+ All Categories
Home > Documents > HOLY BIBLE: EASY-TO-READ VERSION-Malayalam-New_Testament

HOLY BIBLE: EASY-TO-READ VERSION-Malayalam-New_Testament

Date post: 12-Nov-2014
Category:
Upload: vijimon
View: 3,318 times
Download: 5 times
Share this document with a friend
Popular Tags:
303
919 Ey²vieR vMzAvli (lUeA. 3+23-38) LkArmANH Ey²isH«vieR vM zAvli. av dAvIdieR vMzi˙ ni v. dAvIdH aØAhAmieR vMz i˙ niM v. 2 aØAhAM yisHhAieR pitAvH. yisHhAH yAEAbieR pitAvH. yAEAbH ey‚dyewyM aveR sEhAdrªAflewyM pitAvH. 3 ey‚dA pAersieRyM sArhi eRyM pitAvH. (tAmA˜ avflew mAtAvH.) pAersH ehEAeR pitAvH. ehEA rAmieR pitAvH. 4 rAM aInAdAbieR pitAvH. aInAdAbH nhEzAeR pitAvH. nhEzA z˙EmAeR pitAvH. 5 z˙EmA EbAvsieR pitAvH. (rhAbH EbAvsieR mAtAvH.) EbAvsH oAEbdieR pitAvH. (oAEbdieR a –H.) oAEbdH yiAyiyew pitAvH. 6 yiAyi dAvIdrAjAvieR pitAvH. dAvIdH zElAEmAeR pitAvH. (zElAEmAeR a QrIyAvieR BArY yiflvLANH.) 7 zElAEmA erhbYAmieR pitAvH. erhbYAM abIyAvieR pitAvH. abIyA sAyew pitAvH 8 sA EyAzAPAieR pitAvH. EyAzAPAH EyArAmieR pitAvH. EyArAM ¨IyAvieR pitAvH. 9 ¨IyAvH EyATAmieR pitAvH. EyATAM hAsieR pitAvH. hAsH hisHkIyAvieR pitAvH. 10 hisHkIyAvH mneyew pitAvH. mne EmAsieR pitAvH. EmAsH EyAzIyAvieR pitAvH. 11 EyAzIyAvH eyeKAnYAvieRyM sEhAdrªAflewyM pitAvH (ey‚der bAbiElANi˙ awim kLAi ekAuEpAy kAlANitH.) 12 bAbiElANi˙ awimtVM «w˝iyEzxM+ eyeKAnYAvH ezy˙IEylieR pitAvH. ezy˙IEy˙ esflbAEblieR pitAvH. 13 esflbAEb˙ abI‚dieR pitAvH. abI‚dH qlYAImieR pitAvH. qlYAIM EsArieR pitAvH mAyi q}utiy suviEzxM 1 14 EsA˜ sAEdAieR pitAvH. sAEdAH KImieR pitAvH. KIM qlI‚dieR pitAvH. 15 qlI‚dH qlIyAsrieR pitAvH. qliyAs˜ mAeR pitAvH. mA yAEAbieR pitAvH. 16 yAEAbH EyAEsPieR pitAvH. EyAEsPH mRiyyew B˜AvH. mRiy Ey²vieR mAtAvH. Ey², isH«ev viLieu. 17 a˝en aØAhAMmt˙ dAvIdver ptinAlu tlmRk¯. dAvId mt˙ jn ˝¯ bAbiElANiEl˘ nAw kwe kAlM ver ptinAlu tlmRk¯. jn˝¯ bAbiElAnYyiEl˘ nAwkwe« mt˙ isH«vieR jnnM ver ptinA lu tlmRkL@Ayifl. Ey²isH«vieR jnnM (lUeA. 2+1-7) 18 Ey²isH«vieR mAtAvH mRiy yifl. Ey²vieR jnnmAytH ˝ enyANH. mRiyyuM EyAEsPuM tilu™ vivAhM ni¸yicifl. qA˙ vivA hi‰ mute tA g˜BiNiyAeN mRiy aRiu. pri²A·AvieR ziyAlANv¯ g˜BvtiyAytH. 19 mRiy yew B˜AvH EyAEsPH nl´ m‰xYnA yifl. ayA¯ mRiyey jnmYi˙ nANM ekwA xHweil´. atinAl yA¯ aveL rhsYmAyi vivAhi˙ niH o}ivA˘vA ElAcic@. 20 EyAEsPH tH ElAciEv k˜A vieR dt sVpHni˙ EyAEsPien smIpic@. dt pRu, dAvIdieR punAy EyAEsEP, mRiyey nieR BArYyAyi sVIkriA ByEtil´. avLi˙ vLfl i pri²A·Avi lUew AytANH. 21 av¯ orA¿i˘ jªmflL@M. nIyvnH Ey²evH EpriwNM. av m‰xYer avflew pAp˝Li˙ ni ri˘emtinAlANH Q EprH nI av niEwtH. 22 k˜AvH LvAcknilUew pR Q kArY˝L@ew a˜M m}uv‰M vYmAk vM « sMBvic@. 23 knYk g˜Bi NiyAkyM ofl pu‰ jªEmkyM ec@M. av˜ avnH AEv˙ qH EpriwM.* (eedvM nEAewAˇH, q ANH AEvlieR a˜M.) 24 EyAEsPH N˜EA¯ k˜Avi knYk ... EpriwM rNi eyzA. 7+14. eR dt pR«EpAel Lv˜ic@.
Transcript

919

mAyi q}utiy suviEzxMEyvieR vMzAvli(lUeA. 3+23-38)14

12

kArmANH EyisHvieR vM zAvli. av dAvIdieR vMzi ni v. dAvIdH aAhAmieR vMz i niM v. aAhAM yisHhAieR pitAvH. yisHhAH yAEAbieR pitAvH. yAEAbH eydyewyM aveR sEhAdrAewyM pitAvH. eydA pAersieRyM sArhi eRyM pitAvH. (tAmA avew mAtAvH.) pAersH ehE AeR pitAvH. ehE A rAmieR pitAvH. rAM aInAdAbieR pitAvH. aInAdAbH nhEzAeR pitAvH. nhEzA zEmAeR pitAvH. zEmA EbAvsieR pitAvH. (rhAbH EbAvsieR mAtAvH.) EbAvsH oAEbdieR pitAvH. (oAEbdieR a H.) oAEbdH yiAyiyew pitAvH. yiAyi dAvIdrAjAvieR pitAvH. dAvIdH zElAEmAeR pitAvH. (zElAEmAeR a QrIyAvieR BArY yivLANH.) zElAEmA erhbYAmieR pitAvH. erhbYAM abIyAvieR pitAvH. abIyA sAyew pitAvH sA EyAzAPAieR pitAvH. EyAzAPAH EyArAmieR pitAvH. EyArAM IyAvieR pitAvH. IyAvH EyATAmieR pitAvH. EyATAM hAsieR pitAvH. hAsH hisHkIyAvieR pitAvH. hisHkIyAvH mneyew pitAvH. mne EmAsieR pitAvH. EmAsH EyAzIyAvieR pitAvH. EyAzIyAvH eyeKAnYAvieRyM sEhAdrAewyM pitAvH (eyder bAbiElANi awim kLAi ekAuEpAy kAlANitH.) bAbiElANi awimtVM wiyEzxM+ eyeKAnYAvH ezyIEylieR pitAvH. ezyIEy esbAEblieR pitAvH. esbAEb abIdieR pitAvH. abIdH qlYAImieR pitAvH. qlYAIM EsArieR pitAvH

15

16

EsA sAEdAieR pitAvH. sAEdAH KImieR pitAvH. KIM qlIdieR pitAvH. qlIdH qlIyAsrieR pitAvH. qliyAs mAeR pitAvH. mA yAEAbieR pitAvH. yAEAbH EyAEsPieR pitAvH. EyAEsPH mRiyyew BAvH. mRiy EyvieR mAtAvH. Ey, isHev viLieu.17

3

4

aen aAhAMmt dAvIdver ptinAlu tlmRk. dAvId mt jn bAbiElANiEl nAw kwe kAlM ver ptinAlu tlmRk. jn bAbiElAnYyiEl nAwkwe mt isHvieR jnnM ver ptinA lu tlmRkL@Ayi. H EyisvieR jnnM(lUeA. 2+1-7)

5

6

7

8

9

10

11

12

13

EyisHvieR mAtAvH mRiy yi. EyvieR jnnmAytH enyANH. mRiyyuM EyAEsPuM tilu vivAhM niyici. qA vivA hi mute tA gBiNiyAeN mRiy aRiu. priAAvieR ziyAlANv gBvtiyAytH. 19mRiy yew BAvH EyAEsPH nl mxYnA yi. ayA mRiyey jnmYi nANM ekwA xHweil. atinAl yA aveL rhsYmAyi vivAhi niH o}ivAvA ElAcic@. 20 EyAEsPH tH ElAciEv kA vieR dt sVpHni EyAEsPien smIpic@. dt pRu, dAvIdieR punAy EyAEsEP, mRiyey nieR BArYyAyi sVIkriA ByEtil . avLi vL i priAAvi lUew AytANH. 21av orAi jmL@M. nIyvnH EyevH EpriwNM. av mxYer avew pApLi ni riemtinAlANH Q EprH nI av niEwtH. 22 kAvH vAcknilUew pR Q kArYL@ew aM m}uvM vYmAk vM sMBvic@. 23knYk gBi NiyAkyM o pu jEmkyM ec@M. av avnH AEv qH EpriwM.* (eedvM nEAewAH, q ANH AEvlieR aM.) 24 EyAEsPH NEA kAvi eR dt pREpAel [email protected] ... EpriwM rNi eyzA. 7+14.

18

mAyi 1:25-2:2225

920EyvieR mAtApitA aven mi yImiEl ekAuEpA 13 p$itA EpAyi}iEA k AvieR dt EyAEsPinH sVpHn i tYeu. dt pRu, q}u E! ienyM aveR aey yM i mi yImiEl rewNM. eh ErAdAvH ien aEnVxic@ wuM. ehErAdAvH ien ekAl@vA #hi H. ni suritrAeNH {A pRyMver mi yImi tAmsiNM. 14 aekAH EyAEsPH q}uEH ienyM aveR aeyyM i mi yImiEl puReu. rAiyilAyi av puRetH. 15ehErAdAvieR mrNM ver EyAEsPH aview tAmsic@. en kAvH vAcknilUew pR itieR aM m}uvM vY mAkvM sMBvic@. kAvH en pRi, mi yIminiM puRvvA {AeneR puen viLi c@.* ehErAdAvH EbEehmiel ueL ekAl@ 16 p$itA te vifHFiyAi q H ehErAdAvH ku. ehErAdAvH vLery DikM unAyi. atinA EbEeh miluM um lLilum ru vy Svery qlA ueLyM ekAl@vA ehErAdAvH rvi@. u piR k]tYsmyM ehErAdAvH p$itA riniM #hici. aEA s myM k}iH ru vxmAyi. atinA ru vyiilu qlA ik eLyM ekAl@vA ehErAdAvH rvi@. 17 atinA eedvM yiermYAvAcknilU ew pR kArY sMBvic@. 18 RAmyielA zbHdM Ek@. krcili eRyM kw d+KieRyM zbHdM. RAEh teR uAyi vilpi ; avH zVsivAnAil; kArNM avL@ew ik mrici.yiermYAvH 31+15

EyAEsPH mRiyey vivAhM k}ic@. mRi y mken sviMver av avL@mA yi eelMgikbiEleil. EyA EsPH mknH Ey q Epriu.

2

p$itA Eyvien szi eydYyiel EbEehmilANH Ey piRtH. ehErAdAvu rAjAvAyi kAlAyi aveR jnnM. Ey vieR jnnEzxM ki}niM cil p$itA eyzElmi v. 2p$i tA jnELAw EcAdic@. eydArA jAvAyi piR H qviewyANH? av eR jnne kANi nM { ku. nM ki}e kAzi di { ku. { aven nmsHkriA virivrANH. 3 eydew putiy rAjAvieniy vAk eherAdArAjAvieR ecvi yieli. aEhM asVnAyi. eyz Elmiel qlA jnL@M asVrAyi. 4 ehErAdAvH qlA eydmhApuErAhit AeryM zAOimAeryM viLic@i. i sH jniAniritH qviewyAyiri AemH ehErAdAvH avErAwArAu. 5a v pRu, eydYyiel EbEehM #Ami. tiev}ui vAck Eti en q}utiyiuH. 6 eydYyiel EbEehEm, eydY yiel -Li nIyAyiriM mK. aet, niinieA BrNADip vM av yi AEyliel qeR L@keL nyiM. mIKA 5+2 piIwH ki}niM v p$it mAyi ehErAdAvH o rhsYEyAgM Ec . av dYmAyi nM k smyM k]tYmAyi ehErAdAvH avriniM # hic@. 8 ati EzxM ehErAdAvH aver EbEehmiElyciH avErAw pR u, putAyi piR ieni ssUHmM aEnVxik. keiyA qEAw v pRyk. aEA qniM ecH aven nmsHkriAmElA. 9p$i tA rAjAvH pR EkEzxM aview niM EpAyi. ki}k aEt n e av vIuM ku. av n ieR mAe piw. u leM ver nM av mi sric@. 10nM kti a v hAdic@. sEAxM ekAH avew mnSniRu. 11uAyi vIiEl v v. av ien aveR ayAy mRiyEyAewAM ku. p$it A ieR mi nmsHkricH av en rADic@. av iEvi ekA uv sAn R. sV ni EpvuM irivuM mM av zi vi kA}Hcevc@. 12qA ehErAdAvi eR awEH mwetH sVpHni lUew eedvM av mRiyi@ ekAw . atinA p$itA meAv}iyA yi tL@ew rAjYLiEl mwiEAyi.7

EyAEsPuM mRiyyM mi yImi niH mwi v 19 ehErAdAvieR mrNEzxM kAvi eR o dt EyAEsPi sVpHni tYeu. EyAEsPH mi yImilAyi riEA}ANi sMBvictH. 20dt pR u, q}uE! ienyM aey yM i yi AEyliElH EpAkuk. ien ekAl@vA micverAe EA mric@ k}iu. 21 atinA EyAEsPH ienyM a eyyM i yi AEyliEl EpAyi. 22 pE aeleyAsH aEA eydY nAw BritAyi EyAEsPH Ek@. teR pitAvAy ehErAdAvieR mrNe wANH aeleyAsH rAjAvAytH. a tinA aviEw EpAvA EyAEsPH By. sVpHnilUew EyAEsPi ami yImi ... viLic@ rNi EhAzy 11+1.

921view EpAket niEzM kiiyi . atinA EyAEsPH aviwM viH g lIlEdzLiEl EpAyi. 23 EyAEsPH nseRH q #Ami EpAyi tAmsic@. eedvM vAcknilU ew pREpAel ArY sMBvi c@. isH nseRyen viLiew emH eedvM pRi. H snApkEyAhAeR vik(meA. 1+1-8; lUeA. 3+1-9, 15-17 EyAh. 1+19-28)

mAyi 2:23-4:7

aRyi niRyHM. pti kic@kLyM. ekuEpAkA agH n iyi avn kiyHM. EyAhA Eyvien snAnM H k}ii(meA. 1+9-11; lUeA. 3+21-22)

3

smyM sHnApkEyAhA vH sMgivA wi. eydYAEdz iel mmiyiniANEhM sMgi ctH. 2 EyAhA pRu, mAnsAr ewvi, qeA sVrAjYmitA v rvAyi. 3 sHnApkEyAhAeniyANH eyzAvAck pRtH. eyzAvH pRu. mmiyinieAv ci vi Lic@ pRy+ kAvinAyi v}ieyA k; aveR pAtkeL EneryAk.eyzAvH 40+34

EyAhAeR vO okErAmM ekAuAiytAyi. EyAhA kluekAu o ar aryi Drici . evuiLikL@M kA@EtmAyi EyAhAeR BNM. 5jn EyAh AeR sMgM EkAeni. eyz ElminiM eydYyiniM EyA A ndiyew upAwilu qlAEdz LiniM jneLi. 6 jn t ecyHt pAp upRu. EyA hA aver EyAAndiyisHnAnM k}iic@? 7 EyAhA jneL sHnAnM k}ii c@ekAi lEH aEnkM prIz AM sdkYM v. aver kEA EyAhA avErAw pRu, pAu kEL, vvAniri eedvEkApi niH repwA rA ni m Riyi@ nkiytH? 8ni vAsHtvmAyi mAnsAreu qtH niL@ew v ikLilUew qw kANM. 9aAhAM {L@ew pitAvANH qH sVyM pR u puk}Aem ciiE. {A ni ELAwpRy, aAhAmi meL Q kl@kLiniM LvAvA eedvi k}iyM. 10mr mRiA EkAwAli yitA tARAyiri. nl Pl puR ewviA oAErA mrvuM mRicH tIyiel RiyewM. 11 ni mAnsAreuev evLi ewA {A nieL evi sHnAnM k}ii. qA qniEz xM vv qEA ExHWnANH. aveR ecH QvA EpAluM {A EyAgYnl. av nieL priAA vinAluM agHniyAluM sHnAnM k}iiM. 12 av DAnYe v]iyAA tARA yivM. av nlDAnYe ptiri ni M EvtiriM. nl DAnYM av teR

smyH Ey glIlyiniM EyAAndiryieli. av EyAh AeR awv te sHnAnM k}i iNemH vzYe@. 14qA tA ati EyAgYnel pRyA EyAh A mic@. EyAhA pRu, nI sHnAnM vA qinH qeR aw v? niiniH sHnAnM Ev {AnANH. 15 Ey mRupwi pRu, tiEA enyAyirie. nItiyAytH qlAM nAM ecEH . atinA Eyvien sHnAnM k}iiAemH EyAhA s tic@. 16 Ey sHnAnM EzxM evi niM kyRiv. kAzM RH eedv ieR AvH o AvieR pi teREm RivtAyv ku. 17 sVi nieA azrIri Ayi. azrIri enyAyi, veneR punANH. {Aniven sHEnhi. v ni {A atIvsxHwnANH. EyvieR ElABnM(meA. 1+12-13; lUeA. 4+1-13)

13

4

anrM AvH Eyvien mmi yiEl nyic@. aview pizAcieR ElABne EnriwAnAyi av a EAu nyietH. 2nAl dinrA Ey oM Biciil. atiEzxM avnH vlAet viz. 3 pizAcH Eyvi en ElABiiA qi. pizAcH pR u, nI eedvpueni Q kl@kELA wH amAvA kli. 4 Ey avEnAw mRupwi pRu, ti ev}ukLi en q}uteiuH, mxYen jIviitH aM mAml. eedvieR tivAyilUew puRv oAErA vcnilumANH avew jI v yiciritH vnM 8+3 anrM pizAcH Eyvien vi ngrmAy eyzElmiEl nyic@. pizA cH Eyvien eedvAlyi vLer y oriw nii. 6 pizAcH pRu, nI eedvpunAeNi tAE}Au cAwk. qeA tiev}ukLi en q}uteiuElA, eedvM teR dtAErAw kliM, av ew eekk nieR ryHeM, ni eR kA pARyiliwiA viDM nie piwiM. sIn 91+11-12 Ey mRupwi pRu, tiev}uk Li en wi q}utiyiuH, nieR kAvAy eedve nIeyA riluM prIitH. vnM6+167 5

mAyi 4:8-5:128

92222

anrM pizAcH Eyvien o vli y yrm mlyiEl ekAuEpAyi. pizAcH Eyvien ElAkiel qlA rAjYL@M kANic@. aviwLiel mh Ay kArYL@M kANic@. 9pizAcH pR u, nI qe nmsHkricH rADicA Q ketlAM nin {A trAM. 10 Ey pizAciEnAw pRu, sAA En qe vi@EpAk, tiev}ukLi eney}utiyiuH, kAvAy eedve ni rA Dik. aven mAM Esvik.vnM 6+13

ati nA sEhAdrA w tL@ew pitAvienyM veyM EpicH Ey vien piw. Ey pWiikyM ErAgzAi vkyM ec@(lUeA. 6+17-19)

pizAcH Eyvien vi@EpAyi. a EA tAM dtA vH Eyvien pricric@. Ey glIlyi teR vnM rMBi(meA. 1+14-15; lUeA. 4+14-15)

11

EyAhA twvilAe@ q Ey Ek@. atinA Ey glIlyiEl mwi. 13av nseRi tiyil. glIlwAkinw kPM q ngriEl EpAy Ey aview tAmsic@. esbUlUeRyM nPHtAliy ewyM EdzmANH kPM. 14eyzA vAck pR niREvAnAyi av ecyHttH. eyzAvAck pRu, 15 smiEl v}iyi EyAA ndiyew mRukryi esbUlUeRyM nPHtAliyewyM EdzM, jAtikL@ew glI l EdzM 16 Q L@k ilAyi (pAp i). pE av o mhtHkAzM k u+ zvRuEpAel Q Edz H vsi L@kL@ewEm kAzM dic@. eyzAvH 9+1-2 aEA mt Ey sMgiA wi. avnienyANH sMgictH, mAnsArewvi, qeA sV rAjYieR vrvAyi. Ey cil zixYAer tirew(meA. 1+16-20; lUeA. 5+1-11)17

12

Ey glIlyieluM sric @ . av eydikLi pWiikyM sVrAjYieR suviEzxM sMgi kyM L@kL@ew qlA vYADik~M ErA gL@M suKewkyM ecyHt. 24Ey vieniy vAk suRiyyi eluM pr. ~k ErAgikLAyver eylAM aveRyw ekAuv. ErA gik plviDilu ErAgL@M, Evd nymvrAyi. cil vliy Evd nyAyi. ciler pizAcH bADi ci, cilH apsHmArM bADici , cil tLvAtErAgikL@mAyi. Ey qlAveryM suKewi. 25aEn kMEp Eyvien piw. av glI lyiniM edeAli (p ngrEd zM)yiniM eyzElM, eydY, EyA Aner qI wLi nivrA yi. Ey jneL pWii(lUeA. 6+20-23)

23

5

Ey glIl kwIrwi nw kyAyi. ziEmA (peAsH) ae* yAsH qI sEhAdrAer av ku. mIpiwArAy av kwli vlvI kyAyi. 19EypRu, v, qe agmi. {A nieL vYtY sHtrAy mIpiwArAAM. nieL {A L@kLA mI piwivrA AM. 20ziEmAM ae*yAsuM w vl k EpicH aven piw. 21 Ey glIlwIrwiy t eR nw@ w. esebdiyew mLA y yAEAbienyM EyAhAenyM av ku. av pitAvAy esebdi EyA ewAM vilAyi. av mI piwiA vl okyAyi. av av ErAw tEAewAM vrA klic@.

18

aview vlieyA jne Ey ku. atinAlv mlmkLiEl ky Ri . aveR zixYA aveR smIpEv. 2Ey jneL pWii c@. av pRu, 3 IyAvzY t eR Ev NemRiyv BAgYvAA eedvrA jYM avtANH. 4 EA d+Kiv BAgYvAA eed vM aver sxHwrAM. 5 vinItrAyv BAgYvAA av vAgHd mi lBiM.* 6 qlAimpri nIti kAMiv BAgYvAA, eedvM aver pU sMt] pHtrAM. 7 muvErAw kN kAuv BAgY vAA, av kN lBiM. 8 mn+iyv BAgYvAA, av eedvsiDiyielM. 9 smADAnM Av BAgYvAA, eedvM aver teR puAer viLi M. 10 n ecyHtiH pIFyBviv BAgYvAA, sVrAjYM avtANH. 11 L@k nieL dxikyM pIFi ikyM ec@M. qe niLgmi qtinA av nietier qlA tiyM kLvAyi pRykyM ec @M.qA L@k aen ec@EA ni BAgYvAA. 12ni ni kyM ahAdikyM ec@k. o vliy tiPlM sVi nieL kAiri . ni mu vAckErAwM L@k en ecyHtiuH.vinItrAyv ... lBiM rNi sI.37+11

923ni @M kAzvumA(meA. 9+50; lUeA. 14+34-35)13

mAyi 5:13-36

ni miyew A. qA i atieR sVAd nxHweA oi M atieR lvNtVM tiric@ nkAnA vil. atieR lvNtVM nxHwmAyA @ pie oiM ekAtAtAM. a vliecRiyewkyM cvii nw ewkyM ec@M. 14 ni ElAkieR kAzmANH. m lmkLi niie ngrM mRc@ ev AnAvil.15M viLH pAinwiyi evARil. av viLH Emzyi evM. aEA vIiel qlAvmAyi a kAzM ecAriyM. 16aEpAel ni muv kAzmAkNM. ni ec@ nl kArY muv mAt]kyAM viDM vik. sVnAy ni L@ew pitAvien L@k sHtiM viDM jIvik. EyvuM p}y niymvuM EmAezyew nYAymANeEyA vAckAew pEdzeLEyA nzii AnANH {A vetH ni kt tH. avew pEdzeL nziiAnl vtH. avew pEdzeL sAk mAAnA {A vtH. 18{A niELA w stYmAyi pRye. miyM sVvuM kwEpAM ver nYAymANielA mAvuM vril. qlAM sMBvic@ k}iy vErM ati vipui vYtYAsM EpAluM sMBviil. 19aDAnem EtA i klnwi asriNM. er iluM niymiel vuM aDAnmAy klney nirsikEyA atsri etH muver pEdzikEyA ec yHtA av sVrAjYi vuM niArnAyi ktewM. qA nYAy mANM asrikyM atsri A muver pEdzikyM ec@ v sVrAjYH vliyvnAyi kt ewM. 20{A niELAw pRy, zA sHimAerAL@M prIzAerAL@M emc e DAxHWAnM niAvNM. aeli ni sVrAjYE EvznM kiil.17

i vyHEA niL@ew sEhAdr niELAw piNmeH oAicA 24 kA}HcvsH yAgpIWievciH EpA k. EpAyi ayAL@mAyi w rmYtyilA k. qiH tiric@ vH kA}Hcyi k. 25 niL@ew zu nieL EkAwti kyu EA avmAyi cAilAkuk. EkAwtiyiEl EpAM mEte a en ec@k, aTvA ayA nieL nYA yADipen liEcAM. nYAyADip ni eL twvilAEtiElAyi Bwen liEcAM. 26ni m}uvM ekA wtIAet ni EmAcnM kii elM {A niELAw pRy. eelMgikpApei Ey vYBicritH* q kln aver aRiyictH niEkiuH.28pE {A niELAw pRy+ eelMgikmAy pApM ecNem zEyAew eriluM o OIey EnAiyAe ayA OIymAyi Xdyi pApM ecyHt k}iu. 29niL@ew vlkH o pApM ecA kArNmAyA a pRiecRiy k. zrIrM m}uv nrki EpAti luM EBdM orvyvM nxHwewtANH. 30ni L@ew vleek pApM ecA kArN mAyA a eviLyk. m}uv zrIr vuM nrki EpAtiluM EBdM orvy vM nxHwewtANH.27

vivAhEmAcnei(mA. 19+9; meA. 10+11-12; lUeA.16+18)

BArYey Epiv avH vivAhEmAcnpM ekAwNM* qH avErAw pRiuH. 32qA {A niELAw pRyu, BArYey Epi v aveLeAH vYBicArM eci kyANH. av vYBicAriNiyAeNi mAEm aveL EpiAvU. Epi eveL vivAhM k}ivM vYBi cAriyANH. vAgdAneLi H ni orA vAgH d AnM nki yA aetAriluM lMGitH. kA viEnAw vAgHdAnM pAlik* qM pUvikErAw pRiutAyi ni EkiuH. 34qA {A pRy ori luM stYM ectH. sVieREpri vAnktH. qeA sVM eedv ieR siMhAsnmANH. 35miyew Epri luM vAgHdAnM nwtH. qeA mi eedvieRtANH. eyzElmieR Epri luM vAgHdAnM nwtH. qeA atH eedvieR ngrmANH. 36sVM ziri eR EpriluM zpTM ectH. niL@ew o mwiyi} kRuivAEnA, evL@i33

31

EADei Ey eryM ekAltH.* ekAlyALiey niymAs]tmAyi EnriwNM q pu vErAw kliciutH niRiyAm ElA. 22qA {A niELAw pRy. muvErAwH EADmtH. qlAvM niL@ ew sEhAdrArANH. muvErAw EkApi venyM niymM piwiwM. ni meAven niicAluM nieL eyd smiti viDiM. meAven ni vi fHFi qviLicA ni nrkI yi ptiM. 23nI eedvi kA}Hcv sH nEA nieR shjIvikeL oAk. ni kA}HcvsH yAgpIW21

vYBicritH ... EkiuH rNi puR. 20+14, v 5+18. BArYey ... ekAwNM rNi v. 24+1

eryM ekAlt rNi puR.20+13, v. H5+17.

n i . . . p A l i k rNi ElvY. 19+12, sMKY 30+2, v.23+21.

mAyi 5:37-6:1837

924 dAnM ec@ rhsYmAyiAk. ni ec@tH muv aRiytH. 4 a rhsYmAyi EvNM. ni rhsY mAyi ec@tH niL@ew pitAvi kANAM. av nitinH tiPlM nkyM ec@M. Aneyi(lUeA. 11+2-4)

vAEnA niAvil. aEt qH ec Avu kArYei mAM pRyk. at lAv al qM. tilumDimet lAM tiyini vtANH. qti nilienRicH (lUeA. 6+29-30)

kinH kH, pli plH,* q avErAwM pRiuH. 39qA {A niELAw pRy. dxHwEnAw ecRu nitH. eriluM niL@ew vle eckiH awicA tiriu niL@ew we eckiwH av kAieAwk. 40 nietier EkAwtiyi EpAyi niL@ew AyM EnwA miven niL@ew EmAyvuM qwA a vdik. 41o o nA}ik nwA nieL nibitnAiyA avEnA ewAM ru nA}ik nwk. 42niELAw EcAdiv ekAwk. niLi nieeiluM vAyHp vAA v v a nirsiyHtH. H qlAveryM sEnhik(lUeA. 6+27-28, 32-36)

38

nieR ayAren sHEnhik* qM zuvien evRuk qM pR tH ni EkiuElA. 44qA {A pRy, niL@ew zueL sHEn hik. nieL EAhivAyi Aik. 45niLen ecyHtA ni sVnAy niL@ew pitAvi eR yTA sAnLAyiriM. ni L@ew pitAvH dxHwM zixHwM Evi sUrYen dii. nlvM dxicv MEvi av m}epi. 46ni eL sHEnhiver mAM ni sHEn hicA tiPlM kiukyil. A EpAluM aen ec@M. 47niL@ew sHEn hiter mAEm ni zMsi q ei ni muverA ouM emc ml. eedvciyilAv EpAluM a en ec@H. 48atinA ni sV nAy niL@ew pitAvienEAel pripUrAyiriNM. yTA dAnM sUicirik! nl ec@EA a mxYew mi evcAkAti rik. eriluM kANAEvi ec tH. aen ecyHtA sVnAy pitAvH niH t tiPlM nkil. 2 ni pAv dAnM ec@ EA a viLic@pRytH. kpwBi AerEAelyAktH. av dAnM ec@ EA L@k aRiyA kAhLM m}M. av eydikLiluM v}iyiluM evcH ecAnA tAlrYM. muv t eL bmAniAnv #hi. {A pRy+ av aEAE} sAnit rAyiri. 3 atinA ni pAvk kinH ... plH puR. 24+21, ElvY. 24+20, v.19+21. H nieR ayAren sEnhik rNi ElvY 19+18.

43

6

kpwBerEAel AitH. ey dikLi niH L@k kAek ci AiAnANvixHwM. {A niELAw stYmAyi pRyAM. av tiPlM lBic@k}iu. 6ni A iEA mRiyi kyRi ktk awciH ad]zYnAy niL@ew pitAvi EnAw Aik. rhsYmAyi ec@ M niL@ew pitAvinH kANAM. av ni tiPlM nM. 7 ni AiEA eedve aRiyAverEAelyAktH. ami lA kArY viLic@pRykyANv ecARH. aen AitH. t aEnkM kArY pRytinA eedvM teL viemANv ktH . 8 averEAelyAktH. ni Ev eteH niLAvzYewti mu te niL@ew pitAvinRiyAM. 9ati nA AiEA en Ai NM+ sVnAy {~ew pitAEv, ayew nAmM primAyiriENEm. 10 ayew rAjYM vErNEm, ayew xH w M sVielEAel miyiluM AEkNEm. 11 Ev hArM te { nEkNEm. 12{ {ELAw etu ecyHtvErAw miEAel {L@ew pAp epARuENEm. 13 {eL priEzADnk viEDyrA Et; dxHwnini {eL riE NEm; ElABn {eL vzMvd rAEt. 14muv niELAw ecyHt etuk ni micA sVnA y niL@ew pitAvH niL@ew etukL@M miM. 15qA niELAwH etu ecyHt vErAw ni micieli sV nAy niL@ew pitAvH niL@ew etuk L@M epARuil. pvAsei pvsiEA vAwiy mKM kANi tH. kpwBrANH aen ec@k. t pvsikyAeN muver EbADYewA av mKM vik]tmA M. {A niELAw stYmAyi pRy, av tL@ew tiPlM lBic@ k}i u. 17atinA ni pvsi EA srAyirik. mKM k}uk. 18 aEA ni pvsikyAeNH M aRiykyil. qA azYnAy niL@ew pitAvH mAM ni rhsY mAyi ec@tien aRiykyM t tiPlM trikyM [email protected]

5

925eedvmANH DneA DAnM(lUeA. 12+33-34; 11+34-36; 16+13)19

mAyi 6:19-7:13

Q miyi niAyi o niDiyM sAditH. kIwL@M, uM avey nziiM. kA niL@ew BvnM EBdi cH ni etlAM ekAuEpAM. 20a tinA niL@ew niEp sVi lAke. kIwL@M uM a nzii il. kAH akkwH a ekA uEpAkAmAvil. 21niL@ew niEpM qviewyAENA, niL@ew XdyM aview yAyiriM. 22kH zrIrieR viLA NH. niL@ew kH nleti niL@ew zrIrM m}uv kAzM niRiriM. 23m RicH cI kkLA niL@Eweti zrIrM m}uv u(pApM) vYApictA M. niiel kAzM te AeNi H sAmAytAyiriM. 24 oEr smyM rH yjmAnAer Esvi A mAvil. av o yjmAnen evRuH rAmen EsviM. aeli orAeL agmikyM meyAeL Epi kyM ec@M. atinA oErsmyM pN eyM, eedveyM EsviA ni Avil. eedvrAjYM dYM(lUeA. 12+22-34)

eedvrAjYvuM eedvnItiymANH. qA ni Evetl A M lBiM. 34ati nA nAeLeyi tH NH W ewAtiri k. oAErA divsiM mtiyAy ati ERtAy ELzL@AvuM. nAELH ati eR vYTkL@AvuM. muver viDitieni(lUeA. 6+37-38, 41-42)

7

ni muver viDiAtiA eedvM nieLyM viDiil. 2ni muver viDicA aEt EpAelte eedvM nieLyM viDiM. ni mu v n mAH niM lBiM. 3 niL@ew ki kiw EkA kANA et niL@ew sEhAdreR kiel krwH kAetH? 4{A nieRkiel kr wH qwe? qH ayAELAw EcAdi etekAH? dYM sVyM EnAk. 5 ni L@ew sVM kiel EkA qw kLyk. aEA nin sEhAdreR kiniH krwH qwkLvA vY mAyi kANAnAvuM. 6 vimAyv nAyHeRiu ekAw tH. av tiriu nieL mic@ uukLAM. niL@ew mk p ikeRiu ekAwtH. av a cviiemtiM. vzYm nirrM EcAdik(lUeA. 11+9-13)

atinA {A niELAw pRy, jIviEtinAyi q tiNemM, wiNemM oAH vYAleEw. zrIri aNiEy vOeRi EcAM d+KiE. hArEA DAnM jIvitmAN.H zrIrM vOeLA DAnmANH. 26Q pikeL EnA. av vityHil, ekA@il, pAy Li hArM niRc@evmil. qA sVnAy niL@ew pitAvH av yH hArM n. niRiyiEl pikELA vilevrA nieL H . 27vYAleekAH jIviti orlsmyemiluM ieywA ni Avil. 28 qinA ni vOeLecA li tHNHWewtH? vyliel pUeL EnA. av vLeteney EnA k. av aVAniil. vOL@ Ail. 29qA pULielAi enEAel aNieAA mhtVEmeR yAyi zElAEmA EpAluM k}ii il. 30eedvM vyliel pul@keL en aNiyiecA. pul@ kLAke vLkyM nAeL tIyiel RiyewkyM ec@M. atinA eedvM tIcyAyM nieL aNiyiecAem Riyk, al M vizVAsemilumiEl ! 31 vYAlewtH. {Aen tiM? {A en wiM? {Aen DriM? q eAM pRykEyA av kAMik EyA ectH. 32eedve aRiyAv rANH vyHAyi d+KiyHk. vYAl ewtH, qeA sVnAy ni L@ew pitAvinRiyAM nieeA e EvNemH. 33ni dYM EtEwtH

25

nirrM EcAdik, eedvM ni tM. nirrM aEnVxik, ni ke M. nirrM muk, vAti niAyi RewM. 8aet nirrM EcAdiv nH kiuM. ov wcyAyi aEnVxi cA av keM. wcyAyi mu v vAti RewM. 9 niLilAeiluemAe puA ElA. niL@ew mk aM EcAdicA ni av kl@ ekAwEmA? l! 10 aTvA av o mI EcAdicA ni Lv pAien ekAwEmA? l! 11ni eedveEAelyl; dxHwrANH. q iluM ni EpAlumRiyAM sVM u nlEt ekAwAvU qH. a EA sVnAy niL@ew pitAvH tEAw EcAdivH nl dAneL te ekAwemtinH sMzyM Ev. vuM DAn niymM muv niELAwH qen epmA RNemH ni kEvA aEpA el avErAwM epmARuk. EmAezyew nYAymANieRyM vAckew pEdzL@ewyM amANitH.12

7

sViEl v}iyM nrkiEl v}iyM(lUeA. 13+24)

wiy vAtililUew Evzik, kArNM a sViEl vAtilA NH. nrkiEl vAti vItiEyRiy tANH. aDikM EpM v}iEpA.

13

mAyi 7:14-8:1614

926Ey ayAeL sHpzic@. av pR u, qni nie suKewNM, suKew? w te ayAL@ew xHW ErAgM mARi. 4 qiH Ey ayAELAw pRu. sMBvicetAM ErAwM pRy tH. qA nI EpAyi nie puErAhi t kANik. EmAez kliciri v}i pAwk k}ik. atH jni o etLi vAyiriM. ztADipeR Esvken suKew(lUeA. 7+1-10; EyAh. 4+43-54)5 3

qA jIvniEl v}i wiy tANH. a vLer dmvumANH. cil mAEm a keZ. muvew ecytik ik H(lUeA. 6+43-44; 13+25-27)

kvAckAer sUik. av wieR Evxi nieL smI piM. qAlv yTAi ecA yHeLEAel apkwkArikLANH. 16av ew vikekAH niLver mn ilAM. cIyAL@keLAril@M n ecil, mwi miri AkA EpAel. e{riiliniH ai} mAkARil. 17aEpAel, nl v] nlPlM tM. cIv] cIPl vuM. 18o nl v]M dxic PlmuAil. dxic v]M nl PlvumAil. 19nl PlmAA v]eLlAM evi tIyi elRiyewM. 20avA PleL eAH ni Q kvAcker mn ilAM. 21 {Anvew kvAeN pRy verlAM sVrAjYi Evziyil. sVnAy qeR pitAvieR xHw msric@ ec@v mAEm sVrA jYi Evzi. 22avsAn divsM plM qEAw pRyM, kAEv, { ninAyi sMgiciEl? ninAyi teL o}iikyM nirvDi vIrY vik vikyM ecyHtiEl? 23 aEA {A avErAw vYmAyi pR yM, qeR smIpniH kwEpA. ni aDM vivrANH . {A nieL oriluM aRiiil.

15

Ey kPmiEl EpAyi. av ngriEl EvzicEA o ztA Dip aven smIpicH shAymBYi c@. 6 ayA pRu, kAEv, qeR B]tY vIi ErAgzyilANH. pvAtM piwic avnH kw EvdnyH. 7 Ey ayAELAw pRu, {A EpAyi aven suKewAM. 8 ayA mRupwi pRu, kAEv qeR Bvni aey sVIkriA {A EyAgYnl. qeR B]tY suKmAM qH aH klikEy EvU. 9 {A aDikArikLAy meArAH kI}HevnA NH. qni kI}iluM BwAH. avrielA rAELAwH {A EpA q pRAlv EpAM EveRAvEnAwH v q pR Alv vM. meAvEnAwH qei luM ecA pRAlv ec@M. wAet qeR B]tYM qe asri. en ec qH {A qeR B]tYEnAw pRA av pREpAel ec@M. ninM en aDikArziyee niRiyAM. 10 viEvkzAliyM vifFiyM H EkH Ey atHButeu. av (lUeA. 6+47-49) tEAewAmAyivErAw pRu. 24 {A Q pRyetlAM Ekk {A niELAw stYmAyi pRye, Q yM asrikyM ec@v bui mxYnANH {A yi AEyli EpAluM mAenEAelyANH. av pARyi teR ver kiu vuM vliy vizVA vIw pNi. 25m}yM eveAvumA si. 11plM ki}niM pwiARu ni yi. vIwiEm kAwic@. pE vIwH M vM. av sVrAjYi aA vINil, qeA a pAREm pNi hAmiEnAwM yisHhAiEnAwM yAEAbi tiri. 26qA {A pRy Ek EnAwemAmiH BiM. 12qA rAjY iuM asriAv vifHFieyEA ieR wmAvkAzM niipHtmAyi elyANH. av mNli vIwpNi. riEv puRe iElH qRiye 27 m}yM eveAvumAyEA kA wM. aview av EvdnekAH kryk wicH aveR vIwH vliy zbHdEAew yM pl@ e{rikyM ec@M. 13anrM nil vI. Ey ztADipEnAw pRu, vIiEl 28 Ey etlAM pRu k}iEA EpA. nI vizVsiEAel nieR jn aveR pEdzi atHBut B]tY suKewM. aEtsmyH B]tY eu. 29Ey pWiictH avew zAOi suKeu k}iu. mAerEAelyl. Ey pWiictH aDikA rmvenEAelyAyi. aEnkM Eper suKew(meA. 1+29-34; lUeA. 4+38-41)

Ey ErAgiey suKew(meA. 1+40-45; lUeA. 5+12-16)

8

Ey mlyiRiv. aEnkMEp a ven piw. 2xHWErAgiyAy o rALEA aven smIpic@. ayA Ey vi mi nmsHkriciu pRu. kAEv, nI #hievi q e suKewA zi ninH.

Ey pEAsieR vIiEl EpAyi. pEAsieR aAyiy kw pni piwic@ kiwkyAyi. 15Ey avL@ ew eek sHpzicEA avL@ew pni mARi. aEA av q}uEH aven Uxic@. 16 a eevErM jn opAw Eper aveR smIpM ekAuv. av

14

927erlAM tM bADicvrAyi. Eyvi eR vcnLilUew t aver viu EpAyi. ErAgM bADic@ v qlAveryM av suKewi. 17eyzAvAck eR Q vAk niREvAnANvni ecyHttH. av new ErAgeL vhic@. n ew EvdnkeL av mki.eyzAvH 53+4

mAyi 8:17-9:12

Eyvien agmi(lUeA. 9+57-62)

qlAvM tni uM wiyiri tAyi Ey ku. atinA Ey teR ayAyikELAwH mRukryiElH EpAkA jH{Apic@. 19aEA o zAOi Ey vien smIpic@ pRu, ErA aH qviewEAyAluM {A aey ag miM. 20Ey ayAELAw pRu, Ru A pAA mALL@H. pik wH. qA mxYpunH tl cA yHA oriwvumil. 21 EyvieR zixYArielAv pR u, kAEv {A EpAyi dYM q eR aeR zvM mRvu ece qiH aey piwrAM. 22 qA Ey avEnAw pRu, q e agmik. mricv tL@ew mri cver sMsHkrie. Ey ekAwAien twy(meA. 4+35-41; lUeA. 8+22-25)

18

{eL vri nieA}iic A Q piiiElH ayENEm. 32 Ey avErAw pRu, EpA. t Q mxYer viH pii Evzic@. piM mlmnukLi ni HcAwi twAkiel evi mic .33pie EmyHciv ByH oAwiEAyi. av ngriecH t bADic L@kH sMBvictH q l A M pRu. 34ngrvAsikLAek Ey vien kANAeni. aven kEA av avEnAwH #AmM viuEpAkA aEpic@. tLvAtErAgiey Ey suKew(meA. 2+1-12; lUeA. 5+17-26)

9

o viyi kyRiy Eyvien zi xYA agmic @ .24vi tIrM vi EA o ekAwAH uvIzi. tirmAl k viey mwi. pE Ey RukyA yi. 25zixYA Eyvien Ni. av pRu, kAEv, {eL ri , { mu. 26Ey mRupwi pR u, qinA ni EpwitH? ni vizVAsM RvANH. anrM Ey q}uEuniH kAiEnAwM tirmAl kELAwM awA klic@. kAu nilc@. kw vLer zAmAyi mARi. 27 av atHButeu pRu, qeA mxYnANiEhM? kAuM kwluM Eh e asri! Ey teL o}i(meA. 5+1-20; lUeA. 8+26-39)

23

Ey viyi kyRi mRukryilu teR sVM ngriEl EpAyi. 2 tLvAtM bADic orAeL cil aveR mi ekAuv. ayA o kiw yi kiwkyAyi. avew Rc vizVAse Ey mnilAi. av ErAgiEyAw pRu, yvAEv, sEAx vAnAyirik. nieR pAp epARu eu. 3 zAOimAri cil Eku. av prsHprM pRu, yA eedveEA el sMsAri. eedvEdAxmEl tH. 4 avew iliriH EyvinRiyAM. atinAlv pRu, qinANH ni Lien dxickArYLAElAcitH? 5 nieR pAp epARueiri q pRyEtA, q}uEH nw q pRyEtA qL@M? 6 mxYpunH mi yi pAp epARuA aDikArm eH {A ni etLiyic@ trAM. qiH Ey ErAgiEyAwH pRu, q}u EH nieR kiwymAyi vIiEl EpA . 7 ayA q}uEH vIiEl EpAyi. 8 kvri ByM niRu. eny mxYH kArm zi nkiy tinH av eedve sHtic@. Ey mAyiey tirew(meA. 2+13-17; lUeA. 5+27-32)

Ey twAkieR mRukryi gdEr new nAieli. aview ruEp Ey vien smIpic@. aver t bADi ci. av zvlRkiwyilANH vsicitH. av vLer apkwkA rikL@mAyi. atinA klRyew awwi M v}i EpAkA k }iiil. 29av Eyvien smIpi c@ nilviLic@, eedvpuA, nin { eLeAeA EvtH? {eL kA lmAMmE EBdYM ecAnAENA nI vi ritH? 30avew alM akelyAyi o vliy piM EmyAyi. 31 t EyviEnAw yAcic @ , nI

28

Ey aviwM viu EpAkyAyi EA mAyi qEp eL ku. mAyi Aew kArYAlyiliri kyAyi. Ey avEnAw pRu, qe agmi. aEA mAyi q}uEH Eyvien piw. 10Ey mAyiyew vIi BNM k}ikyA yi. aEnkM AM mu dxic AM EyviEnAwM zixYAErAw emAmiH BNM k}[email protected] av ErAewAiH hArM k}itH tA M prIzA ku. av EyvieR zixYAErAw EcAdic@, qA niL@ ew Q irivukAewyM mu pApikL@ewyM ewyiAhArM k}i tH? 12 prIzA pRytH EyEku. av prIzAErAw pRu, ErAgYmv H eevdYen vzYmil. ErAgikANH

9

mAyi 9:13-10:113

928vien prihsic@. 25L@keL puRi Riy EzxM Ey iyew mRiyi kyRi. av epiyew krM #hic@. wte av q}uEkyM ec yHt. 26Q vA EdzmAek vYApi c@. wt Eper suKew Ey aviwM viuEpAkEv ru a A avenagmic@. av Re pR u, dAvIdpuA, {ELAw kNkA ENEm, 28Ey akE kyRiyEA aM ewyRi. Ey avErAw EcA dic@, ni kA}Hc tiric@trA qni k}iyemH ni vizVsi EvA? av mRupwi pRu, aEt kAEv, { vizVsi. 29 aEA Ey avew kkLi etA@ekAu pRu, ni kA}Hc trA qni k}iyem ni vizV si. aen sMBvie. 30 aEA avew kA}Hc zi vIu kii. Ey av zmAy mRiyi@ nki. av pRu, tAErAwM pRy tH. 31pE av puREpAyi Eyvi eniy Q vA EdzmAek pri. 32 ruEp EpAkAenAuEA cil meArAeL EyvieR aw ekA uvi. tM bADicitinA ayA miAnAmAyiil. 33Ey ayALiniM te Riviu. a EA ayA sMsAriAnAyi. L@ k aMviu ekAu pRu, en y sMBveLAM { yi AEy li oriluM kiil. 34 qA prIz pRu, tL@ew EntAvu ekAw zi ekAANvni [email protected]

eevdYen vzYmtH. {A niELA w cil kArY pRyAM. atieR a M EpAyi pWi. qni yAgM k}iE . {A mxYew wyi dy kAMi * nlver NiAnl {A v tH, pApikeL NiAnANH {A v tH. Ey mu eyderEAelyl(meA. 2+18-22; lUeA. 5+33-39)

aEA EyAhAeR zixYA Ey vinwei. av EyviEnAw EcAdic@, {L@M prIzAM plEA}uM pvsiARuH. pE nieR zixYA qApvsiAtH? 15 Ey mRupwipRu, vivAhEvL yi mNvAL ewyEA aveR ukA d+KiARil. pE mNvAL avew mYi ni kew sm yM vM. aEA suX d+KiM. smyM av pvsiM. 16orA p}yvOiel dVArmwyHA putiy vOiniM o kxNM kIRieyw ARil. aTvA ayALen ecyHtA iEc NikIRukyM dVArM vlutA vukyM ec@M. 17aEpAel putiy vIH M p}y vIusikLi o}ic @ evARil . qekAeA siepAi vIu puREeA}uk yM vIusi kIRiEAkkyM ec @M. qA putiy vIH putiy si kLielA}iARuH . aEA vIuM siyM nAyiriM. mric epiey jIvii, ErAgiNiey suKew(meA. 5+21-43; lUeA. 8+40-56)

14

Ey etlAM pRuekAiriEv eydiyiel o BrNAr aven smIpic@. av Eyvi mi nmi ciH avEnAw pRu, qeR mk alMmH mric@. pE au vH av L@ew Em eekevcA av vIuM jIviM. 19 Ey q}uEH ayAL@ew ewEAyi. aveR zixYAM aven piw. 20 pu vxmAyi r Avm o OIyAyi. av EyvieR piAeleyi aveR vsHieR kI}HBAgM sHpzic@. 21avRiyAmAyi , qniveR vsHi etAwAnA yA qeR ErAgM suKewM. 22 Ey tiriH aveL EnAi. av pRu, alEyA iye OIEy ni eR vizVAsM nie suKewiyiri . sEAxik. w OI q }uEu ni. aEA av suKeu. 23 Ey BrNArEnAewAH ayAL@ew vIieli. aview zvsMsHkArAH pAwver ku. cil i mricti kryAyi. 24Ey pRu, mARi ni, Q epi mriciil. av Ruk mAmANH. qA L@k Eyqni...dy kAMi rNi EhAEz. 6+6.

18

jnELAwH ak EtA Ey qlA ngrLilUewyM, #Am LilUewyM, eedvrAjYeiy su viEzxM criikyM ecyHt. qlA viDilu avztkL@M ErAgL@M a v EBdmAkyM ecyHt. 36 EyvinH jne kEA av ErAwH akEtAi. kArNM, av vYA lrAyM nihAyrAyM kANeu. w ynilA ipeEAel anAT rAyi av. 37 Ey zixYAErAw pRu,viLvH DArALM H. qA viLevwvrA ke RvuM. 38viLvH eedvinvkAz etANH. wt pNiAer aycH viL evwi shAyiA avEnAw A ik.35

H Ey aeAstlAer sMgiA viw(meA. 3+13-19; 6+7-13; lUeA. 6+12-16; 9+1-6)

10

Ey teR p*u zixYAeryM viLic@ i. aAA Em

929luM, aver o}iEcAwiiAm zi av av nki. qlAviD ErAg L@M EBdmAA av av zi nki. 2 p*u aeAsHtlA vrA yi. ziEmAen pEAsH, aveR sEhAdr ae*yAsH, esebdiyew pu yAEAbH, aveR sEhAdr EyAhA 3PilieAsH, beAelA mAyi, EtAmAsH, irivukArnAy m Ayi, aPAyew pu yAEAbH, tAyi; 4 qrivukArnAy ziEmA, Ey vien oieAw ydA QsHkErYAA. 5 Ey Q pH aeAsHtlAM cil rvuk nki. qiH aver sVrAjYieR suviEzxM crii A ayc@. Ey pRu, jAtikeL smIpitH. zmrYAA tAmsi #A mLiluM EpAktH. 6qA yi AEy kAew nxHwe wkL@ew aw ecl@vi. 7ecl @ EA ni Q sEzM avAyi sMgik, sV rAjYM vrARAyi. 8 ErAgikeL sQKYew k, mricver jIviik. xHWErAgi keL suKewk. mxYriniM t eL o}iik. {A niti k}ivuk sQjnYmAyi t. atinA ni L@keL sQjnYmAyi shAyi k. 9sVEmA eviEyA ecEA y nANy ni qwtH. 10o s iyM qwtH. DrivOvuM ec @M mAM qwk. Qvwi qwAti rik. EvlAr teR vzY niREvewvA EyAgYnElA. 11 ni o ngriElA, #AmiElA EvziEA EyAgYnAeyArAeL k ei niLviwM viuEpAM ver a yAL@ew vIi tAmsik. 12etiluM vIi EvziEA ni smA DAnM q pRyk. 13 vIukA ni eL sVAgtM ecyHtA niL@ew smADA ninH av EyAgYrANH. niLAzMsi c smADAnM avAke. mRicH av nieL sVAgtM ecyHtieli smADA ninH avrhrl. zMsic tiri ekeywk. 14o vIEwA, #AmEmA te nieL sVIkriAEnA viAEnA mwi cA aviwM viuEpAvuk. niL@ew kA li piy avew epAwi tiLyk. 15 {A niELAw stYmAyi pRyAM. vi DidivsM ngrieR av esA EdAMegAEmAryew avEyA kxHw mAyiriM. Ey mRiyi@ n(meA. 13+9-13; lUeA. 21+12-17)

mAyi 10:2-32

vA}ikL@ewyM rAjAAewyM mi ni niEi vEAM. qe tiyANH niELAwvri ec@tH. a view avErAwM jAtikELAwM ni q eipRyM. 19piwiewEA qH qen pRyemEAH d+KiE. ni pREytH qeH niH n kewM. 20aEA niLAyiriil sM sAritH. niL@ew pitAvieR AvAyiriM niLilUew sMsAri tH. 21 sEhAdrA sEhAdrAetier tiriykyM aver ekAlA ekAwk yM ec@M. pitAA sVM me tier tiriykyM aver ekAlA ekAw kyM ec@M. m anmAe tier tiriH aver ekAlA ekAwM. 22 ni qeR zixYArAytinA q lAvM nieL evRuM. qA aYM ver Rc@ niv riewM. 23 o ngri EmAzmAyi av pIfi icA aw ngriEl EpAk. {A niELAw stYM pRy. mxY pu vIuM vti mH yi A Eyliel qlA ngrLilUewyM ni EpAyiuAvil. 24 o zixYM teR vienA miwnl. o B]tYM teR yjmAnen A miwnl. 25vienEAel yA zixYt]pti awyAM. B]tY yjmAn H enEAelyM. wMbnATen ebeye/ bU q Epri viLiewevi mMgeL atiluM nIcmAyi viLi ewM. eedveyANH mxYeryl ByeEwtH(lUeA. 12+2-7)

ik! {A nieL ayyH . ecAyHiwyiel ecriyAw keLEAelyANH ni. atinA ni pAukeLEAel viEvkzAlikLA yirik. qA AvukeLEAel ni xHLmAyiriENM. 17L@keL sUi k. av nieL piwicH viDiEcAM. av tL@ew eydikLi vcH ni cAywi nkiEyAM. 18nAw

16

atinA aver ByeEwtil. mR c@eveetlAM puRvM. rhsY emlAM prsYmAM. 27{AnietlAM rhsY mAyi niELAw pRy. etlAM evLi ci ni pRyNM. {Aniv ni ELAw mAmA pRiutH. qA niLietlAM sVtmAyi jnELAw pRyNM. 28mxYer ByAtirik. av H zrIremAEm ekAlAnAvU. A vien ekAlAnAvil. zrIreyM A vienyM mriiA k}iy eedve mAM ni Byewk. zrIreyM AvienyM nrkiElyA av k}iyM. 29ru ecRiy pikeL vitH o ciliAzinANH. qA niL@ew pitAvvdiAet o pi EpAluM cAkAnAvil. 30niL@ew tlyi q mwikL@ever eedvinRiyAM. 31a tinA ByE. aEnk pikELA EyAgYrANH ni. niL@ew vizVAsei(lUeA. 12+8-9)

26

muvew mi niH orA av qi vizVsiev pRA ayA qniv qH {A pRyM.

32

mAyi 10:33-11:19

930Ey mRupwi pRu, EyAhAeR ywH mwiecH ni kAM EkmAy kArY pRyk. 5a kA}Hc lBic@; tLvAtM piwiep v nwARAyi; xHWErAgik suKM Api; bDir EkARAyi; mri cv yie}uE; suviEzxM pAveviwyi sMgiew; 6 qe sVIkriti twmilA v ag]hIt. 7 EyAhAeR zixYA EpAkEv, Ey mAL@kELAw EyAhAeni pRyA wi. Ey pRu, mmiyiEl nieL kANAnA EpAytH? {A N kAiluly kANAEnA? al ! 8 yTAi nieL kANAnA EpAytH ? nl vOLNi orAeL EyA? al! nl vOLNiv rAj ekAArLi lA tAmsM. 9pie q kANAnA ni EpAytH? o vA cken? aet {A niELAw pRy, EyAhA o vAcknilumpriyA yi. 10tiev}ui EyAhAeni enyAeN}utiyiritH+ tA {A (eedvM) qeR dtenni nmE ayyHM. av nin mA emAM. mlAKi 3+1 11 {A niELAwH stYmAyi pRyAM, sHnApkEyAhA qAlvuM jIvici verA ExHWnANH. qA sV rAjYiel vuM ecRiyv EpAluM EyAhAenA ExHWnANH. 12EyAh AeR kAlM mt ver sVrAjYM atizmAyi mEAu EpAkyAyi . atiEl EvziA L@k tiyRi. 13EyAhAeR vrvuver q lA vAckM EmAezyew nYAymA NvuM eedvrAjYeiyM vcic@. av nwAniri kArY vci [email protected] vAckM pR ni sVIkrievi EyAh A lIyAvAeN ni vizVsi k. lIyAvH vrAnirievH a v vciciuH. 15kAv Eke! 16 e tlmRAer {AeniEnA wpmiNM? averienEAelyANH? eyAA cikeLEAel yANH. o sMGM ik mE sMGAer viLi, 17 { niAyi }lUti, pE ni n]M evcil; { d+KgAnM pAwi, pE ni d+KmAyil 18 L@k aEpAelyAeN {Aen i pRy? qeA EyAhA v. av muverEAel tiil, vIu wic@mil. av pRu, av entM bADic i uH . 19mxYpu vtH muverEAel tiM vIu wic@M ekAANH. aEA L@k pR y, aven EnA! av vLer ti . DArALM wi. AewyM mu pApikL@ewyM sH E nhit. pE jH{AnM sADUkriewtH atieR v]ik ekAANH.4

{AnitH sVnAy qeR pitAvi eR miluM pRyM. 33qA qi vizVAsmielH jnmYi pRy v qnivkAzevnel {AM pRyM. sVnAy qeR pitAvi eR mi EpAluM. H Eyvien agmitH zn ekAuvEAM(lUeA. 12+51-53; 14+26-27)

{A miyi smADAnM eekvriA nA viriet ni kttH. {A vtH atinl. vA qiAnA NH {A viritH. 35-36en sMB viiAnA {A vtH+ orAL@ew vIiluv teyAyiriM ayAL@ew zu. mk aentirAM. mk ayHetirAM mmk aAyi yyHetiM M. mIK 7+6 qeA sVM aenyM a eyyM sHEnhiv qeR zixYnA kA EyAgYnl. qeA sVM mken EyA mkeLEyA sHEnhiv qeR zixYnAkA EyAgYnl. 38qe agmi EA lie ri mA mwivM qeR zixYnAkA EyAgY nl. 39qeALDikM sVM jIvite sHEnhivnH yTA jIvitM nxHw mAM. qniEvi sVM jIvitM Ep ivnH yTA jIvitM keA nAM. nieL eekeA_ver eedvM a#hiM(meA. 9+41)37

34

nieL sVIkriv qeyM sVIkrikyANH. qe sVIkri v qe aycvenymANH sVIkri tH. 41vAcken sVIkrivnH vAckeR tiPlM lBiM. o mxY eR neyti ayAeL sVIkri vnH nl v tiPlM kiuM. 42o ecRiyven aveneR zixYnAyti eR Epri eriluM shAyicA ayAH stYmAyM sAnM kiuM. qeR zixYnH oEkA evM mAEm ekAwiu_eviluM tiPlM ayA kiuM. H EyvuM snApkEyAhAM(lUeA. 7+18-35)

40

11

Ey teR pu zixYAM niEzM nki}iu. anrM a v glIlyiel ngrLi pEdziA M sMgiAmAyi EpAyi. 2 sHnApkEyAhA kArAg]hilA yi. isHtvieR v]ikeLi EyAhA Eki. atinAlyA t eR cilzixYAer isHtvinwE yc@. 3EyAhAeR zixYA Eyvi EnAw EcAdic@, vem EyAhA pRv teyAENA nI, aEtA { EveRArAeL EnAENEmA?

931avizVAsikeL zAsi(lUeA. 10+13-15)20

mAyi 11:20-12:17

piIwH Ey teR mi vIrYv]i kL@M nwiy ngreL vimzic@. kA rNM, ngrLiel nivAsik mAn sArewkEyA pApM ec@tu ni kEyA ecyHtil. 21Ey pRu, EkA rsIEn, ni kxHwM. EbHsyiEd ni kxHwM. {A niLi aDikM vIrYv]ikL@M ecyHt. Et vIrYv] ik EsAriluM sIEdAniluM vi ciei aAukA pE te mAn sArewmAyi. av rH Drik yM cArM Edh pUkyM ecyHtH t L@ew pApLi pApiEcen. 22q A {A niELAw pRy, aY viDi divsM niL@ew iti EsArien AL@M sIEdAenAL@M ashYmAyiriM. 23 kPEm ni sViEly ewEmA? l! ni mrN}iyi EleRiyewM. {A nii pl vIrY v]ikL@M vic@. aEt vIrYv] ik {A esAEdAmi vici evi aAukA pApM ec@ tvsAniikyM ngrM M nil nikyM ecyHEten. 24qA {A niELAw pRy, nYAyviDi divsM niL@ew iti esAEdAmienA kxHw krmAyiriM. vimM avdi(lUeA. 10+21-22)

tinAlv DAnY pRic@tiA w i. 2 prIz aku. av EyviEnA wpRu, EnA, zb divsM ey dnYAy mANM viltEl nieR zixYA ec@tH? 3 Ey avErAw pRu, tniM t EAewAmvM vizEA dAvIdH ecyHttH ni vAyiciiEl? 4 dAvIdH eedvAlyi Evzic@. avM av eR AM v}ipAwi aM qw t i. zbien sMbic nYAy mANM lMGi. aM nYAymAN vimAyi. puErAhit mAEm a tiA avAdmAyiU. 5q lA zbdivsvuM eedvAlyiel puErAhit zbieR nYAymANM lMGitH EmAezyew nYAymAN i vAyiciuElA. qA puErAhi t a ec@ti etil. 6 {A ni ELAw pRy, eedvAlyeA m hAy ciltH viewyH. 7tiev}u i pRy, m]gyAgeA jn L@ew wyi dy kAMi. Q vA kL@ew aemeH aRiiei nirprADikeL ni viDiil. 8mxY pu zb divsieR kA vAN.H orAL@ew tL eek Ey suKew(meA. 3+1-6; lUeA. 6+6-11)

aEA Ey pRu, sVi eRyM miyewyM kAvAy qeR pitAEv {A nin ni pRy. viEvk zAlikLiniM vijH{AnikLi niM etlAM mRc@piwicti {A nie vA}H. qA ekAc@i keLEAelyv nIy kAieAw tH. 26aEt pitAEv, nieR cHCEpA el kArYM nwi. 27 qni qlA vsHtL@M qeR pi tAvu t. puen pitAvi mAEm aRiy. mAM aRikyil. pitAvien pu mAEm aRiy. mAM aRikyi l. pu pRyA #hiv ev LiewtiEvi tirew v H mAM pitAvien aRiyAnAM. 28 INitM BArM mvM qeR ywvrik. {A ni vimM t rAM . 29qeR EjAli sVIkrikyM qi ni pWikyM ec@k. {A sQmY M vinItXdymAN.H niL@ew A vi ni zAikeM. 30{A ni Ezi EjAli qL@mANH. {A t BArM lGuvumANH. cil eydA Eyvien vimzi(meA. 2+23-28; lUeA. 6+1-5)

25

Ey aviwM viu avew eyd iyiElEpAyi. 10aview o eek tL orAL@Ayi. EyvieleiluM etu kANA kAnivM aviewy Ayi. av EyviEnAw EcAdic@, zb divsM ErAgzAi v zriyAENA? 11 Ey mRupwi pRu, niL@ew aDI ntyilu k AwH zb divsM }iyi vINA niLtien }iyi niM puRewM. 12tIcyAyM o m xY wienA DAnmANH. ati nA zbdivsM n ec@vA EmA ezyew nYAymANM avdi. 13 anrM Ey eek tLvEnAw pRu, nieR eek okANe. ayA teR eek EyvieR Ener nIi. aEAe mEeekEpAel eek vIuM ErAgYM Apic@. 14qA aviwM viuEpAy prIz Eyvien ekAlA ElAcic@. EyvANH eedvM tire w dAs 15 prIz ec@etAeNH Eyvi nRiyAmAyi. atinAlv aviwM vi u. aEnkM Ep aven piwkyM ErAgikLAyver av suKew kyM ecyHt. 16qA tA rAeNH mAErAwM pRyetv tAI ec yHt. 17eyzAvAckeR vAk ni REvAnANv etlAM ecyHttH. eyz AvH pRu,

9

12

aEtsmyM o zb divsM Ey DAnYvylukLilUew nwkyA yi. aveR zixYAM ewyA yi. av vizAyi. a

mAyi 12:18-4218

932vAkLilUew eedve niiv 32 m kiukyil. mxYpuentirAyi sMsArivnH mA@ kiiey vrAM. qA priAAvientirAyi sMsA riv epARuewil. avnH Q ElAkiluM vrAniri ElAkiluM mAil. niL@ew awyAL(lUeA. 6+43-45)

tA qeR dAs; {Anven tir ewiri, {Anven sHEnhi , avni {A sxHwmANH; q eR Avien {Anvni vsii M. jAtikiwyi qeR EnrAy vi Di av KYApiM. 19 av tikEyA bhLmAk EyA ecil; etvukLi M aveR zbHdM Ekkymil. 20 vL {AN av owiyil; qriutIrARAy kAzM av aN yHkyil, nItiey vijyieliM ver avni wM. 21 rAxH\ avew tYAz avni vyHM. eyzAvH 42+1-4 EyvieR zi eedviniH(meA. 3+20-30; lUeA. 11+14-23; 12+10)

aEA cil EcH orAeL Eyvi eRyw ekAuv. o tM bADi ctinA ayA aM QmmAyi . Ey ayAeL suKewi kA}Hc yM sMsArEzxiyM tiric@ nki. 23q lAvM atH-teu. av pRu, Q mxYnAyiriM eedvM newyiwyi El ayyHemH vAgHdAnM ecyHt dAvIdieR pu. 24 L@kLien pRtH prIz Eku. prIz pRu, ebeye/bUlieR s hAyEAewyANiv teL o}ii t.H tL@ew EntAvANH ebeye/ bU. 25 prIz ciietAeNH Ey vinRiyAmAyi. atinA Ey av ErAw pRu, a+Cim rAjY vuM nziM. viBjie pNM nilni il. viBjie wMbiM nilni il. 26sAA sAAen o}iicA sAA tnietirAyiH viBjie wM. aveR rAjYi wrA k}iyk ymil. 27teL o}iiEA {A sAAeR zi pEyAgievH ni pRy. a zriyAeNi, niL@ew A teL o}iitH ew ziyAlANH? atinA ni etiey niL@ew L@k te etLiyi. 28qA teL o}ii A {A eedvieR AvieR ziyANH pEyAgitH. tinM eedvrAjYM niAyi niL@ewEm v k}iu qANH. 29 knAy orAL@ew vIi kwH a yAL@ew sADn EmAxHwiAnA#hi v dYM vIuwmey biNM. qA zeR vIwH av ekAywi A k}iyM. 30 qEAewAmilAv qnieti rA; qEAewAM EzKriAv {A EzKric citRikyM ec@. 31 atinA {A niELAw pRy, L@k ec@ qlA pApM av epARuewAM. av pRy qlA dxic vAkM av mi ewAM. qA priAAvientirAyi

22

nlPlM EvNemi v]M nltA yiriNM. niL@ew mrM nlteli atien nAi qwNM. o v]M aRiyewtH aA Pli eR awiAnilANH . 34pAukEL, dxHwAEr, qen ni n sMsA riAnAM? XdyilutANElA vAyH sMsAritH. 35nlvnAy ov ayA L@ew Xdyi n sUi. atinA lvnH sVM Xdyini v n lkArY sMsAriAnA. qA dxHwnAy oveR mni dxHwt niR y. atinA ayA sMsAritH ayAL@ew XdyiniM v dxic kArYLAvuM. 36{A niELAw pRy, t pRy niArmAy oAErA vA iM jn viDidivsi kN pREyivM. aYviDi divsmANi en Evivrik. 37ni pR vAk LsricAvuM nieL viDik. ni L@ew cil vAk nieL nItIkriM. qA EvER cilvAkH ni M viDiewkyM ec@M. eydA awyALM EcAdi(meA. 8+11-12; lUeA. 11+29-32)

33

aEA prIzA cilM zAOi mAM EyviEnAw pRu, ErA, orw yALmAyi aH o vIrYv]i ec@ tH { kANNM. 39 Ey mRupwi pRu, dxHwM pApi kL@mAyvrANH awyALmAyi vIrYv]i vzYewk. qA avAyi o vIrYv]iyM nkewkyil. EyA nAvAck sMBvic atH-tmANH k awyALM.40m rAiyM m pkluM EyA nA o vliy mInieR vyi kiw aEpAel mxYpu mpkluM m rAiyM miyew XdyieR i riM. 41viDidivsM nIenEvyiluv niELAewAM q}uEuniH ni vALikLAeN etLiyiM. qekAe A EyAnA avErAw sMgicEA av atpic@. {A niELAwpR y, {A EyAneyA mhAnANH. 42 aYviDiyi etieR RANi e niL@ew tlmRAErAewAM qNI uniH av etu piyiri q etLiyiM. qekAeA, rAjH{i vLer vLer akelniM zElA EmAeR vijH{AndmAy buiypEd zM EkA v. {A niELAw pR y, {A zElAEmAenAL@M vliy vnANH.

38

933Q tlmRA pApik(lUeA. 11+24-26)43

mAyi 12:43-13:22pEdziA kTkeLi pEyAgi(meA. 4+10-12; lUeA. 8+9-10)

orALiniM puR v aA AvH vimiAenAriwM Etwi mmiyi lUew sri. qAlv oriwvuM keiyil. 44 atinA aAAvH pRy, {A viuEpA vIiEl te tiri c@EpA. aAAvH ayALiEl mwivEA ayAL@ew zrIrM nYmA yiritAyi kA. vIwH awic@ vAri v]iyAiyiri. 45aAA vH puREpAyi teA dxic mH }u aAAL@mAyi mwivH av erlAMwi ayALi tAmsi. aEtA ew ayA pUvADikM vxLnAyi. dxi c Q tlmRAew av te yANH. aveR zixYA aveR wMbA(meA. 3+31-35; lUeA. 8+19-21)

Ey jneL pWiiev aveR mAtAvuM sEhAdrL@M puR ni Ayi. avH avEnAw sMsA riNmAyi. 47orA EyviEnAw pRu, nieR ayM sEhAdrAM niEAw sMsAriAnAyi evLiyi kA ni. 48 Ey avEnAw mRupwipRu, rA eNeR a? rAeNeR sEhAdr A? 49 piIwH Ey teR zixYAer i Ru, EnA, vrANH qeR ayM qeR sEhAdrAM. 50qeR yTA sEhAdrM sEhAdriyM ayM sV nAy qeR pitAvieR xHwM ec @vrANH. vi vity kT H(meA. 4+1-9; lUeA. 8+4-8)

46

zixYA Eyvien smIpicH EcA dic@, L@keL pEdziA aei nA kTkL@pEyAgitH? 11Ey m Rupwi pRu, sVrAjYeiy rhsY aRiyA avkAzM ni mAEm avdic@kiiyiuZ. mAM Q rhsYLRiyA k}iykyi l. 12cil v wt nkewM. avnH vzYmtilDikM lBiEcAM. qA lAvnH ti Rc@ wi nxHwmAM. 13aver pEdziA {A kTkL@pEyAgiA kArNM tANH. a v EnAeiluM kAil. Ek eiluM mnilAil. 14atinAlv ew kArYi eyzAvieR vcnM niREviyiri+ ni ikyM EkkyM ec @M qAluM mnilAil. ni EnA kyM kAkyM ec@M. qiluM k tH mnilAil. 15 vew Xdy kWinLANH, av H ecviyeiluM iil, s tYM kANAnv visti. av t L@ew kk ekAH kANAtirik yM sVM ecviekAH EkAtirik yM sVmnS ekAH aRiyAtirik yM ec@tH qeRywEl tiriH {A ciki/iNemH vzYewAti riAnANH. eyzAvH 6+9-10 qA ni ag]hItrANH. ni niL@ew kk ekAH kA mnilA. niL@ew ecviekAH EkvyM mnilA. 17{A ni ELAwH stYM pRy. aEnkM vAc kM nlvrAy L@kL@M niLiEA kA kANAnA#hic@. qAlvrtH kil. aEnkM vAckM nlvM ni LiEA EktH EkAM # hic@ qAlvrtH Ekil. vikL@ew kT vizdIkri(meA. 4+13-20; lUeA. 8+11-15)16

10

13

divsMte Ey vIwi puR iRi kwElAri.2 qlAvM aveR uM ni. atinAlv o viyi kyRi . melAvM tIr te ni. 3 aEA av aver plM pEdziA pl kTkL@M pEyA gic@. Ey pRu, o k]xiAr vi vityHAniRi. 4vityHEv cil vik v}iyi vI. pik v av ekAii. 5 cil vik pAR yi vI. aview ecLiyilAyi. viH vLer EvgM vL. qeA m i }milAyi. 6pE sUrYy EA ecwik kriu, }i EvkLilAtitinA ecwik kri u. 7mu cil vik m_kiw yi vI. mecwik vLH viien vLtiniM twu. 8mu cilvikLAke nl milANH vINtH. vivL DAnYmAyi. cil ec wik Rumwu kUwt viLu. cilv aRupM mu cilv mM EmniviLvu Ayi. 9kAv Eke.

atinA kxkeR kTyew a M niLiEA ik.19v}iyi vI N vik qANH? rAjYeiy pEdz EkkyM mnilAAti rikyM ec@verEAelyANH vik. ayAL@ew mni vitcv dxHw v qwekAuEpAM. 20pAR @RvIN vikeLANH? vcnM Ek mAyi te sEAxpUvM sVIk rivrANtH. 21qA vcnM teR jIviti }i EvErAwAnv a vdiil. Rc@kAlE mAM v cnM nilniM. vcnM nimiM Ekz EmA pIFEyA AEA av vizVA sM eekevwiy. 22m_kiwyi vIN vikLAke, vcnM EkkyM vcne jIvitd+K ekAuM Dnd rekAuM mwivL PlmAkA a

18

mAyi 13:23-54

934L@kLANH kLk. 39pizAcANH kLk vitctH. viLevwH ElAkAvsAnMkAl mANH. eedvieR dtArANH viLevw@kA 40 kLkeL pRic@ kic@kLu. ElA kAvsAnkAlM ateyAvuM sMB vik. 41mxYpu teR dtAer ayyHM. av pApikeLyM pizAci eR ayAyikeLyM omiM. dtA aver eedvrAjYniM puRewM. 42 dtA pApikeL tIylkLiEl vli ecRiyM. aview av nilviLikyM EvdnekAH plH e{rikyM ec@M. 43 aEA nItimAA sUrYenEAel ti LuM. av tL@ew pitAvieR rAjY eM. kAv Eke. niDiyewyM mieRyM kT pAwH oLiic@evc niDiEpAel yANH sVrAjYM. ayA a ke A wyAyi. ayA sEAxic@. a vIuM meAriw }iciu. ayA mwiEAyi. pAwM vAA tni etlAM viu. 45 nl mk aEnVxi kcvw ArenEAelymANH sVrAjYM. 46o divsM ayA sviEzxmAy mlYm o nl m kei. ayA EpAyi qlAM viH m vAA v.44

vdiAvrANH. atinAlveR jIvit ivcninH o sAYtymil. 23q A nl mi vIN vik Ek vcnM mnilAvrANH. av vLH cilEA RuM aRupM mM mwu viLvuAM. EgAtieRyM kLkL@ewyM kT aEA Ey aver pWiiA m eA kT pRu. av pRu, teR pAw nl vi vitcvenEAelyA NH sVrAjYM. 25 rAiyi, qlAvM RukyAyi. ayAL@ew zu v EgAtiniwyi kLk nH kwkL u. 26piIwH EgAtuecwik vLH DAnYlkL@Ayi. aEt smyM kLkL@M vLi. 27aEA kxkeR dAs A vpRu, au nl viEl vitc t H ? pie qviwANH kLk vtH? 28 ayA mRupwi pRu, o zuvA NH kLk ntH. B]tYA EcAdic@, { EpAyi kL k nIM ecNEmA? 29 ayA pRu, Ev, qeA ni kLpRiEA EgAtuM pRiA niwyH. 30EgAtuM kLyM oic@ vLr e. viLevw@ smymAEA {A dAsAErAw pRyM+ dYM kL pRic@i kik. qiH EgAtu ekAyHt ekA vH qeR pAyM niRyHk.24

wt kTk(meA. 4+30-34; lUeA. 13+18-21)

piIwH av avErAw meAkT pRu, sVrAjYM o kwmNi EpA elyANH. orA teR pAw kwvi vitc@. 32qlA vikLiluM evcH atH ecRutANH. pE vi vLEA EtAiel vuM vliy ecwikLielA AyiIM atH. aetA mrmAyiI . pik atieR zAKkLi w evkyM ec@. 33 piIwH meA kTwi pRu, sV rAjYM mAvum}uv puLiyHM ver o OI vliy pAilu mAvi }c@ Ec puLimAvH EpAelyANH. 34 kTkLAyi Nv averAewlAM p RtH. qEA}uM av kTkLilUew av er pWiic@. 35vAck pRtH te yAyi atH+ {A kTkLilUew sMsAriM; ElAkA rMBM mt rhsYmAieveiv {A pRyM. sInM 78+2 vixmM piwic o kT vizdIkri 36 anrM Ey averviH o vIiEl kyRi. zixYA aven smIpic@ pRu, vyli vitc kLkL@ew kT { vizdIkric@ tAluM. 37 Ey mRupwi pRu, pAw nl vi vitcv mxYpunANH. 38pAwM Q ElAkvuM nl vikLAke eedvrA jYiel eedvieR mL@M. dxHweR

31

mIpiwvlyew kT kwliEleRiy vlEpAelyM wiyANH sVrAjYM. ati qlA viD ilum m/Y wi. 48vl niR EA mv kryiEl vlic@. av niliH qlA nl mIM kLi lAi. cImI av vliecRiu. 49 ElAkAvsAnvuM aen teyA sMBvik. dtA vH dxHwer nIti mAAriniM EvtiriM. 50dtA d xHwer tIcULyiEleRiyM. aviewiw H av nilviLikyM EvdnekAH pl@ e{rikyM ec@M. 51 aEA Ey zixYAErAw EcAdi c@, etlAM ni mnilAiyiri EA? zixYA pRu, v, mnilA H yi. 52 anrM Ey zixYAErAw pRu, atinA sVrAjYei pWi oAErA zAOiyM oAErA vIuwmeyEA elyANH. aveR vIi p}yM puti ymAy opAw sADn EzKri ei. ayA av puR ekAu v. Ey jEdzE EpA47

(meA. 6+1-6; lUeA. 4+16-30)

aEA Ey kTkL@pEyAgic@ p EdzitH m}umiic@ aviwM viu EpA yi. 54av tA vLv #AmiEl EpAyi. av avew eydi yi L@keL pEdzic@. aEkH av atH-teu. L@k EcAdic@, Q m

53

935xYnH yM atH-tvik k}ivH qviw kii? 55v evRuM mryAzAriyew pu. mRiy aveR a. sEhAdrA yAEAbuM EyAes yM ziEmAM ydAyM. 56aveR sEhA drimArAke view nEAewAmH. pi e qviwANH avnietAe ecA jH{AnvuM k}ivuM kiiytH? 57av aven aMgIkricil. qA Ey avErAw pRu, vA cken muvrMgIkri. vAck aveR sVM jngriluM sVM wMbiluM aMgIkriewil. 58a v Eyvi vizVsicil. atinAl v aview aDikM vIrYv]ik ec yHtil. ehErAdAvH Eyvieni Ek(meA. 6+14-29; lUeA. 9+7-9)13

mAyi 13:55-14:27aAyirM EpH hArM n

(meA. 6+30-44; lUeA. 9+10-17; EyAh. 6+1-14)

14

smyM Eyvieni L@k pRytH glIlyiel BrNADikA riyAy ehErAdAvH Eku. 2ehErAdAvH t eR dAsAErAw pRu, yA yTA i sHnApk EyAhAnANH. a yA mrNiniM yie}uEiu AvNM. atANH ayAien vIrY vik ec@vA k}iytH. H snApkEyAhA ekAl eeten? 3 ati mH ehErAdAvH EyAhAen piwic@. EyAhAen clyiH Rili u. ehErAdAvieR sEhAdrnAy Pili EAsieR piyAy ehErAdY kArN mANH EyAhAen bict. 4 ehErAdY H ey nI sVmA zriyl qH EyAhA ehErAdAviEnAw pRyky Ayi. 5ehErAdAvH EyAhAen ekAlA nA#hic@eviluM ayA jneL By . EyAhA o vAcknAeNH L@k Drici. 6 ehErAdAvieR jdinAEGAxi vikAew mievcH ehErAdYyew pui n]M ecyH. ehErAdAvH avLi sMItnAyi. 7 ayA avLAvzYew etM sAnmAyi zpTilUew vA gHdAnM ecyH. 8qH vzYewNemH ehErAdY mk niEzic@. atinA lv ehErAdAviEnAw pRu, sHnAp kEyAhAeR zirH view o tLik yi vc@ t. 9ehErAdAvu d+KitnAyi. pE vzYewetM ekAwAem yA zpTM ecyHti. aveR a tiTik ati sAikLANH. atinA lvL@ew aEp niREvA ayA rviu. 10twvRyilu EyAhAeR tl evieywA ayA eL ayc@. 11a v EyAhAeR tl o tLikyi v c@ekAuvH epi ekAw. a v tl ayH nki. 12EyAhAeR zixYA vH m]tEdhM ekAuEpAyi sMsHkric@. qiv EpAyi Eyvi EnAw sMBv vivric@.

EyAhAeR vyRi Ey o viyi aviwM viu. vijnmAy oriw Ev oyH EpAyi. qA aA rYM L@k aRiu. atinAlv av ew #Am viH Eyvien piw. Ey EpAy lEH avM krmAM sric@. 14Ey avieweyiyEA opAw L@keL ku. EyvinH av ErAw kANYM EtAi. av ErAgM bA Dicver suKewi. 15 aH c tiriEA zixYA Ey vien smIpic@. av pRu, etA vijnEdzmANH. EALAke EnrM vLer eevkiyiri. atinA ver ngrLi EpAyi hArM vAieA uvErtinAyi aycAluM. 16 Ey mRupwi pRu, aver pRu viEw vzYmil. nite av BNM ekAwk. 17 zixYA pRu, pE {L@ew p au axNL@M ru mIM mAEmyZ. 18 Ey pRu, avuM mIM qni ekAuv. 19pie Ey L@kELAwH pukiwiyiliriA niEzic @ . av avuM mIM qwH kAzE EnAi BNM ttinH eedvi nipRu. anrM av avItM evc@. av a zixYA nki. zixYA atH L@k viLi. 20qlA vM ak}icH sMt]pHtrAyi. qlAvM hArM k}iciuM puk niRey hArM micMv. 21OIkL@M ikL@M ewAet aAyirEALMEp hA rM k}ici. Ey kwli mIet nw(meA. 6+45-52; lUeA. 6+15-21)

anrM Ey zixYAer viyi kyi. mRukryiEl EpAkA av a vErAwAjH{Apic@. tA piAel v ekAAem pRH av aview e ni. L@keL piricyAnANv tiytH. 23L@kELAw yA pRu pi ritiEzxM Ey oyHi A iA mlmkLiEl EpAyi. eev ErM yEA}uM av knAyi avi ewe Ayi. 24 smyM zixY A kyRiyvi kwli vLerdrM EpA yi}ii. tirmAlkLieH vi lu. kAH viprItmAyi. 25 pulec m mNiM RumNimi wyi EyvieR zixYA viyi teyAyi. Ey avewywE ec. av evi mIet nw. 26 Ey evi mIet nwv k zixYA By. av pRu, aetA EtmANH! av By nilvi Lic@. 27 qA Ey epe te avErA w sMsAric@, srA tH {AnANH Byt.H

22

mAyi 14:28-15:2528

936kpwBiAEr, eyzAvH nieLi pR zrite. eyzAvH pRu, 8 t qe drievH av pRy qAlv qe avew jIvi tieR DAnBAgmAil. 9 av qe rADi evRuet yANH. qelAM av pWiiEcA kArY mxYAiy c mAM. eyzAvH 29+13 10 Ey jneL teRywE viLi c@. av pRu, {A pRy ic mnilAk. 11orA teR vAyi Eliw vsHLl ayAeL cIyA tH. mRicH ayA teR vAyekAH pRyvyANH. 12zixYA Eyvien smIpic EcAdic@, nI Q pR EkANH prIzA niEAw EkApiciri et ninRiyEmA? 13 Ey mRupwi pRu, sVnAy qeR pitAvH ntlA oAErA ecwiyM EvErAew pi}uetRiyewM. 14prIzA avew v}iEpAke. av L@keL nyitH aer a nyi EpAelyANH. oren meAr nyi cA vM }iyi vI}uM. 15 peAsH EcAdic@, nI L@kELAw pR kTeyA vivriAEmA? 16Ey pRu, niyM ni mnilA ielEA? 17mnuxYeR vAyiEl Evzi hAremlAM ayAL@ew vyi El EpAev ni tIc yAymRiyAM. piIwH hArM zrIr i puRE EpA. 18qA vA yini puR v dxic vAk ayAL@ew ciyew PlmANH. etAv en anA. 19Q dxicveylAM mxY mni jni+ dxHwcik, ekAlpAtkM, vYBicArM, eelMgikpAp , aphrNM, N, muvetier ksAi pRyk, qien. 20et lAM o vYiey dxii. qA hAri mH eek k}ukA ekA H M arAil. Ey o puRjAtiyAy OIey shAyi(meA. 7+24-30)7

peAsH pRu, kAEv tH y TAi nIyAeNi evi mIet nw vrA qEAwAjH{Apik. 29 Ey viLic@, peAEs v. p eAsH viyi niiRi evi mIetwi EyvieRywE nw. 30 qA evi mIet nw EpAk Ev peAsH kAuM tirmAlkL@M ku B yH evi mA wi. peAsH nilviLic@, kAEv, qe ri. 31 Ey peAsieR eekpiwic@. Ey pRu, nin vizVAsmil. qi sMzyic@? 32 EyvuM peAsuM viyi kyRi ytiEzxM kAH am. 33aEA v iyiluAyi zixYA Eyvien nmsH k ric @ ekAH pRu, yTA i nIyANH eedvpu. Ey aEnk ErAgikeL esQKYmA(meA. 6+53-56)

twAkilUew vilen sric av mRukryi gEserH q R mKei. 35aAukA Eyvien ku. av aven tiricRiu. atinA lv EdzmAek Ey v vivrM pri. L@k qlAErAgikeLyM av eRyw ekAuv. 36aveR vOieR aeiluM sHpzic@ suKM ApiAnvdiA av av EnAw Ek. EyvieR vOA#M sHp zic qlAvM sQKYM v. eedvieR nYAymANvuM mxYA cL@M(meA. 7+1-23)

34

15

piIwH tAM prIzAM zAOi mAM Eyvien smIpic@. eyz ElminiM v av EyviEnAw EcAdic@, 2new mhAArAy pUvik nm t c nieR zixYAer EpAliil ? av hAri mH eek k}uil. 3 Ey mRupwi pRu,niL@ew c Evi eedvieR klnkeL ni eLekAH asriil? 4eedvM pRiuH, ni anmAer b mAniNM.* anmAErAwH dxic@ sM sAriv vDAhnANH* q pR iuH. 5 qA niLien pWii , aEyAEwA aEnAEwA en pRyA ni avdi. nieL shAyiAnAyi qni cil trA k}iyM. pE {A a ec@kyil. {An eedvi ekAwM q pR yAemH. 6 ri av aveR a en driEtil. aen niL@ew c pAliti Evi ni eedvieR nYAymANe avgNi ciri.ni ... bmAniNM rNi puR. 20+12; v. 5+16. anmAErAwH ... vDAhnAN. puR.21+7. H

Ey aviwM viH EsArieRyM sI EdAeRyM EdzE EpAyi. 22o knAkAri Eyvien smIpic@. av nilviLic @ , kAEv, dAvIdieR puA, qi kNkAU. qeR mkeL tM bADiciri. av vLer kxHw ew. 23 qA Ey mRupwieyAM pRi l. atinA zixYA Eyvien smI pic@ yAcic@, aveL pRycAluM av alRieAu ne piw. 24 Ey pRu, yi AEyliel nxHw evewywEH mAmANH eedvem e ayctH. 25 sHI vIuM Eyvien smIpic@. av EyvieR mi mui ni H aEpic@, kAEv, qe shA

21

937yicAluM. 26Ey mRupwipRu, m axNeLwH nAyH qRiu ekAwtu zriyl. 27 av pRu, zriyANH kAEv, qAluM avew yjmAneR Emz@R niM vI}uveyiluM nAyH ti ARuEl A . 28aEA EypRu, OIEy, nin vliy vizVAsmH, nieR xHwM sADie. smyM avL@ew mk suKM Apic@. aEnkM Eper Ey suKew 29 anrM Ey aviwM viH glIl wryiElEpAyi. av o mlyiEl kyRi nili. 30 aEnkM Ep aven smIpic@. av opAw ErAgikeL avErAewAM ekAu v, mw, a, tLv, bDir, aen pltrA. Ey aver suK ewi.31sMsAriAnAkAv sMsA riM, tLv pkAyrA M nwAnAkAv nwM a kAemAeH L@k ar. yi AEylieR eedvEAwH avrti ni pRu. nAlAyirilDikM Eper tIu(meA. 8+1-10)2

mAyi 15:26-16:16

Ey mRupwi pRu, sUrYnsHtmi EA niRiyAM kAlAveyA yiriemH? kAzM miA nl kAlAvyAeN ni pRyM. 3 BAti sUrYdiEA kAzM m M kRuM A a m}yA em niRiyAM. kAlAvy ew awyAL. av kAzi kA EA atieR aM niLRiyM. a EpAel, EA sMBvietAeyM ni kA. vyM awyALLANH. qA Q awyALL@ewyM ni Riyil. 4dxHwM pApikL@mANH awyA LM vzYewk. qA EyAnyew aw yALmlAet avH oM nkewil. piIwH Ey aver viH akel EpAyi. eydmANimAer sUik(meA. 8+14-21)

Ey zixYAer aw viLic@ pR u, qni jnEAw ak EtA. m divsmAyi avereR ewyH. EA}Ake av k}iA emAmil. aver vizEAew pR yyHA qniixHwmil. vIiEl EpA M v}i av tL vI}uM. 33 zixYA EyviEnAw EcAdic@, vereylAM t]ptiewA mAM a H xN nmeviw kiuM? n vidrmAy lANiEA. 34 Ey EcAdic@, niL@ew ki q axNL@H? zixYA pRu, }H axNL@M tAM ecRu mIM. 35 Ey jnELAwH eemtAnH niri riA pRu.36av }uavuM mIM qw. hArM ttinH eedvEAwH ni pRu. Ey aM vIticH zixY Aew ki ekAw. av a jn ekAw. 37qlAvM ti t]pt H rAyi. qiH micM v axN EzKric@ }uk niRc@. 38OIkeL yM ikeLyM Aet nAlAyirEALM Ep k}iAAyi. 39av Bic@ k}iEA Ey aver vIwkLiEl pRyc @ . atiEzxM Ey v i mgdAyiEl EpAyi. eydmANimA Eyvien prIi(meA. 8+11-13; lUeA. 12+54-56)

32

EyvuM zixYAM mRukryieli. zixYA aemwA mR EpAyi . 6 Ey zixYAErAw pRu, sUi k, sdkYewyM prIzAewyM pu LimAvien sUik. 7 zixYA p tieR aM ElAcic@. av atH-teu, n aM ekAuvrA ekAAENA Ey pRtH? 8 zixYArietiyA pRyet Ey aRiu. atinAlv avErAw EcAdic@, amilAtieni qA ni sMsAritH? alvizVA sikeL, 9ni qekAH mni lAil? aAyirM Eper tIiy a ieR kArYM ni oAiEl? qlAvM tiiuM aEnkM aM mi cM vM oAyiEl? 10nAlAyirM Eper tIiy }H avuM mREA? qlAvM tik}ii@M aEnkM aM micM vM oAyiEl? 11atinA {A aeiyAyiil sMsArict. q H A ni mnilAvAtH? prI zAewyM sdkYewyM puLimAvien tieryA {A mRiyi@ ttH . 12 aEA Ey amAiytH av mnilAyi. aieR puLimAvienti eryl av pRtH. prIzAewyM sdkYewyM EbADnientiery kt nwpwiyANtH.

5

Ey isvAeN peAsH H(meA. 8+27; lUeA. 9+18-21)

16

prIzAM sdkYM Eyvien p rIiAeni. atinAlv Ey viEnAwH av eedvinivnA eN etLiyiA o awyALM kAA pRu.

Ey eeksrY, PiliiEdzLi ElEpAyi. av aveR zixYAErA w EcAdic @ , {AnA mxYpu. {A erANH jn pRytH? 14 zixYA mRupwi pRu,cil pRy nI sHnApkEyAhAnAeNH. cil pRytH vAcknAy lIyAvAeN ANH. aeli vAckrielArALAy yiermYAvH eNA EveRcil pR ytH. 15 aEA Ey avErAw EcAdic@, {AnAerA niktH? 16zi

13

mAyi 16:17-17:19

938av oyHAyi. 2Q zixYA EnA iniE Eyvi mAmAyi. av eR mKM sUrYenEAel tiLi. av eR vO kAzM EpAel evL@. 3 aEA aview avmAyi sMsAri ruEperyM ku. av EmAezyM lIyAvumAyi. 4 peAsH EyviEnAw pRu, k AEv {LiviewyAy nAyi. aH vzYewei, {Aniview m wArL@AAM. o ninH, o EmAezyHH, oH lIyAvinH. 5 peAsH sMsAriev o tiLu EmGM aver mwi. EmGiniH orzrIri Ayi, veneR pu ven {A sHEn hi. vni {A sxHwnANH. ven asrik. 6zixYAri Eku. av vLer By. av mKmwic@ tAe} vI. 7qA Ey vH aver sHpzic@. EypRu, q}uE, ByeEw. 8zixYA tlepAi EnA i. av Eyvien mAM ku. 9 av mlyiRukyAyi. Ey zixYAErA w klic@, mlyi ni ketAM ErAwM pRytH. mxYpu yi e}uEM ver kAirik. aEA ni ketAe pRyAM. 10zi xYA EyviEnAw EcAdic@, isH vMmE lIyAvu vemH zAsHi mA pRyA kArNemANH? 11 Ey mRupwi pRu, lIyAvu v emH av pRtH zriyANH. lIyA vu qlAM EneryAemM stYmANH. 12 qA {A niELAw pRy, lI yAvu vk}iu. qA av av en tiricRiil. L@k ecAvu qlAv]iEkwk~M aveREm ecyH k}iu. mxYpuEnAwM a te yAec@k. aEt ~k te mxY puEnyM kxHwewM. 13sHnApk EyAhA teyANH yTAi lIyAvu q Ey amAetH zixYA mnilAi. o iyew ErAgM EBdmA(meA. 9+14-29; lUeA. 9+37-43)

EmA peAsH pRu, nI isHvANH. jIv eedvieR pu. 17 Ey pRu, EyAnAyew punAy ziEmAen, nI a#hieiri. ni e pWiic mxYnl. sV nAy qeR pitAvH {AnAer nin kANic@ t. 18atinA {A ni EAw pRy. nI peAsH . Q pAREm {AeneR sBey pNiyM. mrNieR zi EpAluM qeR sBey EtAliil. 19{A nin sVrAjYi eR tAEAluk trAM. nI Q miyi nw nYAyviDi eedvieR viDi yAyiriM. nI view mietlAM eedvieR m yiriM. 20qiH tA isHvAeNtH mAErAwM pRy etv zixYAer tAI ecyH. tni mriEivemH Ey pRy(meA. 8+31-9+1; lUeA. 9+22-27)

tni eyzElmi EpAkNemH Ey aEA mt zixYA vY mAyi kANiA wi. eydmA mKYpuErAhit, niymjH{ qivri nieAe tni vLer shiEiv emH Ey pRu. tA ekAlewem M piIwH mAM divsM tA mrNi niM yie}uEemM av pRu. 22 peAsH Eyvien vzE viLi c@ zkAric@ pRu, kAEv, ati nielAM eedvM nie riM. ninH etAM sMBvikyil. 23aEA Ey peAsiEnAw pRu, kwEpA sAAEn, nIeye shAyikyl, nI eedvieR kArY iE yil. mxY ciitinANH nI A DAnYM klitH. 24 anrM Ey zixYAErAw pRu, qe piwrAnA#hi etAv M tA tYjic@ tni nke iri riemwH ayA qe agmiNM. 25sVM jIenriA EnAvnH a nxHwmAM. qniAyi sVM jIv nv a riM. 26 Avu nxHwev ElAkM m}uv kiiyiuM Plmil. Avien mwi vA A o pkrvsHvuM ekAwvA av k}iykyil. 27mxYpu teR pitAvieR m}uv EtjEAewyM av eR dtAErAw wiyM vIuM vM. a mxYpu oAErAM avn veR visric@ tiPlM nM. 28{A niELAw stYmAyi pR y; iviewy cil mxYpu teR rAjYvumAyi vIuM v ki E mri. Ey, EmAez, lIyAvH(meA. 9+2-13; lUeA. 9+28-36)

21

17

Ru divsi EzxM Ey, p eAsH, yAEAbH, yAEAbieR sEhAdr EyAhA qivErAw wi vlieyA mlmkLiEl kyRi. aview

EyvuM zixYAM L@kL@ewyw E mwi. orA Eyvi mi v mui. 15ayA pRu, kA Ev,qeR mkEnAw kNkAENEm. av apsHmArM ekAH vLer kxHwe w. av wyH tIyiElA evi ElA vI}u. 16{Anven nieR zixYA ewyw ekAuveiluM avH aven suKewAnAyil. 17 Ey mRupwi pRu, ni avi zVA0sik. niL@ew jIvitrIti te etH. {A qkAlM niELAewAM A vNM? qkAlM en epARuNM? ieyekAuvrik. 18Ey iey bADic tEAw zmAyi klic@. tM aven viiRi, i suKmAyi. 19pi IwH zixYA te Eyvien smIpi c@. av pRu, { te o}ii

14

939A mic@, qA {tinAyil. qekAANH { sADiA tH? 20Ey mRupwi pRu, alvizVA sikLAytinAlA ni k}iyA tH. {A niELAw stYmAyi pRy e, ni kwmNiEyALM vizVAsm ei niH Q mlEyAw view nimARi aview EpA qH jH{A picA ml mARukte ec@M. ni elAM sAYmAM.21* teR mrNei Ey(meA. 9+30-32; lUeA. 9+43-45)

mAyi 17:20-18:15

EAel sVyM vinItnA ovnAyi riM sVrAjYi ExHWnAyi k tewk. 5 qeR nAmi orA EpAelA iey sVIkricA ayA qeyAvuM sVIkrik. pApieR priNit PleRicH Ey(meA. 9+42-48; lUeA. 17+1-2)

piIwH zixYA glIlyi o wi. Ey avErAw pRu, mxYpu cilew kilkewM. 23av av en ekAl@M. mAM divsM av mrN iniM yie}uEM. Ey ekAlewemH EkEA zixYA vLer d+KmAyi. niti ekAwtieni Ey EyvuM zixYAM kPmiEl EpAyi. aview cil peAsien smIpic@. ru hHmkrM pirivrA yi av. av EcAdic@, niL@ew ru hHmniti ekAwEA? 25p eAsH pRu, v, avn ec@. H peAsH Ey tiyi vIiEl kyRi. ayA sMsAriti mH te Ey pRu, miyiel rAjAA H L@kLiniM plviDilu nitikL@M kiuM. qA niti aw yH jn rANH? av aveR sVM L@kLAENA? al anYErA? nI ey k? 26 peAsH pRu, muv nitiy wyH. Ey pRu, aekAH rAjAvieR yAL@kH niti ekAwEtil. 27q A Q niti pirivukAer n EkApAlrAE. atinA en niti ekAwk. kwli EpAyi mI piwik. dYe mInien piwicAluw atieR vAyHRk. atieR vAyi o nANyM kANAM. aetw niti pirivukA ekAwk. av qniM niM Evi nitiywyHM.24

22

vri qi vizVsi o ekA c@ieyeAH mAeriluM pApM ec icA ayAH vLer kxHwM. ayA sVM k}ui o tiril@ ekii agADmAy kwli miA}utAvuM EBdM. 7aver pApikLA sMgtikeL RiEcAEA Q ElAkvAsikELAwH qni kN EtA. av sMBvi NM.qA atArini sMBvi EvA av dgti vM. 8niL@ew kEA kAElA nieL pApM ecievi a mRic@kLyk. ni aMgBMgM evM viklAMgM yiA EpA luM nitYjIv kiuk qtH qEA}uM emce te. ru eekkAlukL@m Ayirie nrkielRiyewtiluM EBdM ateyANH. 9pApM ecA ni L@ew k ErkmAyA aetw kLyk. o kmAyi nitYjIv kiu teyANH nlt. ru kkELAewyM H nrkielRiyewtiluM nltH atA NH. H nxwe wieR kT(lUeA. 15+3-7)

6

rANH ExW H(meA. 9+33-37; lUeA. 9+46-48)

18

smyM zixYA Eyvien s mIpic@. av EcAdic@, sVrA jYi rANH vuM ExHW? 2 Ey o ekAc@iey teRywuE viLic@. iey av zixYAew mi nii. 3qiH Ey pRu, {A niELAw stYmAyi pRye. ni mAnsAreH ueLEAel yAkNM, aeli nieLAriluM sV rAjYi Evziil. 4Q ienvAkYM 21 cil #I eekey}u pti@k Li pvAsAluM AnyAluM alAet kArm AvH vi@EpAkyielH kA.

sicirik. ekAc@ik a DAner kttH. uH sV i dtAH. dtArAke qEA }UM sVnAy qeR pitAvieR ewymANH. 11* 12 orAL@ew RH wkLielAH nxHwmA yi qirie. aEA ayA mu etAeAtienyM mlyi Epi M. qiH nxHwe wien aEnVxi c@ EpAM. zriyEl? 13nxHwe wien keiyA Q wienecAli nxHw ewA etAeAtAwkeL kAN tilumDikM ayA sEAxiM. {A niELAw stYmAyi pRye. 14aEtEpA el, sVnAypitAvuM teR u Li oEpAluM nxHwewetA# hi. orA etu ec@EA(lUeA. 17+3)

10

niL@ew sEhAdrEnA sEhAdri EyA etu ecyHtA vYiyew aw EpAyi ayA ecyHtetH qAeN pRyk. aEA mAEwyM sAiY mtH. ayAL ievi ni ayAeL niL@ew sEhAdrnAkA svAkYM 11 cil #Ipti@kLi ptienAAM vAkYi yM wiyH. nxHwever riA mxYpu viri.

15

mAyi 18:16-19:916

940tiricwyHM ver twviliu. 31melA shEdYAgAM kH d+Kic@. a v sMBvicetlAM tL@ew yjmAnEnA w EpAyi pRu. 32 aEA yjmAn dAsen viLic@ pRu, dxHwnAy dAsEn, nI qniH vLerpNM kweiuH. pE nI yAci cEA {A niEAw kNkAi. ni eR kwM Ru ecyH. 33qA aEt EpAel nI nieR sEhAdrEnAwM kA NYM kANmAyi. {A niEAw kAi y aEt kN nI avEnAwM kANmAyi . 34aveR yjmAn vLerEkApic@. ayA B]tYen teR kwM m}uv vIuM ver twviliu ziic@. 35 sVnAy qeR pitAvu ec@ EAelteyANH rAjAvH ecyHttH. ni niL@ew sEhAdrI sEhAdrAErA wH XdyMgmAyi mik. aeli sV nAy qeR pitAvH niELAwM miil. vivAhEmAcnei(meA. 10+1-12)

hAyikyANH. qAlyA atH Ek A visticA oEA rEA L@k eLyMi ayAeL vIuM kAk. a en sMBvic e tl A M sAYewAm elA. 17qiuM ayA stmeli vivrM sBEyAw pRyk. sB pRyM EkA visticA aven eedv vizVAsi alAvenEpAel kNA k. o irivukArnAyi ayAeL kk. 18 {A niELAw stYmAyi pRye. ni nYAyviDi, view miyi evcH viLMbrewEA ate eedv ieR nYAyviDiyM M. ni miEA a eedvM mi te. 19 miyi niLi ruEp o kArY i EyAjiilAyA atinAyi A ik. niLAvzYetH sVnA y qeR pitAvu avdic@tM. 20 stYmANH. kArNM, qi vizVsi rEAmEA Ep omic@ wiyA {A M avew nwvi H. meyiy kT 21 peAsH EyvieRywei EcA dic@, kAEv, qeR sEhAdr w cyAyi qEAw etuecyHtA q t vNyANH {AnvEnAw miEtH ? }u tvNeyiluM miA qniA vuEmA? 22 Ey mRupwi pRu, {A niEAw pRy, }iwt tvN nI av EnAw miNM. }H q}uptH AvzYM av etu ecyHtAluM nI miNM. 23 atinA EdYAg tni kw e k tiric@vAA tImAnic rAjA viEnAw sVrAjYe pmiAM. 24rAjA vH kN tI wi. orA yir Ni evinANy kwei. 25 rAjAvinH pNM tiric@ ekAwA v}i ayAAyiil. aEA ayAL@ew BArYyM u L@mwM ayA sVmAyM ayA eLeyM viA rAjAvH rviu. pNM kwM vIA pEyAgiAmElA. 26 pE EdYAg rjAvieR kA vI yAcic@, qEAw kANYM EtAENEm; {A qeR kwM m}uvM vIAM. 27yjmAn ayAELAw kN EtA i. atinA dAseR yjmAn a yAL@ew kwM RAi. 28 piIwH EdYAg puRE EpAEA ayAELAw Ru evinAN y kwMvAiy meA EdYAgen ku. ayA teR shvkeR k}ui piwic@ EAzic@, nieR kwM vIuk. 29rAme EdYAg shvkeR kA vI yAci c@, qEAw kN kAU. {AnetlAM tiriek trAM. 30 pE ayA aetAM sticil. ayA nYAyADipen smIpicH tni kweven twvilAi. kwM vAiy

19

etlAM pRti EzxM Ey glIl viuEpAyi. EyAAndiy ew mRukryilu eydYEdzEA Nv EpAytH. 2 aEnkMEp Eyvien piw. Ey aviewyAyi ErAgikeL suKewi. 3 tAM prIzA Eyvien smIpi c@. Ey etAeyeiluM pRyEA q kupiwiA av mic@. av EyviEnAw EcAdic@, orAH ayAL@ yi etiluM kArNieR a wiAni teR BArYey EpiA nAEmA? 4 Ey mRupwi pRu, tIcyAyM tiev}ukLi ni en vAyi ciuAvNM+ kAlArMBi eedvM L@ keL M epmAi.* 5 eedvM pRu aekAH ov BArYEyAw EcEA anmAer evwiyM. av vM o AyiIM* 6 atinAlv rl, oA NH. eedvmANver oAyiiEctH. atinA aver EvepwtH. 7 prIzA EcAdic@, pieANH orA vivAhEmAcnpM BArYyH ekAw H vivAhM EvepwA EmAezyew kln avditH? 8 Ey pRu, ni eedvvcnM sVIkriA ekAANH emAez ni L@ew BArYmAer EpiA avdict. H pE rMBi aenyAyiil. 9 {A niELAw pRy, BArYey Ep icH meA veL vivAhM k}iv vYBicrikyANH. vivAhEmAcnM EnwA M vIuM vivAhM k}itiM o ven avdi kkArNM, teR BArYyHH muvmAyi eelMgikb L@eH etLiyEA}ANH.

kAlArMBi ... epmAi rNi l. 1+27; 5+2. aekAH ...oAyiIM rNi l. 2+24.

941zixYA EyviEnAw pRu, a mAmANH vivAhEmAcni kArN mAyeti vivAhM k}iAetyiri kyA nltH. 11 Ey pRu, vivAhe sMbi Q stYM qlAvM mnilAA k}ivil. qA eedvM ciler atin#hiciuH. 12cil vivAhM k}iAtiriA pl kArNL@H. ci l x$ArAyi piR. cil piI wH x$ArAevrANH. cilrAke sVrAjYiEvi sVyM x$tVM vri. pE vivAhM k}iv vivAhe sMbic vcnM sVIkri NM. Ey ikeL sVAgtM ec@(meA. 10+13-16; lUeA. 18+15-17)10 25

mAyi 19:10-20:11

aEA L@k tL@ew ikL@ mAeyi. Ey avewEm eekevcH avEvi AiNmAyi. zi xYA kEA av L@keL atiniM twu. 14qA Ey pR u,ik qeR aw vre. av er twytH. kArNM eedvrAjYM Q ik eLEAelyvEwtANH. 15Ey av eReek avewEm vctiEzxM a v lM viuEpAyi. piwrA Dnik visti(meA. 10+17-31; lUeA. 18+18-30)

13

aEkH zixYA vLer atH-te u. av EcAdic@, aEA rAM riewk? 26 Ey zixYAer EnAiRu, m xYH asAYmAytANtH. qA eed vinH qlAM sAYmANH. 27 peAsH EyviEnAw EcAdic@, { qlAmEpicH nie agmic@, {e kiuM? 28 Ey zixYAErAw pRu, {A niELAw stYmAyipRy, putiy ElAkM s]xwiewEA mxYpu H aveR mhsiMhAsniliriM. qe agmic niL@M oAErA siM hAsnLiliriM. pu siMhAs nLiliH ni yi AEylieR p H vMzeLyM viDiM. 29qe pi wrA vIwH , sEhAdrIsEhAdrA, anmA, ik, vyluk qiv EpicvH atiluM aDikM mwu lBiM. ayA nitYjIv kiuM. 30 EA}e jIviti tAn v tA}HAnAM. tA}Hiriv niyM yewM. kxiNiAew kT ] o vuwmEyAwH sVrAjYe p miAM. ayA aview mirik]xi nwi. o BAti ayA aview ciler EjAliAyi aEnVxic@EpAyi. 2 divse EjAliyA o evi nANyM ekAwA stic@. ayA EvlAer EtAiElyc@. 3 kEdzM omNiH ayA cyi eliyEA aview cil evRuet niku. atinA av av ErAw pRu, 4 ni EpAyi qeR EtAi pNi ecyHtA t li {A trAM. 5 atinA av EpAyi EjAli ecyH. pu mNiEyAewyM m mNiEyAewyM ayA vIuM puR EEpAyi. aEAe}Ae ayA ER EervItM EvlyH niymic@. 6au mNiEyAwwEA ayAvIuM c yiEl EpAyi. EveRcil aview ni kEA ayA avErAw EcA dic@. qA niLiview divsM m}u vM evRuet nitH? 7 av avEnAw mRupwiyAyi pR u, M {eA EjAliyM t il. ayA avErAwpRu, qi ni EpAyi qeR EtAi pNi ec@k. 8 eevErM EtAmwm teR kArYen viLic@pRu, pNiAer m}uv viLicH li nk. avsAnM {A viLicyA mt li ekAw. dYeyAL@kH avsAnvuM. 9 aumNiH pNi ecv dY emi. oErAM oAErA evinAN yM vItM kii. 10piIwH dYM vver i. t muverA wt ki uemv kti. pE avM o nANyM vItEm kiiy_. 11nANyM kii yEA av EtAmwmEyAw prAti

20

orA Eyvien smIpicH EcAdic@, ErA, nitYjIv lBiA {Aen nyA ecEtH? 17 Ey mRupwi pRu, neyi nIeyinAeNEAw EcAditH ? eedvM mAmANH nlvnAytH. nin nitYjIv EvNemi klnkLs rik. 18 ayA EcAdic@, klnk? Ey pRu, ekAltH, vYBicri tH, EmAxHwitH, muveri kM pR ytH,19anmAer driNM,* ni eL sVyM sHEnhiEAel muver yM sHEnhik. 20 yvAvH EcAdic@, {AnietlAM asric@. qANH niyM qni RvH? 21 Ey mRupwipRu, pripUnAk Nemei EpAyi ninetlAM vik. pNM pAv ekAw k. aen ecyHtA sVi nin eA vliy niDiyAM. qiH vi ewvH qe piwk! 22 EkH ayA d+Kic@. vLer Dnik nAyi ayA Eyvien viuEpAyi. 23 aEA Ey aveR zixYAErAw pRu, {A niELAw stYM pRye. DniknH sVrAjY Evzik vix mmANH. 24aet, {A niELAw pRy, Dnik eedvrAjYi Evziti luM qL@mAyi oki sUci}yi lUew kwAM.ekAltH ... driNM rNi puR. 20+12-16.

16

mAyi 20:12-21:712

942L@ew aDikArM L@kL@ewEm EyAgi AnixHwewvrANH. avew DAn EntA tL@ew qlA aDikArvuM EyAgiAnixHwew. 26qA ni ELAwH aenyAyiriil. niLielA rA ExHwnAkA #hievi av zixHwmvew dAsnAkNM. 27ni LielAvnH oAmnAkNemi av awimeyEAel nieL EsviNM. 28m xYpuenEAel. mxYpu v EsviewAnl. muver EsviAnA NH. aEnker riA sVM jIv ekAwAnANv vtH. rH aer suKew(meA. 10+46-52; lUeA. 18+35-43)

eu. av pRu, v avsAnM vkArNM o mNiER EjAli ec yHZ. pE aH avM { t aEt liyA ekAwtH. epA_ evyililuM { kWinAVAnM ecyH. 13 pE EtAmwm EvlArielAv EnAw pRu, suXE, {A niELA wnYAymAyA epmARiytH. o evi nANyi pNiyAemEl ni stictH? 14atinA nieR liyM vAiEAk. avsAnM vvM nin M oErli nkAnA {AnA#hi tH. 15qeR sVM pNM qecN em {A tImAniM. {AnvErAw nlecyHtti nin asUy EtA EA? 16atinA avsAnArnH dYAnM kiuM. dYAnArnH av sAnAnvuM. Ey sVM mrNei pRy(meA. 10+32-34; lUeA. 18+31-34)

Ey eyzElmiEl EpAkyAyi . pH aeAsHtlAM avEnA ewAmAyi. nw EpAkEv Ey zixYAer awviLicH avErAw sV kArYmAyi sMsAric@. Ey avErAw pRu, 18n eyzElmiEl EpA kyANH. mxYpu mhApuErAhitew yM zAOimAewyM eekkLi li ewM. mxYpuen ekAlNemv pRyM. 19av mxYpuen jAtik nM. av aven prihsikyM cAekAwikyM UzikyM ec @M. pE mrNieR mAM divsM av yie}uEM. o a lYM aBYi(meA. 10+35-45)

17

EyvuM zixYAM eyrIEhAvu viu EpAkEv vLeryDikMEp aven pi w. 30rH a v}iEyAri@A yi. Ey vev Eku.a tinAlv nilviLic@, kAEv dAvI dieR puA, {L shAyi. 31 qlAvM aervimzic@. av a er twu. qiH zArAyiriA pRu. pE a wt ci nilviLic @ , kAEv, dAvIdieR puA, {eL ricAluM. 32 Ey niH aErAwEcAdic@, {A niAyi qA ecEtH? 33 apRu, EBA { kA }Hc EvNM. 34 Eyvi avErAw ak EtAi. av avew kkLi etAEA av kANARAyi. av Eyvien piw. Ey eyzElmi o rAjAvienEAel Evzi(meA. 11+1-11; lUeA. 19+28-38; EyAh. 12+12-19)

29

aEA esebdiyew BArY teR mELAewAM Eyvien smIpic@. a avmi mui cil lY EcAdic@. 21 Ey EcAdic@, nineAEv tH? av pRu, qeR omken nieR rAjYH nieR vlvzM mE mken wvzM AemH vA trik. 22 Ey avL@ew puAErAw EcAdi c@, qA EcAdiet niLRi yil. qniA qlA kxHwL@M ni sVIkriEmA? puA pRu, vH { ecAM. 23 Ey avErAw pRu, yTA i nieLeR kxHwM aBviM. pE qeR wM vlM riv er tirewA qniAvil. avrA ereAe qeR pitAvH tImAniciu H. avAyi av lL@M oiyiuH. lM avEkiU. 24 mu p zixYAM Eku. av ru sEhAdrAErAwM ErAxAlrAyi. 25 Ey qlA zixYAeryM viLic@i. Ey pRu,jAtikL@ew EntA t

20

21

EyvuM zixYAM eyzElM ngr EAwH aw. olivu mlyiel Eb HPgyi av dYM ni. aview Ey teR ru zixYAer ngriEl yc@. 2Ey zixYAErAw pRu, ni kA ngriEl EpAk. aview o k}utey ekiyiri kANAM. meA k}utiEyyM avL@ew awH ni kAM. avey a}icH qeR aw ekAuvrik. 3 eriluM k}utkeL qin}i q EcAdi cA, vinH Q k}utkeL EvNM. tAmsiyAet {A avey tiric@ tM qM pRyk. 4 vAckeR Q vcn niREvA nAyi atH+ 5 sIEyA ngrEAw pRyk, tA nieR rAjAvu nieRyw v vinItnAy av o li}ut iyew puRuM EjAlikpEyAgi m]gieR iyew puRmAyiri M vrik. esKrYAvH 9+9 6 Ey niEyAgictH zixYA ecyH. 7 av t}uteyyM k}utieyyM

943Eyvi ekAuekAw. av k}ut @R tL@ew Emlik viric@. Ey k}ut@Ri. 8av eyzElmiEl v}iyilUew sric@. aEnkM Ep aveR v}iyi tL@ew Emlik viric@. mu cil mrcilkeLAwicH v}i yi viric@. 9 cil Eyvi mE nwkyAyi . cil piREkyM. av viLic@ p Ru, dAvIdieR puen vA}Hk, kA vieR nAmi vven eedvM a #hie sVnAy eedve vA}H vi. sIn 118+26 anrM Ey eyzElmiEl Evzic@. ngrvAsik zy}i lAyi. av EcAdic@, rANiyA? 11 Eyvien agmiv pRu, vnANH Ey. glIlyiel neseR ini vAck. Ey eedvAlyi kyRu(meA. 11+15-19; lUeA. 19+45-48; EyAh. 2+13-22)12 23 10

mAyi 21:8-29

H o aimrM ku. Ey tniti A ai}M kiuEmA qH mri aEnVxic@. qA mri lkL lAet o p}M EpAlumAyiil. a tinA Ey mrEAwH pRu, ni nI oriluM kAyHil. w te mrM Ninzic@. 20 zixYA a ku. av atH-t eu. av EcAdic@, qenyANH Q aimrM EvgM NiritH? 21 Ey mRupwi pRu, {A niELA w stYmAyi pRye. ni sMzy ElzmilA vizVAsmei ni H Q mrEAwH {A ecyHtEpAel te ecAM. cilEA niH atil DikvuM ecAnAEyAM. Q mlEyAw EpAyi kwlipti qEpAluM jH{ApiAM. ni vizVAsme i a sMBviM. 22ni vizVsi evi ni Anyi EcA dietM lBiM. eydmANimA EyvieR aDikAre sMzyi(meA. 11+27-33; lUeA. 20+1-8)

Ey eedvAlyiEl kyRi. avi ew yviyM nwiyiver av puRAi. av tAAew Emzk mRiciu. AvukeL viivew bu kL@M av mRiciu. 13Ey aviewyA yivErAw pRu, tiev}uikLi q}utiyiuH, qeR lyM A nAlyM qRiyewM. qA ni aviwM kAew oLisEtmA.* 14 aM tLvAt ErAgikL@mAy cil eedvAlyi Eyvien smIpic@. Ey avew ErAgM EBdewi. 15Ey vieR vik mhApuErAhitM zAOimAM ku. Ey mhAykArY ec@M ik aven eedvAl yi vA}HM av ku. ik pRyAyi, dAvIdieR puen vA}Hvi! etlAM mhApuErAhiter yM zAOimAeryM EdxYewi. 16mhA puErAhitM zAOimAM EyviEnAw EcAdic@, ik pRy nI Ek iEl? Ey mRupwi pRu, vH. tiev}u i pRy, ikeLyM zieL yM nI vA}HvA pWiic@* tiev}u i niLi vAyiciiEl? 17 anrM av aviwM viH ngri puRkwH ebTAnYyi rAi ti. Ey vizVAsieR zi etLiyi(meA. 11+12-14, 20-24)

Ey eedvAlyiEl EpAyi. a vnview pEdziEA puErAhitA M eydmAM EyvieR awe i. av avEnAw EcAdic@, pRy, eneyAe viA nine DikArmAtH? rA ninH Q a DikArM ttH? 24 Ey pRu, {A niELAewA EcAdYM EcAdie. ati ni rM tA qDikArieR awiAn ilANH {A etAe ec@et pRyAM. 25pRy+ EyAhA L@keL sHnAnewiyEA sHnAnM v eedviniEA mxYriniEA? puErAhitM eydEntAL@M Eyvi eR EcAdYM ccecyH. av prsHp rM pRu, n rM pRA, aM EyAhAeR sHnAnM eedvi niA eN pRA Ey pRyM, pie nieLekAH EyAhAni vizVsi il? 26mRic, a mxYni niA H eN n pRA jn nEAw EkApiM. EyAhA o vAcknAyi ev ktA nm ByM. 27 atinAlv Eyvi mRupwi ekA w, {Riyil EyAhAenview niH aDikArM kiieyH. aEA Ey pRu, qi qnii etAe ecA qview niH aDikArM kiieyH {AM pRyil. rH puAew kT niLitieni q vicAri evH qEAwpRyk. orA ru pu AAyi. ayA dYM m mk ensmIpic@pRu, mkennIyiEpA yi miriEAi EjAli ec@k. 29 mkpRu, {A EpAkil pE piIwyA mnM mAi. ayA EpAyi.28

piE pulcyHH Ey ngri El mwukyAyi. av nAyi vizAyi. 19av v}iEyArqeR lyM ... oLisEtmA rNi eyzA. 56+7. ikeL ... pWiic@ rNi sI.8+2.

18

mAyi 21:30-22:1330

944atinA {A niELAw pRy sVrAjYM niLiniM qwewM. eedvrAjYi av #hitH nw A rAxH\inu sVrAjYM nk ewM. 44Q kli vI}uv epAi kM. Q klH orAL@ewEm vINAluM atH ayAeL tviwepAwiyAM. 45 EypR Q kTk mhApuErA hitM prIzAM Eku. Ey teL iyA pRyetH av aRiu. 46 Eyvien piwiA av o kArNM Etwi. qA jn Ey o vAc knAeN vizVsicitinA av jneL By.43

a piIwH rAmemken smI picH pRu, mkEn, nIyiH miri EAi pNiyk. mk pRu, z ri, {A EpAyi pNieywAM. qA ayA EpAyil. 31 Q ru puArilArANH aeR cHCyHeA victH? eyd EntA pRu, dYe mk. Ey avErAw pRu, {A ni ELAw stYmAyi pRye. niti piri vukAM EvzYkL@M cIyAL@keL ni k. pE niELA mE av eedvrAjYi EvziM. 32 EyAhA v ni zriyAy v}i kANic@ekAANH. qA ni EyAhAni vizVsic i l . qA nitipirivukAM EvzYkL@M avni vizVsi ni ku. qA niyM avni vizVAsmiAnAyi ni mnM mAiyil. H eedvM teR puen ayy(meA. 12+1-12; lUeA. 20+9-19)

vii Nievew kT(lUeA. 14+15-24)

22

Q kT ik+ oriwH orA eR vyluAyi. ayALti mi rinu. ayA vyli uM mtilueki. atii o miricM Apic@. qiH ayA o kAvmAwvuM pNi. ayA EtAM cil kxk pA iekAw. qiyA o yA puR eu.34viLevwieR smymAyi. ati nAlyA teR dAsAer teR vItM EcAdiA kxkewywEyc@. 35 qA k]xiA o dAsen mic@. meAven ekA. mAmvenyM k elRiu ekA. 36atinAlyA mu ci lerwi ayc@. dYEtienA w t L@keL. qA dYM vvErAw ecyHtte k]xiA avErAwM ec yH. 37atinA teR mkene ay yHAnyA tImAnic@. ayA kti, k]xiA qeR mkEnAw bmAnM AM. 38 pE wmyew puen kEA kxk prsHprM pRu, tA wmy ew mk. Q EtAieR anrAv kAziyAmv. v nmven ekAlAM. nLveneAA Q EtAM nEwtA M. 39atinA av aven EtAi puR ekAuEpAyi ekA. 40 atinA EtAmwm vH kxk er q ec@M? 41 eydpuErAhitM mANimAM pR u, tIcyAyM ayA dxHwAer ekAl@M. qiH EtAM mu k]xiAer liM. viLevw@smyM teR p n k]xiAer EtAM liM. 42 Ey avErAw pRu, tiev}u kLi q}utiyiutH ni tIc yAyM vAyic@kAM. pNiA Epi klH mllA M. tH eedvM ecyHttH nmH atH-tmA . new kkLi atH atH-t mA. sIn 118+22-23

33

jnELAw mucil kArY pR yA Ey kTkL@pEyAgic@, a v pRu, 2teR pueR vivAhvi eAiy rAjAvienEAelyANH sV rAjYM. 3aEhM ciler sdYyH Ni c@. sdY tARAyEA atiTikeL viLi A rAjAvH B]tYer ayc@. qA rAjA vieR sdYyH vrAnAvielH av nirsic@. 4 anrM rAjAvH eR dAsAer wi ayc@. aEhM avErAw pRu, {An ver NiciuH. aekAH ni ec pRyk, sdY tARAeyH. {Aen eR nl kALkeLyM pikeLyM tiAnAyi ekAiuH. qlAM tARA yiri. vivAhsdYyH vrik. 5 dAsA EpAyi jneLviLic@. p E av a ik wiyAyil. av mu vikLi m}uki. orA pAw pNiyA EpAyi. EveRAv teR vYApAri EpAyi. 6mu cilrA ke dAsAer piwicH tlieA. 7rAjA vH vLer EkApic@. teR dAsAer ekAver vDiA rAjAvH teR ees nYe ayc@. avew ngrM eesnYM tI evc@. 8 atiEzxM rAjAvH teR B]tYErAw pRu, vivAhsdY tARAyiri. {Anver Nic@. pE qeR sdY yHvrA EyAgYt avil. 9ati nA etvieR mlkLiEl EpAyi kA qlAveryM Nik. av ErAewlAM sdYyHvrA pRyk. 10dAs A etvukLiEl EpAyi. av k qlAveryM viLic@i. nlveryM cI yAL@keLyM av sdYyH ekAu v. aviwmAek jnM niRu. 11 aEA rAjAvH qlAveryM kANA eni. vivAhEvLyH EyAjiAvi DM vOM Dric orAeL rAjAvH ku. 12 rAjAvu pRu, suXE, viewv rA nineen avAdM kii? zri vOM EpAluM DriAet. qA ayAeLAM pRil. 13atinA rAjA vu B]tYAErAw pRu, veR eekyM kAluM ekuk. qiH iEleRiyk.

945aview L@k krykyM EvdnekAH pl@ e{rikyM ec@M. 14 aet, Niev aDikM. p e tirewewtH cil mAM. cil eydEntA Eyvien A EnA(meA. 12+13-17; lUeA. 20+20-26)

mAyi 22:14-46

aEA Ey pEdziciiw ni M prIzA EpAyi. Ey etAyet eiluM pRA aven piwiA av tM pA. 16prIzA Eyvi enA ciler ayc@. tL@ew ci l ayAyikeLyM ehErAdY qRiy ew cilerymANH av ayctH. av pRu, ErA, aH vizVsHtnA y orALAeN {RiyAM. eedvi eR v}iyew stYM nI pWiiev M {RiyAM. L@k niei qk q nI Bymil. q lAvM nineA EpAelyANH. 17ati nA nieR aBiAyM pRAluM. eek s krM ekAw zriEyA etEA? 18 qA av te A mi kyAeNH EyvinRiyAmAyi. atinA av pRu, kpwBi Er, qinA nieLe sMsAri wA mitH? 19krM ekAw o nANyM t. av Eyvien o evinANyM kANic@. 20qiH Ey EcAdic@, ew cimANiti mNM ecyHtiritH? ew EpmANH ti mitmAyiritH? 21 av mRupwi pRu, eeksew civuM EpmANH. aEA Ey avErAw pRu, eek s eeks ekAwE. eed vi eedviM. 22EyvieR vAk Ekv atH-teu. av Ey vien viuEpAyi.

15

e}uEu vA av ew BArYyA yiIM? 29 Ey rMpRu, ni mni lAvil. tiev}ukLi qA pR yet niRiyil . eedvi eR zieyiyM niRiyil. 30 yie}uEEA vivAhM nilni il. qlAvM sViel dtA erEAelyANH. 31yie}uElien Ric@ eedvM niELAw pRiutH ni vAyiciiEl?32eedvM pRu, {A aAhAmieRyM yisH h AieRyM yAEAbieRyM eedvmANH.* tAnv ew eedvmAeNH eedvM pRiue i av yTAimriciil. av jIvicirivew mAM eedvmANH. 33 qlAvM EyvieR pEdzM EkH atH-teu. vuM DAn kln(meA. 12+28-34; lUeA. 10+25-28)

Ey sdkYer rMmic vA prIzA Eku. av EyAgM Ec. 35 o prIz EmAezyew nYAymAN i vidgHdnAyi. prIz Ey vien prIiA o EcAdYM EcAdi c@, 36ErA, nYAymANiel vuM DAne kln tH? 37 Ey mRupwi pRu, ni kA vAy niL@ew eedve sHEnhiNM. niL@ew pU XdyEAwM pU AEvAewyM pUmnEAewyM sHEn hiNM.* 38tANH TmvuM prmDAn vumAy kln. 39rAme kln aEpA elte+ nieEAel nieR ay ArenyM sHEnhik. 40nYAymANM pUmAyM vAckew liKitLi niM Q ru klnkLi nimwel wtANH. Ey prIzAErAw EcAdY EcAdi

34

cil sdkY Eyvien w A EnA(meA. 12+18-27; lUeA. 20+27-40)

(meA. 12+35-37; lUeA. 20+41-44)

aEt divsM te tAM sdkY Eyvien smIpic@. sdkY mrNi ni yie}uEli vizVsi ciil. av EyviEnAewA EcAdYM EcAdic@. 24av pRu, ErA, EmAez pRu+ vivAhitnAy orA ikLi lAet mricA ayAL@ew sEhAdr a yAL@ewBArYey vivAhM k}iNM. qiH mric sEhAdrEvi av ikeL lAdiiNM qH. 25{L@ew wyi }u sEhAdrAAyi. oAm vivAhM k}ic@. pE ikLilAet mri [email protected] ayAL@ew sEhAdr OIey vivAhMk}ic@. 26qA rA mM ikL@AvAet mric@. te mAmM bAi qlA sEhAdrAM sMBvic@. 27owvi OIyM mric@. 28 pE qlA sEhAdrAM aveL vi vAhMecyHti. atinA av yi

23

aekAH prIzA oic@ wiy EA Ey avErAwH o EcAdYM EcAdi c@. 42isHvieni nieL k ? ew mknANv? prIzA pR u, isH dAvIdieR pu. 43 aEA EypRu, pie q enyA dAvIdH aven kAvH q viLictH? dAvIdH priAAvieR z iyi sMsArikyAyi. 44 kAvH qeR kAviEnAw pR u,{A nieR zueL nieR kA I}ilAM ver qeR vl vziri k. sIn 110+1 dAvIdH isHvien kAvH q viLi. pieen av dAvIdi eRpunAM? 46prIzArilAM Ey vieR EcAdYirM ekAwAnA yil. divs0i EzxM Eyvien{A ... eedvmAN rNi. puR.3+6 15,16. H n ni ... sEnhiNM rNi v.6+5. H45

41

mAyi 23:1-29

946keiyA aven nieLA dxi cvnAM. nrkvumAyi be ni a dxHwrANH. 16 zAOimAEr, prIzAEr, ni kxHwM.L@keL nyi arA ni . nipRy, eriluM eedvA lyeti NyiA }mil. q A atiel sVeecAliyAeN i stYM pAliEivM. 17a rAy vifHFikEL, tANH mhnIyM+ sV EmA? eedvAlyEmA? eedvAlyM sV e vimA. atinA eedvAly mANH mhnIyM. 18yAgpIWeti N yiAluM }mil. qA yAgpIWi el v}ipAwien ti NyiA ayA a pAliEH qM ni pR y. 19aEr, ni oM mnilA il. tA mhnIyM+ v}ipAEwA, yAg pIWEmA? v}ipAwien primAtH yAgpIWmANH. atinA yAgpIWmANH m hnIyM. 20yAgpIWe ti Nyiw v yAgpIWeyM atiluvyM pEyAgi. 21eedvAlyeecAli Nyiwv yTAi eedvAl yvuM ati vsivenyM pEyA gi. 22sVeecAli Nyiw v eedvieR siMhAsnvuM atili rivenyM pEyAgi. 23 zAOimAEr, prIzAEr, ni kxHwM. kpwBiArA ni. ni nitieR pielAH eedv i ekAw. qinH Lsi, ct , jIrkM qiv EpAluM. qA ni nYAymANiel DAn pEdz nIti, kN, vizVAsM, qiv as riil. veylAM ni ecE vyANH. mu kArYL@M ni wM ecEH. 24ni arAy v}ikA ik! ni pAnIyiniM ecRu kIwe ariecwkyM oke vi}u ukyM ec@veni oAk. ni L@M avenEAelyANH. 25 zAOimAEr, prIzAEr, ni kxHwM. kpwBiArA ni. ni cxkL@ewyM pAL@ewyM puRM k }u. avyew akmAke ekAy ewyM niyNmilAyHmyewyM P lmAy kArYLA niRiri. 26a rAy prIzAEr, dYM cxkL@ew akM v]iyAk.aEA avyew pu RM tAEn v]iyAyieA_M. 27 zAOimAEr, prIzAEr, ni kxHwM. kpwBiArA ni. ev pUziyzvlRk EpAelyA ni. zvlRkL@ewpuRM mEnAhrmANH. a kmAke mricvew aik ekAH niRiriM. qlAviD v]iEkwkL@M atiiluAvuM. 28niL@M aEpA elteyANH. nieL kAv pR yM ni nlvrAeNH. qA ni L@ew ilAek kApwYvuM dxHwtyM niR iri. 29 zAOimAEr, prIzAEr, ni kxHwM. kpwBiArA ni. ni

A EveRA EcAdYMEpAluM EcAdi A M eeDrYeil. mtEntAeL Ey vimzi(meA. 12+38-40; lUeA. 11+37-52; 20+45-47)

23

pie Ey jnEAwM zixY AErAwM sMsAric@. Ey pRu, 2 EmAezyew nYAymANei ni ELAwpRytinH prIzM zAOimA M aDikArmH. 3atinA ni av pRytH asriNM. av ec A pRyetlAM ni ecNM. qA avew jIvitM ni piwr tH. niELAwH ecA pRy kArY av sVM jIviti Avik mAil. 4mxY buimuA kwc avA. c eLlAM muvri awiEcli. p E avyielAEpAluM asriA av miARil. 5 av nl kArY ec@tH qlAM muver kANiA EvimAmANH. ti ev}uk niRcepik av m ekAu nw. av epik vlutAi vlutAiv. L@k kA NviDM nI AnAAy Dric@ nIAnk av nw .6vikLi vuM DAn riiw kiuvA prIzAM zAOimAM #hi. eydikLiel ati DAn riiwvuM av ekAti. 7 clLi L@k teL b mAnitH av xHwmANH. L@k teL qH viLiNemM av #hi. 8 qA ni q viLie wtH. ni sEhAdrIsEhAdrArANH. ni o Evy_. 9 miyi ni eryM pitAEv q viLitH. ni o pitAEvy_. av sV ilANH. 10yjmAnenM eryM vi LitH. nieA yjmAnEnyZ. atH isH. 11niLi dAsnAyiri vnANH ExHW. 12sVyM yv tA}HwM. sVyM tA}Hv y ewM. 13 zAOimAEr, prIzAEr, ni kxHwM. kpwBiArA ni. sV rAjYiEl EvziAnA#hi j nL@ew v}i ni awyH. ni Evzikymil. ati miver twykyM ec@. 14* 15 zAOimAEr, prIzAEr, ni kxHwM. kpwBiArA ni. ni L@ewmAM piw orAeLeyiluM kA NA ni kwlukLilUewyM rAjY LilUewyM sri. aven nivAkYM 14 cil #I pti@kLi, ptinAlAM vAkYi kpwBiArAy zAOikL@M prIzAEm ni hAkxHwM. ni dIr GmAyi AikyM viDvmAew vIw k vi}uiLykyM ec@. atinA ni vliy ziAviDi AM q ew kA. v EnAk. mEA. 12+40, lUEA. 20+47.

947vAck zvlRk nii. nlvrAyi jIviciver klRkLi mA ni. 30qiH ni pRy, { L@ew pitAAew kAlH { jIvi cievi Q vAcker ekAl@ ti { p vhiilAyi. 31 vAcker ekAvew piRArA ni eL ni te etLiyi. 32ni L@ew pUvik wievc pApM ni pUIkriM. 33 pAukEL, ni vixAukL@ew wMbArANH . eedviniM ni rewil. nieLlAM etukArA yi viDieH nrkiEleRiyewM! 34 atinA {A niELAwi pRy+ {A niL@ewyiwyiEl vAcker yM jH{AnikeLyMpEdzkeryM niEyA gi. avri ciler ni vDiM, UziM. niL@ew eydikLi ni Lvri ciler miM. aver #Am LiniH #AmLiElH oAwiM. 35a tinA miyi ekAle qlA nItimA AEwyM mrNi ni vALik LANH. nItimAnAy hAEblieR mrNi nH ni vALikLANH. eberKYAvi eR punAy esKrYAvieR ekAlpA tki ni vALikLANH. eedvA lyiM yAgpIWimiwyilANv ekAletH. hAEblieRyM esKrYA vieRyM kAliniwyi jIvici ql A nItimAAewyM ekAlpAtk i ni vALikLANH . 36{A niELAw stYmAyi pRyAM. etlAM Q tlmRArAy niLi v ptiM. eyzElMkA mRiyiH n(lUeA. 13+34-35)3

mAyi 23:30-24:24

alEyA eyzElEm, eyzElEm, nI vAcker ekAl@. eedvM niiEl ycver nI kelRiy. plvM ni eR jntey riA {AnAzic@. ni eRjntey EkA}i teRueL ci Rkinwiyi viLic@uM EpAel sMGwi iA {AnAzic@. pE nieLe atinvdicil. 38EA nieR vIwH pUmAyM nYmAyiri. 39kA vieR nAmi vv ag]hI t* q ni pRyver, ni qe kAkyil q {A niELAw pRy. eedvAly nzIkrNM(meA. 13+1-31; lUeA. 21+5-33)

37

24

Ey eedvAlyM viuEpAkyA yi. pE aveR zixYA eedvAlyieR qw@k aven kA NiA v. 2 Ey zixYAErAw EcAdi c@, Q qw@k kAiEl? {A niELAw stYmAyi pRy. Q qw@ keLlAM nziiewM. oAErA kl@M qw eRiyewM. o kl@M meAieREm rikyil.rNi.

k A v i e R . . . a g ]h I t sI.118+26.

piIwH Ey olivumlyielAriwi rikyAyi. avEnAewAM tnicH riA zixYAM v. av EcAdi c@,etlAemEA sMBviem { ELAw pRy. nieR aw vrvieRyM ElAkAvsAnieRyM smyM sUcii awyALM qAeN pRy. 4 Ey mRupwi pRu+ sUiciri k. M nieL v}ietiA w ekAw tH. 5 plM qeREpri vM. av pRyM, {AnANH isH qH. av pleryM v}ietiM. 6ni y eLi EkM. yeLiy kT kL@M EkM. pE ByewAtirik. Q kArYeLlAM sMBviAtA. pE avsAnM niyM vidri t e. 7 rAjY aEnYAnYM pw epAM. jnt jntEyAw yM ec@M. kw B YAmieR kAlM vM. plyi wM kL@AM. 8etAe o pui Rviyew ArMB EvdnkLANH. 9 aEA jn niELAw EmAzmA yiepmARuM. av nieL pvivA BrNADikArikeL lic@ ekAwk yM ekAl@kyM ec@M. qlAvM nieL evRuM. kArNM ni qi vizVsi cvrANH. 10 smyM pl vizVAsik M tL@ew vizVAsM nxHwewM. av prsHprM tiriykyM evRukyM ec @M. 11pl vYAjvAckAM vM. av plEryM v}ietiM. 12ElAkH aD M epM. atinA mivARuM vizVA sikL@ewyM sHEnhM t EpAM. 13 pE avsAnMver awiyRc@ ni v riewM. 14eedvrAjYe iy suviEzxM ElAkemuM sMgi ewM. qlA rAjYLiluM suviEzxM criewM. piIwH aYemM. 15 vinAzieR BIkrteyi vA cknAy dAnIEy pRiuH. eedvAl yi nYmA mHELcHCt ni tH ni kAM. (tH vAyiv mnilAe). 16 smyM eydYA mlmkLiElEAwNM. 17pur@R ni v teR vIui kyRi qe iluM qwA niytH. 18vyli ni v EmliAyi vIi vrtH. 19 smyM gBiNikM ekAc@ikL@ OIkM kxHwM. 20niL@ew oAM zIt kAlEA zbdivsEmA sMBviAti riA Aik. 21qeEA? vliy EkzieR smymAyirimtH. ElAkArM BiEzxM Ayiu vuM vliy dritmANAvuk. atiluM EmAzmAy tH oriluM sMBvikymil. 22 BIkr smyM ecRutAyiriemH eedvM tImA niciuH. smyM Riciieli o M avEzxiil. qA tA tir ewver riA eedvM smyM evic@M. 23 smyM eriluemA rA niELAw pREAM, EnA, tA isH meA pREAM atA av, pE aver vizVsitH. 24vYA jvAckM vYAjisHL@M vrikyM

mAyi 24:25-25:9

948ru Epri orAeL EpicH meyAeL qwekAu EpAM. 41DAnYM ru OIkLielAveL viH mveL qw ekAuEpAM. 42 aekAH qEA}uM tARAyiri k. niL@ew kAvH v divsM niRiyil. 43tH oAik+ k vsmyM wmnRiyAemi a yA aveR vrvukAiriM. ayA kAvliH ken twyM. 44atinA niL@M tARAyirik. atIitmA yiriM mxYpueR vrvH. H nl dAsM dxw dAsM rANH vizVsHtM buimAmAy dAs? mu dAsAH yTAsmyM B NM ekAwvA yjmAn o dAsen li. yjmAn EjAli vizVAs pUvM li dAs rANH? 46yjmA n vEA lic EjAli ecyHekA iri dAs sEAxiM. 47{A niELAw stYmAyi pRye. yjmAn m}uv pripAliA ayA dAsen niEyAgiM. 48qA dAs dxHwM yjmAn weneyuM mwiv riel kvmAeNi q sM BviM ?49 dAs aEA mu dAs Aer miA wuM. av teR xHwArAy mH wiyAErAewAH ti kyM wikyM ec@M. 50aEA av tARAyiriA smyM yjmAn v M. dAs yjmAnen tIiA sm ymAyiriM atH.51aEA yjmAn dA sen ziiM. yjmAn aven kp wBiAew ew wM. aview L@k krykyM EvdnekAH pl@kwikyM [email protected]

mhAy kL@M atH-tL@M v ikyM ec@M. eedvM tirew vErAwAvuM avri ec@k. puemi aveR L@keL vifHFikLAkyA NH avew lYM. 25EA {A aetA e sMBvitimu te ni Riyi@ tiuH. 26 atA isH mmiyi q cil niELAw pREAM. pE vizVsicH Eyvien kANA mmiyiEl EpAk tH. EveRA atA isH mRiyi qM pREAM. pE a vizVsi tH. 27mxYpu qlAvM d]zYnA yA vrik. qlAyiwLiluM qlAvM kA rItiyi kAz mii N EpAel av vM. 28k}ukA v miu pRetviewEyA aview zvm H qH niLRiyEpAel qlAvM aRiuekAAyiriM {A vrik. 29 divsL@ew kxHwAwk k}i ywen en sMBviM+ sUrY L@M, ckAzM kiil. nM kAzniM ptiM, kA zH qlAiM mAM vM. smyM mxYpueR vrvien kANi awyAL kAz d]zY mAM. ElAkiel qlA jntyM nilvi LiM. mxYpu kAz EmG Li vetlAvM kAM. mxYpu ziEyAewyM eR mhtVEAewyM vM. 31cilu kAhLzbHdEAew av dtAer ayyHM. qlA BAg niM aveR tirewever d tA viLic@ uM. 32 aimrM ne pWii pAWm ElA; aimreAuk pcyM m]dvumA kyM lk mLc@ wukyM ec@ EA ni pRyM Evn vrvAeyH. 33 aEpAel te sMgtik sMBvi kAEA smyM vAtilinwe iey niL@M aRiyM.34{A ni ELAw stYmAyi pRye, Q tlmRyiel jn jIviciriee etAe sMBviM! 35ElAkvuM kAzvuM miyM nziieEAM. pE qeR vA k anzVrLANH. smyM eedviEn aRiy divsEmA smyEmA mRiyi l. puEnA dtAEA atRiyil. pitA vimAEm atRiy. 37mxYpu v EA EnAhyew kAlEEpAel t eyAyiriM sMBvik. 38 kAlH LyimH L@k tikyM wi kymAyi. av vivAhM k}i kyM meL vivAhM k}iikyM ec yHti. EnAh epki kyRuM ver avr w. 39sMBvitieni eyAM avrRiiil . pE a EA LyM vH qlAvM nziie u. mxYpu vEA}uM aen teyAyiriM. 40vyli pNiy36 30

(lUeA. 12+41-48)

eyzAvH 13+10; 34, 4

25

(meA. 13+32-37; lUeA. 17+26-30, 34-36)

p knYkmAew kT mNvALeR vrviEvi kAi riA EpAy p knYkmAerEA elyANH sVrAjYM. av tL@ew viL M ekAuvi. 2avri au knYkmA buihInrAyi. au Ep buimtikL@M. 3mikLAy knYk mA viLiEnAewAM vzYmAy q ekAuviil. 4buimtik viLi EnAewAM avew pALi wt qyM ekAuvi. 5 mNvAL v rA vLereevki. knYkmA qlAvM INicH Riwi. 6 arAiyi ErA viLic@ pR u, tA mNvALv, vH aven sik. 7 aEA qlA knYkmAM q}uEu. av tL@ew viLk kic@. 8 bu ihInrAy knYkmA buimtikLAy k nYkmAErAw pRu, {L@ew viLi el qtI. niL@ew q Rc@ t. 9 buimtik pRu, l! ni M {M mtiyAy qyilA tisiyilAM {. EpAyi q

949c v wAriniM niAvzYmAy q vAieAuvrik. 10 atinA buihInrAy knYkmA q vAA EpAyi. av EpAyEA mNvAL v. aEA tARAyi v avEnAewA vivAhsdYyH EpA yi. aEA vAtilwc@ iyiweu. 11 piIwH mH knYkmAeri. av pR u, kAEv, kAEv, {Ayi vAti R, { ak kyRe. 12 pE mNvAL pRu, {A ni ELAw stYmAyi pRy, qni ni eL aRiyil. 13atinA qEA}uM tA RAyirik. mxYpu qH qEA vemH niRiyil. m BtYAew kT ](lUeA. 19+11-27)

mAyi 25:10-39

o lM sziA EpA orA eLEAelyA sVrAjYM. EpAM mH ayA teR dAsAErAw sMsAric@. tA EpAEA teR sADn sMr iNemH ayA avErAw pRu. 15 ati oAErAEwyM k}ivins]t mAyi orAH ayA au pNsi k ekAw. meArAH ruM mAmnH oM pNsi nki. qiyA EpA yi. 16au pNsi kiiyv aw vYApArinAyi pEyAgic@. aus ipNM wiyAi. 17ru si p NM kiiyvM apEyAgicH ru s ipNM wiyAi. 18qA o s ipNM kiiyv }ii teR yj mAneR pNM atiliu. 19vLerAli EzxM yjmAn tiric@ v. teR pNM ekAH q ecyHevH ayA oAErAErAwM EcAdic@. 20au si pNMkiiyv aeM wi yjmAn kA}Hcvc@. av pRu, yjmAnEn, ausi pNmANH aH qe sU iA lictH. {AnekAH au wi sAdic@. 21 yjmAn mRupwi pRu, nI ecyHt tA zri. nI vizVsHtnAy dAs t e. ecRiyk nI nAyi vini EyAgic@. aekAH {A nin alM wi vliy sMgtik ecA r vAditVM t. vH qeR sEAx i pewk. 22 aEA rH pNsi lie vM qi. av pRu, yjmAnEn aH rH si pNM qe lic@. {AnekAH rusi pNM wiy Ai. 23 yjmAn mRupwipRu, nI ecyHt zriyANH. nI vizVsHtdAsnANH. ecRiy k ekAH nI wt pNmA i. atinA {A nin eRwi v liy sMgti ecA rvAditVM t. vH qeR sEAxi p Eck. 24 aEA o si pNM kiiyv qi. av yjmAnEnAw pRu, yj mAnEn, aH kzArnAeN {A

14

nRiu. vityHA ekA@vnANH. ptirilAet EzKrivmANH. 25a ekAu {A Byeu aH t pNM {A oLic@ vc@. tA aut pN si. 26 qA yjmAneR mRupwi en yAyi, mwiyM ekAtAvmA yvEn, {A vietA ekA@ vM ptirilAet EzKrivmAeN H nI aRie pRy. 27nI qeR pNM pNmiwpAwkAri niEpiN mAyi. aEA qnieeR pNM plizEyAew kiumAyi. 28 atinA yjmAn teR dAsA ErAw pRu, dAsniniM pN si vAi a p pNsiy v ekAwk. 29avnvtH pEyA givnH wt kiuM. ayAH v zYilDikM kiuM. qA wi pEyAgiAvni niH qlAM qw ewM. 30qiH yjmAn pRu, EyAjnmilA dAsen puRH i EleRiyk! aview L@k nilviLi kyM EvdnekAH pl@ e{rikyM ec@AM. mxYpu qlAveryM viDiM mxYpu vIuM vM. mhtVEA wwiyAvuM av vrik. qlA dtAM avEnAewA vM. av rAjAvAk yM teR mhAysiMhAsni ri kyMec@M. 32ElAkM m}uvM jnt mxYpu mi sMGwiM. mxY pu jneLyAek rAyi Evtiri M. wy ecriyAwkLi niM EkA lAwkeL EvtiriEpAel. 33av ecriyAwkeL (nItimAA) vlvz M EkAlAwkeL (dxHwA) teR w vzM niM. 34 aEA rAjAvH, teR vlvz ni nItimAAErAwH pRyM, v, qeR pitAvH nieL a#hiciri . eedvM vAgHdAnM ecyHt rAjYiEl v. ElAkArMBM mt rAjYM ni Ayi oiyiri. 35qni viz EA nieLni BNM ttinA rAjYM nitANH. qni dAhi cEA ni wiAt. {A vI iniM der oAyEA nieLe niL@ew vIiEl Nic@. 36qni vOmilAtiEA nieLni v OM t. {A ErAgiyAyiEA nieLe Uxic@. {A twvRyilA yiEA nieLe szic@. 37 aEA nItimAA mRupwi pRyM, kAEv, ninviz kH { BNM ttH qEA}ANH? nin dAhikH { evM ttH qEA}ANH? 38nie vIi nikel oyHkH {L@ew vIiEl Nic H etEA}ANH? nie vOmilAetkH { vOM tetEA}ANH? 39nie ErAgiyAyM twvukArnAyM kH nie { UxicetEA}ANH?31

mAyi 25:40-26:2440

950Ey hArM k}ic@ekAiriEv a v eetlM aveR tlyielA}ic@. 8 zixYA kH EkApic@ pRu, qinANiyM sugeetlM pA}A iytH? 9 a viA kiu pNM aEn kM pAv ekAwAmAyi. 10 pE qlAmRi Ey pRu, q inA ni Q OIey vixmii tH? av qni vizixHwmAeyA v]iyANH ecyH ttH. 11pAv qEA}uM niiwyiluH. pE {A enEA}uM Aeyvril. 12v q eR zrIri sugeetlM pUzi. q eR mrNAnrsMsH k ArinAyi v qe okyAyi.13{A ni ELAwH stYmAyi pRy. suviEzxM ElA kM m}uvM criiewM. suviEz xM qvieweyAe pRyeEA aview eylAM vL@ew v]iyM kIi ewM. L@k aveL asHmriM. ydA EyvieR zuvA(meA. 14+10-11; lUeA. 22+3-6)

aEA rAjAvH mRupwi pRyM, {A niELAw stYM pRyAM. viewy q eR sEhAdrA niELAErA ec @EA}uM aetni wiyAyiriM. 41 qiH aveR wvz ni nIcAErAw rAjAvu pRyM, kw EpA. nieL ziiNemH eedvM tImAniciuH. nitYAgHniyiEl EpA . pizAciM aveR dtAM Ev iytANH nrkAgHni. 42kwEpA, qeA qni vizEA nieL ni BNM til. qni dAhicEA jlM til. 43{A vIi nikH oAyEA nieLe vIiElviLi cil. {A vOmilAtiEA ni qni DriA oM til. {A ErAgiyAyiEA}uM, twvukArnAyi EA}uM nieLe icil. 44 aEA avM mRupwi pRyM, k AEv, qA { nI vizv nAyM dAhivnAyM ktH? qA { nie oyH vIinik ktH? qA { nie vOmi lAetEyA, ErAgiyAEyA, twvukArnAEyA ktH? eneyAe kiuM {eL A nie shAyiAet EpAytH? 45 aEA rAjAvu mRupwipRyM, {A niELAw stYmAyi pRye. viewy qeR sEhAdrA niELAErA nirsiEA}uM av qniEvi yM nirsiewkyAyi. 46 aEA nIcA kwEpAM. aveEM zikiuM. qA nItimAA nitYjIvM kiuM. eydEntA Eyvien ekAlA mi (meA. 14+1-2; lUeA. 22+1-2; EyAh. 11+45-53)

aEA pu zixYArielArA mhApuErAhitmAyi sMsAriA EpA yi. ydA QsHriEyAAyi atH. 15 ydA pRu, Eyvien {A ni trAM. q tiPlM tM? av avnH m eviA ekAw. 16a tiEzxM Eyvien av oieA wA av tM pAi. Ey epsh (meA. 14+21-22; lUeA. 22+7-14, 21-23; EyAh. 13+21-30)17

14

26

etlAM pRuk}iH Ey t eRzixYAErAw pRu, 2mA epshA dinmANH. aH mxYpu UziewA zuL@ew kiElli ewM. 3 aEA mhApuErAhiteR vsti yi mhApuErAhitM jnieR m AM EyAgM EckyAyi. kPAvH qAyi mhApuErAhiteR EprH. 4 EyAgi av Eyvien twviliwA M


Recommended