1
KOTO –4 –
, ,
[email protected], [email protected],
2020 ( 2 ) 8 2
1
J-PARC
KOTO [1,
2, 3, 4]
2
2 (+1
) “4 ”
γ KOTO
4
2 KOTO
J-PARC KOTO KL → π0νν
3×10−11 [5]2%
KOTO 3×10−9(90%CL)[6]
KOTO [7] 1
KL
Z KL γ
8 cm
IB IB
UCV
崩壊領域
カロリメータ
荷電粒子検出器ビーム近傍の検出器
Z(m)
Y(m)
1: KOTO
( GeV/c)
KL
1.4 GeV/c “ ” KL
KL → π0νν
KL → π0νν “2γ ”2γ
“ ”
veto
1.9 m 50 cm un-
doped CsI
2.5 cm 5 cm
2716 PMT
γ
0.1 GeV 2 GeV
XY
2.5 cm
σE/E = 0.66%⊕1.81%/√E(GeV)(
1.99⊕3.95/√E(GeV)
)(mm) [8, 9]
KOTO 2 XY
π0 4
64
2
3
2013 KOTO
( 2
)
1
2
XY
30 cm 100 cm
中性子
信号 ハドロンクラスタ背景事象
KL → π0νν
2γ
2: ( ) ( )
2 π0
1
(SES1)
KOTO
(SES = 3×10−11)0.5 1/10
1: KOTO
(∗:preliminary)[6, 10, 11]
(SES)
2013 1.3×10−8 0.182015 1.3×10−9 0.24
2016-18 6.9×10−10∗ 0.02∗
4
2012 8 (2013 KOTO 1
) ( )
1Single Event Sensitivity: 1
“
2
” 2 2
2013
2013
2015
J-PARC 2018
J-PARC
2018
“ 1/10
” 2018
5
2 γ
1.9 cm
2
2
PMT
MPPC
( 3) ∆T = TMPPC −TPMTv
Z L ∆T
2KOTO KEK E391aE391a
30 cm 2
65
3
∆T =Z
v− L− Z
v=
Z − L/2v/2
. (1)
∆T Z XY
Z 4
4
MPPC PMTundoped CsI : 50cm
時間差 : ΔT=TMPPC-TPMT ΔT(信号) < ΔT(ハドロンクラスタ背景事象)
3:
6
PMT
MPPC
γ
( 3.5 cm) 10 cm
256
4
6 mm MPPC 2.5 cm 1 5 cm
4 ( 4080 MPPC)
MPPC ( )
MPPC4 3
(1024 )
1.1 mmφ ( U.FL
U.FL )
(1024 )
4MPPCs/5cm□(1MPPC/2.5cm□)x4
1.1mmφ coaxial cable 3.5m
4080MPPCs→1024 cables → 128 cables
summing amp.Ethernet cable (2 differential pair/cable)
256 outputs
4MPPCs/5cm□(1MPPC/2.5cm□)x4
1.1mmφ coaxial cable 3.5m
4080MPPCs→1024 cables → 128 cables
summing amp.Ethernet cable(2 differential pair/cable)
256 outputs
Vacuum
feed throughfeed through
Air
4:
3 3
( 3.5 m)
U.FL
4 (256
) Ethernet 4(128 )
2 1
Ethernet ADC
7
7.1
5 cm 50 cm
CsI PMT MPPC
Z
∆T = TMPPC−TPMTZ ∆T 5
5 cm
28 MeV ∆T 1.1 ns Z
5 (Z-
∆T ) 50 cm ∆T 7.4 ns
Z 1.1/7.4×50 = 7.4 cm1 1/v 7.4 ns/m
2 25
TDEntries 1081Mean 10.17− RMS 1.308
/ ndf 2χ 6.043 / 8Prob 0.6424Height 6.2± 145.6 Mean 0.04±10.18 − Sigma 0.042± 1.133
t (ns)Δ20− 18− 16− 14− 12− 10− 8− 6− 4− 2− 0
# of
eve
nts
0
20
40
60
80
100
120
140
160 TDEntries 1081Mean 10.17− RMS 1.308
/ ndf 2χ 6.043 / 8Prob 0.6424Height 6.2± 145.6 Mean 0.04±10.18 − Sigma 0.042± 1.133
Distance from MPPC (cm)0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
(ns)
Mea
nt
Δ
18−
17−
16−
15−
14−
13−
12−
11−
10−
9−
8−
/ ndf 2χ 9.919 / 6Prob 0.1281p0 0.04032±16.28 − p1 0.001399± 0.1488
/ ndf 2χ 9.919 / 6Prob 0.1281p0 0.04032±16.28 − p1 0.001399± 0.1488
ΔT(ns) MPPCからの距離(cm)ΔT分布のピーク(ns)
事象数
5: ∆T ( ) Z-∆T ( )[12]
7.2 Z-∆T
KOTO 50 cm CsI FNAL
KTeV
8 25 cm
6 Z-∆T
6
PMT PMT
4 6 Shielded with Foiled Twisted Pairs5CsI 310 nm 2.0 500 nm
1.8
66
4
MPPC6
[12]
Distance from MPPC (cm)0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
(ns)
Mea
nt
Δ
18−
17−
16−
15−
14−
13−
12−
11−
10−
9−
8− / ndf 2χ 10.61 / 2
Prob 0.004962p0 0.03426±16.54 − p1 0.002194± 0.1083
/ ndf 2χ 10.61 / 2Prob 0.004962p0 0.03426±16.54 − p1 0.002194± 0.1083
/ ndf 2χ 8.225 / 2Prob 0.01637p0 0.06287±15.92 − p1 0.001664± 0.1274
/ ndf 2χ 8.225 / 2Prob 0.01637p0 0.06287±15.92 − p1 0.001664± 0.1274
MPPCからの距離(cm)
ΔT分布のピーク(ns)
6: Z-∆T ( ) ( ) [12]
7.3 γ
γ
(RCNP)7Li(p, n)7Be
γ
γ (TOF)
392 MeV
O(100) MeV γ 7 50 cm
CsI 15 cm
PMT MPPC
7
CsI γ
TOF
100-300 MeV
7 γ ∆T
∆T
∆T
γ
38 cm
7.2
25 cm Z-∆T
γ 90%
32% O(100) MeV
1 γ
90% 1/3
6MPPC PMTPMT
MPPC
7 γ π0
ToFEntries 365073Mean 48.68RMS 19.48
TOF (ns)40− 20− 0 20 40 60 80 100 120 140
# of
eve
nts
1
10
210
310
410
ToFEntries 365073Mean 48.68RMS 19.48
γ
N
TOF(ns)
# of events
4- 2- 0 2 4 6 8 10 12 140
0.02
0.04
0.06
0.08
0.1
0.12 γ
neutron
ΔT(ns)
# of
eve
nts
# of events
ΔT(ns)
7: CsI ( ) γ
∆T ( )[12]
7.4
2019 2 4 KOTO
KL → π0νν 2 () KL → 3π0 π0 → 2γ
8 γ ∆T
6 PMT MPPC
MPPC
( )
γ 0.04%
2 ∆T
∆T 8 8
90% (2.1±0.1)×10−29
∆T
∆T
∆T
(4.0±0.6)×10−2
0 200 400 600 800 1000Deposit energy (MeV)
00.20.40.60.8
11.21.4
Tim
ing
reso
lutio
n (n
s) TΔ
MPPCT
PMTT
26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 T(ns)Δ
0
0.010.02
0.030.04
0.050.06
# o
f eve
nts
(Data)0π 3→LK
neutron sample(Data)
8: ∆T ( )
∆T
( )[13]
8∆T 2
9KL → π0νν KL → 3π0 γ
67
5
∆T
∆T
0.5× (4× 10−2) = 0.02
9
PMT
1
PMT
1
30-100 cm
2 PMT
2
1
TPMT 2
Tinv
Tinv =TMPPC + TPMT
2, (2)
Tinv 2
Tinv ∆Tinv
9
∆Tinv
∆T ∆Tinv
Tinv KOTO
[14, 13]
中性子
ハドロンクラスタ背景事象
8− 6− 4− 2− 0 2 4 6(ns)inv TΔ
00.010.020.030.040.050.060.070.080.09
# o
f eve
nts
(Data)0π 3→LK
neutron sample(Data)
9: TOF ( ) ∆Tinv
( ) [13]
8
8.1
1010 MPPC S13360-6050CS
6 mm 50 µm
10 ; 325-6
シリコーン
10: MPPC S13360-6050CS
( ) ( )
1) :
undoped CsI
310nm 24%
2) : 10 cm
50 MeV MPPC
6 mm 50 MeV
300 p.e.
3) :1.7× 106
4) :
23 mm 11 MPPC 2.3 mm
5) :
0.004
γ
6) :4000
MPPC
8.3 8.7
8.2 MPPC
MPPC MPPC
11
MPPC
11: MPPC
11
ZCFRP
2mm
68
6
MPPC
MPPC
RC
2017
MPPC
MPPC
MPPC
MPPC 10%
MPPC
MPPC
30%
MEG II
2
2.5 cm
4
8.3 MPPC
MPPC
S/N
1 MeV-n/cm2
1 MeV
MPPC KOTO 3
350
8 × 108 1 MeV-n/cm2
6 mm MPPC 0.5 µA
50
MPPC 2019 J-PARC
20
MPPC
20
KOTO
8.4
12
[15, 16] MPPC 4 4 16
MPPC MPPC
0.1 µF
(
) 1 kΩ
8.4.1 50 Ω
3.5 m MPPC
50 Ω
MPPCからの4入力
out-
out+
サミングアンプ
差動バッファ
51
51
220+330220
AD8065
AD8011
AD8011
0.1u
330
out-
out+
220+3302202
011AD80
011AD80
330
51
065AD8051
51
51
51
51
MPPCバイアス電圧
MPPCx4
1k
0.22u
x4-+
-+
-
+
510.1u
1k
暗電流
信号パルス
50Ω信号受信部
12:
69
7
AD8065 −0V 0.1 µF 51 Ω
1 kΩ
MPPC
50 Ω
8.4.2 (summing amplifier)
4 MPPC 0.1 µF
AD8065 −
(Ii(i = 0 · · · 3)) 50 ΩV = −50 Ω × (
∑i Ii)
4
FET AD8065
145 MHz ( 1)
64 mW
8.4.3
2 15 m Ethernet
ADC
AD8011
( −) (300 MHz)
(10 mW)
AD8011 −
(220 + 300)/220 = 2.5
51 Ω
ADC 50 Ω 51 Ω
1/2 2.5
CsI
ADC
8.4.4
40 MHz
84 mW KOTO
S/N > 20(Noise MPPC
) 1%
8.5
80 MHz(
1) (AD8034)
MPPC Fourier
MPPC
13
−
145 MHz AD8065
13
Time[ns]100 200 300 400 500 600
Voltage[a.u]
0
0.5
1 Vin=0.05[V]
Vin=0.10[V]
Vin=0.30[V]
Vin=0.49[V]
Vin=0.69[V]
Time[ns]100 200 300 400 500 600
Voltage[a.u]
0
0.5
1 Vin=0.05[V]Vin=0.10[V]Vin=0.30[V]Vin=0.49[V]Vin=0.69[V]
AD8034(80MHz) AD8065(145MHz)
出力波形
Voltage(a.u.)
Voltage(a.u.)
Time(ns) Time(ns)
13:
( :AD8034 :AD8065)
[16]
8.6 MPPC
4 MPPC 1024
MPPC On/Off
MPPC
14 Mother 4
Mother Daughter 8
32 4×8×32 = 1024MPPC [16]
Mother
70
8
6 12 MPPC
15 Daughter
1.1 mmφ (U.FL
)32 MPPC
MPPC
Daughter
Daughter Ethernet
暗電流測定回路
信号
HV測定回路
PC シフトレジスタ
MPPC
×32HV電源
大気側
スイッチ
温度測定回路
真空中Daughter基板 — 8枚
HV
Mother基板 — 1枚
分配回路
デジタル信号
±5V電源
(ラズベリーパイ)
x2ハイブリッド接続された4つのMPPC
14: MPPC [16]
140 mm
140 mm
235 mmMPPC信号入力(U.FLコネクタ)
差動信号出力(RJ45コネクタ) 制御入出力 電源入力
15: Daughter [16]
MPPC 6
3 Mother 9
16 Mother
413 Raspberry Pi
4
( 16 ) Ethernet
2
Yau Wah
12SPI( 2 ) 4
6
13 ; 453
KEK
20極コネクタ デジタル通信用7ch テストパルス用2ch
HVx2, LV(+,-), GNDフランジφ185
ラズベリーパイからのケーブル 2ch/cable x 96ports=192ch →2 feedthrough flanges for 256ch
信号用フィードスルー
16: MPPC ( ) ( )
8.7 MPPC
MPPC
MPPC CsI
1)
CsI
2) 4 N
MPPC U.FL
3) 4)
(
) 5) (0.1 Pa)
PMT
(310 nm )
6)
2
MPPC 10
MPPC
0.5 mm 14 8.215 17
Jeonbuk
MPPC J-PARC
LED
CsI J-PARC
CsI
14 ; 67615 ; 3-7-24
71
9
MPPC
17: MPPC ( ) 2.5 × 2.5 cm2 )5 × 5 cm2 ( )
8.7.1 MPPC
MPPC
MPPC J-PARC
10 MPPC
100 µm CsI
UV
0.1 mm UV
MPPC PMT
(
TSE3032 TSE)
UV
UV EPO-TEK305 ( EPOTEK)
MPPC
MPPC
TSE
( 18)
18:
TSE( )
19
19 3) MPPC
TSE 19 3)f16 MPPC 200 µm
TSE TSE
( 2011) MPPC
MPPC −15◦C+45◦C 0.1 Pa
19: MPPC a.
b. MPPC c. TSE3032 d.
e. 2011 f.
g. 1) MPPC 200 µm
2) 2 N/MPPC 3)
8.7.2 MPPC CsI
CsI17 CsI
EPOTEK
1MPPC
12 µℓ 4MPPC 24 µℓ EPOTEK18
EPOTEK
EPOTEK
16
60
1 2
MPPC
CsI
20 CsI
1 2
16MPPC TSETSE
17TSE CsI18 : ; 2-2-26
72
10
20: MPPC CsI
2
XYZ 3
MPPC
20) 3 N CsI
MPPC
MPPC 2
MPPC
MPPC MPPC19
3.5 m U.FL MPPC
MPPC
21 2018 2019
2 MPPC
8.8
CsI 20%
19
21: MPPC
(
SLP22-EFD-M6)
(CKD SU302D-05-W-C2)
1.5 m × 2 m × 2 m ( 22) 100 ℓ/min
1%
4%
20%
ℓ/min
20%
( 22 )
J-PARC
KOTO MPPC
J-PARC
20%
22: ( )
( )
73
11
9
4 6
2
2 3 KOTO
KOTO
KOTO
Jeonbuk MPPC
J-PARC
MPPC
KOTO
KL → π0νν
KOTO 3 KL → π0νν
KL K
KOTO
JSPS (16H06343 16H02184)
[1] H. Nanjo, J. Phys. Conf. Ser. 1526, no.1, 012025
(2020)
[2] K. Kotera, J. Phys. Conf. Ser. 1526, no.1,
012036 (2020)
[3] M. Osugi, J. Phys. Conf. Ser. 1526, no.1, 012037
(2020)
[4] M. Osugi, JINST 15, no.05, C05067 (2020)
[5] A. J. Buras, D. Buttazzo, J. Girrbach-Noe and
R. Knegjens, JHEP 11, 033 (2015)
[6] J. K. Ahn et al., Phys. Rev. Lett. 122, no.2,
021802 (2019).
[7] , , , , ,
, 13-2, 83 (2013).
[8] K. Sato et al., Nucl. Instrum. Meth. A
in press https://doi.org/10.1016/j.nima.
2020.164527
[9] K. Sato, PhD thesis, Osaka University, 2015.
[10] J. K. Ahn et al., PTEP 2017, no.2, 021C01
(2017).
[11] S. Shinohara, J. Phys. Conf. Ser. 1526, no.1,
012002 (2020).
[12] , , , 2018.
[13] , , , 2020.
[14] , , , 2019.
[15] , , , 2018.
[16] , , , 2019.
74