Notes du mont Royal ← · Quae Motenabbii carmina et a quibus jam edita sint , recensuit cl. de...

Notes du mont Royal

Cette œuvre est hébergée sur « Notes du mont Royal » dans le cadre d’un

exposé gratuit sur la littérature.SOURCE DES IMAGES

Google Livres

www.notesdumontroyal.com 쐰

CARMEN

ABU ’LTAJJIBi AHMED BEN ,ALHOSAIN

’ ALMOTENABBII,

QUO LAUDAT 0

ALHOSAINUM BEN - JSHAK .ALTANUCHITAM,

NUNC PRIMUM CUM SCHOLIIS EDIDIT, LATINE VERTIT ET ILLUSTRAVIT

PRO DISSERTATIONE

AD IMPETRANDOS AB ILLUSTRI PHLOSOPHORUM ORDlNE

IN ACADÉMIA BORUSSICA RHENANA

SUMMOS IN PHILOSOPHIA HONORES

ANTONIUS HORST,AGRIPPINENSIS, TEBOL. STUD.

BONNAE, MDCCCXXIII.

rïrln REGIII ARABICIIIN OFFICINA THORMANNI.

PRAEFATIO.

Peractis studiîs meis academicis almam earum matrem non deserere inanima est, priusquam reipublicae et profeèsoribus, a quibus liberaliterme adjutum esse grata mente profiteor, specimen darem, ’si quid inliteris- profecissem. Nolui vero in Theologia hoc apecimen dure, quia lputavi, neminem in Theologia summos concupiscere passe honores, quinanisa probarit, quid in Philosophie. et in illis, quae huic annumeranturdisciplinis, valeat. Idem fuit mas veterum Theologorum valde laudandua.Quara examini philosophico me subjeci, ut ab illustri PhilosophorumOrdine summos in Philosophia honores impetrarem. Postulatur vetoetiam, ut pro dissertatione libellus quidam, sermone latino conscripius,ofl’eratgr illustrissime Ordini. Cui mandata equidem saüsfacera conatua

cum edendo et interpretando hac carmine Arabica celeberrimi poetaeMotenabbii. Ad quad edendum usus 3mn apographo codicis de Sacyani,quad praeceptar meus cl. FREYTAGIUS, cum Parisiis esset, scripsitet niaouli: liberaliter communicavit. Idem ex alio codice de Sacyano eta codice praestantiori Parisienai 1428 lectiones variantes in margine ad-nataverat, quae multum fecerunt ad textum integrum restituendumedendumque. Praeterea autem Kemaleddini historiam Halebi , excerptaex Dschemaleddini historia principum Hamdanorum et e scholiis co-dicis Paris. 1498, omnia nandum edita, ad describendam Motenabbii

-w...vitam et aetatem ejus penitus indagandam, mihi commodavit. Sic viriste illustris , oui omnia in bis literie debeo, etiam de edito hoc carmineoptime meruit, et non possum , quin gratum meum erga illum animumpublics hic,profitear.

Vitae Moteuabbii descriptionem valde mancam depromsi ex ,Abul-’edae. Annalibus t. Il, p. 482 sq., denuo latine verti, (quum alia nonsatis ad verbum, alia imo vitiose reddita casent, liber autem non sitin multorum manibus, rarissimus paene factus) et hoc duce in adnotaotîonibus adjeci, quae, aliunde collecta, aliquid facerent ad pcetam. ipsumajusque aetatem malins cognoscendam. Scripsit quidem Ouseley t. Il libriOriental Collections p. 1 - 14 Moteuabbii vitam; sed mihi copia nonfait hujus libri inspiciendi.

Quae Motenabbii carmina et a quibus jam edita sint , recensuit cl.de Sacy in Chrestom. Ar. t. lIl. p. 109. Jam veto illis accesserunt triaMotonabbii carmina, quorum duo publicavit in Nott. ad Selecta en:Historia Halebi, p. 151 , 141 l’aria, unum adjecit edilioni carminisCaabi ben Sohair (Bonn. 1822) cl. Freytagius.

Restat ut praedicem Regis nostri munificenüam , qui nuperrimeAcademiani Rhenanam novis- donavit typis Arabicis, quorum usus ad ex-primendum textum Arabicum eadem cum liberalitate mihi est concessus.

Scripsi Bonnae d. Xll Martii MDCCCXXIII.

a

HAEO SUNT E LIBRO SECUNDO ANNALIUM ABULFEDAE,

CUJUS DEUS MISEREATUB.r

u

Anna 554 occisus est Motenabbi’poeta et filius efus; interfecerunt illosArabes et ceperunt, quae secum habebant. Nomen ejus est Ahmed benHosain ben Hasan benlAbdassamad Kendita. Nafus est anno 505 Kufaein vica- Kendah dicta, secundum quem appellatur. Neque fuit, e Rendtribu, sed, quad tribum attinet,Dscllofita. Patrem Motenabbii Ruine fuisseaquarium, narratur; quapmpter pepigit aliquis carmen, quo cavillaturillum, cujus haec pars est:

Quodnam est meritum paetae, qui quaerit merita (Iucrum) ab homi-nibus mana et vespera? i

Vivit modo vendons Kniae aquam (fontis), modo vendons aquamvultus ( 1

Tetendit Moteuabbi in Syrien! (2) in inventute sua, studebat literiehumanioribus et non parvam in illis nactus est perfectianem. Fait multusin afferendis ad lexica pertinentibus, talibus rebus et praecipue rariaribuslinguae exemplis maxime anima intentus,- ita ut non interrogeretur dealiqua re, quin ad illam testes citant Arabum dicta. Narratur quoque,dactarem Abu-Ali Farisi, auctorem libri expositio inscripti, ei quondamdixisse: quot nabis sunt pluralium secundum formam Glu-3 (fohla)? etrespondisse Motenabbium statim: (chodschla) et vagin (dhorba).Dicit Abu- Ali: perscrutatus cum Lexica per tres noctes ad cum finem,

1

0-2-ut invenirem praeter illas tertiam vocem, sed non inveni. Reputa vero,illum, qui haec secundum suum veritatis studium dixit, esse Abu-AliPoesis ejus attigit summum culmen et fruitus est per illum beatitudine (4).Namen accepit Motenabbi inde, quad prophetam sese gessit in desertoSamava et magna hominum multitudo e Benu Kelab aliisque eum secutaest. Sed agressas est contra illum Lulu, vicarius Achschidis in appidoHems, cepit Moteuabbium et separavit ab i110 socios ejus. Tenuit eumper longum temporis spatium in vinculis, quo ad resipiscentiam illum re-duxit et dimisit. Dein pervenit Motenabbi ad Seifeddaulam ben Hamdan(5 ) anno 557, quem reliquit venitque in Aegyptum anno 4o, et carmini-bus celebravit Kafurum Achschidis libertum (6), postes. autem satire eumperstrinxit et reliquit a. 5o adiitque Addadeddaulam in Perside (7), quemcarminibus laudavit. Dein rediit Kufam. Occisus est prope Nomaniam,quae site est a parte occidentali urbis Bagdad prope Dair Alahkul. Inter-fecerunt autem illum Arabes ceperuntque , quae secum habebat.

DIXIT ABU ’LTÀJJIB AHMED BEN ALHOSAIN ALMOTENABBI

L A U D A N S

ALHOSAINUM BEN ISHAK ALTANUÇHITAM.

V. 1. Discessus talis est, ut turba nihil cunctetur! et o cor!ut tu sis, a quo discedam!

49 vicem vocis obtinet. Grammatici appellent istius modi (dicendi’ genus) ponere pronomen conditione (modo) explicationis, uti hoc dictumaltissimi: die: hic (Dans), Doua Verus, anus est; et hoc dictum altissimi:et illi (oculi), non coeci sunt oculi; et ut verbe poetae: hic animus estanimas, ut, quibus illum ancres, partet. His similia sunt multa (exemple).

pluralis est vocis quae signifient turbo. Dicit Lebid: utiHabassinorum, turbae. Dicit (Motenabbi): Hic discessus, qui dis-jungit omnem rem, ut non moram trahant et non cunctentur turbae indiscedendo, quando pervenerit ad illas abeundi mandatum. Tum alloquituranimum suum dicitque: tu vero, quamvis tibi sit propinquitatis amor (quamvistu te separare nolis), es a quo discedam. Vult dicere, si amati discedant,sbire animum cum illis. Et me derelinquit et ego illum derelinquo.

V. 2. Constitimus (ad valedicendum), et quad auxit tristi-tiam (erat), quad constitimus nos agmina duo amoris,quorum unum amans, alterum amatum.

(5,9 6.3.35 in accusativo posuit, quia statum exprimit 1:05 Nun et Elifin m9,; regens autem in illo (statu) est nomen actianis. Dicit: can-stitimus ad valedicendum, qua etiam ex parte tristitia augeremur, quumconsisteremus duo agmina, quae conjungit amer, quorum Imam (est) desi-deria afl’ectum, qui est amans, quem desideria afi’ecit amatus post ejus discessum,

eiterum desideria afficiens, et hic est amatus, qui desideria afi’ecit ipsunamantem. Volt dicere: la», 01,4-.» La»; omisit vero enuntiare secum,

t dam, quia notum ont. Idem obtinet in bis verbis altissimi: ex illis(oppidisv) pars existens et (pars) perdita. llunc statum, tanquam cumnotavit, qui ipsum implet tristitia, quia discessus amatorum gravier estanima, quum .discessus vicinorum, inter quos et te nulle est caritas.

V. 3. Jam cilia oculi sunt laesa flendo et rubri flores(anemone) in geais facti sunt flavi flores.

æ; sine Nunnatione est pluralis vocis 6,123 uti Lpas,» et lje)».Nana!lbn Dschinni, Moteuabbium scripsisse la; cum Nunnatione, quum sit plu-ralis a voce b; , uti 5L9 a. 5L5, quad significatjlorem flavum. Sensusest: cilia oculorum jam laesa sunt et genarum rubor flavus facta estpropter discessum, uti dicit Abd Alzamad ben Almoassali:

Mana ad cum vomit. febr’is et vespera supervenit illi; induit illum fa-bris tempore pomeridiano colore flave.

Non dedecorat cum, quum instet, sed mutat ejus coiarem rubrum in

flavum. I Et dicit Altaji: iNon dedecorat pulcram ejus faciem, sed -facit rosam utriusque ejusgenae pallentem.

V. 4. Hac conditione praeteriere honnîmes: conjuncti et dis»

junoti; mortui et mati; osores et amantes. AMemorat varietatem conditionum fortunae et haminum. Dicit: hac

ratione praeteriere homines ante nos: modo conveniunt, mode diseedunt;alii moriuntur, alii nascuntur; alii aderunt, alii amant; ,uti etiam dicit

Alahscha: ’ .Adolescentia et senectus, paupertas et copia; per Deum! fortune. quo-mado mutatur!

V. 5. Commutatur conditio mea et nomes cum conditionî-bus suis; canas fia, non canescit tempus, (semper)adalescens.

--5 -(ghoranik) est adolescens jucundus; ejus pluralis est cum

Fatha litterae à, uti et Etiam in usu est Gage.V. 6. Interraga deserta, quantum absint genii a nabis in

illorurn media, et decamelis Mahricis, quantum absintab illîs struthiocameli (mares).

23:.» cujuscnnque roi medium est. (5)41: plur. est vacis quad sig-nificat camelum, denominatum ab origine ejus e tribu Jemenae, quae dici-tur Mehra ben Haidan. In usa est (5)an cum Fatha in J et (5qu cum Kesre

1 in J, 111i (5)39 et (aux Dicit socio sua: interroge dosette; narrent tibi,ubi sint genii in hac deserto i. e. nos fuîmus magis celeres in i110, quumgenii; et (interroge) de nostris camelis Mahricis, ubi sint struthiocameliab illis (camelis) in properantia? id est magis celeres fuerunt , quam illi.est mas struthiacamelorum.

V. 7. Quot in noctibus obscuris deserta longinqua quasiostenderunt nabis tuam faciemq in illis (noctibus), et di-recti sumus (in via).

Vox 642;,» signifient obscurus’; non usurpatur nisi cum (5 relativo.

idem quad (detexit) ct carat»! (astendit). pluralis est roi)"on». i. e. terra remota et patens. Dicit: Quot in noctibus obscuris de-serta longinqua , quae peragrabamus , ostenderunt nabis tuam faciemt, utducti simus in viam. Qnad comparandum est cum verbis Masahimi

Alakaili: ’ .Facies, si viatores nocturni cum en vespera iter ingrederentur , discu-teront obscuritatem, ita ut videres noctem dilucidam. Et Aschdschai:

Box, cujus cum splendore frantis noctu proficiscimur; et mare noctistumidum est.

V. 8. Non desineret esse nox obscurs, sinon adesset Splen-dor faciei tuae: et non pervaderent eam vehentes, ’nisiessent cameli;

et? noctis est ejus adventus cum tenebris suis, dura supra diemest inclina: supra illum et aufert splendorem ejus.

V. g. (Et nisi esset). motus, qui depellit samnum, (qui mevicit), ut quasi vina ebrius in stapiis sim uti vestistrita.

Dicunt vestem 6,513, si lacerata est. Hoe est singularis 5 pluralisautem (5)42 (cum Fatha). jamotum signifient; motum, quo camelus alliaitin se veheutem celeritate cursus sui. Hic autem avertit samnum , ita. uthomo copia somni agitatus in -stapiis sit veluti vestis trita proptercrebros xmotus.

V. 1-0. Canunt (equites) de lbn lshak Alliosaino , et came-lorum sellae et stragula attingunt cranii partem paneaures.

Dicit: carmen canunt in laudem lbn Ishak, et hilares sunticamelitolluntque caput, ut attingant postica parte .cervicis sellas et stragula sua.69593 plur. est 1’05 (9)55, quad illam partem cranii significat, quae pane

aures est. pluralis est vocis J)! i. e. sella. a)» plur. est ai. e. stragulum sub equitante. ’ -

V. 11. Illum (laudant), a quo horret terra tîmore, si vaditsuper illam, et commoventur montes excelsi. I

0...: pertinet ad verbe ejus yawl cela, nisi repeint verbumi regens.jasait (usurpatur), si erecti stout pili viri in carpore , quando accidit eitimar. Unde dicitur sidèi i.- e. cepit illum harror, et voxidem significat ac «S gibetsï (perturbatur et commovetur); Dicit: vereturillum terra, si vadit super illam; et commoventur montes alti prae timore

ejus. .V. 12. luvenis sicuti aubes nigrae; timetur et desideratur.Speratur ab iis pluvia, timentur fulmina.

--- 7 ---(cum. Fatha) est niger hoc in loco. Legit banc vacem lbn

Dschinni cum Damma in Dschim et (lioit: .7!st est plur. a 393w; quepropter dixit 0).?- cum Damma in Dschim , quia pluralis est. Sensusveto est: Ille est desidcrandus et timendus: speratur ab eo utilitas, lime-

i tur ab eo damnum, uti nubis, a qua speratur pluvia , timentur fulgura.Ejnsdem generis sunt haec Bohtari verbe:

Beneficentia et poeua sunt instar fulminum et pluvine, si conjunctasunt in nube dense.

V. 13. Sed illae abeunt, et hic consedit; mentiuntur inter-dum, at hic semper verax.

Comparavit illum cum nubibus. Jam memorat praestantiam praonubibus; quum illae abeant, hic Vera permaneat quocunque tempore.Nubes decipiunt in tonitru et fulgure , quia pluvia in illis non est;laudatus vero verax est in illis, quae promittit. Dicit v

V. 14. Recessit e mundo, ut ejus oblivisceretur; ’sed nonvacui sunt ab ejus lande Occidens atque .Oriens.

Dicit: abstinuit a mundo , recessît ex eo et deseruit eum , ut ejusobliviscerentur, quum recessisset ab hominibus; sed hoc ipsum ejus glariamextulit, quia non vacuus est mundus ab ejus memoria.

V. 15. Nutrît gladios lndicos cap-itibus et collis; iique sunt

illorum pectines, horum torques. IDicitur gladius au; et (5M et 635M , si confectus est in terra

lndiae. Le)». pluralis est a (5)4», quad signifient id, quo raditur caput.sunt torques. Dicit: nutrit gladios suas carne capitum et collarumhostium, et diu durat societas illorum cum capitibus et collis, ita ut sociieornm sint pectines et torques; nempe quum gladii ejus descendunt incapita, sunt instar pectinum , et si descendant in colla , sunt instartorquiunl.

-3...V. 16. ’ Fînduntur illis sinus, quum expedîtionem facît

bellicam, et tiùguntur ilIîs barbue et capilli capîlîs.

Dicit: quum expcditionem facît bellilcam, Iacerant mulieres orbalaesinus propter multitudiuem enrum, quos occidunt gladii ejus, et tingunturbarba et capiIli i110, quem fluere faciunt sanguine.

V. 17. Removetur ab iis (gladiis), quem fatum suum negli-gît, et laeditur. ab illis, a quo anima dimissa est.

Dicitur i. e. remaveo aliquem a: re. Dicit; illum, quemfatum ejus negligit et cujus vitae terminus non definitus est, remotusest a gladiis ejus et hic non occiditur ab illîs; sed perpetilur eorum ma-Ium, a quo anima ORL i. e. (Harissa. est, uti femina est GAI: a vira, quaeeum reliquit.

V. 18. De fllo quaestîo proponïtur: quid loquïtur, dum ta-cet? Apparet (accus, sed gladius’estj qui. pro ejus 0re

quuîtur. u aau i. e. in errerem conjicitul’, ab WY, quad est propositio,cujus verba opposita sunt sententiiae (i. e. al’iud quid significant, ac ve-

1 rus sensus est); uti res aenigmate indican). proponitur homini, ut sensumejus eliciat, exemplî gratis. Verbal Abu Servan:

Quid illud est, quad habet tres antes, praevertit equos curtendo?In mente habet sagittarm, cujus antes sent alae ejus. Habet Vera hac

loquendi genus suam originemin dicendi usu L» futur. m, si subsistitet manet; diciturque 3,3595, quia me, cui id proponitur (aenigma), cogiturad assidue rei incumbendum, et cogitandumt Sensus’est: homines, un’usalteri, quaestioncm proponunt de hoc laudato dicentes: quid quuitur, dum ’tacet? dein explicat hoc in hemistichio altero dicitque: videtur tacere,scilicet laudalus; non loquitur de sua. gloria et non memorat suam vir-utem 3 sed gladius est, qui pro ejus are loquatur vestigii’s, quae "ex eo

p»--.

kF

apparent. Hic ergo indican ejus virtutem et «tendit, que canin sit lan-

dandns, et quem pulcre probatus ait. ’ »V. 19. Negavi te existere, ita’ ut admira’tio mea tua causa

di’u duraret ;, sed non lice; nos mirari pnlcri-tudinemejus, quad creavit Deus.

Dicitur rem et crût illam , si non cognovisti illum. Denonnisi haec forma praeterita in usu est. Reperitnr in hoc versqulahschi:Repndiet me et nihil est, quad repudiet ex. vicissitndînibus, nisi canities et

caivities. VDicit: nesciebam, inveniri aligneur mi simiIem praestantin, et singu-lareihoc habui, ita ut diu duraret admiratio men. ,iDein ’cognovi, Deipotentiam talem esse, ut creare posset, quad vellet.

V. 2o. Est acsi tu in largi-endo opes odisses; in. qmnipugna mortem annates. U ’ i

V-. 21. Eheu! vîx supersunt hastae et celeres (equi) propterid, quad illis apparuit, et in illos incidit tua causa.

Dicit: equi et hastae non supererant propter diverses vices, quibusilla (hastes et equos) nsurpasti in pugnis et incursionîbus.

V. 22. Time Deuxn et absconde banc puleritudinem rica!nam si appares, menstruis labarum in cortinis paellae.

Dicit: absconde pulcritudinem tuam veiamine, quad demittis suprafaciem tuam. Nam si apperes’, tabescunt puellae in cortinis suis propter

amarem et desiderium ergn te. Legitur wb nempe finit sanguis men-’ struus feminae, si invalescit desiderium ejus et modum exceditfl

V. 23. Vivent per te confabulatores nocturni, quamdiusplendent stellae; camelos propellent par te-(canendo)viatores, quamdiu oritur sol.

-10...Id est: noctem transigent toi mentionem facientes et de te narrantes;

viatores cantabnnt tua faicta laudanda et propellent bis camelos. IVerbaejus vos: 63 La et (5,14: J3 1» ex illorum ’generdsunt, quae perennitstem

exprimunt, qunre sensus eorarn est : semper i. e. tu semper memoraberisin confabulationibus nocturnis, et propellent laudendis tnis factis in itine-ribus (camelos). Hocclarum est. Saut qui dicant, 5,6; 63 L. vesse quam- -din superest est de nocte aliquid et L514: J6 la esse quamdin superest dedie aliquid, in quo spectatur soi. Secundnm banc sententiam dicit lbnDschinni: Sensus est: proficiscuntur ad te interdin et canunt tuam lau-dem; et si advenit nox, confabulantur tni mentionem facientes. Sedprias praeferendum est, quia camelorum propulsatio prsecipue pcr diemnon fit, sed noctu in plurimis accasionibus et praevalens est hic mas.

V. 24. Non largiuntur Dei decreta illi , cui tu recusa’s; etDei decreta non recusant, cui tu largiris.

V. 25. Tempora non solvum, quad tu conjungis; et noncoujungunt tempora, quad tu soivis. i

Dicit, Dei decreta et tempera non adversari ipsi in illis, quae per-ficit tam prohibendo, quem concedendo, tam conjungendo quum solvendo,

sed consentire cum i110. Uti dicit Aschdschai: aNon tallant homines illum, quem dejecit; et non dejiciunt illum,

quem tollit. .Altera. lectio est (Lai loco Vocabnli joui.

V. 26. Tibi omnia sint prospera! a te tantum’quaerodi-Vidas; Laodiceam tautum tende.

nil est votum pro laudato, ut accumuietur bonis. Dein dicit:alii quaernnt divitias ab aliis i. e. ego non quaero illas nisi a te, et: aliitendant ad aliud oppidum quum tuum i. e. ego non tendo nisi ad tuamoppidum.

i ... 11 ....a - VV. 27. HIC est terminus extremus , et aspectas tuus sunt

vota (summa). Domus tua est mundus, tuqnelcreaturae.Dicit: urbs tua est desiderandarum rernm remotissima i. e. haec est

remotissimum, quad quaerunt homines et si nssecuti sunt illam, nihilamplius petunt. Domus tua est totus mundus i. e. in domo tua est,qund in toto mundo, et tu" es haminum universitas.

-12...

EDlTORIS NOTAE A!) VITAM MOTENABBII.

q .

1) Vertit cl. Reiskius: saquant vultns (i. e. degias merœde lacst),.«et infra adnotat; nWî in genere id, quad salutat, oui bons votaaddicuntur, in specie h. l. vultus, ad quem salutatio dirigi Galet. W! Lb

r aqusm vultus lacrymas esse, patet.« - Qnamvis lubenter concedo, virumoptime de literis meritum vases bene ad verbum latine reddidisse; atta-men cum in sensu verborum constituendo errasse , contendere baud dua-bîtaverim. Vocibus aqua vultus designatur ut apud Arabes ita. apudPersas splendor faciei , et hoc pro honore et lande est. Poeta igitur di-cit, Motenabbium carmina sua, quibus alios laudat, mercede locare. Estantem in bis duobus versibus lusus quidam verbornm ,. Arabibus satfamiliaris. In priori vox ami significat meritum, praestantiam et tumlucrum; in altero vox Le aquam et tum splendorem.

2) D’Herbelot in Biblioth. Orient. sub voce Motenabbi dicit, cum

Damascum ivisse. l.3) Non potuit Motenabbi, quia scientiam suam Grammaticae inter-dum proderet, quare in carmine, quad ed. cl? de Sacy in Chrest. Ar.t.ql.p. 559 sq., v. 13 imaginera usurpavit, quae tata eGrammatica desumtaest. Haec sunt filins verba: ’

ogàsnnuauosœsœ-M Le)Lm5ïds.ngiLoÙUiôi

i. e. Si id quad intendis est verbum in future (vol actio futurs), proe-teritum fit, priusquam adjiciuntur ei particules, quae futurum conditionalopostulant (vel priusquam ei finis imponitur). Quorum verborum hic estsensus: Si tu (Seifeddanla) in aliquid intendis , illud jam perpetrasti,priusquam tua consilio aliquid oppositum est, vel priusquam impedimen-tum quia objecit, quo remoto tandem eo pervénisses.

.....-.-. --..

,.--.,---.---44 .

... 13 .-Frigîdîor quibusdam hic dicendi modus vîderi posait; sed magni scotie

mata et difficilis est ars Grammatica inter Arabes, ita ut scriptores prac-cipue serioris aetatis non pudeat, e Grammaticatales formulas repetore, Îquibus fare abundat Arabschiadis vite Timuri. Cf. de Sacyi nota ad h. vers.in Chrest. Ar. t. III. p. 116 sq. Attamen fatendum est, tale quidqnamnusqnam invenîri in aetatis aureae scriptoribus, sed vergente demum tumpotestate atque gloria veternm Arabum, tum etiam eprnmlpnlcri sensu.Hoc tempore inceperunt delectari tali ludo, qui ’abhinc in cornu: scriptismagie atque ’magîs invaluit. s ’

, 4). Duo.:sunt in literis Arabicis longe-praestantissimi virî , qui banc.Abulfedae de Motenabbii arte pactisa latam sententiam non approbant,quorum alter cl. Reiskius in Aduott. Histar. ad Abulfsdae Anna]. p. 774

haec scribit: i . . .1nMiror sana, quornodo potuerint carmina , quaiia sint Motenabbii,quae legi non semel,’ adeo placera Orientalibns, ut veterum poetarumstudinm prorsus omiserint, quasi prester hune nullus poeta .esset. Quodaegre se ferre et mirari testatur ipse Vahidicus interpres. Sans malta .sublimiores et suaviores surit veteres, poetae quant hic. Sed videtur entompore verum de literis judicium par totum terrarnm orbem corruptum.fuisse. Optima des Motenabbii, quad egregie philosopbatur, firequentiuset .acutins quem nullus -Arabum quotquat vidi. Exacte refert Euripi-vdom.» etc. In ilibro: Proben .der arab. Dichtbunst au: Motenabbi haec .confirmera conatus est. et hic illic Motenabbium perstringit, plerumqueverosine causa. Alter est cl. de Sacy in Chrest. At. t. III’ p. ne, quiplaneiisdem utitur 1(arbis omninoque ,Reiskii judicium probat.

Eaœnus Mis assainie, quatenns Motenabbium eam laudem, quam Abul-fada .et Arabes ei posthabitis aliis praeclaris pœtis tribuerunt, non me-ruisse putant. Nam sans Motenabbi non assecutns est priores Arabumpoetas e. g. Moallakarum anctares. . Non deprehenditur in ejus carmini-bus neque en vis in cogitando atque dicendo , quae invenitur in Lebidi(cd. cl. de Sacy), Autrui ben Kelthumi (ed. Kosegarten.), praccipuo vero

.Q ....14..Antnrae Moalluli’a (cd. Willmet.); neque suavis ne lepidus me dicendimodus, qui reperitur in Taraphae (cd. Reiskius cum prolegomenis etnotis dactissimis), praesertim vero in Amm’lkeisi Moallaka (cd. Lettius.1748, nuperrime D. Hengstenberg. adjutus pluribus codd. e biblioth.Paris.); neque denique delectus i110 tum seutcntiarum, tum imaginum,tum verborum, qui placet in omnibus illis Moallakis. Quanquam vero

ibaec ita sint , quae , veritatis causa scripsi, ne quis nimîa lande cxtolla-tur ,i que non (lignas , ne gloria aliis detrabatur, quae utique illisferenda est: taxncn Motcnabbi pacte non.contemnendus est; ipsi est etiamsua 1ans. nNam in pactisa, ut utar Ciceronis .verbis (Orat. c. 2.), monHomcro soli locus est, ut de Graecis loquar, aut Archilocbo, eut Sophocli,sut Pindaro; sed borum vel secundis, val etiam infra secundos.a .Mote-nabbinm nostra sestimatione dignum esse, Vel inde colligi potest, 1) quadtenta auctoritate inter suas fruitus est, qui nondum tam’corrupto de literisjudicio fuernnt, ut de carminibus sanam sententiam ferre non passent,et tamtam ei cane non tribuissent landau) , si nullius pretii fuisset;a) quad a Seifeddaula, ipso philosopha ac poeta, aKafuro et Adadeddaulain honore habitus est; 3) quad Abu Alain. Maarcnsis vir .magnae sanaauctoritatis hac in re apud Vabidicum dicit, se interdum tentasse, racesalias Motenabbio substituera pro illis, quae minus placotent, sed nunquampotuissc mcliorem et aptiorem vocem invenirc en , quum Motenabbi ad-bibuerit.- Hoe sans artem magnum indicat. Et re vers baud negari po-test, illum laudanda diligentia priorum poetarnm virtutes aemulatum esse.Excellit prsecipue in prioribus carminibus facilitatc quadam sententiarumet verborum, unde fartasse etiam factum est, ut carmina ejus adeoplacuerint Orientalibus, quum Moallakae ipsis Arabibus magnant prac-berent difficultatem. Non caret gravi et nobili dicendi genere, ubiScifeddaulae forliarfacta describit, non faceto et grato , ubi cum smicoclanculum loquitur ejusque virtutcs extollit, ut in nostro carmine. Quodvero in bis rebus Moallakas non altingat non derivandum est ex defectuingenii vers poetici, sed e conditionibus vitae ejus. Veteres Arsbum

poetae gavisi sunt libertate tum politîca tum religion, vago vivendi modo,quae res majorem praebent poetae materiem, phantasiam mugis excitant,ut in rebus ad carmina aptioribus versari et vi fortiori mentem suam

.enuntiare potueriut, quam noster, qui premebatur tum civili tum re-ligiouis dominatione et vite. societatis regulis inclusa. Sed ipse Reiskius,qui quandoque inique judicavit de Moteuabbio non potuit quin debitamlaudem ei tribueret in Animadvers. ad Abulfedae Tab. Syr. ed. Koehlerp. 208, ubi Motenabbii curium in landaux lacus Tiberiadis profert et haecpràeposuit verbe: refertum est lacis gravibus et nobiii poeta dignis.

5) Seifeddaula princeps est doums Hamdanae. Abiit haec in duaspartes, quarum une. Mosuli, alteta Halebi, et hujus posterioris auctor estSeifeddaula, qui pet 23 aunas (354 - 557 Hedschrae) imperii sui mag-nam sibi comparavit gloriam tum servatis promotisque literis et arcessitisviris doctis, tum bellis feliciter gestis contra Graecos, Benu Kelab tribus-que alias. V. Abulfedae Annal. t. Il. p. 454. 461. 462. 469. 492. De SacyChnest. Ar..t. .1 p. 550. 558. "547 sq, Plut: narrat Kemsleddinus in historiaHalebi, cujus partem piœem cd. cl. Freytagius; posteriorem descriptam ecod. Paris.num. 728, quae continet historiam Seifeddaulae fol. 31 - 41, mecumcommunicavit. Hcrum cliqua celebrat Motenabbi carminibus a cl. deSacyo editis in Chrest. Ar. t. 1., in primo quidam victoriam de Benu-Kelabis a. 343 Hedsch., in secundo de Graecis duce domestico Phoca,postea Nicephoro Phoca imperatore, eodem auna, et in tertio de tribubusAmati, Okaili, Koscheiri et Idschiani a. 544 relatam. Prioribus illis ex-peditÎonibus Motonabbi ipse adfuit. Sed praeter bas permultas alias a .Seif-eddaula eo tempore habitas laudavit, uti apparat et exoerptis, quae c1. .Freytag é schqliis cod. Paris. 1428 et e-Dschemaleddini abu’ lHasan Ali Iben Takijja historia Hamdanorum fecit mihique benigna manu inspiciendadedit. Secuudum Abulfedam a 557 Hedschrae ad Seifèddauiam contendit

poeta. Hoe etiam confirmatur scholiis ad carmina Moteuabbii in cod.Paris. 1428, de que panic ante dixi. In his enim nullum carmen Motenabbiiin laudem Scifeddauiae memoratur, quad a. 557 superet.

-16...6). Kafur est quartas macassar Muhammedis Achschidis in imperio

Aegypti. Dicitur etiam ille Achschides ab auctare bains .imperii Muham-mede Achschide. V. Abulfedae Anna]. t. Il. p. 592. Success’it ’vero Kafur

a. 355 H. et regnavit usque ad a 557 H.- v. Abulfedae Ann. t. Il. p. 4go;quare Motenabbium a. 555 H. in Aegyptum venisse et par 18 aunas inquia Seifeddaulae degisse putandum esset. Sed Abulfeda narrat,l illumjam a. 546 H. in Aegyptum ad Kafurum tetendisse,x a. 550 H. Aegyptum

t desernisse. et in Persidem profectum a. 554 H, obiisse.’A. 546 H. autemAbulkasem imperii Aegypt. gubernaculum tenebat, quem Abu’lHassan Aliexcipiebat 549 H. et a. 555. H. secutus est Kafur. Quamado haec inter secampanuntur? Hoe mado facillime. Kafur raguante tum Abu’jKasem, tum

i Abu’lHassan Ali tanquam minister Isummas civitatis res jam tenebat,iillis- -que nomen tantum Sultani supererat. V. Abulfedae Anna]. t. Il. p. 490.Quo etiam factum est, ut ipse, sicuti in Gnllia Majoresidomus a. 555 H. .imperium sibi arrogaret. Non ergo falsum. quid refertIAbulfeda,si narrat,Motenabbium a. 546 H. in Aegyptum venisse ibique carminibus celebrasseKafurum. Carmen, quad eodem auna 546 inlaudem Kafuri composait,publicavit cl. praeceptor meus Freytagius in Adnott. ad Historiam Halebip. 141. Paulo post carmeu in laudem Musaviri hominis , Graeci, ducis Ka-furi, quad afl’ertl in iisdem Adnott. p. 151, compositum Jesse, ponendum est.

De Kafuro conf. librum modo laudatum pluribus lacis in indice natatis.7) Schirasum iAdadeddaulam non statim a. 350 H. adiit, sed antea

se contulit ad Abu-’lFathum Muhammedem ben Hosaintben-Alllamid,qui Ardjani tum temporis sedeml habebat. Huncce. a. 5557 vel fartasseprius, saltem ante a. 554 (nam a. 554 secundum Abulfedam j’am’ fueratapud Adadeddaulam, eodem auna cum deseruit et occisus est) gratulatusïest

propter novi anni adventum carmine, quod.ed. cl. Fireyta-gius adjectumcarmini Caabi ben Zoheir. Bonnae 1892. Earlem mense Rabiae posteriorisei valedixit carmine, tum vera se irecepit Schirasum ad Adadeddaulam.’V.librum cit. cl. Freytagii p. 54. Quum Ardjani apud Abu I’lFadlillum comman-retur Motcnabbi, duo carmina rursus Scifeddaulae obtulit, unumi’ a. 552 .H.

--1.7-mense Schavalî, que Seiiïeddaulae invitatianem abnegasse videtur. Nnm

hic princeps literis ad eum misais petierat , ut in suant aulamredirai. Quad patet e schaliis and. Paris. 1428. Adadeddaula pertinet adfamiliam Buidarum (cf. Abulfedae Anna]. t. Il. p. 572 sq.), est filinsHassani, cagnominati Rokneddaula. Heriditatis jure accepit a patruoEmededdaula, sine liberis martua, imperium Persidis (v. Abulfedae’Ann.t. Il. p. 454); a. 557 H. Kermanam sibi vindicavit (v. Abulfedae Ann.f. Il. p. 496), quam Azeddaula a patre Moazeddaula obtinuerat, Emeded-daula vera patrueli sua Azeddaulae abripuit (v. Abulfedae Annal. Il. p. 496et d’Herbelati Biblioth. Orient); a. 566 H. etiam successit patri Bakned-daulae, cui Iraka subdita erat. Fuerunt ergaesub potestate AdadeddaulaePersis, Irak et Karman. et vir fuit hicce tanti mamenti, ut a Chalifatitulo Emir Alomara ornaretur. Unde, qua fine et que tempare ortusait hic titulus, v. in Abulfedae Annal. t. II. p. 598. 410 sq. Videmusautem, Adadeddaulam tum temporis, quum Motenabbi ad cum veniret,Persidem tantum sub imperia sua tenuisse, quam a patruo Emededdaulaacceperat a. 558; nam reliquas regiones pastea a. 557 et 567 sibi vin-dicavit. Circa a. 555 veto Matenabbi jam ad cum accessit, apud quembaud diu commaratus in patriam redire volait et in itinere a. 554 H.

occisue est. i ’Nemo banc vitae descriptionem perlegeus magnum opinianem denastra paeta concipiet: habebit illum fartasse in juventute insipientemdementemque, in virili aetate summopere incanstantem. Simus jusli ho-minum morumque eorum indices! Mihi quidam videtur, Maënabbiumvirum fuisse amantem suae reiigionis regnique Maslemici, quale summacum gloria a chalifis olim tenebatur; non contentum rerum) statu et ma-xime aegre ferentem universam tum temporis perturbatianem, et ex hacratiane dijudicandum esse poetae agendi modum totamque vitam. Cf. v. a- 4. 59 carminis Motenabbii, quad cd. Reiske in Animadv. ad AbulfedaeTabul. Syr. (cd. Kôhler) p. 208. Aspiciens, quum adhuc juvenis esset,quot sans» turbaretur Islam (cf. Abulfedae-Annal. t. 1L p. 266. 582), quali

a

"-lgr-protervia unuaquisque rebellaret, ad arma curreret imperiumque sibi pa-raret, ipse banc rerum conditionem aegre ferons in pristinum statum ennase restiturum speravit, imo max secum statuit. Jam Vera si tale pra-positum in Orientalis juvenilem meulem descenderit, quae praeterea adpoesin furoremque ejus inclinat, nema nescit, quali vi ab hac iBsqz abri-piatur trahaturque, ut sui fare impos jam se prophetam, perditae relir-gionis ac regui restitutorem habeat. Accedit gloria, cujus cette cupidusetat, potestasque, quae inde sibi redundassent suscepto feliciter ad finemperducto. Sed praeter opinianem res evenit. Profligatus captusque est cumsociis a Luluo, vicarîo Achschidis, qui tum temporis in Aegypto atqueSyria dominabutur (v.A1bufedae Annal. t. Il. p. 598, 440). Quare ei nihilreliquum fait, quam consilia sua ’abstinera et se dare literis musaequesuae. Quum autem clams .factus esset poematis’ suis, secutus est unecum Abu Jabja Abdurrahim ben Muhammed ben Ismael ben Nabata cele-berrima illo cancionatore (cf. Abulfedae Anna]. t. Il. p. 558 et ReiskiiObservatt. p. 784) Seifeddaulae invitationem. Qui quam vit literatus esse:(cf. Abulfedae Anna]. ut. Il. p. 492), etiam viras doctes magni habens (v.Abulf. Ann. t. II. p. 494, 559 et Reiskii Observatt. p. 776) mansit ibi perg armas; postea vera non tulit tyrannidem. et se recepit in Aegyptum,quam etiam. reliquit tetenditque ad Abu’lFadhlum et deiu Adadeddaulam,nusquam, quae quaerebat inveniens, ubique in tyrannicas dominationes inci-dens. Quare tandem rediturus erat in patriam; sed in itiuere ab Ara-bibus a.tribu Asad invasus, non sine farti pugna succubuit (cf. D’Herbe-lat. Biblioth. Orient. sub v. Motenabbi). iAn ergo Motenabbî animi incan-stantiae est accusandus, cujus-en!!! D’Herbelot (in Biblioth. Orient.) etReiskius in .libro: Proben der arab. Dichtkunst (me Motenabbi, p. 6:accusat? Nonne potins constantia ei tribuenda est, constantia scilicet indetestandis rerum perturbationibus ytyrannicisque dominationibus? Sed sietiam haec peregrinandi de loco in iocum causa non fuit, quat sunt inimperiis, qualia Arabum tum temporis -fuerunt, rationes, quae virum ,

’ panic-ante regio favare et populi caritate’fruitum, subito cagant, ut in-

justi tyranni iracundiam plebisque furorem efl’ugiat! Idcirco vero’ipsi mimi

constantia non abjudicanda est. Unum tantum locum afi’erre liceat exiisdem scholiis cod. Paris. 1428, a me saepius jam memoratis, ex quecoliigi potest, qua sarte poetae in aula regia interdum utantur et quatsint causae, cur amicitiam suum in inimicitium convertant. A. 541 H. interSeifeddaulam et Motennbbium haec facta esse laguntur:Léfiàïoajaài, uiôir’b’i, WÆPÜiÔiÜyMÎWÙU)a: OHM-wwweng. sa 9-593 Le Immune» espars,hm 4:5 "si; à wifi 150W: ÜsNi Je?" J’en-53 mât-525:3due Uni œfïiwfi, Miidæ UnMLaQ’aJJNi

mardi 0.0 M si 90.3.35 619.3I ph!Mè-làaweflcfs ÆM’Sge-AI’WJM i

"4.51.3! L; U1! si .513, Mi yjapi ornas, ËWÂ v.5.9 m! L15’ sema-’23 J93 la?) LSflWi Mi: w L93 1.5"5 U591

4,4531 64.12! Mi, a) à! 5,2L.» IMifii L98) L45 usait?) a! de"; arasa «S36 us si une)Hà Le? Je me; N’a» AU un»; 0m aussi 531w &er .59au. 55:55 mon; 0.. ara... 6.535 .34 a, fiU’æJi La: a; dans! ,3 3.311:

la» sa; Us Jet-JiJLwÔ 5253.2.8 UN a): drag! si?) on" 5,! 31,04!

Mifii du, ou: èi lui-fi radai à?» 1,1)»5s»: ,40»! VME Ars»)! A! rapt, fias Mât a.) up10-9 me?) mm a! ce): M w121i xi 5355 1915455 M le?WiVfiVWiŒo’Mfihl-ËÔ)ÀÆUU (Jim 0*’183 je": wwi de b5» (bi-m .53 Mi and) U953 rué: :33 chai613.154.3.5 se! ou; Usé W31! été la»! a! 6L3 du sa: W La;

Sade! ce à)» M; Wiofièitsmt-NW’:Mi 65 élhmbdixi 0L9, fluai! un) Us mm 0.3, wifi?!13,4.» 1.1.3», 1:3,th en...» me, auges, ai au». pas 1’.ng

Je «ÔMQJAiDiHflÔMÙ’QÙiÉ

5L... 53,4: une 6,9! a.» L91: pas mais sans t. si

g,..c: ses? 95.55 Uns-as une 8,34: à»: a... u,.m ne... au 6.55,

U-MJQ) ksi-’01: 920-3 W 35W gai-m 01W à: 6-50 vinez?) 818Mi 3.3i IJ

dans aboli 0A api 6m «and!èîjç’a’çüàm)bu,.g.âblifiiuafjfiailca,u5;mam Je ai élis

en», 15,on ".33, adjasi. e. nSeifeddauia, quum ipsum deficeret 1ans ejus (Motenabbii), molestiadamnoque multo eum aiÏecît, et une. cum eo hamines nullius pretii invi-tavit, et causa fait, ut in rebus ipsi ingratis se ad eum converterent. Ne-mini vero respandit Abu’l Tajjib. Quare magis magisque irascebaturSeifeddaula; et quum perseveraret Abu’lTajjib in amittendis carminibus,turpiter cum eo agora continuavit. Ita Matenabbi magis irritatus pluries eum’perstrinxit, et hune versum in coetu Arabum et barbarorum pronuntiavit:. Liber sum obor meum ab i110, cujus car est frigidum et apud quemin corpore et conditione mea marbus est.

Quum hac carmine dicta recessisset, perculsus est cactus, ’dixitqueilli Nabathaeus quidam, qui erat in coetu: derelinque me! quaeram ejussanguinem. Fuit veto hic Nabathaeus Samaritanus, in quem dixit Abu’lTajjib:

O Samaritane risum moves amni, qui te videt; prudens tibi videris,licet sis omnium imprudentissimus.

Oui quum (Seifeddaula) rem concessisset, abiit, et contra cum(Motenabbium) in via, qua ibat, viras disposait, ut inopiuata cum invaria-rent.. Quum e03 vidisset Abu’l Tajjib in via et arma sub vestibus laten-tia: ensis capulum arripuit, venit ad illos et transiit per illos, qui!) eumaggressi sint. Tum vero dimissae surît aves (nuntii) in ejus ra ad Abu’lAhschajerum. Qui decem ex intimis suis misit. Hi steterunt ad portamSeifeddaulae initia noctis , quum ad ipsum veniret nuntius a Seifeddaulamissus. Quum vero ad eum tenrlens appropinquasset bis, pedes quidam"ante has dispositus manu comprehendit habenas equi ejus. EvaginavitiAbu’lTajjib ensem et prosiliit vir. Praevertit in equo sua equites, trans-

--21--siitque pontem, qui erat earam ipso etiprotraxit illas in campum, ubi

Équidam illorum sagitta equi ejus jugulum percussit. Evulsit vero Abu’l

Tajjib sagittam eamqueprajecit; equus autem extulit se. Lange autemcum iis abiit, ut eos abscideret a suppetiis, si forte tales ipsis essent;dein ’vero rediit contra illos, pastquam deerant sagittae , et percussit

.(gladio) quendam illorum, ut frangent chlardam et partem arcus et bra-chium vulneraret. Dum illi stabant apud percussum, abiit et dereli-quit cos. Quum ejus attingendi spem abjecissent, dixit ei quisquam

eorum postrema tempore: nos sumus satellites Abu’l Ahschajeri.

Idcirco ait: l-Saepe mihi deditus, .quem ,amabam, apud me erat; sed sagittiscirca me est destinatus, cujus menus sunt leves. d ,

Et caetera. Versus autem adducimus in laudem Abu’lAschajeri. RediitAbu’lTajjib clam in urbem secunda die et divertit apud sincerum amicum.(Dein) artùm est inter illum et Seifeddaulam epistalarum commercium,quo Seifeddaula negabat, se id fecisse veI mandasse, ad quae dixit: -

Carte Seifeddaula jam non est iratus. Se devoveant pro ea homin.nes, qui est ensium acutissimus in scie.

Accetlit autem ad Seiieddaulam post decimam nonam diem. Obviamilli venerunt famuli, duxerunt cum in vestiarium. Chlamyde ornatus et.bene habitusest. Dein intravit ad Seifeddaulam, qui cum interragabatde conditioneiejus pudare afi’ectus. Tum dixit ei Abu’lTajjib: Mars ju-l’cundiar apud te mihi videbiatur, quam vite pracula te. Ad quae respon-ïdit ei (Seifeddaula): minime! prolonget Deus vitam tuam! et comprecatusest pro i110; ’Dein equo vectus est Abu’lTajjib et comitati sunt cum multi

homines usque ad domum. Seifeddaula vero tum ei misit multa praeclara’

dona.ii * ,. *Etiam e carmine, quad, primum in laudem Kafuri ab ea compositum,edidit cl. Freytagius in nott. ad Histariam Halebi p. 141,in qua quodammadacausas attulit , cur Seifeddaulam reliquerit, videmus, inter Seifeddaulamæt-Matenabbium rursus tale quid accidisse, quale antea narratum est, et

- a, .-in universum Motenabbium a Seifeddauln male tractatum esse. Nam dicitin hoc carmine, se anima aegrotissimum fuissep(puta propter Seifeddaulaeperfidiam), ita ut mortem desideraverit v. 1; se vitam turpem apudSeifeddaulam vixisse v. 5; Seifeddaulam in ipsum non sihcerum v. a,ingratum v. 11, perfidum v. 6. 8, ejus liberalitatem non ex bano anima-profectam, sed fucatam fuisse g. 10. Non fuerit ergo Motenabbi virtain malae notas, quam picrique putant, imokdiserte asseruut. Namdesunt certa argumenta ex quibus hoc eoncludi posait, et si rerum tumtemporis canditianem consulimus, ea facta, quae fartasse quia contracum in medium proferat, ipsi vitio verti non passant. Ubique in suis«minibus prodit animum tenerrimum, amoris plenum, orge arnicassincerum, liberalem atque etiam fartem.»

EDITORIS NOTAE AD CARMEN MOTENABBII.

Sed satis jam de posta ipso. et de illis, quae ad eum spectant, die-putasse yideor. Quaeritur nunc, quia sit ille Hosain ben-Ishak Alternuchita, et qua tempare Motenabbi composuerit hac carmen?

E carmine ipso hoc unum tantum’intelligi potest, Hosainum Laodiceu

vixisse (v. 26) etlnan hominem privatum fuisse. Posterius hoc e natuntotiusipoematis et ex mente poetae colligi’licet. Nam major est leus,quam ut homo privatus fuerit; et paeta homini’ privata adhaerere non

! solet, sed plerumque principes sequi, basque celebrare. Statuendum. igitur esset, Laodiceam civitatem fuisse, quae suis legibus, vel salle!!!

sub rege vixisset, et regem illum fuisse Hosain ben- Isliak temperaMotenabbii. Jam Vera historia Hasainum ben- Ishak Altanuchitamamnino ignorat. 1 Omnes, quotquat legi adhuc, libri historiai itacentl

de vira isto: tacet Abulfeda; tacet. Dschemaleddin Abu’lHasan Ali benAlfakijja in historia principum Hamdanorum , ex qua excerpta sibi fecitGotbae cl. Freytagius mihique commadavit; tacet Kemaleddin in historiaHalebi, tum in illis partibus, quas jam edidit cl. Freytagius Parisiis i819

1-25-11et Bonnes 1820, tian in llla parte nandum edîta, quam in apographepossidet idem vir clarissimus et mecum communicavit. Mirum est autem,ne in Halebi quidam historia, quam Kerualeddinus reliquit, inveuiriillum Hosainum, quum tamen Laadicaa sub (litions Halebi fuerit (v.Pradidagmata ad Hagji ChaIifaa librum mamorialem rerum a Muhameda.

q nia gastarum, adjecta Tapulae Syr. ad. Koehler. p. 205. Et Firuzabadusin Kamuso haec scripsit: oïl a,» ou ont; 3,553) et quidam tempera.Mottenabbii, ,quum urbem ajusqua ditianam Seifeddaula a. 555 H1Achshidi Aagyptio abripuerit. Sed non macla nihil invenitur de hocHosaino , verum etiam ne narratur quidam disertis verbis neque ab Abulsfada, neque a Kemaleddino, Laadicaae principe"! fuisse quendam, ouiurbs subdita fuisset. Attamen est 10cm; in Kemaleddini historia, in quehaec res obîter quidam narratur, sed ita, ut concludere possimus, Laodi-ceam tum temporis proprio cuidam principi paraisse. Ballet bio locus

.in historia ragni Saadaddaulae in manusor. fol. 43. r. j quam partem ip-sam iam edidit cl. Freytagius in libre: Regierung des Saadeddaula auAleppo. Bonn 1820; ibique invenitur p. 4. 5, versionis p. 5, NarratKemaleddinus, Nicepharum Graecorum imperatarem, mortuo Seifaddaulaet Kargbujahjmperium tenante ballant intulisse Haleba (cf. AbulfedaeAnna]. t. il. p. 502 sq.) et multis urbibus potitum apprapinquasse Laondiceam. .,»Sad« , Kemaleddini sunt verbe, negressus est ad illum Abu’lw

Hosain A1i.bcn-Ibrabim beanusu’fAlfuzair et pactus-est cum i110 subconditiane,- ut absides ex urbe ipsi traderentnr. Affirmavit,’ se illi cogna-tum esse et Nieepharus cognitis majoribus ejus, ereavit cum Sardegum (id

i est meccanos. v. de hac vans Freytngii adnott. ad h. 1.). Hoe modojLaoodiceae incolae serrati sunt.» ’Videmus Abu’lHosain Laadiceae principem

se garera , neque a veto aberrabimus , si bac facto nixi statuerimus , Laodi-ceam sua principi obedisse, qui quidam rursus summa principi, qui Haleblsedem fixent, subditus anet; si dein statuamus, nastrum Hasanium ben-Isbak antaaagsçram fuisse Ab’ulHasaini Ali ben Ibrahim in imperia Laodi-

ose. Quaq..quidam sententia nostra multum fidei accipit ex carmine, quad ’

nostrum in codice excipit. sont enim in eo versus, e qiiibus palet, Hasainumi in rebellione contra ipsum a quibusdam facta virtute bellica hastes proelio

vicisse, sibique principatum conservasse. Neque veto affirmare ausus sin,Hosainum nostrum cognatum fuisse illi modo laudata Abu-l’Hosaino; namin utriusque viri nomiuibus major est diversitas, quam ut talli passe vides.tut. Quandoque quidam abu usurpatur pro ben, et Abu’lHosain pro BenHosain scriptum esse potest. Sic in Amrui Moall. v. 25 (ad. Koaegarten.)legimus M hl, quad secundum histariam et scholium deberet esse M a;cf. Kosegartanmat. ad h. l. Quae si ponamus, nostrum carmen etiam adposterions paetae carmina referre non possumus; et recta quidam. Nammut alia etiam argumenta, quae hoc suadeant. Primum quidam carmenest nitidum, pulcrum et non ita difficile. Posteriara vera ejus carminapane omnia pulcritudine cedunt priaribus, difficultate en superant. Quarenostrum prioribusannumerandum erit. Cf. quae ad carmen Motanabbiiined. carminis Caabi ben Zoheir scripsit cl. Freytagius p. 55. - E. v. 5carminis etiam colligi licet, poetam virum juvenem fuisse, quum com-paneret hoc carmen. Accadit, quad Motenabbi sub finem vitae ab a. 546asque ad mortem 554-H. in regianibus commararatur, in quibus ipsicum Laodicea neccessitudinem fuisse parum est verasimile. Quara puto,hoc carmen ab illo compositum esse aut antequam in aula Seifeddaulaeaversaretur, aut hoc ipso tempore, aut statim postquam hune deseruisset,sed amnina ante a. 546 H., quo in Aegyptum se recepit. Accuratiustempus definire non possum, quippe destitutus testimonio historico.Histariae scriptores continuatis studiis et fantibus e bibliathecis protractistandem aliquando Arabum res gestes et canditionas perfectius expanent,et haec etiam, quae de Hosaina ben Ishak et de Laadicea canjecturapatins, quam historia freti statuimus, confirmabunt.

CARMINIS êENTENTIARUM SÉRIES.Deplorat paeta v.1 - 5 discessum Hasaini et r. 4, 5 omnium rerum

vicissitudinem, cujus ad cogitatianem diàcèssus amici ipsum recevant.

- 25 -..Quibus praemissis pracedit ad describendam celaritatem sui cameli v. 6- 9 et ad Hosaini laudem 0b pulcram hilaremque faciem v. 7, 8,ab majestatem ejus v. 1o , 11 , quae bruts animalia conimoveat v. 10, imoinanimem terram "eorum illa tremafaciat v. 11, ab ejus liberalitatem etseveritatem v. 12, 15 , abstinentiam a glorias cupidine v. 14 ; fortitudinemet farociam in hostes’v. 15, 16, clemantiam in parcenda aliis v. 17 , 0bmadestiam , quam conjungat cum fartitudine v. 18, ab universam ejuspraastantiam v. 19, vitae in pugna cantemtu v. 20, indefessam strenui-tatem in proelia v. 21, et postquam 1?. 22 cum ad Deum timendum etpulcritudinem abscondendam hormtus esset, et v. 25 dixisset, diu noctu-que cum. celebrari ab haminibus, addit tandem v. 24, 25, cum intimeconjunctum esse cum Deo. V. 26, a7 finem imponit carmini, omniaprospera Hosaina aptando, suum ergs illum studium significando, et affir-mando, se prester illum ejusque habitaculum nihil quaerere; quae si asse-cutus fuerit, summa sa attigisse. v i

Quid inluniversum de Moteuabbii carminibus sentiendum sir, supramonui. Hic ergo pauca tantum addenda sunt de carmine, quodnunc inlucem prodit. Parvum id quidam est, sed minime parvi ducendum, immasuis commendabile illecebris. Intime commatus, atque tenerrimus inamicum animus ex singulis sententiis et verbis apparat. Non ruit veluti

Itarrens ab altis moutium cacuminibus, non viam sibi parat par abjec-tes scopulos; sed sadatis undis labitur per planitiem fluman tutis inclusumripis et. amnes dalectat, qui eo accedunt. Id metra ipso axpressisse vide-tur Moteuabbi. Nain idem metrum adhibuit, que nsi sont Tarapha etAmru’lKeis in Moall., quam maxime idoneo huic generi affectuum.Gaudet poama, id, quad ex serie sententiarum cognasci potest, varietateargumenti , gaudet puritate et facilitate dictianis; gaudet multis gratisfiguris, a. g. v. 7, 8, 9, 11, .12, 15, 14,15, 27, quae non made anastra cogitandi ratione non alienae sunt, verum etiam. maxime placent.

dam aperae pretium erit videra, quale sit matrum hujus carminis;qua cagnito in lectianibus variantibus dijudicandis ducemur ad veram cli-

4

-26-gendam, in constituenda versus sententia summopera adjuvabimur; quorursus neglecto pedem proferre non possumus, quin timendum sit, nein vitium ruamus. Nam viri linguae Arabicaa doctissimi in scribendisversibus eorumque sententiis axplicandis intardum ballucinati sunt, quiaad metrum negligentius respexerint. Sic cl. de Sacy scribit v. 22 car-minis Dschanfari in Chrest. Arab. t. I. p. 514 ita:

:.. .os dans.je 3,51: 0.61. n69... ï a: Ubfii a; am,

quae t. HI. p. 4. vertit hoc mode: ,nJe dévore la poussière de la terre sèche et sans aucune humidité,de pour que la faim ne s’imagine avoir quelque avantage sur moi , et nese Vante de m’avoir vaincu.« Hac ratiana neque scripsisset, neque vertisset,

si ad metrum voluisset attendere. Nam si etiam cod. 1455. loco fi non prac-buisset lfl(amraon), si etiam schol. ad h. v. non suasîsset, ut legatur ipsi (quadipse de Sacy annotat in Chrest. Ar. t. III. p. 21, 22.): tamen metro adjutuscolligera potuerat, fol esse Omendam, veramque lectionem irai. Metrumenim idem est, quad in hoc carmine Moteuabbii, et infra describilur.Tum autem versus sententia haec est: Deglutivi .pulverem terrae, nequis vir excellans sibi videatur me vicisse praestantia. Haec autem dictasint salva gloria et auctaritate, qua vir illa illustris jure fruitur; oui ego.quidquam detrectare nec V010, nec possum. Tantum exampla probarevolui, quanta diligentia metro conveniat, ne in vitia incidamus. Nunc

V ad rem revertar. ü ’Metrum in hoc carmine est illîus generis, quad Arabes dicunt 3.1916(longum Constat versus duobus bemistichiis, quorum utrumque a bac-chia et epitrito prima bis positis. Quara ferma hujus versus, si Arabummare loquimur, haec est:

v

05:55 a». a» 05:6

i. e. V v -V v .-- v--.i- V.- --Il!o

æ

-27...Horum vero pedum loco in prima et tertia sede amphibrachys locum

habere potest, in quarta sede fare sempar dijambus invenitur, hac mode

ont». dans Jeté; 3.43

i.e. v-vlv---jv-vlv--v-Habent Arabes fera nullum carmen, quad praeter metrum non gau-deat o’pwwarraiou versuum, quam dicunt. Plerumqua umbo hemi-stichia primi versus eundem habent axitum, quorum dein consentit exitussecundi versuum hemistichii par totum carmen. Haec vera ÔMLÔ’ETCOO’LÇ

est val monosyllabica, val disyllabica, val trisyllabica. In’hoc carmineest trisyllabica , Un Î;, quam habet utrumque primi versus hemistichium,dein par totum paema alterum tantum vegsuum hemistichium, non pri-mum. Recte observatae sunt metri regulae in hoc carmine Moteuabbii;quare et in hac ra veteres paetae .modo laudando secutus est. Attaquinpaetae recentioris aevî non rare ausi sunt diversis licentiae generibus uti.Ipsa nostar Moteuabbi in paemate, quad nUper cl. Freytagius adjeciteditioni carminis Caabi ben-Zoheir, se hujus peccati reum facit divi-dendis vocibusiinter ambo versus hemistichia, ita ut vocis cujusdam ini-tium finem faceret anteriaris hemistichii et vocis finis initium sit poste -.rioris hemistichii. Quae res apud veteres postas et in his Moteuabbii.

varsibus amnina non reparitur. î I ,Ad v. 1. DoIat poeta, quad discassarit Hasaiuus nec morari po-

tuerit, ’atqua ipse ab amico sua sajunctus sit. Quod patat ex hoc v. etseqq. Qualis autem hic discessus fuerit, utrum cum exercitu abierit,

- qui castra sua mutarit; an cum familia sua, an salua profectus sit, inincerto ralinquitur, quia de Hosaina, de vitae ejus canditianibus et decarminis occasiane nihil amplius, quam quae supra dicta sunt, novimus.Ceterum hic versus fera istiusmodi est argumenti, qualis verba auctorum-Moallakarum , quibus deplarant suarum amatarum discessum. Cf. An-.tarae Maall. v. 1, 2, .Zaheiri v. 1-6, Lebidi v. 1-10, Taraphaev. 1, Âmru’lKaisi v. 1, 2; qui omnes tanquam paetae scenitae fingunt se

s

-- 28.!-porsequi suas amasias, et quum ad locum -pervenerint, quo amatam in-venire pilleront, non veto invenerint, quia. amnsîae familia tentoria’movit, (leplorant in domus vestigiis dîscessum illius. ’

De usu pronominis J9 agit scholiastes ad h. v., etiam cl. de Sacyin Gramm. Ar. t. Il. p. 444, praecipue 919 et 920, ubi vim hujusdicendi generis explicat. Primum quidam nnimos attentos facit ad vocem

, de; dein vicem obtinet vocis 093.3, est (secundum scholiasten05.38, ita ut sensus sit: 0335!, quo discessus tanquam divcrsusab aliis fieri solitis notatur. Mentem hujus formulae reddere conatussum vertendo: discesaus talis est, quo simul curam gessiinus, ut se-quenlem vocem 52.5 exprimeremus. Nam haec etiam maxime pendet ab

y. Quanquam ergo discessusjalis est illae formulee non. omnino respon-dcat, tamen ad illa, quae sequuntur, respecta habita, non vituperan-

dum erit.- .L95, quod alioquin donec et quad significat, h; l. per ita ut reddidebet, uli sa in loco i116 a commentatoribus valde exercilato Hoseae c. I.v. 5, de quo cl. Rosenmüllerus (Scholia in prophett. min. 1. I. p. 54 sq.)octo enùmerat varias interpretandi rationes. Mihi sentenlia totius huiuslori haec esse videtur: Non amplius miserebor domus Ismclis, ita utcinndonem eis, cf., quod mm altinet Jes. 2, g. IMos. l8, 24. 26; quad saattinet I Mes. 25, 55. Banc non video,.quomodo viri docli in hoc loco intain varias partes potuerint abire. Eaudem significationem cl. Geseuius(Comment. in Jesaiam c. 47 , v. 7.) particulne 1;) vindicat, collato ArabicaL3». - Gay; plur. a 091.5. Hujus vocis significatio, quae ,a Lexicis inmedium non proferlur, a scholii aucune explicatur et a sententia postulatur,est 3.21.?- (lurba Golius quidem habet, non vero ulemorat ejuspluralem dallé . Singularein et ,pluràlem Firuzabadus profert in Kamuso,sed nullam significationem huic loco idoneam habet. Inter significationœautem verbi Golius unam alteramque enumerat, unde illa vocis

. commode potest derivari. Là est lacerare e. g. vestem, tum de venta.U’

dicitur: regionem pro: perflat illum; dein etiam de hominibus:

- 29 - aterram i. e. sulcant , et postremo transeunt, permeant terram. Endem res

» est in voce est,» v. 8. Posteriorem hancnsignificationem teneamus, quiaex illa descendit nostrae vocis vis, et valet qui permeat regianes,proficiscîtur, peregrinatur. Quare non proprie turbas (uti in schal.legimns), sed proficiscentes, peregrinantes significat , quad huic loco om-nino convenit: non cunctantur proficiscentcs. --- Alterum hujus versushemistichium eundem continet sententîam , quam primum, sed majori cumvi et eleganti imagine. Alloquitur enim suum animum. dicitque, se ab illaseparari, quum semperfiHosaino adhaereat, quocum proficiscente etiam’iuè abeat. Amat poeta de se ipso loqui in secunda persans. vel sermonemconvertere ad suum. animum e. g. v. 1 - Il carminis in laudem Kafuri,quad promulgavit cl. Freytagius in Nott. ad Histor. Halebi p. 141 ; et v. 1-carminis, quad edidit Reiskius in Animadvv. ad Abulfedae Tabul. Syr-p. 209. Valde est autem usitatum etiam apud ceteros Arabum scriptores,quad cupidinem vel animum suum ibi. esse dicant, ubi res amata, quaeilla secum ducat e’ g. v; 1. carminis pulcherrimî Dschafari ’lHarithi in e:-

cerptis ex Hamasa, Erpenii Grammaticae a cl. Schultensioadjectis p. 340:

L53! sil-4?: M a»? a L539nAfleMus meuscum cdterva Jemanensi ascendit jugalis, quum corpus Meccae

ait vinctum.« ! *Eodem modo Hariri in fine Consess. secundi p. 25 lin. 8 ed. de Sacyl

de vira illa venerabili sapientique, qui in hoc Acapite in medium produci-tur, postquam omnium animas sua prudentia et eloquentia sibi conciliasset,dicit: au sans: m, un)... au; U245 r3 i. e. dein surrexit deserenssuum locum et tanquam socios secum ducens animas eorum (qui adorant).Cf. tandem a: 1. carminis Caabi ben Zohair, cd. Lette 1748; nuperrimeemendatum cl. Freytagius. Romanorum paetae hanc sententiaml pauloaliter exprimunt, ita quidem, ut se dimidiam partem animae cujusvisappellent. Horat. Carm. Il. 17. In scholio voces obi si" ,9 J5 et A" SA" il sunt formulae, quae. in Arabum nummis scriptae reperiuntur. V.Abulfedae Anna]. t, Il. p. 558 et Reiskiil adnott, p.745 sq.p Nuper (in

a -30- à

ephemeride, quae prodiit Lipsîae a. 1892, mense Majî, num. 150) vir’cel. Frâhnius descrip.si’t plures, quos acceperat Arabum nummos, inter

quos num. f. notat quendam argenteum Firimi a. 555 H. incusum,qui in anteriori parte haec habet 1.1.5! 3l s11! il; sub num. g. aliumnummum argenteum Samarcandae a. 358 incusum, qui in posteriori partehaec praebet: tu: A»! am i. e. Deus, anus est Deus. Haec ultima verbaeodem esse videntur cum nostris: dol un J9 et quam maxime accommo-data ad sensum horum melius definiendum hoc mode: (Deus) est, Deusunus est; velt: Deus est Deus ,unus. Sic in gastro verso 6b yest: discessus est discessus (tells), ut etc. Verba, quae secundo loco eCorano aHeruntur sunt e Sur. 22 v. 45 ed. Hinkelm. In versa illa, quiin schol. citatur et incipit his verbis Mi L59 codex male habuisse vide-"tari (hammalatha) , quad a sensu et metro alienum est. Sine dubiolegendum (hammnltaha), que posito redit sana senteutia simulquemetrum;

v. a. Dam poeta describit amati Hosaini dîscessum, dicit, constiti-mus, ut priusquam abiret ei valediceremus , etsi tristissimai esset haecvaledictjo. Describit dein in versu sequentî, quam tiristis fuerit abjtus etmutua valediclio. Audire nos putamus veterum quendampoelarum, auctoremcujusdam Moallakae, qui socios suas ad cohsistendum invitet vel se con-stitisse narret in domus ruderibusv, quam quondam amata incoleret. Namilli hac occasione eadem utuntur sententia, eadem etiam voce J3, cf.Lebidi Moult. v. sa, Zoheiri v. 4. Amrui v. g, Taraphae v. a, Antaraev. 5, Amru’lkeisi v. 1, quos Moteuabbi secutus esse videtur. -- ne,absolute posuit poeta, sed ex omnibus apparet, rectum esse, quad scho-liastes supplet: ad valedicendum. Exit si) La, proprie est: ex quo augeturtristitia illud est nostrum consistera duolagmina amoris. Quod Latinae.linguae convenieutius reddidi, ita tamen ut versio satis etiam verbis Ara-bicis rebpond’eat. et) accusativum postulat et) ut in lingue Hebr. verbe,quae plenitudinem vel defectionem notant. v. Gesenii Lehrgebüude derhebr. Sprache p. L807 sq. Nil dicam de hac constructione,

à.

...31....quam.’Arabes AL». vacant (cf. de Sacyi Gramm. Ar. t. II. ç. un sq.), sed

de sensu horum verborum pguca addam. Haec duo verba proprie sigqnificant agmina duo amoris i, e. agmina duo amore quasi in unum con-juncta, et quae samare unum ergs alterum impleta sunt. Vocibus site;5,9 suffixum primae personne pluralis in voce Las-,3, magis describitur,ostenditur, quaenam sit harum personarum conditio. Ingeniosa est expo-silio significationis vocum J3.» et quae in scholio reperitur , [etmutuam amicitiam commode ostendit, licet unum idemque hac duae vocessignificent. Nam si ô est amans, quem amatus amatp, ergo amanâ

.est amatus; et si est amatus, qui amat ’amantem, ergo amatus estamans. In lais vocibus nil amplius quaerendum esse pute, quam hoc: etnos sumus duo agmina, quorum unum cum altero mutuo amore conjonc-tum est. Vox cum nunnatione legenda non est. Grammatica pos-tulat ’quidem nunnationem, sed ÔpOLO’fiTŒO’Lç in hoc carmine constans est

Ü fi , cui Grammatica cedere debet. Verba Corani, quae in scholiel citantur, inveniuntur Sur. 11, v. 109.

v. 5. Loco æ; etiam legi potest L53; refert enim Ibn Dschinni,Moteuabbium scripsisse L53, quad pluralis sit a Forma plur. vetoJas a singul. au a grammaticis ignoratur, nisiqhaec scholiastae verba eo-dem modalintelligenda sunt, uti en, quae ad vocem 5L4.) dicit infra, conf.de Sacy Gram. Arab. t. I. 215. adn. (a): Sed nomen unitatisquad significat ulcus, cicatrix, non tam accommodatum mihi videtur huisloco, quem 6,413 i. e. fifiivulneratus secundum Kamusum, ulceratus se-cundum Golium. - je scholiastes pluralem "a 5L3.) esse ait; pluralis1:05 site.) autem secundum regulas esset :9.qu (v. de Sacyi Gramm. Ar. t. I.p. 267). Sed animadyertendum est, ab Arabibus etiam nomina generica(nqui indique une espèce entièrea de Sacy Gr. Ar. t. I. 6.678.) æ (plu-ralis) dici, si comparantur cum’nominibus unitatis, quae ’ex illis forman-

tur. Scholiastae mens ergo haec fuit: je est nomen genericum, collecti-vum, cujus nomen unitatis est igue; uti est nomen unitatis a col.-Iectivo 5.:st (sic intelligenda snnt, quae infra in schol. ad v. l2. de

4’

....32... a

sels». dieuntur), 34L.» ab (La. (v. de Sacy Gr. An l. c.). Voi vero’54) neque in Golii Lexico neque in Kamuso invcnilur, sed tantum je,

quae Secundum Kamusum estagâ afin L923, a»? à!)Eadem affert Golius. 5L9, autem in scholie .explicatur fias fluons. Quo--modo haec significatio cum verbi je i. e. Jbfli 5.2: a,» et vocisje significatione cohaereat, palet. Quae in scholio probata hujus verbisignificatio florisflaui aptissima est huic versui; opposita enim est vaciquae florem rubrum indicat; sed de hoc verbo amplius videbimus.

Verbii significatio propria est fidit, unde est fissura sedetiam id esse videtur, quad findit, igitur secundum Kamusum l) IN: avis,

. quia findit serein, a) Jay! rhinimber, quia ab hoc finduntur’ aubes;.porro9,53, Uni)! qui (Ma-L3 8, (marbus, qui afficit dimidiam capilis et vulluspartem); dein est nomen Aviae Nohmani. Dicit autem Kamusi Lexiciauctor: (514,5! L993 845 0051i. Ergo 0b ruboremfulgori similem nomen accepit Cognomen UbfidLautem ei inde indiotum est, quad Nohmanus ben-Mondsir primus fuisse traditur, qui hune flo-rem tuitus sit. Poeta igitur, geais jam tristitia ab iter amici flavo coloretinctis, quum antea rubrae fuissent, similes floris Anemome colori, coloremfloris behar dictiitribuit. Metrum illorum versuum, qui in scholio leguntur,est lrochaeo-îambicum; ab Arabibus dicitur Mi (lem). Continet cpilritootertios inter secundos, hoc mode

0331:5 " ossus fi (3331:5 .Î,x.w’ 9-?” (331:1: î

i. e. -- sa -- - I - - v - J -- V . .-- U -- -- a. - U - - V - .-Horum vero pedum loco interdum aliis utuntur Arabes, ,dumrnlodo

irhythmus hujus metri servetur, qui patissimum consistit in syllabe illabrevi. Possuntiergo in seconda sede uti dijambo, in aliis sedibusionicaa minori ita ut banc habeamus formant; I

une (au. l lÎ... N’y-.1-

h- 33--secundum quam tertius scholii versus formatas est. Metro versunm expo-sito vitium in punctis secundilversus pl ,(lam toschniho), quad in ca-dice exstitisse videtur, facile animadirertemus et emendabimus in ,3 (lam

I toschinho). Saepius fit, ut scribae tam ab ignorantiam quam ab negligentiamvocales male scribantincadicibus, quae vero hoc loco, si tantummodo sensum

,grammaticamque consules, etiam possint corrigi.Neque versus tertius, qui incipit t

A caruit vitia , quum in cod. legeretur tu, , pro quo substituiV. 4. .Dicessus amici paetae in memoriam revocat omnium rerum

humanarum vicissitudinem, quam in hoc et versa sequenti deplorat. la 3.:. hac conditione; ca, .quae statim exponitur. au»: recta in scholio

p eXplicatur per à.» sa; aussi. cod. praestantissimus Paris. 1428habet 515,5, Hais (idschtimaan vaforkaton). In legendo (forkaton) pro(firkaton) omnina illi assentio, quia -hoc,’quod secundum Kamusum

significat au): on th, Œi us» albe...) ï Mi li. l.amnino non quadrat. (forkaton) vero idem est, quad discessus,separatio. Maïa-t autem quad attinet, praefero CUL-.et in nominativo.’Patest quidem locum.habere hic accusativus, nonvaccusativus bali, quemdicunt Arabes (v. de Sacy Gr. Ar. t. H., 758 sq.), sed illa accusat.,quem c1. de Sacy Gramm. Ar. t. Il. 117 dicit noirconstance de ma-nière relative à l’action.« Ast Inominativi, qui sequontur, credere mefaciunt, etiam nominativum in eadem constructione’ praecessisse; et siaux.» legeretur, etiam in accusativo sequi deberet, quad tamen inpcad. 1428 secus est.

V. 5. Cod. de Sacyanus male Quin alium codicem consolais-sem’, reposui Wh quad ex oppositis verbis ouadi au. Le, colligendum erat.

Pro cum Fatha in à, uti cod. de Sacyanus habet, cod. 1428 Paris:racle GAL-«Ut (cum Damna), quad singularis est illius vocis cum Fathn.

Eadem res est cum et v. g, un» et fla» v. 14, 54.50.: etI ses; v. 14 carminis .Caabi ben Zohair in laudem Multammedis. cf. de

Sacyi Gr. Ar. t. I. p. .275. et schol. ad h. v. Metrum versus qui in scholieadducitur, idem, est, quad in carmine Motenabbii.

. 5

- -.V. 6. Obscurum est, quae sit sententia hujus versus et qnomado»cum ceteris cohaereat; sed non dubium est, quin, ut mas poetarum Are-bicorum fart, transeat ad equorum et camelorum suorum, quibusCum iterfacit, descriptianem, que laudi Hosaini viam aperit. Hoe in more vete-rum Arabum est, ut a cameli vel equi lande transcant ad laudem prin-cipum. Ita- Caabus ben-Sahair in carmine sua pulcherrimo initium facit .a puella emata, tum transit. ad cameli descriptianem, que ad laudemMuhammedis ducitur cant. v.1, 15 , 51, 58’etc. More poetico, utlaudem came-li preedicet, jubet socium quendam ipse. deserta, quaein camelis suis peragraverit, interrogere, quaenam fuerit camelorum .suorum celeritas. Eodem modo Lebidus in versu decimo Moallakaequam pulcherrime dixit: »Constili (apud loca deserta), ut ce interro-gerem; sed quid est, quad ée interrogem, 1mm semper sunt surda,et nunquam eorum sermo clams est.« Sic etiam pacte nostar in primocarmine, quo laudat Seifeildaulam propter depulsionem Benu-Kelabin de Sacyi Chrest. A!) t. I. p. 55a, 1*. 7 ex desertis Seifeddaulamquaesivisse idicit, ubi sint Benu Kelab usque adeo, (lance ces redderent,

his verbis: . Vces se aussi a» ww reis M,nInterrogaSti de illis deserta, donec tibi responderet parscillorum,

ipsi vero (Kelabitae).e’rant responsum.« Duo autem sunt in versa nostrosomparandi modi, primo, dicit, camelos suas celeriores esse, quam,genios, deinde struthiocamelas mares cursu antecedere. and artius cumvos in utroque hemistichio conjunxi et pro: ubi sint a nabis, ab illis dixi:

quantum absint a nabis, ab illis. lE schblio ad vocem L5)Lg.s apparet, etiam singularem formas 351:3 habere

pluralem formae ail-:5 (faali), quam de Sacy in Gramm. Ar. t. I. p. 269sq. XXII formas M tribuit, quae ceterum duplicem pluralem cum vocaliFatha et Kesre in tertia syllabe habet, ut ex exemple in scholiis adductoŒ)Lsr clarum est. Palma autem proprie (cum Teschdid litera Je),simillima est formae in nominibus tartine a ut , quae est causa,

ou! pluralis in utraque idem est. Haec igitur Grammàticae de Sacyanne ’addenda habes; De v. Bocharti Hieroz. pars Il. lib. Il. c. XIV. 11:228cd. Clodius. Vetenes et novi scriptores unanimi consensu-tradunt, stru-thiones omnium’animalium esse celerrimos v. Bochart. l. c. c. XVI p. 245et c. XVII. p. 262, quare camelis e tribu Malus. magne tribuitur laus abceleritatem, quum imo struthiones antevertere dicantur. l

V. 7. In hoc versa jam prOpius accedit pacte. ad laudem Hosaini,et in ea profert quaedam ad laudem amati spectantia. Dicit in hoc versufaciem ejus tem pulcram et comem esse, ut in itinere noctibus obscurissaepius viam ipsis collustraverit ipsosque duxerit. Noctes obscures Orien-talibus terribiliores sunt, quo clarior et laetior dies, que vividior eorumimaginandi vis. Quo factquest, ut itinere nocturne tantopere require-rentur ad .consequendam gloriam, quam meridiana in salis caloribus v.Reiskii Observatt. ad Taraphee Moall. v. 42 sq. Frequenter vero paetae,si iter nocturnum describunt, laudant vel haminis faciem veI gazellam ,quae lucem in hac nocte .praebuisset, uti Amru’lKeis in Moall. v. 58 (ed.

, Hengstenberg) ,Lebid. v. 45, qua figure horum hominum summa pulcri-tuda faciei, magna benignitas hilaritasque indicatur ; cf. Teraphae Moall.v. 47 , 48 ; carminis Moteuabbii in de Sacyi Chrest. Ar. t. I. p. 554 v. 18 1et ibidem p. 545 v. 25; Proben der Arab. Dichtkunst eus Moteuabbi, ed.Beîskius p. 19, v. 5, p. 46; tandem v. 22 carminis lbn-Faredhi in de SacyiChrest. Ar. t. I. p. 574 et Consess. Haririi p. 2g lin’. 5, ad quae in scholiq

haec leguntur: 0.-,in tua-,9, 5;, la 63 9,3l Le)» M, geni-tivus propter vav, quad dicitur y) , (vav robba), frequens est in Ara-bum carminibus v. de Sacyi Gr. Ar. t. I. 842. Interdum loco , usurpatursi cum eodem genitivo e. g. in Amru’lKeisi Moell. v. 14. cil. de Sacy Gr.Ar. t. I. p. 595 sq. net. b. et Ibn Nahasi schol. ad v. 14 Amm’lKeisi , ed.

Lettius. reperitur etiam in secundo Consessu Haririi p. 26 lin. g(ad. de Sacyi), ubi de Serudschijo, qui in hoc capite agit, dicitur:0?)?le tu, (et jam lunâ illustris fuit noxlejus obscure i. e. ejuscapilli antea nigri jam albi facti erant) et in scholia additur: 390J! Ml

r

9-36-4.».on 0.00.9 Ultra-l, ëflê de):61.1.65 au! «X5, abus bi &le due!(lad de Sacyanus: Lila’, quocum codex optimus 1428 pansentire videtnr.Alius quidam codex habet OU; sed quum utraquellectio tant ob metrumquam ab sensum ferri possit,priorem praetulimus.

Metrum illius. versus, qui prima loco profertur in scholia, idem estatque in hoc Moteuabbii carmine; illius vero, qui secundo loco citatur , (li-citur dam! (perfectum). Versus hujus metri sunt eut senarii aut quater-narii, et constant ezdochmiis secundis, quorum loco verum etiam epitri-tuslterLius reperitur. Hi versus sunt quaternarii, anus vero hypercata-lcclicus; quare banc praebent formam:

9’ a, 0:0 ’ 0) .9.. e dm - sans ohm”Le. uv-v-va-u-u--v-I--v-.-V. 8. Laudat adhuc splendorem faciei et camelos. Illum tantum"

esse ait, ut sine eo nox ingruere non desitura ait, sed semper obscu- Arior fiat; camelos vero tum praestare omnibus aliis jumentis, ut tantum-moda cum ibis par banc noctem proficisci possint. - cod. 1428et schol. ad h. v. cum Damma in Dschim, varia Iectio levioris mo-menti. Nam utrumque cum Kesre et cum Damma in eademsignificatione reperitur. Haec sunt verbe Firuzabadi in Kamuso: 6&3!En, Ml Un. Ergo et? et est pars noctis. Secundum etymo-Ilogiam vero: inclinatio, adventus noctis, "sa; «Staël uti in schol. legi-lmus; quae significatio in Kamuso voci tribuitur: allai-1l MlNem au? idem est quad dl»; v. Kamusum, schol. ad h. v. et schol. ad "in Consess. I. Harîrii p. 14 ed. de Sacy: datait . - Quee siLettio nota fuissent, v. 45. carminis Caabi ben Zoheir non aluvertisset , in quad vitium etiam Berg, olim professor Aaademiaa Duisbur-gensis, cujus versionem hujus carminis manu scriptam possideo, incidit.Verlit enim: Non desii deserta pertransire indutus larica, ale tenebra-IVrum et demisso noctis vestimento. Recto cl. Freytagius hanc vaccin red-

didit in ed. hujus carminis. Bonnae 1822. Habes rationes, cur me

à I 37 -- lita verteritf Cf. pulcram noctis descriptionem in A’mru ’lKeisi Moell- lY. 42 sqq. - Hemistichium alterum accuratius sic exprimas: Lest?- 7’», .ŒLQB’L; 055,3 8).! 014.!)l. Quod sententiam attinet cf. v. 15, 14 carminis

Caabi ben Zoheir in laudem Muham. .ed. Freytag. --- cit-Jim plur. ab"4(ainokon) (v. de Sacyi Gr. Ar. t. I. p. 273.), quad literis trans-positis esse videtur pro (aujokon), a quo pluralis dam formatur;vox pluralis est vocis 6,5 , quae est pluralis vocis EU. Habes ra-rum exemplum, in que pluralis a plurali tanquam a singulari et hic"pluralis rursus a plurali tanquam a singulari et hic pluralis a vero singulari"derivatus est. Est igitur, ut utar modo loquendi apud grammaticos Arabum’lusitato, ce? tu? 5?. De pluralibus ce? a? appellatis conferas de SacyumGr. Ar. t. ÎI. p. 275, qui scripsit: nées sortes de pluriels ne peuvents’employer que depuis neuf et audessus et quand le nombre est indeterminé...

V. 9. Continue celeriter processerunt cameli, ita ut posta somnofrui baud posset ideoque viribus destitutus uti ebrius vacilleret in camelo."-- Ô ,14: 0,3 commode viribus destitutus comparatur cum veste trita,uti etiam nos vel senectute vel morbis confectum hominem dicimus ab-genutzt, aufgerieben. Apud Arabes vero haec comparatio magis adhuclzlocum habere potest, quia, saltem secundum quosdam commentatores,cor et corpus haminis dicunt 2,93 sine ullo additamento , cf. Amrul’KeisiMoall. v. 19, Susenii schol. et Hengstenbergi observatt. ad h. vers, quiLest 20m" in cd. Lettii, ubi cf. schol. Ibn-Nahasi et Lettii observatt.,tandem Antarae Moall. v. 49, schol. Susenii et Willmeti observatt. Loco6,144: alias codex habet édita cum lFatha literae Schin; et in codice de lSacyano haec duplex lectio tanquam admittenda notata est. Quum voci9,3 sensus collectivus tribui posait, etiam cum plurali conjungipasse videtur. V. quae supra v. 5. ad vocem diximus. ,

V. 10. Hominas celebrant laudem Hosaini in itinere. Fertur sci-licet , camelos, quum longo itinere defatigati viribusque destituti sin-1’plias procedere non possunt, musica cantuque permotos rursus viribusinstrui et viam aggredi. Hi vero cameli, quum in itinera Hosaini laudem ’

decantari audîant, non mode vîam carpunt, sed, acsi intelligant atquosuccincte velint, hilares lascivique fiant. Nom demissio capitis signum estfatigationis; erectio veto capitis signum roboris, imo lasciviae. V. Ta-raphae MoalÏ. v. 56. et Reiskîi nott. ad h. v.’-- îM. Firuzabadi in Kam.

haec sunt vèrha: aux, and, ,ij ,3 a.) æfls, Lest... 0.935 tu,quod maxime nostrae explicationi favet, quum simul modularî, psallerecarmen sîgnificet, v. cap. III. Haririi p. 51 lin. 8., cd. de Sacy.-Cod.1428: xJLSKmî (ishaka); cod. de Sacyanus male: ’Uiswî (ishaki) (cf.

de Sacy Gr. Ar. t. I. 728. 10.), recta veto: JSMÆ cum fathn petpen-.dîculari ad indicandam syllabam longam , hic necessarîam. e- Loco Les)»

cod. 1428. male: Les)» sed intardum hac duae litorne permutantur.Susenius ad v. 55. Antarae MoaII. eodem modo, quo nosten scholiastes,banc vocem explicat: Défi x4115 la, accumtius Firuzab. in Kam. agui-Ï;0m ab œàLàJî au: ,ç aux: M a tous Un 0.. u 03,3: carmecod. 1428 recte: Ô 14.933 (cum Kesre sub Resch); male cod. de SacyanusÔ)LHÜÎ (cum Fatha literae Resch), qua lectione petit épozdxrcoocç ver-

suum. In explicanda hac voce conveniunt nostri schoIii auctor et Firuza-à

badus in Rem. -"V. 11. Quod Homerus aliique poetae (v.11iad. G, v. 199, 445. Ovid.Metamorph. I.) tantum de Diis laudem, Moteuabbi suo Hosaino ad-scribit; nempe ab i110 horrere terram, commoveri montes, si vadit superillum. Quo re dignitatem ejus summopere extollit. - conjugntio1m hujus verbi ;quadriliteri non in usu est. au? veto secundumFîruzab. est: 80.5, L5î amas üÀàî et in omnibus omnino significationibus

convenit cum Hebr; 11W) et 1D!) (cf. Hiob. 4, 15), Graeco (pyéoosw, Lat. hor-

rere. - Pro al. sa», pro a]. , quibùs Iectionibus variantibnsnon variatur versus. sententia. Sequor autem codd. de Sacyanum et 1428,quia nescio, quae sit au-ctoritas alleri codici de Sacyano tribuenda. --la schol. cod. de Sacyan.: restitui .

V. la, Juvenis est fortis 1, robustus. sed et Iiberalis, benefious.desiderantur (ejusa dona: limetur poeua. Valet de eo, .quod Corne]. Ne-

x .pas de Alcibiade dixit: Non solum spem de eo habebantvmaximam , sedetiam timorem, quad et abesse plurimum et prorlesse poterat. Pulcra et.in Arabum carminibus frequenti imagine exprimit banc sententiam paetaeComparat enim eum cum nube, cujus fulgur quidem timetur, sed pluviaquam maxime exspectatur. Eadem imagine usus est Moteuabbi in car-mine v. 9, quad attulit in Nott. ad Historiam Halebi p. 115 cl. Freytag.,nmodo paululum diverso in v. 98 carminis, quad in eodem libro legimusp. 141 sq. Amant Arabes amne bonum, quad quis. tribuit, dicere plu-

’viam et illum, qui danat, cum nube comparare. Sic Makam. Il. Ha-ririi p. sa, 1. 5., ed. de Sacy.: Mali, and." (quaesivi .ab illis im-

V brem et rarem î. e. doctrinam cujuscunque generis); idem dicit. p sa,l- 4: Lâàè 611W, (et vita ejus mihi fait pluvia i. e. beneficium.) In ex-cerptis ex Hamasa p. 471 Expenii Grammatîcae adjectis Samuel IbnAdia Judaeus v. 1, 6 ait: ski 0.9.3.5, ad quae Taurizius: du WL500, ou: ci sLSMi Ùijfikg, Mi La Shiva.) Æwibavai 8.38 au! 0l! 3675 and! si... JÀJuJ! . --- p. 425 Taabbata Schar-tan v. 10:

pluvia nabis cooperîens, quum dona funderet. - Idcirco patnit etiamWillmet. v. 4o Antarae Maall. J 606 (pluvia) vertere: liberalitasz-ùAmru ’lKeisi Maall. v. 46 , du qua utres aquarios populorum se tu-lisse ait. Cf. Susenii schol. ad h. v. in ed. Hengstenbergi. Deniquacarmen Abu ’lKebir in laudem cujusdam juvenis praecipue v. 10, in excerpt.

ex Hamasa Erpenii Grammaticae adjectis p. 576 sq. Ùâî cod- 1498:(aldschuni 111e est singularis, et qui hoc mado legit, .7!st , ad quodrefertur, tanquam singularem consideret, necesse est. Sed sel-5M potin?est collectivum nominis unitatis 39W, uti haucvacem quoque Ibn Dschînni(v. schol.) et illa, qui 03:3- cum Damma legit, considerat. Hoe enimest pluralis a 253?, femin. ab Ù)?! (de Sacy Gr. Ar. t. I. 677), enimfortune adjectiva »signifient attribut de couleursa ide Sacy Gr. At. t. I.

-40...t

p. 255). Poeta vero cette 9L5». collectivum esse volait; utitur enimsemper genere ferilinina in verbis, quae ad visu» redeunt. Quod desingulari et masculine syst usurpari non potest. Quare lectia cod. 1428. Ù)?cum Damma praeferenda, quad non mado est niger, uti in scholia dicitur, sedvarias significat colores teste Firuzabado in Kam.: on si," 3l grue mahdi 0,3l03”33 04mm, J493?) Uraà . Huic loco autem nubes nigra aecommadatiarest; dein etiam nubes alba plerumque dicitur sa)» v. Consess. Haririi sa,l. 2, et schol. ad h. v. , ed. de Sacy. - Mirum in modum variant in hoc versasecundum cod. de Sacyanum genera et numeri, quad quidem in Ilinguis Iarientalibus non tain rarum est (e. g. Hos. 10, 5 113’711), ad quad refe-runtur un: et mm s 14, 1: typa! un»?! Genes. 49, 6: un: cum "Inn 81.).Attamen nusquam, neque in his lacis, variatur genus, quin specialis ait causa(v. Rosenmülleri Schol. ad h. 1.), quin secundum certes fiat regulas (v.Gesenii Lehrgeb. d. hebr. Sprache 185 sq.). Quodammado in ordinemrediguntur a cad. 1428; habet enim loco ergo utrumque mas-culinum 6553p, quae ad referenda sunt. Passit cuidam inmentem venire , duo haec masculina singularia , si cum codice de Sacyanasingul. 0).? legatur, redire ad sing. 98m; praesertim quum etiam unustantum juvenîs sit, qui videtur. melius cum nube, quam cum nubibuseompararî. Sed impediunt nos, quominus banc sententiam amplexemurquantumcunque nabis arrideat, feminini generis vaces, quae sequuntur etad 9L5». referuntur. - i ll sic schah ad Consess. lI. Haririi p. 29,lin. 4, ed’ de Sacy. -- dab» plur. a ml» . Non primaria hujus vocis sig-nificatio est, quam Firuzabadus et Goliustauquam primam inducunt: mors,tormentum, supplicium, quibus secundaria’m adjungunt: fulmen cum vehe-menti tanitru deorsum mens. Sed haec, quam secundo loco panunt, estprima vocis vis a que i. e. coelum fulmine tetigit. Ergo primum significatâme-n ce ,U; dein vero ell’ectum fulminis velkignis, ergo 05.3 et

gltÀaJi kW, guidaV. 15. Continualur comparatio cum nubibus et ostenditur praestantia ejus

prae nubibus. --- Vocabuli prima.- syllaba plerumque brevis est; mm

rare autem pr ducitur, ac si userai, e. g. v. 28. 99 carm. Moteuabbii inde Sacyi Chrest. Ar. p. 545. al. Eodem moda prima syllaba vocis Un cor-ripitur et producitur. Scribitur interdum etiam hâla, uti v. 1. cal-ni. Mo;tenabbii, quad suscepit cl. Freytag. in adnatt. ad histariam Halebi p. 131.cf. p. 152. in fine. Est genus quoddam saturationis, aux»: uti dicunt Arabes. V.

de Sacy Gr. At. t. Il. 691, et Susenii schol. ad Antarae Maall. v. 55.-Syllaba longs apparet etiam in Hebr. voce, Arabicae respondente, 135, quadinterdum quoque eundem habet significationem: sed, attamen e. g. Hos. 2,16, quum alias ergo, itague significet. 9.5.6, (vatakdziba). Secutus- sumcod. 1428. Cod. de Sacyanus male: 9.543 (takdzaba). *

a v. 14. Longe lateque dispersa fait Hosaini gloria, sed noluit se acstimariposthabito Dei amure. Quare munduni dereliquit, ut ejus ablivisceretur.Ast frustra. Ostendit ergo poeta in hac versu auctoritaîem ejus inter ho-mines’; sed etiam abstinentiam a nimia glariae cupidine, cf. v. 55 carminisMotenabbii in laude.m Kafuri, quad cd. cl. Freytag in natt. ad lIist. Halebi.p. 141. Omnina diversa est res in prioribus-Arabum carminibus, Moallakiset Hamasa, ubi Muhammedis religio nondum Arabiam atque totum feraterrarum orbem pervaserat et homînqum cogitandi madum mutaverat:ln his enim paetae multum absunt, ut quendam laudent, quad ab illamuudus atque varia gloria contemnatur; sed patins hortantnr ad haec se-quenda et ipsi ea quaerunt ubique et appetunt; non Deo, sed sibi dan! igloriam. Uti vero religia christiana ita et moslemitica banc cupidinemvexpulit et hominum cogitationes ad sublimiora direxit, ut haec cuperentatque amurent, mundana vero cantemnerent. Imo Muhammedis religioab hac re nomen Islam accepît. Hinc etiam inter Christianos et Muhamme-ldanos reverentia illa, quam erga eos favmt, qui exuerunt’ omnem cupidi-nem rerum mundanarum et toti sese dederunt amati rerum caelestium. Cf.Consess. I. Haririi ed. de Sacy, praecipue p. 16. lin. 8, ubi talis vir vene-ïrendus adhorlatur alios ad exuendam nimiam harum rerum cnpidinem etcomnium sibi conciliat animas. --- puta: 930.5! aw, .-. quu, ou].

’ de Sacyan. male: LQÙLËO cum Damma litorne Mini 3 v. adnatt. ad v. 5.

6

’54?-V. 15. Landatur abhinc asque ad v. au fortitudo atqne magnas Hosaini

animus, quorum 1ans etiam in Moallakis magnam carminis partent com-.-plectitur, Tarapha Maall. 1v. 57. 82, Amrui fera fatum carmen, An-tarae Maall. v. 41 sq. Dicit: nutrit anses eapitibus et collis , acsi essentanimalia , quae alimenta’ postularent, carnem et sanguinem hominum.Saepe vera Arabes hac utuntur figura. V. in excerptis ex Hamasa Gram-maticae Erpenii adjectis v. 1 carminis Abulatai p. 548 , v. sa carm. Ta-abbatae Scliarran p. 458, v. 5 carm. Beshamae Ibn Hisni p.’550 v. 6.cerna. Moteuabbii, quad ad. cl. Freytag in nott. ad hist. Halebi p. 131.Findere capita et demetere colla etiam in Amrui Maall. est res gladiorum.Propius vera hic locus nostrae sententiae accedit, si cuni cad. Gothanoet Schultensia in Hamasa p. 552 legimus loco secundumcod. Parisiensem 1416 (v. Kosegarten. adnatt. ad. h. vers.) et cum virailla cl. vertimus: iisdem pabulum largimur colla, quibus pascabt se.,Huic carte nil obstat; imo versioni plecnasmus non ipest, quo Kosegar-teni versia laborat: demetunt colla, in; ut succidantur. DIflJEWl, cod.de Sacyanus omnino corruptam habuisse videtur lectionem banc 01:2th aquare secutus sum lectionem alteriuscodicis de Sacyani. Ceterum gladiiIndici ab Arabibus jam ante Muhammedem magni aestimantur et in cabminibus laudantur e. g. in Antarae Maall. v. 55 et Taraphae v. 81;Caabi ben Zoheir v. 51, ad quem versum cf. Ibn-Nahasi schol.; ed.Let-tins nt nuperrime .Freytag. In omnibus his lacis autem MF invenitur(quae vox in Golii Lexico desideratur, sed in Willmeti Lex. illustratlir); .

. quam hic habemus formam , rarior esse videtur. MA autem derivandumest a immine M Indus, gens Indica, et id significat, quad e materie,ad Indium pertinente confectum est, v. de Sacy. Gr. Ar. t. I. 246,1iergahic gladius ex ferra Indica confectus. www, ab .eadem radice, per-tinet ad ea adjectiva, quae Arabes 5.5,.li au val salum appellant,cf. de Sacy. Gr- .Ar- L L 646; ergo eddem gaudent significatiane.Praeterea vero etiam enses ex Arabie felici i. e. ex Jemene magni craint:aestimati, qui dicebantur a LÀJlÂ-fi, nomen vicorum in Arabie. fel.,

-.43 -in, quibus cases cadebantur, cf. v. 11 carminis Motensb. in nott. ad hist.Halebi, cd. cl. Freytag. p. 151, 153 et v. 5 carm. Moteuab. in eodemlibro p. 141. -- (La plur. ab En» , secundum Firuzab. in Kam.: Uni) me:Ml on fille», r19 a! . .Quomoda duae hac significatianes cohae-reant, intelligitur ex illa fabula, quae inter Arabes antiquos circumfero-batur et a cl. Schultensio in excerptis ex Hamasa p. 558 narratur.

V. 16. 95m (alliha), al. et cod. 1498: Ls.SkUil(alluha); utrumque locumhabere potest. Hacloca sinus findi amulieribus orbatis, quamm mariti valfilii Hosaini gladio in proeliis cecidere, memoratur, tantum ut animum ejusbellicosum et ad bella gerenda aptum astenderet poeta. -Et (sanguine)finguntur illis (gladiis) barbue et capilli, non Hosaini et eorum, quicum illa erant, sed barbas et capilli occisorum. Caeterum inter Ara-bes id. summum ornementant et indicium magni mimi habetur,. sipugnator ipse vel ejus equus sanguin-e occisarum tincti surit, v. Amru-’lKeisi Maall. v. 60, Amrui v. 44, Antarae v. 67. Quare etiam aliquishoc ad Hosainum ipsum et illos, qui cum illa orant, referendum esse,censere possit, nisi versus sententia. haie repugnaret. Vox plur.aux? hic habet significationem: sinus veslis. Haec autem est paetae sen-tentia, quum multi mariti et filii ab Hosaina sint occisi , mulieres or-batae ubac nantie accepta ab dolorem vehementem sinum vestis lacerant.Similis haie locus existit in carmine Caabi v. 55.

V. 17. Videtur Hasainus fuisse instrumentum , quo Deus utatur adeoercendos castîgandosque homines,’ veluti secundum Hebraeorum pro-’-

pbetas usas est populis exteris ad puniendas Judaeas. 111i vero potestatesua sacpissime abusi sunt et ultra quam eis datum erat in Judaeos sauvie-ruu-t quare etiam ipsi tandem interierunt. Hosainus autem il-las tantum.persecutus est et occidit, quibus a fata destinata erat mars, absti-nuit ab aliis. Sed hoc tantum volait indicare pacte, non supra modumsaevisse Hasainum; non omnes ab sa trucidatos esse: sed quasdam tantumcasque non insontes. Ad quam sententiam exprimenda-m variis utitur for-mulis, cf. v. 58 carra. , quad cd. cl. Freytag. in nott. ad hist. Halebi p.

- 44.--.141 ; v. 15 carm. a cl. de Sacyo in Chrest. A1211. 552 editi. - cod.1428: Triplex hoc in loco adhiberi passe videtur lectio, una W.

.cum pnnctis Activi, sed in sensu neutrius, altera cum panctis Passiviin sensu Passivi et tertia cum punctisiActivi et in sensu Activi, ut verbi

A subjectum sit Hosainus. Facile autem in cod. literae L5, n’a-et. Ù in vocis

initia permutabantur, quia sine punctis diacritidis olim scriptae erant, cf.histoire de l’écriture parmi les Arabes p. 518 par S. de Sacy in libra: me-moires de littérature Tom. L. ME au: sa» Un, quem fatum suum negligit-i. i. vivere sinit, nondum morti .destinavit. - De significatione vocisv- schol. Quod farmam masculinam ,q junctam cum substantiva femi-nino usé-i vel alpe attinet, v. Susenii schol. ad vocem ce,» in Amru ’lKeisi

Maall. v. 14 ed. Dr. Hengstenberg, satis dignum, quad hoc loco legatur;La)» L31, ne,» un, M): J453 Je: là! 3p) du, tel 8.4.4:ÏJubj,t.Ï.lLb, vagi.» W, ad: r3 a») ou ,3 à»)! au Lait 3.:haï: r3 uLUwîJt 0.1qu à: W L5! tapît La; skaï! 5M à.»ML: Ml Je: salp- tél, cf. etiam de Sacy Gr. Ar. t. I.

p. 251. . - .- V. 18. Non ipse fortitudine virtuteque sua gloriatur, sed factaejus laquuutury- Cadd. de Saoyanus .et 1428: Un; alter cod. de sa;cyanus: Ü: . explicatur in scholia vocibus: in errarern conjicitur ’

. ab (quaestio explorandi ingenii gratis proposita Talis estsensus: Quum. Hosaiuus nunquam praeclara facta sua, quae peragit,praedicet, en tamen gladia sua clara sunt, ut hic pro Hosaina en narrarevideatur: hac apud homines aenigma est, ut unus alterum interroget,

,quis est loquens, et tamen mutus? Hasainus, qui non loquitur, sed cu-jus gladius facta praeclara narrat. Vocis La» significatio ab deri-vari non passe videtur, sed potins haec ab illa derivanda est. Quare."puta, hac macla significationes ordinandas esse. 1.8:» secundum Golium

et:noslrum schol. est: constitit Phil; hinc res, peculiariterquaestio, in qua quis haeret, substitit, quia ejus difficultates vincere,banc solvere non potest, ergo aenigma. Conjug. 1H. consistera aliquam

-45;fecit, lvel difficultgtibus, au gravioribus argumentis, val aenigmatis-dilï-ficilibus pmpositis; bine silentiun imposait, et vicit; quare dicit Firm-

zabadus: .I V. 1 g. Supra omnes omnino homines extollit poeta Hosainum, et nullumîse

cognovisse ait, qui tante praestantia gaudeat, quanta Hasainus, ita utmirari non desinat. Eandem sententiam exprimit pacte v. 25 carm. inlaudem Abu’lFadhli, quad edidit cl. Freytag. adjectum carmini Caabi benZoheir, Bonnae 1822; v. 29 carm., quad idem ed. in animadv. ad hist.Halebi p. 141; v. 17 carm. , quad publiai juris fecit cl. Reiskius in animadv.ad Abulfedae Tabul. Syr. p. 208. --, Animadvertas ad banc scholiastae notam,,15 nonnisi in tempera praeterito usurpari, de quo idiomate Lexica nil ha-bent, dein usum suffixi in , quad secundum Schol. idem est quad Ut 0,23M L55 -.m.-»s 0,4: vel M us au. Non cognovi te’i. e.non putavi , aliquem , quem Te esse narrarunt homines, re vers existera,ita ut mirari non desinerem hac praostantia cognita. Versus metrum , quiin hoc schol. occurit, est illius generis, quad Arabes Ml (expansum) di-cunt et constat ex epitrito tertio et amphimacro bis repentis hac mado

Ousümrsglu

LeIl, 0-0!

Sed nonnunquam pro epitrita tertio dijambum et .pra amphimacroIanapaestum recipit, est ergo

Le. u-v-juu-lx’æ-qu-qviv-secundum quad schema versus in scholia compositi surit. Hac metri ex;pesitione adjuti statim in prima versus voce vitium cognoscemus et facileemendabimus. fi, enim, . quad praebent codd’: , metra repugnat et

l alteri hemistichio omnino non congruit. Postulatnr epitritus tertius veldijambus, sed est paeon quartus. Sine dubia legendum esttum sententiae tum metra convenions.

« i I 246--V. 2o.- Paucis tantum verbis in hoc venu Iiberglitate oins landau:(quae inter Arabes magni aestimatur, v. Tarapha Maall. v. 44; AntaraeM. v. 4o, cf. Willmeti animadvers. ad h. v. ; Amrulkeisi Maall. v. 4:6 etSusenii schol. ed. D. Hengstenberg; puIehrum illud et absolutissimumcarmen Hosaini Asadaei in laudem Maani propter hujus Iiberalitatem inexcerptis ex Hamasa, Erpenii Grammaticae adjectis p. 554 sq.) redit pactead fortitudinemimagnumque ejus animnm. Mont (ihtai) sic cad. 1428 ; cod. deSacyanus praebet Abat (ahtai), quad secundum farmampst plur. a singul. Lb:vol jan (am-van) (cf. de Sacy Gr. Ar. t. 1., p. 266.), quae si tanquam n06mina actiones, qualia sunt, considerantur, plurali carent. Si vero sub-stantiva eas vases declaras, quae significent damans, ita ut vertendum sit:in donis: reputandum est, neque a Firu-zabado, neque a Golio bis voci-

bus illa!!! tribui significatiouem. Quare sequimur C. 1428 legendo su»:(fluai), quad secundum Firuzabadum in Kan). est: sans (largiri).

V. 21. Taties cum hostibus. pugnat, ut tandem hastae nullae super-sint ad dimicandum; etiam continuo tante celeritate ultra citraque equi-tat in- proelia, ut equi defatigati et exanimati concidant et p-aene nulli-amplius adsint, in quibus equitans pugnare possit.- (cum Fatha inKuf), ced. de Sacyanus male: (cum Kesre sub KM); radix enim estvie (mediae Reste), ergo fut. A. (cum Kesre) a L54 signifient: specta-runt et exspectaruxrç. - la; Neque Golius, neque Firuzabadus significa-tionem hujus vocis afi’erunt, quae huic loco prarsusl accommodats. sit.Firuzabadus haec habet:.....gl) au; ad 11.536 8180.3, A», gag fait Us si Le, la;11:10 a» 9,93 L83 i069; Quum prima loco posuit significatia propiustamen huic sententiae accedit, quam ceterae omnes. Netatur voce jà:apparat, quocum ante cohaeret: se ourdît res alloué, ergo obvenit, quampaetae mens haec est: Quum- tot tantaqpa hem: garas, tot hastes confodiat,

Ü! ei supersunt hastae et equi ad. bellaggerenda. ab assiduum eorum usum.Consentit scholiastes, quidicit: afin Le La JA- Cam voce 1.342,» eadernmest ac. cum ubi v. 1.; est enim. adjectivum, quad de multis rebus dicipotest, hic autem xqr’ ëoniîv de equis Quaammn-est ratafia unguis

Orieûtslibus, in quibus imo nomina propria tali modo orî’nntur, tum veto

scriptoribus saepeludendi materiam praebent. Exemple nabis sit locus i116Jesaiae 65, in; aux) mm dm) un 13195, in quibus verbîs(praecipuo 1m) mm)

commentatores in diversissimas abeunt partes v. Gesenii Comment. in Jes.ad h. l. - Mihi videur lésais: voce mm hic usas esse,- ut simul membré-ret personam illum, quae in diebus antiquis (0771p mg) maximi fait et adhuo .est momenti, ut, quos in animo habuit dies aceuraüus definiret, simul vetolusum aliquemproferret. Attamen hic! non est nomen proprium, sed parti-cip. verbi nm) sensu àdjectivo usurpatum, et sententia me: est: Recorda-tut (Jsrael) dierum aufiquorum (et) servantis populum suum (i. e. Dei);val, si ante mm quod sequitur nm suppletur: Recordatur dierum antiqua-rum , in quibus servavit (Deus) populum suum;

V. 22. Pietas ergo. Deum et animas modestus , 0b suas pmestantias nonclams commendatur es mente, que. v. 14. laudaverat poeta, Hosainurn 6manade recessisse, ne nimia. leude cum homines cumularent. -- Jhèî sicood. 1428 in Accusativo; cod. de Sacyanus male: Ml in Genitivo. -(cum Damma in Kul) ; cod. de Sacyanus (cum Fatha). Secutulcum cod. .1428. Golius etiam (cum Fntha) in eadem significatiouonowit; et Firuzabadus, utroque mode vocem enuntiari passe, adnotavit.

Verbal ejus hic lubet adscribere: cm J’aime.nm mm wifi, 950.55. - plur. idem fera significat, ac :564:plur. Œjôsn et cf. Amru’l Keîsi Maall. v. g. 10. et Susenii schol. ad

v. g. et v. 5o. ed. D. Hengstenberg. Dicit de hac voce Firuzabad:«5503! Un: ,î zzz; rl 5:33, ergo quae ad maturam aetatempervenit, domi vero innupta atqûe custodita detenta est. -- a? proprio[dicitur de stalle, quae apparet et splendet teste Firuzabado: à,vide infra v. 25. Hoe loco de vultu usurpatur, qui "apparet, nitet. Sicdîcit Hariri Makam. Il. p. 96. ed. de Sacy 64» 6L: a...) 53,, ad quae scho-liantes: 144?, Un» du: lare-z 01,... L58,

. .V. 25. 0mnes semper et ubique reminiscuntur tui ntque laudem tuam

cèlebrant. - I (sajakja) sic cod. 1428:. cod. de Sacy. W (611Fi

Ç

julg’i). Reperitur quidem etiam conjug. 1V. bains verbi in significationeintransitiva, sed non ca, quae huic loco conveniat, quai-e secutus sumcod. praestantiorem 1428. fivent; uti somnus mors vocatur,in h. l. vigilare Idicitur vivere. «se par te i. e. tu es Causa, cur nondormîant, sed vigilent. Ergo tua memoria sonmum depellit. Idem ani-madvertendnm de 6.3, quod sequitur. -’ ,Lin (akammaro) sic cod.1428; cod. de Sacy. . JLwJî (alsimaro) male, quia metro repugnat; et

» quia dubitari potest, an haec formai hujus vocis in usu sit, saltem LexicÊaeam ignbrant; quia in altero hemistichio etiam )WS (alsoflàro) legituret duo -haec h,emistichia ad verbum sibi respondent. Firuzabad: ru»)Lin P9, ,3 bru, ire-MI, qui non dormiunt, Golius addit: qui noctu sermo-nes caedunt. Le h. l. signifient quoad," quamdiu. Frustra quaeras banc sig-

I nifiCationem in de Sacyi’Gr. Ar. t. I. 8go. - ,th, sic cod. de Sacy. 5 cod.’ 1428 habet beau, v. de Sacy Gr. Ar. t. I. 5, 465. Sed utrumque ferri po- itest ;’ nam apud poetas fieri solet, ut Elif otiosuni tali voci intardum addatur,

ut v. 12 carminis Caabi ben Zoheir. Quod sententiam attinet cf. quae adv. 10. adnotavimus. - Expositin versus sententiae, quae in scholia Ibn-Dschinno tribuitur, cette falsa est, quia a verbis aliena, non ob illam ratio.nem, quam afi’ert scholiastes. Quis autem ignorat, diu noctuque aliquidfacere, solennem esse formulam pro: semper illud facere; Ait Horat. Ep.ad Pis. v. 269: vos exemplaria graeca

Nocturna versate manu , versate diurna!

V. 24. 25. Intime conjunctus est cum Deo atque forums, ita ut me in-vitd Hosaina nil faciat, ei nunquam resistat, et fortune nunquam contracum agat.- 056 il, (tohrimo) sic cod. 1428 et alter de Sac. 5 bâta" (ta’hromo)

ont]. de Sacyan. male. Potest quidam conjug. lm! hic io’cum habens; tuamsignifications cum IVm conjug. convenit. Sed conj. I. in futuro cum Kesroscribitur, si valet prohibere. L551, cadi Un; codd. mais: à), est Un, (minenta rasil’on). Min "omnino huicloco repugnat 3 quad mail-o loco rasikonlogendum attinet, vide, supra notais.

V. 25. Maximum Hosaina tribuit in terris potestatem. Quod facit, tem.paruxn fluxu noniperit; omnia, quae agit, a fate probantur et confirman-tur. Cui haec legenti non in menton reniant illa, quae Christns primumPetro Apost., dein omnibus Apostolis apud Matth. 16 , 19 et 18, 18dixit? Salis notum est, quantum hi loci exercitatî sint ab interpretibus.Quod ex hoc versa ad illos malins intelligendos quid conferre possit, hicante oculos panera a nostra re non alienum erit. Primum quidam vide-mus aga et Mur in N. T. lacis dictiones translatas de clavi et de clau-denda et aperienda porta non necessario habendas esse. Nam in car-mine Moteuabbii de clavi sermo non est; et aperire et dû) cloutier:(portam) non significat, sed illud findere, quad consutum est secun-dum Firuzabadum), et hoc comuere, conjungere. Eandem vim habent2.15va et 3513:, et quantum ego memini de aperienda et claudenda portanunquam adhibentur. Dicit quidem Christus apud Matth. 16, 19: Dabotibi claves regni coelorum. Et quodcunque ligaveris etc. Sed duabus uti-tur imaginibus in hoc loco. Secundo intelligimus figura solvere et conjun-gere summum potestatem exprimi, et illi, cui potestas salvendi et jungenditribuatur, summam potestatem tribui; apastolis ergo summum potestatemin illis rebus, quae ad sacra christiana pertineant , ita ut omnia, quae ipsiin bis fecerint, a Christo probentur et confirmentur. (tafloko) siccad. 1428.; taftoko et tafiiko- cod. de Sacyanus. -- In schaliis animad-vertitur: jam 60-.) rififi t5,F!, et tum versus sensus non malta diversus.Nam certe significatio 705 rLgi h. 1. non multum discrepat ab josëï. Esttantummodo continens pro contenta positum, tempus pro decretis divinis,quae in hoc perficiuntur. Respandet ergo fla-î uti jas: 0:39am? in N. T.apud Matth. I. c. - (fatiko), codd. male fatikon. Versus Asch-dschaei, qui in scholia citatur, et versus sententiam illustrat et ludumverborum, qui v. 25. et 26. inest, ante oculus ponit. Eodem modo adhaec verbe Haririi, Makam. Il. p. 22. cd. de Sacy:

Msëwpnsamœu, vit-aguayusamLat-9’ à W) L49 3.29.3), iiw) Hg L5)

7

2.50.-(i. e. par illum depuli moerorem meum et aspexi fortunam meam seronsvultu, fulgentem splendore; habui propinqnitatem ejus cognationem ,domum ejus quietem, aspecturn ejus satietatem aquae, vultum ejus plu-viam) addit scholiastes: fait été yJLM U9

ces» H550 0-3 MU: dl: réai-5:i. e. fides vestra est perfecta; praeco vester liberalis; damas vestra quie-tem , gloria vestra commodum praebet. Animadverte etiam formulamleugi Km du: , pro qua aliaquin semper val été Lot vel 86.9 si)? 05;», reperitur.

Quod mètrum hujus Aschdschaei versus attinet, dicitur 9)Lëx.Jî (con-

junctum), est bacchiacum et constat e quatuor, si versus est tetrameter,e tribus bacchiis, si est trimeter. Noster versus est tetrameter, sed ca-talecticus. Loco bacchii recipit hoc metrum saepe etiam amphibrachyn,qui pes in hoc quoque versa invenitur; ergo hac est schema

se 05:46 vif-5 très

V. 26. Re vers abreptus est pacte. magnis Hosaini virtutibus; nescitquibus cum amplius cumulet laudibus. Sed jam ultra procedere baudpotuit. Nam summa, quae de homine passunt praedicari, ei attribuit;ad sidera usque cum extulit; inter Deos quasi numeravit et rerum om-

nium humanarum veluti gubernatorem dixit. Quid adhuc addendum?Intime commotus optat, ut semper houa gaudeat fortune; suum testaturerga illum amorem , qui neminem prester ipsum quaerat atque desideret.x9555 (Ladzikijah), Laadicea, urbs maritime, jam apud veteres clarissima,banc portu praedita, v. Abulfedae Tabul. Syr. p. 112, 115 ed. Ko’hler;postea sub ditione Halebi, v. locos supra p. 25. citatos. Hodie, si Scholziofides est habenda (Reise in die Gegend zwischen Alexandrien und Barce-lonium, die lyb. Wüste etc i. d. Jahren a 82a u. 21. p. 24a, 251) dicitur lissowl

(Ladal’ijeh); sed eodem moda scribit etiam Abulfeda in Tab. Syr. cd.Koehler p. 57, nisi Koehler de suo puncta Vocalin imposucrit. In no-minibus propriis litterae a et à interdum commutantur.

V. 27. Praeter Hosaini urbem , prester ejus aspectum societatemquinil porra desiderare se dicit posta. Haec esse votorum summa quae; se

.-

expleta sint, omne studium desinere et quiescere. Nain daman: ejus’essototum mundum, quam qui ingressus sit et inhabitaret , cum possidereomnia; Hosainum esse cranes hommes, ad quem qui fugiat, quem quiamet, cum nullo desideria orge alios passe affici. Tale quid de nullealio professus est et ergs nullum alium tantum .expressit desiderium.Dicit quidam v. 26 carminis in laudem Kafuri, quad publici intis fecitcl. Freytag in observatt. ad hist. Halehi p. 141 , ejus faciei desideria se

i flagrasse; ejus faciem se sperasse. Sed hoc multum abest ab illis dictis,quibus amorem suum ergo Hosainum exprimit. V

aux «au,» cf. locum e Consess. Haririi supra p. 49. citatum.

P. 1.- 4o- 3.- 12.- 16.

--- 18.- 19.

o 25.p’ -- 07.

- 48.

Corrigenda:

l. 4 loco fait, legs- 12 - facta --- 1 infra. Â- virutem -

- 3 - salutat -- 10 - 555 --k- 19 -- haminis, -- 1.6 quam --- 17 .. a. ...- 22 - gaps)! --" 94 - fa.) --- 8 - contemtu --

.. 16 .-- 6 - alsammaro -

fuitfactus

virtutemsalutatur555, haminisquum q

cf01m

UN?)contemtum

sa?assommera

10.

11.

12.

15.

THESES CONTROVERSAE

ad disputandum propositae.

Linguarum Semiticarum antiquissima est Hebriu’ca.

Theologica Veteris Testamenti interpretatio omnino ocra est.

Nova": Test. nemo interpretari potest, qui non bene intelligit Venu.

Sunt loci corrupti in Codice Hebraeorum, qui non ope versianumantiquarum et codicum, sed sala conjectura passant canari.

Non ante exilium scriptus est liber Jobi.

Nondum nabis est historia Arabum fide digna.

Motenabbi ut homo et poela non est spernendus.

Plurima, quae referunt Graecorum scriptores historiai de belleGraecos inter et Persas, fidem non merentur.

Cimonium, quad dicunt, cum Persis foedus nunquam ictum essevidetur.

Demonstrari non potest, Homerum caruisse arts scribendi.

Mytliologia Homeri et IIesiodilnon fait communia Graecorum tumtemporis religio.

Dubitare est philosophandi initium.

Duôitandi finis et philosophiae initium est Deus.

VITAE CURRICULUM.

Natus sum Coloniae Agrippinae die XXIX Jamarii anni MDC CICpatre Petro Casparo, doliario, matre Ida Loeflèl, qui jam a prima Incaaetate ad eruditionem meum pramovendam maxime erant intenti, mequescholae cathedralis ludimagistro, ut elementa Iiterarum prima disccrem,

itradiderunt. Qua aliquat per armas frequentata et initia facto ab addîscenda.lingue. vernacula, Latine et Francogallica in Gymnasium delatus, in classeminfimam, quae nunc sextatappellatur, susceptus sum. Gallorum adhucpremebamur potestate; sed dum equidem par classes securus ascendeham,magna foris agebantur, donec tandem ab illorum imperia liberaremur.Tum autem Gymnasium Colaniense in novam et eam, quam nunc habetformam mulatum est et classis quartas discipulus assumfus sum. Inde abhoc tempore non minus quam antea dignissimîs praeceptoribus gavisuscum: celeberrimo Walraflîo, ad tempu’s Rectore, dein cl. Sebero Rectore,

qui nunc Rhenanam, cl’. Fussio, qui nunc Leodiensem, cl. Dumbeckio,qui Lova’niensem, cl. Haufio, qui Gandavensem Acadiemiam ornant, Heuwsera, nunc Gymnasii Colon. Rectore , cl. G’oell’era tand’emiet Ohmio ad-

huc erSdem- Gymnasii’ magistris. ClasSem primam ingressus jam Logicae

et Metaphysicae studio me dedere incepi ductus a Sebero, qui eodemauna bas disciplinas privatim Ilegendas ofl’erebat. Max veroi per se!aunas sexque menses in hoc Gymnasio commoratus petivi, ut ad examenadmitterer, cui vota mec satisfecerunt. Paracto autem examine cum testi-monio primae classis in Academiam Bhenanam migravi Theologiam am-plexurus , quam etiam nunc ardentissime colo. Magistr’os inVeni amni etpine memoriae et observantiae cuhu prasequendos, cl. Freytagium etAugustium, quorum. interpretatiouibus Veteris Test, cl. Gratziurn, cujusinterpretationibus Novi- Test. fruitus sum, cl Hermesium, quem Isago-

a

gen in Thealogiam, et Theolagiam Dogmaticam Christianam ipsum, cl.Seberum, quem Theologiam Dogmaticam et Moralem, cl. Schwarzium,quem Historien! et Jus Ecclesiasticum, et Scholzium, quem BiblicamArchaeologiam docentes audivi. Etsi vero polissimum Thealogiae,non tamen unice huic studui; sed illis etiam disciplinis , quae Phi-losophiae annumerantur; quare interfui lectionibus, .quas cl. Delbriickiusde Platonis Philosophie, quas cl. lVindischmannus de religionis Philoso-phie et de Philosophiae Historia, cl Hiillmennus de recentiori GermaniaeHistorie habuerunt; quatre primo arma studiarum mearum benigne sus-ceptus a cl. Heinrichio Seminarium Regium Philologicum ingressus sumet tanquam sodalis ejus extraordinarius exercitationum, quae in illa di-rectore cl. Heinrichio et inspectore cl. Naekio ducibus habentur, particepsfui. llle autem hac arma Hesiadi Theogoniam et Ciceronis Oratorem, hicPropertii Carmina et Platonis Apologiam Socretis interpretanda propasue-runt. Praeterea auctores Graecas atque Latinos, quales sunt Pindarus,Aristophanes, Tacitus a cl. Naekio et VVelkero explicari et hunc deGreecae religionis Historia disserentem endivi. Etiam studiis linguarumOrientalium , I-Iebraicae et Arabicae, non parvem operam navav.idocente c]. Freytagio, utpote quae viam- parant ad libros tum Veteristum Novi Test. explicandas , ideoque ad Theologiam ipsam aedifi-candam. Explicavimus autem hoc viro cl. moderante Lokmani et Bidpaifabulas, Coranum, Arabschiadis Vitam Timuri, Antarae, Amrui, Lebidi,Taraphae et Amru ’lKeisi Moallakas, excerpta ex Hamasa Carmina,Consessus Haririi, Caabi ben Zoheir Carmen in laudem Muhammedis.Linguam Syriacam mec Marte addiscere incepi. 4

In his mais studiis quantulascunque progressus faceram , quum Nan-talitiis Augustissimis Regis nostri auna MDCCCXXI Amplissimus Cathol.Theologorum Ordo banc quaestionem proposuissct: Nun: emngeliumquartum in tradendis Jesu sermonibns fide indignant, caïn inter [los etillos in tribus prioribus narralos maxima intercedat dzfièrentia? ausussum certamini me accingere et libellsm in arenam mittere. Qui me nihil

..55...ejusmodi expectante unamini Ordinis consensu palmam retulit. In ejusfronte scripseram haec Ciceronis (Orat. c. 2) verba: prima sequentemhonestum est in secundis tertiisque consistera. Quae sententia solatiummihi praebuit anno subsequenti, quum illustris Philosophorum Ordo po-stularet, ut dmrulkeisi Carmen Arabicum Moallakat appellatum excodd. Parisiensibus cum Sclwliis Zuzenii Grammatici secundum leges.artis criticae, metricae et grammaticae illustretur, et ego certamen rursusinirem, sed id tantum assequerer, ut proxime me victori accessisse de-clararetur. Docere hgcusque meum non. fuit; nisi hoc ad docendi munusreferre velis, quod in Gymnasii Bonnensis superioribus classibus linguaeHebmicae elemenm tradam.

Quod reliquum est, toi tantorumque beneficiorum in me collatorumne immemor videar, publice hic. gratine agendae sunt quam maximae om-nibus hujus Academiae professoribus, quorum unquam doctes lectionesfrequentavi, et quorum fera nullus est, qui singulari benevolentià me nonprosecutus ait. Sed et gratias referendae sunt Augustissimo Regi nostrocujus auspiciis stadia mea persecutus sum et qui condita hac musarumsede ’omnibusrcivibus Rhenanis viam patefecit ad assequendam bonam doc-trinam. Conservabit hanc sedem, qualem ab initia esse volait!

-. A -du * L. fifi: J533 3, 5:55 L’. ,13: W359?- S; Yo

à ds), à», oh? Un 3 Hem; sisXSïi Ùiès... "w été L: A aisy

Éfioavwiæï, tubonUuLÜiÉJ’il-aâppm 60.3 Ms cm,

J a a S 0- (par a a 0,0 Oæ)0 «asusüiajgwœmghgüæaupjgswfiug ëmmfiàsœ

Qdalgïiwaëiïüiüi410;:) a æ a via 00:! a) ’2- ’æ .of :ææ

,5 Lai-4g sas oum Œumfœüsiaqxs fluais 39;:Quœiæwî: wwœuwjusœmywws sur.

- v ---)-’- 0,0 50- Ê-aæo- :æ’o

vau: au m: m 1s ,6 0.. s, urg- ,4 m’a-ros, un:

- - whïiJJSaù,W35 usiwifh 0.. 0,0 L533 ou a, surgi, ’JLbdbujdàwfum,MèuSw»! 0,4! 0s «9,91 5,39

finafiLoÜlàènæUiÜb’üjoëchu

-æwfiæguru; riz" E5432 3, Mxrgœu r... - t ’ ’ - fi - a(94.6in Lima» Léa La muge n

Q’uyîJuJi, 54,43: a. wÇmsÉJz-r Un agate-3 à; Un): au 75 514w, hg 645-:

65135,32! gaga; .7952 13° ,, 3L3! :3 3411?, 35m rr

ne . , a(9)3»39Wiwiô unifia Us au 6.9, ou sur? un» Jxms 4,5!du, r53, sa: 8534..)3 Us au, wb dm, a: gags

à r0) Or, 5’04 au a: ’0’;

Le, dans 0,».st 42Mo.) 0,4; Maud, «à», 04:4; Mi ds3 fin" 8.3.91 cadi a: sa.» W1, .2533. Ü. pis u, V5): 63 Lo 4,5,0A ci 2035 57’ U p3: fluai J9 km fiwfl à 30.5.1, JLumme: w433i L519- Lrù’)Lîm 0* hüî œufs u: M3 0* (LA)a»; 5,.» Mis A? us, 6.5304 0,044.35 5L4: a.» mm L51 6;? 0g dua mas H445, ,53 fifi 3 ML; Un ML; :4 «A: 03 w ,9 6.,in

.05 04 JæOfiad! 3, ËL; Ç-ÂÎ 3&3! L5 rfÇA 6° Jî

I

-1-) -4 ’ o. o a) .44 o T «1* a?) 0.0: v4 .f.7.w «sa W, 1.3, (5133.0: bayes Legs, L555» L904: us w)- au.

aga Un gus 33;: ,1 a 1.x;

) v4 ;)- r d-;)- -et-e, - :410 Ida.(54W, 0.49, Lydia.» ce, rLgJLg in Ioejus æ .5)ng w: a»; a». La: 633,4», au», 0.4.3! aux dmguai, dam U9) Mage,» agitai (555w, 0.515 a.) M L. ,9,W1.x: ah... www 0915.33, tauds pas LJ émis, W): au:

a (5;.st tu)» cum w sa, gâta.» a)... -3&3]; (,sdî’T (flan)? 7 93’, L51 Ça,...àÎ.Îç Ï à? , exige. H

&Wbu-flm mm? meegwswwu.) 4,0 10,0’0-4 ’OJ’.5 -)Oæ)JOæ 0-0 o,hæ,

Un Glu: 31,31: m5134 Œî ms Un La» Mm, Le.) 3L5 à»...

v aga-5,):J æ 0’ ,0; a o a) 5 aæoæ 5 au a»!uflmflj JEULeJQUALSQ IAWSŒÆJU MM! W! L59, fiâïioalaJUQ L51»;

Os,;fisauuauuwowm3avm0go,» 08.31,6Lo . «rus 5st La? MJ; 0.. un: Mu Müiôij Miche

M aux: Us sans, pas, 33 ML: 5514:0?! L43L5,! Jas Pïsèmgswragwuy, dhutdg; vœux,Mue œwi, p.3 8,;SàJngiibægïvwi un...

ûæïhœwææuèmjàugüwècôæwyüiv

--- o -rap J30) 40’ ,J 004giflât il Les; 3, m M, p; y 55755 A

’ www «siam ubLa-üïd-c au: wifi?

, a, y 50» OrOæ . O à æ Cf» :0 no I: a a5 à a:

«N3 je": au?» obi: :9: DU W a»; Mp.2." Un ÙMÏi fin; 6b pâli 84.3656, Lori»! in)»: œïi

, 30.4.:.755 a), a: 0 Colza 01,0 ææo 0100-4"MJ! 1 U5 îmï. M on.cg j LK-Jg’ ’ a?! L,wwun») 0:.» L9,) w), am (Phi ces son, 5.Le J’ai...PJ-fl J9) ))gn fifi ab L’ a?) ŒJÊN, Lâbwb

Q schah 69, b-è-à ’0’, A)», a: ’0’ O»

n) a G J æ» a æ au a J o’EJLe-Sî au?) Lei: ici L3,; U»)! 0..) n

a?) Us A5335 Janus am a: 3s (53...! 0.3L; à); 0.. A.» 0...,au; d’4; 635w, 9,13m " 63;, pas: au; Un, a; Quai L3! 3.30.3 6L:

au... La? 35m 3L3! assa.) Lai: m 0’538

&msugsugçuçgruîà; G’saâçgflügggmusw

du aux, à», VLSMJi au, mg M 6.-? 04 1.3,);wlp’oflxx mg

9’!)st 0-0)qu 3 ms. m w, www au, wa

si; pu t3; m? "a; m; W °î- w? 3 n-.Wëayémbïwgœaëlphywæwjôggwh me.

MamhèôowymbjbufiswgïobÔjgbmjîvsgùgœgwgt

DU Mi 0* æ a! La»: dora sa? «W a? r9 x54 æ;aux» MM a» w a? me ce w w a? Les a»: 0.4qu La: a)».

au: a, Ms 4,: 35.1.: 0.4.); p3 are» .53: a,» taïga, w; os Ohms Usî)qu 55;: a.» M A31: gai), 5.4i .334...

69mn au, W»; )i)..à’5l.3 du... on, 93s L.) ,55L9 à; «A? 09:6an a?) p!

,0 au O on Sæo)æ 5 a 0:0

si. 6&3 ré aux d’un 5&9 è: Ni Qïbi ’4’ngÏi La: Ed, W ’. Mx! n29)», tum FM 8:0

i002; :415 5’33,x3523! à?! u, 3.3.; QLS-HQJIZ-m n. oa œil-3’ du?) (555-?) (53:? M mm (Pl-è "p:- râw VW’ ŒW

) in; a: ’09 «ou» 0;, a 0æv o à ao’E «o . a.

La.» ému 10.9! ca Man: M a, am» Le. «5)er du; «553 M»?Œ)L5w) us)st 03’ dj’fW-(è 6)?) 53 a)? «554) oîN-àoè 8;? L63 ksi-5:!03: a. a» magmas 56.4., 031(Œs)onsfisu- Ms a... 1.331.443 3,5;L42» 5,: au Les ksi 1:!in 3 Ouais Leu 04,! L544: mes ce,

l i .6: ,st Jas3 - G 40-4» ’ ’3’; ,4 o -æ 5.1!. u J: on,

a? cafetai, 3w am (and DE sa. æ; a») Ma. mus w: midi La, (5M!

Mspgaaflm,œ,w enflasM"wigfiææsfliœm mwsogwüsgwau» w?» un»? est» am W:

l

a; a; )P--vy «05 a, 3o» a! 515 G- J04 a)Q’JUÎUMÙÜUAVÜLQ, du Lnæwmyî

6L: )L"*m n59 03° 0’ ou L” 0M 0:!er Mi 0° 593w?afin»: 3,55)qu GMSLgJLâ si»: 55,3, a»: aisy à; du: d’à!

Œsx Je mg: ,9, de? a? (grès, un, L449" u MmUs UhLài x, :4 à! (5,9645: 04:93;; 99;:046J L. ge’bngigvéî, 35545st fiscfimkwçüfim,

a: grau, rem fis w 3,56 sa: 3.9i: Ùî x55: 04.0 9,65: (5A: ’

) P a: 0 æ a é ’04,W L59 LU 3.29, , cg L», vÀM-ofl Le; dams, Llà’s, 3 dans, (pas 0A 3L4! à: M a); Gag;

œwsy, 6,.ng L355, La: La)» Laos) La, 58.31.:W: W 9*): J9: à??? 04e vagi.sz 35133.»)..æwfiuwgwujr a.) Mœwsfiègifla-Si, 0.9.),LSMJi 34.33! 03

0’444; aoæ)æo’ oz,o,:).’â à, je La." U» 0&9!on p.5, r

2.»th Un Gala." Un Lbs?

Mi a.) i043! 6,3A" un.)

yijfiii rami 6.3.3.4! agi-0313, W, ce)Ny9MiMiMÜQMiÜgMiŒMimbthdài,gæswwyw,wiwwwwgæpuam,owmwwîLîUîJLia wsœsofinfiétwwsæyœw

Lei? wifi-2l! pas»: 6:52! N5 à; 53:91.: du 0KLingïfiLrWL-r Miæflhafwœüâœî

Mis-LA sidi’Lroïâsi-eeéwawïiofiéWbaLwèAWiŒHŒüÆMÀ

waïhëœdwïLæfiœathm-LMBL3,: L1,": 6L5 tuam QUK Wh: Gyms si: Liviàà’sba: 5,343 faut,955 GhJ-Ei x35 613°: WÔJLSJîéŒÂMîJŒJ-àopægècr

æxsæbgôfivaguaaflrlstLstÙidgdLgowwsun» 1.33 mai a 0.55 La, sans a; a», gwsæwm, wwsmwüææwîæææzwæœfiâobw,sawwfiéw*fiükbqunipNngwæQstimÔË, fibMWÜ

aima;wagwwéasjgawrswfljjuzmwj,wwàflwæ,ïQW!9fiJzææ,flimBÛ)pmwlàoëbéw,œimI andhirbëhgrdimôjœifiûùŒOMObacfŒfligüÏ-g

.y’ :. .

.04. u: u ..

i 9,331! a»! U, W1

avenancmscn!

mm

Date post:	30-Apr-2020
Category:	Documents
Upload:	others
View:	4 times
Download:	0 times

Notes du mont Royal ← · Quae Motenabbii carmina et a quibus jam edita sint , recensuit cl. de...

Documents