Faster – better – worldwide.
Rittal – The System.
Uitgave 09/11ctueel
I n n o v a t i e s
I m p u l s e n
V o o r d e l e n
Cito Benelux:
tot uw dienst
Industrie en
IT Beursnieuws
Rittal en EPLAN –
als het om ontwerp en
engineering gaat
Uitmuntende kennis
door Cito Benelux
Education
SPECIALE BEURSUITGAVE3 t/m 7 oktober 2011 – Jaarbeurs Utrecht
2 RITTALactueel 09/11
// INHOUD
Pagina 2/3Cito Benelux: tot uw dienst
Pagina 4/5/6/7Industrie beursnieuws
Pagina 8/9CP-C verhoogt productiviteit
Gea Bloksma
Pagina 10/11Industriële besturingssystemen van
Snijders Elektrotechniek
Pagina 12/13Zuiver proceswater voor Botlek
Pagina 14Introductie SE 8
Pagina 15Baanbrekende oppervlakte-
behandeling voor roestvrijstaal
Pagina 16/17Nieuwe tankopslag in Westhaven
Amsterdam
Pagina 18/19IT beursnieuws
Pagina 20/21Ontwerp en engineering van
besturingskasten
Pagina 22Praktische waarde van
Cito Benelux Education
Pagina 23Introductie CoolWall
Pagina 24Beurs Elektrotechniek
Cito Benelux sponsort Kika
Cito Benelux: tot uw dienst
Het is geen toeval dat de drie toonaange-
vende merken op het gebied van industriële
elektrotechniek, industriële automatisering
en IT deel uitmaken van dezelfde moeder-
maatschappij. Afzonderlijk én gezamenlijk
leveren Rittal, EPLAN en Phoenix Contact al
decennialang betrouwbare, modulair schaal-
bare en gebruiksvriendelijke technologie-
oplossingen. Het duurzame succes van
de werkmaatschappijen van Cito Benelux
(Rittal viert dit jaar haar vijftigjarig jubileum)
is verklaarbaar: zowel eindgebruikers als
systeempartners, installateurs, paneel- en
machinebouwers benutten de efficiëntie- en
kostenvoordelen van de producten en dien-
sten van Rittal, EPLAN en Phoenix Contact.
In samenwerking met de betrokken partners
en projectpartijen vervullen de medewerkers
in toenemende mate ook een adviserende rol.
René Wortelboer, algemeen directeur van Cito
Benelux: “Voor onze drie werkmaatschappijen
zijn de wensen van eindgebruikers en van
systeem- en adviespartners altijd richtingge-
vend geweest. Onze medewerkers beschikken
over de technische expertise die nodig is om
ook ten aanzien van complexe systeemoplos-
singen inhoudelijk waardevol advies te kunnen
geven. Zij doen dat onder andere door samen
met technologiepartners workshops en semi-
nars te organiseren in een van onze tech-
nologie- en trainingscentra. Daarbij stellen zij
relevante vragen: wat wil de klant met de infor-
matietechnologie of industriële automatisering
bereiken? Aan welke technische normen moet
worden voldaan? Hoe kan de beste technologi-
sche oplossing worden gerealiseerd? Op basis
van de antwoorden op deze vragen blijven
Rittal, EPLAN en Phoenix Contact nieuwe pro-
ducten en diensten ontwikkelen die het com-
plexe werk van systeem- en adviespartners
vergemakkelijken en die eindgebruikers verze-
keren van de beste oplossing.”
Complexiteit
Als moedermaatschappij vervult Cito Benelux
een ondersteunende rol, die waar nodig verbin-
dingen legt tussen de afzonderlijke werkmaat-
schappijen en externe partners. Wortelboer:
“Wij constateren dat onze klanten met steeds
Tijdens de beurs Elektrotechniek verschijnt het nieuwe Rittal Handboek 33.Binnenkort meer hierover op onze website.
De gecombineerde expertise van Rittal,
EPLAN en Phoenix Contact
3RITTALactueel 09/11
// EDITORIAL
Kwaliteit in het
kwadraat
“Onlangs las ik het boek Zen en de kunst van
het motoronderhoud van de Amerikaanse
schrijver Robert M. Pirsig. Daarin reizen een
vader en zijn zoon op een motorfiets door de
Verenigde Staten. Het is een filosofisch boek
over de relatie tussen mens en technologie
waarin het begrip kwaliteit centraal staat.
De auteur maakt een onderscheid tussen
statische (meetbare) en dynamische kwaliteit,
die niet meetbaar is, maar waar iedereen wel
een positief gevoel bij heeft. Het zijn deze twee
kwaliteiten die Rittal kenmerkt: goede test-
resultaten tonen de statische kwaliteit van
onze producten aan en de dynamische kwaliteit
van Rittal als technologiepartner blijkt uit de
succesverhalen van onze klanten.
Als Manager New Business Development heb ik
vele Product Managers de revue zien passeren
maar slechts weinigen beschikten over meer
toepassings- en productkennis dan de Product
Managers van Rittal. Kiest u voor Rittal, dan
krijgt u ware deskundigen over de vloer en kunt
u rekenen op technisch inhoudelijk advies dat
hout snijdt. Ongeacht of het nu gaat over
materiaaleigenschappen van behuizingen,
complexe koeltechnische vraagstukken, om
regelgeving op het vlak van stroomverdelings-
oplossingen of om IT-infrastructuren en
desbetreffende specifieke eisen, de Product
Managers van Rittal weten wat technisch
mogelijk en onmogelijk is en kennen de toepas-
singssituatie als geen ander. Als de markt geen
passend antwoord biedt, dan zoeken zij verder.
Dan leggen zij contacten met partnerbedrijven
en vinden zij een innovatieve oplossing.
De schat aan praktijkkennis die zij met zich
meedragen, maakt dat u met Rittal een kundige
technologiepartner in huis haalt die waarde
toevoegt aan uw industriële en informatietech-
nologische processen. Ik noem dat kwaliteit in
het kwadraat. De praktijkverhalen in deze
uitgave van Rittal Actueel zijn daar tastbare
bewijzen van. Veel leesplezier!
René Bourgonje
Manager New Business Development
complexere technische uitdagingen worden
geconfronteerd. Marktpartijen vragen daardoor
steeds nadrukkelijker om adviezen op systeem-
niveau en om het overdragen van verantwoor-
delijkheden voor de werking van complete
systemen. In de modulaire systeemproducten
van Rittal, EPLAN en Phoenix Contact is veel
technologische detailkennis al ingebakken.
Daarom gebruiken onze eindklanten, systeem-
partners en adviseurs de producten graag als
bouwstenen voor het realiseren van succesvolle
projecten.
Industriële omgevingen vragen om kwalitatief
hoogwaardige materialen die optimale betrouw-
baarheid en vlekkeloze werk- en productie-
processen garanderen. Daarnaast spelen
thema’s als duurzaamheid, energiebesparing en
schaalbaarheid een steeds grotere rol. Ook
deze aspecten zijn daarom richtinggevend voor
de wijze waarop wij totaaloplossingen aandra-
gen. De eindgebruiker profiteert van een goede
samenwerking tussen de adviseurs en de
producenten en is altijd verzekerd van een
betrouwbare en efficiënte oplossing.”
Samenwerking
Waar nodig brengen de werkmaatschap-
pijen Rittal, EPLAN en Phoenix Contact par-
tijen bijeen om het realiseren van systeem-
oplossingen vlekkeloos te laten verlopen.
Wortelboer: “Daarmee stellen we systeem-
partners en adviseurs in de gelegenheid om
een nog breder dienstenpakket aan te bie-
den. Een gedeelde functionele verantwoor-
delijkheid maakt het voor partners eenvoudi-
ger om kennis die als gevolg van vergrijzing
verloren gaat aan te vullen en eventuele
twijfels over bijvoorbeeld de betrouwbaar-
heid van een bepaalde technische oplossing
bij hun eindklanten weg te nemen. Laat ik als
voorbeeld de draadloze technologie nemen,
die ook in de industriële automatisering in
opkomst is. Veel eindgebruikers schrikken er
nog voor terug om bedrijfskritische proces-
sen via draadloze technologie aan te sturen.
Dankzij de synergie tussen de systeem-
producten van Rittal, EPLAN en Phoenix
Contact kunnen wij betrouwbare totaalop-
lossingen ontwikkelen en in proef opstellingen
demonstreren. Onze partners kunnen daarbij
gebruikmaken van ons innovatievermogen
en van onze logistieke slagkracht. Waar
nodig brengen wij gespecialiseerde expertise
in en creëren wij zelf nieuwe samenwerkings-
verbanden om een passend antwoord te
vinden op complexe technologische vraag-
stukken. Wij doen dit om onze systeempart-
ners en technische adviseurs te ondersteu-
nen - opdat zij succesvol kunnen zijn en
blijven. Daarbij verliezen we de praktische
waarde voor de eindgebruiker nooit uit het
oog. Uiteindelijk zal de toegevoegde waarde
van elke nieuwe systeemoplossing van Rittal,
EPLAN en Phoenix Contact zich in de prak-
tijk bewijzen.”
René Wortelboer, algemeen directeur van Cito Benelux
4 RITTALactueel 09/11
De grootste Nederlandse beurs voor de elektrotechnische
industrie viert dit jaar een twintigjarig jubileum. Rittal viert
uitbundig mee, want ook voor Rittal is 2011 een jubileumjaar.
In 1961 startte Rittal met de serieproductie van vier eenvoudige
typen behuizingen en veranderde daarmee de schakelkastbouw
volledig. Inmiddels ontwikkelt Rittal al vijftig jaar succesvolle
producten voor zowel industriële als IT toepassingen, van
mechanische systeemcomponenten tot stroomverdelings-,
klimatiserings- en IT-Infrastructuursystemen – en ook in de
komende vijftig jaar zal Rittal dat met volle overtuiging blijven
doen. Wereldwijd vormen 1.500 patenten het bewijs van de
enorme innovatiekracht van Rittal.
Als vast lid van de brancheorganisatie Fedet is onze moedermaatschappij
Cito Benelux al vanaf het begin betrokken bij de organisatie van de beurs
Elektrotechniek. Voor Rittal blijft de beurs een belangrijk evenement voor
het presenteren van de nieuwste innovaties. En omdat wij overtuigd zijn
van de kwaliteit van onze producten laten wij onze innovatieve, tijd- en
energiebesparende oplossingen graag in werking zien. Dat doen wij niet
Duurzame vooruitgang en
technisch vernuft
Rittal presenteert slimme energie- en tijdbesparende
oplossingen op de beurs Elektrotechniek 2011
alleen op beurzen, maar ook via seminars, themadagen en workshops,
bij onze tevreden klanten die de voordelen van onze producten graag in
de praktijk demonstreren, en in onze eigen technologie- en trainings-
centra. Dit jaar laat Rittal u op de beurs Elektrotechniek kennismaken met
de nieuwste energie- en tijdbesparende producten die een praktische
invulling geven aan het thema Duurzaam.
Bij Rittal kijken we verwachtingsvol uit naar deze beurs, want
Elektrotechniek 2011 staat in het teken van duurzaamheid en energie-
besparing – thema’s waarop de producten,diensten en oplossingen van
Rittal zich al jaren richten. Vijftig jaar product- en innovatiekennis resulteert
in nieuwe Rittal producten die op de beurs hoge ogen zullen gooien
omdat zij naast maximale energiebesparingen tevens optimale betrouw-
baarheid en investeringszekerheid bieden. Op deze pagina’s geven wij u
een voorproefje van de nieuwste industriële producten die Rittal op de
beurs Elektrotechniek 2011 presenteert. Op pagina 18 en 19 vindt u
bovendien een overzicht van onze innovatieve IT-producten die een duur-
zame bijdrage leveren bij de inrichting van IT-ruimtes.
Tot ziens op de beurs Elektrotechniek 2011!
Hal 7 - Stand C010
5RITTALactueel 09/11
Het modulaire productsysteem van Rittal is ook in het afgelopen jaar weer
verder ontwikkeld en verbeterd en daarom presenteert Rittal op de
2011-editie van de beurs Elektrotechniek nieuwe productcombinatie-
mogelijkheden waardoor u nog eenvoudiger het ideale kastsysteem voor
elke toepassing samenstelt.
Rittal Flex-Block
Snelle montage en flexibele indelingsmogelijkheden
Met Flex-Block laat Rittal zien dat het mogelijk is om zelfs de beste behui-
zingen nog verder te verbeteren. Rittal Flex-Block maakt de ruimte in de
basis en de dakopbouw van TS 8 behuizingen functioneel inzetbaar voor
kabelgeleiding en voor een ruimtebesparende plaatsing van componenten.
Meer functionele ruimte, minder gewicht.
Doordat de profielen voor de interne installatie naadloos aansluiten op de
horizontale TS 8 montagerails kunnen alle TS 8 systeemaccessoires ook
in de sokkel en de dakopbouw worden benut. Daardoor ontstaat een
extra functionele ruimte in de basis en de dakopbouw. Zo kan de bodem-
plaat van de TS 8 behuizing worden verwijderd en zware componenten
op de bodem van de behuizing worden geplaatst. De Rittal Flex-Block
hoekdelen zijn lichter dan de plaatstalen versie en bieden flexibeler moge-
lijkheden om stelvoeten en transportwielen te bevestigen. Wanneer scha-
kelkasten met behulp van bijvoorbeeld een vorkheftruck moeten worden
verplaatst zijn de sokkels eenvoudig te verwijderen. Ook kun je de kasten
met Rittal Flex-Block tot maximaal 400 mm verhogen zodat zelfs klimati-
seringscomponenten in de extra functionele ruimte kunnen worden
gemonteerd.
Hygienic Design Klemmen-apparatenkast Rittal KL
De nieuwste loot aan de stam van de Hygienic Design productfamilie is
een toonbeeld van pure schoonheid. Met de bekende Rittal Klemmen-
apparatenkast in een roestvaststalen Hygienic Design uitvoering krijgt u
de beschikking over een nog breder aanbod van behuizingstypen die
voldoen aan de strengste hygiëne-richtlijnen (IP 66 en IP 69K, NEMA type
13, NEMA 4X, NEMA 3R). De hoge kwaliteit van de behuizingen, met
onder andere duurzame siliconenafdichtingen, een gebruiksvriendelijk
afsluit systeem en een oppervlakte met een RA-waarde van minder dan
0,8 micrometer (zie ook artikel pagina 23 over oppervlaktebehandeling)
maakt dat de behuizingen eenvoudiger en sneller kunnen worden gerei-
nigd, en dat komt ten goede aan de productiviteit van (voedselverwer-
kende) productieomgevingen.
Rittal Flex-Block biedt meer dan alleen een optimale ondersteuning en
stabiliteit voor Rittal kastsystemen. Ten opzichte van volledig uit roest-
vaststaal vervaardigde sokkels biedt Rittal Flex-Block veel extra flexibili-
teit en eenvoudigere montagemogelijkheden. De innovatieve Flex-Block
modules maken een functionele indeling van deelcompartimenten onder
de bodemplaat en in de dakopbouw van Rittal TS 8 behuizingen moge-
lijk - en dat zonder het gebruik van gereedschap. Het Rittal Flex-Block
systeem is opgebouwd uit eenvoudig te bevestigen (klikbare) compo-
nenten, waaronder degelijke en slijtvaste kunststof hoekdelen, hoek-
kappen en roestvaststalen montagerails met Rittal TS 8 montageprofie-
len. De mechanische belastbaarheid van de kunststofdelen is vergelijkbaar
met de belastbaarheid van plaatstalen hoekdelen.
Rittal Kastsystemen:
duurzaam, tijd- en energiebesparend
Rittal Flex-Block biedt ongekende flexibiliteit
en maakt snelle montage eenvoudig.
HD Klemmen-apparatenkast, nieuwe afmeting.
RITTALactueel 09/116
Rittal Stroomverdeling: efficiënt ontwerp
en montage, maximale veiligheid
Rittal Power Engineering 6.0: evolutie volgens nieuwe norm IEC 61439-1
In de categorie stroomverdeling valt op de beurs Elektrotechniek de nieuwste versie van Power Engineering
te bewonderen. De verbeterde versie van het populaire softwarepakket voor het ontwerpen en construeren
van stroomverdeelsystemen biedt nu de mogelijkheid om RiLine60 railsystemen of Ri4Power laagspan-
ningstroomverdelingen naast Rittal TS 8 behuizingen ook voor Rittal AE, CM, KS en SE 8 (voorheen ES
5000) behuizingen te calculeren. Rittal Power Engineering 6.0 beschikt over ingebouwde opties voor het
automatisch genereren van nominaalstroom- en verliesvermogensberekeningen die voldoen aan de nieuw-
ste ontwerpbepalingen. Rittal Power Engineering genereert checklijsten conform de nieuwe norm
IEC 61439-1 (die in 2014 van kracht zal zijn). Tevens biedt de nieuwe versie van het programma de moge-
lijkheid om een bevestiging te ontvangen dat het uitgewerkte stroomverdelingssysteem voldoet aan de
actuele norm IEC 61439-1. De ingebouwde normeringexpertise in Rittal Power Engineering 6.0 biedt
gebruikers die zelf stroomverdeelsystemen samenstellen de zekerheid dat het eindproduct aan de nieuwste
normen voldoet. Daarnaast is het met Rittal Power Engineering 6.0 mogelijk om samenstellinglijsten en
tekeningen in pdf- of dwg-formaat te genereren. Gebruikers van een eerdere versie van Rittal Power Engi-
neering zullen een gratis update van deze softwaretool ontvangen.
Hummel Exios +Barrier Optimale explosieveiligheid voor elke toepassing
In explosiegevaarlijke omgevingen zijn alleen de beste kabelwartels
goed genoeg. De betrouwbare Exios wartels voor explosiegevaarlijke
omgevingen van Hummel voldoen aan de hoogste industriële IECEx en
ATEX normeringen en onderscheiden zich bovendien door een reeks
bijzonder praktische innovaties. Zoals de Interlocking Armour Cone die
het verdraaien van de afscherming tijdens het monteren tegengaat.
Voor het gebruik in behuizingen waarin zich een ontstekingsbron
bevindt en waar explosiegevaarlijke stoffen worden gebruikt (zone 1 in
behuizingen groter dan 2 liter en vanaf gasgroep 2C) is bovendien een
extra afdichting in de kabelwartel verplicht zodat de explosieveiligheid
zowel van buiten naar binnen als van binnen naar buiten wordt gega-
randeerd (IEC/EN 60079-14). Met Exios +Barrier presenteert Rittal in
samenwerking met Hummel een afdichtingsmateriaal dat elke afzon-
derlijke kabelader volledig omsluit en daarmee ook een uitstekende
bescherming biedt tegen kruipstromen. Een groot temperatuurbereik
van de Exios +Barrier maakt de wartels breed toepasbaar in de meest
uiteenlopende explosiegevaarlijke zones. Met de combinatie Hummel
Exios en Hummel Exios +Barrier bent u verzekerd van een optimale
explosieveiligheid en voldoet u altijd aan de strengste explosieveilig-
heidsnormen.
Beschermklasse: NEN 600079-0, IP 66, 67 en 68 (5 bar)
Toepasbaarheid explosiegevaarlijke omgevingen: Ex-d / Ex-e / Ex-ta /
Zone 1, 2, 20, 21, 22
Temperatuurbereik: -60 °C tot + 105 °C
Vrij van halogeen en fosfor.
Rittal Klimatisering
Rittal is een voorloper op het gebied van energiebesparende producten
voor de klimatisering van industriële omgevingen en elektrotechnische
besturingen. Rittal borduurt daarbij voort op een indrukwekkende erva-
ring in het ontwikkelen van slimme koeloplossingen voor IT-infrastructu-
ren, waar energie-efficiëntie al geruime tijd een ‘hot issue’ is. Met de
nieuwe Blue-E productlijn presenteert Rittal op de beurs Elektrotechniek
2011 een serie koeloplossingen voor industriële toepassingen. Daarbij is
Rittal erin geslaagd een helder doel te realiseren: een minimaal energie-
verbruik én een maximaal koelvermogen.
Rittal Outdoor – topprestaties
onder alle weersomstandigheden
Nieuwe TopTec buitenbehuizing uitvoering nu compatibel met
TS 8 assortiment
Wie goed om zich heen kijkt ziet ze overal: Rittal TopTec buitenbehuizin-
gen. De dubbelwandige behuizingen met klimaatbeheersing worden in
Nederland veelvuldig toegepast voor telecom- en de mobiliteitstoepas-
singen. De afmetingen van deze behuizingen weken voorheen af van de
gangbare standaard TS 8 afmetingen. Dat is nu veranderd. De nieuwe
versie van de populaire behuizingen beschikken over standaardmaten
(1200 mm of 1600 mm hoog, 800 mm breed en 600 mm diep) waardoor
alle systeemtoebehoren uit het TS 8-productsysteem nu ook in TopTec
behuizingen passen. Voor u betekent het minder opslag van productvoor-
raden, snellere montageprocessen en een efficiënter gebruik van acces-
soires.
Rittal TopTherm koelaggregaten “Blue E” generatieNieuwe Rittal TopTherm koelaggregaten tot 45% energiezuiniger
De Rittal TopTherm koelaggregaten staan sinds de marktintroductie
bekend om hun aantrekkelijke combinatie van krachtige en betrouwbare
prestaties en energiebesparende eigenschappen. Voor de beurs
Elektrotechniek 2011 verbeterde Rittal de energie-efficiëntie van de
microcontroller-geregelde uitvoering van Rittal TopTherm. Deze nieuwe
modellen zijn herkenbaar aan het display en bevatten EC-ventilatoren en
een grotere condensor unit. Bovendien beschikt de Blue-E generatie
Rittal TopTherm koelaggregaten over een eco-mode. Waar ventilatoren in
conventionele koelaggregaten non-stop in bedrijf zijn, daar slaat de ven-
tilator in een Rittal TopTherm aggregaat af zodra de kasttemperatuur tien
graden onder de ingestelde waarde daalt. Tien minuten later komt de
ventilator weer in beweging en wordt de temperatuur van de luchtstroom
opnieuw gemeten. Dankzij het gebruik van EC-technologie en het in- en
uitschakelen van de ventilatoren kost dit minder energie dan het continu
laten draaien van de ventilator. Het aggregaat wordt aangestuurd door
elektronica die zorgt voor een nog hoger rendement, een lager geluid en
een langere levensduur. Het resultaat? Aanzienlijke energiebesparingen
tot 45 % voor vermogens van 500 tot 4000 Watt. De nieuwe Rittal
TopTherm Blue E lijn is ook in een lucht-/waterwarmtewisselaar uitvoering
verkrijgbaar. Op de website van Rittal vindt u een online-calculator waar-
mee u de terugverdientijd van alle Blue E producten kunt berekenen.
RITTALactueel 09/11 7
8 RITTALactueel 09/11
GEA Bloksma
Lenig CP-C draagarmsysteem
verhoogt productiviteitAls er een prijs bestond voor de best georganiseerde industriële werkplaats van Nederland,
dan zou de fabriek van GEA Bloksma in Almere hoog op de nominatielijst staan. Het is opvallend
schoon in de productiehallen. Nergens een los schroefje, olierestje of rondslingerend stuk
gereedschap te bekennen. Met geconcentreerde aandacht frezen, buigen, stansen en lassen de
medewerkers metalen onderdelen tot warmtewisselaars, beunkoelers en condensors. De kwali-
tatief hoogwaardige producten vinden een toepassing in landapplicaties, de energie-industrie en
de scheepvaart. GEA Bloksma producten onderscheiden zich door een hoge energie-efficiëntie
en zijn het resultaat van maatwerkgericht toegepaste vakkennis, gestructureerd verlopende
werkprocessen en een lange ambachtelijke traditie. De oprichters van het bedrijf, de gebroeders
Bloksma, waren koperslagers in de jaren twintig van de vorige eeuw. Zij verwerkten koperplaten
tot lantaarns en koplampen voor de eerste Nederlandse automobielen. Later produceerde
Bloksma radiatoren voor vracht- en personenwagens en shell and tube coolers (buizenwarmte-
wisselaars) voor onder andere Stork. Vanaf de jaren zeventig richtte het bedrijf zich op het
produceren van warmtewisselaars voor de industriële en maritieme sector. Sinds 2008 maakt
Bloksma deel uit van het internationale moederbedrijf GEA.
9RITTALactueel 09/11
Opgeruimd staat netjes
De toegenomen vraag naar GEA Bloksma pro-
ducten, de verhoogde productie die daaruit
voortvloeide en de hoge kwaliteitseisen die de
onderneming aan de eigen producten stelde -
dit alles vroeg om een nieuwe manier van wer-
ken. Daarom werd enkele jaren geleden een
productiemodel ingevoerd dat de richtlijnen van
Lean Manufacturing volgt. Deze productiefilo-
sofie richt zich op het minimaliseren van voor-
raden en het maximaliseren van de product-
kwaliteit, onder andere door alle overbodige
elementen uit het productieproces te verwijde-
ren en de productieomvang nauwkeurig op de
actuele vraag af te stemmen. Het betekent ook:
geen rondslingerende materiaalonderdelen in
de fabriek, geen onnodige verplaatsingen van
onderdelen, een strak georganiseerd magazijn-
beheer en geen enkel tijdverlies door opont-
houd tussen de verschillende productiestadia.
Het resultaat is een minimale materiaalverspil-
ling, een optimaal gebruik van de productiemid-
delen en minder stress voor de medewerkers.
Door de invoering van Lean Manufacturing zijn
de tussenvoorraden drastisch gereduceerd. Zo
kon de waarde van het aantal producten in de
productiefase met 80 % worden teruggebracht.
Omdat de fabriek door de nieuwe werkwijze
veel minder voorraad nodig heeft kon ook een
1500 m² grote magazijnhal volledig worden
opgedoekt, waardoor extra besparingen wer-
den gerealiseerd.
Bewerkingen
GEA Bloksma produceert een grote diversiteit
aan producten, van plate finn oil coolers en box
coolers via charge air coolers en oil-water hea-
ters tot steam condensers en compressor coo-
lers. Veel van deze producten bevatten energie-
efficiënte warmtewisselaars. Hoe groter het
oppervlak, hoe effectiever en efficiënter een
warmtewisselaar functioneert. GEA Bloksma
ontwikkelt steeds weer nieuwe technische
oplossingen om het warmtewisseloppervlak in
de compacte warmtewisselaars te maximalise-
ren. Peter Beijes, Shop Floor Manager bij GEA
Bloksma: “We zijn hier gespecialiseerd in maat-
werkoplossingen, want producten die eenvou-
dig te maken zijn worden in China geprodu-
ceerd. Hier in Almere werken de beste
ontwerpers, engineers en fotolassers. Zij ont-
vangen gegevens over de omvang, de drukom-
standigheden en het type medium (water, olie of
gas) dat moet worden gekoeld en ontwikkelen
koeloplossingen die de hele wereld over gaan
en voldoen aan uiteenlopende internationale
normen (BV, DNV, LRS, CE, MRS, LLoyds,
etc.).”
Om het warmtewisseloppervlak te maximalise-
ren maakt GEA Bloksma gebruik van een zelf-
ontwikkelde Finn-technologie waarmee vernuf-
tige vormen in het plaatstaal worden gestanst.
Voor deze bewerkingen zijn in de fabriek van
GEA Bloksma drie Excenterpersen in bedrijf.
Aangezien de Finn-technologie in bijna 70 %
van de producten wordt verwerkt is het voor de
doorstroming van de producten in de fabriek
van belang dat de stansprocessen in deze
machines soepel en zonder oponthoud verlo-
pen. Overeenkomstig de richtlijnen van Lean
Manufacturing worden eerst de kleine, en
daarna de grotere bewerkingen uitgevoerd.
Voor elke nieuwe interne order passen de
medewerkers de instellingen van de machine
aan. Daarbij maken zij sinds kort gebruik van
een Rittal CP-C draagarmsysteem. Peter van
Engelenburg, Coördinator Maintenance Depart-
ment GEA Bloksma: “Vroeger stond het beeld-
scherm met het bedieningspaneel op twee
meter afstand van de machine vandaan. Om de
machine goed te kunnen instellen moesten de
technici geregeld tussen het scherm en de
machine heen en weer lopen. Daarom hebben
we bij onze industriële groothandel Onexis deze
robuuste en flexibel instelbare Rittal draagarm-
systemen besteld. Dankzij de draaibare en
ergonomisch verantwoorde CP-C draagarmen
kunnen de technici nu dichtbij de machine blij-
ven staan en het effect van alle instellingen
direct ter plaatse controleren. Zij kunnen de
monitor met het bedieningspaneel naar alle
kanten van de machine laten meedraaien en op
een stoel zitten om in de openingen van de
machine te kijken terwijl zij de instellingen aan-
passen. Een belangrijk aspect is de degelijke
kwaliteit van de draagarm, want de machine
waarop de arm is gemonteerd, genereert een
behoorlijke hoeveelheid trillingen en in deze
productieomgeving wordt soms behoorlijk ruw
met de draagarm omgesprongen. Aanvankelijk
vonden zij de draagarmen wat aan de grote
kant, maar de praktische voordelen bleken
overtuigend. De reacties van de mensen op de
werkvloer zijn dan ook bijzonder positief. Beijes:
“Onze technici werken nu enkele maanden met
de Rittal CP-C draagarmen en iedereen is zeer
te spreken over dit product, dat een waarde-
volle bijdrage levert aan de verdere perfectione-
ring van onze productieomgeving.”
Finn-technologie van GEA Bloksma
GEA Bloksma past het nieuwe CP-C draagarmsysteem toe
10 RITTALactueel 09/11
Snijders Elektrotechniek
Willy Wortels uit de Hoekse Waard
Het ontwikkelen van hoogwaardige elektrotechnische besturingen vraagt om een dege-
lijke vakkennis en een ruime praktijkervaring. Daarnaast beschikken de technici van
Snijders Elektrotechniek over innovatietalent. Daardoor slagen zij er steeds opnieuw
in om geautomatiseerde industriële processen te optimaliseren. De vaste klanten van
Snijders Elektrotechniek weten dat. Zij zijn onder andere actief in de voedingsbranche,
de logistiek en de maritieme sector, waar alles draait om optimale betrouwbaarheid en
maximale efficiëntie. Daarom kiezen zij bewust voor de industriële besturingssystemen
van deze Willy Wortels uit de Hoekse Waard.
Snijders Elektrotechniek ontwikkelt elektrotech-
nische besturingen voor uiteenlopende soorten
machines en apparaten, van pre-engineering
tot en met inbedrijfstelling. Elke medewerker
beschikt over een eigen specialisme. De kracht
van Snijders Elektrotechniek ligt in deze diversi-
teit van kennis en kunde, want gezamenlijk
leveren de elektrotechnische ingenieurs, de
programmeurs, de technische tekenaars en
paneelbouwers van Snijders een passende
oplossing voor elke industrieeltechnische uitda-
ging. Salesmanager Geo Sparreboom (Snijders
Elektrotechniek): “Dit bedrijf kent een hoog Willy
Wortel gehalte en elke medewerker stelt hoge
eisen aan de toegepaste materialen. Zij werken
alleen met de beste stroomverdelers, behuizin-
gen, PLC’s en relais. De producten van Rittal
voldoen aan onze kwaliteiteisen en staan ook in
der de voedingsindustrie, waar alles draait om
een nauwkeurige aansturing van processen
waarbij aan de lopende band grote product-
hoeveelheden worden verwerkt. Een uitval van
productielijnen als gevolg van een haperende
besturing is in deze industriële omgevingen uit
den boze en zou tot grote verliezen leiden. De
betrouwbaarheid van de systemen staat dus
voorop. Dat geldt ook voor de panelen die
Snijders Elektrotechniek voor de machinebouw
ontwikkeld. Een optimale betrouwbaarheid van
de besturingspanelen komt ten goede aan de
productiviteit. Door slimme besturingsoplossin-
gen aan te dragen kan de productiecapaciteit
zelfs worden gemaximaliseerd. Bij het ontwer-
pen en ontwikkelen van besturingspanelen voor
de maritieme markt, o.a. voor het zusterbedrijf
Marflex, richt Snijders zich onder andere op de
aansturing van elektrisch aangedreven deep
well pompsystemen voor gebruik in tanksche-
pen. Sparreboom: “We zijn begonnen met ver-
deelkasten, maar weten ook verbeteringen te
bewerkstelligen door PLC’s te herprogramme-
ren en nieuwe behuizingsoplossingen te ont-
wikkelen. De modulaire systeemproducten van
Rittal maken het mogelijk.”
de markt goed bekend. Bovendien werken bij
Rittal mensen die net als wij graag een stap
verder gaan voor een goede samenwerking met
klanten en partners. Zij denken met ons mee en
leveren hoogwaardige systeemproducten die
wij als basis voor onze besturingspanelen
gebruiken. De modulaire bouwwijze van de pro-
ducten draagt bij aan efficiënte werkprocessen
en de flexibiliteit van het Rittal systeem laat ons
alle ruimte om maatwerk te leveren. Dat begint
al in de eerste ontwikkelfase, waarin wij met
behulp van de software van EPLAN een pas-
send functioneel ontwerp maken.”
Toepassingen
De industriële besturingspanelen van Snijders
Elektrotechniek vinden hun toepassing in uit-
eenlopende automatiseringsgebieden, waaron-
Geo Sparreboom, Salesmanager Snijders Elektrotechniek
11RITTALactueel 09/11
Gestroomlijnd engineeringsproces
Overheden en markten stellen voortdurend
nieuwe eisen aan de woning- en utiliteitsbouw.
Zo werd de energieprestatie-coëfficiënt (EPC) in
2011 van 0,8 naar 0,6 verlaagd en zal deze naar
verwachting in 2015 verder worden aange-
scherpt naar 0,4. Duurzame gebouwautomati-
sering draagt bij aan optimale energieprestaties,
biedt maximale veiligheid en een optimaal com-
fort. Snijders Elektrotechniek heeft de nodige
expertise in huis om energiestromen te monito-
ren en om koud- en warmtetechniek te koppe-
len. Anders dan veel andere elektro technische
ingenieursbureaus houdt Snijders Elektrotechniek
zich grotendeels afzijdig van de aanbestedings-
markt. “Dan krijg je alleen werk als je welbewust
iets vergeet”, verklaart Sparreboom, “en wij ver-
geten nooit iets - sterker nog, wij staan erom
bekend dat we nieuwe invalshoeken aandragen
waar menige opdrachtgever zelf nog niet eens
aan had gedacht, ook als dat betekent dat we er
zelf minder aan verdienen. Want het gaat ons
primair om het realiseren van het best mogelijke
resultaat voor de klant. Dat levert namelijk duur-
zame relaties op, en die zijn voor deze onderne-
ming meer waard dan incidentele successen.
Of het nu om logistieke, productiegerichte,
maritieme of duurzame automatisering gaat –
onze medewerkers zien de besturingstechnolo-
gie als een middel om processen te verbeteren.
Om dat te kunnen blijven doen is een gestroom-
lijnd engineeringsproces nodig, waardoor fout-
marges worden geminimaliseerd en werkuren
efficiënt worden besteed. Bij het ontwerpen,
engineeren en construeren van intelligente pane-
len moet alles kloppen: de infrastructuur, de
workflow, de communicatie en de kwaliteit van
de materialen. We kunnen ons domweg geen
fouten veroorloven. Rittal The System-producten
op TS 8 basis, waaronder het Ri4Power
stroomverdeling ssysteem, gecombineerd met de
expertise en de creativiteit van onze medewer-
kers maken het mogelijk dat klanten van Snijders
Elektrotechniek ons keer op keer weten te vinden
voor betrouwbare en energiebesparende bestu-
ringen van al hun industriële processen.”
Snijders Elektrotechniek, opgericht in 1984,
is een elektrotechnisch dienstverlener op
het gebied van industriële automatisering.
Snijders Elektrotechniek is gevestigd in
Oud-Beijerland en gespecialiseerd in het
turnkey opleveren van elektrotechnische
besturingen voor machines en apparaten
die toegepast worden in de logistieke
en maritieme sector en in de voedingsbran-
che. De dienstverlening van Snijders
Elektrotechniek omvat een breed werkge-
bied, van pre-engineering tot en met de
inbedrijfstelling en service op de uiteindelijke
productielocatie in binnen- en buitenland.
Samenstelling op basis van Rittal-The System.
12 RITTALactueel 09/11
De petrochemische industriële processen in het Botlekgebied vragen om
een ononderbroken aanvoer van dit zuivere demiwater, dat via dubbel
uitgevoerde waterleidingen wordt aangevoerd vanuit de ultramoderne
waterzuiveringsfabriek van Evides Industriewater: Demiwater Plant Botlek
(DWP). Deze fabriek kan per uur 1.400 m³ water zuiveren. In een zuive-
ringsproces dat is opgebouwd uit een membraanfiltratie en ionenwisse-
ling ontzout de waterzuiveringsfabriek nu nog uit drinkwater, maar in de
toekomst uit oppervlaktewater uit het nabijgelegen Brielse Meer, met
drinkwater als back-up voorziening. De pneumatische aansturing van de
proceskleppen in de fabriek is geleverd door Bürkert Fluid Control
Systems en is ondergebracht in Rittal CM-behuizingen. Project Engineer
Erik-Jan Bogaard (Bürkert): “Deze behuizingen bieden een optimale
bescherming en flexibele configuratiemogelijkheden en dragen daarmee
bij aan een betrouwbare aansturing van de zuiveringsprocessen”.
Van oppervlaktewater naar demiwater
Een loopbrug hoog boven de fabriekshal biedt een indrukwekkend uit-
zicht over een groot aantal horizontale- en verticale membranen, leiding-
werk en opslagtanks. Procestechnicus Marco de Ligt van Evides Indus-
triewater (IWR Rijnmond): “Het water doorloopt diverse zuiveringsstadia.
Elk stadium vraagt om een betrouwbare aansturing. In de voorzuivering
Water is van levensbelang – niet alleen voor mensen, dieren en
planten, maar ook voor onze industrie. Water vormt een onmis-
baar ingrediënt voor tal van producten en halfproducten en ver-
vult een belangrijke functie in industriële productieprocessen.
Alleen water met een zuivere chemische samenstelling biedt de
garantie dat industriële installaties veilig en betrouwbaar blijven
functioneren. Evides Industriewater levert jaarlijks meer dan 80
miljoen m³ industriewater in verschillende kwaliteiten aan indus-
triebedrijven in de Benelux en Duitsland. Tevens zuivert Evides
het afvalwater van onder meer Schiphol en van bedrijvencom-
plexen in Vlissingen en Delfzijl. In het Botlekgebied maken petro-
chemische industrieën en raffinaderijen dagelijks gebruik van het
kwalitatief hoogwaardige demiwater (gedemineraliseerd water)
van Evides Industriewater, dat afkomstig is uit een centrale
installatie.
Zuiver proceswater voor de BotlekEvides Industriewater kiest voor Bürkert en Rittal
CM-kastindeling
13RITTALactueel 09/11
ondergaat het water een eerste zuiveringsstap: het verwijderen van algen
en fijne en grove vuildeeltjes door middel van filtratie en flotatie. De daar-
opvolgende ontharders (ionenuitwisseling door middel van harsen) zor-
gen voor de verwijdering van magnesium en calcium uit het water.
Daarna volgt een omgekeerd osmoseproces (RO: Reversed Osmose),
waarbij water onder druk door een halfdoorlaatbaar membraan wordt
geperst. Het membraan laat kleine watermoleculen van zuiver water pas-
seren en houdt moleculen met een andere chemische samenstelling
tegen. Zo wordt het voedingswater gescheiden in twee separate stro-
men: een permeaatstroom (ook wel product genoemd) en een concen-
traat (ook retentaat genoemd). Het concentraat wordt herhaaldelijk
opnieuw aan dit omgekeerd osmoseproces onderworpen, waarna de
permeaatstroom naar een ionenwisselaar-mengbed wordt geleid. Dit
polishing proces bewerkstelligt een vergaande verwijdering van reste-
rende ionen, waarna het demiwater via twee huizenhoge opslagtanks
(met een inhoud van totaal 14.000 m³) in het leidingnet van Evides Indus-
triewater en bij de afnemers terechtkomt. De harsbolletjes worden na
verzadiging geregenereerd, onder andere door de bolletjes te spoelen
met een regeneratievloeistof als zout, zoutzuur of natronloog. Zo blijft een
constant hoge kwaliteit van het demiwater gegarandeerd.”
Stroomvoorziening, lucht en water
Demiwater Plant Botlek van Evides Industriewater produceert momenteel
circa 900 m³ demiwater per uur. Daarvoor maakt de fabriek gebruik van
vier à vijf RO (Reversed Osmose)-straten. In totaal zijn acht RO-straten
(bestaand uit één horizontale en vier verticale arrays) beschikbaar, zodat
een eventuele storing snel kan worden verholpen door de waterstromen
langs een redundante RO-straat te laten lopen. Een ononderbroken
stroomvoorziening wordt gegarandeerd door een noodstroomaggregaat.
Voor een foutloze en betrouwbare aansturing van de vele waterstromen
in de demiwaterplant maakt Evides Industriewater gebruik van pneumati-
sche proces- en regelkleppen. Deze worden aangestuurd door AIRLINE
ventieleilanden van Bürkert die samen met de nodige Remote I/O eilan-
den van Siemens en Process Field Bus (Profibus) omvormers in een vijf-
tigtal Rittal CM-behuizingen zijn ondergebracht. In overleg met Evides
Industriewater, advies- en ingenieursbureau Grontmij (verantwoordelijk
voor het voorontwerp) en Logisticon/Elmon (verantwoordelijk voor het
definitief ontwerp en uitvoering) realiseerde Bürkert een efficiënte inrich-
ting van de pneumatische besturingskasten, waardoor kosten werden
bespaard en het gebruiksgemak werd verhoogd. Bogaard: “Op basis van
de gewenste capaciteiten en de benodigde stuursignalen heeft Bürkert
een optimaal ontwerp gemaakt voor de inrichting van de besturingskas-
ten”.
Vanuit de controlekamer lopen glasvezelkabels naar de Siemens Remote
I/O eilanden in de besturingskasten. Via een Profibus omvormer en een
Profibus kabel bereiken de signalen de ventieleilanden die via stuurlucht-
stromen de juiste kleppen in de waterfabriek bedienen.
Elke klep in het veld geeft tevens een terugmelding die door het Remote
I/O eiland wordt geregistreerd en wordt doorgegeven aan het centrale
besturingssysteem in de controlekamer. Het resultaat is een systeem
waarin de kracht van elektrotechnische (I/O), optische (glasvezeltechno-
logie) en pneumatische technologie wordt gecombineerd tot een betrouw-
bare en inzichtelijke besturing van de waterzuiveringsprocessen.”
Intelligente besturing in een slimme behuizing
Een waterdichte besturing van een moderne waterzuiveringsfabriek als
de demiwaterplant is alleen mogelijk wanneer alle componenten optimaal
worden beschermd. Marco de Ligt: “In het bestek van de DWP Botlek zijn
bewust Rittal CM wand- en vloerkasten opgenomen. Deze behuizingen
bieden ondanks hun compacte afmetingen alle nodige ruimte voor onze
toepassingen. Verder zijn de kasten spatwaterdicht en een drievoudige
oppervlaktebehandeling (fosfatering, elektroforese dompelgrondlak en
structuur-poedercoating) staat garant voor een optimale bescherming
tegen corrosie. De compatibiliteit met TS 8 opbouwcomponenten biedt
ruime mogelijkheden om bijvoorbeeld een fysieke scheiding tussen de
elektrische en pneumatische componenten aan te brengen. Ook de vele
mogelijkheden voor kabelinvoer komen goed van pas. Het gebruik van
flexibele tules (flexibele rubberen invoerafdichtingen) is uniek en maakt het
tijdrovende gebruik van kabelwartels overbodig. Het lijken details, maar
deze details maken de DWP Botlek tot wat het is: een geavanceerde en
zeer betrouwbare waterzuiveringsfabriek.”
v.l.n.r.: Erik-Jan Bogaard (Project Engineer Bürkert Fluid Control Systems), Jan
Hartman (Product manager Rittal) en Marco de Ligt (Procestechnicus Evides
Industrie water IWR Rijnmond)
CM Wand-vloerkasten
14 RITTALactueel 09/11
Grote flexibiliteit, hoge beschermklasse,
maximale stabiliteit:
– IP 55 volgens EN 60 529/10.91
– Aan NEMA 12 wordt voldaan.
Rittal SE 8
Nieuwe vrijstaande vloerkast bespaart
ruimte, tijd en geld
Bij Rittal wordt een alom gewaardeerd
product nooit zomaar door een nieuw
model vervangen. Daar moeten overtui-
gende argumenten aan te pas komen
waarbij één vraag altijd centraal staat:
wat is de meerwaarde van de verandering
voor de klant?
Deze vraag werd ook gesteld bij de ontwikke-
ling van de SE 8, de opvolger van de ES 5000
– een vrijstaande vloerkast die klanten van Rittal
al meer dan twintig jaar lang toepassen in
omgevingen waar hoge mechanische eisen
gelden. Dankzij een beproefde constructie met
vaste zijpanelen heeft de ES 5000 zich altijd als
een van de meest stabiele en trillingsbestendige
behuizingen bewezen. Met de SE 8 zijn de inge-
nieurs van Rittal er nu in geslaagd een vrij-
staande vloerkast te ontwikkelen die even sterk
en betrouwbaar is als zijn voorganger en boven-
dien flexibelere gebruiksmogelijkheden biedt.
Op de beurs Elektrotechniek 2011 presenteert
Rittal een roestvaststalen en een gelakte plaat-
stalen uitvoering.
Vrijheid en zekerheid
Doordat de vrijstaande vloerkast SE 8 nu deel
uitmaakt van het allesomvattende Rittal pro-
ductsysteem (Rittal – The System), zijn alle
productaccessoires in het uitgebreide Rittal
productprogramma nu ook in deze vrijstaande
vloerkast toepasbaar. De SE 8 is geschikt voor
twee sokkelsystemen: de vertrouwde TS 8 sok-
kel en het nieuwe Flex Block systeem. Beide
systemen voorzien in flexibele en tijdbespa-
rende opbouwmogelijkheden. Twee montageni-
veaus creëren extra ruimte in de kast en dankzij
de automatische potentiaalvereffening hoeft u
zelf geen extra aardverbindingen meer aan te
leggen. Met Rittal SE 8 bent u er altijd zeker van
dat uw componenten veilig zijn ondergebracht
in een behuizing die aan alle internationale toe-
latingseisen voldoet.
SE 8 – een veilige keuze
Met de SE 8 bent u altijd zeker van de beste
keuze. Dankzij de eenvoudige bestelprocedure,
de snelle montage, de uitwisselbaarheid van
systeemonderdelen en de flexibele planning-
mogelijkheden bespaart u bovendien tijd en
geld. De volledige comptabiliteit met het
omvangrijke aanbod van TS 8 systeem-
accessoires maakt van Rittal SE 8 het ideale
platform voor uiteenlopende toepassingen.
Vooruitlopend op de beurs Elektrotechniek
2011 kunt u nu al gebruik maken van al deze
voordelen en uw vrijstaande kasten in SE 8
ontwerpen. De nodige 2D en 3D tekeningen
staan reeds voor u klaar op www.rittal.nl
De brochure “Vrijstaande kasten SE 8” kunt u
via ons Client Center, bereikbaar op telefoon-
nummer (0316) 59 16 60 aanvragen. U kunt de
brochure ook downloaden op www.rittal.nl.
15RITTALactueel 09/11
Baanbrekende oppervlakte-
behandeling voor RVS
Behuizingen met ViwateQ™ finishing exclusief
bij Rittal beschikbaar
(is samenwerking met: Ir. W.N.A. Burggraaf, Burggraaf & Partners B.V.)
In de voedingsmiddelen- en farmaceuti-
sche industrie wordt roestvaststaal (RVS)
veelvuldig toegepast. Bij goed gebruik
vergt RVS geen onderhoud en het mate-
riaal is bestand tegen de inwerking van
allerlei soorten voedingsmiddelen. Een
nieuwe, recentelijk gepatenteerde opper-
vlaktebehandeling zorgt voor een aan-
zienlijke verbetering van de reinigbaarheid
tot op eiwitniveau. De nieuwe ViwateQ™
finishing oppervlaktebehandeling ver-
tegenwoordigt een doorbraak voor de
afwerking van roestvaststalen machine-
frames en de reinigbaarheid van appara-
tuur en besturingskasten, mede doordat
bij het proces geen milieubelastende che-
mische middelen worden gebruikt. Rittal
biedt de exclusieve mogelijkheid om RVS
besturingskasten te voorzien van deze
nieuwe oppervlaktebehandeling.
De topografie van de huid
De reinigbaarheid van RVS wordt bepaald door
de reinigbaarheid van de buitenste laag, ook
wel de huid genoemd. Bij een gemiddelde ruw-
heidswaarde (Ra-waarde) daarvan van 0,3 tot
0,6 micrometer wordt een optimale reinigbaar-
heid van micro-organismen bereikt. Maar om
deze Ra-waarde te realiseren zou standaard
(koudgewalst) RVS altijd moeten worden nabe-
handeld (slijpen, schuren, beitsen en passive-
ren, glas of keramisch parelen en elektrolytisch
polijsten). Toen bleek dat wel of geen nabehan-
deling geen significante verschillen gaf in reinig-
baarheid, is de EHEDG-norm de Ra van stan-
daard (koudgewalst) RVS geworden: kleiner
dan 0,8.
TNO Kwaliteit van Leven heeft in 2006 en in
2010 een uitgebreid onderzoek gedaan naar
het effect van chemische en/of fysische nabe-
werkingsmethoden. Daarbij werd een relatie
duidelijk tussen de hoeveelheid achtergebleven
eiwit en de Soil Retention Index SRI (een kenge-
tal voor de gehele oppervlaktegesteldheid) en
niet Ra. Hoe lager de SRI-waarde, hoe minder
eiwit achterblijft. De topografie van de huid blijkt
dus een doorslaggevende factor voor de reinig-
baarheid. Uit het onderzoek bleek ook dat de
nieuwe, recentelijk gepatenteerde oppervlakte-
behandelingstechniek ViwateQ™ het beste
resultaat opleverde ten aanzien van de verbete-
ring van kleine oppervlaktebeschadigingen
(artefacten) en de reinigbaarheid tot op eiwitni-
veau. Het bijzondere van de nieuwe oppervlak-
tebehandelingsmethode is dat een te glad
oppervlak (Ra << 0,001 micrometer) wordt
opgeruwd tot 0,3 micrometer, waardoor de
hechtingskracht van micro-organismen (en
sommige vuilsoorten) op het oppervlak afneemt.
Bij een Ra-waarde kleiner dan 0,2 micrometer
blijken bepaalde bacteriën zich namelijk juist
beter te hechten. De nieuwe oppervlaktebehan-
deling betekent een doorbraak voor de afwerking
van RVS-onderdelen en de reinigbaarheid. Door
alleen de huid van het RVS-materiaal te behan-
delen kan het gebruik van milieuonvriendelijke
chemicaliën achterwege blijven. Voor meer infor-
matie over het bestellen van Rittal RVS-behuizin-
gen met ViwateQ™ oppervlaktebehandeling kunt
u contact opnemen met onze Account Manager
Michael Evers ([email protected]).
Meer informatie
EHEDG organiseert samen met Rittal een the-
mamiddag “Reinigbaarheid van apparatuur
voor de voedingsmiddelenindustrie”. Tijdens
deze themamiddag wordt u geïnformeerd over
de recente ontwikkelingen betreffende opper-
vlaktebehandeling van roestvaststaal. Deze
lezingen vinden plaats in de technologie- en
trainingscentra van Cito Benelux. De thema-
middagen zijn vrij toegankelijk en worden afge-
sloten met een buffet.
- Dinsdag 20 september in Reeuwijk
- Donderdag 3 november in Zevenaar
- Donderdag 17 november in Waalre
- Donderdag 8 december in Assen.
Inschrijven via www.rittal.nl
Burggraaf & Partners adviseert de voedings-
middelenindustrie en de machinebouw en geeft
regelmatig cursussen op dit gebied. Cursussen
in 2011:
- Tweedaagse cursus Hygiënisch ontwerpen:
28 oktober en 4 november.
- Tweedaagse cursus Cleaning-in-place: 16 en
30 september, 11 en 18 november.
- Eendaagse cursus Hygiënisch ontwerpen
van droge processen: 21 oktober.
- Uitgebreide Engelstalige cursus:
5-8 september 2011.
Glas gepareld RVS-oppervlak: het oppervlak voelt ruw
aan.
RVS-materiaal, bewerkt met de ViwateQ™-methode.
Het oppervlak voelt zijdezacht aan.
Rechterdeel behandeld met ViWateQ™ finishing.
16 RITTALactueel 09/11
Nieuwe tankopslagterminal in
Westelijk Havengebied Amsterdam
Imtech kiest voor stroomverdeling met Ri4Power
Hydrocarbon Hotel, een joint venture van de Nederlandse North Sea Group BV en het
Engelse Blue Ocean Associates Limited, bouwt een nieuwe tankopslagterminal in het
Westelijk Havengebied van Amsterdam. De elf stalen opslagtanks beschikken over
een totale capaciteit van 140.000 m³ en dienen voor de overslag van benzinecompo-
nenten van zeetankers naar binnenvaartschepen, die de brandstoffen naar Europese
rivierhavens transporteren. Imtech Industrial Services BV tekende voor het ontwerp,
de engineering en de bouw van de complete elektrische infrastructuur, van de hoog- en
laagspanningsinstallatie tot de aansturing van de pompen en kleppen in het pijpleiding-
systeem. Daarvoor maakt Imtech gebruik van het schaalbare stroomverdelersysteem
Ri4Power.
Imtech Industrial Services
De diensten van Imtech Industrial Services
omvatten engineering, projectmanagement,
automatisering en installatie ten behoeve van
industriële projecten en industrieel beheer en
onderhoud. Voor de industriemarkten auto-
motive, farmacie, food, chemie, olie en gas
realiseert Imtech Industrial Services passende
technische totaaloplossingen.
Martin Lanting, Sales Manager Panelenbouw
Imtech Industrial Services: “We zijn nauw
betrokken bij de primaire en secundaire bedrijfs-
processen van onze opdrachtgevers en indien
gewenst geven onze medewerkers technische
adviezen die kostenbesparingen en procesver-
beteringen kunnen opleveren. Zo ook bij het
ontwerp en de uitvoering van de elektrische
besturing van deze tankopslagterminal.”
17RITTALactueel 09/11
Cees Fijma, Project Manager Imtech Industrial
Services: “Bij een middelgrote terminal als deze
draait alles om een efficiënt gebruik van de
beschikbare opslagcapaciteit. De inhoud van
de tanks moet snel kunnen worden overge-
pompt zodat schepen niet onnodig veel tijd
verliezen. In conventionele tankopslagterminals
worden de tanks parallel gekoppeld, maar voor
deze terminal maken we gebruik van een
matrixstructuur, waarbij alle tanks via leidingen
met elkaar verbonden zijn. Daardoor wordt de
beschikbare capaciteit flexibeler toegankelijk.
De matrixstructuur maakt een optimaal efficiënt
gebruik van de opslagtanks mogelijk en is in
deze vorm uniek voor Nederland.”
Vermogen
Een routecontrolesysteem berekent voor elke
overslag snel en feilloos de meest efficiënte lei-
dingroute van de laadplaatsen naar de tanks en
vice versa. Daarbij maakt het systeem gebruik
van elektrische terugmeldingen van de tientallen
afsluitkleppen in het veld. Is de ideale route
eenmaal berekend, dan treden pompen in wer-
king die de brandstoffen door de pijpleidingen
stuwen. Met name de grote pompen van
160 kW vragen om een aanzienlijk elektrisch
vermogen. Ook de Vapor Recovery Unit, die
benzinedampen in de opslagtanks weer omzet
in vloeibare brandstof, behoort tot de grote
stroomverbruikers op het terrein. De laagspan-
ningsverdeler en het Motor Control Center
(MCC) zijn gedimensioneerd voor een maximaal
vermogen van 4000 Ampère. Een forse trafo zet
de binnenkomende hoogspanningsvoeding van
10.000 Volt om naar een spanning van 400 Volt.
Deze bereikt de laagspanningsverdeler via acht
parallelkabels.
Bestek
De laagspanningsverdeler vormt het hart van de
tankopslagterminal. Van hieruit worden alle
pompmotoren en cruciale afsluitkleppen aange-
stuurd. Om een maximale betrouwbaarheid van
het elektrische systeem te waarborgen stuurde
Hydrocarbon Hotel aanvankelijk aan op het
gebruik van een volledig gecompartimenteerd
systeem met uittrekbare laden. Bij het aandra-
gen van mogelijkheden om de kosten voor de
opdrachtgever te beperken adviseerde Imtech
echter het gebruik van een gecompartimen-
teerd paneel zonder laden. Lanting: “De goed-
koopste oplossing is een paneel met een enkele
grote deur en de duurste optie is een volledig
uittrekbaar systeem. Op basis van de geldende
richtlijnen hebben we geadviseerd om voor een
volledig gecompartimenteerde Ri4Power oplos-
sing te kiezen. Het komt in de praktijk maar
zelden voor dat laden daadwerkelijk worden
uitgewisseld en de veiligheid is met Ri4Power
volledig gegarandeerd omdat elke schakelaar
en elk contactpunt achter afzonderlijke deuren
is ondergebracht. Sinds wij circa vier jaar gele-
den op de beurs Elektrotechniek op het bestaan
van Ri4Power werden gewezen hebben we dit
systeem in diverse projecten ingezet en dat is
zowel ons als onze opdrachtgevers prima
bevallen. Ri4Power voldoet aan alle industriële
richtlijnen, is modulair opgebouwd en biedt
dankzij de flexibiliteit en de gebruiksvriendelijk-
heid diverse voordelen die in dit project bijzon-
der waardevol zijn gebleken. Zo leverde het
aansluiten van de in totaal 32 aders op één
aansluiting dankzij het getrapte Ri4Power Maxi-
PLS railsysteem geen enkel probleem of veilig-
heidsrisico op. Doordat wij met Ri4Power
werken is onze klant bij storingen of uitbrei-
dingsplannen minder afhankelijk van andere
partijen. Dankzij het Ri4Power systeem kunnen
we het onderhoud van het complete paneel in
eigen beheer verzorgen en op een kostenbe-
sparende wijze voldoen aan alle toekomstige
wensen van onze klant.”
Vertrouwen
Dat Hydrocarbon Hotel zich bereid verklaarde
om van het bestek af te wijken en te kiezen voor
het Ri4power systeem van Rittal illustreert het
vertrouwen dat deze joint venture in de mede-
werkers van Imtech stelt. Fijma: “De klant weet
onze adviezen op waarde te schatten. In de
concurrerende markt van de brandstofopslag
staan de marges onder druk, dus hoe actiever
wij al in het ontwerp- en het engineeringsproces
meedenken over kostenbesparende mogelijk-
heden, hoe beter de concurrentiepositie van
deze terminal. Dankzij het Ri4Power systeem
konden we snel een op maat gesneden oplos-
sing samenstellen, en dat voor een concurre-
rende prijs. De klant realiseert met deze wijzi-
ging in het bestek een extra kostenbesparing
voor de tankopslagterminal. Goed beschouwd
dragen de modulaire, flexibele en kostenbespa-
rende voordelen van Ri4Power eraan bij dat
Hydrocarbon Hotel het ontwerp, de engineering
en de bouw van dit fraaie paneel volledig door
Imtech Industrial Services heeft laten uitvoeren.”
Martin Lanting, Sales Manager Panelenbouw Imtech Industrial Services (links), Cees Fijma, Project Manager Imtech
Industrial Projects (rechts)
18 RITTALactueel 09/1118 RITTALactueel 09/11
Beursnieuws Informatietechnologie
Rittal IT voor optimale industriële
automatisering- en ICT-processen
Hal 7 - Stand C010
Op de beurs Elektrotechniek presenteert Rittal een reeks nieuwe en innovatieve IT-
producten die bijzonder interessant zijn voor zowel industriële als ICT toepassingen.
En ook de presentatie zelf is dit jaar zeer innovatief: een virtuele presentator komt
letterlijk uit de kast en geeft u een persoonlijke rondleiding door de wereld van Rittal.
Wat u op de beurs Elektrotechniek verder nog van Rittal mag verwachten leest u op
deze pagina’s.
CoolWall: het nieuwe koelprincipe
van Rittal
Rittal lanceert een nieuw koelprincipe voor
datacenters en serverruimten: Rittal CoolWall®. Het nieuwe product biedt kosten-, ruimte- en
energiebesparende voordelen en vormt een
ideale oplossing voor datacenters en server-
ruimten.
Het principe van de CoolWall
De CoolWall®. bestaat uit een wand met een
enkele of met diverse koel- en filtermodulen,
een separate regeling en hoogefficiënte EC-
ventilatoren. Achter de koelwand zorgen de
ventilatoren in de verhoogde vloer voor het
transport van de gekoelde lucht uit de compu-
terruimte via de koelmodulen naar de server-
racks.
Zo bespaart u ruimte
Doordat er nu helemaal geen gebruik wordt
gemaakt van klimaatunits is er aanzienlijk meer
ruimte beschikbaar, zodat ook in bestaande
ruimteconcepten de capaciteit moeiteloos kan
worden uitgebreid.
Zo bespaart u energie
Door de extra grote warmtewisselaaroppervlak-
ken kan gebruik worden gemaakt van hogere
watertemperaturen en/of lagere toerentallen
van de EC-ventilatoren. Zodoende is het moge-
lijk dat bij bedrijf met indirecte vrije koeling
langer gebruik kan worden gemaakt van de
buitenlucht - en dat betekent minder energie-
verbruik.
Zo bespaart u kosten
Door het grotere oppervlak van de warmtewis-
selaar wordt met de Rittal CoolWall op het-
zelfde vloeroppervlak in vergelijking met gebrui-
kelijke klimaatunits bijna het dubbele specifieke
koelvermogen gerealiseerd. Tegelijkertijd
bespaart de Coolwall energie door de hoogeffi-
ciënte EC-ventilatoren en worden de lopende
kosten aanzienlijk gereduceerd. Lees meer over
CoolWall op pagina 23.
Nieuw: Rittal Mini Precisie- Airconditioners
in 10 kW uitvoering
Het succesverhaal van de Rittal Precisie-aircon-
ditioners krijgt een vervolg, want op de Beurs
Elektrotechniek presenteert Rittal twee nieuwe
uitvoeringen: de Mini Precisie-airconditioners,
beide met een koelvermogen van 10kW. De
apparaten zijn door hun beperkte afmetingen
(met een hoogte van 1800 mm) bijzonder flexi-
bel inzetbaar in kleine en middelgrote IT-ruim-
ten, bijvoorbeeld in een Satellite Equipment
Room, ook wanneer deze ruimte niet over een
verhoogde vloer beschikt. Elke Rittal Mini Preci-
sie-airconditioner kan met verschillende mecha-
nische koelsystemen worden gecombineerd.
De Chilled Water (CW) uitvoering biedt een
maximaal koelvermogen tegen lage bedrijfskos-
ten. De Direct Expansion (DX) uitvoering werkt
volgens het principe van directe verdamping en
is voorzien van Energy Save Control ESC: bij
lagere omgevingstemperaturen daalt de vermo-
gensopname van de compressor bij een gelijk-
tijdige stijging van het koelvermogen.
Rittal LCP ‘Blue E’ productreeksRittal Mini Precisie Airconditioners (10 kW)
Nieuwe Rittal LCP ‘Blue E’
productreeks
Op de Beurs Elektrotechniek presenteert Rittal
een complete productreeks met koeloplossin-
gen op basis van Rittal Liquid Cooling Packa-
ges (LCP). De nieuwe ‘Blue E’ generatie van de
Rittal LCP airconditioning producten integreert
vier LCP producttypen (Rittal LCP DX, Rittal
LCP Inline, Rittal LCP T3+ en Rittal LCP Extend)
in één allesomvattend LCP platform. Samen
bestrijken de koeloplossingen een vermogens-
bereik van 10 tot 60 kW per unit. Zij zijn schaal-
baar in stappen van 10 kW. De 10 kW uitvoe-
ring kan worden uitgebreid naar 20 en 30 kW.
De 40 kW uitvoering is schaalbaar naar 50 en
60 kW.
19RITTALactueel 09/11 19RITTALactueel 09/11
Elk type in de productreeks kent een eigen
technische toepassing:
• Rittal LCP Inline koelt hele rijen racks door
de koude lucht aan de voorzijde van de racks
in een koudestraat (Rittal ColdCube) te bla-
zen, met als voordeel dat er geen traditionele
verhoogde vloer aangebracht hoeft te wor-
den.
• Rittal LCP Extend heeft een passieve lucht/
waterwarmtewisselaar die in de achterdeur
van het serverrack wordt geplaatst.
• Rittal LCP DX (Direct Expansion) gebruikt
een koudemiddel als koelmedium en is hier-
door ook in kleine ruimtes op rij- en rack-
niveau snel en eenvoudig te installeren.
• Rittal LCP T3+ wordt gebruikt in datacenters
waar maximale beschikbaarheid van groot
belang is.
IT-Infrastructuur monitoring met
Rittal CMC III
Op de beurs Elektrotechniek presenteert Rittal
het compleet vernieuwde monitoring systeem
Rittal CMC III, dat naadloos aansluit op de
nieuwste communicatievormen en mogelijkhe-
den biedt voor serieschakeling van sensoren,
wat vele ruimte- en kostenbesparende voorde-
len oplevert. Rittal CMC III maakt gebruik van
seriële CAN-bus technologie (Controller Area
Network), waardoor de installatie en de beka-
beling aanzienlijk wordt vereenvoudigd. De
intelligente Rittal CAN-bus sensoren hoeven
niet, zoals conventionele I/O sensoren, afzon-
derlijk op de centrale Processing Unit te worden
aangesloten, maar kunnen onderling in serie
worden geschakeld (tot 32 sensoren). Een sen-
sor voor de monitoring van de koudeluchttoe-
voer en een toegangssensor zijn standaard in
CMC III geïntegreerd. De toegangssensor
maakt gebruik van een infrarood-schakeling,
waardoor mechanische bewerkingen aan deu-
ren overbodig zijn geworden. Daarnaast blijft
het mogelijk om ook conventionele sensoren via
een I/O unit op CMC III aan te sluiten.
Populaire racks nu voorgeconfigureerd en
direct inzetbaar
Bij het bestellen van netwerk- en serverracks
kiezen de meeste klanten voor standaardconfi-
guraties. Daarom heeft Rittal de 24 populairste
netwerk- en serverracks nu voor u bestelklaar
voorgeconfigureerd. Bij de samenstelling van
de racks is ook gekozen voor configuraties die
aan populariteit winnen, zoals netwerkbehuizin-
gen die meer ruimte bieden aan actieve compo-
nenten en racks die zijn voorzien van dubbele
overlappende deuren en waarvan het dak is
voorbereid voor het plaatsen van een ventilator.
Door de grotere vraag naar deze 24 IT-racks,
kunnen wij effectiever produceren, waarvan u
direct de vruchten plukt.
Meest gevraagde netwerk- en serverracks
uit voorraad leverbaar en in prijs verlaagd
Rittal CMC III Voorgeconfigureerd rack
20 RITTALactueel 09/11
Ontwerp & engineering van
besturingskasten
Rittal & EPLAN: ontwerp-, planning- en
systeemproducten voor efficiënte processen
De elektrotechnische industrie is ver-
trouwd met snelle technologische ontwik-
kelingen, maar om concurrerend te blij-
ven moeten elektrotechnische bedrijven
ook op organisatorisch vlak inspelen op
nieuwe mogelijkheden. In tijden waarin
winstmarges onder druk staan kunnen
bedrijven hun concurrentiepositie verbete-
ren door efficiënt te ontwerpen en zonder
tijd- en materiaalverlies te engineeren.
Hoe realiseer je kostenefficiënte engineerings-
en productieprocessen die betrouwbare maat-
werkproducten opleveren? Veel paneelbouwers
weten dat 60 tot 70% van de totale montage-
kosten al in de ontwerpfase wordt bepaald. Zij
stappen af van het handmatig omzetten van
elektrotechnische schema’s naar compleet
ingerichte besturingskasten. Met behulp van
intelligente ontwerp- en engineeringssoftware
realiseren zij ontwerp- en engineeringsproces-
sen die snel, efficiënt en foutloos verlopen en
voldoende flexibiliteit bieden voor maatwerkop-
lossingen.
Workflow
Voor het configureren van besturingskasten en
stroomverdelingen introduceerde Rittal met
RiCad 3D, Therm en Power Engineering prakti-
sche tools voor een professionele workflow. Zo
vestigde softwarehuis EPLAN met programma-
tuur als EPLAN Electric P8 en EPLAN P8 Fluid
een industriestandaard voor het ontwerpen van
elektrotechnische, pneumatische en hydrauli-
sche schema’s. En zoals het marktleiders
betaamt namen Rittal en EPLAN het voortouw
in de ontwikkeling van een product- en merken-
overkoepelend digitaal informatieplatform voor
industriële componenten, het EPLAN Data
Portal. Dit informatieplatform biedt actuele
technische informatie over alle gangbare elek-
trotechnische, pneumatische en hydraulische
componenten - van voedingen en klemmen-
systemen van bijvoorbeeld Phoenix Contact tot
besturingscomponenten van Siemens – alle
toonaangevende fabrikanten voeden de data-
base van EPLAN Dataportal met gedetailleerde
productinformatie. Deze database vormt de
basis van een nieuw workflowsysteem dat het
complete ontwerp- en engineeringsproces defi-
nitief samenbrengt.
EPLAN Pro Panel
De kracht van EPLAN Pro Panel schuilt erin dat
de software zowel engineerings- als montage-
processen inzichtelijk maakt. Met gebruik van
actuele gegevens uit de online EPLAN Datapor-
tal worden elektrotechnische schakelschema’s
foutloos, snel en efficiënt omgezet naar correcte
montage-indelingen. Het plaatsen van de com-
ponenten met behulp van EPLAN eTouch
geschiedt via een ‘drag and drop’ aanpak. Met
enkele muisbewegingen kunnen de componen-
ten op de stuklijsten in een virtuele 2D of 3D
montage-indeling worden gesleept. Het pro-
gramma biedt een exacte positiecontrole van
apparaten, kabelgeleidingen en montagerails,
houdt rekening met de minimale inbouwafstan-
den en geeft direct aan waar eventuele knel-
punten optreden. Daardoor wordt de beschik-
bare ruimte in schakelkasten optimaal benut en
wordt oververhitting van de componenten en
conflicterende bedrading voorkomen. Het
systeem controleert of de componenten op het
juiste montagepaneel worden geplaatst en
geeft onmiddellijk aan welke schema-items nog
ontbreken. EPLAN Pro Panel ondersteunt
macrofuncties, het gebruik van optietechnie-
ken, revisiebeheer en PDM-koppelingen. Ook
productiemachines kunnen vanuit EPLAN Pro
Panel worden aangestuurd. Zo biedt EPLAN
Pro Panel een garantie op een soepel verlopend
plannings- en engineeringsproces.
Ontwerp in EPLAN Pro Panel
21RITTALactueel 09/11
Synergie Rittal & EPLAN
Bij het samenstellen van maatwerkoplossingen
wordt steeds vaker met standaardontwerpen
gewerkt die snel op de wensen van de klant
kunnen worden afgestemd. Het realiseren van
efficiënte processen in de paneelbouw vraagt
dan ook om een naadloze synergie tussen ont-
werp-, plannings- en uitvoeringssoftware. Deze
synergie is precies wat de nauwe samenwer-
king tussen Rittal en EPLAN voor elke klant
oplevert. Daardoor vervalt de noodzaak voor
technici om besturingsschema’s steeds weer
opnieuw te moeten interpreteren. Gestroomlijnd
informatiebeheer minimaliseert de kans op fou-
ten, bijvoorbeeld wanneer gedurende een pro-
ject nieuwe wijzigingen moeten worden doorge-
voerd. Ook is inzichtelijk in hoeverre voorgeno-
men wijzigingen uitvoerbaar zijn en welke impli-
caties elke aanpassing heeft. Al in een vroeg
projectstadium wordt duidelijk waar knelpunten
optreden. Dat voorkomt herstelwerkzaamhe-
den en tijdverlies in een later processtadium.
Het werken met de programmatuur van Rittal
en EPLAN maakt werkzaamheden eenvoudig
overdraagbaar, want de systemen beschikken
zelf over een ingebouwde expertise. Veel tijdro-
vend werkoverleg vervalt omdat alle betrokken
technici hetzelfde systeem raadplegen, waarbij
de voortgang van de constructiewerkzaamhe-
den voor iedereen in één oogopslag duidelijk is.
Accurate kostprijsbepaling
Engineering met ondersteuning van Rittal en
EPLAN ontwerp- en planningstools biedt
gebruikers meer controle over het tijd- en mate-
riaalverbruik. Doordat u nauwkeuriger kunt
dimensioneren maakt het systeem een accu-
rate kostprijsbepaling mogelijk. Reeds op basis
van een besturingsschema kan een nauwkeu-
rige inschatting worden gemaakt van de
omvang van besturingskasten en panelen. De
driedimensionale weergave van de behuizingen
in RiCad 3D en EPLAN Pro Panel geeft een
helder beeld van het werkelijke kastruimtege-
bruik en maakt het opstellen van een concur-
rerende offerte minder risicovol.
Conclusie
De modulair toepasbare systeemproducten van
Rittal bieden flexibele mogelijkheden om een-
voudige tot complexe besturingskasten samen
te stellen: van de stroomverdeling tot de klima-
tisering- en monitoringtechnologie - elk detail
draagt bij aan een veilige en betrouwbare wer-
king van het eindproduct. Juist de combinatie
tussen EPLAN Pro Panel en Rittal systeempro-
ducten biedt de flexibiliteit die u in de gelegen-
heid stelt om maatwerkoplossing te realiseren.
Rittal – The System staat daarbij garant voor
systemen die voldoen aan de relevante interna-
tionale richtlijnen en normen. Zo maakt de
synergie tussen Rittal en EPLAN de weg vrij
voor een efficiënte constructie van besturings-
kasten, panelen en schakelkasten.
3D-tekening TS-aanbouwkast
22 RITTALactueel 09/11
Uitmuntende Kennis
De praktische waarde van Cito Benelux Education
“Alleen wie oude kennis koestert en
voortdurend nieuwe kennis vergaart mag
een leraar van anderen zijn”, schreef
Confucius. Deze oude wijsheid vormt
een leidraad voor de activiteiten van Cito
Benelux Education. Naast experts van
Rittal, EPLAN en Phoenix Contact nodigt
deze educatieve afdeling van Cito Bene-
lux onafhankelijke technologiepartners
uit om kennis te delen met professionals
uit de elektrotechniek en de informatie-
technologie.
We zoeken kennis, maar bovenal zeker-
heid (Bertrand Russell)
Praktische toepassingsmogelijkheden staan
centraal in alle workshops, seminars en thema-
dagen die Cito Benelux in de drie technologie-
en trainingcentra organiseert.
Jaap Dijsselhof, Education Engineer Cito Bene-
lux: “Jaarlijks ontvangen we meer dan vijfdui-
zend bezoekers in onze centra die zich laten
informeren over vele uiteenlopende technische
onderwerpen. Veel deelnemers passen hun
nieuwe kennis direct in de praktijk toe. Zo wordt
bijvoorbeeld van technici verwacht dat zij zelf
een praktische invulling geven aan normen en
wettelijke richtlijnen. Een goed begrip van de
betekenis van normen biedt dan veel extra
zekerheid. Daarnaast draagt een actuele kennis
van nieuwe technologie- en marktontwikkelin-
gen bij aan een optimale functionaliteit, een
hoge betrouwbaarheid en een maximale levens-
duur van componenten en systemen. Een juiste
keuze en een vakkundig gebruik van technolo-
gische middelen levert onze bezoekers onder
de streep efficiëntere werkprocessen en extra
tevreden klanten op.”
Kennis spreekt, maar wijsheid luistert
(Jimmy Hendrix)
De workshops, seminars en themadagen van
Rittal, EPLAN en Phoenix Contact, bieden con-
crete antwoorden op vragen als: hoe realiseer ik
met weinig middelen grote energiebesparin-
gen? Hoe richt ik betrouwbare stroom- c.q.
laagspanningsverdeelsystemen in? Hoe bevor-
der ik de hygiëne en voedselveiligheid en mini-
maliseer ik de reinigingstijd in voedselverwer-
kende processen? Hoe voorkom ik EMC-storing
en hoe garandeer ik de explosieveiligheid in een
productie-, verwerking- en overslagomgeving?
Dijsselhof: “Onafhankelijke experts plaatsen elk
onderwerp in een breed toepassingskader. Zij
doen dat vanuit een passie voor technologie en
met een bijzondere aandacht voor elk afzonder-
lijk technische detail. Want details maken het
verschil en de professionals die onze technolo-
gie- en trainingcentra bezoeken weten dat.
Zij waarderen onze niet-commerciële insteek.
De workshops, seminars en themadagen zijn
kosteloos en richten zich niet in de eerste plaats
op producten – het is de kennisoverdracht die
centraal staat. Deels is het ook maatschappe-
lijke betrokkenheid die ons drijft, bijvoorbeeld
wanneer wij technische studenten vertrouwd
maken met technologiën die voor scholen
onbereikbaar zijn. Net als de bezoekers aan de
workshops, seminars en themadagen beoor-
deelt ook Cito Benelux zelf elke nieuwe techno-
logie op de praktische waarde voor klanten.
Daarom bieden we in de technologie- en trai-
ningscentra naast informatie ook een uitste-
kend verzorgde lunch aan, die we benutten
door aandachtig te luisteren en samen verder te
onderzoeken in hoeverre elke technologische
ontwikkeling een toegevoegde praktische
waarde en meer zekerheid kan bieden.” Meer
informatie over de Cito Benelux Education
workshops, seminairs en themadagen vindt u
op de websites van Rittal, EPLAN en Phoenix.
Jaap Dijsselhof, Education Engineer Cito Benelux
23RITTALactueel 09/11
Introductie Rittal CoolWall
Ruim baan voor maximale prestaties
en energiebesparingen
Rittal CoolWall,
de voordelen op een rij:
• Hoog koelvermogen
• Laag energieverbruik
• Ruimtebesparend
• Flexibele inrichting van de ruimte
• Modulair
• Investeringsvriendelijk
Wat is het recept van een optimaal koel-
vermogen en een maximale energie-
efficiëntie in IT-omgevingen? Men neme:
een beproefd koelconcept (gebaseerd op
de fundamentele wetten van de energie-
leer), een ruime portie ontwikkelervaring,
het neusje van de zalm op het gebied
van energiebesparende technologieën en
een kwalitatief hoogwaardige, schaalbare
systeemuitvoering. Vol trots presenteert
Rittal een compleet nieuwe benadering
voor het realiseren van uw koeloplos-
singen: Rittal CoolWall - hét recept voor
maximaal koelvermogen en energie-
efficiëntie in IT-omgevingen.
Op de beurs Elektrotechniek 2011 demon-
streert Rittal hoe de CoolWall optimaal gebruik
maakt van de beschikbare technische ruimte en
zo bij een zeer laag energieverbruik een uitzon-
derlijk hoog koelvermogen realiseert. Ten
opzichte van Precisie-airconditioners weet de
Rittal CoolWall het koelvermogen per vierkante
meter zelfs te verdubbelen. Het geheim van de
CoolWall schuilt in de constructie, waarbij is
afgezien van het gebruik van een eigen behui-
zing. Daardoor kan de volledige hoogte en
breedte van de technische ruimte voor de koe-
ling van het datacenter worden gebruikt. Het
maximale koeloppervlak en de energiezuinige
EC-ventilatoren in de verhoogde vloer zorgen
voor een optimale energie-efficiëntie.
Werkingsprincipe
Zoals de naam al doet vermoeden is de gepa-
tenteerde CoolWall in essentie niets anders dan
een voorzetwand waarin koel- en filtermodules
zijn geplaatst. De energiebesparende EC-venti-
latoren zorgen voor een exact op de koel-
behoefte afgestemde luchtstroom. Omdat
interne drukverliezen worden geminimaliseerd
verbruiken de ventilatoren daarbij minder ener-
gie dan ventilatoren die in behuizingen zijn
ondergebracht. De warme lucht uit de
computer ruimte wordt in de CoolWall afgekoeld
en stroomt via de verhoogde vloer terug naar
de IT-racks. Een omgekeerde werking is ook
mogelijk: de warme lucht kan door de verhoogde
vloer afgevoerd worden, en de gekoelde lucht
kan via de koelwand direct in de ruimte stromen.
Daarnaast is de Rittal CoolWall nauwkeuriger en
schaalbaar want de complete constructie van
de CoolWall is volledig modulair opgebouwd,
waardoor het systeem op iedere ruimtevorm
kan worden toegesneden.
Optimaal ruimtegebruik én maximale
energiebesparing
Ook de koeling van het datacenter kan nauw-
keurig worden ingesteld door de configuratie
van de warmtewisselaars en het aantal ventila-
toren. De installatiekosten vallen ten opzichte
van conventionele Precisie-airconditioners aan-
zienlijk lager uit. Dankzij de vergrote koelopper-
vlakken kunnen bovendien hogere watertempe-
raturen worden gebruikt, waardoor beter kan
worden geprofiteerd van indirecte vrije koeling
(die de koele buitenlucht benut). Door zich te
richten op het koelen van grote oppervlakken
speelt Rittal in op een actuele trend. Elbert
Raben, Product Manager IT-Infrastructuur:
“Door de komst van cloud computing zullen
kleinere computercentra steeds vaker opgaan
in grote datacenters die daardoor grotere belas-
tingen moeten verwerken. Tegelijkertijd moeten
deze datacenters efficiënt met hun ruimte
omspringen en zo veel mogelijk energie bespa-
ren om de kosten in de hand te houden. De
CoolWall is de volgende stap in de ontwikkeling
van de serie Precisie-airconditioners: hoe groter
de benodigde koelvermogens, hoe groter de
ruimte- en kostenbesparingen die met de Rittal
CoolWall worden gerealiseerd.”
Wij verrassen u met tal van innovaties. ‘Kleine details’, maar ook ‘grote ideeën’ die trendsettend zijn.
Ervaar hoe u samen met Rittal uw voorsprong in de markt houdt.
WELKOM op onze stand, prikkel uw zintuigen!
Cito Benelux heeft niet alleen passie
voor techniek, maar ook voor sport !
Dit jaar is voor de allereerste keer de
Cito Benelux fiets 3-daagse verreden. Een
sportieve wieler-toertocht door Nederland.
Ruim 30 deelnemers hebben op 17, 18 en 19
juni in totaal 450 kilometer gefietst langs de
Nederlandse vestigingen van Cito Benelux in
Zevenaar, Reeuwijk en Waalre.
Met deze uitdaging hebben de deelnemers
geld inge zameld voor Kika (Kinderen Kanker-
vrij). Iedere deelnemer heeft zich laten spon-
soren voor het leveren van deze sportieve
prestatie.
In totaal is er op deze manier
€ 10.000 ingezameld voor Kika !
Cito Benelux sponsort Kika
Data: Maandag 3 t/m vrijdag 7 oktober 2011
Tijden: Maandag 3 t/m woensdag 5 oktober
van 10.00 - 17.30 uur
Donderdag 6 oktober 10.00 - 19.30 uur
Vrijdag 7 oktober 10.00 - 17.00 uur
Locatie: Hallen 7 t/m 12, Jaarbeurs Utrecht
Uit richting Den Haag/Arnhem Uit richting Amsterdam/’s-Hertogenbosch
Colofon
Dit is een uitgave van RITTAL BV
Hengelder 56
Postbus 246, 6900 AE Zevenaar
telefoon: (0316) 59 16 60
Redactie
René Bourgonje (eindredactie)
Marjan Brouwer
Vormgeving, opmaak en druk
Coers & Roest Ontwerpers BNO | Drukkers
Arnhem
RITTAL AC TUEEL
wordt gedrukt op FSC-gecertificeerd papier
wordt verpakt in
milieuvriendelijk folie
Gratis voorregistratie via www.rittal.nl
Hal 7 - Stand C010
Rittal
