရန အေရ႕ေတာငအာရတလႊားရ လထမားက Global Witness က တကတြနးပါသည။

“ကမၸဏ၏ သြငးအားစကြငးဆကမားတြင ေျမယာသမးဆညးမႈမားႏင႔ သစေတာျပနးတးမႈမား ပေပာကေစေရး အေရးပါေသာေျခလမးက ကယစားျပသည႔ လမးညႊနခကမားအတြက CCCMC က ဂဏျပထကပါသည။ ယခအခါတြင အေရးႀကးသညမာ တရတရာဘာကမၸဏမားအေနျဖင႔

ယငး စမားက အငတကအားတက အေကာငအထညေဖာျပး အျခားကမၸဏမားအေနျဖင႔လညး အလားတျပမေစရန စနမနာျပ လပေဆာငလာရနပငျဖစပါသည။” ဟ Hines က ဆပါသည။

/နဂး အငတာဗးမားအတြက ဆကသြယရနႏင႔ သတငးအခကအလကပမရရလပါက George Boden - ေျမယာအဖြ႕ေခါငးေဆာင အးေမးလ - gboden@globalwitness.org ဖနး - +44 (0)207 492 5899, လကကငဖနး- +44 (0)7808 767 134 Ali Hines - ေျမယာအဖြ႕ဝင အးေမးလ - ahines@globalwitness.org ဖနး- +44 (0) 207 492 5831, လကကငဖနး- +44 (0) 7738 712955 အယဒတာမားအတြက မတစမား -

1. လမးညႊနခကမား၏ အဓကအစတအပငးမားတြင ေအာကပါတ႔ပါဝငသည။ • ေျမယာႏင႔ အျခားသဘာဝအရငးအျမစမားႏင႔ ဆကစပျပး ေဒသခလထမား၏ အခြင႔အေရးမားက ေလးစားျခငးႏင႔ ကာကြယျခငး။ ယငးတြင လြတလပေသာ ႀကတငအသေပး တငပငမႈႏင႔ လထသေဘာထား ရယျခငးဆငရာ ဌာေနတငးရငးသားမား၏ အခြင႔အေရးမားပါဝငသည။

• ဆးကးသကေရာကမႈမားက ေလာ႔ပါးေစရနအတြက အလးစလႊမးၿခေသာ သဘာဝ ပတဝနးကငႏင႔ လမႈေရးဆငရာသကေရာကမႈ ဆနးစစခကမား လပေဆာငရန။

• ဇဝမးကြမားစလငမႈက ကာကြယေစာင႔ေရာကရနႏင႔ သစေတာမား ထခကျခငး မရေစရနအတြက “သစေတာျပနးတးမႈလးဝမရေစေရး” မဝါဒက အသးျပရန

• ရပရြာလထအတြကအဆငမေျပနစနာမႈမားေျဖရငးေပးသည႔စနစ ထေထာငထားရရန ႏင႔ သယဇာတဆးရႈးမႈမားအတြက ရပရြာလထက နစနာေၾကးအျပည႔အဝ ေပးအပရန။

2. တာယာကမၸဏႀကးတစချဖစသည႔ Michelin သည ၄ငး၏ လပငနးမားအားလးတြင ေျမယာအခြင႔အေရးမားက ကာကြယေရးႏင႔ သစေတာျပနးတးမႈလးဝမရေစေရးအတြက ကမၸဏအေနျဖင႔ အေလးအနကထားမႈက ေဖာျပသည႔ ၄ငး၏ ေရရညတညတ႔ေသာ သဘာဝရာဘာရငးျမစရယျခငးမဝါဒက ၂၀၁၅ ခႏစတြင စတငေၾကညာခ႔ပါသည။ ကမၸဏသည ယငး၏ သြငးအားစကြငးဆကမားက အျပည႔အဝ ေျခရာခႏငေစရနအတြက ယငးထသ႔ ပစၥညးေပးသြငးသမားအားလး၏ ဆကစပမႈမားက စာရငးျပစရန ရညရြယထားပါသည။ တရတႏငငတြင အေျခစကေသာကမၸဏမားအပါအဝင ကမၸဏမားသည လမးညႊနခကအသစမားက လကနာရန ပကကြကပါက အဓက ႏငငတကာလပငနးႀကးမားႏင႔ ဆကစပလပငနးလပခြင႔မား ဆးရႈးႏငပါသည။

3. အျပညျပညဆငရာရာဇဝတမႈတရားရး (ICC) ၏ တရားစြဆတငပ႔ေရးအရာရက ယငး၏ လပေဆာငမႈနယပယက ခ႕ထြငရန မၾကာေသးမက လပေဆာငခ႔ျခငးသည အျပညျပညဆငရာ ရာဇဝတမႈ တရားစရငေရးအတြငး ထငရားေသာ အေျပာငးအလ မတတငတစခ ျဖစခ႔ပါသည။ ကေမၻာဒးယားတြင ေျမယာသမးယမႈမားသည ပစတစချဖင႔ အတငးအဆၾကးမားစြာ ျဖစပြားေနခ႔ရာ ယငးက လသားထအေပၚ ကးလြနေသာ ရာဇဝတမႈတစခအေနျဖင႔ စစမးစစေဆးမႈမားျပလပရန ICC က စဥးစားလကရပါသည။ ယခအခါတြငေျမယာသမးဆညးမႈမား၊ သဘာဝ ပတဝနးကင ဖကဆးမႈမားႏင႔ ဆကစပေသာ ရာဇဝတမႈမားအတြက ႏငငတကာ ဥပေဒမားအရ ကမၸဏအမႈေဆာင အရာရမားက တရားစြဆ၍ ရႏငပါသည။ ကေမၻာဒးယားက႔သ႔ေသာ ႏငငမားတြင ရာဘာသည ေျမယာသမးဆညးမႈမားက ျဖစေစေသာ အဓကအေၾကာငးတစခ ျဖစေနပါသည။