+ All Categories
Home > Documents > George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State ......355 George Abuselidze Professor of Shota...

George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State ......355 George Abuselidze Professor of Shota...

Date post: 09-Feb-2020
Category:
Upload: others
View: 8 times
Download: 0 times
Share this document with a friend
16
355 George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State University, Academic Doctor of Economics Providing banks with commercial resources and regulating risks in global recession conditions Summary On the modern stage, in financial or economic crisis conditions, for social and economic development of Georgia, one of the important objectives is to study the issues of providing commercial banks with financial resources. And it is also conditioned by the fact that revealing sustainability providing factors in the development of banking system and the ways of introducing them in practice, gives us opportunity to use this system thoroughly as an important basis in order to reach economic stability. We mean to highlight the condition that transformations, in the sphere of banking system sustainability, are discussed as systemic part of the whole economic transformation. We think that the National Bank, in order to take banking system trustworthiness and money existing out of the banks within bank channels, should work out deposit insurance system organization and functioning principles, and improve minimal controlling capital requirement fulfillment towards banks and open currency credit limit protecting action of control by them.
Transcript
Page 1: George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State ......355 George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State University, Academic Doctor of Economics Providing banks with commercial

355

George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State University,

Academic Doctor of Economics

Providing banks with commercial resources and regulating risks in global recession conditions

Summary

On the modern stage, in financial or economic crisis conditions, for social and economic development of Georgia, one of the important objectives is to study the issues of providing commercial banks with financial resources. And it is also conditioned by the fact that revealing sustainability providing factors in the development of banking system and the ways of introducing them in practice, gives us opportunity to use this system thoroughly as an important basis in order to reach economic stability. We mean to highlight the condition that transformations, in the sphere of banking system sustainability, are discussed as systemic part of the whole economic transformation.

We think that the National Bank, in order to take banking system trustworthiness and money existing out of the banks within bank channels, should work out deposit insurance system organization and functioning principles, and improve minimal controlling capital requirement fulfillment towards banks and open currency credit limit protecting action of control by them.

Page 2: George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State ......355 George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State University, Academic Doctor of Economics Providing banks with commercial

352

გიორგი აბუსელიძე

ბათუმის შოთა რუსთაველის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პროფესორი, ეკონომიკის აკადემიური დოქტორი

კომერციული ბანკების რესურსებით უზრუნველყოფა და რისკების რეგულირება

გლობალური ეკონომიკური რეცესიების პირობებში

თანამედროვე ეტაპზე საქართველოს ეკონომიკაში სისტემური ხასიათის მნიშვნელოვანი გარდაქმნები მიმდინარეობს. ამასთან, თავიანთი საქმიანობის სპეციფიკით ბანკები მრავალ-მხრივ კრიზისული, ძნელად პროგნოზირებადი და ხშირად ურთიერთგამომრიცხავი პროცესე-ბის ცენტრში აღმოჩნდნენ.

კომერციული ბანკის წარმატება დიდწილადაა დამოკიდებული იმ ფაქტორების გათვალისწინებით, რომლებიც საკრედიტო პოტენციალის სახსრების მოზიდვაზე ახდენენ გავლენას. საბანკო პოლიტიკის ეფექტიანობა მნიშვნელოვანწილად დამოკიდებულია საკრედი-ტო პოტენციალის სახსრების ფორმირებაზე, რომლის განმსაზღვრელ უმნიშვნელოვანეს ფაქტორად ბანკების ფინანსური რესურსების მდგრადობა და მისი ზრდის დინამიკა გვევლი-ნება. საბანკო სისტემაში როგორც ცნობილია თანხების მოზიდვა ხორციელდება წყაროებიდან, რომლებშიც მთავარ როლს თამაშობენ: კომერციული ბანკების საკუთარი სახსრები, მოსახლეო-

Page 3: George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State ......355 George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State University, Academic Doctor of Economics Providing banks with commercial

353

ბის სხვადასხვა ფენების დანაზოგები, ორგანიზაციებისა და ფონდების სახსრები. ბანკების ერთ-ერთი მთავარი ფინანსური კაპიტალი ვადიანი დეპოზიტებია. დეპოზი-

ტების 90%-ზე მეტი კი ფიზიკური პირების ანაბრებზე მოდის. მთლიან დეპოზიტებში ვადიანი ანაბრების წილი ბოლო დროს 42%-დან 37%-მდე შემცირდა, რაც განპირობებულია რამდენიმე მიზეზით. ჯერ ერთი, ანაბრებზე არსებული საპროცენტო განაკვეთი ინფლაციის ხარჯზე მთლიანად ქრება, გარდა ამისა, პოლიტიკური დესტაბილიზაციის მოლოდინი საბანკო სექ-ტორზე მყისიერად რეაგირებს.

კომერციული ბანკების საკრედიტო პოტენციალის სახსრების წყაროებში ეროვნული ბანკის კრედიტებს განსაკუთრებული ადგილი უჭირავს. აღნიშნული წყაროების სპეციფიკა მდგომარეობს შემდეგში:

ა) ეროვნული ბანკის კრედიტები არის ემისიის სახსრები, ფულადი მასის მოცულობის რეგულირებისა და საბანკო სისტემის ლიკვიდობის ძირითადი ინსტრუმენტი;

ბ) ეროვნული ბანკის მიერ, რეფინანსირების წესით კომერციული ბანკისათვის გაიცემა კრედიტები.

ეროვნული ბანკის მიერ კომერციული ბანკებისათვის, კრედიტის გაცემის მიზანია, კომერციული ბანკის საკრედიტო პოტენციალის წყაროების იმ ნაწილის ანაზღაურება, რეფინან-სირება, რომელიც ბანკების კომიტენტების ზემოთ მითითებულ კრედიტებშია ამოქმედებული. კომერციული ბანკების მიერ, ეროვნული ბანკების კრედიტების გამოყენების შესაძლებლობა, მეურნეობის განვითარების ამა თუ იმ ეტაპზე, ქვეყნის ფულად-საკრედიტო პოლიტიკით განი-საზღვრება. სებ-ის მონეტარული პოლიტიკის კიდევ ერთი ინსტრუმენტის – მინიმალური სა-რეზერვო მოთხოვნების საშუალებით ხდება საბანკო სესხებისა და დეპოზიტების დინამიკაზე ზემოქმედება. 2007 წ. მაისში განხორციელდა დარეზერვების წესის ცვლილება. გაუქმდა განს-ხვავებული სავალდებულო რეზერვების ნორმები და 13%-იანი ერთიანი ნორმა იქნა შემო-ღებული. აქვე შევნიშნავთ, რომ აგვისტოში საომარი მოქმედებების შედეგად მნიშვნელოვანი ცვლილება მოხდა, 2008 წლის 2 ოქტომბრიდან მინიმალური სარეზერვო მოთხოვნის ნორმა 13-დან 5%-მდე შემცირდა. ამ ცვლილებამ კომერციულ ბანკებს საშუალება მისცა:

ა) უფრო ეფექტიანად ემართათ ლიკვიდური სახსრები და არ დაეგროვებინათ ნამეტი თანხა საკორესპონდენტო ანგარიშებზე;

ბ) კიდევ ერთი ინსტრუმენტის ამოქმედების – 2007 წლის დეკემბრიდან კომერციულმა ბანკებმა აქტიურად დაიწყეს სებ-ის ერთდღიანი სესხებით სარგებლობა. ერთდღიანი სესხები განკუთვნილია საბანკო სისტემისადმი ლიკვიდობის მისაწოდებლად და საბანკო სტაბილუ-რობის შესანარჩუნებლად. მიუხედავად იმისა, რომ გასულ წლებში მთავარ ამოცანას ფულად-საკრედიტო ინსტრუმენტებით საბანკო სისტემიდან ზედმეტი ლიკვიდობის ამოღება წარმოადგენდა და ამ მიზნისათვის ძირითადად სადეპოზიტო სერთიფიკატები გამოიყენებო-და, ერთდღიანი სესხები უფრო ეფექტიანს ხდიდა სადეპოზიტო სერთიფიკატებით ჭარბი ლიკვიდობის ამოღებას. საჭიროების შემთხვევაში, კომერციულ ბანკებს შეეძლოთ დაეგირა-ვებინათ თავიანთ მფლობელობაში არსებული ფასიანი ქაღალდები და მიეღოთ ერთდღიანი სესხი. შესაბამისად, კომერციულ ბანკებს სებ-ის ფასიან ქაღალდებში სახსრების განთავსების მეშვეობით, მოულოდნელი ლიკვიდობის დეფიციტის პრობლემის წარმოქმნისას მისი სწრაფი მოგვარების შესაძლებლობა ჰქონდათ. ეს კიდევ უფრო ზრდიდა სადეპოზიტო სერთიფი-კატებით კომერციული ბანკების დაინტერესებას.

2007 წლის 22 აგვისტოს ¹224 და ¹225, ასევე 2007 წლის 31 დეკემბრის ¹346 ბრძანებების «საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს სახაზინო ვალდებულებათა რეპო ოპერაციების შესა-ხებ» და «საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ კომერციული ბანკებისათვის ერთდღიანი კრე-დიტების გაცემის შესახებ» დებულებებში შეტანილი იქნა ცვლილებები, რაც ითვალისწინებდა სადეპოზიტო სერტიფიკატებისა და ობლიგაციების გამოყენების პერსპექტივას კრედიტის უზრუნველყოფის საშუალებად.

გლობალური ეკონომიკური რეცესიების პირობებში კომერციული ბანკების ფინანსური რესურსების გასაუმჯობესებლად საჭიროა სახსრების ვადიანი სტრუქტურის ანალიზი, რომე-

Page 4: George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State ......355 George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State University, Academic Doctor of Economics Providing banks with commercial

354

ლიც საშუალებას მოგვცემს ჩატარდეს წონასწორობის ანალიზი და ამით შეფასდეს საკრედიტო პოტენციალის სახსრების ვადიანი ტრანსფორმაციის არალიკვიდობის რისკის ხარისხი.

ბოლო პერიოდში ფინანსური მომსახურების სფეროში მიმდინარე გლობალიზაციის პროცესი, რომელიც ფინანსური ტექნოლოგიების სირთულის ზრდის პარალელურად მიმდი-ნარეობს, ბანკების საქმიანობას სულ უფრო მრავალფეროვანს და რთულს ხდის.

საბანკო სისტემის სტაბილურობის უზრუნველყოფის მიზნით კომერციული ბანკების საქმიანობის რეგულირებაში განსაკუთრებული ყურადღება უნდა მიექცეს ბანკების კაპიტალი-ზაციის დონეს, ბანკების მიერ რისკების მართვისა და დივერსიფიკაციის საკითხებს, კორპორა-ციული მართვის პრინციპების დანერგვას, შიდა კაპიტალის სისტემების სრულყოფის დაჩქარე-ბას.

საბანკო სისტემის საიმედოობისა და ფინანსური მდგრადობის განმსაზღვრელი პირობების განხილვამ (ქვეყნის ეკონომიკის თავისებურებების გათვალისწინებამ, საზღვარგა-რეთის განვითარებული საბაზრო ეკონომიკის ქვეყნების დაგროვილი გამოცდილების საფუძველზე) საშუალება მოგვცა დავასკვნათ, რომ ბანკების ფინანსური მდგრადობა, რომელიც კორექტირებულია თავისი საიმედობის მიხედვით, შეიძლება სხვადასხვანაირი იყოს, ამიტომ იქმნება ობიექტურად მიზანშეწონილობა საიმედოობის განსაზღვრის დროს, რომ შემოღებულ იქნეს ,,მდგრადობის ხარისხის” ცნება, ამ ხარისხის სამი ვარიანტით: ა) მდგრადობა უცვლელი სტაბილური პარამეტრების პირობებში; ბ) მდგრადობა ბანკის ოპერაციების მოცულობების შემ-ცირების შემთხვევაში და გ) მდგრადობა ბანკის საქმიანობის მუდმივად მზარდი მასშტაბების შემთხვევაში (აქტივების და რენტაბელობის ზრდა); მეორე, საბანკო სისტემის საიმედოობისა და მდგრადობის უზრუნველყოფა გულისხმობს არა მარტო ამა თუ იმ ბანკის მესაკუთრეთა ინტერესების დაცვას, არამედ ამასთანავე კლიენტებისა და მეანაბრეების დაცვას, მთლიანად საზოგადოების ინტერესებიდან გამომდინარე, ეროვნულ-სახელმწიფოებრივი მიდგომის საფუძველზე, ქვეყნის საბანკო სისტემის საქმიანობის სტაბილიზაციისა და განმტკიცების აუცილებლობას; მესამე, საბანკო სისტემის ფინანსური მდგრადობა, როგორც კომერციული ბანკების მნიშვნელოვანი პირობები განხილული უნდა იქნეს არა მხოლოდ ,,ეკონომიკური წო-ნასწორობის” შესაფასებლად, არამედ საბაზრო ეკონომიკაში მათი ფუნქციონირების დინამიკა-ში. ამასთან, ეს დინამიური მდგრადობა მნიშვნელოვანია არა მარტო კონიუნქტურის გაუა-რესების, საქმიანი აქტივობის დაცემის პირობებში, არამედ ქვეყნის ეკონომიკური აღმავლობის პროცესშიც. რა თქმა უნდა, ყველაზე საუკეთესო მესამე ვარიანტია და თუ მას შევარჩევთ, აუცილებელია კომერციული ბანკის მმართველობამ ბანკის საქმიანობის განვითარების გრძელ-ვადიან, სტრატეგიულ გეგმაში წინასწარ გაითვალისწინოს იგი და პარალელურად მოსა-ლოდნელი თითოეული ვარიანტის პირობებში აუცილებელი რეზერვების შექმნით, მოახდინოს საბანკო სისტემის საიმედობისა და მდგრადობის უზრუნველყოფა.

ყოველივე ზემოთაღნიშნულიდან გამომდინარე, ჩვენი აზრით, ეროვნულმა ბანკმა საბან-კო სისტემის საიმედოობისა და მდგრადობის უზრუნველყოფისა და ბანკების გარეთ არსებული ფულადი მასის საბანკო არხებში მოქცევის მიზნით, აუცილებელია: 1. შეიმუშაოს დეპოზიტების დაზღვევის სისტემის მოწყობისა და ფუნქციონირების პრინციპები, და, 2. სრულყოს კომერ-ციული ბანკების მიმართ მინიმალური საზედამხედველო კაპიტალის მოთხოვნების შესრუ-ლებისა და მათ მიერ, ღია სავალუტო კრედიტის ლიმიტის დაცვის კონტროლის მექანიზმის მოქმედება. ყოველივე თავის მხრივ, საბოლოო ჯამში საბანკო საქმიანობაში ლიკვიდობის რეგულირებას გააუმჯობესებს.

Page 5: George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State ......355 George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State University, Academic Doctor of Economics Providing banks with commercial

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

universiteti

ეკონომიკისა და ბიზნესის ფაკულტეტი

საერთაშორისო ბიზნესის კათედრა

გლობალიზაცია, საერთაშორისო ბიზნესის თანამედროვე პრობლემები და განვითარების ტენდენციები

საერთაშორისო სამეცნიერო-პრაქტიკული კონფერენცია 6-7 აპრილი, 2012 წელი

  

gamomcemloba „universali“ Tbilisi 2012

Page 6: George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State ......355 George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State University, Academic Doctor of Economics Providing banks with commercial

3

Ivane Javakhishvili Tbilisi State University

Faculty of Economics and Business

Department of International Business

Globalization, Contemporary Problems of International Business and Development Trends

International Scientific – Practical Conference April 6-7, 2012

Publishing House “UNIVERSAL”

Tbilisi 2012

Page 7: George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State ......355 George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State University, Academic Doctor of Economics Providing banks with commercial

4

გლობალიზაცია, საერთაშორისო ბიზნესის თანამედროვე პრობლემები და განვითარების პერსპექტივები საერთაშორისო სამეცნიერო-პრაქტიკული კონფერენციის მასალები. თბ., 2012. 2010 წელს ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ”საერთაშორისო ბიზნე-

სის” კათედრამ, მოლდოვის, პრაღის, ოდესის, ბუქარესტის უნივერსიტეტების შესაბამისი პროფილის კათედ-რებთან გააფორმა ურთიერთშეთანხმების მემორანდუმი. ამ ხელშეკრულების ჩარჩოებში 2011 წლის 27 სექ-ტემბერს მოლდოვის სახელმწიფო უნივერსიტეტში გაიმართა სამეცნიერო კონფერენცია თემაზე ”საერთაშორისო ტურიზმი მსოფლიო ბიზნესის ფენომენი,” რომელშიც მონაწილეობა მიიღეს კათედრის წევრებმა. 2011 წლის 15 აპრილს ჩატარდა საერთაშორისო კონფერენცია ოდესის სახელმწიფო ეკონომიკურ უნივერსიტეტში ”თანამედრო-ვე მსოფლიოს ეკონომიკურ სისტემაში საგარეო ეკონომიკური ურთიერთობების განვითარება”: 2011 წლის სექ-ტემბერში ოდესის, თბილისის, ვარშავის, მოლდოვის სახელმწიფო უნივერსიტეტების პროფესორების მიერ გამოიცა ერთობლივი სახელმძღვანელო საერთაშორისო ეკონომიკაში (რედაქტორები პროფ. ი.კოზაკი და თ. შენგელია), 2012 წლის თებერვალში ბუქარესტის, თბილისის, მოლდოვის, ოდესის უნივერსიტეტების ბაზაზე, საერთაშორისო ბიზნესის პრობლემატიკის ერთობლივი კვლევის მიზნით შეიქმნა სამეცნიერო კონსორციუმი და განისაზღვრა საკვლევი პროექტი: ”ეკონომიკური ბიზნესციკლების პროგრამების მოდერნიზაცია, ჰარმონიზაცია და შესაბამისობა ევროკავშირის პოლიტიკასთან.” ამ პროექტს თსუ-ს მხრიდან ხელი მოაწერა რექტორმა ბ-მა ა. კვიტაშვილმა, ბუქარესტის უნივერსიტეტიდან რექტორმა ბ-მა ი. სპანილესკუმ, მოლდოვის უნივერსიტეტიდან რექტორმა პროფ. ა გალბენმა, ოდესის ეროვნული ეკონომიკური უნივერსიტეტიდან პროფ. მ.ზვერიაკოვმა, დამ-ფინანსებელი მხარე ევრაზიიის ფონდია. ამ პროექტის რეალიზაციაში თსუ-ს მხრიდან მონაწილეობას მიიღებს საერთაშორისო ბიზნესის კათედრა. ამ ერთობლივი სამეცნიერო ღონისძიებების ლოგიკური გაგრძელებაა ივ. ჯავა-ხიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის საერთაშორისო ბიზნესის კათედრის მიერ 6-7 აპრილს ორგანიზებული საერთაშორისო სამეცნიერო პრაქტიკული კონფერენცია თემაზე: ”გლობალიზაცია, საერთაშორისო ბიზნესის თანამედროვე პრობლემები და განვითარების ტენდენციები”. წინამდებარე კრებულში წარმოდგენილია ქართველი და უცხოელი მეცნიერების კვლევები ამ სფეროში, რომლებიც განსხვავებულ ჭრილში წარმოგვიდგენენ საერთაშორისო ბიზნესის აქტუალურ პრობლემატიკას.

Globalization, Contemporary Problems of International Business and Development Trends International Scientific – Practical Conference, April 6-7, 2012 The Compendium of reports was prepared for an international scientific - practical conference on the to-

pic “Globalization, Contemporary Problems of International Business and Development Trends”. The conference was organized by International Business Department of Ivane Javakhishvili Tbilisi State University and was held on April 6-7, 2012. The conference included researches of Georgian and foreign scientists on the relevant business topics. This Compendium included the following topics: Economic Problems of International Business and Globa-lization; Development of International Trade under the Conditions of Global Crisis; Financial and Monetary Rela-tions in International Business; As well Investment Policy during the Conditions of Globalization; Socio-cultural Environment of International Business; Problems of International Marketing and Management; Investment and Innovation Policy; Statistical, Mathematical Methods and Models in International Business. © ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universiteti, 2012

gamomcemloba `universali~, 2012

Tbilisi, 0179, i. WavWavaZis gamz. 19, : 2 22 36 09, 5(99) 17 22 30 E–mail: [email protected] ISBN 978-9941-17-598-5

Page 8: George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State ......355 George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State University, Academic Doctor of Economics Providing banks with commercial

5

კონფერენციის საორგანიზაციო საბჭო:

1. აკაკი ხელაძე - თსუ-ს ეკონომიკისა და ბიზნესის ფაკულტეტის დეკანის მ. შ. 2. თეიმურაზ შენგელია - თსუ-ს სრული პროფესორი, „საერთაშორისო ბიზნესის“

კათედრის ხელმძღვანელი; 3. იაკობ მესხია - თსუ-ს სრული პროფესორი 4. რამაზ ფუტკარაძე - თსუ-ს ასოცირებული პროფესორი 5. ეკა ლეკაშვილი - თსუ-ს ასოცირებული პროფესორი 6. დავით სიხარულიძე - თსუ- ს ასოცირებული პროფესორი 7. შოთა შაბურიშვილი - თსუ-ს ასოცირებული პროფესორი 8. ჟანა თოლორდავა - თსუ- ასოცირებული პროფესორი 9. ლეილა ქადაგიშვილი - თსუ-ს ასისტენ პროფესორი 10. რუსუდან მაისურაძე - პროფესორის ასისტენტი

სარედაქციო კოლეგია: 1. თეიმურაზ შენგელია - ეკონომიკის მეცნიერებათა დოქტორი, ივ. ჯავახიშვილის

სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის სრული პროფესორი, კათედრის ხელმძღვანელი

2. იაკობ მესხია - ეკონომიკის მეცნიერებათა დოქტორი, ივ. ჯავახიშვილის სახე-ლობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის სრული პროფესორი

3. ალექსანდრე გრიბინჩა - ეკონომიკის მეცნიერებათა დოქტორი, მოლდოვის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პროფესორი, კათედრის გამგე

4. იური კოზაკი - ეკონომიკის მეცნიერებათა დოქტორი, ოდესის სახელმწიფო ეკონომიკური უნივერსიტეტის პროფესორი, კათედრის გამგე

5. იური მაკაგონი - ეკონომიკის მეცნიერებათა დოქტორი, დონეცკის ეროვნული უნივერსიტეტის პროფესორი, კათედრის გამგე

6. მარიე გეროდესი - პრაღის ეკონომიკური უნივერსიტეტის ( Ph.D) პროფესორი 7. ტატიანა ბორზდოვა - ეკონომიკის მეცნიერებათა კანდიდატი, ბელორუსიის

სახელმწიფო უნივერსიტეტის დოცენტი, კათედრის გამგე 8. მარინა ბარანოვსკაია - ეკონომიკის მეცნიერებათა კანდიდატი, ოდესის

სახელმწიფო ეკონომიკური უნივერსიტეტის დოცენტი 9. აშხენ იაცენკო - ეკონომიკის მეცნიერებათა კანდიდატი, დონეცკის ეროვნული

ეკონომიკური უნივერსიტეტის დოცენტი 10. ლეილა ქადაგიშვილი - თსუ-ს ასისტენტ პროფესორი, პასუხისმგებელი მდივანი

Page 9: George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State ......355 George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State University, Academic Doctor of Economics Providing banks with commercial

6

Organizational Team of the Conference

1. Akaki Kheladze – Dean of the Faculty of Economics and Business of Tbilisi State

University 2. Teimuraz Sengelia – Full Professor of Tbilisi State University, Chair of International

Business Department 3. Jakob Meskhia – Full Professor of Tbilisi State University 4. Ramaz Futkaradze – Associate Professor of Tbilisi State University 5. Eka Lekashvili -– Associate Professor of Tbilisi State University 6. Davit Sikharulidze – Associate Professor of Tbilisi State University 7. Shota Shaburishvili – Associate Professor of Tbilisi State University 8. Jana Tolordava – Associate Professor of Tbilisi State University 9. Leila Kadagishvili – Assistant Professor of Tbilisi State University 10. Rusudan Maisuradze – Professor’s Assistant of Tbilisi State University

Editorial Board

1. Teimuraz Shengelia – Doctor of Economic Sciences, Iv.Javakhishvili Tbilisi State University, Full Professor, Chair of the Department.

2. Jakob Meskhia – Doctor of Economic Sciences, Iv. Javakhishvili Tbilisi State University, Full Professor.

3. Alexandre Gribincea – Doctor of Economic Sciences, State University of Moldova, Professor, Chair of the Department.

4. Iuri Makagon - Doctor of Economic Sciences, Doneck National University, Professor, Chair of the Department.

5. Iuri Kozak - Doctor of Economic Sciences, State University of Economics of Odessa, Chair of the Department.

6. Marie Gerodes – Prague University of Economics, Full Professor 7. Tatiana Borzdova - Belorussian state University. Institute of Management and Social

technologies. Candidate of economic science. Chair of the Department. 8. Marina Baranovskaia – Candidate of Economic Sciences, Docent of Odessa State

Economics University 9. Ashen Iacenko - Candidate of Economic Sciences, Docent of Doneck National University 10. Leila Kadagishvili – Assistant Professor of Tbilisi State University, Secretary of the

Editorial Board.

Page 10: George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State ......355 George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State University, Academic Doctor of Economics Providing banks with commercial

546

შინაარსი / Contents

თეიმურაზ შენგელია - გლობალიზაცია და საერთაშორისო ბიზნესის გარემო საქართველოში .................7 Teimuraz Shengelia - Globalization and International Business Environment in Georgia იაშა (იაკობ) მესხია - გლობალური კორუფცია თანამედროვე მსოფლიო ეკონომიკასა და ბიზნესში ........13 Iasha (Jacob) Meskhia - Global Corruption in Modern World Economy and Business ელგუჯა მექვაბიშვილი - ეკონომიკური კრიზისების თეორია და გლობალიზაციის ეპოქის ფინანსურ-ეკონომიკური კრიზისები .........................................................................................................................................18 Elguja Mekvabishvili - The Theory of Economic Crisises and The Financial-Economic Crisises of Globalization Age Rewas Gwelesiani, Ewgeni Barataschwili - Georgien gegenüber den globalen Aufforderungen - Die Wirtschaftsreformen ....................................................................................................................................................23 ეთერ ხარაიშვილი - ინოვაციური განვითარების ეროვნული და საერთაშორისო ფაქტორები აგრობიზნესში.............................................................................................................................................................31 Eter Kharaishvili - National and International Factors of Innovative Developmentr in Agrobusiness Kravchenko Yevhen Victorovich - The agribusiness development in the cross-border cooperation system by means of European neighbourhood and partnership instrument..........................................................................36 სოლომონ პავლიაშვილი - მსოფლიო ეკონომიკური კრიზისი და გლობალიზაციის თავისებურებანი ....40 Solomon Pavliashvili - The World Economic Crisis and Peculiarities of Globalization ეკა ლეკაშვილი - გლობალიზაციის პირობებში ეკონომიკური პოლიტიკის აქტუალური პრობლემების შესწავლისათვის ..............................................................................................................................46 Eka Lekashvili - For the Study of Actual Problems of Economic Policy under Globalization ხათუნა ბერიშვილი - გლობალიზაცია და საინვესტიციო აქტივობის ზრდის პრობლემები საქართველოში ...........................................................................................................................................................51 Khatuna Berishvili - Globalization and problems of investment activities in Georgia Леонович Александр Николаевич, Тихонович Наталия Станиславовна - Современные тенденции развития мирового рынка вооружения и военной техники ..................................................................................56 Leanovich Aliaksandr, Tikhanovich Natallia - The modern world’s market of armament and military equipment tendencies development მალხაზ ჩიქობავა - მსოფლიო ეკონომიკური კრიზისის მორიგი ტალღა და მისი გავლენა საქართველოზე..........................................................................................................................................................61 Malkhaz Chikobava - The next wave of a world economic crisis and its influence on Georgia Воронова Е.В. - Влияние процессов глобализации на международный бизнес .................................................66 Voronova E.V. - The impact of Globalization on International Business Ladislav Tulli - Comparative Economic Organization Between Countries................................................................69 ეკატერინე მეყანწიშვილი - ბიზნესის სახელმწიფოს რეგულირების თავისებურებები პოსტკომუნისტურ ქვეყნებში...................................................................................................................................80 Ekaterine Mekantsishvili - Peguliarities of State Regulation of Business in the Postgommunist Countries Козак Ю.Г., Барановская М.И. - Повышение конкурентоспособности стран ЕС: инновационный аспект ....84 Kozak Y.G., Baranovskaia M. I. - Competition caoacity rising in Europian Countries: Innovation aspect ემირ ეთერია - გლობალიზაცია და გლობალური ეკონომიკის რეგულირების პერსპექტივები...................89 Emir Eteria - Globalization and Perspectives of Global Economy’s Regulation Борздова Татьяна Васильевна, Устюшенко Наталья Андреевна - Проблемы качества образования в контексте интеграции бизнеса республики Беларусь в мировую экономику .................................................92 Borzdova T., Ustiushenko N.- Education quality problems of Belarusian Republic in context of business Integration in worls economical ბადრი ცხადაძე, ეკა ცხადაძე - გლობალიზაცია, კრიზისი და სახელმწიფო ენა .............................................97 Badri Tskhadadze, Eka Tskhadadze - GLOBALIZATION, CRISIS, OFFICIAL LANGUAGE Крум Элена Витальевна - Развитие систем образования в контексте глобализации .........................................102 Krum E. - Education system development in context of globalization გიორგი ღაღანიძე - გლობალიზაცია და ეკონომიკური ინდექსები ..................................................................105 Giorgi Gaganidze - Globalization and economic indices ბესარიონ ნაყოფია - საქართველოს ეკონომიკური განვითარების ზოგიერთ საკითხი..................................110 B. Nakopia - Some items of economical development of Georgia

Page 11: George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State ......355 George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State University, Academic Doctor of Economics Providing banks with commercial

547

ომარ გიგიაშვილი - მომსახურების ბიზნესის გლობალიზაცია .........................................................................114 O. Gigiashvili - Globalization of the Service Business მაია თეთრუაშვილი - გლობალური რისკები - 2012 ............................................................................................120 M.Tetruashvili - Global risks of 2012 ია მესხიძე - ეკონომიკური გლობალიზაციის ზოგიერთი თავისებურებები...................................................123 Ia Meskhidze - Some peculiarities of economic globalization გიული ქეშელაშვილი - საერთაშორისო ორგანიზაციების ეკონომიკური როლი საქართველოს ევროინტეგრაციაში ....................................................................................................................................................126 G. Keshelashvili - Economical Role of the International Organizations in Eurointegration of Georgia თინათინ ჟორჟოლიანი - გლობალიზაცია და სამშენებლო ბიზნესის განვითარება საქართველოში ..........129 Tinatin Zhorzholiani - Globalization and the Construction Business development in Georgia ბორის ჭიჭინაძე - რეგიონალური ეკონომიკური პოლიტიკის სტრატეგიული პრიორიტეტები..................134 Boris Chichinadze - The strategic priorities of regional economical politics რამაზ გერლიანი - ეკონომიკური თავისუფლება და ეკონომიკური კრიზისები ............................................140 Ramaz Gerliani - Economic Freedom and Economic Crisis თამილა თურმანიძე - ეკონომიკური გლობალიზაცია,თანამედროვეობის მთავარი გამოწვევა ..................146 Turmanidze T. - Economic globalization, the major challenge of modern times ნატო ჩადუნელი - საერთაშორისო კორპორაციების როლი გლობალიზაციის სოციალურად ორიენტირებული მოდელის დანერგვაში..............................................................................................................149 Nato Chaduneli - Corporate Social Responsibility and the Socially-Oriented Model of the Globalization ლეილა ქადაგიშვილი - ეკონომიკური გლობალიზაციის პოზიტიური და ნეგატიური მხარეები .............154 Leila Kadagishvili - Positive and Negative Sides of Economic Globalization გიორგი ფანოზიშვილი - საერთაშორისო შრომითი მიგრაცია - როგორც გლობალიზაციის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორი .........................................................................................................................................159 Giorgi Panozishvili - International labor migratin – as one of important factors of globalization Kristina Jganjgava - The effects of FDI Inflows on host Country economy growth in case of Georgia ....................162 ნუგზარ თოდუა - ქართული კომპანიების საექსპორტო სტრატეგიების მარკეტინგული კვლევა ...............169 Nugzar Todua - Marketing Survey of Georgian Companies’ Export Strategies ჟანა თოლორდავა - უმაღლესი განათლების გლობალიზაცია ...........................................................................173 Janne Tolordava - Globalization of University Education მარინა გედევანიშვილი, გიორგი შიხაშვილი - ახალი კონცეპტუალური პარადიგმები განათლების მართვის სრულყოფისათვის გლობალიზაციის პირობებში ...............................................................................178 Marina Gedevanishvili, Giorgi Shikhashvili - New conceptual paradigms for improvement management of education under conditions of globalization ნუგზარ პაიჭაძე - შრომის ეროვნული ბაზარი გლობალიზაციის პირობებში.................................................183 Nugzar paichadze - The National Labor Market During Globalizaton Morie Gerodes - Regional Economic Integration and National Marketing Systems .................................................186 ემზარ ჯულაყიძე - საწარმოო პერსონალი - გლობალურ კონკურენციაში წარმატების მიღწევის უმნიშვნელოვანესი რესურსი...................................................................................................................................192 Emzar Julakidze – Industrial Staff - important resource to succeed in global competition ირმა დიხამინჯია, ქეთევან კოკაია - ლიდერობა, როგორც ეფექტიანი მენეჯმენტის ინსტრუმენტი..........195 Irma Dikhaminjia, Keti Kokaia - Leadership, as a tool for effective management Гусенко Ольга Сергеевна - Концепция национальных инновационных систем в странах с переходной экономикой: теоретический аспект..........................................................................................................................199 Gusenko O. - Conception of national innovation systems in transitional countries: theoretical aspect Кольчева Людмила Леонидовна - Социокультурный фактор в развитии современных макрорегионов........204 Kolcheva L. - Social – Cultural factor in development of contemporary macroregions ლამარა ქოქიაური - საერთაშორისო ბიზნეს–მოდელები და ინტერნეტ-ეკონომიკის სტრატეგია...............208 Lamara Qoqiauri - International Business-Models and the Strategy of Internet Economics ნინო ფარესაშვილი - საქართველოს ეკონომიკური სტრატეგიის განხორციელების მნიშვნელოვან ამოცანათა შესახებ......................................................................................................................................................214 Nino Paresashvili - About Significant Tasks for Implementation of Economic Strategies for Georgia ჩარიტა ჯაში - მომხმარებელთა კვლევის ზოგიერთი ასპექტი გლობალურ ბაზრებზე.................................221 Charita Jashi - Some Aspects of Consumers Researches in the Global Markets

Page 12: George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State ......355 George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State University, Academic Doctor of Economics Providing banks with commercial

548

Климкович Н. И. – Классификация центров ответственности .............................................................................225 Klimkovich Nadezhda - Classification responsiblity centres Zurab Garakanidze - Global and Regional Energy - Projects for Georgia - Russia relations (from the point of view of the Strategic “10-Point Plan” of the Government of Georgia). .......................................229 ზურაბ გარაყანიძე - გლობალური და რეგიონალური ენერგო-პროექტები საქართველო-რუსეთის ურთიერთობებისათვის (საქართველოს მთავრობის სტრატეგიული "ათპუნქტიანი გეგმის" თვალსაზრისით) მანანა ხარხელი - კორპორაციული მართვის სამართლებრივი ასპექტები საქართველოში ..........................236 Manana Kharkhel - The Legal Aspects of Corporate Management In Georgia ლოიდ ქარჩავა - საერთაშორისო ბიზნესკომუნიკაცია და მისი პრობლემები თანამედროვე ეტაპზე .........241 Loid Karchava - International Business Communication and Its Problems for Contemporary Stage ეკატერინე გულუა - პოსტკრიზისული კონტექსტუალური გადაწყვეტილებები ბიზნეს ორგანიზაციებში ........................................................................................................................................................245 Ekaterine Gulua - The Post-Crisis Contextual Decisions in Business Organisations ლეილა მამულშვილი, გიორგი ყაზიშვილი - საერთაშორისო მარკეტინგის სპეციფიკა და სირთულეები.........250 Leila Mamulashvili, George Kazishvili - Features and Difficulties of International Marketing ა. ქიტაშვილი-კვაჭანტირაძე, ნ. სესაძე - რეგიონული მარკეტინგი და მისი მმართველობითი ასპექტები..........254 Aida Kvachantiradze, Neli Sesadze - Territorial marketings the management tool Ioseb Masurashvili - Experience Singapore’s Intercultural Management for Georgia...............................................258 იოსებ მასურაშვილი - სინგაპურის ინტერკულტურული მენეჯმენტის გამოცდილება საქართველოსთვის ნანა ფირცხელავა - პროვოკაციული მარკეტინგი და flash-mob -ის ტექნიკა, როგორც სარეკლამო კომუნიკაციის სახესხვაობა ......................................................................................................................................263 Nana Pirtskhelava - Provocation marketing and a technics of a flash-mob, as a kind of advertisement communication ნარგიზა ქარქაშაძე - საერთაშორისო კომპანიების მარკეტინგული სტრატეგიები საქართველოს ბაზარზე (კომპანია ალდაგი ბისიაის მაგალითზე) ..............................................................................................267 Nargiza Karkashadze - International marketing strategies of companies in the market at Aldagi ინეზა ზოიძე - კულტურათაშორისი დამოკიდებულებები გლობალიზაციის პროცესში.............................271 Ineza Zoidze - Cross-cultural relations in the Globalization process ნაირა ღვედაშვილი - გლობალური ინფორმაციული ტექნოლოგიები და მენეჯმენტი კულტურის სფეროში.......................................................................................................................................................................274 Naira Ghvedashvili - Global informational technologies and management in the field of culture თემურ მიმინოშვილი - ბიზნესის სახელმწიფო მხარდაჭერის თანამედროვე ფორმები ..............................278 Temur Miminoshvili - Modern Forms of Business State Support ლეილა ცეცხლაძე - მცირე ბიზნესის კონკურენტუნარიანობის შესაძლებლობები........................................283 Leila Tsetskhladze - Opportunities of Competitive Small Business დევი შონია - მარკეტინგის ევოლუციის შესახებ: მარკეტინგ 3.0 - პროდუქტებიდან მომხმარებლებისაკენ და შემდგომ – ადამიანის სულიერებისაკენ (ფილიპ კოტლერის მიხედვით)...........286 Devi Shonia - About Evolution of Marketing: Marketing 3.0 – from Products to Customers and then to Human Spirituality აკაკი მიქაბერიძე - ცოდნის ფორმირებისა და მართვის თავისებურებების შესახებ ......................................293 Akaki Mikaberidze - Regarding Knowledge Formation and Management Peculiarities ვალერი არღუთაშვილი, ადამიანური რესურსების მართვა ტურიზმის ინდუსტრიაში ..............................298 Valeri Arghutashvili - Human Resource Management in Tourism Industry რამაზ აბესაძე, ვახტანგ ბურდული - საერთაშორისო ბიზნესის გავლენა საინვესტიციო აქტიურობაზე მცირე ქვეყანაში ..............................................................................................................................303 Ramaz Abesadze, Vakhtang Burduli - Some aspects on Impact of International Business to Investment Activity თამარ გამსახურდია - ინვესტიციების დაჩქარებისა და ზრდის მეშვეობით რეგიონალურ და გლობალურ ბაზრებზე ქვეყნის კონკურენტუნარიანობის უზრუნველსაყოფად პრიორიტეტული ღონისძიებების დასახვა ............................................................................................................................................307 Tamar Gamsakhurdia - The accelerating growth through investments in regional and global markets to ensure the competitiveness of the priority measures set ლეილა ღუდუშაური - თანამედროვე საბანკო სისტემის განვითარების გლობალური ტენდენციები და მართვის ძირითადი პრობლემები ..........................................................................................311

Page 13: George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State ......355 George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State University, Academic Doctor of Economics Providing banks with commercial

549

Leila Gudushauri - Modern trends in the global banking system development and management of the main problems ნატო კაკაშვილი - სადაზღვევო სისტემა საერთაშორისო ეკონომიკურ ურთიერთობებში...........................314 Nato Kakashvili - Insurance system of international economic relations Титоренко Анна Михайловна, Жуковец Инна Сергеевна - Основные проблемы международных инвесторов в Республике Беларусь ..........................................................................................................................318 Titorenko Anna, Djukovec Inna - Basic problems of international investors in Republic of Belarus ხათუნა ბარბაქაძე - კორპორაციების კაპიტალიზაციის მართვის თეორიული ასპექტები............................321 Khatuna Barbakadze - Management of Capitalization of Corporations: Theoretical Aspect რეზო მანველიძე - სახელმწიფო და საკუთრებითი ურთიერთობების ზოგიერთი საკითხი .......................325 Rezo Manvelidze - Some Questions of State and Property Interrelations იზოლდა ჭილაძე - მსოფლიოს ერთიანი ვალუტის პრობლემური საკითხები ..............................................328 Izolda Chiladze - Problematic Issues of the World Sole Currency David Sikharulidze, Shota Shaburishvili - The motivation of FDI and Host Economy Productivity Effect (in case of Georgia) .......................................................................................................................................................332 ქეთევან მდინარაძე, ნანა მდინარაძე - სამედიცინო დაზღვევის განვითარების ისტორია და დღევანდელი მდგომარეობა საქართველოში ........................................................................................................339 Ketevan Mdinaradze, Nana Mdinaradze - The History of Medical Insurance and Contemporary Situation in Georgia Ковальчук Александра Сергеевна - Роль валютного курса в формировании международной конкурентоспособности стран СНГ..........................................................................................................................343 Kovalchuk A. - The role of the exchange rate in the formation of an international competitiveness of the CIS ელგუჯა კონჯარია - ფინანსურ ურთიერთობათა განვითარების თანამედროვე პრობლემები....................348 Elguja Konjaria - Globalization Of Financial Relations And The Problems of Its Development გიორგი აბუსელიძე - კომერციული ბანკების რესურსებით უზრუნველყოფა და რისკების რეგულირება გლობალური ეკონომიკური რეცესიების პირობებში..................................................................352 George Abuselidze - Providing banks with commercial resources and regulating risks in global recession conditions მზევინარ ნოზაძე - ბანკთაშორისი გადახდების ელექტრონული სისტემები .................................................355 Mzevinar Nozadze - Electronic Systems of Interbank Payment Гелашвили М.Р. - государственное регулирование инвестиционной деятельности Грузии ...........................359 Gelashvili Madona - State Regulation of Investment Activities დარეჯან მესხიშვილი - საქართველოს საგადასახადო სისტემა ეკონომიკის გლობალიზაციის პირობებში ...................................................................................................................................................................362 Darejan Meskhishvili - Georgia's Tax System under Economic Globalization ასმათ გულორდავა - ფირმების კონკურენტუნარიანობის პრობლემები ფინანსური კრიზისის პირობებში ................................................................................................................................................366 Asmati Gulordava - The problems of firm’s competitiveness during the global financial crisis დალი მაგრაქველიძე - ბიზნეს-გეგმის ანალიზის როლი საინვესტიციო გადაწყვეტილებების მიღებაში ................................................................................................................................369 Dali magrakvelidze - The role of the business-plan for getting investor interested in the investment project მარინე ხუბუა - საერთაშორისო ფინანსური ანგარიშგება...................................................................................374 M.Khubua - International Financial Accountability ვასილ კიკუტაძე - სალიზინგო აქტივების სეკიურიტიზაციის მართვა............................................................377 Vasil Kikutadze - Management of leasing assets securitization ლამარა ბერიძე - რეგიონული საინვესტიციო-ინოვაციური პოლიტიკის შემუშავების საკითხები ............381 Lamara Beridze - Ellaboration of Regional Investment-Innovative Policy Issues მიხეილ ჩიკვილაძე - გადასახადებისა და დაბეგვრის ზოგიერთი ასპექტები ................................................386 Mikheil Chikviladze - Subject: Some aspects of tax and taxation გელა სვირავა, მაია ჭანია - განვითარებული ქვეყნების გათანაბრებითი ფინანსური პოლიტიკა ..............388 Gela Svirava, Maia Chania - Equalizing Financial Policy in the Developed Countries დავით ბიძინაშვილი - გლობალური ეკონომიკური კრიზისის დაძლევის მიმართულებები .....................393 Davit Bidzinashvili - The World’s Political and Financial elite is trying to find a solution to the global economic crisis რამაზ ფუტკარაძე - გლობალიზაცია და საერთაშორისო ვაჭრობის განვითარების ტენდენციები ............399

Page 14: George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State ......355 George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State University, Academic Doctor of Economics Providing banks with commercial

550

ГРИБИНЧА А. И., ДАНИЛЮК А. Ф. - РОЛЬ ПОТРЕБИТЕЛЬСКОЙ КООПЕРАЦИИ В РАЗВИТИИ СЕЛЬСКОГО ХОЗЯЙСТВА МОЛДОВЫ И ГРУЗИИ .............................................................................................407 Gribincha A., Daniluk A. - The role of consumer cooperation in the development of agriculture in moldova and Georgia Макогон Ю.В. - СОСТОЯНИЕ И ВОЗМОЖНОСТИ РАЗВИТИЯ ТОРГОВОГО ФЛОТА УКРАИНЫ В ЗОНЕ ЧЕРНОМОРСКОГО ЭКОНОМИЧЕСКОГО СОТРУДНИЧЕСТВА .......................................................415 Makogon Y. - Condition and development possibilities of merchant marine of Ukraine in the Black See economic cooperation zone ლალი ჩაგელიშვილი-აგლაძე - ტურიზმის ბიზნესის ინფრასტრუქტურის განვითარების თანამედროვე ტენდენციები ....................................................................................................................................425 Lali Chagelishvili-Agladze - Modern Tendencies for Development of Infrastructure of Tourism Business Борздова Татьяна Васильевна, Устюшенко Наталья Андреевна - БИЗНЕС И ОБРАЗОВАНИЕ: ОПЫТ РЕСПУБЛИКИ БЕЛАРУСЬ.......................................................................................................................................429 Borzdova T., Ustiushenko N. - BUSINESS END EDUCATION: EXPERIENCE OF THE REPUBLIC OF BELARUS ნინო ლაზვიაშვილი, თამარ ბერიძე - საქართველო და სატრანსპორტო დერეფნები გლობალიზაციის პირობებში ...................................................................................................................................................................433 Nino Lazviashvili, Tamar Beridze - Georgia and transport corridors in globalization conditions ნინო გრიგოლაია - თავისუფალი ვაჭრობა თუ პროტექციონიზმი....................................................................437 Nino Grigolaia - Free trade or protectionism მალხაზ ღვინჯილია - თავისუფალი ტურისტული ზონების როლი საქართველოს ტურისტულ ბიზნესში......................................................................................................................................................................441 M.Gvinjilia - The role of free touring zones in Georgian touring business Давыденко Елена Леонидовна - Тенденции развития международной торговли товарами ИКТ-сектора мировой экономики....................................................................................................................................................445 Davidenko E. - The tendencies to develop international trade of ICT goods – sector of world economics Marina Bykowa, Viktor Kovalevskky - Modern tendencies of world’s wine market for the purposes of Ukrainian producers.......................................................................................................................................................................449 ბაბულია მღებრიშვილი - საქართველოს სავაჭრო ურთიერთობები უმსხვილეს პარტნიორ ქვეყნებთან...........452 Babulia Mgebrishvili, - Georgia’s Trade Relations with the Largest Partner Countries Уханова Инна Олеговна - Становление и функционирование технологических парков в развитых экономических системах............................................................................................................................................457 Ukhanova I. - The establishment and operation of tecnologi parks in the advanced economies თამარ ლაზარიაშვილი - აგრარული პროდუქტების ექსპორტ-იმპორტის როლი საერთაშორისო ვაჭრობაში....................................................................................................................................................................462 Tamar Lazariashvili - Export-Import Role of Agrarian Products in International Trade Онофрей Игорь Викторович - Моделирование транспортного (портового) кластера в Одесской области на базе государственного предприятия “Одесский морской торговый порт”......................................467 Onofrei I. - Transport cluster modelling in Odessa district on base of production ,,Odessa sea trade port” Tamar Taralashvili - Prospects of Deep and Comprehensive Free Trade Agreement between the European Union and Georgia........................................................................................................................................................471 ლელა გულედანი გლობალური კრიზისი და ახალი სავაჭრო რეგულაციები ................................................474 Lela Guledani - Global Crisis and New Trade Regulations ალექსანდრე შარაშენიძე - ქალაქების კონკურენტუნარიანობის მნიშნელობა გლობალიზაციის პირობებში ...................................................................................................................................................................479 A.Sharashenidze - The Importance of the competitiveness of cities during Globalization სიმონ გელაშვილი - სტატისტიკური პროგნოზირების როლი თანამედროვე საერთაშორისო ბიზნესში ..........482 Simon Gelashvili - The Role of Statistical Forecasting in Modern International Business ქეთევან მარშავა - მთლიანი შიდა პროდუქტისა (მშპ) და მისი კომპონენტების საერთაშორისო შედარებები – მშპ-ის ანალიზის მნიშვნელოვანი მიმართულება.......................................................................488 Ketevan Marshava - Wip and its components international compairs – Wip analysis important directions მერაბ ხმალაძე - კორელაციურ-რეგრესიული ანალიზის სტატისტიკური მეთოდების განვითარება ........492 Merab Khmaladze - Development of statistical methods of correlation-regression analysis Прохорова Оксана Александровна - Применение эконометрического моделирования на рынке недвижимости .............................................................................................................................................................496

Page 15: George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State ......355 George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State University, Academic Doctor of Economics Providing banks with commercial

551

Prokhorova O. -The useage econometrical modeling in the property market ნადეჟდა კვატაშიძე - გლობალიზაცია და ფინანსური ანგარიშგების სტანდარტიზაცია ..............................498 Nadezhda Kvatashidze - Globalization and Standardization of Financial Reporting დავით ჯალაღონია, იური პაპასქუა - საფინანსო და საგადასახადო აღრიცხვა: პრობლემები და მათი დაძლევის პერსპექტივები ........................................................................................................................................502 David Jalagonia, Yuri Papaskua - Financeial and Tax Reporting: Problems and Prospects of their Overcoming Аляшкевич Виктория Михайловна - Понятие и виды электронного бизнеса....................................................507 Alashkeich V. - Concept and kinds of electronic business მერაბ ჯულაყიძე - წარმოების და მომსახურების სფეროთა უკუგების მოდელირება ბიზნესში .................510 Merab Julakidze - Modeling of efficiency production and non-production factors development Рутко Дина Федоровна - Кластеры как современная форма организации международного бизнеса .............517 Rutko D. - Clusters – as a contemporary from of organization of international Business დავით კბილაძე, ნონა ახვლედიანი - საერთაშორისო ბიზნეს-გარემოს როლი ბიზნესმენთა ტაქტიკურ-სტრატეგიულ გადაწყვეტილებებში ეკონომიკურად განუსაზღვრელობის პირობებში (ბიზნეს-გარემოს მიმზიდველობის სინთეზური, ინტეგრალური სტატისტიკური ინდიკატორი).............522 David Kbiladze, Nona Akhvlediani - International Business – The Role of business in tactical strategic decisions under conditions of uncertainty in the economy (business – the environmental attractiveness of synthetic intergrated statistical indicators) იულია ონიანი - მოსახლეობის აღწერა, როგორც ბიზნესის მდგრადი განვითარების შეფასების საინფორმაციო ბაზა...................................................................................................................................................527 Iulia Oniani - Registration of population as an evaluation database for business stable development თეა მუნჯიშვილი, ლაშა ტაბატაძე - ინვესტიციური მიმზიდველობის ანალიზი ..........................................532 Tea Munjishvili, Lasha Tabatadze - The analysis of appeal of investment projects ნაზი გვარამია - აუდიტის მსოფლიოკონცეფციებიდა განვითარების ტენდენციები საქართველოს საბანკო სექტორში............................................................................................................................536 Nazi Gvaramia - World Concept of Audit and Trends of Its Development in Georgian Bank Sector მამულაძე რომანი, გაბაიძე მერი - მულტიმოდალური ლოჯისტიკური ცენტრების შექმნის მსოფლიო გამოცდილება და მისი გამოყენების შესაძლებლობები საქართველოში..........................................................540 Mamuladze Romani, Gabaidze Meri - The world experience of creating of combined logistic centers and the possibilities of theirs integration in Georgia

Page 16: George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State ......355 George Abuselidze Professor of Shota Rustaveli State University, Academic Doctor of Economics Providing banks with commercial

552

gamomcemloba `universali~

Tbilisi, 0179, i. WavWavaZis gamz. 19, : 2 22 36 09, 5(99) 17 22 30 E-mail: [email protected]


Recommended