MUSIC OF THE SARUM OFFICE Breviarium Sarisburiense cum nota.

Tome A.

Fascicule 9. Pages [28]-[05].

Psalterium.

Sabbato. Ad matutinas—ad laudes.

Edited by William Renwick.

HAMILTON ONTARIO. THE GREGORIAN INSTITUTE OF CANADA.

MMVI.

Music of the Sarum Office is published by The Gregorian Institute of Can-ada/L’Institut Grégorien de Canada, 45 Mercer Street, Dundas, Ontario, Canada L9H 2N8. The Gregorian Institute of Canada is affiliated with the School of the Arts, McMaster University. Music of the Sarum Office is distributed over the internet through .pdf files located at: www.humanities.mcmaster.ca/~renwick/sarum-01.htm This document first published June 1, 2006. Revised July 1, 2007, December 1, 2007, January 1, 2008, July 1, 2008. All rights reserved. This publication may be downloaded and stored on personal computers, and may be printed for purposes of research, study, education, and per-formance. No part of this publication may be uploaded, printed for sale or distribu-tion, or otherwise transmitted or sold, without the prior permission in writing of the Gregorian Institute of Canada. The Gregorian Institute of Canada/L’Institut Grégorien du Canada is a charitable organization registered by the Federal Govenment of Canada. Web site address: www.gregorian.ca

© The Gregorian Institute of Canada, 2006.

Sabbato.

[283]

Sabbato ad matutinas. [33v.]

AS:124; 1519-P:123v; 1531-P:33v. Invit.VI.iii.

O- mi-num * De-um nostrum : †Ve-ní-te a- do-

1064.

D

rémus. Ps. Ve-ní-te. 4*.

Sequens hymnus solum dicitur ad matutinas in sabbato proximo ante dominicam pri-mam xl. quando in predicto sabbato de feria agitur.

1519-P:123v; HS:32v; 1531-P:33v.1

Hymn.IV.

Umme De-us cleménti- e, Mundíque factor máchi-

8396.

S

ne, Unus po-tenti- á-li-ter, Tri-núsque perso-ná-li-ter.

A-9.

Sabbato.

[284]

2. Nostros pi- us cum cánti-cis, Fle-tus be-nígne súsci-pe :

Quo corde us. gi-lármur áfru-perTe bus, di-sórro pu-

3. Lumbos je-cúrque mórbi-dum, A re dú- igne cóngru-o :

Accíncti ut sint pérpe-tim, Lu-xu re- mó-to péssimo.

4. Ut quique ho-ras nócti- um, Nunc conci-néndo rúmpimus :

Do-nis be- á-te tim. fa-áfnes ommur téDi-e, tri-pá- [Ad purificationem.]

5. Gló-ri- a ti-bi Dómi-ne, Qui na-tus es de vírgi-ne : Cum

Patre et Sancto Spí-ri-tu, Per sempi-térna sé-cu-la. Amen.

Sabbato.

[285]

[Vel post purificationem.]

5. Presta Pa-ter pi- íssime, Pa-tríque compar Uni-ce : Cum

Spí-ri-tu Pa-rá-cli-to, Regnans omper men. Alum. cu-sé-ne

Per estatem hymnus Nocte surgéntes. [158].

AS:124; 1519-P:124r, 125r; 1531-P:33v. 1. Ant.IV.vii.

Ui-a mi-ra-bí-li- a. Ps. Cantáte Dómino.

4511.

Q Psalmus xcvij.

Antáte Dómino cánticum novum : * quia mirabília fecit.

Salvávit sibi déxtera ejus : * et bráchium sanctum ejus. Notum fecit Dóminus salutáre suum : * in conspéctu géntium revelávit justíciam suam. Recordátus est misericórdie sue et veritátis sue : * dómui Israel. Vidérunt omnes términi terre sa-lutáre Dei nostri : * jubiláte Deo omnis terra, cantáte et exultáte et

psállite. Psállite Dómino in cýthara, in cýthara et voce psalmi : * in tubis ductílibus et voce tube córnee. Jubiláte in conspéctu regis Dómini : * moveátur mare et pleni-túdo ejus, orbis terrárum et qui hábitant in eo. Flúmina plaudent manu : * simul montes exultábunt a conspéctu Dó-mini, quóniam venit judicáre terram. Judicábit orbem terrárum in jus-tícia : * et pópulos in equitáte.

C

Sabbato.

[286]

Psalmus xcviij. Ominus regnávit irascántur pó-puli : * qui sedes super chérubin

moveátur terra. Dóminus in Syon magnus : * et excélsus super omnes pópulos. Confiteántur nómini tuo magno quóniam terríbile et sanctum est : * et honor regis judícium díligit. Tu parásti directiónes : * judícium et justíciam in Jacob tu fecísti. Exaltáte Dóminum Deum nostrum : * et adoráte scabéllum pedum ejus quóniam sanctum est. Móyses et Aaron in sacerdótibus ejus : * et Sámuel inter eos qui ínvo-

cant nomen ejus. Invocábant Dóminum et ipse exau-diébat eos : * in colúmna nubis loque-bátur ad eos. Custodiébant testimónia ejus : * et precéptum quod dedit illis. Dómine Deus noster tu exaudiébas eos Deus tu propítius fuísti eis : * et ulcíscens in omnes adinventiónes eórum. Exaltáte Dóminum Deum nostrum : * et adoráte in monte sancto ejus, quóniam sanctus Dóminus Deus nos-ter. Glória Patri.

Ant.

Ui-a mi-ra-bí-li- a fe-cit Dómi-nus.

AS:124; 1519-P:125r, 125v; 1531-P:34r.

3508. 2. Ant.

IV.i.

U- bi-lá-te. Ps. Ipsum.

Psalmus xcix.

Ubiláte ‡ Deo omnis terra : * servíte Dómino in letícia.

Introíte in conspéctu ejus : * in ex-ultatióne. Scitóte quóniam Dóminus ipse est

Deus : * ipse fecit nos et non ipsi nos. Pópulus ejus et oves páscue ejus introíte portas ejus in confessióne : * átria ejus in hymnis confitémini illi. Laudáte nomen ejus quóniam

D

Q

J

J

Sabbato.

[287]

suávis est Dóminus : * in etérnum misericórdia ejus et usque in gen-

eratióne2 et generatiónem véritas ejus.

Psalmus c. Isericóridam et judícium can-tábo tibi Dómine : * psallam et

intélligam in via immaculáta quando vénies ad me. Perambulábam in innocéntia cordis mei : * in médio domus mee. Non proponébam ante óculos meos rem injústam : * faciéntes prevarica-tiónes odívi. Non adhésit michi cor pravum : * declinántem a me malígnum non cognoscébam. Detrahéntem secréto próximo suo : * hunc persequébar. Supérbo óculo et insatiábili corde : *

cum hoc non edébam. Oculi mei ad fidéles terre ut sédeant mecum : * ámbulans in via imma-culáta hic michi ministrábat. Non habitábit in médio domus mee qui facit supérbiam : * qui lóquitur iníqua non diréxit in conspéctu ocu-lórum meórum. In matutíno interficiébam omnes peccatóres terre : * ut dispérderem de civitáte Dómini omnes operántes in-iquitátem. Glória Patri et Fílio : * et Spirítu Sancto.

Ant.

U- bi-lá-te De-o omnis terra.

AS:124; 1519-P:125v, 127v; 1531-P:34v. 3. Ant.

I.iv.

Lamor me-us. Ps. Dómine exáudi.

1825.

Psalmus cj.

Omine exáudi oratiónem me-am : * et clamor meus ad te vé-

niat.

Non avértas fáciem tuam a me : * in quacúnque die tríbulor, inclína ad me aurem tuam.

M

[34r.]

J

C

D

Sabbato.

[288]

In quacúnque die invocávero te : * velóciter exáudi me. Quia defecérunt sicut fumus dies mei : * et ossa mea sicut crémium aruérunt. Percússus sum ut fenum et áruit cor meum : * quia oblítus sum comédere panem meum. A voce gémitus mei : * adhésit os meum carni mee. Símilis factus sum pellicáno soli-túdinis : * factus sum sicut nictícorax in domicílio. Vigilávi : * et factus sum sicut pas-ser solitárius in tecto. Tota die exprobrábant michi ini-míci mei : * et qui laudábant me ad-vérsum me jurábant. Quia cínerem tanquam panem manducábam : * et potum meum cum fletu miscébam. A fácie ire et indignatiónis tue : * quia élevans allisísti me. Dies mei sicut umbra declinavérunt : * et ego sicut fenum árui. Tu autem Dómine in etérnum pér-manes : * et memoriále tuum in gen-eratióne et generatiónem. Tu exúrgens miseréberis Syon : * quia tempus miseréndi ejus quia venit tempus. Quóniam placuérunt servis tuis lápides ejus : * et terre ejus misere-búntur.

Et timébunt gentes nomen tuum Dómine : * et omnes reges terre glóriam tuam. Quia edificávit Dóminus Syon : * et vidébitur in glória sua. Respéxit in oratiónem humílium : * et non sprevit precem eórum. Scribántur hec in generatióne ál-tera : * et pópulus qui creábitur laudábit Dóminum. Quia prospéxit de excélso sancto suo : * Dóminus de celo in terram aspéxit. Ut audíret gémitus compeditórum : * ut sólveret fílios interemptórum. Ut annúntient in Syon nomen Dómini : * et laudem ejus in Hie-rúsalem. In conveniéndo pópulos in unum : * et reges ut sérviant Dómino. Respóndit ei in via virtútis sue : * Paucitátem diérum meórum núncia michi. Ne révoces me in dimídio diérum meórum : * in generatióne et gene-ratiónem anni tui. Inítio3 tu Dómine terram fundásti : * et ópera mánuum tuárum sunt celi. Ipsi períbunt tu autem pérmanes : * et omnes sicut vestiméntum vete-ráscent. Et sicut opertórium mutábis eos et mutabúntur : * tu autem idem ipse es, et anni tui non defícient.

Sabbato.

[289]

Fílii servórum tuórum habitábunt : * et semen eórum in séculum dirigétur.

Psalmus cij. Enedic ánima mea Dómino : * et ómnia que intra me sunt

nómini sancto ejus. Bénedic ánima mea Dómino : * et noli oblivísci omnes retributiónes ejus. Qui propitiátur ómnibus iniqui-tátibus tuis : * qui sanat omnes infir-mitátes tuas. Qui rédimit de intéritu vitam tuam : * quia corónat te in misericórdia et miseratiónibus. Qui replet in bonis desidérium tuum : * renovábitur ut áquile ju-véntus tua. Fáciens misericórdias Dóminus : * et judícium ómnibus injúriam pati-éntibus. Notas fecit vias suas Móysi : * fíliis Israel voluntátes suas. Miserátor et miséricors Dóminus : * longánimis et multum miséricors. Non imperpétuum4 irascétur : * ne-que in etérnum comminábitur. Non secúndum peccáta nostra fecit nobis : * neque secúndum iniquitátes nostras retríbuit nobis. Quóniam secúndum altitúdinem celi a terra : * corroborávit miseri-córdiam suam super timéntes se. Quantum distat ortus ab occidénte : * longe fecit a nobis iniquitátes nostras.

Quómodo miserétur pater filiórum misértus est Dóminus timéntibus se : * quóniam ipse cognóvit figméntum nostrum. Recordátus est quóniam pulvis su-mus : * homo sicut fenum dies ejus tanquam flos agri sic efflorébit. Quóniam spíritus pertransíbit in illo et non subsístet : * et non cognóscet ámplius locum suum. Misericórdia autem Dómini ab etérno et usque in etérnum : * super timéntes eum. Et justícia illíus in fílios filiórum : * his qui servant testaméntum ejus. Et mémores sunt mandatórum ip-síus : * ad faciéndum ea. Dóminus in celo parávit sedem suam : * et regnum ipsíus ómnibus dominábitur. Benedícite Dómino omnes ángeli ejus, poténtes virtúte faciéntes ver-bum illíus : * ad audiéndam vocem sermónum ejus. Benedícite Dómino omnes virtútes ejus : * minístri ejus qui fácitis vol-untátem ejus. Benedícite Dómino ómnia ópera e-jus in omni loco dominatiónis ejus : * bénedic ánima mea Dómino. Glória Patri [et Fílio : * et Spirítui

B

[34v.]

Sabbato.

[290]

Sancto].5

Ant.

Lamor me-us ad te vé-ni- at De-us.

C

AS:124; 1519-P:127v, 130v; 1531-P:35r.

1682. 4. Ant.VIII.ii.

E- ne-dic. Ps. Ipsum. B

Psalmus ciij. Enedic ‡ ánima mea Dómino : * Dómine Deus meus magnifi-

cátus es veheménter. Confessiónem et decórem induísti : * amíctus lúmine sicut vestiménto. Exténdens celum sicut pellem : * qui tegis aquis superióra ejus. Qui ponis nubem ascénsum tuum : * qui ámbulas super pennas ventórum. Qui facis ángelos tuos spíritus : * et minístros tuos ignem uréntem. Qui fundásti terram super stabili-tátem suam : * non inclinábitur in séculum séculi. Abýssus sicut vestiméntum amíctus ejus : * super montes stabunt aque. Ab increpatióne tua fúgient : * a voce tonítrui tui formidábunt. Ascéndunt montes et descéndunt campi : * in locum quem fundásti eis. Términum posuísti quem non transgrediéntur : * neque conver-

téntur operíre terram. Qui emíttis fontes in convállibus : * inter médium móntium pertransíbunt aque. Potábunt omnes béstie agri : * ex-spectábunt ónagri in siti sua. Super ea vólucres celi habitábunt : * de médio petrárum dabunt voces. Rigans montes de superióribus suis : * de fructu óperum tuórum satiábitur terra. Prodúcens fenum juméntis : * et herbam servitúti hóminum. Ut edúcas panem de terra : * et vinum letíficet cor hóminis. Ut exhílaret fáciem in óleo : * et panis cor hóminis confírmet. Saturabúntur ligna campi, et cedri Líbani quas plantávit : * illic pásseres nidificábunt. Heródii domus dux est eórum : * montes excélsi cervis, petra refúgium

B

Sabbato.

[291]

herináciis. Fecit lunam in témpora : * sol cognóvit occásum suum. Posuísti ténebras et facta est nox : * in ipsa pertransíbunt omnes béstie silve. Cátuli leónum rugiéntes : * ut rápi-ant et querant a Deo escam sibi. Ortus est sol et congregáti sunt : * et in cubílibus suis collocabúntur. Exíbit homo ad opus suum : * et ad operatiónem suam usque ad vésperam. Quam magnificáta sunt ópera tua Dómine : * ómnia in sapiéntia fecísti, impléta est terra possessióne tua. Hoc mare magnum et spaciósum mánibus : * illic reptília quorum non est númerus. Animália pusílla cum magnis : * il-lic naves pertransíbunt. Draco iste quem formásti ad illu-déndum ei : * ómnia a te expéctant ut

des illis escam in témpore. Dante te illis cólligent : * aperiénte te manum tuam, ómnia implebúntur bonitáte. Averténte autem te fáciem turb-abúntur : * áuferes spíritum eórum et defícient, et in púlverem suum re-verténtur. Emítte spíritum tuum et creabún-tur : * et renovábis fáciem terre. Sit glória Dómini in séculum : * letábitur Dóminus in opéribus suis. Qui réspicit terram et facit eam trémere : * qui tangit montes et fúmigant. Cantábo Dómino in vita mea : * psallam Deo meo quándiu6 sum. Jocúndum sit ei elóquium meum : * ego vero delectábor in Dómino. Defíciant peccatóres a terra, et iníqui ita ut non sint : * bénedic ánima mea Dómino.

Psalmus ciiij. Onfitémini Dómino et invocáte nomen ejus : * annunciáte inter

gentes ópera ejus. Cantáte ei7 et psállite ei : * narráte ómnia mirabília ejus, laudámini in nómine sancto ejus. Letétur cor queréntium Dóminum : * quérite Dóminum et confirmámini, quérite fáciem ejus semper. Mementóte mirabílium ejus que

fecit : * prodígia ejus et judícia oris ejus.

[35r.]

Semen Abraham servi ejus : * fílii Jacob elécti ejus. Ipse Dóminus Deus noster : * in univérsa terra judícia ejus. Memor fuit in séculum testaménti sui : * verbi quod mandávit in mille generatiónes. Quod dispósuit ad Abraham : * et

C

Sabbato.

[292]

juraménti sui ad Isaac. Et státuit illud Jacob in precéptum : * et Israel in testaméntum etérnum. Dicens, Tibi dabo terram Chánaan : * funículum hereditátis vestre. Cum essent número brevi : * pau-císsimi et íncole ejus. Et pertransiérunt de gente in gentem : * et de regno ad pópulum álterum. Non relíquit hóminem nocére eis : * et corrípuit pro eis reges. Nolíte tángere christos meos : * et in prophétis meis nolíte malignári. Et vocávit famem super terram : * et omne firmaméntum panis contrívit. Misit ante eos virum : * in servum venúndatus est Joseph. Humiliavérunt in compédibus pedes ejus : * ferrum pertránsiit ánimam ejus, donec veníret verbum ejus. Elóquium Dómini inflammávit eum : * misit rex et solvit eum, prin-ceps populórum et dimísit eum. Constítuit eum dóminum domus sue : * et príncipem omnis posses-siónis sue. Ut erudíret príncipes ejus sicut se-metípsum : * et senes ejus pru-déntiam docéret. Et intrávit Israel in Egýptum : * et Jacob áccola fuit in terra Cham. Et auxit pópulum suum vehe-ménter : * et firmávit eum super

inimícos ejus. Convértit cor eórum ut odírent pópulum ejus : * et dolum fácerent in servos ejus. Misit Móysen servum suum : * Aaron quem elégit ipsum. Pósuit in eis verba signórum su-órum : * et prodigiórum in terra Cham. Misit ténebras et obscurávit : * et non exacerbávit sermónes suos. Convértit aquas eórum in sángui-nem : * et occídit pisces eórum. Edidit terra eórum ranas : * in penetrálibus regum ipsórum. Dixit et venit cynomía et cíniphes : * in ómnibus fínibus eórum. Pósuit plúvias eórum grándinem : * ignem comburéntem in terra ipsórum. Et percússit víneas eórum et ficúl-neas eórum : * et contrívit lignum fínium eórum. Dixit et venit locústa et brucus : * cujus non erat númerus. Et comédit omne fenum in terra eórum : * et comédit omnem fructum terre eórum. Et percússit omne primogéntium in terra eórum : * primítias omnis labóris eórum. Et edúxit eos cum argénto et auro : * et non erat in tríbubus eórum infir-mus. Letáta est Egýptus in profectióne8

Sabbato.

[293]

eórum : * quia incúbuit timor eórum super eos. Expándit nubem in protectiónem eórum : * et ignem ut lucéret eis per noctem. Petiérunt et venit cotúrnix : * et pane celi saturávit eos. Dirúpit petram et fluxérunt aque : * abiérunt in sicco flúmina. Quóniam memor fuit verbi sancti

sui : * quod hábuit ad Abraham púe-rum suum. Ed edúxit pópulum suum in exulta-tióne : * et eléctos suos in letícia. Et dedit illis regiónes géntium : * et labóres populórum possedérunt. Ut custódiant justificatiónes ejus : * et legem ejus requírant.9 Glória Patri [et Fílio : * et Spirítui Sancto].10

Ant.

E- ne-dic á-nima me- a Dómi-no.

AS:124; 1519-P:130v, 134v; 1519-P:36v. 5. Ant.VIII.ii.

I- si-ta nos. Ps. Confitémini.

5471.

Psalmus cv.

B

V

Onfitémini Dómino quóniam bonus : * quóniam in séculum

misericórdia ejus. Quis loquétur poténtias Dómini : * audítas fáciet omnes laudes ejus ? Beáti qui custódiunt judícium : * et fáciunt justíciam in omni témpore. Meménto nostri Dómine in bene-plácito pópuli tui : * vísita nos in sa-lutári tuo. Ad vidéndum in bonitáte electórum tuórum ad letándum in letícia gentis tue : * ut laudéris cum hereditáte tua.

Peccávimus cum pátribus nostris : * injúste égimus iniquitátem fécimus. Patres nostri in Egýpto non in-tellexérunt mirabília tua : * non fu-érunt mémores multitúdinis miseri-córdie tue. Et irritavérunt ascendéntes in mare mare Rubrum : * et salvávit eos prop-ter nomen suum, ut notam fáceret poténtiam suam. Et incrépuit mare Rubrum et exsic-cátum est : * et dedúxit eos in abýssis sicut in desérto.

C[35v.]

Sabbato.

[294]

Et salvávit eos de manu odiéntium : * et redémit eos de manu inimíci. Et opéruit aqua tribulántes eos : * unus ex eis non remánsit. Et credidérunt11 verbis ejus : * et lau-davérunt laudem ejus. Cito fecérunt oblíti sunt óperum ejus : * et non sustinuérunt consílium ejus. Et concupiérunt concupiscéntiam in desérto : * et tentavérunt Deum in inaquóso. Et dedit eis petitiónem ipsórum : * et misit saturitátem in ánimas eórum. Et irritavérunt Móysen in castris : * Aaron sanctum Dómini. Apérta est terra et deglutívit Da-than : * et opéruit super congrega-tiónem Abýron. Et exársit ignis in synagóga eórum : * flamma combússit peccatóres. Et fecérunt vítulum in Oreb : * et adoravérunt scúlptile. Et mutavérunt glóriam suam : * in similitúdinem vítuli comedéntis fe-num. Oblíti sunt Deum qui salvávit eos : * qui fecit magnália in Egýpto, mirabília in terra Cham, terribília in mari Ru-bro. Et dixit ut dispérderet eos : * si non Móyses eléctus ejus stetísset in con-fractióne in conspéctu ejus. Ut avérteret iram ejus ne dispér-

deret eos : * et pro níchilo habuérunt terram desiderábilem. Non credidérunt verbo ejus : * et murmuravérunt in tabernáculis suis, non exaudiérunt vocem Dómini. Et elevávit manum suam super eos : * ut prostérneret eos in desérto. Et ut dejíceret semen eórum in natiónibus : * et dispérderet12 eos in regiónibus. Et initiáti sunt Beélphegor : * et comedérunt sacrifícia mortuórum. Et irritavérunt eum in adinven-tiónibus suis : * et multiplicáta est in eis ruína. Et stetit Phínees et placávit : * et cessávit quassátio. Et reputátum est ei in justíciam : * in generatióne et generatiónem usque in sempitérnum. Et irritavérunt eum ad aquas con-tradictiónis : * et vexátus est Móyses propter eos, quia exacerbavérunt spíri-tum ejus. Et distínxit in lábiis suis : * non disperdidérunt gentes quas dixit Dóminus illis. Et commíxti sunt inter gentes, et didicérunt ópera eórum, et serviérunt sculptílibus eórum : * et factum est illis in scándalum. Et immolavérunt fílios suos : * et fílias suas demóniis. Et effudérunt sánguinem innocén-

Sabbato.

[295]

tem : * sánguinem filiórum suórum et filiárum suárum quas sacrificavérunt sculptílibus Chánaan. Et interfécta est terra in sanguíni-bus, et contamináta est in opéribus eórum : * et fornicáti sunt in adin-ventiónibus suis. Et irátus est furóre Dóminus in pópulum suum : * et abominátus est hereditátem suam. Et trádidit eos in manus géntium : * et domináti sunt eórum qui odérunt eos. Et tribulavérunt eos inimíci eórum : * et humiliáti sunt sub mánibus eórum sepe liberávit eos. Ipsi autem exacerbavérunt eum in

consílio suo : * et humiliáti sunt in iniquitátibus suis. Et vidit cum tribularéntur : * et audívit oratiónem eórum. Et memor fuit testaménti sui : * et penítuit eum secúndum multitúdi-nem misericórdie sue. Et dedit eos in misericórdias : * in conspéctu ómnium qui céperant eos. Salvos fac nos Dómine Deus noster : * et cóngrega nos de natiónibus. Ut confiteámur nómini sancto tuo : * et gloriémur in laude tua. Benedíctus Dóminus Deus Israel a século et usque in séculum : * et dicet omnis pópulus Fiat fiat.

Psalmus cvj. Onfitémini Dómino quóniam bonus : * quóniam in séculum

misericórdia ejus. Dicant qui redémpti sunt a Dó-mino : * quos redémit de manu ini-míci, de regiónibus congregávit eos. A solis ortu et occásu : * ab aquilóne et mari. Erravérunt in solitúdine in ina-quóso : * viam civitátis habitáculi non invenérunt. Esuriéntes et sitiéntes : * ánima eórum in ipsis defécit. Et clamavérunt ad Dóminum cum tribularéntur : * et de necessitátibus

eórum erípuit eos.

[36r.]

Et dedúxit eos in viam rectam : * ut irent in civitátem habitatiónis. Confiteántur Dómino misericórdie ejus : * et mirabília ejus fíliis hómi-num. Quia satiávit ánimam inánem : * et ánimam esuriéntem satiávit bonis. Sedéntes in ténebris et umbra mor-tis : * vinctos in mendicitáte et ferro. Quia exacerbavérunt elóquia Dei : * et consílium Altíssimi irritavérunt. Et humiliátum est in labóribus cor eórum : * et infirmáti sunt nec fuit qui adjuváret.

C

Sabbato.

[296]

Et clamavérunt ad Dóminum cum tribularéntur : * et de necessitátibus eórum liberávit eos. Et edúxit eos de ténebris et umbra mortis : * et víncula eórum dirúpit. Confiteántur Dómino misericórdie ejus : * et mirabília ejus fíliis hómi-num. Quia contrívit portas éreas : * et vectes férreos confrégit. Suscépit eos de via iniquitátis eórum : * propter injustícias enim suas humiliáti sunt. Omnem escam abomináta est ánima eórum : * et appropinquavérunt usque ad portas mortis. Et clamavérunt ad Dóminum cum tribularéntur : * et de necessitátibus eórum liberávit eos. Misit verbum suum et sanávit eos : * et erípuit eos de interitiónibus eórum. Confiteántur Dómino misericórdie ejus : * et mirabília ejus fíliis hómi-num. Et sacríficent sacrifícium laudis : * et annúncient ópera ejus in exul-tatióne. Qui descéndunt mare in návibus : * faciéntes operatiónem in aquis multis. Ipsi vidérunt ópera Dómini : * et mirabília ejus in profúndo. Dixit et stetit spíritus procélle : * et exaltáti sunt fluctus ejus. Ascéndunt usque ad celos et de-

scéndunt usque ad abýssos : * ánima eórum in malis tabescébat. Turbáti sunt et moti sunt sicut ébrius : * et omnis sapiéntia eórum devoráta est. Et clamavérunt ad Dóminum cum tribularéntur : * et de necessitátibus eórum edúxit eos. Et státuit procéllam ejus in auram : * et siluérunt fluctus ejus. Et letáti sunt quia siluérunt : * et dedúxit eos in portum voluntátis eórum. Confiteántur Dómino misericórdie ejus : * et mirabília ejus fíliis hómi-num. Et exáltent eum in ecclésia plebis : * et in cáthedra seniórum laudent eum. Pósuit flúmina in desértum : * et éxitus aquárum in sitim. Terram fructíferam in salsúginem : * a malícia inhabitántium in ea. Pósuit desértum in stagna aquárum : * et terram sine aqua in éxitus aquárum. Et collocávit illic esuriéntes : * et constituérunt civitátem habitatiónis. Et seminavérunt agros, et plan-tavérunt víneas : * et fecérunt fructum nativitátis. Et benedíxit eis et multiplicáti sunt nimis : * et juménta eórum non mi-norávit. Et pauci facti sunt : * et vexáti sunt a tribulatióne malórum et dolóre.

Sabbato.

[297]

Effúsa est conténtio super prínci-pes : * et erráre fecit eos in ínvio et non in via. Et adjúvit páuperem de inópia : * et pósuit sicut oves famílias.

Vidébunt recti et letabúntur : * et omnis iníquitas opilábit13 os suum. Quis sápiens et custódiet hec : * et intélligit misericórdias Dómini ? Glória Patri.

Ant.

I- si-ta nos Dómi-ne in sa-lu-tá-re nostro.

AS:124; 1519-P:134v, 136r; SB-P:186. 6. Ant.VII.vi.

Onfi-tébor. Ps. Parátum.

1874.

Psalmus cvij.

Arátum cor meum Deus pará-tum cor meum : * cantábo et

psallam in glória mea. Exúrge psaltérium et cýthara : * exúrgam dilúculo. Confitébor tibi in pópulis Dómine : * et psallam tibi in natiónibus. Quia magna est14 super celos mise-ricórdia tua : * et usque ad nubes véritas tua. Exaltáre super celos Deus, et super omnem terram glória tua : * ut libe-réntur dilécti tui. Salvum fac déxtera tua et exáudi me : * Deus locútus est in sancto suo. Exultábo et dívidam Síchimam : * et convállem tabernaculórum dimétiar. Meus est Gálaad et meus est Ma-

násses : * et Effraym suscéptio cápitis mei.

[36v.]

V

C

Juda rex meus : * Moab lebes spei mee. In Iduméam exténdam calceamén-tum meum : * michi alienígene amíci facti sunt. Quis dedúcet me in civitátem munítam : * quis dedúcet me usque in Iduméam ? Nonne tu Deus qui repulísti nos : * et non exíbis Deus in virtútibus nos-tris ? Da nobis auxílium de tribulatióne : * quia vana salus hóminis. In Deo faciémus virtútem : * et ipse ad níchilum dedúcet inimícos nostros.

P

Sabbato.

[298]

Psalmus cviij. Eus laudem meam ne tacúeris : * quia os peccatóris et os dolósi

super me apértum est. Locúti sunt advérsum me lingua dolósa : * et sermónibus ódii cir-cundedérunt me, et expugnavérunt me gratis. Pro eo ut me dilígerent detrahébant michi : * ego autem orábam. Et posuérunt advérsum me mala pro bonis : * et ódium pro dilectióne mea. Constítue super eum peccatórem : * et dyábolus stet a dextris ejus. Cum judicátur éxeat condemnátus : * et orátio ejus fiat in peccátum. Fiant dies ejus pauci : * et episco-pátum ejus accípiat alter. Fiant fílii ejus órphani : * et uxor ejus vídua. Nutántes transferéntur fílii ejus et mendícent : * [et]15 ejiciántur de ha-bitatiónibus suis. Scrutétur fenerátor omnem sub-stántiam ejus : * et dirípiant aliéni labóres ejus. Non sit illi adjútor : * nec sit qui misereátur pupíllis ejus. Fiant nati ejus in intéritum : * in generatióne una deleátur nomen ejus. In memóriam rédeat iníquitas patrum ejus in conspéctu Dómini : * et peccátum matris ejus non deleátur.

Fiant contra Dóminum semper, et dispéreat de terra memória eórum : * pro eo quod non est recordátus fácere misericórdiam. Et persecútus est hóminem ínopem et mendícum : * et compúnctum corde mortificáre. Et diléxit maledictiónem et véniet ei : * et nóluit benedictiónem et elongábitur ab eo. Et índuit maledictiónem sicut ves-timéntum : * et intrávit sicut aqua in interióra ejus, et sicut óleum in ós-sibus ejus. Fiat ei sicut vestiméntum quo o-perítur : * et sicut zona qua semper precíngitur. Hoc opus eórum qui détrahunt mi-chi apud Dóminum : * et qui loqu-úntur mala advérsus ánimam meam. Et tu Dómine Dómine fac mecum propter nomen tuum : * quia suávis est misericórdia tua. Líbera me quia egénus et pauper ego sum : * et cor meum contur-bátum est intra me. Sicut umbra cum declínat ablátus sum : * et excússus sum sicut locúste. Génua mea infirmáta sunt a jejúnio : * et caro mea immutáta est propter óleum. Et ego factus sum obpróbrium illis : * vidérunt me et movérunt cápita sua.

D

Sabbato.

[299]

Adjuva me Dómine Deus meus : * salvum me fac secúndum misericór-diam tuam. Et sciant quia manus tua hec : * et tu Dómine fecísti eam. Maledícent illi et tu benedíces : * qui insúrgunt in me confundántur, servus autem tuus letábitur. Induántur qui détrahunt michi pu-dóre : * et operiántur sicut diplóide

confusióne sua. Confitébor Dómino nimis in ore meo : * et in médio multórum lau-dábo eum. Qui ástitit a dextris páuperis : * ut salvam fáceret a persequéntibus áni-mam meam. Glória Patri [et Fílio : * et Spirítui Sancto].16

Ant.

Onfi-tébor Dómi-no nimis in o-re me-o.

V. Dómine exáudi oratiónem [meam].17

[R.] Et clamor [meus ad te véniat].

Ante laudes. V. Fiat misericórdia tua Dómine [super nos. R. Quemádmodum sperávimus in te].

In laudibus. AS:125; 1519-P:136v; 1531-P:37r.

1. Ant.IV.i.

E- nígne * fac in bo-na vo-luntá-te tu- a Dómi-ne.

1736.

C [37r.]

B

Ps. Miserére mei. (l.) [172].

Sabbato.

[300]

AS:125; 1519-P:136v; 1531-P:37r.

1744. 2. Ant.VIII.ii.

O- num est. Ps. Ipsum. B

Psalmus xcj. Onum est ‡ confitéri Dómino : * et psállere nómini tuo Altíssime.

Ad annunciándum mane miseri-córdiam tuam : * et veritátem tuam per noctem. In decacórdo psaltério : * cum cán-tico in cýthara. Quia delectásti me Dómine in fac-túra tua : * et in opéribus mánuum tuárum exultábo. Quam magnificáta sunt ópera tua Dómine : * nimis profúnde facte sunt cogitatiónes tue. Vir insípiens non cognóscet : * et stultus non intélliget hec. Cum exórti fúerint peccatóres sicut fenum : * et apparúerint omnes qui operántur iniquitátem. Ut intéreant in séculum séculi : * tu autem Altíssimus in etérnum Dómine.

Quóniam ecce inimíci tui Dómine, quóniam ecce inimíci tui períbunt : * et dispergéntur omnes qui operántur iniquitátem. Et exaltábitur sicut unicórnis cornu meum : * et senéctus mea in miseri-córdia úberi. Et despéxit óculus meus inimícos meos : * et in insurgéntibus in me malignántibus áudiet auris mea. Justus ut palma florébit : * sicut cedrus Líbani multiplicábitur. Plantáti in domo Dómini : * in átriis domus Dei nostri florébunt. Adhuc multiplicabúntur in senécta úberi : * et bene patiéntes erunt ut annúntient. Quóniam rectus Dóminus Deus noster : * et non est iníquitas in eo. Glória.

Ant.

O- num est confi-té-ri Dómi-no.

B

B

Sabbato.

[301]

AS:125; 1519-P:136v; 1531-P:37r. 3. Ant.VIII.ii.

E- tu- ant mi-Dó num re. ternes fi-nes * om

3749.

M

Ps. Deus Deus meus. AS: 125; 1519-P:136v, 139r; 1531-P:47v.

(lxij.) [51].

4. Ant.IV.i.

T in servis. Ps. Audíte celi.

2705.

E Psalmus [Moysi] Deuteronomii. xxxij.

Udíte celi que loquor : * áudiat terra verba oris mei.

Concréscat ut plúvia doctrína mea : * fluat ut ros elóquium meum. Quasi imber super herbam, et quasi stille super grámina : * quia nomen Dómini invocábo. Date magnificéntiam Deo nostro : * Dei perfécta sunt ópera, et omnes vie ejus judícia. Deus fidélis et absque ulla iniqui-táte, justus et rectus : * peccavérunt ei, et non fílii ejus in sórdibus. Generátio prava atque pervérsa : * héccine reddis Dómino pópule stulte et insípiens ? Nunquid non ipse est pater tuus qui possédit te : * et fecit et creávit te ? Meménto diérum antiquórum : *

cógita generatiónes síngulas. Intérroga patrem tuum et annun-ciábit tibi : * majóres tuos et dicent tibi. Quando dividébat Altíssimus gen-tes : * quando separábat fílios Adam. Constítuit términos populórum : * juxta númerum filiórum Israel. Pars autem Dómini pópulus ejus : * Jacob funículus hereditátis ejus. Invénit eum in terra desérta : * in loco horróris et vaste solitúdinis. Circundúxit eum et dócuit : * et custodívit quasi pupíllam óculi sui. Sicut áquila próvocans ad volándum pullos suos : * et super eos vólitans. Expándit alas suas et assúmpsit eos 18 : * atque portávit in húmeris suis.

A

Sabbato.

[302]

Dóminus solus dux ejus fuit : * et non erat cum eo deus aliénus. Constítuit eum super excélsam ter-ram : * ut coméderet fructus agrórum. Ut súgeret mel de petra : * oleúm-que de saxo duríssimo. Butýrum de arménto et lac de óvibus : * cum ádipe agnórum et aríetum filiórum Basan. Et hyrcos cum medúlla trítici : * et sánguinem uve bíberet meracíssimum. Incrassátus est diléctus et recalci-trávit : * incrassátus impinguátus di-latátus. Derelíquit Deum factórem suum : * et recéssit a Deo salutári suo. Provocavérunt eum in diis aliénis : * et in abominatiónibus ad iracúndiam concitavérunt. Immolavérunt demóniis et non Deo : * diis quos ignorábant. Novi recentésque venérunt : * quos non coluérunt patres eórum. Deum qui te génuit dereliquísti : * et oblítus es Dómini Creatóris tui. Vidit Dóminus et ad iracúndiam concitátus est : * quia provocavérunt eum fílii sui et fílie. Et ait Abscóndam fáciem meam ab eis : * et considerábo novíssima eórum. Generátio enim pervérsa est : * et infidéles fílii. Ipsi me provocavérunt in eo qui

non erat Deus : * et irritavérunt in vanitátibus suis. Et ego provocábo eos in eo qui non est pópulus : * et in gente stulta ir-ritábo illos. Ignis succénsus est in furóre meo : * et ardébit usque ad inférni novíssima. Devorabítque terram cum gérmine suo : * et móntium fundaménta com-búret. Congregábo super eos mala : * et sagíttas meas complébo in eis. Consuméntur fame : * et devo-rábunt eos aves morsu amaríssimo. Dentes bestiárum immíttam in eos : * cum furóre trahéntium super terram atque serpéntium. Foris vastábit eos gládius : * et intus pavor. Júvenem simul ac vírginem : * lac-téntem cum hómine sene. Et dixi, Ubi nam19 sunt : * cessáre fá-ciam ex homínibus memóriam eórum. Sed propter iram inimicórum dís-tuli : * ne forte superbírent hostes eórum. Et dícerent Manus nostra excélsa : * et non Dóminus fecit hec ómnia. [37v.]

Gens absque consílio est et sine prudéntia : * útinam sáperent et in-tellígerent, ac novíssima providérent. Quómodo persequebátur unus mil-le : * et duo fugárent decem mília ?

Sabbato.

[303]

Nonne ídeo quia Deus suus vén-didit eos : * et Dóminus conclúsit illos ? Non enim est Deus noster ut dii eórum : * et inimíci nostri sunt júdices. De vínea Sodomórum vínea eórum : * et de suburbánis Gomórre. Uva eórum uva fellis : * et botri amaríssimi. Fel dracónum vinum eórum : * et venénum áspidum insanábile. Nonne hec cóndita sunt apud me : * et signáta in thesáuris meis ? Mea est últio et ego retríbuam in témpore : * ut labátur pes eórum. Juxta est dies perditiónis : * et adésse festínant témpora. Judicábit Dóminus pópulum suum : * et in servis suis miserébitur : Vidébit quod infirmáta sit manus ejus : * et clausi quoque defecérunt, residuíque consúmpti sunt. Et dicent, Ubi sunt dii eórum : * in quibus habébant fidúciam ? De quorum víctimis comedébant

ádipes : * et bibébant vinum libámi-num ? Surgant et opituléntur vobis : * et in necessitáte vos prótegant. Vidéte quod ego sim solus : * et non sit álius Deus preter me. Ego occídam et ego vívere fáciam, percútiam et ego sanábo : * et non est qui de manu mea possit erúere. Levábo ad celum manum meam : * et dicam Vivo ego in etérnum. Si acúero ut fulgur gládium meum : * et arripúerit judícium manus mee.20

Reddam ultiónem hóstibus meis : * et his qui odérunt me retríbuam. Inebriábo sagíttas meas sánguine : * et gládius meus devorábit carnes. De cruóre occisórum : * et de cap-tivitáte nudáti inimicórum cápitis. Laudáte gentes pópulum ejus : * quia sánguinem servórum suórum ulciscétur. Et vindíctam retríbuet in hostes eórum : * et propítius erit terre pópuli sui. Glória Patri.

Ant.

T in servis su- is Dómi-nus mi-se-ré-bi-tur. E

Sabbato.

[304]

AS:125; 1519-P:139r; 1531-P:37v. 5. Ant.

IV.i.

N cýmba-lis bus ti-nánso-ne-be- te dá-* lau

3218.

I

Dómi-num. Ps. Laudáte. (cxlviij.-cl.) [5]. Cap. Vigiláte. [176].

Sequens hymnus dicitur solum ad laudes in sabbato proximo ante dominicam primam xl. quando in predicto sabbato de feria agitur Hymnus.

1519-P:139r; HS:32v; 1531-P:37v. Hymn.

I.

U-ró-ra jam spargit po-lum, Terris di- es il-lá-bi-

8270.

A

tur : Lu-cis re-súltat spí-cu-lum, Discé-dat omne lúbri-cum.

2. Fantásma noctis dé-ci-dat : Mentis re- á-tus súbru- at :

Quicquid dat. ca-pe cullit tu-átNox dum, ri-hórbris néte-

3. Ut ma-ne il-lud úl-timum Quod presto-lámur cérnu- i :

Sabbato.

[305]

In lu-cem no-bis éfflu- at Dum hoc ca-nó-re cóncre-pat.

4. De-o Pa-tri sit gló-ri- a, E-júsque so-li li-Fí- o Cum

Spí-ri-tu Pa-rácly-to, Et nunc et in per um. tu-pé- men. A

Per estatem hymnus. Ecce jam noctis. [178].

V. In matutínis [Dómine meditábor in te. R. Quia fuísti adjútor meus].

AS:125; 1519:126v; 1519-P:139v; 1531-P:37v. Ant.I.iii.

N vi- am cis * pa- ne. mi-Dónos ge ri-dí-

3310.

I

Ps. Benedíctus. 46*.

Preces &c. ut supra. [180]. Oratio ut decet.

Notes.

[xvii]

Notes, pages [28]-[05].

1 B may be used. 2 “generationē”. 1531-P:33v. 3 “In inítio”. 1531-P:34r, 48r. 4 “in perpétuum”. Vulgate. 5 1519-P:127v. 6 “quam diu”. 1519-P:129r. 7 1531-P:35r. omits “ei”. This may suggest an elision in performance. 8 “professióne”. 1531-P:35r. 9 “exquírant”. 1519-P:130v. 10 1519-P:130v. 11 “credidérunt in verbis”. 1531-P:35v. 12 “dispérgeret”. 1531-P:35v. 13 “oppilábit”. Vulgate. 14 “magna super”. 1531-P:36v. 15 Vulgate. 16 1519-P:136r. 17 1519-P:136v. 18 “eum”. Vulgate. 19 “Ubinam”. Vulgate. 20 “mea”. Vulgate.