ẢNH HƯỞNG CỦA QUẢNG CÁO QUA MẠNG XÃ HỘI TỚI HÀNH VI MUA CỦA GIỚI TRẺ ĐÀ NẴNG THE INFLUENCE OF PRODUCT’S ADVERTISING THROUGH SOCIAL MEDIA NETWORK ON YOUNG DANANG CUSTOMERS’ BUYING BEHAVIORS Vũ Thu Hà Trường Cao đẳng Công nghệ Thông tin – Đại học Đà Nẵng; Email: [email protected]Tóm tắt –Một doanh nghiệp (DN) để thành công và đứng vững trên thị trường thì thông tin về DN, sản phầm, dịch vụ phải tiếp cận được với khách hàng. Sự bùng nổ và phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, đặc biệt là internet làm xuất hiện nhiều hình thức marketing mới có khả năng thông tin đến khách hàng một cách nhanh chóng, hiệu quả. Mạng xã hội là một dịch vụ kết nối, truyền tải thông tin phổ biến được giới trẻ ưa chuộng hiện nay. Bài viết nghiên cứu hình thức quảng cáo qua mạng xã hội, sự ảnh hưởng của quảng cáo qua mạng xã hội tới hành vi mua của giới trẻ Đà Nẵng. Đây là tài liệu quan trọng giúp các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp đóng trên địa bàn Đà Nẵng có cái nhìn thiện cảm và hướng đầu tư cho hình thức quảng cáo mới mẻ này. Từ khóa –mạng xã hội; quảng cáo; giới trẻ; hành vi mua; doanh nghiệp. Abstract - To succeed and stay on the market, the business information like companies name, brand or price of products and services,… must be accessible to clients. The boom and the strong development of information technology, especially internet offers many new waysof marketing to givethe information company to customers quickly and efficiently. Social media network is a service that is currently popular among young people in connecting and sharing information. The study examines forms of advertising through social networks, the influence of social network advertising to young people's buying behavior in Danang. This is an important document of Vietnam enterprises, especially enterprises in the locality of Da Nang,accept and how to invest in forms this new of advertising. Key words –social media network; advertising; young people; buying behavior; enterprise. 1. Đặt vấn đề Quảng cáo là một trong những chuỗi hoạt động marketing giúp doanh nghiệp (DN) giới thiệu, thông báo về hàng hóa, dịch vụ của DN, qua đó thuyết phục khách hàng mua sắm, sử dụng. Sự cạnh tranh gay gắt giữa các DN trên thị trường và sự phát triển của internet làm xuất hiện nhiều hình thức quảng cáo mới, có khả năng giúp DN tiếp cận khách hàng nhanh chóng, hiệu quả hơn. Quảng cáo qua mạng xã hội không chỉ đơn thuần là kênh thông tin để DN quảng bá thông tin về sản phẩm, dịch vụ với khách hàng. Hơn nữa hình thức này cho phép bản thân mỗi khách hàng thông qua việc chia sẻ thông tin về sản phẩm, dịch vụ của DN giữa cộng đồng những người có cùng nhu cầu, sở thích; trở thành nhà quảng cáo tốt nhất cho các DN. Chính vì vậy trong thời điểm hiện nay, quảng cáo qua mạng xã hội có tác động không nhỏ đến ý định của khách hàng trong việc nghiên cứu, chọn lựa mua sắm sản phẩm, dịch vụ của DN. Để có những minh chứng thuyết phục hơn về vấn đề này, tác giả thực hiện nghiên cứu mức độ ảnh hưởng của mạng xã hội và quảng cáo qua mạng xã hội đến hành vi mua của giới trẻ Đà Nẵng. Kết quả của bài báo sẽ là tài liệu đáng tin cậy để các DN đóng trên địa bàn Đà Nẵng hiểu và thấy được tiềm năng, tác dụng to lớn của loại hình quảng cáo này; từ đó có hướng tiếp cận và khai thác tốt, mang lại hiệu quả kinh doanh cho DN. 2. Tổng quan về quảng cáo qua mạng xã hội 2.1. Khái niệm mạng xã hội, quảng cáo, quảng cáo qua mạng xã hội Tất các các nghiên cứu cho đến nay vẫn chưa có một định nghĩa thống nhất về mạng xã hội, quảng cáo. Theo Nghị định 97/2008/NĐ-CP của Chính phủ: “Dịch vụ mạng xã hội trực tuyến là dịch vụ cung cấp cho cộng đồng rộng rãi người sử dụng khả năng tương tác, chia sẻ, lưu trữ và trao đổi thông tin với nhau trên môi trường Internet, bao gồm dịch vụ tạo blog, diễn đàn (forum), trò chuyện trực tuyến (chat) và các hình thức tương tự khác”[1]. Theo Pháp lệnh quảng cáo số 39/2001/PL-UBTVQH10 của Uỷ ban thường vụ Quốc hội ngày 16/11/2001: “Quảng cáo là giới thiệu đến người tiêu dùng về hoạt động kinh doanh, hàng hoá, dịch vụ, bao gồm dịch vụ có mục đích sinh lời và dịch vụ không có mục đích sinh lời” [2]. Như vậy có thể hiểu, mạng xã hội là công cụ để đưa các quan hệ xã hội lên mạng, là môi trường để các thành viên bày tỏ quan điểm, trao đổi thông tin, kết bạn và tương tác với các thành viên khác. Quảng cáo là thông điệp được gửi đi từ DN để giới thiệu thông tin về hình ảnh DN, sản phẩm, dịch vụ hay ý tưởng. Tuy nhiên quảng cáo không phải là công cụ để thúc đẩy khách hàng chạy đi mua hàng mà quảng cáo là những nỗ lực nhằm tác động tới hành vi, thói quen mua hàng của người tiêu dùng bằng cách cung cấp những thông điệp bán hàng theo cách thuyết phục về sản phẩm hay dịch vụcủa người bán. Từ cách hiểu về mạng xã hội và quảng cáo ở trên, có thể hiểu một cách đơn giản: Quảng cáo qua mạng xã hội là hình thức quảng cáo sử dụng mạng xã hội để giới thiệu hình ảnh, sản phẩm, dịch vụ của DN. 2.2. Đặc điểm của quảng cáo qua mạng xã hội Dựa trên đặc điểm của hoạt động quảng cáo và mạng xã hội có thể rút ra quảng cáo qua mạng xã hội có những đặc điểm cơ bản sau [3]: + Tính lan truyền: quảng cáo qua mạng xã hội có tính
Transcript
ẢNH HƯỞNG CỦA QUẢNG CÁO QUA MẠNG XÃ HỘI TỚI HÀNH VI MUA CỦA GIỚI TRẺ ĐÀ NẴNG
THE INFLUENCE OF PRODUCT’S ADVERTISING THROUGH SOCIAL MEDIA NETWORK ON YOUNG DANANG CUSTOMERS’ BUYING BEHAVIORS
Vũ Thu Hà
Trường Cao đẳng Công nghệ Thông tin – Đại học Đà Nẵng; Email: [email protected]
Tóm tắt –Một doanh nghiệp (DN) để thành công và đứng vững trên thị trường thì thông tin về DN, sản phầm, dịch vụ phải tiếp cận được với khách hàng. Sự bùng nổ và phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, đặc biệt là internet làm xuất hiện nhiều hình thức marketing mới có khả năng thông tin đến khách hàng một cách nhanh chóng, hiệu quả. Mạng xã hội là một dịch vụ kết nối, truyền tải thông tin phổ biến được giới trẻ ưa chuộng hiện nay. Bài viết nghiên cứu hình thức quảng cáo qua mạng xã hội, sự ảnh hưởng của quảng cáo qua mạng xã hội tới hành vi mua của giới trẻ Đà Nẵng. Đây là tài liệu quan trọng giúp các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp đóng trên địa bàn Đà Nẵng có cái nhìn thiện cảm và hướng đầu tư cho hình thức quảng cáo mới mẻ này.
Từ khóa –mạng xã hội; quảng cáo; giới trẻ; hành vi mua; doanh nghiệp.
Abstract - To succeed and stay on the market, the business information like companies name, brand or price of products and services,… must be accessible to clients. The boom and the strong development of information technology, especially internet offers many new waysof marketing to givethe information company to customers quickly and efficiently. Social media network is a service that is currently popular among young people in connecting and sharing information. The study examines forms of advertising through social networks, the influence of social network advertising to young people's buying behavior in Danang. This is an important document of Vietnam enterprises, especially enterprises in the locality of Da Nang,accept and how to invest in forms this new of advertising.
Key words –social media network; advertising; young people; buying behavior; enterprise.
1. Đặt vấn đề
Quảng cáo là một trong những chuỗi hoạt động
marketing giúp doanh nghiệp (DN) giới thiệu, thông báo
về hàng hóa, dịch vụ của DN, qua đó thuyết phục khách
hàng mua sắm, sử dụng.
Sự cạnh tranh gay gắt giữa các DN trên thị trường và
sự phát triển của internet làm xuất hiện nhiều hình thức
quảng cáo mới, có khả năng giúp DN tiếp cận khách hàng
nhanh chóng, hiệu quả hơn. Quảng cáo qua mạng xã hội
không chỉ đơn thuần là kênh thông tin để DN quảng bá
thông tin về sản phẩm, dịch vụ với khách hàng. Hơn nữa
hình thức này cho phép bản thân mỗi khách hàng thông qua
việc chia sẻ thông tin về sản phẩm, dịch vụ của DN giữa
cộng đồng những người có cùng nhu cầu, sở thích; trở
thành nhà quảng cáo tốt nhất cho các DN. Chính vì vậy
trong thời điểm hiện nay, quảng cáo qua mạng xã hội có
tác động không nhỏ đến ý định của khách hàng trong việc
nghiên cứu, chọn lựa mua sắm sản phẩm, dịch vụ của DN.
Để có những minh chứng thuyết phục hơn về vấn đề
này, tác giả thực hiện nghiên cứu mức độ ảnh hưởng của
mạng xã hội và quảng cáo qua mạng xã hội đến hành vi
mua của giới trẻ Đà Nẵng. Kết quả của bài báo sẽ là tài liệu
đáng tin cậy để các DN đóng trên địa bàn Đà Nẵng hiểu và
thấy được tiềm năng, tác dụng to lớn của loại hình quảng
cáo này; từ đó có hướng tiếp cận và khai thác tốt, mang lại
hiệu quả kinh doanh cho DN.
2. Tổng quan về quảng cáo qua mạng xã hội
2.1. Khái niệm mạng xã hội, quảng cáo, quảng cáo qua mạng xã hội
Tất các các nghiên cứu cho đến nay vẫn chưa có một
định nghĩa thống nhất về mạng xã hội, quảng cáo.
Theo Nghị định 97/2008/NĐ-CP của Chính phủ: “Dịch
vụ mạng xã hội trực tuyến là dịch vụ cung cấp cho cộng
đồng rộng rãi người sử dụng khả năng tương tác, chia sẻ,
lưu trữ và trao đổi thông tin với nhau trên môi trường
Internet, bao gồm dịch vụ tạo blog, diễn đàn (forum), trò
chuyện trực tuyến (chat) và các hình thức tương tự
khác”[1].
Theo Pháp lệnh quảng cáo số 39/2001/PL-UBTVQH10
của Uỷ ban thường vụ Quốc hội ngày 16/11/2001: “Quảng
cáo là giới thiệu đến người tiêu dùng về hoạt động kinh
doanh, hàng hoá, dịch vụ, bao gồm dịch vụ có mục đích
sinh lời và dịch vụ không có mục đích sinh lời” [2].
Như vậy có thể hiểu, mạng xã hội là công cụ để đưa các
quan hệ xã hội lên mạng, là môi trường để các thành viên
bày tỏ quan điểm, trao đổi thông tin, kết bạn và tương tác
với các thành viên khác. Quảng cáo là thông điệp được gửi
đi từ DN để giới thiệu thông tin về hình ảnh DN, sản phẩm,
dịch vụ hay ý tưởng. Tuy nhiên quảng cáo không phải là
công cụ để thúc đẩy khách hàng chạy đi mua hàng mà
quảng cáo là những nỗ lực nhằm tác động tới hành vi, thói
quen mua hàng của người tiêu dùng bằng cách cung cấp
những thông điệp bán hàng theo cách thuyết phục về sản
phẩm hay dịch vụcủa người bán.
Từ cách hiểu về mạng xã hội và quảng cáo ở trên, có
thể hiểu một cách đơn giản: Quảng cáo qua mạng xã hội là
hình thức quảng cáo sử dụng mạng xã hội để giới thiệu hình
ảnh, sản phẩm, dịch vụ của DN.
2.2. Đặc điểm của quảng cáo qua mạng xã hội
Dựa trên đặc điểm của hoạt động quảng cáo và mạng
xã hội có thể rút ra quảng cáo qua mạng xã hội có những
đặc điểm cơ bản sau [3]:
+ Tính lan truyền: quảng cáo qua mạng xã hội có tính
tương tác, chia sẻ thông tin giữa cộng đồng những người
cùng sở thích. Chính vì vậy số lượng những người biết đến
và tham gia mạng xã hội ngày càng phát triển mạnh mẽ.
Theo kết quả khảo sát của tác giả, trong số 100 đối
tượng tham gia thì có đến 93% người có tài khoản mạng xã
hội với mức độ kết nối thường xuyên. Với những người
không có tài khoản mạng xã hội cá nhân thì các đối tượng
được khảo sát cũng thường xuyên vào các trang mạng xã
hội chung. Cụ thể có 57% khẳng định thường xuyên truy
cập vào các trang mạng xã hội có tài khoản cá nhân như
facebook, youtube, google plus,…; 43% thường xuyên truy
cập vào các trang mạng xã hội có tài khoản cá nhân lẫn
không cần tài khoản cá nhân như trang tinte.vn,
webtretho.com, vatgia.com,…. Số người trả lời là không
hay chưa từng vào một trang xã hội nào chiếm tỷ lệ 0%.
Hình 1. Kết quả khảo sát các trang mạng xã hội thường
xuyên truy cập của tác giả
Thời gian trung bình mỗi ngày vào mạng xã hội của
những người được khảo sát là 1 ngày/ lần với khoảng 15 –
30 phút/ngày, tỷ lệ này chiếm 50% trong tổng số người
được khảo sát. Số lượng người vào kết nối mạng xã hội ít
hơn 1 ngày/lần chỉ chiếm 3% trong tổng số người được
khảo sát. Thậm chí có đến 47% dành nhiều hơn 1 ngày/lần
để truy cập vào các trang mạng xã hội.
Hình 2. Kết quả khảo sát số lần truy cập mỗi ngày các trang
mạng xã hội của tác giả
Những số liệu trên chứng minh mạng xã hội đã thật sự
len lỏi vào cuộc sống của bất kỳ người dân nào, đặc biệt là
tầng lớp tri thức trẻ tại Đà Nẵng. Đây chính là mảnh đất
màu mỡ cho bất kỳ DN có ý định khai thác loại hình dịch
vụ này trong hoạt động marketing nói chung cũng như
chiến dịch quảng cáo nói riêng của DN.
3.2. Ảnh hưởng của quảng cáo qua mạng xã hội
Như đã phân tích, mạng xã hội đã trở thành một kênh
thông tin gắn bó mật thiết trong đời sống hằng ngày của
giới trẻ Đà Nẵng. Trong phạm vi bài viết, tác giả chỉ nghiên
cứu mức độ ảnh hưởng của quảng cáo qua mạng xã hội đến
hành vi mua của họ như thế nào.
Khi điều tra nghiên cứu về cảm nhận của giới trẻ Đà
Nẵng đối với quảng cáo qua mạng xã hội, không có bất kì
đối tượng nào phủ định vai trò quan trọng của mạng xã hội
trong hoạt động quảng cáo của các DN. Ngược lại có đến
73% câu trả lời khẳng định vai trò của mạng xã hội trong
hoạt động quảng cáo là rất quan trọng, 27% cho rằng bình
thường.
Hình 3. Kết quả khảo sát về vai trò của mạng xã hội trong
quảng cáo của tác giả
Điều này càng được khẳng định hơn trong các loại hình
quảng cáo được khảo sát thì kênh thông tin để khách hàng
biết đến sản phẩm, dịch vụ của DN chiếm tỷ lệ cao nhất là
quảng cáo qua mạng xã hội, chiếm đến 70% câu trả lời.
Đây là cơ sở để DN tiếp cận đối với khách hàng, qua đó
gửi thông điệp về thông tin của sản phẩm, dịch vụ của DN
để thuyết phục khách hàng chọn lựa DN.
Hình 4. Kết quả khảo sát về nguồn thông tin quảng cáo
khách hàng biết đến sản phẩm, dịch vụ của DN
Tất cả các sản phẩm từ đồ gia dụng đến mỹ phẩm, thời
trang, du lịch,… đều được 100% đối tượng khảo sát, nghiên
cứu thông qua các trang mạng xã hội một cách kỹ lưỡng
trước khi đi đến quyết định mua sắm, trong đó sản phẩm
về đồ gia dụng được 70% người tiêu dùng có ý kiến cần
tìm hiểu thông tin về sản phẩm trước khi mua sắm. Điều
này cũng dễ hiểu vì trong các sản phẩm, dịch vụ thì đồ gia
dụng là loại sản phẩm được đối tượng khách hàng trong
phạm vi mua sắm thường xuyên quan tâm và mua sắm nhất.
Tất cả các ý kiến, bình luận, đánh giá về sản phẩm, dịch
vụ trên các trang mạng xã hội đều được các đối tượng khảo
sát quan tâm và lấy làm thông tin tham khảo trước khi đi
đến quyết định lựa chọn mua sản phẩm, dịch vụ của DN.
Trong đó tỉ lệ ý kiến của bạn bè và gia đình, đồng nghiệp
ảnh hưởng đến quyết định mua của khách hàng là như nhau
(chiếm 55%), các ý kiến của đối tượng khác cũng là thông
tin tham khảo quan trọng của khách hàng.
57%
43%
0%
50%47%
3%
73%
27%
0%
0.00%
20.00%
40.00%
60.00%
80.00%
Quảng cáo trên tiviQuảng cáo trên báo, tạp chíQuảng cáo trên mạng xã hộiTrên các kênh thông tin khác
0.00%
20.00%
40.00%
60.00%
Ý kiến của
bạn bè
Ý kiến của
gia đình,
đồng nghiệp
Ý kiến của
bất cứ đối
tượng nào
Hình 5. Kết quả khảo sát về nguồn thông tin có ảnh hưởng
đến quyết định mua sắm của khách hàng
Như vậy khi các DN khi sử dụng kênh quảng cáo thông
qua mạng xã hội cần chú ý đến khả năng lan truyền thông
tin giữa các đối tượng có cùng nhu cầu, mục đích khi tiếp
cận đối với sản phẩm, dịch vụ của DN. Nếu như sản phẩm,
dịch vụ của DN nhận được những đánh giá tốt từ khách
hàng, đặc biệt là các đối tượng các mối quan hệ chặt chẽ
với nhau như gia đình, đồng nghiệp, bạn bè thì mạng xã hội
sẽ trở thành kênh quảng cáo miễn phí cho DN với tốc độ
lan truyền thông tin một cách nhanh chóng, có tính thuyết
phục khách hàng quyết định mua sản phẩm, dịch vụ của
DN một cách hiệu quả nhất. Tuy nhiên cần chú ý hiệu quả
ngược lại của mạng xã hội nếu sản phẩm, dịch vụ của DN
không đáp ứng được nhu cầu về chất lượng, mong muốn
của khách hàng.
4. Kết luận
Bài báo đã chỉ rõ quảng cáo qua mạng xã hội có ảnh
hưởng rất lớn đến việc tìm hiểu thông tin và đi đến quyết
định mua sắm sản phẩm, dịch vụ của DN. Đây là cơ sở để
một lần nữa khẳng định các DN Việt Nam nói chung, đặc
biệt là các DN đóng trên địa bàn Đà Nẵng cần có hướng
phát triển loại hình dịch vụ quảng cáo này để mang lại hiệu
quả trong hoạt động marketing của DN. Điểm hạn chế của
bài báo là cần mở rộng số lượng, đối tượng khảo sát hơn
nữa bên cạnh 100 thanh niên thuộc tầng lớp tri thức để có
nhìn nhận chính xác hơn.
Tài liệu tham khảo
[1] Chính phủ, Nghị định về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin trên trang interet, xem tại trang http://www.moj.gov.vn/vbpq/Lists/Vn%20bn%20php%20lut/View_Detail.aspx?ItemID=24645.
[2] Quốc hội, Pháp lệnh của uỷ ban thường vụ quốc hội số 39/2001/PL-UBTVQH10 ngày 16 tháng 11 năm 2001 về quảng cáo, xem tại trang http://vanban.chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/hethongvanban?class_id=1&mode=detail&document_id=81099
[3] Hán Thị Thu Thủy, Khóa luận tốt nghiệp- Nghiên cứu Social Media Marketing và triển vọng phát triển quảng cáo qua mạng xã hội tại Việt Nam”, Trường Đại học ngoại thương Hà Nội, 2012, trang 20 – 21.
[4] Học viện Moa, Đo lường hiệu quả chiến dịch Marketing online qua các chỉ số Kpis như thế nào?, xem tại trang http://www.moa.com.vn/chi-so-kpis-cho-chien-dich-marketing-online/
[5] Danh sách 100 mạng xã hội phổ biến tại Việt Nam, xem tại trang http://bicweb.vn/vi/quang-ba-website-seosem.nd132/danh-sach-100-mang-xa-hoi-lon-nhat-viet-nam.i836.html
[6] Top 8 mạng xã hội phổ biến có sức lan tỏa lớn nhất hiện nay, xem tại trang http://bivaco.com/tin-tuc-2/top-8-mang-xa-hoi-pho-bien-co-suc-lan-toa-lon-nhat-hien-nay.html
