Journal of Health Policy, Insurance and Management – Polityka Zdrowotna 99

KIERUNKI ZMIAN W POLSKIM SYSTEMIE OCHRONY ZDROWIA – POŻĄDANE I REALNIE MOŻLIWE

Desirable and practicable changes in the Polish health care system

Jakub Gierczyński, Krajowy Instytut Ubezpieczeń, Doradztwo i ekspertyzy

AbstrAct

On February 27, 2012 a seminar “Desirable and practicable changes in the Polish health care system” was held at the National Institute of Public Health-National Institute of Hygiene (NIPH-NIH) in Warsaw. The project was organized by the NIPH-NIH and the National Insurance Institute in Warsaw. The session was also attended by representatives of the Ministry of Health, the Department of Medicine, Medical University of Rzeszów, as well as experts and decision-makers in the health care system.

Keywords: health care system, social care, social insurance

Słowa kluczowe: system ochrony zdrowia, opieka socjalna, ubezpieczenie społeczne

streszczenie

W dniu 27 lutego 2012 roku odbyło się w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego- Państwowym Zakładzie Higieny w Warszawie seminarium pt. „Kierunki zmian w polskim systemie ochrony zdrowia – pożądane i real-nie możliwe”. Organizatorami przedsięwzięcia byli: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-Państwowy Zakład Higieny oraz Krajowy Instytut Ubezpieczeń w Warszawie. W obradach wzię-li również udział przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia, Wydziału Medycznego Uniwersytetu Medycznego w Rzeszowie oraz eksperci i decy-denci systemu ochrony zdrowia.

Seminarium rozpoczął prof. Mirosław J. Wysocki, Dyrektor Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego-Państwowego Zakładu Higieny. W swoim wystąpieniu podkreślił wagę wieloletniego procesu reformowania i racjonalizo-wania systemu ochrony zdrowia w Polsce. Uznał, iż najważniejszym celem jest przeprowadzenie reformy systemu ochrony zdrowia w Polsce, któ-ra byłaby dostosowana do zmiany demograficz-nych, rozwoju gospodarczego i postępu medycyny. Profesor twierdził, iż organizowanie seminariów naukowych z udziałem teoretyków i praktyków zajmujących się problematyką związaną z organi-zacją systemu ochrony zdrowia pozwoli nie tylko wymianę doświadczeń między specjalistami z tej

dziedziny, ale umożliwi kompleksową analizę pro-blemów związanych z ochroną zdrowia i sformuło-wanie wniosków ponad podziałami. Wnioski powin-ny być formułowane w postaci rekomendacji i zale-ceń popartych danymi i przekrojowymi analizami.

Kolejnym wystąpieniem był referat „Dla-czego potrzebujemy zmian?”, wygłoszony przez dr Krzysztofa Kuszewskiego, kierowni-ka Zakładu Organizacji i Ekonomiki Ochrony Zdrowia oraz Szpitalnictwa w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego- Państwowym Zakładzie Higieny. Krzysztof Kuszewski przed-stawiał uwarunkowania demograficzne i finanso-we efektywnego funkcjonowania systemu ochro-ny zdrowia w Polsce, podkreślił wagę zjawiska starzenia się społeczeństwa polskiego.

W 2004r. odsetek osób starszych w społe-czeństwie przekroczył 15,3% (według demogra-fów społeczeństwo uważa się za stare, gdy odse-tek ten przekroczy 12%). W 2011r. w Polsce żyło około 2,5 miliona osób powyżej 75 roku życia. Według prognoz na 2030 rok, będzie ich około 4 miliony.1 Narodowy Program Zdrowia na lata 2007-2015 wytycza dziewięć celów operacyjnych („Tworzenie warunków do zdrowego i aktywnego życia osób starszych”). W Programie zaprezento-wane zostały między innymi oczekiwane efekty procesu starzenia się społeczeństwa, którymi są: 2

Kierunki zmian w polskim systemie ochrony zdrowia-pożądane i realnie możliwe

Journal of Health Policy, Insurance and Management – Polityka Zdrowotna 99

1 Prezentacja Kuszewski K. dane na podstawie raportów GUS.2 Narodowy Program Zdrowia na lata 2007-2015. Załącznik do Uchwały Nr 90/2007 Rady Ministrów z dnia 15 maja 2007r.

100 2012 Nr XI

Jakub Gierczyński

• propagowanie idei „aktywnego starzenia się”, • uzyskanie przez osoby starsze poczucia pełni

zdrowia, • bezpieczeństwa i aktywnego uczestnictwa

w życiu gospodarczym, kulturalnym, społecz-nym i politycznym,

• zmniejszenie występowania niepełnosprawno-ści, chorób przewlekłych i przedwczesnych zgo-nów w populacji osób powyżej 60 roku życia. Aby je osiągnąć powinno się zbudować

i zaimplementować programy zdrowotne nakie-rowane na utworzenie warunków do aktywnego fizycznie i psychicznie stylu życia osób powyżej 60 roku życia. Ponadto należałoby opracowywać rozwiązania systemowe umożliwiające opiekę nad osobą starszą lub/i niepełnosprawną w środo-wisku zamieszkania, uwzględniając i szanując jej prawa oraz zapewniając usługi opiekuńczo-lecz-nicze najwyższej jakości.

Wydłużanie się średniej życia Polaków powo-duje konieczność alokacji większych nakładów finansowych na leczenie chorób wieku starczego. Również koszty medyczne starzenia się społe-czeństwa powinny być ponoszone nie tylko przez system powszechnego ubezpieczenia zdrowot-nego, ale również poprzez dedykowane opiece geriatrycznej ubezpieczenie opiekuńcze. Cytując dr Krzysztofa Kuszewskiego możemy założyć, że: jeśli wprowadzimy ubezpieczenia opiekuń-cze mamy szanse nie używać ochrony zdrowia jako opieki społecznej. Według raportów World Health Organization (WHO) 80% środków na usługi medyczne związane z leczeniem obywate-la wydaje się w jego ostatnich dwóch latach życia. W Polsce koszty leczenia pokrywane są przez pieniądze gromadzone przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Opracowanie systemu ubezpieczenia opiekuńczego, który zabezpieczałby nie tylko fundusze przeznaczone na ten cel, ale zapew-niałby wysokiej jakości infrastrukturę zakładów medyczno-opiekuńczych i opieki środowiskowej oraz miejsca pracy dla personelu.

Dr Krzysztof Kuszewski w drugiej części swojego wykładu starał się znaleźć odpowiedź na pytanie: jak usprawnić system finansowania opieki zdrowotnej w Polsce? Podstawową kwestią, według prelegenta, jest zapewnienie wydolności systemu finansowania ochrony zdrowia w dziedzinie speł-niania realnych potrzeb zdrowotnych pacjentów.

Obecny system publicznego finansowania, za który jest odpowiedzialny Narodowy Fundusz Zdrowia, nie jest narzędziem prawidłowo funkcjo-nującym. Centralizacja systemu oraz ograniczenie autonomii szesnastu oddziałów wojewódzkich nie sprzyja podejmowaniu racjonalnych decyzji wychodzących naprzeciw codziennym wyzwa-niom medycznym. Na ochronę zdrowia wydaje się w Polsce z funduszy publicznych około 70 miliar-dów złotych (2012). Pacjenci „z własnej kieszeni” dopłacają do systemu około 30 miliardów złotych. Pieniędzy jest, więc sporo. Gorzej z ich racjonal-ną alokacją oraz monitorowaniem sensowności ponoszonych wydatków. Biorąc pod uwagę pro-ces starzenia się populacji Polski, należy stworzyć dodatkowy system ubezpieczenia się od niepeł-nosprawności. Według dr Kuszewskiego polskie społeczeństwo nie będzie starzeć się zbyt szybko, gdyż proces wydłużania się życia jest już wolniej-szy. Wyzwaniem dla systemu ochrony zdrowia pozostanie starzenie się kobiet, ponieważ żyją 6-9 lat dłużej od mężczyzn. Jeśli wprowadzimy ubez-pieczenia opiekuńcze mamy szanse nie używać ochrony zdrowia, jako opieki społecznej.

Drugim wystąpieniem („O zarządzaniu zmianą w ochronie zdrowia i o ubezpieczeniu zdrowotnym – w świetle doktryny zdrowe-go rozsądku”.3) podczas seminarium był referat prof. Romualda Holly z Krajowego Instytutu Ubezpieczeń oraz Uniwersytetu Medycznego w Łodzi i SGH w Warszawie.

Autor referatu przyjął założenie, że główną przyczyną impasu w zarządzaniu zmianą w pol-skiej ochronie zdrowia jest postępująca nieprzej-rzystość takich wartości jak: równość, sprawiedli-wość, wolność (swobody obywatelskie), czy spo-łeczna solidarność, które winny stanowić podwa-liny konstrukcji każdego systemu ochrony zdro-wia. Jako substytut tych podwalin, powinno się włączyć do algorytmu modelu systemu ochrony zdrowia założeń wyprowadzanych z ogólnej teo-rii systemów, teorii zarządzania ryzykiem (utraty zdrowia), w tym szczególnie takich koncepcji jak Risk Sharing4 czy Risk Adjustment. Doświadczenia z prowadzonych od kilkunastu lat w Holandii, Belgii, Niemczech, Szwajcarii i Izraelu badań nad modelem Risk Adjustment zachęcają do pro-wadzenia dalszych analiz badań w tym kierunku.

100 2012 Nr XI

3 Pełny tekst referatu został opublikowany w  czasopiśmie Polityka Zdrowotna (9). KIU. Warszawa grudzień 2011.4 Risk sparing – (ang.) porozumienie o podziale ryzyka.

Journal of Health Policy, Insurance and Management – Polityka Zdrowotna 101

Kierunki zmian w polskim systemie ochrony zdrowia-pożądane i realnie możliwe

Stąd też zgłaszany postulat wzbogacenia algo-rytmu, by zapewnić „optymalny model” systemu ochrony zdrowia, o paradygmat ubezpieczeniowy. Postulat oraz idea i metoda ubezpieczeń stano-wią integralny element systemów ochrony zdro-wia w różnych krajach (szczególnie w Holandii, a w pewnym stopniu również w Polsce). Postulat ten jest o tyle oryginalny, że – zakładając grun-towną, kompleksową restrukturyzację polskiego systemu ochrony zdrowia – zostanie konsekwent-nie oparty o nowy model funkcjonujący na zasa-dach ubezpieczeniowych.

Obecnie w Polsce mamy dwie przyczyny impasu w tworzeniu kompletnego systemu ubez-pieczeń zdrowotnych. Pierwszą z nich jest brak wyraźnie zdefiniowanej roli ubezpieczenia, jako zasady organizacji i funkcjonowania całego syste-mu ochrony zdrowia i/lub jego określonej części, a w konsekwencji niejednoznaczne, niejasne ocze-kiwania kierowane pod adresem poszczególnych rodzajów ubezpieczeń zdrowotnych (powszechne, publiczne, obowiązkowe, dobrowolne, prywatne, równoległe, substytucyjne, ponadstandardowe, suplementarne), które, jako metody neutralizowa-nia różnie wyodrębnianych i rozumianych ryzyk zdrowotnych były przy tym (są nadal) niewłaściwie nazywane i definiowane. Drugą jest brak właściwej oferty produktowej ze strony ubezpieczycieli pry-watnych, która w sposób komplementarny wpisy-wałaby się w system ochrony zdrowia. Musiałaby to być zatem oferta nie tylko opłacalna dla ubez-pieczycieli, ale również komplementarna w stosun-ku do wszystkich innych produktów oferowanych w ramach systemu: ubezpieczeniowych (głównie publicznych), paraubezpieczeniowych i pozaubez-pieczeniowych. Tylko taka oferta prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego, jako komplementarna część systemu ochrony zdrowia, stanie się nie tylko dla tego systemu potrzebne, ale wręcz niezbędna.

Z prowadzonych w tym zakresie analiz wyni-ka, że prywatne ubezpieczenia zdrowotne mogą znacząco poprawić wydolność polskiego systemu ochrony zdrowia i to już w obecnym jego kształ-cie, zaś w przyszłości mogą okazać się wręcz niezbędne. Co zatem zrobić, jak sprawić, by ocze-kiwania ustawodawcy, polityków społecznych i zdrowotnych działających na rzecz pacjenta odnośnie miejsca i roli (prywatnych) ubezpieczeń zdrowotnych w systemie ochrony zdrowia spo-tkały się z ofertą ze strony prywatnych ubezpie-czycieli i to dokładnie na miarę tych oczekiwań?

Według prof. Romualda Holly powinny być speł-nione dwa fundamentalne warunki:• konieczność jednoznacznego sformułowa-

nia przez polityków oczekiwań odnośnie roli poszczególnych rodzajów ubezpieczeń w reali-zacji celów systemu ochrony zdrowia,

• akceptacja tej roli (na wynegocjowanych warunkach) przez ubezpieczycieli, głównie prywatnych, i wpisanie się w nią stosowną ofertą produktową, komplementarną wobec innych ofert pozostałych uczestników systemu ochrony zdrowia.Rozważając te kwestie, zarówno decyden-

ci-politycy zdrowotni, jak też ubezpieczyciele, w szczególności reprezentujący przemysł ubez-pieczeniowy pamiętać muszą, że zdrowie nie jest „czystym dobrem rynkowym”; jest przede wszystkim dobrem społecznym i publicznym. Dlatego też zarządzając systemem ochrony zdro-wia, nie można kierować się wyłącznie regula-cjami prawnymi oraz zasadami rynku. Podobnie, wdrażanie idei i metod ubezpieczenia powinno przebiegać wedle zasad ustalonych przez społe-czeństwo. Zatem zarządzanie ochroną zdrowia, traktowane jako praktyka polityki zdrowotnej, musi być podporządkowane określonym warto-ściom i celom. Pozostaje więc tylko mieć nadzieję, iż dostateczna świadomość uwarunkowań realiza-cji własnych (również tych partykularnych) dale-kosiężnych celów i interesów sprawi, że zarówno politykom jak i ubezpieczycielom nie zabraknie determinacji i dalekowzrocznej wyobraźni.

Dokładne rozeznanie wszystkich tych kwestii powinno być pierwszym krokiem podczas projek-towania zmian w systemie, a po przeprowadzeniu pierwszego etapu reformy powinno być podstawą stałego restrukturyzowania systemu. Opracowanie takiego projektu zmian, a szczególnie wyartykuło-wanie go w formie ustawowych zapisów, wymaga równocześnie dokładnego określenia możliwości realizowania zadanych systemowi celów przez poszczególne rodzaje ubezpieczeń.

Jako trzecia wystąpiła prof. Anna Wilmo-wska-Pietruszyńska z referatem zatytułowa-nym: „Ryzyko niezdolności do samodziel-nej egzystencji-konieczność zabezpieczenia społecznego”.5 W swoim wystąpieniu podkre-śliła potrzebę utworzenia nowego filara ubez-pieczeń społecznych, jakim jest ubezpieczenie ryzyka niesamodzielności.

Journal of Health Policy, Insurance and Management – Polityka Zdrowotna 101

5 Wilmowska-Pietruszyńska A. Ryzyko niezdolności do samodzielnej egzystencji – konieczność zabezpieczenia społecznego. Polityka Zdrowotna (10). KIU. Warszawa 2012.

102 2012 Nr XI

Potrzeba ta wynika z trzech przyczyn a mia-nowicie:6

• wzrastające zagrożenia tym ryzykiem, co wobec niekorzystnych tendencji demogra-ficznych istotnie zmniejsza możliwości wypeł-niania zadań związanych z pielęgnacją siła-mi rodziny, zwłaszcza wobec zaniku modelu wspólnego gospodarstwa dla rodziny wielopo-koleniowej;

• wzrastające koszty pielęgnacji i opieki nad osobą niesamodzielną, zarówno w jej miesz-kaniu, jak i w placówce ochrony zdrowia lub pomocy społecznej, sprawiają, że osoba nie-samodzielna i jej rodzina są w mniejszym niż dawniej stopniu w stanie je finansować;

• wymóg posiadania specjalistycznych umiejęt-ności (w tym umiejętności obsługi sprzętów i urządzeń) stawiany osobom sprawującym pielęgnację, ogranicza możliwości korzysta-nia ze świadczeń udzielanych wyłącznie przez rodzinę. Prof. Wilmowska zacytowała badania prze-

prowadzone przez GUS,7 które wykazały, że pod koniec 2009r. prawne orzeczenie o niepełno-sprawności lub równoważne posiadał co dziewią-ty Polak (razem 4,2 mln obywateli, w tym blisko 184 tys. dzieci do lat 16). Ponad 60% orzeczeń o znacznym stopniu niepełnosprawności posiada-ły osoby w wieku poprodukcyjnym. Blisko 40% osób w wieku 70 lat i osób starszych miało pro-blemy z podstawową samoobsługą, równocześnie co druga musiała sama sobie dawać radę, ponie-waż nie miała żadnej pomocy, a co piąta osoba z takimi ograniczeniami chciałaby jakąś pomoc uzyskać, bądź ją znacznie rozszerzyć.8 W Polsce zakłady opieki długoterminowej obejmują ZOL,9 ZPO10 i hospicja. Wskaźnik łóżek opieki długo-terminowej w szpitalach na 1000 mieszkańców wyniósł 0,4, a na przykład w Finlandii 3,8 na 1000 mieszkańców. W XXI wieku w Europie przeważa-ją rodziny dwupokoleniowe, a wśród nich wiele osób jest niezdolnych do samodzielnej egzystencji i nie ma zapewnionej opieki oraz pomocy.

Prognozy demograficzne przewidują, że pro-blem ten będzie narastał w przyszłości. W tej sytu-acji jedną z rozważanych możliwości jest wpro-wadzenie ubezpieczenia pielęgnacyjnego. Model takiego ubezpieczenia funkcjonuje, jako element systemu ubezpieczeń społecznych w niektórych krajach (np. Niemcy).11

W Polsce projekt Ustawy o ubezpiecze-niu pielęgnacyjnym został przygotowany przez Zespół powołany przez Ministra Zdrowia prof. Zbigniewa Religę. Projekt określa zakres podmio-towy ubezpieczenia, pojęcie osoby niesamodziel-nej, uwarunkowania do świadczeń z ubezpiecze-nia pielęgnacyjnego. Zawiera zasady orzecznictwa o niesamodzielności i jej stopniach. Ustala zasady postępowania w sprawie przyznania świadczeń z tego ubezpieczenia oraz zasady zawierania umów ze świadczeniodawcami na ich udziela-nie, a także organizację Funduszu Ubezpieczenia Pielęgnacyjnego i nadzór nad jego działalnością.

Obowiązujące obecnie w Polsce akty prawne i organizacyjne nie tworzą spójnych wytycznych dla systemu opieki pielęgnacyjnej dla osób, które w następstwie chorób lub urazów stają się niezdol-ne do samodzielnej egzystencji i wymagają opieki i pomocy osób drugich w wykonywaniu podsta-wowych czynności dnia codziennego w zakresie odżywiania, poruszania się, higieny ciała i prowa-dzenie gospodarstwa domowego.

Społeczne ubezpieczenie pielęgnacyjne ma za zadanie zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych osobom niesamodzielnym wymagają-cym pielęgnacji i opieki osób drugich.

Podstawowymi zasadami ubezpieczenia pie-lęgnacyjnego powinny być:12

• powszechność i obowiązkowość,• solidaryzm społeczny, • samorządność, • prawo wolnego wyboru świadczeniodawcy

przez ubezpieczonego, • zapewnienie równego dostępu do świadczeń,• prymat opieki domowej nad stacjonarną

i rehabilitacji nad pielęgnacją.

Jakub Gierczyński

102 2012 Nr XI

6 Stan zdrowia ludności Polski w 2009r. (GUS)7 Wilmowska-Pietruszyńska A. Ryzyko niezdolności do samodzielnej egzystencji – konieczność zabezpieczenia

społecznego. Polityka Zdrowotna (10). KIU. Warszawa 2012.8 ZOL – Zakład Opieki Leczniczej.9 ZPO – Zespół Placówek Oświatowych.10 Budżety gospodarstw domowych w 2007. GUS.11 Wilmowska-Pietruszyńska A. Ryzyko niezdolności do samodzielnej egzystencji – konieczność zabezpieczenia

społecznego. Polityka Zdrowotna (10). KIU. Warszawa 2012.

Journal of Health Policy, Insurance and Management – Polityka Zdrowotna 103

Z przeprowadzonych analiz wynika, że optymalnym rozwiązaniem jest wprowadzenie powszechnego, obowiązkowego ubezpieczenia od ryzyka niesamodzielności, które rozłoży solidarnie koszty na całe społeczeństwo, a wysokość składki nie obciąży znacząco budżetu domowego skład-kodawców. Należy podkreślić konieczność ścisłej współpracy ubezpieczenia pielęgnacyjnego i zdro-wotnego w tworzeniu warunków do funkcjonowania społecznego ubezpieczenia pielęgnacyjnego oraz rolę władz publicznych w podejmowaniu działań na rzecz osób niesamodzielnych. Wprowadzenie ubezpieczenia pielęgnacyjnego będzie miało pozy-tywne skutki nie tylko dla sytuacji życiowej osób niesamodzielnych i ich najbliższego otoczenia, ale także dla gospodarki. W miarę powstawania pla-cówek świadczących usługi pielęgnacyjne w domu osoby niesamodzielnej i w zakładach pielęgnacyj-nych zwiększać się będzie zatrudnienie w tej sferze. W konsekwencji powinien nastąpić wzrost zatrud-nienia i zmniejszenie bezrobocia podobnie jak to się stało w Niemczech po wprowadzeniu Ustawy pielęgnacyjnej. Nowe ubezpieczenie powinno tak-że ułatwić utworzenie sieci szpitali niezbędnych do zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego lud-ności. Część szpitali można będzie adaptować na placówki pielęgnacyjno-opiekuńcze. 13

Czwartym referatem był wykład dr Mariusza Tarhoniego z Zakładu Organizacji i Ekonomiki Ochrony Zdrowia oraz Szpitalnictwa w Narodo-wym Instytucie Zdrowia Publicznego – Państwo-wym Zakładzie Higieny: „Reorganizacja płatni-ka publicznego (NFZ) jako warunek sprzyja-jący wprowadzeniu ubezpieczeń komercyjnych w Polsce”. Autor uznał, iż błędem systemowym jest definiowanie i rozumienie dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych, jako pakietów zawie-ranych przez instytucje ubezpieczeniowe, wyko-rzystujące do tego celu zapisy Ustawy o działal-ności ubezpieczeniowej. Zapisy w ustawie mogą stanowić źródło dochodów dla firm ubezpiecze-niowych.

Publiczne oraz dodatkowe ubezpiecze-nia zdrowotne muszą być określone przez te same regulacje ustawowe. Obecnie publicz-ny system finansowania ochrony zdrowia nie pozwala na organizację równolegle działają-cych dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych.

Wynika to z niemożliwości dostosowania struktury NFZ do wymagań niezbędnych do współpracy z systemem prywatnych oraz dodat-kowych ubezpieczeń zdrowotnych między inny-mi z następujących powodów:14 • w centralnie zarządzanym systemie NFZ nie

ma możliwości stosowania wyrównania finan-sowego między poszczególnymi Oddziałami Wojewódzkimi NFZ i siecią ubezpieczalni pry-watnych, jest to możliwe dopiero po procesie decentralizacji i uzyskaniu osobowości praw-nej przez powstałe z Oddziałów Wojewódzkich NFZ – samorządne instytucje płatnicze;

• wszystkie towarzystwa ubezpieczeń zdro-wotnych, zarówno te, które dysponują środ-kami publicznymi, jak i te, które dysponują środkami prywatnymi, muszą mieć wspólny nadzór w postaci „silnego” Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych – instytucja ta musi rozstrzygać wiele kluczowych dla systemu pro-blemów;

• w systemie zdecentralizowanym zwiększa się efektywność zarządzania finansami, prowa-dząc do pogłębienia zróżnicowania w korzy-staniu z opieki zdrowotnej, co przekłada się na pozytywną konkurencję i premiowanie świad-czeniodawców i płatników proponujących naj-wyższy standard świadczeń;

• w samorządnej strukturze ubezpieczeń publicznych, sektor publiczny odgrywa nadal wiodącą rolę mając ustawową możliwość pro-ponowania ubezpieczonym niektórych ele-mentów dopłat lub dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych. Taki stan rzeczy powinien wyeli-minować pokusy niektórych prywatnych insty-tucji płatniczych do skupiania uwagi jedynie na efekcie maksymalizacji zysku.Reorganizacja płatnika publicznego w kie-

runku decentralizacji i organizacja jednolite-go nadzoru nad ubezpieczeniami zdrowotnymi wraz z przyjęciem odpowiednich uregulowań prawnych, wspomoże rozwój ubezpieczeń zdro-wotnych zarówno publicznych jak i prywatnych. Mechanizm konkurencji w tym sektorze, a tym samym szukanie nowych źródeł przychodów, będą działać stymulująco na rozwój oferty i organiza-cję ubezpieczeń pielęgnacyjno-opiekuńczych.15

Kierunki zmian w polskim systemie ochrony zdrowia-pożądane i realnie możliwe

Journal of Health Policy, Insurance and Management – Polityka Zdrowotna 103

12 Wilmowska-Pietruszyńska A. Ryzyko niezdolności do samodzielnej egzystencji – konieczność zabezpieczenia społecznego. Polityka Zdrowotna (10). KIU. Warszawa 2012.

13 Tarhoni M. Reorganizacja płatnika publicznego (NFZ) jako warunek sprzyjający wprowadzeniu ubezpieczeń komercyjnych w Polsce. Polityka Zdrowotna (10). KIU. Warszawa 2012.

14 Ibid.