LaberianaSource: Rheinisches Museum für Philologie, Neue Folge, 2. Jahrg. (1843), pp. 632-638Published by: J.D. Sauerländers VerlagStable URL: http://www.jstor.org/stable/41250754 .

Accessed: 19/05/2014 12:10

Your use of the JSTOR archive indicates your acceptance of the Terms & Conditions of Use, available at .http://www.jstor.org/page/info/about/policies/terms.jsp

.JSTOR is a not-for-profit service that helps scholars, researchers, and students discover, use, and build upon a wide range ofcontent in a trusted digital archive. We use information technology and tools to increase productivity and facilitate new formsof scholarship. For more information about JSTOR, please contact support@jstor.org.

.

J.D. Sauerländers Verlag is collaborating with JSTOR to digitize, preserve and extend access to RheinischesMuseum für Philologie.

http://www.jstor.org

This content downloaded from 194.29.185.117 on Mon, 19 May 2014 12:10:09 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

632 WitcetUn.

4. Laberiana.

Nulla in codicibus nostris scholia in Martialis Epigram- mata. Nee unquam, quos non solerent praelegere tumidi rauca voce magistri , interpretes nacti videntur lascivissimi libelli nisi introrsum vocales suoque acumini tacito in sinu plau- dentes. Praeterquam quod in recentissimis aliquot Italorum codicibus glossulae quaedam appictae sunt, alioruin margines Domitii Calderini commentariis oppleti. Quo magis mirari subit, unum tamen locum aliunde non cognitum in ora aliquot codicum felici casu conservatum fuisse ad illustrandum epi- grammate VI, 55. X, 98. XII, 65. eommemoratum Nicerota, et eum locum insignis poetae , Dec. Laberii mimographi. Codices ipsi mine aut delitescunt alicubi aut perditi surit: te- stes habemus duos ex diversis fontibus eadem promentes, Domitium et Ianum Gruterum. Quorum alter in Notis suis ad epigr. VI, '55. p. 38. edit. Scriver. haec posuit: »Nicero- tiana quis non novit? meminit eius vocis etiam poeta Labe- rius in versibus molliculis, quos nondum arbitror publicatos ; certe non comparent inter Fragmenta Poetarum. Sic se au- tem habent:

Et quaecunqne Syrus Nicerote solet, Et quicquid croci casiaeque cinnamique Udus caesarie spirat delicatus Arabs, Hoc totus vobis nunc ego ad coenam adfero.

Descripsi ex codice Modiano, quern quartum nominare soleo.a De eo codice Romae a. 1468. scripto vide Prolegg. nostra Martial, p. LXXV1I. Molliculos hercle versus a Grutero mu- tuatus est P. Scriverius, qui p. 147. haec scripsit: ̂Ascribam eosdem et ego, sed aliquanto castigatiores:

Et quaecunqne Syrus Nicerotes olet, Et quidquid croci , casiaeque, cinnamique Udus caesarie spirat delicatus Arabs, Hoc totus vobis nunc ego ad scenam adfero."

Castigatiores baud dubie: nam vecte emendavit Sciivenus v.

This content downloaded from 194.29.185.117 on Mon, 19 May 2014 12:10:09 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

9Witt$eitu!tgen ant £anbfc$riftett- 633

1 . olet, v. 4. scenam, quorum tamen alterum poterat a Domi- tio petere. Vel sic Laberiana non versus, sed versuum laci- niae. Iidem, quod criticos Batavos fugisse videtur, versus iam centum et quadraginta circiter annos ante Gruterum pro- diti extant in Domitianis commentariis ad epigr. X , 38. Quanquam quod in Fragmenta Poetarum nondum recepta dlcit Gruterus, id in nostra quoque tempora cadit. Veluti apud Bothium , qui Laberiana Poet. Seen. Lat. volumini V, p. 282 sqq. inserlrit , frustra quaeras. Domitii haec sunt in editione Veneta a. 1474: ^Nicerotes pinguentarius sirus futt. laberius Et quaecunque sirus nicer otes solet: et quicquid croci cas- siaeque cinatriique Udus caesareae.spirat delicatus Arabs: hoc iotum uobis nunc ad scenam affero."

Ista emendaturis ordiundum est a nomine hominis un- guentarii, qui utrique testi Nicerotes dicitur, quasi graece Ni- xeyeoitjS dicas. Aequo anirno tulerunt et Gruterus et Scrive- rius. Quos vel Martialis ista XII , 65. admonere de errore debuerant:

Formosa Phyllis node cum mihi tota Se praestitisset omnibus modis larg'am Et cogltarem mane quod darem munus^ Utrumne Cosmi , Nicer otis an libram

et quae secuntur. Niceros igitur nomen fuit, non Nicerotes. Insignem pictorem cognominem commemorat Plinius N. H. XXXV, 10,36.; Spartanus Nixsqco; comparet in Corp. Inscrr. 1229. Ut "Eg/usQcog , Mrxvsgcog cett. Niceros igitur Syrus cum aetate Laberii Romae tabernam baberet exquisitissimis odoribus nobilitatam, Nicerotianorum et usus et nomen, ut fit, a molliculis hominibus ad omnem posteritatis memoriam trans- missum est. Homo dudum interierat, res manebat. Sic Mar- tialis VI, 55.

Quod semper casiaque cinnamoque Et nido niger alllis superbae Fragras plumb ea Nicer otiana, Rides nos , Coracine , nil olentes.

This content downloaded from 194.29.185.117 on Mon, 19 May 2014 12:10:09 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

634 Stttfceden.

Malay qnam bene olere, nil olere. kjlttando haec expressft perpetuus sectator Martialis, Apolli- naris gidonius carm. IXr 321 sqq.

Nam quisnam deus hoc dabit reiectae, Ut vel suscipiens bohos Qdores^ Nardum ac pinguid Nicerotianis Quae fragrant alabastra tincta sucis, Indo cinnamon ex rogo Jietitum , Quo Phoenix iutenescit occidendo, Costum , malobathrum , rosas ,

' amomum , Myrrham, thus , opobalsamumque servet?

Adde. Martial, epigr. X, 38, 6. sqq. 0 quae praelia, quas utrinque pugnas Felix lectuliis et Itfcerna eidit Nimbis ebria Nicerotianis.

Laberianorum vcrsura primum quomodocunque suppltbis - liam varia succurruht - , cxitiim hunc habeto:

et quavcanqueNiceros Syrus. Quod pluralem scripsit poeta, quaecunque olet , Nicerota pro ungitcnlis ab ipso veriumdatis iisurpavit vel pro royropolio ipsiu». Nee obstat versus 4. hoc Mum; poeta enim id ad unum quidquid referri voluit proximum.

Alter versus lutulentus fluit. In quern ubi ex priore de- miseris olet verbum, videnduin an ita rectiuscurrat:"

Olet, et quicquid eroci casiaeque cinnamique.. Ut que particula in line cum sequentis versiculi vocali coa- lescat. Id ne quis guini in. senariis quidem praeter aequoin opiitetur, Plautus eandem libertatcm haud uno loco sibi suni-

psisse videtur. Tametsi vereor equidem , ne quod Martialis

locus, in quo est casiaque chmamoque, detrimentum importa- verit Laber-Kjno. At potcrat Martialis ipsa Laberii vcrba re- tinere. Is igitur ant sic ediderat ut supua propbsui, aut sic:

Olet, et quicquid croci casiaeque et cinnamL De intcgritate versus 3. licet dubitar-e. Ilabet . eniin in-

solcntiorein mensuram, cum ultimo loco scnarii emergat ana-

This content downloaded from 194.29.185.117 on Mon, 19 May 2014 12:10:09 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

3Witt$eUtttt(jen aw$ '$aittbf$ttftttl* 635

paestus. . Cuius. licetitme quae apud Graeoos ferebantur exejnpla, ea iara correcta. sunt; de Latiois ignoro. Sed si- quidem Orellio fides Eelogg. Pqett. ,Latt. p, 182,, ipse Labe- rius testhnoriium dicit ̂ qui a'uctore Maprobio Sat. 1IT 7. Caef- sarem sugiHans in scena exclamabat :

Porro Quirites ! Ubertatem perdictimus. Haec vetustarum editionum scriptura est inde a principe us- que ad loach. Camerari. Is correxit jperdimus, quod idem in tribusillis libris manu.SCFiptis reperitur quos infra descripsi. Donee igitur certiora proferantiyr exempla anceps iudicium haerebit. Senteritiae ipsi sfttis convenit scriptura libronitai delicatus Arabs. Sed quaeri potent, nonne, ut supr$ fficerota Syrum, sic hoc loco Arabem aliqucm turn Rorr^ae 'iventem monstrarit Laberius, non ilium upgu<?nlarium , ^ed delicratum hominem et luxuria diiflucntem, Quanqqam id oonr valde pra- babile videtur.

Vefsu 4. optime Domitius totum. Laberius iterum Prologi apud Macrbb. 1:: c. versu ..23; quidjtid scenam adfero ? Totus igitur locus Laberiiih ^np;fQninamjiite^n'dii»:fueritr

et quaecunque Niceros Syrus Olet et qukquid croci casiqeque cinnamique Udus caesarie spirat deliq&tus Arabs, Hoc tofum vobis nuno ego ad scenam adfero.

Ex prologo aliq[uo: ducta haec esse- planum arbitror, Sed quid bbstat, quominus huic frustulb prologum ilium merijto famigeratissimum adiiciam aliquot paucis locis a me ope triuiri quattuorve librorum refictum, quern Alacrobip nos, ille A, Geilii. Noctt. AUicar. Ubro VIII, 15f nunc perditQ acceptum r^ttulit? Sic igilur ille:

Necessitas^ cuius cursus transversi impetum Voluerunt multi effugere, pawi potuerunt, Quo me detrusit paene extremis sensibus. Quern nulla ambitio , nulla- vnquam largitio,

5 JSullus timor , vis nulla , nulia auctoritas Movere potuit in iuventa 3$ statu ,

This content downloaded from 194.29.185.117 on Mon, 19 May 2014 12:10:09 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

636 3»i$ceHetu

Ecce in senecta ut facile labefecit loco Viri excellentis mente clemente edita Summissa placide , blandiloquens oratio!

10 Etenim ipsi di negare cui nil potuerunt , Hominem me denegare quis posset pati ? Ego bis tricenis annis actis sine nota Eques Romanus e lare egressus meo Domum revertar mimus! Nimirum hoc die

15 Uno plus vixi mihi quam vivendum fait. Fortuna , immoderata in bono aeque atque in malo,

Si tibi erat libitum litterarum laudlbus Florens cacumen nostrae famae frangere^ Cur cum vigebam membris praeviridantibus ,

20 Satisfacere populo et tali cum poteram vivo, Nori flexibilem me concurvasti ut carperes ? Nuncine me deicis quo ? quid ad scenam adfero ? Decorem formae an dignitatem corporis ? Animi virtutem an vocis iocundae sonum?

25 Ut hedera serpens vires arboreas necat, Ha me vetusta$ amplexu annorum enecat. Sepulcri similis nil nisi nomen retineo.

Codices ad haec collatos habeo tris: Parisinum bibLreg. 6371. saec. XL, membran., forma maxima, sirigulari praestan- tia. Contuli ipse. Signavi P. Deinde Gudianum (G) 312., apud Ebert. 550. saec. XIII. , membran. , forma quarta , a C. P. C. Schoenemanno in meos usus comparatum. Postremo Montispessulanum (M) a Fr. Duebnero olim inspectum , satis vetustum: sed ut raro editis meliora praebeat. His adde edi- tionem omnium principem Venetiis a. 1472. a Nicolao Iensson Gallico impressam (V), quae ex bono codice ducta est. Ex hac Brixiensem a. 1485. fluxisse comparatio instituta docuit. Utrumque exemplar bibliotheca nostra praebuit. Apposui di- versitatem scripturae integram.

Versu 1. inipetu G 3. detrusti Scaliger. 4. nulla inquam G: nulla quern Bolhius^ infhfnam ob caussam. 5. actoritas G

This content downloaded from 194.29.185.117 on Mon, 19 May 2014 12:10:09 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

9Rt'tt$et(uttg*tt au$ £anbf<#rtften. 637

7. lebefecit G 8. dementi Bothius. 9. Summissa GP: Sub- livissa reliqui. 1-0. di negare] dii negare Cameraritts in ed. Basil 1535.: denogare JW': ipsi cui nihil rf negare 6r 11. me negare V 12. Ergo GMPV: Ego Camerarkis et V. C. Meur- sii: Ergo annis bis Bothius. trigenis G: trecenis P 13. Libri omithint e: ex inseruit Bothius. 15. om. JP 16. aeque om. codex Io. Is. Pohtani. 18. Florens Lipsius : Floris K6ri. Verissime Lipsius, nisi forte versus excidit. 21. Non me fle- xibilem Bothius. 22. Nuneine me deicis quo? scripsi: Nunc me deicis (deiicis V) quo GMPV: Nunc me quo deiicis Co- merarius: Nunc deiicis quo me Bothius. Meam emendatio- nem libroruin consensus paene postulat. Ex quibus deicis quivis facile perspiciat auctori reddendum fuisse. Pronun- ciandum bisyllabos, ut apud Virgilium reice capellas, neplura advocem. Labanti ita versui subveni fulcro, si quid video, aptissimo. Commotus Laberii animus ab altera exclamatione indignabundus transilit ad alterarn. Primuin enim praesens senium opponit pristinae viriditati, sic: Niincine me cogis prodire in scenam! Scenam autem <vix sustinet eloqui prae rubore: hinc altera accedit quaestio indignantis: quo me, qui adhuc dignitatem tuebar meam , deiicis? Utrumque eximie comprehensum est oratione sic instaurata:

Nuneine me deicis quo? quid ad scenam adfero? Ut quasi medio in cursu orationis subito aliorsum flexerit poeta. Sentis iam cur quo particula postposita sit; neque cae- surae versus insolentia in tali caussa te morabitur. Pronomen me absorpserat ine. adfero GMP : affero reliqui. 26. edera P, sed m. eadem additur h. 26. enecat P.: necat reliqui: enicat Bothius. 27. Sepulcris vel Sepirlchris GV. R^ctius singularem praestant MP.

Ut autem versu 25. 26. necat et enecat sibi respondent, sic supra versu 10. 11. negare et denegare. Rursus in iis versibus Laberii, quibus Publ. Syri facetias ultus esse dicitur, a Macrobio statim post allatis. Si quidem libros audimus. Ascribam versus :

This content downloaded from 194.29.185.117 on Mon, 19 May 2014 12:10:09 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

638 SWiScenett;

Non possunt primi es&e omne$ dmni in tempore. Summum ad gradum cum clarltatis vmeris, Consistes aegfc et citius quam escendas cades. Cecidi ego; cadet qui sequitur ; laus est publica.

Versu 1. omni tempore omnes 6?: omni in recentioribus

editt. quibusdam excidiL 3. agere G: agere M et citrus] nee citius V. quam escendas scripsi: quam descendas GMV: quain ascendas P et Catrterarius. decides P et Camerarius : deci- das , sed corr. decides, G: decidas reliqui. Primus cades dedit Sanculonus. Pontanus quidem ut versus constaret ita scripsit : Consistes aegre et, quam descendas , decides inducta citius voce. ^Nam id solum", ait, ^voluit Labeiius, quod is qui ad summum clarilatis gradum pervenerit^ aegre consistet, imo quod, ahtequam descendere ct locum cedere aliis cogi- taverit , ruet.a At istam equidem argutulam spnlentiain non Omissione vocabuli ab omnibus libris monstrdti, citins , ̂ nori usurpation^ simplicis quam pro eo (J. e. dnteqiidm, redeme- rim. lam alii Senecac verba comparaverunt : Ad summum perducta rursus ad infimum, velocius quidem quam asce?ide- rant, revelluntur. Sed ex dittographia ascendas et descendas intelligere mihi videor, poetnm neutrum scripsisse, sed escen- das, quod huic loco convenit egregie. Jgillir ut supra necat et enecat, negare et denegare respondent sibi, sic h. 1. quod in libris est decides propler sequens quidem cecidi ferri pos- set, modo propter metrum posset.

5- S^cfte^ bed SSariu^

9lad)trcti} ju ^a^rgattg-I, ©♦ 106 ff. Der Cobex, em lelleriauo-iiemensls von eyrwurblgem Alter,

hat, wie ich aus Autopsie jetzt bezeugen kann, tkyeslen tragoediam wirklich, mcht tragoedia. Dann in scaena edidit. Dafi man m'cht Rccht gethan, bie hanbschriftliche ^esart lnagna cura absolute

post Acliacam victoriam Augusto anzutasten, bemerkt richtig Welcker Gr. Tragob. S. 1429.

This content downloaded from 194.29.185.117 on Mon, 19 May 2014 12:10:09 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions