+ All Categories
Home > Documents > Fodz Annual 2007

Fodz Annual 2007

Date post: 14-Apr-2018
Category:
Upload: cfca-antisemitism
View: 215 times
Download: 0 times
Share this document with a friend
20
7/29/2019 Fodz Annual 2007 http://slidepdf.com/reader/full/fodz-annual-2007 1/20 RAPORT ROCZNY ANNUAL REP
Transcript
Page 1: Fodz Annual 2007

7/29/2019 Fodz Annual 2007

http://slidepdf.com/reader/full/fodz-annual-2007 1/20

R A P O R T R O C Z N Y A N N U A L R E P

Page 2: Fodz Annual 2007

7/29/2019 Fodz Annual 2007

http://slidepdf.com/reader/full/fodz-annual-2007 2/20

Sanok 

Lesko Rymanów 

Lesko

Leżajsk 

ChełmRymanów 

Page 3: Fodz Annual 2007

7/29/2019 Fodz Annual 2007

http://slidepdf.com/reader/full/fodz-annual-2007 3/20

2007

 26

 2,1 ha

 430 m

szkół uczestniczy w programieedukacyjnym „Przywróćmy Pamięć”schools joined the „To Bring Memory Back” educational program

uczniów realizuje projektyw ramach tego programustudents carry out projects within the framework of the program

 140

 4 000

cmentarzy zostało ogrodzonych i uprzątniętych

cemeteries were fenced and cleaned upcmentarzy zostało ogrodzonychof cemeteries were fenced

ogrodzeń zostało wybudowanychof fences were built

 20miejscowości uczestniczyw projekcie Szlak Chasydzkilocalities participate in theChassidic Route project

 220

 3 000

miejscowości jest prezentowanychna portalu www.polin.org.pllocalities are presented on the www.polin.org.pweb portal

zdjęć jest prezentowanychna portalu www.polin.org.plphotos are presented on the www.polin.org.plweb portal

Page 4: Fodz Annual 2007

7/29/2019 Fodz Annual 2007

http://slidepdf.com/reader/full/fodz-annual-2007 4/20

Szanowni Państwo,

Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego została założona

na mocy porozumienia zawartego pomiędzy Światową Orga-nizacją Żydowską ds. Restytucji (WJRO) i Związkiem GminWyznaniowych Żydowskich w RP (ZGWŻ).

Naszym celem jest ochrona materialnych reliktów kulturowe-go dziedzictwa Żydów w Polsce. Działamy na tych terenach,którymi, z racji zbyt dużej odległości, trudno jest zajmować sięgminom żydowskim. Pełny spis miejscowości, którymi zajmu-je się Fundacja, znaleźć można na naszej stronie internetowej:www.fodz.pl.

Fundacja działa w ścisłej współpracy z ZGWŻ, a w sprawachnatury religijnej konsultuje się z Naczelnym Rabinem Polski,rabinem Michaelem Schudrichem oraz z The Committee for

the Preservation of Jewish Cemeteries in Europe, kierowanymprzez rabina Elyakima Schlesingera.

Do zadań Fundacji należą:ochrona obiektów dziedzictwa żydowskiego, które mają wy-jątkowe znaczenie religijne lub historyczne;restytucja mienia dawnych gmin żydowskich (Fundacjadziała tu jako pełnomocnik ZGWŻ): synagog, cmentarzyi innych obiektów, które służyły działalności religijnej, edu-kacyjnej, charytatywnej i społecznej;zarządzanie odzyskanym mieniem.

Rok 2007 był dla Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego

okresem szczególnie intensywnej działalności. Dzięki współ-pracy z naszymi partnerami uporządkowaliśmy lub ogrodzili-śmy 26 cmentarzy żydowskich i przeprowadziliśmy remontyzabezpieczające w trzech synagogach (w Kraśniku, Zamościui Ziębicach).

Rosnące grono sojuszników Fundacji, obejmujące władze lo-kalne, organizacje pozarządowe, szkoły oraz organizacje mię-dzynarodowe, umożliwiło ogromny rozwój naszej działalności:

sukces programu edukacyjnego „Przywróćmy Pamięć”,

rym uczestniczy 140 szkół z całej Polski oraz nowe projewitalizacji zabytków żydowskich są tego świetnym przykBierzemy udział w wielu inicjatywach podejmowanychlokalnych liderów społecznych oraz wspieramy ich działna rzecz ochrony i upamiętnienia dziedzictwa żydowski

Ważnym wątkiem naszej aktywności jest wspieranie dziści naukowej, skupionej wokół szeroko rozumianych „sżydowskich”; współpraca z polskimi ośrodkami akademoraz zainteresowanie studentów tematyką kultury i polskich Żydów znajduje swój oddźwięk w realizacji lu internetowego „POLIN – Dziedzictwo Polskich Żwww.polin.org.pl.

Entuzjazm liderów społecznych, wolontariuszy i uczniówgażowanych w realizację naszych projektów świadczy o tcoraz więcej ludzi zaczyna dostrzegać i cenić wielokuldziedzictwo swoich regionów oraz rozumieć, jak waższacunek i zrozumienie dla innych kultur. Pozwala nam tecznie działać na rzecz tolerancji i otwartości.

Monika Krawczyk, Dyrektor Generalny

 2 

Więcej:

www.fodz.plwww.pamiec.fwww.polin.org

IzbicaWielkie Oczy 

Page 5: Fodz Annual 2007

7/29/2019 Fodz Annual 2007

http://slidepdf.com/reader/full/fodz-annual-2007 5/20

Dear Sirs,

Foundation for the Preservation of Jewish Heritage in Poland

was established by the Union of Jewish Communities in Polandand World Jewish Restitution Organization (WJRO).

Our mission is to protect and commemorate the surviving mo-numents of Jewish cultural heritage in Poland. The Foundationoperates in those areas of Poland, which are located far fromexisting Jewish communities and lack the necessary manpowerand resources to take care of local Jewish heritage monuments.A complete list of the localities under the Foundation’s care isavailable on our website: www.fodz.pl.

Our activities are developed in close cooperation with theUnion of Jewish Communities in Poland. When religious mat-ters are involved, we benefit from advisory of the Chief Rabbi

of Poland, Rabbi Michael Schudrich and The Committee forthe Preservation of Jewish Cemeteries in Europe, lead by RabbiElyakim Schlesinger.

Our aims are:protecting properties bearing special religious or historicalsignificance;reclaiming the properties, which before World War II werethe property of Jewish Religious Communities (as the pleni-potentiary of the Union of Jewish Religious Communities):synagogues, cemeteries and other objects, which servedreligious, educational, charity and social purposes;managing returned properties.

The year 2007 was a period of particularly intense activityfor the Foundation for the Preservation of Jewish Heritage inPoland. Thanks to the cooperation with our partners, wecleaned up or fenced 26 Jewish cemeteries and performedprotective repairs in three synagogues (in Kraśnik, Zamośćand Ziębice).

It was the growing group of the Foundation’s allies, inc

local governmental units, non-governmental organizschools and international organizations, that made pthe immense development of our activity; a perfect examthe success of the “To Bring Memory Back” educationgram, in which there are 140 participating schools from Poland, or our new projects of Jewish landmarks’ revitaliWe have also participated in numerous initiatives carriby the local social leaders and we support their activity benefit of protection and commemoration of Jewish her

An important area of our interest is the support for the mic activity concentrated around widely understood “studies”; the cooperation with Polish academic centre

students’ interest in the subject of history and culturePolish Jews resulted in creation of the “POLIN – PolisHeritage” web portal www.polin.org.pl.

The enthusiasm of the community leaders, volunteestudents involved in carrying out of our projects is a promore and more people are starting not only to realizeand appreciate the multicultural heritage of their regioalso to understand how important the respect and undding for other cultures are. It allows us to work effectivtolerance and openness.

Monika Krawczyk, CEO

More:

www.fodz.plwww.pamiec.fwww.polin.org

Łańcut Ropczyce Jarosław  

Page 6: Fodz Annual 2007

7/29/2019 Fodz Annual 2007

http://slidepdf.com/reader/full/fodz-annual-2007 6/20

Ze szczególnym zaangażowaniem podejmujemy inicjatywyzwiązane z porządkowaniem i upamiętnianiem cmentarzy ży-dowskich, których jest w Polsce ok. 1 200. Jest to ogromne wy-zwanie organizacyjne i finansowe – zapewnienie im wszystkimgodnej opieki przekracza możliwości finansowe Fundacji.

Przeprowadzenie prac porządkowych na cmentarzach częstomoże dojść do skutku dzięki darczyńcom, którzy pragną pozo-stać anonimowi.

  It is with particular involvement that we undertake the initiativted to cleaning up and commemoration of the Jewish cemeterieof which are located in Poland. Taking care of the Jewish cemea huge organizational and financial challenge: providing theproper care exceeds the Foundation’s financial possibilities.

Restoration works may often be carried out thanks to donors wto remain anonymous.

Opieka nad cmentarzamiTaking care of the cemeteries

4

Leżajsk 

Sławatycze Biała Prudnicka

Leżajsk 

Sławatycze

Page 7: Fodz Annual 2007

7/29/2019 Fodz Annual 2007

http://slidepdf.com/reader/full/fodz-annual-2007 7/20

  06 2007

IzbicaZakończenie prac nad projektem archi-tektonicznym ogrodzenia cmentarza,powstałym w ramach projektu upamięt-

nienia cmentarza żydowskiego w Izbicy,realizowanego we współpracy z Ambasa-dą Republiki Federalnej Niemiec.The architectural design of the cemeteryfence was completed within the Izbica Jewishcemetery commemoration project, carriedout along with the Embassy of the FederalRepublic of Germany.

  06 2007

TurekPrzeniesienie macew na cmentarz ży-dowski w Turku, zrealizowane we współ-pracy z Gminą Wyznaniową Żydowską weWrocławiu oraz Muzeum Okręgowymw Koninie.The Foundation in cooperation with the Je-wish Community in Wrocław and the RegionalMuseum in Konin carried out the project of moving matzevot back to the Jewish cemeteryin Turek.

  08 2007

JarosławWybudowanie drogi umożliwiającej do-

stęp do cmentarza. Wcześniej na terennekropolii można było dotrzeć tylkodzięki uprzejmości właścicieli otaczają-cych go posesji. Budowa drogi umożli-wia Fundacji rozpoczęcie przygotowańdo ogrodzenia cmentarza.The Foundation built a road to the cemetery,the area of which had previously been accessi-ble only by courtesy of the neighboring plots’owners. The road has made it possible for theFoundation to take up preparations for thecemetery fencing.

  09 2007

SławatyczeZakończenie pierwszego etapu projektuuporządkowania i upamiętnienia cmen-tarza, realizowanego we współpracyz Gminą Wyznaniową Żydowską w War-szawie oraz Ziomkostwem Sławatyckim.Wykonano nową bramę i furtę prowa-

dzącą na cmentarz, wzniesiono częśćogrodzenia.The Foundation completed the first stage of the cleanup and commemoration project of the cemetery, carried out along with the Jew-ish Community in Warsaw and the Sławat yczeLandsmanschaft. A new cemetery gate andpart of the fence were built.

  10 2007

GdańskPrace porządkowe na cmentarzu żydow-skim w Gdańsku-Chełmie, realizowanewe współpracy z Gminą WyznaniowąŻydowską w Gdańsku.The Jewish cemetery in Gdańsk-Chełm wascleaned up in cooperation with the JewishCommunity in Gdańsk.

Leżajsk (Lizhensk)

 10 2007

Fundacja zakończyła prace przy budowie lapidarium na cmentarzu żydoww Leżajsku, przeprowadzone dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedz

Narodowego. Celem budowy lapidarium było zabezpieczenie fragmentów rozmacew pochodzących z terenu nekropolii.

Cmentarz żydowski w Leżajsku, założony w XVII w., jest jedną z najważniejnekropolii żydowskich w Polsce. Spoczywa na nim słynny cadyk Elimelech, ktgrób do dziś jest celem pielgrzymek Żydów z całego świata. Liczbę odwiedzajszacuje się na ponad 10 000 osób rocznie.

The Foundation completed construction of the lapidarium on the Jewish cemetery in Lecarried out thanks to the support of the Ministry of Culture and National Heritage. Thof the lapidarium is to protect broken fragments of the matzevot from the cemetery a

The Jewish cemetery in Leżajsk, established in the 17th c., is one of the most important necropoleis in Poland. The famous Tzadik Elimelech is buried there; his grave is visithe Jewish pilgrims from all over the world. Their number is estimated at 10,000 p

per year.

Leżajsk 

  11 2007

Biała PrudnickaOpracowanie dokumentacji konseskiej zabytkowego cmentarza, zreane dzięki dofinansowaniu MinistKultury i Dziedzictwa NarodowegThe conservation documentation of torical cemetery was completed thankfinancial support of the Ministry of and National Heritage.

Leżajsk 

Page 8: Fodz Annual 2007

7/29/2019 Fodz Annual 2007

http://slidepdf.com/reader/full/fodz-annual-2007 8/20

Upamiętnienie historycznej obecności społeczności ży-dowskiej w Polsce – jeden z najważniejszych celów Fundacji– jest ogromnym wyzwaniem. Fundacja angażuje się w liczneprojekty upamiętniające, organizowane we współpracy z lide-rami lokalnymi, władzami poszczególnych miejscowości orazorganizacjami pozarządowymi.

Opieka nad wieloma zabytkami kultury żydowskiej nie byłabymożliwa, gdyby nie zaangażowanie lokalnych społeczności.Działania podejmowane przez współpracujących z Fundacjąwolontariuszy, ich osobiste zaangażowanie i ciężka praca po-zwala nam otaczać opieką relikty dziedzictwa polskich Żydówpołożone we wszystkich regionach Polski. Dziękujemy!

  Commemoration of the historical presence of the Jewismunity in Poland – one of the main aims of the Foundatia significant challenge. The Foundation is involved in severmemoration projects, carried out in cooperation with local authorites of particular towns and NGO’s.

Taking care of many Jewish historical monuments would notssible without cooperation with local communities. Actions tthe volunteers of the Foundation, their commitment and thework allow us to protect the relics of the Polish Jews’ heritage throughout Poland. Thank you!

Pamięć

Memory

Dynów

 08 2007

Fundacja zorganizowała w mieśc

Żydowskiej Ogólnopolskiej OrgaMłodzieżowej (ZOOM), któregobyło uporządkowanie tzw. staregotarza żydowskiego, na którym sposłynny cadyk Cwi Elimelecha S(1785-1841). Obóz zorganizowanywe współpracy z Urzędem Miasz Zespołem Szkół, w ramach reprojektu Szlak Chasydzki.

The Foundation organized a campPolish Jewish Youth Organization (ZIts participants cleaned up the so

old Jewish cemetery where the Tzadik Zvi Elimelech Shapiro (1785–buried. The camp was organized witChassidic Route project in cooperatithe Dynów Municipal Council and tSchool Complex.

Dynów 

Dynów 

Dynów 

Page 9: Fodz Annual 2007

7/29/2019 Fodz Annual 2007

http://slidepdf.com/reader/full/fodz-annual-2007 9/20

 01 2007

OpoleWystawa podsumowująca między-narodowy projekt „Nie bój się mniepoznać…”, zrealizowany przez Opolską

Wojewódzką Komendę OHP we współ-pracy z Fundacją.A local scout troop in cooperation with theFoundation presented an exhibition summingup the “Do Not Be Afraid To Know Me…” in-ternational project.

 01 2007

 WrocławWolontariusz współpracujący z Fundacjązostał laureatem Nagrody Marszałka Wo-jewództwa Dolnośląska dla Najlepszego

Wolontariusza Dolnego Śląska.A volunteer cooperating with the Founda-tion won the Prize of the Marshal of theDolnośląskie Province for the region’s BestVolunteer.

 02 2007

LublinOfiarowanie menory dla wyremontowa-nej synagogi otwartej w budynku JesziwyChachmej Lublin.The Foundation donated a menorah for therenovated synagogue located in the building

of the Yeshivat Chachmei Lublin.

 05 2007

StrzelnoPatronat nad działalnością Komitetu narzecz upamiętnienia społeczności ży-dowskiej miasta.The Foundation assumed the patronage overthe committee for commemoration of thetown’s Jewish community.

 08 2007

Kazimierz DolnyWystawa Dziedzictwo żydowskie w Polsce w ramach Dnia Kultury Żydowskiej.The exhibition Jewish Heritage in Poland wasopened as a part of the Jewish Culture Days.

 08 2007

KnyszynSpotkanie młodzieży izraelskiej z mło-dzieżą polską na cmentarzu żydowskim.

Youths from Israel and Poland met on theJewish cemetery.

 11 2007

BarcinWspółorganizacja uroczystości upamięt-nienia cmentarza żydowskiego.The Foundation co-organized the ceremonyof the Jewish cemetery commemoration.

 11 2007

SłupskWspółorganizacja, wraz z UrzędemMiasta i Gminą Wyznaniową Żydowskąw Gdańsku, obchodów rocznicy „nocykryształowej”.The Kristallnacht anniversary event was co-organized by the Foundation, the Słupsk Mu-nicipal Council and the Jewish Community inGdańsk.

 11 2007

ZiębiceFundacja zakończyła remont dachu sy-nagogi w Ziębicach. Prace zrealizowane

zostały dzięki dofinansowaniu przekaza-nemu przez Urząd Marszałkowski Woje-wództwa Dolnośląskiego.The Foundation finished renovation of thesynagogue’s roof. The work was carried outthanks to the Office of the Marshal of theDolnośląskie Province financial support.

 11 2007

StaszówUdział w uroczystości upamiętnierocznicy likwidacji getta w StaszoThe Foundation’s representative tookthe memorial ceremony of the 65th anry of the Staszów Ghetto liquidation.

 11 2007

PłockUdział w Dniach Kultury Żydozorganizowanych przez StowarzySynagoga Płocka.The Foundation took part in the Jewisre Days, organized by the “Synagoga Association.

 12 2007

StrzelnoPatronat nad uroczystościami znymi z 100. rocznicą wręczenia nNobla A. A. Michelsonowi.The Foundation assumed the patronathe 100th anniversary of awarding thePrize to A.A. Michelson.

Dębica Knyszyn

Dębica

Page 10: Fodz Annual 2007

7/29/2019 Fodz Annual 2007

http://slidepdf.com/reader/full/fodz-annual-2007 10/20

Rewitalizacja

Revitalization

Dziedzictwo żydowskie jest integralną częścią kulturowego dziedzictwa Polski,a jego zabytki są bezcennym świadectwem setek lat wspólnej historii. Aby ocalałyone dla następnych pokoleń, konieczne jest dostosowanie ich do współczesnychrealiów i potrzeb społeczności lokalnych.

Nasza strategia opiera się na przekonaniu, że warunkiem auten-tycznej i trwałej rewitalizacji jest współpraca z lokalnymipartnerami. Takie podejście wpisuje się też w prio-rytety polityki regionalnej Unii Europejskiej.

Projekty rewitalizacji synagog w Kraśniku,Rymanowie i Zamościu prowadzone sąw ramach Szlaku Chasydzkiego.

Jewish heritage is an integral part of thecultural heritage of Poland, and Jewish land-marks are priceless evidence of hundredsof years of common history. In order topreserve them for the future generations,it is necessary to adapt them to the con-temporary realities and the needs of localcommunities.

Our strategy is based on the belief thatauthentic and sustainable revitalizationproceeds only in cooperation withlocal partners. Such approach fits

well within the priorities of theregional policy of the EuropeanUnion.

Projects of the revitalization of the synagogues in Kraśnik, Ryma-nów and Zamość are implementedwithin the frame of the ChassidicRoute project.

SzlakChasydzki/ �eChassidicRoute

BIAŁOBELAR

UKRAINA / UKRAINE

SŁOWACJA / SLOVAKIA 

WOJ. PODKARPACKIE / 

PODKARPACKIE PROVINCE

WOJ. LUBELSKIE / 

LUBELSKIE PROVINCE

Lublin

Rzeszów

 Włodawa

Chełm

Kraśnik

Leżajsk

RopczyceDębica

Rymanów

Lesko

Baligród

Ustrzyki Dln.

Dynów

Jarosław

Przemyśl

 Wielkie Oczy

Cieszanów

Biłgoraj

Sanok

Zamość

Tarnobrzeg

Page 11: Fodz Annual 2007

7/29/2019 Fodz Annual 2007

http://slidepdf.com/reader/full/fodz-annual-2007 11/20

Szlak Chasydzki / �e Chassidic Route

Szlak Chasydzki to projekt realizowany przez Fundację od2005 r. Jego celem jest wytyczenie międzynarodowego szlakuturystycznego, łączącego miejscowości położone w południo-

wo-wschodniej Polsce i na zachodniej Ukrainie, w których znaj-dują się zabytki kultury żydowskiej. Partnerami projektu jestjuż 20 gmin z terenów Podkarpacia i Lubelszczyzny: Baligród,Biłgoraj, Chełm, Cieszanów, Dębica, Dynów, Jarosław, Kraśnik,Lesko, Leżajsk, Lublin, Przemyśl, Ropczyce, Rymanów, Sanok,Tarnobrzeg, Ustrzyki Dolne, Wielkie Oczy, Włodawa i Zamość.Wkrótce do Szlaku dołączą pierwsze miasta z terenu Ukrainy.

Szlak Chasydzki zapewnia wielu miejscowościom szansę nazaistnienie na mapie turystycznych atrakcji Polski. W ramachprojektu Fundacja wspiera jednostki samorządu terytorialnegoi organizacje pozarządowe w ochronie i promocji wielokulturo-wego dziedzictwa ich miejscowości, przede wszystkim synagog

i cmentarzy żydowskich.W 2007 roku wspólnie z wydawnictwem „Austeria” Fundacjaopublikowała cieszącą się dużym zainteresowaniem Mapęmiejsc żydowskich w Polsce, na której znalazła się również trasaSzlaku Chasydzkiego. W grudniu 2007 roku Fundacja rozpoczęławydawanie publikacji o historii Żydów i ich dziedzictwie w miej-scowościach Szlaku. Broszury (w polskiej i angielskiej wersji języ-kowej) są dostępne w punktach informacji turystycznej na Szlakui w wersji elektronicznej na stronie internetowej Fundacji.

W roku 2007 Szlak Chasydzki wielokrotnie był przedmiotem za-interesowania mediów, m. in.: TVP Rzeszów, TVP2, TVP Info,Polskiego Radia dla Zagranicy, „Rzeczypospolitej”, „National

Geographic Polska”. Wieści o naszym projekcie docierająrównież do prasy zagranicznej: artykuł o Szlaku Chasydzkimzamieścił największy amerykański tygodnik żydowski „TheJewish Press”.

Projekt jest wspierany przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich.

The Chassidic Route is a project carried out by the Foundation2005. Its aim is to mark up an international tourist trail joining located in southeastern Poland and western Ukraine where his

monuments of the Jewish culture can be found. There are 20ties from Podkarpackie and Lubelskie provinces, which have ajoined the project: Baligród, Biłgoraj, Chełm, Cieszanów, Dębinów, Jarosław, Kraśnik, Lesko, Leżajsk (Lizhensk), Lublin, PrzRopczyce, Rymanów, Sanok, Tarnobrzeg, Ustrzyki Dolne, WOczy, Włodawa and Zamość. Soon, the first towns from Uwill join the Route as well.

The Chassidic Route gives many localities the opportunity to aon the map of tourist attractions of Poland. Within the framesproject, the Foundation supports local authorities and non-gmental organizations to protect and promote multicultural heof their communities, mainly synagogues and Jewish cemeter

In 2007, the Foundation along with the “Austeria” Publishing

issued The map of Jewish heritage in Poland , covering the ChaRoute as well. Starting from December 2007, the Foundationched a series of brochures about the history of Jews and their hin the localities of the Route. Publications in two versions: PoliEnglish are available in tourist information points on the Rouin the electronic format on the Foundation’s website.

The Chassidic Route was an object of mass media interesttimes throughout 2007, among others: TVP Rzeszów, TVP2Info, Polish Radio – External Service, “Rzeczpospolita”, “NaGeographic Polska”. Foreign press also noticed our project: tgest American Jewish weekly “The Jewish Press” published anon the Chassidic Route.The project is supported by the Ministry of Labor and Social Policy wit framework of the Citizen Initia tive Fund governmental program.

Ustrzyki DolneLesko Chełm

Page 12: Fodz Annual 2007

7/29/2019 Fodz Annual 2007

http://slidepdf.com/reader/full/fodz-annual-2007 12/20

 Zamość Zamość 

10 

Zamość

Do najważniejszych zadań realizowanych przez Fundacjęw ramach Szlaku Chasydzkiego należy rewitalizacja synagogiw Zamościu. Synagoga ta, wzniesiona na początku XVII w.,jest najwspanialszą renesansowa bożnicą w Polsce. Niestety,lata powojennych zaniedbań sprawiły, że jej stan technicznyjest dzisiaj bardzo zły. We współpracy z partnerami lokalnymichcemy wyremontować zamojską synagogę i razem stworzyćw niej tętniące życiem centrum kulturalne, które służyć będziewszystkim mieszkańcom Zamościa i okolic. W synagodze znaj-dzie także siedzibę Muzeum Żydów Zamościa i Okolic; będzieona również służyć jako miejsce modlitwy grupom żydowskimodwiedzającym miasto.

Muzeum Żydów Zamościa i Okolic prezentować będzie hi-storię przenikania i wzajemnego wzbogacania się kultur ży-dowskiej i polskiej na terenie Zamojszczyzny oraz przybliżaćsylwetki Żydów, którzy współtworzyli intelektualne, religijne

i kulturowe oblicze tego regionu (np. Icchak Leibusz Perec,Maggid z Dubna, Bolesław Leśmian). Ekspozycja stała Mu-zeum, wykorzystując technologie multimedialne, prezentowaćbędzie historię żydowskiego Zamościa i okolic.

Budynek synagogi jest w bardzo złym stanie technicznym:wymaga szybkiego i kompleksowego remontu. Fundacja po-szukuje obecnie środków, które pozwolą na przeprowadzenieprac renowacyjnych. Nasz projekt „Rewitalizacja renesansowejsynagogi w Zamościu na potrzeby Szlaku Chasydzkiego orazlokalnej społeczności” znalazł się na liście projektów rekomen-dowanych do współfinansowania przez Mechanizm Finanso-wy Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) i Norweski

Mechanizm Finansowy.

One of the Foundation’s major initiatives carried out within thesidic Route project is the revitalization of the synagogue in ZaThe synagogue was erected in the 17th c. and is the most spRenaissance Jewish prayer house in Poland. However, negl

after World War II led to a very poor technical condition of thding. We plan to restore the synagogue along with our local paso as to convert it into a vivid cultural center for all the Zamothe region’s inhabitants. The synagogue will also host the Muof Jews from Zamość and the Zamość Region. It will serve tourist groups as a prayer house as well.

The Museum will present the history of mixing and mutual ement of Polish and Jewish culture in the Zamość region. It wintroduce those Jews who contributed to the intellectual, reland cultural history of the area (like Isaac Leib Peretz or the MagDubno). The permanent exhibition, using multi-medial technowill illustrate the history of Jews in Zamość and the Zamość re

The building of the Zamość synagogue is in a very bad conditio

urgently requires a complex restoration. The Foundation is cutaking steps in order to obtain sufficient funds for renovation Our project “Revitalization of the Renaissance Synagogue in Zfor the Needs of the Chassidic Route and the Local Communitplaced on a primary list of projects recommended for the fundthe European Economic Area Financial Mechanism and the Ngian Financial Mechanism.

 Zamość 

 Zamość 

Page 13: Fodz Annual 2007

7/29/2019 Fodz Annual 2007

http://slidepdf.com/reader/full/fodz-annual-2007 13/20

Kraśnik

W ramach Szlaku Chasydzkiego Fundacja, we współpracy z Urzędem Miasta Kra-śnik oraz dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, realizujeprojekt rewitalizacji kompleksu synagogalnego w Kraśniku oraz stworzenia w nimcentrum kulturalnego dla młodzieży i turystów, które stanie się, obok synagogiw Zamościu, najważniejszym elementem Szlaku.W wyniku konsultacji społecznych Fundacja wspólnie z Urzędem Miasta przygoto-wała dla kompleksu synagogalnego spójną koncepcję funkcjonalną, opowiadającąpotrzebom lokalnej społeczności. Ideą przewodnią centrum będzie promocja wielo-kulturowości. W budynku Małej synagogi mieścić się będzie nowoczesna bibliotekamultimedialna, połączona z multimedialnym Muzeum Żydów Kraśnika i Okolic.Wielka synagoga będzie pe łnić kilka funkcji: znajdzie się w nim centrum lokalnychorganizacji pozarządowych zajmujących się kulturą, a także sala przeznaczona nakoncerty, konferencje i wystawy.

W grudniu 2007 Fundacja zakończyła prace nad przygotowaniem pierwszej częścidokumentacji technicznej zespołu synagogalnego, zrealizowane dzięki wsparciu Mi-nisterstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu „Nasze wielokul-turowe centrum Kraśnik – przygotowanie dokumentacji umożliwiającej rewitalizacjękompleksu synagogalnego w Kraśniku na cele kultury”. Prace kontynuowane będąw roku 2008 i współfinansowane przez Urząd Miasta Kraśnik.

Within the Chassidic Route project, the Foundation, in cooperation with the Kraśnik cipal Council, and thanks to the support of the Ministry of Culture and National Heritcarrying out the project of the revitalization of the historical synagogue complex in KrIts aim is to create a cultural center for youths and tourists, which will become in near

apart from the Zamość synagogue, the most important element of the Chassidic RoAs a result of public consultation, the Foundation, along with the Kraśnik Municipal Coprepared a coherent functional plan for the needs of the local community. The center’idea will be the promotion of multi-culturality. The Small Synagogue will host a mmultimedia library, joined with the multimedia Museum of Jews of Kraśnik and the RThe Great Synagogue will perform multiple functions: it will host a center for the locture-oriented non-governmental organizations, and a grand hall for concerts, confeand exhibitions.

In December 2007, the Foundation finished work on the first part of technical doctation of the synagogue complex thanks to the financial support of the Ministry of Cand National Heritage. The work, carried out within the project “Kraśnik, Our MulticCenter – preparation of the documentation enabling the revitalization of the synacomplex in Kraśnik for cultural purposes”, will continue in 2008, co-financed by the K

Municipal Council.

Kraśnik 

Kraśnik 

Kraśnik 

Kraśnik 

Page 14: Fodz Annual 2007

7/29/2019 Fodz Annual 2007

http://slidepdf.com/reader/full/fodz-annual-2007 14/20

Uważamy, że nasze działania na rzecz ochrony dziedzictważydowskiego w Polsce odniosą skutek tylko wtedy, gdy będzieim towarzyszyła szeroko pojęta działalność edukacyjna. Przy-wracanie pamięci i rozumienia kultury żydowskiej jest dla mło-dych ludzi autentyczną lekcją odkrywania lokalnej tożsamości,a dla wszystkich wokół staje się ważnym gestem upamiętniają-cym historię polskich Żydów.

Program edukacyjny „Przywróćmy Pamięć”Celem programu jest zachęcenie uczniów do poszukiwaniaśladów wielokulturowej historii Polski oraz do opieki nad ży-dowskimi cmentarzami. Uczniowie odkrywają na nowo histo-

rię swojej miejscowości, poznają tradycję i kulturę żydowską,a następnie przywracają lokalnej społeczności pamięć o wie-lokulturowym dziedzictwie. W pierwszej edycji programu (rokszkolny 2005/2006) wzięło udział ponad 600 uczniów z 37szkół z całej Polski. W drugiej edycji (rok szkolny 2006/2007)wzięło udział już ponad 2000 uczniów z 84 szkół. Obydwie edy-cje zakończyły się ogólnopolskimi prezentacjami w Warszawiew synagodze im. Nożyków. Uroczystości zaszczycili swojąobecnością Przewodniczący ZGWŻ Piotr Kadlčik, AmbasadorIzraela David Peleg oraz reprezentanci ambasad Niemiec, Ho-landii, Konga i Wielkiej Brytanii.

Do kolejnej edycji programu (rok szkolny 2007/2008), zgłosiło

się 140 szkół i ośrodków kultury, czyli ok. 4000 uczniów. Wio-sną i jesienią 2007 animatorzy przeszkoleni przez Fundacjęprzeprowadzili 30 warsztatów regionalnych dla uczniów ze 100szkół. W sumie w roku 2007 w szkoleniach organizowanychprzez Fundację uczestniczyło około 1000 uczniów i nauczycie-li oraz animatorów młodzieżowych.

Informacje o wszystkich projektach realizowanych przezuczniów w ramach programu „Przywróćmy Pamięć”, a takżemateriały edukacyjne dla uczniów i nauczycieli dostępne są nastronie internetowej www.pamiec.fodz.pl.

Program jest wspierany przez Program Operacyjny „Patriotyzm Jutra”,Ministerstwo Edukacji Narodowej, Ministerstwo Spraw Wewnętrznychi Administracji, Fundusz Inicjatyw Obywatelskich oraz Fundację Banko-wą im. Leopolda Kronenberga.

Our actions for the protection of Jewish heritage in Poland wbe successful when accompanied by widely understood educactivity. Bringing back memory and understanding of the Jewture is for young people an authentic lesson of discovering thidentity, being for everyone an important act of commemorathe Polish Jews’ history.

“To Bring Memory Back” educational programThe program’s aim is to involve students in research on the rof the multicultural history of Poland, and to take care of thecemeteries. Within the program, students rediscover the pasttown, learn about Jewish tradition and culture, and eventualback memory of multicultural heritage to local communities.

the program’s first school year (2005/2006), more than 6dents of 37 schools from all parts of Poland participated in itsecond school year (2006/2007), over 2,000 students of 84 took part in the program. Both ended with national showcaseNożyk Synagogue in Warsaw. Among the guests were: Mr. Pdlčik, Chairman of the Union of Jewish Communities in PolaDavid Peleg, Ambassador of Israel in Poland, and representathe embassies of Germany, the Netherlands, the Congo anBritain.

In the 2007/2008 school year, 140 schools and centers of cultabout 4,000 students joined the program. In the spring and of 2007, the Foundation’s trainers carried out 30 regional worfor students of 100 schools. All in all, about 1,000 students, tand youth trainers took part in the workshops of the “To Bring

ry Back” program throughout 2007.Information about all the projects carried out by students wit“To Bring Memory Back” program as well as educational mfor students and teachers are available at www.pamiec.fodz.pThe Program is supported by the “Patriotism of Tomorrow” Operatiogram, the Ministry of Culture and Heritage, the Citizens Initiative FundKronenberg Foundation.

Edukacja

Education

12 

www.pamiec.fodz.pl Warszawa

Page 15: Fodz Annual 2007

7/29/2019 Fodz Annual 2007

http://slidepdf.com/reader/full/fodz-annual-2007 15/20

 03 2007

Leżajsk/LizhenskSzkolenie dla nauczycieli pt. Wielokulturo-wy Leżajsk , obejmujące elementy wiedzyo kulturze i religii żydowskiej, wielokultu-rowości i wartościach uniwersalnych.The Foundation organized a training for te-achers entitled Multicultural Leżajsk , coveringissues related to Jewish culture and religion,multi-culturality and universal values.

 11 2007

 Warszawa/WarsawDrugie wydanie publikacji Pod wspólnymniebem. Cmentarz żydowski w Staszowie,autorstwa uczniów i nauczycieli Gimna-

zjum nr 2 w Staszowie.The Foundation financed the second editionof the booklet Under The Same Sky. The Jewish

Cemetery in Staszów, written by the studentsand the teachers of the Middle School No. 2in Staszów.

 03 2007

ŁódźWspółpraca z Poleskim Ośrodkiem Sztu-ki w Łodzi przy projekcie edukacyjnym„Kultura żydowska w Łodzi – pamięć,tradycja, współczesność”.The Foundation established cooperation withthe Polesie Art Institute in Łódź for the needsof the “Jewish Culture In Łódź – Memory, Tra-dition, Present Day” educational program.

 12 2007

Kraków/CracowSpotkanie z Księdzem Kardynałem Sta-nisławem Dziwiszem, zorganizowaneprzez uczniów Zespołu Szkół nr 2 w Bro-

dach w ramach programu „PrzywróćmyPamięć”.The students of the School Complex No. 2 inBrody met with Cardinal Stanisław Dziwiszwithin the frames of the “To Bring MemoryBack” program.

Warszawa Wysokie Mazowieckie

Warszawa Ustrzyki Dolne

Miedzna

Page 16: Fodz Annual 2007

7/29/2019 Fodz Annual 2007

http://slidepdf.com/reader/full/fodz-annual-2007 16/20

Wiele aspektów historii polskich Żydów czeka jeszcze naswoich odkrywców, dlatego ważne jest tworzenie wiarygod-nych zasobów informacji, z których wszyscy będą mogli ko-rzystać. Fundacja podejmuje szereg działań, aby inspirowaći ułatwiać pracę młodych naukowców, zainteresowanychtematyką żydowską. Współpracujemy z ośrodkami akademic-kimi z Krakowa, Lublina, Warszawy i Łodzi. Wspieranie dzia- łalności naukowej wokół „studiów żydowskich” jest jednymz priorytetów Fundacji.

Portal internetowy POLIN – Dziedzictwo Polskich Żydówwww.polin.org.pl

Z inicjatywy Fundacji powstaje multimedialny portal interneto-wy, prezentujący historię społeczności żydowskich w Polsce.Portal (dostępny w polskiej i angielskiej wersji językowej) za-wiera informacje dotyczące rozwoju społeczności w poszcze-gólnych miejscowościach, Holokaustu oraz zabytków kulturyżydowskiej, a także archiwalne i współczesne fotografie orazopisy działań, podejmowanych obecnie na rzecz ochrony dzie-dzictwa. Formuła Web 2.0 umożliwia wszystkim użytkownikomwspółtworzenie portalu – zamieszczanie fotografii i tekstów.W roku 2006 udało się zakończyć pierwszy etap przedsięwzię-cia: opracowano materiały dotyczące 120 miejscowości z woje-wództw lubelskiego i podkarpackiego. W roku 2007 zawartość

portalu została wzbogacona o materiały dotyczące ponad 100miejscowości (w tym 50 z województwa podlaskiego), a liczbazgromadzonych na portalu fotografii przekroczyła 3 000.Program jest wspierany przez Task Force for International Cooperationon Holocaust Education, Remembrance and Research, MinisterstwoSpraw Wewnętrznych i Administracji oraz Taube Foundation for JewishLife and Culture.

  Many aspects of the history of Polish Jews still await dishence the importance of creation of valuable information resavailable for everybody. The Foundation undertakes many acinspire and facilitate the work of young researchers, interestedJewish studies. We cooperate with universities from Cracow,Warsaw and Łódź. Supporting research concerning Jewish stone of the of the Foundation’s priorities.

POLIN – Polish Jews Heritage web portalwww.polin.org.plA multimedia Internet portal, presenting history of the Jewismunities in Poland, is being created on the Foundation’s inThe portal (available in Polish and English) presents infor

about the development of the communities in particular towvillages, as well as provides materials on the Holocaust andwish heritage. It includes archival and contemporary photoand descriptions of activities carried out for the preservationritage. The Web 2.0 formula enables the users to develop thby inserting photos and texts. In 2006, the first stage of the was accomplished, as materials on 120 localities from LubelsPodkarpackie provinces were placed on the portal. In 2007, ttal’s contents was supplemented with materials concerning olocalities (including 50 from Podlaskie province), and the numphotographs on the portal exceeded 3,000.The program is supported by Task Force for International Cooperationlocaust Education, Remembrance and Research, the Ministry of Inte Adminis tration, and the Taube Foundation for Jewish Life and Culture.

Wokół Jewish Studies

Around the Jewish Studies

14

www.polin.org.pl Biała Prudnicka Chełm

Page 17: Fodz Annual 2007

7/29/2019 Fodz Annual 2007

http://slidepdf.com/reader/full/fodz-annual-2007 17/20

 02 2007

OlsztynWsparcie publikacji książki Ity Heinze--Greenberg Erich Mendelssohn, wydanejprzez Stowarzyszenie Wspólnota Kultu-rowa „Borussia”.The Foundation supported the “Borus-sia” Association in the publication of thebook Erich Mendelssohn by Ita Heinze--Greenberg.

 05 2007

 Warszawa/WarsawWsparcie publikacji książki prof. Kazi-mierza Urbana Cmentarze żydowskie, sy-nagogi i domy modlitwy w Polsce w latach1944-1966 (wybór materiałów).

The Foundation supported the publicationof the book Cmentarze żydowskie, synagogii domy modlitwy w Polsce w latach 1944–1966(wybór materiałów) ( Jewish Cemeteries, Sy-nagogues And Houses Of Prayer In Poland,1944–1966. Selection Of Materials) by Kazi-mierz Urban.

 08 2007

 Warszawa/Warsaw

Podpisanie porozumienia o współpracyz Beth Hatefutsoth – Muzeum Diasporyw Tel Awiwie.The Foundation signed a cooperation agre-ement with Beth Hatefutsoth – the DiasporaMuseum in Tel Aviv.

 08 2007

IzbicaWspółpraca przy tworzeniu dokuo zagładzie izbickich Żydów, wyemnego przez niemiecką telewizję A

A documentary film on the Izbicannihilation, made in cooperation wFoundation, was broadcast by the Gtelevision ARD.

 09 2007

 Warszawa/WarsawWsparcie publikacji kalendarza skiego na rok 5768 (2007/2008Mapy miejsc żydowskich w Polsceukazały się nakładem wydaw„Austeria”.

The Foundation supported the pubof the Jewish calendar for the yea(2007/2008) and The map of Jewish hin Poland , edited by the “Austeria” PuHouse.

 12 2007

LublinZamieszczenie tekstu Fundacji wz sesji naukowej pt. Żydzi w L– Żydzi we Lwowie. Miejsca –– Współczesność, wydanej przez KUniwersytet Lubelski.

A text by the Foundation appearedsession materials book from the con Jews in Lublin – Jews in Lviv. Places – M– Present Day, published by the Cathoversity of Lublin.

Radzików Radzików Radzików  

Page 18: Fodz Annual 2007

7/29/2019 Fodz Annual 2007

http://slidepdf.com/reader/full/fodz-annual-2007 18/20

Fundacja nie może pozostać obojętna na żadne przejawyantysemityzmu; konsekwentnie zgłaszamy władzom wszelkieincydenty, które mają charakter antysemicki (ulotki, publicznewypowiedzi, graffiti) lub przejawiają się w niszczeniu mieniastanowiącego historyczne dziedzictwo polskich Żydów. Listęincydentów, które zgłosliśmy organom ścigania, znaleźć moż-na na naszej stronie internetowej.

  The Foundation cannot remain indifferent to any manifestanti-Semitism; we consistently report to the authorities all inof anti-Semitic character (leaflets, public speeches, graffiti), of vandalism directed against the Polish Jews’ historical hA list of all the cases submitted by the Foundation to the pProsecutors’ Offices can be found on our website.

Antysemityzm

Anti-Semitism

 03 2007

Świdwin

Poinformowanie policji o dewastacji za-bytkowego cmentarza żydowskiego.The Foundation informed the police abouta devastation of the historical Jewish ceme-tery.

 04 2007

RymanówPoinformowanie policji o wybiciu no-wych okien synagogi, wstawionych sta-raniem Fundacji.The police was informed that the synagogue’s

new windows, installed by the Foundation,were broken.

 04 2007

 AugustówPoinformowanie policji o akcie wandali-zmu na zabytkowym cmentarzu żydow-skim.

The Foundation informed the police abacts of vandalism on the Jewish cemetin the site of the former Ludwik Zamhouse; two neo-Nazis were arrested.

 09 2007

 Warszawa/WarsawUdział w imprezie „Namioty pko antysemityzmowi”, zorganizw ramach programu Rady Europydy inny – wszyscy równi”.The Foundation participated in the Against Anti-Semitism” event, organpart of the Council of Europe campaDifferent – All Equal”.

 10/11 2007

SuwałkiPoinformowanie prokuratury o akcdalizmu na cmentarzu żydowskimThe Foundation informed the ProseOffice about an act of vandalism onwish cemetery.

16 

Badanie postaw wobec Żydów / Research on the Attitudes towards the Jews

W roku 2007 na terenie trzech województw: lubelskiego, podlaskiego i podkarpackiego Fundacja rozpoczęła realizację pr„Badanie postaw wobec Żydów i stosunku do ich dziedzictwa, współpraca z lokalnymi partnerami w wybranych 15 miwościach, edukacja dla tolerancji”. Celem projektu jest zebranie informacji na temat postaw wobec Żydów i ich dziedziupowszechnienie zebranych danych szerokiej rzeszy odbiorców oraz edukacja na rzecz tolerancji, a także inicjowanie msektorowej współpracy lokalnej dla realizacji projektów na rzecz tolerancji.Projekt jest wspierany przez Fundację im. Stefana Batorego w ramach Programu Dla Tolerancji – Przeciwdziałanie Nietolerancji

“Research on the Attitudes towards the Jews and their Heritage, Cooperation with Local Partners in 15 Selected Towns, Education forance” is a project launched by the Foundation in 2007 in three Polish provinces: Lubelskie, Podlaskie and Podkarpackie. The project ’sis to collect information on the attitude towards Jews and their heritage, popularize the gathered materials and to educate about toleIt also aims to stimulate the local cooperation between sectors for the implementation of the tolerance-oriented projects.The project is supported by the Stefan Batory Foundation within the frames of the Program For Tolerance – Preventing Intolerance.

The Foundation informed the police aboutan act of vandalism on the historical Jewishcemetery.

 06 2007

 Warszawa/WarsawZaproszenie Fundacji do udziału w kon-sultacjach przy przygotowaniu najnow-szego Raportu Komisarza ds. OchronyPraw Człowieka Rady Europy.The Foundation was invited to participatein the consultations on the newest Councilof Europe Human Rights Commissioner’sreport.

 08 2007

BiałystokPoinformowanie policji o aktach wanda-lizmu na cmentarzu żydowskim i w miej-scu dawnego domu Ludwika Zamen-hofa. Policja ujęła dwóch neonazistówpodejrzanych o te zajścia.

Page 19: Fodz Annual 2007

7/29/2019 Fodz Annual 2007

http://slidepdf.com/reader/full/fodz-annual-2007 19/20

Działania Fundacji wspierają:

Foundations activities are supported by:

Bank BPH SAFundacja im. Leopolda Kronenberga przy Citibank HandlowyFundacja im. Stefana Batorego

Fundusz Inicjatyw ObywatelskichMinisterstwo Spraw Wewnętrznych i AdministracjiProgram Operacyjny „Patriotyzm Jutra”Task Force for International Cooperation on HolocaustEducation, Remembrance and ResearchTaube Foundation for Jewish Life and Culture

  BPH SA Bank  The Kronenberg Foundation at Citibank Handlowy  The Stefan Batory Foundation  The Citizens Initiative Fund

  The Ministry of Internal Affairs  The Ministry of Culture and Heritage  Task Force for International Cooperation on Holocaust Edu

Remembrance and Research  Taube Foundation for Jewish Life and Culture

Publikacje:

Publications:

Pod wspólnym niebem. Cmentarz żydowski w Staszowie,Warszawa 2007.Przywrócmy Pamięć – materiały edukacyjne dla uczniów,Warszawa 2007.Przywrócmy Pamięć – materiały edukacyjne dla nauczycieli,Warszawa 2007.Kalendarz żydowski na 5768 rok, wyd. Austeria 2007.Mapa miejsc żydowskich w Polsce, wyd. Austeria 2007.Zamość. Szlak Chasydzki, Warszawa 2007

  K. Urban, Cmentarze żydowskie, synagogi i domy modlitwyw Polsce w latach 1944-1966 (wybór materiałów), wyd.NOMOS 2006

  I. Heinze-Greenberg, Erich Mendelssohn, wyd. „Borussia” 2006

  Under The Same Sky. The Jewish Cemetery In Staszów,Warsaw 2007.

  To Bring Memory Back – Educational Materials For StudentsWarsaw 2007.

  To Bring Memory Back – Educational Materials For TeachersWarsaw 2007.

  Jewish Calendar, 5768, “Austeria” Publishing House 2007.The map of Jewish heritage in Poland, “Austeria” PublishingHouse 2007.

  Zamość. The Chassidic Route, Warsaw 2007.  K. Urban, Jewish Cemeteries, Synagogues And Houses

Of Prayer In Poland, 1944-1966 (Selection Of Materials),NOMOS Publishing House 2006.

  I. Heinze-Greenberg, Erich Mendelssohn, “Borussia”Association 2006.

Członkowie Zarządu:

Board of Directors:

Rabin/Rabbi Cheskel O. Besser, Herbert Block, Arye Edelist, Tadeusz Jakubowicz, Piotr Kadlčik, Saul Kagan, Zofia RadzikoMichał Samet, Kalman Sultanik, Andrzej ZozulaDyrektor Generalny/ Chief Executive Officer Monika Krawczyk

Page 20: Fodz Annual 2007

7/29/2019 Fodz Annual 2007

http://slidepdf.com/reader/full/fodz-annual-2007 20/20

Wydanie raportu wsparł przyjaciel Fundacji,Pan Michael Harmon Traison, Warszawa-Chicago-Nowy Jork.

  Published thanks to generous support of the Friend of the Foundation,Michael Harmon Traison, Esq. Warsaw-Chicago-New York

www.fodz.plwww.pamiec.fodz.pl

www.polin.org.pl


Recommended