+ All Categories
Home > Documents > Paz 1 - Hamedan University of Medical Sciencessjh.umsha.ac.ir/article-1-170-fa.pdf ·...

Paz 1 - Hamedan University of Medical Sciencessjh.umsha.ac.ir/article-1-170-fa.pdf ·...

Date post: 04-Jul-2020
Category:
Upload: others
View: 0 times
Download: 0 times
Share this document with a friend
11
ﻫﻤﺪان درﻣﺎﻧﻲ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ ﺧﺪﻣﺎت و ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻋﻠﻮم داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻤﻲ ﻣﺠﻠﻪ دوره ﻧﻮزد ﺷﻤﺎره، ﻫﻢ3 ، ﭘﺎﺋﻴﺰ1391 ﺷﻤ، ـــ ﻣﺴﻠﺴﻞ ﺎره65 5 ﭘﮋوﻫﺸﻲ ﻣﻘﺎﻟﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ ﺗﻜﻨﻴﻚ از اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺎ ﺗﺨﻤﺪان ﻓﻮﻟﻴﻜﻮﻟﻬﺎي ﺗﻜﺜﻴﺮﺳﻠﻮﻟﻲ ﻓﺮآﻳﻨﺪPCNA در ﻫﻴﭙﻮﺗﻴﺮوﺋﻴﺪ ﻫﺎي رت دراﻓﺸﺎﻧﻲ ﻣﻘﺪم ﻣﺤﻤﻮد* ، دﻛﺘﺮ ﻧﻴﻜﺮوش ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ* * ، دﻛﺘﺮ ﺟﻼﻟﻲ ﻣﻬﺪي* * ، دﻛﺘﺮ زاده اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ** * درﻳﺎﻓﺖ: 16 / 11 / 90 ﭘﺬﻳﺮش، : 13 / 4 / 91 ﭼﻜﻴﺪه: و ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻫﺪف: اﺳﺖ وﺗﺨﻤﺪاﻧﻲ ﻫﻴﭙﻮﻓﻴﺰي، ﻫﻴﭙﻮﺗﺎﻻﻣﻮﺳﻲ ﻫﻮرﻣﻮﻧﻲ ﻫﺎي ﭘﻴﺎم ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ، درزﻧﺎن ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺗﻨﺎﺳﻠﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد. ﻛـﺎﻫﺶ ﺑﺎﺷـﺪ ﻣﻲ اوﻟﻴﻪ ﻫﻴﭙﻮﺗﻴﺮوﺋﻴﺪي ﻣﺸﺨﺼﻪ ﺗﻴﺮوﺋﻴﺪي ﻫﺎي ﻫﻮرﻣﻮن وﺗﺮﺷﺢ ﺗﻮﻟﻴﺪ. ﻓﻮﻟﻴﻜـﻮﻻر رﺷـﺪ ﻣﺮاﺣـﻞ ﻃـﻲ، ﻛﻤـﭙﻠﻜﺲPCNA (Proliferation Cell Nuclear Antigen) ﺳﻴﻜﻠﻴﻦ وD ﻛﻨﺪ اﻳﻔﺎﻣﻲ ﺗﺨﻤﺪان درﻓﻮﻟﻴﻜﻮﻟﻬﺎي ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺗﻜﺜﻴﺮ ﻓﺮآﻳﻨﺪ درﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻬﻤﻲ ﻧﻘﺶ. ازاﻳﻦ ﻫﺪف ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ درﻓﻮﻟﻴﻜﻮﻟﻬﺎي ﻓﺮآﻳﻨﺪ اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات وﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﻴﺮوﺋﻴﺪي ﻫﻮرﻣﻮﻧﻬﺎي ازﻛﺎﻫﺶ ﻧﺎﺷﻲ ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺗﻜﺜﻴﺮ ﺷﺎﺧﺺ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻲ رت ﺗﺨﻤﺪان. ﻛﺎر روش: ﺗﺠﺮﺑﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ دراﻳﻦ ﺗﻌﺪاد20 ﺷـﺪﻧﺪ ﺗﻘـﺴﻴﻢ وﻛﻨﺘـﺮل ﺗﺠﺮﺑﻲ دوﮔﺮوه وﻳﺴﺘﺎرﺑﻪ ﻧﮋاد ﻣﺎده ﺻﺤﺮاﺋﻲ ﺳﺮﻣﻮش. ﮔـﺮوه ﺗﻴﻮاوراﺳﻴﻞ ﭘﺮوﭘﻴﻞ ازداروي ﺑﺎاﺳﺘﻔﺎده ﺗﺠﺮﺑﻲ(PTU) ﻣﻴﺰان ﺑﻪ500 ﺷـﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺗﻴﺮوﺋﻴـﺪﻛﺘﻮﻣﻲ آﺷـﺎﻣﻴﺪﻧﻲ درﻟﻴﺘـﺮآب ﮔـﺮم ﻣﻴﻠـﻲ ﺷﺪﻧﺪ. ﻛﺮدﻧﺪ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ آﺷﺎﻣﻴﺪﻧﻲ آب ﻓﻘﻂ ﻛﻨﺘﺮل ﮔﺮوه. ﻗﺮ ﻫﺎ رت ﻫﻔﺘﻪ ﺳﻪ ازﮔﺬﺷﺖ ﭘﺲ آﻧﻬﺎﭘﺲ ﺷﺪﻧﺪوﺗﺨﻤﺪاﻧﻬﺎي ﺑﺎﻧﻲ ﮔﺮدﻳﺪ ﻓﻴﻜﺲ ﺑﺎﻓﺘﻲ ﺳﺎزي آﻣﺎده ﺑﺮاي ازﺗﺸﺮﻳﺢ. اﻳﻤﻮﻧﻮﻫﻴـﺴﺘﻮﺷﻴﻤﻲ ﺗﻜﻨﻴـﻚ از ﺗﻜﺜﻴﺮﺳـﻠﻮﻟﻲ ﺷـﺎﺧﺺ ﺗﻌﻴـﻴﻦ ﺟﻬﺖPCNA وﺑـﺮاي ﺷﺪ اﺳﺘﻔﺎده اﺳﺘﺮﺋﻮﻟﻮژﻳﻚ ازروش ﻫﺎ ﺳﻠﻮل ﺷﻤﺎرش. ﻧﺘﺎﻳﺞ: اﻳﻨﺪﻛﺲ ﻓﻮﻟﻴﻜﻮﻻرازﻓﻮﻟﻴﻜـﻮل رﺷﺪ ﺗﻨﺎوب ﺑﻪ ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺗﻜﺜﻴﺮPreantral ﻓﻮﻟﻴﻜـﻮل ﺗـﺎGraafian رادرﮔـﺮوه داري ﻣﻌﻨـﻲ ﻛـﺎﻫﺶ داد ﻧﺸﺎن ﻫﻴﭙﻮﺗﻴﺮوﺋﻴﺪ) P<0.05 ( ﻣﻌﻨـﻲ اﻟﺒﺘـﻪ ﻛـﻪ ﮔﺮدﻳـﺪ ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﻣﺨﺘـﺼﺮي اﻓـﺰاﻳﺶ ﮔﺴﺘﺮده آﻧﺘﺮوم ﺑﺎ درﻓﻮﻟﻴﻜﻮﻟﻬﺎي وﻟﻴﻜﻦ، دارﻧﺒﻮد) 0.05 P> .( ﺑﻴﺎن ﺷﺮوع ﻛﻪ ﺷﺪ ﻣﺸﺨﺺPCNA ﻓﻮﻟﻴﻜـﻮل رﺷﺪ ازاواﻳﻞPrimary ﺷـﻮد ﻣـﻲ آﻏـﺎز. ﻣـﻮرد ﻫـﺎي درﮔـﺮوه ﺳﻠﻮ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ لPCNA درﻓﻮﻟﻴﻜﻮﻟﻬﺎي ﻣﺜﺒﺖPrimordial ﻧﮕﺮدﻳﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه. ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻧﺘﻴﺠﻪ: اﻳﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺮﻃﺒﻖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﮔﺮاﻧﻮﻟـﻮزا درﺳـﻠﻮﻟﻬﺎي اﺑﺘـﺪاﻳﻲ اﻓـﺰاﻳﺶ اﺳـﺖ ﻣﻤﻜـﻦ ﻛـﻪ ﺷـﻮد ﻣﻲ ﻣﻄﺮح ﻓﺮﺿﻴﻪ اﻳﻦ ﭘـﺬﻳﺮد ﺻـﻮرت ﺗﺨﻤـﺪان دراﺳـﺘﺮوﻣﺎي وﻣﻮﺟـﻮد ﻣﺠﺎورﻓﻮﻟﻴﻜﻮل ﺳﻠﻮﻟﻬﺎي ﺑﻮاﺳﻄﻪ رﺷﺪ درﺣﺎل ﻓﻮﻟﻴﻜﻮﻟﻬﺎي. ﺗﻐﻴ ﻴـ ﺮات ﻫﻮرﻣـﻮﻧﻲ اﺛﺮﺑﮕـﺬارد ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺗﻜﺜﻴﺮ ﺑﺮﺷﺎﺧﺺ ﺷﺪت ﺑﻪ اﺳﺖ ﻣﻤﻜﻦ ﺗﻴﺮوﺋﻴﺪي ﻫﺎي ﻫﻮرﻣﻮن ﻛﺎﻫﺶ ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ و ﺳـﺮﻳﻌﺘﺮ دژﻧﺮاﺳـﻴﻮن ﻣﻨﺠﺮﺑـﻪ ﺷﻮد ﻓﻮﻟﻴﻜﻮﻟﻬﺎ. ﻫﺎ واژه ﻛﻠﻴﺪ: اﺳﺘﺮﺋﻮﻟﻮژي/ ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺗﻜﺜﻴﺮ/ ﻓﻮﻟﻴﻜﻮﻟﻮژﻧﺰ/ ﺗﻴﺮوﺋﻴﺪ ﻛﺎري ﻛﻢ/ ﻣﻮش ﻣﻘﺪﻣﻪ: ﻫﻮرﻣ ﺗﻐﻴﻴﺮات، زﻧﺎن ﻣﺜﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ دﺳﺘﮕﺎه ﺟﻬﺖ ﻻزم ﻮﻧﻲ ﻛﻨـﺪ ﻣـﻲ راﺗﻨﻈـﻴﻢ ﺑﺰرﮔـﺴﺎﻻن ﺗﻨﺎﺳـﻠﻲ ﻋﻤﻠﻜـﺮد و ﺑﻠـﻮغ. ﭘﻮﻳـﺎي ﺗﺠﻤـﻊ ﻧﻴﺎزﻣﻨـﺪ، درزﻧـﺎن ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺗﻨﺎﺳﻠﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺗﺨﻤـﺪاﻧﻲ و ﻫﻴﭙﻮﻓﻴﺰي، ﻫﻴﭙﻮﺗﺎﻻﻣﻮﺳﻲ ﻫﻮرﻣﻮﻧﻲ ﻫﺎي ﭘﻴﺎم وﺗﻜﺎﻣـﻞ رﺷـﺪ ﻣﺘﻨـﺎوب ﻫـﺎي ﭼﺮﺧـﻪ ﺑـﻪ ﻣﻨﺠـﺮ ﻛـﻪ اﺳﺖ اﻧـﺪوﻣﺘﺮ ﻻﻳـﻪ ﺳـﺎزي وآﻣـﺎده ﮔـﺬاري ﺗﺨﻤﻚ ﻫﺎ، ﻓﻮﻟﻴﻜﻮل رﺣﻤـ ﺷـﻮد ﻣـﻲ وﺣـﺎﻣﻠﮕﻲ ﮔﺰﻳﻨـﻲ ﻻﻧـﻪ ﺑـﺮاي) 3 - 1 .( ﻛﻨﺪ ﻣﻲ راﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﻟﻎ اووﺳﻴﺖ وآزادﺳﺎزي ﺗﻜﺎﻣﻞ، ﺗﺨﻤﺪان ﻫﺎﻳﻲ ﻫﻮرﻣﻮن ﻧﻴﺰ و) ﭘﺮوژﺳﺘﺮون و اﺳﺘﺮوژن ﻣﺎﻧﻨﺪ( ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﺑﺮاي رﺣﻢ ﺳﺎزي وآﻣﺎده ﺑﻠﻮغ ﻃﻲ ﺗﻜﺎﻣﻞ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﺪﻛﻪ ﻣﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺣﻴﺎﺗﻲ ﺣﺎﻣﻠﮕﻲ اوﻟﻴﻪ وﻣﺮاﺣﻞ ﮔﺰﻳﻨﻲ ﻻﻧﻪ آﺑﺴﺘﻨﻲ،. ـ ـــــــــــــــــــــــــــــــــ* ﻣﺸﻬﺪ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻋﻠﻮم داﻧﺸﮕﺎه ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺑﻴﻮﻟﻮژي و ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ ﻋﻠﻮم ارﺷﺪ ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ) [email protected] ( ** ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺑﻴﻮﻟﻮژي و ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ ﻋﻠﻮم ﮔﺮوه اﺳﺘﺎد ﭘﺰﺷﻜﻲ داﻧﺸﻜﺪه د ﻣﺸﻬﺪ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻋﻠﻮم اﻧﺸﮕﺎه*** اﺳﺘﺎدﻳﺎر ﮔﺮوه ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺑﻴﻮﻟﻮژي و ﺗﺸﺮﻳﺤﻲ ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ داﻧﺸﻜﺪه ﻣﺸﻬﺪ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻋﻠﻮم داﻧﺸﮕﺎه
Transcript
Page 1: Paz 1 - Hamedan University of Medical Sciencessjh.umsha.ac.ir/article-1-170-fa.pdf · داﺮﮕﻴﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد 24 1 تراﺮﺣو ﻲﻓﺎﻛ ياﺬﻏو بآ، (ﻲﻜﻳرﺎﺗ

5 65اره مسلسل ـــ ، شم 1391 پائيز ، 3هم ، شماره نوزد دوره مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني همدان

مقاله پژوهشي

فرآيند تكثيرسلولي فوليكولهاي تخمدان با استفاده از تكنيك ايمونوهيستوشيميارزيابي

PCNAرت هاي هيپوتيروئيد در

***عليرضا ابراهيم زادهدكتر ، **مهدي جالليدكتر ، **محمدرضا نيكروشدكتر ،*محمود مقدم درافشاني

13/4/91 : ، پذيرش 16/11/90 :دريافت

:چكيدهكـاهش . عملكرد تناسلي طبيعي درزنان ، نيازمند پيام هاي هورموني هيپوتاالموسي ، هيپوفيزي وتخمداني است : هدف مقدمه و

PCNAكمـپلكس ، طـي مراحـل رشـد فوليكـوالر .توليد وترشح هورمون هاي تيروئيدي مشخصه هيپوتيروئيدي اوليه مي باشـد

(Proliferation Cell Nuclear Antigen) و سيكلينDنقش مهمي درتنظيم فرآيند تكثير سلولي درفوليكولهاي تخمدان ايفامي كند . تعيين شاخص تكثير سلولي ناشي ازكاهش هورمونهاي تيروئيدي وچگونگي تغييرات اين فرآيند درفوليكولهاي مطالعههدف ازاين

.تخمدان رت مي باشد

گـروه . سرموش صحرائي ماده نژاد ويستاربه دوگروه تجربي وكنتـرل تقـسيم شـدند 20تعداد دراين مطالعه تجربي :روش كار ميلـي گـرم درليتـرآب آشـاميدني تيروئيـدكتومي شـيميايي 500 به ميزان (PTU)تجربي بااستفاده ازداروي پروپيل تيواوراسيل

باني شدندوتخمدانهاي آنهاپس پس ازگذشت سه هفته رت ها قر.گروه كنترل فقط آب آشاميدني معمولي دريافت كردند .شدند وبـراي PCNAجهت تعيـين شـاخص تكثيرسـلولي از تكنيـك ايمونوهيـستوشيمي . ازتشريح براي آماده سازي بافتي فيكس گرديد

.شمارش سلول ها ازروش استرئولوژيك استفاده شد كـاهش معنـي داري رادرگـروه Graafian تـا فوليكـول Preantral تكثير سلولي به تناوب رشد فوليكوالرازفوليكـول ايندكس :نتايج

، وليكن درفوليكولهاي با آنتروم گسترده افـزايش مختـصري مـشاهده گرديـد كـه البتـه معنـي ) P<0.05(هيپوتيروئيد نشان داد درگـروه هـاي مـورد . آغـاز مـي شـود Primary ازاوايل رشد فوليكـول PCNAمشخص شد كه شروع بيان ). <P 0.05(دارنبود

. مشاهده نگرديد Primordial مثبت درفوليكولهاي PCNAل مطالعه سلو اين فرضيه مطرح مي شـود كـه ممكـن اسـت افـزايش ابتـدايي درسـلولهاي گرانولـوزا در مطالعهبرطبق نتايج اين :نتيجه نهايي

ـ تغي .فوليكولهاي درحال رشد بواسطه سلولهاي مجاورفوليكول وموجـود دراسـتروماي تخمـدان صـورت پـذيرد هورمـوني رات يمنجربـه دژنراسـيون سـريعتر و متعاقب كاهش هورمون هاي تيروئيدي ممكن است به شدت برشاخص تكثير سلولي اثربگـذارد

.فوليكولها شود

موش/ كم كاري تيروئيد / فوليكولوژنز/ تكثير سلولي / استرئولوژي :كليد واژه ها

:مقدمه وني الزم جهت دستگاه توليد مثل زنان ، تغييرات هورم

. بلــوغ و عملكــرد تناســلي بزرگــساالن راتنظــيم مــي كنــدعملكرد تناسلي طبيعي درزنـان ، نيازمنـد تجمـع پويـاي پيام هاي هورموني هيپوتاالموسي ، هيپوفيزي و تخمـداني است كـه منجـر بـه چرخـه هـاي متنـاوب رشـد وتكامـل

فوليكول ها، تخمك گـذاري وآمـاده سـازي اليـه انـدومتر ). 1-3(ي بــراي النــه گزينــي وحــاملگي مــي شــود رحمــ

تخمدان ، تكامل وآزادسازي اووسيت بالغ راتنظيم مي كند توليـد ) مانند استروژن و پروژسترون ( و نيز هورمون هايي

مي نمايدكه براي تكامل طي بلوغ وآماده سازي رحم براي .آبستني، النه گزيني ومراحل اوليه حاملگي حياتي هستند

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ )[email protected] (كارشناسي ارشد علوم تشريحي و بيولوژي سلولي دانشگاه علوم پزشكي مشهد *

انشگاه علوم پزشكي مشهدددانشكده پزشكي استاد گروه علوم تشريحي و بيولوژي سلولي ** دانشگاه علوم پزشكي مشهددانشكده پزشكي علوم تشريحي و بيولوژي سلولي گروه استاديار ***

Page 2: Paz 1 - Hamedan University of Medical Sciencessjh.umsha.ac.ir/article-1-170-fa.pdf · داﺮﮕﻴﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد 24 1 تراﺮﺣو ﻲﻓﺎﻛ ياﺬﻏو بآ، (ﻲﻜﻳرﺎﺗ

محمود مقدم درافشاني و همكاران يند تكثير سلولي فوليكول هاي تخمدانفرآ

6

حل اوليه رشد فوليكول عمـدتاً بـه وسـيله فاكتورهـاي مرادرون تخمداني انجام مي گيرد، درحالي كه بلوغ فوليكـول

) هورمون محرك فوليكولي (FSHنيازمند تحريك تركيبي انتخاب فوليكـول ثانويـه . است (LH)وهورمون لوتئينيزان

عملكـرد ازميان ذخيرة فوليكول درحال استراحت نيازمنـد .) 4-8( استFSHمستقيم

غــده تيروئيــد ، توليــد كننــده دوهورمــون مــرتبط بــا وتـري يـدوتيرونين (T4)يكديگر به نام هـاي تيروكـسين

(T3) ازطريـق گيرنـده را اين هورمون ها اثرات خود . استهاي هسته اي اعمال مي كنند و در خـالل رشـد ، نقـشي حياتي در تمايز سلولي دارنـد ومنجربـه حفـظ هوموسـتاز

اخـتالالت غـده . گرمايي و متابوليك دربالغين مـي شـوند تيروئيد اغلـب در نتيجـه فرآينـد هـاي خـودايمني ايجـاد مي شوند كه موجب تحريك توليد بيش ازحد هورمونهـاي

يا تخريب غده وكـاهش توليـد ) تيروتوكسيكوز( تيروئيديكمبـود . مي گردنـد ) هيپوتيروئيدي(هورمونهاي تيروئيدي

شايعترين علت هيپوتيروئيدي درتمـام جهـان يد همچنان ــود ــي ش ــسوب م ــز ) . 9-11(مح ــزارش مرك ــاس گ براس

NP(Nurse Practitioner) در اياالت متحده آمريكا كه يك ســـايت معتبروپيـــشرفته درزمينـــه ثبـــت بيماريهـــا

APRN(Advanced Practice Registered Nurse ) ، است درصـد و در 2/0ميزان شيوع هيپوتيروئيديسم در مـردان

) .13,12(درصد مي باشد 2زنان فعاليت يك فاكتور رشد در بعضي مطالعات مثل آناليز

و تركيبات ضدسـرطان و داروهـا ، ارزيـابي سـريع ودقيـق يـك راه . سلولهاي درحال تكثيريـك ابـزارمهم مـي باشـد

بعنوان يك نشانه ازتكثيرسـلولي DNAاندازه گيري سنتز هاي مستقيم ، روشهاي غيرمستقيمي دركناراين روش . است

در روشـهاي غيرمـستقيم ميـزان فعاليـت و . نيزوجود دارد اندازه راتنظيم مي كنند، سلولي سيكل كه تعداد مولكولهايي

براي تشخيص تكثير حساس ازروشهاي). 14،15(گيرند مي چرخه سـلولي ازجملـه G1سلولي تعيين ماركرهايي درفاز

Ki-67 و )Proliferating Cell Nuclear Antigen (PCNA يك پروتئين هسته اي است كـه نقـش PCNA. مي باشد

اين پـروتئين . مهمي در تنظيم چرخه سلولي ايفا مي كند . راكنترل مي كندS تكثيرسلولي درفاز Dبه همراه سيكلين

ــدگوناگون و ــاي رشـ ــپلكس توســـط فاكتورهـ ايـــن كمـ .)16-18(ديگرمحركهاي هورموني ممكن است تغييريابد

بر اساس گزارشهاي موجود بسياري ازمحققين برايــن

باورند كه وجود هورمونهاي تيروئيدي براي عملكرد صحيح

بعالوه عقيـده بـراين . دستگاه تناسلي امري ضروري است ثيرهورمونهـاي تيروئيـدي برهيپـوفيز ٔاست كه احتمـاالً تـا

ده و بـه ثيرگذاري آن برغدد اندوكرين انجامي ٔمي تواند به تا چنانچـه و افزايش سـطح هورمونهـاي جنـسي منجرشـود

درترشح هورمون بـا اخـتالل مواجـه شـود فعاليت تيروئيد فعاليــت غــدد رونــد تكثيــر و تمــايز ســلولهاي جنــسي و

و اكتـاي ).19-21(تناسلي مي تواند با مشكل روبروگـردد يك ماركر PCNA نشان دادند كه 1995همكاران درسال

تخمدان است و در ل اوليه رشد فوليكوالر مراح حساس در مطابقــت يكــديگر تاحــدودي بــاDNAبيــان آن و ســنتز

. )22(دارد و تحقيقات انجام گرفته دراين زمينه بسيار اندك بوده

بـه .بيشتر ازجنبه مورفولوژيك به آن پرداخته شـده اسـت استفاده از تحليـل آمـاري حاضر با مطالعه همين منظوردر

ــق ، ــي از دقيـ ــلولي ناشـ ــدكس تكثيرسـ ــرات اينـ تغييـكاهش هورمونهاي تيروئيدي به تفكيك انواع فوليكـول در تخمدان رت بالغ و با روش استرئولوژيك مورد ارزيابي قرار

.گرفت :روش كار

اين مطالعه يك پژوهش تجربي ازنوع مداخله اي است كه درآن به روش احتمالي و تـصادفي سـاده تعـداد ي رت

مـاهگي ووزن تقريبـي 5/2ه بالغ نژاد ويـستار در سـن مادحيوانــات درشــرايط . گــرم انتخــاب گرديدنــد200 -250

سـاعت 12 ساعت روشنايي ، 12(استاندارد خانه حيوانات درجه سانتيگراد 124،آب وغذاي كافي وحرارت ) تاريكي

سررت زنده كه 10درنهايت ازبين آنها تعداد .مراقبت شدند خريداري شده ازشـركت ) (PTU( تيوراسيل داروي پروپيل را بصورت محلول درآب آشاميدني با غلظت )ايران هورمون

دريافت نمـوده و به مدت سه هفته ميلي گرم درليتر 500 ، RIA (Radioimonoassay)توسط تست راديوايمونواسـي

بعنـوان بـود هيپوتيروئيدي در آنها مورد تأييـد قرارگرفتـه سر رت زنده كـه آب 10تعداد . شدند گروه تجربي قرارداده

آشــاميدني معمــولي دريافــت كردنــدبعنوان گــروه كنتــرل شــامل مطالعــهحجــم نمونــه درايــن .درنظرگرفتــه شــدند

سـر رت مـي باشـد كـه 20تخمدانهاي خارج شده ازبدن ــه بدســت آمــده ــي انجــام گرفت براســاس مطالعــات تجرب

).23،24(است

حصول اطمينان از ايجادبراي :(RIA)راديوايمونواسي آزمون

Page 3: Paz 1 - Hamedan University of Medical Sciencessjh.umsha.ac.ir/article-1-170-fa.pdf · داﺮﮕﻴﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد 24 1 تراﺮﺣو ﻲﻓﺎﻛ ياﺬﻏو بآ، (ﻲﻜﻳرﺎﺗ

65اره مسلسل ـــ ، شم 1391 پائيز ، 3هم ، شماره زدنو دوره مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني همدان

7

هيپوتيروئيدي الزم است تا سطح هورمون هاي تيروئيـدي در پالسماي خـون رتهـا بـه روش راديوايمونواسـي انـدازه

به اين منظـور بعـد از گذشـت سـه هفتـه از . گيري شود تجويز دارو با استفاده ازلوله هاي شيشه اي موئينه استريل

ميلي ليتـر 2 تا 1زان ازوريد زاويه اي چشم حيوانات به مي خون گيري به عمل آمده و درلوله هاي هپارينيزه اپنـدرف

پس از سانتريفوژ كـردن ، سـرم .به آزمايشگاه منتقل شد خـــون جـــدا شـــده وبـــا اســـتفاده از كيـــت تجـــارتي

IRMA) و بــه روش ) شــركت كاوشــيار ايــران، تهــران هر يـك از T4 و T3سطح سرمي ) RIA(راديو ايمونو اسي

. ها، در هر دو گروه تجربـي و كنتـرل تعيـين گرديـد مونهنتخمدانهاي نمونـه هـاي مربـوط بـه همـه ، در پايان دوره

گروههــا پــس از بيهوشــي بــا اتــر و پرفيــوژن بطنــي جــدا . گرديد

بعـد از : آماده سازي نمونه هـا بـراي مطالعـه هيـستولوژيك سـپس و دقت جدا با تشريح ، چربيهاي اضافي تخمدان ها

جهت حـذف آب اضـافي ، بـرروي كاغـذ جـاذب قـرارداده . درادامه تخمدانهاتوسط ترازوي ديجيتال وزن شـدند .شدند

حـل % 4پس از تثبيت نمونه هاي بـافتي درپارافرمالدئيـد PBS (Phosphate Buffer Solution)شده در بافر فسفات

ساعت ، توسط پروتكـل آمـاده سـازي 16 الي 14به مدت ميكرومتـر 5سپس برشـهايي بـه قطـر . دندبافتي آماده ش

توســط ميكروتــوم تهيــه وبــرروي المهــا ي پلــي االيــزين الم هـــــا بـــــا اســـــتفاده ازتكنيـــــك . قرارگرفتنـــــد

وبـا ميكروسـكوپ رنگ آميـزي PCNAايمونوهيستوشيمي .نوري مورد مطالعه قرارگرفتند

ــصي ــك تشخيـ ــاي :PCNAتكنيـ ــرش هـ ــشي از بـ بخـنه با استفاده از متـد ايمونـو سريالي بدست آمده از هر نمو

ــادي ــي ب ــارگيري آنت ــه ك ــر ب ــي ب ــستوشيمي مبتن هيPCNA براي بررسي پديده تكثيرسلولي در فوليكول هـاي

ازشـركت PCNAكيت( .ندگرفت قرار تخمداني مورد ارزيابي

Zymed بعـد ازپـارافين زدايـي وآب دهـي ). خريداري شد PBSبـار بـا با درجات نزولي الكل اتيليك نمونـه هـا سـه

داخل بافت بوسيله دازيسپس فعاليت پراكس شسته شده و .درصـد درالكـل متيليـك بلوكـه مـي شـود 3آب اكسيژنه

ــاك ــاطع پ ــده ازروي مق ــوك كنن ــاي بل ــپس محلوله س PCNAشده و نمو نه ها با آنتي بادي اوليـه بيوتينـه ضـد

بعـدي درمراحل .دن دقيقه انكوبه مي شو 60تا 30به مدت و دي آمينوبنزيديـــــن پراكسيدازا استرپتاويدينب مقاطع

(DAB) نمونه ها با . دن انكوبه مي شوPBS ودرمرحله بعـد

سـپس آب گيـري بـا درجـات و هشسته شـد با آب مقطر صعودي الكل اتيليك وشفاف سازي بـا زايلـن انجـام شـده ونمونه ها با استفاده ازچسب مخصوص مونته شده وآمـاده

ســكوپ نـوري جهــت بررسـي ســلولهاي بررسـي بـا ميكرو مثبت به رنـگ PCNAسلولهاي . گردنددرحال تكثير مي

) .25(قهوه اي نمايان خواهند شد انـواع به فوليكولهاي تخمدان :فوليكولهاي تخمدان مرفولوژي

بين آنها شـش از و) 26-28(تقسيم بندي شدند گوناگون: شـامل مورد ارزيابي قرارگرفت كـه نوع فوليكول انتخاب و

توسط است كه اووسيت ، هنگاميPrimordial فوليكول -1. برگرفته مي شـود سلول هاي پهن فوليكولي در اليه اي از

، هنگامي است كه اووسـيت توسـط Primary فوليكول -2 فوليكــول -3. سـلول هـاي مكعبــي دربرگرفتـه مــي شـود

Preantralبــصورت پراكنــده ، هنگــامي اســت كــه فــضاها ، درEarly antral فوليكول -4 .ديده شود هادربين سلول

، Late antral فوليكـول -5. مراحل ابتدايي تشكيل آنتروم . برگيـرد در زماني كه آنتروم يك سـوم حجـم فوليكـول را

، فوليكول انتخـاب شـده Tertiary(Graafin) فوليكول -6 .دوسوم حجم فوليكول مي باشد از فضائي بزرگتر با

ازروش استرئولوژيك جهت :(Stereology)وژيتكنيك استرئول درايـن .شمارش هسته هاي قهوه اي رنگ اسـتفاده گرديـد فواصـل روش ازميان برشهاي تهيه شـده بطورتـصادفي بـا

چندين جفـت بـرش انتخـاب ) سيستماتيك راندوم ( برابر عمق (جفت برش انتخابي هر فاصله برش اول ودوم در و شد

انـدازه كـوچكترين ذره از طوري تعيين شـدكه ) دايسكتور روي يــك بــرش مــوازي بــر .مــورد شــمارش كمتــر باشــد

) چهـارچوب (بطور تـصادفي تعـدادي فـريم ) برش مرجع ( روي بـر و مـساحت معلـوم قـرارداده شـد نمونه برداري با

برش دوم فريم هاي نمونه برداري ديگـر طـوري قـرارداده شدكه محل آن ازنظرموقعيـت مكـاني دقيقـاً بـا موقعيـت

حـال .گرفته برروي بـرش اول يكـسان باشـد فريمهاي قرار Unbiaseتعداد مقاطع ذرات ماركداركه درون فـريم هـاي

ولي اثـري ازآنهـادرفريم هـاي بـرش برش اول ديده شدند شـــمارش در بـــرش دوم . دوم نيـــست شـــمارش شـــدند

مشابه اين عمل بـر روي برشـهاي مـوازي .نيز انجام گرفت فرمولهاي ارائه شـده استفاده از ن با پس ازآ .ديگر انجام شد

محاسـبه شـد هـسته هـاي ماركـدار ، تعداد 1جدول در)35-29 .(

Page 4: Paz 1 - Hamedan University of Medical Sciencessjh.umsha.ac.ir/article-1-170-fa.pdf · داﺮﮕﻴﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد 24 1 تراﺮﺣو ﻲﻓﺎﻛ ياﺬﻏو بآ، (ﻲﻜﻳرﺎﺗ

محمود مقدم درافشاني و همكاران يند تكثير سلولي فوليكول هاي تخمدانفرآ

8

نمونـه هـاي رنـگ آميـزي شـده بـا :تجزيه وتحليل آماري افزارهاي ونرم BX51مدل Olympusتحقيقاتي ميكروسكوپ وLife science ،ImageJ ، ImageTools3 كامپيوتري

Stereology Toolkit 1.4 ــد ــه قرارگرفتن ــورد مطالع .م SPSS 16 داده هاي بدست آمده بـا اسـتفاده ازنـرم افـزار

پـس ازكنتـرل نرماليتـه بـه .مورد تحليل آماري قرارگرفت منظوروجودياعدم اختالف بين ميانگين ها ، آزمـون هـاي

انجــام شــدونتايجي كــه داراي ANOVA و t-testآمــاري بود بعنوان نتايج معنـي دار در نظرگرفتـه >P 0.05ارزش .شد

:نتايج اين آزمون براي تعيين سطح :(RIA)آزمون راديوايمونواسي

وتأييد هيپوتيروئيدي انجـام T4 و T3سرمي هورمون هاي نتــايج حاصــل ازآن درگــروه هــاي كنتــرل و .گرفــت

آمـاري آنـاليز . ديده است ارائه گر 2هيپوتيروئيد درجدول برروي ميانگين داده هاي حاصل ازآزمـون راديوايمونواسـي

در ميزان هورمـون هـاي را (P<0.001)كاهش معني داري . تيروئيدي درگروه هيپوتيروئيد را نشان داد

دريـك بررسـي ماكروسـكوپيك تخمـدان :وزن تخمدان ها هاي نمونـه هـاي كنتـرل و هيپوتيروئيـد توسـط تـرازوي

ارائـه 2نتايج حاصل ازآن در جـدول .ديجيتال وزن شدند آناليز آماري برروي ميانگين وزن تخمدان ها . گرديده است

گـروه كـاهش وزن را در (P<0.001)به شكل معنـي داري . هيپوتيروئيد نشان داد

وزن تخمدان ها در وT4 و T3خطاي معيار ميانگين سطح سرمي هورمون هاي مقايسه ميانگين ،انحراف معيار و: 2جدول يروئيدهيپوت نمونه هاي كنترل و

خطاي معيار انحراف معيار ميانگين

RIA(T3)آزمون كنترل

هيپوتيروئيد

90/85 30/54*

479/14 799/9

579/4 099/3

RIA(T4)آزمون كنترل

هيپوتيروئيد

600/4 220/3*

4522/0 6844/0

1430/0 2164/0

وزن تخمدان كنترل

هيپوتيروئيد

0780/0 0440/0*

00789/0 01075/0

00249/0 00340/0

مقادير معني دار در مقايسه با گروه كنترل*

فرمولها به ترتيب جهت محاسبه تعداد هسته هاي ماركدار در فوليكولهاي تخمدان : 1جدول

رابطه توضيحات

مجموع مقاطع هسته هاي ماركدارشـمارش شـده ، ، )(كم عددي درواحد حجم ترامـساحت واقعـي هرفـريم بـا توجـه بـه مجموع فريم هاي مـرتبط بـا سـاختارمورد نظـر،

)فاصله بين برش اول ودوم درهرجفت برش ( عمق دايسكتور و ) (بزرگنمايي

مـساحت ، ) ضـخامت مقطـع ( فاصله دوبرش ازيكـديگر ، )(حجم مرجع كرده با ساختار مورد نظر مجموع نقاط برخورد تعداد مقطع و، ) (مرتبط بانقطه

مجمـوع نقـاط مجموع نقاط برخـوردكرده بـافوليكول و كسرحجمي ياتراكم حجمي ، درحجم مرجع

) ( حجم مرجع كسرحجمي و ، )(حجم فوليكول

حجم و تراكم عددي درواحد حجم تعداد كل هسته هاي ماركدارداخل فوليكول ، )(فوليكول

تعـداد فوليكولهـاي باسـلولهاي درحـال تكثيـر ، ايندكس تكثيرسـلولي ، تعـدادكل وتعـداد كـل فوليكولهـا در هر فوليكول، كثير درحالت تعدادسلولهاي

فوليكول هر سلولها در

Page 5: Paz 1 - Hamedan University of Medical Sciencessjh.umsha.ac.ir/article-1-170-fa.pdf · داﺮﮕﻴﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد 24 1 تراﺮﺣو ﻲﻓﺎﻛ ياﺬﻏو بآ، (ﻲﻜﻳرﺎﺗ

65اره مسلسل ـــ ، شم 1391 پائيز ، 3هم ، شماره زدنو دوره مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني همدان

9

تكنيـك :ي تخمـدان ايندكس تكثيـر سـلولي درفوليكولهـا روي نمونه هاي هردوگـروه بر PCNAايمونوهيستوشيمي

سـپس توسـط روش اسـترئولوژيك جهـت و انجام گرديـد شمارش سـلولها و محاسـبه اينـدكس تكثيرسـلولي مـورد

آن بـه تفكيـك انـواع نتـايج حاصـل از .گرفت بررسي قرار : فوليكولهاي تخمدان به شرح زيربدست آمد

روي ســي هــاي انجــام شــده بــرربر :Primordialفوليكــول ــال درفوليكول ــاي پريمورديـ ــر هـ ــرل و هـ ــروه كنتـ دوگـ

نشان هيپوتيروئيد ايندكس تكثير سلولي برابر عدد صفر را ــان ــدم بي ــانگر ع ــه بي ــا PCNAداد ك ــن فوليكوله دراي

.) B–2و1تصاوير(بود درنمونه هاي هـر Primaryفوليكولهاي :Primaryفوليكول

گروه كنترل وهيپوتيروئيد بصورت تصادفي مورد بررسي دو مثبت بطـور PCNAاين فوليكولها سلولهاي در. قرارگرفت

ــد ــشاهده گرديـ ــده وانـــدك مـ ــاي .پراكنـ ــه هـ درنمونـآنـاليز . مورد مشاهده ايندكس تكثير سلولي محاسـبه شـد

روي داده ها اختالف معني داري بين گروه هاي آماري بر ، تــصاوير 3جــدول ( (P>0.05)مــورد مطالعــه نــشان نــداد

.) C–2و1نتايج حاصل ازمحاسبه ايندكس تكثير : Preantral فوليكول

بين گروه هيپوتيروئيد نسبت سلولي كاهش معني داري را مثبـت PCNAسـلول .(P=0.000)گروه كنترل نشان داد

، 3جـدول (مـشاهده گرديـد اليـه تكـا در براي اولين بـار .) D– 2و1تصاوير

ي درميانگين ايندكس تكثيـر سـلول :Early antralفوليكول بين گروه هيپوتيروئيد اين فوليكولها كاهش معني داري را

ســلولهاي . (P<0.01)نــسبت بــه گــروه كنتــرل نــشان داد PCNA ــوزا ــين ســلولهاي گرانول مثبــت بطورپراكنــده درب

.) E– 2و1 ، تصاوير3جدول (مشاهده گرديدــول ــبه :Late antralفوليك ــده ازمحاس ــت آم ــايج بدس نت

اين فوليكولها كاهش معني داري ايندكس تكثير سلولي در در گروه هيپوتيروئيد نـسبت بـه گـروه كنتـرل نـشان داد

(P<0.01). ســـلولهايPCNA مثبـــت هـــم درســـلولهاي ، 3جـدول ( مـشاهده گرديـد اليـه تكـا هم در و گرانولوزا .) F–2 و1تصاوير

آنـاليز آمـاري بـرروي نتـايج حاصـل از :Graafianفوليكول ايـن فوليكولهـا كـاهش سلولي در محاسبه ايندكس تكثير

در گروه هيپوتيروئيد نسبت به گروه كنتـرل را معني داري .)G-I– 2و1 ، تصاوير 3جدول ((P=0.000)نشان داد

خطاي معيار مقايسه ميانگين ،انحراف معيار و: 3جدول ايندكس تكثير سلولي انواع فوليكولهاي تخمدان درميانگين

ئيدوتيرهيپو نمونه هاي كنترل و

خطاي معيار انحراف معيار ميانگين نوع فوليكول

Primary كنترل هيپوتيروئيد

1257/42 7656/37

56932/15 33023/15

96281/6 85589/6

Preantral كنترل هيپوتيروئيد

2788/31 3419/16*

41813/3 30966/1

52864/1 58570/0

Early antral كنترل هيپوتيروئيد

3217/24 0667/13*

14917/2 38625/3

96114/0 51438/1

Late antral كنترل هيپوتيروئيد

3320/23 2823/10*

09594/8 56250/2

62061/3 14599/1

Graafian كنترل ئيد هيپوتيرو

6525/39 2971/15*

18926/3 76539/1

42628/1 78951/0

فوليكولهـاي در PCNA تكنيك ايمونوهيـستوشيمي :1تصوير مثبت بـه رنـگ قهـوه اي PCNAهسته هاي . گروه كنترل تخمدان،

تصويركلي تخمدان بافوليكولهاي آنترال وسـيع، نقـاطي A). نمايان شده اند مثبـت PCNA شده اند نشان دهنده تظاهرسلولهاي كه به رنگ قهوه اي نمايان

،) پيكان هـا (Primordial فوليكول B) . x 4درتخمدان مي باشد ، بزرگنمايي مثبت درسلولهاي سنگفرشي درفوليكول ، بزرگنمـايي PCNAعدم وجودسلول

100x . (C فوليكـول Primary سـلولهاي گرانولـوزاي مكعبـي شـكل بــصورت ،، هـسته ) پيكـان ( مثبـت PCNAسته سلول گرانولـوزا واضح نمايان است ، ه

x . (D 100، بزرگنمـــايي ) ســـرپيكان ( منفـــي PCNAســـلول گرانولـــوزا، هـسته ) پيكـان ( مثبـت PCNA ، هسته سـلول گرانولـوزا Preantralفوليكول

فوليكـول x . (E 100،بزرگنمـايي ) سـرپيكان ( منفـي PCNAسلول گرانولوزاEarly antralوم كوچك ، هسته سلول گرانولوزا باآنترPCNA پيكان ( مثبت ( ،

، بـه تعـدادفراوان سـلولهاي )سـرپيكان ( منفـي PCNAهسته سلول گرانولـوزا بـاآنتروم Late antral فوليكـول x. (F 40درحال تكثيردقت نماييد، بزرگنمايي

، )پيكان( مثبت PCNA ، هسته سلول گرانولوزا (a)دوسوم حجم فوليكول حدود x . (G 40، بزرگنمــايي ) ســرپيكان ( منفــي PCNA ســلول گرانولــوزاهــسته

بــاآنتروم بسيارگــسترده بيــشترازدوسوم حجــم فوليكــول ، Graafianفوليكــول، هـسته سـلول (a) بـاآنتروم وسـيع Graafian فوليكـول x. (H 10بزرگنمايي ــوزا ــان ( مثبــت PCNAگرانول ــوزا ) پيك منفــي PCNA، هــسته ســلول گرانول

، Graafian ازفوليكــول H همــا ن تــصويرx . (I 40، بزرگنمــايي ) ان ســرپيك( PCNA، هسته سـلول گرانولـوزا ) پيكان ( مثبت PCNAهسته سلول گرانولوزا

.x 100، بزرگنمايي ) سرپيكان (منفي

Page 6: Paz 1 - Hamedan University of Medical Sciencessjh.umsha.ac.ir/article-1-170-fa.pdf · داﺮﮕﻴﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد 24 1 تراﺮﺣو ﻲﻓﺎﻛ ياﺬﻏو بآ، (ﻲﻜﻳرﺎﺗ

محمود مقدم درافشاني و همكاران يند تكثير سلولي فوليكول هاي تخمدانفرآ

10

درفوليكولهـاي PCNA تكنيك ايمونوهيـستوشيمي :2تصوير مثبت به رنـگ PCNAهسته هاي .تخمدان، گروه هيپوتيروئيد

تصويركلي تخمدان بافوليكولهاي آنترال كم A) . قهوه اي نمايان شده اند تعدادزياد كارپوس لوتئوم ، نقاطي كه به رنگ قهوه اي نمايان شده اند نشان و

. x 4مثبت در تخمدان مي باشـد ، بزرگنمـايي PCNAدهنده تظاهرسلولهاي (B فوليكول Primordial) دسلول ،عدم وجو ) پيكانPCNA مثبـت درسـلولهاي

، سـلولهاي Primary فوليكـول 100x . (Cسنگفرشي درفوليكول ، بزرگنمـايي گرانولوزاي مكعبي شكل بصورت واضح نمايان است ، هـسته سـلول گرانولـوزا

PCNA پيكان ( مثبت ( هسته سـلول گرانولـوزا ،PCNA منفـي ) سـرپيكان ( ، PCNA ، هـسته سـلول گرانولـوزا Preantral فوليكـول x . (D 100بزرگنمايي

،بزرگنمـايي ) سـرپيكان ( منفي PCNA، هسته سلول گرانولوزا ) پيكان (مثبت 100 x . (E ــول ــلولهاي Early antral فوليك ــين س ــده درب ــاآنتروم پراكن ب

، هــسته ســلول ) پيكــان ( مثبــت PCNAگرانولــوزا، هــسته ســلول گرانولــوزا Late antral فوليكـول x. (F 40رگنمايي ، بز)سرپيكان ( منفي PCNAگرانولوزا

مثبـت PCNA ، هسته سلول گرانولوزا (a)باآنتروم حدوددوسوم حجم فوليكول ، به سـلولهاي حـاوي )سرپيكان ( منفي PCNA،هسته سلول گرانولوزا )پيكان (

PCNAدراليه تكا (t) 40 دقت نمائيد ، بزرگنمـايي x . (G فوليكـول Graafian x. (H 20ده بيشترازدوسوم حجم فوليكـول ، بزرگنمـايي باآنتروم بسيارگستر

مثبـت PCNA، هـسته سـلول گرانولـوزا (a) باآنتروم وسـيع Graafianفوليكول ، (o)، اووسـيت ) سـرپيكان ( منفـي PCNA، هسته سلول گرانولـوزا ) پيكان (

، هــسته ســلول Graafian ازفوليكــول H همــا ن تــصويرx . (I 40بزرگنمــايي ــ ــان ( مثبــت PCNAوزا گرانول ــوزا ) پيك منفــي PCNA، هــسته ســلول گرانول

.x 100بزرگنمايي ) سرپيكان (

بررسي نتايج حاصل ازمحاسـبه اينـدكس تكثيـر سـلولي :درگــروه هــاي مــورد مطالعــه بــه تفكيــك نــوع فوليكــول

مطالعـــه اينـــدكس تكثيرســـلولي درانـــواع فوليكولهـــاي تيروئيـد نـشان داد هيپو گـروه هـاي كنتـرل و تخمدان در

ــول ــدارآن درفوليك ــشترين مق ــه بي ــرين Primaryك وكمت موجــود مــي باشــد Late antralفوليكــول ميــزان آن در

).1نمودار(

مقايسه ميانگين ايندكس تكثيرسلولي درگروه هـاي : 1نمودار هيپوتيروئيد به تفكيك انواع فوليكولهاي تخمدان كنترل و

P<0.05 ني دارداراي اختالف مع موارد *

PCNA فوليكولهـاي در براي اولين بارPrimary مـشاهده مراحــل اوليــه رشــد درPCNAمــشخص شــدكه . گرديــد

به ميـزان انـدك درسـلولهاي گرانولـوزا Primaryفوليكول PCNAدركـارپوس لوتئـوم سـلولهايي كـه .بيان مي شود

. درآنهــا ظاهرشــده بــود ، بطــور پراكنــده وجــود داشــتند ــار اي اليــه تكــادرســلوله فوليكولهــاي درPCNAاولــين ب

Preantral علي رغم مشاهده بيان . مشاهده شدPCNA در فوليكولهـاي درحـال رشـد ، نمـي تـوان بيـان اووسيت در

زيـرا . حال انجام اسـت در آنها داشت كه تقسيم سلولي در مرحلـه ديپلـوتن پـستانداران در در مي دانيم اووسيت هـا

دربررسي نتايج مشخص شد . ستندچرخه سلولي متوقف ه و Preantralفوليكولهـاي بيشترين سرعت تكثيرسلولي در

Early antralصورت مي گيرد . در آناليز آماري برروي ميانگين ايندكس تكثيـر سـلولي

بـــا Primaryنـــشان داد كـــه فوليكـــول كنتـــرل گـــروه اخـتالف معنـي داري Graafian و Preantralفوليكولهـاي

Late antral و Early antralفوليكولهـاي وليكن با ،ردندافوليكـول ايـن شـاخص در . نشان داد تفاوت معني داري را

Preantralاخــــتالف فوليكولهــــا هــــيچ يــــك از بــــا فوليكول ايندكس تكثيرسلولي در .معني داري رانشان نداد

Late antralبــا فوليكولهــاي Primary وGraafian تفــاوت ــت ــي داري داش ــول .معن ــلولي درفوليك ــاخص تكثيرس ش

Graafian فوليكول با تنهاLate antral اختالف معني داري درگروه هيپوتيروئيد شاخص تكثيرسـلولي در . نشان داد را

فوليكولهاي ديگر با معني داري را اختالف Primaryفوليكول ايـــايندكس تكثير سلولي درفوليكوله. تخمدان نشان داد

Page 7: Paz 1 - Hamedan University of Medical Sciencessjh.umsha.ac.ir/article-1-170-fa.pdf · داﺮﮕﻴﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد 24 1 تراﺮﺣو ﻲﻓﺎﻛ ياﺬﻏو بآ، (ﻲﻜﻳرﺎﺗ

65اره مسلسل ـــ ، شم 1391 پائيز ، 3هم ، شماره زدنو دوره مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني همدان

11

Preantral ، Early antral ،Late antral وGraafian .)4جدول (تفاوت معني داري رانشان ندادند

برروي ميانگين ايندكس توكي و آنوانتايج آزمون: 4جدول

هيپوتيروئيد به تفكيك تكثيرسلولي درگروه هاي كنترل و انواع فوليكولهاي تخمدان

PrimaryPreantral Early antralLate antralGraafian

ك رل

نتئيد يرو

پوتهي

رلكنت

ئيد يرو

پوتهي

رلكنت

ئيد يرو

وت پهي

رلكنت

ئيد يرو

پوتهي

رلكنت

ئيد يرو

وت پهي

Primary - +++++-+Preantral -+ ------Early antral ++- - ----Late antral ++- --- +-Graafian -+- ---+-

)عدم وجود تفاوت معني دار ( -، ) تفاوت معني دار + (

:بحثهيپوتيروئيدي اوليه كه درآن توليد وترشح هورمونهـاي

كاهش مي يابد يكي ازانواع كم كـاري (T3,T4)تيروئيدي هردوي اين هورمون ها بصورت متـصل بـه . تيروئيد است

ــما ــاي پالس ــروتئين ه ــدا پ ــال پي ــون انتق ــردش خ درگ ). 1-3(مي كنند

يك فرضيه تأثير هورمون هاي تيروئيـدي بـر با ابق مطــوفيز ــه آل را ، هيپ ــونين درغــده پين متوقــف ترشــح مالت

مي سازد و به جـاي آن ، توليـد كـاتكوالمين هـا افـزايش مـي توانـد به سـهم خـود كاهش سطح مالتونين . مي يابد

بـه بـرهم گردش خون افزايش داده و در سطح استروژن را كه بازدارنـدگي آنجا خوردن محيط اندوكرين منجرشود، تا

ارتبــاط در هيپــوفيزي را-فعاليــت محــور هيپوتاالموســيفعاليت هاي توليـد مثلـي بـه دنبـال باترشح آندروژن ها و

براساس مطالعات انجـام گرفتـه ، محـور ). 36(داشته باشد و هيپوفيزي درانسان ازحدودهفته چهـارم -هيپوتاالموسي

پنجم جنيني شروع به شكل گيري نمـوده وتاهفتـه هـاي سي ام تا سي و پنجم بارداري كامل مي شود در حالي كـه اين وقايع در رت ، از زمان تولد آغاز و بـه فاصـله تقريبـي

نحوه عملكرد ) .37(چهارهفته پس از آن به انجام مي رسد هيپوفيزي به گونه اي اسـت كـه بـه -محور هيپوتاالموسي

راري ارتباط باگنادهـا انجاميـده و بـه كنتـرل فيـدبكي برقمربوط به ترشح هورمون ها و متعادل نگـه داشـتن سـطح

).38(آنهاكمك مي نمايد كمبود يـــد داللت داردكه شواهد موجود براين موضوع

و به تبع آن كاهش هورمون هاي تيروئيدي مـي توانـد در

ري ، سـقط رابطه باموضوع حاملگي بـصورت كـاهش بـارو ــه نقــص درتكامــل و ــايص جنينــي ازجمل ــين وبروزنق جن

در مطالعه اي كـه ).39،40(اين سيستم بروزنمايد عملكرد انجام گرفت ، اثر 2002 وهمكارانش درسال زرتاشياتوسط

برروي تكامل TU و PTUهيپوتيروئيديسم القاءشده توسط تغييرات بافت نوزادان موش و سيستم تناسلي نر و ماده در

شواهد درايـن مطالعـه . شناسي آن مورد بررسي قرارگرفت نـشان داد كاهش معني داري را درفوليكولهـاي تخمـداني

طـول خيري بر تكامل تخمدان درموش ها در ٔولي اثرات تا ثير مخربي را بردستگاه ٔدوران نوزادي آنقدر جدي نبود تا تا

بعـد از PTUاعمـال . تناسلي دررتهاي هيپوتيروئيد بگذارد ــا ت ــدن وگنادهـ ــسبي وزن بـ ــاهش نـ ــث كـ ــد باعـ ولـ

اين بخوبي نمايان مي كند كه هورمون تيروئيدي . مي شود دوران زندگي بعد از تولـد درخـصوص رشـد و درطول آغاز

وزن تخمدان ها تأثير بسيار زيادي دارنـد تكامل فيزيكي و بررسي مطالعات پيـشين روشـن شـده اسـت كـه با). 41(

رمونهـاي انـدوكرين برفرآينـد هو برخي فاكتورهاي رشد و تخمدان نقش اساسـي تكثير سلولي در سلولهاي فوليكوالر

بــراين اســاس كــاهش هورمــون هــا ي .مــي كننــد ايفــاتيروئيدي بطور مـشخص چـه تـأثيري براينـدكس تكثيـر

سلولي درفوليكولهاي تخمدان خواهد گذاشت ؟ تكثيـر بعنوان يـك نـشانه از DNA اندازه گيري سنتز

S بـه فـاز G1در اكثر مواردعبورسلول ازفـاز . ولي است سلمرحله اساسي براي ورود سلول به تقسيم است و درهمين

از عبـور . مرحله است كه تقسيم سلولي تنظيم مـي گـردد مراحل مختلف سيكل سلولي بوسيله يك گـروه ازكينازهـا

كنتــرل (CDKs)بــه نــام كينازهــاي وابــسته بــه ســيكلين (PCNA)تي ژن هسته اي تكثيرسـلولي آن). 22(گردد مي

كه قبالً بعنوان سيكلين نيز شناخته مي شـده اسـت ،يـك DNAاست كه براي دالتوني كيلو 36پروتئين غيرهيستوني

ايـن آنـزيم پليمرازدرطـول .دلتا نقش كمكي دارد -پليمراز PCNAهمچنين . الزم است DNAترميم نسخه برداري و

ن كه دركنترل سيكل سلولي كينازهاي وابسته به سيكلي بادرطول فـازآخر . انفعال نشان مي دهد نقش دارند ، فعل و

G1 آن درسلول افزايش يافته درفـاز مقدارS بـه حـداكثر ميـزان آن كاسـته از G2فـاز از ميزان خود رسيده و بعـد

كـه بعـضي مطالعـات نـشان مـي دهـد هرچنـد (مي شود بيان ).دمي رسد به حداكثرميزان خوM وG2آن درفاز مقدار

Page 8: Paz 1 - Hamedan University of Medical Sciencessjh.umsha.ac.ir/article-1-170-fa.pdf · داﺮﮕﻴﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد 24 1 تراﺮﺣو ﻲﻓﺎﻛ ياﺬﻏو بآ، (ﻲﻜﻳرﺎﺗ

محمود مقدم درافشاني و همكاران يند تكثير سلولي فوليكول هاي تخمدانفرآ

12

PCNA ــوزي دارد ــت ميت ــستقيم بافعالي ــاط م ــك ارتب . يبنابراين مـي تـوان ازآن بعنـوان يـك نـشانه تكثيرسـلولي

) .42-45(استفاده كرد مطالعــه حاضرمــشخص گرديدكــه شــاخص تكثيــر در

صفر گروه برابر دو درهر Primordialسلولي درفوليكولهاي ن موضـوع اسـت كـه بود كه اين مطلب مشخص كننده ايـ

درسلولهاي فوليكوالر تخمدان ازمرحلـه آغـاز PCNAبيان برطبق نتـايج . آغاز مي گردد Primaryتشكيل فوليكولهاي

مطالعه اي كه همين گروه برروي تأثيركاهش هورمونهـاي فوليكولهـاي تخمـدان تيروئيدي برشاخص آپوپتوتيـك در

انجــام داد ، مــشخص شــد كــه ســلولهاي آپوپتوتيــك در بنابراين اين فرضـيه .وجود ندارند Primordialفوليكولهاي

ذخيره فوليكولها درمراحل ابتدايي شروع از% 99كه حدود دچار دژنراسيون مي گردنـد Primaryتشكيل فوليكولهاي

).8(اثبات مي شود ، ايندكس تكثيـر سـلولي Primordialفوليكولهاي در

ايـن .نـشان داد را صـفر دوگروه مورد مطالعه عـدد هر در در سـلولهاي فوليكوالربيـان PCNAنتايج بيان مي كندكه

برطبق مطالعات انجام گرفتـه ونتـايج حاصـل .نشده است دراين فوليكولها، PCNAازاين تحقيق وباتوجه به عدم بيان

اين احتمال وجودداردكه تجمع وافزايش ابتدايي سـلولهاي رنتيجـه همگرايـي گرانولوزا درمراحل ابتدايي رشد فوليكوال

ايندكس تكثيـر .سلولهاي مجاور دراستروماي تخمدان باشد تـا فوليكـول Primaryسلولي درگروه كنترل ازفوليكولهاي

Late antral ــيكن درفوليكــول ــد كاهــشي داشــته، ول رونGraafian در گروه . دار افزايش رانشان مي دهد بطور معني

Primaryكول هيپوتيروئيد نيز ايندكس تكثيرسلولي ازفولي نشان داد، سپس را كاهش معني دار Preantralتا فوليكول

رونــد كاهــشي داشــت Late antralتــا مرحلــه فوليكــول يـك افـزايش دراينـدكس Graafianوسرانجام درفوليكول

.تكثير سلولي درگروه هيپوتيروئيد مشاهده گرديد درمطالعه اي بيان گرديـده كـه برداشـت يـد درمـايع

همه اعـضاء بـدن غده تيروئيد از از الر تخمدان بعد فوليكويك حالت هيپوتيروئيد توسط استروژن و مي باشد و بيشتر

براساس مطالعات انجام شده ثابـت ). 46(افزوده خواهد شد محركهـاي هورمـوني گرديده است كه فاكتورهاي رشـد و

ازطرفي ).43،45(تغيير دهند را PCNAممكن است بيان گروه كنترل Graafian سلولي نيزدرفوليكول ايندكس تكثير

مقايسه درگروه هيپوتيروئيد در افزايش معني داري دارد و

مطابق نتايج .گروه كنترل كاهش معني داري رانشان داد با

فوليكـول پژوهش قبل اين گروه ، ايندكس آپوپتوتيـك در Grrafian حـاوي منتخب باتوجه به وجود آنتروم وسـيع و

ر جهت حفـظ وپايـداري فوليكـول بـه ويـژه مايع فوليكوال نسبت به گـروه درگروه هيپوتيروئيد كاهش معني داري را

ايندكس تكثيـر سـلولي اگرچـه درگـروه .كنترل نشان داد افزايش رانشان Late antralهيپوتيروئيد نسبت به فوليكول

درگـروه Graafianداد وليكن درمقام مقايسه بـا فوليكـول .ري داشتكنترل كاهش معني دا

توجه به مطالب بيان شده حدس زده مي شـود كـه باممكن است كـاهش هورمـون هـاي تيروئيـدي منجـر بـه

اينـدكس تكثيرسـلولي در فوليكولهـاي كاهش معنـي دار آنتـروم كه اين كاهش درفوليكـول هـاي بـا تخمدان شود

.بـصورت معنـي دارمـي باشـد ) Graafianفوليكول(وسيع آنتـروم به ايـن فرضـيه درفوليكولهـاي بـا توجه بنابراين با

گــسترده چنانچــه فوليكــول وارد مرحلــه تخمــك گــذاري نشودبه دليل كاهش شاخص تكثيرسلولي درآن به سـرعت

مشخص شد كه بيشترين .دژنراسيون درآن اتفاق مي افتد بعـد ازآن در و Primaryفوليكول ايندكس تكثيرسلولي در

بنـابراين ممكـن اسـت تد، اتفاق مي اف Preantralفوليكول فوليكــول حاصــل رشــد بيــشترين ســرعت تكثيرســلولي و

. فوليكـول باشـد فعاليت فاكتورهاي تكثيرسلولي دراين دو توليـد مثلـي رونـد اگرچه هيپوتيروئيدي باعث اختالل در

به دليل مكانيزم بيان شده ايـن تنظيمـات وليكن مي شود وانـد طوري صورت خواهد گرفت كه فوليكـول منتخـب بت

.مرحله تخمك گذاري گردد وارد طبق مطالعات گذشته ونيز پژوهش حاضرمشخص شد

. بعد ازشروع رشد فوليكوالرآغاز مي گردد PCNAكه بيان دربرخي از سلولهاي گرانولوزاي توسـعه PCNAعدم حضور

از Mيافته نشان مي دهد كـه ممكـن اسـت سـلول درفـاز ي دهد كه ميان بيان اين نتايج نشان م .چرخه سلولي باشد

PCNA مطابقـت وجـود تكثيـر سـلولي همگـامي و و آغازتوجه به مطالعه پيشين همين گـروه بـرروي با ).22(ندارد

نتايج اين تحقيق كـه كـاهش معنـي دار و شاخص آپوپتوز فوليكولهاي گروه هيپوتيروئيد را ايندكس تكثير سلولي در

نـي دار نشان داد، اين مطالب به وضـوح دليـل كـاهش مع ). 46(اثبات مي كند درگروه هيپوتيروئيد را وزن تخمدانها

مرحلـه تـشكيل تا و Preantralتشكيل فوليكول بعد از روهــــــگ ، ايندكس تكثير سلولي درGraafianفوليكول

Page 9: Paz 1 - Hamedan University of Medical Sciencessjh.umsha.ac.ir/article-1-170-fa.pdf · داﺮﮕﻴﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد 24 1 تراﺮﺣو ﻲﻓﺎﻛ ياﺬﻏو بآ، (ﻲﻜﻳرﺎﺗ

65اره مسلسل ـــ ، شم 1391 پائيز ، 3هم ، شماره زدنو دوره مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني همدان

13

اين نتايج بـه .نشان داد كاهش معني داري را هيپوتيروئيد ن اسـت تـأثير همراه تجربيات قبل بيان مي داردكـه ممكـ

سلولي از ايندكس تكثير كاهش هورمون هاي تيروئيدي بر ايـن مطالـب .زمان تشكيل آنتروم درفوليكولها آغاز گـردد

مـايع فوليكـوالر بيان مي كند كه فاكتورهـاي موجـود در در .اينـدكس تكثيـر سـلولي دارنـد مهـم بـر تأثير بـسيار

يژه تحقيقات انجام شده حضور هورمون هاي تيروئيد ي بـو درمايع فوليكوالرونيز وجود رسـپتورهاي آنهـا T3هورمون

). 47(سلولهاي گرانولوزا به اثبات رسيده است در

بر پيشنهاد مي گردد درمطالعه اي تجربي عوامل مؤثر به ويژه Grrafianفوليكول كاهش شاخص تكثيرسلولي در

نيـز گيرنـده هـاي در مايع فوليكوالر و فاكتورهاي موجود سلولهاي گرانولوزا مورد لولي هورمون هاي تيروئيدي در س

چـه عـواملي ارزيابي قرارگيرد تا بطور دقيق مشخص گردد .فراهم مي كنند اين اثرات را :نتيجه نهايي

اين فرضيه مطرح مي شود كـه مطالعه طبق نتايج اين هـيچ در مراحل رشد اوليـه فوليكـوالر توجه به اينكه در با

بيان نـشد بنـابراين ممكـن اسـت PCNA لوزاسلول گرانو فوليكولهاي درحال در افزايش ابتدايي درسلولهاي گرانولوزا

ــد ــاور رش ــلولهاي مج ــطه س ــول و بواس ــود در فوليك موجكـاهش هورمـون هـاي .استروماي تخمدان صورت پـذيرد

تيروئيدي ، ممكن است تغييرات وسيع هورمـوني راسـبب موجـود درمـايع گردد كـه موجـب مـي شـود فاكتورهـاي

به ويژه درفوليكولهاي آنترال با آنتـروم گـسترده فوليكوالرفرآيند تكثيرسـلولي بـه شـدت كـاهش شده و تغيير دچارچنانچه فوليكول وارد مرحله تخمك گـذاري نگـردد و يابدسرعت بيشتري نسبت به فوليكولها درگروه كنترل دژنره با

.تبديل به جسم زرد گردد شده و :سپاسگزاري

اســتفاده بــااســت كــه يپژوهــشايــن مقالــه منــتج از همكـاري و ازحمايت مالي دانشگاه علـوم پزشـكي مـشهد گــروه علــوم صــميمانه پرســنل آزمايــشگاه هيــستوشيمي

بدينوسـيله . ه اسـت گرديـد تشريح دانشكده پزشكي اجـرا تمامي همكاران وكساني كه از را تشكرخود و مراتب تقدير

.اعالم مي داريم اري نموده اندراي ما اين امر در

:منابع1. Ruoss C, Tadros A, O’Shea T, McFarlane J, Al-

mahbobi G. Ovarian follicle development in Booroola sheep exhibiting impaired bone mor-

phogenetic protein signalling pathway. J Reprod

2009 ; 138(4): 689 - 96. 2. Elvin JA, Matzuk MM. Mouse models of

ovarian failure. Rev Reprod 1998 ;3(3): 183-95. 3. Codon SM , Estecondo SG , Galindez EJ,

Casanave E B . Ultrastructure and morphometry of ovarian follicles in armadillo Chaetophractus villosus (Mammalia , Dasypodidae). Braz J Biol 2001;61(3):485-96.

4. Baker TG. A quantitative and cytological study of germ cells in human ovaries. Proc R Soc Lond B 1963; 158:417-33.

5. Baker TG. A quantitative and cytological study of oogenesis in the rhesus monkey.J Anat 1966; 100:761-76.

6. Hirshfield AN. Development of the follicles in the mammalian ovary. Int Rev Cytol 1991;124: 43-101.

7. Marion GB, Gier HT. Ovarian and uterine em-bryogenesis and morphology of the nonpregnant female mammal. J Anim Sci 1971; 32(Suppl 1): 24-47.

8. Nelson JF, Gosden RG, Felicio LS.Effect of die-tary restriction on estrus cyclicity and follicular reserve in aging C57BL/6J mice.Biol Reprod 1985; 32:515-22.

9. Bharaktya S, Griffing GT. Hypothyroidism. 2010 Mar 31; [cited 2011 May12]:[about 16 p.]. Available from: http//www. emedicine.

medccape. com/ article/ 122393. 10. Fauci AS, Braunwald E, Kasper DL. [Harrison's

principles of internal medicine]. Translated by M. Ebrahimpoor. 17th ed. Tehran: Nore danesh, 2008:101-137.(Persian)

11. Guyton AC, Hall JE. [Textbook of medical physiology]. Translated by H. Sepehri. 12th ed. Tehran: Andishe rafi, 2011:1158-1171.(Persian)

12. Hapon M B , Gamarra- Luques C , Jahn G A . Short term hypothyroidism affects ovarian func-tion in the cycling rat. Reprod Biol Endocrinol 2010;8:1.

13. Elliott B. Diagnosing and treating hypothyroid-ism. Nurse Pract 2000; 25(3): 92-4, 99-105.

14. Hirshfield AN. Granulosa cell proliferation in very small follicles of cycling rats studied by long-term continuous tritiated-thymidine infu-sion. Biol Reprod 1989; 41:309-316.

15. Hall PA, Levison DA. Review: assessment of cell proliferation in histological material. J Clin Pathol 1990; 43:184-192.

16. Xiong Y, Connolly T, Futcher B, Beach D. Human D-type cyclin. Cell 1991; 65:691-99.

17. Xiong Y, Zhang H, Beach D. D type cyclins associate with multiple protein kinases and the DNA replication and repair factor PCNA. Cell 1992; 71:505-514.

18. Liu Y, Marraccino RL, Keng PC. Requirement for proliferating cell nuclear antigen expression during stages of the Chinese hamster ovary cell cycle.Biochemistry 1989; 28:2967-2974.

19. De Moraes GV, Vera Avila HR, Lewis AW,

Page 10: Paz 1 - Hamedan University of Medical Sciencessjh.umsha.ac.ir/article-1-170-fa.pdf · داﺮﮕﻴﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد 24 1 تراﺮﺣو ﻲﻓﺎﻛ ياﺬﻏو بآ، (ﻲﻜﻳرﺎﺗ

محمود مقدم درافشاني و همكاران يند تكثير سلولي فوليكول هاي تخمدانفرآ

14 33. West MJ, Slomianka L, Gundersen HJ. Unbi-

ased stereological estimation of the total number of neurons in the subdivisions of the rat hippo-campus using the optical fractionator. Anat Rec 1991;231: 482-97.

34. Melo SR, Souza RR and Mandarim-de-Lacerda CA . Stereologic study of the sinoatrial node of rats-age related changes. Biogerontology 2002;3: 383-90.

35. Charleston LB, Thyer AC, Klein NA, Soules MR, Charleston JS. An improved method for the production of slides from oversized samples of glycol methacrylate-embedded tissues: Ap-plication for optical disector based stereology. J Histotechnol 2003;26: 49-52.

36. Sinha Hikim AP , Rajavashisth TB , Sinha Hikim I , Lue Y , Bonavera JJ , Leung A. Sig-nificance of apoptosis in the temporal and stage- specific loss of germ cells in adult rat after go-nadotropin deprivation. Biol Reprod 1997; 57: 1193-201.

37. Jannini EA , Ulisse S , D Armiento M . Thyroid hormone and male gonadal function . Endocr Rev 1995;16: 443-59 .

38. Krassas GE , Perros P .Thyroid disease and male reproductive function. J Endocrinol Invest 2003;26(4):372-80.

39. Calikoglu AS , Gutierrez OG , Ercole J . Con-genital hypothyroidism delays the formation and retard the growth of the mouse primary so-matic sensory cortex. Neurosci Lett 1996; 213: 132-6.

40. Porterfield SP, Henderson CE .The role of thy-roid hormone in prenatal and neonatal neuro-logical development current perspectives . En-docr Rev 1993;14:94-106.

41. Zertashia A, Jalali S, Ahmad L, Mirza A. Effect of hypothyroidism induced by propylthiouracil on ovarian function and structure in offspring from treated mother(Rats). J Exp Zool 2002 ; 293(4) : 407- 13 .

42. Hirshfield AN. Patterns of [3H]thymidine in-corporation differ in immature rats and ma-ture,cycling rats. Biol Reprod 1986; 34:229-35.

43. Chang CD, Ottavio L, Travalli S, Lipson KE, Baserga R. Transcriptional and posttranscrip-tional regulation of the proliferating cell nuclear antigen. Mol Cell Biol 1990; 10:3289-86.

44. Hall PA, Levison DA, Woods AL. PCNA im-munolocalizationin paraffin sections: an index of cell proliferation with evidence of deregu-lated expression in some neoplasms. J Pathol 1990; 162:285-94.

45. Jaskulski D, Gatti C, Travali S, Calabretta B, Baserga R. Regulation of the proliferating cell nuclear antigen cyclin and thymidine kinase mRNA levels by growth factors. J Biol Chem 1988; 263:10175-79.

46. Dijkstra G , de Rooij DG , de Jong FH , Van der

Koch JW , Neuendorff DA , Hallford DM, et al.

Influence of hypo – or hyperthyroidism on ovar-ian function in brahman cows. J Anim Sci 1998; 76(3): 871-9 .

20. Tingen CM, Bristol-Gould SK, Kiesewetter SE, Wellington JT, Shea L, Woodruff TK. Prepu-bertal primordial follicle loss in mice is not due to classical apoptotic pathways. Biol Reprod 2009 ; 81(1): 16 - 25.

21. Tilly JL. Apoptosis and ovarian function. Rev Reprod 1996 ; 1(3) : 162-172 .

22. Oktay K, Schenken RS, Nelson JF. Proliferating cell nuclear antigen marks the initiation of fol-licular growth in the Rat. Biol Reprod 1995; 53: 295-301.

23. Behnam-Rassouli M, Herbert LC, Howard V, Phavoah PO, Stanisstreet M. Effect of propyl thiouracil treatment during prenatal and early postnatal development on the neocortex of rat pups. Neuroendocrinology 1991; 53(4): 321-7.

24. Gottesfeld Z, Butler IJ, Findly WE. Prenatal and postnatal hypothyroidism abolishes lesion-induced noradrenergic sprouting in the adult rat. J Neurosci Res 1984; 14: 61-69.

25. Picut CA, Swanson CL, Scully KL, Roseman VC, Parker RF, Remick AK. Ovarian follicle counts using proliferating cell nuclear antigen (PCNA) and semi-automated image analysis in Rats. Toxicol Pathol 2008;5:674-79.

26. Peters H, Byskov AG, Grinsted J. Follicular growth in fetal and prepubertal ovaries of hu-mans and other primates. Clin Endocrinol Me-tab 1978; 7:469-83.

27. Hirshfield AN, Midgley AR. Morphometric analysis of follicular development in the rat. Biol Reprod 1978; 19:597-605.

28. Pedersen T. Follicle kinetics in the ovary of the cyclic mouse. Acta Endocrinol 1970;64:304-23.

29. Behnam-Rassouli M, Nikravesh MR, Mahdavi SN, Tehranipour M. [Post operative time effects after sciatic nerve crush on the number of alpha motoneurons, using a stereological counting method (Dissector)]. Iranian Biomed 2000;4:41-9. (Persian)

30. Gundersen HJ, Bendtsen TF, Korbo L, Marcus-sen N, Møller A,Nielsen K, et al. Some new, simple and efficient stereological methods and their use in pathological research and diagnosis. APMIS 1988; 96:379–94.

31. Gundersen HJ, Jensen EBV, Kieu K, Nielsen J. The efficiency of systematic sampling in stereology-reconsidered. J Icrosc 1999;193: 199- 211.

32. Gundersen HJ, Bagger P, Bendtsen TF, Evans SM, Korbo L, Marcussen N, et al. The new stereological tools: disector, fractionator, nu-cleator and point sampled intercepts and their use in pathological research and diagnosis. APMIS 1988; 96:857–81.

Page 11: Paz 1 - Hamedan University of Medical Sciencessjh.umsha.ac.ir/article-1-170-fa.pdf · داﺮﮕﻴﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد 24 1 تراﺮﺣو ﻲﻓﺎﻛ ياﺬﻏو بآ، (ﻲﻜﻳرﺎﺗ

65اره مسلسل ـــ ، شم 1391 پائيز ، 3هم ، شماره زدنو دوره مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني همدان

15 47. Slebodzinski AB. Ovarian iodide uptake and

triiodothyronine generation in follicular fluid the enigma of the thyroid ovary interaction . Domest Anim Endocrinol 2005 ; 29(1):97-103 .

Hurk R . Effect of hypothyroidism on ovarian

follicular development , granulose cell prolifera-tion and peripheral hormone levels in the pre-pubertal rat. Eur J Endocrinol 1996 ; 134(5): 649-54 .


Recommended