เกดจากการตดเช�อไวรส HIV (Human Immunodeficiency Virus)สามารถแบงตวไดในเซลลของคน เชน เซลลเมดเลอดขาว, เซลลสมอง เม�อรางกายตดเช�อ จะสรางภมตานทาน (Antibody) ตอตานเช�อไวรส แตไมสามารถกาจดใหหมด เช�อยงคงอย ในเมดเลอดและแพรตอไปไดและจะไปทาลายเมดเลอดขาว T4 Lymphocyte ซ�งมความสาคญอยางย�ง ในการควบคมระบบภมตานทานของรางกายทาใหภมตานทานลดลง
แบงตวอยางรวดเรว ในรางกายมนษยเทาน�น
ตองมแหลงท�อย ใหอาศย (เมดเลอดขาวซ�งเปนระบบภมค มกน
ของรางกายอย ในกระแสเลอด)
กลายพนธ เรว ปจจบนม 12 สายพนธ
เม�อออกนอกรางกาย ไมสามารถทนสภาพแวดลอมภายนอกได
อาจมชวตอย ไดนานเปนช�วโมงหรอเปนวน ข�นอย กบสภาพแวดลอม
และอณหภมท�เหมาะสม
การตดเช�อ HIV ในเซลเมดเลอดขาว
การตดเช�อ HIV ในเซลเมดเลอดขาว
ระยะฟกแฝงตว
ระยะเวลาท�ไดรบเช�อจนถง
สามารถตรวจพบภมคมกนหาเช�อได
ใชเวลา ประมาณ 12 สปดาห ถง 6
เดอน
ระยะฟกตวเช�อเอดส
5-15 % มอาการภายใน 2- 5 ป
70-80 % มอาการภายใน 10 ป
5-15 % มอาการภายใน 15 ป(เขามโอกาสด ๆ ต �ง 10 ป ในการฟ� นฟ CD4สกบเช�อโรค)
ผตดเช�อ = ผไดรบเช�อ/มเช�อเปนของตนเอง
ผปวยเอดส = เร �มมอาการ ผอม ไข อจจาระรวง ฯลฯ
ขอแมหรอปจจยท�ทาใหตดเช�อเอดส
แหลงท�อย ของเช�อ(Source)
ปรมาณและคณภาพของเช�อ
(Quality and Quantity)
ชองทางการตดตอ (Route of Transmisstion)
ตองมจานวน เช�อ HIV ในปรมาณท�มากพอ
ในสารคดหล�งท�เปนท�อยของเช�อ
เช�อ HIV ตองมคณภาพพอ
- เช�อ HIV ไมสามารถมชวตอยนอกรางกาย
คนได
- สภาพในรางกายและสภาพแวดลอมบางอยาง
มผลทาใหเช�อไมสามารถอยได เชน กรดใน
น�าลาย กระเพาะอาหาร สภาพอากาศรอน
ความแหง น�ายาตาง ๆ
เช�อ HIV อยในคนเทาน�น (จะเกาะอยกบเมด
เลอดขาว)
เช�อ HIV จะอยในสารคดหล�งบางอยางในรางกาย
ของคนท�ม เช�อ HIV เชน เลอด น�าอสจ
น�าในชองคลอด น�านมแม
ไวรส HIV จะตองถกสงผานคนท�ตดเช�อ
ไปยงอก คนหน�ง โดยเช�อจะตองตรงเขาส
กระแสเลอด
การท�คนหน�งจะไดรบเช�อ HIV
เขาสรางกายไดจะตองประกอบดวย
3 ปจจยดงน�
1. แหลงท�อย
ของเช�อ
(Source)
3. ชองทาง
การตดตอ
(Route of Transmisstion)
2. ปรมาณและ
คณภาพของเช�อ
(Quanlit and Quantity)
มากท�สด ในเลอด น�าเหลอง เน�อเย�อตางๆ
รองลงมา ในน�าอสจน�าในชองคลอด น�าเล�ยงสมอง
นอยมาก ในน�าลาย เสมหะ น�านม
แทบไมมเลย ในเหง�อ ปสสาวะ อจจาระ
การทาลายเช�อเอดสใชแอลกอฮอล 70 %น�าตมเดอดอณหภม 56 องศาเซลเซยสไฟเผาน�ายาซกฟอกขาว / ผงซกฟอก
ความเปนกรดเปนดาง หรอ กรดในน�าลาย ฯ
นอกรางกายมนษย สภาวะเหมาะสมท�เช�อเอดสสามารถดารงชวตอยได ประมาณ 5- 10 นาท� คอ อณหภมระหวาง 18 - 22 องศาเซลเซยส โดยท�ไมม ลม หรอแสงมารบกวนโดยเดจขาด
ในอณหภมปกต เช�อเอดสอย ได 36 ช�วโมง
ในศพ
ในอณหภม 0 - 2 องศาเซลเซยส เช�อเอดส อย ไดนาน 15 วน
ในอณหภม 4 - 6 องศาเซลเซยส เช�อเอดส อย ไดนาน 6 วน
เลอด
น�าเหลอง
เลอด
น�าเหลอง
ชองทางออก ชองทางเขา
• ขนาดของแผล
• ปรมาณเลอด
• ระยะเวลา
• สภาพแวดลอม
เย�อบ
ชองคลอด
อวยะเพศชาย
ปาก/กนน�ารก/น�าอสจ
น�าในชองคลอด
น�าเหลอง
ชองทางออก
ชองเปด
รฉ�(ผ ชาย)
ชองทางเขา
• ความบอย/ถ�ในการรวมเพศ
ปจจยรวม
•ความรนแรงในการรวมเพศ
• เปนกามโรคท�มแผล
• การใสหวงคมกาเนด
ชาย กบ ชาย หญง กบ หญง
ชาย กบ หญง
1.เพศสมพนธกบผท�มเช�อฯ
2. ทางเลอด การรบเลอดขณะทาผาตด หรอเพ�อรกษา
การรบการปลกถายอวยวะ
การใชเขม หรอกระบอกฉดยารวมกบผ ตดเช�อ
การสก การเจาะ
กอนคลอดทางสายรกขณะคลอด
ระยะหลงคลอด
3.ตดจากมารดาส ทารก
ตรวจเลอดทารกหลงคลอด 18 เดอน หรอ 1 ป คร�ง
หากเล�ยงลกดวยน�านมตนเอง
ควรพาบตรไปตรวจเลอดเม�ออาย 24 เดอน หรอ 2 ป
ทราบไดอยางไรวาลกตดเช�อเอดสหรอไม
1. ปองกนการรบหรอแพรเช�อทางเพศสมพนธ- ไมเปล�ยนค นอน- ไมสาสอนทางเพศ- การใชถงยางอนามยปองกน- การงดเวนการมเพศสมพนธ
2. การปองกนการแพรเช�อทางเลอด- เปล�ยนเขม- ใชเลอดตวเอง- ไมใชสารเสพตดทกชนด
3. การปองกนการแพรเช�อจากแมส ลก-ฝากครรภเม�อร วาต�งทอง-เขาโครงการลดการแพรเช�อจากแมส ลก-ด�มนมจากนมผง ในระยะท�เดกทารกอาย 18-24 เดอน
เหลาน�ไมทาใหตดเอดส
เหลาน�ไมทาใหตดเอดส
การรบประทานอาหารการใชหองน�า
หองสวม
การทางานรวมกน
การวายน�า
การถกยงกด
การสมผส
การใชโทรศพท
การพดคย
เอดส ไมตดตอจากการใชชวตประจาวนรวมกน เราจงไมสามารถตดเช�อจากการอยใกลชดกน เราควรให
ความเหนใจ ยอมรบ และใหโอกาสผตดเช�อ อยรวมในสงคมไดเปนปกตสข
รกษาสขภาพกาย จตใจ รบประทานอาหารท�มประโยชน ออกกาลงกายสม�าเสมอ ใชถงยางอนามยเพ�อปองกนการรบและแพรโรค
งดส�งเสพตดทกชนด งดบรจาคเลอด/ อวยวะ หลกเล�ยงการรบเช�อเพ�ม หลกเล�ยงการมบตร
