+ All Categories
Home > Documents > Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA...

Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA...

Date post: 27-May-2020
Category:
Upload: others
View: 7 times
Download: 0 times
Share this document with a friend
77
KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1 Sabbath School Lesson wD ;wd ef csif ;bmom yHkESdyfol yHkESdyfol yHkESdyfol yHkESdyfol yHkESdyfol OD;zkef;Edkif (00354) ref ae*sm uif ;apmif h yH k ES d yf wd k uf 206 a&T op mvrf ;? &ef uif ;rd Ue,f &ef uk efrd U xkwfa0ol xkwfa0ol xkwfa0ol xkwfa0ol xkwfa0ol OD;apmxDrao (00589) OuX jref rmjynf owraeY Oyk of toif ;awmf 68 OD;0dpm&vrf;? &ef uk efrd U tk yf a& - 1200 "r®'ge yxrtBud rf
Transcript
Page 1: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

KHANGCING PAWLNIPI LAISIANGTHO SINNA

JOB THUBU

Agelh: Clifford Goldstein

October, November, December

2 0 1 6

1 2

T-1

Sabbath School Lesson

wD;wdefcsif;bmom

yHkES dyfolyH kES dyfol

yH kES dyfolyH kES dyfol

yH kES dyfol

OD;zkef;Edkif (00354)

refae*sm

uif;apmifhyHkESdyfwdkuf

206 a&Top mvrf;? &efuif; rdUe,f

&efukef rdU

xkwfa0olxkwfa0ol

xkwfa0olxkwfa0ol

xkwfa0ol

OD;apmxDrao (00589)

OuX

jrefrmjynfowraeYOykoftoif;awmf

68 OD;0dpm&vrf;?

&efukef rdU

tkyfa& - 1200

"r®'ge

yxrtBudrf

Page 2: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

3 4

THU OM TE

1. A Tawpna ah ............................................. 7

2. Kikingkalhna Lianpi .................................... 17

3. “Job in Pasian Amawk Zahtak hiam leh?” .... 27

4. Mihing Thuaksiatna leh Pasian ................... 37

5. Tua Ni Hamsia Paih ..................................... 48

6. Tua Hamsia in Hang Nei Lo Maw? ................ 59

7. Thuhkik Dantatna ....................................... 69

8. Mawh Bang lo Sisan..................................... 79

9. Lametna Pulaak (Theisak) ............................ 90

10. Elihu Lunghamna ...................................... 100

11. Pingpei Kawmkal Pan ................................ 110

12. Job Atanhkhiapa ........................................ 120

13. Job’ Zialehtong ......................................... 130

14. Job Kiang Pan a Sin Ding Thute ................ 140

Dotna Zungpi

Aleh lam akigengente kawmkal ah, Christiante’ngaihsutna leh ngimna geelnate ah Pasian a uphuainathu tam mahmah hi. Leitung a apilpen a ngaihsutte’n“pianngei tungtawn a telkhiatna” (natural selection) leh“azah kim a kikhelna” (random mutation) acihte uh inalamdanzia, a buaihuaizia leh nuntakna’ ahoih aphatziatemi tampite’n sang lo uh a, a tua ci ding mah zong ahihi.“Natethu kankhiate” genkhiatna nunung pente ahvannuai nate khempeuh “bang mah lo” pan hong piang-khia acih uh hangin mi a tamzaw tham in atawntung aanungta den Pasian om cih ngaihsutna nei veve uh a,piansakna thu pen thulam-tawnzaw leh a lungkimhuaizaw suak hi.

Tua bang a akhauh akip ngaihsutziate kawmkalah, thusia vaisiate hi hong nelhsiah thei veve lai hi. Tuabang in dotna zungpi: Pasian om takpi a, diktakpi in,itna tawh kidim a, vanglian takpi ahihi leh bang ciathuak-siatna tam mahmah hiam? cih dotna hongphulaam hi.

Tua hi a, tu quarter sung in: Job thubu, asin dingih hihi. Hih thu zungpi vai genna bulpi pen Lai-siangthosung a kigelh masapen ahih zong lungkim huai mahmahkhat suak hi. Pasian in zong hih vaibuai bulpi, atuungpek pan adawnna pawl khat hong hilh khol na hi gigehi.

Avekpi bel hilo in pawlkhat hong hilh hi. Laisiang-tho thubu khat bek in tua dotna khempeuh dawng theikim lo ding a Laisiangtho bup in zong dawng kim thei lokhasop ding hi. Hi mah leh, Job thubu in dalna khathong honkhiat sak a, ei ngaihsut phak loh thute omziakhat, pilna siamnate gal khat pek a thu omte’ omzia hong

Page 3: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

lak ahihi. Hih vaite thu khat ah ei tawh kigamla mahmahkhat abat hangin hong naih lua peuh mah thei zel hi.Job thubu in Laisiangtho budangte hong gente zong honglak a: pianngeite leh tua te galkhat lam thute’ kizop khakzia hong thei sak hi. Job thubu in tua khit kum tul lomhkhit ciang a, Paul hong gen thuguipite leh vau-hilhnateahi: “eite in cileh sate bek tawh kido ih hi kei a, vangliat-nate, thuneihnate, tulai khuamial ukpite leh vantungkhalam siathuaina tuamtuamte tawh akilangdo ih hihi.”cih bang thute hong pulaak hi (Eph. 6:12, NKJV).

Job thubu pen mi khat vai bek abat hangin, eitekhatsim in zong khiatna omlo kawmkal ah athuaksiakhazelte mah ihihi. Akiang ah hong pai mi 4te vai zongikiim ipaam a mite thuaksiatna vaite ah ih kihel khak zelzia hong langh sak suak hilo hiam?

Ahi zongin, Job thubu pen thuaksiatna vai mitetellehna bang bek a ih ngaihsut khak leh adeihna bulpiathei khalo suak mawk ding hi hang. Hih tangthu penKhazih leh Satan kikal kikingkalhna vai atel nop theipending a hong kilak suak hi. Hih thu in vantung pan a hongkipankhia kidona takpi ahi mi khempeuhte’ phutkhaklungsim, ngaihsutna, leh pumpi galdona vai teng mah ahihi.

Tu quarter sinna in Job thubu, a thupiang liannpan leh agal pan a ih etkhop ciangin athu paizia abul pankimu kim khawm thei sak hi. Ei Laisiangtho bup zongathei khin te adingin hih sung a om vaite khempeuh lomh-et a abul abal ih kan siang ding ahihi. A hithei zah a ihkankhiat ding thute in hih siatna adim simlei ah ei banghang a om kha sese cih thute bek hi lo in, eite koici banginnungta in khuasa ding cih vai hi pipen zaw hi.

Job thubu leh Laisiangtho bup ih sin khit cianginzong dot ding leh dotnop adim in om lai hi. Ahi zongin

5 6

tunglam pan amuanhuai mahmah thu khat, adawnnazungpi ahi, asisan tawh hong tanhkhiapa, “Zeisu Khazih”tungtawn in dawnna khempeuh kicing takin hongphulkhia hi.

Clifford Goldstein in khangcing Laisiangtho sinnaendikpu ahihi. Amah pen 1984 pen G.C. ah om paisuaklai hi.

Page 4: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

7 8

SINNA 1 September 24 -30

ATAWPNA AH

NIPINI (Sabbath) NITAK LAM Sept. 24

SIM DINGTE: Job 42:10-17; Pian. 4:8; Matt. 14:10; 1 Cor.4:5; Dan. 2:44; Job 14:14, 15.

KAMNGAH: “Zeisu in, Kei mah in thawhkikna lehnuntakna ka hihi. Kei hong umte in asihhangin anung-ta kik ding hi” aci hi. (John11:25)

Lai at sinnate ah athu gelh uh atawpna ahoih lamahih ding athupitzia kihilh hi. Phuahtawm tangthute diak-diak ah, avekpi in bawltawm vive hi a, lai-at siate in alung-kim huai tawh thu akhup ding uh ahihi. Phuahtawm ahilo te ah zong atawpna hoih thupi mahmah hi.

Ahi zongin ataktak e leh? Nuntak ih cih laimai tungpeuh lim tang theite sung peuh ah hi lo in cilehsa sung ahkinungta hilo hiam? Ei tangthu mahmah zong koici tawpding a koici mahial ih hi hiam? Apatna leh atawpna kituaktak pi maw leh?

Tua ciden lozaw mawk hi lo hiam? Ei tawpna pensihna peuh hi mai ahih teh koici hoih tawp thei ding? Tuabang lam in en leng hoih tawp thei ngei lo a, sihna ahkilungdam ngei lo hi lo hiam?

Job tangthu zong tua bang mah suak hi. Amahthuaksiatnate tawh atawpna ih et ciangin ahoih a ih ngaih-sut hangin hoih thei taktak tuan lo a, sihna mah tawh athukikhum veve mawk hi.

Tu kal sung in Job thubu ih sin patna ah atawpnatawh ih patna thu in ei tawpna vai zong hong dongh hi paha, tu tawm vai hi beklo in, tawntung vai hi pipen zawlai hi.

Oct 1, Nipini adingin tu kal sinnate hong lim sin inmaw.

NIMASANI (Sunday) Sept. 25

Lungdam Tawntungta Maw?

Naupang tangthute atawpna laigual ah, “Tua khitnungsang lungnuam tak in om uh hi” peuh kici den pianpong hi. Cihnopna ah, bang tangthu hi ta mah leh-akigukmat kumpipa tanu, atatsia keivom, kumpi gilopa ahizongin - tua honkhiapa, leh azi peuh tawh ahi zongin honggualzo den pong hi.

Et masak in bel Job thubu zong tua bang dan maha tawp bangh hi. Ama tung ah bang teng piang mah lehJob thubu bel ahoih lam a tawp dan mah hong hisam vevehi.

Job 42:1-17 sim lecin, abu bup tawpna vaite ahihi.Job nuntak tawpna lam hunte vai bangh hong gen hiam?_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

______________________________________________________

Laisiangtho sung a atangthu paipi ah apangpiteading a, ahoih tawp thubu kidongh leh bel Job thubu mahkigen lian kha ngel ding hi.

Page 5: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

Atawpna ah Job neihleh lamhte en leng bel himawk mah hi. Lawm leh gual, behlehphungte bel(Eliphazm Bildadm zophar, Elihu leh Job zi cih te lobuang) athuaksiat sung in hong pai in hong hehnem uhhi. Amaute pen cingh mahmah uh a, sum leh paai tampitawh zong panpih uh hi. Atangthu tawpna ah athuaksiatcil zah nih neihleh lamh hong nei hi. (Job 42:12 leh Job1:3 enkaak in). Amah’n ta 10, tapa 7 leh tanu 3, aneihmasakte tang nei kik a, (Job 1:2, 18, 19 en in), “Job tanutesang a hoihzaw tua gam kiim teng ah omlo kici in,” (Job42:15), amasate ki tuaci gen lo hi. Sih ding hun bekangak a om bang a aki ngaihsun a, hong si ta hi” (Job42:17). Hebrewten “akhansau” acih uh ciang (“Kumtampi tawh kidim ci thei uh a”) Abraham’ nuntak tawplam (Pian. 25:8), Isaac (Pian. 35:29), leh David ( 1Khangtangthu 29:28) ah na tua ci gen hi. Asih hun,dahhuai a kituat hun in, lungnop huai tak in nungtacihna suak hi.

Atawpna hoih tangthu za nuam tek hang, hi lohiam? Atawp hoih tangthu na theih bang thu teng om hiam?Tua te pan bang sinna ngah thei ding?

NINIHNI (Monday) Sept. 26

Dah Huai Thu tawh Atawpte

Job thubu pen thu hoih tawh hong tawp in “sawtpinungta” na ci hi. Mi tampite adingin na tua ci hetlo mawkcih thei mahmah mawk hangh. Amuanhuai, apaktat huaileh aphat huai mite Job bangin tawp lo zel hi.

Laisiangtho sung a anuai a mite ading in athu uhkoici tawp hiam?

Abel (Pian. 4:8) _______________________________________

9 10

______________________________________________________Uriah (2 Samuel 11:17) _____________________________________________________________________________________Eli (1 Samuel 4:18) ____________________________________________________________________________________________Kumpipa Josiah (2 Khangtang 35:22-24) ______________________________________________________________________Tuiphumpa John (Matt. 14:10) _______________________________________________________________________________Stephen (Sawl. 7:59, 60) ____________________________________________________________________________________

Ih muh mah bangin Laisiangtho pen atawp hoihlotangthu tampi tawh kidim hi. Ahang pen leitung nuntakahoih lo a tawp tam mahmah hi. Thumann ading a thahthuak, ahihkeh alauhuai natna tawh si, ahihkeh natnasatna thuak a thapai Job bangin tuate tung ah gualzokim lo uh hi. Job bangin tua te ahoih tawp’ tawm phamahmah mawk hi. Hih thu ih theih nang in Laisiangthozong akisam lo zah hi mai hi. Atawp hoihlo athei khaloom kei hang maw?

Atawp hoih mello na theih bang thute hiam? Tuathute pan bang na sin kha hiam?

NITHUMNI (Tuesday) Sept. 27

Ditkikna (Pawlkhat)

Laisiangtho sung a mite leh midangte vai ah Jobbang a ahoih tawp tam lo hi. Laisiangtho siamte in Job aki“ditkikna” vai gen thei uh hi. Na tampi aki ditkikna omtakpi mah hi.

Tua teng tawh tawp leh tua tangthu picing kim takpiding hiam? Job ading in bel hoih zaw takpi mah na ven,Job hong si lai veve hi. Atate zong si uh hi. Atu ata

Page 6: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

11 12

sawnsawnte zong kisi suksuk hi. Ei tuah bang mah hehnadahna kahnate mah tuak uh a, tuate pen asiahuai leitungpaizia hi mawk hi.

Ei theihna ciang ah Job in atuahkhak thute ahangthei kha lian lo hi. Tuu leh tate tawi kik mah na ven, asihsuah atate vai aheh adahnate e leh? Anuntak sung a tuateaphawk kikna apawnte e leh? Job bel thu hoih tawh tawpna ven. Hoih suak thei tuan samlo hi. Thu nawngkai tampileh akidawng kha lo dotna tampi om lai veve hi.

Laisiangtho in bel “Job tuahsiatnate hei khiat sak”(Job 42:10), ci a atuahsiatnate pan heikhia mah hi. Ahizongin acingtak lo akidawng kha lo, leh ataktun nai lozong om hi.

Hih pen lamdang sak ding zong hi lo hi. Tu laileitung omzia, ih tawp hoih leh hoih lo dingte kawmkal ah,apicing zolo, dawn khak loh, leh atangtung lo cih peuh omveve mawk hi.

Tua hi a, thu khat pan in Job vai khupna pen akiciankhol kei zong in mihingte’ thuaksiatna teng abeina honglak ahihi. Zeisu Khazih’ lungdamna thupha tungtawn a ihlametna leh hong kikamciam thute hong lak khol hi a, tuate tawh teh in Job ngah khak thuphate gen tham hi naipeuh mah lo hi.

1 Cor. 4:5 sim in. Ih leitung nuntak sung in hongkidawng kim lo, apicing lo, leh akiim lo om lai thapai dingcih hong koici gen hiam? Bang lametna hong kawhmuhhiam?_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

NILINI (Wednesday) Sept. 28Kumpi Gam Nunung Pen

Laisiangtho bel tangthubu lianpi khat mah himawk hi. Tangthu bu bek zong hi lo hi. Hun beisa thute,

leitung thupiang vai thupite tawh kha lam thute honghilh suak hi. Tu hun a, ih nuntakzia dingte thupiangsatetungtawn a, hong hilh ahihi (1 Cor. 10:11 en in).

Laisiangtho in abeisa thute bek agen hi lo hi. Mailam vaite zong gen lai hi. Thupiangsate gen bek lo in apiangdingte zong gen hi. Mai lam hun leh hun beina dong inhong gen hi. Laisaingtho siamte’n hun beina vai agennauh “escathology” ci uh a, Greek kammal pan a hong pai hia, “atawpna” cihna hi. Khat vei sihna, thu khenna, lehvantung leh hell khukte vai zong kihel hi. Leitung thak anuntak omzia vaite zong kihel thei hi.

Laisiangtho in hun tawp vai thu tampi na gen hi.Job thubu pen Job sihna tawh tawp a, tua bek tawh thubuteng tawp hi leh midang tawh akilamdanna omlo ding a,atawpna pen sihna hi veve mawk ding hi. Ih gen theih ihmuh theih dang omlo a, ih lamet ding dang zong hong omthei tuan lo ding hi.

Ahi zongin Laisiangtho in thudang khat hong hilhhi. Atawpna hun ciangin Pasian gam hong kiphut ding a,bei hun nei lo in tatkhiatte’ tawntung gam hi ding hi. Hongpiang a, abei zel leitung kumpi gamte bang lo in tua pentawntung gam hi ding hi.

Dan. 2:44, 7:18 sim in. Bang ci bang hun tawplametna vai hih munte’n kawk hiam?

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

“Tatkhiatna vai geelna in hih leitung pen Pasiantawh akituah kik theih nang ahihi. Mawhna hang aakitannsa khempeuh kidinkik hi. Mihingte bek hi lo inleitung mahmah kitanhkhia kik a, thumangte atawntung

Page 7: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

a atenna mun ding uh ahihi. Kum 6000 sung Satan inhih simlei akhut nuai ah mancip hi. Tun ahih lehpiansak hun a Pasian deihna tangtung khinta hi.Sangpenpa’ misiangthote in tua vangam nuam luahtawntung ding uh hi (Dan. 7:18)”. E.G. White, Tuulpiteleh Kamsangte, PP. p. 342.

Job thubu bel amah sihna tawh tawp mawk mahhi. Eite leh Job ading a alungdam huai thu in Job thubutawpna pen Job’ tawpna hi lo hi. Ei sihna zong abeina hituan lo hi.

NINGANI (Thursday) Sept. 29

Thawhkikna Leh Nuntakna

Job 14:14, 15 sim in. Job in bang thu dongh a,amah mah in koici dawn kik hiam?

______________________________________________________

______________________________________________________

Job thubu pen sihna vai tawh kisai hi. Ahih lohmawk a? Mihingte’ thuaksiat vai ngaihsutna ah sihna vaiakihel lo thei hi lo hi, abulpi hi zawsop hi. Job in misiteatho kik ding hiam cih dotna adot khit teh ama kikhel hunding angakna thu hong gen hi. Hebrew kammal ah “ngak”cih kammal ahi lametna kihel hi. Ngak pong tang hi lo in,tua vai ah lametna anei ahihi.

Ama lamet pen a “kikhel” ding vai ahihi. Hihkammal pen Hebrew laimal ah “puahthakna” ahihkeh“laihna” cihna zong suak hi. Puan laih vai genna inkizangh pipen hi. Tua kammal in tampi ahuam hanginathu pai in en leng - sih khit ciang a, “puahthak kikna”

13 14

ahi Job lamet thu agen hi a, sihna pan nuntakna a kikhelna“ama sepsa batkikna hilo hiam?” (Job 14:15, NKJV).

Eite lametpi thu in, sihna pen atawpna hi lo dingcih vai hi a; Zeisu nuntakna, sihna, leh hong sepsaknathute tungtawn ahihi. “Laisiangtho thak ah Khazih in,mihingte’ gal lianpen ahi sihna tung ah gualzo cih honghilh a, Pasian in thukhenna nunungpen ah thokik sak dinghi. Hih upna gui pen Khazih thawhkik khit cianginlaisiangtho thu zungpi hong suak hi. Khazih in sihna tungah agualzawh khit ciang in hong kitel siang hi.” - John E.Hartley, The Book of Job, NICOT, Accordance Electroniced. (Grand Rapids: Eerdmans, 1988), p. 237.

Zeisu in, “Kei mah in thawhkikna leh nuntaknaka hihi. Kei hong muang mi in asih hangin a nungtakik ding hi (John 11:25, NKJV) ci hi. Hiah Zeisu in banghong gen himawk hiam? “Tawpna” hun vai lametna lehlungmuanna hong pia Job theihloh ih theih bang omhiam?__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

KIGINNI (Friday) Sept. 30

NGAIHSUT BEH DING:

Alipkhap huai thuaksiatnate kawmkal ah, amahPasian tung ah citak bek lo in asuplawh teng kidin kik laihi. Hih vai ah Job thu tampi hong kigen hangin dotnatampi dawn loh in omlai hi. Job thubu pen Laisiangthosung a bu khat bek hi a, tua tungtawn a Pasian zia genkhiatding pen kim zolo ding hi. Laisiangtho thubu dangtampite in Job thubu sung a dotnate vai hong telsiam

Page 8: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

15 16

sak tuam mahmah a, Laisiangtho lui hun lai a, atelzawhlohte uh Laisiangtho thak hun ah ih tel muh theihzawk tampi hong om hi. Tuate lak ah a thupipen biakbuukvai leh adeihna thu omziate hi khangel ding hi.Amuanhuai Isreal mitampite in biakpiakna vaite leh tuunosihna thu pan Zeisu singlamteh a hong sihna leh Amahong tellahnate tungtawn in theisiam tuam mahmah dinghi. Hebrew thubu in tua sepna bawlna tuamtuamte’khiatna hong telsiam sak hi. Tu hun a eite in “tu laithumann” (2 Pet. 1:12), thei kha in, Job sangin khuavaktampi ngah zaw himah taleng dot nop tampi mah tawhanungta toto lai ihihi. Thumann hong kilahkhiatzia penahunhun in khangtoto a tampi hong kilah lah hangin ihtheih ding tampi om to lailai hi. Tatsa misiangte in leitungkhat khit khat ah baang kawikawi in tatkhiatnathuthuukte zonkhiatna in ahun uh atamzaw zang totolai ding uh hi. Tawntung hun teng khempeuh ah hihvai thuleh late theisiam telsiam to semsem lai ding uhhi.” E.G. White, R.H. March 9, 1886.

KIKUP DINGTE:

1. Lahkhiatzia khang toto cih thu in bang khiatna omzianei hiam? Tua bang zia ahihna gentehna thu bangdangte khawng hiam? Gentehna in, tuatsiamna ih sinciangin nambat sinna tawh ih pan hi. Tua khit teh tuanambatte agawm, adawhkhiat, akhansak, ahawm ih sinhi. Tua khit ciangin sehsawnna, teh-sawnna leh tuatsawnnate tua nambatte mah tawh ih sin beh toto hi.Hih vai omziate in Pasian thu ih ngaihsutna ah zong ihtelsiam theih toh semsem zia hong koici telsiam sakthei hiam?

2. Job 42:11 sim in. Nidang pek pan a, gensawn asiamsiapite in Job meltheihte leh lawmleh gualte in ama

kitangsap pipen hun in koi ah om mang mawk uhhiam? cih dotnapi nei den uh hi. Avai teng ditkiknaangah khit teh hong kilangh pan mawk uh hi. Hihthu omzia ah bang kisamh hiam?

3. Asia lam tawh atawp thu bangzah thei kha nahi hiam?Thusia tawh atawp hih thute pen atawpna ahih lohnathu ah singlamteh in bang lametna hong pia hiam?

Page 9: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

SINNA 2 October 1 - 7

KIKINGKALHNA LIANPI

NIPINI (SABBATH) NITAK LAM Oct. 1

SIM DINGTE: Job 1:1-5; Job 1:6-12; Zech.3:2; Matt. 4:1;Ezek. 28:12-16; Rom. 3:26; Heb. 2:14.

KAMNGAH: Topa in Satan kiang ah, “Satan aw, Topain nang hong tai hi. Jerusalem a it Topain hong tai hi. Hih Joshua pen, mei khuksung pan a kiteennkhia singkhuah tawhkibang hi” aci hi. (Zechariah 3:2)

Laisiangtho lui leh thak sung mun tuamtuamte ahPasian leh Satan kikal avengg ngeilo kidona tuamtuamteah sialehpha kikal vannuai bup leh mimal vai tuamtuamteah hong kidawk thei zel hi. Hih munte ih etkaaknatungtawn in thumann omzia Laisiangtho sung thutetungtawn in akicianzaw in en in ih mu thei tuam semsemtoto hi.” - The Hand Book of SDA Theology, p. 969.

Kikiangkalhna thu omziate in hih thute “atomkaih”a Laisiangtho sung a thute leh hotkhiatna thu geelnate ihtelsiam zawk nang in hong panpih hi. Laisiangtho thak ahakitel zawk hangin Laisiangtho lui ah zong kimu thei hi.Laisiangtho lui sung ah Satan leh hih buaina vai hong siangmuh sak theizaw leh ih nuntak hong huzaap theizaw Jobthubu kan omlo hi.

Tu kal sung in Job thubu pan a zaizaw in hih vaibuaiomzia Job thubu hong lahna ih ento ding hi. Job vai leh eivaite akilamdan hang in akibang thu khat ah: Job bangmah in hih vaibuai lak ah ih kihel tek hi.

Oct. 8, Nipini adingin tu kal sinnate hong kigingin maw.

NIMASANI (Sunday) Oct. 2

Leitung ah Van Nunno Khat

Job thubu thu hoih tawh hong kipan phot hi.Leitung muhna pan in na khempeuh ah thupha asangmipa khat ih mu hi.

Job 1:1-4 sim in. Hih munte in Job nuntakzia hongkoici lah hiam? Job nuntak ahoih bangci bang teng hiam?

______________________________________________________

______________________________________________________

Job bel kitangsap anei lo adikkim hih tuak hi. Job1:1 ah “kawk bang lo” cih pen “kicing” ahihkeh “muanhuai”cihna zong suak thei hi. A “dikkim” cih pen “tang” tangpaicihna suak thei hi. Atom in hih thubu pen Eden abangmun a mihau mimuanhuai micitak hawmthawh kailo mipakhat thu ahihi.

Mawhna dim leitung a deih teng anei kim ahihi.

Job 1:5, 6 sim in. Job tenna mun mawhna dimsim lei ahihzia hih munte in bang hong lak hiam?

_______________________________________________________

______________________________________________________

“Atate in gualnop abawlkawm un Pasian alungkimsak loh khak ding uh patau hi. Innkuan siampi ahih mah

17 18

T-2

Page 10: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

19 20

bangin amaute ading biakpiakna bawl sak ciat hi. Amahin mawhna’ huathuaizia theitel a, atate’n Pasian awlmawhlohna peuh nei kha le uh ci in amau tangin thumna bawlsak hi.” - E.G.White, 3 SDA B.C. p. 140.

Job in bel ama hih theih tawp, ahoih pen in bawlhi. Ama nuntak Eden bang a nopci in hong kipulak a,innkuan picing, min hoih minpha leh neihlehlam akicingmahmah ta zongin mawhna adim leitung hi a, hih bangmun a nuntak alauhuaizia hong phukha ding hi.

Na nun sung in ahoih apha bang teng na ngah khahiam? Tua te ah lungdam takin lungkimna bangci ngahthei ding na hi hiam?

NINIHNI (Monday) Oct. 3

Vannuai Buaicip Mang

Job thubu pen lungmuanna tawh akidim laitakkeek mah in leitung ah hong kipankhia hi.

Tua bangin alian 1 aneu 6 na pan in azia hong kilaihhi. Pasian theihsakna lo tawh mihingte’ theihzawh loh dingthu hong piang hi. A lungngaih huai hih vai pan et pak in,vantung pen leitung zah nangawn in lungmuan huai lokhat hong bangh hi.

Job 1:6-12 sim in. Hih munte telsin kik ding ihi tazongin bang thu piang mawk hiam? Leitung ah Job vaihong koici kilamdan mawk hiam?__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Hih vai ah ih kansuut ding thu tampi hong om hi.Telescope te’ muh theih khak loh leh phawk khak beklohkhat hong ki pholaak hi. Vannuai ah thubuai gawp khatom cih thu hong kilangh hi. Lungnuam tak a kiho hithiat

vai hi lo hi. Hih mun ah Pasian in Job apaaktat vai, pa’tein tate a kisaktheihpih dan bang keek khat hong suak hi.Satan in lah Job vai na zahpih bawl sawnlai hi. Tua banginSatan in Topa adawnkikna ah, “Job in bel azahtak mawkahi beek mah hiam? maw” ci selai hi. Satan kampau ziaah kona, kawkna, tawnbawlna tawh kidim hi.

Hih vai vantung a thupiang hi cih akigen lian lohhangin vantung na hi gige mawk hi. Hih mun ah piansakvantung mi khat in piansakdangte (“Pasian tate”) muhnaah Pasian atawnbawl gawp ahihi. Leitung uliante khattua cih ding pen ngaihsut bek zong baih lo hi a, tu’n Pasianngiat atua cih hi liangzen hi. Akoici bang hi mawk hiam?

Adawnna bel Laisiangtho mun dangdangte agenna tuamtuamte pan kimu thei hi. Tua penkikingkalhna lian kici a, hih vai in Job thubu bek hi lo inLaisiangtho buppi ih telsiam nangin hong panpih a, leitungah mawhna leh thuaksiatna hong piankhiatzia a dahhuaithu hong pholaak hi. A thupi zawlai ah, hih thu insinglamteh tung a, Topa Zeisu in hong sepkhiat thutevai ahi mawhna leh thuaksiatna vaite hong telsiamtheizaw sak hi.

NITHUMNI (Tuesday) Oct. 4

Leitung Ah Buaina

Job thubu in dalna puan khat hawkkhia in imitibilte leh leitung lungngaihna tuamtuamte’ hong lah theihngeiloh ding thu omzia hong lak ahihi. (Hih thu in tu laiimuh izak ingaihsutnate atoizia hong lak suak mawk hi!).Hih munte ah zong Pasian leh Satan kikal kilangneihnahong lak hi. Vantung a thupiang kikingkalhna vai Jobthubu ah hong kigen masakpen hangin leitung ah a kikhinpahlian na hizaw hi. Laisiangtho sung ah hih buaina

Page 11: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

vai akawk mun tampi kimu thei a, ei te mahmah zongkipeng lo hi.

Anuai a munte sim in. Leitunga a siahuaivangliatnate tawh kigalneihna vai hong koici lah hiam?

Pian. 3:1-4 ___________________________________________

_________________________________________________________

Zech. 3:2 ____________________________________________

______________________________________________________

Matt. 4:1 ____________________________________________

_______________________________________________________

I Pet. 5:8 _____________________________________________

_______________________________________________________

I John 3:8 ___________________________________________

_____________________________________________________

Mang. 12:9 __________________________________________

____________________________________________________

Hih munte in tampi om lak pan ih kaihkhop pakhi a, suuksia mahmah dawi a om lamtak tel takin kawkhi. Mitampite’n Satan pen tangthu khat bang mawk bekin angaihsut uh hangin Laisiangtho in hong telgenmahmah ahih ciang ngaihsut khialh loh ding ahihi.

21 22

Tu mah a na muh theih Satan nasepnate ataktakahihzia bang te khawng hiam? Ei kidal theihna’ omsunbang hiam?

NILINI (Wednesday) Oct. 5

Job pen Tellahna Neuno Khat Bangin

Job thubu patna ah vai thupi pawl khat hong dawkhi. Amasa pen in, Pasian ahi lo ih theih loh van mi dangkhat gamtat omzia takpi khat hong dawk hi. Nihna ah, hihleitung a thupiangte vantung tawh akizop gige dan zonghong kilangh hi. Thumna ah, vantung tawh kinahvawhhih leitung a lungsim kuanzia buai huai van ah om cihzong hong dawk hi.

Atom in ci leng, hih apatna munte leh azomte inkikingkalhna lian alahkhiatna nonote ahihi. Hih munte inkikingkalhna thubuaipi pen vannuai teng ahuam thu ahihhangin Job akici mi khat nuntakna tungtawn in hongkilangh hi. Hih thupiang in eite hong kimvell cih ih muding hi.

Job thubu ah, Satan in Pasian adona vai hong lak hi.Akipat tung vai hong lak lo bek hi. A nuai a muntein kikingkalhna vai hong koici telsiam thei sak hiam?Isa.14:12 -14, Ezek. 28:12-16, I Timo. 3:6.

_____________________________________________________

_________________________________________________________

E.G. White in Pasian ukna bul pen “itna thukhun”hi ci in hong gen hi. Acihna ah, Pasian in “thu mangsak hamtang pong mawk” nuam lo ahih manin, “suaktataka ngaihsut theihna” mite tung ah pia hi. Ahi zongin

Page 12: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

23 24

Pasian piak tua suahtakna alehzat khat na om hi.Mawhna ih cih amah Satan pan kipankhia hi; amahvantung mi lak pan a vanglianpen ahihi. Tuulpite lehKamsangte, PP. pp. 34, 35. Atung a Isaiah leh Ezekielte’gelhna bangin Satan omzia hong lakkhia hi.

Hih thu ah athupi pen ngaihsutna in “itnathukham” vai leh suakta taka ngaihsutna vai ahihi.Laisiangtho hong genna ah Satan pen a etlawmna lehvang neihna tawh hong ki hisak kha hi. Ahang ih theih lohhangin 2 Thesso. 2:7 in “thukham zuihlohna, awlmawh-lohna’ omzia” (JKJV) na ci a, Pasian thukham pen amahukna bulpi hi acih tawh hong kituak peuh mah hi. Jobthubu sung a, Satan hong kigen hun in Amah mawhnasung ah puk khin a, apat khiat kikingkalhna vai ah zongmaban tampi neikhin in omkhin hi.

Tu lai tak in athupi na tel ding bang om a, adik taka na tel theih nangin na masuat ding Laisiangthokamciam bang thute om ahi hiam?

NINGANI (Thursday) Oct. 6

Singlamteh Ah Hong Dawnnate

Job thubu in vai tampi hong pulaak hi. Tua vaitampite singlamteh ah hong kidawng kim lo hi. Laisiangthobup pi pan zong “akimu pian philhphelh” bek ahihi (1 Cor.13:12).

Zann a ih muh sa bangin, Job thubu ah langdonakipatkhiatna vai bang mah hong gen lo hi. Kikingkalhnavai ah Satan akizawh thalna zong hong gen tuan lo hi.Ama vai vive hi pi pen na pi Ama thu mun nih ah kigenkhit teh (Job 1:6-12, 2:1-7) -Satan muh khak in om nawnlo hi. Asuksiat teng om lai na pi amah mang vingveng

hi. Amah kigen kha kik beek lo a, anung lam teng ahSatan peuh mah kigen lo in Pasian vai vive kigen hi. Tuabang mah in atawpna ah Job thubu in Pasian vai hi a, Amahbangci bang Pasian hiam cih thu ahihi.

Ahi zongin Laisiangtho in kikingkalhna lian vai ahSatan guallelhna vai gen lo in omlo hi. Tua ama guallelhvai ah athu laigil pen singlamteh tung ah Zeisu hong sihnathu ahihi.

Anuai a munte in hih kikingkalhna lian vai Zeisu inma ahialzia hong koici tellah hiam? John 12:31, 32, Mang.12:10-12; Rom. 3:26; Heb. 2:14._______________________________________________________________________________________________________________

Singlamteh ah, Satan pen mi suampa ahihna hongkitellah siang hi. Van a ukpi asepna atheite adingin Satansawltakte’ simmawh bawlsiatzia amuh uh cianginlamdangsa mahmah ding uh hi. John 12 a Zeisu in Satan“ki thu khenna” agen pen hih thu ahihi. Singlamteh ah,gumpa “leitung mite’ mawhna tang a, hong sih ciang bekin” (1 John 2:2), vantung in hotkhiatna hong tung ta cihtangko thei pan uh hi. Lei pianma a, kamciam hih munah hong tangtung hi ta a, (2 Timo. 1:9), ataktak hong suakhi. Eite tang a hong sihna tungtawn in Khazih in “dik tangthei a Zeisu ah upmuanna aneite dik a tangsakpa hongsuak thei hi (Rom. 3:26, NKJV). Tua hi a, Zeisu insinglamteh ah langdopa’ mawhsakna thu ahi; thukhampalsat te honkhia a, dik tang sak kawmin, athukham kipletin amann (adik) hi thei lo hi; cih thu pen hong nial siangkieuhkeuh ta hi.

Singlamteh a Khazih hong sepsakna ah, kiking-kalhna vai a ih tuah khak khialkhemnate kawmkal ah,bangci kipaak thei ding ih hi hiam?

Page 13: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

KIGINNI (Friday) Oct. 7

NGIAHSUT BEH DING:

Sialehpha kawmkal kitalsikna kikingkalhna vaiminam tuamtuamte’ zia tuamtuamte ah kimu thei hi. Tuabang ngaihsutnate akum tul a sim hun sungin tangthutuanthute ah kilangh hi. Tu hun in, lehgenna sangpaizaw(higher criticism) leh khangthak vai ngaihsutzia (modern-ist rationalism) cih te’ huzaapna tawh Christian tampite indawite leh van migilote om lo bangin ngaihsun uh hi. Tanglai a mi leh thusiate genna bang lel hi ci uh hi. Adventistih hihna tawh dawite leh van mi gilote om cih aum lote lakah laisiangtho san’sak theih ding baih peuhmah lo hi.

Hih vai ah Christiante khempeuh puuk kim samlouh a, vangliatna nei adik leh adik lote asang thei zong om hi.Gregory Boyd, kici Evangelical scholar khat bangin Pasianleh Satan kikal kumsawt kigalneihna vai na limgen mahmahhi. “God at War,” cih laibu agelhna ah, Daniel 10 sung athute Boyd in agenbeh khit teh: “laisiangtho apat pan atawpdong kikal ah Pasian leh mite kawmkal a mihingte nuntakziaasukha asia apha khat lam zawzaw ah om cih vai tawh thugen hi. Laisiangtho sung ah tua bang lian mah in na gen hicih thu hong sungg nuam ingh” ci hi. - Gregory A. Boyd,God at War (Downer’s Grove, I 11.: InterVarsity Press,1997), p. 11. Hih thu dik mahmah hi.

KIKUP DINGTE:

1. Satan leh adang dawi vai vangliatna thu agen bangmunte om lai hiam? Hih te dawi vai, zin leng vai cihmawk tawh akisumh bang vaite om hiam?

2. Niccolo Machiavelli, kum zalom 16 lai Florentine

25 26

khuavak vai laiat siam khat genna ah, a ki-it ukpihih sangin akikihtaa ukpi hih ding hoihzaw hi na cihi. Tua tawh kilehbulh in E.G. White gelhna ah:vantung om huai nawn peuh mah lo cih khentatna aom khit na ngawn in mong nei lo ciimna tawh Satankisusia lo hi. Itna tawh sepna bek Pasian in asangthei ahih manin piansakte in Ama thumanna lehcitna thu ah akingak uh kul hi. Van mite leh leitungdang a mite in mawhna’ om zia telsiam nailo ahihmanin Satan vai ah Pasian hehpihna leh thumannamu thei nailo ding uh hi. Satan ki maimang sak pahhi mawk leh amaute in Pasian pen itna sang inkihtakna tawh bia mawk ding uh hi.” Kidona Lianpi,GC. pp. 498, 499. Bang hang in Pasian in launatawh hi lo in itna tawh Amah hong biasak nuam hiam?

Page 14: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

27 28

SINNA 3 October 8 - 14

“JOB IN PASIAN AMAWK ZAHTAK HIAM LEH”

NIPINI (Sabbath) NITAK LAM Oct. 8

SIM DINGTE: Job 1,2; 1 Cor. 4:9; Pian. 3:1-8; Philip.4:11-13; Matt. 4:1-11; Philip. 2:5-8.

KAMNGAH: “Ahih hangin amah in azi kiang ah, “numeihaite kampau bangin na pau hi. Pasiantung panin ahoih sang ih hih ciangin,siatna sang lo ding ihi hiam?” aci hi. Hihthu khempeuh ah Job in akampaunangawn in khial lo hi.” (Job 2:10).

Job thubu in vai thak khat hong pholaak hi. Hihthu in Khazih leh Satan kikal kikingkalhna hong musakthei pak hi. Tua bang kawm mah in, haksatna, lungman-hna, lauhuainate ih tuah ciangin ih tenna leitung omziahong mu, hong encian, hong lungngai thei sak hi. Jobthubu hong lah thudang khat ah hih kikingkalhna thuin mite kitotna vai khat peuh himawk lo in, ei sep eibawl ding vai zong hong om to hi. Tua hi kei leh eite in,“agum thuak ding ihihi! Bang hang hiam ci leh dawi inthangpaihna lianpi tawh hong pai in hun tawm bek aneihlam thei hi” (Mang. 12:12, NKJV). Hih leitung leh tuipiteah hong pai a, athangpiahna bel nasia mahmah hi cihkimu thei hi. Tua bang athuak kha lo ki omlo hilo hiam?

Tu kal in Job thubu 1 leh 2 ki en lai ding a, tuaalauhuai vaite sungah ei ikihelzia ih encian ding hi.

Oct. 15, Nipini ading kiging in tu kal sinnate honglim sin in maw.

NIMASANI (Sunday) Oct. 9

Job, Pasian Nasempa

Job 1 sim in. Satan in Job amawh kawkna diak-diak tel et in. Satan in bang agen hi mawk hiam? Amamawhkawkna vai koici bang hiam? Atawpna ah Satanin kua alangdo hi mawk hiam?

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

“Ama pumpi mahmah, a innkuanpihte, leh aneihalam khempeuh cin’ sak in kep sak hi lo na hi hiam?Asep abawlnate ah thupha na pia a, aneih alamh nakhangsak hi.” (Job 1:10, NKJV). Job thubu patna ah amadikna leh agamtat hoihzia te bek hi lo in aneih alamhteleh a innkuanpihte’ vai zong hong mu thei sak hi.“Nisuahna gam lampan alianpen” akizahtakpen ahihtheihna thu zong hong gen ahihi. (Job 1:3, NASB). Hihthu pen Satan in Pasian amaitang a amawhkawkna thutehi a, hih bang thu teng hang a, Nang na asem hi, aciahihi.

Hih ngawhbawlna thu ah Pasian in tua tenglakkhia leh Job in “Na mai teek ah hong kosia taktakding hi” aci suk hi lo hiam? (Job 1:11, NKJV). Hih thupen Pasian langdona thu taktak ahihi. (Kikingkalhna ihcih vai hilo theilo hi). Pasian dik in hoih takpi leh Job inthumang in zahtak in itna leh lungdamna tawh bia dinghi. Tua zah ta a, ama ading a asep sak Pasian kua’n it lomah ding? cih nopna ah, Job in Pasian tung ah amuanhuai nang in golhguk ngah aci suak hi. Tua hi a, Job in

Page 15: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

Pasian a itna tungtawn hi lo in; ama angsung vaiakhualna hi, acih sak ahihi.

A huathuai pen ulianpi pawl khatte’ lawmhoihtein amau tung ah sih dong in amuanhuaina thu uh penamau tung ah dik ahih man uh ahihi. Topa in adik, a ittakpi, adon takpi hi leh bel Job in aneih alamh teng atanhang in Topa na sem veve ding hi. Job zong muanhuailo ding hi, acihna tungtawn in Satan thu kawi genna ahJob nangawn in amuang takpi hilo a, apiaksa nate hangbek hi aci nuam ahihi. Job thumanna zong amah angsung vai ahoih ding bek lametna a suaksak ahihi.

Topa’ na nasepna ahang bang hi mawk hiam? Nalungsim puak picing kei in, apicin’ dong ngak ding hile cin nang leh na upmuanna vai bang suak ding a hihiam?

NINIHNI (Monday) Oct. 10

Thuak Kha Taktak Ta: Gal Veng Nai Lo

Job 2:1-3 sung a om thute pen Job 1:6-3 sung athu teng mah hi phial a, Job 2:3 ah hong kilaih in Topa’nJob cihtakna, thuaksiatna kawmkal ah amuanhuaiziatehong genta hi. Tua bangin Job 2:3 ih tun tak ciang,Satan mawhkawkna pen dik lo cih hong kilanghta hi.Job muanhuai tak in om a, Satan cih bangin Pasian kosiahetlo hi.

Job 2 sim in. Hih mun ah bang thu piang hiam?Job 1 leh 2 sung ah “Pasian tate” in Pasian leh Satankikal tatzia hekziate en in mu gige cih vai in banghkhiatna nei hiam?_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

29 30

“Vun leh vun” cih kammal pen Laisiangtho siamtealung buai sak kim mahmah kammal khat ahihi. Cihnopna pen, Job tung ah thu hong piang taktak leh, amalungpona hong kithei lel ding hi. Apumpi, acidamnasiasak inla bang hong piang cih mu in, cih banghdankhat suak hi.

Alungluthuai thu ah, bang mah piang peuhmahlo mawk hi. Hih mun tegel a vai kikingkalhna thu pen,Job thubu ah hong kilahna tawh kituak in, van mite lehPasian kikal vai bangkhat ahihi. Hih bang mawhsakna“mihon mai ah” Satan in agen ahihi. (1 Cor. 4:9; Dan.7:10; Mang. 12:7-9 en in).

Tatkhiatna vai geelna mihingte hotkhiatna sanga zaizaw leh athuukzaw vai nei hi. Hih vai bek tawh lei-tung ah Zeisu hong pai hilo a, hih leitung a ateng mitein Pasian thukham ahi ding bang a amuh nang cih bekzong hibek lo a; vannuai ah Pasian zialeh tong kilat saknang cih abulpi ahihi . .. Mihingte honkhia ding a Khazihhongsihna in mihingte vangam luah sak ding cih bek hilo in, vannuai ah Pasian leh Atapa in Satan’ langdonavai a atatzia uh ah diktang sak ding hi. Pasian thukhamakip den ahihna kipsak ding a mawhna’ omzia lehmawhna’ piansak thute kilangh sak ding hi.” - E.G White,Tuulpite leh Kamsangte, PP. pp. 68, 69.

NITHUMNI (Tuesday) Oct. 11

Topa Minthang Ta Hen

Satan in Job asuk khit, atung a piang thusiatehong tun vai thute khit ciangin Job in koici dawn kikhiam? (Job 1:20-22 en in). Hih bang thusiate kawmkalnangawn ah Job “mawh kha lo in, Pasian zong ngawh-khial khalo hilo hiam”?

Page 16: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

31 32

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Pasian’ ukna ah a laigilpen thu in itna bulphuhukpi sepna vai ahihi. Eite in Pasian it ih hih man a, Amana asem hong hisak nuam bek a, hong tangsawl nuamlohi. “Job in angsung vai tawh Pasian abia bang khat inngawh bawl hi . . . Biakna diktak pen itna leh Pasianzialeh tong ah lungkimna hi a, abia taktak te in athudeihna leh itna hang hi in, thamanh ngah nang hilozawa; thumann ahih man hi zaw in, vantung pen vangliatnatawh kidim ahih man bek hizaw lo a; Pasian pen it taakmuan taak in belh tak ahih man hi zaw a, thupha pia hihman bek peuh hi mawkmawk lo hi.” 3 SDA B.C. p. 500.

Job thubu ah Job in Satan kawkna khial hi cihhong lak hi. Ahi zongin, Pasian in apiang ding atheihkholh hang in Job in ama tatzia ding tel thei hi. Mawhnabawl thei in, “Pasian ngawh khial lel thei hi.” Pasian inJob atua ci sak hi lo hi. Ama muantak’ cinna, ahun amuna et in mihingte leh vantung mite mai ah thulamdangpiahihi.

Job 1 a thupiang leh Pian. 3:1-8 a thupiangtetehkak in koici bangin amawhnate uh lipkhap huai sakhiam?______________________________________________________________________________________________________________

Adam leh Eve te, Paradise ah mawh nei lo in omuh a, Job in natna satna leh dahna kahnate kawmkal ahSatan in asimh hangin muanhuai tak in hong om theihi. Tua thute ah, deihtelna vai gentehna nasia mahmahih nei hi.

Ih paulap mawkmawkte khawng, dik het lo ahihnaJob omzia in hong koici lah hiam?

NILINI (Wednesday) Oct. 12

Job’ Zi

Tun bel hih vai a thuak Job tangthu sung ah azi thugen ding hunpha hong hita kha ding hi. Amah Job 2:9,10sung bek ah hong dawk hi. Tua khit teh, a tangthu lehatuan thu sung pan hong mang dildel hi. Ama thu hongkigen beh lo hi. Ahi zongin, athupiang teng ngaihsunin, hih nu thuak haksatnate ngaihsut ngam huai lo zahhi. Ama thuaksiatna, atate’ thuaksiatna leh alian khatsung a athuaksia dangte vai teng in thuaksiatna in vannuai ahuam ahihna hong kilangh hi. Ih vekpi in hihkiking-kalhna vai ih tuak ciat a apeng ih om kei hi.

Job 2:3 leh Job 2:9 saikaak in. Pasian leh Job zi inagen kammalte ngaihsun leng tua kammal azatzia uh i’thupitna bang hiam?

______________________________________________________

_________________________________________________________

Hih thu ah ama “cihtakna” leh muan huai zia hongkilatzia pen vai khat thu hi lo hi. Hih mun ah “cihtakna”cih kammal pen Job 1:1 leh Job 1:8 te ah “kawk bang lo”kici hi. Akammal bul in “cihtakna” leh “kidimna“kawk hi.

Pasian in Job apaktatna vai keek mah ah atawngpen azi ngiat ahih citciat bel khasiat huai peuh mah hi.Akhasiat alunglen vai teng mah tawh Pasian in Job tua cilo ding acih vai keek mah ahih dingin tawsawn mawk hi.Amah ih cihna lian ahih tuan loh hang, midangte adingin

Page 17: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

palkhialh khak ding ih hih loh nang kidop huai peuhmah hi (Luke 17:2 en in).

Job 2:10 sim in. Hih mun ah Job in avang nei bangci teci panna hong nei hiam? (Philip. 4:11-13 zong en in.)

______________________________________________________________________________________________________________

Job in a upna picinzia hong lak hi. Phat hun siathun in Topa na asep ding thu hong pulaak hi. Alungdamhuai mahmah thu khat ah, Satan pen hih mun ah hongmang dildel in hong kilangh kik nawnlo hi. Hong kigenlian loh hang Job dawnkikna tungtang ah Satan’ sinsonaleh thangpaihna kilungngai thei hi. Adam leh Eve te lehmidang tampite awlno tak in zo thal lel hi. “Ih sangamteamawhkawk pa” (Mang. 12:10) in Job ahi lo midang khatamawh kawk ding azon hong kul ngiau mawk ta hi.

Phat hun siat hun a Pasian tung ah muanhuai dending in ki koici sin thei ding ihi hiam?

NINGANI (Thursday) Oct. 13

Sihna Dong ah Thumang

Job 1:22 ah “hih vaite ah Job in mawh lo in Pasianngawh khial lo hi (NKJV). Job 2:10 ah: “hih vaite ah Job inkampauna tawh khial kha lo hi” (NKJV). Amun 2 ah,mawhsaknate kawmkal pan Job pen Topa tung ahmuanhuai hi. Job mawhlo cih amun 2 in hong telgen thuin gamtatna leh kampauna tawh khial lo cih thu ahihi.

Job thubu in bel Job pen mawhnei mi hi kei hongci hetlo hi. Zong hong ci ngei beek lo ding hi. Laisiangthoin ih vekpi in mawh neite hong ci hi. “Mawh ngei keng

33 34

ih cih leh amah amawh sak ih suak a, Ama kammal eisung ah atengg lo ahihi (I John 1:10, NKJV). “Kawk banglo in picing,” Pasian zahtak in siatna pell (Job 1:1, NKJV),cih thu in mihingte mawh neilo suaksak lo hi. Midangtemah bangin Job pen mawhna sung ah suak a, honpakitangsamh hi.

Ahita zongin, ama tung a thupiang teng kawmkalah, Topa tung ah muanhuai in om hi. Hih bang teng tawh,Job pen ahi milmial ahi zongin Zeisu limla khat hong suaka, (Sinna 14 en in), alauhuai khialkhemna kawmkalte ahlungkia lo in, mawhna sung ah puuk lo a, Pasian tung ahSatan’ mawhsakna nialthal zo hi. Khazih hong sepkhiatnapen lianzaw, picingzaw, leh vai tampi vatsiang mangzawtham hi. Hi mah leh tehkaak theihna khat bel om hi.

Matt. 4:1-11 sim in. Job tuah khak thu hih munah thupiang tawh koici bangin kihuang hiam?_______________________________________________________________________________________________________________

Kiim leh paam lauhuai ban ah, ann lo tawh pumpithanem sawnlai, Zeisu in kiniamkhiatna tak tawh“mawhneite bang keek in” (Rom. 8:3), hong omna ah dawihihsak nop bang asep loh bang kek mah in Job in zonghih lo hi. Job muanhuaina hong kilat khit ciangin Satanhong mang’ dildel mah bangin, Satan in Zeisu a ze-et khitciangin “dawi in nusia hi” ci in Laisiangtho in hong gen hi(Matt. 4:11, NKJV; James 4:7 zong en in).

Gampalak ah Zeisu’ thuakna pen akipatna hi panlai hi. Apipen singlamteh ah hong pai ding a, hih mun ahzong, bang bang amah tung piang mah leh (Job thuaknasang siahuai zawtham mah leh) Zeisu pen sihna dong ahmuantaak cing takpi hi.

T-3

Page 18: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

35 36

Philip. 2:5-8 sim in. “Zeisu in sihna dong a, Athu-manhna” in eite bang lametna hong pia a, Ama thumanhnangaihsun in ei koici nuntak ding cih hong gen hiam?

KIGINNI (Friday) Oct. 14

NGAIHSUTBEH DING:

Job thubu asinte in Hebrew lai a a et ciangin alinlawn huai thu khat tuak kha uh hi. Job’ zi kammal teakiteikhiatna ah “Pasian kosia in si in” (Job 2:9, NKJV) naci hi. Job 1:5 a kiteikhiatna ah: “katate in mawh in Pasiankosia kha le uh” (NKJV) na ci hi. Job 1:11 ah akiteikhiatnaah: “tu in ahih leh, na khut zann in aneih alamh khempeuhlawng le teh, na maitang ah hong kosia ding hi!” (NKJV) naci hi. Tua munte ah, “kosia” cih kammal pen “thupha pia”cih kammal hi zel hi. Kammal bul ah brk pen “thuphapia” cihna in kizang in kitei hi. Piansak ganhingte’ vaigenna (Pian. 1:22) a kizang “thupha” pia cih kammal hi.Tua kammal mah Late 66:8 ah “O, mihingte aw, Topa phat(thupha pia) un!” (NKJV).

Tua hi leh, “thupha pia” cih kammal “kosia” ci inbang cia kiteikhia mawk hiam? Amasa pen in Job thubuah “thupha pia” aci nuam hi leh khiatna nei lo ding hi.Job 1:5 sung ah, Job in atate’n Pasian “thupha pia” cinuam hi leh bang cia mawhmai biakpiakna bawl’sak mawkding hiam? Athu tawh kizui in akhiatna hong kilamdan’kul hi. Job 1:11 leh 2:5 zong tua bang mah ahihi. Job insiatna tuak leh bang hang in Pasian phat mawk ding?Amun leh azia tawh kituak in akhiatna pen “samsia” cihnaahih kul hi. Tua ban ah, Job in azi pen Pasian phat dingacihna hangin tai ding hiam (Job 2:9, 10)? Azia zui in,“samsia” cihna hi leh khiatna nei pan hi.

Tua hi leh bang cia lai gelh pa in “samsia” cihkammal ngeina zang ziau lel lo hiam? Laisiangtho kansiamte upna ah hih pen kammal zol tawh genna hi a, Pasiansamsia cih pen lai atpa’ biakna thu ngaihsutzia tawh kilawmtheilo ahih man in hih bang mah in 1Kumpi. 21:10, 13 ahzong kosia cih pen “thupha pia” cih kammal mah ahihi.Tua hi a, Moses in “thupha pia” cih kammal “samsia” cihtangin acih nopna kitel in na zangh hi.

KIKUP DINGTE:

1. Hun buaihuaite ah bang hang in mihingte in Pasian omtakpi maw cih ahihkeh Pasian akoici dan hiam? peuhbang hang in kici khathei mawk hiam? Mawhna sunga kidiahcip hih leitung ah ih nuntak ciang, kikingkalhnavai ih tuah taktak ciangin, singlameh’ omzia diktak ihlungnaih den bang hang in kull se hiam?

2. Job tung a thupiang omzia ei’n pawlkhat ih theih hanginJob in thei kha peuhmah lo hi. Ama theih pen athuakgimnate ahihi. Ahuampi thei kha lo hi. Hih bangkhialkhemnate kawmkal ah ih phawk hamtang dingthu in, ih phawk ih theih khak loh ahuampi thu khatom a, hih thu ih ngaihsut theihna hangin bang sinnalawhtak thei ding ihi hiam?

Page 19: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

SINNA 4 October 15 - 21

MITE’ THUAKSIATNA LEH PASIAN

NIPINI (Sabbath) NITAK LAM Oct. 15

Sim Dingte: Rom. 1:18-20; Job 12:7-10; Mang. 4:11; Col.1:16, 17; Matt. 6:34; Job 10:8-12; Rom. 3:1-4.

KAMNGAH: Tua ahih ciangin zingciang ading na lunghihmawh kei un. Zingciang in ama adingalung himawh ding hi. Tu ni a, om lung-khamna in tu ni ading akicing hi. (Matt.6:34).

Laisiangtho bu dangte bang lo in Job thubu penIsrael gam leh amite tawh kisawh kha vetlo hi. Piancil pan akipan Abraham kiang a, “nang minam lian kong suak sakding hi” (Pian. 12:2), acihna leh “khuapi siangtho” Mang-muhna dong Jerusalem (Mang. 22:19) vai hong genna dongah lam khat teitei pan thubu khempeuh in Pasian lehIsraelte’ kikal kamciam vai tawh hong ki memat toto hi.

Job thubu ahih leh tua bang vai peuh mahPaikhiatna thubu sung nangawn ah Isarel te tangthu tawhakisawh khakna omlo hi. Ahang masa pen in Job thubu lehPiancil thubu pen Midian gam ah Moses in at hi (3 SDA B.C.p. 1140 en in); Paikhiatna vai piang nailo a, akigen khaklohna ahang hi pah hi.

Ahi zongin thudang zong om tuak in zong thupi zawlai hi. Job thubu gen athu laigil in mihingte thuaksiatnain vannuai huamkim hi. Mihon leh hun khat peuh bek

37 38

tawh kisai thu hi lo hi. Jew leh Gentile hi mah leh Job’thuaksiatna, mawhna adim leitung a natna satnate ah Jobin ei aiawh hi thei tuak veve hi.

Oct. 22, Nipini ading kiging in tu kal sinnate honglim sin in maw.

NIMASANI (Sunday) Oct. 16

Pianngeite leh Pasian

Rom. 1:18-20 sim in. Paul in hih mun ah bang genhiam?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Hih munte vai thupi vive hi. Piangsak Pasian aomtakpi zia “piansaksate” tungtawn in kilangh a, “ amau upnoploh vai ah kuaman’ paulap zon’ theih hilo hi. Piansaknate bek pan in zong Pasian aom lam leh ama pianngeivaite kimu thei a, thukhenna ah mawhlawh tawi theihcingtaak hi.

Leitung pianngei thute tungtawn in Pasian aom lampen dot akul hi peuhmah lo hi. Piansakna thu alamdanziatu lai nate thute in zong hong kilangh sak in; tu ma kum300 lai leh kum 3000 lai a aki ngaihsun kha beeklo thutepawl khat teltak in kimu theita hi. Nate thu kansiamte inhong muhkhiat semsem uh ciangin piankhiat cilna vainidang a angaihsutziate uh ahi; apiang kha zenzen, lehapian theihna zah cih te vai khawng, ahi thei lo ahihsemsemna hong kidawk semsem hi. Gentehna in iphonebang en leng akibawl dan zui in asung apua aomzia hongkilangh a, ahi thei ding a akibawl bang a, ahithei ahihi.

Page 20: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

39 40

Atua bang pian mah in mihingte leuleu zong hong piangkha pak pong peuh in kingaihsun kha hi. Tua bang a ummi tam sawnsawn a dahhuai hi.

Job 12:7-10 sim in. Hih kammalte in Rom. 1:18-20 sung a ngaihsutziate koici len’h kik hiam?____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Hih mun ah zong, pian sak leitung in Pasian aomtakpizia hong gen hi. Mawhna ah apuuksa leitung inPasian zia diktak in pholaak cian zolo hi mah lehpiansaktheihna vang leh Ama dikna hoihnate zong hongpholaak hi.

Pasian vangliatna leh adik ahoihna thute bangpianngei thute in hong lak hiam? Tua te hong piak thutepan thahatna leh hanthotna koici ngah thei ding nahi hiam?

NINIHNI (Monday) Oct. 17

Ama Thu a Piangtawm Omlo

Pasian aom lam genna leh uphuaina tampi om hi.Piansakte’ teci panna ban ah, “vanpi leipi vai” gennatuamtuamte om hi. Abulpi in bel, ama thu a piangtawmomlo cih thu bulpi ahihi. Aki piangsak khat pen akipiangsaksa khat hi a, tua bang ahi toto hi cih thu ahihi.Tua bang thu pai toto pen aki piangsak lo khat ah hongkhawl in, a om den sa, a om lo ngei lo khat ah hong tawphi. Tua kua hi mawk ding; kua dang hilo in Laisiangtho’hong gen Pasian ahihi.

Anuai a munte in na khempeuhte piankhiatna vaibang hong gen hiam?

Mang 4:11 ______________________________________________________________________________________________________Col. 1:16, 17 _________________________________________________________________________________________________John1:1-3 ___________________________________________________________________________________________________

Hih munte in thugui dung azuipen piansakna thuhong hilh a tua in - atawntung a omden Pasian ahihi. Thungaihsun pawlkhatte in Pasian cihbang vai peuhmah nialngiatmawk in, ngaihsutna dang khat hong pia uh hi. Vangciteng anei atawntung Pasian in vannuai piangsak acihsangsik un, “bang mah lo” in piangsak hi ci uh hi. Natethutheisiam Stephen Hawking, ni dang a Isaac Newton munalen pa in “bang mah lo” in piangsak hi ci in gen hi.

“Vannuai nate in amau thu in bangmahlo panapiangsak thei leh apiangsak ding hupna tha cih bangkhatom mawk ahih man hi ci hi.” - Stephen Hawking andLeonard Mlodinow, The Grand Design (New York: Ran-dom House, 2010), p. 180.

Hawking in ama ngaihsutnate alahna ding tuatnaleh sehna nei mawk a, lamdang kisa kha mai kawmkalah: ei tu’n hiah om a, nate thu kankhiat kipatpina kum400 tang hi ta in, leitung in asiam pen a angaihsut khat invannuai leh asung a om khempeuh bangmahlo pan hongpiang ci mawk maw? Mipil mi siam mahmah khat in agenhi mah leh akhial pen akhial mah ahihi.

Hih bang thu tungtang ah, I Cor. 3:19 sim in.Chiristiante’n hih thumann ih kep den ding bang hang inthupi hiam?

Page 21: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

NITHUMNI (Tuesday) Oct. 18

Laibu Masa Pen

Pasian um lo te’ uang gennate kawmkal ah, Pasianumte in amau upna thu ngaihsutna hoih tampi nei uh hi.Ahi zongin aom den thu nawngkai khat pen mite in auplohna thu uh aki diksakna vai uh hi a: tua thu inmihingte thuaksiatna leh thusia ahihi. Pasian dik in hoihtakpi in, itna tawh dim in, vangliatna khempeuh nei takpihi leh, koici pian theih ding hiam? Hih thu pen mi tampitesuih khak den thusia hi toto hi. Pasian aum, Pasian’ hihtakpina leh A itna aciam ngei khin a, atualbual khinsakhat hih dotna tawh buai kha lo in omlo ding hi lo hiam?

Jewte gen ngei den thu om mah bangin: Job thubupen Moses in Midian ah agelh ahihi cih E.G. White in zonghong genna ah “sehnel gam Midian a atangg omna vai hunmawkbei lo hi. Amasuan adingin Moses akigin ban ah,hih bang hun sung in Khasiangtho’ humopna tawh piancilthubu leh Job thubu zong hong gelh hi a, leitung bei dongin lunglutna tak tawh Pasian mite’n sin tangtangh ding uhhi” na ci hi. - E.G. White comments 3 SDA B.C. p. 1140.

Hih vai ah eite hong theihsak thu in Laisiangthosung a kigelh masapente’ lak ah Job thubu in khat hi a,vannuai mihingte’ tuah thupoi ahi natna leh thuakna thuteahihi. Pasian in hih pen mihingte’ adingin dotna lianpikhat ahihna thu hangin acil pan in thubu sung ah Job thuMoses na gelhsak hi. Eite natna leh thuaknate lak ahhong ki tangtat sak hilo in; amah om gige a, hih vaite theiin, atawpna ah vai teng siangsak takpi ding cih lametna ihnei thei hi.

Anuai a munte in thusia aom takpi lam bang honghilh hiam? Matt. 6:34, John 16:33, Dan. 12:1, Matt. 24:7.

____________________________________________________________________________________________________________

Pasian om ahihna leh thusia omna vai thu kisunggte,hihtuak mahmah phial himah leh Laisiangtho hong hilhnathu ah thu a lak ding hi peuhmah lo hi. Na khat peuh athei,vangliatna khempeuh anei, itna khempeuh anei Pasian inthusia leh mite thuaksiatna vai hong hilh hi. Thusia omahih manin Pasian up loh ding hi tuanlo hi. Job thubu simpak zal leng zong alungkiat huai thusia lasiate kawmkal ahJob in Pasian om vai lunghei nei tuan kha peuhmah lo hi.A santheih huai dotna dik pen bang hang in amanh hihteng thuak mawk cihthu hizaw hi.

Thusia ih muh khakte vai dot khak ding pen ahimah ding ahihi. Thusia kawm kal ah Pasian hoihna koicitheih in koici muan thei ding ihi hiam?

NILINI (Wednesday) Oct. 19

Thusiate Kal ah

Job thubu anuai a munte sim in. Job in bang vaibuaipih hiam? Bang dotna dong lo hiam? Job 6:4-8, Job9:1-12._________________________________________________________

_______________________________________________________

__________________________________________________________

Zan ni sinna sung ah akigen mah bangin, Pasianom leh omloh vai peuh mah Job thubu ah hong phulam lohi. Hong om dotna pen bang ding a Job in hih bang tengtuak mawk hiam? Ama tung a thupiang teng ngaihsut inPasian um ahih man mah a adot huai mah ahihi.

41 42

Page 22: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

Gentehna in, Pasian a um lo mi khat in tua bangkhialkhemna tuak leh ahang pen agen nop mahmah lelding khat ahihi. Khiatna neilo vai omlo leitung a nungta inkingaihsun lel hi. Thu don anei lo kiim leh paam tawhnungta in vai nawngkaite’n hong nelhsiah theih zel mahding hi, kici thei lel hi. Bang cia tuaci laizang ding? Nuntakih cih ah deihna nei kei in, khiatna om kei leh ih tuahkhak khialkhemnate in zong khiatna nei lo ding hi.

Hih dawnna lungkim huai lo in lamet bei mah ta seleh Pasian omlo ci te adingin, a tuaci lel mah ding hilel hi.Ahi zongin Job abang mi khat adingin tua bang thusiatekawmkal vai pen atuampi ahihi.

Job 10:8-12 sim in. Hih mun in Job phutkhakdotna nawngkai mahmah vai hong koici telsiam sak theihiam?

_______________________________________________________

________________________________________________________

_________________________________________________________

Job phutkhak thu nawngkai pen Pasian aum mi atamzawte’ tuah khak leh abuaipih uh thu hi a: itna tawhadim adik Pasian om takpi ahih leh mite in bang hang inhih bang teng thuak mawk uh hiam? Kimanna nei mellohaksatnate leh buainate bang ding a Job bang a, “midik”te’n thuak mawk hi ding? Vannuai ah Pasian acih omlo hileh bel hi ci bang leitung ah nuntak a hici mah ding hipong lel lo ding hiam, mihingte mahmah zong atom lehmolecule te hang a a mawkpian kha zenzen hi lel hi ven,cih ding hi pong lel hi.

43 44

Job in tua sangin adik zaw thei hi. En zong thei ihhih man mah a, a buailawh ihihi.

NINGANI (Thursday) Oct. 20

Pasian Thupitna

Rom. 3:1-4 sim in. Hih munlian pen Pasian mite’muanhuai loh man a thupiang ahi ta zongin, Paul gengenthu lianpite vai abang ci hi a? Paul in Pasian tawh kisai inbangci thu agen hi mawk hiam?_______________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

Late 51:4 man in Paul in, “nang thu hong kikhenciang na kammal tawh diktang ding cih thu gen hi (Rom.3:4, NET)”. Hih thu omzia pen Laisiangtho mun tampi akigen thu huampi khat ahihi. Hih pen Pasian thupitnakici a, siatna kawmkal ah Pasian hoihna omzia telsiamnakici hi. Hih thu pen ni dang pek pan a aom den dotna hia, Nipi kal tawntung ih ngaihsut thu ahihi. Kikingkalhnathu mahmah in zong siatna kawmkal a Pasian hoihzia honglak ahihi. Mihingte, vantung mite leh vannuai mun citeng,siathuainate’ kawmkal mah ah Pasian’ hoihna hongkilangh toto ahihi.

“Kikingkalhna thu ah adik leh adik lo thute vai tu’nkitel mahmah ta hi. Langpanna pan a thupiang, vantung’deihna donlohna’ gahte, pian sakte’ thu athei theikhempeuh in tel muh ta hi. Satan ukzia leh Pasianthuneihna vai vannuai in amu thei in om kim khin ta hi.Satan pen ama sepzia bawlziate in mawhlawh tawisak hi.

Page 23: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

Pasian ciimna, Ama thumanna, leh Ama hoihnate kilanghsiang hi. Kikingkalhna’ vai a asep abawlziate khempeuh inapiansak amite leh leitungte’ phattuamna ding vive ahihi.” -E.G. White, Kikingkalhna Lian, G.C., pp. 670, 671.

Mawhna leh thuaksiatna sung ah kidiahcip ihihman in (en haksa sa ihih leh Job in bang zah in haksa sading cih ngaihsun leng), hih vai teng hong veng leh amahoihna, thumanna, itna leh diknate pen mihingte, Satan,leh mawhna vaite tawh akinawkna vaite pan imu thei dinghi. Hih bang ih cih ciangin leitung a piang khempeuh hoihhi ih cihna hi hetlo hi. Pasian in ahoih theipen dinginmapang hi aci ihi a, mawhna vai tawh buaina teng hongven’ ciangin, ama tung ah awng in: “Na sepnate nasia inlamdang hi. A vanglian Topa Pasian aw! Na sep na bawlnatedik in mann hi, mi siangthote kumpipa aw!” ici theita dinghi. (Mang. 15:3, NKJV).

Tu mahmah, athuak hak mahmah khialkhemnatekawm kal ah Pasian ih phat den ding bang hangin thupihiam?

KIGINNI (Friday) Oct. 21

NGAIHSUTBEH DING:

“Christian lai at sia leh athum atau siam Lewis inazi sihna asan theih nang ahanciamna hong genna sungah:

“Pasian a um nawnlo lah hi keng, a lauhuai bangkhat a ka up khak ding alau hi zaw ing. Pasian om kei eika cih khak ding alau hi lo in, Pasian ih cih hih bang himawk maw, ka cih khak ding alau hi zaw ing. Nang lehnang kikhem nawn ken.” - A Grief Oberved, pp. 6, 7.

45 46

Hih bang pen Job thuak khak dan mah na hihi.Ih muh bangin, Pasian om kei ci kha ngei lo a; Pasianzialeh tongg vai ahihi. Job bel Pasian tung ah muanhuaitakpi hi. Amah mi “pha” ahihi. Atung a piangte amathuak ding hilo cih thei hi. Tua hi a, haksatna kawm kala Pasian a um mi tampite dot theih dotna mah adong hia; Pasian pen akoici takpi hi mawk hiam? cih ahihi. Hihkeek mah kikingkalhna ih cihcih na hi gige hi. Pasianom maw om lo cih thu hi lo in Ama zialeh tong vai ahihi.Kikingkalhna vai telkhehna ah thu tampi om mah taseleh vannuai a eite hong piangsakpa’ zialeh tongg vaidangte khempeuh sangin akilangh siang sakzaw penZeisu’ singlamteh ah eite mawhna tang ding a, paaknamtui (Eph. 5:2, NKJV), bang a hong kipiakna thu zaha Pasian zia alak thei dang omlo hi. Singlamteh in Pasianpen mi khempeuh’ muan theih ding ahihna hong lak hi.

KIKUP DINGTE:

1. Pasian a umlote’ thuaksiatna vai ngaihsun leng, amautein buaina atuah uh ciang Pasian a umte bangin abuaiuh kul lo hi. Thu khat lam panin, amaute in koi pandawnna leh tellahna ngah mawk ding uh hiam? Ei thuakbang teng mah thuak in hanmual ah tawp pong ding,bang mah om lo ding hi ngeu mawk. Thu umlote’ nuntakvai ah lungkia in nuntak i deihna amuh zawh loh uhpen lamdang sak ding hi lo hi. Leitung vai laibute ahleitung nuntak in khiatna nei kei ci a, athum ataunateuh tawh kidim hi. Tua hi leh hehna dahnate kawmkalah, ih upmuanna tungtawn in bang ci bang lametna ngahthei ding ihi hiam?

2. Pasian’ hong itna hong kilatkhiatna pipen leh Ama omziaih theihna ahi singlamteh ah tu mahmah in koici kingakh

Page 24: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

47 48

thei ding? Haksatna, hehna dahnate leh thusia lasiatein hong nelhsiah ciangin singlamteh in Pasian zia lehtong bang hong gen hiam? Singlamteh ih masuat takpiciangin tu a ih tuah vai haksate khempeuh pan banglametna ngah thei ding ihi hiam?

SINNA 5 October 22 - 28

TUA NI HAMSIA PAIH

NIPINI (Sabbath) NITAK LAM Oct. 22

Sim Dingte: Job 3:1-10; John 11:11-14; Job 6:1-3; 7:1-11; James 4:14; Job 7:17-21; Late 8:4-6.

KAMNGAH: Topa aw, “Nang mah in na khempeuh napiang sak a, nang mah deihna hang in piangin a om uh ahih ciangin, tua minthanna,pahtawina leh vangliatnate ngah dingin nakilawm hi” ci in aphat uh hi. (Mang. 4:11).

Job tangthu ih sin ciangin koici tawp in koici danhiam cih avek in aomzia teng thei ih hih manin athuaknuam mahmah khat suak hi.

Job in bel tua te thei kha vet lo hi. Ama theihna ahbel nuam tak a nuntak laitak, tha khat in thuaksiat lehthubuaite khat khit khat ama tung ah hong kinelhsiah hi.Tua khit ciangin, “ni suahna lam pan a milian pen pa”(Job 1:3, NKJV), vut leh vai lak a hehna dahna teng tawhkidiahcip cih thu ahihi.

Job thu ih sin tohtoh ciangin, Job mun ah kikoihsin leng, hih athuak buainate, hehna dahnate ih telsiamthei tuam kha ding hi. Ei adingin hong thuak hak lualianglo buang ding hilo hiam? Job thuak bang ih thuak ngeiman hi lo in, tang tak a Topa na ih sep nop ciang tua bangapiang thei zel mah ahih lam athei ngei lo om lo hi hang.

Oct. 29 Nipini sinna ading tu kal sinna hong kigingin maw.

Page 25: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

NIMASANI (Sunday) Oct. 23

Tua Ni Siacip Hen

Job bangin kingaihsun in. Na nuntakna lian simlohna sepsa khempeuh, na gualzawhnate khempeuh, nathupha sansate khempeuh maimang hiau mawk. Ngaihsuttheih nang om vet lo. Ahang, asia apha, gen theih lah ompeuh mah lo khong.

Kum tampi lai in sang bus khat lam pial khial innaupang tampi si hi. Pasian um lo pa khat in khiatna,deihna leh masuan omlo leitung ah hih bang apian dingmah hi lel ci pong hi. Hih bang thusia in khiatna nei lo inhih leitung bup mahmah in zong khiatna nei lo hi.

Hih bang ngaihsutna bel Pasian a um mite adinginapiang hi kei. Topa tung ah amuanhuai Job adingin zongpiang lo hi. Adawnna bang hi a, koici telkheh mawk ding,tua ahi leh? Job in zong dawng thei lo hi. Ama neih penathuaksiatna teng leh adot nop honpi teng himai hi.

Job 3:1-10 sim in. Job in akhasiatna koici paulaphiam leh? Ama cih tawh ei ngaihsut kibang kha na lo diamaw?

_____________________________________________________

_____________________________________________________

_____________________________________________________

Nuntak ngiat pen, Pasian letsong ahihi. Eite hongpiansak man a aom ih hihi (Sawl. 17:28, Mang. 4:11). Ei

T-4

49 50

ih om mahmah zong na lamdang hi pah a, tu lai nate thuin akankhiat zawh loh bulpi hi pah hi. “Nuntak” ih cihatelkhehzia uh zong kibang lo tham lo in, hong koicipiankhiat a, bang hang hiam cih ngiat pen thupi zaw lai hi.

Ih lungkiat hun teh nuntak thamanh aom bek hiam?ci in ki lungngai kha tek hi lo hiam? Ih ki sihbawl liang keizong in Job bangin apiang lo hi leng ih cih hun peuh omkha thei tek hi lo maw?

Tanglai Greek mite in, sihna cih loh ahoih pen thubel pian vetloh ding hi lel, peuh na ci mawk uh hi. Cihnopna ah, nuntak ih cih pen sawinawng lua mahmah ahihmanin ih om vetloh pen ahoih bang khat hi a, tua hi lehbel a buaihuai teng tawh kipelh ding hi hang.

Job ngaihsut bangin ih ngaihsut khak hun aom khangei hiam?, apiang lo hih ding peuh na ut zaw kha ngeihiam? Tawl khat khit teh bel hong kimang zaw zel samhi lo hia? Tua ziak in ih tuahsiatpen laitak mah in adeihhuai leh apha to semsem ding cih lametna ih nei hi.

NINIHNI (Monday) Oct. 24

Han Ah Khawlnga

Job 3:11-26 sim in. Job in bang agen hi mawk?Atauna koici zop? Sihna vai koici gen?______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

Job tuah khasiat lunglenna athuak luatziangaihsun thei pong bek hang. Neih leh lamh teng leng

Page 26: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

51 52

mang ban ah, natna thuak in ata teng avekpi unmangthang hi. Tate khat bek mangthang cih zongngaihsut hak kim lai, avekpi un mangthang hiau hi, 10aneih hi a. Asi hi leh a ut ding mah hi mawk hi. Job inbang ci vai hi mawk cih thei kha beeklo a, thei leh zongaphatuam ding hi kei sam na ven?

Sihna vai Job genna en leng asi hi zaw leng, tuahileh bang ci ding? Van gam nuam maw? Pasian maiphamaw? Van mite tawh zaila awi ding maw? Tua bangngaihsutna vai omlo hi. Job in acih bang? “Dai takin kakual ding a; ka khawlnga ding hi” (Job 3:13, NKJV).

Thuhilhk. 9:5 leh John 11:11-14 sim in. Sih khitciang a thupiang vai Job gen dan leh Laisiangtho gen dankoici bangin ki zawitawn hiam?

__________________________________________________________

_________________________________________________________

Laisiangtho sung a kigelh masa pen sung a, “misiteomzia” akigen masapen pan hih thute kimu thei hi. Hihmun ah Job lunggulh pen “khawl ngak” ding ahihi.Anuntak hong khasiat lunglen huai in hong haksa luamahmah ahih manin sihna pen lung muang tak akhawlngakna ci in lunggulh hi. Lunglen khasiat, na sa in,hih tuahsiat vai malam teng mangngilh mang a, asuah asipah hi leh ut liang hi.

Ei Christiante in mailam hun ding alamdangkamciam ih nei hi. Tua kawm mah in, tu lai thuaksiatnatekawmkal ah ingahsa lungnop tawldamnate phawk a lungnop kha muanna nei thei ding in koici sin thei ding ihihiam?

NITHUMNI (Tuesday) Oct. 25

Midangte’ Thuaksiatnate

Alian 3 a Job thumna taunate hong man’ta hi. Azomalian 2 te sung ah alawmte khat Eliphaz in thuhilhna hunkhat hong zangh hi (kal kik teh en pha ni). Alian 6 leh 7ah Job in athuaksiatna vaite hong genbeh hi.

“Ka khasiat ka lunglennate leh ka tuahsiat vaitekigawm leh bel maw! Tuipi gei a sehnel teng sang in gikzawding hi ven” (Job 6:2,3, NKJV). Hih mun ah Job in naasakzia hong koici gen hiam?

__________________________________________________________

_________________________________________________________

Job in athuaksiatnate amuhzia hih bang lim tawhhong lak hi. Tuipi sehnelte tawi langkhat ah leh ama “dahnakahnate” leh “tuahsiatnate” alang ah kikhai leh amathuaksiatnate in lek ding hi. Na asakzia tua zah dong ahihi.Hih pen Job a teng bek hi a, kuama dang a kihel lo hi. Khatveivei “mihing khempeuh te thuaksiatna kigawm” cih bangzong kigen thei hi. Hih bang bel taksuak thei lian lo hi. Kithuak khawm taktak khol lo hi. Mite a kithuakpih taktak loin ei a bek mah ahihi. Ei thuaksiatna, ei natna bek mahkithei hi. Job thuaksiatnate, nasia ihci tateu zongin khatthuak theih zah kan ki thuak thei tuanlo hi. Pawl khatte’n“hong thuakpih mahmah ing” peuh ki ci pong kha thei hi.Hi thei tak khol lo in kithuak takpi lo hi. Mite thuaknahang aa amau thuak bel om thei sam hi. Tua zong miathuakpih hi lo in amau a mah athuak ahi uh hi.

Apiang tawm leh mi bawl haksatna, luang tampiasawngg om thei hi. Asi aliam zah cihte in hong lung

Page 27: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

hihmawh sak hi. Tua bang pen ngaihsut hak ih sa hi.Job mah ahi zong ei mawh nei mihing Adam leh Eve suanleh khakte in Eden pan a kipan leitung bei hun dong eima thuakte bek mah aki thuak hi a, adang om tuanlo hi.

Mihingte thuakna aneu seh bel ihih loh hang eiChristian te in tua bang thute ah ahaksatnate uh phadawmsak ding in ih hih theih bang a ih panpih ding ahihi (James1:27,Matt. 25:34-40 en in). Bang zah ta in thuaksiatnatam mah leh mi mawh khat thuak theih kan kithuak loahih manin ih lungdam ding ahihi. (Atuam diak khat belom a; sinna 12 en leng).

Mihing thuaksiatna pen mi khat tang tek bek mahahihi. Thuaksiatna vaite na ngaihsut teh hih thu inthuaksiatna na muh na et dan hong koici kilamdan’ sakhiam?

NILINI (Wednesday) Oct. 26

Siamgante’ Muiphei

Anuai a holimna lungngai in. Mi 2 te in mihingtethuakna vai ahi sihna lungbuai pih uh hi. Bang zah ta innuntak hoih nungta in bang gualzawhnate ngah mah leng,hanmual ah tawp veve ding hi mawk hi. “Hi kisa”Methushalah nangawn kum 800, 900 dong om in tua khitteh beimang hi. Tawntung tawh ngaihsut in tua 800, 900te bang hi lel? (Pian. 5 en in).

Kum za sim a nuntak ding ei ading in haksa ahihhang (Methushala in ata Lamech aneih in kum 187 pha a,tua zawh kum 782 nungta lai hi); tuiciim tun ma lai mitein zong sihna athuak uh ciang nuntak hun tom sa mahmahveve uh hi.

Job 7:1-11 sim in. Job bang vai in phun hiam?Late 39:5, 11; James 4:14 zong en in.

53 54

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Job in sihna’ piak ding noptuamna lehkhawlngakna adeih hi ta hi. Nuntak hun tom lua ci inthuum hi. Acihnop bulpi ah, nuntak haksa in, natna satnadim in, sihna in zomh hi. Ih phut khak thute en leng:nuntak haksa in dahna tawh dim ih cih kawm mah innuntak hun tom lua ci in ih thuum zel hi.

SDA numei khat in lungkia lua a, kisuam asawmvai gen hi. Tua ban ah: “kei lah Adventist hi sawnsawn inmidangte sang kum 6 nuntak sau zaw ding a, annek tuidawnakidawm khat ka hihi” kitukalh peuh mah hi. Ih lungkiatciang bel ahi lolo suak mawk hi. Ih nat ih sat ciang akilawmngaihsutzia cih te kinawlkhin kha a, ih heh ih dahnatekawmkal ah lametna ih mu thei kei hi. Ei sang a thutheizawJob nangawn in (Job 19:25), lungkia, lamet bei tak in awnga: “O, ka nuntakna husan bek hi! Ka mit in ahoih nate munawnlo ding hi (Job 7:7, NKJV). Sih ding bek angak Jobadingin hong nai sem ta a, tua hun haksa kawmkal mahah nuntak hun tom vai tawh thuum in tau hi.

Mawhna sung lut vai, sihna, thawhkikna, lehlametna vaite in leitung nuntak atom vai ah bang thungaihsut siamna nei thei sak dingin hong huh hiam?

NINGANI (Thursday) Oct. 27

“MahEnosh?” (Mihing ih cih bang hi mawk?)

Job mun ah kikoih kik ni. Pasian in hih bang tengbang ci a kei tung ah hong tung sak hi mawk, ahihkeh

Page 28: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

55 56

bang cia hih teng ka tung ah apian ding phal hiam?Ahuampi mu kha lo hi. Bang muh theih na mah ding?Akiim apaam leh ama tung a piangte bek aman’n thei atuate telsiam lo hi.

Tua bang dinmun atung ngei lo kua om hiam?

Job 7:17-21 sim in. Job in hiah bang agen hi mawkhiam? Bang dotna dongh hiam? Ama dinmun ngaihsunin, tua dotnate bang hang in adot huai mah suak hiam?

_________________________________________________________

________________________________________________________

__________________________________________________________

Pawl khatte in Late 8:4-6 sung a thute a ci kik bangkhat in nei a: “na phawk khak dingin minhing in bang hilel a, na don dingin bang hi mawk hiam? Bang hang hiamcih leh nangmah in vantung mite sangin aneu zawdeuhin na bawl a, minphatna leh vangliatna na guan hi. Nabawlsate tung ah ukna na neisak a; na khempeuh na uksakhi (NKJV; Late 144:3, 4 zong en in). Ataktak in bel Lateakigelh mapek in Job akigelh khin ahihi. Tua hi a, Lategelhpa in Job tauna teng mah aman kik hi zaw ding hi.

Alang nih pan in “MahEnosh?” (mihing in banghi lel hiam?) cih thu in ih dot ding athupi pen ahihi.Kua hi mawk ih hi hiam? Bang cia hiah om dih mawk?Ih nuntakna khiatna leh deihna bang hi mawk hiam?Job in bel, Pasian in amah “mui tum” bangin nei ahihmanin bang dia Pasian in hong hi cih mawk aci ahihi.Pasian lian lua a, A piansak nate tam lua in; bang diaJob tua cih lai zang ding hiam? Eite khat peuh Pasianin hong tuaci awlmawh mawk ding hiam?

John 3:16 leh I John 3:1 sim in. Hih munte inmihingte leh Pasian’ ki nahvawhzia hong koici gen hiam?

________________________________________________________

“John in, Pa Pasian in siatna amanawh hih lei mitehong itna; asan’zia, athukzia, leh azaizia amuh atheihnatawh lundamhna leh zahtaakna tawh kidim hi. Hih bangitna omzia genna ding kammal mu zolo ahih manin leimiteaw ngaihsun dih un: “vantung ih Pa in eite hong itna, tatehong cihna thu lungngai un” na ci hi.

Hih thu in mihingte tung ah manphatna hong piahi! Palsatna hangin mihing’ tate Satan sawltakte suak uhhi. Manh tawh, gen theih ahi lo Khazih hong kipumpiaknatungtawn leh Ama min ah upmuanna tungtawn in, Adamsuante in Pasian tate cihna ih ngah hi. Mi bang a hongpianna tungtawn in lei mite hong tawisang hi. - E.G. White,4 T p. 563.

KIGINNI (Friday) Oct. 28

NGAIHSUT BEH DING:

“Nate thu theihna leh ngaihsut tuamtuam hong tamsemsem ciangin Christiante’ “lungdamna thu” in akilangomziate, nuntakna omzia thu leh la te leh, ngaihsutna vaiteah zong up huai zolo sem hi. Athu hong kipatkhiatnamahmah en leng zong - mong nei lo, tawntung Pasian inhun khat mun khat ah mi bangin hong piang a, thahlupthuak lelngel cih mahmah zong up huai zo tak lo hi. Tuma kum 2000 lai a pilna siamna, theihna, om nai lo munkawm lak khat bek ban ah tu lai ih theih semsem teh gentham ahi peuh mah lo ni aneu sim khat akimvel leitungno khat ah kuama phawk khak loh thupiang khat in

Page 29: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

vannuai bup atawntung a akilamdang sak ding thu piangcih pen thu ngaihsun theite adingin cingtaak mel lo hi.Hih alianpi vannuai in anengno khat abang hih leitungah hong lung himawh ding cih bel thu hi kei. Hih banga zai tak a ngaihsutnate leh natethu theihsiamnatuamtuamte kawmkal ah Christian cih mahmah zonghong vul lel hi.” - Tarnas, Passion of the Western Mind(New York: Ballantinte Books, 1991), p. 305. Hih bangngaihsutna ah bang tasamh mawk hiam? Hih lai at pa’ngaihsut khak loh bang hiam? Hih atung a lai atpa’ genthute in “natethu leh ngaihsutna” vai ah lei mitengaihsutnate in hong koici lah in, Pasian leh Ama hongitna ataktak ahihna ih tel zawhlohzia leh thumannthutak hong kitheih sak akul ngiatna vai leh “natethuleh ngaihsutnate” in amuh khak theihlohzia bang honglak hiam?

KIKUP DINGTE:

1. “Mihing ih cih bang hi mawk hiam?” cih dotna, Chris-tian khat na hihna tawh bangci dawn ding na hi hiam?Laisiangtho Pasian a um lote tawh na dawnna kikoicilamdan ding hiam?

2. Misite adingin aom takpi mah hiam? cih dotna leh“sihna ih cih pen anungtate’n apuak kawikawi uhahihi’ ci in Cormac McCarthy in na gelh ngei hi. Sihnakhit ciang a thupiangte thei a, ih telsiamna in; ih it ihngaih a sisate vai ah, lungnopna bang hang in hongpia thei ding hiam? Ki hehnepna bang khat peuh ihngah thei ding hiam? Misite amau muanhuai takinkhawlnga in nuntak haksatna leh buainate om nawnlo

57 58

cih ih theihna in hehnep lung nop hong pia thei khahiam?

3. Nuntak haksat mahmah te zong, bang zah in buai’huaimah ta leh nungta nuam tentan cih pen bang hang hiin na um hiam?

4. Mihing a pian thamanh tawh kisai mi khat bek nuntaknazong amanhphatzia singlamteh in hong hilh vai thutekikum ni.

Page 30: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

59 60

SINNA 6 October 29 - November 4

TUA HAMSIA IN HANG NEI LO MAW

NIPINI (Sabbath) NITAK LAM Oct. 29

SIM DINGTE: Late 119:65-72; Job 2:11-13; Job 4:1-21;Rom. 3:19, 20; 1 Cor. 3:19; Heb. 12:5; Matt.7:1.

KAMNGAH: “Pasian mai ah mi khat peuh paubang loin om zo ngei ding ahi hiam? Amah’abawlpa’ mai ah sit bang lo in om zo ngeiding ahi hiam?” (Job 4:17)

Nung kal in Job mun ah om bang a ahi thei zahzaha kingaihsut ding vai ih lim gen hi. Thu khat ah belahaksa lua ding zong hi lo hi. Bang hang hiam ci lehtua bang pian veve mah ih hi mai a, thuaksiatna kawmkalah nungta in nuntak bel lungkim huai lo hi.

Hong pai lai ding sinnate sung ah hih vai sut totopipen ding ih hih hang Job dahpih a, alunghihmawhmidangte’ vaizong ih suut kawm veve ding hi.

Tua zong bel thu haksa hi sam kei. Midangte’thuaksiatna muh loh cih omlo hilo hiam? Mi ahehnemngeilo zong om sam kei ni maw? Bang gen leng kilawmding ci a, ih ngiahsut kawm in amau tauna in ih lungsimhong vut mahmah thei mawk hi lo hiam?

Job thubu bel Job leh alawmte holimna vai ahi,khiatna nei mel lo a ngaihsut, mihing nuntak vai;khiatna nei sak nuam a: abei theilo mihingte thuaksiatnaleh adah huai thute pan itna, vangliatna, leh akhualPasian piansak leitung a piang vaite kigen hi.

Nov. 5. Nipini adingin tu kal sinna hong kigingin maw.

NIMASANI (Sunday) Oct. 30

Dotna Lianpite

Amasa alian 2 te ah athupiang vai kilanghpen hi.Hih mun ah ih theih khak ngei loh ding vantung vai pawlkhat, leitung vai tawh kimemat in ahuampi hong en pakthei sak hi. Gamlapi etnate in bang zah dong in agamlanate hong musak mah zongin tu ma kum tul tampi lai a,hong kilak hih thubu sung a thupiang vai pen tu laiSaudi Arabia kiim, sehnel gam sung a thupiang vai ahihi.Job thubu in vantung vai, Pasian leh van mite vai, mitevai leh leitung leh ei leitung a atengte’ vai ahihi.

Tua alian 2 khit ciang bel TV a, apaupau lutangteacih theih dan vua khat khit khat pauna, thu genna vai;Job leh amah aveh a hong pai alawmte holimna thuleitung nuntak thubuaipite vai akikupna uh ah: Pasianthu, natna sihna, ngaihsutzia, upmuanna, nuntakna lehsihna vaite ahihi.

Job tung a thupiangte vai zong hi pha diak lo diamaw? Leitung thupiang vaite kibuaipih kha thei den a,nisim nuntak vai teng hi in, alian athupi vaite kimang-ngillh khazel hi. Ei vai ahi a, midangte vai ahi zongin,tuahsiatna vaite in ih kha lam thu ngaihsutnate ling sakin dotna thupi tampi hong dong sak zel hi.

Late 119:65-72 sim in. La phuakpa’ gen bang himawk hiam?______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Page 31: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

La phuakpa’n bel khialkhemna sung a tuah khakthute pan ahoih mu thei hi. Tam veipi, haksatnate inlim piandang thuphate hi thei a. Topa kiang hong zuatpihkik ahihkeh, Ama kiang hong zuan thei sak masa pensuak thei hi. Nuntakna ah vai haksa in hong dongkhakciang bek in Pasian kiang zuan kik ih hih leh Pasian tungah kiaap masak-penna zong piangsak thei hi lo hiam? cihtangthu zong kiza ngei tek hi lo hiam? A lauhuai lehadahhuai khialkhemnate, thu hoih pianna ding hong suakcih zong ih mu thei zel hi. Khat veivei bel khiatna nei loapiang ngeu mawk zong om thei mai hi.

Na Tuah ngeisa khialkhemnate pan apha apiangna mu kha ngei hiam? Phattuam a piangsak lo khialkhem-nate na koici hiam?

NINIHNI (Monday) Oct. 31

Mawh Peng Siacip Om Ngei Maw?

Job 2:11-13 sim in. Job alawmte’n ama thuaknavai amuhzia uh bang hong gen hiam?______________________________________________________________________________________________________________

Job tung ah thupiang azak uh ciangin alawmte“kiciam in” (Job 2:11, NKJV) hong kituah uh hi. Amuhuh ciangin lamdangsa-lua in amah tawh thumkhawmtaukhawm uh hi cih kidawk hi.

Paulo phunlo in tucip uh hi. Job thuakna bangvai ah bang va gen mawk mah ding? Ahi zongin, Job khatvei hong paukhiat khit teh gen ding tampi hong nei tekuh hi.

Job 4:1-11 sim in. Eliphaz in Job kiang a agenbulpi bang hiam?

61 62

______________________________________________________________________________________________________________

Eliphaz genteng bel thuaksiate kiang ah gen dingthupatna a genloh dingte lak ah hel ding in kilawmkhasop ngel ding hi. Apatna lam pan “athuaksiate kianga gen loh dingte” cih thulu piak huai ding hi. Jobahehpih lua hi sam na pi’n khengval kha mawk hi.Eliphaz in athu gen omzia lim ngaihsut zaw in hehnepnalam vai phalo mawk hi. Job thuak bang a thuak khatkiang ah, Pasian’ tung ah a thu maan lo, a midik lotebek in hih bang dante tuak ahihteh, atuak ding a kilawmpeuh zong hi kha mawk lo ding na hi hiam? va cih dingbel ngaih-sut hak veve hi.

Tua bangdan in ngaihsun takpi hi mah leng; Jobvai ah bang phattuamna om thei ding hiam? Mawtawnawhhawl-lua pa khat in a innkuanpih teng khuaii manghi leh, mawtaw nawh hawl lua na hih man a Pasian inhong dantat hi, va ci dingin kingaihsun le cin, Eliphazthugente pen a lungngaihzia ngaihsut huai bek lo in;Job thuaksiatna vaite thuakpih in ngaihsut pih kha vetlobang khat suak hi.

Supna baina vai a hong kihehnem dingin kingaih-sun in. Bang gen uh a? Hong koici gen in, tua pan innang midang khat hehnem ding hi le cin, bang sinnangaihsun khia thei ding nahi hiam?

NITHUMNI (Tuesday) Nov. 1

Mihingte Leh Apiangsak Pa

Eliphaz in bel athupatzia tawh gensiam hawmsiam-na letsong ngah lo kha ngel ding hi. Job acih theih laitak

Page 32: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

63 64

in mite hehnem ding leh mite adingin etteh huai suahding baih hi. Tu’n bel thusia tuak in linglawng gawploh theih hilo hi. Ahi zongin, Pasian pen thumann a, ihthuaksiatnate zong ih kilawm man hi lel hi. Patauhngaihsut ding hi kei aci nuam hi pipen hi.

Job 4:12-21 sim in. Eliphaz in Job kiang ah bangthudang sung lai hiam?______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Hih lai ah angaihsut huai tampi om a, Israel miteom malim a, amann Pasian’ zialeh-tong leh apianphungvai zong kihel hi. Tuulpite leh anung lam ciang Israelmite sim loh Pasian zia athei midangte om uh cih hihthubu in hong lak hi. Hih mun ah, Eliphaz in Pasian ziaapanpih den suak hi.

Eliphaz in “zan a amangmuhna vaite” pen thudikmah ahi hi (Late 103:14; Isa. 64:7; Rom 3:19,20 en in).Mihingte lei ih hi a, ei pen aom pak hi in, lungno bangkhat ihi lel hi. Tua hi a, Pasian sang in dikzaw thei mahding maw?

Thu khat pan in akammalte in thu bun lo invaidang suak hi. Hih vai pen Pasian sang Job dik zawmaw cih thu hi lo hi. Job phunna zong hih vai hilo hi.Amanh bel thuak haksa sa in thuaksia ing aci hi a,Pasian sang dikzaw ing aci hilo hi.

Eliphaz in bel, Job kampaute pan amuh dan hiding hi. Pasian pen adik hi a, asia pen thusia pan hi inJob in athuakte athuak mah ding a kilawm hi ding hi.Tua hi a, Job phunna pen diklo hi. Pasian lam a pangkisa in; Eliphaz in Job thuhilh kipan hi. Pasian zia akhop-tuah thumante ban ah adang zong anei khat bangin

kigen a, mangmuhna anei dan a kigen ahihi. Ahi zonginathu gen leh avai kibangh lo hi.

A ngaihsut dik mahmah taleh mi phattuamnading, mi thangah nading lam in kigen khalo thei hi cihthu hih vai pan bang ih sin thei ding hiam?

NILINI (Wednesday) Nov. 2

Haina In Zungkha

Alian 5 ah Eliphaz in athusun zom hi. Agen masakteng mah hi mai in: thusia pen misiate tung bek ah pianghi ci hi. Hih thu in ama thuak ding kilawm lo, dik lo hiaci Job thuakna suuk sak ngel ding hi.

Ahi zongin hih lai ah Eliphaz gen teng akhialhikhin lo hi. Hih bang dan ngaihsutzia Laisiangthomundangte ah dawk zelzel hi.

Anuai a thute in Job alian 5 sung a thuguitebangci len’kik hiam?

Late 37:10 ___________________________________________________________________________________________________Paunak 26:2 _________________________________________________________________________________________________Luke 1:52 ____________________________________________________________________________________________________1 Cor. 3:19 ___________________________________________________________________________________________________Late 34:6 _____________________________________________________________________________________________________

Page 33: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

Heb. 12:5 ____________________________________________________________________________________________________Hosea 6:1 ____________________________________________________________________________________________________Late 33:19 ____________________________________________________________________________________________________

NINGANI (Thursday) Nov. 3

Thu Khen Kha Pahpah

Eliphaz in Job agente tampi man hi. Adik thutampi om a, Laisiangtho mundang a kidawk kikte zongom hi. Ahi zongin Job adawn kikzia ah khat pen khialpha mahmah hi. Athu gente ah hi lo in; ahun leh amunvai hizaw hi. Agen thute, athuman pulaakte, tua huntua mun tawh kituak lo hi (Kal kik sinna en in).

Ih leitung bel abuaicip hi. Vai khat en in akituah-pih a na ngaihsut Laisiangtho mun pawlkhat om pah hi.Hih takpi thei in zong hi lo thei lel hi. E.G. White gelhthu, ei tung a thupiang tawh ih bulh den khat om hi. “Ihsepkhiatnate bel ei zia tungtawn ahihna hong gen siangsang a dik zaw thuman Laisiangtho in gen lo hi. Nuntak-na vai tampite ah ih tuah khak thute in ih lungsim lehih sepziate’ gah hi mahmah mawk hi.”- E.G. White,Pilsinna, Education, p. 146.

Hih thu in adik mahmah thuman ahihi. Deihsak-na tak tawh Job thuak bangdan a athuak khat kiang ah,tu a mun E.G. White laigelh ava sim dingin kingaihsunleng? (tua ci takpi thei lai hi.) Tua bang mi khat in hihlampina mang zaw leh maw?

“Mi tampite in Pasian thumannzia abang ka hi cikawmsa in ama lungnemna leh ama itna sunn kha hetlo

T-5

65 66

thei hi. Amaute in amawh sak mahmahte uh in haksatnakawmkal ah zeetna athuak hi thei hi. Satan in hih bangmite buaisak gawp a, kam khauh, hehpihna omlo kam-malte in amaute lungkia sak in ze et pa vangliatna sungah em’sa suak thei hi.”- E.G. White, Damhna Thupha,MH. p.163.

Hih bang vaite ah Eliphaz, Job leh midang tampitetheih sang a atam zawtham thuleh laa om gige hi. Tua hia, Eliphaz in khentat ziau in, athu gen adik hangin ahunamun a et in ahih huai lo pi khat hi gige hi.

Anuai a munte in bang hangin ih lungsim ah amawhakhial a ih ngaihsut mi khat vai ah amasa pen a ih ngaihsutmasak pen dingte hi mawk hiam? Matt. 7:1, 2; Rom. 2:1-3; 1 Cor. 4:5.

Eliphaz man ta mah leh, Job pen ama kibawl hiphial mah leh zong, akammalte ciim vai lo in ahun zonghi lo hi. Job pen mi khempeuh tang a ding suak a, eite inkikingkalhna kawmkal ah awkk kha thei in zong ih tuahsiamai hi. Ih vekpi in, hun khat teitei ah, hehpihna lehdeihsakna ih mamawh a, thu hilhna ih kitangsamh kei hi.Thuhilh ih kitangsap hun bel om thei mah hi. Vut leh vaitung a atu mi khat anuntak buaicip, ata teng in lah sihsanapumpi meima dim - hih bang hun a gen ding thu hilo hi.

KIGINNI (Friday) Nov. 4

NGAIHSUT BEH DING:

Ih muhsa bangin, Eliphaz in Job ahehpih lo hi samlo hi. Hehpihna ngaihsut masak a nei kha lo in Pasian ziatawi sang ding kisam sa zaw kha hi. Job thuaksia mahmahin; Pasian lah athumann mahmah hi a; tua ahih manin

Page 34: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

67 68

2. Alian 4 leh 5 sung Eliphaz kammalte sim kik in. Hihmun sangin bang ci bang mun ah hih kammaltekilawm zaw ding hiam?

3. Nang pen Job lawmte khat hi in vut leh vai lak a tu ava en ding a pai in kingaihsun in. Bang gen ding na hihiam, bang hang in maw? Amau mun a aom hi lecinnang tung ah bangh hong kicih ding na deih ding hiam?

Job bel athuak ding a akilawmna om hi mawk ding hi.Pasian thumanna ih cih hih bang hi ci a, Eliphaz inakhentat hi mawk hi. Tua hi a, Job bel aphunphun penakhial ai veh.

Pasian bel thuman mah lo dia. Ahi zongin Pasianin Ama thumanna pen mawhna tawh kidim hih leitung ahkilang sak den ding hi peuhmah lo hi. Eite’n ih thei taktakkei hi. Thumanna leh thukhenna hun hong tung ding a,tu’n hi nailo phot kha ding hi (Mang. 20:12). Ih muannatawh nungta ding ih cih ciangin tu a kisam mahmahthumanna pen ni khat ni ciang hong kilangh ding ci a,Pasian ih muan ding ahihi.

Eliphaz zia bang pen laitheite leh Phariseete’n Zeisutung a alungsim puak uh bangh hi. Amau pen amaubiakna ngeinate ah “muanhuai” kisa in Nipini a Topadamsakna (Matt. 12) pen cina khat in damna ngah aathuaksiatnate pan damhna ngah cih lungdam ding hizawhi. Khazih kammalte kician mahmah a, athuguipi in Pasiana it, ama ading adeih sakte’n ih phawk den ding thu hi a:“akineih-khem Phariseete leh laitheite aw kingaihsun un!Lenmui, lonamsiate, leh zasante ah sawm a khat na piauh a, athupi zaw thukhenna, hehpihna, leh upmuannatena phawk kei uh hi; hih dingte hih ding hi mah a, hih lohpeuh neih mawk ding hi lo hi” (Matt. 23:23).

KIKUP DINGTE:

1. Mi khat peuh in hehpihna leh deihsakna akisap hunleh hilhna taina akisap hun koici khen thei ding?Thuaksiatna athuak mite tungah, amau mawhnate lehgamtat khialhnate hangin athuak hi phial mah le-uh hehpihna leh deihsakna lam ah ikhialh khak penbangh hangin phazaw thei ding hiam?

Page 35: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

SINNA 7 November 5 - 11

THUHKIK DANTATNA

NIPINI (Sabbath) NITAK LAM Nov. 5

Sim Dingte: Job 8:1-22; Job 11:1-20; Isa. 40:12-14; Pian.6:5-8; 2 Pet. 3:5-7.

KAMNGAH: “Pasian thuthuukte thei khin zo ding na hihiam? Vanglianpa’ hihtheihna thei khinzo ding na hi hiam?” (Job 11:7)

Thuaksiatna vai in mite hong lungneu sak den hi.“Midik” thuaksia mahmah mu in, misiahuaite noptatmahmah thei mawk hi. Tu ma kum tawmkhat lai in “bangcia midikte’n vaisia tuak?” cih laibu hong om hi. Kum tultampi a dotna vaite telsiam nading a ngaihsut hi napi’ntua ci hetlo mawk hi. Laigelh-siamte leh thungaihsut-siamte’n mihingte’ thuaksiatna vai aphutkhakna vaite uhgelh hi. Adik a gen thei kuamah aom lo himai hi.

Hih vai keek mah Job thubu’ thubulphuh hi a Jobbang a “midik” khat in bang hang a hih leitung ah tuahsiamawk. Job thubu leh adangte kibat lohna pipen in Jobpen mihingte’ muhzia vai hi lo in (tua vai tampi zong ommah na ven); Laisiangtho ahih mah bangin Pasian in tuavai amuhzia hi zaw hi.

Tu kal Job thuaksiatna mu ding a hong pai mitegennate leh adangte pawlkhat ih sim ding hi. Amau kiangpan bang sinna ngah in, amaute leh midangte khialhnatepan diak in, athuakte tawh kituak in thuaksiatna koicimuh thei ding ih hi hiam?

Nov. 12 Nipini adingin tu kal sinnate hong kiging in maw.

69 70

NIMASANI (Sunday) Nov. 6

Mawhsak Na Dangte

Eliphaz gen teng siahuai zolo bang keek in Bildadgenna Job in hong thuak beh lai a, Eliphaz cih mah bangpian ahihi. Bildad bel Eliphaz sang in Job tung ah khak-ngalzaw laisawn hi. Atate’n asih san mi khat kiang ah vapai in: “na tate’n Topa tung ah akhialh uh leh, amau khialh-nate hang a aki paikhia hi” (Job 8:4, NKJV) aci bangh hi.

Lehcihna bangkhat suak ding hi. Ahang pen Jobin tua hang keek mah in atate adin’ biakpiakna piaksakin amawh khak uh leh aci ahihi. Tua hi a, Job sepnabawlna ih muh bangin Bildad ngaihsutna tawh hehpihnathu atelsiam dan ah: athu patna kammal limlim penthukham vai in thuhkik vai tawh khakngal mahmah hi.Pasian apanpih a kinei hi sawnlai a, suuksann hi.

Job 8:1-22 sim in. Bildad in bang gen a, agen thudikbangzah om hiam? A thupiang ngaihsun lo in athu kigenbek en leng, a kammalte pan bang khialhna mu thei dingna hi hiam?______________________________________________________

_________________________________________________________

________________________________________________________

Hih mun ah agennate bel kua’n mawhsak mawkding? “Zan mah a piang ihi a bang mah ih thei kei hi.Ahang in leitung nuntak pen limm bang ahihi” (Job 8:9,NKJV). Tua thu nasia in dik a Laisiangtho tawh kituak hi(James 4:14). Ahih leh, hong vauhilhna thu ahi Pasianneilo Ama lametna leitung nate ah akoihte in “maimom

Page 36: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

71 72

thangg” sang a tozaw tuanlo khat amuang suak hi (Job8:14) acihna thu ah bangh khial hiam? Laisiangtho vaimahmah hi..

Bildad in Pasian zialeh-tongg lak a, khat bek gen anei ahih man hi khangel ding hi. Hih bang pen lampi nawlguam sung khat ah om ahihkeh anawl khat lam zaw a ombang suak hi. Alang nih in omna ding mun hi lo hi.Gentehna in khat peuh in thukham, thumann, lehthumanhna lam bek lim gen in, adang khat in hehpihna,maisakna, leh ih tangg a hong thuakna vai bek lim genkha thei hi. Alang lam bek limhgen kha leng Pasian zialeh thumann kimu khial thei hi. Hih mun ah zong tuabang mah suak hi.

Mihingte in Pasian thu ih gen ih hawmnate leh mitetawh ih kizopna vai ah akilekkim ding a ih ngaihsut dending kisamh hi. Mite tawh ih kizopna vai ah khial khading hi leng (aki tua cih khak zel mah bangin) koi lam pana khialh hoih zaw ding hiam? Bang hang hiam?

NINIHNI (Monday) Nov. 7

Na Mawhna Zah Sang a Phadawm Zaw

“Pasian’ thusimte zongkhia thei ding na hi hiam?Vanglianpa hihna ciang na thei zo ding hiam? Vantungsang in sang zaw a bang cih thei ding na hi hiam?Hankhuuk sang in thuuk zaw a, bang thei thei ding na hihiam? Leitung sang sau zaw a, tuipi sang zai zaw hi” (Job11:7-9, NKJV) Isa. 40:12-14 en in. Bangh thumann kipholak a, bang hang in ih phawk den ding thupi hiam?__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Hih mun a kammalte in Pasian thu ih theihlohtam lua mahmah a, ei thu a hanciam in kankhia mahleng zong ih theihzawh nak tawm lua mahmah lai dinghi. Angaihsut huai thu khat ah, kum zalom 20 sung aminthang pen hong nusiasa Richard Rorty, genna ah,eite in ataktak leh thumann thei zo ngeilo ding ihihmanin dapkoih vet ni. Ataktak ih theih nang ih hanciamsang in tua tawh ki zawitawn a ih nuntak ding pen ihhih theih sunh hi. Hih pen thupi huam mahmah thu hia: kum 2600 sung bang asauvei khin nitumna-lamte’ngaihsut paizia in agual lelhna uh hong pulaak uh hi tahi. Hih leitung nuntak vai thutak kankhiatna pen inkhuamial sung ah hong ompih lai leh ei zonkhiatna tawhkua in tua ataktak atung apat a abawlpa pen tua sanglianzaw a, kua’n thei zo peuhmah mawk ding? Rorty inLaisiangtho pan a ih sim thu akipsak hong suak hi.

Hih thute thulian hi in, Job lawm thumna Zophargenna pan hi a, amanh bel hih thu Job tung ah amannlonialna in zangh hi.

Job 11:1-20 sim in. Zophar genna sung a adik bangthu om a, ama nialna buppi ah bangci khialh hiam?

______________________________________________________

________________________________________________________

__________________________________________________________

Job banga a thuak mi khat kiang ah khat hong paiin, na thuaksiatnate bel bulkalh to ni ci leng athuak dinga kilawm na hi veh ci mawk leh bel telsiam haksa mahmahding hi. Nang kilawm zah sang aphadawm zawlai hi.Asuukzaw thu ah adang nihte mah bangin Pasian hoihnaleh azia atong aki langsak nuamlua hilai hi.

Page 37: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

Pasian zialehtongg theihna bek in Ama hongsunnsak thei pah tuanlo hi. Bang dang teng kisamh laiding hiam?

NITHUMNI (Tuesday) Nov. 8

Pasian Thuhkikna

Job’ lawm 3 te in Pasian’ zia pawl khat bel theimawkmah uh hi. Ama lam ah zong panh sawm pha mahmahuh hi. Ahun, amun tawh kizui a, ih et ciangin akammal zatteuh ah thumann thuukpi pawl khat genkhia mah uh hi.

Amau gen bulpi ah bel Pasian pen thumann a,mawhna siatnate’ vai ah thuhkikna piang sak in dikna ahthupha tuamdiakte kingah hi. Hih mite’ khan hun ih theihkhak lian loh hangin paikhiatna hun ma, Moses midian aaom lai a, a at ahihi. Tuiciim tun khit bel hih tuak hamtanghi.

Pian. 6:5-8 sim in. Hih mite in tuiciim tun vaibang zah dong Eliphaz, Bildad, leh Zophar te’n thei cihih tel sak loh hangin aPasian thu ngaihsut vai uh ah tuathu in bang zah dong in huzaap hiam?_______________________________________________________________________________________________________________

Tui ciim tun pen mawhna’ hang a piang ahih lambel hi pha mahmah hi. Tua bang thuak ding a kilawmtetung ah atung zong bel ahihi. Ahi zongin, ahehpihna vaiahih zia Pian. 6:8 ah hong kilangh hi. E.G. White gelhnaah zong, “tembaw lamhna sekgingte in tua mihingte tungah teci pang in thu ahilh ahihi?” na ci hi. - Spirit of Proph-

73 74

ecy Vol. 1, p. 70. Hih mite in Job tung ah ahilhhilh uhbang thute kimu thei hiam?

Anuai a munte ah thuhkik thukhenna vai hongkoici dawk hiam? Pian. 13:13; 18:20-32; 19:24, 25?_______________________________________________________________________________________________________________

Eliphaz, Bildak, leh Zophar te in hih vai thei uh a,Pasian in A thukhenzia ah thusia tunga A thukhenna hongkilangh sak hi. Pasian in mawh neite amawhna sung uhah nusiacip in mawhna in amau asusia sak zong hi samlohi. Tuiciim vai ah Pasian bel amawhnate uh ah thukhenpahi mah hi. Hih mun ah thukhenpa leh siatna asusiapazong ahihi.

Pasian itna, hehpihna, leh maisakna ziate ihlimhgen nop hangin ama thukhenna dik tak zongmangngilh loh ding bang hang in kul hiam? Thamanh ngahlo mawhna tampi om hi. Hih thu in Pasian thuhkikna penAma hong pai hunhun in akisamh, akul ngiat ahihna; hihthu in bang hong gen hiam?

NILINI (Wednesday) Nov. 9

Topa In Athak Khat Bawl Leh

Pasian in siatna adantatna, leh muanhuaina vaithupha apiakzia, thu tampi Laisiangtho sung ah tua mitesih khit lam teh ki limgen hi.

Thumanhna a dingin bang kamciam thupi hongkipia hiam? Thuhilhk. 6:24, 25.____________________________________________________________________________________________________________

Page 38: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

75 76

Laisiangtho lui pen Amite’n Athu mang lehPasian in apiak ding thuphate leh hamphatnatuamtuamte tawh kisai kamciamte tawh dim hi. Tua hi a,hih mite in Job kiang a agen uh thu ahi, ama thu lehthukhamte amangte’ muanhuaina leh paubang lonuntakna tawh anungta te tungtawn a, Pasian thuphateagennate uh kimu thei hi.

Laisiangtho lui ah Pasian’ thumanglote dantatnavai tampite zong kimu thei hi. Laisiangtho lui ah Sinaimual a thuciam vai khit ciangin Pasian in Israelte tungah thumanhlohna hang a thupiang dingte’ vai gen hi.“Topa thu manglo a, Ama thupiakte na langpan uh leh napu na pate bang mah un note’ lang kong suak ding hi.”(1 Sam. 12:15, NIV).

Gamlak. 16:1-33 sim in. Hih mun a thupiang panPasian thuhkikna dantatna thu vai bang hong kigen hiam?______________________________________________________________________________________________________________

Langpangte’ kisuksiatna vai hong gen a, “mawhnain ama dantatna hong tonpih cih bang vaite tawhkigenkhawm thei lianlo hi.” Hih mite in Pasian kiang panin mawhna dantatna thu alangdona vai uh hangin thuakuh hi. Hih bang mun ah Pasian in vangliatna tawh honglak a; pianngei thukham paizia akikhel hiam? cihnop huaimah hi”. “Pasian in athak piangsak in, leitang in kamka a,aneihsate uh valhtum ahih leh; hih mite in Topa nial uhcih kitel hi.” (Gamlak. 16:30, NKJV).

Hih mun a “piangsak” cih kammal pen Pian. 1:1a tawh kammal bul kibangh hi. Topa in hih thu piangdantatnate ama bawl ngiat ahihlam theisak nuam hi.

NINGANI (Thursday) Nov. 10

Nihveina Sihna

Thuhkikna thukhenna nasia pipen leitung beihun ciang kimu ding a, mi ginalote ki susia in “nihveinasihna kici hi” (Mang. 20:14). Hih sihna pen mihing Adam’suanleh-khakkte’ sihna tawh gawm khak ding hilo hi.Hih sihna pen Adam nihna ahi Zeisu Khazih in hun beiciang a midikte a gupkhiat nang thu ahihi (1Cor. 15:26).Nih vei sihna ahilo Laisiangtho lui sung a akisiik lo,Zeisu hotkhiatna angahlo, mawh neite’ thuak bawlsiatnatawh kibangh lo hi.

2 Pet. 3:5-7 sim in. A mangthang dingte thuteLaisiangtho in bangh hong gen hiam?_______________________________________________________

_________________________________________________________

_________________________________________________________

“Pasian kiang vantung pan meii hong kia hi. Leikitamkham hi. Lei sung a kisel galvante hong phulkhiahi. Mei kuangte tuate sung pan hong puakkham hi.Suangtumte mahmah akuan in kuang hi. Meiphualpi bangin a kuan’ hun tungta hi. Na khempeuh leitang mahmahnangawn tui suak in suangtumte zong kangtumm hi.Malachi 4:1; 2 Pet. 3:10. Lei maitang khempeuh meiampikhat bangin meilipi suak hi. Thukhen hun tungta a,midiklote’ siatcip hun hi in - Topa’ thuhkik ni, Zion tung alehtatte thuaksiatni hong tungta hi. Isa. 34:8.” - E.G.White, Kikingkalhna Lian, G.C. p. 672, 763.

Mawhna in ama dantatna hong tonpih thei naven, Job tangthu alang gente cih bangin mawhna lehmawh neite, Pasian mahmah in adantat hun zong om

Page 39: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

takpi hi. Leitung a thuaksiatnate mawhna pan a hongphulkhia hi mah hi. Ahi zongin thuaksiatna khempeuhPasian dantatna hi lo hi. Job vai bang hi lo pahlian a,thudang atam zawte ah zong hilo hi. Athu bulpi pen eite,kiking-kalhna kawmkal ah ih om a, eite hong bawlsianuam gige galpa khat ih nei hi. Alungdam huai thu in,hih bang teng kawmkal ah Pasian in eite lam ah hongpang cih ih thei hi. Zeetna ih thuak khak khempeuh lehtuate pan a piang-sawn thute khempeuhte kal ah Pasianhong itna, thuasiatna khempeuh a beisak ding in Zeisuin singlamteh ah hong thuakna in lametna hong pia hi.

Mi khat peuh thuaksiatna pen Pasian kiang panhi, koici cih thei ding ih hi hiam? Tel lo ih hih man mahin, tua bang a thuak’-siate khatpeuh koci bawl ding hoihpen ding hiam? Ei ma thuaksiatna vaite ah e leh?

KIGINNI (Friday) Nov. 11

NGAIHSUTBEH DING:

Tu quater patna lam a kigensa mah bangin, tuabang a thuaksiate mun ah ei mah ih kikoih ding akisapnain amau ngaihsutna leh omziate hong telsiam sak thei hi.Amaute in ei muh bangin muhlohna a thupiang thei khalo uh hi. Amau mun ah kikoih leng Eliphaz, Bildad, lehZopharte muh bang a Job vai muhkhialh ding haksa loding hi. Amau hih theihloh thukhenna abawl uh suak hi.“Mihingte’n bel thuaksiatna lianpite mawhna lianpi’ hanghi ih cih khak ngeina mah hi a; tua bang dan in mihingtein mi zialehtong ki tehkhial kha mah hi. Eite bel thuhkikthukhenna sung a nungta ih hi kei hi. Asia apha kihelzaua, tuahsiatnate kituak kim hi. Khat veivei mihingte inPasian huutna pualam kitung kha thei a, Satan in anasepnop hong sep ciangin Pasian in hong donlo tawh kibang

77 78

hi. Job in nasia tak in thuak a, alawmte’n lah kamawhnahang hi acih ding deih uh a, mawhna’ hang a thuak kisasak nuam uh hi. Mawhna lianpi bawl bang khat in neiuh a, tua banga a muanhuai mipa a mawhsakna uhhangin Topa in amaute taii hi”. E. G. White, Comments,The SDA B.C. Vol. 3 p. 1140. Thuaksiatna vai ah ihkidop mahmah kisamh hi. Vai pawlkhatte ah abaihzawtawh kibangh thei hi. Mi khat in zaa teep in tuap natnangah hi. Ngaihsut baih zaw tham hi lo hia? Tua bel himah, ahi zongin akhantawn teep a, natna angah lo te eleh? Pasian in khat dantat a khat dantat lo maw?Atawpna ah, Eliphaz, Bildad, leh Zopharte mah banginbang hangin thuaksiatna hong hi ci pai cih ih thei keihi. Thu khat ah bel ih theihloh zong phamawh tuan sekei. Aphamawh khat bel, ih muh thuaksiatna vai koicibawl ihi hiam cih thu hi. Hih mun ah tua mite hongkhial kha uh hi.

KIKUP DINGTE:

1. Tu a, ih tuah khak thute’ lang khat ah thuhkikna’dantatna vai omzia tungtawn in Pasian thumannaamuanhuai takpi lam koici muan thei ding ihi hiam?

2. Job thuaksiatna tung tang ah hih mi 3 te in abangcicih telsiam lo uh hi. Eite vai ah zong, tua bang pianmah hi mawk lo hiam? Mihingte thuaksiatna ahangih thei khin khol kei hi. Hih thu in mi thuaksiateahehpih thei sakzaw thei ding hiam? Atung a hongkigen ih muh bangin ahang ih theih zong bang hangin thupi veve hiam?

Page 40: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

79 80

SINNA 8 November 12 - 18

MAWH BANGLO SISAN

NIPINI (Sabbath) NITAK LAM Nov. 12

SIM DINGTE: Job; Isa. 53:6; Rom. 3:10-20; Job 15:14-16; Job 1:18-20; Matt. 6:34.

KAMNGAH: “Upna in lametna ah lungkimna hi a, akimu nailo nate ah lungkimna ahihi. (Heb.11:1).

Algeria mi laiat siam Albert Camus in zong mihingte’thuaksiatna vai buaipih mahmah hi. A laibu gelh (ThePlague) Pulnatna acih sung ah mihingte’ thuaksiatna lehnatna satnate acinuam ahihi. Pasalno khat haksatnanamkim athuak mulkimhuai tak a asihna thu gen hi. Tuakhit ciangin tua bang thu teng amu athei Siampi khat in,tua lai a om siavuanpa’ kiang ah: “hih bang vaite sinsohuai mahmah mihingte tel zawh lah hi lo. Ahi zongin ih teltheihlohte zong ih san’ kul mai lo dia” ci hi. Siavuanpain hehna tawh taibawl kawm in: “hi lo e, pa no, keingaihsutzia atuam dangpi khat hi. Naupangte gimthuaksak gawp cih bang peuhmah ka sih dongin za theikeng” ci hi. - Albert Camus, The Plague, (New York:FirstVintage International Edition, 1991), p. 218.

Hih bang dan pen Job thubu a ih muh dan pianmah hi a: dawnna picing aneilo vaipi khat upmawh sansatpong dan hi. Job in, hih doctor pa mah bangin tuadawnnate in tu a vai tawh kituak peuh mah lo hi. Tua hia, hih thu in eite hong too a, khiatna nei lo abang thute

pan bang thumanhpha mu thei ding. Tu kal tua vai zomtolai ni.

Nov. 19, Nipini ading tu kal sinna hong kiging inmaw.

NIMASANI (Sunday) Nov. 13

Job Dawnkikna

Eliphaz, Bildad, leh Zophar te genna vai ah: Pasianin siatna dantat mah hi. Tua vai Job vai tawh akituak lo hibek hi. Job thuaksiatna pen thuhkik dantatna hi lo hi.Amau mawhna hang a, Korah, Dathan, leh Abiramte bangaPasian in adantat hi lo hi. Job in mite vai ah ahi thei zelbang a avawh banga a at zong hi lo hi. Job pen midikahihi; Pasian ngiat gen hi ven (Job 1:8 en in), Job in amatung a thu piang athuak dingin kilawm lo bek lo in amahzong in akilawm loh lam thei hi. Tua ziak in atauna vaithuakhak sa in na sa mahmah hi.

Job 10 sim in. Amah in Pasian kiang ah bang gena, ama thuaknate en in acih ding mah a akilawm hi mailo hiam?

_______________________________________________________

________________________________________________________

_________________________________________________________

Tuahsiat hun ciangin, Pasian thu-umte in tua bangmah kidonghkha zel hi lo hiam? Bang dia apian a hongpiangsak nahi hiam? Bang cia kei hong hi ci bawl na hihiam, Topa aw? Ahih kei leh zong ka pian ngal a, hihbang teng ka tuah sangin hong piang sak kei le teh hoihzaw mawk lo ding hiam?

Page 41: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

Job in atel-siamlohna lai ah amah Pasian tungah amuanhuai lam kithei hi. Topa kiang ah awng in:“kei ka siathuai loh lam na theih hangin, nang kiangpan hong honkhia thei ding kuamah omlo hi” (Job 10:7,NKJV).

Hih vai ah agen hak thu nawngkai om a: alawmtegen bang lo in, Job thuaksiatna pen mawhna hang hi lo hi.Tua thubu mahmah hong genna tawh kilehbulh a: hih vaiah Job’ thuaksiatna pen a muanhuai takpi man hi zawsophi. Alian khat leh nih in hong gen dan hi. Job in lah tuapen ahang hi zawsop cih zong thei kha lo in, thei mah lehzong ama lunggimna leh sin tawlna veet sak kha zawlaiding hi.

Job thuaksiatna vai tuampian mah ta se leh hihvai pen leitung bup huam dotna leh thu paipi khat hi a,adiak in tua thuaksiatna pen mi khat mawhna hang dinginuang lualiang zel hi. Mawtaw nawh hawl lua kha a, liau’pen thu khat hi a; mi khat taihlup khak sawnsawn penthudang khat hi sawnlai hi.

Adik lo pi in thuaksia ci a akingaihsun mi khat ki-ang ah bang gen thei ding nahi hiam?

NINIHNI (Monday) Nov. 14

Mawh Baanglo Sisan?

“Mawh baanglo” te’n bang cia thuak mawk, cihdotna kiza kha zel hi. Laisiagntho in zong “mawh banglosisan “na ci a (Isa. 59:7, Jer. 22:17; Joel 3:19), ngong-tatna vai, kisuamna vai ah athuak ding a kilawm lo te’nathuak uh ciang hidiak hi. Hih kammal hici zat lengleitung ah “mawh banglo” cih theih ding tam mahmahding hi.

81 82

T-6

Thu khat pan in Laisiangtho in mite mawhbannaleh mite tatsiatziate hong gen a, “mawh baanglo” cihkhiatna bang hi mawk cih huai hong hizel hi. Mi khem-peuhte in mawhna bawl in, Pasian thukham palsat leuh, mawh bang lo kua om thei ding? Akici thei zel thukhat bangin “nau suah lai pi in mawh nei nahihna lakhi.

Pasianthu-kansiamte leh Laisiangtho siamte inkum 100a sim in mihingte mawhna tawh iki nahvawhziavai ah kinial den mah le uh, Laisiangtho in bel mawhna inmihingte hong huzaap hi cih hong sianggen hi. Mite’mawhna vai Laisiangtho thak bek in hong hilh hilo hi.Laisiangtho thak in laisiangtho lui gennate hong behlapsawnlai hi bek hi.

Anuai a munte in mawhna pianphung hong koicihilh hiam? I Kumpi. 8:46, Late 51:5, Paunak 20:9; Isa.53:6, Rom. 3:10-20.

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Laisiangtho’ siang gen ban ah, Topa atelcian miteleh Pasian hoihna leh sianthona amu kha ngeite inmihingte mawhban-zia telsiam uh hi. Hih bang vai ah,“mawh baanglo” kua om thei mawk ding? (Naungekte lehnaupangte vai dam et ni).

Thu khat pan in, tua pen vai dang khat ahihi. Jobpen mawhnei mi hi a; a tate mah bangin mawh banglo hilo hi. Ahi zongin tua bang a thuaksia dingin bang hih a,bang teng bawl uh hiam? Mihingte thuaksiatna vai ahdotna zungpi hih hi mawk lo hiam? Alawmte’n “lei mite’

Page 42: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

83 84

kisuutna” (Job 13:12, NKJV), acih san lel uh bangh loin, Job in ama thuakte athuak ding a akilawm ahih lohlam kithei hi.

Pasian leh ama sianthona theihna in, mihingtemawhna’ suksiatzia hong theisak in singlamteh ikitang-sapzia hong koici muh thei sak hiam?

NITHUMNI (Tuesday) Nov. 15

Kamsiatnate

Job 15:14-16 sim in. Eliphaz in bang thumann Jobkiang ah gen hiam?

________________________________________________________

________________________________________________________

Eliphaz in thumann agen (adangte mah bangin) hia, mihingte amawh vive ahihna thu ahihi. Mawhna icihpen vannuai thupiang hi a, thuaksiatna zong tua bang mahahihi. Thuaksiatnate mawhna hang mah ahihi.Thuaksiatna tungtawn in Pasian in sinna tampi hong hilhthei hi. “Pasian in Amite thuaksiatna meikhuk ah hongsinbawl hi. Meisa in ahoih taktak leh Christianmawkmawkte nuntak hong kilangkhia sak in mawh-natetawh hong kikhenkhia sak hi.” -- E.G. White, Tuulpiteleh Kamsangte, PP. p. 129.

Thuaksiatna vai ah athuukzaw vaibuai om hi.Akiman’na muh theih aom loh hunte zong om hi lo hiam?Pawlkhatte si pah in ahoih lo hepkhiat cih om tuanlo hilo hiam? Pasian mann theilo pi a athuaksiate e leh?Athuaksiatnate uh in alung ham sak, heh sak, Pasian a

mudah sak lelngelte cih te khong e leh? Dap koih theihhi lo in, atel nop dinga bawl theih zong hi lo in, bawlmah leng zong Job a mawhsakte mah kibang kha dinghi.

Gamkang lak a, ahing kat khawm ganhingtesihna vaite khawng e? Patau kangmei a si mi tultampitesem e? Gal sung a si gammite khawng? Bang sinna ngahmawk? A innkuan vua maiman’ lawh sawn lai? Asi Job’ta 10 te ban ah “namsau dan athuak” a nasemte (Job1:15) ahihkeh meikuang a site (Job 1:16) ahihkeh“zumleh hiam” tawh asi anasem dangte khawng zong”(Job 1:17).

Job leh amah a mawhsakte in bang sinna ngahin, Satan in Job muanhuaina tungtawn in bang ciguallelhna thuak mah leh adangte thuaknate belakilawm lo bang hi. A takpi in bel hih thute dik lo, kilawmlo, in mann lo hi.

Tu mah in zong tua bang mah kituak kha hi. Kum6 pha naupang cancer tawh asi cih khong? Kum 20 aphasangnaupang numei ki mawhpih gawp cih khawng te, adikomlo hi. Kum 35 pha, ta 3 nei nupi mawtaw accident a sicih khong? Japan mi 19,000 te 2011 zinling ah si mawk?Tua 19,000 ten hih bang dantatna thuak dingin mawhbawl uh maw? Tua hi kei leh bel amau sihna zong thudikhi lo hi.

Hih bang ahaksa dotna tuamtuamte tawh kidimhi.

NILINI (Wednesday) Nov. 16

Anini Ading in Kicing . . . .

Anuai a munte sim in la, asung a mite thuaknatengaihsun in. Tua khitteh nang leh nang kidongh in la:

Page 43: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

amau adingin nuntak anuam adik hi ih ci thei dinghiam?

Job1:18-20 __________________________________________

Pian. 4:8 _____________________________________________

Paikhiatna 12:29, 30 ___________________________________

2 Sam. 11:17 ________________________________________

Jerem. 38:6 __________________________________________

Matt. 14:10 __________________________________________

Heb. 11:35-38 _______________________________________

Laisiangtho in mawhna sung a tangciak ahaksanuntakzia hong mu sak a: siatna leh thuaksiatna om takpihi. Pasian kammalte pan atungtham et pak in leitung nuntakpen Pasian tung ah ih muanhuai nak leh dik in hoih in mannhi ci thei kha mawk pak in thuaksiatna omlo ding peuh kisakha thei hi. Muanhuaina in tu mah in zong thamanh asangkha mah zongin thuaksiatna leh natnate pan hong dal densam lo hi. Job na dongh mah ve.

Mualtung thuhilhna sung ah Zeisu in nek lehdawnte ah lungkham kha lo in Pasian ih muan ding thuhong gen mah hi. Zeisu in pianngeite pan, ih tanggsapnaah Pasian hoihna leh muanhuaina vai hong hilh hi. Hihkammal minthangte tawh hong gen a: “Zingciang ading nalungkham kei un: zingciang in ama vai hong tawnpih dinghi. Tu ni thusiate tu ni adingin kicing hi’ (Matt. 6:34).

Tu ni ading in tu ni thusiate kicing hi. Zeisu inthusia om kei aci hi lo in nisim in kicing den aci hi zawlai

85 86

hi (Greek kammal pan “siatna”, “nungtolhna,”“diklohna,” zong suak thei hi). Nisim nuntakna ah siatnaom den aci ahihi. Eite theihna azah tampi in leitungsiathuainate vai Amanh thei mahmah zawlai hi a, e’nzong tampi mah thei tek hang.

Leitung nuntak adik loh lam aciam athei kha loom ding maw? Tua bang teng kawmkal ah Zeisu in hihdiklohna hong hilhna in, tua bang teng kal ah banglungnopna leh thangahna hong nei thei sak hiam?

NINGANI (Thursday) Nov. 17

Akimulo Nate

Pau. 3:5 sim in. Mikim theih hi mah leh, eiteadingin tu lai ih sinnate tawh kituak in athupi bangthupuak om hiam?

______________________________________________________

______________________________________________________

Job a pen atuamdiak ih ci phial zongin mawhnadim leitung ah bel thuaksiatna aom lam kilangh hi. Aomtakpi lam bel Laisiangtho in hong gen loh hang zong kitheikim hi. Ih kiim ih paam ah ki mu bek lo in ei mahmah inzong tua bang sung a nungta ihihi.

“Numei sung pan a piang mihingte nuntak tom ciksung bek hi a, haksat lungkhamna dim hi. Paak bang inhong pokhia in kivatmai a: limm bang in leng mang in, omnawnlo hi” (Job 14:1 2).

Tua bang teng tawh khiatna nei lo bang a ih muhmawh baanglote’ sisan luanna vaite leh thuaksiatnatekoici ngaihsut ding ihi hiam?

Page 44: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

87 88

Job thubu patna lam a ih muh bang lehLaisiangtho mundangte pan a hong kilah mah banginSatan om takpi in hih thuaksiatnate’ bul leh naak ahihthu tai theilo hi. Tu quater patna lam a ih muh bangin(Sinna 2), kikiangkalhna thupaipi in leitung ahthusiahuai vaite nawkzia dingte ah hong panpih thei hi.

Khat veivei bel thupiangte hong pian ciang,telsiam hak veve lai mawk thei hi. Khat veivei telsiamloh thute tampi mah piang zelzel hi. Tua bang a telsiam’zawh loh thute hong pian ciangin Topa’ hoihnamuansiam’ ding ih sin hong kul hi. Ih kiim ih paam athupiangte vai ah ahoih hong pian na ding muh theihaom loh ciangin zong Pasian muan ding ih sin kul ngiatmawk hi.

Heb. 11:1 sung ah: “upna in lametna ahlungkimna hi a, akimu nai lo nate ah lung muannaahihi”. Ih muh nate tungtawn in, ih muh nai loh nateah, Pasian koici muan thei ding ihi hiam? Job thubu aih sinsate pan in Job in koici sin khin hiam? Ama hihbangin en zong koicih thei ding ihi hiam?

______________________________________________________

______________________________________________________

______________________________________________________

KIGINNI (Friday) Nov. 18

SINBEH DING:

Nung Nipini thupatna pen leitung nuntak vaiabuaipih mahmah Albert Camus thu tawh kipan a,thuaksiatna ngiat in nuntak pen buai’huai sak sem

sawnlai hi. Pasian um lo midangte mah bangin tua vaiah ma tun mel lo hi. Ama gen akiciamteh pi pen in: “thunawngkaipi khat in hong zui a, ei mah kisih bawlna vaiahihi. Nuntak thamanh om maw omlo cih pen hihlungngaih-na thuguipi dawnna tung ah kinga hi. - TheMyth of Sisyphus and other Essays (New York: VintageBooks, 1955), p. 3. Mihingte thuaksiatna vai pen dawnnabaih omlo thu ahihi. Job thubu in adalna khat hawkkhiain ahuampi ei muhtheih sang a picing zaw hong lak a, ahita zongin tua teng ih sin khit ciangin zong akidawng khakimlo in ih dotnop thu tam sem hong nusiat lai hi.

Ahi ta zongin hih dotna vai Pasian lo tawhabuaipihte leh Pasian tawh abuaipih khawmte aakilamdan’ mahmahna hong om ngiau hi. Pasian umteadingin thuaksiatna vai a buaihuai-zawkna ah, amah omgegu a, hih bang thu buai om veve cih thu khat ahihi. Thukhat pan in eite in Pasian a um lo Camus in aneih lohdawnna leh ngaihsutnate ih nei thei hi. Camus pen anunglam ciang tui zong kiphum nuam hi napi mawtaw accidenttawh asawt lo in hong si hi.” Eite in, “Pasian in khituikhempeuh hong nulsak ding a; sihna, dahna, kahnate lehnatnate om nawnlo ding hi: bang hang hiam cih leh thumasate venggmang ta hi.” (Mang. 21:4). Khat peuh in hihleh Laisiangtho sung a kamciam dangte a um kei phialzongin, khiatna nei lo gimna khamna tuamtuamte kawmkalah buaigawp in atawpna ah si maimang ding cih pongmawksang bel lametna khat neih pen nuntak nuamzaw hamtangding cih thu asan kul veve hi.

KIKUP DINGTE:

1. Siatna vai tawh kisai pawl khatte nialnopna ah,leitung ah bel siatna leh phatna om tuak na ven.

Page 45: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

Phatna tamzaw in lianzaw hi aci ten, Amasa in atuacih lam koici theih thei ding ihi hiam? Anihna ah tuadawnna mann phial mah leh zong Job adingin hihthuaksiatna ah bang phatuam peuh mah mawk hiam?Thu ngaihsun siam Arthur Schopenhauer in hih vaisialehpha kikal tawikhaina vai ah, “leitung nopnatein haksatnate lek mang hi; tua hi kei leh zong hih gelkikhaikimna khat om hi” na ci hi. “Hih thu asim peuhin adikna amuh theih nang in ganhing 2 tengaihsutzia ding lungngai leng; nek athuak leh aneganhingte en ni.” Ahoih in asia lek buang hi cih vaina koici dawn ding hiam?

89 90

SINNA 9 November 19- 25

LAMETNA PULAAK (THEISAK)

NIPINI (Sabbath) NITAK LAM Nov. 19

SIM DINGTE: Pau. 17:28; Job 13:1-15; James 2:20-22; 1 Cor. 15:11-20; I Pet. 1:18-20; Pian. 22:8.

KAMNGAH: Pasian mai ah migilote pai ngam lo ahihmanin ka hanna in ka gualzawhna hi dinghi. (Job 13:16).

British lai at siam William Hazlitt, genna ah, mihingtepen “anui akap thei, nate piandan leh nate apian dandingakilawm cih te kikal vaite abuaipih ganhing nam ahihi” naci hi.

Nate pen akilawm bangin piang lo hi. Kumkiknakamciam anei Christian te adingin lametna om a deih abangdingin lametna lian ih nei hi (2 Pet. 3:13). Mawhna inhong muhsak theih loh alamdang ahoih hong piang (1 Cor.13:12), ngaihsut khak loh zah hong om ding hi. Hih bangthu pen a leitung vai lungsim muhna kawciikte in angaihsut khak loh uh thu ahihi.

Tu kal sung Job thubu pan thuaksiatna vai ihtelkan kawm in, thuaksiatna kawmkal ah deihna telzawhloh leh kilawm lo thupiangte kal ah Job in lametnakammalte paukhia thei lai hi.

Tua lametna bang hi a, eite in zong tua lametnakoici neih thei ding cih hong gen hiam?

Nov. 26, adingin tu kal sinnate hong kiging inmaw.

Page 46: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

91 92

NIMASANi (Sunday) Nov. 20

Zuauthu Genpi A Aneite

“Apaulo mihaipa apil kisa a; akam acip ciangin, apilin kituat hi” (Pau. 17:28, RSV).

Job thu ih gen ciangin amah mun khat ah tuucipin hehna, dahna, kawmkal ah alawmte cih bangbang ngaihhithiat ding hi theilo hi. Job thubu pen adik leh adik lokigawm alawmte’n ama dawnkikna thugente vai tampi hongom hi. Alawmte’n bel hehpih in thu sim khol lo uh a;Pasian lam ah a pang bang keek in Job thuaksiatnateadik in gen uh a, akilawm bang a athuak hi teh aci nuamuh hi pipen bek lo in thuaksiat zawk ding kilawm zawlaiaci nuam uh ahihi! Hih bang ngaihsutzia tawh akigenkhempeuh hoih lo kim ding ban ah Job lawmte pen honguanglua laisawn uh ahih manin amanh zong dawng kik hi.

Job 13:1-14 sim in. Amah akingawhna vaite ahJob in akoici dawn dan hiam?

______________________________________________________

__________________________________________________________

___________________________________________________________

Alian 2 sung ah alawmte hong pai cil Job amuhuh ciangin, ni 7 sung, bangmah peuhmah gen lo uh hi.Anung lam ciang hong pau khia uh a, ahoihpen ding aangaihsut zia mah uh hi kim tek hi. Job in zong tuabang mah in ngaihsun hi.

Job cihna ah amaute in zuauthu gen hi bekmawklo in Pasian zia vai zuauthu agen uh ahihi. Thubu tawpnalam ah thu piangte lunglut huai khat suak hi (Job 42:7

en in). Adik lopi gen sang pauloh bel hoihzaw ngel dinghi. (Hih thu adikzia athei kha ngeilo om kei ni maw?).Pasian zia adik-lopi a gen bel suukzaw leh kilawm hi. Anawngkai mahmah na khat pen Pasian leh Amazialehtongg, Job thuakna vaite ah agen gawpnate panagup bawl a kinei hi laideep uh hi. Job genna miteadingin san hak mah ta leh hih mite pen “zuau thu genpia aneite” ahihna uh, agenna uh pan kilangh hi (Job 13:4).

Na gen loh ding adik lopi na gen nunung pen banghun hiam? Tua bang a na gen khialh khak kik loh nang inkoici kigin thei ding nahi hiam?

NINIHNI (Monday) Nov. 21

Hong That Mah Leh Zong

Tu quater kipat in, atawpna pawlkhat leep inatawpna ah Job adingin bang thu hoih hong piang cih muhang. Tua bang a, thuaksiatna kawmkal ah, Job in lametding nei veve hi. Ih nuntak sungin laisiangtho bup kankhialeng Job in tua hun lai a, angaihsut khak theih ding sanglamet theih tampi omzaw lai hi.

Atate hong si in, aneih alamh teng abei mangciangin, acidamna hong kiam mang in amasuan mu khollthei lo hi. Ama theih sun pen anuntak vai kisiamanggawp cih thu bek hi mai hi.

A khasiat a lunglenna vaite a tamlawhna ah,apiang lo hi vet leng ahihkeh naubu pan hankhuuk zuanpah hi lengh acih hangin, Job in lametna nei veve a, tualaitak a amah a bawlsia a atuat Pasian tung mah ah,alametna koih veve hi.

Job 13:15 sim in. Hih mun ah bang lametna thukigen hiam? Job in bang agen himawk hiam?

Page 47: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

_____________________________________________________________________________________________________________________

“Hong that liang zongin, ka muang veve ding hi.”Hih kammal in ama upmuanna vai atelkheh thu hi khonglo hiam! Athuaksiat kawmkal ah, sihna tawh zong kinaihmahmah a, Pasian in zong tua bang piang sak kha theiding hi. Tua bang thu piang mah leh zong, Topa muangtak in hanmual zuan ding hi.

“Khazih hehpihna picinzia ih ngaihsut den dingahihi. Ama hong itna thute kepcing huai mahmah hi. Naupmuanna Job a banghsak in la, “hong that mah leh zong,amah muang veve ning” hong ci sak thei ta hen! Vantungih Pa hong kamciamte len gige sa in nungsang a nang lehama nasemte aompihzia; “Pasian a it mite adingin nakhempeuh ahoih lam in piang” takpi hi. E.G. White, R.H.,Oct. 20, 1910.

Mihing’ ngaihsutzia tawh, Job a dingin bel lametom hetlo hi. Ahi zongin, Job in mihing ngaihsut bang bek angaihsun mi hi lo hi. Tua bang hi leh, bang lamet ding ompeuh mah mawk? Hih bang upmuanna leh lametna honggenkhiat ciangin Pasian amuan takpina hong kilangh hi.

Dotna tanglam khat pen: hih bang thupiang tengkawmkal ah Job in a upmuanna koici kep zo ahi tam?Job 1:1 leh James 2:20-22 sim in. Hih thute in hih dotna’dawnna in hong koici huh a, tua dawnna in muanhuainaleh thumanhna Christian nuntak ah athupitzia bang honghilh hiam?

NITHUMNI (Tuesday) Nov. 22Lametna Pulaak

“Amah in ka hotkhiatna zong hi ding a, akineihmite in ama maitang mu ngam lo hi (Job 13:16, NKJV).

93 94

Hih thu pen zann a ih sim tawh akizom lian ahi hi. Hihthu in bangthu bangla teng kawmkal ah, Job in lametnanei a, ama lametna pen Pasian sung ah ahihzia hongkoici tellah hiam?______________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

Akigensate zomto in alunglut huai mahmah thuahihi. Job si ding ahi zongin, Pasian in that mah leh zongh,Job in hotkhiatna vai ah aPasian muang veve hi. Hih thuakitukkalh bang ih sa kha zongin apicing mahmahngaihsutna leh lunggeelna ahihi. Sihna pan a suahtaknalo tawh hotkhiatna ih cihcih bang hi mawk? Gupkhiatnaasang angah mite adingin sihna ih cih pen tawlngak-paknakhat leh mengmet-pakna hi lel a, tawntung nuntakna ahthawhkikna in zomhto ding hi lel lo maw? Tawntungnungta ding a thawhkikna pen Pasian mite’n akum 1000a angak uh hi mawk lo hiam? Job in zong hih mah alamenahihi.

1 Cor. 15:11-20 sim in. Tua mun ah hong kitangkolametna bang hiam? Tua lo tawh bang hang in lametnaom theilo hiam?

__________________________________________________________

_____________________________________________________________

Hotkhiatna thu amuanzia hong cian’ gen mahmahkhit teh, Job in “hanef, akih huai, Pasian theilote amai ahhong kilangh lo ding hi.” Hewbrew pau a apiang theilo thugensiangna hi. Job in ama hotkhiatna pen Pasian sungbek ahih lam thei a, ama thu muanhuai tak a amangnuntakna ahih kul cih thei hi. Tua ahih manin asiahuai

Page 48: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

95 96

Pasian nei lo mite (hanef) in tua bang lametna nei lohi. Job in hih mun ah ama gupna’ lungmuanna, amagen theih dan a agen ahihi. Job in ganno tawh mawhmai’biakpiaknate apiak hangin bang ciang dong in telsiamcih thei kei hang. Singlamteh hun ma lai khawng inTopa thu umte in singlamteh khit zah in akician in tello kha ding hi. Job in bel hotkhiatna vai pen Topatungtawn Topa sung bek ah hi a, biakpiaknate pen hihhotkhiatnate hong koici pai ding cih lim a lahna ahihi.

NILINI (Wednesday) Nov. 23

Lei Pianma a Lametna

Job thuak bangh thuak khit ciang a, ama genkhiatvangnei tak a lametna thu agenkhia zo om kei mai ni maw?Akammalte bel ama upmuanna’ nuntakna leh thumanhnalah denna suak hi.

Job in lametna apia Pasian muang ahih maninlametna nei hi. Mihingte mawhna siahuai kawmkal ahEden huan a Adam leh Eve hong puk khit nung (Pian. 3),ni tawpni a Babylon akicip mang hun dong (Mang. 14:8),Laisiangtho in hih leitung hong piaktheih val adim denlametna hong lungngai thei sak hi.

Hih simlei pen Khazih khut sung hi a, Amatungtawn in mawhnei mihingte adingin thuphakhempeuh hong luang hi. Amah pen mi bang a hongpian ma leh hong pian khit a, honpa hi den hi. Mawhnahong om lim in honpa om khin hi.” - E.G. White,Khangcin Lunggulh, D.A. p. 210. Eite lametna bullobuang kua dang gumpa om thei ngei mawk ding?

Anuai a munte in tu ni sinna a E.G. White genalamdang lametna vai koici phungvuh hiam? Eph. 1:4,Titus 1:2, 2 Timo. 1:8, 9, I Pet. 1:18-20.

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Hih bang munte pan Pasian theihkholhna, piansakhun ma limh in mihingte mawhna sung ah apuuk ding vaithei khin hi. 2 Tim. 1:9 sung a Greek kammal ah “tawntunghun mapek” in Khazih sung ah hehpihna tawh hong kisamkhin hi na ci hi. Hehpihna tawh piansak hun ma a hongkipia khinsa hi a, “ih sepna tawh kituak hi lo in” (ei sep hithei peuh mah lo, ei pian mapek a Zeisu tungtawn a hongkipia ahihi). Ei pianma limh in Pasian in mihingte tawntungnuntakna thu lametna apiaksa ahihi. Ei kitanggsap khitciang a hong piang hi lo in: a omsa hi a, ih kitanggsap hunin abaihsa a om khinsa ahihi.

Christiante ih hi a, lamet ding leh lamet nang thutampi ih nei hi. Hong it Pasian bawlsa vannuai ah aom ihhi a, (John 3:16), hong tankhia Pasian (Titus 2:14) ihthungetnate hong za Pasian (Matt. 6:6), eite ading a palaaihong sepsak Pasian (Heb. 7:25), mangngilh lo ding a hongkamciam Pasian (Heb. 13:5), ih pumpi sihna pan thawhsak kik ding (Isa. 26:19), leh amah tawh tawntung nuntaknapiak ding (John 14:2, 3) hong kamciam Pasian ahihi.

“Hih vaite bang ci gen ding ih hi hiam? Pasian eilam ah hong pang leh kua’n hong lang pan zo ding?”(Rom. 8:31). Na tuah haksatna tuamtuamte kawmkal ahhih lametna nang a koici suah sak thei ding na hi hiam?

NINGANI (Thursday) Nov. 24Lametna Limmte

Anuai a munte sim in. Khat sim in bang lametnahong lak tek hiam?

Page 49: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

Pian. 3:15 __________________________________________________________________________________________________Pian. 22:8 ____________________________________________________________________________________________________Siampi. 17:11 ______________________________________________________________________________________________John 1:29 __________________________________________________________________________________________________Gal. 2:16 ___________________________________________________________________________________________________Philip. 1:6 __________________________________________________________________________________________________1 Cor. 10: 13 __________________________________________________________________________________________________Dan. 7:22 __________________________________________________________________________________________________Dan. 12:1, 2 ________________________________________________________________________________________________Matt. 24:27 ___________________________________________________________________________________________________Dan. 2:24 __________________________________________________________________________________________________

Hih munte ah aki dawngtawi toto thute ngaihsunin. Avekpi un Christian te in Zeisu sung ah ih neihlametna vai bang hong gen uh hiam?

KIGINNI (Friday) Nov. 25NGAIHSUTBEH DING:

Laisiangtho sung a thu om khempeuh in lametna

97 98

tawh kidim hi. Keima sung ah lungmuanna na neih nangun hih thute kong gen hi. Leitung ah na thuaksia ding uhhi; ahi zongin kipak un, leitung ka zozo hi (John 16:33,NKJV).

Leitung bei dongin note tawh ka omkhawmtawntung ding hi (Matt. 28:20, NKJV).

Thukham samsiatna pan Khazih in hong tanhkhiaa, eite adingin samsiatna hong suak hi (Gal. 3:13, NKJV).

Nisuahna leh nitumna aki gamlat zah in ihmawhnate hong lak-khiat sak hi (Late 103:12, NKJV).

Bang hang hiam na ci uh leh sihna ahi zongin,hinna ahi zongin, vantung mite ahi zongin, ukna ahi zongin,tu laitak a om te ahi zongin, tu nung ciang a aom dingteahi zongin, asanna, aniamna a kipan aki piangsak khatbeek in Khazih ih Topa Zeisu hang a ih ngah Pasian hongitna tawh hong kikhen sak zo kei ding hi ci in mann takinka um hi (Rom. 8:38, 39, NKJV).

Sakhitui hup meeilak ah om ka en ding a, leitunga nuntakna neite khempeuh tawh ka bawl atawntungthuciam ka phawk ding hi” (Pian. 9:16, NKJV).

Eite in Pasian tate cihna ih ngah nang in Pa’ hongpiak itna ngaihsun un! Leitung mite in Amah thei lo ahihmanun eite hong thei kei uh hi (I John 3:1, NKJV).

Topa pen Pasian ahihna thei un. Hong bawl pain Amah hi a Ama mi ih hihi. Ama khah tuu te ih hihi.Ei mah a piangtawm ihi kei hi (Late 100:3, NKJV).

Hih thute in Pasian kammal ei hong kipia hi a,koici bang ahih thu leh Ama hong piak nate thu ahihi.Laisiangtho sung pan hong kipulaak kei leh eite in banglametna peuhmah nei thei ding ihi hiam?

T-7

Page 50: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

99 100

KIKUP DINGTE:

1. Lametna thu hong pulaak Laisiangtho mundangtekoite khawng hiam? Koi bang te nang adingin thupidiak a, bang hang hiam?

2. SDAte upna guipite sung pan akoi pen lametna tawhkidim na sa pen hiam?

3. Leitung haksatna, dahhuainate, leh khialkhemnatekawmkal ah, Laisiangtho sung a hong kipia lametnatungtawn in koici bangin kipaakden thei ding ihi hiam?Lametna tampi hong kipiak hangin lungkiat dingbang hang in baih lam mahmah hiam? Tua lametnamitsuan in lungdam tak in ih septheih ding bang omhiam?

4. “Lametna, upmuanna, leh Pasian tung ah lungdam-kohna vaite gen in nei ni. Khazih sung ah lungkimin, lametna tawh om ni. Ama min phat den dinginkipil suah ni. Hih thu in lungsim leh pumpi natnatepan damna tui hong luan ding hi” - E.G. White, Mind,Character, Personality, Vol. 2, p. 492. Topa minphatna in bang hangin Topa sung ah lametna tawhkidimh theih nang hong panpih dingin bang hanginthupi mahmah hiam?

SINNA 10 November 26 - December 2

ELIHU’ LUNGHAAMNA

NIPINI (Sabbath) NITAK LAM Nov. 26

SIM DINGTE: Job 13:28; Job 28:28; Job 32:1-5; Job34:10-15; Ezek. 28:12-17; Job 1 - 2:10.

KAMNGAH: Vantungte pen leitung sangin asan zawkmah bangin, Keima paiziate, no mau paiziasangin sangzaw a, Ka ngaihsutnate, no maungaihsutna sangin sangzaw hi. (Isa. 55:9).

Job leh hih mi thumte kampau tawh akikapna vaiteuh ah, akammal zatte uh hoih in pha in thuk in mann hi.Mi pawl-khatte in Job thubu pan Eliphaz, Bildad, ahihkehZorphar cihna thute man thei zel uh hi lo hiam? Ih muhtohtoh bangin agente uh ahoih apha tampi om hi. Amun,ahun, leh aomzia diktak mun ah gen khalo ahih man uhahihi. Hih thute in hong hilh ding thumanhphatePaunak 25:11-13 sung ah:

Akilawm hun a kammal paukhiatna in, ngun pektung a khamtangpi khat akisuang tawh kibanghhi.Hilhna asang thei mipa adingin apil thuhilhpa inkizepna kham bilbah tawh kibangh hi.Amah asawl te tung ah acitak kamtaipa in, annlak hun a tuikhal vot tawh kibang a, atote’ lungsimthaksuak sak hi. (NKJV).Hih bang thute Job in alawmte kammal pan za

kha lo hi. Hih bang teng asuuk zawkan sak lai dinginalina mipa khat hong kibehlap sawnlai hi.

Page 51: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

Dec. 3, Nipini adingin sinnate hong kiging inmaw.

NIMASANI (Sunday) Nov. 27

A Lungman’huai Hehnemte

Job in a upmuanna nasia tak hong gen khit nungin zong (Job 13:15, 16), ciakciak lai uh hi. Alian tampisung ah agensate uh lum letlet in dotna thupi mahmahahi, mawhna, sihna, thumann, misia huaite, ciimna lehmihingte’ tualniamna thute gen in nei uh hi.

Anuai a munte ah bang thumannte kigen hiam?

Job 13:28 __________________________________________________________________________________________________Job 15:14-16 ________________________________________________________________________________________________Job 19:25-27 ______________________________________________________________________________________________Job 28:28 __________________________________________________________________________________________________

Hih alian tampite sung ah kinial toto lai uh a,akhiam zawsang omlo uh hi. Eliphaz, Bildad, leh Zorphartein amau ngaihsut dan un, amau geelna tek bangin mite’namau kilawm bang a athuak uh hi cih vai gen uh a; Jobthuaksiatnate zong ama mawhna hang a dan tuak hi ciuh hi. Job lah, mawh kisa het lo in athuaksiatna vaiakhasiatna thu gengen mai hi. Ki dawng toto uh a,“hehnem sualte in lah Job phunphun ciakciaknate ahmawh sak uh a, Job in lah kooloh baang uh teh aci sannhi zel hi.

101 102

Atawpna ah khat beek in, athu piang telcian louh hi. Bangci tel mawk mah ding? Amau muhtheih-khop vai teng tawh, mihingte muh theih zah tawh agenhi bek mawk uh hi ven. Hih vaite pan sinna la thei dinghi leng, (hih hilhna taina tuamtuamte khit teh akitelmahmah thu in), mihingte in Pasian vai leh Ama sepnatevai ih gen ciangin ki niamkhiat mahmah kul hi. Thudikpawl khat, tampi ih thei phial zongin; hih mi 3 te mahbangin ih theih sun te zong kizang khial thei laisawnsawn hi.

Ih kiim ih paam teng en leng, vai nengno khat peuhah zong ih theih atawm zia bangh in hong kilang sak ngiatmawk hiam?

NINIHNI (Monday) Nov. 28

Elihu Zong Hong Kihel

Job 26 - 31 dong agamtangpi 3 te tung ah, Job inathu gen nunung pen hong pan hi. Thu gen siam inlungngaihna tak tawh agen sam hangin, agensa mah tenglumlet kik a: ka thuak teng athuak dingin kilawm vetkeng aci ngiat ahihi.

Job pen thuak ding a kilawm lo pi athuak kha telak ah hong kihel hi. Tua hi a, tun ahaksat pen dotna hiin, bang hang hi mawk hiam? cih thu ahihi. Thuaksiatnapawl khatte ah adawnna haksa lo hi. Mihingte in athuakuh haksatna amau bawl hi pi pen hi. Ahi zongin, Job vaileuleu ah tua bang hi lo a, thuaksiatna ahang dotna dawnloh suak hi.

Alian 31 hong bei ciangin, Job in ama nuntakziahong gen a, athuaksiatnate adikna ahang ama bawl omlo

Page 52: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

103 104

hi. Aneu tawpna ah: “Job thu gennate bei ta hi” cih honggen hi (Job 31:40).

Job 32:1-5 sim in. Hih mun ah Elihu in banghong gen a, Job leh adangte tung ah bang vai ngawhhiam?

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Hih mun, Job thu bu ah, Elihu hong kigen masapen hi. Thu gen saupite za khin ngel ding hi. Ama hongkihel hun hong kigen lian lo hi. Hong nung tun zongbel hi thei ding hi. Ahang pen adang 3 te hong pai cil a,kigenna ah amah kigen lo hi. Ih theih khak sun penamah, kuama genna peuh mah tawh lungkim lo hi.Hong kigen thu pan amasa aneu 5 te sung ah 4 vei takazak thute ah ama “lunghamna” vai hong kigen hi. Tuapan alian 6 sung teng ah, ama theih thute hong gen inadangte gen vai ahi Job thuaksiatna vai mah hong gento hi.

Job 32:2 sung ah, “Pasian sang dik zaw bang a,Job akiphelhna thu hangin Elihu heh a, Job ahihtakpinatawh kibang lo ci hi. Hih thu pan in midangte kampauvai thukhen vai kidop huai mahmah cih thu bang honggen hiam? Mite thugente asia lam ngaihsun lo a, ahoihlam a lak den ding vai koici sin thei ding ih hi hiam?

NITHUMNI (Tuesday) Nov. 29

Elihu in Pasian Aw Gup

Elihu leh ama gen thute vai ahunhun ingenbehna tuamtuamte kigelh zelzel a, amah pen Job thu

vai ah, athu kawng-heekpipa suak hi. Elihu in koi tengah athak bang hong gawm a hong phuangkhia inthukawng hong heek cih muh baih lo hi. Amasa tengthum dan bang mah in Job thuaksiatna vai ah Pasianthuak’ sak hi a, Job in diklo banga agen pen nial’pipenin nei hi.

Job 34:10-15 sim in. Elihu in hih mun ah bangthumann agen hi mawk hiam? Agen masate’ gente tawhkoici kivalak hiam? Athu gente dik na pi athu ala tawhbang hang in kituaklo hiam?_____________________________________________________________________________________________________________

Elihu leh adangte genna vai ah Pasian pen amaungaihsut bang ahih loh ding lauhuai hi. Amaute in Pasianhoihna, thumanna leh avangliatnate genpi in nei uh a, Elihuin Pasian hoihna thumanna, leh vangliatnate vai adik takagenna bangte khawng hiam?

“Mite omzia mitsuan a, amau kalsuannate mu gigehi. Thusia bawlte buk nang khua zing leh sihna liim omlohi.” (Job 34:21-22, NKJV).

“Pasian in vang lian a, simmawh neilo hi. Mitetelsiam mahmah hi. Mi siahuaite hingkhawi lo in,nenniam athuakte adingin thamann pia hi. Midikte donden a; amaute kumpi tokhom ah tu sak den in amautekitawisang hi” (Job 36:5-7, NKJV).

“Sang pen Pa ih muthei kei hi. Amah vanglianpha in, thu tang in, thumann tawh kidim a; nuaine’ncih neilo hi. Tua ziak in mite in amah zahtaak uh a,miciimte tuambawl lo hi (Job 37:23, 24, NKJV).

Hih thute adik hileh, thu khupna diktak penn Jobin akilawm bang a, athuak hong suak mawk hi. Bang

Page 53: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

dang hi thei mawk ding? Elihu in bel hih bang thusiavaisiate kawmkal ah Pasian a aw gup dan in kigen hi.

Na upmuanna thu hangin thupiangte vai ah,lauhuaina tuag ding na lau kha ngei hiam? Koici tatnahi hiam? Na ngaihsut kik teh, koici zaw dingin nangaihsun hiam?

NILINI (Wednesday) Nov. 30

Thu Siahuaite’ Paizia Diklo

Hih mi 4 te Pasian thu um vive mah hi uh a,athuman Pasian um hi in thubuaipi khat atuak Job vaipen diktak leh san theih huai tak a Pasian zialehtong amautheih dan a hong pulaak uh ahihi. Siathuaina vai telsiamlo uh a, Job tung a thu piang vai zong telsiam lo uh hi.

Hih vai tawh kisai E.G. White hong gencianna thuah, “mawhna’ kipatkhiatzia ahang leh aomzia telgen theihhilo hi. Mawhna ih cih pen apualam pan a hong pai hi a,hong koici lut cih gen theih hilo hi. Lamdang in, ahang gentheih lian hi lo a; ahi mah ding hi, peuh ih cih leh lah apawlpihkisuak zel hi. Dapkoih theih nang leh a omna ahang lahtheihhi leh mawhna hi nawn lo ding hi. Ki do na liampi, G.C.,pp. 492, 493.

Mawhna cih kammal hong zangh a, akhiatnakibang laimal zong leng: siatna hi ding hi. Tua cih leng:siatna kipatkhiatzia ahang leh aomzia telgen theih hilohi. Siatna ih cih pen a pualam pan hi a, hong koici lut cihgen theih hilo hi. Lamdang in ahang gen theih lian hilo a,ahi mah ding hi, peuh ih cih leh lah apawlpih kisuak zelhi. Dapkoih theih nang leh aomna ahang, lah theih hi lehsiatna hi nawnlo ding hi.

Thusia akituah ciangin mite in, “tel zo peuhmahkeng” ahihkeh “ngaihsun thei ngiat keng” ci thei uh hi. Job

105 106

in zong tua aci lua kisa a, hih bang teng hong genkhiaahihi.

Job leh alawmte’n angaihsut theih ngiat lohna vaiah, thu hoih khat suak a: thusia pen telsiam, tel zawhding hilo hi. Telsiam thei in, ngaihsut theih hi leh,ngimna geelna khat peuh tawh kituak takpi himawk lehtua bang liang a sia hilo in patauh huai lo ding a,kimanhna khat nei ding hi.

Hih mun a Satan puukna leh siatna kipat khiatvai en ni. Ama pukna in bang kimanna nei mawk? (Ezek.28:12-17).

Pau banglo Pasian in paubang lo a abawlpaubanglo mun leh mual ah om hi. Amah thupi in pilnasiamna tawh kidim a, hoih kim in suang-manpha tawhkizemm a, “teltuam vanmi lian” “Pasian mual siangthoah tengg hi”. Tua bang teng tawh thupha sang mahmahkimlai amahmah kinin sak in siatna kizo sak hi. Tuabang a hong piang siatna in dawimang suak sak mawkcih ngaihsut, telsiam’ theih hilo hi.

Siatna pen ngaihsut theih; telsiam theih ahih lohzia na koici tuah khak ngei hiam?

NINGANI (Thursday) Dec. 1

Upmuanna Ki Sittel

Job thubu a thugente pen mihing hi lel uh a,“limlang sung bang a atel muh loh pi uh” (I Cor. 13:12), hiin; muh na tawmno, leitung paizia amau theihsun’ tengtawh agen hi uh a; khalam thu bel tawmtheih mahmahding uh hi. A lunglut huai thu khat ah, hih Job tung apiang thusiate vai kinialna ah, Job a kipan tua mite inahangg taktak ahi dawimangpa vai leh omzia pen gen in

Page 54: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

107 108

nei kha hetlo mawk uh hi. Amau thu tawm in mann kisamahmah uh a, Elihu diakdiak bang (Job 36:1-4 en in);Job thuaksiatna vai atelkhehna uh dik zo peuhmah lohi. Job in bel amaute hanciamna pen amawkna ahihlam tel hi.

Huih lak vangliatnate vai hong kitel-gennatekawmkal mah ah zong Job thuaksiatna vai koici kitelkheh thei ding ahi hiam? Job 1 - 2:10 sim kik in. Hihteng hong kigen khit nangawn in, dotna bang teng omlaihiam?

Job thubu patna lam a hong kipulak thu hang inamau theih khakloh thu ih muh theih om hi. Tua bangnangawn tawh hih vai pen telsiam’ hak mahmah hi. Siatna’hangg ahih cih genloh, hih thuaksiatna a piangsak thusiahong tunna pen Job’ dikna hoihna vai Pasian in dawimangakawh muh hang bang khat hi zawsop lai hi. Hih bangvaisia atuahna pen, Pasian tung a amuanhuai man himawklo hiam? Koici tel ihi hiam? Job in hih vai tel mah lehzong, “Pasian aw hehpihna tawh midang khat peuh nazangh zaw in. Ka neih ka lamh ka tate leh ka cidamnahong pia kik in” ci khangel ding hi. Job in tua bang athuaknuam hilo hi. Athuak nuam om peuh mah lo ding hi. Hihvai Job leh a innkuan-pihte adingin hoihpen mah mawleh? Pasian in bel dawimang tawh akikhap vai uh ah zomah na ven, dawimang lah khawl nuam tuanlo hi (Mang.12:12). Tua hi leh adeihna bang hi mawk? Hih vai penthu hoih bang zah om ta phial mah leh Job thuakna lehasi atate, a na semte leh ganhingte e leh? Ei zong hihdotnate om lai a, (dawnna hong pai beh lai ding hi mahleh zong), Job dotnate bangh ngai leng!

Hih Job vai ah, athupipen sinna ih lah theih thuin: muhna tawh hi lo in, upmuanna tawh nuntak dingthu hi a; Job bang a ngaihsut-theihloh thute ih tuahciangin Pasian muang in, muantak ih cin’ ding akulna

hong thei sak hi. Na khempeuh a kitel-siang hun inupna tawh nuntak kul lo hi. Job bang a thupiangte ihtelsiam loh, ih ngaihsut theih loh hun keek mah in ihmuan Ama thu ih manh ding ahihi.

Na telloh pi mah a Pasian na muan ding penbangci munte khawng hiam? Dawimang aom loh ciangnangawn in tua bang muanna koici kiplet zo thei dingihi hiam?

KIGINNI (Friday) Dec. 2

NGAIHSUT BEH DING:

Upmuanna leh ngaihsutna vai kikupna mun khatah, laigelhsiam John Hedley Brooke in German mithungaihsut siam Immanuel Kant (1724 - 1804) i Pasiannasep zia mihingten theih ding a hanciam dan leh, akitheih zawhloh ziate na gen hi. Kant ngaihsutna ah “Pasiannasepzia dik ih tan’ sak theih nang pen upmuannatungtawn hi a, theihna tawh hi lo hi. Amah’n agenna apicin’sak nangin Kant in ama ngaihsutna siangtho simloh aneihkhempeuh atan’ Job vai tawh na gen hi. Pasian pum-muan ahih manin ama thuakna tawh kisai alawm agualte’ngaihsutna tuamtuamte anialna ah diktangg hi. Joblunggelna akhauh pai vai pen atel lohpi, atheih takpimah hi a: ama tung ah tua bang thuaksiatna tengasuancip a angaihsut Pasian thu vai ahihi.” - Nate-thuleh biakna, Science and Religion (New York: CambridgeUniversity Press, 2016, pp. 207, 208). Job thubu sung amite leh Elihu in zong Job thuaksiatna vai pen athu alatawh aki telkheh thei ding bang in ngaihsun uh hi.Ahang pen Job’ mawhna hi a: athu piang pen Jobthuaksiatna suak sak uh hi. Tu a sang a, kician-zawPasian thu tawh kituak-zaw leh thu paizia tawh

Page 55: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

kituakzaw koi ah om thei mawk ding ci uh hi. Ahi zongin,amau ngaitsutzia diklo a, hih thupiang pan in ataktakleh tua ataktak apiang sak leh acing akem Pasian vaipen ei telsiamzia tawh hong kituak hamtang ding cihnazong om tuanlo hi.

KIKUP DINGTE:

1. Ih muh sa bangin Job vai tampi akigennate leh ahangagennate uh ah, dawimang pen gen in kinei kha vetlo hi. Bang hang ahi tam maw? Thumann atheihtampi kawmkal vuah hih mite telsiamna vai ciangtanaomna thu bang hong gen hiam? Ei mahmah zongthumann tampi ih theih kawmkal ah thu ih phawk lohzia bang hong hilh hiam?

2. “ Ih masuan a sepding bawlding thute ah gualzawhnaih ngah nangin ei pil ei siamna ah ih kingak lehPasian hong suat loh vangik akisuan kisuak a, amapanpihna lo tawh apua ih suak hi. . . . Ahi zonginPasian in hong it takpi cih um in ei ading hongdeihsak cih muang leng, mai lam vai tawh ihlungkham nawn lo ding hi. Naupangte’n ait anu apateuh amuan bangin Pasian pen ih muang ding hi. Tuahi leh ih haksatnate leh ih thuaksiatnate bei mang inPasian ngaihsutna sung ah ih kinga thei ding hi”. -E.G. White, Thoughts from the Mount of Blessings,pp. 100, 101. Hih bang upna leh muanna koici neihthei ding? Tu in ih upmuanna akhauh-zaw ahihkehanem-zaw dingin bang teelnate bawl ih hi hiam?

109 110

SINNA 11 December 3 - 9

PINGGPEI KAWMKAL PAN

NIPINI (Sabbath) NITAK LAM Dec. 3

SIM DINGTE: Job 38 - 39, John 1:29, Matt. 16:13; 1 Cor.1:18-27; Job 40:1-4; 42:1-6; Luke 6:1-8.

KAMNGAH: “Leitung ka bawl lai takin nang om na hihiam?Thei kisa na hih leh tua thu honggen in.” (Job 38:4).

Job thubu sung a mite aki lamdanna uh tampi aom zongin akibatna uh khat om a, Pasian thu amau theihdan a gen ding tampi nei tek uh hi. Amau gente ihthukim’ ding tampi om hi. Hih thu bang kua’n nial mawkding: “ganhingte dong lecin hong hilh ding uh hi;huihlak vasate’n hong gen ding uh a; leitangh hopihlecin hong hilh ding hi; tui lak ngasate in hong tel gending uh hi. Topa khut in asep abawl hi a, amaununtakna Topa khut sung ah om in mihingte’ nuntaknahu zong om hi lo hiam (Job 12:7-10, NKJV)? Tua hi keileh: “Pasian in thudik thu khenna langdo maw?Thumanna palsat maw leh?” (Job 8:3, NKJV)?

Avai pen thuaksiatna hi na pi, agen, akikup thuuh pen Pasian hi dihmawk hi. Akipatna alian 2 te lo buangah Pasian’ genna omlo toto hi.

Tun bel hong kikhel ding hi ta sam. Job thubusung a amau kikup kinial bulpi ahi Pasian in ama thuhong gen ta ding hi.

Dec. 10, Nipini ading in sinna hong kiging in maw.

Page 56: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

111 112

NIMASANI (Sunday) Dec. 4

Pingpei Kawmkal Pan

Job 38:1 sim in. Adang holimna teng tawhakibangh hetlo bangh thu hong piang hiam?

___________________________________________________________

Thakhat thu upmawh loh takin, Job thubu ah Topahong kilangh a Job 2:6 a, - “Topa in Satan kiang ah, anun-takna lobuang na khut sung hi ei” acihna pan tun hongkilangh kik pan ahihi.

Kiginhkholhna om hetlo pi in Pasian hong kilanghvat hi. Job 37 pen Elihu thu genna tawh tawp a, tua khitteh “huihpi lak pan Topa’n hong dawng hi” (Job 38:1).Hih lai ah Pasian leh Job bek hi uh a, tu kikal sungadangte ngaihsut khak hilo hi.

Hih kammal Hebrew kammal ah “tuihual” ahihkeh“huihpi” cihna hi a, Pasian kilaakna tawh kizomh in kizanghhi (Isa. 29:6, Zech. 9:14 en in). Elijah van akahna ahzong hih kammal kizangh hi. “Topa in Elijah vantung ahhuihhualpi tawh alak hun hong tung a, Elijah lehElishate Gilgal lam apai laitak uh ahihi (2 Kumpite 2:1,NIV).

“Mihing mit muh a, Pasian hong kilaakzia” hong kiciangen lian loh hang, Pasian in Job pen “aw’ damno” (1Kumpi 19:12) tawh ahopih ahih loh lam kician hi. Vangliantakin Topa hong kilangh a, Job linglawng sak hi.

Hih pen apuksa mihingte kiang a Pasian kilatnaom sun hi lo hi. Mihingte tawh Pasian’ kinaihziaLaisiangtho in hong lak zelzel hi.

Hih thu in ei tawh Pasian bang zah dong in kinaithei cih hong hilh hiam? Pian. 15:1-6, Pian. 32:24-32;John 1:29.______________________________________________________

__________________________________________________________

Laisiangtho hong hilhna ah Pasian in eileitungabawl khit ciang in ei a gamla pi a hong nusia vingvengh hipeuhmah lo hi. Eite tawh hong ki khawlkhawm Pasianahihi. Ih dahna ikahnate leh ih tuah khak haksatnatuamtuamte ah Amah’n hong ompih in muantaak cing hi.

Eite tawh hong kinai cih itheihna tawh iupna, lehhong naina ih ngah ih veina pen kilamdang mahmah hi.Pasian tawh kinai in amah tawh kikhawlkhawm inlametna leh lungnopna koici ngah thei ding nahi hiam?

NINIHNI (Monday) Dec. 5

Pasian’ Dotna

Pasian in agen masakte Job’ zaknop dante hi keikha mah leh zong, tawlpi khat khit ciangin Pasian hongpaukhia hi.

Pasian in Job adot masak bang hi a, bang gennuam hi mawk hiam? (Job 38:2).____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Laisiangtho sung ah Pasian in mite thu dong cihkimu toto hi. Adawnna theilo a dongh hilo hi. Siahoihte’n asang naupangte adotna tungtawn a angaihsut

Page 57: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

atelsiam a thukhupna diktak aneih nang uh a adot bangun aki ngaih-sun sak ahihi. Tua hi a, Pasian hong dotteama theihloh hilhna ding hilo hi. Mihingte’n atheih dingthu uh atel theih zawk nading uh a angaihsutna uhpanpih na ding hizaw hi. Pasian dotnate pen Pasianthumann theihsak nang a zat ahihi.

Anuai a Pasian dotnate sim in. Tua dotnatePasian in bang adeihna a adot hi in na ngaihsun hiam?Bang thu athei sak hi mawk hiam?

Pian. 3:11 ____________________________________________Pian. 4:9_____________________________________________1 Kumpi. 19:9 ________________________________________Sawl. 9:4 _____________________________________________Matt. 16:13 __________________________________________

Job in Pasian thu agen ding tampi thei a, atheihloh leh atel loh atam zaw tham om lai cih musak nuam hi.Thu tampi ah, Job bangin adotnate pen alawmte’n adotagente uh tawh kivalak mahmah hi (Job 8:1, 2; 11:1-3;15:1-3 en in.)

NITHUMNI (Tuesday) Dec. 6

Hong Piang Sak Topa

Job 38:4-41 sim in. Pasian in Job bang dotnatedongh hiam? Hih dotnate’ deihna bang hi mawk hiam?

_________________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________

113

T-8

Job in ama tung a thupiang haksatnate athu alathei nuam hi leh, thei kha lo hi. Angah khak sun penamahmah akingaihsut nang, piangsakpa’ vangliatna, Jobi ngaihsut picinlohna leh ngaihsut khak vetloh thute kikalkigamlat vaite ahihi.

“Leitung tawphah ka bawl lai in nang koi lai ah omna hi hiam?” cih tawh Topa’n pan hi (Job 38:4, NKJV).Piancil vai teng ahuam gen khit ciang, - leitung, tuipi,khuavak leh khuamialte’ kipatkhiat cilna - Job tung aPasian gen nop bulpi pen “nang tua hun a piang khin inmu khin, thei khin na hi leh aci hi peuh mah lo hi. (Job38:21, NKJV).

Topa in piansakna thusimte vai ah kingaihsutnading thute; leitung tawphah vai dotnate ban ah khuahunomziate leh aksite vai dongh hi. “Seguukte na khil theihiam?, Zawlzawngte na khinkhia thei hiam?” (Job 38:31,NKJV ). Leitung thu vai ah Job lut pih kik in mihingtemuhzia (Job 38:36)) gamsate’ nuntakzia (Job 38:39-41) -thuthak dang tampite akhong akhia in Job 39 sung ahdongh to lai hi. Tu lai in Job thubu kigelh ding hi leh,Topa dotna pen, “proton te leh neutron te kua’n khihhiam?” “Ka teh khiat lai in nang koi ah om na hiam?” “Naciimna tawh hun leh munte huupna zangh in kualvialnahi hiam? peuh zong ci kha ding hi.

Hih te khempeuh dawnna pen kibang kim a: theikha peuh mah keng cih ding vive ahihi. Tua vaite ahJob kihel kha peuhmah lo hi. Pasian gennop pen Job inatheih khempeuh gen in “dikkim in hih mite tawh kinialthapai mah leh zong atheihnate tawmlua mahmah aciahihi. Atheihlohna akilatkhiatna pipen in hih leitungkibawlzia mahmah zong angaihsut khak vet loh vai ahihi.

114

Page 58: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

Hih piansakte’ thu atheih tawm lua peuh mah lehapiangsakpa bang ci theih ding? Piangsakpa leh piansakte,Pasian leh mihing kinak lamdan’ mahmah hi. Pasian in Jobtawh aki genteh bek mawk hangin mi khempeuh Zeisulobuang tawh genteh vet ding hi lo hi. Pasian tawh teh in eikua hi lel tak? Tua hi napi, hih Pasian in eite hong honkhiain Amah tawh atawntung a ih tualbual’ khawm theih nang ahong sapkhiatna thute lungngai dih ve ni.

NILINI (Wednesday) Dec. 7

Mipilte’ Ciimna

Tu ni a ih ngaihsut dingin, tu ma kum tul tampilai a, Job tung a Pasian dot thute ah tua lai mite in leitungaki piansak vai atheih uh tawm mahmah hi. Kum 1500khit hun ciangin pawlkhatte in van a ni akin zia penleitung kipeina hang ahih lam hong thei uh a, tua ma inmite in leitung akimkot sakha uh hi.

Tu lai natethu kankhiate’ tung ah lungdamhangh. Laisiangtho hun lai mite ngaihsut khakloh thutekitheita hi. Ahi zongin ei leimite pen hih leitung lehakipatkhiat cilna kitawm theih mahmah lai hi.

Job 38 leh 39 a Pasian in Job adot thute sim kikin. Tu lai mite’n koici ciangin ih dawng thei zaw diam?_______________________________________________________________________________________________________________

Natethu sinna in pawlkhat nidang a aki theilopawlkhat hong theisak hi. Ahi zongin ih sin ding nak tamlailua peuhmah hi. Thu tampite ah Pasian piansakna, avangliatzia, kiamsak cih thadah, alamdanzia aki mukha thei

115 116

zawdeuh hi pan a, khang dangte a aki thei khalote akitheikha pawlkhat aom hi pan hi.

“Thusimte Topa tawh kisai a: hong kilak thute eileh ih tate tawh atawntung in kisai hi.” Thuhilhk. 29:29.Piansakna koici sepkhiat cih Pasian in mihingte hong genngeilo a; leitung mite kankhiatna in sangpenpa’ thusimtemukhia sak thei lo hi. Ama piansak theihna pen Amapianzia bang mah in kithei zolo hi”. - E.G. White, Tuulpiteleh Kamsangte, PP. p 113._______________________________________________________

Mihingte’ theihna ki ciangtanh vai tawh kisai inhih munte pan bang vauhilhna ngah thei ding ihi hiam?1 Cor. 3:19; 1 Cor. 1:18-27.__________________________________________________________

_______________________________________________________

Tu ma kum zatampi sung akikhol toto pilna tengna ngawn tawh, piansakna pen alamdang theihzawh lohthute tawh kidim a, kingaihsun thei pong sam hi. Piansakleitung thu ih theih semsem ciangin lamdang kisa theisemsem pan hi. Aki piangsak leitung in koici banginPasian vangliatna lamdang hong sa sak thei hiam?

NINGANI (Thursday) Dec. 8

Kisik Takpina Lak (Vut lak vai lak ah)

Job 40:1-4 leh 42:1-6 sim in. Pasian in Amahhihna alahna vai ah Job in koici ngaihven hiam?___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Page 59: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

Pasian in alah thute tawh Job lungngai hi. Job42:3 ah, “bang mah theilo napi kamkupna adon lo kuahiam?” (NKJV) acih ciangin; Pasian dot masak dotna adongkik ahihi. Adawnna tun thei ta a: Job mahmah hi in,atheih loh thu agen pa ahihi.

Job 42:5 sung a Job gen ngaihsun ni. Pasian ih zangei a tu’n mu ta - acih ciangin, telmuh zawdeuh cihna hia, ama hihna bang in Job pen amahmah hong kimu theita hi. Tua ziak in tu a bang a agen hi a, amahmah kikih invutlak vai lak ah kisiik hi.

Isa. 6:1-5 leh Luke 5:1-8 sim in. Tua akigen vaiJob hih dan tawh koici kituah hiam?_________________________________________________________________________________________________________________

Hih mun a ih muhte Laisiangtho thubulpite hi a,tua in mihingte mawhna tawh akidimzia ahihi. Job pen“kawkbang lo in thu-tang a, Pasian zahtak in siatna pellhi.” (Job 1:1, NKJV). Pasian langpan ding a, Satan zolnakawmkal ah, muanhuai paisuak hi. Hih mun a Topaamuang amuanhuai thu-um mi ahihi.

Tua nangawn - bang ci? Isaiah leh Peter te mahbangin, Pasian sianthona leh vangliatnate tawmcik amuhnain ama neuzia leh mawhna tawh akidiamzia telsiang sak hi.Ahang pen, ih vekpi in apuksa ihi a, mawhna hang in siasuakin ih pianphung mahmah Pasian tawh kibii kha den hi. Tuahangin, atawpna ah ei leh ei kigupkhiat theih om peuhmahlo a; Pasian maimuh nading ahoih asem thei ih om kei hi.Tua bangin, “ahoih pen” nangawn, ih vek in ahoih apha,mawh peng, athu tang, Pasian azahtak, mawhna apelltenangawn - hehpihna, gumpa, ei hih theih ngeiloh hong sepsak ding khat ih tangsam hi. Lungdamhhuai takin tuateng khempeuh sang a tamzawlai Zeisu ah ih nei hi.

117 118

Pasian tawh tu mahmah in aki maingat hi lecin,bangci om in bangci om dingin na ki ngaihsun hiam?

KIGINNI (Friday) Dec. 9

NGAIHSUTBEH DING:

“Pasian in pilna siamna tuamtuamte pan inkhuavak tampi ih ngah ding hong phal a; mihingte muhziabek tawh natethu kansiamte’n hih vai hong kankhiat uhciangin, hong sang khial ding uh hi. Pasian kammal akigelh lian lo thute ah Laisiangtho paizia tawh aki lehbulhkei leh mawhkai lo napi; Pasian kammal nusia in piansaktenatethu kankhiatna bek ih bulphuh leh gam lim omlo,lahna (compass) omlo pi a, theih ngeiloh tuipi sung a paikibangh ding hi. Laisiangtho makaih loh mipilmisiampente nangawn in azonkhiatnate uh ah natethukankhiatna vai leh Pasian hong lahna kawmkal ah tavaaiding hi. Piangsak Pa leh apiansakte kigamla lua uh a, telzolo in pianngei omziate tawh aki telgen theih loh cianginLaisiangtho pen a muanhuai lo bangin ngaisun kha uhhi. Tua bang a, Laisiangtho lui leh Laisiangtho thakamuanglo khate in kal khat suanbeh kha leh Pasian omkeihong cinuam ding uh a; abul kip uh amat suah ciang unPasian uplohna suangte tung ah kitatkha ding uh hi.” -E.G. White, Tuulpite leh Kamsangte, PP. p. 113.

KIKUP DINGTE:

1. Kiginni sinna sung a E.G. White genna en ni. Honghilhkholhte natethu kankhiatna lam diak ah hongtangtung takpita cih muhtheihna aom hiam? Pasiankammal tawh akitukalh tulai thuthang bang thute omhiam?

Page 60: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

119 120

2. Nung kum zalomh sung a, huzaap anei mahmah, asehatuat lam siam minthang Alfred North Whitehead gennaah: “tu ma kum 57 lai University of Cambridge ahkhangno khat ka hih lai in natethu leh ganan pen siasiam mahmahte in hong hilh uh a; asiampen pawl kahihi. Tu kum zalom thak hun ciang tua lai thuzungpiteki dapkoih a natethu a thuzungpi thak amuh-khiattein, “tu ngawngaw ciang mu taktakta hang ci uh hi” -A.N. Whitehead, Dialogues of Alfred North White Head.Hih thu in mipil misiamte’n amuh zia uh Laisiangthotawh hong kitukkalh ciang agen thute uh ih sanziading bang hong theisak hiam?

3. Job hun lai leh tu ma kum 200 lai a mite’n asan theihlohding uh tu lai a alamdang piansakna vaite bang thuteom hiam? Tua thute in alamdang ih Topa’ piansaknatealamdan’zia hong koici lah hiam?

SINNA 12 December 10 - 16

JOB ATANKHIAPA

NIPINI (Sabbath) NITAK LAM Dec. 10

SIM DINGTE: Job 19:25-27; Job 1:1-14; Job 10:4, 5; Luke2:11; Gal. 4:19; Luke 9:22; Isa. 53:1-6.

KAMNGAH: Amah in eite natna teng thuak in, eitegimna teng pua-khin taktak hi; ahi zongineite in Amah pen, Pasian in agimsak,avuak, gimna athuakpa in ih ngaihsunhi. (Isa. 53:4).

Alian 38 a kipan Topa hong kilat ciangin Jobthubu atungkhum atung hita hi. Topa Pasian Job kiangah vanglian tak leh lamdang tak in hong kilangh a, Jobkisiikna leh mawh pulakna hong piang hi. Topa in Joblawm 3 te akammal diklote hang un tai a, Job in thungetsak hi. Alawmte ading thu anget sak khit ciangin“Topa in Job supna bainate din kik hi. Topa in Job neihlehlamh azah nih pia a (Job 42:10,, NKJV), tua khit Job sawtpikhangcing in nungta lai hi.

Atawpna ah alungkim huai zo lianlo thu pawlkhattawh hong tawp hi. Pasian leh Satan vantung ah kinialuh a, leitung ah hong kido in Job nuntakna leh pumpi inthuak hi. Job in laithuak’ lai dihmawk cih bel lungkimhuai mel kei, Pasian in lah van pan en hithiat hih tuaklai sawn.

Hih vai bel azom omlai ngel leh kilawm. Om takpingei mah hi. Kum zatampi khit teh hong kilangh a, Zeisusinglamteh ah hong si hi. Zeisu sung bek ah alamdang

Page 61: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

hehnepna, Job thubu sung a kidawng nailo dotna’dawnna, hong kimu theita hi.

Dec. 17, Nipini sinna ading tu kal hong kiging inmaw.

NIMASANI (Sunday) Dec. 11

Kei Hong Tanhpa Nungta Hi

Alian 38 ah Pasian hong kilat ciangin, Job tung ahpiang-sakpa “adimlet tuite zawlhna azon sak,” “keek lampiasial’ sak,” “kuama omlohna ah guah azusak Topa ahihi”(Job 38:25, 26, NKJV). Ih Topa in piangsakpa bek hilo inathupi mahmah panmun leh min zong nei hi.

Job 19:25-27 sim in. Hih kammalte in Job’hotkhiat lametna bangh hong lak hiam?____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Hih akithei kim munte tawh Job in tatkhiatna thuthei a; mite asih hang hanmual khen ah tanhkhiapatungtawn in, lametna om in, nikhat ni ciang leitung ahhong pai ding cih kamciam hong pia hi.

Hih Job kammalte in Laisiangtho sung aathupipen leh akitanggsamhpen kawk a: Pasian pentankhiapa na ci hi. Pasian pen hong piangsakpa hi mahhi. Mawhna hang a, tawntung siatna athuak ding mawhnei te adingin piangsakpa ban ah tankhiapa ih kitanggsamlai hi. Tua bang lian in ih Pasian: piangsakpa lehtanhkhiapa (Isa. 48:13-17 en in) hi a, tua thu 2 tawh amatungtawn in tawntung nuntakna, lametna picing inei hi.

121 122

_______________________________________________________

Pian 1:1 sung a Pasian pen piangsakpa ahihna hongkitel siang hi. Tua te kicing isak kei leh hih kammalte -“amah leitung ah om a, ama bawl’ ahihi. . . . Amah asangtekhempeuh in Pasian tate cihna thu angah theih nadingthuneihna pia hi”. (John 1:10-12, NKJV) - cih thute ahZeisu pen piangsakpa leh tanhkhiapa ahihna khen theihhilo hi. Piangsakpa ahihna thu in tanhkhiapa ahih theihnathu hi lai zaw hi.

Piangsakpa bek nei in, tanhkhiapa nei kei leng,bang lametna om thei ding? Zeisu tanhkhiapa ahihna banghang in thupi cih na dawnna in bang pulaak hiam?

NINIHNI (Monday) Dec. 12

Mihing’ Tapa

Job thubu patna ah Khazih leh Satan kikalkikingkalhna vaipi hong dawk hi. Ih theihsa mah bangin,tua pen vantung a kipan khinsa leitung hong tung suk ahihi(Mang. 12:7-12 en in). Job thubu ah tua bang thu piangmah imu a: van a thubuai leitung hong manawh ahihi.Leitung ah bel thubuai in Job phualpi in nei citciat hi.

Job 10:4, 5 sim in. Job tauna bang thu hi a, amavai akoici dan hi mawk hiam?____________________________________________________________________________________________________________

John 1:1-14 sim in. Hih mun ah, John in koicibangin Zeisu pen piangsakpa leh honkhiapa ahihkhawmna khih khawm hiam?__________________________________________________________

Page 62: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

Job tauna vai pen hih bang dan hi. Nang mah inPasian na hi a, vannuai ukpipa, piangsakpa na hihi.Mihingte vai nang bangci tel mawk mah ding a, ko thuakbang koici thuak thei ding?

Anuai a munte in Job tauna koici dawn hiam?Luke 2:11; John 1:14; Luke 19:10; Matt. 4:2; 1 Timo. 2:5;Heb. 4:15.____________________________________________________________________________________________________________

Pasian lah mi hilo a, mite thuaksiatna koici theihthei ding, cih thu pen Zeisu mi bang a hong pianna indawng siang khin hi. Pasian hihna taanlo in mihingtakpi-in hong suak a, tua mihing hong hihna ah mihingte’phutkhak thute Job leh midangte bangin hong thuak hi.Lungdamna thubute ah Khazih mihing ahihna lehathuaksiatnate atakpi ahihna imu hi. Zeisu in Job taunateng dawng khinta hi.

“Khazih mi bang a hong pianna pen akineih hipeuhmah lo hi. Mi bang in hong piang a, mi bangin hongnungta hi. Mi bang a hong piang bek hilo in, mawhneimite bangin hong piang hi”. - E.G. White, Comments, TheSDA Bible Commentary Vol. 5, p. 1124.

Zeisu mi bang a hong pianna in bang khiatna neicih ngaihsun in. Tu mahmah a na thuak haksatnate hongthuakpih thei takpi ahih lam bang hong theisak hiam?

NITHUMNI (Tuesday) Dec. 13

Khazih Hong Sihna

Anuai a munte in Zeisu leh amah ih muhzia dingbang hong gen hiam?

123 124

I John 2:6 ____________________________________________________________________________________________________

Gal. 4:19 ____________________________________________

______________________________________________________

Zeisu pen mi takpi in hong piang hi. Ama nuntakleh Ama zialehtongte pen anungzuite in Pasian hehpihnatawh, iki latkhiat-sak ding ahihi. Zeisu pen Pasian hongdeihsakna tawh kituak a, ih nuntakna ah apicing ih ettehding ahihi.

Zeisu pen etteh ding a hong pai hi bekmawk lo hi.Mawhnei eite dinhmun pen zialehtongg picinna ahi,kipuahpha a Ama limleh meel sutna akisamh hi bekmawklo hi. Iki tangsap-pen, ei aiawh, imawhnate’ thamanh hongpiaksak ding atangsam ihihi. Ih etteh ding a nuntaakpicing hong nungta bek hi lo in; ei kilawm’ sihna hongthuakna tawh Ama kilawm nuntak picing ei a’ asuah theihnading ahihi.

Anuai a munte in Khazih eite’ tang a hong sihakulna bang hong hilh hiam? Luke 8:31; Luke 9:22; Luke24:7; Gal. 2:21.__________________________________________________________________________________________________________________

Zeisu hong sih akulna thu in thukham thu bangmanhna pen Christian nuntaak ah alaigil ahih hangin tuain hong honkhia theilo hi. “Tua hi leh thukham pen Pasiankamciamte alangdo hiam leh? hi peuh mah lo hi! Nuntaknapia thei thukham om thei hi leh dikna pen thukham hangghi ding hi” (Gal. 3:21, NKJV). Thukham khatpeuh in

Page 63: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

mawhneite honkhia thei hi leh, Pasian thukham ahihkull a, ahi zongin, tua thukham nangawn in honghonkhia thei lo hi. Paubanglo ih etteh nuntakna ahiZeisu bek in eite hong honkhia thei a, Khazih in eitetang a tawntung adingin hong kipumpiak ahihi” (Heb.10:13, NKJV).

Na thukham zuihna omzia in nang tang khatakitangsap vai hong koici lah hiam?

NILINI (Wednesday) Dec. 14

Mihing’ Tapa’ Hong Thuaknate

Isa. 53:1-6 sim in. Topa in singlamteh a athuaknavai hih mun in bang hong gen hiam?

_______________________________________________________

_______________________________________________________

_________________________________________________________

__________________________________________________________

Isa. 53:4 ah Zeisu in ih khasiat ih lunglenna tenghong thuaksak hi. Tua sung ah Job a zong kihel bek lo inleitungmi khempeuh ah kihel siksek hi. Leitung a nungtangei mite khempeuhte’ ading a, singlamteh ah asi ahihi.

Tua hi a, singlamteh bek ah Job thubu akimsuakthei pan hi. Hih mun a Job kiang a kilangh Pasianmah hi a - mu-vanlaite lenn asin sak, khuavak sung ahmel namkim agawm - Job leh mihing dangte khempeuhsang thuaktheih thuakmawh athuak Pasian ahihi.Mihingte khat sim in athuak theih khempeuh thuakpih a;thuaksiatna vai ei sang’ amanh theizaw lua a, ei hilh ding

125

hilo a, leitung bup akizel thuaksiatna om khempeuhthuakpih hi. Eite in ei thuak khasiat lunglennate leh hehnadahna kahnate bek ih theih hangin singlamteh ah, Zeisuin tuak khin gai siksek hi.

Job kiang a “vantung paizia leh geelnate na theikha hiam? Amau thuneihna na pia thei hiam?” (Job 38:33,NKJV) ci a adong Pasian ahihi. “Vantung khuasakziateapiangsak pa mihing hong suak in hong sihna in up ngam-huai peuhmah lo zah a, alamdang thu ahihi. Tua bang a,hong sihna in “sihna vang aneipa ahi, dawimang asiatcipnang ahihi (Heb. 2:14, NKJV).

Singlamteh tungtawn in en leng Job thubu penhong picing semsem a, tua sung a aki dawnglotesinglamteh in hong dawnsak khin vek hi. Dotna omtenglak a athupi-pen, alianpen, leh amuibun-pen dotna ahiJob in silah nungta a athuaksiat luat lai takin Pasian invantung ah om na pi’n; Job in lah sidek mangdek athuakdingin ki dapkoih cih mawk pen Job i picin muanhuainavai dawimangpa nialna vai ah anak pan lua na hi zawsophi. Singlamteh hong lahna ah, leitung mite in bang zah tain thuaksia lualiang mah tase leh ih Topa in Amah kiphaltak a, hong thuaknate tawh teh theih hi nai peuhmah hi loa, eite tung ah lametna leh hotkhiatna hong piaknop luatman’ ahihi.

Job in Pasian pen piangsakpa in thei a, singlamtehkhit ciangin piangsakpa, honkhia pa (Philipp. 2:6-8);adiakdiak in - tanhkhiapa hong suak piangsakpa hong hizawsan lai hi. Tua bang apian theih nangin amah in Job lehkuama dangte thuak theih ngeiloh mawhna thamanh hongthuak hi. Tua hi a, Job mah bangin, leh ama sang a nasiazawin tua thu ih muh theih ciang, kiko in: “kikih ngiat in vutlakvailak ah kisiikna” (Job 42:6, NKJV) lak lo ding maw! (Job42:6, NKJV)?

126

Page 64: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

NINGANI (Thursday) Dec. 15

Satan Kipholaak

John 12:30-32 sim in. Satan vai Zeisu in singlam-teh leh kikingkalhna vai ah bangci gen hiam?___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Zeisu singlamteh a hong sih vai agen khit ciangin,E.G. White in vantung leh vannuai khempeuh muhna ahvanggnei takin a muibut zia hong gen hi. “Satan in Pasianzialehtongg leh auk akep zia vai a zuauthu teng a diktakin hong kilangh ta hi. Amah in Pasian pen amahmah kitawisang mawkpong in a piansakte’ tung ah, thumannaleh kiaapna phamawh sak in tua piangsakpa in adangtekhempeuh kiang pan, ama neih ama hih vetloh angsung-nialna leh kipum-piakna phamawh sak hi. Tu’n ahih lehmawhnei apuksate honkhia dingin vannuai khempeuhapiang sak, auk, aneipa in itna’ piaktheih lianpenkipumpiakna bawl khinzo hi. Bang hang hiam cih leh“Pasian in Khazih tungtawn in leitung bup tawh kileptuah-na abawl ahihi. Tua ban ah, Satan in leitung mawhna honglut nading kongpi ahi minpha deihna leh liatpen nopna hongtonpih a, Khazih in ahih leh mawhna susia dingin hongkiniamkhiat in sihna dong in thumang hi.” G.C. p. 502.

2 Cor. 5:19 sim in. Khazih hong sihna in bangcibangin Pasian leh apuuksa leitung tawh kilem-kiknapiangsak thei hiam?

____________________________________________________________

___________________________________________________________

127 128

Leitung pen mawhna leh langdona sung ah puukkhinta a; Job thubu a muhsa bangin Satan geelna sungah akipumpei ding hita mai hi. Zeisu ahih leh, Pasianhihna tann lo in mi bang a hong pianna tawh van leh leipen a kisia theilo khau tawh hong hen khawm a, Amasihna in mawhna leh Satan maiman nading ahihi.Singlamteh ah, Zeisu in mawhna’ dan hong piaksak a,apuksa leitung, Pasian tawh lemhtuah hi. Sihna lam zuanmawhneite ihih hangin, upna tungtawn in Zeisu sung ahtawntung nuntakna kamciam inei thei hi.

Na bawl mawhnate thamanh Zeisu in singlamtehah hong piak sak hi. Alamdang hih thudik in ama thumang dingin na nuntakna bang hang in akhel kul hiam?

KIGINNI (Friday) Dec. 16

NGAIHSUTBEH DING:

“Tu hun in leitung thu khen hun hi a, leitungkumpipa kinotkhia ding hi. Kei, leitung pan hong kisangkhai leh, mi khemnpeuh ka huup ding hi. Hih thu inAma sih nading zia agenna ahihi. Leitung buaicip hunahihi. Mite’ mawhna tang ding in mawh suutna ka suahleh leitung ah khuavak ding hi. Satan in mite akhihnakhau kitat ding hi. A mual’mangsa Pasian meel angei bangkik ding hi. Thu-um innkuante’n van innpi luah ding hi.Hih thu in Khazih’ sihna hang ahihi. Gumpa in a ngahding gualzawhna ah lungtai takin om hi. A muhdah huai,alau huai leh akhakngal singlamteh vangliatna tawh taanghi. “Ahi zongin mihingte tatkhiatna pen singlamteh agualzawhna tawh aman’ hi nailo hi. Pasian itna vannuaiah hong kilangh hi. Leitung kumpipa kilawnkhia hi.Pasian tung a Satan’ mawhkawknate nialsa suak hi.Vantung a el’kona khempeuh kilawnkhia mang hi. Van

Page 65: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

mite leh mihingte tanhkhiapa kiang ah kihuaii hi.” - E.G.White, Khangcin Lunggulh, D.A. pp. 625, 626.

KIKUP DINGTE:

1. Job thubu in dawnloh a, a nusiat dotnate Zeisununtakna leh sihna in adawn kikna vai na ngaihsutkhak, vai dang leh lampi dang bang om hiam?

2. Eite ading a hong si pa in hong piangsakpa ahih lamtheihna in Pasian zia singlamteh in hong lah ziangaihsun pha in. Ih tuahkhak khialkhemnate kawmkalah, hih thu in bang hang in eite tung ah lametna lehhehnepna lianpi hong piak kul hiam? Hih alamdangthumann in Pasian hoihna muan ding hong koici hilhthei hiam? (Rom. 8:32.)

3. Job thubu in ih muhsa bangin, kikingkalhna thu inhuihlak vai hi a, Khazih leh Satan kikal vaite in leitungvaite akhengval thu ahihi. Zeisu pen vantung mangpaahih lam bek athei vanmi khat adingin singlamtehdong a athuaknate amu ding in ngaihsun in. Hih apiandang thu in Zeisu tungtawn a hong kipia thuteah lungkim’ mahmahna hong koici neihsak thei dinghiam?

129 130

SINNA 13 December 17 - 23

KIKHAILUM IN THOKIK KHIN

NIPINI (Sabbath) NITAK LAM Dec. 17

SIM DINGTE: Job 1:1, 8; Job 29:8-17; Job 31:1-23;Paikhiat. 20:17; Matt. 7:22-27; Matt. 5:16;Eph. 3:10.

KAMNGAH: Upna in ama gamtatna tawh bawlphakhawm a, gamtatna hoih hangin aupnaakicing hi ci in na thei ta un. (James2:22).

Job thu a vai thupi kawmkal ah, ih phawk dingvaidang khat in Job ngiat ahihi. Pasian in hih zah a amuanasuan, acihtak zia dawimangpa tawh hong kikhap liangnamipa kua hi mawk hiam? Amanh lah thei kha peuhmahlo a; ama theihsun pen ama thuaksiatna vai diklo ci kisain phunciak gawp in heh liang napi’n, atawp dong inmuantak cing pha mahmah bilbel ven; kua hi mawk hiam?

Job thubu bel thuaksiatna thu athuak khit thu hipipen mah leh tua hun ma a anuntakzia kimu thei veve hi.Job’ nungthu leh ama nuntakzia ih tel ciangin bang hanga Topa tung ah muanhuai takpi, thuaksiatna lomhtang tengkawmkal ah Satan in Pasian a nungngat nangin hanciamlailai mah tase leh muantak’ cing veve hi.

Job a bangci mi hi a, ei zong Topa nungzui muanhuai ih suah nang in amah koici nuntak cih thute ineite muantak acing dingin hong koici panpih thei dinghiam?Dec. 24, Nipini adingin tu kal sinnate hong kiging in maw.

T-9

Page 66: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

131 132

NIMASANI (Sunday) Dec. 18

Uz a Teng Mipa

Job 1:1 leh Job 1:8 sim in. Hih munte in Jobzialehtong bang hong gen hiam?_______________________________________________________________________________________________________________

Hih bang thusia atun theih nangin sepkhialhbawlkhialh khat peuh nei ding hi teh a kicih thapaih hanginataktak pen tua tawh naki lehbulh tuak hi. Ama hoihna,muantak cin’na keek mah in Satan muitumpi a suaksakna hizaw hi. Amah bangzah in hoih in muanhuai hiam? Amasapen ah, Zeisu bang a “paubang lo” cih hong kigen hi.Hih kammal in, Zeisu bang a “mawhna neilo” cihna hilohi. Kicing, thumann, citak cih nopna hi a, midangte tawhetkhawmna dan ahihi. Topa mai a “pau bang lo” mi inhun khat lai takin Pasian muhna ah ama khantohzia dinga vantung’ ngaihsutna tan tung cihna suak hi. Hebrewkammal in “pau bang lo” cih pen tam hi a, “Greek kammalin teleios hi in, “paubang lo” ci in Laisiangtho thak ahkiteikhia a, “khangcing” ahihkeh “picing” cihhuai zaw hi.”-The SDA Bible Commentary,, Vol. 3, p. 499. Job anuntaktawpna lam ah “paubanglo taktak sam lo cih kilangh hi.Citak in thutang a khang toto lai hi.

Anihna ah amah “thutang” kici hi. Tua kammalkhatna pen “tang, tamkim, thumann, dik” cihna hi. Jobnuntakzia pen “gam mi hoih khat” cih theih hi.

Athumna ah, “Pasian zahtaak” na kici hi.Laisiangtho lui in Pasian kihtak pen Israel diktak khatomzia ding hi a, Laisiantho thak ah bel muanhuai takaIsrael Pasian abiate genna zong ahihi (Sawl. 10:2, 22 enin).

Atawpna ah, Job in thusia “pell,” ahihkeh tangcihna hi. Hih bang pen Topa ngiat in Job agen dan hi a,Satan kiang ah, ka sawltak Job na thei kha hiam? Leitungah amah bang mi omlo a, a paubang lo leh a thutang mi,Pasian zahtak in siatna tang hilo hiam? (Job 1:8).

Atawpna ah, Job pen Pasian mi, anuntakzia tawhaup muanna akilangh mi hi a; van mite leh mihingte mai ateci hi in, (1 Cor. 4:9) Khazih sung ah aom mi khat omziaanei mi ahihi.

Job thubu pen nang thu kigelhna hi leh, athu patnaakikoici gelh tam? “_________ gam ah _________ kici mikhat om a; amah _________ a _________ Pasian a _________mi khat hi a, siatna peuh mah __________ hi.”

NINIHNI (Monday) Dec. 19

Daupai Mahmah (Pai na peuhah bawngnawi luang)

Job hong tuahsiat ciangin anun luite hong lungngaikha kik hi. Hun masa teng bel “daupai mahmah ing”, Jobin ci hi (Job 29:6, NKJV).

Gentehna in Job 29:2 a, Job genna ah, “Pasian inhong cingg in hong kem hi’ ci hi (NKJV). Hebrew kammala “cingg, kem” cih kammal pen Laisiangtho lui sung akizangzangh kammal ahihi (Late 91:11, Gamlak 6:24 enin). Job bel nunnuam takpi mah hi. Athupitna ah, nun-nuam zong ngahkha kisa hi.

Job 29:8-17 sim in. Hih munte in mite’n Job koicimuh a, amah’n nuntak ahaksa te koici bawl cih honggen hiam?______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Page 67: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

Job pen kizahtak mahmah cih zong mu thei hang.“Kuampi sung ah tu” cih kammal in (Job 29:7, NKJV) upahausa sem in ukpite lak ah kihel cihna hihtuak hi. Tuabang mun pen akizahtak khangham upate kipia hi.

Ahi zongin mi “tualniampen” te in zong it in zahtakhi. Azawng angau, mittaw khelbai, meigong tagahte - Jobbang a thupha sanglote’ tung ah hehnepna leh panpihnapia hi.

“Hih mun ah Pasian in mi nuamsa - gualtungatuang, van leh lei in apahtak mi omzia hong pulaak hi.E.G. White, Pilsinna Ed. p. 142.

Hih bang munte leh adangdangte pan in Job penPasian muhna leh mite muhna ah lungtup-tung mipa ahihi.

Ahau aliante leh aminthangte zahtak bawl dinghaksa lo hi. Hong piak ding bang mah anei ngiatlote nakoici bawl a?

NITHUMNI (Tuesday) Dec. 20

Lungtang leh Mitte (Lungsim leh muhzia)

Et masak in bel Job aki pumphat, adik ahoihnateng apholaak tawh kibang hi. Hih bang lungsimpuak penLaisiangtho in deihlo hi (Matt. 23 en in). Hih mun ah Jobtua bang hilo hi. A thupaizia limh-et leng: abeisa hunsung, anuntak pen sialua ahihziak a, thuaksia bangin kimawhko hi. Job in lah tua bang hi peuhmah lo cih thei a,ama tung a thupiang teng thuak ding a kilawm hipeuhmahlo hi. Tua hi a, a nunlui teng suutna in hunhong zangh a, bang ci mi ahih hong gen hi.

Job 31:1-23 sim in. Hih bang a athuaksiat ma inbang ci nuntaak cih hong gen hiam?

133 134

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Hiah Job’ gen-dan pen a gamtat-khiatte bek agenzongh hilo hi. “Ka lungtang in ka mitte zui hi” (Job 31:7,NASB) cih kammal in sianthona’ khiatna thuuktheih inakhial amann vai leh Pasian thukhamte thuuk theih hi.Pasian in lungsim ngaihsutnate leh gamtatnate apingaihsut lam thei hi (I Sam. 16:7, Paikhiat. 20:17, Matt.5:28 en in). Numei tawh mawhna bawl ngiatlo bek hilo in,lunggulh loh ding ahihna thei hi (Israelte thuciam mipawl,teci ding a aki saptuam ma in amann Pasian theihnadik tak om khin hi cih kitel hi.)

Job 31:13-15 sung ah Job in bang gen hiam? Hihthupuak bang hang in thupi mahmah hiam?

Hih mun ah Job in mi khempeuh akitual-kim ziaama hun leh hun dangte adingin atelzia nasia mahmah hi.Tanglai hun in leitung a kizangh thuneihna leh thukhamcih om nailo, kithei khalo in kizui lo hi. Mi honte, midangtesang a thupizaw kisa kha pahpah uh a, mi kim ngah dinga kilawm hamphatna midangte ngah loh vai khawng thuin ki donlo hi. Job in hih bang thute atheihzia leh tua tepen ei hong piangsak Pasian tawh kizomh ahih zia thei hi.Job in bel ama hun leh ei hun nangawn sang in thu theizawlai hi.

NILINI (Wednesday) Dec. 21

Suang Tung a Inn

Job 21:24-34 sim in. Job thu ih theih ding bangteng om lai ding?

Page 68: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

135 136

______________________________________________________________________________________________________________________

Topa’n Job agen zia pen ahi mah ding hi mawk hi.Amah bel a upmuanna bang a anungta takpi hi a, asepabawlnate in Pasian tawh akizopzia lak hi. Hih thu in hihbang thu teng agenkhia sak hi a: ken bang cia hih bangteng thuak dih laizang? aci hi a, alawmte gen teng ahawmpisuaksak hi.

Athu mang, muantak a cing Job kiang pan isin dingthupuak athuukzaw leh a thupizaw omlai hi. Abeisa hunaa nuntak leh ama tung a hong tung hih thuaksiatna vaiteah athum’ ataunate ngaihsun in. Job in kamphatna tawhahihkeh, alung khauhna tawh, a tuakkha mawk hipeuhmah lo hi. “Pasian samsia in la si in” cih thu (Job2:9) anialna thu in, nungsang a muanhuai taka a nuntaknasung ah bangbang apiang zongin Topa muang thei dingina upmuanna leh zialehtongg nei thei zo dingin Topamuanna neithei sak ahih man ahihi.

Matt. 7:22-27 sim in. Hih munte pan Jobmuanhuai taka a omtheihna thu bang hang cih kimu theihiam?_______________________________________________________________________________________________________________________

Hih banga a thupi gualzawhna Job in hong ngahtheihna pen angahsa “aneu zaw” te pan in ahihna kimu hi(Luke 16:10 zong en in). Job pen amann banga asemnuam, a deihkaih mawk lo, mipa ahihi. Job nuntakziapen upmuanna tawh anungta mite omzia James gendanbang lian hi a: “upmuanna in sepna tawh atonkhopzia namu hiam, sepna tawh upmuanna picing hi lo hiam?” (James2:22, NKJV). Hih mun ah Christian nuntak paizia athupi

thugui hong kilangh hi. Job tangthu pan hih bangthuguipi vang nei takin kimu thei hi. Job zong ei mahbang a cileh-sa nei mah hi a; hi mah leh, Pasian hehpihnatungtawn in amah ngilnei tak leh muanhuaitak inthumang in nungta hi.

Job bang a nuntak cingtaak a nungta ding in bangci bang teelna na bawl ding kul hiam?

NINGANI (Thursday) Dec. 22

Apicing Pasian’ Ciimna

Job thubu patna lam a, mi teng kinialna vai ah,Teman mi Eliphaz in Job kiang ah: “nang dikna invanglianpa adingin bang kimanna nei hiam? Kawk naban’lohna tawh amah’n bang meetna ngah?” (Job 22:3,NKJV). Vantung a thupiang ih ngaihsut teh hih dotna penalehpai pikhat ahihi. Job’ dikna pen Pasian lungkimna hia, Job kawkbang lo a a nuntak pen Pasian meetna hipeuhmah hi. Hih thu Job ading bek a thudik hi lo in -Topa nungzuite khempeuh adingin zong tuabang mahahihi.

Matt. 5:16 sim in. Eliphaz in Job apiak dotna thutua kammalte in koici dawn hiam?___________________________________________________________________________________________________________________

Job thubu a vai bulpi pen Job atak tai tam maw?cih thu hi a; Satan in taktai’ kenteh ci in; Pasian in, tak taiding hi; ci hi. Job’ muanhuaina leh taktaina pen Pasianadingin phatuam takpi ahih vai ah bel phatuam ngiat hi.

Hih tangthu pen vaipi thu sung a thu neuno khatahih hangin vantungmi khatna’ tangkona in Pasian“minthang sak” ding ci (Mang. 14:7) a, Matt. 5:16 ah: Zeisu

Page 69: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

in isepna hoihte tawh Pasian min ki thangsak thei cihhong tellah hi. Job hih dan pen ei’ hihdan ding zongahihi.

Eph. 3:10 sim in. Hih thuguipi Job thubu ah hongkoici kilat, akawciik zawdeuh in maw?_________________________________________________________________________________________________________________

Hih mun leh Job thubu ah ih muh thute pen,Pasian in Ama nungzuite’n Ama minthanna ding a Amaliimleh-mel asunn dingin amau nuntakna ah na sem hi.“Pasian meel ngiat mihingte’n asut ding uh ahihi. Pasianleh Khazih minthanna pen Ama mite’ zialehtongg paubangloa suahna ding zong ahihi.” - E. G. White, KhangcinLunggulh, DA. p. 671. Tu ma kum tul tampi lai ahihhangin Job nuntakna pen mihingte in tua bang nuntakziaaki latsak ding uh ahihi. Bang hun ahi zongin, Pasianmite in tua bang nuntakna nei thei dingin hunpha ngahuh hi.

Na nuntakna ah bangh in Pasian min thangsakhiam? Na dawnna in nang thu bang hong theisak a, nakhel ding bang teng om hiam?

KIGINNI (Friday) Dec. 23

NGAIHSUTBEH DING:

Protestant puahpha pawlte in upmuanna tungtawna alian hotkhiatna thumann hong tangko pha kik uh hi.Hih thumann Eden huan pek a kipulaak thu hi a (Pian.3:15 en in), Abraham nuntakna ah hong ki telgen kik

137 138

khit ciangin (Pian. 15:6, Rom. 4:3 en in) Paul in hongphuang kik lai hi. Ahi zongin upmuanna tungtawn ahotkhiatna pen Khasiangtho in thu-um mite tung aasepna pan hithei den a, hotkhiatna ngah nang hilo inaki latkhiatna hizaw hi. Job nuntakna leh aomziate in tuabang thute pianzia lahna pi khat hong suak hi. Hotkhiatnathukansiamte in hih pen “kisiansuahna, sian’thosakna”ci uh a, “sian’thona” vai hi pipen hi. Hih thu Laisiangthoah thupi mahmah ahih manin hanciam dingin honghanthawn a (Heb. 12:14, ESV) tua lo tawh kuamah in Topamulo ding hong ci hi. Sian’thosakna khiatna bul in“asiangtho a zat dingin kituam koih” cihna hi a, gentehnain, Topa in athuciam mipawlte kiang ah “Kei na Topa uhsiangtho ka hih man in, na sian’tho ding uh ahihi, Kei naTopa Pasian uh ka siangtho hi (Siampi 19:2, NKJV). Hihthu kammal tampi tawh Laisiangtho lui leh Laisiangthothakte in hong gen uh hangin tua thu in ih sung a Pasianhong sep thu ahihi. Hih thu pen hoihna thu lam a, lungsimkhantohna ahihi. Hih thu pen adawldawl a Khasiangthovangliatna tungtawn a, lungsim kipuahphat tohtohnaahihi.” - Handbook of SDA Theology, p. 296. Hih thu penPasian bek in eite sung a hong piansak theih ahih hanginkisiansuah dingin hong kisawl hamtang ahih loh bangindik hongtangg sak hamtang zong hi tuanlo hi. Dik hongtanggsak Topa tung ah ih kiaap a, tua Topa mah in Jobbang mah in hong siansuah, hong puahpha in ahithei zahciangdong, Ama limmleh-mel sunn ding in hong siansuahhong puahpha hi. Tua hi a, Paul in: “note sung ah Khazihhong pian hong suah dong in nausuah gimna ka thuaklawh ka tanote aw” (Gal. 4:19, NKJV) na ci a, E.G. White inzong: “Khazih in apicing, asiangtho eite etteh ding a, hongkipia ahihi. Ih etteh ding pa tawh kibang zolo ding ihi tazongin, ei siam’ theihtawp in Amah tawh ih kisut semsemding ahihi” na ci hi. - That I May Know Him, p. 265.

Page 70: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

139 140

KIKUP DINGTE:1. Eite sung ah Topa in na hong sep theih nang a, huzaap

anei thei dingin bang teelna nei thei ding ihi hiam?Lungtang pen Pasian bek in khel thei cih ih theih saahih man in Amah tawh ih pankhop ding ahihi. Tuapankhawmna koici bang hi ding a? Hong koici kilatding ahi hiam?

2. Col. 2:6 sim in: “ Khazih Zeisu na san khit uh cianginAmah tawh nungta khawm in kalsuan khawm un(NKJV). Hih kammalte in upmuanna leh thumanhnatawh ih nuntak nangin hong koici panpih thei ding ahihiam?

3. Mihingte leh van mite mai ah mimal bek tawh hi lo inih pawlpi tungtawn in Topa’ vangliatna koici kilat sakthei ding ihi hiam?

SINNA 14 December 24 - 30

JOB KIANG PAN A SIN DING THU PAWL KHATTTE

NIPINI (Sabbath) NITAK LAM Dec. 24

SIM DINGTE: 2 Cor. 5:7; Job 1 - Job 2:8; Matt. 4:10;Matt. 13:39; John 8:1-11; Heb. 11:10;Heb. 4:15.

KAMNGAH: En un, athuak zo mite in thupha angahmite ahi uh ci in ih gen hi. Job thuaknathu na za zo uh hi. Pasian in Amah thuazawh khit ciangin ahehpih theih mahmahna thu zong na thei khin zo uh hi. (James5:11).

Tu quater Job thubu sinna nunung pen tung tahang. Asung a thute tampi ih et khak hangin, ih et lai dingih sin lai ding tampi om lai cih ih thei hi. Leitung thu vaituamtuamte ah zong pawlkhat ih theih khit ciangin ih zonih theih ding atam zawk sem lam ih thei hi. Aksite thu,atom te thu, ngasa nipnelte leh tuatzia tuamtuamtenangawn ah tua ci ahih leh Pasian kammal vai ah nasiazawtham lo ding maw.

Alamdang Ama geelnate tello ihih man in Pasiankammal ih muanmawh nading thu omlo hi. Pianngei thuteah ih telsiam zawhloh na lamdang tuamtuamte’n hongkimvel hi. Vantung thute a ih lunggel’ theih vetloh thuteih tuah khak ciang, lamdang sak ding hilo hi. Ahaksathu pen mihingte lungsim thanem in kawciik ahih manahihi.” - E.G. White, Pilsinna, Ed. p. 170.

Page 71: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

Job thubu bang diakte ah thu tel hak leh telzawhloh thu tampi om thei a, nuntak thu haksa tampitekidongh zel hi. Ahita zongin, hih tangthu vaite pan Jobbang a eite hong huh hong panpih thei ding thu pawlkhatTopa tung a muanhuai tak a, ih nuntak theih nang in ihen ding hi.Dec. 31, Nipini adingin tu kal sinnate hong lim sin inmaw.

NIMASANI (Sunday) Dec. 25

Muhna Tungtawn Hilo in Upmuanna Tawh

2 Cor. 5:7 leh 2 Cor. 4:18 sim in. Athupi bangthumannte hih mun ah hong kilangh hiam? Topa’ nungzuimuanhuai ih suah nang in hih thumannte in hong bang cipanpih ding ahi hiam?__________________________________________________________________________________________________________________

2 Cor. 4:18 sung a thute pen hun nunung vai hi a,hong ki kamciam hong tung nailo thute ahi sihtheih-nawnlohna ih silh ding hun vai ahihi. Tua te pen upmuan-na tawh ih lak akul kamciamte hi a, hong tung nai lo ahihmanin muhna tawh hi thei lo hi.

Tua bang mah in, Job thubu in ih muh theih sangataktak pen vai na sahzaw tham cih hong lak hi. Hih bangthute leh natethute in ihkiim-ihpaam a om muhmawh natampite’ hong lah, tu hun nunung a nungta mite adinginsan hak thu hi lo hi.

Khuapi khat a biakinn khat ah thu gen sia khatding hi. Mipi dai dingin gen hi. Tawm no cik sung hongdai pak hi. Radio khat la in hong a, apeina pei inatuamtuam amunmun pan ging ngeingai a, Radio pan

141 142

in hong kiza thei hi.Thuhilhpa in, “hih aw te koi pan a hong pai hiam

ci in dong hi. Radio sung pan a kipankhia aw ging maw?Hi lo, hih awte ih kiim ih paam ah om a, Radio aw, tu akei aw mah bang a ataktak ahihi. Ei thu in tuate tawhkizom theilo hi hangh. Ih muhloh man, ih zakloh man,ih lawn-khak theihloh manin aom lo hi lo hi, hi mah lomaw?” ci in gen hi.

Ih muh theih loh dangdangte (leitang’ huupnaahihkeh atuam pian khuavak tuamtuamte) ikiim-ipaamah om hi lo hiam? Hih aki mu theilo hih nate om takpibek lo in nuntakna vaite hong sukha sawnlai hi.

_______________________________________________________

_________________________________________________________

Job thubu in hong lah bangin, amite in bang piangcih zong ngaihsun kha beek lo uh hi. Amaute in Pasianum in Pasian leh amazia leh piansakna vang hong telsiamthei sak hi. Tua atakpi thute mu theilo uh a, - ie, Jobthuaksiatna - bang ci bang a hong piang cih thei lo uh hi.Ei zong tua mah bangin muh theih loh vaite telsiamlo zelhilo ihi hiam? Tua hi a, Job thubu in, ih muh ih theihbang zah ta in tawm a, bang zah in thanem cih ki thei in,upmuanna tawh nuntak ih kisin ding ahihi.

NINIHNI (Monday) Dec. 26

Siatnate’ Pu

Mihingte’n ngaihsutpi a aneih uh dotna lian pente lak a khat in siatna vai ahihi. Thu ngaihsunte leh

Page 72: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

143 144

biakna uk pawl khatte’n siatna cih omlo a, tua kammalzong bei sak ding hi acih uh hangin mi atam zaw thukimlo ding hi. Siatna ih cih atakpi hi a; hih leitung tawhkinahvawh hi. Siatna vang hi a, bang hi a bang hilohiam cih ih kinial theih hang U.S. Supreme Court Jus-tice in acihna ah “ih muh teh kithei” ci hi.

Siatna pen nih in kikhen diak a, pianngei lehlungsim cih ahihi. Pianngei siatna pen thuthang siapianngei vaite pan a kipante hi a; zin ling, tui khang, pulnatna cih bang thuaksiatna piangte ahihi. Lungsim vaisiatna pen mi khat in midang khat tung a abawl vai hi in kithahna leh gukna, suhna te hi.

Siatna a omzia nidang lai hun pan tu dong mahngaihsutna tuamtuam kigen toto hi. SDA te’n piansakSatan puukna pan kipan ci in kihilh hi. Tu lai gamtatomzia, neih leh lamh vai angaihsun diak pawl in Satan cihom kei ci uh hi. Laisiangtho nialte bek in kici thei lo a,Laisiangtho in lah Satan in mite bawlsiat theih tawp inbawlsia cih hong gen hi.

Hih pen Job thubu sung a, hong kilang thumannahihi.

Job 1:1 pan Job 2:8 dong sim in. Hih alian 2 te inakilang mahmah siatna vai a, Satan sepna hong koicitelsiam thei sak hiam?

__________________________________________________________

Job tungtang ah bel hih apiang siatna thu ah Sa-tan ngiat hi a, lungsim vai leh pianngei thu vai a athuakteSatan hang ahihi. Ahi zongin thusia piang khempeuhdawi nasep cih kim ding hi sam lo hi. Job thubu sung a

mite mah bangin tua thusia pianna ahang ih thei taktakkei hi. Amin “Satan” cih mahmah zong Job thuaksiatnavai ah hong dawk lo hi. Agente’n bel Pasian ngawh uh a,Job zong ngawh in, Satan bel ngawh kha ngeilo uh hi.Ahi zongin Job thubu in atawpna ah leitung a siatnapiangte vai ah kua khutma cih hong lak ding hi.

Anuai a munte in Satan aom takpi lam bangh honggen hiam? Mang. 12:12; Matt. 4:10; Matt. 13:39; Luke8:12; Luke 13:16; Luke 22:3, 31; Sawl. 5:3; I Pet. 5:8.Athupi zaw lai ah, na nuntakna sung in Satan huzaap nagenteh ding bang na nei hiam? Ama kiang pan koici kidalding nahi hiam?

NITHUMNI (Tuesday) Dec. 27

Hih Bang Lawm leh Gualte Tawh . . . .

Job thubu sung a mi 3 leh 4 te, Job veh ding ahong paite bel thuhoih a hong pai uh hi bilbel hi. Amathuaksiatnate za uh a, amah tawh dahkhawm ding,hehnem ding, a hong pai ahi uh hi (Job 2:11). Ahi zonginJob hong pau kipat ciangin ama thuak gimnate’ hangintauna thu hong gen ciangin alawmte in anat vehpa uh inPasian amuhzia genpih phat mahmah kul dingin muzawuh a, hanthot a lunglawp sak ding vai dapkoih phot uh hi.

Agen kikkik uh hangin khial kinken uh hi. Amanngen kha le uh e? Ama kilawm bang a athuak hi mawkleh? Biakna thu vai ah bel adik amann kha phial zong unbangh kimanhna nei peuh mah ding? Job pen Pasian ziatheihna diktak (theology) akisap laitak maw? Ahihkehadangpi khat akisamh zaw maw?

John 8:1-11 sim in. Hih mite kisap bang hongpulaak hiam?

Page 73: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

____________________________________________________________________________________________________________________

Hih tangthu ah, amawh laitak a kiman kha nu lehamante vai, leh Job leh amawh sakte vai, pen thu tuampiahihi. Tua nu in mawhna bawl hi. Amah amawhnate sangakilawmzaw phial zongin, ama mawhna pen athupiangtuamtuamte kawmkal ah dot kul vet lo hi. Job leuleu amawhkawkte’ mawhsakna bangin bel mawh hetlo hi. Hih numeinubangin mawh mah leh zong Job kitangsap pen hih numeinu kitangsap bang mah hi a; athuak sia mite in: hehpihnaleh maisakna kitangsamh uh hi.

“Zeisu in hih numei nu mawhna maisak in mai lamhun a nuntak pha nungta dingin ahanthotna tungtawn inapha Zeisu zialehtong dikna picing tawh hong tangkhia hi.Amah in mawhna neuseek lo in kisuanna kiamsak tuanlosa in mawhkawk lo in honkhia hi. Leitung in bel hih mawhneimi mawhsak in, neu et a koo ding bek thei uh a, Zeisu inahih leh hehnepna leh lametna kammalte genkhia hi.”E.G. White, DA., p. 462.

Job thu in midangte tung ah amau mun a om hi lengih deih ding bang a, amau ih bawl ding hong hilh hi. Ahunleh amun zui a, kitai kihat hun kital-sik hun, cih bang omthei mah a, tua bangte ihih ma in tua mite mun ahkiniamkhiat tak leh lungnem takin ei mahmah mawhnei ihihlamtak phawk kul hi.

Athuaksia mite adingin amau mawhna hang a athuakmite tung ah zong hehpih theihna koici sin in, koici neihthei ding ihi hiam?

NILINI (Wednesday) Dec. 28

Liing leh Sote Ban ah

Ih theihsa leh pawlkhatte’ theih luat mah bangin,

145 146

nuntak pen baih lo hi. Puukkhit lam, Eden ah zong,bang zah a haksa ding cih hong kigen a, ipu ipi masateTopa’n bang piang ding cih agensa ahihi (Pian. 3:16-24en in). Hih te bel athem neng bek hi pan hi. Leitung a ihtuah haksatnate ling leh sote bek hi leh tulai nuntaktawh kilamdang ngel ding hi.

Ih kiim ih paam thuaksiatnate, natna satna,zawnna ngauna, galvai savai, siatna leh haksatnaapawlpawl, leh thumann lohnate imu hi. Tanglaithukansiam Herodotus gelhna ah mite kidahpihzia gena, naungek asuah ciang atuah ding dahna haksatnateleh thuaksiatnate adingin thuumna tauna nei uh cihhong gen hi. Thupi lo khat bang na pi, nial theih hi lo inthudik hi lo hiam?

Job thubu ah mihingte omzia vai na om hi. Jobpen mi khempeuhte gentehna bangkhat suak cih ih mua, tua bang mah aki thuaktek hi in - akilawm akituak lopipi, adiklo pipi kituak hi. Job thuakna dik lo in eithuaknate zong dik tuanlo hi.

Hi mah leh hih bang vaite ah Job thubu in Pasianom in, Pasian thei a, Pasian in hong kamciannate panhih te mawkna lo ding hi cih thu ahihi.

Leitung laigelh siamte, Pasian umlo te in sihnatawh abei suak leitung nuntaknate in khiatna a neihlohvai tawh buai uh hi. Akhiatna kan thapai in hun bei abangmah theihna lah aom theih tuanlohna thu in, amathu-in bangmah hong pia thei lo ahih man ahihi. Pasianumlote ngaihsutna ah, “bang mah lo,” nihilism acih uhLatin kammal nihil akhiatna ‘bang mah lo’ ahihi. Bangmah lo cih ngaihsutna in leitung leh ih nuntakna inkhiatna neilo hi cih thu ahihi.

Job thubu in nihil ban a athupi ataktak thu,mihingte alung himawh sak thu khat om cih hong lakhi. Pasian cih hong theisak a, tua tungtawn in lametna

T-10

Page 74: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

147 148

ih nei theita hi. Hong piang thute amawk pian hilo in,hih apiang vaite khempeuh athei Pasian om a, ni khat niciang avekpi in adik bangin thu hong piang ding in hongkamciam khin hi. A thupipen dotna Job thubu in dawnloh a akoih hangin khut hawm in hong koih lo a, ihnunlui vut leh vai tawh ih om hi (Pian. 3:19, Job 2:8 enin). Eite tung ah lametna lak a alianpen lametna hongpia in tu a itheih ingaihsut khak loh lametna ahihi.

Hih leitung hong piak theih khempeuhteakhengval athupi lametna hong hilh Laisiangtho munbangh mun hiam? (Gentehna in Heb. 11:10, Mang. 21:2en in).

NINGANI (Thursday) Dec. 29Zeisu leh Job

Nidang pek pan Laisiangtho siamte in Job leh Zeisutangthu kibatna zongkhia theiden uh hi. Job pen biakpiaknagannote bang a Zeisu “liimla” lian ahih loh hangin, kibatnapawlkhat om mawk mah hi. Hih sinnate ah Job thubu pansinna dang khat kimu thei a: eite hotkhiatna ngah nang a,Topa thuakna thu ahihi.

Job 1:1 pen 1 John 2:1, James 5:6, leh Sawl. 3:14tawh tehkaak in koici bangin kivalaak hiam?____________________________________________________________

Matt. 4:1-11 sim in. Zeisu leh Job kibatna bang teng omhiam?___________________________________________________________

Matt. 26:61; Luke 11:15, 16 leh John 18:30 simin. Hih thute leh Job tuah thute kikoici bat hiam?___________________________________________________________

Job 1:22 leh Heb. 4:15 tehkaak in. Bang ci kivalakhiam?____________________________________________________________

Hih munte in Zeisu leh Jobte tuah thute kivalaknahong kilanghsak hi. Job bel Zeisu bang a mawh neilo hilo a;ahi zongin a muanhuai leh adik, ama nuntakna in Pa tungah vangliatna pia hi. Job pen suuksia takin dawi in Zeisubangin ze-et hi. Job thubu sung teng ah Job in diklo tak inmawhsakna thuak a: Zeisu zong tua bangmah ahihi.

Atawp khakna ah, athupi pen zong hi thei ding a,apiang thute khempeuh kawmkal ah Job in Topa tung ahmuanhuai hi. Eite ading a athupi mahmah vai ah, Zeisumuanhuai takin hong nungta hi. Bang bang piang tase lehTopa Zeisu pen mawh neilo in hong nungta a, Zeisu pen,“Pasian lianlian abang” hi a (Heb. 1:3, NKJV) hotkhiat nadinga kisamh dikna amah bek in nei a, “Zeisu Khazih upmuannatungtawn a, thu um mi khempeuhte ading hi a, kilamdannaom lo hi” (Rom. 3:22).

Anasia tateu zongin, Job, ama thuaksiatna lehthuaksiatna kawmkal a amuanhuainate in Zeisu, amahatankhia pa, Job leh eite tang a athuak ding thute hi a, amahhong tun’ hun nunung ciangin leitung ah eite tangin hongding ding hi (Job 19:25).

KIGINNI (Friday) Dec. 30

NGAIHSUTBEH DING:

Nidang pek pan in Job thubu in mihingte lawp sak,thu telsiam sak, leh lai simte kan nuam sak in Jewsbiakna, Christian biakna leh Islam biaknate (alaisiangthouh ah amau atek tuamdiak tek hi). Kan nuam sak ih

Page 75: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

cihna ahangg pen, ih muhsa bangin tua thubu in dotnatampi dawnloh in koih hi. Thu khat pan in hih thulamdang sak luat ding hilo hi. Piancil pan Mangmuhnadong ah dotna a nusialo thubu omlo hi. Laisiangtho bupin zong dotna adot khempeuh dawng kim tuanlo hi. Agenthute, mihingte puukna leh hotkhiatna gelna thute pentawntung hun sung teng a ih sin tohtoh ding thute hi a,(Kikingkalhna Lian, GC., p. 678), laibu khat bek Pasianhumuap laibu khat in zong (2 Timo. 3:16), na khempeuhtun hong koici dawn’ sak kim thei mah ding?

Job thubu, atangdin hi lo hi. Pasiang hong lahatam zaw tham thute lak a tawmkha ahihi. Anasia khalamthubuaipi hi a, athupi mahmah thupuak hong genkhiain, Pasian nung azuite diakdiak leh mikim’ zaknop thuahihi. Tua thupuak in: langdona kawmkal ah, muanhuai-na thu ahihi. Job in Zeisu bang a nungta mite omzia hi a:“atawp dong a thuakzote in hotkhiatna ngah ding hi.” (Matt.24:13, NKJV). Zeisu a um, diktak a gamta nuamte’n khatvei ngeingei telsiam zawhloh, diklo tak a thuaksiatnangahlo in omlo hilo hiam? Zeisu a um, amuanhuai nuamupmuanna sittelna thuaklo omlo hilo hiam? Zeisu a um,hehpihna’ zong kimlai mawhsakna athuak zawsop omlongeilo hilo hiam? Hi mah leh, Job thubu in tua bang athuakkawmkal a, upmuanna leh cihtakna a khahsuahlo mi hongmusak hi. Job leh eite ading a hong si pa’ upmuanna lehhehpihna ih muan ciang in, ei hong kipia thupuak in, “pai inla tua bangin sem in” (Luke 10:37, NKJV) cih hong hita hil.

KIKUP DINGTE:

1. Jew mite ngaihsutzia tawh, Job thubu thei a, Zeisuhong kum ma a nungta ding bangin kingaihsun in.Tua mi in tu lai a ei ngaihsut khak loh bang dotnanei ding hiam? Tua hi a, Zeisu thu leh eite ading a

149 150

hong sepsakna in Job thubu hong koici telsiam-sakzaw hiam?

2. Job na muh ciangin, bang thu dongh masa pen dinga, bang hang hiam?

3. Job gen lak a ih sukkhak loh dotna leh thupiangtebangte khawng hiam?

4. Job thubu ih sinna pan a na ngah athupipen khalamngaihsutzia bangh hiam? Na dawnna na lawmte gensawn ve.

Page 76: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

MORNING WATCH 151October, 2016

1. Nisagihni John 1:4

2. Nimasani Kolose 2:9,103. Ninihni Kolose 2:6, 74. Nithumni 3 John 1:35. Nilini 1 John 3:246. Ningani Galation 3:267. Kiginni John 15:18. Nisagihni John 15:5

9. Nimasani John 15:2 10. Ninihni John 15:4 11. Nithumni John 15:6 12. Nilini Matt 10:32, 33 13. Ningani John 15:8 14. Kiginni John 17:21 15. Nisagihni John 17:22:23

16. Nimasani John 17:23 17. Ninihni 1 John 3:6 18. Nithumni John 17:26 19. Nilini John 6:56 20. Ningani Kolose 3:3 21. Kiginni Matt 5:3 22. Nisagihni Matt 5:4

23. Nimasani Matt 5:524. Ninihni Matt 5:6 25. Nithumni Matt 5:7 26. Nilini Matt 5:9 27. Ningani Matt 5:10 28. Kiginni Matt 5:11 29. Nisagihni Psalm 32:1

30. Nimasani Kolose 1:27 31. Ninihni Psalm 104:34

152 MORNING WATCHNovember, 2016

1. Nithumni Pau 2:62. Nilini 1 Cor 6:203. Ningani 2 Cor 6:164. Kiginni 1 Cor 15:335. Nisagihni Psalm 101:2

6. Nimasani Psalm 40:117. Ninihni Psalm 27:48. Nithumni Ephe 2:219. Nilini Gen 39:21

10. Ningani Gen 13:9 11. Kiginni Dan 1:17 12. Nisagihni Psalm 42:1

13. Nimasani 1 Thess 4:10,12 14. Ninihni Kolose 1:11 15. Nithumni Hosea 10:12 16. Nilini 2 Peter 1:4 17. Ningani Ehpe 6:13 18. Kiginni Phil 2:12,13 19. Nisagihni 1 Cor 13:11

20. Nimasani Ehpe 4:14,15 21. Ninihni 2 Thess 1:3 22. Nithumni 1 Cor 14:12 23. Nilini Ephe 4:13 24. Ningani Hosea 6:3 25. Kiginni Hebrew 12:2 26. Nisagihni 1 Cor 13:12

27. Nimasani John 1:14 28. Ninihni Exo 33:18 29. Nithumni Psalm 34:1 30. Nilini John 17:24

Page 77: Sabbath School Lesson KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO … · KHANGCING PAWL NIPI LAISIANGTHO SINNA JOB THUBU Agelh: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 1 2 T-1

1. Ningani Rev 7:32. Kiginni Isa. 55:63. Nisagihni Galasian 4:7

4. Nimasani Psalm 1:35. Ninihni 1 Pet. 4:76. Nithumni Titus 2:12,137. Nilini Rev 14:5

8. Ningani 1 John 5:4 9. Kiginni Rev 22:12 10. Nisagihni Rev 3:3

11. Nimasani 2 Pet 3:11,12 12. Ninihni Luka 18:7 13. Nithumni Psalm 27:5 14. Nilini Rev. 22:11 15. Ningani Rev 19:9 16. Kiginni Matt 25:31 17. Nisagihni Matt 24:31

18. Nimasani 1 Thess 4:16 19. Ninihni 1 Thess 4:17 20. Nithumni Matt 25:32 21. Nilini James 1:12 22. Ningani Rev 7:9 23. Kiginni Matt 25:34 24. Nisagihni Rev 2:7

25. Nimasani Rev 2:26 26. Ninihni Rev 2:11 27. Nithumni Rev 3:4 28. Nilini Rev 3:4,5 29. Ningani Rev 3:12 30. Kiginni Rev 3:21 31. Nisagihni Rev 21:7

MORNING WATCH 153December, 2016


Recommended