Glo
ssar
y Intermediate School Level
Science Glossary
English / Albanian
Translation of Science Terms Based on the Coursework for Science Grades 6 to 8.
Last Updated: October 2018
THE STATE EDUCATION DEPARTMENT / THE UNIVERSITY OF THE STATE OF NEW YORK / ALBANY, NY 12234
This glossary is to PROVIDE PERMITTED TESTING ACCOMMODATIONS of ELL/MLL students. It should also be used for INSTRUCTION during the
school year. The glossary may be downloaded, printed and disseminated to educators, parents and ELLs/MLLs.
Please click here for the New York State Office of Bilingual Education and World Languages Webpage on "Assessment and Testing Accommodations"
THE STATE EDUCATION DEPARTMENT / THE UNIVERSITY OF THE STATE OF NEW YORK / ALBANY, NY 12234
P-16 Office of Elementary, Middle, Secondary and Continuing Education and Office of Higher Education
Office of Bilingual Education and World Languages http://www.emsc.nysed.gov/biling/
THE UNIVERSITY OF THE STATE OF NEW YORK
Regents of The University
BETTY A. ROSA, Chancellor, B.A., M.S. in Ed., M.S. in Ed., M.Ed., Ed.D. ................. Bronx T. ANDREW BROWN, Vice Chancellor, B.A., J.D. ........................................................... Rochester ROGER TILLES, B.A., J.D. ................................................................................................. Great Neck LESTER W. YOUNG, JR., B.S., M.S., Ed.D. . ...................................................................... Beechhurst CHRISTINE D. CEA, B.A., M.A., Ph.D. . ........................................................................... Staten Island WADE S. NORWOOD, B.A. ............................................................................................... Rochester KATHLEEN M. CASHIN, B.S., M.S., Ed.D. ...................................................................... Brooklyn JAMES E. COTTRELL, B.S., M.D. ....................................................................................... New York JOSEPHINE VICTORIA FINN, B.A., J.D. .............................................................................. Monticello JUDITH CHIN, M.S. in Ed. ............................................................................................... Little Neck BEVERLY L. OUDERKIRK, B.S. in Ed., M.S. in Ed. ........................................................... Morristown CATHERINE COLLINS, R.N., N.P., B.S., M.S. in Ed., Ed.D. ............................................ Buffalo JUDITH JOHNSON, B.A., M.A., C.A.S. ............................................................................. New Hempstead NAN EILEEN MEAD, B.A. ................................................................................................ Manhattan ELIZABETH S. HAKANSON, A.S., M.S., C.A.S. ................................................................ Syracuse LUIS O. REYES, B.A., M.A., Ph.D. ................................................................................... New York SUSAN W. MITTLER, B.S., M.S. ....................................................................................... Ithaca Commissioner of Education and President of The University MARYELLEN ELIA Executive Deputy Commissioner ELIZABETH R. BERLIN The State Education Department does not discriminate on the basis of age, color, religion, creed, disability, marital status, veteran status, national origin, race, gender, genetic predisposition or carrier status, or sexual orientation in its educational programs, services and activities. Portions of this publication can be made available in a variety of formats, including braille, large print or audio tape, upon request. Inquiries concerning this policy of nondiscrimination should be directed to the Department’s Office for Diversity and Access, Room 530, Education Building, Albany, NY 12234.
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
A
absorb përthith
acceleration përshpejtim
acid rain shi acid
action veprim
adapt përshtat
adaptation përshtatje
adjust rregulloj/akordoj/ndreq
adult i rritur/në moshë madhore
advantage avantazh/përparësi
affect prek/ndikoj
air ajër
air mass masë ajri
air pressure presion ajri
air resistance rezistencë ajri
alternate ndryshoj/modifikoj/alternoj
alto alto
amount sasi
amphibian amfib
amplitude amplitudë
analyze analizoj
anatomy anatomi
ancestor paraardhës
ancient i lashtë/antik
anemometer anemometër
angle kënd
animal kafshë
Animalia Animalia
antibiotic antibiotik
antibody antitrup/kundërtrup
appliance pajisje
apply zbatoj
appropriate i duhur/i përshtatshëm
approximately përafërsisht
arrange rregulloj
artery arterie
arthropod artropod
asexual aseksual/joseksual
assemble mbërthej/montoj
asteroid asteroid
astronomer astronom
atmosphere atmosferë
atom atom
atomic number numër atomik
attract tërheq
automatic automatik
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
available në dispozicion/i disponueshëm
axis aks/bosht
B
bacteria baktere
balance ekuilibër
balanced forces forca të balancuara
bar graph grafik me shirita
bare i zhveshur/i ekspozuar/i thjeshtë
barometer barometër
battery bateri
bed shtrat
behavior sjellje
beneficial i dobishëm
benefit dobi/përfitim
best më i miri
big bang big bengu (big bang)
binary fission ndarje binare
biomass biomasë
bird zog
blink kapsit sytë
blizzard furtunë bore
block bllokoj/bllok
blood tissue ind gjaku
blood vessel enë gjaku
blossom lulëzoj
boil ziej/vloj
boiling point pikë vlimi
bone tissue ind kockor
bounce kërcim/kërcej
brain tru
bronchi bronke
bundle tufë
buoyancy pluskim
buoyant force forcë pluskuese
C
calcium kalcium
calculator makinë llogaritëse
calorie kalori
camera kamerë
camouflage maskim/kamuflazh
cancer kancer
capillary kapilar
capture kap
carbohydrate karbohidrat
carbon (C) karbon (C)
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
carbon dioxide (CO₂) dioksid karboni (CO₂)
cardiovascular system sistem kardiovaskular
carnivore mishngrënës
category kategori
caterpillar larvë
cause‐end‐effect relationships marrëdhënie shkak‐pasojë
celestial qiellor
cell qelizë
cell cycle cikël i qelizës/cikël qelizor
cell division ndarje e qelizës
cell membrane membranë qelizore
cell theory teori qelizore/doktrinë e qelizës
cell wall mur qelizor
cellular respiration frymëmarrje qelizore
Celsius (°C) Celcius (°C)
cement çimento
centimeter (cm) centimetër (cm)
central nervous system sistem nervor qendror
chain zinxhir
change ndryshoj
change of direction ndryshim drejtimi
change of motion ndryshim lëvizjeje
change of speed ndryshim shpejtësie
characteristic karakteristikë/karakteristike
chart grafik/tabelë
chemical kimik
chemical bond lidhje kimike
chemical change ndryshim kimik
chemical energy energji kimike
chemical equation ekuacion kimik
chemical property veti kimike
chemical reaction reaksion kimik
chemical system sistem kimik
chemical weathering tjetërsim kimik
chlorophyll klorofil
chloroplast kloroplast
choose zgjedh
chromosome kromozom
cinder cone volcano vullkan konik
circuit qark
circulation qarkullim
circulatory system sistem qarkullimi
cirro‐ cirro‐
cirrus cloud re puplore
classification klasifikim
classify klasifikoj
climate klimë
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
cloning klonim
cloud re
coal qymyr
code kod
cold front front i ftohtë
collect mbledh/grumbulloj
collide përplasem
color ngjyrë
column kolonë
comet kometë
comfortable i patrazuar/i qetë
communicate komunikoj
community komunitet
compare krahasoj
compass kompas/busull
competition konkurs
complex carbohydrate karbohidrat kompleks
compose përbëj
composite volcano stratovullkan
composition përbërje
compost pile grumbull kompostoje
compound përbërje/përbërës/komponim
compound microscope mikroskop i përbërë
compress ngjesh
compression ngjeshje
computer kompjuter
conclude përfundoj/nxjerr përfundim
conclusion konkluzion/përfundim
condensation kondensim
condense kondensoj
condition gjendje
conduct transmetoj/përçoj/veproj/sjellje
conduction përcjellshmëri/përçueshmëri
conductors përcjellës
consequences pasoja
conservation ruajtje
conservation of energy ruajtje e energjisë
conservation of mass ruajtje e masës
conserve ruaj
consist of përbëhet nga
consistent i qëndrueshëm/konsekuent
constant konstant
construct ndërtoj
consumer konsumator
contain përmban
container kontejner/enë
content përmbajtje
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
continent kontinent
contrast krahasim/krahasoj
control kontroll/kontrolloj
controlled experiment eksperiment i kontrolluar
convection konveksion
coordinate koordinoj/koordinatë
coordination koordinim
core bërthamë
covalent bond lidhje kovalente
create krijoj
crest kreshtë
crop kulturë/bimë
crust kore
crystal kristal
crystallization kristalizim
cubic kubik
cubic centimeter centimetër kub
cure kuroj/kurë
cycle cikël
cytoplasm citoplazmë
D
daily ditor
dam digë
data të dhëna
data table tabelë të dhënash
daughter cell qelizë bijë
daylight dritë dite/ditë/dritë
decay prishje/zbërthim/dekompozim
decomposer dekompozues
decrease reduktoj
defend mbroj
deficient i paplotë/i pamjaftueshëm
define përcaktoj/përkufizoj
definite i përcaktuar
delta deltë
density dendësi/densitet
dependent variable variabël i varur
deposition depozitim
derived i prejardhur
descend rrjedh/buron
descendants pasardhës
describe përshkruaj
desert shkretëtirë
design dizajn/projekt/skicoj
design scientific investigations planifikoj hetime shkencore
determine përcaktoj
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
develop zhvilloj
development zhvillim
diagram diagram
dichotomous key çelës diktomik
difference ndryshim/dallim
digest tres ushqimin
digestion tretje e ushqimit
digestive system sistem tretës
direct drejtoj/i drejtpërdrejtë
directions drejtime
directly drejtpërdrejt
disappearing trait tipar në zhdukje
discuss diskutoj
disperse shpërhap
dissolve tres/holloj/zbërthej
distance largësi/distancë
distinctive dallues
distribute shpërndaj
disturb shqetësoj
diversity diversitet
DNA ADN
dominant dominant/dominues
dominant gene gjen dominant/gjen dominues
draw vizatoj
dump hedh/hedhurina
E
earth tokë
earthquake tërmet
earthworm krimb toke
echo jehonë
eclipse eklips
ecological succession vijueshmëri ekologjike
ecology ekologji
ecosystem ekosistem
effect efekt/ndikim
efficient efikas
egg vezë
electric current rrymë elektrike
electrical elektrik
electrical circuits qarqe elektrike
electrical energy energji elektrike
electricity elektricitet
electromagnet elektromagnet
electromagnetic spectrum spektër elektromagnetik
electromagnetic waves valë elektromagnetike
electromagnetism elektromagnetizëm
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
electron elektron
elements elemente
elevation ngritje
elliptical eliptik
emit emetoj/nxjerr
endangered species specie në rrezik zhdukjeje
endocrine system sistem endokrin
endothermic endotermik
energy energji
energy flow qarkullim energjie
energy pyramid piramidë energjie
energy resources burime energjie
ensure siguroj
environment mjedis
environmental mjedisor
environmental changes ndryshime mjedisore
epithelial epitelial
equal i njëjtë
equation barazim/ekuacion
equator ekuator
equilibrium ekuilibër
erosion erozion
error gabim
esophagus ezofag
establish krijoj
estimate përllogaris
estimation përllogaritje
eukaryotic eukariot
evaluate vlerësoj
evaporate avulloj
evaporation avullim
evidence dëshmi
evolution evoluim/zhvillim
example shembull
exchange shkëmbim/shkëmbej
excrete sekreton
excretion sekretim
exoskeleton ekzoskelet
exothermic ekzotermik
expand zgjeroj
experiment eksperiment
explain shpjegoj
explanation shpjegim
express shpreh
external i jashtëm
extinct i zhdukur
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
F
fact fakt
factor faktor
Fahrenheit (°F) Fahrenhajt (°F)
fat dhjamë/yndyrë
fault defekt
feature veçori
features veçori
female sex cell qelizë seksuale femërore
fertilization fertilizim
fertilized i fertilizuar
fertilizer fertilizues
fiber fibër
fish peshk
fixed pulley pulexhë e fiksuar
flood përmbytje
flow chart bllokskemë
flower lule
fluid fluid/lëng
folded i palosur
food ushqim
food chain zinxhir ushqimor
food web rrjet ushqimor
for every action there is an equal or opposite reaction për çdo veprim ka një reagim të njëjtë ose të kundërt
force forcë
forecast parashikim
form formë/trajtë/formoj
formation formim/formacion/krijim
former krijues/i mëparshëm
formula formulë
formulate formuloj
fossil fosil
fossil fuel lëndë djegëse fosile
freezing ngrirje
frequency frekuencë
friction fërkim
front front
fruit frutë
fuel lëndë djegëse
filter filtër/filtroj
fulcrum pikë mbështetje
function funksion
function of living things funksion i qenieve të gjalla
fungi
kërpudha
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
G
galaxy galaksi
garbage mbeturinë
gas gaz
gas giants trup gjigant gazi
gem gur i çmuar
gene gjen
generation gjeneratë/brez/prodhim
generator gjenerator
genetic engineering inxhinieri gjenetike/modifikim gjenetik
genetic material material gjenetik
genetically gjenetikisht
genetic variation variacion gjenetik
geologist gjeolog
geothermal energy energji gjeotermike
germ mikrob
germination formim i embrionit/mbirje/mugullim
glacier akullnajë
gland gjëndër
global global
global climate klimë globale
global warming ngrohje globale
graduated cylinder enë cilindrike e shkallëzuar
gram (g) gram (g)
graph grafik
graphic grafik
gravitational gravitacional
gravity gravitet
greatest më i madhi
greenhouse gas gaz me efekt serrë
green plant bimë e gjelbër
groundwater ujë nëntokësor
group grup/grupoj
grow rris
growth rritje
H
habit zakon
habitat habitat
hand lens lupë
hardness fortësi
harmful i dëmshëm
hazardous i rrezikshëm
healthy habit zakon i shëndetshëm
hearth zemër
hearth muscle muskul zemre
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
heat nxehtësi
heat energy energji termike
herbivore barngrënës
heredity trashëgimi/trashëgueshmëri
hereditary i trashëgueshëm
hibernation gjumë letargjik
hormone hormon
host pritës
human human/njerëzor
human cell qelizë njerëzore
humid i lagësht
humidity lagështi
hurricane uragan
hydroelectric power fuqi hidroelektrike
hydrosphere hidrosferë
hygrometer higrometër
hypothesis hipotezë
I
identical identik
identification identifikim
identify identifikoj
igneous vullkanik
igneous rock shkëmb vullkanik
illuminate ndriçoj
illustrate ilustroj
immune system sistem imunitar
inclined plane rrafsh i pjerrët
increase rritje/rris
independent i pavarur
independent variable variabël i pavarur/ndryshore e pavarur
indicate tregoj
indirect jo i drejtpërdrejtë/indirekt
individual individual/individ
infection infeksion/infektim
infectious disease sëmundje infektive
inference konkluzion
information informacion
ingredient përbërës
inherit trashëgoj
inheritance trashëgimi
inherited adaptation përshtatje gjenetike
inherited trait tipar gjenetik
insect insekt
instrument instrument
insulator izolant
interact ndërveproj
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
interaction bashkëveprim/ndërveprim
interior i brendshëm
internal i brendshëm
interpret interpretoj
interval interval
inversion inversion/anasjellje
invertebrate jovertebror
investigation hetim
ion jon
ionic bond lidhje jonike
iron (Fe) hekur (Fe)
irregular i parregullt
isolate izoloj
J
jellyfish kandil deti
joint nyjë/kyç
K
kilogram (kg) kilogram (kg)
kiloliter (kl) kilolitër (kl)
kilometer (km) kilometër (km)
kinetic energy energji kinetike
kingdom mbretëri
knowledge njohuri/dije
L
label etiketë
landslide rrëshqitje toke
large intestine zorrë e trashë/kolon
larva larvë
laser lazer
latitude gjerësi
lava llavë
layer shtresë
leaf gjethe
learned i mësuar
learned adaptation përshtatje e mësuar
least minimumi
leaves gjethe
levee ledh
lever levë
life cycle cikël jete
life span jetëgjatësi
lift ngre
light dritë
light‐years vite‐dritë
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
line graph grafik linear
lines of force vija force
link lidhje/lidh
liquid lëng
list listë/rendit
liter (L) litër (l)
lithosphere litosferë
liver mëlçi
living things gjallesa
location vendndodhje
locomotion zhvendosje/lëvizje/bartje/vetëlëvizje
longitude gjatësi gjeografike
longitudinal wave valë gjatësore
loudness lartësi (e zërit)
lunar eclipse eklips hënor/eklips hëne
lungs mushkëri
luster shkëlqim
M
machine makineri/aparat
magma magmë
magnet magnet
magnetic field fushë magnetike
magnetic force forcë magnetike
magnetism magnetizim
magnifier xham zmadhues/lupë
maintain mbaj/mirëmbaj
maintenance mbajtje/mirëmbajtje
major madhor/kryesor
male sex cell qelizë seksuale mashkullore
mammal gjitar
manage menaxhoj/administroj
mantle mantel
map hartë
mass masë
material material
materials materiale
materials scientist shkencëtar materialesh
mathematics matematikë
matter lëndë
measure mas
measurement matje
mechanical energy energji mekanike
mechanical weathering erozion mekanik/tjetërsim mekanik
medium mjet
meiosis mejozë
melting shkrirje
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
melting point pikë shkrirjeje
metal metal
metallic bond lidhje metalike
metalloid metaloid
metamorphic metamorfik
metamorphic rock shkëmb metamorfik
metamorphosis metamorfozë
meter (m) metër (m)
meter stick vizore
methane metan
method metodë
metric ruler vizore metrike
microorganisms mikroorganizëm
microscope mikroskop
mid‐ocean ridge kreshtë mesoqeanike
migration migrim
Milky Way Rruga e Qumështit
milligram (mg) miligram (mg)
milliliter (ml) mililitër (ml)
millimeter (mm) milimetër (mm)
mineral mineral
mitochondria mitokondri
mitosis mitozë
mixture përzierje
model model
moisture lagështirë
molecule molekulë
mollusk molusk
molten i shkrirë
monthly mujor
Monera Monera
monoculture monokulturë
moon hënë
motion lëvizje
motor motor
mountain mal
mouth gojë
movable pulley pulexhë e lëvizshme
movement lëvizje
movement of plates lëvizje e pllakave
mucus mukus
muscle muskul
muscle tissue ind muskulor
muscular system sistem muskulor
mutation mutacion/ndryshim
multicellular shumëqelizor/multiqelizor
multicellular organism organizëm shumëqelizor/organizëm multiqelizor
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
N
natural gas gaz natyror
natural resource burim natyror
natural selection përzgjedhje natyrore/seleksionim natyror
nebula mjegullinë/nebulozë
negative negativ
nervous system sistem nervor
net force forcë rezultante
neuron neuron
neutral neutral
neutron neutron
Newton Njuton
niche zgavër
nimbus re shiu
nitrogen azot
noble gas gaz i rrallë/gaz i plogët
nonliving things qenie jo të gjalla
nonmetal jometal
nonrenewable i parinovueshëm
nonrenewable energy resource burim i parinovueshëm energjie
nonrenewable resource burim i parinovueshëm
nose hundë
nuclear energy energji bërthamore
nuclear fusion bashkim bërthamor
nucleus bërthamë
nutrient ushqyes
O
object objekt
objective objektiv
objective lens lente
observation vëzhgim/vrojtim
observe vëzhgoj/vrojtoj
obtained i përftuar
occur ndodh
ocean oqean
odor aromë
offspring pasardhës/filiz
omnivore gjithçkangrënës
one‐celled organisms organizma njëqelizore
ooze pikon/rrjedh
opinion mendim/opinion
orbit orbitë
order radhë/rend
organ organ
organ system sistem organesh
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
organelle organel
organism organizëm
organize organizoj
original origjinal/fillestar
ovary vezore
overabundance tepricë
overcome kapërcej
overpopulation mbipopullim
ovule ovulë
oxygen oksigjen
ozone ozon
P
parallel circuit qark paralel
parasite parazit
parent cell qelizë mëmë/qelizë prind
particle grimcë
pattern model
pedigree chart pemë gjenealogjike
perceive perceptoj
percent, percentage përqind, përqindje
period periudhë
periodic table tabelë periodike
permanent magnet magnet i përhershëm
pesticide pesticid
petroleum naftë
phases faza
phenomena fenomene
phosphorus fosforik/i fosforit
photosynthesis fotosintezë
physical fizik
physical change ndryshim fizik
physical property veti fizike
physical weathering gërryerje fizike/tjetërsim fizik
picture fotografi/figurë
pie rrethore
pie chart grafik me sektorë të rrethit
pie graph grafik
pistil pistil
pitch hap filetoje/modul/lartësi zëri
planet planet
plant bimë
Plantae Plantae
plasma plazmë
plate pllakë
plate tectonics pllakë tektonike
poison helm
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
polar polar
pollen polen
pollinate polenizoj
pollutant ndotës
pollution ndotje
position pozicion
positive pozitiv
potential energy energji potenciale
power of ten notation sistem i fuqive dhjetore
precipitation precipitim/rënie
predator grabitqar
predict parashikoj
predictable i parashikueshëm
prediction parashikim
presence prani
preserve ruaj
pressure presion
prevailing mbizotërues/predominant/predominues
prevailing winds rryma/korridore ajrore
previous i mëparshëm
prey pre
primary parësor/primar
probable i mundshëm
procedure procedurë
process proces
produce prodhoj
producer prodhues
product produkt/prodhim
prokaryotic prokariotik
property veçori/ karakteristikë/pronë
properties veti
protect mbroj
protein proteinë
Protista Protist
proton proton
provide siguroj/ofroj
pulley pulexhë
Punnett square tabela Punet
pupa krizalidë
purpose qëllim
pushes and pulls shtyn dhe tërheq
R
radiation rrezatim
radioactive radioaktiv
radioisotope radioskop
rarefaction rrallim
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
rate shkallë/normë
ray rreze
react reagoj
reactant reaktant
rearrange riorganizoj
reason arsye
receive marr
recessive recesiv
recessive gene gjen recesiv
recognize njoh
record regjistroj/e dhënë
rectum rektum
recycle ricikloj
reduce reduktoj
refer referoj
reflect pasqyroj/reflektoj
reflection pasqyrim/reflektim
reflex refleks
refract përthyej
refraction përthyerje
regulation rregullim/rregullore
relationship marrëdhënie
relationships in organisms marrëdhënie në organizma
relative humidity lagështi relative
release lëshim/çlirim/lëshoj/çliroj
relevant përkatës
remain the same mbetet njëlloj
remains mbetet
renewable i rinovueshëm
renewable energy resource burim i rinovueshëm energjie
renewable resource burim i rinovueshëm
repair riparoj
represent paraqes
reproduce riprodhoj
reproduction riprodhim
reproductive riprodhues
reptile zvarranik
required i nevojshëm
resist rezistoj
resistant to rezistent ndaj
resource burim
respiration frymëmarrje
respiratory system sistem frymëmarrjeje
respond përgjigjem
response përgjigje
responsible përgjegjës
restore kthej
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
result rezultat
reuse ripërdor
reverse kthej mbrapsht
revolution revolucion
revolve vërtitem
rock shkëmb
rock cycle cikël shkëmbor
role rol
root rrënjë
rotate rrotulloj
rotation rrotullim
runoff mbarim/shterim
rust ndryshk/ndryshkem
S
saliva pështymë
salivate jargëzoj
samples mostra/kampionë
scale shkallë/shkallëzoj
scarce i rrallë
science shkencë
scientific (use appropriate scientific tools) shkencor (përdor mjetet e duhura shkencore)
scientific inquiry hulumtim shkencor
scientific investigation kërkim shkencor
scientific law ligj shkencor
scientific name emër shkencor
scientific thinking të menduarit shkencor
scrape gërvisht
screw vidhë/vidhos
sea floor spreading zgjerim i fundit të detit
sea level nivel i detit
season stinë
secondary dytësor
sediment sediment
sedimentary rock shkëmb sedimentar
sedimentation sedimentim/precipitim
seed farë
seedling farëzim
seep depërtoj/kulloj
select përzgjedh
selective breeding mbarështim selektiv
sense shqisë
sense organ organ shqisor
sequencing segmentim
series circuit qark seri
settle kolonizoj/stabilizoj
sewage ujëra të zeza
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
sex cell qelizë seksuale
sex cells qeliza seksuale
sexual seksual
shape formë/modeloj
shell shtresë/guaskë
shield volcano vullkan me kube lave
shiver cifël
significant domethënës
similarity ngjashmëri
simple machine makineri e thjeshtë
siren sirenë
situation situatë
size madhësi
skeletal muscle muskul skeletor
skeletal system sistem skeletor
shy i strukur
small intestine zorrë e hollë
smog tym/smog
smooth muscle muskul i lëmuar
soil dhe/tokë
soil texture përbërje dheu
solar cell panel diellor
solar eclipse eklips diellor
solar energy energji diellore
solar system sistem diellor
solid i ngurtë/solid
solidification ngurtësim
solubility tretshmëri
solute lëndë e tretur/tretësirë
solution tretësirë/zgjidhje
solvent tretës
sound tingull/zë
sound recorder regjistrues zëri
source burim
space hapësirë
specialize specializoj
species specie
specific specifik
specimens mostër/specie
speed shpejtësi
sperm spermë
spill derdh
spinal cord palcë e shtyllës kurrizore
spiral spiral
sponge sfungjer
spore spore
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
spring kërcim/burim
spring scale kandar
sprout filiz/mbij
squint picërroj sytë
stable i qëndrueshëm
stages etapa
stamen thekë
star yll
starch niseshte
state gjendje
static charge energji e qëndrueshme
static electricity elektricitet statik
stem trung/këmbëz
stigma krezë/njollë
stimulus stimul/nxitje
stomach stomak
stopwatch kronometër
strain tendosje
strategy strategji
strato shtresë
stratus cloud re shtresore
streak vijë
structural adaptation përshtatje strukturore
structure strukturë
sublimation sublimim
subsoil nëntokë/taban
substance substancë/lëndë
sugar sheqer
sulfuric acid acid sulfurik
summarize përmbledh
sun diell
supernova supernovë
support mbështes/mbështetëse
surface sipërfaqe
survey anketë/sondazh
survival mbijetesë
survive, survival mbijetoj, mbijetesë
swamp moçal/kënetë
sweat djersë
switch ndërroj/çelës
system sistem
T
table tabelë
table salt kripë tavoline
tadpole fulterëz
tape measure metër
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
technology teknologji
telescope teleskop
temperate i butë/temperoj
temperature temperaturë
temporary magnet magnetizim i përkohshëm
terrestrial planets planetë tokësorë (të ngurtë)
test test/testoj/analizë
theory teori
thermal energy energji termike
thermometer termometër
thunderstorm shtrëngatë/stuhi
tide baticë
tilt anim/anoj
tilted i anuar
time kohë
tissue ind
tool vegël/mjet
topsoil shtresë e sipërme toke
tornado tornado
trachea trake
trade‐offs shkëmbim
trait tipar
transfer transferoj
transform shndërroj
transport transportim/transportoj
transport system sistem transporti/sistem transportues
transverse wave valë transversale
trench kanal
trial provë/analizë
tropical tropikal
troposphere troposferë
trough lug
tumor tumor
turbine turbinë
type tip/lloj
U
unbalanced forces forca të pabalancuara
undergo metamorphosis i nënshtrohet metamorfozës
unequal i pabarabartë
unicellular njëqelizor
unifying themes lëndë unifikuese
unique unik
universe univers
unstable
i paqëndrueshëm
Middle School Science Glossary
NYS Statewide Language RBERN
ENGLISH ALBANIAN
V
vacuole vakuolë
valley luginë
vapor avull
variable variabël/ndryshore
variation variacion
variety varietet/lloj
vascular system sistem përçues/sistem vaskular
vascular tissue ind përçues/ind vaskular
vegetable perime
vehicle material transportues
vein venë
velocity shpejtësi/ritëm
vertebrate vertebror
vibrate dridhem/vibroj
virus virus
visible i dukshëm
visible light dritë e dukshme
vitamin vitaminë
volcanic activity aktivitet vullkanik
volcano vullkan
voltmeter voltmetër
volume volum/vëllim
W
warm i ngrohtë
water ujë
water cycle cikël ujor
water vapor avuj uji
wavelength gjatësi vale
weather mot
weathering tjetërsim/erozion
wedge pykë
weight peshë
wheel and axle timon dhe bosht
white blood cell rruazë e bardhë e gjakut
wind erë
wind vane erëtregues
wise i mençur
work punë/punoj
wrinkle rrudhë
Z
zone zonë/rajon
zygote zigotë