+ All Categories
Home > Documents > Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf ·...

Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf ·...

Date post: 29-Jan-2020
Category:
Upload: others
View: 0 times
Download: 0 times
Share this document with a friend
114
วารสารวิทยาลัยพาณิชยศาสตร์บูรพาปริทัศน์ Journal of Graduate School of Commerce Burapha Review ปีท่ 6 ฉบับที่ 2 กรกฎาคม-ธันวาคม 2554 ISBN 16852354 วัตถุประสงค์ วารสารวิทยาลัยพาณิชยศาสตร์บูรพาปริทัศน์ฉบับนี้จัดพิมพ์ขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นสื่อกลางในการเผยแพรบทความวิจัย และบทความวิชาการทางด้านบริหารธุรกิจ ซึ่งบทความทุกบทความได้ผ่านการพิจารณากลั่นกรองด้วย ความพิถีพิถัน อีกทั้งได้ผ่านการตรวจประเมินคุณภาพจากคณะกรรมผู้ทรงคุณวุฒิที่มีความรู้ความสามารถในแต่ละสาขา อย่างถี่ถ้วน ทั้งนี้เพื่อให้บทความที่ตีพิมพ์นั้นมีคุณภาพอย่างแท้จริง วิทยาลัยพาณิชยศาสตร์มีความตั้งใจจริงใน การพัฒนาวารสารให้มีประสิทธิภาพยิ่ง ๆ ขึ้นไป และขอขอบคุณคณะกรรมการผู ้ทรงคุณวุฒิทุกท่านที่กรุณาตรวจประเมิน บทความอย่างละเอียดรอบครอบ เพื่อให้ได้บทความที่มีคุณค่าอย่างแท้จริง ขอขอบคุณผู้เขียนบทความทุกท่านที่ส่ง ผลงานอันมีคุณค่ามาร่วมตีพิมพ์ในวารสารวิทยาลัยพาณิชยศาสตร์บูรพาปริทัศน์ ซึ่งจะเป็นประโยชน์มหาศาลในการศึกษา ค้นคว้า ด้านบริหารธุรกิจสืบเนื่องต่อไป กองบรรณาธิการวารสารวิทยาลัยพาณิชยศาสตร์บูรพาปริทัศน์ บรรณาธิการ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.บรรพต วิรุณราช กองบรรณาธิการบริหาร รองศาสตราจารย์ ดร.เรณา พงษ์เรืองพันธุ์, Ph.D. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.มาลี นิสสัยสุข, Ph.D. ดร.อิสราภรณ์ พลนารักษ์, Ph.D. ดร.ศรัณยา เลิศพุทธรักษ์, Ed.D. ดร.สุรัติ สุพิชญางกูร, D.I.B.A. ดร.ยอดยิ่ง ธนทวี, Ph.D. ดร.สุชนนี เมรีโยธิน, D.B.A. ดร.กฤช จรินโท, D.B.A รองศาสตราจารย์ ดร.พนารัตน์ ปานมณี, Ph.D. รองศาสตราจารย์ ศิริชัย พงษฺ์วิชัย, M.S. รองศาสตราจารย์ ดวงมณี โกมารทัต, M.Acc. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วชิระ บุณยเนตร, Ph.D. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วิชิต อู่อ้น, D.B.A., D.I.B.A. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.พงศ์พรต ฉัตราภรณ์, Ph.D. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ระพีพร ศรีจ�าปา, Ph.D. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วิษณุ ภูมิพาณิช, D.M. วิทยาลัยพาณิชยศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา 169 ต. แสนสุข อ. เมือง ชลบุรี 20131 ประเทศไทย E-mail [email protected]
Transcript
Page 1: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน

Journal of Graduate School of Commerce Burapha Review

ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554

ISBN 16852354

วตถประสงควารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศนฉบบนจดพมพขนโดยมวตถประสงคเพอเปนสอกลางในการเผยแพร

บทความวจย และบทความวชาการทางดานบรหารธรกจ ซงบทความทกบทความไดผานการพจารณากลนกรองดวย

ความพถพถน อกทงไดผานการตรวจประเมนคณภาพจากคณะกรรมผทรงคณวฒทมความรความสามารถในแตละสาขา

อยางถถวน ทงนเพอใหบทความทตพมพนนมคณภาพอยางแทจรง วทยาลยพาณชยศาสตรมความตงใจจรงใน

การพฒนาวารสารใหมประสทธภาพยง ๆ ขนไป และขอขอบคณคณะกรรมการผทรงคณวฒทกทานทกรณาตรวจประเมน

บทความอยางละเอยดรอบครอบ เพอใหไดบทความทมคณคาอยางแทจรง ขอขอบคณผเขยนบทความทกทานทสง

ผลงานอนมคณคามารวมตพมพในวารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน ซงจะเปนประโยชนมหาศาลในการศกษา

คนควา ดานบรหารธรกจสบเนองตอไป

กองบรรณาธการวารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน

บรรณาธการ

ผชวยศาสตราจารย ดร.บรรพต วรณราช

กองบรรณาธการบรหาร

รองศาสตราจารย ดร.เรณา พงษเรองพนธ, Ph.D.

ผชวยศาสตราจารย ดร.มาล นสสยสข, Ph.D.

ดร.อสราภรณ พลนารกษ, Ph.D.

ดร.ศรณยา เลศพทธรกษ, Ed.D.

ดร.สรต สพชญางกร, D.I.B.A.

ดร.ยอดยง ธนทว, Ph.D.

ดร.สชนน เมรโยธน, D.B.A.

ดร.กฤช จรนโท, D.B.A

รองศาสตราจารย ดร.พนารตน ปานมณ, Ph.D.

รองศาสตราจารย ศรชย พงษวชย, M.S.

รองศาสตราจารย ดวงมณ โกมารทต, M.Acc.

ผชวยศาสตราจารย ดร.วชระ บณยเนตร, Ph.D.

ผชวยศาสตราจารย ดร.วชต ออน, D.B.A., D.I.B.A.

ผชวยศาสตราจารย ดร.พงศพรต ฉตราภรณ, Ph.D.

ผชวยศาสตราจารย ดร.ระพพร ศรจ�าปา, Ph.D.

ผชวยศาสตราจารย ดร.วษณ ภมพาณช, D.M.

วทยาลยพาณชยศาสตร มหาวทยาลยบรพา 169 ต. แสนสข อ. เมอง ชลบร 20131 ประเทศไทย

E-mail [email protected]

Page 2: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

คณะกรรมการบรหาร

ศาสตราจารย ดร.เสรมศกด วศาลาภรณ ราชบณฑต, Ph.D.

ประธานกรรมการครสภา

ศาสตราจารย สมพงษ จยศร, Ph.D.

คณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร

รองศาสตราจารย ดร. วรศกด ทมมานนท, Ph.D.

คณะพาณชยศาสตรและการบญช จฬาลงกรณมหาวทยาลย

รองศาสตราจารย. ดร. ศภมาส องศโชต, Ph.D.

ส�านกวชาการ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

กรรมการตรวจประเมนคณภาพบทความจากภายใน

ศาสตราจารย ดร.สชาต อปถมภ

ผชวยศาสตราจารย ดร.อดศกด จนทรประภาเลศ

กรรมการตรวจประเมนคณภาพบทความจากภายนอก

ศาสตราจารย สมพงษ จยศร

คณะพาณชยศาสตรและการบญช จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ผชวยศาสตราจารย ดร.วชระ บญยเนตร

คณะพาณชยศาสตรและการบญช จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ดร.วชระ ยาคณ

บรษทวทยการบนแหงประเทศไทย จ�ากด

ดร.สวสด วรรณรตน

คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

รองศาสตราจารย ดร.อสระ สวรรณบล

ดร.ยอดยง ธนทว

รองศาสตราจารย ดร.ประดษฐ วรรณรตน

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

ผชวยศาสตราจารย ดร.วษณ ภมพาณช

วทยาลยบณฑตศกษาการจดการ มหาวทยาลยขอนแกน

ดร.รกษพงศ วงศาโรจน

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

ดร.วศน อดมรชตวณชย

วทยาลยบณฑตศกษาการจดการ มหาวทยาลยขอนแกน

รองศาสตราจารย ดร. กลยา วานชยบญชา, Ph.D.

คณะพาณชยศาสตรและการบญช จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ผชวยศาสตราจารย ดร. ชนนทร จตตวรยานกล, Ph.D.

บณฑตวทยาลย ภาควชาเทคโนโลยสารสนเทศ

มหาวทยาลยอสสมชญ

ผชวยศาสตราจารย ดร. ปานจต ด�ารงกลก�าจร, Ph.D.

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

ดร. กฤษดา เชยรวฒนสข, D.B.A.

คณะการจดการและการทองเทยว มหาวทยาลยบรพา

Page 3: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

บทความวชาการการซอหนคนของบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย 1ยอดยง ธนทว

นโยบายอตราแลกเปลยนและอตราแลกเปลยนแทจรง: ประสบการณเงนบาท 13

นพฐ วงศปญญา

บทความวจย ปจจยความส�าเรจทสงผลตอดชนชวดความส�าเรจของธรกจออกแบบระบบเทคโนโลยสารสนเทศ ประเภทซอฟตแวรเซอรวส ในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล 27

บณฑต หมนทรพย, ชวทย มตรชอบ, วภาว พจตบนดาล, ไพศาล จนทรงษ

การวางแผนการผลตทางการเกษตรทเหมาะสมและยงยน ตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง 41

พฤทธสรรค สทธไชยเมธ

แนวทางการจดการขยะมลฝอยอยางมสวนรวมของชมชนในองคการบรหารสวนต�าบลบางนาง อ�าเภอพานทอง จงหวดชลบร 55

นนทนา ผาสข, ศรณยา เลศพทธรกษ

ประสทธภาพการผลตอตสาหกรรมเหลกและเหลกกลาในประเทศไทย 69

กฤษดา เชยรวฒนสข, พฤทธสรรค สทธไชยเมธ ศกยภาพการแขงขนคอมพวเตอรและชนสวนของประเทศไทย 81

วทญ สวรรณเศรษฐ, พฤทธสรรค สทธไชยเมธ

ผลกระทบของการเปดเขตการคาเสรอาเซยนตอการบรหารทรพยากรมนษยขององคกร ภาคอตสาหกรรมการผลตในเขตจงหวดชลบร 91

กฤษณา กมเลงจว, ศรณยา เลศพทธรกษ

การจดการการตลาด (Book Review) 103

สชนน เมธโยธน

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศนปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554

Page 4: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

Academic ArticlesOpen market share repurchases of listed firms in the stock exchange of Thailand 1Yordying Thanatawee

Exchange rate regime and the real exchange rate: the baht experience 13

Nipit Wongpanya

Research Articles Key success factor influencing to key performance indicator of system integrator software services in Bangkok and vicinity 27

Bundith Munsub, Chuwit Mitrchob, Viphawee Pichitbandarn, Phaisarn Chandaransri Model of the proper planning and sustainable agricultural production based onthe sufficiency economy philosophy 41

Pruethsan Sutthichaimethee

Methods in developing garbage management in a participatory by Bangnang Tombon administrationorganization, Panthong District, Chon Buri Province 55

Nantana Pasuk, Sarunya Lerdputtarak

An analysis of industrial production efficiency: the case of iron and steel industry in Thailand 69

Krisada Chienwattanasook, Pruethsan suthichaimethee

Competitiveness of computers and parts of Thailand 81

Watunyoo Suwannaset, Pruethsan suthichaimethee

Impacts of the Asean free trade area on human resources management by production factoriesin Chon Buri Province 91

Krisana Kimlengchiu, Sarunya Lerdputtarak

Marketing management (Book Review) 103

Suchonnee Methiyothin

Journal of Graduate School of Commerce Burapha ReviewVolume 6 Number 2 July-December 2011

Page 5: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 1

*Corresponding author: E-mail address: [email protected]

OPEN MARKET SHARE REPURCHASES OF LISTED FIRMS IN THE STOCK EXCHANGE OF THAILAND

Yordying Thanatawee1*

1Graduate School of Commerce, Burapha University, Chonburi 20131, Thailand

ABSTRACT

Open-market share repurchases have become a major payout policy for listed companies in the U.S. since 2000

and have recently received considerable attentions in many countries as a means to return excess cash to shareholders.

For a decade since Thai firms were first allowed to repurchase their own shares in July 2000, however, there were

only a small number of 74 share repurchase announcements despite several benefits of open-market share repurchases.

A possible reason for such a small number of share repurchases in Thailand is that most managers of Thai listed

companies may lack knowledge and understandings regarding methods, rules and regulations, and benefits of open-market

share repurchases. Hence, this paper discussed relevant issues on open-market share repurchases both from theoretical

and practical perspectives with an aim to enhance knowledge and understandings of managers, investors, academics,

students, and others interested in corporate payout policy.

Keywords: Share repurchase, listed companies, Stock Exchange of Thailand

Page 6: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 2

บทนา ในชวงสองทศวรรษทผานมา การซอหนคนในตลาด

หลกทรพย (Open-Market Share Repurchase: OMR) ซง

เปนวธการจายเงนปนผลทางออมใหแกผถอหน ไดรบความ

นยมมากขนและเปนแนวทางการบรหารกระแสเงนสดท

บรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยตางประเทศหลายๆ

ประเทศใชอยในปจจบน เชน สหรฐอเมรกา องกฤษ ฝรงเศส

ออสเตรเลย ฮองกง สงคโปร ไตหวน และ มาเลเซย เปนตน

ส�าหรบประเทศสหรฐอเมรกา มลคาการซอหนคนของ

บรษทจดทะเบยนไดเพมขนอยางมหาศาล จาก 5,000 ลาน

ดอลลารสหรฐอเมรกา ในป ค.ศ. 1980 มาเปน 65,000 ลาน

ดอลลารสหรฐอเมรกา ในป ค.ศ. 1994 ซงคดเปนมลคา

ประมาณครงหนงของการจายเงนปนผล (Stephens and

Weisbach, 1998) และ ในป ค.ศ. 2000 การซอหนคนได

กลายมาเปนวธการหลกในการประกาศนโยบายเงนปนผล

ของบรษทจดทะเบยนในประเทศสหรฐอเมรกา โดยมลคา

รวมของการซอหนคนของบรษทอตสาหกรรมสงกวามลคา

ของการจายเงนปนผล (Grullon and Michaely, 2004)

ในประเทศฝรงเศส ซงแมวาตลาดหลกทรพยปารส

จะอนญาตใหบรษทจดทะเบยนท�าการซอหนคนไดไมนาน

ตงแตป ค.ศ. 1998 แตจากการศกษาของ Ginglinger and

Hamon (2007) พบวา ในชวงระยะเวลาเพยง 2 ป ตงแต

ป ค.ศ. 2000 ถง ค.ศ. 2002 มบรษทจดทะเบยนจ�านวน 371

บรษท ทท�าการซอหนคนในชวงดงกลาว และ ในประเทศ

มาเลเซย ทอนญาตใหบรษทจดทะเบยนท�าการซอหนคน

ไดตงแตปลายป ค.ศ. 1997 กพบวาในป พ.ศ. 2006 เพยง

ปเดยว มบรษทจดทะเบยนจ�านวนมากถง 145 บรษท ท�าการ

ซอหนคนในตลาดหลกทรพยกวลาลมเปอร (Nadarajan

et al., 2009)

ส� าหรบประเทศไทย ตลาดหลกทรพย แห ง

ประเทศไทย (ตลท.) อนญาตใหบรษทจดทะเบยนสามารถ

ท�าการซอห นคนเพอการบรหารทางการเงน มาตงแต

ปลายป พ.ศ. 2544 แตจากการศกษาการซอหนคนของ

บรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

และตลาด เอม เอ ไอ ตงแต 4 กรกฎาคม พ.ศ. 2544 ถง 31

มนาคม พ.ศ. 2552 ของ นราทพย ทบเทยง (2552) พบวา

การซอหนคนของบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

ยอดยง ธนทว1

1วทยาลยพาณชยศาสตร, มหาวทยาลยบรพา, ชลบร 20131, ประเทศไทย

บทคดยอ

การซอหนคนในตลาดหลกทรพยไดกลายมาเปนวธการหลกในการประกาศนโยบายเงนปนผลของบรษทจดทะเบยน

ในประเทศสหรฐอเมรกา ตงแตป ค.ศ. 2000 และก�าลงไดรบความนยมอยางแพรหลายในหลายประเทศในปจจบน อยางไร

กตาม ตงแตตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย อนญาตใหบรษทจดทะเบยนซอหนคนในเดอนกรกฏาคม พ.ศ. 2544

พบวามการประกาศโครงการซอหนคนเพยง 74 ครง เทานน ซงถอวานอยมากแมวาการซอหนคนในตลาดหลกทรพย

จะมประโยชนหลายประการกตาม ทงน สาเหตอาจเนองมาจากผบรหารของบรษทจดทะเบยนยงขาดความรและ

ความเขาใจในวธการและหลกเกณฑ และประโยชนในการซอหนคน บทความนจงมวตถประสงคในการเสรมสรางความร

และความเขาใจ เกยวกบการซอหนคนในตลาดหลกทรพย ทงในแงทฤษฎและปฏบต แกผบรหารของบรษทจดทะเบยน

นกลงทน นกวชาการ นกศกษา และผสนใจเกยวกบนโยบายเงนปนผลของบรษท

คาสาคญ: การซอหนคน, บรษทจดทะเบยน, ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

Page 7: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 3

มบรษทจดทะเบยนเพยง 59 บรษท เทานน ทประกาศ

โครงการซอหนคนในชวงระยะเวลาดงกลาว แมวาการ

ซอหนคนจะมประโยชนในการบรหารการเงนของบรษท

เปนอยางมากกตาม ซงสาเหตอาจเนองมาจาก ผบรหาร

ของบรษทจดทะเบยนสวนใหญยงขาดความรและความ

เขาใจในหลกการและประโยชนของการซอห นคนใน

ตลาดหลกทรพย

บทความนจงมวตถประสงคในการสงเสรมความร

และความเขาใจแกผบรหารของบรษทจดทะเบยน นกลงทน

นกวชาการ นกศกษา และ ผสนใจ ทงในแงทฤษฎและปฏบต

เกยวกบการซอหนคนในตลาดหลกทรพย ทไดรบความนยม

แพรหลายในหลายประเทศขณะน

วธการซอหนคนในประเทศไทย การซอหนคนเพอการบรหารการเงนของบรษทจด

ทะเบยนในประเทศไทย สามารถท�าได 2 วธ คอ 1) เสนอซอ

เปนการทวไป (Tender offer) จากผถอหน ในกรณทบรษท

จะท�าการซอหนคนมากกวารอยละ 10 ของหนทจ�าหนาย

ไดทงหมด และ 2) ซอในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

ในกรณทบรษทจะซอหนคนไมเกนรอยละ 10 ของหนท

จ�าหนายไดทงหมด

ส�าหรบบทความนจะเนนวธการซอห นคนใน

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ซงตงแต 4 กรกฎาคม

พ.ศ. 2544 ตลท. อนญาตใหบรษทจดทะเบยนสามารถซอ

หนคนเพอบรหารทางการเงน โดยมวตถประสงคใหบรษท

จดทะเบยนสามารถน�ากระแสเงนสดสวนเกนมาใชในการ

ซอหนคน ในกรณทผบรหารเหนวาราคาหนของบรษท

ต�ากวามลคาทแทจรง ซงท�าใหผถอหนไดรบประโยชนจาก

ราคาหนทสงขน นอกจากนน การซอหนคนยงเปนการชวย

พยงราคาหนไมใหตกต�าในระยะเวลาทบรษทท�าการซอ

หนคน ซงจากคมอการซอหนคนเพอบรหารทางการเงน

(สงหาคม พ.ศ. 2551) ของตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

สามารถสรปหลกเกณฑและวธการการซอห นคนใน

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยไดดงน

1. บรษทท�าการแจงมตทประชมคณะกรรมการ

บรษท เกยวกบการอนมตโครงการซอหนคนเพอบรหาร

การเงน ใน “แบบรายงานการเปดเผยการซอหนคนเพอ

บรหารการเงน (Form TS-1.2)” ตอ ตลท. ทนทในวนท

คณะกรรมการบรษทมมต หรอ อยางชาไมเกนกวาวนท�าการ

ถดไปกอนเวลาเปดซอขายหลกทรพยไมนอยกวา 1 ชวโมง

และตองแจง ตลท. ลวงหนาไมนอยกวา 14 วน กอนวน

แรกทจะท�าการซอหนคน ซงบรษทจะตองเปดเผยขอมล

ดงตอไปน

1.1 วงเงนสงสดทจะใชซอหนคน

1.2 จ�านวนหนทจะซอคน

การซอหนคนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศ

ไทย จ�านวนหนทซอคนตองไมเกนรอยละ 10 ของหนท

จ�าหนายไดแลวทงหมด และจ�านวนหนทซอคนตองไมท�าให

สดสวนผถอหนรายยอย (Free float) ต�ากวารอยละ 15 ของ

ทนทช�าระแลวและจ�านวนผถอหนรายยอยนอยกวา 150 ราย

1.3 วธการซอหนคน

การซอหนคนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศ

ไทย ตองด�าเนนการใหแลวเสรจภายใน 6 เดอน นบจากวนท

ท�าการซอหนคนวนแรก

1.4 หลกเกณฑการก�าหนดราคาหนทจะซอคน

ใหน�าราคาหนเฉลยยอนหลง 30 วน กอนวนท

บรษทท�าการเปดเผยโครงการซอหนคนมาประกอบการ

พจารณาการก�าหนดราคาหนทจะซอคน และ ราคาหน

ทจะซอคนตองไมเกนรอยละ 115 ของราคาปดของหนเฉลย

5 วนท�าการยอนหลง กอนวนทจะซอหนคน

1.5 ขอมลเกยวกบบรษท

ขอมลก�าไรสะสมและสภาพคลองของบรษท

โดยอธบายความสามารถในการช�าระหนสนทก�าหนดช�าระ

ภายใน 6 เดอน นบตงแตวนทจะซอหนคน

1.6 เหตผลในการซอหนคน และผลกระทบ

ตอผถอหนและบรษทภายหลงการซอหนคน

1.7 การจ�าหนายและการตดหนทซอคน

บรษทจดทะเบยน สามารถจ�าหนายหนทซอคนได

ภายหลง 6 เดอน นบตงแตการซอหนคนเสรจสน แตไมเกน

3 ป (หากเกน 3 ป ตองท�าการตดหนทซอคน) ส�าหรบหลก

เกณฑการก�าหนดราคาจ�าหนายหนทซอคน ตองไมนอยกวา

รอยละ 85 ของราคาปดของหนเฉลยยอนหลง 5 วนท�าการ

กอนวนทจะจ�าหนายหนทซอคน

2. การรายงานผลการซอและขายหนคน ใหบรษท

Page 8: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 4

รายงานผลการซอและขายหนคนภายในวนทท�ารายการ

หรออยางชาภายในวนการถดไปกอนเวลาเปดซอขาย

หลกทรพยไมนอยกวา 1 ชวโมง โดยบรษทตองเปดเผย

จ�านวนหนทซอขาย ราคาสงสด ราคาต�าสด ราคาเฉลย และ

มลคารวมของหนทซอหรอขาย

3. หามบรษทท�าการซอหรอขายหนในชวงทมการ

ประกาศขอมลทมผลกระทบตอราคาและสทธประโยชน

ของผถอหน เชน ชวงกอนการสงงบการเงน เปนตน

การประกาศซอหนคนของบรษทจดทะเบยนในอดต จากการศกษาของ Thanatawee (2009) และ

การรวบรวมขอมลเพมเตมของผ เขยน พบวา ตงแต 4

กรกฎาคม พ.ศ. 2544 ถง 31 ธนวาคม พ.ศ. 2553 มการ

ประกาศซอหนคน 74 ครง โดยบรษท จดทะเบยน จ�านวน

65 บรษท ในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ดงแสดง

ในตารางท 1 ซงจากขอมลในตารางท 1 พบวา ในชวง 10

ป ทผานมา บรษทจดทะเบยนท�าการประกาศซอหนคน

ในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยโดยเฉลยปละ 7.4

ครง หากไมนบการประกาศซอหนคนในป พ.ศ. 2551

จ�านวน 33 ครง ซงสงผดปกต จะมการประกาศซอหน

คนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยโดยเฉลยปละ

5.6 ครง ซงถอวานอยมากเมอเทยบกบการซอหนคนใน

ตลาดหลกทรพยตางประเทศ เชน ประเทศมาเลเซย ในชวง

ป พ.ศ. 2542 ถง พ.ศ. 2549 มการประกาศซอหนคนโดย

บรษทจดทะเบยน 487 ครง คดเปนคาเฉลยปละประมาณ

61 ครง (Nadarajan et al., 2009)

นอกจากนน ยงพบวาจ�านวนหนทซอคนจรงอยท

ประมาณรอยละ 52 ของจ�านวนหนทบรษทประกาศซอคน

เทานน ซงต�ากวาในประเทศสหรฐอเมรกาทประมาณรอยละ

70-80 (Stephens and Weisbach, 1998; Jagannathan et

al., 2000) แมวา การประกาศซอหนคนในประเทศไทย

นาจะมความนาเชอถอวาบรษทจดทะเบยนจะท�าการซอ

ห นคนจรง สงกวาการประกาศซอห นคนในประเทศ

สหรฐอเมรกา เนองจากระยะเวลาในการซอห นคนใน

ประเทศไทยคอนขางสนเพยง 6 เดอน เทานน เมอเทยบ

กบระยะเวลายาวถง 2-3 ป ในประเทศสหรฐอเมรกา ซง

ผบรหารของบรษทจดทะเบยนของไทย นาจะใชดลพนจ

อยางละเอยดถถวน กอนท�าการประกาศโครงการซอหนคน

ในทางตรงขาม ระยะเวลาในการซอหนคนในประเทศไทย

ทคอนขางสน กอาจท�าใหราคาหนไมต�าเพยงพอทบรษท

จดทะเบยนจะท�าการซอหนคนจรงในระยะเวลาดงกลาว

การซอหนคนจรงทคอนขางต�า ท�าใหเกดประเดน

ทนาสงสยวา การประกาศซอหนคนในประเทศไทยมความ

นาเชอถอมากเพยงใด และเปนการหลอกลวงนกลงทน

หรอไม หากบรษทมไดท�าการซอหนคนจรงหลงจากท

ประกาศโครงการซอหนคน ซงประเดนนกมการวพากษ

วจารณและศกษาวจยในตลาดตางประเทศ (ตวอยางเชน

Chan et al. (2010)) อยางไรกด ปจจบนยงไมมกฎหมายหรอ

ระเบยบขอบงคบทก�าหนดใหบรษทจดทะเบยนตองท�าการ

ซอหนคนจรงหลงจากประกาศโครงการซอหนคน

ป พ.ศ. จานวนครงทประกาศโครงการซอหนคน จานวนหนทประกาศซอคน จานวนหนทซอคนจรง

2544 1 42,860,000 1,300,800

2545 5 395,345,000 190,592,100

2546 4 42,279,500 34,375,900

2547 5 137,136,396 43,950,763

2548 6 525,501,000 394,386,940

2549 3 118,698,440 74,857,700

ตารางท 1 การประกาศซอหนคนของบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ตงแต 4 กรกฎาคม

พ.ศ. 2544 ถง 31 ธนวาคม พ.ศ. 2553 (Thanatawee, 2009)

Page 9: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 5

เหตผลและประโยชนในการซอหนคน ในแงทฤษฎ มทฤษฎหลก 2 ทฤษฎ ทมกจะถกน�า

มาใชอธบายสาเหตทผบรหารของบรษทจดทะเบยนท�าการ

ประกาศโครงการซอหนคน คอ ทฤษฎการสงสญญาณ

(Signaling hypothesis) และ ทฤษฎกระแสเงนสดอสระ

(Free cash flow hypothesis)

ทฤษฎการสงสญญาณมพนฐานมาจากความ

แตกตางในการรบรขอมลระหวางผบรหารและนกลงทน

ผบรหารซงเปนบคคลภายในบรษท ผบรหารยอมมขอมล

เกยวกบความสามารถในการท�าก�าไรของบรษททดกวา

บคคลภายนอก ดงนน การประกาศจายเงนปนผลและ

การประกาศโครงการซอหนคนจงเปนการสงสญญาณ

จากผบรหารไปยงนกลงทนวา ความสามารถในการท�า

ก�าไรของบรษทในอนาคตมแนวโนมทสดใสและมความ

แขงแกร งกว า ท นกลงทนคาดการณ นอกจากนน

การประกาศโครงการซอหนคนยงเปนการสงสญญาณวา

ราคาหนของบรษทต�ากวามลคาทแทจรง (Stock undervalu-

ation) ซงจากผลการส�ารวจผบรหารการเงนระดบสง (Chief

Financial Officer: CFO) ของบรษทจดทะเบยนในประเทศ

สหรฐอเมรกาจ�านวน 384 ราย ของ Brav et al. (2005) พบวา

ผบรหารสวนใหญ (รอยละ 85.4) เหนดวยวา การซอหน

คนเปนเครองมอในการสงขอมลของบรษทไปยงผถอหน

และผบรหารสวนใหญ (รอยละ 86.6) เหนดวยวา บรษท

จะท�าการซอหนคนเมอราคาหนต�ากวาราคาทแทจรง ใน

ขณะททฤษฎกระแสเงนสดอสระ (Jensen, 1986) กลาว

วา การจายเงนปนผลเปนการลดกระแสเงนสดอสระในมอ

ของผบรหาร ซงจะชวยลดตนทนของบรษททเกดจากการ

ทผบรหารน�ากระแสเงนสดของบรษทไปใชหาประโยชน

สวนตว (Private benefits) เชน การลงทนในโครงการท

มมลคาปจจบนสทธ (Net Present Value: NPV) เปนลบ

เพอขยายขนาดของกจการทอยภายใตอ�านาจการบรหาร

ดงนน ในท�านองเดยวกบการจายเงนปนผล การซอหนคน

จงเปนขาวดส�าหรบนกลงทนวา ผบรหารจะไมใชกระแส

เงนสดของบรษทไปลงทนในโครงการทเปนการลดมลคา

ของบรษทและผ ถอห น ซงจากการศกษาแบบรายงาน

การเปดเผยการซอหนคนเพอบรหารการเงน (Form TS-1.2)

ของบรษทจดทะเบยนในประเทศไทย จ�านวน 74 ครง พบวา

ผบรหารสวนใหญจะใหเหตผลในการประกาศโครงการซอ

หนคน คอ เพอบรหารสภาพคลองสวนเกนของบรษท ซง

สอดคลองกบทฤษฎกระแสเงนสดอสระ

นอกจากการซอหนคนในตลาดหลกทรพย จะชวย

สงสญญาณใหนกลงทนทราบวา ราคาหนของบรษทต�ากวา

ราคาทเหมาะสมและชวยลดตนทนของกระแสเงนสดอสระ

แลว ประโยชนทเดนชดอกประการหนงส�าหรบบรษท

จดทะเบยนในการประกาศโครงการซอหนคน เมอเปรยบ

เทยบกบการประกาศจายเงนปนผล คอ ความยดหยนใน

การบรหารกระแสเงนสดสวนเกน โดยเฉพาะในปทบรษท

มก�าไรสงกวาปกต ตวอยางเชน

ในอดตทผานมา บรษท ก มก�าไรสทธปละ 10 ลาน

บาท สมมตวาบรษท ก มจ�านวนหน 10 ลานหน และนโยบาย

เงนปนผลคอ 100% ของก�าไรสทธ ดงนน บรษท ก จงจาย

เงนปนผลคงท 1 บาทตอหน สมมตวา ในปปจจบน บรษท ก

มก�าไรสทธ 12 ลานบาท ซงสงกวาปกต หากบรษท ก

ประกาศจายเงนปนผล 1.20 บาทตอหน ราคาหนจะเพมขน

เพอตอบสนองตอเงนปนผลทเพมขน อยางไรกตาม หาก

ก�าไรสทธของบรษท ก กลบมาสระดบปกต 10 ลานบาท

ป พ.ศ. จานวนครงทประกาศโครงการซอหนคน จานวนหนทประกาศซอคน จานวนหนทซอคนจรง

2550 2 883,690,715 668,110,000

2551 33 2,470,169,218 1,145,567,970

2552 4 110,300,000 45,235,900

2553 11 1,117,683,845 398,137,320

รวม 74 5,846,664,114 3,014,505,393

ตารางท 1 ตอ

Page 10: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 6

ในปถดไป และ บรษท ก ประกาศลดเงนปนผล จาก 1.20

บาทตอหน เปน 1 บาทตอหน ราคาหนจะลดลงมากกวา

การเพมขนจากการประกาศเพมเงนปนผลในเปอรเซนตท

เทากน เนองจากผถอหนคาดหวงวาเงนปนผลขนต�าควร

เทากบ 1.20 บาท ตอหน ดงนน เพอหลกเลยงผลลบจาก

การประกาศลดเงนปนผลในอนาคต บรษท ก อาจจะแบง

ก�าไรสทธ 12 ลานบาท เปน 2 สวน คอ สวนแรก ซงเปน

ก�าไรปกต 10 ลานบาท จายเงนปนผล 1 บาทตอหน และ

สวนทสอง ก�าไรสวนเกน 2 ลานบาท ใชส�าหรบซอหนคน

ซงจะท�าใหผถอหนเดมไดรบประโยชนจากราคาหนทสงขน

โดยไมคาดหวงวาเงนปนผลจะเปนอยางนอย 1.20 บาท

ตอหน ในปถดไป

ตวอยางขางตน เปนการเนนใหเหนวา จากการท

นกลงทนคอนขางยดตดกบเงนปนผล (Sticky dividends)

ท�าใหผบรหารพยายามรกษาระดบของการจายเงนปนผล

ไมใหผนผวน ซงสอดคลองตามงานวจยคลาสสคของ

Lintner (1956) ทท�าการส�ารวจความคดเหนของผบรหาร

ของบรษทจดทะเบยนในสหรฐอเมรกา เกยวกบนโยบาย

การจายเงนปนผล พบวา ผบรหารจะหลกเลยงการลดเงน

ปนผล เพราะการลดเงนปนผลจะท�าใหราคาหนลดลง และ

ผบรหารจะไมเพมเงนปนผลโดยไมจ�าเปน ถาไมมนใจวาใน

ปตอ ๆ ไป บรษทจะสามารถจายเงนปนผลไดไมนอยกวาเดม

ซงจากการส�ารวจความคดเหนของผบรหารของบรษท

จดทะเบยนในสหรฐอเมรกาของ Brav et al. (2005) ใน 50 ป

ตอมา กไดผลวจยเชนเดยวกบ Lintner (1956) ซงหลงจาก

ผลการส�ารวจความคดเหนของผ บรหารของ Lintner

(1956) ไดมงานวจยจ�านวนมากทศกษาเกยวกบการรกษา

เสถยรภาพเงนปนผล (Dividend smoothing) ของบรษท

(เชน Aivazian et al., 2006; Chemmanur et al., 2010; Leary,

2011) ส�าหรบในประเทศไทย Thanatawee (2009) พบวา

ผลตอบแทนของเงนปนผล (Dividend yield) ของป

กอนหนา มความสมพนธเชงลบกบการเพมเงนปนผลในป

ตอมา ซงเปนนยแสดงใหเหนถงลกษณะของการรกษา

เสถยรภาพเงนปนผล ของบรษทจดทะเบยนในประเทศไทย

ส�าหรบการซอหนคน งานวจยเชงประจกษของ

Bessler and Nohel (1996); Jagannathan et al. (2000); Guay

and Harford (2000); Lie (2005) พบวา ความยดหยนใน

การบรหารกระแสเงนสด โดยเฉพาะในชวงทผลประกอบ

การมความผนผวนสง เปนเหตผลหลกประการหนงทบรษท

จดทะเบยนในประเทศสหรฐอเมรกาท�าการซอห นคน

ในขณะทบรษทจะท�าการจายเงนปนผลเมอผลประกอบ

การมเสถยรภาพและความผนผวนต�า ซงสอดคลองกบ

ผลส�ารวจความคดเหนของผบรหารเกยวกบการซอหนคน

ของ Brav et al. (2005) ทพบวา ผบรหารสวนใหญเหนวา

การซอหนคนมประโยชนในการชวยบรหารกระแสเงนสด

สวนเกนของกจการ ท�าใหผถอหนไมยดตดกบเงนปนผล

ส�าหรบในประเทศไทย บรษทจดทะเบยนสามารถ

จ�าหนายห นทบรษทท�าการซอคนหรอห นคลงซอคน

(Treasury shares) ในตลาดหลกทรพยไดภายหลง 6 เดอน

นบตงแตการซอหนคนเสรจสน แตไมเกน 3 ป (หากเกน

3 ป ตองท�าการตดหนทซอคน) ซงเปนการระดมทนทชวย

เพมสภาพคลองของกจการในอนาคต และท�าใหการบรหาร

กระแสเงนสดมความยดหยนมากขน

แมวาการซอหนคนจะมประโยชนหลายประการ

ขอดอยประการหนงของการซอหนคน คอ การประกาศ

ซอหนคนมไดเปนขอบงคบใหบรษทจดทะเบยนท�าการ

ซอหนคนจรงตามทประกาศไว หรอ บางบรษททประกาศ

โครงการซอห นคนอาจจะไม ซอห นคนจรงเลยกได

เนองจากความไมแนนอนดงกลาวจงท�าใหลดความ

นาเชอถอของการประกาศซอห นคน ซงเปนเหตผล

ทอธบายการเพมขนอยางชา ๆ ของราคาหนของบรษท

ทประกาศโครงการซอหนคน ซงอธบายในสวนถดไป

การตอบสนองของตลาดหลกทรพยตอการประกาศซอหนคน จากงานวจยเชงประจกษในประเทศสหรฐอเมรกา

พบวา การประกาศซอหนคนของบรษทจดทะเบยนซง

เปนการจายเงนปนผลทางออม มผลท�าใหราคาหนของ

บรษทซงตกต�ากอนหนาวนทบรษทประกาศโครงการ

ซอหนคน เพมขนโดยเฉลยประมาณรอยละ 3 ในวนท

บรษทท�าการประกาศซอหนคน เพอตอบสนองตอขาวด

ดงกลาว ( Comment and Jarrell, 1991; Ikenberry et al.,

1995; Grullon and Michaely, 2004)

ส�าหรบในประเทศไทย การเคลอนไหวของราคา

Page 11: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 7

หนในชวงทบรษทท�าการซอหนคนกมลกษณะเชนเดยว

กบในประเทศสหรฐอเมรกา ซงจากการศกษาการประกาศ

ซอหนคน 26 ครง ในประเทศไทย ตงแตวนท 4 กรกฎาคม

พ.ศ. 2544 ถง วนท 31 มนาคม พ.ศ. 2550 ของ Thanatawee

(2009) พบวา ราคาหนของบรษททท�าการซอหนคน ในชวง

20 วน ถง 3 วน กอนหนาวนทบรษทประกาศซอหนคน

มอตราผลตอบแทนทผดปกตสะสม (Cumulative Abnormal

Return: CAR) เปนลบรอยละ 3.04 และ ในชวง 2 วนกอน

หนา ถง 2 วน หลงวนทบรษทประกาศซอหนคน อตรา

ผลตอบแทนผดปกตสะสมมคาเฉลยเปนบวกรอยละ 4.22

ในท�านองเดยวกน การศกษาของ นราทพย ทบเทยง (2552)

พบวา ราคาหนของบรษททท�าการซอหนคน ในชวง 15 วน

ถง 1 วน กอนหนาวนทบรษทประกาศซอหนคน มอตรา

ผลตอบแทนทผดปกตสะสม เปนลบรอยละ 11.21 และ

ในชวง 1 วนกอนหนา ถง 1 วนหลงวนทบรษทประกาศ

ซอห นคน อตราผลตอบแทนผดปกตสะสมมคาเฉลย

เปนบวกรอยละ 3.46

จากงานวจยของ Ikenberry, Lakonishok, and

Vermaelen (1995) ในประเทศสหรฐอเมรกา ยงพบวา ใน

ระยะ 4 ป หลงจากวนทบรษทประกาศซอหนคน ราคาหน

ของบรษททท�าการซอหนคนมอตราผลตอบแทนผดปกต

สะสม (Buy-and-hold Abnormal Return: BHAR) โดย

เฉลยรอยละ 12.1 ตอป ซงตอมา Ikenberry, Lakonishok,

and Vermaelen (2000) ไดท�าการศกษาการซอหนคนใน

ประเทศแคนาดา กพบวา ในระยะ 3 ป หลงจากวนทบรษท

ประกาศซอหนคน ราคาหนของบรษททท�าการซอหนคน

มอตราผลตอบแทนผดปกตสะสมโดยเฉลยรอยละ 7 ตอป

นอกจากนน จากการศกษาการประกาศซอหนคน

ในสหรฐอเมรกากวา 5,000 ครง ในชวงป 1980 ถง 1996 ของ

Chan et al. (2004) พบวา ในระยะ 4 ป หลงจากวนทบรษท

ประกาศซอหนคน ราคาหนของบรษททท�าการซอหนคน

มอตราผลตอบแทนผดปกตสะสม BHAR โดยเฉลยรอยละ

23.56 ตอป ซงผลการศกษาสอดคลองกบ Ikenberry et al.

(1995, 2000) ทแสดงใหเหนวา ตลาดหนมการตอบสนอง

ทไมสมบรณ ณ วนทบรษทประกาศซอหนคน (Market

Underreaction) แตมการตอบสนองอยางชา ๆ ในระยาว

ส�าหรบในประเทศไทย การศกษาของ Thanatawee

(2009) พบวาในระยะ 160 วน หลงจากวนทบรษทประกาศ

ซอหนคน ราคาหนของบรษททท�าการซอหนคนมอตราผล

ตอบแทนผดปกตสะสมทเพมสงขนเรอย ๆ จนถงระดบ

สงสดทรอยละ 10 ดงแสดงในรปท 1 ซงลกษณะดงกลาว

แสดงใหเหนวา ตลาดหนของไทยมการตอบสนองตอการ

ประกาศซอหนคนทไมสมบรณเชนเดยวกบในประเทศ

สหรฐอเมรกาและแคนาดา

ภาพท 1 อตราผลตอบแทนผดปกตสะสม (Cumulative

Abnormal Return: CAR) ของการซอหนคนของ

บรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย แห ง

ประเทศไทย ตงแต 4 ก.ค. 44 ถง 31 ม.ค. 50

CA

R (%

)

-4.00

-2.000-20 20 40 60 80 100 120 140 160 180

0.00

2.00

4.00

6.00

8.00

10.00

12.00

วนนบจากวนทประกาศซอหนคน (วนท 0)

ผลกระทบของการซอหนคนตอสภาพคลองและความสามารถในการจบจงหวะการซอหนคนของผบรหาร การซอห นคนซงท�าใหจ�านวนห นทหมนเวยน

ในตลาดของบรษทลดลง ซงนาจะท�าใหสภาพคลอง

(Liquidity) ของบรษทลดลง และการตอบสนองของตลาด

หนอยางชา ๆ ตอการประกาศโครงการซอหนคน ท�าให

เกดประเดนทนาสนใจวา ผบรหารของบรษททประกาศ

ซอหนคนจะสามารถใชโอกาสดงกลาวในการจบจงหวะ

เวลาทเหมาะสมในการซอหนคน (Repurchase timing)

เพอท�าก�าไรใหบรษทและผถอหนไดหรอไม ซงจากการ

ศกษาการซอหนคนในประเทศสหรฐอเมรกาจ�านวน 153

ครง ในชวงป ค.ศ. 1970 ถง ค.ศ. 1978 ของ Barclay and

Smith (1988) พบวา สวนตางของราคาเสนอซอกบราคา

Page 12: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 8

เสนอขาย (bid-ask spread) ของบรษททซอหนคนสงขน

ในระยะเวลาหนงปภายหลงการซอหนคน ซงแสดงวา

การซอหนคนท�าใหสภาพคลองของบรษทลดลง

ในท�านองเดยวกน Brockman and Chung (2001)

ท�าการศกษาการซอหนคนในประเทศฮองกงจ�านวน 190

บรษท ในชวงป ค.ศ. 1991 ถง ค.ศ. 1999 พบวา คา bid-ask

spread ของหนบรษททท�าการซอหนคนไดเพมสงขนใน

ชวงระยะเวลาซอหนคน แสดงใหเหนวา การซอหนคน

ท�าใหสภาพคลองลดลง ซงสอดคลองกบ Barclay and

Smith (1988) นอกจากนน Brockman and Chung (2001)

ไดท�าการทดสอบความสามารถในการจบจงหวะเวลาในการ

ซอหนคนของผบรหาร (Managerial timing ability) โดย

เปรยบเทยบตนทนการซอหนคนจรง กบ ตนทนการซอ

หนในพอรตโฟลโอจ�าลองแบบ bootstrap พบวา ตนทนการ

ซอหนคนจรง ต�ากวา ตนทนการซอหนแบบ bootstrap

อยางมนยส�าคญ ซงแสดงใหเหนวา ผบรหารมความสามารถ

ในการจบจงหวะเวลาในการซอหนคนทเหมาะสม

อยางไรกตาม จากการศกษาการซอห นคนใน

ประเทศสหรฐอเมรกาในชวงป ค.ศ. 1993 และ ค.ศ. 1994 ของ

Cook et al. (2004) พบวา การซอหนคนท�าใหสภาพคลอง

สงขน โดยคา bid-ask spread ของหนบรษททท�าการ

ซอหนคนไดลดลงในชวงระยะเวลาซอหนคน โดยเฉพาะ

หนในตลาด NASDAQ ทคา bid-ask spread ลดลงมากกวา

11 เซนตตอหน นอกจากนน Cook et al. (2004) ไดท�าการ

ทดสอบความสามารถในการจบจงหวะเวลาในการซอหน

คนของผบรหาร โดยเปรยบเทยบตนทนการซอหนคนจรง

กบ ตนทนการซอหนในพอรตโฟลโอจ�าลอง (Benchmark

portfolios) หลาย ๆ แบบ พบวา หนขนาดใหญทจดทะเบยน

ใน NYSE สามารถซอห นคนจรงไดในราคาทต�ากวา

พอรตโฟลโอจ�าลอง ในขณะทหนทมขนาดเลกกวาทจด

ทะเบยนใน NASDAQ คอนขางจะซอหนคนในราคาท

สงกวาพอรตโฟลโอจ�าลอง ดงนน จากผลการศกษาดงกลาว

ทไมชดเจน จงยงไมสามารถสรปไดวา ผบรหารมความ

สามารถในการจบจงหวะเวลาในการซอหนคน

จากการศกษาการซอหนคนจรงจ�านวน 36,848 ครง

โดย 352 บรษท ในประเทศฝรงเศส ในชวงป พ.ศ. 2543

ถง พ.ศ. 2547 ของ Ginglinger and Hamon (2007) ผลทได

สอดคลองกบ Cook et al. (2004) กลาวคอ การซอหนคน

ท�าใหสภาพคลองของบรษทลดลง โดยคา bid-ask spread

ของหนบรษททท�าการซอหนคนไดเพมขนในชวงระยะ

เวลาซอหนคน และจากการเปรยบเทยบราคาหนในชวง

ทท�าการซอหนคนกบชวงกอนหนาและหลงระยะเวลาซอ

หนคน กไมพบวามความแตกตางอยางมนยส�าคญทางสถต

ดงนน Ginglinger and Hamon (2007) จงสรปวา ผบรหาร

ของบรษททท�าการซอหนคนไมไดมความสามารถในการ

จบจงหวะเวลาทเหมาะสมเพอซอหนคนในราคาถก แตการ

ซอหนคนในประเทศฝรงเศส จะมวตถประสงคหลกในการ

พยงราคาหนไมใหตกต�า (Stock price stabilization)

บทสรป การซอหนคนในตลาดหลกทรพย เปนวธการจาย

กระแสเงนสดคนใหแกผถอหนทไดรบความนยมในหลาย

ประเทศในปจจบน การประกาศโครงการซอหนคนเปนการ

สงสญญาณใหผถอหนทราบถงแนวโนมทดของบรษทและ

การลดตนทนขององคกรเนองจากกระแสเงนสดอสระ

ราคาห นจงเพมสงขนเพอตอบสนองตอขาวดดงกลาว

อยางไรกตาม การตอบสนองของราคาหน ณ วนทบรษท

ท�าการประกาศโครงการซอหนคนจะไมสมบรณ เนองจาก

การประกาศซอหนคนมไดเปนขอบงคบใหบรษทท�าการซอ

หนคนจรงตามทประกาศไว

ประโยชนท เด นชดของการซอห นคนส�าหรบ

บรษทจดทะเบยน คอความยดหยนในการบรหารนโยบาย

เงนปนผลและสภาพคลองของกจการ โดยเฉพาะในชวงท

บรษทมก�าไรสงผดปกต ซงการซอหนคนจะชวยลดความ

คาดหวงของนกลงทนตอการจายเงนปนผลของบรษท

ในอนาคต กลาวคอ ในชวงทบรษทมก�าไรปกต กควรใช

การจายเงนปนผล และในชวงทบรษทมกระแสเงนสด

สวนเกนกอาจท�าการประกาศโครงการการซอห นคน

เพมเตมนอกเหนอจากการจายเงนปนผล ส�าหรบใน

ประเทศไทย บรษทจดทะเบยนอาจจะขายหนทซอคนใน

ตลาดหลกทรพยเพอเพมสภาพคลองของกจการในอนาคต

ไดอกดวย นอกจากนน ในชวงทตลาดหนตกต�า การซอหน

คนยงเปนเครองมอในการชวยพยงราคาหนในชวงระยะ

เวลาทท�าการซอหนคน

Page 13: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 9

แมวาการซอหนคนจะมประโยชนหลายประการ

แตกลบพบวา การซอห นคนของบรษทจดทะเบยน

ในประเทศไทยในทศวรรษทผานมายงมคอนขางนอย

ซงสาเหตอาจเนองมาจากผบรหารของบรษทจดทะเบยน

ยงขาดความรและความเขาใจเกยวกบการซอหนคน และ

ระยะเวลาการซอห นคนทคอนขางสนเพยง 6 เดอน

อาจท�าใหบรษทจดทะเบยนไมพจารณาท�าการซอหนคน

ดงนน ตลท. ควรมการจดกจกรรมวชาการ

เพอสงเสรมความรและความเขาใจเกยวกบการซอหนคนให

มากขนและส�ารวจความคดเหนของผบรหารวากฎระเบยบ

ทใชอยในปจจบนมความเหมาะสมหรอไม อยางไร ส�าหรบ

งานวจยทเกยวของกบการซอหนคนในประเทศไทย กพบวา

ยงมนอยมากเนองจากการซอหนคนทคอนขางนอยในอดต

ทผานมา อยางไรกตาม การซอหนคนนบวาเปนนโยบาย

เงนปนผลทนาสนใจและมแงมมตาง ๆ ใหศกษาคนควา

ไดอกมากในอนาคต

Page 14: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 10

บรรณานกรม

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย. (2551). คมอการซอห นคนเพอบรหารการเงน. กรงเทพฯ: ตลาดหลกทรพย

แหงประเทศไทย.

นราทพย ทบเทยง. (2552). การศกษาผลกระทบการซอหนคนตอผลตอบแทนทผดปกตสะสมของบรษทจดทะเบยน

ในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยและตลาดเอม เอ ไอ. วารสารบรหารธรกจนดา, 5, 106-133.

Aivazian, V. A., Booth, L., & Cleary, S. (2006). Dividend smoothing and debt ratings. Journal of Financial and

Quantitative Analysis, 41, 439-453.

Barclay, M., & Smith, C. (1988). Corporate payout policy: cash dividends versus open-market repurchases. Journal

of Financial Economic, 22, 61-82.

Bessler, W., & Nohel, T. (1996). The stock-market reaction to dividend cuts and omissions by commercial banks.

Journal of Banking and Finance, 20, 1485-1508.

Bhattacharya, S. (1979). Imperfect information, dividend Policy, and ‘The bird in hand fallacy’. Bell Journal

of Economics, 10, 259-270.

Brav, A., Graham, J., Harvey, C., & Michaely, R. (2005). Payout policy in the 21st century. Journal of Financial

Economics, 77, 483-527.

Brockman, P., & Chung, D. Y. (2001). Managerial timing and corporate liquidity: evidence from actual share repurchases.

Journal of Financial Economics, 61, 417-448.

Chan, K, Ikenberry, D., Lee, I., & Wang, Y. (2010). Share repurchases as a potential tool to mislead investors. Journal

of Corporate Finance, 16, 137-158.

Chemmanur, T. J., He, J., Hu, G., & Liu, H. (2010). Is dividend smoothing universal?: New insights from a comparative

study of dividend policies in Hong Kong and the U.S. Journal of Corporate Financ, 16, 413-430.

Comment, R., & Jarrell, G. A. (1991). The relative signaling power of Dutch-auction and fixed price self-tender

offers and open-market share repurchases. Journal of Financ, 46, 1243-1271.

Cook, D. O., Krigman, L., & Leach, J. C. (2004). On the timing and execution of open market repurchases. The Review

of Financial Studies, 17, 463-498.

Ginglinger, E., & Hamon, J. (2007). Actual share repurchases, timing and corporate liquidity. Journal of Banking

and Finance, 31, 915-938.

Grullon, G., & Michaely, R. (2004). The information content of share repurchase programs. Journal of Finance,

59, 651-680.

Guay, W., & Harford, J. (2000). The cash flow permanence and information content of dividend increases vs. repurchases.

Journal of Financial Economics, 57, 385-416.

Ikenberry, D., Lakonishok, J. & Vermaelen, T. (1995). Market underreaction to open market share repurchases. Journal

of Financial Economics, 39, 181-208.

_____. (2000). Stock repurchases in Canada: performance and strategic trading. Journal of Finance, 55, 2373-2397.

Jagannathan, M., Stephens, C. P., & Weisbash, M. S. (2000). Financial flexibility and the choice between dividends

and stock repurchases. Journal of Financial Economics, 57, 355-384.

Page 15: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 11

John, K., & William, J. (1985). Dividends, dilution, and taxes. Journal of Finance, 40, 1053-1070.

Leary, M. T. (2011). Determinants of dividend smoothing: empirical evidence. Review of Financial Studies, 24, 3197-3249.

Lie, E. (2005). Financial flexibility, performance, and the corporate payout choice. Journal of Business, 78, 1-24.

Lintner, J. (1956). Distribution of incomes of corporations among dividends, retained earnings, and Taxes. American

Economic Review, 46, 97-113.

Miller, M. & Rock, K. (1985). Dividend policy under asymmetric information. Journal of Finance, 40, 1031-1051.

Nadarajan, S., Ahmad, & Z., Chandren, S. (2009). The effects on earnings from announcement of open market

Malaysian corporate share buyback. European Journal of Social Sciences, 11, 378-390.

Stephens, C. P., & Weisbach, M. (1998). Actual share reacquisitions in open-market repurchase programs. Journal

of Finance, 53, 313-333.

Thanatawee, Y. (2009). The information content of dividends and share repurchases: theory and practice. Unpublished

Ph.D. Thesis, University of Bath.

Page 16: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด
Page 17: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 13

*Corresponding author: E-mail address: [email protected]

EXCHANGE RATE REGIME AND THE REAL EXCHANGE RATE: THE BAHT EXPERIENCE

Nipit Wongpunya1*

1Faculty of Economics, Chulalongkorn University, Bangkok 10330, Thailand

ABSTRACT

A real exchange rate appreciation might have been the consequence of the choice of the exchange rate regime

essentially a fixed peg to the U.S. dollar. The consequence of such a peg was that they led to large capital inflows attracted

by favourable interest rate differentials and the expectation of low exchange rate risk given the policy of stable currency

value. Such inflows led to nominal currency appreciation and in turn led to a real appreciation that was partly the cause

of the large and growing the current account imbalance. A real exchange rate appreciation from large capital inflows

may cause a loss of competitiveness and a structural worsening of the trade balance which makes the current account

deficit less sustainable as occurred during the financial crisis in 1997 in Thailand. The real exchange rate depreciation

appeared to be necessary to adjust the competitiveness and the current account position of the Thailand.

Keywords: Real effective exchange rate, exchange rate regime, capital inflow, interest rate

Page 18: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 14

บทนา กอนวกฤตการณทางการเงนของเอเชยในชวงกลาง

ป ค.ศ. 1997 ประเทศในแถบภมภาคเอเชยมการเตบโต

ในอตราทสง มการเปดเสรทางการเงนและความแตกตาง

ระหวางอตราดอกเบยในประเทศทสงกวาอตราดอกเบยใน

ตางประเทศ สงผลใหเงนทนไหลเขาสประเทศในเอเชยทม

อตราดอกเบยทสงกวา แมวาเงนทนไหลเขาไดสรางโอกาส

หลายอยางใหกบประเทศในแถบภมภาคเอเชย (Saxena,

2008, p81 ) แตเงนทนทเขามากกอใหเกดความเสยงได

เชนกน เงนทนไหลเขาทเพมขนในปรมาณมากอาจท�าใหระบบ

ทางการเงนมความเปราะปางมากขนและท�าใหเศรษฐกจ

มการขยายตวมากขน การเตบโตในอตราทสงอยางตอเนอง

ไดท�าใหราคาสนคาสงขน เงนทนไหลเขาและราคาสนคา

สงออกทสงขนไดสรางแรงกดดนท�าใหอตราแลกเปลยน

แขงคาขน ซงทาทายนโยบายการเงนในหลาย ๆ ประเทศ

เนองจากวาการแขงคาขนของอตราแลกเปลยนสงผลให

ความสามารถในการแขงขนลดลง การเตบโตทางเศรษฐกจ

ทลดลงมผลกระทบมาจากการแขงคาของอตราแลกเปลยน

การเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนมผลอยางมากตอ

การขยายตวทางเศรษฐกจ นโยบายอตราแลกเปลยน

รวมไปถงนโยบายทางเศรษฐศาสตรมหภาคทเหมาะสม

มความจ�าเปนทจะท�าใหเศรษฐกจมเสถยรภาพและมการ

เตบโตอยางยงยน วกฤตการณทางการเงนของเอเชยทเกดขน

ท�าใหหลายประเทศในภมภาคเอเชยรวมทงประเทศไทยตอง

ปรบเปลยนการด�าเนนนโยบายอตราแลกเปลยนทตรงคา

เงนบาทไวกบตะกราของเงนสกลหลกโดยน�าหนกสวนใหญ

อยทเงนดอลลารสหรฐ มาเปนแบบใหคาเงนบาทลอยตว

ภายใตการจดการ (Managed float) ทธนาคารกลางสามารถ

เขาแทรกแซงไดเพอเปนการตอบสนองตอปจจยทท�าให

อตราแลกเปลยนมการเปลยนแปลง บทความทางวชาการน

มเปาหมายทจะศกษาบทบาทของนโยบายอตราแลกเปลยน

(Exchange rate regime) ทมผลตออตราแลกเปลยนทงอตรา

นโยบายอตราแลกเปลยนและอตราแลกเปลยนแทจรง: ประสบการณเงนบาท

นพฐ วงศปญญา1

1คณะเศรษฐศาสตร, จฬาลงกรณมหาวทยาลย, กรงเทพมหานคร 10330, ประเทศไทย

บทคดยอ

การแขงคาของอตราแลกเปลยนแทจรงอาจจะเปนผลมาจากนโยบายอตราแลกเปลยนทตรงคาเงนบาทไวกบ

ตะกราของเงนสกลหลกโดยน�าหนกสวนใหญอยทเงนดอลลารสหรฐ ผลของนโยบายดงกลาวท�าใหมเงนทนไหลเขาประเทศ

อยางมากมาย สวนหนงเนองจากความแตกตางของอตราดอกเบยในและนอกประเทศเปนสงดงดดประกอบกบ

ความคาดหวงของความเสยงจากอตราแลกเปลยนทต�าเพราะคาเงนบาทถกตรงไว การไหลเขาของเงนทนยงสงผลใหคาเงนบาท

มแนวโนมแขงคาขน และท�าใหอตราแลกเปลยนทแทจรงแขงคาตามไปดวย ซงเปนเหตใหเกดการขาดดลบญชเดนสะพด

มากขนและตอเนอง การไหลเขาของเงนทนสงผลใหอตราแลกเปลยนทแทจรงแขงคาขนและท�าใหความสามารถใน

การแขงขนของประเทศลดลง โดยประเทศจะมการขาดดลการคามากขนและการขาดดลบญชเดนสะพดไมมเสถยรภาพ

ดงเชนทเกดขนในชวงกอนวกฤตการเงนในประเทศไทยป ค.ศ. 1997 การยอมใหอตราแลกเปลยนแทจรงออนตวลงจะท�าให

ความสามารถในการแขงขนและสถานะของดลบญชเดนสะพดของประเทศไทยดขน

คาสาคญ: อตราแลกเปลยนแทจรง, นโยบายอตราแลกเปลยน, เงนทนไหลเขา, อตราดอกเบย

Page 19: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 15

แลกเปลยนแทจรง (Real exchange rate) และอตราแลก

ตามทปรากฏ (Nominal exchange rate) รวมไปถงดชนคา

เงน (Nominal effective exchange rate) และดชนคาเงน

แทจรง (Real effective exchange rate) ของประเทศไทย

บทความนได กล าวถงการเปลยนผานนโยบายอตรา

แลกเปลยนทตรงคาเงนบาทมาเปนนโยบายคาเงนบาท

ลอยตวภายใตการจดการ อตราแลกเปลยนตามทปรากฏ

อตราแลกเปลยนแทจรงและนโยบายอตราแลกเปลยน

ดชนคาเงน ดชนคาเงนแทจรง การประเมนศกยภาพ

ในการแขงขน ประเทศคคาหลกของประเทศไทย ดชน

คาเงนดลการคาและนโยบายอตราแลกเปลยน

1. การเปลยนผานจากนโยบายอตราแลกเปลยน

ทตรงคาเงนบาทเปนนโยบายคาเงนบาทลอยตวภายใต

การจดการ

วกฤตการณทางการเงนของเอเชยทเกดขนในชวง

กลางป ค.ศ. 1997 สงผลใหประเทศไทยตองปรบเปลยน

การด�าเนนนโยบายอตราแลกเปลยนทตรงคาเงนบาทไว

กบตะกราของเงนสกลหลกโดยน�าหนกสวนใหญอยทเงน

ดอลลารสหรฐ เงนบาทถกตรงไวในชวงแคบโดยเฉลย

ประมาณ 25.36 บาทตอดอลลารสหรฐในชวงป ค.ศ. 1990

จนถงกลางป ค.ศ. 1997 มาเปนแบบใหคาเงนบาทลอยตว

ภายใตการจดการ (Managed float) ทธนาคารกลางสามารถ

เขาแทรกแซงไดตามสมควร ถงแมวาประเทศไทยจะม

การเตบโตทางเศรษฐกจทสงเฉลยประมาณ 9% ตอปในชวง

ค.ศ. 1990-1996 แตดลบญชเดนสะพดกขาดดลอยใน

ระดบสงเชนเดยวกนคอขาดดลประมาณ 8% ของ GDP

ตอป การขาดดลบญชเดนสะพดในระดบสงตอเนองเปน

ผลมาจากการขาดดลการคาและดอกเบยของหนตางชาต

ทสะสมเพมขนอยางตอเนองรวดเรวและมจ�านวนสงมาก

จากการก ยมเงนทนจากตางประเทศ เพอใชส�าหรบ

การลงทนสวนเกนทมากกวาการออมในประเทศ โดยสถาบน

การเงนกเงนจ�านวนมากจากตางประเทศทมอตราดอกเบย

ต�าและปลอยก ในประเทศทมอตราดอกเบยสง อตรา

ดอกเบยกยมระหวางธนาคารในประเทศไทยเฉลยระหวางป

ค.ศ. 1990 จนถง ค.ศ. 1997 คอ 10.60% ในขณะทดอกเบย

นโยบายของสหรฐอยท 5.42% สวนตางอตราดอกเบย

เงนบาทกบอตราดอกเบยเงนดอลลารสหรฐเปนผลใหม

เงนไหลเขามาเพมมากขน เงนบาทควรจะมแนวโนมแขงคา ขน

รฐบาลไดเพมอตราดอกเบยในประเทศในป ค.ศ. 1997 โดย

คาดวาจะชะลอการขยายตวของเศรษฐกจ แตเงนทนจาก

ตางประเทศกลบไหลเขาประเทศมากขนอก ในขณะเดยวกน

ประเทศไทยประสบกบปญหาภาระหนสนตางประเทศโดย

เฉพาะหนระยะสนเปนจ�านวนมาก หนตางประเทศท

น�ามาลงทนในประเทศไทยโดยสวนใหญหลายโครงการไมได

เปนการลงทนในภาคการผลตทแทจรงทสามารถสราง

รายไดตอเนองใหแกคนในประเทศ แตกลบเปนการลงทน

ระยะสนในภาคอสงหารมทรพย ทดน และตลาดห น

นอกจากนการลงทนหลายโครงการมความเสยงสง ใหผล

ตอบแทนต�าและไมไดผลตอบแทน นอกจากน ยงมหลาย

ปจจยทสงผลตอความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจ

ของประเทศไทยในชวงทศวรรษ 1990 อาท การออนตวของ

คาเงนหยวนถง 50% ท�าใหประเทศจนเกนดลการคาจ�านวน

มาก ประเทศจนยงไดเปรยบจากระดบคาจางแรงงานทต�า

เมอเทยบกบประเทศอน ๆ ในภมภาค นอกจากนเศรษฐกจ

ทออนแออยางตอเนองของประเทศญปนซงยงคงอยใน

สภาวะซบเซาตลอดทศวรรษ 1990 ไดลดความตองการ

การสงออกของภมภาคเนองจากมากกวา 30% ของการสงออก

ของภมภาคนไปยงประเทศญปน ผลกคอความไมสมดล

ของดลบญชเดนสะพดอยางตอเนองไดท�าใหประเทศไทย

ถกโจมตคาเงนโดยนกเกงก�าไรทมความเชอวาประเทศไทย

มปจจยพนฐานทางเศรษฐกจทแยและไมสอดคลองกบ

นโยบายตรงคาเงนบาท ท�าใหตองลอยตวคาเงนบาท และ

เงนทนไหลออกนอกประเทศอยางรวดเรว ภาวะทเกดขน

ดงกลาวไดสงผลใหคาเงนออนตวลงไปอก นอกจากน

ผลกระทบจากวกฤตการณทางการเงนยงไดซ�าเตมใหปญหา

หนสนแยลงไปอก โดยการออนตวของคาเงนบาทหลงเกด

วกฤตไดท�าใหภาระหนสนตางชาตเพมขนเทาตวเพราะ

หนตางชาตจะตองช�าระเปนเงนตราของสกลตางประเทศ

2. อตราแลกเปลยนตามทปรากฏ อตราแลกเปลยน

แทจรง และนโยบายอตราแลกเปลยน

อตราแลกเปล ยนได มบทบาทส�าคญต อการ

ก�าหนดกรอบนโยบายทางการเงนของประเทศ ในการ

กลาวถงอตราแลกเปลยนและนโยบายอตราแลกเปลยน

ของประเทศไทย หวขอนไดเรมจากการอธบายความ

Page 20: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 16

แตกตางของอตราแลกเปลยนและอตราแลกเปลยน

แทจรง

2.1 อตราแลกเปลยนและอตราแลกเปลยน

แทจรง

การวเคราะหแนวโนมของอตราแลกเปลยน

โดยทวไปมกจะหมายถงอตราแลกเปลยนตามมลคาท

ปรากฏ (Nominal exchange rate) ซงกคอราคาเปรยบเทยบ

ของเงนสกลของสองประเทศ เปนตววดจ�านวนของเงนตรา

ในประเทศเพอทจะซอหนงหนวยเงนตราตางประเทศ โดย

เปนอตราทใชอางองตามตลาดการคาเงนตราตางประเทศ

เชน ในระหวางป ค.ศ. 1990-1996 อตราแลกเปลยน

ระหวางไทยบาทกบดอลลารสหรฐเปน 25 บาทตอดอลลาร

หมายความวาสามารถแลกเปลยนเงน 25 บาทส�าหรบ 1

ดอลลารสหรฐในตลาดการคาเงนตราตางประเทศ อยางไร

กด ในการวเคราะหอตราแลกเปลยนจ�าเปนจะตองพจารณา

ถงขอมลทส�าคญทอกตวนนคอ อตราแลกเปลยนทแทจรง

(Real exchange rate) ซงสะทอนราคาเปรยบเทยบสนคา

ระหวางสองประเทศ โดยถอเปนอตราท เราสามารถ

แลกเปลยนสนคาของประเทศหนงกบสนคาของอกประเทศ

หนง อตราแลกเปลยนแทจรงจงเปนตววดอ�านาจซอของ

เงนทค�านวณการเคลอนไหวของทงอตราแลกเปลยน

และระดบอตราเงนเฟอในประเทศเทยบกบประเทศคคา

เมอพจารณาถงอตราแลกเปลยนทแทจรงจะพบวาความ

สามารถในการแขงขนของประเทศถกกระทบไมเพยงจาก

อตราแลกเปลยนแตยงรวมไปถงการเคลอนไหวของระดบ

ราคาในประเทศกบประเทศคคาดวย โดยในกรณทอตรา

แลกเปลยนไมเปลยนแปลงแตความสามารถในการแขงขน

เพมขน นนเปนผลจากอตราเงนเฟอของประเทศคคา

สงกวาเงนเฟอในประเทศ ดงนนการแขงตวทแทจรงของ

คาเงนบาทเมอเทยบกบเงนดอลลาร อาจเปนผลมาจากอตรา

แลกเปลยนทแขงคาขนหรอระดบราคาในประเทศปรบ

ตวสงกวาระดบราคาในตางประเทศ ไมว ากรณใด ๆ

การสงออกไปตางประเทศจะลดลง เพราะวาสนคาในประเทศ

แพงกวาสนคาในตางประเทศ การน�าเขาจากตางประเทศ

กเพมขนเพราะวาสนคาจากตางประเทศมราคาถกกวา

สนคาในประเทศ ยกตวอยางใหเหนภาพงาย ๆ คอในกรณ

ทคาเงนบาทแขงขน 5% เมอเทยบกบเงนดอลลารสหรฐ

ในขณะเดยวกนการปรบตวขนของราคาสนคาในประเทศไทย

สงกวาราคาในสหรฐ 2% จะสงผลใหอตราแลกเปลยน

ทแทจรงแขงขน 7% ในทางกลบกนหากคาเงนบาทแขง

ขน 5% เมอเทยบกบเงนดอลลารสหรฐ ในขณะเดยวกน

การปรบตวขนของราคาสนคาในประเทศไทยต�ากวาราคา

ในสหรฐ 2% อตราแลกเปลยนทแทจรงจะแขงขนเพยงแค

3% เทานน

2.2 อตราแลกเปลยนและนโยบายอตราแลก

เปลยน

การแขงคาของอตราแลกเปลยนทแทจรงอาจ

จะเป นผลมาจากนโยบายอตราแลกเปลยนทตรงค า

เงนบาทไวกบตะกราของเงนสกลหลกโดยน�าหนกสวนใหญ

อย ทเงนดอลลารสหรฐ ผลของนโยบายดงกลาวท�าให

มเงนทนไหลเขาประเทศอยางมากมาย1 เงนทนทไหล

เขาสวนหนงเนองจากความแตกตางของอตราดอกเบยใน

และนอกประเทศเปนสงดงดดประกอบกบความคาดหวง

ของความเสยงจากอตราแลกเปลยนทต�าเพราะคาเงนบาท

ถกตรงไว การไหลเขาของเงนทนไดปองกนการออนตว

ของคาเงนแมวาอตราเงนเฟอในประเทศจะสงกวาอตรา

เงนเฟอในตางประเทศกตาม นอกจากน ยงสงผลใหคา

เงนบาทมแนวโนมแขงคาขน และท�าใหอตราแลกเปลยน

ทแทจรงแขงคาตามไปดวย ซงเปนเหตใหเกดการขาดดล

มากขนและตอเนอง การไหลเขาของเงนทนสงผลใหอตรา

แลกเปลยนทแทจรง แขงคาขน และท�าใหความสามารถ

ในการแขงขนของประเทศลดลง โดยประเทศจะมการ

ๅ(Magud and Sosa, 2010, p4) กลาววาเหตการณทท�าใหมเงนทนไหลเขาเชนการคนพบแหลงทรพยากรธรรมชาต เงนทนชวยเหลอ มผล ให

อตราแลกเปลยนแทจรงแขงคาขน อยางไรกตามไมมหลกฐานวาเงนทนไหลเขาในลกษณะดงกลาวไมท�าใหการเตบโตลดลง (Combes, Kinda

& Plane, 2011, p4) ชวาเงนทนไหลเขาทงภาครฐและเอกชนเกยวของกบการแขงคาของอตราแลกเปลยนแทจรง ส�าหรบเงนทนไหลเขาภาค

เอกชน การซอหนหวงเกงก�าไรขายตอทไมเปนการลงทนเพอตงใจท�าธรกจ (Portfolio investment) มผลกระทบตอการแขงคามากทสด มาก

ประมาณเจดเทาของเงนลงทนโดยตรงจากตางประเทศ (Foreign indirect investment) เงนโอนภาคเอกชน (Private transfer) มผลกระทบตอ

การแขงคานอยทสด

Page 21: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 17

ขาดดลการคามากขนและการขาดดลบญชเดนสะพดไมม

เสถยรภาพ การแขงคาขนของคาเงนบาททแทจรงอาจจะ

เกดจากนโยบายอตราแลกเปลยนทตรงคาเงน ในกรณท

ระดบอตราเงนเฟอภายในประเทศสงกวาอตราเงนเฟอโลก

การใชนโยบายอตราแลกเปลยนทตรงคาเงนเพอตอสกบ

อตราเงนเฟอ ผลทตามมากคออตราแลกเปลยนทแทจรง

จะแขงคามากขนและจะท�าใหการขาดดลบญชเดนสะพด

เพมมากขน ประเทศในแถบเอเชยมอตราเงนเฟอสงกวา

ประเทศในกลม OECD ดงนนนโยบายอตราแลกเปลยน

ทตรงคาเงนอาจสงผลใหเกดการแขงตวทแทจรงใน

ทศวรรษท 1990 เมอใชป ค.ศ. 1990 เปนปฐาน อตรา

แลกเปลยนทแทจรงของประเทศไทยไดแขงคาขน 8%

กอนป ค.ศ. 1997 เชนเดยวกนกบหลายประเทศใน

แถบภมภาคเอเชยทอตราแลกเปลยนทแทจรงแขงคามาก

ขนกอนป ค.ศ. 1997 ระดบของการแขงคาของอตราแลก

เปลยนทแทจรงจะสมพนธกบนโยบายอตราแลกเปลยน

ประเทศทใชนโยบายอตราแลกเปลยนทตรงคาเงนมาก

เชนประเทศไทย มาเลเซย ฮองกง และฟลปปนส กจะ

ประสบกบปญหาคาเงนบาททแทจรงแขงคาขนตามไป

ดวย นอกจากน ในชวงกอนป ค.ศ. 1997 หลายประเทศม

การแขงคาขนของคาเงนทแทจรงซงท�าใหการขาดดลบญช

เดนสะพดมากขนไปอก

ภาพท 1 เงนทนเคลอนยาย อตราแลกเปลยนและอตราแลกเปลยนแทจรง (ดอลลารสหรฐตอบาท)

ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย, IMF

ในชวงกอนป ค.ศ. 1997 คาเงนบาทแทจรงไดปรบ

ตวแขงคาขนอยางชดเจน ดงจะเหนไดจากภาพท 1 จาก

ระดบประมาณ 30 บาทตอดอลลารในป ค.ศ. 1993 เปน 25

บาทตอดอลลารในกลางป ค.ศ. 1997 และจะเหนไดอยาง

ชดเจนวาอตราแลกเปลยนทแทจรงมการเคลอนไหวตลอด

เวลาเมอระดบราคาของสองประเทศปรบตวไมเทากน

ถงแมวารฐบาลไดใชนโยบายอตราแลกเปลยนแบบคงท

การแขงคาของอตราแลกเปลยนทแทจรงไดท�าใหการขาด

ดลบญชเดนสะพดมากขนเรอย ๆ ดงนนการออนตวของ

อตราแลกเปลยนทแทจรงสะทอนใหเหนถงความจ�าเปน

ทจะท�าใหสถานะของดลบญชเดนสะพดดขน อตราแลก

เปลยนแทจรงของประเทศไทยทแขงคาขนในชวงทศวรรษ

1990 สบเนองมาจากนโยบายการเงนทตรงคาเงนบาทและ

จากการทมเงนทนไหลเขาประเทศอยางมาก การขาดดล

บญชเดนสะพดในระดบทสงและตอเนองท�าใหประเทศไทย

ถกเกงก�าไรคาเงน และในทสดสงผลใหตองเปลยนนโยบาย

อตราแลกเปลยนมาเปนแบบลอยตว (Combes, Kinda &

Plane, 2011, p4) ระบวานโยบายอตราแลกเปลยนแบบ

ลอยตวไดชวยบรรเทาการแขงคาของอตราแลกเปลยน

แทจรงทเปนผลมาจากการไหลเขาของเงนทน หลงจาก

ลอยตวคาเงนในกลางป ค.ศ. 1997 ท�าใหอตราแลกเปลยน

และอตราแลกเปลยนทแทจรงออนคาลงในทนท ปลายป

ค.ศ. 1997 เงนบาทไดออนคาลงเกอบ 100% และหลงจาก

นนอตราแลกเปลยนและอตราแลกเปลยนทแทจรงกได

Q1-

1993

-8,000 0.02

0.025

0.03

0.035

0.04เงนทนเคลอนยายสทธภาคเอกชน(ลานดอลลารสหรฐ):แกนตงซาย

อตราแลกเปลยน(ดอลลารสหรฐตอบาท):แกนตงขวา

-6,000-4,000-2,000

02,0004,0006,0008,000

10,00012,000

Q3-

1993

Q1-

1994

Q3-

1994

Q1-

1995

Q3-

1995

Q1-

1996

Q3-

1996

Q1-

1997

Q3-

1997

Q1-

1998

Q3-

1998

Q1-

1999

Q3-

1999

Q1-

2000

Q3-

2000

Q1-

2001

Q3-

2001

Q1-

2002

Q3-

2002

Q1-

2003

Q3-

2003

Q1-

2004

Q3-

2004

Q1-

2005

Q3-

2005

Q1-

2006

Q3-

2006

Q1-

2007

Q3-

2007

Q1-

2008

Q3-

2008

Q1-

2009

Q3-

2009

Q1-

2010

Q3-

2010

อตราแลกเปลยนแทจรง(ดอลลารสหรฐตอบาท):แกนตงขวา

Page 22: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 18

เคลอนไหวไปในทศทางเดยวกน จะเหนวานโยบายอตรา

แลกเปลยนจะมผลอยางมากตอพฤตกรรมการเคลอนไหว

ของอตราแลกเปลยนทแทจรง อตราแลกเปลยนทแทจรง

ระหวางเงนบาทและเงนดอลลารสหรฐมความผนผวน

มากกวาภายใตนโยบายอตราแลกเปลยนแบบลอยตวและ

ความผนผวนนนกจะมาจากความผนผวนของอตรา

แลกเปลยนมากกวามาจากความผนผวนของระดบราคาเปรยบ

เทยบของทงสองประเทศ (Kent & Naja, 1998, p9) ไดแสดง

วาความผนผวนในระยะสนของอตราแลกเปลยนแทจรง

ภายใตนโยบายอตราแลกเปลยนแบบลอยตวสงถง 12 เทา

เมอเทยบกบนโยบายอตราแลกเปลยนแบบตรงคาเงน

จากภาพท 1 มบางไตรมาสทอตราแลกเปลยนต�ากวาอตรา

แลกเปลยนทแทจรงเชนในชวงปลายป ค.ศ. 1997 ถงปลายป

ค.ศ. 1999 แสดงใหเหนวาการแขงคาของอตราแลกเปลยน

ท�าใหอตราแลกเปลยนแทจรงแขงคาขน และระดบราคา

ในประเทศไทยสงกวาระดบราคาของสหรฐ แตเปนระดบ

ราคาเปรยบเทยบทแตกตางกนในชวงสน ๆ ไมไดตอเนอง

และเปนความแตกตางทมากจนมผลกระทบกบดลบญช

เดนสะพดเปนเวลาหลายปเชนกอนเกดวกฤตป ค.ศ. 1997

เมอพจารณาแนวโนมคาเงนบาทและคาเงนดอลลาร สรอ.

พบวา เงนดอลลารมแนวโนมออนตวลงเมอเทยบกบ

เงนบาทมาโดยตลอดนบตงแตป ค.ศ. 2001 ดงจะเหนไดจาก

ภาพท 1 ทงน สาเหตใหคาเงนดอลลารออนคาลงเนองจาก

ในชวงทศวรรษทผานมาสหรฐอเมรกาไดประสบปญหา

เศรษฐกจถดถอยถง 2 ครงท คอในป ค.ศ. 2001 เมอราคา

หนของบรษทเทคโนโลยสารสนเทศตกต�าลงประกอบกบ

สหรฐไดถกโจมตจากผกอการราย และในชวงกลางป ค.ศ.

2007 สหรฐอเมรกาไดประสบปญหาเศรษฐกจทเกดจาก

การปลอยสนเชออสงหารมทรพยใหกบลกคาชนรองทม

ความเสยงสง (Sub-prime) รฐบาลสหรฐไดพยายามแกไข

ปญหาโดยการเพมสภาพคลองเขาไปในระบบ โดยมความ

หวงวาตนทนการก ทลดลงจะกระต นใหมการก และ

การลงทน แตผลทตามมากคอปรมาณเงนดอลลารมลนระบบ

เศรษฐกจสหรฐ ระดบราคามแนวโนมปรบตวสงขนและ

คาเงนดอลลารออนตวลงตอเนอง การฟนตวของเศรษฐกจ

สหรฐยงมทศทางไมแนนอน การปรบตวของเงนดอลลาร

มแนวโนมจะออนคาลงและเงนบาทแขงคาขน โดยพบ

วานบตงแตปลายป ค.ศ. 1999 เปนตนมา ระดบราคา

ของทงสองประเทศไมไดแตกตางกนมากนกท�าใหม

ความแตกตางระหวางอตราแลกเปลยนและอตราแลกเปลยน

ทแทจรงมเพยงเลกนอย แตแนวโนมตงแตป ค.ศ. 2005

เปนตนมาระดบราคาของประเทศไทยสงกวาระดบราคา

ของสหรฐเลกนอย

3. ดชนคาเงน ดชนคาเงนแทจรง

ประเทศไทยไดมประสบการณจากการทเงนทนไหล

เขาจะมความผนผวนมากกวาเมอเกดจากความออนไหว

ของตลาด แตเงนทนไหลเขาจะมความผนผวนนอยลงเมอ

เกดจากปจจยพนฐาน และความผนผวนทเกดขนไดท�าให

ประเทศไทยประสบกบความเสยงอยางมากและท�าใหยาก

ตอการจดการ อตราแลกเปลยนไดใหขอมลทเปนประโยชน

เกยวกบความเปนไปไดของความเสยงและความผดพลาด

ของการด�าเนนนโยบายทไมสอดคลอง อตราแลกเปลยนก

เปนตวแปรทส�าคญและสามารถบงชสภาวะทางเศรษฐกจ

ตวหนง ดงนนอตราแลกเปลยนจงมความส�าคญและควรจะ

ไดรบการดแลตรวจสอบอยางใกลชด วธการหนงในการน�า

ขอมลจากอตราแลกเปลยนมาใชเพอใหเปนประโยชนตอ

การก�าหนดนโยบายคอดชนคาเงนและดชนคาเงนแทจรง

หวขอนไดกลาวถงหลกการและการประยกตใชของดชน

คาเงนและดชนคาเงนแทจรงของประเทศไทย

3.1 การประเมนศกยภาพในการแขงขน

เนองจากวาอตราแลกเปลยนและอตราแลก

เปลยนทแทจรงไมไดใหขอมลการเปลยนแปลงโดยรวมของ

คาเงนเมอเทยบกบประเทศคคาทงหมด อตราแลกเปลยน

บาทตอดอลลารไมสามารถบอกไดวาเงนบาทโดยรวม

แลวแขงขนหรอออนลงหากวาเงนบาทเคลอนไหวในหลาย

ทศทางเมอเทยบกบประเทศคคาอน ๆ เชน ถาเงนบาทตอ

ดอลลารแขงขน 8% แตเงนบาทตอหยวนออนตวลง 7%

เทยบกบเงนเยนแขงขน 4% และออนตวลง 5% เมอเทยบ

กบเงนยโร ถาเงนบาทเมอเทยบกบเงนดอลลารแขงคาขน

และหลายประเทศทค แขงทสงออกไปยงสหรฐมคาเงน

แขงขนเทา ๆ กนเมอเทยบกบดอลลารแลว ประเทศไทยก

จะไมเสยเปรยบความสามารถในการแขงขนและดลการคา

เนองจากวาสนคาของทกประเทศทสงไปยงสหรฐมราคา

สงขนเหมอน ๆ กน เมอคดเปนดอลลาร แตถาเงนบาท

Page 23: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 19

แขงมากกวาคาเงนของประเทศคแขงตอดอลลารแลว

ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย จ ะ เ ส ย เ ป ร ย บ ด า น ค ว า ม ส า ม า ร ถ ใ น

การแขงขนเพราะสนคาจากประเทศไทยราคาสงเมอเทยบ

กบประเทศคแขง ดงนนจ�าเปนตองพจารณาดชนคาเงน (The

nominal effective exchange rate) ดวย ซงดชนคาเงนเปน

ตววดการเปลยนแปลงของคาเงนโดยเฉลยถวงน�าหนกอตรา

แลกเปลยนจากสกลเงนตาง ๆ เมอเทยบกบปฐาน โดยอาศย

การถวงน�าหนกจากสดสวนการคา ดงนนดชนคาเงนบงช

การเปลยนแปลงโดยรวมของคาเงนเมอเทยบกบประเทศ

คคาทงหมด และเมอน�าอตราแลกเปลยนแทจรงมาคด

คาเฉลยถวงน�าหนกจากสกลเงนตางๆ เมอเทยบกบปฐาน

จะไดดชนคาเงนแทจรง (The real effective exchange rate)

ซงบอกถงการเปลยนแปลงโดยรวมของอตราแลกเปลยน

ทแทจรงเมอเทยบกบประเทศคคาทงหมด เมออตราเงนเฟอ

ในแตละประเทศถกสมมตอยางกวาง ๆ วาเปนแนวโนม

ของตนทนการผลตของสนคาในประเทศ ดงนนดชนคา

เงนแทจรงจะสะทอนถงความสามารถในการแขงขนและ

อ�านาจการซอทแทจรง เนองจากไดค�านงถงปจจยทางดาน

ราคาและอตราแลกเปลยนของประเทศคคาทงหมด

3.2 ประเทศคคาหลกของประเทศไทย

ในชวงป ค.ศ. 1999-2005 ประเทศคคาหลก

ของประเทศไทย ไดแก ประเทศญป น รองลงมาคอ

ประเทศสหรฐอเมรกาและประเทศจน แตในระหวางป ค.ศ.

2006-2010 ประเทศคคาหลกคอประเทศญปน อนดบสอง

ไดแกประเทศจน และสหรฐอเมรกามาเปนอนดบทสาม

ในชวงทศวรรษทผานมาประเทศคคา 5 อนดบแรกของไทย

เรยงล�าดบตามปรมาณการคา คอ ญปน สหรฐ จน สงคโปร

และ มาเลเซย โดยประเทศไทยไดเสยเปรยบดลการคากบ

ญปน 3.25 แสนลานบาทตอป ไดเปรยบดลการคากบสหรฐ

2.64 แสนลานบาทตอป เสยเปรยบดลการคากบจน 1.97

หมนลานบาทตอป ไดเปรยบดลการคากบสงคโปร 9.75

หมนลานบาทตอป และเสยเปรยบดลการคากบมาเลเซย

3.01 หมนลานบาทตอป

ภาพท 2 แสดงถงแนวโนมการเคลอนไหวของอตรา

แลกเปลยนและอตราแลกเปลยนทแทจรงของเงนเยนตอ

ดอลลารสหรฐ จะเหนวาเงนเยนมแนวโนมทแขงคา

ขนเรอย ๆ จากป ค.ศ. 2007 อตราแลกเปลยน 120.7 เยนตอ

ดอลลารสหรฐ เปน 82.5 ในไตรมาสสดทายของป ค.ศ. 2010

แตระดบราคาของญปนต�ากวาระดบราคาของสหรฐอเมรกา

ตงแตป ค.ศ. 2005 คอนขางมาก ท�าใหอตราแลกเปลยน

และอตราแลกเปลยนแทจรงตางกนชดเจน

ภาพท 2 อตราแลกเปลยนและอตราแลกเปลยนแทจรงของญปนและจน ทมา: OECD Main Economic Indicator

Q1-200

5

Q3-200

5

Q1-200

6

Q3-200

6

Q1-200

7

Q3-200

7

Q1-200

8

Q3-200

8

Q1-200

9

Q3-200

9

Q1-201

0

Q3-201

0

12512011511010510095908580

130

อตราแลกเปลยน(เยนตอดอลลารสหรฐ)

อตราแลกเปลยนแทจรง(เยนตอดอลลารสหรฐ)อตราแลกเปลยน(หยวนตอดอลลารสหรฐ)

อตราแลกเปลยนแทจรง(หยวนตอดอลลารสหรฐ)8.38.17.97.77.57.37.16.96.76.5

8.5

Q1-

2005

Q3-

2005

Q1-

2006

Q3-

2006

Q1-

2007

Q3-

2007

Q1-

2008

Q3-

2008

Q1-

2009

Q3-

2009

Q1-

2010

Q3-

2010

นบตงแตป ค.ศ. 2005 เงนหยวนของจนและอตรา

แลกเปลยนทแทจรงไดแขงคาขนเมอเทยบกบดอลลาร

สหรฐถง 20% ดไดจากภาพท 2 อยางไรกตามนบตงแต

ป ค.ศ. 2007 ระดบราคาในจนสงเมอเทยบกบระดบราคาใน

สหรฐท�าใหอตราแลกเปลยนแทจรงของจนจะต�ากวา

อตราแลกเปลยนของจน เนองจากระดบราคาทสงขนใน

Page 24: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 20

ประเทศจน ท�าใหประเทศจนมความสามารถในการแขงขนกบ

ตางประเทศลดลงซงเหมอนกบการทอตราแลกเปลยนแขง

คาขน ตงแตป ค.ศ. 2007 เงนหยวนของจนไดแขงคาขน

เมอเทยบกบดอลลารสหรฐถง 11% แตอตราแลกเปลยน

ทแทจรงไดแขงคาขนถง 15% ในชวงป ค.ศ. 2005-2007

เงนหยวนของจนไดแขงคาเรวกวาในชวงระหวางป

ค.ศ. 2007-2010 ในครงปหลงของป ค.ศ. 2010 ทผานมา

ในขณะทเงนดอลลารสหรฐออนตวลงเมอเทยบกบเงน

หลายสกล เงนหยวนเมอเทยบกบดอลลารสหรฐไดแขงคา

ขน 1.7% เงนหยวนไดออนตวเมอเทยบกบเงนยโร 3.21%

และเงนเยนประมาณ 2.1%

Q1-200

5

Q3-200

5

Q1-200

6

Q3-200

6

Q1-200

7

Q3-200

7

Q1-200

8

Q3-200

8

Q1-200

9

Q3-200

9

Q1-201

0

Q3-201

0

0.83

0.78

0.73

0.68

0.63

อตราแลกเปลยน(ยโรตอดอลลารสหรฐ)

อตราแลกเปลยนแทจรง(ยโรตอดอลลารสหรฐ)

1400

1300

1200

1100

1000

900

อตราแลกเปลยน(วอนตอดอลลารสหรฐ)

อตราแลกเปลยนแทจรง(วอนตอดอลลารสหรฐ)

Q1-

2005

Q3-

2005

Q1-

2006

Q3-

2006

Q1-

2007

Q3-

2007

Q1-

2008

Q3-

2008

Q1-

2009

Q3-

2009

Q1-

2010

Q3-

2010

ภาพท 3 อตราแลกเปลยนและอตราแลกเปลยนแทจรงของยโรปและเกาหล ทมา: OECD Main Economic Indicator

ประเทศค คาส�าคญอกประเทศในภมภาคเอเชย

คอ ประเทศเกาหลใต พบวาในชวงป ค.ศ. 2007-2009

ทผานมา คาเงนวอนของเกาหลใตตอดอลลารมแนวโนม

ทออนคาลง เนองจากนกลงทนยงคงเชอวาการถอเงน

ดอลลารจะมความเสยงนอยกวาการถอเงนวอน ถงแมวา

สหรฐจะมปญหาวกฤตการเงนมเงนทนไหลออกจาก

เกาหลใต ประกอบกบการขาดดลบญชเดนสะพดท

มากขนท�าใหคาเงนออนตวลงจาก 939 วอนตอดอลลารใน

ตนป ค.ศ. 2007 เปน 1415 วอนตอดอลลารตนป ค.ศ. 2009

หรอประมาณ 34% แตหลงจากป ค.ศ. 2009 คาเงนวอน

ไดปรบตวแขงคาขน เนองจากเศรษฐกจเกาหลใตมการ

ขยายตวจากความตองการสนคาจากตางประเทศทเพมขน

บวกกบเศรษฐกจสหรฐทยงตองไดรบการแกไขท�าให

เงนดอลลารออนตว อยางไรกตามอตราแลกเปลยนได

แขงคาขน 20% ในขณะทอตราแลกเปลยนแทจรงแขงขน

14% เทยบจากตนป ค.ศ. 2007 ถงปลายป ค.ศ. 2009

จะเหนไดจากภาพท 3

ในสวนของประเทศสหภาพยโรป พบวาระดบ

ราคาของยโรปและสหรฐไมไดแตกตางกนมากนกท�าให

อตราแลกเปลยนของเงน ยโรตอดอลลารและอตรา

แลกเปลยนแทจรงอยในระดบทใกลเคยงกนดงภาพท 3

หลาย ๆ ประเทศในยโรปไดรบผลกระทบอยางรนแรงจาก

วกฤตอสงหารมทรพยทเกดจากลกคาขนรองในสหรฐ

เพราะวาระบบการเงนในสหรฐและในหลาย ๆ ประเทศใน

ยโรปมความสมพนธกน มการกยมและลงทนซงกนและ

กน ธนาคารกลางและหลาย ๆ ประเทศในยโรปไดแกปญหา

โดยการลดอตราดอกเบย นอกจากนยงไดเพมสภาพคลอง

ผานทางธนาคารพาณชยเปนเพอปองกนไมใหนกลงทน

ถอนหนวยลงทนตาง ๆ หลายประเทศในกลมสหภาพ

ยโรปจงประสบปญหาหนสาธารณะทสงมาก และบาง

ประเทศเชนกรซ ไอรแลนด ตองเพงพาความชวยเหลอ

จากกองทนการเงนระหวางประเทศ เศรษฐกจยโรปจงม

แนวโนมทจะขยายตวอยในระดบต�า และคาเงนยโรยงคง

ปรบตวออนคาลง

Page 25: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 21

เรยงล�าดบ 19 ประเทศ ตามสดสวนการคา (Trading

volume) จากมากไปนอย รป 4.1 เงนตราตางประเทศ

ตอหนงดอลลาร (รปซายมอ) รป 4.2 บาท ตอหนงเงนตรา

ตางประเทศ (รปขวามอ) ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย,

กระทรวงพาณชย

เมอพจารณาการเปลยนแปลงอตราแลกเปลยนของ

ประเทศคคาของไทยในป ค.ศ. 2010 เรยงล�าดบ 19 ประเทศ

ตามสดสวนการคาจากมากไปนอย รป 4.1 แสดงอตรา

การเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนหนวยเปนเงนตรา

ตางประเทศตอหนงดอลลาร และรป 4.2 แสดงอตราการ

เปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนหนวยเปนบาทตอ

หนงเงนตราตางประเทศ จะเหนไดวาจากรปท 4.1 คาเงน

ของประเทศคคา 5 อนดบแรกเมอเทยบกบดอลลารสหรฐ

ในป ค.ศ. 2010 คอ เงนเยนของญปน เงนหยวนของจน

เงนรงกตของมาเลเซย และดอลลารสงคโปรไดแขงคาขน

โดยเมอเทยบกบประเทศในภมภาคเอเชยแลวคาเงนเยนเมอ

เทยบกบดอลลารสหรฐแขงคามากทสดคอ 8.94% เงนบาท

แขงขน 8.70% เงนไตหวนแขงตว 7.83% ฟลปปนส 5.55%

และรเปย 3.64% ตามล�าดบ ขณะเดยวกน เมอพจารณา

คาเงนบาทเทยบกบคาเงนของประเทศคคา 5 อนดบในป

ค.ศ. 2010 จากรป 4.2 จะเหนวาคาเงนบาทไดแขงคาขน

โดยเมอเทยบกนดอลลารสหรฐแลวบาทแขง 8.7% เงนหยวน

6.3% เงนดอลลารสงคโปร 1.72% และเงนรงกตมาเลเซย

1.10% แตเงนบาทเมอเทยบกบเงนเยนแลวออนตวลง 0.27%

แนวโนมคาเงนบาททแขงคาขนอยางตอเนองเปนผลมา

จากเงนทนระยะสนทไหลเขามาในประเทศไทย ประกอบ

กบประเทศไทยอย ในภาวะเกนดลการคาและดลบญช

เดนสะพดอยางตอเนองตงแตป ค.ศ. 2009 แมวาประเทศคคา

หลกสหรฐและประเทศในยโรปจะประสบปญหาเศรษฐกจ

แตตลาดในภมภาคเอเชยหลายประเทศยงคงขยายตวไดด

เชน ฮองกง ออสเตรเลย เวยดนาม สงคโปร สงผลให

ประเทศไทยยงคงเกนดลการคา และท�าใหเงนบาทมทศทาง

แขงคาขน ในขณะเดยวกน อตราดอกเบยนโยบายไดปรบตว

ขนเปน 2.25% เพอควบคมเงนเฟอทเรงตวขนเนองจากราคา

สนคาโภคภณฑและราคาน�ามนปรบตวสงขน จากในป

ค.ศ. 2010 เงนเฟอทวไปอยท 3% และเงนพนฐานท 1.4% และ

แนวโนมของอตราดอกเบยมโอกาสจะปรบตวขนอก ท�าให

สวนตางดอกเบยของไทยและสหรฐมมากขนกอใหเกด

แรงจงใจทเงนทนระยะสนจะไหลเขาประเทศ และสงผลให

คาเงนบาทมแนวโนมทจะแขงคาขนตอไปอก

ภาพท 4 เปอรเซนตการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนของประเทศคคาของไทยในป ค.ศ. 2010

8.94%2.54%

0.00%

0.07%

7.68%7.10%

8.42%

3.64%0.77%

-0.02%

-0.01%

4.83%7.81%

1.96%

5.55%-9.56%

2.89%1.14%

-10% -5% 0% 5% 10%

-0.26%

ญปน: 100 เยน

สหรฐอเมรกา: ดอลลาร

สงคโปร: ดอลลาร

ฮองกง: ดอลลาร

เกาหลใต: วอน

ไตหวน: ดอลลาร

ยโรโซน: ยโร

ฟลปปนส: เปโซ

อนเดย: รป

พมา: จต

ญปน: 100 เยน

จน: หยวน

สงคโปร: ดอลลาร

ฮองกง: ดอลลาร

อนโดนเซย: 1,000 รเปย

ออสเตรเลย: ดอลลาร

เกาหล: วอน

สหรฐอาหรบเอมเรตต: ดแรหม

ไตหวน: ดอลลาร

สวสเซอรแลนด: ฟรงก

ยโรโซน: ยโร

ฟลปปนส: เปโซ

เวยดนาม: ดอง

อนเดย: รป

องกฤษ: ปอนดสเตอรลง

พมา: จต

ซาอดอาระเบย:รยาล

มาเลเซย: รงกต

สหรฐอเมรกา: ดอลลาร

-0.27%

0.32%

1.72%

8.64%

5.25%

0.30%

7.99%

8.71%

4.06%

0.96%

10.45%

3.33%

16.67%

5.97%

7.65%

8.94%

-1% 4% 9% 14% 19%

8.71%

0.32%

0.32%

Page 26: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 22

3.3 ดชนคาเงนและนโยบายอตราแลกเปลยน

เพอใหเหนภาพการผลกระทบของนโยบาย

อตราแลกเปลยนตอการเคลอนไหวของดชนคาเงนและ

ดชนคาเงนแทจรง ภาพท 5 แสดงทศทางการเคลอนไหว

ของดชนคาเงนและดชนคาเงนของประเทศไทยระหวางป

ค.ศ. 1990-2010 เทยบกบประเทศคคาทงหมด 21 ประเทศ

โดยใชป ค.ศ. 1994 เปนปฐาน

ทงนจะเหนไดวานโยบายอตราแลกเปลยนมผล

ตอทศทางการเคลอนไหวของอตราแลกเปลยนและดชน

คาเงน โดยทวไปแลวของภาพท 1 และภาพท 5 จะเปนไปใน

ทศทางเดยวกนหลงการด�าเนนนโยบายคาเงนบาทลอยตว

ภายใตการจดการ (Kent & Naja, 1998, p9) ไดวเคราะห

ขอมลหลาย ๆ ประเทศทมเงนเฟอต�าและมการเตบโต

ทางเศรษฐกจทมเสถยรภาพจากป ค.ศ. 1978-1994 พบวา

ภายใตนโยบายอตราแลกเปลยนแบบลอยตวดชนคาเงน

แทจรงมความผนผวนเปนเพยงสองเทาเมอเทยบกบ

นโยบายอตราแลกเปลยนแบบลอยตว จากภาพท 5

พบวาดชนคาเงนทแทจรงจะมากกวาดชนคาเงนมาตลอด 2

ทศวรรษทผานมา ถาระดบราคาของประเทศไทยเทยบกบ

ประเทศคคาทงหมดใกลเคยงกน ดชนคาเงนจะใกลเคยง

กบดชนคาเงนแทจรง นโยบายอตราแลกเปลยนแบบตรง

คาเงนกบระดบราคาของประเทศไทยเทยบกบประเทศคคา

ทงหมดทไมคอยจะแตกตางกนมากในป ค.ศ. 1990-1995

ท�าใหดชนคาเงนจงใกลเคยงกบดชนคาเงนแทจรง แต

ชวงป ค.ศ. 1995 ถงกลางป ค.ศ. 1997 ดชนคาเงนแทจรง

สงกวาดชนคาเงน หมายความวาความสามารถในการ

ภาพท 5 ดชนคาเงนและดชนคาเงนแทจรง ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย

แขงขนของประเทศไทยกบหลายประเทศคคาลดลงมากกวา

การแขงตวของดชนคาเงน สะทอนใหเหนวานอกจาก

ดชนคาเงนจะแขงคาขนแลว ระดบราคาของประเทศไทย

ยงสงกวาระดบราคาของหลาย ๆ ประเทศคคา (Diyasat,

Pongsaparn & Waiquamdee, 2005, p5 ) ยงไดกลาววา

การแขงคาของดชนคาเงนแทจรงกอนวกฤตเศรษฐกจ

ป ค.ศ. 1997 มผลมาจากการทเงนเฟอของประเทศไทยสงกวา

เงนเฟอของประเทศคคา ในขณะทการออนคาอยางรวดเรว

ของดชนค าเงนแทจรงในชวงท เกดวกฤตเศรษฐกจ

สวนใหญแลวเนองมาจากการออนคาของคาเงนบาท

ภายหลงการใชนโยบายลอยตวคาเงนบาท หลงจากวกฤต

เศรษฐกจในป ค.ศ. 1997 การลดลงของคาเงนบาทอยาง

มากและในเวลาสนไดเปนผลใหดชนคาเงนแทจรงได

ลดลงตาม แมวาจะมแนวทางในการฟนฟเศรษฐกจ ดชน

คาเงนและดชนคาเงนแทจรงกอยต�ากวาในระดบกอนป

ค.ศ. 1997 ซงสะทอนใหเหนการปรบปรงของความสามารถ

ในการแขงขน และไดเปนปจจยหนงทท�าใหการสงออก

ฟนตวและดลบญชเดนสะพดกลบมาเกนดล

ภาพท 5 ชใหเหนวาดชนคาเงนทแทจรงอยสงกวา

ดชนคาเงน

110.00

100.00

90.00

80.00

70.00

60.00

50.00

M1-

1991

M1-

1992

M1-

1993

M1-

1994

M1-

1995

M1-

1996

M1-

1997

M1-

1998

M1-

1999

M1-

2000

M1-

2001

M1-

2002

M1-

2003

M1-

2004

M1-

2005

M1-

2006

M1-

2007

M1-

2008

M1-

2009

M1-

2010

M7-

1991

M7-

1992

M7-

1993

M7-

1994

M7-

1995

M7-

1996

M7-

1997

M7-

1998

M7-

1999

M7-

2000

M7-

2001

M7-

2002

M7-

2003

M7-

2004

M7-

2005

M7-

2006

M7-

2007

M7-

2008

M7-

2009

M7-

2010

ดชนคาเงนแทจรง

Page 27: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 23

ดชนคาเงนประมาณ 10% โดยความแตกตางมแนวโนม

ทมากขนตงแตป ค.ศ. 2005 เปนตนมา ในป ค.ศ. 2010 ดชน

คาเงนไดแขงขน 6.96% ในขณะทดชนคาเงนแทจรงแขงขน

6.86% แตอตราแลกเปลยนเงนบาทตอดอลลารสหรฐ

แขงขน 8.7% จะเหนไดวาเงนบาทตอดอลลารสหรฐแขง

คาขนมากกวาการแขงคาของดชนคาเงน คอเมอคดโดย

ใชอตราแลกเปลยนโดยเฉลยถวงน�าหนกของประเทศ

คคาทงหมดจากสดสวนการคาแลว พบวาประเทศไทยเสย

เปรยบความสามารถในการแขงขนกบประเทศคคาทงหมด

นอยกวาเสยเปรยบความสามารถในการแขงขนกบประเทศ

ทคากบสหรฐอเมรกา ในขณะทเมอใชปจจยทางดานราคา

คดรวมดวยกจะเหนไดวาประเทศไทยเสยเปรยบความ

สามารถในการแขงขนนอยลง อยางไรกด เราไมสามารถทจะ

วเคราะหโดยอาศยขอมลดชนคาเงนแทจรงเพยงขอมลเดยว

เพอใชในการวดความสามารถในการแขงขนของประเทศ

เนองจากดชนคาเงนแทจรงไมไดสะทอนใหเหนถงผล

กระทบของตวแปรอน ๆ เชน การเปลยนแปลงของนโยบาย

ทางเศรษฐศาสตรมหภาค การเปลยนแปลงทางการคารวม

ไปถงกฏระเบยบตาง ๆ และการเปลยนแปลงของผลตภาพ

3.4 ดชนคาเงนและดลการคา

ดชนคาเงนแทจรงนอกจากไดรบการยอมรบและ

ถกใชอยางแพรหลายในการเปนตววดความสามารถใน

การแขงขนแลวเปาประสงคหลกของดชนคาเงนและดชน

คาเงนแทจรงอยทดลการคา ถาดชนคาเงนแทจรงมแนวโนม

ทแขงคาขนกจะสามารถคาดไดวาการขยายตวของดลการคา

มแนวโนมทจะลดลง

ดงจะเหนไดจากภาพท 6 พบวาในชวงป ค.ศ. 1998

ถงป ค.ศ. 2006 ดชนคาเงนแทจรงอยต�ากวา 83 ประเทศไทย

เกน ดลการคามาโดยตลอด แตหลงจากนนมาดชน

คาเงนแทจรงมแนวโนมแขงคาขน ในขณะทประเทศไทย

ยงคงเกนดลการคาเนองจากคาเงนดอลลารไดออนตวลง

อยางมากเมอเทยบกบเงนหลาย ๆ สกลทวโลก มการศกษา

ถงความสมพนธระหวางดชนคาเงนกบดลการคาเชน

(Lal & Lowinger, 2002, p. 371) ไดยนยนวามความสมพนธ

ระยะสนและระยะยาวระหวางดชนคาเงนและดลการ

คาของประเทศในเอเชยระหวางป 1995-1998 (Ling,

ภาพท 6 ดชนคาเงนแทจรงและดลการคา ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย

Mei & Mun, 2008, p. 130) แสดงวาดชนค าเงนท

แท จรง เป นตวแปรทส� าคญต อดลการค า และการ

ออนคาจะท�าใหดลการคาดขนในระยะยาวซงสอดคลองกบ

เงอนไขของ Marshall-Lerner โดยใชขอมลของมาเลเซย

ในป ค.ศ. 1955-2006 อยางไรกตาม (Hussian, Liew

& Lim, 2003, p10) ไดระบวาในชวงป ค.ศ. 1986-1995

ปรมาณเงนแท จร งสามารถอธบายดลการค าของ

ประเทศไทย มาเลเซย ฟลปปนส สงคโปร กบประเทศญปน

แทนทจะเปนอตราแลกเปลยนระหวางเงนสกลของแตละ

ประเทศกบเงนเยน

Q1-

1993

ดลการคา (ลานดอลลารสหรฐ): แกนตงซาย9,000110

105

100

95

90

85

80

75

70

7,000

5,000

3,000

1,000

-1,000

-3,000

-5,000

Q3-

1993

Q1-

1994

Q3-

1994

Q1-

1995

Q3-

1995

Q1-

1996

Q3-

1996

Q1-

1997

Q3-

1997

Q1-

1998

Q3-

1998

Q1-

1999

Q3-

1999

Q1-

2000

Q3-

2000

Q1-

2001

Q3-

2001

Q1-

2002

Q3-

2002

Q1-

2003

Q3-

2003

Q1-

2004

Q3-

2004

Q1-

2005

Q3-

2005

Q1-

2006

Q3-

2006

Q1-

2007

Q3-

2007

Q1-

2008

Q3-

2008

Q1-

2009

Q3-

2009

Q1-

2010

Q3-

2010

ดชนคาเงนแทจรง: แกนตงขวา

Page 28: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 24

4. สรป

นโยบายอตราแลกเปลยนทตรงคาเงนไวกบตะกรา

ของเงนสกลหลกโดยน�าหนกสวนใหญอยทเงนดอลลาร

สหรฐ มผลท�าใหอตราแลกเปลยนแทจรงแขงคาขนหาก

มเงนทนไหลเขาและระดบราคาในประเทศสงกวาระดบ

ราคาของประเทศค คา สงผลใหมการขาดดลบญชเดน

สะพดเพมมากขนและตอเนองดงเชนทเกดขนในชวงกอน

วกฤตการเงนในประเทศไทยป ค.ศ. 1997 การยอมใหอตรา

แลกเปลยนแทจรงออนตวลงจะท�าใหสถานะของดลบญช

เดนสะพดดขน นโยบายอตราแลกเปลยนแบบลอยตวภายใต

การจดการจะท�าใหอตราแลกเปลยนและอตราแลกเปลยน

แทจรงเคลอนไหวในทศทางเดยวกนมากขน อยางไรกตาม

เงนทนเคลอนยายระหวางประเทศยงคงมความส�าคญตอ

การผกผนของอตราแลกเปลยนโดยเฉพาะเงนทนเคลอนยาย

ระหวางประเทศระยะสน ทงน ความแตกตางของอตรา

แลกเปลยนทงสองจะขนอยกบระดบราคาเปรยบเทยบของ

ทงสองประเทศ การแขงคาของอตราแลกเปลยนและอตรา

แลกเปลยนแทจรงไมจ�าเปนตองเทากนขนอยกบระดบ

เงนเฟอของสองประเทศ อาทเชน ในป ค.ศ. 2010 เงนบาทตอ

ดอลลารสหรฐไดแขงขน 8.7% เงนเฟอของไทยอยท 3.3%

ในขณะทเงนเฟอในสหรฐอยทระดบ 1.64% ดงนนอตรา

แลกเปลยนแทจรงบาทตอดอลลารจะแขงขนเพยง 7.04%

เทานน ดงนนเมอตองการพจารณาอตราแลกเปลยน

ใหถกตองและครอบคลมมากขนจะตองพจารณาดชน

คาเงน ซงคอการน�าอตราแลกเปลยนของประเทศคคา

ทงหมดคดคาเฉลยถวงน�าหนกจากสดสวนการคา และ

เมอน�าระดบราคามาคดรวมดวยจะไดดชนคาเงนแทจรง

ดชนคาเงนและดชนคาเงนแทจรงมแนวโนมทเคลอนไหว

ไปในทศทางเดยวกนแมวาประเทศไทยไดใชนโยบายอตรา

แลกเปลยนแบบตรงคาเงนไวกบตะกราของเงนสกลหลก

โดยน�าหนกสวนใหญอยทเงนดอลลารสหรฐ ในป ค.ศ. 2010

ทงดชนคาเงนและคาเงนแทจรงแขงคาขนแตคาเงนแทจรง

แขงขนนอยกวาดชนคาเงน 0.1% สะทอนใหเหนวาปจจย

ทางดานราคาท�าใหประเทศไทยเสยเปรยบความสามารถ

ในการแขงขนกบประเทศคคานอยลง

Page 29: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 25

บรรณานกรม

Combes, J. L., Kinda, T., & Plane, P. (2011). Capital Flows, Exchange Rate Flexibility, and the Real Exchange

Rate. IMF Working Paper, WP/11/9.

Disyatat, P., Pongsaparn, R., & Waiquamdee, A. (2005). Effective Exchange Rates and Monetary Plicy:The Thai

Experience. Bank of Thailand Discussion Paper, DP/04/2005.

Hussian, H., Liew, K.S., & Lim, K.P. (2003). Exchange Rate and Trade Balance Relationship: The Experience of Asean

Countries. International Trade, 0307003, EconWPA.

Kent, C., & Naja, R. (1998). Effective Real Exchange Rates and Irrelevant Nominal Exchange Rate Regimes. RBA

Research Discussion Paper, rdp8911.

Lal, A. K. & Lowinger, T.C. (2002). Nominal Exchange Rate and Trade Balance Adjustment in South Asia Countries.

Journal of Asian Economics, 13, 371-383.

Lei, N.Y., Mei, T.G., & Mun, H.W. (2008). Real Exchange Rate and Trade Balance Relationships: An Empirical Study

on Malaysia. International Journal of Business and Management, 3, 130-137.

Magud, N. & Sosa, S. (2011). When and Why Worry About Real Exchange Rate Appreciation? The Missing Link

Between Dutch Disease and Growth. IMF Working Paper, WP/10/271.

Saxena, S.C. (2008). Capital Flows, Exchange Rate Regime and Monetary Policy. Bank For International Settlements,

35,81-102.

Page 30: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด
Page 31: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 27

*Corresponding author: E-mail address: [email protected]

KEY SUCCESS FACTOR INFLUENCING TO KEY PERFORMANCE INDICATOR OF SYSTEM INTEGRATOR SOFTWARE SERVICES

IN BANGKOK AND VICINITY

Bundith Munsub1*, Chuwit Mitrchob2, Viphawee Pichitbandarn3, Phaisarn Chandaransri3

1The communication solution company limited, Bangkok 10120, Thailand2Office of the National Economic and Social Development Board, Bangkok 10100, Thailand

3Christian University of Thailand, Nakornpathom 73000, Thailand

ABSTRACT

This research aims to 1) identify key success factors and key performance indicators in system integrator

business-software service, 2) investigate the relationship between key success factors and key performance indicators

in system integrator business-software service. With regard to research tools, a questionnaire method was employed.

The questionnaire was created and developed based on the concepts, theories, researches of and interview with experts

and experienced professionals in the field. The research samples are senior executives of software service companies

in Bangkok and vicinity. The total number of samples is 286 companies, of which 271 companies have returned the

researcher the dispatched questionnaires, accounting for 95 per cent of the total research sample size. The questionnaire

was verified its content validity by experts and was tested its reliability with the 0.816 reliability test score by using

statistic software SPSS version 16 packages

The results of this research show that there are three key success factors: business expertise, technological

leadership and human resources management. In regard to key performance indicators, the business success can be

measured via two indicators: customer and learning and development. As for customer, it refers to the constructive

customer relationship management; for learning and development, it refers to the staff performance evaluation by

applying CMMI standard as an appraisal tool. This research also discovers that key success factor and key performance

indicator are positively interrelated in contributing the success of information system design, software service

business (β= .74, p< .000). This research has, therefore, proven the influence of key success factors on key performance

indicators. It is consequently significant for a company providing information system design service, software service,

to effectively manage its business with an emphasis on the development of business expertise, technological

leadership and human resources development which help ensure the company’s success reflected through the customer

and learning and development.

Keywords: Key success factor, skills in business, leader of technology, human resource, key performance indicator,

customer, learning and growth

Page 32: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 28

ความสาคญของปญหา ธรกจซอฟตแวรในประเทศไทยเปนธรกจใหมท

เรมมการขยายตวอยางรวดเรวในชวงทศวรรษทผานมา

โดยมองคกรทบรโภคธรกจประเภทนทงดานอตสาหกรรม

และบรการ จากองคกรภาครฐและเอกชน อกทงยงเปน

ธรกจทก�าลงไดรบการสนบสนนจากภาครฐบาลและ

หนวยงานตาง ๆ ทเกยวของในการพยายามผลกดนใหม

การสงออกซอฟตแวรของไทยไปแขงขนในตลาดโลก

โดยเฉพาะการพฒนางานซอฟตแวรระดบสงทางดาน

โปรแกรมเมอร และแอนเมชน รวมทงมการจดตงสมาคม

และองคกรทงในสวนของภาครฐและเอกชนขนมารบ

ผดชอบดแลธรกจซอฟตแวร อยางไรกตามการลงทนใน

ปจจยความสาเรจทสงผลตอดชนชวดความสาเรจของธรกจออกแบบระบบเทคโนโลยสารสนเทศประเภทซอฟตแวรเซอรวส ในเขตกรงเทพฯ และ ปรมณฑล

บณฑต หมนทรพย1, ชวทย มตรชอบ2, วภาว พจตบนดาล3, ไพศาล จนทรงษ3

1บรษท เดอะคอมมวนเคชน โซลชน จ�ากด, กรงเทพมหานคร, 10120, ประเทศไทย2ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, กรงเทพมหานคร, 10100, ประเทศไทย

3มหาวทยาลยครสเตยน แหงประเทศไทย, นครปฐม 73000, ประเทศไทย

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาองคประกอบของปจจยและดชนชวดความส�าเรจของการประกอบธรกจ

ซอฟตแวรประเภทธรกจซอฟตแวรเซอรวส รวมทงศกษาความสมพนธของปจจยความส�าเรจทมตอดชนชวดความส�าเรจ

ของธรกจซอฟตแวรประเภทธรกจซอฟตแวรเซอรวส เครองมอในการวจยเปนแบบสอบถาม ซงพฒนามาจากแนวคด

ทฤษฎ งานวจย และการสมภาษณผทรงคณวฒในสาขาทเกยวของ โดยกลมตวอยางเปนผบรหารระดบสงของบรษท

ทประกอบธรกจประเภทซอฟตแวรเซอรวสในเขตกรงเทพ และปรมณฑลจ�านวน 286 บรษท แบบสอบถามไดรบคน 271

ฉบบ คดเปนรอยละ 95 แบบสอบถามไดรบการตรวจสอบความตรงตามเนอหาโดยผเชยวชาญและน�าไปทดลองใชพบวา

คาความเชอมนของแบบสอบถามเทากบ 0.816 วเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมส�าเรจรป

ผลการศกษา พบวาปจจยความส�าเรจประกอบดวย 3 องคประกอบ ไดแก ความช�านาญในธรกจ ความเปนผน�าทาง

เทคโนโลย และการบรหารทรพยากรบคคล และดชนชวดความส�าเรจประกอบดวย 2 องคประกอบ ไดแก ดานลกคาโดยการ

สรางสมพนธภาพทดกบลกคาและการบรหารความสมพนธระหวางองคกรกบลกคา และดานการเรยนร และการพฒนาโดย

ประเมนผลการปฏบตงานของพนกงานโดยการก�าหนดการผานระดบมาตรฐานระดบซเอมเอมไอ ซงผลของการวจยพบวา

ปจจยความส�าเรจดงกลาวสงผลโดยตรงทางบวกตอดชนชวดความส�าเรจของการประกอบธรกจออกแบบระบบเทคโนโลย

สารสนเทศประเภทซอฟตแวรเซอรวส (β= .74, p< .000) ผลการศกษายนยนวาปจจยความส�าเรจมอทธพลตอดชนชวด

ความส�าเรจ ดงนนองคกรทประกอบธรกจประกอบธรกจออกแบบระบบเทคโนโลยสารสนเทศประเภทซอฟตแวรเซอรวส

ควรมการบรหารจดการทพฒนาความช�านาญในธรกจ ความเปนผน�าทางเทคโนโลย และการบรหารทรพยากรบคคล

อนจะน�าไปสความส�าเรจของธรกจโดยวดไดจากดานลกคา และดานการเรยนรและการพฒนา

คาสาคญ : ปจจยความส�าเรจ, ความช�านาญในธรกจ, ความเปนผน�าทางเทคโนโลย, การบรหารทรพยากร

บคคล, ดชนชวดความส�าเรจ, ดานลกคา, ดานการเรยนรและการพฒนา

Page 33: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 29

ธรกจซอฟตแวรในประเทศไทยยงถอวาอยในระยะเรมตน

เมอเปรยบเทยบกบธรกจประเภทอน แตอตราการเตบโต

เปนไปอยางกาวกระโดดตามความกาวหนาและพฒนา

ทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ เปนธรกจทใชเงนลงทน

และเครองจกรนอย แตจะเนนการใชทกษะเฉพาะตว

ของบคลากรทมความรความสามารถทางดานเทคโนโลย

สารสนเทศเปนส�าคญ ซงสงผลใหค าตอบแทนของ

บคลากรในธรกจนสงมาก จากลกษณะโครงสรางของธรกจ

ดงกลาวจงมความเหมาะสมกบประเทศก�าลงพฒนาและ

ผประกอบการขนาดเลกและยอม (SMEs) (โครงการศกษา

และวเคราะหเตอนภย SMEs รายสาขา.ส�านกงานสงเสรม

วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม พ.ศ. 2550) เนองจากไมตอง

ใชความรพนฐานในการประกอบการมาก ใชเงนลงทน

นอย โดยจะเนนทความรความสามารถของบคลากรและ

ผประกอบการเปนส�าคญ สงผลใหป พ.ศ. 2547-2549

มจ�านวนวสาหกจในธรกจบรการคอมพวเตอร และ

ซอฟตแวร สวนใหญเปนผประกอบการขนาดเลกและ

ยอม และมการขยายตวเพมขนอยางตอเนองโดยในป

พ.ศ. 2547 มจ�านวนผประกอบการประมาณ 6,281 ราย

และเพมขนเปน 7,470 รายในป พ.ศ. 2549 ขณะท

ผประกอบการขนาดใหญมจ�านวนเพยง 13 ราย ในป พ.ศ.

2547 ลดลงเหลอเพยง 8 ราย ในป พ.ศ. 2550 ซงใน

อนาคตคาดวาผประกอบการขนาดเลกและยอมในธรกจ

ซอฟตแวร ยงคงมจ�านวนเพมขนอยางตอเนอง โดย

คาดวาจะมจ�านวนประมาณ 8,451 ราย ขณะทธรกจ

ซอฟแวรขนาดใหญมจ�านวนลดลงอยางตอเนอง คาดวา

คงเหลอประมาณ 7 รายในทสด (กรมพฒนาธรกจการ

คา กระทรวงพาณชย, 2550) ทงนเพอใหการเตบโตของ

ธรกจซอฟตแวรเปนไปอยางกาวหนาและยงยน ผบรหาร

องคกรจงตองท�าความเขาใจเกยวกบปจจยทจะน�าไปส

ความส�าเรจของธรกจ ซงหมายถงความคาดหวงของ

กจการตอผลลพธสงสดจากการด�าเนนการในเรองตางๆ

ทท�าใหธรกจมสวนแบงทางการตลาดสงขนและมชยชนะ

ในการแขงขนอยางยงยนทสงผลโดยตรงตอผลก�าไรจากการ

ประกอบการ ดงนนในการวางแผนปจจยสความส�าเรจ เปน

สงส�าคญทท�าใหกจการบรรลวตถประสงคและเปาหมาย

ของยทธศาสตรและกลยทธทก�าหนดไว

วตถประสงคการวจย 1. เพอศกษาองคประกอบของปจจยความส�าเรจ

ของการประกอบธรกจเทคโนโลยสารสนเทศประเภทธรกจ

ซอฟตแวรเซอรวส

2. เพอศกษาองคประกอบของดชนชวดความส�าเรจ

ของการประกอบธรกจเทคโนโลยสารสนเทศประเภทธรกจ

ซอฟตแวรเซอรวส

3. เพอศกษาความสมพนธของปจจยความส�าเรจท

มตอดชนชวดความส�าเรจของธรกจเทคโนโลยสารสนเทศ

ประเภทธรกจซอฟตแวรเซอรวส

ขอบเขตของการวจย ดานองคการ

ศกษาเฉพาะองคกรประเภทซอตแวรเซอรวส ในเขต

กรงเทพฯ และปรมณฑล

ดานประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจยจ�านวน 286

องคกร

ดานตวแปร

ตวแปรทใชในการวจยทงสน 5 รายการ

กรอบแนวคดในการวจย จากกรอบแนวคดทใชในการวจยครงนสงเคราะห

ขนโดยอาศยแนวคดการวเคราะห TOWS Analysis เพอ

คนหาปจจยความส�าเรจของธรกจประเภทธรกจซอฟตแวร

เซอรวส โดยใชทฤษฎของ พอรเตอร (Porter, 2004) เปน

ทฤษฎพนฐาน 2 ทฤษฎ ไดแก ทฤษฎลกโซแหงคณคา

(Value chain analysis) ในการวเคราะหปจจยภายในองคกร

และทฤษฎการวเคราะหอตสาหกรรม (Industry analysis)

ตวแบบพลงผลกดน 5 ประการ (Five force model) ในการ

วเคราะหปจจยภายนอกองคกร ประกอบกบการอางองจาก

ผลงานวจยอนๆทเกยวของ รวมกบขอมลจากการสมภาษณ

เจาะลกผประสบความส�าเรจในสายงานธรกจออกแบบ

ระบบสารสนเทศประเภทธรกจซอฟตแวรเซอรวส ดวย

ทฤษฎ (TOWS analysis) เพอใหไดปจจยภายในทสงผล

ตอความส�าเรจของธรกจ นอกจากนนไดสกดปจจย

เพมเตมดวยวธการสมภาษณแบบ (Snow ball) จากผประสบ

Page 34: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 30

ความส�าเรจในสายงานธรกจออกแบบระบบสารสนเทศ

ประเภทธรกจซอฟตแวรเซอรวส และอางองจากงานวจย

ในลกษณะใกลเคยง และใชทฤษฎ Supply chain ของ

Michael E Porter เพอใหพบปจจยความส�าเรจเพมเตม โดย

มองคประกอบเพมเตมเปนปจจยหลก และปจจยเสรม

ทงนในสวนของดชนชวดความส�าเรจของธรกจ อางอง

โดยทฤษฎ Five force model ของ Michael E Porter เชน

เดยวกน โดยไดศกษางานวจยใกลเคยงเพมเตมทก�าหนด

ให Five force model เปนดชนชวดความส�าเรจ ซงจากการ

อางองทฤษฎดงกลาวเชนเดยวกน ซงผลลพธทไดจากการ

วจยดงกลาวสามารถน�าไปพฒนาเปนแผนในการด�าเนน

ธรกจใหมศกยภาพในการแขงขนอยางไรขดจ�ากด ไดอยาง

มประสทธภาพ

ปจจยความสาเรจ

1. ความช�านาญในธรกจ

2. ผน�าทางเทคโนโลย

3. การบรหารทรพยากร

บคคล

ดชนชวดความสาเรจ

1. ลกคา

2. การเรยนรและ

การพฒนา

ภาพท 1 กรอบแนวคดการวจย

3. การบรหารจดการ เพอพฒนาปจจยความส�าเรจ

ทง 3 องคประกอบ ไดแก ความช�านาญในธรกจความ

เปนผน�าทางเทคโนโลย และการบรหารทรพยากรบคคล

เพอสงผลตอความส�าเรจขององคกร โดยวดจากองค

ประกอบดานลกคา และดานการเรยนรและการพฒนา

นยามตวแปร ปจจยความส�าเรจ หมายถง ปจจยความส�าเรจทได

จากการวเคราะห จดแขง และจดออนจากทฤษฎ TOW’S

analysis และงานวจยทเกยวของ ในการบรหารจดการ

ธรกจออกแบบระบบเทคโนโลยสารสนเทศประเภทธรกจ

ซอฟแวรเซอรวส ซงประกอบดวย 3 ปจจย ไดแก

1. ความช�านาญในธรกจ หมายถง ความช�านาญ

ในดานระบบซอฟตแวรทบรษทฯ น�าเสนอกบลกคา

โดยมความรความเขาใจในผลตภณฑอยางเชยวชาญ กอให

เกดประสทธภาพในการด�าเนนการขององคกร

2. ผน�าทางเทคโนโลย หมายถง บรษทฯ เปนผน�า

ในตลาดผลตภณฑทตนเองจ�าหนายในดานเทคโนโลย

3. การบรหารทรพยากรบคคลอยางมประสทธภาพ

หมายถง บรษทฯ มศกยภาพในการบรหารบคลากรใน

องคกรในการท�างานใหเกดประสทธผล

ดชนชวดความสาเรจ หมายถง ตวชวดความส�าเรจ

ของธรกจไดจากวเคราะหทฤษฎ Balance Score card และ

งานวจยทเกยวของ ซงประกอบดวย 2 ดาน ไดแก

1. ลกคา หมายถง ผลส�ารวจการจดอนดบของลกคา

ทไดใชบรการธรกจออกแบบระบบสารสนเทศ ดชนความ

พงพอใจของลกคา

2. การเรยนรและการพฒนา หมายถง การฝกอบรม

พนกงานในบรษททประกอบธรกจการออกแบบระบบ

สารสนเทศ การสงเสรมการเรยนรใหแกพนกงาน

วธการดาเนนการวจย ก า ร ว จ ย ค ร ง น เ ป น ก า ร ว จ ย แ บ บ พ ร ร ณ น า

(Descriptive research) โดยมการด�าเนนการวจยทงเชง

คณภาพและเชงปรมาณ เพอศกษาความสมพนธระหวาง

ปจจยความส�าเรจกบดชนชวดความส�าเรจของการประกอบ

ธรกจการออกแบบระบบสารสนเทศประเภทซอฟแวร

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. การใชผลการวจยเปนกรอบในการวเคราะห

ปจจยความส�าเรจ และดชนชวดความส�าเรจขององคกร

ทประกอบธรกจออกแบบระบบเทคโนโลยสารสนเทศ

ประเภทซอฟตแวรเซอรวสไดอยางละเอยด รวมทงการ

วเคราะหคแขงขน

2. การวางแผนกลยทธ เมอทราบถงปจจยความ

ส�าเรจ และดชนชวดความส�าเรจขององคกรจะสามารถท�า

ขอมลตาง ๆ ไปวเคราะหองคกรของตนเอง และองคกร

ของคแขงขน ซงจะสามารถน�าขอมลตาง ๆ ไปวางแผน

กลยทธองคกร เพอการแขงขนในตลาดซอฟตแวรเซอรวส

ในอนาคต ซงในแตละรปแบบธรกจ (Business model)

ปจจยแตละดานจะเปลยนไป ปจจยบางตวอาจจะไมมผล

ในรปแบบธรกจหนง แตอาจจะมอทธพลตออกรปแบบ

ธรกจหนง เพอเอาชนะคแขงขนในธรกจ

Page 35: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 31

เซอรวสทงธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) โดยม

วธการด�าเนนการวจยดงตอไปน

ลกษณะประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร

ประชากรส�าหรบการวจยครงน คอ ผประกอบการ

ธรกจการออกแบบระบบสารสนเทศประเภทซอฟแวร

เซอรวส ทมมลคาตลาด 11.000 ลานบาท และ มจ�านวน

ทงสน 1,000 บรษท (สมาคมอตสาหกรรมซอฟแวรไทย,

2550)

กลมตวอยาง

กลมตวอยางแบงออกเปน 2 กลม ดงน

1. กลมผใหขอมล (Key informants) คอ ผบรหาร

องคกรธรกจการออกแบบระบบสารสนเทศประเภท

ซอฟแวรเซอรวส จ�านวน 10 ราย ผวจยคดเลอกแบบเจาะจง

จากผบรหารองคกรทประสบความส�าเรจ รวมกบการสบคน

แบบบอกตอ (Snowball technique) เพอใหไดความ

ครอบคลมของขอมลมากทสด

2. กลมผตอบแบบสอบถาม คอ ผประกอบการ

ธรกจการออกแบบระบบสารสนเทศประเภทซอฟแวร

เซอรวส ทด�ารงต�าแหนงผบรหารองคกรตงแตต�าแหนง

ผจดการทวไป (General manager) ขนไป โดยมขนตอน

การสมกลมตวอยาง ดงน

2.1 ก�าหนดขนาดกล มตวอยางโดยการเปด

ตาราง Yamane โดยการประมาณคารอยละมความคลาด

เคลอนไดไมเกนรอยละ 5 ดวยระดบความเชอมนเทากบ .95

จากจ�านวนประชากรทงสน 1,000 บรษท ไดขนาดของกลม

ตวอยาง 286 บรษท

2.2 สมกลมตวอยางแบบงาย (Simple random

sampling) จากรายชอบรษททตงอยในเขตกรงเทพและ

ปรมณฑล โดยผตอบแบบสอบถามก�าหนดใหเปนผบรหาร

องคกร ตงแตต�าแหนงผจดการทวไป (General manager)

ขนไป บรษทละ 1 คนรวมเปนจ�านวนทงสน 286 คน

เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย 2 สวน ไดแก

สวนท 1 เครองมอทใชในขนตอนการวจยเชง

คณภาพ คอ ผวจย และแบบสมภาษณอยางมโครงสราง

มรายละเอยดดงน

1. ผ วจยเปนเครองมอทส�าคญในการวจยเชง

คณภาพ คณภาพของขอมลทไดจากการสมภาษณแบบ

เจาะลกขนอย กบความสามารถของผ วจยในการสราง

ความคนเคยกบบรบท การสรางสมพนธภาพเพอใหเกด

ความไววางใจ รวมทงเทคนคทใชในการเกบขอมล ไดแก

การสมภาษณแบบเจาะลก และการสงเกต ซงขนตอนตางๆ

ทผวจยท�าการสะทอนใหเหนวา ผวจยค�านงถงสงทกลาว

มาโดยผ วจยไดเตรยมตวในการวจยครงน ผ วจยเขารบ

การอบรมการวจยเชงคณภาพ พรอมทงฝกปฏบต และทกษะ

การเกบขอมลโดยการสมภาษณ และการสงเกต ตลอดจน

ฝกการวเคราะหขอมลกบทมอาจารยทปรกษา

2. แบบสมภาษณอยางมโครงสราง ใชในการ

สมภาษณกลมผใหขอมล (Key informant) ผวจยไดสราง

แบบสมภาษณขนตามกรอบแนวคดทฤษฎลกโซแหง

คณคา (Value chain analysis) และทฤษฎการวเคราะห

อตสาหกรรมตามตวแบบพลงผลกดน 5 ประการ (Five

force model) ของไมเคล อ พอตเตอร (Porter, 2004) รวมกบ

การวเคราะหผลงานวจยตาง ๆ ทเกยวของ โดยการตงค�าถาม

แบงออกเปน 3 ระดบ ไดแก ค�าถามหลก (Main question)

ค�าถามเจาะประเดน (Focus question) และค�าถามเจาะลก

(Probe question)

สวนท 2 เครองมอทใชในขนตอนการวจยเชง

ปรมาณ คอ แบบสอบถามปจจยความส�าเรจและดชน

ชวดความส�าเรจของธรกจซอฟแวรเซอรวส ทผ วจย

สรางขนจากกรอบแนวคดทฤษฎและการวเคราะหขอมล

ทไดจากการสมภาษณ น�าขอมลทงหมดมาก�าหนดเปน

ขอค�าถาม เพอทดสอบการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน

(Confirmatory factor analysis) จากนนผวจยปรบปรง

แบบสอบถาม โดยจดกลมขอค�าถามใหมความเหมาะสม

อกครง โดยแบบสอบถามแบงออกเปน 3 สวน ดงน

1. ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

2. ปจจยความส�าเรจของธรกจออกแบบระบบ

สารสนเทศประเภทซอฟตแวรเซอรวส

3. ดชนชวดความส�าเรจธรกจการออกแบบระบบ

สารสนเทศ ประเภทซอฟแวรเซอรวส

โดยแบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประมาณ

Page 36: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 32

คา (Rating scale) ของลเครท (Likert’s scale) มมาตรวด

5 ระดบ

การตรวจสอบคณภาพของเครองมอ

เครองมอทใชในขนตอนการวจยเชงคณภาพ ผวจย

คอเครองมอทส�าคญ โดยผวจยไดศกษาหาความรเกยวกบ

หลกการเกบขอมล เขาอบรมการวจยเชงคณภาพ ฝกการ

สมภาษณ การฟง การจบประเดน และการถอดเทปเสยง

การวเคราะหขอมล น�าเสนอคณะอาจารยทปรกษา เพอตรวจ

สอบความถกตองในการเกบขอมล รวมทงการก�าหนดแบบ

สมภาษณอยางมโครงสรางตามกรอบแนวคด และค�าถามท

ใชในการสมภาษณไดผานการตรวจสอบจากคณะอาจารย

ทปรกษา และฝกใชค�าถามกอนน�าไปใชจรง เพอการตรวจ

สอบความถกตองเหมาะสมของเครองมอ

เครองมอท ใช ในขนตอนการวจยเชงปรมาณ

มวธการ ดงน

1. การตรวจสอบความตรงตามเนอหา (Content

validity) โดยการน�าแบบสอบถามใหผทรงคณวฒจ�านวน

5 ทาน ตรวจสอบแกไขดวยวธการหาดชนความสอดคลอง

(Index of item congruence : IOC ต�ากวา 0.6 คดออก)

และตรวจสอบดวยวธการหาดชนความตรงตามเนอหา

(Content validity of index ทระดบ 0.80 ขนไป)

2. การทดสอบความเชอมน (Reliability) น�า

แบบสอบถามไปทดลองใชกบกลมผประกอบการธรกจ

ทมคณสมบตคลายกบกลมตวอยาง จ�านวน 30 คน จากนน

น�าขอมลทไดมาหาคาความเทยง โดยใชสตรสมประสทธ

แอลฟา ครอนบาค (Cronbach’s alpha coefficient) ทระดบ

0.80 ขนไป ไดคาความเชอมนของเครองมอเทากบ 0.81

การดาเนนการวจย การวจยครงนเปนการวจยเชงปรมาณ ผวจยจงขน

ตอนการด�าเนนการวจยออกเปน 2 ขนตอน ดงน

ขนตอนท 1 สรางเครองมอในการวจย เพอสราง

แบบสอบถามปจจยความส�าเรจและดชนชวดความส�าเรจ

ของธรกจซอฟแวรเซอรวสจากการทบทวนวรรณกรรม

และการสมภาษณเจาะลก วเคราะหขอมลจากทงสองสวน

จากนนน�าขอมลมาสรางขอค�าถามในแบบสอบถาม โดยม

รายละเอยดดงน

1. ทบทวนแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

กบปจจยความส�าเรจและดชนวดความส�าเรจของธรกจ

ซอฟแวรเซอรวส เพอก�าหนดกรอบแนวคดในการวจยและ

ตงค�าถามทใชในการสมภาษณแบบเจาะลก

2. ด�าเนนการเกบขอมลจากการสมภาษณเจาะลก

ผบรหารธรกจซอฟแวรเซอรวสทประสบความส�าเรจ 10 ทาน

โดยใชวธการสบคนแบบบอกตอ (Snow ball technique)

2.1 ผวจยด�าเนนการสมภาษณดวยตวเองโดย

แนะน�าตว และชแจงเกยวกบการวจยเพอขอนดหมายวน

สมภาษณทางโทรศพท

2.2 แนะน�าตว และสรางสมพนธภาพกบผให

ขอมล รวมทงขออนญาตผใหขอมลบนทกเทป โดยชแจง

วาจะเกบขอมลเปนความลบ และจะท�าลายทงเมอสนสด

การศกษา

2.3 การสมภาษณแบบเจาะลก เปนการสมภาษณ

แบบไมเปนทางการดวยค�าถามแบบมโครงสรางและเปน

ค�าถามปลายเปด ผวจยท�าการสมภาษณดวยค�าถามหลก

(Main question) เปนอนดบแรก จากนนจงเรมลงลกดวย

ค�าถามเจาะประเดน (Focus question) และค�าถามเจาะลก

(Probe question) ตามล�าดบในเรองเดยวกน ซงผวจยจะ

สมภาษณในลกษณะเชนนในทกประเดนตามกรอบแนวคด

ทก�าหนด

3. ท�าการวเคราะหขอมลไปพรอม ๆ กบการเกบ

รวบรวมขอมลตงแตเรมการสมภาษณ โดยอานขอมล

ทงหมดทไดจากการจดบนทก และจากการถอดเทปอยาง

พถพถนหลายครง เพอใหเกดความเขาใจ และความรสก

ตามขอความในค�าบรรยายนนในแตละวน

4. ตดตอนหรอหยบยกขอความทส�าคญจากการ

สมภาษณทงทเปนวลหรอประโยค ซงมความเกยวของ

เชอมโยงโดยตรงกบปจจยความส�าเรจและดชนวดความส�าเรจ

5. การใหความหมายของขอความส�าคญ เปนการ

ใหความหมายตอกลมประโยค หรอขอความทส�าคญโดย

ความหมายตาง ๆ ทกลาวถงนนจะตองไมขาดการเชอมโยง

กนกบค�าบอกเลาเรมตนของผใหขอมล

6. จดหมวดหมของแนวเรอง น�าความหมายทได

มาอานซ�าแลวจดกลมตามประเภท และลกษณะทมนย

ของความหมายในแนวทางเดยวกนมารวมเขาดวยกนทง

Page 37: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 33

จดเปนแนวเรอง (Theme) และแนวเรองยอย (Subtheme)

ทอยภายใตความหมายเดยวกนของแนวเรองนน ๆ

7. น�าแนวเรองและแนวเรองยอยมาตงเปนขอ

ค�าถามของแตละแนวเรองนน ๆ รวบรวมเปนแบบสอบถาม

เกยวกบปจจยความส�าเรจและดชนวดความส�าเรจของ

ธรกจซอฟแวรเซอรวส

ขนตอนท 2 การวจยเชงปรมาณ เพอการสกด

ปจจยความส�าเรจและดชนวดความส�าเรจของธรกจ

ซอฟแวรเซอรวส โดยใชวธการวเคราะหองคประกอบเชง

ยนยน (Confirmatory factor analysis) และการหาความ

สมพนธระหวางปจจยความส�าเรจ และดชนวดความส�าเรจ

ของธรกจซอฟแวรเซอรวส โดยมรายละเอยดดงน

1. ขอหนงสอจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลย

ครสเตยนสงถงผอ�านวยการสมาคมคอมพวเตอร เพอขอ

อนญาตเกบรวบรวมขอมล

2. เมอไดรบอนญาตแลวผวจยจงตดตอประสาน

งานกบผรบผดชอบในการจดการดานขอมลสมาชกของ

ชมรมคอมพวเตอร เพอเปนการพทกษสทธในการตอบ

แบบสอบถามของกล มตวอยางและเพอใหไดขอมลท

ตรงกบความเปนจรงมากทสดผวจยไดน�าแบบสอบถาม

ใสซองเปลา เพอใหผตอบแบบสอบถามใสซองภายหลงท�า

แบบสอบถามเสรจและปดผนกซองดวยตนเอง และจงเกบ

รวบรวมสงใหผวจยตอไป

3. ในการเกบรวบรวมขอมล ผ วจยไดด�าเนน

การเกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง โดยไดด�าเนนการสง

แบบสอบถามของการวจยผานทางไปรษณยดวนพเศษ

(EMS) โดยขอความรวมมอในการสงแบบสอบถามกลบคน

ผวจยทางไปรษณยดวนพเศษ โดยผวจยไดแนบตวแลกเงน

ของไปรษณยดวนพเศษเปนคาจดสงกลบ พรอมทงขอความ

กรณาใหสงแบบสอบถามกลบคนผวจยภายใน 2 สปดาห

4. ผวจยรวบรวมขอมล โดยใชเวลาทงหมด 2 เดอน

5. มการสอบถามขอมลเพมเตม จากกลมเปาหมาย

ทไดรบการตอบกลบ เพอใหขอมลมความสมบรณแบบ

มากทสด

6. ในกรณทการตอบกลบของกลมเปาหมายไม

เปนไปตามทก�าหนด จะมการลงภาคสนามในการไปเกบ

ขอมลยงบรษทฯทไมไดสงกลบมาตามรายชอทสง เพอให

ไดขอมลกลบมา จะท�าการตดตอกลบไปเพอยนยนการตอบ

แบบสอบถามอกครง

การวเคราะหขอมล 1. การวเคราะหขอมลเบองตน เกยวกบลกษณะ

ทวไปของกลมตวอยางและพรรณนาระดบของตวแปร

แตละตวในกรอบแนวคดการวจยทสร างขน โดยใช

โปรแกรมประมวลผลขอมล แสดงสถตพรรณา หาคา

ความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

2. การวเคราะหเพอศกษาองคประกอบของปจจย

ความส�าเรจและองคประกอบของดชนชวดความส�าเรจ

โดยการวเคราะหรวมตวแปรทมความสมพนธกนไวในกลม

เดยวกน และท�าการตรวจสอบความสอดคลองกลมกลน

ของโมเดลความสมพนธเชงโครงสรางขององคประกอบ

ทไดพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ วเคราะหโดยใช

สถตวเคราะหประกอบเชงยนยน (Confirmatory factory

analysis) เพอตรวจสอบโมเดลการวด (Measurement

model)

3. การวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยความ

ส�าเรจทสงผลตอดชนชวดความส�าเรจของธรกจออกแบบ

ระบบสารสนเทศประเภทซอฟแวรเซอรวส โดยใชการ

วเคราะหความสอดคลองของรปแบบความสมพนธเชง

สาเหตของปจจยความส�าเรจทสงผลตอดชนชวดความ

ส�าเรจของการประกอบธรกจตามสมมตฐานกบขอมล

เชงประจกษ เพอตรวจสอบโมเดลสมการเชงโครงสราง

(Structure equation model: SEM) ใชคาสถตตรวจสอบ

ความสอดคลองกลมกลนของโมเดลการวจยกบขอมลเชง

ประจกษ โดยใชโปรแกรมส�าเรจรป

ผลการวจย การวจยครงนศกษาปจจยความส�าเรจของการ

ประกอบธรกจออกแบบระบบเทคโนโลยสารสนเทศ

ประเภทซอฟตแวรเซอรวสทสงผลตอดชนชวดความส�าเรจ

ในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล โดยมบรษททประกอบธรกจ

ออกแบบระบบสารสนเทศประเภทซอฟตแวรเซอรวส

เปนหนวยวเคราะห (Unit of analysis) ผวจยไดน�าเสนอ

ผลการวเคราะหขอมล โดยแบงเปน 4 สวน ดงน

Page 38: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 34

สวนท 1 ผลการวเคราะหขอมลเบองตน

การแจกแจงความถและรอยละของขอมลสวน

บคคล

ผลการวเคราะหข อมลสวนบคคลของผ ตอบ

แบบสอบถามทงสน 271 คน คดเปนรอยละ 95 เมอจ�าแนก

ตามเพศ อาย ระดบการศกษา ต�าแหนง และระยะเวลาในการ

บรหารกจการ มรายละเอยดดงตอไปนการแจกแจงความถ

และรอยละของกลมตวอยาง พบวา กลมตวอยางสวนใหญ

เปนเพศชาย คดเปนรอยละ 59.4 เปนเพศชาย อยในชวงอาย

46 -50 ป คดเปนรอยละ 50.6 และจบการศกษาระดบสงกวา

ปรญญาตร คดเปนรอยละ 81.9 กลมตวอยางด�ารงต�าแหนง

หวหนาสวนพฒนาธรกจมากทสด คดเปนรอยละ 83.6

รองลงมาในต�าแหนงผจดการทวไป คดเปนรอยละ 8.9

และอยในต�าแหนงกรรมการผจดการนอยทสด คดเปน

รอยละ 7.7 โดยกลมตวอยางสวนใหญมระยะเวลาในการ

บรหารกจการ 11-15 ป คดเปนรอยละ 55.7

สวนท 2 ผลการวเคราะหขอมลปจจยความส�าเรจ

และดชนชวดความส�าเรจในการประกอบธรกจออกแบบ

ระบบสารสนเทศประเภทซอฟตแวรเซอรวส

คามชฌมเลขคณต X ละสวนเบยงเบนมาตรฐาน

(SD) ของปจจยความสาเรจในการประกอบธรกจออกแบบ

ระบบสารสนเทศประเภทซอฟตแวรเซอรวส ดงแสดง

รายละเอยดตอไปน

พบวาปจจยความส�าเรจของการประกอบธรกจ

ในการประกอบธรกจออกแบบระบบสารสนเทศประเภท

ซอฟตแวรเซอรวสโดยรวมอยในระดบสง (X= 4.52, SD

=.477 เมอพจารณาเปนรายดานพบวา การใหความส�าคญ

กบการวจยและพฒนา (X= 4.80, SD = .403) อยในระดบ

สงมากทสด รองลงมาคอ การตดตามการเปลยนแปลงของ

เทคโนโลย (X= 4.70, SD = .459) การก�าหนดมาตรฐานของ

พนกงาน (X= 4.42, SD = .501) การจดหา พนกงานทม

ประสทธภาพ (X= 4.42, SD = .516) การคดสรรบคคลากร

(X= 4.39, SD = .489) และการผานการสอบมาตรฐาน

CMMI (X= 4.39, SD = .496) ตามล�าดบ

คามชฌมเลขคณต X และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

(SD) ของดชนชวดความส�าเรจในการประกอบธรกจ

ออกแบบระบบสารสนเทศประเภทซอฟตแวรเซอรวส

พบวาดชนชวดความส�าเรจของการประกอบธรกจออกแบบ

ระบบเทคโนโลยสารสนเทศประเภทซอฟตแวรเซอรวส

โดยรวมอยในระดบสง (X= 4.44, SD = .545) เมอพจารณา

เปนรายดานพบวา การสรางสมพนธภาพทดกบลกคาอย

ในระดบสงทสด (X= 4.80, SD = .418) รองลงมาคอ

การบรหารความสมพนธกบลกคา (X= 4.59, SD = .529) ระดบ

มาตรฐาน CMMI (X= 4.22, SD =.592) และการประเมนผล

งานของพนกงาน (X= 4.15, SD = .644) ตามล�าดบ

สวนท 3 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน

ของปจจยความส�าเรจและดชนชวดความส�าเรจในการ

ประกอบธรกจออกแบบระบบสารสนเทศประเภท

ซอฟตแวรเซอรวส

ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนลาดบท

1 ของปจจยความสาเรจของการประกอบธรกจออกแบบ

ระบบเทคโนโลยสารสนเทศประเภทซอฟตแวรเซอรวส

การวเคราะหความสอดคลองของรปแบบตาม

กรอบแนวคดกบขอมลเชงประจกษของกลมตวอยาง โดย

ใชโปรแกรม AMOS (Analysis of moment structures)

version 7 เปนการวเคราะหโมเดลหาความสมพนธเชง

โครงสรางขององคประกอบ ซงประกอบดวยการวเคราะห

องคประกอบเชงยนยนของปจจยความส�าเรจ ซงประกอบ

ดวยองคประกอบ 3 องคประกอบหลก ไดแก องคประกอบ

ดานความช�านาญในธรกจ (การคดสรรบคลากร, การผาน

การทดสอบมาตรฐาน CMMI) องคประกอบผน�าทาง

เทคโนโลย (ความส�าคญของการวจยและพฒนา, การตดตาม

การเปลยนแปลงของเทคโนโลย) และองคประกอบการ

บรหารงานทรพยากรบคคล

ผลการวเคราะหขอมลพบวา สมการโครงสราง

ของการวเคราะหองคเชงยนยนล�าดบท 1 สอดคลองโดย

พจารณาจากคา ไค-สแควร เทากบ 12 แสดงใหเหนความ

แตกตางอยางไมมนยส�าคญทางสถต หมายถงรปแบบโมเดล

มความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ โดยมอาศาอสระ

(DF) เทากบ 3 คา Probability level เทากบ.359 คา RMR

เทากบ 0.01ซงเขาใกลคา X2/ df (CMIN/ DF) เทากบ 1.093

คา GFI เทากบ.995และคา AGFI .977 ซงเปนคาทสงกวา .9

และเขาใกล 1.00 และคา RMSEA เทากบ 0.05 แสดงความ

รปแบบโมเดลมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ

Page 39: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 35

ดวย ความช�านาญในธรกจ ความเปนผน�าทางเทคโนโลย

และการบรหารทรพยากรบคคลอยางมนยส�าคญทางสถต

จงยอมรบสมมตฐานดงกลาวเชนกน

การวเคราะหองคประกอบเชงยนยนดชนชวดความ

สาเรจของการประกอบธรกจออกแบบระบบเทคโนโลย

สารสนเทศประเภทซอฟตแวรเซอรวส

องคประกอบดชนชวดความส�าเรจ ประกอบดวย

สององคประกอบ คอดานลกคา โดยวดทการสรางสมพนธ

ภาพทดกบลกคา และการบรหารความสมพนธระหวาง

องคกรกบลกคา และดานการเรยนรและการพฒนา โดย

วดทระดบของมาตรฐาน CMMI (Capability maturity

model integration) เปนคณสมบตส�าคญของบรษท และการ

ประเมนผลงานของพนกงานจะเสรมสรางประสทธภาพ

ขององคกรโดยดชนชวดดานลกคา และดานการเรยนรและ

การพฒนาทงสององคประกอบนมน�าหนกสงและมความ

ส�าคญในการเปนตวแทนของดชนชวดความส�าเรจของ

การประกอบธรกจออกแบบระบบเทคโนโลยสารสนเทศ

ประเภทซอฟตแวรเซอรวส ดงน

ภาพท 2 การวเคราะหองคประกอบดชนชความส�าเรจ

ของการประกอบธรกจออกแบบระบบสารสนเทศ

ประเภทซอฟตแวรเซอรวส

จากภาพท 2 เปนผลการวเคราะหองคประกอบเชง

ยนยนของโมเดลดชนชวดความส�าเรจของการประกอบ

ธรกจออกแบบระบบสารสนเทศประเภทซอฟตแวร

เซอรวส ผลปรากฏวาประกอบดวยตวแปรสงเกตได 2

ตวแปร คอ ดานลกคา มคาน�าหนกเทากบ .44 และดาน

การเรยนร และการพฒนามคาน�าหนกเทากบ .34 ซง

ความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ แสดงวาตวแปรทงสอง

นสามารถเปนตวแทนของดชนชวดความส�าเรจของการ

จากผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนล�าดบ

ท 1 ดงกลาวขางตน พบวาองคประกอบของปจจยความ

ส�าเรจในการประกอบธรกจออกแบบระบบเทคโนโลย

สารสนเทศประเภทซอฟตแวรเซอรวส ประกอบดวย

ความช�านาญในธรกจ ความเปนผน�าทางเทคโนโลย และการ

บรหารทรพยากรบคคลอยางมนยส�าคญทางสถต จงยอมรบ

สมมตฐานดงกลาว

ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนลาดบท 2

ของตวแปรปจจยความสาเรจของธรกจออกแบบระบบ

เทคโนโลยสารสนเทศประเภทซอฟตแวรเซอรวส

การวเคราะหองคประกอบล�าดบท 2 (Second order

factors analysis) เปนการวเคราะหครงทสอง เพอยนยน

การวเคราะหองคประกอบล�าดบแรก (First order factors

analysis) ทพบวาปจจยความส�าเรจของธรกจออกแบบ

ระบบเทคโนโลยสารสนเทศประเภทซอฟตแวรเซอรวสม

องคประกอบยอย คอ ความช�านาญในธรกจ (การคดสรร

บคลากร, การผานการทดสอบ CMMI) ผน�าทางเทคโนโลย

(การใหความส�าคญของการวจยและพฒนา, การตดตาม

การเปลยนแปลงของเทคโนโลย) และการบรหารทรพยากร

บคคลโดยแสดงผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนล�าดบ

ทสอง (Second order factors analysis) การวเคราะห

องคประกอบเชงยนยนล�าดบท 2 ของปจจยความส�าเรจของ

ธรกจธรกจออกแบบระบบเทคโนโลยสารสนเทศประเภท

ซอฟตแวรเซอรวส

ผลการวเคราะหขอมล พบวาสมการโครงสราง

ของการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนล�าดบท 2 สอดคลอง

กบขอมลเชงประจกษโดยพจารณาจากคาไค-สแควรเทากบ

3.218 แสดงใหเหนความแตกตางอยางไมมนยส�าคญทาง

สถต หมายถงรปแบบโมเดลมความสอดคลองกบขอมล

เชงประจกษ โดยมองศาอสระ (df) เทากบ 3 คา Probability

level เทากบ.359 คา RMR เทากบ 0.01 ซงเขาใกลคา X2/

df (CMIN/ DF) เทากบ 1.093 คา GFI เทากบ.995 และ

คา AGFI .977 ซงเปนคาทสงกวา .90 และเขาใกล 1.00 และ

คา RMSEA เทากบ 0.16 จากผลการวเคราะหองคประกอบ

เชงยนยนล�าดบท 2 ดงกลาวขางตน พบวาองคประกอบ

ของปจจยความส�าเรจในการประกอบธรกจออกแบบระบบ

เทคโนโลยสารสนเทศประเภทซอฟตแวรเซอรวส ประกอบ

e15

e15

.11

.19 .44

.34NLD12

C14

Index1

Page 40: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 36

ประกอบธรกจออกแบบระบบสารสนเทศประเภซอฟตแวร

เซอรวสไดเปนอยางด

สวนท 4 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวาง

ปจจยความส�าเรจและดชนชวดความส�าเรจในการประกอบ

ธรกจออกแบบระบบเทคโนโลยสารสนเทศประเภท

ซอฟตแวรเซอรวส โดยใชการวเคราะหโมเดลสมการเชง

โครงสราง (Structural equation modeling)

ผลการวเคราะหขอมล พบวาสมการโครงสรางของ

รปแบบความสมพนธเชงสาเหตตามสมมตฐานสอดคลอง

กบขอมลเชงประจกษโดยพจารณาจากคาไค-สแควรเทากบ

17 แสดงใหเหนความแตกตางอยางไมมนยส�าคญทางสถต

หมายถงรปแบบความสมพนธเชงสาเหตตามสมมตฐาน

มความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ โดยมองศาอสระ

(df) เทากบ 11 คา Probability level เทากบ.703 ซงมากกวา

0.05 คา RMR เทากบ 0.003 ซงเขาใกลคา X2/ df (CMIN/

DF) เทากบ .738 คา GFI เทากบ.991 และคา AGFI .978

ซงเปนคาทสงกวา .90 และเขาใกล 1.00 และคา RMSEA

เทากบ 0.000

SKB1

LT1

HR23

SKB4

LT2

NLD12

C14

.88

.19

.86

.07

.29

.94

.65

.94

.44

.95

.53.27

.74

.55

.97

.56

.92

.31

.97

.80

SKX

IndexX

LTX

e1

e3

e7

e5

e8e6

e2

e4

e10

e9SF

ภาพท 3 ผลการวเคราะหรปแบบความสมพนธเชงสาเหตระหวางปจจยความส�าเรจและดชนชความส�าเรจของการ

ประกอบธรกจออกแบบระบบสารสนเทศประเภทซอฟตแวรเซอรวส

จากภาพท 3 เปนผลการวเคราะหรปแบบความ

สมพนธเชงสาเหตระหวางปจจยความส�าเรจและดชน

ชความส�าเรจของการประกอบธรกจออกแบบระบบ

สารสนเทศประเภทซอฟตแวรเซอรวส ผลปรากฏวา

ปจจยความส�าเรจมผลโดยตรงตอดชนชความส�าเรจของ

การประกอบธรกจออกแบบระบบสารสนเทศประเภท

ซอฟตแวรเซอรวส มคา สมประสทธเสนทาง (Path

coefficient) เทากบ .74 ถา t < 1.96 แสดงวา ไมมความ

สมพนธกนอยางมนยส�าคญทางสถต (No significant) t ≥

1.96 แสดงวา มความสมพนธกนอยางมนยส�าคญทางสถต

(Significant) สรปไดวา ปฏเสธ Ho ยอมรบ H

1 คา t = 6.631

ซง Significant ท p=.000 แสดงวา ปจจยความส�าเรจสงผล

ตอดชนชวดความส�าเรจทระดบนยส�าคญ 0.000 สรปผล

การวเคราะหไดวา ปจจยความส�าเรจมความสมพนธกบ

ดชนชวดความส�าเรจในการประกอบธรกจออกแบบระบบ

เทคโนโลยสารสนเทศประเภทซอฟตแวรเซอรวส ทระดบ

นยส�าคญ 0.000

สมการ Y = β๐ + β1X + e

สมการ ดชนชความส�าเรจ = .74 (ปจจยความส�าเรจ)

โดยคา β๐ ไมน�ามาพจารณา เนองจากใชค า

Standardized Regression Weights

อภปรายผล 1. องค ประกอบป จจยความสา เรจของการ

ประกอบธรกจออกแบบระบบเทคโนโลยสารสนเทศ

ประเภทซอฟตแวรเซอรวส พบวา ประกอบดวย 3 องค

ประกอบ เรยงล�าดบความส�าคญจากมากไปนอย ดงน

1.1. องคประกอบดานความช�านาญในธรกจ ม

คาน�าหนกองคประกอบรวมโดยเทากบ .99 ซงมคาน�าหนก

อยในระดบสง ซงองคประกอบดานความช�านาญธรกจ

Page 41: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 37

ประกอบดวย 2 องคประกอบยอย ไดแก

1.1.1 การผานการสอบมาตรฐาน CMMI

มคาน�าหนกองคประกอบโดยรวมเทากบ .97 เปนองค

ประกอบยอยทมคาน�าหนกสง สามารถอธบายองคประกอบ

นไดเปนอยางด

1.1.2 ก า ร ค ด ส ร ร บ ค ค ล า ก ร ท ม

ประสทธภาพ มคาน�าหนกองคประกอบโดยรวมเทากบ

.94 เปนองคประกอบยอยทมคาน�าหนกสง สามารถอธบาย

องคประกอบนไดเปนอยางดเชนกน

1.2 องคประกอบดานการบรหารทรพยากร

บคคล มคาน�าหนกองคประกอบโดยรวมเทากบ .95 โดย

ภายในองคประกอบนหมายถงการก�าหนดมาตรฐานการ

ท�างานของพนกงานเพอทจะใหพนกงานท�างานอยางม

ประสทธภาพ เพอท�าใหการบรหารทรพยากรบคคลเปนไป

อยางมประสทธภาพ และกอใหเกดประสทธผลของงาน

ไดเปนอยางดยง

1.3 องค ประกอบดานความเปนผ น�าทาง

เทคโนโลย องคประกอบดานความเปนผน�าทางเทคโนโลย

มคาน�าหนกองคประกอบโดยรวมเทากบ .56 มคาน�าหนก

อยในระดบปานกลาง ซงองคประกอบดานความเปนผน�า

ทางเทคโนโลยประกอบดวย 2 องคประกอบยอย ไดแก

1.3.1 การตดตามความเปลยนแปลงของ

เทคโนโลย มคาน�าหนกองคประกอบโดยรวมเทากบ .80

เปนองคประกอบยอยทมคาน�าหนกสง สามารถอธบาย

องคประกอบนไดเปนอยางดมาก

1.3.2. การใหความส�าคญกบการวจยและ

พฒนา มคาน�าหนกองคประกอบโดยรวมเทากบ .44 เปน

องคประกอบยอยทมคาน�าหนกปานกลาง สามารถอธบาย

องคประกอบนไดเปนอยางด

2. องคประกอบของดชนชวดความสาเรจของ

การประกอบธรกจออกแบบระบบเทคโนโลยสารสนเทศ

ประเภทซอฟตแวรเซอรวส

การวเคราะหองคประกอบของดชนชวดความ

ส�าเรจของการประกอบธรกจออกแบบระบบเทคโนโลย

สารสนเทศประเภทซอฟตแวรเซอรวส พบวา ประกอบดวย

2 องคประกอบเรยงล�าดบความส�าคญจากมากไปนอย

ดงน

2.1 องคประกอบดานลกคา องคประกอบ

ดานลกคาเปนตวแทนขององคประกอบดชนชวดความ

ส�าเรจของการประกอบธรกจออกแบบระบบเทคโนโลย

สารสนเทศประเภทซอฟตแวรเซอรวส โดยวดไดจากการ

สรางสมพนธภาพอนดกบลกคา และการบรหารความ

สมพนธระหวางองคกรกบลกคา

2.2 องคประกอบดานการเรยนรและการพฒนา

โดยวดไดจากการผานระดบมาตรฐาน CMMI และการ

ประเมนผลงานของพนกงาน

3. ความสมพนธของปจจยความสาเรจตอดชน

ชวดความสาเรจของการประกอบธรกจออกแบบระบบ

เทคโนโลยสารสนเทศประเภทซอฟตแวรเซอรวส

การวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยความ

ส�าเรจ และดชนชวดความส�าเรจในการประกอบธรกจ

ออกแบบระบบเทคโนโลยสารสนเทศประเภทซอฟตแวร

เซอรวส โดยใชผลการวเคราะหโมเดลสมการเชงโครงสราง

(Structural equation modeling) เพอวเคราะหความ

สอดคลองของรปแบบความสมพนธเชงสาเหตของปจจย

ความส�าเรจทส งผลตอดชนชวดความส�าเรจของการ

ประกอบธรกจตามสมมตฐานกบขอมลเชงประจกษ พบวา

สมการโครงสรางของรปแบบความสมพนธเชงสาเหต

ตามสมมตฐานสอดคลองกบขอมลเชงประจกษโดย

พจารณาจากคาไค-สแควรเทากบ 17 แสดงใหเหนความ

แตกตางอยางไมมนยส�าคญทางสถต โดยมองศาอสระ (df)

เทากบ 11 คา Probability level เทากบ.703 ซงมากกวา

0.05 คา RMR เทากบ 0.003 ซงเขาใกลคา X2/ df (CMIN/

DF) เทากบ .738 คา GFI เทากบ.991 และคา AGFI .978

ซงเปนคาทสงกวา .90 และเขาใกล 1.00 และคา RMSEA

เทากบ 0.000

สรปผลการวเคราะหรปแบบความสมพนธเชง

สาเหตระหวางปจจยความส�าเรจและดชนชความส�าเรจ

ของการประกอบธรกจออกแบบระบบสารสนเทศประเภท

ซอฟตแวรเซอรวส แสดงวา ปจจยความส�าเรจมผลโดยตรง

ตอดชนชความส�าเรจของการประกอบธรกจออกแบบ

ระบบสารสนเทศประเภทซอฟตแวร เซอร วส มค า

สมประสทธเสนทาง (Path coefficient) เทากบ .74

นอกจากนสามารถอธบายความสมพนธแบบ

Page 42: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 38

เสนตรง (Simple linear regression) โดยหาคาสมประสทธ

การถดถอยระหวางตวแปรอสระและตวแปรตาม ดงสมการ

ดชนชความส�าเรจ = .74 (ปจจยความส�าเรจ)

โดยคา β๐ ไมน�ามาพจารณา เนองจากใชคา Stand-

ardized regression weights

ดานการนาไปใช 1. การใชผลการวจยเปนกรอบในการวเคราะห

ปจจยความส�าเรจ และดชนชวดความส�าเรจขององคกร

ทประกอบธรกจออกแบบระบบเทคโนโลยสารสนเทศ

ประเภทซอฟตแวรเซอรวสไดอยางละเอยด รวมทง

การวเคราะหคแขงขน องคการทวเคราะหปจจยไดถกตองเพอ

ใหไดขอมลปจจยความส�าเรจทถกตอง (ธนเดช มหโภไคย,

2554) โดยเนนเฉพาะเจาะจงอยเสมอ (Stay focus) ควร

วเคราะหแยกในแตละสวนผสมระหวางผลตภณฑ และ

ตลอดท�าการคนหาคแขงขนอยางถวนทว (Search exten-

sively for competitors) อยามองขามคแขงขนไมวาจะเปน

รายใด รวมถงคดรวมกบหนาทงานอน (Collaborate with

other functional areas) ควรวเคราะหโดยใชขอมลจาก

สวนงานอน ๆ รวมดวย และมองในมมของลกคา (Examine

issues form the customers’ prospective) ทงลกคาภายใน

และภายนอก โดยเฉพาะอยางยงจะตองท�าการแยกปจจย

ภายในและภายนอกออกจากกน (Separate internal issues

from external issues)

2. การวางแผนกลยทธ เมอทราบถงป จจย

ความส�าเรจ และดชนชวดความส�าเรจขององคกรจะสามารถท�า

ขอมลตาง ๆ ไปวเคราะหองคกรของตนเอง และองคกรของ

คแขงขน ซงจะสามารถน�าขอมลตาง ๆ ไปวางแผนกลยทธ

องคกร เพอการแขงขนในตลาดซอฟตแวรเซอรวสใน

อนาคต ซงในแตละรปแบบธรกจ (Business model) ปจจย

แตละดานจะเปลยนไป ปจจยบางตวอาจจะไมมผลใน

รปแบบธรกจหนง แตอาจจะมอทธพลตออกรปแบบธรกจ

หนง เพอเอาชนะคแขงขนในธรกจ

3. การบรหารจดการ เพอพฒนาปจจยความส�าเรจ

ทง 3 องคประกอบ ไดแก ความช�านาญในธรกจความเปน

ผน�าทางเทคโนโลย และการบรหารทรพยากรบคคล เพอ

สงผลตอความส�าเรจขององคกร โดยวดจากองคประกอบ

ดานลกคา และดานการเรยนรและการพฒนา

Page 43: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 39

บรรณานกรม

ธนเดช มหโภไคย. (2554). กลยทธการบรหารการเงนและการวเคราะหการลงทน. กรงเทพฯ: คณะเศรษฐศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ประเสรฐ ศรเสรวรรณ. (2543). การใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอเสรมสรางความเปนองคกรเรยนรแบบปรบตวใน

บรษทยอยของบรษทยาขามชาตในประเทศไทย. วทยานพนธปรญญาธรกจดษฎบณฑต, สาขาวชาธรกจระหวาง

ประเทศ, คณะพณชยศาสตรการบญช, จฬาลงกรณณมหาวทยาลย.

อรรถวฒน วรรณพรหม. (2546) . ปจจยทมผลตอการเสรมสรางคณภาพทรพยากรมนษยในวสาหกจขนาดกลางและ

ขนาดยอม SMEs กรณศกษาเขตยานนาวา. วทยานพนธปรญญารฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต, วทยาลยการ

บรหารรฐกจ, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยบรพา.

Jo hnston, David. & Lorna, Wright.. (2004). The E-business capability of Small and medium sized firms and international

supply chain. Los Angeles: Expanded Academic, University of California.

Michael E. Treacy. (2000). Information Technology and Corporate Strategy: A Research Perspective. Massachusetts:

Sloan School of Management Massachusetts Institute of Technology .

Michale, E. Porter. (2004). Competitive Strategy. [n.p.].

Page 44: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด
Page 45: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 41

MODEL OF THE PROPER PLANNING AND SUSTAINABLE AGRICULTURAL PRODUCTION BASED ON THE

SUFFICIENCY ECONOMY PHILOSOPHY

Pruethsan Sutthichaimethee1*

1The Faculty of Business Administration and Information Technology, Rajamanggala University of Technology

Tawan-Ok Chakrabongse Bhuvanarth Campus, Bangkok 10400

ABSTRACT

Applications of Linear Programming for planning of the philosophy of sufficiency economy consists of 30

events, activities and restrictions on number 54. The model is divided into five models based on the number of workers

and applied to different areas of the production planning using Linear Programming will result in net income over cash

cost of production is higher than traditional. For different areas would result in net income is different.

However, such a model can be applied to each area based on the limitations and activities of the area.

Keywords: Production planning, restrictions, philosophy of sufficiency economy, activity, maximize profit

*Corresponding author: E-mail address: [email protected]

Page 46: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 42

ทมาและความสาคญของปญหา อาชพ เกษตรกร ถอว า เป นอาชพหลกของ

ประเทศไทยโดยพบวา รอยละ 50 ประกอบอาชพทางดาน

การเกษตรเพอใชบรโภคในครวเรอน และรอยละ 70

ส�าหรบการสงออกไปยงตางประเทศ (ส�านกงานเศรษฐกจ

การเกษตร, 2553) อยางไรกตาม พบวา เกษตรกรสวนใหญ

มการท�าการเกษตรแบบดงเดม พงพาธรรมชาต และอาศย

ประสบการณ ในการวางแผนการตดสนใจหรอจากการชวย

เหลอซงกนและกนในชมชนนน ๆ จนกระทง ในปจจบนน

ไดมการน�าหลกเศรษฐกจพอเพยงมาปรบใชในการท�าการ

ผลตทางดานการเกษตรกนอยางแพรหลายมากขน สงผลให

เกดความเขมแขง พอประมาณ มเหตผลและมภมคมกน

นบวามความส�าคญและมประโยชนอยางมากตอเกษตรกร

กลาวคอ เกษตรกรสามารถพงพาตนเองได มชวตทพอเพยง

อยางยงยนได

ส�าหรบอาชพเกษตรกรรมนน การด�าเนนงานจะ

ตองเผชญกบสภาพแวดลอมและสภาวะการทไมแนนอน

มการเปลยนแปลงตลอดเวลา เชน การขนลงของราคา

ปจจยการผลตและราคาผลผลต ตนทน เปนตน แมกระทง

การเปลยนแปลงจากตวเกษตรกรเองกตาม เชน ถาหาก

เกษตรกรจ�าเปนจะตองท�าการผลตใหมรายไดหรอมก�าไร

สงสด เพอตอบสนองความตองการทเพมขนดานคาใชจาย

ครวเรอน การสรางครอบครวทใหญขน การสงบตรหลาน

เพอการศกษาตอในระดบทสงขน เปนตน สงผลให

การตดสนใจเกดความย งยากและสลบซบซอนมากขน

การน�าหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาใชนอกจากจะสงผล

ใหเกดความเขมแขง พอประมาณ พอด มเหตผล และม

ภมคมกนแลวประการส�าคญ คอ ความยงยนและความ

เหมาะสมหรอเกดประสทธภาพสงสดดวย จงจ�าเปนจะตอง

น�า เครองมอทางด านคณตศาสตร (Mathematical

mechanism) มาชวยส�าหรบการวางแผนการตดสนใจของ

เกษตรกรใหเกดประสทธภาพและประสทธผลมากทสดนน

คอ Linear programming อกทงเกษตรกรสามารถจะ

ดดแปลงแบบจ�าลองไดเองตามแตสภาวการณตาง ๆ ของ

แตละพนทนน ๆ ซงสงผลใหเกษตรกรสามารถสราง

ดลยภาพไดอยางเหมาะสม และยงยนตอไปได

การวางแผนการผลตทางการเกษตรทเหมาะสมและยงยน ตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

พฤทธสรรค สทธไชยเมธ1

1คณะบรหารธรกจและเทคโนโลยสารสนเทศ, มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลตะวนออก วทยาเขตจกรพงภวนาถ,

กรงเทพมหานคร 10400, ประเทศไทย

บทคดยอ

การประยกตใช Linear programming ส�าหรบการวางแผนการผลตทางการเกษตร ตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอ

เพยง ประกอบดวยกจกรรมตาง ๆ จ�านวน 30 กจกรรม และขอจ�ากด (Restriction) จ�านวน 54 ขอ โดยมการแบงแบบจ�าลอง

ออกเปน 5 แบบจ�าลองตามจ�านวนแรงงานทมในครอบครว และไดน�าไปใชกบพนททแตกตางกน พบวา การวางแผนการ

ผลตโดยใช Linear programming จะสงผลใหรายไดสทธเหนอตนทนเงนสดสงกวาการผลตแบบดงเดม และพนท

ทแตกตางกนยอมสงผลตอรายไดสทธทแตกตางกนดวย

อยางไรกตาม การน�าแบบจ�าลองดงกลาวไปประยกตใชสามารถปรบเปลยนใหเขากบแตละพนทไดตามขอจ�ากด

และกจกรรมตาง ๆ ของพนทนน ๆ

คาสาคญ: การวางแผนการผลต, ขอจ�ากด, ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง, กจกรรม, เปาหมายสงสด

Page 47: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 43

วตถประสงค วเคราะหหาแบบจ�าลองการผลตทางการเกษตร

ส�าหรบพชเศรษฐกจลมลกทเหมาะสม และยงยน ตามแนว

ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ภายใตขอจ�ากดดานปจจยการผลต

ไดแก ทดน ทน แรงงาน น�า และกจกรรมตาง ๆ และเปรยบ

เทยบผลลพธเมอน�าแบบจ�าลองไปประยกตใชกบพนทท

แตกตางกน

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. งานวจยฉบบนช วยใหหนวยงานทงภาครฐ

และหนวยงานเอกชนทเกยวของสามารถน�าไปประยกตใช

ในการก�าหนดนโยบายและสงเสรมการด�าเนนงาน

ดานการเกษตรส�าหรบพชเศรษฐกจลมลกเพอการพฒนา

ทยงยนตอไป

2. เผยแพรผลงานในวารสารงานวจยเพอเปน

องคความรใหแกเกษตรกรตลอดจนผสนใจเปนองคความร

และน�าไปประยกตในการวจยตอไปในอนาคต

ขอบเขตการศกษา การวจยฉบบน เพอหาแบบจ�าลองในการวางแผน

การผลตของเกษตรกร ส�าหรบพชเศรษฐกจลมลกโดย

ใชหลกเศรษฐกจพอเพยง ซงในการวางแผนการผลตนน

จะเนนกจกรรมการผลตพชเศรษฐกจลมลกทมอายการ

เพาะปลกตลอดจนการเกบเกยวผลผลตไดไมเกน 1 ป เปน

พชเศรษฐกจของจงหวดทไมยงยากในการผลต มตลาด

ประกอบกบผลผลตกสามารถน�ามาบรโภคในครวเรอน

ได และส�าหรบแบบจ�าลองการวจยครงนจะไมไดค�านงถง

พชหรอสตวทตองใชเวลา และพนทในการผลตทมากและ

กระบวนการผลตทย งยากซบซอน โดยจะท�าการศกษา

ในพนท ต�าบลหนองบว และเทศบาลต�าบลเกษตรพฒนา

อ�าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร

กจกรรมตาง ๆ (Activity)

เงอนไข และขอจากด (Constraints and restricts)ทดน (Land)ทน (Capacity)แรงงาน (Labor)น�า (Water)

ฟงกชนวตถประสงค (Objective function)กาไรสงสด (Maximize profit)

แบบจาลองทใชในการศกษา สมการเปาหมาย (Objective Function)

Maximize Z = δʹj χ

j j = 1, 2, 3, …, n

ขอจากด (Constraints)

Subject to : Sub to

กรอบแนวคดของโครงการวจย

ขอกาหนด (Restriction)

α11 α12 α13 .... α1n χ1

α21 α22 α23 α2n χ2

α31 α32 α33 α3n χ3

αm1 αm2 αm3 .... αmn χn

β1

β2

β3 :

βm

<

χ1

χ2

χ3

:

χn

<

i = 1, 2, 3, …, m

j = 1, 2, 3, …, n

αχ < βi

j = 1, 2, 3, …, n

โดยก�าหนดให

Z คอ มลคาของสมการเปาหมาย เปนดชนวด

ประสทธภาพการตดสนใจทท�าใหไดรบก�าไรสงสด หรอผล

รวมของรายไดเหนอตนทนเงนสดทเกดจากกจกรรมตาง ๆ

χj คอ ตวแปรการตดสนใจ หรอ จ�านวนหนวย

การผลตของกจกรรมชนดท j ดงน

Page 48: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 44

χ1 - χ18 คอ กจกรรมทสามารถเลอกได ส�าหรบการ

ศกษาน ไดแก พชผก พชไรทมระยะเวลาในการผลตไม

เกน 1 ป โดยการศกษาครงนไมรวมกจกรรมการผลตไมผล

ไมยนตน เขามาในแบบจ�าลอง ดงน χ1 แทนการผลตขาว

นาป χ2 แทนการผลตขาวนาปรง χ3 แทนการผลตขาวโพด

รน 1 χ4 แทนการผลตขาวโพด รน 2 χ5 แทนการผลต

ผกกวางตง รน 1 χ6 แทนการผลตผกกวางตง รน 2 χ7 แทน

การผลตผกกวางตง รน 3 χ8 แทนการผลตผกกวางตง รน 4 χ9 แทนการผลตถวฝกยาว รน 1 χ10 แทนการผลตถวฝกยาว

รน 2 χ11 แทนการผลตพรก รน 1 χ12 แทนการผลตพรก

รน 2 χ13 แทนการผลตแตงกวา รน 1 χ14 แทนการผลต

แตงกวา รน 2 χ15 แทนการผลตคะนา รน 1 χ16 แทน

การผลตคะนา รน 2 χ17 แทนการผลตคะนา รน 3 χ18 แทน

การผลตคะนา รน 4 χ19

χ19 - χ30 คอ กจกรรมการเคลอนยายเงนทน ดงน

แทนการเคลอนยายเงนทนจากเดอน พ.ค. ไปเดอน ม.ย. χ20

แทนการเคลอนยายเงนทนจากเดอน ม.ย. ไปเดอน ก.ค. χ21

แทนการเคลอนยายเงนทนจากเดอน ก.ค. ไปเดอน ส.ค. χ22

แทนการเคลอนยายเงนทนจากเดอน ส.ค. ไปเดอน ก.ย. χ23

แทนการเคลอนยายเงนทนจากเดอน ก.ย. ไปเดอน ต.ค. χ24

แทนการเคลอนยายเงนทนจากเดอน ต.ค. ไปเดอน พ.ย. χ25

แทนการเคลอนยายเงนทนจากเดอน พ.ย. ไปเดอน ธ.ค. χ26

แทนการเคลอนยายเงนทนจากเดอน ธ.ค. ไปเดอน ม.ค. χ27

แทนการเคลอนยายเงนทนจากเดอน ม.ค. ไปเดอน ก.พ. χ28

แทนการเคลอนยายเงนทนจากเดอน ก.พ. ไปเดอน ม.ค. χ29

แทนการเคลอนยายเงนทนจากเดอน ม.ค. ไปเดอน เม.ย. χ30

แทนการเกบเงนทนทเหลอใชจากเดอน เม.ย.

δʹj คอ ตนทนตอหนวยของ χj หรอ รายไดเหนอ

ตนทนเงนสดทไดรบจากการผลตกจกรรมนนๆ (หนวย:

บาท / ไร)

αij คอ สมประสทธการตดสนใจ หรอสมประสทธ

ตวแปรตดสนใจ (χj ) เปนตวแปรคงท (Fixed Variables)

หรอ จ�านวนปจจยการผลตชนดท i ซงใชในการผลต

กจกรรมท j เพอใหไดผลผลตชนดนน ๆ หนงหนวย

βj คอ ปจจยการผลต j ชนด หรอ จ�านวนปจจยการ

ผลตชนดท i ทมอยจ�ากด ประกอบดวย ทดน ทน แรงงาน

และน�า โดยก�าหนดขอจ�ากดและเงอนไขตาง ๆ ดงน

ขอจ�ากดของทดน (หนวย: ไร) คอ β1 - β12 แทน

การใชทดนในรอบปการเพาะปลก ตงแตเดอน พฤษภาคม

ถงเดอน เมษายน ในการวเคราะหหาแผนการผลตทเหมาะ

สม และยงยน ตามแนวเศรษฐกจพอเพยง ภายใตขอจ�ากด

ดานทดน และจากการส�ารวจประชากรทเขารวมโครงการ

แลว จงก�าหนดขนาดของทดนทใชวเคราะห 7 ขนาด คอ

2 ไร, 3 ไร, 6 ไร, 8 ไร, 10ไร และ 15 ไร

ขอจ�ากดของแรงงาน (หนวย: ชวโมง) คอ β13 - β24

แทนการใชแรงงานในรอบปการเพาะปลก ตงแตเดอน

พฤษภาคม ถงเดอน เมษายน ในการวเคราะหหาแผนการผลต

ทเหมาะสม และยงยน ตามแนวเศรษฐกจพอเพยง ภายใต

ขอจ�ากดดานแรงงาน ซงแรงงานสวนใหญคอแรงงานทม

ในครวเรอนของตนเองเปนหลก ไมมการจางแรงงานจาก

ภายนอก จงไดก�าหนดแรงงานทใชวเคราะห 5 ขนาด คอ

2 คน, 3 คน, 4 คน 5 คน และ 6 คน แรงงานแตละคนจะม

การท�างานเฉลยวนละ 8 ชวโมง หยดตามวนหยดราชการ

และนกขตฤกษ

ขอจ�ากดของเงนทน (หนวย: บาท) คอ β25 - β36 แทน

การใชเงนทนในรอบปการเพาะปลก ตงแตเดอน พฤษภาคม

ถงเดอน เมษายน

ขอจ�ากดในการใชน�า (หนวย: ลกบาศกเมตร) คอ

β37 - β54 แทนการใชน�าท�าการผลตกจกรรมท β1 - β18

รอบปการเพาะปลก ตงแตเดอน พฤษภาคม ถงเดอน

เมษายน

กลมตวอยางทใชในการวจย ส�าหรบการวจยครงน ไดคดเลอกกลมตวอยางโดย

ใชวธอยางงาย (Sample Random Sampling) จากบญชราย

ชอเกษตรกรทเขารวมโครงการจ�านวน 4 ครวเรอน จาก

จ�านวนผเขารวมโครงการทงหมด 60 ครวเรอน ในพนท

ต�าบลหนองบว และเทศบาลต�าบลเกษตรพฒนา อ�าเภอ

บานแพว จงหวดสมทรสาคร โดยใชกลมตวอยางจากพนท

ต�าบลหนองบวจ�านวน 2 ครวเรอน และ เทศบาลต�าบล

เกษตรพฒนาจ�านวน 2 ครวเรอน

งานวจยทเกยวของ Boussard และ Petit ไดศกษาเรองการแทนพฤตกรรม

Page 49: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 45

ของชาวนาภายใต สถานการแห งความไม แน นอน

ด วยตวจ� ากด จดรวมแห งการสญเสย ( focus- loss

constraint) ดวยวธนชาวนาจะท�าการผลตเพอจะใหได

รบก�าไรสงสดโดยทโอกาสของความหายนะนมนอยมาก

จะกระทงสามารถตดทงไปได ความหายในทนไดใหค�าจ�ากด

ความไปในรปของคาใชจายในการบรโภคและคาใชจาย

คงทอน ๆ ทไมสามารถหลกเลยงได โอกาสทจะเกด

ความหายนะ มความเกยวของใกลชดกบจดรวมแหงการสญเสย

และจดรวมแหงการสญเสย และจดรวมแหงการสญเสย

หมายถงการสญเสยทจะยอมรบระดบหนง ซงกคอ

ความแตกตางระหวาง รายไดเฉลย และรายไดขนต�าเพอ

หลกเลยงความหายนะ และมขอสมมตอกวา จดรวมแหงการ

สญเสยของพชชนดใด ๆ จะเปนสดสวนกบการสญเสย

ทงหมด สรปไดวาลกษณะของลเนยโปรแกรมมงส�าหรบ

ปญหานคอ ชาวนาจะท�าการผลตใหไดรายไดเฉลยสงสด

ภายใตข อจ�ากดทว า จดรวมแหงการสญเสยทงหมด

ของแผนการปลกพชอยางนอยทสดจะเทากบ ความแตกตาง

ระหวางรายไดเฉลยของแผนนน กบรายไดขนต�าเพอ

หลกเลยงความหายนะ นอกจากขอจ�ากดดงกลาวแลว ยงม

ขอจ�ากดเกยวกบทรพยากรการผลตรวมอยในโมเดลดวย

Hayer ท�าการวเคราะหผลผลตฟารมของชาวนาใน

ชนบทภายใตสถานการณแหงความไมแนนอน โดยใชลเนย

โปรแกรมมง นนคอ ไดแบงภาวะธรรมชาตออกเปน 2 ภาวะ

คอ ภาวะธรรมชาตทดและภาวะธรรมชาตทเลว และท�าการ

แกปญหาลเนยโปรแกรมมง 3 แบบ คอ 1) Maximax

โดยการท�าคารายไดสทธใหสงทสดภายใตภาวะธรรมชาตทด,

2) Maximin โดยการท�าคารายไดสทธใหสงทสดภายใตภาวะ

ธรรมชาตทเลว และ 3) Standard Solution เปนการท�าคา

รายไดสทธใหสงทสดโดยใชขอมลเฉลยของภาวะธรรมชาต

ทงสอง แลวท�าการเปรยบเทยบผลจากทง 3 วธนผลของ

การศกษาสรปไดวาไดขอมลตรงกนกบความเปนจรง

มากกวาการวเคราะหโดยใชคาเฉลยเพยงคาเดยว

Carl และ Tice (1982) ไดท�าการเปรยบเทยบ

การแกไขปญหา Quadratic โดยแบบจ�าลอง Quadratic

Programming กบ Linear Programming ผลการศกษาไดขอ

สรป 3 ประการคอ 1) ความคลาดเคลอนของค�าตอบทได

จากการค�านวณโดยตรงวยวธประมาณคาโดยใช Quadratic

programming กเปนวธประมาณคาของสถานการณทแทจรง

เชนกน เมอไมทราบวาค�าตอบทแทจรงเปนอยางไรกยอมไม

อาจระบไดจากแบบจ�าลอง Linear programming ผดพลาด

มากกวา Quadratic programming โดยตรง 2) แมวาวธการ

ค�านวณโดยใช Linear programming จะมประสทธภาพสง

กวาวธของ Quadratic programming แตขนาดแบบจ�าลอง

ทใชมขนาดใหญกวา ซงในการค�านวณพบวา แบบจ�าลองท

มขนาดใหญกวายอมผดพลาดไดงายกวาเชนกน 3) อปกรณ

และเครองมอทใชค�านวณและเครองมอทใชค�านวณโดยตรง

หาไดยากกวาสวนการค�านวณดวยวธประมาณคา

Hazell (2514) ศกษาเรอง การวางแผนฟารมท

เหมาะสม วเคราะหโดยวธการประยกตแบบจ�าลองลเนย

โปรแกรมมง ภายใตสถานการณแหงความไมแนนอน โดยการ

น�าเอา วธการหาคาต�าสดของผลรวมของสวนเบยงเบน

สมบรณ (The minimization of the total absolute deviation)

มาใชในขอสมมตของวธการหาคาต�าสดของผลรวมของเสน

เบยงเบนสมบรณ ผลการศกษาพบวาแบบจ�าลองลเนยร

โปรแกรมมงแบบ MOTAD จะใหแผนการผลตทคลายคลง

กบแผนการผลตท ได จากแบบจ� าลอง Quadra t i c

programming ณ ระดบความเสยงตาง ๆ กน

Tadros และ Casler ไดเสนอโมเดลการวางแผนฟารม

โดยใชทฤษฎเกมสภายใตสถานการณแหงความไมแนนอน

ซงเปนวทยานพนธปรญญาเอก ของ Tadros ลกษณะส�าคญ

ของเกมสทตอสธรรมชาต (Game against nature) ม 3 สวน

คอ ภาวะธรรมชาต กลยทธ หรอทางเลอกของวถทางปฏบต

(Alternative courses of action) และเมตรกซผลตอบแทน

(Pay-off matrix) การแกปญหาเกมสใช ลเนยโปรแกรม

มง กลาวคอถามภาวะธรรมชาตจ�านวน n ชนด จะตองแก

ปญหาลเนยโปรแกรมมงเปนจ�านวน n ครง เพอหากลยทธ

ทเหมาะสมแตละภาวะธรรมชาต วทยานพนธ Tadros

ไดพจารณาทงความไมแนนอนอนเนองมาจากผลผลต

และราคา ลกษณะภาวะธรรมชาตทพจารณามจ�านวน

22 ชนด โดยหารายไดสทธของภาวะธรรมชาตเหลาน

จากขอมลอนกรมเวลา และหาค�าตอบส�าหรบกฎเกณฑ

การตดสนใจจ�านวน 7 อยาง Maximin solution ของโมเดล

ทกลาวนจะเหมอนกบของ Mclnerney’s Model นนกคอ

แกสมการลเนยโปรแกรมมงส�าหรบภาวะธรรมชาตตาง ๆ

Page 50: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 46

เพอค�านวณหาผลทไดของแตละแผนในสถานการณตาง ๆ

ดวยวธนไดสรางเมตรกผลตอบแทนเพมขนเพอเอาไปใช

กบกฎเกณฑของทฤษฎ แตอยางไรกตามผลของทง 2 โมเดล

อาจไมเหมอนกนส�าหรบการศกษาครงตอไป

ผลการวเคราะห ส�าหรบผลการวเคราะหจะประกอบดวย รายได

สทธเหนอตนทนเงนสดสงสด และจ�านวนปจจยการผลต

ประกอบดวย การใชทดน การใชแรงงาน การใชเงนทน และ

การใชน�า ของแตละกจกรรมการผลต โดยแบงกรณศกษา

ออกเปนกรณมทดนขนาด 2 ไร, 3 ไร, 6 ไร, 8 ไร, 10 ไร,

12 ไร และ 15 ไร ตามขนาดจ�านวนแรงงาน 2 คน, 3 คน, 4

คน, 5 คน, และ 6 คน ส�าหรบแผนการผลตทเหมาะสมทได

จากแบบจ�าลองลเนยรโปรแกรมมง (Linear programming

model) แสดงไดดงน

แบบจ�าลองท 1 กรณมแรงงานในครวเรอน 2 คน

แบบจ�าลองท 2 กรณมแรงงานในครวเรอน 3 คน

แบบจ�าลองท 3 กรณมแรงงานในครวเรอน 4 คน

แบบจ�าลองท 4 กรณมแรงงานในครวเรอน 5 คน

แบบจ�าลองท 5 กรณมแรงงานในครวเรอน 6 คน

ส�าหรบแผนการผลตทเหมาะสมจากแบบจ�าลอง

ลเนยรโปรแกรมมง (Linear programming model) ในแตละ

แบบจ�าลอง (Model) ขางตน สามารถสรปไดดงตารางท 1

และ 2

จากตารางท 1 และ 2 พบวา แผนการผลตทเหมาะสม

จากแบบจ�าลอง (Model) กรณมแรงงาน 2 คน ใชพนท

เพาะปลก 3 ไร ใชเงนทน 31,708 บาท ใชแรงงาน 1,205

ชวโมง ใชน�าในการเพาะปลก 3,346 ลกบาศกเมตร สงผลให

เกษตรกรจะไดรบรายไดสทธเหนอตนทนเงนสงสดเทากบ

124,872 บาท จากแบบจ�าลอง (Model) กรณมแรงงาน 3 คน

ใชพนทเพาะปลก 6 ไร ใชเงนทน 40,608 บาท ใชแรงงาน

1,333 ชวโมง ใชน�าในการเพาะปลก 5,040 ลกบาศกเมตร

สงผลใหเกษตรกรจะไดรบรายไดสทธเหนอตนทนเงน

สงสดเทากบ 220,838 บาท จากแบบจ�าลอง (Model) กรณ

มแรงงาน 4 คน ใชพนท เพาะปลก 8 ไร ใช เงนทน

54,361 บาท ใชแรงงาน 1,546 ชวโมง ใชน�าในการเพาะปลก

6,659 ลกบาศกเมตร สงผลใหเกษตรกรจะไดรบรายไดสทธ

เหนอตนทนเงนสงสดเทากบ 320,797 บาท จากแบบจ�าลอง

(Model) กรณมแรงงาน 5 คน ใชพนทเพาะปลก 10 ไร

ใชเงนทน 56,022 บาท ใชแรงงาน 1,686 ชวโมง ใชน�าในการ

เพาะปลก 10,728 ลกบาศกเมตร สงผลใหเกษตรกรจะไดรบ

รายไดสทธเหนอตนทนเงนสงสดเทากบ 368,333 บาท จาก

แบบจ�าลอง (Model) กรณมแรงงาน 6 คน ใชพนทเพาะปลก

12 ไร ใชเงนทน 59,719 บาท ใชแรงงาน 1,745 ชวโมง ใชน�า

ในการเพาะปลก 11,433 ลกบาศกเมตร สงผลใหเกษตรกร

จะไดรบรายไดสทธเหนอตนทนเงนสงสดเทากบ 448,697

บาท

ตารางท 1 แสดงการใชเงนทน แรงงาน และน�า ในแผนการผลตทเหมาะสม

ขนาด

พนท

เงนทน (บาท) แรงงาน (ชวโมง) นา (ลกบาศกเมตร)

2 คน 3 คน 4 คน 5 คน 6 คน 2 คน 3 คน 4 คน 5 คน 6 คน 2 คน 3 คน 4 คน 5 คน 6 คน

2 ไร 29,570 31,693 32,368 33,500 34,339 1,041 1,242 1,281 1,313 1,346 1,826 1,942 2,009 2,109 2,215

3 ไร 31,709 41,641 42,556 44,045 45,147 1,205 1,268 1,320 1,360 1,431 3,346 3,668 3,843 4,074 4,286

6 ไร 32,654 40,608 50,419 52,183 53,487 1,261 1,333 1,609 1,665 1,759 6,863 5,040 5,500 5,858 6,171

8 ไร 37,596 46,647 54,361 56,264 57,669 1,333 1,353 1,546 1,603 1,643 9,446 8,539 6,659 7,099 7,453

10 ไร 40,474 45,089 54,127 56,022 57,422 1,356 1,424 1,633 1,686 1,758 12,020 11,132 10,217 10,728 11,344

12 ไร 42,498 46,667 56,022 58,543 59,719 1,407 1,477 1,694 1,749 1,745 12,199 11,410 10,370 10,887 11,433

15 ไร 43,349 47,507 56,974 59,480 60,615 1,461 1,533 1,756 1,769 1,776 12,383 11,580 10,524 11,209 11,943

ทมา : จากการค�านวณ

Page 51: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 47

การประยกตใชกบเกษตรกร การน�าแบบจ�าลองการผลตทางการเกษตรส�าหรบ

พชเศรษฐกจลมลก ตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

โดยใช Linear programming มาประยกตใชกบเกษตรกรใน

ต�าบล หนองบว และเทศบาลต�าบลเกษตรพฒนา อ.บานแพว

จ.สมทรสาคร ซงผ ทน�าแบบจ�าลองทไดจากการวจยไป

ทดลองใช โดยแบบจ�าลองประกอบดวยกจกรรมตาง ๆ

จ�านวน 30 กจกรรม และเงอนไข (Constraints) ขอจ�ากด

(Restriction) จ�านวน 54 ขอจ�ากด เปนแบบจ�าลองทน�าสนคา

ทางการเกษตรประเภทพชผกและพชลมลก มระยะเวลาใน

การผลตในชวง 1 ป โดยสมมตใหราคาสนคาและปจจยการ

ผลตสนคาคงท (Constant) ผลการทดลองน�าแบบจ�าลอง

Linear programming ไปประยกตใช โดยการแบงตวอยาง

(Sample) ออกเปน 2 สวนเพอน�าผลลพธทไดจากการใช

แบบจ�าลองตางๆ มาเปรยบเทยบกน จากพนทแตกตางกน

คอ น�าแบบจ�าลองกลมท 1 และ 2 ทงพนในต�าบล หนองบว

และเทศบาลต�าบลเกษตรพฒนา อ.บานแพว จ.สมทรสาคร

แสดงผลไดดงน

ตาบลหนองบว

1. เกษตรกรกลมท 1 มแรงงานในครวเรอนจ�านวน

2 คน พนทจ�านวน 3 ไร มเงนทนส�าหรบการเพาะปลก

จ�านวน 31,709 บาท โดยมการปลกพชผกและพชลมลก

ไดแก ขาวโพด รน 1 ในชวงเดอน กมภาพนธ ถง เมษายน

โดยใชพนท 0.5 ไร, ขาวโพด รน 2 ปลกในชวงเดอน พฤษภาคม

ถง กรกฎาคม โดยใชพนท 3 ไร, กวางตง รน 4 ในชวงเดอน

มนาคม ถง เมษายน ใชพนท 0.7 ไร, ถวฝกยาว รน 2 ในชวง

เดอน กมภาพนธ ถง เมษายน ใชพนท 1 ไร, พรก รน 2 ในชวง

เดอน กมภาพนธ ถง เมษายน ใชพนท 0.75 ไร, แตงกวา รน 1

ในชวงเดอน ธนวาคม ถง มกราคม ใชพนท 0.5 ไร และคะนา

รน 2 ในชวงเดอน มกราคม ถง กมภาพนธ ใชพนท 0.5 ไร

มการใชแรงงานทงหมด 1,205 ชวโมง ใชน�า 3,346 ลกบาศก

เมตร สงผลใหเกษตรกรจะไดรบรายไดสทธเหนอตนทน

เงนสดเทากบ 130,125 บาท ซงเมอเทยบกบแผนการผลต

แบบดงเดมทเกษตรกรไดใช พบวามรายไดสทธเหนอตนทน

เงนสดเทากบ 98,250 บาท แสดงใหเหนวาเมอเกษตรกร

น�าแผนการผลตทางการเกษตรตามหลกปรชญาเศรษฐกจ

พอเพยง โดยใช Linear programming มาประยกตใชท�าให

มรายไดเพมขนจากเดมเทากบ 31,875 บาท กลาวคอมรายได

เพมขนจากการผลตแบบดงเดมถงรอยละ 32.45

2. เกษตรกรกลมท 2 มแรงงานในครวเรอนจ�านวน

4 คน พนทจ�านวน 8 ไร มเงนทนส�าหรบการเพาะปลก

จ�านวน 54,361 บาท โดยมการปลกพชผกและพชลมลก

ไดแก ขาวโพด รน 1 ในชวงเดอน กมภาพนธ ถง เมษายน

โดยใชพนท 0.5 ไร, ขาวโพดร น 2 ปลกในชวงเดอน

พฤษภาคม ถง กรกฎาคม โดยใชพนท 8 ไร, กวางตง รน 4

ในชวงเดอน มนาคม ถง เมษายน ใชพนท 0.5 ไร, ถวฝกยาว

ตารางท 2 แสดงรายไดสทธเหนอตนทนเงนสดทสรางขนจากแบบจ�าลองลเนยรโปรแกรมมง (Linear programming model)

(หนวย : บาท)

ขนาดทดนจานวนแรงงาน

2 คน 3 คน 4 คน 5 คน 6 คน

2 ไร 88,791 95,215 95,815 105,397 110,667

3 ไร 124,872 191,970 203,120 223,432 234,604

6 ไร 130,169 220,838 275,339 305,626 336,187

8 ไร 140,008 231,469 320,797 359,292 398,815

10 ไร 143,019 234,516 325,957 368,333 416,215

12 ไร 150,170 246,243 342,256 390,171 448,697

15 ไร 157,678 258,554 359,368 413,274 483,530

ทมา : จากการค�านวณ

Page 52: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 48

รน 2 ในชวงเดอน กมภาพนธ ถง เมษายน ใชพนท 0.5 ไร,

พรก รน 2 ในชวงเดอน กมภาพนธ ถง เมษายน ใชพนท 3.5

ไร, แตงกวา รน 1 ในชวงเดอน ธนวาคม ถง มกราคม ใชพนท

2 ไร และคะนา รน 2 ในชวงเดอน มกราคม ถง กมภาพนธ

ใชพนท 0.5 ไร มการใชแรงงานทงหมด 1,546 ชวโมง ใชน�า

6,659 ลกบาศกเมตร สงผลใหเกษตรกรจะไดรบรายไดสทธ

เหนอตนทนเงนสดเทากบ 340,500 บาท ซงเมอเทยบกบ

แผนการผลตแบบดงเดมทเกษตรกรไดใช พบวามรายได

สทธเหนอตนทนเงนสดเทากบ 220,700 บาท แสดงใหเหน

วาเมอเกษตรกรน�าแผนการผลตทางการเกษตรตามหลก

ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง โดยใช Linear programming

มาประยกตใชท�าใหมรายไดเพมขนจากเดมเทากบ 119,800

บาท กลาวคอมรายไดเพมขนจากการผลตแบบดงเดมถง

รอยละ 54.28

เทศบาลตาบลเกษตรพฒนา

1. เกษตรกรกลมท 1 มแรงงานในครวเรอนจ�านวน

2 คน พนทจ�านวน 3 ไร มเงนทนส�าหรบการเพาะปลก

จ�านวน 31,709 บาท โดยมการปลกพชผกและพชลมลก

ไดแก ขาวโพด รน 1 ในชวงเดอน กมภาพนธ ถง เมษายน

โดยใชพนท 0.5 ไร, ขาวโพดร น 2 ปลกในชวงเดอน

พฤษภาคม ถง กรกฎาคม โดยใชพนท 3 ไร, กวางต ง

รน 4 ในชวงเดอน มนาคม ถง เมษายน ใชพนท 0.7 ไร,

ถวฝกยาว ร น 2 ในชวงเดอน กมภาพนธ ถง เมษายน

ใชพนท 1 ไร, พรก รน 2 ในชวงเดอน กมภาพนธ ถง

เมษายน ใชพนท 0.75 ไร, แตงกวา รน 1 ในชวงเดอน

ธนวาคม ถง มกราคม ใชพนท 0.5 ไร และคะนา รน 2 ใน

ชวงเดอน มกราคม ถง กมภาพนธ ใชพนท 0.5 ไร มการ

ใชแรงงานทงหมด 1,205 ชวโมง ใชน�า 3,346 ลกบาศก

เมตร สงผลใหเกษตรกรจะไดรบรายไดสทธเหนอตนทน

เงนสดเทากบ 144,103 บาท ซงเมอเทยบกบแผนการ

ผลตแบบดงเดมท เกษตรกรไดใช พบวามรายไดสทธ

เหนอตนทนเงนสดเทากบ 102,340 บาท แสดงใหเหนวา

เมอเกษตรกรน�าแผนการผลตทางการเกษตรตามหลก

ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง โดยใช Linear programming

มาประยกตใชท�าใหมรายไดเพมขนจากเดมเทากบ 41,763

บาท กลาวคอมรายไดเพมขนจากการผลตแบบดงเดมถง

รอยละ 40.80

2. เกษตรกรกลมท 2 มแรงงานในครวเรอนจ�านวน

4 คน พนทจ�านวน 8 ไร มเงนทนส�าหรบการเพาะปลก

จ�านวน 54,361 บาท โดยมการปลกพชผกและพชลมลก

ไดแก ขาวโพด รน 1 ในชวงเดอน กมภาพนธ ถง เมษายน โดย

ใชพนท 0.5 ไร, ขาวโพดรน 2 ปลกในชวงเดอน พฤษภาคม

ถง กรกฎาคม โดยใชพนท 8 ไร, กวางตง รน 4 ในชวงเดอน

มนาคม ถง เมษายน ใชพนท 0.5 ไร, ถวฝกยาว รน 2 ในชวง

เดอน กมภาพนธ ถง เมษายน ใชพนท 0.5 ไร, พรก รน 2 ใน

ชวงเดอน กมภาพนธ ถง เมษายน ใชพนท 3.5 ไร, แตงกวา

รน 1 ในชวงเดอน ธนวาคม ถง มกราคม ใชพนท 2 ไร และ

คะนา รน 2 ในชวงเดอน มกราคม ถง กมภาพนธ ใชพนท

0.5 ไร มการใชแรงงานทงหมด 1,546 ชวโมง ใชน�า 6,659

ลกบาศกเมตร สงผลใหเกษตรกรจะไดรบรายไดสทธเหนอ

ตนทนเงนสดเทากบ 370,490 บาท ซงเมอเทยบกบแผนการ

ผลตแบบดงเดมทเกษตรกรไดใช พบวามรายไดสทธเหนอ

ตนทนเงนสดเทากบ 240,510 บาท แสดงใหเหนวาเมอ

เกษตรกรน�าแผนการผลตทางการเกษตรตามหลกปรชญา

เศรษฐกจพอเพยง โดยใช Linear Programming มาประยกต

ใชท�าใหมรายไดเพมขนจากเดมเทากบ 129,980 บาท

กลาวคอมรายไดเพมขนจากการผลตแบบดงเดมถงรอย

ละ 54.04

สรปผลการวจยและอภปรายผล ในการสรางแบบจ�าลองการวางแผนการผลต

ทางการเกษตร ส�าหรบพชเศรษฐกจลมลก ตามหลกปรชญา

เศรษฐกจพอเพยง โดยใช Linear programming เพอใหเกด

ประโยชนสงสดและยงยนนน ผลการวจย พบวา เมอใช

Linear programming มาชวยส�าหรบการวางแผนการผลต

ทางการเกษตรสงผลใหเกษตรกร ในต�าบลหนองบว และ

เทศบาลต�าบลเกษตรพฒนา อ.บานแพว จงหวดสมทรสาคร

มรายไดเพมสงขนจากการผลตแบบดงเดม

ส�าหรบการวจยในครงน ไดคดเลอกกลมตวอยาง

โดยใชวธอยางงาย (Sample random sampling) จากบญช

รายชอเกษตรกรทเขารวมโครงการจ�านวน 4 ครวเรอน จาก

จ�านวนผเขารวมโครงการทงหมด 60 ครวเรอน ในพนท

ต�าบลหนองบว และเทศบาลต�าบลเกษตรพฒนา อ�าเภอ

บานแพว จงหวดสมทรสาคร โดยใชกลมตวอยางจากพนท

Page 53: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 49

ต�าบลหนองบวจ�านวน 2 ครวเรอน และ เทศบาลต�าบล

เกษตรพฒนาจ�านวน 2 ครวเรอน พบวา มรายไดสงกวา

การผลตแบบดง เดม ซ งแบบจ�าลองดงกล าวได ให

ความส�าคญกบเรองของทดน แรงงานในครวเรอน เงนทน และ

ปรมาณน�าทมจ�ากด ส�าหรบผลการเปรยบเทยบผลลพธเมอ

น�าแบบจ�าลองไปประยกตใชในพนททแตกตางกน พบวา

เกษตรกรกลมท 1 มแรงงานในครวเรอนจ�านวน

2 คน พนทจ�านวน 3 ไร มเงนทนส�าหรบการเพาะปลก

จ�านวน 31,709 บาท โดยในต�าบลหนองบว มรายไดสทธ

เหนอตนทนเงนสดเทากบ 130,125 บาท ส�าหรบเทศบาล

ต�าบลเกษตรพฒนา มรายไดสทธเหนอตนทนเงนสดเทากบ

144,103 บาท

เกษตรกรกลมท 2 มแรงงานในครวเรอนจ�านวน

4 คน พนทจ�านวน 8 ไร มเงนทนส�าหรบการเพาะปลก

จ�านวน 54,361 บาท โดยในต�าบลหนองบว มรายไดสทธ

เหนอตนทนเงนสดเทากบ 340,500 บาท ส�าหรบเทศบาล

ต�าบลเกษตรพฒนา มรายไดสทธเหนอตนทนเงนสดเทากบ

370,490 บาท

ดงนน เมอเปรยบเทยบกนระหวางสองพนทคอ

ต�าบลหนองบวและพนทเทศบาลต�าบลเกษตรพฒนา พบวา

พนทเทศบาลต�าบลเกษตรพฒนามรายไดสทธเหนอตนทน

เงนสดสงกวา ต�าบลหนองบว สาเหตหลกเปนเพราะวา

พนทดงกลาวเปนพนททอดมสมบรณมากกวาพนทต�าบล

หนองบว ประกอบกบเกษตรกรในเทศบาลต�าบลเกษตร

พฒนาใชปยอนทรยกบพชผกมาตลอด อกทงผน�าหมบาน

เอาใจใสลกบานทกๆ รายในการด�ารงชวต สงผลใหคณภาพ

ชวตและอาชพในพนทมการพฒนาอยางถกตองและ

เหมาะสม ยงน�าวธทชวยใหเกดประสทธภาพในการวางแผน

การผลตมาใช ยงสงผลดมากยงขนและยงยนยงขนได

ส�าหรบงานวจยฉบบนไดสรางแบบจ�าลองการผลต

โดยใช Linear programming จ�านวน 5 แบบจ�าลองโดย

สามารถสรปไดดงตอไปน

แบบจาลองท 1 กรณมแรงงานในครวเรอน 2 คน

การวางแผนการผลตทเหมาะสมทไดจากแบบ

จ�าลองลเนยรโปรแกรมมง (Linear programming model)

พบวา แบบจ�าลองกรณแรงงานในครวเรอน 2 คน มการ

ใชทดนขนาด 3 ไร มการปลกพชผกและพชลมลก ไดแก

ขาวโพด รน 1 ในชวงเดอน กมภาพนธ ถง เมษายน โดยใช

พนท 0.5 ไร, ขาวโพดรน 2 ปลกในชวงเดอน พฤษภาคม

ถง กรกฎาคม โดยใชพนท 3 ไร, กวางตง รน 4 ในชวงเดอน

มนาคม ถง เมษายน ใชพนท 0.7 ไร, ถวฝกยาว รน 2 ในชวง

เดอน กมภาพนธ ถง เมษายน ใชพนท 1 ไร, พรก รน 2 ใน

ชวงเดอน กมภาพนธ ถง เมษายน ใชพนท 0.75 ไร, แตงกวา

รน 1 ในชวงเดอน ธนวาคม ถง มกราคม ใชพนท 0.5 ไร และ

คะนา รน 2 ในชวงเดอน มกราคม ถง กมภาพนธ ใชพนท

0.5 ไร ใชเงนทน 31,709 บาท ใชแรงงาน 1,205 ชวโมง ใช

น�า 3,346 ลกบาศกเมตร สงผลใหเกษตรกรจะไดรบรายได

สทธเหนอตนทนเงนสดเทากบ 124,872 บาท

แบบจาลองท 2 กรณมแรงงานในครวเรอน 3 คน

การวางแผนการผลตทเหมาะสมทไดจากแบบ

จ�าลองลเนยรโปรแกรมมง (Linear programming model)

พบวา แบบจ�าลองกรณแรงงานในครวเรอน 3 คน มการใช

ทดนขนาด 6 ไร มการท�าการเพาะปลกขาวโพด รน 1 ในชวง

เดอน กมภาพนธ ถง เมษายน โดยใชพนท 0.5 ไร, ขาวโพดรน

2 ปลกในชวงเดอน พฤษภาคม ถง กรกฎาคม โดยใชพนท 6

ไร, กวางตง รน 4 ในชวงเดอน มนาคม ถง เมษายน ใชพนท

0.7ไร, ถวฝกยาว รน 2 ในชวงเดอน กมภาพนธ ถง เมษายน

ใชพนท 1 ไร, พรก รน 2 ในชวงเดอน กมภาพนธ ถง เมษายน

ใชพนท 0.75 ไร, แตงกวา รน 1 ในชวงเดอน ธนวาคม

ถง มกราคม ใชพนท 0.5 ไร, คะนา รน 2 ในชวงเดอน

มกราคม ถง กมภาพนธ ใชพนท 0.5 ไร ใชเงนทน 40,608

บาท ใชแรงงาน 1,333 ชวโมง ใชน�า 5,040 ลกบาศกเมตร

สงผลใหเกษตรกรจะไดรบรายไดสทธเหนอตนทนเงนสด

เทากบ 220,838 บาท

แบบจาลองท 3 กรณมแรงงานในครวเรอน 4 คน

การวางแผนการผลตทเหมาะสมทไดจากแบบ

จ�าลองลเนยรโปรแกรมมง (Linear programming model)

พบวา แบบจ�าลองกรณแรงงานในครวเรอน 4 คน มการใช

ทดนขนาด 8 ไร มการท�าการเพาะปลก ขาวโพดรน 2 ปลก

ในชวงเดอน พฤษภาคม ถง กรกฎาคม โดยใชพนท 8 ไร,

กวางตง รน 4 ในชวงเดอน มนาคม ถง เมษายน ใชพนท

0.8ไร, ถวฝกยาว รน 2 ในชวงเดอน กมภาพนธ ถง เมษายน

ใชพนท 2 ไร, แตงกวา รน 1 ในชวงเดอน ธนวาคม ถง

มกราคม ใชพนท 0.75 ไร, คะนา รน 2 ในชวงเดอน มกราคม

Page 54: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 50

ถง กมภาพนธ ใชพนท 1 ไร ใชเงนทน 54,361 บาท ใช

แรงงาน 1,546 ชวโมง ใชน�า 6,659 ลกบาศกเมตร สงผล

ใหเกษตรกรจะไดรบรายไดสทธเหนอตนทนเงนสดเทากบ

320,797 บาท

แบบจาลองท 4 กรณมแรงงานในครวเรอน 5 คน

การวางแผนการผลตทเหมาะสมทไดจากแบบ

จ�าลองลเนยรโปรแกรมมง (Linear programming model)

พบวา แบบจ�าลองกรณแรงงานในครวเรอน 5 คน มการ

ใชทดนขนาด 10 ไร มการท�าการเพาะปลกขาวโพด รน 1

ในชวงเดอน กมภาพนธ ถง เมษายน โดยใชพนท 0.5 ไร,

ขาวโพดรน 2 ปลกในชวงเดอน พฤษภาคม ถง กรกฎาคม

โดยใชพนท 10 ไร, กวางตง รน 4 ในชวงเดอน มนาคม

ถง เมษายน ใชพนท 0.5ไร, ถวฝกยาว รน 2 ในชวงเดอน

กมภาพนธ ถง เมษายน ใชพนท 0.5 ไร, พรก รน 2 ในชวง

เดอน กมภาพนธ ถง เมษายน ใชพนท 0.35 ไร, แตงกวา

รน 1 ในชวงเดอน ธนวาคม ถง มกราคม ใชพนท 2 ไร, คะนา

รน 2 ในชวงเดอน มกราคม ถง กมภาพนธ ใชพนท 0.5 ไร

ใชเงนทน 56,022 บาท ใชแรงงาน 1,686 ชวโมง ใชน�า 10,728

ลกบาศกเมตร สงผลใหเกษตรกรจะไดรบรายไดสทธเหนอ

ตนทนเงนสดเทากบ 368,333 บาท

แบบจาลองท 5 กรณมแรงงานในครวเรอน 6 คน

การวางแผนการผลตทเหมาะสมทไดจากแบบ

จ�าลองลเนยรโปรแกรมมง (Linear programming model)

พบวา แบบจ�าลองกรณแรงงานในครวเรอน 6 คน มการ

ใชทดนขนาด 12 ไร ท�าการเพาะปลกขาวโพด รน 1 ในชวง

เดอน กมภาพนธ ถง เมษายน โดยใชพนท 1 ไร, ขาวโพด

รน 2 ปลกในชวงเดอน พฤษภาคม ถง กรกฎาคม โดยใชพนท

12 ไร, กวางตง รน 4 ในชวงเดอน มนาคม ถง เมษายน ใชพนท

0.5 ไร, ถวฝกยาว รน 2 ในชวงเดอน กมภาพนธ ถง เมษายน

ใชพนท 0.5 ไร, พรก รน 2 ในชวงเดอน กมภาพนธ ถง

เมษายน ใชพนท 4 ไร, แตงกวา รน 1 ในชวงเดอน ธนวาคม

ถง มกราคม ใชพนท 4 ไร, คะนา รน 2 ในชวงเดอน มกราคม

ถง กมภาพนธ ใชพนท 0.5 ไร ใชเงนทน 59,719 บาท

ใชแรงงาน 1,745 ชวโมง ใชน�า 114,333 ลกบาศกเมตร สงผล

ใหเกษตรกรจะไดรบรายไดสทธเหนอตนทนเงนสดเทากบ

448,697 บาท

อยางไรกตาม จากผลการวจยครงนเปนการวจยท

เนนใหกลมตวอยางสามารถเลอกใชแบบจ�าลองไดอยาง

ถกตองและเหมาะสมกบแตละพนทนน ๆ และเปนแบบ

จ�าลองทงายตอการลงมอปฏบตจรง เมอเทยบกบงานวจย

ทเกยวของแลว พบวา งานวจยในครงนสามารถน�ามาใชได

อยางมประสทธภาพกวา เนองจากสามารถน�ามาประยกต

ใชกบพนทนน ๆ ไดอยางมประสทธภาพ และท�าใหมรายได

สทธจากการเลอกใชแบบจ�าลองดงกลาวสงกวารายไดสทธ

จากการผลตแบบดงเดม

ขอเสนอแนะ 1. รฐบาลควรสงเสรมใหเกษตรกรทก ๆ พนท

ท�าการเพาะปลกพชหมนเวยนตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอ

เพยง โดยใช Linear programming เพอใหเกษตรกรมรายได

หมนเวยนตลอดทงป

2. รฐบาลควรมการชวยเหลอดานแหลงน�าให

กบเกษตรกรในแตละพนท หรออาจจะขดบอเกบน�าให

เกษตรกรอยางเพยงพอตอการเพาะปลก

3. รฐบาลควรสงเสรมส�าหรบพนททสามารถ

ปลกพชผกและพชลมลกใหไดประโยชนสงสด และพนท

ทนาสนใจมากทสดนาจะเปนภาคใตซงมการปลกปาลม

น�ามนจ�านวนมาก อาจจะน�าแผนการผลตทเหมาะสม

ดงกลาวไปประยกตใช

4. รฐบาลควรสงเสรมใหในแตละพนทมตลาด

สนคารองรบ และมการประกนราคาสนคาใหเหมาะสม

ซงจะท�าใหเกษตรกรไมตองเผชญกบความเสยงทเกดขน

ประกอบกบเกษตรกรจะไดมรายไดทแนนอน อนจะน�าไป

สการพฒนาทยงยน

5. ส� าหรบพนทท รฐบาลได จดสรรทดนให

เกษตรกรนน จะตองท�าควบค กบการใหความร และ

การประยกตใชเรองการวางแผนการผลต ตามหลกปรชญา

เศรษฐกจพอเพยง โดยใช Linear programming ทดแทน

การผลตแบบดงเดม

6. ส�าหรบพนททแตกตางกน แบบจ�าลองการ

วางแผนการผลต โดยใช Linear programming ยอมจะตอง

แตกตางกน สงผลใหเปาหมาย (Objective function)

มความแตกตางกนดวย ดงนน รฐบาลควรใหความสนใจและ

สงเสรมการสรางแบบจ�าลองการวางแผนการผลตดงกลาว

Page 55: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 51

ใหครอบคลมทวถงทก ๆ พนท เพอใหเกษตรกรจะไดมแบบ

จ�าลองการผลตทกอใหเกดประโยชนและประสทธภาพ

สงสด และยงยนตอไป

7. ควรสงเสรมใหมการวางแผนการผลตโดยใช

Linear programming กบการเกษตรทนอกเหนอจากงาน

วจยฉบบน กลาวคอ ควรสรางแบบจ�าลองการวางแผนการ

ผลตกบพชเศรษฐกจทมอายการผลตยาวนานตงแต 1 ป

ขนไป

8. ส�าหรบการวจยในอนาคต ควรเลอกท�าการวจย

โดยเปรยบเทยบแตละแบบจ�าลองกบพนททแตกตางกน

อยางสมบรณ เพอน�ามาซงการปรบปรงแบบจ�าลองตอไป

ในอนาคตดวย

9. ส�าหรบงานวจยในอนาคต จ�าเปนอยางยงท

จะตองพจารณาเรองของความเสยงในแตละพนทเขามา

เกยวของกบแบบจ�าลองดวยเสมอ เพอใหสามารถน�า

แบบจ�าลองไปประยกตใชใหไดกบทก ๆ พนทอยางเหมาะสม

และยงยนทสด และไมกอใหเกดความเสยหายภายหลง

Page 56: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 52

บรรณานกรม

กนก คตการ และ ไพฑรย อนพนธ. (2541). การวเคราะหเศรษฐกจพอเพยงโดยใชแบบจ�าลอง (Model) การลดความเสยงของ

ครวเรอนเกษตรกร: กรณศกษาอ�าเภอกสมาลย จงหวดสกลนคร, วารสารเศรษฐศาสตรธรรมศาสตร, 16(3),

103-130.

ชฐพล สายะพนธ. (2544). การวางแผนการผลตพชภายใตสถานการณแหงความเสยงสาหรบจงหวดพษณโลก ปการเพาะปลก

2541/42. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต, สาขาเศรษฐศาสตรเกษตร, มหาวทยาเกษตรศาสตร.

_____. (2547). รปแบบฟารมแกจน สานกงานเศรษฐกจการเกษตร. กรงเทพฯ: กระทรวงเกษตรและสหกรณ.

ชศกด จนทนพศร. (2519). การวางแผนการผลตเพอใหมการใชทรพยากรทเหมาะสมภายใตเปาหมายในการผลตของ

เกษตรกร ต.บางแพ อ. บางแพ จ.ราชบร. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต, สาขาเศรษฐศาสตรเกษตร,

มหาวทยาเกษตรศาสตร.

นกล บ�ารงไทย. (2519). การประยกตลเนยรโปรแกรมมงสาหรบการวางแผนการเพาะปลกพชหมนเวยนภายใต สถานการณ

แหงความไมแนนอนในนคมสรางตนเอง พระพทธบาท จงหวด สระบร พ.ศ. 2517. วทยานพนธวทยาศาสตร

มหาบณฑต, สาขาเศรษฐศาสตรเกษตร, มหาวทยาเกษตรศาสตร.

ศรณย วรรณนจฉรยา. (2532). การวเคราะหแผนการผลตทางการเกษตร. กรงเทพฯ: ภาควชาเศรษฐศาสตรเกษตรและ

ทรพยากรมหาวทยาลยเกษตรศาสตร,

ศนยวจยเศรษฐศาสตรประยกต. (2545). รายงงานการวางแผนระบบการเกษตรแบบยงยนบนพนทสงทางภาคเหนอของ

ประเทศไทย. กรงเทพฯ: คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยายงเกษตรศาสตร.

ส�านกงานเศรษฐกจการเกษตร. (2553). รายงานผลการศกษาภาวะเศรษฐกจสงคมครวเรอน และแรงงานเกษตร ปเพาะปลก

2552/2553. กรงเทพฯ: กระทรวงเกษตรและสหกรณ.

Agrawal, R. C., & Earl O. Heady. (1972). Operations Research Methods for Agricultural Decisions. Ames, Iowa: The

Iowa State University Press.

Beneke, R. S., & Ronald Winerboer. (1973). Linear Programming: Application to Agriculture. Ames, Iowa: The Iowa State

University Press.

Boonma, Chamnien. (1975). Socio-Economic Conditions of Farmer in the Phra Buddhabat Self-Help Land Settlement,

1974: Rresearch Report No.13. Bangkok: Department of Agricultural Economics, Faculty of Economics and

Business Administration, Kasetsart University.

Boonma, Chamnien; Sopin Tongpan & Chaiwat Konjing. (1972). Socio-Economic Conditions and Agricultural Planning of

Phra Buddhabat Land Settlement, Sara Buri: Research Report No.3. Bangkok: Department of Agricultural

Economics, Faculty of Economics and Business Administration, Kasetsart University.

Boussard, Jean-Marc & Petit, Michel. (1967). Representation of farmer’s behavior under uncertainty with a focus-loss

constraint. Journal of Farm Economics, 49(4), 869-880.

Chasombuti, Pradit & Wagner, Melvin M. (1969). Estimates of the Thai Population, 1947-1969, and Some Agricultural

Implication: Kasetsart Economic Report No. 31. Bangkok: Prachandra Printing Press.

Chiange, A. C. (1984). Fundamental Methods of Mathematical Economics. Singapore: McGraw-Hill.

Dillon, J. L., & Seandizzo, P. L. Risk. (1978). Attitudes of subsistence farms in northeast Brazil: a sampling approach.

American Journal of agriculture economics, 60(8), 425-235.

Page 57: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 53

Doll, John P., Jame V. Ahodes & West, Jerry G. (1968). Economics of Agricultural Production, Markets and Policy.

USA: Irwin.

Ester, Boserup. (1970). The Condition of Agricultural Growth: the Economic of Agrarian Change Under Population

Pressure. London: George Allen & Unwin Ltd.

Hardaker, J. B., Huirne, R. B. M., Anderson, J. R. & Lien, G. (1997). Coping with Risk in Agriculture. Guildford:

Biddles Ltd.

Hazell, P. B. R. A (1971). Linear Alternative to Quadratic and Semivariance Programming of Farm Planning under

Uncertainty. American Journal of Agriculture Economics. 53(2), 53-62.

Hazell, P. B. R. & Norton, R. D. (1986). Mathematical Programming for Economic Analysis in Agriculture. New York:

Macmillan.

Heady, O. Earl. (1971). Economic Models and Quantitative Methods for Decisions and Planning in Agriculture:

Proceeding for an East-West Seminar. Ames: The Iowa State University Press.

Heyer, J. (1972). An Analysis of Peasant Farm Production Under Conditions of Uncertainty. Journal of Agricultural

Economics, 23(2), 135-145.

Horowitz, Ira. (1970). Decision Making and the Theory of the Firm. New York: Holt, Rinehart and Winston, Inc.

_____. (1972). An Introduction to Quantitative Business Analysis (2nd ed.). New York: McGraw-Hill.

Knight, F. H. (1921). Risk Uncertainty and Profit. Boston: Houghton Mifflin.

Loomba, N. P. & Tuban, E. (1927). Applied Programming for Management. USA: Holt, Rinchart and Winston, Inc.

Low, A. R. C. (1974). Decision Making Under Uncertainty Linear Programming Model of Peasant Farmer Behavior.

Journal of Agricultural Economics, 25(3), 313.

McCarl, B. A. & Tice, T. (1982). Should Quadratic Programming Problems be Approximated. American Journal of

Agricultural Economics, 64(8), 585-589.

Markowitz, H. (1952). Portfolio Selection. Journal of Finance, 12(3), 77-91.

Myint, H. (1972). Southeast Asia’s Economy: Development Policies in the 1970’s. New York: Praeger.

Tadros, Mahfouz E. & Casler, George L. (1969). A Game Theoretic Model for Farm Planning Under Uncertainty.

American Journal of Agricultural Econimics, 51(5), 1164-1167.

Valdu, Marina L., Novak, James L. & Patricia, Duffy. (2004). Optimal Crop Insurance Options for Alabama Cotton-Peanut

Producers: A Target-MOTAD Analysis. Oklahoma: Southern Agricultural Economics Association, Auburn

University.

Vasuvat, B. (1974). Land Development in Thailand. Bangkok: Division of Land Policy, Department of Land Development,

Ministry of Agriculture and Cooperatives.

Von Neuman, J. & Morgenstern, O. (1944). Theory of Games and Economic Behavior. NJ: Princeton University Press.

Page 58: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด
Page 59: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 55

METHODS IN DEVELOPING GARBAGE MANAGEMENT IN A PARTICIPATORY BY BANGNANG TOMBON ADMINISTRATION

ORGANIZATION, PANTHONG DISTRICT, CHON BURI PROVINCE

Nantana Pasuk1*, Sarunya Lerdputtarak1

1Graduated School Of Commerce, Burapha University, Chon Buri 20131, Thailand

ABSTRACT

The purpose of this research was to 1) study garbage management policy of the community in Bangnang

Tambon, Panthong District, Chonburt Province, 2) study the conditions and waste problems of the community in the

Bangnang area, 3) to study participatory waste management methods in the community of the Tambon Administration

Organization that are appropriate. The sample group in the study included 12 persons involved with Bangnang Tambon

including community leaders, members of the Tambon Administration Organization and government officials. The study

was carried out as a qualitative research, using in-depth interview.

From the research it was found that waste management policy of Bangnang Tambom Administration Organization

included buying a garbage truck and garbage cans, allocating human resources to be responsible for waste management

and issue waste mangement rules which are not yet enforced. The conditions and problems of waste management mostly

originate from homes, shops and restaurants. Current waste menagement involves the separation of garbage to be s

old, and burning or burying the rest. This leads to an increase in the garbage problem. Methods of waste manage the

waste not sanitary, lack garbage can and the community litters.

Participatory waste management methods should establish policies, goals and plans to manage the waste.

Human resources should be developed and training should be given to the staff, officials and those involved in garbage

management.

Keywords: Garbage management, community participation

*Corresponding author: E-mail address: [email protected]

Page 60: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 56

ความเปนมาและความสาคญของปญหา ในปจจบนปญหาการจดการขยะมลฝอยเปนปญหา

ทางดานสงแวดลอมททกฝายทเกยวของไดใหความส�าคญ

และมความจ�าเป นในการร วมมอแกไขกนอยางเตม

ความสามารถ เพราะเปนปญหาทเกดขนในชมชนทกระดบตงแต

ระดบ อบต. เทศบาลต�าบล เทศบาลเมอง และเทศบาลนคร

ซงปญหานนบวนจะทวความรนแรงมากยงขน สบเนองจาก

ความเจรญเตบโตทางดานเศรษฐกจและจ�านวนประชากร

ทเพมขนท�าใหเกดมลฝอยสงขน ผลกระทบทเกดจากมลฝอย

ในชมชน โดยเฉพาะในสถานทและวธการก�าจดมลฝอย

ทไมถกหลกสขาภบาล ไดแก กลนเหมน แหลงเพาะพนธ

ของพาหะน�าโรคตาง ๆ การปนเปอนตอน�าผวดน และ

น�าใตดนจากน�าชะมลฝอย เปนตน การด�าเนนการปองกน

และแกไขปญหาดงกลาว จงเปนเรองเรงดวนทจะตอง

ด�าเนนการตงแตวนน ซงขอมลดานการจดการมลฝอย

เปนสงจ�าเปนเรมตนทจะตองน�าไปใชในการประเมน

แนวทางการจดการขยะมลฝอยอยางมสวนรวมของชมชนในองคการบรหารสวนตาบลบางนาง อาเภอพานทอง จงหวดชลบร

นนทนา ผาสข1, ศรณยา เลศพทธรกษ1

1วทยาลยพาณชยศาสตร มหาวทยาลยบรพา, ชลบร 13102, ประเทศไทย

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) เพอศกษานโยบายในการจดการขยะมลฝอยของประชาชนในเขตองคการ

บรหารสวนต�าบลบางนาง อ�าเภอ พานทอง จงหวด ชลบร 2) เพอศกษาสภาพและปญหาการก�าจดขยะมลฝอยของประชาชน

ในเขตองคการบรหารสวนต�าบลบางนาง อ�าเภอ พานทอง จงหวด ชลบร 3) เพอศกษาแนวทางการจดการขยะมลฝอย

อยางมสวนรวมของประชาชนทเหมาะสมขององคการบรหารสวนต�าบลบางนาง อ�าเภอ พานทอง จงหวด ชลบร

กลมตวอยางในการวจย คอ ผมสวนเกยวของกบชมชนในต�าบลบางนาง จ�านวน 12 คน โดยแบงออกเปนกลมผน�าชมชน

คอ ก�านน และผใหญบานจ�านวน 9 คน กลมคณะผบรหารองคการบรหารสวนต�าบล คอ นายกองคการบรหารสวนต�าบล

จ�านวน 1 คน และกลมพนกงานสวนต�าบล คอ ปลด และเจาหนาทวเคราะหนโยบายและแผน จ�านวน 2 คน ใชวธการวจย

แบบการวจยเชงคณภาพ (Qualitative research) โดยการสมภาษณเชงลก

จากการวจยพบวา นโยบายในการจดการขยะมลฝอยขององคการบรหารสวนต�าบลบางนาง ไดมการด�าเนนการ

จดซอรถขยะ กบถงขยะ ด�าเนนการสรรหาบคลากรมาท�าหนาทในการจดการขยะมลฝอย และออกขอบงคบในการจดการ

ขยะมลฝอย เรองการก�าจดสงปฏกลและมลฝอย แตยงไมมผลบงคบใชอยางเปนทางการ ซงสภาพและปญหาการจดการ

ขยะมลฝอย สวนใหญแหลงก�าเนดขยะมลฝอยมาจากบานเรอน รานคา และรานอาหาร วธการก�าจดขยะในปจจบน

มการคดแยกขยะไปขายใหกบรานรบซอของเกา และมการก�าจดขยะมลฝอยโดยการเผา หรอฝงกลบ ท�าใหเกดปญหา

ปรมาณขยะมลฝอยเพมมากขน วธการก�าจดขยะทไมถกหลกสขาภบาล ขาดภาชนะรองรบขยะมลฝอย และประชาชนทง

ขยะไมเปนท

แนวทางการจดการขยะมลฝอยอยางมสวนรวมของประชาชนในเขตองคการบรหารสวนต�าบลบางนาง ควรก�าหนด

นโยบาย เปาหมาย และวางแผนในการแกไขปญหาขยะมลฝอยในเชงรกลงสชมชนใหมากขน ควรเนนการมสวนรวม

ของประชาชนในการจดการขยะมลฝอยแบบบรณาการ และควรมการพฒนาบคลากร โดยการอบรมเพมพนความรใหแก

บคลากร เจาหนาท และผปฏบตงานทเกยวของกบการบรหารจดการขยะมลฝอย

Page 61: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 57

สถานภาพการจดการมลฝอยของทองถน และวางแผนการ

ปองกนและแกไขปญหามลฝอยในภาพรวมของจงหวด

(กรวภา สทธ, 2552)

ประเทศไทยก�าลงพฒนาประเทศจากสงคม

เกษตรกรรมส สงคมอตสาหกรรม จนท�าใหเกดมการ

เปลยนแปลงวถชวตเดมของประชาชนในพนท โดยแต

เดมพนทส วนใหญในชนบทใชแหลงผลตพชผลทาง

การเกษตรถกเปลยนเปนนคมอตสาหกรรม มการตงโรงงาน

อตสาหกรรมขนาดใหญทตองการใชพนทจ�านวนมาก

ตองใชแรงงานคนจ�านวนมากเพอเพมผลผลตใหกบโรงงาน

อตสาหกรรม เกดการอพยพของแรงงานจากชนบทมาส

เมอง มการรวมตวกนอยเปนกระจกกลายเปนชมชนอยาง

หนาแนนเปนเมองขนาดใหญ เมอมการรวมตวของชมชน

ซงปญหามกตามมาอยางมากคอ ปญหาขยะเพมขนเปน

จ�านวนมาก โดยปรมาณขยะทเพมขนเปนผลจากการพฒนา

เศรษฐกจและการเพมขนของประชากร ในรอบ 10 ปทผาน

มาขยะทเกดขนในชมชนทวประเทศมแนวโนมเพมขนอยาง

ตอเนอง จากสถานการณของขยะมลฝอย ในป พ.ศ. 2551

มปรมาณขยะมลฝอยเกดขนทวประเทศประมาณ 15.04

ลานตนหรอวนละ 41,213 ตน เพมขนจากป พ.ศ. 2550 ประมาณ

0.32 ลานตน หรอรอยละ 2.18 โดยในเขตกรงเทพมหานคร

มปรมาณขยะท เกบขนไดประมาณวนละ 8,970 ตน

เขตเทศบาลเมองและเมองพทยาคาดวามประมาณวนละ 14,766

ตน และนอกเขตเทศบาลประมาณวนละ 17,477 ตน ดานการ

จดการขยะมลฝอย พบวามขยะทไดรบการจดการอยาง

ถกตองประมาณ 15,444 ตนตอวน หรอ รอยละ 37 ของ

ปรมาณขยะทวประเทศ ในเขตกรงเทพมหานครสามารถ

ก�าจดขยะมลฝอยไดทงหมด ในเขตเทศบาลเมองและเมอง

พทยามสถานทก�าจดมลฝอยทถกหลกสขาภบาลและ

สามารถเดนระบบไดแลวจ�านวน 107 แหง สามารถก�าจด

ไดประมาณ 5,240 ตนตอวน (รอยละ 35 ของปรมาณ

ขยะในเขตเทศบาล) สวนนอกเขตเทศบาล สามารถก�าจด

ขยะมลฝอยอยางถกหลกสขาภบาลไดเพยง 1,234 ตนตอวน

(รอยละ 7 ของปรมาณขยะนอกเขตเทศบาล) (กรมควบคม

มลพษ, 2551) ในป พ.ศ. 2553 ปรมาณทเกดขนไดรบการ

ก�าจดอยางถกตองเพยงรอยละ 38 หรอ 5.8 ลานตน จาก

15 ลานตนทวประเทศ และเชนเดยวกน ๒ ปทผานมา ไมม

การจดสรางระบบก�าจดขยะมลฝอยเพมเตม (กรมควบคม

มลพษ, 2553)

องคการบรหารสวนต�าบลบางนาง มพนทใน

เขตความรบผดชอบทงสน 23.82 ตารางกโลเมตร หรอ

14,000 ไร และหมบานในเขตปกครอง 9 หม จากการ

รวบรวมขอมล ต�าบลบางนาง มประชากรรวมทงสน

5,370 คน แยกออกเปนครวเรอนทงสน 1,701 ครวเรอน

ประชากรชาย จ�านวน 2,657 คน ประชากรหญง จ�านวน

2,713 คน ซงต�าบลบางนางเดมมสภาพความเปนอยแบบ

ชนบทเกษตรกรรม ประชากรสวนใหญประกอบอาชพ

เกษตรกรรม และปจจบนประชากรสวนหนง ไดเลก

ประกอบอาชพเกษตรกรรม เนองจากประสบปญหา

ในดานผลผลตตกต�า จงมการปรบตวมาท�าอาชพอน เชน

หองเชา คาขาย เปนตน ประกอบกบมโรงงานอตสาหกรรม

เกดขนมากมาย ท�าใหประชากรหนมาประกอบอาชพรบจาง

ในโรงงานอตสาหกรรม อกทงยงมประชากรแฝงเขามา

จ�านวนมาก ไดแก บรษททท�าการกอสราง นคมอมตะ

นคร ไดมาท�าการเชาพนทส�าหรบปลกทอยอาศยชวคราว

แตยงมประชากรอกสวนหนงทเปลยนจากการประกอบ

อาชพทางเกษตรมาเปนการเลยงสตวน�ากรอย และน�าจด

แทน ซงประชากรเหลานถอเปนประชากรหลกทผลตขยะ

มลฝอยและเพมภาระในการจดการขยะมลฝอยขององคการ

บรหารสวนต�าบลบางนาง (องคการบรหารสวนต�าบล

บางนาง, 2553)

จากสถานการณดงกลาวขางตน จะเหนไดวาการ

จดการขยะมลฝอยเปนหนาทส�าคญของคนในชมชน

และองคการบรหารสวนต�าบลทจะตองด�าเนนการให

เรยบรอยและเหมาะสมกบพนททรบผดชอบ เนองจาก

องคการบรหารสวนต�าบลบางนางมแนวโนมของการเจรญ

เตบโตทางสภาพเศรษฐกจและสงคม สงผลใหปญหา

ในการจดการขยะมลฝอยเพมทวความรนแรงมากขน รวมทง

ผศกษาเปนประชาชนในต�าบลบางนาง จงมความสนใจทจะ

ศกษาสภาพและปญหาการก�าจดขยะมลฝอยของประชาชน

และแนวทางการจดการขยะมลฝอยของประชาชนท

เหมาะสมขององคการบรหารสวนต�าบลบางนาง อ�าเภอ

พานทอง จงหวดชลบร

Page 62: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 58

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษานโยบายในการจดการขยะมลฝอย

ของประชาชนในเขตองคการบรหารสวนต�าบลบางนาง

อ�าเภอพานทอง จงหวดชลบร

2. เพอศกษาสภาพและปญหาการก�าจดขยะมลฝอย

ของประชาชนในเขตองคการบรหารสวนต�าบลบางนาง

อ�าเภอพานทอง จงหวดชลบร

3. เพอศกษาแนวทางการจดการขยะมลฝอย

อยางทเหมาะสมขององคการบรหารสวนต�าบลบางนาง

อ�าเภอพานทอง จงหวดชลบร

ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย ผลการวจยสามารถน�าไปใชในการก�าหนดนโยบาย

แผนงานในการจดการขยะมลฝอยขององคการบรหาร

สวนต�าบลบางนาง อ�าเภอพานทอง จงหวดชลบร และ

สามารถน�าไปใชเพอเปนแนวทางการจดการขยะมลฝอย

ขององคกรปกครองสวนทองถน ชมชน หรอหนวยงาน

อน ๆ ตอไป

ขอบเขตของการวจย การศกษาแนวทางการจดการขยะมลฝอยอยางม

สวนรวมของชมชนในองคการบรหารสวนต�าบลบางนาง

อ�าเภอพานทอง จงหวดชลบร ไดก�าหนดขอบเขตของ

การวจยไวดงน

1. ขอบเขตดานเนอหา

ท�าการศกษาสภาพ และปญหาในการจดการ

ขยะมลฝอยของประชาชน และแนวทางการจดการ

ขยะมลฝอยอยางมสวนรวมของชมชนในองคการบรหาร

สวนต�าบลบางนาง อ�าเภอพานทอง จงหวดชลบร

2. ขอบเขตดานพนท

ท�าการศกษาการจดการขยะในชมชนทตงอยในเขต

องคการบรหารสวนต�าบลบางนาง อ�าเภอพานทอง จงหวด

ชลบร ซงมจ�านวน 9 หมบาน ไดแก หมท 1 หมบานเนนถาวร

หมท 2 หมบานดอนแสนสข หมท 3 หมบานบางแสม หมท

4 หมบานบางนาง หมท 5 หมบานบางสมน หมท 6 หมบาน

ใน หมท 7 หมบานเนนตาพน หมท 8 หมบานอนทลาด

หมท 9 หมบานเนนสระ

3. ขอบเขตดานเวลา

การศกษาครงนได เรมด�าเนนการ ตงแตเดอน

กมภาพนธ-เมษายน พ.ศ. 2554

หลกการและแนวคดทเกยวของ 1. ปรมาณมลฝอย

ธเรศ ศรสถตย (2553) ไดกลาววา จากการส�ารวจ

ปรมาณมลฝอยในประเทศไทยของกรมควบคมมลพษท

ผานมาพบวา ปรมาณมลฝอยไดเพมขนจาก 10.8 ลานตน

(29,540 ตน/ วน) ในพ.ศ. 2535 เปน 14.7 ลานตน (40,332

ตน/ วน) ในพ.ศ. 2550 โดยมเพยง พ.ศ. 2548 เทานนท

มปรมาณมลฝอยลดลงจาก พ.ศ. 2547 เนองจากปรมาณ

มลฝอยในกรงเทพมหานครมปรมาณลดลง และจาก

รายงานสรปสถานการณมลพษของประเทศไทย โดยกรม

ควบคมมลพษ (2551) พบวา มลฝอยชมชนทเกดขนใน

พ.ศ. 2550 ซงมปรมาณ 40,332 ตน/ วน เปนมลฝอยทเกด

ขนในกรงเทพมหานคร 8,532 ตน/ วน คดเปนรอยละ 21

ของมลฝอยทเกดขนทวประเทศ สวนมลฝอยทเกดขนใน

เขตเทศบาลและเมองพทยามปรมาณ 13,600 ตน/ วน หรอ

ประมาณรอยละ 34 ของมลฝอยทเกดขนทวประเทศ

และมลฝอยชมชนทเกดขนนอกเขตเทศบาลหรอในเขต

องคการบรหารสวนต�าบลประมาณวนละ 18,200 ตน/ วน

หรอประมาณรอยละ 45 ของมลฝอยทเกดขนทวประเทศ

2. ประเภทของขยะมลฝอย

วรญญา ชนะสงคราม (2549) พบวา ประเภทของ

ขยะมลฝอยในพนทอ�าเภอพานทอง จงหวดชลบร จ�าแนก

ตามลกษณะกจกรรมของแหลงก�าเนดขยะมลฝอย

1. มลฝอยจากบานเรอน ไดแก มลฝอยทเกดจาก

กจกรรมในครวเรอน รวมทงมลฝอยทเกดจากการเตรยม

อาหาร การท�าความสะอาด การเผาไหมเชอเพลง มลฝอย

จากการท�าสวนไรนา เสอผาเกา เครองมอเครองใชททงแลว

บรรจภณฑและหนงสอพมพ ในชมชนทมรายไดต�า มลฝอย

จากบานเรอนจะมองคประกอบสวนใหญเปนเศษอาหาร

และของเสยประเภทเถา ในขณะทชมชนทมรายไดสงกวา

จะมสดสวนสวนใหญเปนกระดาษ พลาสตก โลหะ แกว

และผลตภณฑทใชแลว เปนตน

2. มลฝอยจากสถานประกอบกา ไดแก มลฝอย

Page 63: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 59

จากรานคา ส�านกงาน และสถานประกอบการอนทม

ลกษณะคลายกน มลฝอยประเภทนสวนใหญประกอบดวย

บรรจภณฑ ของใชส�านกงาน เศษอาหาร และมลกษณะ

คลายกบมลฝอยจากบานเรอน

3. มลฝอยจากสถาบน ไดแก มลฝอยจากโรงเรยน

สถานทราชการ มลฝอยประเภทนมลกษณะคลายกบมลฝอย

จากบานเรอนและจากสถานประกอบการ แมโดยทวไปแลว

จะมสดสวนของกระดาษมากกวาเศษอาหารกตาม

4. มลฝอยจากการกวาดถนน สวนใหญเปนฝน

และเศษดน นอกจากนยงมกระดาษโลหะและมลฝอยอนๆ

ทเกบไดจากถนนเปนปรมาณตาง ๆ กน ซงมลฝอยประเภท

นอาจรวมถงตะกอนจากทอน�า และมลฝอยจากบานทน�ามา

ทงไวขางถนน รวมทงซากของพชและมลสตว

5. มลฝอยจากอตสาหกรรม องคประกอบของ

มลฝอยอตสาหกรรมขนอยกบประเภทของอตสาหกรรม

สวนใหญมลกษณะคลายกบมลฝอยจากสถานประกอบ

การและบานเรอน กลาวคอ มบรรจภณฑพลาสตก กระดาษ

และชนโลหะ อยางไรกตาม มลฝอยจากอตสาหกรรมบาง

อยางเปนสารเคมอนตราย ขนตอนการก�าจดมกตางจาก

มลฝอยไมอนตราย และจะขนอย กบองคประกอบของ

มลฝอยแตละประเภท มลฝอยอนตรายมความเสยงตอการ

ปนเปอนแหลงน�าอปโภคบรโภค แหลงน�าธรรมชาต และ

เปนอนตรายตอผ ปฏบตงานกบมลฝอย มลฝอยพวกน

อาจตองผานการบ�าบดเบองตนกอนเพอทจะน�าไปก�าจด

บนพนดนตอไป

3. การจดการมลฝอยแบบบรณาการ

ธเรศ ศรสถตย (2553) มแนวคดเกยวกบการจดการ

มลฝอยแบบบรณาการดงตอไปน

1. การลดมลฝอย ณ แหลงก�าเนด หมายถง การลด

การเกดมลฝอย ณ แหลงทเกดของมลฝอย อาท บานเรอน

อาคารส�านกงาน ตลาด รานคา เปนตน โดยใหความส�าคญ

ตอการลดการผลตมลฝอยทเกดโดยไมจ�าเปน เชน การไม

ผลตมลฝอยประเภทกระดาษในส�านกงานโดยใชจดหมาย

อเลกทรอนกสหรอระบบคอมพวเตอรทดแทน เปนตน

สวนบานเรอนใชวธลดมลฝอย ณ แหลงก�าเนด คอลด

การผลตมลฝอยลงใหเหลอนอยทสด และเมอเกดมลฝอย

ขนตองท�าการคดแยกออกโดยไมทงออกไปใหเทศบาล

น�าไปก�าจดทงหมด และน�ามลฝอยทคดแยกไปใชใหเปน

ประโยชน เชน มการคดแยกกระดาษบรรจภณฑสนคาท

บรโภค เชน กลองกระดาษ หอสนคา ผใชแยกเศษกระดาษ

เพอรวบรวมไปหมนเวยนกลบมาใชใหม เศษอาหารบาง

สวนถกน�าไปเลยงสตว ดงนนปรมาณมลฝอยทเกดขน

ในบานเรอนจะลดลงอยางชดเจน

2. การคดแยก เปนการแยกมลฝอยทสามารถ

น�ากลบมาใชใหมไดหรอมคณคาทจะเปนวตถดบใน

กระบวนการผลตได ทงนการแยก ณ แหลงก�าเนดสามารถ

ด�าเนนการไดงายกวาการคดแยก ณ บรเวณสถานทก�าจด

ซงมความหลากหลายของประเภทมลฝอยมากเกนไป

การคดแยกมลฝอยตามองคประกอบทางกายภาพเปนการชวย

ใหงายตอการเกบขนและรวบรวมหรอแยกตามวสดท

สามารถน�าไปแปลงเปนผลผลตอยางอนได เชน การคดแยก

เศษอาหารเพอน�าไปท�าปยหมก เพอการเกษตรกรรมหรอ

น�าไปเลยงสตว หรอแมแตการผลตกาซชวภาพจากสารอนทรย

ไมตองเสยเวลาในการท�าความสะอาดกอนน�าไปใชงาน

เปนตน แมแตการคดแยกมลฝอยอนตรายออกจากมลฝอย

ทวไปท�าใหสามารถก�าจดมลฝอยทวไปไดอยางปลอดภย

โดยปราศจากการปนเปอนจากมลฝอยอนตราย ซงการ

คดแยกมลฝอยทพบเหนตามเทศบาลตาง ๆ เปนถง 3 ใบ คอ

ถงมลฝอยทวไป เชน เศษอาหาร สารอนทรย

ถงมลฝอยแหง เชน กระดาษ พลาสตก แกว โลหะ

ถงมลฝอยอนตราย เชน หลอดไฟ สารเคม

3. การใชซ�า เปนการน�าสงของบางสวนทตองทง

มาใชซ�าเพอใหเกดประโยชนในการใชงาน อาท ขวด แกว

ขวดพลาสตก กลองโลหะ โดยไมตองไปหาซอมาใชใหม

การใชซ�าเปนการน�ากลบมาใชใหม โดยไมต องผาน

กระบวนการแปรรปหรอขนรปใหม

4. การหมนเวยนน�ากลบมาใชใหม เป นการ

แปรเปลยนมลฝอยทไดท�าการคดแยกแลวผลตโดยผาน

กระบวนการใดกระบวนการหนงแลวเกดเปนผลตภณฑ

ใหม เชน การหลอมแกวขนรปใหมโดยใชขวดเกา การท�า

กระดาษจากเศษกระดาษทใชแลว ทงนจะไดผลตภณฑใหม

ทมคณภาพใกลเคยงกบผลตภณฑทใชวสดใหม นอกจาก

นน การหมนเวยนน�ากลบมาใชยงหมายถงการแปรเปลยน

ใหไดผลตภณฑในรปทเปนพลงงานความรอนโดยการเผา

Page 64: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 60

การหมกใหไดกาซทเปนเชอเพลง การท�าปยหมก เปนตน

ซงกระบวนการนจะตองพจารณาจากลกษณะของมลฝอย

ในการน�าไปแปรรป เชน การน�าเศษอาหารสารอนทรยไป

ผลตเปนปยหมกหรอการน�าไปหมกใหเกดเปนกาซชวภาพ

มเทน ซงมลฝอยดงกลาวจะตองผานกระบวนการคดแยกทด

5. การก�าจด เปนกจกรรมขนสดทายทด�าเนนการ

กบมลฝอยทไมสามารถน�าไปใชประโยชนไดอกตอไปม

ทางเดยวคอการฝงกลบในหลมฝงกลบทปลอดภย ไมสง

ผลกระทบตอสงแวดลอม ดงนน ในการก�าจดแบบฝงกลบ

มกจะเปนพวกกลมทไมเนาเปอย ไมตดไฟและไมอนตราย

เพราะมลฝอยทสามารถน�ากลบมาใชใหมไดถกคดแยก

ออกไปหมดแลว สดทายปรมาณมลฝอยทเกดขนถกลด

ปรมาณลงใหเหลอนอยทสดทตองน�ามาก�าจดแบบฝงกลบ

ในดนโดยไมสงผลกระทบตอสงแวดลอมหรอท�าลาย

ทรพยากรธรรมชาต

4. การมสวนรวมของประชาชน

1. หลกการของการมสวนรวมของประชาชน

ส�านกวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม ส�านกงานนโยบาย

และแผนทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม (2549)

กลาววา การมสวนรวมของประชาชน คอ กระบวนการ

ซงประชาชนหรอผมสวนไดเสยไดมโอกาสแสดงทศนะ

แลกเปลยนขอมลและความคดเหนเพอแสวงหาทางเลอก

และการตดสนใจตาง ๆ เกยวกบโครงการทเหมาะสม และ

เปนทยอมรบรวมกน ทกฝายทเกยวของจงควรเขารวม

ในกระบวนการนตงแตเรมแรก เพอใหเกดความเขาใจ และ

การรบร, การเรยนร การปรบเปลยนโครงการรวมกน ซงจะ

เปนประโยชนตอทกฝาย

2. การมสวนรวมของประชาชนทมประสทธภาพ

ควรมการวางแผน ซงประกอบดวย 3 ขนตอนหลก คอ

(ส�านกวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม ส�านกงานนโยบาย

และแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม, 2549)

2.1 ขนเตรยมการ โดยจะตองก�าหนดทมงาน

หรอผรบผดชอบ ตรวจสอบสถานการณภายใจหนวยงาน

ทรบผดชอบในการตดสนใจ และประเมนสถานการณ

สาธารณะ เชน ก�าหนดระดบความสนใจของสาธารณะหรอ

ชมชนในประเดนทตองตดสนใจ

2.2 ขนการวางแผน จากขอมลตาง ๆ ในขน

การเตรยมการ ทมงานตองน�ามาวเคราะหเพอจดท�าแผนการ

มสวนรวมของประชาชน โดยก�าหนดผมสวนไดเสยและ

วเคราะหความส�าคญของผมสวนไดเสยกลมตาง ๆ ตลอด

จนน�ามาเขยนแผนการมสวนรวม

2.3 ขนน�าไปสการปฏบต หลกจากมแผนการม

สวนรวม ตอไปคอการด�าเนนการตามแผน ซงตองมการจดท�า

แผนปฏบตการของแตละกจกรรมการมสวนรวม เชน การ

จดเวทสาธารณะตองตดสนใจวาจะจดทใด ใครเปนวทยากร

เปนตน

วธการดาเนนการวจย ในการศกษาวจยในครงนใชวธการวจยเชงคณภาพ

(Qualitative research) โดยการสมภาษณเชงลก เนองจาก

ผวจยตองการทราบเกยวกบนโยบายในการจดการขยะมลฝอย

สภาพและปญหาในการจดการขยะมลฝอยของประชาชน

และแนวทางการจดการขยะมลฝอยอยางมสวนรวม

ของประชาชนทเหมาะสมขององคการบรหารสวนต�าบล

บางนาง อ.พานทอง จ.ชลบร โดยเลอกศกษากลมตวอยาง

จ�านวน 12 คน และ ใชวธการเลอกกลมตวอยางแบบเฉพาะ

เจาะจง (Purposive sampling) ซงกลมตวอยางประกอบดวย

กลมผน�าชมชน จ�านวน 9 คน ไดแก ก�านน จ�านวน 1 คน

ผใหญบาน จ�านวน 8 คน กลมคณะผบรหารองคการบรหาร

สวนต�าบล จ�านวน 1 คน ไดแก นายกองคการบรหารสวน

ต�าบล จ�านวน 1 คน กลมพนกงานสวนต�าบล จ�านวน 2 คน

ไดแก ส�านกปลดองคการบรหารสวนต�าบล จ�านวน 1 คน

ไดแก ปลด จ�านวน 1 คน สวนสาธารณสขและสงแวดลอม

จ�านวน 1 คน ไดแก เจาหนาทวเคราะหนโยบายและแผน

5 จ�านวน 1 คน

Page 65: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 61

การกาหนดรหสอาย (ป)

ประเภทกลมตวอยาง ตาแหนงระยะเวลา

ในการดารงตาแหนง

ระดบการศกษา

GOVERNMENT (GO1) 47 ผบรหารองคการบรหารสวนต�าบล

นายกองคการบรหารสวนต�าบลบางนาง 3 ป มธยมศกษาปท 6

AUTHORITY (AU1) 41 พนกงานสวนต�าบล ปลดองคการบรหารสวนต�าบลบางนาง

12 ป ปรญญาโท

AUTHORITY (AU2) 42 พนกงานสวนต�าบล เจาหนาทวเคราะหนโยบายและแผน 5

5 ป ปรญญาตร

VILLAGE HEADMAN (VH1)

54 ผน�าชมชน ก�านนต�าบลบางนาง2 ป 4 เดอน มธยมศกษาปท 6

LEADER (LD1) 44 ผน�าชมชน ผใหญบานหม 1 2 ป 4 เดอน มธยมศกษาปท 3

LEADER (LD2) 43 ผน�าชมชน ผใหญบานหม 2 4 ป ปวช.

การกาหนดรหสอาย (ป)

ประเภทกลมตวอยาง ตาแหนงระยะเวลา

ในการดารงตาแหนง

ระดบการศกษา

LEADER (LD4) 55 ผน�าชมชน ผใหญบานหม 4 9 ป มธยมศกษาปท 3

LEADER (LD5) 44 ผน�าชมชน ผใหญบานหม 5 2 ป ปรญญาตร

LEADER (LD6) 57 ผน�าชมชน ผใหญบานหม 6 2 ป ประถมศกษาปท 6

LEADER (LD7) 61 ผน�าชมชน ผใหญบานหม 7 10 ป มธยมศกษาปท 3

LEADER (LD8) 57 ผน�าชมชน ผใหญบานหม 8 12 ป ประถมศกษาปท 6

LEADER (LD9) 59 ผน�าชมชน ผใหญบานหม 9 7 ป มธยมศกษาปท 3

สรปผลการวจยตารางท 1 ขอมลสวนบคคลของผใหสมภาษณ

การวเคราะหนโยบายในการจดการขยะมลฝอย

ทางองคการบรหารสวนต�าบลบางนางจะมแนวทางใน

การด�าเนนการซอรถจดเกบขยะ และถงแยกขยะ ด�าเนน

การสรรหาบคคลากรมาท�าหนาทในการจดการขยะ และ

ออกขอบงคบในการจดการขยะ เรอง การก�าจดสงปฏกล

และมลฝอย ส�าหรบการวางแผนหรอจดเตรยมแผนงาน

เพอตอบสนองนโยบายดงกลาวท�าโดย จดท�าแผนพฒนา

อบต. โดยการใหประชาชนเขามามสวนรวมในการท�า

ประชาคม เพอเปนการใหประชาชนไดแสดงความคดเหน

และท�าการจดท�างบประมาณรายจายของแผนพฒนาโดย

งบประมาณดงกลาวไดมาจากการจดเกบภาษทเปนหนาท

ตามกฎหมาย จากนนจดประชมสภา อบต. เพอพจารณาให

ความเหนชอบแผนพฒนา อบต. พรอมทงตดตามประเมน

ผลการท�างาน และรายงานผลการด�าเนนงานใหสภาอบต.

ทราบ และประชาชนทราบ สวนในการรบรและความคด

เหนตอนโยบายการจดการขยะมลฝอยในต�าบลบางนาง

ในดานพนกงานสวนต�าบล และผน�าชมชน พบวา ดาน

พนกงานสวนต�าบล มการรบรตอนโยบายการจดการขยะ

มลฝอยในต�าบลเปนอยางด อยากขอความรวมมอกบผน�า

ชมชนในการชแจงและด�าเนนการจดการขยะในชมชน

Page 66: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 62

ตามนโยบาย โดยจะใหความรในการคดแยกขยะกบชมชน

และจะใหมการเกบขยะในชมชนทกวน สวนดานผ น�า

ชมชนในบางหมไดมการแจงใหประชาชนทราบเกยวกบ

นโยบายการจดการขยะในชมชน และขอบงคบเกยวกบ

ขยะของประชาชนแลว แตบางหม กยงไมไดรบทราบ

เกยวกบนโยบายและขอบงคบของต�าบล และผน�าชมชน

กบประชาชนในเขตองคการบรหารสวนต�าบลบางนางกม

ความคดเหนอยากใหทางอบต. เรงด�าเนนการจดซอรถขยะ

กบถงขยะโดยเรวทสด

การวเคราะหสภาพและปญหาในการจดการขยะ

มลฝอยในเขตองคการบรหารสวนต�าบลบางนาง พบวาอดต

ประชาชนมอาชพทางดานเกษตรกรรม แตเมอเวลาเปลยน

ไปการท�าเกษตรกรรมไมไดผล จงมการปรบตวท�าอาชพอน

เชน ท�าหองเชา ท�าการคาขาย เปนตน ประกอบกบมบรษท

ทท�าการกอสราง นคมอมตะนครเขามาเชาพนท จงท�าใหม

ประชากรแฝงเขามาจ�านวนมาก ซงการเขามาของโรงงาน

อตสาหกรรมและประชากรแฝงท�าใหกอใหเกดปญหาทาง

ดานขยะมลฝอย ดงนนทางองคการบรหารสวนต�าบล

บางนางจงไดมการออกขอบญญตต�าบล เรอง การก�าจด

สงปฏกลและมลฝอย พ.ศ. 2553 ซงปจจบนนยงไมมผล

บงคบใชอยางเปนทางการ ท�าใหเกดการทงขยะไมเปนท

โดยแหลงก�าเนดขยะมลฝอยทส�าคญ มาจากบานเรอน

มากทสดซงเปนขยะทเกดจากการใชชวตประจ�าวน รองลง

มาเปนรานคา/ รานขายของทวไปซงเปนขยะจากสนคาทอย

ภายในราน และรานอาหารเปนขยะจากวตถดบทซอมา และ

สงทเหลอหลงจากประกอบอาหาร ซงวธการจดการขยะ

ในปจจบนของเขตองคการบรหารสวนต�าบลบางนางยงไมม

รปธรรมทชดเจน เนองจากไมมสถานทก�าจดขยะ ยงไมม

รถในการจดเกบขยะตามแหลงชมชนและถงขยะประจ�าจด

ตาง ๆ ซงประชาชนสวนใหญจะก�าจดขยะมลฝอยโดยการ

คดแยกและจดเกบขยะมลฝอยกนเอง แลวเอาไปเผาหรอ

ฝงกลบในพนทของตน ซงสามารถสรปวธการบรหารงาน

เกยวกบการจดการขยะมลฝอยในเขตองคการบรหารสวน

ต�าบลบางนางไดเปน 5 ขนตอน ดงน

1. การลดและการคดแยก ณ แหลงก�าเนด ประชาชน

ในชมชนยงไมมด�าเนนการลดปรมาณขยะมลฝอย แตม

เลอกใชสนคาทสามารถสงคนบรรจภณฑแกผผลตได เชน

ขวดน�าหวาน หรอขวดน�าปลา จะมการน�ามาแลกขวดการ

ซอครงตอไป และมการคดแยกขยะประเภท ขวดพลาสตก

ขวดแกว ถงพลาสตก และกลองกระดาษ เปนตน ซงขยะ

เหลานมาจากบานเรอน รานคา หรอโรงเรยน โดยจะน�าไป

ขายใหกบรานรบซอของเกา และขยะพวกเศษอาหารตาง ๆ

จะน�าไปใหอาหารปลา

2. การกกเเกบรวบรวมในปจจบนประชาชนใน

ต�าบลบางนางจะน�าขยะมลฝอยไปทงเอง ซงในอนาคต

ทางองคการบรหารสวนต�าบลบางนางจะมการน�าภาชนะ

รองรบไปไวตามแหลงก�าเนดตาง ๆ อนไดแก บรเวณท

พกอาศย สถาบนการศกษา ตลาดสด และแหลงชมชนตาง ๆ

เพอน�ามารวบรวมไวยงจดพกขยะกอน แลวจงขนถาย

ใสรถเกบขยะ เพอทจะขนสงตอไปยงสถานทฝงกลบโดยรถ

เกบขยะจะน�าไปก�าจดท�าลายยงสถานทฝงกลบ เพอปองกน

การเนาเหมนของขยะรวมทงเพอใหมขยะตกคางอยตาม

สถานทตาง ๆ ใหนอยทสดดวย

3. การขนสง ทางองคการบรหารสวนต�าบลบาง

นางจะน�าขยะมลฝอยทเกบรวบรวมจากแหลงก�าเนดตางๆ

ภายในชมชนขนถายไปยงสถานทฝงกลบทบานบง ซง

เสนทางการเดนรถเกบขยะจะใชเสนทางหลก และตาม

ซอยตาง ๆ ทรถเขาถง สวนจ�านวนเทยวหรอระยะเวลาใน

การเกบจะตองมการทดลองเกบขยะกอนวาในแตละวน

มปรมาณขยะกตน สามารถใชบรรจในรถไดเทาไร บรรทก

ไดกเทยว และตองเสยคาใชจายในการขนสงเทาไร เพอให

ไดประโยชนมากทสดกบประชาชน

4. การแปรสภาพ โดยสวนใหญแลวประชาชน

ในชมชนยงไมมการแปรสภาพขยะมลฝอยไปเปนปยหมก

หรอวาน�าวสดเหลอใชแลวกลบมาใชประโยชนอก แตม

บางครวเรอนทน�าขยะไปท�าปยจลนทรย เพอน�าไปปรบ

สภาพน�าในบอปลา

5. การก�าจดหรอการท�าลาย ประชาชนสวนใหญจะ

น�าขยะทเหลอจากการคดแยกขยะแลวไปก�าจดโดยการเผา

หรอฝงกลบ ยงพนทของตนเอง ซงวธทก�าจดขยะในปจจบน

ยงเปนวธทไมถกตองตามหลกสขาภบาล ดงนนทางองคการ

บรหารสวนต�าบลบางนางจงก�าลงด�าเนนการน�าขยะมลฝอย

ไปก�าจดยงบอก�าจดขยะทบานบง ซงมระบบการฝงกลบ

อยางถกหลกสขาภบาล โดยทางบอก�าจดขยะจะมการ

Page 67: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 63

คดแยกขยะทใชไดกอนน�าไปฝงกลบ

สวนปญหาและอปสรรคในการจดการขยะมลฝอย

ของประชาชนในเขตองคการบรหารสวนต�าบลบางนาง

หลายดาน ซงมกจะเกดปญหาหลก ๆ คอ ปญหาปรมาณ

ขยะมลฝอยเพมมากขน ประชาชนมวธการก�าจดขยะมลฝอย

ทไมถกหลกสขาภบาล ประชาชนทงขยะไมเปนท และม

การเผาขยะทท�าใหเกดควนและกลนรบกวน อกทงยงขาด

ภาชนะรองรบขยะมลฝอย และขาดบคลากรในการท�าหนาท

จดการขยะมลฝอย

ปญหาและอปสรรค GO1 AU1 AU2 VH1 LD1 LD2 LD4 LD5 LD6 LD7 LD8 LD9รวม (คน)

1. ปรมาณขยะมลฝอยเพม มากขน

ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü 12

2. ขาดภาชนะรองรบขยะ ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü 12

3. ไมมสถานทในการก�าจด ขยะ

ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü 12

5. ประชาชนก�าจดขยะ ไมถกหลกสขาภบาล

ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü 12

6. ประชาชนทงขยะ ไมเปนท

ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü 12

7. ขาดบคลากรในการท�า หนาทจดการขยะมลฝอย

ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü 12

8. บคลากรยงขาดความรใน เรองการจดการขยะ

ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü 12

9. ยงไมมการแปรสภาพ ขยะมลฝอย

ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü 11

ตารางท 4-4 สรปปญหาและอปสรรคในการจดการขยะมลฝอยของประชาชนในเขตองคการบรหารสวนต�าบลบางนาง

การจดการขยะมลฝอยจากผมสวนเกยวของในการ

บรหารจดการขยะมลฝอยในเขตองคการบรหารสวนต�าบล

บางนาง สรปในแตละดานดงน

ดานผบรหารองคการบรหารสวนต�าบลบางนาง

คดวาไมมปญหาในการจดการขยะของประชาชนในชมชน

เพราะวามกฎระเบยบ ขอบงคบเกยวกบการจดการขยะ

ซงจะท�าใหประชาชนปฏบตตามกฎระเบยบอยางเครงครด

ดานพนกงานสวนต�าบล จะมการอบรมเจาหนาท

ในแผนกตาง ๆ ทเกยวของกบการจดการขยะ ใหมความร

ในการคดแยกขยะและการก�าจดขยะทถกวธ พรอมทง

สงเสรมหรอประชาสมพนธใหประชาชนมความรและม

สวนรวมในการคดแยกขยะ และก�าจดขยะทถกตองตาม

หลกสขาภบาล นอกจากนยงอยากของบประมาณจาก

หนวยงานอน ๆ ทงภาครฐและเอกชนใหเขามาชวยในการ

จดการขยะของต�าบลบางนาง

ดานผน�าชมชน อยากใหมการเรงด�าเนนการซอรถ

ขยะ และถงขยะเขามาจดการกบขยะในชมชน พรอมทง

จดท�าปายการทงขยะใหถกทและรณรงคการก�าจดขยะทถกวธ

อกทงอยากใหมภาชนะรองรบถงขยะเพอปองกนสนข

มาคยขยะ และอยากใหทางองคการบรหารสวนต�าบลน�า

งบประมาณมาชวยประชาชนในเรองคาใชจายหรออตรา

คาธรรมเนยมในการเกบหรอขนถายขยะ แตถายงไมม

การซอรถขยะ หรอถงขยะ อยากใหซอวงโคมาเผาขยะ

ในชมชนกอน เพอใหประชาชนมชวตความเปนอยทดขน

Page 68: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 64

อภปรายผลการวจย การวเคราะหนโยบายในการจดการขยะมลฝอย

ทางองคการบรหารสวนต�าบลบางนางจะมแนวทางใน

การด�าเนนการซอรถจดเกบขยะ และถงแยกขยะ ด�าเนน

การสรรหาบคคลากรมาท�าหนาทในการจดการขยะ และ

ออกขอบงคบในการจดการขยะ เรอง การก�าจดสงปฏกล

และมลฝอย ซงเปนเพยงแนวทางในการด�าเนนการจดการ

ขยะมลฝอยในชมชน แตยงไมมการก�าหนดนโยบายเปน

นามธรรมทชดเจน ซงการก�าหนดนโยบายการจดการ

มลฝอยควรก�าหนดใหครอบคลมทงในดานวสยทศน

พนธกจ เปาประสงค และตวชวด ซงสอดคลองกบส�านก

นโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (อางถงใน

ธเรศ ศรสถตย, 2553) ส�าหรบการวางแผนหรอจดเตรยม

แผนงานเพอตอบสนองนโยบายดงกลาว องคการบรหาร

สวนต�าบลบางนางท�าโดยน�านโยบายทก�าหนดขนไปผาน

สภาอบต. และจดประชมประชาคมโดยมผใหญบาน ก�านน

และประชาชนเขารวมประชมดวยวาผานความเหนชอบ

หรอไม ซงการประชมจะใหทกคนออกความคดเหน ซง

สอดคลองกบงานวจยของกรวภา สทธ (2552) พบวา

มการวางแผนในการจดการขยะมลฝอย ใหประชาชนเขา

รวมเสนอความคดเหนและความตองการในการจดการ

ขยะมลฝอยของชมชนเอง รวมทงควรเขารวมประชมสภา

องคการบรหารสวนต�าบลเนนเพมเพอเสนอความคดเหน

ในรางขอบญญตเกยวกบการเกบขนขยะและสงปฏกลของ

ทองถนดวย สวนในการรบรและความคดเหนตอนโยบาย

การจดการขยะมลฝอยในต�าบลบางนางพบวา ดานผน�า

ชมชนในบางหมไดมการแจงใหประชาชนทราบเกยวกบ

นโยบายการจดการขยะในชมชน และขอบงคบเกยวกบ

ขยะของประชาชนแลว แตบางหมกยงไมไดรบทราบเกยว

กบนโยบายและขอบงคบของต�าบล และผน�าชมชนกบ

ประชาชนในเขตองคการบรหารสวนต�าบลบางนางกม

ความคดเหนอยากใหทางอบต. เรงด�าเนนการจดซอรถขยะ

กบถงขยะโดยเรวทสด ซงสอดคลองกบงานวจยของ

บวร มลสระค (2549) พบวา การรบรนโยบายการจดการขยะ

ของอบต. สวนใหญไมทราบถงการรณรงคดานการรกษา

ความสะอาด คดเปนรอยละ 60 โดยทผตอบแบบสอบถาม

สวนใหญไมทราบเรองการรณรงคดานการลดปรมาณขยะ

ของอบต. คดเปนรอยละ 53.9 และความคดเหนเกยวกบ

นโยบายของอบต. พบวา เหนดวยมากทสดในเรอง

จดตงถงขยะมความเหมาะสม รอยละ 64.4

การวเคราะหสภาพและปญหาการจดการขยะ

มลฝอยในเขตองคการบรหารสวนต�าบลบางนาง พบวา

มปรมาณขยะมลฝอยเพมขนจงท�าใหเกดขยะมลฝอย

ประเภทขวดพลาสตก ถงพลาสตก เศษอาหารตาง ๆ

เปนตน ซงสอดคลองกบงานวจยของกรวภา สทธ (2552)

พบวา สภาพขยะมลฝอยสวนใหญครวเรอนทงขยะมลฝอย

ประเภทขยะแหง รองลงมาเปนขยะมลฝอยประเภท

ขยะเปยก และขยะรไซเคลนอกจากนยงสอดคลองกบ

แนวคดของธเรศ ศรสถตย (2553) ทกลาววา จากการส�ารวจ

ปรมาณขยะมลฝอยในประเทศไทยของกรมควบคมมลพษท

ผานมาพบวา ปรมาณขยะมลฝอยไดเพมขนจาก 10.8 ลานตน

ในพ.ศ. 2535 เปน 14.7 ลานตน ใน พ.ศ. 2550 และจาก

รายงานสรปสถานการณมลพษของประเทศไทย โดยกรม

ควบคมมลพษ (2551) พบวามลฝอยชมชนทเกดขนใน

พ.ศ. 2550 ในเขตองคการบรหารสวนต�าบลประมาณวนละ

18,200 ตว/ วน หรอประมาณรอยละ 45 ของมลฝอยทเกด

ขนทวประเทศ ซงวธการก�าจดขยะของประชาชนสวนใหญ

จะน�าขยะท เหลอจากการคดแยกขยะแล วไปก�าจด

โดยการเผา หรอฝงกลบยงพนทของตนเอง จงยงเปนวธ

ทไมถกตองตามหลกสขาภบาลซงสอดคลองกบงานวจย

ของวชระ รกหบตร (2552) พบวา ในปจจบนการด�าเนน

การดานขยะขององคการบรหารสวนต�าบลหนองกง

ยงไมมรปธรรมทชดเจน เนองจากยงไมมสถานทก�าจดขยะ

ภายในพนท ยงไมมรถในการจดเกบขยะตามแหลงชมชน

และถงขยะประจ�าจดตาง ๆ ซงการจดเกบขยะสวนใหญ

ประชาชนในชมชนจะชวยกนจดเกบขยะภายในชมชน

ของตน โดยขยะทประชาชนจดเกบจะน�าไปฝงกลบ หรอ

ท�าลายโดยการเผา สวนปญหาและอปสรรคในการด�าเนน

งานเกยวกบการจดการขยะมลฝอย ซงมปญหาดานหลกๆ

คอ ปญหาปรมาณขยะมลฝอยเพมมากขน ประชาชนมวธ

การก�าจดขยะมลฝอยทไมถกหลกสขาภบาล ประชาชน

ทงขยะไมเปนท และมการเผาขยะทท�าใหเกดควนและ

กลนรบกวน อกทงยงขาดภาชนะรองรบขยะมลฝอยซง

Page 69: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 65

สอดคลองกบงานวจยของวชระ รกหบตร (2552) พบวา

ปญหาในการก�าจดขยะมลฝอยขององคการบรหารสวน

ต�าบลหนองกง ในสวนของประชาชนยงทงขยะไมเปนท

เนองจากไมมถงขยะ สถานทหรอจดทงขยะทเหมาะสม

ยงทงขยะตามทางสาธารณะทวไป ท�าใหเกดความสกปรก

ดไมสะอาดตา ปจจบนตองท�าลายขยะกนเอง เชน การเผา

และยงสอดคลองกบวทยานพนธของวระ บ�ารงศร (2549)

พบวา มปญหาในการก�าจดขยะมลฝอยไมถกลกษณะ

พนทก�าจดขยะมลฝอยมไมเพยงพอตอการรองรบปรมาณ

ขยะทเพมมากขน อนเนองจากการขยายตวทางเศรษฐกจ

และการเพมของจ�านวนประชากร เจาหนาทก�าจดขยะมไม

เพยงพอตอปรมาณขยะ ประชาชนในทองถนยงก�าจดขยะ

มลฝอยไมถกลกษณะดวยตนเอง เปนตน และสอดคลอง

กบงานวจยของวชระ รกหบตร (2552) พบวาในกลมผน�า

องคการบรหารสวนต�าบลหนองกง มความตองการเรงดวน

ในเรองสถานทททงขยะทหางไกลจากชมชน และตองการ

ถงขยะ รถขยะ โดยวางแผนท�าการจดซอรถขยะเพอให

บรการภายในชมชน จดถงขยะภายในหมบานใหเพยงพอ

กบความตองการของชมชนอบรมใหความรแกชมชนใน

การก�าจดและคดแยกขยะอยางถกวธ และองคการบรหาร

สวนต�าบลบางนางควรมแนวทางการจดการขยะมลฝอย

ตามแนวทางงานวจยของกรวภา สทธ (2552) พบวาม

แนวทางดานการบรหารจดการขยะมลฝอย 5 ดาน ไดแก

ดานการวางแผน โดยใหประชาชนเขารวมเสนอความคด

เหนในการจดการขยะมลฝอยของชมชน ดานการจดองคกร

โดยก�าหนดโครงสรางงานแตละฝายใหชดเจน ดานการ

จดบคลากร โดยสรรหาบคลากรทมความร เฉพาะดาน

ดานงบประมาณ โดยจดตงงบประมาณสมทบการด�าเนนงาน

และขอรบการสนบสนนงบประมาณจากหนวยงานอนๆ

และดานการใชเทคโนโลยในการจดการขยะมลฝอยและ

นอกจากนทางองคการบรหารสวนต�าบลบางนางควรมการ

จดการมลฝอยแบบบรณาการตามแนวคดของธเรศ ศรสถตย

(2553) ทกลาววาควรลดมลฝอย ณ แหลงก�าเนด มการคด

แยกมลฝอยทสามารถน�ากลบมาใชใหมไดโดยใหถงแยก 3 ใบ

มการน�าสงของบางสวนทต องทงมาใชซ�าเพอใหเกด

ประโยชน มการหมนเวยนน�ากลบมาใชใหม และการก�าจด

ส�าหรบขยะมลฝอยทไมสามารถน�าไปใชประโยชนไดอก

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะจากผลการวจย

1. คณะผบรหารขององคการบรหารสวนต�าบล

บางนาง

1.1 องคการบรหารสวนต�าบลบางนาง ควร

ก�าหนดนโยบาย เปาหมาย และวางแผนในการแกไข

ปญหาขยะมลฝอยในเชงรกลงสชมชนใหมากขน โดยจด

งบประมาณส�าหรบปญหาขยะโดยตรง ควรมการก�าหนด

กจกรรม และวธการแกปญหาบนพนฐานของขอมลจรง

1.2 องคการบรหารสวนต�าบลบางนาง ควรม

การจดท�าแผนยทธศาสตรเกยวกบการจดการขยะมลฝอย

ขององคการบรหารสวนต�าบลทงในระยะสน และระยะยาว

1.3 องคการบรหารสวนต�าบลบางนาง ควรเนน

การมสวนรวมของประชาชนในการจดการขยะมลฝอย

แบบบรณาการ 5 ขนตอน คอ การลดมลฝอย ณ แหลง

ก�าเนด การคดแยก การใชซ�า การหมนเวยนน�ากลบมาใช

ใหม และการก�าจด มากกวาการมาคอยจดการขยะมลฝอย

ซงจะเพมปรมาณมากขนทกวน และเปนการแกปญหาท

ปลายเหต

2. พนกงานสวนต�าบล

2.1 ควรมการพฒนาบคลากรทกระดบท

เกยวข องกบการก�าจดขยะมลฝอย เพอเพมความร

ความช�านาญในเนองาน วสยทศน และคณธรรมในการ

บรหารงาน โดยการอบรมเพมพนความร ใหแกบคลากร

เจาหนาท และผปฏบตงานทเกยวของกบการบรหารจดการ

ขยะมลฝอย

2.2 พนกงานสวนต�าบลควรประชาสมพนธ

ขอมลโครงการตาง ๆ ทเกยวของ โดยชใหเหนถงสภาพ

ปจจบนและปญหาของพนทใหเหนถงแนวโนมและ

ความจ�าเปนในการจดการขยะมลฝอยในชมชนทสอดคลอง

กบแนวทางการพฒนาทยงยน นอกจากนยงควรชใหเหน

ถงประโยชนทจะไดรบหากมการด�าเนนโครงการ ผลเสย

ของการไมด�าเนนโครงการ และความจ�าเปนของการมสวนรวม

ของคนในชมชนทจะท�าใหโครงการบรรลวตถประสงค

2.3 ควรมอบหมายใหพนกงานสวนต�าบลหรอ

เจาหนาททเกยวของใหด�าเนนประเมนและตดตามผลการ

ด�าเนนงานจดการขยะมลฝอยทกขนตอน

Page 70: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 66

3. กลมผน�าชมชน

3.1 ควรจดกจกรรมเพอสนบสนนการน�า

ขยะมลฝอยกลบมาใชใหม โดยจดใหมอาสาสมครในชมชน

หรอโรงเรยนด�าเนนกจกรรมตาง ๆ เชน การจดประกวด

หมบานสะอาด โรงเรยนหรอชมชนปลอดขยะ โครงการท�า

น�าหมกจลนทรย ปยหมก เปนตน

3.2 กลมผน�าชมชนควรประชาสมพนธผานสอ

ตาง ๆ ไดแก หอกระจายขาวในหมบาน แจงขอมลขาวสาร

ใหประชาชนไดรบทราบ

3.3 ควรสงเสรมใหจดตงกล มในชมชนเพอ

ท�าการคดแยกขยะมลฝอย การน�าขยะไปขายเปนการ

สงเสรมรายไดใหกบชมชน และสงเสรมการแปรสภาพ

ขยะมลฝอยในชมชนใหน�ากลบมาใชใหม เชน การท�าปย

ชวภาพ เปนตน

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

1. ศกษาพฤตกรรมการจดการขยะมลฝอยของ

เจาหนาทภาคสนาม เพอหาแนวทางในการปรบปรงวธ

การท�างาน การจดสายงานบงคบบญชา การตดตามและ

ประเมนผลการจดการขยะมลฝอย

2. ศกษารปแบบหรอวธการจดการขยะมลฝอย

ทเหมาะสมกบองคกรทองถนในรปแบบตางๆ เพราะ

แตละทองถนหรอแตละพนทจะมปจจยและขอจ�ากดท

แตกตางกน เพอเปนแนวทางใหแตละทองถนไดเลอก

รปแบบหรอวธการทเหมาะสมและขอจ�ากนแตละพนท

3. ศกษาวจย เชงปฏบตการแบบมส วนร วม

ของชมชนเพอพฒนาระบบการจดการขยะมลฝอย

ของประชาชนและองคการบรหารสวนต�าบล หรอองคกร

ปกครองสวนทองถนตอไป

Page 71: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 67

บรรณานกรม

กรมควบคมมลพษ (คพ.). (2551). สรปสถานการณมลพษของประเทศไทย ป 2551. วนทคนขอมล 2 มกราคม 2554,

เขาถงไดจาก http://www.pcd.go.th.

_____. (2553). สรปสถานการณมลพษของประเทศไทย ป ๒๕๕๓. วนทคนขอมล 2 มกราคม 2554, เขาถงไดจาก

http://www.pcd.go.th.

กรวภา สทธ. (2552). แนวทางการจดการขยะมลฝอยขององคการบรหารสวนตาบลเนนเพม อาเภอนครไทย จงหวดพษณโลก.

วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, สาขาวชาการจดการและประเมนผลโครงการ, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยบรพา.

ธเรศ ศรสถตย. (2553). วศวกรรมการจดการมลฝอยชมชน. กรงเทพฯ: ส�านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

บวร มลสระค. (2549). ยทธศาสตรการแกไขปญหาขยะมลฝอยของชมชนแบบมสวนรวมองคการบรหารสวนตาบลโปง

อาเภอบางละมง จงหวดชลบร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, สาขายทธศาสตรการพฒนา, บณฑตวทยาลย,

มหาวทยาลยราชภฎราชนครนทร.

วรญญา ชนะสงคราม. (2549). การประยกตระบบสารสนเทศภมศาสตรเพอหาพนทเหมาะสมในการฝงกลบขยะมลฝอย

กรณศกษา: อาเภอพานทอง จงหวดชลบร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, สาขาวชาเทคโนโลยภมศาสตร,

บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยบรพา.

วชระ รกหบตร. (2552). แนวทางการแกไขปญหาขยะมลฝอยของชมชน: กรณศกษาองคการบรหารสวนตาบลหนองกง

อาเภอชนชม จงหวดมหาสารคาม. ปรญญารฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาการปกครองทองถน,

บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยขอนแกน.

วระ บ�ารงศร. (2549). องคการบรหารสวนทองถนกบการแกไขปญหาขยะมลฝอย: ศกษากรณจงหวดราชบร. วทยานพนธ

ศลปศาสตรมหาบณฑต, สาขารฐศาสตร, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยรามค�าแหง.

ส�านกวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม ส�านกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. (2549). แนวทาง

การมสวนรวมของประชาชนและการประเมนผลกระทบสงแวดลอมทางสงคมในการวเคราะหผลกระทบ

สงแวดลอม. กรงเทพฯ: โรงพมพยโรการพมพ จ�ากด.

องคการบรหารสวนต�าบลบางนาง. (2553). แผนพฒนาสามป (พ.ศ. 2554-2556) องคการบรหารสวนตาบลบางนาง. ชลบร:

องคการฯ.

Page 72: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด
Page 73: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 69

AN ANALYSIS OF INDUSTRIAL PRODUCTION EFFICIENCY: THE CASE OF IRON AND STEEL INDUSTRY IN THAILAND

Krisada Chienwattanasook1*, Pruethsan suthichaimethee2

1Faculty of Management and Tourism, Burapha University, Chon Buri 20131, Thailand.

2The Faculty of Business Administration and Information Technology, Rajamanggala University of Technology

Tawan-Ok Chakrabongse Bhuvanarth Campus, Bangkok 10400

ABSTRACT

This study aims to measure production efficiencies of iron and steel industry in Thailand. The study found that

an average production efficiency of iron and steel industry is relatively low, in both wired rod steel and steel sheet

sectors. The results of study confirmed that all types of efficiency in both sectors and overall efficiency are at lower than

0.5, accept economic efficiency in which it is 0.5741. In sectoral analysis, the study found that the technical efficiency

in wire rod steel sector is higher than those in plate steel sector. On the other hand, the allocative and economic ef-

ficiencies in steel sheet sector are found to be greater than those of in wire rod steel sector. As far as factor analysis is

concerned, the study found that there exist a relationship between technical efficiency and the share of imported materials

and the ownership ratio of foreign investors. This could be explained as follows. The imported materials are usually high

quality, since they are mainly used in steel sheet industry in which it will be used in automotive and electrical industries,

whose products are subject to high quality and standard. Moreover, the foreign investors could bring in more advance

technology and management into the operation. With the high quality materials and more advance technology, the firm

could operate their production in the high technical efficiency manner. In order to enhance the competitiveness for this

industry, the linkage between demand and supply for the whole supply chain would be very crucial. This would help

the industry to reduce the transaction cost and improve productivity for the whole industry.

Keywords: Efficiencies/ iron and steel industry

*Corresponding author: E-mail address: [email protected]

Page 74: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 70

ความเปนมาและความสาคญของปญหา อตสาหกรรมเหลกเปนอตสาหกรรมทมความ

ส�าคญตอระบบเศรษฐกจไทยในหลายดาน เชนการเปน

วตถดบผลตสนคาสงออก เชน ชนสวนรถยนต ไฟฟา และ

อเลกทรอนกส เปนตนอยางไรกตามอตสาหกรรมเหลก

ของไทยในปจจบนยงมความสามารถในการแขงขนอยใน

ระดบต�าเนองจากมปจจยดงดด ในการลงทนคอนขาง

ต�าเมอเทยบกบอตสาหกรรมชนดอน โดยทโครงสราง

อตสาหกรรมเหลกภายในประเทศมเพยงการผลตเหลก

ขนปลายและขนกลางสวนเหลกขนตนยงไมมการผลต

เนองจากไมมวตถดบภายในประเทศ อกทงการผลตเหลก

ขนตนตองใชเงนลงทนมหาศาลเพอกอสรางโรงงานและ

ระบบสาธารณปโภคตาง ๆ ผลดงกลาวท�าใหไทยตอง

ซอวตถดบขนตนและขนกลาง เชน เศษเหลก (Scrap)

เหลกแทงเลก (Billet) และเหลกแทงแบนหรอแสลป

(Slab) จากตางประเทศ เพอน�ามาผลตเหลกขนกลางและ

ประสทธภาพการผลตอตสาหกรรมเหลกและเหลกกลาในประเทศไทย

กฤษดา เชยรวฒนสข1, พฤทธสรรค สทธไชยเมธ2

1คณะการจดการและการทองเทยว, มหาวทยาลยบรพา, ชลบร 20131, ประเทศไทย

2คณะบรหารธรกจและเทคโนโลยสารสนเทศ, มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลตะวนออก วทยาเขตจกรพงภวนาถ,

กรงเทพมหานคร 10400, ประเทศไทย

บทคดยอ

การวจยครงน เปนการวดประสทธภาพการผลตของอตสาหกรรมเหลกเสนและเหลกแผนของประเทศไทย

พบวา ประสทธภาพการผลตดานเทคนค ดานการจดสรร และดานเศรษฐศาสตร โดยเฉลยในอตสาหกรรมเหลกของไทย

อยในระดบทคอนขางต�า โดยมคาเทากบ 0.3281 0.5741 และ 0.22335 ตามล�าดบ ถาแยกพจารณาตามประเภทอตสาหกรรม

ออกเปนอตสาหกรรมเหลกเสน และเหลกแผน พบวาประสทธภาพการผลตดานเทคนคในอตสาหกรรมเหลกเสนสงกวา

ในอตสาหกรรมเหลกแผน ในขณะทประสทธภาพการผลตดานการจดสรรและดานเศรษฐศาสตรในอตสาหกรรมเหลก

แผนสงกวาอตสาหกรรมเหลกเสน

นอกจากน การศกษายงพบวา สดสวนการใชวตถดบน�าเขาและสดสวนการถอหนของนกลงทนตางประเทศ

ในการเปนเจาของมผลตอประสทธภาพการผลตดานเทคนค เนองมาจากวตถดบทน�าเขามานนสวนมากเปนการน�าเขา

แสลป (Slab) หรอบลเลต (Billet) ซงเปนวตถดบทส�าคญทใชในการผลตเหลกแผนซงเปนการผลตทตองการคณภาพ

ผลตภณฑสง ดงนนวตถดบทน�าเขามาตองมคณภาพทท�าใหประสทธภาพในการผลตสง ในขณะท สถานประกอบการ

ทมผถอหนจากตางประเทศเขามามสวนรวมในการบรหารซงจะชวยท�าใหมการใชเทคโนโลยสมยใหมและน�าเอาการ

บรหารผลตททนสมยมาสหนวยผลต ซงจะสงผลตอการเพมขนของประสทธภาพการผลต

ส�าหรบการพฒนาอตสาหกรรมน จะตองเนนการพฒนาความสามารถในการผลตและการแขงขนโดยการสราง

ความเชอมโยงระหวางอปสงคและอปทานใหมประสทธภาพมากขน รวมทงการลดตนทนการผลต และเพมคณภาพ

ผลตภณฑ

คาสาคญ : ประสทธภาพการผลต, อตสาหกรรมเหลกเสนและเหลกแผน

Page 75: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 71

ขนปลายตอไปเนองจากอตสาหกรรมเหลก ถกจดใหอย

ในกลมอตสาหกรรมยทธศาสตร (ส�านกงานเศรษฐกจ

อตสาหกรรม, 2553) โดยมเปาหมายของการพฒนาท

เนนการเสรมสรางขดความสามารถในการแขงขน ทงใน

ดานการพฒนาผลตภณฑ คณภาพ จ�าตองมการด�าเนนการท

มประสทธภาพ โดยเฉพาะในกระบวนการผลต ซงเปนทง

ดานเทคนคและดานบรหารจดการเพอใหตนทนอยในระดบ

ทแขงขนกบตางประเทศได ซงจะรวมไปถงการใชสดสวน

ปจจยการผลตทเหมาะสม เพอใหการผลตมประสทธภาพ

สงสด

ดงนน นอกจากการวางแนวนโยบายและยทธศาสตร

ในการพฒนาอตสาหกรรมนจะตองพจารณาทงโครงสราง

ทมการด�าเนนงานอย หลายสวนแลวการวเคราะหถง

ประสทธภาพการผลตวามประสทธภาพมากนอยเพยงใด

ของผประกอบการในประเทศ รวมทงปจจยทางธรกจของ

องคกรทมผลตอการปรบปรงประสทธภาพการผลตใน

ทกดานจะเปนการสนบสนนทส�าคญยงตอการก�าหนด

นโยบายและยทธศาสตรการปรบโครงสรางอตสาหกรรมน

วตถประสงคของการวจย 1. การวเคราะหประสทธภาพการผลตทงทางดาน

เทคนค (Technical efficiency) ดานการจดสรรทรพยากร

(Allocative efficiency) และดานเศรษฐกจรวม (Economic

efficiency) ของหนวยผลตแตละหนวยของอตสาหกรรม

เหลกและเหลกกลา

2. การวเคราะหปจจยทางดานโครงสรางธรกจ

และสภาพหนวยธรกจทมผลตอประสทธภาพการผลต

ของแตละหนวยผลต

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. ทราบถงภาพรวมของโครงสราง ลกษณะของ

ตลาด ต นทน และขดความสามารถในการพฒนา

อตสาหกรรมเหลกและเหลกกลาของประเทศไทย รวมทง

การบรโภค การผลต ราคา และการคาเหลกทงในและ

ตางประเทศ

2. ทราบถงระดบประสทธภาพการผลตทงทางดาน

เทคนค การจดสรรทรพยากร และดานเศรษฐศาสตร ของ

ผผลตเหลกและเหลกกลาของประเทศไทยแตละราย

3. ทราบถงลกษณะโครงสรางของการใชปจจย

การผลตของผประกอบการเหลก และเหลกกลาทมอทธพล

ตอประสทธภาพในการผลตเหลกและเหลกกลา

4. ทราบถงรปแบบและวธการค�านวณประสทธภาพ

ดานการผลตโดยวธการ Data Envelopment Analysis

(DEA) ของหนวยผลต ซงสามารถน�าไปประยกตใชใน

อตสาหกรรมอน ๆ รวมทงการเปนฐานความรในการใชวธ

การวดประสทธภาพการผลตไปวดประสทธภาพดานอนๆ

เชน Total Factor Productivity (TFP) ฯลฯ

5. ทราบถงแนวทางในการพฒนาอตสาหกรรม

เหลกและเหลกกลาของประเทศไทยเพอใหสามารถด�าเนน

การอยางมประสทธภาพเพอเพมศกยภาพในการแขงขน

กบตางประเทศ

สมมตฐานการวจย 1. ความสมพนธระหวางประสทธภาพการผลต

ดานเทคนคกบสดสวนวตถดบน�าเขาตอวตถดบในประเทศ

จะมทศทางเดยวกน

2. ความสมพนธระหวางประสทธภาพการผลต

ดานการเศรษฐศาสตรกบสดสวนมลคาการผลตตอ

คาใชจายพลงงาน จะมทศทางเดยวกน

3. ความสมพนธระหวางประสทธภาพการผลต

ดานเทคนคกบสดสวนการถอหนของผลงทนตางประเทศ

ตอนกลงทนไทยจะมทศทางเดยวกน

วธดาเนนการวจย การวจยครงน เปนการวดประสทธภาพการผลต

ของอตสาหกรรมเหลก และเหลกกลาในประเทศไทย

โดยใชพจารณาจากตวอยางโรงงานเหลกแผน และเหลก

เสนจ�านวนทงสน 56 โรงงาน โดยเปนโรงงานผลตเหลก

แผนจ�านวน 11 โรงงาน และโรงงานผลตเหลกเสนจ�านวน

45 โรงงาน จากขอมลส�ารวจรายปของส�านกงานเศรษฐกจ

อตสาหกรรม ซงเปนผลการด�าเนนงานของสถานประกอบ

การในป พ.ศ. 2553 ทงน จะวดประสทธภาพการผลต

ทงประสทธภาพดานเทคนค ดานการจดสรร และดาน

เศรษฐศาสตรตามแนวทางทแสดงในสวนทสองขางตน

Page 76: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 72

โดยใชโปรแกรมค�านวณ Data Envelopment Analysis

(DEA) นอกจากนจะท�าการวเคราะหปจจยทก�าหนด

ประสทธภาพการผลตของแตละหนวยผลตโดยใชผลการ

ค�านวณประสทธภาพในทกดานทงทางด านเทคนค

ดานการจดสรรทรพยากร และดานเศรษฐศาสตรของทกหนวย

การผลต (DMU) ขางตน มาพจารณาหาความสมพนธกบ

ลกษณะเฉพาะของหนวยผลตตาง ๆ ทงในดานโครงสราง

ธรกจ การด�าเนนงานและการบรหารทคาดวาจะมผลตอ

ประสทธภาพการผลตทตางกน คอ สดสวนมลคาการผลต

ตอการใชพลงงาน และสดสวนการใชปจจยการผลตจาก

ตางประเทศ

เครองมอทใชในการวจย การค�านวณประสทธภาพการผลตทงดานเทคนค

และการจดสรรทรพยากรจะเปนการค�านวณขอบเขตของ

เสนผลผลตทเทากน (Isoquant) โดยใชแนวคดของ Linear

Programming (LP) ตามวธการของ Data Envelopment

Analysis (DEA) โดยใชโปรแกรมค�านวณคอ Microsoft

Office Excel ส�าหรบขอมลทใชในการศกษาจะเปนขอมลท

จดเกบโดยส�านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรมในป 2553 ซง

เปนขอมลการด�าเนนงานของโรงงานในกลมอตสาหกรรม

เหลกในป พ.ศ. 2553

งานวจยทเกยวของ Chilson (1983) ท�าการวดประสทธภาพการผลต

ทางดานเทคนคของโรงงานไฟฟาจ�านวน 8 โรงงานในมลรฐ

มชแกน สหรฐอเมรกา และท�าการทดสอบประสทธภาพ

ดานเทคนคกบขนาดของโรงงาน โดยขอมลทงหมดทใชได

จากการส�ารวจเอกสารเผยแพรของโรงงาน สมภาษณ และ

จากสอบถามจากแบบสอบถาม ส�าหรบปจจยการผลตดาน

พลงงานและผลผลตไฟฟาจะปรบใหอยในรปของ British

thermal units (Btu) รวมทงตนทนทางออมไมวาจะเปนดาน

การบรการหรอวตถดบจะคดใหคาใชจายรปเงนทงหมด

ใหกลบไปอยในรปของคาพลงงาน Btu ทงหมด โดยใช

ประโยชนจากตารางปจจยการผลตและผลผลตดานพลงงาน

ในการค�านวณ ทงน เพอความสะดวกในการค�านวณ

ประสทธภาพการผลตดานเทคนคของโรงงาน ซงจะใหออก

มาเปนตนทนตอหนวยของพลงงานทผลตและขายออกไป

ซงผลการศกษาพบวา เสนรปตว U ของประสทธภาพการใช

พลงงานสามารถใชแสดงประสทธภาพการผลตดานเทคนค

ไดด นอกจากนยงพบความสมพนธของขนาดการผลตท

มการผลตทขนาดเหมาะสมทสด (Optimized size) กบ

ประสทธภาพการผลตดานเทคนค อยางไรกตาม เนองจาก

การศกษาครงนมจ�านวนตวอยางทคอนขางนอยกวาทจะ

สรปในผลทคนพบใหเปนตวแทนของกลมอตสาหกรรม

การผลตไฟฟาทงหมดไดอยางเตมท

Rakipova and Jeffrey (2000) ศกษาประสทธภาพ

การผลตทางดานเทคนคของผเลยงฟารมโคเนอในมลรฐ

หลยเซยนา สหรฐอเมรกา และท�าศกษาถงลกษณะและ

ประเภทของผประกอบโคเนอทมประสทธภาพดานเทคนค

สงสด โดยใชขอมลทรวบรวมในชวงฤดใบไมรวงในป ค.ศ.

1998 จ�านวน 62 ฟารม ทงนในการสมภาษณผประกอบการ

ฟารมโคเนอนจะมการเกบขอมลดานการใชปจจยการผลต

ผลผลต รวมทงลกษณะของธรกจ ซงในการศกษาครงน

ใชเครองมอ DEA (Data Envelopment Analysis) ในการ

วดประสทธภาพดานเทคนค โดยก�าหนดใหแตละฟารม

มผลผลตสองประเภทคอลกววและเนอทผลตไดและใช

ปจจยการผลตจ�านวน 6 ประเภท คอ จ�านวนแมวว พนทท

ใชในการด�าเนนการปศสตว จ�านวนพอพนธ จ�านวนหญาท

ใชในการเลยงสตว จ�านวนชวโมงแรงงานทใช และตนทน

ของคาแทรคเตอร ผลการวดประสทธภาพดานเทคนค

พบวาผประกอบการทมคาสมประสทธของประสทธภาพ

ดานเทคนคในระดบต�าสดจะอยในชวง 0.31-0.39 จ�านวน 1

ราย ในขณะทผประกอบการทมประสทธภาพดานเทคนค

สงท 1 มถง 26 ราย และเมอพจารณาถงลกษณะและประเภท

ของผประกอบการทมประสทธภาพดานเทคนคในระดบ

สงนจะใชเครองการค�านวณของ Tobit ในการทดสอบกบ

ตวแปรเฉพาะจ�านวน 30 ตวแปร ซงผลการทดสอบพบวา

ผ ประกอบการทมการศกษาสงกวาจะมประสทธภาพ

การผลตสงกวา ในขณะทอายของผประกอบการกจะแสดง

ถงศกยภาพและประสบการณทมากกวาผประกอบการท

มอายนอยกวา รวมทง การใชพอพนธและแมพนธผสมจะ

ใหประสทธภาพการผลตทดกวาการไมใชพนธ ผสม

รวมทงการเปนเจาของทงหญากจะมผลตอการมประสทธภาพ

Page 77: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 73

การผลตทสงกวาเจาของปศสตวทไมมทงหญาดวย

รงพร ชวนไชยสทธ (2537) ท�าการศกษาลกษณะ

การแข งขน และประสทธภาพการผลตเชง เทคนค

(Technical efficiency) ของผผลตในอตสาหกรรมกระเบอง

ปพน - บผนงเซรามค โดยใชสมการผลตแบบ Cobb-douglas

production function ซงมปจจยทน แรงงาน และคาใชจาย

ดานพลงงานเปนปจจยการผลต เพอหาขอบเขตการผลตท

มประสทธภาพดายวธ Linear programming จะไดคาดชน

ประสทธภาพการผลตทชใหเหนถงประสทธภาพการผลต

ของอตสาหกรรมกระเบองปพน-บผนงเซรามค ในทนได

ศกษาจากบรษทผผลตจ�านวน 6 ราย โดยใชขอมลในป

พ.ศ. 2533-2535 ผลการศกษาพบวาอตสาหกรรมกระเบอง

ปพน-เซรามคเปนอตสาหกรรมทมการกระจกตวสงของ

ผผลตรายใหญ 3 ราย แสดงใหเหนวาอตสาหกรรมนม

แนวโนมไปในทางผกขาด และลกษณะการแขงขนแบบ

ตลาดผขายนอยราย เมอพจารณาสมการการผลตพบวา

คาสมประสทธปจจยการผลตทน แรงงาน คาใชจายดาน

พลงงาน หรอคาความยดหยนในการใชปจจยการผลตม

คาเทากบ 1.2343 แสดงใหเหนวาสมการขอบเขตการผลต

ของอตสาหกรรมกระเบองบ การผลตของอตสาหกรรมน

มประสทธภาพสง มคาประสทธภาพการผลตเชงเทคนค

เทากบรอยละ 93.55 และเมอแบงผผลตออกเปนบรษท

ขนาดใหญ และพบวาบรษทผผลตขนาดใหญสามารถผลต

ไดมประสทธภาพมากกวาบรษทผผลตขนาดเลก

Lovell (1993) ท�าการศกษาหาประสทธภาพ

เชงเทคนค (Technical efficiency) ของการปลกขาวใน

ประเทศไทย โดยใชฟงกชนการผลตแบบ Cobb-douglas

ซงมปจจยแรงงาน เมลดพนธ ปยเคม พนทปลกขาว และ

งบประมาณสงเสรม ดงกลาวเพอหาขอบเขตการผลตทม

ประสทธภาพดวยวธ Ordinary Least Square (OLS) ผลการ

ศกษาพบวาการปลกขาวของประเทศไทยมประสทธภาพ

การผลตเฉลยอยในระดบทสงถงรอยละ 96 และปจจยทกตว

มคานยส�าคญทางสถตทยอมรบได และมอทธพลตอระดบ

ประสทธภาพเชงเทคนคในทางเดยวกน ยกเวนงบประมาณ

สงเสรมมผลตอระดบประสทธภาพเชงเทคนคในทาง

ตรงขาม โดยปจจยเมลดพนธมผลตอระดบประสทธภาพเชง

เทคนคสงสด ซงปจจยเมลดพนธมผลตอการผลตขาวสงสด

รองลงมาเปนปจจยแรงงาน และปจจยปยเคม เมอท�าการ

ศกษาเปนรายภาคพบวาภาคเหนอมระดบประสทธภาพ

เชงเทคนคสงสด สวนภาคตะวนออกเฉยงเหนอมระดบ

ประสทธภาพเชงเทคนคต�าสด

ส�าหรบการวจยในครงนไดน�าแนวคดทางดาน

เศรษฐศาสตรมาใชส�าหรบการวเคราะหอตสาหกรรม

เหลก ซงถอวาเปนสนคาหลกของประเทศไทย จากงานวจย

ทท�าการศกษา พบวามขอแตกตางกบงานวจยฉบบนส�าคญ

คอ ใชเครองมอ DEA (Data Envelopment Analysis) ในการ

วดประสทธภาพดานเทคนควเคราะหประสทธภาพเหลก

และเหลกกลาของประเทศไทย โดยละเอยดและครอบคลม

ผลการวเคราะหขอมล ในการว เคราะห ประสทธภาพการผลตของ

อตสาหกรรมเหลก จะแบงออกเปน 2 สวน ซงผลการ

วเคราะหดงกลาวขางตนสามารถแสดงไดดงน

1. ผลการค�านวณประสทธภาพด านเทคนค

ดานการจดสรรปจจยการผลตและดานตนทน

เมอพจารณาแยกค�านวณประสทธภาพการผลตตาม

ประเภทของสถานประกอบการ ผลการค�านวณจะปรากฏ

ใน ตารางท 1

ประเภทอตสาหกรรมประสทธภาพการผลตดาน

เทคนค

ประสทธภาพการผลตดาน

จดสรร

ประสทธภาพการผลต

ดานเศรษฐศาสตร

อตสาหกรรมเหลกแผน 0.311181818 0.655181818 0.278454545

อตสาหกรรมเหลกเสน 0.332244444 0.554288889 0.209888889

เฉลย 0.328107143 0.574107143 0.223357143

ตารางท 1 ประสทธภาพการผลตจ�าแนกประเภทอตสาหกรรมเหลก (จากการค�านวณ)

Page 78: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 74

จากตารางท 1 เมอพจารณาประสทธภาพของ

อตสาหกรรมการผลตเหลกเสน และเหลกแผน จะพบวา

ทงในสองอตสาหกรรมนน ประสทธภาพทางดานการ

จดสรรจะมประสทธภาพทดกวาทางดานเทคนค และ

ดานตนทน แตเมอพจารณาเปรยบเทยบกนระหวางประเภท

อตสาหกรรมเหลก พบวาอตสาหกรรมเหลกแผนจะมคา

เฉลยของประสทธภาพการผลตในทกดานสงกวาอตสาหกรรม

เหลกเสน ยกเวนดานประสทธภาพการผลตดานเทคนค

ทอตสาหกรรมเหลกเสนจะสงกวา ทงน อาจจะสะทอนจาก

การใชวตถดบในการผลตทงสวนของแรงงานและทน รวม

ทงวตถดบของสถานประกอบการในอตสาหกรรมเหลก

แผนนนจะเปนสถานประกอบการทตองการเทคโนโลยสง

และเปนสถานประกอบการขนาดใหญ เมอพจารณา

ประสทธภาพการผลตจ�าแนกขนาดสถานประกอบการ

ผลการค�านวณจะปรากฏในตารางท 2 และภาพท 1

ซงพบวาระดบประสทธภาพของอตสาหกรรมนตามขนาด

ของสถานประกอบการจะพบวาในอตสาหกรรมนจะพบ

ลกษณะของการประหยดตอขนาด โดยประสทธภาพการ

ผลตดานเทคนคและดานเศรษฐศาสตร (ตนทน) จะสงสด

ในกลมสถานประกอบการขนาดกลาง และเมอขนาดของ

สถานประกอบการมขนาดใหญมากขนประสทธภาพการ

ผลตโดยเฉพาะดานเทคนคและดานตนทน (เศรษฐศาสตร)

จะมแนวโนมลดลง ทงนเนองจากประสทธภาพทงสองดาน

จะเกยวของกบตนทนการผลตและปรมาณการผลต

การทสถานประกอบการผลตมขนาดการผลตทเลกเกนไป

หรอใหญเกนไปนนจะสงผลตอตนทนการผลตตอหนวย

สงกวาทควรจะเปน ยกเวนในกรณของประสทธภาพ

การผลตดานจดสรรทรพยากรทสถานประกอบการ

ขนาดเลกจะมประสทธภาพดานนมากกวาอตสาหกรรม

ขนาดใหญ (เสนตนทนเฉลย Average cost มลกษณะ U-shape)

อตสาหกรรมขนาดสถานประกอบการ

ประสทธภาพการผลตดานเทคนค

ประสทธภาพการผลตดานจดสรร

ประสทธภาพการผลตดานเศรษฐศาสตร

อตสาหกรรม ขนาดเลก 0.30333 0.69583 0.25817

เหลกแผน ขนาดกลาง 0.03200 0.08200 0.00300

ขนาดใหญ 0.39275 0.73750 0.37775

อตสาหกรรม ขนาดเลก 0.35314 0.71095 0.24409

เหลกเสน ขนาดกลาง 0.57438 0.55584 0.33069

ขนาดใหญ 0.00618 0.25336 0.00181

เฉลย 0.32810 0.57410 0.22335

ตารางท 2 ประสทธภาพการผลตจ�าแนกประเภอตสาหกรรมเหลก และขนาดสถานประกอบการ (จากการค�านวณ)

ภาพท 1 ประสทธภาพการผลตจ�าแนกประเภทอตสาหกรรมเหลกและขนาดสถานประกอบการ

จ�านวนการจางงาน

ประสทธภาพดานเศรษฐศาสตร

ประสทธภาพดานเทคนค

ประสทธภาพผลต

0 0 50 100 150 200 250

0.1

0.2

0.30.40.5

0.6

0.70.8

ประสทธภาพดานการจดสรร

Page 79: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 75

อยางไรกตามหากพจารณาแยกลงไปในประเภท

อตสาหกรรมผลตเหลกทงสองประเภท (เหลกแผนและ

เหลกเสน) แลวจะพบวาในอตสาหกรรมเหลกแผนทตอง

มการลงทนคอนขางสง สวนมากจะเปนเหลกแผนเคลอบ

เพอใชในอตสาหกรรมตอเนอง เช น ยานยนต และ

อเลกทรอนกส รวมทงอน ๆ ทลกคาตองการคณภาพสนคา

ทสง ดงนนการลงทนและเทคโนโลยในสถานประกอบการ

คอนขางสงกวาอตสาหกรรมเหลกเสน โดยโรงงานของ

อตสาหกรรมเหลกแผนทมการลงทนสงมกจะเปนสถาน

ประกอบการทมปรมาณการผลตจ�านวนมาก และตอบ

สนองลกคาในอตสาหกรรมตอเนองทส�าคญทตองการ

สนคาทมมาตรฐานในราคาทแขงขน ดงนน ประสทธภาพ

การผลตจงอยในระดบสงกวาเมอเทยบกบสถานประกอบ

การทมขนาดเลกลงมา ซงตางกบอตสาหกรรมเหลกเสน

ทผลผลตสวนมากเปนเหลกเสนเพอใชในอตสาหกรรม

กอสราง อตสาหกรรมนจะมความตองการดานเทคโนโลย

ในการผลตต�ากวาอตสาหกรรมเหลกแผน แตตนทน

การผลตจะเป นป จจยส�าคญในการแข งขนส�าหรบ

อตสาหกรรมน ดงนน ขนาดของสถานประกอบการท

เหมาะสมนนจะอยในระดบขนาดกลาง

2. ผลการวเคราะหถงปจจยท เป นตวก�าหนด

ประสทธภาพการผลต ดานเทคนค ดานจดสรร และดาน

เศรษฐศาสตร (ดานตนทน)

ส�าหรบการวเคราะหลกษณะทางธรกจของสถาน

ประกอบการทมผลตอประสทธภาพการผลตทงสามดาน

นน การวจยครงนใชขอมลตดขวาง (Cross section data)

ซงเปนขอมลมาจากแบบสอบถามทมการจดเกบในป

พ.ศ. 2553 โดยหนวยผลตแตละหนวยจะมขนาดการด�าเนน

งานและการผลตทตางกน รวมทงผลผลตจะมขนาดตางกน

และประเภททตางกนถงแมวาจะจดกลมใหอยในการผลต

เหลกประเภทเดยวกนกตาม ดงนนในการทดสอบความ

สมพนธดงกลาวไดทดลองใชเครองมอทางเศรษฐมตโดย

การค�านวณสมการเสนตรงเชงถดถอยทปรบปรงคาสถต

ตามวธการของ Chi-square test ซงผลการศกษาปรากฏ

ในตารางท 4 จากผลการค�านวณทปรากฏในตารางท 4 พบ

วาทระดบความเชอมนทรอยละ 9 จะพบวาสดสวนการ

ใชวตถดบน�าเขาและสดสวนการถอหนตางประเทศมตอ

ประสทธภาพการผลตดานเทคนค ซงกไมนาจะแปลกใจ

จากผลดงกลาว เนองมาจากวตถดบทน�าเขามานนสวน

มากจะเปนการน�าเขาแสลป หรอบลเลต ซงเปนวตถดบท

ส�าคญทใชในการผลตเหลกแผนซงเปนการผลตทตองการ

คณภาพผลตภณฑสง ดงนนวตถดบทน�าเขามาจะตองม

คณภาพท�าใหสามารถใหประสทธภาพในการผลตสง

ในขณะทขนาดของการจางงานพบวาจะมผลตอประสทธภาพ

การจดสรร ทระดบความเชอมนทรอยละ 85

ประสทธภาพการ

ผลต

สดสวนการ

ใชวตถดบ

ขนาด

แรงงาน

ความเปน

เจาของ

ราคา

ตอหนวย

ปรมาณ

การผลตตนทน

ดานเทคนค

99.337* 8.341 86.054* 168.000 153.000 32.608

(0.032) (0.214) (0.028) (0.420) (0.417) (0.851)

ดานการจดสรร

49.841 7.154 47.365 112.000 102.000 22.060

(0.480) (0.128)** (0.263) (0.429) (0.426) (0.778)

ดาน 882.333 78.417 1692.151 2240.000 1938.000 582.737

เศรษฐศาสตร (0.997) (0.529) (1.000) (0.271) (0.267) (0.245)

หมายเหต คาสถตของ Chi-Square test และ prob. จะอยในวงเลบ, * ความเชอมนทรอยละ 95, ** ความเชอมนทรอยละ 85

ตารางท 4 การทดสอบความสมพนธระหวางประสทธภาพการผลตกบโครงสรางธรกจ

Page 80: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 76

สรปผลการวจยและอภปรายผลการวจย งานวจยฉบบน ไดท�า การศกษาประสทธภาพการ

ผลตดวยกลมตวอยางของอตสาหกรรมเหลกในประเทศไทย

จ�านวน 56 สถานประกอบการ โดยพจารณาจากผลการ

ด�าเนนงานในป พ.ศ. 2553 ซงเปนขอมลจดเกบลาสดของ

กระทรวงอตสาหกรรม โดยการวดวดประสทธภาพการผลต

จะวดดวยวธการค�านวณของ Data Development Analysis

(DEA) โดยในการศกษาครงนจะวดประสทธภาพการผลต

ทงสามดาน คอ ประสทธภาพการผลตดานเทคนค ดานการ

จดสรร และดานเศรษฐศาสตร โดยมคาอยระหวาง 0 – 1 ซง

ผลการศกษาพบวาประสทธภาพการผลตทงสามดานของ

อตสาหกรรมเหลกและเหลกกลาของประเทศไทยในภาพ

รวมจะมคาเฉลยอยในระดบทต�า คอ 0.3281 0.5741 และ

0.2233 ตามล�าดบโดยมสถานประกอบการเพยง 8 แหง

ทมประสทธภาพดานเทคนคเทากบ 1 และม 3 สถาน

ประกอบการทมประสทธภาพดานการจดสรร เทากบ

1 และ 2 สถานประกอบการทมประสทธภาพดาน

เศรษฐศาสตร

เมอพจารณาประสทธภาพของอตสาหกรรม

การผลต โดยแยกประเภทของอตสาหกรรมเหลก ออกเปน 2

ประเภท คอ อตสาหกรรมเหลกแผน และอตสาหกรรมเหลก

เสน พบวา ประสทธภาพดานเทคนคของอตสาหกรรมเหลก

เสนจะมประสทธภาพดานเทคนคมากกวาอตสาหกรรม

เหลกแผน อยางไรกตาม หากมองดานประสทธภาพดาน

การจดสรร และดานเศรษฐศาสตร จะพบวา อตสาหกรรม

เหลกแผนจะมประสทธภาพทดกวาอตสาหกรรมเหลก

เสน ซงในภาพรวมแลวผลตภณฑจากเหลกเสนจะถกใชใน

อตสาหกรรมตอเนองทตองการคณภาพและมาตรฐานของ

ผลตภณฑทสงกวา ดงนน การใชปจจยการผลตทถกทสด

อาจจะไมส�าคญทสด แตเปนมาตรฐานสนคาทลกคาตองการ

เมอพจารณาประสทธภาพของอตสาหกรรมการผลตทง

3 ประเภท คอ ประสทธภาพการผลตดานเทคนค (Technical

efficiency: te) ประสทธภาพการผลตดานการจดสรร

(Allocative efficiency: ae) และประสทธภาพการผลต

ดานเศรษฐศาสตร (Economic efficiency: ee) โดยแยกตาม

ขนาดของอตสาหกรรมเหลก 3 ขนาดตามจ�านวนการจางงาน

ซงจะพบวา

ก. อตสาหกรรมขนาดกลาง (te = 0.517, ee = 0.282)

จ ะ ม ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ ก า ร ผ ล ต ด า น เ ท ค น ค แ ล ะ ด า น

เศรษฐศาสตรดกวาอตสาหกรรมขนาดเลกและใหญ

ข. อตสาหกรรมขนาดเลก (ae = 0.734) จะม

ประสทธภาพดานการจดสรรดกวาอตสาหกรรมขนาดกลาง

(ae = 0.491) และใหญ (ae = 0.409)

ค. อตสาหกรรมขนาดใหญจะมประสทธภาพทง

สามดานต�าทสด (te = 0.151, ae = 0.409 และ ee = 0.135)

เมอพจารณาคาประสทธภาพของอตสาหกรรม

การผลตโดยแยกตามประเภทและขนาดของอตสาหกรรม

เหลกพบวา

ก. ประสทธภาพดานเทคนคของอตสาหกรรม

เหลกเสนขนาดกลาง (te = 0.574) จะมประสทธภาพมาก

ทสด และรองลงมาเปนอตสาหกรรมเหลกแผนขนาดใหญ

(te = 0.392)

ข. ประสทธภาพดานการจดสรรของอตสาหกรรม

เหลกแผนขนาดใหญ (ae = 0.73) จะมประสทธภาพมาก

ทสด รองลงมาเปนอตสาหกรรมเหลกเสนขนาดเลก

(ae = 0.71)

ค. ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ ด า น เ ศ ร ษ ฐ ศ า ส ต ร ข อ ง

อตสาหกรรมเหลกแผนขนาดใหญ (ee = 0.377) จะม

ประสทธภาพมากทสดรองลงมาเปนอตสาหกรรมเหลก

เสนขนาดกลาง (ee = 0.330)

ส�าหรบผลการศกษาปจจยทมผลตอประสทธภาพ

การผลตทง 3 ดาน ดวยวธการทดสอบแบบ Chi-square test

พบวาตวแปรทไมเปนอสระกบประสทธภาพดานเทคนค

ไดแก ตวแปรสดสวนการใชวตถดบ และตวแปรสดสวน

การถอห น และพบว า ตวแปรท ไม เป นอสระกบ

ประสทธภาพดานการจดสรร ไดแก ตวแปรขนาดของ

แรงงานสวนประสทธภาพดานเศรษฐศาสตร พบวาตวแปร

ทกตวเปนอสระกบประสทธภาพดานเศรษศาสตร

ขอเสนอแนะทไดจากงานวจย ส�าหรบการพฒนาอตสาหกรรมน จะตองเนน

การพฒนาความสามารถในการผลตและการแขงขน

โดยการสรางความเชอมโยงระหวางอปสงคและอปทาน

ใหมประสทธภาพมากขน รวมทงการลดตนทนการผลต

Page 81: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 77

และเพมคณภาพผลตภณฑ การทจะผลกดนใหอตสาหกรรม

นสามารถใหเปนอตสาหกรรมทมความสามารถในการ

แขงขนไดในระดบโลกทผลตเหลกคณภาพสงในระดบราคา

ทแขงขนได สามารถสรปไดเปน 4 แนวทางทส�าคญดงน

แนวทางท 1 สรางอตสาหกรรมตนน�าทสามารถ

แขงขนไดโดยไมตองมการลงทนเพมเตมมาก

ในอดตประเทศไทยไดมการลงทนในตนน�าเปน

จ�านวนกวาแสนลานบาทโดยใชเทคโนโลยเตาหลอม

ไฟฟา ซงปจจบนขาดความสามารถในการแขงขนและ

ไมใชก�าลงการผลตเตมท สบเนองมาจากปญหาการ

ขาดแคลนเศษเหลกในประเทศดงไดกลาวมาแลว ดงนน

หากสามารถพลกฟนใหเตาหลอมไฟฟาเหลานสามารถ

กลบมาแขงขนไดเพมขนโดยลงทนเพมเตมไมมากนก

กนาจะชวยบรรเทาปญหาของอตสาหกรรมตนน�าไปได

มาก โดยในระยะสนทประเทศไทยยงคงตองการการน�า

เขาวตถดบจากตางประเทศอย การสรางพนธมตรกบ

กลมทสามารถผลตสนคาประเภททวไป (commodities)

ดวยตนทนต�า ไดแก กลมประเทศสหภาพโซเวยตเดม (CIS)

และ/ หรอบราซล และกบกลมทผลตสนคาคณภาพสงไดแก

กลมพนธมตรรายใหญระหวางญปนและยโรป ตลอดจน

ผผลตอสระในประเทศตาง ๆ จะสามารถสรางความมนคง

ทางดานวตถดบและการตลาดอกดวย

แนวทางท 2 สรางมลคาใหกบอตสาหกรรมเหลก

ปลายน�าในระยะยาว ซงการสรางมลคาสามารถท�าไดโดย

การบรณาการอตสาหกรรมเหลกกบกลมอตสาหกรรมผใช

เหลก 2 กลมหลก ดงตอไปน

2.1 กลมอตสาหกรรมกอสราง โดยสงเสรมการ

ตงศนยบรการตดและดดเหลกเสน เพอพฒนากระบวนการ

ตดและดดเหลกเสนส�าหรบงานกอสราง พรอม ๆ กบสงเสรม

การสรางบานโครงสรางเหลก ซงทงสองอยางจะส�าเรจได

จ�าเปนตองมการจดตงมาตรฐานการกอสราง (Building

code) และการวมมอกนของผผลตในการน�าเสนอผลตภณฑ

แบบครบวงจร

2.2 กลมอตสาหกรรมยานยนตและเครองใช

ไฟฟา โดยลงทนเพมเตมสรางก�าลงการผลตส�าหรบเหลก

แผนกลวานล, เหลกแผนเคลอบสงกะสดวยวธทางไฟฟา

และเหลกแผนรดเยนส�าหรบงานทางไฟฟาชนด (Non-grain

oriented) ซงเปนผลตภณฑทในปจจบนมความตองการ

ใชมาก แตยงไมสามารถผลตไดในเมองไทย นอกจากน

ควรมการสรางความเชอมโยงกบศนยบรการเหลกแผนใน

รปแบบของการผลต Tailored welded blanks และพฒนา

อตสาหกรรมสลกภณฑ (Fasteners) คณภาพสง

แนวทางท 3 สงเสรมและสนบสนนโครงการ

ปรบปรงการผลตอตสาหกรรมเหลกอยางตอเนอง ทงน

นอกจากความจ�าเปนในการแกปญหาเฉพาะในแตละ

สวนของอตสาหกรรมเหลกแลว มความจ�าเปนทตอง

ใหอตสาหกรรมเหลกของไทยในทกสวนปรบปรงการ

ผลตในดานทงการลดตนทนและการน�าเอาหลกการ Lean

manufacturing มาใช ความจ�าเปนดงกลาวม 4 ประการ

ดงตอไปน คอ

3.1 อตสาหกรรมเหลกทกแหงในโลก เปน

อตสาหกรรมทมความจ�าเปนทจะตองลดตนทนอยางตอ

เนองในทก ๆ ป เนองจากแนวโนมผลตางระหวางราคา

และตนทนในอตสาหกรรมเหลกทวโลกทจะปรบลดลงอย

ตลอดเวลาอยางนอยในอตรารอยละ 2-3 ทกป (Price-cost

squeeze)

3.2 ชวยบรรเทาปญหาระหวางทด�าเนนการ

การแกขอเสยเปรยบหลกทเปนปญหาของอตสาหกรรม

(เชน ปญหาการขาดแคลนเศษเหลกภายในประเทศ)

ซงตองใชเวลาไมต�ากวา 2-3 ป และการมการผลตทด

ยอมท�าใหเปนทสนใจตอผผลตระดบโลกทตองการสราง

พนธมตรดวย

3.3 ความตองการทจะพฒนาเพอใหสามารถ

เขาถงกลมตลาดทตองการสนคาคณภาพสง และไดผล

ตอบแทนก�าไรทด (เชน กลมยานยนต และเครองใชไฟฟา)

ซงลกคาปลายน�ารายใหญ ๆ เชน บรษทยานยนตจากญปน

ในขณะน บงคบใหผผลตน�า Lean manufacturing มาใชตาม

ทตวเองใชอย

3.4 เครองจกรการผลตในเมองไทยสวนใหญ

เปนเครองจกรใหม และมเทคโนโลยทนสมย ดงนน

จงมโอกาสในการทจะปรบปรงประสทธภาพการผลตไดสง

ขนมาก เพยงดวยการปรบปรงวธการท�างานและความ

สามารถของพนกงานแทนทจะตองลงทนจ�านวนมาก

เพมเตมในเครองจกร

Page 82: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 78

แนวทางท 4 การพฒนาระบบบรหาร ตดตาม และ

ประเมนผลมาตรการ สงเสรมและพฒนาของรฐอยาง

ตอเนอง โดยบทบาททหนวยงานทเกยวของควรจะด�าเนนงาน

ควบคกบแนวทางการพฒนาอตสาหกรรมเหลก มดงน

4.1 สถาบนเหลกและเหลกกลาแหงประเทศไทย

จะตองเปนผ ประสานงานดานนโยบายกบหนวยงานท

เกยวของและภาคเอกชน นกลงทน เพอผลกดนใหการ

ด�าเนนงานเหลกทง ต นน�า กลางน�า และปลายน�าม

ประสทธภาพ ในอตสาหกรรมตนน�า จะตองมการด�าเนน

การหารอตอกบภาครฐและเอกชนทงในและตางประเทศ

ในการผลกดนใหเกดการลงทนทแทจรงตามนโยบายของรฐ

รวมทงการน�าเสนอแนวทางสนบสนนจากรฐ

4.2 กระทรวงอตสาหกรรม ผลกดนนโยบาย

ของรฐตามแนวทางทไดก�าหนดในภาพรวมของการปรบ

โครงสรางอตสาหกรรม ซงไดมการก�าหนดกจกรรมรวม

กบภาคเอกชนและหนวยงานรฐตาง ๆ ไวแลว เพอใหงาน

ดานการพฒนาเกดความตอเนอง

4.3 สถาบนการศกษา รฐเปนผด�าเนนการพฒนา

บคลากร โดยการจดระบบการเรยนการสอนในทกระดบใน

ระบบการศกษา และการฝกอบรม และการจดมาตรฐาน

ฝมอและการรบรองบคลากรดานความช�านาญฝมอท

เกยวกบเหลก

4.4 สภาอตสาหกรรม และหอการคา จะตอง

รบผดชอบในการสรางโอกาสใหอตสาหกรรมเหลก

ขนกลางและขนปลาย โดยผานการเจรจากบรฐในการ

ก�าหนดมาตรฐานผลตภณฑเหลกและเหลกกลาทม

ประสทธภาพ เพอปองกนการทมตลาดของสนคาราคาถก

และคณภาพต�าเขามาท�าลายตลาดในประเทศ นอกจากนจะ

ตองชวยดเรอง กฎวาดวยแหลงก�าเนดสนคา หรอ Rules of

Origin (ROO) เพอสามารถสรางโอกาสการสงออกใหกบ

เหลกและผลตภณฑเหลกกลาของไทยภายใตกรอบการคา

เสรตาง ๆ ทงทวและพหภาค

Page 83: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 79

บรรณานกรม

กรกฏ ผดงจตต. (2550, 12 กรกฏาคม). ผอ�านวยการฝายพฒนาธรกจ. สมภาษณ.

รงพร ชวนไชยสทธ. (2534). การศกษาประสทธภาพการผลตทางเทคนคของอตสาหกรรมกระเบองปพนบผนงเซรามค.

วทยานพนธปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต, สาขาเศรษฐศาสตร, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สถาบนเหลก และเหลกกลาแหงประเทศไทย. ปรมาณการสงออก ปรมาณการนาเขา มลคาการสงออก มลคาการนาเขา

ของผลตภณฑเหลก และวตถดบ. วนทคนขอมล 20 มกราคม 2554, เขาถงไดจาก http://www.isit.or.th/

ส�านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม. (2548). การพฒนาขดความสามารถในการแขงขนภาคอตสาหกรรม. ใน รายงานการ

สมมนาวชาการ พ.ศ. 2548. กรงเทพฯ: ส�านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม.

_____. (2554). มลคาการผลต สดสวนการใชพลงงาน สดสวนการถอหน. วนทคนขอมล 12 มกราคม 2554, เขาถงไดจาก

http://www.oie.go.th/

Beneke, R. S., & Ronald, Winerboer. (1973). Linear Programming: Application to Agriculture. Ames, Iowa: The Iowa

State University Press.

Charnes, A., Cooper, W. W., Lewin , A. Y., & Seiford, L. M. (1995). Data Enviropment Analysis: Theory, Methodology

and Applications. Boston: Kluwer.

Charnes, A., Cooper, W. W., & Rhodes, E. (1978). Measuring the Efficiency of Decision Making Units. Journal of

Operations Research, 2, 429 – 444.

Chiange, A. C. (1984). Fundamental Methods of Mathematical Economics. Singapore: McGraw-Hill.

Chilson, G. C. (1983). Relation Beetween Organizational Size And Technical Efficiency In Eight Michigan Electric

Utilities. Ph.D. Dissertation, Michigan State University, USA.

Coelli, T. J., Rao, D. S., P. & Battese, G. E. (1998). An Introduction to Efficiency and Productivity Analysis. Boston: Kluwer.

Dillon, Carl R. (1999). Production Practice Alternatives for Income and Suitable Field Day Risk Management. Journal

of Agricultural and Applied Economics, 31(2), 247 – 261.

Fare, R., Grosskopf, S., & Lovell, C. A. K. (1985). The Measurement of Efficiency of Production. Boston: Kluwer.

Fare, R. & Lovell, C. A. K. (1983). Measuring the Technical Efficiency of Multiple Output Production Technologies.

in Eichhorn, W., Henn, R., Neumann K., & Shephard, R.W. (eds.), Quantitative Studies on Production and

Prices, (pp. 159 – 171). [n.p.]: Physica-Verlag, Würzburg.

Ferrier, G. D., & Lovell, C. A. K. (1990). Measuring Cost Efficiency in Banking: Econometric and Linear Programming

Evidence. Journal of Econometrics, 46, 229 – 245.

Hardaker, P. B., Huirne, R., & Anderson, J. R. (1997). Coping with Risk in Agriculture. Guildford: Biddles Ltd.

Jemric, I. & Vujcic, B. (2002). Efficiency of Banks in Croatia: A DEA Approach. Comparative Economic Studies, 44,

169 – 193.

Lovell, C. A. K. (1993). Production Frontiers and Productive Efficiency. in Fried, H.O., Lovell, C.A.K., & Schmidt, S.S.

(Eds), The Measurement of Productive Efficiency. (pp. 3 – 76). New York: Oxford University Press.

_____. (1994). Linear Programming Approaches to the Measurement and Analysis of Productive Efficiency. Top, 2,

175 – 248.

Page 84: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 80

Mester, L. J. (1996). A Study of Bank Efficiency: Taking Into Account Risk – Preference. Journal of Banking and

Finance, 20, 389 – 405.

Novak, James L., & Duffy, Patricia. (2004). Optimal Crop Insurance Options for Alabama Cotton-Peanut Producers: A

Target-MOTAD Analysis. Retrieved July 25, 2011, from http://ageconsearch.umn.edu/bitstream/34754/1/

sp04ir01.pdf

Rakipo, Anna & Gillespie, Jeffrey. (2000). Technical Efficiency of Beef Cattle Producers in Louisiana. Retrieved

July 25, 2011, from http://www.lsuagcenter.com/NR/rdonlyres/EB4F8ACF-D45B-4107-AB8A-

50FE8A7765D1/4301/RR103beef.pdf

Seiford, L. M. (2000). Data Envelopment Analysis: The Evolution of the State of the Art (1978-1995). Journal of

Productivity Analysis, 7, 99 – 138.

Seiford, L. M., & R. M. Thrall. (1990). Recent Developments in DEA: The Mathematical to Frontier Analysis. Journal

of Econometrics, 46, 7 – 38.

Page 85: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 81

COMPETITIVENESS OF COMPUTERS AND PARTS OF THAILAND

Watunyoo Suwannaset1*, Pruethsan suthichaimethee2

1International College , Burapha University, Chon Buri 20131, Thailand.

2The Faculty of Business Administration and Information Technology, Rajamanggala University of Technology

Tawan-Ok Chakrabongse Bhuvanarth Campus, Bangkok 10400

ABSTRACT

After comparing the competitiveness of computers and their components produced in Thailand, this study found

that in Thailand, the hard disk drive has become the number one produced and exported product to the world. When

discussing about Power Supply, it found that Thailand has been less competitive than China. This is due to the fact that

the power supply has been mainly manufactured in China and exported up to 96 percent compared to any other computers

and parts. Moreover it can be seen in this study, that not only are there not many Power Supply factories in Thailand but

also Thailand has some difficulties producing the Power Supply owing to lacking suppliers and raw materials. When

discussing about computer keyboards, this study highlighted that Thailand is more competitive than China, Japan and

Vietnam as keyboards made in Thailand have reached the standard required by the market.

According to analysis of export competition for Hard Disk Drive, Power Supply and Keyboard, this study

revealed that thanks to the currency exchange comparison between Thai Baht and US dollars, Thailand has become the

country where computers and parts have been exported to the USA. However, it revealed that USA revenue has been

one of the profound factors when computers and their components have been considered for import to the country.

Keywords: Competitive comparison, computer and parts, marketing competitors

*Corresponding author: E-mail address: [email protected]

Page 86: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 82

ทมาและความสาคญของปญหา ประเทศไทยมการสงออกสนคาและบรการ (Goods

and services) จ�านวนมาก สงผลใหเงนตราตางประเทศ

ไหลเข ามายงประเทศไทยจ�านวนมหาศาล สนค าท

ประเทศไทยสงออกนนมทงสนคาภาคเกษตรกรรมและ

อตสาหกรรม ส�าหรบสนคาประเภทคอมพวเตอรและชน

สวนเปนสนคาสงออกหลกของประเทศไทยชนดหนง

ประเทศไทยผลตและสงออกคอมพวเตอรและชนสวน

เปนอนดบตน ๆ ของโลก มสดสวนการผลตเปนรอยละ

45 ของปรมาณการผลตทงหมดเนองจากมแรงงานและ

ศกยภาพสงในการผลตคอมพวเตอรและชนสวน ผลผลต

สวนใหญผลตเพอการสงออกถงรอยละ 85 และคดเปน

รอยละ 48 ของปรมาณการสงออกทงหมดของโลก จากสถต

การสงออกคอมพวเตอรและชนสวนของไทยในชวงป พ.ศ.

2540 - 2553 พบวา การสงออกคอมพวเตอรและชนสวน

ของไทยป พ.ศ. 2540 - 2553 มมลคาสงออกเพมขนรอยละ

125.5 โดยเฉพาะการสงออกไปตลาดสหรฐอเมรกามมลคา

สงสดคอ 45,005 ลานบาท คดเปนสดสวนรอยละ 25.50 ของ

มลคาการสงออกคอมพวเตอรและชนสวนทงหมดของไทย

(กระทรวงพาณชย 2011)

อยางไรกตาม เมอพจารณาปรมาณการสงออก

คอมพวเตอรและชนสวนของไทยไปประเทศสหรฐอเมรกา

พบวามแนวโนมการเปลยนแปลงทคอนขางผนผวน สาเหต

ดงกลาวอาจเกดจากปจจยภายในประเทศ เชน ตนทน

การผลต ปรมาณสนคาในประเทศ และภาวะเศรษฐกจของ

ประเทศ เปนตน สวนปจจยจากตางประเทศ เชน ราคาสนคา

และบรการจากประเทศคแขง ภาวะเศรษฐกจของประเทศ

สหรฐอเมรกา เปนตน

ศกยภาพการแขงขนคอมพวเตอรและชนสวนของประเทศไทย

วทญ สวรรณเศรษฐ1, พฤทธสรรค สทธไชยเมธ2

1วทยาลยนานาชาต, มหาวทยาลยบรพา, ชลบร 20131, ประเทศไทย2คณะบรหารธรกจและเทคโนโลยสารสนเทศ, มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลตะวนออก วทยาเขตจกรพงภวนาถ,

กรงเทพมหานคร 10400, ประเทศไทย

บทคดยอ

ผลการวเคราะหความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ พบวา ในประเภท Hard disk drive ประเทศไทยมการ

ผลตและสงออก Hard disk drive เปนอนดบ 1 ของโลก ส�าหรบประเภท Power supply ประเทศไทยมความไดเปรยบ

โดยเปรยบเทยบนอยกวาจน เนองจากจนมการผลต Power supply เปนหลกมการสงออก Power supply รอยละ 96 ของ

การสงออกคอมพวเตอรและชนสวนทงหมด สวนประเทศไทยมโรงงานผลต Power supply จ�านวนไมมากนก อกทงก�าลง

การผลตยงไมเตมท สาเหตมาจากการขาดแคลนวตถดบในการผลต Power supply และประเภท Keyboard ประเทศไทย

มความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบเหนอกวาประเทศคแขงขนทส�าคญคอ จน ญปน และเวยดนาม เนองจากคณภาพของ

Keyboard ของไทยไดมาตรฐานตรงตามความตองการของตลาด

จากการวเคราะหความสามารถในการสงออก Hard disk drive, Power supply และ Keyboard พบวา ทงราคา

และอตราการแลกเปลยนเงนบาทตอเงนดอลลาสหรฐมผลตอการน�าเขาคอมพวเตอรและชนสวนทงสามประเภทจาก

ประเทศไทยไปตลาดสหรฐอเมรกา อยางไรกตาม พบวารายไดของประเทศสหรฐอเมรกากเปนสวนประกอบส�าคญใน

การน�าเขาคอมพวเตอรและชนสวนจากประเทศไทยเชนกน

คาสาคญ: ความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ, คอมพวเตอรและชนสวน, คแขงทางการคา

Page 87: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 83

ดงนน การวเคราะหศกยภาพการแขงขนคอม

พวเตอรและชนสวนของประเทศไทย ในตลาดสหรฐอเมรกา

จงเปนสงทจ�าเปนเพอใชเปนขอมลหนงในการวางแผนและ

พฒนาการสงออกคอมพวเตอรและชนสวนของไทยไปยง

ประเทศสหรฐอเมรกา ใหมประสทธภาพตอไปในอนาคต

ไดอยางยงยน

วตถประสงคการวจย 1. ว เ ค ร า ะ ห ค ว า ม ส า ม า ร ถ ใ น ก า ร แ ข ง ข น

คอมพวเตอรและชนสวนของไทยไปตลาดสหรฐอเมรกา

โดยเปรยบเทยบกบประเทศคแขงขนทส�าคญคอ ประเทศจน

ญปน และเวยดนาม

2. วเคราะหปจจยทก�าหนดความสามารถในการ

สงออกคอมพวเตอรและชนสวนของประเทศไทยไปตลาด

สหรฐอเมรกา

3. เสนอแนะแนวทางการพฒนาการสงออก

คอมพวเตอรและชนสวนของประเทศไทย ไปยงประเทศ

สหรฐอเมรกา

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. ผ ล จ า ก ก า ร ว จ ย ค ร ง น จ ะ ท� า ใ ห ท ร า บ ถ ง

ลกษณะและโครงสรางทวไปของการผลตและการสงออก

คอมพวเตอรและชนสวนของไทย และปจจยตาง ๆ ทม

ผลตอการน�าเขาคอมพวเตอรและชนสวน ของประเทศ

สหรฐอเมรกาจากประเทศไทย ซงผลของการวจยครงน

จะเป นขอมลหนงให ทงภาครฐบาลและภาคเอกชน

อนจะน�าไปสการวางแผนเพอเพมประสทธภาพการสงออก

คอมพวเตอรและชนสวนของไทยอนจะน�ามาซงประโยชน

แกประเทศชาตตอไป

2. เผยแพรผลงานในวารสารงานวจยเพอเปน

องคความร ในการวจยตอไป และเผยแพรผลงานวจย

ส หนวยงานรฐบาล และเอกชนสามารถปรบตวดาน

นโยบายตอการเปลยนแปลงทจะเกดขนตอระบบเศรษฐกจ

ไดอยางมประสทธภาพ

ขอมลทใชในการวจย 1. การวจยครงนไดศกษาโครงสรางอตสาหกรรม

การผลตและการสงออกคอมพวเตอรและชนสวนของ

ไทย ซงประกอบดวย Hard disk drive, Power supply และ

Keyboard

2. ขอมลทใชในการวจยครงนใชขอมลทตยภม

(Secondary data) ซงเปนขอมลแบบอนกรมเวลา (Time

series data) แบงเปนสองสวน ไดแก สวนแรก ขอมลเปน

รายป ตงแต ป พ.ศ. 2540 – 2553 รวม 14 ป สวนทสอง

ขอมลเปนรายไตรมาส ตงแต ป พ.ศ. 2540 – 2553 รวม

56 ไตรมาส ซงเกบจากแหลงขอมลตาง ๆ ดงน กรมเจรจา

การคาระหวางประเทศ, กรมสงเสรมการสงออก กระทรวง

พาณชย, ธนาคารแหงประเทศไทย รวมทงหนงสอ เอกสาร

วารสาร หรอบทความตาง ๆ ตลอดจนผลงานการวจยท

เกยวของ

วธการดาเนนการวจย การวจยในครงนใชขอมลทตยภม (Secondary data)

เปนขอมลอนกรมเวลา (Time series data) ซงเกบขอมล

จากหนวยงานตาง ๆ ขางตน น�าขอมลทไดมาท�าการศกษา

วเคราะหโดยแบงการวเคราะหไดดงน

1. การศกษาลกษณะท วไปของการส งออก

คอมพวเตอรและชนสวน โดยใชวธการเชงพรรณนา เพอ

อธบายถงลกษณะทวไปดานการสงออกคอมพวเตอรและ

ชนสวนชนดดงกลาวของไทยและการน�าเขาของประเทศ

สหรฐอเมรกา โดยใชตารางและรปภาพอธบายประกอบ

2. การวเคราะหความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบท

ปรากฏ (Revealed Comparative Advantage: RCA) และ

ศกษาแนวโนมการเปลยนแปลงในชวงป พ.ศ. 2540 – 2553

โดยการวเคราะหความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ

ใชดชน RCA เพอดความสามารถในการแขงขนในการ

สงออกคอมพวเตอรและชนสวน ในตลาดสหรฐอเมรกา

เปรยบเทยบกบ RCA ของประเทศคแขงขนทส�าคญ ไดแก

ประเทศจน ญปนและเวยดนามในตลาดสหรฐอเมรกา

3. การวเคราะหปจจยทส�าคญทมผลตอความ

สามารถในการสงออกคอมพวเตอรและชนสวนของ

ประเทศไทยไปตลาดอเมรกาในชวงไตรมาสท 1 ป พ.ศ.

2540 – ไตรมาสท 4 ป พ.ศ. 2553 ดวยเครองมอทาง Statistic

model ทเรยกวา ARIMAX Model

Page 88: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 84

งานวจยทเกยวของ Balassa (1965) ศกษาทบทวนทางการคาของ

สหรฐฯ โดยพจารณาเฉพาะสนคาอตสาหกรรมเทานน

โดยการ กะประมาณคา Reveal Comparative Advantage

(RCA) Balassa ไดใชคาดชนการสงออก (Export perfor-

mance indies) และอตราสวนการสงออกตอการน�าเขา

(Export-import ratio) พจารณาการไดเปรยบทางการคา

(Comparative advantage) ของผลตภณฑอตสาหกรรม

74 ชนด ซงเปนผลตภณฑอยในประเภท 5 ถงประเภท

8 ตามการจ�าแนกของ Standard International Trade

Classification (SITC) ยกเวนรายการทเปนโลหะบางชนด

ไมนบรวมสนคาทขนสงไดยาก ซงถอวาเปนสนคาขน

ปฐมของกลม 6 ประเทศอตสาหกรรมใหญไดแก สหรฐฯ

แคนาดา กล มตลาดรวมยโรป สวเดนและญป น โดย

ศกษาการเปลยนแปลง Export performance indies และ

ดชนอตราสวนการสงออกตอการน�าเขาในสองชวงเวลา

คอ ค.ศ. 1953-1955 และ ค.ศ. 1960-1962 ผลการศกษา

พบวาประเทศอตสาหกรรมขนาดใหญซงมการพฒนา

เทคโนโลยในระดบกลางจะแสดงความแตกตางเพยง

เลกนอยในดชนการสงออก ซงตามปกตประเทศใหญเปน

เจาของทรพยากรธรรมชาตมากมาย และมตลาดภายใน

ประเทศกวางขวางเพยงพอกบสนคาอตสาหกรรมทผลต

ไดทงหมด สวนประเทศอตสาหกรรมขนาดกลางจะ

สงสนคาทมการพฒนาทางดานเทคนคนอยไปยงประเทศท

มการอตสาหกรรมทมระดบต�ากวา

Boonserm (1986) ศกษา Comparative advantage

ของการสงออกโดยหาคาดชน RCA ของ Balassa เปรยบ

เทยบระหวางไทยกบญปน เกาหล ฮองกง ญปน สงคโปร

อนโดนเซย ฟลปปนส แยกการสงออกตามสาขาการผลต 9

สาขา ไดแก อาหาร เครองดม เชอเพลงดบ น�ามนพช น�ามน

เชอเพลง ผลตภณฑเคม อตสาหกรรมพนฐาน เครองจกร

เครองยนตเพอการขนสง สนคาอตสาหกรรมเบดเตลด และ

สนคาทไมรวมอยในกลมใด ผลการศกษาพบวาโครงสราง

การสงออกของไทยจ�าแนกตามสาขาเศรษฐกจแสดงให

เหนวาการคาในสาขาเกษตรมแนวโนมลดลง แลแนวโนม

สดสวนของสาขาอตสาหกรรมสงขน และเมอพจารณา

จากคา RCA ของประเทศเมอเปรยบเทยบกบประเทศญปน

เกาหลใต ฮองกง และกลมระเทศอาเซยน ประเทศไทย

มความไดเปรยบทางการคาในสนคาสงออกสาขาอาหาร

สตว กลมเครองดมและยาสบ กลมวตถดบทไมรวมเชอเพลง

และกลมสนคาอตสาหกรรมพนฐาน

แบบจาลองและสมมตฐานทใชในการวจย

แบบจ�าลองทใชในการวจยครงน ไดใชการวเคราะห

แบบถดถอยพหคณเชงซอน (Multiple regression analysis)

และใชวธก�าลงสองนอยทสด (Ordinary least square

method) ในรปแบบ ARIMAX (Auto Regressive Integrated

Moving Average) กลาวคอการผสมแบบจ�าลอง ARIMA

กบตวแปรอสระอน ๆ (X) โดยจะน�าขอมลทรวบรวมไดมา

ค�านวณหาคาสมประสทธของตวแปรจากแบบจ�าลอง ซง

จะใชรปของสมการเสนตรงแบบลอการทม (Logarithm

linear equation) นอกจากน ยงไดน�าเอาแนวคดของ Error

Correction Mechanisms (ECM) มาอธบายการปรบตว

ในระยะสน (Short run dynamic adjustment) ของตวแปร

ตาง ๆ ไปสความสมพนธเชงดลยภาพระยะยาว (Long run

equilibrium relationship) เขามารวมพจารณาดวย ซงรป

แบบสมการแสดงไดดงตอไปน

แบบจาลองหรอกรอบแนวคดของงานวจย

ก�าหนดให

Q(H, P, K)t = ปรมาณการน�าเขาคอมพวเตอร

และชนสวนชนด , P และ K ใน

ชวงเวลา t

Q(H, P, K)t-i = ปรมาณการน�าเขาคอมพวเตอร

และชนสวนชนด H,P และK

ในชวงเวลาท t-i

p(H, P, K)t-i = ราคา (C.I.F) ชนด H,P และ K

ในชวงเวลา t-i

Et-i = อตราแลกเปลยนเงนบาทตอเงน

ดอลลาสหรฐในชวงเวลา t-i

ECM = Error Correction Mechanism

lnQ(H, P, K)t = Σα1i lnQ(H, P, K)t-i +

Σα2i MA + α3 lnp(H, P, K)t-i + α4 lnEt-i

+ α6 lnYt-i + εt

t=1

t=1

n

m

Page 89: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 85

MA(i) = Moving Average ระยะเวลาท

ระดบ i

Yt-i = GDP Per Capita ของสหรฐอเมรกา

ณ เวลา t i

εt = คาความคลาดเคลอนในชวงเวลา

ท t , = ผลตางล�าดบทหนง (First

Difference) และ i = ชวงเวลา

(ไตรมาส)

ซงตวแปร Σα1i lnQ(H, P, K)χt-i + Σα2i

MAi คอ ตวแทนของสวนทเปน Autoregressive (AR)

Integrated (I) และ Moving Average (MA) ของสวนทเปน

ARIMA และ ตวแปร p(H, P, K)t-i , Et-i และ Yt-i คอ

สวนทเปน Exogenous Variable (X) ของ ARIMAX

อภปรายผลการวเคราะห 1. ผลการวเคราะหความสามารถในการแขงขน

คอมพวเตอรและชนสวนของไทยไปตลาดสหรฐอเมรกา

โดยเปรยบเทยบกบประเทศคแขงขนทส�าคญคอ ประเทศ

จน ญปน และเวยดนามแสดงไดดงน

1.1 Hard Disk Drive

ภาพท 1 แสดงต�าแหนงความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบของไทยกบประเทศคแขงขนประเภท Hard disk drive ในตลาด

สหรฐอเมรกา ป พ.ศ. 2553 (จากการค�านวณ)

จากภาพท 1 พบวา ประเทศไทยมความสามารถ

ในการแขงขนในตลาดสหรฐอเมรกาสงในผลตภณฑน

เนองจากไทยเปนประเทศผผลตและสงออกคอมพวเตอร

และชนสวนทมากเปนอนดบตนของโลก อกทง Hard

Disk Drive ของไทยมคณภาพตรงตามความตองการของ

ประเทศผน�าเขา โดยเฉพาะ Hard Disk Drive จะถกน�ามา

ใชในอตสาหกรรมผลตคอมพวเตอรโดยพบวามอตราการ

ขยายตวของปรมาณการใชคอมพวเตอรและชนสวนของ

จนเฉลย 8.9 ตอป ในชวงระหวางป พ.ศ. 2540 – 2553 ปจจย

ส�าคญทท�าใหความตองการใชคอมพวเตอรของประเทศ

สหรฐอเมรกาเพมขนมาก

1.2 Power Supply

ภาพท 2 แสดงต�าแหนงความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบของไทยกบประเทศคแขงขนประเภท Power supply ในตลาด

สหรฐอเมรกา ป พ.ศ. 2553 (จากการค�านวณ)

ไทย จน ญปน เวยดนาม

0

20

-20-20 20 40 60 80 100

40

60

80

100

เวยดนามจน

ญปน

ไทย

RC

A

Share

ไทย จน ญปน เวยดนาม

0

50

-50

100

150

0 20 40 60 80 100 120 140

เวยดนาม

จน ญปน

Share

RC

A ไทย

Page 90: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 86

จากภาพท 2 พบวา Power supply ของไทยมศกยภาพ

ในการแขงขนลดลงจากป พ.ศ. 2552 โดยจะเหนไดจากอตรา

การเปลยนแปลงของ RCA ของไทยทลดลงรอยละ 2.5

จงท�าใหคา RCA เทากบ 80.02 ในป พ.ศ. 2553 ดงรปทได

แสดงไว ซงสะทอนใหเหนวาประเทศไทยมแนวโนมของ

ความสามารถในการแขงขนทลดลงเมอเทยบกบประเทศ

ค แขงขน คอ จน ญป น และเวยดนามโดยจนเนนการ

ผลต Power supply เปนหลก มการสงออก Power supply

รอยละ 95 ของการสงออกคอมพวเตอรและชนสวนทงหมด

สวนญปนมสวนแบงตลาดเพมขนเนองจากญปนไดมการ

สงออก Power supply เพมขนเปนรอยละ 95.5 ของการสง

ออกทงหมดของประเทศ

1.3 Keyboard

ไทย จน ญปน เวยดนาม

0

50

100

-20 200 40 60 80 100

เวยดนามจน

ญปน

Share-50

RC

A

ไทย

ภาพท 3 แสดงต�าแหนงความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบของไทยกบประเทศคแขงขนประเภท Keyboard ในตลาด

สหรฐอเมรกา ป พ.ศ. 2553 (จากการค�านวณ)

จากภาพท 3 พบวา ประเทศไทยมศกยภาพในการ

สงออก Keyboard ในตลาดสหรฐอเมรกาสง โดยมสวน

แบงตลาดถง 87.05 และมคา RCA เทากบ 82.00 แตอยางไร

กตามศกยภาพในการแขงขนลดลงจากป พ.ศ. 2552 เนองจาก

มอตราการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทลดลง สาเหต

คอ ประเทศไทยมโรงงานผลต Keyboard นอยและ

มการใชก�าลงการผลตยงไมเตมท จากการขาดแคลน

วตถดบ

ในประเภท Hard disk drive ประเทศไทยมการผลต

และสงออก Hard disk drive เปนอนดบ 1 ของโลก ประกอบ

กบสนคามคณภาพดตรงตามความตองการของตลาด ซง

ตงแตป พ.ศ. 2540 – 2553 มอตราการเปลยนแปลงสวนแบง

ตลาดเฉลย และอตราการเปลยนแปลง RCA เฉลย เพมขน

อยางไรกตามเมอพจารณาป พ.ศ. 2553 เทยบกบป พ.ศ. 2552

พบวา คา RCA ของไทยมอตราทลดลง สาเหตคอ ไทยมการ

ผลตและสงออกไมเพยงพอกบความตองการของตลาดท

เพมขนมาก เนองจากมการขาดแคลนวตถดบในการผลต

Hard disk drive

ในประเภท Power supply ประเทศไทยมความ

ไดเปรยบโดยเปรยบเทยบนอยกวาจน เมอพจารณาตงแต

ป พ.ศ. 2540 – 2553 พบวา ไทยมอตราการเปลยนแปลง

ของสวนแบงตลาดเฉลยและอตราการเปลยนแปลง RCA

เฉลย เพมขน อยางไรกตามเมอพจารณา ป พ.ศ. 2553 เทยบ

กบป พ.ศ. 2552 พบวา มอตราการเปลยนแปลงของสวน

แบงตลาดลดลง เนองจากจนมการผลต Power supply

เปนหลกมการสงออก Power supply รอยละ 96 ของการ

สงออกคอมพวเตอรและชนสวนทงหมด สวนประเทศไทย

มโรงงานผลต Power supply จ�านวนไมมากนก อกทงก�าลง

การผลตยงไมเตมท สาเหตมาจากการขาดแคลนวตถดบ

ในการผลต Power supply

ในประเภท Keyboard ประเทศไทยมความไดเปรยบ

โดยเปรยบเทยบเหนอกวาประเทศคแขงขนทส�าคญ คอ

จน ญปน และเวยดนาม เนองจากคณภาพของ Keyboard

ของไทยไดมาตรฐานตรงตามความตองการของตลาด

โดยเมอพจารณาป พ.ศ. 2540 – 2553 พบวา มอตรา

การเปลยนแปลงสวนแบงตลาดเฉลย และอตราการ

Page 91: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 87

เปลยนแปลง RCA เฉลยเพมขน และเมอพจารณาในป

พ.ศ. 2553 เทยบกบป พ.ศ. 2552 พบวา คา RCA ของไทย

มอตราการเปลยนแปลงทลดลง เนองจากไทยมการผลต

Keyboard ไมเพยงพอตอความตองการของตลาดจากการ

ขาดแคลนวตถดบในการผลต Keyboard

2. วเคราะหปจจยทก�าหนดความสามารถในการ

สงออกคอมพวเตอรและชนสวนของประเทศไทยไปตลาด

สหรฐอเมรกา

ผลการวเคราะหรปแบบสมการทแสดงถงความ

สามารถในการสงออกคอมพวเตอรและชนสวนของ

ประเทศไปตลาดสหรฐอเมรกา ไดแก Hard disk drive power

supply และ Keyboard มรปแบบดงน

lnQ χt = 0.86181 lnQ χt -1 + 0.32296 lnQ χt -5 - 0.95722 MA1 +

(23.12164)*** (5.08672) *** (-42.50558) ***

1.52574 MA2 + 0.60955 MA5 - 0.12175 lnp χt -1 +

(23.76910)*** (8.60323) *** (-2.57628) **

0.000134 lnIt + 0.78845 lnEt-4 - 0.68147 ECM +

(9.10267)*** (2.73838) *** (-0.68148)*** (1)

จากสมการท (1) พบวา การน�าเขา Hard disk drive

ของประเทศสหรฐอเมรกาจากประเทศไทย มนยส�าคญทาง

สถตในระดบความเชอมนทรอยละ 99 และ 95 กลาวคอ

ปรมาณการน�าเขา Hard disk drive ในชวงเวลาท t-1 มคา

t-statistic เทากบ 23.12164 มนยส�าคญทางสถตทระดบ

ความเชอมนทรอยละ 99 ปรมาณการน�าเขา Hard disk

drive ในชวงเวลาท t-5 มคา t-statistic เทากบ 5.08672 ท

ระดบความเชอมนทรอยละ 99 ราคา Hard disk drive ใน

ชวงเวลาท t-1 มคา t-statistic เทากบ -2.57628 มนยส�าคญ

ทางสถตทระดบความเชอมนรอยละ 95 อตราแลกเปลยน

เงนบาทตอเงนดอลลาสหรฐอเมรกาในชวงเวลาท t-4 มคา

กรณ Hard disk drive

R2= 0.811650 Adjust R2 = 0.741019 LM – Statistic = 7.53944 ARCH Test = 0.123382 Ramsey RESET Test =

0.001763 Jarque – Bera = 0.341645

t-statistic เทากบ 2.73838 มนยส�าคญทางสถตทระดบความ

เชอมนรอยละ 99 ECM มคา t-statistic เทากบ -8.35779

มนยส�าคญทางสถตทระดบความเชอมนรอยละ 99 รายได

ประชาชาตของสหรฐอเมรกา มคา t-statistic เทากบ 9.10267

มนยส�าคญทางสถตทระดบความเชอมนรอยละ 99 MA(1)

มคา t-statistic เทากบ -42.50558 มนยส�าคญทางสถตท

ระดบความเชอมน รอยละ 99 MA(2) มคา t-statistic เทากบ

23.76910 มนยส�าคญทางสถตทระดบความเชอมนรอยละ

99 และ MA(5) มคา t-statistic เทากบ 0.60955 มนยส�าคญ

ทางสถตทระดบความเชอมนรอยละ 99

กรณ Power Supply

lnQyt = 0.34076 lnQyt-1 - 0.99002 MA4 - 1.28113 lnpyt-1 +

(1.47138) (-595634.7) *** (-3.65073) ***

0.00003 lnIt-2 + 1.30037 lnEt-5 - 0.86857 ECM +

(2.91406)*** (1.79248)* (-3.48704) *** (2)

R2 = 0.342569 Adjust R2 = 0.236531 LM – Statistic = 5.346580 ARCH Test = 0.551461 Ramsey RESET Test =

0.444123 Jarque – Bera = 0.379525

Page 92: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 88

จากสมการท (2) พบวา การน�าเขา Power supply

ของประเทศสหรฐอเมรกาจากประเทศไทย ในมนยส�าคญ

ทางสถตในระดบความเชอมนทรอยละ 99, 90 และ 85 กลาว

คอ ปรมาณการน�าเขา Power supply ในชวงเวลาท t-1

มคา t-statistic เทากบ 1.47138 มนยส�าคญทางสถตทระดบ

ความเชอมนทรอยละ 85 ราคา Power supply ในชวงเวลา

ท t-1 มคา t-statistic เทากบ -3.65073 มนยส�าคญทางสถต

ทระดบความเชอมนรอยละ 99 อตราแลกเปลยนเงนบาท

ตอเงนดอลลาสหรฐอเมรกาในชวงเวลาท t-5 มคา t-statistic

เทากบ 1.79248 มนยส�าคญทางสถตทระดบความเชอมน

รอยละ 90 ECM มคา t-statistic เทากบ -3.48704 มนยส�าคญ

ทางสถตทระดบความเชอมนรอยละ 99 รายไดประชาชาต

ของสหรฐอเมรกาในชวงเวลาท t-2 มคา t-statistic เทากบ

2.91406 มนยส�าคญทางสถตทระดบความเชอมนรอยละ

99 MA(4) มคา t-statistic เทากบ -595634.7 มนยส�าคญทาง

สถตทระดบความเชอมน รอยละ 99

lnQzt = 0.78347 lnQzt-5 - 0.88538 MA5 + 1.03606 lnpzt-3+

(9.25121)*** (-20.2410) *** (2.10172) **

1.21828 lnEt-4 - 0.30323 ECM + 0.00009 lnIt

(2.12692)** (-3.33231) *** (4.75533) *** (3)

กรณ Keyboard

R2= 0.810356 Adjust R2 = 0.776491 LM – Statistic = 2.363755 ARCH Test = 0.709357 Ramsey RESET Test =

0.171932 Jarque – Bera = 0.747478

จากสมการท (3) การน�าเขา Keyboard ของประเทศ

สหรฐอเมรกาจากประเทศไทย ในสมการท 3 มนยส�าคญ

ทางสถตในระดบความเชอมนทรอยละ 95 และ 99 กลาวคอ

ปรมาณการน�าเขา Keyboard ในชวงเวลาท t-5 มคา

t-statistic เทากบ 9.25121 มนยส�าคญทางสถตทระดบ

ความเชอมนทรอยละ 99 ราคา Keyboard ในชวงเวลาท t-3

มคา t-statistic เทากบ 2.10172 มนยส�าคญทางสถตทระดบ

ความเชอมนรอยละ 95 อตราแลกเปลยนเงนบาทตอเงน

ดอลลาสหรฐอเมรกาในชวงเวลาท t-4 มคา t-statistic เทากบ

2.12692 มนยส�าคญทางสถตทระดบความเชอมนรอยละ

95 ECM มคา t-statistic เทากบ -3.33231 มนยส�าคญทาง

สถตทระดบความเชอมนรอยละ 99 MA(5) มคา t-statistic

เทากบ -20.24103 มนยส�าคญทางสถตทระดบความเชอ

มนรอยละ 99

ขอเสนอแนะเชงนโยบาย 1. ประเภท Hard disk drive

จากการวเคราะหความสามารถในการสงออก

คอมพวเตอร และชนส วนของประเทศไทยไปตลาด

สหรฐอเมรกาแสดงใหเหนวาทงราคาและอตราการแลก

เปลยนเงนบาทตอเงนดอลลาสหรฐ มผลตอการน�าเขา

Hard disk drive ของสหรฐอเมรกาจากประเทศไทยจงควร

มมาตรการควบคมทางดานราคาใหเหมาะสม รวมทง

การควบคมอตราแลกเปลยนไมใหคาเงนบาทแขงคาเกนไป

เพราะจะท�าใหมผลกระทบตอการน�าเขาของสหรฐอเมรกา

ได นอกจากนรายไดของสหรฐอเมรกาสวนหนงทเพมขน

ยอมท�าใหมการน�าเขา Hard disk drive อยางตอเนอง

ดงนนควรรกษาระดบคณภาพของ Hard disk drive

ใหตรงตามมาตรฐานและจากการศกษาความไดเปรยบโดย

เปรยบเทยบพบวาไทยมแนวโนมอตราการเปลยนแปลง

ของความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบและแนวโนมของอตรา

การเปลยนแปลงของสวนแบงตลาดทลดลงอนเนองมาจาก

การผลตสนคาทไมเพยงพอกบความตองการของตลาด

ดงนนจงควรมการจดการเรองวตถดบในการผลตใหเพยงพอ

ทงการสงเสรมดานการผลตคอมพวเตอรและชนสวนเพม

เตม ในระยะสน อาจมการน�าเขาวตถดบจากประเทศเพอน

บานเพอสามารถใชในการผลตใหเพยงพอกบความตองการ

ของตลาด เพอเพมศกยภาพในการแขงขนใหมากขน

2. ประเภท Power supply

จากการวเคราะหความสามารถในการสงออก

Page 93: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 89

คอมพวเตอร และชนส วนของประเทศไทยไปตลาด

สหรฐอเมรกา พบวา ราคามผลตอการน�าเขา Power

supply ของสหรฐอเมรกามาก หาก Power supply มราคาสง

เกนไปจะมผลท�าใหปรมาณการน�าเขาของสหรฐอเมรกา

ลดลง จงมควรมการปรบปรงประสทธภาพการผลตให

มตนทนการผลตทต�าลง สวนอตราแลกเปลยนเงนบาท

ตอเงนดอลลาสหรฐอเมรกานนควรรกษาระดบใหม

เสถยรภาพเพอไมใหกระทบกบการน�าเขา Power supply

ของสหรฐอเมรกา ซงจากการศกษาความไดเปรยบโดย

เปรยบเทยบพบวา ประเทศจนมศกยภาพในการแขงขน

เหนอกวาไทย เนองจากเปนประเทศทเนนการผลต Power

supply เปนหลก ดงนนประเทศไทยควรขยายการผลต

Power supply ใหมสดสวนเพมขนเพอรองรบความตองการ

ของตลาดทเพมขนและเพมศกยภาพของการแขงขนใน

ตลาดสหรฐอเมรกาเพมขน

3. ประเภท Keyboard

จากการวเคราะหความสามารถในการสงออก

คอมพวเตอร และชนส วนของประเทศไทยไปตลาด

สหรฐอเมรกา พบวา ราคามผลตอการน�าเขา Keyboard

ของสหรฐอเมรกามาก หาก Keyboard มราคาสงเกนไป

จะมผลท�าใหปรมาณการน�าเขาของสหรฐอเมรกาลดลง

จงมควรมการปรบปรงประสทธภาพการผลตใหมตนทน

การผลตทต�าลง อตราแลกเปลยนเงนบาทตอเงนดอลลา

สหรฐอเมรกา รวมทงรายไดมผลตอการน�าเขา Keyboard

ของสหรฐอเมรกาจากประเทศไทย ดงนนควรควบคม

อตราแลกเปลยนใหมเสถยรภาพ

ขอเสนอแนะในการทาการวจยในอนาคต 1. ควรจะตองพจารณาสนคาชนดอน ๆ ทส�าคญ

ของประเทศใหมากขน เพอใชเปนกลยทธในการปรบปรง

พฒนาพรอมทงวางแผนดานระบบเศรษฐกจของประเทศ

ตอไป

2. ควรขยายการศกษาในเรองประเทศคคา และ

ประเทศคแขงขนส�าคญเพมขน

3. รปแบบสมการ Statistic model ในการเลอก

ใชนนจ�าเปนตองพจารณาหลกทฤษฎทใชและจะตอง

Diagnostic checking ใหครบถวนและเหมาะสมทสดจรง ๆ

เพอความถกตองโดยเฉพาะ ARIMAX Model นนจะตอง

พจารณาใหครบถวนตามทฤษฎทางเศรษฐมต และสงท

นกวเคราะหจะตองปฏบตและส�าคญทสดคอจะตอง

พจารณาตวแปรอสระทกตวใน Model ใหมนยส�าคญทาง

สถต ทงนจะตองทดสอบดวยตวสถตทงสองตวควบคกน

และจะขาดคณสมบตตวใดตวหนงไมไดนนคอ t- statistic

และ พจาณาดวย Correlogram (Chi – Square)

4. หากมการเลอกสนคาทน�ามาวเคราะหดวย

Statistic model ขางตนนน จ�าเปนอยางยงทจะตองพจารณา

ถง Trend ของสนคานน ๆ และจะตองมการแยกออกมา

ใหชดเจนในแตละตวสนคาทน�ามาพจารณา โดยเฉพาะ

อยางยงสนคาทเปนสนคาภาคเกษตร เพอใหคาทไดนนม

ความนาเชอถอ

หากมการเลอกสนคาชนดอนๆ มาศกษาควร

จะเปนสนคาในสวนอตสาหกรรม เพราะสวนหนงเปน

สนคาทท�ารายไดสงออกใหประเทศมากทสด และการน�า

Statistic Model ดวยวธ ARIMAX มาใชนน ควรจะตองม

การพยากรณลวงหนาตอไปเพอเปนแนวทางส�าหรบการ

พฒนาตอไป

Page 94: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 90

บรรณานกรม

กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ. (2548). โครงการศกษาผลกระทบทเกดจากการเปดเสรทางการคาอาเซยน-ประเทศ

สหรฐอเมรกา. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

_____. (2548). สถตการสงออกคอมพวเตอรและชนสวนของไทย (World Trade Atlas). ม.ป.ท.

กรมสงเสรมการสงออก. (2544). แนวโนมการสงออกคอมพวเตอรอปกรณและชนสวน ประกอบฟนตวไวกวาสนคาตวอน..

จรงหรอ?. วารสารผสงออก. 15(343), 9-17.

_____. (2548). สถตการสงออกสนคาโดยรวมแตละประเทศในตลาดโลก (Global Trade Atlas). ม.ป.ท.

มยร ดนยกตตกล. (2536). เขตการคาเสรอาเซยน: รายงานผลในประเดนความไดเปรยบสมพทธสนคาอตสาหกรรม.

ภาคนพนธพฒนบรหารศาสตรมหาบณฑต, สถาบนพฒนบรหารศาสตร.

ส�านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม. (2541). การศกษาโครงสรางปจจยการผลตเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนของ

อตสาหกรรมผลตภณฑคอมพวเตอรและชนสวน. ม.ป.ท.

Anderson, Kym. (1983). Prospects for trade growth among Pacific basincountries. The Developing Economic, 12(4),

376-385.

Archanun, Kohpaiboon. (1995). Policy Distortion and Competitiveness of Thai Textile Industries. M.A. thesis, Faculry

of Economic, Thammasart University.

Balassa, Bela. (1965). Trade Liberalization and Reveal Comparative Advantage. Connecticut: Economic Growth Center,

Yale University Press.

_____. (1997). Reveal comparative advantage revisited: An analysis of relative export shares of the industrial countries

1953-1971. The Manchester School, 15(4), 327-344.

Boonserm, Prasarn. (1986). Comparative Advantage of Thailand Export Products. A Paper Presented at the Conference

on Challenge of Thai Export Organized by Japanese Studies Center and Faculty of Economic. Bangkok:

Thammasart University.

DeJong, D.V., Nankervis, J. C., Savin, N. E., & Whiteman, H. (1992), The power problems of unit root tests in time

series with autoregressive errors. Journal of Econometrics, 53, 323-343.

Dickey, David A., & W. A. Fuller. (1979). Distribution of the Estimators for Auto –Regressive Time Series with a Unit

Root. Journal of American Statistical Association, 74(366), 427-431.

Pickering, J. F. (1974). Industrial Structure and Market Conduct. London: Martin Robertson.

Porter, Michael E. (1990). The competitive advantage of nation. New York: The Free Press.

Page 95: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 91

IMPACTS OF THE ASEAN FREE TRADE AREA ON HUMAN RESOURCES MANAGEMENT BY PRODUCTION

FACTORIES IN CHON BURI PROVINCE

Krisana Kimlengchiu1*, Sarunya Lerdputtarak1

1Graduated School Of Commerce, Burapha University, Chon Buri 20131, Thailand

ABSTRACT

The purpose of this research is to study policy setting for human resources management, methods of developing

human resources, impacts of the ASEAN free trade area (FTA) on human resources and Thai labor, recommendations

for human resources management and ways to adjust for Thai labor. The sample group consisted of 10 managers in

human resources and human resources development at production factories in Chonburi. Qualitative research was used

in the study with semi-structured questions used for in-depth interviews.

From the research it was found that human resources management policy in normal conditions for an

organization can be summarized into 11 policies and methods for human resources development in normal conditions

can be summarized into 8 methods. Policy for human resources management under ASEAN FTA conditions can be

summarized in 2 main categories, the first category being policy on human resources management that did not change

which was the case for 7 organizations. The second category was human resources policy that changed, which was

the case for 3 organizations and can be categorized in 3 policies. Methods for human resources development under

ASEAN FTA conditions can be summarized in three main categories. The first category is methods in human resources

development with no change, which can be divided in 3 categories. The second category is human resources

development which showed changes and were found to have 5 methods and the third category which had an additional

two categories. The sample group did not comment on the impacts on human resources management since the ASEAN

FTA was in place. This is specifically management of outputs and labor relations and four organizations did not

mention impacts. The 6 organizations that did express opinions expected there to be impacts both positive and

negative in 5 ways: 1) analysis and design, 2) human resources planning, 3) recruiting and selection, 4) training and

development, 5) management of compensation. Impacts on Thai labor are expected to be positive and negative including

1) compensation, 2)skills-capacity and 3) employment.

Keywords: Human resources management, human resource development, production factories, ASEAN FTA

*Corresponding author: E-mail address: [email protected]

Page 96: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 92

บทนา/ ความเปนมาและความสาคญของปญหา การคาระหวางประเทศไดปรบเปลยนอยางรวดเรว

ดวยอทธพลของกระแสโลกาภวฒนโดยมแนวโนมของ

กจการทจะขยายตลาดความเปนเจาของหรอการผลตไป

ยงตลาดใหมในประเทศอนเพอสรางความไดเปรยบทาง

ตนทนความเปนโลกาภวตนทมากขนท�าใหมการแขงขน

เพมขนเปนตวกดดนใหเกดการพฒนา การหาวธการผลต

ใหมทสรางผลผลตทดขน และมตนทนทถกลง ดงนน

จงมการจดตงองคการการคาโลกเพอดแลรกษากฎกตกา

การคา การลงทนโดยรวมก�าหนดกฎเกณฑการคาระหวาง

ประเทศของประชาคมโลก แตเนองจากองคการการคาโลก

มประเทศสมาชกจ�านวนมากท�าใหการเจรจาหาขอยตตางๆ

ผลกระทบของการเปดเขตการคาเสรอาเซยนตอการบรหารทรพยากรมนษยขององคกรภาคอตสาหกรรมการผลตในเขตจงหวดชลบร

กฤษณา กมเลงจว1, ศรณยา เลศพทธรกษ1

1วทยาลยพาณชยศาสตร มหาวทยาลยบรพา, ชลบร, 20131 ประเทศไทย

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาถงการก�าหนดนโยบายการบรหารทรพยากรมนษย, วธการพฒนาทรพยากร

มนษย, ผลกระทบของการเปดเขตการคาเสรอาเซยนตอการบรหารทรพยากรมนษยและตอแรงงานไทย, ขอเสนอแนะแนว

ทางในการบรหารทรพยากรมนษยและแนวทางในการปรบตวของแรงงานไทยในยคของการเปดเขตการคาเสรอาเซยนโดย

กลมตวอยางในการวจยคอผบรหารงานดานทรพยากรมนษยหรอดานพฒนาทรพยากรมนษยขององคกรภาคอตสาหกรรม

การผลตในเขตจงหวดชลบรจ�านวน 10 คนใชวธวจยเชงคณภาพโดยเครองมอในการวจยคอค�าถามกงโครงสรางส�าหรบ

การสมภาษณเชงลก

จากการวจยพบวานโยบายการบรหารทรพยากรมนษยในสภาวะปกตสรปไดเปน 11 นโยบายและวธการพฒนา

ทรพยากรมนษยในสภาวะปกตสรปไดเปน 8 วธสวนนโยบายการบรหารทรพยากรมนษยในสภาวะการเปดเขตการคา

เสรอาเซยนสรปไดเปน 2 ประเภทหลกคอ ประเภทท 1 นโยบายการบรหารทรพยากรมนษยทไมเปลยนแปลงพบวาม 7

องคกรและประเภทท 2 นโยบายการบรหารทรพยากรมนษยทเปลยนแปลงม 3 องคกรม 3 นโยบาย สวนวธการพฒนา

ทรพยากรมนษยในสภาวะการเปดเขตการคาเสรอาเซยนสรปได 3 ประเภทโดยประเภทท 1 คอวธการพฒนาทรพยากรมนษย

ทไมเปลยนแปลงม 3 วธ ประเภทท 2 วธการพฒนาทรพยากรมนษยทมการเปลยนแปลงม 5 วธและประเภทท 3 วธการ

พฒนาทรพยากรมนษยทมการเพมเตมขนม 2 วธในดานผลกระทบตงแตมการเปดเขตการคาเสรอาเซยนตอการบรหาร

ทรพยากรมนษยกลมตวอยางไมไดกลาวถงผลกระทบเลยคอดานการบรหารผลปฏบตงานและดานแรงงานสมพนธ

รวมทงสรปไดวาม 4 องคกรทไมไดกลาวถงผลกระทบ ในขณะเดยวกนม 6 องคกรไดแสดงความคดเหนโดยคาดวาจะม

ผลกระทบเกดขนทงดานบวกและดานลบแบงไดเปน 5 ดานคอ 1) การวเคราะหและออกแบบงาน 2) การวางแผนทรพยากร

มนษย 3)การสรรหาและคดเลอก 4) การฝกอบรมและการพฒนา 5) การบรหารคาตอบแทน ดานผลกระทบตอแรงงานไทย

จากการเปดเขตการคาเสรอาเซยนกลมตวอยางคาดวาแรงงานไทยจะไดรบผลกระทบทงดานบวกและดานลบรวม 3 ดาน

คอ 1) ดานคาจาง 2)ดานทกษะ-ศกยภาพและ 3) ดานการมงานท�า

ค�าส�าคญ: การบรหารทรพยากรมนษย, การพฒนาทรพยากรมนษย, องคกรภาคอตสาหกรรมการผลต, เขตการคาเสรอาเซยน

Page 97: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 93

ในแตละครงใชเวลายาวนานหลายประเทศจงหาแนวทาง

ในการขยายการคาของตนกบตางประเทศใหมากขนโดย

มงไปทการจดตงเขตการคาเสรกบประเทศทไดประโยชน

จากการคาทง 2 ฝายเปนหลก (กตญ หรญญสมบรณ,

2547, หนา 1-2)

อลงกรณ พลบตร กลาววา นบตงแตวนท 1 มกราคม

พ.ศ. 2553 มการเปดเสรการคาสนคาภายใตความตกลง

เขตการคาเสรอาเซยนหรออาฟตา ท 6 ประเทศสมาชก

อาเซยนเดมไดแก ไทย มาเลเซย อนโดนเซย ฟลปปนส

สงคโปร และบรไน ไดลดภาษน�าเขาสนคาระหวางกน

กวา 8,300 รายการ ลงเปน 0% และสมาชกอาเซยนใหม

4 ประเทศไดแกกมพชา ลาว เมยรมาร เวยดนาม จะลด

ภาษสนคาทวไปลงเปน 0% ในป พ.ศ. 2558 (บรรณาธการ

ฐานเศรษฐกจ, 6 มกราคม 2553) การจดตงเขตการคา

เสรอาเซยน สงผลใหเกดการเพมขนของการคาระหวาง

ประเทศสมาชกอยางชดเจน ซงมผลตอประเทศไทย

โดยตรงกบภาคอตสาหกรรม ซงเปนสวนทมความส�าคญ

ตอประเทศไทยเปนอยางมากโดยรวมถงสงผลตอการ

จางงานดวย ดงท Irwin (2005) ไดศกษาผลของการคา

เสรระหวางประเทศทมตอการจางงาน พบวา การคาเสร

ระหวางประเทศท�าใหเกดการจางงานและการปลดคนงาน

ไปพรอม ๆ กน การยายงานระหวางอตสาหกรรมทมการจาง

งานเพมขนและอตสาหกรรมทมการปลดคนงานจะท�าให

อตราการมงานท�าไมเปลยนแปลงรวมทงการจางงานถก

ก�าหนดขนดวยก�าลงแรงงานของประเทศและวฏจกรธรกจ

ของเศรษฐกจมวลรวมของประเทศนน ๆ

จงหวดชลบรเปนพนททมการจางงานมากทสด

ในภาคตะวนออก ซงการจางงาน เปนหนาทส�าคญประการ

หนงของหนวยงานทรพยากรมนษย ซงจะตองด�าเนน

กจกรรมตางๆใหสมพนธกบนโยบายรวมขององคกร

และความตองการแรงงานของแตละหนวยงาน การใช

ทรพยากรทมอยอยางมประสทธภาพนบวามความส�าคญ

เปนอยางยงการด�าเนนการใหบคคลสรางสรรคงานอยางม

ประสทธภาพตองอาศยความสามารถทางการบรหารของ

ผบรหารตงแตระดบตนจนถงระดบสง การบรหารทรพยากร

มนษยจงจะด�าเนนไปอยางมประสทธภาพทามกลาง

การเปลยนแปลงอยางรวดเรวในโลกไรพรมแดนยค

ปจจบน (พยอม วงศสารศร, 2542, หนา 2)

ผวจยจงสนใจศกษา การบรหารทรพยากรมนษย

ขององคกรภาคอตสาหกรรม โดยผวจยไดเลงเหนความ

ส�าคญในการท�าการวจยถงผลกระทบจากการเปดเขต

การคาเสรอาเซยนตอการด�าเนนงานดานบรหารและ

พฒนาทรพยากรมนษย โดยผลการวจยครงนจะเปน

ประโยชนอยางยงตอองคกรและผวจยในการศกษาตอไป

โดยสามารถน�าผลการวจยไปประยกตใชในยคของการ

คาเสรอาเซยนและสามารถเปนแนวทางในการบรหาร

ทรพยากรมนษยเพอเตรยมความพรอมตอการเปดการคา

เสรอาเซยนและเขาสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

(Asean Economic Community: AEC) ทจะจดตงขน

อยางสมบรณภายในป พ.ศ. 2558

วตถประสงคในการวจย 1. เพอศกษาถงการก�าหนดนโยบายการบรหาร

ทรพยากรมนษยและวธการพฒนาทรพยากรมนษยใน

สภาวะปกตขององคกรภาคอตสาหกรรมการผลตในเขต

จงหวดชลบร

2. เพอศกษาถงการก�าหนดนโยบายการบรหาร

ทรพยากรมนษยและวธการพฒนาทรพยากรมนษยใน

สภาวะการเปดเขตการคาเสรอาเซยนขององคกรภาค

อตสาหกรรมการผลตในเขตจงหวดชลบร

3. เพอศกษาถงผลกระทบตงแตมการเปดเขต

การคาเสรอาเซยนตอการบรหารทรพยากรมนษยของ

องคกรภาคอตสาหกรรมการผลตในเขตจงหวดชลบร

4. เพอศกษาถงผลกระทบตงแตมการเปดเขต

การคาเสรอาเซยนตอแรงงานไทย

5. เพอศกษาถงแนวทางในการบรหารทรพยากร

มนษยในยคของการเปดเขตการคาเสรอาเซยนเพอเตรยม

ความพรอมตอการเปดการคาเสรอาเซยนและการเปน

ประชาคมเศรษฐกจอาเซยนทจะจดตงขนภายในป พ.ศ. 2558

6. เพอศกษาถงแนวทางในการปรบตวของแรงงาน

ไทยในยคของการเปดเขตการคาเสรอาเซยนเพอเตรยม

ความพรอมตอการเปดการคาเสรอาเซยนและการเปน

ประชาคมเศรษฐกจอาเซยนทจะจดตงขนภายในป พ.ศ.

2558

Page 98: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 94

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

ทราบถงแนวทางในการบรหารทรพยากรมนษย

และแนวทางในการปรบตวของแรงงานไทยในยคของการ

เปดเขตการคาเสรอาเซยนเพอเตรยมความพรอมเขาสการ

เปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในป พ.ศ. 2558

แนวคดการบรหารทรพยากรมนษยในยคการ

แขงขน

การสรางรากฐานองคกรใหมความมนคงดวยโดย

องคกรจะตองมการทบทวนเกยวกบการวเคราะหงาน

ก�าหนดคณสมบตบคลากรผปฏบตงานและการก�าหนด

หนาทงานใหสอดคลองกบกลยทธ ขององคกรและ

สถานการณการเปลยนแปลง โดยเฉพาะอยางยงแลว

ในปจจบนจะตองน�าเรองของขดความสามารถเขามา

ประกอบการด�าเนนการใหครบถวนซงเกยวของกบ ความร

ทกษะและความสามารถ ทสงผลใหสามารถปฏบตงาน

ไดเปนอยางด พบวาในปจจบนยงมหลายองคกรทมสภาพ

ของลกษณะงานทซ�าซอนกนเกดขนมากมายซงเมอจะ

แกปญหากจะนกถงเครองมอทางการจดการ ไมวาจะเปน

กรอบแนวคดในการวจย

การก�าหนดนโยบายในการบรหาร

ทรพยากรมนษยและวธการพฒนา

ทรพยากรมนษยในสภาวะปกต

1. แนวทางในการบรหารทรพยากร

มนษยในยคของการเปดเขตการคาเสร

อาเซยนเพอเตรยมความพรอมเขาส

การเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซย

ในป พ.ศ. 2558

2. แนวทางในการปรบตวของแรงงาน

ไทยในยคของการเปดเขตการคาเสร

อาเซยนเพอเตรยมความพรอมเขาส

การเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ในป พ.ศ. 2558

การก�าหนดนโยบายในการบรหาร

ทรพยากรมนษยและวธการพฒนา

ทรพยากรมนษยตงแตมการเปดเขต

การคาเสรอาเซยนในป พ.ศ. 2553

ผลกระทบของการเปดเขตการคาเสร

อาเซยนตอการบรหารทรพยากรมนษย

ขององคกรภาคอตสาหกรรมการผลต

ในเขตจงหวดชลบร

ผลกระทบของการเปดเขตการคาเสร

อาเซยนตอแรงงานไทย

ทง Balanced scorecard, Key performance indicators,

Six sigma เปนตน เมอถงเวลานนแลวจะท�าใหองคกร

เสยเวลาในการจดท�าเปนอยางยงเนองจากการวางรากฐาน

ขององคกรไมด กลาวคอหากเราไมร วางานเราคออะไร

แลวเราจะไปก�าหนดดชนชวดผลงานระดบหนวยงานหรอ

ระดบบคคลไดอยางไรตลอดจนหากเราไมรวาทรพยากร

มนษยทจะปฏบตงานใหบรรลซงกลยทธขององคกร

จะตองมขดความสามารถอะไรจงจะสามารถปฏบตงาน

ไดและจะตองเปนขดความสามารถทสามารถแขงขนได

อยางไรกตามส�าหรบยคการแขงขนในปจจบนบคลากรจะ

ตองมระดบขดความสามารถในการแขงขนแลวคแขงขน

ตามไมทนจงถอไดว าเป นทสดของทรพยากรมนษย

ทามกลางกระแสสงคมและธรกจทมการเปลยนแปลง

ตลอดเวลา (ชชชย พนธเกต, 2544)

นโยบายการบรหารทรพยากรมนษย เปนเรองท

ส�าคญในองคกร เพราะถอวาเปนเครองมอทชวยใหการ

ปฏบตกจกรรมตาง ๆ เปนไปตามวตถประสงค นโยบาย

ถอเปนเจตนารมณของฝายบรหารระดบสงทก�าหนดเปน

Page 99: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 95

แนวทางในการด�าเนนการขององคกรและมลกษณะเปน

ไปไดในทางปฏบต ซงจะแสดงถงวตถประสงคขององคกร

ปรชญาในการบรหารรวมทงเอกลกษณขององคกรดวย

นโยบายการบรหารทรพยากรมนษยทองคกรควรก�าหนด

ขนเพอเปนแนวทางการบรหารทรพยากรมนษยไดแก

นโยบายดานการสรรหาและคดเลอก นโยบายการจางงาน

นโยบายคาจาง นโยบายการเลอนต�าแหนง นโยบายการ

พฒนาบคลากร นโยบายความกาวหนาในงาน นโยบาย

พจารณาความดความชอบ นโยบายการจดสวสดการ และ

การสงเสรมความปลอดภยในการท�างาน นโยบายการพฒนา

สภาพแวดลอมในการท�างาน นโยบายดานแรงงานสมพนธ

(วชย โถสวรรณจนดา, 2551, หนา 7-8)

น อ ก จ า ก น ผ ว จ ย ไ ด น� า แ น ว ค ด ข อ ง ว โ ร จ น

เดชน�าบญชาชย (2548, หนา 213-214) ทกลาวถงนโยบาย

การคดเลอกบคคลแบบภาคภมในความเปนชาตโดยเชอวา

เมอบรษทไปตงฐานการผลตในตางประเทศคนทองถนเหลา

นนขาดความรความสามารถทจะนงในต�าแหนงผบรหาร

เมอมการถายโอนเทคโนโลยทมนสมยจากบรษทแม

ไปสบรษทลกในตางประเทศหากไมมการถายโอนผบรหาร

ระดบสงไปควบคมการบรหารหรอการผลต ประสทธภาพ

ของงานอาจจะไมบรรลตามเปาทวางไว จงเหนไดวาบรษท

ของญ ป นหรอเกาหล ใต เม อไปต งฐานการผลตใน

ตางประเทศ ต�าแหนงส�าคญจะถกดแลและควบคมโดยคน

ทมาจากประเทศแม น�ามาศกษาในครงนดวย

การพฒนาทรพยากรมนษย ปจจบนมวธในการ

พฒนาบคลากรทเดนชดคอ การฝกอบรม ซงเปนการ

สอนใหบคลากรมความรความเขาใจในงานและมทกษะท

จ�าเปนในการปฏบตหนาทไดดยงขนวธการพฒนาทรพยากร

มนษยโดยใชการอบรมเปนวธทนยมใชมากทสดเพราะ

สะดวกและตรงตามความตองการในการอบรมถายทอด

ความรใหแตละกลมเปาหมายหรอสายงานและเหนผล

ชดเจนเพราะเปนการถายทอดความร โดยตรงถงผ รบ

อนจะกอใหเกดการพฒนาบคลากรและองคกรโดยการ

ฝกอบรมม 2 ลกษณะใหญๆ คอการฝกอบรมในงาน และ

การฝกอบรมนอกงาน (วนชย ปานจนทร, 2554)

การวเคราะหสภาพแวดลอมเพอการวางแผนพฒนา

ทรพยากรมนษยเชงกลยทธ

การเปลยนแปลงสภาพแวดลอมทงภายนอกและ

ภายในองคกรหากไมเตรยมการรองรบยอมสงผลตอองคกร

โดยรวม สามารถแบงไดเปน 1) สภาพแวดลอมภายนอก

เชนแนวโนมทางวฒนธรรม เศรษฐกจ การเมอง นโยบายรฐ

เทคโนโลย และประชากร สภาพแวดลอมของธรกจ อปสงค

สภาพการแขงขน อปทาน 2) สภาพแวดลอมภายในองคกร

เชนนโยบายการบรหารงาน อ�านาจความรบผดชอบ ทศนคต

คานยม ความเชอ การตดสนใจของผบรหาร การออกแบบ

งาน การเปลยนแปลงรปแบบขององคกร ซงแนวทางการ

วเคราะหการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมในอนาคต ท�าได

2 วธ คอมองจากปจจบนสอนาคต จากพนฐานความเปน

จรงปจจบนทมผลกระทบตอองคกรในอนาคตขางหนา

และมองจากอนาคตสปจจบนโดยประเมนแนวโนมทไม

ยดตดความจรงในปจจบนแตม งไปส ภาพอนาคตทพง

ปรารถนา (กรต ยศยงยง, 2548)

วธดาเนนการวจย ใช วธการวจย เ ชงคณภาพด วยการสมภาษณ

เชงลกและใชค�าถามกงโครงสราง เปนเครองมอในการเกบ

รวบรวมขอมลเนองจากมความจ�าเปนตองไดขอมลจาก

ผบรหารงานดานทรพยากรมนษยซงมประสบการณและ

ปฏบตงานจรง กลมตวอยางคอผบรหารฝายทรพยากร

มนษยหรอฝายพฒนาทรพยากรมนษยในระดบผจดการ

หรอรองผจดการของโรงงานอตสาหกรรมการผลตทม

ประสบการณในการท�างานมาไมนอยกวา 5 ป จ�านวน 10

คนปฏบตหนาทอยในองคกรของภาคอตสาหกรรมการ

ผลตในเขตจงหวดชลบร การเลอกกลมตวอยางใชวธสม

ตวอยางโดยใชวจารณญาน (Purposive sampling) และ

การส มตวอยางแบบกอนหมะ (Snowball sampling)

เปนการเลอกกลมตวอยางโดยอาศยการแนะน�าของหนวย

ตวอยางทไดเกบขอมลไปแลวในการเลอกสมภาษณกลม

ตวอยางคนตอไป

สรปผลและอภปรายผลการวจย คณลกษณะทวไปของกลมตวอยาง

คณลกษณะทวไปขององคกรทเปนกลมตวอยาง

ในการวจยครงน ผบรหารงานดานทรพยากรมนษย ของ

Page 100: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 96

องคกรภาคอตสาหกรรมการผลตในเขตจงหวดชลบร

จ�านวน 10 คน จาก 10 องคกร เปนบรษทจ�ากดทงหมด

เมอพจารณาจากตลาดการสงสนคาแบงได 4 กลม คอ

กลมลกคาตางประเทศ 100% จ�านวน 2 องคกร กลมลกคา

ในประเทศ 100% จ�านวน 2 องคกร กลมลกคาในประเทศ

มสดสวนมากกวากลมลกคาตางประเทศ จ�านวน 4 องคกร

และกลมลกคาตางประเทศมสดสวนมากกวากลมลกคา

ในประเทศ จ�านวน 2 องคกร เมอพจารณาจากสญชาต

องคกรพบวาม 4 องคกร เปนองคกรตางชาต ม 2 องคกร เปน

สญชาตญปน-ไทยและ 4 องคกร เปนสญชาตไทย ส�าหรบ

ระยะเวลาในการด�าเนนกจการอยในระหวาง 7-74 ป

คณลกษณะทวไปของผใหสมภาษณ พบวาแบงเปน

เพศชาย 6 คน เพศหญง 4 คน ประสบการณในการท�างาน

ดานการบรหารงานทรพยากรมนษย หรอดานการพฒนา

ทรพยากรมนษยอยในชวง 5 - 30 ป และชวงอายอยระหวาง

34 -53 ป ระดบการศกษาแบงไดเปน 2 กลม คอ กลมท

1 จบการศกษาสงสดทางดานบรหารธรกจจ�านวน 5 คน

และกล มท 2 จบการศกษาสงสดทางดานอนทไมใช

ดานบรหารธรกจ จ�านวน 5 คน

นโยบายการบรหารทรพยากรมนษยและวธพฒนา

ทรพยากรมนษยในสภาวะปกต

ผวจย ไดแยกประเดนศกษาเปน 2 สวน คอ สวน

นโยบายการบรหารทรพยากรมนษยในสภาวะปกต และ

สวนวธการพฒนาทรพยากรมนษยในสภาวะปกต

สวนท 1 นโยบายการบรหารทรพยากรมนษยใน

สภาวะปกตขององคกรสามารถสรปไดเปน 11 นโยบาย

ค อ น โ ย บ า ย ด า น ก า ร ส ร ร ห า แ ล ะ ค ด เ ล อ ก ไ ด แ ก

ชองทางการสรรหาเชนทางเวปไซต ในสวนการพจารณา

คดเลอกหลายองคกรดจากคณสมบตเบองตนดานวฒการ

ศกษาและสญชาต รวมทงพจารณาตามต�าแหนงงานท

ตองการสรรหา นโยบายการจางงาน แบงไดเปน 4 ลกษณะ

คอ การจางงานคนไทย การจางงานตางชาตระดบผเชยวชาญ

และมเพยงองคกรเดยวทมการจางแรงงานตางดาวเนองจาก

แรงงานไทยไมเพยงพอนอกเหนอจากนนไมมการจาง

แรงงานตางดาวแตมแนวโนมในการจางแรงงานตางดาว

ในอนาคต นโยบายคาจาง แบงไดเปน 2 ลกษณะ คอ

จายสงกวากฎหมายเพอทจะแขงขนการจางกบคแขงและ

ดงดดคนเขามาท�างานกบองคกรและมการจายตามกฎหมาย

ก�าหนดเนองจากบางองคกรใหสวสดการทมากกวา นโยบาย

การเลอนต�าแหนง มการพจารณาตามประสบการณและ

ผลงาน ทงนยงถกก�าหนดตามโครงสรางขององคกรรวม

ทงเนนบคลากรภายในองคกรเพอสรางขวญและก�าลงใจ

นโยบายการพฒนาบคลากรพบวาม 3 ลกษณะ คอ ตามแผน

อบรมประจ�าป อบรมตามสถานการณ และพฒนาตาม

ระบบ ISO นโยบายความกาวหนาในงานมการจดท�าสาย

งานอาชพ ( Career path ) เพอใหพนกงานเหนถงเสนทางการ

เตบโตในงานของตนเองและมการสงเสรมใหพนกงานเรยน

รเพอพฒนาในงานทท�า เชน การสงไปอบรมทตางประเทศ

นโยบายพจารณาความดความชอบ มวธการประเมนผล

2 แบบ คอ ประเมนผลแบบมตวชวดผลการด�าเนนงาน

(Key Performance Indicator: KPI) ประจ�าป และประเมน

ผลแบบพฤตกรรมประจ�าป นโยบายการจดสวสดการ มการ

จดสวสดการมากกวากฎหมายก�าหนดเพอจงใจใหพนกงาน

อยกบองคกร รวมทงจดสวสดการตามกฎหมายก�าหนด

และมนโยบายการจดสวสดการโดยเทยบเคยงอตสาหกรรม

เดยวกน นโยบายการสงเสรมความปลอดภยในการท�างาน

แบงไดเปน 3 ลกษณะ คอ มหนวยงานรกษาความปลอด

ภยและจป.วชาชพ, การจดประชมภายใน/ ฝกอบรม และ

มระบบคณภาพควบคม นโยบายการพฒนาสภาพแวดลอม

ในการท�างาน แบงไดเปน 3 ลกษณะคอ กจกรรม 5 ส,

ระบบคณภาพควบคม และพฒนาสภาพแวดลอมตาม

กฎหมาย นโยบายดานแรงงานสมพนธ สามารถแบงได

เปน 3 ลกษณะคอ จดกจกรรมภายใน, การสอสารภายใน

และมคณะกรรมการสวสดการควบคมการด�าเนนงาน ซง

สอดคลองกบงานวจยของ ไพรยศ พรหมอนทร, ศรณยา

เลศพทธรกษ, นาว ตงมโนวรยะกล และวระศกด เมอง

สวรรณ (2554) ทระบวาในสภาวะแวดลอมทเปลยนแปลง

ไป การบรหารงานในฝายทรพยากรมนษยนนตองมความ

เปนผเชยวชาญดานการบรหาร เพมขนเพอ ออกแบบวธ

การท�างานและควบคมงานดานทรพยากรมนษยใหเปน

ไปอยางมประสทธภาพ เนนการปรบปรงประสทธภาพ

ในการท�างานทงในหนวยงานของตนเองและองคการโดย

รวม และตรงกบแนวคดของวชย โถสวรรณจนดา (2551,

หนา 7-8) ทกลาวถง นโยบายการบรหารทรพยากรมนษย

Page 101: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 97

เปนเรองทส�าคญในองคกร เพราะถอวาเปนเครองมอทชวย

ใหการปฏบตกจกรรมตาง ๆ เปนไปตามวตถประสงค ซง

นโยบายการบรหารทรพยากรมนษยทองคกรควรก�าหนด

ขนเพอเปนแนวทางการบรหารทรพยากรมนษย มทงสน

10 นโยบายโดยรวมนโยบายการสงเสรมความปลอดภย

ในการท�างานและนโยบายการพฒนาสภาพแวดลอม

ในการท�างานเขาดวยกนแตผวจยไดแยกนโยบายการพฒนา

สภาพแวดลอมในการท�างานออกมาเปน 11 นโยบาย เพอ

สามารถอธบายไดชดเจนยงขนในการวางนโยบายของ

แตละองคกรซงกมนโยบายทเหมอนและแตกตางกนตาม

โครงสรางและสญชาตของแตละองคกร ดงเชนงานวจย

ของ Lertputtarak (2012) ทพบวาองคกรทมคณลกษณะ

แตกตางกน ผบรหารฝายทรพยากรมนษยจะมสมรรถนะ

ดานการบรหารทแตกตางกน และ สมรรถนะดานการ

บรหารทรพยากรมนษยสงผลตอประสทธภาพขององคกร

สวนท 2 วธการพฒนาทรพยากรมนษยในสภาวะ

ปกต ผวจยไดสรปไว 8 วธ คอ อบรมภายในโดยจดอบรม

ภายในตามแผนฝกอบรมในแตละป อบรมภายนอกโดย

การสงพนกงานไปเรยนในบางหลกสตรทรฐบาลใหทน

มาทางสถาบนตาง ๆ เชนสถาบนเพมผลผลตแหงชาต

รวมทงหลกสตรทพจารณาสงพนกงานไปอบรมโดยด

จากสถานการณในแตละป On the job training (OJT)

เนนฝกอบรมขนพนฐาน มการสอนงานในสวนของหนา

งานทพนกงานจะตองมความรในงานนน ๆ การใชระบบ

พเลยงคอยชวยเหลอพนกงานใหมทเขามาเพอใหเรยนร

และปรบตวไดเรวขน การศกษาดงานโดยการสงพนกงานไป

ศกษาดงานทงในและตางประเทศโดยจะพจารณาพนกงาน

ทสามารถพฒนาได เพอใหน�าความรกลบมาพฒนาในงาน

รวมทงเปนการแลกเปลยนความรระหวางประเทศดวย

การใหทนการศกษาตอในสวนพนกงานทยงไมจบปรญญา

ตรและมการใหทนการศกษาระดบปรญญาโทและปรญญา

เอก การใชสอเทคโนโลยโดยใหพนกงานเขาถงแหลงความ

รโดย มการบนทกการอบรมแตละหลกสตรไวในเครอขาย

องคกรพนกงานทกคนสามารถเขาไปศกษาเองได กจกรรม

เสรมความร มการจดประกวดนวตกรรมเพอเปนการ

สงเสรมใหพนกงานเรยนรและสรางสรรคนวตกรรมใหม ๆ

ซงสอดคลองกบแนวคดของวนชย ปานจนทร (2554) ท

กลาวถง การพฒนาทรพยากรมนษยในปจจบนวามวธใน

การพฒนาบคลากรทเดนชดคอ การฝกอบรม ซงเปนการ

สอนใหบคลากรมความรความเขาใจในงานและมทกษะ

ทจ�าเปนในการปฏบตหนาทได ดยงขนวธการพฒนา

ทรพยากรมนษยโดยใชการอบรมเปนวธทนยมใชมากทสด

โดยการฝกอบรมม 2 ลกษณะคอ การฝกอบรมในงาน และ

การฝกอบรมนอกงานไดแกการสอนงาน การหมนเวยน

งาน การปฐมนเทศ การฝกอบรมในหองเรยน การฝกอบรม

ในหองปฏบตการ การใชบทเรยนส�าเรจรป การจ�าลอง

เหตการณดวยคอมพวเตอร และการทศนศกษา

นโยบายการบรหารทรพยากรมนษยและวธพฒนา

ทรพยากรมนษยในสภาวะการเปดเขตการคาเสรอาเซยน

ผวจย ไดแยกประเดนศกษาเปน 2 สวนคอ

สวนท 1 นโยบายการบรหารทรพยากรมนษยใน

สภาวะการเปดเขตการคาเสรอาเซยน ผวจยไดสรปไวเปน

2 ประเภทหลก โดยประเภทท 1 คอ นโยบายการบรหาร

ทรพยากรมนษยทคงเดมไมเปลยนแปลงและประเภทท 2

นโยบายการบรหารทรพยากรมนษยทเปลยนแปลง

ประเภทท 1 นโยบายการบรหารทรพยากรมนษยท

คงเดมไมเปลยนแปลงพบวาแตละองคกรมการวางนโยบาย

การบรหารทรพยากรมนษยคอนขางด คอ มการวางแผน

ลวงหนา 5 ป นโยบายหลกสวนใหญมาจากทางบรษททกอตง

เรมแรก(บรษทแม)โดยจะสอดคลองกบนโยบายขององคกร

ประเภทท 2 นโยบายการบรหารทรพยากรมนษย

ทเปลยนแปลงในสภาวะการเปดเขตการคาเสรอาเซยน

สามารถแบงออกไดเปน 3 นโยบายคอ

นโยบายดานการสรรหาและคดเลอกโดยพบวา

ม 1 องคกรเปนองคกรสญชาตไทย ท�าการสรรหาและ

คดเลอกคนมากขนกวาปกตเนองมาจากการผลตทเพมขน

ขององคกร

นโยบายการพฒนาบคลากรโดยพบวาม 3 องคกร

เปนองคกรสญชาตไทย 2 องคกรใหความส�าคญกบการ

พฒนาพนกงานมากขนกวาสภาวะปกตเนองจากมาจาก

นโยบายของผ บรหารเพอตองการพฒนาใหพนกงาน

มทกษะทหลากหลายมากขน และมองคกรรวมทนไทยญปน

1 องคกรทเหนถงความส�าคญของการพฒนาทกษะความร

ในโลกของการแขงขนแบบเสรทตองแขงขนกนสง

Page 102: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 98

นโยบายการพจารณาความดความชอบ พบวา

มองคกรสญชาตไทย 1 องคกรไดเนนเรองตวชวดทเปน

ผลงานโดยตรงเพอพฒนาระบบการประเมนผลขององคกร

ใหดยงขน

จากผลสรปในขางตนพบวาสอดคลองกบแนวคด

ของ สมชาย หรญกตต (2542, หนา 30) ทไดกลาวถงปจจย

ของสภาพแวดลอมทมผลตอการบรหารทรพยากรมนษย

โดยพบวา การบรหารทรพยากรมนษยตองเขาไปเกยวของ

กบป จ จยของสภาพแวดล อมภายนอกและภายใน

การวเคราะหสภาพแวดลอมภายในเพอพจารณาวามก�าลงคน

เพยงพอหรอไม ทรพยากรมนษยมคณสมบตเหมาะกบ

งานหรอไม และมการวางแผนความตองการในอนาคต

อยางไรโดยใหสมพนธกบหนาทตางๆภายในองคกร สวน

การพจารณาสภาพแวดลอมภายนอก เพอพยากรณการ

เปลยนแปลงทจะเกดภาวะเศรษฐกจ กฎหมาย คแขงขน

ผบรโภค เปนตน เพอปรบการบรหารทรพยากรมนษยใหเขา

กบสภาพแวดลอมภายนอกทเปลยนแปลงไป

สวนท 2 วธการพฒนาทรพยากรมนษยในสภาวะ

การเปดเขตการคาเสรอาเซยน ผวจยไดสรปวธการพฒนา

ทรพยากรมนษยไวเปน 3 ประเภทหลกโดยประเภทท 1

คอ วธการพฒนาทรพยากรมนษยทคงเดมไมเปลยนแปลง

และประเภทท 2 วธการพฒนาทรพยากรมนษยทมการ

เปลยนแปลงและประเภทท 3 วธการพฒนาทรพยากรมนษย

ทมการเพมเตมขน

ประเภทท 1 คอ วธการพฒนาทรพยากรมนษยท

คงเดมไมเปลยนแปลง มทงสน 3 วธไดแกวธการใชระบบ

พเลยง ใหทนการศกษาตอ และการใชสอเทคโนโลย

ประเภทท 2 วธการพฒนาทรพยากรมนษยทมการ

เปลยนแปลง โดยแตละองคกรยงคงวธการพฒนาทรพยากร

มนษยลกษณะเดมไวมทงสน 5 วธโดยจะมเพยงบางองคกร

ทมการเพมกจกรรมในแตละวธใหมากขน ซงวธการพฒนา

ทรพยากรมนษยลกษณะเดมไว 5 วธไดแก การอบรมภายใน

การอบรมภายนอก On the job training การศกษาดงาน และ

กจกรรมเสรมความร

ประเภทท 3 วธการพฒนาทรพยากรมนษยทม

การเพมเตมขน มทงสน 2 วธคอ การจดตงโรงเรยนใน

โรงงานและการขยายงาน ซงการจดตงโรงเรยนในโรงงาน

เปนวธการในการพฒนาทรพยากรมนษยซงตองการให

พนกงานไดพฒนาตวเองมากขน สามารถใหมโอกาสในการ

ศกษามากขน ในดานการขยายงาน เปนการเปดโอกาส

ใหคนภายในรบผดชอบในงานทท�าใหสงขน

ซง กรต ยศยงยง (2548) ไดกลาวถงสาเหตทจ�าเปน

ตองพฒนาทรพยากรมนษยเมอมการเปลยนแปลงสภาพ

แวดลอมทงภายในและภายนอกองคกรทกระทบตอองคกร

เมอมผลตางระหวางมาตรฐานผลงานกบการปฏบตงาน

จรงในดานลบ และเมอผบรหารตองการปรบระดบความ

สามารถขององคกรใหสงขนและการพฒนากระบวนการ

สรรหาและคดเลอกททนสมยต อเหตการณโดยการ

ใชโครงขาย Internet ใหมากขนตลอดจนการคดเลอก

ใหไดทรพยากรมนษยทมขดความสามารถสง

ผลกระทบตอการบรหารทรพยากรมนษยจากการ

เปดเขตการคาเสรอาเซยน

ด านความคดเหนเกยวกบผลกระทบจากการ

เปดเขตการคาเสรอาเซยนพบวา การบรหารทรพยากร

มนษยทผ ใหสมภาษณไมไดกลาวถงผลกระทบเลยคอ

ดานการบรหารผลปฏบตงานและดานแรงงานสมพนธ

รวมทงสรปไดวาม 4 องคกร ทไมไดกลาวถงผลกระทบโดย

คาดวาไมมผลกระทบในขณะเดยวกนม 6 องคกรคาดวา

จะมผลกระทบทเกดขนเมอจ�าแนกผลกระทบสามารถ

แบงไดเปน 5 ดาน คอ

1. ดานการวเคราะหและออกแบบงาน คาดวาได

รบผลกระทบในดานบวกท�าใหองคกรมการทบทวนและ

วเคราะหงานใหมเพอเปลยนแปลงโครงสรางคาจาง

2. ดานการวางแผนทรพยากรมนษย คาดวาไดรบ

ผลกระทบในดานบวกคอท�าใหองคกรมการปรบปรงและ

ทบทวนกนใหมเพอรองรบการเปลยนแปลงทเกดขน

ซงสอดคลองกบ ชชชย พนธเกต (2554) ไดกลาวถงแนวคด

ในการบรหารทรพยากรมนษยในยคของการแขงขนวา

แตละองคกรจะตองมการปรบตวเปนอยางมาก เนองจาก

กระแสของการเปลยนแปลงเกดขนตลอดเวลาแตละ

องคกรกจะมการพจารณาในสวนของโครงสรางการบรหาร

ใหเหมาะสมตามสถานการณ การสรางรากฐานขององคกร

จะตองมการพฒนาปรบปรงในสวนของ Job analysis,

Job specification และ Job description ทสอดคลองกบขด

Page 103: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 99

ความสามารถหลกขององคกร (Core competency)

3. การสรรหาและคดเลอก คาดว าได รบผล

กระทบทงในดานบวกและดานลบ ในดานบวกท�าให

องคกรมโอกาสในการสรรหาคดเลอกคนสามารถคดคน

ทมประสบการณจากตางประเทศเข ามาร วมงานได

มแหลงแรงงานทหลากหลายขนและในอตสาหกรรมบาง

อตสาหกรรม คนไทยไมท�าตองจางคาแรงคอนขางสง

ท�าใหตองจางแรงงานตางดาวเขามาท�างานเปนการลด

ตนทนได ในดานลบคอ คนไทยทมศกยภาพสง ๆ กอาจ

จะท�างานทอน ท�าใหองคกรสญเสยคนทมความสามารถ

และในขณะเดยวกน จะมปญหาหาพนกงานยากในสวน

พวกชนชนแรงงาน ซงสอดคลองกบรายงานการวจยของ

ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2553) ทศกษาการ

วางแผนการผลตและพฒนาก�าลงของประเทศ

โดยไดสรปผลการศกษาทไมสอดคลองระหวางอปสงค

และอปทานแรงงานในเชงปรมาณและเชงคณภาพ ซง

อย ในขนวกฤตแตสถานประกอบการยงแขงขนอย ได

เนองจากใชแรงงานตางดาวจากประเทศเพอนบานสวน

ตลาดแรงงานระดบปรญญาตรวางานประมาณรอยละ 30

ทกป ซงกลาวไดวาตลาดแรงงานลางสดและตลาดแรงงาน

สงมปญหาโดยตลาดแรงงานระดบลางสดตองพงพา

แรงงานตางดาวและตลาดแรงงานระดบสงขาดการพฒนา

ไปสการใชแรงงานทมประสทธภาพหรอคณภาพสง

4. ดานการฝกอบรมและการพฒนา คาดวาไดรบ

ผลกระทบทงในดานบวกและดานลบ โดยในดานบวก

ท�าใหมการทบทวนเรองการพฒนาคนและการรกษาคน

มากขน ถามการดงคนกนในภาคอตสาหกรรมกจะมปญหา

โดยเฉพาะแรงงานฝมอ องคกรจงตองเรมมการสรางคน

เอง เชนมการจดโรงเรยนในโรงงาน รวมทง ตองมการ

สงพนกงานไปอบรมมากขน ในดานลบพบวา ผใหสมภาษณ

มองในสวนการแขงขนดานฝมอแรงงานทสงขนท�าใหคน

ไทยตองดนรนและพฒนาตนเอง ในขณะเดยวกนกมองวา

จะไมเกดการพฒนาแรงงานไทย ถาแรงงานไทยไมมการ

พฒนาแรงงานกจะถกแยงงานจากตางชาตได สอดคลอง

กบงานวจยของ ศกดนา สนธศกดโยธนและคณะ (2550) ท

ไดท�าการศกษาผลกระทบจากการท�า FTA ตอแรงงานไทย

สรปวาตองเรงฝกฝนและอบรมในเรองระเบยบวนยแก

แรงงานระดบลางใหเขมขนขน รวมทงปรบยกมาตรฐาน

อาชพและวชาชพของแรงงานไทยใหเปนสากล

5. ด านการบรหารคาตอบแทน คาดวาไดรบ

ผลกระทบทงในดานบวกและดานลบ ในดานบวก มการ

ปรบเรองการจายคาตอบแทนใหม และมองเรองตนทน

ทถกลงจากการจางแรงงานตางดาวส�าหรบอตสาหกรรมท

เปน Labor intensive ในดานลบ พบวาในสวนของคาแรง

ทรฐบาลจะก�าหนดสามารถสงผลตอตนทนทสงขนและ

จะมการเลอมล�าระหวางตางชาตกบคนไทยท�าใหตนทน

เพมสงขน ซงสอดคลองกบงานวจยของ นรมล สธรรมกจ

(2550) สรปไววา การปรบปรงกฎหมายอาจจะเปนผล

ดานบวกตอฝายลกจางคนงานไทยเพราะจะมการคมครอง

แรงงานทดขนครอบคลมแรงงานทกประเภทรวมทงการ

ท�างานมความปลอดภยและสวสดการมากขนตลอดจน

กลมผใชแรงงานมสทธเสรภาพเพมขนแตอาจจะเกดผล

ดานลบตอฝายนายจางหรอผประกอบการชาวไทยทตอง

แบกรบภาระดานตนทนแรงงานสงขน

ผลกระทบตอแรงงานไทยจากการเปดเขตการคา

เสรอาเซยน กลมตวอยางคาดวาแรงงานไทยจะไดรบผลก

ระทบ 3 ดาน คอ

1. ดานคาจาง กลมตวอยางคาดวาแรงงานไทย

จะไดรบผลกระทบในดานบวกโดยแรงงานไทยจะรบ

คาจางสงขนทงจากการปรบคาจางของรฐบาลและปรบสง

ขนจากการพฒนาฝมอแรงงาน สอดคลองกบงานวจยของ

สมชาย สขสรเสรกล (2551) ไดท�าการศกษาเรองผลกระทบ

ของเขตการคาเสรของประเทศไทยทมตอแรงงานไทย

สรปไดวาการขยายตวของสถานประกอบการทผลตเพอ

สงออกจะท�าใหแรงงานไดรบสวสดการทกประเภทมากขน

นอกจากน สถานประกอบการบางแหงมการจางแรงงาน

จ�านวนมากเพมขนในระยะเวลาอนสนและสถานประกอบ

การบางแหงมการปลดแรงงานจ�านวนมากอยางรวดเรว

ซงน�ามาส ปญหาการรองเรยนของแรงงานททวความ

รนแรงขนในเรองคาจาง สวสดการและผลประโยชนอนๆ

ทสถานประกอบการพงใหแกแรงงาน

2. ด านทกษะ-ศกยภาพ กล มตวอยางคาดวา

แรงงานไทยจะได รบผลกระทบทงในด านบวกและ

ดานลบ ในดานบวกสรปไดวาแรงงานตองกระตอรอรน

Page 104: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 100

พฒนาฝมอตวเองใหเพมมากกวาเดมทงในดานทกษะการ

ท�างานและดานภาษา เพราะตองแขงขนกบตางประเทศ

สวนในดานลบ สรปไดวาจะกระทบแรงงานบางประเภท

ตองใชทมความรดานภาษา เชน ภาษาองกฤษคนไทยจะ

เสยเปรยบ

3. ดานการมงานท�า กลมตวอยางคาดวาแรงงาน

ไทยจะไดรบผลกระทบทงในดานบวกและดานลบ สรป

ไดว าแรงงานภาคเกษตรถกโจมตจากอาฟตาแรงงาน

ภาคเกษตรอาจจะตกงานแตเปนผลดกบภาคอตสาหกรรม

จะกลบมาท�างานในภาคอตสาหกรรมและเปนผลดในงาน

บางประเภททคนไทยไมท�าจ�าเปนตองใชแรงงานตางดาว

สวนในดานลบ สรปไดวาคนไทยจะหางานยากขนมา

จากตวเองเลอกงาน มการไหลเขามาของแรงงานตางชาต

ถาเปนระดบปรญญาตรในเรองภาษาของเดกไทยกสไมได

รวมทงคนไทยเลอกงานมาก เปลยนงานกบอย ท�าใหการ

จางงานคนไทยอาจจะลดลง ในขณะเดยวกนผใหแรงงาน

บางกลมอาจหายไปคอโดนเบยดบงจากตางชาต กลมคน

ท�างานระดบสง ๆ อาจจะเปนตางชาตท�าใหตวเลขการตกงาน

จะมากขน ในขณะทผลงานวจยของ Irwin (2005) ทได

ศกษาผลของการคาเสรระหวางประเทศทมตอการจางงาน

สรปวาการคาเสรระหวางประเทศท�าใหเกดการจางงาน

และการปลดคนงานไปพรอม ๆ กน การยายงานระหวาง

อตสาหกรรมทมการจางงานเพมและอตสาหกรรมทมการ

ปลดคนงานจะท�าใหอตราการมงานท�าไมเปลยนแปลงซง

สอดคลองกบผลกระทบในดานบวกทไดสรปไวขางตน

ขอเสนอแนะ 1. การประยกตใชในดานนโยบายขององคกร

ผบรหารขององคกรภาคอตสาหกรรมการผลต สามารถศกษา

องคประกอบงานบรหารและพฒนาทรพยากรมนษยใน

องคกรภาคอตสาหกรรมการผลต ซงปรากฏในงานวจยน

เพอน�าไปประยกตใชในการบรหาร โดยจะทราบวา องคกร

ภาคอตสาหกรรมการผลต มนโยบายการบรหารทรพยากร

มนษย ทงสน 11 นโยบาย แบงตามงานดานบรหารทรพยากร

มนษย และวธการพฒนาทรพยากรมนษย มทงสน 10 วธ

ซงในการวางนโยบายบรหารทรพยากรมนษยนนจ�าเปนตอง

พจารณาถงนโยบายหลกขององคกร และจากการเปด

เขตการคาเสรอาเซยนพบวานโยบายการบรหารทรพยากร

มนษยยงสามารถใชนโยบายเดม ซงการปรบเปลยน

นโยบายของแตละองคกรสามารถน�าไปประยกตใชเปน

แนวทางในการบรหารหรอวางนโยบายทรพยากรมนษย

ในอนาคตไดผบรหารทรพยากรมนษยจงตองมแนวทาง

และเตรยมพรอมส�าหรบการเปลยนแปลงซงเกดจากสภาพ

แวดลอมภายนอกทไมสามารถควบคมได

2. การประยกตใชส�าหรบผปฏบตงานดานบรหาร

ทรพยากรมนษยและผปฏบตงานดานพฒนาทรพยากร

มนษย สามารถน�ารปแบบโครงสรางทางดาน นโยบายการ

บรหารบคลากรในองคกร วธการพฒนาทรพยากรมนษย ซง

ปรากฏในงานวจยน ไปประยกตใชใหเหมาะสมแกองคกรได

เนองจากในประเทศไทยรปแบบโครงสรางงานการบรหาร

ทรพยากรของแตละองคกรยงคงมความเปนเอกเทศและ

มการแลกเปลยนความรระหวางกนนอย ผลงานวจยในครง

นจงเปนการสรปในขนตนวาในชวงการเปดเขตการคาเสร

อาเซยน มความจ�าเปนตองเปลยนแปลงนโยบาย หรอ มวธ

การพฒนาทรพยากรมนษยอยางไรบาง รวมถงผลกระทบ

ทอาจเกดขนกบการบรหารทรพยากรมนษยเพอสามารถ

เตรยมความพรอมในการวางแผนงานเพอใหสามารถบรหาร

บคลากรไดอยางมประสทธภาพ นอกจากนนผปฏบตงาน

บรหารทรพยากรมนษยและพฒนาทรพยากรมนษย

ยงสามารถประยกตใชวธการด�าเนนงานทงในแงของ

การวางนโยบายการบรหารทรพยากรมนษย วธการพฒนา

ทรพยากรมนษย รวมถงมแนวทางในการแกปญหาจาก

ผลกระทบทผ ใหสมภาษณไดกลาวถงซงปรากฏในงาน

วจยนในสวนของขอเสนอแนะจากผใหสมภาษณซงเปน

ผบรหารทรพยากรมนษยในองคกรภาคอตสาหกรรมการ

ผลต

3. การประยกตใชส�าหรบบคลากรในองคกร

ภาคอตสาหกรรมผลต จากการทผลการวจยนระบถงแรงงาน

ไทยว าควรจะมการพฒนาความร และทกษะดานใด

เปนประโยชนแกแรงงานในองคกร ในการสรางความ

ตระหนกวา ตนควรจะพฒนาตนเองทางดานใด เพอเตรยม

ความพรอมสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนซง

จะกอใหเกดการแขงขนทสงและสงผลกระทบตอการ

จางแรงงาน เชน แรงงานฝมอ ควรจะมการเพมพนความร

Page 105: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 101

ทางดานวชาชพ ทกษะใหมากขน แรงงานทกระดบ ควรจะ

มการพฒนาดานภาษา ดานเทคโนโลย ใหมากขน ซงปรากฏ

ในงานวจยนในสวนของขอเสนอแนะจากผใหสมภาษณซง

เปนผบรหารทรพยากรมนษยในองคกรภาคอตสาหกรรม

การผลต

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1. ควรมการตรวจสอบในวงกวาง โดยวธวจยเชง

ปรมาณ โดยก�าหนดกลมประชากรใหครอบคลมขอบเขต

ทตองการศกษา นอกจากนยงอาจขยายพนทในการศกษา

เชน ศกษาการบรหารทรพยากรมนษยขององคกรภาค

อตสาหกรรมการผลตขนาดใหญในประเทศไทย ซงจะ

ท�าใหเกดการพฒนาแนวคดหรอรปแบบของการบรหาร

ทรพยากรมนษยในองคกรภาคอตสาหกรรมการผลตท

ชดเจนยงขนและเปนประโยชนในวงกวางตอไป

2. โครงสรางองคกรเอกชนภาคอตสาหกรรม

ผลตในสวนงานพฒนาทรพยากรมนษยมกแบบ และม

ผลตอการก�าหนดนโยบายการบรหารทรพยากรมนษยและ

วธการพฒนาทรพยากรมนษยในองคกรอยางไร

3. กลมผปฏบตงานดานทรพยากรมนษยทงสอง

กลมคอ ผปฏบตงานบรหารทรพยากรมนษยทมปมหลงการ

ศกษาในดานบรหารธรกจ เชน การบรหารธรกจ ( MBA),

บญช-การเงน, การจดการทรพยากรมนษย การบรหารงาน

บคคลและการจดการทวไปกบกลมผปฏบตงานบรหาร

ทรพยากรมนษยทมปมหลงการศกษาในดานอน มแนวคด

หรอการปฏบตงานแตกตางกนหรอไม อยางไร

Page 106: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 102

บรรณานกรม

กตญ หรญญสมบรณ. (2547). การจดการธรกจระหวางประเทศ (พมพครงท 6). กรงเทพฯ: เทกซ แอนด เจอรนล

พบลเคชน จ�ากด.

กรต ยศยงยง. (2548). การวางแผนการพฒนาทรพยากรมนษยเชงกลยทธ. กรงเทพฯ: มสเตอร กอปป.

ชชชย พนธเกต. (2544). ปญหาการพฒนาทรพยากรมนษยในอตสาหกรรมการผลตอาหารสตวในพนทจงหวดสงขลา.

ภาคนพนธบรหารธรกจมหาบณฑต, สาขาบรหารธรกจ, มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

นรมล สธรรมกจ. (2550). มาตรฐานแรงงานกบการคาระหวางประเทศ. เอกสารงานวจยหมายเลข 6, โครงการ WTO

(จบกระแสองคการการคาโลก). กรงเทพฯ: โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

บรรณาธการ. (2553, 6 มกราคม). ลดภาษอาฟตาสนคาไทย-อาเซยนพง25%, ฐานเศรษฐกจออนไลน. วนทคนขอมล

2 มกราคม 2554, เขาถงไดจาก http://www.thannews.th.com/index.php?option=com_content&view=

article&id=18286:-25&catid=85:2009-02-08-11-22-45&Itemid=417 .

พยอม วงศสารศร (2542). การบรหารทรพยากรมนษย (พมพครงท 7). กรงเทพฯ: สถาบนราชภฏสวนดสต.

ไพรยศ พรหมอนทร, ศรณยา เลศพทธรกษ, นาว ตงมโนวรยะกล, วระศกด เมองสวรรณ. (2554). การเปลยนแปลงบทบาท

และสมรรถนะในการบรหารงานของผบรหารฝายทรพยากรมนษย ในอตสาหกรรมการผลต. วารสารวทยาลย

พาณชยศาสตรบรพาปรทศน, 5(2), 55-69.

วนชย ปานจนทร. (2554). การพฒนาทรพยากรมนษยในองคกรโดยใชฐานการจดการความร. วนทคนขอมล 26 พฤษภาคม

2554, เขาถงไดจาก http://www.ru.ac.th/km/HR/wanchai/1-17.pdf\.

วชย โถสวรรณจนดา. (2546). การบรหารทรพยากรมนษย. กรงเทพฯ: ส�านกพมพโฟรเพช.

วโรจน เดชน�าบญชาชย. (2548). การจดการธรกจระหวางประเทศ. กรงเทพฯ: ส�านกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ศกดนา สนธศกดโยธน, ปฐมา ศรสวรรณวเชยร, วชราภรณ สนธศกดโยธน, จรายส สมานมตร. (2550). ผลกระทบจาก

การทา FTA ตอแรงงานไทย. รายงานผลการศกษาวจย. กรงเทพฯ: กรมจดหางาน.

สมชาย สขสรเสรกล. (2551). ผลกระทบของเขตการคาเสรของประเทศไทยทมตอแรงงานไทย. รายงานวจยฉบบสมบรณ.

สถาบนทรพยากรมนษย มหาวทยาลยธรรมศาสตร. กรงเทพฯ:โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

สมชาย หรญกตต. (2542). การบรหารทรพยากรมนษย ฉบบสมบรณ. กรงเทพฯ: ธระฟลมและไซเทกซ จ�ากด.

ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา.(2553). การศกษาความตองการกาลงคนเพอวางแผนการผลตและพฒนากาลงคน

ของประเทศ. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค.

Irwin, A.D. ( 2005). Free Trade Under Fire. New Jersey: Princeton University Press.

Lertputtarak, S. (2012). The influence of HR, IT, and market knowledge competencies on the performance of HR

managers in food exporting companies in Thailand. International Business Journal, 5(1), 87-97.

Page 107: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 103

ในยคปจจบนทโลกธรกจมการเปลยนแปลงอยาง

รวดเรว การแขงขนทรนแรง มสนคาทเหมอน ๆ กนมา

ใหผบรโภคไดเลอกมากมาย นบไดวาเปนยคทผประกอบ

หาจดตางของสนคาของตนเองไดยาก เอาชนะใจลกคาไมใช

เรองงายอกตอไป หนงสอการจดการการตลาด เปนการเขยน

ถงทฤษฎทางการตลาดทอานเขาใจงายเหมาะส�าหรบนสต

ทก�าลงศกษาตอทงในระดบปรญญาตรและปรญญาโท

รวมถงผ ประกอบการทตองการความร ดานการตลาด

ทฤษฎการตลาดมไวใหผ ประกอบการไวตอยอดความ

ส�าเรจ มหนงสอ Pocket Book หลากหลายเลมทน�าทฤษฎ

ทางการตลาดไปเขยนและเพมแนวคดทแตกตางเพอ

เปนไอเดยทางการตลาดใหกบผอาน แตส�าหรบหนงสอ

“การจดการการตลาด” เลมนเหมาะส�าหรบนสตทตองการ

ศกษาทฤษฎทอ านเขาใจงายทางการตลาดและเหมาะ

ส�าหรบผประกอบการทตองการทราบวา ทฤษฏการตลาดท

ถกตองทยงไมไดดดแปลงเปนอยางไร ไมวาจะเปนเรองการ

สรางความพอใจใหแกลกคา การวเคราะหสงแวดลอม

ทางการตลาด การวางแผนกลยทธทเนนการตลาดเปน

ส�าคญ ระบบสารสนเทศทางการตลาดและอปสงคทางการ

ตลาด การแบงสวนตลาด การก�าหนดตลาดเปาหมาย

และการวางต�าแหนงทางการตลาด การวเคราะหตลาดและ

พฤตกรรมการซอ การพฒนากลยทธผลตภณฑ การพฒนา

ผลตใหมและการจดการกลยทธวงจรชวตผลตภณฑ

ก า ร อ อ ก แ บ บ ก ล ย ท ธ แ ล ะ โ ป ร แ ก ร ม ก า ร ต ง ร า ค า

การออกแบบและการบรหารชองทางการตลาด การจดการ

การคาปลก การคาสง และ โลจสตกสทางการตลาด กลยทธ

การตดตอสอสารทางการตลาด การโฆษณา ประชาสมพนธ

การสงเสรมการขาย การขายโดยบคคล การตลาดทางตรง

และการตลาดอเลกทรอนกส การจดการความพยายาม

ทงหมดทางการตลาด กลยทธเพอการแขงขนและกลยทธ

การตลาดทงโลก ทงหมดนเปนหวขอทอย ในหนงสอ

“การจดการการตลาด” เลมน ผอานจะไดเขาใจถงทฤษฎ

ทถกตองและน�าเอาหลกทางการตลาดไปใชเพอประโยชน

สงสดตอไป

BOOK REVIEWการจดการการตลาด: Marketing Management

Reviewer: ดร. สชนน เมธโยธน

ชอหนงสอ: การจดการการตลาด: Marketing

Management

ผแตง: ผชวยศาสตราจารย สวมล แมนจรง

ปทพมพ: 2546

Page 108: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด
Page 109: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 105

แบบนาสงบทความ

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน

1. ชอบทความ

ภาษาไทย ..............................................................................................................................................................................

ภาษาองกฤษ ........................................................................................................................................................................

2. ประเภทบทความ q บทความวชาการ q บทความวจย

3. ชอ-สกล ผเขยนบทความ คนท 1 .................................................................................................................................

คนท 2 .................................................................................................................................

คนท 3 .................................................................................................................................

คนท 4 .................................................................................................................................

4. สถานทตดตอเจาของบทความ (กรณากรอกใหชดเจนดวยตวบรรจง) กรณมหลายคนใชขอมลของคนแรก

ทอยทตดตอสะดวกทสด............................................................................... บานเลขท.......................หมท..................

ถนน..........................ต�าบล/แขวง.......................อ�าเภอ/เขต.....................จงหวด..........................รหสไปรษณย................

โทรศพทเคลอนท...................................โทรสาร........................................อเมลล..........................................................

5. ลายมอชอเจาของบทความรวมในการยนยอมใหนาสงบทความ

(กรณาลงรายมอชอใหครบทกคน)

6. การรบรองบทความ

q ขอรบรองวาบทความตนฉบบนยงไมเคย ไดรบการเผยแพรและตพมพทใดมากอน

7. ขาพเจาไดแนบตนฉบบบทความดงน

q บทความตนฉบบพรอมชอเจาของบทความและเจาของบทความรวม จ�านวน 1 ชด

q ไฟนบทความตนฉบบ

ชอ-สกล(ภาษาไทย ตวบรรจง)

ชอ-สกล(ภาษาองกฤษ ตวบรรจง)

ลายมอชอ หนวยงาน อเมลล

ขอรบรองวาขอความดงกลาวขางตนเปนจรงทกประการ

ลงชอ................................................เจาของบทความ

(.........................................................................)

วนท..........เดอน.......................พ.ศ.....................

Page 110: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 106

MIXED METHODS: QUANLITATIVE AND QUALITATIVE RESEARCHIN BUSINESS MANAGEMENT

Sarunya Lerdputtarak1

1Graduated School Of Commerce, Burapha University, Chon Buri 20131, Thailand

การผสมผสานวธการวจยเชงปรมาณและเชงคณภาพในการทาวจยดานการบรหารธรกจศรณยา เลศพทธรกษ1

1วทยาลยพาณชยศาสตร มหาวทยาลยบรพา, ชลบร 20131, ประเทศไทย

สง

กองบรรณาธการวารสารพาณชยศาสตรบรพาปรทศน

วทยาลยพาณชยศาสตร มหาวทยาลยบรพา

169 ต. แสนสข อ. เมอง จ. ชลบร 20131

การสงบทความเพอพจารณาลงวารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน

1. การสงตนฉบบบทความ ใหผเขยนบทความปฏบตตามขอก�าหนดดงน

1.1 บทความทสงมาตองไมเคยเผยแพรทใดมากอน

1.2 พมพดวยตวอกษร Angsana New ขนาดอกษรตามรปแบบการจดพมพบทความทก�าหนด

1.3 ความยาวของบทความตนฉบบพมพขนาด A-4 ประมาณ 10-20 หนา

1.4 บทความตองมบทคดยอทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ

1.5 บทความตองมค�าส�าคญทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ

1.6 ตองตรวจความถกตองของตวสะกดและรปแบบการจดพมพของตนฉบบใหถกตอง

1.7 ระบ ชอ-สกล, ต�าแหนง, สถานทท�างาน ของผเขยน ภาษาองกฤษ ใหครบทกคน โดยระบไวในบรรทดถดไป

ตอจากชอเรองในหนา Abstract ดงตวอยาง

1.8 ระบ ชอ-สกล, ต�าแหนง, สถานทท�างาน ของผเขยน ภาษาไทยใหครบทกคน โดยระบไวในบรรทดถดไปตอจาก

ชอเรองในหนาบทคดยอ ดงตวอยาง

3. ไฟลตนฉบบบทความทสงใหกองบรรณาธการวารสารฯ ตองสามารถแกไขขอมลได

4. ตนฉบบทจดสงมาให ตองชดเจนทงเนอหาและรปภาพประกอบบทความ

5. ตดตอสอบถามโดยตรงไดท

นางสาววไลลกษณ คาลอย วทยาลยพาณชยศาสตร มหาวทยาลยบรพา 169 ต. แสนสข อ. เมอง จ. ชลบร

20131 โทรศพท 038-394900 ตอ 131, 132 โทรสาร 038-394900 ตอ 129

E-mail: [email protected]

2. การสงขอมล

2.1 บนทกบทความทถกตองโดยใชโปรแกรม MS Word for Windows ตงแต 2003 ขนไป

2.2 สงไฟลตนฉบบมาท [email protected] หรอ สงแผนบนทกขอมลมาท

wilailukk
Highlight
ตวยก
Page 111: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 107

ชอบทความ (ภาษาองกฤษพมพดวยอกษรตวพมพใหญ)

ชอ-สกล เจาของบทความ (องกฤษ)

สถานทท�างาน (องกฤษ)

ABSTRACT (ขนาด 16 ตวหนา)

เนอหา Abstract (ขนาด 14 ปกต) .................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................

Keywords: (ขนาด 14 ตวหนา)

ชอบทความ (ไทย)

ชอ-สกล เจาของบทความ (ไทย )

สถานทท�างาน (ไทย)

บทคดยอ (ขนาด 18 ตวหนา)

เนอหาบทคดยอ (ขนาด 14 ปกต) ..................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................

คาสาคญ: (ขนาด 14 ตวหนา)

รปแบบการจดพมพบทความ

รปแบบการจดพมพบทความ

อกษรขนาด 18 ตวหนา

อกษรขนาด 18 ตวหนา

อกษรขนาด 16 หนา

อกษรขนาด 16 ปกต

อกษรขนาด 16 ปกต

อกษรขนาด 16 หนา

เวน 1 บรรทด 16 ตวปกต

เวน 1 บรรทด 16 ตวปกต

เวน 1 บรรทด

16 ตวปกต เวน 1 บรรทด

16 ตวปกต

เวน 1 บรรทด

16 ตวปกต

เวน 1 บรรทด

16 ตวปกต

Page 112: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 108

ความนา (ขนาด 16 ตวหนา) เนอหา ขนาด 14 ตวปกต

หวขอใหญ (ขนาด 16 ตวหนา ชดขอบซาย) หวขอยอย (ขนาด 14 ตวหนา ยอหนา)

บรรณานกรม (ขนาด 16 ตวหนา)

รปแบบการพมพบรรณานกรม

หนงสอ:

ชอผแตง./(ปทพมพ)./ชอหนงสอ/(ครงทพมพ(ถาม)./สถานทพมพ: ส�านกพมพ.

หนงสอแปล:

ชอผแตง./(ปทพมพ)./ชอหนงสอ/(ชอผแปล, แปล)./สถานทพมพ: ส�านกพมพ.

บทความในหนงสอ:

ชอผเขยนบทความ./(ปทพมพ)./ชอบทความ./ใน/ชอบรรณาธการ/(บรรณาธการ ถาม),/ชอหนงสอ/

(หนา/เลขหนา)./สถานทพมพ: ส�านกพมพ.

วทยานพนธ/ดษฎนพนธ:

ชอผท�าวทยานพนธ/ดษฎนพนธ./(ปทพมพ)./ชอวทยานพนธ/ดษฎนพนธ./ระดบวทยานพนธ/ดษฎนพนธ,

ชอสาขาวชา,/คณะ,/ชอมหาวทยาลย.

บทความในวารสาร:

ชอผเขยนบทความ./(ปทพมพ)./ชอบทความ./ชอวารสาร,/ปทหรอเลมท/(ฉบบท(ถาม),/เลขหนา.

รายงานการประชมหรอสมมนาวชาการ:

ชอผเขยนบทความ./(ปทพมพ)./ชอบทความ./ใน/ชอเอกสารการประชมหรอสมมนา/(หนา/เลขหนา)./

สถานทพมพ: ส�านกพมพ.

การสมภาษณ:

ชอผใหสมภาษณ./(ป,/วนท/เดอน)./ต�าแหนง(ถาม)./สมภาษณ.

เวบไซต:

ชอผแตง./(ปทพมพ)./ชอหนงสอ./วนทคนขอมล/วน/เดอน/ป,/เขาถงไดจาก/แหลงสารสนเทศ

ระหวางหวขอใหญกบเนอหาเวน 1 บรรทด 14 ตวปกต

Page 113: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน : ปท 6 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2554 109

ใบสมครสมาชก วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน

วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน มกาหนดออกปละ 2 ฉบบ

ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน และ ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม

คาสมาชกรายป (2 ฉบบ) 200 บาท (รวมคาจดสง)

ขาพเจามความประสงคขอสมครเปนสมาชก วารสารวทยาลยพาณชยศาสตรบรพาปรทศน

(โปรดเลอกชองททานตองการ)

q โดยสมครเปนสมาชกรายป เปนระยะเวลา.................ป เรมตงแตฉบบท....................... พ.ศ.......................

q โดยรบตงแตฉบบเดอน........................พ.ศ.................. ถงฉบบเดอน........................... พ.ศ......................

รวม......................ฉบบ

โดยขอใหจดวารสารมาตามทอยดงน

ชอ (หนวยงาน).....................................................................................................................................................................

ทอย.......................................................ถนน..................................................แขวง/ต�าบล...................................................

เขต/อ�าเภอ..........................................จงหวด............................................รหสไปรษณย..................โทร..............................

พรอมนขาพเจาไดโอนเงนมาท บญชออมทรพย ธนาคารกรงไทย

ชอบญช มหาวทยาลยบรพา เลขทบญช 3861004429

เปนจ�านวน.............................................บาท (................................................................................)

กรณาสงหลกฐานการโอนพรอมทงใบสมครสมาชกมาท นางสาววไลลกษณ ค�าลอย

[email protected] หรอแฟกซมาท 038-392024

Page 114: Journal of Graduate School of Commerce Burapha Revie¸•้นฉบับ.pdf · บริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จ ากัด

บรษท จ�ำกด115 ซ.วดอมพวน ถ.พระราม 5 แขวงถนนนครไชยศร เขตดสต กรงเทพฯ 10300โทร. 0-2669-3131-4, 0-2669-2447-8 แฟกซ: 0-2243-2363ผพมพผโฆษณา นายณฐภทร สขแดง

ออกแบบและพมพท


Recommended