+ All Categories
Home > Documents > Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis ... · J NURS SCI Vol No July - September 21 94...

Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis ... · J NURS SCI Vol No July - September 21 94...

Date post: 27-Jul-2020
Category:
Upload: others
View: 0 times
Download: 0 times
Share this document with a friend
12
J NURS SCI Vol 35 No 3 July - September 2017 Journal of Nursing Science 94 Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis Patients after Knee Arthroplasty* Kwanrudee Koponrat 1 , Suporn Danaidutsadeekul, RN, DNS 1 , Napaporn Wanitkul, RN, PhD 1 , Rapeepat Narkbunnum, MD 2 Corresponding Author: Associate Professor Suporn Danaidutsadeekul, Faculty of Nursing, Mahidol University, Bangkok 10700, ailand, e-mail: [email protected] * Master thesis, Master of Nursing Science Program in Adult Nursing, Faculty of Nursing and Faculty of Graduate Studies, Mahidol University, Bangkok, ailand 1 Faculty of Nursing, Mahidol University, Bangkok, ailand 2 Faculty of Medicine Siriraj Hospital, Mahidol University, Bangkok, ailand J Nurs Sci. 2017;35(3):94-105 Abstract Purpose: To study predictive power of health literacy, self-management, functional status, patient engagement, and perceived person-centered care on quality of life of knee osteoarthritis patients aſter knee arthroplasty. Design: Predictive study design. Methods: e sample consisted of 112 patients with primary osteoarthritis of the knee aſter first arthroplasty in one tertiary hospital in Bangkok, who came to follow-up at 3 – 6 months aſter surgery. Data were collected using personal data questionnaire, the assessment of quality of life - 8D, patient health engagement scale, patient activation measure, health literacy questionnaires, consultation care measure, and modified Western Ontario and McMaster Universities osteoarthritis index. Data were analyzed using descriptive statistics and multiple regression analysis. Main findings: Health literacy, self-management, functional status, patient engagement, and perceived person-centered care were accounted for 33.4% of variance in quality of life of patients with statistical significance (R 2 = .334, F = 10.629, p < .05). Only functional status, patient engagement, and self-management could significantly predict quality of life of patients with arthroplasty (β = - .335, .249, .184, p < .05, respectively) Conclusion and recommendations: Nurses should be aware of promoting functional status and self-management in patients and develop care models by allowing the patients to engage in healthcare, plan and modify personal healthcare models. is could lead to better quality of life among the patients with osteoarthritis of the knee aſter arthroplasty. Keywords: quality of life, knee arthroplasty, health literacy, patient engagement, perceived person-centered care
Transcript
Page 1: Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis ... · J NURS SCI Vol No July - September 21 94 Journal of Nursing Science Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis Patients

J NURS SCI Vol 35 No 3 July - September 2017

Journal of Nursing Science94

Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis Patients after Knee Arthroplasty*

Kwanrudee Koponrat1, Suporn Danaidutsadeekul, RN, DNS1,

Napaporn Wanitkul, RN, PhD1, Rapeepat Narkbunnum, MD2

Corresponding Author: Associate Professor Suporn Danaidutsadeekul, Faculty of Nursing, Mahidol University, Bangkok 10700, Thailand, e-mail: [email protected]* Master thesis, Master of Nursing Science Program in Adult Nursing, Faculty of Nursing and Faculty of Graduate Studies, Mahidol University, Bangkok, Thailand1 Faculty of Nursing, Mahidol University, Bangkok, Thailand2 Faculty of Medicine Siriraj Hospital, Mahidol University, Bangkok, Thailand

J Nurs Sci. 2017;35(3):94-105

Abstract Purpose: To study predictive power of health literacy, self-management, functional status, patient engagement, and perceived person-centered care on quality of life of knee osteoarthritis patients after knee arthroplasty. Design: Predictive study design. Methods: The sample consisted of 112 patients with primary osteoarthritis of the knee after first arthroplasty in one tertiary hospital in Bangkok, who came to follow-up at 3 – 6 months after surgery. Data were collected using personal data questionnaire, the assessment of quality of life - 8D, patient health engagement scale, patient activation measure, health literacy questionnaires, consultation care measure, and modified Western Ontario and McMaster Universities osteoarthritis index. Data were analyzed using descriptive statistics and multiple regression analysis. Main findings: Health literacy, self-management, functional status, patient engagement, and perceived person-centered care were accounted for 33.4% of variance in quality of life of patients with statistical significance (R2 = .334, F = 10.629, p < .05). Only functional status, patient engagement, and self-management could significantly predict quality of life of patients with arthroplasty (β = - .335, .249, .184, p < .05, respectively) Conclusion and recommendations: Nurses should be aware of promoting functional status and self-management in patients and develop care models by allowing the patients to engage in healthcare, plan and modify personal healthcare models. This could lead to better quality of life among the patients with osteoarthritis of the knee after arthroplasty.

Keywords: quality of life, knee arthroplasty, health literacy, patient engagement, perceived person-centered care

Page 2: Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis ... · J NURS SCI Vol No July - September 21 94 Journal of Nursing Science Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis Patients

J NURS SCI Vol 35 No 3 July - September 2017

Journal of Nursing Science 95

J Nurs Sci. 2017;35(3):94-105

ปจจ ยทำ านายคณภาพช ว ตผ ป วยขอ เข า เส อมหล งผ าต ด เปลยนขอเขาเทยม*

ขวญฤด โกพลรตน1 สพร ดนยดษฎกล, พย.ด.1 นภาพร วาณชยกล, PhD1 ระพพฒน นาคบญนำา, พ.บ.2

บทคดยอ วตถประสงค: เพอศกษาอำานาจการทำานายของความแตกฉานทางสขภาพการจดการตนเองภาวะการทำาหนาทความรบผดชอบตอสขภาพของผปวย และการรบรการดแลแบบบคคลเปนศนยกลางตอคณภาพชวตผปวยขอเขาเสอมหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยม รปแบบการวจย:การศกษาความสมพนธเชงทำานาย วธดำาเนนการวจย:กลมตวอยางจำานวน112คนเปนผปวยขอเขาเสอมปฐมภมหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยมครงแรกทมารบการตรวจตดตามผลการรกษาหลงผาตด3-6เดอนณโรงพยาบาลระดบตตยภมแหงหนงในกรงเทพมหานครเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถามสวนบคคล แบบประเมนคณภาพชวต แบบวดความรบผดชอบตอสขภาพของ ผปวยแบบสอบถามการจดการตนเองแบบประเมนความแตกฉานทางสขภาพแบบสอบถามการรบรการดแลแบบบคคลเปนศนยกลางและแบบประเมนภาวะการทำาหนาทวเคราะหขอมลโดยใชสถตเชงพรรณนาและวเคราะหการถดถอยพห ผลการวจย: ความแตกฉานทางสขภาพการจดการตนเองภาวะการทำาหนาท ความรบผดชอบตอสขภาพของ ผปวยและการรบรการดแลแบบบคคลเปนศนยกลางสามารถรวมกนทำานายของคณภาพชวตผปวยขอเขาเสอมหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยมไดรอยละ33.4อยางมนยสำาคญทางสถต(R2=.334,F=10.629,p<.05)โดยปจจยทสามารถทำานายคณภาพชวตไดสงสดอยางมนยสำาคญทางสถต คอภาวะการทำาหนาท (β= - .335,p< .05) รองลงมา คอ ความรบผดชอบตอสขภาพของผปวย(β=.249,p<.05)และการจดการตนเอง(β=.184,p<.05)ตามลำาดบ สรปและขอเสนอแนะ:พยาบาลควรตระหนกถงการสงเสรมภาวะการทำาหนาทและการจดการตนเองทเหมาะสม ในผปวยหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยมพฒนารปแบบการพยาบาลโดยการใหผปวยเขามามสวนรวมรบผดชอบตอสขภาพวางแผนและปรบรปแบบการดแลสขภาพของตนเองซงจะนำาไปสการมคณภาพชวตทดขน

คำาสำาคญ:คณภาพชวตการผาตดเปลยนขอเขาเทยมความแตกฉานทางสขภาพความรบผดชอบตอสขภาพของผปวย การรบรการดแลแบบบคคลเปนศนยกลาง

Corresponding Author: รองศาสตราจารยสพร ดนยดษฎกล, คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล บางกอกนอย กรงเทพฯ 10700, e-mail: [email protected]* วทยานพนธหลกสตรพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาการพยาบาลผใหญ คณะพยาบาลศาสตร และบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล1 คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล2 คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดล

Page 3: Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis ... · J NURS SCI Vol No July - September 21 94 Journal of Nursing Science Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis Patients

J NURS SCI Vol 35 No 3 July - September 2017

Journal of Nursing Science96

ความสำาคญของปญหา

โรคขอเสอมเปนโรคระบบกลามเนอและกระดกทพบ

มากทสด และเปนสาเหตททำาใหเกดความพการสงเปน

อนดบ 4 โดยเฉพาะกบขอททำาหนาทในการรบนำาหนก

รางกายทพบไดบอยคอขอเขา1มแนวโนมสงขนเนองจาก

อายขยทเพมขนอกทงพฤตกรรมการใชชวตประจำาวนเชน

ผทตองงอขอเขามากกวา 90 องศา ผทใชงานขอเขาเปน

เวลานาน การขนลงบนไดบอยๆ การใชสวมแบบนงยอง

เปนตน ซงเปนอนตรายตอขอเขาเปนอยางมาก นำาไปส

ปญหาการเกดขอเขาเสอมทำาใหเกดความปวดเรอรงสงผล

ตอคณภาพชวตของผปวย การผาตดเปลยนขอเขาเทยม

เปนการผาตดรกษาเพอลดความปวดและสงเสรมคณภาพ

ชวตของผปวยททกขทรมานจากโรคขอเขาเสอมระยะ

สดทาย2ผปวยสามารถฟนตวหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยม

ไดเตมทในระยะเวลาเฉลย 3-6 เดอน3 โดยในระยะน

แผลผาตดหายดอยางสมบรณ ลดปวดและสามารถเดน

โดยใชขอเขาเทยมไดอยางด ผปวยสามารถกลบไปทำางาน

และทำากจกรรมตางๆ ในการใชชวตประจำาวนไดเปนปกต

หรอใกลเคยงปกตมากทสด4 ทำาใหความตองการผาตด

เปลยนขอเขาเทยมเพมสงขนอยางตอเนอง

ระบบการดแลทมคณภาพเปนสวนสำาคญทสงผลให

ผปวยขอเขาเสอมหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยมมคณภาพ

ชวตทดดงทDonabedian5ไดอธบายแนวคดคณภาพการ

ดแลไวในDonabedianModelวาเปนความสมพนธกน

ของ 3 องคประกอบหลก ไดแก โครงสราง (structure)

กระบวนการ(process)และผลลพธ(outcome)เพอให

เหมาะสมกบบรบทการดแลในปจจบนทใหความสำาคญกบ

ผปวยซงเปนปจเจกบคคลดงนนปจจยทเกยวของกบทงสาม

องคประกอบหลกจงเปนปจจยทเกยวของกบตวผปวยเอง

จากการทบทวนวรรณกรรมพบวาปจจยดานโครงสรางทม

ความสมพนธกบคณภาพชวตผปวยขอเขาเสอมหลงผาตด

เปลยนขอเขาเทยม ไดแก ความแตกฉานทางสขภาพ

การจดการตนเอง ภาวะการทำาหนาท และปจจยดาน

กระบวนการโดยการนำากระบวนการดแลแบบบคคลเปน

ศนยกลาง6มาผสมผสานเพอใหเหมาะสมกบบรบทการดแล

คอ ความรบผดชอบตอสขภาพของผปวย การรบร

การดแลแบบบคคลเปนศนยกลาง และปจจยดานผลลพธ

ทเกดขนคอคณภาพชวตของผปวยขอเขาเสอมหลงผาตด

เปลยนขอเขาเทยม

ความแตกฉานทางสขภาพ เปนทกษะทางดานสต

ปญญา ทกษะทางสงคม และความสามารถของบคคลใน

การเขาถงขอมลเขาใจขอมลและใชขอมลเหลานนในการ

สงเสรมและคงไวซงการมภาวะสขภาพทด7จากการศกษา

พบวา ผปวยทมระดบความแตกฉานทางสขภาพทสงขน

จะทำาใหคณภาพชวตดานสขภาพดขน8

การจดการตนเอง เปนการแสดงออกในการจดการ

ภาวะสขภาพและเปนการรบรความสามารถตอการตอบ

สนองภาวะเจบปวยทเปนอยไดอยางเหมาะสม โดยผล

ทตองการคอความสามารถในการตดตามอาการและผล

ตอการรคดพฤตกรรม และอารมณทจำาเปนตอการคงไว

ซงความพงพอใจในคณภาพชวต9เปนปจจยทแสดงใหเหนถง

กระบวนการของการควบคมตนเองทเกดการเปลยนแปลง

ตลอดเวลาและเกดอยางตอเนอง10 และเมอเปลยนแปลง

ลกษณะพฤตกรรมของตนเองไดสำาเรจจะสงผลใหมคณภาพ

ชวตทดขน

ภาวะการทำาหนาทเปนปจจยทบงบอกถงความ

สามารถของขอเขาหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยมทมผลตอ

การปฏบตกจกรรมตางๆ ในการใชชวตประจำาวน เชน

การอาบนำา การแตงตว การรบประทานอาหาร การเดน

และการปฏบตบทบาททงภายในบานและภายนอกบาน

เชน การทำาความสะอาดบาน การทำาอาหาร การออกไป

ซอของและทำางาน ซงจากการศกษาพบวา ภาวะการทำา

หนาททดขนสงผลตอการมคณภาพชวตทดดวย11

ความรบผดชอบตอสขภาพของผปวย เปนปจจยท

แสดงใหเหนถงการเขามามสวนรวมในการดแลสขภาพของ

ผปวย เปนความสามารถในการเชอมโยงความร

ประสบการณทเกดจากองคความรดานความคดอารมณ

การกระทำาของผปวยทมตอการจดการสขภาพของตนเอง

เพอใหเกดผลลพธทดตอภาวะสขภาพ12ผปวยทมความรบ

ผดชอบตอสขภาพของตนเองจะสามารถรวมกนสราง

ผลลพธการดแลทด มความปลอดภย สงผลใหสขภาพ

ทงสวนบคคลและโดยรวมดดวย13

Page 4: Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis ... · J NURS SCI Vol No July - September 21 94 Journal of Nursing Science Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis Patients

J NURS SCI Vol 35 No 3 July - September 2017

Journal of Nursing Science 97

การรบรการดแลแบบบคคลเปนศนยกลาง เปนอก

ปจจยทมผลตอคณภาพชวต เปนการรบรของผปวยเกยว

กบการดแลของบคลากรทางสขภาพ6 การศกษาทผานมา

พบวาการดแลแบบบคคลเปนศนยกลางชวยลดจำานวนวน

นอนในโรงพยาบาลไดอยางมนยสำาคญทางสถต ความ

สามารถในการทำากจกรรมตางๆ ในการใชชวตประจำาวน

ของผปวยดขนการกลบมารกษาซำาลดลงคณภาพชวตอย

ในระดบด14

จากความสำาคญทกลาวมาขางตนจะเหนไดวา

คณภาพชวตของผปวยขอเขาเสอมหลงผาตดเปลยนขอเขา

เทยมมความเกยวของกบหลายปจจยการศกษาคณภาพ

ชวตในระยะทผปวยฟนตวเตมทหลงผาตดเปลยนขอเขา

เทยม และการศกษาผานมมมองของผปวยในบรบทการ

ดแลในปจจบนของประเทศไทยยงมนอยมากสวนใหญเปน

คณภาพชวตหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยมในระยะยาวและ

เปนการศกษาในตางประเทศซงมความแตกตางทงทางดาน

ลกษณะของกลมตวอยาง วฒนธรรมและบรบทการดแล

ดงนนผวจยจงมความประสงคจะศกษาปจจยทสามารถรวม

กนทำานายคณภาพชวตผปวยขอเขาเสอมหลงผาตดเปลยน

ขอเขาเทยมตามกรอบแนวคดคณภาพการดแลของ

Donabedian โดยมปจจยดานโครงสราง ไดแก ความ

แตกฉานทางสขภาพการจดการตนเองภาวะการทำาหนาท

ปจจยดานกระบวนการไดแกความรบผดชอบตอสขภาพ

ของผปวยการรบรการดแลแบบบคคลเปนศนยกลางและ

ปจจยดานผลลพธคอคณภาพชวตของผปวยขอเขาเสอม

หลงผาตดเปลยนขอเขาเทยม เพอนำาผลการวจยทไดมา

พฒนารปแบบการพยาบาลผปวยขอเขาเสอมหลงผาตด

เปลยนขอเขาเทยมเพอใหดำารงชวตอยอยางมคณภาพชวต

ทด

วตถประสงคของการวจย

เพอศกษาอำานาจการรวมทำานายของความแตกฉาน

ทางสขภาพการจดการตนเองภาวะการทำาหนาทความ

รบผดชอบตอสขภาพของผปวยและการรบรการดแลแบบ

บคคลเปนศนยกลางตอคณภาพชวตผปวยขอเขาเสอมหลง

ผาตดเปลยนขอเขาเทยม

สมมตฐานการวจย

ความแตกฉานทางสขภาพการจดการตนเองภาวะ

การทำาหนาท ความรบผดชอบตอสขภาพของผปวยและ

การรบรการดแลแบบบคคลเปนศนยกลาง สามารถรวม

ทำานายคณภาพชวตผปวยขอเขาเสอมหลงผาตดเปลยน

ขอเขาเทยมได

วธดำาเนนการวจย

การศกษาความสมพนธเชงทำานาย

ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรคอผปวยขอเขาเสอมหลงผาตดเปลยนขอ

เขาเทยมทงเพศชายและเพศหญงทมอายตงแต18ปขนไป

ทเขารบการตรวจตดตามการรกษาณ โรงพยาบาลระดบ

ตตยภมแหงหนงในกรงเทพมหานคร

กลมตวอยาง คดเลอกจากประชากรตามเกณฑคดเขา

ดงน1)เปนผปวยขอเขาเสอมหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยม

ทงขอ(TotalKneeArthroplasty;TKA)หรอหลงผาตด

เปลยนขอเขาเทยมซกเดยว(UnicompartmentalKnee

Arthroplasty;UKA) เปนครงแรก ระยะหลงผาตด 3-6

เดอน2)เปนผปวยขอเขาเสอมปฐมภมหลงผาตดเปลยนขอ

เขาเทยม3) สอสารดวยภาษาไทยได พดคยโตตอบแสดง

ความคดเหนไดดวยตนเอง4)กรณทผปวยมอาย60ปขน

ไปมระดบการคดร(cognitivefunction)อยในเกณฑปกต

เมอทดสอบโดยใชแบบประเมนความรความเขาใจ The

General Practitioner Assessment of Cognition

(GP-COG)มคะแนนการทดสอบ9คะแนนแสดงถงความ

รความเขาใจอยในเกณฑปกต

ขนาดกลมตวอยาง คำานวณดวยโปรแกรมสำาเรจรป

G*Power 3.1 สำาหรบใชสถตวเคราะหการถดถอยพห

(multipleregressionanalysis)โดยกำาหนดอำานาจการ

ทดสอบทระดบ.80กำาหนดระดบนยสำาคญทางสถตทระดบ

.05 และเนองจากไมมตวอยางของการกำาหนดขนาด

อทธพลจากงานวจยททบทวน ผวจยจงกำาหนดขนาด

อทธพลขนาดกลางคอR2=.13ตามขอเสนอแนะการวจย

ทางการพยาบาลหรอทางสงคมศาสตรใหสามารถกำาหนด

ขนาดอทธพลเปนขนาดกลางไดหากไมมคาขนาดอทธพล

Page 5: Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis ... · J NURS SCI Vol No July - September 21 94 Journal of Nursing Science Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis Patients

J NURS SCI Vol 35 No 3 July - September 2017

Journal of Nursing Science98

จากการศกษาทผานมา15 ไดขนาดของกลมตวอยางจำานวน

105คนและเพมอกรอยละ10เพอปองกนการสญหายของ

ขอมลหรอกลมตวอยางตอบแบบสอบถามไมสมบรณหรอ

ขอมลผดปกตรวมจำานวนกลมตวอยางทงหมด116คน

เครองมอการวจย

1.แบบบนทกขอมลสวนบคคลประกอบดวย2สวน

คอ ขอมลสวนทวไปและขอมลประวตความเจบปวยและ

การรกษา

2.แบบประเมนคณภาพชวต ผวจยใชแบบประเมน

AssessmentofQualityofLife-8D(AQoL-8D)พฒนา

โดยRichardsonและLezzi16ไดรบอนญาตใหใชเครอง

มอและแปลเปนภาษาไทยจากผพฒนาเครองมอ โดยใช

หลกการแปลตามกระบวนการทผพฒนาเครองมอกำาหนด

และใหผทรงคณวฒ5คนตรวจสอบความตรงตามเนอหา

ไดคาดชนความตรงตามเนอหา(ContentValidityIndex;

CVI)เทากบ.91เมอนำาไปใชกบผปวยขอเขาเสอมหลงผาตด

เปลยนขอเขาเทยมทมลกษณะเดยวกบกลมตวอยางจำานวน

30คนไดคาความเชอมนของเครองมอจากการคำานวณโดย

ใชสตรสมประสทธแอลฟาครอนบาคเทากบ.87ใชประเมน

คณภาพชวตของผปวยใน2มตหลก8มตยอยคอมตหลก

ดานรางกายประกอบไปดวย3มตยอยคอ มตอสระใน

การดำาเนนชวต มตประสาทสมผส และมตความเจบปวด

และมตหลกดานจตสงคมประกอบดวย5มตยอยคอมต

สขภาพจตมตความสขมตความมคณคาในตนเองมตการ

เผชญปญหาและมตสมพนธภาพ รวมขอคำาถามทงหมด

35ขอแตละมตมคะแนนหลงจากเขาสAQoL-8Dutility

algorithms(weighted)จะมคาคะแนนอยระหวาง0-1

คะแนนแปลผลจากระดบคะแนนทสงหมายถงมคณภาพ

ชวตทด

3.แบบวดความรบผดชอบตอสขภาพของผปวยผวจย

ใชแบบวด Patient Health Engagement Scale

(PHE-scale) ทพฒนาโดยGraffigna และคณะ17 ไดรบ

อนญาตใหใชเครองมอและแปลเปนภาษาไทยจากผพฒนา

เครองมอโดยใชหลกการแปลอยางเปนระบบ(systematic

translation approach) และใหผทรงคณวฒ 5 คน

ตรวจสอบความตรงตามเนอหาไดคาดชนความตรงตาม

เนอหา(ContentValidityIndex;CVI)เทากบ.88เมอ

นำาไปใชกบผปวยขอเขาเสอมหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยม

ทมลกษณะเดยวกบกลมตวอยางจำานวน30คนไดคาความ

เชอมนของเครองมอจากการคำานวณโดยใชสตรสมประสทธ

แอลฟาครอนบาคเทากบ.73แบบสอบถามประกอบดวย

ขอคำาถามทงหมด5ขอมคาคำาตอบ7ระดบแลวแปลง

คะแนนใหมคาคะแนน1-4ตามวธการประมวลคาคะแนน

ของเครองมอ เปนระดบของความรบผดชอบตอสขภาพ

ของผปวย 4 ระดบ คาคะแนนสง หมายถง ระดบความ

รบผดชอบตอสขภาพของผปวยทสง

4.แบบประเมนการจดการตนเองผวจยไดรบอนญาต

ใหใชแบบประเมนPatientActivationMeasure(PAM

13)ทพฒนาโดยHibbardและคณะ9ฉบบทไดรบอนญาต

และใหแปลเปนภาษาไทยโดย สรนนท ชเชดและคณะ18

และธมาภรณซอตรงและคณะ19ประกอบดวยขอคำาถาม

13 ขอ แบงเปนระดบของการจดการตนเอง 4 ระดบ

คาคะแนนทสง หมายถง การจดการตนเองในระดบทสง

คาความเชอมนของเครองมอจากการคำานวณโดยใชสตร

สมประสทธแอลฟาครอนบาคเทากบ.75

5.แบบประเมนความแตกฉานทางสขภาพ ผวจยได

รบอนญาตใหใชแบบประเมนความแตกฉานทางสขภาพท

พฒนาโดยนภาพรวาณชยกลและคณะ20 โดยประเมน

ปจจย7ดานประกอบดวยดานการรบรสทธขนพนฐาน

ดานความสามารถในการรบบรการสขภาพ ดานทกษะ

การสอสารเพอใหไดสงทตองการจากบคลากรสขภาพ

ดานครอบครวสขภาพ ดานความสามารถในการเขาถง

ขอมลสขภาพ ดานการประเมนความนาเชอถอของขอมล

และดานความรบผดชอบของตนตอสขภาพรวมขอคำาถาม

ทงหมด29ขอมคำาตอบ11ระดบระดบคะแนนความ

แตกฉานทางสขภาพทสง หมายถง มความแตกฉานทาง

สขภาพสง คาความเชอมนของเครองมอจากการคำานวณ

โดยใชสตรสมประสทธแอลฟาครอนบาคเทากบ.94

6.แบบสอบถามการรบรการดแลแบบบคคลเปน

ศนยกลาง ผวจยไดรบอนญาตใหใชแบบประเมน

ConsultationCareMeasure (CCM) ทพฒนาขนโดย

Little และคณะ ฉบบไดรบอนญาตและใหแปลเปน

α

Page 6: Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis ... · J NURS SCI Vol No July - September 21 94 Journal of Nursing Science Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis Patients

J NURS SCI Vol 35 No 3 July - September 2017

Journal of Nursing Science 99

ภาษาไทยโดย สรนนท ชเชด และคณะ18 และธมาภรณ

ซอตรง และคณะ19 วดการรบรการดแลแบบผปวยเปน

ศนยกลาง5ดานรวมขอคำาถามทงหมด21ขอแตละขอ

มคาคำาตอบเปนมาตราสวนประมาณคา7ระดบคาคะแนน

ทสงหมายถง การรบรการดแลแบบบคคลเปนศนยกลาง

สงคาความเชอมนของเครองมอจากการคำานวณโดยใชสตร

สมประสทธแอลฟาครอนบาคเทากบ.94

7.แบบประเมนภาวะการทำาหนาท ผวจยไดรบ

อนญาตใหใชแบบประเมนModifiedWOMAC(Western

OntarioandMcMasterUniversitiesOsteoarthritis

Index)พฒนาโดยBellamyและคณะ(1988)ฉบบไดรบ

อนญาตและใหแปลเปนภาษาไทยโดยวไลคปตนรตศยกล

และมณรตนไชยานนท21ประกอบดวยการประเมนใน3

สวนคออาการปวดขอ(paindimension)อาการขอฝด

ตง (stiffness dimension) และการใชงานขอ

(functional dimension) ในการศกษาครงนผวจยใช

ในสวนการใชงานขอ (functional dimension) จำานวน

15ขอแตละขอคำาถามมคำาตอบโดยใชมาตรวดแบบตวเลข

ตงแต 0-10 คะแนนคะแนนมากหมายถงความสามารถ

ใชงานขอไดนอยแตถาคะแนนนอยหมายถงสามารถใชงาน

ขอไดด คาความเชอมนของเครองมอจากการคำานวณโดย

ใชสตรสมประสทธแอลฟาครอนบาคเทากบ.92

การพทกษสทธกลมตวอยาง

การวจยครงนไดรบการรบรองจากคณะกรรมการ

จรยธรรมการวจยในคนคณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล

มหาวทยาลยมหดลหมายเลขSi273/2016รหสโครงการ

195/2559 (EC2) โดยผวจยอธบายวตถประสงคและขน

ตอนการวจยใหกลมตวอยางเขาใจกอนตดสนใจเขารวม

โครงการวจยอยางอสระ และกลมตวอยางมสทธถอนตว

ออกจากโครงการวจยไดตลอดเวลาโดยไมมผลใดๆตอการ

รกษาทจะไดรบจากโรงพยาบาล ขอมลทงหมดจะถกเกบ

เปนความลบและนำาเสนอขอมลในภาพรวมเทานน

การเกบรวบรวมขอมล

หลงจากไดรบอนมตใหเกบขอมลจากโรงพยาบาล

ททำาการศกษาแลว ผวจยเขาพบแพทย พยาบาล ณ

หนวยตรวจและตดตามผลการรกษาออรโธปดคสเพอชแจง

วตถประสงค รายละเอยดในการดำาเนนการวจย และ

ขออนญาตคดเลอกกลมตวอยางตามเกณฑการคดเขา

ผวจยอธบายวตถประสงคและขนตอนการวจยใหกลม

ตวอยางเขาใจกอนตดสนใจเขารวมโครงการวจยอยางอสระ

หลงจากผปวยตอบรบเขารวมโครงการและลงนามใน

หนงสอแสดงเจตนายนยอมเขารวมการวจยเปนลายลกษณ

อกษรแลว ผวจยใหกลมตวอยางตอบแบบสอบถามดวย

ตนเองใชระยะเวลาเฉลย60นาทกลมตวอยางทไมสามารถ

อานหรอเขยนหนงสอไดหรอมปญหาทางสายตาผวจยจะ

เปนผอานแบบสอบถามใหกลมตวอยางตอบแบบสอบถาม

การวเคราะหขอมล

วเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรสำาเรจรป

วเคราะหขอมลสวนบคคล ขอมลความเจบปวย และการ

รกษาโดยการใชสถตแจกแจงความถ รอยละ คาตำาสด

คาสงสด คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน วเคราะห

อำานาจการรวมทำานายของความแตกฉานทางสขภาพ

การจดการตนเองภาวะการทำาหนาทความรบผดชอบตอ

สขภาพของผปวย และการรบรการดแลแบบบคคลเปน

ศนยกลางตอคณภาพชวตผปวยขอเขาเสอมหลงผาตด

เปลยนขอเขาเทยมโดยใชสถตวเคราะหการถดถอยพห

(multiple regression analysis) ดวยวธการคดเลอก

ตวแปรเขาสมการแบบขนตอนเดยว (entermethod)

กำาหนดนยสำาคญทางสถตทระดบ .05 โดยผวจยทำาการ

ทดสอบขอตกลงเบองตนของการใชสถตแลวพบวาตวแปร

อสระและตวแปรตามมคาSkewnessนอยกวา2และม

คาKurtosisนอยกวา7แสดงวาขอมลมการแจกแจงแบบ

โคงปกต เมอทดสอบความสมพนธของตวแปรอสระพบ

ความสมพนธมคานอยกวา.65จงไมเกดmulticolinearity

ตวแปรความแตกฉานทางสขภาพการจดการตนเองภาวะ

การทำาหนาท ความรบผดชอบตอสขภาพของผปวยและ

การรบรการดแลแบบบคคลเปนศนยกลางมคาTolerance

เทากบ.70,.76,.98,.82และ.79ตามลำาดบมคาVIF

เทากบ1.43,1.31,1.02,1.21และ1.27ตามลำาดบ

ผลการวจย

ขอมลสวนบคคลและขอมลความเจบปวยและการรกษา

Page 7: Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis ... · J NURS SCI Vol No July - September 21 94 Journal of Nursing Science Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis Patients

J NURS SCI Vol 35 No 3 July - September 2017

Journal of Nursing Science100

กลมตวอยางรอยละ 91.1 เปนเพศหญง อายเฉลย

67.56ป(SD=8.31)รอยละ39.3มอายระหวาง60-69

ปดชนมวลกายเฉลย26.25kg/m2(SD=9.39)รอยละ

66.1 มสถานภาพสมรสครอยละ47.3 มการศกษาสงสด

อยในระดบประถมศกษารอยละ77.7ไมไดประกอบอาชพ

รอยละ 58.9 ใชสทธขาราชการ/พนกงานของรฐ/

รฐวสาหกจในการรกษาครงนรอยละ82.2มรายไดตำากวา

15,000 บาทตอเดอนรอยละ 56.3 มรายไดมากกวา

30,000บาทตอเดอนรอยละ50รายไดพอใชและมเหลอ

เกบรอยละ66.1อาศยอยกบบตรรอยละ68.8มบตรเปน

ผรบผดชอบในดแลเมอเจบปวย กลมตวอยางทงหมดได

รบคำาแนะนำาในการบรหารขอเขาและการออกกำาลงกาย

มารบการตรวจตามนดและสวนใหญสามารถปฏบตตาม

คำาแนะนำาไดอยางสมำาเสมอรอยละ52.7ของกลมตวอยาง

มความมนใจในการดแลตนเองหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยม

มากรอยละ 69.6 มโรคประจำาตวรอยละ 87.2 มโรค

ประจำาตวมากกวา1โรครอยละ54.5ไดรบการวนจฉยวา

มภาวะขอเขาเสอมปฐมภมขางเดยวรอยละ87.5ไดรบการ

ผาตดเปลยนขอเขาเทยมทงขอรอยละ50ไดรบการผาตด

เปลยนขอเขาเทยมขางขวา ระยะเวลาทมารบการตรวจ

ตดตามผลการรกษาหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยมเฉลย

4.46เดอน(SD=1.35)พสยการงอขอเขาเฉลย114.36

องศา(SD=8.76)และพสยการเหยยดขอเขาเฉลย-0.22

องศา(SD=1.04)

ตวแปรทศกษา

คณภาพชวตกลมตวอยางมคณภาพชวตโดยรวมเฉลย

.81 คะแนน (SD = .09) จากคะแนนเตม 1 คะแนน

โดยมตความเจบปวดเปนมตยอยทมคณภาพชวตสงสดใน

มตหลกดานรางกายคะแนนเฉลย.87คะแนน(SD=.11)

และมตความมคณคาในตวเองเปนมตยอยทมคณภาพชวต

สงสดในมตหลกดานจตสงคมคะแนนเฉลย .89 คะแนน

(SD=.07)

ความแตกฉานทางสขภาพ กลมตวอยางมความ

แตกฉานทางสขภาพโดยรวมเฉลย 7.83 คะแนน (SD=

2.03)จากคะแนนเตม10คะแนนโดยพบวากลมตวอยาง

มความแตกฉานทางสขภาพดานทกษะสอสารสงสด

คะแนนเฉลย 8.76คะแนน (SD= 1.13) แตดานความ

สามารถในการเขาถงขอมลสขภาพมคะแนนเฉลยตำาสดคอ

6.67คะแนน(SD=2.00)

การจดการตนเองกลมตวอยางสวนใหญรอยละ63.4

มการจดการตนเองในระดบท 3 คะแนนเฉลย 62.49

คะแนน (SD = 5.13) จากคะแนนเตม 100 คะแนน

รอยละ19.6มการจดการตนเองในระดบท2คะแนนเฉลย

51.03คะแนน (SD= 1.76) รอยละ 9.8 มการจดการ

ตนเองในระดบท4คะแนนเฉลย75.65คะแนน(SD=

3.23)และรอยละ7.1มการจดการตนเองในระดบตำาสด

คอระดบท1คะแนนเฉลย45.49คะแนน(SD=1.24)

ภาวะการทำาหนาท กลมตวอยางมภาวะการทำาหนาท

โดยรวมเฉลย59.17คะแนน(SD=9.82)จากคะแนนเตม

150คะแนน(คะแนนมากหมายถงใชงานไดนอยคะแนน

นอยหมายถงใชงานไดมากคะแนน0หมายถงเกงทสด

สามารถทำาอรยาบถนนๆ ไดดมาก) โดยกลมตวอยาง

สามารถใชงานขอเขาในอรยาบถททำาไดดทสดคอการนง

คะแนนเฉลย3.46คะแนน(SD=0.76)สวนการใชงาน

ขอเขาในอรยาบถทยงเปนปญหามากทสดคอการทำางาน

บานหนกๆคะแนนเฉลย6.54คะแนน(SD=1.67)

ความรบผดชอบตอสขภาพของผปวย กลมตวอยาง

รอยละ 62.9 มความรบผดชอบตอสขภาพในระดบท 3

รองลงมารอยละ 21.4 มความรบผดชอบตอสขภาพ

ในระดบสงสด คอ ระดบท 4 และรอยละ 15.2 มความ

รบผดชอบตอสขภาพในระดบท2

การรบรการดแลแบบบคคลเปนศนยกลาง กลม

ตวอยางมการรบรการดแลแบบบคคลเปนศนยกลาง

โดยรวมคะแนนเฉลย5.62คะแนน(SD=.97)จากคะแนน

เตม7คะแนนโดยกลมตวอยางมการรบรดานการตดตอ

สอสารและการสรางสมพนธภาพสงสดคะแนนเฉลย5.75

คะแนน(SD=.93)

ความสมพนธระหวางตวแปรทศกษา

ความสมพนธระหวางตวแปรอสระกบคณภาพชวต

ผปวยขอเขาเสอมหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยมพบวา

ตวแปรอสระทกตวมความสมพนธกบคณภาพชวต

โดยปจจยทมความสมพนธทางบวกกบคณภาพชวตอยาง

Page 8: Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis ... · J NURS SCI Vol No July - September 21 94 Journal of Nursing Science Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis Patients

J NURS SCI Vol 35 No 3 July - September 2017

Journal of Nursing Science 101

มนยสำาคญทางสถตคอการจดการตนเอง(r=.364,p<

.05)ความแตกฉานทางสขภาพ(r=.361,p<.05)ความ

รบผดชอบตอสขภาพของผปวย(r=.229,p<.05)และ

การรบรการดแลแบบบคคลเปนศนยกลาง (r = .345,

p<.05)สวนภาวะการทำาหนาทมความสมพนธทางลบกบ

คณภาพชวตอยางมนยสำาคญทางสถต (r = - .333,

p<.05)(ตารางท1)

ตารางท 1ความสมพนธระหวางความแตกฉานทางสขภาพการจดการตนเองภาวะการทำาหนาทความรบผดชอบตอ

สขภาพของผปวยและการรบรการดแลแบบบคคลเปนศนยกลางกบคณภาพชวตผปวยขอเขาเสอมหลงผาตด

เปลยนขอเขาเทยมวเคราะหความสมพนธโดยการคำานวณคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน(N=112)

ตวแปรทศกษา

1.ความแตกฉานทางสขภาพ

2.การจดการตนเอง

3.ภาวะการทำาหนาท

4.ความรบผดชอบตอสขภาพของผปวย

5.การรบรการดแลแบบบคคลเปนศนยกลาง

6.คณภาพชวต

1

1

.450*

-.033ns

.340*

.391*

.361*

3

1

.074ns

.047ns

-.333*

5

1

.345*

2

1

-.073ns

.273*

.304*

.364*

4

1

.325*

.229*

6

1

*p<.05,ns=nonsignificant

อำานาจการทำานายของตวแปรอสระตอตวตอคณภาพ

ชวตผปวยขอเขาเสอมหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยม

การวเคราะหการถดถอยพหโดยใชวธการคดเลอก

ตวแปรเขาสมการแบบขนตอนเดยวพบวา ความแตกฉาน

ทางสขภาพ การจดการตนเอง ภาวะการทำาหนาท

ความรบผดชอบตอสขภาพของผปวยและการรบรการดแล

แบบบคคลเปนศนยกลางสามารถรวมกนทำานายของ

คณภาพชวตผปวยขอเขาเสอมหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยม

ไดรอยละ33.4อยางมนยสำาคญทางสถต(R2=.334,F=

10.629,p<.05)โดยปจจยทสามารถทำานายคณภาพชวต

ไดสงสดอยางมนยสำาคญทางสถต คอภาวะการทำาหนาท

(β=-.335,p<.05)รองลงมาคอความรบผดชอบตอ

สขภาพของผปวย(β=.249,p<.05)และการจดการ

ตนเอง(β=.184,p<.05)ตามลำาดบ

ตารางท 2 อำานาจการทำานายของความแตกฉานทางสขภาพการจดการตนเองภาวะการทำาหนาทความรบผดชอบตอ

สขภาพของผปวยและการรบรการดแลแบบบคคลเปนศนยกลางตอคณภาพชวตผปวยขอเขาเสอมหลงผาตด

เปลยนขอเขาเทยม

ตวแปร B SE β t p-value 95%CI

คาคงท .561 .099 5.684 .000

ภาวะการทำาหนาท -.003 .001 -.335 -4.184 .000* -.004--.002

การรบรการดแลแบบบคคลเปนศนยกลาง .008 .016 .043 .485 .628 -.023-.039

ความแตกฉานทางสขภาพ .018 .011 .165 1.744 .084 -.003-.040

การจดการตนเอง .002 .001 .184 2.027 .045* .000-.004

ความรบผดชอบตอสขภาพของผปวย .009 .003 .249 2.850 .005* .003-.015

R=.578,R2=.334,AdjR2=.303,F=10.629,*p<.05

Page 9: Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis ... · J NURS SCI Vol No July - September 21 94 Journal of Nursing Science Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis Patients

J NURS SCI Vol 35 No 3 July - September 2017

Journal of Nursing Science102

β

การอภปรายผล

การศกษาครงนพบวากลมตวอยางมคะแนนคณภาพ

ชวตโดยรวมอยในระดบสง(X=.81,SD=.09)สอดคลอง

กบการศกษาของ da Silva และคณะ22 ททบทวน

วรรณกรรมอยางเปนระบบ(systematicreview)จากงาน

วจย 31 เรองทศกษาคณภาพชวตผปวยหลงผาตดเปลยน

ขอเขาเทยมพบวาผลการศกษาเปนไปในแนวทางเดยวกน

คอความถระดบความรนแรงและอาการรบกวนจากความ

เจบปวดของผปวยหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยมลดลง

ซงความเจบปวดทลดลงนเปนปจจยหนงทสงผลตอความ

พงพอใจการพฒนาและความสามารถในดำารงชวตอยอยาง

เชอมน มคณคาและภมใจในตนเองทำาใหผปวยมคณภาพ

ชวตทดขนหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยม

สำาหรบอำานาจในการทำานายเมอวเคราะหระบบการ

ดแลผปวยขอเขาเสอมหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยมตาม

แนวคดคณภาพการดแลของDonabedianModelทง3

องคประกอบหลก ไดแก ดานโครงสรางซงเปนสมรรถนะ

ของผปวยในการศกษาครงน ไดแก ความแตกฉานทาง

สขภาพการจดการตนเองและภาวะการทำาหนาทสวนดาน

กระบวน การการดแลแบบบคคลเปนศนยกลาง ไดแก

ความรบผดชอบตอสขภาพของผปวยการรบรการดแลแบบ

บคคลเปนศนยกลาง และดานผลลพธ คอ คณภาพชวต

หลงผาตดผลการศกษาครงนพบวาปจจยทสามารถทำานาย

คณภาพชวตไดสงสดอยางมนยสำาคญทางสถต คอ ภาวะ

การทำาหนาท(β=-.335,p<.05)รองลงมาคอความ

รบผดชอบตอสขภาพของผปวย(β=.249,p<.05)และ

การจดการตนเอง(β=.184,p<.05)สอดคลองกบการ

ศกษาทผานมาทพบวาภาวะการทำาหนาทหลงผาตดเปลยน

ขอเขาเทยมสามารถทำานายคณภาพชวตไดอยางมนยสำาคญ

ทางสถต22,23ทงนอาจเปนเพราะผปวยหลงผาตดเปลยนขอ

เขาเทยมสามารถใชงานขอเขาไดดโดยไมปวด สามารถ

ดำาเนนชวตไดเปนปกตหรอใกลเคยงกบปกตโดยไมตอง

พงพาผอน ทำาใหผปวยเกดความพงพอใจซงสงผลตอ

คณภาพชวตทดสอดคลองกบPapakostidouและคณะ24

ทพบวาหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยม3 เดอนความเจบ

ปวดลดลงภาวะการทำาหนาทดขนภาวะซมเศราลดลงและ

มคณภาพชวตทดอยางมนยสำาคญทางสถต(p<.001)

ความรบผดชอบตอสขภาพของผปวยสามารถทำานาย

คณภาพชวตไดอยางมนยสำาคญทางสถต (β = .249,

p < .05) อาจอธบายไดวาผปวยสวนใหญตระหนกร

เกยวกบภาวะสขภาพของตนเองมทกษะมความมนใจและ

มความมนคงทางอารมณตนตวในการจดการภาวะสขภาพ

ทำาใหเกดพฤตกรรมการดแลตนเองทดจงสงผลตอคณภาพ

ชวตหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยมทดคณภาพของผลลพธ

ทดขนเกดขนไดจากการทผปวยกระตอรอรนทจะมสวนรวม

รบผดชอบตอสขภาพของตนเองตามแผนการดแลสขภาพ

ผปวยทมความเขาใจในความเจบปวยเขาใจในแนวทางและ

แผนการรกษา จะมแนวโนมทจะมบทบาทสำาคญในการ

ตดสนใจเกยวกบการไดรบการดแล25

สำาหรบการจดการตนเองสามารถทำานายคณภาพชวต

ผปวยขอเขาเสอมหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยมไดอยาง

มนยสำาคญทางสถต(β=.184,p<.05)อาจอธบายได

วาเกดจากการทผปวยไดรบความรเรองโรค แนวทางการ

รกษา และไดรบคำาแนะนำาในการดแลตนเองหลงผาตด

เปลยนขอเขาเทยมจากบคคลากรทางสขภาพทำาใหมความ

รและทกษะในการจดการกบภาวะสขภาพของตนเอง

จนเกดพฤตกรรมการดแลตนเองเพอลดผลกระทบทเกดขน

ทงทางรางกายและจตใจหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยมได

ดวยตนเอง

ตวแปรทไมสามารถทำานายคณภาพชวตผปวย

ขอเขาเ สอมหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยม ไดแก

ความแตกฉานทางสขภาพทงนอาจเนองจากกลมตวอยาง

มากกวารอยละ 80 เปนผสงอายทมความแตกฉานทาง

สขภาพทแตกตางกน มศกยภาพดานความสามารถคนหา

เขาถงวเคราะหขอมลดานสขภาพและเลอกทจะนำาขอมล

ทเปนประโยชนตอสขภาพมาปฏบต ตลอดจนสามารถ

ประเมนผลไดแตกตางกนมาก ทำาใหไมสามารถทำานาย

คณภาพชวตผปวยขอเขาเสอมหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยม

ไดเชนเดยวกบการรบรการดแลแบบบคคลเปนศนยกลาง

ไมสามารถทำานายคณภาพชวตผปวยขอเขาเสอมหลงผาตด

เปลยนขอเขาเทยมไดทงนอาจเปนเพราะการรบรการดแล

ของกลมตวอยางซงสวนใหญเปนผสงอายเปนการรบรแบบ

Page 10: Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis ... · J NURS SCI Vol No July - September 21 94 Journal of Nursing Science Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis Patients

J NURS SCI Vol 35 No 3 July - September 2017

Journal of Nursing Science 103

เกาทรบรการดแลทเนนมมมองของแพทยผทำาการรกษา

หรอเนนแตหลกการทางการแพทยมากกวาการทำาความ

เขาใจในความคดความตองการของตนเอง

ถงแมความแตกฉานทางสขภาพจะไมสามารถทำานาย

คณภาพชวตไดแตผลการศกษาครงนพบวาความแตกฉาน

ทางสขภาพมความสมพนธทางบวกกบคณภาพชวตอยางม

นยสำาคญทางสถต(r=.361,p<.05)ดงนนผปวยขอเขา

เสอมหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยมจงควรไดรบการพฒนา

ใหมความแตกฉานทางสขภาพ เพอใหเกดการเชอมโยง

ระหวางความรแรงจงใจและสมรรถนะของบคคลในการ

เขาถงทำาความเขาใจและสามารถนำาขอมลไปใชในการคด

และตดสนใจในการดแลสขภาพของตนเองเพอใหสามารถ

ดำาเนนชวตไดอยางมคณภาพชวตทด8 เชนเดยวกบการ

รบรการดแลแบบบคคลเปนศนยกลางถงแมจะไมสามารถ

ทำานายคณภาพชวตผปวยขอเขาเสอมหลงผาตดเปลยนขอ

เขาเทยมได แตผลการศกษาพบวาการรบรการดแลแบบ

บคคลเปนศนยกลางมความสมพนธทางบวกกบคณภาพ

ชวตอยางมนยสำาคญทางสถต (r = .345, p < .05)

ผลการศกษาแสดงใหเหนถงความสำาคญของการรบรการ

ดแลแบบบคคลเปนศนยกลางทผใหการดแลควรตระหนก

เพอใหเกดการเปลยนแปลงมมมองและสนใจในการให

การดแลทสอดคลองกบบรบทและความตองการทแทจรง

ของผปวยมากขน ดงนนกระบวนการทมความเหมาะสม

โดยคำานงถงความสามารถและมมมองความตองการของ

ผปวยแตละคนไดนน จงจำาเปนทจะตองใชบคคลเปน

ศนยกลางมากกวาวธการใชการรกษาโรคเปนศนยกลาง

รวมถงการมองวาผปวยเปนปจเจกบคคลและเพอให

สามารถรวมมอกนในการพฒนาการดแลทเหมาะสม

จงจำาเปนตองพจารณาถงความตองการ คานยม สภาพ

ครอบครวสภาวะแวดลอมของสงคมรวมถงวถชวตดวย

ขอเสนอแนะ

ดานปฏบตการพยาบาล

จากผลการวจยครงน พยาบาลควรประเมนความ

ตองการการดแลและการฟนฟสภาพตงแตกอนจำาหนาย

ผปวยกลบบาน และนำาขอมลมาใชในการวางแผนการ

พยาบาลอยางเปนระบบปรบรปแบบการดแลเพอใหผปวย

เขามามสวนรวมรบผดชอบตอสขภาพ วางแผนและปรบ

รปแบบการดแลสขภาพของตนเอง สงเสรมใหผปวย

สามารถใชงานขอเขาในอรยาบถตางๆในการใชชวตประจำา

วนใหดขนเชนการยนการเดนการทำากจกรรมตางๆทง

ภายในและภายนอกบาน เปนตน และสงเสรมใหผปวยม

การจดการตนเองหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยมทเหมาะสม

ซงจะนำาไปสการมคณภาพชวตทดของผปวยขอเขาเสอม

หลงผาตดเปลยนขอเขาเทยม

ดานการวจย

ผลการศกษาครงนสามารถนำาไปเปนขอมลพนฐานใน

การศกษาวจยเชงทดลองเพอพฒนาคณภาพการดแลผปวย

ขอเขาเสอมทไดรบการผาตดเปลยนขอเขาเทยมโดยการใช

โปรแกรมหรอรปแบบการพยาบาลในผปวยหลงผาตด

เปลยนขอเขาเทยม เชน โปรแกรมการจดการตนเอง

โปรแกรมการมสวนรวมรบผดชอบตอสขภาพของผปวย

โปรแกรมการเตรยมความพรอมกอนกลบบาน หรอ

โปรแกรมการดแลแบบบคคลเปนศนยกลาง เพอสงเสรม

ใหผปวยสามารถฟนตวหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยมได

อยางเตมทและมคณภาพชวตทดตอไป

References

1.FransenM,BridgettL,MarchL,HoyD,

PensergaE,BrooksP.Theepidemiologyof

osteoarthritisinAsia.IntJRheumDis.

2011;14(2):113-21.

2.GraysonCW,DeckerRC.Totaljoint

arthroplastyforpersonswithosteoarthritis.

PMR.2012;5Suppl:S97-103.

3.RejeskiWJ,EttingerWHJr,MartinK,MorganT.

Treatingdisabilityinkneeosteoarthritiswith

exercisetherapy:acentralrolefor

self-efficacyandpain.ArthritisCareRes.

1998;11(2):94-101.

4.SweeneyK,GrubisicM,MarraCA,KendallR,

LiLC,LyndLD.ComparisonofHRQL

Page 11: Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis ... · J NURS SCI Vol No July - September 21 94 Journal of Nursing Science Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis Patients

J NURS SCI Vol 35 No 3 July - September 2017

Journal of Nursing Science104

betweenunicompartmentalknee

arthroplastyandtotalkneearthroplasty

forthetreatmentofosteoarthritis.

JArthroplasty.2013;9Suppl:187-90.

5. DonabedianA.Thequalityofcare:how

canitbeassessed?.JAMA.

1988;260(12):1743-8.

6. McCormackB,McCanceT.Chapter7:

Person-centerednursingoutcomesand

theirevaluation.In:Person-centered

nursing:theoryandpractice.Oxford:

Wiley-Blackwell;2010.

7. WorldHealthOrganization.Track2:Health

literacyandhealthbehavior[Internet].

Geneva,Switzerland:WHO;2009[cited

2015Oct20].Availablefrom:http://www.

who.int/healthpromotion/conferences/

7gchp/track2/en/

8. ZhangXH,LiSC,FongKY,ThumbooJ.

Theimpactofhealthliteracyon

Health-RelatedQualityofLife(HRQoL)and

utilityassessmentamongpatientswith

rheumaticdiseases.ValueHealth.

2009;12Suppl3:S106-9.

9. HibbardJH,StockardJ,MahoneyER,

TuslerM.DevelopmentofthePatient

ActivationMeasure(PAM):conceptualizing

andmeasuringactivationinpatientsand

consumers.HealthServRes.

2004;39(4Pt1):1005-26.

10.BarlowJ,WrightC,SheasbyJ,TurnerA,

HainsworthJ.Self-management

approachesforpeoplewithchronic

conditions:areview.PatientEducCouns.

2002;48(2):177-87.

11.YoshidaY,MiznerRL,RamseyDK,

Snyder-MacklerL.Examiningoutcomes

fromtotalkneearthroplastyandthe

relationshipbetweenquadricepsstrength

andkneefunctionovertime.ClinBiomech

(Bristol,Avon).2008;23(3):320-8.

12.CoulterA.Engagingpatientsinhealthcare.

Berkshire,England:McGraw-HillEducation;

2011.

13.CoulterA.Patientengagement--what

works?JAmbulCareManage.

2012;35(2):80-9.

14.EkmanI,WolfA,OlssonLE,TaftC,

DudasK,SchaufelbergerM,etal.Effects

ofperson-centeredcareinpatientswith

chronicheartfailure:thePCC-HFstudy.

EurHeartJ.2012;33(9):1112-9.

15.PolitDF,BeckCT.Nursingresearch:

generatingandassessingevidencefor

nursingpractice.8thed.Philadelphia,PA:

LippincottWilliams&Wilkins;2008.

16.RichardsonJ,LezziA.Psychometric

validityandtheAQoL-8Dmultiattribute

utilityinstrument[Internet].Melbourne,

Australia:CentreforHealthEconomics,

MonashUniversity;2011[cited2015Sep

22].Availablefrom:http://pandora.nla.

gov.au/pan/83221/20120628-0000/www.

buseco.monash.edu.au/centres/che/

pubs/researchpaper71.pdf.

17.GraffignaG,BarelloS,BonanomiA,

LozzaE.Measuringpatientengagement:

developmentandpsychometric

propertiesofthePatientHealth

Engagement(PHE)scale.FrontPsychol.

2015;6:274.

Page 12: Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis ... · J NURS SCI Vol No July - September 21 94 Journal of Nursing Science Predictors of Quality of Life among Osteoarthritis Patients

J NURS SCI Vol 35 No 3 July - September 2017

Journal of Nursing Science 105

18.ChoocherdS,WanitkunN,

DanaidusadeekulS,YottasurodomC.

Relationshipsamonghealthliteracy,

severityofdisease,patientengagement,

perceptionofperson-centeredcareand

qualityoflifeinpatientsaftercoronary

arterybypassgraftsurgery.Journalof

NursingScience.2016;34Suppl1:94-106.

(inThai).

19.SuetrongT,DanaidutsadeekulS,VanitkunN,

HanprasertpongT.Comparisonsofbody

massindex,chronicstress,healthliteracy,

patientengagementandperceptionof

person-centeredcarebetweenrecurrent

andnon-recurrenturolithiasispatients.

JournalofNursingScience.

2016;34(2):80-91.(inThai).

20.WanitkulN,PattaramongkolritS,VichathaiC,

PetchrungB,KloyaiumS,BatterhamR,etal.

HealthliteracyinThaipeople[Internet].

Nonthaburi:HealthSystemsResearch

Institute;2014[cited2015Sep10].

Availablefrom:http;//kb.hsri.or.th/dspace/

handle/11228/3987.(inThai).

21.KuptniratsaikulV,RattanachaiyanontM.

ValidationofamodifiedThaiversionof

theWesternOntarioandMcMaster

(WOMAC)osteoarthritisindexforknee

osteoarthritis.ClinRheumatol.

2007;26(10):1641-5.

22.daSilvaRR,SantosAA,deSampaio

CarvalhoJúniorJ,MatosMA.Qualityof

lifeaftertotalkneearthroplasty:

systematicreview.RevBrasOrtop.

2014;49(5):520-7.

23.SchwartzI,KandelL,SajinaA,LitinezkiD,

HermanA,MattanY.Balanceisan

importantpredictivefactorforqualityof

lifeandfunctionafterprimarytotalknee

replacement.JBoneJointSurgBr.

2012;94(6):782-6.

24.PapakostidouI,DailianaZH,

PapapolychroniouT,LiaropoulosL,

ZintzarasE,KarachaliosTS,etal.Factors

affectingthequalityoflifeaftertotalknee

arthroplasties:aprospectivestudy.BMC

MusculoskeletalDisord.2012;13:116.

25.BalikB,ConwayJ,ZippererL,WatsonJ.

Achievinganexceptionalpatientand

familyexperienceofinpatienthospital

care:IHIinnovationserieswhitepaper

[Internet].Cambridge,Massachusetts:

InstituteforHealthcareImprovement;

2011[cited2016Dec15].Availablefrom:

http://www.whaqualitycenter.org/Portals/

0/Partners%20for%20Patients/TCAB/

Patient-Centered/IHI%20Patient%

20Family%20Experience%20of%

20Hospital%20Care%20White%

20Paper%202011.pdf.


Recommended