FRIWO — Ekspert baterii litowo-MnO2

Lithi

um-M

nO2

batte

ries

Lithi

um-M

nO2

batte

ries

Od przemyslu az po kosmosOd standardu po indywidualnosc

Friwo-P-Lithi-07-2602-JH2 17.04.2007 14:03 Uhr Seite 1

ZnC AgZn Alkaline SOLi- Li-2 MnO2

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

500

Wh/kg

Wh/dm3

Ogniwa i baterie litowe

Stale rozwijajacy sie rynek coraz bardziej zaawansowanych urzadzenelektronicznych prowadzi do wzrostu popytu na male, lekkie i wysokiejwydajnosci baterie o dlugiej zywotnosci.

Te wymagania moga byc spelnione dzieki duzej energii ogniw i bateriilitowych. baterie litowe maja znacznie wieksza gestosc energiiw porownaniu do akumulatorow konwencjonalnych, co widac na zalaczonymwykresie. Ta wysokiej gestosci energia pozwala na tworzenie poteznychbaterii o bardzo malej objetosci.

Wzornictwoi innowacjeKorzystajac z naszychnajlepiej wyposazonychlaboratoriow, doswiadczeniainzynierow oraz systemow2D i 3D-CAD, jestesmyw stanie opracowac,zaprojektowac i wyprodukowacogniwa i baterie litowewedlug specjalnych wymaganKlientow. Zawsze dazymy do efektywnych kosztoworozwiazan oraz pelnejsatysfakcji naszych klientow.

FRIEMANN & WOLF posiadacertyfikaty DIN EN ISO 9001 oraz DIN EN ISO 14001.

FRIEMANN & WOLF jest wiodacymproducentemhermetyczniezamknietychogniw i bateriilitowych na swiecie.

UrzadzeniaBaterie litoweFRIEMANN & WOLFsa stosowanew urzadzeniach, do ktorychduza energia musi zostacdostarczona na ograniczonejprzestrzeni w odwpowiednisposob. Nawet po dlugimokresie przechowywaniai w najtrudniejszych warunkachnasze akumulatory sa zawszegotowe do uzycia.Te urzadzenia to np. nadajnikiawaryjne, jak EPIRB, ELT,PLB, urzadzenia lacznosciowei zasilajace, nawet dlazalogowych lotowkosmicznych.

Linia produkcyjnaWszystkie ogniwa litoweFRIEMANN & WOLFsa produkowanena w pelni automatycznychliniach produkcyjnych.To gwarantuje krotkieterminy realizacji orazstale wysokiej jakosciprodukt, ktory spelniarowniez najsurowszewymagania agencjiLit

hium

-MnO

2ba

tterie

sLit

hium

-MnO

2ba

tterie

sFriwo-P-Lithi-07-2602-JH2 17.04.2007 9:22 Uhr Seite 2

kosmicznych.

Montaz baterii

FRIEMANN & WOLF oferujeszeroki zakres rozwiazanmontazowych dla roznychbaterii litowych.

Korzystamy z ponad 20 latdoswiadczenia w dziedziniemontazu baterii litowych.Nasze baterie sa uzywanew sluzbie wojskowej,w przemysle orazw technologii kosmicznej.

Nasza linia produktowsklada sie ze standardowychbaterii, a takze baterii,dla ktorych rozwiazaniatechnologiczne zostalyopracowanei zaprojektowanewe wspolpracy z naszymi

Inteligentne baterie

Oferujemy rowniezdodatkowe, unikalne cechybaterii, takie jak nasz.wskaznik pojemnosci.Jest to miernik calkowiciezaprojektowany przezFRIEMANN & WOLF.Dostepny jest w roznychwersjach, na przykladze wskaznikiem GO/NO GO,wyswietlajacym stannaladowania baterii. Tenelektroniczny uklad jestsamoaktywujacy, gdyuzywana jest bateria.Kiedy akumulator nie jestuzywany, urzadzeniepobiera mniej niz 8 µA,

Bezpieczne baterie

Dla zachowania wiekszegobezpieczenstwa bateriiFRIWO zaprojektowane

sa bezpieczniki, chroniaceprzed zwarciem zewnetrznymoraz blokujace przypadkoweprzypadkowe ladowanie. Nasze akumulatory spelniaja wymagania. roznych norm wojskowycha takze surowe normybezpieczenstwa agencjikosmicznych.

Baterie kosmiczne

FRIEMANN & WOLF dzialaw zakresie projektowania,rozwoju i produkcji bateriidla przemyslu kosmicznegood 1972 roku. Dzialaniate obejmuja satelity, wyrzutnie,rakiety a w szczegolnosci rozneprojekty opracowywane przezInternational Space Station (ISS).

Nasze akumulatory spelniajawszystkie normy jakoscii bezpieczenstwa wymaganedla zalogowych lotow kosmicznych.Ogromne baterie litowe FRIWOo energii 204 kWh (ok. 900 kgmasy) byly uzywane czterokrotniena wahadlowcach kosmicznych.

Scisle wspolpracujemy z glownymiagencjami kosmicznymi takimi jakNASA, ESA, NASDA.

FRIEMANN & WOLF zawarl wieloletnia umowe z NASA,dotyczaca rozwoju i produkcjiogromnych baterii litowych,ktore wykorzystywane saw statkach kosmicznychsprowadzajacych z powrotemna ziemie kosmonautowze stacji ISS. Dzieki tymdoswiadczeniom mozemydostarczac baterie litowe,ktore sprostaja nawetkosmicznym wymaganiom.

Baterie Lithium-MnO2

FRIWO

3

Friwo-P-Lithi-07-2602-JH2 17.04.2007 9:22 Uhr Seite 3

klientami.

co praktycznie nie wplywaujemnie na dlugi okreszywotnosci baterii.

Ogniwa wykonane w naszej technologii naleza do systemu 3-V. Wykorzystuja metalicznylit w anodach i sprasowany dwutlenek manganu MnO2 w katodach. Typowa ich cecha jestwysoka gestosc energii, az do 280 Wh/kg. Nie zawieraja one zadnych agresywnychlub zracych substancji. Inne wazne cechy ogniw to:

• hermetyczne zamkniecie

• zintegrowany bezpiecznik nadcisnieniowy

• wymuszona mozliwosc rozladowania

• brak cisnienia wewnetrzngo ogniw

• bardzo niski stopien samorozladowania

• brak "zwloki napiecia"

• zabezpieczenie przed glebokim rozladowaniem

• zabezpieczenie przed odwroceniem biegunowosci

• mozliwosc instalacji w roznych warunkach

• separator bezpieczenstwa

• dlugi okres trwalosci, do 10 lat

• nietoksyczny i nieagresywny elektrolit

Technologia ogniw Li-MnO2firmy FRIWO

okreslony typ ogniwa. Tak skonstruowane katodyposiadaja bardzo dobre wlasciwosci elektryczne.

ElektrolitElektrolit ogniw Li-MnO 2 sklada sie z rozpuszczalnikoworganicznych, glownie eterow. Elektrolit ten jestplynny w temperaturze pokojowej i przy normalnymcisnieniu. Ogniwa wypelnione elektrolitem posiadajawewnatrz proznie. W porownaniu z innymi bateriamilitowymi, zawarty w bateriach FRIWO elektrolit jestnietoksyczny i niekorozyjny.

Obudowa ogniwObudowy ogniw sa wykonane ze stali nierdzewnej.posiadaja wentyl bezpieczenstwa, ktory otwiera siew przypadku, gdy wewnatrz baterii zajda niekorzystnewarunki (wzrost lub spadek cisnienia lub temperaturywewnatrz ogniwa). To kolejny element bezpieczenstwastosowany w bateriach litowo-manganowych.

SeparatorOddzielenie anody od katody nastepuje poprzezspecjalny separator, co stanowi wazne zabezpieczeniedla calego ogniwa. Separator sklada sie z trzechwarstw: warstwa polietylenu umieszczona zostalapomiedzy dwiema warstwami z polipropylenu.Separator dziala, kiedy osiagniety zostaje punkttopienia polietylenu (ok. 132°C). Pory separatorazamykaja sie wtedy i zatrzymuje sie transfer jonow.

Ogniwa FRIWO zaprojektowane sa w sposobzrownowazony, wykorzystujac aktywne elementyobydwu elektrod. Ogniwa pozostaja bezpiecznenawet wtedy, gdy sa nadmiernie rozladowane lub gdyich polaryzacja ulegnie zmianie. Pozwala to na ichwykorzystanie w szerokim zakresie urzadzen.

Ogniwa Li-MnO firmy FRIWO nie sa wielokrotnego uzytku. Nie wolno ich nigdy powtornie2

ladowac.

Budowa ogniwa

AnodaAnoda wykonana jest z litowej folii,ktora zawiera miedz. Miedz pelni funkcjekolektora pradu oraz zabezpieczaogniwo w przypadku jego odwrocenia.

KatodaKatoda sklada sie wkladki wykonanejz dwutlenku manganu. Wkladka oklejanajest aluminiowa powloka i zgrzewanaz nia do takiej grubosci, jakiej wymaga

4

Hermetycznezamkniecie

Zabezpieczenie

Obudowa ze stalinierdzewnej

Anoda litowa

Separator

Katodamanganowa

Nakladana etykieta

Wentyl bezpieczenstwa

Friwo-P-Lithi-07-2602-JH2 17.04.2007 9:22 Uhr Seite 4

2

Hermetycznie zamkniete ogniwa - dlugi okres trwalosci

Ogniwa sa spawane laserowo i sa zabezpieczone.Taka konstrukcja gwarantuje hermetyczna szczelnoscogniwa i dlugi okres trwalosci - do 10 latz minimalna strata ogolnej wydajnosci.

Absolutne bezpieczenstwo

Wszystkie ogniwa sa calkowicie bezpiecznew wypadku naglego rozladowanialub odwrocenia ogniwa. W przypadkuniesprzyjajacych okolicznosci, na przykladekstremalnego przegrzania prowadzacegodo krotkiego spiecia, otwiera siebezpiecznik nadcisnieniowy. Systembezpieczenstwa w ogniwie ma te zalete,ze nie przepuszcza do srodowiska zadnychtoksycznych substancji. Za pomocawyjatkowego separatorawylaczajacego ogniwo,

General Li-MnO2 System Performance Features

Open Circuit Voltage: 3.3 VNominal Voltage: 3.0 VRecommended Cut-offVoltage: 2.0 VRate capability: 10 hour discharge

(standard cells)Up to 4 hour dis-charge (high rate cells)

Operating temp. range: -40 °C to +70 °CStorage temp. range: -55 °C to +70 °CSafety by design: (safety vent, shut-down

separator, balanceddesign)

High energy densityper cell: up to 280 Wh/kg

up to 580 Wh/dm3

Shelf Life: up to 10 yearsNo voltage delay

5

1

1,5

2

2.5

3

3.5

4

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12Cell Capacity [Ah]

Cel

l Vo

ltag

e [V

]

Li-SO2

Li-MnO2

Discharge of lithium

(D-size) cells at + 23 °C and a

C / 20 load.

Discharge Time [min]

1

1,5

2

2,5

3

3,5

4

0,0 0,5 1,0 1,5 2,0

Cel

l Vo

ltag

e [V

]

Li-MnO2Li-SO2

No Voltage delayof Li-MnO2 cell

Voltage transient at the beginning of

discharge

Friwo-P-Lithi-07-2602-JH2 17.04.2007 9:22 Uhr Seite 5

wyjsciowy w przypadkuograniczony jest prad

zwarcia.

Nominal Max. Dimensions Weight ApprovedCell capacity continuous Ø h acc. toType (2.0 V current* Mil. Std.

cut off) VG 96915[Ah] [mA] [mm] [mm] [g] part

M 49 1.6 (80 mA) 300 22.5 32 24 177

M 52 HR 4.5 (0.8 A) 1200 26.0 51 59 170

M 20 10.5 (0.5 A) 2000 34.0 61 115 154

M 20 HR 10.5 (2.0 A) 2500 34.0 61 117 154

M 24 HR 20.0 (2.0 A) 4000 33.5 111 201 175

M 62 33.0 (1.6 A) 5000 42.0 133 355 space

* higher discharge rates can be achieved under certain conditions

Wlasciwosci

6

Rozne rodzaje ogniw

W tabeli przedstawiamy liste naszychstandardowych ogniw. Inne typyogniw dostepne sa na zyczenie.Prosimy o szczegolowe pytaniadotyczace innych ogniw.

Li-MnO2 Li-SOCl2 Li-SO2

(FRIWO M20 HR)

Cathode solid liquid liquid

Voltage 3.3 V 3.6 V 3.0 V

Weight 117 g 100 g 85 g

Capacity at 250 mA @ 11.5 Ah 13.0 Ah 7.8 Ah+20 °C

Capacity at 2 A @ 10.5 Ah 8.0 Ah 7.5 Ah+20 °C

Capacity at 2 A @ 8.0 Ah 4.8 Ah 6.0 Ah-20 °C

Power Capability medium higher lower

Voltage Delay no yes yes

Self discharge low low medium

Operating temperature -40 … +70 °C -40 … +85 °C -40 … +70 °C

Safety vent Yes Yes Yes

Safety concerns flammable SOCl2 gas SO2 gas

Transportation class 9 class 9 class 9

Unit price higher medium lower

Porownanie wlasciwosci baterii Li-MnO2 , Li-SOCl2 oraz Li-SO 2

Friwo-P-Lithi-07-2602-JH2 17.04.2007 9:22 Uhr Seite 6

Battery SystemVoltage

Capacity Dimensions ApplicationType

[V] [Ah] [mm]

Nominal

Ponizsza tabela przedstawia wybor typowych bateriiz naszej linii produktow. Prosimy o kontakt w przypadkuzainteresowania konkretnymi typami baterii, takzeniestandardowymi, nieujetymi w tej tabeli. Z przyjemnosciapomozemy Panstwu w projektowaniu, produkcji oraz

Tabela ogniw litowychFRIWO

3.M 52 HR Li-MnO2 9.0 4.5 (0.8 A) 78,5 x 65 x 33 Radio SEM 52NSN: 6135-12-308-9723

3.M 52 HR Li-MnO2 9.0 4.5 (0.8 A) 78,5 x 65 x 33 Radio SEM 91/93NSN: 6135-12-355-0737

3.M 52 HR Li-MnO2 9.0 4.5 (0.8 A) 75 x 54 x 37 Radio MR 509NSN: 6135-12-353-2558

3.M 52 HR Li-MnO2 9.0 4.5 (0.8 A) dia. 26 x 154 emergency radio unit

4.M 52 HR Li-MnO2 12.0 4.5 (0.8 A) 105 x 50 x 43 ABC-protective equipmentNSN: 6135-12-322-9102

6.M 52 HR Li-MnO2 18.0 4.5 (0.8 A) 121 x106 x 39 medical technology

6.M 20 Li-MnO2 18.0 10.5 (0.5 A) 191 x 72 x 38 Radio SEM 70NSN: 6135-12-309-8604

6.M 20 Li-MnO2 18.0 10.5 (0.5 A) 125 x 90 x 80 Military

2 x 6.M 20 Li-MnO2 18.0 20 (4.0 A) 223 x 147 x 50 Battery Power Unit

5.M 20 Li-MnO2 15.0 10.5 (0.5 A) dia. 110 x 100 ABC-protective equipmentNSN: 6135-12-310-5164

6.M 49 Li-MnO2 18.0 1.6 (80 mA) 78 x 56 x 37 PLB-MR 506NSN: 6135-12-339-9599

10.M 20 Li-MnO2 33.0 10.5 (0.5 A) 109 x 68 x 162 ABC-protective equipmentNSN: 6135-12-339-0295

3.M 20 Li-MnO2 9.0 10.5 (0.5 A) 69 x 64 x 62 EPIRB

10.M 24 Li-MnO2 33.0 20.0 (2.0 A) 184 x 133 x 72 Thermal Sight SystemNSN: 6135-12-329-3740

7

Friwo-P-Lithi-07-2602-JH2 17.04.2007 9:22 Uhr Seite 7

dostosowanu baterii do Panstwa specyficznych wymagan.

103/2007 Informacje nie stanowia oferty w rozumieniu Kodeksu Handlowego.

Obsluga ogniwi baterii litowych

Ogniwa FRIWO wyposazonesa w wiele rozwiazanzapewniajacych maksimumbezpieczenstwa.

Jednak wszystkie ogniwai baterie musza byctraktowane z najwiekszaostroznoscia.

Ogniwa stosowanesamodzielnie musza bycwyposazone w system PTC.Ogniwa wchodzace w skladbaterii nie musza posiadactakiego systemu, poniewazsama bateria posiadasystemy zabezpieczajace.

Baterie litowe sa wyposazonew odpowiednie systemyzabezpieczajace, takie jakdiody blokujace

Podstawowe srodki ostroznosci.

Podczas obslugi prosimyzwrocic uwage na:

• Nie dopuszczac do zwarcia ogniw i baterii

• Nie przegrzewac ogniwi baterii

• Nie rozbierac ogniwi baterii

• Nie ladowac ogniwi baterii

• Nie rozbijaci nie przebijac ogniwi baterii

Obsluga i transportogniw i baterii litowych.

Wiecej informacjiw naszych broszurachinformacyjnych.

Transportogniw i baterii litowych.

Ogniwa i baterie FRIWOnalezy przewozic zgodniez miedzynarodowymistandardami transportudrogowego, kolejowegoProsimy o kontakt dlauzyskania wiecej informacji.

Kilka slow o FRIWO

FRIEMANN & WOLF reprezentuje innowacyjnosc produktowna swiatowym poziomie, standard jakosci ustalajacy optymalnaniezawodnosc oraz doskonale bezpieczenstwo jako podstawowekryterium. Obsluga klienta rowniez wykracza poza standardowe ramy.

Nasze intensywne doradztwo rozpoczyna sie juz na etapie rozwojuproduktu i podczas procesu wyboru najodpowiedniejszej bateriido systemu klienta. Zapewniamy optymalne wykorzystanie urzadzen,ich wlasciwosci, pelne wsparcie uzytkownika naszym wieloletnimdoswiadczeniem. Pomagamy optymalizowac istniejace systemy dziekirozwijaniu i produkcji ogniw i baterii dedykowanych konkretnymrozwiazaniom. Oferujemy pelna game produktow z naszej liniiprodukcyjnej oraz jestesmy otwarci na nowe rozwiazania.

Dzialalnosc: cywilne i wojskowe ogniwa i baterie litoweRok zalozenia: 1884Zatrudnienie: 30 osobFabryka: okolo 12000m 2 w Büdingen, NiemcyObroty: okolo 4 mln EUR

Friemann & Wolf GmbH w pelni nalezy do grupy Saft S.A. (Euronext:SAFT). Firma posiada wdrozone normy DIN ISO 9001 i DIN EN ISO 14001

FRIEMANN & WOLF Batterietechnik GmbH

Industriestr. 22D-63654 BüdingenGermany

Phone: +49 (0) 6042 - 954 - 0Fax:+49 (0) 6042 - 954 - 190E-mail:info@friwo-batterien.deWeb:www.friwo-batterien.de

Jak do nas trafic:FRIWO znajduje sie wBüdingen; okolo35 km na polnocny wschodod Frankfurtu nad Menem.

Lithi

um-M

nO2

batte

ries

Lithi

um-M

nO2

batte

ries

Friwo-P-Lithi-07-2602-JH2 17.04.2007 9:22 Uhr Seite 8

i bezpieczniki.