PAPAN SUIS UTAMA

4.1 Draw The Switchboard Diagram.

4.1.1 Block Diagram Protection And Metering4.1.2 Draw Circuit Diagram4.1.3 Draw The Capacitor Bank Circuit

4.2 Draw The Fighting System Circuit.

4.2.1 Type Of Load4.2.2 Structure Plan Symbol4.2.3 Protection And Control Circuit

4.3 Draw The Standby Generator Set Circuit.

4.3.1 Block Diagram4.3.2 Structure Plan Symbol4.3.3 Protection And Control Circuit

MEREKABENTUK PAPAN SUIS UTAMA

PENGENALAN

Melukis litar Papan Suis Utama merupakan salah satu unit dalam Modul ini yang perlu

dipelajari oleh setiap pelatih. Topik ini sangat penting bagi memantapkan pengetahuan pelatih

dalam melukis, memahami dan mentafsir semua simbol dalam litar Papan Suis Utama. Topik ini

juga Meliputi Sistem Pencegah Kebakaran dan Janakuasa Tunggu Sedia.

OBJEKTIF PEMBELAJARAN

Diakhir pembelajaran pelatih akan dapat

1. Memahami Rajah Skematik bagi Papan Suis Utama

2. Melukis Rajah Skematik bagi Papan Suis Utama.

HASIL PEMBELAJARAN

Diakhir pembelajaran ini, pelatih dapat:

1. Memahami dan membaca rajah Skematik bagi Papan Suis Utama.

2. Melukis Rajah Skematik bagi Papan Suis Utama dengan menggunakan simbol yang

piawai.

4.0 PAPAN SUIS UTAMA

4.1 MELUKIS LITAR PAPAN SUIS UTAMA.

Bagi pemasangan elektrik yang melebihi 60A, TPN sambungan pendawaian

pada alat pelindung dan alat jangka tidak disambung secara terus seperti yang terdapat

pada pendawaian kurang daripada 60 A.

Pendawaian kepada alat jangka dan alat pelindung bagi system 3 fasa akan

dibuat menerusi sesuatu alat tambahan iaitu pengubah arus. Bagi memudahkan

seorang juruelektrik, juruteknik membuat lakaran rajah pendawaian dan rajah skematik.

Bagi sistem pemasangan suis utama perlu dilukis dengan kemas dan jelas untuk tujuan

memudahkan kerja-kerja penyelenggaraan dan kenal pasti kedudukan bahan.

4.1.1 GAMBARAJAH SATU GARISAN PAPAN SUIS UTAMA.

CONTOH RAJAH SKEMATIK GABUNGAN KEMASUKAN KABEL BAWAH TANAH DAN SAMBUNGAN PANEL SEHINGGA PALANG BUS

Rajah 4.1.1

PALANGBUS

R Y B

V

5ALAMPU PENUNJUK

A

PF

KWJ

EFR

OCR

SUIS PEMILIH

JANGKA VOLTJANGKA

FAKTOR KUASA

3 x CT’S

4 X CT’S

SUIS PEMILIH

JANGKA AMPIARGEGANTI KEROSAKAN

BUMI / GEGANTI ARUSLAMPAU

MCCB / ACB

KOTAK KABEL

BEKALAN KABEL BAWAH TANAH

S / T

N

6 A STF

4.1.1.1 GAMBARAJAH SATU GARISAN PAPAN SUIS UTAMA.

CONTOH RAJAH SKEMATIK PECAHAN KOMPONEN KEMASUKAN KABEL BAWAH TANAH DAN SAMBUNGAN PANEL SEHINGGA PALANG BUS

EFR

OCR

PALANGBUS

4 X CT’S

MCCB / ACB

KOTAK KABEL

BEKALAN KABEL BAWAH TANAH

S / T

N

6 A STF

3 x CT’S

KWH

3

3 x 5 A

1 x CT2 x 5 A

A

P.F

M.D1 x CT

3 x CT

SUIS PEMILIH

R Y B

3 X 5ALAMPU PENUNJUK

SUIS PEMILIH

V

N

Rajah 4.1.1.1

4.1.2 DIAGRAM PAPAN SUIS UTAMA

CONTOH RAJAH PEPASANGAN KEMASUKAN KABEL BAWAH TANAHDAN SAMBUNGAN PANEL HINGGA KE BUS BARS

RYBN

NO-VOLT COILACB

OCR

E

EFR

CT CT CT CT

E

CT CT CT

A

V

M K B

5A

VOLTMETER

SUIS PEMILIH

PF

KWJ

AMMETER

SUIS PEMILIH

U/N

Rajah 4.1.2

CONTOH RAJAH PEPASANGAN ACBMENGGUNAKAN SHUNT TRIP

RAJAH SKEMATIK AGIHAN PAPAN SUIS UTAMA

R Y B

5A

LAMPU PENUNJUK

MCCB 100A

KOTAK KABELDARI SUISBOD UTAMA

CT 100/5

1 2 3

LAGENDAKETERANGAN

CT

ISOPSD

Current Transformer (alatubah arus)Isolator (Pengasing) Penghidup Bintang Delta4 X 25MM2

KABEL

EFROCR

ST

PSD

PSD

PSD

PSD

PSD

PSD

1 N

O –

5K

K M

oto

r

1 N

O –

5K

K M

oto

r

1 N

O –

5K

K M

oto

r

4 5 6

1 N

O –

10K

K M

oto

r

1 N

O –

10K

K M

oto

r

1 N

O –

10K

K M

oto

r

20A-3 FASA ISO

16A 16A 16A 20A 20A 20A

SUISBOD A

CONTOH AGIHAN SUISBOD - A

ACB

E

CT CT CT CT

RYBN

OCR

ST

BEKALAN

ACB LOCK C/W KEY

AC

B

EFR

5A

Rajah 4.1.2.1

R Y B

V

5A

A

PF

KWJ

EFR

OCR

S.S

CT 300/5

MCCB 300A

KOTAK KABEL

BEKALAN KABEL BAWAH TANAH

150MM2 KABEL 4-TERAS

CT 300/5

1 2 3 4

Ke

DB

- A

Ke

DB

- B

Ke

DB

- C

Ke

DB

- D

LAGENDAKETERANGANACT

EFRKWJ

MCCBOCRPFS.SV

Jangka AmpiarCurrent Transformer (alatubah arus)Earth Fault RelayJangka Kilowatt / JamMoulded Case Circuit BreakerOver Current RelayPower Factor (Jangka Faktor Kuasa)Selector Switch (Suis Pemilih)Jangka Volt

S.S

100A 100A 60A 60A BUSBARS 4 x 25MM2 x 4MM2

SUISBOD UTAMA

Rajah 4.1.2.2

Rajah 4.1.2.3

YR B

5A

LAMPU PENUNJUK

MCCB 100A

DARI SUISBOD UTAMA

CT 100/5

1 2 3

LAGENDAPTD

Penghidup Talian Terus

4 X 25MM2 KABEL

EFR

OCR

ST

PTT

1 N

O –

3KK

Mo

tor

1 N

O –

3K

K M

oto

r

1 N

O –

3K

K M

oto

r

4 5 6

1 N

O –

3K

K M

oto

r

1 N

O –

3K

K M

oto

r

1 N

O –

3K

K M

oto

r

20A-3 FASA ISO

16A 16A 16A

SUISBOD B

CONTOH AGIHAN SUISBOD - B

PTT

PTT

PTT

PTT

PTT

7

1 N

O –

3K

K M

oto

r

8 9

1 N

O –

3K

K M

oto

r

1 N

O –

3K

K M

oto

r

SIM

PA

NA

N

PTT

PTT

PTT

PTT

16A 16A 16A 16A 16A 16A 16A

10

Rajah 4.1.2.4

MCCB 60A

DARI SUISBOD UTAMA

1 2 3

4 X 16MM2 KABEL

1 N

O –

3/4K

K M

oto

r

4 5 6

1 N

O –

1.5

KW

Pe

ny. U

dara

CONTOH AGIHAN SUISBOD - C

7

16A 16A 16A 16A 16A 16A 16A 16A

1 N

O –

3/4K

K M

oto

r

1 N

O –

3/4K

K M

oto

r

1 N

O –

1.5

KW

Pe

ny. U

dara

1 N

O –

1.5

KW

Pe

ny. U

dara

1 N

O –

1.5

KW

Pe

ny. U

dara

3 X 2.5MM2 KABEL

RCCB 3 FASA 60A / 0.3A

Rajah 4.1.2.5

MCCB 60A

1 2 3

3 Li

tar

x 10

Po

in L

am

pu

4 5

CONTOH AGIHAN SUISBOD - D

6A 6A 16A 16A 16A

3 X 2.5MM2 KABEL

RCCB 3 FASA 60A / 0.3A

3 Li

tar

x 10

Po

in L

am

pu

3 Li

tar

x 10

No.

13A

So

ket A

lir K

elua

r

3 Li

tar

x 10

No.

13A

So

ket A

lir K

elua

r

Sim

pana

n

3 X 1.5MM2 KABEL

4.1.3 LITAR CAPACITOR BANK.

Rajah 4.1.3

4.1.4 LITAR KAPACITOR BANK SATU GARISAN

Step 1 Step 2 Step 3 Step 4

MCCB X

Rajah 4.1.3.1

Step 5

4.2 LITAR SISTEM JANAKUASA TUNGGU SEDIA

Melukis litar sistem janakuasa tunggu sedia merupakan salah satu tajuk yang perlu

dipelajari oleh setiap pelatih. Dalam topik ini pelatih akan dapat melukis litar sistem

janakusa tunggu sedia.

Dalam bab ini pelatih akan diajar melukis litar gambarajah satu garisan dan

gambarajah penuh bagi sistem ini. Gambarajah ini adalah bagi memudahkan

juruelektrik, juruteknik membuat penyelenggaraan sistem ini

Bahagian janakuasa;

Sesuatu stesen janakuasa boleh dibahagikan kepada tiga bahagian utama

iaitu;

i. Janakuasa

ii. Penggerak Utama.

iii. Penguja

Stator

Rotor

Stator

Badan Penguja

Badan Penguja

Anker Penguja

AlternatorPenguja

Arah Pusingan Ekanikal

Rajah 4.3

Penggerak Utama

4.2.1 GAMBARAJAH LITAR JANAKUASA TUNGGU SEDIA (SATU GARISAN)

Rajah 4.3.1

4.2.2 LITAR JANAKUASA TUNGGU SEDIA

DARI PENJANA TUNGGU SEDIA

415 50Hz BEKALAN

415V 50Hz BEKALAN DARI TNB

GT-1

GC-2

ESSENTIAL BUS-BAR NONESSENTIAL BUS-BAR

INTERLOCKED 4 POLE AUTOMATIC CHANGE OVER CONTACTOR

GC-3

ACB

MC-1

CT-1

R Y B

GT

1

v

v v

v v

R Y B

CT

1 MT

1

MC

4

R

2

GC

3

6A 6A

ACB

Rajah 4.3.2