Health Literacy, Self-Efficacy, Age and Visual Acuity ... · both health literacy and self-efficacy...

J Nurs sci Vol 34 No 4 October - December 2016

Journal of Nursing Science 35

Health Literacy, Self-Efficacy, Age and Visual Acuity Predicting on Self-Care Behaviors in Patients with Type 2 Diabetes*

Chontira Riangkam, RN, MNS1, Doungrut Wattanakitkrileart, RN, DNS1,

Akadet Ketcham, PhD1, Apiradee Sriwijitkamol, MD2

Corresponding Author: Lecturer Chontira Riangkam, Faculty of Nursing, Mahidol University, Bangkok 10700, Thailand; e-mail: [email protected]* This project is supported by a grant from China Medical Board of New York Inc. (CMB)1 Faculty of Nursing, Mahidol University, Bangkok, Thailand2 Faculty of Medicine Siriraj Hospital, Mahidol Univesity, Bangkok, Thailand

J Nurs Sci. 2016;34(4):35-46

Abstract Purpose: To examine the prediction of health literacy, self-efficacy, age and visual acuity on self-care behaviors of patients with type 2 diabetes. Design: A correlation predictive design. Methods: The sample included 95 patients with type 2 diabetes in medical out-patient department at tertiary hospital who are age over 18 years old, good oriented, be able to communicate, be able to read Thai language and calculation, had latest HbA1C result within 6 months. Instruments were divided into 4 parts including demographic data, health literacy, self-efficacy and self-care behaviors. Data were analyzed by using descriptive statistics, and multiple regression analysis. Main findings: The average age of samples was 58.34 (SD = 11.378). Majority of samples had normal visual acuity (86%). The mean functional health scores of samples were in high level (X = 13.23, SD = 4.21). However, the mean of self-efficacy literacy and self-care behaviors scores of those samples was only in moderate level (X = 63.62, SD = 9.95 and X = 67.88, SD = 12.73 respectively). Only health literacy and self-efficacy had statistically significant positive correlations with self-care behaviors (r = .68, p < .05 and r = .42, p < .05 respectively and also together predicted self-care behaviors (R2 = .55, F(4, 90) = 27.37, p < .05). Conclusion and recommendations: Healthcare providers should pay attention to improve both health literacy and self-efficacy levels of diabetes type 2 people aims to promote self-care behaviors and also leads to achieve diabetes control.

Keywords: health literacy, self-efficacy, visual acuity, self-care behaviors, diabetes type 2 patients


Journal of Nursing Science36

J Nurs Sci. 2016;34(4):35-46

ความแตกฉานดานสขภาพ การรบรสมรรถนะแหงตนในการดแลตนเอง อาย และความสามารถในการมองเหน ในการทำานายพฤตกรรม ในการดแลตนเองในผปวยเบาหวานชนดท 2*

ชลธรา เรยงคำา, พย.ม.1 ดวงรตน วฒนกจไกรเลศ, พย.ด.1 อครเดช เกตฉำา, ปร.ด.1 อภรด ศรวจตรกมล, พ.บ.2

บทคดยอ วตถประสงค:เพอศกษาความแตกฉานดานสขภาพการรบรสมรรถนะแหงตนในการดแลตนเองอายและความสามารถในการมองเหนในการทำานายพฤตกรรมการดแลตนเองในผปวยเบาหวานชนดท2 รปแบบการวจย:การวจยหาความสมพนธเชงทำานาย วธดำาเนนการวจย:กลมตวอยางคอผปวยเบาหวานชนดท2จำานวน95คนทเขารบการรกษาในแผนกตรวจโรคผปวยนอกอายรศาสตรโรงพยาบาลระดบตตยภมมอาย18ปขนไปมการรบรดสามารถสอสารอานภาษาไทยและคำานวณไดมผลคาระดบนำาตาลเฉลยสะสม(HbA

1C)ครงลาสดไมเกน6เดอนเครองมอในการเกบขอมลแบงเปน4สวน

คอขอมลสวนบคคลความแตกฉานดานสขภาพการรบรสมรรถนะแหงตนในการดแลตนเองและพฤตกรรมในการดแลตนเองวเคราะหขอมลโดยใชสถตเชงพรรณนาและการวเคราะหถดถอยแบบพหคณ ผลการวจย:กลมตวอยางอายเฉลย58.34(SD=11.38)กลมตวอยางสวนใหญมความสามารถในการมองเหนอยในเกณฑปกตรอยละ86.1มคาเฉลยคะแนนของความแตกฉานทางสขภาพขนพนฐานอยในระดบสง(X=13.23,SD=4.21)สวนการรบรสมรรถนะแหงตนและพฤตกรรมการดแลตนเองอยในระดบปานกลาง(X=63.62,SD=9.95และX=67.88,SD=12.72ตามลำาดบ)มเพยงระดบความแตกฉานทางสขภาพและการรบรสมรรถนะแหงตนทมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมในการดแลตนเอง(r=.68,p<.05และr=.42,p<.05ตามลำาดบ)และทงสองปจจยสามารถรวมกนทำานายพฤตกรรมการดแลตนเองไดอยางมนยสำาคญทางสถต (R2 = .55, F

(4, 90) = 27.37,

p<.05) สรปและขอเสนอแนะ: ทมบคลากรทางสขภาพควรใหความสำาคญในการพฒนาระดบความแตกฉานทางสขภาพและสมรรถนะแหงตนในผปวยเบาหวานชนดท 2 เพอสงเสรมพฤตกรรมการดแล และบรรลเปาหมายการควบคม โรคเบาหวานตอไป

คำาสำาคญ: ความแตกฉานดานสขภาพการรบรสมรรถนะแหงตนความสามารถในการมองเหนพฤตกรรมการดแลตนเอง ผปวยเบาหวานชนดท2

Corresponding Author: อาจารยชลธรา เรยงคำา, คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล บางกอกนอย กรงเทพฯ 10700, e-mail: [email protected]* รายงานการวจยชนนไดรบการสนบสนนทนวจยจาก China Medical Board of New York Inc. (CMB)1 คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล 2 คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดล



ความสำาคญของปญหา

เบาหวานเปนโรคเรอรงทเปนปญหาทางสาธารณสขท

สำาคญทวโลกรวมทงประเทศไทยเนองจากปจจบนผปวย

เบาหวานมจำานวนมากและมแนวโนมวาจะมจำานวนมาก

ขนเรอยๆ ในปจจบนมประชากรทวโลกทเปนเบาหวาน

ประมาณ 220 ลานคน และองคการอนามยโลกไดคาด

การณไววาในชวงปพ.ศ. 2548 ถงพ.ศ. 2573 นนจะม

ผปวยเบาหวานทวโลกเพมมากขนเปน2 เทา1สำาหรบใน

ประเทศไทยองคการอนามยโลกคาดการณวาจำานวนผปวย

เบาหวานจะเพมขนจาก1,536,000คนในปพ.ศ.2543

เปน2,739,000คนในปพ.ศ.25732

โรคเบาหวานชนดท2(type2diabetes)เปนโรค

เรอรงทเกดจากภาวะดออนซลนรวมกบความผดปกตในการ

หลงอนซลนของตบออนซงไมสามารถรกษาใหหายขาดได

และเปนตนเหตของภาวะแทรกซอนทงเฉยบพลนและ

เรอรงมากมายเชนภาวะความเปนกรดในเลอดจากระดบ

คโตนสงโรคไตเรอรงโรคหลอดเลอดหวใจโรคหลอดเลอด

สมอง3ทงยงเปนโรคซงอาศยพฤตกรรมการดแลตนเองเพอ

ควบคมระดบนำาตาลในรางกายไปตลอดชวตผปวยจำาเปน

ตองมเปาหมายในการควบคมระดบนำาตาลในเลอดโดยคา

ระดบนำาตาลเฉลยสะสม(HbA1C)ไมควรเกนรอยละ7เพอ

ปองกนภาวะแทรกซอนทงเฉยบพลนและเรอรงดงกลาว3

โดยสวนใหญมงเนนทพฤตกรรมของผปวยเบาหวานเอง

ไดแกการควบคมอาหารการออกกำาลงกายการรบประทาน

ยาควบคมระดบนำาตาลในเลอดรวมทงการฉดอนซลนดวย

โดยมทมสขภาพเปนผชวยเหลอและสนบสนน

ในการดแลตนเองใหมประสทธภาพนน นอกจาก

ผปวยเบาหวานจะตองเขาใจวาจะตองทำากจกรรมในการ

ดแลตนเองอยางไรบางแลวยงมปจจยตางๆทเกยวของอน

เปนตนวา ปจจยดานความแตกฉานทางดานสขภาพ4,5

การรบรสมรรถนะแหงตนในการดแลตนเอง4,5อาย6,7และ

ความสามารถในการมองเหน8,9 ทมตอพฤตกรรมในการ

ดแลตนเองของผปวยเบาหวานชนดท2

ความแตกฉานดานสขภาพ (health literacy) เปน

ความสามารถในการเขาถง อาน เขยน คำานวณ เขาใจ

วเคราะห และเลอกใชขอมลทเปนประโยชนในการดแล

สขภาพของตนเองได10 ซงเปนปจจยสำาคญทจะสงเสรม

ใหผปวยเบาหวานดแลตนเองในดานตางๆ ไดถกตอง

เหมาะสม อกทงการเขารบการดแลจากระบบบรการ

สขภาพผเปนเบาหวานจะไดรบขอมลดานตางๆ มากมาย

เชนการดแลตนเองใบนดฉลากยาขอมลโภชนาการใน

ปพ.ศ.2556สถาบนวจยระบบสาธารณสข(สวรส.)สำารวจ

ในกลมผปวยโรคเรอรงทวไปในประเทศไทยพบวากลม

ตวอยางมระดบความแตกฉานทางสขภาพอยในระดบตำา

โดยเฉพาะการอานและการเขยนรวมทงความสามารถใน

การไดรบบรการทางสขภาพการเขาถงขอมลทางสขภาพ

ความสามารถในการประเมนความนาเชอถอของขอมล

สวนความแตกฉานทางสขภาพเฉพาะในกลมของผปวย

เบาหวานนนยงไมมการศกษาในประเทศไทยแตมการศกษา

ในประเทศสหรฐอเมรกาพบวาประมาณครงหนงของผปวย

เบาหวานมระดบความแตกฉานทางสขภาพอยในระดบตำา4

มการศกษาพบวาผปวยเบาหวานทมระดบความแตกฉาน

ทางสขภาพในระดบสงนนมพฤตกรรมการดแลตนเอง

ทดดวย5

การรบรสมรรถนะแหงตน ระดบของการรบร

สมรรถนะแหงตนในการดแลตนเองหรอความรสกเชอมน

ทจะปฏบตกจกรรมการดแลตนเองตางๆ จากการศกษา

ของMishali,OmerและHeymann11พบวาผทมการ

รบรสมรรถนะแหงตนในระดบสงมการปฏบตตนตาม

คำาแนะนำาในการควบคมโรคเบาหวานสมำาเสมอกวาผทม

การรบรสมรรถนะแหงตนในระดบตำากวา โดยเฉพาะเรอง

การควบคมอาหารและการออกกำาลงกาย

อาย เปนอกปจจยทอาจมผลตอพฤตกรรมการดแล

ตนเองในผปวยโรคเบาหวานชนดท 2 ซงเปนโรคเรอรง

ทพบมากตงแตวยผใหญจนถงวยผสงอาย ปจจยททำานาย

พฤตกรรมการดแลตนเองในผปวยเบาหวานทควบคมระดบ

นำาตาลในเลอดไดไมดคอปจจยดานสงอายอนเนองมาจาก

ความเสอมตามวยทสงผลใหความสามารถในการดแล

ตนเองในการควบคมโรคเบาหวานของผสงอายลดลง6 ใน

ทางกลบกนผลการวจยของJordanDNและJordanJL7

พบวากลมผปวยเบาหวานทมอายนอยจะมพฤตกรรมการ

ดแลตนเองเพอควบคมโรคเบาหวานนอยกวากลมสงอาย



ทงนอาจเปนเพราะวาในกลมอายนอยนนหมายรวมถงกลม

วยผใหญมภาระหนาทตางๆ ทตองรบผดชอบมากมาย

สงผลใหพฤตกรรมการดแลตนเองแยกวาวยผสงอาย

ความสามารถในการมองเหนซงเปนความสามารถใน

การแยกความแตกตางทนอยทสดระหวางวตถสองชนหรอ

โดยทวไปหมายถงความคมชดของสายตาผปวยเบาหวาน

จำาเปนตองใชความสามารถในการมองเหนทงในเรองการ

รบรขอมล และการดแลตนเองในดานตางๆ จากผลการ

ศกษาทผานมาพบวารอยละ11ของประชากรวยผใหญท

เปนโรคเบาหวานในสหรฐอเมรกามความบกพรองในการ

มองเหน โดยผทมปญหาในการมองเหนจะมความยาก

ลำาบากในการปฏบตกจกรรมตางๆเชนการอานการเขยน

และการดแลตนเอง8ซงสอดคลองกบการศกษาของWang,

ChanและChi9พบวาความบกพรองในการมองเหนสงผล

ใหเกดปญหาในการปฏบตพฤตกรรมการดแลตนเองและ

การเคลอนไหว

ในการทบทวนการศกษาทกลาวมาขางตนทำาใหเหน

ไดวาการทผปวยเบาหวานจะมพฤตกรรมการดแลตนเองได

ดนน มความสมพนธกบความแตกฉานดานสขภาพ

การรบรสมรรถนะแหงตนในการดแลตนเองและการมอง

เหน ซงมความสำาคญตอการเขาถงและรบรขอมลตางๆ

ทสงเสรมใหเกดพฤตกรรมในการดแลตนเองเพอควบคม

โรคเบาหวาน และสงผลใหมผลลพธการรกษาทดขนได

จากการศกษาเรองกลไกความเชอมโยงของความแตกฉาน

ดานสขภาพไปยงพฤตกรรม และสภาวะสขภาพในผเปน

ความดนโลหตสงของOsbornและคณะ12พบวามความ

เชอมโยงอยางมนยสำาคญทางสถตจากความแตกฉานดาน

สขภาพไปยงความร (p < .001) ความรไปยงสมรรถนะ

แหงตน(p<.01)สมรรถนะแหงตนไปยงการทำากจกรรม

(p<.01)และการทำากจกรรมไปยงสภาวะสขภาพ(p<

.01) จะเหนไดวาในตางประเทศไดทำาการศกษาวจย

เกยวกบเรองนมาเปนเวลานานและมงานวจยทเกยวของ

กบความสำาคญของความแตกฉานดานสขภาพรวมทงปญหา

ในดานของอายและความสามารถในการมองเหนทมตอการ

ดแลตนเองและการควบคมโรคเบาหวานหรอโรคเรอรงตางๆ

มากมายแตในประเทศไทยยงมการศกษาคอนขางนอย

ดงนน ผวจยจงเหนความจำาเปนและความสำาคญใน

การศกษาระดบความแตกฉานดานสขภาพ การรบร

สมรรถนะแหงตนในการดแลตนเอง อาย และความ

สามารถในการมองเหน ตอพฤตกรรมการดแลตนเองใน

ผปวยเบาหวานชนดท2โดยคาดหวงวาความรทไดจากการ

ศกษาในครงนสามารถเปนขอมลพนฐานทจะเปนประโยชน

ในการพยาบาลเพอใหผปวยเบาหวานมพฤตกรรมการดแล

ตนเองทดจำาเปนตองคำานงถงปจจยตางๆทมความสมพนธ

กนเพอควบคมโรคเบาหวาน

การวจยในครงนใชกรอบแนวคดตามทฤษฎการดแล

ตนเองของOrem13 ซงความสามารถในการเรยนร อาน

เขยนคำานวณรวมทงอายและความสามารถในการมอง

เหนนนเปนสวนหนงของทฤษฎการดแลตนเองของOrem

ในสวนของความสามารถในการปฏบตการเพอดแลตนเอง

(self-care agency) สวนการรบรสมรรถนะแหงตนนน

เกยวของกบทฤษฎการดแลตนเองของโอเรมในสวนของ

พลงความสามารถ10ประการ(tenpowercomponents)

ซงOremมองวาเปนตวกลางในการเชอมโยงการรบรและ

การกระทำาของมนษยทจะชวยใหผเปนเบาหวานชนดท 2

มความสามารถในการปฏบตกจกรรมในการดแลตนเอง

วตถประสงคของการวจย

เพอศกษาความแตกฉานดานสขภาพ การรบร

สมรรถนะแหงตนในการดแลตนเอง อาย และความ

สามารถในการมองเหน ในการทำานายพฤตกรรมการดแล

ตนเองของผปวยเบาหวานชนดท2

วธดำาเนนการวจย

การวจยนเปนการวจยหาความสมพนธเชงทำานาย

ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร คอ ผปวยเบาหวานอาย 18 ปขนไป

ไมจำากดเพศทไดรบการตรวจรกษาทแผนกตรวจโรคผปวย

นอกอายรศาสตร โรงพยาบาลระดบตตยภมแหงหนง ใน

กรงเทพมหานครเลอกกลมตวอยางจากแบบเฉพาะเจาะจง

กำาหนดคณสมบตของกลมตวอยางดงน1)สามารถสอสาร

อานภาษาไทย และคำานวณตวเลขได 2) มผลคาระดบ



นำาตาลเฉลยสะสม (HbA1c) ครงลาสดในเวลาไมเกน

6เดอน3)ไดรบการรกษาทงการรบประทานยาลดระดบ

นำาตาลในเลอดและฉดอนซลน4)ไมมความเจบปวยรนแรง

ททำาใหไมสามารถปฏบตกจกรรมการดแลตนเองได5)ไมม

ภาวะแทรกซอนทอนตรายจนตองไดรบการดแลรกษาเพม

เตมเชนมภาวะไตวายจนตองรบการฟอกเลอดตามองไม

เหนสญเสยเทา6)มการรบรและมสตสมปชญญะด

ผวจยคำานวณขนาดของกลมตวอยางดวยการวเคราะห

PowerAnalysisดวยโปรแกรมG*Power3.12ใชสถต

การวเคราะหถดถอยแบบพหคณ(multipleregression)

ซงคดเลอกปจจยทำานายแบบenterโดยกำาหนดคาAlpha

= .05, Power = .8 คาขนาดอทธพลขนาดปานกลาง

(f2=.15)14และมตวแปรทำานาย4ตวรวมเปนกลมตวอยาง

ทเปนผเปนเบาหวาน85รายและผวจยเพมจำานวนขนาด

ของกลมตวอยางอกรอยละ10เพอทดแทนแบบสอบถาม

ทอาจไมสมบรณรวมเปนกลมตวอยางทเปนผเปนเบาหวาน

ทงสน95ราย

เครองมอการวจย

1.แบบประเมนความแตกฉานดานสขภาพขนพนฐาน

สำาหรบผปวยเบาหวาน ผวจยพฒนามาจากแบบวดความ

แตกฉานดานสขภาพแบบยอ(Short-TOFHLA)ตามแนวคด

ของBakerและคณะ15และแบบทดสอบทางตวเลขในโรค

เบาหวาน (diabetes numeracy test) แบบประเมน

ประกอบดวยขอคำาถามแบบเลอกตอบ20ขอมคะแนนรวม

0-20คะแนนนำามาแบงระดบของความแตกฉานทางดาน

สขภาพขนพนฐานเปน3ระดบคอระดบตำาปานกลางและ

สง ตามการแบงระดบความแตกฉานทางสขภาพโดยใช

Short-TOFHLA โดยนำาแบบประเมนความแตกฉาน

ดานสขภาพไปตรวจสอบหาความตรงตามเนอหาเครองมอ

(contentvalidity)โดยผทรงคณวฒจำานวน3คนประกอบดวย

แพทยผเชยวชาญดานโรคเบาหวาน1คนอาจารยพยาบาล

ผเชยวชาญดานโรคเบาหวาน1คนและพยาบาลชำานาญการ

ดานโรคเบาหวาน 1 คน แลวนำาไปใชกบผปวยเบาหวาน

ชนดท 2 ทมลกษณะเดยวกบกลมตวอยางจำานวน30ราย

นำามาคำานวณคาความเชอมนของเครองมอ (reliability)

โดยการวเคราะหคาสมประสทธครอนบาคแอลฟา=.76

2.แบบประเมนการรบรสมรรถนะแหงตนสำาหรบการ

ควบคมและดแลตนเองเพอควบคมโรคเบาหวาน(diabetes

self-efficacy) ใชแบบวดการรบรสมรรถนะแหงตนของ

ผสงอายไทยสำาหรบการควบคม และดแลตนเองใน

โรคเบาหวานชนดไมพงอนซลน (TheThai - Diabetes

Management Self-Efficacy Scale, T-DMSES) ของ

วภา เอยมสำาอางค16 ซงพฒนามาจาก The Diabetes

ManagementSelf-EfficacyScale(DMSES)ของVan

derBijl,Poelgeest-EeltinkและShortridge-Baggett

เพอวดระดบความมนใจในความสามารถของผปวย

เบาหวานชนดท2ทจะปฏบตกจกรรมเพอการควบคมและ

ดแลตนเองในโรคเบาหวานประกอบดวยขอคำาถาม19ขอ

แตละขอมมาตรวดแบบ Likert Scale 5 อนดบ โดยม

คะแนนรวม 19-95 คะแนน แบงชวงคะแนนการรบร

สมรรถนะแหงตนเปน 3 ระดบ คอ ระดบตำา ปานกลาง

และสงนำาไปทดสอบคาความเชอมนในผเปนเบาหวานทม

ลกษณะเดยวกบกลมตวอยางจำานวน 30 ราย ไดคา

สมประสทธครอนบาคแอลฟา=.95

3.การประเมนความสามารถการมองเหน (visual

acuity)ประเมนโดยใชการวดการมองเหนระยะใกล(near

visual acuity) ทดสอบไดโดยการใชแผนทดสอบทระยะ

ใกล(nearcard)ใหผปวยอานทระยะ33เซนตเมตร(หรอ

14นว)โดยบนแผนปายจะมตวเลขหรอตวอกษรทมขนาด

ลดหลนกน โดยแบงผลการตรวจเปน 9 ระดบ ตาม

InternationalStatisticalClassificationofDiseases

and Related Health Problems, 10th Revision

(ICD-10) โดยกลมทมผลการตรวจการมองเหนเปนปกต

หมายถง สามารถผานการทดสอบVisual Acuity ดวย

NearCardในระยะ33เซนตเมตรไดกลมทมผลการตรวจ

การมองเหนไมปกต หมายถง ไมสามารถผานการตรวจ

VisualAcuityดวยNearCardในระยะ33เซนตเมตรได

4.แบบประเมนพฤตกรรมการดแลตนเองในผปวย

เบาหวาน(DiabetesSelf-CareActivities:SDSCAของ

ภาวนากรตยทธวงศ17 เปนการประเมนกจกรรมการดแล

ตนเองของผปวยเบาหวานจำานวน 20 ขอประกอบดวย

กจกรรมในการดแลตนเองทผปวยเบาหวานปฏบตในชวง



7วนทผานมาใน5สวนดวยกนคออาหารการออกกำาลง

การเฝาระวงระดบนำาตาลในเลอดดวยตนเองการดแลเทา

และการใชยา ในแตละขอใหคะแนนเทากบจำานวนวน

ทผปวยเบาหวานไดปฏบตกจกรรมนนๆโดยมคะแนนรวม

0-140คะแนนแบงชวงคะแนนพฤตกรรมการดแลตนเอง

เปน 3 ระดบ คอ ระดบสง ปานกลาง และตำา มคา

สมประสทธครอนบาคแอลฟา=.89

โดยแบบประเมนการรบรสมรรถนะแหงตนสำาหรบ

การควบคมและดแลตนเองเพอควบคมโรคเบาหวาน

(diabetesself-efficacy)และแบบประเมนพฤตกรรมการ

ดแลตนเองในผปวยเบาหวาน (Diabetes Self-Care

Activities:SDSCA)ผวจยไดรบอนญาตใหใชจากผพฒนา

เครองมอ

การพทกษสทธกลมตวอยาง

การวจยครงนไดรบการรบรองจากคณะกรรมการ

จรยธรรมการวจยในคนคณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล

มหาวทยาลยมหดลหมายเลขSi418/2012รหสโครงการ

163/2555(EC1)

การเกบรวบรวมขอมล

ภายหลงโครงการวจยไดรบการรบรองดานจรยธรรม

การวจยในคนแลวผวจยเขาชแจงวตถประสงคของการวจย

และขนตอนการเกบรวบรวมขอมลตอหวหนาศนยเบาหวาน

หวหนางานการพยาบาลผปวยนอกพยาบาลหวหนาคลนก

เบาหวาน เพอขอความรวมมอและประชาสมพนธการ

ดำาเนนการเกบรวบรวมขอมลหลงจากนนผวจยพบกลม

ตวอยางณ แผนกตรวจโรคผปวยนอกอายรศาสตร โดย

ผวจยแนะนำาตว และใหขอมลเกยวกบโครงการวจย

เปดโอกาสใหผปวยเบาหวานไดพจารณาขอมลหรอปรกษา

ญาตกอนตดสนใจเขารวมโครงการวจย ผวจยดำาเนนการ

เกบรวบรวมขอมล อธบายวธการตอบแบบสอบถาม ตอ

กลมตวอยาง และใหกลมตวอยางตอบแบบสอบถามดวย

ตนเองสำาหรบผปวยทมขอจำากดเรองสายตาเชนสายตา

สนสายตายาวหรอสายตาพรามวทำาใหการอานหนงสอไม

ชดเจน ผวจยจะใชวธการสมภาษณแทนการตอบ

แบบสอบถามดวยตนเองโดยใชเวลาในการดำาเนนการเกบ

รวบรวมขอมลประมาณ45นาท

การวเคราะหขอมล

วเคราะหขอมลดวยโปรแกรมสำาเรจรปดวยการหาคา

การแจกแจงความถและรอยละ เพออธบายขอมลสวน

บคคลของกลมตวอยางหาคาพสย คาเฉลย และคาเบยง

เบนมาตรฐานมาใชในการวเคราะหคะแนนทไดจากแบบ

ประเมนความแตกฉานดานสขภาพการรบรสมรรถนะแหง

ตนในการดแลตนเองความสามารถในการมองเหนและ

พฤตกรรมการดแลตนเองในผปวยเบาหวาน วเคราะห

สหสมพนธเพยรสน และวเคราะหถดถอยพหคณแบบ

ขนตอนเดยว ระหวางความแตกฉานดานสขภาพการรบร

สมรรถนะแหงตนในการดแลตนเองอายความสามารถใน

การมองเหนและพฤตกรรมการดแลตนเองในผเปนเบาหวาน

ผลการวจย

กลมตวอยางมอายเฉลย 58.34 ป (SD = 11.38)

มากกวาครงเปนเพศหญง(รอยละ58.9)ประมาณสองใน

สามมสถานภาพสมรสค (รอยละ 66.3) และหนงในสาม

สำาเรจการศกษาระดบปรญญาตร(รอยละ34.7)รองลงมา

คอระดบประถมศกษา(รอยละ18.9)เกอบครงประกอบ

อาชพทตองทำางานนอกบาน(รอยละ43.3)โดยอาชพททำา

สวนใหญ คอ รบราชการ ทำางานบรษทเอกชน และ

รฐวสาหกจมรายไดเฉลย16,802.74บาท(SD=16,263.42)

ระยะเวลาททราบวาเปนเบาหวานเฉลย8.18ป(SD

=6.21)ระดบคาเฉลยนำาตาลสะสมของกลมตวอยางมคา

เฉลยทรอยละ7.36(min5.4,max10.8,SD=1.22)และ

โรครวมทพบสงสดคอความดนโลหตสงคดเปนรอยละ51.6

กลมตวอยางสวนใหญ(รอยละ47.4)มความแตกฉาน

ดานสขภาพระดบขนพนฐาน (functional health

literacy)อยในระดบสง(X=13.23,SD=4.21)กลม

ตวอยางประมาณครงหนง(รอยละ50.9)มระดบการรบร

สมรรถนะแหงตนอยในระดบปานกลาง(X=63.62,SD

= 9.95) กลมตวอยางสวนใหญ (รอยละ 86.1) มความ

สามารถในการมองเหนบกพรองเลกนอยหรอสายตาปกต

และกลมตวอยางมากกวาครง (รอยละ 63.9) มระดบ

พฤตกรรมการดแลตนเองอยในระดบปานกลาง (X =

67.88,SD=12.73)



ตารางท 1 แสดงคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรทศกษา(N=95)

1 2 3 4 5

1.อาย 1

2.ความสามารถในการมองเหน .236 1

3.ความแตกฉานดานสขภาพขนพนฐาน .087 -.053 1

4.การรบรสมรรถนะแหงตน .073 .061 .192 1

5.พฤตกรรมการดแลตนเอง .120 .042 .677** .418** 1

**p<.05

ผลการศกษาพบวาระดบความแตกฉานทางสขภาพ

และการรบรสมรรถนะแหงตนทมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมในการดแลตนเอง(r=.68,p<.05และr=

.42,p<.05ตามลำาดบ)

ตารางท 2 คาสมประสทธสหสมพนธเชงพหของความแตกฉานทางสขภาพระดบขนพนฐาน การรบรสมรรถนะ

แหงตนอาย และความสามารถในการมองเหน ตอพฤตกรรมการดแลตนเองในผปวยเบาหวานชนดท 2

(entermultipleregression)(N=95)

ตวแปร b SEb β t p-value

อาย .04 .08 .03 .446 .657

ความสามารถในการมองเหน .25 .36 .05 .68 .499

ความแตกฉานดานสขภาพขนพนฐาน 1.87 .22 .62 8.54 .000

การรบรสมรรถนะแหงตน .38 .09 .29 4.05 .000

Constant(a)=16.25;SEest=8.74,R=.74,R2=.55,R2adj=.53,F

(4,90)=27.37,p-value<.05

ระดบความแตกฉานดานสขภาพ และการรบร

สมรรถนะแหงตนสามารถ รวมกนทำานายพฤตกรรมการ

ดแลตนเองไดรอยละ55อยางมนยสำาคญทางสถต(R2=

.55,F(4,90)

=27.37,p<.05)ในขณะทอายและความ

สามารถในการมองเหนนนไมมความสมพนธกบพฤตกรรม

ในการดแลตนเอง

การอภปรายผล

กลมตวอยางสวนใหญอยในวยผใหญมอายเฉลย

58.34 ป (SD= 11.38) และมากกวาครงเปนเพศหญง

ซงสอดคลองกบการสำารวจสภาวะสขภาพอนามยของ

ประชาชนไทยครงท4พ.ศ.2551-2552ความชกของโรค

เบาหวานในประชากรไทยอาย15ปขนไปพบวาผหญงม

ความชกสงกวาในผชายรวมทงสอดคลองกบภาพรวมของ

เอเชยทพบความชกในผหญงมากกวาผชาย18 ซงอาจเปน

จากประเทศไทยและประเทศในแถบเอเชยผหญงยง

รบบทบาทหลกเปนแมบาน โดยมกจะทำางานทบาน

ทำาอาหาร ดแลคนในครอบครว และมกจะมกจกรรม

การออกกำาลงกายนอยกวาผชายกอใหเกดภาวะอวนลงพง

ไดงาย ซงเปนสาเหตหนงของการเกดภาวะดอตออนซลน

และเกดโรคเบาหวานตามมาซงแตกตางกบอบตการณใน

ประเทศองกฤษและอเมรกา ซงพบความชกของโรค

เบาหวานในผชายสงกวาผหญงซงจากการศกษาพบวา

อบตการณนเปนมาจากในผชายมกจกรรมทางกาย



(physicalactivity)ลดลงและมภาวะอวนลงพงมากขน

สภาพการทำางานเปนแบบนงโตะหรอเคลอนไหวนอย

(sedentarylifestyle)มากขน

ระยะเวลาททราบวาเปนเบาหวาน8.18 ป (SD=

6.21) ระดบคานำาตาลเฉลยสะสมของกลมตวอยางมคา

เฉลยทรอยละ7.36(min5.4,max10.8,SD=1.21)

และโรครวมทพบสงสด คอ ความดนโลหตสง คดเปน

รอยละ51.6ซงระดบคานำาตาลเฉลยสะสมในกลมตวอยาง

ยงสงกวาเกณฑทควรจะเปน คอ ไมเกนรอยละ73 ทงน

สอดคลองกบผลรายงานการสำารวจสขภาพประชาชนไทย

โดยการตรวจรางกายครงท4พ.ศ.2551-2552ทพบวา

มเพยงรอยละ 30 ของผเปนเบาหวานทสามารถควบคม

ระดบนำาตาลในเลอดไดด ประกอบกบสวนหนงของกลม

ตวอยางเปนผสงอายซงจะควบคมเบาหวานโดยใชเกณฑ

แบบไมเขมงวด เพอปองกนภาวะระดบนำาตาลตำาจงอาจม

ระดบคานำาตาลเฉลยสะสมของกลมตวอยางสงกวา

รอยละ 7 ได3 จากการทบทวนงานวจยอยางเปนระบบ

พบวาโรคความดนโลหตสงเปนโรครวมทพบไดบอยในโรค

เบาหวาน19ซงผลจากระดบนำาตาลในเลอดทสงตอเนองเปน

เวลานานภาวะดอตออนซลนระดบอนซลนในเลอดและ

การเพมขนของกรดไขมนอสระ จะทำาใหเกดภาวะ

oxidativestressและการการหลงกรดไนตรกออกไซดลด

สงผลใหเกดหลอดเลอดหดตว เกดการอกเสบและอดตน

เกดภาวะหลอดเลอดแขง(atherosclerosis)สงผลใหเกด

ความดนโลหตสง

กลมตวอยางสวนใหญ(รอยละ88)มระดบพฤตกรรม

การดแลตนเองอยในระดบปานกลาง(X=67.88,SD=

15.52) ซงอาจเปนผลมาจากระดบการศกษา สถานภาพ

สมรสระดบความแตกฉานทางสขภาพและการมงานทำา

ของกลมตวอยางซงกลมตวอยางเกอบครงสำาเรจการศกษา

ระดบปรญญาตรขนไป (รอยละ 42.1) ซงปจจยดาน

การศกษารวมกบระดบความแตกฉานทางสขภาพของกลม

ตวอยางทอยในระดบสงชวยใหกลมตวอยางมศกยภาพใน

การคนหา เขาถง และเขาใจในขอมลการดแลตนเอง

สงเสรมใหเกดการดแลตนเองรวมทงเกนกวาครงของกลม

ตวอยางมสถานภาพสมรสค(รอยละ66.3)ซงอาจเปนอก

ปจจยหนงทชวยสนบสนนใหพฤตกรรมการดแลตนเองดวย

เชนกน สอดคลองกบ Bohanny และคณะ5 สนบสนน

วาการมงานทำา การมคสมรส มอทธพลตอพฤตกรรม

การดแลตนเองอยางมนยสำาคญทางสถต (p< .001) ซง

กลมตวอยางเกอบครงหนงทำางานทตองเดนทางไปนอกบาน

(รอยละ43.3)เชนงานราชการเอกชนจงอาจทำาใหเวลา

การดแลตนเองลดลง และแมกลมตวอยางอกสวนหนง

ไมไดทำางานนอกบาน แตกอาจมภาระรบผดชอบในการ

ดแลบานลกหลานหรอกจการสวนตวจนทำาใหดแลตนเอง

ไดไมเตมทเชนกน20

ระดบความแตกฉานดานสขภาพระดบขนพนฐาน

(functionalhealthliteracy)ของกลมตวอยางสวนใหญ

อยในระดบสง(X=13.17,SD=4.21)อาจเปนผลมา

จากระดบการศกษาของกลมตวอยางซงคอนขางอยใน

ระดบด โดยเกอบครงของกลมตวอยางสำาเรจการศกษา

ตงแตระดบปรญญาตรขนไป(รอยละ42.1)ซงระดบการ

ศกษาทดมผลทางบวกตอระดบความแตกฉานดานสขภาพ

การทกลมตวอยางมพนฐานระดบการศกษาทดนนจะเปน

สวนสำาคญทชวยใหกลมตวอยางมความสามารถในการอาน

คำานวณ รวมทงเขาถงและทำาความเขาใจในขอมลสขภาพ

ฉลากยาฉลากอาหารและเอกสารขอมลความรตางๆ ท

ผปวยเบาหวานควรจะเรยนรเพอทจะนำาไปใชประโยชน

ในการเลอกวเคราะหแกปญหาและตดสนใจในการดแล

ตนเองเพอควบคมโรคอยางถกตองเหมาะสมตอไปซงจาก

งานวจยของMcCleary-Jone21พบวาผปวยเบาหวานท

สำาเรจการศกษาในระดบวทยาลยและมหาวทยาลยมระดบ

ความแตกฉานดานสขภาพสงกวาผทสำาเรจการศกษาใน

ระดบมธยมอยางมนยสำาคญทางสถต(p=.007และp=

.035ตามลำาดบ)สอดคลองกบการทบทวนงานวจยอยาง

เปนระบบในเรองความแตกฉานดานสขภาพกลมผปวย

เบาหวานพบวาความแตกฉานดานสขภาพมความสมพนธ

กบระดบการศกษาของผปวยเบาหวาน ซงการทผปวย

เบาหวานมระดบการศกษาในระดบสงจะชวยสงเสรมให

ระดบความแตกฉานดานสขภาพสงสงผลใหสามารถเขาถง

และทำาความเขาใจในความรและขอมลตางๆเกยวกบการ

ควบคมโรคเบาหวานสามารถวเคราะหแยกแยะและเลอก



ขอมลทเปนประโยชนนำาไปใชในการดแลตนเองในการ

ควบคมโรคเบาหวานตอไปรวมทงงานวจยของSarkarและ

คณะ22พบวาผปวยเบาหวานทมภาวะระดบนำาตาลในเลอด

ตำาในชวง12เดอนทผานมามความแตกฉานดานสขภาพ

ในระดบตำาถงรอยละ 53 ซงผปวยเหลานตองการคนชวย

อานเอกสารความรทางสขภาพ(OR=1.3,CI=1.1-1.6)

มความไมมนใจในการกรอกเอกสารของทางโรงพยาบาล

ดวยตนเอง (OR= 1.3, CI = 1.1-1.6) และทำาใหกลม

ตวอยางเหลานสญเสยโอกาสในการอานเสาะหาขอมลเพอ

การดแลตนเองทดตอไป

ระดบการรบรสมรรถนะแหงตนในการดแลตนเองของ

กลมตวอยางอยในระดบปานกลาง(X=63.62,SD=9.95)

อาจเปนผลมาจากกลมตวอยางสวนหนงมระดบการศกษา

ในระดบชนประถมศกษา (รอยละ 18.9) และระยะเวลา

การเปนเบาหวานไมเกน 5 ป (รอยละ 38) ซงอาจทำาให

ความรความเขาใจเกยวกบการควบคมโรคเบาหวาน รวม

ทงประสบการณในการแกปญหาและการเผชญอปสรรค

ตางๆในการควบคมเกยวกบโรคเบาหวานยงนอยสงผลให

ความรสกมนใจในการดแลตนเองไมสงนก อกทงกลม

ตวอยางเกนครง(รอยละ58.8)ยงควบคมระดบนำาตาลได

ไมด (HbA1C> รอยละ7) ซงการรบรผลลพธดานลบใน

การควบคมโรคเบาหวาน อาจทำาใหกลมตวอยางสญเสย

ความมนใจในตนเองในการควบคมโรคเบาหวานได จาก

งานวจยของSharoniและWu23พบวาการรบรสมรรถนะ

แหงตนมความสมพนธกบระดบการศกษาอยางมนยสำาคญ

ทางสถต (p < .05) และงานวจยของWu และคณะ24

พบวาการรบรสมรรถนะแหงตนมความสมพนธกบระยะ

เวลาการเปนโรค

ปจจยดานอายไมสามารถทำานายพฤตกรรมการดแล

ตนเองในผปวยเบาหวานโดยพบวากลมตวอยางมอายเฉลย

ท58.34 ป (SD=11.38)การทอายไมสามารถทำานาย

พฤตกรรมการดแลตนเองของผปวยเบาหวานแสดงใหเหน

วากลมตวอยางไมวาอายมากหรอนอยจะมพฤตกรรมการ

ดแลตนเองไมแตกตางกนซงนาจะมผลมาจากกลมตวอยาง

มากกวาครงมอายในชวงวยผใหญ (รอยละ 59.72) ซงยง

เปนวยทำางานและกลมตวอยางเกอบครงหนงตองทำางาน

นอกบาน(รอยละ43.3)และถงแมวาอกเกอบครงหนงเปน

พอบานแมบานหรอทำางานอยทบาน ไมตองเดนทางไป

ทำางานนอกบานแตจำาเปนตองทำางานบานดแลเดกเกอบ

ตลอดทงวนจงอาจทำาใหเปนอปสรรคในการดแลตนเองได

และถงแมวากลมตวอยางจะมชวงอายในวยผใหญและม

ระดบการศกษาทด ซงนาจะมศกยภาพในการแสวงหา

ขอมลในชองทางตางๆ และมศกยภาพการดแลตนเองได

แตคนชวงวยนจำาเปนตองใชเวลาสวนใหญไปกบการทำางาน

ประจำาการเดนทางและสวนใหญตองรบประทานอาหาร

นอกบานหรออาหารสำาเรจรปถงวนละ1-2มอซงอาจเปน

เปนขอจำากดในการดแลตนเองใหไดในระดบทดทงในเรอง

การควบคมอาหารการออกกำาลงกายการรบประทานยา

รวมทงการฉดอนซลน จากงานวจยของ Korkiakangas,

Alahuhta และ Laitinen20 พบวาปจจยทเปนอปสรรค

สำาหรบวยผใหญในการออกกำาลงกายคอการไมมเวลาและ

ปจจยจากการทำางาน และในกลมตวอยางทเปนผหญง

(รอยละ58.9)อาจมภาระรบผดชอบในการดแลบตรและ

ครอบครวรวมทงการทำางานบานซงอาจสงผลใหเกดความ

เหนอยลาจนทำาใหความสนใจในการดแลตนเองลดลงและ

มเวลาในการดแลตนเองลดลงสวนวยผสงอายนนแมสวน

ใหญจะไมไดทำางานประจำาแลวซงนาจะมเวลาในการดแล

ตนเองไดด แตบางสวนอาจรบหนาทในการดแลลกหลาน

หรอเดกเลกภายในบาน ดแลบาน หรอทำาอาหารใหกบ

คนในครอบครวซงทำาใหอาจไมมเวลาหรอไมสามารถดแล

ตนเองไดเตมท อกสวนหนงอาจมขอจำากดในการดแล

ตนเองจากความเสอมตามวยมขอจำากดในการเคลอนไหว

ของกลามเนอและกระดกเชนอาการปวดขอรวมทงการ

หลงลมรบประทานยาทงทอยทบานหรอออกไปนอกบาน

ประกอบกบกลมตวอยางไดรบการใหความรและดแลจาก

บคลากรในทมสขภาพเกยวกบการดแลตนเองเหมอนๆกน

ซงอาจสงผลใหไมวากลมตวอยางมพฤตกรรมการดแล

ตนเองไมแตกตางกน

ระดบการมองเหนไมสามารถทำานายพฤตกรรมการ

ดแลตนเองในผปวยเบาหวาน ซงผลการวจยพบวากลม

ตวอยางเกอบทงหมด (รอยละ 86.1) มความสามารถใน

การมองเหนปกตหรอบกพรองเลกนอยรวมทงกลมตวอยาง



สวนใหญมระยะเวลาการเปนเบาหวานมาคอนขางนาน

โดยมคาเฉลย 10.61 ป ซงปจจยเหลานอาจมผลทำาให

กลมตวอยางสามารถอาศยประสบการณจากการเปน

เบาหวานมาใชในการดแลตนเอง รวมทงความเสอมทาง

สายตาคอยๆเกดขนทำาใหผเปนเบาหวานสามารถปรบตว

ในการดแลตนเองได ตลอดจนกลมตวอยางถงสองในสาม

มสถานภาพค (รอยละ 70.4) ทำาใหมสวนชวยสนบสนน

การดแลตนเองสอดคลองกบงานวจยของBohannyและ

คณะ5 ทพบวาผเปนเบาหวานทมคสมรสจะชวยใหม

การดแลตนเองทดขน ทำาใหไมวากลมตวอยางมระดบ

การมองเหนทปกตหรอบกพรองเพยงเลกนอย จงม

พฤตกรรมการดแลตนเองไมแตกตางกน

ผลการศกษาพบวาระดบความแตกฉานดานสขภาพ

และการรบรสมรรถนะแหงตนทมความสมพนธทางบวกกบ

พฤตกรรมในการดแลตนเอง(r=68,p<.05และr=

.42,p< .05ตามลำาดบ) สวนอายและความสามารถใน

การมองเหนนนไมมความสมพนธกบพฤตกรรมในการดแล

ตนเองความแตกฉานดานสขภาพ เชนความสามารถใน

การอานฉลากยา การอานเอกสารคำาแนะนำาในการดแล

ตนเองการคำานวณยาการเลอกอาหารทเหมาะสมรวมทง

การรบรสมรรถนะแหงตน ซงเปนความรสกมนใจ หรอ

เชอมนในตนเองในการทจะมพฤตกรรมการดแลตนเองใน

ดานตางๆเชนการรบประทานอาหารการออกกำาลงกาย

การสงเกตความผดปกตหรอภาวะแทรกซอนของโรค

เบาหวาน ชวยสงเสรมพฤตกรรมการดแลตนเองของกลม

ตวอยาง ซงสอดคลองกบการทบทวนงานวจยอยางเปน

ระบบพบวาความแตกฉานทางสขภาพมความสมพนธกบ

การจดการตนเองในผเปนเบาหวานและงานวจยของSuka

และคณะ25ศกษาพบวาความแตกฉานดานสขภาพการเขา

ถงขอมลทางสขภาพพฤตกรรมสขภาพ และสขภาวะม

ความสมพนธกนรวมทงงานวจยของSharoniและWu23

พบวาการรบรสมรรถนะแหงตนมความสมพนธกบพฤตกรรม

การดแลตนเองอยางมนยสำาคญทางสถต(p<.001)

การวเคราะหปจจยทำานายพฤตกรรมการดแลตนเอง

ของผปวยเบาหวานชนดท2โดยการวเคราะหถดถอยเชง

พหคณแบบขนตอนเดยวพบวา ระดบความแตกฉานดาน

สขภาพ และการรบรสมรรถนะแหงตนรวมกนทำานาย

พฤตกรรมการดแลตนเองของผปวยเบาหวานไดรอยละ55

(R2=.55,F(4,90)

=27.37,p<.05)ซงการทกลมตวอยาง

มความแตกฉานดานสขภาพอยในระดบสงนนแสดงวากลม

ตวอยางสามารถเขาถงและเขาใจขอมลความรตางๆทเปน

ประโยชนในการดแลตนเองมสวนชวยสรางความมนใจให

ตนเองในการดแลตนเองในดานตางๆตลอดจนชวยสงเสรม

พฤตกรรมการดแลตนเองของกลมตวอยางดวย

ซงสอดคลองกบผลการศกษาของOsborn และคณะ12

พบวามความเชอมโยงอยางมนยสำาคญทางสถตจากความ

แตกฉานดานสขภาพไปยงความร(p<.001)ความรไปยง

สมรรถนะแหงตน(p< .01)สมรรถนะแหงตนไปยงการ

ทำากจกรรม (p< .01) และการทำากจกรรมไปยงสภาวะ

สขภาพ (p< .01) รวมทงงานวจยของBohannyและ

คณะ5 สนบสนนวาผปวยเบาหวานชนดท 2 ทมแตกฉาน

ดานสขภาพในระดบสงและมงานทำา สงผลใหมการรบร

สมรรถนะแหงตนในระดบสงและผเปนเบาหวานชนดท2

ทมการรบรสมรรถนะแหงตนในระดบสงและมคสมรส

จะสงผลใหมพฤตกรรมการดแลตนเองทดขนดวย(p<.001)

ขอเสนอแนะ

ปจจยทมผลตอพฤตกรรมการดแลตนเองในผปวย

เบาหวานชนดท2ไดแกความแตกฉานดานสขภาพและ

การรบรสมรรถนะแหงตน ซงทมบคลากรทางสขภาพ

ควรใหความสำาคญและคำานงถงปจจยเหลาน โดยควรม

การประเมนระดบความแตกฉานดานสขภาพเพอจดทำาสอ

ทางดานสขภาพเอกสารทเกยวของรวมทงแนวทางการให

ความรใหเหมาะสมกบระดบความแตกฉานดานสขภาพ

และสงเสรมระดบสมรรถนะแหงตนใหกบผปวยเบาหวาน

โดยมงหวงใหผปวยเบาหวานสามารถเขาถงเขาใจวเคราะห

และนำาขอมลเกยวกบโรคเบาหวานไปใชประโยชนในการดแล

ตนเองและควบคมโรคเบาหวานใหดขนตอไป รวมทงควรม

การศกษาวจยระดบความแตกฉานดานสขภาพของ

ผปวยเบาหวานในระบบบรการสขภาพระดบตางๆ รวมทง

ภมภาคตางๆเพอพฒนาแนวทางการใหความรใหสอดคลอง

กบพนฐานความแตกฉานทางสขภาพของแตละบคคล



References

1.WorldHealthOrganization.Prevalenceof

diabetesworldwide[Internet].Geneva:

WHO;2015[cited2015Dec12].Available

from:http://www.who.int/diabetes/facts/

world_figures/en/

2.WorldHealthOrganization.Prevalenceof

diabetesintheWHOSouth-EastAsiaRegion

[Internet].Geneva:WHO;2015[cited2015

Dec12].Availablefrom:http://www.who.

int/diabetes/facts/world_figures/en/index5.

html.

3.AmericanDiabetesAssociation.Standards

ofmedicalcareindiabetes--2015.Diabetes

Care[Internet].2015Jan;38Suppl1.

Availablefrom:http://care.diabetesjournals.

org/content/suppl/2014/12/23/38.

Supplement_1.DC1/January_Supplement_

Combined_Final.6-99.pdf

4.CavanaughKL.Healthliteracyindiabetes

care:explanation,evidenceand

equipment.DiabetesManag(Lond).

2011;1(2):191-9.

5.BohannyW,WuSF,LiuCY,YehSH,TsaySL,

WangTJ.Healthliteracy,self-efficacy,and

self-carebehaviorsinpatientswithtype2

diabetesmellitus.JAmAssocNursePract.

2013;25(9):495-502.

6.TanMY,MagareyJ.Self-carepracticesof

Malaysianadultswithdiabetesand

sub-optimalglycaemiccontrol.Patient

EducCouns.2008;72(2):252-67.

7.JordanDN,JordanJL.Self-carebehaviors

ofFilipino-Americanadultswithtype2

diabetesmellitus.JDiabetesComplications.

2010;24(4):250-8.

8. ZhangX,SaaddineJB,ChouCF,CotchMF,

ChengYJ,GeissLS,etal.Prevalenceof

diabeticretinopathyintheUnitedStates,

2005-2008.JAMA.2010;304(6):649-56

9. WangC-W,ChanCLW,ChiI.Overviewof

qualityofliferesearchinolderpeople

withvisualimpairment.AdvAgingRes.

2014;3:79-94.

10.NutbeamD.Healthliteracyasapublic

healthgoal:Achallengeforcontemporary

healtheducationandcommunication

strategiesintothe21stcentury.Health

PromotInt.2000;15(3):259-67.

11.MishaliM,OmerH,HeymannAD.

Theimportanceofmeasuringself-efficacy

inpatientswithdiabetes.FamPract.

2011;28(1):82-7.

12.OsbornCY,Paasche-OrlowMK,BaileySC,

WolfMS.Themechanismslinkinghealth

literacytobehaviorandhealthstatus.

AmJHealthBehav.2011;35(1):118-28.

13.OremD.Nursing:conceptsofpractice.

4thed.St.Louis,Missouri:MosbyYearBook

Inc;1991.

14.WattanakulB.Factorsinfluencingdiabetes

self-managementbehaviorsamong

patientswithT2DMinruralThailand

[dissertation].Chicago,Illinois:University

ofIllinoisatChicago;2012.153p.

15.BakerDW,WilliamsMV,ParkerRM,

GazmararianJA,NurssJ.Developmentof

abrieftesttomeasurefunctionalhealth

literacy.PatientEducCouns.1999;38(1):33-42.

16.IamsumangW.Thedevelopmentofthe

ThaiVersionoftheDiabetesManagement

Self-EfficacyScale(T-DMSES)forolder



adultswithtype2diabetes[dissertation].

NewYork:StateUniversityofNewYorkat

Buffalo;2009.221p.

17.KeeratiyutawongP.Aself-

managementprogramforimproving

knowledge,self-careactivities,qualityof

life,andglycosylatedHbA1cinThaiwith

type2diabetesmellitus[dissertation].

Bangkok:MahidolUniversity;2005.165p.

(inThai).

18.RamachandranA,SnehalathaC,ShettyAS,

NandithaA.Trendsinprevalenceof

diabetesinAsiancountries.WorldJ

Diabetes.2012;3(6):110-7.

19.ColosiaAD,PalenciaR,KhanS.Prevalence

ofhypertensionandobesityinpatients

withtype2diabetesmellitusin

observationalstudies:asystematic

literaturereview.DiabetesMetabSyndr

Obes.2013;6:327-38.

20.KorkiakangasEE,AlahuhtaMA,LaitinenJH.

Barrierstoregularexerciseamongadults

athighriskordiagnosedwithtype2

diabetes:asystematicreview.Health

PromotInt.2009;24(4):416-27.

21.McCleary-JonesV.Healthliteracyandits

associationwithdiabetesknowledge,

self-efficacyanddiseaseself-management

amongAfricanAmericanswithdiabetes

mellitus.ABNFJ.2011;22(2):25-32.

22.SarkarU,KarterAJ,LiuJY,AdlerN,NguyenR,

LopezA,etal.Theliteracydivide:Health

literacyandtheuseofaninternet-based

patientportalinanintegratedhealth

system-resultsfromthediabetesstudyof

northernCalifornia(DISTANCE).JHealth

Commun.2010;15Suppl2:183-96.

23.SharoniSK,WuSF.Self-efficacyandself-

carebehaviorofMalaysianpatientswith

type2diabetes:acrosssectionalsurvey.

NursHealthSci.2012;14(1):38-45.

24.WuSF,HuangYC,LeeMC,WangTJ,

TungHH,WuMP.Self-efficacy,self-care

behavior,anxiety,anddepressionin

Taiwanesewithtype2diabetes:

across-sectionalsurvey.NursHealthSci.

2013;15(2):213-9.

25.SukaM,OdajimaT,OkamotoM,SumitaniM,

IgarashiA,IshikawaH,etal.Relationship

betweenhealthliteracy,health

informationaccess,healthbehavior,and

healthstatusinJapanesepeople.Patient

EducCouns.2015;98(5):660-8.

Date post:	29-Jun-2020
Category:	Documents
Upload:	others
View:	1 times
Download:	0 times

Health Literacy, Self-Efficacy, Age and Visual Acuity ... · both health literacy and self-efficacy...

Documents