Date post: | 03-Jun-2018 |
Category: |
Documents |
Upload: | nicoleta-hotnogu |
View: | 220 times |
Download: | 0 times |
of 27
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
1/27
11/12/2013
1
PERICARDITE
Dr. Ruxandra JurcutInstitutul de Boli Cardiovasculare
Prof.dr.C.C.Iliescu
Anatomia pericardului
Pericard fibrosPericard seros Visceral :
membrana seroasa aderenta la epicard
Parietal :membrana fibroasa cu grosime ~2 mm
Lichid pericardic normal 15-50 ml
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
2/27
11/12/2013
2
Functia pericardului
Functia mecanica
Anvelopa cardiaca relativ elastica
Interdependenta ventriculara
Functie de membrana (protectia inimii)
Functia ligamentara
Limitarea deplasarii excesive a inimii
Clasificarea bolilor pericardului
PericarditaTamponada cardiacaPericardita constrictiva
PneumopericardChisturi pericardiceTumori pericardiceAgenezia pericardului
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
3/27
11/12/2013
3
Clasificarea bolilor pericardului
PericarditaTamponada cardiacaPericardita constrictivaPneumopericard
Chisturi pericardiceTumori pericardiceAgenezia pericardului
Pericardita - Definitie
Sindrom:
caracterizat morfopatologic prin inflamatia
foitelor pericardului,
exprimat clinic prin durere toracica, frecatura
pericardica, febra si modificari EKG specifice.
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
4/27
11/12/2013
4
Pericardita - Definitie
Pericardita:
Acuta vs. cronica: limita 2 luni
Serofibrinoasa vs. lichidiana vs. constrictiva
(sau combinatii, ex. efuziv-constrictiva) Idiopatica vs infectioasa vs neoplazica etc
PERICARDITA ACUTA
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
5/27
11/12/2013
5
Etiologia pericarditei acuteIdiopaticaInfectioasa
Virala (echovirus, coxsackievirus, adenovi rus, CMV, EBV, HVB, HIV)Bacteriana ( Pneumococcus , Staphylococcus , Streptococcus , Mycoplasma , boala Lyme, Hemophilus influenzae)Micobacterii ( Mycobacterium tuberculosis , Mycobacterium avium-intracellulare )Fungice (histoplasmoza, coccidioidomyocoza)Protozoal
Imuna-inflamatorieBoli tesut conjunctiv (lupus, poliartrita reumatoida, sclerodermie etc)Reumatism articular acutPrecoce post-infarctTardiv post-infarct (sdr Dressler), tardiv post-cardiotomie/toracotomie, tardiv post-traumaDrog induse (e.g., procainamida, hidralazina, isoniazida, ciclosporina)
Boli neoplazicePrimare: mezoteliom, fibrosarcom etcSecundare: K mamar, pulmonar, limfom, leucemieSecundar radioterapiei
Precoce post-chirurgie cardiacaPost -traumaticIatrogena
Angioplastie coronariana, implantare pacemaker, defibrilator, biopsie endomiocardicaDiverse
Insuficienta renala cronica (uremie, dializa)HipotiroidismDisectie de aorta
Etiologia pericarditei acuteIdiopaticaInfectioasa
Virala (echovirus, coxsackievirus, adenovir us, CMV, EBV, HVB, HIV)Bacteriana ( Pneumococcus , Staphylococcus , Streptococcus , Mycoplasma , boala Lyme, Hemophilus influenzae)Micobacterii ( Mycobacterium tuberculosis , Mycobacterium avium-intracellulare )Fungice (histoplasmoza, coccidioidomyocoza)Protozoal
Imuna-inflamatorieBoli tesut conjunctiv ( lupus , poliartrita reumatoida, sclerodermie etc)Reumatism articular acutPrecoce post-infarct
Tardiv post-infarct (sdr Dressler), tardiv post-cardiotomie/toracotomie, tardiv post-traumaDrog induse (e.g., procainamida, hidralazina, isoniazida, ciclosporina)Boli neoplazice
Primare: mezoteliom, fibrosarcom etcSecundare : K mamar, pulmonar, limfom, leucemieSecundar radioterapiei
Precoce post-chirurgie cardiacaPost -traumaticIatrogena
Angioplastie coronariana, implantare pacemaker, defibrilator, biopsie endomiocardicaDiverse
Insuficienta renala cronica (uremie, dializa)HipotiroidismDisectie de aorta
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
6/27
11/12/2013
6
Tablou clinicDEBUT
Pseudogripal: febra, mialgii
Prin durere sau dispnee
DURERE TORACICA
Retrosternala, precordiala sau difuza
Caracter de arsura, apasare
Iradiere brat stang sau gat In repaus
Accentuata la inspir profund, diminuata la anteflexie
Prelungita, rezistenta la NTG
DISPNEE, TAHIPNEE
ALTE MANIFESTARI : tuse, febra, disfonie, disfagie
Examen fizic
Aria matitatii cardiace crescutaSoc apexian diminuat/absent la palpareTahicardieDiminuare zgomote cardiaceFrecatura pericardica 3 componente (presistolica, sistolica, protodiastolica) Timbru aspru Localizare * endapexian DDif: sufluri cardiace, MV, frecatura pleurala
Examen pulmonar Suflu pleuretic (fals) Suflu tubar compresia L Inf Stang pulmonar
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
7/27
11/12/2013
7
Paraclinic
Radiografie toracica
Electrocardiograma
Ecocardiografie
Analize de laborator
Sange
Lichid pericardic
Tomografie computerizata / rezonanta magnetica
Biopsie pericardica
Radiografia toracicaIdentifica:- prezenta a peste 200 ml lichid pericardic- asociere revarsat pleural- posibile etiologii (tbc, K pulmonar)
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
8/27
11/12/2013
8
Radiografia toracica
ElectrocardiogramaModificat in 50-90% cazuriSupradenivelare difuza segment ST: DI, DII, aVL, V3-V6 (cusubdenivelare ST in aVR)Subdenivelare segment PREvolutivitate EKG - stadii Spodick (4)Eventual: microvoltaj, alternanta QRS
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
9/27
11/12/2013
9
ECG stadiul Spodick IApare simultan cu durerea, primele ore dureaza zileSupradenivelare ST concavaUnde T pozitive
ECG stadiul Spodick IILa zile 2 saptamaniRevenire ST la linia izoelectrica (II A)Aplatizare unda T ulterioara (II B)
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
10/27
11/12/2013
10
ECG stadiul Spodick IIIDe la 2 saptamani poate dura mai multe saptamaniNegativare unde TAbsenta unde Q
ECG stadiul Spodick IV
Revenirea fazei terminale la situatiapre-pericardita
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
11/27
11/12/2013
11
Electrocardiograma
Diagnostic diferential Ischemie miocardica (IMA! Angina Prinzmetal) Miocardita Hiperkaliemie Repolarizare precoce (varianta a normalului, tineri)
Ecocardiografie
Vizualizare:- lichid pericardic = spatiu eco-liber in
jurul inimii- identifica >20 ml lichid- poate contine fibrina, cheaguri- impact hemodinamic asupra inimii- etiologie (infarct, disectie aorta etc)
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
12/27
11/12/2013
12
Analize de laborator sange
Sindrom inflamator : VSH, fibrinogen, leucocite
Enzime miocardice (CK, CK-MB, Troponina):
normale sau usor crescute (miocardita + pericardita);
DDif pericardita post-infarct, post-traumatica
Etiologii posibile
Hemoculturi bacteriene, serologie virala
IRC: uree, creatinina
Mixedem: hormoni tiroidieni
Lupus, boli autoimune: teste imunologice
Neoplazii: markeri neoplazici, anemie, etc
Analize de laborator lichid pericardic
Indicatii pericardiocenteza Tamponada cardiaca
Suspiciune pericardita purulenta sau neoplazica
Pericardite lichidiene cu volum mare, simptomatice, de cauza necunoscuta lapeste 1 saptamana de tratament (eventual cu cresterea volumului de lichid)
Contraindicatie majora Disectia de aorta
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
13/27
11/12/2013
13
Analize de laborator lichid pericardic
Biochimie (LDH, glicemie, densitate) DDif exudat/transudatBacteriene, virale, Mycobacterium tbcAdenozin-deaminaza, lizozimCitologie (tip celularitate, celule neoplazice)Markeri neoplazici
TratamentEtiologicSimptomatic Masuri generale: repaus pat Antiinflamatoare nesteroidiene (pana la disparitie lichid) + protectie
gastrica Aspirina 300 600 mg la 4-6 ore Ibuprofen 300 800 mg la 6-8 ore
Corticosteroizi: numai pentru boli autoimune, per.reactive, uremie Prednison 1-1.5 mg/kgcorp
Colchicina 0.5 mg x 2/zi Pericardiocenteza Pericardiotomie chirurgicala scleroterapie
Situatii speciale Uremie: hemodialiaza Necesitate anticoagulare: heparina! (oprire ACO)
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
14/27
11/12/2013
14
Evolutie si prognostic
Numar mare de pericardite acute autolimitate
Trenante: neoplazice, boli de tesut conjunctiv, infectii
Recurenta 20-30% in urmatoarele luni/ani
Complicatii:
Tamponada cardiaca
Revarsat pericardic cronic
Pericardita constrictiva
Urmarire pacienti pana la disparitie lichid, apoi lunar,
apoi mai rar (functie de etiologie!)
TAMPONADA CARDIACA
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
15/27
11/12/2013
15
Definitie
Compresia inimii de catre revarsatul pericardic,
avand ca efecte:
cresterea presiunilor intracardiace
limitarea progresiva a umplerii diastolice ventriculare
reducerea debitului cardiac
Etiologia tamponadei cardiaceIdiopaticaInfectioasa
Virala (echovirus, coxsackievirus, adenovi rus, CMV, EBV, HVB, HIV)Bacteriana ( Pneumococcus , Staphylococcus , Streptococcus , Mycoplasma , boala Lyme, Hemophilus influenzae)Micobacterii ( Mycobacterium tuberculosis , Mycobacterium avium-intracellulare )Fungice (histoplasmoza, coccidioidomyocoza)Protozoal
Imuna-inflamatorieBoli tesut conjunctiv (lupus, poliartrita reumatoida, sclerodermie etc)Reumatism articular acutPrecoce post-infarct (tratat cu heparina)
Tardiv post-infarct (sdr Dressler), tardiv post-cardiotomie/toracotomie, tardiv post-traumaDrog induse (e.g., procainamida, hidralazina, isoniazida, ciclosporina)Boli neoplazice
Primare: mezoteliom, fibrosarcom etcSecundare: K mamar, pulmonar, limfom, leucemieSecundar radioterapiei
Precoce post-chirurgie cardiacaPost -traumaticIatrogena
Angioplastie coronariana, implantare pacemaker, defibrilator, biopsie endomiocardicaDiverse
Insuficienta renala cronica (uremie, dializa)HipotiroidismDisectie de aorta
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
16/27
11/12/2013
16
Fiziopatologie
Acumulare lichid pericardic
Crestere presiuni intrapericardice
Limitare umplere cardiaca+ crestere interdependenta
ventriculi
Scadere debit cardiacTurgescenta jugulara
Puls paradoxal
Sac pericardic
Tablou clinic
TRIADA BECK
1. Hipotensiune arteriala
2. Turgescenta jugulara
3. Precordiu silentios
Dispnee
Agitatie, anxietate
soc cardiogen
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
17/27
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
18/27
11/12/2013
18
Radiografia toracica
ElectrocardiogramaTahicardie (*sinusala)
Microvoltaj: complexe QRS cu amplitudine
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
19/27
11/12/2013
19
Ecocardiografie
Vizualizare :
- lichid pericardic = spatiu eco-liber in
jurul inimii
- efectele sale asupra inimii
(compresia cavitatilor)
- pericardita loculata dupa chirurgie
cardiaca
- dilatarea venelor sistemice (pletora
venei cave inferioare)
Ghidare pericardiocenteza
Tratament
Combaterea colapsului diastolic administrare fluide parenteralCresterea debitului cardiac inotrop pozitive (dobutamina, norepinefrina) evitarea vasodilatatoarelor + diureticelorPericardiocentezaPericardiotomie percutana cu balon chirurgicalaPericardectomie (fereastra pleuropericardica)
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
20/27
11/12/2013
20
PERICARDITA CONSTRICTIVA
Definitie
Afectiune datorata prezentei unui pericard fibros,
ingrosat si aderent care restrictioneaza
umplerea diastolica a inimii
pericardita constrictiva
pericardita efuziv-constrictiva
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
21/27
11/12/2013
21
Etiologia pericarditei constrictive
Majoritar similare cu pericardita acutaCele mai frecvente cauze: tuberculoasa virala neoplazica
uremica radica colagenoze idiopatica
Fiziopatologie
Limitarea umplerii cardiace
Staza venoasa sistemica
Scadere presarcina
Scadere debit cardiac
Calcificari sant atrioventricular
Stenoze valvulareBloc atrioventricular
+
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
22/27
11/12/2013
22
Tablou clinic
Congestie venoasa sistemica + debit cardiac scazut
dispnee efort + ortopnee tuse, astenie, fatigabilitate
hepatomegalie, hepatalgii, edeme dureri abdominale, meteorism
Examen fizic
Insuficienta cardiaca dreapta Hepatomegalie, edeme, ascita Turgescenta jugulara, RHJ + Semn Kussmaul (accentuarea turgescentei jugulare in inspir) Revarsat pleural (frecvent bilateral) Icter, angioame
Insuficienta cardiaca stanga (scadere debit) Hipotensiune arteriala
Retractie sistolica impuls apicalVibranta pericardiala (diastolic pericardial knock)Aritmii cardiace (20-30% FiA)
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
23/27
11/12/2013
23
Paraclinic
Radiografie toracica
Electrocardiograma
Ecocardiografie
Cateterism cardiac
Analize de laborator
Tomografie computerizata
Biopsie pericardica
Radiografia toracica
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
24/27
11/12/2013
24
Tomografia computerizata
Tomografia computerizata
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
25/27
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
26/27
11/12/2013
26
Cateterism cardiac
Vizualizare :
- aspect dip-plateau (semnul
radicalului) al curbelor de presiune
ventriculare
- egalizarea presiunilor telediastolice
ventriculare
- observare aspect tipic de la inceput
sau dupa administrare 1000 ml ser
fiziologic
Diagnostic diferential
Cardiomiopatia restrictiva
Lipsa zgomotului pericardic diastolic
Soc apexian palpabil
Puls paradoxal absent
Pericard normal (eco, Rx, CT) Ecografic: semne de disfunctie sistolica VS (~subclinice)
Aspect dip-platou la cateterism dar cu:
Presiune teledia VS > VD
Presiune sistolica VD > 50 mmHg
8/11/2019 PERICARDITE Studenti Final [Compatibility Mode]
27/27
11/12/2013
27
TratamentMedical Masuri generale: repaus relativ (evitare efort), regim hiposodat Diuretice (doza mica, evitare hipotensiune) Digoxin: in fibrilatie atriala cu AV rapida Evitare medicamente bradicardizante betablocante, blocante calciu
(tahicardie = mecanism compensator mentinere 80-90 bpm)
Pericardectomie
Singurul tratament eficient Excizie pericard parietal visceral (dupa inspectie) Succes in > 60% cazuri Mortalitate operatorie 5-15% Supravietuire la 5 ani ~ 85%
(deces mai ales daca operatia este tardiva in evolutia bolii)