+ All Categories
Home > Documents > Publius Ovidius Naso - Situs Classicusdextra Lebinthos erat fecundaque melle Calymne, cum puer...

Publius Ovidius Naso - Situs Classicusdextra Lebinthos erat fecundaque melle Calymne, cum puer...

Date post: 20-Oct-2020
Category:
Upload: others
View: 8 times
Download: 0 times
Share this document with a friend
30
Pagina1
Transcript
  • Pag

    ina1

  • Pag

    ina2

    Publius Ovidius Naso

    * 20 maart 43 v.C. (Sulmo, Italië) ,

    † 17 n.C. (?) (Tomi = Constanţa, Roemenië)

    verbanning wegens “carmen et error”

    carmen = Ars amatoria;

    error = iets met Julia (dochter/kleindochter van Augustus)

    Amores ( liefde voor Corinna)

    Heroides

    Ars Amatoria [=Ars Amandi]

    Remedia Amoris

    Metamorphoses (15 boeken)

    Tristia

    Epistulae ex Ponto

    http://www.google.nl/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwjt4uaei9rZAhWNGuwKHUseA9IQjRx6BAgAEAU&url=http://bioclima.ro/ismh2016.html&psig=AOvVaw2BgW4skabOfc1eZ4EyXBuX&ust=1520507741885104

  • Pag

    ina3

    Les 5 Goden en mensen in de Metamorfosen van Ovidius

    1 Latona smeekt om water

    Accessit positoque genu Titania terram

    pressit, ut hauriret gelidos potura liquores;

    rustica turba vetat. Dea sic affata vetantes:

    ‘Quid prohibetis aquis? Usus communis aquarum est;

    350 nec solem proprium natura nec aëra fecit

    nec tenues undas: ad publica munera veni,

    quae tamen ut detis, supplex peto. Non ego nostros

    abluere hic artus lassataque membra parabam,

    sed relevare sitim. Caret os umore loquentis

    355 et fauces arent vixque est via vocis in illis.

    Haustus aquae mihi nectar erit, vitamque fatebor

    accepisse simul: vitam dederitis in unda.

    Hi quoque vos moveant, qui nostro bracchia tendunt

    parva sinu.’ Et casu tendebant bracchia nati.

    360 Quem non blanda deae potuissent verba movere?

    Latona straft de boeren

  • Pag

    ina4

    Hi tamen orantem perstant prohibere minasque,

    ni procul abscedat, conviciaque insuper addunt;

    Nec satis est, ipsos etiam pedibusque manuque

    turbavere lacus imoque e gurgite mollem

    365 huc illuc limum saltu movere maligno.

    Distulit ira sitim; neque enim iam filia Coei

    supplicat indignis nec dicere sustinet ultra

    verba minora dea tollensque ad sidera palmas

    ‘aeternum stagno’ dixit ‘vivatis in isto!’

    De metamorfose van de boeren

    370 Eveniunt optata deae: iuvat esse sub undis

    et modo tota cava submergere membra palude,

    nunc proferre caput, summo modo gurgite nare,

    saepe super ripam stagni consistere, saepe

    in gelidos resilire lacus; sed nunc quoque turpes

    375 litibus exercent linguas pulsoque pudore,

    quamvis sint sub aqua, sub aqua maledicere temptant.

    Vox quoque iam rauca est, inflataque colla tumescunt,

    ipsaque dilatant patulos convicia rictus.

  • Pag

    ina5

    Terga caput tangunt, colla intercepta videntur,

    380 spina viret, venter, pars maxima corporis, albet,

    limosoque novae saliunt in gurgite ranae.

    Met. 6.346-381

    2 Daedalus en Icarus

    Daedalus wil weg van Kreta

    Daedalus interea Creten longumque perosus

    exilium tactusque loci natalis amore

    185 clausus erat pelago. ‘Terras licet’ inquit ‘et undas

    obstruat, at caelum certe patet; ibimus illac!

    Omnia possideat, non possidet aëra Minos.’

    Daedalus maakt vleugels

    Dixit et ignotas animum dimittit in artes

    naturamque novat. Nam ponit in ordine pennas,

    190 a minima coeptas, longam breviore sequente,

    ut clivo crevisse putes: sic rustica quondam

  • Pag

    ina6

    fistula disparibus paulatim surgit avenis.

    Tum lino medias et ceris alligat imas,

    atque ita compositas parvo curvamine flectit,

    195 ut veras imitetur aves. Puer Icarus una

    stabat et ignarus sua se tractare pericla

    ore renidenti modo, quas vaga moverat aura,

    captabat plumas, flavam modo pollice ceram

    mollibat lusuque suo mirabile patris

    200 impediebat opus. Postquam manus ultima coepto

    imposita est, geminas opifex libravit in alas

    ipse suum corpus motaque pependit in aura.

    Daedalus is bezorgd

    Instruit et natum ‘medio’ que ‘ut limite curras,

    Icare,’ ait ‘moneo, ne, si demissior ibis,

    205 unda gravet pennas, si celsior, ignis adurat.

    Inter utrumque vola, nec te spectare Boöten

    aut Helicen iubeo strictumque Orionis ensem:

    me duce carpe viam.’ Pariter praecepta volandi

    tradit et ignotas umeris accommodat alas.

  • Pag

    ina7

    210 Inter opus monitusque genae maduere seniles

    et patriae tremuere manus. Dedit oscula nato

    non iterum repetenda suo pennisque levatus

    ante volat comitique timet, velut ales, ab alto

    quae teneram prolem produxit in aëra nido,

    215 hortaturque sequi damnosasque erudit artes

    et movet ipse suas et nati respicit alas.

    Icarus is overmoedig

    Hos aliquis, tremula dum captat harundine pisces,

    aut pastor baculo stivave innixus arator

    vidit et obstipuit, quique aethera carpere possent,

    220 credidit esse deos. Et iam Iunonia laeva

    parte Samos – fuerant Delosque Parosque relictae –,

    dextra Lebinthos erat fecundaque melle Calymne,

    cum puer audaci coepit gaudere volatu

    deseruitque ducem caelique cupidine tractus

    225 altius egit iter: rapidi vicinia solis

    mollit odoratas, pennarum vincula, ceras.

    Tabuerant cerae: nudos quatit ille lacertos

  • Pag

    ina8

    remigioque carens non ullas percipit auras,

    oraque caerulea patrium clamantia nomen

    230 excipiuntur aqua, quae nomen traxit ab illo.

    Verdriet én vreugde

    At pater infelix nec iam pater ‘Icare’ dixit,

    ‘Icare, ‘dixit ‘ubi es? Qua te regione requiram?’

    ‘Icare’ dicebat: pennas adspexit in undis

    devovitque suas artes corpusque sepulcro

    235 condidit, et tellus a nomine dicta sepulti.

    Hunc miseri tumulo ponentem corpora nati

    garrula limoso prospexit ab elice perdix

    et plausit pennis testataque gaudia cantu est:

    unica tunc volucris nec visa prioribus annis

    240 factaque nuper avis, longum tibi, Daedale, crimen.

    Met. 8.183-240

  • Pag

    ina9

    3 Pygmalion

    Pygmalion schept een beeld

    Interea niveum mira feliciter arte

    sculpsit ebur formamque dedit, qua femina nasci

    nulla potest, operisque sui concepit amorem.

    250 Virginis est verae facies, quam vivere credas

    et, si non obstet reverentia, velle moveri:

    ars adeo latet arte sua.

    Pygmalion verliefd

    Miratur et haurit

    pectore Pygmalion simulati corporis ignes.

    Saepe manus operi temptantes admovet, an sit

    255 corpus an illud ebur, nec adhuc ebur esse fatetur.

    Oscula dat reddique putat loquiturque tenetque

    et credit tactis digitos insidere membris

    et metuit, pressos veniat ne livor in artus,

    et modo blanditias adhibet, modo grata puellis

    260 munera fert illi: conchas teretesque lapillos

  • Pag

    ina1

    0

    et parvas volucres et flores mille colorum

    liliaque pictasque pilas et ab arbore lapsas

    Heliadum lacrimas; ornat quoque vestibus artus:

    dat digitis gemmas, dat longa monilia collo;

    265 aure leves bacae, redimicula pectore pendent:

    cuncta decent; nec nuda minus formosa videtur.

    Collocat hanc stratis concha Sidonide tinctis

    appellatque tori sociam adclinataque colla

    mollibus in plumis tamquam sensura reponit.

    Het beeld komt tot leven

    280 Ut rediit, simulacra suae petit ille puellae

    incumbensque toro dedit oscula: visa tepere est;

    admovet os iterum, manibus quoque pectora temptat:

    temptatum mollescit ebur positoque rigore

    subsidit digitis ceditque, ut Hymettia sole

    285 cera remollescit tractataque pollice multas

    flectitur in facies ipsoque fit utilis usu.

    Dum stupet et dubie gaudet fallique veretur,

    rursus amans rursusque manu sua vota retractat;

  • Pag

    ina1

    1

    corpus erat: saliunt temptatae pollice venae.

    Eind goed, al goed

    290 Tum vero Paphius plenissima concipit heros

    verba, quibus Veneri grates agat, oraque tandem

    ore suo non falsa premit dataque oscula virgo

    sensit et erubuit timidumque ad lumina lumen

    attollens pariter cum caelo vidit amantem.

    295 Coniugio, quod fecit, adest dea, iamque coactis

    cornibus in plenum noviens lunaribus orbem

    illa Paphon genuit, de qua tenet insula nomen.

    Met. 10.247-269; 280-297

  • Pag

    ina1

    2

    4 Diana en Actaeon

    Actaeon verrast Diana

    Dumque ibi perluitur solita Titania lympha,

    ecce nepos Cadmi dilata parte laborum

    175 per nemus ignotum non certis passibus errans

    pervenit in lucum: sic illum fata ferebant.

    Qui simul intravit rorantia fontibus antra,

    sicut erant nudae, viso sua pectora nymphae

    percussere viro subitisque ululatibus omne

    180 implevere nemus circumfusaeque Dianam

    corporibus texere suis; tamen altior illis

    ipsa dea est colloque tenus supereminet omnes.

    Diana’s straf

    Qui color infectis adversi solis ab ictu

    nubibus esse solet aut purpureae Aurorae,

    185 is fuit in vultu visae sine veste Dianae,

    quae, quamquam comitum turba est stipata suarum,

    in latus obliquum tamen adstitit oraque retro

  • Pag

    ina1

    3

    flexit et, ut vellet promptas habuisse sagittas,

    quas habuit, sic hausit aquas vultumque virilem

    190 perfudit spargensque comas ultricibus undis

    addidit haec cladis praenuntia verba futurae:

    ‘Nunc tibi me posito visam velamine narres,

    si poteris narrare, licet.’ Nec plura minata

    dat sparso capiti vivacis cornua cervi,

    195 dat spatium collo summasque cacuminat aures

    cum pedibusque manus, cum longis bracchia mutat

    cruribus et velat maculoso vellere corpus.

    Additus et pavor est.

    Op de vlucht

    Fugit Autonoeius heros

    et se tam celerem cursu miratur in ipso.

    200 Ut vero vultus et cornua vidit in unda,

    ‘Me miserum!’ dicturus erat: vox nulla secuta est.

    Ingemuit: vox illa fuit, lacrimaeque per ora

    non sua fluxerunt; mens tantum pristina mansit.

    Quid faciat? Repetatne domum et regalia tecta

  • Pag

    ina1

    4

    205 an lateat silvis? Pudor hoc, timor impedit illud.

    Dum dubitat, videre canes; (...)

    Opgejaagd

    Ille fugit, per quae fuerat loca saepe secutus,

    heu! famulos fugit ipse suos. Clamare libebat:

    230 ‘Actaeon ego sum, dominum cognoscite vestrum!’

    Verba animo desunt; resonat latratibus aether.

    Prima Melanchaetes in tergo vulnera fecit,

    proxima Therodamas, Oresitrophos haesit in armo

    (tardius exierant, sed per compendia montis

    235 anticipata via est); dominum retinentibus illis

    cetera turba coit confertque in corpore dentes.

    Iam loca vulneribus desunt; gemit ille sonumque,

    etsi non hominis, quem non tamen edere possit

    cervus, habet maestisque replet iuga nota querellis

    240 et genibus pronis supplex similisque roganti

    circumfert tacitos tamquam sua bracchia vultus.

  • Pag

    ina1

    5

    Het einde van Actaeon

    At comites rapidum solitis hortatibus agmen

    ignari instigant oculisque Actaeona quaerunt

    et velut absentem certatim Actaeona clamant

    245 (ad nomen caput ille refert) et abesse queruntur

    nec capere oblatae segnem spectacula praedae.

    Vellet abesse quidem, sed adest velletque videre,

    non etiam sentire canum fera facta suorum.

    Undique circumstant mersisque in corpore rostris

    250 dilacerant falsi dominum sub imagine cervi,

    nec nisi finita per plurima vulnera vita,

    ira pharetratae fertur satiata Dianae.

    Met. 3.173-206; 228-252

  • Pag

    ina1

    6

    Les 10 Ovidius, speelse dichter van liefde en lust

    1 Ceyx en Alcyone: in de dood verenigd

    Alcyone wendt zich tot Juno

    Aeolis interea tantorum ignara malorum

    dinumerat noctes et iam, quas induat ille,

    575 festinat vestes, iam quas, ubi venerit ille,

    ipsa gerat, reditusque sibi promittit inanes.

    Omnibus illa quidem superis pia tura ferebat,

    ante tamen cunctos Iunonis templa colebat,

    proque viro, qui nullus erat, veniebat ad aras,

    580 utque foret sospes coniunx suus utque rediret,

    optabat, nullamque sibi praeferret; at illi

    hoc de tot votis poterat contingere solum.

    Juno zendt Iris naar het paleis van Somnus

    At dea non ultra pro functo morte rogari

    sustinet, utque manus funestas arceat aris,

    585 ‘Iri, meae’ dixit ‘fidissima nuntia vocis,

  • Pag

    ina1

    7

    vise soporiferam Somni velociter aulam

    exstinctique iube Ceycis imagine mittat

    somnia ad Alcyonen veros narrantia casus.’

    Dixerat: induitur velamina mille colorum

    590 Iris et arcuato caelum curvamine signans

    tecta petit iussi sub nube latentia regis.

    Het paleis van Somnus

    Est prope Cimmerios longo spelunca recessu,

    mons cavus, ignavi domus et penetralia Somni:

    quo numquam radiis oriens mediusve cadensve

    595 Phoebus adire potest; nebulae caligine mixtae

    exhalantur humo dubiaeque crepuscula lucis.

    Non vigil ales ibi cristati cantibus oris

    evocat Auroram, nec voce silentia rumpunt

    sollicitive canes canibusve sagacior anser;

    600 non fera, non pecudes, non moti flamine rami

    humanaeve sonum reddunt convicia linguae:

    muta quies habitat; saxo tamen exit ab imo

    rivus aquae Lethes, per quem cum murmure labens

  • Pag

    ina1

    8

    invitat somnos crepitantibus unda lapillis.

    605 Ante fores antri fecunda papavera florent

    innumeraeque herbae, quarum de lacte soporem

    Nox legit et spargit per opacas umida terras;

    ianua nec verso stridorem cardine reddit:

    nulla domo tota est, custos in limine nullus;

    610 at medio torus est ebeno sublimis in atra,

    plumeus, unicolor, pullo velamine tectus,

    quo cubat ipse deus membris languore solutis.

    Hunc circa passim varias imitantia formas

    somnia vana iacent totidem, quot messis aristas,

    615 silva gerit frondes, eiectas litus harenas.

    Iris treedt het paleis binnen en richt zich tot Somnus

    Quo simul intravit manibusque obstantia virgo

    somnia dimovit, vestis fulgore reluxit

    sacra domus, tardaque deus gravitate iacentes

    vix oculos tollens iterumque iterumque relabens

    620 summaque percutiens nutanti pectora mento

    excussit tandem sibi se cubitoque levatus,

  • Pag

    ina1

    9

    quid veniat (cognovit enim), scitatur; at illa:

    ‘Somne, quies rerum, placidissime, Somne, deorum,

    pax animi, quem cura fugit, qui corpora duris

    625 fessa ministeriis mulces reparasque labori,

    somnia, quae veras aequent imitamine formas,

    Herculea Trachine iube sub imagine regis

    Alcyonen adeant simulacraque naufraga fingant.

    Imperat hoc Iuno.’ Postquam mandata peregit,

    630 Iris abit (neque enim ulterius tolerare soporis

    vim poterat), labique ut somnum sensit in artus,

    effugit et remeat, per quos modo venerat arcus.

    Morpheus haast zich naar Alcyone

    650 Ille volat nullos strepitus facientibus alis

    per tenebras intraque morae breve tempus in urbem

    pervenit Haemoniam positisque e corpore pennis

    in faciem Ceycis abit sumptaque figura

    luridus, exanimi similis, sine vestibus ullis

    655 coniugis ante torum miserae stetit; uda videtur

    barba viri madidisque gravis fluere unda capillis.

  • Pag

    ina2

    0

    Tum lecto incumbens, fletu super ora profuso,

    haec ait: ‘Agnoscis Ceyca, miserrima coniunx?

    An mea mutata est facies nece? Respice: nosces

    660 inveniesque tuo pro coniuge coniugis umbram.

    Nil opis, Alcyone, nobis tua vota tulerunt:

    occidimus! Falso tibi me promittere noli.

    Nubilus Aegaeo deprendit in aequore navem

    auster et ingenti iactatam flamine solvit,

    665 oraque nostra tuum frustra clamantia nomen

    inplerunt fluctus. Non haec tibi nuntiat auctor

    ambiguus, non ista vagis rumoribus audis:

    ipse ego fata tibi praesens mea naufragus edo.

    Surge, age, da lacrimas lugubriaque indue nec me

    670 indeploratum sub inania Tartara mitte.’

    Adicit his vocem Morpheus, quam coniugis illa

    crederet esse sui; fletus quoque fundere veros

    visus erat gestumque manus Ceycis habebat.

    Alcyone ontwaakt en is wanhopig

    Ingemit Alcyone; lacrimas movet atque lacertos

  • Pag

    ina2

    1

    675 per somnum corpusque petens amplectitur auras

    exclamatque ‘Mane! Quo te rapis? Ibimus una.’

    Voce sua specieque viri turbata soporem

    excutit et primo si sit circumspicit illic,

    qui modo visus erat; nam moti voce ministri

    680 intulerant lumen. Postquam non invenit usquam,

    percutit ora manu laniatque a pectore vestes

    pectoraque ipsa ferit; nec crines solvere curat,

    scindit et altrici, quae luctus causa, roganti

    ‘Nulla est Alcyone, nulla est’ ait, ‘occidit una

    685 cum Ceyce suo. Solantia tollite verba!

    Naufragus interiit. Vidi agnovique manusque

    ad discedentem cupiens retinere tetendi.

    Umbra fuit, sed et umbra tamen manifesta virique

    vera mei. Non ille quidem, si quaeris, habebat

    690 adsuetos vultus nec, quo prius, ore nitebat;

    pallentem nudumque et adhuc umente capillo

    infelix vidi: stetit hoc miserabilis ipso

    – ecce – loco’ (et quaerit, vestigia si qua supersint).

    Met. 11.573-632; 650-693

  • Pag

    ina2

    2

    2 Orpheus en Eurydice: liefde over de grenzen van de dood

    De dood van Eurydice

    Inde per inmensum croceo velatus amictu

    aethera digreditur Ciconumque Hymenaeus ad oras

    tendit et Orphea nequiquam voce vocatur.

    Adfuit ille quidem, sed nec sollemnia verba

    5 nec laetos vultus nec felix attulit omen;

    fax quoque, quam tenuit, lacrimoso stridula fumo

    usque fuit nullosque invenit motibus ignes.

    Exitus auspicio gravior. Nam nupta per herbas

    dum nova Naiadum turba comitata vagatur,

    10 occidit in talum serpentis dente recepto.

    Orpheus zingt een smekend lied

    Quam satis ad superas postquam Rhodopeius auras

    deflevit vates, ne non temptaret et umbras,

    ad Styga Taenaria est ausus descendere porta

    perque leves populos simulacraque functa sepulcro

  • Pag

    ina2

    3

    15 Persephonen adiit inamoenaque regna tenentem

    umbrarum dominum pulsisque ad carmina nervis

    sic ait: ‘O positi sub terra numina mundi,

    in quem reccidimus, quidquid mortale creamur,

    si licet et falsi positis ambagibus oris

    20 vera loqui sinitis, non huc, ut opaca viderem

    Tartara, descendi, nec uti villosa colubris

    terna Medusaei vincirem guttura monstri;

    causa viae est coniunx, in quam calcata venenum

    vipera diffudit crescentesque abstulit annos.

    25 Posse pati volui nec me temptasse negabo;

    vicit Amor. Supera deus hic bene notus in ora est;

    an sit et hic, dubito. Sed et hic tamen auguror esse,

    famaque si veteris non est mentita rapinae,

    vos quoque iunxit Amor. Per ego haec loca plena timoris,

    30 per Chaos hoc ingens vastique silentia regni

    Eurydices, oro, properata retexite fata!

    Omnia debemur vobis paulumque morati

    serius aut citius sedem properamus ad unam.

    Tendimus huc omnes, haec est domus ultima, vosque

  • Pag

    ina2

    4

    35 humani generis longissima regna tenetis.

    Haec quoque, cum iustos matura peregerit annos,

    iuris erit vestri: pro munere poscimus usum.

    Quod si fata negant veniam pro coniuge, certum est

    nolle redire mihi: leto gaudete duorum.’

    Reacties op Orpheus’ lied

    40 Talia dicentem nervosqe ad verba moventem

    exsangues flebant animae: nec Tantalus undam

    captavit refugam stupuitque Ixionis orbis,

    nec carpsere iecur volucres, urnisque vacarunt

    Belides, inque tuo sedisti, Sisyphe, saxo.

    45 Tunc primum lacrimis victarum carmine fama est

    Eumenidum maduisse genas, nec regia coniunx

    sustinet oranti nec, qui regit ima, negare

    Eurydicenque vocant. Umbras erat illa recentes

    inter et incessit passu de vulnere tardo.

    50 Hanc simul et legem Rhodopeius accipit Orpheus,

    ne flectat retro sua lumina, donec Avernas

    exierit valles; aut irrita dona futura.

  • Pag

    ina2

    5

    Naar boven

    Carpitur adclivis per muta silentia trames,

    arduus, obscurus, caligine densus opaca.

    55 Nec procul afuerunt telluris margine summae;

    hic, ne deficeret, metuens avidusque videndi

    flexit amans oculos: et protinus illa relapsa est

    bracchiaque intendens prendique et prendere certans

    nil nisi cedentes infelix adripit auras.

    60 Iamque iterum moriens non est de coniuge quicquam

    questa suo (quid enim nisi se quereretur amatam?)

    supremumque ‘Vale’, quod iam vix auribus ille

    acciperet, dixit revolutaque rursus eodem est.

    Met. 10.1-63

  • Pag

    ina2

    6

    3 Tereus en Philomela

    Tereus kent geen rust

    Iam labor exiguus Phoebo restabat, equique

    pulsabant pedibus spatium declivis Olympi:

    regales epulae mensis et Bacchus in auro

    ponitur; hinc placido dantur sua corpora somno.

    490 At rex Odrysius, quamvis secessit, in illa

    aestuat et repetens faciem motusque manusque

    qualia vult, fingit, quae nondum vidit, et ignes

    ipse suos nutrit cura removente soporem.

    Het afscheid

    Lux erat, et generi dextram complexus euntis

    495 Pandion comitem lacrimis commendat obortis:

    ‘Hanc ego, care gener, quoniam pia causa coegit

    et voluere ambae (voluisti tu quoque, Tereu)

    do tibi perque fidem cognataque pectora supplex,

    per superos oro, patrio ut tuearis amore

    500 et mihi sollicitae lenimen dulce senectae

  • Pag

    ina2

    7

    quam primum (omnis erit nobis mora longa) remittas;

    tu quoque quam primum (satis est procul esse sororem),

    si pietas ulla est, ad me, Philomela, redito!’

    Mandabat pariterque suae dabat oscula natae,

    505 et lacrimae mites inter mandata cadebant;

    utque fide pignus dextras utriusque poposcit

    inter seque datas iunxit natamque nepotemque

    absentes pro se memori rogat ore salutent;

    supremumque ‘Vale’ pleno singultibus ore

    vix dixit timuitque suae praesagia mentis.

    De zeereis

    Ut semel imposita est pictae Philomela carinae

    admotumque fretum remis tellusque repulsa est,

    ‘Vicimus!’ exclamat, ‘mecum mea vota feruntur!’

    exsultatque et vix animo sua gaudia differt

    515 barbarus et nusquam lumen detorquet ab illa,

    non aliter quam cum pedibus praedator obuncis

    deposuit nido leporem Iovis ales in alto;

    nulla fuga est capto, spectat sua praemia raptor.

  • Pag

    ina2

    8

    Tereus overmeestert Philomela

    Iamque iter effectum, iamque in sua litora fessis

    520 puppibus exierant, cum rex Pandione natam

    in stabula alta trahit, silvis obscura vetustis,

    atque ibi pallentem trepidamque et cuncta timentem

    et iam cum lacrimis, ubi sit germana, rogantem

    includit fassusque nefas et virginem et unam

    525 vi superat frustra clamato saepe parente,

    saepe sorore sua, magnis super omnia divis.

    Illa tremit velut agna pavens, quae saucia cani

    ore excussa lupi nondum sibi tuta videtur,

    530 utque columba suo madefactis sanguine plumis

    horret adhuc avidosque timet, quibus haeserat, ungues.

    Philomela zweert wraak

    Mox ubi mens rediit, passos laniata capillos,

    lugenti similis caesis plangore lacertis

    intendens palmas ‘O diris barbare factis,

    o crudelis’ ait, ‘nec te mandata parentis

  • Pag

    ina2

    9

    535 cum lacrimis movere piis nec cura sororis

    nec mea virginitas nec coniugialia iura?

    Omnia turbasti; paelex ego facta sororis,

    tu geminus coniunx, hostis mihi debita Procne!

    Quin animam hanc, ne quod facinus tibi, perfide, restet,

    540 eripis? Atque utinam fecisses ante nefandos

    concubitus! Vacuas habuissem criminis umbras.

    Si tamen haec superi cernunt, si numina divum

    sunt aliquid, si non perierunt omnia mecum,

    quandocumque mihi poenas dabis! Ipsa pudore

    545 proiecto tua facta loquar: si copia detur,

    in populos veniam; si silvis clausa tenebor,

    inplebo silvas et conscia saxa movebo;

    audiet haec aether et si deus ullus in illo est!’

    Tereus straft haar

    Talibus ira feri postquam commota tyranni

    550 nec minor hac metus est, causa stimulatus utraque,

    quo fuit accinctus, vagina liberat ensem

    arreptamque coma fixis post terga lacertis

  • Pag

    ina3

    0

    vincla pati cogit; iugulum Philomela parabat

    spemque suae mortis viso conceperat ense.

    555 Ille indignantem et nomen patris usque vocantem

    luctantemque loqui comprensam forcipe linguam

    abstulit ense fero. Radix micat ultima linguae,

    ipsa iacet terraeque tremens inmurmurat atrae,

    utque salire solet mutilatae cauda colubrae,

    560 palpitat et moriens dominae vestigia quaerit.

    Hoc quoque post facinus (vix ausim credere) fertur

    saepe sua lacerum repetisse libidine corpus. Met. 6.486-562


Recommended